\id 1PE \ide UTF8 \h I. Petruni dakani jaura \toc1 Dakani jaura I. Petrungundru \toc2 I. Petrungundru \toc3 1 Pet \mt1 Dakani jaura I. Petrungundru. \c 1 \p \v 1 Petrus, Jesuni Christuni Apostel, piltjaraia ngandrani worangu, tanana Nulia matja kalkalkana, Pontusuni, Galatiani, Kappadociani, Asiani ja Bithyniani, \p \v 2 Goda Ngaperaia ngopera najinandru, Jaolaia kulikiri ngankani, pankinaia ja turibanaia Jesuni Christuni kumarali: Manjula ja murla jurangu marurinanto milingeru morla! \lit (Dakani jaura Simonani ja Judani ditjini.) \p \v 3 Jurakokani nganaiatimai Godani ja ngaiananaia Kaparaia Jesuni Christuni Ngaperani, Nulia ngaianana nunkani kalumiltjamiltjarina pirnandru marra dankana wonti tepi kalkanaia, Jesuni Christuni jiritjinali narindru, \p \v 4 Mudani pania ja murumuru pania ja winjarini pania maratunkaia, nau parai pariwilpani jurangu, \p \v 5 Tanana Nulia Godaia ngurulani kulkai morlalu ngundranali, nunkangupini tepia, ninaia Nulia matja ngankingana tinkari pantjila miljaru ngadalani. \p \v 6 Nunkangupini jura mankila nganai, jura karari ngalje, jenia kantji pantjinanto, ngaurongauro pantjiai wontjanani pilki ja pilkini, \p \v 7 Ngangau jurani morlalu ngundranaia wontjanila morla ngumu pantjinanto mudani marda maraljani, nina tanali turujeli wontjai, jurakokanaia ja pirna ngundranaia ja pirnalaia Jesuni Christuni tinkari ngankanani, \p \v 8 Ninaia jura wata najinala, ja karari ngantjai, ninaia jura karari wata najiai, ja nunkangu morlalu ngundrai, ja jendrangundruja jura mankiai wata jatanaia ja morla pirnaia mankinali, \p \v 9 Ngangau jura jurani morlalu ngundranaia mudani padakai, jurani mungaraia tepi pirna. \b \p \v 10 Nunkangupini tepindru Prophetali winpana pirakana wonti ja mirbana wonti, tanali bakana talpadakana wonti nunkangupini manjulandru, ninaia Nulia jurangu matja ngundrana, \p \v 11 Ja tanali winpana wonti wintari kara mina miljaru kara Christuni Jaola, Nauja tanangu ngamana wonti, ketjaketjana wondrai, tana Christungu wokarananto, ja pirnala tanangupini ngadani; \p \v 12 Tanangu Nulia tinkari ngankana wonti, ngangau tanali jenipara wata tanangu munta, a‐ai, ngaianangu jinkina wonti, mina tanalipini jurangu karari kaukaubana warai, tanali jurangu ngantjani jaura matja kaukaubana Jaola kulikirini, ninaia Nulia pariwilpandru jinpana wonti, jenipara najila bakana angela wolkareli nganai. \p \v 13 Jendrangundruja jurani tjuruja kapa nganpianau, kalunguru ngananau ja pirna kalkanau nunkangupini manjulani, ninaia Nulia jurangu pirini padakala nganai Jesuni Christuni tinkari ngankanani, \p \v 14 Pankini kupani jeribaka, ja wata morla tanangupini milkirinani wirarianau, tana warula jurangu koni jurana jirijiribana wonti, \p \v 15 A‐ai, Kulikirini jeribaka, Nulia jurana karkanala, bakana munta kulikiri pantjianau wirarini pratjanani, \p \v 16 Ngangau dakanala parai: „Jura kulikiri nganananto, ngangau ngani kulikiri nganai.“ \p \v 17 Ja jura ninaia Ngaperi karkanani, Nulia kana mudla ngundrana panieli kalala jinkiai pratjanaia ngankanandru, jeruja jurani tulaia ditjini japali wirarianau, \p \v 18 Ngangau jura milkila, jura wata mudani potujeli, mardatandra bulujeli kara mardatandra maraljali kara matja kurakananto burungankana, jurani baku wirarinandru, nina jura ngaperandru maratunka maninala, \p \v 19 A‐ai, Christuni kumari ngumu pirnali, tjipia kuparu madlentji ja murumuru pani jeribaka, \p \v 20 Ninaia Nulia ngundrana wonti windrila mita pantjimanala, ja ditjini ngadalani tinkari ngankana wonti jurangundru, \p \v 21 Jura nunkangundru Godani morlalu ngundrai, Nulia ninaia narindru jiritjibana wonti, ja nunkangu pirnala jinkina wonti, jeruja jurani morlalu ngundrana kalkani nganai Godani. \p \v 22 Jeruja jurani mungara nintamara ngankaterianau morlalulaia pankinani ngatata ngantjana jeljujelju pania, ja ngara pirnali ngantjamalianimai, \p \v 23 Marra dankani jeribaka, wata mudani tandrandru, a‐ai, mudani pania tandrandru, tepia ja wonkia Godaia jaurali. \p \v 24 Ngangau palku warupoto kanta jeribaka nganai, ja nunkani pirnala warupoto kantatiwi jeribaka. Kanta mujarina warai, ja nunkani tiwi purina warai; \p \v 25 Windri Kaparaia jaura ngurali parala nganai. Jenia naupini jaura nganai, ninaia jurangu matja kaukaubana. \c 2 \p \v 1 Jeruja madlentji pratjana, ja jedibana pratjana, ja jeljujelju, ja kiri najina, ja kuringulkuterkana pratjana woranau, \p \v 2 Ja marra dankani kupa jeribaka ngulkujeli ngananau jaolaia ngama kantjini, jura nunkangundru pirnarinanto tepi pirnaia; \p \v 3 Jura matja wontjanani, Kapara murlali nganai. \p \v 4 Nunkangu karakaranau tepia mardani jeribaka, ninaia kanali worarana wonti, ja Gadali ninaia kalkalkana wonti, nauja ngumu pirna nganai, \p \v 5 Jeruja bakana Nulia jurana tepia marda jeribaka wotila nganai punga kulikiria, Priesta ngamalkijiribani kulikiria, jaolaia poto ngumu jinkila, tanana Godali ngantjai Jesu Christujeli. \p \v 6 Ngangau jaurani dakanala parai: „Mai, ngato Zionangu marda kapara kurai, kalkalkani marda kapara, nauja ngumu pirna; ja warle nunkangu morlalu ngundrai, nau wata nintali pantjila nganai.“ \p \v 7 Jurangu, jura morlalu ngundranani, nauja pirnala nganai; tanangu, tana wata morlalu ngundrai, naupini marda, ninaia wotinietjali woraranala, ja nauja marda kapara pantjinala, dakaterini marda ja kintjakintjarini marda taldra pantjinala; \p \v 8 Ngangau tana jaurani dakateriai wata morlalu ngundrani, nunkanaia Nulia tanana bakana kurana wonti. \p \v 9 Jura kalkalkani mardu nganai, Priesta wolara kapara jeribaka, mili wolara kulikiri, kana wolara potuja kupani, jura nunkanipini ngumula kaukaubananto, Nulia jurana ngalpurandru karkana wonti nunkani ngaruparanani praitjaia, \p \v 10 Jura warula kana wolara pani nganana wonti, ja karari Godaia kana wolara nganai; jura warula kalumiltjamiltjarina pani nganana wonti, ja karari kalumiltjamiltjarina maninala. \lit (Dakani jaura Jubilate ditjini.) \p \v 11 Ngantjalu, ngato jurana kurukurubai tula ja ngandrani jeribaka, ngamalkaterianau palkuja milkirinandru, tanalipini mungarani tirimaliai, \p \v 12 Jeruja jura wirarini juranina kana koni terti talku nganananto, ngangau tanali nunkangundru, minalinunkanali tanali jurana madlentji ngankanietja ngirkibai, tanali ngankana ngumu jurani najinani, Goda jurakokala nganai wontjani ditjini. \p \v 13 Jeruja wodatarana ngamanau kanali kurani pratjanani Kaparandru, mitaia kaparani kara kapara pirnani jeribaka, \p \v 14 Najinajibanietjani kara, tanana nulu matja jinpana madlentji ngankanietjani kalalaia, ja ngumu ngankanietjani jurakokanaia. \p \v 15 Ngangau jenia Godaia jertapaterina nganai, jura ngumu ngankanali ngapu ngankananto kana patipatia ko; \p \v 16 Kurakanila jeribaka, ja wata jenipara jeribaka, tanali kurakani madlentjaia walpadakani ngankai, a‐ai, Godaia mili jeribaka. \p \v 17 Warupotuni pirna ngundranau, ngatata mara mandurini ngantjanau, Godani japali ngananau, mitaia kapara pirna ngundranau. \p \v 18 Mili worajai, kapara worangu wodatarana ngamanau japa warupotujeli, wata windri tanangu, tana ngumu ja malti nganai, a‐ai, bakana tjautjauni. \p \v 19 Ngangau jenia manjula nganai, kulnujeli Godaia jelamilkilandru ketjaketjana mandrai, nau talkulandru ketjaketjai. \p \v 20 Ngangau mina pirnala jenia nganai, jura jenia mandranani, jura matja madlentji ngankana, ja tanali jendrangundruja jurana nandrai? A‐ai, jura jenia mandranani, jura matja ngumu ngankana ja jendrangundruja ketjaketjai, jenia manjula nganai Godani. \b \lit (Dakani jaura Misericordias Domini ditjini.) \p \v 21 Ngangau jendralia Nulia jurana matja karkana, ngangau bakana Christus ketjaketjana wonti jurangu, ja jurangu mudlamalka worarana kurana wonti, jura tidnamalkani nunkanani karipaterinanto: \p \v 22 Nulia wata madlentji ngankana wonti, ja tanali nunkani manani bakana wata jedibani mankamankana wonti, \p \v 23 Nulia wata kalana wonti, tanali ninaia kalanani, Nulia wata dikidikibana wonti Nauja ketjaketjanani, a‐ai, Nulia jenia nunkangu kurana wonti, Nulia kalala talku jinkiai, \p \v 24 Nulia muntali madlentji ngaianani nunkani palkujeli pitani taralkana wonti, ngangau ngaiana madlentjani palinanto ja talkulani tepirinanto, nunkani dapali jura tepi pantjina wonti. \p \v 25 Ngangau jura tintaterini tjipi jeribaka nganana wonti, ja jura karari tikana kurana warai ngamalkanietjaia, ja jurani mungaraia najinajibanietjaia. \b \c 3 \p \v 1 Jeruja bakana jura widla worajai, jurani materani wodatarana ngamanimai, ngangau palpali, tanali jaurani wata morlalu ngundrai, widla wirarinali jaura panieli tanana parumananto, \p \v 2 Tanali najinani jurani ninta pirna wirarini japani. \p \v 3 Tanani tjirkatjirkaraterini wata palarani nganananto, para walpi ngankanali kara, marda maralje widmaterinali kara, kati widmaterinali kara, \p \v 4 A‐ai, ngaraia kana kurukuru wata mudani tjirkatjirkaraterinali, jaola malti ja ngapunto, nau Godani ngumu pirna nganai. \p \v 5 Ngangau jeruja bakana warula widla kulikiri tjirkatjirkaraterina wonti, tanali Godani kalkana wonti, tanali tanani materani wodatarana ngamana wonti, \p \v 6 Worderu Sarah Abrahamangu pankina wonti, ja nina kapara dikani wonti, nankani ngatani jura pantjina warai, jura ngumu ngankanani, ja wata minakulnundru japali ngananani. \p \v 7 Jeruja bakana jura materi worajai, widlani koko waltowaltuni tjurunto jela ngamanau, ja tanana pirna ngundranau, ngangau bakana tanali tepia manjula jelali maratunkamaninietja nganai, ngangau jura jurani ngatjina ngandrawalkaiati. \lit (Dakani jaura G. D. 5 Trinitatis.) \p \v 8 Morla: Pratjana manu kulnukulnui ngananau, burkaburkarianau, neji mara ngantjamalianau, kalumiltjamiltjarianau, waka ngundranau, \p \v 9 Wata madlentjani kalala ngankanau madlentjali, bakana wata kalani jaura kalani jaurali, a‐ai, ngurungutanau, ngangau jura milkila, jurana nunkanaia matja karkana, jura ngurungutani maratunka maninanto. \p \v 10 Ngangau warle ngantjai tepi, ja ditji ngumu ngundrai najila, naupini tali nunkani ngamalkaterinanto madlentjandru, ja nunkani manamimi jedibani jaurandru, \p \v 11 Nau madlentjandru karitjiau ja ngumu ngankamai, nulu murla wontiau, ja nunkangu mindrindiau. \p \v 12 Ngangau Kaparaia milkieli kana talku najiai, ja nunkani talpali ngatjinani tananani; ja Kaparaia mudla tanangu nganai, tanali madlentji ngankai. \p \v 13 Ja worana nganai, nulu jurangu madlentji ngankananto, jura ngumuni karipaterinani? \p \v 14 Jura bakana talkulandru ketjaketjanani, murlali pirna jura nganai. Wata japali ngananau, tanali jurangu japa jinkinani, ja wata tjautjau pantjianau, \p \v 15 A‐ai, Kapara Christus jurani ngarani kulikiri ngankanau. \p Milingeru ngankingaterianau jura pratjanani kalabananto, tanali jurangundru kalabani jaura ngundrai kalkanandru, nau jurangu nganai, maltieli ja japali. \p \v 16 Ja ngara ngaiala ngumu ngamalkanau, ngangau nunkangundru, minalinunkanali tanali jurana ngirkibai, tana nintali pantjinanto, tanali jurani wirarini ngumu Christungu ngirkibai. \p \v 17 Ngangau morla ngumu nganai, Godali jenia jertapaterinani, ngumu ngankanali ketjaketjala, ja wata madlentji ngankanali. \p \v 18 Ngangau bakana Christus pota kulno madlentjandru ketjaketjana wonti, kana talku kana talku panini, ngangau ngaianana Nulia Godani wapalkananto; ninaia palku matja nari ngankana wonti, ja tepi pantjina wonti Jaolali, \p \v 19 Nunkanali Nauja bakana ngarina wonti, ja jaola worangu kanjangarini kaukaubana wonti, \p \v 20 Tanangu, tana warula gilbarina wonti, jendranguta Godaia manjulali kalkana wonti Noahni ditjini, nulu bota pirna matja ngankinganani, nunkangupini ngalje, jenia nganai, mungara mara wora ja parkulu ngapali kulkana wonti; \p \v 21 Nulupini bakana ngaianana kulkai wondrani malkali, jenia wondrai: Multibanilali, nauja wata kulirkani nganai palkuja murumurundru, a‐ai, Godani ngatjina ngara ngaiala ngumuja Jesuni Christuni tepi jiritjinandru. \p \v 22 Naupini Godaia ngunarani ngamai, Nauja matja pariwilpani tarana warai, ja nunkangu wodatarana ngamai angela worana ja pirnala ja ngurula. \c 4 \p \v 1 Ngangau Christus palkuni ketjaketjana wonti, jeruja bakana jura wondralkaterianau jenildramata ngundranali; ngangau worana palkuni ketjaketjana warai, nulu mudai madlentji ngankala; \p \v 2 Jeruja jura pinpani ditjini juranani palkuni, jura wata morla kanaia milkirinani, a‐ai, Godaia jertapaterinani tepi ngamananto. \p \v 3 Ngangau jenia matja nganai, ngaiana jendranguta tanangupini, tana matja mudana, kana koja jertapaterina ngankana wonti, jendranguta ngaiana wirarina wonti tjikatjika pilki ja pilkini, milkirinani, parawarana tapanani, buka ja tapana pirnani, muramura wodatarana tjikatjikani. \p \v 4 Jendrangundruja tanali tula ngundrai, ngangau jura wata tanangu jela wapai jenildramata duljadulja tjikatjikani; ja jeruja tanali ngirkibai. \p \v 5 Tanali kalabani jaura jinkila nganai nunkangu, Nauja matja ngankingaterina tepini ja narilani kalala jinkila, \p \v 6 Ngangau nunkanaia Nulia bakana narilani ngantjani jaura kaukaubana wonti, tanali kana jeribaka palkujeli kalala maninanto, ja Jaolani Godani tepi ngamananto. \p \v 7 Poto warupotuja mudani karakararina warai. \lit (Dakani jaura Exaudi ditjini.) \p \v 8 Jeruja milja ja kalunguru ngananau ngatjini woranani. Pratjanani ngopera parparali ngantjamalianimai, ngangau ngantjanali madlentji marapu walpadakai. \p \v 9 Tidnapalara patamai nguntjibijiribamalini panieli. \p \v 10 Ja milirilkijiribamalianimai, pratjanali nunkanali jinkini potujeli, nina nulu matja manina, Godaia manjulaia pilki ja pilkia punga ngamalkijiribanietjani ngumuni jeribaka. \p \v 11 Kulno jatanani, nau jenia jatananto Godaia jaura jeribaka; kulno ngamalkijiribanani, nulu jenia ngankananto nun kangupini ngurulali, minanina Godali jinkiai; ngangau warupotuni Goda pirna pantjinanto Jesu Christungundru, nunkangu pirnala ja ngurula nganai nguralindru nguralia. Amen. \b \lit (Dakani jaura kilpawoldra marrani Godaia ditji ngoperani.) \p \v 12 Ngantjalu, wata ninapini wontjani turu, nau jurangu wokarana warai wontjanaia, tula ngundranau, juranga tula pilkipilki minakulno pantjinani jeribaka; \p \v 13 A‐ai, mankianimai, ngangau jura Christungu jela ketjaketjai, ngangau jura bakana mankinali jurakokananto nunkani pirnalaia tinkari ngankaterinani. \p \v 14 Tanali jurana Christuni talandru ngirkibanani, jura murlali pirna nganai, ngangau pirnalaia ja Godaia Jaola jurangu ngariai; tanali ninaia ngirkibai, ja jura ninaia pirna ngankai. \p \v 15 Wata kulno jurangundru ketjaketjananto diakantji jeribaka kara, kurikantji jeribaka kara, madlentji ngankanietja jeribaka kara, kana nguruja mangini wiringanietja jeribaka kara. \p \v 16 Nau Christula jeribaka ketjaketjanani kara, nau wata nintali nganaiatimai, a‐ai, nulu Goda pirna ngankaiatimai nunkangupini talandru. \p \v 17 Ngangau miljaru kantji nganai, kalala woninanto Godaia pungani. Jenia ngopera ngaianangu woninani, mina mudani tanani nganala nganai, tana Godaia ngantjani jaurani delkiai? \p \v 18 Ja kana talku ngampu wata kulkani maninani, wodajeri kana tjikatjika ja madlentji ngankanietja wondraterila nganai? \p \v 19 Jendrangundruja bakana tanali, tana Godaia jertapaterinandru ketjaketjanani, Pantjimanipirna talkuni tanani mungara jinkiterinanto ngumu ngankanali. \b \c 5 \p \v 1 Kana kapara, tana jurangu terti nganai, ngato kurukurubai, jelakapara ja Christuni ketjaketjanaia tinkari ngankanietja, ja bakana pirnalaia ngampumara jeribaka, nauja tinkari pantjinanto: \p \v 2 Ngamalkanau Godaia ngami, nina jurana jinkinala, ja najinajibanau, wata watawatali, a‐ai, murlali, wata kalikalibaterinali, a‐ai, ngaraia ngantjanali, \p \v 3 Wata jeniparani jeribaka, tanali kana wolarani jirijiribai, a‐ai, jura ngamini mudla malka nganananto. \p \v 4 Ngamalkanietjaia Kapara tinkari ngankaterinani, jura pirnalaia pirapira manila nganai, nauja wata winjariai. \p \v 5 Jeruja bakana jura teri worajai, kana kaparani wodatarana ngamanau. Ja pratjana wodatarana ngamamalkijiribamalianimai, ja waka ngundraterinali widmaterianau; ngangau Godali kana pirna ngundraterinani tirimaliai, ja waka ngundraterinani Nulia manjula jinkiai. \lit (Dakani jaura G. D. 3 Trinitatis.) \p \v 6 Jeruja Godaia mara ngurunguruni waka ngankaterianau, Nulia jurana miri ngankananto ditjini nunkanani. \p \v 7 Manjujeli ngundrani jurani pratjana nunkangu woranau, ngangau Nulia manujeli ngundrai jurangu. \p \v 8 Kalunguru ngananau, ja tepi ngamanau; ngangau tatakanietja jurani, kutji, wirariai, kaldrintjarini pandipandi jeribaka, ja wontiai, worana nulu julkananto. \p \v 9 Nunkangu tirimalianimai morlalu ngundranali, ngangau jura milkila, jenildramata ketjaketjana bakana nejimarani juranani mitani wokarai. \p \v 10 Manjula pratjanaia Goda, Nulia jurana karkana wonti Christungu nunkani ngurali pirnalaia, Nulupini jurana ketjaketjana worduni ngadani, manamiri, ngurunguru, tataura ja wonki ngankala nganai. \p \v 11 Nunkangu pirnala ja ngurula nganaiatimai nguralindru nguralia. Amen. \b \p \v 12 Silvanusulu ngatata talkujeli, worderu ngato ngundrai, ngato wordu jurangu dakana warai, jurana kurukurubala ja jurangu tinkari ngankala, naupini Godaia manjula morlalu nganai, nunkangu jura terkala wapaia. \p \v 13 Mandurini jaura jurangu Babylon mililali jinpai, ja Markus ngatamura ngakani. \p \v 14 Mandurini jaura jinkimalianimai ngantjanaia manatapanali. Murla jurangu pratjanani nganaiatimai, jura Christungu Jesungu nganai.