\id JAS \ide UTF8 \h Jakobuni dakani jaura \toc1 Dakani jaura Jakobungundru \toc2 Jakobuni \toc3 Jakob \mt1 Dakani jaura Jakobungundru. \c 1 \p \v 1 Jakobus, Godaia ja Kaparaia Jesuni Christuni mili, mardu marapratjana ja mandruni piltjarani, mankini ngopera! \p \v 2 Mankini pirna jenia ngundranau, ngakani ngatata wo rajai, jura wontjanani pilki ja pilkini purinani, \p \v 3 Ngangau jura ngujamananto, jurani morlalu ngundranaia wontjani manju ngankai. \p \v 4 Manju ngankana manamirini wokarananto, ngangau jura manamiri ja talku ngamananto, ja wata poto kulnuni ngadaia nganananto. \p \v 5 Kulno jurangundru ngadaia ngananani kirini, nau Godani ngatjinanto, Nulia pratjanani talku jinkiai, ja wata kulnuni tjakakai, ja Nulia jenia nunkangu jinkila nganai. \p \v 6 Nulu morlalu ngundranali ngatjiatimai mangangankani panieli; ngangau mangangankanietja panto pirnaia mandikila jeribaka nganai, nina watarali patijiritjibai ja njudakai. \p \v 7 Jendralipara kanali wata ngundraiatimai, nulu minakulno Kaparandru manila nganai. \p \v 8 Kana ngarapudlamandru maraltja nganai nunkani palto pratjanani. \p \v 9 Ngatata waka jurakokateriatimai nunkani pirnali, \p \v 10 Kana poto pirnanto nunkani wakali, ngangau nau kantaia tiwi jeribaka mudala nganai. \p \v 11 Ngangau ditji dunkana warai ja bakana kalinguru, ja nulu kanta muja ngankana warai, ja nunkani tiwi purina warai, ja nunkani talka mudana warai; jeruja bakana kana poto pirnanto nunkani paltuni mujarila nganai. \p \v 12 Murlali pirna naupini kana nganai, nau wontjanani manju nganai; ngangau nau matja wonki ngananani, nulu tepia pirapira manila nganai, ninaia Kaparali talpadakana wonti tanangu, tanali ninaia ngantjai. \p \v 13 Wata kulno jatajatanau, nau wontjanani nganai: Godali ngana wontjai. Ngangau Goda ngandandariai wontjanani wokarala madlentjaia, ja Nulia muntali wata kulno wontjai. \p \v 14 Kulno wontjanani wokarai, nina nunkani jertapaterina dunkalkanani ja karkarkanani. \p \v 15 Ngadani, jertapaterina matja kantjirina, nulia madlentji dankai; ja madlentjali kantji mudanani, nulia nari dankai. \lit (Dakani jaura Cantate ditjini.) \p \v 16 Wata tjautjau ngundranau, ngakani ngatata ngantjalu worajai. \p \v 17 Jinkini poto ngumu pratjana, ja manamiri bakujeli jinkini poto pratjana mirindru wokarai, praitji worani Ngaperandru, nunkangu wata karitjini parai, ja wata pungala, nau karitjinandru wokarai. \p \v 18 Jertapaterinali nunkanali muntali Nulia ngaianana kantji patana wonti jaura morlalulali, ngangau ngaiana nunkani pantjimani potuja ngoperala nganananto. \p \v 19 Ngujamanau, ngakani ngatata worajai: Kana pratjana nurujeli nganananto ngaranaia, mankali kaukaubanaia, mankali tiria; \p \v 20 Ngangau kana kulnuja tiri wata Godaia talkula ngankingai. \p \v 21 Jendrangundruja murumuru pratjana ja tjilpi pratjana, tana tjikatjikandru punkai, woraranau, ja malti patanau ninapini jaura, ninaia Nulia jurangu kurana wonti, nauja ngurunguru nganai jurani mungara kulkala. \b \lit (Dakani jaura Rogate ditjini.) \p \v 22 Jauraia ngankanietja pantjianau, ja wata windri ngaranietja, jura munta jedibateriati. \p \v 23 Ngangau kana kulno windri jauraia ngaranietja ngananani, ja wata ngankanietja, naupini kana kulnuni jeribaka nganai, nulu palku mudla nunkani milkitjerini najiteriai. \p \v 24 Ja nau matja najiterina, nau wapai, ja nurujeli nau kuritarai, worderu nau mudla. \p \v 25 Ja warle kurakani jirijiribani jaura manamirilani matja najina, ja nunkangu wonki nganai, ja warle wata windri kuritarani ngaranietja nganai, a‐ai, ngankanietja morlalu, naupini murlali pirna nganala nganai nunkani ngankanani. \p \v 26 Kulno ngundraterinani ngumu nganala, ja tali nunkani wata patai, a‐ai, ngara nunkani karkarkateriai, nunkani ngumula baku nganai. \p \v 27 Ngumula kulikiri ja murumuru pani Godani Ngaperani jenipara nganai: Ngamuru ja mangawaru tanani jeninani najila, ja munta mitalandru murumuru pani ngamalkaterila. \b \c 2 \p \v 1 Ngakani ngatata worajai, wata ngundranau, morlalu ngundrana Jesungu Christungu pirnalaia Kaparani ngaiananani, kana mudla ngundrai. \p \v 2 Jurani jurborinani kana kulno mara pirapiranto marda maraljandru matja widmana, ja kati ngumu, ja bakana kana wangiwangi kati murumurunto jurborinani; \p \v 3 Ja jura nina ngundranani, nulu kati ngumu ngamalkai, ja nunkangu jatanani: Ninkida ngumu ngamana ngariau; ja jura kana wangiwangini jatanani: Jerra terkamai kara, ngakani tidnaparani piria ngalpani ngamana ngariau kara. \p \v 4 Wata jura jeruja munta pilki ja pilki ngankana warai, wata jura jeruja kalala kuranietja pantjina warai ngundrana madlentjali? \p \v 5 Ngaranau, ngakani ngatata ngantjalu: Wata Godali tanana kalkalkanala, tana wangiwangi nganai mitani, tana kana poto pirnanto nganananto morlalu ngundranani, ja mililaia maratunka maninietja, ninaia Nulia tanangu talpadakana wonti, tanali ninaia ngantjai? \p \v 6 Jura kana wangiwangi waka ngundrana warai. Wata kana poto pirna tanapara nganai, tanali jurana nankai, wata tanali jurana kalala piria parumai? \p \v 7 Wata tanali tanana nganai, tanali tala ngumu ngirkibai, nunkanali jurana matja dikana? \p \v 8 Jura kantji Kaparaia jirijiribani jaurani pankinani, dakani jaura worangundru: Ngurala jinkani ngantjamai jidna munta jeribaka, jeruja jura ngumu ngankai. \p \v 9 Jura kana mudla ngundranani, jeruja jura madlentji ngankai, ja jirijiribani jaurali jurana dankaranietja dikai. \p \v 10 Ngangau warle jirijiribani jaura pratjana ngamalkai, ja windri buru kulnuni dankarai, nau pratjanani wilpa nganai. \p \v 11 Ngangau Naupini, Nauja jatana wonti: „Wata pinta wokaribamai,“ bakana jatana wonti: „Wata naria nandramai.“ Jidni wata pinta wokaribanani, windri jundru naria nandranani, jeruja jidni jirijiribani jauraia dankaranietja pantjina warai. \p \v 12 Jeruja jatanau, ja jeruja ngankanau, jenipara jeribaka, tana kurakani jirijiribani jauraia kalala manila nganai. \p \v 13 Ngangau kalala kalumiltjamiltjarina pani ngamalkai nunkangu, nau wata kalumiltjamiltjariai; kalumiltjamiltjarini jurakokateriai kalalani. \p \v 14 Mina jenia ngumu nganai, ngakani ngatata worajai, kulno jatanani; Ngato morlalu ngundrana ngamalkai, ja nulu wata ngankana ngamalkanani? Morlalu ngundranali ngandandariai nina kulkala? \p \v 15 Ngatata kara, kaku kara, balu ngamanani, ja ditjia buka pani ngamalkanani, \p \v 16 Kulno jurangundru tanangu jatanani: Murlani wapanau, talpianau ja jerturianau; ja jura tanangu wata palkuja tajini jinkinani, mina jenia marangokai? \p \v 17 Jeruja bakana morlalu ngundrana, nulia wata ngankana ngamalkanani, nauja munta nari nganai. \p \v 18 Kulno jatala nganai kara: Jundru morlalu ngundrana ngamalkai, ja ngato ngankana ngamalkai. Jinkani morlalu ngundrana ngakangu wondramai ngankana panini, jeruja ngato jinkangu ngakani ngankanandru morlalu ngundrana wondrala nganai. \p \v 19 Jundru morlalu ngundrai Goda Kulno nganai, jundru talku ngankai, kutji worali bakana jenia morlalu ngundrai ja ngarrai. \p \v 20 Jundru ngantjai ngujamala, kana mara kalajai, morlalu ngundrana ngankana panini nari nganai? \p \v 21 Wata Abraham ngaperi ngaianani ngankanandru talku pantjina wonti, nulu jendranguta Isaak ngatamura nunkani Altarani jinkina wonti? \p \v 22 Ninkida jundru najiai, morlalu ngundranali nunkani ngankanani marangokana wonti, ja ngankanali morlalu ngundrana manamiri pantjina wonti. \p \v 23 Ja jeruja jaura morlalu pantjina wonti, nauja jatai: „Abrahamali Godangu morlalu ngundrana wonti, ja Nulia jenia nunkani talkulani ngokana wonti,“ ja tanali nina Godaia kamaneli dikana wonti. \p \v 24 Jura najiai, kana ngankanandru talku pantjiai, ja wata windri morlalu ngundranandru kulnulu. \p \v 25 Jeruja bakana palakantji widla Rahab, wata nani ngankanandru talku pantjina wonti, nandru najinajibanietja pungani patana wonti, ja tanana palto pilkini nakaldra jinpana wonti? \p \v 26 Worderu palku jaola panini nari nganai, jeruja bakana morlalu ngundrana, ngankana panini nari nganai. \c 3 \p \v 1 Wata marapu jurangundru ngujangujara jinkinietja pantjianau, ngakani ngatata worajai, ngangau jura milkila, ngaiani kalala morla pirna manila nganai. \p \v 2 Ngangau pota marapu ngaiana pratjanali madlentji ngankai; warle wata jaura kulnujeli madlentji ngankai, nau kana talku nganai, ja bakana ngurunguru, palku warupoto patala. \p \v 3 Mai, ngaiana nantuni marda manani widmai, tana ngaianangu pankinanto, jeruja ngaiana bakana tanani palku warupoto karitjikaritjimalkai. \p \v 4 Mai, bakana bota, tana pirna nganai, ja watara ngurungurujeli tanana tertabai, ja karitjimalkani pita wakali tanana karitjikaritjimalkai, wodajeri bota wapalkanietjali ngantjai. \p \v 5 Jeruja bakana tali buru waka nganai, ja poto pirna jurakokateriai. Mai, turu wakali, mina bukangandru pirna nulu miribai! \p \v 6 Bakana tali turu nganai, talkula pania mitala; jeruja tali ngaianangu buruni terkai, ja palto warupoto murumuru ngankai, ja nulia tepia mindrini pirapira miribai, nina turujeli matja japini ngankana. \p \v 7 Ngangau nganti nguja pratjana, paia ja tjutju ja nganti ngapala kanali murla ngankai, ja tana murla ngankana wonti kanaia ngurulali; \p \v 8 Windri wata kana kulnujeli ngurula ngamalkai tali murla ngankala, nau mukatepi madlentji ja naria kaldri manamiri. \p \v 9 Nunkanali ngaiana Goda ja Ngaperi jurakokai, ja nunkanali ngaiana kanani jaura madlentji jinkiai, tanana Nulia Godaia mudlani jeribaka pantjimana wonti. \p \v 10 Mana kulnundru jaura ngumu ja jaura madlentji dunkai. Jenia, ngakani ngatata worajai, wata jeruja nganananto. \p \v 11 Ngapa jukari wilpa kulnundru ngapa kaldri ja mardu dunkalkai? \p \v 12 Ngakani ngatata worajai, manawarra pitali mani tandra mandrananto kara; waina pitali manawarra kara? Jeruja bakana ngapajukari kaldri kulnujeli ngandandariai ngapa mardu dunkalkala. \p \v 13 Worana kiri ja milkila jurangundru nganai? Nulia wirarini ngumuni nunkanani ngankana nunkani wondramai kirilaia manjuni. \p \v 14 Jura kuterini kaldri ja pirna ngundraterini jurangu ngarani ngamalkanani, jeruja wata jurakokaterianau morlalulani ja wata jedianau! \p \v 15 Naupini kirila wata mirindru ngarina wonti, a‐ai, nauja mitaia ja mungaraia ja kutjia (kirila). \p \v 16 Ngangau woderi kuterina ja pirna ngundraterina nganai, jerra tjautjau ja ngankana madlentji pratjana nganai. \p \v 17 Jenipara kirila mirindru nganai: Ngopera ninta pirna, ngadani murlali, malti, pankina, kalumiltjamiltjarina ja tandra ngumu manamiri, mudlawariwari pani, jeljujelju pani. \p \v 18 Talkulaia tandra tanali jaupai, tanali murla ngankanietja nganai. \c 4 \p \v 1 Wodajerindru tirimalini ja wodajerindru jatamalini jurangu jela? Wata jendrangundruja, ngangau jurani milkirina tirimaliai jurani buruni? \p \v 2 Jura milkiriai, ja wata ngamalkai; jura naria nandrai ja kiri najiai, ja ngandandariai ninaia manila; jura jatamaliai ja tirimaliai, ja panila ngamalkai, ngangau jura wata ngatjiai. \p \v 3 Jura ngatjiai, ja wata maniai, ngangau jura baku ngatjiai, jura jenia jurani jertapaterinani julkananto. \p \v 4 Jura materi pintawokaribanietja ja widla pintawokaripanietja, jura wata milkila, mitala kamaneli Godaia tula nganai? Warle ngantjai mitala kamaneli nganala, nau Godaia tula ngankateriai. \p \v 5 Jura ngundrai kara, jaura wora baku jatai: Milkirinali Jaolali ngantjai, ninaia Nulia ngaianangu kurana wonti? \p \v 6 Manjula morla pirna Nulia jinkiai. Jendrangundruja dakanala parai: „Pirna ngundraterinietjani Godali tirimaliai, ja waka ngundranietjani Nulia manjula jinkiai.“ \p \v 7 Godani wodatarana ngamanau. Kutjini tirimalianau, jeruja nau kutingala nganai jurangundru. \p \v 8 Karakararianau Godani, ja Nauja jurangu karakararila nganai. Mara kulirkaterianau, kana madlentjajai, ja ngara jurani ninta pirna ngankaterianau, jura ngara pudlamandru. \p \v 9 Burkaljerianau ja ngaurongauro ngamanau ja jindranau; kinkani jurani ngaurongauraia karitjinanto ja mankini wurpuraia. \p \v 10 Kaparani waka ngankaterianau, ja Nulia jurana miri ngankala nganai. \p \v 11 Wata ngulkuterkijiribamalianimai, ngatata worajai! Warle ngatata kulnuni ngulkuterkai, ja nunkani ngatatani kara kalala kurai, nulu jirijiribani jaurani ngulkuterkai, ja jirijiribani jaurani kalala kurai. Jundru jirijiribani jaurani kalala kuranani, jidni wata jirijiribani jauraia ngankanietja, a‐ai, kalala kuranietja nganai. \p \v 12 Kulno jirijiribani jaura jinkinietja ja kalala kuranietja nganai, Nauja ngurunguru nganai kulkala ja teribala. Worana jidni nganai, jundru ngatatani kalala kurai? \p \v 13 Mai jura, jura jatai: Karari kara tankubana kara ngaiani nguraia nunkanika kara nunkanika kara palkala nganai, ja naka kilpawoldra kulno ngamala nganai, ja jinkimalila nganai, ja kalikalipaterila nganai; \p \v 14 Ja jura ko nganai mina tankubana nganala nganai. Ngangau mina tepi jurani nganai? Nauja jukati nganai, nina kanali wordu najiai, ngadani nau kutingai. \p \v 15 Jura kantji jatananto: Kapara jertapaterinani, ja ngaiani tepi ngamanani, ngaiani jenia kara jenia kara ngankala nganai. \p \v 16 Ja karari jura jurakokateriai jurani pirna ngankaterinali. Jenipara jurakokaterina madlentji nganai. \p \v 17 Warle milkila ngumu ngankala ja wata ngankai, nunkangu jenia madlentji nganai. \c 5 \p \v 1 Mai, jura kana poto pirnanto, jindranau ja maritjianau jurani wangiwangindru, nau jurangu wokarala nganai! \p \v 2 Jurani poto pirna karumuru pantjina warai, ja jurani kati kakatjieli matja tajina. \p \v 3 Jurani mardatandra maralje ja mardatandra bulu karumuru pantjina warai, ja tanani karumuru jurangu malka nganala nganai, ja jurana turujeli jeribaka tajila nganai. Poto pirna jura kampana warai mudani ditjini. \p \v 4 Mai, ngankanietjaia kalala, tanali jurani marundru jurani buka tandra kampana warai, tanani kalala jura mamana, maritjiai; ja wokaribanietjaia ngaiala Kaparani Zebaoth talpani wokarana warai. \p \v 5 Jura mirantjati nganana warai, ja madlentji ngamana warai mitani, ja jurani ngara mani ngankana warai, nandrani ditjini jeribaka. \p \v 6 Jura kana talkuni kalala kurana warai ja naria nandrana warai, ja nulu jurana wata tjakakana warai. \p \v 7 Manjujeli kalkanau, ngatata worajai, Kapara tikanantulu! Mai, mitaia ngankanietjali mitaia tandra ngumuni kalkai, ja manju nganai, nulu woldra talara ja kilpa talara maninantulu. \p \v 8 Bakana jura manju kalkanau, ja ngara ngurunguru ngankaterianau, ngangau Kaparaia tikani karakara nganai! \p \v 9 Wata ngara wordu ngankijiribamalianimai, ngatata worajai, jura kalala maniati! Mai, kalala kuranietja manani terkala wapaia. \p \v 10 Ketjaketjanaia ja manjuja malka Propheta worana najianau, tanali Kaparaia talani kaukaubana wonti. \p \v 11 Mai, ngaiana tana jurakokai, tana wonki ngamana wonti. Hiobani manju jura ngarana warai, ja Kaparaia mudani jura najina wonti; ngangau Kapara murlali nganai ja kalumiltjamiltjariai. \p \v 12 Pratjanani ngopera, ngakani ngatata worajai, wata jaura morlalu kuranau, wata pariwilpani ja wata mitani, ja wata jaura morlalu pilki. Jurani kau nganananto kau, ja pani nganananto pani, ngangau jura kalalani puriati. \p \v 13 Kulno jurangundru ketjaketjanani, nau ngatjiaiatimai; kulno murlali ngananani, nulu Psalma wonkaiatimai. \p \v 14 Kulno jurangundru muntja ngananani, nulu mili wolaraia pinaru karkaiatimai, tana nunkangundru ngatjinanto, ja gildieli wiribananto Kaparaia talani. \p \v 15 Ja morlalu ngundranaia ngatjinali kana muntjani marangokala nganai, ja Kaparali nina terkibana tarala nganai, ja nulu madlentji matja ngankana, nulu kalingani manila nganai. \p \v 16 Madlentji dikijiribamalianimai ja ngatjilkijiribamalianimai, jura tepi pantjinanto. Kana talkuja ngatjini ngurunguru nganai marapu ngankala. \p \v 17 Elias kana nganana wonti ngaianangu jeribaka, ja nau ngatjini kulno ngatjina wonti, talara wata godananto; ja talara wata godana wonti mitani kilpawoldra parkulu ja pira mara wora ja kulno. \p \v 18 Ja nakaldra nau ngatjina wonti, ja pariwilpali talara jinkina wonti, ja mitali tandra punkibana wonti. \p \v 19 Ngatata worajai, kulno jurangundru morlalundru tjiringanani, ja kulnujeli nina karitjimalkanani, \p \v 20 Nau milkila nganananto, warle kana madlentji kulno nunkani tjiringani paltundru matja karitjimalkana, nulu mungara narindru kulkala nganai, ja madlentji marapu walpadakala nganai.