\id JHN - Kuna, San Blas - Bible -Panama 2014 (DBL -2014) \h Juan \toc1 Juan-Gayaburba-Nued \toc2 Juan \toc3 Jn \mt1 JUAN-GAYABURBA-NUED \mt2 JUAN \imt2 GEBE-SOGLENAID \imt1 Garda-nug \ip Juan, we-garda narmaksad. Juanʼde, Jesús-sapingan-warambe-gakabogwad-wargwenad gued. We-Juanʼde, Zebedeo-machid, Jacobo-e-urbad. Juan, Jesús-sapingana-warbaagwad-wargwenad-bur-Jesús-walikaa gudigusad-duled. \ip Juan we-garda-baigan narmaksabalid: Burbar-Oyolesad-Garda (Apocalipsis), degine, 1 Juan, 2 Juan, 3 Juan. Binsamardo, we-gardamar birga 60ʼgi narmakles-insaye, igi, 90ʼgindibeye. \is1 Juan-Gayaburba-Nued-Gardagi weyob sunmaklenaid \ip Juan e-ibyagwar ibmar-daksadba, degine, e-uayagwar ibmar-itosadba we-garda narmaksad, adi, dulemarga oyogegar, we-Jesúsʼde, Bab-Dummad-Machi-sunnadye. Juan anmarga sogsabardo, Jesús dulemar-isgued-bennukegala nakrusgi burgwisye. Degine, nakrusgi-burgwisad-sorba, ibapaagine gannar durgusbarye. \ip We-gardagine, weyob ilemakar sunmaklenaid: \io1 1. Jesús Bab-Machi-gued, degi, dule-gubalid (1:1-18). \io1 2. Jesús, dulemar-abargi arbaed-imaksad (1:19–12:50). \io2 2a. Diigi-dule-oged-Juan (1:19-34). \io2 2b. Jesús gebe-e-arbaed-imakded (1:35–3:36). \io2 2c. Jesús-Dule-Wargwen-Barmiledagoye-soglesad magar-daklenonikid (4:1–6:71). \io2 2d. Jesús gwallu-meegwad-gued, degi, burba-dulad gubalid (7:1–12:50). \io1 3. Jesús-wilesad, e-burgwisad, degi, e-gannar durgusad (13:1–21:23). \io2 3a. Jesús e-sapinganbo napi-masguchad, degi, igar-binid mesisad (13:1-36). \io2 3b. Jesús e-sapinganbo napi-sunmaksad (14:1–16:31). \io2 3c. Jesús, e-sapinganga Bab-Dummadse gochad (17:1-26). \io2 3d. Jesús-galesad, ega-igar-itolesad, oburgwilesad, degi, diglesad (18:1–19:42). \io2 3e. Jesús-durgusad (20:1-31). \io2 3f. Jesús, Galileaʼgi e-sapingan-abingusad (21:1-23). \io1 4. Napi-soglenaid (21:24-25). \ip Be itogua. \c 1 \ms1 1. JESÚS BAB-MACHI-GUED, DEGI, DULE-GUBALID \mr (1:1-18) \s1 Gayaburba anmaryobi sanale nonikid \q1 \v 1 Gebe-negasailaunni bato Gayaburba gudiid. \q2 We-Gayaburba, Bab-Dummadba gudiid, \q2 degi, we-Gayaburba, Bab-Dummad gued. \q1 \v 2 We-Gayaburba, gebe-negasailaunni bato Bab-Dummadba gudiid. \q2 \v 3 We-Gayaburbaba bela ibmar obinnilesad. \q2 We-Gayaburba-imaksasuli, ibmar-obinnilesad gwen ambikussulid. \q1 \v 4 We-Gayaburbagi san-burba-dulad maid. \q2 We-san-burba-dulad, dulemarga gwallu-meegwadga gued. \q1 \v 5 Gwallu-meegwad, negsichid-mee imaked, \q2 degine, negsichid gege gwallu-meegwadgi obined. \p \v 6 Bab-Dummad, dule-wargwen barmiargusad. We-dule, Juanʼye nugad. \v 7 We-dule, gwallu-meegwad-barsogega nonikid, adi, bela dulemar a-gwallu-meegwad mer bengumalagar. \v 8 We-dule-Juanʼye-nugadi, gwallu-meegwadsulid. We-dule, unnila gwallu-meegwad-barsogegala nonikid. \v 9 We-gwallu-meegwad we-napnegse-danikidi, napiragwadid. We-gwallu-meegwad bela dulemarga neg-mee imaked. \p \v 10 We-gwallu-meegwad we-napneggi gudigusad. Ar we-napneg a-sogedba nagus-inigwele, degite, dulemar-we-napneggi-bukmalad akudaksamalad. \v 11 We-gwallu-meegwad e-dulemarse nonikinad, e-dulemar gwen abingassurmalad. \p \v 12 Ar bela dulemar we-Gayaburba-abingasmaladdi, e-nuggi-bengussurmaladba, amarga Bab-Dummad-e-mimmiganga-guega igar-uknonikid. \v 13 We-dulemala, Bab-Dummad-Burba-Isligwaledba gwalulenonimalad. Dulemar-sogedba gwalulessurmalad, dulemar-igarginsulid, dulemar-binsaedginsurbalid. Wemar Bab-Dummad-sogedba Bab-Burba-Isligwaledgi gwalulenonimalad. \p \v 14 We-Gayaburba, anmaryobi sanale san-nika gunonimogad, degine, anmar-abargi sanale gudigusmogad. Anmar e-gangued-yeerdakleged daksamalad. Unnila Bab-Machi-Wargwenna-Gued-e-gangued-yeerdakleged anmar daksamalad. We-dule, nue-dulemar-sabe nanadii gusad. Degine, igar-napiragwadgi nanadii gusbalid. \p \v 15 Diigi-dule-oged-Juan a-dulegi sunmaksagusad, sogdegusad, deun binnasur gotegusgu: \p “An a-dulegi bemarga sunmaksa gusmalad: ‘Dule-wargwen an-sorba-danikoedi, a, an-iduedid, ar a-inse an-idu gudiguad.’ ” \p \v 16 Ar a-dule, bela-bela anmargi nued binsamaisoggu, belagwapa ibmar-nikadba ibmar-nuegan anmarga ukmaiguad. \v 17 Ar Bab-Dummad Moisésʼba dulemarga igar mesisad, dulemar igi nanaergebe. Ar Bab-Dummad na e-nue-sabeddi, degi, e-igar-napiragwaddi, Jesucristoʼba anmarga uknonikid. \v 18 Dule gwen Bab-Dummad dakdisulid. Unnila Bab-Dummad-Machi-Wargwennagwad, e-Babba-mesa-gudiid, a, anmarga Bab-Dummad-osanalononikid. \ms1 2. JESÚS, DULEMAR-ABARGI ARBAED-IMAKSAD \mr (1:19–12:50) \ms2 2a. Diigi-dule-oged-Juan \mr (1:19-34) \s1 Diigi-dule-oged-Juan ede Cristoʼsurye sogsad \r (Mateo 3:1-12; Marcos 1:1-8; Lucas 3:1-9, 15-17) \p \v 19 Diigi-dule-oged-Juan weyobi Jesúsʼgi sunmaksagusgu, weyob gusdo. Deunni, Judíoʼmar-dummagan Jerusalén-akar dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad, degi, a-bendakmalad-Levitaʼmar barmiargusad, Juanʼse-egismalaga: \p —¿Be doa-dulesunna? \p \v 20 Juan gwen yapa-soge gussulid. Innikigwadba sogsad: \p —Ani an Cristoʼsulid. \p \v 21 Degi, gannar Juanʼse egichidmarbalid: \p —Degite, ¿be doa-dulesunna? ¿Be Elías? \p Juan, abin-imaksad: \p —Suli, an a-dulesurbali. \p Juanʼga sogdemarbarsunnad: \p —Degite, ¿be Bab-Dummad-gayaburba-barsoged anmar edarbediiddi? \p Juan, abin-imakdebalid: \p —Suli, an a-dulesuli. \p \v 22 Degi ega sogdemarsunnad: \p —Degite, ¿be doa-dulesunna? Ar anmar dule-anmar-barmialidga sogergebed, be doa-dule. Degite, ¿doa-duleye na be sogsunna? \p \v 23 Juan, abin-sogdegusad: \p —Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Isaías sogsa gusad: \q1 ‘Dule-wargwen nega-dulesulidganba binnasur sunmaknonikoed, dulemarga sognonikoed: \q2 Dule-Dummad-idu igar mayemar, \q2 igar swilidik mesmar.’ \qr Isaías 40:3 \q3 Ani an a-duledo. \p \v 24 Dulemar-Juanʼse-barmilear-gusadi, Fariseo-sapingan gumalad. \v 25 Amar Juanʼse egichiarmalad, ega sogdemalad: \p —Ar bede Cristo-sulidde, degi, Elías-surbalidde, degine, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-anmar-edarbediid-surbalidde. Ar degite, ¿ibiga be Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar imakdisunna? \p \v 26 Juan, amar-abin-imakdegu, sogded: \p —Andi Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar-imakedi, unnila diigi dule-ogdiid. Ar bemar-abargi dule-wargwen-gudiiddi aku be dakmalad. \v 27 A-dule an-sorba-danikidi, we an-iduedid. Ar anba bur dule-dummadsoggu, e-sapat-dubse-bakar geg an ei esiked. \p \v 28 We-degigusadi, Betania-neg-nugadgi, Jordán-diwar-obakar, bia Juan Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar-imaknai, agi deyob gusdo. \s1 Jesús, Bab-Dummad-Sibad-Wawaad-E-Mimmid \p \v 29 A-banedgine, Juan, Jesús-ese-dani-dakargua, sogded: \p “Be dakmalana, we-dule, Bab-Dummad-Sibad-Wawaad-E-Mimmid, bela dulemarga we-napneggi isgued-osulogedid. \v 30 We-dulenik an sogsagusad: ‘Dule-wargwen an-sorba danikid, a-dule an-iduedid, ar ade, a-inse an-idu gudiguad.’ \v 31 Aku a-dule an dakmoganad. A-ulale, Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar an imaknonikid. Adi, Israel-dulemar Bab-Dummad-epenne-barmidagoye-sogsad-dule magar dakmalagar.” \p \v 32 Juan, Jesúsʼnik sogsagusbalid: \p “Nibneg-akar Bab-Dummad-Burba-Isligwaled nuuyobi aidedani, an daksad. Degi, a-dulegi signoni an daksad. \v 33 An a-dule akudakmoganad. Ar Bab-Dummad E-diigi-ogleged-igar-imakega-an-barmialidi, anga sogsad: ‘Dule-wargwengi Bab-Dummad-Burba-Isligwaled nuuyob-aidedani, degi, egi signoni, be daksale, we-dule, Bab-Dummad-Burba-Isligwaledgi dulemar-ogoed-duledo.’ \v 34 We deyob an daksad. Degisoggu, an sogdo, we-dule, nue-Bab-Dummad-Machi-sunnadye.” \ms2 2b. Jesús gebe-e-arbaed-imakded \mr (1:35–3:36) \s1 Gebe Jesúsʼba-nagusmalad \p \v 35 A-banedgine, Diigi-dule-oged-Juan, degine, e-sapingan-warbogwadmala iduar-gudigusadgi gannar gudiid. \v 36 Deunni dakalid, Jesús e-walik gudii. Geb Juan sogded: \p —Be dakmalana, we-dule, Bab-Dummad-Sibad-Wawaad-E-Mimmid. \p \v 37 Juan-e-sapingan-warbogwad degi-soge-itosgu, Jesúsʼba nadegusmalad. \v 38 Jesús sorba-atakdegu, dule-warbogwad eba-dani-dakargu, amarga sogded: \p —¿Ibu be amimala? \p Amar, abin-sogdemalad: \p —Rabí, ¿bia be mai? \p (Rabí sogleged, odurdaked-sailaye). \p \v 39 Jesús amarga sogded: \p —Be dagmar. Degi, be dakmaloed bia an mai. \p Amar Jesúsʼba nadegusmalad, degi, daksamalad bia Jesús mai. A-ibagi Jesús-walik osedosmalad, ar ade, bato sedosad. \p \v 40 Dule-warbogwad Juan-sunmak-itosgu Jesúsʼba nadegusmaladi, wargwenadi Andrésʼye-nugad, Simón-Pedro-e-urbad. \v 41 Andrésʼde, e-ia-Simón-inse aminaded. Simón-amisgu, ega sogded: \p —Anmar Mesías-amisad. \p (Mesías sogleged, Cristoʼye). \p \v 42 Geb degi, Andrés, Jesúsʼse e-ia-Simón-senonikid. Jesús, Simón-nuu-dakdegu, ega sogded: \p —Be, Simón Jonás-machi, emigindi, Cefasʼye be nugguoed. \p (A sogleged, Pedroʼye). \s1 Jesús, Felipeʼse, degi, Natanaelʼse gochad \p \v 43 A-banedgine, Jesús Galileaʼse naesokargu, Felipe-dakalid, ega sogded: \p —Anba be dage.\fig Felipe, Natanael-aminaded, Jesús daknaegar. (Juan 1:43-51) |src="CN01664B.TIF" size="col" ref="Juan 1:43" \fig* \p \v 44 Felipe, Betsaida-neggweburginedid. Andrés, degi, Pedro, a-neggweburginmarmogadid. \p \v 45 Felipe, Natanael-aminaded. Amisgu, ega sogded: \p —Anmar dule-wargwen amisad. Igi Moisés e-Igar-Mesisadgi-narmaksagusa, degi, igi Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad narmaksagusmarmoga, yoedse dule-wargwen danikoye, a-dule anmar amisad. A-dule, Jesúsʼye-nugad, Nazaretʼginedid, José-machid. \p \v 46 Natanael, abin-sogded: \p —¿Ar Nazaret-neggweburgi sunna ibmar-nued nodasi? \p Felipe, abin-sogded: \p —Be anba dage, adi, be-sunnad be dakoed. \p \v 47 Jesús, Natanael-ese-warmakdani-dakargu, Natanaelʼgi sogded: \p —Wedi, Israel-dule-sunnadid, dule-nuedid. We-dule, e-gwagegi emar-yardaked gwen naisulid. \p \v 48 Natanael Jesúsʼga sogded: \p —¿Wede igi be an-wisi an deyobid? \p Jesús, abin-sogded: \p —Amba yoo Felipe bese goleunni, deun sapi-higuera-urba amba be sigua, bato an be-daksad. \p \v 49 Natanael Jesúsʼga sogdesunnad: \p —Rabí, be Bab-Dummad-Machid, Israel-e-Rey-sunnadid. A-ular, be an-wisid. \p \v 50 Jesús, abin-sogded: \p —¿Higuera-sapi-urba-sii an be-daksaye an bega sogsad-ulale, be an-bensuli? Weba bur bule ibmar-dummagan be dakoed. \p \v 51 Jesús sogdebar: \p —Napira an bemarga soged, emi-onodedgi bemar nibneg-argade, degi, Bab-Dummad-e-baliwiturmar Dule-Machigi nakwemai, degi, aidemai, be dakoed. \c 2 \s1 Jesús, gebe Caná-neggweburgi ibmar-dakledisulid imaksad \p \v 1 A-ibapaagwad-sorba Galilea-yargi, Caná-neggweburgi, dule-wargwen ome-nikuna gusad. Agine, Jesús-e-nan sii gusmogad. \v 2 Dule-ome-nikusokalid, Jesúsʼse, degi, e-sapinganse, a-ibase-dagmalaga ese gochamogad. \v 3 Iba-onolenaidgi emarga-vino-galadgua, Jesús-e-nan Jesúsʼga sokalid: \p —Vino emarga berguded. \p \v 4 Jesús, e-nan-abin sogded: \p —Omegwa, ¿ibiga deyob be anga soge? An-ibagan amba yoo warmaked. \p \v 5 Jesús-e-nan, neg-ibed-e-maiganga sokalid: \p —Jesús, ibi imakye bemarga sokalile, a-sogedba, bela be imakmalo. \p \v 6 Deunni, agine mete-akwa gwanergwa (6) dii-siega bukwad. We-metemar, Judíoʼmar e-iba-swilidik-gued-ibagi ebumalad. A-mete-gwagwengi sunna galón-gwadulagwen-wilubdibe (20), galón-gwadulagwen-gakambe-wilubdibe (30), dii siged. \p \v 7 Jesús maimarga sogded: \p —Bela metemargi dii enomar. \p Bela nue-ena mete-enosmarsunnad. \v 8 Geb Jesús amarga sogdebar: \p —Emigi be dii weemar, dule-iba-sailaga-gusiidse be sedmar. \p Degi ase sesmarsunnad. \v 9 Iba-sailaga-gusiid bia vino-danikid-wissuli, dii-vinoʼga-binnisad gobsad. Ar maigan-dii-wesmaladdi, wismalad, bia vino daniki. \v 10 Geb iba-sailaga-gusiid ome-nikunaidga sogded: \p —Ar bela dulemar vino-nued-inse mimidamalad. Geb bukidargus-gobmalad-sorba vino-akusaaled mimiddamalad. Ar bedi, vino-nued amba we-wachise sabosad. \p \v 11 Jesús we-ibmar-wilubgan-dakledisurmalad gebe Galilea-yargi, Caná-neggweburgi, imaksa gusad. Agi Jesús, e-gangued-yeerdaklegedi oyosad. Degine, e-sapingan Jesús-nue-bensuli gunonimarsunnad. \p \v 12 We-degigusad-sorbali, Jesús, e-nanmala, e-urbamarmala, degi, e-sapinganmala, Capernaúmʼse aided gusmalad. Agine, dogdar melu megissurmalad. \s1 Jesús, Babse-goled-neggi-ibmar-ukbukmalad onosad \r (Mateo 21:12-17; Marcos 11:15-19; Lucas 19:45-48) \p \v 13 Deunni, Judíoʼmar-iba, Oburgwilegoenad-Iba-warmakdanikidgi, Jesús Jerusalén-neggweburse nadegusad. \p \v 14 Jesús Babse-goled-negse-dogdapgu, dulemar-moli-bebe-nikad-ukmalad, sibad-wawaad-ukmalad, degi, nuu-ukmalad, bukwa dakdapid. Degine, dulemar agi-mani-ogwabukwa dakdapalid. \p \v 15 Jesús ibmar-bibyoged-dub-sobsagu, Babse-goled-neggi bela dule-ibmar-ukbukmalad onosad. Sibad-wawaadmar, moli-bebe-nikamalad, onisbalid. Deginbali, dulemar-mani-ogwabukwad-e-mani bikin midbalid. E-ibe mesemar obichabalid. \v 16 Jesús dulemar-nuu-ukbukmaladga sogded: \p —We-ibmarmar bela be seedmar. Melle an-Bab-nega ibmar-ukleged-negga be imakmar. \p \v 17 Degi, Jesús-e-sapingan ebinsadmalad, igi Bab-Dummad-gardagi narmakar nai: \q1 “An bese-goled-negbina-nue-soged-ular, \q2 egi nue-nobe an itoged.” \qr Salmo 69:9 \p \v 18 Judíoʼmar, Jesús-abin-imakdemala, ese egisdemalad: \p —Be anmarse oyogega, Bab-Dummad bega-igar-uksaye weyob be ibmar-imakega, ¿ibi-ibmar-wilubgan-dakledisulid be anmarga imakosunna? \p \v 19 Jesús, abin-imakded, amarga sogded: \p —We-Bab-Dummadse-goled-neg-siid be earmar. An ibapaagi gannar soboed. \p \v 20 Judíoʼmar geb abin-sogdemalad: \p —We-Bab-Dummadse-goled-negde, birga-dulabo-gakanergwa (46) soblenai gusad. Emide, ¿bede ibapaagi gannar sobode? Geg be sobed. \p \v 21 Ar Jesúsʼdi na e-sangi sunmaknaid, akwa-neg-sobaledgi sunmaknaisulid. \v 22 Degisoggu, Jesús-burgwisgu, gannar durgusgu, geb e-sapingan insaas-nadmalad, Jesúsʼde bato deyob sogsagusad. A-ular, Jesús-e-sapingan, Bab-Dummad-Gardagi-narmakar-naidi, degine, Jesús-ibmar-sogsadi, nue-ulubgi abingasmalad, gwen bengussurmalad. \s1 Jesús dulemar-ulubgi-binsanaid-wisidba dulemar-bengusad \p \v 23 Jesús, Oburgwilegoenad-Ibagi Jerusalénʼgi-gudigu, ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-imaksadba, bukidar Jesús-bensuli gunonimalad. \v 24 Ar Jesúsʼdi bela dulemar-daed wissoggu, dulemar-bengusad, ar wisid dulemar eba nue-naisuli. \v 25 Jesús dule-ega-ibmar-soged gwen abesulid, ar wisid dulemar ulubgi igi binsamala. \c 3 \s1 Jesús, Nicodemo-ebo sunmaksad \p \v 1 Dule-wargwen Fariseo-sorda, Nicodemoʼye-nugadi, Judíoʼmar-abargi nue-nug-nika gudigusad. \v 2 We-dulede, mutik Jesúsʼse nonikid, ega sognonikid: \p —Rabí, odurdaked-saila-dummad, anmar wisid, be anmar-odurdakegala Bab-Dummad be-barmialid. Ar Bab-Dummad we-duleba gudisulile, we-dule gege ibmar-wilubgan-dakledisurmalad imaked.\fig Mutikgi, Nicodemo, Jesúsʼbo sunmakega Jesúsʼse nonikid. (Juan 3:2) |src="CN01670B.tif" size="col" ref="Juan 3:2" \fig* \p \v 3 Jesús, Nicodemo-abin-imakded, ega sogded: \p —Napira an bega soged, dule gannar gwalulesulile, gege Bab-Dummad-e-negdakmaid daked. \p \v 4 Nicodemo Jesúsʼse egisdesunnad: \p —¿Ar igi dule-sered gannar gwalulegosunna? ¿Ar sunna gannar gwalulegega e-nan-nukugi gannar megosi? \p \v 5 Jesús, abin-sogded: \p —Napira an bega soged, ar dule diigi, degi, Bab-Dummad-Burba-Isligwaledgi gwalulesulile, gege Bab-Dummad-e-negdakmaidse doged. \v 6 Ar dule wegi-sanale gwalulesale, we, sanaledgadid. Ar dule Bab-Dummad-Burba-Isligwaledgi gwalulesardi, we, burbaledgadid. \v 7 Degisoggu, mer geg be itoge, an bega soged: Be gannar gwalulegergebye. \p \v 8 ”Burwa-goledi e-itolegedba goled, unnila, e-goledbi be itoged. Burwa-danikiddi be wissulid, degi, be wissurbalid, bia nadapbali. Deyobmodo, dule Bab-Dummad-Burba-Isligwaledgi gwalulesar.” \p \v 9 Nicodemo, Jesús-abin-sogded: \p —¿Wede, igi gusunna? \p \v 10 Jesús, Nicodemo-abin-sogded: \p —Bede Israel-dulemar-odurdakedsailadde, ¿we-igar amba be aku itode? \v 11 Napira an bega soged, anmar ibmar-wisidba sunmakmalad. Anmar ibmar-daksadba sogmalad, degi-inigwele, bemar anmar-ibmar-bega-sogedi yapa be abingamalad. \v 12 Ar ibmar-we-napnegginmaladgi an bemarga sunmaksad, degite, be benmalad. ¿Ar igi be bengussurmalarsunna an bega ibmar-nibneggined sogdemalar? Be bengusmalaled. \p \v 13 ”Dule nibnegse gwen nakwissulid, unnila, ani Dule-Machibi nibneggi-mai aidenonikid. \p \v 14 ”Ar igi Moisés nega-dulesulidganba naibe-onakwisgusa, debayobi, ani Dule-Machi, nakrusgi niba onailemogargebed. \v 15 Adi, doa-dule angi bengussulile, mer yogguega, burba-geg-bergued angi nikuegar.” \s1 Bab-Dummad dule-we-napneggi-bukwad nue-sabgusad \p \v 16 “Ar Bab-Dummad bela we-napneggi-dule-bukwad nue-sabgussoggu, E-Machi-Wargwenna-Guedi barmialid, adi, dulemar-isgued-anar burgwegar. Ar doa-dule Bab-Dummad-Machigi bensuli-gunonikile, burba-geg-bergued nikuoed, adi, mer bar degisadegu, sabsur-odurdaklesii guegar. \v 17 Ar Bab-Dummad we-napnegse na E-Machi-barmiargu, dule-we-napneggi-bukmalad-sabsur-odurdakega barmiarsulid. Na E-Machi-barmialid, adi, dule-we-napneggi-bukmalad E-Machigi abonolemalagar. \p \v 18 ”Ar doa-dule Bab-Dummad-Machigi bensulile, we-dule sabsur-odurdaklegosulid. Ar dule, Bab-Dummad-Machi-Wargwenna-Gued-e-nuggi-benerdi, bato ega sabsur-odurdakleged-igar maid. \p \v 19 ”Gwallu-meegwad we-napnegse nonikid. Degi-inigwele, dulemar bur ibmar-isgana-imakmalad-ulale, bur gwallu-meegwadba negsichid sabgusmalad. A-ular, dulemar sabsur-odurdaklegoed. \p \v 20 ”Ar bela dule-ibmar-isgana-imakmaladi, gwallu-meegwad isdar dakdamalad, gwalluse dagbisurdamalad, adi, melle e-ibmar-isgana-imakdiid neg-meegwadse osanalolegegar. \p \v 21 ”Ar dule igar-napiragwad-imakdiiddina, gwalluse nonidamalad, adi, e-ibmar-imakdiid na oyogega, ede Bab-Dummadba ibsadiiye.” \s1 Diigi-dule-oged-Juan gannar Jesúsʼgi sunmaksabalid \p \v 22 A-sorbali, Jesús e-sapinganmala Judea-yalase nadmalad. Agi undar gudii gusmalad, Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar imakdii gusad. \p \v 23 Deunni, Diigi-dule-oged-Juan Salim-neggwebur-walik, Enón-neg-nugadgi, Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar-imaknai gusmogad, ar ade, agi dii wilarbad. Dulemar Bab-Dummad-diigi-oglegega Juanʼse nonigusmalad. \v 24 Ar deunni, amba yoo Juan esgaryagi melleged. \p \v 25 Agi Juan-sapingan Judíoʼmar-ebo swilidik-gued-igargi abin-abin imakarmalad. \v 26 Juan-sapingan, e-dummad-Juanʼse nonimalad, ega sognonimalad: \p —Odurdaked-saila, dule-Jordán-diwar-obakar-beba-gudigusad, egi be nued-sunmaksad, a-dule, Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar imaknaimogad. Dule-bukidar ese duurmaknadapmalad. Degisoggu, be sordamar-sate guoed. \p \v 27 Juan, e-sapingan-abin-imakdegu, sogded: \p —Ar dule Bab-Dummad-ega-ibmar-uksulile, gege ibmar nikued. \v 28 Ar bemar-sunnad an-itosmalad, an sogsagu: ‘Ani an Cristoʼsurye, andi unnila e-idu-igar-mayega barmilearye.’ \p \v 29 ”Ar ome-nikulenaid-ibagi, dule-ome-nikunaidbi ome-nikuoed. Ar machered-e-aidi, e-dikarba-gwichid, unnila sui-e-sunmaked-itogwichid. Weligwar sui-ibmar-soggwichid itogwichid. Emigindi, an dule-ome-nikunaid-e-aiyobmogad. An nue-weligwar itomogad. \v 30 Jesús-nug bur dunguergebed, andi bur nug-bipii guergebed.” \s1 Jesús nibneggi danikid \p \v 31 Diigi-dule-oged-Juan sogdebalid: “Ar dule-nibneggi-danikidi, bela dulemargi obined. Dule-napneggineddi, unnila napnegginedid, napneggined-ibmarbi sunmaked. Ar dule-nibneggi-danikiddi, bela dulemargi obined. \p \v 32 ”We-dule-nibneggi-danikidi nibneggi-ibmar-daksadba, degi, nibneggi-ibmar-itosadba, sunmaked. Degite, dulemar a-dule gwen-itobisurmalad. \v 33 Ar dule, dule-nibneggi-danikid-sunmaked abingaele, we sognaido, Bab-Dummad-ibmar-soged, napiraye. \v 34 Ar Bab-Dummad we-dule-barmiarsoggu, a-ulale, we-dule-nibneggi-danikidi, Bab-Dummad-e-gayaburba sunmaked. Ar Bab-Dummad E-Burba ise-obinagwar uked, ise-wilubsaar uksulid. \p \v 35 ”Ar Bab-Dummad nue na e-Machi-sabsoggu, bela ibmar E-Machiga uksasunnad. \p \v 36 ”Ar doa-dule Bab-Dummad-Machigi bensuli-gunonikile, a-dule, burba-geg-bergued nikuoed. Ar dule Bab-Dummad-Machigi bengunonikirdi, burba-geg-bergued gwen nikuosulid. Aka bur Bab-Dummad-dule-sabsur-odurdaked-igar itogoed.” \c 4 \ms2 2c. Jesús-Dule-Wargwen-Barmiledagoye-soglesad magar-daklenonikid \mr (4:1–6:71) \s1 Jesús, ome-Samariaʼgined-ebo sunmaksad \p \v 1 Dummad-Jesús wisguargu, Fariseoʼmar weyob dulemar-sunmake itoye: Jesús, diigi-dule-oged-Juanʼba bur bule dulemar-Bab-Dummad-diigi-ogleged imakdiiye, degi, bur bule sapingan nikbarye. \v 2 (Ar Jesúsʼdi Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar imakdisulindo, e-sapingan imakdiinad). \p \v 3 A-ular, Jesús Judea-yargi bangudsunnad, gannar Galilea-yarse nadegusad. \p \v 4 Galileaʼse naegala, Samaria-yargi naergebed. \v 5 Jesús, Samaria-yalase, Sicar-neggweburse nonisunnad. Bia dad-Jacob e-machi-Joséʼga nainu-uksad-walik, ase nonisunnad. \v 6 Agine Jacob-dia-akwisad siid. Jesús nanasadba yegussoggu, obunnogega a-dia-dikarba sigisad. Deun, bato yorukugusad. \p \v 7 Ome-wargwen, Samariaʼgined, dii-suega a-diase nonikid. Jesús a-omega sogded: \p —Anga be dii wis-udage. \p \v 8 Ar ade, Jesús-sapingan neggweburse mas-bakega naded. \p \v 9 Judíoʼmar, degi, Samaria-dorgan na ebo geg sunmakmarsoggu, ome-Samariaʼgined, Jesús-abin sogded: \p —Ar be, Judío-duled. Andi Samariaʼginedid, ar ¿ibiga be anse dii egise? \p \v 10 Jesús, abin-imakdegu, ega sogded: \p —Ar Bab-Dummad-ibmar-uked be wisina, degine, doa-dule bega soge: ‘Anga dii gobega be udaye,’ ese be dii egisoenad, degine, e bega dii-burba-nikad ukoenad. \p \v 11 Ome, Jesús-abin sogded: \p —Dummad, ar be dii-weed sated, deginbali, dia matusurbalid, degite, ¿bia be dii-burba-nikadi onogosunna? \v 12 ¿Ar be anmar-dad-Jacobʼba bur dummadsi? Anmar-dad we-dia anmarga uksad. We-dii na gobsad, degi, e-mimmigan, e-molimar, we-dii gobsamarmogad. \p \v 13 Jesús, ome-abin sogded: \p —Ar doa-dule we-dii-gobsale, gannar uku-uku itobaloed. \v 14 Ar dii-an-ega-ukoed gobsardi, bar gannar uku-uku itogosulid. Ar dii-an-ega-ukoeddi, dii napa-urba-aryomaiyobi, burba-geg-bergued e-ulubgi nikuoed. \p \v 15 Ome, Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, melle an bar gannar uku-uku itogega, we-dii be anga udage. Adi, an melle wese gannar bar dii wedagegar. \p \v 16 Jesús, abin-sogded: \p —Be nae. Be-suise be gornae, degi, gannar be dagbalo. \p \v 17 Ome, abin-sogded: \p —An, sui sated. \p Jesús, abin-imakded: \p —Nabir be soged: ‘An, sui sateye.’ \v 18 Ar be walatargus sui ogwadanikid. Emi sui-be-nikadi be-suisurbalid. Ar nabir be-sogsad. \p \v 19 Ome, Jesús-abin sogded: \p —Dummad, an be-dakgua, be Bab-Dummad-gayaburba-barsoged an be-dakdo. \v 20 Anmar-dadgan-Samaria-dulemar, we-yargi Bab-Dummad-nug odummosmalad. Ar bemar-Judíoʼmardi soged, Bab-Dummad-nug-odummogega Jerusalénʼgi, Bab-Dummadse golergebye. \p \v 21 Jesús omega sogded: \p —Omegwa, napira an bega soged, mer be an-bengu. Ibagan dani, be Babse-golega, be Bab-nug-odummogega, be we-yarse danikosulid, degine, be Jerusalénʼse naosurbalid. \v 22 Bemar Samaria-dulemar be wissurmalad, doa-e-nug bemar odummonanai. Anmar-Judíoʼmardi wismalad, ar doa-e-nug anmar odummomala. Ar ade, dulemar-abonoleged Judíoʼmargi danikid. \v 23 Ar ibagan dani, emigindi, bato nonikid, ar dulemar-Bab-Dummad-nug-odummomalad, nue-burbar, degi, napiragwadgi Bab-Dummad-nug odummomaloed. Ar Bab-Dummad dulemar-degi-ese-goled amidimogad. \v 24 Bab-Dummad, burbaled. Ar dule-Bab-Dummadse-goledi, burbar, degi, napiragwadgi ese gormogargebed. \p \v 25 Ome, Jesúsʼga sogded: \p —An wisi, Mesías nonikoed. (Mesías sogleged, yoedse-Dule-Wargwen-Barmiledagoye-soglesad). We Cristoʼye soglebalid. A-Cristo nonikile, bela anmarga ibmar sognonikoed. \p \v 26 Jesús, ome-abin sogded: \p —Ani an a-duled, bebo-sunmaksiid. \s1 Jesús-e-sapingan gannar Jesúsʼbo ambikusmalad \p \v 27 Agi e-sapingan nonikid, amar Jesús ome-ebo-sunmaksiid, geger dakdemalad. Degi-inigwele, gwen ega sogsasurmalad: “¿Ibu omese be egichii? ¿Ibigi ome-bebo be sunmaksii?” \p \v 28 Degi, ome e-gwidu-mete neggweburse nadsunnad. Neggweburse modapgu, macherganga sogdapid: \p \v 29 —Be dagmar, dule-wargwen bela an-ibmar-imaksad-anga-sogsad, be dakdamar, ¿abakalegi we-dule Cristoʼsua? \p \v 30 Degi, dulemar neggweburgi ainiarmargu, bela Jesúsʼse nonimalad. \v 31 Degi-gunaigua, e-sapingan Jesúsʼgi wilenai gusmalad, ega sognai guarmalad: \p —Odurdaked-saila, wis mas be gungwele. \p \v 32 Jesús, abin-sogded: \p —Andi masgunned an nikad, a-masgunned bemar wissurmalad. \p \v 33 Degi, e-sapingan muchub-muchub sokarmalad: \p “Ar dule-wargwen masgunned ega senonisua.” \p \v 34 Jesús, abin-sogded: \p —Dule-an-barmialidba an ibmar-imaked, degi, an e-arbaed-obeloged, an-masgunnedid. \v 35 Ar bemarde sogsursi: Ibmar-gwag-weed-iba, amba nii-walabake napye. Andi an bemarga sogdo, nue be atakmar, nainu be dakmar. Ibmar-gwag welegega bato guagwar naid. Deyobi, dulemar abonolegega, guagwar bukwad. \p \v 36 ”Ar dule-abonolegedgi-arbaedi bennukleged. Degi, burba-geg-berguedga arbabalid. Degisoggu, dule-abonolegega, dule-gebe-Bab-gayaburba-odurdakedi, degi, dulemar-Babgadga-guega-imaked-ebo, na wergumalad. \p \v 37 ”Ar we-ibmar-sogleged nue-napira sogleged: ‘Dule-gwensak ibmar-gwag-digedid, dule-baiddi, ibmar-gwag-weedid.’ \v 38 Bemar ibmar-gwaggi-arbassurmalad-weega an bemar-barminanaid. Dule-baigan arbasmalad, bemar a-arbasadgi dogdemalad.” \s1 Samaria-dorgan Jesúsʼgi bengussurmalad \p \v 39 Bukidar Samaria-dorgan, Sicar-neggweburginmalad Jesús-bengussurmalad, ar ade, ome Jesúsʼgi sogdiid: “Bela an-ibmar-imaksad anga sogsaye.” \v 40 Degine, bukidar Jesúsʼse Samaria-dorgan duurmaknonimalad, egi wilenaigusmalad: “Anmar-walik be beeye.” Jesús amar-walik ibabo dulemar-odurdakega megissunnad. \v 41 Ome-ibmar-sogsadba, bur bule bukidar dulemar Jesús-ibmar-sogsadgi bengussurmalad. \v 42 A-ulale, omega sokarmalad: \p —Anmar-Jesúsʼgi-bensulidi unnila be anmarga ibmar sogedginsulid. Ar anmar-sunnad itosmarmogad. Anmar nue-wisid, we-dule napneggi dule-isgubukmalad-abonoged-sunnadid. We-dule, Bab-Dummad-Dule-Wargwen-Barmiledagoye sogsad-duled. \s1 Jesús dule-dummad-e-machi-uellemaid nudaksad \p \v 43 Jesús, Sicar-neggweburgi ibabo megisad-sorbali, Galileaʼse naega Samaria-yargi nodegusad. \v 44 Ar Jesús na e-sunnad sogsa gusmogad, Bab-Dummad-gayaburba-barsogedi e-neggweburgi geg e-nug odummoleye. \v 45 Jesús Galileaʼse nonigu, Galilea-dorgan nuedgi abindaksamalad, ar ade, ibase arbimarmosoggu, agi daksamalad, igi Jesús Jerusalénʼgi ibmar imaksa. \p \v 46 Degisoggu, Jesús gannar Galilea-yarse nonigu, Caná-neggweburse, bia dii vinoʼga obinnisadse, nadegusad. Deun, Capernaúm-neggweburgi dule-dummad-reyga-arbaed-e-machi uellemaid. \v 47 We-dule itoargu, Jesús, Judea-yarba-gudiid Galilea-yarse noniye, Jesúsʼse nadegusad. Jesúsʼgi wilenaigualid, adi, e-machi ega nudaknaegar. Ar ade, e-machi burgwedani maid. \v 48 Jesús, abin-sogded: \p —Ibmar-wilubgan-dakledisurmalad, degi, ibmar-gegerdaklemalad bemar daksasulina, be an-benmalanad. \p \v 49 Dule-dummad-reyga-arbaed, sogded: \p —Dummad, an-machi-burgwed-idu gwae be anba dage. \p \v 50 Jesús, abin-sogded: \p —Be nae, be-machi dula gudiid. \p Reyga-arbaed Jesús-degi-ega-sogsad gwen bengussulid. Degisoggu, e-negse nadegusad. \v 51 Negse monadapgu, e-maigan abin-noarmalad. E-dummad-abingusmargu, ega sogdemalad: \p —Be-machi bato nugusad. \p \v 52 Degi, dummad e-maiganse egichialid igi-wachigi e-machi nuguar gusye. Abin-sogdemalad: \p —Sae, wachi-irgwengi uelleged gichaye. \p \v 53 Machigwa-e-bab mag itosad, a-wachigi Jesús ega sogsa gusad, be-machi dula gudiiye. Machigwa-e-bab, degine, bela e-negginmalad, Jesúsʼgi bensuli gunonimarsunnad. \p \v 54 Jesús Judea-yargi-gudiid Galilea-yarse nonigu, we-ibmar-wilubgan-dakledisulid ilabogus Galileaʼgi imaknonido. \c 5 \s1 Betesda-dii-dikarba dule-geg-nanamaid nudaklesad \p \v 1 We-ibmar-degigusad-sorbali, Judíoʼmar-iba nagunonikid. Agi Jesús Jerusalénʼse nonikid. \v 2 Jerusalénʼgi, Sibad-Wawaadye-Yawagak-nugad-naba, dii wilasar naid. A-dii-wilasar-naidi, Hebreo-gayaba Betesdaʼye bileged. A-dii-naid-ebiris doged-imba gwaatar siid. \v 3 A-neg-doged-imbamargi bukidar bonikwamalad mamaid, ibyasurmalad, geg-nanamalad, bela-abagan-burgwarmalad, mamaid. Amar dii-sukamaked edarbe mamaimalad. \v 4 Ar ade, imbagwenar baliwitur, dii-wilasar-naid-osukamakega aidenonidaed. Ar doa-dule-inse a-dii-wilasar-naid-sukamaksad-sorba diigi-aidesale, ibi-boni-nikadibe, yog-nuguar naddaed. \v 5 Agine, dule-wargwen birga-dulagwen-gakambe-gakabaabakgus-uellemaid (38) maimogad. \v 6 Jesús a-dule meremai dakalid. Jesús wisguargu, we-dule dikasurgus boni-abgan-burgwaled-nikamaiye, a-dulega sogded: \p —¿Be nugubie? \p \v 7 Dule-abagan-burgwaled abin-sogded: \p —Dummad, dii-sukamaksad-sorba dule-diise-an-odeged sate daed. Ar an aidedogu, bato dule-baid an-iduar aidesdaed. \p \v 8 Jesús ega sogded: \p —Be gwisgu, be-egi-gabed na be sede, be nae. \p \v 9 Jesús-degisogsad-sorba, dule yog-nuguar naded, e-gabed na susa nadsunnad. A-ibagi, deun obunnoged-iba naid. \v 10 Agi Judíoʼmar dule-nugusadga sogdemalad: \p —Emi-ibagi obunnoged-iba naid. Degisoggu, be-egi-gabed be sededsulid. \p \v 11 Dule-nugusad, abin-sogded: \p —Dule-an-nudaksad, ar anga sogsad: ‘Be-egi-gabed be sedye, be naye.’ \p \v 12 Degi, dule-nugusadse egisdemarsunnad: \p —¿Ar doa bega sogsa, Be-egi-gabed be sedye, be naye? \p \v 13 Ar Jesúsʼde bato dulemar-bukidar-gunanaid-abargi banguded. Degisoggu, ar dule-nugusad, wissulid, doa ega deyob sogsa. \v 14 A-sorbali, Jesús, dule-nugusad Bab-Dummadse-goled-neggi-dakargu, ega sogded: \p —Emide be nugussoggu, mer be bar isguo. Abakalegi aka bur bule boni-dummad begi danikile. \p \v 15 Dule-nugusad nadegusad, geb Judíoʼmar-owisodapid, Jesús e-onudaksaye. \p \v 16 A-ulale, Judíoʼmar Jesús-bareginnarmarsunnad, Jesús-oburgwebi guarmalad. Ar ade, obunnoged-ibagi we-ibmarmar imakdiid. \v 17 Degi, Jesús abin-sogded: \p —An-Bab gusgu arbanaiguad, degisoggu, an arbadimosundo. \p \v 18 A-ulale, Judíoʼmar bur Jesús-oburgwebi guarmalad, ar ade, Jesús obunnoged-ibabi bisgedisulid. Ar Bab-Dummad an-Bab-sunnadye sogdibalid. Deyob sogdiidbali na Bab-Dummadbo emar imakdiid. \s1 Bab-Machi burba-geg-bergued-ukega gangued nikad \p \v 19 Geb degi, Jesús Judíoʼmarga sogded: \p —Napira an bemarga soged, Bab-Dummad-Machi wargwengi e-ibmar-imakbiedba ibmar imaksulid, unnila e-Bab-dakedba ibmar imaked. Ar bela e-Bab-ibmar-imakedi, E-Machi a-sunnaa bela ibmar imakmogad. \v 20 Ar Bab na Machi-sabsoggu, bela ibmar-imakedi E-Machiga oyoged. Ar weba bur bule ibmar-dummagan Bab ega oyogoed, adi, bemar bur bule geger dakmalagar. \v 21 Ar igi Bab dule-burgwar-maid gannar oduloge, ega san-burba-dula-gued uke, amba E-Machi deyobmodo, ar doaga san-burba-dulad ukbie, ega ukodo. \v 22 Ar emigi Bab bar dulemarga igar itogosulid. Ar ade, E-Machiga we-igargan uksad, \v 23 adi, igi E-Bab-nug ogannodamarmoga, deyobi bela dulemar E-Machi-nug ogannomogagar. Ar dule E-Machi-nug odummosulile, E-Bab-nug odummosurmogad. Ar ade, Bab na E-Machi barmialid. \p \v 24 ”Napira an bemarga soged: Ar dule an-sunmakedba daele, degi, Bab-an-barmialidgi bengusulile, a-dule burba-geg-bergued nikuodo. A-dule bar sabsur-odurdaklegosulid. Ar burgwar-gudiidgi nosad, dula gudii gunonisunnad. \v 25 Napira an bemarga soged: Ibagan danikoed, emigindi, ibagan nonisunnad. Dule-burbar-burgwar-gudimalad Bab-Dummad-Machi-e-gayaburba itononikoed. Ar dule-a-gayaburba-itomaloedi durgunonikoed. \v 26 Ar igi Bab na-dukin dula-gudigued-nika, amba deyob, na E-Machiga na-dukin dulagudigued uksamogad. \v 27 Deginbali, ar Dule-Machi-gusoggu, Bab ega dulemarga-igar-itogega igar uksabalid. \p \v 28 ”We-igar mer geger be itomar. Ar ibagan danikoed, dulemar-neg-uangi-burgwar-mamaidi, bela Bab-Dummad-Machi-e-gayaburba itomaloed. \v 29 Ar dule-ibmar-nued-imaksamaladi, burba-dulad-nikuega gannar durgunonimaloed. Ar dule-ibmar-isgana-imaksamaladdi, odurdakleged-negse-naega gannar durgunonimarmogoed.” \s1 Jesús, Bab-Dummad-Machi-sunnadid \p \v 30 Jesús Judíoʼmarga sogdebalid: “Geg an na dukin wargwengi ibmar imaked, unnila an-Bab-anga-sogedba an dulemarga igar itoged. An-igar-itogedi, innikigwadgi an itoged. Ar wargwen an-itolegedba an ibmar imaksulid, an-ibmar-imakedi, an-Bab-an-barmialid-sogedba an imaked. \p \v 31 ”Ar an na dukin ibmar barsogele, an-ibmar-sogedi napiragwadsuliled. \v 32 Emigindi, dule-baid an-barsoged, a-ular, an wisid, dule-an-barsoged napiragwadba an-barsogdiid. \p \v 33 ”Bemar, Diigi-dule-oged-Juanʼse dulemar-barmiargusad, egisega, be Mesías-sogeye. Juan dulemar-abin-imaksagu, napiragwadgi sogsagusad. \v 34 Ar dule-we-napneggined an-barsogega an abingasulid. Degi-inigwele, bemar-abonolemalaga Juan-ibmar-sogsad an bemarga sogmalad. \v 35 Ar igi acha-gwallu gummake, degine, mee-gae, deyobi, Juan gudigusad. Ar bemar unnila a-gwallugine wis-ichesaar yeer-itodii abesmalad. \p \v 36 ”Ar Juan-an-barsogdigusadba bur bule an na dukin ibmar-barsoged nikad, an doa-dule gue. We, an-barsogedid: Ibmar-imakega Bab arbaed anga igar-uksad. We-ibmar-an-imakdiidi bato oyonaid, Bab an-barmiarye. \v 37 Bab-an-barmialidi, bato angi sunmaksa gusad. Bemala bipisaale e-gaya-sunmaked be itodisurmalad, degine, e-dakleged be dakdisurmarbalid. \v 38 Deginbali, E-gayaburba bemargi gwen naisurbalid. Ar ade, bemar Bab-bemarse-dule-barmialidi, be a-dule benmalad. \v 39 Bab-Dummad-garda-narmakar-maid nue be baramimar, ar agi burba-geg-bergued baramilesiye, be sogmalad. Ar a-gardagi angi sunmaknaid, an doa-dule gue. \v 40 Degi-inigwele, bemar burba-geg-bergued-nikuega anse yapa dagmalad. \p \v 41 ”Dulemar-an-nug-odummoged, an abingasulid. \v 42 Ar an bemar-wisid, bemar, Bab-Dummad-sabsurmalad. \v 43 An-Bab-nuggi an bemarse nonikid, degite, be an-abingasurmalad. Ar dule-baid na e-nuggi danikirdi, be a-dule abingasmalaled. \v 44 ¿Ar igi bemar Bab-Dummad-bensuli gumalosunna? An na be muchub-muchub-san-ogannoed amidimalad. Ar Bab-Dummad-wargwenna-guedgi nug-gangued-danikiddi, bemar amisurmalad. \p \v 45 ”Mer be binsamalo, ani an-Bab-asabin bemargi gwisgumaloye. Suli. Moisésʼgi be bendaklegoye binsadimaladi, a-dule, bemargi gwisgumaloed. \v 46 Ar Moisés-ibmar-sogsad be bensurmalana, be an-bensurmarmogando. Ar Moisés angi ibmar narmaksad. \v 47 Ar Moisés-ibmar-narmaksad be benmalale, degite, ¿igi an-ibmar-sogedgi be bensuli gumalosunna? Geg gued.” \c 6 \s1 Jesús dule-miliatar (5,000) masgi-oguchad \r (Mateo 14:13-21; Marcos 6:30-44; Lucas 9:10-17) \p \v 1 We-degigusad-sorbali, Jesús Galilea-mata-dummad-obakar nade gusad. We-mata-dummad Tiberias-Mataye nugbalid. \v 2 Dule-bukidar Jesúsʼba nadegusmalad, ar ade, boni-nikamaladgi ibmar-wilubgan-dakledisulid-imakdiid daksamalad. \v 3 Degidgine, Jesús yar-birse-nakwisgu, agi e-sapinganmala sigdapmalad. \v 4 Deun Judíoʼmar-iba, Oburgwilegoenad-Iba bato omosad. \p \v 5 Jesús atakdegu, dakded, dulemar-bukidar ese nonimala. Agi Felipeʼga sogded: \p —Wemar madu-gunmalaga, ¿wede bia anmar madu bakoe? \p \v 6 Unnila Jesús binsa Felipe-wilubdakega weyob Felipeʼga sogsagusad, ar edi bato wisid igi imakoe. \v 7 Felipe, Jesús-abin sogded: \p —Belagwapa wis madu bipi-bipi-gunmalaga dule-nii-walabaabak-arbasad-manigi (8), madu-bakele, amba madu unnisuliled. \p \v 8 Geb degi, e-sapin-baid-Andrés, Simón-Pedro-e-urba, Jesúsʼga sogded: \p \v 9 —Wegi machigwa-wargwen cebada-madu-gwaatar wis sediid, degine, ua-burwigana wis ukabo sedibalid. ¿Ar wede unniosi? Ar dule bukidarad. \p \v 10 Geb degi, Jesús sogded: \p —Nabir. Dulemar be urbemar. \p Agine, gagan-bukidar naid. Agine, dulemar ambikusmargu, geb machergan miliatar-wilub-mergu (5,000) daklealid. \v 11 Jesús madu-susgua, Bab-Dummadga dog-nuedye-sogsagu, e-sapinganga madu uke-uke imaksad. Geb e-sapingan dulemar-gagan-birgi-bukmaladga ukdemogad. Jesús amba deyob ua-imaksabalid, ar bule-mergu abemala, abali ega uksamalad.\fig Jesús dule-miliatar (5,000) masgi-oguchad. (Juan 6:11) |src="CN01718B.TIF" size="col" ref="Juan 6:11" \fig* \p \v 12 Bela dulemar immelesmargu, Jesús, e-sapinganga sogded: \p —Mer binsa mas milegega, bela gwabgusad be wemar. \p \v 13 Cebada-madu-gwaataled bela guchamalad-sorba, gwabgusadi garba-gwaambe-gakabo-mergu (12) wesmalad. \v 14 Dulemar, Jesús-madu-gwaataled-omelosad-daksamaladi, sogdemalad: “We, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged we-napnegse-nonikoed-sunnadye.” \p \v 15 Ar Jesús, dulemar ise-ebipiar reyga-guega e-imakdanimalo-daksagu, e-iduar yarse walagwengi banguded. \s1 Jesús demar-birgi nanasad \r (Mateo 14:22-33; Marcos 6:45-52) \p \v 16 Dad-argwategu, Jesús-sapingan, Jesús-ega-sogsadba demar-gakase aidenonimalad. \v 17 Urgi nakwismargu, Capernaúmʼse-namalaga mata-dummad obakdemalad. Deun, bato neg nue-mutikgusad, Jesúsʼdi amba yoggumaid. \v 18 Ar burwa binnasur-gormaisoggu, demar dunguded. \v 19 Jesús-sapingan wachi-irbogus, igi, wachi-irbaagus-gammimaladgindibe, dakarmalad, Jesús demar-birgi daniki, e-urse warmakdaniki. Deyob dakarmargu, dobguarmalad. \v 20 Jesús e-sapinganga sogded: “Ani an daniki, mer be dobgumar.” \p \v 21 Geb degi, e-sapingan weligwar urgi Jesús-abindaksamalad, degine, bia na nadapmaladse warmaksamarsunnad. \s1 Dulemar Jesús-amidimalad \p \v 22 A-banedgine, dule-bukidar Jesúsʼba-mata-obakar-gudimaladi, wisguarmalad ur-wargwen-naigusadgi unnila Jesús-sapinganbi nadmarye. Jesúsʼdi e-sapinganba urgi nadsurye. \v 23 Ur-baigan-Tiberias-neggweburgi-danimaladdi, bia dulemar Bab-Jesús Babga-dog-nuedye-sogsad-sorba madu-omelosad-guchamalad-walik nagunonikid. \v 24 Ar dulemar, Jesús-daklesur-dakargu, degi, e-sapingan-sate-dakarmargu, Jesús-amiegala, urgi Capernaúm-neggweburse nadegusmalad. \s1 Jesús sogsagusad ede madu-burba-duladye \p \v 25 Dulemar mata-dummad-obakar Jesús-amismargu, ega sogdemalad: \p —Odurdaked-saila, ¿sana wese be noniki? \p \v 26 Jesús, abin-imakdegu, emarga sogded: \p —Napira an bemarga soged, be an-amimaladi, an-ibmar-dakledisulid-imaksadba be an-amisurmalad. Ar bemar madu-nue-immedik-guchadba be an-amimalad. \v 27 Mas-baisursunna-bergumaladga mer be arbamar. Mas-anmarga-burba-geg-bergued-ukedga be arbamar. Ar a-masdi, sunna bemarga, Dule-Machi ukoed. Ar a-dulegine, Bab-Dummad bato e-wilub nasiksad, burba-geg-bergued nikumalagar. \p \v 28 Degi, Jesús-abin sogdemarsun: \p —Degite, ¿ibu an imakmalosunna Bab-Dummadga ibmar-imakegar? \p \v 29 Jesús, abin-imakded: \p —Bab-Dummadga-ibmar-imaked wedo: Bab-Dummad-bemarga-dule-barmialidgi-bengusuli gued. \p \v 30 Jesús-abin sogdemalad: \p —Degite, ¿ibi-ibmar-wilubgan-dakledisulid be anmarga imakosunna? Adi, anmar dakega, degi, mer begi anmar benguegar, ¿Ibi-ibmar be imaksunna? \v 31 Ar anmar-dadgandi nega-dulesulidgangi maná-guchamalad. Bab-Dummad-gardagi sognaid: \q1 ‘Madu-nibneggined-gunmalaga an imaksad.’ \qr Éxodo 16:4; Salmo 78:24 \p \v 32 Jesús amarga sogded: \p —Napira an bemarga soged, Moisés bemarga madu-nibneggi-danikid uksasulid. Ar an-Bab madu-nibneggi-danikid-sunnad bemarga uked. \v 33 Ar Bab-Dummad-madu nibneggi-aidenonikidi, we-napnegginmaladga burba-duladi uked. \p \v 34 Jesúsʼga sogdemalad: \p —Dummad, madu-degiid be anmarga ukdigu imake. \p \v 35 Jesús, abin-sogded: \p —Ani an madu-burba-duladid. Ar dule anse danikile, bar gwen ukumesosulid. Ar dule an-bengusulile, bar gwen uku-uku itogosulid. \p \v 36 ”An bemarga epenne bato sogsad, ibmar-dakledisulid imaksa be an-daksamar-inigwele, degite, amba be an-benmalad. \v 37 Ar Bab bela dulemar-anga-ukedi, anba-naguega anse dagoed. Ar dule anse danikile, gwen an obanosulid. \p \v 38 ”An-itolegedba ibmar-saega nibneggi an danisulid. Dule-an-barmialid-sogedba an ibmar-imakega nonikid. \v 39 Bab-an-barmialidi we abemaid: Bela dulemar-anse-nonikidi gwen wargwensaar oyoggubisur an-abeged. Adi, ibagan-napi-naguoedgi a-dulemar an gannar odulogegar. \p \v 40 ”Dule-an-barmialid we abemaid: Bela dulemar-E-Machi-dakoedi, degi, egi bensuli-gunonikile, burba-geg-bergued nikued. Degine, ani, ibagan-napi-naguoedgi a-dulemar an odulogoed.” \p \v 41 Degi, Judíoʼmar, Jesúsʼgi sunmakedbi guarmalad, ar ade, Jesús sogsad, ani an madu-nibneggi aidenonikidye. \v 42 Judíoʼmar Jesúsʼgi sogdemalad: \p —¿Ar wede Jesús, José-machisursi? Degine, e-bab, e-nan, ¿anmar mag daksursi? Ar degite, ¿ibiga sogsunna? ‘Nibneggi an aidenoniye.’ \p \v 43 Jesús amar-abin-imakde, sogded: \p —Mer be muchub-muchub angi isdar sunmakmar. \v 44 Ar Bab-an-barmialid, anse-dule-dagega imaksulile, gege dule-wargwensaale anse daged. Ibagan-napi-naguoedgi, dule-anse-nonimaladdi, ani an a-dule-odulogoed. \v 45 Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-gardagi narmakar maid: \q1 ‘Bab-Dummad na e-igargi bela dulemar-odurdakoed.’ \qr Isaías 54:13 \p ”Degisoggu, bela Bab-itosmalad, degi, egi durdaksamarbalid, anba-naguegala anse danimaloed. \p \v 46 ”Dule-wargwensaar Bab-daksaye an sogsulid. Unnila dule-Bab-Dummadgi-danikidbi Bab-daksad. \v 47 Napira an bemarga soged: Ar dule angi bensulidi, a-dule, burba-geg-bergued nikad. \p \v 48 ”Ani an madu-burba-duladid. \v 49 Ar be-dadgan nega-dulesulidgangi maná-guchamar-inigwele, bela burgwismalad. \p \v 50 ”An bemarga madu-nibneggi-aidenonikidgi-an-sunmakedi, a-madu dule guchale, bar burgosulid. \v 51 Ani an a-madu-duladid, nibneggi aidenonikidid. Ar dule-wargwen a-madu-guchale, bar burgosulid, degidula sadeguoed. An madu-ukoedi, we an-sanad. We-napneg-naidgi dule-bukmalad-dula-gudiguega an-san an ukoed.” \p \v 52 Agi Judíoʼmar abin-abin imakarmalad, sokarmalad: \p “Anmar e-san-gunnegala ¿igi anmarga e-san ukosunna? Geg gued.” \p \v 53 Jesús amarga sogded: \p —Napira an bemarga soged: Ar bemar Dule-Machi-e-san gunsulile, degine, e-abe gobsurbalile, bemar burba-dulad nikuosurmalad. \v 54 Ar dule an-san gunnele, degi, an-abe gobele, a-dule burba-geg-bergued nikuodo, degine, ibagan-napi-naguoedgi, ani an a-dule odulogoed. \v 55 Ar an-sana, masgunned-sunsogedid, degine, an-abe, gobed-sunsogedbalid. \v 56 Ar dule-an-san-gunmalad, degi, an-abe-gobmalad, anginbi gudigumalad, degine, an egi gudigumogad. \p \v 57 ”Ar igi Bab-dulamaid an-barmiali, degine, igi Babgi an dula gudimoga, deyobi, dule an-san-guchale, a-dule angi dula-gudii gumogoed. \v 58 Ani an madu-nibneggi-aidesadid. We-madu-nibneggi-aidesadi, be-dadgan-maná-guchadyobsulid. Ar maná-gucha-inigwele, amardi amba burgwismalad. Ar dule we-madu-guchardi, bar burgosulid, degisadeguoed.” \p \v 59 Jesús Capernaúmʼgi dulemar-odurdaksigusgu, Judíoʼmar-onmakedneggi we-ibmar sogsagusad. \s1 Bukidar Jesúsʼgi bangudmalad \p \v 60 Bukidar-Jesúsʼba-gudimaladi weyob Jesús-soge-itosmargu, sogdemalad: \p “We-ibmar-sogedi gwen nollo sogsulid. ¿Ar doa eba ibsaoe?” \p \v 61 Ar Jesús na wissoggu, e-sapingan muchub-muchub we-igargi sunmaknanai, amarga sogdesun: \p —¿We-an-bemarga-sogedi, be isdar itomala? \v 62 Ar Dule-Machi nibneggi-mai-gusadse gannar nakwemai be dakarmalar, ¿igi be sogsamalarsunna? \v 63 Ar Bab-Dummad-Burbabi dulagudigued uked. Dule-sandi, binsaledid. An bemarga-ibmar-sogsadi, we burba-napiragwadid, degine, dula-gudiguedbalid. \v 64 Ar gwenna-gwenna bemar an-benmalad. \p Ar ade, Jesús gebesaila-akar bato wisid doamala e-benmala, degine, doa darba e-ukbaloe. \v 65 Jesús sogded: \p —A-ulale, an sogsad, dule, anba-naguegala Bab anse-sedasulir, gege anse dagye. \p \v 66 Degidgine, bukidar Jesús-sapingan Jesúsʼgi bangudmalad, bar Jesúsʼba gudigussurmalad. \v 67 Geb degi, Jesús na e-sapingan-warambe-gakabogwadga (12) sokalid: \p —¿Bemar nabimarmoga? \p \v 68 Simón-Pedro, abin-sogded: \p —Dummad, ¿doaba anmar naosunna? Ar bebi unnila burba-geg-bergued-igar nikad. \v 69 Ar anmar begi bensulid, degine, anmar wisid, be Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye-sogsad-duled. Bab-Dummad-Dula-Maid-E-Machi-sunnadid. \p \v 70 Jesús, Pedro-abin sogded: \p —¿Ar warambe-gakabo (12) an be-susmarsursi? Gwensak bemar nia gued. \p \v 71 Jesús, e-sapingan-ambe-gakabogwad-wargwengi Simón-machi-Judas-Iscarioteʼgi deyob sogsagusad, ar a-dule, Jesús-darba-uknai guoedid. \c 7 \ms2 2d. Jesús gwallu-meegwad-gued, degi, burba-dulad gubalid \mr (7:1–12:50) \s1 Jesús-e-urbamar, Jesús-benmalad \p \v 1 We-degigusad-sorba, Jesús Galilea-yalaganba bipirmakdii gusad. Ar ade, yapa Judeaʼgi gudigued, ar Judíoʼmar e-oburgwebimalad. \v 2 Deun, Judíoʼmar-Neg-Matargana-Iba-onoged bato mosadgined. \v 3 E-urbamar Jesúsʼga sokalid: \p —Wegi be noe, Judeaʼse be nae. Adi, be-sapingan be-ibmar-imaked dakoed. \v 4 Ar dule-wargwen mag-e-dakbi abegele, geg odukuar ibmar imaked. Ar be ibmar-dakledisulid-imakdiid, bela dulemar-wagab be imakdo. \p \v 5 E-urbamar weyob Jesúsʼga sogsamardo, ar ade, e-urbamarse-bakar, Jesús-benmalad, we Mesíasʼye. \v 6 Jesús e-urbamarga sogdesun: \p —An Jerusalénʼse-naed-ibagan angardi amba yoo moed. Ar bemargardi ibagan bato gusgu guagwar naidaed. \v 7 Ar we-napneg-naidgi-dulemar-bukwad geg isdar bemar-daked. Ar andi isdar an-dakmardo, ar ade, an ega sogdiid, bemar-ibmar-imakdimaladi isganaye. \v 8 Bemardi, ibase be namala. Ar angardi, amba an-ibagan yoo mosoggu, andi naosurgweled. \p \v 9 Deyob Jesúsʼdi, e-urbamarga sogsagu, Galileaʼgi bessunnad. \s1 Jesús, Neg-Matargana-Sobaled-E-Ibagi gudigusad \p \v 10 Jesús, e-urbamar-ibase-naded-sorba, ibase nade gusmogad. Jesús emar-wagab nadsulid. Arbakee nadegusad. \v 11 Judíoʼmar ibagi Jesús-amidii guarmalad, sokarmalad: \p “¿Wede bia dule nade?” \p \v 12 Agine dulemar-bukidarad-abargi Jesúsʼgi uurmakarmalad, gwenna-gwenna sokarmalad: “We-Jesús, dule-nuedid.” Baigandi sogmarmogad: “Suli, we, dule-yardakdiidi.” \p \v 13 Ar dulemar Judíoʼmar-dummagan-dobedba, bakar-buud Jesúsʼgi gwen sunmaksasurmalad. \p \v 14 Ar Neg-Matargana-Sobarmalad-E-Iba-onolenaid negabargusgu, Jesús Bab-Dummadse-goled-negse nonikid. Agi dulemar-odurdaksii gusad. \v 15 Judíoʼmar-dummagan geger Jesús-dakdemalad, sogdemalad: \p “We-dule dummaganse gwen ibmar durdaksasulid, ar degite, ¿igi nabir ibmar-nue-wisi dulemar-odurdake?” \p \v 16 Jesús amarga sogdesun: \p —An-ibmar-odurdaked angadsulid, Bab-Dummad-an-barmialid-sogedba an dulemar-odurdaked. \v 17 Ar dule Bab-Dummad-sogedba nanabiele, mag dakoed, an-ibmar-odurdakdiid Bab-Dummadgi danidibe, igidibe, an-ibmar-odurdakdiid an na dukin onosdibe. \v 18 Ar dule wargwengi e-sogedba ibmar-sogdiile, a-dule na nug-dungued amidii daed. Ar e-barmialid-nug-odummogega gudiirdina, adi, we napiragwaddo, a-dulegine, gakan naisurdo. \p \v 19 ”¿Ar Moisés bemarga igar-uksasursi? Degite, bemar a-igargi nanadisurmalad. ¿Ibiga be an-oburgwebimarsunna?” \p \v 20 Dulemar, Jesús-abin sogdemalad: \p —Nia begi nai. ¿Ar doamar be-oburgwebie? \p \v 21 Jesús amarga sogded: \p —Obunnoged-ibagi unnila ibmar-dakledisulid-soggwen an imaksad-ulale, ¿geger be an-dakmarde? Emide, be sogmargu, an dule-isganaye. \v 22 Moisés bemarga abgan-uka-duku-siked-igar mesismalad. Degi-inigwele, we-igar Moisésʼgi noarsulid, ar dadgan-akar bato gusgu a-igar danikid. Obunnoged-ibagi mer arbaoye igar-mai-inigwele, degite, bemar Obunnoged-ibagi abgan-uka-duku-siked-igar imakbukwad. \p \v 23 ”Ar bemar Moisés-Igar-Mesisadba ibmar-imakegala, amba obunnoged-ibagi-bakar, bemar abgan-uka-duku-siked-igar imakbukwad. Degite, ¿ibiga bemardi obunnoged-ibagi an dule-nudaked, sae be an-dakmarsunna? \v 24 Melle dule-daklegedba be sogo we-dule, dule-nuedye, igi, we-dule, dule-isganaye. Suli. Innikigwadba be sogoed.” \s1 Ar we-Jesús, ¿Cristo-sunnadi? \p \v 25 Jerusalénʼginmalad gwenna-gwenna sokarmalad: \p “¿Ar dummagan we-dule-oburgwega amidimarsursi? \v 26 Emide, be dakena, bela-dulemar-abargi sunmakgwisgu, degite, gwen ega akar sogsurmalad. ¿Ar dummagande nue-magar itononimarsi? We, Cristo-sunnadid, Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye sogsad-dule. \p \v 27 ”Ar anmar wisid, we bia daniki. Ar Cristoʼdi nonikile, anmar wisguosulid, bia daniki.” \p \v 28 Jesús Bab-Dummadse-goled-neggi dulemar-odurdaksigu, binnasur sunmakde, sogded: \p —Bemar mag-an-dakmalad, degine, be an-wismarbalid an bialidi. An-itolegedba wargwen an danisulid, ar Bab-Dummad-napiragwadid an-barmialid. A-duledi bemar akudakmalad. \v 29 Andi a-dule mag an daked, ar agi an danikid. Ar a an-barmialid. \p \v 30 Agine, dummagan Jesús-gabiguarmalanad, degite, gwen gassurmalad, ar ade, yoo e-burgwed-ibagan omoged. \v 31 Dulemar-bukidar Jesúsʼgi bengussurmalad, sokarmalad: “Cristo nonikile, ¿bur bule we-dulebali ibmar-wilubgan-dakledisulid imako be insae? Gwen deyob imako an insasurdo.” \s1 Fariseoʼmar Jesús-gaega suar-ibmala-barmisad \p \v 32 Fariseoʼmar dulemar-sognanaid itosmalad, Jesús, Mesíasʼye. Degisoggu, Fariseoʼmar, degine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan Jesús-gaega suar-ibmala barmismalad. \v 33 Geb Jesús dulemar-e-itobukwadga sogded: \p —Napi-ichesaar an bemar-abargi gudiid. Dule-an-barmialidse an naesokalid. \v 34 Be an-amimalo-inigwele, gwen be an-amimalosulid. An gudiguoedsega geg be namalad. \p \v 35 Degi Judíoʼmar na ga sokarmarsunnad: \p “¿Ar wede bia naoe? Anmarde bar amiosurmalad. Griegoʼmar-abargi-Judíoʼmar-aisakis-bukmalad-odurdakega, ¿wede naoe? \v 36 ¿We ibi obarsunna? We sogsad: ‘Be an-amimalo-inigwele, gwen be an-amimalosurye. An gudiguoedsega, geg be namarye.’ ” \s1 Jesús, burba-dulad dulemarga uked \p \v 37 Napi-iba-dummad-naidgi, Jesús gwisgusgu, binnasur sunmakded, sogded: \p —Ar dule-wargwen uku-uku itodiile, anse dage. Anse dii gobdage. \v 38 Ar dule an-bensulile, Bab-Dummad-gardagi sognaiyobi, e-ulubgi diwar-burba-nikad aryomai guoed. \p \v 39 Jesús diwar-burba-nikadye-sogsagusadi, we Bab-Dummad-Burba dulemar-egi-benguosurmalad-abingaoedgi sunmaksad. Deunni, amba yoo Bab-Dummad-Burba nonikid, ar ade, Jesús-nug amba yoo bela-bela ogannoleged. \s1 Dulemar Jesúsʼgi benmalad \p \v 40 Bukidar-dulemar-abargi gwenna-gwenna weyob-Jesús-ibmar-soged itosmargu, sokarmalad: \p “Ar we-dule, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-napiragwadid.” \p \v 41 Baigandi sogmalad: “We, Cristo-sunnadid.” \p Degine, baiganmo sogmarmogad: “¿Ar Cristoʼde, Galileaʼgi danikosi? Suli, agi danikosulid. \v 42 ¿Ar Bab-Dummad-gardagi sognaisursi? Cristo Davidʼgi danikoye. Belén-neggweburgi, David-epenne-gwalulesadgi danikoye.” \p \v 43 Ar Jesús-ulale dulemar na egi bachikgudmalad. \v 44 Gwenna-gwenna Jesús-gabiguarmalan-inigwele, gwen gassurgusmalad. \s1 Judío-dummagan Jesús-bengusmalad \p \v 45 Suar-ibmala-Babse-goled-neg-edarbemalad-barmilesmaladi gannar dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummaganse, degi, Fariseoʼmarse nonimalad. Fariseoʼmar ega sogdemalad: \p —¿Ibiga bemar Jesús-sedanisurmala? \p \v 46 Suar-ibmala abin-imakdemalad: \p —Dule-wargwensaale we-duleyobi gwen sunmakdisulid, nue-yeer sunmaked. \p \v 47 Geb Fariseoʼmar, abin-imakdemalad: \p —¿Bemar ese yardaklesmarmosunde? \v 48 Be dakdimala, dummad-wargwen, degine, Fariseoʼmar, a-dulegi, ¿bensur gued? Suli. \v 49 We-dule-baigandi, Moisés-Igar-Mesisad-wissurmaladba Jesúsʼba nagudmalad. A-ulale, we-dulemardi bato nue-ukabsales bukmarsunnad. \p \v 50 Nicodemo, ibagwengi mutik Jesúsʼse-nonigusadi, e-sordamar-Fariseoʼga sokalid: \p \v 51 —Anmar-igar-maidgi, sunna dule-wargwenga amba yoo igar-itoged-iduar bato soglesi, ¿be dummad-nosye, bega sabsur-odurdakleged-igar maiye? Suli, degisulid. \p \v 52 Fariseoʼmar, Nicodemo-abin-imakdemalad: \p —¿Ar be Galileaʼginmogadi? Bab-Dummad-Garda-narmakar-naidgi nue be baramie. Be dakoed, bipisaale Bab-Dummad-gayaburba-barsoged gwen Galileaʼgi danisulid. \p \v 53 [Geb degi, dummagan e-neg-e-negse nadmarsunnad. \c 8 \s1 Ome negsichigi-yolenai-daklesad Jesúsʼse selesad \p \v 1 Geb degi, Jesús Olivos-yarse nadsunnad. \v 2 Banedgine, Jesús wakudaryala Bab-Dummadse-goled-negse gannar nonigu, dulemar-bukidar ese nonimalad. Jesús sigisgua, dulemar-odurdakded. \p \v 3 Deun Garda-Narmaked-Dulemar, degi, Fariseoʼmar, Jesúsʼse ome-wargwen-negsichigi-galagwensuligunai-galesad senonimalad. Dummagan dulemar-abargi ome-ogwisnonimargu, \v 4 Jesúsʼga sogdemalad: \p —Odurdaked-saila, we-ome negsichigi galagwensuligunai gasmalad. \v 5 Emi anmarga Moisés igar mesisad, omegan-deyobdamalad akwagi-makar oburgoye. Degite, bedina, ¿igi be sogmosunna? \p \v 6 Fariseoʼmar Jesús-wilubdakegala yamo deyob ese egichismalad. Adi, Jesúsʼgi sorba gwisgumalagar. Jesúsʼdi, napase dulluu imakdegu, e-googi napa narmak-narmak imaksigisad. \v 7 Ar Fariseoʼmar Jesúsʼse gannar-gannar egisnanaimarsoggu, Jesús gwisgusad, geb abin-sogded: \p —Ar bemar-wargwenad na be isguedsuli-itogele, a-inse akwa omegi metedo. \p \v 8 Jesús gannar napase dulluu imakdebargu, gannar napagi narmaksigisbalid. \v 9 Ar Fariseoʼmar degii-Jesús-soge-itosmargu, mag na ulubgi e-isgudiid itosmarsoggu, war-wargwen ainidmalad. Dule-sergan-inse ainidmalad, geb sapinganse-bakar, ainidmarmogad. Unnila Jesús ome-negabargi-gwichid-ebo bessunnad. \v 10 Jesús gannar gwisgusgu dakded, dulemar sate, unnila omebi-gwichi, geb omega sogded: \p —Omegwa, ¿bia dulemar-begi-gwisgunanaid nadmala? ¿Wargwensaar bar begi gwisgussurmala? \p \v 11 Ome, abin-sogded: \p —Dummad, dule-wargwensaar angi gwisgussulid. \p Geb Jesús omega sogdemosun: \p —An begi gwisguosurmogad. Be nae. Mer be bar isguo.] \s1 Jesús we-napneg-naidgi gwallu-meegwadid \p \v 12 Gannar Jesús dulemarga sunmakdebargu, sogded: \p —Ani an we-napneg-naid-e-gwallu-meegwadid. Ar dule anba dagele, negsichidgi nanaosulid, gwallu-meegwad nikuoed. \p \v 13 Fariseoʼmar Jesúsʼga sogdemalad: \p —Be-ibmar-sogedi, na be dukin-barsogsoggu, a-ular, be-ibmar-sogedi, geg anmar abingaed. \p \v 14 Jesús, Fariseoʼmar-abin sogded: \p —An-ibmar-sogedi, an na dukin soge-inigwele, ar wedi napiragwadid. Ar an wisid, bia an daniki, degine, bia an nabaloe. Ar bemardi wissurmalad, bia an daniki, degine, bia an nabaloe. \v 15 Ar bemardi unnila we-napneg-igar-maidba sogmalad, we, dule-isganaye, we, dule-nuedye. Andi an sogsulid we, dule-isganaye, we, dule-nuedye. \v 16 Ar dule-wargwenga an igar-nabogele, an-igar-nabogedi napiragwadba an imaked. Ar ande, wargwengi an igar-nabosulid, an-Bab-an-barmialid, a-anbo an imaked. \v 17 Bemar-igar-maidgi sogmaid, dule-warbo barsoged-nikale, wemar-ibmar-sogedi napiragwadye, abingalegoye. \v 18 Ani an na dukin angi an ibmar-barsoged. Bab-an-barmialid, angi ibmar sogmogad. Degisoggu, an-ibmar-sogedi, napiragwaddo. \p \v 19 Geb degi, Jesúsʼga sogdemarsun: \p —¿Bia be-babde maisunna? \p Jesús, dulemar-abin sogded: \p —Ar be aku an-dakmalad, degine, be aku an-Bab-dakmarbalid. Ar be mag an-dakmalana, be an-Bab-mag-dakmarmogoenad. \p \v 20 Weyob Jesús Bab-Dummadse-goled-neggi, mani-weleged-naba-sii, dulemar-odurdaksigu sunmaksagusad. Dule-wargwensaale gwen Jesús-gassurmalad, ar ade, amba yoo e-galeged-ibagan omoged. \s1 An-naedse geg be warmakmalad \p \v 21 Jesús gannar Judío-dummaganga sogdebalid: \p —An naesokar. Be an-amimalo-inigwele, be an-amimalosulid. Bemardi be-isguedba be burgwidmaloed. An-naedse, geg bemar warmaked. \p \v 22 Geb degi, Judío-dummagan sogdemar: \p “Ar ibiga soge: ‘An-naedse, geg bemar namarye.’ ¿Ar ede na dukin oburgwedgi binsae?” \p \v 23 Jesús amarga sogded: \p —Bemardi weginmaladid, andi nibnegginedid. Bemardi we-napnegginmaladid, andi we-napnegginedsulid. \v 24 A-ulale, an bega sogsagusmalad, be an-bengumalale, degi, an doa-dule-gue be bengumarbalile, be-isguedba na be burgwemaloye. \p \v 25 Judío-dummagan Jesúsʼga sogdemarsun: \p —¿Ar be doasunna? \p Geb Jesús, abin-sogded: \p —Ar iduar bato an bega sogsamalad, an doa-gue. \v 26 Bemar-noar-nanadiidbali ibmar-bukidar an bemargi-soged nikad. Ar dule-an-barmialiddi napiragwadbi ibmar soged. Andi, an a-itosadba, we-napneggi-bukmaladga an ibmar sogdimogad. \p \v 27 Judío-dummagan, Jesús e-Babgi-ega-sunmaked, aku-itosmalad. \v 28 A-ulale, Jesús sogdebar: \p —Ar bemar, ani Dule-Machi, nakrusgi-biokegala niba onakwismalale, geb bemar wisgunonimaloed, an doa-gue. Degine, an-itolegedba an ibmar imakdisulid. Ar an-Bab-an-odurdaksadba an sunmakdiid. \v 29 Ar an-Bab-an-barmialid anba gudiid, wargwen an-metedisulid. Ar ade, an bela-ibmar-imakedi, an-Bab-nabir-itoge an imaked. \p \v 30 Jesús-weyob-sunmakedba, bukidar egi bensuli gunonimalad. \s1 Igar-napiragwad, isguedgi be-ollorsamalad \p \v 31 Jesús, Judíoʼmar-egi-bengussurmaladga sogded: \p —Ar bemar an-gayaburba-sunmakedgi nue eba nanaele, bemar an-sapingan-sunnadga gumaloed. \v 32 Degine, bemar igar-napiragwad wisgunonimaloed, degine, igar-napiragwad isguedgi bemar-ollorsanonikoed. \p \v 33 Judíoʼmar, Jesús-abin sogdemalad: \p —Anmar, Abraham-e-wagan gumalad. Anmar dule-maiga gwen gudisurmalad. Degisoggu, ¿ibiga be anmarga soge: ‘Bemar ollorgunonikoye?’ \p \v 34 Jesús, abin-sogded: \p —Napira an bemarga soged, dule-isguedgi-gudimaladi, isgued-maiga gudidimalad. \v 35 Dule-maiga-arbaedi geg neg-yagi gudigu gued. Ar neg-ibed-e-mimmirdi negyagi gudigu guodo. \v 36 Degisoggu, Bab-Dummad-Machi isguedgi bemar-onononikir, geb be nue-napira ollorgunonimaloed. \v 37 An wisi bemar Abraham-wagan gumalad, degi-inigwele, an-ibmar-sogsad be benmalad-ulale, an-oburgwebimalad. \v 38 An-ibmar-sogedi, an-Bab-walik-an-ibmar-daksadba an sunmaked. Ar bemardi ibmar-imakedi, be-bab-ibmar-itosadba be imakmarmogad. \s1 Nia-saila, bemar-babad \p \v 39 Judío-dummagan Jesús-abinsadmargu, sogdemalad: \p —Abraham, anmar-dadad. \p Jesús, abin-sogded: \p —Bemar Abraham-wagan-sunnadina, Abraham-ibmar-imaksadyob be ibmar imakdimarmoganad. \v 40 Bab-Dummadgi an-ibmar-napiragwad-itosad an bemarga-sogsad. Degite, be an-oburgwebimalad. Dad-Abrahamʼdi gwen deyob gussulid. \v 41 Bemardi, be-bab-Satanás-ibmar-imaked be imakdimalad. \p Geb degi, Judíoʼmar Jesúsʼga sogdemalad: \p —Anmar negsichidgi gwalulesadsurmalad. Anmar bab-nika gwalulesmalad. Bab-Dummad anmar-babad. \p \v 42 Geb Jesús amarga sogded: \p —Ar Bab-Dummad bemar-babana, be an-sabmalando. Ar an Bab-Dummadgi danikid. An-itolegedgi an danisulid, Bab-Dummad an-barmialid. \v 43 ¿Ibiga nue-akusunna an-ibmar-soged be itomala? Ar ade, bemar an-ibmar-soged yeer-itosurmalad, aga be aku itomalad. \v 44 Ar nia-saila bemar-babad, degine, be-bab-ibmar-abegedba be damalad. Ar gusgu, gebesailaunni nia-saila dule-gindakedid, degine, igar-napiragwadgi bangusad, ar igar-napiragwad nia-sailagi naisulid. Ar nia-saila gakansaar sunmakdele, gusgu na e-daedba sunmakdedaed. Ar ade, gusgu gakansaerbad, degine, dulemar-gakansaed-e-babad. \v 45 Ar andi ibmar-napiragwad bemarga soged, degite, be an-abingasurmalad. \p \v 46 ”¿Doa-dule, isgudiiye angi sogoe? Ar igar-napiragwad an sogele, degite, ¿ibiga be an-itosurmarsunna? \v 47 Ar dule Bab-Dummadgadile, Bab-Dummad-gayaburba-sunmaked itoged. Bemar, Bab-Dummadgadsulid, a-ulale, bemar Bab-Dummad-gayaburba itosulid.” \s1 Gwaluleged-idu, Cristo bato gudiid \p \v 48 Judíoʼmar, Jesús-abinsadmalad, ega sogdemalad: \p —Anmar nabir sogmalad, be Samaria-dulemar-isganayobmoye, degine, nia begi naiye. \p \v 49 Jesús, abin-sogded: \p —Angi nia naisulid. An-Bab-nug bur an odummodiid. Bemardi an-nug ichodimalad. \v 50 An-nug-odummoged an amidisulid. Ar dule-wargwen an-nug-odummoged maid, a sogoed, an dule-nueddibe, an dule-isganadibe. \v 51 Napira an bemarga soged, dule an-gayaburba-sogedba-daele, we-dule burgosulid. \p \v 52 Geb degi, Judíoʼmar Jesúsʼga sogdemalad: \p —Emigindi, anmar nue-wisdo, begi nia naid. Abraham, degi, Bab-Dummad-gayaburba-barsogmaladdi burgwismalad. Emide, bedi soged: ‘Ar dule-wargwen an-gayaburba-sogedba-daele, burgwed itogosurye.’ \v 53 Ar bede anmar-dad-Abrahamʼba ¿bur dummadsi? Dad-Abrahamʼdi burgwisad. Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad burgwismarmogad. ¿Ar be doaye sogsunna? Amarba, ¿be-bur dummadye be sogsunde? \p \v 54 Jesús, Judíoʼmar-abin sogded: \p —An na dukin san-odummogele, an-san-odummodiidi, we binsaleddo. Bab-Dummad bemar-Bab-Dummadye be sogmaladi, a-Bab-Dummadi an-Babad, a, an-nug odummoged. \v 55 Bemardi a-Bab-Dummad akudakmalad, andi a-Bab-Dummad mag daked. An bemarga sogdibe, a-Bab-Dummad aku an dakye, bemar-sunnaa an gakansasaled. Andi a-Bab-Dummad mag an daked, degine, e-gayaburbaba an nanadibalid. \v 56 Anmar-dad-Abraham weligwar an-danikoed-dakoedba itosad. An-nonikid-daksagu, nue-weligwar itononikid. \p \v 57 Geb degi, Judíoʼmar ega sogdemalad: \p —Amba be birga-dulabo-gakambe (50) niksulid, degite, ¿Abraham be daksade? Be daksasulid. \p \v 58 Jesús, abin-sogded: \p —Napira an bemarga soged, amba yoo Abraham-gwalulege, bato an gudiid. \p \v 59 Degidgine, Judíoʼmar akwagi-Jesús-makega akwa gadebinmalad. Jesúsʼdi emar-idu dukusad, degi, Bab-Dummadse-goled-neggi nodsunnad. Degi, emar-abargi-node nadsunnad. \c 9 \s1 Jesús dule-ibyasuli-gwalulesad nudaksad \p \v 1 Jesús nadapgu, machered-wargwen muu-neggi-ibyasuli-gwalulesad dakalid. \v 2 Jesús-sapingan Jesúsʼse egichiarmalad: \p —Odurdaked-saila: ¿Ibiga we-dule, ibyasuli gwalulesa? Weyob we gwalulesadi, ¿e-babgan-isgusad-ulale, igi, e-isgusad-ulale? \p \v 3 Jesús e-sapingan-abin sogded: \p —We-dule, e-isgusad-ulale, weyob gwalulessulid. Degi, e-babgan-isgusad-ular, weyob gwalulessurbalid. We-dule ibyasuli-gwalulesadi, adi, Bab-Dummad-ibmar-imaked we-dulegi oyolegegalad. \v 4 Yoo mutik-gued-iduar, anmar dule-an-barmialidga arbaed imakergebed. Ar neg-mutik-gued danikid. Agi, dulemar bar arbaosulid. \v 5 An we-napneggi-gudiidgi, an gwallu-meegwadyob gued. Ani an dulemar-bukwadga igar-napiragwad oyonaid. \p \v 6 Jesús deyob-sogsad-sorba, napagi-wiaksagu, napa wiigi olli-olli imaksad. Degine, e-googi olli-ollid-wesgu, dule-ibyagi mage-mage imaksad. \v 7 Geb degi, Jesús dule-ibyasulidga sogded: \p —Dii-wilasar-naid-Siloéʼye-nugadse be-ibya be enukna. \p (Siloé sogleged, Barmilesadye).\fig Jesús, dule-ibyasuli-gwalulesad nudaksad. (Juan 9:6) |src="Cn01739B.tif" size="col" ref="Juan 9:7" \fig* \p Agine dule-ibyasulid ibya-enukega nadsunnad. Ibya enuksagu, bato sunna mag-atake gunonikid. \v 8 E-neg-dikarba-mamaid, degine, dule-ibyasuli-gudidaed-mag-dakmaladi, sogdemalad: \p “¿Ar we, dule-ibyasuli, degi, aimarse mani-egisdidaedsursi?” \p \v 9 Abar sokarmalad: “We, a-dule.” Baigandi sokarmarmogad: “Suli, binsa we a-sunnaa dakleged.” \p Geb degi, e-ibeddi sokalid: “Ani an a-dule.” \p \v 10 Ese egichiarmarsunnad: \p —¿Igi nabir magar be atake gusa? \p \v 11 Dule-nugusad, abin-imakdegu, sogded: \p —Dule-wargwen, Jesús-nugadi, napa olli-olli imaksad. Agine an-ibyagi mage-mage imaksad. Geb anga sokalid: ‘Siloéʼse be-ibya be enuknae.’ Degisoggu, an ase nadsunnad. An-ibya an enuksagu, mag-atake an gunonisunnad. \p \v 12 Geb degi, ega sogdemalad: \p —¿Bia a-dule nadsunna? \p Dule-nugusad abin-sogded: \p —An wissuli, bia nade. \s1 Fariseoʼmar, dule-ibyasuli-gudigusad-nugusad wisgubigualid \p \v 13 Dule-ibyasuli-gudigusad Fariseoʼmarse senonimalad. \v 14 Ar ade, Jesús napa olli-olli-imaksadi, degi, dule-ibyasulid-onudaksadi, obunnoged-ibagi imaksad. \v 15 Fariseoʼmar dule-ibyasuli-gudigusadse egisdemarmogad: \p —¿Igi nabir be ibya nugusa? \p Dule-nugusad, abin-sogded: \p —Jesús an-ibyagi olli mage-mage imaksad. Degi, an ibya-enuksagu, mag-atake an gunonikid. \p \v 16 Fariseoʼmar abar sogdemalad: “We-dule Bab-Dummadgi danisulid. Agala, we-dule obunnoged-ibagi dule-nudaksad.” Fariseo-baigandi sogmalad: “Ar dule isgudiile, ¿sunna ibmar-wilubgan-dakledisurmalad imaksi? Suli, geg imake.” Agala, Fariseoʼmar na abin-abin imakarmarsunnad. \v 17 Fariseoʼmar gannar dule-ibyasuli-gudigusadga sokarmalad: \p —Dule-bega-ibya-nudaksadgi, ¿igi be sogmosunna? \p Dule-nugusad, abin-sogded: \p —Andi an soged, we, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-duleye. \p \v 18 Ar Judíoʼmardi we-dule-ibyasuli-gudigusadi benmalad. Emidi, ibya-nikusye mag-atakye-soged benmalad. A-ulale, dule-ibyasuli-gudigusad-e-serganse gochamarsunnad. \v 19 Ese egisdemalad: \p —¿Ar we be-machi-sunnadi? ¿We, be-ibe ibyasuli-gwalulesye be sogmaladi? Ar degite, ¿ibiga emigindi nabir ataksunna? \p \v 20 E-sergan sogdemalad: \p —Anmar wisi, we anmar-machid, ibyasuli gwalulesad. \v 21 Emigindi, mag-atakeddi an wissurmalad, ibiga nabir mag-atake. Anmar wissurbalid, doa ega nabir ibya nudaksa. Ar bato dummadsoggu, ese be egismardo, na e bemarga sogoed, doa ega ibya nudaksa. \p \v 22 Dule-ibyasuli-gudigusad-e-sergan Judío-dummagan-dobedbali, weyob sogsamalad. Ar ade, Judío-dummagan bato igar-itosmalad, dule-wargwen sogdibeye, Jesús, Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye-sogsad-duleye, Judíoʼmar-onmakedneggi onomaloye. \v 23 A-ulale, dule-ibyasuli-gudigusad-e-sergan sogsamalad: “Bato dummadsoggu, ese be egismarye, doa e-onudaksa.” \p \v 24 Degine, Fariseoʼmar dule-ibyasuli-gudigusadse gannar gochamargu, ese egisdemalad, ega sogdemalad: \p —Bab-Dummad-asabin napiragwadba be anmarga sogo, igi be nugusa. Anmardi wismalad, we-dule, dule-isganad. \p \v 25 Dule-nugusad, abin-imakdegu, sogded: \p —An wissulid, we-dule, dule-isgudiiddibe. Unnila ibmar-soggwennaa an wisid. Iduardi, aku an atakenad, emigindi, mag an ataked. \p \v 26 Fariseoʼmar gannar dule-ibyasuli-gudigusadse egichiarmarbalid: \p —¿Igi be-imaksa? ¿Igi-nabir bega ibya nudaksa? \p \v 27 Dule-nugusad, abin-sogded: \p —Ar bato bega an sogsamalad. Be an-itossurmalad. ¿Degite, ibiga gannar be itobimarsunna? ¿Ar bemar e-sapinganga gubimarmosi? \p \v 28 Fariseoʼmar dule-ibyasuli-gudigusadse uluarmalad, ega sogdemalad: \p —Bee be, Jesús-e-sapindo. Anmardi, Moisés-e-sapinganad. \v 29 Anmardi wisid, Bab-Dummad Moisésʼga sunmaksad. We-duledi, anmar wissulid, bia daniki. \p \v 30 Dule-ibyasuli-gudigusad abinsadgu, sogded: \p —¡Ar deyobi! ¡We-ibmar nue-aku itolegedid! Bemardi wissurmalad we-dule bia daniki, degite, angardi ibya nudaksad. \v 31 Ar anmar wisid, Bab-Dummad dule-isgudimalad ese gollalile, itosurdaed. Ar dule-wargwen Bab-Dummad-dobee nanadiirdi, degine, Bab-Dummad-sogedba ibmar imakdiirdi, Bab-Dummad, a-dule ese gollalile, adi, itodaed. \v 32 Ar bipisaale, gwen itoledisulid, dule-wargwen, dule-gusgu-ibyasuli-gwalulesadga ibya nudaksaye. \v 33 We-dule Bab-Dummadgi danisulina, gege deyob ibmar imakenad. Ar emigindi, deyob, ibmar-imakdisoggu, we-dule, Bab-Dummad-akar danido. \p \v 34 Fariseoʼmar abinsadmargu, ega sogdemalad: \p —Bede, isguedgi gwalulesadde, ¿be anmar-odurdakde? Be anmar-odurdakosulid. \p Degi, Judío-dummagan, dule-ibyasuli-gudigusad, Judíoʼmar-onmakedneggi onosmarsunnad. \s1 Jesús, burbar dule-ibyasuli-gudimaladgi sunmaksad \p \v 35 Jesús itoalid, Fariseoʼmar Judíoʼmar-onmakedneggi dule-ibyasuli-gudigusad onosmarye. Geb degi, Jesús a-dule-amisgu, ega sogded: \p —¿Dule-Machigi be bensuli? \p \v 36 Dule-nugusad, abin-imakdegu, sogded: \p —Dummad, ¿a-dule, doa-dulesunna? Adi, mer an egi benguegar. \p \v 37 Jesús, abin-sogded: \p —A-dule bato be daksad. Ani an a-duled, bebo sunmakgwichid. \p \v 38 Dule-ibyasuli-gudigusad, abin-sogded: \p —Dummad, an begi bensulid. \p Geb degi, Jesús-nug-odummogega Jesús-abin yokorgi-sindigar sigisad. \p \v 39 Jesús sogded: \p —An dulemarga-igar-nabogega, we-napnegse an nonikid. Dule-aku-atakdimalad mag-ataksaega an nonikid. Degi, dulemar-mag-atakmalad, aku-atak-imakega an nonikid. \p \v 40 Degine, Fariseo-gwenna-gwenna Jesús-walik-gwichimalad, Jesús-degi-soge-itosmargu, ega sogdemalad: \p —Ar ¿anmar aku atakmarmode? \p \v 41 Jesús, amar-abin sogded: \p —Ar bemar aku-atakena, be isgued niksurmalanad. Emigindi, bemar sogsoggu, Bab-Dummad-Igar-Maid nue mag an dakmarye. A-ulale, be-isgued begi naimarsundo. \c 10 \s1 Jesús, sibad-wawaad-edarbedgi sunmaksad \p \v 1 Jesús sogdebar: “Napira an bemarga soged: Dule sibad-wawaad-galu-emakaled-yawagakgi dogsulile, yarganba dukuar dogele, we-dule, sibad-wawaad-atursaeddo, degi, dule-atursili-sunnaddo. \v 2 Ar dule yawagak-siidgi dogerdi, we-dule, sibad-wawaad-ibedsunnadid.\fig Ar dule yawagak-siidgi dogerdi, we-dule, sibad-wawaad-ibedsunnadid. (Juan 10:1-3) |src="LB00014B.TIF" size="col" ref="Juan 10:2" \fig* \p \v 3 ”Yawagak-daked we-dulega yawagak-egaed, geb sibad-wawaad na e-edarbed-gayaburba mag itoged. Sibad-wawaad-edarbed e-sibad-wawaadse na nugba-nugba goled. Degine, galu-yaba-bukwadgi onoged. \v 4 Sibad-wawaad-edarbed bela e-sibad-wawaad-onisale, sibad-wawaad-idunadap daed. Sibad-wawaad eba nadapi daed, ar ade, e-edarbed-e-gayaburba mag itomalad. \v 5 Ar e-edarbedsulidbardi naddasurmalad, aka bur e-idu duurmakdedamalad, ar ade, e-gayaburba aku-itomalad.” \p \v 6 Jesús weyob dulemarga odukuar-ibmar-sogsadi, aku-itos gusmalad, ibi ega obarisa. \s1 Jesús, sibad-wawaad-edarbed-nuedid \p \v 7 Jesús gannar emarga sogdebarsun: “Napira an bemarga soged: Ani an sibad-wawaad-galu-emakaled-e-yawagak-sunnadid. \v 8 Dulemar-odurdakega an-idu-nonimaladi, atursamaladid, degi, gandikidgi atursamaladid. Degi-inigwele, Sibad-wawaadmardi amar-gayaburba itossurmalad. \v 9 Ani an yawagak gued. Dule angi dogele, a-dule abonolegoed. Sunna doged, degi, sunna nobalid, masgunned gusgu nikaguoed. \p \v 10 ”Dule-atursaed danikile, unnila sibad-wawaad-atursaegala, oburgwegala, degine, osulogega, nonidamalad. Andi an nonigua, burba-dulagudigued-ukega an nonikid, degine, bela ulubgi yeer-itodiguega an nonikid. \p \v 11 ”Ani an sibad-wawaad-edarbed-nuedid. Sibad-wawaad-edarbed-nued na sibad-wawaad-ular, e-san-burba na uked. \p \v 12 ”Ar sibad-wawaad-edarbed-manigi-arbaeddi, sibad-wawaad-edarbed-nuedsulid, ar ade, sibad-wawaad egadsulid. A-ulale, achu-burburud-danikile, sibad-wawaad-mete naddaed. Degisoggu, achu-burburud sibad-wawaad-ganonikogu, sibad-wawaad-oduurmakega imaked. \v 13 Dule-manigi-arbaed wakitedaed, ar ade, unnila bennuklegega arbaed. Degisoggu, sibad-wawaad-baisur daksundo.\fig Ibdurgan-ursili sibad-wawaad oburgwedanikile, sibad-wawaad-edarbed-nuedid na-sibad-wawaadmar saboge. (Juan 10:11-15) |src="BK00010B.TIF" size="col" ref="Juan 10:13" \fig* \p \v 14 ”Ani an sibad-wawaad-edarbed-nuedid. An-sibad-wawaad mag an daked, degi, mag an-dakmarmogad. \v 15 Igi Bab nue-an-wisi, deyobi, an Bab-wismogad. Degine, an-sibad-wawaad-ular, an-san-burba an na uked. \v 16 An Sibad-wawaad-baigan we-galu-yabalidsulid, an nikbalid. Amar anse an sedamogargebed. Deyobi, amar an-gayaburba itomaloed. Degine, sibad-wawaad dangwennaa guoed, degine, e-edarbed wargwennaa nikubaloed. \p \v 17 ”Burgwega an-san-burba an uked, adi, gannar an subaligar. A-ulale, Bab nue an-sabed. \v 18 Gege dule an-san-burba angi sued, ar ade, an-sunnad na wargwengi an uked. Ar ani an-san-ukega, degi, an gannar subaliga, an gangued nikad. An-Bab we-igar-anga-uksadba an imaked.” \p \v 19 Judíoʼmar Jesús-wegi-sogsad-ular, muchub-muchub abin-abin na imakarmalad. \v 20 Bukidar Jesúsʼgi sogdemalad: \p “We, nia-nika gudiid. We, akargualid: ¿Ar ibiga be itomala? Mer be itomala.” \p \v 21 Baigandi sogmogad: \p “We-ibmar-sogedi, we nia-gayasulid. ¿Ar niade sunna dule-ibyasurmaladga ibya nudaksi? Suli, degisulid.” \s1 Judíoʼmar, Jesús-abingassurmalad \p \v 22 Deunni, Jerusalénʼgi Bab-Dummadse-Goled-Neg-Gannar-Nudaklesad-Iba naid. A-ibagangine, dii-wied-nii naid. \v 23 Deunni, Jesús Bab-Dummadse-goled-neg-ubeb-Salomónʼye-nugadsik, bipirmakdiid. \v 24 Judíoʼmar bela Jesús-ebilis-ambikusmargu, ega sogdemalad: \p —¿Bule-undar-sui yootee be anmar-obinsaega imakoe? Ar be Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye-sogsad-dulele, anmarga bakar be soge. ¿Ar be Cristo-sunnadi? \p \v 25 Jesús, amar-abin sogded: \p —Ar bato an bega sogsamalad, bemar an-benmalad. An-Bab-nuggi-an-ibmar-saedi, a bemarga sognaid, an doa-dule gue. \v 26 Ar bemar an-sibad-wawaadsursoggu, a-ular, be an-itosurmalad. \v 27 An-sibad-wawaad an-gayaburba mag-itomalad, an mag daked, degine, anba naddamalad. \v 28 Ani an ega burba-geg-bergued uked, bipisaale amar gwen berguosurmalad, degisadegumaloed. Degine, bipisaale dule gege angi an-sibad-wawaad sued. \v 29 An-Bab anga-sibad-wawaad-uksadi, a-Bab, bela bur dule-dummadid. Degine, bipisaale dule-baid gege an-Babgi an-sibad-wawaad sued. \v 30 Ani, an-Babbo, anmar wargwenna gued. \p \v 31 Degi, Judíoʼmar, Jesús-makega gannar akwa gasmarbalid. \v 32 Jesús Judíoʼmarga sogded: \p —Ibmar-nuegan-bukidar an-Bab-nuggi an bega oyosmalad. ¿Igid-imaksad-ular, akwagi be an-makbimarsunna? \p \v 33 Judíoʼmar, abin-imakdemargu, sogdemalad: \p —Be-ibmar-nued-imakdiid-ular, anmar akwagi be-makbisurmalad. Be Bab-Dummad-nuggi-dododiid-ular, anmar akwagi be-makbied. Ar be we-napnegginedid, emide, Bab-Dummadga na be imaked. \p \v 34 Jesús, abin-sogded: \p —¿Ar bemargi Moisés-Igargi narmakar maisursi? \q1 ‘An bemarga sogsa gusad, \q2 bemar bab-dummagan gumarye.’ \qr Salmo 82:6 \p \v 35 ”Ar Bab-Dummad Bab-Dummad-gayaburba-abingasmaladse, bab-dummaganye gochagusad. Ar Bab-Dummad-Garda geg anmar bisged. Degisoggu, noar an sogsasurdo. \v 36 Ar Bab ega-arbaega an-susad, degine, we-napnegse an-barmialid. Ani an Bab-Dummad-Machiye, an sogsad-ulale, ¿be anga sogmalode: ‘Be Bab-Dummad-nuggi dododiiye?’ \v 37 An-Bab-ibmar-imaked an imaksulile, mer be an-ibmar-soged itomardo. \v 38 Ar an an-Bab-ibmar-imaked imakerdi, be an-benmar-inigwele, an-ibmar-imakdiidgindi, mer be bengumalo. Adi, be wisgumalaga, degine, mer be bengumalaga, Bab angi gudiid, degine, an Babgi gudimogad.” \p \v 39 Agine, Judíoʼmar gannar Jesús-gabiguarmalanad, degi-inigwele, Jesús egi nabir wakichagusad. \p \v 40 Jesús gannar Jordán-diwar-obakar, bia Juan iduar Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar-imaknaigusa, ase nadegusad. Agi Jesús megidapid. \p \v 41 Ase dulemar-bukidar Jesúsʼse nonigusmalad, degi, sogdemalad: “Ar Juan ibmar-wilubgan-imakledisulid imaksasur-inigwele, bela we-Jesúsʼgi-ibmar-sogsadi napira sogsad.” \p \v 42 Agine, dulemar-bukidar Jesúsʼgi-bensuli gunonimarsunnad. \c 11 \s1 Lázaro-burgwisad \p \v 1 Dule-wargwen, Betaniaʼgined, Lázaroʼye-nugadi uellemaid. We-Betania-neggweburde María, degine, e-ior-Marta-e-neggweburad. We-omegan, Lázaro-e-bunmalad. \v 2 We-María, gwallu-wawadgi Bab-Jesús-magsagusadid. María e-sailagiagi Dummad-Jesús-e-nag odingusii gusadid. Deunni, María-e-sus-Lázaro uellemaid. \v 3 A-ulale, Lázaro-e-bunmar dulemar-barmisad, adi, Jesúsʼga sogega: “Dummad, dule-nue-be-sabedi, uellemaiye.” \p \v 4 Jesús, degi-itosgua, sogded: \p “We-Lázaro-uellemaidi, burgwegarsulid. Bab-Dummad-nug-odummogega we uellemaid. Adi, we-uellemaidgi Bab-Dummad-Machi-e-nug odummolegegar.” \p \v 5 Dakargua, Jesús, nue-Marta-sabed, e-urba-María-sabbalid, degine, nue-Lázaro-sabbalid. \v 6 Ar deyob sabe-inigwele, Jesús Lázaro-uellemaiye-wisgusgu, amba ibabo e-gudiidgine gudii gusad. \v 7 Geb a-sorba, Jesús e-sapinganga sokalid: \p —Anmar gannar Judeaʼse namala. \p \v 8 E-sapingan ega sogded: \p —Odurdaked-saila, emichaale Judíoʼmar akwagi be-makbigusmaladde, degite, be ¿gannar nabarde? \p \v 9 Jesús, abin-sogded: \p —Ar neg-ibgined ¿wachi-irambe-gakabo (12) niksursi? Dule neg-ibgi gudiile, geg yoleged. Ar ade, we-napneggined-neg-meegwadba gudiid. \v 10 Ar dule neg-mutikidgi gudiirdi, yoledo, ar agindi gwallu-meegwad sulid. \p \v 11 Jesús deyob-sogsad-sorba, e-sapinganga sogdesunnad: \p —Anmar-ai-Lázaro gabmaid, odakega an ese naergebed. \p \v 12 E-sapingan ega sogdemalad: \p —Dummad, ar Lázaro gabmaile, nuguodo. Degite, ¿ibiga be nabisunna? Mer be nae. \p \v 13 Jesús degisogsagusadi, sognaindo: “Lázaro burgwar maiye.” Ar e-sapingandi, gabed-sunnad ega obarye bienad. \v 14 Geb agi Jesús bakar-buud sogdesunnad: \p —Lázaro burgwis maiye. \v 15 An Lázaro-walik gudigussulid-ular, an yeer itoged, adi, bemar mer angi bengumalagar. Degisoggu, anmar Lázaroʼse namargwelo. \p \v 16 Degi, Tomás, Dídimoʼye-bimarbalid, e-sordamarga sogdesunnad: \p —Anmar Jesúsʼba burgwega eba namarmoga. \s1 Jesús, dule-odurguedid, degine, burba-geg-bergued-ukedid \p \v 17 Degi, Jesús Betania-neggweburse nonigu, Lázaro bato ibabakegus neg-uangi diglesmai daknonikid. \v 18 Betania-neggwebur, Jerusalénʼgi itakaa siid, unnila wachi-abala-nanae-wilub bangu siid. \v 19 Judíoʼmar-bukidar, Lázaro-burgwisad-ular, Martaʼse, degi, Maríaʼse nonigusmalad. Adi, amar-e-gwage baisur-itoge imakegar. \v 20 Marta, Jesús-daniye-itosgu, e-abin nadegusad. Maríaʼdi neggi besad. \v 21 Marta Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, be wegi anmar-abargi-gudigusana, an-sus burgwissulinad. \v 22 Degi-inigwele, an wisbardo, ar ibu Bab-Dummadse be egisele, Bab-Dummad bega ukoed. \p \v 23 Jesús, abin-sogded: \p —Be-sus gannar durguoed. \p \v 24 Marta, abin-sogded: \p —An wisi, ibagan-berguder, an-sus dulemar-gannar-durguoed-ibagi gannar durguoed. \p \v 25 Jesús, abin-sogded: \p —Ani an gannar dule-odurguedid, degi, ani an burba-geg-bergued ukbalidid. Ar dule angi bensulile, ar burgwar-mai-inigwele, gannar durguoed. \v 26 Bela-dula-gudidimaladi angi bensulile, e-san-burba berguosulid, degisadeguoed. Weyob-an-bega-soged, ¿be bensuli? \p \v 27 Marta, Jesús-abin sogded: \p —Dummad, eye, an bensuli. Be, Bab-Dummad-Machid. Be Cristo, we-napnegse-danikoye-soglesgusadid. \s1 Jesús, Lázaro-neg-uangi bosad \p \v 28 Marta deyob sogsad-sorbali, e-urba-Maríaʼse gornaded. Ega arbakee sogdapid: \p —Odurdaked-saila noniye. Bese gorye. \p \v 29 Deyob ega-soge-itosgu, María yog-gwisguar imaksad. Jesúsʼse nade gusad. \v 30 Jesús deun amba yoo neggweburse doged, ar bia-Marta-e-abingusadgi amba gudiid. \v 31 Judíoʼmar-wis-María-gwage-baisur-itogega-imakega eba e-neggi-bukmaladi, María gwae-gwisgus-node-daksamargu, eba nodmarmogad. Amardi binsamalad: “María neg-uanse nad-dakleye, ase bonad-dakleye.” \p \v 32 María, Jesús-siidse-modapgu, Jesús-dakdegu, e-abin sindigar sigdapid, ega sogded: \p —Dummad, be wegi anmar-abargi gudigusana, an-sus burgwissulinad. \p \v 33 Jesús, María-ise-boale dakdegu, degine, Judíoʼmar-María-gwage-baisur-itoge-imakega-nonimaladi, ise-boarmarmoga dakdegu, ulubgi nue-nunmak itonadmogad, degi, nue-María-wile dakded. \v 34 Jesús Maríaʼga sogded: \p —¿Bia bemar Lázaro-digsamala? \p Jesúsʼga sogdemalad: \p —Dummad, be dage, be dakdage. \p \v 35 Degi, Jesús boded. \v 36 Geb Judíoʼmar sogdemalad: \p —Nue be dake. Ibiyobi Jesús, nue-Lázaro-sabe. \p \v 37 Geb Judío-baigan sogdemarmogad: \p —Ar we-Jesús, dule-ibyasulidga ibya egasad. Lázaro-mer-burgwega ibmar imakewilubbinad. \s1 Jesús Lázaro-gannar-odurgusad \p \v 38 Jesús nue-ulubgi-bukib-itodbargu, neg-uanse nonikid. Neg-uandina, akwa-yaa-ollogwadid, e-doged-idu akwa-dummad siid. \v 39 Jesús dulemarga sogdesunnad: \p —Akwa-dummad onirmar. \p Dule-burgwisad-e-bun-Marta, sogded: \p —Dummad, ¿Ibiga akwa be onirbie? Bato ibabakegus diglesad. Degisoggu, bato nun yapanned. \p \v 40 Jesús, Marta-abin sogded: \p —¿An bega sogsasursi? Be angi bensulile, Bab-Dummad-gangued be dakoye. \p \v 41 Geb dule-burgwisad-diglesad-dogedgi akwa-dummad-siid onirismalad. Geb degi, Jesús niba-atakdegu, sogded: \p —Baba, be an-itossoggu dog-nuedye an bega soged. \v 42 An wisid, be gusgu an-itodaed. Ar we-ibmar-an-sogsadi, dule-an-dikarba-bukwamalad-ular, an sogsad, adi, mer angi bengumalaga bee be an-barmiarye. \p \v 43 Jesús deyob-sogsad-sorbali, binnasur goted: \p —¡Lázaro, magaba be nodage! \p \v 44 Lázaro-burgwis-maidi, noargu, bela naga, degine, arganmar morgogi bipirmakale ise-atinnar noalid. Degine, e-wagar ise-morgogi bipirmakarbalid. Jesús dulemarga sogded: \p —Be Lázaro-esikmar. Nanaega be imakmarsun. \s1 Judío-dummagan, Jesús-oburgwebigusmalad \r (Mateo 26:1-5; Marcos 14:1-2; Lucas 22:1-2) \p \v 45 Judío-bukidar Maríaʼse-nonigusmaladi, Jesús, gannar-Lázaro-odulosad daksamargu, Jesús-bensuli gunonimalad. \v 46 Gwenna-gwenna Fariseoʼmarse nadmalad, ega sogdapmalad, igi Jesús Lázaro-odulosa. \v 47 Degine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan, degi, Fariseoʼmar, igar-itogega dummagan-onmaksad, geb sogdemalad: \p —¿Igi anmar Jesús-imakmaloe? Ar emide, Jesús ibmar-wilubgan-imakledisulid bukidar imakdiid. \v 48 Anmar we-Jesús ibmar-dakledisulid-imakdii imakele, bela eba nagudmaloed. Geb degi, Roma-dummagan nonimaloed, anmar-Bab-Dummadse-goled-neg, degi, anmar-yar osulononimaloed. \p \v 49 Judío-dummad-wargwen, Caifásʼye-nugadi, a-birgagi dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummadga maid. A e-sordamarga sogded: \p —Bemar aku-itomalad. \v 50 Ar bemar magar itosurmalad. Bela dulemar-anar dule-wargwen-burgwed bur nabirid, adi, melle bela dulemar-we-yargi-bukmalad obelolegegar. \p \v 51 We-Caifás-ibmar-sogsadi, na wargwen e-itolegedba ibmar sogsasulid. Ar ade, a-birgagi dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummadsoggu, iduakwaa sogsad: “Jesús bela Judío-dulemar-anar burgoye.” \v 52 Jesús unnila Judío-dulemar-anarbi burgosulid. Bela Bab-Dummad-mimmigan-aisakis-bukmalad-danakwaa-urbega burgwebaloed. \p \v 53 Degisoggu, Judío-dummagan, a-iba-akale Jesús-oburgwemaloye sogsamardo. \p \v 54 Degisoggu, Jesús Judíoʼmar-abargi bar gudii gussulid. Agala, Judea-yargi nodegusad, nega-dulesulid-dikarba, neggwebur-Efraínʼye-nugadse, naded. Jesús a-neggweburgi e-sapinganmala megidapsunnad. \p \v 55 Deun, Judíoʼmar-Oburgwilegoenad-Iba-onoleged bato omosad. Degisoggu, bukidar neggwebur-baid-baidginmalad san-swilidik-imakmalaga Jerusalénʼse iduakwasaar nonimalad. \v 56 A-dulemar Bab-Dummadse-goled-neggi-bukmargu, Jesús-amiarmalad, na muchub-muchub egisnanai guarmalad: “Be dakgua, ¿Jesús ibase noniko be insae?” \p \v 57 Dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan, degi, Fariseoʼmar, igar uksamalad. “Dule bia-Jesús-gudiid wisgunonikile, sogmaloye,” adi, Jesús-ganamalagarye. \c 12 \s1 María, gwallu-wawagwadgi Jesús-magsad \r (Mateo 26:6-13; Marcos 14:3-9) \p \v 1 Ibanergwase (6), Oburgwilegoenad-Iba-naguoele, Jesús Betania-neggweburse Lázaro-maidse nonikid. Jesús, we-Lázaro-burgwisgusgu, gannar odulos gusadid. \v 2 Agine, Jesúsʼga sedo masgunned imaksamalad. Deunni, Marta ega mas-daknai gusad. Lázaroʼdi, Jesús-mas-gunsigu, sii gusmogad. \v 3 Agi María, bute-wargwen gwallu-wawad-nued-nardoʼye-nugad, ber gargesailadi, Jesúsʼse senonikid. Geb degi, María Jesús-naggi a-gwallu-wawagwad eosad. Geb e-sailagiagi Jesús-nag odinnosad. Gwallu-wawagwad-e-yapanned bela neg-gasa sigisad. \p \v 4 Jesús-sapin-wargwen, Simón-machi-Judas-Iscarioteʼye-nugad, Jesús-darba-ukoed-dule, sokalid: \p \v 5 —¿Ibiga we-gwallu-wawagwad mani-birgagwen-amilege-wilubyobi, uklessuli? Adi, a-mani wileganaga uklegoenad. \p \v 6 Ar Judas degisogsadi, dule-wilegana-sabedbali, deyob sogsasulid. Ar ade, dule-atursilid. Ar mani-sagu-sedidasoggu, agi mani-urbilemaid gusgu arbak atursadii daed. \v 7 Geb degi, Jesús, Judas-abin sogded: \p —Mer Maríaʼga akar-soge. We gwallu-wawadgi-an-magsadi, an-diglegoed-ular, an-magsad. \v 8 Ar bemar-abargi wileganadi gusgu gudiguoed. Andi bemar-abargi sadeguosulid. \s1 Judío-dummagan, Lázaro-oburgwebi gusmalad \p \v 9 Judíoʼmar-bukidar Jesús Betaniaʼgi-gudiiye wisguarmargu, ese duurmaknonimalad. Unnila Jesús-dakegarbi nonisurmalad. Lázaro-dakega nonimarbalid. Ar ade, Jesús, Lázaro-burgwar-mai odulosad. \v 10 Dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan deyob itosmargu, igar amismalad, Lázaro-oburgwemarmogoye. \v 11 Ar ade, Lázaro-durgusadba, Judíoʼmar-bukidar Judío-igar-odurdakmaladgi bangudmalad, Jesúsʼgi-bensuli gunonimalad. \s1 Jesús, Jerusalén-neggweburgi reyyob dogsad \r (Mateo 21:1-11; Marcos 11:1-11; Lucas 19:28-40) \p \v 12 A-banedgine, dule-bukidar-ibase-nonimalad itoarmargu, Jesús Jerusalénʼse daniye, \v 13 ogob-gagangiid-e-gagan gwachamalad. Degine, Jesús-nug-odummogega Jesús-abin nadmalad. Jesús-dakarmargu, binnasur gotemalad, sogdemalad: \q1 “¡Bab-Dummad-nug odummomar! \q2 We-dule, Bab-Dummad-nuggi danikid, bela ega ibnuedga gusun. \q2 We-Israel-e-Reygi nued binsalesun.” \qr Salmo 118:26 \p \v 14 Jesús moli-uayasuid-e-mimmi amisad. Geb e-birgi sigisad, ar igi Bab-Dummad-gardagi narmakar-sognaiyob: \q1 \v 15 “Siónʼgi-bukmalad, mer be dobgu. \q2 Be dake, be-Rey, moli-uayasuid-e-mimmi-birgi-sii bese danikid.” \qr Zacarías 9:9 \p \v 16 Ar Jesús-sapingan gebesailagi aku-itosmalad, wede ibi-obare. Ar Jesús-nug Bab-Dummadse-ogannolesad-sorbali, geb e-sapingan insadmalad, Bab-Dummad-gardagi we-Jesúsʼgi bato degi-narmakar-naidba ega imaklesa. \p \v 17 Dulemar-Jesúsʼba-gudigusmaladi, Jesús Lázaro-neg-uan-yaba-maigu-ese-gochad-daksamaladi, degi, gannar-odulosad-daksamarbalidi, dule-baiganga a-ibmar-gusad sogedbimalad. \v 18 A-ulale, dulemar-bukidar Jesús-abin nonigusmalad. Ar ade, itosmalad, igi Lázaro gannar odulolesgusa. \v 19 Ar Fariseoʼmardi muchub-muchub sokarmalad: \p “Anmar, dulemar-mer-Jesúsʼba-naguegala, geg oakaloged. Be dake, ar bela dulemar eba duurmakmaid.” \s1 Griego-dulemar, Jesús-aminonimalad \p \v 20 Griego-dulemarmoga, Judíoʼmar-ibagi Bab-Dummadse-golega, Judíoʼmar-abargi nonimarmogad. \v 21 Amar, Felipeʼse nonimalad. Felipeʼde, Galilea-yargi-Betsaida-neggweburginedid. Griego-dulemar Felipeʼgi wilenaigusmalad, ega sogdemalad: \p —Dummad, anmar Jesús-dakbimalad. \p \v 22 Felipe nadgu, Andrésʼga sogdapid. Degine, Felipe, Andrés-ebogwa Jesúsʼga sogdapmarsunnad. \v 23 Jesús, abin-imakdegu, sogded: \p —Emigindi, ani Dule-Machi, an-nug-odummolegega iba nagunonisun. \v 24 Napira an bemarga soged, ar ibmar-gwag napagi argwansulile, e-uka nungusulile, geg ainied. Ar napagi-argwanerdi, degi, e-uka-nunguerdi, ainidagogu, bukidar sanmakodo. \p \v 25 ”Ar amba deyobmodo. Dule e-san-burba-sabele, binsa sabguodo. Ar we-napneggi e-san-burba na sabsulirdi, burba-geg-bergued nikuoed. \v 26 Ar dule anga arbabiele, an-sogedba-nanaega anba dagodo. Dule-anga-arbaedi, an-gudiguoedgine gudii gumogoed. Ar dule anga arbaele, an-Bab a-dule-nug odummomogoed.” \s1 Jesús, e-burgoedgi sunmaksad \p \v 27 Jesús sogdebar: “Emigindi, ulubgi an surbinsa itoged. Degi-an-itogedba, ¿an sogoe, ‘Bab-Dummad, emigindi we-ibmar-nunmaked-dummad be anga osuloye?’ Suli, degi-an-sogosuli. Ar burgwega an we-napnegse nonikid. \v 28 Bur an sogodo: Bab-Dummad, be-nug be odummoge.” \p Degidgine, nibneggi gayaburba gornonikid: “An-nug bato an ogannosad. An-nug gannar an ogannobaloed.” \p \v 29 Dule-bukmalad, gayaburba-sunmak-itosmaladi, sogdemalad: “Mar gocha.” Baigandi sogmalad: “Baliwitur-wargwen ega sunmaksa.” \p \v 30 Jesús sunmakdegu, sogded: \p —We-gayaburba-be-itosmaladi, anga nonisulid, bemarga nonikid. \v 31 Emigindi, we-napneggi-dule-bukmalad-sabsur-odurdakleged-iba nagunonikid. Emigindi, nia-saila we-napneg-dummadga-gudiid-onoleged-iba nonisunnad. \v 32 Ar napagi-onakwiles an nagusale, bela dulemar anba nagumalaga an ebioed. \p \v 33 Jesús weyob sogsagusadi, mag-ito imaknaid, ede nakrusgi bioklegar burgoye. \p \v 34 Dulemar, Jesús-abin sogdemalad: \p —Anmar wismalad Moisés-igargi sognaid, ‘Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye-sogsad-dule-Cristo nonikile, burgosulid, degisadeguoed.’ ¿Ar ibiga bedi sogsunna, Dule-Machi nakrusgi bioklegar onakwilegergebye? Ar Dule-Machi, ¿we doasunna? \p \v 35 Geb degi, Jesús, abin-sogded: \p —Emigindi, ani gwallu-meegwadga ichesaar amba bemar-abargi an gudiid. Gwallu-meegwad amba bemar-abargi-gudiidgi eba be nanamar, adi, melle negsichid ukiarmakar begi nonimalagar. Ar dule negsichidgi-nadapile, wissurdaed, bia nadapi. \v 36 Emigindi, amba be gwallu-meegwad-nikmarsoggu, gwallugi mer be bengumar, adi, bemar neg-meegwad-mimmiganga gumalagar. \p Jesús degi-ibmar-sogsagusad-sorba nadsunnad. Mer e-amimalaga emar-idu dukusad. \s1 Judío-dummagan, Jesús-abingassurmalad \p \v 37 Ar Jesús emar-wagab ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-bukidar imaksa-inigwele, dulemar amba Jesúsʼgi bengusmalad. \v 38 Ar epenne Bab-gayaburba-barsoged-Isaías-sogsagusadyob-guegala, deyob gunonikid, deun sogsagusgu: \q1 “Bab-Dummad, ¿doa anmar-ibmar-sogsad bengussuli? \q2 ¿Doase Bab-Dummad na e-gangued oyosa?” \qr Isaías 53:1 \p \v 39 A-ulale, dulemar Jesús-abingassurmalad. Ar ade, Isaías amba sogsagusbalid: \q1 \v 40 “Bab-Dummad amar-e-ibya akudake imaksad, \q2 degi, amar uayasurdaega imaksabalid, \q1 adi, melle na e-ibyagi mag dakmalagar, \q2 degi, e-gwagegi melle mag itomarbaligar. \q1 Ar degiile, abonolemalo-itole. \q2 Ar degiile, amar an nudake dakledago-itole.” \qr Isaías 6:10 \m \v 41 Deunni, Isaías Jesús-e-gangued-daksagu, weyob sogsagusad. Degi, egi sunmaksa gusad. \p \v 42 Degi-inigwele, bukidar dummagan-neg-dakmamaid, ulubgi Jesúsʼgi-bensuli gusmalad. Ar we-dummagan Fariseoʼmar Judíoʼmar-onmakedneggi e-onomaloed-dobedbali bakar-buud gwen sogsasurmalad, emarde, Jesúsʼba naimoye. \v 43 Deginbali, ar dummagan, dulemar-ei-nug-odummoged bur abeged. Ar Bab-Dummad-ei-nug-odummogeddi, abesurmalad. \s1 Jesús-ibmar-sogsad, dulemargi gwisguoed \p \v 44 Jesús binnasur sunmakde, sogded: “Ar dule an-bensulile, anbi an-bengusuli gusulid, Bab-Dummad-an-barmialid bensurbalid. \v 45 Ar dule mag an-dakale an-doa-dule, dule-an-barmialid mag-dakbardo. \v 46 Ani, we-napnegse gwallu-meegwadga, an nonikid. Adi, bela-angi-bensurmalad, mer bar negsichidgi-gudii gumalagar. \p \v 47 ”Ar dule an-gayaburba-itogedba dasulile, ani an sogosulid, be dummad-nosye. An we-napnegse nonisulid, dulemarga sogega be nue-isgusmarye. An dulemar-abonogegala nonikid. \v 48 Ar dule an-abingasulile, degine, an-gayaburba-sunmaked abingasurbalile, e-sabsur-odurdakoed bato nikad. Ibagan-berguoedgi an-ibmar-sogsadba dulemar-an-abingassurmalad Bab-Dummadse sabsur-odurdaklegoed. \p \v 49 ”An-itolegedba an ibmar sogsasulid. Bab-Dummad an-barmialid, a, igar anga uksad, igi an sogoe, degi, igi an sunmakbaloe. \v 50 An wisdo, an-Bab-igar-anga-uksadi, dulemar-anba-nagumaloedga burba-geg-bergued uked. Degisoggu, an ibmar-sogedi, ar igi Bab-Dummad anga sogsa, deyob an soged.” \c 13 \ms1 3. JESÚS-WILESAD, E-BURGWISAD, DEGI, E-GANNAR-DURGUSAD \mr (13:1–21:23) \ms2 3a. Jesús e-sapinganbo napi-masguchad, degi, igar-binid mesisad \mr (13:1-36) \s1 Jesús e-sapingan-nag enuksad \p \v 1 Jesús Oburgwilegoenad-Iba bane-nagudoed-iduar, Jerusalénʼgi gudiid. Jesús na wisid, we-napneggi-gudiid e-Babse-gannar-naed-ibagan ega warmaksad. Ar Jesús we-napneggi-e-sapingan-bukwad nue-sabsoggu, nue bela-bela-sabgudii, e-burgwedse gussunnad. \p \v 2 Jesús, e-sapinganmala sedo mas-gunbukwagua, nia-saila, Simón-machi-Judas-Iscarioteʼgi, Jesús-darba-ukega, burba-isgana oubosad. \v 3 Jesús wisid, e-Bab bela ibmar-imakega ega igar-uksad. Degine, Jesús wisbalid, na ede Bab-Dummadgi danikid. Degi, ede Bab-Dummadse gannar nabaloed. \v 4 A-ulale, Jesús mas-gunsigua, gwisgus-imaksad. E-mordummad esusad. Geb uka-elied-susgua, e-sadergi edichad. \v 5 Geb degi, Jesús e-sapingan-nag-enukega bormoyagi dii eosad. Geb degi, e-sapinganga nag-enukded, degi, uka-elied-e-sadergi-naidgi ega nag-odinnosbalid. \p \v 6 Geb degi, Jesús Simón-Pedroʼse nonikid. Geb Pedro ega sokalid: \p —Dummad, ¿be anga nag enukode? Sulirgebed. Be anga nag enukosulid.\fig Jesús e-sapingan-nag enuksad. (Juan 13:6) |src="cn01800B.tif" size="col" ref="Juan 13:6" \fig* \p \v 7 Jesús, abin-sogded: \p —An-emi-ibmar-imaknaid aku amba be itoged. Geb sorba mag be itodapoed. \p \v 8 Pedro, Jesúsʼga sogded: \p —Be an-nag enukosur guoed. \p Jesús, abin-sogded: \p —An bega nag-enuksulile, geg be an-sapinga gued. \p \v 9 Geb degi, Simón-Pedro Jesúsʼga sogdesunnad: \p —Dummad, ar be deyob-sogele, an-nagbi be anga enukosulid. An-argan, an-nono be anga enukbalirgebed. \p \v 10 Jesús, abin-sogded: \p —Ar dule-obsamalad bar obed abesulid. Unnila e-nagbi napi-enuked abeleged. Ar ade, bato swilidik gudiid. Bemar bato swilidik gudimalad. Degi-inigwele, bela bemar swilidiksurmalad. \p \v 11 Ar ade, Jesús wisid doa darba e-ukoe. A-ulale, sogsagusad: “Bela bemar swilidiksurmarye.” \p \v 12 Jesús, e-sapinganga nag-enuksad-sorba, gannar e-mor-yosgu, mesese gannar signonikid. Geb degi, e-sapinganga sokalid: \p —Bemarga an nag-enuksad, ¿mag be itomala, wede ibi obare? \v 13 Ar bemar nabir Odurdaked-Sailaye, degine, Dummadye, anse be gormalad. Ar ani an adid. \v 14 Ar ani an Dummadid, an Odurdaked-Sailabalid. Degite, an bemar-nag enuksad. Bemar deyobi, muchub-muchub nag na ga enukewilubmarmodo. \v 15 An bemarga oyosad, adi, bemar an-bega-imaksamaladyobi, bemar imakegarmo. \v 16 Napira an bemarga soged: Dule-maiga-arbaedi, e-dummadba geg dummad gued. Degine, dule-barmilenaid, gege e-dummad-barmisiidba bur dummad gued. \v 17 Ar we-ibmar bemar bato wismarsoggu, bemar eba imakele, bemargi nued binsalegodo. \p \v 18 ”Bela bemargi an sogsulid. Ar an wisid doamar an susa. Degi-inigwele, Bab-Dummad-garda-narmaklegaledba-guegala, bemar-wargwen darba-an-ukoed. Ar Bab-Dummad-garda-narmaklegaledgi sognaid: \q1 ‘Ar dule anba madu gunsiidi, angi aibinnoniye, \q2 an-isdaradga gunoniye.’ \qr Salmo 41:9 \p \v 19 ”Deyob-guoed-iduar, an bemarga soged, adi, degi-gunonikile, bemar mag-itos-namalagar, ani an Cristo gued. \v 20 Napira an bemarga soged: An dule-barmidoed abingamalale, an-abinganaid. Ar dule an-abinganaile, Bab-Dummad-an-barmialid-abinganamogad.” \s1 Jesús sogsad, Judas darba-e-ukoye \r (Mateo 26:14-16; Marcos 14:10-11; Lucas 22:3-6) \p \v 21 Jesús deyob-sogsad-sorba, e-ulubgi bukib-binsaded, degi, e-sapinganga sogdesunnad: \p —Napira an bemarga soged, bemar-wargwenadi darba an-ukoed. \p \v 22 Geb degi, e-sapingan muchub-muchub dakdemalad, wissurmalad doagi Jesús degisoge. \v 23 E-sapin-wargwen, Jesús na nue-sabedi, e-dikarba sii gusad. \v 24 A-dulesega, Simón-Pedro arbak achasad, adi, a, Jesúsʼse egisega, doa-dulegi wede deyob soge. \v 25 Degi, a-dule, Jesús-binasgargi biligwa-mai Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, ¿doa-dule arbak be-ukoe? \p \v 26 Jesús, abin-sogded: \p —Ar doa-dulega madu waraa an ukoe, a-dule, darba an-ukoed. \p Jesús madu-owardikusgu, Simón-machi-Judas-Iscarioteʼga a-madu uksad. \v 27 Judas, madu-bipi-ega-uklesad guchagu, nia-saila-Satanás egi dognonikid. Geb degi, Jesús Judasʼga sogdesunnad: \p —Ibmar-be-imakoedi, gwae bur be imaknasun. \p \v 28 Ar e-sapingan-mese-naba-bukmaladi aku-itosmalad, ibiga Jesús deyob Judasʼga soge. \v 29 Ar abar binsadmalad, Judas mani-saboged-sagu-sedisoggu, Jesús Judasʼga sogdakleye: “Anmar-ibmar-ibaga-abegedi be baknaye.” Ar ega sogbardibe: “Wileganaga wis be mani uknaye.” \p \v 30 Judas madu-guchagua, yog-noar imaksad. Nodgua, bato neg mutikid. \s1 Muchub-muchub be sabgumalo \p \v 31 Geb degine, Judas-naded-sorba Jesús sogdesunnad: \p —Ar emigindi ani Dule-Machi, an-nug odummolesunnoed. Degine, anba Bab-Dummad-e-nug odummolemogoed. \v 32 Ar ani Dule-Machi, Bab-Dummad-nug an odummogele, Bab-Dummad an-nug odummomogoed. Degi, ar emiskwaa an-nug odummogoed. \p \v 33 ”Mimmigan, wis-ichesaar amba an bemar-abargi gudii guoed. Igi Judíoʼmarga an sogsa, deyob, an bemarga sogmarmogad. Be an-amimalo-inigwele, bemar an-amiosurmalad. An-naesokalidse, geg be anba namalad. \p \v 34 ”Igar-binid an bemarga ukmarsunnad. Na be muchub-muchub sabgumalo. Ar igi an be-sabgusmarmoga, deyob be muchub-muchub sabgumarmogo. \v 35 Ar na be muchub-muchub nue sabgumalale, bela dulemar mag be-dakmaloed, bemar an-sapingan gumalad.” \s1 Pedro, Jesús-akudakye sogsad \r (Mateo 26:31-35; Marcos 14:27-31; Lucas 22:31-34) \p \v 36 Simón-Pedro Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, ¿bia be nae? \p Jesús, abin-sogded: \p —Emigindi, an-naesokalidse geg be anba nagweled. Sorbardi, geb be anse naoed. \p \v 37 Pedro ega sogded: \p —Dummad, ¿ibiga emigindi geg an beba nae? An be-ular-burgwega guakwaa an gudiid. \p \v 38 Jesús, abin-sogded: \p —¿Be an-ular-burgwega guakwaa gudii? Suli, be guakwaa gudisuli. Napira an bega soged: Gannir-namaked-iduar, ilapaa be an-osulogoed. \c 14 \ms2 3b. Jesús e-sapinganbo napi-sunmaksad \mr (14:1–16:31) \s1 Jesúsʼbi, Bab-Dummadse-naegala igar-napiragwadid \p \v 1 Jesús e-sapinganga sogded: “Mer surbinsa be-gwagegi be itomalo. Bab-Dummadgi mer be bengumalo. Degine, mer angi be bengumarbalo. \v 2 An-Bab-neggi neg-nuegan-bukidar nikad. Ar degisulina, an bega sogosurmalanad, an bemar-idu guagwar neg-sii-naega an naye. \v 3 An bemar-idu-naogu, an bemarga neg-guagwar-sisale, an bemar-sudagega gannar an danibaloed. Adi, an-gudiguoedgi, bemar anba gudii gumogagar. \v 4 Bemar wismalad bia an nasokali, degine, igar-maid bemar wismarbalid.” \s1 Jesús, Bab-Dummadse dule-seded \p \v 5 Tomás Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, anmar wissulid bia be nasokali, degite, ¿igi anmar igar-maid wisiosunna? \p \v 6 Jesús, abin-sogded: \p —Anbi unnila Bab-Dummadse be-sedoed. Ani an napiragwadid, degine, dulagudigued angi danikid. Dule angi nasulile, geg Bab-Dummadse warmaked. \v 7 Ar magar be an-dakmalana, an doa-dule, ar be an-Bab magar dakmarmoganad. Ar emigindi, bato bemar mag an-Bab-dakmalad, ar ade, bemar bato an-Bab-daksamalad. \p \v 8 Felipe Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, Bab-Dummad be anmarga oyoge. Geb anmar gusbin itogoed. \p \v 9 Jesús, abin-sogded: \p —Felipe, an bemar-abargi dikasurgus an gudiidde, ¿amba be aku an-dakde? Ar dule an-daksale, a-dule bato an-Bab-daksado. ¿Ibiga be anse egise, Bab be anga oyoye? \v 10 ¿Ar bemar Babgi-an-gudiid bensi? ¿Ar bemar Bab-angi-gudimogad benmarbarsi? Ibmar-an-sogedi, an-itolegedba wargwengi an sogsulid. Bab-angi-maidi, angi ibmar imakmaid. \v 11 Mer be an-bengumar. An-Babgi an gudiid, degi, Bab angi gudimogad. Degisulile, an-ibmar-dakledisulid-imakedgi mer be an-bengumar. \v 12 An napira bemarga soged, ar dule angi bensulile, an-ibmar-imakedi, a-dule imakmogoed. Degine, a-dule bur bule ibmar-dummagan imakoed. Ar ade, an-Babse an naesokalid. \v 13 An-nuggi bela an-Babse be ibmar egisele, an bega imakoed, adi, Bab na E-Machigi nug ganguegar. \v 14 Ibmar-gwensak an-nuggi be egisele, an bega imakoed. \s1 Jesús sogsad, Bab-Burba-Isligwaled an barmidagoye \p \v 15 Jesús sogdebar: “Ar be an-sabmalale, an-igar-mamaidba be damaloed. \v 16 An-Babse an bemarga egisoed, be-bendaked-baid, bemar-Gwage-Armaked, bemarga barmidaye. Adi, degisadegu bemarba gudiguegar. \v 17 Dule-Bab-Dummad-wissurmalad gege we-Burba-Napiragwadi, abingaed. Ar ade, sanar daksurmalad, deginbali, amba aku dakmarbalid. Ar bemardi, we-Burba-Napiragwad mag-daked, ar bemarba gudiid, degine, bemargi gudii gubaloed. \p \v 18 ”Bemar, nusgana-babgansulidyob wargwen an be-metosurmalad. An bemarse gannar danibaloed. \v 19 Ichesaar napid, we-napneg-naidgi-bukmalad bipisaale bar an-dakosulid. Bemardi, an-dakmaloed. Ar an dula gudisoggu, bemar dula-gudigumosunnoed. \v 20 A-ibagine, an-Babgi-an-gudiid bemar magar itogoed. Bemar-angi-gudimogad, degine, an-bemargi-gudimogad, magar be itomarbaloed. \v 21 Ar dule, an-igar-mamaid sediile, degine, ar aba gudiile, we-dule, nue-an-sabed. Ar dule, an-sabele, an-Bab a-dule sabgumogoed. An a-dule sabgumogoed, degine, an ese magarobaloed, an doa-dule gue.” \p \v 22 Judas (Judas-Iscarioteʼsulid) Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, ¿ibiga be anmarsebi magarogoe? ¿Dulemar-beba-naisurmaladsedi be magarogosuli? \p \v 23 Jesús abin-imakdegu, sogded: \p —Ar dule an-sabele, an-gayaburba-sunmakedba daoed, degine, an-Bab a-dule-sabgumogoed, degine, anmar a-dulegi-megega ese nonikoed. \v 24 Ar dule an-sabsulile, an-gayaburba-sunmakedba daosulid. Bemar an-ibmar-sogsad-itosmaladi, an-itolegedba an ibmar sogsasulid. An-Bab-an-barmialid-sogedba an ibmar soged. \p \v 25 ”An bemar-abargi-dula-gudiidgi we-ibmar-an-bemarga sognaid. \v 26 Bab an-nuggi Dule-Gwage-Armaked barmidagoed. A-dule, Bab-Dummad-Burba-Isligwaledid. A bela bemar-odurdaknonikoed, degine, bela-an-ibmar-sogsad gannar insaega bemar-imakoed. \p \v 27 ”Ulubgi-bogidik-itogega an bemar-imaked. An na ulubgi-bogidik-itogedyob an bemar-imakmogad. Ulubgi-bogidik-itogega-an-bemar-imakedi, dule-we-napnegginmalad-gwage-bogidik-ukedyob an bemarga uksulid. Mer be surbinsa be-gwagegi be itomar, mer be dobgumar. \p \v 28 ”An-bega-sogsamaladi be an-itosmalad: ‘An nae, gannar an bemarse danibaloed.’ Ar bemar an-sabmalana weligwar be itosmalanad. Ar ade, an bemarga sogsad an-Babse an naesokarye. An-Bab anba bur dummadid. \v 29 Emigindi, iduakwaa an bemarga sognaid, adi, deyob gunonikile, mer angi be bengumalagar. \p \v 30 ”Bemarga bar suitii an sunmakosulid. Ar ade, we-napneggi-dummadga-gudiid, Nia-saila, danikid. We-dule, angi obinega gangued-sated. \v 31 Degi-inigwele, we-napneggi-dule-bukmalad, an Bab-sabed, degi, Bab-Dummad-an-barmialidba an ibmar-imaked, wisguer gebed.” \p Jesús bela weyob sogsad-sorba, e-sapinganga sogded: \p “Gwisgumar, anmar namarsun.” \c 15 \s1 Jesús uva-e-saila-sunnadid \p \v 1 Jesús sogdebalid: \p “Ani an uva-e-saila-sunnadid. An-Babdi agi arbaedid. \v 2 An-dub-gigwengi e-san nagusulile, an-Bab siked. Ar an-dub-gigwengi e-san nairdina, bur bule sanmakega, an-Bab nue-nudaked. \v 3 An-gayaburba-sunmaksadgi bemar bato gwage-nudakles bukmalad. \v 4 Angi be akamar, an bemargi akamarmogoed. Ar igi uva-dubmar e-sailagi akanaisulile, geg wargwen sanmake, deyobi, bemar angi akanaisulile, gege an-Babga ibmar-nuegan be imakmalad. \p \v 5 ”Ani an uva-e-saila-sunnadid, bemardi e-dubmar-giagan gumalad. Ar dule angi akanaile, degine, an egi naimogale, we-dule, bela-bela ibmar-nuegan imaked. Ar be angi ollormalale, gege be ibmar-nuegan imakmalad. \v 6 Ar angi dule akanaisulile, uva-dub-giagan-miled-daedyobi melledoed. We-uva-dub-giagan dingudoed, geb degi, dulemar weemalogu, soogi-ogumakega midmaloed.\fig Dule angi akanaile, Bab-Dummadga bela-bela ibmar-nuegan imakoed, uva sanmakedyob. (Juan 15:5) |src="HK00112B.TIF" size="col" ref="Juan 15:6" \fig* \p \v 7 ”Ar bemar angi akanaile, degine, an bemarga an-gayaburba-sogsadba be damalale, bemar ibu Babse egisbimala, bela bemarga guoed. \v 8 Ar bemar-ibmar-nuegan-imakedba an-Bab-nug odummoleged. Geb degine, bemar an-sapingan-sunnadga gunonimaloed. \p \v 9 ”Ar igi Bab an-sabgusa, deyob an bemar-sabgusmogad. An-sabguedgi be gudii gumar. \v 10 Ar igi an an-Bab-Igar-Mamaidba an dae, degi, e-sabguedgi an akanai, deyobi, bemar an-igar-mamaidba-daele, an-sabguedgi bemar gudii gumarmogoed. \p \v 11 ”We-ibmar an bega sogsamalad, adi, an-weligwaled-itogedyob bemar wergumarmogagar. Degi, bemar nue-bela-bela weligwar itomalagar. \v 12 We-an-igar an bemarga ukmar: Ar igi an bemar-sabgusmarmoga, deyob na be muchub-muchub sabgumarmogo. \v 13 Sabgued-dummarbad-weyobid sated: Dule, e-aimar-ular-burgwed. \v 14 Bemar an-ibmar-sogedba be ibmar imakmalale, be an-aimardo. \v 15 Bar an bemarse an-maimarye an golosulid. Ar ade, mai wissulid ibu e-dummad imaknai. An bemarse an-aimarye an gochad, ar ade, bela an-Bab-anga-ibmar-sogsadi, bela bemarga an odulosmalad. \p \v 16 ”Bemar an-sussurmalad, ani an be-susmalad. An be-susmaladi, adi, bemar ibmar-nuegan imaknamalagar. Degine, bemar-ibmar-saedi, degisadegu guegar. Adi, ibu bela Babse an-nuggi be-egisbimardibe, Bab bemarga ukegar. \v 17 We an bemarga sogmarsun: Na be muchub-muchub sabgumar.” \s1 Dule-we-napneggi-bukmalad isdar be-dakmaloed \p \v 18 Jesús e-sapinganga sogdebar: “Ar we-napneggi-dulemar-bukwad isdar be-dakarmalale, be insamalo, bemar-idu bato isdar an-daksamarmogad. \v 19 Ar bemar dule-we-napnegginedyob-damalana, we-napneggi-dulemar-bukwad be-sabmalanad. Ar emigindi, bemar we-napneggined-sursoggu, a-ular, we-napneggi-dulemar-bukwad isdar be-dakmalad. Dule-we-napneg-naidgi-bukmalad-abargi an be-susmalad. \v 20 Be insamalo, an bemarga sogsad: ‘Dule maiga-gudiid e-dummadba geg dummad guye.’ Dulemar an-baregichamarsoggu, bemar-bareginmarmogoed. Degine, an-ibmar-sogsadba nanasmalale, bemar-ibmar-sogedba nanamarmogoed. \v 21 Ar bemar-anba-naid-ular, weyob bemar-imakmaloed, ar ade, dule-an-barmialid aku dakmalad. \p \v 22 ”An we-napnegse nonisulina, an wemarga sunmaksasulina, egi soglegosulinad, wemar isgudiiye. Emigindi, geg sogmalad, anmar isgued surye. \v 23 Ar dule isdar-an-dakele, an-Bab-isdar dakbalid. \v 24 An emar-abargi ibmar-dakledisulid, dule-gwen-ibmar-imakdisulid, an imaksasulina, wemargi soglegosulinad, isgudimarye. Emigindi, ibmar-dakledisulid daksamalad, degi-inigwele, amba isdar an-daksamalad, degi, an-Bab-isdar daksamarbalid. \v 25 Ar weyob degigusadi, adi, emarga-Moisés-Igar-Maidgi-narmakar-maidba guegalad. Bab-Dummad-Garda sognaid: \q1 ‘Binsa igarsuli isdar an-daksamalad.’ \qr Salmos 35:19; 69:4 \p \v 26 ”Ar Dule-Gwage-Armaked, an-Bab-nuggi an barmidagoedi, Burba-Napiragwad gued. A an-Babgi danikid. A bemarse nonikile, angi sunmaknonikoed. \v 27 Ar bemar gebe-an-arbaded-onoded-akar be anba gudimalad-ulale, be angi sunmakdemarmogoed.” \c 16 \p \v 1 Jesús sogdebar: “Melle bemar burba-galakuegala we-ibmar an bemarga sogsamalad. \v 2 Dulemar Judíoʼmar-onmakedneggi be-onomaloed. Ibagan danikoed, dulemar be-oburgwismalale, Bab-Dummadga ibmar-nued-imaknaiye bimaloed. \v 3 We-dulemar Bab-wissulidba, degine, aku an-dakedba, deyob be-imakmaloed. \v 4 An we-ibmar bega sogsamalad, adi, a-ibagan-nonikile, be insamalagar, bato we-ibmar idu an bega sogsamalad: \p ”Iduale, an bemar-abargi-gudiidba, an bega sogsasurmalad.” \s1 Bab-Dummad-Burba-Isligwaled-e-arbaed \p \v 5 Jesús na e-sapinganga sogdebalid: “Emigindi, dule-an-barmialidse an naesokalid. Bipisaale bemar wis anse egissurmalad: ‘¿Bia be nae?’ \v 6 We-ibmar-an-bemarga-sogsadba aka bemar gwagegi nue-bukib-binsa-itoge nadmalad. \v 7 Ar nue-napira an bemarga sogmalad: An bemar-idu naele, bur bemarga ibnuedid. An bemar-idu nasulile, Dule-Gwage-Armaked geg bemarse daged. Ar an bemar-idu naerdina, a-dule, an bemarga barmidagoed. \p \v 8 ”Dule-Gwage-Armaked nonikile, isgued-magar-itoge, dule-imaknonikoed. Igar-innikigwad-maid-magar-itoge, dule-imaknonikoed, degi, Bab-Dummad-sabsur-odurdakoed-magar-itoge, dule-imaknonibaloed. \v 9 Dule-Gwage-Armaked, ¿ibiga isguedgi sunmakoe? Ar dulemar an-benmalad-ular, isguedgi sunmakoed. \v 10 ¿Ibiga Igar-innikigwadgi sunmakoe? Ar ani Jesús, Bab-Dummad-negse nasokalid, bar be an-dakmalosulid. \v 11 ¿Ibiga Bab-Dummad-dule-sabsur-odurdakoedgi sunmakoe? Ar nia-saila bato sabsur-odurdaklesad-ular, we-igargi sunmakoed. \p \v 12 ”Amba an bemarga ibmar-bukidar-soged-nika-inigwele, an bemarga sogosurmalad, ar ade, bemar aku itomaloed. \v 13 Ar Burba-Napiragwad-nonikoeddi, igar-napiragwadba ibmar-magar-itoge be-imakmaloed. Ar na e-itolegedba sunmakosulid. Sunmakoedi, Bab-ega-ibmar-sogedba sunmakoed. Degine, yoedse-ibmar-guoed, idu bemar-owisononikoed. \v 14 A-Burba-Napiragwad an-nug ogannononikoed, degi, an-ibmar bemarga odalononikoed. \v 15 Ar bela Bab-ibmar-nikadi angadmogad. A-ular, an bemarga sogsad: A-Burba an-igarmar suoye, geb degi, bemarga odalononikoye.” \s1 Bukib-itoged, weligwaledga gudoed \p \v 16 Jesús e-sapinganga sogdebar: \p —Ar ichesaar bemar napi-an-dakmaloed. Geb ichesaar-nasad-sorba gannar bemar an-daknonimarbaloed, ar ade, an-Bab-maidse an naesokalid. \p \v 17 Geb degi, abar e-sapingan muchub-muchub sokarmalad: \p “Ar wede ibu anmarga obare: Ichesaale bemar napi-an-dakmaloye, geb ichesaar-nasad-sorba gannar be an-daknonimarbaloye. An-Babse an naesokaliddeeye.” \p \v 18 Degi sogdemarbalid: \p “Ar wede ibu obare: ‘¿Napi ichesaarye?’ We-ibmar-soggwichid anmar aku itomalad.” \p \v 19 Jesús, e-sapingan ese ibmar-egisbied mag daksasoggu, a-ulale, amarga sogdesunnad: \p —Bemar na be muchub-muchub egisnamalad, wede ibi ande obarye, an sogsagu: ‘Ichesaale napi bemar an-dakmaloye, geb ichesaar-nasad-sorba gannar bemar an-daknonimarbaloye.’ \p \v 20 ”Napira an bemarga soged, bemar bukib-binsamaloed, bemar bomarbaloed. Dulemar-we-napnegginmaladdi, weligwar itomaloed. Ar bemar bukib-binsamalo-inigwele, we-bukib-binsaed, bemarga weligwaledga guoed. \v 21 Omegwa-gwensak ugakgusokalile, e-wachigan-mosadba abagan-nunmaked itononidaed. Ar sikwi-aidesad-sorbardi, dule-wargwen-we-napnegse-aidenonikid-ular, bar na e-naibi-itosadgi binsaosulid, unnila weligwar itononidaed. \v 22 Ar emigindi, amba bemar deyob bukib itomarmogad. Degi-inigwele, an gannar be-daknonimarbaloed, agi, be weligwar itononimaloed. We-weligwaledi, bipisaale dule bei osulogosurmalad. \v 23 A-ibagangi bemar bar anse ibmar-egised nikuosurmalad. \p ”Napira an bemarga soged, bemar an-nuggi Babse ibu egisbimardibe, Bab bega ukoed. \v 24 Ar emidsega, bipisaale amba yoo be an-nuggi Babse ibmar egismalad. Babse be ibmar egismar, Bab bega ibmar ukoed, adi, bemar nue-weligwar itomalagar.” \s1 An we-napneg-naidgi nakwisad \p \v 25 Jesús na e-sapinganga sogdebar: “We-ibmargi an bemarga sunmaksamaladi, odukuar an bega sogsamalad. Ibagan nonikoed, bar bemarga an odukuar sunmakosulid, bakar-buud an bemarga Babgi sunmaknonikoed. \v 26 A-ibagangi, an-nuggi bemar Babse ibmar egismaloed. An sogsurdo, an bemar-ular, an Babgi-wilenai guoye. \v 27 Suli, degisuli. Ar bemar an-sabgusad-ular, degine, Bab-Dummadgi-an-danikid-bengussurmalad-ular, Bab na e-sunnad bemar-sabmogad. \v 28 An we-napnegse dagegala, Babgi an bangualid. Emigindi, gannar we-napneg an mete-naesokalid, Babse gannar an naesokalid.” \p \v 29 E-sapingan Jesúsʼga sogdemar: \p —Ar emigindi, nue bakar-buud be anmarga sunmaksad, odukuar be anmarga ibmar sogsasulid. \v 30 Emigindi, anmar nue mag-itodo, bela be ibmar wisid. Ar be abesulid dule bese ibmar egised, bato be wisdaed. A-ular, anmar wissundo, be Bab-Dummadgi danikid. \p \v 31 Jesús, abin-sogded: \p —¿Ar emigindi, be an-bensurmala? \v 32 Emigindi, ibagan danikid, ibagan nonisunnad. Bemar wala-walagwen aisakidmaloed, wargwen be an-metemaloed. Degi-inigwele, wargwen an beosulid, ar ade, Bab anba gudiid. \p \v 33 ”An we-ibmar an bega sogsamalad, adi, bemar angi ulubgi-bogidik-itoleged nikumalagar. We-napneggi be naibi-itodii gumaloed, degi-inigwele, gandik be imakmalo, mer be bengumalo. Ar an burba-isganamar-we-napneg-semamaidgi bato an nakwisad.” \c 17 \ms2 3c. Jesús, e-sapinganga Bab-Dummadse gochad \mr (17:1-26) \p \v 1 Jesús bela we-ibmargi sunmaksad-sorba, niba atakdegu, sogded: \pi1 “Baba, wachidi nonisun: Be-Machi-nug be odummo, adi, Be-Machi be-nug odummomogagar. \v 2 Be-Machiga bela dulemar-birgi-gangued-nikagued ega be uksad. Adi, bela dulemar-ega-be-uksadga burba-geg-bergued ukegar. \v 3 Burba-geg-berguedi wedid: Dule magar be-daked, bebi unnila Bab-Dummad-sunsoged-wargwenadi. Deginbali, Jesucristo-magar-dakmarbalid. Ar bee be, Jesucristo-barmialidid. \pi1 \v 4 ”Baba, an we-napneggi be-nug odummosad, deginbali, arbaed-be-anga-uksad an obelosadbalid. \v 5 Baba, emigindi, be-nagaba an-nug be odummosun. Ar igi we-napneg-nagued-iduar, an bebogwa nug-dummarbaa nika-gudigusad, deyobi, be gannar an-nug odummosun. \s1 Jesús, e-sapinganga Babse gochad \pi1 \v 6 ”We-napneggi dulemar-be-anga-uksadga an be-oyosad, be doa gue. A-dulemar begadinad, be anga uksad. Amar, be-gayaburbaba nanadimalad. \v 7 Emigindi, amar mag-itosmalad, bela be-anga-ibmar-uksadi, begi daniki. \v 8 Ar ade, be-gayaburba-be-anga-uksadi amarga an uksamogad. Amar, be-gayaburba abingasmalad. Degine, amar an-begi-danikid mag nue-itosmalad. Deginbali, bee be an-barmialid gwen bengussurmalad. \pi1 \v 9 ”Degisoggu, Baba, amar-ular ise-wilegar na bese egised. Dulemar-be-anga-uksasulid-ular, an ise-wilegar bese egissulid. Dulemar-be-anga-uksamalad-nukad an ise-wilegar bese egised, ar amar begadmalad. \v 10 Bela dulemar-angadid, begadmogad. Bela dulemar-begadid, angadmogad. A-dulemargine, an nug odummolesad. \v 11 Andi we-napneggi bar gudii guosulid. An bese naesokalid. Wemardi, amba-we-napneggi gudii gumaloed. \pi1 ”Bab-Dummad-Isligwaled, dulemar-be-anga-uksad, be-nuggi be nue ako, adi, amar, anmar-wargwenna-gumogayobi wargwenna gumogagar. \v 12 An we-napneggi amarba-gudigu, an be-nuggi amar-nue-akwedii gusad. Amar gwen yoggussurmalad, unnila dule-wargwen-gusgu-yogguoye-soglesadbi yoggusad, adi, be-garda-narmakar-naidba guegar. \pi1 \v 13 ”Emigindi, an bese naesokalid. An we-napneggi amba gudiidba we-ibmar an soged, adi, an-weligwar-itogedyob wemar bela-bela wergumarmogagar. \v 14 Be-gayaburba wemarga an uksad. Ar igi an we-napnegginedsuli, wemar deyobi we-napneggined-surmarmogad. A-ulale, dule-we-napnegginmalad wemar-isdar dakmalad. \v 15 An bese egissulid, dulemar-be-anga-uksadi we-napneggi-gudiidgi be onoye. Suli. An bese egised, nia-saila mer akar-imaked be imakye. \v 16 Ar wemarde we-napnegginedsurmalad, ar igi an we-napnegginedsurmoga. \v 17 Baba, wemar, be-gayaburba-napiragwadgi bela-bela begadga-gumalaga be imake. \v 18 Ar igi be we-napnegse an-barmiali, deyobi, dulemar-be-anga-uksad, napneggi-dulemar-bukwadse, an barminamogad. \v 19 An wemar-ulale, an na dukin bela begadga an gusun, adi, wemar napiragwadgi bela begadga gumarmogagar. \s1 Jesús, bela Babgi-bensurmaladga Bab-Dummadse goled \pi1 \v 20 ”Baba, unnila we-an-sapingan-bukwamaladgarbi an bese wilesakwaa egissulid. Wemar-angi-sunmakmaloedba dulemar-angi-benguosurmaladga an wilesakwaa bese egisbalid. \v 21 Adi, bela-angi-bengussurmalad unnila wargwennayob guegar. Baba, ar igi be angi gudii, degi, an begi gudimoga, deyobi, angi-benguosurmalad anmarba wargwenna-gudiguega be imakmo, adi, dulemar-we-napneggi-bukwad be-an-barmialid mer bengumalagar. \v 22 Baba, gangued-be-anga-uksadi, angi-bengusurmaladga a-gangued an uksamogad. Adi, wemar, igi anmar-wargwennague, deyobi, wargwenna gumarmogagar. \v 23 Ani an wemarba gudiid, degi, be angi gudimogad. Baba, wemar wargwennayob gumalaga be imake, adi, we-napneggi-dulemar-bukwad mag dakega be an-barmialid, deginbali, mag dakmarbaliga, igi be an-sabgusa, deyobi, be wemar-sabgusmogad. \pi1 \v 24 ”Baba, be anga-dulemar-uksadi, an neg-megoedgi, anba megbi an abemogad. Adi, wemar an-gangued-yeerdakleged be anga uksadi dakmalagar. Ar ade, amba yoo we-napneg-nagued-iduar bato be an-sabgusad. \pi1 \v 25 ”Baba, bedi dule-innikigwadid. We-napneggi-dulemar-bukwad aku-be-daked. Andi an magar be-daked. Degine, anba-nanaimaladi magar-itomalad be bee, an-barmialid. \v 26 Anba-nanaimaladga an osanalosad, bede doa gue. Degine, amba an gatik wemarga osanalodii guoed, adi, igi be an-sabgusa, a-sabgued wemargi nai gumogagar, degi, amargi an gudii guegar.” \c 18 \ms2 3d. Jesús-galesad, ega-igar-itolesad, oburgwilesad, degi, diglesad \mr (18:1–19:42) \s1 Jesús-galesad \r (Mateo 26:47-56; Marcos 14:43-50; Lucas 22:47-53) \p \v 1 Jesús, Babga-wegi-ibmar-sogsad-sorbali, e-sapinganmala dian-Cedrónʼye-nugad-obakar nadegusad. We-dian-dikarba, sapimar, degi, dutumar digar-naid. Agi Jesús e-sapinganmala ambikudapid. \p \v 2 Judas, darba-Jesús-uknaid, a-neg wismogad. Ar ade, gusgu Jesús e-sapinganmala ase ambikunad damalad. \v 3 Degisoggu, Judas, a-negsega Roma-sordamar-idudani gusad. Eba danigusmarmogad, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan-sogedba, degi, Fariseoʼmar-sogedba suar-ibmala-nugsalesmalad. A-suar-ibmala, Judasʼba gwallu-yalaba, acha-gwallu-sedani, degi, es-suid-sedani, gusmalad. \p \v 4 Ar Jesúsʼdi bela egi-ibmar-guoed wissoggu, dulemar-abin noalid. Ega sogded: \p —¿Doa be amimala? \p \v 5 Abin-sogdemar: \p —Jesús-Nazaretʼgined an amimalad. \p Jesús, abin-sogded: \p —Ani an a-duled. \p Judas, darba-Jesús-uknaid, amar-abargi deun gwichi gusmogad. \v 6 Jesús amarga sogsagu, ani an a-duleye, amar sorsik sikirmakdemalad, degi, napagi aimukudmalad. \v 7 Jesús gannar amarse egisdebarsun: \p —¿Doa be amimala? \p Gannar amar, abin-sogdemar: \p —Jesús-Nazaretʼgined an amimalad. \p \v 8 Jesús, abin-sogded: \p —An bega bato sogsamalad, ani an a-duleye. Be an-amimalale, nabirdo. An-sapingansedi mer be achamalo. Be naega imakmalo. \p \v 9 Ar weyob gusdo, adi, Jesús-ibmar-sogsadba guega: \q1 “Be-anga-dulemar-uksadi, wargwensaar an oyoggussulid.” \qr Juan 6:39 \p \v 10 Degi, Simón-Pedro, es-suid-sediid e-uka-yaba-maid-onosgu, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad-e-mai naibi-imaksad. E-uaya-nuedsikid ibe siksad. A-maide, Malcoʼye nugad. \v 11 Geb degi, Jesús, Pedroʼga sogded: \p —Be-es-suid e-uka-yaba be odoge. Bab anga dummad-naibiguoedi ina-gagbid-gobedyobi, anga-uknaidgi ¿an wilegosurde? Suli. An wilegergebed. \s1 Jesús, dule-irwa-Babse-goled-bur-dummad-asabin gwisgudapid \r (Mateo 26:57-58; Marcos 14:53-54; Lucas 22:54) \p \v 12 Geb Roma-suar-ibedmar, e-dummad, degine, Judíoʼmar-Bab-Dummadse-goled-neg-suar-ibmala, Jesús-gasmarsunnad, edichamalad. \v 13 Anásʼye-nugadse Jesús-sesmargweled. Anásʼde, Caifás-e-sakad. Caifásʼdi, a-birgagi, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummadga maid. \v 14 We-dule-Caifás, deun, Judíoʼmarga binsaed-uksadid, ega sogsagusad, dule-wargwen neggwebur-anar bur burgwer, nabirye. \s1 Pedro, Jesús-akudakye sogsad \r (Mateo 26:69-70; Marcos 14:66-68; Lucas 22:54-57) \p \v 15 Simón-Pedro, degi, Jesús-sapin-wargwen, Jesús-sorba nadapgusmalad. We-sapin-wargwenad, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad mag daksoggu, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad-e-neg-imbase Jesúsʼba dogsamogad. \v 16 Ar Pedroʼdi magaba yawagak-naba gwisgusad. We-sapin-wargwen, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad-mag-dakedi magaba gannar noalid, geb ome-yawagak-dakedbo-sunmaksagu, negyaba Pedro-odosad. \v 17 Geb degi, ome-yawagak-dakedi, Pedroʼga sokalid: \p —¿Ar be Jesús-e-sapinmosursi? \p Pedro, abin-sogded: \p —Suli, an e-sapinsuli. \p \v 18 Ar neg damberbasoggu, Bab-Dummadse-goled-e-dummad-maigan, degi, suar-ibmala-Bab-Dummadse-goled-neggi-arbamalad, soo ogasmalad. Amar soogi wabukmargu, Pedro soogi-wamogaga, amar-abargi gwichi gusmogad. \s1 Anás, Jesúsʼse ibmar-egichisad \r (Mateo 26:57-68; Marcos 14:53-65; Lucas 22:66-71) \p \v 19 Degidgine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad, Jesúsʼse e-sapingan-egichialid, degi, e-igar-odurdakdiid ese egichiarbalid. \p \v 20 Jesús, abin-sogded: \p —An-sunmaksadi bela bakar-buud dulemar-asabin an sunmaksad. An gusgu Judíoʼmar-onmakedneggi, degi, Bab-Dummadse-goled-neggi bia Judíoʼmar ambikunoni-daedgi, an dulemar-odurdaksad. An-sunmaksadi, dukuar an sunmaksasulid. \v 21 ¿Ar ibiga be anse egissunna? Dulemar-an-itosmaladse, be egise, igi an sunmaksa. Ar amar wisid, igi an sogsa. \p \v 22 Jesús degisogsagua, Babse-goled-neg-daked-suar-ibed-wargwen, Jesús-walik-gwichidi, wagargi Jesús-bibyosgu, ega sogded: \p —¿Ar weyob dule-irwa-Babse-gormalad-bur-dummad abinsalesi? \p \v 23 Jesús, abin-sogded: \p —An noar ibmar sogsale, be anga sogdo, ibigi noar an sogsa. An ibmar napira sogsardi, ¿ibiga be an-sarsosunna? \p \v 24 Geb degi, Anás, Jesús-atinnar dule-irwa-Babse-gormalad-bur-dummad-Caifásʼse barmissunnad. \s1 Pedro gannar Jesús-akudakye sogsabalid \r (Mateo 26:71-75; Marcos 14:69-72; Lucas 22:58-62) \p \v 25 Deunni, Pedroʼdi amba soo-naba-wagwichidgi ega sogdemalad: \p —¿Ar be Jesús-e-sapin-wargwenadmosursi? \p Degi, Pedro osuloded, abin-sogded: \p —Suli, an a-e-sapinsuli. \p \v 26 Dule-irwa-Babse-gormalad-bur-dummad-mai-wargwen, dule Pedro-e-ibe-uaya-siksad-e-gwenad, Pedroʼga sokalid: \p —Sapimar-digar-naidgi, degi, dutumar-digar-naidgi, Jesúsʼba be gudii, ¿an be-daksasursi? \p \v 27 Pedro gannar osulodbalid, geb agi gannir yog namakaled. \s1 Pilato Jesúsʼga igar-itosad \r (Mateo 27:1-2, 11-26; Marcos 15:1-15; Lucas 23:1-5, 13-25) \p \v 28 Geb degi, Caifás-neggi-gunanai, Pilato-neg-Pretorioʼye-nugadse Jesús-sesmalad. Deun, bato oibodanisoggu, Judío-dummagan melle na ised-nikuegala, Pilato-negse dogsasurmalad. Ar dogele, ised-nikumalodole, degi, Judíoʼmar-ibagi sibad-wawaad gunmalosurdole. We-sibad-wawaad Oburgwilegoenad-Ibagi gundamalad. \v 29 Degidbali, Pilato Judíoʼmarse nononisunnad, ega sogded: \p —Degite, ¿ibi-ular we-dulede be anse sedanimarsunna? ¿Ibi oakalossunna? \p \v 30 Abin-sogdemar: \p —We dule-isganasulina, anmar bese sedanisulinad. \p \v 31 Geb degi, Pilato Judío-dummaganga sogdesun: \p —Be we-dule nidmar, be-igar-maidba ega be igar amimalo. \p Judíoʼmar, abin-imakdemalad: \p —An geg ega igar amimalad. Bemar-Roma-dulemar anmarga igar uksasulid, dule-isgudimalad oburgodeeye. \p \v 32 Jesús-ibmar-sogsadba-guega, deyob gusad, ar ade, sogsagusad, ede igi burgoe. \v 33 Geb degi, Pilato e-neg-Pretorioʼye-nugadse gannar dogdebarsunnad, degi, Jesúsʼse gordapid, ega sogded: \p —¿Ar be Judíoʼmar-e-Rey-sunnadi? \p \v 34 Jesús, abin-sogded: \p —¿Bee be, na be deyob soge? Igi, ¿dule-baid-bega-sogsadba be soge? \p \v 35 Pilato, abin-sogded: \p —¿Judío-dule be an-daksi? Be-dulemar, degi, dule-irwa-Babse-gormalad-e-dummagan anga be-sedanimalad. ¿Ar ibu be oakalossunna? \p \v 36 Jesús, abin-imakded: \p —An Reyga-meged-igar we-napnegginedsulid. An Reyga-megedi, we-napnegginedina, an-sordamar anbina urwemaloenad, adi, melle Judíoʼmarse an galegegar. Ar emigindi, an Reyga-megedi, we-napnegginedsulid. \p \v 37 Geb degi, Pilato ega sogdesun: \p —Degisoggu, ¿be reysunde? \p Jesús, abin-sogded: \p —Ar bede soged, an reyye. Igar-napiragwadgi-sunmakega an gwalulesad. Agala an we-napnegse nonikid. Ar dule igar-napiragwad-sordale, an-gayaburba-soged itoged. \p \v 38 Geb Pilato ega sogded: \p —¿Ar ibu igar-napiragwadsunna? \p Ar deyob Pilato Jesúsʼga sogsagu, gannar magaba Judíoʼmarse noalid, amarga sognonikid: \p —Ar we-dule gwen-ibmar-oakalos an daksulid. \v 39 Ar bemar gusgu Oburgwilegoenad-Ibagi, dule-wargwen-esgaryagi-mellesiid bega onogega be anse egisdamarsoggu, ¿an bemarga Judíoʼmar-e-Rey-onobi be abemala? \p \v 40 Geb degi, bela gannar binnasur gotemarbalid, sogdemalad: \p —Suli, we-duledi suli. Anmarga be Barrabás onoge. \p Barrabásʼdina, atursaed-duled. \c 19 \p \v 1 Geb degi, Pilato Jesús-sesgua, Jesús-bibyogega imaksad. \v 2 Geb degi, suar-ibmala iko-gurgin sobsamalad. Geb Jesúsʼgi-dododmargu, Jesús-nonogi a-gurgin rey-gurginyob sismalad. Degi, reymor-yoeyobi, ega mor-suir-akwagiid yosmarbalid. \v 3 Degi, Jesúsʼga sogdedamalad: \p —Judíoʼmar-e-Rey, be-nug dungusun. \p Degine, e-wagar bibyosdamarbalid. \p \v 4 Geb degi, Pilato gannar noarbargu, Judíoʼmarga sogded: \p —Be dakmar, an bemarga magaba Jesús-sedanimalad, adi, be magar-itomalaga, andi gwen-ibmar-oakalossuli an daked. \p \v 5 Degi, Jesús iko-gurgin-sobaled-sii, degi, mor-suir-akwagiid-yoi noarsunnad. Geb degi, Pilato emarga sogded: \p —Emigi, we-dule be dakmarsun. \p \v 6 Dule-irwa-Babse-gormalad-e-dummagan, degi, Babse-goled-neg-suar-ibedmar Jesús-dakarmargu, binnasur oimakdemalad, sogdemalad: \p —¡Nakrusgi bioke! ¡Nakrusgi bioke! \p Geb Pilato emarga sogded: \p —Na be sedmarsun. Nakrusgi be bioknamarsun. Andi gwen-ibmar-oakalossuli an daked. \p \v 7 Judíoʼmar, Pilato-abin sogdemalad: \p —Anmar igar nikamalad. We-dule anmar-igar-maidba we burgwergebed, ar ade, na soged ani an Bab-Dummad-Machiye. \p \v 8 Pilato dulemar-deyob-soge-itoargu, aka bur bule dobguded. \v 9 Geb degi, Pilato e-neg-Pretorioʼye-nugadse gannar dogdebarsunnad. Agi Jesúsʼse-gochagu ega sogdesunnad: \p —¿Be bialidi? \p Ar Jesúsʼdi gwen abin-imaksasulid. \v 10 Geb degi, Pilato Jesúsʼga sogded: \p —¿Ar be anga sunmakbisuli? ¿Ar be wissursi? An-sogedba sunna be nakrusgi biokleged. An-sogedba sunna be onolebalid. \p \v 11 Jesús, abin-sogded: \p —Ar Bab-Dummad bega we-gangued uksasulina, be-sogedba angi ibmar imaklegosulinad. Degisoggu, dule-bega-an-uksadi, a bur bule nue-isgusad. \p \v 12 Degidbali, Pilato Jesús-ollor-imakega igar-aminai gualid. Degi-inigwele, Judíoʼmardi binnasur-oimakbukwa, sogbukmalad: \p —Be we-dule onosale, be Roma-saila-César-e-aisurdo. Ar dule na reyga san-saele, Césarʼgi yolenaido. \p \v 13 Pilato dulemar-degi-soge-itoargu, Jesús-magaba onosad. Geb edi, neg-akwabiidye-nugadgi, igar-itoged-gangi sigisad. A-neg, Hebreo-gayagindi Gábataʼye nugad. \v 14 Deunni, a-ibagi Oburgwilegoenad-Iba-idu guagwar ibmar imaklenaid, yorukugubinned. Geb degi, Pilato Judíoʼmarga sogdesun: \p —Emigi, we-dule bemar-e-Rey be dakmarsun. \p \v 15 Ar Judíoʼmardi oimakarmalad: \p —¡Oburgwe! ¡Oburgwe! ¡Nakrusgi bioke! \p Pilato, abin-imakde, sogded: \p —¿An, bemar-e-Rey nakrusgi biokode? \p Dule-irwa-Babse-gormalad-e-dummagan, abin-sogdemalad: \p —Anmar rey-baid sulid, unnila Césarʼbi anmar-e-reyd. \p \v 16 Degisoggu, Pilato a-dulemarga Jesús-nakrusgi-biokega uksasunnad. Geb Roma-sordamar Jesús-sesmarsunnad. \s1 Jesús nakrusgi bioklesad \r (Mateo 27:32-44; Marcos 15:21-32; Lucas 23:26-43) \p \v 17 Geb degi, Jesús Dule-Nonogarye-neg-nugadse, na dukin e-nakrus-semai nadsunnad. A-neg Hebreo-gayagindi Gólgotaʼye-bileged. \v 18 Agi Roma-suar-ibmala nakrusgi Jesús-bioksamalad. Eba dule-walabo, e-dikarba bioksamarmogad. Jesúsʼdi amar-negabargi bioklegar gwisgusad.\fig Jesús na dukin e-nakrus-semai nadsunnad. (Juan 19:17) |src="cn01833B.tif" size="col" ref="Juan 19:18" \fig* \p \v 19 Pilato Jesús-nakrus-birgi-nasikega nug-narmaksad. Weyob nug-narmakar sognaid: \qc \sc Jesús-Nazaretʼgined\sc* \qc \sc Judíoʼmar-E-Reyd\sc* \p \v 20 Judíoʼmar-bukidar weyob-narmakar-naid absosmalad. Ar ade, Jesús-nakrusgi-bioklesad, neggwebur-walikagwad. Nug-narmakar Hebreo-gayaba, Griego-gayaba, degi, Latín-gayaba naid. \v 21 Judíoʼmar-irwa-Babse-gormalad-e-dummagan Pilatoʼga sogdemalad: \p —Mer be narmake: ‘We, Judíoʼmar-e-Reyye.’ Be narmake: ‘Ede Judíoʼmar-e-Reyye-sogye.’ \p \v 22 Pilato, abin-sogded: \p —An-narmaksadi, bato an narmaksado. An-narmaksad, an ogwaosulid. \p \v 23 Roma-suar-ibmala Jesús-nakrusgi-bioksamargu, e-mor susmalad, geb a-mor esirmaksamalad. Geb dule-warbake-wilub mor-danar-danar urbismalad, adi, sordamar na egad-egad sumalagar. Degine, e-mor-asgi-yolegeddi, unnila irgwen-matar-dummadsoggu, \v 24 na sokarmalad: \p —Mer we-mor esirmakmalo. Anmar wilubdakmaloed, ar doagadga we-mor guodibe. \p Weyob gusdo, ar adi, Bab-Dummad-Gardagi-narmakar-naidba guegar. Ar Bab-Dummad-gardagi weyob sognaid: \q1 “An-mormar mimismarsunnad, \q2 degi, an-mor-suega, egi wilubdaknanai gusmalad.” \qr Salmo 22:18 \q3 Ar weyob Roma-suar-ibmala imaksamardo. \p \v 25 Jesús-nakrus-walik omegan-bukwagusmaladi, wemalad: E-nan, e-ammor e-nansikid, Cleofas-ome-María, degi, María Magdalena. \v 26 Jesús e-nan-dakargu, degi, e-sapin-na-nue-sabed-dakargu, e-nanga sogded: \p —Omegwa, we, be-machiga guoed. \p \v 27 A-sorba, Jesús e-sapinga sogdemogad: \p —We, be-nanga gumogoed. \p A-ibagi, we-sapin e-negse María-yogsear imaksad. \s1 Jesús nakrusgi-nai burgwisad \r (Mateo 27:45-56; Marcos 15:33-41; Lucas 23:44-49; Hebreos 9:1-28) \p \v 28 A-sorbali, Jesús bela na e-igargan bergunoni wissoggu, Bab-Dummad-gardagi-narmakar-naidba-guega sogdesunnad: \p —An uku-uku itoged. \p \v 29 Nakrus-dikarba noggi vino-gagbid siid. Degi geb agi dulemar ibmar-buta-butad vino-gagbid owardikusad. Geb hisopo-suargi-edichagu, Jesús-gayagi nasiksamalad. \v 30 Jesús a-vino-gagbid-gobsagu, sogded: \p —Bergussun. \p Geb degi, Jesús nono-dukin-nadgu, burgwided. \s1 Es-suidgi Jesús-dikar-arwismalad \p \v 31 Deunni, a-ibagi, Israel-Dulemar-Oburgwilegoenad-Iba-iduar guagwar-ibmar-imakleged-iba naid. Judío-dummagan melle banedgi, obunnoged-ibagi, muimar nakrusgi-nanai abesurmalad. Ar we-obunnoged-iba, iba-dummadid. Agala, Pilatoʼgi wilenaigusmalad, dulemar-nakrusgi-nanaid-ibe e-dua bisgeye, adi, gwae burgwemalagar. Geb degi, muimar-nakrusgi-nanaid odemalagar. \v 32 Geb degi, Roma-suar-ibmala nadmarsunnad, Jesúsʼmala dule-bioklesad-ibe dua bichismalagar. Geb sorbali, dule-baid-bioklesmogad-ibe, dua bichismarbalid. \v 33 Ar Jesúsʼse warmaksamargudii, dakarmalad bato Jesúsʼdi-burgwar-nai, degisoggu, bar e-ibe dua bichissurmalad. \p \v 34 Suar-ibed-wargwendi es-suidgi Jesús-dikar-sikaa imaksad, geb agi, abe, degi, dii, yog-aryoar gusad. \v 35 Dule we-ibmar-daksadi, bemarga soged. A-ibmar-sogedi napiragwadid, gakansasulid. Ar we-dule na wisid, ede napiragwadba ibmar sogye, adi, bemar mer bengumalagarmo. \v 36 We-ibmar deyob gusad, adi, Bab-Dummad-Gardagi-narmakar-maidba guegar: \q1 “E-gar bipisaale gwen bisgelegosulid.” \qr Éxodo 12:46; Números 9:12; Salmo 34:20 \p \v 37 Deginbali, baidgi narmakar naibalid: \q1 “Dulemar-eswargi-ewarismalad a-dule-dakmaloed.” \qr Zacarías 12:10 \s1 Jesús, neg-uangi diglesad \r (Mateo 27:57-61; Marcos 15:42-47; Lucas 23:50-56) \p \v 38 Bela-wegigusad-sorbali, José, Arimateaʼgined, Pilatoʼse nonikid. José Pilatoʼse Jesús-mui-sedega wilenaigusad. We-Joséʼde, Jesús-sapin-wargwenadmogad. Degi-inigwele, Judíoʼmar-dobedbali gwen-bakar-buud sogsasulid, ede Jesúsʼba naimoye. Geb Pilato Joséʼga igar-uksasunnad, Jesús-mui-sedegar. Geb degi, José, Jesús-nakrusgi-naidse nadsunnad, geb Jesús-e-mui-neg-uanse-dignaega sessunnad. \v 39 Nicodemo nonimogad. We-dule, ibagwengi Jesúsʼse mutik nonigusadid. Nicodemo nibir-dulataled-aidiku (100) sapi-gunnugiid-wawad-mirra, áloe-ebo-oburale senonikid. \v 40 Wemar Jesús-mui-susmargu, ar igi Judíoʼmar na gusgu mui-digdamala, deyobi, ina-wawadba-mesa atued-sibugi Jesús-mui anwismalad. \v 41 Jesús-nakrusgi-bioklesad-walik nainu naid. Agi neg-uan bini siid, dule-wargwensaar amba yoo agi digleged. \v 42 Ar Judíoʼmar-Oburgwilegoenad-Iba-iduar guagwar-ibmar-imakleged-iba naisoggu, a-ular, a-neg-uangi Jesús-digsamarsunnad. Ar a-neg-uande bur itakaa siid.\fig José-Arimateaʼgined, degi, Nicodemo Jesús-mui-susmargu, neg-uangi dikapmalad. (Juan 19:42) |src="cn01847B.tif" size="col" ref="Juan 19:42" \fig* \c 20 \ms2 3e. Jesús-durgusad \mr (20:1-31) \s1 Jesús gannar durgusad \r (Mateo 28:1-10; Marcos 16:1-8; Lucas 24:1-12) \p \v 1 Gebe-itoged-iba-onodedgi, wakudaryalaba, amba negsichi-sichigwa María-Magdalena neg-uanse nadegusad. Neg-uanse modapgu, dakdapid akwa-dummad onirar sii. \v 2 Degisoggu, María-Magdalena, Simón-Pedroʼse, degi, Jesús-sapin-baidse abarmakalid. A-sapinde, Jesús na-nue-sabesailadid. Amarga sogdapid: \p —Anmar-Dummad-neg-uangi-digar-maid anmar-ibe sesmalad. Anmar wissulid bia mesismardibe. \p \v 3 Geb degi, Pedro, Jesús-sapin-baidbo, neg-uanse armalad. \v 4 Ebobela dare neg-uanse abarmakarmalad, degi-inigwele, Jesús-sapin-baid-Juanʼye-nugad bur Pedroʼba binnasur abarmaksasoggu, a-inse neg-uanse modapid. \v 5 Juan neg-uanyaba nue-dakega, dulluu imaksad. Agi atued-sibu bukwa daksad. Ar neg-uanyabardi dogsasulid. \v 6 A-sorbali, Simón-Pedro nonimogad. Simón-Pedroʼdi neg-uanyaba-dogsagu, atued-sibu bukwa daksad. \v 7 Degine, mor-Jesús-nonogi-obirmaklesad bukwa daksabalid. We-mor-Jesús-nonogi-obirmaklesad atued-sibu-walik buksulid. Nue-obipirmakar bachikii bukwad. \v 8 Geb degi, Juan, we-inse neg-uanse nonigusadi, neg-uan-yaba dogsamosunnad. A-sapin, deyob ibmar-gusad-daksagu, Jesús-durgusadgi bengussulid. \v 9 Ar ade, amba akusunna Bab-Dummad-Garda-narmakaled itomalad. Agi sognaid, Jesús burgwisar, gannar durguergebye. \v 10 Geb, wemar-Jesús-sapingan-warbogwad gannar e-negse nadmarsunnad. \s1 Jesús, María-Magdalenaʼse magarosad \r (Marcos 16:9-11) \p \v 11 Ar María-Magdalenaʼdi neg-uan-dikarba, neg-magaba bogwichid. Bogwichidgine, neg-uanyaba nue-atakegala, dulluu imaksad. \v 12 Geb agine, María baliwiturmar-warbo mor-sibu-yoyoi-sii dakalid. Baliwitur-wargwen Jesús-e-nono-megisadgi siid. Baiddi, e-mali-duku-megisadgi siid. \v 13 Baliwiturmar Maríaʼga sogded: \p —Omegwa, ¿ibiga be boe? \p María, abin-sogded: \p —An-ibe an-Dummad sesmalad. An wissulid, bia an-ibe mesismala. \p \v 14 María degisogsagu, aibiridgu, dakalid, Jesús e-walik-gwichi. Degi-inigwele, María wissulid, dule-e-walik-gwichidi, we, Jesúsʼdeeye. \v 15 Jesús ega sogded: \p —Omegwa, ¿ibiga be boe? ¿Doa be amie? \p Ar María, we-dule dule-nainu-akwedye-bisoggu, ega sogded: \p —Dule, ar mui be sesale, anga be soge, bia be mesisa, adi, an ase aminaoed. \p \v 16 Jesús ega sogded: \p —¡María! \p María Jesúsʼsik-aibiris-imasgu, binnasur sogded: \p —¡Raboni! (Arameo-gayaba sogleged, Odurdaked-Saila). \p \v 17 Jesús Maríaʼga sogded: \p —Mer be an-gae, ar amba yoo an-Babse an nakwed. Degi-inigwele, be an-gwenadganse nae, amarga be sogna: ‘An-Babse an nae sokarye. A-Baba, bemar-Babmogad, ase an nasokarye. An-Bab-Dummadse an nae sokarye. A-Baba, bemar-Bab-Dummadmogad, ase an nasokarye.’ \p \v 18 Geb María-Magdalena, Jesús-sapinganse gayaburba sognadsunnad: “An Dummad-Jesús-daksaye.” \p Degine, María bela-Jesús-ega-ibmarsogsadi, amarga sogdapid.\fig Jesús, María-Magdalenaʼse magarosad. (Juan 20:14) |src="CN01856B.TIF" size="col" ref="Juan 20:18" \fig* \s1 Jesús e-sapinganse magarosad \r (Mateo 28:16-20; Marcos 16:14-18; Lucas 24:36-49) \p \v 19 Gebe-itoged-iba-nagudedgi, mutikusgu, Jesús-sapingana Judíoʼmar-dobed-ular, bela yawagak atibukwa, neg-gwagwengi na danar ambikusmalad. Agi-bukwa Jesús nonikid. Geb amar-abargi-gwisgunoniki, ega sogded: \p —¡Na, degite! Ulubgi-bogidik be itomarsun. \p \v 20 Jesús deyob e-sapinganga sogsagu, e-argan, degi, e-dikar amarga oyoded. Geb e-sapingan e-Dummad-dakarmargu, bela weligwar-ito nadmalad. \v 21 Degi, gannar Jesús e-sapinganga sogdebalid: \p —Ulubgi-bogidik be itomarsun. Ar igi Bab an-barmiali, deyobi an bemar-barmidmogad. \p \v 22 Ar Jesús amarga degisogsagu, e-burba amargi buu imaksad, geb amarga sogded: \p —Bemar Bab-Burba-Isligwaled nikumarsun. \v 23 Ar bemar doamarga isgued-osuloye-sogele, amar isguedsuli gunonikoed. Ar bemar doamarga isgued-osulosulile, amarga isgued osulolegosulid. \s1 Jesús Tomásʼse magarosad \p \v 24 Tomásʼdi, e-sapin-ambe-gakabogwad-wargwenadid, Dídimoʼye nugbalid. A-dule, Jesús-nonigusgu, deun Jesús-sapinganba sisurgusad. \v 25 Degisoggu, Jesús-sapingan-baigan ega sogsamalad: \p —Anmar, Dummad-daksamalad. \p Tomás, abin-sogded: \p —An Jesús-argangi esgoro-yolesad-e-wilubgan an daksulile, degi, an-goo an agi odosulile, gege an itoged. Deginbali, an-argan e-dikargi an odosurbalile, gege an itobalid. \p \v 26 Itoged-irgwenad-nasad-sorba, gannar Jesús-e-sapingan negyaba bukwamalad, agi Tomás emarba sii gusmogad. Deun, bela yawagakmar atibukwa-inigwele, Jesús dognonikid. Geb amar-abargi-gwisgunoniki, ega sogded: \p —¡Na, degite! Ulubgi-bogidik be itomarsun. \p \v 27 Geb degi, Jesús Tomásʼga sogded: \p —Wegi be-goo be odoge, an-argan be dake. Be-argan be seda, an-dikargi be ododage. Mer be an-bengue. An-gannar-durgusad mer be bengue. \p \v 28 Geb degi, Tomás, abin-imakde, sogded: \p —¡An-Dummad, an-Bab-Dummad! \p \v 29 Geb Jesús, Tomásʼga sogded: \p —Be an-daksad-ular, be angi bengussulid. Dule-an-daksasurmaladgi, degi, angi-bengussurmaladgi, bur nued binsalessun. \s1 Juan ibiga we-garda narmaksa \p \v 30 Jesús ibmar-wilubgan-dakledisurmalad-bukidar e-sapingan-abargi imaksad. Degi-inigwele, we-gardagi bela narmakar naisulid. \v 31 Ar wemar-narmaklesaddi, bemar mer bengumalagalad: \q1 We-Jesús, Bab-Dummad-dule-wargwen-barmidagoye-sogsad-dule-sunnadye. \q2 We-Jesús, Bab-Dummad-Machi-sunnadye. \q1 Adi deyobi, bemar Jesúsʼgi-bensulid-nikadba burba-geg-bergued nikumalaga. \c 21 \ms2 3f. Jesús, Galileaʼgi e-sapingan-abingusad \mr (21:1-23) \s1 Jesús e-sapingan-walagugledse (7) magarosad \p \v 1 We-degigusad-sorbali, Jesús Tiberias-mata-dummad-gakaba, e-sapinganse gannar magarosad. Weyob magarosad: \v 2 Deun danar-bukwamalad, Simón-Pedro, Tomás Dídimoʼye-nugbalid, Galilea-yargi-Caná-neggweburgined-Natanael, degi, Zebedeo-machimala, deginbali, Jesús-sapingan-baigan-warbogwad. \v 3 Simón-Pedro e-sordamarga sokalid: \p —An ua-ganagwelo. \p Amar ega sogdemarmogad: \p —Anmar beba namarmogoed. \p Degine, urgi nadmarsunnad. Deun a-mutik ua bipisaar gwen gassurmalad. \v 4 Neg-oibodanigu, Jesús mata-dummad-gakagi gudiid. Ar e-sapingandi wissurmalad, we-dule-gudiidde Jesúsʼdeeye. \v 5 Jesús amarga sogded: \p —An-aimar, bemar masgunned, ¿wis nikamala? \p Abin-sogdemalad: \p —Suli, sate. \p \v 6 Geb Jesús amarga sogded: \p —Be saki ur-argan-nuedsik mimar, geb bemar ua gamaloed. \p Geb degi, saki-mismargua, ua-bukidar-gasmalad. A-ular, geg saki onakguarmalad. \v 7 Geb degi, Jesús-na-nue-sapin-sabesailadid, Pedroʼga sokalid: \p —¡We, anmar-Dummad-Jesús gudiid! \p Simón-Pedro itoargu, we Dummad-Jesúsʼye, e-mordummad yosa imaksad. Ar ade, mor-esus gunaid, geb Jesúsʼse-naega demargi yog-argwannar imaksad. \v 8 Jesús-sapingan-baigandi urgi armalad, saki ua-ena ebipiarmalad, ar ade, dogdar mata-gakagi dikasur gunaisurmalad, unnila mor-suar dulataled-wilub-bangu (100) gunanaid. \p \v 9 Jesús-sapingan gakase aidenonimargu, soo gasii daknonimalad. Geb ua, degi, madu, soo-birgi-mai dakarmalad. \v 10 Jesús amarga sogded: \p —Emisgwa be ua-gasmalad wis-sedamar. \p \v 11 Simón-Pedro urgi nakwisad. Geb saki ua-dummagan-ena-bukwa mata-gakase ebipialid. Ua-dummagan uka-dulagugle-gakambe-gakapaa (153) gasmalad. Ua ichesur-inigwele, saki gwen achirmaksasulid. \v 12 Jesús e-sapinganga sogded: \p —Dagmar, mas gundamar. \p Ar e-sapingan-wargwensaar gwen wis-ese-egisbi itossurmalad, ¿be doaye? Ar ade, wismalad, we e-Dummadid. \v 13 Geb Jesús madu-susgua, e-sapinganga madu uksad, degi, ua-susbargu, e-sapinganga uksabalid.\fig Jesús-gannar-durgusgu, demar-gakaba e-sapinganse magarosad. (Juan 21:9-11) |src="CN01877B.TIF" size="col" ref="Juan 21:13" \fig* \p \v 14 Jesús gannar-durgusad-sorba, wesega, ilapaagus e-sapinganse magarogusad. \s1 Jesús, Simón-Pedro-e-gwage-ogannosad \p \v 15 Mas-guchamargua, Jesús, Simón-Pedroʼga sogded: \p —Jonás-machi-Simón, be wemarba, ¿bur bule be an-sabe? \p Pedro, abin-sogded: \p —Eye, Dummad. Ar be wisid an be-sabed. \p Geb Jesús ega sogdesun: \p —Degirdi, an-dulamar-sibad-wawaad-mimmiganyob-gudiid nue be anga sedii imako. \p \v 16 Irbogwadgi gannar Jesús sogdebalid: \p —Jonás-machi-Simón, ¿be an-sabe? \p Pedro, abin-sogded: \p —Eye, Dummad. Be wisid an be-sabed. \p Geb Jesús, abin-sogded: \p —Degirdi, an-dulamar-sibad-wawaadyob-gudiid nue be anga akwedii imako. \p \v 17 Gannar irbaagwadgi Jesús sogdebar: \p —Jonás-machi-Simón, ¿be an-sabe? \p Pedro, Jesús ega gannar-gannar irbaagus-soge-itogedba bukib-ito naded. Ega soggu: “¿Be an-sabe?” \p Pedro, abin-sogded: \p —Dummad, bela ibmar be wisid. An nue-be-sabed be wisid. \p Jesús ega sogded: \p —Degirdi, an-dulamar-sibad-wawaadyob-gudiid nue be anga sedii imako. \p \v 18 Jesús Simón-Pedroʼga sogdebar: \p —Napira an bega soged, be sapingwaunni, wargwengi be mor yodaed, degi, bia-be-nabiedba be naddaed. Ar be seredgusardi, bega argan onakmaloed, degi, bega mor yomarbaloed, degine, be nabisulidba be-sedmaloed. \p \v 19 Jesús degisogsadi, sogsagusdo, Pedroʼde igi-burgoe, degi, igi Bab-Dummad-nug odummogoe. Jesús weyob-sogsagu, Pedroʼga sogdebar: \p —Anba be dage. \s1 Jesús-e-sapin-Juan igi guoe \p \v 20 Pedro aibiriargu, dakalid, Jesús-na-nue-sapin-sabedi, Jesúsʼba, degi, eba daniki. A-sapinde napi-sedomas-gunbukwa-gusmargu, Jesús-e-dikarba-sii gusadid. Weyob Jesúsʼse-egichii gusadid, dummad, ¿doa darba be ukoye? \v 21 Pedro a-daksagu, Jesúsʼga sogded: \p —Dummad, ¿we-duledina? \p \v 22 Jesús ega sogded: \p —We-dule an-gannar-dagedse amba dula-gudii an abegele, ¿be anga akar sogosi? Geg be anga akar soged. \p ”Bedi be anba dage.” \p \v 23 We-degisoglesadi, Jesús-sapingan-abargi nasguddo, we-Jesús-e-sapin burgosurye. Ar Jesús sogsasulid: “We-sapin burgosurye.” Sogsado: “An we-dule an-gannar-dagedse amba dula-gudii an abegele, ¿be anga akar sogosi? Geg be akar soged.” \ms1 4. NAPI-SOGLENAID \mr (21:24-25) \p \v 24 We-Jesús-sapin-Juanʼye-nugad e-ibmar-daksad bemarga soged, degine, we-ibmar-gusad narmaksad. Anmar wisdo, we-ibmar-sogedi, napiragwadid. \p \v 25 Jesús ibmar-bukidar imaksabalid. A-ibmar bela gwensak-gwensak narmaklesana, bela we-napneg-naid, we-gardamar-narmaklesad-sabogegala, unnigussuliled. Be itomargua.