\id JHN - Kwere Bible Version \ide UTF-8 \h Yohana \toc1 Mbuli Inogile yandikigwe na Yohana \toc2 Yohana \toc3 Yoh \mt2 MBULI INOGILE YANDIKIGWE NA \mt1 YOHANA \imt Ulongozi \ip Mbuli Inogile yandikigwe na Yohana ni chimwe mwa vitabu vine muna Dilagano da Sambi vovisimulila ugima wa Yesu Chilisito. Chila chimwe mwa ivitabu vine vino chotangigwa “Mbuli Inogile.” Masayo na Maliki na Luka na Yohana vandikigwa viyadanganike Yesu. Mbuli Inogile ya Yohana yandikigwa na Mtumigwa Yohana, iviya yodahika yandikigwa mwaka 90 kwandusila viyelekigwe Yesu. Viiwoneka chitabu hachilagusa bule kuwa Yohana niiyo yandike, ila ugenzi wa kwandika wiilinga na 1 Yohana na 2 Yohana na iviya 3 Yohana. Wandikaji wamwenga wakalile uko lusita ulo walonga kuwa Yohana kakala bululu da Efeso, kwa ivo yodahika kuwa chitabu chino chandikigwa muna dibululu da Efeso. \ip Yohana kolonga funhula funhula malungilo ya chitabu ni kuwataza wanhu kutogola kuwa Yesu Mkombola na Mwana wa Mulungu yeli mgima 20:31. Kwa kuhuwila dino chidahe kuwa na ugima kwa zina jake. Chitabu chandikigwa kwa chimu cha wasomaji wose, kwa Wayahudi na wanhu weli siyo Wayahudi. Mbuli Inogile ya Yohana yoibasakanya chidogo na Mbuli Zinogile zimwenga nhatu. Mbuli Inogile ya Yohana itoma mauzauza yoyasang'hane Yesu na iviya handike ng'hani kusonhela masimwe yake. Na iviya handike mbuli za mana fana viya ubatizo wa Yesu na kugezigwa kuna dibwilingu. \iot Yeliumo \io1 Yohana kokwandusa Mbuli Inogile muna 1:1-18. \io1 Kaidi kokwandika kusonhela mauzauza yamwenga yoyasang'hane Yesu muna 1:19-12:50. \io1 Maabaho kolonga mengi yoyalawilile muna uugima wa Yesu na kokongeza kudanganika kwa Yesu na uzilibuko wake muna 13:1-20:31. \io1 Kuuhelelo, Yohana kogotola Mbuli Inogile muna isula ya 21 yolonga kusonhela lusita Yesu viyawalawilile kwa wanhu viifosile kuzilibuka kwake na maabaho kolonga lungilo da kwandika chitabu. \c 1 \s Mbuli ya Ugima \p \v 1 Baho mwanduso vinhu vose ving'hali havinalumbigwa kukala na imwe yatangigwe Mbuli. Mbuli iyo kakala kwa Mulungu, nayo kakala Mulungu. \v 2 Kusongela mwanduso Mbuli kakala na Mulungu. \v 3 Kufosela yeye, Mulungu kalumba vinhu vose, habule chinhu chilumbigwe bila yeye. \v 4 Mbuli iyo kakala chandusilo cha ugima, na ugima uwo ukala bung'hulo kwa wanhu, \v 5 bung'hulo ijo domwemwesa mudiziza, na ziza hadidahile bule kudisegeza. \p \v 6 Mulungu kamtuma msenga wake, munhu iyo zina jake Yohana. \v 7 Yohana keza kuwalongela wanhu mbuli ya bung'hulo, muladi wanhu wose waihulike na kuihuwila. \v 8 Yeye mwenyewo hakalile bung'hulo bule, mbali keza kuwalongela wanhu mbuli ya bung'hulo ijo. \v 9 Dino dikala bung'hulo da kweli, bung'hulo dodikalile dokwiza muna iisi yose na kuwamwemwesela wanhu wose. \p \v 10 Mbuli kakala mwiisi, na ingawa Mulungu kalumba isi kufosela yeye, mbali habule munhu muna iisi yammanyile bule. \v 11 Keza kumwake mwenyewo, mbali wanhu wake hawamuhokele bule. \v 12 Mbali wanhu wose wowamuhokele na wowamuhuwile, kaweng'ha udahi wa kuwa wana wa Mulungu. \v 13 Wana wowelekigwe siyo kwa udahi wa wanhu hebu kwa lukuli hebu kwa udahi wa munhu mbali kwa udahi wa Mulungu. \p \v 14 Ija yoyatangigwe Mbuli kawa munhu, nayo kakala hamwe na cheye. Na cheye chiuwona utunhizo wake, utunhizo wa Mwana Nyachende yoyezile kulawa kwa Tata, kamema utunhizo na ukweli. \p \v 15 Yohana kawalongela wanhu mbuli za munhu iyo. Kalandula dizi, “Ino iyo yoniwalongele, ‘Iyo yokwiza kuchisogo changu ni mkulu kufosa niye kwaviya kakala baho niye ning'hali sinakwelekigwa.’ ” \p \v 16 Kwa mvunyo yake ya ubazi, cheye chose chihokela unovu umwe mchanyha ya unovu. \v 17 Mulungu kaching'ha Malagilizo kufosela Musa, mbali unovu na kweli viza kufosela Yesu Chilisito. \v 18 Habule munhu yoyose yoyamuwonile Mulungu. Mbali Mwana Nyachende muhala yeli Mulungu kweli, yeli habehi na Tata, iyo niiyo yoyachitendeze chimmanye Mulungu viyeli. \s Usenga wa Yohana Mbatizi \r (Masayo 3:1-12; Maliki 1:1-8; Luka 3:1-18) \p \v 19 Uno uwo ukalangama wa Yohana, baho walangulizi wa Wayahudi kulawa isi ya Yelusalemu viwawatumile wakulu wa nhoselo na Walawi kuhita kwa Yohana, kumuuza kuwa yeye kakala yelihi. \p \v 20 Yohana halemile bule, mbali katogola gubulagubula, “Niye sili Chilisito bule yoyasaguligwe na Mulungu kuwakombola wanhu.” \p \v 21 Wamuuza, “Humbe weye kwa yelihi? Weye kwa Eliya?” \p Yohana kawedika, “Mbe, si niye bule.” \p Wamuuza kaidi, “Vino weye kwa mulotezi wa Mulungu yoyalongigwe kokwiza?” \p Kawedika, “Si niye bule.” \p \v 22 Maabaho wamuuza, “Vino weye mwenyewo koilongaze? Lelo chilongele chikawalongele waja wowachitumile kukuuza. Vino weye mwenyewo koilongaze?” \p \v 23 Yohana kedika kwa kulonga chiya chiyalongile mulotezi wa Mulungu Isaya, “Niye na dizi da munhu dotanga kudibwilingu, ‘Igoloseni nzila ya Mndewa!’ ” \p \v 24 Maabaho wasenga wowatumigwe na Mafalisayo, \v 25 wamuuza Yohana, “One weye huli Chilisito wala Eliya wala mulotezi wa Mulungu, lelo habali kobatiza?” \p \v 26 Yohana kawedika, “Niye nobatiza kwa mazi, mbali mgati mmwenu kaumo imwe hamummanyile bule. \v 27 Iyo niiyo yokwiza hachisogo changu. Niye sifaya hata kwiinama na kufungula nzabi za vilatu vake.”\fig Munhu yoyavalile vilatu|src="05 Sandals.jpg" size="col" ref="1:27"\fig* \p \v 28 Yano yose yalawilila uko Besaniya, umwambu wa ulwanda lwa Yolodani, Yohana hoyakalile kobatiza. \s Mwanang'hondolo wa Mulungu \p \v 29 Siku isondelele Yohana kamuwona Yesu komwizila, kalonga, “Loleni! Mwanang'hondolo wa Mulungu yoyosegeza uhasanyi wa isi! \v 30 Ino iyo yonilongile mbuli zake vinilongile, ‘Kokwiza munhu kuchisogo changu yeli mkulu kufosa niye kwaviya kakala baho niye ning'hali sina vumbuka.’ \v 31 Niye mwenyewo nikala simmanyile bule, mbali niza kubatiza kwa mazi muladi wanhu wa Isilaeli wammanye.” \p \v 32 Maabaho Yohana kalava ukalangama uno, “Nimuwona Muhe kohulumuka kulawa kuulanga fana nziwa na kakala uchanyha yake. \v 33 Niye nikala simmanyile bule, mbali ija yanitumile kubatiza kwa mazi kanilongela, ‘Munhu yondaumuwone Muhe komuhulumukila na kukala mchanyha yake, iyo niiyo yondayabatize kwa Muhe Yelile.’ \v 34 Niye nichiwona chinhu icho, na niye nowalongela kweli, ino iyo Mwana wa Mulungu.” \s Yesu kosagula wanahina wa mwanduso \p \v 35 Siku isondelele Yohana kakala haja kaidi hamwe na wanahina wake waidi. \v 36 Viyamuwone Yesu kofosa, kalonga, “Loleni! Mwanang'hondolo wa Mulungu!” \p \v 37 Waja wanahina waidi viwamuhulike Yohana kolonga ivo, wamuwinza Yesu. \v 38 Yesu kahinduka, kawona womuwinza, kawauza, “Vino mwozahila choni?” \p Wamwidika, “Labi, vino weye kokala kulihi?” Labi fambulo jake mfundiza. \p \v 39 Kawedika, “Izoni mwizawona.” Ivo wahita na wawona hanhu hayakalile kokala Yesu. Ikala yofika saa longo ichigulogulo. Nawo wakala na Yesu chigulogulo yose. \p \v 40 Andeleya, ndugu yake Saimoni Petili kakala imwe wa wanhu waidi wowahulike chiya chiyalongile Yohana na kumuwinza Yesu. \v 41 Bahobaho Andeleya kamuwona Saimoni ndugu yake, kamulongela, “Chimuwona Mulopozi yoyasaguligwe na Mulungu kuwakombola wanhu.” Munhu iyo niiyo Chilisito Mulopozi. \v 42 Maabaho Andeleya kamsola Saimoni kamgala kwa Yesu. \p Yesu kamulola Saimoni, maabaho kalonga, “Weye kwa Saimoni mwana wa Yohana, mbali kwizatangigwa Kefa.” Kefa fambulo jake Petili, Petili fambulo jake luwe. \s Yesu kowatanga Filipo na Nasanaeli \p \v 43 Siku isondelele Yesu kailunga kuhita Galilaya. Kamuwona Filipo, kamulongela, “Niwinze!” \v 44 Filipo kakala mkaya wa Besisaida, bululu diwakalile wokala Andeleya na Petili. \v 45 Filipo kamuwona Nasanayeli, kamulongela, “Chimuwona ija mbuli zake zandikigwe na Musa muna ichitabu cha Malagilizo, na walotezi wa Mulungu iviya wandika mbuli zake. Niiyo Yesu wa Nazaleti, mwana wa Yosefu.” \p \v 46 Nasanayeli kauza, “Vino yodahika chinhu chochose chinogile chilawe Nazaleti?” \p Filipo kamwidika, “Izo ulole.” \p \v 47 Yesu viyamuwone Nasanayeli komwizila, kalonga, “Iyo ni Muisilaeli kweli, mgati mmwake mwabule uvwizi.” \p \v 48 Nasanayeli kamuuza, “Vino weye kunimanyaze?” \p Yesu kamwidika, “Nikuwona viukalile hasi ya mbiki wa mtini Filipo yang'hali hanakutanga.” \p \v 49 Nasanayeli kedika kalonga, “Mfundiza, weye kwa Mwana wa Mulungu! Weye kwa Mfalume wa Isilaeli!” \p \v 50 Maabaho Yesu kalonga, “Kuhuwila kwaviya nikulongela kuwa nikuwona hasi hana umbiki wa mtini? Kwizawona vinhu vikulu kufosa vino!” \v 51 Yesu kagendelela kulonga, “Nowalongela kweli, mwizawona ulanga wogubuka na wasenga wa kuulanga wokwela na kuhulumuka mchanyha mwa Mwana wa Munhu.” \c 2 \s Dugila da sola uko Kana \p \v 1 Vizifosile siku nhatu, kukala na dugila da sola mudibululu da Kana, mwiisi ya Galilaya. Mami yake Yesu kakala uko. \v 2 Yesu na wanahina wake iviya wakala wagonikigwa kuna didugila ijo. \v 3 Divai viimalile, mami yake Yesu kamulongela, “Wabule divai.” \p \v 4 Yesu kamwidika, “Mama, sekeunilongele cha kutenda. Lusita lwangu lung'hali halunafika bule.” \p \v 5 Mami yake Yesu kawalongela wasang'hani, “Tendeni chochose chondayamulongeleni.” \p \v 6 Baho hakala miziga sita ya mabwe ikigwa mazi kwa ichimu cha chihendo cha Wayahudi cha kunawa nhende. Chila ziga dodaha kumema nongo nne mbaka tano. \v 7 Yesu kawalongela wasang'hani, “Memezeni mazi muna imiziga.” Nawo waimemeza neemhu. \v 8 Maabaho kawalongela, “Lelo deheni yamazi na mumgalile mkulu wa didugila.” Wasang'hani watenda ivo fana viyawalongele. \v 9 Mkulu wa didugila kayalanza yamazi, nayo yagaluke divai. Havimanyile bule kuilawile divai ija, mbali wasang'hani wowadehile yamazi wavimanya. Maabaho mkulu ija kamtanga munhu ija yosola hamgwazo, \v 10 kamulongela, “Chila munhu teng'hu kolava divai inogile maabaho wageni wahamala kung'wa ng'hani, baho kolava divai ihile. Mbali weye kuika divai inogile mbaka sambi.” \p \v 11 Yesu katenda chilaguso chino cha mauzauza cha mwanduso uko Kana, muna iisi ya Galilaya. Uko kalagusa utunhizo wake na wanahina wake wamtogola. \p \v 12 Viyamalile yayo, Yesu na mami yake hamwe na ndugu zake na wanahina wake wahita Kapelinaumu. Wakala uko kwa siku ndodo. \s Yesu kohita Mwiikaye ya Mulungu \r (Masayo 21:12-13; Maliki 11:15-17; Luka 19:45-46) \p \v 13 Dugila da Wayahudi da Pasaka vidikalile habehi, Yesu kahita Yelusalemu. \v 14 Kawafika wanhu Mwiikaye ya Mulungu wochuuza ng'ombe na ng'hondolo na nziwa na wanhu wamwenga wakala muna ivigoda vawo wokwasakanya hela.\fig Munhu mchuluza kokwasakanya hela|src="10 Money Changer.jpg" size="col" ref="2:14"\fig* \v 15 Ivo kabota kwangwa da luzabi, kawawinga wose mwiikaye ya Mulungu, hamwe na ng'hondolo na ng'ombe. Iviya kavihindula vipango va wokwasakanya hela na kuzipwililisa hela zawo. \v 16 Maabaho kawalongela waja wakalile wochuuza nziwa, “Segezeni vinhu vino hano! Habali moitenda kaye ya Tati yangu kuwa gulilo?” \p \v 17 Wanahina wake wakumbuka kuwa yandikigwa muna Yamaandiko Yelile, “Mulungu Ulondo wangu kwa kaye yako wonikoma muumoyo wangu.” \p \v 18 Maabaho wakulu wa Wayahudi wamuuza Yesu, “Vino kodaha kutenda chilaguso chaki cha mauzauza kuchilagusa kuwa kunawo udahi wa kutenda yano yose?” \p \v 19 Yesu kawedika, “Ibomoleni Kaye ino ya Mulungu, na niye nizaizenga kaidi kwa siku nhatu!” \p \v 20 Wayahudi wamuuza, “Kaye ino ya Mulungu izengigwa kwa miyaka malongo mane na sita! Weye kwizaizenga kwa siku nhatu?” \p \v 21 Mbali kaye ya Mulungu iyakalile koilonga Yesu ikala lukuli lwake. \v 22 Ivo viyazilibuke, wanahina wake wakumbuka chila chiyalongile. Maabaho wayatogola Maandiko Yelile na watogola mbuli ziya ziyalongile Yesu. \s Yesu kaumanya unhu wawo \p \v 23 Yesu viyakalile Yelusalemu muna didugila da Pasaka, wanhu wengi wamtogola kwaviya wawona mauzauza yoyatendile. \v 24 Mbali Yesu hawiye na uhuwilo nawo bule, kwaviya kawamanya wanhu wose. \v 25 Iviya halondile bule munhu yoyose yamulongele mbuli za munhu, kwaviya kavimanya yaja yeli mwiimizoyo. \c 3 \s Yesu na Nikodemo \p \v 1 Kukala na mkulu imwe wa Wayahudi yoyatangigwe Nikodemo, yoyakalile mwiichibumbila cha Mafalisayo. \v 2 Chilo chimwe, kamuhitila Yesu, kamulongela, “Mfundiza, chovimanya kuwa weye kwa mfundiza youtumigwe na Mulungu. Habule munhu yoyose yoyodaha kutenda mauzauza youtenda one Mulungu heli hamwe nayo bule.” \p \v 3 Yesu kamwidika, “Nokulongela kweli, habule munhu yoyodaha kuuwona ufalume wa Mulungu one helekigwe mwanza wekaidi.” \p \v 4 Nikodemo kamuuza, “Vino munhu mulala kodahaze kwelekigwa kaidi? Vino kodaha kwingila kaidi mwiinda ya mami yake na kwelekigwa?” \p \v 5 Yesu kamwidika, “Nokulongela kweli, habule munhu yoyodaha kwingila muna Uufalume wa Mulungu bila kwelekigwa kwa mazi na kwa Muhe. \v 6 Chochelekigwa na lukuli ni lukuli na chochelekigwa na Muhe ni muhe. \v 7 Sekewazanywe kwaviya nokulongela kuwa wose mwolondeka mwelekigwe mwanza wekaidi. \v 8 Beho dohita ubanzi wowose dodilonda. Kotegeleza dizi jake mbali hudimanya kodilawile wala kodihita. Vino ivoili kwa chila munhu yelekigwe na Muhe.” \p \v 9 Nikodemo kamuuza, “Vino mbuli zino zodahikaze?” \p \v 10 Yesu kamwidika, “Weye kwa mfundiza mwiisi ya Isilaeli na huzimanyile bule mbuli zino? \v 11 Nokulongela kweli, cholonga vinhu vochivimanyile, iviya cholonga ukalangama wa vinhu vochiviwone, mbali mung'hali mwolema ukalangama wetu. \v 12 Vinimulongeleni mbuli za vinhu va isi hamutogole bule, vino mwizatogolaze nihawalongelani mbuli za vinhu va kuulanga?” \v 13 Habule munhu yahitile kuulanga mbali Mwana wa Munhu, yoyezile kulawa kuulanga. \p \v 14 Fana viya Musa viyachinule chiya chinyago cha zoka da shaba kwa lubiki kuja kudibwilingu, iviya Mwana wa Munhu kolondeka yenuligwe \v 15 muladi chila munhu yoyomtogola yawe na ugima wa siku zose. \v 16 Kwaviya Mulungu kawalonda wanhu wa isi yose mbaka kamulava Mwanage nyachende, muladi chila munhu yoyomtogola sekeyadanganike, mbali yawe na ugima wa siku zose. \v 17 Mulungu hamtumile Mwanage mwiisi yawataguse wanhu muna isi, mbali kamtuma yawakombole. \p \v 18 Munhu yoyose yoyomtogola hatagusigwa bule, mbali munhu yoyose yoyolema kumtogola iyo katagusigwa kamala, kwaviya hamtogole Mwana nyachende wa Mulungu. \v 19 Vino ivo vondamutagusigwe, bung'hulo diza muna iisi, mbali wanhu walonda ziza kufosa bung'hulo, kwaviya sang'hano zawo ziha. \v 20 Wanhu wose wowotenda yehile wodihila bung'hulo na haweza kwiza mudibung'hulo, kwaviya hawalonda sang'hano zawo zilagusigwe. \v 21 Mbali munhu yoyokala na kutenda yanogile kokwiza kudibung'hulo, muladi sang'hano zake ziwoneke kuwa zisang'hanigwa kwa kumuhulika Mulungu. \s Yesu na Yohana Mbatizi \p \v 22 Hamwande Yesu na wanahina wake wahita muna iisi ya Yudeya, uko kakala nawo na kabatiza. \v 23 Yohana iviya kakala kobatiza wanhu uko Ainoni habehi na Salimu, kwaviya uko kukala na mazi mengi. Wanhu wamuhitila, nayo kawabatiza. \v 24 Siku izo Yohana kakala hanakwikigwa mchifungo. \p \v 25 Wanahina wamwenga wa Yohana wandusa kwiihasanya na Muyahudi imwe kwa mbuli ya kuisafya. \v 26 Wanahina waja wamuhitila Yohana, wamulongela, “Mfundiza, komkumbuka ija munhu yoyakalile na weye umwambu wa ulwanda lwa Yolodani, ija youchilongele mbuli zake? Lelo kobatiza na wanhu wose womuhitila!” \p \v 27 Yohana kawedika, “Habule munhu yoyodaha kuwa na chinhu one heng'higwe kulawa kuulanga. \v 28 Mweye wenyewo mwa wakalangama viniwalongele, ‘Niye sili Chilisito, mbali nitumigwa nimulongolele.’ \v 29 Yeli na msoligwa niiyo msola. Mbwiya wa mulume yosola yokwima na kugozela, nayo kodeng'helela ng'hani yahahulika dizi da mulume yosola. Sambi na niye nodeng'helela, na ndeng'helelo yangu itimia. \v 30 Yeye kolondeka yawe mkulu, niye nolondeka kuwa mdodo.” \s Yoyolawa kuulanga ni mkulu kufosa wose \p \v 31 Munhu yokwiza kulawa kuulanga mkulu kufosa wose. Munhu wa isi ni wa chiisiisi, nayo kolonga mbuli za isi. Mbali munhu yalawile kuulanga mkulu kufosa vose. \v 32 Yeye kolonga yaja yaawone na yaahulike, mbali habule munhu yoyatogole mbuli ziyalongile. \v 33 Munhu yoyose yotogola usenga wake, kothibitisha kuwa Mulungu iyo kweli. \v 34 Yoyatumigwe na Mulungu kolonga mbuli za Mulungu, kwaviya Mulungu kammemeza Muhe wake. \v 35 Tata kamulonda Mwanage na kamwing'ha chila chinhu mmakono yake. \v 36 Munhu yoyose yoyomtogola Mwana kana ugima wa siku zose, mbali yoyose yoyomulema Mwana hezawona ugima bule, kwaviya ludoko lwa Mulungu lwizakuwa kwa munhu iyo. \c 4 \s Yesu na mwanamke Msamaliya \p \v 1 Kwa ivo Mndewa viyahulike Mafalisayo wahulika kuwa Yesu kopata wanahina wengi na kubatiza kumfosa Yohana. \v 2 Hata ivo Yesu mwenyewo habatize wanhu bule mbali wanahina wake muhala. \v 3 Yesu viyahulike ivo, kasegela Yudeya na kabwela kaidi Galilaya. \v 4 Muna umwanza wake kalondeka yafosele Samaliya. \p \v 5 Kafika muna dibululu da Samaliya, hanhu hatangigwe Sikali, habehi na mgunda wa Yakobo uyamwing'hile Yosefu mwanage. \v 6 Hanhu haja hakala na chisima cha Yakobo. Ivo Yesu kakala hasi habehi na chisima icho kwaviya kakala kalegela kwa umwanza. Lusita uwo ikala saa sita imisi. \p \v 7 Mwanamke imwe wa Chisamaliya keza kudeha mazi. Yesu kamulongela, “Uning'he mazi ning'we!” \v 8 Wanahina wake wakala wahita kudibululu kugula ndiya. \p \v 9 Mwanamke ija kamwidika, “Weye kwa Muyahudi na niye na Msamaliya. Vilihi konipula mazi ya kung'wa?” Kwaviya Wayahudi hawaihanganya hamwe bule na Wasamaliya. \p \v 10 Yesu kamwidika, “One uvimanyile chinhu choyolava Mulungu, na one iviya uvimanyile yelihi yokupula mazi ya kung'wa, uhampulile yeye, nayo yahakwing'hile mazi ya Ugima.” \p \v 11 Mwanamke ija kalonga, “Mwenevale, weye kwabule doo da kudehela, na chisima chingila. Lelo kulihi kondaupate mazi ya Ugima? \v 12 Vino weye kwa mkulu kufosa tati yetu Yakobo? Yeye mwenyewo na wanage hamwe na wanyama wake wang'wa mazi ya chisima chino!” \p \v 13 Yesu kamwidika, “Munhu yoyose yong'wa mazi yano kezawona ng'hilu kaidi. \v 14 Mbali munhu yoyose yonda yang'we mazi yonimwing'ha niye, hezawona ng'hilu kaidi bule. Kwaviya mazi yonimwing'ha niye yezakuwa nzasa yoilava mazi ya Ugima mgati mmwake, na yezamwing'ha ugima wa siku zose.” \p \v 15 Mwanamke ija kamulongela, “Mwenevale, ning'he mazi yayo muladi sekeniwone ng'hilu na wala sekenize hano kudeha mazi.” \p \v 16 Yesu kamulongela, “Hita kamtange mulumako wize nayo hano.” \p \v 17 Mwanamke ija kamwidika, “Nabule mulume.” \p Yesu kamulongela, “Kulonga goya viulongile kwabule mulume. \v 18 Kwaviya kusoligwa na walume watano, na mulume yuuli nayo sambi si mulumako bule. Kunilongela kweli.” \p \v 19 Mwanamke ija kamulongela, “Mwenevale, nowona weye kwa mulotezi wa Mulungu. \v 20 Wasaho zetu wamtosela Mulungu muna ulugongo luno, mbali mweye Wayahudi mwolonga chilondeka kumtosela Mulungu uko Yelusalemu.” \p \v 21 Yesu kamulongela, “Mama nitogole, lusita lwokwiza wanhu hawezamtosela Tata muna ulugongo luno wala uko Yelusalemu. \v 22 Mweye Wasamaliya mwotosela chiya hamchimanyile, mbali cheye Wayahudi chomtosela Mulungu yochimmanyile, na kwa cheye Wayahudi, Mulungu kawakombola wanhu wose muna iisi. \v 23 Mbali chipindi chokwiza, na sambi chifika wanhu wowotosa muna ikweli wezamtosela Tata muna Umuhe na kweli, kwaviya wanhu wawo niiyo wawo Tata yoowazahila. \v 24 Mulungu ni Muhe, wanhu wake wowomtosela wolondeka kumtosela kwa Muhe na kweli.” \p \v 25 Mwanamke ija kamulongela, “Novimanya Chilisito Mulopozi kokwiza, na vondayeze kezachilongela chila chinhu.” \p \v 26 Yesu kamulongela, “Niye yonilonga na weye niiyo.” \p \v 27 Wanahina wake wabwela na wazanywa ng'hani kumfika Yesu kolonga na mwanamke. Mbali habule munhu yamuuzile kuwa mwanamke ija kolonda choni, hebu kumuuza Yesu habali kolonga na mwanamke. \p \v 28 Maabaho mwanamke kaileka nongo yake ya mazi, kabwela kudibululu, kawalongela wanhu, \v 29 “Izoni mumuwone munhu yoyanilongele vinhu vose vinitendile. Vino ino kodaha kuwa Chilisito?” \v 30 Ivo wanhu walawa kudibululu, wamuhitila Yesu. \p \v 31 Lusita luja luja wanahina wake wamulamba Yesu, “Mfundiza, teng'hu diya!” \p \v 32 Mbali Yesu kawedika, “Niye ninayo ndiya yohamuimanyile bule.” \p \v 33 Maabaho wanahina wake wandusa kwiiuzagiza wenyewo, “Vino kuna munhu wowose yoyamgalile ndiya?” \p \v 34 Yesu kawalongela, “Ndiya yangu iyo ino, kutenda viyolonda Mulungu na kukomeleza sang'hano yake yoyaning'hile kuitenda. \v 35 Vino mweye hamulonga, ‘Ing'hali miyezi mine mbaka chipindi cha kugobola chifike?’ Nowalongela, inuleni yameso yenu mulole migunda! Ndiya zikangala na zolondeka kugoboligwa. \v 36 Munhu yogobola ndiya kumgunda kezalihigwa, na kokwika hamwe ndiya kwa ugima wa siku zose. Maabaho munhu yohanda na munhu yogobola wezadeng'helela hamwe. \v 37 Ivo ulonzi ulonga kweli, ‘Imwe kohanda mbeyu, na imwenga kogobola ndiya.’ \v 38 Nimtumani kugobola ndiya hamuzihandile bule. Wanhu wamwenga wasang'hana, na mweye momweda kwa sang'hano yawo.” \p \v 39 Wasamaliya wengi wa dibululu diya wamuhuwila Yesu kwaviya mwanamke ija kalonga, “Kanilongela vinhu vose vonitendile.” \v 40 Ivo Wasamaliya viwamuhitile Yesu wamulamba yakale nawo, Yesu kakala nawo siku mbili. \p \v 41 Wanhu wengi wamuhuwila Yesu kwa ichimu cha mbuli yake. \v 42 Wamulongela mwanamke ija, “Sambi chohuwila, si kwa chila chiulongile weye. Cheye wenyewo chimtegeleza, na chovimanya munhu ino kweli ni Mulopozi wa isi.” \s Yesu komuhonya mwana wa mkulu \p \v 43 Vizifosile siku mbili, Yesu kahita Galilaya. \v 44 Kwaviya Yesu mwenyewo kalonga mulotezi wa Mulungu hatogoligwa bule muna iisi yake. \v 45 Wanhu wa Galilaya wakala wahita mudidugila da Pasaka uko Yelusalemu, na wawona yose yatendigwe na Yesu muna didugila ijo. Ivo Yesu viyafikile Galilaya, wanhu wa Galilaya wamuhokela. \p \v 46 Maabaho Yesu kahita kaidi Kana muna isi ya Galilaya, hanhu hayagaluse mazi kuwa divai. Baho hakala mkulu imwe yeli na mwana mtamu uko Kapelinaumu. \v 47 Mkulu iyo viyahulike Yesu kafika muna iisi ya Galilaya kulawa Yudeya, kamulamba Yesu yahite Kapelinaumu yakamuhonye mwanage yoyakalile habehi kudanganika. \v 48 Yesu kamulongela, “Kumwenu habule munhu yoyodaha kutogola mbaka yawone vilaguso na mauzauza.” \p \v 49 Mkulu ija kamwidika, “Mwenevale, chihite sambi mwanangu yang'hali hanadanganika.” \p \v 50 Yesu kamulongela, “Hita, mwanago kezahona.” \p Mkulu ija kahuwila mbuli za Yesu, ivo kahita. \v 51 Viyakalile mwiinzila, kaiting'hana na watumwa wake, wamulongela, “Mwanago kahona!” \p \v 52 Nayo kawauza lusita luyahonile mwanage, watumigwa wamwidika, “Utamu umulawa igolo ifosile saa saba imisi.” \v 53 Maabaho tata iyo kakumbuka lukala lusita luja luja Yesu viyamulongele, “Mwanago kezahona.” Ivo yeye hamwe na kaye yake yose wamuhuwila Yesu. \p \v 54 Chino chikala chilaguso cha mauzauza chekaidi chiyatendile Yesu viyalawile Yudeya kuhita Galilaya. \c 5 \s Yesu komuhonya munhu \p \v 1 Hamwande Yesu kahita Yelusalemu kuna didugila da Wayahudi. \v 2 Uko Yelusalemu, habehi na ulwivi lukulu lwa ng'hondolo kukala na lamba doditangigwa kwa Chiyebulaniya Betisaza, najo dikala na vihelengo vitano. \v 3 Wanhu wengi wowakalile watamu wakala watambalala muvihelengo ivo. Vipofu na mbetembete na wanhu wowaholole. Wakala wogozela yamazi yatibuligwe. \v 4 Kwaviya lusita lumwenga msenga wa kuulanga kohulumuka na kwingila muna dilamba na kuyatibula yamazi. Mtamu yokwandusa kwingila munayamazi viyatibuke, kakala kohonyigwa utamu wowose uyakalile nawo. \v 5 Haja hakala na munhu yakalile kolumwa kwa lusita lwa miyaka malongo matatu na nane. \v 6 Yesu viyamuwone mtamu ija katambalala haja, kavimanya kuwa kakala mtamu kwa siku nyingi. Ivo kamuuza, “Vino weye kolonda kuhona?” \p \v 7 Mtamu ija kamwidika, “Mwenevale, nabule munhu wa kunika muna dilamba lusita yahatibuligwa. Chila honilonda kwingila, munhu imwenga konilongolela.” \p \v 8 Maabaho Yesu kamulongela, “Inuka! Sola lili jako uhite.” \v 9 Bahobaho mtamu ija kahonyigwa, kasola lili jake, kahita. \p Chinhu icho chilawilila muna Isiku ya Mhumulo, \v 10 ivo walangulizi wa Wayahudi wamulongela munhu ija yoyahonyigwe, “Diyelo ni Isiku ya Mhumulo. Malagilizo yetu yolema munhu yoyose kupapa lili muna dizuwa dino.” \p \v 11 Mbali munhu iyo kawedika, “Munhu yoyanihonyile kanilongela, ‘Sola lili jako uhite.’ ” \p \v 12 Wamuuza kaidi, “Yelihi yoyakulongele usole lili jako uhite?” \p \v 13 Mbali hammanyile bule munhu yoyamuhonyile kakala yelihi, kwaviya wanhu wakala wengi, na Yesu kakala yasegele. \p \v 14 Hamwande Yesu kahita muna ikaye ya kumpulila Mulungu, kamuwona munhu ija, kamulongela, “Tegeleza, sambi kuhona. Leka kutenda uhasanyi hebu chinhu chihile ng'hani chizakupata.” \p \v 15 Maabaho munhu ija kasegela na kawalongela walangulizi wa Wayahudi kuwa yoyamuhonyile kakala Yesu. \v 16 Ivo kwaviya Yesu katenda chinhu icho muna Isiku ya Mhumulo, Wayahudi wandusa kumwihila. \v 17 Yesu kawalongela, “Tati yangu kosanana usang'hano lusita lwose, iviya niye nolondeka nisanane.” \p \v 18 Wayahudi walonda wamkome Yesu kwaviya kahasanya Malagilizo ya Isiku ya Mhumulo, na kwaviya kamtanga Mulungu Tati yake, ivo kaitenda kalinga Mulungu. \s Udaho wa Mwana wa Munhu \p \v 19 Yesu kawalongela, “Nowalongela kweli, Mwana wa Mulungu hadaha kutenda chinhu chochose yaidumwe. Kodaha kutenda chiya muhala chiyamuwonile Tati yake kochitenda, kwaviya chochose chiyotenda Tata, iviya Mwana kochitenda. \v 20 Kwaviya Tata komulonda Mwana na komulagusa yose yoyoyatenda. Kezamulagusa vinhu vikulu kufosa vino, na mweye wose mwizakwazanywa. \v 21 Saviya Tata viyowazlilibula wanhu wowadanganike na kuwena ugima, iviya Mwana kowena ugima wanhu woyowalonda. \v 22 Tata hamtagusa munhu yoyose bule, mbali kamwing'ha Mwanage udahi wa kutagusa, \v 23 ivo wanhu wose wamuhulike Mwana fana viwomuhulika Tata. Munhu yoyose yoyolema kumuhulika Mwana, komulema Tata yoyamtumile. \p \v 24 “Nowalongela kweli, munhu yoyose yohulika mbuli yangu na kumuhuwila ija yoyanitumile, kana ugima wa siku zose. Hezatagusigwa kwaviya kafosa muna iifa na kwingila muna uugima. \v 25 Nowalongela kweli, lusita lokwiza, na sambi lufika wanhu wowadanganike vondawahulike dizi da Mwana wa Mulungu, na waja wose wondawadihulike wezakuwa wagima. \v 26 Fana Tata mwenyewo viyeli mwanduso wa ugima, iviya kamtenda Mwana kuwa mwanduso wa ugima. \v 27 Kamwing'ha Mwana udahi wa kutagusa kwaviya ni Mwana wa Munhu. \v 28 Sekemwazanywe na chino, lusita lokwiza wanhu wowadanganike wezahulika dizi jake. \v 29 Nawo wezalawa muna yamaleme yawo, waja watendile yanogile wezazilibuligwa na kukala wagima, mbali waja watendile yehile wezazilibuligwa na kutagusigwa. \s Ukalangama wa Yesu \p \v 30 “Niye mwenyewo sidaha bule kutenda chinhu chochose, ila notagusa fana Mulungu viyanilongele, ivo nhaguso yangu ni ya haki. Sitenda viya vinilonda niye, mbali notenda viya viyolonda ija yoyanhumile. \p \v 31 “One nihalonga mbuli zangu mwenyewo, ukalangama wangu wa uvwizi. \v 32 Kauko imwenga yoyolonga mbuli zangu, na niye novimanya chila chinhu chiyolonga ni cha kweli. \v 33 Mweye muwatuma wanhu kwa Yohana, nayo kawalongela mbuli za kweli. \v 34 Niye silonda ukalangama wa munhu, mbali nolonga vino muladi mweye mukomboligwe. \v 35 Yohana kakala fana chitasa chikalile chikwaka na kulava bung'hulo, na mweye musagula lusita ludodo kudenelela bung'hulo jake. \v 36 Mbali niye nina ukalangama mkulu kufosa ukalangama uyalavile Yohana. Kwaviya usang'hano uyaninile Tata niukomeleze, usang'hano woniutenda wolagusa kuwa Tata kanituma. \v 37 Tata mwenyewo, iyo yanhumile kolonga mbuli zangu. Hamunawahi bule kuhulika dizi jake wala kuwona chihanga chake lusita lwolwose. \v 38 Iviya hamuhuwila mbuli yake bule kwaviya hammuhuwile bule ija yoyamtumile. \v 39 Moyasoma yamandiko kwaviya mogesa muna iyayo mwizapata ugima wa siku zose. Maandiko Yelile yayo yolonga mbuli zangu, \v 40 mbali mung'hali molema kwiza kumwangu na kuwa na ugima! \p \v 41 “Silonda bule wanhu wanitunhize, \v 42 mbali nowamanya. Nomanya kuwa mwabule ulondo wa Mulungu muna imizoyo yenu. \v 43 Niza kwa udahi wa Tati yangu, hamunihokele bule, mbali munhu imwenga yaheza kwa udahi wake, mwizamuhokela. \v 44 Molonda kuitunhiza wenyewo, wala hamuzahila bule kutunhizigwa na Mulungu yaidumwe! Vino mwizadahaze kunihuwila? \v 45 Sekemgese kuwa niye nizamulongelezani kwa Tata. Musa, iyo mweye mumulolela iyo yondayamulongelezeni. \v 46 One momuhuwila Musa, muhanihuwile na niye, kwaviya yeye kazandika mbuli zangu. \v 47 Mbali one hamuhuwila chiya choyandike Musa, mwizadahaze kuhuwila chiya chinilonga niye?” \c 6 \s Yesu koweng'ha ndiya wanhu wengi \r (Masayo 14:13-21; Maliki 6:30-44; Luka 9:10-17) \p \v 1 Hamwande Yesu kahita umwambu wa lamba da Galilaya, hebu lamba ditangigwa da Tibeliya. \v 2 Lung'husesa lukulu lwa wanhu lumsondelela kwaviya wawona vilaguso viyatendile va kuwahonya watamu. \v 3 Maabaho Yesu kakwela mchanyha kuna ulugongo, kakala hamwe na wanahina wake. \v 4 Dugila da Pasaka ya Wayahudi dikala habehi. \v 5 Yesu viyawonile lung'husesa lukulu lwa wanhu longendela, kamuuza Filipo, “Chigule kulihi ndiya ya kuja wanhu wano wose?” \v 6 Yesu kalonga ivo kwa kungeza Filipo kwaviya kavimanya chiya chondayatende. \p \v 7 Filipo kamwidika Yesu, “Magate ya hela magana maidi hazifaya bule hata ihawa chila imwe yahapata chihande chidodo muhala!” \p \v 8 Mwanahina imwe wa Yesu yoyatangigwe Andeleya, ndugu yake Saimoni Petili kamulongela Yesu, \v 9 “Kabahano mbwanga kanavo vigate vitano va uhemba na visomba vidi. Mbali icho choni kwa wanhu wengi fana wano!” \p \v 10 Yesu kawalongela wanahina wake, “Walongeleni wanhu wakale hasi.” Hanhu haja hakala na savu dimema. Ivo wanhu wose wakala hasi. Walume muhala wowakalile muna ulung'husesa luja peta yawo ikala magana malongo matano. \v 11 Maabaho Yesu kavisola vigate viya, kamwing'ha nhogolwa Mulungu na kaweng'ha wanhu wowakalile hasi. Iviya katenda viya viya kwa ivisomba. \v 12 Wanhu wose viwegute, Yesu kawalongela wanahina wake, “Soleni masigavu muladi sekechage chinhu chochose.” \v 13 Ivo wanahina wadondola na kumemeza vigelo longo na vidi va masigavu ya vigate va uhemba vovisigazigwe na wanhu wadile. \p \v 14 Wanhu viwawonile mauzauza yoyatendigwe na Yesu, wandusa kulonga, “Kweli ino iyo mulotezi wa Mulungu yokwiza muna isi.” \v 15 Yesu kavimanya wanhu wailungila kwiza wamtende mfalume kwa nguvu, kawabanga, kahita kuna ulugongo yaidumwe. \s Yesu kogenda mchanyha ya mazi \r (Masayo 14:22-33; Maliki 6:45-52) \p \v 16 Zua vidishwile, wanahina wake wahulumuka mbaka kuidilamba. \v 17 Wakwela mwiingalawa wadahe kuloka dilamba kuhita Kapelinaumu. Lwiza lukala lutanda, na Yesu kakala yang'hali kuwafikila. \v 18 Beho kulu dikala dobuma na mazi yatibuka. \v 19 Wanahina viwakalile wahita fana ugenzi wa saa dimwe, wamuwona Yesu kogenda mchanyha ya mazi, kokwiza habehi na ingalawa. Wanahina wadumba nani. \v 20 Mbali Yesu kawalongela, “Ni niye! Sekemudumbe!” \v 21 Maabaho walonda kumwingiza Yesu muna ingalawa, bahobaho ngalawa ifika hanhu hana iisi inyalile. \s Wanhu womzahila Yesu \p \v 22 Siku isondelele, lung'husesa lwa wanhu wowakalile umwambu wa dilamba wavimanya kuja kukala na ngalawa imwe muhala. Iviya wavimanya kuwa Yesu hengile bule muna ingalawa hamwe na wanahina wake, mbali wanahina wasegela waidumwe. \v 23 Maabaho ngalawa zimwenga zilawile Tibeliya zifika habehi na hanhu haja wanhu howadile magate Mndewa viyakomeleze kumwing'a hewela Mulungu. \v 24 Viwawonile kuwa Yesu na wanahina wake wakala wasegela, wakwela ngalawa na kuhita Kapelinaumu kunzahila Yesu. \s Yesu ndiya ya ugima \p \v 25 Wanhu viwamuwonile Yesu umwambu wa dilamba, wamuuza, “Mfundiza, vino kufika zuwaki hano?” \p \v 26 Yesu kawedika, “Nowalongela kweli, mweye monizahila siyo kwaviya muwona chilaguso, mbali kwaviya muja magate na mwiguta. \v 27 Sekemugaiye ndiya yoiwola, mbali gaiyeni ndiya yoikala siku zose. Ndiya ino iyo Mwana wa Munhu kezawena, kwaviya Mulungu kamtogolela kutenda ivo.” \p \v 28 Maabaho wamuuza Yesu, “Vino chitende choni muladi chitende chiya Mulungu choyochilonda chitende?” \p \v 29 Yesu kawedika, “Chino icho choyolonda Mulungu muchitende, mumuhuwile ija yoyamtumile.” \p \v 30 Wamuuza, “Vino chilaguso chilihi choudaha kuchitenda muladi chikuhuwile? Vino kwizatendaze? \v 31 Wasaho zetu waja mana uko kudibwilingu, fana viyandikigwe muna Yamaandiko, ‘Kaweng'ha gate dodilawile kuulanga waje.’ ” \p \v 32 Yesu kawalongela, “Nowalongelani kweli, siyo Musa yawinileni ndiya ija ya kuulanga. Tati yangu iyo yamwinileni ndiya ya kweli yoilawile kuulanga. \v 33 Kwaviya ndiya yoyochina Mulungu ni munhu ija yokwiza kulawa kuulanga na kuwea ugima wanhu weli muisi.” \p \v 34 Wamulongela, “Mwenevale, uchine ndiya ino siku zose.” \p \v 35 Maabaho Yesu kawalongela, “Niye na ndiya ya ugima. Wanhu wowokwiza kumwangu hawezawona nzala bule, na wanhu wowonihuwila hawezawona nilu bule. \v 36 Mbali fana vinimulongeleni, muniwona mbali hamunihuwile bule. \v 37 Wose wowonina Tata, wezakwiza kumwangu, na yoyose yokwiza kumwangu, sizamwasa kunze bule. \v 38 Kwaviya niye niza kulawa kuulanga siyo kutenda vinilonda niye, mbali kutenda viyolonda ija yoyanhumile. \v 39 Nayo yoyanitumile kolonda vino, ndeke kumwagiza munhu yoyose muna iwanhu waja woyaninile, mbali niwazilibule wose muna isiku ya uhelelo. \v 40 Kwaviya choyolonda Tati yangu icho chino, chila munhu yoyomulola Mwana na kumuhuwila yawe na ugima wa siku zose, na niye nizanzilibula muna isiku ya uhelelo.” \p \v 41 Wayahudi wandusa kulongelela kwaviya Yesu kalonga, “Niye iyo ndiya yoihumuluke kulawa kuulanga.” \v 42 Walonga, “Vino ino siyo Yesu mwanage Yosefu bule? Vino tati yake na mami yake hachiwamanyile bule? Lelo kodahaze kulonga, ‘Nihumuluka kulawa kuulanga?’ ” \p \v 43 Yesu kawalongela, “Lekeni kulongelela. \v 44 Habule munhu yoyodaha kwiza kumwangu one Tata yoyanitumile hamtendile yalonde kwiza kumwangu. Nayo yoyokwiza, nizanzilibula muna isiku ya uhelelo. \v 45 Walotezi wa Mulungu wandika, ‘Wanhu wose wezafundizigwa na Mulungu.’ Na yoyose yoyomuhulika Tata na kuifunza kumwake kezakwiza kumwangu. \v 46 Habule munhu yoyamuwonile Tata mbali imwe yoyalawile kwa Mulungu, yeye yaidumwe iyo yamuwonile Tata. \v 47 Nowalongela kweli, munhu yoyose yonihuwila niye kanawo ugima wa siku zose. \v 48 Niye ni ndiya ya ugima. \v 49 Wasaho zenu waja mana kuja kudibwilingu, mbali wadanganika. \v 50 Mbali ino ni ndiya yoihulumuka kulawa kuulanga, munhu yoyose yondayaije sekeyadanganike. \v 51 Niye nandiya ya ugima yoihulumuka kulawa kuulanga. One munhu yoyose yahaja ndiya ino, kezakuwa ngima siku zose. Ndiya ino ni lukuli lwangu lunilulava kwa sama ya ugima wa wanhu wa isi yose.” \p \v 52 Baho Wayahudi wandusa kuiuzagiza kwa ludoko, “Vino munhu ino kodahaze kuchigha lukuli lwake chije?” \p \v 53 Yesu kawalongela, “Nowalongela kweli, one hamudile lukuli lwa Mwana wa Munhu na kuing'wa damu yake, hamwizakuwa na ugima mgati mmwenu. \v 54 Munhu yoyose yoja lukuli lwangu na kuing'wa damu yangu, iyo kanawo ugima wa siku zose, na niye nizanzilibula muna isiku ya uhelelo. \v 55 Kwaviya lukuli lwangu ni ndiya ya kweli na damu yangu ni ching'waji cha kweli. \v 56 Munhu yoyose yoja lukuli lwangu na kuing'wa damu yangu, iyo kokala mgati mmwangu na niye nokala mgati mmwake. \v 57 Fana viya Tata yeli mgima viyanitumile, na niye nina ugima kwa sama ya Tata. Ivo munhu yoyose yoja lukuli lwangu kezakala ngima kwa sama ya niye. \v 58 Ino ni ndiya yoihumuluke kulawa kuulanga siyo fana imana iwadile wasaho zenu, maabaho wadanganika. Mbali munhu yoyose yoja ndiya ino kana ugima wa siku zose.” \p \v 59 Yesu kalonga ivo viyakalile kofundiza muna ikaye ya kutosela uko Kapelinaumu. \s Mbuli za ugima wa siku zose \p \v 60 Wengi mwa iwanahina wake viwahulike, walonga, “Mafundizo yano madala. Vino yelihi yoyodaha kuyamanya?” \p \v 61 Yesu kavimanya bila ya kulongiligwa na munhu kuwa wanahina wake wakala wolongelela. Ivo kawauza, “Mafundizo yano yowatenda muwe na mkangagile? \v 62 Izakuwaze one mwizamuwona Mwana wa Munhu kobwela kuulanga hanhu hayakalile mwanduso? \v 63 Muhe wa Mulungu kolava ugima, lukuli lwa munhu haludaha chinhu bule. Mbuli zoniwalongele ni mbuli za Muhe wa Mulungu yowagalila ugima. \v 64 Mbali wamwenga wenu mung'hali mwolema kunitogola.” Yesu kalonga vino kwaviya kavimanya kusongela mwanduso welihi mwa iwawo wolema kutogola na munhu yelihi yondayambiduke. \v 65 Yesu kagendelela kulonga, “Lekamana niwalongela habule munhu yoyodaha kwiza kumwangu mbaka Tata yamtende yadahe kwiza.” \p \v 66 Kusongela siku ijo, wanahina wake wengi wabwela kuchisogo na hawamsondelele bule. \v 67 Maabaho Yesu kawauza waja wanahina wake longo na waidi, “Vino na mweye iviya mwolonda kusegela?” \p \v 68 Saimoni Petili kamwidika, “Mndewa, chihite kwa yelihi? Weye kunazo mbuli za ugima wa siku zose. \v 69 Chohuwila na chovimanya weye kwa Yelile ulawile kwa Mulungu.” \p \v 70 Yesu kawedika, “Vino simsaguleni mweye longo na waidi? Mbali imwe wenu mwihi!” \v 71 Yesu kakala kolonga kumsonhela Yuda, mwana wa Saimoni Isikaliyoti, imwe wa wanahina longo na waidi. Hamwande Yuda iyo yoyambiduke Yesu. \c 7 \s Yesu na ndugu zake \p \v 1 Hamwende Yesu kahita Galilaya. Halondile kuhita Yudeya kwaviya walangulizi wa Wayahudi wakala wolonda kumkoma. \v 2 Lusita lwa dugila da Vizewe da Wayahudi dikala habehi. \v 3 Ndugu zake wamulongela, “Kwolondeka usegele hano uhite Yudeya muladi wanahina wako wawone mauzauza youtenda. \v 4 Habule munhu yotenda mbuli kwa kuifisa one kolonda yamanyike kwa wanhu. Ivo kwaviya na weye kotenda vinhu vino, ilaguse kwa wanhu weli muisi.” \v 5 Kwaviya mbaka ndugu zake Yesu hawamtogole bule. \p \v 6 Yesu kawalongela, “Lusita lwangu lufaya lung'hali halunafika bule, mbali kumwenu mweye chila lusita lufaya. \v 7 Wanhu weli muna isi yose hawamwihilani, mbali wonihila niye kwaviya nogendelela kuwalongela kuwa wotenda mbuli zihile. \v 8 Mweye hiteni kudidugila. Niye sihita bule kudidugila kwaviya lusita lwangu lufaya halunafika bule.” \v 9 Yesu kalonga ivo, maabaho kasigala Galilaya. \s Yesu kuna didugila da vizewe \p \v 10 Ndugu zake viwahitile kudidugila, Yesu nayo kahita, mbali hahitile chiumwingi, kahita chinyelenyele. \v 11 Walangulizi wa Wayahudi wakala wonzahila kuna didugila ijo. Ivo wauza, “Vino kakulihi munhu ija?” \p \v 12 Kukala na minyong'onyo muna ulung'husesa lwa wanhu. Wanhu wamwenga wakala wolonga, “Munhu ino kanoga.” \p Wamwenga walonga, “Mbe! Kowagiza wanhu.” \v 13 Mbali habule munhu yoyadahile kulonga mbuli zake muumwingi, kwaviya wakala wawadumba walangulizi wa Chiyahudi. \p \v 14 Dugila ijo vidifikile haludonho, Yesu nayo kahita Mwiikaye ya Mulungu na kandusa kufundiza. \v 15 Walangulizi wa Wayahudi wazanywa, wauza, “Vino munhu ino kayamaze yano yose nayo hasomile bule kuishule?” \p \v 16 Yesu kawedika, “Mafundizo yonifundiza siyo yangu bule mbali yolawa kwa ija yanitumile. \v 17 Munhu yoyose yolonda kutenda yaja yoyolonda Mulungu, kezavimanya fana mafundizo yangu yalawa kwa Mulungu hebu nolonga kwa udahi wangu mwenyewo. \v 18 Munhu yolonga mbuli zake mwenyewo kolonda utunhizo wake. Mbali munhu yolonda ukulu kwa ija yoyamtumile, iyo ni mwaminifu, na kabule wihi mgati mmwake. \v 19 Vino Musa hamwinileni malagilizo bule? Mbali habule hata imwe wenu yoyokwamha. Lelo habali molonda kunikoma?” \p \v 20 Lung'husesa lwa wanhu lumulongela, “Weye kuna chinyamkela! Yelihi yoyolonda kukukoma?” \p \v 21 Yesu kawalongela, “Nitenda mauzauza, mweye wose mukala mwazanywa. \v 22 Musa kawalagiliza mweye mutende chihendo cha kuwengiza ulungwana wanenu wa chilume, ingawa si Musa bule, mbali wasaho zenu wawo wanduse. Ivo na mweye momwingiza ulungwana mwana wa chilume hata muna Isiku ya Mhumulo. \v 23 One mumwingiza ulungwana mwana muna Isiku ya Mhumulo muladi sekembene Malagilizo ya Mulungu yoyamwing'hile Musa, habali monihila kwaviya nimuhonya munhu muna Isiku ya Mhumulo? \v 24 Sekemutaguse kwa kulola kwa kunze muhala, mbali taguseni viilondeka.” \s Vino ino iyo Chilisito? \p \v 25 Wanhu wamwenga wa Yelusalemu wandusa kuiuzagiza, “Vino munhu wowomzahila wamkome siyo ino? \v 26 Lola lelo! Kabahano, kolonga muumwingi na habule munhu yoyomulongela chinhu chochose. Vino walangulizi wovimanya kuwa kweli iyo ni Chilisito? \v 27 Mbali chovimanya munhu ino kolawa kulihi. Chilisito vondayeze habule munhu yoyose yondayamanye koyolawa.” \p \v 28 Yesu viyakalile kofundiza mwiikaye ya Mulungu, kalandula dizi, “Mwonimanya na mwomanya kunhu kunilawa. Sizile kwa udahi wangu mwenyewo. Ija yoyanitumile ni wa kweli. Mbali mweye hamummanyile bule. \v 29 Niye nommanya kwaviya nilawa kumwake, nayo iyo yoyanhumile.” \p \v 30 Maabaho wanhu walonda kumgwila, mbali habule munhu yoyose yagezile kumgwila kwaviya lusita lwake lukala halunafika. \v 31 Mbali wanhu wengi muna ulung'husesa wamuhuwila, walonga, “Vino Chilisito vondayeze kezatenda mauzauza mengi kufosa munhu ino?” \s Wakalizi watumigwa kumgwila Yesu \p \v 32 Mafalisayo wahulika lung'husesa wonyong'onya mbuli za Yesu. Ivo wawo na wakulu wa nhambiko wawatuma wakalizi wa kaye ya Kutosela wangwile Yesu. \v 33 Yesu kawalongela, “Ning'hali na mweye kwa lusita ludodo, maabaho nizahita kwa ija yoyanitumile. \v 34 Mwizanizahila mbali hamwizaniwona bule, kwaviya hamwizadaha bule kwiza hanhu hanili.” \p \v 35 Walangulizi wa Wayahudi wailongela, “Vino munhu ino kezahita kulihi mbaka cheye sekechimuwone? Vino kezahita muna yamabululu ya Wagiliki yowokala wanhu wetu na kuwafundiza Wagiliki? \v 36 Kalonga kuwa, chizanzahila mbali hachizamuwona, na iviya hachidaha bule kuhita hanhu hayeli. Vino mbuli zino fambulo jake choni?” \s Lwanda lwa mazi ya Ugima \p \v 37 Siku ya uhelelo ya dugila ijo dodikalile siku ng'hulu ya dugila, Yesu kema, kalandula dizi, “Munhu yoyose yeli na nilu, nayeze kumwangu yang'we! \v 38 Munhu yoyose yoyonihuwila niye, Maandiko Yelile yolonga, ‘Nyanda za mazi ya Ugima zizakilima kulawa mgati yake.’ ” \v 39 Yesu viyakalile kolonga ivo, kakala kolonga mbuli za Muhe wa Mulungu, ija wanhu wowakalile womuhuwila wezamuhokela. Mbaka siku ija, wanhu wakala wang'hali hawanakwing'higwa Muhe wa Mulungu kwaviya Yesu kakala yang'hali kutunhizigwa bule. \s Wanhu viweli woibagula \p \v 40 Wanhu wamwenga muna ulung'husesa viwamuhulike kolonga ivo, walonga, “Munhu ino kweli ni ija imulotezi wa Mulungu.” \p \v 41 Wanhu wamwenga walonga, “Ino iyo Chilisito!” \p Mbali wanhu wamwenga walonga, “Vino Chilisito kodahaze kulawa Galilaya? \v 42 Maandiko Yelile yolonga kuwa Chilisito kezalawilila mulukolo lwa Daudi na kwelekigwa uko Betelehemu, muna dibululu dayakalile Daudi.” \v 43 Ivo wanhu muna ulung'husesa waibagula kwaajili ya Yesu. \v 44 Wanhu wamwenga walonda wangwile, mbali habule munhu yoyagolose mkono wake kumgwila. \s Walangulizi wa Wayahudi wolema kumtogola Yesu \p \v 45 Wakalizi wa Kaye ya Mulungu viwabwelile, wakulu wa nhambiko na Mafalisayo wawauza, “Habali hamumgalile?” \p \v 46 Wakalizi wawedika, “Habule munhu yoyose yoyalongile fana viyolonga munhu ino!” \p \v 47 Mafalisayo wawauza, “Vino na mweye iviya kamvwizilani? \v 48 Vino mumuwona mulangulizi yoyose hebu Mfalisayo yoyose yoyomuhuwila? \v 49 Wanhu wano hawamanyile bule Malagilizo ya Mulungu yoyamwing'hile Musa, ivo waduwiligwa na Mulungu!” \p \v 50 Nikodemo, imwe wa Mafalisayo, munhu ija yoyamuhitile Yesu baho umwaka kauza, \v 51 “Vino Malagilizo yetu yochilongela chimtaguse munhu ching'hali hachinamtegeleza teng'hu na kumanya chiyotenda?” \p \v 52 Mbali wawo wamwidika, “Vino na weye iviya kolawa Galilaya? Lola muna Yamaandiko Yelile kwizavimanya kuwa habule mulotezi wa Mulungu yolawilila Galilaya bule.” \p \v 53 Maabaho chila munhu kahita ukaye yake. \c 8 \s Mwanamke yoyagwiligwe ugoni \p \v 1 Mbali Yesu kahita kuna ulugongo lwa Mizaituni. \v 2 Siku isondelele imitootondo nani, Yesu kahita kaidi muna ikaye ya Mulungu. Wanhu wose wamuhitila, nayo kakala hasi, kandusa kuwafundiza. \v 3 Wafundiza Malagilizo na Mafalisayo wamgala mwanamke yoyagwiligwe ugoni. Maabaho wamwika mwanamke iyo hagati. \v 4 Wamulongela Yesu, “Mfundiza, mwanamke ino kagwiligwa ugoni. \v 5 Muna Yamalagilizo, Musa kachilongela kuwa mwanamke fana ino kolondeka yatowigwe na mabwe mbaka yadanganike. Lelo weye kwolongaze?” \v 6 Wauza vino muladi wangeze Yesu muladi wapate chimu cha kumshitaka. Mbali Yesu kaidulika hasi, kandika muna ditimbwisi kwa chidole chake. \p \v 7 Nawo viwagendelele kumuuza, kenuka, kawalongela, “Munhu yoyose yelibule uhasanyi vimwili na yawe wa mwanduso kumtowa dibwe.” \v 8 Maabaho kaidulika hasi kaidi, kandika muna ditimbwisi. \v 9 Wanhu waja viwahulike ivo, wasegela imwe-imwe, kwandusila walala. Yesu kasigala, na mwanamke ija kakala kema haja haja. \v 10 Yesu kenuka, kamuuza mwanamke ija, “Wakulihi wanhu waja wowakugwilile? Habule hata imwe yoyakutaguse?” \p \v 11 Mwanamke ija kamwidika, “Mndewa, habule munhu yoyanitaguse.” \p Yesu kamulongela, “Niye iviya sikutagusa bule. Hita na sekeukatende uhasanyi kaidi.” \s Yesu bung'hulo da isi \p \v 12 Yesu kawalongela kaidi Mafalisayo, “Niye ni bung'hulo da isi. Munhu yoyose yoyonisondelela niye kezakuwa na bung'hulo na hezagenda muna ulwiza.” \p \v 13 Mafalisayo wamulongela, “Weye kwoilavila ukalangama wako mwenyewo, kwa ivo chiulonga siyo kweli.” \p \v 14 Yesu kawedika, “Hata one nihailavila ukalangama mwenyewo, ukalangama wangu ni wa kweli, kwaviya nimanya kunilawile na kunihita. Mbali mweye hamumanyile kunilawile hebu kunihita. \v 15 Mwotagusa fana wanhu viwotagusa. Niye simtagusa munhu yoyose. \v 16 Mbali nahatagusa, notagusa viilondeka, kwaviya sitagusa niidumwe. Tata yanhumile kahamwe na niye. \v 17 Yandikigwa muna Yamalagilizo yenu kuwa, ukalangama wa wanhu waidi ni wa kweli. \v 18 Niye noilavila ukalangama mwenyewo, na Tata yoyanitumile iviya konilavila ukalangama.” \p \v 19 Maabaho wamuuza, “Tati yako kakulihi?” \p Yesu kawedika, “Hamunimanyile niye wala Tati yangu. One muhanimanyile niye, na Tati yangu muhammanyile iviya.” \p \v 20 Yesu kalonga mbuli zino zose viyakalile kofundiza mwiikaye ya Mulungu, muna ichiheleto cha ngama. Wala habule munhu yangwilile, kwaviya lusita lwake lukala lung'hali halunafika. \s Hamudaha kuhita hanhu honihita \p \v 21 Yesu kawalongela kaidi, “Niye nohita, na mweye mwizanizahila, na mwizadanganika muna uhasanyi wenu. Hamudaha kuhita hanhu honihita.” \p \v 22 Walangulizi wa Wayahudi walonga, “Kalonga kuwa hachidaha kuhita hanhu hoyohita. Vino kolonda yaikome mwenyewo?” \p \v 23 Mbali Yesu kawedika, “Mweye mwa wanhu wa isi ino yili hasi, mbali niye nilawa uchanyha. Mweye ni wa isi ino mbali niye siyo wa isi ino. \v 24 Nimulongelani kuwa mwizadanganika muna uhasanyi wenu. One hamutogole kuwa ‘Niye Niiyo’ mwizadanganika muna uhasanyi wenu.” \p \v 25 Wamuuza, “Weye iyo yelihi?” \p Yesu kawedika, “Niye ni ija yoniwalongele kusongela mwanduso. \v 26 Ninayo mengi ya kulonga kusonhela mweye na kuwatagusa. Mbali ija yoyanhumile ni kweli, na niye nowalongela wanhu wa isi ino yaja yoniyahulike kumwake muhala.” \p \v 27 Hawamanyile kuwa Yesu kakala kowalongela mbuli za Tati yake. \v 28 Ivo Yesu kawalongela, “Vondamumwinule Mwana wa Munhu mumsalaba, baho mwizavimanya kuwa Niye Niiyo. Iviya mwizamanya kuwa niye sitenda chochose kwa udahi wangu, mbali nolonga chiyanifundize Tati yangu. \v 29 Nayo yoyanhumile kahamwe na niye, hanilekile niidumwe bule kwaviya siku zose notenda yaja yoyomnogeza yeye.” \p \v 30 Wanhu wengi wowamuhulike Yesu viyolonga yayo, wamtogola. \s Ukweli wizawikeni wanhu kwiilegeha \p \v 31 Yesu kawalongela Wayahudi wowamtogole “One muhayamha mafundizo yangu, mwizakuwa wanahina wangu kweli. \v 32 Maabaho mwizaumanya ukweli, na ukweli wizamwikani mwiilegehe.” \p \v 33 Wamwidika, “Cheye ni wazukulu wa Bulahimu. Hachinawahi kuwa watumwa kwa munhu yoyose. Vilihi kwochilongela chizailegeha?” \p \v 34 Yesu kawalongela, “Nomulongelani kweli, munhu yoyose yoyotenda uhasanyi ni mtumwa wa uhasanyi. \v 35 Mtumwa si munhu wa mwiikaye siku zose, mbali mwana ni munhu wa mwiikaye siku zose. \v 36 One Mwana yahamtendani mwiilegehe, mwizailegeha kweli kweli. \v 37 Novimanya mweye mwa wazukulu wa Bulahimu. Mbali mwolonda kunikoma kwaviya hamtogola mafundizo yangu. \v 38 Nowalongela chiya Tati yangu choyanilaguse, mbali mweye mwotenda chiya tati yenu chayawalongele.” \p \v 39 Wamwidika, “Tati yetu ni Bulahimu.” \p Yesu kawalongela, “One muwile wana wa Bulahimu, muhatendile fana Bulahimu viyatendile. \v 40 Niye nimulongelani kweli yoniihulike kwa Mulungu, mbali lelo mwolonda kunikoma. Bulahimu hatendile ivo bule. \v 41 Mbali mweye mwotenda vinhu ivitendigwe na tati yenu.” \p Wamulongela, “Mulungu yaidumwe tati yetu chilinayo. Cheye cha wanage kweli.” \p \v 42 Yesu kawalongela, “One Mulungu yawile Tati yenu, muhanilondile niye kwaviya nilawa kwa Mulungu, na sambi na hano. Sizile kwa udahi wangu mbali yeye iyo yanitumile. \v 43 Habali hamuvimanya yano yonilonga? Kwaviya mweye hamudaha kutegeleza mbuli zangu. \v 44 Mweye mwa wana wa tati yenu Mwihi, kwa ivo mwolonda kutenda wihi fana tati yenu. Kusongela mwanduso yeye kakala mkomaji, wala hailumba na kweli, kwaviya mwabule kweli mgati mmwake. Viyovwiza koilagusa kuwa yeye ni mvwizi na ni tata wa uvwizi. \v 45 Niye kwaviya nowalongelani kweli, hamunitogola. \v 46 Vino kuna munhu yoyose yoyodaha kulava ukalangama kuwa niye nina uhasanyi? One nihawalongela kweli, habali mweye hamunitogola bule? \v 47 Munhu yeli wa Mulungu kohulika chiya choyolonga Mulungu. Mweye hamumuhulika bule kwaviya siyo wa Mulungu.” \s Yesu na Bulahimu \p \v 48 Wayahudi wamuuza Yesu, “Vino hachilongile goya kulonga weye ni msamaliya na kuna chinyamkela?” \p \v 49 Yesu kawedika, “Niye nabule chinyamkela. Nomtunhiza Tati yangu, mbali mweye hamunitunhiza bule. \v 50 Niye siizahilila utunhizo mwenyewo. Kauko yoyouzahila, nayo niiyo msemi. \v 51 Nowalongela kweli, munhu yoyose yokwamha mafundizo yangu, hezadanganika ng'o!” \p \v 52 Maabaho Wayahudi wamulongela Yesu, “Lelo chovimanya kuwa weye kuna chinyamkela! Bulahimu kadanganika na iviya walotezi wadanganika, mbali weye koolonga munhu yokwamha mafundizo yako hezadanganika ng'o! \v 53 Weye vino koitenda kwa mkulu kufosa tati yetu Bulahimu? Yeye na walotezi wa Mulungu wadanganika. Vino weye koitenda kwa yelihi?” \p \v 54 Yesu kawedika, “Nahaitogoza mwenyewo, ukulu wangu siyo chinhu bule. Tati yangu, iyo yomulonga ni Mulungu wenu, iyo yonitunhiza. \v 55 Mweye hamummanyile bule, mbali niye nimmanya. One nihalonga simmanyile bule, nokuwa mvwizi fana mweye. Mbali niye nimmanya na iviya noyamha mbuli yake. \v 56 Tati yenu Bulahimu kadenelela yaniwone, nayo kaniwona, kadeng'helela.” \p \v 57 Wayahudi wamulongela Yesu, “Weye ung'hali kufikiza miyaka malongo matano, vino kumuwona Bulahimu?” \p \v 58 Yesu kawedika, “Nowalongela kweli, Bulahimu yang'hali hanakwelekwa, niye nabaha.” \p \v 59 Baho wadondola mabwe, walonda wamtowe Yesu. Mbali Yesu kaifisa na kalawa hanze ya Mwiikaye ya Mulungu. \c 9 \s Yesu komuhonya munhu yoyelekigwe chipofu \p \v 1 Yesu viyakalile kofosa, kamuwona munhu imwe chipofu kusongela kwelekigwa kwake. \v 2 Wanahina wake wamuuza, “Mfundiza, yelihi yoyatendile uhasanyi hata munhu ino yelekigwe chipofu? Vino ni yeye mweneywo hebu tati yake na mami yake?” \p \v 3 Yesu kawedika, “Dino hadilawilile bule kwa sama ya uhasanyi wa munhu ino wala wa tati yake na mami yake. Munhu ino kelekigwa chipofu muladi nguvu ya Mulungu ilagusigwe muna ugima wake. \v 4 Cholondeka kumsang'hanila ija yanhumile kung'hali imisi. Kwaviya chilo chokwiza, habule munhu yoyose yondayadahe kusanana. \v 5 Vinili ning'hali muna iisi, Niye niijo bung'hulo da isi.” \p \v 6 Viyamalile kuyalonga yayo, katema mate hasi, maabaho katenda nhope na kamuhaka ija ichipofu mmeso. \v 7 Maabaho kamulongela, “Hita ukanawe muna dilamba da Siloamu.” Siloamu fambulo jake “Yoyatumigwe”. Baho iyo chipofu kahita, kanawa chihanga chake, maabaho kabwela ukaye kuno kowona. \p \v 8 Wakaya wayage na wanhu wose wowamuwonile viyakalile kopula, waiuzagiza, “Vino ino siyo munhu ija yoyakalile kopula?” \p \v 9 Wanhu wamwenga walonga, “Ino iyo yeye.” Mbali wamwenga walonga, “Si yeye bule.” \p Ivo munhu ija mwenyewo kalonga, “Niye niiyo iyo.” \p \v 10 Wamuuza, “Vino meso yako yagubukaze?” \p \v 11 Kawedika, “Munhu ija yotangigwa Yesu katenda nhope, kanihaka mmeso. Maabaho kanilongela nihite Siloamu nikanawe chihanga changu. Nihita, na vininawile, bahobaho nidaha kuwona.” \p \v 12 Wanahina wamuuza munhu yoyahonyigwe, “Munhu iyo kakulihi?” \p Kawedika, “Manye.” \s Mafalisayo wompeleleza chipofu yahonile \p \v 13 Maabaho wanhu wangala munhu ija yoyakalile chipofu kwa Mafalisayo. \v 14 Siku ija Yesu viyatendile nhope na kumuhonya munhu chipofu dikala Isiku ya Mhumulo. \v 15 Maabaho Mafalisayo wamuuza kaidi munhu ija viya viyadahile kuwona. Nayo kawedika, “Kanihaka nhope mmeso, maabaho ninawa, na sambi nowona.” Ivo waigola wawo kwa wawo. \p \v 16 Walangulizi wa Mafalisayo wamwenga walonga, “Munhu iyo yoyatendile ivo halawile kwa Mulungu, kwaviya hamha bule Malagilizo ya Isiku ya Mhumulo.” \p Mbali wamwenga walonga, “Munhu mwene uhasanyi kodahaze kutenda vilaguso vino va mauzauza?” \p \v 17 Maabaho wamuuza kaidi munhu ija, “Kulonga munhu iyo kakuhonya meso yako. Lelo weye kwolongaze kumsonhela munhu iyo?” \p Kawedika, “Munhu iyo ni mulotezi wa Mulungu.” \p \v 18 Wayahudi wakala hawanatogola bule kuwa munhu ija kakala chipofu, maabaho kadaha kuwona. Ivo wawatanga tati yake na mami yake, \v 19 wawauza, “Vino ino mwanenu? Mulonga kelekigwa chipofu, lelo kadahaze kuwona?” \p \v 20 Tati yake na mami yake wawedika, “Cheye chivimanya ino niiyo mwanetu, na iviya kelekwa chipofu. \v 21 Mbali viya viyadahile kuwona, hebu yelihi yoyangubule yameso hachivimanyile bule. Muuzeni mwenyewo. Yeye mkulu ngima, ivo kodaha kwidika mwenyewo!” \v 22 Tati yake na mami yake walonga ivo kwaviya wakala wowadumba walangulizi wa Wayahudi. Walangulizi wawo walonga munhu yoyose yondayalonge kuwa Yesu niiyo Chilisito kezawingigwa mwiikaye ya Kutosela. \v 23 Lekamana tati yake na mami yake walonga, “Muuzeni mwenyewo. Yeye ni munhu mkulu ngima!” \p \v 24 Wayahudi wamtanga kaidi munhu ija yoyakalile chipofu, wamulongela, “Wilahe kwa Mulungu one kwolonga ukweli. Cheye chovimanya munhu iyo yoyakuhonyile kana uhasanyi.” \p \v 25 Munhu ija kawedika, “One kana uhasanyi, niye sivimanya bule. Chinhu chimwe muhala chonimanyile, nikala nitulika yameso, sambi nowona!” \p \v 26 Maabaho wamuuza kaidi, “Vino katenda choni? Katendaze kukuhonya yameso yako?” \p \v 27 Nayo kawedika, “Niwalongela, mbali hamulondile kutegeleza. Lelo mwolonda kuhulika mbuli ino kaidi? Hebu na mweye mwolonda muwe wanahina wake?” \p \v 28 Maabaho wamuliga na wamulongela, “Weye kwa mwanahina wake! Cheye cha wanahina wa Musa! \v 29 Chivimanya Mulungu kalonga na Musa, mbali munhu ija hachimmanyile bule koyolawa.” \p \v 30 Munhu ija yoyakalile chipofu kawalongela, “Mwonyazanya! Mweye hamuvimanyile koyolawa, mbali kanihonya meso yangu! \v 31 Chovimanya Mulungu hawategeleza bule wanhu weli na uhasanyi, mbali komtegeleza munhu yoyose yomuhuwila na yoyotenda chiya chiyomulondile yatende. \v 32 Kwandusila isi viilumbigwe, habule munhu yoyahulike kuwa munhu yoyose kamuhonya munhu yoyelekigwe chipofu. \v 33 One munhu ino halawile kwa Mulungu bule, sigambe yadahe kutenda chinhu chochose.” \p \v 34 Wamulongela, “Lola weye kwelekwa muna uhasanyi. Lelo weye kwodahaze kuchifundiza cheye?” Baho wamuwinga mwi ikaye ya Kutosela. \s Upofu wa chimuhe \p \v 35 Yesu kahulika kuwa munhu ija yoyamuhonyile kawingigwa mwiikaye ya Kutosela. Ivo viyamuwonile kamuuza, “Vino weye komuhuwila Mwana wa Munhu?” \p \v 36 Munhu ija kamulongela, “Mwenevale, vino munhu iyo yelihi? Nilongele muladi na niye nimuhuwile!” \p \v 37 Yesu kamulongela, “Kumuwona kumala, munhu iyo youlonga nayo sambi ni iyo!” \p \v 38 Maabaho munhu ija kamulongela, “Mndewa, nohuwila.” Maabaho kumtumbalila mavindi Yesu. \p \v 39 Yesu kamulongela, “Niza mwiisi ino kutagusa, vipofu wawone, na wanhu wowona wawe vipofu.” \p \v 40 Mafalisayo wamwenga wowakalile hamwe na wawo wahulika mbuli izo, wamuuza, “Vino na cheye iviya cha vipofu?” \p \v 41 Yesu kawedika, “One muwile vipofu, sigambemuwe na uhasanyi. Mbali sambi mwolonga mwowona, ivo mung'hali na uhasanyi.” \c 10 \s Simwe da mdimi \p \v 1 Yesu kawalongela, “Nowalongela kweli, munhu yoyose one hengile bule muna ichikwama cha ng'hondolo kufosela muulwivi, mbali kaibebenyeka na kwingila kwa nzila zimwenga, iyo mbavi na muhokaji. \v 2 Munhu yokwingila kwa kufosela muulwivi iyo niiyo ndimi wa ng'hondolo. \v 3 Mkalizi wa lwivi komfungulila munhu iyo, ng'hondolo wohulika dizi jake. Nayo kowatanga ng'hondolo wake kwa mazina yawo, maabaho kowagala kunze. \v 4 Yahawalava kunze ng'hondolo wake, kowalongolela, nawo wamuinza kwaviya wadimanya dizi jake. \v 5 Hawamuinza munhu imwenga bule, mbali wezamulema kwaviya hawadimanyile dizi da munhu imwenga.” \p \v 6 Yesu kawalongela simwe dino, mbali wawo hawavimanyile chiya chayalongile. \s Yesu ni mdimi yanogile \p \v 7 Maabaho Yesu kawalongela kaidi, “Nowalongela kweli, niye ni ulwivi wa ng'hondolo. \v 8 Wanhu wose wowanilongolele niye wawo wabavi na iviya wahokaji, na ng'hondolo hawawahulike bule. \v 9 Niye ni lwivi. Munhu yoyose yoyokwingila kufosela niye kezakomboligwa. Kezakwingila na kulawa kuzahila ndiya. \v 10 Mbavi kokwiza kwa lungilo da kubawa, kukoma na kubananga. Niye niza kwa lungilo da kuwatenda muwe na ugima, na iviya sekemuhungukiligwe na chinhu chochose muna ugima wenu. \p \v 11 “Niye ni ndimi ninogile. Ndimi yanogile kolava ugima wake kwa ng'hondolo wake. \v 12 Munhu yoyolihigwa kwa kuwadima ng'hondolo, na si mwene ng'hondolo, yahamuwona mbwizi kokwiza, kowaleka ng'hondolo na kokimbila. Ivo mbwizi kowagwila na kuwapwililisa ng'hondolo. \v 13 Kokimbila kwaviya ni munhu wa kulihigwa muhala, na hawagesa ng'hondolo bule. \v 14 Niye ni ndimi ninogile. Nowamanya ng'hondolo wangu, na ng'hondolo wangu wonimanya niye. \v 15 Fana Tata viyonimanya na niye nommanya Tata, na noulava ugima wangu kwa ichimu cha ng'hondolo. \v 16 Iviya ninawo ng'hondolo wamwenga, wawo siyo wa chikwama chino. Wawo nawo nolondeka niwagale hano iviya. Wezadihulika dizi jangu, na kwizakuwa bumbila dimwe da ng'hondolo na mdimi imwe. \p \v 17 “Tati yangu konilonda kwaviya noulava ugima wangu muladi niuhokele kaidi. \v 18 Habule munhu yonihoka ugima wangu. Noulava kwa kulonda mwenyewo. Nina udahi wa kuulava, na nina udahi wa kuusola kaidi ugima wangu. Vino ivo Tata viyanilagilize nitende.” \p \v 19 Mbuli zino za Yesu ziwatenda Wayahudi waibagule kaidi. \v 20 Wanhu wengi walonga, “Ino kana chinyamkela na iviya kana chipeyu. Vino habali mwomtegeleza?” \p \v 21 Mbali wamwenga walonga, “Munhu mwene chinyamkela kodahaze kulonga vino? Vino chinyamkela kodaha kumuhonya munhu chipofu?” \s Wayahudi womulema Yesu \p \v 22 Uko Yelusalemu kukala na Dugila da kuika wakifu Kaye ya Mulungu, iviya ukala msimu wa chihuhwe. \v 23 Yesu kakala muna Ikaye ya Mulungu, kogenda muna uluhelengo lwa Solomoni. \v 24 Wayahudi wamzunguluka, wamuuza, “Vino kwizachileka muna umkangagile mbaka lini? Chilongele funhu funhu fana weye kwa Chilisito.” \p \v 25 Yesu kawedika, “Nimulongelani, mbali hamuhuwile bule. Mauzauza yonitenda kwa zina da Tati yangu yoniyalagusa, \v 26 mbali mweye hamtogola kwaviya mweye siyo ng'hondolo wangu. \v 27 Ng'hondolo wangu wodihulika dizi jangu, nowamanya nawo woniwinza. \v 28 Nowena ugima wa siku zose, nawo hawezadanganika bule. Habule munhu yoyodaha kuwalava mmakono yangu. \v 29 Tati yangu yoyaninile wawo, ka mkulu kufosa wose. Habule munhu yoyodaha kuwalava mmakono ya Tati yangu. \v 30 Niye na Tata cha wamwe.” \p \v 31 Wayahudi wadondola mabwe kaidi muladi wamtowe Yesu. \v 32 Yesu kawalongela, “Nimulagusani mauzauza mengi kulawa kwa Tata. Vino uzauza dilihi dodimtendani munitowe na mabwe?” \p \v 33 Wayahudi wamwidika, “Hachikutowa na mabwe kwaviya kutenda mauzauza, mbali chikutowa kwaviya kumuliga Mulungu! Weye kwa munhu, mbali kwolonga kwa Mulungu.” \p \v 34 Yesu kawedika, “Vino hayandikigwe bule muna Yamalagilizo yenu Mulungu kalonga, ‘Mweye mwa milungu’? \v 35 Mulungu kawatanga ‘milungu’ waja wenigwe usenga wake, na cheye chivimanya Yamaandiko Yelile yolonga kweli siku zose. \v 36 Tata kanisagula na kunituma niye muna iisi. Lelo mwolonga nimuliga Mulungu kwaviya nilonga ‘Niye na Mwana wa Mulungu’? \v 37 One sitenda bule sang'hano za Tati yangu zoyolonda nitende sekemunihuwile. \v 38 Mbali one notenda sang'hano zake, hata fana hamunihuwila, basi togoleni sang'hano izo, muladi mumanye na kutambula kuwa Tata kamgati mmwangu na niye namgati mmwake.” \p \v 39 Maabaho walonda wangwile kaidi, mbali Yesu kawabanga. \p \v 40 Maabaho Yesu kabwela kaidi mwambu wa dilamba da Yolodani, hanhu Yohana hayakalile kobatiza, na kakala uko. \v 41 Wanhu wengi wamuhitila, walonga, “Yohana hatendile mauzauza bule, mbali chila mbuli iyamulongele munhu ino ikala kweli.” \v 42 Wanhu wengi hanhu haja wamuhuwila Yesu. \c 11 \s Ifa ya Lazalo \p \v 1 Munhu imwe yoyatangigwe Lazalo kakala mtamu. Munhu ino kakala mkaya wa Besaniya, chibululu chiwakalile wokala Maliya na Masa ndugu yake. \v 2 Maliya ino iyo ija yoyabobode magulu ya Mndewa mavuta ya kunung'hila goya na kuyahangusa kwa mvili zake. Lelo Lazalo lumbu jake iyo yakalile mtamu. \v 3 Ivo ndugu zake Lazalo wamtumila Yesu usenga, “Mndewa, mbwiyako youmulonda kolumwa.” \p \v 4 Yesu viyahulike vino, kalonga, “Utamu uno hauzamkoma Lazalo bule mbali unpata kwa ichimu cha ukulu wa Mulungu muladi Mwana wa Munhu yatunhizigwe kufosela utamu uno.” \p \v 5 Yesu kakala kowalonda Masa na mwali wake na Lazalo. \v 6 Yesu viyahulike kuwa Lazalo mtamu, kongeza kukala siku mbili haja hayakalile. \v 7 Maabaho kawalongela wanahina wake, “Chibwele Yudeya.” \p \v 8 Wanahina wake wamulongela, “Mfundiza! Siku ndodo zifosile Wayahudi walonda kukukoma na mabwe, habali kolonda uhite kaidi hanhu haja?” \p \v 9 Yesu kawedika, “Imisi ina masaa longo na maidi. Munhu yahagenda imisi hadaha kuikwala, kwaviya kodiwona bung'hulo da isi ino. \v 10 Mbali munhu yahagenda ichilo kezaikwala, kwaviya kabule bung'hulo.” \v 11 Maabaho Yesu kagendelela kulonga, “Mbwiyetu Lazalo kagona, mbali niye nohita kumulamsa.” \p \v 12 Wanahina wake wamwidika, “Mndewa, one kagona, kezahona.” \p \v 13 Yesu kakala kolonga Lazalo kadanganika, mbali wanahina wake wagesa Lazalo kagona. \v 14 Maabaho Yesu kawalongela funhu funhu, “Lazalo kadanganika. \v 15 Nodenelela kwa ichimu chenu kwaviya sikalile nayo bule, muladi munitogole. Goza chihite.” \p \v 16 Maabaho Tomasi, yatangigwe Mbasa, kawalongela wanahina wayage, “Goza chihite na mfundiza muladi chidanganike hamwe nayo.” \s Yesu ni uzilibuko na ugima \p \v 17 Yesu viyafikile uko, kalufika lukuli lwa Lazalo luwandigwa mdileme lumala siku nne zifosile. \v 18 Chibululu cha Besaniya chikala habehi na Yelusalemu, utali wa ugenzi wa maili mbili, \v 19 ivo Wayahudi wengi weza kwa Masa na Maliya kuwafaliji kwa ifa ya ndugu yawo. \p \v 20 Masa viyahulike Yesu kokwiza, kahita kumuhokela, mbali Maliya kasigala ukaye. \v 21 Masa kamulongela Yesu, “Mndewa, one uwile hano, lumbu jangu sigambeyadanganike bule! \v 22 Mbali novimanya hata sambi Mulungu kezakwina chochose chondaunpule.” \p \v 23 Yesu kamulongela, “Lumbu jako kezazilibuka.” \p \v 24 Masa kamwidika, “Novimanya kezazilibuka muna isiku ya uhelelo.” \p \v 25 Yesu kamulongela, “Niye ni uzilibuko na ugima. Munhu yoyose yoyonihuwila niye, hata yahadanganika kezakuwa ngima. \v 26 Na munhu yoyose yeli mgima na yonihuwila niye hezadanganika ng'o!. Vino koyahuwila yayo?” \p \v 27 Masa kamwidika, “Wona, Mndewa! Nohuwila weye kwa Chilisito, Mwana wa Mulungu, yezile mwii isi.” \s Yesu komulilila Lazalo \p \v 28 Masa viyalongile vino, kahita ukaye na kumtanga Maliya mwali wake chinyelenyele. Kamulongela, “Mfundiza kabaha, kokutanga.” \v 29 Maliya viyahulike vino, kenuka himahima kamuhitila Yesu. \v 30 Yesu kakala yang'hali kwingila muna dibululu, mbali kakala kema hanhu haja haja Masa hayamuhokele. \v 31 Wayahudi wowakalile ukaye wamfaliji Maliya, viwamuwonile Maliya kenuka na kulawa kunze himahima, wagesa kohita kulila kudileme. \p \v 32 Maliya viyafikile hanhu hayakalile Yesu, kamuwona, kumtumbalila mavindi, na kamulongela, “Mndewa, one uwile baha, lumbu jangu sigambeyadanganike bule.” \p \v 33 Yesu viyamuwonile Maliya kolila na Wayahudi wowezile nayo nawo wolila, kapata luholozi muumoyo wake na kawona usungu. \v 34 Maabaho Yesu kawauza, “Mumuwanda kulihi?” \p Wamwidika, “Mndewa, izo ulole.” \p \v 35 Yesu kalila. \v 36 Maabaho Wayahudi walonga, “Loleni viyamulondile!” \p \v 37 Mbali wamwenga walonga, “One kamuhonya munhu chipofu, vino kapotigwa kumtenda Lazalo sekeyadanganike?” \s Yesu komzilibula Lazalo \p \v 38 Yesu viyakalile kaidi na luholozi na kugazigwa muna umoyo wake, kahita mbaka kudileme. Leme ijo dikala tuka digubikigwe na dibwe. \v 39 Yesu kawalongela, “Dibimbiliseni idibwe!” \p Masa, lumbu wa ija yadanganike kamulongela, “Mndewa, mbali kezanung'ha. Kakala siku nne kusongela viyadanganike.” \p \v 40 Maabaho Yesu kamulongela, “Vino sikulongele one wahahuwila kwizawona utunhizo wa Mulungu?” \v 41 Ivo wadibimbilisa idibwe. Maabaho Yesu kalola kuulanga, kalonga, “Tata, nokwina hewela kwaviya weye konhegeleza. \v 42 Novimanya kunitegeleza siku zose, mbali nolonga vino muladi wanhu wowemile hano, watogole kuwa weye kunhuma.” \v 43 Yesu viyalongile ivo, katanga kwa dizi kulu, “Lazalo, lawa kunze!” \v 44 Lazalo kalawa kunze, makono yake na magulu yake yazingilizigwa sanda, na chihanga chake chigubikigwa na walo. Yesu kawalongela, “Mfunguleni na mumuleke yahite.” \s Wayahudi wotenda mpango wa kumkoma Yesu \r (Masayo 26:1-5; Maliki 14:1-2; Luka 22:1-2) \p \v 45 Wayahudi wengi wowezile kumulaula Maliya wawona yoyatendile Yesu, ivo wamuhuwila. \v 46 Mbali Wayahudi wamwenga wahita kwa Mafalisayo, wawalongela yaja yoyatendile Yesu. \v 47 Ivo Mafalisayo na wakulu wa nhambiko waiting'hana na wanhu wa chitala cha Wayahudi, waiuzagiza, “Chitende choni? Munhu ino kotenda mauzauza mengi?”\fig Mkulu wa nhambiko wa Chiyahudi|src="18 Priest.jpg" size="col" ref="11:47"\fig* \v 48 One chihamuleka yagendelele, wanhu wose wezamuhuwila, maabaho Waloma wezakwiza kubananga Kaye yetu ya Mulungu na isi yetu. \p \v 49 Maabaho imwe wawo, yoyatangigwe Kayafa, yoyakalile Mkulu wa Nhambiko Digogogo umwaka uja, kalonga, “Mweye mwawabozi! \v 50 Vino hammanyile bule kuwa muhavu munhu imwe kumwenu yadanganike muladi wanhu wa isi yose wakomboligwe?” \v 51 Hamanyile chiyakalile kolonga, mbali kwaviya kakala mkulu wa nhambiko wa umwaka uja, kalagula kuwa Yesu kezadanganika kwa ichimu cha Wayahudi. \v 52 Wala siyo kwa ichimu cha Wayahudi muhala, mbali kezadanganika muladi yaweke hamwe wana wa Mulungu wowapwililike. \p \v 53 Ivo kwandusila siku ija, walangulizi wa Wayahudi wazahila nzila ya kumkoma Yesu. \v 54 Ivo Yesu hahitile kaidi kuno kowoneka mwa Wayahudi, mbali kalawa uko na kuhita habehi na bwilingu, kuna ichibululu chitangigwe Efulaimu. Uko kakala na wanahina wake. \p \v 55 Siku da Dugila da Wayahudi da Pasaka vidikalile habehi kufika, wanhu wengi wahita Yelusalemu muladi wakasafyigwe ing'hali Pasaka kufika. \v 56 Wakala womzahila Yesu, ivo viwaiting'hane muna Ikaye ya Mulungu, waiuzagiza, “Mwowonaze? Vino hezakwiza bule muna Didugila?” \v 57 Wakulu wa nhambiko na Mafalisayo walagiliza one munhu yoyose kovimanya kuyeli Yesu, kolondeka yalonge muladi wangwile Yesu. \c 12 \s Yesu kokwitililigwa mavuta uko Besaniya \r (Masayo 26:6-13; Maliki 14:3-9) \p \v 1 Zing'hali siku sita kufika dugila da Pasaka, Yesu kafika Besaniya, ukaye kwa Lazalo, ija yoyamzilibule. \v 2 Wanhu wamsasalila Yesu ndiya ya ichigulogulo, Masa kakala kowasananila. Lazalo kakala imwe wa wanhu wowakalile haimeza na Yesu. \v 3 Maabaho Maliya kasola chichupa cha mavuta yonung'hila goya yoyaguligwe kwa hela ng'hulu, kamboboda Yesu mmagulu na kumuhangusa kwa nyele zake. Kaye yose inung'ha goya. \v 4 Yuda Isikaliyoti, imwe wa wanahina wake, ija yondayambiduke Yesu kauza, \v 5 “Lelo habali mavuta yano sekeyachuuzigwe kwa dinali magana matatu, na hela zondazipatike wenigwe ngayengaye?” \v 6 Halongile vino kwaviya kawawonela ubazi ngayengaye, mbali kwaviya kakala npapaji wa mkoba wa hela, na lusita lumwenga kakala yobawaga hela. \p \v 7 Yesu kawedika, “Sekemungaze! Mulekeni yayeke kwa ichimu cha siku da kuwandigwa kwangu. \v 8 Siku zose munawo ngayengaye, mbali hamwizakala na niye siku zose.” \s Mpango wa kumkoma Lazalo \p \v 9 Wayahudi wengi viwahulike Yesu kakala Besaniya, wahita. Hawahitile kumuwona Yesu yaidumwe, mbali iviya wahita kumuwona Lazalo, munhu yoyazilibuke. \v 10 Ivo walangulizi wa wakulu wa nhambiko wazahila nzila ya kumkoma Lazalo iviya, \v 11 kwaviya Wayahudi wengi wamuhitila Yesu na kumuhuwila kwa ichimu cha chiya chimulawilile Lazalo. \s Yesu kokwingila Yelusalemu kwa deng'ho \r (Masayo 21:1-11; Maliki 11:1-11; Luka 19:28-40) \p \v 12 Siku isondelele wanhu wengi wowezile kuna Didugila da Pasaka, wahulika Yesu kakala kokwiza Yelusalemu. \v 13 Ivo wasola matambi ya mitende, wahita kunze kumuhokela, walandula, “Nhogolwa Mulungu Mulopozi! Mulungu kamtemela mate yoyokwiza kwa zina da Mndewa! Mulungu kamtemela mate Mfalume wa Isilaeli!” \p \v 14 Yesu kamuwona mwana chihongwe, kakala mchanyha yake, fana viyandikigwe muna Yamaandiko Yelile, \q \v 15 “Sekendumbe, wanhu wa Sayuni, \q Mfalume wenu kokwiza, \q kakala uchanyha ya mwana chihongwe.” \p \v 16 Mwanduso wanahina wake hawamanyile bule mbuli zino. Mbali Yesu viyatunhizigwe, wanahina wakumbuka chila chinhu. Vose vilawilila fana Maandiko Yelile viyalongile. \p \v 17 Wanhu wowakalile na Yesu haja viyamtangile Lazalo kulawa muna dileme na kunzilibula, wagendelela kulonga yaja yoyalawilile. \v 18 Ivo wanhu wengi wahita kumuhokela Yesu kwaviya wahulika Yesu katenda chilaguso chino cha mauzauza. \v 19 Ivo Mafalisayo wailongela, “Loleni, hachidaha kutenda chochose. Wanhu wose womuwinza!” \s Wagiliki wolonda kumuwona Yesu \p \v 20 Kukala na Wagiliki wengi muna iwanhu wezile Yelusalemu kutosa muna Didugila da Pasaka. \v 21 Wamuhitila Filipo, mkaya wa Besisaida yili muna iisi ya Galilaya, wamulongela, “Mwenevale, chiye cholonda kumuwona Yesu.” \p \v 22 Filipo kahita na kamulongela Andeleya, na wose waidi wahita kumulongela Yesu. \v 23 Yesu kawedika, “Chipindi cha kutunhizigwa Mwana wa Munhu sambi chifika. \v 24 Nowalongela kweli, mhule ya uhemba one hailagale muulongo na kudanganika, izasigala imwe muhala. Mbali one ihadanganika, izakweleka mbeyu nyingi. \v 25 Munhu yoyose yoyolonda ugima wake kezawagiza, mbali munhu yoyose yoyowihila ugima wake mwi isi ino, kezakwing'higwa ugima wa siku zose. \v 26 Munhu yoyose yoyolonda kunisang'hanila kolondeka yaniwinze. Hohose honili, mtumigwa wangu kolondeka yawe baho iviya. One munhu yahanisang'hanila, Tati yangu kezamwing'ha nhogolwa munhu iyo. \s Yesu kolonga mbuli ya ifa yake \p \v 27 “Sambi moyo wangu una luholozi. Nilonge choni? Vino nilonge ‘Tata, one yahadahika, unyepule na nhungo ino ya manhesa ichipindi chino?’ Bule, niza muna iisi muladi nifosele chipindi chino cha manhesa. \v 28 Tata, ditunhize zina jako!” \p Maabaho dizi kulawa kuulanga dilonga, “Niditunhiza, na nizaditunhiza kaidi.” \p \v 29 Wanhu wengi wemile haja wadihulika dizi diya, wamwenga walonga dikala bumo, mbali wamwenga walonga, “Msenga wa kuulanga kalonga nayo!” \p \v 30 Mbali Yesu kawalongela, “Dizi ijo hadilawile kwa ichimu changu, mbali kwa ichimu chenu. \v 31 Suku da kutagusigwa isi ino difika, mkulu wa isi ino kezahinduligwa. \v 32 Vondaninuligwe mchanyha ya isi, nizawatenda wanhu wose weze kumwangu.” \p \v 33 Yesu kalonga vino kulagusa ni ifa ilihi yoondayadanganike. \p \v 34 Lung'husesa lwa wanhu lumuuza, “Malagilizo yetu yolonga kuwa Chilisito kezakuwa ngima siku zose. Habali lelo kwolonga ‘Mwana wa Munhu kolondeka yenuligwe?’ Vino ino Mwana wa Munhu iyo yelihi?” \p \v 35 Yesu kawalongela, “Mwizakala mudibung'hulo kwa lusita ludodo. Gendeni na dibung'hulo, ding'hali ziza hadinamfikani na kuwahuma. Kwaviya munhu yogenda ndiziza hamanya koyohita. \v 36 Ditogoleni bung'hulo kwaviya munajo, muladi muwe wana wa bung'hulo.” \s Wayahudi wolema kumtogola Yesu \p Yesu viyalongile ivo, kasegela na kwiifisa. \v 37 Vilemela Yesu katenda mauzauza yano yose haulongozi wawo, mbali wawo hawamtogole bule. \v 38 Yano yose yalawilila muladi yatimie yaja yalongigwe na mulotezi wa Mulungu Isaya viyalongile, \q “Mndewa, munhu ilihi yoyotogola usenga wetu? \q Munhu yelihi Mndewa yoyangubulile nguvu zake?” \p \v 39 Ivo hawadahile bule kuhuwila, kwaviya Isaya iviya kalonga, \q \v 40 “Mulungu kayapofula meso yawo, \q kaitenda midala mizoyo yawo, \q muladi sekewawone kwa meso yawo, \q na sekewavimanye kwa nzewele zawo, \q na sekewanihindukile, \q muladi niwahonye.” \p \v 41 Isaya kalonga mbuli izo kwaviya kauwona utunhizo wa Yesu na kalonga mbuli zake. \p \v 42 Hata walangulizi wengi wa Wayahudi wamuhuwila Yesu. Mbali Mafalisayo hawamtogole muumwingi, kwaviya wadumba kuwingigwa mwiikaye ya kutosela, \v 43 na kwaviya walonda kutunhizigwa na wanhu kufosa kutunhizigwa na Mulungu. \s Yesu keza mwiisi kuwakombola wanhu \p \v 44 Maabaho Yesu kalandula dizi, “Munhu yoyonihuwila niye, hanihuwila niye muhala, mbali iviya komuhuwila ija yanhumile. \v 45 Munhu yoyose yoniwona niye, iviya komuwona ija yanhumile. \v 46 Niye na bung'hulo dodizile mwiisi, muladi wanhu wose wowonihuwila sekewakale muna diziza. \v 47 One munhu kozihulika mbuli zangu na hazamha bule, niye simtagusa. Kwaviya sizile kutagusa wanhu wa isi mbali kuwakombola. \v 48 Munhu yoyose yondema niye na kulema mafundizo yangu kauko yondayamtaguse. Mbuli iyo yonilongile iyo yondaimtaguse muna isiku ya uhelelo. \v 49 Kwaviya silonga kwa udahi wangu bule, mbali Tata yanhumile kanilagiliza chonilondeka kulonga.” \v 50 Niye novimanya kuwa lagilizo jake dogala ugima wa siku zose. Ivo nolonga yaja Tata yoyanilongele niyalonge. \c 13 \s Yesu kowanava magulu wanahina wake \p \v 1 Ding'hali hadinafika Didugila da Pasaka, Yesu kakala kovimanya saa yake ifika yondayasegele hano muiisi kuhita kwa Tati yake. Kakala kawalonda nani wanhu wake weli hano mwiisi, nayo kawalonda mbaka kuuhelelo. \p \v 2 Yesu na wanahina wake wakala woja ndiya ya ichilo. Mwihi kakala kamwingila kamala Yuda Isikaliyoti, mwana wa Saimoni, muladi yambiduke Yesu. \v 3 Yesu kakala yavimanyile Tata kamwing'ha udahi wa chila chinhu, na iviya kakala yalawile kwa Mulungu na kezabwela kwa Mulungu. \v 4 Ivo kahasegela hana indiya, keka ngolole wake hamgwazo, maabaho kasola ngolole, kaifunga mchigudi. \v 5 Maabaho kaguma yamazi muna ichiziga, kandusa kuwanava migulu iwanahina wake na kuhangusa na chiya ichikumbi choyaifungile mchigudi. \p \v 6 Yesu kafika kwa Saimoni Petili. Saimoni kamuuza, “Mndewa, vino weye kwizaninava magulu yangu?” \p \v 7 Yesu kamwidika, “Chonitenda sambi weye huchimanya bule, mbali kwizachimanya hamwande.” \p \v 8 Petili kamulongela Yesu, “Bule! Weye hwizaninava magulu ng'o.” \p Yesu kamwidika, “One sikunavile magulu yako, hwizakuwa mwanahina wangu kaidi!” \p \v 9 Saimoni Petili kamulongela, “Mndewa, sekeunave magulu muhala, mbali iviya unave makono yangu na ditwi jangu!” \p \v 10 Yesu kedika, “Munhu yoyogile kela lukuli lwose na kolondigwa yanave magulu muhala. Mweye mwela, ingawa simose.” \v 11 Yesu kamala kummanya ija yondayambiduke lekamana kalonga si wose welile. \p \v 12 Yesu viyamalile kuwanava magulu yawo, kayawala ngolole wake, kabwela ha indiya, kakala hasi. Kawauza, “Vino muyamanya yoniwatendele? \v 13 Mwonitanga mfundiza na Mndewa, mwotenda goya kwaviya ivo vinili. \v 14 Niye, Mndewa na mfundiza wenu niwanavani mweye magulu yenu, mweye iviya mwolondeka mwinave magulu yenu mweye kwa mweye. \v 15 Nimulagusani simwe, na mweye mwolondeka kutenda fana viniwatendele. \v 16 Nowalongela kweli, habule mtumwa mkulu kufosa mwenevale wake, wala habule mtumigwa mkulu kufosa ija yamtumile. \v 17 Sambi mwovimanya vinhu vino, one muhavitenda, Mulungu kezamtemelani mate. \p \v 18 “Silonga mbuli zino kumwenu mose, nowamanya waja woniwasagule. Mbali Yamaandiko Yelile yolondeka yatimie, yaja yoyolonga, ‘Munhu ija yoja hamwe na niye, kezanibiduka.’ \v 19 Nowalongela yano ivino sambi yang'hali hayana lawilila, muladi vondayalawilile, mdahe kutogola kuwa niye ‘Niye Iyo.’ \v 20 Nowalongelani kweli! Munhu yoyose yondayamuhokele munhu yoyanitumile, konihokela niye. Na munhu yoyose yondayanihokele niye, komuhokela ija yoyanhumile.” \s Yesu kolagula munhu yonda yambiduke \r (Masayo 26:20-25; Maliki 14:17-21; Luka 22:21-23) \p \v 21 Nayo Yesu viyamalile kulonga yayo, kengilwa na luholozi muumoyo, kalonga, “Nowalongela kweli, imwe wenu kezanibiduka.” \p \v 22 Wanahina wailola, hawavimanyile bule komulonga yelihi. \v 23 Mwanahina imwe yoyalondigwe ng'hani na Yesu kakala yakalile habehi na Yesu. \v 24 Saimoni Petili kamfunyiza, kamulongela, “Muuze komulonga yelihi.” \p \v 25 Ivo mwanahina iyo kumkwenhukila Yesu habehi, kamuuza, “Mndewa, vino komulonga yelihi?” \p \v 26 Yesu kamwidika, “Munhu ija yondanimwine gate doniditoweze mwiibakuli ni iyo.” Maabaho katoweza gate, kamwing'ha Yuda, mwana wa Saimoni Isikaliyoti. \v 27 Bahobaho Yuda viyasolile gate, Lufyende kamwingila. Yesu kamulongela, “Tenda himahima chiulonda kutenda!” \v 28 Mbali habule munhu mwa iwaja wowakalile wokala hana indiya yavimanyile habali Yesu kamulongela ivo Yuda. \v 29 Kwaviya Yuda kakala kopapa mkoba wa hela, wanahina wamwenga wagesa Yesu kakala komulongela yahite yakagule ndiya ya dugila, hebu yakawene chinhu ngayengaye. \p \v 30 Yuda viyahokele gate, kalawa kunze lusita ulwo ulwo. Ikala ichilo. \s Amuli ya sambi \p \v 31 Yuda viyasegele Yesu kalonga, “Sambi Mwana wa Munhu kezatunhizigwa, na Mulungu kezatunhizigwa kufosela Mwana wa Munhu. \v 32 Na one ukulu wa Mulungu ugubuligwa kufosela Mwana, maabaho Mulungu mwenyewo kezaugubula ukulu wa Mwana wa Munhu mgati mmwake mwenyewo, na bahobaho kezamtunhiza. \v 33 Wanangu, nizakala na mweye lusita ludodo. Mwizanizahila, mbali sambi nowalongela chiya choniwalongele Wayahudi, ‘Hamdaha kuhita hanhu honihita niye.’ \v 34 Lelo nowena lagilizo da sambi, mwilonde mweye kwa mweye. Fana niye vinimulondeleni mweye, na mweye mwilonde ivo ivo. \v 35 One muhailonda mweye kwa mweye, wanhu wose wezavimanya mweye mwa wanahina wangu.” \s Yesu kolagula Petili kezambela \r (Masayo 26:31-35; Maliki 14:27-31; Luka 22:31-34) \p \v 36 Saimoni Petili kamuuza, “Mndewa, vino kohita kulihi?” \p Yesu kamwidika, “Hudaha bule kuniwinza hanhu honihita sambi, mbali hamwande kuzaniwinza.” \p \v 37 Petili kamulongela, “Mndewa, habali sidaha kukuwinza sambi? Nizadanganika kwa ichimu chako!” \p \v 38 Yesu kamulongela, “Ivo vino weye kwodaha kudanganika kwa ichimu changu? Nokulongela kweli, yang'hali nzogolo hanakwika, kwizanibela miyanza mitatu.” \c 14 \s Yesu ni nzila ya kuhita kwa Tata \p \v 1 “Sekemwingilwe na luholozi muna imizoyo yenu. Momuhuwila Mulungu, nihuwileni na niye. \v 2 Muna ikaye ya Tati yangu muna viheleto vingi, one siivo, nahawalongeleni. Nohita kuwasasalila hanhu henu. \v 3 Nahahita na kuwasasalila hanhu, nizakwiza kuwasola muladi mukale haja honikala niye. \v 4 Moimanya nzila ya hanhu haja honihita.” \p \v 5 Tomasi kamulongela, “Mndewa, hachivimanyile bule kohita kulihi, lelo choimanyaze nzila?” \p \v 6 Yesu kamwidika, “Niye niiyo nzila, na ukweli, na ugima. Habule munhu yodaha kuhita kwa Tata bila kufosela kumwangu.” \v 7 “One munimanya niye, na Tati yangu iviya muhammanyile, kusongela sambi mummanya na mumuwona.” \p \v 8 Filipo kamulongela, “Mndewa, uchilagusile Tata, iyo niiyo ichinzahila.” \p \v 9 Yesu kamwidika, “Nikala na mweye siku nyingi, Filipo hunanimanya bule? Munhu yoyose yoyaniwone niye kamuwona Tata. Habali kolonga ‘Chilaguse Tata’? \v 10 Weye huhuwila bule kuwa niye na mgati mwa Tata, na Tata kamgati yangu? Mbuli ziniwalongelani siyo zangu bule, mbali Tata yokala mgati yangu niiyo yozisang'hana sang'hano zake. \v 11 Muhuwile haja haniwalongele, Niye namgati mwa Tata na Tata kamgati yangu. One hamuhuwile ivo, muhuwile kwa zisaano zinitendile. \v 12 Nowalongela kweli, munhu yoyose yondayanihuwile niye kezatenda viya vinitendile. Kezatenda vinhu vikulu kufosa vino, kwaviya Niye nohita kwa Tata. \v 13 Na nizamtendelani chochose chondamupule kwa zina jangu, muladi Tata yatunhizigwe mgati mwa Mwana. \v 14 One muhapula chinhu chochose kwa zina jangu nizamtendelani. \s Yesu kolonga kezachigalila Muhe Yelile \p \v 15 “One muhanilonda, mwizakwamha Malagilizo yangu. \v 16 Nizampula Tata, nayo kezamwing'hani Mtazi imwenga, nayo kezakala na mweye siku zose. \v 17 Iyo Muhe Yelile iyogubula kweli. Wanhu wa isi ino hawadaha bule kumuhokela kwaviya hawadaha kumuwona na kummanya. Mbali mweye mwommanya, kwaviya kokala na mweye na kezakuwa mgati mmwenu. \p \v 18 “Vondanisegele, sizamulekani wachiwa, nizambwelelani. \v 19 Muna ichipindi chidodo chikwiza wanhu wa isi ino hawezaniwona kaidi bule, mbali mweye mwizaniwona, kwaviya namgima, na mweye iviya mwizakala wagima. \v 20 Muna isiku iyo mwizavimanya kuwa Niye namgati mwa Tati yangu, na mweye mwamgati mmwangu, na Niye namgati mmwenu. \p \v 21 “Wanhu waja wohokela Malagilizo yangu na kuyamha, wanhu wawo wonilonda. Tati yangu kezawalonda wanhu waja wowonilonda niye, iviya na niye nizawalonda na kuilagusa kumwawo.” \p \v 22 Yuda, mbali siyo Isikaliyoti, kalonga, “Mndewa, habali kolonda kuilagusa kumwetu muhala na siyo kwa wanhu weli muna iisi yose bule?” \p \v 23 Yesu kamwidika, “Munhu yoyose yonilonda niye kezayamha Malagilizo yangu, na Tati yangu kezamulonda‚ niye na Tati yangu chizakwiza kumwake na kukala nayo. \v 24 Munhu yoyose hanilonda niye hayamha bule Malagilizo yangu. Na mafundizo yomuhulike siyo yangu bule, yolawa kwa Tata yanhumile. \p \v 25 “Nimulongelani vinhu vino vinikalile ning'hali hamwe na mweye. \v 26 Tati yangu kezangalilani Mtazi, iyo Muhe Yelile, Tata yondayamtume kwa zina jangu, kezawafundiza yose na kuwakumbusa yose yoniwalongele. \p \v 27 “Nowalekelani tindiwalo, nomwinani tindiwalo jangu. Simwinani bule fana isi voitenda. Sekemwazanywe. Sekemudumbe. \v 28 Muhulika viniwalongeleni, ‘Nosegela na nizambwelelani.’ One munilonda niye, mwizadenelela kwaviya nohita kwa Tata kwaviya yeye ni mkulu kufosa niye. \v 29 Nimulongeleni yang'hali hayanalawilila, muladi vondayalawilile muhuwile. \v 30 Sizalonga na mweye kaidi mbuli nyingi, kwaviya mkulu wa isi ino kokwiza. Iyo kabule nguvu kumwangu. \v 31 Mbali chila munhu muna iisi kolondeka kuvimanya kuwa nomulonda Tata na nosanana chiya choyanilagilize niye. \p “Lelo izoni chihite. \c 15 \s Yesu ni mzabibu wa kweli \p \v 1 “Niye nanzabibu wa kweli, na Tati yangu iyo mulimi. \v 2 Chila tambi mgati mmwangu dohadikwima matunda, yeye kodikanha. Mbali kodahulila chila tambi dodikwima matunda muladi dime matunda mengi. \v 3 Mweye mwela mumala kwa ichimu cha mbuli ija inimulongeleni. \v 4 Kaleni mgati yangu, na niye nizakala mgati yenu. Tambi hadidaha kwima matunda diidumwe, ila one dihakala muna umbiki dodaha. Iviya na mweye hamdaha kwima matunda mbaka mkale mgati mmwangu. \p \v 5 “Niye nanzabibu, mweye mwa matambi. Munhu yahakala mgati mmwangu na niye mgati mmwake, kezakweleka matunda mengi, kwaviya mwiidumwe hamdaha bule kutenda chochose. \v 6 One munhu yoyose hakala mgati mmwangu, kokwasigwa kunze fana viya matambi viyakwasigwa na kunyala. Wanhu woyadondola matambi yayo na woyeka muumoto yalungule. \v 7 One mwahakala mgati mmwangu na mbuli zangu zizakala mgati mmwenu, puleni chochose chimulonda mwizakwing'higwa. \v 8 Mwahakweleka matunda mengi na kuilagusa kuwa mwawanahina wangu, Tati yangu kotunhizigwa. \v 9 Fana viya Tata viyanilondile niye, iviya niye nomulondani mweye. Lelo kaleni muna dilondo jangu. \v 10 One muhamha Malagilizo yangu, mwizakala muna dilondo jangu, fana niye viniyamhile Malagilizo ya Tata na kukala muna dilondo jake. \p \v 11 “Nimulongelani yano yose muladi ndeng'helelo yangu ikale mgati mmwenu na ndeng'heleo yenu sekeimale. \v 12 Ndagilizi yangu iyo ino, Mwiilonde mweye kwa mweye, fana niye vinimulondileni mweye. \v 13 Habule ulondo mkulu kufosa ulondo wa munhu kulava ugima wake kwa ichimu cha mbwiya zake. \v 14 Mweye mwa wambwiya zangu one muhatenda yaja yoniwalagilize. \v 15 Sizamtangani mweye watumwa kaidi, kwaviya mtumwa hazimanya sang'hano za mwenevale wake. Mbali nowatanga mweye mbwiya zangu kwaviya nimulongelani vinhu vose vinilongiligwe na Tati yangu. \v 16 Mweye hamunisagule niye, mbali niye nimsagulani mweye muhite mukeleke matunda, matunda yoyokala. Tata nayo kezamwig'hani chochose chondamupule kwa zina jangu. \v 17 Lagilizo jangu ijo dino, mwiilonde mweye kwa mweye. \s Isi yowehila wanahina \p \v 18 “One wanhu wa isi yose wahamwihilani mweye, muvimanye kuwa mosi wanihila niye. \v 19 One muwile wanhu wa isi ino, wanhu wake wahamulondeni. Mbali mweye siyo wanhu wa isi ino. Niye nimsagulani kulawa muna iisi ino, kwa ichimu icho wanhu wa isi ino womwihilani. \v 20 Mukumbuke chiniwalongele, ‘Mtumwa siyo mkulu kufosa mwenevale wake.’ One wanhu wonigaza niye, iviya na mweye wezangazani. One woyamha Malagilizo yangu iviya wezayamha malagilizo yenu. \v 21 Wezamtendelani yano yose kwa zina jangu, kwaviya hawammanyile bule ija yanhumile. \v 22 One sizile na kulonga nawo, wahadahile kulonga wabule uhasanyi. Mbali sambi hawadaha kulonga wabule uhasanyi. \v 23 Munhu yoyose yonihila niye komwihila Tati yangu iviya. \v 24 One sitendile bule kumwawo sang'hano ziya habule munhu yoyose imwenga yoyazitendile, sigambe wawe na uhasanyi. Mbali lelo wayawona yanitendile, na wang'hali wonihila niye na iviya womwihila Tati yangu. \v 25 Mbali yano yolawilila muladi Yamaandiko Yelile yandikigwe muna Yamalagilizo yawo yawe kweli, ‘Wanhu wanihila bule.’ \p \v 26 “Baho mtazi vondayeze kulawa kwa tata niiyo muhe wa kweli, iyo kezalonga mbuli zangu. \v 27 Mweye iviya mwolondeka kulonga mbuli zangu, kwaviya mukala na niye kusongela mwanduso. \c 16 \p \v 1 “Yesu kagendelela kulonga yano yose, muladi sekemuuleke uhuwilo wenu. \v 2 Wanhu wezawingigwa munazikaye za kutosela, na chipindi chokwiza wezawakoma na kugesa womsang'hanila Mulungu. \v 3 Wezawatendela vinhu vino kwaviya hawammanyile Tata wala hawanimanyile niye. \v 4 Niwalongelani vinhu vino muladi lusita vondalufike, mwizakumbuka yaja yonimulongeleni. \s Usang'hano wa Muhe Yelile \p “Siwalongeleni mbuli zino kusongela mwanduso kwaviya nikala hamwe na mweye. \v 5 Sambi nohita kwa ija yanhumile, mbali habule hata imwe vimwili yoniuza, ‘Kohita kulihi?’ \v 6 Kwaviya niwalongela yano yose, mizoyo yenu imema usungu. \v 7 Mbali nowalongela kweli, Muhavu nisegele. Kwaviya one sizasegela, Mtazi hezakwiza kumwenu. Mbali nihasegela nizamtuma kumwenu. \v 8 Nayo vondayeze, kezawalagusa wanhu weli muna iisi ukweli kusonhela uhasanyi na yaja yanogile haulongozi wa Mulungu, kusonhela nhaguso ya Mulungu. \v 9 Wakala weha kwa ichimu cha uhasanyi, kwaviya hawanihuwile niye bule, \v 10 wabananga kwaviya hawayamanyile yalihi yanogile haulongozi ha Mulungu, kwaviya nohita kwa Tata na mweye hamwiza niwona lusita lwingi, \v 11 iviya weha kwa iyo inhaguso, kwaviya mkulu wa isi ino katagusigwa kamala. \p \v 12 “Ninazo mbuli nyingi za kuwalongela, mbali sambi zizakuwa nyingi nani kumwenu kuzimanya. \v 13 Muhe Yelile vondayeze, kezamulongozani muna ikweli yose. Hezalonga kwa udahi wake mwenyewo, mbali kezalonga chiya chiyahulike na kezamulongelani yaja yokwiza. \v 14 Iyo kezanitunhiza niye, kwaviya kezawalongela yose yoyapatile kumwangu. \v 15 Vinhu vose viyelinavo Tata ni vangu. Lekamana nimulongelani kuwa Muhe kezamulongelani yaja yoyapatile kumwangu.” \s Usungu na deng'ho \p \v 16 Yesu kawalongela wanahina wake, “Kwa lusita ludodo hamwizaniwona, mbali hamwande chidogo mwizaniwona.” \p \v 17 Wanahina wake wamwenga waiuzagiza, “Vino mbuli ino fambulo jake choni viyalongile, kwa lusita ludodo chizamuwona, mbali hamwande chidogo hachizamuwona? Vino kakala na fambulo dilihi viyalongile kwaviya kohita kwa Tata?” \v 18 Wagendelela kuiuzagiza, “Vino ‘Lusita ludodo’ fambulo jake choni? Hachivimanyile kolonga mbuli yaki.” \p \v 19 Yesu kavimanya kuwa wakala wolonda kumuuza, ivo kawalongela, “Vino mwoiuzagiza nina fambulo jaki vinilongile, ‘Kwa lusita ludodo hamwizaniwona, mbali hamwande chidogo mwizaniwona’? \v 20 Nowalongela kweli, mwizalila na kuwona usungu muna imizoyo yenu, mbali isi izadeng'helela. Mwizakuwa na usungu, mbali usungu wenu wizagaluka ndenelelo. \v 21 Muke viyokweleka mwana kowona usungu kwaviya saa yake ifika. Mbali yahamala kweleka mwana, kozimiza usungu, kodenelela kwaviya mwana kelekigwa muna iisi. \v 22 Mweye iviya, sambi muna usungu, mbali nizamuwonani kaidi na mwizadenelela, na habule munhu yoyodaha kuwasegezela ndenelelo yenu. \p \v 23 “Muna isiku iyo hamwizanipula chinhu chochose. Nomulongelani kweli‚ Tati yangu kezamwig'hani chochose chondamumpule kwa zina jangu. \v 24 Mbaka sambi hampulile chochose kwa zina jangu. Puleni mwizakwing'higwa, na ndeng'helelo yenu izakuwa ng'hulu ng'hani. \s Kuihuma isi yose \p \v 25 “Nimulongelani mbuli zino zose kwa masimwe. Mbali lusita lukwiza sizalonga na mweye kwa masimwe mbali nizamulongelani funhu funhu mbuli za Tata. \v 26 Siku ijo mwizapula kwa zina jangu. Simulongelani kuwa nizanpulilani kwa Tata. \v 27 Tata mwenyewo komulondani, kwaviya mweye munonda niye na mutogola kuwa nilawa kwa Mulungu. \v 28 Niye nilawa kwa Tata na niza muna iisi, na sambi noileka isi na kubwela kwa Tata.” \p \v 29 Maabaho wanahina wake wamulongela, “Sambi kwolonga funhu funhu bila masimwe. \v 30 Lelo chovimanya kuwa kwovimanya vinhu vose, na kwodaha kuidika mbuza yoyose hata ing'hali kuuzigwa. Icho chochitenda chitogole kuwa kulawa kwa Mulungu.” \p \v 31 Yesu kawedika, “Lelo sambi mwonitogola? \v 32 Lusita lukwiza, kai lufika lumala, vondamupwililike chila munhu ukaye yake. Mweye wose mwizanileka niidumwe. Mbali sili dumwe bule, kwaviya nahamwe na Tati yangu. \v 33 Nimulongelani mbuli zino zose muladi mukale mgati mmwangu na muwe na tindiwalo. Muna isi ino mwizagazigwa. Mwiigangamize! Niye niihuma isi ino!” \c 17 \s Yesu kowatosela wanahina \p \v 1 Yesu viyamalile kulonga mbuli izo, kalola kuulanga, kalonga, “Tata, Lusita lufika. Mtunhize Mwanago muladi Mwanago nayo yakutunhize weye. \v 2 Kwaviya kumwing'ha Mwanago udahi kwa wanhu wose muladi yawene ugima wa siku zose waja wose woumwing'hile. \v 3 Uno uwo ugima wa siku zose, wanhu wakumanye weye, Mulungu wa kweli wiidumwe, na wammanya Yesu Chilisito youmtumile. \v 4 Niulagusa ukulu wako muna isi, niikomeleza sang'hano younhumile niisanane. \v 5 Lelo tata uning'he utunhizo haulongozi wako, utunhizo uja woukalile nawo weye uja wonikale nawo isi ing'hali haina lumbigwa bule. \p \v 6 “Nikutenda umanyike kwa wanhu waja wouninile muna iisi ino. Wanhu wawo wakala wako, weye kunina wawe wangu, na wawo wayamha mbuli yako. \v 7 Sambi wavimanya vinhu vose vouninile volawa kumwako. \v 8 Niwe na mbuli zouning'hile nawo wazitogola. Wavimanya kuwa kweli nolawa kumwako, na watogola weye iyo unhumile. \p \v 9 “Nowatosela. Siwatosela wanhu wa isi ino bule, mbali nowatosela wanhu waja wouning'hile, kwaviya wano ni wako. \v 10 Wanhu wose wonilinawo ni wako, na wose woulinawo ni wangu. Na ukulu wangu wowoneka muna iwawo. \v 11 Sambi nokwiza kumwako. Sili muna iisi kaidi, mbali wawo wang'hali muna iisi. Tata Yelile, walolese goya kwa nguvu ya zina jako, zina diuninile, muladi wawe wamwe fana weye na niye vichili wamwe. \v 12 Vinikalile nawo, niwalolesa goya kwa nguvu ya zina jako douning'hile. Niwakaliza, na habule hata munhu imwe yagile, mbali ija yoyalondeke kwaga muladi Maandiko Yelile yatimie. \v 13 Sambi nokwiza kumwako, nilonga mbuli zino zose hanikalie muna iisi, muladi wameme ndenelelo yangu mwiimizoyo yawo. \v 14 Niwe na mbuli yako mbali wanhu wa isi ino wawehila, kwaviya wawo siyo wanhu wa isi ino, fana Niye visili munhu wa isi ino. \v 15 Mbali sikupula bule uwasegeze muna iisi, mbali nopula uwalolese na ija imwihi. \v 16 Fana viya niye visili wa isi ino, iviya wawo siyo wanhu wa isi ino bule. \v 17 Uwatende wawe wako kwa iyo ikweli, mbuli yako ni kweli. \v 18 Niwatuma muna iisi, fana weye viunhumile niye muna iisi. \v 19 Kwa ichimu chawo niye mwenyewo noisafya kwa weye muladi na wawo wasafyigwe haswa kwa weye. \p \v 20 “Siwatosela bule wawo muhala. Nowatosela iviya wanhu waja wondawanihuwile niye kwa usenga wawo. \v 21 Notosa wose wawe wamwe. Tata, notosa wakale mgati mmwetu, fana weye viukala mgati mmwangu na niye vinikala mgati mmwako, muladi wanhu wa isi ino watogole kuwa weye kunituma niye. \v 22 Niwe na utunhizo uja uja wouninile, muladi wawe wamwe fana cheye vichili wamwe. \v 23 Niye namgati mmwawo na weye kwamgati mmwangu. Nokulamba wawe wamwe kweli. Maabaho wanhu wa isi ino wavimanye weye kunituma na kuwalonda wawo fana viunilondile niye. \p \v 24 “Tata, nolonda wanhu waja wouning'hile wakale na niye hanhu honikala. Wawone utunhizo wangu wouninile kwaviya kunilonda ing'hali isi kulumbigwa. \v 25 Tata unogile, wanhu wa isi ino hawakumanya, mbali niye nokumanya, na wawo wovimanya kuwa weye kunituma. \v 26 Nikutenda wanhu wakumanye, na nizagendelela kutenda ivo, muladi ulondo woulinawo kumwangu ukale mgati mmwawo, iviya na niye nizakala mgati mmwawo.” \c 18 \s Yesu kogwiligwa \r (Masayo 26:47-56; Maliki 14:43-50; Luka 22:47-53) \p \v 1 Yesu viyakomeleze kutosa, yeye na wanahina wake wahita umwambu wa chizanda cha Chidiloni. Hanhu haja hakala na mgunda wa mibiki ya Mizaituni, Yesu na wanahina wake wengila umo. \v 2 Yuda, ija yoyambiduke Yesu, kahamanya hanhu haja kwaviya miyanza mingi Yesu kakala kohita hanhu haja na wanahina wake. \v 3 Ivo Yuda kasola kibumbila cha wakalizi na wasang'hani kulawa kwa wakulu wa nhambiko na Mafalisayo, keza nawo baho na vitasa na mimuli na silaha. \v 4 Yesu kavimanya yose yondayamulawilile, ivo kawalawilila, kawauza, “Vino mwonzahila yelihi?” \p \v 5 Wamwidika, “Yesu wa Nazaleti.” \p Yesu kawalongela, “Iyo Niye.” \p Yuda yoyambiduke kakala kema hanhu haja hamwe nawo. \v 6 Yesu viyawalongele, “Iyo Niye,” wabwela kuchisogo, wagwa hasi. \v 7 Yesu kawauza kaidi, “Mwonzahila yelihi?” \p Wamwidika, “Yesu wa Nazaleti.” \p \v 8 Kawalongela, “Nimulongelani mala kuwa iyo niye. One mwonizahila niye, walekeni wano wahite.” \v 9 Kalonga ivo muladi yaja yayalongile yawe kweli, “Tata, wanhu waja wouning'hile simwagize hata imwe.” \p \v 10 Saimoni Petili kakala na zele. Kadilava, kamtowa mbande mtumigwa wa mkulu wa nhambiko wa Mulungu, kamkanha gutwi da kulume. Mtumigwa iyo katangigwa Maliki. \v 11 Yesu kamulongela Petili, “Bweleza zele jako muna iyala. Nolondeka ning'wile nhungo ya manhesa yoyaning'hile Tata.” \s Yesu kogaligwa kwa Anasi \p \v 12 Maabaho wakalizi wa Loma na mkulu wawo na Wakalizi wa Kaye ya Mulungu wa Chiyahudi wamgwila Yesu, Wamdaza nzabi, \v 13 teng'hu wangala kwa Anasi. Anasi kakala mkoi wa chilume wa Kayafa, yoyakalile mkulu wa nhambiko mwaka uja. \v 14 Kayafa iyo ija yoyawalongele walangulizi wa Wayahudi. Muhavu munhu imwe yadanganike kwa ichimu cha wanhu wose. \s Petili kombela Yesu \r (Masayo 26:69-70; Maliki 14:66-68; Luka 22:55-57) \p \v 15 Saimoni Petili na mwanahina imwenga wamuwinza Yesu. Kwaviya ija mwanahina imwenga kamanyika na mkulu wa nhambiko digogogo, kahita hamwe na Yesu muna uluhelengo lwa ikaye ya mkulu wa nhambiko digogogo. \v 16 Mbali Petili kasigala kunze ya ulwivi. Maabaho ija mwanahina yoyamanyike na mkulu wa nhambiko kabwela, kalonga na mwanamke ija yakalile kokaliza ulwivi. Maabaho mwanamke ija kamulongela Petili yengile mnyumba. \v 17 Msang'hani mwanamke ija yoyokaliza ulwivi kamuuza Petili, “Vino na weye huli imwe wa wanahina wa munhu ino?” \p Petili kamwidika, “Aka, si niye bule.” \p \v 18 Kukala na mbeho ng'hani, ivo watumigwa na wakalizi wakogha moto wa makala, wakala wokotela. Nayo Petili kakala kema hamwe nawo kokotela. \s Mkulu wa Nhambiko digogogo komuuza Yesu \r (Masayo 26:59-66; Maliki 14:55-64; Luka 22:66-71) \p \v 19 Mkulu wa Nhambiko ya Mulungu kamuuza Yesu mbuli za wanahina wake, na mbuli za mafundizo yake. \v 20 Yesu kamwidika, “Nilonga funhu funhu na wanhu wose. Siku zose mafundizo yangu yatendeka muna zikaye za Mulungu na muna Zikaye za kutosela, hanhu howoitinana Wayahudi wose. Silongile chochose kwa chifiso. \v 21 Habali kwoniuza niye? Wauze wanhu wowanihulike. Wawo wavimanya chinilongile.” \p \v 22 Yesu viyalongile yano, mkalizi imwe yoyakalile kema habehi kamtowa Yesu kofi, kamulongela, “Habali kwomwidika vino mkulu wa nhambiko digogogo?” \p \v 23 Yesu kamwidika, “One nilonga chinhu chihile, lagusa wihi uwo. Mbali one nilonga kweli, habali kwonitowa?” \p \v 24 Maabaho Yesu yang'hali kadazigwa nzabi, Anasi kamgala kwa Kayafa, mkulu wa nhambiko digogogo. \s Petili kombela Yesu kaidi \r (Masayo 26:71-75; Maliki 14:69-72; Luka 22:58-62) \p \v 25 Saimoni Petili kakala haja kogendelela kotela moto. Munhu imwenga kamuuza, “Vino weye iviya huli imwe wa wanahina wa munhu ino?” \p Mbali Petili kabela na kalonga, “Aka! Si niye bule!” \p \v 26 Mtumigwa imwe wa Mkulu wa Nhambiko, ndugu wa munhu ija yakanhigwe digutwi na Petili kamuuza, “Vino sikuwonile nayo bule kuna umgunda wa mibiki ya Mizaituni?” \p \v 27 Petili kabela kaidi, kalonga, “Aka.” Bahobaho nzogolo keka. \s Yesu kogaligwa kwa Pilato \r (Masayo 27:1-2, 11-14; Maliki 15:1-5; Luka 23:1-5) \p \v 28 Imitootondo nani Yesu kasoligwa muna ikaye ya Kayafa na kugaligwa mwiimhongono ya mulangulizi wa Loma. Walangulizi wa Chiyahudi hawengile mwiimhongono, kwaviya hawalondile kwambula mwiko muladi wadahe kuja ndiya ya Pasaka. \v 29 Ivo Pilato kalawa kunze, kawauza, “Vino mungala munhu ino kabananga choni?” \p \v 30 Wamwidika, “Sigambechingale kumwako bule one habanange chochose.” \p \v 31 Pilato kawalongela, “msoleni na mumtaguse kwa malagilizo yenu.” \p Wayahudi wamwidika, “Cheye hachilondeka kumtagusa munhu yoyose yakomigwe.” \v 32 Ilawilila vino muladi mbuli za Yesu ziyalongile kulagusa kezadanganika vilihi zitimie. \p \v 33 Maabaho Pilato kahita kaidi mwiimhongono, kamuuza Yesu, “Vino weye kwa Mfalume wa Wayahudi?” \p \v 34 Yesu kamwidika, “Vino kwoniuza weye hebu wanhu wamwenga wakulongela mbuli zangu?” \p \v 35 Pilato kamwidika, “Kwovimanya niye siyo Muyahudi. Wanhu wako na wakulu wako wa nhambiko wawo wakugalile kumwangu. Vino kutenda choni?” \p \v 36 Yesu kamwidika, “Ufalume wangu siyo wa isi ino bule. One ufalume wangu uwile wa isi ino, wasang'hani wangu wahadahile kuwalemesa Wayahudi sekewanigwile. Mbali ufalume wangu siyo wa isi ino!” \p \v 37 Pilato kamuuza, “Vino weye kwa mfalume?” \p Yesu kamwidika, “Weye kwolonga niye na Mfalume. Niye nyelekigwa kwa ichimu icho, na kwa ichimu icho niza mwiisi kuwalongela wanhu mbuli ya kweli. Chila munhu yeli muna ikweli konitegeleza.” \p \v 38 Pilato kamuuza, “Kweli icho ichoni?” \s Yesu kotagusigwa ifa \r (Masayo 27:15-31; Maliki 15:6-20; Luka 23:13-25) \p Maabaho Pilato kalawa kunze, kawalongela Wayahudi “Sipatile banango da munhu ino. \v 39 Mbali muna ichihendo chenu, nomulekelelaga mfungwa imwe muna lusita lwa Pasaka. Mwolonda nimulekele Mfalume wa Wayahudi?” \p \v 40 Walandula madizi yawo, “Bule! Chifungulile Balaba!” Ija Balaba kakala mbavi. \c 19 \p \v 1 Maabaho Pilato kamsola Yesu yalanhigwe mibalati. \v 2 Wakalizi waluka kombelo da miwa, wamvaza Yesu muna iditwi. Maabaho wamuyawaza walo da chifalume. \v 3 Wanhu wamuhitila na kumulongela, “Minzamwe mfalume wa wayahudi!” Maabaho wamtowa makofi. \p \v 4 Pilato kalawa kunze kaidi, kawalongela Wayahudi, “Loleni, nomulava kumwenu muladi muvimanye sipatile chimu cha kumtagusa.” \v 5 Yesu kalawa kunze, kavala kombelo da miwa na walo da chifalume. Pilato kawalongela, “Loleni! Munhu mwenyewo aino hano!” \p \v 6 Wakulu wa nhambiko wa Kaye ya Mulungu na wakalizi viwamuwonile Yesu, walandula yamadizi, “Muwambe mumsalaba! Muwambe mumsalaba!” \p Pilato kawalongela, “msoleni mkamuwambe mumsalaba. Mbali niye sipatile chimu cha kumtagusa.” \p \v 7 Wayahudi wamwidika, “Cheye china lagilizo, na kwa dilagilizo ijo. Munhu iyo kolondeka yadanganike kwaviya kaitenda yeye ni Mwana wa Mulungu.” \p \v 8 Pilato viyahulike ivo, kadumba nani. \v 9 Kengila kaidi mwiimhongono, kamuuza Yesu, “Vino weye kolawa kulihi?” \p Mbali Yesu hedike bule. \v 10 Pilato kamulongela, “Vino kwolema kulonga na niye? Huvimanyile bule kuwa nina udahi wa kukulekela hebu kukuwamba mumsalaba?” \p \v 11 Yesu kamwidika, “Udaho wose woulinawo kumwangu kwing'higwa na Mulungu. Nayo munhu ija yoyanigalile kumwako kana uhasanyi mkulu ng'hani.” \p \v 12 Pilato viyahulike ivo, kazahila nzila ya kumulekela Yesu. Mbali Wayahudi walandula madizi yawo, “One uhamulekela, weye siyo mbwiya wa mfalume mkulu wa Loma. Munhu yoyose yoyolonga ni mfalume komulema mfalume mkulu wa Loma!” \p \v 13 Pilato viyahulike mbuli izo, kangala Yesu kunze na kukala mchigoda cha nhaguso, hanhu hatangigwe “Luhelengo lwa mabwe.” Kwa Chiyebulaniya “Gabasa.” \v 14 Ikala saa sita imisi, Isiku ya Kuyisasala kwa Pasaka. Pilato kawalongela Wayahudi, “Aino hano mfalume wenu!” \p \v 15 Mbali walandula yamadizi, “Mkome! Mkome! Muwambe mumsalaba!” \p Pilato kawauza, “Vino mwolonda nimuwambe mumsalaba mfalume wenu?” \p Wakulu wa nhambiko wamwidika, “Chabule mfalume imwenga ila mfalume mkulu wa Loma muhala!” \s Yesu kowambigwa mumsalaba \r (Masayo 27:32-44; Maliki 15:21-32; Luka 23:26-43) \p \v 16 Maabaho Pilato kamtula Yesu muna yamakono yawo wakamuwambe mumsalaba. \p Maabaho wakalizi wamsola Yesu. \v 17 Yesu kalawa kunze kuno kaupapa msalaba wake, kahita hanhu hohatangigwe “Bombwe” Kwa Chiyebulaniya “Goligota”. \v 18 Baho wamuwamba Yesu mumsalaba. Iviya wawawamba wanhu wamwenga waidi, imwe ubanzi wake wa kulume na imwenga ubanzi wake wa kumoso, na Yesu hagati yawo. \v 19 Pilato kandika chilaguso, kachika uchanyha ya msalaba. Kandika vino‚ “Yesu wa Nazaleti, Mfalume wa Wayahudi.” \v 20 Wayahudi wengi wachisoma chilaguso chino, kwaviya hanhu baho hoyawambigwe Yesu hakala habehi na bululu, na chilaguso chandikigwa kwa Chiyebulaniya na Chilumi na Chigiliki. \v 21 Wakulu wa nhambiko wa Chiyahudi wamulongela Pilato, “Sekewandike ‘Mfalume wa Wayahudi’, ila yandika, ‘Munhu ino kalonga, niye namfalume wa Wayahudi.’ ” \p \v 22 Pilato kalonga, “Chinyandike nichandika.” \p \v 23 Wakalizi viwamuwambile Yesu, wasola viwalo vake, wavigola vilundi vine, chila mkalizi lundi jake. Iviya wasola ng'hanzu yake, ng'hanzu iyo ikala ilukigwe kwa chihande chimwe cha walo muhala chilibule muluko. \v 24 Wailongela, “Sekechididege, leka chitowe mhiya chilole yelihi yondayadipate.” Ilawilila vino muladi Maandiko Yelile yatimile yoyolonga, \q “Waigolela viwalo vake, \q na ng'hanzu yake waitowela mhiya.” \m Vino ivo viwatendile wakalizi wawo. \p \v 25 Mami yake Yesu na mami yake mkulu hamwe na Maliya, muke wa Chiliyopa, na Maliya Magidalena wakala wemile habehi na msalaba wa Yesu. \v 26 Yesu viyamuwonile mami yake, na habehi yake kema ija mwanahina iyamulondile, kamulongela mami yake, “Mama, lola, iyo niiyo mwanago.” \p \v 27 Maabaho Yesu kamulongela ija imwanahina, “Lola, iyo niiyo mami yako.” Kusongela lusita ulo mwanahina ija kamsola Maliya, kakala nayo ukaye yake. \s Yesu kodanganika \r (Masayo 27:45-56; Maliki 15:33-41; Luka 23:44-49) \p \v 28 Yesu kavimanya kuwa sambi yose yamala kutimia. Muladi Maandiko Yelile yatimie, kalonga, “Nowona ng'hilu.” \p \v 29 Hanhu haja hakala na nyhupa ikalile na siki. Ivo wavabika dodoki muna isiki, wadika muna ulumango lwa mbiki wa hisopo, maabaho wadika muumulomo wa Yesu. \v 30 Yesu viyafonzile isiki, kalonga, “Chila chinhu chitimiya.” \p Maabaho kaidulika iditwi, kadanganika. \s Yesu kohomigwa mgoha mulubavu \p \v 31 Dikala Isiku ya Kuisasala na Pasaka, na siku isondelele ikala Isiku ya Mhumulo. Walangulizi wa Wayahudi hawalondile bule mitufi ikale muna imisalaba muna Isiku ya Mhumulo kwaviya Isiku iyo ikala siku ng'hulu. Ivo wanpula Pilato magulu ya wanhu wawo wowawambigwe mumsalaba ibenigwe, na mitufi yawo ihulumusigwe. \v 32 Ivo wakalizi wahita, wabena magulu ya munhu wa mwanduso yoyawambigwe mumsalaba hamwe na Yesu, na maabaho wabena magulu ya ija munhu imwenga. \v 33 Mbali viwafikile kwa Yesu, wamuwona kadanganika kamala, ivo hawambenile bule magulu yake. \v 34 Mkalizi imwe kamuhoma Yesu na mgoha mulubavu. Bahobaho ilawa damu na mazi. \v 35 Munhu ija yawonile chiya chilawilile kachilongela ukalangama muladi chitogole. Na chiya chiyachilongele cha kweli, na kovimanya kolonga kweli. \v 36 Ilawilila vino muladi Maandiko Yelile yatimie, “Habule hata vuha jake dimwe dondadibenigwe.” \v 37 Iviya Yamaandiko Yelile yolonga, “Wezamulola munhu ija yowamuhomile.” \s Yesu kowandigwa mdileme \r (Masayo 27:57-61; Maliki 15:42-47; Luka 23:50-56) \p \v 38 Hamwande, Yosefu yoyalawile chilangulizi wa Wayahudi wa dibululu da Alimasaya kampula Pilato yamwine mtufi wa Yesu. Yosefu kakala mwanahina wa Yesu kwa chinyele kwaviya kakala kowadumba Wayahudi. Pilato kamtogolela, ivo Yosefu kausola, kahita nawo. \v 39 Yosefu kailongoza na Nikodemo, munhu ija yoyahitile kwa Yesu ichilo baho umwaka. Nikodemo kakala yagalile mavuta vibaba malongo matatu, yatibwilizigwe na manemane na ubani. \v 40 Walusola lukuli lwa Yesu, wauzingiliza sanda hamwe na yaja yamavuta ya kunung'hila ya ichihendo cha Wayahudi cha kuwanda. \v 41 Hanhu haja hoyawambigwe Yesu hakala na mgunda, na muna umgunda uwo kukala na tuka da sambi, habule munhu yawandigwe muna dituka ijo. \v 42 Kwaviya dikala Isiku ya Wayahudi Kuisasala, na kwaviya leme dikala habehi, wawika lukuli lwa Yesu umo. \c 20 \s Leme muhala \r (Masayo 28:1-8; Maliki 16:1-8; Luka 24:1-12) \p \v 1 Imitootondo siku ya mwanduso ya juma, kung'hali hakunakunguzuka, Maliya Magidalena kahita kuna dituka na kadiwona dibwe dibimbilisigwa kulawa kuna ulwivi lwa dituka. \v 2 Kahita yokimbila mbaka kwa Saimoni Petili na kwa ija mwanahina imwenga yoyalondigwe na Yesu, kawalongela, “Wausola mtufi wa Mndewa kuna dileme, na hachivimanyile wawika kulihi!” \p \v 3 Maabaho Petili hamwe na ija mwanahina imwenga wahita kuna dituka. \v 4 Wose waidi wakimbila, mbali ija mwanahina imwenga kakimbila kumfosa Petili na kandusa kufika kuna dileme. \v 5 Kainama na kusungulila mgati, kawona sanda, mbali hengile mgati bule. \v 6 Maabaho Saimoni Petili, yakalile kuchisogo chake kafika na kwingila leme. Kawona sanda \v 7 na chitambala chiyazingiliziligwe Yesu nditwi. Chitambala icho hachikalile na sanda bule, mbali chikala chikuigwa hamgwazo chiidumwe. \v 8 Maabaho mwanahina ija imwenga yoyanduse kufika kuna dileme iviya kengila mgati, kawona na katogola. \v 9 Wakala wang'hali hawanavimanya Yamaandiko Yelile viyalongile kuwa Yesu kolondeka yazilibuke. \v 10 Maabaho wanahina waja wabwela ukaye yawo. \s Yesu komulawilila Maliya Magidalena \r (Masayo 28:9-10; Maliki 16:9-11) \p \v 11 Maliya kakala kema kunze ya dileme kolila. Viyakalile yang'hali yolila, kainama na kusungulila mdileme, \v 12 kawawona wasenga wa kuulanga waidi, wayawala viwalo vizelu chwee, wakala hanhu haukalile mtufi wa Yesu, imwe hadikalile iditwi na imwe hayakalile yamagulu. \v 13 Watumigwa waja wamuuza, “Mama, habali kwolila?” \p Nayo kawedika, “Wamsola Mndewa wangu, na sivimanyile bule wamwika kulihi.” \p \v 14 Maabaho Maliya kahiduka kuchisogo, kamuwona Yesu kema mbali havimanyile kuwa kakala Yesu. \v 15 Yesu kamuuza, “Mama, kwolilila choni? Kwonzahila yelihi?” \p Maliya kagesa iyo ni mkalizi wa ichizi, ivo kamulongela, “Mwenevale, one kumsola, nongele kumwika kulihi nihite nikamsole.” \p \v 16 Yesu kamulongela, “Maliya!” \p Maliya kamuhindukila, kamulongela kwa Chiyebulaniya, “Laboni!” Fambulo jake, “Mfundiza.” \p \v 17 Yesu kamulongela, “Sekeunyamhe, kwaviya ning'hali sinahita bule kwa Tata kuulanga. Mbali hita ukawalongela ndugu zangu niye nohita kwa Tati yangu na Tati yenu, Mulungu wangu na Mulungu wenu.” \p \v 18 Ivo Maliya Magidalena kahita. Viyawafikle wanahina, kawalongela, “Nimuwona Mndewa!” Iviya kawalongela chila chiyalongiligwe na Yesu. \s Yesu kowalawilila wanahina wake \r (Masayo 28:16-20; Maliki 16:14-18; Luka 24:36-49) \p \v 19 Viikalile chigulogulo muna isiku ya mwanduso ya juma, wanahina wakala waiting'hana hamwe mwiikaye. Zinyivi zikala zihindigwe kwaviya wakala wowadumba vilangulizi wa Wayahudi. Maabaho Yesu keza, kema hagati yawo, kawalongela, “Mukale kwa tindiwalo!” \v 20 Viyakomeleze kulonga yayo, kawalagusila makono yake na lubavu lwake. Wanahina wadenelela nani kwaviya wamuwona Mndewa. \v 21 Yesu kawalongela kaidi, “Mukale kwa Tindiwalo. Fana viya Tata viyanhumile niye, na niye nomtumani mweye.” \v 22 Maabaho kawahumulila, kawalongela, “Hokeleni Muhe Yelile. \v 23 One muhawalekelela wanhu uhasanyi wawo, wezalekeleligwa, mbali one hamuwalekelele, hawezalekeleligwa bule.” \s Yesu na Tomasi \p \v 24 Mwanahina imwe mwa waja wanahina longo na waidi, Tomasi yoyatangigwe Mbasa hawile baho bule Yesu viyezile. \v 25 Ivo wanahina wamwenga wamulongela, “Chimuwona Mndewa!” \p Mbali Tomasi kawedika, “One sizaziwona ng'hovu za misumali muna yamakono yake na kwika chidole changu muna zing'hovu izo, na kwika makono yangu muna ulubavu lwake, sizahuwila bule.” \p \v 26 Vizifikile siku nane, wanahina waiting'hana hamwe kaidi mnyumba. Tomasi kakala nawo. Nyivi zikala zihindigwe, mbali Yesu keza, kema hagati yawo, kawalongela, “Mkale kwa Tindiwalo!” \v 27 Maabaho Yesu kamulongela Tomasi, “Ika chidole chako hano, na ulole makono yangu. Maabaho golosa mkono wako uwike mulubavu lwangu. Sekeuleme kutogola, togola!” \p \v 28 Tomasi kamwidika, “Mndewa wangu na Mulungu wangu!” \p \v 29 Yesu kamulongela, “Vino kutogola kwaviya kuniwona? Wamweda waja wonitogola bila kuniwona!” \s Lungilo da chitabu chino \p \v 30 Yesu viyakalile na wanahina wake, katenda mauzauza mengi, mauzauza yamwenga hayandikigwe bule muna ichitabu chino. \v 31 Mbali mbuli zino zandikigwa muladi mutogole kuwa Yesu niiyo Chilisito, Mwana wa Mulungu na kwa kumuhuwila muwe na ugima kwa zina jake. \c 21 \s Yesu kowalawilila wanahina saba \p \v 1 Hamwande Yesu kawalawilila kaidi wanahina wake mumgwazogwazo mwa dilamba da Tibeliya. Ilawilila vino, \v 2 Saimoni Petili, na Tomasi yoyatangigwe Mbasa, na Nasanayeli mkaya wa Kana mwi isi ya Galilaya, na wana wa Zebedayo, hamwe na wanahina wamwenga waidi wa Yesu wakala hamwe. \v 3 Saimoni Petili kawalongela, “Nohita kuvuwa somba.” \p Wamulongela, “Na cheye chohita na weye.” Ivo wahita wakwela ngalawa, mbali chilo chiya chose hawapatile chinhu chochose. \v 4 Vikwanduse kukunguzuka, Yesu kema haingema ya dilamba, mbali wanahina hawavimanyile bule kuwa kakala Yesu. \v 5 Maabaho Yesu kawauza, “Wanike! Mwabule somba yoyose?” \p Wamwidika, “Ona! Chabule.” \p \v 6 Maabaho Yesu kawalongela, “Yaseni lwavu lwenu ubanzi wa kulume wa ngalawa, na mwizavuwa somba.” Ivo wasa lwavu mmazi, na hawadahile kukwega lwavu kwaviya wapata somba wengi nani. \p \v 7 Maabaho mwanahina ija yoyalondigwe na Yesu kamulongela Petili, “Ino Mndewa.” Bahobaho Petili viyahulike munhu ija kakala Mndewa, kayawala walo jake, kwaviya kakala kadivula diwalo, kaibwanha mmazi. \v 8 Wanahina wamwenga weza muna ingalawa kwaviya hawakalile kutali bule na isi inyalile, mbali wakala utali wa magulu gana, wakwega lwavu lumemile somba. \v 9 Viwafikile isi inyalile, wawona moto wa makala, somba na magate vikigwa mchanyha yake. \v 10 Yesu kawalongela, “Galeni somba wamwenga womuwavuwile.” \p \v 11 Saimoni Petili kengila mwi ingalawa, kalusola ulwavu mbaka kuna isi inyalile. Lumema somba wakulu gana dimwe malongo matano na watatu. Ingawa kukala na somba wengi, lwavu haludumuke bule. \v 12 Yesu kawalongela, “Izoni muje.” Habule mwanahina yamuuzile, “Weye kwa yelihi?” kwaviya wammanya kakala Mndewa. \v 13 Yesu keza, kasola gate, kaweng'ha. Iviya kasola somba, kaweng'ha. \p \v 14 Ino ikala mwanza wekatatu Yesu kuwalawilila wanahina wake kusongela viyazilibuke. \s Yesu na Petili \p \v 15 Viwakomeleze kuja, Yesu kamuuza Saimoni Petili, “Saimoni mwana wa Yohana, vino kwonilonda niye kufosa wano?” \p Saimoni Petili kamwidika, “Ona, Mndewa weye kwovimanya kuwa nokulonda.” \p Yesu kamulongela, “Walolese wana ng'hondolo wangu.” \p \v 16 Maabaho Yesu kamuuza mwanza wekaidi, “Saimoni mwana wa Yohana, vino kwonilonda?” \p Kamwidika, “Ona, Mndewa weye kwovimanya kuwa niye nokulonda.” \p Yesu kamulongela, “Walolese wana ng'hondolo wangu.” \v 17 Yesu kamuuza kaidi lweketatu, “Saimoni mwana wa Yohana, vino kwonilonda?” \p Saimoni Petili kawona usungu kwaviya Yesu kamuuza lweketatu, “Vino kwonilonda?” Kamwidika, “Mndewa, kwovimanya chila chinhu, kwovimanya kuwa niye nokulonda.” \p Yesu kamulongela, “Walolese wana ng'hondolo wangu. \v 18 Nokulongela kweli, viukalile mbwanga, kuiyawala mwenyewo na kuhita hanhu houlonda. Mbali vondauwe mulala, kwizayagolosa makono yako na munhu imwenga kezakufunga na kukugala hanhu huhalonda.” \v 19 Yesu kalonga vino kulagusa Petili vondayadanganike na kumtunhiza Mulungu. Maabaho kamulongela Petili, “Niwinze!” \s Yesu na ija mwanahina yoyamulondile \p \v 20 Petili kahinduka, kamuwona ija mwanahina yalondigwe na Yesu kowawinza. Mwanahina ino iyo ija lusita viwakalile woja ndiya ya ichilo kakala habehi nani na Yesu na kumuuza, “Mndewa, vino yelihi yondayakubiduke?” \v 21 Petili viyamuwonile, kamuuza Yesu, “Mndewa, vilihi munhu ino?” \p \v 22 Yesu kamwidika, “One nolonda yakale mgima mbaka vondanibwele, vino na weye yokufunya choni? Weye niwinze niye!” \p \v 23 Ivo mbuli izo zenela kwa wandugu kuwa mwanahina ino hezadanganika bule. Mbali Yesu halongile kuwa mwanahina ino hezadanganika bule, ila kalonga, “One nolonda yakale ngima mbaka vondanibwele, vino na weye yokufunya choni?” \p \v 24 Ino iyo mwanahina yoyalongile mbuli zino zose na kuzandika, na cheye chovimanya zino zialongile ni za kweli. \s Uhelelo \p \v 25 Yesu katenda vinhu vingi. One chila chinhu chiyatendile chihandikigwe, isi yose sigambeiwe na hanhu ha kwika vitabu vandikigwe.