\id 2CO \h 2 KORIN \toc1 2 Korin \toc2 2 Korin \toc3 2 Korin \mt1 2 Korin \c 1 \p \v 1 Pol, Negur nẽ oroya bunem Kristus Jesus nẽ aposel wõ aun, neda turada Timoti ado, \p pas enei Negur nẽ sios Korin bun ado, tamo kayau fateul ganan Akaia provins bun dibodok bun matotof. \p \v 2 Tamada Negur ado Odug Jesus Kristus neid wau ifenẽya ado wau inosiya, ã bun ibodõf. \s1 Wau Yo Fiya Ganan Nẽ Negur \p \v 3 Negur, neda Odug Jesus Kristus Tama, wau yũya nẽ Tama, wau yo fiya ganan nẽ Negur yana talesauf, \v 4 ĩ neda morõ ganan bun wauda yo fedig, anĩ nigin, ada dug wau yo fiya Negur bun tamal talen anĩ bunem, idi morõ adodo anidi waud yo tafedig. \v 5 Kristus nẽ darau gogũf, ada namedan isif gen, neda wau yo fiya anĩg Kristus bunem gogũ felef. \v 6 Amã darau malef are, anĩ ãgenei wauĩ yo fiya nigin ado, kel gei yeĩya nigin. Amã waumã yo fef are, anĩ ãgenei wauĩ yo fiya nigin, anĩ bunem darau de tekelei amãg malef anĩ, ã faali gef ulegef. \v 7 Ã nigin nemã waumã iseya totol ifaref, ere nigin, amã keleĩ, are ã nemã darau walegef gen, ã nemã waumã yo fiyag walegef. \p \v 8 Turamã tar, darau amã Asia provins bun malen anĩ, ã to keleĩ youf anĩ, to oromak. Amã morõ faali fiya kisi feleya sã bagai bun mabodon, anĩ nigin, amã mata ibodõya nẽ kisig matoron. \v 9 Momoi, amã waumã bun, es fiya tamo kot bun taka laa fouf ye di, kisi fedig gen, kisi mafen. Anĩ ere, amã mug bun to mafar fen, Negur tamo gare den anidi kel turĩ fedidig ĩ bun mafarauf nigin enei wõ yen. \v 10 Ĩ laa nẽ waila ado kafĩ fiya age fiya bun tamal yalelnaman, anĩ nigin, ĩ fau yalelnamãf. Ĩ toku yalelnamãf nigin waumã iseya ĩ bun manon. \v 11 Are ã, ãgenei kosẽya bunem usennamãge di, Negurem age fouf. Negur ĩ musei neid kosẽya solof fen, wau ifenẽya nẽ ege luwa ifanamãf nigin, museim amã nigin Negur de difiyẽf. \s1 Pol Iyõya Nẽ Delẽ Falei Yen \p \v 12 Amã mug nigin seli yabiya are yeir: Nemã kisi es fiya bun kurõ fesif, are amã tenebur ein, Negur nẽ fateul ado momoi bunem, ã bun bagai age mafedig. Amã tenebur ein bouwa buru isennẽya nẽ kisi biya bunem to age mafedig, anĩ ere, Negur nẽ wau ifenẽya bunem age mafedig. \v 13-14 Amã ereb ã uweseg fen, ã keleĩ anĩ wal fiya to matotkeneik. Gama ã amã nigin naal keleĩ, anĩ ere, ã amã nigin keleĩ bagai youf anĩ oromak, anĩ bunem amã Odug Jesus nẽ naa bun ã nigin selĩ malesauf gen, ãg amã nigin selimã walesagauf. \p \v 15 Aya enei momoi bagai agef wõ youf au fen, ã sain uru el fiya walogouf nigin, ã ket ki yeĩya anĩ kisi afen. \v 16 Aya Masedonia provins ileya nigin asi, ki ayei ken, Masedonia ele fen, anenem ã gein baban kela asi di, ã aya Judia distrik ileya nigin sur wiyagauf nigin kisi afen. \v 17 Sain aya enei kisi afen, aya karika bagai age afen de? Aya, tenebur nẽ tamo kayau age difedig gen, nameun “Sã” au fen, sigoroum “Yo” auf de? \p \v 18 Anĩ ere, Negur ĩ age afouf ye fen, agef bagai dõ fedig gen, nemã od ã gein isif are yo ye fen, sãya sã. \v 19 Ere nigin, Negur Naal, Jesus Kristus ĩ nigin, aya, Sailas Timoti ado geid ã atun wogõ mayeĩdig anĩ, ĩ sain tekelei bun, yo ye fen, to sã yedig, anĩ ere, ereb ĩ yo yef anĩ, ĩ faimud agef dõf kisi feledig. \v 20 Ereb Negur age afouf yen od anĩ ganan Kristus bun yoya dogol. Anĩ nigin, ĩ bunem ada Negur bun fula fiya medeĩya tarousiyouf nigin, sigoradam “Momoi” taudig. \v 21 Negurem, amã ado ã, Kristus bun totol tafarauf nigin age fef. Ĩ igirnada fen, ada bun moul fi fel fen, \v 22 ĩ, ada yogon nigin, ada bun yogon uris ino fen, ĩ wauda bun, ereb isiyouf anĩ momoi bagai isiyouf ye fen, yogon Awa Uur iben. \p \v 23 Negur ĩ aya nigin keleĩ bagai nigin, ĩ neu od megeir fe fen, isennẽdidig, ĩ aya isennauf nigin aweignek, are aya ã nigin wauĩ ina fen, morõ ifeneĩya ator ken, Korin to kela asin. \v 24 Amã ãgenei momoiya nugo fiyẽya nigin to age mafef, anĩ ere, amã ã wauĩ al fouf nigin ã geid kabĩ malef, ere nigin, momoiya bunem ã totol ufaregef. \c 2 \p \v 1 Anĩ nigin, aya ã gein morõ ado baban to ki ayeĩf nigin, neu kisi afon. \v 2 Ere nigin, aya ã wauĩ morõ afeneĩf are, aim anĩ aya wau al fiya ifanauf, are ã aya morõ afenein anim dogol sã de? \v 3 Aya enei bagai nigin atotkenein, are sain aya asiyouf bun, idi aya wau al fiya difanauf anidi bun, aya morõ to alouf nigin age afen. Aya enei momoi auf, are sain aya wau al fef, ã gananeg wauĩ al fef. \v 4 Aya morõ odug ado wau gudũ fiya bun, inã odug ado atotkenein, are aya ã morõ afeneĩf nigin to age afen, anĩ ere, ã bun neu wau laa fiya odug bagai anĩ, ã keleĩ youf nigin age afen. \s1 Mosor Tamo Nẽ Mosor Nigin Weder Tu Keleya \p \v 5 Tamo anim morõ ifenen ouf are, ĩ aya morõ to ifanan, anĩ ere, ĩ ã ganan morõ sau fiya ifenein. Aya totol bagai to arõf nigin ‘sau fiya’ auf. \v 6 Ã musei gananem ĩ darau wenẽgen are, ĩ nigin kisi feleya. \v 7 Age fiya ban, gama ã in mosor wedereĩ tu kel fen, ĩ wau yo gouf, anĩ bunem, ĩ wau gudũ fiya fatuk bagaim to kuroub fiyẽf. \v 8 Anĩ nigin, aya ĩ ãgenei wauĩ laa fiya baban ufelnẽgouf nigin totol od arokeneik. \v 9 Aya, pas bun ã atotkenein, ere nigin, aya ã kisi ayeĩ di, ã ereb ereb ganan bun neu od dõ gouf anĩ ailauf nigin age afen. \v 10 Ã taka nẽ mosor nigin wedereĩ tu kalauf are, ayag in mosor nigin wederou tu kalauf. Ereb taka weder tu keleya nẽ ibodõ di, aya wederou tu kelen, are aya ãgenei biya fiya nigin, Kristus mala bun wederou tu kelen, \v 11 are Satanem ada to wal fada fen, bilã youf nigin age afen. Ere nigin, ada yogon kisi keleĩ. \s1 Bar Itenẽya Mata Nẽ Kabĩ Tamo Tar \p \v 12 Sain aya Kristus nẽ biya od wogõ auf nigin Troas taun ele fen, Odug ĩ aya nigin sukar kã fel mog ailen, \v 13 aya fau nameun wau inosiya san, ere nigin, aya turau Taitus an to ailen. Anĩ nigin, aya idi dabuo afiyeĩd fen, Masedonia provins elen. \p \v 14 Anĩ ere, Negur de mafiyẽf, ĩ faimud amã Kristus bun kusĩ wal fiya bun uyu iroukanamãdig, agef fen, ĩ, amã bunem, Kristus nigin keleĩ anĩ nẽ sumeĩ biya, modoũ ganan bun firagagaũ feledig. \v 15 Ere nigin, amã idi kel gei fedif anidi ado idi isaikalauf anidi atun, Negur mala bun, Kristus nẽ sumeĩ biya. \v 16 Taka bun amã laa nẽ sumeĩ, taka bun amã mata ifenẽya nẽ sumeĩ biya. Aim anĩ kabĩ age fiya yaleya kisi feleya? \v 17 Amã, musei idi Negur nẽ od nigin moni mala kabĩ daledig gen sã. Age fiya ban, Kristus bun, amã, tamo Negurem sur fedin gen, Negur mala bun momoi nẽ bunem wogõ maudig. \c 3 \p \v 1 Amã baban yanamã yaleseya nigin gariya manof de? Amã, tamo tunĩ age difedig gen, kabĩ biya daledig nẽ isennẽya pas, amam ã gein sur mafouf be, ãgem amã bun sur gouf de? \v 2 Ã aug anĩ, nemã pas, are waumã bun itoton, age fe di, tamo ganan kelei ken, diwesedig. \v 3 Ã aug anĩ, Kristus nẽ pas, nemã kabĩ nẽ kaũ anĩ yaor gef, itoton are ink bunem sã, are mata ibodkeleya Negur nẽ Awa Uur bunem, meein fadaleya bun sã, are tamo waud bun. \p \v 4 Amã enei morok, ere nigin, amã Kristus bunem, Negur nigin momoiya ado. \v 5 Amã ereb taka amã mug bunem isif yeya kisi feleya sã, anĩ ere, amã nemã kisi feleya Negur bunem isif. \v 6 Negur ĩ amãg bar itenẽya mata nẽ kabĩ tamo wõya kisi feleya inenaman, are lo itotoya nẽ sã, Awa Uur nẽ, ere nigin, lo itotoya anim idenkesidig, anĩ ere, Awa Uur im mata ifenẽdidig. \s1 Bar Itenẽya Mata Nẽ Fula Fiya Medeĩya \p \v 7 Kabĩ laa irou isidig, are meein bun gegẽ itoton anĩ fula fiya medeĩya ado isin, anĩ nigin, Israel tamo kayau yogon fula fiya medeĩya nigin meleid dẽ yel fen, Moses nẽ nawa lo feleya kisi feleya san, anĩ ere, fula fiya medeĩya anĩ komomor fen. Kabĩ age fiya fula fiya medeĩya ado isin ouf are, \v 8 Awa Uur nẽ kabĩ nẽ fula fiya medeĩya anim lo nẽ fula fiya medeĩya anĩ to wal fouf de? \v 9 Tamo neid mosor nigin bouweid bun od yũdig nẽ kabĩ anĩ, fula fiya medeĩyauf are, kabĩ madur bagai irou isidig in fula fiya medeĩya nẽ odug naig fiya bagai! \v 10 Ereb kulu fula fiya medeĩya yenen, are gama nẽ fula fiya medeĩya odug bagai nigin, kulu nẽ are sa kelen. \v 11 Ereb komomor falauf nẽ anĩ, fula fiya medeĩya ado isin ouf are, faimud ibodkeleya nẽ fula fiya medeĩya, yogon odug naig fiya bagai! \p \v 12 Anĩ nigin, amã waumã iseya age fiya ado nigin, amã wogõya bun tuninirya sã. \v 13 Amã Moses gen sã, ĩ yogo nawa bun lalan komomor fe mog, Israel tamo kayau to dilouf nigin, yogo nawa bun gabar dede fedig. \v 14 Anĩ ere, idi neid kisi totolen, are sain enei bun, bar itenẽya tubu iweseya bun gabar de anim fau ibodok. Gabar anĩ fau yaleleya sã ibodok, ere nigin, Kristus bun dogol anĩ yaleleyauf. \v 15 Sain enei buneg, Moses nẽ itotoya iweseya bun, gabar dogo neid waud dede fedig. \v 16 Anĩ ere, ereb sain taka ĩ Odug bun falei youf are, gabar are lelek felef. \v 17 Gama, Odug ĩ Awa Uur, Odug nẽ Awa Uur ibodok nẽ an, are katĩ feleya taka sã. \v 18 Anĩ nigin, ada ganan, nawada bun gabarem dede fiya sã are, Odug nẽ fula fiya medeĩya tail fen, ada bun so fe di, ada ĩ gen falei fada di, neda fula fiya medeĩya odugef iledig, are Odug bunem isidig, ĩ anĩ Awa Uur. \c 4 \s1 Mis Namen Safina Biya Bagai \p \v 1 Anĩ nigin, amã Negur nẽ wau yũya bunem kabĩ enei ado nigin, amã waumã bun to folo redig. \v 2 Anĩ ere, amã inokõya ado mama nẽ naab matoron, amã to madeg ken, Negur nẽ od to falei mafeledig. Anĩ ere, amã momoi nẽ anĩ yaor mafe fen, Negur mala bun, tamo ganan dogo neid kisi es fiya bun, amã mug nigin yanamã iseledig. \v 3 Amã nemã biya od dede fiyauf are, idi inanakalauf nẽ anidi bun dede fedif. \v 4 Teneub enei nẽ waitou, idi momoiya sã anidi neid kisi ifofakelen, anĩ nigin, Kristus ĩ anĩ Negur nẽ malakanon, yogon fula fiya medeĩya nẽ biya od anĩ nẽ lalan, idi ileya kisi feleya sã. \v 5 Amã, amã mug nigin to wogõ maudig, anĩ ere, Jesus Kristus ĩ Odug mau fen, amã Jesus nigin ãgenei ferfer maudig. \v 6 Negur ĩ iron, “Gugum namen lalan fula fei,”\f + \fr 4:6 \ft Jenesis 1:3\f* yen, inim Kristus nẽ nawa bun yogon fula fiya medeĩya anĩ, amã keleĩ youf nigin, yogon lalan waumã bun fula fouf nigin inon. \p \v 7 Anĩ ere, amã nameman mis namen gen, safina biya bagai enei ado, are ereb ereb ganan wal fiya nẽ megeir, are amã nemã sã, Negur nẽ anĩ yaorouf nigin. \v 8 Amã siri ganan bun totol bagai lai difamak, anĩ ere, narĩ famãya sã; ereb taka age mafouf nigin neneya difanamak, anĩ ere, amã waumã folo reya sã; \v 9 darau difanamak, anĩ ere, to folõ famalef; didenamã dirarak, anĩ ere, daũ famaleya sã. \v 10 Amã faimud Jesus nẽ laa anĩ, bouwamã bun faali ma mayõdig, are Jesus nẽ matag bouwamã bun yaorouf nigin. \v 11 Amã mata mabodok, anĩ ere, faimud Jesus nigin laa bun dinenamãdig, are yogon matag nemã laa nẽ bouwamã bun yaorouf nigin. \v 12 Anĩ nigin, laa, amã bun kabĩ yaledig, anĩ ere, mata, ã bun kabĩ yaledig. \p \v 13 Negur nẽ Itotoya eig yef, “Aya momoi aun, anĩ nigin, aya wogõ aun.”\f + \fr 4:13 \ft Sam 116:10\f* Momoiya de tekelei anĩ nẽ kisi bunem, amãg momoi mauf, anĩ nigin, amãg wogõ mauf, \v 14 ere nigin, amã keleĩ, Negur ĩ Odug Jesus laa bun tamal kel turĩ fen anim, amãg Jesus geid kel turĩ fama ken, amã ã geid in mala bun inenadauf. \v 15 Enei ganan are, ãgenei biya fiya nigin, anĩ bunem, wau ifenẽya anĩ tamo kayau bun kaka fef ile di, dogo neid Negur de fiyẽya gogũ fef anim, Negur fula fiya medeĩya ifenẽf. \p \v 16 Anĩ nigin, amã waumã to folo redig. Amã bouwamã buru foinenem ilumuk iledig, anĩ ere, amã nameman naa ganan bun mataya tobol fe iledig. \v 17 Nemã karika ado sain modeg nẽ morõ anim, faimud ibodkeleya nẽ fula fiya medeĩya, are morõ anĩ ganan fatuk bagai wal fiya anĩ, amã malouf nigin kabĩ yaledig. \v 18 Anĩ nigin, ada ereb maladam tailef ani to lo tafalauf, anĩ ere, ereb maladam to tailef anĩ lo tafalauf. Ere nigin, ereb tailef, are sain tobega nẽ, anĩ ere, ereb to tailef, are faimud ibodkeleya nẽ. \c 5 \s1 Saa Tanon Ibodõya Nẽ Bouwa \p \v 1 Ada keleĩ, tenebur nẽ salafat ada anĩ namen tabodõdig anĩ narĩ fouf are, ada fõ taka Negur bun tamal ado, are saa ilun oun faimud ibodkeleya nẽ fõ, are tamo imam inoya sã. \v 2 Gama ada fõ enei bun tabod ken, osi taudig, age tafe fen, saa ilun neda ibodõya modoũ bunem ifounnadauf nigin wauda fatuk irõdig, \v 3 ere nigin, ada saa tanon ibodõya nẽ bouwa ifounnadauf sain bun, ada gemũ to diledauf. \v 4 Ada salafat enei bun tabod mog, morõ faali tafe fen, osi taudig, ere nigin, ada salafat enei lelek fel kanadauf nigin to orodadig, anĩ ere, saa ilun neda ibodõya modoũ bun ifounnadauf nigin orodadig, anĩ bunem, ereb laa nẽ anĩ, mata anim itob lauf. \v 5 Negur ĩ enei nigin bagai ada inoda fen, ada wauda bun, ereb isiyouf anĩ momoi bagai isiyouf ye fen, Awa Uur iben. \p \v 6 Anĩ nigin, ada faimud kisi totol ado fen keleĩ, are ada bouwada buru ado tabodok sain anĩ bun, ada Odug weim to tabodõdig. \v 7 Ada momoiya bunem tabodõdig, ereb maladam tailef bunem sã. \v 8 Aya arok, ada kisi totol ado fen, ada bouwada enei tator ken, Odug geid takai tabodõf nigin orodaf bagai. \v 9 Anĩ nigin, ada bouwada buru ado tabodok be tatorok be, ĩ wau al fouf nigin ada kisi tatenẽf. \v 10 Ere nigin, ada ganan Kristus nẽ es fiya sia wagen wõ tauf bagai, are mugu mugu, ereb biya be sane be, ada bouwada buru ado tabod ken, age tafen anĩ kilei, yogon mala solo yalouf. \s1 Komo Fiya Nẽ Kabĩ \p \v 11 Amã Odug anini fiyẽya anĩ keleĩ nigin, amã tamo waud yaleya nigin age mafedig. Amã naig fiya anĩ Negur keleĩ bagai, age fiya gen, amã nigineg ãgenei kisi es fiya bun yaorouf nigin, aya wau irok. \v 12 Amã ã bun baban yanamã yaleseya nigin to age mafef, anĩ ere, ã amã yanamã walesagauf nigin sain mafeneik, anĩ bunem, idi ereb waud bun ibodok anĩ fotokar, ereb meledim dilef anĩ nigin yeneid dalesedig anidi bun, ã solof irõya kisi feleya. \v 13 Amã wadã idenamãf, are Negur nigin. Amã kisi biya adouf, are ã nigin. \v 14 Kristus nẽ wau laa fiya anim amã toli famãdig, amã kisi mafef, tekeleim ganan nigin laa fen, anĩ nigin, yogon laa bun, ganan gare den. \v 15 Ĩ ganan nigin laa fen, anĩ nigin, idi mata dibodok anidi dogo nigin to dibodõf, anĩ ere, ĩ idi nigin laa fe di, kel turĩ fiyen anĩ nigin dibodõf. \p \v 16 Anĩ nigin, gama einenem ilef ganan, ada tamo nẽ karĩya bunem taka to keleĩ youf. Ada kulu naab enei bunem Kristus kelein, anĩ ere, ada baban to age tafedig. \v 17 Anĩ nigin, taka ĩ Kristus bun ibodok, Negur ĩ yale, mata bagai inon. Tubu are ilele di, mata anĩ isin. \v 18 Enei ganan Negur bun tamal, ĩ Kristus bunem ada ĩ geid komo fada fen, komo fiya nẽ kabĩ anĩ ada ifanadan. \v 19 Are Negur ĩ tamo nẽ mosor idi bun to iwes fen, Kristus bun tenebur tamo kayau ĩ geid komo fedin. Agef fen, Negur ĩ komo fiya nẽ od ada bun inon. \v 20 Anĩ nigin, amã Kristus nẽ soosi tamo, are Negur ĩ yogon wau irõya, amã bunem wogõ yedig gen. Amã Kristus fotokar ã magoneik, Negur geid komo gouf. \v 21 Negur ĩ, ada nigin ye fen, Kristus mosor sã anĩ, mosor ĩ bun inon, are ĩ bunem, ada Negur nẽ madur bagai wowã tauf nigin age fen. \c 6 \p \v 1 Negur nẽ kabĩ tura tar amã, ã totol bagai marokeneik, are Negur nẽ wau ifenẽya walegen anĩ, ege to aaluwan ilauf. \v 2 Ere nigin, Negur ĩ irok, \q1 “Neu wau ifenẽya sain bun, aya õ karĩ ayon, \q2 kel yaleya nẽ naa bun, aya õ asennon.”\f + \fr 6:2 \ft Asaia 49:8\f* \m Aya ã arokeneik, gama eĩ Negur nẽ wau ifenẽya nẽ sain, gama eĩ kel yaleya nẽ naa. \s1 Pol Nẽ Morõ \p \v 3 Amã taka delẽ ilauf bun ye to tũ fouf nigin meein to manodig, are nemã kabĩ yana sane to ilauf nigin age mafedig. \v 4 Age fiya ban, amã, naab ganan bun, amã Negur nẽ kabĩ tamo bagai ya anĩ mafelnẽdidig, are feseya sã ifareya bun, darau, morõ, wau morõ bun, \v 5 didenamak bun, kalabus bun, kusĩ bun, kabĩ totol bun, bõ mulaĩ itorõya bun ado, naũ bun, \v 6 karẽtut bun, keleĩ bun, molol bun, dor yaleya bun, Awa Uur Fateul bun ado, wau laa fiya bagai bun, \v 7 momoi nẽ wogõ bun, Negur nẽ megeir bun, madur bagai nẽ waila ima biyalẽ ado ima kilẽ bun, \v 8 tunĩ yanamã dalesedig ado tunĩ to yanamã dalesedig bunem, yana sane inoya ado yana biya inoya bunem; amã momoi marok, anĩ ere, amã idegẽya tamo gen kisi difedig; \v 9 idi amã nigin keleĩ, anĩ ere, keleĩ sã gen kisi difedig; gare mauf, anĩ ere, amã mata mabodok; didenaman, anĩ ere, to didenamakesin; \v 10 waumã gudũ fef, anĩ ere, faimud waumã kulĩ yedig; maleg, anĩ ere, musei safina kisi feleya manenẽdidig; ereb taka sã, anĩ ere, ereb ereb ganan ado. \p \v 11 Korin tamo kayau, amã karika wogõ mayein. Age ma fen, amã ã bun waumã sukar fatuk bagai kã mafen. \v 12 Amã nemã waumã laa fiya ã bun to mafokeledig, anĩ ere, ãgenei wauĩ laa fiya amã bun ufokelegedig. \v 13 Aya neu kesu tar bun gen ã wogõ ayeik, ã solog fen, wauĩg sukar fatuk bagai kãg. \s1 Momoiya Sã Geid To Bagu Gouf \p \v 14 Momoiya sã geid to bagu gouf. Madur bagai sane ado naig de nigal dũf? Lalan gugum ado ere bunem nigal dũf? \v 15 Kristus Satan ado naig fe di, waud tekelei youf? Ere anĩ momoiya ado, momoiya sã atun tekelei? \v 16 Negur nẽ tempel, idegẽya waitou atun, ere mamad katõ fiya ado? Are ada mata ibodõya Negur nẽ tempel. Negur iron kilei, “Aya idi geid mabod ken, idi atun ayõf, age afe fen, aya idi neid Negur ouf, age afe di, idi neu tamo kayau ouf.”\f + \fr 6:16 \ft Levitikas 26:12; Jeremaia 32:38; Esekiel 37:27\f* \q1 \v 17 “Anĩ nigin, utornẽdig fen, \q2 fire ufareg, \q2 Odug irok. \q1 Ereb amuyẽ ado to kobũg, \q2 ago ge di, aya ã aleyeĩf.”\f + \fr 6:17 \ft Asaia 52:11; Esekiel 20:34, 41\f* \q1 \v 18 “Aya ãgenei temeĩ di, \q2 ã nau kesu tar, nau barai tar ouf, \q2 Odug saa ilun nẽ kusĩ tamo guri feid uyu iroudig anĩ irok.”\f + \fr 6:18 \ft 2 Samuel 7:14; 7:8\f* \c 7 \p \v 1 Ã neu oboiyou, ada Negur age afouf yen od enei ado nigin, ada dug ereb ereb ganan bouwa ado uur amuyẽ ifenẽdig anĩ lilik tafe fen, Negur anini fiyẽya bunem fateul bagai wõ tauf. \s1 Pol Nẽ Kulĩya \p \v 2 Ãgenei wauĩ bun, amã nigin modoũ unog. Amã aib taka bun to kũ mafenen, amã aib taka sane bun to manenen, amã aib taka idegnẽya bunem ereb ereb to son mafen. \v 3 Aya ã bouweĩ yũya nigin od enei to wogõ auf. Ere nigin, aya mogo oron, are ãgenei ibodõya modoũ, amã waumã bun ado nigin, amã ã geid mata tabodõf be, gare tauf. \v 4 Aya ã nigin fatuk bagai momoi au fen, fatuk bagai ã yeneĩ alesef. Aya wau fatuk bagai yalesef, nemã morõ ganan bun, neu wau kulĩya gogũ felef. \p \v 5 Sain amã Masedonia masin, nemã bouwamã enei si inoya san, anĩ ere, amã siri ganan bun darau difanaman, serẽ kiwai difanamã mog, nameman kumĩ ado. \v 6 Anĩ ere, Negur ĩ waud morõ adodo waud yo fedidig, Taitus isin bunem ĩ waumã yo fen. \v 7 Are, in isin bunem dogol sã, anĩ ere, wau yo fiya ĩ wenẽgen anĩ bunem ado. Ã aya uleyagauf nigin bagai oroyein, ereb wõ yen anĩ nigin ãgenei awaun yeya odug fen, ã aya nigin kisi fatuk bagai walegedig anĩ ĩ irokanaman, anĩ bunem, neu kulĩya odug bagai iselen. \p \v 8 Aya neu pas bunem wauĩ gudũ fiya afenein, anĩ nigin, aya uruwa bun awaun aun. Anĩ ere, gama aya anĩ nigin to awaun auf, ere nigin, aya ailef, are neu pas anim, sain naal bagai dogol wauĩ gudũ fen. \v 9 Anĩ ere, gama aya wau al fef, are wauĩ gudũ fiya afenein anĩ nigin sã, anĩ ere, ãgenei wauĩ gudũ fiya anim, wauĩ faleiya bun irouleyein nigin. Ere nigin, ã Negur nẽ oroya kilei wauĩ gudũ fen, anĩ nigin, amã ã daũ fiya to mafenein. \v 10 Wau gudũ fiya Negur nẽ orof kilei anĩ, wau faleiya irousi, kel yaleya bun irouledig, anĩ nigin, ada to awaun taudig, anĩ ere, tenebur nẽ wau gudũ fiya laa irousidig. \v 11 Negur nẽ wau gudũ fiya eneim, ã bun faat yun anĩ ulogouf, are ereb totol bagai wauĩ irõdig, morõ wõ yen anim to lai yeĩf nigin ereb ã aug madur gedig, ereb sane nigin seye gedig, ereb Negur nigin anini gedig, ereb taka nigin bagai oroyeĩdig, ereb kabĩ totol walegedig, ereb sane age fen bun mala solo wenẽgedig. Ereb ereb ganan bun, ã aug enei nigin kũ fenẽya taka sã anĩ yaor gen. \v 12 Anĩ nigin, aya ã bun atoton are, taka ĩ sane age fen be, takam ĩ bun sane age fen anĩ nigin sã, anĩ ere, ã amã nigin naig ge wauĩ wanamãgef anĩ, Negur mala bun aug ulogouf nigin age afen. \v 13 Enei ganan nigin amã waumã yo fef. \p Amã waumã yo fiya anĩ teten, amã Taitus ĩ fatuk bagai wau al fen anĩ mail fen, fatuk bagai waumã al fen, ere nigin, yogon uur ã ganan bunem filolõ fen. \v 14 Aya ĩ bun yeneĩ alesen, age afe di, ã aya mama to wanagen. Anĩ ere, ereb amã wogõ mayein anĩ ganan momoi, age fiya gen, amã Taitus bun yeneĩ malesen areg, momoi anĩ yaoren. \v 15 Ã ganan ĩ dõg fen, aniniya ado tererẽya bunem ĩ walegen anĩ, ĩ kisif fen, ã nigin yogon wau laa fiya mugi bagai ilen. \v 16 Aya, ereb ereb ganan bun, ã nigin, sã momoi auf nigin, wau al fef. \c 8 \s1 Wau Ifenẽya Bunem Kolekta Inoya \p \v 1 Turamã tar, amã, ã wau ifenẽya Negur Masedonia sios ifenẽdin anĩ keleĩ youf nigin oromak. \v 2 Idi morõ odug bagai dale fen, maleg bagai dibodon, anĩ ere, idi neid waud kulĩya mugi ado bun, idi isennẽdiya nigin kolekta moni musei difenẽdin. \v 3 Aya kurõ afeis eig au arokeneik, idi ifenẽdiya kisi feleya ado, anĩ wal fesiyag difenẽdin. Dogo neid oroyam, \v 4 idi Negur nẽ tamo kayau isennẽdiya kabĩ amã geid malouf, are dem de fen, anĩ nigin totol bagai dirokanaman. \v 5 Age dife fen, idi, amã idi nigin kisi mafen kilei, to age difen, anĩ ere, idi anĩ wal fiya age difen. Idi dogo anĩ ketem Odug difen ken, anĩ dumen Negur nẽ oroya dõ de, idi dogo amã difanaman. \v 6 Anĩ nigin, amã Taitus totol bagai marokenen, ĩ uruwa bun gariya inon nigin, wau ifenẽya nẽ kabĩ enei ã buneg bure falauf nigin marokenen. \v 7 Anĩ ere, ã ereb ereb ganan bun, momoiya bun, wogõ bun, keleĩ bun, wauĩ adok irõya ganan bun, ãgenei wauĩ amã nigin laa fiya bun, kisi feleya ago gef gen, wau ifenẽya nẽ kabĩ enei buneg ã kisi feleya ago gouf. \p \v 8 Aya ã ago gouf bagai nigin sii fiya to afeneik, anĩ ere, aya sios tunĩ kabĩ totol dalef anĩ bunem, ãgenei wauĩ laa fiya anĩ, momoi be sã be anĩ es ayeĩf. \v 9 Ere nigin, ã neda Odug Jesus Kristus nẽ wau ifenẽya keleĩ, are ĩ safina kisi feleya, anĩ ere, ã nigin ĩ maleg wõ yen, are yogon maleg bunem ã safina kisi feleya wõ gouf nigin, ĩ age fen. \p \v 10 Aya enei nigin neu kisi, ãgenei biya fiya nigin afeneik. Yar tubu bun, ã ket wenẽdigen anĩ dogol sã, ã ago gouf nigin wauĩ iseya anĩg adon. \v 11 Gama kabĩ anĩ udikalagauf, anĩ bunem, ã ago gouf nigin, ãgenei oroya totol bagai ibodon gen, ã safina kisi feleya kilei kabĩ anĩ bure walagauf. \v 12 Oroya anĩ an ibodõf are, Negur ereb tamo taka safina ado kilei anĩ yalouf, ereb tamo taka safina sã bunem sã. \p \v 13 Amã nemã oroya, tunĩ waud karika ifenẽdi di, ã wauĩ morõ ifeneik anĩ sã, anĩ ere, ganan kisi kisi feleya ibodõya nigin oromak. \v 14 Sain enei bun, ãgenei ereb ereb musei anim, ereb idi lau difef anĩ gadõ gouf, anĩ bunem, dogo neid ereb ereb musei animeg, abag ereb ã lau gef anĩ gadõ difouf, age dife di, kisi kisi feleya ubodõgouf, \v 15 are Negur nẽ Itotoya eig ye irok kilei, “Taka ĩ safina musei kuru fen, ĩ musei bagai to yalen, taka ĩ naal kuru fen, ĩ to lau fen.”\f + \fr 8:15 \ft Eksodas 16:18\f* \s1 Taitus Korin Sur Difiyen \p \v 16 Aya, Negur ĩ, kisi aya ã nigin ado kisi de tekelei, Taitus nẽ wau bun inon nigin, Negur de afiyek. \v 17 Ere nigin, Taitus ĩ, nemã od ã ki yeĩya nigin anĩ, de ye fen, ĩ yogon wau irõya odug bagai ado, yogon oroyam ã gein isif. \v 18 Amã, turamã taka biya od bun yogon kabĩ nigin, sios ganan yana dalesedig anĩ, Taitus ado sur mafedif. \v 19 Enei dogol sã, turamã ĩ anĩ, wau ifenẽya nẽ kabĩ enei bun, amã geid mayok malauf nigin, siosem digirnen, kabĩ are, amã Odug bun fula fiya medeĩya marousiyouf nigin ado, amã nemã isennẽdiya nigin waumã irõya mafelnẽdiyouf nigin kabĩ malef anĩ. \v 20 Amã, wau ifenẽya bunem ege luwa musei dinon enei, lo ma mog, tunĩ anĩ nigin od sane to dirõf nigin oromak. \v 21 Ere nigin, amã Odug mala bun ado, tamo meleid buneg, ereb madur bagai anĩ age mafouf nigin lo mafedig. \p \v 22 Amã, turamã taka, idi geid sur mafedif, ĩ amã sain musei es mafiye ken, ĩ ereb ereb musei bun kabĩ totol yaledig anĩ mailedig, ĩ ã nigin fatuk bagai momoi yef nigin, ĩ gama isennẽdiya nigin kabĩ totol yaleya orib yef. \v 23 Taitus nigin, ĩ neu tã tar taka, ĩ ã nigin neu kabĩ turau; nemã turamã tar nigin, idi sios neid arũ tamo, Kristus bun fula fiya medeĩya dirousidig. \v 24 Anĩ nigin, ãgenei wauĩ laa fiya nẽ kaũ ado, amã ã yeneĩ malesedig anĩ nẽ gariya nẽ kaũ, tamo eneidi ufelnẽdigouf, anĩ bunem, sios idi anĩ dilouf. \c 9 \p \v 1 Ã mogo keleĩ nigin, aya Negur nẽ tamo kayau bun kabĩ enei nigin baban to atotkeneĩf. \v 2 Ere nigin, aya isennẽdiya nigin ãgenei wauĩ irõya totol anĩ kelei ken, Masedonia tamo kayau bun yeneĩ alesedig, are yar tubu bun tamal isi, gama ã Akaia an isennẽdiya nigin dodok gen anĩ arokenẽdi di, isennẽdiya nigin ãgenei wauĩ irõya totol anim, idi musei waud fã yen. \v 3 Anĩ ere, aya turau tar sur afedin, are amã ã yeneĩ malesedig anĩ enei bun ege to ilauf, anĩ ere, ã aya aron gen dodok gouf nigin, age afen. \v 4 Ere nigin, Masedonia tamo tunĩ aya geid masi fen, ã dodok fiya sã anĩ dilouf are, amã ã nigin momoiya age fiya ado nigin mama malouf, ãg mama yeĩf nigin ereb od taka sã. \v 5 Anĩ nigin, aya kisi afen, aya turau tar totol bagai arokenẽdi di, idi ketem ã gein dile fen, ã wau ifenẽya nẽ ege luwa musei wenẽdigouf urõgen anĩ nigin dodok fiya bure difalauf, are deuf, aun. Age dife di, wau ifenẽya nẽ ege luwa dodok fiyauf, are nugo yeĩya bunem ege luwa inoya sã. \s1 Wau Ifenẽya Bunem Safina Ifenẽya \p \v 6 Enei karĩ walagauf, aib taka faat musei sã irarak, ĩ musei sãg kusu fouf, aib taka faat musei irarak, ĩ museig kusu fouf. \v 7 Tamo mugu mugu, ereb yogon wau bun ifenẽya nigin kisi ifon anĩ ifenẽf, are wau morõ bunem sã, takam nugo fiya bunem sã, ere nigin, Negur ĩ tamo wau kulĩya bunem ifenek nigin wau laa fef. \v 8 Negur ĩ wau ifenẽya ganan ã kisi feleya bagai ifeneĩya kisi feleya, are ereb ereb ganan bun, ã faimud ereb ã kisig fen, lau gef anĩ ganan waleg fen, kabĩ biya ganan kisi feleya bagai ago gouf nigin age fef. \v 9 Negur nẽ Itotoya eig ye irok kilei: \q1 “Ĩ yogon safina firagagaũ feid fen, maleg ifenẽdin; \q2 yogon madur bagai faimud ibodkalauf.”\f + \fr 9:9 \ft Sam 112:9\f* \m \v 10 Negur ĩ, faat irarãya tamo, faat ado yõya nẽ bret ifenẽdig, ĩ ãgenei faat irarãya nigineg ifen ken, musei inouf, agef fen, ĩ ãgenei madur bagai nẽ kusu fiya odug inouf. \v 11 Negur ĩ ereb ereb ganan bun, ã safina ado inoyeĩf, anĩ bunem, ã sain ganan wau ifenẽya bunem musei wenẽdigouf, ago ge di, idi amã bunem ãgenei ege luwa dale fen, Negur de difiyẽf. \p \v 12 Kabĩ enei ã walegedig anim, ereb Negur nẽ tamo kayau lau difef anĩ nigin dogol to isennẽdif, anĩ ere, ago ge di, musei idi Negur de difiyek buneg gogũ felef. \v 13 Kabĩ ã walegedig anĩ bunem, ã aug nigin yaor gen, anĩ nigin, tamo idi Negur yana dalesauf, ere nigin, ã Kristus nẽ biya od kurõ wesig fen, anĩ dõg fen, ã wau ifenẽya bunem idi adok ganan bun musei wenẽdigen. \v 14 Age de fen, ã nigin idi neid kosẽ bun, dogo neid waud ã bun isiyouf, ere nigin, Negur ĩ wau ifenẽya ereb ereb ganan wal fiya anĩ ã ifenein. \v 15 Negur nẽ ege luwa dir feleya kisi feleya sã anĩ nigin, Negur de tafiyẽf! \c 10 \s1 Pol Yogo Ne Kabĩ Nigin Isennẽya Od \p \v 1 Aya, Pol, tunĩ dirõdig, aya ã geid tabodok sain bun, are yukeleya dedig, aya ã geid to tabodok sain bun, are totol od irõdig dedig, aya Kristus nẽ imatkesiya ado molol nem eig au, ã arokeneik. \v 2 Aya asiyouf sain bun, aya tunĩ amã teneub enei nẽ lo fiya bun mabodõdig dedig anidi bun, aya totol od arõf nigin kisi afef gen, to age afouf nigin, aya ã agoneik. \v 3 Momoi, amã tenebur ein mabodok, anĩ ere, amã kusĩ nigin, tenebur ein age difedig gen to age mafedig. \v 4 Amã nemã kusĩ nẽ waila are, teneub enei nẽ sã, anĩ ere, idi kau totol narĩ fiya nigin Negur nẽ megeir ado. \v 5 Amã, monẽya ado, ereb ereb ganan Negur nigin keleĩya nẽ naabura gudũ fiya nigin yogo iselef anĩ, narĩ mafedidig, age mafe fen, amã kisi ganan male fen, Kristus dõ fiya nigin marouledidig. \v 6 Sain ã, ãgenei dõ fiya ganan bun, kisi feleya bagai wõ gouf, amã fe temeleid ganan darau ifenẽdiya nigin dodok mafef anĩ kisi falauf. \p \v 7 Ã ereb ereb teten nẽ anĩ dogol lo gedig. Taka ĩ yogo nigin Kristus nẽ ye fen, anĩ nigin totol bagai momoi youf, amãg ĩ gen Kristus nẽ anĩ, ĩ baban kisi fouf. \v 8 Aya, ã daũ yeĩya ban yalesneĩya nigin Odug yana ifanaman anĩ nigin, yanau naal yaor afe alesaufeg, aya anĩ nigin to mama fiyauf. \v 9 Aya neu pas bunem, ã kumĩ ifeneĩya nigin age afef gen, ã kisi gef anĩ to orouf. \v 10 Ere nigin, tunĩ dirõdig, “In pas are morõ ado fen, totol ado, anĩ ere, ĩ amã geid mabodok sain bun, ĩ maleg le fen, yogon wogõ are ege iledig.” \v 11 Tamo age fediya idi keleĩ youf, amã ã geid to tabodok sain bun, nemã pas bun amã naig be fiya anĩ, amã ã geid tabodok sain bun, amã de dõ maf, age mafouf bagai. \p \v 12 Amã, tunĩ dogo neid yeneid dalesedig idi geid, kerẽ sã dede to mauf. Idi dogo, dogo nigin dogo bun fele dife fen, dogo nigin dogo bun es difef anidi, idi kisi biya sã. \v 13 Anĩ ere, amã yanamã to daũ wal ma fen, malesauf, anĩ ere, amã kabĩ Negur igirkanaman bun dogol yanamã malesauf, kabĩ are ã buneg ilef. \v 14 Amã yanamã gerõ bagai to males maroulef, amã ã gein to masim are, amã yanamã gerõ bagai males maroulem, ere nigin, amã Kristus nẽ biya od ado, ã geineg masin. \v 15 Amã tunim kabĩ dalen anĩ bun to daũ wal mafe fen, yanamã malesedig. Nemã waumã iseya are eig fiya, ãgenei momoiya odugef isele di, ã atun amã nemã kabĩ akor fatuk bagai bilalaũ fef ilauf, \v 16 anĩ bunem, amã ãgenei akor wal mafesil fen, biya od wogõ mauf. Ere nigin, amã tamo taka nẽ akor bun kabĩ dalen anĩ nigin, yanamã yaleseya to oromak. \v 17 Anĩ ere, “Taka ĩ yana yalesef, ĩ Odug bun yana yalesauf.”\f + \fr 10:17 \ft Jeremaia 9:24\f* \v 18 Ere nigin, taka ĩ yogo yana yalesef nigin, Negur to de yedig, anĩ ere, taka ĩ Odugem yana yalesef anĩ, Negur de yedig. \c 11 \s1 Pol Idegẽya Aposel Geid \p \v 1 Ã aya utornag len, neneya od naal wogõ auf nigin aya wau irok, anĩ ere, ã mogo yeir ago gef. \v 2 Aya ã bun Negur nẽ kiyeĩ bunem kiyeĩ afeneik. Aya ã aiweĩ tekelei, Kristus bun agirnein, are aya ã kayau taulei bagai gen, ĩ gein arouliyeĩf nigin age afen. \v 3 Anĩ ere, Eva gogourem ed fe idegnen gen, ãgenei kisi sane le di, ã ãgenei wauĩ bun, Kristus bun ãgenei momoiya ado kisi karẽtut utorõg fen, sane lauf nigin, aya kumĩ auf. \v 4 Takam ã gein isi fen, Jesus taka nigin, amã wogõ mayein anĩ nigin gen sã, wogõ youf be, ã uur fire, uur ã walegen gen sã anĩ walogouf be, ã biya od fire, biya od ã walegen gen sã anĩ walogouf are, ã anĩ karika bagai karĩ wedigedig. \v 5 Anĩ ere, aya kisi afef, aya aposel yeneid odug anidi farumen to bagai abodok. \v 6 Aya wogõya nigin biya sã be, anĩ ere, aya keleĩ ado. Amã, enei, ã bun naab ganan bun, ereb ereb ganan bun yaor mafen. \p \v 7 Aya yug nigin aukesil fen, Negur nẽ biya od mala sã ege bagai wogõ ayein bunem, ã alesnein anĩ mosor de? \v 8 Aya ã aruneĩ yaleya nigin, sios tunĩ bun tamal isennaya alen anĩ, sios tunĩ idi bun tamal bẽ alen gen. \v 9 Takag, sain aya ã geid tabod ken, ereb taka nigin lau afen, aya ã taka to morõ afenein, ere nigin, turau tar Masedonia bun tamal disin idi, ereb aya lau afen kisi feleya bagai difanan. Ereb ereb ganan bun, aya yug ã morõ ifeneĩya ator ken, toku age afouf. \v 10 Kristus nẽ momoi anĩ, aya nameun ibodok nigin, taka nem Akaia provins bun neu yanau yaleseya enei to katĩ falauf. \v 11 Ere nigin? Aya ã nigin wau laa fiya sã nigin de? Negur ĩ keleĩ, aya ã nigin wau laa fedig! \v 12 Aya ereb ereb nigin idi yeneid dalesedig anĩ bun, amã idi geid tekelei ya anĩ karĩ douf nigin orodidig anidi neid naabureid gudũ fiya nigin, ereb aya age afef anĩ, toku age afouf. \v 13 Ere nigin, tamo age fediya are idegẽya aposel fen, idegẽya kabĩ tamo, idi Kristus nẽ aposel neweid dale fen, kabĩ daledig. \v 14 Are terẽya sã, ere nigin, Satan ĩ yogo bagai fula fiya nẽ engel nawa yaledig. \v 15 Anĩ nigin, Satan nẽ kabĩ tamo idi, madur bagai nẽ kabĩ tamo neweid dalouf are, to terẽ tauf. Idi neid didikalauf bun, idi age difedig kilei dalouf. \s1 Pol Yogon Kabĩ Nigin Morõ Musei Yalen \p \v 16 Aya baban arok, taka nem aya nigin neneya tamo to youf. Anĩ ere, ã ago gouf are, aya neneya tamo gen waleyag, anĩ bunem, ayag yanau naal alesauf. \v 17 Aya yug yanau yaleseya enei bun, aya Odug gen to wogõ auf, anĩ ere, neneya tamo gen wogõ auf. \v 18 Musei idi, teneub enei nẽ tamo kayau age difedig gen, yeneid dalesedig nigin, ayag yanau alesauf. \v 19 Ã kisi biya bagai ado nigin, ã wauĩ al fiya ado neneya tamo karĩ wedigedig! \v 20 Ere nigin, taka nem ã ferfer ineneik, ereb ereb ganan bun ã kadir ineneik, idegẽya bun yaleyeik, yogo yana yaor falaisi ilun iselef be, weleĩ fã fef bun, ã karĩ wiyẽgedig. \v 21 Aya momoi eig au arok nigin mama fiyaf, are amã felu reya bagai nigin to age mafedig! \p Anĩ ere, taka ĩ totol ino fen, ereb taka nigin yana yalesauf are–aya neneya tamo gen wogõ auf–ayag totol ano fen, yanau alesauf. \v 22 Idi Hibru tamo de? Ayag anĩ. Idi Israel tamo de? Ayag anĩ. Idi Abraham nẽ ibor nẽ tubu tar de? Ayag anĩ. \v 23 Idi Kristus nẽ kabĩ tamo de? (Aya wadã gen eig au wogõ auf.) Aya idi wal fediya. Aya idi wal fediya kabĩ aledig, aya kalabus bun idi wal fediya abodõdig, aya idi wal fediya wagĩ difiyadig, age de fen, aya laa bun baba baban dinenan. \v 24 Juda idi aya sain faif bun teti nain wagĩ difiyan. \v 25 Sain towo bun, aya tibogem wagĩ difiyan, sain tekelei bun, aya meeinem dinan, waag aya abodon sain towo sanen, aya, bõ taka ado gaa taka ado, maaĩ atun abodon. \v 26 Aya toku ayok bun, kuwei sane waila wal afen, bẽ tamo nẽ waila wal afen, neu fõ turau tar geid kiwai wal afen, haiden geid kiwai wal afen, taun bun kiwai waila wal afen, gerere tuan kiwai waila wal afen, maaĩ bun waila wal afen, idegẽya turau tar nẽ kiwai waila wal afen. \v 27 Aya kabĩ totol ale, morõ ado fen, sain musei mulaĩ to ainẽdig. Aya naũ ado naan ail fiya fen, sain musei saaf sã aledig. Aya menig fiya fen, gemũ abodõdig. \v 28 Ereb ereb ganan anĩ sirin, aya naa ganan bun, sios ganan nigin suwẽya morõ anim lai fiyadig. \v 29 Aib felu re di, aya to felu rauf de? Aib mosor bun iroule di, aya to wau morõ fiyauf de? \p \v 30 Aya yanau yaleseya nigin bagai youf are, aya ereb ereb neu felu reya anĩ yaor fedig anĩ nigin yanau alesauf. \v 31 Odug Jesus nẽ Dei, Negur, ĩ anĩ yana faimud yaleseya, ĩ keleĩ, aya to adegek. \v 32 Damaskus oun, gawaman nẽ mudur, King Areta farumen ĩ, aya yaleya nigin taun bobog bun lo fiya tamo inenẽdin. \v 33 Anĩ ere, aya karam kuren dinena fen, kau mosokoronem folo folõ difiya di, yogon iman tamal ulõ aran. \c 12 \s1 Pol Nẽ Mala Seleulã Kurã Fiya Ado Yogon Kudag Kereuk Fiya \p \v 1 Aya yanau alesef alauf. Ereb mala to aloufeg, aya Odug bunem malau seleulã kurã fen ado, kurõ fesiya od alen anĩ wogõ auf alauf. \v 2 Aya tamo taka\f + \fr 12:2 \ft Tamo taka anĩ, Pol yogo nigin irok.\f* Kristus bun ibodok anĩ keleĩ, ĩ kulu yar fotin ilelen bun, Negurem yale, saa tano towo bun irou iselen. Ĩ bouwa ado be, bouwa sã be, aya keleĩ sã, Negur keleĩ. \v 3 Aya keleĩ, tamo enei–ĩ bouwa ado be, bouwa sã be, aya keleĩ sã, anĩ ere, Negur ĩ keleĩ– \v 4 ĩ paradis bun irou iselen. Ĩ ereb ereb tamom faded feleya kisi feleya sã, tamom wogõya nigin katũ fiyen anĩ karĩ yen. \v 5 Aya tamo age fiya anĩ yana alesauf, anĩ ere, aya yug nigin yanau to alesauf, aya neu felu reya nigin dogol yanau alesauf. \v 6 Aya yana yaleseya nigin agirĩfeg, aya neneya to abodõf, ere nigin, aya momoi anĩ wogõ auf. Anĩ ere, aya yana yaleseya nigin atorok, are taka nem ereb aya age afef be, wogõ auf anĩ wal fe fen, aya nigin fatuk to kisi fouf nigin age afef. \p \v 7 Kurõ fesiya odug bagai enei alen anĩ bunem, aya yug yanau yaleseya katĩ feleya nigin, bouwa bun kudag ifanan, Satan nẽ arũ tamo darau ifanauf nigin bouwa bun yun, are aya yug yanau yaleseya katĩ feleya nigin. \v 8 Sain towo, Odug aya bun anĩ yalelkanauf nigin, aya ĩ agonen. \v 9 Anĩ ere, ĩ irokanan, “Neu wau ifenẽya õ nigin kilei bagai, ere nigin, neu megeir felu reya bun kisi feleya bagai wõ yef.” Anĩ nigin, aya fatuk bagai wau al fiya bun neu felu reya nigin yanau alesauf, are Kristus nẽ megeir aya bun ibodõf nigin age afouf. \v 10 Anĩ nigin, Kristus nigin, aya felu reya bun, kono fiya bun, wau morõ bun, darau bun, morõ bun, wau kulĩ yedig. Ere nigin, sain aya felu rauf bun, aya totol adodig. \s1 Pol Korin Tamo Kayau Nigin Suwẽ Yen \p \v 11 Aya yug nigin neneya tamo wõ aun, anĩ ere, ã aya nugo wiyage di, aya age afen. Ã aya nigin yanau walesegem, are dem, ere nigin, aya ege, anĩ ere, aya aposel yeneid odug farumen to bagai abodok. \v 12 Aya ã atun abod ken, ereb aposel bagai nẽ anĩ, uris, ereb urug bagai ado, memelik, morõ ganan bun, feseya sã anodin. \v 13 Aya sios ganan bun age afedig anĩ, ã buneg age afen, anĩ ere, ereb tekelei dogol ã bun to age afen, are aya ã isennaya nigin morõ taka to afenein anĩ dogol. Neu kũ fenẽya enei nigin wedereĩ tu kel! \p \v 14 Gama aya eneim sain towo ki ayeĩf nigin saika afef, aya ã isennaya nigin morõ to afeneĩf, ere nigin, ereb aya orouf are, ãgenei safina sã, ã aug anĩ. Kesum sina tama nigin moni to kuru difedig, anĩ ere, sina tamam nedi gereneid tar nigin age difedig. \v 15 Anĩ nigin, aya wau al fiya odug bun, neu safinau ganan ã nigin araile fen, aya yugeg arailauf. Aya ã nigin wau fatuk afeneĩ di, ã aya nigin wauĩ naal bagai wanagauf de? \v 16 Ã tunĩ aya nigin urõgedig, ‘Ĩ amã masennẽf nigin morõ to ifanaman, anĩ ere, ĩ idegẽya keleĩ bagai, idegẽya kor bunem gei famãdig,’ gedig. \v 17 Aya tamo susur afedin anidi taka bunem, ã adegnei ken, ãgenei safina alen de? \v 18 Aya Taitus ã gein ileya nigin totol bagai aroken ken, aya amã turamã ĩ ado sur afedin. Taitus ĩ to idegnei ken, safineĩ yalen, ĩ age fen de? Amã kisi tekelei bun age mafe fen, naab tekelei dõ mafen, anĩ sã de? \p \v 19 Ã sain enei ganan, amã mug isennamãf nigin ã bun age mafedig be, kisi gedig. Amã, Negur mala bun, tamo Kristus nigin momoi def anidi gen, wogõ maudig. Ã nemã oboimã, ereb ereb ganan amã age mafef, are ã megeir walogouf nigin. \v 20 Sain aya asiyouf, aya ã nigin kisi afef gen to ailiyeĩya nigin be, ã aya nigin kisi gef gen to uleyageya nigin, aya kumĩ auf. Ã bun an, kusĩ, kiyeĩ, seyeya, fara fiya, ne tã bou yũya, dumen od irõya, aya aya yeya be, ekul ge ufaregeya nigin, aya kumĩ auf. \v 21 Sain aya baban asiyouf, neu Negur ã meleĩ bun aya mama ifana di, musei kulu mosor dino fen, amuyẽ, noli tobonunã fire fire ado, bouwa nẽ oroya nigin totol sane wau fãya bunem waud to falei difen anidi nigin, aya wau gudũ fouf nigin kumĩ auf. \c 13 \s1 Idikeleya Nẽ Weder Irouya Od \p \v 1 Eneim sain towo ã gein asif. “Od ganan isennẽya urom be, towom sigoredim kurõ difesiyouf anĩ megeir gouf.”\f + \fr 13:1 \ft Diuteronomi 19:15\f* \v 2 Uruwa aya asi fen, baban asi ã geid tabodon sain bun, aya wedereĩ irouya od arokeneĩ bure afelen. Gama aya ã geid to tabod ken, anĩ ket, idi uruwa mosor dinodin anidi geid tunĩ ganan arokeneik: Aya kelau asiyouf sain bun, idi to loloum afediyouf, anĩ ere, kafĩ fiya afenẽdiyouf, \v 3 ere nigin, ã Kristus ĩ aya bunem wogõ yef anĩ ileya oroyeik. Ĩ ã bun kabĩ yaleya nigin to felu ref, anĩ ere, ĩ ã atun megeir ado. \v 4 Ere nigin, momoi bagai, ĩ felu reya bun aa tetek bun dun, anĩ ere, ĩ Negur nẽ megeir bunem mata ibodok. Age fiya gen, amãg ĩ bun felu reya, anĩ ere, Negur nẽ megeir bunem, amã ĩ geid mata mabodõf. Age mafe fen, amã Negur nẽ megeir ã atun yaor mafouf. \p \v 5 Ã momoiya bun ubodõgef be sã be anĩ, ulogouf nigin ã aug es gouf. Ã aug kisig uleg. Kristus Jesus ĩ, ã bun ibodok anĩ ã to keleĩ de? Sãf are, momoi bagai, ã es fiya bun kubũ gef. \v 6 Anĩ ere, amã es fiya bun to kubũ maun anĩ ã ulogouf nigin, aya momoi auf. \v 7 Ã ereb sane taka to ago gouf nigin, amã Negur bun kosẽ mauf. Are amã es fiya bun to kubũ maun anĩ tamo kayau dilouf nigin sã, anĩ ere, amã es fiya bun kubũ maun gen dilemãfeg, ã ereb madur ago gouf nigin. \v 8 Ere nigin, amã ereb taka momoi anĩ to kiwai mafenek, anĩ ere, momoi nẽ nigin dogol age mafef. \v 9 Amã felu mauf bun, ã megeir adof nigin, amã waumã al fef. Ã kisi feleya bagai wõ gouf nigineg, amã kosẽ mauf. \v 10 Gariya eig fiya nigin, aya ã geid to tabod ken, enei atotof, are sain aya asiyouf, aya neu yanau bunem totol od ã to arokeneĩf nigin age afef, yanau are ã daũ yeĩya ban yalesneĩya nigin Odug ifanan. \s1 Idikeleya Nẽ Aanya \p \v 11 Idikeleya bagai, turau tar, dabuo. Kisi feleya bagai wõ gouf nigin ago gouf, aya neu wogõ anĩ karĩg, kisi tekelei waleg, wauĩ inosiya bun ubodõg. Ago ge di, wau laa fiya ado wau inosiya nẽ Negur ã geid ibodõf. \p \v 12 Fateul umãya bunem, abob aan wiyẽg. \v 13 Negur nẽ tamo kayau ganan, nedi aanya ã bun sur difef. \p \v 14 Odug Jesus Kristus nẽ wau ifenẽya, Negur nẽ wau laa fiya ado, Awa Uur Fateul nẽ nigal yũya ã ganan bun ibodõf.