\id REV 67REVkvn.sfm utf8 Revelation CUK-Kuna San Blas-Panama 2009 \h Burbar Oyolesad \toc1 Ibmar-Guoed Juanse Burbar Oyolesad \toc2 Apocalipsis \toc3 Apocalipsis \mt1 Ibmar-Guoed Juanse Burbar Oyolesad \mt2 Apocalipsis \ip Juan, Jesús-sapingan-warambe-gakabogwad-wargwenad we-garda narmaksad. We-garda-sorba Bab-Dummad-Garda bar narmaklessulid, wese bergunaid. \ip Juan, Bab-Jesúsba-naid-ular, Patmos-dupugi eskaryagi mellesii-gusad. Agi odurdaklesigua, Bab-Jesús deun ega burbar oyosad, yoedse-ibmar-guoed. Ega sogsado, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-sogagugle-siidse an bega sogsadyob be garda narmakoye. \ip Bab-Jesús Juanga-burbar-ibmar-oyosad, bela Juan narmaksad. We-gardagi anmarga oyoged, Jesucristo nia-sailaba bur dummaye, degine, bur dutusurbarye. Ibmar-iskanamar bur-bule ibmar-nueganba nakwemaiyob dakle-inigwele, Bab-Dummad-gangued bur gannarbasoggu, a bur nakoye. Bab-Jesús na e-sordamar-ogannonaid, Roma-dulemarse nue-wiledimar-inigwele, Bab Dummad amba neg-semaiye, bela a-sogedba ibmar-gumaiye, degisoggu, mer galakued imakmaloye, ar Bab Dummad bela neg-semai guoeddeye. \ip Binsamardo, we-garda birga 96-gi narmaklesye. Be itomargua. \c 1 \s1 Jesucristo eba-nanaimaladga oyosad, yo-ibmar-guoed \p \v 1 Bab Dummad Jesucristoga yoedse-ibmar-gumaloed oyosad. A-ibmar we-gardagi Jesucristo na e-maiganga emis ibmar-gumaloed oyosmogad. Degi-guegala, Jesucristo na e-anger na e-mai-Juanse barmialid. \v 2 We-Juan, na e-sunnad-daksadbali sognonikid, Bab Dummad bela ega sogsadba, degine, Jesucristo bela ega oyosbalidba. \p \v 3 Dulemar we-garda absomaloed, degine, yo-ibmar-guoed itomarbaloed, deginbali, bela narmakar-naidba eba damaloed, amarga ib-nuedga gunonido, ar ade we-ibagan emiskwaa deyob gunonikoed. \s1 Juan iglesia-sogagugledse nued-sogeye sogsiid \p \v 4 Ani Juan, Bab-Jesúsba-nanaimalad-Asiagi-danar-ambikunoni-damalad-sogagugledse we-garda an narmaksiid. \p Bab Dummad, degine, Jesucristo, degine, burbamar-walagugle Bab-Dummad-olo-gana-asabin bukmalad, amar bitigi bemargi nued binsamalana-gadin, degine, ulubgi bogidik bemar-itogega imakbalina-yerban. Emi Bab Dummad gudiid, gudigusad, degine, gudigubaloed. \v 5 Degine, Jesucristo we-ibmar-daksad napiragwadba soged. Jesucristo burgwisgu, na e-inse durgusad, degine, reymar-napneggi-neg-semamaid-e-dummadid. \p We-Jesucristodi anmar-sabgusad, e-abegi anmar-iskued osulononikid, \v 6 degine, anmar na E-Bab-Dummadga reyga guegala, degine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladga-guegala anmar-imaknonikid. A-Jesucristo-nug, degine, e-gangued degi-sadegu odummomarsun. Ar deyob guena-gadindo. \q1 \v 7 Bela-dulemar Jesús-dakmaloed, \q1 mogir-imbaba aidedani. \q1 Dulemar-Jesús-ewarismalad amba dakmogoed. \q1 Bela dulemar-baid-baid-we-napneggi-danar-danar-bukmalad \q1 Jesús-dani dakdagogu, bomaloed. \q1 Eye, deyob gued. Ar deyobdo. \p \v 8 Bab-Bur-Dummadid weyob soged: \q1 Ani an gebesailaginedid, \q1 degine, ani an napisoladbalid. \q1 Ani an gebe-iduedid, \q1 degine, anse bergunaibalid. \q1 Ani an bur-gangued-nika gudiid, \q1 ani an bur-gangued-nika gudigusad, \q1 ani an bur-gangued-nika gudigubaloed. \s1 Juan ibya-apurusadgi Jesús-daksad \p \v 9 Ani Juan, be-gwenad, bemar-sunnaa wiledimogad, bemar-sunnaa Bab Dummad neg-dakmaidgi-dogarmogad, degine, bemar-sunnaa binnalegwaa Bab-Jesús-igargi alamaknaimogad-duled. An Bab-Dummad-gaya-burba-barsogdiid-ular, degine, Jesucristogi-sunmakdiid-ularbali, an Patmos-dupgi odurdaklesiid. \p \v 10 Bab-itoged-ibagi, Bab Dummad Burba Nued bela-bela angi nonikid, an-yarganba gar-goledyob binnasur gaya-burba gornonikid, \v 11 sognonikid: “Ani an gebesailaginedid, degine, ani an napisoladbalid. Ani an gebe-iduedid, degine, anse bergunaibalid. We-ibmar be dakedi, gardagi be narmake, degine, Bab-Jesúsba-nanaimalad-Asiagi-danar-ambikunoni-damalad-sogagugledse be we-garda barmide: Efesose, Esmirnase, Pérgamose, Tiatirase, Sardisse, Filadelfiase, degine, Laodicease.” \p \v 12 Dule-anga-sunmaknaid-dakega an aibirisad. An aibirisgu, gwallu-gaed-sied-gwagugle dopegwad-gwichi an dakalid. \v 13 We gwallu-gaed-sied-gwagugled-abargi, Dule-Machi-sunnaa gwichi, mola-suid naga-dukuse-yoi an daksad, degine, sadergi-nagued binasgargi olo-sunnabi-nai an daksabalid. \v 14 E-nonodi, degine, e-sailagiadi sipumakar, bela dagudik, sibad-wawaad-e-absar-sibudikidyob, degine, dambed-bated-sibudikidyob an daksabalid. E-ibyadi sooyob-gae an daksabalid. \v 15 Degine, e-nagmar eskordikid-dakarmakedyob-gaed, igi soo-yagi gaedyob, degine, e-sunmaked suke-dummad-aryomaidyob-goled. \v 16 E-argan-nuedsik niskwa-gwagugle ganibalid, e-gaya-yaba espunyar ise-dar-swiswimakaled nugar-abinbela-nikad nogwichid. Degine, dad-ibe ise-dar-daarmakar-gaedyob e-wagar dakleged. \p \v 17 A-dule deyob an dakargu, burgwisayob e-nag-naba an aimukuded. Degine, we-dule e-argan-nued an-birgi mesisgu, anga sogded: “Mer dobgu, ani an gebe-iduedid, degine, anse bergunaibalid. \v 18 Ani an burgwis gusadid, emigindi an dula gudiid. Emigindi degi-sadegu an dula gudiguoed. Ar deyobdo. Degine, ani an burgwed-yabi, degine, burgwemalad-diglemalad-neg-Hadesye-nugad-yabi an ganikidbalid. \p \v 19 “Be narmake, ibmar be daksamalad, be daked, degine, ibmar-we-sorba-gumaloed be dakoed. \v 20 ¿Wede ibu obarilesunna, niskwa-gwagugle an argan-nuedsik-gani be an-daksad, degine, gwallu-gaed-sied-gwagugled-olobiid be daksabalid? Niskwamar-gwagugle be daksadi, wemar, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angermardo, degine, gwallu-gaed-sied-gwagugled be daksadi, wemar, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladdo.” \c 2 \s1 Iglesia-Efesoga gaya-burba soglesad \p \v 1 Jesús sogdebar: “Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-Efesogi-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘E-argan-nuedsik niskwa-gwagugle-ganikid, gwallu-sied-gwagugle-olobiid-abargi-gudiid weyob bemarga soged: \v 2 An be-wisdo, be ibmar saed, be arbaed-dummad imakdiid, degine, be anba-nai-guegala be alamakdiid. An be-wisbardo, dulemar-ibmar-iskana-imaked nabir be daksurbalid. Degine, Bab-Jesús-nuggi-barmilearye-sogdimalad be wilubdaksad, wemar asurmalad, binsa gakansadimar be daknonikid. \v 3 Degine, an-nug-ular be nue-wiledi-inigwele, be bai-gwen-itosulid, degine, be ise-arbaar gudiidgi, be gwen galakussulid. \p \v 4 “‘Degi-inigwele, ibmar-soggwengi an begi gwisgued, gebesailagi be an-sabgusadyob be bar an-sabsulid. \v 5 Degisoggu be insae, igi idu be gudigusa, degine, be-iskusadga na be bukib binsae, mer bar iskued be imake, degine, gebe be ibmar imakdigusadyob be gannar imakbardo. Degisulir, emiskwasaar an begi danikoed, be-gwallu-gaed-sied an bei ainesik oniroed, ar be-daed gwagsulir. \p \v 6 “‘Degi-inigwele, ibmar-soggwendi be nued nikmalad, Nicolás-ibmar-imaksamaladyob-imakdimalad bemar istar dakmalad, amar-ibmar-imakmalad, istar an dakmogad. \p \v 7 “‘Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga. Dulemar-ibmar-iskana-birgi-nakwismaladga sapi-durba dula-dule-saed, Bab-Dummad-nainu-nued-abargi-gwichid ogunned an imakoed.’ ” \s1 Iglesia-Esmirnaga gaya-burba soglesad \p \v 8 “Esmirnagi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Dule-gebe-idued, degine, we-dulese bergunaibalid, dule burgwis-gusad, degine, dule gannar durgus gusbalid, weyob bemarga soged: \v 9 An be-wisdo, be ibmar saed, be wilediid, degine, be ibmar-sate gudiid, ar degi-inigwele, be ibmar nue-nika gudiid. Degine, Judiomarye-na-sogdimalad, amar be-ukabsadimalad an wisbalid. Ar wemar burbar Judiosurmalad, unnila nia-saila-Satanásga-danar-ambikumalad-dulemalad. \p \v 10 “‘Be ibmar-nunmak-itogoed-begi-danikoed mer be dobguo. Emi gwen-gwen bemar nia-saila eskaryagi be-metemaloed, adi bemar wilubdaklegegar, degine, ibambe nue-ise-wilegar be gumaloed. Mer galakued be imakmalo, be burgwedse. Deyob be gusale, ani an bemarga olo-gurgin-burba-dula-gudigued ukoed. \p \v 11 “‘Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga. Ar dule gwen galakussulile, bar irbogi wilegosulid, gannar-burgwed-danibaloedgi.’ ” \s1 Iglesia-Pérgamoga gaya-burba soglesad \p \v 12 “Pérgamogi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Dule espunyar ise-dar swiswimakaled nugar-abinbela-nikad ganikid, weyob bemarga soged: \v 13 An be-wisdo, be-ibmar-imakdiid, degine, an wisbardo, bia be mai. Be maido, bia nia-saila-Satanás-olo-gan-siidgi. Degi-inigwele, amba an-nug be sediid, degine, be angi amba be bensurbalid. Antipas, an-barsoged-sunsoged, bemar-abargi nia-saila-Satanás-maidgi burgwisad. A-ibagangin-bela bemar an-osulossurmalad. \p \v 14 “‘Degi-inigwele, ibmar sog-soggwengi wis an bemargi gwisgued. Bemar-abargi-gudidimalad Balaam-igar-odurdaksadgii odurdakdimarmogad. A-dulemar bemar gwen metebisurmalad. Balaam, Balac-odurdaksa-gusad, adi Israel-dulemar-gwage-ichogegar, bab-dummadga-imaklegedga san-ogumakar-ukleged-gunned-igargi, degine, odurdaksabalid, abirgunagwarsuli-neg-sichigi-yoledii-daed-igargi. \p \v 15 “‘Gwen-gwen amba bemar-abargi Nicolaítas-odurdakmaladgii-dulemar-odurdakdimalad gwen metebisurmarbalid. Ayob-dulemar-odurdakmalad an nue istar dakmogad. \p \v 16 “‘Degisoggu, be-iskusadga na be bukib binsasun, mer bar iskued be sae. Ar degisulir, emiskwasaar an begi danikoed, a-dulemarse an-gaya-yaba-espunyar-yoidgi an urwe nonikoed. \p \v 17 “‘Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga. Dule-gwen-galakussulidga, mas-\tl Maná\tl*-nugad-odukuar-maid, an ega ukoed, gunnegar, degine, akwa-sipugwad-bipigwad an ega ukbaloed. A-akwagi nug-binid narmakar naid. A-nug-narmakar-naid dule-baid gwen wichulid, unnila na dule-akwa-abingaoedbi wisid we-nug narmakar naid.’ ” \s1 Iglesia-Tiatiraga gaya-burba soglesad \p \v 18 “Tiatiragi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Bab-Dummad-Machi, soo-gaedyob ibya-nikad, degine, e-nagmar eskordikid-dakarmakedyob nikad, weyob bemarga soged: \v 19 An be-wisdo, be-ibmar-saed, be an-sabed, be an-bensulid, be aimarga ibmar-imaked, degine, be anba-nai-guegala be alamakdiid. Degine, emi bur-bule-nued be ibmar imaked, idu be ibmar imaksadba. \p \v 20 “‘Degi-inigwele, ibmar sog-soggwengi wis an bemargi gwisgued: We-ome-Jezabel, Bab-Dummad-gaya-burba-berbegedye sogdiid, gwenadgan-odurdaked, a-ome baisur be dakmalad, degine, Jezabel an-sordamar-anga-arbadimalad, neg-sichigi abirgunagwarsuli yolegega imaksad, degine, bab-dummadga-imaklegedga san-ogumakar-ukleged-gunnega-imaked be baisur dakmarbalid. \v 21 A-omega ibagan an nasiksad e-daed-ogwagegar, adi mer bar iskuegar. Degi-inigwele, Jezabel neg-sichigi-galagwensuli-yolediid gwen indakbisulid. \p \v 22 “‘Emi wegine, a-omegi ueleged-dummad an nasikoed, degine, neg-sichigi eba-galagwensuli-yoledimalad nunmaked-dummad an ega ukoed, ar we-ome-iskudiidgi bangubisurmalar. \v 23 Jezabel-e-mimmigan an oburgoed. Degisoggu, bela Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad wisgumaloed, ani an dulemar-gwage-ulubse-bakar wisid igi binsa-bukmalad. Deginbali, dulemar na-e-ibmar-imaksadba an bennukoed. \p \v 24 “‘Ar bemardi, bemar-Tiatiragi-bukmalad we-igargan-iskanaba-nanadisurmalad, degi, nia-saila-Satanás-igargan-beedse-mamaid amba-yo-wisgumarye-sogdimaladga an sogdo: Bemarga bar ibmar-baid-dutusulid-imaked an ukosurye. \v 25 Ar Bab-Dummad-igar-maid bato na be ganikidi, aginbi na be alamaknai be imakmarsun, an daged-ibase. \p \v 26 “‘Ar dule galakussulid, an-ibmar-imakbiedba imaksale, na e-burgwedse eba nanadii-gusale, ani an dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-seed-igar ega ukoed. \q1 \v 27 Ar igi an-Bab e-gangued anga uksamoga, \q1 deyob a-dule eskoro-suargi neg-semai gumogoed, \q1 degine, dulemardi napsa-mamareyobi ese guoed. \qr Sal. 2:9 \m \v 28 Degine, niskwa-wakudarad a-dulega an ukoed. \v 29 Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga.’ ” \c 3 \s1 Iglesia-Sardisga gaya-burba soglesad \p \v 1 “Sardisgi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Dule Bab-Dummad-burba-gugle-nikad, degine, niskwa-gwagugle ganibalid, weyob bemarga soged: An be-wisdo, be-ibmar-imakdiid. Bemar-dula-gudiiye bemar-nik sogmar-inigwele, bemar burgwar gudiid. \v 2 Degisoggu, nue be atake, Bab-Jesús-igar-burgwedani be sediid be oganno, ar ibmar an-asabin be imaked dogdar-nued gwen an daksulid. \v 3 Degisoggu, nue be insae na be Bab-igar abingasad, degine, na be Bab-igar itosbalid. A-sogedba be dae. Be-istar-daed be ogwae mer bar iskuegar. Ar be nue ataksulile, an ukiar begi nonikoed. Be wisguosurguoed, igi-wachigi an begi nonikoed, dule-atursaed ukiar noni-daedyob. \p \v 4 “‘Ar Sardisgi bemar-ichesaar mor-ollibi-imaksasurmalad-gudidimalad. Bemar anba mola-sibu-yoi gudigumaloed, ar bemar-degi-guedi bega igar nue maid. \p \v 5 “‘Ar dule galakussulile, a-dule mola-sibudikid yooed. A-e-nug-garda-burba-duladgi-narmakar-naid an gwen eliosulid, degine, an Bab-Dummad-asabin, degine, e-angermar-asabin a-dulegi an sogoed, we anba-naidye. \v 6 Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga.’ ” \s1 Iglesia-Filadelfiaga gaya-burba soglesad \p \v 7 “Filadelfiagi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Dule-gwage-swilidikid, dule-napiragwadid, David-yabi-ganikid. A-dule sunna yawagak egaed. Ar egasale, geg dule edied, ar edisar, geg dule-baid egabalid. A-dule weyob bemarga soged: \v 8 An be-wisdo, be-ibmar-saed. Emigindi an bega igar-uknaid, yawagak-egaar an bega ogwichisadyob. A-ular, dule geg be-igar gaed, we-yawagak dule geg ediedyob. An wisbardo, anba be nollosaar-inigwele, an-gaya-burbaba be nanadiid, degine, an-nug gwen be osulodisurbalid. \p \v 9 “‘Emigindi, Judiomar-onmaked-neggi-danar-ambikunoni-damalad, amar nia-saila-Satanásga-danar-ambikumalad-dulemalad, emarde Judiomarye-sogmalanad, degite deyob dasurmalad, binsa-gakansadimalad, amar bemarse daged an imakoed, degine, be-nag-duku-urba-ambikued an amar-imakbaloed, adi amar wisgumalagar, an nue bemar-sabgusad. \v 10 Ar an-gaya-burbagi bemar nue galakussuli eba nanasmarsoggu, dulemar-we-napneggi-bukmalad-wilubdakega, ibagan-buled we-napneg-naidgi danikoedgi, an nue bemar-sabomogoed. \p \v 11 “‘Ar emigindi, emiskwasaar an bemarse danikoed. Na be an-igar-durdaksad, nue gatik agi alamaknai-guo, adi melle dule-baid bei-olo-gurgin suegar. \p \v 12 “‘Ar dule gwen galakussulile, an Bab-Dummadse-goled-neg-e-bubawarga an imakoed, agine, a-dule gwen bar banguosulid. A-dulegine an-Bab-Dummad-nug, degine, an-Bab-Dummad-neggwebur-e-nug, an narmakoed. We-neggweburde Jerusalén-binidid, nibneggi-aidedanikidid, an-Bab-Dummad-barmialidid. Degine, an-nug-binid an a-dulegi narmakbaloed. \v 13 Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga.’ ” \s1 Iglesia-Laodiceaga gaya-burba soglesad \p \v 14 “Laodiceagi Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-e-angerse garda narmak: ‘Dule-belagwapa Bab-Dummad-ibmar-sogsad egi napiragwad guedi, we-ibmar-daksad napiragwadba-soged, gakansasulid, degine, gebesaila Bab-Dummad-neg-nasikargu, a-duleba ibmar obinnisad, weyob bemarga soged: \v 15 An be-wisdo, be-ibmar-imakdiid. Bemar gwen diyobi ise-diopimakarsulid, degine, be ueresurbalid. ¡Ar be diopi-sunnana-gadin, igi, bur be uerbaa-gubar-sunnana-yerban! \v 16 Ar be sikwas-uee gusoggu, be ise-diopimakarsursoggu, degine, uerbasurbarsoggu, an-gayagi-sakaar an be-agoed. \v 17 Ar bede sogdiid: An mani-ibedye, nue-mani-nika an gudiiye, ibmar bela nika an gudiiye. Ar na be ise-wilegar-gued mag na be gwen itosulid, be dule-wilegedid, be mani-sate gudiid, ibya-sate be gudiid, degi, mor-sate na be gudibalid. \p \v 18 “‘Degisoggu, an be-unasun, anse or-soogi-nudaklesad be bake, adi mani-ibedga be guegar. Anse mola-sibu-yoega be bakbar, adi be uka-swiri gudiid, melle be bingeguegar. Degine, anse ibya-ina be bakbar, ibyagi na be ina-imakegar, adi nabir be atak-guegar. \p \v 19 “‘An bela dulemar-sabedga binnasur ibmar an sog-daed, degine, sabsur an odurdak-dabalid. Degisoggu, gatik Bab-Dummad-ibmar-bina be sogmar, degine, be-daed be ogwamarsun, mer bar iskuegar. \v 20 Ar emigindi yawagakgi an bese gorgwichid. Ar dule-wargwen an-goled itosale, anga yawagak egasale, an ese dogoed, an-ebo mas gunnoed, degine, a-dule anba mas gunmogoed. \p \v 21 “‘Ar dule gwen galakussulile, a-dule anba an olo-ganagi-siged an imakoed, ar igi an galakussurmoga, an-Bab-e-olo-gangi an sigismoga, a-dule deyob gumogoed. \v 22 Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo, Bab Dummad Burba Nued soged, Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga.’ ” \c 4 \s1 Juan Bab-Dummad-olo-gana-naba ibmarmar daksad \p \v 1 Degine, a-sorba an atakdebargu, an dakded, yawagak argaar nibneggi sii. Gebe-gaya-burba-sunmakalid, gar-goledyob anga sunmak an itoalid, anga soge: “Wese anse be nakweda, we-sorba-ibmarmar-guoed an bega oyogoed.” \p \v 2 Agine, Bab Dummad Burba Nued yog an nikuded. Degine, nibneggi olo-gana-sii an dakalid, agine, dule-wargwen a-olo-gangi-sii an daksad. \v 3 Dule-a-olo-ganagi-siid, e-dakleged akwa-nuedi, jaspe-nugadyob, degine, akwa-cornalinayob-dakleged, degine, olo-gana-ebiris sue maid, akwa-esmeralda-nugadyob-dakle dakarmaksiid. \p \v 4 We-olo-gana-dikarba, olo-gan-gwadulagwen-gakabake ebiris-bukwa an daksad. A-olo-gangi e-dulagwen-gakabake girmar-selegan egi simalad. A-girmar mola-sibudikidi-yoi bukmalad, degine, e-nonogi olo-gurgin-sii bukwamarbalid, oyogega wemarde dummaganye. \p \v 5 Olo-gan-siidgi mala ibyemaid, mala gollomakmaid, degine, mala uurmakmaid. Olo-gan-asabin gwallu-gwagugle gasibalid. A sogleged, Bab-Dummad-burba-sogagugle-gued e-wilubganye. \v 6 Olo-gan-siid-asabin demaryob ispe-dakleged daklenaid. \p A-olo-gan-naba, degine, olo-gan-dikarba, ibdula-walabake bukwamarmogad, bela yargansik, degine, asabin ibyagibi nikamalad. \v 7 Ibdula-bukmaladi, gwensakdi, achu-migur-nono-wawaadyob dakleged. Ibdula-baiddi moli-bebe-nikadyob dakleged, baagwaddi, e-wagar dule-wagaryob dakleged, degine, bakegwaddi, sulubagi-gukunaiyob dakleged. \v 8 Wemar-ibdula-walabakegwadi bela sakan-nergwa nikadbimalad. A-dikarba, degine, yaba, bela ibyagibi dakleged. Gwen bogilenaisurmalad, mutikidbali, degine, neg-ibginedbali sognaigumalad: \q1 Bab Dummad, gwage-swilidikid, \q1 Bab Dummad, gwage-swilidikid, \q1 Bab Dummad, gwage-swilidikid, \q1 Bab-Bur-Dummadid, \q1 Bab Dummad bur-gangued-nika gudigusad, \q1 Bab Dummad bur-gangued-nika gudiid, \q1 degine, Bab Dummad bur-gangued-nika gudigubaloed. \p \v 9 Bab-Dummad-olo-ganagi-siid, gusgu-degi-sadegu dula gudiguoed. Ar wemar-ibdula-walabakegwadi, a-Bab-Dummad-nug odummoder, a-e-nug ogannoder, dog-nuedye ega sogder, \v 10 girmar-selegan-dulagwen-gakabakegwad, Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid, degi-sadegu dula gudiguad, a-asabin yog-yokorgi-sindigar-sigid damalad, degine, e-olo-gurgin Bab-Dummad-olo-gan-asabin urbid-damalad, sogde-damalad: \q1 \v 11 Bab Dummad, anmar-Dummad, \q1 be-nug ogannoleged, be-nug odummoleged, \q1 degine, be dummadga gued, \q1 ar ade bela ibmar-naid be obinnisad, \q1 degine, be-sogedba bela ibmar gudiid, \q1 degine, bela be-sogedba ibmar binnis bukwabalid. \c 5 \s1 Jesúsbi unnila nabir garda-bipirmakaled-narmakaled egaed \p \v 1 Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid e-argan-nuedgi garda-bipirmakar, aski, degine, yaba narmakar-mai an daksad, degine, e-wilubgan-sogagugledgi saidigar-nai an daksabalid. \v 2 Degine, anger-wargwen-dutusulid binnasur gorgwichi an daksad, soggwichi: “¿Ar wede doa sunna garda egaoe, degine, e-wilubgan-nanaid biskoe?” \v 3 Degine, nibneggi, napneggi, napa-neg-urba, dule gwen amilessulid, sunna we-garda egaed, degine, amba wis-nuu-daked-bela satebalid. \p \v 4 Agine, ise-nue-boar an naded, ar ade dule gwen amilessulid, sunna garda egaed, sunna garda absoged, degine, sunna garda wis daked. \p \v 5 Degine, girmar-selegan-wargwen anga sokalid: “Melle be boe. Emigi, achu-migur-nono-wawaad Judá-e-wagwa-sikid, Davidgi-danikid sunna we-garda egaega bato nakwisad, degine, sunna e-wilubgan-gugle-naid biskebalid.” \p \v 6 Degine, an dakdebalid, olo-gan-siid-abargi, ibdula-warbakegwad-abargi, degine, girmar-selegan-abargi, Sibad-Wawaad-Mimmi oburgwiles-gusadyob gwichi. A-Sibad-Wawaad-Mimmi bebe-walagugle nikad, degine, ibya-gwagugle nikabalid. A sogleged, Bab-Dummad-Burba-gugle-bela-we-napneg-naidse-barmilesad e-wilubganye. \v 7 Sibad-Wawaad-Mimmi Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid e-argan-nuedgi garda-ganikid sunonikid. \p \v 8 Sibad-Wawaad-Mimmi garda na-e-argangi susgua, ibdula-walabakegwadi, degine, girmar-selegan-dulagwen-gakabakegwad bela yokorgi sindigar Sibad-Wawaad-Mimmi-asabin sigidmalad. Amar bela gar-arpa ganikidbimalad, degine, olo-noga ibmar-wawadik-yapanmalad ena sedidimalad. Wede Jesucristogi-akananaimalad na Bab-Dummadse-goled e-burbagan gued. \v 9 Ibdula-walabakegwadi, degine, girmar-selegan-dulagwen-gakabakegwad, namaked-bini namakbukmalad, sogbukmalad: \q1 Bedi sunna garda egaed, \q1 degine, sunna e-wilubgan-naid be biskebalid. \q1 Ar be burgwisad-ular, \q1 be abegi Bab Dummadga be dulemar-baksad, \q1 degine, bela dulemar-abe-akar-akarmalad, \q1 dulemar-gaya-akar-akar-sunmakmalad, \q1 dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad, \q1 dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad, \q1 amar belagwapa Bab Dummadga be baksad. \q1 \v 10 Anmar-Bab-Dummadga, amar be reymarga, \q1 degine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladga be imaknonikid, \q1 degine, amar we-napneggi neg-dakmarbaloed. \p \v 11 An dakdebargu, an itoalid, olo-gan-ebilis, ibdula-walabakegwad-ebilis, degine, girmar-selegan-olo-gana-ebilis, angermar-bukidar millón-millónba e-gaya-burba-gole. \v 12 Amar binnasur gorbukmalad, sogbukmalad: \q1 Sibad-Wawaad-Mimmi oburgwiles-gusadi, sunna ganguedi, \q1 bela ibmar-nikadi, binsaed-ibed guedi, \q1 gandikidba daedi, e-nug-odunguedi, \q1 gandik-e-wilubgan gaedi, \q1 degine, egi-wergulegedi bela sunna abingaye. \p \v 13 Degine, bela nibneggi-ibmar-obinniles-bukmalad, bela napneggi-bukmalad, napneg-urba-bukmalad, demargi-bukmalad, agi bela ibmar-bukmalad sogbukwa an itosad: \q1 Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid, \q1 degine, Sibad-Wawaad-Mimmi, \q1 amarga e-nug ogannomarsun, \q1 e-nug odummomarsun, \q1 e-wilubgan-gaed imakmarsun, \q1 degine, bela-gangued, \q1 degi-sadegu gusun. \p \v 14 Ibdula-walabakegwad sogbukmalad: “Ar deyob guodo.” Degine, girmar-selegan-dulagwen-gakabakedi yokorgi sindigar sigidmalad, Bab-Dummad-degi-sadeguoed-dula-gudiguad, e-nug odummodmarsunnad. \c 6 \s1 Bab Jesús wilubgan-sogagugled-saidigar-naid bichisad \p \v 1 An daksado, Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-sogagugle-saidigar-naid-gwensak bichisad. Degine, an itosbalid, ibdula-walabakegwad-gwensak, mar-goledyob binnasur sogded: “Be dage, be dakdage.” \v 2 Degi an dakdegu, an dakalid, moli-sipugwad nadap. A-moli-sipugwad-birgi dule-siidi warsi-gingi gani-siid. Agala olo-gurgin ega uklesad. Nakwega barmilessoggu, bela dule-baigangi nakwissunnad. \p \v 3 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-naid-sogbogi bichisgua, ibdula-walabakegwad-baid soge an itosad: “Be dage, be dakdage.” \v 4 Agine, moli-baid noarbalid, moli-ginnid dakleged. Dule-a-moli-birgi-siidga gangued ega uklesad, napneg-bogidik-naid-obelogegar, adi na muchub-muchub na oburgwemalagar. Agala espunyar-dummad ega uklesad. \p \v 5 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-naid-sogbaagi bichisgu, ibdula-warbaagwad soge an itosad: “Be dage, be dakdage.” An dakdegu, an dakalid, moli-sichid. Dule-a-moli-birgi-siidi e-argangi ibmar-wilub-saed-gani an daksad. \v 6 Agine, ibdula-warbakegwad-abargi gaya-burba soge an itosad: “Unnila madubur-gwagwaled-nibirbo be bakoed, be-ibagwen-arbaoedgi, degine, ibagwen-be-arbaedgi cebada-nibirnergwa wis be bake-gubaloed. Ar olivo-gwalludi, degi, vinodi mer binsa wiogo.” \p \v 7 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-naid-bakegwad bichisgu, ibdula-warbakegwad-bakegwadi soge an itosad: “Be dage, be dakdage.” \v 8 An dakdegu, an dakalid, moli-gordikid nadapi. Dule-a-moli-birgi-siidi Burgwaledye-nugad, Dule-Burgwarmalad-Meged-Neg sorba nadapid. Amarga napneg-naid sogabake-mamarisad, a-gwensak ega uklesad, dulemar agi-bukmalad espunyargi oburgwegar, ukudgi oburgwegar, gegumalad-dummadgi oburgwegar, degine, ibdurgan-sapurbarmalad-iskanagi ogilogegar. \p \v 9 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-naid-ataled bichisgu, an daksad, Bab-Dummadga-ibmar-gummakar-ukleged-e-galu-urba, dulemar-Bab-Dummad-gaya-burba-ular-burgwismalad, degine, Bab-Jesús-barsogedgine galakussurmalad-e-burbamar miled. \v 10 Amar binnasur gorbukwa an itosad, sogbukwa: “¿Dummad, be gwage-swilidikidid, be napiragwadid, wede sana we-napnegginmalad-dulemarga be igar itogoe, anmar-oburgwismalad-ular we-dulemar be sabsur-odurdakegar?” \v 11 Dule-binnasur-gorbukmaladga mor-sipu ega uklesad, yomalagar. Geb degine, amarga soglesad: “Amba yoogwer, amba napi be obunnomargwer, ar ade bemar sunnaa bemar-gwenadgan anga arbamarmogad, bemaryob burgwemarmogar-gebed, igi-mergu an sogsad-warmakedse.” \p \v 12 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-naid-nergwad bichisgu, an daksad, negabandur-dummad nagunoni. Dad-ibeler sipusur nagunonikid, mor-sichidyob, degine, nii abeyob ginnitibi nagunonimogad. \v 13 Degine, niskwamar-nibneggi-nanaid napase babatided, igi higuera-sapi-e-durba burwa-binnasur-goledba babatid-daeyob babatidmogad. \v 14 Igi garda-obipirmakaled-egaar-maid ediega gannar obipirmakdele, sate naddaedyob, deyob nibneg sate nadmogad. Degine, yarmala, dupumala, bela bar e-naidgi gwen nagussulid. \p \v 15 Degine, bela reymar-we-napnegginmalad, dule-dummagan, mani-ibedmar, sorda-dummagan, dule-gandik-gudimalad, bela maigan, maiga-gudisurmalad, bela galu-yaba, degi, akwamar-yar-imbaba-bukmaladgi dukudmalad. \v 16 Degine, amar, yarmarga, degine, akwamarga sogdemalad: \q1 Anmargi be babatidage, \q1 Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid-idu \q1 be anmar-odukue, \q1 degine, Sibad-Wawaad-Mimmi sabsur-ulualid-idu \q1 be anmar-odukue. \q1 \v 17 Ar ade amar-ibagan-buled-e-iba nonikid, \q1 degisoggu ¿doa amar-asabin gwisguo be insae? \q1 Geg dule gwisgued. \c 7 \s1 Israel-dulemar-144,000 wilubgan nasikaled \p \v 1 A-sorbali an daksad, angermar-walabake napneg-naid-sukun-sogabakegi gwichimar, burwa-sogabake gani-gwichimalad, adi melle napneggi, demargi, degi, sapimargi burwamar golegar. \v 2 Degine, anger-baid an daksabalid, bia dad-ibeler-nakwiar-daedba nakwemai, Bab-Dummad-Dula-Maid-e-wilub-nasikleged sedani. A-anger, angermar-walabakegwadse binnasur goted, ar ade a-angermarga gangued uklesad, napneg ichoged, degi, demar ichoged. \p \v 3 A-anger-wargwenad angermar-walabakegwadga sogded: “Melle napneg, demar, degi, sapimar be ichomargwer, bina anmar Bab-Dummadga-mailedimalad-e-bebegi Bab-Dummad-wilub bela nasiksadse.” \p \v 4 An itosad, Israel-dorgan sogambe-gakabogwad-dana-dana-bukwad mili-dulataled-ilagwen-gaka-dulabo-gakabake (144,000) e-wilubgan egi nasiklesad. \q1 \v 5 Judá-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Rubén-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Gad-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 \v 6 Aser-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Neftalí-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Manasés-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 \v 7 Simeón-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Leví-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Isacar-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 \v 8 Zabulón-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 José-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesad. \q1 Degine, Benjamín-e-wagangi mili-ambe-gakabo wilubgan nasiklesmogad. \s1 Dulemar-bukidar mola-sibumar yoyoid \p \v 9 A-sorbali an dakded, dulemar bukidarsoggu, geg dule ebised, bela soga-ilaba dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad, bela soga-ilaba dulemar-abe-akar-akarmalad, bela soga-ilaba dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad, degine, bela soga-ilaba dulemar-gaya-akar-akar-sunmakmalad, wemar olo-gana-asabin, degine, Sibad-Wawaad-Mimmi-asabin bukmalad, bela mola-sibu-yoyoi bukmalad, degine, e-argangine ogob-gagangiid-gagan gani bukmarbalid. \p \v 10 Wemar binnasur gorbukmalad, sogbukmalad: \q1 We anmar-abonolegedi anmar-Bab-Dummad-olo-ganagi siidgi, \q1 degine, Sibad-Wawaad-Mimmigi danikid. \p \v 11 Angermar-belagwapa olo-gan-ebilis, girmar-selegan-ebilis, degine, ibdula-walabakegwad-ebilis gwichimalad. Amar Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid-asabin askun aimukudmalad, Bab Dummadse gotemalad, e-nug ogannodmalad, \v 12 sogdemalad: \q1 ¡Ar deyobdo! \q1 Bab Dummad, be gusgu degi-sadegu be-nug ogannolesun, \q1 be yeer-dakle gusun, \q1 be binsaed-nue-nikad degi-sadegu gusun, \q1 begi dog-nuedye sogledii-gusun, \q1 be nug-nued-nikad degi-sadegu-gusun, \q1 be-gangued, degi be dutusulid degi-sadegu gusun. \q1 Bab Dummad bela weyob gusgu degi-sadegu be gusun. \q1 ¡Ar deyobdo! \p \v 13 Geb degi girmar-selegan-wargwen anse egichialid: “¿Wemar mola-sibu-yoyoimaladde, doamala? ¿Wemarde bia danimala?” \p \v 14 An ega sogded: “Dummad, be wisi, wemar doa-gumalad.” \p Geb degi anga sokar: “Wemar ise-nue-wilegagwar-gudigusmaladgi nosmalad-dulemalad. Wemar na-e-mor Sibad-Wawaad-Mimmi-e-abegi enuksamaladid, agi sibudik na e-mor imaksamalad-dulemalad. \q1 \v 15 A-ular wemar Bab-Dummad-olo-gan-asabin bukmalad, \q1 mutikidba, degi, ibginedba \q1 Bab-Dummad-maid-neggi ega ibmar-imaknaigu-gumalad. \q1 Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid na e-sunnad a-dulemar edarboed. \q1 \v 16 A-dulemar bar ukud itogosurmalad, \q1 degi, uku-ukud bar itogosurbalid. \q1 Degine, dad-ibelergi bar gummakosurmalad, \q1 degine, bar neg-diopisulid itogosurbalid. \q1 \v 17 Ar ade Sibad-Wawaad-Mimmi olo-gan-abargi-siid amar-edarboed \q1 igi sibad-wawaad-edarbe-damaladyob, \q1 na dianmar-burba-dulad-ukedse sedoed. \q1 Agine, Bab Dummad bela ibyanis \q1 amar-ibyagi-naid ega osulogoed.” \c 8 \s1 Bab-Jesús wilubgan-sogagugled-saidigar-naid bichisad \p \v 1 Sibad-Wawaad-Mimmi, gardagi-wilubgan-saidigar-sogagugled-naid bichisgu, nibneggi wachi-abala-wilub neg-bogidik nagusad. \p \v 2 Geb degi angermar-walagugle Bab-Dummad-asabin gwichi an dakalid, amarga gar-trompeta-walagugle ega uklesad. \p \v 3 A-sorba anger-baid olo-sianar-sedani, galu-gwichid-asabin gwisgunonikid. We-angerga Bab-Dummadga-ibmar-wawadik-yapanned ichesur ega uklesad, adi olo-gana-asabin olo-galu-gwichid-birgi gummakar bela dulemar-Jesucristogi-akananaimalad-e-Babse-gormaladba-mesa Bab Dummadga ukegar. \v 4 Ibmar-wawadik-yapanmalad-e-waa, dulemar-Jesucristogi-akananaimalad-Bab-Dummadse-gormalad-mesa anger-e-argangi nakwided, Bab-Dummad-asabin. \p \v 5 Geb degi anger sianar susgua, Bab-Dummadga-ibmar-gummakar-ukleged-galugi soo-siid egi enosgu, napnegse meted. Agi mala bukidar goted, uurmakded, mar ibyided, degine, negabandur nagunonikid. \s1 Angermar gala-trompeta-walagugled ogochamalad \p \v 6 Angermar-walagugle-guedi gala-trompeta-walagugle-ganimaladi ogole-sokarmalad. \p \v 7 Anger-gebed gala-trompeta ogotegu, dii-gwamakaled, soo abeba-oburar napnegse babatialid. Napneg-sogapaa-mamarisad dangwen gummaksad, degine, sapimar-sogapaa-mimmilesad dangwen gummaksabalid, degi, gagan-aradgan bela gummaksabalid. \p \v 8 Anger-bogwad e-gala ogochagu, yala-dummad sooba gwabunyemai demarse babatided, degine, demar-sogapaa-mimmilesad danagwen bela abega binnided. \v 9 Degine, demargi-ibdulagan-bukmalad-sogapaa-mimmilesad danagwen bela burgwismalad, degine, urmar-sogapaa-mimmilesad danagwen bela bibichismarbalid. \p \v 10 Anger-baagwad e-gala ogochagu, nibneggi niskwa-dummad-naid argwannalid, sooyob-gadani argwadnonikid, diwarmar-sogapaa-mimmilesad danagwengi, degi, dianmar-danagwenginbar. \v 11 Niskwa-argwadnonikid Ajenjoye-nugad. Dimar-sogapaa-mimmilesad danagwen bela gaibisaila naded, igi gagan-gaibisaila Ajenjoye-nugadyob. A-ular bukidar-dulemar burgwisad, ar ade dimar bela-bela gaibisaila naded. \p \v 12 Anger-bakegwad e-gala ogotegu, dad-ibeler-naid-sogapaa-mimmilesad danagwen ebulenonikid, naibi-gunonikid, degine, nii-sogapaa-mimmilesad danagwen, degi, niskwamar danagwen naibigunonibalid, adi bela amar danagwen neg-sichii imakegar, adi mer neg-ibgi neg-mee danagwen saegar, degi, neg-mutik mer danagwen neg-mee saegarbar. \p \v 13 Agi an dakdegu, an itosad, anger-wargwen nibneggi gukudiid, binnasur sogdii: “Dulemar-we-napneggi-bukmalad ar wemar-anger-warbaagwad gar-trompeta amba ogormaloedba, bela-bela nue-dummad wilemaloye.” \c 9 \p \v 1 Anger-ataled gar-trompeta ogochagu, an daksad nibneggi niskwa-gwagwen napnegse argwannar. A-niskwaga yabi uklesad, burba-iskana-ambikued-yaa-dummad-egaed-yabi. \p \v 2 Degine, niskwa yaa-dummad-burba-iskana-bukwad egasgua, waa ainialid, soogi waa ainiar daeyob. We-waa dad-ibeler sobmor imaksad, degine, burwa guture nadbalid. \v 3 We-waagine sesmar ainialid, we-napnegse batenonikid. We-sesmarga gangued uklesad, diormar we-napneggi gangued nikadyobmo. \p \v 4 A-sesmarga soglesad, mer gagan napneggi-naid ichogoye, bela ibmar-gwili-absargi-daklemalad, degi, sapimar ebugosurbarye, unnila dulemar-e-bebegi-Bab-Dummad-wilubgan-naisulidbi be ebugoye. \v 5 Ar a-sesmarga soglesbalid, melle dulemar be oburgoye, unnila nii-walatar ega nunmaked be ukoye. We-nunmaked igi dior dule-guchar nunmak-dae, deyob we-nunmaked itoleged ega uklesad. \p \v 6 A-ibagangi dulemar burgwebi gudagoenad, degite gwen burgosurmalad, ar burgwebi gumaloen-inigwele, burgwed egi bangudoed. \p \v 7 We-sesmar-daklegedi moli urwenasokalir guagwar ambikudamaladyob dakleged. E-nonogi olo-gurgin-siiyob dakleged, e-wagardi dulemar-wagaryob dakleged. \v 8 E-sailagia, omegan-sailagiayob dakleged, e-nugardi achu-migur-nono-wawaad-e-nugaryob nikad. \v 9 E-binasgargi eskoroyob bela egi ebilis naid, degine, moli-urwedse nadapir, ulu-ichesur ebipinai-daedyob ses-e-sakan uurmaked. \v 10 E-bunnu, dior-bunnuyob nikad, degine, iko-nikbalid. E-bunnu-gangued nii-walatar dulega nunmaked-uked nikabalid. \v 11 Degine, anger-yaa-dummad-burba-iskana-ambikuedgi danikid, a, sesmar-e-reyga-gumaid. A-dummadde nuga Hebreo-gayaba \tl Abadón\tl*, Griego-gayabardi bileged, \tl Apolión\tl*. A sogleged: “Dulemar-obelogedye.” \p \v 12 Dummad-wileged-soggwen nasad, we-sorba dummad-wileged amba sogabo danikid. \p \v 13 Anger-nergwad gala-trompeta ogochagu, Bab-Dummadga-ibmar-gummakar-ukleged-olo-galu-Bab-Dummad-asabin-siid e-bebe-walabakegwad-imbaba gaya-burba-sunmak an itosad, \v 14 anger-nergwa-gued-gar-trompeta-ganikidga soge an itosad: “Angermar-walabake diwar-dummad-Eufratesgi-edillebukwad be esikye.” \v 15 Angermar-walabakegwad-atinnar-siid esiklesad. Amarde guagwar gudiid dulemar-we-napneggi-bukwad sogapaa-mimmilesad danagwen oburgwegar. Ar amar we-wachigi, we-ibagi, we-nigi, degine, we-birgagi dulemar-oburgwegar guagwar gudigusmalad. \p \v 16 An itosad, moli-birgi-sordamar-siidi millón-dulataled-ilabo (200,000,000) merguye. \p \v 17 An-ibya apurudgu moli, degine, egi-birgi-simalad, weyob an daksad: Sordamar-na-e-binasgar-odukunaidi ginnid-soogiidid, ginnitibi, arad-akwa-jacintogiidid, degine, gordikid-azufregiidid. Molimar-e-nono achu-migur-nono-wawaadyob nikad, e-gayagi soo, waa, degine, azufre ainimai an daksad. \p \v 18 Wemar-bonimar-sogapaagwadgi dulemar-sogapaa-mimmilesad danagwen burgwismalad. We-soo, waa, degine, azufre moli-gaya-yaba-ainisadgi a-dulemar girgusmalad. \v 19 Ar molimar-e-gangued e-gayagi, degine, e-bunnugi siid. Ar ade e-bunnu naibeyobi e-nono-nikad, ar agi dulemar-naibi-imak-daed. \p \v 20 Dulemar we-bonimargi burgwissurmalad, degite, amar gwen e-iskuedga bukib-binsassurmalad, e-daed ogwaegar. Degine, niamarse-goled gwen iessurmalad. Or-nuchugi-sobarmalad, mani-sobarmalad, es-gordikid-sobarmalad, akwa-sobarmalad, suarmar-sobarmalad amar na e-bab-dummadga-imakbukwad gwen iessurmarbalid. We bab-dummadga-imaklebukwad aku-atakmalad, geg dule-itomalad, degine, geg nanamalad. \v 21 Degine, dulemar-we-bonimargi-burgwissurmalad dule-oburgwismaladgi gwen nunmak-itossurmalad, emargi ina-iskana saed, galagwensuli na abirgunagwarsuli neg-sichigi yoleged, degine, atursaedgi gwen na bangubi gussurmarbalid. \c 10 \s1 Anger garda-bipigwad ganikid \p \v 1 Degi nibneggi anger-baid-gala-ibed aidedani an daksabalid. A-anger mogirgi-atuar aidenonikid, e-nonogi sue maid, e-wagar dad-ibeleryob gaed, degine, e-malimar sowala-gwabunye-gwichiyob daklemalad. \v 2 E-argangi garda-bipigwad egaar ganikid. E-mali-nued demar-birgi ogwichisad, e-mali-sapileddi, napagi ogwichisad. \v 3 Degi we-anger binnasur goted, achu-migur-nono-wawaad uurmakeyob. Deyob binnasur gochagu, mala-walagugle gollomakded, sunmakded. \p \v 4 Mala-walagugled gochagu, an narmak-sokalinad. An narmak-sokargu, nibneggi gaya-burba anga soge an itosad: “Mala-walagugled ibmar-sogsad bela saidigar edio, mer be narmako.” \p \v 5 Anger demar-birgi e-nag annagwichid, degi, napagi annagwichid, e-argan-nued niba onakwided, \v 6 sogded: “Bab Dummad degi-sadegu birga-irba-maid A-Bab-Dummad nibneg, degi, bela agi ibmar-bukwad nasiksad, we-napneg, degi, agi bela-ibmar-bukwad nasiksabalid, demar, degi, bela agi ibmar-bukwad nasiksabalid. A-Bab-Dummad-nuggi napira an soged, ibagandi bar sanarguosulid, \v 7 anger-walagugled sunmakoedse. A-anger gar-trompeta ogotele, agi Bab Dummad na ibmar imakoye-sogsad, bela a-ibmar gunonisunnoed, ar iduardi a-igar odukuar mainad, ar deyob Bab Dummad na ega-arbamaladga, degi, E-gaya-burba-berbemaladga sogsa-gusad.” \p \v 8 Nibneggi-gaya-burba-sunmak-an-itosadi, gannar anga sunmakalid, anga sogded: “Be nae, garda-bipigwad anger-demar-birgi-degi-napagi-gwichid-e-argangi argaar-maid be sunae.” \p \v 9 Geb degi a-angerse an nadsunnad, an ega sogdapid: “Anga garda-bipigwad udaye.” Geb anger anga sokalid: “Be sue, degine, be gunbar. Be gayagi ochii, achanisyob, deyob be itogoed. Be-sabangindi gaibire be-imakoed.” \p \v 10 Garda-bipigwad anger-e-argangi-maid an susgua, geb degi an guchasunnad. An guchagua, an gayagi ochii an itosad, achanis ochiigwadyob. An-sabanse ubosgudi, an-saban gaibire naded. \p \v 11 Geb degi anger anga sogded: “Bab Dummad ibmar-bega-sogoed be owisoger-gebed, bukidar dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad, neg-baid-baidgi-bukmalad, gaya-akar-akar-sunmakmalad, reymar-mamaid, amar bukidar be owisoger-gebed.” \c 11 \s1 Warbo-Bab-Dummad-barsogmalad \p \v 1 Geb degi nargammugiid ibmar-wilubsaega anga uklesad. Geb degi anga soglesad: “Be gwisgu, Bab-Dummadse-goled-neg be wilubsa, degi, ibmar-gummakar-Bab-Dummadga-ukleged-e-galu be wilubsabalo, degine, ebisbalo, bule-melu dulemar a-yagine Bab Dummadse gorbukmala. \v 2 Ar neg-imba-Bab-Dummadse-goled-neg-magaba-naiddi mer be wilubsao, ar ade adi Judiosurmaladga uklesad. A-dulemar nii-waladulabo-gakabo neggwebur-islidikidi egwirmakmaloed. \p \v 3 “Degine, warbo an-barsogmalad an barmidoed, bemar-iduar iba-miligwen-gaka-dulataled-ilabo-gaka-dulapaa (1,260) mor-wile-itoged-yoi ibmar-gumaloedgi sunmakdimaloed.” \p \v 4 Wemar-warbo-an-barsogmaladgi an bemarga sunmaksadi, we olivo-sapi-warbogwaddo, degine, gwallu-gwabo-sied Bab-Dummad-we-napneg-ibed, a-asabin gwichiddo. Wemar, an-barsogmalad gumardo. \p \v 5 Ar dule-wargwen wemar-warbogwad-naibisabiele, wemar-warbogwad-e-gaya-yaba-soo-gwabunye-gwichi-ainiar-daedgi e-istarmalad bela ogumakoed. Ar dule-wargwen amar-naibisabiele, wemar-dule-warbogwad we-dule-e-naibisabied deyob gummakar oburgwer-gebed. \v 6 Wemar-dule-warbogwad gangued-nikmardo nibneg-ediega, adi emar-sunmakdiid-ibagangi mer di-wiegar. Deginbali, digi gangued-nikamarbardo, adi dii abega obinyegar. Degine, amar gangued-nikamarbalid we-napneggi ilabigwa boni-bulegan galagwensuli na e-itolegedba oniedba. \p \v 7 Ar wemar-warbogwad-sunmakdimalad e-ibagan bergunonikile, yaa-dummad-yaba burba-iskana-ambikuedgi ibdula-unid nodagoed, geb agi ebo na urwedamaloed. We-ibdula-unid nakoed, we-dule-warbogwad-oburgoed. \v 8 Dule-warbogwad-e-mui neggwebur-dummad-igargi metemaloed. A-neggwebur burbar Sodoma, degine, Egiptoye-bileged. Agi anmar-Dummad nakrusgi-biokar oburgwilesmogad. \p \v 9 Dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad, dulemar-abe-akar-akarmalad, dulemar-gaya-akar-akar-sunmakmalad, dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad, amar ibapaa-abaladgi we-mui-dakmaloed, degine, dule gwen diged imakosurmalad. \v 10 Dulemar-we-napneggi-bukmalad yeer itomaloed, wemar-Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad-warbogwad-burgwisadgi wergumaloed, degine, weligwar-itogedba na muchub-muchub ibmar-uknanai-gumaloed, ar ade wemar-warbogwad Bab-Dummad-igargi sunmakdigusgu, dulemar-we-napneggi-bukmalad naibi-itodii imasmalad. \p \v 11 Ibapaa-abalad-sorbali burba-dulad Bab Dummad barmialid, we-dulemar-warbogwadgi ubononikid. Geb degi we-dulemar-warbogwad gwisgudmalad. Dulemar-weyob-daksamaladi bela-dobee-ito nadmalad. \v 12 Geb degi nibneggi gaya-burba-gole itosmalad, wemar-warbogwadga soge: “Niba be nakwemar.” Wemar-warbogwad mogir-abalagi nibnegse nakwidmarsunnad. Degine, bela-e-istarmalad daksamalad wemar-warbogwad nibnegse nakwided. \p \v 13 A-wachigi negabandur-dummad nagunonikid. A-neggwebur-sogambe-mamarisad-gwensak bela bibichisad. A-negabandur-nagusadgi dulemar-mili-gugle burgwismalad. Degine, dule-baigandi dobee-ito nadmalad, amar Bab-Dummad-nibneggi-maid-e-nug ogannodmarsunnad. \p \v 14 We-nunmaked-sogbogwad nasad, emigindi nunmaked-sogapaagwad bato emiskwasaar danibaloed. \s1 Gar-trompeta-walagugled ogorlesad \p \v 15 Anger-gugled gala-trompeta ogotegu, nibneggi gaya-burbamar-bukidar gole an itosad, sogmar: \q1 We-napneggi-neg-semamaid \q1 bela anmar-Bab-Dummadgadga gunonikid, \q1 degi, Cristogadga gunonibalid. \q1 Degisoggu, a neg-dakmai degi-sadegu guoed. \p \v 16 Geb degi girmar-selegan-e-dulagwen-gakabake e-olo-gangi Bab-Dummad-asabin-bukmaladi, bela napase e-wagar dulluu imakdemalad, Bab-Dummad-e-nug ogannodmalad, \v 17 sogdemalad: \q1 Bab-Dummad-Bur-Dummadid, \q1 bela gangued nika maid, \q1 be dula gudiid, dula gudigusad, \q1 degine, dula gudigubaloed. \q1 Anmar bega dog-nuedye sogmalad, \q1 ar be-gangued bela na be susad, \q1 degine, emigindi bela na be neg-dakmaisunnad. \q1 \v 18 Geb degi yar-baid-baidgi-bukmalad sae-itodmalad. \q1 Be emar-sabsur-odurdakoed e-ibagan nonisunnad, \q1 degine, dule-burgwismaladga-igar-itogoed-ibagan warmaknonisunnad. \q1 Degine, be-maigan-Be-gaya-burba-berbemalad, \q1 begi-akananaimalad, degine, be-dobee-nanadimalad, \q1 dule-dummagan-dibe, dule-burwigana-dibe, \q1 amar-bennuked-ibagandi nonisunnad. \q1 Degine, dulemar-we-napnegginmalad-ichodimalad osuloged-ibagan nonibarsunnad. \p \v 19 Degine, Bab-Dummad-maid-neg nibneggi argade an daksad, degine, Bab-Dummad-maid-neg-yagi na Bab-Dummad-dadgan-ebo-igar-mesisad-ulu-siidi mag-dakle-sii an daksad. Geb degine mala uurmakded, ibyided, gollomakded, negabandur naguded, dii-dambedba-gwamakar gwaburwisur babatide an daksabalid. \c 12 \s1 Achu-simudubaled omegwa-baregindiid \p \v 1 Degine, nibneggi ibmar-wilubgan-dummad daklealid: Ome-wargwen dad-ibeler-mola yoi, e-mali-urba nii nai, degine, e-nonogine olo-gurgin niskwa-gwaambe-gakabo naibalid. \v 2 Omegwa gurgin-nika gudisoggu, e-ibagan mosgu, nue e-bonigan itoargu, ise-ogormakar maid. \p \v 3 Geb degi nibneggi wilub-baid daklearbalid, achu-simudubaled-ginnid, nono-gwagugle nikad, degine, e-bebe-ambe-nikbalid, degine, e-nonomar-irba olo-gurgin bukwabalid. \v 4 Niskwamar-niba-nanaid sogapaa-mimmilesad achu-simudubaled na e-bunnugi we-niskwamar-danagwen ebipisad, degine, geb napnegse obatialid. Geb degi achu-simudubaled ome-ega-bipigwad-ukle-sokalid-asabin gwisgunonikid, adi ome-e-bipigwad megnonikir, abin-gunnegar. \p \v 5 Omega susugwa ega uklenonikid. We-susugwa bela yar-mamaidgi eskoroyobi dutusuli neg-semai guoed. We-machigwa ikiir sulenonikid, Bab Dummad, na-e-olo-ganagi-siidse sedegar. \v 6 Omegwa nega-dule-sulidganba wakited, bia Bab Dummad ega neg guagwar sisadse, agi iba-miligwen-gaka-dulataled-ilabo-gaka-dulapaa (1,260) akwedii-gumalagar. \p \v 7 Geb degine, nibneggi urwed-dummad nagunonikid: Miguel, degi, e-angermar achu-simudubaled-ebo urwenagusad. Achu-simudubaled, degine, e-angermar urwenagusmar-inigwele, \v 8 ar amar-urwenanaid gwen nakwissurmalad. Degisoggu, nibneggi neg-sate gunonimalad, bar nibneggi gwen daklessurmalad. \p \v 9 Degisoggu, achu-simudubaled-dummad melledsunnad. We-achu-simudubaledde naibe-gebesailaunnid, Satanásye-nugad, nia-saila, we dulemar-bela-napneg-naidgi-yardakdiid-duled. We-achu-simudubaled we-napnegse egwadlenonisunnad, degine, e-angermar bela eba egwallenonimarmosunnad. \p \v 10 Geb degi nibneggi gaya-burba binnasur gole an itosad, soge: \q1 Emigindi Bab-Dummad-dulemar-abonoged-igar nue nonisunnad, \q1 degine, Bab Dummad gandikidba na neg-dakmai-gunonisunnad, \q1 degine, gandikidba na Cristo neg-seoed nonimosunnad, \q1 ar ade nia-saila anmar-gwenadgangi Bab-Dummad-asabin sunmaknoni-daed, \q1 Bab-Dummad-asabin mutikidba, \q1 degine, ibginedba istar sunmakdii-daed barmelledsunnad. \q1 \v 11 Ar anmar-gwenadgan Sibad-Wawaad-Mimmi-abegi nia-sailagi obichamalad, \q1 degine, gaya-burba-napiragwadgi-sunmakdi-gusmaladgi egi obichamarbalid. \q1 Anmar-gwenadgan naibi-itoged \q1 bai gwen itossurmalad. \q1 Ar burgweye soger guagwar gudigusmalad. \q1 \v 12 Degisoggu, nibneggine be wergumar, \q1 bemar nibneggi-bukmalad, wergumarsun. \q1 ¡Napneggi-bemar-bukmaladdi, \q1 degi, demargi bemar-bukmaladdi \q1 be dule-wilesmar! \q1 Ar ade bemarse nia-saila nue-urwedigine aidenonikid, \q1 ar na wisid, e-ibagan ichee napi naid. \p \v 13 Achu-simudubaled napnegse egwalles na itoargua, ome-susugwa-ega-uklesad-baregitesunnad. \v 14 A-omega sulubagi-dummad-e-sakan-warbo ega uklesad, adi naibe-idu nega-dule-sulidganba gukuegar, na e-negse. Agi birgapaa-abala akwemaloed. \p \v 15 Naibe e-gaya-yaba diwaryobi omegi dii eoalid, adi ome digi selegegar. \v 16 Ar napa ome-bendaknonikid. Napa argaded, adi diwar-achu-simudubaled-e-gaya-yaba-eosad napa-yaba ubogegar. \v 17 Geb degi achu-simudubaled omegi nue-sae-itoded. A-ular ome-e-mimmimar-baidse urwenadsunnad, dulemar-Bab-Dummad-igar-mamaidba-nanadimaladse, degine, Jesucristo-igar-sogsadba-nue-nanadimaladse. \c 13 \s1 Ibdula-unid-wargwen \p \v 1 An demar-gakagi ukub-naidgi an gwisgusgu, an dakded, ibdula-unid-wargwen demargi nakwedani. A-ibdulade nono-gwagugle-nikad, degine, bebe-warambe-nikbalid, degine, e-bebe-irwa olo-gurgin-siidbibalid, degine, e-nonomargi nuga-buled Bab-Dummad-nuggi-dodoar narmakar naid. \v 2 Ibdula-unidi achu-barbadyob-dakleged, e-naga wiob-nagyob-dakleged, e-gayadi achu-migur-nono-wawaadyob-dakleged. Achu-simudubaledi na e-gangued ibdula-unidga uksad, degine e-olo-gana ega uksabalid, geb deginbali, bela ibmar imakegala e-gangued ibdula-unidga uksabalid. \p \v 3 An daksadi, e-nono-gwagwen nue naibigus, burgwedse. E-nonogi dummad-naibigualed nugusad, bela dulemar-napneggi-bukmalad geger dakdemalad, degine, bela we-ibdulaba nagudmarsunnad. \p \v 4 Degine, achu-simudubaled ibdula-unidga gangued-uksadba dulemar achu-simudubaled bab-dummadyob daknonimalad. Deginbali, dulemar ibdula-unid bab-dummadyob daknonimarbalid, sogdemalad: “¿Doa we-ibdula-unidyobsunna, degine, doa-ebo urwosunna? Dule-ebo-urwed sated.” \p \v 5 Deginbali, ibdula-unidga igar-uklesbalid nabir ibmar-dummagangi sunmaked, degi, sabsur Bab Dummadgi galagwensuli sunmaked. Deginbali, ibdula-unidga gangued-uklesbalid nii-dulabo-gakabo e-itoleged na ibmar-imakbied imakegar. \v 6 Ibdula-unid sunmakdegu, Bab Dummadgi ise-sabsur gwisguar sunmakded, Bab-Dummad-nuggi sunnasur-sunmakded, Bab-Dummad-meged-neggi sunnasur-sunmakded, degine, nibneggi-bukmaladgi sunnasur-sunmakdebalid. \p \v 7 We-ibdula-unidga igar-uklesad, dulemar-Jesucristogi-akananaimalad-ebo urwed, degi, egi nakwed. Degine, ibdula-unidga gangued-uklesbalid, bela dulemar abe-akar-akarmalad, bela dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad, bela dulemar gaya-akar-akar-sunmakmalad, degine, bela dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad e-iduedga guegar. \p \v 8 Dulemar-bela-we-napneggi-bukmalad, Sibad-Wawaad-Mimmi gebe-negasailaun-gusgu-oburgwilesad, a-e-gardagi dulemar-dula-gudiguoed e-nug-narmakarnaisurmalad, amar ibdula-unid bab-dummadyob dakdemalad, e-nug ogannodmalad. \p \v 9 Ar dule ibmar sunna itogele, nue itodo. \q1 \v 10 Ar dule eskaryagi aimar-metele, \q1 eskaryagi melemogoed. \q1 Ar dule espunyargi aimar-oburgwisale, \q1 espunyargi oburgwileger-gebmogad. \p A-ulale dulemar-Jesucristogi-akananaimalad gwagegi bai-itosulid, degi, Jesúsgi nue-bensuli nanadimalad. \s1 Ibdula-unid-baid \p \v 11 A-sorbali ibdula-unid-baid napagi nodani an daksabalid. A-ibdulade bebe-warbo sibad-wawaad-sapingwagwad-e-bebeyob-dakle nikamogad, degi-inigwele, achu-simudubaledyob sunmaked. \v 12 Degine, we-ibdula, gebe-ibdula-unid-e-gangued-nikadba ibmar imakalid. Degine, ibdula-bebe-warbo-nikad, ibdula-nono-nue-naibigusad-nugusad bab-dummadyob dakega, we-napneg, degi, bela dulemar-we-napneggi-bukmalad imaksad. \v 13 Deginbali, ibdula-bebe-warbo-nikad ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-dummagan imaked, soose-bakale nibneg-akar sunna dulemar-asabin napnegse-odeged imaked. \p \v 14 Degine, ibdula-bebe-warbo-nikad gangued ega uklesadba ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-imakdisoggu, dulemar-we-napneggi-bukmalad-yardakdisunnad. Degine, ibdula-espunyargi-naibigus-gusad-gannar-nugusad-e-nug-odummogegala, a-wilubgan-sobed ibdula-bebe-warbo-nikad dulemar-we-napneggi-bukmalad imaksad. \v 15 Ibdula-bebe-warbo-nikad ibdula-gebed-e-wilubgan-soblesad sunna obunnoged imaksad, adi we-ibdula-wilubgan sunna sunmakegar, degine, bela dulemar-ese-gorsurmalad, bab-dummadyob-e-daksurmalad, amar-oburgwegar. \p \v 16 Degine, ibdula-bebe-warbo-nikad wilub-nasikegala imaknonibalid, bela dulemar-burwigana, degi, dummagan, mani-ibmala, degi, wilegana, dule-maiga-gudimalad, degi, maiga-gudisurmalad, a-wilub dule-argan-nuedgi nasiked, igi, dule-bebegi nasiko-dibe. \v 17 Degine, dule-we-wilub-naisulid gege ibmar-baked, degine, geg ibmar ukmarbalid, unnila ibdula-e-wilub-nanaid, igi, e-nug naid-dibe, igi, e-ebised-nug naid-dibe, amarbi sunna ibmar-baked, degine, manigi amarbi sunna ibmar ukmarbalid. \p \v 18 Wegine, nue-binsaed-nikaa-daedi naido. Ar dule nue mag neg-itogele, sunna ibdula-ebised-naid onogodo, ar wede ebised-naid, dule-nugad. E-ebised-naid weyobdo: 666. \c 14 \s1 Israel-dulemar-144,000 namakbukmalad \p \v 1 Geb-degi-sorba an dakdebargu, an dakded, Sibad-Wawaad-Mimmi Sion-yargi gwichi, dulemar eba mili-dulataled-ilagwen-gaka-dulabo-gakabake (144,000) eba gwichimalad. We-dulemar Sibad-Wawaad-Mimmi-nuga, degine, e-Bab-Dummad-nuga e-bebegine narmakar naimalad. \v 2 Geb degi nibneggi gaya-burba diwar-ichesur-aryomaidyob goled, degine, mar-binnasur-goledyobi gorbalid. Gaya-burba-gole-an-itosadi, dulemar-gar-arpa-ogormalad-ogorbukwadyob goled. \p \v 3 Wemar namaked-bini olo-gana-asabin, degi, ibdula-walabakegwad-asabin, degi, girmar-selegan-asabin namakbukmalad. We-namaked-binid gege dule-baigan durdaked, unnila dulemar mili-dulataled-ilagwen-gaka-dulabo-gakabake (144,000) we-napneggi-abonolesmaladbi we-namaked wismalad. \p \v 4 Wemala omegangi-iskussurmalad, na san-swilidik sedigusmalad. Wemar Sibad-Wawaad-Mimmi bia naoe, eba naigu-gusmalad. Wemar dulemar-abargi abonolesmalad, adi wemar-insega Bab Dummadgadga, degi, Sibad-Wawaad-Mimmigadga gumalagar. \v 5 Degine, wemargi gwen gakansaed-nai amilessurmalad, ar ade Bab Dummad olo-gana-asabinni wemar gwen gutu-naisur-daklemalad. \s1 Angermar-warbaa gaya-burba sogsad \p \v 6 Degine an daksabalid, nibneggine anger-wargwen gukudii. A-anger Bab-Dummad-gaya-burba-nued-geg-berguedi sediid, adi dulemar-napneggi-bukmaladga sunmakegar. Dulemar bela yar-baid-baidgi bukmaladga, dulemar-abe-akar-akarmaladga, dulemar gaya-akar-akar-sunmakmaladga, degine, dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmaladga, amarga sunmakegar. \v 7 Anger-gukudiid binnasur sogdiid: “Bab-Dummad-dobee be nanamar, e-nug be ogannomar, ar ade na e-igar-nabogoed-e-ibagan omosad. Degine, Bab Dummad we-nibneg-nasiksad, we-napneg-nasiksad, demar-nasiksad, degine, dii-gammumar-mesisad, a-Bab-Dummad-nug odummomarsun.” \p \v 8 A-sorba-anger-baid nonikid, binnasur sogded: “Babilonia, we-neggwebur-dummad bergunoni, ar ade na-e-innagi ogobsadyob we-neggwebur bela dulemar yar-baid-baidgi-bukmalad egwachad, e-iskudiidyob neg-sichigi-abirgunagwarsuli bela-bela yolegega imaksad.” \p \v 9 Geb degi anger-baid-warbaagwad, nonikid, binnasur sogdemogad: “Ar dule-wargwen we-ibdula-unid, degi, e-wilub-sobaled bab-dummadyob dakedba, ese golele, degine, e-bebegine e-wilub-nasiksale, igi, e-argangi e-wilub-nasikega imaksa-dibe, \v 10 we-dule Bab-Dummad-uluded itogoed inna-gaibid gobedyob. Bab Dummad uludedde bato guagwar siid, noggi bela-bela inna-gaibidbi eosadyob. Degisoggu, we-dule angermar-gwage-swilidikmalad-asabin, degi, Sibad-Wawaad-Mimmi-asabin, soo-yagi, degi, azufre-yagi bela-bela wilesii-guoed. \v 11 E-wilesiguoed-e-waa bupurmaksiid gwen bogilesi-guosulid, degi-sadeguoed. We-dulemar ibdula-unid, degi, e-wilubgan na-e-bab-dummadga imakmaladba, degine, a-ibdula-unid-e-nug-wilubgan-narmakar-naidba mutikidba, degine, ibginedba obunnoged gwen nikuosurmalad, degi-sadegu wilesii-gumaloed.” \p \v 12 A-ular dulemar Jesucristogi-akananaimalad, amar Bab-Dummad-igar-maidba-nanadimalad, degine, Jesúsgi-bensuli-gudimalad gwen akubisuli abeleged. \p \v 13 Degi nibneggi gaya-burba anse gole an itosad, anga soge: “Be narmak: ‘Dulemar-Bab-Jesúsba-nai-emi-onodedgi-burgwemalad, amargi nued binsalesad.’ ” \p Bab Dummad Burba Nued soged: “Eyeye, we-dulemar e-arbasadgi obunnomarsunnoye, ar ade e-arbasad na eba sadeguoed.” \s1 Ibmar-gwag welegedyob we-napneggi gumogoed \p \v 14 An dakdebargu, an dakded, mogir-sibudikid nai, mogir-birgi Dule-Machi-sunnaa siid. Dule-Machi-e-nonogi olo-gurgin siid, e-argangi esa-dopegwad-nugar-ibed gani-sibalid. \v 15 Degine, Bab-Dummad-maid-neggine anger-baid noarbalid, binnasur goted, dule-mogir-birgi-siidga sogded: “Be esa-dopegwad-nugar-ibed-odoge, degine, be ibmar-gwag-wee. Ar ade ibmar-gwag-weed wachi-omosad, ar ibmar-gwag napneggi-naid bato nue-gores naid.” \v 16 Degine, dule-mogir-birgi-siidi e-esa-dopegwad-nugar-ibed napneggi odosad, degine, napneggi-ibmar-gwag-naid welessunnad. \p \v 17 Degine, anger-baid Bab-Dummad-maid-neg-nibneggi-siidgi noarbalid. A-anger amba esa-dopegwad-nugar-ibed-gani noarmogad. \v 18 Bab-Dummadga-ibmar-gummakar-ukleged-e-galugi anger-baid noarbalid. A-anger soo-e-sailad. We-anger binnasur dule-esa-dopegwad-nugar-ibed-ganikidse goted, sogded: “Be esa-dopegwad-nugar-ibed napnegse odoge, degine, uvamar-napneggi-nanaid be wee, ar ade uvamar bato nue-gores nanaid.” \p \v 19 Geb degine, anger esa-dopegwad-nugar-ibed napnegse meted, degine, napneggi uvamar e-dubagi-nanaid wessunnad. Geb degi uva-egululeged-ya-dummadse mided, adi Bab Dummad nue-urwedgi egululegegar. \v 20 Uvamar-egululesad neggwebur-dikarba. Geb agi uvamargi abe-aryoalid, milla-dulataled-ilabo (200) sugue-wilub, degine, daligwen-nibgubalid. Deyob abe neg-gasa nagusad. \c 15 \s1 Sibad-Wawaad-Mimmi-namakedgi namakbukmalad \p \v 1 An daksabalid, nibneggi ibmar-wilubgan-dummarbad, degine, geger-dakleged: Angermar-walagugle boni-sogagugle napi sedimalad, ar ade Bab-Dummad-bela-bela-nue-urwed ase bergumaid. \p \v 2 An daksabalid, demar ispeyob dakleged, sooba-oburaled. Degine, dulemar ibdulagi, degine, e-wilub-sobaledgine obichamaladi, degine, e-wilub-naid, degine, e-ebised-naidgi obichamaladi, demar-ispebi-dakleged-birgi gwichimalad, gar-arpa Bab-Dummad-ega-uksad gani-gwichimalad. \v 3 Amar epenne-Moisés, Bab-Dummadga-arbaed, e-namaksad namakbukwad, degine, Sibad-Wawaad-Mimmigi-namaklegedgi namakbukmalad. Soge an itosad: \q1 Bab-Dummad-Bur-Dummadid, \q1 be-ibmar-saedi nue-dummarbad, \q1 degine, geger-daklebali be ibmar imak-daed. \q1 Igar-inikigwad, degine, igar-napiragwad be imakbalid, \q1 be Bab-Jesúsgi-akananaimalad-e-Rey-Dummadid. \q1 \v 4 Degisoggu, Bab Dummad, \q1 ¿doa be dobguosuli, \q1 degine, doa be-nug ogannogosur be itoge? \q1 Ar bebi unnila gwage-swilidikidid. \q1 Degisoggu, bela dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad \q1 bese nonimaloed, \q1 degine, amar Bab Dummad be-dakedba \q1 be-nug-ogannomaloed, \q1 ar ade be igar-inikigwad-imaked be oyononikid. \p \v 5 We-ibmarmar-gusad-sorba an atakdegu, an daksad, nibneggi Bab-Dummad-maid-neg-argade. We-negde Bab-Dummad-Israel-dulemar-na-ebo-igar-mesisad-negad. \v 6 Bab-Dummad-maid-neggi angermar-walagugled bonigan-bulegan-sogagugle-nika ainiarmalad. A-angermarde mola-sibu-ollibisulid-nuedi, ibyegwichi-yoi noarmalad, degine, sadergi-naguedi ber olobi binasgargi naimarbalid. \p \v 7 Ibdula-walabakegwad-wargwen, angermar-walagugledga olo-noga-gwagugle uksad. We-olo-nogamar Bab-Dummad-gusgu-degi-sadegu-dula-gudiguad-e-urwed ena bukwad. \p \v 8 Degine, Bab-Dummad-maid-neg waa ena sigisad, Bab Dummad na yeer-dakleged-nikadba, degine, na e-gangued nikadba, dulemar gege Bab-Dummad-maid-negse doged, bela bonigan-sogagugle angermar-walagugle-sediid berguedse. \c 16 \s1 Angermar-walagugled Bab-Dummad-urwed-nog-gwagugled eosad \p \v 1 Geb degi an itosad, binnasur gaya-burba Bab-Dummad-maid-neg-akar angermar-walagugledse gole, ega soge: “Be namar, Bab-Dummad-urwed-noga-gwagugle-ena-siid, napnegse be eonamar.” \p \v 2 Anger-gebed nadgua, e-noga napneggi eodapid, bela dulemar ibdula-unid-e-wilub-nanaid, degine, ibdula-unid-e-wilub-sobaledse na-e-bab-dummad-dakedba ese gorsimaladgi, yaa-dummad-nunmakerbadi e-sangi ainialid. \p \v 3 Anger-bogwad e-noga demargi eodapid, degine, demar dule-burgwisad-abeyob binnided. Degisoggu, ibdurgan-demargi-bukmalad bela burgwismarsunnad. \p \v 4 Anger-baagwad e-noga diwarmargi, degine, dii-gammumargi eodapid. Degisoggu, diwarmar, degine, dii-gammumar abega binnidmarsunnad. \v 5 Degine, anger dii-ganikid soge an itosad: “Bab Dummad, be gwage-swilidikidid. Be gudiid, be gudigusad, degine, be gudigubaloed. Be inikii ibmar-imaked. Weyob be igar imaksadba nabir be igar imaksad. \v 6 Ar ade a-dulemar Bab-Dummadgi-akananaimalad, degi, Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad-e-abe eosmarmogad. Degisoggu, amar emigindi abe-gobega be imaksamarmosunnad. Ar na e-ibmar-imaksadba deyob na ibmar abinganaimarmosunnad.” \p \v 7 Anger-baid, Bab-Dummadga-ibmar-gummakar-ukleged-galu-akar soge an itosbalid: “Napiragwad, Bab-Dummad-Bur-Dummadid, be igargan-nabogedi igar-napiragwad, degi, igar-inikigwadbi be imaked.” \p \v 8 Anger-bakegwad e-nog dad-ibelergi eodapid, degine, aga igar-uklesad soogi dulemar-ogumaked-igar. \v 9 Dulemar neg-diopisur-itolegedba gummadmalad, Bab-Dummad-nuggi istar-dodoar egi sunmakdemalad, ar Bab Dummad we-bonimar-barmimaid-ular. Degite, dulemar e-daedi gwen gwagsasurmalad, mer bar iskumalagar, degine, Bab-Dummad-nug gwen ogannodsurmarbalid. \p \v 10 Anger-ataledi ibdula-unid-e-olo-ganagi e-nog eodapid. Ibdula-unid-neg-dakmaid bela neg-sichid egi nagunonikid, degine, e-dulemar nunmakedba na gwabin gutemalad. \v 11 Dulemar nunmak-itogedba, degine, yaa-dummagan-nikadba Bab-Dummad-nibnegginedgi dodoar egi istar sunmakdemalad, degite, e-ibmar-istar-imakdimalad gwen ogwassurmalad, mer bar iskumalagar. \p \v 12 Anger-nergwadi e-noga diwar-dummad-Eufrates-nugadgi eodapid. Diwar-Eufrates dinguded, adi reymar-dad-nakwe-dorgan nabir dinnagwadgi obakegar. \p \v 13 Deginbali, achu-simudubaled-gaya-yaba, ibdula-unid-gaya-yaba, degine, Bab-Dummad-gaya-burba-berbegedye-gakansaar-soged-gaya-yaba, burba-iskana-sogapaa ammanooyob-dakle ainiar an daksad. \v 14 Wemar niaburbamar gumalad, sunna ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-imakmalad. Amar bela-napneg-ugakse reymar-mamaidse nadmalad, adi bela danar-ambikumalagar, Bab-Bur-Dummadid-e-ibagi adi bila onomalagar. \p \v 15 Cristo soged: “Nue be dakmar, ar dule-atursaedyobi ukiar an nonikoed. Dule nued egi binsalesdo, ar we-dule na guagwar gudiir, degine, e-mor guar na sediir, adi melle uka-swirii gudiguegar, adi melle dulemar-abargi bingeguegar.” \p \v 16 Burba-iskana-warbaagwad bela reymar-danar-oambikunonikid, neg Hebreo-gayaba-Armagedónye-nugadgi. \p \v 17 Anger-gugledi e-noga burwagi eodapid. Degine, nibneggi Bab-Dummad-maid-neg-siidgi, olo-ganagi, gaya burba gollalid, soged: “Bato bela bergussun.” \v 18 Geb degi mala ibyided, mar uurmakded, mar gollomakded, degine, napneg giglimakded, negabandur-dummad nagunonikid. Negabandur deyobid dulemar we-napneggi-bukwad-akar gwen nagudisulid. \p \v 19 Neggwebur-dummad sogapaa-mamarided, degine, bela yar-baid-baidgi neggweburmar-bukmalad bibichided. Degine, Bab Dummad Babilonia-neggwebur-dummad ebinsaded, igi epenne dulemar-iskuega imaksad. Degisoggu, Bab Dummad e-urwed vino-nogagi-siidyobidgi, agi Babilonia-ogobega imaksasunnad. \v 20 Bela dupumar-nanaidi, degine, bela yalamar-mamaidi gwen bar daklessulid. \v 21 Degine, nibneggi dii-dambed-akwayob-gwamaksad nibir-dulataled-ilagwen-aidikued dulemargi babatialid. Dulemar Bab-Dummad-ukabsaar istar egi sunmakdemalad we-dii-dambed-akwayob-gwamaksad egi beedse babatisad-ular. \c 17 \s1 Ome-gamba-nuchu sabsur odurdaklegoed \p \v 1 Geb degi angermar-walagugle noga-gwa-gwagwen-ganikid-wargwen anse nonikid anga sunmaknonikid, sognonikid: “Be dage, an bega oyogoed, we-ome-gamba-nuchu-dimar-birgi-siid sabsur odurdaklegoed-igar. \v 2 We-omeba we-napneggi-reymarga-mamaid galagwensuli neg-sichigi eba yoledii-gusmalad, degine, dulemar-we-napneggi-bukmalad we-omeba bela-bela galagwensuli neg-sichigi nanadii-gusmalad, vinogi mungusmaladyob.” \p \v 3 Degine burbale anger nega-dule-sulidganba an-sesad. An dakdegu, ome ibdula-unid-ginnid-birgi siid. We-ibdula-ginnidgi ena-narmakar nug naid. We-nugmar istar Bab-Dummadgi-dodoar sunmaknaid. We-ibdula nono-gwagugle-nikad, degine, e-bebe-warambe-nikabalid. \v 4 We-ome mor-suir-akwagiid, degine, mor-ginnid-yoi siid, degine olo, akwa-nuegan, morbeb-akwagiid-nai sibalid, degine, e-argangi olo-noga ibmar-iskana egi ena siid, degine, e-ibmar-iskana neg-sichigi-yoledigusad ena olo-nogagi sibalid. \v 5 Degine, e-bebegine dule-gwen-wichulid-nug-narmakar-naibalid: \q1 BABILONIA-NEGGWEBUR-NUE-NUG-NIKADID, \q1 GAMBA-NUCHU-IMAKMALAD-E-NANAD, \q1 DEGINE, BELA NAPNEGGI-GALAGWENSULI-ISKUDIMALAD-E-SAILABALID. \p \v 6 An daksabalid, dulemar-Bab-Dummadgi-akananaimalad-e-abegi, degine, Jesúsba-naid-ular-burgwismalad-e-abegi ome mungusii. \p An deyob ome-daksagu, geger nue an dakded. \v 7 Geb degi anger anga sokalid: “¿Ar ibiga wede geger be dake? An bega sogoed, we-ome-igar-dukuar-maid, degine, ibdula-unid we-ome-sedanikid, we nono-gwagugle-nikad, degine, bebe-warambe-nikbalidgi. \v 8 Ibdula-unid be daksadi, iduar dula gudigusad, emigindi bar dula gudisulid, degine, yaa-dummad-burba-iskana-ambikuedgi nodagoed, na e-neg-nue-bergunaoedse naegar. Dulemar-napneggi-bukmalad, gebesaila napneg-nagusad-akar garda-burba-dulad gudigumaloed e-nugmar-naisurmalad amar geger we-ibdula-unid-dula-gudigusad dakmaloed, emigindi bar dula gudisulid, degine, we-ibdula gannar dula-gudii gunonikoed. \p \v 9 “Wegi-dulemar-mag-ibmar-itomaladga sognaid: Nono-gwagugle-sogedi, we-yala-gwagugled-birgi-ome-siid-e-wilubganad, \v 10 degine, reymar-walagugle-gubalid-e-wilubganbalid. E-atargus bato we-reymar bergusmalad. Wargwendi neg-dakmaid, baiddi amba yo reyga meged. We-dule reyga gunonikile, unnila ichesaar reyga megnonikoed. \v 11 We-ibdula-unid dula gudigusad, emigindi bar dula gudisulid, we emi baabakad gued. We-baabakadi e-gugled-sordamogad, emi bergunaoedse we nadapmogad. \p \v 12 “Bebe-warambe be daksadi we-reymar-warambegwadid, amba yo neg-dakedga nugsalemaladid, ibdula-unidba wemar wachi-irgwen neg-dakega nugsalemogoed. \v 13 Wemar bela na emarbi binsamalad, ibdula-unidga na e-gangued, degi, e-neg-dakmaid ega ukmaloed. \v 14 We-reymar Sibad-Wawaad-Mimmi-ebo urwemaloed. Sibad-Wawaad-Mimmi egi nakoed, ar ade Sibad-Wawaad-Mimmi dummagan-e-Dummadid, degine, reymar-e-Reyd, degine, eba-nanaidi wemar ese gollesmaladid, sulesmaladid, degine, gwen galakussurmarbalidid.” \p \v 15 Degine anga sogdebalid: “Bia ome-gamba-nuchu dimar-birgi sii be daksadi, dii, dulemar-baid-baid-danar-danar-bukmalad obared, dulemar-bukidarad-e-wilubganad, yar-baid-baidgi dulemar-bukmalad, degi, gaya-akar-akar-sunmakmalad-e-wilubgan gued. \v 16 Degine, ibdula-unidgi bebe-warambe be daksadi, we-reymar ome-gamba-nuchu istar dakdamaloed, walagwen metemaloed, degine, uka-swiri-sii metemaloed, degine, e-san ei gunmaloed, degine, soogi ogumakmarbaloed. \v 17 Bab Dummad na e-sogedba-imakegala reymar binsamalaga imaksad bela na emar-rey-gangumalad ibdula-unidga ukega, Bab Dummad ibmar-sogsad guedse. \v 18 Ome be daksadi, we-neggwebur-nue-nug-nikad we-napneggi reymar-birgi neg-dakmaid-e-wilubganad.” \c 18 \s1 Babilonia-neggwebur bergusad \p \v 1 We-degi-gusad-sorbali anger-baid nibneggi aidedani an daksad, bela-gangued nika, degine, anger na e-gaed nikadba, napneg bela mee-gaded. \v 2 Degine, a-anger binnasur goted, sogded: \q1 Babilonia-neggwebur-nue-nug-nikad bergudsunnad, \q1 Babilonia bibichissunnad, \q1 niamar-e-negga gunonisunnad, \q1 degine, bela burba-iskanamar-negga gunonisunnad, \q1 degine, sikwimar-iskana, sae-daklemalad-ambikued-negga gunonisunnad. \q1 \v 3 Ar ade bela dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad \q1 galagwensuli we-Babilonia-iskuedgi eba iskusmarmogad, \q1 inna-gobsadgi mungusmaladyob, \q1 degine, reymar-we-napnegginmalad a-omeba neg-sichigi nanadii-gusmalad, \q1 degine, dulemar-we-napneggine-ibmar-ukedgine-arbadimaladi \q1 mani-ibedga gusmalad \q1 we-ome geg na san barga gudigusadgi. \p \v 4 Geb degi nibneggi gaya-burba-baid gole an itosbalid, soge: \q1 Be an-dulemar, \q1 we Babilonia-abargi-gudiid be noe, \q1 adi we-iskudiidba mer be galegegar, \q1 degine, we-bonimarba mer eba be wilemogagar. \q1 \v 5 Ar Babilonia-dorgan-iskudimaladi \q1 ar e-iskued dummarbasoggu, \q1 e-iskued nibnegse warmaksad, \q1 degine, Bab Dummad we-iskued gwen iessulid, bela ebinsasad. \q1 \v 6 Igi Babilonia-dorgan dulemar-baigan-imaksa \q1 deyob ega be imakmo, \q1 degine, na ibmar-imaksad, a-ilabo-wilub be-bennuke. \q1 Gobed-noggi aimar-ogobsad, \q1 a-ilabo-wilub a-gobed ega be ukmo. \q1 \v 7 Na dukin na e-nug ogannodii-gusad, \q1 na yeer itodii-gusad, \q1 ayob gangu be odurdakmoga, \q1 deyob be-obomosun. \q1 Ar ade Babilonia na e-gwagegi soged: \q1 “Ani an rey-omeyobi an siid, \q1 ani sui-burgwis-sulid, \q1 degine, gwen an boosulid.” \q1 \v 8 Degisoggu, unnila ibagwen-abalakwa \q1 e-bonigan egi yolenonikoed: \q1 Burgwed, boed, ukumesed, \q1 degine, soogi gummakoed, \q1 ar ade Bab-Dummad-Igar-Naboged, Dummadid, \q1 bela-bela gangued nikad. \p \v 9 Degine, we-napneggi-reyga-mamaid we-omeba galagwensuli neg-sichigi nanadigusad, we-omeba yeer-itodigusad, bomaloed, we-omeba wile-itomaloed, Babilonia-neg-gummakmaidba waa bupurmakmai dakarmalar. \v 10 Reymar Babilonia-e-naibigunaid dobed-ular dikasur gwisgumaloed, sogdamaloed: \q1 “Babilonia-neggwebur-nue-nug-nikad, \q1 neggwebur-dutusulinad, nue be wiles, \q1 unnila wachi-irgwengi bato be-odurdaked nonikid.” \p \v 11 Degine, dulemar we-napneggi-ibmar-ukedgi-mani-onomalad nue bomalad, degine, nue bukib binsamalad, ar ade bar ese ibmar bakosurmalad: \v 12 Olo, mani, akwa-nuegan, morbeb-akwagiid, mola-nuegan, mola-suir-akwagiid, mola-ceda-nugad, mormar-ginnid, bela suarmar-wawadik-yapanmalad, bela ibmar-marfilgi-sobarmalad, bela suar-walagan-nuegan, esnon, eskoro, degine, akwa-swilidikmalad; \v 13 Degine, canela, inamar-wawaad, ibmar-wawaad-incienso, mirra, dii-wawaad, vino, olivo-gwallu, madubur-nued, madubur-gwagwaled, ibdula-unimalad, sibad-wawaad, molimar, degine, moli-urmar, maiga-gudimalad, degine, dulemar e-san-burba-ugakse ukledimalad. \p \v 14 Dulemar-ibmar-ukedgi-mani-onomalad we-Babilonia-neggweburga sogdamaloed: \p “Ibmar-nuegan-na-gi-be-yeer-itodigusad begi bangussun, ibmar nue-nika, degine, yeer-dakleged be nika-gusad bei bergussun, bar be gwen dakosulid.” \p \v 15 We-dulemar-ibmar-ukedgi-mani-onodigusmalad, we-ibmar-ukedgi mani-ibedga gusmalad, we-Babilonia-neggwebur odurdaklenaid dobed-ular, bannabaa gwisgumaloed, bobukwa, degi, bukib-binsabukwa ega gumaloed, \v 16 sogbukwa-gumaloed: \q1 We-neggwebur nue-nug-nikadgi dulemar-bukwad, \q1 bela-bela nue-dummad wilemaloed. \q1 We-dulemar mola-nued, mola-suir-akwagiid, \q1 mola-ginnid yoi gusmalad. \q1 Olo, akwa-nuegan, \q1 degi, morbeb-akwagiid e-ogannodii-gusmalad. \q1 \v 17 Ar unnila wachi-irgwengi \q1 bela ibmar-gargemalad bato surkus-naded. \p Degine, bela sour-onanamalad, urgi-nanamalad, ur-selagan, degine, bela demargi-mani-onomalad, Babiloniagi dikasur ambikusmalad. \v 18 Degine, neggwebur-gummakmaid-e-waa dakarmargua, binnasur gotemalad, sogdemalad: “¿Ibi neggwebur weyob nue-nug-nika gusbalinsunna? Suli, we neggweburyobid sate.” \p \v 19 Degine, we-dulemar neg-gummakmaid-dakbukmalad na e-nonogi ukub mismalad, oyogegar, emarde nue-bukib-binsamarye. Wemar binnasur gotemalad, ise-boar, ise-bukib-binsaar sogdemalad: \q1 We-neggwebur-nue-nug-nikadgi-dulemar-bukwad \q1 bela-bela nue-dummad wilemaloed. \q1 Babilonia, be mani-nue-nikadba \q1 bela dulemar-ur-demargi-nikamalad \q1 mani-ibedga be imaksad. \q1 ¡Emigindi, unnila wachi-irgwengi \q1 bela ibmar bato sate be gusmalad! \q1 \v 20 Emigindi bemar nibneggi-bukmalad, \q1 bemar Jesucristogi-akananaimalad, \q1 Bab-Jesús-nuggi-barmilearmalad, \q1 degine, Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad, \q1 bemar wergumarsun, \q1 ar we-neggwebur bemar-imaksadyob \q1 Bab Dummad we-neggwebur imaksamogad. \p \v 21 Degine, anger-wargwen-dutusulid, akwa-dummad susad, aidir-akwa-dummadyobid, demarse meted, sogded: \q1 We-akwa binnasur melledeyobi \q1 Babilonia-neggwebur-nue-nug-nikad berguoed. \q1 We-neggwebur bar daklegosulid. \q1 \v 22 Gala-arpa-ogormalad, \q1 gar-ogormalad, gammu-ogormalad, \q1 gala-trompeta-ogormalad \q1 Babilonia, begi bar gwen itolegosulid. \q1 Degine, galagwensuli ibmargi-arbamalad \q1 gwen bar daklegosurbalid, \q1 degine aidir-akwa bar gornai gwen itolegosurbalid. \q1 \v 23 Gwallumar bar begi gwen gaosulid, \q1 dule-ome-nikunaid-e-sunmaked \q1 degine, ome-sui-nikunaid-e-sunmaked \q1 bar begi gwen itolegosulid. \q1 Ar begi-mani-onomaladi, \q1 amar we-napneggi dule-dummagan guenad, \q1 ar be binsa dule yardakar-ibmar-saedba, \q1 bela dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad bese yardaklesmalad. \q1 \v 24 Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad, \q1 Jesucristogi-akananaimalad, \q1 degine, bela dulemar-we-napneggi-oburgwilesmalad, \q1 daklealid, be we-dulemar-oburgwemai. \c 19 \s1 Nibneggi Bab-Dummad-nug odummoar namabukmalad \p \v 1 We degi-gusad-sorbali, dulemar-bukidarad-gaya-burba nibneggi binnasur-gole an itosad, sogbukwa: \q1 ¡Bab-Dummad-nug odummomarsun! \q1 Abonoleged, nug-odummoleged, \q1 yeer-dakleged, degine, gangued, \q1 bela anmar-Bab-Dummadgadid. \p \v 2 Ar na dulemar-sabsur-odurdaked napiragwadba, degine, inikigwadba imaked. We-ome gamba-nuchu-dummad-neg-sichigi-nanadiidba, we-napneggi-dulemar-ichodigusadi sabsur odurdaksad. \q1 Degine, we-ome, \q1 Bab-Dummad-e-maimar-oburgwisadba, \q1 Bab Dummad sabsur we-ome-odurdaksamosunnad. \p \v 3 Degine, bela gannar sogdemarbalid: \q1 ¡Bab-Dummad-nug odummomarsun! \q1 We-neggwebur-gummakmaid \q1 e-waa degi-sadegu niba nakwemai \q1 geg bergu-gusun. \p \v 4 Degine, girmar-selegan-dulagwen-gakabakegwad, deginbali, ibdula-walabakegwad Bab-Dummad-na-e-olo-ganagi-siid-asabin bela yokorgi napase nono-ebuar sigidmalad, Bab-Dummad-nug ogannodmalad, sogdemalad: \q1 ¡Deyob ibmar gusun! \q1 ¡Bab-Dummad-nug odummomarsun! \s1 Sibad-Wawaad-Mimmi ome-nikunaidgi mas gunned \p \v 5 Degine, olo-gana-siidgi gaya-burba gollalid, sogded: \q1 Bela Bab-Dummad-maimar, \q1 Bab-Dummad-dobee-nanadimalad, \q1 dule-dummagan, degi, bipigana-ugakase, \q1 bela anmar-Bab-Dummad-nug ogannomarsun. \p \v 6 Dulemar-bukidar sunmakeyob, diwarmar-bukidar aryomaiyob, mar-dummagan gollomakmaiyob, gaya-burba sunmak an itosad, soge: \q1 ¡Bab-Dummad-nug odummomarsun! \q1 ¡Ar Bab Dummad, anmar-Dummad-Bur-Dummadid, \q1 bela-gandikidba-gar-nika-maid, \q1 emigi bela neg-dakmai-gunonisunnad! \q1 \v 7 Anmar wergumarsun, \q1 anmar yeer itomarsun, \q1 anmar e-nug odummomarsun. \q1 Ar ade Sibad-Wawaad-Mimmi \q1 na-ome-nikued-e-iba nonisunnad, \q1 degine, e-ome bato guagwar edarbediid. \q1 \v 8 Degine, a-omega igar-uklenonikid, \q1 mola-nued yoed, \q1 mola-gutusulid, mola-dakar-dakarmakar yoed. \q1 Ar adega mola-nued, \q1 Jesucristogi-akananaimalad-inikii-ibmar-imakmalad-e-wilubganad. \p \v 9 Geb degi anger anga sokalid: “Be narmak: ‘Dulemar-Sibad-Wawaad-Mimmi-ome-nikuoedgi mas-gunnega ese gollesmaladse, a-dulemargi we nued binsalesad.’ ” \p Degine, anger anga sokarbalid: “We an bega sogedi, Bab-Dummad-gaya-burba-napiragwad-sogedba an bega soged.” \p \v 10 Anger-nag-naba yokorgi sindigar an sigided, Bab Dummadyob e-nug-odummogegar. A-anger anga sogded: “Nue salakar. Mer yokorgi an-asabin sindigar be sige. Ar be-sunnaa, degine, gwenadgan-Bab-Jesúsba-nanaimalad gwen galakussurmaladyob, an Jesús-e-maimogad. Unnila Bab Dummadsebi be gole e-nug odummogegar.” \p Ar ade Bab-Dummad-gaya-burba-Bab-Dummad-abingasad-barsogmalad Jesúsgi iduakwaa sognoni-gusmalad, adi Jesúsgi ibmar napiragwad soglegegar. \s1 Dule-moli-sipugwad-birgi-siid e-istarmaladgi nakwisad \p \v 11 Geb degi nibneg argaar an daksad. Agi moli-sipu an dakalid, dule-moli-sipu-birgi-siidi nugad: \q1 GEG-DULE-GALAKUED, DEGINE, \q1 GEG-DULE-GAKANSABALID. \m We-dule igar-inikii-maidba dulemar-sabsur-odurdaked, degine, igar-napiragwadba bila-onobalidid. \v 12 E-ibya-daklegedi sooyob-dakleged, degine, e-nonogi, olo-gurgin bukidar sibalid, degine, nug narmakar naibalid. We-nug-narmakar-naidi dule gwen wichulid, unnila na ebi wisid igi narmakar nai. \v 13 We-dulede abegi-diduar-imaklesad-mola yoid, degine, e nugadi: \q1 BAB-DUMMAD-GAYA-BURBA. \p \v 14 Sordamar-nibnegginmalad, mola-sibu-nued-dagudikid, ollibisulid-yoimalad. Dule-moli-birgi-siid-sorba, sordamar-nibnegginmalad moli-sipu-birgi-sii nadapmalad. \v 15 Dule-moli-sipu-birgi-siid-e-gaya-yaba espunyar-suid nugar-ibed nogwichid, adi agi dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-danar-ambikunonimalad naibisaegar, degine, gandikidba eskoro-ganguedyobi neg-seoed. Uva-egured-neggi uva-egureyobi Bab-Dummad-bela-gangumaid-e-urwed dulemar-imakoed. \v 16 Dule-moli-sipu-birgi-siid-e-mor-yoidgi, degi, e-duawargi weyob nug narmakar naid: \q1 REYMAR-E-REY, DEGINE, \q1 DUMMAGAN-E-DUMMAD. \p \v 17 Geb degi anger-wargwen dad-ibeler-birgi gwichi an dakalid. A-anger binnasur goted, bela nuumar-nibaduku-gukudimaladga sogded: \q1 Bela bemar dakmar, \q1 Bab Dummad bemarga mas-gunned uksadse, \q1 danar be ambikudamar. \q1 \v 18 Adi bemar reymar-san gunmalagar, \q1 captanmar-e-san gunmalagar, \q1 dulemar-gandikmalad-e-san gunmalagar, \q1 moli-san, degi, moli-birgi-sigmalad-e-san gunmalagar, \q1 bela ibmar-san gunmalagar, \q1 dulemar-maiga-gudimalad, \q1 dulemar-maiga-gudisurmalad, \q1 dule-dummagan, degi, dule-burwigana-e-sanmar gunmalagar. \p \v 19 Geb degi ibdula-unid an dakalid, we-napneggi-reyga-mamaid, degi, bela e-sordamar ambikunonimalad, dule-moli-sipu-birgi-siid-ebo, degine, a-e-sordamar-ebo bila-onogegar. \v 20 Degine, ibdula-unid galenonikid, gakansaar-gaya-burba-berbeged eba galenonimogad. We-dulede ibdula-unid-asabin ibmar-wilubgan-dakledisulid-imakdigusadba dulemar-ibdula-unid-e-wilub-na-e-sangi-nasiksamalad yardaksad, degine, ese ulubgi nue binsaar ibdula-unid-wilub-sobaled-asabin-sigismalad yardaksad. \p Wemar-ebobela dula soo azufreba gwabunye-gwichidgi metemalad. \v 21 Bela baigan-ibdula-unid-sordamar dule-moli-sipu-birgi-siid e-gaya-yaba-espunyar-noalidgi burgwismalad, degine, bela nuumar dulemar-burgwismalad-e-san guchamalad. \c 20 \s1 Birga-miligwenad \p \v 1 Degine, nibneggi anger-wargwen aidedani an daksad, yaa-dummad-burba-iskana-ambikued-e-yabi sedanikid, degine, e-argangi eskorodub-dummad sedanibalid. \v 2 A-anger achu-simudubaled ganonikid. We naibe-sered, nia-e-sailad, Satanás. A-gasgua, birga-miligwen-wilub edichad. \v 3 Geb degi yaa-dummad-burba-iskana-ambikued siidgi meted. A-yaa nue-saidigar edisad, adi achu-simudubaled melle bar dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-yardakegar, birga-miligwen guedse. A-sorbali geb ichesaar wis gannar esiklegoed. \p \v 4 Geb degi olo-ganamar-bukwa an daksad. Agi sigismalad, dulemar igar-nabomaloye ega igar-uklesmaladga. Geb degi dulemar-Bab-Jesús-nuggi-sunmakdigusmalad-ular, Bab-Dummad-gaya-burba-ular, dukar-sikar-oburgwilesmalad-e-burbagan an dakalid. We-dulemar ibdula-unid, degi, e-wilub-sobaledse bab-dummadyob gwen gochasurmalad, degine, dulemar-e-bebegine, deginbali, e-argangine ibdula-unid-e-wilub-nagussurmalad, amar-burgwismalad an dakalid. Amar durgunonimalad, degine, Cristoba amar birga-miliba neg-dakmai-gunonimalad. \v 5 We gebe-gannar-durgumalad-igardo. Ar baigan-burgwismaladdi birga-miligwenad-sorba geb durgumaloed. \p \v 6 We-dulegi nued binsalesad, degine, we-dule gwage-swilidikidid, we dule-gebe-gannar-durguedgi durgusar. Ar dule-gannar-burgoed-danikoedgi, wemardi bar burgosulid. Ar wemardi dule-irwa-Bab-Dummadga-golega gumaloed. Wemar Bab Dummadgadid, degine, Cristogadbalid. Wemar Cristoba birga-miliba neg-dakmai-gumaloed. \s1 Nia-saila nue galakussunnad \p \v 7 Birga-miligwen gunonikile, geb nia-saila-Satanás-edinnar-mellesiid esiklegoed. \v 8 Nia-saila e-odurdakleged-neggi-mellesiid nodogu, dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-yardakega bela napneg-naidse naoed. Gog, degine, Magog-yardakoed, adi bela e-sordamar danar urbega, Bab-Dummad-ebo bila-onogegar. Nia-saila-e-sordamar mergued, demar-gakagi-ukub-merguedyobi mergued. \p \v 9 Nia-saila-sordamar, bela napneg-naid-ugakase duurmaknonimalad, Jesucristogi-akananaimalad-bukwad, degine, neggwebur anmar-na-nue-sabedi bela-ebilis ambikunonimalad. \p Degidgine, Bab Dummad nibneggi soo-odenonikid, agi bela dulemar-ogilosad. \v 10 Geb degi nia-saila-dulemar-yardakdiid matagi soo-dummad-gwabunye-gwichidgi, degi, azufreba-oburar-ganaidgi melleded, bia ibdula-unid, degi, gakansaar-gaya-burba-berbeged mellesiidgi, agi melledmogad. Degine, mutikidba, ibginedba, wemar odurdaklesii degi-sadeguoed. \s1 Bab Dummad olo-gana-sipugwadgi-sii igar-itogoed \p \v 11 Geb degi olo-gana-sipugwad-dummad an dakalid, degine, Bab-Dummad-a-olo-ganagi sii an daksabalid. A-asabin napnega, degine, nibnega berguus-naded, amar bar gwen daklessulid. \v 12 Geb degi dule-dummagan, degine, dule-burwigana-burgwismalad an dakarbalid, Bab-Dummad-asabin gwichimalad. Degine, gardamar argad an daksabalid. Deginbali, garda-baid argadbalid. We-gardadi garda-dulemar-dula-gudimaloedgi-e-nug-narmakar-naid. Dulemar-burgwismaladga igar-itolealid, gardagi ibmar-narmakar-naidba, na ibmar imaksamaladba. \p \v 13 Geb degi demargi dulemar-burgwismalad ainialid, degine, neg-uangi, agine, bia burgwarmalad mege, Hadesye-nugad, agi burgwarmalad ainiarmarmogad. Bela amarga igar-itoledmarmogad na emar-ibmar-imaksamaladba. \v 14 Degine burgwed, degi, burgwarmalad-meged, Hadesye-nugad, matagi-soo-dummad-gwabunye-gwichidgi melledmarmogad. We emi burgwed-ilabogwaddo. \v 15 Ar dule we-garda dulemar-dula-gudimaloedgi-e-nug-nai-suliddi melleded, matagi-soo-dummad-gwabunye-gwichidgi. \c 21 \s1 Nibneg-binid, degine, napneg-binid \p \v 1 Degine, nibneg-binid, napneg-binid an daksad, ar ade nibneg, degi, napneg-gebe-naigusad bergusad, degine, demar bar naisulid. \p \v 2 Degine, ani Juan, neggwebur-islidikid, Jerusalén-binid an daksad. We-Jerusalén, nibneggi Bab-Dummad-walik aidedanikid, igi ome-wargwen na sui-nikunair, guagwar mola-nued yoe, deyob guagwar aidedani an daksad. \v 3 Geb degi nibneggi gaya-burba binnasur gole an itosad, soge: “Emigindi Bab-Dummad-meged-neg dulemar-abargi signonisunnad, degine, Bab Dummad dulemar-abargi gudigusunnoed. Dulemar Bab-Dummad-sordamarga gunonikoed, degine, Bab-Dummad-sunnad we-dulemar-e-Bab-Dummadga gumogoed. \p \v 4 “Bab Dummad we-dulemarga bela ibyanis elioed. We-dulemar bar burgosurmalad. Bab Dummad boed ega obelobaloed, degine, bukib-itoged ega obergubaloed. Deginbali, we-dulemar nunmaked bar itogosurmarbalid, ar ade bela ibmar-iduarmalad bergusad.” \p \v 5 Degine, Bab-Dummad-olo-ganagi-siid sogded: “Emigindi bela ibmar biniganbi an imaked.” Geb degi anga sogded: “Be narmak, ar ibmar-an-sogedi inikigwadid, napiragwadid.” \p \v 6 Degi Bab Dummad anga sogdebalid: “Bato deyob gusad. Ani an gebesailaginedid, degine, ani an napisoladbalid. Ani an gebe-iduedid, degine, anse bergunaibalid. Ar dule uku-uku itogele, ani an ega dii-binsa-ukoed. We-diide dii-gammugi aryomaid degi-sadegu dula dule-imakedid. \p \v 7 “Ar dule gwen galakussulile, we-ibmar bela ega uklegoed, degine, ani an e-Bab-Dummadga guoed, degine, e an-machiga gumogoed. \p \v 8 “Dulemar-doberbamaladdi, angi gadi bengumaladdi, istar-nue-daklemaladdi, dulemar-oburgwemaladdi, na abirgunagwarsuli-neg-sichigi-yoledimaladdi, ina-iskanagi-dulemar-yardakmaladdi, bab-dummadga-imaklegedse-gormaladdi, degine, bela dulemar-gadi-gakansamaladdi, amardi matagi soo azufreba-gwabunye-gwichidgi melledmaloed. Ar we, dule-ilabo-burguoed-igardo.” \s1 Jerusalén-neggwebur-binid \p \v 9 Geb degi angermar-walagugle-gued-wargwen, noga-gwagugle-guedgi ena bonimar-napi-sogagugle-gued sedigusmalad-wargwen anse nonikid, anga sunmaknonikid, sognonikid: “Wesik be dage, an bega oyogoed, ome-sui-nikuoed, Sibad-Wawaad-Mimmi-e-ome.” \p \v 10 Geb degine, anger burbale an-sesad, yala-dummad-matusulidse. Agi Jerusalén-neggwebur-dummad-islidikid, Bab-Dummad-walik-nibneggi-aidedanikid anse oyosad. \v 11 A-neggwebur Bab-Dummad-yeer-daklegedyob daklemogad. E-gaedi akwa-nuedi, akwa-garged-jaspeyobi gaed, degine, ispeyob swilidik dakleged. \p \v 12 Neggwebur-ebiris e-dikar-dummadi matusur maid. A-dikarde yawagak-gwaambe-gakabo nikad. E-yawagak-irba anger gwigwis-naded, degine, a-yawagak-irba nugmar narmakar naibalid, Israel-dorgan-sogambe-gakabo-gued e-nugmar: \v 13 Dad-ibeler-nakwedsik yawagak gwapaa siid, magadsik gwapaa sibalid, yarsik gwapaa sibalid, degine, dad-argwanedsik gwapaa sibalid. \v 14 Neggwebur-dikarga-maid akwa-gwaambe-gakabogwad-birgi maid. Geb amargi e-ambe-gakabo-Sibad-Wawaad-Mimmi-nuggi-barmilesmalad-e-nug narmakar naid. \p \v 15 Anger-anga-sunmakgwichid neggwebur wilubsaega, e-yawagakmar wilubsaega, degi, e-dikar wilubsaega olo-nargammu gani-gwichid. \v 16 Neggwebur-dikar-bake-nikadi ber emarbi dungued, e-suguedi, e-yaa-dunguedi ebobela emar dungued. Anger nargammugi neggwebur wilub-imaksad. Daklealid, kilómetro-milibo-gaka-dulataled-ilabo (2,200) sugued. E-sugued, e-nibgued, degine, e-matar-dungued, ber emargi dungued. \v 17 Deginbali, neggwebur-e-dikarga-maid anger wilubsasgua, daklealid dali-dulabo-gakapaa nibgued. Dulemar-gusgu-wilub-saed, anger-e-wilubsaed-ebo emarmogad. \p \v 18 Neggwebur-e-dikarga-gumaid-sobaled akwa-nued-jaspegi sobaled. Ar neggweburdi olobi sobaled, ispe-swilidikidyob dakleged. \p \v 19 Neggwebur-e-dikarga-maid e-sailaga-gumaidgi akwa-nuegan galagwensuli ogannolemaid: Gebe-maidi jaspe, bogwadgi zafiro, baagwadgi ágata, bakegwadgi esmeralda, \v 20 ataledgi ónice, nergwadgi cornalina, gugledgi crisólito, baabakadgi berilo, bakebakadgi topacio, ambedgi crisoprasa, ambe-gakagwensakgi jacinto, degine, ambe-gakabogwadgi amatista. \p \v 21 Yawagak-gwaambe-gakabo-bukmaladi bela morbeb-akwagiidbi gued. Yawagak-irba, morbeb-akwagiid gwagwen-gwagwen bukwa-gued. Neggwebur-igarmar bela olo-sunnadbi gued, ispeyobi ber swilidik dakleged. \p \v 22 We-neggweburgi Bab-Dummadse-goled-neg an daksasulid, ar ade Bab-Bur-Dummad, Bela-Gangued-Nika-Maid, degine, Sibad-Wawaad-Mimmi na emar Bab-Dummadse-goled-negga gubukwad. \v 23 We-neggwebur mee-gaegala dad-ibeler, degine, nii, gwen abesulid, ar ade Bab-Dummad-gaedba we-neg mee gued, degine, Sibad-Wawaad-Mimmi neg-mee-saega ega ganaid. \p \v 24 Bela-dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-abonolesmalad a-gwalluba nanamaloed, degine, reymar-we-napnegginmalad bela e-odummoged, degi, e-ogannoged we-Jerusalénse sedamaloed. \p \v 25 E-yawagakmar neg-ibgi gwen atiosurmalad, ar agi mutikid suloed. \v 26 Asega dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-e-yeer-daklemalad, degine, e-nug-ogannoged senonimaloed. \v 27 A-neggwebur-Jerusalénsega ibmar-iskana gwen dogosulid, ibmar-iskana-sae-daklemalad, gakansamalad, amar ase gwen dogosulid. Unnila dogmaloed, dulemar dula gudimaloye Sibad-Wawaad-Mimmi-gardagi-e-nug-narmakar-nanaimaladbi. \c 22 \s1 Diwar, degine, sapi dulemar-dula-imakedgi sunmaked \p \v 1 Degine, a-sorbali anger diwar-nued, dii burba-dula-dule-saed, anse oyosbalid. We-diwar ispeyobi dakarmakmaid, Bab Dummad, degi, Sibad-Wawaad-Mimmi-olo-ganagi, we-diwar danikid. \v 2 Neggwebur-igar-abargi, degine, diwar-abinbela obakar, sapi-dula-dule-imaked gwichid. A-sapi birgagi e-durba-irambe-gakabo nikued, nii-irba e-durba sanmaked. We-sapi-e-gagan dulemar-yar-baid-baidgi-bukmalad-nudakega gued. \p \v 3 Agine, Bab-Dummad-dule-ukabsasad-igar bergunonisunnad. Bab-Dummad-olo-gana, degine, Sibad-Wawaad-Mimmi-e-olo-gana agi sii-guoed. Degine, e-maimar agi ega nug odummobukwa-gumaloed. \v 4 Degine, amar Bab-Dummad-wagar nue asabinmakar dakmaloed, degine, Bab-Dummad-e-nuga e-bebegi narmakar-nai gumarbaloed. \p \v 5 Agine, mutikid bar naguosulid, degine, gwallu-ogaegala bar abelegosulid, degine, dad-ibeler amba abelegosurbalid, ar ade Bab Dummad anmar-Dummad-Bur-Dummadid, a-nega neg-mee saoed. Degine, e-maigana Bab Dummadba degi-sadegu neg-dakmai-guoed. \s1 Cristo-danikid nue warmaksa-gusad \p \v 6 Geb degi anger anga sogdebalid: “We-gaya-burbamar-bega-soglesadi napirad gued, degine, nue-inikigwadid. Degine, Bab-Dummad-anmar-Dummad na E-gaya-burba-berbemalad-e-burba-uked na e-anger-barmialid, adi e-maimarga ibmar-emiskwaa-gumaloed oyogegar.” \p \v 7 Bab-Jesús soged: “¡Emiskwaa an danikoed! We-dulegi nued binsalesad, we-dule we-gaya-burba-we-gardagi-narmakar-naidba nanadiir.” \p \v 8 Ani Juan, we-ibmar ani an itosad, degine, ani an daksabalid. Degi ibmar an itosad-sorbali, deyob an daksad-sorbali, anger-anga-ibmar-oyogwichid-nag-asabin yokorgi sindigar an sigided, adi Bab Dummadyob e-nug odummogegar. \v 9 A-anger anga sokalid: “Nue salakar, mer deyob be dae, ar an be-sunnaamogad, be-gwenadgan-Bab-Dummad-gaya-burba-berbemaladyobmogad, degine, dulemar-we-gardagi-gaya-narmakar-naidba nanadimaladyobmogad. Unnila Bab Dummadsebi be goloed e-nug odummogegar.” \p \v 10 Geb degi anger anga sogdebalid: “Ibmar-guoed we-gardagi gaya-burba-narmakar-naid mer be odukuo, ar ade ibmar-guoed-e-ibagan bato omosad. \v 11 Ar dulemar-igar-noar-imakdimalad, amba igar-noaled imakdii-gumarsun; dulemar-nue-iskus gudimalad, amba iskudii-gumarsun; ar dulemar ibmar-nued imakdiir, amba ibmar-nued imakdii-gumarsun; ar dulemar gwage-swilidik nanadiile, amba gwage-swilidik nanadii-gumarsun.” \p \v 12 Degi Bab-Jesús sogded: “Emiskwasaar an bemarse danikid omosad. An danikir, dulemar na e-ibmar-imaksamaladba-bennuklemaloed bennukoed an sedanikoed. \v 13 Ani an gebesailagined, degine, ani an e-dukubalid, ani an gebe-iduedid, degine, ani an napisoladbalid, ani an gebedid, degine, anse bergunaibalid.” \p \v 14 Dulemar na-e-mor-enukdimalad, adi nabir sapi-dula-dule-imaked gunnega, degine, yawagakba neggweburse nabir dogega, we-a-dulemargi nued binsalesad. \v 15 Ar neggwebur-magaba dulemar-galagwensuli-damalad, ina-saedgi-emar-yardakmalad, na abirgunagwarsuli-neg-sichigi-yolemalad, dule-gindakmalad, dule bab-dummadga-imaklegedse-gormalad, degine, bela dulemar gakan-imakmalad, degi, gakan-sabmalad, amardi neg-magaba milebukwa-gumaloed. \p \v 16 “Ani an Jesús, an-anger an bese an barmialid, adi we-ibmarmar anba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damaladga sogegar. Ani an David-e-wagwad, ani an Davidgi danibalid, ani an niskwa-wakudar-mee-binnasur-gaed nakwiar daedbali.” \p \v 17 Bab Dummad Burba Nued, degine, Sibad-Wawaad-Mimmi-e-ome soged: “Dage.” Degine, ar dule itogele, soge: “Dage.” Degine, dule uku-uku itogele, dage, ar dule dii-dula-dule-saed gobbiele, binsa gobdage, maniginsulid. \p \v 18 Bela-dulemar-we-gardagi-ibmar-guoed-we-gaya-burba-narmakaled-itomaloedga an soged: Ar dule-wargwen we-gardagi ibmar-narmakar-naid omelosale, Bab Dummad a-dulegi we-gardagi-bonimar-nanaid nasikmogoed. \v 19 Degine, dule-wargwen we-gardagi ibmar-guoed-narmakar-naid osulosale, Bab Dummad, garda-dulemar-dula-gudimaloedgi-e-nug-narmakar-naid, we-dule-nug osulomogoed, degine, Jerusalén-neggwebur-islidikid ega-uklegoed osulobaloed, degine, we-gardagi-ibmar-narmakar-naid-uklegoedgi osulolebaloed. \p \v 20 Ar Jesús we-ibmar-gunaid-soged, soged: “Napiragwad, emiskwaa an danikoed.” \p ¡Ar deyobdo! ¡Eye, Dummad-Jesús, be dage! \p \v 21 Anmar-Dummad-Jesucristo bitigi nued bemargi binsamalana-gadin. Be itomargua.