\id HEB \h HEBREOS \toc1 CA̱CA CHE NDONDA̱ TA̱H IHYAN CHE RENTE YE DEVA̱CO HEBREO \toc2 HEBREOS \toc3 He. \mt1 CA̱CA CHE NDONDA̱ TA̱H IHYAN CHE RENTE YE DEVA̱CO HEBREO \c 1 \s1 Dechuh Dendiohs Da̱ya ye, ca̱h ye, checadino ihyan iyehnse ndudo yahn ye \p \v 1 Ro mena̱n me ne, a̱ma ndeh yune ma̱n, a̱ma nuhn ino Dendiohs ma̱n, ca̱h cuande ye ndudo yahn ye ihyan profeta ca̱va che cuahndudo ye, cahnevan ihyan ndico yuhn vo. \v 2 Ma̱n adive ne, dechuh ye Da̱ya ye, nda̱hco ye nducuahn dehtenduh ta̱h ye. A nduco ihyan min dendah ye iyehnse. Dechuh ye ihyan, te nduco ihyan min te ye ndudo yahn ye, checadino vo. \v 3 Nduhca̱ ya̱hn che rendihco dave yahn ne, tihca̱ rihco ro ihyan min vederihquentiyon yahn Chida ye. Ihyan min nduco Chida ye ne, da̱ma no ye. Ihyan min ne, numacuahn vederihquentiyon yahn ye, redin ye cuda̱do iyehnse. A ihyan min che nedihve ye yahn nunde yuhn vo, nda̱co vo vederenchahco. Tuhme chihnde ye vahchetero la̱do ta̱h cua̱co Dendiohs. \s1 Da̱ya Dendiohs ne, tahque ndina̱n ye che co nducoya̱ca ángel \p \v 4 Da̱ya Dendiohs ne, tahque ndina̱n ye che co nducoya̱ca ángel, te tahque yudo vederihquentiyon nda̱hco Dendiohs ta̱h ye. \v 5 Tihca̱, te Dendiohs ne, nde menahn hua ra̱hn ye ri ye nde a̱ma ángel: \q1 Di che Da̱yá. \q1 Ma̱n ro cuh chihco ró che Da̱yá di. \m Nde hua ra̱hn ye yahn nde a̱ma ángel: \q1 Da̱yá ihyan. \q1 U che Chida ye. \m \v 6 Ate cuahn che dechuh ye Da̱ya ye che mena̱n iyehnse ne, ra̱hn ye: \q1 Nchuhn, nducoya̱ca ángel yáhn, cuendeva ne yavena̱n ye. \m \v 7 Me yahn ángel ne, tuhca̱ ra̱hn ye: \q1 Dín che co nchuhn nduhca̱ vaco ma̱n, ruchiya̱hn ma̱n. \m \v 8 Ate yahn Da̱ya ye ne, ra̱hn ye: \q1 Di Dendiohs, vederihquentiyon yehn ne, hua nda̱ ro che cuihno. \q1 Numa cua̱co rihquentiyen. \q1 \v 9 Renan ine nducuahn che ndah, ne raconda̱h vedame nducuahn che chihnga̱. \q1 Chemin che u Dendiohs yehn, redín che tahque ri yene che co nducoya̱ca combiero yehn. \m \v 10 Namin ra̱hn ye: \q1 Di Dihve ihyan iyehnse, nde ro mena̱n me ne, dendah iyehnse ma̱n, na̱n ro ma̱n. \q1 \v 11 Chemin ne, va che cuihno, ate di ne, conen cuahn da̱ma. \q1 Nducuahn dehtenduh chemin chan ne, va che co ndico nduhca̱ che ri ndico tino. \q1 \v 12 Din anduhca̱ che nehn nduco dehtenduh chemin chan, cahnevi anduhneca̱ ndete che a̱ma tino, ne ndacorun. \q1 Ate man di, hua nda̱ ro che ndacoron, nde hua nda̱ ro che coh. \m \v 13 Nde menahn hua ra̱hn Dendiohs ri ye nde a̱ma ángel: \q1 Cuihnde la̱do ta̱h cua̱có numanahn che nda̱hco ndiyá ihyan che hua ri rendihche ye di, ca̱va che nevahnecun ye di. \m \v 14 Nducoya̱ca ángel ne, vaco che redin ye ntiyon yahn Dendiohs. Redechuh ye ihyan ca̱va che conan ye ihyan iyehnse che quenan cuma che ndevahn ye. \c 2 \s1 Hua nda̱hca̱ che ca̱hcoma̱n vo Ndudo yahn Dendiohs \p \v 1 Nducote tahque yudo vederihquentiyon yahn Dihvo vo Jesucristo che co ángel ne, chemin che quenan cuma che cuahtenun ino vo ndudo che a chihnevan vo ca̱va che hua ca̱hcoma̱n vo. \v 2 Tihca̱, te nducote a chinahn ndudo yahn Dendiohs che dechuh ye nduco ángel a ra̱hn me, ne ihyan che chahcota̱hn ye yahn ndudo min, chendihco ye nunde, a chi ye castigo che redin yahn che co ye ne, \v 3 namin uvo ne, hua co ndevahn vo ndete che hua tumaca̱h vo yahn ndudo ndah yahn vederenchahco che rete Dendiohs uvo. Ndudo min ne, a Dihvo vo Jesucristo mena̱n vih cahndudo ye, ne nuhn che chihnevan nuhn ndudo min ne, tumacadino nuhn che cua̱co. \v 4 Ava̱ne ne, a̱ma ndeh na̱n vederihno din Dendiohs, chihco ro ye che cua̱co, nde din ye che chenan cuma vo vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn ye tunoca che nahn ma̱n ye. \s1 Dihvo vo Jesucristo ne, nda̱ ye muhn iyehnse cuh, nda̱conda̱ ye ihyan \p \v 5 Vederihquentiyon cuh che renda̱hconun yá̱n che va che cuhnde ne, hua chihco Dendiohs ta̱h ángel. \v 6 Hua, te a̱ma cua̱n na̱n Ndudo yahn ye dirun a̱ma ihyan tuhca̱: \q1 Dendiohs, nde hua rigonun chihve ihyan iyehnse ca̱va che neca̱hco ne ihyan. \q1 Nde hua rigonun chihve ye ca̱va che din ne cuda̱do ihyan. \q1 \v 7 Numanahn min ne, tahque doh vederihquentiyon ca̱h ne ihyan che co ángel. \q1 Va̱n nducuahn dehtenduh che dendah ne ne, tahque ca̱h ne vededevano ihyan. \q1 Ca̱h ne vederihquentiyon ihyan ca̱va che ca̱hcantiyon ye nducuahn dehtenduh che dendah ne. \q1 \v 8 Nda̱hco ne nducuahn dehtenduh ta̱h ye. \m Nducote nda̱hco Dendiohs nducuahn dehtenduh ta̱h ihyan ne, nducuahn va che ca̱hcantiyon ye. Ma̱n ro cuh ne, ametah nevahnecun nducuahn dehtenduh ihyan. \v 9 Ate Dihvo vo Jesucristo che cua̱co ne, nducote chih ye ne, renevahnecun nducuahn dehtenduh ihyan, rendeva yavena̱n ye. Numacuahn vedeyahino cahnecun Dendiohs che chih ye ca̱va nducoya̱ca ihyan iyehnse. \p \v 10 Nducuahn dehtenduh ne, yahn Dendiohs. Ma̱n ye dendah ye, ne nahn ndeva ye nducoya̱ca da̱ya ye vahchetero. Chemin che quenan cuma che ca̱h yune ye che chuhrihn Dihvo vo Jesucristo, dinahn ye nducuahn, ndedevahn ye ihyan yahn ye. \v 11 Ihyan che rendevahn ye ma̱n, ihyan min che rendedevahn ye ihyan ma̱n ne, da̱ya Dendiohs nducoya̱ca ye. Chemin che Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che Da̱ya Dendiohs ne, hua ri cuihna̱n ye che redin dihno ye ihyan, \v 12 nduhca̱ che a ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: \q1 Nté yahn ne nduco dihnó. \q1 Ca̱tá himno, ndevá yavena̱n ne va̱n nducoya̱ca ihyan yahn ne. \m \v 13 Namin ndirun: \q1 U ne, richahtinó Dendiohs. \m Namin ndirun: \q1 Muhn quenún nduco da̱yá che te Dendiohs u. \p \v 14 Nducoya̱ca ihyan che dihno ye vih ne, da̱ma nda̱ta yahn ye. Chemin che Dihvo vo Jesucristo ne, ndo ye nduhca̱ ihyan iyehnse ca̱va che chi chih ye, nda̱hco ndiya ye chundah, sa̱hn min che redin se che rinda ihyan, \v 15 ne ndedevahn ye nducoya̱ca ihyan che hua va ma̱n chedave yahn ye cuahn da̱ma, va̱h ye vederih. \v 16 A devano vo te Dihvo vo Jesucristo ne, nda̱ ye ca̱va che ndedevahn ye ihyan che nda̱ta yahn Abraham, ndiyu ca̱va che ndedevahn ye ángel. \v 17 Chemin che quenan cuma che ndo ye da̱ma nduhca̱ ihyan iyehnse, tumacadino ma̱n ye nducuahn vederihn ca̱va che tahque conan cuma ye vedeva̱hino nduco vo, ne cochahtino vo ihyan. Redin ye cuda̱do uvo, ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs, nde chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye ca̱va che nchahco ye nunde yuhn vo. \v 18 Nducote chuhrihn ma̱n ye, tumarande chundah ihyan ne, tahque nun rendedevahn ye ihyan che retumarande se ihyan. \c 3 \s1 Vederihquentiyon che quenan cuma Dihvo vo Jesucristo ne, tahque yudo che co vederihquentiyon che quenan cuma Moisés \p \v 1 Dihnó che a tenda̱hnun Dendiohs nchuhn, nducote a nedin yahn ye nchuhn ne, cuiquendi ne yune yahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che dechuh ye ihyan ca̱va che din ye cuda̱do uvo, tihyon yune ye uvo che cotahno vo ihyan. \v 2 Nduhca̱ che dinahn Moisés yahn Dendiohs va̱n nducoya̱ca ihyan yahn ye ne, tihca̱ dinahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che nda̱hco Dendiohs vederihquentiyon ta̱h ye. \v 3 Dihvo vo Jesucristo ne, redin yahn che tahque rendeva vo yavena̱n ye che co Moisés. Tihca̱, te ihyan che rihno ye a̱ma vah ne, ihyan min che ndeva vo yavena̱n ye, ndiyu vah me. \v 4 Queri a̱ma vah ne, va ihyan che dendah ye. Namin nducuahn che va iyehnse ne, a Dendiohs che dendah ye. \v 5 Cua̱co te Moisés ne, din ye ntiyon yahn Dendiohs, dinahn ye va̱n nducoya̱ca ihyan yahn ye. Ntiyon che quenan cuma ye ne, che cuahndudo ye ndudo yahn Dendiohs tunoca che reca̱h ye ihyan. \v 6 Namin Dihvo vo Jesucristo ne, dinahn ye, ate nde tahque yudo vederihquentiyon quenan cuma ye, te nducote ihyan min che Da̱ya Dendiohs ne, ndina̱n ye va̱n nducoya̱ca ihyan yahn ye. Uvo ne, a ihyan yahn Dendiohs uvo, ndete che quendi vo numacuahn vedeyeno cochahtino vo ihyan nde nda̱ ro che ndeva ye uvo. \s1 Ihyan che cuahtenan ye na̱n Dendiohs \p \v 7 Nducote tihca̱ ne, nda̱hca̱ che dinahn vo ndudo che, numacuahn vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs, a ndirun tuhca̱: \q1 Ma̱n che cahnevan nchuhn ndudo yáhn, \q1 \v 8 hua din cheche ne chedave yahn ne nduhca̱ che din ihyan ndico yahn ne che chahcota̱hn ye yáhn, \q1 ducherino ye u cuahn che chahtechica ye ya̱hn na̱n che metah duhva. \q1 \v 9 Ihyan ndico yahn nchuhn ne, hua chitahno ye u, \q1 andahre ndihchero ye vederihno che dín nduco ye chete o raco nduyo. \q1 \v 10 Chemin che chi tá̱n nduco ye, \q1 ne ndedecadinó: “Ihyan sih ne, hua richahtino ye u numacuahn chedave yahn ye, \q1 nde hua redinahn ye che rihquentiyón.” \q1 \v 11 Chemin che chi tá̱n nduco ye, ne numacuahn vedeyudo chihco da̱ma inó che hua nda̱ ro che ndevá ihyan, cuahtenan ye nducó. \p \v 12 Dihnó, cuihco nducoya̱ca nchuhn cuda̱do. Hua din cheche ne chedave yahn ne, ca̱hcoma̱n ne che ritahno ne Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero. \v 13 Tahque ndah ne, coya̱hve a̱ma ta̱ma ne vih ro ro, numanahn che chenan ne iyehnse, ca̱va che nde a̱ma ne hua cahncheh ma̱n ne nchuhn, din cheche ne chedave yahn ne, cuahtendihco ne nunde. \v 14 Tihca̱, te nda̱ ro che chi Dihvo vo Jesucristo ne, ndeva ye uvo ndete che quendi vo numa ino vo cochahtino vo ihyan, nduhca̱ che richahtino vo ihyan nde ro che cana̱n chitahno vo ihyan. \p \v 15 Nahn che ca̱hcovan vo nduhca̱ che ya̱hve Dendiohs uvo tuhca̱: \q1 Ma̱n che cahnevan nchuhn ndudo yáhn, hua din cheche ne chedave yahn ne nduhca̱ che din ihyan ndico yahn ne che chahcota̱hn ye yáhn. \m \v 16 Nducoya̱ca ihyan che ndetenda̱h Moisés nación yahn Egipto ne, a ihyan chahn che chihnevan ye ndudo yahn Dendiohs, ne chahcota̱hn ye. \v 17 Ihyan che chahtendihco ye nunde, ne chih ye ya̱hn na̱n che metah duhva ne, a ihyan chahn che chi ta̱n Dendiohs nduco ye. \v 18 Ihyan che hua dinahn ye yahn Dendiohs ne, a ihyan chahn che, numacuahn vedeyudo, chihco da̱ma ino Dendiohs che hua nda̱ ro che ndeva ye ihyan, cuahtenan ye nduco ye. \v 19 A devano vo te hua chi tuno ihyan chahn na̱n Dendiohs, yahn che hua chitahno ye ihyan. \c 4 \p \v 1 Chemin che numanahn che rete ca Dendiohs ndudo yahn ye che ndeva ye uvo ne, nahn che ca̱hco vo cuda̱do, dena̱n vate a̱ma o vo che hua tuno vo na̱n ye. \v 2 Ca̱h Dendiohs ndudo ndah yahn ye ihyan ndico chahn, ne namin te ye uvo. Ate ihyan chahn ne, nde hua chichihve che chihnevan ye, yahn che hua chitahno ye. \v 3 A uvo che chitahno vo che ndeva Dendiohs uvo, cuahtenan vo nduco ye, te ra̱hn ye yahn ihyan chahn tuhca̱: \q1 Chemin che chi tá̱n nduco ihyan sih, ne numacuahn vedeyudo chihco da̱ma inó che hua nda̱ ro che ndevá ihyan, cuahtenan ye nducó. \m Cuahn che chihno ntiyon yahn Dendiohs che dendah ye iyehnse ne, a va ya̱n ye che ndeva ye ihyan ca̱va che cuahtenan ye nduco ye. \v 4 Cua̱co chemin, te a̱ma cua̱n na̱n Ndudo yahn ye ndirun yahn ro sa̱bado tuhca̱: \q1 Ro sa̱bado ne, nducote a nihno ntiyon yahn Dendiohs che dendah ye iyehnse ne, chihnde tuhno ye. \m \v 5 Namin ta̱ma cua̱n na̱n Ndudo yahn ye ndirun tuhca̱: \q1 Hua nda̱ ro che ndevá ihyan sih, cuahtenan ye nducó. \m \v 6 Nducote tihca̱ ne, a ndero ndi che a va ya̱n Dendiohs che ndeva ye ta̱ma te o ihyan, cuahtenan ye nduco ye. Ihyan chahn che chihnevan ye ndudo ndah yahn Dendiohs mena̱n ne, hua tuno ye na̱n ye yahn che chahcota̱hn ye. \v 7 Chemin che chihno a̱ma ndeh nduyo ne, ndaconan ya̱hve Dendiohs ihyan ta̱ma yune. Yahn chemin ne, a dirún. Din ye che dirun David tuhca̱: \q1 Ma̱n che cahnevan nchuhn ndudo yahn Dendiohs ne, \q1 hua din cheche ne chedave yahn ne. \m \v 8 Na̱n che ndeva Dendiohs ihyan, cuahtenan ye nduco vih ne, ndiyu ya̱hn na̱n che nda̱ Josué nduco ihyan ndico chahn, te ndete che a min ne, ametah ndaconan ra̱hn Dendiohs che ndeva ye ihyan. \v 9 Devano vo te coma̱n va che ndeva Dendiohs ihyan yahn ye, \v 10 te ihyan che ndeva ye ne, cuahte tuhno ye nduhca̱ che chihnde tuhno ma̱n ye ro che chihno ntiyon yahn ye che dendah ye iyehnse. \v 11 Chemin che nahn che din nun ino vo ca̱va che ndeva Dendiohs uvo. Condi da̱ma co a̱ma o vo nduco ihyan ndico chahn che hua chitahno ye. \p \v 12 Tihca̱, te Ndudo yahn Dendiohs ne, yudo vederihquentiyon yahn, redin che renda̱ ihyan na̱n ye. Tahque nun ca renda̱ chete chedave yahn ihyan che co a̱ma espa̱da che o can yahn, ne rihco ro vederendedecadino yahn ye. \v 13 A Dendiohs che techeca̱de ye yahn ihyan. A ihyan min che dendah ye nducuahn, ne metah nde a̱ma na̱n dehtenduh che co conun ndeh na̱n ye. A na̱n ye va nducuahn. \s1 Dihvo vo Jesucristo ne, nda cuande ye ihyan yahn ye \p \v 14 A Dihvo vo Jesucristo Da̱ya Dendiohs, che nda cuande ye uvo. Ihyan min ne, cona̱hn ye vahchetero, ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs. Chemin che nahn che quendi vo numa ino vo cotahno vo ihyan. \v 15 Dihvo vo Jesucristo ne, tumarande chundah ihyan na̱n nducuahn, ate hua quendihco ye nde a̱ma nunde. Chemin che, nducote ma̱n ye chuhrihn ye ne, a devano ye nduhca̱ che rechuhrihn vo, ne renan va̱hino ye uvo. \v 16 Ma̱n ne, nahn che dehve ra̱hco vo, cova̱h vo na̱n Dendiohs yuhn vo, ihyan min che yahino ye uvo, ca̱va che numacuahn vedeyahino ma̱n, vedeva̱hino ma̱n, conan ye uvo cuahn che yah rahno vo. \c 5 \p \v 1 Queri a̱ma chidocuya̱n ndina̱n ne, retenda̱hnun Dendiohs ihyan va̱n ihyan iyehnse ca̱va che ca̱hma nan ye ihyan na̱n Dendiohs ma̱n, rihno ye ite che co te vedino ca̱va nunde yahn ye ma̱n. \v 2 Chidocuya̱n chahn ne, nducote ihyan nunde ye nduhca̱ ihyan chena̱hn ne, chemin che riquenda̱h ye vedechahtino ca̱va ihyan tundo ma̱n, ihyan che redinda ye ma̱n. \v 3 Va che ca̱hno ye ite che co te vedino ca̱va nunde yahn ihyan ya̱n, ne nducote namin ihyan nunde ye ne, quenan cuma che ca̱hno ye ite che co te vedino ca̱va nunde yahn ma̱n ye. \p \v 4 Nde a̱ma ihyan ne, hua co tenda̱hnun ma̱n ye vederihquentiyon min, conan cuma ye. Atena̱n ma̱n Dendiohs retenda̱hnun ye ihyan che reca̱h ye vederihquentiyon min nduhca̱ che ca̱h ye Aarón. \v 5 Atihnoca̱ Dihvo vo Jesucristo. Hua tenda̱hnun ma̱n ye vederihquentiyon min, quenan cuma ye. Tahque ndah ne, a ma̱n Dendiohs tenda̱hnun ye ihyan. Ra̱hn ye ri ye ihyan: \q1 Di che Da̱yá. \q1 Ma̱n ro cuh chihco ró che Da̱yá di. \m \v 6 Namin ra̱hn ye ri ye ihyan nduhca̱ che ndirun na̱n Ndudo yahn ye tuhca̱: \q1 A tenda̱hnún di che co chidocuya̱n ndina̱n, cuhnde tah vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec, \q1 ne hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yehn. \m \v 7 Cuahn che quechica Dihvo vo Jesucristo muhn iyehnse ne, cova̱h ye numa ino ye, nde chaco ye, ne Dendiohs, ihyan min che va vederihquentiyon yahn ye che ndedevahn ye ihyan ta̱h vederih ne, chihcovan ye yahn che ndeva Dihvo vo yavena̱n ye. \v 8 Andahre Da̱ya Dendiohs ihyan ne, ate chi nino ye dinahn ye va̱n nducuahn che chuhrihn ye. \v 9 Cuahn che chenan dinahn ye nducuahn ne, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye ca̱va che, nducoya̱ca ihyan che cotahno ye ihyan ne, ndevahn ye, ne cuahtenan ye vahchetero numacuahn ro. \v 10 Tihca̱, te a tenda̱hnun Dendiohs ihyan che co ye chidocuya̱n ndina̱n, cuhnde ta̱h ye vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec. \s1 Ca̱hnda che ca̱hcoma̱n vo che ritahno vo Dihvo vo Jesucristo \p \v 11 A̱ma va ca dehtenduh che nahn te cuandé nchuhn, ate a̱ma va̱hche che dín che conahn ne yahn che hua rihco ne che conahn ne. \v 12-13 Ametah ro che ritahno nchuhn Dihvo vo Jesucristo, ate ndotenan che ma̱n ne cacuahn ne ne, rendotenan ne che ndaconan cacuahn ihyan nchuhn dehtenduh che nde hua va̱hche na̱n vederihquentiyon yahn Dendiohs. Nduhca̱ decua̱h yuno che hua ri che cheh dehtenduh, te dema̱n leche rih ne, tihchan nchuhn. Hua renahn ne vederihquentiyon yahn Dendiohs, nde hua retumacadino ne ta̱ca̱ che cuahtechica ne runeca̱de. \v 14 Ihyan che ndah renahn ye vederihquentiyon yahn Dendiohs ne, a ihyan chahn che devano tenda̱hnun ye dehtenduh. Riquendi ye cha che ndah, ne rihcoma̱n ye cha che hua ndah. \c 6 \p \v 1 Nducote tihca̱ ne, quendi vo cuahn ndah vo vederihquentiyon yahn Dendiohs ca̱va che conahn ndah vo. Dehtenduh che chahn vo cuahn che cade chitahno vo Dihvo vo Jesucristo ne, ndiyu dechemin dechemin cuahn vo cuahn da̱ma, te a̱ma va ca vederihquentiyon yahn ye che nahn che cuahn vo. Hua dema̱n yahn nduhca̱ che rento ino ihyan nunde yahn ye che redin che rinda ye ma̱n, nduhca̱ che ritahno ihyan Dendiohs ma̱n, \v 2 nduhca̱ che redenune ihyan ma̱n, nduhca̱ che renahn ta̱h ye ihyan, reva̱h ye ca̱va ye ma̱n, nduhca̱ che ntuche tena̱hn ma̱n, nduhca̱ che techeca̱de Dendiohs yahn ihyan nunde, din ye castigo ihyan cuahn da̱ma ma̱n. Hua dema̱n dehtenduh chemin chan che va che cuahn vo, \v 3 te a̱ma va ca vederihquentiyon yahn Dendiohs che cacuáhn nchuhn ndete che cuahnecun ye. \p \v 4-6 Ihyan che a chenahn ye vederihquentiyon yahn Dendiohs ma̱n, ndudo ndah yahn ye ma̱n ne, tumacadino ye vedeyahino yahn ye ma̱n, vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn ye ma̱n, vederihquentiyon che cuahtenan ihyan vahchetero ma̱n. Ndete che cuaconda̱h veda̱me ye Dendiohs ne, a̱ma yune denda ye, te anduhneca̱ che ndaconan nahn ya̱h ye Dihvo vo Jesucristo, din duche yahn ye ihyan na̱n nducoya̱ca ihyan. \v 7 Nduhca̱ a̱ma ya̱hn na̱n che nda̱hca̱ ran co ne, ndete che ndah ri chenda̱ta yahn ihyan ne, nedin yahn Dendiohs ya̱hn min. \v 8 Ate ndete che dema̱n chano ya̱n ri ne, din dine ye, nde ca̱hco vih ye ca̱va che cuco. \s1 Richahtino vo Dihvo vo Jesucristo cuahn da̱ma \p \v 9 Dihnó che yahinó nchuhn, a dirún yahn ne nduhca̱ che rahno ihyan che raconda̱h veda̱me ye Dendiohs, ate a devano cua̱có che a ndedevahn ye nchuhn, redin ye che runeca̱de vatechica ne. \v 10 Dendiohs ne, ndah ye, ne ra cuande ye nduhca̱ che din yahino ne ihyan yahn ye, chinan ne ihyan, nde rinan ca ne ihyan. \v 11 Nahn che quendi nchuhn numa ino ne nduhca̱ che a cochi ne, nde nda̱ ro che chenan ino vo cuahn che ndeva Dendiohs nchuhn. \v 12 Hua nahn che din da̱hnde nchuhn. Tahque ndah ne ne, cuiquendi ne yune yahn ihyan che chitahno ye Dendiohs, ndichahtino ye che ndedevahn ye ihyan nduhca̱ che a neca̱h ye ndudo yahn ye. \p \v 13 Cuahn che ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye Abraham ne, ca̱h ye numacuahn vederihquentiyon yahn ma̱n ye, te ametah ta̱ma ca ihyan che tahque yudo vederihquentiyon yahn ye che co ma̱n ye. \v 14 Ra̱hn ye ri ye Abraham: “Cua̱co rá̱hn rí di che a̱ma dín che ndah ndoque, a̱ma dín che co ya̱hn nda̱ta yehn.” \v 15 Abraham ne, quenan rino ye numacuahn vedechahtino nde chinahn ndudo che ca̱h Dendiohs ihyan. \v 16 Ihyan iyehnse ne, cuahn che ca̱h ye ndudo yahn ye ne, renda̱hconun ya̱n ye Dendiohs, te ihyan min che tahque yudo vederihquentiyon yahn ye. Cuahn che tihca̱ ca̱h ye ndudo yahn ye ne, nde na̱n che ca̱hma ye, metah. \v 17 Namin Dendiohs, cuahn che ca̱h ye ndudo yahn ye Abraham ne, ca̱h ye numacuahn vederihquentiyon yahn ma̱n ye, chihco ro ye ca̱va ihyan yahn ye che dinahn ye. \v 18 Tihca̱ ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye numacuahn vedeyudo, ne co cochahtino vo ihyan, te redinahn ye ndudo yahn ye. Nducoya̱co vo che a nda̱hco vo chedave yuhn vo ta̱h ye che ndedevahn ye uvo ne, hua dehve ra̱hco vo, te ndedevahn ye uvo nduhca̱ che a neca̱h ye ndudo yahn ye. \v 19-20 Quenan cuma che ndevahn chedave yuhn vo, ametah che ndedecadino vo. A chitahno vo Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che va ye vahchetero, ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs ca̱va che co conda̱ vo min. Ihyan min ne, anduhneca̱ a̱ma chidocuya̱n ndina̱n che va ta̱h ye vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec che hua nda̱ ro che cuihno. \c 7 \s1 Va ta̱h Dihvo vo Jesucristo vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec \p \v 1 Melquisedec ne, rey yahn ya̱n Salem, namin chi ye a̱ma chidocuya̱n ndina̱n yahn Dendiohs, ihyan min che a̱ma yudo vederihquentiyon yahn ye. Cuahn che ndaconan Abraham che chahn ye, cuhn ye nduco ino cun rey chahn, decuihno ye ihyan ne, chahn Melquisedec, chendi yune ye ihyan, ne chica ye che conan Dendiohs ihyan. \v 2 Me Abraham ne, nda̱hco ye neve dehtenduh che nda̱ca ye va̱n ca̱nda me ta̱h ihyan min. Na̱n che ndiche dehtenduh ne, ca̱h ye a̱ma ihyan. Che duche rey min, Melquisedec ne, tuhca̱ conahn: “Rey ndah.” Namin dihn va na̱n che chihquentiyon ye, te ya̱n yahn ye, Salem ne, tuhca̱ conahn: “Ya̱n na̱n che dihn va.” \v 3 Ihyan min ne, anduhneca̱ ndete che co ma̱n ye, te hua duh devano duh che chaco ye ma̱n, duh che chida ye ma̱n, nde hua duh devano ti chica nda̱ta yahn ye. Hua duh devano ticuahn chihndeya̱n ye ma̱n, ticuahn chih ye ma̱n, ndete che chihno vederihquentiyon yahn ye ma̱n. Atihnoca̱ Dihvo vo Jesucristo, Da̱ya Dendiohs, te ndi ye anduhneca̱ chidocuya̱n ndina̱n, ne hua cuihno vederihquentiyon yahn ye. \p \v 4 A ndero ndi te a̱ma yudo vederihquentiyon quenan cuma Melquisedec, te nde ihyan ndico yuhn vo Abraham nevahnecun ye ihyan, ne ndeh na̱n dehtenduh che chihnevi ye yahn rey chahn, nda̱hco ye ta̱h ye. \v 5 Nduhca̱ che rihquentiyon ley che dirun Moisés ne, va che ca̱h ihyan nación yahn Israel a̱ma dehtenduh na̱n che ndiche queri a̱ma na̱n dehtenduh yahn ye che va, ndonda̱ ta̱h chidocuya̱n che nda̱ta yahn Leví. Tihca̱ va che din ye, te nda̱ta yahn Abraham ihyan nduco vih. \v 6 Ate Melquisedec ne, andahre hua nda̱ta yahn Leví ihyan ne, ndonda̱ ta̱h ye dehtenduh che ca̱h Abraham, ihyan min che ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye ihyan. A Melquisedec che chica ye che conan Dendiohs Abraham, \v 7 ne a devano vo te ihyan che rica ye Dendiohs ca̱va ihyan chena̱hn ne, tahque yudo vederihquentiyon quenan cuma ye. \v 8 A ndero ndi che tahque yudo vederihquentiyon che quenan cuma Melquisedec che co vederihquentiyon che chahtenan cuma chidocuya̱n che nda̱ta yahn Leví. Ihyan chahn ne, chihno chih ye, ate Melquisedec ne, a ndirun yahn ye na̱n Ndudo yahn Dendiohs anduhneca̱ ndete che va ca ye. \v 9-10 Leví nduco nducoya̱ca chidocuya̱n che nda̱ta yahn ye ne, anduhneca̱ ndete che nduco ye Abraham, ndeva ye yavena̱n Melquisedec, te andahre ametah ye ro min, ate Abraham che chihco nda̱ta ye ihyan. \p \v 11 Chidocuya̱n che nda̱ta yahn Leví, che namin nda̱ta yahn Aarón ne, ihyan chahn che chihnde ta̱h ye ley che dirun Moisés, chicuahn ye ihyan nación yahn Israel. Ate nducote hua ndevahn ihyan nduco vederihquentiyon che chahtenan cuma chidocuya̱n che nda̱ta yahn Leví ne, quenan cuma che dechuh Dendiohs Dihvo vo Jesucristo, nuhnde ta̱h ye vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec. \v 12 Che ndacorun Dendiohs vederihquentiyon yahn chidocuya̱n ne, nde ley yahn ye va che nda̱hco ca̱de ye. \v 13 Tihca̱, te Dihvo vo Jesucristo ne, ndiyu nda̱ta yahn chidocuya̱n ihyan. \v 14 A devano cua̱co vo te na̱n nda̱ta yahn Judá cochi nda̱ta yahn ye. Namin a devano vo nduhca̱ che chihquentiyon Moisés che atena̱n na̱n nda̱ta yahn Leví quenda̱h chidocuya̱n. \p \v 15 Nducote nuhnde ta̱h Dihvo vo Jesucristo vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec ne, a ndero ndi che a nda̱hco ca̱de Dendiohs ley che dirun Moisés, \v 16 te nuhnde ta̱h ye vederihquentiyon min, ndiyu yahn che nda̱ta yahn chidocuya̱n ihyan, ate yahn che quenan cuma ye vederihquentiyon che hua nda̱ ro che cuihno. \v 17 Tihca̱, te a yahn ihyan min che ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: \q1 A tenda̱hnún di che co chidocuya̱n ndina̱n, cuhnde tah vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec, \q1 ne hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yehn. \m \v 18 Nduco tihca̱, nda̱hco ca̱de Dendiohs ley che dirun Moisés, te hua cochihve \v 19 ca̱va che ndedevahn ihyan. Menun ley min ne, nda̱ Dihvo vo Jesucristo che tahque ndah vederihquentiyon yahn ye. Ihyan min cochahtino vo ihyan ca̱va che tuno vo na̱n Dendiohs. \p \v 20 Ava̱ne ne, cuahn che dechuh Dendiohs Dihvo vo Jesucristo ne, numacuahn vedeyudo ca̱h ye ndudo yahn ye che co ye nduhca̱ chidocuya̱n ndina̱n. \v 21 Yahn chidocuya̱n chena̱hn chahn ne, hua tihca̱ ca̱h ye ndudo yahn ye. Cuahn che nda̱hco ye vederihquentiyon min ta̱h Dihvo vo ne, ca̱h ye ndudo yahn ye che ndirun tuhca̱: \q1 Dihvo vo Dendiohs ne, numacuahn vedeyudo ca̱h ye ndudo yahn ye, ne va che conahn. \q1 Ra̱hn ye ri ye Da̱ya ye: “A tenda̱hnún di che co chidocuya̱n ndina̱n, cuhnde tah vederihquentiyon nduhca̱ che quenan cuma Melquisedec, \q1 ne hua nda̱ ro che cuihno vederihquentiyon yehn.” \m \v 22 Nducote a Dihvo vo Jesucristo che nuhnde ta̱h ye vederihquentiyon min ne, conahn ndudo che chihco ca̱de Dendiohs ca̱vo vo. Ndudo min ne, tahque ndah che co ley che chihnde a ra̱hn me. \v 23 Chidocuya̱n chahn ne, ya̱hn ye chahtenan ye na̱n ntiyon, te nducote ihyan iyehnse ye ne, ca rih ye ca rendacorun ye. \v 24 Ate Dihvo vo Jesucristo ne, cuhnde ta̱h ye vederihquentiyon min cuahn da̱ma, te hua nda̱ ro che coh ye. \v 25 Chemin che ihyan che tuno ye na̱n Dendiohs ca̱va ye ne, ndedevahn ye ihyan, ne ametah conda ye, te va ye cuahn da̱ma, ra̱hn nan ye ihyan na̱n Dendiohs. \p \v 26 A̱ma chidocuya̱n nduhca̱ ihyan min che rendotenan vo. Ihyan min ne, ndah ye, ne metah nde a̱ma nunde yahn ye. Hua da̱ma ri ye nduco ihyan nunde. Ndeva Dendiohs yavena̱n ye, ndeva ye ihyan vahchetero. \v 27 Chidocuya̱n ndina̱n chena̱hn chahn ne, rendotenan ye che ca̱hno ye ite cuahn da̱ma, co te vedino ca̱va nunde yahn ma̱n ye ma̱n, nunde yahn ihyan ma̱n. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye, ne nduco chemin a̱ma yune no nedihve ye nunde yahn ihyan iyehnse. \v 28 Chidocuya̱n ndina̱n chena̱hn chahn che chihnde ta̱h ye ley che dirun Moisés ne, ihyan nunde ye. Ate cuahn che nda̱hco ca̱de Dendiohs ley min ne, numacuahn vedeyudo nda̱hco ye vederihquentiyon ta̱h Da̱ya ye, ihyan min che hua nda̱ ro che condihco ye nunde. \c 8 \s1 Nuhnde ta̱h Dihvo vo Jesucristo vederihquentiyon ra che nda̱hco ca̱de Dendiohs \p \v 1 Dihvo vo Jesucristo ne, ndi ye nduhca̱ a̱ma chidocuya̱n che tahque ndina̱n, ra̱hn nan ye uvo, va ye vahchetero la̱do ta̱h cua̱co Dendiohs. Ndudo cuh che tahque mena̱n vihca va̱n nducuahn che a dirún na̱n ca̱ca cuh. \v 2 Chidocuya̱n che tahque ndina̱n che chahte ye iyehnse ne, chahtenun ye chete ya̱co che dendah ihyan. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, va ye vahchetero. Min ne, ndiyu ihyan iyehnse dendah ye. \v 3 Chidocuya̱n chahn ne, chenan cuma ye ntiyon che rihco ye ndeh na̱n vedino na̱n ta. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, chihco menda̱hn ye ihyan, chi ye vedino ca̱vo vo. \v 4 Ndete che muhn iyehnse quenan Dihvo vo ne, nde hua conan ye na̱n ntiyon che redin chidocuya̱n che rihco ye vedino na̱n ta nduhca̱ che rihquentiyon ley che dirun Moisés, te a ihyan chahn che nda cuande yahn ye ntiyon min. \v 5 Ihyan chahn ne, redin ye ntiyon chete ya̱co che ndedendah ihyan menun vahchetero na̱n che va Dendiohs. Devano vo che menun, te cuahn che cana̱n Moisés dendah ye ya̱co me ne, ra̱hn Dendiohs, ri ye ihyan: “Cuihque cuda̱do, ne cuedendah nducuahn nduhca̱ che na̱hme di tingüete me.” \v 6 Chidocuya̱n chahn ne, muhn iyehnse cuh che va ntiyon yahn ye. Ate Dihvo vo Jesucristo che ndi ye anduhneca̱ chidocuya̱n che ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs ne, tahque chahte vederihquentiyon yahn ye che co vederihquentiyon yahn ihyan chahn, te tahque ndah vederihquentiyon che nda̱hco ca̱de Dendiohs che co vederihquentiyon ndico me ma̱n, tahque ndah ndudo che te ye uvo che co ndudo che ca̱h ye ihyan ndico yuhn vo ma̱n. \p \v 7 Vederihquentiyon ndico me ne, hua quenda̱h ndah, ne chemin che ndaconan nda̱hco ca̱de ye. \v 8 Nducote ndihchero Dihvo vo Dendiohs che hua redinahn ihyan vederihquentiyon ndico me ne, ra̱hn ye: \q1 Caviya̱n deman ne, nda̱hco ca̱dé ndudo yáhn nduco ihyan nación yahn Israel ma̱n, ihyan nación yahn Judá ma̱n. \q1 \v 9 Nda̱hco ca̱dé ndudo che cá̱h ihyan ndico yahn ye cuahn che chinán ihyan, ndetendá̱h ihyan nación yahn Egipto. \q1 Ihyan chahn ne, hua dinahn ye vederihquentiyon che cá̱h ihyan, ne chemin che chaconda̱h veda̱mé ihyan. \q1 \v 10 Nda̱ ro yahn ne, nda̱hco ca̱dé ndudo yáhn nduco ihyan nación yahn Israel. \q1 Dín che conahn ye vederihquentiyon yáhn, ne hua cona̱n ye. \q1 Tuhme nedin yáhn ihyan, ne ndeva ye yavená̱n. \q1 \v 11 Nda̱ ro min ne, hua rendotenan che cacuahn vih ye va̱n dihno ye ma̱n, va̱n combiero yahn ye ma̱n, ca̱va che tumacadino ye vederihquentiyon yáhn, \q1 te tumacadino nducoya̱ca ihyan, nde ihyan ndico ma̱n, nde checa̱hya ma̱n. \q1 \v 12 Nchahcó yahn ye, ne ametah ndaconan conun inó nunde yahn ye. \m \v 13 Nducote ra̱hn Dendiohs che a nda̱hco ca̱de ye vederihquentiyon yahn ye ne, a devano vo che a chuh ro yahn vederihquentiyon ndico me, a chihcoma̱n ye. \c 9 \p \v 1 Ihyan ndico yuhn vo ne, chihnde ta̱h ye vederihquentiyon ndico na̱n che ndihco ca̱de Dendiohs nduhca̱ che quenan cuma che ndeva ihyan yavena̱n ye. Namin chihnde ta̱h ye a̱ma ya̱co che dendah ye. \v 2 Na̱n derenda̱ chete ya̱co me ne, duche Na̱n Ta Yudo. Min va candelero ma̱n, mesa na̱n che reta̱ve pa̱n che ri vedino ma̱n. \v 3 Menda̱hn chete ya̱co ne, quendihco a̱ma tino chahte numa chahno. Cua̱hn candevah veda̱me tino me ne, duche Na̱n Ta Che Tahque Yudo. \v 4 Min va a̱ma na̱n ta diya̱hngua̱n na̱n che riche cuhn. Namin va a̱ma yave che ndacotuma diya̱hngua̱n. Chete ne, chenun tu rahno na̱n che ndirun vederihquentiyon yahn Dendiohs ma̱n, quenun a̱ma jarro che ndinda nduco diya̱hngua̱n na̱n che chenun pa̱n che duche maná ma̱n. Namin quenun nducodi che neve, che quenan cuma Aarón. \v 5 Mena̱n yave me ne, a min che na̱n ta na̱n che rihnde vedino ca̱va nunde yahn ihyan. Min vatendi o ángel che ndindah ye, ne chendah reche ye. A̱ma quendihco yudo min, te min riya Dendiohs. Conahn na̱n vo muhn che rente vo yahn na̱n ta me. \v 6 Tihca̱ va ya̱n nducuahn chete yaco me, ne chidocuya̱n chahn ne, renda̱ ye cuahn da̱ma na̱n ta na̱n derenda̱ me, redinahn ye ntiyon che chenan cuma ye. \v 7 Ate Na̱n Ta che Tahque Yudo me ne, atena̱n chidocuya̱n che tahque ndina̱n me renda̱ ye a̱ma yune no che a̱ma nduyo. Queri a̱ma yune che conda̱ ye ne, va che quenda ye yun yahn ite ca̱va che co vedino yahn nunde yahn ma̱n ye ma̱n, nunde yahn nducoya̱ca ihyan ma̱n. \v 8 Nduco chemin ne, rete Vaco Ndah yahn Dendiohs, recadino vo te numanahn che va ca vederihquentiyon ndico me ne, nduhca̱ che quendihco tino mendahn chete ya̱co, ne hua co conda̱ adecoduhno ihyan Na̱n Ta Che Tahque Yudo me ne, tihca̱ hua co tuno ihyan vahchetero. \v 9 Yahn tino che quendihco chete ya̱co ne, a ndero ndi che rihco vih ihyan na̱n Dendiohs ro min cuahn che va ca vederihquentiyon ndico me. Nde a̱ma na̱n dehtenduh vedino che reca̱h ihyan Dendiohs ro min ne, hua co din che cuahtema̱n ino ye. \v 10 Vederihquentiyon min ne, chihnde ca̱va che co devano ihyan dehtenduh che co cheh ye ma̱n, cuh ye ma̱n, ta̱ca̱ che na̱no ye ta̱h ye ma̱n, dehtenduh yahn ye man, ne chengu nde dechuh Dendiohs Dihvo vo Jesucristo, nda̱hco ca̱de ye. \v 11 Cuahn che nda̱ Dihvo vo ne, ndi ye nduhca̱ a̱ma chidocuya̱n che tahque ndina̱n, nda ye vederihquentiyon ra che tahque ndah. Chihno min ne, cona̱hn ye vahchetero. Chidocuya̱n che tahque ndina̱n chahn che chihnde ta̱h ye vederihquentiyon ndico me ne, din ye ntiyon chete ya̱co che ihyan dendah ye. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, vahchetero va Ye. \v 12 Chidocuya̱n che tahque ndina̱n chahn ne, nduyo nduyo rendotenan ye yun yahn chiva̱to ma̱n, itenine ca̱hya ma̱n, ca̱va che co vedino yahn nunde yahn ihyan. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, chihco menda̱hn ye ihyan, ne nduco yun yahn ma̱n ye nedihve ye nunde yuhn vo. A̱ma yune no ndedevahn ye uvo, cona̱hn ye vahchetero na̱n Dendiohs. \v 13 Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, richihve yun yahn chiv̱ato ma̱n, itenine ma̱n iya yahn itenine che ndihquiya̱hn ye ite ma̱n, ca̱va che co vedino, ne cuhndema̱n ino ihyan che ca̱hnda yahn ye che conda̱ ye chete ya̱co. \v 14 Ate nde tahque richihve yun yahn Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che metah nde a̱ma nunde yahn ye. Ihyan min ne, numacuahn vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye ca̱va che nda̱co vo vederenchahco yahn nunde yuhn vo, ndevahn vo. Ma̱n ne, hua dehve ra̱hco vo, redinahn vo vederihquentiyon yahn Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero. \p \v 15 Nducote chih Dihvo vo Jesucristo, chera yun yahn ye ne, va ta̱h ye vederihquentiyon ra, ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs. Chemin che ihyan che a tenda̱hnun Dendiohs ne, cuahtenan ye vahchetero numacuahn ro nduhca̱ che ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye. Nducote chih Dihvo vo ne, ndedevahn ye uvo, te ca̱va ihyan min nchahco Dendiohs nunde yuhn vo che hua dinahn vo vederihquentiyon yahn ye che chihnde ro mena̱n. \v 16 Testamento che rihco ihyan ne, ndete che nuhnde cua̱co che a chih ye ne, conahn. \v 17 Ate ndete che va ca ye ne, hua co conahn. \v 18 Vederihquentiyon che rihco ca̱de Dendiohs ne, va che cora yun ca̱va che conahn. \v 19 Chemin che cuahn che chihno cahndudo Moisés vederihquentiyon che ca̱h Dendiohs ihyan, chihnevan nducoya̱ca ihyan ya̱n ne, cheta̱h ye a̱ma tihve yudo yahn itecuche che necah cua̱h nduco a̱ma ticua ya̱ta che duche hisopo, ne deca̱hnda ye nduco yun yahn itenine ca̱hya ma̱n, yun yahn chiva̱to ma̱n, che ndihcheta̱hn nduco nune. Tuhme ca̱hnan ye yun me na̱n libro che ndirun vederihquentiyon min ma̱n, chinun ye va̱n nducoya̱ca ihyan ma̱n, \v 20 ne ra̱hn ye: “Nduco yun cuh, conahn vederihquentiyon yahn Dendiohs che te ye uvo.” \v 21 Namin ca̱hnan ye yun me chete ya̱co ma̱n, na̱n dehtenduh che va min ma̱n. \v 22 Na̱n vederihquentiyon yahn Dendiohs che dirun Moisés ne, a nahn nducuahn dehtenduh va che co vihco nduco yun yahn ite. Namin va che coh ite, cora yun yahn te ca̱va che nchahco Dendiohs nunde yahn ihyan. \s1 Chih Dihvo vo Jesucristo ca̱va nunde yuhn vo \p \v 23 Ya̱co na̱n che chihnde vederihquentiyon ndico min ne, chihnde menun vahchetero. Ndeucuahn dehtenduh che va chete ya̱co min ne, rendotenan yun yahn ite ca̱va che co vihco. Ate ca̱va che tuno vo vahchetero na̱n va Dendiohs ne, hua cochihve yun yahn ite. \v 24 Chidocuya̱n ndina̱n chahn ne, atena̱n chete ya̱co min chihnde vederihquentiyon yahn ye. Ate tahque yudo vederihquentiyon yahn Dihvo vo Jesucristo, te vahchetero va ye, ra̱hn van ye uvo na̱n Dendiohs. \v 25 Chidocuya̱n chahn ne, nduyo nduyo renda̱ ye Na̱n Ta Che Tahque Yudo, ne rendotenan ye yun yahn ite ca̱va che co vedino. Ate Dihvo vo Jesucristo ne, a̱ma yune no chih ye, chera yun yahn ye ca̱va nunde yuhn vo. \v 26 Nde na̱n cana̱n iyehnse ne, a̱ma ya̱hn ite quenan cuma che chihno ihyan ndico yuhn vo, chi te vedino. Ate nda̱ ro che nda̱hco ca̱de Dendiohs vederihquentiyon yahn ye ne, nda̱ Dihvo vo Jesucristo, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye a̱ma yune no, ca̱va che nchahco Dendiohs nunde yuhn vo. \v 27 Nducoya̱ca ihyan iyehnse ne, a nihnde ca̱de che va che coh ye. Adive ne, va che techeca̱de Dendiohs yahn ye. \v 28 Dihvo vo Jesucristo ne, chih ye a̱ma yune no, nedihve ye nunde yahn a̱ma ya̱hn ihyan. Nda̱ ro yahn ne, ndaconan chi tun ye, ndiyu ca̱va che coh ye ta̱ma yune ca̱va nunde, ate ca̱va che ndeva ye ihyan che numa ino ye chenan rino ye ihyan. \c 10 \p \v 1 Vederihquentiyon che nda̱hco ca̱de Dendiohs ne, tahque ndah che co vederihquentiyon che chihnde ta̱h Moisés. Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, hua tuno ihyan na̱n Dendiohs, andahre nduyo nduyo reca̱h ye vedino ca̱va nunde yahn ye. \v 2 Ndete che nda̱ca ihyan chahn vederenchahco ca̱va nunde yahn ye a̱ma yune no ne, ametah rendotenan che ndaconan ca̱h ye vedino. Ate hua nchahco Dendiohs nunde yahn ye a̱ma yune no, ne chemin che hua rihndema̱n ino ye, redin nunde yahn ye. \v 3 Nduyo nduyo che reca̱h ye vedino ne, reneca̱hco ye che chendihco ye nunde, \v 4 te yun yahn itenine ma̱n, yun yahn chiva̱to ma̱n ne, hua co din che a̱ma yune no nda̱ca ihyan vederenchahco ca̱va nunde yahn ye. \p \v 5 Chemin che cuahn che nda̱ Dihvo vo Jesucristo iyehnse ne, ra̱hn ye ri ye Dendiohs: \q1 Hua renan ino ne che rihno ihyan ite, ri te vedino na̱n ne. \q1 Tahque ndah ne ne, din ne che ndó nduhca̱ a̱ma ihyan iyehnse, ca̱hco mendá̱hn u cóh, nedihvé nunde yahn ihyan. \q1 \v 6 Hua renan ino ne che rihno ye ite, rihquiya̱hn ye ite, ri te vedino ca̱va che nchahco ne nunde yahn ye. \q1 \v 7 Dendiohs yáhn, nducote hua renan ino ne dehtenduh vedino chemin chan ne, a ndá̱ muhn iyehnse ca̱va che dináhn che rihquentiyon ne nduhca̱ che a ndirun yáhn na̱n Ndudo yahn ne. \m \v 8 Dinoca ra̱hn Dihvo vo Jesucristo che hua renan ino Dendiohs dehtenduh vedino che reca̱h ihyan ca̱va nunde yahn ye andahre na̱n vederihquentiyon ndico a nihnde ca̱de che va che ca̱h ye. \v 9 Tuhme ra̱hn ye: “A ndá̱ muhn iyehnse ca̱va che dináhn che rihquentiyon ne.” Nduco che tihca̱ ra̱hn ye ne, chihco ro ye che a nuhnde ca̱de vederihquentiyon ndico me, te chihco menda̱hn ye ihyan menun vedino che reca̱h ihyan ro mena̱n. \v 10 Na̱n vederihquentiyon che nda̱hco ca̱de Dendiohs ne, nchahco ye nunde yuhn vo yahn che chihco menda̱hn Dihvo vo Jesucristo ihyan, chih ye a̱ma yune no, ndedevahn ye uvo. \p \v 11 Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, va che ca̱hco chidocuya̱n chahn vedino ro ro, ate vedino chemin chan ne, hua redin che nda̱ca ihyan vederenchahco ca̱va nunde yahn ye a̱ma yune no. \v 12 Ate Dihvo vo Jesucristo ne, chih ye, nedihve ye nunde yuhn vo a̱ma yune no. Chihno min ne, cona̱hn ye vahchetero, chihnde ye la̱do ta̱h cua̱co Dendiohs. \v 13 Min quenan rino ye nde nda̱ ro che nda̱hco ndiya Dendiohs ihyan che hua ri rendihche ye ihyan, nevahnecun ye ihyan. \v 14 Ihyan min ne, a̱ma yune no ndedevahn ye ihyan yahn ye, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye ca̱va ye. \v 15 Cua̱co chemin, te namin din Vaco Ndah yahn Dendiohs che dirun ihyan profeta tuhca̱: \q1 \v 16 Ra̱hn Dihvo vo Dendiohs: “Nda̱ ro yahn ne, nda̱hco ca̱dé ndudo yáhn nduco ihyan yáhn. \q1 Dín che conahn ye vederihquentiyon yáhn, ne hua cona̱n ye.” \m \v 17 Namin ra̱hn ye: \q1 Nchahcó yahn ye, ne ametah ndaconan conun inó nunde yahn ye. \m \v 18 Cuahn che a nchahco Dendiohs nunde yahn ihyan ne, ametah rendotenan che ca̱h ca ye vedino. \s1 Nahn che cochahtino vo Dendiohs \p \v 19 Dihnó, na̱n vederihquentiyon ndico me ne, nde a̱ma ihyan ya̱n hua co nda̱ ye Na̱n Ta Che Tahque Yudo. Ate na̱n vederihquentiyon ra ne, nducote a chih Dihvo vo Jesucristo, chera yun yahn ye, nedihve ye nunde yuhn vo ne, hua dehve ra̱hco vo, co tuno vo vahchetero na̱n Dendiohs. \v 20 Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, quendihco tino me chete ya̱co ca̱va che hua chuh ihyan, nda̱ ye Na̱n Ta Che Tahque Yudo me. Ate na̱n vederihquenityon ra che va ta̱h Dihvo vo Jesucristo ne, co tuno vo vahchetero na̱n Dendiohs, te chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye ca̱vo vo. \v 21 Nducote ndi Dihvo vo Jesucristo nduhca̱ a̱ma chidocuya̱n che tahque ndina̱n, ra̱hn nan ye uvo ihyan yahn Dendiohs ne, \v 22 chemin che nda̱hco vo chedave yuhn vo ta̱h Dendiohs. Hua dehve ra̱hco vo, te ritahno vo Dihvo vo Jesucristo numa ino vo. A nda̱co vo vederenchahco ca̱va nunde yuhn vo. A chedenune vo, ne ma̱n ne, anduhneca̱ ndete che a ndo dave vo nduco nune dave. \v 23 Quendi vo numa ino vo cochahtino vo che ndeva Dendiohs uvo, te dinahn ye ndudo yahn ye che te ye uvo. \v 24 Nahn che neca̱h ya̱n a̱ma ta̱mo vo chedave yahn vih ca̱va che quendi vo din yahino vih vo ma̱n, din vo che ndah ma̱n. \v 25 Hua ca̱hcoma̱n vo che rendo da̱mo vo nduco vih nduhca̱ che redin na̱hn dihno vo che rihcoma̱n ye. Tahque ndah ne, quendi vo nde tahque numa ino vo neca̱h ya̱n a̱ma ta̱mo vo chedave yahn vih, te a cochi nino ro che ndaconan chi Dihvo vo Jesucristo. \p \v 26 Ndete che a chenahn vo ndudo ndah yahn Dendiohs, ne cuahcota̱hn vo ne, tuhme ametah nchahco ye yuhn vo. Ndete che cuahcota̱hn vo ne, metah nguahco yuhn vo che chih Dihvo vo Jesucristo. \v 27 Hua co cuahtema̱n ino vo, te va che cuhnde ca̱de yuhn vo, co vo castigo yah va̱n ruchiya̱hn da̱ma nduco ihyan che hua ri rendihche ye Dendiohs. \v 28 Nducoya̱ca ihyan che rahcota̱hn ye yahn vederihquentiyon che dirun Moisés ne, ndete che nda̱hco cua̱co o ino ihyan nunde yahn ye ne, va che ca̱hno ihyan ya̱n ihyan, ametah vederenchahco ca̱va ye. \v 29 Ihyan che a chenahn ye Ndudo yahn Dendiohs ne, ndete che cuaconda̱h veda̱me ye Da̱ya Dendiohs ma̱n, ndete che duche rino ye vederihquentiyon yahn Dendiohs che chih Da̱ya ye, chera yun yahn ye ca̱va che ndedevahn ye ihyan iyehnse ma̱n, ndete che cuahcota̱hn ye yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs, ihyan min che yahino ye ihyan ma̱n ne, tuhme tahque chahte castigo va che co ye che co ihyan chahn. \v 30 Ihyan che tihca̱ redin ye ne, hua co ndevahn ye, te ra̱hn Dendiohs: “U dín castigo ihyan nunde, nda̱hco menún yahn ye.” Namin ra̱hn ye: “Ihyan yáhn ne, u che Dihve ye. U techeca̱dé yahn ye.” \v 31 ¡A̱ma ca̱hnda yuhn vo che cuahtendihco vo nunde na̱n Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero! \p \v 32 Cueneca̱hco nchuhn cuahn che cade chihnevan ne ndudo ndah yahn Dihvo vo Jesucristo, chitahno ne ihyan. A̱ma quenda̱h ne vedechahtino che a̱ma din ta̱n ihyan nduco ne. \v 33 Na̱hn cua̱n ne, din duche yahn ye nchuhn, chahn ye nchuhn na̱n nducoya̱ca ihyan. Na̱hn cua̱n ne, a̱ma chi ra̱n ne che chahn ihyan combiero yahn ne che nduco ne ma̱n, \v 34 din ne vedeva̱hino nduco combiero yahn ne che chahtenun ye va̱coya̱hn ma̱n. Din chahtino ne, nde hua chi ra̱n ne yahn che chehnevinan ihyan dehtenduh yahn ne, te a devano ne che nuhnde menun yahn ne vahchetero dehtenduh che nde tahque ndah, che ngu cuahn da̱ma. \v 35 Chemin che nahn che quendi ne cochahtino ne. A devano ne che nda̱hco menun ndahva Dendiohs yahn ne. \v 36 Nahn che cuahtenan cuma ne vedechahtino ca̱va che dinahn ne vederihquentiyon yahn ye, ne ndeva ye nchuhn nduhca̱ che te ye ndudo yahn ye. \v 37 Na̱n Ndudo yahn ye ne, a ndirun tuhca̱: \q1 A nun cuahn nda̱ ihyan min che a va ca̱de che chi ye. Ametah condah ye. \q1 \v 38 Ihyan che ritahno ye u ne, nedin yáhn ihyan. \q1 Va che quendi ye cochahtino ye u, te ndete che ca̱hcoma̱n ye u ne, cuaconda̱h veda̱mé ihyan. \m \v 39 Uvo ne, ritahno vo Dendiohs, ne chemin che ndichahtino vo che ndeva ye uvo. Hua da̱ma co vo nduco ihyan che raconda̱h veda̱me ye Dendiohs, ne rinda ye. \c 11 \s1 Nduhca̱ che ritahno ihyan Dendiohs \p \v 1 Che ritahno vo che ndeva Dendiohs uvo ne, chenan ino vo che va che conahn. Andahre condah conahn, ate nducote ritahno vo ihyan ne, a devano vo te va che conahn. \v 2 Tihca̱, te ihyan ndico yuhn vo ne, nedin yahn Dendiohs ihyan yahn che chitahno ye ihyan. \p \v 3 Nducote ritahno vo Dendiohs ne, a devano vo te ma̱n ye dendah ye iyehnse. Andahre metah dehva ro mena̱n, ate chihquentiyon no ye, ne chihnde ro. \p \v 4 Abel ne, chitahno se Dendiohs, ne chemin che ca̱h se ihyan a̱ma vedino che tahque ndah che co che ca̱h Caín. Nducote chitahno se ihyan ne, nedin yahn ye sa̱hn, nevahnecun ye vedino yahn se. Sa̱hn min ne, a ndih se, ate nducote chitahno se Dendiohs ne, nde meniyon retihyon yune se uvo che cotahno vo Dendiohs nduhca̱ che chitahno se. \p \v 5 Enoc ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che ndeva ye ihyan vahchetero dequenduche ye. Ametah nda̱ca ndihchero ihyan iyehnse ihyan. Na̱n Ndudo yahn Dendiohs ne, a ndirun yahn Enoc, che cuahn che quenan ye iyehnse ne, nda̱hca̱ quenan ye na̱n Dendiohs, ne nedin yahn Dendiohs ihyan. \v 6 Ca̱va che tuno vo na̱n Dendiohs ne, va che cotahno vo ihyan, te ihyan che ritahno ye che va ye ma̱n, che rah ye ihyan ma̱n ne, atena̱n ihyan chahn che rendeva ye ihyan. \p \v 7 Noé ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che dinahn ye, dendah ye arca me cuahn che ca̱hn Dendiohs chi ye ihyan che va che ndedetoh ye iyehnse. Chete arca me quenun ye nduco ihyan yahn ye, ndevahn ye. Nducote chitahno ye ndudo min yahn dehtenduh che coma̱n cochi che co ne, chihco ro ye che ihyan nunde ne, a ndinda ye yahn che hua chitahno ye. Namin nducote chitahno ye ne, nedin yahn Dendiohs ihyan. \p \v 8 Abraham ne, nducote chitahno ye Dendiohs ne, dinahn ye cuahn che ya̱hve ye ihyan che ca̱hn ye ya̱hn yahn na̱n che ca̱h ye ihyan. Andahre nde hua devano ye ti quenda Dendiohs ihyan, ate chihcoma̱n ye ya̱n va̱co ye, cuahn ye. \v 9 Nducote chitahno ye Dendiohs ne, quenan ye ya̱hn min, andahre ta̱ma nación. Quenun ye vah tino nduhca̱ ihyan chenun ye yune. Tihca̱ quendi Isaac ma̱n, Jacobo ma̱n, che namin nduco ye ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye ihyan. \v 10 Tihca̱ din Abraham, te quenan rino ye che ndeva Dendiohs ihyan vahchetero, na̱n che a̱ma nda̱hca̱, na̱n che ma̱n Dendiohs dendah ye. \p \v 11 Namin ihyan nda̱hta yahn ye Sara ne, chitahno ye Dendiohs, ne andahre indihte cuahn ye, ate chichahtino ye che conahn ndudo yahn Dendiohs, ne chemin che nda̱ca a̱ma da̱ya ye nduhca̱ che ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye ihyan. \v 12 Min quendinan che a̱ma chi ya̱hn nda̱ta yahn Abraham, andahre a indihte cuahn ye ro min. Nduhca̱ che ndeh iyon che chenan na̱n ro ma̱n, nduhca̱ che ndeh ya̱hndute che cheta̱ve chihto nuniya̱hn ma̱n, che nde hua cocha vo din ducho vo ne, tihca̱ a̱ma chi ya̱hn nda̱ta yahn ye. \p \v 13 Nducoya̱ca ihyan ndico chahn ne, chih ye. Numanahn che chahtenan ca ye iyehnse ne, hua chenan chinahn nduco ye nducuahn dehtenduh che ca̱h Dendiohs ndudo yahn ye ihyan. Ate chichahtino ye che va che conahn nducuahn, ne chi yeno ye, te a devano ye te ndiyu iyehnse cuh va che cuahtenan ye cuahn da̱ma. Redin ye cuande che anduhneca̱ ihyan chenun yune ye, te a devano ye che neve ro no cuahtenan ye iyehnse, tuhme ndeva Dendiohs ihyan. \v 14 Nducote redin ye cuande che anduhneca̱ ihyan chenun yune ye ne, rihco ro ye che chenan ino ye che cuahtenan ye vahchetero. \v 15 Ndete che ndedecadino ye yahn ya̱n va̱co ye che chihcoma̱n ye ne, a ndaconan ca ye. \v 16 Ate hua tihca̱ din ye, te tahque ndah ye ne, chahtenan ino ye che nda̱ ye vahchetero. Chemin che nedin yahn Dendiohs ihyan numa ino ye, ne chihco ya̱n ye vahchetero ca̱va ye. \p \v 17-18 Cuahn che ndihchenan Dendiohs Abraham ne, nducote chitahno Abraham ihyan ne, dinahn ye yahn ye, ne quenda ye da̱ya ye Isaac ca̱va che ca̱hno ye sa̱hn, co se vedino nduhca̱ che chihquentiyon ye. A̱ma ndiya̱hn ra sa̱hn min yahn ye, ate a chihquino ye che ca̱hno ye sa̱hn, andahre a neca̱h Dendiohs ndudo yahn ye ihyan che a sa̱hn min ca̱hco nda̱ta se nda̱ta yahn ye. \v 19 A devano ye te Dendiohs ne, nde tena̱hn ri rendedetuhche ye. Che la̱do yahn Abraham ne, anduhneca̱ ndete che ntuche se va̱n tena̱hn, te a va che coh se che ra̱hco ye. \p \v 20 Isaac ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che chica ye ihyan che conan ye da̱ya ye Jacob ma̱n, Esaú ma̱n, din ye che nda̱hca̱ cuahtenan se. \v 21 Jacob ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che cuahn che a nda̱ nino ro che coh ye ne, chica ye ihyan che conan ye queri a̱ma da̱ya José, din ye che nda̱hca̱ cuahtenan se. Chihno min ne, quendih ndudo ye inda̱hco yahn ye, ndeva ye yavena̱n Dendiohs. \v 22 José ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che, cuahn che nda̱ nino ro che coh ye ne, ra̱hn ye ri ye ihyan nación yahn ye Israel, che adive ne, va che nda̱ca ye nación yahn Egipto. Namin chihquentiyon ye ihyan chahn che nda̱ ro min ne, ndiquenda ye ine yahn ye. \p \v 23 Indihte yahn Moisés ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che cuahn che chihndeya̱n Moisés ne, tihyon ndeh ye sa̱hn ino iyo. Chichahtino ye Dendiohs che ndedevahn ye sa̱hn ca̱va che hua ca̱hno sanda̱do sa̱hn nduhca̱ che ndihquentiyon rey yahn Egipto, te ndihchero ye che a̱ma nda̱hca̱ se. \v 24 Moisés ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che cuahn che a chi ma̱hn ihyan ye ne, tehche ino ye ta̱hn da̱ya rey me che din da̱ya te ihyan. \v 25 Ndotenan che quendi ye vedeyeno yahn ma̱n ye numanahn che quenan ye iyehnse, condihco ye nunde ne, quenan ino ye, ndo nduco ye ihyan yahn Dendiohs, chuhrihn ye nduco vih. \v 26 Tahque ndah ye ne, chihcoma̱n ye nducuahn vedecuihca che va nación yahn Egipto, ne numacuahn vedeyeno chuhrihn ye, din ta̱n ihyan nduco ye nduhca̱ che din ta̱n ihyan nduco Dihvo vo Jesucristo. Tihca̱ din ye, te chichahtino ye Dendiohs che nda̱hco menun ye yahn ye. \v 27 Nducote chitahno ye Dendiohs ne, andahre a̱ma ta̱n rey me, ate nde hua din va̱h ye ihyan, chica ye nación yahn Egipto. Tihca̱ din ye, te din chahtino ye Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero. \p \v 28 Nducote chitahno ye Dendiohs ne, din ye vihco ro yudo, ne chihquentiyon ye ihyan nación yahn Israel che ca̱hnan ye yun yahn itecuche ca̱hya na̱n ya̱hn yahn chendevah va̱co ye, ca̱va che, cuahn che dechuh Dendiohs ángel me ne, ndihchero ye, ne hua ca̱hno ye da̱ya ye che mena̱n. \v 29 Ihyan nación yahn Israel ne, chitahno ye Dendiohs, ne chemin che chi chuh ye menda̱hn Nuniya̱hn Cua̱h anduhneca̱ che chuh ye na̱n ya̱hn cuma. Ate cuahn che chuh sanda̱do yahn Egipto che nda̱h se ihyan chahn ne, chendih nune sa̱hn, chanorine se. \p \v 30 Adive ne, nducote chitahno ihyan chahn Dendiohs ne, chihno ndache ro che chacondutonan ye chete yahn ya̱n Jericó ne, ndora. \v 31 Rahab, a̱ma nda̱hta che ndere quechica te ro mena̱n ne, chitahno te Dendiohs, ne nevahnecun te sanda̱do yahn nación yahn Israel che vatechica se rendihchero ndudo se. Chemin che ndevahn te, hua chih te da̱ma nduco ihyan che chahcota̱hn ye yahn Dendiohs. \p \v 32 A̱ma ya̱hn ca ihyan che chitahno ye Dendiohs, co nte vo yahn ye. Ate ca̱va che hua nduh condah yuhn vo ne, atena̱n ta̱ma te o ye ntihyon yá̱n ihyan, nduhca̱ Gedeón ma̱n, Barac ma̱n, Sansón ma̱n, Jefté ma̱n, David ma̱n, Samuel ma̱n, ihyan profeta chena̱hn ma̱n. \v 33 Ihyan chahn ne, nducote chitahno ye Dendiohs ne, na̱hn ye ne, nda̱hco ndiya ye ndeh nación. Na̱hn ye ne, nda̱hca̱ chihquentiyon ye. Na̱hn ye ne, chinan Dendiohs ihyan nduhca̱ che ca̱h ye ndudo yahn ye ihyan. Na̱hn ye ne, cuahn che ta̱hn nun ye león ne, ndedevahn Dendiohs ihyan, hua cheh te ihyan. \v 34 Na̱hn ye ne, ndedevahn Dendiohs ihyan va̱n ruchiya̱hn, ne hua chiche ye. Na̱hn ye ne, ndedevahn Dendiohs ihyan tin espa̱da, ne hua dehva chi yahn ye. Na̱hn ye ne, andahre hua dito ye, ca̱h dito Dendiohs ihyan. Na̱hn ye ne, chinan Dendiohs ihyan va̱n ca̱nda, ne nda̱hco ndiya ye sa̱hn che ruhn se nduco ye. \v 35 Namin na̱hn ihyan nda̱hta, ndedetuhche Dendiohs tena̱hn yahn ye. \p Na̱hn ye, andahre ca̱h rihn sa̱hn nunde ihyan, chihno se ihyan, ate hua chaconda̱h veda̱me ye Dendiohs, te chenan ino ye che ndeva ye ihyan, cuahtenan ye vahchetero. \v 36 Na̱hn ye ne, din duche yahn se ihyan ma̱n, chahn se ihyan ma̱n, chiquiya̱hto se cadena ihyan ma̱n, chih se ihyan va̱coya̱hn ma̱n. \v 37 Na̱hn ye ne, chihno se ihyan nduco tu. Na̱hn ye ne, chihca ma̱hn se ihyan. Na̱hn ye ne, tumarande se ihyan. Na̱hn ye ne, chihno se ihyan nduco espa̱da. Na̱hn ye ne, chahtechica muhn chahtechica min ye, atena̱n dima itecuche ma̱n, chiva̱to ma̱n, chahtenun ye. Chahtechica ye vedeva̱h vedecheh, din ta̱n ihyan nduco ye. \v 38 Rahtenan muhn rahtenan min ye, ya̱hn na̱n che metah duhva ma̱n, va̱n icoya̱hn ma̱n, iveya̱va ma̱n, dutiya̱hn ma̱n. Nducoya̱ca ihyan chahn ne, che ca̱va ihyan nunde ne, nde hua redin yahn che tihca̱ chuhrihn ye, chahtechica ye. \v 39 Nducoya̱ca ihyan chahn ne, andahre nedin yahn Dendiohs ihyan yahn che chitahno ye ihyan, ate metah conan conahn nduco ye nducuahn che neca̱h ye ndudo yahn ye ihyan, \v 40 te a ndihco ca̱de ye che cuahtenan rino ihyan chahn nde nda̱ ro che da̱ma ndeva ye uvo nduco ye vahchetero. \c 12 \s1 Cochahtino vo Dihvo vo Jesucristo \p \v 1 Nducote a̱ma ya̱hn ihyan chahn chitahno ye Dendiohs, chihco ro ye va̱n vo nduhca̱ che chitahno ye ne, chemin che nahn che nuhn ino vo, ca̱hcoma̱n vo che rahtechico vo vedeyeno yahn ma̱n vo, rahtendihco vo nunde, ne nduhca̱ sa̱hn che numa ino se rano se ca̱de, nde na̱n che quenda̱hna̱n se, tuno se na̱n ya̱hn ca̱de ne, tihca̱ quendi vo numacuahn vedechahtino, dinahn vo che nahn Dendiohs. \v 2 Nahn che cochahtino vo Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che tihyon yune ye uvo che chitahno vo Dendiohs ma̱n, din ye che tuno vo na̱n ye ma̱n. Ihyan min ne, chihco menda̱hn ye ihyan, quenan ya̱h ye na̱n cruz. Hua tumaca̱h ye andahre a̱ma chuhrihn ye, ne numacuahn vedecuihno chih ye, te a devano ye te cuihno min ne, a̱ma co yeno ye. Ma̱n ne, va ye vahchetero, la̱do ta̱h cua̱co Dendiohs. \p \v 3 Condedecadino nchuhn nduhca̱ che a̱ma chuhrihn Dihvo vo Jesucristo, din ta̱n ihyan nunde nduco ye ca̱va che quendi ne yune yahn ye, ne hua co doh ino ne ma̱n, ca̱va che hua ca̱hcoma̱n ne ma̱n. \v 4 Dehve ra̱hco ne, andahre a̱ma rechuhrihn ne, redin ta̱n ihyan nunde nduco ne, ate vate ca dihno vo che nde tahque rechuhrihn ye, nde rihno ihyan nunde ihyan. \v 5 A devano ne nduhca̱ che ra̱hn Dendiohs, ndirun na̱n Ndudo yahn ye tuhca̱: \q1 Da̱yá, u che Dihve nchuhn, redín castigo nchuhn ca̱va che ndah yahn ne. \q1 Cuenevahnecun ne. Hua co nda̱che ne. \q1 \v 6 A devano ne te ihyan che a nedin da̱yá ihyan, che yahinó ihyan ne, a ihyan chahn che redín castigo ihyan ca̱va che ndah yahn ye. \m \v 7 Codin chahtino ne yahn che redin Dendiohs castigo nchuhn, te rendihche ye nchuhn nduhca̱ da̱ya ye, ne a ca̱va che ndah yahn ne che tihca̱ redin ye. A devano vo te nducoya̱ca ihyan redin ye castigo da̱ya ye ca̱va che ndah yahn. \v 8 Ihyan che hua redin Dendiohs castigo ihyan nduhca̱ che redin ye castigo nducoya̱ca da̱ya ye ca̱va che ndah yahn ne, ihyan chahn che hua redin yahn ye ihyan. \v 9 Cuahn che ta̱ve indihte yuhn vo uvo ne, din ye castigo uvo ca̱va che ndah yuhn vo. Nducote nevahnecun vo ihyan ne, nde tahque redin yahn che nevahnecun vo Chido vo che va ye vahchetero, che redin ye castigo uvo ca̱va che nda̱hca̱ cuahtenan vo. \v 10 Cuahn che checa̱hya uvo ne, din indihte yuhn vo castigo uvo ca̱va che ndah yuhn vo anduhneva che tuno vederendedecadino yahn ye. Ate tahque ndah ro yuhn vo che redin Dendiohs castigo uvo, te nahn ye che ndah ihyan co vo nduhca̱ che ndah ma̱n ye. \v 11 Cuahn che redin Dendiohs castigo uvo ne, hua renan ino vo, te a̱ma rechuhrihn vo. Ate cuahn che tuma cuahn vo castigo yahn ye ne, a̱ma cochihve yuhn vo ca̱va che runeca̱de cuahtechico vo, cuahte dihn chedave yuhn vo. \s1 A̱ma ca̱hnda che cuahcota̱hn vo yahn Ndudo yahn Dendiohs \p \v 12 Nducote a̱ma richihve castigo che redin Dendiohs uvo ne, chemin che cueneca̱h ya̱n nchuhn chedave yahn ne, hua co ra̱n ne. \v 13 Codin ne cuande, ne numa ino ne runeca̱de cuahtechica ne ca̱va che cua cuande ihyan che nda̱che ino ye, ne neca̱h ya̱n ye chedave yahn ye, quendi ye yune yahn ne. \p \v 14 Codin nchuhn cuande, ne runeca̱de cuahtechica ne, hua cuahte ca̱nda ne nduco ihyan. Tihca̱, te ihyan che hua runeca̱de ye ne, hua tuno ye na̱n Dihvo vo Dendiohs. \v 15 Nducoya̱ca nchuhn ne, cuihco ne cuda̱do ca̱va che quendi Dendiohs din yahino ye nchuhn. Hua ndihche ta̱n ne vih, detohnan ne chedave yahn ma̱n ne ma̱n, ihyan chena̱hn ma̱n. \v 16 Hua cuahtenan nde a̱ma nchuhn nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ne. Nde hua tehche ta̱h ne che ndah yahn ne, nduhca̱ che din Esaú, che nduco tahsihn comida chahcorun se ndudo ndah che va che ca̱hco chida se ca̱va se yahn che sa̱hn mena̱n se. \v 17 A devano ne te cuahn che nda̱ ro che ca̱hco chida se ndudo ndah ca̱va se ne, hua nda̱ca se andahre a̱ma chaco se, te a ntihcue se. \p \v 18 Ihyan ndico yuhn vo ne, ndere chuhrihn ye, chahn ye tingüete me, quenan ye canedihya. Min ne, a̱ma chiche ma̱n, a̱ma chi man ma̱n, a̱ma chi yudo ma̱n. \v 19 Chihnevan ye che tive corneta ma̱n, che nte Dendiohs nduco ye ma̱n, ne nducote a̱ma yudo ndudo yahn ye ne, chica ye favor ihyan che metah quendi ye ca̱hma ye. \v 20 Dihya ihyan chahn chi yahn che a̱ma chihco yudo Dendiohs tingüete me, te chihquentiyon ye che andahre a̱ma ite che ca̱hn nda̱ te min ne, va che ca̱hno ihyan ite nduco tu, o nduco la̱nza. \v 21 A̱ma yudo chi min, che nde ma̱n Moisés ne, a̱ma dihya ye chi, nde tuno rendoh ye che va̱h ye. \p \v 22 Ate uvo ne, tahque ndah ro yuhn vo, te ndotenan che cuhn vo tingüete me ne, tuno vo vahchetero na̱n va Dendiohs, ihyan min che a̱ma yudo vederihquentiyon yahn ye. Min chenan ca̱de mil ángel, rendeva ye yavena̱n ye numacuahn vedeyeno. \v 23 Uvo ne, a ndi cuande vo vahchetero, ne va che ndo da̱mo vo nduco nducoya̱ca ihyan yahn Dendiohs che vate ye min. Uvo ne, ndichahtino vo Dendiohs, ihyan min che techeca̱de ye yahn nducoya̱ca ihyan nunde. \v 24 Namin ndichahtino vo Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che a va ta̱h ye vederihquentiyon ra, ra̱hn nan ye uvo na̱n Dendiohs. Ihyan min ne, chihco menda̱hn ye ihyan, chera yun yahn ye ca̱va che nchahco Dendiohs nunde yuhn vo. A devano vo te namin chera yun yahn Abel, ate hua chichihve ca̱va nde a̱ma ihyan. \p \v 25 Cuihco nchuhn cuda̱do, ne hua cuahcota̱hn ne yahn Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero, che riya̱hve ye nchuhn. Nducote hua ndevahn ihyan ndico yuhn vo che chahcota̱hn ye yahn ye ro che ya̱hve ye ihyan tingüete me ne, tahque uvo ne, hua ndevahn vo ndete che cuaconda̱h veda̱mo vo ihyan. \v 26 Ro min che ya̱hve ye ihyan chahn ne, nde ya̱hn nuhn. Tahque ma̱n ne, nde tahque yudo, te ra̱hn ye: “Ta̱ma yune ne, ndiyu dema̱n ya̱hn dín che nuhn, te namin nde nducuahn che chenan na̱n ro dín che nuhn.” \v 27 Nducote ra̱hn ye che “ta̱ma yune” ne, a devano vo te ndedetoh ye nducuahn dehtenduh che va che cuihno, ne nuhnde dema̱n dehtenduh che a nihnde ca̱de che hua cuihno. \v 28 Chemin che neca̱h vo nundihve cuahn Dendiohs, te vederihquentiyon che te ye uvo ne, hua nda̱ ro che cuihno. Ndeva vo yavena̱n ye numacuahn chedave yuhn vo nduhca̱ che renan ino ye. \v 29 Tihca̱, te Dendiohs yuhn vo ne, a̱ma yudo vederihquentiyon yahn ye nduhca̱ ya̱hn che redin che rendo iya dehtenduh. \c 13 \s1 Nduhca̱ che nahn Dendiohs che cuahtechico vo \p \v 1 Cuiquendi nchuhn din yahino ne a̱ma ta̱ma ne vih. \v 2 Cuenevahnecun ne ihyan chenun yune che nda̱ ye ndeva̱co ne, te va̱n ihyan che renevahnecun ye ihyan chenun yune ndeva̱co ye ne, chahte ihyan che nevahnecun ye nde ángel andahre nde hua tumacadino ye. \p \v 3 Conan va̱hino ne ihyan che chenun ye va̱coya̱hn anduhneca̱ ndete che ma̱n ne chenun ne va̱coya̱hn. Conan va̱hino ne ihyan che rechuhrihn ye, redin ta̱n ihyan nduco ye, te namin nchuhn ne, iyehnse vate ne. \p \v 4 Nducoya̱ca nchuhn che nihneva̱co ne ne, hua ndere cuahtechica ne nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ne, te Dendiohs ne, din ye castigo nducoya̱ca ihyan che ndere rahtechica ye nduco ihyan che hua nihneva̱co nduco ye ma̱n, nducoya̱ca ihyan che redin duche yahn ye che a nihneva̱co ye ma̱n. \p \v 5 Hua cuahcora̱n nchuhn ca̱va tume. Cuahtenan ne vedeyeno nduco che a va yahn ne, te ra̱hn Dendiohs: “Hua ca̱hcomá̱n nchuhn, nde hua cua̱conda̱h veda̱mé nchuhn.” \v 6 Chemin che nahn che cochahtino vo ihyan nduhca̱ che chichahtino ihyan ndico yuhn vo che dirun ye tuhca̱: \q1 Dihvé Dendiohs ne, a ihyan min che rinan ye u. \q1 Chemin che hua dehve ra̱hcó, andahre din ta̱n ihyan nducó. \p \v 7 Condihche ne ihyan ndina̱n yahn ne che cahndudo ye Ndudo yahn Dendiohs, chihnevan ne. Cuihco nchuhn cuda̱do nduhca̱ che vatechica ye, ne cuiquendi ne yune yahn ye, cuitahno ne Dihvo vo Jesucristo nduhca̱ che ritahno ye. \p \v 8 Dihvo vo Jesucristo ne, a̱ma no vederihquentiyon yahn ye. Numacuahn ro, nde na̱n che cana̱n, nde meniyon, nde ro che cochi ne, hua ndacorun. \v 9 Hua quendi nchuhn dehtenduh costumbre che ricuahn ihyan. Tahque ndah che cochahtino ne Dendiohs, ihyan min che yahino ye nchuhn, che co che quendi ne a̱ma ndeh na̱n costumbre na̱n dehtenduh che reh ne, te costumbre chemin chan ne, hua richihve nde ca̱va ma̱n ihyan che riquendi ye. \v 10 Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, rihco chidocuya̱n chahn vedino na̱n ta, ne na̱n ntiyon min riquenda̱h che reh ye. Ate ma̱n che nda̱hco ca̱de Dendiohs vederihquentiyon min ne, tahque ndah ro yuhn vo che co ihyan chahn, te Dihvo vo Jesucristo ne, chi ye nduhca̱ a̱ma vedino na̱n Dendiohs, chih ye ca̱va nunde yuhn vo. \v 11 Na̱n vederihquentiyon ndico me ne, renda̱ chidocuya̱n che tahque ndina̱n Na̱n Ta che Tahque Yudo, nda ye yun yahn ite che ri vedino ca̱va che nchahco Dendiohs nunde yahn ihyan. Me yute yahn te ne, riquiya̱hn ye a̱ma la̱do, cua̱hn chihto ya̱n. \v 12 Namin Dihvo vo Jesucristo ne, cua̱hn chihto ya̱n nahn ya̱h sanda̱do ihyan, chih ye. Min chera yun yahn ye ca̱va che nchahco Dendiohs nunde yuhn vo, nedin yahn ye uvo. \v 13 Chemin che cochahtino vo Dihvo vo Jesucristo, quendi vo yune yahn ye, andahre nda̱hchenan ihyan uvo, nduhca̱ che chahno ma̱n ye. \v 14 A devano vo te ndiyu muhn iyehnse cuahtenan vo cuahn da̱ma, te chenan ino vo che ndeva Dendioh uvo, cuahtenan vo vahchetero numacuahn ro. \v 15 Nducote tihca̱ ne, cochahtino vo Dihvo vo Jesucristo, ndeva vo yavena̱n Dendiohs cuahn da̱ma, cahnevan ihyan chena̱hn. Chemin ne, anduhneca̱ a̱ma vedino che ca̱h vo Dendiohs. \v 16 Codin nchuhn che ndah ma̱n, codin ne vedeva̱hino nduco ihyan che va vedereta̱hn yahn ye ma̱n, te chemin che renan ino Dendiohs. \p \v 17 Cuenevahnecun nchuhn ihyan ndina̱n yahn ya̱co, codinahn ne yahn ye, te ihyan chahn che nda cuande ye nchuhn, ne va che neca̱h cuande ye Dendiohs ca̱va ne. Runeca̱de cuahtenan nchuhn ca̱va che hua cuih ne vedera̱n ihyan chahn, ne co yeno ye ca̱va ne, te ndete che hua runeca̱de cuahtenan ne ne, nde hua cochihve che redin ne. \p \v 18 Cova̱h nchuhn ca̱va nuhn. A devano nuhn te runeca̱de vatechica nuhn, ne nahn quendi nuhn din nuhn che ndah. \v 19 Nde tahque nahn che cova̱h nchuhn ca̱va che cuahnecun Dendiohs che hua condah ndaconan chí quendihcheró nchuhn. \p \v 20 A Dendiohs che redin ye che rahte dihn chedave yuhn vo ma̱n, che ndedetuhche ye Dihvo vo Jesucristo ma̱n, ihyan min che ndah redin ye cuda̱do uvo nduhca̱ che redin ihyan cuda̱do itecuche yahn ye. Dihvo vo ne, chihco menda̱hn ye ihyan, chih ye, chera yun yahn ye, din ye che chinahn vederihquentiyon ra che hua nda̱ ro che cuihno. \v 21 Chemin che din Dendiohs che cuahtenan cuma nchuhn vederihquentiyon yahn Dihvo vo Jesucristo ca̱va che runeca̱de cuahtenan ne, din ne che ndah nduhca̱ che nahn ye. Ndeva vo yavena̱n Dihvo vo cuahn da̱ma. Tihca̱ co. \p \v 22 Dihnó, dirún tah yahn ne, ne ricá nchuhn che din chahtino ne che riya̱hvé nchuhn. \v 23 Reté, checadino nchuhn te dihno vo Timoteo ne, a ndiquenda̱h se va̱coya̱hn. Ndete che nda̱ nun se muhn ne, quendá sa̱hn cuahn che chí quendihcheró nchuhn. \v 24 Cueneca̱h ne Dendiohs nducoya̱ca ihyan ndina̱n yahn ya̱co ma̱n, nducoya̱ca dihno vo chena̱hn ma̱n. Cuendeva ne Dendiohs yahn dihno vo che vate ye nación yahn Italia. \p \v 25 Dendiohs din yahino ye nducoya̱ca nchuhn. Tihca̱ co.