\id RUT - Kuna, San Blas - Bible -Panama 2014 (DBL -2014) \h Rut \toc1 Rut-Garda \toc2 Rut \toc3 Rt \mt1 RUT-GARDA \mt2 RUT \imt2 GEBE-SOGLENAID \imt1 Garda-nug \ip \it Rut-Garda.\it* We-gardagine, bunagwa-Moabʼgined-Rutʼye-nugadgi bur sunmaklenaid. Rutʼde, Israel-dulesulid. We-garda iba-bulegangine, degi, Israel-dulemar-igar-nabomalad-ibagangine narmaklesad. \is1 Rut-Gardagi weyob sunmaklenaid \ip Noemí wisgunonikid, Bab-Jehová e-dulamargi nued binsanoniye, ukud-dummad-naid bergusye, degi, Bab-Jehová mas-bukib ukdeeye. Noemí Judá-yarse gannar aligusad. Noemí, Rutʼbogwa Belén-neggweburgi gudii gusadgi sunmaklenaid. \ip We-gardagine, weyob ilemakar sunmaklenaid: \io1 1. Elimelec e-gwenadmala Moab-yargi maigusmalad (1:1-5). \io1 2. Noemí, e-bala-Rutʼbogwa, gannar Belén-neggweburse nonikid (1:6-22). \io1 3. Rut, Booz-nainugi-gudiid (2:1-23). \io1 4. Booz, Rut-nikubi gualid (3:1-18). \io1 5. Booz, Rut-nikunonikid (4:1-17). \io1 6. David-e-dadgan (4:18-22). \ip Be itogua. \c 1 \ms1 1. ELIMELEC E-GWENADMALA MOAB-YARGI MAIGUSMALAD \mr (1:1-5) \s1 Noemí gudii-gusad-igar \p \v 1 Deunni, igar-nabomalad-dummagan Israel-yar-semamaid-ibagangi, ukud-dummad Judá-yargi nagunonikid. Agala, dule-gwensak Judá-yargined Belén-neggweburgined, na e-ome, degi, e-masmala-warbogwadmala Moab-yarse nadegusmalad. \v 2 A-dule, Elimelec nugad. E-omedi, Noemí. E-machi-wargwen Mahlón-nugad, baiddi Quelión-nugmogad. A-dulemar, Efrata-dulemalad, Belén-neggweburginmaladid. A-neggwebur Judá-yargi-siid. Wemar, Moab-yarse modapmargua, agi megidapmalad. \p \v 3 Agi, Noemí-e-sui-Elimelec burgwenonikid. Geb Noemí e-sui-sorba na e-masmala-warbogwadmala wargwen besmalad. \v 4 We-masmala-ebogwad Moabʼgined ome-nikunonimalad. Gwensak, Orfaʼye-nugad, baiddi Rut-nugmogad. Geb Mahlón, degi, Quelión birgambe (10) ome-nika-gudii gusmalad. Agi, burgwenonimarmogad. \v 5 Degisoggu, Noemí na e-bendaked-sate gunonisunnad, ei-sui burgwis, degi, ei-masmala burgwisbar. \ms1 2. NOEMÍ, E-BALA-RUTʼBOGWA, GANNAR BELÉN-NEGGWEBURSE NONIKID \mr (1:6-22) \p \v 6 Degine, Noemí wisgunonikid, Bab-Jehová e-dulemargi nued binsanoniye, ukud-dummad-naid bergusye, Bab-Jehová mas-bukib ukdeeye. Geb degidbali, Noemí e-balamarmala, Moab-yargi-mai armarsunnad. \v 7 Degisoggu, Noemí, degi, e-balamarmala Moab-yargi-e-neggi noargusmalad. Na e-warbaa Judá-yarse nagab nadegusmalad. \p \v 8 Geb degine, Noemí igarba-nadapgua, e-balamarga sogded: \p —¡Na bemar gannar be-nangan-negse namalo! Ar igi bemar dule-burgwismalad na be wiledaksamala, degine, igi be wile an-daksamarmoga, bitigi deyob Bab-Dummad wile-bemar-dakmogana gadin. \v 9 Bitigi Bab-Jehová gannar-sui-nikuega bemar-imaksana gadin, adi, bemar neguya-nuedgi wergudii-gumalagar. \p Geb degine, Noemí, na-e-balamar-wagar usad, adi, sogegar, degimaloye. Geb agi, e-balamar bela-bela bodmalad. \v 10 Degine, geb Noemíʼga sogdemalad: \p —Anmar beba be-dulemarse namarmogoed. \p \v 11 Noemí gannar amarga sogded: \p —Na be-negse be namala. ¿Ar ibiga be anba namalosunna? ¿Ar ande gannar mimmigan-nikubalosi, be-suimarga gumalagar? Ar geg deyob gued. \v 12 Bunamala, gannar be namala. An seredgus, an sui-bar-nikuosulid. Ar amba an bemarga sogdibe: ‘An emi-mutikidba sui-nikuoye, an mimmigan-nikubaloye,’ \v 13 ¿ar bemarde, we-masmala-dunguedse abitomalosi? ¿Ar amar-ular, bemarde suisuli gudii gumalosi? Suli, geg bemar deyob gudii gumalad. Ar an bur bule bemarba nunmaked itonaid, ar Bab-Jehová bela-bela angi yolenaid. \p \v 14 Degine, e-balagan gannar bela-bela bodmarbalid. Geb Orfa e-saka-wagar napi-usad, adi, ega sogegar, degimaloye. Rutʼdi e-sakagi-bangubisulidba besad. \v 15 Agi, Noemí Rutʼga sogded: \p —Be-aisu-omega-gusadba be namoga, ar edi e-dulemarse naded, e-bab-dummaganmarse naded. Eba be namoga.\fig Rut, Noemí-walik besad, Orfaʼdi, e-negse nade gusad. (Rut 1:14) |src="CO00956B.TIF" size="col" ref="Rut 1:15" \fig* \p \v 16 Rut ega sogded: \q1 —¡Mer be anga soge, an be-mete naye, \q2 be angi banguye! \q1 Ar bia be nadesogele, an beba naoed, \q2 ar bia be megidapoe, agi an megidapmogoed. \q1 Ar be-dulemar, an-dulemarga gumogoed. \q2 Ar be-Bab-Dummad, an-Bab-Dummadga gumogoed. \q1 \v 17 Ar bia be burgoe, agi an burgwemogoed, \q2 agi an diglemogoed. \q1 Ar unnila burgwedsega anmar na bangudmaloed. \q2 Ar degisulile, bitigi Bab-Jehová sabsur an-odurdaksunnana gadin. \p \v 18 Noemí deyob dakdegua, Rut eba nue-naye soge, agi, bar ega akar-sogsasulid. \p \v 19 Degine, geb Noemí, Rutʼbogwa nadmarsunnad, geb deyob Belén-neggweburse nonimalad. \p Belén-neggweburse nonimargua, bela dulemar-aginmalad geger dakdemalad, geb sogdemalad: \p —¿Wede, Noemíʼsursi? \p \v 20 Geb Noemí amar-abin sogded: \p —Mer bar Noemíʼye be an-bimalo, ar Bab-Dummad-Bela-Gangued-Nikad nunmaked-dummad anga uksasoggu, a-ular, be an-bimarsunno, Maraʼye. \q1 \v 21 An bela-ibmar-nika nadegusanad. \q2 Emisgindi, aka Bab-Jehová, ibmar-sate gannar an-obirisad. \q1 Ar Bab-Jehová-sogedba-gusad, \q2 degisoggu, ¿ibiga Noemíʼye anse bar gormalosunna? \q1 Ar emisgindi, Bab-Jehová sabsur an-odurdaksad. \q2 Ar Bab-Dummad-Bela-Gangued-Nikad boni-dummad angi barminonikid. \p \v 22 Deyob Noemí, e-bala-Rutʼmala Moab-akale, Belén-neggweburse nonimalad. Deunni, orosgisaar-dakleged-cebada gebe-weleded, a-ibagangi nonimalad. \c 2 \ms1 3. RUT, BOOZ-NAINUGI-GUDIID \mr (2:1-23) \s1 Rut, Booz-mag-dake gunonikid \p \v 1 Noemí-e-sui-Elimelec-e-gwenad Boozʼye nugad. Boozʼde dule-nug-nikadid, degi, dule-ibmar-ibedid. \p \v 2 Ibagwengi, Rut-Moabʼgined, Noemíʼga sogded: \p —An bese wilesagwa egisdo, sapurba naega wis be an-imaksana gadindo. Abakar nabir wile an-dakarmalale, dulemar-orosgisaar-dakleged-cebada-wenanaid-sorba sar-sargwen-bapatemamaid an weenaega. \p Geb Noemí ega sogded: \p —Eye. Bunagwa, be nae. \p \v 3 Rut nadsundo. Geb nainuse modapgua, dulemar-cebada-wenanaid-sorba weenai gussundo. A-nainu dakleardo, Boozʼgadi. Boozʼde Elimelec-e-gwenadid. \p \v 4 Agi, geb Booz, Belén-neggwebur-akar dule-ega-arbamaladse nonikid. Geb Booz dule-ega-arbamaladga sogded: \p —Bab-Jehová beba gudimalana gadin. \p Geb dule-ega-arbamalad sogdemarmogad: \p —Bab-Jehová be-bendakmogana gadin. \p \v 5 Booz, ega-arbamalad-dummadse, Rut-egichided: \p —¿We, doa-bunagwa? \p \v 6 Arbamalad-dummad abin-sogded: \p —We-bunagwa, Moabʼginedid, Noemíʼba Moab-akar danikid. \v 7 We-bunagwa wilesagwa wegii anga sogsagusad: ‘An bese wilesagwa egisye, wis be cebada-sar-sargwen-babatismamaid-weega an-imakena gadinye, be-sordamar-sorba an weenai guegarye.’ Geb agi arbadsundo. Emide, bunagwa wakdar-akar gunaid, neg-bipise unnila iche obunno danikid. \p \v 8 Geb Booz Rutʼga sogded: \p —Bunagwa, nue an-itogo: An bega sogo, mer dule-baid-nainuse cebada-sar-sargwen-babatismamaid weenao. Mer bangubalo. Wegi anga-omegan-arbamalad-walik be gunai guo. Melle eba be beo. \v 9 Anga-machergan-arbamalad cebada-wenanaidba, nue be atako. Omeganba be namogo. Emisgindi, anga-arbamaladga an sogsad: ‘Mer we-bunagwase gole-gole damaloye.’ Uku-uku be itoalile, dii bormomargi-siidse be gobnao, anga-arbamalad-siisadse. \p \v 10 Geb Rut Booz-abin napase wagar dulluu imaksagua, ega sogded: \p —¿Ibiga angi be nued-gusa? An weginedsulin-inigwele, nued be an-daksad. \p \v 11 Booz Rut-abin sogded: \p —An wisgusad, be-sui-burgwisad-sorba, igi be-saka-Noemíʼgi be nued gusa. Deginbali, be-babganse bar be nadsurbalid, be-yar-gwalulesadse. Aka be dulemar-gwapidse nonikid, gwen be dulemar-dakdisulidse. \v 12 Bab-Jehová bega ibmar-buged ukena gadin. We-ibmar Israel-e-Bab-Dummad-Jehová-nuggine be abingaoed. A-Bab-Dummadgi be bendakleged amis gusad. \p \v 13 Geb Rut, Boozʼga sogded: \p —Dummad, amba be nued an-dakdii-guena gadin. An be-maisur-inigwele, be-sabgued nue be anse oyosad. Be weligwar an-imaked, nue-ulubse be an-ebusdo. \p \v 14 Masgulleged-wachi-mosgu, Booz Rutʼse gochad, ega sogded: \p —Wegi be sige. Madu be sue. Vino-gagbidgi be madu owardikue. \p Degi, Rut arbamalad-walik sigwisgua, Booz ega cebada-yoaled uksad. Degi, nue-immelesgu, mas amba obichad. \v 15 Degi Rut, orosgisaar-dakleged-cebada gannar weenadbalid. Geb agi, Booz dule-ega-arbamaladga sogded: \p —Rut, cebada-duk-dukgwenad-abargi cebada-weenaimogale, mer obingegsamalo. \v 16 Bemar bular-bular-wenanaid wis egwanmai-egwanmai samalo, adi, Rut bemar-sorba bur bule weegarmo. Mer ega akar-sogmalo. \p \v 17 Rut, neg-nue-sedosadse orosgisaar-dakleged-cebada weenai gusad. Geb e-uka misbalid. Nibir-durbo-gakabake (44) ega gusad. \v 18 Geb Rut neggweburse nadgu, cebada sesad. Geb Noemí, e-bala cebada-senonikid bela daksad. Geb Rut cebada-mas-guchagu, e-sakaga gwabgusad uksad. \p \v 19 Geb e-saka ega sogded: \p —¿Be bia arbaapi? ¿Bia cebada ichesur be wesa? Bab-Dummad a-dule-bendakena gadin, dule-begi-nued-binsasad. \p Rut e-sakaga bela sogsad, doa-nainugi arbasa. Ega sogded: \p —Emi-ibagi, dule-e-nainugi-an-arbasad, Boozʼye nugad. \p \v 20 Geb Noemí e-balaga sogded: \p —Bab-Jehová a-dule-bendakena gadin. Bab-Jehová wile emi-ibagi anmar-dulamalad-daksad. Bab anmar-idu-dule-burgwismalad amba deyob daksabalid. Emisgindi, we-dule anmar-gwenad-bur-walikagwadid. Aga anmar-bendakoye igar-maid. \p \v 21 Degi, Rut-Moabʼgined, Noemíʼga sogded: \p —Anga sogsabardo: ‘Anga-arbamaladba be arbadii guoye, orosgisaar-dakleged-cebada-weleged berguedseye.’ \p \v 22 Noemí, e-bala-abin sogded: \p —Bunagwa, bur-nued an dakdo, be bunamala-Boozʼga-arbamaladba beed, mer dule-baid-e-nainuse be naega, adi, melle be naibi-itogega. \p \v 23 Rut, Boozʼga-arbamaladba alamaknai gussundo, cebada-weleged, degi, orosgi-dakleged-trigo-weleged bergusadse. Degii e-saka-ebo na gudii-gudsunnad. \c 3 \ms1 4. BOOZ, RUT-NIKUBI GUALID \mr (3:1-18) \s1 Booz Rutʼbogwa na nikumalaga ebo-igar amiarmalad \p \v 1 Ibagwengi, Noemí, Rutʼga sogded: \p —Bunagwa, an bega sui-amiergeboed, adi, neguyagi be nued gudii-guegar. \v 2 We-Boozʼye-nugadga omegan-arbamalad-abargi be arbanai-gusadi, a-dule, anmar-gwenadid. Emide Booz, we-mutikidba cebada-omukuleged-negse naoed, cebada-egwanaegar. \v 3 Degisoggu, an bega soged: Be nue obo, be-san-wawadik be sao, be-mor-bur-nued be yoo. Geb cebada-omukuleged-neg-siidse be nao. Degi-inigwele, mer Booz-be-daked be imako. Yoo gobed-obeloged-iduar, degi, masgunned-obeloged-iduar, be-dakega be imakosulid. \v 4 Booz-gabsokalir, nue be dako, bia megoe. Degine, geb be asik nao, e-nag-atualed be egao, e-dukuba be megoed. Degine, geb e-sunnad bega sogoed, ibu be imakergeboe. \p \v 5 Rut, Noemí-abin sogded: \p —Be-anga-ibmar-sogsad, bela an imakoed. \p \v 6 Geb agi Rut, sapurba cebada-omukuleged-neg-siidse nadegusad. E-saka-ega-bela-ibmar-sogsad imaksad. \p \v 7 Booz gobsagua, degi, mas-guchabargua, yeer-itonaded. Degine, geb cebada-bukwad-daksik gabnaded. A-sorba, Rut Booz-maidsik binnasdikii danigusad. Degi, Rut Booz-e-nag-atualed egasad, geb e-nag-dukuba megisad. \v 8 Neg-gabigwengusgua, Booz ataas-naded. Aibitegua, ome e-nag-dukusik-mai dakalid. \v 9 Geb Booz ese egisded: \p —¿Be doa? \p Rut abin-sogded: \p —Ani, an Rut, be-maiga-gudiidi. Be an-gwenad-walikagwad-gusoggu, be an-bendakergebed. A-ulale, be an-nikued an be-abedo. \p \v 10 Booz, Rutʼga sogded: \p —Bunagwa, Bab-Jehová be-bendakena gadin. Be we-ibmar-imaksadi, be ibmar-iduar-imaksadba bur bule nued be imaksad. Ar be-suiga guega dule-sapingwagwad be amiapi-wilubbinad, dule-mani-ibeddibe, igi mani-suliddibe. Emide, be deyob imaksasulid. \v 11 Degisoggu, bunagwa, mer be dobguo. Be-sogedba an imakoed. Ar dulemar-an-neggweburginmalad bela be-wismalad, be ome-innikigwadid. \v 12 Ar an be-gwenad-walikagwad-guendo nabir-be-bendakegar, degi-inigwele, dule-baid anba-bur bule-walikagwad gudibalid. \v 13 Emi-mutik be wegi gabgwelo. Neg-oibosar, gwenad-anba-bur-walikagwad be-bendakye-sogele, ar deyob guodo. Ar degisulile, Bab-Jehová-asabin ise-sogar an bega soged, ani, an igar-maidba be-bendakoed. Emisgindi, wegi be gabgwersunno, neg-oibogedse. \p \v 14 Rut a-mutiki Booz-nag-duksik gabidsunnad. Geb bolegoedbali, amba negsichi-sichigwadgi, dulemar-ataked-idu, Rut gwisgusad. Ar ade, Booz sogsa gusad: “Dulemar wisguosulid, cebada-omukuleged-negse ome-gwensak-arbid.” \v 15 Degi, Booz Rutʼga sogded: \p —Mor-dummad be unge. \p Rut mor-dummad nue-nallaa gasgua, Booz ega cebada nibir-dulabo-gakambe (50) urbisad. Geb Booz Rut-yargangi cebada-nasiksad. Agi Rut, neggweburse mor-dummadgi dukwaa cebada-sealid. \p \v 16 Rut e-saka-negse nonigua, e-saka ese egichialid: \p —Bunagwa, degite, ¿igi be gude? \p Rut e-sakaga bela sogsad, igi e-gwenad-walikagwad-Booz ega ibmar imaksa. \v 17 Geb a-ukinbali, Rut sogdebalid: \p —Anga cebada nibir-dulabo-gakambe (50) uksabalid. Ar anga sogsad: ‘Be-saka-negse mer ibmar-sedsuli gannar aibiroye.’ \p \v 18 Geb Noemí, Rutʼga sogded: \p —Bunagwa, be abitogwelo, igi neg-gudodibe. Ar ade, Booz belagwa gudiosulid, igar-nudakedse indakoed. \c 4 \ms1 5. BOOZ, RUT-NIKUNONIKID \mr (4:1-17) \s1 Booz Rut-nikusad \p \v 1 Degidgine, geb Booz neggwebur-yawagakse signonikid. Booz agi-sii, e-gwenad-bur-walikagwad-obarisad-nadapi dakalid. Geb ese gochad, ega sogded: \p —Mesad, dage. Wegi be siggwer. \p Geb e-mesad ese nonikid, agi signonikid. \p \v 2 Degine, Booz, dador-neggweburginmalad-warambese (10) yog-gollar imaksad, ega sogded: \p —Wegi be sigmargwer. \p Geb wemar sigismarmogad. \v 3 Agi Booz e-gwenad-walikagwadga sogded: \p —Noemí Moab-yargi-mai-nonikidi, anmar-gwenad-Elimelec-nainuga-gusad uksokalid. \v 4 An binsasdo, an bega sogoye, abakale be nainu bakbiele. Ar degiile, we-dulemar-be-dakbukwad-wagab, degine, girmar-dummagan-bukwad-wagab be bakodo. Ar be bakbisulile, anga be sogo, an wisguegar. Ar be gwenad-Elimelec-bur-walikagwadsoggu, igar-maidba nainu be bakergebed. Geb be-sorbali, ani, an danimogad, nabir-nainu-baked. \p Geb e-gwenad-walikagwad sogded: \p —An bakoe. \p \v 5 Degi, Booz ega sogdebalid: \p —Ar Noemíʼse be nainu-bakyesogele, Rut Moabʼgined, e-ibe-sui-burgwisad be nikubalirgebed, adi, e-sui-burgwisad-e-nug mer berguegar, degine, e-nainumar amba a-nuggi naigubaligar. \p \v 6 Gwenad-walikagwad degi-itosgua, Boozʼga sogded: \p —Degiirdi, an nainu bar bakosuli. Ar an baksale, an ibmar-nikad ani oichogo-itole. Be, bur be bake, an bega urmaksundo. Andi geg gued. \p \v 7 A-ibagangine, Israel-yargi gusgu igar-maid, dule-wargwen e-mesad-nainu-bakegala, igi dule-baidbo igar mesbiele, dule-wargwenad, na e-nag-uka dule-baidga ukoye, igar-maidba. Deyobi na igar-mesismalad magar-daklenonikoed. \v 8 Degisoggu, Booz-e-gwenad Boozʼga sogdesundo: \p —Be, be nainu-baksunna. \p Geb e-gwenad Boozʼga nag-uka uksasunnad. \p \v 9 Degi, Booz dadormar-e-ambe (10) bukwadga, degi, dulemar-baigan-bukwadga sogded: \p —Bemar-bergwable-bukwad an-barsogega-gumarsunno. An Noemíʼse bela Elimelec-e-nainuga-gusad, Quelión-e-nainuga gusad, deginbali, Mahlón-e-nainuga gusad baksunnoed. \v 10 Deginbali, bemar an-barsogega-gumalad, Rut Moabʼgined, Mahlón-e-omega gusad an nikubaloed, adi, e-sui-burgwisad-e-nug, mer elilegegar, degine, e-nainumar mer e-gwenadgan-abargi, degi, neggweburgi yogguegar. Bemar we-igar-sogega gumarsunnad. \p \v 11 Bela dadormar-e-ambegid (10), degi, dulemar-bukwamalad gotemalad: \p —Eye, anmar be-dakbukwamalad. \pi1 ”Bitigi Bab-Jehová, we-ome-Rut be-neggi-gwisguoedi, Raquelʼyob, degi, Leaʼyob imaksamogana gadin. Ar we-omegangi Israel-dulemar danimalad. \pi1 ”Be Efrata-dulemar-abargi dule-dummadga guena gadin, degi, Belén-neggweburgi dule-nug-nikadga gubalina gadin. \pi1 \v 12 ”Bitigi be we-ome-nikusadbali, Bab-Jehová, bega mimmigan-bukidar-ukena gadin, igi Fares Judá-machi na e-nan-Tamarʼga wagan-nikusa.” \p Judá Tamarʼga Fares-baksad. \p \v 13 Deyobi, geb Booz, Rut-nikunonisunnad. Geb Booz na e-ome-Rutʼse gochagua, Bab-Jehová-sogedba Rut gurgin-nikunonikid. Geb Rut machigwa nikunonikid. \p \v 14 Mimmi-gwalulesad-nukad Noemíʼga omegan sognanai-guarmalad: “Bab-Jehová-e-nug-dummarba-gusun, ar emi-ibagi wagwa bega uksad, adi, be-bendakdii guegar. Be-wagwa Israel-yargi nug-dummarba-nika megnonikoed. \v 15 We-mimmi weligwar-gudii be-imakoed, deginbali, be-sered-ugakgi be-bendakdii gubaloed, ar be-bala bela-bela-be-sabgued machi-nikusad. We-balade masmala-gugle (7) nikuedba bur bule bega ibnuedga gued.” \p \v 16 Degine, Noemí, goe-machi-susad, geb, na e-nukugi mesnonisunnad. Deyobi, muu-Noemí na e-wagwa-akwedii gualid. \v 17 Neg-dikarba-mamaid mimmi-dakarmargua, sogdemalad: “¡Noemíʼga goe-machi gwalulesye!” \p Geb a-dulemar mimmi-onuggusmalad, Obedʼye. We-Obed, Isaí-e-babad, degi, Isaí David-e-babad. \ms1 6. DAVID-E-DADGAN \mr (4:18-22) \p \v 18 Wemar, Fares-e-waganad: \q2 Fares, Hezrón-e-babad. \q2 \v 19 Hezrón, Ram-e-babad. \q2 Ram, Aminadab-e-babad. \q2 \v 20 Aminadab, Naasón-e-babad. \q2 Naasón, Salmón-e-babad. \q2 \v 21 Salmón, Booz-e-babad. \q2 Booz, Obed-e-babad. \q2 \v 22 Obed, Isaí-e-babad. \q2 Isaí, David-e-babad.