\id COL Dai-Chin: Bible Translation 1st Edition \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF-8) \h Kolawte \toc1 KOLAWTEA veia Pawluha Cayuk \toc2 Kolawte \toc3 Kol \mt1 KOLAWTEA \mt2 Veia Pawluha Cayuk \imt Pyenhlüma \ip \bk Kolawte Khyang hea veia Pawluha Kca Yuk\bk* hin Kolawte mlüha veki Sangcim üng a yuk ni. Kolawte mlüh cun Ephet mlüha nghngilaw da ve lü Asah Maina üng mlüh mata kyaki. Ahina sangcim cun Pawluha mdüiha sangcim am ni. Cunüngpi, Asah khaw Romah hne üng khut bi khaia Pawluh cun mta vekia kyase, Ephet mlüh üng khut bikie cun Kolawte mlüha a jah tüih ni. Kolawte mlüh sangcim k’uma Pamhnam ksing vaia phäh ja kümceikia küikyannak yah hlükia khyang naw “ngmüimkhya upkie ja ana taki he” jah sawkhah yah khai tilü jah mtheiki saja ksee awmki he ti cun Pawluh naw ksingki. Acuna thea, ahina saja ksee naw vun mawih tia khawning thume jah läklam lü eiawk üng sängeikia käh eiawk vaie pi jah läklam yah khai pi ami ti. \ip Pawluh naw ahina akse mtheinake hin Khritjan ngthu kcang am a jah msaknak bea kca yuki. Aktunga a jah msaknak be ta: Jesuh Khritaw naw ni kümceikia küikyannak a jah pet khawh, jumeinak akce he ja jah bilawhe cun Jesuh Khritaw üngkhyüh lam hmünake ni. Pamhnam naw Khritaw üngkhyüh khawmdeknu tüipyang lü Khritaw üngkhyüh khawmdeknu cun pi amäta veia cehpüi beki. Khritaw üng yümatnak däk üng ni khawmdeknua phäh küikyannaka äpeinak a ve. Pawluh naw jumeikie üng a jah mtheimthanga ngthue cun ihawkba jah läklam vai jah mthehkia kyaki. \ip Ahina kca cehpüi lü Kolawte sangcim üng thaki Tuhkhik, ani am ngläk lü cit hngaki Awneteng cun msingei phyakia kyaki. Awneteng cun Philimona mpyaa kya lü ania phäh ni Philimon kca Pawluh naw a yuka kyaki. \iot Amawng Ktawie \io1 Pyenhlüma \ior (1:1-8)\ior* \io1 Khritawa a kyanak ja a Khut Pawh \ior (1:9—2:19) \ior* \io1 Khritaw üng yaha xünnak kthai \ior (2:20—4:6)\ior* \io1 Khüpnak \ior (4:7-18)\ior* \c 1 \p \v 1 Pamhnama hlüeia Khritaw Jesuha ngsä kei Pawluh ja mi na Timoti üngka naw, \p \v 2 Khritaw üng yümmatnak üng sitihkia ka nglawipüi, Kolawte mlüha veki Pamhnama khyange: \p mi Pa Pamhnam naw bäkhäknak ja dimdeihnak ning jah pe se. \s Jenak mthehnaka ktaiyünak \p \v 3 Nami phäh kami ktaiyü üng mi Bawipa Jesuh Khritawa Pa üng aläa jenak kami mthehkie. \v 4 Pamhnama khyange nami jah mhläkphyanak ja Khritaw Jesuh üng nami jumeinak kami ngjaka phäh ni. \v 5 Ngthu kcang, Thangkdaw nami veia a pha law kcük üng, äpeinak a ning jah peta mawng nami ngja pängki. Nami jumeinak ja mhläkphyanak cun khankhawa ning jah üpawmsak khai tia nami äpeinaka khana veki. \v 6 Thangkdaw naw dawkyanak lawpüi lü, Pamhnama bäkhäknaka mawng nami ngjak kcük ua mhnüp üng cutei lü, acun cun akcang ni tia nami ksing law ua mäiha, khawmdek lum üng ngthang hüki. \v 7 Mi\f + \fr 1:7 \fr*\ft “mi” hin akhäk naw “nami” tia sumeikie.\ft*\f* nghngün üng Khritawa khut pawhki, mi mpyapüi u, Epapharah üngkhyüh Pamhnama bäkhäknak nami ngtheingthangkie.\x - \xo 1:7 \xo*\xt Kol 4:12; Phil 23\xt*\x* \v 8 Ngmüimkhya naw a ning jah peta ngmüimkhya mhläkphyanak nami tak pi ani naw jah mthehki. \p \v 9 Nami thang kami ngjak üngkhyüh cutei lü alä se kami ning jah ktaiyü petkie ni. A Ngmüimkhya Ngcim naw a ning jah peta themngvainak ja pungngyam üngkhyüh a mlung hlü ksingnak thei a ning jah pet vaia Pamhnama veia kami ning jah ktaiyü petkie ni. \v 10 Acun käna Bawipaa a hlüeia xüngsei lü ani jesak khaia khut aläa pawh u lü, dawkyakia khut mjüküm bilawh lü Pamhnam ksingnak üng nami dämduh law vai ua ning jah ktaiyü pet ni. \v 11 Ania hlüngtaikia johit üngka naw lawkia ngjuktha am kyansai u lü, acunüng ahmäi naküt mlung msaü lü nami dunei khawh khaie. \v 12 A khyangea phäh Pamhnama Khawa a jah tak pet nami yah hnga khaia ning jah pyangki Pa Pamhnam cun jekyai na ua. \v 13 Anghmüpa johit üngka naw jah küikyan lü a mhlänak a Cakpaa khawa jah phasaki. \v 14 Acuna cakpaa phäh üng mi mkhyekate naküt jah mhlät se lätlangnak mi yahkie. \x - \xo 1:14 \xo*\xt Eph 1:7\xt*\x* \s Khritawa a kyanak ja a khut \p \v 15 Khritaw cun am hmuh thei Pamhnam hmuhnak theia kyaki ni. Ani cun a ca kcüka thawn lü mhnünceng naküt luma kthaka hlüngtai säihki ni. \v 16 Pamhnam naw khankhawa veki ja khawmdeka veki naküte, hmuh thei ja am hmuh theie, ngmüimkhya johite, bawie ja khyaihnak khawhe naküt cun Ani üngkhyüh a jah tüipyang ni. Pamhnam naw mce ja khan hin Ani üngkhyüh mhnünceng lü Ania phäh a tüipyang ni. \v 17 Khritaw cun anaküt am a mhnünceng ham üngkhyüh a na ve päng lü, anaküt cun pi ani am atänga awmki he. \v 18 Ani cun sangcim tia pumsaa lupum ni. Ani cun a pumsaa xünnak ahnuna pi kyaki. Ani cun Ca-kcük säiha kyaki, ahmäi naküt kthaka amät däk a hlüngtai säih vaia thihnak üngka naw mthawh be ma kcüki kyaki.\x - \xo 1:18 \xo*\xt Eph 1:22,23\xt*\x* \v 19 Mhnama ning naküt a cakpa üng a kümbe cun Pamhnam amäta mkhyaha kyaki. \v 20 Acun käna khawmdeknu hin a Cakpa üngkhyüh amäta veia a lawpüi be vaia Pamhnam naw ngja hlüki. Pamhnam naw kutlamktung üng thiki a Cakpaa thisen üngkhyüh ng’yenak pawh päng lü khawmdek ja khankhaw üng veki naküt pi amäta veia a lawpüi be.\x - \xo 1:20 \xo*\xt Eph 2:16\xt*\x* \p \v 21 Ahlana nami bilawh ja nami cungngaih am daw se Pamhnam üng thuk lü a yea nami kya khawikie. \v 22 Acunsepi atuh ta, Pamhnam naw a cakpaa thihnaka phäh üng a ning jah ng’yäppüi be hin, ngcimngcaih lü mkatei vai käh ve ti khaia amäta veia a ning jah lawpüi be ni. \v 23 Nami jumeinak ngkhäng lü nami leh ngkhän cäm se. Thangkdaw nami ngjak üng nami yaha äpeinak käh thäihngnawn ta kawm uki. Khawmdek khyang naküt üng ami mtheha hina thangkdawa phäh ni kei Pawluh pi mpyaa ka thawn law. \s Sangcima mpyaa kba Pawluha khüi \p \v 24 Nangmia phäh khuikhanak ka khamei hin jekyai veng. Khritaw naw a pumsa sangcima nghngün üng a khamei mcawt a kümceinak vaia kei naw ka pumsa am ka khameipüiki. \v 25-26 Khawkphyüm üngkhyüh tuh vei cäpa thupviha kya kyaw lüpi, tuhngawi üng ta a khyange üng jah mdana hlüngtaikia Pamhnama thangkdaw cun avana sang khaia, ahin khut a na pet hin nangmia dawnak vaia, kei cun Pamhnam naw sangcima mpyaa a na thawnsak ni. \v 27 Mhnama ngjak hlü cun a khyangea phäha ngthup lü hlüngtainak ja bawimangnak cun a khyangea veia a jah mdan hlüa kyaki. Acuna khawh ngthup cun nami k’uma veki hlüngtaiki Khritaw ni. Acuna mawngma ta Pamhnama hlüngtainak nami yah hngaki tinak ni. \v 28 Acunakyase, Khritawa ngthu khyang naküt üng kami jah mthehki. Pungngyam mjüküm am jah mcuhmcäi lü khyang naküt Pamhnama maa Khritaw üng yümmat lü xüxamkia kba ami kya law vaia, khyang naküt kami jah mtheimthangkie ni. \v 29 Ahin ka kpäng vaia, ka k’uma khüiki Khritaw naw a na peta ngjuktha am mthui lü ka khüiki. \c 2 \p \v 1 Nangmi ja Lodikih khyange ja kei a khyangpuma am na ksingki hea phäh ihlawka khuikha lü ka khüi cun ning jah mtheh vang. \v 2 Linglainak am be lü mhläkphyanak üng atänga ami kümbe law vaia ja, ksingkhyapnak kcang lawpüikia mkhühüpnak am ami kümbe lawnak vaia kyaki. Acunüng va, Pamhnama thup Khritaw cun ami ksing law vaia ahin ka pawh ni. \v 3 Khritaw cun ngthupkia Pamhnama pungngyam ja themngvainak nghmawngnak tawha kyaki. \p \v 4 Akdaw säiha ngsaih u lü pi, u naw pi am cangkia ngcuhkaihnak am käh a ning jah mhleimhlak vaia ahin ka ning jah mtheh ni. \v 5 Pumsa am nami hlawnga am ve ngü sepi, ngmüimkhya üng ta nami hlawnga ka vekia kya se, Khritaw üng nami jumeinak ngkhängpang lü atänga nami ngdüih yüm ka hmuh üng ka jeki. \s Khritaw üng kümbekia xünnak \p \v 6 Khritaw Jesuh cun Bawipa ni tia nami doei pängki he a kyase, ani üng yümmat lü xüngsei ua. \v 7 Ani üng phungpyamah lü, ani üng xüngsei ua. Nami ngtheingthang pängki he a kyase jumeinak üng ngkhängpang u. Jenak mthehnak üng kümbe u bä. \p \v 8 Khritaw üngkhyüh lawkia am kya lü, khawmdek ngmüimkhyae ja khyanga mtheimthangnake amdang üngkhyüh lawkia pungngyam üng mpyaa käh a ning jah pawh vaia mceiei u bä. \v 9 Isenitiüng, Khritaw khyanga a thawnnak üng Mhnam ning cun kümceiki ni. \v 10 Ani üng yümmatnaka xünnak kümcei a ning jah pet päng ni. Ngmüimkhya naküt ja ana naküta khana hlüngtai säihki ni. \p \v 11 Khritaw üng yümmatnak üng vun mawih pänga nami kyaki. Khyang naw a pawha vun mawihnak am ni lü, Khritaw naw a pawha vun mawih ni. Acun cun mkhyekatki pumsaa mpya üngkhyüh lätnak ni. \v 12 Baptican nami khan üng Khritaw am atänga nami ng’utei pängki ni. Baptican nami khan üng, thihnak üngkhyüh Khritaw mtho beki Pamhnama johit jumeinak üng, thihnak üngkhyüh nami tho be pängki he ni.\x - \xo 2:12 \xo*\xt Rom 6:4\xt*\x* \v 13 Nami mkhyenake ja Thum kaa khyangmjükcea nami thawna phäh ngmüimkhya thihnaka nami phaki. Acunüng pi, Pamhnam naw nami mkhyekatnak naküt ning jah mhlätei lü Khritaw üng xünnak a ning jah pet be ni. \x - \xo 2:13 \xo*\xt Eph 2:1-5\xt*\x* \v 14 Jah khitkhawnkia mi leie a jah mcun naküt cun Pamhnam naw a jah mhlät pet ni. Kutlamktunga cehpüi lü avan a jah mkhyüh pet päng ni.\x - \xo 2:14 \xo*\xt Eph 2:15\xt*\x* \v 15 Acuna kutlamktung üngkhyüh Khritaw naw amät cun khyaihbahnake ja ngmüimkhya johite üngka naw mhläteiki. Acun he cun khyangea hmuh vaia tamnaea mäiha amäta ngnängnak da jah cehpüiki. \p \v 16 Acunakyase, Sabbath mhnüp, khyathei pawi, khawning pawie üng, i ei aw lü i käh nami eiawk vai tia u naw pi käh ning jah mkhyah pet se.\x - \xo 2:16 \xo*\xt Rom 14:1-6\xt*\x* \v 17 Acun naküt cun ngawia thawn law khai pumsaa mkhya ni. Acuna pumsa ta Khritaw ni. \v 18 Khankhawngsäe a jah sawkhaha phäh mdannak yah lü hlüngtai säihkia hana cawmkia khyange naw käh ning jah mkatei u se. Isetiüng, acuna khyange cun nghngicim cungngaihnak am cungngai u lü akhawva awhcahnakie ni. Acun he cun amdange ni. \v 19 Pumsa lupuma kyaki Khritawa mtisaa am kya ti u. Pumsa avan cun Khritawa tumbeinak üng xüng lü atänga ngsüngcawng lü Pamhnama hlüeia kba dämduhkie ni.\x - \xo 2:19 \xo*\xt Eph 4:16\xt*\x* \s Khritaw üng thihnak ja xünnak \p \v 20-21 Khritaw am thi päng lü khawmdek jah khankhaw kanaki ngmüimkhya ksea kut k’um üngkhyüh a ning jah mhlät ni. Nangmi cun Khritaw üng nami thi pängki a ni üng, hin käh ei vai, can käh awk vai, hin käh hneh vai tia khawmdek thumceme ise nami jah läklam hamkie ni. \v 22 Khyanga mtheimthangnak üng ami jah läklamsaka thumceme hin ta amdanga ni a thawn kawm. \v 23 Acuna thumcem he cun, asihlinga khankhawngsäe sawkhahnak, mlung mhnemnak han ja pumsa mkhuimkhanake üngkhyüh ami yah pungngyam üng tüneiki ni. Cunüngpi, ami mtisa khana ami bilawh cun amdang ni. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3:1: \xo*\xt Sal 110:1\xt*\x*Khritaw üng nami tho be pängki a ni üng, Pamhnama khet da Khritawa a ngawhnak hnüna ka khankhaw khawhtheme jah ngaih na ua. \v 2 Khawmdek khawhthem käh ngaih na ua. Khankhaw khawhthem ngaih na ua. \v 3 Isenitiüng, Khritaw üng nami thi pängkia kyase, nami xünnak cun Khritaw am atänga Pamhnam naw a ning jah cüm pet ni. \v 4 Nami xünnak kcang cun Khritawa kya lü, a ngdang law bea kcün üng nangmi pi ani am atänga ngdang law lü, Khritawa hlüngtainak nami yah hnga khaie. \s Xünnak kphyüm ja xünnak kthai \p \v 5 Acunakyase, am dawkia hnungla, khyanga khyucei ihawmpüi, ngkeeiksea hüipawmnak, akse pawh hlüa mlungkawe, juktuh mkhäh üng tängki kamvanak tia khawmdek mtisa hlükaw naküta khut biki cun jah mkhyüh ua. \v 6 A mtheh am ngjakiea khana Pamhnama mlungsonak pha law khai. \v 7 Ahlana acun naw a ning jah uka kcün üng, nangmi pi acune am nami mtisa hlü läklamnak üng nami xüngsei khawikie. \p \v 8 Atuh üngkhyüh ta mlunga sonak, thüiseinak, am dawki mtisa hlü, püi hnengnak naküte jah mkhyüh u bä. Khyüko kse sumeinak ja a müithang se khaia pyensak naküte cen nami mpyawng üng käh mhluh law u bä. \v 9 \x - \xo 3:9: \xo*\xt Eph 4:22\xt*\x*Nami xünsak ngneingnawng kphyüm nami hawih hüt pängkia kyase, nami püi käh mhleimhlak ti ua. \v 10 \x - \xo 3:10 \xo*\xt Eph 4:24; Gen 1:26\xt*\x*Xünsak kthai cen suiawi ua. Ning jah mhnüncengki Pamhnam naw amät nami ksing law vaia, a lupla üng täng khaia akthai kthaia ning jah pitpyang läki ni. \v 11 Acuna xünsak kthai üng Judah khyang ja Krik khyangmjüa keha, vun mawih ja am mawih, pekce khyangmjü, khyang ksee\f + \fr 3:11 \fr*\ft “Ami mlung kyungkia khyange, ami awmih am dawkia khyange” ami jah tinaka kyaki.\ft*\f*, mpya ja am mpya ti Khritaw üng halangnak am ve ti. Khritaw cun anaküta kya lü, avan üng Khritaw veki. \p \v 12 Nangmi cun Pamhnama khyange ni. Ning jah mhläkphya na lü a ka vaia a ning jah xü ni. Acunakyase, khyang mpyenmseinak, bäkamnak, mlung mhnemnak, hniphnawinak ja mlung msaünak üng xüngsei ua. \v 13 A püi ngtekkhaihpüiki a ve üng pi, mat ja mat nami püi dunei lü, nami püi mhlätei ua. Bawipa naw nami mkhyenak a ning jah mhläta mäiha nami püi mhlätei u bä. \v 14 Ahin he naw ni mhläkphyanak ami msap ve. Acun he naw ni anaküt cun kümbekia yümatnak üng ami ngcunsak thei ve. \v 15 Pumsa mat üng atänga Pamhnam naw a ning jah khünaka dimdeihnak, Khritaw naw a ning jah peta acuna dimdeihnak naw nami mkhyahmtangnak naküt üng lam ning jah msüm se. Jekyainak üng kümcei ua. \v 16 \x - \xo 3:16,17: \xo*\xt Eph 5:19,20\xt*\x*Khritawa ngthua kümbenak cun nami mlung kyawnga xüngsei bebang se. Themngvainak üng nami püi mcuhmcäi lü mtheimthang ua. Salan ng’äi ja ngmüimkhya lam ng’äie ja ng’äi ngcimcaihe jah mcuk lü Pamhnam mküimto ua. \v 17 Bawi Jesuh üngkhyüh Pa Pamhnama veia jenak nami mtheha mäiha, nami pawh pyen naküt cun Bawipa Jesuha ngming üng pawh pyen u bä. \s Sak kthai üng xünsei ning \p \v 18 \x - \xo 3:18: \xo*\xt Eph 5:22; 1Pit 3:1\xt*\x*Nghnumie aw, nami ceiea uknak khamei ua. Acun cun khritjan nghnumia xüngsei ning ni. \p \v 19 \x - \xo 3:19: \xo*\xt Eph 5:25; 1Pit 3:7\xt*\x*Kpamie aw, nami khyue jah mhläkphya na ua. Käh jah ksekha na ua. \p \v 20 \x - \xo 3:20: \xo*\xt Eph 6:1\xt*\x*Hnasene aw, nami nupaa mtheh aläa ngjak vai cun khritjana kyaki khyang naküta mta ni. Acun cun naw Pamhnam jekyaisaki ni. \p \v 21 \x - \xo 3:21 \xo*\xt Eph 6:4\xt*\x*Nupae aw, nami canaa mlung so khaia käh pawh ua. Acukba nami pawh üng ta, ami mlung ktha se khai ni. \p \v 22 \x - \xo 3:22-25: \xo*\xt Eph 6:5-8\xt*\x*Mpyae aw, anaküt üng nami khawmdek mahpaa mtheh ngja ua. A ning jah hmuh däk üng käh nikia, anghläia a mlung hlüa ve ua. Bawipa kyühxünei lü na mlung kcang üng na mahpa pi msümceia. \v 23 Ai nami bi üngpi, nami mlung kcang üng khüi ua. Khyanga phäh na khüiki am ni, Bawipaa khut na biki ni. \v 24 Bawipa naw a khyangea phäh a tak am ning jah khyeng khai ti ksing ua. Nami Mahpa kcang Khritawa phäh nami khüikiea kyaki. \v 25 \x - \xo 3:25: \xo*\xt Deut 10:17; Eph 6:9\xt*\x*Akse pawhkia khyang naküt naw ami pawha kba khamei be yah khaie. Isenitiüng, Pamhnam cun naw khyang naküt angteha jah mtaiki. \c 4 \p \v 1 \x - \xo 4:1: \xo*\xt Eph 6:9\xt*\x*Mahpae aw, khankhawa nami Mahpa veki ti ksing u lü, nami mpyaea khana dawki pawh ua. \s Mcuhmcäinak \p \v 2 Aläa ktaiyü ua, ktaiyünak üng käh bawngbai lü Pamhnam jekyai na ua. \v 3 Ngthupki Khritawa thang sangnak hüa kcün kdaw a jah pet vaia Pamhnama veia jah ktaiyü petsih ua. Acuna phäh ni atuh hin thawng üng ka kyum ve. \v 4 Angkhaia ngthu ka pyen thei vaia na ktaiyü pet ua. \p \v 5 \x - \xo 4:5: \xo*\xt Eph 5:16\xt*\x*Khritaw am jumeikie maa nami ve üng mcei lü ve ua. Kcün kdaw nami yahei naküt cen Khritawa phäh sumei u bä. \v 6 Ngthu nami pyen üng hlimtui se ami ngaihsim vaia pyen ua. Khyang naküt akdawa nami msangnak be vai pi ksingei u bä. \s Akpäihnaka hnuksetnak \p \v 7 \x - \xo 4:7 \xo*\xt Ngs 20:4; 2Tim 4:12\xt*\x*\x - \xo 4:7,8 \xo*\xt Eph 6:21,22\xt*\x*Bawipaa khut üng sitih lü Bawipa khut ka bipüi, Taikikah naw ka thang naküt ning jah mtheh law khai. \v 8 Mi vana khana i thawn lawki ti cun ning jah mtheh lü ning jah jekyaisak khaia ani ka tüih law ni. \v 9 \x - \xo 4:9 \xo*\xt Phil 10-12\xt*\x*Nangmi üngka, sitih lü ka mhlänak Onesimas pi lawki. Anini naw hia thawnve nakütki cun ning jah mtheh khai xawi. \p \v 10 \x - \xo 4:10 a \xo*\xt Ngs 19:29; 27:2; Phil 24; \xt*\xo b \xo*\xt Ngs 12:12,25; 13:13; 15:37-39\xt*\x*Ka hlawnga thawng üng kyumki Aristakhas, Banabaha na Makuh naw ning jah hnukset ve ni. Makuh nami dokham vaia ka ning jah mtheh pänga mäiha, a law üng a na dodang kawm uki. \v 11 Jastasa pi ami sui Josuh naw pi yai ning jah kbi law hngaki. Ahina kthume hin jumeikia Judah khyangmjüe, Pamhnama khaw phäh aktäa na khüikhawmpüikie ni. \p \v 12 \x - \xo 4:12 \xo*\xt Kol 1:7; Phil 23\xt*\x*Jesuh Khritawa mpya, nangmi üngka Epapharah naw yai u se ti ve. Nangmi cun khritjan xüngsei ning üng xüxam lü, Pamhnama mlung hlüa ve lü nami ngkhängpang vaia alä se ning jah ktaiyü petki ni. \v 13 Nangmi üng cutei lü Lodikih ja Helapolih mlüha awmki hea phäh kthanaki ti cun kei hin ania saksi ni. \v 14 \x - \xo 4:14 \xo*\xt 2Tim 4:11; Phil 24; 2Tim 4:10; Phil 24\xt*\x*Mi mhlänaka Dawkta Luhka ja Demah naw pi ning jah hnukset ve ni. \p \v 15 Lodikih mlüha veki benae ja Niphah\f + \fr 4:15 \fr*\ft Avang naw Niphah hin kpami ni ti lü yukie.\ft*\f* ja a ima ngpumkia jumeikie pi yai u lü ve u se jah mtheh u bä. \v 16 Ahina kca hin nami kheh käna Lodikih mlüh sangcim üng pi jah khehsak u bä. Acuna mlüh naw a yaha kca pi nangmi naw khe hnga kawm uki. \v 17 \x - \xo 4:17 \xo*\xt Phil 2\xt*\x*Akhipah üng “Bawipa naw a bisaka khut a kpäng vaia” mtheh u bä. \p \v 18 \sig Pawluha Hnuksetnak\sig* hin kamäta kut am ka yuk ni. Thawng üng ka kyum hin käh mhnih u bä. \cls Pamhnama bäkhäknak nami khana be se.