\id 1PE 611PEkvn.sfm utf8 1Peter CUK-Kuna San Blas-Panama 2009 \h 1 Pedro \toc1 Pedro Gwenadganse Irbogus Garda Narmaksad \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pedro \mt1 Pedro Gwenadganse Gebe Garda \mt1 Narmaksad \mt2 1 Pedro \ip Pedro, Jesús-sapingan-warambe-gakabogwad-wargwenad gued. Simónye nugad, Jesús ega nug-baid uksad, Pedroye-binonikid (Juan 1:42). Pedro, Judiomar-abargi bur arbasad. Judio-dummagan Jesús-nakrusgi-oburgwega igar-itonanaigua, Pedro ilapaa Jesús-osulos-gusad, geb a-sorbali mag neg-itos-nadgua, Jesúsba-nanaimalad gannar amis-gusad. Pedro gwenadgan-abargi dule-dummadga gunoni-gusad, emar-idugegar. \ip Bab Dummad Burba Nuedbali, Pedro gwenadgan-yar-baid-baidgi-bukmaladse we-garda narmaksado, adi gwenadgan-Bab-Jesúsba-nanaimalad-ogannogegar. Gwenadgan Jesúsba-naidbali nue-naibi-itodimalad, amarga Pedro sognaido, we-naibi-itogedi unnila ichee naguoye, ar a-sorbali Bab Dummad bur-nued bemargi binsaoye. \ip Binsamardo, we-garda birga 63-gi narmakles insaye. Be itomargua. \c 1 \p \v 1 Ani Pedro, Jesucristo-nuggi-barmilealidid. We-garda an narmaked, bemar-na-e-yargi-gudisurmaladse, emigindi Ponto-yargi, Galacia-yargi, Capadocia-yargi, Asia-yargi, degine, Bitinia-yargi bemar bukmaladse. \v 2 Bemarde, Bab Dummad anmar-Babga-gumaid, iduar bato ibmar-wisid-sogedba sulesmalad. Bemar Bab Dummad Burba Nuedgi gwage-swilidik gunonimalad, adi uaya-nikaa, degi, Jesucristo-abegi nugumalagar. \p Bab Dummad bemargi bela-bela nued binsamalana-gadin, degine, bela-bela ulubgi bogidik bemar itogega imakbalina-yerban. \s1 Jesús dula-gudiid-ular, anmar edarbedimarsunnad \p \v 3 Bab Dummad, anmar-Dummad-Jesucristo-e-Bab, a-e-nug anmar ogannomarsun. Bab Dummad, nue-wile anmar-dakedba Jesucristo-burgwar-mai-durgusadgi gannar gwalulegega anmar-imaksad, agi anmar Jesús-bensulidgi edarbedigu anmar-imaksad. \v 4 Adi bemar ibmar-nibneggi-abingaoed, bemarga uklegegar. We-ibmar geg bergued, geg iskued, degine, geg gaganyob dingubalid. \v 5 Bemar-Jesucristogi-bensulidba, Bab Dummad na e-ganguedgi bemar-edarbedisunnad, adi bemar abonolemalagar, ar ade bato guagwar bemarga sabolesad, ibagan-berguoedgi bemarga uklegegar. \p \v 6 Ar agi emigindi bemar wergudimarsunnad, ar emi amba bemar wegi amba bipisaale wis galagwensuli naibi-itogoen-inigwer. \v 7 Be naibi-itonaidba, be-Jesucristogi-bensulid wilubdaklenaid, dule soogi or-dunaidyob, adi mag dalegegar be nue Jesucristogi bensulid. We-Jesucristogi-bensulid or-sunna-berguedba bur nuedid. A-ular bemar-Jesucristogi-bensulid wilubdaklesale, we-wilubdakleged nue be-ogannogoed, degine, Jesucristo-danikoed-ibagangi, nued be imaksaye bega soglegoed, be-nug odummolegoed, degine, begi nueganbi gatik sunmaklegoed. \p \v 8 Ar we-Jesucristo amba e-wagar bemar daksurmar-inigwele, degite be sabmalad. Amba a-e-wagar emi bemar daksurmar-inigwele, degite bemar egi bensurmalad. A-ular bemar nue Jesucristogi wergudimalad. We-werguedi geg sogleged, bela-bela nue yeer itolegedid. \v 9 Ar ade bemar Jesucristogi-bensulidba, bemar-san-burba abonolenonimalad. \p \v 10 We-abonoleged-igar Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad iduakwaa deun sogsa-gusmalad, Bab Dummad na e-itolegedba bemar-abonogoye. A-dulemar we-abonoleged-igar nue-ise-egisagwar amididii-gusmalad. \v 11 Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad, amididii-gusmalad, wede doa-dule, degine, sana wede deyob gubaloe, deun amar Cristo-Burba-Nued na egi naimaladba, a ega iduar sognai-gusad, wede igi Cristo naibi-itogoe, degine, a-sorbali igi Cristo-nug odummolebaloe. \p \v 12 Bab-Dummad-gaya-burba-berbemaladga oyolesdo, we bemargarsurye, dulemar-bemar-sorba-danimaloedgarye. Amar unnila we ega oyolesad akwedidii-gusmalad. Emigindi bemarga Bab-Dummad-gaya-burba-nued sogledisunnad, Bab Dummad Burba Nued nibneggi danikidba. Ar we-ibmar angermar aisaar nue dakbi-gudidimarmoganad. \s1 Bab-Jesús-igargi swilidik-nanaed-igar \p \v 13 Degisoggu, ibmar-mag-itogega guakwaa be gudii-samar, nue-itoakwaa be nanamar, degine, Bab-Dummad-ibmar-bega-ukoed, abi unnila bensuli edarbedii be imakmarsun. A-ibmarmar Jesucristo gannar-danikoed-ibagi Bab Dummad nued bemargi binsamaidba bemarga ukoed. \p \v 14 Bemar Bab-Dummad-mimmigan uaya-nikaa-damaladsoggu, mer epenne igar-napiragwad-wichuli-gudigusmaladyob gannar be damalo, deun bemar na ibmar-abegedba, na be-itolegedba gudigusmargu. \v 15 Suli, melle deyob be bar damalo. Emigindi Bab-Dummad-bese-gochadi, dule-gwage-swilidiksoggu, ayob bemar damarmosun, bemar-daedgine na be gwage-swilidik nanamarsun. \v 16 Ar Bab Dummad na E-Gardagi sognaid: \q1 Gwage-swilidik be nanamar, \q1 ar igi an gwage-swilidik nikmoga. \qr Lv. 11:44-45 \p \v 17 Bab Dummad dulemar ber emarbi dakmaid, degine, dulemar-na-ibmar-imaksamaladba ega igar-nabogoed. A-Bab-Dummadse, Babye, ese be golele, degite we-napneggi-be-gudiidgi, a-Bab-Dummad-dobegwaa be nanamarsundo. \p \v 18 Bemar nue wismalad, be-dadgan-igargi bemar epenne galagwensuli igarga-gwen-guedsulidgi gales-gudimalanad. Emigindi, Bab Dummad bemar-onosad, ibmar sunna berguedgi, olo-dibe, mani-dibe, agi gwen be-baksasurmalad. \v 19 Bab Dummad bemar-baksad Cristo-abe-sunsoged nakrusgi aryosadgi. We-Cristo, sibad-wawaadyobid, gutu-gwen-nikasuli, degine, gwen akarsuli anmar-ular Bab Dummadga uklesad. \p \v 20 Amba yo we-napneg-nagued-idu bato Cristo bemarga uklegoye soglesad, ar bemar-sabed-ular, emigindi geb emiskwasaar bemarga oyolenonikid. \v 21 A-ular bemar Cristoba Bab Dummadgi bensuli-gunonikid. We-a-Bab-Dummad Cristo-burgwisad gannar odulosad, degine, a-e-nug odungunonikid, adi bemar Bab Dummadgi edarbedii, degine, egi bensuli-gumalagar. \p \v 22 Bab Dummad Burba Nuedgi, bemar igar-napiragwadba nanaed-ular, Bab Dummad bemar san-burba uruknonikid, adi na be gwenadgan nue-napiragwadgi sabgumalagar. Degisoggu, na gwage-swilidikidgi na be nue muchub-muchub ise-sabguar nanamarsun. \v 23 Ar bemar gannar gwalulenonimalad, we-ibmar sunna berguedginsulid. Be gwalulesmalad, geg ibmar-berguedgi. We-ibmar-geg-bergued Bab-Dummad-gaya-burba-degi-sadegu-dula-gudiidid. Agi bemar gwalulesmalad. \v 24 Ar ade Bab-Dummad-Gardagi sognaimogad: \q1 Bela dule, ar gaganyob gudidimalad, \q1 degine, bela dulemar-yeer-dakleged \q1 gagan-dutumaryobid. \q1 Gagan dingud-daed, \q1 degine, dutu ber batid-dabalid. \q1 \v 25 Ar Bab-Dummad-gaya-burbadi \q1 degi-sadeguoed, berguosulid. \qr Is. 40:6-8 \m Ar we-gaya-burba-nued-geg-bergued bemarga emide soglenonisunnad. \c 2 \p \v 1 Degisoggu, a-ular bela ibmar-iskana-imaked be mimarsun, bela emar-yardaked, wagar-darbo-daed, aimargi nobgued, degi, bela binsa aimargi sunmaked. \v 2 Mimmigan-emiskwaa-aidenonikidyob bemar nunis-burbaled-nued-bina sogmar, we-nunis Bab-Dummad-gaya-burbado. Adi agi bemar gatik nasgumai be abonolesmaladgi gumalagar, \v 3 ar Bab Dummad dulemar-sabed begi na be itosmalad-ular. \s1 Jesucristo, akwa-nued-neg-ganikidyobidid \p \v 4 Degisoggu, Jesucristose be dagmar, akwa-dulayobidse. Dulemardi istar a-akwa daksamalad, Bab Dummaddi na susa-gusad, degine, we-akwa, akwa-garged-sunnadid, akwa-nuedid. \v 5 Amba deyob bemar akwa-duladyob, Bab-Dummadse-goled-neg-burbaled-soblegedga be gumalad, adi dule-irwa-Bab-Dummadse-golega bachik-imaklesmalad-nueganyob be gumalagar, adi Bab Dummadga ibmar-ukleged-burbaled-nuegan Bab Dummadga Cristo-nuggi bemar ukmalagar. \v 6 A-ulale, Bab-Dummad-Gardagi Cristo akwa-nuedye-sognaidgi sognaibalid: \q1 Emi Siongi, akwa-nuedi, \q1 akwa-bur-sulealidi, akwa-gargedi, \q1 neg-bubawarga guedyob \q1 a-akwa an siiye, \q1 Ar dule agi gwen bensulile, \q1 gwen e-obingesaosurye. \qr Is. 28:16 \p \v 7 Ar a-akwa-Jesucristo, agi be bensurmarsoggu, bemargardi we-Cristo ibmar-sunsogedid. Ar dulemar-egi-benmaladdi, Bab-Dummad-Gardagi sognaidba gunonikid: \q1 Neg-sobmalad-akwa-istar-daksamalad, \q1 (deyob Cristo istar daksamarmogad), \q1 a-akwa, neg-bubawarga-guedyob imaklenonikid, \q1 akwa-sunsogedga gunonikid. \qr Sal. 118:22 \m Deyob Cristo gunonimosundo. \v 8 Degine, Bab-Dummad-Gardagi sognaibalid: \q1 A-akwa dule-egi-goarmakedga gunonikid, \q1 degine, a-akwa dulemar omukuega imakbalid. \qr Is. 8:14-15 \m Ar ade uayasurmarsoggu, Bab-Dummad-gaya-burbagi yoledimarsunnad, ar ade bato iduar deyob amarga igar-megisad. \s1 Dulemar-Bab-Dummadgadid \p \v 9 Ar bemardi bato Bab Dummad be-susmalad-dulemar bemar gumalad, Bab-Dummad-neg-dakmaidgi dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladga be gumalad, bemar dulemar-swilidikid gumalad, degine, bemar Bab Dummadse sulealid-gumalad. Deyob Bab Dummad bemar-susmalad, adi Bab Dummad ibmar-nued-imakedgi bemar dulemar-baiganga sunmakmalagar, sogmalar, igi bemar neg-sichidgi gudigu, Bab Dummad be-onosmala, e-neg-meegwad-nuedse be-sedamalagar. \p \v 10 Bemar iduardi Bab Dummadgadsurmalanad, emigindi Bab Dummadgadga bemar gunonimalad. Ar iduardi Bab Dummad wilesakwaa bemar-daksasurmalanad, emigindi Bab Dummad wilesakwaa bemar-daknonikisunnad. \s1 Dummagan-urbaligwaa be nanamar \p \v 11 Gwenadgan-sabemalad, an bemargi wilemar, we-napneg bemar-yarsursoggu, be we-napnegginedsurmarsoggu, mer be-san ibmar-iskana-soged-bina be sogmar, ar wede anmar-burba-nued-ebo na urwenanai-guardamalad. \v 12 Gwenadgan, dulemar-Bab-Dummad-wichurmalad-abargi nued-nanadii be imakmar, adi bemar dulemar-iskana-gumarye begi sogdidimalad, Bab Dummad amarse ataknonikir, Bab-Dummad-nug odummomalagar, bemar-ibmar-nuegan-imaksad insaarmalar. \p \v 13 Bab-Dummad-ular, bemar bela dulemar-dummagan-nugsalesmalad-urbaligwaa be nanamar, igi rey-dibe, bur-dummadsoggu, a-urbaligwaa bemar nanamar, \v 14 ar dummagan-neg-dakmamaid-dibe, Bab Dummad barmialidsoggu, deyob be dakmaloed, dulemar-ibmar-iskana-imakdidimalad-odurdakegar, dulemar-ibmar-nuegan imakdidimalad-e-nugdi odummomaloed. \v 15 Ar weyob Bab Dummad na ibmar abemaid: Dulemar-ibmar-wichurmalad istar begi sunmaked, be ibmar-nued-saedba, a-dulemar-obogilegegar. \p \v 16 Ar bemar dule-baid-maiga gudisurmaladyob be nanamar, melle we be-deyob-nanaedi, ibmar-iskana-imakega be ebumar. Suli, degisuli. Be Bab-Dummad-mai-napiragwad-sunnad na be-san oyomar. \v 17 Bela dulemargi binsaed-nikaa be damar. Gwenadgan na be sabgumar, Bab Dummad dobegwaa be nanamar. Reygi binsaed-nikaa be damar. \s1 Cristo na e-wilesadgi anmar-odurdaked \p \v 18 Bemar maiga-gudidimalad, be-dummadgi bela nue-binsaed-nikaa be nanamar, unnila dummagan-nuegan daedginbisur, dummagan amba ichakwa-daedgi be binsaed-nikaa dabaloed. \v 19 Be wilegedsulinad, dulemar binsa be wiodiir, Bab-Dummad-dobee be nanaed-ular, be wilediid-abin burdiodo. Ar deyob be imakele, we ib-nuedid. \v 20 Ar be-iskudiid-ular dulemar sabsur be-odurdakerdi, ¿ar ibi-nued egi be amiosunna, ar bede iskudiid? Ar ibmar-nued-imaked-ular dulemar sabsur be-odurdakerdi, wedi Bab Dummad yeer be-dakdo. \v 21 Ar a-ular Bab Dummad anmarse gochad. Ar Cristo amba deyob anmar-ular wilesmogad, anmarga e-wilub na oyosad, adi anmar eba daegar. \q1 \v 22 Ar Bab-Dummad-Gardagi we-Cristogi sognaid: \q1 We-dule gwen iskussurgusye, \q1 degine, dulemarga gwen gakan-imaksasurbarye. \qr Is. 53:9 \p \v 23 Dulemar we-Cristogi istar sunmaknanai-gusgua, edi gwen dulemargi istar sunmaksasulid, dulemar e-wionanai-gusgua, edi gwen dulemar-abin-imaksasulid. Ar deyob gunai-gusgua, Bab-Dummad-igar-inikigwad-imaked, Cristo ase na bela e-igar na uksagusad, ega igar-nudakegar. \p \v 24 Ar a-Cristo-sunnad na e-sangi nakrusgi bioklenai-gusgua, anmar-iskued sesa-gusad, adi anmar iskuedga burgwar gudiguegar, igar-inikigwadginbi nanadii-guegar. A-Cristo bemar-anar naibigusad-ular bemar nugunonisunnad. \v 25 Ar bemar sibad-wawaad-yoggus-gudigusmaladyob gudigusanad, emigindi sibad-wawaad-edarbedse na be gannar nonimarsunnad, Cristo, be-san-burba-dakedga maidse. \c 3 \s1 Na-nikumamaid igi nanamalar-gebe \p \v 1 Ar amba deyob omegan, bemar be-sui-urbaligwaa be nanamar, adi be-sui Bab-Dummad-gaya-burba-abingabisulid, amba ega be sunmaksurmar-inigwele, Bab Dummadba nagumalagar, \v 2 nue-inikii-nanae bemar-dakedba, degine, bemar egi nue-binsaed-nikaa-nanae be-dakedba. \p \v 3 Omegan, bemar nue-yeer-dakle guegala, we aski ise-nudakar imakedginsulid. Sailagia ise-nudakar imakedginsulid, ormar-nasikedginsulid, degine, mormar-gargemalad-yoedginsulid. \v 4 Suli, degisulid. Be-yeer-dakleged-napiragwad be-ulubgi siid, be-gwagegi. We yeer-dakleged-napiragwaddi geg bergued. We, yeer-itogedgi-ibmar-imakedid, urwedgi ibmar imaksulidid. We-degi-daedi Bab Dummadga bur ibi-nuedid. \p \v 5 Ar epenne weyobi omegan-ulubgi-nue-Bab-Dummadba-akanai-gusmaladi nanadii-gusmarmogad, Bab Dummad gwen bengussurmalad, amar na e-sui-sogedba ibmar-imakdii-gusmalad. \v 6 Sara be dakena, na e-sui-sogedba ibmar-imakdii-gusad, an-dummadye, na e-suise gordii-gusad. Emigindi a-e-sisganga bemar gunonikoed, ibmar-nuegan bemar imaker, degine, dobsulidba be nanamalar. \p \v 7 Bemar macherganmo, be-omeganba be nue-binsaed-nikaa-nanadii imakmarmo. Be-ome be nue akwemar, ar omegan anmarba bur nollogwad, degi-inigwele, Bab Dummad amba amarga anmar-sunnaa-burba-geg-bergued ega uksamogad. Degisoggu, be-ome-e-nug-odummodii be nanamar, adi bemar Bab Dummadse gotele, Bab Dummad be-itomalagar. \s1 Gwenadgan ibmar-nued-saed-ular wileged \p \v 8 Deginbali, napi an bemarga sogsun, bela na be emarbi binsabukwa-gumar, wile na be-dakmaladba na be muchub-muchub bendakbukwa-gumar, gwenatigwar na be nue sabgumar, wile na be dakmar, na ai-nuegan na be nanamar. \v 9 Dule ibmar-iskana begi imaksale, mer abin ibmar-iskana be imako. Dule be-ukabsasale, mer abin imako. Suli, degisuli. Bur ibmar-nued ega be uke, ar bemar wisid, Bab Dummad bese gochamaladi, be-susmaladi, bega ibmar-nuegan ukegalad. \v 10 Ar ade Bab-Dummad-Gardagi sognaid: \q1 Na dule san-burba dulad \q1 na weligwar-gudii gubiele, \q1 degine, iba-nuegan dakbiele, \q1 na e-gwabin ibmar-iskana sunmakedsik bargaer-gebed, \q1 degine, e-gaya na gakangi sunmaksuli guer-gebed. \q1 \v 11 We-dule ibmar-iskanagi banguer-gebed, \q1 ibmar-nued imaker-gebed. \q1 Ulubgi-bogidik-itoged bur amier-gebed, \q1 degine, aba bur nanadii guer-gebed. \q1 \v 12 Ar ade Bab Dummad \q1 dule-gwage-nuegan-nue-edarbe-daed, \q1 degine, amar-ese-goled nue ito-dabalid. \q1 Ar dulemar-ibmar-iskana-imakmaladdi, \q1 Bab Dummad a-dulemar-idu wagar-obirid-daed. \qr Sal. 34:12-16 \p \v 13 ¿Degite, doa-dule bemar-oakalogosunna, ar bemar ibmar-nueganbi imakdiir? Geg be-oakalomala. \v 14 Ar igar-inikii-maidba be nanaed-ular dulemar be-wiodiile, begi nued binsalesdo. Degisoggu, mer a-dulemar-dobee be itomalo, degi, mer surbinsa be itomarbalo. \p \v 15 Bur be-gwagegi, be sogmar, we-Cristobi an-Dummadye. Guagwar gudii be imakmar, dulemar bela bese egichialir, ibiga be Cristogi-bensuli be edarbedimala. Be a-dulemar-abin imakder, mer na san-odummoar be sunmako, degine, nue na san-bargaagwar be a-dulemar abinsaoed. \v 16 Bemar nued nanamar, ulubgi-gwen-iskudisuli-itogedgi, adi dulemar-begi-binsa-sunmakdimalad bemar ibmar-ichodimarye, amar-obingesaegar. We-dulemar be Cristoba ibmar-nued saed-ular binsa gakansaar begi sunmakdimalad. \p \v 17 Ar ibmar-nued-saed-ular be wioarmalar, ar Bab Dummad deyob abeger, we bur nuedid, ibmar-iskana-saed-ular be wiomaladba. \v 18 Ar Cristo unnila irgwennaa anmar-iskued-ular wilenai-gusad. Cristo dule-gwage-swilidikid, dulemar-iskana-ular burgwisad, adi Bab Dummadse anmar-nidegar. Napiragwad, Cristo sanar burgwisad, e-burbadi dula gunonikid. \p \v 19 Cristo burgwar-maigu, e-burbaba nade-gusad, burbamar-eskaryagi-gales-bukmaladga Bab-Dummad-gaya-burba-nuedgi ega sunmaksad. \v 20 Ar wemar, epenne Bab-Dummad-igarba gwen nanassurmalad, deun Noé-ibagangi, Noé ur-dummad sobnai-gusgu. Bab Dummad we-dulemar a-urse-doged edarbedii-gusgu, deunni, unnila e-walabaabak, muu-mulusgu abonoles-gusmalad. \p \v 21 We-Noé dii-mulusgu, abonolesad, anmarga e-wilubga gunaid, ar igi Bab-Jesús-digi-ogleged emi anmar-abonomogadyob, (ar digi-ogleged anmar-sangi ibmar-iskana-naid elisurdo, ar unnila Bab-Dummadsik-nued-binsaega anmar-imaknoni-daed). We anmar abonolegedi, Jesucristo-gannar-durgusadgi, agi anmar iskuedgi abonolesimalad. \v 22 Ar emigi Cristo nibneggi-nadedgi, Bab-Dummad-argan-nuedsik sigidapid, angermar, burbar-sailagan, burbar-gantikidba gangued-nikmalad, bela wemargi Cristo-nakwissoggu, Cristo-sogedba wemar nanae-gunonimarsunnad. \c 4 \s1 Gwenadgan, bemar-daed na gwagsa-wilubbid \p \v 1 Ar Cristo igi anmar-ular na e-sangi naibigusa, anmar deyob naibiguedsik guagwar gudigumogar-gebed. Ar dule na e-sangi naibiguele, we-a-dule iskued-igar meted, \v 2 adi na e-burgwedse, we-napneggi mer dulemar-galagwensuli-nanaedba bar gudiguegar, unnila Bab-Dummad-sogedba nanadii-guegar. \p \v 3 Ar bato unniguar bemar epenne dulemar-Bab-Dummad-wichurmalad-ibmar-imaked yeer-ito-damaladyob galagwensuli bemar nanadii-gusmalad, deun bemar galagwensuli na e-abgangi bingesur nisadii, ibmar-iskana-imaked-bina sogdii, mungudii, agumakar-iba onodii, mas-gunned-ibagi dogdar gobdii, degine, bab-dummadga-imakleged be-bab-dummadga imakdii bemar gusmargu. \p \v 4 We-dulemar-Bab-Dummad-wichurmalad geger be-dakmardo, bemar na emaryob wilub-obichaa-dasurmaladba. Galagwensuli eba bemar dasurmarsoggu, bemargi binnasur urwedidimarsundo. \p \v 5 Ar a-dulemar Bab Dummadga bela na e-ibmar-imaksad sogedsegoed, ibiga ede deyob imaksa. We-Bab-Dummad guakwaa maid, dulemar-dula-gudimaladga, degi, dulemar-burgwismaladga igar-itoged, dakega bule-nosa nanasmar-dibeye. \v 6 Ar a-ular Bab-Dummad-gaya-burba-nued dulemar-burgwismaladga sogleapmogad, adi amar dulemar-baiganyob sanar sabsur odurdaklemogagar, burbardi Bab Dummadba dula gudigumalagar. \p \v 7 We-napneg-bergued-ibagandi oarmaksad. Degisoggu, nue-binsaed-nikaa be gudii-gusun, degine, nue be ataksun, Bab Dummadse gatik be gorsun. \v 8 A-ukine, bela bur-bule na be muchub-muchub sabgumar. Ar dule be sabele, bukidar e-iskudiidgi begi nossuliyob be dakoed. \p \v 9 Na be muchub-muchub gwenadgan be-neggi weligwar-itogedgi be ogabmar. \v 10 Bemar-wargwen-wargwen gurgin-burbaled-bemarga-uklesadba na be muchub-muchub bendakmarsun. Bemar Bab Dummadga ibmar nued akwemaladsoggu, Bab-Dummad-nabir-bemargi-binsaedba gurgin-burbaled-bemarga-uksad nue be ebumarsun. \p \v 11 Ar gwenad-wargwen sunmakele, Bab-Dummad-gaya-burba-maid-sogedba sunmakoed. Ar gwenad-wargwen dule-bendakele, Bab-Dummad-ega-gangued-ukedba bendakoed, adi bela e-ibmar-imakedgi Jesucristoba Bab-Dummad-nug dunguegar. Ar ade Bab-Dummad-e-nug dungued, degi, e-ganguedba bela neg-dakmaid degi-sadeguad egadid. Ar deyobdo. \s1 Gwenadgan Bab-Jesúsba-naid-ular naibi-itoged \p \v 12 Gwenadgan-sabemalad, soogi-wilenaiyob beedse bemar naibi-itogedgi, mer geger be itomalo, ar deyob bemar gumalar-gebed. \v 13 Deyob bemar wilealir, bemar weligwar itoge-wilubbid, ar Cristo-wilesadgi bemar wilenaimogad, adi Cristo bela-bela na yeer-daklegedgi wese gannar magaro-danikir, a-Cristoba bemar bela-bela weligwar-itogwichi-gumogagar. \v 14 Ar Cristo-nug-ular begi uluarmalar, bemargi nued-binsalesye be itoge-wilubmalad, ar Bab-Dummad-Burba-Nued-gangued bemargi maid-ular. Ar dulemar-bemargi-urwedimaladdi istar Bab-Jesúsgi sunmakdimalad, ar bemardi Bab-Jesús-nug odummodimalad. \p \v 15 Degisoggu, dule-gindaked-ular, ibmar-atursaed-ular, ibmar-iskana-saed-ular, yogsaar gotebin-gotebin daed-ular, bemar-wargwensaale amar-ibmar-imaked-ular, melle be wilemar. Be wilemalar, bur be wilemar, Cristoba-naid-ular. \v 16 Ar be Cristoba-naid-ular be wilemalardi, mer be bingegumar, bur Bab-Dummad-nug be ogannomardo. \p \v 17 Ar ibagan nonisunnad anmar Bab-Dummad-mimmigan wis odurdakleged. Ar anmar-inse weyob odurdaklenaidde, ¿degite, Bab-Dummad-gaya-burba-nuedba-dulemar-ibmar-imaksasurmalad bulesun be insae? Amar nue-dummad odurdaklemaloed. \v 18 Ar Bab-Dummad-Gardagi soged: \q1 Dule-gwage-nued-ugak wis abonole-daye, \q1 degisoggu, dulemar-iskudimalad, \q1 degine, gwagegi-galagwensuli-gudimalad-bursunna, \q1 ¿amar sunna abonolego be insae? Amar abonolegosurmardo. \qr Pr. 11:31 \p \v 19 Degisoggu, bemar-Bab-Dummad-sogedba-wiledimalad, we-Bab-Dummad-be-obinnisad, bela bega ibmar imakedse-dasoggu, a-Bab-Dummadga na be-san-burba ukmarsun. Deginbali, bemar gatik ibmar-nueganbi imakdii nanamarsun. \c 5 \s1 Pedro gwenadganga soged, Cristo-igargi gatik nanamarye \p \v 1 Bab-Jesúsba-nanaimalad-e-idumalad bemar-abargi-gudimaladse wilesakwaa an goled, degine, an amarba Bab-Jesúsba-nanaimalad-e-idumogadid. An-sunnad Cristo-wilesad an daksamogad, degine, yo Cristo-e-nug-ogannolealir, an eba nug-ogannolemogoed. \v 2 Bab-Dummad-e-dulamar bemar-abargi-bukwad nue be akwemar, sibad-wawaad-akwed na e-sibad-wawaad-akwedyob. Nue yeer-itogedgi Bab-Dummad-sogedba be gwenadgan-akwemalo, dule bega ise-sogaledginsur, degine, yamo mani-dummad dulemargi gaegarsurbar, be weligwar-itogedgi be gwenadgan-akwemar. \p \v 3 Degine, be dummadsoggu, be dulemar-akwediid, mer gantikidgi ibmar-imakega be imakmar. Suli, degisuli. Bur amarga be-daed nued be oyogoed, adi be-ibmar-imakedba damalagar. \v 4 Ar deyob be nanamalale, sibad-wawaad-edarbemalad-e-Dummad gannar danikir, bemarga olo-gurgin-yeer-dakleged-geg-bergued uknonikoed. \p \v 5 Sapingana, bemarmoga, girmar-selegan-urbaligwaa-ibmar-imakdii be gumarmo. Degine, bela na be muchub-muchub urbaligwaa be nanamar, degine, maikwaa na be san imakmar, ar ade: \q1 Bab Dummad dulemar-na-san-dummarba-imakmaladgi gwisgu-daed. \q1 Dulemar-na-san-maikwaa-imakmaladdi, \q1 adi Bab Dummad amar-bendak-daed. \qr Pr. 3:34 \m \v 6 Degisoggu, Bab-Dummad-gangued-urba na be san bipii imakmar, adi be-nug-dungued-ibagan mosale, Bab Dummad be-nug odummogegar. \v 7 Bemar na surbinsa itodiid, bela Bab Dummadga be ukmar, ar Bab Dummad bela bemar-nue-akwediid. \p \v 8 Degisoggu, nue binsaed-nikaa be damar, nue atakmar, ar be-istarad, nia-saila, achu-migur-nono-wawaadyob be ebilis be dikarba uurmakdiid, amidiid, doa-gunno-dibeye. \v 9 Be Bab-Jesúsgi be bensulidba gandik nia-saila-abin be gwisgu, ar be wisid bela napneg-naidgi be-gwenadgan weyob-wiledimarmogad. \p \v 10 Ar Bab Dummad dulemargi bela-bela nabir binsamaid, a bemarse Jesucristogi gochad, adi na e-ibmar-nuegan-geg-bergued bemar eba nikumalagar. Bemar ichesaar wilesad-sorba, na e-sunnad bemar-nudakoed, bemarga bela ibmar-imakoed, bemar-ogannogoed, degine, bogidik-megegala bemar-imakoed. \v 11 Degisoggu, Bab-Dummad-nug ogannolesun, degine, na e-ganguedba bela neg-dakmaid degi-sadeguad egadga gusun. Ar deyobdo. \s1 Pedro napi sogsiid, be nuegan sogeye \p \v 12 Gwenad-Silvano, geg-dule-yardaked, aba an bemarga garda bipisaar wis narmaksii, bemar-ogannogegar, degine, bemarga oyogegar, we Bab Dummad bemar-abonoge-wilubsulinad, degite bemar-abonosad. We-a-igar napiragwadid. Emide bemar a-igargi galakussuli nanadimalad. \p \v 13 Bab-Jesúsba-nanaimalad-danar-ambikunoni-damalad-Babiloniagi-bukmalad, bemar-sunnaa sulesmarmogad, degine, Marcos, Bab-Jesúsba-naidba an-machiga-gunonikid bemarga sogsimalad, bemar nued sogeye. \v 14 Na be muchub-muchub sabguedgi na ise-nue-angaagwaledgi nued-sogeye na ga be sogmar. \p Bemar-Jesucristogi-akananaid, bemar bela ulubgi bogidik itogena-gadin. Be itomargua.