\id EXO - Kwere Bible Version \ide UTF-8 \h Kulawa \toc1 Kulawa \toc2 Kulawa \toc3 Kul \mt1 Kulawa \imt Ulongozi \ip Chitabu cha Kulawa chosimulila simulizi isongele muna ichitabu cha Mwanduso yoilonga mbuli ya lukolo lwa Bulahimu. Chitabu chino chotangigwa Kulawa kwa viya cholaagusa kusonhela viya Waisilaili viwalawile Misili na kubwela isi ija Mulungu iyamulaganile Bulahimu. Kwa kusondelela mahokelo, wasomi wohuwila kuwa hanhu hakulu ha chitabu chino handikigwa na mulotezi Musa, mbuli ino yolongigwa mbaka na chitabu chanyewo. Kulawa 24:4 yolonga viya Musa viyandike hanhu hamwenga muna ichitabu chino. Chifungu muna ichitabu cha Yoshua 8:31 chotambula lagilizo dili muna ichitabu cha Kulawa 20:25 na kulonga, “fana viyandikigwe muna ichitabu cha malagilizo ya Musa.” Vitabu va Lagano da Sambi votambula vitabu vandikikwe na Musa, mfano Lagano da Sambi vodilonga mbuli ya chibago chikwaka moto bila kulungula, dolonga kuwa mbuli ino yandikigwa muna, “ichitabu cha Musa” (Maliko 12:26). Yodahika Waisilaili walawa muna iisi ya Misili hagati ya mwaka 1,300 hebu 1,400 KK (Inghali Chilisito). Muna ichitabu cha 1 Wafalume 6:1 ilongigwa Waisilaili walawa Misili miyaka 480 ing'hali hainafika mwaka wa nne wa kutawala kwake Mfalume Suleimani. \ip Chitabu cha Kulawa chokanhamiza viya viyatendile Mulungu muladi kugendesa waminika wake kusonhela chilagano chiyawalaganile Bulahimu na Isaka na Yakobo. Chitabu chosimulila sang'hano ng'hulu za ukombola wa Mulungu kwa welesi wa Bulahimu niiwawo Waisilaili, viwakalile wolawa muna iisi ya Misili (Kulawa sula ya 1 mbaka 12). Kulawa uko Mulungu kawalongoza wanhu wake mbaka kuna yamabawe yakalile hasi ya mulima Sinai hanhu haja Mulungu hoyamwing'hile Musa Malagilizo mengi muladi Waisilaili wayasondelele (Kulawa sula ya 12 mbaka 19). Malagilizo yano yolonga viya viwalondeke kusang'hana, viya viwalondeke kulava nhambiko, na mbuli zozilonga kusonhela uzenzi wa hema da mting'hano (baho hanhu hayakalile Mulungu hagati yawo) hamwe na sanduku da Lagano na via vimwenga va nhambiko muna dihema da mting'hano, na mawalo malumu ya wakulu wa nhambiko (Kulawa sula ya 20 mbaka 31). Maabaho viumalile wihi wihile haja Waisilaili viwaitendele nyang'hiti ya ng'ombe wa zahabu, Musa kaiting'hana na Mulungu kaidi (Kulawa sula ya 32 mbaka 33). Kuuhelelo wa chitabu chino chosoma via vitambuligwe ichanduso vovitendigwe (Kulawa sula ya 33 mbaka 40). \iot Mbuli zilimuno \io1 1. Muna isula ya 1 yolonga viya wana wa Isilaili viwagumigwe muna uutumwa muna iisi ya Misili. \io1 2. Muna isula ya 2 mbaka 4 zomtambula Musa na kusimulila ugima wake kwandusila udodo wake mbaka viyatangigwe kuwakombola wanhu wa Mulungu. \io1 3. Maabaho mwandikaji kosimulila viya Mulungu viyatendile mauzauza na kuitowa isi ya Misili kwa mahulo makulu kwa lungilo da kuwakombola wanhu wake kulawa muna iisi ija na kulawa kwa wakalizi wa mfalume wa Misili. (Sula ya 5 mbaka 15:21). \io1 4. Kulawa hano wanhu wa Isilaili wandusa mwanza na wafika kuna umulima Sinai (sula ya 15:22 mbaka sula 19). \io1 5. Muna isula ya 20 mbaka 31 chosoma viya Mulungu viyamwing'hile Musa Malagilizo, malagilizo yalongile wanhu wa Mulungu, Waisilaili viwolondeka kukala na kutambika. \io1 6. Muna isula ya 32 yandikigwa viya wana wa Isilaili viwamulekile Mungu kwa kumsongeza ndugu wa Musa yoyatangigwe Haluni yawatendele nyang'hiti ilingile fana ng'ombe wa zahabu. \io1 7. Sula ya 33 mbaka 40 zolonga viya Musa viyauwonile utunhizo wa Mungu na kuwafunza Waisilaili malagilizo ya Mungu, hamwe na kuwalongela voilondeka kuzenga hema da mting'hano na sanduku da lagano na via vimwenga va nham biko hana dihema da mting'hanila na mbuli za mawalo ya wakulu wa nhambiko. \c 1 \s Waisilaeli wogazigwa muna iisi ya Misili \p \v 1 Yano ni mazina ya wana wa Yakobo yoyatangigwe Isilaili wowahitile Misili hamwe nayo, \v 2 Lubeni na Simeoni na Lawi na Yuda‚ \v 3 Isakali na Zabuloni na Benjamini na \v 4 Dani na Nafutali na Gadi na Asheli. \v 5 Welesi wose wa Yakobo ukala malongo saba‚ lusita ulwo Yosefu kakala yokala uko Misili. \v 6 Maabaho hamwande Yosefu kadanganika, iviya na ndugu zake na welesi wose wadanganika‚ \v 7 Mbali welesi wa Isilaili wakala wokweleka na kongezeka ng'hani‚ wakala wengi ng'hani na wagendelela kongezeka ludabwa, ivo isi ija ya Misili ikala wenela wawo. \v 8 Maabaho kalawilila mfalume wa imwenga‚ kuitawala Misili yohammanyile Yosefu. \p \v 9 Kawalongela wanhu wake‚ “Loleni wanhu wa Isilaili ni wengi ng'hani na wana ludabwa kufosa cheye. \v 10 Cholondeka chizahile nzila ya ubala sekewongezeke, one siivo, ihalawilila ng'hondo wezailumba na wehi wetu na kuitowa na cheye na kusegela mwiisi.” \v 11 Ivo Wamisili waweka wemilizi wawemilize Waisilaili na kuwagaza kwa sang'hano ndala ya kumzengela mfalume wa Misili mabululu ya ngama uko Pisomo na Lamasesi. \v 12 Mbali kwaviya Wamisili viwawagazile Waisilaili, niivo viwongezeke na kwenela. Wamisili wawadumba Waisilaili, \v 13 na wawatendela usede wanhu wa Isilaili. \v 14 Wautenda ugima wawo wihe kwa sang'hano ndala, sang'hano ya kutenda chokaa na kutengeneza matafali na sang'hano zose za muna imigunda. Sang'hano izo zose, Waisilaili wasang'haniligwa kwa usede. \p \v 15 Maabaho mfalume wa Misili kawalongela walala wowataza wanaake wa Chiebulaniya kweleka, imwe zina jake katangigwa Shifila na wekaidi zina jake katangigwa Pua. \v 16 Kawalongela, “Muhawataza wanaake wa Chiebulaniya kuna ukuibasula‚ one yahavumbuka mwana wa chilume mkomeni, mbali one yahavumbuka mwana wa chike mulekeni.” \v 17 Mbali walala wamdumba Mulungu na hawatendile fana viyawalagilize mfalume wa Misili‚ wawaleka wana wa chilume wakale. \v 18 Maabaho mfalume wa Misili kawatanga walala waja na kawauza‚ “Habali mutenda vino? Habali muwaleka wana wa chilume wakale?” \v 19 Walala wawo wamwidika mfalume wa Misili‚ “Wanaake wa Chiebulaniya hawalingile fana wanaake wa Chimisili bule, woibasula himahima, na wana wawo wokwelekigwa yang'hali mulala hanafika.” \v 20 Ivo Mulungu kawatendela yanogile walala wawo, na wanhu wongezeka ng'hani, wagendelela kuwa na ludabwa ng'hani. \v 21 Na kwaviya walala wawo wamdumba Mulungu, Mulungu kaweng'ha welesi wawo wenyewo. \v 22 Maabaho mfalume wa Misili kawalagiliza wanhu wake wose, “Chila mwana wa chilume yondayelekwe kwa Waebulaniya yasigwe muna ulwanda lwa Naili, mbali chila mwana wa chike mulekeni.” \c 2 \s Kwelekigwa kwa Musa \p \v 1 Siku izo munhu kulawa kabila da Lawi kasola muke wa kabila jake mwenyewo, \v 2 nayo kapata wimo na kaibasula mwana wa chilume. Viyamuwone kuwa kakala mwana yanogile ng'hani‚ kamfisa kwa miyezi mitatu. \v 3 Mbali viyapotwile kumfisa kampatila chigelo cha mayani na kachibulugiza tulasi‚ kamwika mgati yake na kuchika hana yamayani yokota muna ulwanda lwa Naili. \v 4 Lumbu jake imwana kema hatali hainzila muladi yadahe kulola chiya chondachimulawilile. \p \v 5 Mwana wa chike wa mfalume wa Misili kahumuluka kuulwanda yoge‚ na wasang'hani wake wakala wogenda genda mumgwazo ya ulwanda. Viyawone ichigelo muna yamakengega‚ kamtuma msang'hani wa chike yachisole. \v 6 Kachivugula na kawona mwana wa chilume. Kakala kolila, ivo kamuwonela ubazi na kalonga, “Ino ni imwe wa wana wa Chiebulaniya.” \p \v 7 Maabaho lumbu wa imwana kamuuza mndele wa mfalume wa Misili‚ “Nihite nikamtange muke wa kumong'heza imwana mwa wanaake wa Chiebulaniya?” \v 8 Mndele wa mfalume wa Misili kamwidika. “Wona.” Ivo imndele kahita na kamgala mami yake imwana. \v 9 Mndele wa mfalume wa Misili kamulongela mwanamke ija, “Msole imwana ino unyong'hezele, nizakuliha.” Ivo mwanamke ija kamsola imwana kamong'heza. \v 10 Hamwande mwana viyakulile kamgala kwa mndele wa mfalume wa Misili‚ nayo kamtenda kuwa mwanage. Mndele wa mfalume kalonga, “Nimulava muna yamazi.” Ivo kamtanga zina jake Musa. \s Musa kokimbilila Midiyani \p \v 11 Siku izo Musa viyakulile kahita kuwalaula ndugu zake Waebulaniya na kulola sang'hano zawo ndala ziwotenda. Kawona Mmisili komtowa Muebulaniya, imwe wa ndugu zake. \v 12 Musa kalola banzi zose‚ na viyawone kuwa habule munhu yomuwona‚ kamkoma Mmisili ija na lukuli lwake kalufisa muna umsanga. \v 13 Igolo yake kahita kaidi na kawona Waebulaniya waidi woitowa. Kamulongela ija yabanange, “Habali komtowa Muebulaniya miyago?” \p \v 14 Munhu ija kamwidika, “Yelihi yakutendile weye kuwa mtawala wetu na msemi? Vino kolonda unikome fana viya viumkomile Mmisili ija?” Maabaho Musa kadumba na kaiuzagiza mwenyewo, “Vino wanhu wavimanya chiya chinitendile?” \v 15 Mfalume viyahulike yaja yalawilile, kalonda kumkoma Musa, mbali Musa kambanga mfalume wa Misili na kahita kukala muna isi ya Midiani. \p Siku dimwe Musa kakala hamgwazo wa disima. \v 16 Mkulu wa nhambiko wa Midiani kakala na wandele saba, nawo weza kudeha mazi. Wamemeza mbaluti muladi wadahe kuwang'wiza ng'hondolo na luti wa tati yawo. \v 17 Wadimi weza na wawawinga wandele waja saba, mbali Musa kema na kuwataza kuding'wiza bumbila da wanyama wawo. \v 18 Viwabwelile kwa tati yawo Leueli‚ kawauza‚ “Habali diyelo hamkalame bule kubwela?” \p \v 19 Wamwidika‚ “Mmisili kachilopola na wadimi‚ na iviya kachidehela mazi na kung'wiza wanyama wetu.” \p \v 20 Kawauza wandele wake, “Munhu iyo kakulihi?” “Habali mumuleka uko munhu iyo? Hiteni mukamgoneke yaje na cheye.” \p \v 21 Musa katogola kukala haja, Yesilo kamwing'ha Musa mndele wake yatangigwe Sipola yamsole. \v 22 Sipola kamwelekela mwana wa chilume. Musa kailongela mwenyewo‚ “Nitogoligwa kukala muna iisi iyo ya manyambenyambe.” Ivo kamtanga mwana iyo zina Gelishomu. \p \v 23 Viifosile miyaka mingi mfalume wa Misili kadanganika‚ mbali Waisilaili wakala wang'hali muna utumwa na wolilila kutazigwa. Kugutilila kwawo kumfikila Mulungu. \v 24 Mulungu kahulika ndilo yawo na kakumbuka lagano diyekile na Bulahimu na Isaka na Yakobo. \v 25 Mulungu kawalola Waisilaili na kavimanya viya viwogaya. \c 3 \s Mulungu komtanga Musa \p \v 1 Siku dimwe Musa viyakalile yodima ng'hondolo na luti wa Yesilo mkoi wake‚ mkulu wa nhambiko wa Midiani, kadilanguliza bumbila kufosa uswelo wa zuwa muna ichuwala kuhita Holebu‚ kuna mulima wa Mulungu. \v 2 Msenga wa Mndewa Mulungu kamulawilila Musa muna dilambi da moto muna ichibago. Musa kawona ichibago chokwaka moto mbali hachitakamile. \v 3 Musa kalonga, “Yano mauzauza, habali chibago chokwaka moto na hachitakamila? Nizachikwenhukila nikachilole.” \p \v 4 Mndewa Mulungu viyawone kuwa Musa kokwenhuka habehi, kamtanga kulawa hagati ya ichibago na kalonga, “Musa! Musa!” \p Musa kamwidika “Wona, nabaha.” \p \v 5 Mndewa Mulungu kamulongela‚ “Sekeukwenhuke habehi. Vula vilatu vako, kwaviya howimile ni hanhu helile.” \v 6 Maabaho kalonga, “Niye ni Mulungu wa wasaho zako‚ Mulungu wa Bulahimu na Isaka na Yakobo.” Ivo Musa kaigubika chihanga chake‚ kwaviya kadumba kumulola Mulungu. \p \v 7 Maabaho Mndewa Mulungu kalonga‚ “Kweli niyawona manhesa ya wanhu wangu weli muna iisi ya Misili. Nihulika ndilo yawo kwa ichimu cha wemilizi wa Misili. Niumanya usungu wawo. \v 8 Ivo nihumuluka muladi niwakombole muna imikono ya Wamisili‚ nizawalava umo na kuwagala kuna isi ino inogile na ng'hulu, isi ili na ulongo unogile‚ isi ya Wakanaani na Wahiti na Waamoli na Wapelizi na Wahivi na Wayebusi. \v 9 Lelo kulila kwa wanhu wangu Waisilaili kunifikila niye. Niwona viya Wamisili viwowagaza. \v 10 Lelo hita nokutuma kwa mfalume wa Misili muladi ukawalave wanhu wangu wana Isilaili muna iisi ya Misili.” \p \v 11 Mbali Musa kamulongela Mulungu‚ “Niye yelihi mbaka nidahe kuhita kwa mfalume wa Misili na kuwalava Waisilaili muna iisi ya Misili?” \p \v 12 Mulungu kamulongela‚ “Nizakuwa hamwe na weye. Na chino chizakuwa chilaguso kuwa niye iyo nikutumile. Vondauwalave wanhu muna iisi ya Misili, kwizamtambikila Mulungu muna mulima uno.” \p \v 13 Musa kamulongela Mulungu‚ “One nihahita kwa wanhu wa Isilaili na kuwalongela‚ ‘Mulungu wa wasaho zenu kanhuma kumwenu‚’ nawo wezaniuza‚ ‘Zina jake nani?’ Niwalongeleze?” \p \v 14 Mulungu kamulongela Musa‚ “NIYE IYO NIYE.” Na kalonga, “Walongele vino wanhu wa Isilaili‚ ‘Ija iwomtanga IYO NIYE kanhuma kumwenu.’ ” \p \v 15 Iviya Mulungu kamulongela Musa, “Walongele Waisilaili‚ ‘Mndewa Mulungu, Mulungu wa wasaho zenu na Mulungu wa Bulahimu na Mulungu wa Isaka na Mulungu wa Yakobo‚ kanhuma kumwenu.’ Dino ijo zina jangu siku zose, dizakumbukigwa kwa welesi wose.” \v 16 Hita na ukawating'hanize hamwe walala wa Isilaili na uwalongele‚ Mndewa Mulungu, Mulungu wa wasaho zenu na Mulungu wa Bulahimu na wa Isaka na wa Yakobo, kanilawilila na kanilongela, “Niyawona yaja yomutendeligwa uko Misili.” \p \v 17 Na nimulaganilani kuwa nizamulavani muna yamanhesa yenu uko Misili na kuwengiza muna iisi ya Wakanaani na Wahiti na Waamoli na Wapelizi na Wahivi na Wayebusi‚ isi ili na ulongo unogile. \p \v 18 “Walala wa Isilaili wezakutegeleza, maabaho weye na walala wa Isilaili mwizahita kwa mfalume wa Misili na kumulongela, ‘Mndewa Mulungu, Mulungu wa Waebulaniya, kaiting'hana na cheye. Lelo chokulamba chilekelele chigende muna ichuwala siku nhatu muladi chikamulavile nhambiko Mulungu wetu.’ \v 19 Novimanya kuwa mfalume wa Misili hezawalekela muhite mbaka yahavimanya kuwa niye nina nguvu kufosa yeye. \v 20 Mbali nizasang'hanila nguvu zangu kuwatagusa Wamisili kwa kutenda vinhu va mauzauza haja. Hamwande kezamulekelani muhite. \p \v 21 “Nizawatenda Wamisili wanoge kumwenu muladi vondamusegele‚ sekemusegele makono muhala. \v 22 Chila mwanamke wa Chiisilaili kezampula mkaya miyage na ija yokala nayo muna ikaye yake yamwing'he via va hela na via va zahabu hamwe na mawalo. Mwizawavaza wanenu wa chike na wa chilume. Vino niivo vondamusole vinhu va Wamisili.” \c 4 \s Mulungu komwing'ha Musa udahi wa kutenda mauzauza \p \v 1 Maabaho Musa kamwidika Mndewa Mulungu, “Mbali Waisilaili hawezanihuwila na hawezanitegeleza, mana wezalonga, ‘Mndewa Mulungu hakulawilile bule.’ ” \p \v 2 Mndewa Mulungu kamuuza Musa‚ “Icho choni chiwamhile mumkono wako?” \p Musa kamwidika “Balati.” \p \v 3 Mndewa Mulungu kamulongela‚ “Ilagaze hasi.” Ivo kailagaza hasi na igaluka iwa zoka. Musa kakimbila. \v 4 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Golosa mkono wako ujamhe umkila.” Ivo kagolosa mkono wake kajamha, na digaluka mhome kaidi muna umkono wake. \v 5 Mndewa Mulungu kamulongela, “Kwa kutenda vino Waisilaili wezahuwila kuwa Mndewa Mulungu, Mulungu wa wasaho zawo na Mulungu wa Bulahimu na Mulungu wa Isaka na Mulungu wa Yakobo, kakulawilila.” \p \v 6 Mndewa Mulungu kamulongela Musa mwanza wekaidi‚ “Ika mkono mudiwalo jako.” Musa keka mkono wake muna diwalo, viyaulavile‚ ugaluka mzelu fana munhu yeli na utamu wa mbende. \v 7 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela‚ “Ika mkono wako muna diwalo kaidi.” Katenda ivo‚ viyaulavile, ukala mgima, fana mbende yake imwenga. \p \v 8 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela‚ “One hawakuhuwile hebu kutogola chilaguso cha mauzauza cha mwanduso, yodahika chilaguso cha mauzauza chino chekaidi wezachitogola. \v 9 Mbali one hawahuwile vilaguso vino vidi hebu kukutegeleza‚ sola mazi kulawa muulwanda lwa Naili na yetile muna iisi inyalile‚ mazi yondauyadehe kulawa muulwanda yezagaluka damu muna iisi.” \p \v 10 Musa kamulongela Mndewa Mulungu, “Nokulamba Mndewa, niye sidaha kulonga goya kwandusila mwaka‚ hata kusongela baho viulongile na niye msang'hani wako, kwaviya niye sidaha kulonga goya, na lulimi lwangu luzama.” \p \v 11 Mndewa Mulungu kamulongela‚ “Yelihi yaumbile mulomo wa munhu? Hebu yelihi yomtenda munhu yawe chibubu hebu msuwamagutwi? Yelihi yomtenda munhu yalole hebu yawe chipofu? Vino siyo niye Mndewa Mulungu? \v 12 Lelo hita, nizakutaza kulonga na kukufunza mbuli za kulonga.” \p \v 13 Mbali Musa kamwidika‚ “Mndewa, nolamba umtume munhu imwenga.” \p \v 14 Ludoko lwa Mndewa Mulungu lumwakila Musa na kalonga‚ “Vino kahabule sekulu wako Haluni‚ ija Imulawi? Nivimanya kuwa yeye kodaha kulonga vinogile. Kweli, kokwiza kuiting'hana na weye na vondayakuwone kezadeng'helela. \v 15 Weye kwizalonga nayo na kumulongela yose yondayalonge, niye nizawatazeni na kuwafunza mbuli zondamutende. \v 16 Haluni kezakuwa mulonzi wako na kezawalongela wanhu kwa ichimu chako. Weye kwizakuwa fana mulungu kumwake. \v 17 Sola balati dino muna umkono wako muladi udahe kutenda vilaguso va mauzauza.” \s Musa kobwela Misili \p \v 18 Maabaho Musa kabwela kaidi kwa Yesilo, mkoi wake‚ na kumulongela. “Nokulamba nilekelele nibwele kwa ndugu zangu uko Misili nikawalole fana wang'hali wagima.” Yesilo kamulongela Musa, “Hita kwa tindiwalo.” \p \v 19 Lusita Musa viyakalile uko Midiani‚ Mndewa Mulungu kamulongela‚ “Bwela Misili‚ mana waja wose wowalondile kukukoma wadanganika.” \v 20 Musa kamsola muke wake na wanage‚ kawakweza muna ichihongwe na kubwela Misili. Kasola mhome ija Mulungu yoyamulongele yaisole. \p \v 21 Kaidi Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Vondaufike Misili utende haulongozi ha mfalume wa Misili mauzauza yose yonikwing'hile udahi wa kuyatenda. Mbali niye nizautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala, nayo hezawalekela Waisilaili wasegele. \v 22 Maabaho kolondeka umulongele mfalume wa Misili‚ Mndewa Mulungu kolonga, ‘Isilaili ni mwanangu chaudele. \v 23 Nikulongela umulekele mwanangu yahite‚ muladi yanitambikile, mbali kulema kumulekela yahite, ivo nizamkoma chaudele wako wa chilume.’ ” \p \v 24 “Ikala viwakalile hanhu ha lago mwiinzila kuhita Misili, Mndewa Mulungu kaiting'hana nayo na kageza kumkoma. \v 25 Maabaho Sipola muke wake, kasola dibwe dikutwa kakanha govi da mwanage, na kumdalisa najo Musa mumgulu na kalonga, ‘Weye kwa mulume wa damu yangu.’ ” \v 26 Kwa ichimu chino cha mwingizo, Sipola kamulongela Musa, “Weye kwa mulume wa damu yangu.” Kwa ivo Mndewa Mulungu kaulekela ugima wa Musa. \p \v 27 Mndewa Mulungu kamulongela Haluni, “Hita kuna ichuwala ukaiting'hane na Musa.” Ivo Haluni kahita na waiting'hana kuna mulima wa Mulungu, kamnonela. \v 28 Maabaho Musa kamulongela Haluni chila chinhu chiyatumigwe na Mulungu kulonga, iviya vilaguso va mauzauza viyamulagilize yatende. \v 29 Musa na Haluni wahita Misili na wawaduganya hamwe walala wose wa Isilaili. \v 30 Haluni kawalongela chila chinhu Mndewa Mulungu choyamulongele Musa. Iviya katenda vilaguso haulongozi ha wanhu, \v 31 nawo wahuwila. Viwahulike kuwa Mndewa Mulungu kawezila wanhu wa Isilaili kuwalola viya viwoigaza chiusede, watumbala mavindi na wamtosela Mulungu. \c 5 \s Musa na Haluni haulongozi ha mfalume wa Misili \p \v 1 Maabaho Musa na Haluni wahita kwa mfalume wa Misili na kumulongela‚ “Mndewa Mulungu, Mulungu wa Isilaili‚ kalonga, ‘Walekelele wanhu wangu wahite‚ muladi wakanitendele dugila kuichuwala.’ ” \p \v 2 Mfalume wa Misili kawalongela‚ “Mndewa Mulungu iyo yelihi mbaka nimtegeleze na kuwalekelela Waisilaili wahite? Simmanyile bule Mndewa Mulungu, na siwalekelela bule Waisilaili wahite.” \p \v 3 Musa na Haluni wamwidika, “Mulungu wa Waebulaniya kachilawilila yeye mwenyewo. Lelo chilekele chigende mwanza wa siku nhatu kuichuwala, chikamulavile nhambiko Mndewa Mulungu, Mulungu wetu. One hachitendile ivo, kezachikoma kwa matamu hebu ng'hondo.” \p \v 4 Mbali mfalume wa Misili kawalongela‚ “Mweye Musa na Haluni‚ habali mowalekeza wanhu sang'hano zawo? Mweye watumwa wose hiteni kuna zisang'hano zenu! \v 5 Maabaho mfalume wa Misili kawalongela‚ ‘Loleni‚ lelo wanhu wa isi ni wengi kufosa Wamisili. Molonda kuwalekeza sang'hano zawo!’ ” \p \v 6 Siku iyo iyo mfalume wa Misili kawalagiliza wemilizi wa Chimisili na wanyapala wa Chiisilaili, kalonga, \v 7 “Sekemuweng'he wanhu wano mayani ya kutendela matafali fana vimutendaga. Walekeni wahite wakazahile wenyewo. \v 8 Mbali peta ya matafali iwe fana yaja yowakalile wotengeneza mwanduso‚ wekileni iyo iyo na sekemuwahunguzile hata chidogo. Kwaviya wawo ni wabwa wolonga, ‘Chileke chihite chikamulavile nhambiko Mulungu wetu!’ \v 9 Wongezeni wanhu wano sang'hano ndala muladi wagaye na waleke kuhulika mbuli za uvwizi.” \p \v 10 Wemilizi wa Chimisili na wanyapala wa Chiisilaili wahita na kuwalongela Waisilaili‚ “mfalume wa Misili kawalongela kuwa hezaweng'ha mayani. \v 11 Hiteni wenyewo mkazahile mayani hohose hondamudahe kuyapata‚ mbali molondeka mutende matafali ya peta ija ija.” \v 12 Ivo wanhu wapwililika isi yose ya Misili wozahila mayani yasigale ya kutendela matafali. \v 13 Wemilizi wawo waiyoha kulonga‚ “Komelezeni sang'hano zenu zimutendaga fana baho umwaka vimukalile mogaliligwa mayani.” \v 14 Wemilizi wa Chimisili wawatowa wanyapala wa Chiisilaili wowasaguligwe kulola goya sang'hano wahita kwa mfalume wa Misili, walonga, “Habali hamkomeleza sang'hano yenu na kufikiza peta ya matafali ija ija fana ya umwaka?” \p \v 15 Maabaho wemilizi wa Chiisilaili weza na kumulilila mfalume wa Misili‚ “Habali kochitendela vino cheye wasang'hani wako? \v 16 Haching'higwa kaidi mayani yoyose, na kuno chowangilizigwa kutenda matafali. Iviya cheye wasang'hani wako chotowigwa, mbali wabanange wanhu wako.” \p \v 17 Mfalume wa Misili kalonga‚ “Mweye mwa wabwa, mana hamulonda kusang'hana usang'hano‚ lekamana munipula niwalekelele muhite na kumulavila nhambiko Mndewa Mulungu. \v 18 Lelo hiteni mkasang'hane usang'hano, mana hamwizakwing'higwa mayani‚ na molondeka kutenda matafali peta ija ija.” \v 19 Lelo wemilizi wa Waisilaili wawona kuwa wa muna yamagayo, mana walongeligwa, “Hamwizaihunguza peta ya matafali ya chila siku.” \p \v 20 Viwasegele kwa mfalume wa Misili‚ wawafika Musa na Haluni wowakalile wowagozela. \v 21 Wawalongela Musa na Haluni, “Mndewa Mulungu yamuloleni na kuhumiza, kwaviya muchitenda cheye fana china mnung'ho wihile haulongozi ha mfalume wa Misili na wasang'hani wake, mweye muweng'ha chimu cha kuchikoma.” \s Musa kolongelela kwa Mndewa Mulungu \p \v 22 Maabaho Musa kabwela kwa Mndewa Mulungu na kumulongela‚ “Mndewa Mulungu, habali kuwatendela vihile wanhu wano? Habali kunhuma? \v 23 Kwandusila vinihitile na kulonga na mfalume wa Misili kwa zina jako, kawatendela vihile wanhu wano na weye hutendile chochose kuwakombola.” \c 6 \p \v 1 Mbali Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Sambi kwizawona chondanimtendele mfalume wa Misili. Mana kwa shuluti yangu kezawalekelela wanhu wangu, kwa shuluti kezawawinga muna iisi yake.” \s Mulungu komtanga Musa \p \v 2 Mulungu kamulongela Musa, “Niye Mndewa Mulungu. \v 3 Nimulawilila Bulahimu na Isaka na Yakobo fana viya Mulungu yeli na udahi‚ mbali zina jangu Mndewa Mulungu siditendile dimanyike kumwawo. \v 4 Iviya nitenda nawo lagano jangu kuwa nizaweng'ha isi ya Kanaani, uko wezakala fana nyambenyambe. \v 5 Iviya nihulika kulongelela kwa Waisilaili‚ waja Wamisili wawashulutiza kusang'hana sang'hano za chitumwa, ivo nikumbuka lagano jangu. \v 6 Uwalongele Waisilaili, ‘Niye Mndewa Mulungu! Nizamulavani na kumulekelani kulawa muna utumwa wa Wamisili. Nizawinula mkono wangu wili na ludabwa kuwatagusa Wamisili na nizamkombolani. \v 7 Nizawatendani kuwa wanhu wangu‚ niye nizakuwa Mulungu wenu. Mweye mwizanimanya kuwa niye Mndewa Mulungu, Mulungu wenu yoniwalekelele kulawa kuna uutumwa muna iisi ya Misili. \v 8 Nizamgalani muna iisi ija yoniilahile kuweng'ha Bulahimu na Isaka na Yakobo. Nizamwing'hani mweye iwe yenu‚ niye iyo Mndewa Mulungu.’ ” \v 9 Musa kawalongela Waisilaili mbuli ino‚ mbali wawo hawamtegeleze kwaviya wakala wafa moyo kwa ichimu cha utumwa. \p \v 10 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ \v 11 “Hita kwa mfalume wa Misili ukamulongele kuwa kolondeka kuwalekelela Waisilaili wasegele muna iisi yake.” \p \v 12 Mbali Musa kamwidika Mndewa Mulungu‚ “Lola, Waisilaili hawanitegeleze. Lelo mfalume wa Misili kezanitegeleza? Niye sidaha kulonga vinogile!” \v 13 Mndewa Mulungu kawalagiliza Musa na Haluni‚ “Walongele Waisilaili na mfalume wa Misili kuwa niwalagilizani mweye kuwalava Waisilaili muna iisi ya Misili.” \s Lukolo lwa Musa na Haluni \p \v 14 Wano wawo walangulizi wa ng'holo. Lubeni‚ chaudele wa Yakobo kakala na wana wane wa chilume, Henoki na Palu na Heziloni na Kalimi. Wawo wakala lukolo lwa Lubeni. \v 15 Simeoni kakala na wana sita wa chilume‚ Yemueli na Yamini na Ohadi na Yakini na Sohali na Shauli, mwana wa mwanamke wa Chikanaani. Wawo wakala wa kaye ya Simeoni. \v 16 Yano ni mazina ya wana wa chilume wa Lawi na nyelesi zawo‚ fana viili maandiko yawo, Gelishoni na Kohasi na Melali. Lawi kakala miyaka gana na malongo matatu na saba. \v 17 Wana wa chilume wa Gelishoni wakala Libini na Shimei, nawo wakala na lukolo lwawo. \v 18 Wana wa chilume wa Kohasi wakala Amilamu na Ishali na Hebuloni na Uzieli. Kohati kakala miyaka gana malongo matatu na nhatu. \v 19 Wana wa chilume wa Melali wakala Mali na Mushi. Wano wawo mawasaho wa ng'holo za Walawi fana viili maandiko yawo. \p \v 20 Amilamu kamsola Yokebedi lumbu wa tati yake‚ nayo kamwelekela Haluni na Musa. Amulamu kakala miyaka gana malongo matatu na saba. \v 21 Wana wa chilume wa Ishali wakala Kola na Nefegi na Zikili. \v 22 Wana wa chilume wa Uzieli wakala Mishaeli na Elisafani na Sisili. \p \v 23 Haluni kamsola Elisheba mndele wa Aminadabu, iviya kakalalumbu jake Nashoni, nayo kamwelekela Nadabu na Abihu na Eleazali na Isamali. \v 24 Wana wa chilume wa Kola wakala Asili na Elikana na Abiasafu. Wawo wakala wasaho wa ng'holo za Kola. \v 25 Eleazali, mwana wa chilume wa Haluni‚ kamsola imwe wa wandele wa Putieli, iyo kamwelekela Finehasi. Wano wakala wakulu wa ng'holo za Lawi. \p \v 26 Wano ni Haluni na Musa waja Mndewa Mulungu woyawalongele‚ “Walaveni wanhu wa Isilaili muna iisi ya Misili, lukolo kwa lukolo.” \v 27 Musa na Haluni niiwawo wowamulongele mfalume wa Misili yawalekelele Waisilaili walawe muna iisi ya Misili. \s Mndewa Mulungu kowalagiliza Musa na Haluni \p \v 28 Mndewa Mulungu viyalongile na Musa muna iisi ya Misili‚ \v 29 kamulongela Musa‚ “Niye Mndewa Mulungu. Mulongele mfalume wa Misili chila chinhu chonikulongela.” \v 30 Mbali Musa kamulongela Mndewa Mulungu‚ “Vino mfalume wa Misili kezanitegeleza? Niye sidaha kulonga vinogile.” \c 7 \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Nikutenda weye uwe fana mulungu kwa mfalume wa Misili‚ sekulu wako Haluni kezalonga mbuli zako fana mulongaji wako. \v 2 Mulongele Haluni chila chinhu chonikulagilize‚ nayo kezamulongela mfalume wa Misili yawalekelele Waisilaili wasegele muna iisi yake. \v 3 Nizautenda moyo wa mfalume wa Misili uwe mdala‚ nizakongeza vilaguso vangu na mauzauza yangu muna iisi ya Misili, \v 4 mbali mfalume wa Misili hezakutegeleza bule. Maabaho nizagolosa mkono wangu uli na ludabwa na kuitagusa isi ya Misili na kuwalava wanhu wangu wa Isilaili kwa kuwatagusa ng'hani Wamisili. \v 5 Wamisili wezanimanya kuwa niye iyo Mndewa Mulungu‚ lusita vondanilaguse udahi wangu na kuwalava Waisilaili muna iisi ya Misili.” \p \v 6 Musa na Haluni watenda fana viya Mndewa Mulungu viyawalagilize. \v 7 Lusita luja viwamulongele mfalume wa Misili, Musa kakala na miyaka malongo manane na Haluni kakala na miyaka malongo manane na mitatu. \s Mhome ya Haluni \p \v 8 Mndewa Mulungu kawalongela Musa na Haluni‚ \v 9 “Mfalume wa Misili yahalonga na mweye, ‘Ilaguseni kwa kutenda mauzauza,’ maabaho mulongele Haluni, ‘Sola mhome yako na ilagaze hasi haulongozi wa mfalume wa Misili, nayo izagaluka kuwa zoka.’ ” \p \v 10 Musa na Haluni wahita kwa mfalume wa Misili na kutenda fana viya Mndewa Mulungu viyawalagilize. Haluni kadilagaza hasi balati jake haulongozi ha mfalume wa Misili na wasang'hani wake, najo digaluka kuwa zoka. \p \v 11 Maabaho mfalume wa Misili kawatanga wanhu wake weli na ubala na wahawi wa Misili‚ nawo watenda fana ivo kwa uhawi wawo. \v 12 Chila munhu kadilagaza hasi balati jake, najo digaluka kuwa zoka. Mbali balati da Haluni diimela mibalati yawo. \v 13 Moyo wa mfalume wa Misili ukala ung'hali mdala, halondile kuwategeleza, fana Mndewa Mulungu viyalongile. \s Hulo da damu \p \v 14 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Moyo wa mfalume wa Misili mdala ng'hani, kolema kuwalekelela wanhu wahite. \v 15 Ivo hita ukaiting'hane na mfalume wa Misili imitondo lusita viyohita kuulwanda lwa Naili. Mgozele muingema ya ulwanda. Sola mhome yako ija yoigaluke kuwa zoka. \v 16 Maabaho mulongele mfalume wa Misili‚ Mndewa Mulungu‚ Mulungu wa Waebulaniya‚ kanhuma kumwako. Kolonga, ‘Walekelele wanhu wangu wahite‚ muladi wakanitambikile kuichuwala. Mbali mbaka sambi weye kolema kutegeleza. \v 17 Lekamana Mndewa Mulungu kolonga kuwa kwa mbuli ino‚ kwizanimanya kuwa niye iyo Mndewa Mulungu. Lola nizayatowa mazi yano yeli muulwanda lwa Naili kwa mhome ino inili nayo mumkono wangu‚ nayo yezagaluka kuwa damu. \v 18 Somba weli muna ulwanda lwa Naili wezakufa‚ lwanda lose lwizanung'ha vundo na Wamisili wezakwihilwa kung'wa mazi ya lwanda ulo.’” \p \v 19 Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Mulongele Haluni yasole mhome yake na kwiigolosa uchanyha ya mazi ya Misili na uchanyha ya nyanda zose na makolongo yose na malamba yose na mazimbu yose, nayo yezakuwa damu. Isi yose izakuwa na damu, hata muna iviya vose va mbawo na mabwe.” \v 20 Musa na Haluni watenda fana viya Mndewa Mulungu viyawalagilize. Haluni kenula uchanyha mhome yake haulongozi ha mfalume wa Misili na wasang'hani wake, kayatowa mazi ya lwanda Naili, nayo yose yagaluka kuwa damu. \v 21 Somba weli muulwanda wafa‚ ulwanda lunung'ha vundo‚ ivo Wamisili wapotwa kuyang'wa mazi ya lwanda ulo. Isi yose ya Misili imema damu. \v 22 Mbali wahawi wa Misili watenda vinhu fana ivo kwa uhawi wawo‚ ivo moyo wa mfalume wa Misili ukala ung'hali mdala, na halondile kuwategeleza Musa na Haluni‚ fana Mndewa Mulungu viyalongile. \v 23 Mfalume wa Misili kabwela ukaye yake, hata yano yalawilile hayagesile bule. \v 24 Wamisili wose wahimba mumgwazo wa lwanda lwa Naili muladi wapate mazi ya kung'wa‚ mana wapotwa kung'wa mazi ya lwanda lwa Naili. \p \v 25 Zifosa siku saba Mndewa Mulungu viyagaluse mazi ya lwanda lwa Naili. \c 8 \s Hulo da mabula \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Hita kwa mfalume wa Misili na umulongele, Mndewa Mulungu kolonga‚ ‘Walekelele wanhu wangu wahite wakanitambikile. \v 2 One uhalema kuwaleka wahite, nizaitowa isi yako yose kwa kugala mabula. \v 3 Lwanda lwa Naili lwizamema mabula‚ nayo yezakwingila mbaka muna ikaye yako na muna ichiheleto chako cha kugona na muna dikomwa jako na muna zikaye za wanhu wako na wasang'hani wako. Mabula yayo yezakwingila muna ivivu venu na muna iviya va kubulugila usage. \v 4 Mabula yezakudanda weye na wanhu wako na wasang'hani wako.’ ” \v 5 Mndewa Mulungu kamulongela Musa‚ “Mulongele Haluni yagolose mkono wake na mhome yake uchanyha ya nyanda na uchanyha ya makolongo na mazimbu‚ mabula yezalawilila na kwenela chila hanhu muna iisi ya Misili.” \v 6 Haluni kagolosa mkono wake muna yamazi yose ya Misili‚ mabula yalawilila na yaigubika isi yose ya Misili. \v 7 Mbali wahawi wa Misili watenda vinhu fana ivo kwa uhawi wawo, iviya mabula yeza yaigubika isi. \p \v 8 Mfalume wa Misili kawatanga Musa na Haluni‚ kawalongela‚ “Mpuleni Mndewa Mulungu yayasegeze mabula yano kumwangu na kwa wanhu wangu, nizawalekelela wanhu wenu wahite wakamtambikile Mndewa Mulungu.” \p \v 9 Musa kamulongela mfalume wa Misili‚ “Vinoga! Nilongele lusita loulonda nikupulile kwa Mulungu, niwapulile wanhu wako na wasang'hani wako. Nizampula yayadanganize mabula yano yeli muna zikaye zenu, yezasigala muna ulwanda lwa Naili muhala.” \p \v 10 Mfalume wa Misili kamwidika, “Igolo.” \p Musa kamwidika‚ “Nizatenda fana viulongile, muladi uvimanye kuwa habule munhu yoyose yalingile fana Mndewa Mulungu, Mulungu wetu. \v 11 Mabula yezasegela kumwako na muna zikaye zako na muna zikaye za wasang'hani wako na wanhu wako, yezasigala muna ulwanda lwa Naili muhala.” \v 12 Maabaho Musa na Haluni wasegela kwa mfalume wa Misili, Musa kampula Mndewa Mulungu yamsegezele mfalume wa Misili mabula yayo yoyamgalile. \v 13 Mndewa Mulungu katenda fana viya Musa viyapulile‚ mabula wafa muna zikaye zawo na muna zimbuga zawo na muna imigunda yawo. \v 14 Wamisili wayaduganya mabula yayo vibugulu bugulu, isi yose inung'ha vundo. \v 15 Mfalume wa Misili viyawone mabula yafa‚ kawa na moyo mdala kaidi‚ hawategeleze Musa na Haluni, fana Mndewa Mulungu viyalongile. \s Hulo da usawasawa \p \v 16 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Mulongele Haluni yadigolose balati jake na kuyatowa matimbwisi‚ nayo yezagaluka kuwa usawasawa muna iisi yose ya Misili.” \v 17 Nawo watenda ivo, Haluni kagolosa balati jake na kayatowa yamatimbwisi, nayo yagaluka usawasawa uwavamba wanhu na wanyama. Matimbwisi yose muna iisi ya Misili yagaluka kuwa usawasawa. \v 18 Wahawi kwa uhawi wawo wageza kutenda matimbwisi yagaluke kuwa usawasawa, mbali wapotwa. Usawasawa uwo uwavamba wanhu na wanyama. \v 19 Wahawi waja wamulongela mfalume wa Misili, “Sang'hano ino kaitenda Mulungu!” Mbali mfalume wa Misili kagendelela kuwa na moyo mdala, hawategeleze Musa na Haluni, fana Mndewa Mulungu viyalongile. \s Hulo da ng'honzi \p \v 20 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Igolo wiidawe ng'hani uhite kwa mfalume wa Misili lusita viyohita kuulwanda na umulongele kuwa Mndewa Mulungu kolonga, ‘Uwaleke wanhu wangu wahite wakanitosele.’ \v 21 One uhalema kuwalekelela wahite, nizakugalila mabumbila ya ng'honzi, weye na wasang'hani wako na wanhu wako. Ng'honzi wawo wezakwingila muna zikaye zenu, kaye zose za Wamisili zizamema mabumbila ya ng'honzi, hata isi yose wanhu haweli.” \p \v 22 “Mbali siku iyo nizaibagula isi ya Gosheni iwokala wanhu wangu, muladi ng'honzi sekewawe uko. Kwa kutenda ivo kwizavimanya kuwa niye Mndewa Mulungu na muna iisi ino. \v 23 Nizawabagula wanhu wangu na wanhu wako. Chilaguso chino cha mauzauza chizalawilila igolo.” \v 24 Mndewa Mulungu katenda fana viyalongile. Mabumbila makulu ya ng'honzi yengila muna ikaye ya mfalume wa Misili na muna zikaye za wasang'hani wake. Wanhu wose wa isi iyo wagazigwa na ng'honzi wawo. \p \v 25 Maabaho mfalume wa Misili kawatanga Musa na Haluni na kawalongela, “Hiteni mukamtosele Mulungu wenu muna iisi ino.” \p \v 26 Musa kamwidika, “Havinogile kutenda ivo, mana nhambiko zondachimtambikile Mndewa Mulungu, Mulungu wetu, zizawatenda Wamisili wehilwe. Vino Wamisili wahachiwona cholava nhambiko zoziwehila wawo, hawezachitowa na mabwe mbaka chidanganike? \v 27 Cholondeka chigende mwanza wa siku nhatu muna ichuwala chikamulavile nhambiko Mndewa Mulungu, Mulungu wetu, fana viyachilagilize.” \p \v 28 Mfalume wa Misili kawalongela, “Nizamulekani muhite mukamulavile nhambiko Mndewa Mulungu, Mulungu wenu kuichuwala, mbali sekemuhite kutali ng'hani. Iviya nipulileni na niye.” \p \v 29 Musa kamwidika, “Sambi vonisegela, nizampula Mndewa Mulungu muladi igolo yayasegeze mabumbila yano ya ng'honzi kumwako na kwa wasang'hani wako na kwa wanhu wako. Mbali weye sekeuchivwizile kaidi kwa kulema kuwaleka wanhu wahite kumulavila nhambiko Mndewa Mulungu.” \p \v 30 Maabaho Musa kasegela kwa mfalume wa Misili na kampula Mndewa Mulungu, \v 31 Mndewa Mulungu katenda fana Musa viyampulile. Kawasegeza ng'honzi wose kwa mfalume wa Misili na kwa wasang'hani wake na kwa wanhu wake, hasigale hata ng'honzi imwe. \v 32 Mbali hata mwanza uno mfalume wa Misili kakala na moyo mdala na hawalekile wanhu wasegele. \c 9 \s Hulo da mitamu ya wanyama \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Hita kwa mfalume wa Misili na umulongele kuwa Mndewa Mulungu, Mulungu wa Waebulaniya kolonga, ‘Walekele wanhu wangu wahite muladi wakanitosele. \v 2 One uhalema kaidi kuwaleka wahite na uhagendelela kuwamhilila, \v 3 nizagolosa mkono wangu na kuwagalila wanyama wako mitamu, ng'ombe na vihongwe na mhunda na ngamiya na ng'hondolo na luti. \v 4 Na nizagola wanyama wa Waisilaili na wanyama wa Wamisili muladi hata mnyama imwe wa Waisilaili sekeyafe.’ ” \v 5 Mndewa Mulungu keka lusita na kalonga, “Igolo Mndewa Mulungu kezatenda mbuli ino muna iisi.” \p \v 6 Igolo yake Mndewa Mulungu katenda fana viyalongile. Wanyama wose wa Wamisili wafa, mbali wanyama wa Waisilaili hafile hata imwe. \v 7 Mfalume wa Misili kauza chiya chilawilile kwa wanyama wa Waisilaili, kalongiligwa kuwa habule hata mnyama imwe yafile. Hata ivo mfalume wa Misili kagendelela kuwa na moyo mdala, hawalekele wanhu wahite. \s Hulo da maihu \p \v 8 Maabaho Mndewa Mulungu kawalongela Musa na Haluni, “Soleni maganza ya maivu ya tanuli, maabaho Musa yayapigise uchanyha haulongozi ha mfalume wa Misili. \v 9 Maivu yayo yezakuwa timbwisi sisili dondajenele muna iisi yose ya Misili. Nayo yezagala maihu yondayatumbuke na kuwa vilonda kwa wanhu na wanyama chila hanhu muna iisi ya Misili.” \v 10 Ivo wasola maivu ya tanuli na wema haulongozi ha mfalume wa Misili, Musa kayapigisa uchanyha, nayo yawa maihu yotumbuka na kuwa vilonda kwa wanhu na wanyama. \v 11 Wahawi wapotwa kwima haulongozi ha Musa kwaviya wakala na maihu, mana Wamisili wose wakala na maihu. \v 12 Mbali Mndewa Mulungu kautenda moyo wa mfalume wa Misili uwe mdala na hawategeleze Musa na Haluni, fana Mndewa Mulungu viyamulongele Musa. \s Hulo da mvula ya mabwe \p \v 13 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Igolo wiidawe ng'hani uhite kwa mfalume wa Misili na umulongele kuwa Mndewa Mulungu, Mulungu wa Waebulaniya, kolonga, ‘Walekele wanhu wangu wahite muladi wakanitosele. \v 14 Mana lelo nogala mahulo yangu yose kumwako na wasang'hani wako na wanhu wako, ivo kwizavimanya kuwa habule yalingile fana niye muna izisi zose. \v 15 Mana one nihakugalile mitamu ihile weye na wanhu wako, muhawile mudanganika mumala. \v 16 Mbali nikuleka uwe mgima muladi kulagusa udahi wangu. Ivo wanhu wa zisi zose wezavimanya kuwa niye iyo yelihi. \v 17 Mbali ung'hali kowalagusa udugi wanhu wangu na huwalekela wasegele. \v 18 Lelo, igolo lusita fana luno, nizagala mvula ng'hulu ya mabwe, iyo hainalawilila muna iisi ya Misili, kwandusila mwanduso wake mbaka sambi. \v 19 Lelo lagiliza wanyama wako na chila chinhu chili kumgunda vikigwe muna ikaye. Kwaviya mvula ya mabwe izamtonyela chila munhu na mnyama yeli kumgunda na mnyama yeli kunze ya kaye, wose wezakufa.’ ” \v 20 Wasang'hani wamwenga wa mfalume wa Misili wadumba na watenda fana viyalongile Mndewa Mulungu. Wawagala watumwa wawo na wanyama wawo muna ikaye. \v 21 Mbali waja wayehule mbuli ya Mndewa Mulungu, wawaleka watumwa wawo na wanyama wawo kuna imigunda. \p \v 22 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Golosa mkono wako kuulanga, muladi mvula ya mabwe itonye chila hanhu muna iisi ya Misili. Iwatonyele wanhu na wanyama na vose vihandigwe muna imigunda.” \v 23 Ivo Musa kagolosa mhome yake kuulanga, Mndewa Mulungu kagala mvula ya mabwe na mbumo, lumwemwe lumweka muna iisi. Mndewa Mulungu kagala mvula ya mabwe muna iisi yose ya Misili. \v 24 Mvula ng'hulu ya mabwe ikalile na lumwemwe, iyo habule munhu yoyose muna iisi ya Misili yaiwonile mvula ilingile ivo kwandusila mwanduso. \v 25 Mvula iyo ya mabwe ibemenda chila chinhu chikalile muna imigunda na chila hanhu muna iisi ya Misili, wanyama na wanhu. Mabwe ya mvula iyo yabemenda mimeya yose na mibiki kuna imigunda. \v 26 Muna iisi ya Gosheni muhala, kowakalile Waisilaili, hakukalile na mvula ya mabwe. \p \v 27 Mfalume wa Misili kawatuma wanhu wakawatange Musa na Haluni na kawalongela. “Mwanza uno nitenda uhasanyi, Mndewa Mulungu kanoga, mbali niye na wanhu wangu chibananga. \v 28 Mpuleni Mndewa Mulungu, mana mibumo ino na mvula ya mabwe viiyoha ng'hani. Niye nizamulekelani musegele na hebu hamwizagendelela kukala hano.” \p \v 29 Musa kamulongela, “Lusita vondanilawe muna dibululu, nizakwinula makono yangu kuchanyha na kumpula Mndewa Mulungu. Mibumo izaleka, hebu hakwizakuwa na mvula ya mabwe kaidi, muladi uvimanye kuwa zisi zose ni za Mndewa Mulungu. \v 30 Mbali novimanya kuwa weye na wasang'hani wako hamumdumba Mndewa Mulungu.” \p \v 31 Mkonge na chinhu chilingile fana magota ya uwele vose vikala vibanangigwa, kwaviya uwele ukala na masuke na mkonge ukala wokwalika. \v 32 Mbali ngano na vinhu vimwenga vilingile fana ngano havibanangike, kwaviya vokalama kukangala. \p \v 33 Musa kasegela ukaye kwa mfalume wa Misili na kahita kunze ya bululu, kenula makono yake kwa Mndewa Mulungu, mibumo na mvula ya mabwe vileka. Mvula haitonyile muna iisi. \v 34 Mbali mfalume wa Misili viyawonile mvula na mvula ya mabwe na mibumo vileka, katenda uhasanyi kaidi. Kawa na moyo mdala yeye na wasang'hani wake. \v 35 Ivo moyo wa mfalume wa Misili ukala mdala, hawalekile Waisilaili wahite, fana Mndewa Mulungu viyalongile kufosela Musa. \c 10 \s Hulo da nzige \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Hita kwa mfalume wa Misili, mana niutenda moyo wake na moyo wa wasang'hani wake kuwa mdala muladi nidahe kutenda vilaguso vangu kumwawo. \v 2 Nitenda vino muladi muwasimulile wanenu na wazukulu zenu, viya viniwatendile Wamisili kuwa wabozi kwa kutenda mauzauza kumwawo, ivo mwizavimanya kuwa niye iyo Mndewa Mulungu.” \p \v 3 Ivo Musa na Haluni wahita kwa mfalume wa Misili na wamulongela, “Mndewa Mulungu, Mulungu wa Waebulaniya, kolonga, ‘Vino kwizalema kuinyendanyenda haulongozi wangu mbaka zuwaki? Walekelele wanhu wangu wahite, muladi wakanitosele. \v 4 One uhalema kuwalekela wanhu wangu wasegele, igolo nizagala nzige muna iisi yako. \v 5 Wezatanda isi yose, habule munhu yondayadahe kuwona hasi. Wezakuja vinhu visigale viifosile mvula ya mabwe, hamwe na chila mbiki woukwima muna imigunda yako. \v 6 Nzige wawo wezamema muna zikaye zako na muna zikaye za wasang'hani wako na muna zikaye za Wamisili wose. Wezakuwa wengi ng'hani hata wasaho zenu hawanawawona kwandusila viwelekigwe mbaka diyelo.’ ” Maabaho Musa kahinduka na kasegela kwa mfalume wa Misili. \p \v 7 Wasang'hani wa mfalume wa Misili wamulongela, “Vino ino kezachigaza mbaka zuwaki? Waleke wanhu wano wahite muladi wakamtosele Mndewa Mulungu, Mulungu wawo. Vino hugesa kuwa isi ya Misili yodanganizigwa?” \p \v 8 Maabaho Musa na Haluni wagaligwa kaidi kwa mfalume wa Misili, nayo kawalongela, “Hiteni mukamtosele Mndewa Mulungu, Mulungu wenu. Mbali welihi wondawahite?” \p \v 9 Musa kamwidika, “Chizahita wose, wabwanga na walala. Chizasegela hamwe na wanetu wa chike na wa chilume, ng'hondolo wetu na luti na ng'ombe, mana cholondeka chimtendele dugila da hishima Mndewa Mulungu.” \p \v 10 Kwa kuwazeha mfalume wa Misili kawalongela, “Mndewa Mulungu yawe hamwe na mweye one nihamulekeleni muhite na wanenu. Kweli muna lungilo dihile muna imizoyo yenu. \v 11 Haidahika! Walume muhala wawo wondawahite kumtosela Mndewa Mulungu, mana mbuli ino iyo yomulondile umwaka.” Maabaho Musa na Haluni wawingigwa haulongozi ha mfalume wa Misili. \p \v 12 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Golosa mkono wako uchanyha ya isi ya Misili, muladi nzige walawilile wengile na kuja mimeya yose muna iisi na vinhu vose visigazigwe na mvula ija ya mabwe.” \v 13 Musa kagolosa mhome yake uchanyha ya isi ya Misili, Mndewa Mulungu kagala beho kulu kulawa ulawilo wa zua, dibuma muna iisi ya Misili misi yose na chilo chose. Vikuchile, beho diya da ulawilo wa zuwa digala nzige. \v 14 Nzige wawo wenela chila hanhu muna iisi ya Misili, na wakala bumbila kulu ng'hani hawanalawilila nzige fana wawo hebu hawezalawilila kaidi. \v 15 Mana waigubika isi yose ya Misili, mbaka isi iwa na ziza. Waja mimeya yose na matunda yose yasigale chipindi chiya cha mvula ya mabwe. Muna iisi yose ya Misili habule hata yani dimwe disigale hebu mbiki hebu mmeya kuna imigunda. \p \v 16 “Baho mfalume wa Misili kawatanga Musa na Haluni himahima na kawalongela, ‘Nimuhasanya Mndewa Mulungu, Mulungu wenu, na mweye iviya nimuhasanyani. \v 17 Lelo nilekeleleni uhasanyi wangu mwanza uno umwe muhala, munipulile kwa Mndewa Mulungu, Mulungu wenu, yanisegezele hulo dino dihile ng'hani.’ ” \p \v 18 “Musa kasegela kwa mfalume wa Misili na kampula Mndewa Mulungu. \v 19 Mndewa Mulungu kagala beho da uswelo wa zuwa dili na nguvu nyingi, ijo diwasegeza nzige waja na kuwagala muna ibahali ya Shamu. Hasigale hata nzige imwe muna iisi ya Misili. \v 20 Mbali Mndewa Mulungu kautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala, hawalekelele Waisilaili wahite.” \s Hulo da ziza \p \v 21 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Golosa mkono wako kuulanga, muladi ziza totolo diigubike isi yose ya Misili. Ziza dondadiwatende wanhu wababase.” \v 22 Lelo Musa kagolosa mkono wake kuulanga, kukala na ziza totolo muna iisi yose ya Misili kwa siku nhatu. \v 23 Wanhu hawadahile kuiwona hebu kusegela hanhu howakalile kwa siku nhatu. Mbali Waisilaili wakala na bung'hulo uko Gosheni kowakalile. \p \v 24 Mfalume wa Misili kamtanga Musa na kumulongela, “Hiteni mukamtosele Mndewa Mulungu, hamwe na wanenu. Mbali ng'hondolo wenu na luti na ng'ombe wolondeka wasigale hano.” \p \v 25 Mbali Musa kamwidika, “Uching'he wanyama muladi chikamtimbulile Mndewa Mulungu, Mulungu wetu. \v 26 Iviya wanyama wetu wofugigwa cholondeka chisegele nawo, hezasigala hata mnyama imwe hebu mapaga, mana chizamtimbulila Mndewa Mulungu mnyama kulawa muna iwanyama wetu. Cheye hachivimanyile mnyama ilihi yondachimtimbulile Mndewa Mulungu mbaka vondachifike uko.” \p \v 27 Mndewa Mulungu kautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala, hawalekile Waisilaili wahite. \v 28 Mfalume wa Misili kamulongela Musa, “Segela haulongozi wangu! Sekewize kuniwona kaidi. Mana siku yondawize kaidi haulongozi wangu, kwizadanganika!” \p \v 29 Musa kamwidika, “Fana viulongile, sizakwiza kukuwona kaidi.” \c 11 \s Kukomigwa kwa welekwa wa udele \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Nizagala hulo dimwenga dimwe kwa mfalume wa Misili na wanhu wake. Maabaho kezamulekani musegele, na vondayamulekeni musegele, kezamuwingani ng'hani. \v 2 Walongele Waisilaili kuwa chila imwe wawo, muke kwa mulume, kolondeka yampule mkaya miyage via va hela na zahabu.” \v 3 Mndewa Mulungu kawatenda Waisilaili wanogelwe na Wamisili. Iviya Musa kakala munhu yohishimika ng'hani muna iisi ya Misili, na haulongozi ha mfalume wa Misili na wasang'hani wake. \p \v 4 Ivo Musa kalonga, “Mndewa Mulungu kolonga, ‘Ichilo chikulu nizafosela Misili. \v 5 Chila mwana chaudele wa chilume muna iisi ya Misili kezadanganika, kwandusila mwana chaudele wa mfalume wa Misili yoyokala muna ichigoda cha chifalume yeli muhazi wake, mbaka mwana chaudele wa msang'hani wake wa chike yodunda mhule muna idibwe. Hata wana chaudele wa wanyama wofugigwa, nawo wose wezadanganika. \v 6 Muna iisi yose ya Misili mwizakuwa na ndilo ng'hulu, ndilo yake hainalawilila hebu haizalawilila kaidi. \v 7 Mbali mwa Waisilaili kwizakuwa kwabule ndilo na kwizakuwa na tindiwalo, baho wezavimanya kuwa Mndewa Mulungu niiyo yowabagula Wamisili na Waisilaili.’ ” \v 8 Musa kakomelezela kwa kumulongela mfalume wa Misili, “Wasang'hani wako wano wose wezanizila na kuinama kwa hishima haulongozi wangu, wezanilamba nisegele muna iisi ya Misili, niye na wanhu wose wowonisondelela. Yahakomelezeka yayo, nizasegela.” Maabaho Musa kuno kana ludoko kasegela kwa mfalume wa Misili. \p \v 9 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “mfalume wa Misili hezakutegeleza, muladi mauzauza yangu yongezeke muna iisi ya Misili.” \v 10 Musa na Haluni watenda mauzauza yano yose haulongozi ha mfalume wa Misili, mbali Mndewa Mulungu kautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala. Hawalekile Waisilaili wasegele muna iisi yake. \c 12 \s Pasaka \p \v 1 Mndewa Mulungu kawalongela Musa na Haluni muna iisi ya Misili, \v 2 “Mwezi uno wizakuwa mwezi wa mwanduso wa mwaka kumwenu. \v 3 Walongele wanhu wose wa Isilaili kuwa muna isiku ya longo ya mwezi uno, chila munhu kolondeka yasole mwanang'hondolo imwe, kwa chila kaye imwe. \v 4 Yahawa kaye ina wanhu wadodo ng'hani, yolondeka kuilumba na wanhu wa kaye ya mkaya miyage kuja inyama ya kuwafaya wanhu wake, maabaho wezasagula nyama chila munhu iyodaha kuja. \v 5 Sagula bebelu kulawa mwa ng'hondolo hebu mwa luti. Diwe da mwaka umwe na dilibule chilema chochose. \v 6 Mwizamwika mbaka siku ya longo na nne ya mwezi uno, maabaho Waisilaili wose wezachinja wanyama wawo ichigulogulo nguku zikwingila. \v 7\fig Kuhaka damu muna imibiki yamhilile ulwivi|src="OT-02 BloodOnTheDoorpost.jpg" size="col" ref="12:7"\fig*Wanhu wezasola damu ya mnyama wawo na kuhaka mibiki yamhilile ulwivi lwa ikaye yondawaje ng'hondolo. \v 8 Wezakuja nyama ichilo icho vondawayoke, wezakuja hamwe na gate hadigumigwe lusu na mboga zili usungu. \v 9 Sekemuje nyama mbisi hebu itogosigwe, mbali yolondeka yokigwe yose, hamwe na ditwi na migulu na nyama zake za mgati. \v 10 Sekemusigaze nyama yoyose mbaka imitondo, one ihasigala mbaka imitondo, molondeka muisome moto. \v 11 Vino ivo vondamuje nyama iyo. Mwizakuwa mufunga mikwiji muna ivigudi venu na muyawala vilatu na mwamha mhome muna yamakono yenu kuisasala na mwanza, kaidi mwizakuja himahima. Iyo ni \f + \fr 12:11 \fr*\ft Pasaka fambulo jake “Kufosa uchanyha ya kaye.”\ft*\f*Pasaka ya Mndewa Mulungu. \p \v 12 “Chilo icho nizafosela muna iisi ya Misili, nizawakoma welekwa wa udele wose muna iisi ya Misili, wanhu na wanyama. Nizaitagusa milungu yose ya Misili. Niye iyo Mndewa Mulungu. \v 13 Lelo damu ija izakuwa chilaguso chenu cha kulagusa kaye zondamuwe. Niye vondaniwone damu iyo, nizawafosani na hamwizapatigwa na dihile jojose lusita vondaniwataguse Wamisili. \v 14 Siku ino izakuwa ya lukumbuso kumwenu, mwizaitenda iwe dugila kwa Mndewa Mulungu, hata nyelesi zenu zose kwa lagilizo da siku zose kumwenu.” \p \v 15 “Mndewa Mulungu kalonga, ‘Kwa siku saba, mwizakuja magate hayagumigwe lusu. Siku ya mwanduso ya siku saba izo, mwizasegeza lusu muna zikaye zenu. Munhu yoyose yahaja chinhu chigumigwe lusu muna zisiku saba izo, kolondeka yawingigwe na Waisilaili.’ ” \p \v 16 “Siku ya mwanduso na siku ya saba ni mting'hano wa kutosa kwa Mndewa Mulungu, mwizakuwa na dugila. Muna zisiku izo mbili hamulondeka kusang'hana usang'hano wowose, ila usang'hano wa kusasala ndiya. \v 17 Mwizatenda dugila dino da magate hayagumigwe lusu fana lukumbuso lwa siku vonimulavileni mweye vibumbila va Waisilaili muna iisi ya Misili. Dugila ijo dizatendigwa siku ino na nyelesi zenu zose zikwiza fana lagilizo da siku zose. \v 18 Mwezi wa mwanduso mwizakuja magate hayagumigwe lusu, kwandusila ichigulogulo cha siku ya longo na nne mbaka siku ya malongo maidi na imwe ichigulogulo. \v 19 Muna zisiku izo saba, sekemuwe na lusu jojose muna zikaye zenu. Munhu yoyose yawe mfosanzila hebu mkaya, yahaja chinhu chigumigwe lusu kezawingigwa na Waisilaili. \v 20 Hanhu hohose homukala, sekemuje chinhu chigumigwe lusu. Molondeka muje magate hayagumigwe lusu.” \s Pasaka ya mwanduso \p \v 21 Musa kawatanga walala wose wa Waisilaili na kuwalongela, “Chila imwe wenu yawasagulile wanhu wa ng'holo zake mwanang'hondolo wa chilume na kumchinja kwa ichimu cha Pasaka. \v 22 Mwizasola mayani ya hisopo na kuyachofa muna idamu mgati ya diziga na kuihaka muna imibiki yamhilile ulwivi lwa kaye zenu. Munhu yeyose sekeyalawe kunze ya kaye ichilo icho mbaka imitondo. \v 23 Mana Mndewa Mulungu kezafosa kuwakoma Wamisili, one yahawona damu yoihakigwe muna imibiki yamhilile ulwivi lwa kaye zenu, kezafosa. Wala hezamuleka mdanganyi yengile muna zikaye zenu na kumkomani. \v 24 Mweye mwizaika mbuli ino kuwa lagilizo kumwenu na wanenu siku zose. \v 25 Vondamwingile muna iisi ija Mndewa Mulungu yoyawalaganileni kumwing'hani, mwizatenda dugila dino. \v 26 Wanenu vondawawauze, ‘Dugila dino fambulo jake choni?’ \v 27 Mwizawedika, ‘Ino ni nhambiko ya Mndewa Mulungu ya Pasaka, kwaviya kafosa uchanyha ya kaye za Waisilaili muna iisi ya Misili viyawakomile Wamisili, mbali cheye hachikomile.’ ” \p Maabaho Waisilaili waidulika matwi yawo na kumtambikila Mndewa Mulungu. \v 28 Maabaho Waisilaili wahita, watenda fana Mndewa Mulungu viyawalagilize Musa na Haluni. \s Zifa za wana chaudele wa Wamisili \p \v 29 Chilo chikulu Mndewa Mulungu kawakoma wana chaudele wa muna iisi ya Misili, kwandusila chaudele wa mfalume wa Misili yoyakalile muna ichigoda cha chifalume, mbaka chaudele wa mfungwa na waudele wose wa wanyama. \v 30 Ichilo chiya, mfalume wa Misili na wasang'hani wake na wanhu wose wa Misili, walamka. Kukala na ndilo ng'hulu muna iisi yose ya Misili, mana hakukalile na kaye hata imwe munhu hadanganike. \v 31 Ichilo icho mfalume wa Misili kawatanga Musa na Haluni na kawalongela, “Lamkeni! Segeleni muna iwanhu wangu. Segeleni mweye hamwe na Waisilaili muladi mukamtosele Mndewa Mulungu, fana vimulongile. \v 32 Soleni ng'hondolo wenu na luti wenu na ng'ombe wenu, musegele. Na niye iviya munitemele mate.” \p \v 33 Wamisili wawahimiza Waisilaili wasegele himahima kuna iisi yawo, walonga, “One hamusegele, wose chizadanganika.” \v 34 Ivo Waisilaili wausola usage wawo haugumigwe lusu na mahamha yawo ya kubulugila, waviguma muna yamawalo yawo mmayega. \v 35 Waisilaili watenda fana Musa viyawalongele, wawapula Wamisili via va zahabu na hela na viwalo. \v 36 Mndewa Mulungu kamala kuwatenda Waisilaili wanogelwe na Wamisili, Wamisili waweng'ha Waisilaili chila chinhu chowapulile. Vino niivo Waisilaili viwasolile vinhu va Wamisili. \s Waisilaili wosegela Misili \p \v 37 Waisilaili wasegela kulawa bululu da Lamasesi wahita Sukosi. Wakala walume laki sita, wanaake na wana hawapetigwe bule. \v 38 Wanhu wamwenga wengi wahita hamwe nawo, ng'hondolo na luti na ng'ombe iviya wahita hamwe nawo. \v 39 Kwaviya wakala wasegele Misili himahima, hawadahile kusasala ndiya ya kuja muna inzila, ila usage uja ubulugigwe bila kugumigwa lusu, ivo woka magate hayagumigwe lusu. \v 40 Waisilaili wakala Misili miyaka magana mane na malongo matatu. \v 41 Viifikile siku ya uhelelo ya mwaka wa magana mane na malongo matatu, mabumbila yose ya wanhu wa Mndewa Mulungu wasegela Misili. \v 42 Ikala ichilo Mndewa Mulungu viyawakalize Waisilaili muladi yawalave muna iisi ya Misili, chilo chino yolondeka chikumbukigwe na Waisilaili wose na nyelesi zawo, fana chilo cha hishima kwa Mndewa Mulungu. \s Vihendo va Pasaka \p \v 43 Mndewa Mulungu kawalongela Musa na Haluni, “Malagilizo ya Pasaka ni yayo yano, nyambenyambe yoyose hezakuja ndiya ya Pasaka. \v 44 Mbali mtumwa yoyose yaguligwe, yahengizigwa ulungwana kodaha kuja. \v 45 Nyambenyambe yofosa nzila hebu msang'hani yolihigwa, halondeka kuja ndiya iyo. \p \v 46 “Ndiya yose yolondeka kudigwa muna ikaye yoisasaligwe, sekemulawe nayo kunze hebu sekemubene hata vuha dimwe da mnyama wa Pasaka. \v 47 Wanhu wose wa Isilaili wolondeka watende dugila ijo. \v 48 Nyambenyambe yoyose yokala kumwenu yahalonda kutenda Dugila da Pasaka da Mndewa Mulungu, teng'hu walume wose wokala muna ikaye yake wolondeka wengizigwe ulungwana, baho kezapeteka kuwa mkaya na kutogoleligwa kutenda dugila. Mulume yoyose hengizigwe ulungwana, sekeyaje ndiya ya Pasaka. \v 49 Malagilizo yayo yayo yomsonhela mkaya Muisilaili na nyambenyambe yokala na mweye.” \v 50 Waisilaili wose watenda fana Mndewa Mulungu viyawalagilize Musa na Haluni. \v 51 Muna isiku iyo iyo Mndewa Mulungu kawalava Waisilaili muna iisi ya Misili kwa mabumbila. \c 13 \s Kusafyigwa kwa wana chaudele \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 2 “Nisagulile wana chaudele wose wa chilume wawe wangu, mana wa Waisilaili na wa wanyama ni wangu.” \s Dugila da Magate Hayagumigwe Lusu \p \v 3 Musa kawalongela wanhu, “Mukumbuke siku ino, siku yomusegezigwe muna iisi ya Misili, isi yomukalile watumwa. Mana Mndewa Mulungu kamulavani kwa udahi wake mkulu, muna isiku ino sekemuje magate yagumigwe lusu. \v 4 Diyelo muna umwezi wa Abibu, mwizasegela muna iisi ya Misili. \v 5 Mndewa Mulungu vondayawagaleni muna iisi ya Wakanaani na Wahiti na Waamoli na Wahivi na Wayebusi, isi ija yoyawalahile kuweng'ha wasaho zenu, isi ili na ulongo unogile. Molondeka kuditenda dugila dino chila mwaka muna umwezi uno. \v 6 Kwa siku saba muje magate hayagumigwe lusu, muna isiku ya saba mwizatenda dugila da hishima kwa Mndewa Mulungu. \v 7 Kwa siku saba hamulondeka kuja magate yagumigwe lusu. Magate yagumigwe lusu hebu lusu, sekeviwoneke kumwenu na muna iisi yenu yose. \v 8 Na mwizawalongela wanenu siku ijo kuwa ni kwa ichimu cha yoyawatendeleni Mndewa Mulungu viyamulavileni muna iisi ya Misili. \v 9 Dugila dino dizakuwa lukumbuso fana chilaguso muna yamakono yenu hebu muna ivihanga venu, muladi siku zose chiwakumbuse kulonga malagilizo ya Mndewa Mulungu. Mana Mndewa Mulungu kamulavani muna iisi ya Misili kwa udahi wake mkulu. \v 10 Ivo molondeka mutende dugila dino lusita lwikigwe chila mwaka.” \s Waudele \p \v 11 “Lusita Mndewa Mulungu vondayakugale muna iisi ya Kanaani, kezamwing'hani fana viyakulahile weye na wasaho zako, \v 12 kolondeka kumwing'ha Mndewa Mulungu chila chaudele wako wa chilume. Waudele wose wa chilume wa wanyama wako wezakuwa wa Mndewa Mulungu. \v 13 Mbali chaudele wa chihongwe kwizamkombola kwa kuliha mwanang'hondolo, mbali one hudaha kutenda ivo, kwizamkoma kwa kumbena isingo yake. Iviya kwizamkombola chila mwanago chaudele wa chilume. \p \v 14 “Hamwande mwanago yahakuuza fambulo da chinhu chino, kwizamulongela, ‘Mndewa Mulungu kachilava muna iisi ya Misili kwa udahi wake mkulu, kachisegeza muna iisi ya Misili kochikalile watumwa. \v 15 Lusita mfalume wa Misili viyakalile na moyo mdala kalema kuchilekela chihite, Mndewa Mulungu kawakoma chila chaudele wa chilume muna iisi ya Misili, wanhu na wanyama. Lekamana chomulavila nhambiko ya mnyama mulume Mndewa Mulungu, mbali chowakombola wanetu wa chilume. \v 16 Chino chizakuwa fana chilaguso muna umkono wako na chilaguso muna ichihanga chako, kuwa Mndewa Mulungu kachilava muna iisi ya Misili kwa udahi wake mkulu.’ ” \s Kuloka ibahali \p \v 17 Mfalume wa Misili viyawalekele wanhu wahite, Mulungu halondile wafosele nzila ihitile isi ya Wafilisiti, ingawa ikala nzila ikanhize. Mulungu kalonga, “One kuhawa na ng'hondo, wezadaha kugalula magesa yawo na kubwela Misili.” \v 18 Mbali Mulungu kawafoseza Waisilaili kuna inzila nhali kufosela muichuwala, kuhita bahali ya Shamu. Waisilaili wasegela Misili kuno waisasala kwa ng'hondo. \p \v 19 Musa kaisola mivuha ya Yosefu, fana viya Yosefu viyalagilize lusita yang'hali hanadanganika. Kawalahiza Waisilaili, kalonga, “Mulungu vondayamulaveni, molondeka muipape mivuha yangu musegele nayo.” \v 20 Waisilaili wasegela Sukosi na weka lago uko Esamu muimhaka ya ichuwala. \v 21 Imisi Mndewa Mulungu kawalongolela muna yamawingu yalingile fana mhanda kuwalagusa nzila, ichilo kawalongolela muna umoto ulingile fana mhanda kuweng'ha bung'hulo, muladi wadahe kugenda imisi na ichilo. \v 22 Mawingu yalingile fana mhanda lusita lwa imisi na moto ulingile fana mhanda lusita lwa ichilo, havilekile kuwalongolela Waisilaili. \c 14 \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 2 “Walongele Waisilaili wabwele hachisogo na kwika mahema haulongozi ha Pihahilosi, hagati ya Migidoli na Bahali ya Shamu, haulongozi wa Baali Sefoni. \v 3 Mfalume wa Misili kezagesa kuwa Waisilaili wowegela muna iisi na chuwala chiwahindila. \v 4 Nizautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala, nayo kezamsondelelani. Niye nizaipatila utunhizo kwa kuwananga mfalume wa Misili na wakalizi wake, Wamisili wezavimanya kuwa niye iyo Mndewa Mulungu.” Maabaho Waisilaili watenda fana viya viwalongeligwe. \p \v 5 Mfalume wa Misili viyalongiligwe kuwa wanhu wamala kusegela, yeye na wasang'hani wake wagalula magesa yawo na kulonga, “Choni chino chochitendile? Chiwalekela Waisilaili wasegele na chipuwa wasang'hani wa kuchisang'hanila.” \v 6 Mfalume kasasala mtuka wake wa kubululigwa na falasi na kuwasola wakalizi wake. \v 7\fig Mituka ya kubululigwa na falasi|src="OT-04 Chariot.jpg" size="col" ref="14:7"\fig*Iviya kasola mituka inogile magana sita na mituka imwenga yose ya Wamisili, wakulu wa wakalizi wake wose, wakwela mituka iyo. \v 8 Mndewa Mulungu kautenda moyo wa mfalume wa Misili kuwa mdala, muladi yawasondelele Waisilaili, wowasegele kwa ugangamalo. \v 9 Wamisili hamwe na falasi wawo wose na mituka yoibululigwa na falasi na wakalizi wake wawasondelela Waisilaili, wawafika wozenga lago hamgwazo ya bahali, habehi na Pihahilosi, haulongozi wa Baali Sefoni. \p \v 10 Lusita Waisilaili viwamuwonile mfalume wa Misili na wakalizi wake wowasondelela wawo, wadumba ng'hani na kumulilila Mndewa Mulungu yawataze. \v 11 Wamulongela Musa, “Vino hakukalile na maleme muna iisi ya Misili mbaka kuchigala chidanganikile kuno kuchuwala? Habali kuchitendela yano kwa kuchilava muna iisi ya Misili? \v 12 Vino hachikulongele mbuli zino vichikalile ching'hali muna iisi ya Misili? Chikulongela uchilekele chigendelele kuwasang'hanila Wamisili. Ihawile muhavu kuwasang'hanila Wamisili sembuse kudanganikila kuno kuchuwala.” \p \v 13 Musa kawedika Waisilaili, “Sekemdumbe! Imeni chigangamavu! Diyelo mwizawona viya Mndewa Mulungu vondayawakomboleni. Mana Wamisili wano womuwawona diyelo, hamwizawawona kaidi. \v 14 Mndewa Mulungu kezawagombeleni mweye, mweye molondeka munyamale hupi.” \p \v 15 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Habali monililila? Walongele Waisilaili wagendele na mwanza. \v 16 Inula mhome yako na uigolose uchanyha ya bahali uyagole yamazi, muladi Waisilaili wadahe kufosa hagati ya bahali hanhu hanyalile. \v 17 Niye nizawatenda Wamisili wawe na mizoyo midala muladi wawasondeleleni mgati muibahali, nizaipatila utunhizo kwa kumuhuma mfalume wa Misili na wakalizi wake na mituka yake na wakwela falasi wake. \v 18 Na wanhu wa isi ya Misili wezanimanya kuwa niye Mndewa Mulungu, vondaniipatile utunhizo kwa mfalume wa Misili na mituka yake na wakwela falasi wake.” \p \v 19 Maabaho msenga wa Mulungu kawalongolela wakalizi wa Isilaili, kasegela na kukala hachisogo chawo. Iiviya mhanda ija ng'hulu ya wingu isegela na kukala hachisogo chawo, \v 20 ima hagati ya Wamisili na Waisilaili. Mhanda ya wingu iyo ubanzi umwe ilava ziza, ubanzi umwenga ilava bung'hulo. Ivo mabumbila yayo maidi, wakalizi wa Misili na Waisilaili hawaikwenhukile chilo chose. \p \v 21\fig Beho diigola bahali banzi mbili, hagati halawilila isi inyalile|src="OT-06 RedSea.JPG" size="col" ref="14:21"\fig*Musa kagolosa mkono wake uchanyha muibahali, Mndewa Mulungu kaibweleza bahali kuchisogo kwa beho kulu kulawa ulawilo wa zuwa, beho ijo dibuma ichilo chose, diigola bahali banzi mbili, hagati halawilila isi inyalile. Mazi yaigola, \v 22 Waisilaili wafosa muibahali hana iisi inyalile, mazi yaigola banzi mbili fana ng'huta. \v 23 Wamisili wawasondelela na wengila mgati muna ibahali, falasi wawo wose na wakwela falasi wawo na mituka yawo ya ng'hondo. \v 24 Habehi na kucha, Mndewa Mulungu kawalola wakalizi wa Wamisili kulawa muna imhanda ija ya moto na wingu, kawatenda bumbila da wakalizi wa Misili wawe na lugano ng'hani. \v 25 Kayemiza maguludumu ya mituka yawo ya ng'hondo, yakala yogenda ugaluga ng'hani. Wamisili walonga, “Leka chiwakimbile Waisilaili! Mndewa Mulungu kowagombela Waisilaili!” \p \v 26 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Golosa mkono wako uchanyha ya bahali, muladi mazi yabwele na kuwagubika Wamisili na mituka yawo na wakwela falasi wawo.” \v 27 Musa kagolosa mkono wake uchanyha ya bahali, vikukunguzuke mazi yabwela fana viyakalile. Wamisili wageza kuyakimbila yamazi, mbali Mndewa Mulungu kawasung'hila muna yamazi. \v 28 Mazi yabwela na kugubika mituka hamwe na wakwela falasi, wakalizi wose wa mfalume wa Misili wowawasondelele Waisilaili wadanganika muibahali. Hasigale Mmisili hata imwe. \v 29 Mbali Waisilaili wafosa hagati ya bahali hanhu hanyalile, mazi yakala fana ng'huta kulume kwawo na kumoso kwawo. \p \v 30 Siku iyo Mndewa Mulungu kawakombola Waisilaili kulawa muna yamakono ya Wamisili. Waisilaili wawawona Wamisili mumgwazo mwa ibahali wadanganika. \v 31 Waisilaili viwawonile udahi mkulu Mndewa Mulungu uyalaguse kwa Wamisili, Waisilaili wamdumba Mndewa Mulungu na wamuhuwila yeye na Musa msang'hani wake. \c 15 \s Wila wa Musa \p \v 1 Maabaho Musa na Waisilaili wamwimbila Mndewa Mulungu wila uno, walonga, \q “Nizamwimbila Mndewa Mulungu yeli uchanyha ng'hani. \q Kawasa muibahali falasi na wakwela falasi. \q \v 2 Mndewa Mulungu ni mgombezi wangu na chimu cha wila wangu, \q yeye iyo yonikombola. \q Yeye ni Mulungu wangu, niye nizamtogoza, \q Mulungu wa tati yangu, nizamtunhiza. \q \v 3 Mulungu ni galu wa ng'hondo, \q Mndewa Mulungu niijo zina jake. \b \q \v 4 “Mituka ya mfalume wa Misili na wakalizi wake kawasa muna ibahali, \q wakalizi wake wanogile kufosa wose, wadumbukila muna ibahali ya Shamu. \q \v 5 Mazi mengi ya bahali yawagubika, \q wadumbukila muibahali fana dibwe. \q \v 6 Mndewa Mulungu mkono wako wa kulume upata udahi mkulu, \q Mndewa Mulungu, mkono wako wa kulume uwahonda wehi. \q \v 7 Kwa ukulu wako kowagwisa hasi wehi wako, \q ludoko lwako lokwaka na kuwalunguza fana mabuwa yanyalile. \q \v 8 Kwa mhumuzi yako, mazi yaiduganya hamwe, \q mawimbi yema zugaga fana ng'huta, \q Mazi mengi ya hagati ya bahali yananahila. \q \v 9 Mwihi kalonga, ‘Nizawawinza na kuwagwila, \q nizagola utajili wawo na kusola vose vinilonda. Nizasomola ngugulila yangu, mkono wangu wizawadanganiza.’ \q \v 10 Mbali kubuma kwa beho jako, \q Wamisili wagubikigwa, \q wadumbukila muna yamazi mengi fana dibwe. \b \q \v 11 “Mndewa Mulungu, \q muna imilungu yelihi yalingile fana weye? \q Yelihi yalingile fana weye uli na utunhizo ng'hani, \q udumbiza kwa sang'hano za utunhizo? \q \v 12 Kugolosa mkono wako wa kulume, \q na isi iwamela wehi wetu. \b \q \v 13 “Kwa ulondo wako wa kufunya umoyo, kuwalongoza wanhu wouwakombole, \q kwa udahi wako mkulu kuwalongoza mbaka hanhu helile houkala. \q \v 14 Wanhu wa isi wahulika yayo na kugudemeka, \q wanhu wokala Filisiti wengilwa na chinhu cha kudumbiza chiwagalile usungu. \q \v 15 Walangulizi wa Edomu wadumba, \q walangulizi wa Moabu wagudemeka kwa kudumba, \q wanhu wose wokala Kanaani mizoyo yawo imong'honyoka. \q \v 16 Wapatigwa na lugano na ludumbo. \q Kwa ichimu cha ukulu wa nguvu zako, \q wanyamala hupi fana dibwe. \q Mbaka wanhu wako weye Mndewa Mulungu wafose, \q mbaka vondawafose wanhu wako wouwakombole. \q \v 17 Kwizawengiza mgati na kuwemiza hana mulima wako, \q hanhu haja houhasagule weye Mndewa Mulungu hawe hanhu handaukale, \q hanhu helile houhazengile weye Mndewa Mulungu kwa mkono wako, \q \v 18 Mndewa Mulungu ni Mfalume siku zose.” \s Wila wa Miliamu \p \v 19 Falasi wa mfalume wa Misili na mituka na wakwela falasi wake viwengile muibahali, Mndewa Mulungu kayabweleza mazi ya bahali na yawagubika. Mbali Waisilaili wagendelela kugenda hanhu hanyalile hagati ya bahali. \p \v 20 Mulotezi Miliamu, lumbu jake Haluni, kasola chigoma mumkono, na wanaake wose wamsondelela, watowa chigoma na wavina. \v 21 Miliamu kawembila, \q “Mwimbileni Mndewa Mulungu yeli uchanyha ng'hani. \q Kawasa muibahali falasi na wakwela falasi.” \s Mazi yeli usungu \p \v 22 Maabaho Musa kawalongoza Waisilaili kulawa Bahali ya Shamu, wahita kuchuwala cha Shuli. Siku nhatu wagenda muna ichuwala bila kuyawona mazi. \v 23 Viwafikile hanhu hatangigwe Mala, hawadahile kung'wa mazi ya uko kwaviya yakala usungu. Lekamana hanhu baho hatangigwa Mala. \v 24 Wanhu walongelela kwa Musa, walonga, “Lelo chizakung'wa choni?” \v 25 Maabaho Musa kamulilila Mndewa Mulungu, Mndewa Mulungu kamulagusila tambi da biki, Musa kadivabika muna yamazi, mazi yose yahola. \p Uko Mndewa Mulungu kaweng'ha Waisilaili malagilizo na ndagilizi muladi yawageze, \v 26 kawalongela, “One muhaditegeleza vinogile dizi jangu niye Mndewa Mulungu, Mulungu wenu, na kutenda yaja yanogile haulongozi wangu na kutegeleza ndagilizi na malagilizo yangu, niye sizamgalileni matamu yaja yoniwagalile Wamisili. Kwaviya niye iyo Mndewa Mulungu yonimuhonyani.” \p \v 27 Maabaho wafika Elimu, kokukalile na nzasa longo na mbili na mitende malongo saba. Uko weka mahema jawo habehi na mazi. \c 16 \s Mana na ng'hwale \p \v 1 Maabaho Waisilaili wose wasegela kulawa Elimu na wahita kuna ichuwala cha Sini, chili hagati ya Elimu na Sinai, muna isiku ya longo na tano ya mwezi wekaidi, lusita viwasegele muna iisi ya Misili. \v 2 Kuja kuichuwala Waisilaili wose walongelela kwa Musa na Haluni, \v 3 wanhu wa Isilaili wawalongela, “Muhavu Mndewa Mulungu yahachikomile vichikalile muna iisi ya Misili kochikalile chija nyama na magate mbaka chiguta. Mbali mweye muchigala kuno kuichuwala muladi muchikome chose na nzala.” \p \v 4 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Nizamtonyelani mvula ya magate kulawa kuulanga. Chila siku wanhu wezalawa na kuduganya ndiya ya siku iyo. Kwa nzila ino nizawageza niwone fana wezasondelela ndagilizi zangu hebu hawezasondelela. \v 5 Siku ya sita vondawasasale ndiya yowaduganye, chiyasi icho chizakuwa miyanza midi ya ndiya ya chila siku.” \p \v 6 Musa na Haluni wawalongela Waisilaili wose, “Ichigulogulo mwizavimanya kuwa Mndewa Mulungu iyo yamulavileni muna iisi ya Misili. \v 7 Imitondo mwizawona utunhizo wa Mndewa Mulungu, kwaviya kahulika kulongelela kwenu kwa Mndewa Mulungu. Vino cheye china nani mbaka mudahe kulongelela kumwetu?” \v 8 Maabaho Musa kawalongela, “Ichigulogulo Mndewa Mulungu kezamwing'hani nyama muje, imitondo kezamwing'hani magate muje mwigute, kwaviya kahulika kulongelela kwenu. Vino cheye china nani mbaka mulongelele kumwetu? Hamulongelele kumwetu mbali mulongelela kwa Mndewa Mulungu.” \p \v 9 Maabaho Musa kamulongela Haluni, “Walongele wanhu wose wa Isilaili wahite na kwima haulongozi ha Mndewa Mulungu, mana kahulika kulongelela kwenu.” \v 10 Haluni viyakalile kolonga na Waisilaili wose, walola kuichuwala, utunhizo wa Mndewa Mulungu ulawilila muna diwingu. \v 11 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 12 “Nihulika kulongelela kwa Waisilaili. Walongele, ‘Nguku zikwingila wezakuja nyama na imitondo wezakuja magate. Baho mwizavimanya kuwa niye iyo Mndewa Mulungu, Mulungu wenu.’ ” \v 13 Ichigulogulo diza bumbila da ng'hwale na wadigubika dilago da Waisilaili, imitondo nhungwe izunguluka lago jose. \v 14 Nhungwe viimalile, kuichuwala kuwa na chinhu chilingile fana gate sisili. \v 15 Waisilaili viwawone chinhu icho waiuza, “Chino choni?” Mana hawavimanyile chikala choni. \p Musa kawalongela, “Dino ijo gate doyamwing'hileni Mndewa Mulungu muje. \v 16 Chino icho chiyalagilize Mndewa Mulungu, ‘Chila munhu yaduganye ndiya kwa kaye yake viyodaha kuja. Yamdondolele mhishi imwe yoimfaya chila munhu yeli muna ikaye yake.’ ” \p \v 17 Waisilaili watenda fana viwalongeligwe, wamwenga waduganya nyingi na wamwenga chidogo. \v 18 Na viwapimile mhishi ziwaduganye, munhu yaduganye ndiya nyingi hapatile nyingi ng'hani, munhu yaduganye chidogo hapatile chidogo ng'hani. Chila munhu kaduganya ndiya yoimfaya. \v 19 Maabaho Musa kawalongela, “Munhu yoyose sekeyasigaze ndiya iyo mbaka imitondo.” \v 20 Mbali wawo hawamtegeleze Musa, ivo wasigaza ndiya mbaka imitondo. Mbali imitondo ndiya iyo iwola, ilava mavunyo na kunung'ha vundo. Ivo Musa kawawonela ludoko ng'hani. \v 21 Chila imitondo wanhu woduganya ndiya yoimfaya kuja. Zuwa vidikwelile na kuwa kali, ndiya isigale hamgwazo ya nzila ilumbuzuka. \p \v 22 Siku yesita Waisilaili waduganya ndiya iyo miyanza midi kufosa mwanduso, chila munhu mhishi mbili. Ivo walangulizi wose wa Waisilaili wamuhitila Musa na wamulongela mbuli izo. \v 23 Musa kawalongela, “Vino niivo viyalagilize Mndewa Mulungu, ‘Igolo ni siku ya kuhumula, Siku ya Mhumulo yelile ya Mndewa Mulungu. Ivo hiteni mukambike hebu mukakimuse ndiya yomulonda diyelo, ndiya yondaisigale ikeni mbaka igolo.’ ” \p \v 24 Ivo weka goya indiya mbaka imitondo fana Musa viyawalongele, nayo haiwolile na hailavile mavunyo hebu hainung'hile vundo. \v 25 Musa kawalongela, “Diyeni ndiya ino diyelo, kwaviya diyelo ni Siku ya Mhumulo ya Mndewa Mulungu. Diyelo hamwizafika ndiya yoyose kunze ya lago. \v 26 Mwizaduganya ndiya kwa siku sita, mbali muna isiku yesaba, Siku ya Mhumulo, hakwizakuwa na chinhu chochose.” \p \v 27 Siku ya saba wanhu wamwenga wahita kudondola ndiya, mbali hawafikile chinhu. \v 28 Maabaho Mndewa Mulungu kamuuza Musa, “Mwizalema kwamha malagilizo yangu na ndagilizi zangu mbaka zuwaki? \v 29 Kumbukeni kuwa Mndewa Mulungu kamwing'hani Siku ya Mhumulo, lekamana muna isiku yesita komwing'hani magate kwa siku mbili. Muna isiku yesaba, chila munhu nayakale hanhu hayeli. Munhu yoyose sekeyalawe kunze siku yesaba.” \v 30 Ivo siku yesaba wanhu wahumula. \p \v 31 Waisilaili waitanga ndiya iyo “Mana.” Ikala fana uhemba mzelu na mumulomo ilinga fana gate sisili digumigwe uki. \v 32 Musa kawalongela, “Vino ivo viyalagilize Mndewa Mulungu, ‘Soleni lita mbili za mana na mwiike kwa ichimu cha nyelesi zikwiza, muladi wawone ndiya yonimulisileni kuichuwala chipindi chinimulavileni muna iisi ya Misili.’ ” \p \v 33 Musa kamulongela Haluni, “Sola nongo ukagume lita mbili za mana, wiike haulongozi ha Mndewa Mulungu ikalizigwe kwa ukalangama kwa nyelesi zikwiza.” \v 34 Fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa, Haluni keka mana\f + \fr 16:34 \fr*\ft Fambulo da zina dino “mana” dikala “chini ni choni?”\ft*\f* haulongozi ha vibawo va mabwe va ukalangama, muladi ikigwe goya. \v 35 Waisilaili waja mana kwa miyaka malongo mane, mbaka viwafikile muna iisi inogile kukala, isi ili muna imhaka ya Kanaani. \v 36 Mhamba ya mana lita mbili ikala chinhu chimwe muna ichila vinhu longo, ningo iyo izoweleke yoitangigwa efa. \c 17 \s Mazi kulawa muna uluwe \p \v 1 Wanhu wose wa Isilaili walawa muna ichuwala cha Sini, wandusa mwanza kulawa hanhu hamwe kuhita hamwenga fana viya Mndewa Mulungu viyawalagilize. Wazenga lago uko Lefidimu, mbali hakukalile na mazi ya kung'wa. \v 2 Walongelela kwa Musa, walonga, “Ching'he mazi ya kung'wa.” \p Musa kawedika, “Habali molongelela kumwangu? Habali momgeza Mndewa Mulungu?” \p \v 3 Mbali wanhu wakala na ng'hilu ng'hani, walongelela kwa Musa, walonga, “Habali kuchilava kuna iisi ya Misili uchikome na ng'hilu cheye na wanetu na wanyama wetu?” \p \v 4 Musa kamulilila Mndewa Mulungu, kalonga, “Niwatendele choni wanhu wano? Habehi wezanitowa na mabwe.” \p \v 5 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Fosa kuulongozi wa wanhu wano na uwasole walala wawo wamwenga. Iviya usole mhome ija youitowele lwanda lwa Naili na uhite. \v 6 Lola, nizakwima haulongozi wako muna uluwe uko Holebu. Utowe luwe ulo, mazi ya kung'wa wanhu yezalawa muna uluwe.” Musa katenda ivo haulongozi ha walala wa Isilaili. \p \v 7 Musa kahatanga hanhu baho Masa na Meliba, kwaviya Waisilaili walongelela na kumgeza Mndewa Mulungu, walonga, “Vino kweli Mndewa Mulungu kahamwe na cheye?” \s Ng'hondo na Waamaleki \p \v 8 Waamaleki weza na kuitowa na Waisilaili uko Lefidimu. \v 9 Musa kamulongela Yoshua, “Sagula walume uhite ukaitowe na Waamaleki. Igolo nizakwima kuinhembeti ya mulima, noyamhilila mhome ija ya Mulungu muna umkono wangu.” \p \v 10 Ivo Yoshua kawatowa Waamaleki fana viya Musa viyamulagilize. Musa na Haluni na Huli wahita kuinhembeti ya mulima. \v 11 Chila Musa viyokwinula makono yake kuchanyha, Waisilaili wakala wohuma, viyohumulusa makono yake, Waamaleki wakala wohuma. \v 12 Mbali hamwande makono ya Musa yalegela. Ivo Haluni na Huli wasola dibwe na wadika habehi na Musa, nayo kakala. Maabaho wayamha na kwinula mikono yake, imwe kenula mkono wa kulume na imwenga mkono wa kumoso. Ivo makono ya Musa yagendelela kugangamala kuno yenuligwa uchanyha mbaka zuwa vidiswile. \v 13 Ivo Yoshua kawahuma Waamaleki kwa upanga. \p \v 14 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Yandika mbuli ino muna ichitabu, maabaho igong'onde muna yamagutwi ya Yoshua iwe lukumbuso kwaviya nizawasegeza Waamaleki wose muna iisi yose.” \v 15 Musa kazenga lupango na kachitanga, “Mndewa Mulungu kanitenda nihume.” \v 16 Kalonga, “Mana makono yenuligwa uchanyha kuna ichigoda cha chifalume cha Mndewa Mulungu. Mndewa Mulungu kezakuwa na ng'hondo na Waamaleki siku zose.” \c 18 \s Yesilo komulaula Musa \p \v 1 Yesilo mkulu wa nhambiko wa Midiani yeli mkoi wa Musa, kahulika chila chinhu Mndewa Mulungu chiyamtendele Musa na Waisilaili, na viya viyawalavile kuna iisi ya Misili. \v 2 Ivo Yesilo keza kwa Musa, kamgala Sipola muke wa Musa, Musa yoyamulekile kuchisogo, \v 3 hamwe na wanage waidi wa chilume wa Musa. Mwana wa mwanduso katangigwa Gelishomu. Musa kamtanga zina dino kwaviya kalonga, “Niye nikala nyambenyambe muna iisi ya ugeni.” \v 4 Wekaidi katangigwa Eliezeli, kwaviya kalonga, “Mulungu wa tati yangu kanitaza na kanikombola kulawa muna upanga wa mfalume wa Misili.” \v 5 Yesilo mkoi wa Musa, hamwe na muke wa Musa na wanage, weza kwa Musa kuichuwala koyekile lago habehi na mulima wa Mulungu. \v 6 Yesilo katuma usenga kwa Musa, “Niye Yesilo mkoi wako, nokwiza na muke wako na wanage waidi.” \v 7 Musa kalawa kunze kumuhokela Yesilo, kamtumbalila mavindi na kamnonela. Waiuzagiza mbuli za uhonyaji, maabaho wengila muna dilago da Musa. \v 8 Musa kamulongela mkoi wake chila chinhu Mndewa Mulungu chiyamtendele mfalume wa Misili kwa ichimu cha Waisilaili na kusonhela mbuli ndala zose ziwapatile mnzila na viya Mndewa Mulungu viyawakombole. \v 9 Yesilo kadeng'helela viyahulike mbuli zose zinogile Mndewa Mulungu ziyawatendele Waisilaili kwa ichimu cha kuwakombola muna yamakono ya Wamisili. \v 10 Na kamulongela, “Mtunhize Mndewa Mulungu, yoyawakomboleni kulawa kwa mfalume wa Misili na Wamisili! Yatunhizigwe Mndewa Mulungu, yoyawagombole wanhu wake kulawa kuutumwa! \v 11 Lelo nivimanya kuwa Mndewa Mulungu ni mkulu kufosa milungu yose, mana kawakombola wanhu wano muna yamakono ya Wamisili wowawatendele magoda.” \v 12 Maabaho Yesilo mkoi wa Musa kamulavila Mndewa Mulungu nhambiko za kutimbuligwa na nhambiko. Haluni keza na walala wa Isilaili muladi waje ndiya hamwe na Yesilo haulongozi ha Mulungu. \p \v 13 Igolo yake Musa kakala kowahumiza Waisilaili, nawo wema kuno wamzunguluka kulawa imitondo mbaka ichigulogulo. \v 14 Yesilo mkoi wa Musa viyawonile mbuli zose Musa ziyawatendele Waisilaili, kamuuza, “Chino choni chouwatendela wanhu? Habali kolamula nhaguso wiidumwe kuno wanhu wano wose wakuzunguluka kulawa imitondo mbaka ichigulogulo?” \p \v 15 Musa kamwidika, “Kwaviya wanhu wokwiza kumwangu kuuza viyolonda Mulungu. \v 16 Wanhu wahagomba wokwiza kumwangu na niye nowahumiza na kuwalongela malagilizo na ndagilizi za Mulungu.” \p \v 17 Maabaho Yesilo kamulongela Musa, “Viusang'hana havinogile. \v 18 Weye na wanhu wano mwizalegela, kwaviya sang'hano ino ndala. Hudaha kuisang'hana wiidumwe. \v 19 Lelo nitegeleze niye na nizakulongela vinigesa, Mulungu yawe hamwe na weye. Weye kwizahita haulongozi ha Mulungu kwa ichimu cha wanhu na kumgalila magayo yawo. \v 20 Kolondeka uwafundize malagilizo na ndagilizi za Mulungu na kuwalagusa viya viwolondeka kukala na kusang'hana usang'hano. \v 21 Mbali kwa mbuli zimwenga sagula walume weli na udahi mwa iwanhu wose. Wanhu womdumba Mulungu na wanhu goya na hawalonda kusola chochose muladi kubena malagilizo, weng'he usang'hano wa kuwemiliza wanhu muna yamabumbila ya wanhu elufu na mabumbila ya wanhu gana na mabumbila ya wanhu malongo matano na mabumbila ya wanhu longo. \v 22 Wawo wezakuwa na malundo chila siku kuhumiza mbuli za wanhu. Mbuli ndala wezakugalila weye, mbali mbuli ndodondodo wezazilamula wenyewo. Kwa nzila iyo kwizadaha kuitenda sang'hano yako ihuhe, kwaviya wanhu wezailumba na weye muna isang'hano iyo. \v 23 Uhatenda ivo na ihawa niivo viyolonda Mulungu, kodaha kufunya umoyo, wanhu wano wose wezadaha kubwela kumwawo kwa tindiwalo.” \p \v 24 Musa kamtegeleza mkoi wake na katenda fana viyamulongele. \v 25 Musa kasagula wanhu walume weli na udahi mwa Waisilaili, kawatenda kuwa walangulizi wa mabumbila ya wanhu elufu na mabumbila ya wanhu gana na mabumbila ya wanhu malongo matano na mabumbila ya wanhu longo. \v 26 Wasang'hana fana wasemi wa wanhu lusita lose. Mbuli zizamile wamgalila Musa, mbali mbuli ndodondodo wazikomeleza wawo wenyewo. \v 27 Maabaho Musa na Yesilo mkoi wake wailaga, nayo Yesilo kabwela kuna iisi yake. \c 19 \s Waisilaili kuna mulima wa Sinai \p \v 1 Siku ya mwanduso ya mwezi wetatu Waisilaili viwalawile muna iisi ya Misili, wafika kuna ichuwala cha Sinai. \v 2 Viwasegele Lefidimu na kufika kuichuwala cha Sinai, Waisilaili wazenga lago haulongozi wa mulima wa Sinai. \v 3 Maabaho Musa kakwela kumulima kwa Mulungu. Mndewa Mulungu kamtanga Musa kulawa kuna mulima, kamulongela, “Vino niivo vondauwalongele welesi wa Yakobo na Waisilaili. \v 4 ‘Mweye wenyewo muwona viniwatendile Wamisili na viya vinimsolileni fana masumula viyosola wanage kwa mabawa yake, nimgalani kumwangu. \v 5 Lelo, one mwahanitegeleza na kudika goya lagano jangu, mwizakuwa wanhu wangu mwa makabila yose, mana isi yose yangu. \v 6 Mweye kumwangu mwizakuwa ufalume wa wakulu wa nhambiko na wanhu welile.’ Zino niizo mbuli zondauwalongele Waisilaili.” \p \v 7 Ivo Musa kahumuluka na kawatanga hamwe walala wa Waisilaili, kawalongela chila chinhu Mndewa Mulungu chiyamulagilize. \v 8 Maabaho wanhu wose wedika hamwe, walonga, “Chizatenda chila chinhu chiyalongile Mndewa Mulungu.” Ivo Musa kamulongela Mndewa Mulungu chiwalongile wanhu wawo. \p \v 9 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Nizakwiza muna diwingu dizamile, muladi wanhu wahulike vinilonga na weye na wezakuhuwila siku zose. \p “Musa kamulongela Mndewa Mulungu chiwalongile wanhu wawo.” \v 10 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Hita kwa wanhu ukawalongele waisafye diyelo na igolo. Wolondeka wayasunhe mawalo yawo \v 11 na waisasale kwa chisindo, mana siku iyo yetatu niye Mndewa Mulungu nizahumuluka kulawa uchanyha ya mulima wa Sinai haulongozi ha wanhu wose. \v 12 Wekile mhaka wanhu kuzunguluka mulima. Walongele, ‘Muiteganye sekemukwele kumulima hebu kubojoga mhaka yake. Munhu yoyose yondayaudalise mulima kezadanganika.’ \v 13 Munhu yoyose yondayadalise mulima, kolondeka yatowigwe na mabwe hebu msale, munhu hebu mnyama, kezadanganika. Mbali mhalati vondailile, wanhu wezakwela kumulima.” \p \v 14 Musa viyahumuluke kuna mulima, kawahitila wanhu na kawasafya, nawo wayasunha mawalo yawo. \v 15 Maabaho Musa kawalongela wanhu, “Muisasale kwa chisindo, mulume yoyose sekeyambandame muke wake.” \p \v 16 Siku yetatu imitondo uchanyha ya mulima kulawilila mibumo na mimwemwe na wingu dizamile. Iviya dihulikika dizi da mhalati dodiwagudemeze wanhu wose wa kuna dilago. \v 17 Maabaho Musa kawalava wanhu mudilago na kawagala wakaiting'hane na Mulungu, wema hasi ya mulima. \v 18 Mulima wa Sinai wakala wogubikigwa na yosi, kwaviya Mndewa Mulungu kahulumuka muna umoto. Yosi dikwela uchanyha fana yosi da tanuli, mulima wose wagudemeka ng'hani. \v 19 Dizi da mhalati digendelela kulanduka. Musa kalonga na Mulungu, Mulungu nayo kamwidika muna umbumo. \v 20 Mndewa Mulungu kahumuluka kuinhembeti ya mulima wa Sinai na kamtanga Musa kuna inhembeti. Ivo Musa kakwela kuna inhembeti ya mulima. \v 21 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Humuluka hasi ukawazume wanhu wose sekeweze kunilola, buleivo wezadanganika. \v 22 Hata wakulu wa nhambiko wonikwenhukila, wolondeka waisafye, buleivo niye Mndewa Mulungu nizawatagusa.” \v 23 Musa kamulongela Mndewa Mulungu, “Wanhu hawadaha kukwela mulima wa Sinai kwaviya kuchizuma weye mwenyewo chike mhaka kuzunguluka mulima na kuutenda wele.” \p \v 24 Mndewa Mulungu kamwidika, “Humuluka hasi ukamsole Haluni wize nayo. Mbali wakulu wa nhambiko na wanhu wamwenga sekewaloke imhaka na kwiza kumwangu, buleivo nizawatagusa.” \v 25 Ivo Musa kahumuluka kwa wanhu na kawalongela mbuli ziyalagilizigwe na Mndewa Mulungu. \c 20 \s Ndagilizi longo \p \v 1 Mulungu kalonga mbuli zino zose, kalonga, \v 2 “Niye Mndewa Mulungu, Mulungu wako yonikulavile kuna iisi ya Misili, koukalile mtumwa. \p \v 3 “Sekeutambikile milungu imwenga ila niye. \p \v 4 “Sekeuitendele nyang'hiti ya chinhu chochose chilingile fana chinhu cha kuulanga hebu chili muna iisi hebu chili muna yamazi. \v 5 Sekeuitumbalile mavindi hebu kuisang'hanila, kwaviya niye Mndewa Mulungu, Mulungu wako, ni Mulungu nili na migongo. Nowatagusa wana kwa uhasanyi wa tati zawo, kwa nyelesi yetatu na yekane ya waja wonihila. \v 6 Mbali nolagusa ulondo wa kufunya umoyo kwa nyelesi maelufu kwa waja wonilonda niye na kutegeleza ndagilizi zangu. \p \v 7 “Sekeudisang'hanile chakachaka zina da Mndewa Mulungu, Mulungu wako, mana Mndewa Mulungu kezamtagusa chila munhu yodisang'hanila chakachaka zina jake. \p \v 8 “Izindilile Siku ya Mhumulo kwa kuitenda yele, mana ni siku ya chiidumwe. \v 9 Siku sita sang'hana usang'hano na utende mbuli zako zose. \v 10 Mbali siku yesaba ni Siku ya Mhumulo ya Mndewa Mulungu, Mulungu wako. Siku iyo sekeusang'hane usang'hano wowose, weye hebu mwanago wa chilume hebu mwanago wa chike, hebu wasang'hani wako wa chike hebu wasang'hani wako wa chilume, mnyama wako wa kufugigwa hebu nyambenyambe yeli muna ikaye yako. \v 11 Mana kwa siku sita, niye Mndewa Mulungu nilumba ulanga na isi yose na bahali na vinhu vose vili umo, maabaho siku yesaba nihumula. Ivo niye Mndewa Mulungu niitemela mate siku yesaba na niitenda yele. \p \v 12 “Wategeleze tati yako na mami yako, muladi ukale siku nyingi muna iisi ija inikwing'ha niye Mndewa Mulungu, Mulungu wako. \p \v 13 “Sekeukome giladi. \p \v 14 “Sekeuibandame na mulume hebu muke wa munhu imwenga. \p \v 15 “Sekeubawe. \p \v 16 “Sekeumulongeleze mkaya miyago kwa mbuli za uvwizi. \p \v 17 “Sekeuimelele mate kaye ya munhu imwenga, sekeumelele mate muke wa miyago hebu msang'hani wake wa chike hebu msang'hani wake wa chilume hebu ng'ombe wake hebu chihongwe wake, hebu chinhu chochose chiyeli nacho miyago.” \p \v 18 “Wanhu viwahulike mibumo na dizi da mhalati na kuwona ng'huwa na yosi kuna mulima, wagudemeka kwa kudumba na wema kutali.” \v 19 Wamulongela Musa, “Longa na cheye weye mwenyewo, chizakutegeleza. Mbali Mulungu sekeyalonge na cheye, buleivo chizadanganika.” \p \v 20 Musa kawalongela, “Sekemudumbe, Mulungu keza kumgezani muladi kumtendani mumdumbe na sekemutende uhasanyi.” \p \v 21 Lusita Musa viyawile habehi na wingu diya dizamile moyakalile Mulungu, wanhu wose wema kutali. \s Malagilizo kusonhela lupango \p \v 22 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa yawalongele Waisilaili, “Muwona mweye wenyewo kuwa nilonga na mweye kulawa kuulanga. \v 23 Sekemuitendele vinhu va hela vilingile fana Mulungu viwe hamwe na niye, sekemuitendele milungu ya zahabu hebu shaba. \v 24 Munhendele lupango lwa ulongo na mulave nhambiko zenu za wanyama, fana viya nhambiko ya tindiwalo na nhambiko ya kutimbula. Chila hanhu hondaniwakumbuse wanhu zina jangu, nizamwizilani na kumtemelani mate. \v 25 One mwahazenga lupango lwa mabwe, sekemuzengele mabwe yosongoligwe, kwaviya lusita londamusang'hanile mabwe yasongoke, uhasang'hanila chia chako kusongolela, kwizakuwa kwambula mwiko. \v 26 Wala sekemutende lupango uli na vidando va kukwelela, muladi munhu yokwela uchanyha yake sekeyakale mwazi.” \c 21 \s Malagilizo kusonhela watumwa \p \v 1 “Weng'he Waisilaili ndagilizi zino, \v 2 One uhamgula mtumwa wa Chiebulaniya, kezakusang'hanila kwa miyaka sita. Mbali mwaka wa saba kezakuwa kailegeha na kusegela bila kuliha chochose. \v 3 One kaguligwa yahawa hanasola muke, kezasegela yaidumwe. Mbali one keza na muke wake, basi kezasegela na muke wake. \v 4 Mwenevale wake yahamwing'ha muke na imuke yahamwelekela mwana wa chilume hebu wa chike, basi imuke na iwana wezakuwa wa mwenevale, msang'hani iyo kezasegela yaidumwe. \v 5 Mbali mtumwa yahalonga, ‘Nomulonda mwenevale wangu na muke wangu na wanangu, silonda kuilegeha.’ \v 6 Maabaho mwenevale wake kezamgala mtumwa iyo haulongozi wa Mulungu. Kezamsola na kumgala hana ulwivi hebu chizingiti na kumtobola digutwi kwa sanziya. Maabaho kezamsang'hanila mwenevale wake siku zose. \p \v 7 “One munhu yahamchuuza mwanage wa chike kuwa mtumwa, iyo hezatendigwa yailegehe fana viili kwa mtumwa wa chilume. \v 8 One ihawa mwenevale wake kamgula yawe imwe wa watumwa wake wa chike mbali hanogelwe nayo, basi mwenevale kezamuleka munhu imwenga yoyose yamkombole. Mwenevale iyo kabule haki ya kumchuuza kuna izisi zimwenga, kwa viya kabena lagano na mtumwa ija. \v 9 One yahalonda kumzengeza mtumwa ija kwa mwanage wa chilume, kezamtendela mtumwa iyo fana mndele wake. \v 10 One yahasola muke imwenga, kolondeka yagendelele kumwing'ha muke wake wa mwanduso ndiya imfaya na viwalo na kwiibandama nayo. \v 11 One yahapotwa kumtendela vinhu vino vitatu, muke kosegela kwa kuilegeha bila kuliha chochose. \s Malagilizo kusonhela usede \p \v 12 “Munhu yoyose yomtowa miyage na kumkoma, kolondeka yakomigwe. \v 13 Mbali one hamulungile kumkoma ila Mulungu kaleka ilawilile ivo, basi mkomaji iyo kodaha kukimbilila hanhu hondaniwasagulileni. \v 14 Mbali munhu yahamkoma miyage giladi, hata fana kakimbilila hana ulupango lwa kuigombela, msegezeni na mumkome. \p \v 15 “Munhu yoyose yomtowa tati yake hebu mami yake kolondeka yakomigwe. \p \v 16 “Munhu yoyose yombawa miyage muladi yakamchuuze hebu kumtenda yawe mtumwa wake, kolondeka yakomigwe. \p \v 17 “Munhu yoyose yomduwila tati yake hebu mami yake kolondeka yakomigwe. \p \v 18 “Wanhu waidi wahagomba, maabaho imwenga kamtowa miyage na dibwe hebu ng'honde bila kumkoma, mbali kamulumiza na kumtenda yaugule na kutambalala mdikomwa, \v 19 yahawa munhu iyo yatowigwe kezapata muhavu na kudaha kugendela mhome, iyo yamulumize kezalekelelwa. Mbali kezamuliha kwa lusita loyagize viyakalile mdikomwa na kolondeka yamuuguze mbaka yahone. \p \v 20 “Munhu yahamtowa na balati mtumwa wake wa chilume hebu wa chike na kumkoma baho baho, kolondeka yatagusigwe. \v 21 Mbali mtumwa iyo yahasigala mgima siku dimwe hebu mbili, mwenevale wake hezatagusigwa kwaviya kagiza hela yake iyamgulile. \p \v 22 “One walume wahaitowa na kumulumiza mwanamke yeli na wimo, mbaka kavumbula siku siyo zake, munhu ija yamulumize kezaliha fana vondayalonde mulume wa mwanamke iyo na fana wasemi vondawalamule. \v 23 Mbali one kwizalawilila dihile, kezatagusigwa ugima kwa ugima, \v 24 ziso kwa ziso, zino kwa zino, mkono kwa mkono, mgulu kwa mgulu, \v 25 kulungula kwa kulungula, chilonda kwa chilonda, kutowa kwa kutowa. \p \v 26 “One munhu yahamtowa muna diziso mtumwa wake wa chike hebu wa chilume na kudilava, kolondeka yamuleke yasegele kwa kuilegeha kwa ichimu cha ziso jake. \v 27 One yohamtowa na kumng'ola dizino mtumwa wake wa chilume hebu wa chike, kolondeka yamuleke yasegele kwa kuilegeha kwa ichimu cha zino jake. \p \v 28 “One ng'ombe yahamkenha mulume hebu muke na kumkoma, ng'ombe iyo kezakomigwa kwa kutowigwa na mabwe na nyama yake haizadigwa. Mwene ng'ombe iyo kezakuwa kabule mbuli. \v 29 Mbali one ng'ombe iyo kazowela kukenha mulume hebu muke na mwene ng'ombe kalongeligwa mbali hamfungile, ng'ombe iyo yahakoma mulume hebu muke kolondeka yatowigwe na mabwe, na mwene ng'ombe kolondeka yakomigwe. \v 30 Mbali munhu iyo yahalongigwa yalave yombe muladi kuulekelela ugima wake, kolondeka yalihe chima chiya chondayalongiligwe kulava. \v 31 One ng'ombe yahamkenha mbwanga hebu mndele, izahumizigwa ivo ivo. \v 32 One ng'ombe iyo yahamkenha mtumwa wa chilume hebu wa chike, mwene ng'ombe kezamuliha mwenevale wa mtumwa iyo kwa shekeli\f + \fr 21:32 \fr*\ft Shekeli imwe sawa na gilamu longo na imwe na nusu.\ft*\f* malongo matatu ya hela, na ng'ombe iyo kolondeka yakomigwe kwa kutowigwa na mabwe. \p \v 33 “One munhu hadisilize kombo hebu yahahimba kombo na sekeyadigubike, maabaho ng'ombe hebu chihongwe kodumbukila umo, \v 34 mwene dikombo ijo kolondeka yamulihe hela mwene mnyama iyo, na mnyama iyo yafile kezakuwa wa mwene dikombo. \v 35 One ng'ombe wa munhu yahamulumiza ng'ombe wa munhu imwenga na kumkoma, wene ng'ombe wezamchuuza ng'ombe iyo imgima na kuigolela zihela, iviya wezaigolela ng'ombe yafile. \v 36 Mbali one ng'ombe kazowela kuwakenha wayage na mwene ng'ombe hamfungile, mwenyewo kezamuliha miyage ng'ombe mgima, ng'ombe yafile kezakuwa wake. \c 22 \s Malagilizo kusonhela maliho \p \v 1 “Munhu yahabawa ng'ombe hebu ng'hondolo na kumchinja hebu kumchuuza, kolondeka yalihe ng'ombe watano kwa ng'ombe imwe na ng'hondolo wane kwa ng'hondolo imwe. \v 2 Mbavi yahafikigwa kobena kaye ichilo, yahatowigwa mbaka kudanganika, yamkomile kabule ubananzi. \v 3 Mbali mbavi iyo yahagwiligwa uchile na kukomigwa, yamkomile kana ubananzi. Mbavi iyo kolondeka yabweleze chinhu, one kabule kolondeka yachuuzigwe muladi kuliha ubavi wake. \v 4 One mnyama yabawigwe yahapatika yahawa mgima kwa mbavi iyo, basi mbavi iyo kezamuliha miyanza midi, yawe ng'ombe hebu chihongwe hebu ng'hondolo. \p \v 5 “Munhu yahawadima wanyama wake muna umgunda wa mizabibu na kumulekelela mnyama wake yaje muna umgunda wa munhu imwenga, kezaliha udanganyi uwo kwa ndiya inogile ya umgunda wake mwenyewo hebu mgunda wake wa mizabibu. \p \v 6 “One munhu yahakwacha moto, nawo uhasoma mibiki ya miwa na kwenela mbaka kusoma maguniya ya ndiya hebu ndiya za munhu imwenga zili hazinagoboligwa hebu mgunda wose wahaka, munhu ija yakwachile moto uwo kolondeka kuliha udanganyi uwo wose. \p \v 7 “One munhu yahamwing'ha miyage chinhu hebu hela yamwikile goya, maabaho ibawigwa ukaye yake, mbavi yahapatika kolondeka yalihe hela iyo miyanza midi. \v 8 Mbali mbavi one hapatike, mwene kaye kezahita haulongozi ha Mulungu muladi kulonga ukweli kuwa yeye kamwabule muubavi wa vinhu va miyage. \v 9 Kwahawa na kuiswela kwa ichimu cha ng'ombe hebu chihongwe, hebu chinhu chochose chagile, wanhu waidi wolonga ni chawo, wanhu watendile ivo wezagaligwa haulongozi wa Mulungu. Munhu ija Mulungu yondayalamule kuwa kabananga, kezamuliha miyage miyanza midi. \p \v 10 “Munhu yahamwing'ha miyage ng'ombe hebu ng'hondolo hebu chihongwe hebu mnyama imwenga yoyose yamulole goya na mnyama iyo yahafa hebu yahalumila hebu yahasoligwa bila munhu imwenga kumuwona, \v 11 chilaho haulongozi wa Mndewa Mulungu chizalamula hagati yawo kulagusa kuwa iyo yeng'higwe kamwabule muubavi wa vinhu va miyage. Mwene mnyama iyo kezatogola chilaho icho, na iyo miyage hezaliha chochose. \v 12 Mbali one ihamanyika kuwa mnyama kabawigwa kumwake, imunhu iyo kolondeka yamulihe mwene mnyama. \v 13 One kakomigwa na wanyama wa kumbago, munhu iyo kolondeka yamgale imnyama fana usindila, halondeka kuliha chochose kwa mnyama yoyakomigwe na wanyama wa kumbago. \p \v 14 “One munhu yahazima mnyama kwa miyage, maabaho mnyama iyo kalumila hebu kafa, lusita mwene mnyama kahabule, ija yazime kolondeka yamulihe mnyama fana ija. \v 15 Mbali one ilawilila mwene mnyama kabaho, yazime hezaliha chochose. One kakala yazimigwe kwa hela, hela izo zizafaya kwa kwaga kwa mnyama iyo. \s Malagilizo ya kukala na wanhu \p \v 16 “Munhu yahamvwizila mhambe yeli hanauzigwa na kambandama, kolondeka yamfungile zengele na kumsola yawe muke wake. \v 17 Tata wa mndele iyo yahalema ng'hani kumzengeza mwanage, munhu iyo kezaliha hela ya zengele yoilondeka kwa mndele yeli mhambe. \p \v 18 “Sekeumuleke mwanamke muhawi yawe mgima. \p \v 19 “Munhu yoyose yoibandama na mnyama kolondeka yakomigwe. \p \v 20 “Munhu yoyose yomulavila nhambiko mulungu imwenga badala ya Mndewa Mulungu muhala, kolondeka yakomigwe. \p \v 21 “Sekeumbamanye nyambenyambe hebu kumgaza, mana na mweye iviya mukala nyambenyambe muna iisi ya Misili. \v 22 Sekeumgaze mgane yoyose hebu mwana mchiwa. \v 23 One uhawabamanya nawo wahanyululuka, ukweli nizahulika ndilo yawo. \v 24 Nizakuwa na ludoko ng'hani na nizamkomani na panga. Wake zenu wezakuwa wagane na wanenu wezakuwa wachiwa. \p \v 25 “Uhamwazima hela munhu yoyose mwa iwanhu wangu weli ngayengaye, sekeuwe fana mdai, iviya sekeulonde yakulihe limangwe. \v 26 One uhasola mgolole wa miyago na kuwika poni, kolondeka umbwelezele ding'hali zuwa hadinahonga. \v 27 Kwaviya mgolole wake wa kuigubika uwo muhala. Vino weye kogesa kezaigubika choni? Yahanililila nizamwidika kwaviya niye nina ubazi. \p \v 28 “Sekeumulige Mulungu hebu sekeumduwile mtawala wa wanhu wako. \p \v 29 “Sekeukalame kulava nhosa mvunyo kulawa muna yamalimbulo ya mavuno yako na malimbulo ya divai yako. Mwizaning'ha wanenu waudele wa chilume. \v 30 Mwizatenda ivo ivo kwa waudele wa ng'ombe na ng'hondolo wenu. Chila mwelekwa wa udele mwizamuleka na mami yake kwa siku saba, siku yenane mwizaning'ha niye. \p \v 31 “Mweye mwizakuwa wanhu wangu waidumwe. Ivo sekemuje nyama ya mnyama yakomigwe na mnyama wa kumbago. Nyama iyo mwizawasila zimbwa. \c 23 \s Kuleka kubagula \p \v 1 “Sekeupwililise mbuli za uvwizi, na sekeumtaze munhu mbananzi kwa kulava ukalangama wa uvwizi. \v 2 Sekeusondelele bumbila da wanhu kutenda mbuli zihile, hebu sekewiilumbe na wanhu kulava ukalangama muna ichitala muladi kwagiza ukweli. \v 3 Sekeuwonele muna imbuli ya ngayengaye. \p \v 4 “Uhamfika ng'ombe hebu chihongwe wa mwihi wako kaga, mbwelezele mwenyewo. \v 5 One uhamuwona chihongwe wa munhu yokwihila kagwa na mbahasha yake, sekeumuleke mtaze. \p \v 6 “Sekeuyagize haki iyolondeka kupata ngayengaye muna imbuli yake. \v 7 Iteganye sekeumulongeleze munhu uvwizi na sekeumkome munhu yelibule ubananzi, kwa viya Mulungu hezawalekelela wanhu wabananzi. \v 8 Sekeuhokele chinhu cha kukutenda ubene malagilizo, kwaviya chinhu icho chowatula yameso wanhu weli na ubala na kuwagiza wanhu wanogile. \p \v 9 “Sekeumbamanye nyambenyambe, mweye muumanya unyambenyambe, mana na mweye mukala nyambenyambe muna iisi ya Misili. \s Malagilizo ya kusonhela Siku ya Mhumulo na dugila \p \v 10 “Kwa miyaka sita kwizahanda migunda yako na kwaha vinhu vihandigwe. \v 11 Mbali muna umwaka wa saba, kwizaleka migunda yako yose bila ya kuhanda mbeyu muladi ngayengaye weli mwa wanhu wako wapate ndiya isigale umo na wanyama wa kumbago waje. Kwizatenda ivo ivo muna umgunda wako wa mizabibu na mizaituni. \p \v 12 “Kwa siku sita kwizasang'hana sang'hano zako, mbali siku yesaba uhumule, muladi ng'ombe wako na vihongwe wako iviya wahumule, na watumwa wowelekigwe muna ikaye yako na nyambenyambe wahumule. \p \v 13 “Tegeleza chila chinhu chonikulongela. Sekeuyatambule mazina ya milungu imwenga hata chidogo, mazina yayo sekeyahulikike muna umulomo wako. \s Madugila matatu makulu \p \v 14 “Miyanza mitatu chila mwaka mwizatenda madugila kwa hishima yangu. \v 15 Mwizagendelela kutenda Dugila da Magate Hayagumigwe Lusu fana vinimulagilizeni, mwizakuja magate hayagumigwe lusu kwa siku saba lusita lwikigwe muna umwezi wa Abibu, kwaviya muna umwezi uwo mulawa Misili. Munhu yoyose sekeyeze haulongozi wangu makono muhala. \v 16 Mwizagendelela kutenda Dugila da Vinhu va Mwanduso vimugobole muna imigunda yenu. Mwizatenda Dugila da Kuduganya Vinhu Vimugobole kuuhelelo wa mwaka vondamuduganye vinhu venu vimuhandile. \v 17 Miyanza mitatu kwa mwaka walume wose wezalawilila haulongozi wa Mndewa Mulungu, Mndewa yeli na udahi. \p \v 18 “Sekeulave damu ya nhambiko yangu hamwe na magate yagumigwe lusu, na sekeuyaleke mavuta ya mnyama ya dugila jangu yasigale mbaka imitondo. \p \v 19 “Ndiya ya mwanduso ya isi yako kwizaigala kuna ikaye ya Mndewa Mulungu, Mulungu wako. \p “Sekeumkimuse mwanaluti muna yamatombo ya mami yake. \s Msenga wa Mulungu kosasala nzila \p \v 20 “Lola, nomtuma msenga wa kuulanga kuulongozi wenu muladi yamkalizeni mzila na kumgalani kuna iisi yoniisasale. \v 21 Mtegelezeni na kwamha choyolonga sekemumwehule, hezawalekelelani ubananzi wenu, kwaviya nahamwe nayo. \v 22 Mbali muhamtegeleza chiyolonga na kutenda yose yonimulongelani, nizakuwa mwihi wa wehi wenu na nizawalema wose womulemani mweye. \p \v 23 “Msenga kuulanga kezamulongolelani na kumgalani kuna iisi ya Waamoli na Wahiti na Wapelizi na Wakanaani na Wahivi na Wayebusi, nawo nizawadanganiza. \v 24 Sekemutumbale mavindi kuitambikila milungu yawo hebu kuisang'hanila hebu sekemuhige sang'hano zawo. Mwizawadanganiza na kuvibomola vibanda vawo. \v 25 Nisang'hanileni niye Mndewa Mulungu, Mulungu wenu, niye nizamtemelani mate kwa ndiya na mazi na kusegeza mitamu kumwenu. \v 26 Hakwizakuwa na mwanamke yondayatengule hebu kuwa mgumba muna iisi yenu. Nizamtendani mukale siku nyingi ng'hani. \p \v 27 “Nizawadumbiza na kuwatibula wanhu wose womuitowa nawo, wehi wenu nizawatenda wahinduke na kukimbila. \v 28 Nizawawinga Wahivi na Wakanaani na Wahiti fana wanhu viwowingigwa na madondola. \v 29 Wanhu wawo sizawawinga muna umwaka umwe, kwaviya isi izasigala yabule chinhu na wanyama wa kumbago wezakongezeka ng'hani. \v 30 Mbali nizawasegeza chidogo chidogo mbaka vondamongezeke na kuitawala isi yose. \p \v 31 “Mhaka za isi yenu zizakuwa kulawa bahali ya Shamu mbaka bahali ya Meditelaniya, na kulawa kuchuwala mbaka lwanda lwa Efulati, mana wakaya wa isi iyo nizawatenda muwahume, na mweye mwizawawinga wasegele kumwenu. \v 32 Sekemutende nawo lagano jojose hebu na milungu yawo. \v 33 Sekemuwaleke wakale muna iisi yenu, buleivo wezamtendani munihasanye, mana muhaitambikila milungu yawo, kweli kumwenu uwo wizakuwa mtego wa kunamata.” \c 24 \s Lagano dolagusigwa \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Kweleni kumwangu, weye na Haluni na Nadabu na Abihu, hamwe na walala malongo saba wa Isilaili, munitumbalile mavindi kwa kutali. \v 2 Mbali weye Musa wiidumwe ukwenhuke habehi na Mndewa Mulungu, wayago sekewakwenhuke habehi. Wanhu sekeweze hamwe na weye.” \p \v 3 Musa kahita na kuwalongela wanhu mbuli zose za Mndewa Mulungu na ndagilizi zose, wanhu wose wedika kwa dizi dimwe, walonga, “Chizatenda chila chinhu chiyalongile Mndewa Mulungu.” \v 4 Musa kandika chila chinhu chiyalongile Mndewa Mulungu. Igolo yake kaidawa na kazenga ulupango hasi ya mulima na kasimika mhanda longo na mbili fana viili peta ya makabila longo na maidi ya Isilaili. \v 5 Maabaho kawatuma wabwanga wa Waisilaili wamulavile Mndewa Mulungu nhambiko za kutimbula na nhambiko za tindiwalo za ng'ombe lume. \v 6 Musa kasola nusu ya damu ija na kaiguma muna yamahamha, nusu imwenga kaitila uchanyha ya ulupango. \v 7 Maabaho kasola chitabu cha lagano na kawasomela wanhu. Nawo wedika, “Chizatenda chila chinhu chiyalongile Mndewa Mulungu, chizazindilila.” \v 8 Musa kasola damu ija na kawamizila wanhu, kalonga, “Ino iyo damu ya lagano da Mndewa Mulungu diyatendile na mweye kwa kuisondelela na mbuli zino zose.” \v 9 Musa na Haluni na Nadabu na Abihu, hamwe na walala malongo saba wa Waisilaili wakwela kuumulima \v 10 na wamuwona Mulungu wa Isilaili. Hasi ya migulu yake hakala na chinhu chilingile fana sakafu ya mabwe ya yakuti ya langi ya buluu fana ulanga. \v 11 Mbali Mulungu hawalumize walangulizi wawo wa Isilaili. Wamuwona Mulungu na waja na kung'wa. \s Musa kuna mulima wa Sinai \p \v 12 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Izo kumwangu kuchanyha ya mulima ukale kuno, nizakwing'ha vibawo vidi va mabwe vili na malagilizo na ndagilizi zonyandike kwa ichimu cha kuwafunza Waisilaili.” \p \v 13 Ivo Musa kasegela hamwe na Yoshua msang'hani wake, na Musa kakwela kumulima wa Mulungu. \v 14 Musa kawalongela walala, “Chigozeleni hano mbaka vondachibwele. Haluni na Huli wezakuwa bahano na mweye, yoyose yondayawe na mbuli kodaha kuwahitila wawo.” \p \v 15 Musa kakwela kuna mulima, maabaho wingu digubika mulima. \v 16 Utunhizo wa Mndewa Mulungu uhumuluka kuna mulima wa Sinai. Wingu diugubika mulima kwa siku sita. Siku yesaba Mndewa Mulungu kamtanga Musa kulawa hagati ya diwingu. \v 17 Kuwoneka kwa utunhizo uja wa Mndewa Mulungu kuwa fana moto woulunguza hachanyha ya mulima muna yameso ya wanhu wa Isilaili. \v 18 Musa kengila muna diwingu na kakwela kumulima. Kakala kumulima siku malongo mane imisi na ichilo. \c 25 \s Nhambiko kwa ichimu cha hema da Mulungu \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 2 “Walongele Waisilaili wanilavile nhosa. Nihokelele nhosa zangu kulawa kwa munhu yoyose yolonda kuning'ha. \v 3 Zino niizo nhosa zondauzihokele kulawa kumwawo, zahabu na hela na shaba \v 4 na langi ya buluu na langi ya zambalau na langi ndung'hu na viwalo vinogile na mazoya ya luti \v 5 na mbende za mabebelu ya ng'hondolo zihakigwe langi ndung'hu, na mbende za wanyama wa mwiibahali na mibiki ya mkenge, \v 6 na mavuta ya chitasa cha hema da Mulungu, vilungo kwa mavuta yelile na ubani, \v 7 na mabwe yokwaka ya salidoniki na mabwe yokwaka yamwenga kwa ichimu cha mahambo, chifuko cha muimhambaga na chizibawo cha mkulu wa nhambiko. \v 8 Leka wanhu wanizengele hanhu helile, muladi nidahe kukala hamwe nawo. \v 9 Zenga hema da Mulungu na vinhu vake vose kuilinga na viya vondanikulaguse. \s Sanduku da lagano \p \v 10\fig Sanduku da lagano|src="OT-01 ArkoftheCovenant.JPG" size="col" ref="25:10"\fig* “Nawo watende sanduku da mbiki wa mkenge, utali wake uwe sentimita gana na longo, ugalamu wake sentimita malongo sita na sita na chimo chake iwe sentimita malongo sita na sita. \v 11 Na weye udihake zahabu yelile mgati na kunze, uditendele lukingilo lwa zahabu banzi zose. \v 12 Maabaho utende mhete nne za zahabu na uzivaze muna imigulu yake mine, mhete mbili banzi imwe na banzi imwenga mhete mbili. \v 13 Na utende mibiki ya kupapila ya mkenge na uihake zahabu. \v 14 Ingiza mibiki iyo muna zimhete zili banzi mbili za sanduku, kwa ichimu cha kudipapa. \v 15 Mibiki iyo ya kupapila izasigala muna zimhete, sekeisegezigwe. \v 16 Muna disanduku ijo, kwizakwika vibawo va mabwe va ukalangama vondanikwing'he. \p \v 17 “Tenda ngubiko ya zahabu hanhu ha kuilumba, utali wake wizakuwa sentimita gana na longo na ugalamu wake sentimita malongo sita na sita. \v 18 Tenda vilumbe vidi va zahabu vovilingile fana wasenga wa kuulanga, tenda usang'hano wa kuhonda muna imihelelo ya ingubiko iyo. \v 19 Tenda vilumbe ivo vidi, chimwe uhelelo umwe na chimwenga uhelelo wekaidi, tenda vilumbe ivo vidi chinhu chimwe na ngubiko. \v 20 Vilumbe wawo wezailola, mabawa yawo yakunjuka kuigubika ingubiko, vihanga vawo vizailola ingubiko iyo. \v 21 Mgati mudisanduku kwizakwika vibawo vidi va mabwe va ukalangama na kuika ngubiko iyo uchanyha yake. \v 22 Nizaiting'hana na weye baho, kulawa hachanyha ya ngubiko iyo, hagati ya vilumbe wawo waidi weli mchanyha ya sanduku da lagano, nizakwing'ha malagilizo yangu kwa ichimu cha wanhu wa Isilaili. \s Meza kwa ichimu cha magate ya nhosa ya Mndewa Mulungu \p \v 23 “Songola meza ya mibiki ya mkenge, yili na utali wa sentimita malongo manane na nane na ugalamu sentimita malongo mane na nne chimo sentimita malongo sita na sita. \v 24 Meza iyo kwizaihaka zahabu yelile na kuizungulusila lukingilo lwa zahabu. \v 25 Maabaho kwizaizungulusila lukingilo lwili na ugalamu wa sentimita nane. \v 26 Kwizaitendela mhete nne za zahabu na kuzika kuna zimhembe zake muna imigulu yake. \v 27 Mhete izo zizakuwa habehi na lukingilo luja lwa kuzunguluka meza na zizakuwa za kwamhilila mibiki ya kupapila imeza iyo. \v 28 Tenda mibiki ya kupapila ya mkenge na kuihaka zahabu, mibiki iyo izakuwa ya kuipapila meza iyo. \v 29 Tengeneza vyano na nhungo na mabuyu na vihamha va kugidila. Tengeneza via ivo vose kwa zahabu yelile. \v 30 Chila siku ika magate yelile hana imeza haulongozi hangu. \s Chinala cha chitasa \p \v 31\fig Chinala cha chitasa|src="OT-05 Lampstand.jpg" size="col" ref="25:31"\fig* “Kwizatenda chinala cha chitasa kwa zahabu yelile. Itendigwe kwa kuhonda, kalilo jake na mbiki wake na nhungo zake na matumba yake na maluwa yake, vose vizatendigwa kwa chihande chimwe. \v 32 Matambi sita yezalawilila hana umbiki wa ichinala, matambi matatu ubanzi umwe na matambi matatu ubanzi umwenga. \v 33 Muna ditambi kuna nhungo nhatu zilingile fana matumba na maluwa yotangigwa alimondi, muna ditambi disondelela kuna tumba jake na luwa jake. Matambi yose sita yawe fana ivo. \v 34 Na muna ichinala kwizakuwa na nhungo nne zozitendigwe zilingile fana maluwa yotangigwa alimondi, hamwe na ving'honyo va maluwa yake. \v 35 Hanhu hondahalawilile chila jozi ya matambi yaja sita, hasi yake hezakuwa na tumba dimwe dimwe. \v 36 Matumba yayo na matambi yake yezakuwa chinhu chimwe. Chinala icho chose chizahondigwa kwa zahabu yelile. \v 37 Iviya kwizatenda vitasa saba kwa ichimu cha chinala icho na kuvika uchanyha yake muladi vimwemwese kuulongozi. \v 38 Tengeneza makoleo yake na vyano vake kwa zahabu yelile. \v 39 Sang'hanila chilo malongo matatu na tano va zahabu yelile kutengeneza chinala cha chitasa na via vake vose. \v 40 Hakikisha uvitengeneze fana viya vinikulaguse kuja kumulima. \c 26 \s Hema jelile \r (Kulawa 36:8-38) \p \v 1\fig Hema da Mulungu|src="OT-07 Tabernacle.jpg" size="col" ref="26:1"\fig* “Maabaho zenga hema da Mulungu kwa mapanzia longo ya mawalo yanogile yabotigwe kwa nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu. Mapanzia yayo kwizayahamba kwa vilumbe walingile fana wasenga wa kuulanga wasongoligwe na fundi. \v 2 Chila panzia dizakuwa na utali wa mita longo na mbili na ugalamu mita mbili. \v 3 Kwizalumbiliza mapanzia matano yawe chihande chimwe, mapanzia yamwenga matano yawe chihande chekaidi. \v 4 Iviya kwizasonela vitanzi va buluu muimhindo ya dipanzia da uhelelo da chihande cha mwanduso, iviya kwizashona vitanzi kuuhelelo wa mhindo ya kunze ya chihande chimwenga cha panzia. \v 5 Kwizagela vitanzi malongo matano muna dipanzia dimwe, vitanzi vimwenga malongo matano va panzia dekaidi, vitanzi vose viilole. \v 6 Maabaho kwizatengeneza vihindo malongo matano va zahabu muladi kulumbiliza viya vihande vidi va mapanzia, ivo hema da Mulungu dizakuwa chinhu chimwe. \p \v 7 “Iviya kwizatengeneza ngubiko imwenga ya hema da Mulungu kwa mapanzia longo na dimwe ya mazoya ya luti. \v 8 Chila panzia dizakuwa na utali wa mita longo na nhatu na ugalamu wake mita mbili, mapanzia yose longo na imwe yezakuwa na ningo ziya ziya. \v 9 Kwizalumbiliza mapanzia matano hamwe na mapanzia sita hamwe, panzia desita kwizadibanda haulongozi wa hema ijo. \v 10 Maabaho kwizatenda vitanzi malongo matano muimhindo ya panzia da uhelelo da chihande cha mwanduso, kwizatenda vitanzi malongo matano muimhindo ya panzia ya uhelelo wa chihande chekaidi. \v 11 Kwizatengeneza vihindo malongo matano va shaba na kuzigela muna ivitanzi viya malongo matano muladi kulumbiliza vihande vidi va mapanzia kutenda panzia dimwe da hema. \v 12 Nusu ya panzia disigale, kwizaitumbika ubanzi wa kuchisogo wa dihema, \v 13 Utali wa panzia disigale kwizaibanda nusu mita ubanzi umwe na nusu mita ubanzi umwenga, muladi itinge ubanzi wa dihema muladi iwe na ngubiko. \p \v 14 “Kwizatengeneza ngubiko imwenga ya hema kwa mbende ndung'hu ihondigwe ya mabebelu ya ng'hondolo na mchanyha yake ngubiko imwenga ya mbende ya mnyama wa mwiibahali. \p \v 15 “Kwizatengeneza mibiki ya mkenge ya kwimizila dihema. \v 16 Mibiki izakuwa na utali wa mita nne na ugalamu wa sentimita malongo sita na sita, \v 17 mibiki izakuwa na ndimi mbili za kulumbilizila. Mibiki yose kwizaitenda iwe na ndimi mbili. \v 18 Kwizatengeneza mibiki ya hema vino, mibiki malongo maidi ubanzi wa kusi \v 19 na vikalilo malongo mane va hela hasi ya mibiki iyo malongo maidi, vikalilo vidi hasi kwa chila mbiki muladi vamhilile ndimi zake mbili na vikalilo vidi viwe hasi ya mbiki umwenga muladi wamhilile ziya ndimi zake mbili. \v 20 Ubanzi wa kasikazi wa hema kwizatengeneza mibiki malongo maidi \v 21 Na vikalilo vake malongo mane va hela, vikalilo vidi hasi ya chila mbiki. \v 22 Kwa ubanzi wa kuchisogo wili uswelo wa zuwa wa hema kwizatengeneza mibiki sita. \v 23 Na kwizatenda mibiki midi kwa ichimu cha vingobweda va dihema ubanzi wake wa kuchisogo. \v 24 Mibiki iyo ya hasi iileke mbali ilumbilizigwe kwa kuchanyha kuna imhete imwe. Mibiki yose ya vingobweda izatendigwa ivo ivo muladi itende mbili. \v 25 Ivo kwizakuwa na mibiki minane hamwe na vikalilo vake longo na sita va hela. \p \v 26 “Kwizatengeneza mapalo ya mkenge, mapalo matano kwa ichimu cha mibiki ya ubanzi umwe wa hema, \v 27 mapalo matano kwa ichimu cha ubanzi umwenga wa hema, mapalo matano kwa ichimu cha mibiki ya kuchisogo cha hema na ubanzi wa uswelo wa zuwa. \v 28 Palo da hagati dodifikile nusu ya zengo da hema dizaibebenyeka hagati kulawa kuuhelelo umwe mbaka uhelelo umwenga wa hema. \v 29 Mibiki yose kwizaihaka zahabu na kuzitendela mhete za zahabu zondazamhilile mapalo yayo, izo iviya kwizazihaka zahabu. \v 30 Ivo kwizaditenda hema ijo kuilinga na viya vinikulaguse kumulima. \p \v 31 “Kwizatenda panzia da nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dibotigwe. Panzia ijo kwizadihamba vinogile kwa vilumbe vilingile fana wasenga wa kuulanga wasongoligwe na mafundi. \v 32 Kwizatumbika dipanzia muna izimhanda nne za mkenge zozihakigwe zahabu, zili na ngwamo za zahabu na vikalilo vine va hela. \v 33 Kwizatumbika panzia ijo muna ivihindo, maabaho udigale disanduku diya da ukalangama dili na vibao vidi va mabwe kuchisogo ya panzia ijo. Panzia ijo dizagola hanhu helile na hanhu helile ng'hani. \v 34 Ika ngubiko uchanyha ya disanduku da lagano mgati ya hanhu helile ng'hani. \v 35 Meza ija kwizaika ubanzi wa kunze wa panzia ijo, chinala chiya cha chitasa kwizachika ubanzi wa kusi wa dihema, viilole na imeza. Meza iyo izakuwa ubanzi wa kasikazi. \p \v 36 “Kwa ichimu cha hanhu ha kwingilila muna dihema kwizatengeneza panzia da langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na kuhambigwa vinogile. \v 37 Kwa ichimu cha panzia kwizatengeneza mhanda tano za mkenge na kuzihaka zahabu. Mhanda izo zizakuwa na ngwamo za zahabu, chila imwe izakuwa na kalilo da shaba.” \c 27 \s Upango \r (Kulawa 38:1-7) \p \v 1\fig Lupango lwa kulavila nhambiko|src="OT-03 BronzeAltar.jpg" size="col" ref="27:1"\fig* “Tengeneza upango kwa mibiki ya mkenge. Ulupango uwo wizakuwa wa mulaba utali wake mita mbili na lobo na ugalamu wake mita mbili na lobo na chimo chake chizakuwa mita imwe na lobo. \v 2 Kwizatenda mahembe mane, chila chingobweda hembe dimwe. Mahembe yayo yezakuwa chinhu chimwe na ulupango, kwizaluhaka shaba ulupango lose. \v 3 Kwizatenda via vake, vizae va kuzolela maivu na vizae va kuhalila moto na mibatilo na magembe na vyano va kuhalila moto. Vinhu vose vizahakigwa shaba. \v 4 Maabaho kwizatengeneza lwavu lwa shaba lwili na mhete nne za shaba kuna ivingobweda vake vine. \v 5 Lwavu ulo kwizawika mulugigo lwa ulupango ubanzi wa hasi muladi lwavu lufike hagati ya upango. \v 6 Na kwizatengeneza mibiki ya mkenge ya kupapila ulupango, nayo kwizaihaka shaba. \v 7 Mibiki iyo izakwingizigwa muna zimhete banzi mbili za ulupango lusita lwa kuchipapa. \v 8 Tengeneza upango wa mibiki na uli na uvungu mgati kuilinga na simwe donikulaguse kumulima. \s Luwa lwa hema da Mulungu \p \v 9 “Tengeneza luwa lwa hema da Mulungu. Ubanzi wa kusi wa uluwa kwizakuwa na mapanzia yatengenezigwe kwa walo dinogile dibotigwe yondayawe na utali wa mita malongo mane na nne kwa ubanzi umwe. \v 10 Mapanzia yayo yezakwamhigwa na mibiki malongo maidi ya shaba ili na vikalilo va shaba. Mbali ngwamo za mhanda na vihindo vake vizakuwa va hela. \v 11 Iviya utali wa panzia ubanzi wa kasikazi wizakuwa mita malongo mane na nne na mhanda zake malongo maidi za shaba, mbali ngwamo na mhanda zake na vihindo vake vizakuwa va hela. \v 12 Ubanzi wa uswelo wa zuwa wa uluwa wizakuwa na panzia dili na utali wa mita malongo maidi na mbili na mhanda zake longo na vikalilo vake longo. \v 13 Ubanzi wa ulawilo wa zuwa kuna ulwivi, luwa lwizakuwa na ugalamu wa mita malongo maidi na mbili. \v 14 Panzia da ubanzi umwe wa ulwivi dizakuwa na ugalamu wa mita sita na nusu, hamwe na mhanda nhatu na vikalilo vake vitatu. \v 15 Kuna ubanzi wekaidi wa lwivi panzia dizakuwa mita sita na nusu, hamwe na mhanda tatu na vikalilo vake vitatu. \v 16 Lwivi lwenyewo lwa uluwa lwizakuwa na panzia dili na utali wa mita kenda, ditengenezigwe kwa nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na kuhambigwa vinogile. Panzia ijo dizakwamhigwa na mhanda nne zili na vikalilo vine. \v 17 Mhanda zose zizunguluke uluwa zizakwamhigwa na vinhu va hela, ngwamo zake zizakuwa za hela na vikalilo vake vizakuwa va shaba. \v 18 Luwa ulo lwizakuwa na utali wa mita malongo mane na nne na ugalamu wa mita malongo maidi na mbili, chimo mita mbili na lobo. Mapanzia yake yezakuwa ya walo dinogile na vikalilo vake vizakuwa va shaba. \v 19 Via vose va kusang'hanila chila chinhu muna dihema da Mulungu na vigingi vose na hata via va uluwa vizakuwa va shaba. \s Kwika goya chitasa \r (Walawi 24:1-4) \p \v 20 “Walagilize wanhu wa Isilaili wakugalile mavuta yanogile ya mzaituni kwa ichimu cha chitasa, muladi chitasa chidahe kwaka lusita lose. \v 21 Muna dihema da Mulungu kunze ya panzia ijo haulongozi ha sanduku da lagano, Haluni na wanage wezadika goya haulongozi ha Mndewa Mulungu ichigulogulo mbaka imitondo. Lagilizo dino dolondeka jamhigwe na Waisilaili wose na nyelesi zawo siku zose. \c 28 \s Mawalo ya wakulu wa nhambiko \r (Kulawa 39:1-7) \p \v 1 “Mgale Haluni ndugu yako na wanage, Nadabu na Abihu na Eleazali na Isamali. Wagale kulawa mwa wanhu wa Isilaili muladi wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. \v 2 Kwizamsonela Haluni ndugu yako mawalo yelile muladi yadahe kuwoneka yeli na utunhizo na kanoga. \v 3 Walagilize wanhu wose weli na umanyi woniweng'hile ubala wamsonele Haluni mawalo, muladi yadahe kubaguligwa kuwa mkulu wa nhambiko muna usang'hano wangu. \v 4 Walongele wamtendele mawalo yelile, chifuko cha muimhambaga na chizibawo na ng'hanzu na chilemba na mkwiji na joho dodihambigwe. Haluni ndugu yako na wanage wezavala muladi wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. \v 5 Wezasang'hanila nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na nyuzi za zahabu na walo dinogile ibotigwe. \p \v 6 “Wezatengeneza chizibawo cha mkulu wa nhambiko kwa nyuzi za zahabu na nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na fundi. \v 7 Chizakuwa na nzabi mbili za kuchifungila muna diyega zozisonigwe hamwe muna zimhembe zake mbili. \v 8 Mkwiji wizatendigwa fana viya, kwa nyuzi za zahabu na nyuzi za buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na kuwa chinhu chimwe na chizibawo icho. \v 9 Maabaho kwizasola mabwe maidi ya salidoniki na uchanyha yake kwizachola mazina ya wana wa Isilaili. \v 10 Mazina sita muna idibwe da mwanduso na mazina sita muna idibwe dekaidi, uyapange fana viya viwelekigwe. \v 11 Kwizayachola mazina yayo uchanyha ya mabwe yayo fana viya sonala viyochola muhuli. Maabaho uyahambe na kuyengiza muna ivihindo va zahabu. \v 12 Mabwe yayo maidi yezakwikigwa uchanyha ya vihande va muna yamayega va chizibawo kulagusa makabila longo na maidi ya Isilaili. Ivo Haluni kezavala mazina yayo muna yamayega yake haulongozi wangu niye Mndewa Mulungu fana lukumbuso. \v 13 Kwizatenda vihindo vidi va zahabu, \v 14 na mikufu midi ya zahabu yelile ibotigwe fana luzabi. Kwizaifunga mikufu iyo muna ivihindo. \s Chifuko cha mwiimhambaga \r (Kulawa 39:8-21) \p \v 15 “Kwizatenda chifuko cha muimhambaga cha kuhumiza, chitengenezigwe na fundi fana vichitengenezigwe chiya ichizibawo, kwa zahabu na kwa nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe. \v 16 Chifuko icho chibandigwe chizakuwa cha mulaba, sentimita malongo maidi na mbili. \v 17 Chizahambigwa kwa misitali mine ya mabwe ya bei ng'hulu. Msitali wa mwanduso wizakuwa wa hakiki na topazi na alimasi ndung'hu. \v 18 Msitali wekaidi wizakuwa wa zumalidi na johali ya langi ya buluu na alimasi ya langi ya mayani mabisi. \v 19 Msitali wekatatu wizakuwa wa yasito na agate na amesisito. \v 20 Msitali wekane wizakuwa wa zabalajadi na shohamu na yasipi, yose yezagumigwa muna ivihindo va zahabu. \v 21 Lelo hezakuwa na mabwe longo na maidi yoyacholigwe mazina longo na maidi ya wana wa Isilaili. Chila dimwe dizakuwa fana uhula muladi kulagusa makabila longo na maidi. \p \v 22 “Kwa ichimu cha chifuko icho cha muimhambaga, kwizatengeneza mikufu ya zahabu yelile ibotigwe fana luzabi. \v 23 Iviya kwizachitengenezela ichifuko cha muimhambaga mhete mbili za zahabu na kuziguma muna zimhembe mbili za chifuko icho. \v 24 Na uigume imikufu midi ya zahabu muna zimhete izo za chifuko cha muimhambaga. \v 25 Zinhonga ziya mbili za mikufu ya zahabu kwizazigeleka muna ivihindo vidi muladi ziigelekeze na ichihande cha muna yamayega cha chizibawo ubanzi wa kuulongozi. \v 26 Iviya kwizatengeneza mhete mbili za zahabu na kuziguma muna zimhembe mbili za hasi, ubanzi wa mgati wa chifuko cha muimhambaga habehi na ichizibawo. \v 27 Maabaho kwizatengeneza mhete zimwenga mbili za zahabu na kuziguma kuulongozi muna zimhembe mbili za hasi za vihande va muna yamayega va chizibawo, hanhu chizibawo hochiilumba na mkwiji woubotigwe vinogile. \v 28 Chifuko cha muimhambaga chizafungigwa kuna ichizibawo kwa kulumbiliza mkwiji wake na chizibawo kwa luzabi lwa langi ya buluu, muladi chifuko icho cha muimhambaga sekechitohoke mbali chikale muna ichizibawo. \p \v 29 “Haluni viyokwingila hanhu helile, kezavala chifuko cha muimhambaga cha kuhumiza chicholigwe mazina ya makabila ya wana wa Isilaili, kwa kutenda ivo, niye Mndewa Mulungu sizawazimiza ng'o. \v 30 Kwizaguma Ulimu na Sumimu muna ichifuko cha muimhambaga cha kuhumiza, izo zizakuwa uchanyha ya moyo wa Haluni chila viyokwiza haulongozi wangu. Haluni kezasola ulamuzi wa wana wa Isilaili wawo uchanyha ya moyo wake haulongozi wa Mndewa Mulungu siku zose. \s Mawalo yamwenga ya ukulu wa nhambiko \r (Kulawa 39:22-31) \p \v 31 “Kwizasona joho da kuvalila chizibawo kwa nyuzi za langi ya buluu. \v 32 Hagati izakuwa na nyafasi ya kufosezela ditwi, nyafasi iyo izasonigwa na nyuzi muladi sekeidegeke. \v 33 Muna imhindo yake ya hasi kuzunguluka banzi zose, izacholigwa makomamanga ya langi ya buluu na zambalau na ndung'hu, iviya hagati ya makomamanga yayo hezakuwa na mbugi za zahabu. \v 34 Komamanga na mbugi ya zahabu kuzunguluka joho yose. \v 35 Haluni kolondeka yavale ng'hanzu ino lusita viyosang'hana usang'hano wa ukulu wa nhambiko. Dizi da mbugi dizahulikika viyokwingila hanhu helile haulongozi ha Mndewa Mulungu na viyolawa, ivo hezakomigwa bule. \p \v 36 “Maabaho kwizatengeneza chihande cha zahabu yelile na kuchola uchanyha yake fana munhu viyochola muhuli, ‘Yelile kwa Mndewa Mulungu.’ \v 37 Chihande icho kwizachifunga kwa luzabi kuulongozi wa chilemba cha buluu. \v 38 Haluni kezachivala chihande icho kuna ichihanga chake, kwa chihande icho kezasola ubananzi uwatendile Waisilaili kuna ukunilavila nhosa, niye Mndewa Mulungu nizazitogola nhosa zawo. Haluni kezavala chihande icho lusita lose. \p \v 39 “Kwizamtengenezela Haluni joho ditengenezigwe kwa walo dinogile na kumuhogosela chilemba cha walo dinogile na mkwiji utendigwe na fundi. \p \v 40 “Kwizawatengenezela wanage Haluni majoho na mikwiji na kofiya muladi wawoneke wana utunhizo na ukulu. \v 41 Kwizamvaza Haluni ndugu yako na wanage mawalo yano, maabaho uwahake mavuta na kwika kwa sang'hano yelile na uwabagule muladi wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. \v 42 Iviya kwizawasonela kaputula za chitani zondaziwagubike kwandusila mchigudi mbaka muna yamawambo muladi wagubike mwazi wawo. \v 43 Haluni na wanage wezavala kaputula izo chila vondawengile muna dihema da Mulungu hebu vondawawe habehi na ulupango na kutenda sang'hano za ukulu wa nhambiko hana ihanhu helile. Kwa kutenda ivo hawezalagusa mwazi wawo na kukomigwa. Iyo izakuwa ndagilizi ya siku zose kwa Haluni na welesi wake. \c 29 \s Ndagilizi za kuwabagula Haluni na wanage fana wakulu wa nhambiko \r (Walawi 8:1-36) \p \v 1 “Vino niivo vondauwatendela Haluni na wanage muladi kuwabagula wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. Sola dang'ang'a da ng'ombe lume dimwe na mabebelu maidi ya ng'hondolo yelibule chilema chochose, \v 2 na magate hayagumigwe lusu, maandazi hayagumigwe lusu yabulugigwe na mavuta, na magate masisili hayagumigwe lusu, mbali yoigumigwe mavuta. Vinhu vino vose vitengenenzigwe kwa usage lunhili wa ngano. \v 3 Maabaho uvike vinhu ivo muna ichigelo chimwe na uvilave hamwe na diya dang'ang'a da ng'ombe lume na ng'hondolo malume maidi. \p \v 4 “Maabaho wagale Haluni na wanage wa chilume mbaka hana dihema da Mulungu na uwanave na mazi. \v 5 Maabaho kwizasola yaja mawalo ya ukulu wa nhambiko umvaze Haluni, joho na ng'hanzu na chizibawo na chifuko cha muimhambaga na kumzingiliza umkwiji uja ubotigwe vinogile. \v 6 Mvaze Haluni chilemba chiya muna iditwi na kwika chihande chiya cha zahabu yelile uchanyha ya chilemba icho. \v 7 Maabaho sola mavuta yelile na umgidile mditwi jake na umuhake. \p \v 8 “Maabaho wasole wanage na uwavaze ng'hanzu, \v 9 na uwafunge mikwiji muna ivigudi na kuwavaza kofiya zawo, vino ivo vondauweke Haluni na wanage kwa sang'hano yelile. Wawo wezakuwa wakulu wa nhambiko siku zose. \p \v 10 “Maabaho kwizagala dang'ang'a da ng'ombe lume haulongozi ha hema da Mulungu. Haluni na wanage wezakwika makono yawo uchanyha ya ditwi da dang'ang'a da ng'ombe ijo. \v 11 Uchinje dang'ang'a da ng'ombe ijo haulongozi ha Mndewa Mulungu, hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \v 12 Kwizasola damu imwenga ya ng'ombe na wiihake muna yamahembe ya ulupango kwa chidole chako, damu yose yondaisigale kwizaitila hasi ya ulupango. \v 13 Maabaho kwizasola mavuta yose yogubika utumbo, hanhu ha hasi ya maini hamwe na figo mbili na mavuta yake, vose uvitimbule uchanyha ya lupango. \v 14 Mbali nyama ya dang'ang'a da ng'ombe lume ijo na mbende na mavi yake kwizavisola na kuvitimbula kunze ya lago. Ino izakuwa nhambiko ya uhasanyi. \p \v 15 “Maabaho kwizasola imwe mwa ng'ondolo malume waja na umulongele Haluni na wanage weke makono yawo uchanyha ya ditwi jake. \v 16 Weye kwizamchinja na damu yake kwizaimizila banzi zose za ulupango. \v 17 Maabaho kwizamkanha ng'hondolo lume iyo vihande vihande, kwizasunha utumbo wake na migulu yake, uvike vose hamwe na ditwi jake na vihande vake vimwenga. \v 18 Maabaho kwizatimbula bebelu da ng'hondolo ijo jose uchanyha ya lupango muladi kunilavila nhambiko ya kutimbuligwa, mnung'ho wa nhambiko yoitimbuligwa izaninogeza niye Mndewa Mulungu. \p \v 19 “Kwizasola ng'hondolo lume dimwenga, iviya Haluni na wanage wezakwika makono yawo uchanyha ya ditwi jake. \v 20 Kwizamchinja na kusola damu chidogo na kumuhaka Haluni na wanage hanhu ha hasi ha magutwi yawo ya kulume na muna yamadole ng'hulu da mikono yawo ya kulume na madole ng'hulu ya migulu yawo ya ukulume. Damu yondaisigale kwizalumizila ulupango banzi zake zose nne. \v 21 Maabaho kwizasola damu chidogo ili uchanyha ya ulupango hamwe na mavuta yaja yelile ummizile Haluni na mawalo yake, iviya uwamizile wanage na mawalo yawo. Haluni na wanage wezakuwa wela kumwangu hamwe na mawalo yawo yose. \p \v 22 “Kwizasola mavuta ya ng'hondolo lume, mkila wake na mavuta yogubika utumbo na hanhu hanonile hasi ha maini na figo zake mbili na mavuta yake, hamwe na chima cha kulume. Ng'hondolo iyo ni ng'hondolo wa kwikigwa kwa sang'hano yelile. \v 23 Muna ichigelo cha magate hayagumigwe lusu chili haulongozi wangu niye Mndewa Mulungu, kwizasola gate dimwe na andazi dimwe dodigumigwe mavuta na gate sisili dimwe. \v 24 Vinhu vino vose kwizamwing'ha Haluni na wanage muna yamakono yawo, nawo wezavinula uchanyha kuwa chilaguso cha kunilavila nhambiko niye Mndewa Mulungu. \v 25 Maabaho kwizavisola kaidi muna yamakono yawo na kuvitimbula uchanyha ya ulupango hamwe na nhambiko ija ya kutimbuligwa, viwe mnung'ho unogile wouninogeza niye Mndewa Mulungu. Iyo ni nhambiko yoitimbuligwa kwa Mndewa Mulungu. \p \v 26 “Maabaho kwizasola chidali cha bebelu da ng'hondolo na kumwika Haluni kwa sang'hano yelile, na kuchinula uchanyha muladi kunilavila niye Mndewa Mulungu. Nacho chizakuwa chako. \p \v 27 “Kwika kwa sang'hano yelile ya ukulu wa nhambiko, vihande vidi va bebelu da ng'hondolo. Vino ivo chidali chinuligwe uchanyha na chima chibaguligwe. Chidali yeng'higwe Haluni, chima weng'higwe wanage. \v 28 Ivo Waisilaili siku zose wezasola vihande ivo kulawa muna zinhambiko zawo za tindiwalo zowonilavila niye Mndewa Mulungu na kumwing'ha Haluni na wanage, iyo ni nhambiko kwa Mndewa Mulungu. \p \v 29 “Haluni yahadanganika, mawalo yake yelile wezakwing'higwa welesi wake, nawo wezavala siku yawo ya kuhakigwa mavuta na kwikigwa kwa sang'hano yelile. \v 30 Mwana wa Haluni yondayawe mkulu wa nhambiko hanhu ha tati yake, kezavala mawalo yayo siku saba muna dihema da Mulungu, muladi yasang'hane usang'hano hanhu helile. \v 31 Kwizasola nyama ya bebelu ijo da kwikigwa kwa sang'hano yelile na kuikimusa hana ihanhu hamwenga helile. \v 32 Haluni na wanage wezakuja nyama ya bebelu ijo na gate dili muna ichigelo hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \v 33 Wezakuja nyama izo zilavigwe kwa ichimu cha kuilumba na kwika kwa sang'hano yelile na kwa ichimu cha kuwabagula, mbali munhu imwenga sekeyalekeligwe kuja nyama izo kwaviya zela. \v 34 One nyama yoyose hebu magate yezasigala mbaka imitondo, basi kwizaitimbula, sekeidigwe kwaviya yela. \p \v 35 “Ivo niivo vondauwatendele Haluni na wanage kuisondelela na yaja yose yonikulagilize, kwizaweka kwa sang'hano yelile kwa siku saba. \v 36 “Chila siku kwizalava ng'ombe lume dimwe diwe nhambiko ya uhasanyi, kwa kutenda ivo kwizalusafya ulupango, maabaho kwizachigidila mavuta yelile muladi kulubagula ulupango. \v 37 Kwa siku saba kwizalusafya ulupango na kulubagula. Uhakomeleza kutenda ivo, lupango lwizakuwa lwela ng'hani na chinhu chochose chondachidalise ulupango, chizakuwa chela. \s Nhosa za chila siku \p \v 38 “Zino niizo nhambiko zomulondeka kulava uchanyha ya lupango chila siku, wanang'hondolo waidi malume weli na mwaka umwe. \v 39 Mwanang'hondolo imwe kwizamulava imitondo, mwanang'hondolo imwenga kwizamulava ichigulogulo nguku zikwingila. \v 40 Hamwe na mwanang'hondolo wa mwanduso, kwizalava chibaba cha usage lunhili wouhanganyigwe na lita imwe ya mavuta yanogile na lita imwe ya divai fana nhosa ya ching'waji. \v 41 Mwanang'hondolo imwenga wa chigulogulo nguku zikwingila kwizamulavila nhambiko hamwe na nhosa ya usage na ya ching'waji fana viutendile imitondo, mnung'ho wa nhambiko iyo yoilavigwa kwa moto wizaninogeza niye Mndewa Mulungu. \p \v 42 “Nhambiko ino ya kutimbuligwa izalavigwa siku zose, welesi mbaka welesi, haulongozi hangu niye Mndewa Mulungu, haulongozi ha hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu hondaniiting'hane na kulonga na mweye. \v 43 Baho nizaiting'hana na wanhu wa Isilaili, baho hezakwela kwa utunhizo wangu. \v 44 Nizabagula hema da Mulungu na ulupango, iviya nizawabagula Haluni na wanage muladi wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. \v 45 Nizakala hagati ya wanhu wa Isilaili, na nizakuwa Mulungu wawo. \v 46 Baho wezavimanya kuwa niye niiyo Mndewa Mulungu, Mulungu wawo, yoniwalavile muna iisi ya Misili muladi nikale hagati yawo. Niye niiyo Mndewa Mulungu, Mulungu wawo. \c 30 \s Lupango lwa kusomela ubani \r (Kulawa 37:25-28) \p \v 1 “Kwizatengeneza lupango lwa mibiki ya mkenge, kwa ichimu cha kusomela ubani. \v 2 Upango lwenyewo luwe lwa mulaba utali sentimita malongo mane na tano na ugalamu sentimita malongo mane na tano na chimo chake sentimita malongo kenda. Mahembe yake ya chila chingobweda yawe chinhu chimwe na lupango lwenyewo. \v 3 Kwizachihaka zahabu yelile, ubanzi wake wa uchanyha na banzi zake zose na mahembe yake, iviya kwizaitendela lukingo lwa zahabu. \v 4 Kwizaitendela mhete mbili za zahabu na kuziguma hasi muna ulukingo lwa mbavu zake mbili zoziilola, mhete izo zizasang'haniligwa kwamhilila mibiki lusita lwa kuipapila. \v 5 Mibiki iyo iwe ya mkenge na ihakigwe zahabu. \v 6 Lupango ulo lwike haulongozi wa panzia haulongozi wa disanduku da lagano, haulongozi ha ngubiko ya kuilumba, hondaniiting'hane na weye. \p \v 7 “Chila imitondo Haluni viyosasala vitasa, kezasoma ubani wili na mnung'ho unogile uchanyha ya lupango. \v 8 Haluni kolondeka kutenda ivo lusita voyokwacha vitasa ichigulogulo nguku zikwingila. Nhosa ino ya ubani izalavigwa siku zose kwa Mndewa Mulungu bila kuleka muna zinyelesi zenu zikwiza. \v 9 Muna ulupango luno, usome ubani uluhusigwa muhala na sekemulave nhambiko ya kutimbuligwa, hebu nhosa ya usage, hebu kugida nhosa ya ching'waji uchanyha yake. \v 10 Haluni kolondeka kuyasafya mahembe ya ulupango mwanza umwe kwa mwaka. Kezayasafya kwa damu ya nhambiko ya uhasanyi mwanza umwe chila mwaka muna zinyelesi zenu zose, mana lupango ulo lwela ng'hani kumwangu niye Mndewa Mulungu.” \s Kodi ya hema da Mndewa Mulungu \p \v 11 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 12 “Vondauwapete Waisilaili, chila munhu kezamuliha maliho Mndewa Mulungu kwa ichimu cha ugima wake muladi hagati yawo sekekuwe na mitamu ihile lusita lwa kupetigwa. \v 13 Chila munhu yopetigwa kolondeka yalihe nusu shekeli ya hela, fana viipimigwe muna dihema da Mulungu. Ino niiyo nhosa yondayanilavile niye Mndewa Mulungu. \v 14 Chila munhu yopetigwa kwandusila miyaka malongo maidi na kugendelela, kezanilavila niye Mndewa Mulungu nhosa iyo. \v 15 Tajili sekeyalave kufosa nudu shekeli iyo ya hela hebu ngayengaye sekeyalave chidogo ya nusu shekeli iyo ya hela vomumulavila Mndewa Mulungu nhambiko ya kuilumba kwa ichimu cha ugima wenu. \v 16 Kwizahokela maliho yayo ya kuilumba kulawa kwa Waisilaili na kwizayasang'hanila kwa sang'hano za hema da Mulungu, nayo yawe lukumbuso kwa Waisilaili haulongozi wangu niye Mndewa Mulungu muladi kuwatendelani kuilumba.” \s Ziga dodiumbigwe kwa shaba \p \v 17 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 18 “Kwizatengeneza ziga dodiumbigwe kwa shaba da kunawila dili na kalilo da shaba, udike hagati ya dihema da Mulungu na ulupango, na kudiguma mazi mgati yake. \v 19 Haluni na wanage wezasang'hanila mazi yayo kunawa makono yawo na migulu yawo, \v 20 Lusita wang'hali hawanakwingila muna dihema da Mulungu hebu kukwenhuka habehi ya lupango muladi kumulavila Mndewa Mulungu nhambiko za kutimbuligwa kwa moto. Wezatenda ivo muladi sekewadanganike. \v 21 Wolondeka wanawe makono yawo na migulu yawo muladi sekewadanganike. Dino dizakuwa lagilizo jawo siku zose, kwandusila Haluni na wanage na kugendelela.” \s Mavuta yelile \p \v 22 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 23 “Kwizasola vilungo vinogile ng'hani fana vino, manemane ya mazi chilo sita, mdalasini uli na mnung'ho unogile chilo nhatu, vilungo vinung'hila goya chilo nhatu, \v 24 na modeli imwenga ya mdalasini chilo sita, ningo izo zose ziwe za kwiilinga na ningo za hema da Mulungu, iviya uyahanganye na lita nne za mavuta ya mzaituni. \v 25 Kwa vilungo ivo kwizatenda mavuta yelile na uyahanganye fana munhu yokwenga mavuta yonung'hila goya, mavuta yayo yela kwa kuhaka. \v 26 Maabaho mavuta yayo kwizayagida muna dihema da Mulungu na sanduku da lagano \v 27 na meza na via vake vose, chinala cha chitasa na via vake, lupango lwa kusomela ubani \v 28 na lupango lwa kutimbulila nhambiko na via vake vose na ziga na kalilo jake. \v 29 Kwizavibagula vinhu ivo, muladi veleng'hani. Chochose chondachidalise vinhu ivo, chizakuwa chela. \v 30 Maabaho umuhake mavuta yelile Haluni na wanage na kuwabagula muladi wanisang'hanile fana wakulu wa nhambiko. \v 31 Walongele wanhu wa Isilaili, ‘Yano yezakuwa mavuta yangu yelile ya kuhaka muna zinyelesi zenu zose. \v 32 Mavuta yayo sekemumgidile munhu imwenga yoyose, hebu sekemutengeneze mavuta yamwenga yalingile yano, mavuta yano yela na lusita lose yolondeka yele kumwenu. \v 33 Munhu yoyose yondayenge mavuta fana yano hebu kumuhaka munhu imwenga yoyose halondeka kuhakigwa mavuta yano, kezawingigwa na wanhu wake.’ ” \s Ubani \p \v 34 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Sola vilungo vino vili umulile, natafi na shekelesi na kelibena, vilungo vili na mnung'ho unogile, hamwe na ubani unogile. Vinhu ivo vose viwe va ningo imwe. \v 35 Maabaho kwizasang'hanila via ivo kutengenezela ubani fana viutengenezigwa na munhu yotenda vinhu vonhung'hila goya, ubani uli na munyu na mzelu na wela. \v 36 Maabaho kwizaudunda uwe usage lunhili muladi usang'haniligwe muna dihema da Mulungu na kuwika haulongozi wa disanduku da lagano, hanhu hondaniiting'hane na weye, uwo kumwenu wizakuwa ubani welile ng'hani. \v 37 Sekemuitendele wenyewo ubani ulingile vino, ubani uwo wizakuwa wela kumwenu haulongozi wangu niye Mndewa Mulungu. \v 38 Munhu yoyose yoitengenezela ubani ulingile uwo na kuusang'hanila fana mavuta yonung'ha goya, kezawingigwa na wanhu wake.” \c 31 \s Wanhu wa kusasala hema da Mulungu \r (Kulawa 35:30-36:1) \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 2 “Nimsagula Bezaleli, mwana wa Uli, mzukulu wa Huli, kulawa kabila da Yuda, \v 3 na nimmemeza Muhe wangu. Nimwing'ha udahi na kuzowela na nzewele na umanyi wa kutengeneza vinhu, \v 4 muladi yatole sang'hano za umanyi, yahonde zahabu na hela na shaba, \v 5 na kusongola mabwe ya kuhamba na kusongola mibiki na kutenda ufundi wa chila modeli. \v 6 Iviya nimsagula Oholiabu mwana wa Ahisamaki, kulawa kabila da Dani, yamtaze. Iviya niweng'ha udahi mkulu wanhu wamwenga kwa ichimu cha sang'hano mbasakanyo, muladi watengeneze vinhu vose vinikulagilize. \v 7 Watengeneze hema da Mulungu na sanduku da lagano na ngubiko iyo ya kuilumba ili uchanyha yake, hamwe na via vake vose, \v 8 meza na via vake na chinala cha chitasa na via vake vose na lupango lwa kusomela ubani, \v 9 lupango lwa kutimbulila nhambiko na via vake vose, ziga na kalilo jake, \v 10 na mawalo yabotigwe vinogile, mawalo yelile ya mkulu wa nhambiko Haluni na mawalo ya wanage wondawatende sang'hano ya ukulu wa nhambiko, \v 11 mavuta yelile na ubani wili na mnung'ho unogile kwa ichimu cha hanhu helile. Vinhu ivo vizatengenezigwa fana viya vinikulagilize.” \s Siku ya Mhumulo \p \v 12 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 13 “Walongele wanhu wa Isilaili, ‘Izindilileni siku yangu ya Mhumulo, mana chino ni chilaguso hagati ya niye na mweye kwa nyelesi zenu zose, ivo mwizavimanya kuwa kweli niye niiyo Mndewa Mulungu, yonimtendani mwele. \v 14 Molondeka muizindilile Siku ya Mhumulo, kwaviya yela kumwenu. Munhu yoyose yoitenda siku iyo yambule mwiko, kolondeka yakomigwe. Munhu yoyose yosang'hana usang'hano siku iyo, kolondeka yawingigwe na wanhu wake. \v 15 Sang'haneni sang'hano zenu kwa siku sita, mbali siku yesaba ni siku ya kuhumula ni yela, siku iniibagule niye Mndewa Mulungu. Munhu yoyose yosang'hana usang'hano muna Isiku ya Mhumulo, kolondeka yakomigwe. \v 16 Waisilaili waizindilile Siku ya Mhumulo na waitende kwa nyelesi zawo zose fana viya lagano da siku zose. \v 17 Chizakuwa chilaguso hagati ya niye na Waisilaili siku zose, mana niye Mndewa Mulungu nilumba ulanga na isi kwa siku sita, mbali siku yesaba nileka kusang'hana usang'hano na nihumula.’ ” \p \v 18 Mndewa Mulungu viyakomeleze kulonga na Musa kuna mulima wa Sinai, kamwing'ha Musa vibawo vidi va mabwe ya ukalangama, vandikigwe malagilizo kwa chidole cha Mulungu mwenyewo. \c 32 \s Nyang'hiti ya dang'ang'a da zahabu \r (Kumbukumbu 9:6-29) \p \v 1 Wanhu viwawonile Musa kakalama kuhumuluka kulawa kuna mulima, waiting'hana kumzunguluka Haluni na wamulongela, “Chitengenezele nyang'hiti za milungu yondaichilongoze. Musa yoyachilavile kuna iisi ya Misili, hachivimanyile kapatigwa na choni.” \v 2 Haluni kawedika, soleni heleni za zahabu muna yamagutwi ya wake zenu na wanenu, munigalile. \v 3 Ivo wanhu wose wahambula heleni zawo za zahabu na wamgalila Haluni. \v 4 Haluni kazihokela kulawa muna yamakono yawo na katengeneza dang'ang'a lume da wa ng'ombe wa zahabu. Wanhu walonga, “Weye Isilaili, ino iyo mulungu wetu, yoyachilavile kuna iisi ya Misili!” \p \v 5 Maabaho Haluni viyawonile ivo, kazenga lupango haulongozi ha didang'ang'a na kalonga, “Igolo kwizakuwa na dugila da kumuhishimu Mndewa Mulungu.” \v 6 Igolo yake wanhu waidawa walava nhambiko za kutimbula na nhambiko za tindiwalo. Wanhu wakala hasi kuja na kung'wa, maabaho wema na kuvina. \p \v 7 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Humuluka, kwaviya wanhu wako wouwalavile kuna iisi ya Misili wahasanya. \v 8 Waileka nzila ija yoniwalagilize kuisondelela, watenda dang'ang'a lume da zahabu na kuditambikila na kudilavila nhosa, wolonga, ‘Weye Isilaili, ino niiyo mulungu wetu, yoyachilavile kuna iisi ya Misili!’ ” \v 9 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Niwawona wanhu wano, wana mizoyo midala. \v 10 Lelo sekeunigomese, nileke niwadanganize kwa ludoko lwangu. Maabaho kufosela weye, nizatenda wanhu wa kabila kulu.” \p \v 11 Mbali Musa kamulamba Mndewa Mulungu, Mulungu wake, kamulongela, “Weye Mndewa Mulungu, habali kuna ludoko na wanhu wako wouwalavile kuna iisi ya Misili kwa udahi wako mkulu na mkono wako uli na ludabwa? \v 12 One uhatenda ivo, Wamisili wezadaha kulonga kuwa kawalava muna iisi ya Misili muladi kuwakoma muna mulima na kuwananga. Galula magesa yako ya ludoko na sekeuwatende wanhu wako mbuli zihile. \v 13 Wakumbuke wasang'hani wako, Bulahimu na Isaka na Yakobo, wouwalahile kwa kulonga, ‘Nizakongeza welesi wenu fana nhondo za kuulanga na nizaweng'ha welesi wenu isi ino yose yonimulahileni kuweng'ha, izakuwa yawo siku zose.’ ” \v 14 Mndewa Mulungu kagalula magesa yake ya kuwatendela wanhu wake mbuli zihile zoyalongile. \p \v 15 Maabaho Musa kahumuluka kulawa kuna mulima kuno kamha vibawo vidi va mabwe va ukalangama muna yamakono yake, vandikigwe banzi zose. \v 16 Vibawo ivo vikala sang'hano ya Mulungu, mwandiko wandikigwa na Mulungu mwenyewo. \p \v 17 Yoshua viyahulike madizi ya wanhu woguta, kamulongela Musa, “Nohulika dizi da ng'hondo muna dilago.” \p \v 18 Musa kamwidika, “Siyo dizi da kuhuma hebu kuhumwa, mbali dizi da wanhu wokwimba.” \p \v 19 Musa viyafikile mudilago na kuwona dang'ang'a na wanhu wovina, kawona ludoko ng'hani. Kavasa ivibawo viya kulawa muna yamakono yake na kuvibena haja hasi ya mulima. \v 20 Kasola dang'ang'a lume dowatendile na kadisoma moto, maabaho kadidunda mbaka diwa usage, kakologa usage uwo muna yamazi na kawawangiliza Waisilaili wang'we. \v 21 Musa kamuuza Haluni, “Wanhu wano wakutenda choni mbaka kuwatenda watende uhasanyi mkulu ivo?” \p \v 22 Haluni kamwidika, “Sekeuniwonele ludoko niye msang'hani wako. Kuwamanya wanhu wano viwaisasale kutenda yehile. \v 23 Wanilongela, ‘Chitendele milungu yondaichilongoze. Musa yoyachilavile kuna iisi ya Misili hachivimanyile kapatigwa na choni.’ \v 24 Niwalongela, ‘Chila munhu yeli na vinhu va zahabu yavigale. Ivo wanigalila, nivilumbula muna umoto na dang'ang'a lume dilawilila!’ ” \p \v 25 Musa kawona kuwa wanhu wamuleka Mulungu na wotenda viwolonda. Haluni kawalekela wamuleke Mulungu na watende viwolonda, na kuigalila chinyala haulongozi ha wehi wawo. \v 26 Ivo Musa kema haulongozi ha ulwivi lwa dilago na kulonga, “Yoyose yeli ubanzi wa Mndewa Mulungu, yeze hano!” Ivo welesi wose wa Lawi waiting'hana kumzunguluka. \v 27 Kawalongela, “Mndewa Mulungu, Mulungu wa Isilaili, kolonga, ‘Chila mulume yaifunge panga jake muna ichigudi, yazunguluke chila hanhu muna dilago, kulawa lwivi lumwe mbaka umwenga, chila munhu yamkome ndugu yake na mbwiyake na mkaya miyage.’ ” \v 28 Walawi watenda fana Musa viyalongile. Siku iyo wanhu elufu nhatu wakomigwa. \v 29 Maabaho Musa kalonga, “Diyelo mwikigwa kwa sang'hano ya Mndewa Mulungu, kwaviya hamulemile kuwakoma wanenu na ndugu zenu. Mndewa Mulungu yamtemeleni mate diyelo idino.” \p \v 30 Igolo yake Musa kawalongela wanhu, “Muhasanya ng'hani. Mbali sambi nizahita kuchanyha kwa Mndewa Mulungu, yodahika nizadaha kuilumba kwa ichimu chenu.” \v 31 Musa kabwela kaidi kwa Mndewa Mulungu na kumulongela, “Ona, yaja yawatendile wanhu wano yakala uhasanyi mkulu! Wakala waitendela milungu ya zahabu. \v 32 Mbali lelo nokulamba walekelele uhasanyi wawo. One huwalekelele, nokulamba unisegeze muna ichitabu chako chowandike mazina ya wanhu wako.” \p \v 33 Mndewa Mulungu kamwidika Musa, “Wanhu wose wowanhendele uhasanyi nizawasegeza muna ichitabu changu. \v 34 Lelo hita ukawalongoze wanhu mbaka hanhu honikulongele. Msenga wangu wa kuulanga kezakulongolela. Siku yondaniwezileni, nizawatagusa kwa ichimu cha uhasanyi wawo.” \p \v 35 Ivo Mndewa Mulungu kawagalila wanhu tamu dihile, kwaviya wamulongela Haluni yawatendele dang'ang'a lume da zahabu. \c 33 \s Mndewa Mulungu kowalongela Waisilaili wasegele kuna mulima wa Sinai \p \v 1 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Segeleni hano, weye na wanhu wouwalavile kuna iisi ya Misili, muhite kuna iisi yoniwalahile Bulahimu na Isaka na Yakobo, nilonga, ‘Isi ino nizaweng'ha welesi wenu.’ \v 2 Nizamtuma msenga wa kuulanga yawalongolele, nizawawinga Wakanaani na Waamoli na Wahiti na Wapelizi na Wahivi na Wayebusi. \v 3 Hiteni kuna iisi ili na ulongo unogile. Mbali sizahita hamwe na mweye kwaviya mweye ni wanhu muli na mizoyo midala, muladi sekeniwadanganize muna inzila.” \p \v 4 Wanhu viwahulike mbuli zino zihile, wandusa kulila kwa usungu na habule munhu yavalile mahambo. \v 5 Mana Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Walongele Waisilaili, ‘Mweye ni wanhu muli na mizoyo midala. One nihitile hamwe na mweye kwa lusita, nahadahile kumkomani. Ivo hambuleni mahambo yenu na nizalamula va kutenda.’ ” \v 6 Ivo wanhu wa Isilaili wahambula mahambo yawo kuna mulima wa Holebu. \s Hema dimwenga Mndewa Mulungu moyoiting'hana na Musa \p \v 7 Musa kakala na chihendo cha kudisola dihema dimwenga na kudisimika kunze ya lago. Hema ijo kaditanga, “Hema da mting'hano.” Munhu yoyose yalondile kumpula Mndewa Mulungu kahita kuna dihema ijo, kunze kutali chidogo na dilago. \v 8 Chila lusita Musa viyohita kuna dihema, wanhu wose wema hana ihanhu ha kwingilila muna dihema jake na kumulola Musa mbaka viyengile muna dihema ijo. \v 9 Musa viyengile muna dihema, wingu dilingile fana mhanda dihumuluka hasi hana ihanhu hakwingilia hana dihema, Mndewa Mulungu kamulongela Musa kulawa muna diwingu. \v 10 Wanhu wose viwawonile wingu dilingile fana mhanda hana ihanhu ha kwingilila hana dihema, chila imwe wawo katambika hana ihanhu baho ha kwingilila. \v 11 Vino niivo Mndewa Mulungu viyalongile na Musa chihanga kwa chihanga, fana viya munhu kolonga na mbwiyake. Maabaho Musa kabwela kuna dilago. Yoshua, mwana wa Nuni, mbwanga yoyakalile msang'hani wake, kasigala muna dihema. \s Mndewa Mulungu kolagana kuwa hamwe na wanhu wake \p \v 12 Musa kamulongela Mndewa Mulungu, “Kunilongela, ‘Walongoze wanhu wano,’ mbali hunilongele yelihi yondaumtume na niye. Kulonga, ‘Nikumanya kwa zina jako na ninogeligwa na weye.’ \v 13 Ivo one kunogeligwa na niye, nilagusile nzila zako, muladi nikumanye na kugendelela kunogelwa na niye. Ukumbuke kuwa wanhu wa kabila dino ni wako.” \v 14 Mndewa Mulungu kalonga, “Niye nizahita na weye, nizakutenda uhumule.” \v 15 Musa kamulongela, “One huhita hamwe na cheye, sekeuchisegeze hanhu hano. \v 16 Vino nizavimanyaze kuwa kunogeligwa na niye na wanhu wako, one huhitile hamwe na cheye? Uhahita hamwe na cheye izachitenda niye na wanhu wako kuwa wanhu wa chiiyeka mwa iwanhu wako.” \p \v 17 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Nizatenda fana viya viunilongele, kwaviya ninogeligwa na weye na nikumanya kwa zina jako.” \p \v 18 Musa kalonga, “Nokulamba, nilaguse utunhizo wako.” \p \v 19 Mndewa Mulungu kamwidika, “Nizafosa haulongozi wako na kukulagusa unovu wangu wose. Niye nizagong'onda zina jangu, ‘Mndewa Mulungu.’ Nizamnogela ija yonilonda kumnogela na nizamuwonela ubazi ija yonilonda kumuwonela ubazi.” \p \v 20 Mbali kalonga, “Sizakuleka uwone chihanga changu, mana munhu yahaniwona niye hawa mgima.” \v 21 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Hana hanhu habehi yangu, hondaudahe kwima uchanyha ya luwe. \v 22 Utunhizo wangu viufosa, nizakuguma muna imbane muuluwe na kukugubika kwa mkono wangu, mbaka vondanifose. \v 23 Maabaho nizasegeza mkono wangu na kwizaniwona ichisogo, mbali chihanga changu whizachiwona.” \c 34 \s Vibawo va sambi va ukalangama \r (Kumbukumbu 10:1-5) \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Songola vibawo vidi va mabwe vilingile fana viya va mwanduso, niye nizavandika mbuli ziya zonizandike muna ivibawo va mwanduso vouvibenile. \v 2 Isasale igolo imitotondo ukwele kwiichisuili cha mulima wa Sinai uiting'hane na niye. \v 3 Munhu yoyose sekeyeze hamwe na weye, hebu sekeyawoneke hanhu hohose kuna mulima, hebu ng'ombe na ng'hondolo sekewadimigwe kuna mulima.” \v 4 Ivo Musa kasongola vibawo vidi va mabwe fana viya va mwanduso. Igolo yake chilochilo kasegela, kakwela kumulima wa Sinai, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize. Kuno kamha vibawo viya vidi va mabwe muna yamakono yake. \p \v 5 Mndewa Mulungu kahumuluka muna diwingu, kema na Musa haja. Mndewa Mulungu kagong'onda zina jake. \v 6 Maabaho Mndewa Mulungu kafosa haulongozi ha Musa, kagong'onda, “Mndewa Mulungu, Mndewa Mulungu, Mulungu nili na ubazi na unovu, nabule ludoko lwa himahima, nimema ulondo wa kufunya umoyo na kwaminika. \v 7 Nolagusa ulondo wa kufunya umoyo kwa nyelesi maelufu, nolekelela ubananzi na uhasanyi, mbali sizaleka kuwatagusa wana na wazukulu wa nyelesi yetatu na yekane za wabananzi.” \p \v 8 Musa katumbala mavindi himahima mbaka chihanga chake chidalisa hasi na kamtambikila Mndewa Mulungu. \v 9 Kalonga, “Weye Mndewa Mulungu, fana nikunogeza, nokupula uhite hamwe na cheye. Wanhu wano wana mizoyo midala, mbali uchilekelele wihi wetu na uhasanyi wetu, uchihokele fana wanhu wako mwenyewo.” \s Lagano dotendigwa kaidi \p \v 10 Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Sambi notenda lagano. Haulongozi ha wanhu wako nizatenda mauzauza yaja hayanalawilila muna iisi yose, hebu muna dikabila jojose. Wanhu wose womukala nawo wezawona sang'hano zangu ng'hulu. Mana nizatenda na weye mbuli za mauzauza na za kudumbiza. \v 11 Yamha malagilizo yonikwing'ha diyelo. Nizawawinga haulongozi wako Waamoli na Wakanaani na Wahiti na Wapelizi na Wahivi na Wayebusi. \v 12 Uiteganye sekeutende lagano na wanhu wokala muna iisi youhita, kwaviya dizakuwa mtego hagati yako. \v 13 Kwizabomola milupango yawo na kuzibena mhanda zawo za kutambikila na mibiki ya milungu yawo ya Ashela. \p \v 14 “Sekeutambikile milungu imwenga, kwaviya niye Mndewa Mulungu nomanyika kwa zina, ‘Yeli na migongo,’ niye ni Mulungu yeli na migongo. \v 15 Sekeutende lagano jojose na wanhu wa isi iyo, kwaviya wanhu vondawasondelele milungu yawo fana munhu yoyotenda ugoni na vondawaitambikile, wezakugoneka. Weye kwizakuja ndiya zowotambikila milungu yawo, \v 16 na uhawasagula wandele wawo wawe wake wa wanago, na wandele wawo wotambikila milungu yawo, wezawasongeza wabwanga zenu wasondelele milungu yawo fana wanhu wowotenda ugoni. \p \v 17 “Sekeuitendele nyang'hiti za milungu ya zuma. \p \v 18 “Tenda Dugila da Magate Hayagumigwe Lusu. Kwa siku saba kwizakuja magate hayagumigwe lusu fana vinikulagilize lusita lwikigwe muna umwezi wa Abibu. Mana muna umwezi uwo kulavigwa muna iisi ya Misili. \p \v 19 “Wana wa udele wose ni wangu, hamwe na wana wa udele wa chilume wa wanyama wako wose, ng'ombe na ng'hondolo. \v 20 Mbali chaudele wa chihongwe kwizamkombola kwa kunilavila mwanang'hondolo, one humkombole, mbene isingo. Wakombole wanago wa udele wose wa chilume. \p “Munhu yoyose sekeyeze kumwangu bila chinhu. \p \v 21 “Siku sita kwizasang'hana usang'hano, mbali siku yesaba kwizahumula, hata ihawa lusita lwa kulima hebu kugobola kwizahumula. \p \v 22 “Tenda Dugila da Majuma kwa kuhuna ngano yako mwanduso, na Dugila da Kuduganya Vinhu Vimugobole kuuhelelo wa mwaka. \p \v 23 “Miyanza mitatu kwa mwaka chila mulume kolondeka kuiduganya haulongozi wangu, niye Mndewa Mulungu, Mulungu wa Isilaili. \v 24 Nizawawinga wanhu wa zisi zimwenga haulongozi wako kuzongeza mhaka zenu. Habule munhu yoyose yondayaimelele mate isi yako lusita vondauiting'hane kunitambikila niye Mndewa Mulungu, Mulungu wenu, miyanza mitatu chila mwaka. \p \v 25 “Sekeunilavile nhosa ya damu na lusu, hebu nhambiko ya Dugila da Pasaka sekeisigazigwe mbaka imitondo. \p \v 26 “Ndiya ya mwanduso ya isi yako na ndiya inogile kwizaigala kuna ikaye ya Mndewa Mulungu, Mulungu wako. \p “Sekeumkimuse mwanaluti muna yamatombo ya mami yake.” \p \v 27 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, “Yandika malagilizo yano, mana kwa mbuli zino nitenda lagano na weye na Waisilaili.” \v 28 Musa kakala kuja na Mndewa Mulungu kwa siku malongo mane, imisi na ichilo, hadile chinhu hebu hang'wile mazi. Kandika muna ivibawo mbuli za lagano na ndagilizi longo. \s Musa kohumuluka muna mulima wa Sinai \p \v 29 Musa viyahumuluke kuna mulima wa Sinai kuno kamha vibawo vidi va ukalangama muna umkono wake vandikigwe mbuli za lagano, havimanyile kuwa chihanga chake chikala chikwaka kwaviya kalonga na Mndewa Mulungu. \v 30 Haluni na Waisilaili wose viwamuwonile Musa wadumba kumkwenhukila kwaviya chihanga chake chikala chokwaka. \v 31 Mbali Musa kawatanga Haluni na walala wose wa Waisilaili wamkwenhukile, maabaho kalonga nawo. \v 32 Hamwande Waisilaili wamkwenhukila, nayo kaweng'ha ndagilizi zose ziyeng'higwe na Mndewa Mulungu kuja mulima wa Sinai. \v 33 Musa viyakomeleze kulonga nawo, kachigubika chihanga chake na chitambala. \v 34 Chila lusita Musa viyahitile kulonga na Mndewa Mulungu, kasegeza ichitambala mbaka viyalawile kunze. Viyalawile kunze kawalongela Waisilaili mbuli zose ziyalagilizigwe, \v 35 Waisilaili wachiwona chihanga cha Musa chokwaka. Musa kaigubika na chitambala kaidi mbaka lusita viyahitile kulonga na Mndewa Mulungu. \c 35 \s Malagilizo ya Siku ya Mhumulo \p \v 1 Musa kawaduganya hamwe Waisilaili wose, kawalongela, “Vino ivo Mndewa Mulungu voyamulagilizeni mutende. \v 2 Kwa siku sita sang'haneni sang'hano zenu, mbali siku yesaba izakuwa yela kumwenu, siku ya kuhumula ng'hani Mndewa Mulungu. Munhu yoyose yondayasang'hane usang'hano muna isiku iyo kolondeka yakomigwe. \p \v 3 “Hata moto sekemukwache muna Isiku ya Mhumulo.” \s Nhosa kwa ichimu cha hema da Mulungu \p \v 4 Musa kawalongela wanhu wose wa Isilaili, “Chinhu chino icho Mndewa Mulungu choyamulongeleni mutende. \v 5 Soleni nhosa ya kumwing'ha Mndewa Mulungu muna ivinhu venu. Chila munhu yeli na moyo unogile kezamgalila Mndewa Mulungu nhosa ya zahabu na hela na shaba, \v 6 na nyuzi za buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na mazoya ya luti. \v 7 Mbende za ng'hondolo lume zozihakigwe langi ndung'hu na mbende za wanyama wamwenga na mbawo za mkenge, \v 8 na mavuta kwa chiya chitasa, vilungo kwa mavuta yelile na ubani uli na mnung'ho unogile, \v 9 na mabwe yokwaka ya salidoniki na mabwe yokwaka yamwenga kwa ichimu cha mahambo, chifuko cha muimhambaga na chizibawo cha mkulu wa nhambiko. \s Via va hema da Mulungu \p \v 10 “Chila munhu yeli na umanyi yeli hagati yenu yeze yatengeneze chila chinhu Mndewa Mulungu chiyalagilize, \v 11 na hema da Mulungu na ngubiko yake na panzia jake na ngwamo zake na mhanda zake na makalilo yake \v 12 na sanduku da lagano na mibiki yake na ngubiko ya chigoda cha ubazi na panzia da hanhu helile ng'hani, \v 13 na meza na mibiki yake ya kwamhila na viya vake vose, hamwe na magate yelile yekigwe haulongozi ha Mndewa Mulungu. \v 14 Na vinala va chitasa hamwe na viya vake vose, vitasa vake na mavuta yake, \v 15 na lupango lwa kufukizila ubani na mibiki yake, mavuta yelile na ubani wili na mnung'ho unogile na panzia da hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \v 16 Na lupango lwa kutimbulila nhambiko hamwe na lwavu lwa shaba, mibiki yake hamwe na via vake vose na ziga na kalilo jake, \v 17 na mapanzia ya luwa, na mhanda zake na vikalilo vake vose, panzia da ulwivi lwa luwa, \v 18 na vigingi va hema da Mulungu na vigingi va uluwa na nzabi zake. \v 19 Na mawalo yoyabotigwe vinogile ng'hani kwa ichimu cha sang'hano ya hanhu helile, yaani mawalo yelile ya mkulu wa nhambiko Haluni na wanage kwa ichimu cha sang'hano zawo za ukulu wa nhambiko.” \s Wanhu wogala nhosa zawo \p \v 20 Wanhu wose wa Isilaili wasegela haulongozi wa Musa, \v 21 na chila munhu moyo wake womulonda kumtendela yeze na kumgalila nhosa Mndewa Mulungu kwa ichimu cha hema da Mulungu na kwa ichimu cha usang'hano wa hema ijo, na kwa mawalo yayo yelile ya ukulu wa nhambiko. \v 22 Wose weli na moyo wa unyendanyenda, walume kwa wanaake wagala heleni za kuvala muna imhula na heleni za kuvala muna yamagutwi na mhete za mihuli na bangili na chila chinhu cha zahabu, chila munhu kamulavila Mndewa Mulungu chinhu cha zahabu. \v 23 Wanhu wose wagala nyuzi zawo za buluu hebu zambalau na ndung'hu hebu chitani chinogile hebu mazoya ya luti hebu mbende za ng'hondolo dihakigwe langi ndung'hu hebu mbende za wanyama wamwenga. \v 24 Chila munhu yadahile kulava hela hebu shaba, kaigala kwa Mndewa Mulungu fana nhosa yake. Iviya chila munhu yakalile na mbawo za mkenge kwa sang'hano yoyose kazigala. \v 25 Wanaake wose wadahile kubota, wagala vinhu vibotigwe kwa nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe vinogile. \v 26 Wanaake wose mizoyo yawo yowalonda kuwatendela, wabota mazoya ya luti. \v 27 Walangulizi wagala mabwe ya yotangigwa salidoniki na mabwe ya kwikigwa muna ichifuko cha muimhambaga na chizibawo. \v 28 Iviya wagala vilungo na mavuta ya mzaituni kwa ichimu cha chitasa na mavuta yelile na ubani uli na mnung'ho unogile. \v 29 Waisilaili wose walume kwa wanaake, wowalondile muna umoyo wawo kugala chinhu chochose kwa kusang'hana usang'hano uja Mndewa Mulungu uyamulagilize Musa usang'hanike, wagala vinhu ivo kuwa nhambiko ya kulonda wenyewo kwa Mndewa Mulungu. \s Wasang'hani wotenda hema jelile da Mndewa Mulungu \p \v 30 Musa kawalongela Waisilaili, “Mndewa Mulungu kamsagula Bezaleli, mwana wa Uli, mzukulu wa Huli kulawa kabila da Yuda. \v 31 Mulungu kammemeza muhe wake na kamwing'ha udahi na nzewele na umanyi na ufundi \v 32 muladi yatole sang'hano za umanyi, yahonde zahabu na hela na shaba, \v 33 na kusongola mabwe ya kuhamba na kusongola mibiki na kutenda ufundi wa chila modeli. \v 34 Iviya kamulongoza yeye na Oholiabu mwana wa Ahisamaki, wa kabila da Dani wawe na udahi wa kuwafunza wamwenga. \v 35 Mndewa Mulungu kaweng'ha udahi wa kusang'hana chila sang'hano ya ufundi hebu yoitendigwa na wanhu wa umanyi hebu mafundi wa kutalizi kwa nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe kwa kusang'hanila ufundi wowose wa msanii. \c 36 \p \v 1 “Bezaleli na Oholiabu na wasang'hani wamwenga waja Mndewa Mulungu yaweng'hile nzewele na umanyi, waja wavimanyile kutenda chila chinhu chochilondeka kuzengela hema da Mulungu, wezatenda chila chinhu fana viya Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa.” \s Wanhu wogala vitumetume vingi \p \v 2 Musa kamtanga Bezaleli na Oholiabu na mafundi wamwenga waja Mndewa Mulungu yaweng'hile udahi, wowolonda kutaza. Musa kawalongela wanduse usang'hano. \v 3 Wahokela kulawa kwa Musa vinhu vose vilavigwe na Waisilaili kwa ichimu cha sang'hano za hema da Mulungu. Wanhu wagendelela kumgalila Musa nhambiko zawo chila imitondo kwa kulonda wenyewo. \v 4 Ivo wanhu waja weli na ufundi wowatendile sang'hano zose muna dihema wahita \v 5 na wamulongela Musa, “Wanhu wagala vinhu vingi kufosa viya vovilondeka kwa usang'hano uja uyachilagilize Mndewa Mulungu chiusang'hane.” \p \v 6 Musa kalagiliza na mbuli iyo igong'ondigwa muna dilago, “Chila munhu, mulume hebu mwanamke, sekeyagale vitumetume vingi kwa ichimu cha hema da Mulungu.” Wanhu wagomesigwa kugala vinhu, \v 7 kwaviya vinhu viwagalile vifaya kwa sang'hano iyo yose na vimwenga visigala. \s Kutenda hema da Mulungu \r (Kulawa 26:1-37) \p \v 8 Walume wose weli na udahi wazenga hema da Mulungu kwa mapanzia longo ya mawalo yanogile yabotigwe kwa nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na kuhamba vilumbe walingile fana wasenga wa kuulanga wasongoligwe na fundi. \v 9 Mapanzia yose yakala na utali wa mita longo na mbili na ugalamu mita mbili. Mapanzia yose yakala na ningo imwe. \v 10 Kayalumbiliza mapanzia matano kutenda chihande chimwe na kutenda ivo ivo yaja yamwenga matano. \v 11 Kasona vitanzi va buluu muimhindo ya dipanzia da uhelelo da chihande cha mwanduso, vitanzi vimwenga muna dipanzia da uhelelo da chihande cha uhelelo. \v 12 Kagela vitanzi malongo matano muna dipanzia da mwanduso da chihande cha mwanduso na vitanzi malongo matano muna uhelelo wa panzia dekaidi, vitanzi vose viilola. \v 13 Maabaho katengeneza vihindo malongo matano va zahabu muladi kulumbilizila vihande vidi va panzia, ivo hema da Mulungu diwa chinhu chimwe. \p \v 14 Iviya katenda ngubiko imwenga ya hema jeile kwa mapanzia longo na dimwe ya mazoya ya luti. \v 15 Wayatenda yose yailinge, utali wa mita longo na tatu na ugalamu mita mbili. \v 16 Kayalumbiliza mapanzia matano hamwe na mapanzia sita hamwe. \v 17 Maabaho kagela vitanzi malongo matano muimhindo ya panzia da uhelelo da chihande cha mwanduso na vitanzi malongo matano muimhindo ya chihande chekaidi. \v 18 Maabaho katenda vihindo malongo matano va shaba muladi kulumbiliza viya vihande vidi va mapanzia, muladi kutenda panzia dimwe da hema. \v 19 Maabaho katenda ngubiko ya mbende sisili ya bebelu da ng'hondolo dihakigwe langi ndung'hu uchanyha ya ngubiko imwenga ya mbende sisili ya mnyama imwenga. \p \v 20 Maabaho katenda mibiki ya mkenge ya kwimizila dihema. \v 21 Chila mbiki ukala na utali wa mita nne na ugalamu wa sentimita malongo sita na sita. \v 22 Chila mbiki lukala na ndimi mbili za kulumbilizila. Mibiki yose ya hema kaitendela ndimi. \v 23 Katenda mibiki malongo maidi ubanzi wa kusi wa hema \v 24 na vikalilo malongo mane va hela hasi ya mibiki iyo malongo maidi hasi ya chila mbiki muladi kwamhilila ziya zindimi zake mbili. \v 25 Ubanzi wa kasikazi wa hema, katenda mibiki malongo maidi \v 26 na vikalilo vake malongo mane va hela, vikalilo vidi hasi ya chila mbiki. \v 27 Kwa ubanzi wa kuchisogo wili uswelo wa zuwa wa hema katenda mibiki sita. \v 28 Na katenda mibiki midi kwa ichimu cha vingobweda va dihema ubanzi wake wa kuchisogo. \v 29 Mibiki iyo ya hasi iileke mbali ilumbilizigwe kwa kuchanyha kuna imhete imwe. Mibiki yose ya ivingobweda kaitenda ivo ivo muladi itende mbili. \v 30 Ivo kukala na mibiki minane hamwe na vikalilo vake longo na sita va hela. \p \v 31 Iviya katenda mapalo ya mkenge, mapalo matano kwa ichimu cha mibiki ya ubanzi umwe wa hema, \v 32 mapalo matano kwa ichimu cha ubanzi umwenga wa hema, na mapalo matano kwa ichimu cha mibiki ya kuchisogo cha hema na ubanzi wa uswelo wa zuwa. \v 33 Katenda palo da hagati difikile nusu ya zengo da hema dodiibebenyeke hagati kulawa uhelelo umwe mbaka uhelelo umwenga wa hema. \v 34 Mibiki yose kaihaka zahabu na kaitendela mhete za zahabu za kwamhilila mapalo yayo yoyahakigwe zahabu. \v 35 Katenda panzia da nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe. Panzia ijo dihambigwa vinogile kwa vilumbe vilingile fana wasenga wa kuulanga wasongoligwe na fundi. \v 36 Katumbika dipanzia muna izimhanda nne za mkenge zozihakigwe zahabu, zili na ngwamo za zahabu na vikalilo vine va hela. \v 37 Iviya katenda panzia da nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe kwa ichimu cha hanhu ha kwingilila muna dihema. Panzia dihambigwa vinogile. \v 38 Katenda mhanda zake tano hamwe na ngwamo za zahabu. Hanhu ha uchanyha yake na vihindo vake kavihaka zahabu, mbali vikalilo vake vitano vikala va shaba. \c 37 \s Kutenda sanduku da lagano \r (Kulawa 25:10-22) \p \v 1 Bezaleli katenda sanduku da lagano kwa mibiki ya mkenge, utali wake ukala sentimita gana na longo, ugalamu wake sentimita malongo sita na chimo chake sentimita malongo sita na sita. \v 2 Kahaka zahabu yelile mgati na kunze na kuditendela lukingilo lwa zahabu banzi zose. \v 3 Maabaho katenda mhete nne za zahabu za kudipapila muna imigulu yake mine, mhete mbili ubanzi wake umwe na mhete mbili ubanzi wake wekaidi. \v 4 Katenda mibiki ya kupapila ya mkenge na kuhaka zahabu. \v 5 Mibiki iyo kaifoseza muna zimhete zili muna zibanzi mbili za sanduku kwa ichimu cha kupapila. \v 6 Maabaho katenda ngubiko ya zahabu yelile, utali wake sentimita gana na longo na ugalamu wake ukala sentimita malongo sita na sita. \v 7 Maabaho kasongola vilumbe vidi vilingile fana wasenga wa kuulanga kwa kuhonda zahabu hana imihelelo ya ngubiko iyo, \v 8 chilumbe chimwe uhelelo umwe na chilumbe chimwenga uhelelo umwenga. Katenda vilumbe wawo walingile fana wasenga wa kuulanga kuna imihelelo ya ngubiko iyo, viwa chinhu chimwe na ngubiko. \v 9 Vilumbe ivo vilingile fana wasenga wa kuulanga vikunjula mabawa yawo kuchigubika ngubiko ya kuiumba. Vilumbe ivo vihindukila kuchilola ngubiko iyo. \s Kusongola meza ya magate yelile \r (Kulawa 25:23-30) \p \v 10 Kasongola meza ya mbiki wa mkenge, utali wake sentimita malongo manane na nane na ugalamu wake sentimita malongo mane na nne na chimo chake sentimita malongo sita na sita. \v 11 Kaihaka zahabu yelile na kuitendela lukingilo lwa zahabu. \v 12 Maabaho kachizungulusila lukingilo lumwenga lwa zahabu lwili na ugalamu wa sentimita nane. \v 13 Kaitendela imeza iyo mhete nne za zahabu na kuziguma muna ivingobweda vake vine haimile imigulu. \v 14 Mhete izo zikala habehi na lukingilo luja lwa kuzunguluka meza na zikala za kwamhilila mibiki ya kupapila imeza iyo. \v 15 Katenda mibiki ya mkenge ya kupapila, maabaho kaihaka zahabu. \v 16 Katenda via va zahabu yelile va kwika uchanyha ya meza, vyano na nhungo kwa ichimu cha ubani na mabuyu na vihamha kwa ichimu cha kugidila nhosa za ching'waji. \s Kutenda chinala cha chitasa \r (Kulawa 25:31-40) \p \v 17 Katenda chinala cha chitasa kwa zahabu yelile. Itendigwe kwa kuhonda, kalilo jake na mbiki wake na nhungo zake na matumba yake na maluwa yake, vose vitendigwa kwa chihande chimwe. \v 18 Matambi sita yalawilila hana ichinala cha lukingo lwake, matambi matatu ubanzi umwe na matambi matatu ubanzi umwenga. \v 19 Muna ditambi kuna nhungo nhatu zilingile fana matumba na maluwa yotangigwa alimondi, muna ditambi disondelela kuna tumba jake na luwa jake. Matambi yose sita yawa fana viya chinala cha chitasa \v 20 Na muna ichinala muna nhungo nne zozitendigwe zilingile fana maluwa yotangigwa alimondi, hamwe na ving'honyo va maluwa yake. \v 21 Hanhu halawilila chila jozi ya matambi yaja sita, hasi yake hana tumba dimwe dimwe. \v 22 Matumba yayo na matambi yake yawa yake, yawa chinhu chimwe. Chinala icho chose chihondigwa kwa zahabu yelile. \v 23 Maabaho katenda vitasa vake saba na makoleo yake na vyano vake kwa zahabu yelile. \v 24 Katenda chinala icho na via vake vose kwa vibaba malongo matatu na tano va zahabu yelile. \s Kutenda lupango lwa kusomela ubani \r (Kulawa 30:1-5) \p \v 25 Maabaho kazenga lupango lwa kusomela ubani kwa mbiki wa mkenge. Utali wa lupango ulo na ugalamu viilinga, utali ukala sentimita malongo mane na tano na ugalamu ukala sentimita malongo mane na tano na chimo chake sentimita malongo kenda. Mahembe ya lupango ulo yakala chinhu chimwe na lupango lwenyewo. \v 26 Kachihaka zahabu yelile, ubanzi wake wa kuchanyha na banzi zake na mahembe yake, iviya katenda lukingo lwa zahabu. \v 27 Kaitendela mhete mbili za zahabu hasi ya ulukingo hana zibanzi mbili zoziihindukile. Mhete izo zamhilila mibiki ya kupapila. \v 28 Katenda mibiki midi ya mkenge na kaihaka zahabu. \s Kutenda mavuta yelile na ubani \r (Kulawa 30:22-38) \p \v 29 Iviya katenda mavuta yelile na ubani wili na mnung'ho unogile fana mwenzi wa mavuta yonung'hila goya. \c 38 \s Kutenda lupango lwa kutimbulila nhambiko \r (Kulawa 27:1-8) \p \v 1 Kazenga lupango lwa kutimbulila nhambiko kwa mibiki ya mkenge. Utali na ugalamu wa lupango ulo viilinga, mita mbili na lobo kwa mita imwe na lobo, na utali wake mita mbili na lobo. \v 2 Katenda mahembe mane, chila ubanzi hembe dimwe. Mahembe yayo yawa chinhu chimwe na ulupango, kahaka shaba lupango lose. \v 3 Katenda via vake, vizae va kuzolela maivu na vizae va kuhalila moto na mibano na magembe na vizae vake. Vinhu vose vihakigwa shaba. \v 4 Kachitendela ulupango lwavu lwa shaba, kalwika hasi ya lukingilo lwa ulupango mbaka hagati ya ulupango. \v 5 Katenda mhete nne za shaba za kupapila ulupango, kaziguma chila chingobweda mhete imwe. \v 6 Katenda mibiki ya mkenge na kuihaka shaba \v 7 na kaiguma mibiki ija muna zimhete ziya zikalile mumgwazo wa ulupango muladi kulupapa. Lupango ulo lukala na uvungu. \s Kuumba ziga kwa shaba \r (Kulawa 30:17-21) \p \v 8 Maabaho kaumba ziga kwa shaba na kalilo jake da shaba, ziga ijo ditendigwa kwa vilole va shaba va wanaake wasang'hanile hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \s Kutenda luwa lwa hema da Mulungu \r (Kulawa 27:9-19) \p \v 9 Maabaho katengeneza luwa. Mapanzia ya ubanzi wa kusi wa uluwa yakala ya chitani ibotigwe vinogile na yeli na utali wa mita malongo mane na nne. \v 10 Yamhililigwa na mhanda malongo maidi za shaba zili na vikalilo malongo maidi va shaba. Mbali ngwamo za mhanda izo na vihindo vake vikala va hela. \v 11 Ubanzi wa kasikazi utali wa panzia ukala mita malongo mane na nne na mhanda zake malongo maidi za shaba, mbali ngwamo za mhanda izo na vihindo vake vikala va hela. \p \v 12 Ubanzi wa uswelo wa zuwa ukala na panzia dili na utali wa mita malongo maidi na mbili, mhanda zake longo na vikalilo vake longo, ngwamo za mhanda izo na vihindo vake vikala va hela. \v 13 Ubanzi wa ulawilo wa zuwa, hakalile na ulwivi, ubanzi uwo ukala na ugalamu wa mita malongo maidi na mbili. \v 14 Panzia da ubanzi umwe wa lwivi dikala na ugalamu wa mita sita na nusu, mhanda nhatu na vikalilo vake vitatu, \v 15 iviya ubanzi umwenga ukala na panzia dili na ugalamu wa mita sita na nusu, hamwe na mhanda nhatu na vikalilo vake. \v 16 Mapanzia yose kuluzunguluka uluwa yakala ya walo dinogile dibotigwe. \v 17 Vikalilo vose va mhanda vikala va shaba, mbali ngwamo za mhanda izo na vihindo vake vikala va hela. Iviya hanhu ha uchanyha ha mhanda hakala ha hela na mhanda zake zose zizakwamhigwa na vinhu va hela. \p \v 18 Panzia da lwivi lwa luwa ditendigwa kwa luzi lwa langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe na kuhambigwa vinogile, najo dikala na utali wa mita kenda na chimo mita mbili. Dilinga fana mapanzia ya uluwa. \v 19 Iviya mhanda zake zikala nne na vikalilo vine va shaba. Ngwamo zake zikala za hela, hanhu ha uchanyha ha mhanda na mango zake vizakwamhigwa na vinhu va hela. \v 20 Vigingi vose va hema na va luwa mumgwazo wa dihema vikala va shaba. \s Via va hema da Mulungu \p \v 21 Ino iyo peta ya via visang'haniligwe kwika hema da kwika goya vibawo va ukalangama. Peta ino isasaligwa na Walawi kwa ndagilizi ya Musa, muna ulongozi wa Isamali mwana wa mkulu wa nhambiko Haluni. \p \v 22 Bezaleli mwana wa Uli, mzukulu wa Huli, wa kabila da Yuda, watenda chila chinhu Mndewa Mulungu choyamulagilize Musa. \v 23 Katazigwa na Oholiabu mwana wa Ahisamaki wa kabila da Dani, yoyakalile galu wa kuhamba, kuchola na kuhamba kwa nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe. \p \v 24 Zahabu yose yowamulavile Mndewa Mulungu kwa kwinula uchanyha kwa ichimu cha kuzengela hema da Mulungu, ikala ya chilo magana manane na malongo saba na saba na gilamu magana matatu, ningo fana viili kwa sang'hano za hema da Mulungu. \p \v 25 Hela yowailavile wanhu wa makabila ikala chilo elufu tatu na longo na saba na gilamu magana saba na malongo matano. \v 26 Chila munhu yoyapetigwe kwandusila miyaka malongo maidi na kugendelela, kalava mchango wake wa nusu shekeli ya hela, na walume wose wowapetigwe wakala laki sita elufu tatu na magana matano malongo matano. \v 27 Chilo elufu nhatu za hela zisang'haniligwa kutendela vikalilo viya gana va hema da Mulungu na diya dipanzia, chilo malongo matatu kwa chila chikalilo. \v 28 Ziya chilo longo na saba na gilamu malongo saba na tano zozisigale, zisang'haniligwa kutengenezela ngwamo za mhanda na kuhaka hanhu ha uchanyha ha mhanda na kuitendela lukingilo. \p \v 29 Shaba ziya Waisilaili zowamulavile Mndewa Mulungu kwa kwinula uchanyha zikala shekeli 212,400 ya hela. \v 30 Bezaleli kasang'hanila shaba iyo kutendela vikalilo va hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu, lupango lwa shaba hamwe na lwavu lwa shaba na via vose va lupango. \v 31 Vikalilo va luwa luzunguluke hema da Mulungu na va ulwivi lwa luwa na vigingi vose va hema da Mulungu na va luwa. \c 39 \s Kutenda mawalo ya wakulu wa nhambiko \r (Kulawa 28:1-14) \p \v 1 Kwa nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu, wabota mawalo ya kuvala lusita lwa kulava nhambiko hanhu helile. Wamsonela Haluni mawalo yelile fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \p \v 2 Watenda chizibawo kwa nyuzi za zahabu na nyuzi za langi ya buluu na zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe. \v 3 Wahonda zahabu iyo mbaka iwa sisili ng'hani na kukanha nyuzi, muladi kuzibota hamwe na nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe vinogile. \v 4 Chizibawo icho chitendigwa kwa nzabi muna yamayega zozisonigwe kuna imihelelo yake midi. \v 5 Mkwiji ubotigwa goya mchanyha yake muladi kuifunga, ukala chinhu chimwe na chizibawo icho. Utendigwa kwa vinhu ivo ivo, nyuzi za zahabu na nyuzi za buluu na ya zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \p \v 6 Wasasala mabwe ya salidoniki na kuyahamba na kuyengiza muna ivihindo va zahabu, yacholigwa fana munhu voyochola muhuli, mazina longo na maidi ya wana wa Isilaili. \v 7 Wayeka mabwe yayo muna ivihande va muna yamayega va chizibawo chiya muladi kulagusa makabila longo na maidi ya Isilaili, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \s Kutenda chifuko cha muimhambaga \r (Kulawa 28:15-30) \p \v 8 Katenda chifuko cha muimhambaga fana viya viyatendile ichizibawo chiya, kwa nyuzi za zahabu na nyuzi za langi ya buluu na ya zambalau na ndung'hu na kwa walo dinogile dibotigwe. \v 9 Utali wa chifuko icho na ugalamu wake vikala voilinga, utali sentimita malongo maidi na mbili, ugalamu sentimita malongo maidi na mbili, nacho chikunjigwa. \v 10 Chihambigwa kwa misitali mine ya mabwe ya bei ng'hulu. Msitali wa mwanduso ukala wa hakiki na topazi na alimasi ndung'hu. \v 11 Msitali wekaidi ukala wa zumalidi na johali ya langi ya buluu na alimasi. \v 12 Msitali wekatatu ukala wa yasito na agate na amesisito. \v 13 Msitali wekane ukala wa zabalajadi na shohamu na yasipi, yose yagumigwa muna ivihindo va zahabu \v 14 Hakala na mabwe longo na maidi yoyacholigwe mazina longo na maidi ya wana wa Isilaili. Yakala yacholigwa fana viwochola muhuli, chila dibwe dicholigwa zina kulagusa makabila longo na maidi. \p \v 15 Kwa ichimu cha chifuko icho cha mwiimhambaga, katengeneza mikufu ya zahabu yelile ibotigwe fana luzabi. \v 16 Iviya kachitengenezela ichifuko cha muimhambaga vihindo va zahabu na mhete mbili za zahabu na kuziguma muna zimhembe mbili za chifuko icho. \v 17 Mikufu iyo midi ya zahabu waifunga muna zimhete izo za zimhembe za chifuko cha muimhambaga. \v 18 Zimhembe ziya mbili za mikufu ya zahabu waziguma muna ivihindo viya vidi na wazilumbiliza na ivihande viya vidi va muna yamayega ya chizibawo, ubanzi wa kuulongozi. \v 19 Watenda mhete mbili za zahabu na waziguma kuna zimhembe mbili za hasi ubanzi wa mgati wa chifuko cha muimhambaga habehi na chizibawo. \v 20 Watenda mhete zimwenga mbili za zahabu na kuziguma kuulongozi hana zimhembe za hasi za vihande va chizibawo, hanhu hochiilumba na mkwiji uja ubotigwe vinogile. \v 21 Wafunga chifuko cha muimhambaga hana ichizibawo kwa kulumbiliza mhete zake na chizibawo kwa luzabi lwa buluu, muladi chifuko icho sekechihagaye ila chikalile mkwiji uja lubotigwe vinogile, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \s Kutenda mawalo yamwenga ya ukulu wa nhambiko \r (Kulawa 28:31-43) \p \v 22 Katenda joho da kuvala mgati ya chizibawo cha nyuzi za langi ya buluu. \v 23 Joho ijo dikala na nyafasi ya kufosezela ditwi hagati, najo dizungulusiligwa lukingilo lubotigwe muladi sekeidegeke. \v 24 Kuna imhindo ya hasi ya dijoho wabota mahambo ya makomamanga ya nyuzi za langi ya buluu na za zambalau na ndung'hu na walo dinogile dibotigwe vinogile. \v 25 Maabaho watenda mbugi za zahabu yelile, chila dihafosa komamanga dimwe weka mbugi hana imhindo ya dijoho. \v 26 Ivo mbugi na komamanga, mbugi na komamanga, viyandakana kuizunguluka imhindo ya joho ijo, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \p \v 27 Wawatendela Haluni na wanage majoho ya chitani inogile. \v 28 Chilemba cha chitani inogile na kofiya da chitani inogile na kaputula za chitani ibotigwe vinogile, \v 29 na mikwiji ya walo dinogile dibotigwe kwa nyuzi za langi ya buluu na ya zambalau na ndung'hu na kuihamba vinogile, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \v 30 Watenda chihande cha zahabu yelile kwa ichimu cha chilemba chelile kwa zahabu yelile na kuchola uchanyha yake fana viwacholile muhuli, “Yelile kwa Mndewa Mulungu.” \v 31 Maabaho wachifunga kwa luzabi lwa langi ya buluu haulongozi wa ichilemba chiya, fana Mndewa Mulungu viyamulongele Musa. \s Kukomelezeka kwa sang'hano \r (Kulawa 35:10-19) \p \v 32 Ivo sang'hano yose ya hema da Mulungu ikomelezeka. Waisilaili watenda chila chinhu fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \v 33 Maabaho wadigala dihema da Mulungu kwa Musa, hamwe na via vake vose, vihindo vake na mibiki yake na mapalo yake na mhanda zake na vikalilo vake, \v 34 na ngubiko ya mbende za ng'hondolo lume yoihakigwe langi ndung'hu na ngubiko ya mbende za wanyama wamwenga na panzia da hanhu helile, \v 35 na sanduku da lagano na mibiki yake na ngubiko ya kuilumba, \v 36 na meza na via vake vose na magate yelile yekigwe haulongozi ha Mulungu, \v 37 na chinala cha chitasa cha zahabu na vitasa vake, via vake vose na mavuta ya vitasa ivo, \v 38 na lupango lwa zahabu, mavuta yelile na ubani uli na mnung'ho unogile na panzia da hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu, \v 39 na lupango lwa shaba na lwavu lwake lwa shaba, mibiki yake na via vake vose na ziga na kalilo jake, \v 40 na mapanzia ya luwa, mhanda zake na vikalilo vake na panzia da lwivi lwa luwa na nzabi zake na vigingi vake na via vose vovilondeke kuna isang'hano ya hema da Mulungu, iviya dotangigwa hema da Mulungu \v 41 na mawalo yabotigwe vinogile kwa ichimu cha sang'hano ya hanhu helile, yaani mawalo yelile ya mkulu wa nhambiko Haluni na ya wanage kwa ichimu cha sang'hano ya ukulu wa nhambiko. \p \v 42 Waisilaili wasang'hana sang'hano zose fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \v 43 Musa kalola chila chinhu, kawona Waisilaili wasang'hana chila chinhu fana Mndewa Mulungu viyalagilize. Ivo Musa kawatemela mate. \c 40 \s Hema jelile dosimikigwa \p \v 1 Maabaho Mndewa Mulungu kamulongela Musa, \v 2 “Muna isiku ya mwanduso ya mwezi wa mwanduso, kwizasimika hema da Mulungu. \v 3 Mgati ya hema ijo kwizakwika diya disanduku da lagano, maabaho ika panzia haulongozi hake. \v 4 Digale hana imeza na kwika via vake uchanyha. Maabaho chigale chinala cha chitasa na kwika vitasa vake uchanyha. \v 5 Maabaho kwizakwika lupango lwa zahabu cha kusomela ubani haulongozi wa sanduku da lagano, maabaho kwizatumbika panzia hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \v 6 Kwizakwika lupango lwa kutimbulila nhambiko haulongozi wa hanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. \v 7 Kwizakwika ziga hagati ya hema da Mulungu na lupango, kwizaguma mazi mgati ya ziga ijo. \v 8 Maabaho kwizazenga luwa na kutumbika panzia hana ulwivi lwake. \p \v 9 “Maabaho kwizasola mavuta yelile na kudihaka hema da Mulungu hamwe na vinhu vake vose na kudibagula na vinhu vake vose, najo dizakuwa jela. \v 10 Maabaho kwizabagula ulupango lwa kutimbulila nhambiko na via vake vose kwa kuchihaka mavuta yelile, nacho chizakuwa chela ng'hani. \v 11 Maabaho kwizadibagula diziga na kalilo jake na kuvihaka mavuta fana ivo ivo. \p \v 12 “Mgale Haluni na wanage hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu, maabaho uwanave. \v 13 Maabaho mvaze Haluni mawalo yelile, muhake mavuta yelile na kumbagula muladi yadahe kunisang'hanila fana mkulu wa nhambiko. \v 14 Kwizawasola wanage na kuwavaza ng'hanzu. \v 15 Maabaho uwahake mavuta yelile fana viya viumuhakile tati yawo, muladi wadahe kunisang'hanila fana wakulu wa nhambiko. Kuhakigwa kwawo mavuta yelile kwizawengiza muna ukulu wa nhambiko siku zose muna zinyelesi zawo zose.” \p \v 16 Musa katenda chila chinhu fana viya Mndewa Mulungu viyamulagilize. \v 17 Mwezi wa mwanduso muna mwaka wekaidi, siku ya mwanduso ya mwezi, hema da Mulungu disimikigwa. \v 18 Musa viyasimike hema da Mulungu, keka vikalilo vake na kwinula mibiki yake, kalumbiliza mapalo yake na kusimika mhanda zake. \v 19 Kanzanza panzia uchanyha ya hema da Mulungu na keka ngubiko ya hema uchanyha yake, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \v 20 Maabaho kasola vibawo viya vidi na kuvika hana disanduku diya da ukalangama. Kaifoseza imibiki ija hana zimhete za sanduku na keka ngubiko ya kuilumba uchanyha yake. \v 21 Maabaho kadika disanduku da lagano muna dihema da Mulungu na kutumbika panzia, kwa kutenda ivo kadifisa disanduku da lagano fana Mndewa Mulungu viyamulongele Musa. \p \v 22 Musa keka meza mgati ya hema da Mulungu, ubanzi wa kasikazi, kunze ya panzia, \v 23 na uchanyha yake kapanga magate haulongozi wa Mndewa Mulungu fana viyalagilizigwe na Mndewa Mulungu. \v 24 Keka chinala cha chitasa muna dihema da Mulungu, ubanzi wa kusi, viilola na imeza. \v 25 Kemiza vitasa vake haulongozi wa Mndewa Mulungu, fana Mndewa Mulungu viyamulagilize. \v 26 Keka lupango lwa zahabu muna dihema da Mulungu kuulongozi wa panzia, \v 27 na kasoma ubani uli na mnung'ho unogile uchanyha yake, fana viyalagilizigwe na Mndewa Mulungu. \v 28 Katumbika panzia hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu, \v 29 Musa keka lupango lwa kutimbulila nhambiko hana ihanhu ha kwingilila muna dihema da Mulungu. Uchanyha yake kalava nhambiko ya kutimbula na nhosa ya usage, fana viyalagilizigwe na Mndewa Mulungu. \v 30 Kadika diziga hagati ya dihema da Mulungu na lupango na kuguma mazi ya kunawa. \v 31 Musa na Haluni na wana wa Haluni, wose wanawa makono yawo na migulu yawo umo. \v 32 Viwengile mgati ya hema da Mulungu hebu viwakwenhukile ulupango, wanawa fana Mndewa Mulungu viyamulagilize Musa. \v 33 Musa kemiza luwa kuzunguluka hema da Mulungu na lupango, na keka panzia hana ulwivi lwa luwa. Ivo Musa kakomeleza sang'hano yose. \s Wingu uchanyha ya hema da Mulungu \p \v 34 Maabaho wingu digubika hema da Mulungu, dihema dimema utunhizo wa Mndewa Mulungu. \v 35 Musa kapotwa kwingila muna dihema da Mulungu kwaviya wingu dikala uchanyha yake, na utunhizo wa Mndewa Mulungu umema umo. \v 36 Muna imiyanza yose ya Waisilaili, wingu vidinuligwe kulawa uchanyha ya hema, Waisilaili wandusa mwanza. \v 37 Mbali one diwingu hadinuligwe, wawo hawanduse mwanza, wagozela mbaka vondadinuligwe. \v 38 Wingu da Mndewa Mulungu dikala uchanyha ya hema da Mulungu lusita lwa imisi, umoto waka muna dihema da Mulungu lusita lwa ichilo, haulongozi wa kaye zose za Waisilaili lusita lose lwa miyanza yawo.