\id REV \h APOCALIPSIS \toc1 NDUDO CHE CA̱H DIHVO VO JESUCRISTO, CHECADINO SAN JUA̱N YAHN DEHTENDUH CHE VA CHE CONAHN \toc2 APOCALIPSIS \toc3 Ap. \mt1 NDUDO CHE CA̱H DIHVO VO JESUCRISTO, CHECADINO SAN JUA̱N YAHN DEHTENDUH CHE VA CHE CONAHN \c 1 \p \v 1 Na̱n libro cuh ne, ndirun ndudo che ca̱h cuande Dendiohs Dihvo vo Jesucristo yahn dehtenduh che a nun va che conahn ca̱va che ca̱h ye che cadino ihyan che ritahno ye ihyan. U Jua̱n, che redín ntiyon yahn Dihvo vo ne, dechuh ye ángel yahn ye, te ye che checadinó yahn. \v 2 Dirún yahn nducuahn dehtenduh che Dendiohs ma̱n, Dihvo vo Jesucristo ma̱n, te ye che checadinó ma̱n, ndihcheró ma̱n. \p \v 3 Che dirún na̱n libro cuh ne, a Dendiohs te ye checadinó, ne ndah ro yahn ihyan che rahndudo ye ma̱n, ihyan che rihnevan ye ma̱n, rendevahnecun ye ma̱n, te a cochi nino ro che conahn. \s1 San Jua̱n ne, dirun ye yahn ihyan yahn nduh che ndache ya̱co \p \v 4 U Jua̱n ne, dirún yahn nchuhn ihyan yahn nduh che ndache ya̱co che vate ne ya̱hn yahn Asia. Dendiohs, ihyan min che va ye numacuahn ro ma̱n, va che chi ye ma̱n, nduco Vaco Ndah yahn ye che a̱ma yudo vederihquentiyon yahn, che rinduco ihyan na̱n che rihquentiyon ye ne, din yahino ye nchuhn, din ye che nda̱hca̱ cuahtenan ne. \v 5 Namin Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che cua̱co nducuahn che rente ye ma̱n, che mena̱n vihca ntuche ye va̱n tena̱hn ma̱n, che tahque yudo vederihquentiyon yahn ye che co nducoya̱ca rey che vate ye iyehnse ma̱n, din yahino ye nchuhn, din ye che nda̱hca̱ cuahtenan ne. Ihyan min ne, yahino ye uvo, ne chih ye, chera yun ya̱hn ye ca̱vo vo. Ma̱n ne, anduhneca̱ ndete che nedin dave ye uvo nduco yun yahn ye che nchahco ye nunde yuhn vo. \v 6 Te ye vederihquentiyon uvo, ne ma̱n ne, a ndi vo anduhneca̱ rey ma̱n, anduhneca̱ chidocuya̱n ma̱n, ca̱va che din vo ntiyon yahn Chida ye, ihyan min che Dendiohs yahn ye. Nahn che dinahn nducoya̱ca ihyan che rihquentiyon ye, ndeva ye yavena̱n ye cuahn da̱ma. Cua̱co. Tihca̱ co. \p \v 7 Condihche nchuhn. Dihvo vo Jesucristo ne, va che chi ye va̱n man. Nducoya̱ca ihyan iyehnse ne, ndihchero ye ihyan, nde sa̱hn che chihno se ihyan, ne nducoya̱ca ye cuaco ye cuahn che ndihchero ye ihyan. Cua̱co. Tihca̱ co. \p \v 8 Dihvo vo, ihyan min che a̱ma quenan cuma ye vederihquentiyon ne, tuhca̱ ra̱hn ye: “U che vá numacuahn ro, nde na̱n cana̱n nde na̱n cuihnonan. U che va che chí.” \p \v 9 U Jua̱n, che dihno nchuhn che namin rechuhríhn nduco ne ma̱n, chenan vo na̱n ntiyon yahn Dendiohs ma̱n, chenan cumo vo vedechahtino che rete Dihvo vo Jesucristo uvo ma̱n, quenán preso na̱n ya̱hn che duche Patmos, yahn che cahndudó ndudo ndah yahn Dendiohs ma̱n, che cahndudó yahn Dihvo vo Jesucristo ma̱n. \v 10 A̱ma ro yahn Dihvo vo ne, quenun Vaco Ndah yahn Dendiohs u, ne chihneván a̱ma ndudo cua̱hn veda̱mé, che a̱ma dito ra̱hn, nduhca̱ che rah trompeta. \v 11 Ra̱hn tuhca̱: \p ―U che vá numacuahn ro, nde na̱n cana̱n, nde na̱n cuihnonan. Cuediron na̱n a̱ma libro dehtenduh che ndihchero, ne cuedechoh yahn ihyan yahn Dendiohs, nduh che ndache ya̱co, ya̱hn yahn Asia, ya̱n Efeso ma̱n, Esmirna ma̱n, Pérgamo ma̱n, Tiatira ma̱n, Sardis ma̱n, Filadelfia ma̱n, Laodicea ma̱n. \p \v 12 Ndaconán che nahn ndihcheró duh che ra̱hn nducó, ne cuahn che ndaconán ne, ndihcheró ndache candelero diya̱hngua̱n. \v 13 Menda̱hn na̱n che vatendi candelero chahn ne, ndihcheró a̱ma ihyan che nduhca̱ ihyan min che rinduco ye nducoya̱ca ihyan. Tino yahn ye ne, riya nde ca̱h ye, ne numa ya̱co ticua ye quenun a̱ma cinturón diya̱hngua̱n. \v 14 Yudo tin ye ne, cua nduhca̱ cuche ma̱n, nduhca̱ ihve ma̱n, ne ndutena̱n ye ne, nduhca̱ ruchiya̱hn. \v 15 Ca̱h ye ne, riya nduhca̱ cu cua̱n che ca riche riche, ne ndudo ye ne, a̱ma yudo, nduhca̱ che rahco ndin a̱ma ndeh ico. \v 16 Ta̱h cua̱co ye ne, chenan ndache iyon. Chende ye ne, riquenda̱h a̱ma espa̱da che a̱ma cuiyon, ne can nduh che o la̱do. Va̱cona̱n ye ne, a̱ma yudo ro nduhca̱ che ro na̱n ya̱hn cuahn che a̱ma ihno. \p \v 17 Cuahn che ndihcheró ihyan ne, chendavá na̱n ye, ne chih tá̱hn. Ate nahn ta̱h ye u nduco ta̱h cua̱co ye, ne ra̱hn ye ri ye u: \p ―Hua te vah. U che vá cuahn da̱ma, nde na̱n cana̱n, nde na̱n cuihnonan. \v 18 U che chíh, ate ma̱n ne, vá cuahn da̱ma. U che rihquentiyón vederih ma̱n, na̱n chenun tena̱hn ma̱n. \v 19 Codiron yahn dehtenduh che rendihchero che va ma̱n ro cuh ma̱n, che cuhnde adive ma̱n. \v 20 Tuhca̱ conahn yahn ndache iyon che chenan ta̱h cua̱có: iyon chahn ne, sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs nduh che ndache ya̱co, ne candelero che ndache ne, conahn nduh che ndache ya̱co. \c 2 \p \v 1 ’Codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs, che quenan se ya̱co che va min ya̱n Efeso: “Tuhca̱ ra̱hn Ihyan che chenan ndache iyon ta̱h cua̱co ye, ne quechica ye menda̱hn na̱n che vatendi nduh che ndache candelero diya̱hngua̱n: \v 2 U devanó nducuahn che redin nchuhn ma̱n, devanó nduhca̱ che rechuhrihn ne, redin ne ntiyon ma̱n, che quenan cuma ne vedechahtino ma̱n, che a̱ma canderino ne ihyan che duhtuno ihyan ye ma̱n. Namin devanó che a ca̱h cuihno ne sa̱hn che redin ca̱ se che apóstol se, tumacadino ne che sa̱hn rihncheh se. \v 3 Quenda̱h ne vedechahtino, chuhrihn ne ma̱n, a̱ma nedin ne ntiyon yáhn yahn che ritahno ne u ma̱n. \v 4 Ate va a̱ma na̱n che hua renan inó che redin ne, yahn che ametah chenan cuma ne vedeyahino nduhca̱ ro mena̱n. \v 5 Cueneca̱hco ne nduhca̱ che a̱ma yahn denda ne. Cuento ino ne nunde yahn ne, ne cuiquendi ne nduhca̱ che a cochi ne ro mena̱n. Ndete che hua ne, co tá̱n nduco ne, ne ca̱hn nún, ne cahneví candelero yahn ne na̱n che va. \v 6 Nda̱hca̱ redin nchuhn che hua renan ino ne che redin sa̱hn Nicolaita. Chemin ne, namin u ne, hua renan inó. \v 7 Nducoya̱ca nchuhn, ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn. Duh nchuhn che cocha ne ne, té ndutiya̱de che va vahchetero, cheh ne. Chemin ne, din che cuahtenan ne numacuahn ro na̱n Dendiohs.” \p \v 8 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Esmirna: “Tuhca̱ ra̱hn Ihyan che va ye cuahn da̱ma, nde na̱n cana̱n, nde na̱n cuihnonan, ihyan min che chih ye, ne ndaconan ntuche ye: \v 9 U devanó nducuahn che redin nchuhn ma̱n, che rechuhrihn ne ma̱n, che cheva̱h ne ma̱n, ate na̱n Dendiohs ne cuihca ne. Namin devanó nduhca̱ che chihnga̱ ra̱hn a̱ma o se yahn ne. Sa̱hn chahn ne, ra̱hn se te ihyan nación yahn Israel sa̱hn, ate che cua̱co ne, la̱do yahn chundah ndi cuande se. \v 10 Hua dihya ne co yahn che va che chuhrihn ne, te chundah ne, din se che cuih ihyan neve nchuhn va̱coya̱hn, ca̱va che tumarande se nchuhn, chuhrihn ne chete che ndiche ro. Ate cuiquendi ne codinahn ne ndudo yáhn nde ro che nda̱ca ne iyehnse, ne u nda̱hco menún yahn ne, dín che cuahtenan ne vahchetero numacuahn ro. \v 11 Nchuhn, ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn. Nchuhn che cocha ne ne, hua deh va co yahn ne ro che co ihyan castigo ca̱va nunde yahn ye.” \p \v 12 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Pérgamo: “Tuhca̱ ra̱hn Ihyan che nda ye espa̱da cuiyon che can nduh che o la̱do me: \v 13 U devanó nducuahn che redin nchuhn, devanó che ya̱n na̱n che chenan ne ne, chundah rihquentiyon se. Andahre tihca̱ ne, riquendi ne na̱n ntiyon yáhn. Hua rihcoma̱n ne che ritahno ne u, andahre ndihchero ne nduhca̱ che chih Antipas. Ihyan min ne, devano cua̱co ye ndudo yáhn, ne quendi ye na̱n ntiyon yáhn cuahn che quenan ye iyehnse. Chihno se ihyan va̱n nchuhn min na̱n che rihquentiyon chundah. \v 14 Ate va a̱ma o na̱n dehtenduh che hua renan inó che redin ne. Hua renan inó che retuma ino ne min ya̱n Pérgamo neve sa̱hn che riquendi se ricuahn se ndudo yahn Balaam, sa̱hn min che chinun se Balac ca̱va che din se che cuahtendihco ihyan nación yahn Israel nunde, cheh ye dehtenduh che rihco ihyan na̱n che rivahn dendiohs yahn ye ma̱n, che cuahtendihco ye nunde che ndere cuahtenan ye nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ye ma̱n. \v 15 Namin retuma ino ne neve sa̱hn che riquendi se che ra̱hn sa̱hn Nicolaita. Chemin che tá̱n nduco ne. \v 16 Cuento ino ne, ne cuihco yudo ne che ametah quendi se, te ndete hua ne, cá̱hn ya̱n yahn ne, ne cuhmá nduco sa̱hn chahn, cuáhn sa̱hn nduco espa̱da che riquenda̱h chendé. \v 17 Nchuhn ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn. Ihyan che cocha ye quenda̱h ye ne, cá̱h maná, cheh ye. Pa̱n min ne, quenun ndeh. Namin cá̱h a̱ma tu cua, ne na̱n tu me ne, ndirun che duche a̱ma ihyan, che nde a̱ma ihyan hua devano ye, atena̱n ihyan che ndonda̱ ta̱h ye tu me.” \p \v 18 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Tiatira: “Tuhca̱ ra̱hn Da̱ya Dendiohs, ihyan min che nduhca̱ ro ruchiya̱hn ro ndutina̱n ye, ne ca̱h ye ne, riya nduhca̱ cu cua̱n che ca riche riche: \v 19 U devanó nducuahn che redin nchuhn. Devanó che quenan cuma ne vedeyahino ma̱n, ritahno ne ma̱n, ntiyon che redin ne ma̱n, che quenan cuma ne vedechahtino ma̱n. Devanó te nde tahque numa ino ne redin ne ntiyon ma̱n che co cuahn che cana̱n ne. \v 20 Ate va a̱ma na̱n che redin ne che hua renan inó. Hua renan inó che a ndah no ino ne che redin ta̱hn che duche te Jezabel, che ndere ra̱hn te che rahndudo te ndudo yahn Dendiohs. Ate nduco ndudo che ricuahn te ne, rihncheh te ihyan che redin ye ntiyon yáhn, ca̱va che cuahtenan ye nduco nda̱hta che ndiyu nda̱hta yahn ye ma̱n, cheh ye dehtenduh che rihco ihyan na̱n che redin vahn ye dendiohs yahn ye ma̱n. \v 21 U ne, reca̱h cá ro quenan te iyehnse, ca̱va che nto ino te nunde yahn te, ate hua rento ino te, ne riquendi te ndere rechica te. \v 22 Ma̱n ne, dín che cota̱h a̱ma cah ta̱hn, condite te na̱n yundo. Namin dín che a̱ma chuhrihn sa̱hn che redin chihyo se ta̱hn, rahtenan se nduco te, ndete che hua ngua se che da̱ma ri se nduco te. \v 23 Namin dín che coh da̱ya te ca̱va che cadino nducoya̱ca ihyan yahn Dendiohs yahn nducuahn ya̱co, che u ne, recadinó che rendedecadino ihyan, ne queri a̱ma nchuhn ne, nda̱hco menún yahn ne tuno ca ntiyon che nedin ne. \v 24 Ate combiero yahn nchuhn che vate ye ya̱n min che hua riquendi ye che ricuahn ta̱hn min ma̱n, che hua riquendi ye vederihquentiyon chahte yahn chundah che rahtechica ihyan vedeyeno yahn ma̱n ye, rahtendihco ye nunde ma̱n ne, rá̱hn rí nchuhn te hua dín che chuhrihn ye. \v 25 Ntiyon che va ta̱h nchuhn ne, codin ne cuda̱do nde ro che ndaconan chi tún. \v 26 Ihyan che cocha ye quenda̱h ye ma̱n, quendi ye dinahn ye che rihquentiyón nde ro che ndá̱ ma̱n ne, cá̱h vederihquentiyon ihyan che ca̱hcantiyon ye ndeh nación. \v 27 Nduhca̱ vederihquentiyon che te Chidá u ne, tihca̱ vederihquentiyon che cuahtenan cuma ye. Chemin ne, anduhneca̱ a̱ma cu che ca̱hcantiyon nduco ye nación chahn, ne co ndeh ye ndete che nahn ye, anduhneca̱ ndete che chite ya̱hn. \v 28 Namin cá̱h yuhdo chahte che riquenda̱h cuahn che a co dave, ndonda̱ ta̱h ye. \v 29 Nchuhn ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn.” \c 3 \p \v 1 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Sardis: “Tuhca̱ ra̱hn Ihyan che quenan cuma ye vederihquentiyon chahte yahn Vaco Dendiohs ma̱n, nduh che ndache iyon ma̱n: U devanó nducuahn che redin nchuhn. Devanó che anduhneca̱ ndete che a ndih ne na̱n Dendiohs andahre quenduche ne na̱n ihyan iyehnse. \v 2 Cuenuhn ino ne, ne cueneca̱h dito ne dehtenduh che va ca che a nahn cuihno denda ne. Tihca̱, te rendihché che nducuahn che redin ne ne, hua nda̱hca̱ na̱n Dendiohs yáhn. \v 3 Cuento ino ne nunde yahn ne, cueneca̱hco ne nducuahn che chahn ne, ne cuiquendi ne. Ndete che hua nuhn ino ne ne, adena̱n ndá̱ ta̱n nduhca̱ che renda̱ sa̱hn duco, che nde hua devano ne deh ura, ne dín castigo nchuhn. \v 4 Andahre tihca̱ ne, retuma ino ne min ya̱n Sardis te neve ihyan che metah detoh ye chedave yahn ye. Ihyan chahn ne, conduco ye u, cuahtenun ye tino cua. Tihca̱ redin yahn, te dave yavena̱n ye. \v 5 Ihyan che cocha ye quenda̱h ye ne, cuahtenun ye tino cua, ne hua ntihné che duche ye na̱n libro che rihquentiyon che cuahtenan ihyan vahchetero cuahn da̱ma. Tahque ndah ne, ndevá ihyan na̱n Chidá ma̱n, na̱n ángel yahn ye ma̱n. \v 6 Nchuhn ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn.” \p \v 7 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Filadelfia: “Cuihcovan nchuhn yahn Ihyan che dave ye na̱n Dendiohs ma̱n, cua̱co nducuahn ndudo yahn ye ma̱n, ihyan min che quenan cuma ye lla̱ve yahn rey David. Cuahn che na̱hne ye ne, nde a̱ma ihyan hua co neca̱hde ye, ne cuahn che neca̱hde ye ne, nde a̱ma ihyan hua co na̱hne ye. Ra̱hn ye tuhca̱: \v 8 U devanó nducuahn che redin nchuhn. Chacondah chendevah ca̱va ne, ne nde a̱ma ihyan hua co neca̱hde ye. Andahre hua nduh rigonun chihve ne ne, ate retumaca̱h ne yahn ndudo yáhn, ne hua raconda̱h veda̱me ne u. \v 9 Rá̱hn rí nchuhn che nda̱hco ndiyá sa̱hn rihncheh che ndi cuande se la̱do yahn chundah, ndere ra̱hn se che sa̱hn nación yahn Israel se. Dín che cahntihya se na̱n nchuhn ca̱va che codevano se che yahinó nchuhn. \v 10 Redinahn nchuhn che rihquentiyón yahn che chenan cuma ne vedechahtino. Chemin che ndedeváhn nchuhn yahn castigo che va che co nducoya̱ca ihyan iyehnse. \v 11 A nun chí. Codin ne cuda̱do ntiyon che chenan ne ca̱va che nde a̱ma ihyan hua nda̱hco ndiya ye nchuhn, detohnan ye ntiyon yahn ne, din ye che hua nuhnde menun yahn ne. \v 12 Ihyan che cocha ye quenda̱h ye ne, a̱ma ndah ro yahn ye. U dín che cona̱n ye na̱n che rihquentiyon Dendiohs yáhn, ne hua nda̱ ro che ndiquenda̱h ye min. Na̱n ye ne, cuaconáhn che duche Dendiohs yáhn ma̱n, che duche ya̱n yahn ye, Jerusalén ra ma̱n, che chi nde vahchetero nde na̱n va ye. Namin dirún che duché quenuma ra. \v 13 Nchuhn ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn.” \p \v 14 ’Namin codiron yahn sa̱hn che rahndudo se ndudo yahn Dendiohs che quenan se ya̱co che va ya̱n Laodicea: “Tuhca̱ ra̱hn Ihyan che devano cua̱co ye ma̱n, che ra̱hn ye ndudo cua̱co ma̱n, ihyan min che nduco Dendiohs dendah ye nducuahn: \v 15 U devanó nduhchan nchuhn na̱n ntiyon yáhn; nde huane ihno ne, nde huane iche ra ne. Tahque ndah ne ndete che cuiquendi ne numa ino ne, o a̱ma yune no cuihcoma̱n ne. \v 16 Ate nducote vatema̱n ino ne ne, tahque ndah che cuaconda̱h veda̱mé nchuhn. \v 17 Nchuhn ne, ra̱hn ne che a̱ma va yahn ne, che a̱ma nda̱hca̱ rahno ne, che nde a̱ma vedereta̱hn yahn ne metah. Me nde hua retumacadino ne che a̱ma nda̱che chenan ne ma̱n, a̱ma cheva̱h ne ma̱n. Anduhneca̱ ndete ve na̱n ne ma̱n, anduhneca̱ ndete che deva̱ne ne ma̱n. \v 18 Chemin che riya̱hvé nchuhn che dinahn ne ndudo yáhn. Chemin ne, anduhneca̱ diya̱hngua̱n ndah ca̱va ne, ca̱va che co niyon ne nduhca̱ ihyan cuihca. Che dinahn ne ndudo yáhn, quendi ne yune yáhn ne, anduhneca̱ che cuahtenun ne tino cua, ne ametah cora vedecuihno yahn ne che anduhneca̱ ndete che deva̱ne ne. Namin cochihve yahn ne nduhca̱ ico che cuih ne ndutina̱n ne ca̱va che co ro na̱n ne. \v 19 U ne, riya̱hvé ma̱n, redín castigo ma̱n, nducoya̱ca ihyan che yahinó ihyan. Chemin che codin nun ino nchuhn, ne cuento ino ne nunde yahn ne. \v 20 Condihche nchuhn. U ne, riya̱hvé ihyan. Ihyan che rihcovan ye ndudo yáhn, ne renevahnecun ye u ne, conducó ihyan, da̱ma chéh da̱ma cúh nduco ye. \v 21 Ihyan che dinahn ye nde na̱n cuihnonan ne, ca̱h yuné che nduco ye cuhnde ye na̱n che vá rihquentiyón, nduhca̱ che dinahn má̱n, ne vá da̱ma nduco Chidá na̱n che rihquentiyon ye. \v 22 Nchuhn ihyan ndiya̱co, cuendedecadino ndah ne che tihca̱ ra̱hn Vaco Dendiohs ri nchuhn.” \c 4 \s1 Rendeva ihyan yavena̱n Dendiohs vahchetero \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró va̱n ya̱hnde yáhn a̱ma chendevah che quendah vahchetero. Tuhme ángel che ra̱hn ye nducó mena̱n me ne, ra̱hn tun ye. A̱ma yudo ndudo ye anduhneca̱ a̱ma trompeta cuahn che retive ihyan. Ra̱hn ye: \p ―Cochi muhn, ne nahmé di dehtenduh che va che co. \p \v 2 Ndeta̱hno din Vaco Ndah yahn Dendiohs che anduhneca̱ ndete che vahchetero quenún, ne ndihcheró a̱ma ihyan che va ye na̱n che rihquentiyon ye. \v 3 Me ihyan min ne, a̱ma diya̱hn ro ye anduhneca̱ tu diya̱hn che duche jaspe ma̱n, cornalina ma̱n. Neta̱hn cuaco na̱n va ye ne, quendihco a̱ma che deca̱ ro curecuhnde deca̱ ro, ne a̱ma diya̱hn ro nduhca̱ che ro tu che duche esmeralda. \v 4 Numa ndive chihto na̱n che va ihyan ndina̱n me ne, vate ndico cun indihte na̱n che rihquentiyon ye. Ihyan chahn ne, chenun ye tino cua, ne chenun tin ye corona diya̱hngua̱n. \v 5 Na̱n che va ihyan ndina̱n me ne, a̱ma riya cuah ma̱n, a̱ma rine da̱ve ma̱n, a̱ma yudo ri ma̱n. Cua̱co na̱n che rendihchero ihyan ndina̱n me ne, riche ndache ya̱hn, ne checadinó te chemin che Vaco Ndah yahn Dendiohs. \v 6 Ndiya̱hn cua̱hn mena̱n na̱n che va ye ne, deca̱ ro tuyuno deca̱ ro. A̱ma chahte anduhneca̱ a̱ma vine. \p Neta̱hn cuaco na̱n che va ihyan ndina̱n me ne, vate cun che deca̱ ro ite deca̱ ro, ne a̱ma ndeh ndutina̱n chenan cua̱hn mena̱n ma̱n, cua̱hn veda̱me ma̱n. \v 7 A̱ma ne, deca̱ ro león deca̱ ro, ta̱ma ne, deca̱ ro itenine deca̱ ro, ta̱ma ne, deca̱ ro na̱n ihyan deca̱ ro na̱n, ne ta̱ma ne, deca̱ ro ihya che quendihco te deva̱n yuhne deca̱ ro. \v 8 Queri a̱ma che deca̱ ro ite deca̱ ro me ne, chenan a̱n reche, ne a̱ma ndeh ndutina̱n chenan cua̱hn veda̱me ma̱n, cua̱hn mena̱n ma̱n, ma̱n reche ma̱n. Nde ro nde ra̱hn hua reguan rendeva yavena̱n ihyan ndina̱n me, ra̱hn tuhca̱: \q1 Dihve nuhn Dendiohs, ndih che quenan cuma ne vederihquentiyon che tahque chahte, a̱ma ndah ne, ametah nde a̱ma nunde yahn ne. \q1 Va ne numacuahn ro; hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yahn ne. \p \v 9 Queri a̱ma yune che rendeva che deca̱ ro ite deca̱ ro me yavena̱n ihyan ndina̱n me che va ye numacuahn ro ma̱n, reneca̱h nundihve cuahn ihyan ma̱n ne, \v 10 nduh che ndico cun indihte chahn ne, rehntihya ye na̱n ihyan min, rendeva ye yavena̱n ye. Numacuahn vedenecun rihnta̱ve queri a̱ma ye corona yahn ye na̱n ye, ne ra̱hn ye: \q1 \v 11 Dihve nuhn Dendiohs, redin yahn che ndeva nducoya̱ca ihyan yavena̱n ne, \q1 te quenan cuma ne vederihquentiyon chahte, dendah ne nducuahn che va. \q1 Ndete che hua ndih ne, nde metah dehva. \c 5 \s1 Dihvo vo Jesucristo ne, ndonda̱ ta̱h ye ca̱ca che chenan ndache sello \p \v 1 Namin ndihcheró che ihyan ndina̱n me ne, nda ye a̱ma ca̱ca ndechetive ta̱h cua̱co ye. Ca̱ca me ne, ndirun cua̱hn chete ma̱n, cua̱hn veda̱me ma̱n, ne ntude chiche, chenan ndache sello. \v 2 Namin ndihcheró a̱ma ángel che a̱ma detino ye, ne chihneván che numa dito tumerune ye: \p ―¿A va ihyan che quenan cuma ye vederihquentiyon che ndeh ye sello, nta̱h ye ca̱ca cuh ne? \p \v 3-4 Ate numachahte iyehnse ma̱n, vahchetero ma̱n, va̱n tena̱hn ma̱n ne, hua quenda̱h nde a̱ma ihyan che quenan cuma ye vederihquentiyon che ndeh ye sello chahn, ndihchenan ye ca̱ca me, ne chemin che a̱ma chi rá̱n, nde chacó ura min. \v 5 Tuhme ra̱hn a̱ma cha indihte chahn ri ye u: \p ―Ametah cueque. Nga̱ ihyan che tahque yudo vederihquentiyon quenan cuma ye va̱n nda̱ta yahn Judá ma̱n, David ma̱n. A chicha ye dinahn ye ntiyon che quenan cuma ye, ne co ndeh ye nduh che ndache sello, nta̱h ye ca̱ca tih. \p \v 6 Tuhme ndihcheró a̱ma itecuche lihn che a ndero ndi che a nihno ihyan ite ro mena̱n, ndi te vedino, nti te nino na̱n va ihyan ndina̱n me, menda̱hn na̱n che chenun nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, nduh che ndico cun indihte chahn ma̱n. Chenan ndache dihne te ma̱n, ndache ndutina̱n te ma̱n. Checadinó te itecuche lihn me ne, a Dihvo vo Jesucristo. Che chenan ndache dihne te ne, conahn che a̱ma yudo vederihquentiyon quenan cuma ye. Che chenan ndache ndutina̱n te ne, conahn che Vaco Ndah yahn Dendiohs che rahn numachahte iyehnse ne, quenun ihyan. \v 7 Tuhme chahn ye, ne ndonda̱ ta̱h ye ca̱ca me che nda ihyan ndina̱n me ta̱h cua̱co ye. \v 8 Ura che cheta̱h ye ca̱ca me ne, cuahn nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me, ne chehntihya na̱n ye. Namin nduh che ndico cun indihte chahn ne, cuahn ye chehntihya ye na̱n ye, nda queri a̱ma ye a̱ma arpa ma̱n, a̱ma cu diya̱hngua̱n che richenun cuhn ma̱n. Checadinó te ya̱hme cuhn me ne, chemin ndudo che reva̱h ihyan yahn Dendiohs. \v 9 Tuhme cana̱n rita nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, indihte chahn ma̱n, a̱ma himno ra che tuhca̱: \q1 Ndih ne, redin yahn che ndonda̱ ta̱h ne ca̱ca me, ndeh ne sello yahn, \q1 te chihno ihyan iyehnse ndih, ne chera yun yahn ne ca̱va che ndedevahn ne ihyan queri a̱ma nación ma̱n, queri a̱ma na̱n nda̱ta yahn ye numachahte iyehnse ma̱n, queri a̱ma na̱n deva̱co ma̱n, nedin yahn Dendiohs ihyan. \q1 \v 10 Ihyan chahn ne, din ne che chi ye ihyan yahn Dendiohs ma̱n, chi ye anduhneca̱ chidocuya̱n che cuahtenan ye na̱n ntiyon yahn ye ma̱n. \q1 Ihyan chahn ne, ca̱hcantiyon ye ihyan iyehnse. \p \v 11 Tuhme ndihcheró che a̱ma ya̱hn ángel ndito ye nta̱hn cuaco na̱n che va ihyan ndina̱n me ma̱n, na̱n che chenun nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, nduh che ndico cun indihte chahn ma̱n, ne chihneván \v 12 che a̱ma dito ra̱hn ye tuhca̱: \q1 Ihyan tih che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che ndi te vedino ne, \q1 redin yahn che ndeva nducoya̱ca ihyan yavena̱n ye, te quenan cuma ye vederihquetiyon chahte ma̱n, va ta̱h ye nducuahn che va ma̱n, nducuahn vededevano ma̱n. \p \v 13 Tuhme nducoya̱ca ihyan che vate ye vahchetero ma̱n, ihyan che vate ye iyehnse ma̱n, tena̱hn ma̱n, nducoya̱ca na̱n ite che vate te iyehnse ma̱n, va̱n nuniya̱hn ma̱n, nde nducuahn dehtenduh che va ne, ra̱hn tuhca̱: \q1 Dendiohs che va ne rihquentiyon ne ma̱n, Dihve nuhn che chih ne nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino ma̱n, \q1 ndeva nuhn yavena̱n nchuhn cuahn da̱ma, te a̱ma yudo vederihquentiyon chenan cuma ne. \p \v 14 Namin nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ne, ra̱hn: \p ―¡Tihca̱! \p Tuhme nduh che ndico cun indihte chahn ne, chehntihya ye, ndeva ye yavena̱n Dendiohs, ihyan min che va ye numacuahn ro. \c 6 \s1 Dihvo vo Jesucristo ne, ndeh ye sello che chenan na̱n ca̱ca me \p \v 1 Chihno min ne, Dihvo vo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino ne, ndihcheró che ndeh ye a̱ma sello chahn, ne chihneván che ya̱hve a̱ma cha che deca̱ ro ite deca̱ ro me u. A̱ma yudo ndudo nduhca̱ che rine da̱ve, ne ra̱hn: \p ―¡Cochi condihchero! \p \v 2 Tuhme ndihcheró a̱ma caba̱llo cua, ne ihyan che quendudo ye ite ne, ndonda̱ ta̱h ye a̱ma corona, ne cuahn ye nda̱hco ndiya ye ihyan iyehnse, nda ye a̱ma nducoruhnde nduco yave. \p \v 3 Cuahn che ndeh Dihvo vo ta̱ma sello ne, chihneván che ya̱hve ta̱ma che deca̱ ro ite deca̱ ro me u: \p ―¡Cochi condihchero! \p \v 4 Tuhme ndihcheró a̱ma caba̱llo cua̱h, ne ihyan che quendudo ye ite ne, ndonda̱ ta̱h ye vederihquentiyon che din ye che cuahtecuhma ihyan iyehnse, ca̱hno ye vih. Namin ndonda̱ ta̱h ye a̱ma espa̱da chahte. \p \v 5 Cuahn che ndeh Dihvo vo ta̱ma sello na̱n che chi ino ne, ya̱hve ta̱ma che deca̱ ro ite deca̱ ro me u: \p ―¡Cochi condihchero! \p Tuhme ndihcheró a̱ma caba̱llo cuan, ne ihyan che quendudo ye ite ne, nda ye a̱ma ica̱de. \v 6 Chihneván a̱ma ndudo che chica na̱n che chenun nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me che ra̱hn tuhca̱: \p ―Codin che cuhnde cuico nde atena̱n a̱ma kilo trigo o ino kilo cebada nda̱ca ihyan yahn che din ye ntiyon a̱ma ro. Ate hua decuihne ya̱hn olivo ma̱n, dihyo uva ma̱n, ca̱va che nda̱ca aceite ma̱n, vino ma̱n. \p \v 7 Cuahn che ndeh Dihvo vo ta̱ma sello na̱n che a chi cun ne, ya̱hve ta̱ma che deca̱ ro ite deca̱ ro me u: \p ―¡Cochi condihchero! \p \v 8 Tuhme ndihcheró a̱ma caba̱llo cua̱n, ne checadinó te ihyan che quendudo ye ite ne, a ihyan min che vederih. Cua̱hn veda̱me ye ne, cuahn ta̱ma ihyan, ihyan min che duche ye Na̱n Che Chenan Rino Tena̱hn. Ihyan chahn ne, ndonda̱ ta̱h ye vederihquentiyon che din ye che cuhnde ca̱nda ma̱n, cuhnde cuico ma̱n, cuhnde cah ma̱n, ca̱hno ite ta̱n ihyan ma̱n, ne coh a nahn ma̱hn va ihyan iyehnse. \p \v 9 Namin min va a̱ma na̱n ta, ne cuahn che ndeh ye ta̱ma sello na̱n che a chi uhn ne, ma̱n na̱n ta me ne, ndihcheró nducoya̱ca ihyan che chihno ihyan iyehnse ihyan yahn che chitahno ye Ndudo yahn Dendiohs ma̱n, cahndudo ye ma̱n. \v 10 Ihyan chahn ne, numa dito ye ra̱hn ye: \p ―Dihve nuhn Dendiohs, ndih che a̱ma ndah ne, ne redinahn ne ndudo yahn ne, ¿ticua̱hn techeca̱de ne yahn nuhn, din ne castigo ihyan iyehnse che chihno ye nuhn ne? \p \v 11 Tuhme ndonda̱ ta̱h ihyan chahn tino cua che cuahtenun ye, ne ra̱hn Dendiohs ri ye ihyan che cuahte tuhno ca ye nde conan nda̱ nducoya̱ca ihyan che namin ritahno ye Dihvo vo Jesucristo, redin ye ntiyon yahn ye, che a va ca̱de che ca̱hno ihyan iyehnse ihyan nduhca̱ che chihno ye ihyan chahn. \p \v 12 Cuahn che ndeh Dihvo vo ta̱ma sello na̱n che chi a̱n ne, ndihcheró che a̱ma nuhn ya̱hn. Ya̱hn ne, a̱ma chi cuan, nduhca̱ che ro tino cuan ro. Iyo ne, a̱ma chi cua̱h nduhca̱ che ro yun ro. \v 13 Iyon ne, chera numachahte iyehnse nduhca̱ che ra higo cuahn che rano yuhne ta̱n. \v 14 Dehtenduh che chenan na̱n ro ne, chihno anduhneca̱ che nedihno chi. Ico ma̱n, ya̱hn cuma che vate va̱n nuniya̱hn ma̱n ne, chihno ndahcheta̱hn. \v 15 Tuhme nducoya̱ca ihyan che chenan cuma ye vederihquentiyon ma̱n, ihyan ndina̱n ma̱n, ihyan na̱hn ma̱n, ihyan cuihca ma̱n, ihyan ndina̱n yahn sanda̱do ma̱n, ihyan che redin ye ntiyon yahn ihyan ma̱n, ihyan che redin ye ntiyon yahn ma̱n ye ma̱n, nducoya̱ca ihyan chahn ne, chahtenun ndeh ye chete iviya̱va ma̱n, tinduh rendah tu ma̱n. \v 16 Nde a̱ma nahn ye che ico ma̱n, ya̱va ma̱n, cora ndudo ihyan ca̱va che chendih ihyan, ne Dendiohs, ihyan min che va ye rihquentiyon ye ma̱n, Dihvo vo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino, ihyan min che quenan cuma che din ye castigo ihyan chahn numacuahn vedeta̱n ma̱n ne, hua ndihchero ye ihyan, \v 17 te a nda̱ ro che co ye castigo yah, ne nde a̱ma ye hua cocha ye. \c 7 \s1 Ihyan nación yahn Israel che ndeva Dendiohs \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró cun ángel che vatendi ye nta̱hn cuaco iyehnse. Ihyan chahn ne, nda ye vederihquentiyon che hua cuahnecun ye che cuano yuhne numachahte iyehnse, ndiya̱hn ma̱n, va̱n ya̱hn ma̱n, na̱n nuniyahn ma̱n. \v 2 Namin ndihcheró ta̱ma ángel che nda̱ ye, cochi ye cua̱hn na̱n che riquenda̱h ya̱hn, nda ye sello yahn Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero. Ra̱hn ángel me numa dito ye ri ye nduh che cun combiero yahn ye che vatendi ye iyehnse, ihyan chahn che nda ye vederihquentiyon che din ye che chuhrihn ihyan iyehnse: \p \v 3 ―Codin nchuhn cuda̱do che hua cuano yuhne ta̱n ndiya̱hn ma̱n, va̱n ya̱hn ma̱n, na̱n nuniya̱hn ma̱n, numanahn che metah nahn vo sello chata nducoya̱ca ihyan yahn Dendiohs yuhn vo. \p \v 4 Tuhme chihneván nduhva ya̱hn ihyan nación yahn Israel che chenan sello ihyan, ne ri ye a̱ma ciento quenan o raco cun mil ihyan chahn. \v 5 Na̱n nda̱ta yahn Judá ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Rubén ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Gad ne, ndichio mil ye, \v 6 na̱n nda̱ta yahn Aser ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Neftalí ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Manasés ne, ndichio mil ye, \v 7 na̱n nda̱ta yahn Simeón ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Leví ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn Isacar ne, ndichio mil ye, \v 8 na̱n nda̱ta yahn Zabulón ne, ndichio mil ye, na̱n nda̱ta yahn José ne, ndichio mil ye, ne na̱n nda̱ta yahn Benjamín ne, ndichio mil ye. \s1 A̱ma ya̱hn ihyan chenun ye tino cua \p \v 9 Chihno min ne, ndihcheró a̱ma ya̱hn ihyan che chica ye numachahte iyehnse, queri a̱ma nación ma̱n, queri a̱ma na̱n nda̱ta yahn ye ma̱n, queri a̱ma na̱n deva̱co ma̱n. Nto da̱ma nducoya̱ca ye, vatendi ye cua̱hn mena̱n na̱n che va Dendiohs ma̱n, na̱n che nti Dihvo vo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs ma̱n. A̱ma ya̱hn ihyan chahn che nde a̱ma ihyan hua co ca̱h duche ye ihyan. Chenun ye tino cua, chetah ta̱h queri a̱ma ye ya̱ta iyon. \v 10 Ra̱hn nducoya̱ca ye numa dito tuhca̱: \q1 Ndih Dendiohs yahn nuhn che va ne rihquentiyon ne ma̱n, \q1 ndih Dihve nuhn che chih ne ca̱va nuhn nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino ma̱n, \q1 rendeva nuhn yavena̱n nchuhn che ndedevahn ne nuhn. \m \v 11 Namin nducoya̱ca ángel vatendi ye nta̱hn cuaco na̱n va ihyan ndina̱n me ma̱n, na̱n che chenun nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, nduh che ndico cun indihte chahn ma̱n, ne chehntihya ye, ndeva ye yavena̱n Dendiohs. \v 12 Ra̱hn ye: \p ―¡Tihca̱! Redin yahn che ndeva nducoya̱ca nuhn yavena̱n ne, nte nuhn nundihve cuahn ndih numacuahn ro, te quenan cuma ne vederihquentiyon chahte ma̱n, nducuahn vededevano ma̱n, ne hua nda̱ ro che cuihno. \p \v 13 Tuhme tumerune a̱ma cha indihte chahn u: \p ―Ihyan sih che chenun ye tino cua ne, ¿a devene duh ihyan ye ma̱n, ti chica ye ma̱n ne? \p \v 14 Ndahconán yahn ye: \p ―Hua devanó, ate ra̱hcó te a devano ma̱n ne. \p Tuhme ra̱hn ye ri ye u: \p ―A ihyan sih che chuh ye vedeyah che chihnde iyehnse. Chitahno ye Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs. A ndevahn ye. Anduhneca̱ ndete che na̱no ye tino yahn ye, ndo cua nduco yun yahn Dihvo vo. \v 15 Chemin che chenun ye muhn vahchetero, rendeva ye yavena̱n Dendiohs nde ro nde ra̱hn. Dendiohs ne, conduco ye ihyan, din ye cuda̱do ihyan. \v 16 Ametah chuhrihn ye, nuhn ye che cheh ye ma̱n, che cuh ye ma̱n, ametah chuhrihn ye, cuahtenun ye va̱n ya̱n ma̱n, va̱n ihno ma̱n, \v 17 te nduhca̱ che redin ihyan cuda̱do itecuche yahn ye, riquenda ye ite, rih te nune ne, tihca̱ din Dihvo vo Jesucristo cuda̱do ihyan chahn, ndeva ye ihyan, cuahtenan ye vahchetero numacuahn ro. Ihyan chahn ne, din Dendiohs che a̱ma co yeno ye, ametah ndaconan cadino ye deh che vedera̱n ma̱n, deh che cuaco ye ma̱n. \c 8 \s1 Ndeh Dihvo vo Jesucristo ta̱ma sello na̱n chi ndache \p \v 1 Cuahn che ndeh Dihvo vo ta̱ma sello na̱n che chi ndache ne, co tenduh ma̱hn ura a̱ma chi dihn vahchetero. \v 2 Chihno min ne, ndache ángel chahn che vatendi ya̱n ye na̱n Dendiohs ne, ndihcheró che ndonda̱ ta̱h ye a̱ma trompeta queri a̱ma ye. \v 3-4 Tuhme nda̱ ta̱ma ángel, nda ye a̱ma cu diya̱hngua̱n che richenun cuhn, ne cuahn ye na̱n ta diya̱hngua̱n me che va na̱n Dendiohs. Ndonda̱ ta̱h ye a̱ma ndeh cuhn ca̱va che ca̱hquiya̱hn ye, ne ca̱ ya̱hme yahn ura che reva̱h ihyan yahn Dendiohs. \v 5 Cuahn che chihno chiche cuhn me ne, cheta̱h ángel me nducoya̱hn na̱n ta, chih ye chete cu che richenun cuhn me, ne chihtera ye numachahte iyehnse. Ndetahno nuhn ya̱hn ma̱n, chiya cuah ma̱n, chine da̱ve ma̱n, a̱ma yudo chi ma̱n. \s1 Tive ángel chahn trompeta \p \v 6 Tuhme chahteya̱n ángel chahn ca̱va che tive ye trompeta yahn ye. \v 7 Cuahn che tive a̱ma ye ne, chera yun ma̱n, ya̱hn ma̱n, yun ma̱n, numachahte iyehnse, ne chihno chiche a nahn ma̱hn ya̱hn ma̱n, a nahn ma̱hn ya̱hn rahte ma̱n, nducuahn chano ma̱n. \p \v 8 Cuahn che tive ta̱ma ángel ne, a̱ma che deca̱ ro ico deca̱ ro, a̱ma riche, chenda̱hnun chete nuniya̱hn, ne a nahn ma̱hn nuniya̱hn nda̱conda̱ yun. \v 9 Namin ba̱rco che vatechica na̱n nuniya̱hn ne, a nahn ma̱hn va chihno ndeh, ne a nahn ma̱hn va ite che chenun te va̱n nuniya̱hn chihno chih te. \p \v 10-11 Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a chi ino ye ne, a̱ma iyon ndico che duche Ajenjo, a̱ma riche, chica na̱n ro, chera va̱n nune che va iyehnse, ne a nahn ma̱hn va ico ma̱n, va̱co nune ma̱n, nda̱conda̱ nune ya̱. A̱ma ya̱hn ihyan chih ye, din nune ya̱ me. \p \v 12 Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a chi cun ye ne, chihno a nahn ma̱hn dave yahn ya̱hn ma̱n, dave yahn iyo ma̱n, dave yahn iyon ma̱n, ne a nahn ma̱hn ya̱hn ne, chiya da̱h ma̱n, a nahn ma̱hn ya̱n ne, hua quendihco dave iyo ma̱n. \p \v 13 Tuhme ndihcheró a̱ma ángel che quechica ye deva̱n yuhne na̱n ma̱hn na̱n ro, ne chihneván che ra̱hn ye numa dito ye: \p ―Cheva̱h ihyan iyehnse, ¡a̱ma yah rí ca̱va ye cuahn che tive te ino ángel chahn trompeta yahn ye! \c 9 \p \v 1 Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a chi uhn ye ne, ndihcheró a̱ma ihyan che deca̱ ro iyon deca̱ ro ye, chica ye na̱n ro, chiya ye ndiya̱hn. Ndonda̱ ta̱h ye a̱ma lla̱ve yahn infierno. \v 2 Ndeta̱hno che na̱hne ye ne, quenda̱h ya̱hme nduhca̱ che riquenda̱h na̱n a̱ma horno chahte, ne a̱ma chi man numachahte. \v 3 Va̱n ya̱hme me ne, quenda̱h ya̱hcada̱hn che chenan cuma te vederihquentiyon nduhca̱ vederihquentiyon che chenan cuma itedahn. \v 4 Din Dendiohs che hua cheh te chano ma̱n, ya̱ta yahn ya̱hn ma̱n, atena̱n ihyan che hua chenan sello yahn Dendiohs chata ye va che din ta̱n te nduco ye. \v 5 Cahnecun Dendiohs che ca̱h te ihyan chahn chete che uhn iyo, ate hua cahnecun ye che ca̱hno te ihyan. A̱ma rendih run yahn te nduhca̱ che rendih run yahn itedahn. \v 6 Checadinó te cuahn che conahn chemin ne, a̱ma nahn ihyan che coh ye, ate metah vederih ca̱va ye ro min, te va che co ye castigo. \p \v 7 Ya̱hcada̱hn chahn ne, a̱ma vateya̱n te nduhca̱ che rahteya̱n caba̱llo che rahn te va̱n ca̱nda. Tin te ne, chenan a̱ma na̱n che deca̱ ro corona diya̱hngua̱n deca̱ ro. Na̱n te ne, deca̱ ro na̱n ihyan deca̱ ro. \v 8 Yudo tin te ne, a̱ma rahno nduhca̱ yudo tin nda̱hta. Dihyon te ne, nduhca̱ dihyon león. \v 9 Da̱te yahn te ne, nduhca̱ cu che renun ticua sanda̱do che rendedevahn sa̱hn tihca̱. Cuahn che ra̱ te ne, a̱ma yudo rahco reche te nduhca̱ che rahco ca̱rro che rinda̱ yuhdo va̱n ca̱nda. \v 10 Nducodahn te ne, chendudo ya̱n yahn nduhca̱ itedahn, ne va vederihquentiyon yahn ca̱va che ca̱h te ihyan chete che uhn iyo. \v 11 Angel yahn infierno che ndina̱n ye yahn te. Deva̱co hebreo ne, duche ye Abadón, ne deva̱co griego ne, duche ye Apolión. Tihca̱ duche ye, te ihyan min che redecuihno ye ihyan. \p \v 12 Nduco chemin ne, a chuh a̱ma na̱n vedeyah, ate renda ca te o. \p \v 13 Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a chi a̱n ye ne, chihneván a̱ma ndudo che chica na̱n ta diya̱hngua̱n me, va̱n nduh che cun dihne te che nineta̱ve me, \v 14 ne ra̱hn ri ángel che cade tive ye trompeta me: \p ―Cuentate nduh che cun ángel che nchiche ye chihto ico chahte che duche Eufrates. \p \v 15 Angel chahn ne, chenan rino ye nde nda̱ ura min che nta̱te ye, te chenan cuma ye ntiyon che nda̱ ura min ne, va che ca̱hno ye a nahn ma̱hn va ihyan iyehnse. \v 16 Chihneván nduh va ya̱hn sanda̱do yahn ye che chendudo se yuhdo, ne ri se o ciento millón. \v 17 Ndihcheró che chenun se cu che duche coraza. Color yahn ne, cua̱h ma̱n, cue na̱n ro ma̱n, cua̱n ma̱n. Caba̱llo yahn se ne, nduhca̱ na̱n león tihchan na̱n te. Chende te ne, riquenda̱ ya̱hn ma̱n, ya̱hme ma̱n, azufre ma̱n. \v 18 Nduco ya̱hn ma̱n, ya̱hme ma̱n, azufre ma̱n, che riquenda̱h chende te ne, chihno te a nahn ma̱hn va ihyan iyehnse. \v 19 Caba̱llo chahn ne, chenan cuma te vederihquentiyon che ca̱hno te ihyan nduco chende te ma̱n, nducodahn te ma̱n. Nducodahn te ne, nduhca̱ cu tihca̱, ne nduco chemin ne, renuhn yah te ihyan. \p \v 20 Ihyan che ndevahn ye che hua chihno te ihyan ne, hua nto ino ye nunde yahn ye, quendi ye rendeva ye yavena̱n vaco chihnga̱ ma̱n, dehtenduh che redendah ma̱n ye, redin ye dendiohs yahn ye ma̱n. Dehtenduh chemichan ne, redindah ye nduco diya̱hngua̱n ma̱n, diya̱hngua ma̱n, cu cua̱n ma̱n, tu ma̱n, ya̱hn ma̱n, ne ndere chenan ndutina̱n, ate hua rona̱n, ndere chenan revan, te hua rihnevan, ndere chenan ca̱h, te hua rica. \v 21 Ihyan chahn ne, hua nahn ca̱hcoma̱n ye yune chihnga̱ yahn ye. Tahque ndah ye ne, quendi ye rihno ye vih ma̱n, reduco ye ma̱n, redin cuah ye ma̱n, ndere rahtenan ye nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ye ma̱n. \c 10 \s1 A̱ma ángel nda ye a̱ma ca̱ca lihn \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró ta̱ma ángel che detino ye chica ye vahchetero, chiya ye ndiya̱hn. Quendihco a̱ma man nta̱hn cuaco chihto na̱n ye ma̱n, quendihco a̱ma curecuhnde nihno tin ye ma̱n. Na̱n ye ne, a̱ma diya̱hn ro nduhca̱ ya̱hn che quenan na̱n ro. Ca̱h ye ne, nduhca̱ che ro ruchiya̱hn tihca̱ ro. \v 2 Nda ye a̱ma ca̱ca lihn nenta̱h ye. Chihno ye ca̱h cua̱co ye na̱n nuniya̱hn, ne ca̱h cueh ye ne, chihno ye ndiya̱hn. \v 3 Tuhme cah ye numa dito ye, ne ndudo ye ne, nduhca̱ ndudo león cuahn che retuhche te. Cuahn che cah ye ne, chihneván ndache yune ndudo che a̱ma yudo chenun nduhca̱ che rine da̱ve. \v 4 Chihno min ne, a va ya̱n che dirún deh conahn ndudo chahn, ate ndaconan chihneván ta̱ma ndudo che chica vahchetero che ra̱hn nducó: \p ―Conun ine nduh che ndache ndudo che chihneven, ne hua diron. \p \v 5 Tuhme ángel me che nihno ca̱h ye na̱n nuniya̱hn ma̱n, ndiya̱hn ma̱n ne, ndihcheró che chenihyon ye ta̱h cua̱co ye na̱n ro, ne chihneván che ra̱hn ye: \p \v 6 ―Nde muhn nde na̱n Dendiohs, ihyan min che va ye cuahn da̱ma ma̱n, ihyan min che dendah ye na̱n ro ma̱n, iyehnse ma̱n, nuniya̱hn ma̱n, nducuahn che va ma̱n, a nun cuahn conahn \v 7 ndudo yahn ye che ca̱h ye checadino ihyan profeta yahn ye, che nde hua devano ihyan ro mena̱n. Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a co ndache ye ne, conahn. \p \v 8 Tuhme ndudo che a chihneván mena̱n che chica vahchetero ne, ndaconan ra̱hn nducó: \p ―Cochi, cotah ca̱ca che nda ángel che nti ye na̱n nuniya̱hn ma̱n, ndiya̱hn ma̱n. \p \v 9 Tuhme cháhn na̱n ángel chicá ca̱ca me ihyan, ne ra̱hn ye ri ye u: \p ―Nga̱, cocheh. Ura che cheh ne, a̱ma ya̱de chihn nduhca̱ che rihn nedih yahn, ate cuihno cheh ne, ndaconda̱ ya̱. \p \v 10 Chéh ca̱ca me, ne chinahn nduhca̱ che ra̱hn ángel me ri ye u. \v 11 Tuhme chihneván ta̱ma ndudo che ra̱hn ri u: \p ―Va ca ndudo che diron yahn dehtenduh che va che cuahno co a̱ma ya̱hn ihyan, queri a̱ma nación ma̱n, nda̱ta yahn ye ma̱n, deva̱co yahn ye ma̱n, yahn che va che cuahno co ihyan ndina̱n ma̱n. \c 11 \s1 O ihyan che cuahndudo ye ndudo yahn Dendiohs \p \v 1 Chihno min ne, ndonda̱ tá̱h a̱ma nducoca̱de, ne chihneván che ra̱hn Dendiohs ri ye u: \p ―Cuedecade ya̱co chahte yáhn ma̱n, na̱n ta ma̱n. Namin codin doche ihyan che chenun ye chete, rendeva ye yavená̱n. \v 2 Ate hua decade cua̱hn chevah, te min ne, a ndonda̱ ta̱h sa̱hn ta̱ma nación, ne condinun condina̱hno se ya̱n yáhn chete che o raco o iyo. \v 3 Cuedevene te dechúh o ihyan che chenun ye tino cuan, cuahndudo ye ndudo yáhn chete che a̱ma mil quendudo o ciento ino raco ro. \p \v 4 Na̱n Ndudo yahn Dendiohs na̱n che ndirun yahn o ya̱hn olivo ma̱n, o candelero ma̱n, che vatendi na̱n Dendiohs, ihyan min che rihquentiyon ye iyehnse ne, checadinó te chemin ne, a yahn ihyan che o chahn che cuahndudo ye ndudo yahn Dendiohs. \v 5 Ndete che vate ihyan che nahn din ta̱n ye nduco ihyan chahn ne, quenda̱h ruchiya̱hn chende ye, ne cuihno cuco ye. Nducoya̱ca ihyan che din ta̱n ye nduco ihyan chahn ne, va che coh ye. \v 6 Cuahtenan cuma ihyan chahn vederihquentiyon ca̱va che din ye che hua cuan co numanahn che cuahndudo ye ma̱n, che din ye che nune ne, ndaconda̱ yun ma̱n, che din ye che cuhnde nducuahn na̱n vedeyah iyehnse adehno ura che nahn ye ma̱n. \v 7 Ate cuahn che a dinahn ye ntiyon che cuahtenan cuma ye ne, quenda̱h a̱ma ite ta̱n na̱n infierno, cuhma te nduco ye, ne ca̱hno te ihyan. \v 8 Cota̱ve ye cua̱n yune viya̱n, ya̱n chahte me na̱n che quenan ya̱h Dihvo vo Jesucristo. Na̱hn cua̱n ne, ra̱hn ihyan te ya̱n min ne, a nahn da̱ma nduco Egipto ma̱n, nduco Sodoma ma̱n. \v 9 Nducoya̱ca ihyan, queri a̱ma nación ma̱n, nda̱ta yahn ye ma̱n, deva̱co yahn ye ma̱n ne, ndihchero ye tena̱hn chahn chete che ino ro quenan ma̱hn, ne hua cuahnecun ye che cuehche ye. \v 10 Ihyan iyehnse ne, a̱ma co yeno ye cuahn che coh ihyan chahn, nde tuno dechuh a̱ma ta̱ma ye vedino yahn vih. A̱ma co yeno ye che coh ihyan chahn, te a̱ma chuhrihn ye yahn vederihquentiyon che cuahtenan cuma ye. \v 11 Ate cuihno ino ro quenan ma̱hn ne, ndedetuhche Dendiohs ihyan, ne nducoya̱ca ihyan che ndihchero ye ne, a̱ma dihya ye co. \v 12 Cahnevan ihyan chahn a̱ma ndudo che ca̱ca na̱n ro, a̱ma dito ca̱hma nduco ye: \p ―Cochi nchuhn. \p Tuhme nducoya̱ca ihyan che hua ri rendihche ye ihyan chahn ne, ndihchero ye che nda̱ ye vahchetero va̱n man. \v 13 A ura min no a̱ma nuhn ya̱hn, ne a̱ma ndeh cua̱n cora vah viya̱n, coh ndache mil ihyan. Ihyan che hua coh ye ne, a̱ma dihya ye co, nde tuno ndeva ye yavena̱n Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero. \p \v 14 Nduco chemin ne, co o yune che cuhnde vedeyah, ate renda ca ta̱ma. \s1 Na̱n che chi ndache ángel che tive ye trompeta \p \v 15 Cuahn che tive ta̱ma ángel na̱n che a chi ndache ye ne, chihneván che a̱ma yudo chenun ndudo yahn a̱ma ya̱hn ihyan vahchetero che ra̱hn tuhca̱: \q1 Nducuahn vederihquentiyon che va iyehnse ne, a ndonda̱ ta̱h \q1 Dihvo vo Dendiohs ma̱n, Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che dechuh ye, ndedevahn ye ihyan iyehnse ma̱n. \q1 Dihvo vo Dendiohs ca̱hcantiyon ye numacuahn ro. \m \v 16 Tuhme nduh che ndico cun indihte chahn ne, chehntihya ye, ndeva ye yavena̱n Dendiohs, \v 17 ne ra̱hn ye: \q1 Dihve nuhn Dendiohs che a̱ma chahte vederihquentiyon quenan cuma ne ma̱n, che va ne numacuahn ro ma̱n, \q1 rente nuhn nundihve cuahn ndih \q1 yahn che chihco ro ne vederihquentiyon chahte yahn ne ma̱n, \q1 cana̱n rihquentiyon ne numa dito ne ma̱n. \q1 \v 18 Chi ta̱n ihyan iyehnse, \q1 ate a nda̱ ro che cuhnde ca̱de yahn nducoya̱ca ye ma̱n, tena̱hn man, \q1 din ne castigo ihyan che hua ri rendihche ye ndih ma̱n, \q1 decuihno ne ihyan che redetohnan ye iyehnse ma̱n. \q1 A nda̱ ro che ndeva ne ihyan profeta yahn ne ma̱n, \q1 nducoya̱ca ihyan yahn ne, a chahte o hua chahte vederihquentiyon chenan cuma ye ma̱n. \p \v 19 Tuhme vahchetero na̱n che va Dendiohs ne, ndihcheró yave na̱n che quenun ndah ndudo che ca̱h ye che ndedevahn ye ihyan yahn ye. Ura min a̱ma nuhn ya̱hn ma̱n, a̱ma chiya cuah ma̱n, a̱ma chine da̱ve ma̱n, a̱ma chera yun ma̱n. \c 12 \s1 Ihyan nda̱hta che cuhn ite ta̱n nduco ye \p \v 1 Va̱n ya̱hnde yáhn ne, ndihcheró che chinahn a̱ma vederihno na̱n ro. Chihnde ro a̱ma ihyan nda̱hta che deca̱ ro dave yahn ya̱hn deca̱ ro tino yahn ye ma̱n, che quenun tin ye a̱ma corona che chenan ndichio iyon ma̱n, ne cua̱hn ndiya ca̱h ye ne, quenan iyo. \v 2 Ihyan min ne, rah ye che a ra yah chete ye, te nda̱ ura che cuacoya̱hn ye. \p \v 3 Tuhme chihnde ro a̱ma ite ta̱n che a̱ma yu ca̱ te. Ite min ne, cua̱h te, ne chenan ndache tin te ma̱n, ndiche dihne te ma̱n. Queri a̱ma tin te ne, quenun a̱ma corona. \v 4 A nahn ma̱hn va iyon che chendihco na̱n ro chihtera te nde ndiya̱hn nduco nducodahn te. Chandi ya̱n te na̱n ihyan nda̱hta me ca̱va che cheh te da̱ya ye ndeta̱hn che cuhndeya̱n. \v 5 Ihyan nda̱hta me ne, chacoya̱hn ye a̱ma decua̱h cha̱hn che a va ca̱de che ca̱hcantiyon numachahte iyehnse. A̱ma chahte vederihquentiyon conan cuma, nde a̱ma ihyan hua co nda̱hco ndiya ye. Ate hua chi cheh te decua̱h me, te ndeva Dendiohs, chaconahn ye na̱n vederihquentiyan yahn ye. \v 6 Tuhme chano ihyan nda̱hta me, cuahn ye conan ye a̱ma cua̱n ya̱hn na̱n che metah duhva na̱n che a ndihcoya̱n Dendiohs. Min ca̱hcacheh ye ihyan chete che a̱ma mil quendudo o ciento ino raco ro. \p \v 7 Adive ne, Miguel nduco ángel che rihquentiyon ye ne, cuhn ye nduco ite ta̱n me ma̱n, ángel yahn te ma̱n. \v 8 Hua chicha te, ne ametah chi chahtenan te vahchetero nduco vih. \v 9 Tahque ndah ne, chaconda̱h ye ite nduco ihyan yahn te nde ndiya̱hn. Ite ta̱n me ne, a chemin che chundah, sa̱hn min che ndaconda̱ se cu ro mena̱n me ma̱n, sa̱hn min che quechica numachahte iyehnse, rihncheh se ihyan ma̱n. \p \v 10 Tuhme chihneván a̱ma ndudo vahchetero che a̱ma dito ra̱hn: \p ―A chihco ro Dendiohs yuhn vo vederihquentiyon chahte che quenan cuma ye, a ndero ndi che a ndedevahn ye ihyan yahn ye. Dechuh ye Dihvo vo Jesucristo, ca̱va che ndedevahn ye ihyan iyehnse, ne a nda̱ ro che ndonda̱ ta̱h ihyan min vederihquentiyon, cuana̱n ca̱hcantiyon ye. Tihca̱, te a denda chundah, sa̱hn min che ricanunde se yahn dihno vo na̱n Dendiohs nde ro nde ra̱hn. \v 11 Dihno vo chahn ne, nda̱hco ndiya ye vederihquentiyon yahn se, te chi chahtino ye Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ ama itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs, quendi ye cahndudo ye Ndudo Ndah yahn ye, nde hua din va̱h ye sa̱hn andahre va che coh ye. \v 12 Chemin che nchuhn che vate ne vahchetero ne, cuahte ne vedeyeno. Me nchuhn che vate ne iyehnse ma̱n, che vatechica ne na̱n nuniya̱hn ma̱n ne, ¡yah rí ca̱va ne!, te nducote denda chundah ne, numacuahn vedeta̱n cochi se va̱n nchuhn, ne a devano se te cuihno te neve ro me, a cuihno vederihquentiyon yahn se. \p \v 13 Cuahn che chenda̱h ite ta̱n me nde ndiya̱hn ne, quenda̱h te ihyan nda̱hta me. \v 14 Ate ihyan nda̱hta me ne, din Dendiohs che quenan reche ye nduhca̱ reche ihya, nduco tihca̱ ndevahn ye, ne quendihco ya̱co ye, cuahn ye ya̱hn na̱n che metah dehva. Min ca̱hcacheh Dendiohs ihyan chete che ino nduyo quenan ma̱hn. \v 15 Ite ta̱n me ne, tenda̱h te nune chende te ca̱va che ndo a̱ma ico, canerine ihyan nda̱hta me. \v 16 Ate hua dehva chi yahn ye, te chehchenun ya̱hn min, ne chera nun nune me. \v 17 Nduco chemin ne, a̱ma chi ta̱n ite min nduco nda̱hta me, ne cuahn te, din ta̱n te nduco nda̱ta yahn ye, ihyan chahn che redinahn ye vederihquentiyon yahn Dendiohs, ritahno ye Dihvo vo Jesucristo. \c 13 \s1 O ite ta̱n \p \v 1 Va̱n ya̱hnde yáhn ne, anduhneca̱ ndete che chandí chihto nuniya̱hn. Min ndihcheró a̱ma ite ta̱n che chenan ndache tin te ma̱n, ndiche dihne te ma̱n. Queri a̱ma dihne te ne, quenan a̱ma corona, ne queri a̱ma tin te ne, quenan a̱ma ndudo che chihnga̱ ra̱hn yahn Dendiohs. \v 2 Ite min ne, deca̱ ro ya̱hyan de ca̱ ro te. Ca̱h te ne, nduhca̱ ca̱h oso, ne chende te ne, nduhca̱ chende león. Ite ta̱n che quenda̱h te ihyan nda̱hta me ne, nda̱co te vederihquentiyon che quenan cuma te ta̱h ite che deca̱ ro ya̱hyan deca̱ ro me ca̱va che ca̱hcantiyon te menun te. \v 3 Ite che deca̱ ro ya̱hyan deca̱ ro me ne, a̱ma tin te ne, a̱ma yah, adeche coh te. Ate ndoyahn te, ne a̱ma rahn ino ihyan iyehnse, ne chinduco ye ite. \v 4 Ihyan iyehnse ne, ndeva ye yavena̱n ite ndina̱n me yahn che nda̱co te vederihquentiyon yahn te ta̱h ite che ta̱ma me. Namin ndeva ye yavena̱n ite che ndonda̱ ta̱h te vederihquentiyon me, ne ra̱hn ye yahn te: \p ―Metah nde a̱ma ihyan nduhca̱ te. Nde a̱ma ye hua co nda̱hco ndiya ye vederihquentiyon yahn te. \p \v 5 Namin ndonda̱ ta̱h te vederihquentiyon che ndonan ma̱n te ite ma̱n, chihnga̱ ca̱hma te yahn Dendiohs ma̱n, ne cahnecun Dendiohs che ca̱hcantiyon te chete che o raco o iyo. \v 6 Chihnga̱ ra̱hn te yahn Dendiohs ma̱n, nda̱hchenan te vahchetero na̱n che va ye ma̱n, ihyan yahn ye che chenun ye min ma̱n. \v 7 Namin cahnecun ye che cuhma te nduco ihyan yahn ye nde nda̱hco ndiya te ihyan, ne nuhnde ta̱h te vederihquentiyon che ca̱hcantiyon te nducoya̱ca ihyan iyehnse, queri a̱ma nación ma̱n, queri a̱ma nda̱ta yahn ye ma̱n, deva̱co yahn ye ma̱n. \v 8 Na̱n libro yahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs ne, nde ro che metah cuhnde iyehnse ne, chenan ca̱ca ihyan che chenan cuma che cuahtenan ye vahchetero numacuahn ro, ne nducoya̱ca ihyan che hua chenan che duche ye na̱n libro me ne, ndeva ye yavena̱n ite min. \p \v 9 Nducoya̱ca nchuhn, cuendedecadino ndah ne yahn ndudo che ca̱hmá. \v 10 Cuedevano ne te nducoya̱ca ihyan che din ye preso ihyan chena̱hn ne, namin va che co ye preso, ne ihyan che ca̱hno ye ihyan ne, namin nduco vederih min va che coh ye. Chemin che ihyan yahn Dendiohs ne, nahn che cuahtenan cuma ye vedechahtino ma̱n, nahn che quendi ye cotahno ye Dihvo vo Jesucristo ma̱n. \p \v 11 Chihno min ne, ndihcheró ta̱ma ite ta̱n che quenda̱h ro te ndiya̱hn. Ite min ne, chenan o dihne te che deca̱ ro dihne itecuche lihn deca̱ ro, ne numacuahn vedeta̱n rah ta̱ te. \v 12 Quenan cuma te vederihquentiyon yahn ite che chi yah tin me, ne redinahn te yahn te, nde redin te fuerza ihyan iyehnse che ndeva ye yavena̱n ite min. \v 13 Redin te vederihno rahte nde redin te che ra ya̱hn che rica na̱n ro, rendihchero ihyan. \v 14 Ite ndina̱n me, ite min che ndoyahn te che nda̱ca yah tin te nduco espa̱da ne, ca̱h yune te che din ite che ta̱ma me vederihno, ne nduco chemin chihncheh te ihyan iyehnse, chinun te ihyan che nta̱ve ye ite ndina̱n me. \v 15 Cuahn che a nta̱ve ye ite che ndinan me ne, ndonda̱ ta̱h ite che ta̱ma me vederihquentiyon che din te che conun ico ma̱n, che co ca̱hma ma̱n, ne ca̱hcantiyon te che coh ihyan che hua ndeva ye yavena̱n. \v 16 Chihquentiyon te che ihyan che rinduco ye ite, nde checa̱hya nde checune, ihyan cuihca ma̱n, ihyan cheva̱h man, ihyan che redin ye ntiyon yahn ihyan ma̱n, ihyan che redin ye ntiyon yahn ma̱n ye ma̱n, che conan ca̱de yahn ite ndina̱n yahn te ta̱h cua̱co ye o chata ye. \v 17-18 Nde a̱ma ihyan hua co cua ye, nde hua co ndihcue ye, ndete che hua quenan ca̱de yahn te ihyan. Ca̱de min ne, número a̱n ciento quenan ino raco a̱n, ne nahn che ndedecadino nchuhn nduco cuda̱do ca̱va che conahn ne deh conahn. \c 14 \s1 Ihyan che a̱ma ciento quenan o raco cun mil chahn ne, chita ye a̱ma himno ra, ndeva ye yavena̱n Dendiohs \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs, nti ye tingüete che duche Sion, ne nduco ye ihyan che a̱ma ciento quenan o raco cun mil chahn che chenan ca̱de chata ye che duche Dihvo vo ma̱n, Chido vo Dendiohs ma̱n. \v 2 Chihneván che ri ihyan arpa, ne a̱ma yudo chenun che ca na̱hn na̱hn rahco ma̱n, nduhca̱ che rine da̱ve ma̱n. \v 3 Tuhme cana̱n rita ihyan chahn a̱ma himno ra na̱n va Dendiohs, min na̱n che chenun nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, nduh che ndico cun indihte chahn ma̱n. Nde a̱ma ihyan hua co conun ino ye himno min, atena̱n ihyan che a̱ma ciento quenan o raco cun mil chahn che ndedevahn Dendiohs ihyan va̱n ihyan iyenhse. \v 4 Ihyan che a̱ma ciento quenan o raco cun mil chahn ne, hua chahtenan cuma ye nda̱hta. A ihyan chahn mena̱n vihca che ndihco vih Dendiohs ihyan ca̱va che din ye ntiyon yahn ye ma̱n, ntiyon yahn Dihvo vo Jesucristo ma̱n. Rinduco ye Dihvo vo na̱n ntiyon yahn ye adecotino che quechica ye. \v 5 Ihyan chahn ne, hua nte ye nde a̱ma ndudo cuendo, dave yavena̱n ye na̱n Dendiohs. \s1 Ino ángel \p \v 6 Chihno min ne, ndihcheró a̱ma ángel che quechica ye deva̱n yuhne menda̱hn na̱n ro, nda ye vederihquentiyon che cuahndudo ye Ndudo Ndah yahn Dihvo vo Jesucristo, cahnevan nducoya̱ca ihyan iyehnse, queri a̱ma nación ma̱n, nda̱ta yahn ye ma̱n, deva̱co yahn ye ma̱n. \v 7 Ra̱hn ángel me numa dito ye: \p ―Cuenevahnecun nchuhn Dendiohs, ihyan min che dendah ye na̱n ro ma̱n, iyehnse ma̱n, nuniya̱hn ma̱n, va̱co nune ma̱n. Cuendeva ne yavena̱n ye, te a nda̱ ro che techeca̱de ye. \p \v 8 Tuhme quenda̱h yahn ta̱ma ángel, ne ra̱hn ye: \p ―Ihyan ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte ne, a denda ye. Ihyan chahn ne, ndere chahtechica ye, chahtendihco ye nunde, nde tihyon yune ye ihyan numachahte iyehnse che dama chi ye nduco ye. Ate ma̱n ne, a denda ye. \p \v 9 Quenda̱h yahn ta̱ma ángel na̱n che chi ino ye, ne a̱ma dito ra̱hn ye: \p ―Ihyan che ndeva ye yavena̱n ite ta̱n che ndina̱n me ma̱n, che ndeva ye yavena̱n che nta̱ve ye che conan menun te ma̱n, che cuahnecun ye che conan ca̱de yahn te ta̱h ye o chata ye ma̱n ne, \v 10 numacuahn vedeta̱n din Dendiohs castigo ihyan, cuahtenun ye va̱n ruchiya̱hn che riche nduco azufre. Na̱n Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino ma̱n, na̱n ángel yahn Dendiohs ma̱n ne, va che co ihyan chahn castigo yah. \v 11 Cuahn da̱ma cuahtenun ye min va̱n ruchiya̱hn, chuhrihn ye nde ro nde ra̱hn. \p \v 12 Chemin che ihyan yahn Dendiohs, ihyan chahn che renevahnecun ye vederihquentiyan yahn ye ma̱n, riquendi ritahno ye Dihvo vo Jesucristo ma̱n ne, nahn che cuahtenan cuma ye vedechahtino. \p \v 13 Tuhme chihneván a̱ma ndudo che chica vahchetero che ra̱hn ri u: \p ―Codiron tuhca̱: “A̱ma ndah ro yahn tena̱hn che chitahno ye Dihvo vo Jesucristo cuahn che chahtenan ye iyehnse.” Namin codiron ndudo cuh che ra̱hn Vaco Ndah yahn Dendiohs: “Ma̱n ne, cuahte tuhno ye, a quenan na̱n che din ye ntiyon yahn Dendiohs, chahtenan ye iyehnse. Nducote runeca̱de chahtenan ye min ne, ma̱n ne, a̱ma ndah ro yahn ye.” \s1 Nda̱ ro che cuhnde ca̱de yahn nducoya̱ca ihyan \p \v 14 Tuhme ndihcheró a̱ma man cua, ne mena̱n man me ne, va ihyan min che rinduco ye nducoya̱ca ihyan. Quenun tin ye a̱ma corona diya̱hngua̱n, ne nda ye a̱ma hoz che a̱ma can. \v 15 Ura min chica ta̱ma ángel vahchetero na̱n va Dendiohs, ne numa dito ye ra̱hn ye ri ye ihyan min: \p ―A nda̱ ro che ndeva̱hn ne ndute nda̱ta che va iyehnse. Cuica ne trigo, cuenedin da̱ma ne, te a va ya̱n. \p \v 16 Tuhme ihyan che va ye na̱n man me ne, chica ye trigo nduco hoz yahn ye, nedin da̱ma ye. \p \v 17 Chihno min ne, chica ta̱ma ángel vahchetero na̱n va Dendiohs, ne namin nda ye a̱ma hoz che a̱ma can. \v 18 Tuhme ángel che redin ye cuda̱do ya̱hn na̱ta me ne, chica ye min, ne numa dito ye ra̱hn ye ri ye ángel che nda ye hoz me: \p ―Cotah hoz yehn, ne cuique ndute yahn dihyo uva che va iyehnse, te a nine. \p \v 19 Dinahn ángel me, ne chica ye duhndo uva nduco hoz yahn ye, chih ye chete tanque na̱n che va che cuhno. Checadinó te che cuhno uva chahn ne, conahn nduhca̱ che din Dendiohs castigo yah ihyan nunde. \v 20 Ndihcheró che chihno uva chahn cua̱hn chihto ya̱n Jerusalén. Cuahn che ndo ya tanque me ne, dema̱n yun ndiquenda̱h, chetuhn nta̱hn cuaco chihto tanque me tenduh ino ciento kilometro, ne che ya̱no ne, rehche a̱ma caba̱llo va̱n yun me rahn nde na̱n freno yahn te. \c 15 \s1 Ndache ángel che chenan cuma ye vederihquentiyon che din ye castigo ihyan iyehnse \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró che chinahn ta̱ma vederihno chahte. Chihnde ro ndache ángel che chenan cuma ye vederihquentiyon che din ye castigo ihyan iyehnse. Nduco chemin ne, cuihnonan vedeyah che numacuahn vedeta̱n ca̱h Dendiohs ihyan. \p \v 2 Tuhme ndihcheró na̱n che deca̱ ro tuyuno deca̱ ro me che chahte nduhca̱ a̱ma vine. A̱ma diya̱hn ro nduhca̱ ruchiya̱hn. Chihto min ne, vatendi ihyan che hua nevahnecun ye ite ta̱n me ma̱n, che nenta̱ve ihyan yahn te menun te ma̱n, che hua cahnecun ye che conan ca̱de yahn te ihyan ma̱n. Nda queri a̱ma ye arpa che a neca̱h Dendiohs ihyan, \v 3 ne rita ye himno che dirun Moisés, ihyan min che din ye ntiyon yahn Dendiohs ma̱n, dirun Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs ma̱n. Himno me ne, tuhca̱: \q1 Dihve nuhn Dendiohs, ndih che a̱ma chahte vederihquentiyon quenan cuma ne, \q1 ¡a̱ma nda̱hca̱ nducuahn che din ne! \q1 A ndih che rihquentiyon ne nducuahn nación. \q1 ¡A̱ma runeca̱de ne na̱n vederihquentiyon yahn ne! \q1 \v 4 Dihve nuhn, nducoya̱ca ihyan renevahnecun ye ndih, rendeva ye yavenan ne. \q1 Atena̱n ndih che ndah, te ndiyu ihyan nunde ndih. \q1 Ihyan nducuahn nación nda̱ ye na̱n ne, ndeva ye yavena̱n ne, \q1 te a ndero ndi che a̱ma runeca̱de ne na̱n vederihquentiyon yahn ne. \p \v 5 Chihno min ne, min vahchetero ndihcheró che na̱ne vah tino na̱n che riya Dendiohs ro mena̱n. \v 6 Namin ndihcheró che quenda̱h ndache ángel, nda queri a̱ma ye vederihquentiyon che din ye che chuhrihn ihyan ro che cuihno iyehnse. Chenun ye tino cua che tuno diya̱hn ro ma̱n, chenun ticua ye cinturón diya̱hngua̱n ma̱n. \v 7 Tuhme a̱ma cha che deca̱ ro ite deca̱ ro me, ca̱h a̱ma cuh diya̱hngua̱n queri a̱ma ye. Nduh che ndache cuh chahn ne, chenun a̱ma na̱n nune, ne nduco chemin ne, numacuahn vedeta̱n din Dendiohs castigo ihyan iyehnse. \v 8 Ura min a̱ma chito ya̱hme na̱n che quenun Dendiohs, ne nduco chemin chihnde ro che a̱ma yudo vederihquentiyon yahn ye. Nde a̱ma ihyan hua co nda̱ ye min nde cuihno co ihyan iyehnse castigo yah, din ángel che ndache chahn. \c 16 \s1 Ndache ángel nda ye a̱ma cuh queri a̱ma ye \p \v 1 Tuhme chihneván ndudo che a̱ma yudo chenun vahchetero che ra̱hn ri nduh che ndache ángel chahn: \p ―Cuahn ca a̱ma ca a̱ma nchuhn, nda̱hco ya ne nune che chenun cuh yahn ne min iyehnse. \p \v 2 Cuahn che cuahn a̱ma ye, nda̱hco ya ye cuh yahn ye ne, nducoya̱ca ihyan che chenan ca̱de yahn ite ta̱n me ihyan ma̱n, che rendeva ye yavenan che nenta̱ve ihyan yahn te menun te ma̱n ne, quenda̱h a̱ma yute che a̱ma yah ihyan. \p \v 3 Cuahn che cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi o ye ne, nda̱hco ya ye cuh yahn ye na̱n nuniya̱hn, ne ndaconda̱ yun nduhca̱ yun yahn tena̱hn, chih nducoya̱ca na̱n ite che chenun te. \p \v 4 Cuahn che cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi ino ye, nda̱hco ya ye cuh yahn iyehnse ne, nducuahn ico ma̱n, va̱co nune ma̱n, ndaconda̱ yun. \v 5 Tuhme ángel che va ta̱h ye vederihquentiyon che din ye cuda̱do nune ne, ndeva ye yavena̱n Dendiohs, ne chihneván che tuhca̱ ra̱hn ye: \p ―Dihvé Dendiohs che va ne numacuahn ro, ndiyu ihyan nunde ndih. Redin yahn che din ne castigo ihyan sih tihca̱, cuh ye yun, \v 6 te a ihyan sih che chihno ye ihyan yahn ne ma̱n, profeta yahn ne ma̱n, chihtera ye yun yahn ye. \p \v 7 Namin chihneván ta̱ma ndudo che chica na̱n ta min vahchetero che ra̱hn: \p ―Dihve nuhn Dendiohs che a̱ma yudo vederihquentiyon che quenan cuma ne, cua̱co ra̱hn ye, te numa cua̱co techeca̱de ne yahn ihyan sih. \p \v 8 Cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi cun ye, nda̱hco ya ye cuh yahn ye na̱n ya̱hn che quendihco na̱n ro, ne quenan cuma ya̱hn me vederihquentiyon che ca̱hcaya̱hn ihyan iyehnse. \v 9 A̱ma chiche nducoya̱ca ye, ate nde nduco nduh hua nto ino ye nunde yahn ye, nde hua ndeva ye yavena̱n Dendiohs, ihyan min che va ta̱h ye vederihquentiyon che din ye castigo ihyan. Tahque ndah ye ne, chihnga̱ ra̱hn ihyan chahn yahn ye. \p \v 10 Cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi uhn ye, nda̱hco ya ye cuh yahn ye na̱n che va ite ta̱n me rihquentiyon te, ne chi man mumachahte na̱n che rihquentiyon te. Nducoya̱ca ihyan ne, nde tuno racondi ye, reca̱h dihyon ye chihya ye, te a̱ma reta̱h yah ihyan. \v 11 Ra̱hva ye yahn Dendiohs yahn che rechuhrihn ye che ra yah ihyan ma̱n, che chenan yute ihyan ma̱n. Nde tah hua nda̱ yahn ye che nto ino ye nunde yahn ye. \p \v 12 Cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi a̱n ye, nda̱hco ya ye cuh yahn ye chete ico chahte che duche Eufrates, ne tihnan ico me, ndo a̱ma yune ca̱va che chuh a̱ma ya̱hn rey che chica ye cua̱hn na̱n che riquenda̱ ya̱hn. \v 13 Tuhme ndihcheró ite ta̱n che ndina̱n me ma̱n, ite ta̱n che quenda̱h va̱n nune ma̱n, ite ta̱n che quenda̱h ro ndiya̱hn, che redin ca̱ te che rahndudo te Ndudo yahn Dendiohs ma̱n. Chende queri a̱ma ite chahn ne, quenda̱h a̱ma vaco chihnga̱ che deca̱ ro ya̱hva deca̱ ro. \v 14-16 Vaco chihnga̱ chahn ne, redin vederihno, ne rahn numachahte iyehnse che renedin da̱ma nducoya̱ca rey a̱ma cua̱n che duche Armegedón che deva̱co hebreo, ca̱va che cuhma ye ro che techeca̱de Dendiohs, ihyan min che a̱ma chahte vederihquentiyon quenan cuma ye. \p Tuhme chihneván ndudo che ra̱hn Dihvo vo Jesucristo tuhca̱: \p ―Cuihco nchuhn cuda̱do che ca̱hmá nduco ne. U ne, adena̱n ndá̱ nduhca̱ che renda̱ sa̱hn duco ura che hua vateya̱n ihyan. A̱ma ndah ro yahn nchuhn ndete che vateya̱n ne ro min ma̱n, ndete che dave yavena̱n ne ma̱n. \p \v 17 Cuahn ta̱ma ángel na̱n che chi ndache ye, nda̱hco ya ye cuh yahn ye deva̱n yuhne, ne chihneván a̱ma ndudo che chica vahchetero na̱n va ihyan ndina̱n me. A̱ma dito ra̱hn tuhca̱: \p ―A chinahn vedeyah che nda nduh che ndache ángel chahn. \p \v 18 Tuhme chiya cuah ma̱n, chine da̱ve ma̱n, a̱ma yudo chi ma̱n, a̱ma nuhn ya̱hn ma̱n. Nde tahque ca dito ca nuhn che co cuahn che nuhn ro che vate ihyan iyehnse. \v 19 Ya̱n che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte ne, ndah, chi ino ndi. Namin nducuahn ya̱n rahte numachahte iyehnse ne, chihno ndora. Tuhme numacuahn vedeta̱n din Dendiohs castigo yah ya̱n min che nduhca̱ Babilonia. \v 20 Nducuahn ico rahte che vate iyehnse ma̱n, che vate chete nuniya̱hn ma̱n ne, chihno ndora. \v 21 Namin chera yun va̱n ihyan iyehnse. A̱ma rahte, i tenduh o raco kilo queri a̱ma. Tuhme a̱ma chihnga̱ ra̱hn ye yahn Dendiohs yahn castigo yah che chera yun me. \c 17 \s1 Ta̱hn che a̱ma ndere quechica me \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró a̱ma cha ángel che nda ye nduh che ndache cuh chahn, ne ra̱hn ye ri ye u: \p ―Cochi ndihchero castigo che co ta̱hn che a̱ma ndere quechica me che va te na̱n nuniya̱hn. \v 2 Rey che vate se iyehnse ne, ndere chahtenan se nduco te, ne nducoya̱ca ihyan iyehnse ne, quendi ye yune chihnga̱ yahn te. \p \v 3 Tuhme din Vaco Dendiohs che chihnó che quenda a̱ma ángel u a̱ma cua̱n ya̱hn na̱n che metah duhva. Min ndihcheró ta̱hn ndere quechica me, quendudo te a̱ma ite ta̱n che cua̱h te ma̱n, che chenan ndudo che chihnga̱ ra̱hn yahn Dendiohs numachahte te ma̱n. Chenan ndache tin te ma̱n, ndiche dihne te ma̱n. \v 4 Ta̱hn ndere quechica me, quenun te a̱ma tino mora̱do ma̱n, cua̱h ma̱n, ne necuco te diya̱hngua̱n ma̱n, tu diya̱hn ma̱n, perla ma̱n. Nda te a̱ma va̱so diya̱hngua̱n ndito dehtenduh che chihnga̱, rihco ro nunde yahn te che ndere quechica te. \v 5 Na̱n chata te ne, quenan che duche te che nde a̱ma ihyan hua renahn ye, ndirun tuhca̱: “Ya̱n che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte. Ya̱n che chihnde nducuahn nunde chihnga̱, quendi ya̱n chena̱hn.” \v 6 Checadinó che ndehda̱me te yun yahn ihyan yahn Dendiohs che cahndudo ye Ndudo yahn Dihvo vo Jesucristo, ne a̱ma cuahn inó chi yahn chemin. \v 7 Tuhme ra̱hn ángel me ri ye u: \p ―Hua ca̱hn ine co. Té che cadine deh conahn yahn ta̱hn min ma̱n, ite che quendudo te ma̱n, deh conahn yahn ndache tin te ma̱n, ndiche dihne te ma̱n. \v 8 Ite min ne, quenan te iyehnse ro mena̱n, ne chih te. Ate ntuche te, ne a nun va che ca̱ca te na̱n che quenun chiche te, nda̱ tun te iyehnse numanahn che ametah din Dendiohs castigo ite, conun te va̱n ruchiya̱hn cuahn da̱ma. Nducoya̱ca ihyan che hua chenan ca̱ca ye na̱n lista yahn Dendiohs nde ro che metah cuhnde iyehnse ne, a̱ma ca̱hn ino ye che ndaconan ndihchero ye ite, te quenan te iyehnse ro mena̱n, ne chih te, ate ndaconan ntuche te. \p \v 9 ’Codiron chu ca̱va ihyan che ndedecadino ye nduco cuda̱do: Che ndache tin ite min ne, conahn che ndache ico na̱n che va ya̱n min che quenan che duche chata ta̱hn min. \v 10 Namin che ndache tin te ne, conahn che ndache rey. Uhn rey chahn ne, a chih se, ta̱ma se na̱n che chi a̱n se ne, rihquentiyon ca se, ne ta̱ma se na̱n che co ndache se ne, metah conda̱ ta̱h se vederihquentiyon. Cuahn che conda̱ ta̱h se vederihquentiyon ne, hua ra̱hn conan se. \v 11 Me ite ta̱n me che chih te, ne ntuche te, ite min che va che co te castigo va̱n ruchiya̱hn ne, conahn ta̱ma rey na̱n che co nine se che cuhnde ta̱h se ntiyon che chahtenan sa̱hn che ndache chahn. \p \v 12 ’Me che ndiche dihne te ne, conahn che ndiche rey che coma̱n cuahte se, cuahtenan cuma se vederihquentiyon a̱ma ura da̱ma nduco ite ta̱n me. \v 13 Sa̱hn chahn ne, co da̱ma ndudo yahn se nduco vih, conan se ite ta̱n me. \v 14 Cuahtecuhma se nduco Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs. Ate nda̱hco ndiya ye sa̱hn, te ihyan min ne, tahque yudo vederihquentiyon yahn ye che co nducoya̱ca rey ma̱n, ihyan yudo ihyan rahte ma̱n. Ihyan che nduco ye ihyan ne, a tenda̱hnun Dendiohs ihyan, nedin yahn ye ihyan. Ihyan chahn ne, redinahn ye ndudo yahn ye. \p \v 15 Namin ra̱hn ángel me ri ye u: \p ―Nuniya̱hn na̱n che va ta̱hn che ndere quechica me ne, conahn ihyan numachahte iyehnse, nducuahn nación ma̱n, nda̱ta ya̱hn ye ma̱n, deva̱co yahn ye ma̱n. \v 16 Nduh che ndiche rey che conahn yahn dihne ite ta̱n me ne, condinun condina̱hno se ya̱n min che nduhca̱ Babilonia, cahnevi se nducuahn dehtenduh che va, cuihno ndahtera se, ca̱hquiya̱hn se. \v 17 Tihca̱ din se, te ma̱n Dendiohs ca̱hma nun ye chete chedave se che dinahn se che nahn ye. Chemin che coda̱ma ndudo yahn se nduco vih, conan se ite ta̱n me nde che conahn nduhca̱ che ra̱hn Dendiohs. \v 18 Nda̱hta ndere quechica me ne, conahn ya̱n min che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte ma̱n, na̱n che renda̱hco ndiya nducoya̱ca rey yahn numachahte iyehnse ma̱n. \c 18 \s1 Chihnonan yahn ya̱n che nduhca̱ ya̱n Babilonia \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró ta̱ma ángel che numacuahn vederihquentiyon chica ye vahchetero, ne a̱ma quendihco dave numachahte iyehnse ura che chiya ye. \v 2 A̱ma dito ra̱hn ye tuhca̱: \p ―A chihnonan yahn ya̱n min che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte. Ma̱n ne, min nedin va̱co vaco chihnga̱ ma̱n, rahte ya̱hda chihnga̱ ma̱n. \v 3 Tihca̱ chahno chi, te ihyan ya̱n min ntihyon yune ye ihyan yahn nducuahn nación che ndere cuahtechica ye, cuahtendihco ye nunde. Namin nducoya̱ca rey yahn numachahte iyehnse ne, da̱ma chi ye nduco ihyan ya̱n min, ne va̱n nunde yahn ihyan chahn ne, chi cuihca nducoya̱ca sa̱hn rendihcue. \p \v 4 Tuhme chihneván ta̱ma ndudo che chica vahchetero che ra̱hn tuhca̱: \p ―Nducoya̱ca nchuhn ihyan yáhn, cuendiquenda̱h ne ya̱n min ca̱va che hua da̱ma co ne nduco ihyan ya̱n min ma̱n, ca̱va che hua nduco ne co ne castigo che co ihyan chahn ma̱n, \v 5 te ihyan chahn ne, a decuihta nduh ye nunde yahn ye, ne a nda̱ ro che dín castigo ihyan. \v 6 Ma̱n ne, va che chuhrihn ye nduhca̱ che ca̱h rihn ye ihyan chena̱hn, nde condudona̱n ca chuhrihn ye, nedihve ye nunde yahn ye. Nde tahque chuhrihn ma̱n ye che co che din ye che chuhrihn ihyan chena̱hn. \v 7 Va che a̱ma chuhrihn ye, co ye castigo yah, yahn che numacuahn vedeya̱de chahte ye iyehnse, ne numa ino ye ndere chahtechica ye, chahtendihco ye nunde. Ihyan chahn ne, ndedecadino ye che ametah duhva nduhchan ye. Hua dehva co yahn ye, nde hua vatema̱n ye, che ra̱hco ye. \v 8 Chemin che ndo da̱ma nducuahn castigo che co ye. Chuhrihn ye ma̱n, ndihche ye cuico ma̱n. Cuihno coh ye, nde cuihno cuco ya̱n va̱co ye. Tihca̱ va che cuahno co ye, te a Dihvo vo Dendiohs che din ye castigo ihyan, ne ihyan min ne, a̱ma chahte vederihquentiyon yahn ye. \p \v 9 Nducoya̱ca rey yahn numachahte iyehnse che da̱ma chi ye nduco ihyan chahn, chahtendihco ye nunde ne, ndihchero ye che cuihnonan yahn ihyan chahn, cuihno cuco ya̱n va̱co ye, ne a̱ma conda̱che ye, nde cuaco ye. \v 10 Nde hua nahn ndedecadino ye yahn castigo me, che va̱h ye, ne ca̱hma ye: \p ―¡A̱ma yah ri nuhn ca̱va nchuhn! Ya̱n va̱co ne che nduhca̱ ya̱n Babilonia, a̱ma chi na̱n chi chahte ro mena̱n, ate ma̱n ne, a̱ma yune no chihno ndo iya, din Dendiohs castigo. \p \v 11 Namin nducoya̱ca sa̱hn rendihcue ne, conda̱che se, nde cuaco se ca̱va ya̱n min, te ametah nda̱ca duh che cua dehtenduh yahn se: \v 12 diya̱hngua̱n ma̱n, diya̱hngua ma̱n, tu diya̱hn ma̱n, perla ma̱n, nducuahn na̱n tino ndah, tino mora̱do ma̱n, tino cua̱h ma̱n, nducuahn na̱n ya̱hn che ndah ran ma̱n, ya̱hn ndah ma̱n, dehtenduh che ndindah nduco marfil ma̱n, cu ma̱n, cu cua̱n ma̱n, tu che duche mármol ma̱n, \v 13 canela ma̱n, ndute da̱n ma̱n, cuhn ma̱n, yuneda̱n che duche mirra ma̱n, nuneda̱n ma̱n, vino ma̱n, aceite ma̱n, yune pa̱n ma̱n, trigo ma̱n, ite dito ma̱n, itecuche ma̱n, caba̱llo ma̱n, ca̱rro ma̱n, nde ihyan che rendihcue se ma̱n. \v 14 Ndedecadino se: “¡Tiya ihyan che a̱ma chenan cuma vedecuihca me! ¡Tiya ihyan che a̱ma renan ino dehtenduh che ndah me!” \p \v 15 Nducoya̱ca sa̱hn che chi cuihca se ya̱n min, ndihcue se dehtenduh ne, nde hua nahn ndedecadino se yahn castigo che chi ihyan chahn, che va̱h se. A̱ma conda̱che se, nde cuaco se, \v 16 ne ca̱hma se: \p ―¡A̱ma ri nda̱che nuhn ca̱va ya̱n min! Ro mena̱n me ne, a̱ma chi na̱n chi chahte, a̱ma chihnde vedecuihca. Nduhca̱ a̱ma nda̱hta che a̱ma nendeva ca te nduco tino ndah, tino mora̱do ma̱n, tino cua̱h ma̱n, che nenecuco te diya̱hngua̱n ma̱n, tu diya̱hn ma̱n, perla ma̱n ne, tihca̱ ya̱n min. \v 17 Ate ma̱n ne, a̱ma yune no chihnonan yahn vedecuihca me. \p Nducoya̱ca sa̱hn rica̱hca ba̱rco ma̱n, sa̱hn ndina̱n yahn se ma̱n, ihyan che nda se chede ma̱n, nducoya̱ca sa̱hn chena̱hn che redin se ntiyon na̱n nuniya̱hn ma̱n, chan yahn se, \v 18 ndihchero se ura che riche. Neca̱hco yah se, ne ra̱hn se numa dito se: \p ―Ro mena̱n me, ¡a̱ma chi na̱n chi chahte ya̱n ca̱h! ¡Nde a̱ma ya̱n nduhca̱! \p \v 19 Chih se yune ya̱hn va̱n yudo tin se, raco se ma̱n, rah ra̱n se ma̱n, ne ra̱hn se numa dito se: \p ―Ro mena̱n me ne, ¡a̱ma chi na̱n chi chahte ya̱n ca̱h! Min chi cuihca nducoya̱ca sa̱hn che va ba̱rco yahn se, techeca̱n se dehtenduh na̱n nuniya̱hn. Ate ma̱n ne, a̱ma yune no chihnonan yahn. ¡A̱ma yah ri nuhn ca̱va! \p \v 20 Me nchuhn, che chenun ne vahchetero ma̱n, nchuhn ihyan apóstol ma̱n, nchuhn che rahndudo ne Ndudo yahn Dendiohs ma̱n, nchuhn ihyan yahn Dendiohs ma̱n, cuahte yeno ne, te techeca̱de Dendiohs yahn ne, din ye castigo ihyan ya̱n min. \p \v 21 Tuhme a̱ma ángel che a̱ma dito ye ne, cheta̱h ye a̱ma tu nduhca̱ a̱ma tu yudo, chihnun ye va̱n nuniya̱hn, ne ra̱hn ye: \p ―Tihca̱ cuahno co ya̱n che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte, ne ametah ndaconan ndihchero ihyan. \v 22 Ametah ndaconan cuahco arpa ma̱n, flauta ma̱n, trompeta ma̱n, ya̱n min. Ametah ndaconan cuahte ihyan redin ntiyon, nde metah ndaconan cuahco molino. \v 23 Ametah ndaconan co ro ya̱hn, ametah ndaconan cuahte vihco ihyan che rihneva̱co ye. Andahre ro mena̱n me a̱ma chi cuihca sa̱hn rendihcue ya̱n min ma̱n, andahre a̱ma chihncheh ihyan ya̱n min ihyan nación chena̱hn, ntihyon yune ye ihyan che ndere cuahtechica ye, cuahtendihco ye nunde, ate ma̱n ne, a chihnonan yahn. \p \v 24 Ihyan ya̱n min ne, ndehda̱me ye yun yahn ihyan che cahndudo ye Ndudo yahn Dendiohs ma̱n, ihyan yahn Dendiohs ma̱n, che chih ye ya̱n min, numachahte iyehnse ma̱n. \c 19 \p \v 1 Chihno min ne, chihneván che a̱ma dito ra̱hn a̱ma ya̱hn ihyan che chenun ye vahchetero: \p ―Ndeva vo yavena̱n Dendiohs yuhn vo, te a̱ma chahte vederihquentiyon yahn ye, ne ndedevahn ye uvo. \v 2 Retecheca̱de ye numa cua̱co, ne din ye castigo ihyan ya̱n che nduhca̱ ya̱n Babilonia che a̱ma chi na̱n chi chahte. Ihyan chahn ne, retihyon yune ye nducoya̱ca ihyan iyehnse che ndere cuahtechica ye, cuahtendihco ye nunde. Ate ma̱n ne, din Dendiohs castigo ihyan, yahn che chihno ye ihyan yahn ye. \p \v 3 Ndaconan ra̱hn ihyan chahn che chenun ye vahchetero: \p ―Ndeva vo yavena̱n Dendiohs, te ya̱n min ne, cuco cuahn da̱ma. \p \v 4 Tuhme nduh che ndico cun indihte chahn ma̱n, nduh che cun che deca̱ ro ite deca̱ ro me ma̱n, chehntihya ye, ndeva ye yavena̱n Dendiohs che va ye na̱n che rihquentiyon ye, ne ra̱hn ye: \p ―¡Tihca̱ co! ¡Ndeva nuhn yavena̱n ne! \p \v 5 Ura min chihneván a̱ma ndudo che chica na̱n va ye, che ra̱hn tuhca̱: \p ―Nducoya̱ca nchuhn, nde ihyan ndina̱n ma̱n, nde ihyan chena̱hn ma̱n, che renevahnecun ne Dendiohs yuhn vo, redin ne ntiyon yahn ye ne, cuendeva ne yavena̱n ye. \s1 Dihvo vo Jesucristo ne, ndeva ye ihyan yahn ye \p \v 6 Chihno min ne, chihneván a̱ma ndudo che a̱ma yudo chenun, nduhca̱ cuahn che a̱ma rahco ico ma̱n, a̱ma rine da̱ve ma̱n. Ndudo min ne, ndudo yahn a̱ma ya̱hn ihyan che ra̱hn ye tuhca̱: \p ―Ndeva vo yavena̱n Dihvo vo Dendiohs, ihyan min che a̱ma chahte vederihquentiyon yahn ye, te a cana̱n rihquentiyon ye numacuahn vedeyudo. \v 7-8 Ndeva vo yavena̱n ye numacuahn vedeyeno, te Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs ne, a nda̱ ro che ndeva ye ihyan yahn ye. Ihyan chahn ne, anduhneca̱ a̱ma ta̱hn che neneva ca te tino cua che nde tuno diya̱hn ro, che a va ya̱n te che cahneva̱co te. Tihca̱, te a vate ya̱n ye, chenun ye tino cua ca̱va che ndeva Dihvo vo ihyan. Che chenun ye tino cua ne, conahn che a ihyan yahn Dendiohs ihyan, a dave yavena̱n ye. \p \v 9 Tuhme ra̱hn ángel me ri ye u: \p ―Codiron tuhca̱: “A̱ma ndah ro yahn ihyan che ndeva Dihvo vo Jesucristo ihyan.” \p Namin ra̱hn ye ri ye u: \p ―Nducuahn dehtenduh che rá̱hn rí di ne, a ma̱n Dendiohs chihquentiyon ye. \p \v 10 Tuhme chehntihyá na̱n ángel me ca̱va che ndevá yavena̱n ye. Ate ra̱hn ye ri ye u: \p ―Hua din tihca̱, te u ne, anduhneca̱ nchuhn che redin ne ntiyon yahn Dendiohs, riquendi ne numa ino ne, ritahno ne ndudo yahn Dihvo vo Jesucristo. ¡Cuendeva yavena̱n Dendiohs! \p Cuedevano nchuhn te ihyan che rahndudo ye ndudo yahn Dihvo vo Jesucristo ne, ndiyu che cuande yahn ma̱n ye che rahndudo ye, te a ma̱n Dendiohs che rihquentiyon ye ihyan. \s1 Ihyan che quendudo ye caba̱llo cua \p \v 11 Chihno min ne, ndihcheró che quendah vahchetero, ne chihnde ro a̱ma caba̱llo cua. Ihyan che quendudo ye ite ne, duche ye Ihyan Che Redinahn Ye Ndudo Yahn Ye ma̱n, Ihyan Che Numa Cua̱co Quechica Ye ma̱n. Ihyan min ne, retecheca̱de ye numa cua̱co, renda̱hco ndiya ye ihyan che rendihche ta̱n ye Dendiohs. \v 12 Ndutina̱n ye ne, a̱ma riya nduhca̱ ruchiya̱hn. A̱ma ndeh corona chendudo tin ye, ne chata ye ne, ndirun che duche ye che atena̱n ma̱n ye renahn ye. \v 13 Quenun ye a̱ma tino che a̱ma chenan yun, ne duche ye Ndudo yahn Dendiohs. \v 14 Nda ye a̱ma ya̱hn ángel che cuhma ye. Ihyan chahn ne, chenun ye a̱ma na̱n tino ndah che cua cuche, chendudo ye caba̱llo cua. \v 15 Ihyan ndina̱n me ne, quetah chende ye a̱ma espa̱da che a̱ma can, ne nduco chemin ne, nda̱hco ndiya ye ihyan yahn nducuahn nación. Ca̱hcantiyon ye ihyan numacuahn vedeyudo, ne din ye castigo yah ihyan numacuahn vedeta̱n nduhca̱ che nahn Dendiohs, ihyan min che a̱ma chahte vederihquentiyon yahn ye. \v 16 Na̱n tino yahn ye ma̱n, na̱n dihma ye ma̱n, ndirun tuhca̱: “Rey che tahque yudo vederihquentiyon yahn ye che co nducoya̱ca rey ma̱n, ihyan yudo ihyan rahte ma̱n.” \p \v 17 Tuhme ndihcheró a̱ma ángel che nti ye na̱n quendihco ya̱hn. A̱ma dito cah ye yahn nducoya̱ca ya̱hda che reh te yute: \p ―Menchi nchuhn, cuendo da̱ma ne, te numacuahn vedeyudo din Dendioh castigo ihyan iyehnse. \v 18 Cheh ne yute yahn rey ma̱n, sa̱hn ndina̱n ma̱n, sa̱hn ta̱n ma̱n, caba̱llo ma̱n, sa̱hn che chendudo se ite ma̱n, sa̱hn cuihca ma̱n, sa̱hn cheva̱h ma̱n, nde che ca̱hya nde che cune. \p \v 19 Tuhme ndihcheró ite ta̱n che ndina̱n me. Nduco te nducoya̱ca rey yahn numachahte iyehnse ma̱n, sanda̱do yahn se ma̱n, vateya̱n se ca̱va che cuhma se nduco ihyan ndina̱n che quendudo ye caba̱llo cua me ma̱n, nduco ihyan yahn ye ma̱n. \v 20 Denda ite ta̱n me, ne chi te preso nduco sa̱hn rihncheh che chinan se ite, din se vederihno numacuahn vederihquentiyon yahn te, chihncheh se ihyan che cahnecun ye che quenan ca̱de yahn te ihyan ma̱n, ndeva ye yavena̱n che nenta̱ve me ma̱n. Tuhme chaconda̱hnun ye ite ta̱n me nduco sa̱hn rihncheh me va̱n ruchiya̱hn che riche nduco azufre. \v 21 Me nducoya̱ca sa̱hn che nduco te ne, chih se nduco espa̱da che quetah chende ihyan ndina̱n che quendudo caba̱llo me, ne ndo da̱ma nducoya̱ca ya̱hda chahn, cheh te sa̱hn. \c 20 \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró a̱ma ángel che chica ye vahchetero, nda ye lla̱ve yahn na̱n che chenan rino tena̱hn ma̱n, a̱ma cadena chahte ma̱n. \v 2-3 Chiquiya̱hto ye ite ta̱n me, ntihyon chiche ye ite infierno, ne chaconahn ye sello chendevah. Min conun chiche te nde cuihno a̱ma mil nduyo ca̱va che metah cochica te, cahncheh te ihyan iyehnse. Tuno ro min ne, ndiquenda̱h te, cochica te neve ro. Ite ta̱n me ne, chemin che chundah, sa̱hn min che nda̱conda̱ se cu ro mena̱n. \p \v 4 Tuhme ndihcheró a̱ma ya̱hn ihyan che vate ye na̱n che rihquentiyon ye. Ihyan chahn ne, ndonda̱ ta̱h ye vederihquentiyon ca̱va che techeca̱de ye. Namin ndihcheró ihyan che chihno se ihyan iyehnse, chihca ya̱n se da̱ndo ye, yahn che cahndudo ye ndudo yahn Dihvo vo Jesucristo ma̱n, Ndudo yahn Dendiohs ma̱n. Ihyan chahn ne, hua ndeva ye yavena̱n ite che nenta̱ve me, nde hua cahnecun ye che quenan ca̱de yahn ite che ndina̱n me ihyan. Namin ndihcheró che ntuche ye, ne chinan ye Dihvo vo Jesucristo, chihquentiyon ye chete che a̱ma mil nduyo. \v 5 A ihyan chahn che ntuche ye mena̱n vihca. Me tena̱hn chena̱hn ne, hua ntuche ye ro min, te nde chihno nduh che a̱ma mil nduyo. \v 6 ¡Ama ndah ro yahn ihyan chahn che ntuche ye nda̱ ro min! ¡A yahn Dendiohs ihyan! Ametah che co ye castigo che co ihyan nunde. Co ye nduhca̱ chidocuya̱n yahn Dendiohs ma̱n, Dihvo vo Jesucristo ma̱n, ca̱hcantiyon ye nduco Dihvo vo chete che a̱ma mil nduyo. \p \v 7 Chihno nduh che a̱ma mil nduyo ne, nta̱te sa̱hn chundah, \v 8 ne quechica se iyehnse, chihncheh se ihyan yahn nducuahn nación. A̱ma na̱n ye ne, Gog, ne ta̱ma na̱n ye ne, Magog, ne nedin da̱ma se ihyan, ca̱va che cuhma ye. A̱ma ya̱hn ye nduhca̱ che ndeh ya̱hndute che va chihto nuniya̱hn, \v 9 chica ye numachahte iyehnse, teche ndive ye na̱n vate ihyan yahn Dendiohs, ya̱n che yah ino ye. Ate din Dendiohs che chera ya̱hn che chica na̱n ro, ne chihno chiche ye. \v 10 Me sa̱hn chundah me che chihncheh se ihyan iyehnse ne, chaconda̱hnun Dendiohs sa̱hn va̱n ruchiya̱hn che riche nduco azufre, na̱n che chaconda̱hnun ye ite ta̱n me nduco sa̱hn rihncheh che rinan se ite. Min va che chuhrihn se nde ro nde ra̱hn numacuahn ro. \s1 Techeca̱de Dendiohs yahn ihyan nunde \p \v 11 Tuhme ndihcheró Dendiohs che va ye na̱n che retecheca̱de ye. A̱ma yudo vederihquentiyon quenan cuma ye ma̱n, numa cua̱co retecheca̱de ye ma̱n. Numacuahn vederihquentiyon yahn ye nda̱hco ndiya ye nducuahn vederihquentiyon che va vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n. \v 12 Namin ndihcheró nducoya̱ca tena̱hn, ihyan yudo ihyan rahte ma̱n, ihyan chena̱hn ma̱n, vatendi ye na̱n ye. Tuhme na̱hne ye nducuahn libro na̱n che chenan ca̱ca nducuahn che nedin ihyan. Namin na̱hne ye ta̱ma libro na̱n che chenan ca̱ca nducoya̱ca ihyan che va che cuahtenan ye vahchetero. Ura min techeca̱de ye yahn tena̱hn chahn anduhneva che chenan ca̱ca yahn ye. \v 13 Min nduco nducoya̱ca nducondi tena̱hn, nde ihyan che chih ye va̱n nuniya̱hn. Chica ye na̱n che chahtenan rino ye, ndo da̱ma ye min. \v 14-15 Chihno techeca̱de ye ne, decuihno ye na̱n che chahtenan rino tena̱hn ma̱n, vederih ma̱n, chehnevi ye vederihquentiyon yahn. Me nducoya̱ca nducondi ihyan che hua chenan ca̱ca ye na̱n libro che va che cuahtenan ye vahchetero ne, dechuh ye ihyan va̱n ruchiya̱hn na̱n che co ye castigo cuahn da̱ma. \c 21 \s1 Nedin ra Dendiohs vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n \p \v 1 Chihno min ne, ndihcheró vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n, che a nedin ra Dendiohs. Vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n, che va ro mena̱n me ne, ametah, nde nuniya̱hn ametah. \v 2 U Jua̱n ne, ndihcheró ya̱n ra che namin duche Jerusalén, ya̱n yahn Dendiohs, che chica vahchetero na̱n Dendiohs, cochahn cua̱hn iyehnse. A̱ma nda̱hca̱ ro nduhca̱ che ro a̱ma ta̱hn rihneva̱co che neneva ca te. \v 3 Namin chihneván a̱ma ndudo che chica vahchetero. A̱ma dito ra̱hn tuhca̱: \p ―Condihche, ma̱n ne, nduco ma̱n Dendiohs ihyan iyehnse, nedin yahn ye ihyan, ne ihyan chahn ne, nevahnecun ye ihyan. \v 4 Dendiohs din ye che ametah vederih na̱n ihyan chahn ma̱n, ametah co ra̱n ma̱n, ametah cuaco ye ma̱n, ametah chuhrihn ye ma̱n. Nducuahn vedeyah che chuh ye ro mena̱n ne, a chihno. \p \v 5 Tuhme Dendiohs, ihyan min che va ye rihquentiyon ye ne, ra̱hn ye: \p ―Condihche, u ne, nedin rá nducuahn dehtenduh che va. \p Namin ra̱hn ye ri ye u: \p ―Codiron ndudo che chihneven, te cua̱co, ne redin yahn che cochahtino ihyan. \p \v 6-7 Ra̱hn ye ta̱ma yune ri ye u: \p ―Nducuahn ndudo che chihcoca̱dé ne, a chinahn. U ne, vá numacuahn ro. U dendáh nducuahn che va. Hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yáhn. Ihyan che renda̱ yahn ye che nevahnecun ye u, ne hua nda̱cada̱ma ye u che Dendiohs yahn ye ne, numacuahn vedeyeno ndevá ihyan, nedin da̱yá ihyan, cuahtenan ye vahchetero numacuahn ro. Chemin ne, anduhneca̱ a̱ma vedecuihca ca̱va ye. \v 8 Me ihyan che hua rihquino ye cotahno ye u ma̱n, ihyan che hua richahtino ye u ma̱n, ihyan che chihnga̱ ihyan ye ma̱n, ihyan rihno ihyan ma̱n, ihyan che ndere rahtechica ye nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ye ma̱n, ihyan che redin cuah ye ma̱n, ihyan che rendeva ye yavena̱n dehtenduh che redendah ma̱n ihyan, redin ye dendiohs yahn ye ma̱n, ihyan rihncheh ma̱n, nducoya̱ca ihyan chahn ne, va che co ye castigo cuahn da̱ma, cuahtenun ye va̱n ruchiya̱hn che riche nduco azufre. \s1 Ya̱n Jerusalén ra \p \v 9 Tuhme ndihcheró a̱ma cha ángel che ndache chahn che nda ye nduh che ndache cuh che chenun vedeyah ca̱va ihyan iyehnse na̱n che cuihnonan yahn, ne ra̱hn ye ri ye u: \p ―Cochi ndihchero ihyan yahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che chih ye nduhca̱ a̱ma itecuche lihn che chi te vedino na̱n Dendiohs. \p \v 10 Tuhme din Vaco Dendiohs che chihnó che quenda ángel me u a̱ma tin ico ya̱co. Min na̱hme ye u ya̱n yahn Dendiohs che a̱ma yudo, ya̱n min che duche Jerusalén che chica vahchetero na̱n Dendiohs. \v 11 A̱ma diya̱hn ro, rihco ro vederihquentiyon yahn Dendiohs. Nduhca̱ che ro tu yuhno che duche jaspe tihca̱ ro. \v 12 Nta̱hn cuaco ya̱n me ne, ndahto a̱ma chete ya̱co che chenan ndichio chendevah yahn, ne quenan a̱ma ángel queri a̱ma chendevah chahn, redin ye cuda̱do. Queri a̱ma chendevah chahn ne, quenan che duche queri a̱ma nda̱ta yahn ihyan nación yahn Israel. \v 13 Nduh che cun la̱do chete me ne, chenan ino chendevah queri a̱ma la̱do. \v 14 Na̱me yahn chete me ne, ndavih nduco ndichio tu rahte, ne na̱n queri a̱ma tu chahn ne, quenan che duche queri a̱ma ihyan apóstol yahn Dihvo vo Jesucristo. \p \v 15 Ángel me ne, nda ye a̱ma ca̱de diya̱hngua̱n ca̱va che deca̱de ye ya̱n me, chete yahn ma̱n, chendevah yahn ma̱n. \v 16 Ya̱n me ne, da̱ma no nduh che cun la̱do, o mil quenan o ciento kilómetro queri a̱ma la̱do. Che chahno a̱ma la̱do ne, ti va che ya̱co. \v 17 Chete me ne, ri ino raco ndiche cun metro che ya̱co. \p \v 18 Chete me ne, ndahto nduco tu che duche jaspe. Viya̱n me ne, dema̱n diya̱hngua̱n, nde tuno diya̱hn ro nduhca̱ tu yuhno. \v 19 Nduh che ndichio tu rahte che ndi na̱me yahn chete me ne, nenecuco nduco nducuahn na̱n tu diya̱hn. A̱ma ne, nenecuco nduco jaspe; ta̱ma ne, nduco zafiro; ta̱ma ne, nduco ágata; ta̱ma ne, nduco esmeralda; \v 20 ta̱ma ne, nduco ónice; ta̱ma ne, nduco cornalina; ta̱ma ne, nduco crisólito; ta̱ma ne, nduco berilo; ta̱ma ne, nduco topacio; ta̱ma ne, nduco crisoprasa; ta̱ma ne, nduco jacinto; ta̱ma ne, nduco amatista. \v 21 Nduh che ndichio chendevah chahn ne, ndindah nduco perla; queri a̱ma ne, ndindah nduco a̱ma perla. Yune viya̱n me ne, dema̱n diya̱hngua̱n, nde tuno diya̱hn ro nduhca̱ tu yuhno. \p \v 22 Metah nde a̱ma ya̱co viya̱n me, te Dihvo vo Dendiohs, ihyan min che a̱ma yudo vederihquentiyon yahn ye ne, quenun ye min. Namin min quenun Dihvo vo Jesucristo. \v 23 Ya̱n me ne, hua rendotenan ya̱hn ma̱n, iyo ma̱n, ca̱va che cuhnde ro dave, te nduco vederihquentiyon yahn Dendiohs ma̱n, Dihvo vo Jesucristo ma̱n, quendihco dave numachahte. \v 24 Quendihco dave numachahte, ne ihyan yahn nducuahn nación che ndevahn ye ne, chenun ye min, nde rey che a̱ma yudo vederihquentiyon chahtenan cuma ye, nduco ye, chenun ye min. \v 25 Ya̱n min ne, hua nda̱ ro che co man, ne chendevah yahn ne, chendah cuahn da̱ma. \v 26 Ihyan yahn nducuahn nación che a̱ma chahte vederihquentiyon chahtenan cuma ne, nduco ye, chenun ye min. \v 27 Ate nde a̱ma na̱n dehtenduh che chihnga̱ hua co conda̱ min, nde hua co conda̱ nde a̱ma ihyan nunde, ihyan che chihnga̱ redin ye ma̱n, ihyan rihncheh ma̱n. Ihyan che ndedevahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan chahn che chenan ca̱ca ye na̱n libro che cuahtenan ye vahchetero ne, atena̱n ihyan chahn che chenun ye min. \c 22 \p \v 1 Tuhme ángel me ne, na̱hme ye u a̱ma ico che dema̱n nune dave che redin che rahtenun ico ihyan. Riquenda̱h na̱n va Dendiohs nduco Dihvo vo Jesucristo, \v 2 rechuh menda̱hn yune viya̱n. Nduh che o la̱do chihto ico me ne, vatendi ya̱hn che redin che rahtenun ico ihyan. Nduh iyo nduh iyo ri ndute yahn, ne ya̱ta yahn ne, richihve ca̱va che co ico ihyan nducuahn nación. \v 3 Viya̱n me ne, metah nde a̱ma na̱n dehtenduh che chihnga̱ che chihco ca̱de Dendiohs che va che conda. Dendiohs ma̱n, Dihvo vo Jesucristo ma̱n, min cuahte ye ca̱hcantiyon ye, ne ndeva ihyan yahn ye ya̱venan ye. \v 4 Cuahtenan ihyan chahn na̱n Dendiohs, ne conan che duche ye chata queri a̱ma ihyan chahn. \v 5 Min ne, ametah nda̱ ro che co man; ametah ndotenan ihyan ya̱hn che quendihco na̱n ro ma̱n, linterna ma̱n, te ma̱n Dihvo vo Dendiohs din ye che condihco dave. Ihyan chahn ne, ca̱hcantiyon ye cuahn da̱ma. \s1 A nun ndaconan chi tun Dihvo vo Jesucristo \p \v 6 Tuhme ra̱hn ángel me ri ye u: \p ―Cua̱co nducuahn che ndihchero ma̱n, chihneven ma̱n, ne redin yahn che cochahtino ihyan. Dihvo vo Dendiohs, ihyan min che reca̱h ye ndudo yahn ye che rahndudo ihyan ne, a ma̱n ye dechuh ye ángel yahn ye, ca̱h ye, checadino ihyan yahn ye yahn dehtenduh che a nun va che conahn. \v 7 Ra̱hn Dihvo vo Jesucristo tuhca̱: “¡A nun va che ndaconan chí! ¡Ndah ro yahn ihyan che tumaca̱h ye yahn ndudo yahn Dendiohs che va che diron!” \p \v 8 U Jua̱n, chihneván ma̱n, ndihcheró ma̱n, dehtenduh chetuhchan. Chihno min ne, chehntihyá na̱n ángel, nahn ndevá yavena̱n ye. \v 9 Ate ra̱hn ye ri ye u: \p ―Hua ndeva yavená̱n, te u ne, atena̱n redín ntiyon yahn Dendiohs nduhca̱ di ma̱n, nduhca̱ ihyan chena̱hn che rahndudo ye ndudo yahn ye ma̱n, nduhca̱ nducoya̱ca ihyan che tumaca̱h ye yahn ndudo che va che diron ma̱n. Dendiohs, ihyan min cuendeva yavena̱n ye. \p \v 10 Namin ra̱hn ángel me ri ye u: \p ―Hua ca̱hcondeh nde a̱ma na̱n dehtenduh. Codiron nducuahn, te a nun va che conahn. \v 11 Numanahn min ne, dehve din yahn che quendi ihyan nunde yune yahn ye. Ate ihyan yahn Dendiohs ne, quendi ye din ye che ndah, hua ca̱hcoma̱n ye che ritahno ye ihyan. \v 12 Ra̱hn Dihvo vo Jesucristo tuhca̱: “¡A nun va che ndaconán chí! Nda̱hco menún yahn queri a̱ma ihyan tuno ca ntiyon che nedin ye. \v 13 U che vá numacuahn ro. U dendáh nducuahn che va. Hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yáhn.” \p \v 14 ¡A̱ma ndah ro ihyan che nda̱ca ye vederenchahco ca̱va nunde yahn ye!, te nduco tihca̱ ne, co cuahtenan ye ya̱n me ma̱n, cheh ye ndute yahn ya̱hn che redin che rahtenun ico ihyan ma̱n. \v 15 Ate ihyan che hua ritahno ye ma̱n, ihyan che redin cuah ye ma̱n, ihyan che ndere rahtenan ye nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ye ma̱n, ihyan che rihno vih ye ma̱n, ihyan che rendeva ye yavena̱n dehtenduh che redendah ihyan che redin ye dendiohs yahn ye ma̱n, ihyan rihncheh ma̱n, nde a̱ma ihyan chahn hua co conda̱ ye viya̱n me. \p \v 16 Namin ra̱hn Dihvo vo: \p ―U Jesucristo, dechúh ángel yáhn, ca̱h ye ndudo chetuhchan, checadino ihyan yáhn nducuahn ya̱co. A u che tahque chahte vederihquentiyon yáhn va̱n nducoya̱ca ihyan, nda̱ta yahn David. U ne, anduhneca̱ yuhdo chahte che riquenda̱h vatiya̱n. \p \v 17 Nahn Vaco Ndah yahn Dendiohs ma̱n, ihyan yahn Dihvo vo Jesucristo ma̱n, ihyan che cahnevan ye ndudo chetuhchan ma̱n, che ndaconan chi tun Dihvo vo. \p Me ihyan che nahn cuahtenan ye vahchetero ne, atena̱n che nevahnecun ye Dihvo vo Jesucristo conahn nduco ye. \p \v 18 Nducoya̱ca nchuhn che cahnevan ne ndudo yahn Dendiohs che ndirun na̱n libro cuh ne, u reté cuda̱do nchuhn: Ndete che va duh ihyan che tihdenan ye na̱n ndudo che ndirun ne, tahque chahte castigo va che co ye, tihdenan Dendiohs castigo che a chenan ca̱ca na̱n libro cuh. \v 19 Ndete che va duh ihyan che cahnevi ye na̱n ndudo che ndirun ne, cahnevi Dendiohs che duche ye na̱n libro che cuahtenan ye vahchetero, ne hua co conda̱ ye min, nde hua conahn nduco ye dehtenduh che ndah che ndirun yahn na̱n libro cuh. \p \v 20 U che te cuandé nchuhn yahn dehtenduh chetuhchan ne, rá̱hn rí nchuhn: \p ―A nun ndaconan chí. \p Dihve nuhn Jesucristo, ¡tihca̱ co! ¡Cochi tun ne! \p \v 21 Dihvo vo Jesucristo din yahino ye nducoya̱ca nchuhn, din ye che ndah nduco ne. Tihca̱ co.