\id 2KI - Kuna, San Blas - Bible -Panama 2014 (DBL -2014) \h 2 Reyes \toc1 Reymar-Garda-Sogbogwad \toc2 2 Reyes \toc3 2R \mt1 REYMAR-GARDA-SOGBOGWAD \mt2 2 REYES \imt2 GEBE-SOGLENAID \imt1 Garda-nug \ip \it Reymar-Garda-Sogbogwad.\it* We-garda, Reymar-megismaladgi amba sunmaknaibalid. \is1 Reymar-Garda-Sogbogwadgi weyob sunmaklenaid \ip We-gardagine, weyob ilemakar sunmaklenaid: \io1 1. Elías, Rey-Ocozíasʼgi sunmaksad (1:1-18). \io1 2. Eliseo, Elías-anar nug-imaklesad (2:1-25). \io1 3. Eliseo-ibmar-imaksad (3:1–8:15). \io1 4. Eliseo-burgwisadse, Judá-yargi, degi, Israel-yargi-neggusad (8:16–13:25). \io1 5. Samaria-berguoedse, Judá-yargi, degi, Israel-yargi-neggusad (14:1–17:41). \io1 6. Babiloniaʼse selesmaladse Judá-yargi-neggusad (18:1–25:30). \ip Be itogua. \c 1 \ms1 1. ELÍAS, REY-OCOZÍASʼGI SUNMAKSAD \mr (1:1-18) \s1 Rey-Ocozías-burgwisad \p \v 1 Rey-Acab-burgwisad-sorba, Moab-dulemar, Israel-dulemargi gwisgunoni gusad. \v 2 Rey-Ocozías Samaria-neggweburgi, e-neg-aila-niba yawagak-bipigwadgi argwachagusad, degi, nue-nailikgusad. Geb degine, Ocozías dule-ega-gayaburba-berbemalad barmisad, weyob ega sogsad: “Baal-Zebubʼse be namar, Ecrón-neggwebur e-bab-dummadga-imakedse be egismalo, ande bule gannar nuguodibeye.” \p \v 3 Degi-inigwele, Bab-Jehová-e-baliwitur Tisbe-dule-Elíasʼga sogsad: “Samaria-e-rey-Ocozíasʼga gayaburba-berbemalad-abinguega be nae. Ega be sogo: ‘¿Ar Israel-yargi Bab-Dummad satesi? ¿Ibiga bemar ibmar wisguega Ecrón-neggwebur-e-bab-dummad-Baal-Zebubʼse be egisnadapmala?’ \v 4 Nabir, Bab-Jehová weyob soged: ‘Napira an bega soged, Rey-nailikgumaidi, bar nuguosulid, burgoed.’ ” \p Deyobi Elías, Bab-Jehová-e-baliwitur-ega-ibmar-sogsadba imaksad. \p \v 5 Reyga-gayaburba-berbemalad gannar nonimargua, rey amarga sogded: \p —¿Bato be danibinmarde? \p \v 6 Geb abin-sogdemalad: \p —Igarba anmar dule-wargwen-abingusad. A-dule weyob anmarga soged: ‘Rey-bemar-barmialidse gannar be namar, ega be sogmalo: Weyob Bab-Jehová sogye: ¿Ibiga ibmar wisguega Ecrón-neggwebur-e-bab-dummad-Baal-Zebubʼse be egise? ¿Israel-yargi Bab-Dummad satesi? Degisoggu, be-nailikgumaidi, bar be nuguosulid, be burgoed.’ \p \v 7 Geb degine, rey amarse egisded: \p —¿Dule, igarba-bemar-abingusad, degi, ibmar-bemarga-sogsad, igi-daklege? \p \v 8 Geb ega sogdemalad: \p —A-dule, ibmar-durgan-absar-wawaad yoid, degi, moli-uka musirba naid. \p Rey amar-abin sogded: \p —¡Degirdi, we, Elías Tisbe-dule! \p \v 9 Geb degine, Rey-Ocozías, Elías-sunaega, sordamar-idued-wargwen, e-sordamar-dulabo-gakambegwad-abargi (50) yog-barmiar imaksad. Geb sordamar-idued nadsunnad, degi, dakdapid, Elías yar-birgi sii. Geb sordamar-idudiid Elíasʼga sogded: \p —¡Bab-Dummad-e-dule, rey soged, be dagye! \p \v 10 Elías, sordamar-iduedga sogded: \p —An Bab-Dummad-e-dule-sunnadiile, soo nibneg-akar aidedasun, adi, be, degi, be-sorda-dulabo-gakambegwad (50) bela ogumakega. \p Deyob Elías sogsagu, soo aidenonikid, geb sorda-idudiid, degi, e-sordamar bela gummaksad. Abali, sordamar bela burgwisad. \p \v 11 Degisoggu, Rey-Ocozías, Elías-sunaega, sorda-idued-baid, sordamar-dulabo-gakambegwad-abargi (50) yog-barmiar imaksabalid. Modapgu, sordamar-idued Elíasʼga sogdapid: \p —¡Bab-Dummad-e-dule, rey soged, gwae dagoye! \p \v 12 Elías, sordamar-iduedga sogded: \p —An Bab-Dummad-e-dule-sunnadiile, soo nibneg-akar-aidedasun, adi, be, degi, be-sordamar-dulabo-gakambegwad (50) bela ogumakega. \p Deyob Elías sogsagu, soo aidenonikid, geb sorda-idudiid, degi, e-sordamar bela gummaksad. Abali, sordamar bela burgwisad. \p \v 13 A-ilapaagwadgi, Rey-Ocozías, Elías-sunaega, sorda-idued-baid, sordamar-dulabo-gakambegwad-abargi (50) yog-barmiar imaksad. Geb sordamar-idued, Elíasʼse modapgu, Elías-asabin yokorgi-sindigar sigdapid, geb egi wilenaigusad. Weyob ega sogded: \p —Bab-Dummad-e-dule, an bese wilesagwa egised, mer be an-oburgo, degi, be-maigan-dulabo-gakambegwad (50) mer be oburgwebalo. \v 14 Ar an nue-wisid soo nibneg-akar aidesad, sordamar-idued-e-bogwad, degi, e-sordamar bela obelosad. Agala, an bese wilesagwa-egised mer be an-oburgwemaloye. \p \v 15 Geb degi, Bab-Jehová-e-baliwitur, Elíasʼga sogded: “Melle be dobgu, eba be nae.” \p Degisoggu, Elías gwichibin-imaksad, geb sordamar-idudiidba Rey-Ocozíasʼse nadsunnad. \v 16 Elías, reyse modapgu, reyga sogded: \p —Bab-Jehová weyob soged: ‘Gayaburba-berbemalad, Ecrón-neggwebur-e-bab-dummad-Baal-Zebubʼse ibmar-wisguega be barmis gusanad. ¿Ar ibmar-wisguega Israel-yargi Bab-Dummad satesi? Degisoggu, napira an bega soged, be nailikgumaidi bar be gwisguosulid, be burgoed.’ \p \v 17 Degidgine, Rey-Ocozías burgwisad. Ar igi Bab-Jehová Elíasʼga e-gayaburba-sogsa, deyob gusad. \p Ocozías, masmala-nikussursoggu, e-sorba, e-gwenad-Joram negdaknonikid. Birgabogus Josafat-machi-Joram, Judá-yalagi negsemaidgi we-ibmar gusad. \p \v 18 Rey-Ocozías ibmar-baigan-imaksad, abala, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar-maid. \c 2 \ms1 2. ELISEO, ELÍAS-ANAR NUG-IMAKLESAD \mr (2:1-25) \s1 Elías nibnegse selesad \p \v 1 Bab-Jehová, nibnegse Elías burwa-ololedba sedsokalidgine, Elías, Eliseo-ebo Gilgal-neggweburgi noar gusad. \v 2 Geb degi, Elías, Eliseoʼga sokalid: \p —Wegi be an-abitogo. Bab-Jehová Betel-neggweburse an-barminaid. \p Geb Eliseo abin-sogded: \p —Bab-Jehová-nuggi napira an bega sogo: Bab-Jehová beba gudisoggu, walagwen-naega an be-imakosuli. \p Degisoggu, Elías, Eliseo-ebo, Betel-neggweburse nadsunnad. \p \v 3 E-abin Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-Betelʼgi-mamaid noarmalad. Geb Eliseoʼga sogdemalad: \p —¿Be wisi, emi Bab-Jehová be-dummadga-gudiid, be-ibe susokali? \p Eliseo amar-abin sogded: \p —Eye, an wisi. Mer be agi anga sunmakmala. \p \v 4 A-sorbali, Elías, Eliseoʼga gannar sokarbalid: \p —Wegi be an-edarbo. Bab-Jehová, Jericó-neggweburse an-barminaid. \p Geb Eliseo gannar abin-sogded: \p —Bab-Jehová-nuggi napira an bega sogo, Bab-Jehová beba gudisoggu, walagwen-naega an be-imakosuli. \p Degisoggu, Elías, Eliseo-ebo, Jericó-neggweburse nadsunnad. \p \v 5 Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-Jericóʼgi-mamaid abin noarmalad. Geb Eliseoʼga sogdemalad: \p —¿Be wisi, emi Bab-Jehová be-dummadga-gudiid, be-ibe susokali? \p Eliseo amar-abin sogded: \p —Eye, an wisi. Mer be agi anga sunmakmala. \p \v 6 A-sorbali, Elías, Eliseoʼga sokarbalid: \p —Wegi be an-edarbo. Bab-Jehová Jordán-diwarse an-barminaid. \p Geb Eliseo abin-sogded: \p —Bab-Jehová-nuggi napira an bega sogo: Bab-Jehová beba gudisoggu, walagwen-naega an be-imakosuli. \p Degisoggu, Elías, Eliseo-ebo, Jordán-diwarse nadsunnad. \p \v 7 Geb degi, Elías, Eliseo-ebo, Jordán-diwarse-mosgu, Jordán-diwar-gakagi gwisgudapid. Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad sorba e-dulabo-gakambe-mergu (50) danigusmarmogad. Amar bannabasaar egi gwisgudapmalad. \v 8 Elías, e-suba susad. Geb obipirmaksagu, diwar-bibyosad. Geb agi, diwar-maid negabala argaded. Agine, Elías, Eliseo-ebo diwar-dingusadgi obaksamalad. \p \v 9 Obaksamargu, Elías, Eliseoʼga sokalid: \p —An begi bangusokalid-idu, ¿ibu-bega-imakbi be an-abege? \p Eliseo ega sogded: \p —An be-sorbali, Bab-Dummad-Burba-Gandikid-be-nikadi ilabo-wilub an nikubie. \p \v 10 Geb Elías, Eliseo-abin sogded: \p —Wedi ibmar-yeer-gangued be anse egichisdo. Degi-inigwele, ar nibnegse-nakwemai be an-daksale, we-burba be nikudoed. Ar deyob be an-daksasulirdi, we-burba be nikuosulid. \p \v 11 Geb agi, sunmaknadapmaladgine, ukiagwale, ur-napagined-sooyob-dakleged, degi, molimar-sooyob-dakleged, Eliseoʼgi Elías-obachad. Geb degine, Elíasʼdi, burwa-ololedba nibnegse nakwided. \v 12 Eliseo deyob dakdegu, binnasur goted: “¡An-Dummad! ¡An-Dummad! Bedi Israel-dulemarga sorda-gandikidga gusad.” A-sorba, Eliseo bar Elías-daksasulid. Geb degine, Eliseo, nue-bukib-binsaedba e-mor-yoid gadebin-imaksad, negabala siir imaksad.\fig Eliseo, ur-napagined-sooyob-daklegedba Elías-niba-selemai dakgwichid. (2 Reyes 2:11) |src="CO01167B.TIF" size="col" ref="2 Reyes 2:12" \fig* \p \v 13 Agine, Eliseo, Elías-suba-mor-batisad susad. Geb, gannar Jordán-diwar-gakase gwisgunonikid. \v 14 Geb agine, Eliseo, Elías-morgi diwar-bibyosad. Geb sogded: “¿Bia Elías-e-Bab-Dummad-Jehová nade?” Diwar-bibyosgua, yog diwar negabala-argaded. Geb Eliseo neg-dingusadgi obaksad. \p \v 15 Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-Jericóʼgi-mamaid Jordán-diwar-obakar-bukmalad, deyob Eliseo-daksamargu, sogdemalad: “Emisgindi, Elías-e-burba Eliseoʼgi aidenonikid.” \p Geb degi, Eliseoʼse nadmalad. Ese-mosmargu, yokorgi-sindigar e-asabin sigismalad. \v 16 Geb ega sogdemalad: \p —Eliseo, anmar bega-arbaega gumalad. Anmar dulabo-gakambe-mergu (50) sorda-gandikmalad nikad. Anmar guakwagwad bega be-dummad-aminaed, abakalegi Bab-Jehová-Burba-susadi, sapurba egwachale, igi, yalaganba egwachadibe. \p Geb Eliseo abin-sogded: \p —Suli, melle dulemar be barmido. \p \v 17 Degi-inigwele, Elías-aminaega Eliseoʼgi alamaknanai gusmalad. Eliseo budar-itogusgu, sogdesunnad: \p —Degir nabir, dulemar be barmidmarsun. \p Degisoggu, Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad Elías-aminaega machergan waladulabo-gakambe-mergu (50) barmisad. Ibapaa Elías-amidii gusmalad, degi-inigwele amissurgusmalad. \v 18 Degidgine, dulemar gannar Jericó-neggweburse, Eliseo-maidse nonimalad. Geb degi, Eliseo dulemarga sogded: \p —¿An bega sogsamarsursi, melle be namarye? Be an-itossurmalad. \s1 Eliseo dian-maid nudaksad \p \v 19 Geb degine, neggweburginmalad Eliseoʼga sokarmalad: \p —Dummad, be dake, anmar-neggwebur nega-nuedid. Degi-inigwele, e-diidi sunnasulid. A-ulale, geg ibmar sanmaked. \p \v 20 Eliseo a-dulemarga sogded: \p —Anga bormo-bini sedamalo. Agine, balu be eomalo. \p Degi, geb Eliseoʼse senonimargu, \v 21 Eliseo dii-e-saila-aryomaidse naded. Geb a-dii-sailagi, balu obatisad. Geb binnasur Eliseo goted: \p —Bab-Jehová weyob soged: ‘We-dii an nudaksad, bar dule egi-burgosulid, degi, nabir ibmar sanmake guoed.’ \p \v 22 Deyob sogsagu, yog-dii nuguar naded. Emi, we-garda-narmaklenaidse amba a-dii nued maid. Igi Eliseo sogsagusa, deyob gusad. \s1 Eliseo masmala-ukabsasad \p \v 23 Eliseo Jericó-neggweburgi-gudii, Betel-neggweburse naded. Igarba-nadapidgi sapingan-danagwen Eliseo-abin neggweburgi-danimalad. Geb Eliseoʼgi dodoakwaa sunmakarmalad, ega oimakdemalad: “¡Dad-non-swili be nae! ¡Dad-non-swili be nae!” \v 24 Geb, Eliseo yarganba aibilided amar-nuu dakdegu, Bab-Jehová-nuggi a-sapingan ukabsasad. Geb degine, wiob-walabo sapingangi noalid. Bela sapingana e-dulabo-gakabo (42) ese ibitosmalad. \v 25 Agi, geb Eliseo Carmelo-yarse nadsunnad. Geb a-sorba, gannar Samaria-neggweburse nonikid. \c 3 \ms1 3. ELISEO-IBMAR-IMAKSAD \mr (3:1–8:15) \s1 Joram, Israel-yalagi negsesad \p \v 1 Rey-Josafat, Judá-yargi birgambe-gakabaabakgus (18) negsemaidgi, Acab-machi-Joram, Israel-yar sealid. Samariaʼgi birgambe-gakabo (12) yar-sesad. \v 2 Joram ibmar-imaksadi, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulid imaksad. Degi-inigwele, dogdar e-babyob, degi, e-nanyob ibmar-isgana imaksasulid. Joram-e-bab Baal-e-nug-odummogega, akwa-sunsoged-yogasaar-geg-ebuleged sobsagusad. Joram bela a-akwamar osulosad. \v 3 Degi-inigwele, Nabat-machi-Jeroboam isgusgusayobi, Joram isgunonimogad. Ar ade, Jeroboam, Israel-dulemar-isguega imaksad. Ar a-isguedi gwen iessulid. \s1 Eliseo, Israel-sordamar-nakoedgi sunmaksad \p \v 4 Moab-e-rey Mesaʼye-nugadi, sibad-wawaadmar-e-ibedid. Degine, birga-irba Israel-e-rey bennuklesoggu, Mesa, Israel-dulemar-e-reyga sibad-wawaad-senigana mili-dulatar (100,000) ukdaed, deginbali, sibad-wawaad-machergan-e-absar mili-dulatar (100,000) ukdabalid. \v 5 Degi-inigwele, Rey-Acab-burgwisgu, Moab-e-rey, Israel-e-reygi gwisgunonikid. \v 6 Degidgine, Rey-Joram, Samaria-neggweburgi noalid, bela Israel-sorda-bila-onomalad nialid. \v 7 Rey-Joram, Judá-e-rey-Josafatʼse weyob gayaburba barmisad: \p —Moab-e-rey angi gwisgunonikid. ¿Moab-sordamargi bila-onogega, be anba naoe? \p Rey-Josafat abin-sogded: \p —Guakwagwa. Be-sogedbali. An-sordamar be-sordamarmogad, an-molimarse-bakar, guakwa nanaid. \p \v 8 Josafat ega sogded: \p —¿Degite, biti-igarba anmar naosunna? \p Rey-Joram abin-sogded: \p —Edom-nega-dulesulidgan-igarba anmar naoe. \p \v 9 Degisoggu, Israel-e-rey, Judá-e-rey, degi, Edom-e-rey bulale nadmalad. Ibaguglegus (7) nega-dulesulidganba nadapmaladgi, sordaganga dii-gobed galakuded, degine, e-molimarga dii galakudmogad. \v 10 Geb degi, Israel-e-rey sogded: \p —¡Anmar dule-wiles! Bab-Jehová, Moab-e-reyga anmar-urmakega reymar-warbaagwadse gochad. \p \v 11 Geb degi, Josafat egichided: \p —¿Ar wegi Bab-Jehová-gayaburba-barsoged satesi? Adi, a-dulese anmar egisega: ‘Bab-Jehová, igi-ibmar-imakbi anmar-abege.’ \p Israel-e-rey-sorda-dummad-gwensak sokalid: \p —Wegi Safat-machi-Eliseo gudiid, Elíasʼba gudii gusad. \p \v 12 Agine, Rey-Josafat sogded: \p —Degirdi, a-dule anmarga Bab-Jehová-gayaburba barsogoed. \p Degisoggu, Israel-dulemar-e-rey, Rey-Josafatʼbo, degi, Edom-dulemar-e-reybo, Eliseo-maidse nadmalad. \v 13 Mosmargu, Eliseo, Israel-e-reyga sogded: \p —¿Ar ibu bega sogo be an-dake? Suli. Be-bab e-bab-dummad-gayaburba-barsogmaladse, degi, be-nan-e-bab-dummad-gayaburba-barsogmaladse be ibmar egisnae. \p Geb Israel-e-rey, Eliseo-abin-sogded: \p —Suli, ar Bab-Jehová Moab-e-reyga anmar-urmakega, reymar-warbaagwadse gochad. \p \v 14 Eliseo, Israel-e-rey-abin sogded: \p —Bab-Jehová-Bela-Gangued-Nika-Maid, e-asabinni an gwichid. Napiragwadgi ise-sogar an bega soged: An Judá-e-rey-Josafatʼgi binsaedsulidaena, bipisaale an bemarse aibirosulinad, degi, an bemarse golosurbalinad. \v 15 Emisgwa an sogdo: Anga be gar-arpa-ogoled-dule sedamar. \p Gar-ogoled-dule, gar-arpa-ogorsiidgi, Bab-Jehová-Burba Eliseoʼgi ubononikid. \v 16 Agi, Eliseo sogded: \p —Bab-Jehová weyob soged: ‘We-neba-naidgi dii-megega napamar ichesur be akwimalo.’ \v 17 Ar Bab-Jehová weyob soged: ‘Burwa bar-golosur-inigwele, degi, dii bar-wiosurbar-inigwele, we-neba-naidgi dii engudoed. Geb bemar we-dii goboed, degine, be-molimar, degi, be-ibmar-durgan-baigan we-dii gobmarmogoed.’ \v 18 Ar Bab-Jehováʼgardi we-ibmar basursunna gued. De-ukinbali, Bab-Jehová, Moab-dulemargi-nakwega bemar-imakbaloed. \v 19 Bela bemar, Moab-yar-e-neggwebur-sakdigar-bukmalad obelomaloed. Degine, neggwebur-baigan bur-sunsogmalad bela be obelomarbaloed, e-sapi-nuegan-san-nikamalad bela be oimarbaloed. A-ukinbali, e-diangan-mamaid bela be emurmarbaloed, degine, e-nainu-nuegan bela akwabi be imakmarbaloed. \p \v 20 Neg-oibosgua, Bab-Dummadga-ibmar-ukleged-wachigine, dii bela enguded. Ar ade, Edomʼsik dii danikid. \p \v 21 Geb degine, Moab-dulemar wisguargu, reymar-warbaagwad emargi bila-onogega daniye. Geb agine, yar-abingunaidgi Moab-dulemar sordamar-nabir-urwemalad nisad. \v 22 Moab-dulemar wakudaryalaba gwisguarmargu, dakdemalad, dad-ibeler diigi mee-ganai. Geb degi, bannabaa, dii ginnitibi-abeyob-nai dakarmalad. \v 23 Geb binnasuli gotemalad: “¡We, bila-onosmalad-e-abed! ¡Reymar ulusargebed! Muchub-muchub na e-sordagan-oburgwismalargebed. ¡Moab-sordamar! ¡Anmar nae, e-ibmar-besmalad anmar sunae!” \p \v 24 Moab-sordamar, Israel-sordamar-bukwadse nonimargu, Israel-sordamar egi ainialid, Moab-sordamargi gwichigudmalad. Abala egi wakitemalad. Degi-inigwele, Israel-sordamar na balegitemalad, geb bela Moab-dulemar-oburgwismalad. \v 25 A-sorbali, Israel-sordamar bela Moab-neggweburmar-obelosmalad. Geb e-nainu-nuegan bela akwabi imaksamalad. Degi, e-diangan-mamaidgi bela napa-omulusmalad. Degine, bela sapi-nuegan-san-nikamalad oismarbalid. Unnila Kir-Hareset-neggweburbi napi-sigisad. Degi, sordamar-dubgi-akwa-miar-urwemalad a-neggweburse ubosmalad. Degisoggu, bela a-neggwebur obelosmarbalid. \p \v 26 Moab-e-rey, Israel-sordamarse e-sordamar-galakuar dakargu, dulataled-ilagugle (700) e-sordamar-es-suidgi-urwemalad, Edom-e-rey-sordamar-bukwadse sesad, adi, Edom-e-rey ega nabir igar-ukega, e-yargi namalaga. Degi-inigwele, Moab-e-rey Edom-e-reygi nakwissulid. \v 27 Degidgine, Moab-e-rey-Mesa, e-machi-sailagined e-sorba-negdakmogoenad nisad. Geb Rey-Mesa e-machi-oburgwisad, neggwebur-galu-matusulidgi e-bab-dummadga ogumakar e-machi-uksad. Geb degidbali, Israel-sordamargi bela-belad uluarmalad. Israel-sordamar deyob itoarmargu, na ainidmarsunnad, e-yarse gannar nadmarsunnad. \c 4 \s1 Eliseo, ome-ei-sui-burgwisadbo \p \v 1 Ome-gwensak Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-e-omega-gusadi, nunmak-itogedgi, Eliseoʼga sogded: \p —An-sui-beba-gudidaed burgwisad. Be wisid, a-dule Bab-Jehováʼba nue ibsadii daed. Epenne, anmar dulegi mani-gasgusad. Emide, a-dule nonikid. An-ibe an-masmala-warbogwad e-maiga-guega sedbied. \p \v 2 Geb Eliseo ega sogded: \p —¿Degite, ibu bega imakbi be an-abesunna? ¿Ibi wis neggi be nikasunna? \p Ome sogded: \p —Dummad, bipisaale neggi an ibmar nikasulid, unnila olivo-gwallubi bormogi wis-ichee siid. \p \v 3 Eliseo ega sogded: \p —Degirdi, dule-be-neg-dikarba-mamaidse, bormo-ollogana ichesur be egiso, bela be amioedi be sedago. \v 4 A-sorba, be-masmala-ebo negyaba be dogo. Geb, yawagak be edio. Agine, olivo-gwallu bormomargi be enogo. Degi, bormomar-engumaidba, bachik-bachik be urbo. \p \v 5 Geb degine, omegwa Eliseo-idu e-negse naded. Agine, e-masmala-ebo, negyaba yawagak-ediar sigisad. E-masmaladi ega bormomar senonidaed. Geb e-nan e-abin olivo-gwallu bormogi bar-daed. \v 6 Bela bormomargi olivo-gwallu engusgu, omegwa e-machi-wargwenga sogded: \p —Bormo-baid anga seda. \p E-Machi, abin-sogded: \p —Bormomar, bela. \p Agine, olivo-gwallu yog-galegar naded. \p \v 7 Geb degine, omegwa, Bab-Dummad-e-dulese naded, geb ega ibmar-gusad sogsad. Agi, Eliseo ega sogded: \p —Emisgindi be nae, olivo-gwallu manigi be uknae. Geb dulegi-mani-ganikid be bennuko. Mani-gwabguoedgi bemar nabir gudii gumaloed. \s1 Eliseo, ome-Sunemʼginedbo \p \v 8 Ibagwengine, Eliseo Sunem-neggweburgi nadapgu, ome-nue-nuga-nika-maid egi alamaknai gusad, ese mas-gunnee dagoye. Degisoggu, Eliseo a-neggweburgi nadapile, agi mas-gundapdaed. \v 9 Degidgi, omegwa e-suiga sokalid: “An wisid, we-dule anmarse nanaed-iliba-nonidaedi, we, Bab-Dummad-e-dule-swilidikidid. \v 10 Anmar ega neg-aila-birgi gabedneg sobmalo. Agine, anmar ega e-meged omesmalo. Anmar ega mese-sioed, gana, degine, gwallu ega sibaloed. Adi, anmarse nanaed-iliba, agi megega.” \p \v 11 Ibagwengi, Eliseo nadapgu, a-ome-negse dogdapid. Bia ega obunnoged-neg-sobsamala, agi Eliseo gabisad. \v 12 Eliseo, e-mai-Gieziʼga sogded: \p —Ome-Sunam-neggweburginedse be gorna. \p Geb e-mai, omegwase gorapid. Geb omegwa Eliseoʼse nonikid. \v 13 Agine, Eliseo, Gieziʼga sogded: \p —Omega be soge: ‘Be anmarga bela-bela be alamakdiid. ¿Ibu bega wis imakbi be an-abemoga? ¿An bega rey-ebo sunmaknabi be abege, igi, sordamar-bila-onomalad-e-dummad-ebodibe?’ \p Omegwa abin-sogded: \p —An-dulemar-abargi an nueganbi gudiid, bonisulid. \p \v 14 Eliseo, Gieziʼse egichialid: \p —¿Degite, an ibu ega imaksunnoe? \p Giezi abin-sogded: \p —Ome mimmigan sulid, ar e-sui bato seredgusad. \p \v 15 Eliseo sogded: \p —Ese be gorna. \p Geb Giezi omegwase gorapid. Degi, omegwa, yawagak-naba gwisgunonikid. \v 16 Eliseo omega sogded: \p —We-birga-danikidgi, degi, we-ibaginbali be-nukugi be-mimmi be gani guoed. \p Ome, Eliseo-abin sogded: \p —Dogdar-itole. Bedi Bab-Dummad-e-duled. Mer angi be dodoge. \p \v 17 Degidgine, ome gurgin-nika gunonikid. Geb birga-nasadgine, ega-iba-soglesadgi ome mimmi baknonikid. Ar igi Eliseo ega sogsagusa, deyob gusad. \p \v 18 Degi, machi-bipi dungualid. Geb ibagwengine, machi-bipi e-bab daknaded. E-babde, dulemar-ibmar-gwag-wemalad-abargi-gunaimogad. \v 19 Agine, ukiagwale susugwa binnasuli goralid: \p —¡Aaa! ¡An nono-nunmake! \p Geb e-bab dule-ega-arbaedga sogded: \p —¡E-nanse be sede! \p \v 20 Dule, machi-bipi-gadebin imaksad. Geb, e-nanse sesad. E-nana e-nukugi e-machi-bipi-ganigusad. Deyob-gani, yorukudse machi-bipi burgwisad. \v 21 Geb degi, e-nan, Bab-Dummad-e-dule-gabednegse sesad. Agi, e-gabed-maidgi omesisad. Geb yawagak-edis alid. \v 22 Geb agine, e-suise goted: \p —Mai-wargwen be anga barmidage. Degi, moli-uayasuid-ome be anga barmidabalo. Bin gwae Bab-Dummad-e-dule an daknagwelo. Emisgwa an nonibaloed. \p \v 23 E-sui ega sogded: \p —¿Ibiga be daknae? Yoo nii-binid gwisgued, obunnoged-ibasurbalid. \p E-ome e-suiga sogded: \p —Akarsuli. \p \v 24 Degi, moli-uayasuid-ome-birgi omega gan sismalad. Geb ome e-maiga sogded: \p —Ogus. Nae. Mer igarba be anga obunnogo. An bega sogedse, be obunnogo. \p \v 25 Geb omegwa Bab-Dummad-e-dule-maidse nadsunnad. Carmelo-yarse mosgu, Eliseo bannabaa omegwa-dani daksad. Geb e-mai-Gieziʼga sogded: \p —Ome-Sunam-neggweburgined dani. \v 26 Gwae be abin-nae, be abarmakde. Ega be sogo, be nued-sogeye, degi, be-sui, be-mimmi nueganbimarmo sogeye. \p Degi, geb e-mai naded. Giezi omega ibmar-sogsagu, omegwa ega sogded: \p —Anmar bela nueganbi. \p \v 27 Degine, omegwa, yar-birse Bab-Dummad-e-dule-siidse modapgu, e-naggi angaagwar nagusad. Geb Giezi, Eliseoʼgi omegwa-obangubi-gualinad. Degi-inigwele, Eliseo ega sogded: \p —Mer ese achao, ar bela-belad nue-bukib-binsaed. Bab-Jehová amba anga yoo soged, we-omede igi-nue-itoge. \p \v 28 Geb, omegwa Eliseoʼga sogded: \p —Dummad, ¿an mimmi-abeye an bega sogsasi? ¿An bega sogsasursi, mer be angi dodoye? \p \v 29 Degidgi, Eliseo, Gieziʼga sogded: \p —Mor-nudak nue-yoo, nae. An-gaapoled be sedo. Igarba be dule abinguardibe, mer ese be golo. E bese gollalile, mer bedi ese golo. Be neg-mosale, machi-bipi-e-wagargi be, an-gaapoled omeso. \p \v 30 Geb machi-bipi-e-nan, Eliseoʼga sogded: \p —Napira Bab-Jehová-nuggi, an bega sogo: Bab-Jehová beba gudisoggu, walagwen an be-obegosuli. \p Degisoggu, Eliseo omegwaba nadsunnad. \v 31 Gieziʼdi, bato amar-idu negse mosad. Geb Giezi machi-bipi-e-wagargi, gaapoled omesisad. Degi-inigwele, machi-bipi gwen gigli-gigli gussulid. Degidgine, Giezi gannar Eliseoʼse alid. Geb Giezi, Eliseoʼga sogded: \p —Amba machi-bipi ataksulid. \p \v 32 Eliseo, negse mosgua, e-megedgi machi-bipi burgwar-mai dakdapid. \v 33 Geb Eliseo, machi-bipi-maidse dogsad. Yawagak edus-imaksad, degi, Bab-Jehováʼse-goted. \v 34 Bab-Jehováʼse-gochad-sorba, Eliseo, machi-bipi-birgi megisad. Eliseo machi-bipi-e-gayagi, e-gaya nasiksad, degi, e-ibya-innik egi ataksabalid, degine, machi-bipi-e-argangi e-argan-mesisbalid. Degidgine, machi-bipi durgualid. \v 35 Geb degine, Eliseo, gwisgusad. Negyaba, bire-bire gudii gusad. A-sorba, gannar Eliseo machi-bipi-birgi megisad. Agine, machi-bipi asmialid, ilagugle (7) asmisad. Geb agi, atakalid. \v 36 Geb, Eliseo, Gieziʼse goted, ega sogded: \p —Ome-Sunam-neggweburginedse be gornae. \p Degi, Giezi omegwase gorapid. Omegwa Eliseoʼse nonigu, Eliseo ega sogded: \p —Be-mimmi be sue. \p \v 37 Omegwa dogdeyalaba, Eliseo-mali-naba, yokorgi-sindigar e-wagar-napase-ebulegedse, signonikid. A-sorba, omegwa e-mimmi-susa nodsunnad. \s1 Eliseo mas-nabir-gulle imaksad \p \v 38 Eliseo Gilgal-neggweburse gannar nonikid. A-ibagangine, a-yargi ukud-dummad naid. Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-baigan Eliseo-walik bukmalad. Agine, Eliseo e-maiga sogded: “Soo-yagi bormo-dummad be onakwe. Bab-Dummad-gayaburba-barsogmaladga mas-nuesaar be imako.” \p \v 39 Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-gwensak, gagan-nabir-gullemalad aminaded. Degi, nadapidgi sapi-senigwa gwichi dakalid, geb e-san nabayob-dakleged gwane-gwane imaksad, e-suba enguedse. Nonigu, olo-olo imaksad, geb mas-nuesaar-imaklenaid-yagi obatisad. Degi-inigwele, ar wissulid, wede ibua. \v 40 Mas-akwigusgu, Bab-Dummad-gayaburba-barsogmaladga mas welesad. Mas-gutemargu, binnasuli gollarmalad: \p —¡Bab-Dummad-e-duleye, we-mas ina-nusubi! \p Agi, bar-guchasurmalad. \v 41 Geb degi, Eliseo sokalid: \p —Madubur anga sedamar. \p Geb mas-yagine, Eliseo madubur obatisad. A-sorba, Eliseo sogded: \p —Emisgi, gwenadganga mas-wee. \p Geb, mas-yagine ina-nusu-nikad surgusad, bar mas ina-nusubi guchasurmalad. \s1 Eliseo dulemar masgi oguchad \p \v 42 Dule-wargwen, Baal-Salisaʼgined nonikid. A-dule Bab-Dummad-e-dulega ibmar-gwag-gebe-welesad senonikid. Cebada-madu gwadurgwen (20) senonikid, degine, orosgi-dakleged-trigoʼye-nugad gebe-welesad, senonibalid. Geb Eliseo e-maiga sogded: \p —Gwenadganga mas mimie. \p \v 43 E-mai abin-sogded: \p —¿Wede unniosi, dulemar-dulataledga (100) an mimier? \p Degi, Eliseo, e-mai-abin sogded: \p —Gwenadganga mas mimie. Ar weyob Bab-Jehová soged: ‘Mas gunmaloed, degi, amba gwabguoed.’ \p \v 44 Degisoggu, Eliseo-e-mai na mas mimissunnad. Igi Bab-Jehová, Eliseoʼga sogsa gusa deyobi gunonikid. Bela dulemar mas-guchagu, amba mas gwabgusad. \c 5 \s1 Eliseo Naamán-nudaksad \p \v 1 Naamán, Siria-rey-e-sorda-bila-onomalad e-dummadid. Naamánʼde, dule-nue-nug-nikadid, degine, rey, Naamánʼbina-itogerbad, ar ade, Naamánʼbali Bab-Jehová Siria-yala-bendaksagusad. Naamánʼde, dule-gandikidid. Degi-inigwele, Naamánʼde, naibe-buna-yaa-maleged nika gusad. \p \v 2 Siria-neggwebur-e-sorda-bila-onomalad, Israel-yarsik bipirmakdimaladgi bunolo-gwensak Israel-neggweburgined gasmalad. Geb a-bunolo Naamán-e-omega ibmar-imakega gusad. \p \v 3 Ibagwengi, bunolo e-dummad-omega sokalid: \p “An-dummad Samaria-neggweburse Bab-Dummad-gayaburba-barsoged daknaddibe, ega naibe-buna-yaa-maleged nudaksaled.” \p \v 4 Naamán bunolo-Israelʼgined-ibmar-sogsadi, bela reyga sognaded. \v 5 Geb, Siria-dulemar-e-rey, Naamán-abin sogded: \p —Degirdi nabir, be nao. An Israel-dulemar-e-reyga garda an barmidoed. \p Geb degi, Naamán nadsunnad. Mani-sibu mili-gwadurgwen-gakambe (30,000) sesad, or-mani mili-gwanergwa (6,000) sesbalid, degi, mor-binigan goambe (10) sesbalid. \v 6 Israel-e-reyga garda-semaidi weyob sognaid: “We-garda be abindaksar, mag be dakoed, we-dule sorda-bila-onomalad-e-dummadid, Naamánʼye nugad. An-nuggine, we-dule an barmisiid, naibe-buna-yaa-maleged-nikad ega be nudakegar.” \p \v 7 Israel-dulemar-e-rey garda absosgu, e-mor-yoid siir-siir-imaksad, degi, sogded: “¿Ar an, Bab-Dummadsi? ¿An dulemarga burba-dulad-ukedsi, degi, dulemar-obelobalidsi? Emide, we-dule anga sogsiid, dule-naibe-buna-yaa-maleged-nikad, ega nudakoye. An dakegua, angi-urwega anga boni-onobieyob an dakdo.” \p \v 8 Bab-Jehová-e-dule-Eliseo wisguargu, Israel-e-rey garda-absosadbali e-mor siir-siir imaksaye. Agine Eliseo, reyse gayaburba barmisad: “¿Dummad, ibigala be mor esirmaksa? We-dule be anse barmidage, adi, wisguega Israel-dulemargi Bab-Dummad-gayaburba-barsoged maid.” \p \v 9 Naamán, e-molimar-abargi moli-urgi, Eliseoʼse nadsunnad. Mosgu, Eliseo-e-neg-yawagak-asabin nagudapid. \v 10 Geb degi, Eliseo ese dule barmisad, ega sogega: “Jordán-diwarse be nao. Agine ilagugle (7) dii-ulak be-dogo. Geb agi, we-boni-nikad bega nugudoed, degi, be-san daarmakar naoed.” \p \v 11 Naamán sae-itoded, weyob sogde naded: “Andi, an-abin yog-noar imakoye, an biendo, e-Bab-Dummad-Jehováʼse yog-gollar imakegar. Degi, e-argan, an-boni-nikad-ebudogu, yog-nuguar an naoergeberye an biendo. \v 12 ¿Ar Abana-diwar, degi, Farfar-diwar, Damasco-diwarmalad. A-diwarmarde Israel-diwarmarba bur-nuegansursi? Ar an a-diwarmarse an-san enuknader, ¿an nugudsulile? Nugusale.” Naamán, nue-ulus nadsunnad. \p \v 13 Geb e-maimar ese nadmalad, ega sogdemalad: \p —Dummad, ar Bab-Dummad-e-dule ibmar-yeer-gangued imakoye bega sogsana, ¿bur be imakoen be-insae? A-bursunna be imaksasuliled. Ar emidi bega sognaid: ‘Dii-ulak be-dogoye, yog be nuguar-naoye.’ \p \v 14 Geb degi, Naamán Jordán-diwarse nadsunnad, ilagugle (7) dii-ulak-dogsad, igi, ega Bab-Dummad-gayaburba-barsoged sogsa, deyob imaksad. Geb, Naamán-e-san yog-nuguar naded, burwigan-e-sanyob swilimakar naded. \p \v 15 A-sorbali, Naamán, dule-e-bardakdimalad-ebo Bab-Dummad-e-dulese gannar nadmalad. Ese modapgu, ega sogdapid: \p —Emisgindi, an nue-wisdo, we-napneggine Bab-Dummad-baid maisulid, unnila Israel-Bab-Dummadbi maid. Emide, an bega wilesagwa soged, be-mai bega ibmar-wis-ukbiedi, be sue. \p \v 16 Degi-inigwele, Eliseo ega sogded: \p —Napira Bab-Dummad-nuggi an bega sogo, Bab-Dummad an-dakmaidgi be ibmar anga ukbiedi an suosuli. \p Naamán egi alamaknaigusad, e-ibmar-uknaid e-abin suegar. Degi-inigwele, Eliseo itossur-gusad. \p \v 17 Geb agine, Naamán sogded: \p —Degirdi, an bega sogo, an moli-uaya-senigana-walabo we-ukub sedbido. Emisgwagwadgine, an be-mai-guedi bar bab-dummad-baidga ibmar-ogumakar, degi, ibmar-oburgwar ukosulid. Unnila Bab-Jehováʼgarbi ukoed. \v 18 Unnila Bab-Jehováʼga an sogdo, an-dummadba e-bab-dummadse-goled-neg Rimónʼye-nugadse an nadele, Bab-Jehová egi nossuliyob an-daksana gadin. Rimónʼse-goled-negyaba reybo sakwagi-annikaa an dogmaile, an yokorgi-sindigar sige-dakledagoed. Degisoggu, Bab-Jehová an e-maiga-gued egi nossuliyob an-daksana gadin. \p \v 19 Geb, Eliseo ega sogded: \p —Nuedgi be nae. \p Naamán degi-nadsunnad. Yeer-nanaedgine, \v 20 Bab-Jehová-e-dule-Eliseo-e-mai-Gieziʼye-nugad, binsaalid: “An-dummad bela-belad Siria-dule-Naamánʼgi nued-binsasad ega ibmar-uknaid e-abin sussulid. Degisoggu, Bab-Jehová-nuggi an napira-soged, e-sorba abarmakded-nika, abakar anga ibmar wis-ukalile.” \p \v 21 Geb agi, Giezi, Naamán-bargaega e-sorba abarmakded. Degi, Naamán Giezi e-sorba-abarmakdani-daksagu, moli-urgi yog-aidegar imaksad, abindakega. Geb, ega sogded: \p —¿Ibu be itoe? \p \v 22 Giezi abin-sogded: \p —Suli, akar-an-itosuli. An-dummad an-barmiali bega sogega: ‘Anse sapingan-warbo Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad Efraín-yalagan-akar nonimalad. Degisoggu, a-dulemarga an bese ibmar-egisdo, mani nibir-dulapaa-gakambe-gakatar (75) an abege, degi, mor-binigan goabo an abebar.’ \p \v 23 Naamán ega sogded: \p —Mani nibir-dulagugle-gakambe (150) be sede. \p Geb, Naamán ise-ukar imakega, sagu-goabo ega mani-balisad, degine, a-yabali goabo mor-binigan ega odosbalid. Geb, e-mai-warbogwadga uksad, Gieziʼga sedega. \v 24 Yar-mullu-siid-mosmargu, Giezi, dulemar-ega-sagu-sedanimalad-annik sagu susad, geb, negyaba odosad, a-sorba gannar dulemar-barmisad. \v 25 Geb, Giezi e-dummadse dognonikid. Eliseo ega sogded: \p —Giezi, ¿bia be gudii? \p Giezi abin-sogded: \p —An banna gudisuli. \p \v 26 Ar, Eliseoʼdi, binnasur abin gualid, ega sogded: \p —Dule be-abindakega e-moli-urgi aideargu, an e-asabin, burbar-gwichi gusad. ¿Ar mani-abingaed-ibasi? Degi, ¿mormar, olivo-nainumar, uva-nainumar, sibad-wawaadmar-abingaed-ibasi? ¿Moli-bebe-nikamalad, degine, mai-machergan, degi, mai-omegan, abingamalad-ibasi? Suli, a-iba-suli. \v 27 Degisoggu, Naamán-e-boni naibe-buna-yaa-maleged-nika-gusad, bela bese gwagoed, degi, bela be waganse-bakar, degisadegu guoed. \p Degidgine, Giezi, Eliseo-walik-gwichi noargu, naibe-buna-yaa-maleged-sunnabi noalid, igi mogir sibudik-daklege, deyob-dakle noalid. \c 6 \s1 Eliseo, akan dii-yagi mua-mua nasiksad \p \v 1 Ibagwengi, Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad Eliseoʼga sokarmalad: \p —Anmar be-walik-gudiidgine, dogdar neg-bipii anmar dakdo. \v 2 Degisoggu, anmar Jordán-diwarse suarmar siknamarsi, adi, agine anmar neg-baid soboed. \p Geb Eliseo sogded: \p —Degirdi nabir. Be namar. \p \v 3 Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-wargwen, Eliseoʼga sokalid: \p —Wis be anmar-bardaknae. \p Eliseo abin-sogded: \p —Degirdi nabir, an bemarba nao. \p \v 4 Eliseo amarba nadsunnad. Geb Jordán-diwar mosmargu, suar sikdemalad. \v 5 Degi, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-wargwen suar-siknaidgi, egi akan unnuded, diwargi argwandapid. Geb agi, binnasur gollalid sogded: \p —¡Dummad, naibid-dummaddo! ¡Ar we-akan dule-baidgad wis an sediid! \p \v 6 Bab-Dummad-e-dule-Eliseo ese egichided: \p —¿Bia argwacha? \p Geb, a-dule ega oyosad, biasik akan argwacha. Geb Eliseo suar-siksad, bia akan argwacha, a-inniki suar egwachad. Geb akan mua-mua-naguega imaksad. \p \v 7 Geb degi, Eliseo sogded: \p —Akan be sue. \p Geb dule, akan ikiir susad. \s1 Eliseoʼse Siria-sordamar-galesad \p \v 8 Siria-e-rey, Israel-dulemar-ebo bila-ononaidgi, sorda-idumaladse gochad, ega sogega, ede bia neg-amisa na ambikumalaga. \p \v 9 Bab-Dummad-e-duledi, Israel-e-reyga weyob gayaburba barmisad: “Siria-sordamar-ambikuoedse melle sordamar-barmido, ar ade, agi Siria-sordamar ambikudanimalad.” \v 10 Degisoggu, Israel-e-rey, na e-sordamar neg-arganaega barmisad, bia Bab-Dummad-e-dule ega sogsa, ase barmisad. Deyob, na bali-bali neg-argadii gusmalad. Degisoggu, nabir bendaklesmalad. \p \v 11 Degidbali, Siria-e-rey sae itoalid, geb e-sorda-idumaladse gochad, ega sogded: \p —Be anga sogmalo, melle angi be odukumalo, ¿Doa Israel-e-rey we owisodae? \p \v 12 Sorda-idumalad-wargwen abin-sogded: \p —Dummad-rey, anmarginsuli. Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Eliseo Israelʼgi-maid, a, Israel-e-rey-owisodaed. Ar be-neg-gabed-yaba be ibmar-sog-inigwele, bela wisid. \p \v 13 Geb degine, Siria-rey igar-ukded: \p —Be aminamar, bia Eliseo gudiidibe. Adi an-sordamar Eliseo-ganaega an barmidoed. \p Geb reyga dule sogded: \p —Dotán-neggweburgi Eliseo mai. \p \v 14 Rey ega degiisoge-itosgu, Eliseo-ganaega, sorda-moligi-sii-urwemalad barmisad, degi, sorda-moli-urgi-sii-urwemalad, degine, sorda-bila-onomalad barmisbalid. Geb, mutik Dotán-neggweburse modapmalad. Agi bela a-neggwebur-ebilis ambikusmalad. \p \v 15 Oibosgu, Bab-Dummad-e-dule-e-mai magaba nodgu, dakalid, sorda-bila-onomaladi, degi, sorda-moligi-sii-urwemaladi, sorda-moli-urgi-sii-urwemaladi, bela neggwebur-ebilis-bukwa. \p Geb, Eliseoʼga sokalid: \p —Dummad, anmar, bela. \p \v 16 Eliseo, e-maiga sogded: \p —Mer be dobgu. Dule-anmarba-nanaidi, bur bule we-dulemarba mergued. \p \v 17 Agine, Eliseo Bab-Dummadse-goted sogded: “Bab-Jehová, wilesagwa na bega soged, an-mai, sorda-anmarba-nanaid-bukwad magar-dakega be imake.” Geb degidgine, Bab-Jehová, Eliseo-mai sordamar-bukwad-mag-dakega imaksad. Geb Eliseo-mai nue-dakdegu, dakalid, sorda-moligi-sii-urwemalad, degi, ur-dummagan, bela Eliseoʼbina yar-ebilis bukwa. \p \v 18 Eliseo, egi Siria-sordamar dani-dakargu, yog Bab-Jehováʼse-golaled, sogded: “Bab-Jehová, wilesagwa na bega soged, we-dulemar aku-atakega be imake.” Geb degidgine, Bab-Jehová dulemar aku-atakega imaksad. Igi Eliseo ese egichagusa, deyob Bab-Jehová imaksad. \p \v 19 Eliseo, sorda-bila-onomalad e-walikgusgu, ega sogded: “Bemar noar nadapid, bemar we-neggweburse nadapsulid. Degisoggu, anba be dagmala, dule-amidiidse an bemar-sedo.” Geb Eliseo Samaria-neggweburse Siria-sordamar sesad. \p \v 20 Samaria-mosmargu, Eliseo, Bab-Jehováʼse goted, sogded: “Bab-Jehová, we-dulemar ibmar-mag-dakega be imake.” Geb, Bab-Jehová dulemar ibmar-mag-dakega imaksad. Sordamar nue-atakdemargu, Samaria-neggweburgi-gudii itoarmalad. \v 21 Israel-e-rey deyob daksagu, Eliseoʼse egichialid: \p —Dummad, we-sordamar, ¿an ogiloge? ¿An oburgwe? \p \v 22 Eliseo abin-sogded: \p —Mer ogilogo. ¿Ar be-es-suidgi, degi, be-warsigi, be we-dulemar-gassi? Suli. Bur be ega mas-uke, dii-uke, adi, mas-gunmalaga, degi, gobmalagar. Geb a-sorba, gannar na e-reyse namaloed. \p \v 23 Degisoggu, Israel-e-rey Siria-sordamarga iba-dummad onosad. Geb degi, bela Siria-sordamar mas-guchamargu, degi, gobsamargu, na gannar e-reyse nadmarsunnad. Degisoggu, Siria-sordamar bar Israel-yar-ebirdii gussulid. \s1 Samariaʼgi ukud-dummad nagunonikid \p \v 24 Ibagan-nasad-sorba, Siria-rey-Ben-Adad bela e-sordamar-bila-onoged nialid, Samaria-neggweburgi ambikunaega, geb agi ebiris ambikunonimalad. \v 25 Siria-sordamar ebiris ambikunonisoggu, Samaria-neggweburgi ukud-dummad naguded. Degidgine, moli-uayasuid-nono mani-sibu-nibirbo ukleded, degine, nuu-sibu-saa ibmar-digega-uklegedi, nog-mur-gwagwen, mani-sibu-onza-gwabo ukledbalid. \p \v 26 Ibagwengi, rey galu-matusulid-birgi nadapgua, ome-wargwen binnasuli ese gollalid: \p —¡Dummad-rey, be anmar-bendake! \p \v 27 Rey, ome-abin sogded: \p —Ar Bab-Jehová be-bendaksulile, ¿igi an be-imakmogosunna? ¿Orosgi-dakleged an bega ukosi? ¿An bega vino ukbalosi? \v 28 ¿Ar ibi be itoge? \p Ome abin-sogded: \p —We-omegwa anga soged: ‘Wese, be-mimmi be seda. Anmar emi gunmalo, degi, banedsedi angad anmar gunmarmogo.’ \v 29 Degisoggu, an-mimmi anmar oburgwisad, geb anmar guchamalad. A-bangi omegwaga an sokarmogad: ‘Wese, be-mimmi be seda, anmar emi a-gunmarmogo.’ Ar omegwadina e-mimmi-odukusad. \p \v 30 Rey, deyob ome soge-itosgu, sae-itoded, e-mor-yoid siir-siir imaksad. Rey galu-matusulid-birgi garmakdiisoggu, dulemar na dakarmalad, rey e-mor-dummad-urba wile-itoged-mor-yoi nadapi. \v 31 Geb degi, rey binnasuli goted: “Bab-Jehová emi-ibagi Safat-machi-Eliseo-ibe an dukar egwachasulir, be sabsur-an-odurdaksunno.” \p \v 32 Eliseoʼdi, sapin-dummagan-abargi e-neggi siid. Geb rey Eliseoʼse, dule-wargwen gayaburba-berbeged barmisad. Dule-gayaburba-berbeged Eliseoʼse moed-iduale, Eliseo girmar-dummaganga sogded: \p —Emi, dule-gindakedi an dukar-egwannega, dule-barmialidi, be dakmaloed. Ar reyga gayaburba-berbeged-dule wese nonikile, e-idu yawagak-edumalo, melle ega egamalo. Ar ade, e-sorba, e-dummad-e-nag-goled bato magar itoleged. \p \v 33 Eliseo amba girmar-dummaganga sunmaksiidgi, gayaburba-berbeged-dule dognonikid. A-dule Eliseoʼga sogded: \p —Bab-Jehováʼgi we-sabsur-wileged danikid. Degisoggu, an-bendakega geg an egi bar wileged. \c 7 \p \v 1 Geb Eliseo abin-sogded: \p —Bab-Jehová-sogedi nue be itomala. Bab-Jehová weyob soged: ‘Banedse we-wachigine, Samaria-neggwebur-dogedgi madubur-bur-sunsogedi, nibirguglegi (7) mani-sibugan-gwagwengi uklego, degi, orosgisaar-dakleged-cebadaʼye-nugad nibirambe-gakatargi (15), mani-sibugan-gwagwengi uklebalo.’ \p \v 2 Dule-rey-bendaked, Eliseo-abin sogded: \p —¡Suli! Ar Bab-Jehová deyob na ibmar-imakoye sogele, ar amba guosulid. \p Geb Eliseo ega sogded: \p —Be-sunnagwad na be dakoed, degi-inigwele, we-ibmar be gwen gunnosulid. \s1 Samaria-neggwebur ollorgunonikid \p \v 3 A-ibagi, dulemar-warbake naibe-buna-yaa-maleged-nikamalad neggwebur-dogedgi bukwadi sokarmalad: \p —¿Ibu anmar wegi sasi? ¿Burgwed an abitobukmala? \v 4 Ar anmar neggweburse dogye sogele, ar amba anmar ukudba dulemar-abargi burgwemaloed. Degine, amba anmar wegi bukwamarbalile, amba anmar burgwebaloed. Degisoggu, anmar bur Siria-sordamar-bukwadse namarsunna, ar anmar-oburgwesurye sogele, anmar burgosurmalad, ar anmar-oburgweye sogerdi, akarsurdo. Anmar-oburgwemalodo. \p \v 5 Degi, na nue neg-gutuleali, Siria-sordamar-bukwadse nadmalad. Amar-bukwadmobinne dakarmalad, Siria-sordamar, sate. \v 6 Ar ade, Bab-Jehová, Siria-sordamar ibmar-oimakeyob-itogega imaksad. Moli-ur-bila-onomalad-oimakedyob imaksad, sorda-moligi-sii-urwemalad-oimakedyob imaksad, degi, sorda-bila-onomalad-duurmakdanikiyob imaksabalid. Degisoggu, sokarmalad: “Israel-e-rey, Het-dulemar-e-reyse, degi, Egipto-dulemar-e-reyse gochargebed, adi, anmargi gwisguegar.” \v 7 Degisoggu, Siria-sordamar mutikidba na duurmakdemalad, e-dordoneg-sobarmalad, e-molimar, e-moli-uayasuigan mete nadmalad, degine, igi e-neg-bukwagusa, deyob mete-nadmarsunnad, adi, wakinmalaga, na san-bendakmalagar. \p \v 8 Dule-naibe-buna-yaa-maleged-nikamalad, Siria-sordamar-bukwadse-mosmargu, dordoneg-sobaled-yaba ubodmalad, degi, agi mas-guchamalad, gobsamalad. Aginbali, mani, olo, degi, mormar susmalad, geb bela odukuapmalad. A-sorba, gannar nonimalad, geb dordoneg-sobaled-baid-yaba ubodmalad. Agine, bukidar ibmarmar-bukwad susmarbalid, geb odukuapmarbalid. \p \v 9 Degine, sokarmalad: \p —Anmar ibmar-nued gwen imaknaisulid. Emi-iba, gayaburba-nued-sogleged-ibad. Emisgindi, anmardi unnila boo-bukwamalad. Anmar neg-oibogedse abitoye-sogele, anmargi ataklegoed. Anmar emisgwa reynegse naergebed, adi, rey-owisogegar. \p \v 10 Degisoggu, neggweburse nadmarsunnad. Neggwebur-mosmargu, neggwebur-yawagak-edarbemaladse gochamalad, ega sogdemalad: “Anmar Siria-sordamar-bukwadse arbimalad. Agi dulemar bar bukwasulid, bipisaale dule-gaya-gole gwen itolesulid, unnila molimarbi, moli-uayasuidmarbi atinnar bubukwad. E-dordoneg-sobarmaladdi igi bukwa, deyob amba gannar bukwad.” \p \v 11 Geb degi, dule-yawagak-edarbemalad, reyneg-dummadgi-bukmaladse gayaburba-berbeapmalad. \v 12 Degi, mutikid-inigwele, rey gwisgusad, geb dummagan-ega-arbamaladga sogded: \p —An bega sogmalo, igi Siria-sordamar we anmar-imakbie. Ar wemarde wismalad, anmarde ukudba-odurdaklebukwa. Degisoggu, e-neg-bukwadgi ainismalargebed, sapurba dukusmalargebed. Ar ade, binsasmalargebed: ‘Dulemar neggweburgi ainiarmalale, anmar gamaloye, geb e-neggweburgi anmar ubodmaloye.’ \p \v 13 Geb degi, dule-ega-arbaed-gwensak ega sogded: \p —Degiirdi, anmar molimar-walatar-napi-gudiidgi dulemar barmido. Ar burgwismalale, igi Israel-dulemar burgwedanigus-bukwa, aba bur bule wilegosulid. Degisoggu, anmar barmiddo, adi, dakega igi na gumaloe. \p \v 14 Degisoggu, rey, moli-ur-walabo amisad, geb Siria-sorda-bila-onomalad-bukwadse, dulemar-barmisad, ega sogsad: “Be namar, nue neg-argamalo.” \v 15 Geb, dulemar Siria-sorda-amiega nadmarsunnad. Jordán-diwarse balimaksamalad, degi, Siria-sordamar gwae-gwae duurmakmai-gusmaladba mormar-obatisnanaed, degi, bela ibmarmar obatisnanaed igarba-omilede, daksamalad. Geb degi, dulemar-barmilesadi gannar-nonimargu, reyga bela ibmar-daksamalad sognonimalad. \v 16 Degisoggu, Israel-dulemar duurmakded, Siria-sordamar-ambikusadse ibmarmar-weapmalad. Geb agine, madubur-bur-sunsoged, nibirguglegi (7) mani-sibugana-gwagwengi uklesad, degi, orosgisaar-dakleged-cebadaʼye-nugad nibirambe-gakatargi (15), mani-sibugana-gwagwengi uklesbalid. Ar igi Bab-Jehová-sogsagusa, deyob-gusad. \p \v 17 Rey, dule-e-bendakedga neggwebur-yawagak-dakega igar-uksanad. Degi-inigwele, dulemar-duurmakdanikidba egi yolesmalad. Degidbali, rey-e-bendaked burgwisad. Ar igi, Bab-Dummad-e-dule ega sogsagusa, deyob-gusad. \p \v 18 Degisoggu, Bab-Dummad-e-dule reyga ibmar-sogsadyobi gusad: “Banedse we-wachigine, Samaria-neggwebur-dogedgi madubur-bur-sunsoged, nibirguglegi (7) mani-sibu-gwagwengi uklegoye, degi, orosgisaar-dakleged-cebadaʼye-nugad nibirambe-gakatargi (15), mani-sibu-gwagwengi uklebaloye.” \p \v 19 Dule-rey-bendaked Eliseo-abin, weyob sogsagusad: “Ar Bab-Jehová deyob na ibmar imakoye sogele, ar amba guosurye.” Geb Eliseo ega sogsa gusad: “Be-sunnagwad na be dakoed, degi-inigwele, we-ibmar be gwen gunnosur-guoed.” \v 20 Degisoggu, deyob a-dule na gusad, dulemala neggwebur-yawagakgi egi yolesmalad, agi burgwisad. \c 8 \s1 Ome-Sunemʼginedga gannar napamar uklesad \p \v 1 Eliseo, omegwaga-mimmi-odulos-gusadga, sogsagusad: “Be-negyaginmaladbo, be baid-neggweburse megnamar, ar ade, Bab-Jehová sogsad: ‘Ukud-dummad we-yargi naguoye, deyobi, birgagugle (7) naguoye.’ ” \v 2 Geb omegwa, Bab-Dummad-e-dule ega sogsadba imaksad: E-neg-yaginmaladbo, Filistea-dulemar-yarse nadmalad. Agine, birgagugle (7) megismalad. \p \v 3 A-birgamar-nasad-sorbali, omegwa Filistea-dulemar-yargi gannar bangualid, Israel-neggweburse gannar nonikid. Geb reyse na e-neg-megisad, degi, e-napanegmar gannar egisnonikid. \v 4 Deunni, rey, Eliseo-e-mai-Giezi-ebo sunmaksiid, ega sogsiid: “Anga bela Eliseo ibmar-dakledisurmalad-imaksad be soge.” \v 5 Giezi, Eliseo machi-bipi burgwar-mai gannar-odulosgusadgi, reyga sunmaksiidgi, machi-bipi-e-nan reyse dognonikid, e-neg-megisad, degi, e-napanegmar gannar egisega nonikid. Geb Giezi, reyga sogded: \p —Dummad-rey, we, a-omegwa-dake, we, a-machi-bipibalid, Eliseo we-machi-bipi burgwar-mai gannar-odulos gusad. \p \v 6 Geb rey, omegwase nue ibmar-egisded, omegwadi bela ega ibmar-gusad sogsad. Geb degi, rey, dule-ega-arbaedga igar-uksad, ega sogsad: \p —Bela ega e-ibmarmar ukoye, degi, e-naded-akale, emi-ibase, e-sorba e-nainugi ibmar-sanmaksamalad bela ega ukbaloye. \s1 Hazael, Rey-Ben-Adad-oburgwisad \p \v 7 Ibagan-nasad-sorbali, Eliseo Damasco-neggweburse naded. Deunni, Siria-dulemar-e-rey-Ben-Adad nailikgumaid, geb ega sogsamalad: “Bab-Dummad-e-dule, wese noniye.” \v 8 Geb rey, Hazaelʼga sogsad: “Bab-Dummad-e-dulega ibmar-binsa-ukega ibmar be sedo, degine, ega be sogo: ‘Bab-Jehováʼse anga egisye, rey gannar nuguo sogeye,’ adi, an wisguegar.” \p \v 9 Degisoggu, Hazael, Eliseo daknadsunnad. Geb moli-yargan-mureged-waladulabo (40) sesad. Degi, Damasco-neggweburgi-ibmar-nuegan-nikadi ega sesbalid. Degi, Hazael, Eliseoʼse modapgu, asabin gwisgudapid, ega sogded: \p —Be-mai Siria-e-rey-Ben-Adad, bese an-barmialid, ega egisega ede gannar nuguo sogeye. \p \v 10 Geb Eliseo ega sogsad: \p —Be ega sogna, ‘We bonigine bede burgosurye, be nuguoye.’ Degi-inigwele, Bab-Jehová anga sogsad: ‘Amba we burgwedseye.’ \p \v 11 Geb degine, Bab-Dummad-e-dule, Hazaelʼbina nuu-gwisgusad. Agine, Hazaelʼdi, Eliseo-abin bingegualid. Geb agine, Bab-Dummad-e-dule Hazael-abin ise-boale-naded. \v 12 Geb, Hazael ese egichided: \p —Dummad, ¿Ibiga be boe? \p Geb, Eliseo ega sogded: \p —An nue be-wisid, igi be Israel-dulemar imakoe: E-ibe, neggwebur-gandik-bukwamalad, be ogumakoed, e-sapingan es-suidgi be ogilogoed, degi, e-mimmigan be oburgwidbaloed, degine, omegan-gurgin-nikmalad-ibe, be saban-daas-daas imakoed. \p \v 13 Hazael abin-sogded: \p —Ar be-maide ibu be dake ¿Ar ande dule-isganasi, deyob ibmar-imaked? \p Eliseo ega sogded: \p —Ar Bab-Jehová anga sogsad: ‘Be-dule Siria-dulemar-e-reyga guoye.’ \p \v 14 Geb degi, Hazael, Eliseo-mete nadsunnad, gannar e-reyse nonikid. Geb, Rey-Ben-Adad ese egichialid: \p —¿Degite, igi Eliseo bega sogsa? \p Hazael ega sogded: \p —Eliseo anga sogsad: ‘We-bonigine bede burgosurye, be nuguoye.’ \p \v 15 A-banedgine, Hazael atued-mua-muad, diigi owardikusad. Geb agine, rey-e-wagar atuegi ise-gaar imaknonikid, adi, melle bar bunnogega. Geb agi, rey burgwisad. A-sorbali, Hazael, Siria-e-reyga megnonikid. \ms1 4. ELISEO-BURGWISADSE, JUDÁ-YARGI, DEGI, ISRAEL-YARGI-NEGGUSAD \mr (8:16–13:25) \s1 Joram, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 21:1-20) \p \v 16 Acab-machi-Joram, birgatargus (5) Israel-yargi-negsemaidgine, Josafat-machi-Joram, Judá-yar sealid. \v 17 Josafat-machi-Joram birga-durgwen-gakambe-gakabo nikadgi (32) yar sealid. Degi, Jerusalénʼgi birgabaabak (8) yar sesad. \v 18 Joram, Israel-e-reymar-isgusadba isgudmogad. Degine, igi Acab-e-wagan-isgusa, debayobi, Joram, Bab-Jehováʼgi isgusad. Deginbali, Joram, Acab-e-sisgwa-gwensak nikusgusad. Degisoggu, Joram, Bab-Jehová-asabin ibmar-isganabi imaksad. \v 19 Degi-inigwele, Bab-Jehová, e-mai-David-sabedba Judá-yala obelodsulid, ar ade, Davidʼbo igar-mesisgusad, ega sogsagusad, gwallu-meegwad an bega ukoye, degi, be-waganga degisadegu an ukdii guoye. A-ulale, Bab-Jehová Judá-yala obelossurgusad. (We-sogledo, David-nug surguosurye, degi, e-wagan, e-sorba e-dad-David-gangi-sigdii, degisadeguoye). \p \v 20 Deunni, Joram-ibagangi, Edom-dulemar, Judá-yar-selemaidgi gwisgunoni gusad. Agi Edom-dulemar na e-rey-nug-imaksamarmogad. \v 21 Degi, Joram e-moli-ur-bila-onomalad-abargi, Zair-neg-nugadse nade gusad. Joram, degi, moli-ur-bila-onomalad-e-dummagan-abargi mutik Edom-sordamargi gwichiguded. Degidgine, Israel-sordamar dobguar e-neg-e-negse duurmakde gusmalad. \v 22 Degisoggu, emi we-garda-narmaklenaidse Edom-dulemar Judá-dulemargi ollorgunonikid. Amba a-ibagangi, Libna-neggwebur Judá-dulemargi bachik-gusmarmogad. \p \v 23 Joram-ibmar-imaksadi, degi, ibmar-baigan-imaksadi, abala, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar-maid. \v 24 Degi, Joram burgwisad. Degine, David-neggweburgi, e-dadgan-abargi diglesad. A-sorbali, e-machi-Ocozías yar-sesad. \s1 Ocozías, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 22:1-6) \p \v 25 Acab-machi-Joram, birgambe-gakabogus (12) Israelʼgi-negsemaidgi, Joram-machi-Ocozías, Judá-yar sealid. \v 26 Ocozías birga-dulagwen-gakabo-nikadgi (22) yar sealid. Degi, Jerusalénʼgi birgagwen yar sesad. Atalíaʼye e-nan nugad, Omri-e-wagwad. Omriʼde, Israel-e-reyga megisadid. \v 27 Ocozías, Acab-e-negyaginmalad-daedba nanasad. Ar ade Ocozías, Acab-e-sapinga-gusoggu, a-daedba-nanasad. Degisoggu, Ocozías, Bab-Jehová-asabin ibmar-isganabi imaksad. \p \v 28 Ocozías, Acab-machi-Joramʼbo, Siria-dulemar-rey-Hazaelʼgi gwisguega, Galaad-yargi Ramot-neggwebur-siidse nade gusad. Agi, Joram, bila-onogedgi Siria-sordamarse naibigusad. \v 29 Degisoggu, Rey-Joram, Jezreel-neggweburse gannar nonigusad, Siria-rey-Hazael-ebo, degi, a-e-sordamar-ebo Ramotʼgi bila-ononaidgi naibigusad nudakegar. \p Degisoggu, Joram-machi-Judá-e-rey-Ocozías, Jezreel-neggweburse aligusad, e-sorda-Acab-machi-Joram-nailikgumaid dakegar. \c 9 \s1 Jehú, Israel-e-reyga nugsalesad \p \v 1 Ibagwengi, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Eliseo, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-wargwense gochad, ega sogded: “Ramot-De-Galaad-neggweburse-naega guakwao. We-olivo-gwallu be sedo. \v 2 Be ase modapile, Nimsi-e-wagwa Josafat-machi-Jehú, be dakdagoed. Degi, ese be nao, e-sordamar-idu be sedo, gabedneg-baidse be nido. \v 3 Geb, olivo-gwallu be suo, e-nonogi be eogo, degi, ega be sogo: ‘Bab-Jehová weyob sogye: An Israel-e-reyga be-nug-imakye. A-sorbali, yawagak be egao, geb gwae be abarmakdo.’ ” \p \v 4 Degisoggu, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged Ramot-De-Galaad-neggweburse nadsunnad. \v 5 Degi, ase mosgu, dakdapid, bila-onomalad-e-dummagan danar-bukwa, geb amarga sogded: \p —Dummadga an bega gayaburba an sedani. \p Geb Jehú ega sogded: \p —¿Degite, biti-dummadga be sedaniki? \p Geb, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged ega sogded: \p —Dummad, begala. \p \v 6 Geb Jehú gwichibin imaksad, ebo negyaba dogded. Degi, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged Jehú-nonogi olivo-gwallu eosad. Agine, geb ega sogded: \pi1 “Bab-Jehová, Israel-dulemar-e-Bab-Dummad, weyob soged: ‘Emi, an Israel-dulemar-e-reyga an be-nug-imaked. \v 7 Be-dummad-Acab-e-wagan, bela be obelogoed. An deyobi, an-maigan an-gayaburba-barsogmalad, Jezabelʼse, ablis-ariosad buged an imako. Degi, bela an-maigan-abe-milesad, buged an imakoed. \v 8 Bela Acab-masmala obelolegoed, degi, Israel-yargi e-wagan-gudidimalad obelolebaloed, Acab-maiganga-gudiid, igi, maiga-gudisurdibe bela obelolebaloed. \v 9 Igi Nabat-machi-Jeroboam-e-wagan, degi, Ahías-machi-Baasa-e-wagan an imaksa, deyobi Acab-wagan an imakmogoed. \v 10 Degi, Jezabel-muidi achumar Jezreel-nainugi gunnoed, dule gwen e-mui digosulid.’ ” \p Geb a-sorbali, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged yawagak egasad, geb gwae abarmakded. \p \v 11 Jehú gannar e-sorda-bila-onomalad-dummaganse nonigu, ega e-sordamar sokalid: \p —¿Ibi be itoge? ¿Ibiga we-dule be-dakdii? \p Jehú ega sogded: \p —Ar bemar mag-daked, be wismalad igi we-dule sunmakdae. \p \v 12 Geb e-sordamar ega sogded: \p —Binsa be gordii. Nue be anmarga soge. \p Jehú sogded: \p —Anga weyob soged: ‘Bab-Jehová weyob sogye: Emi, an Israel-dulemar-e-reyga an be nug-imaksaye.’ \p \v 13 Geb deyob soge-itosmargu, bela Jehú-nag-urba mor ogitemalad. Agine, gar-trompeta ogotemalad, degi, oimakdemalad, sogdemalad: “Rey-Jehú-nug odummomar.” \s1 Jehú, Joram-oburgwisad \p \v 14 Degidgine, Nimsi-wagwa Josafat-machi-Jehú, Joram-oburgwedgi binsaalid. Joramʼdi, Israel-sordamarmala, Ramot-De-Galaad-neggwebur-bendaknai gusad, deunni, Siria-rey-Hazael Ramot-De-Galaad-neggweburgi gwisgunai gusgu. \v 15 Degi-inigwele, Rey-Joram Siria-sordamargi bila-ononaigu, naibigusad-nudakega, Jezreel-neggweburse gannar noni gusad. Degisoggu, Jehú e-sordamarga sogded: “Bemar reyga an-omesbimalale, melle dulemar Jezreel-neggweburse gayaburba-berbenaega be onomalo.” \v 16 Geb degine, Jehú bila-onoged-urgi Jezreel-neggweburse Joram-nailikgumaidse naded. Deunni, Judá-dulemar-e-rey-Ocozías Jezreel-neggweburse Joram-dakdimogad. \p \v 17 Dule-nakuleged, Jezreel-neggweburgi nakuleged-neg-siid-niba nakulesigu, dakalid, Jehú-sorda-bila-onomalad daniki, geb binnasuli goted: \p —¡Sorda-bila-onomalad anmargi dani! \p Geb Joram sogded: \p —Sorda-moligi-sii-urwed-wargwen barmido, sorda-bila-onomalad-danikid-abin naega, ese egisega: ‘Bemar nuedgi-danimar sogeye.’ \p \v 18 Degi, sorda-moligi-sii-urwed, Jehú-abin naded. Mosgu, ese egichided: \p —Rey wisgubied: ‘Bemar nuedgi-danimar sogeye.’ \p Geb Jehú abin-sogded: \p —¿Ibiga be wisgubisunna? Wedi be-igarsulid. Anba be dage. \p Dule-neg-niba-nakulesiid sogded: \p —Gayaburba-berbeged bato mosad. Degi-inigwele, gwen gannar bar-dani an daksulid. \p \v 19 Geb degine, rey sorda-moligi-sii-urwed-baid barmisbalid. Geb amar-bukwadse omosgu, Jehúʼse egichided: \p —Rey wisgubied: ‘Bemarde nuedgi-danimar sogeye.’ \p Jehú abin-sogded: \p —¿Ibiga be wisgubisunna? Wedi be-igarsulid. Anba be dage. \p \v 20 Dule-neg-niba-nakulesiid gannar sogdebalid: \p —Gayaburba-berbeged bato mosad. Degi-inigwele, gwen gannar bar-dani an daksurbalid. An dakedi, Nimsi-wagwa-Jehú, moli-ur-sedani an dakdo, ar ade, gwae-gwae danikid. \p \v 21 Geb Joram sogded: \p —An-moli-ur-bila-onoged guakwaa anga nasikmalo. \p Bela e-moli-ur ega guakwaa nasismargu, Israel-e-rey-Joram, Judá-e-rey-Ocozíasʼbo, e-moli-ur-e-moli-urgi, Jehú-abin nadmalad. Geb dule-Jezreel-neggweburgined Nabotʼye-nugad-e-nainugi Jehú-abingunonimalad. \v 22 Joram, Jehú-dakargu ese egichided: \p —Jehú, ¿be nuedgi-daniki? \p Jehú abin-sogded: \p —¿Igi an nuedgi-danikosunna? Emide, be-nan-Jezabel ibmar-sobarmalad-bab-dummadyob-imakleged e-bab-dummadga imakdiid, ina-isganamar imakdibalid. \p \v 23 Joram deyob ega-soge-itosgu, Jehúʼgi-wakinnega gannar yog-birar-imaksad, binnasuli Ocozíasʼse goted: \p —¡Ocozías, anmar ese yamolesa! \p \v 24 Degi-inigwele, Jehúʼdi, idu warsi-gachii-ganisoggu, Joramʼgi sigu yog-miar-imaksad, geb yarganba egi gwisgudapid, e-gwagegi yoledapid. Geb, Joram e-moli-ur-yagi aimukuded. \v 25 Geb Jehú, e-bendaked-Bidcarʼga sogded: \p —Odege. Jezreel-neggweburgined-Nabot-e-nainugi be meto. Be ebinsae, deun be anbo anmar e-bab-Acabʼba moli-ur-semaigusgu, Bab-Jehová we-dulegi weyob ibmar-guoye sogsa gusad: \v 26 ‘Ani an Bab-Jehová-guedgi sogye: Saegidbali, wegi Nabot-e-ablis, degi, e-masmala-e-ablis an daksad. Degisoggu, napira an soged, be emar-oburgwisad-ulale, we-nainugi buged-mai an be-imakoed. Degisoggu, Joram-e-mui be odege, Nabot-e-nainugi be mete, igi Bab-Dummad-sogsagusa, deyob guegar.’ \s1 Jehú, Ocozías-oburgwisad \r (2 Crónicas 22:7-9) \p \v 27 Judá-e-rey-Ocozías, deyob daksagu, Bet-Hagán-igarba wakited. Degi-inigwele, Jehú balegitegu, e-sordamarga sogded: \p —Bemar, we-dule moli-urgi-nadapid oburgwemarbalo. \p Degi, Ibleam-neggweburmobin, Gur-yar-mullu-nakwemaidgi Ocozías-naibi-imaksamalad. Degi-inigwele, Ocozías nabir Meguido-neggweburse wakichad. Geb agi burgwedapid. \p \v 28 Agine, ega-arbamalad moli-urgi e-mui Jerusalén-neggweburse sesmalad. Geb agi David-neggweburgi e-dadgan-neg-uan-maidgi digsamalad. \p \v 29 Dakargu, Acab-machi-Joram, birgambe-gakagwensakgus (11) Israel-yargi-negsemaidgi, Ocozías Judá-yargi negsear gusad. \s1 Jezabel-burgwisad \p \v 30 Geb a-sorbali, Jehú Jezreel-neggweburse naded. Jezabel degii-wisguargu, Jehú-iduar ibya-sigamar magsad, nue-gwiar imaksad, geb yawagak-senigwadba atakded. \v 31 Jehú neggwebur-yawagak-dogedgi dogdanigu, Jezabel ese goted: \p —Anna, ¿bede nueganbi? Bedi Zimriʼyobidid. Be-dummad-gindakedid. \p \v 32 Geb Jehú yawagak-bipi-siidsik atakdegu, sogded: \p —¿Doa anba nai? \p Geb agi, reyneggi dule-maiga-gudimalad warbo, warbaadibe, Jehúʼsik yawagak-bipigwadba atakarmalad. \v 33 Geb Jehú amarga sogded: \p —Bemar, Jezabel-egwanmar. \p Geb, napase egwachamalad. Argwachagu, bela e-ablis galugi, degi, molimargi milesad. Geb molimar Jezabel-birgi dii-dii-annasmalad. \v 34 Agine, Jehú mas-gunnega, degi, gobega sigisad. Geb bergusgu, igar-uksad: \p —Emisgi, we-ome-isgana-e-mui be sedmar, degi, be digmalo, ar ade, we-ome, rey-e-sisgwad. \p \v 35 Degi, Jezabel-e-mui-digega nadmargu, e-mui amissurmalad, unnila e-nono-gar, e-mali-gar, degi, e-sakwa-garbi amismalad. \v 36 Degisoggu, gannar Jehúʼse nonimalad, bela ega sognonimalad, geb Jehú amarga sogded: \p —Bab-Dummad we-gayaburba bato e-mai-Elías-Tisbeʼginedba weyob sogsa gusad: ‘Jezreel-nainugi achumar Jezabel-e-mui gunnoye.’ \v 37 Jezabel-e-mui, ibmar-durgan-saa-miledeyob, Jezreel-nainugi miledoye, gwen dule binsaosurye, wede, Jezabel-an-dakye. \c 10 \s1 Jehú, Acab-masmala-ogilosad \p \v 1 Acab dulapaa-gakambe (70) masmala nikad. Amala Samaria-yargi bukwad. Degidgine, Jehú garda narmaksad, geb Samaria-yargi Jezreel-neggweburgi dummagan-bukwadse, degi, sapin-dummagan-bukwadse barmisad. Degine, Acab-masmala-gardagi-odurdakmaladse barmisad. A-gardagi weyob sognaid: \pi1 \v 2 “Bemar-abargi Rey-Acab-masmala gudidiid, degi, e-moli-ur-bila-onomaladi be nikamalad, degine, e-sorda-moligi-sii-urwemalad be nikamarbalid, deginbali, e-neggwebur-sakdigar-bukmalad, degi, bila-onogedgi e-ibmar-ebulemalad be nikamarbalid. Degisoggu, bemar we-garda abindaksamalale, \v 3 Acab-machi-wargwen bur dule-buled, bur nue-nug-nikad be sumalo, e-bab-sorba yar-seega. Deginbali, rey-masmala-ular be urwemalo.” \p \v 4 Deyob garda absosmargu, bela-bela dobguarmalad, sogdemalad: “Ar reymar warbogwadbela, gwen egi obichasulid, Degite anmar-bursunna, sunna anmar egi obinmarmogosi.” \p \v 5 Degisoggu, dule-reyneg-akwed, degi, Jezreel-neggwebur-dummadga-maid, degine, sapin-dummagan, deginbali, Acab-masmala-gardagi-odurdakmalad, Jehúʼse gayaburba barmisad: “Anmar be-maiga guoed, be-sogedba an ibmar-imakmaloed. Degisoggu, anmar dule-baid reyga omesosulid. Be-dakedba be ibmar imako.” \p \v 6 Geb degine, Jehú, garda-baid barmialid, weyob sogsiid: “Bemar anba naimalale, degi, nue be an-sogedba ibmar-imakbimalale, degirdi, Acab-masmala-dukar be egwanmalo, banedse we-wachigi Jezreel-neggweburse be anse dagmalo, degi, anga be Acab-e-masmala-e-nono sedago.” \p Neggweburgi-dummaganga-gudidiid Acab-e-masmala dulapaa-gakambe-merguedi (70) akwedimalad. \v 7 Degisoggu, a-dulemala garda abindaksamargua, Acab-masmala-e-dukar yog-egwannar-egwannar imaksamalad, geb e-nonomar garbagi urbismalad, geb degine, Jezreel-neggweburse Jehúʼse barmismalad. \v 8 Geb dule-gayaburba-berbeged Jehúʼse nonikid, ega sognonikid: \p —Acab-masmala-nono senonimar. \p Geb Jehú ega sogded: \p —Neg-oibogedse, neggwebur-yawagak-dogedgi be danabo urbemalo. \p \v 9 Neg-oibosgu, Jehú noalid, geb bela dulemar-bukwadga sogded: “Bemar ibmar oakalossulid. Ani an-dummad-oburgwedgi an binsasad, ani an oburgwisad. Degite, ¿doa bela wemar-oburgwissunna? \v 10 Be wisgumarsun, igi Bab-Jehová bela Acab-gwenadgangi sunmaksagusadi, ar bela deyob guedsegad. Degisoggu, Bab-Jehová bela e-mai-Elíasʼba ibmar-sogsagusad imaksad.” \p \v 11 Jehú deyob sogsagu, Jezreel-neggweburgi Acab-masmala-napi-bukwad, degi, dule-nug-nikamalad, degine, e-gwenadgan, degi, e-irwa-Bab-Dummadse-gormaladse-bakale, Jehú ogilosad, bipisaale wargwenad bar odulossulid, bela oburgwisad. \p \v 12 Geb a-sorbali, Jehú Samaria-neggweburse naded, igarba-nadapidgi sibad-wawaad-absar-esileged-neg-siidse modapid. \v 13 Agine, Jehú, Judá-e-reyga-gusad-Ocozías-e-gwenadgan abingualid. Degi, Jehú amarse egichided: \p —¿Bemarde doamala? \p Geb abin-sogdemalad: \p —Anmar Ocozías-e-gwenadgana. Anmar rey-masmala, degi, Jezabel-masmala dakdanikid. \p \v 14 Geb degine, Jehú e-sordamarga sogded: \p —¡Be gamala! \p Geb e-sordamar gasmalad. A-sorbali, sibad-wawaad-absar-esileged-neg-dikarba, dia-siid-nagaba, a-dulemar-ibe dukar-egwachamalad. A-dulemarde e-dulabo-gakabo (42) mergued. Bipisaale dula obessurmalad, bela oburgwismalad. \p \v 15 Degi, Jehú nadbargu, Recab-machi-Jonadab abingunonikid, ase nadapinad. Geb Jehú ega sogded, be nued-sogeye. Deyob sogsagu, ese egichided: \p —¿Ibmar-nueganbi an bega imakdiid, deyob be angi imakdimoga? \p Jonadab abin-sogded: \p —Ar deyobdo. \p Geb, Jehú ega sogded: \p —Degirdi, be-argan be anga udage. \p Geb Jonadab ega argan-oyoded, geb Jehú e-moli-urgi Jonadab-onakwisad. \v 16 Geb, Jehú ega sogded: \p —Anmar nae, adi, be an-dakoed, igi an Bab-Jehováʼbina an nue-soge. \p Degi, Jehú, na e-moli-urgi, Jonadab-sesad. \v 17 Geb, Jehú Samaria-neggweburse modapgu, Acab-masmala-napi-bukmalad bela-ogilosad, igi Bab-Jehová, Elíasʼba sogsagusa, deyob gusad. \s1 Jehú, Baalʼse-gormalad-neg obelosad \p \v 18 Degine, Jehú, bela dulemarse gochad, ega sogded: “Acabʼdi, Baalʼba nue-nai gussulid. Andi bur bule Baalʼga ibmar imakoed. \v 19 Degisoggu, bela Baal-gayaburba-barsogmaladse be gormalo, degine, bela dulemar-Baal-nug-odummomaladse, degi, dule-irwa-Baalʼse-gormaladse be gormalo. Wemar-wargwensaale beosulid, ar ande Baalʼga ibmar-ogumakar-ukleged-sunsoged uksokalid. Ar dule nonisulile, oburgwilegoed.” \p Jehúʼdi napiragwadba deyob sogsulid, ar ade, Baalʼse-gormalad-ogilogedgi binsanaid. \p \v 20 Agi, Jehú sogded: “Baal-nug-odummogega dulemarse be gormar.” \p Degisoggu, deyob imaksamalad. \v 21 Geb agine, Jehú Israel-dulemar-owisogega gayaburba-berbemalad barmisad. Geb dulemar Baalʼse-gormalad bela nonimalad, bipisaale dule-wargwenad nonisuli gussulid. Degisoggu, Baalʼse-goled-neg bela-belad engus sigisad. \v 22 Geb degine, Jehú, dule-irwa-Baalʼse-gormalad-e-mor-dakedga sogded: “Bela dule-Baal-nug-odummomaladga, ibagi-mor-yoleged onio.” Dule-mor-dakedi deyob imaksad. \p \v 23 Degine, Jehú, Recab-machi-Jonadab-ebo, Baalʼse-goled-negyaba dogded, degi, Jehú Baal-nug-odummomaladga sogded: “Nue be dakmalo, abakale bemar-imbagi dule-Bab-Jehováʼse-gormalad siile, ar ade, unnila Baal-nug-odummomaladbi ambikubi abeleged.” \v 24 Degine, Baal-nug-odummomalad e-bab-dummadga-ibmar-ukega, degi, e-bab-dummadga-ibmar-ogumakar-ukleged-ukega ubosmargu, Jehú machergan-e-dulabake (80) magaba oambikusad, geb ega sogsad: “Dulemar an bega-urmaksad be dula-obesmalale, be-sunnad be anse oburgwilemaloed.” \p \v 25 Geb, bela ibmar-ogumakar-ukleged-uknaid-obelosmargu, Jehú dule-nakulemaladga, degi, bila-onomalad-e-dummaganga sogded: “Emisgi dogmar, bela ogilomalo, melle-wakinnega imako.” \p Dule-nakulemalad, degi, bila-onomalad-e-dummagan es-suidgi bela Baal-nug-odummomalad ogilosad, degine, bela e-muimar omilede imaksamalad. A-sorba, geb Baalʼse-goled-neg-islidikidyaba ubodmalad. \v 26 Degi, Baalʼse-goled-negyaba akwa-islidikid-sobarmalad-bukwad onismalad, geb ogumaksamalad. \v 27 Deginbali, Baal-akwagi-sobaled-gwichid omukusmarbalid. Geb Baalʼse-goled-neg bela earismalad, ibmar-isgana-milegedga emi-we-garda-narmaklenaidse imaklesad. \v 28 Deyobi, Jehú, Israel-yargi Baalʼse-golleged-neg osulosad. \s1 Jehú-negsesad \p \v 29 Degi-inigwele, Jehúʼdi, gwen isguedgi bangussulid, ar igi Nabat-machi-Jeroboam, Israel-dulemar-isguega-imaksagusa, deyob, Jehú isgudii gusmogad. Ar ade, Jehú, amba Betelʼgi, degi, Danʼgi moli-bebe-nikad-orbimalad-nug-odummodii gusad. \p \v 30 Degi, Bab-Jehová, Jehúʼga sogsad: “Anga ibmar-nueganbi be imaksad. Igi Acab-e-wagan-imakedgi an binsasa, a-sunnagwad be ibmar-imaksad. Degisoggu, be-masmala, degi, be-wagan, be-wagan-yokorginmalad, be-wagan-yarganbarmaladse-bakar, Israel-yalagi negsemai guoed.” \v 31 Degi-inigwele, Jehú, Israel-e-Bab-Dummad-Jehová-Igar-Maidba imaksasulid, ar ade, amba isguedgi nanadigusad, igi Jeroboam Israel-dulemar-isguega-imaksagusa, deyob isgudii gusad. \p \v 32 A-ibagangi, Bab-Jehová Israel-yala binna-binna obipilemai imakalid. Rey-Hazael, bela Israel-yar neggweburmar-baiganbo-abingunanaidgi Israel-sordamargi gwisgusad. \p \v 33 Jordán-diwar-dad-nakwedsik yalamar-susad: \q2 Bela Galaad-yalaganba alid, \q2 degi, Gad-yalaganba, \q2 degine, Rubén-neggwebur-yalaganba, \q2 degi, Manasés-neggwebur-yalaganba, \q2 Aroer-neggweburse, \q2 Arnón-dian-maidse yalamar susad. \q2 Galaad-neggwebur-akar, \q2 degi, bela Basán-neggweburse yalamar susad. \p \v 34 Jehú e-ibmar-imaksad-baigan, degine, e-gangued-oyosad-baigan, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \p \v 35 Degine, Jehú burgwenonikid, geb Samaria-neggweburgi e-dadgan-abargi digsamalad. A-sorbali, e-machi-Joacaz yar sesad. \v 36 Jehú, Samariaʼgi Israel-dulemargi birga-dulagwen-gakabaabak (28) yar sesad. \c 11 \s1 Atalía, dule-baidgi rey-gan-egwannonikid \r (2 Crónicas 22:10–23:21) \p \v 1 Ocozías-e-nan-Atalía, e-machi-burgwisye wisguargu, bela rey-gwenadgan-ogiloapid. \v 2 Degi-inigwele, rey-masmala-ogilolenaidgi, Rey-Joram-sisgwa-Josaba, Ocozías-e-bun, Rey-Ocozías-mimmi-Joásʼye-nugadi susad. Geb Atalía-idu odukusad. Gabednegyaba ome-mimmi-akwedbo Joás-odukusad. A-ulale, Joás-oburgwissurmalad. \v 3 Degi, Joás omegwa-e-akwedbo birganergwa (6) Bab-Jehováʼse-goled-neggi dukudii gusad. A-ibagangi, Atalía dummadga yar-semai gusad. \p \v 4 Birgagugledgi (7) dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-Joiada, rey-sorda-dulataled-e-dummaganbina (100) gochad, degi, Cereteo-sordamar-e-dummaganse, degine, reyneggi-sorda-nakulemalad-e-dummaganse gochad, Bab-Jehováʼse-goled-negse an-dakdamaloye. Geb agine, Bab-Jehováʼse-goled-neggi Joiada a-dulemar-ebo na ise-sogar igar-mesisad, adi, melle e-barsogmalaga. A-sorbali, Joiada amargala rey-machi-Joás oyosad. \v 5 Degine, amarga weyob igar uksad: “Weyob be imakmalo: Bemar obunnoged-ibagi danapaa-bukwadi, danagwen reyneggi nakulemalo. \v 6 Geb baid-danagwenadi, Yawagak-Shurʼye-nugadsik nakulemarmogo. Geb napi-danagwenadi, nakulemalad-neg-yawagaksik nakulemarmogo, adi, muchub-muchub bemar Bab-Jehováʼse-goled-neggi nakulemalagar. \v 7 Degi, sorda-danabogwad obunnoged-ibagi-arbaosurmaladi, Bab-Jehováʼse-goled-neggi reyga nakulegoed. \v 8 Bemar rey-dikarba danale gingimar annik-annik be ambikumalo. Dule-gwensak a-bukwadgi dogele, oburgwilegoed. Degisoggu, bia rey naddibele, melle wargwen-naega imakmalo.” \p \v 9 Rey-sorda-dulataled-e-dummagan (100), igi-dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-Joiada ega igar-uksa, deyob imaksamalad. E-sordamar egad-egad urbismalad. Bela sorda obunnoged-ibagi-arbamaladi, degi, obunnoged-ibagi-arbasurmaladse-bakar, e-sordamar egad-egad urbismalad. Geb, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-Joiadaʼse nonimalad. \v 10 Geb agine, Joiada, rey-sorda-dulataled-e-dummaganga (100) eswar-swiswidikmalad, degi, sigu-abgamalad Bab-Jehováʼse-goled-neggi-sabolebukwad ega uksad. A-ibmarmarde, Rey-Davidʼgadga gusadid. \v 11 Geb degi, neggi-nakulemalad, Bab-Jehováʼse-goled-neg-siid-argan-nued-akale, sapiledsikidse, Babga-ibmar-ogumakar-ukleged-ailamobin rey-bendakega ambikusmalad. Degine, gingi annik-annik bukusmalad. \v 12 Degidgine, Joiada, rey-machi-onosad. Geb ega rey-gurgin sisad. Degine, Bab-Jehová-Dadganbo-Igar-Mesisad-Garda ega uksabalid. A-sorbali, gwallu-wawad e-nonogi eosad, degine, bela ega argan-ogotemalad, sabsur-oimakdemalad, sogdemalad: “¡Rey-nug odummomar!” \p \v 13 Atalía, sorda-nakulemalad-oimake, degi, dulemar-oimake itoargu, Bab-Jehováʼse-goled-neggi dulemar-oimakbukwadse naded. \v 14 Mosgua, dakdapid, igi gusgu dule reyga-nugsananaimalale imakdamala, deyobi, rey buar-nagaba-gwichi dakdapid. Degine, dule-dummagan, degi, dule-gar-ogormalad rey-nagaba-bukwa dakdapid. Deginbali, bela dulemar weligwale gar-trompeta-ogorbukwa dakdapid. Degidgine, Atalía, na e-mor-yoid siir-siir-imaksad, geb binnasur-goted sogded: “¡Angi be aibichamar! ¡Angi be aibichamar!” \p \v 15 Geb agine, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Joiada, rey-sorda-dulataled-e-dummaganga (100) igar uksad: “Sordamar-bukwad-abargi Atalía be onomala. Dule Atalía-bendakalile, es-suidgi oburgwemalo.” \p Ar dule-irwa-Bab-Dummadse-goledi melle Bab-Jehováʼse-goled-neggi Atalía-oburgwemaloye sogsasoggu, \v 16 gasa sesmalad. Agine, reynegsik, bia sorda-moligi-sii-urwemalad ubodae, asiki onosmalad. Geb agine Atalía-oburgwismalad. \p \v 17 Geb agine, Joiada, reyga, degine, dulemarga Bab-Jehová-ebo igar-mesisad: Unnila emarde, Bab-Jehová-dulamarga gumaloye. Degine, Joiada, reyga, degi, e-dulamarga igar-mesisbalid, adi, na muchub-muchub bendakmalagar. \v 18 Geb a-sorbali, bela dulemar Baalʼse-goled-negse nadmalad. Agi, Baalʼse-goled-neg-siid earismalad. Deginbali, Baalʼga-ibmar-ogumakar-ukleged-ailamar bela bibichismalad, degi, e-bab-dummadyob-imaklemalad bela bibichismarbalid. Degine, dule-irwa-Baalʼse-goled-Matán, Baalʼga-ibmar-ogumakar-ukleged-aila-walik oburgwismarbalid. \p Dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-Joiada, dule-nakuleged, Bab-Jehováʼse-goled-neggi nakulegega ogwichisad. \q2 \v 19 Geb rey-sorda-dulataled-e-dummagan (100), \q2 degi, Cereteo-sordamar-e-dummagan, \q2 degine, reyneggi-dule-nakulemalad, \q2 deginbali, bela dule-neggweburginmalad, \q3 Bab-Jehováʼse-goled-neg-akar, reyneg-gandikidse reyba nadmalad. \p Degi, nakuleged-neg-yawagakba dogsamalad. Geb agine, Rey-Joás rey-gangi sigidapid. \v 20 Bela dulemar weligwar itosmalad. Ar reyneggi Atalía es-suidgi oburgwismarsoggu, neggwebur bonisuli sigisad. \p \v 21 Joás birgagugle-nikadgi (7) Judá-yargi reyga megnonikid. \c 12 \s1 Joás Judá-yargi yar-sesad \r (2 Crónicas 24:1-27) \p \v 1 Jehú birgaguglegus (7) Samariaʼgi-negsemaidgi, Joás yar sealid. Jerusalénʼgi birga-dulabo (40) yar sesad. E-nandi Sibiaʼye nugad, Beersebaʼginedid. \v 2 Joás, bela ibmar-nueganbi Bab-Jehováʼga imaksad. Ar ade, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-Joiada deyob odurdaksad. \v 3 Degi-inigwele, bab-dummadyob-ibmar-imakleged-aila-matusurmalad osulossulid. Degisoggu, dulemar a-aila-matusurmaladgi, amba e-bab-dummaganga ibmar-ogumakaled ukdii gusmalad. Degi, ina-wawadikid amba obupurmakdii gusmalad. \p \v 4 Ibagwengi Joás, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladga sogded: \q2 “Bab-Jehováʼga-mani-weleged, dulemar-Bab-Jehováʼse-goled-negse-senonidaed, be weemalo. \q2 Degi, neggweburga-mani-galeged, \q2 degine, igar-maidba Bab-Jehováʼga-mani-ukleged sedamarbalo. \q2 Deginbali, dule e-binsaedba-Bab-Jehováʼga-mani-ukleged sedamarbalo.” \p \v 5 Dule mani-sedanikile, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad e-abin suo. A-manigi bemar, bela Bab-Jehováʼse-goled-neg be nudakmalo. \p \v 6 Joás birga-durgwen-gakapaagus (23) negsemaidgine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad amba Bab-Jehováʼse-goled-neg nudaksurmarsoggu, \v 7 Rey-Joás, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-bur-dummad-Joiadaʼse, degi, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-baiganse gochad. Amarga sogded: “¿Ibiga bemar Bab-Dummadse-goled-neg gwen-nudaksurmala? Emi-onodoedgi melle bar dulemargi mani weemalo. Be mani-wesmaladi, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaklegega be ukmalo.” \p \v 8 Dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladi, bar dulemargi mani-weosulid nabir itosmalad. Degi, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaklegoed-e-idumaladga bar guosurmarbalid nabir itosmarbalid. \p \v 9 Degi-inigwele, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-bur-dummad-Joiada, mani-urbed-ulugwa susad, geb, eduged-birgi yaa ollomaksad. A-sorba, a-ulu dulemar-Bab-Jehováʼse-goled-negyaba-ubolegedsiki sesad. Geb Bab-Dummadga-ibmar-ogumakar-ukleged-aila-argan-nuedsik sisad. Dulemar Bab-Dummadse-goled-negse-mani-sedani-damaladi, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad, yawagak-dogedgi-nakulebukwad, a-mani a-ulugwa-yagi urbebukwad. \v 10 Ulugwagi mani engus-dakarmalale, reyga-garda-narmaked, degi, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-bur-dummad Bab-Dummadse-goled-neggi mani-weles-bukwad ebisnoni damalad. Geb a-sorbali, sagugi bardamalad. \v 11 Bela mani ebichilesale, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid-dakmaladga mani ilagwen-ukar imakmalad. Adi, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid-bennukegar: \q2 Dule-urgogi-arbamalad, \q2 neg-sobedgi-arbamalad, \q2 \v 12 dule-neg-sobedgi-akwagi-arbamalad, \q2 degine, dule-akwa-sikedgi-arbamalad-bennukegar. \p A-ukine, a-manigi urgomar bakmarbalid, degi, neg-sobega-akwa-ebuleged bakmarbalid, adi, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudakegar. De-ukinbali, Bab-Jehováʼse-goled-negga ibmar-baigan-baklemalad-bennukbaliga mani ebulebalid. \p \v 13 We-mani, Bab-Jehováʼse-goled-negse-selenonidaedi, \q2 mani-nog-sobega ebulesulid, \q2 degi, gwillo-dub-sikmalad-sobega, \q2 bormo-matargana-sobega, \q2 gar-trompeta-sobega ebulesulid. \q3 Degine, bipisaale, ibmar-baigan-orbimalad-sobega, degi, manibimalad-sobega ebulesisulid. \p \v 14 Unnila we-mani, dule Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid-dakmaladga ukledaed, adi, a-manigine, Bab-Jehováʼse-goled-neg nudakegar. \v 15 Degine, dule-arbananaid-bennukmaladse, bar mani-nug egislesulid, ar ade, inniki-sogedba arbamalad. \v 16 Bab-Jehováʼgi-isgusad-ular-mani-uklegedi, degi, dulegi-gwatirisad-ular-mani-uklegedi, Bab-Jehováʼse-goled-negse selemaisulid. Ar ade, we-mani unnila dule-irwa-Bab-Dummadse-gormaladgadid. \p \v 17 A-ibagangi, Siria-dulemar-e-rey-Hazael Gat-neggweburgi gwisgunonikid, degi, a-neggwebur susad. Geb agine, Jerusalén-neggwebursik naded, egi gwisguegar. \v 18 A-ulale, Judá-e-rey-Joás, e-dadgan-Judá-e-reyga-gusmalad-Josafat, Joram, degine, Ocozías, Bab-Jehováʼse-goled-negga ibmar-nuegan-nug-imaksadi, bela wesad. \q2 Degi, Joás, na Bab-Jehováʼga ibmar-nuegan-nug-imaksamogadi, bela-wesbalid. \q2 Degine, bela Bab-Jehováʼse-goled-neggi-mani-sabolegedgi ormar-amisadi, \q2 degi, bela reyneggi ormar-amisbalidi, bela wesbalid. \q3 Geb, bela we-ibmarmar Siria-rey-Hazaelʼse barmisad. \p Degisoggu, Hazael, Jerusalén-neggweburgi bar-gwisgussulid. \p \v 19 Joás bela e-ibmar-imaksad-baigan Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar mamaid. \v 20 Joásʼga-arbamalad, Joás-oburgwedgi binsaarmalad. Agine, Sila-neggweburse nadapidgi, Miloʼye-neg-nugadgi Joás-oburgwismalad. \v 21 Simeat-machi-Josacar, Somer-machi-Jozabadʼbo, Joás-oburgwisad. Joás burgwisgu, e-dadgan-abargi David-neggweburgi diglesad. A-sorbali, e-machi-Amasías yar sesad. \c 13 \s1 Joacaz, Israel-yar sesad \p \v 1 Ocozías-machi-Joás, birga-dulagwen-gakapaagus (23) Judá-yargi-negsemaidgi, Jehú-machi-Joacaz, Israel-yar sealid. Samaria-neggweburgi yar-semai gusad. Agine, Joacaz birgambe-gakagugle (17) yar sesad. \v 2 Joacaz, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad, ar ade, igi Nabat-machi-Jeroboam Bab-Jehováʼgi isgusgusa, deyob Joacaz Bab-Jehováʼgi isgunonimogad. Ar ade, Jeroboam Israel-dulemar Bab-Jehováʼgi isguega imaksagusad. Degine, Joacaz, isguedgi gwen-bangudsur gusad. \v 3 Degisoggu, Bab-Jehová Israel-dulemargi uluarsunnad. Degidbali, Siria-dulemar-e-rey-Hazaelʼga, degi, Hazael-machi-Ben-Adadʼga urmaksad, adi, Israel-dulemargi obindii guegar. \p \v 4 Degi-inigwele, Joacaz, Israel-dulemar bendakega bela-belad Bab-Jehováʼse gochad. Degidbali, Bab-Jehová, Joacaz-ese-goled itosad, ar ade daksad, igi Israel-dulemar Siria-dulemar-e-reyse wilebukwa. \v 5 Degi, Bab-Jehová, Israel-dulemar-bendakega dule-barmialid. Geb agine, nabir Israel-dulemar Siria-dulemarse-wilebukwadgi bendaklesad. Geb gannar Israel-dulemar iduar-bukwagusadyobi bonisuli bukusmarbalid. \v 6 Degi-inigwele, amba Israel-dulemar, Jeroboam-wagan-isgusadba nanadii gusad. Amar emar-isguega imaksa gusad, degi, Samaria-neggweburgi bab-dummad-bundor-imakleged-Asera, gwen osulossurmarbalid. \p \v 7 Joacazʼga idualeyob sorda-bila-onomalad bar ambikussulid, unnila, sorda-moligi-sii-urwemalad waladulabo-gakambe (50) napi besad. Degi, moli-ur-bila-onomaladi warambe (10), napi besbalid. Deginbali, sorda-nagab-urwemaladi miliambe (10,000), napi ambikudapid. Ar ade, Siria-e-rey bela nagase Joacaz-sordamar-obelosad. \p \v 8 Joacaz e-ibmar-imaksad-baigan, degi, e-gangued oyosad-baigan, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 9 Joacaz burgwisgu, Samaria-neggweburgi diglesad. A-sorbali, e-machi-Joás yar sesad. \s1 Joás, Israel-yar sesad \p \v 10 Judá-e-rey-Joás birga-dulagwen-gakambe-gakaguglegus (37) Judá-yargi-negsemaidgi, Joacaz-machi-Joás, Israel-yar sealid. Samaria-neggweburgi yar-semai gusad. Agine, Joacaz-machi-Joás birgambe-gakanergwa (16) yar sesad. \v 11 Joacaz-machi-Joás, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi imaksad, ar ade, Nabat-machi-Jeroboam Israel-dulemar-isguega-imaksadgi, Joás isgunonimogad. Degine, Joás, isguedgi gwen bangussurgusad. \p \v 12 Joás e-ibmarmar-imaksad-baigan, degi, e-gangued-baigan oyosadi, degine, igi Judá-e-rey-Amasías-ebo bila-onosadi, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 13 Joás burgwisgu, Samaria-neggweburgi reymar-abargi diglesad. A-sorbali, Jeroboam yar sesad. \s1 Eliseo-burgwisad \p \v 14 Eliseo nue-gegus-maidgine, Israel-e-rey-Joás ese nadegusad. Degi, ese mosgu, ise-boale angaagwar Eliseoʼgi nagusad, geb ega sogded: \p —¡Dummad! ¡Dummad! Bedi Israel-dulemarga sorda-gandikidga be gued. \p \v 15 Eliseo ega sogded: \p —Warsi be ami, degi, sigumar be amiba. \p Geb Joás deyob imaksad. \p \v 16 A-sorba, Eliseo Israel-e-reyga sogded: \p —Warsi be gae. \p Geb rey warsi gasgua, Eliseo, reygi e-argan omesisad. \v 17 Geb ega sogded: \p —Yawagak-bipi-dad-nakwedsik-siid be egae. \p Geb Joás yawagak-bipi egasad. Eliseo ega sogdebalid: \p —¡Emisgi, be sigu mie! \p Agi, Joás sigu mided. Eliseo ega sogdebalid: \p —¡We-sigu Bab-Jehová-e-wilub gued! Bab-Jehováʼdi, Siria-dulemargi nakwega be-imakoed. Be, Siria-dulemar Afec-neggweburgi ogalakuoed, bela obelogedse be imakoed. \p \v 18 A-sorba, Eliseo reyga sogdebalid: \p —Sigumar be sue. \p Degi, rey sigumar susad. Geb Eliseo ega sogded: \p —Emisgi, sigugi napa be bibyoge. \p Geb, Rey-Joás ilapaa sigugi napa bibyosad. A-sorba bar bibyodsulid. \v 19 Degidgine, Bab-Dummad-e-dule ese ulualid, ega sogded: \p —Be napa sigugi ilatar (5), igi, ilanergwa (6) be bibyoged wilubbinad. Deyob be bibyosana, Siria-dulemargi nue be nakoendo, bela obelogedse be imakoendo. Ar emisgindi, wis be unnila ilapaa ogalakuoed. \p \v 20 A-sorba, Eliseo burgwenonikid, geb digsamalad. \p Gusgu birga-irba atursamalad-dule-Moabʼginmalad danale Israel-yarse ubononidaed. \v 21 Geb ibagwengi, Israel-dulemar dule-mui-dignanaidgi, danale atursamalad-dule egi dani dakarmalad. Degidgine, dule-mui Eliseo-digar-maid-yaba metemarsunnad. Dule-mui Eliseo-garmargi megidapgu, gannar dule durgualid, degi, gwichibinne imaksad. \s1 Rey-Hazael, Israel-dulemar-wiosad \p \v 22 Joacaz Israel-yar-semaiunni, Siria-dulemar-e-rey-Hazael, Israel-dulemar-wiodii gusad. \v 23 Degi-inigwele, Bab-Jehová Israel-dulemar wiledakarbargu, bendaksagusad. Ar ade, Abraham-ebo, degi, Isaac-ebo, degine, Jacob-ebo igar-mesis gusad. A-ulale, emi we-garda-narmaklenaidse amba Bab-Jehová Israel-dulemar-obelossurgusad, degi, na egi obachasur gusad. \p \v 24 Siria-e-rey-Hazael burgwisgu, e-machi-Ben-Adad sorba yar sesad. \v 25 Degine, Joacaz-machi-Joás gannar Hazael-machi-Ben-Adad-annik neggweburmar susad. Deun, e-bab-Joacaz, Hazaelʼgi bila-ononaidgi Hazael-annik Israel-neggweburmar susgusad. Degi, Joás ilapaa Ben-Adadʼgi bila-onosad, bela egi nakwisadbiid. Degidbali, Joás neggweburmar gannar susad. \c 14 \ms1 5. SAMARIA-BERGUOEDSE, JUDÁ-YARGI, DEGI, ISRAEL-YARGI-NEGGUSAD \mr (14:1–17:41) \s1 Amasías, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 25:1-28) \p \v 1 Joacaz-machi-Joás, birgabogus Israelʼgi-negsemaidgi, Joás-machi-Amasías, Judá-yar sealid. \v 2 Amasías birga-dulagwen-gakatar-nikadgi (25) yar sealid. Jerusalénʼgi birga-dulagwen-gakabakebak (29) yar sesad. E-nandi Joadánʼye-nugad, Jerusalénʼginedid. \v 3 Amasías, Bab-Dummad-asabin bela ibmar-nueganbi imaksad. Degi-inigwele, e-dad-dummad-David ibmar-imaksadyob imaksasulid. Ar ade, e-bab-Joás-ibmar-imaksayobi, ibmar-imaksamogad. \v 4 Amasías, bab-dummad-baidse-goled-aila-matusurmalad osulossulid, aga dulemar ibmar-ogumakleged, degi, ina-wawadikmalad, e-bab-dummadga-ibmar-ogumakleged-ailagi amba ukdii damalad. \p \v 5 Amasías nue-yar-sealidgi, dule-nuga-nikamalad e-bab-oburgwisgusmalad bela ogilosad. \v 6 Degi-inigwele, e-bab-oburgwismalad-e-mimmigandi ogilossulid. Ar ade, Bab-Jehová Moisés-Igar-Maidgi weyob igar-uksad: “Babgan e-mimmigan-ular burgosulid. E-mimmiganmoga e-babgan-ular burgosurmogad. Ar na e-isgusadba na dukin-dukin burgwemaloed.” \p \v 7 Amasías, Balu-Nebagi miliambe (10,000) Edom-dulemar-ogilosad, degi, Sela-neggwebur susad. Geb a-neggwebur Jocteelʼye nug-imaksad. Emi, we-garda-narmaklenaidse amba deyob nugad. \p \v 8 Ibagwengi, Amasías, Israel-e-rey-Joásʼse gayaburba-berbemalad barmisad. Joásʼde, Joacaz-e-machid, Jehú-wagwad. Weyob Amasías ega gayaburba-barmisad: “Anmar anbo-urwemalaga be dago.” \p \v 9 Geb Israel-e-rey-Joásʼdi, weyob Judá-rey-Amasías-abin-imaksad: “Ibagwengi, Líbano-yargi gagan-ikobiid-gwichid urwar-gwichidse gayaburba barmisad. Weyob ega sogsiid: ‘An-machiga be-sisgwa, be uke, na nikuega.’ Geb agi, Líbano-yalagi ibmar-durgan-ursilimalad-bukwad ainiargu, gagan-ikobiidgi bela annasmalad. \v 10 Ar be Edom-dulemargi be nakwisad, degi, abali be yeer-itoged. Degisoggu, be san-dummarba imake, degi, bur neggi-meremai be sae. ¿Ibiga, na be dukin, Judá-yarga naibid amibisunna?” \p \v 11 Degi-inigwele, Amasías, Joásʼba ibsassulid. Degisoggu, Joás, Bet-Semes-neggwebursik nadsunnad, Bet-Semesʼde Judá-yar-abargi-siid. Adi, agi Judá-e-reygi bila-onogega. \v 12 Judá-sordamar, Israel-sordamarse galakusad, bela e-neg-e-negse wakite duurmakdemalad. \v 13 Israel-rey-Joás, Bet-Semesʼgi Rey-Amasías-gasad. Amasíasʼde, Joás-e-machid, Ocozías-wagwad. Agine, Joás Jerusalénʼse naded, geb dali-dulatar-wilub (100) yawagak-Efraínʼye-nugad-akale, degi, Yawagak-Dikarye-nugadse galu-matusulid earisad. \v 14 Deginbali, Joás we-ibmar susbalid: \q2 Bab-Jehováʼse-goled-neggi ormar-bukwadi bela susad. \q2 Degi, manimar-bukwadi, \q2 Bab-Jehováʼse-goled-neggi-ibmar-ebulemalad-bukwadi bela susbalid. \q2 De-ukinbali, reyneggi mani-sabolegedgi-ibmarmar-bukwad bela susad. \q2 Degine, dulemar-gasa searbalid. \p Geb Samaria-neggweburse gannar nonigusad. \p \v 15 Joás ibmar-baigan-imaksadi, degi, e-gangued-oyosadi, degine, Judá-rey-Amasíasʼgi bila-onosadi, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 16 Israel-e-rey-Joás burgwisgu, Samaria-neggweburgi reymar-abargi diglesad. A-sorbali, e-machi-Jeroboam yar sesad. \p \v 17 Joacaz-e-machi-Joás-burgwisad-sorbali, Judá-e-rey-Amasías birgambe-gakatar (15) amba reyga-maigusad. \v 18 Amasías ibmar-baigan-imaksadi, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \p \v 19 Dulemar Jerusalén-neggweburgi Amasíasʼgi gwisguega igar amismalad. Geb degi, Amasíasʼdi, Laquis-neggweburse wakite gusad. Degi-inigwele, dulemar Laquis-neggweburse balimaksagusad, agine oburgwismalad. \v 20 Geb David-neggweburse Jerusalénʼse moligi searmalad. Geb e-babgan-abargi digsamalad. \p \v 21 Geb a-sorbali, Judá-dulemar, Azarías reyga omesismalad, adi, e-bab-Amasías-sorba yar-seegar. Deunni Azarías birgambe-gakanergwa (16) nikad. \v 22 Azarías, e-bab-burgwisad-sorba, Elat-neggwebur gannar-nudaksad, geb, Judá-dulemarga gannar uknonikid. \s1 Jeroboam-baid, Israel-yar sesad \p \v 23 Joás-machi-Amasías, birgambe-gakatargus (15) Judá-yargi negsemaidgi, Joás-machi-Jeroboam, Israel-yar sealid. Samariaʼgi birga-dulabo-gakagwensak (41) yar sesad. \v 24 Jeroboam, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi imaksad. Ar ade, Nabat-machi-Jeroboam Israel-dulemar-oichogega-imaksagusadgi gwen bangussulid. \v 25 Jeroboam Israel-yar-abingunaid gannar Hamat-neggwebur-doglemaid-akale, Arabá-demar-nomaidse omesnonikid. Ar igi Israel-e-Bab-Dummad-Jehová e-gayaburba-barsoged-Jonásʼba ibmar sogsagusa, deyob gusad. Jonásʼde, Amitai-e-machid, Gat-Hefer-neggweburginedid. \v 26 Ar Bab-Jehová, bela Israel-neggweburgi dulemar-gudidimalad, maiga-gudimalad, maiga-gudisurmalad, nue-wilebukwa daksad, dule gwen Israel-neggwebur-bendaked-nikasuli daksad. \v 27 Degi-inigwele, Bab-Jehová, Joás-machi-Jeroboamʼba Israel-dulemar-bendaksad. Ar ade, Bab-Jehová sogsagusad: “Napneggi Israel-nuga an osulogosurye.” \p \v 28 Bela Jeroboam e-ibmar-imaksadi, degi, ibmar-baigan-imaksadi, degine, e-gangued-oyosadi, deginbali, bila-onosadgi Damasco-neggwebur, degi, Hamat-neggwebur gannar Judá-neggweburga susgusadi, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 29 Degi, Jeroboam burgwisad. E-dadgan-Israel-e-reyga-megismalad-abargi diglesad. A-sorbali, e-machi-Zacarías yar sesad. \c 15 \s1 Azarías, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 26:3-5, 16-23) \p \v 1 Jeroboam birga-dulagwen-gakaguglegus (27) Israelʼgi negsemaidgi, Amasías-machi-Azarías, Judá-yar sealid. \v 2 Azarías yar-seargu, birgambe-gakanergwa (16) nikad. Degi, Jerusalénʼgi birga-dulabo-gakambe-gakabo (52) yar sesad. E-nandi Jecolíasʼye-nugad, Jerusalénʼginedid. \v 3 Azarías, Bab-Jehová-asabin bela ibmar-nueganbi imaksad. Ar ade, Azarías e-bab-Amasías yar-sesadgii, yar sesmogad. \v 4 Degi-inigwele, bab-dummad-baidse-goled-e-aila-matusurmalad osulossulid. Degisoggu, amba agi dulemar e-bab-dummadga ibmar-ogumakaled ukdii damalad, degi, ina-wawadikmalad obupurmakdii damarbalid. \p \v 5 Degisoggu, Bab-Jehová, Azaríasʼga naibe-buna-yaa-maleged-boni uksad. A-ular, rey neg-bachikii megisgusad. Degisoggu, e-machi-Jotam reyneg-daknonisunnad, dummadga megnonikid. Degi, Rey-Azarías a-boni-nika burgwisad. \p \v 6 Azarías e-ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-gardagi narmakar maid. \v 7 Degi, Azarías burgwisad. Geb e-dadgan-abargi David-neggweburgi diglesad. E-sorba, e-machi-Jotam yar sesad. \s1 Zacarías, Israel-yar sesad \p \v 8 Azarías birga-dulagwen-gakambe-gakabaabakgus (38) Judáʼgi negsemaidgi, Jeroboam-machi-Zacarías Israel-yar sealid. Samariaʼgine, nii-walanergwa (6) yar sesad. \v 9 Zacarías, Bab-Jehová-asabin e-dadgan ibmar-isgana imaksayobi, imaksamogad. Igi Nabat-machi-Jeroboam, Israel-dulemar-oichogega imaksagusa, deyob, Zacarías ibmar imaksamogad. A-igargi gwen bangussurgusad. \p \v 10 Jabes-machi-Salum, Zacaríasʼgi gwisguedgi binsaalid. Degisoggu, dulemar-bukwad-wagab Zacarías-sabsur-imaksad, geb oburgwisad. Agine, Salum, rey-gan sunonikid, dummadga megnonikid. \v 11 Zacarías ibmar-imaksad-baigan, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 12 Igi Bab-Jehová, Jehúʼga ibmar sogsagusa, bela deyob gusad. Deunni, ega sogsa gusad: “Be-wagan, be-wagan-yokorginedse Israel-yalagi negseoye.” \s1 Salum, Israel-yar sesad \p \v 13 Uzías birga-dulagwen-gakambe-gakabakebakgus (39) Judáʼgi negsemaidgi, Jabes-machi-Salum Israel-yar sealid. Salum unnila Samariaʼgi nii-wargwen yar sesad. \v 14 Ar ade, Gadi-machi-Manahem, Tirsa-neggweburgi-gudii Samaria-neggweburse nonikid. Agine, Manahem, Jabes-machi-Salumʼgi gwichigunonikid. Agi, Salum-oburgwisad. A-sorba, Manahem rey-gan sunonikid, dummadga megnonikid. \p \v 15 Salum e-ibmar-imaksad-baigan, degi, Zacarías-oburgwisgusad, bela Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \p \v 16 A-ibagangine, Manahem, Tirsa-neggwebur-akale Tifsa-neggweburgi gwisgunonigusad. Ar ega yawagak-neggwebur egassurmarsoggu, bela e-ibmar-nikad e-ibe susad, bela dulemar-neggweburgi-gudidimalad, degine, neggwebur-dikarba-bukmalad oburgwissunnad. Deginbali, bela omegan gurgin-nikmalad-ibe, saban mare-mare imaksad. \s1 Manahem, Israel-yar sesad \p \v 17 Azarías birga-dulagwen-gakambe-gakabakebakgus (39) Judá-yargi negsemaidgi, Gadi-machi-Manahem, Israel-yar sealid. Samariaʼgi birgambe (10) yar sesad. \v 18 Manahem, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar ade, Manahem, Nabat-machi-Jeroboam Israel-dulemar-oichosgusadgi gwen bangussulid. \p \v 19 Manahem-ibagangi, Asiria-e-rey-Pul Israel-yargi gwisgunonikid. Degidgine, Manahem, Rey-Pulʼga mani nibir-milidulapaa-gakambe-gakabake (74,000) uksad. Adi, melle egi gwisguega, nabir amba Manahem na Israel-yar-semai guegar. \v 20 Manahem nabir we-mani-amiegala, igar-uksa gusad: Bela dule-mani-ibgana, mani-sibu-dulabo-gakambe-aidikued-wilub (50) neggweburga-mani-weleged ukmaloye, adi, Asiria-e-reyga ukegar. Degisoggu, Asiria-rey gannar nadsunnad, gwen neggweburgi-gwisgussuli naded. \p \v 21 Manahem reyga-maigu, e-ibmar-imaksad-baigan, Israel-e-reymar-gardagi narmakar maid. \v 22 Degine, Manahem burgwisad. E-dadgan-abargi diglesad. A-sorbali, e-machi-Pekaía yar sesad. \s1 Pekaía, Israel-yar sesad \p \v 23 Azarías birga-dulabo-gakambegus (50) Judá-yargi negsemaidgi, Manahem-machi-Pekaía, Israel-yar sealid. Samariaʼgi birgabo yar sesad. \v 24 Pekaía, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi Bab-Jehová-asabin imaksad. Pekaía, Nabat-machi-Jeroboam Israel-dulemar-oichosgusadgi nanasmogad, gwen agi bangussulid. \p \v 25 Degine, ega-sorda-daked-dummad-gwensak, Remalías-machi-Pekaʼye-nugad, Rey-Pekaíaʼgi-gwisguedgi binsaalid. Geb Galaadʼginmalad dulabo-gakambe-mergu (50) Pekaʼba nagusmalad. Agi Samaria-neggweburgi, reyneggine, Pekaía-oburgwismarsunnad. Deginbali, Argob, degi, Arié-oburgwismarbalid. Geb a-sorba, Peka rey-gan susad, dummadga megisad. \p \v 26 Pekaía, e-ibmar-imaksad-baigan Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \s1 Peka, Israel-yar sesad \p \v 27 Azarías birga-dulabo-gakambe-gakabogus (52) Judáʼgi negsemaidgi, Remalías-machi-Peka Israel-yar sealid. Samariaʼgi birga-dulagwen (20) yar sesad. \v 28 Peka, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar ade, Peka, Nabat-machi-Jeroboam Israel-dulemar-oichogega imaksagusadgi gwen bangussulid. \p \v 29 Peka, Israel-reyga-maiunni, Asiria-e-rey-Tiglat-Pileserʼye-nugadi we-neggweburmar sunoni gusad: \q2 Ijón-neggwebur, Abel-Bet-Maaca-neggwebur, \q2 Janoa-neggwebur, Cedes-neggwebur, Hazor-neggwebur, \q2 Galaad-neggwebur, Galilea-neggweburmar, \q2 degi, Neftalí-neggweburmarse-bakale, bela susad. \q3 Geb degi, Asiria-yarse dulemar-yogasaar-gales sesagusad. \p \v 30 Geb degine, Ela-machi-Oseas, Remalías-machi-Pekaʼgi gwisguedgi binsaalid. Degisoggu, a-dule, Peka-oburgwissunnad. A-sorbali, rey-gan susad, dummadga megisad. Deunni, Uzías-machi-Jotam, birga-durgwengus (20) Judáʼgi yar semaid. \p \v 31 Peka e-ibmar-imaksad-baigan, Israel-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \s1 Jotam, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 27:1-9) \p \v 32 Remalías-machi-Peka, birgabogus Israelʼgi negsemaidgi, Uzías-machi-Jotam, Judá-yar sealid. \v 33 Jotam yar-seargu, deun, birga-durgwen-gakatar (25) nikad. Jerusalénʼgi birgambe-gakanergwa (16) yar sesad. E-nandi Jerusaʼye-nugad, Sadoc-e-sisgwad. \v 34 Jotam, Bab-Jehová-asabin bela ibmar-nueganbi imaksad. Igi e-bab-Uzías yar-sesa, deyobi Jotam yar sesmogad. \v 35 Jotam, Bab-Dummadse-goled-negga Yawagak-Matusulid ogwichisad. Degi-inigwele, bab-dummad-baidse-goled-aila-matusurmalad osulossulid. Agala, dulemar amba agi ibmar-ogumakar, degi, ina-wawadikmalad, e-bab-dummadga ibmar-ogumakleged-ailagi ukdii damalad. \p \v 36 Jotam e-ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \p \v 37 A-ibagangine, Bab-Jehová, Siria-e-rey-Rezín, degi, Remalías-machi-Peka barmialid, adi, Judá-yargi gwisgumalagar. \v 38 Jotam burgwenonigua, e-dadgan-abargi e-dad-David-neggweburgi digsamalad. A-sorbali, e-machi-Acaz yar sesad. \c 16 \s1 Acaz, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 28:1-27) \p \v 1 Remalías-machi-Peka birgambe-gakaguglegus (17) Israelʼgi negsemaidgi, Jotam-machi-Acaz Judá-yar sealid. \v 2 Acaz birga-dulagwen (20) nikadgi yar sealid. Jerusalénʼgi birgambe-gakanergwa (16) yar sesad. Degi-inigwele, Bab-Jehová-asabin e-dad-David ibmar-nuegan-imaksadyob gwen ibmar-nuegan imaksasulid. \v 3 Acaz, aka bur Israel-e-reymar-isgusadba nanasad. Acaz, dulemar-yar-bamaladgined-e-isguedba ibmar-imakdii gusad, e-mimmise-bakar ogumakale e-bab-dummadga uksagusad. A-unni, Bab-Jehová Israel-dulemar-wagab, yar-bamalad-e-neggweburmar obachagusad. \v 4 Deginbali, Rey-Acaz yar-mullugangi, degi, bela sapi-dummagan-urba, e-bab-dummadga-ibmar-ogumakar-ukleged-ailamargi, ibmar-ogumakleged ukdii gusad, degi, ina-wawadikmalad obupurmakdii gusad. \p \v 5 Geb degi, Siria-e-rey-Rezín, degi, Israel-e-rey Remalías-machi-Peka, Rey-Acazʼgi-gwisguega Jerusalén-neggweburse aligusmalad. Bela neggwebur-ebilis bukusmar-inigwele, gwen akar imaksasurmalad. \v 6 A-ibagangi, Siria-e-rey-Rezín, Elat-neggwebur susad. Agine, Judá-dorgan-mamaidi, bela onilesad. Geb a-sorbali, Edom-dulemar Elat-neggweburgi ambikusmalad. Emi, we-garda-narmaklenaidse amba Edom-dulemar agi bukwad. \p \v 7 Rey-Acaz, Asiria-rey-Tiglat-Pileserʼse e-nuggi dulemar-barmisad, ega weyob sogsiid: “Andi be-maiga gued, unnila be-sogedba gudiid. Degisoggu, Siria-e-rey, degi, Israel-e-rey, angi gwisgunanaidgi be an-bendakdage.” \v 8 Degi, Rey-Acaz, Bab-Jehováʼse-goled-neggi-mani-bukwad, degi, olo-bukwad, susad. Deginbali, reyneggi ibmar-nuegan-bukwad, susbalid. Geb Asiria-e-reyga binsa barmisad. \v 9 Asiria-e-rey, Rey-Acaz ese-bendakleged-egisnaid itosad. Degisoggu, Damasco-neggweburgi gwichigudsunnad, degi, geb a-neggwebur sunonisunnad. Geb Rey-Rezín-oburgwismalad. A-sorba, Kir-neggweburse Damasco-dulemar-gasa sesmalad. \p \v 10 Degidgine, Rey-Acaz, Asiria-e-rey-Tiglat-Pileser-abinguega Damascoʼse naded. Rey-Acaz, Damasco-neggweburgi bab-dummadga-ibmar-ogumakleged-aila-sii-dakargu, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Uríasʼse, bab-dummadga-ibmar-ogumakleged-aila-e-sobaled, degi, e-dakleged, sobar barmisad. \v 11 Geb degi, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Urías, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakar-ukleged-aila sobsad. Igi Rey-Acaz, ega aila-e-dakleged-sobar Damascoʼgi barmiargusa, deyob sobsad. Urías, Rey-Acaz-danikoed-idu, bela aila ogusad. \v 12 Rey-Acaz, Damasco-neggweburse-gudiid nonigu, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-aila-sii daknonikid. Degi, a-ailagine, Bab-Jehováʼga ibmar uknonikid. \v 13 Geb degi, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakar-uklegedi, degi, Bab-Jehováʼga-ibmar-uklegedi uknonikid. Degine, vino, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-ailagi eosad, degi, gwenatigwar-guega ibmar-oburgwisad-e-ablis bomisbalid. \v 14 A-sorbali, Acaz ibmar-ogumakleged-aila esgoro-gordikidgi-sobaled Bab-Jehováʼse-goled-neg-asabin-siiddi, onirisad, geb Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-aila-bini-sobarsiid, a-argan-nuedsik osisad. Degisoggu, Bab-Jehováʼse-goled-neg-asabin, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-aila bini sigisad. \p \v 15 A-sorba, Rey-Acaz, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Uríasʼga, weyob igar-uksad: “Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-aila-dummadgi, wakudar Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged be uko, degi, sedo be Bab-Jehováʼga-ibmar-ukleged be ukbalo. Degine, rey Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakar-ukmogoedi, degine, Bab-Jehováʼga-ibmar-ukleged-ukbaloedi be ukbaloed. Degisoggu, bela dule-neggweburginmalad Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakaled, degi, Bab-Jehováʼga-ibmar-ukleged ukbalo, degine, vinoʼmar, we-ailagine-ukmaloed, be ukoed. Geb degine, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-ailagi, ibmar-ogumakar-ukleged-e-ablis be eobalo, degi, bela Bab-Jehováʼga-ibmar-dula-ukleged-e-ablis be eobalo. Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakar-ukleged-aila-esgoro-gordikidbi sobaleddina, Bab-Jehováʼse idakega anbi an ebugoed.” \v 16 Dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Urías, Rey-Acaz ega-igar-uksadba imaksad. \p \v 17 Geb a-sorbali, Rey-Acaz, argan-enuked-bormo-gordikid-e-gan-madare-madare-nanaid bela sike-sike imaksad. Geb, amar-birgi argan-enuked-dii-simalad odesad. \p Deginbali, moli-bebe-nikad-esgoro-gordikidgi-sobarmalad-birgi dii-sied-dummad-siid odesbalid, geb akwa-sobaled-birgi sisad. \v 18 Rey-Acaz, Asiria-e-rey nabir-obinsaegala, Bab-Jehováʼse-goled-neggi neg-ubeb-naid osulosad. Ar ade, obunnoged-ibagi ambikuega sobsagusmalanad. Deginbali, magaba rey-doged-e-yawagak-siid, osulosbalid. \p \v 19 Acaz, ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 20 Degi, Rey-Acaz burgwisad. E-dadgan-abargi David-neggweburgi diglesad. A-sorbali, e-machi-Ezequías yar sesad. \c 17 \s1 Oseas, Israel-yar sesad \r (2 Reyes 18:9-12) \p \v 1 Acaz birgambe-gakabogus (12) Judáʼgi negsemaidgi, Ela-machi-Oseas, Israel-yar sealid. Samariaʼgi birgabakebak (9) yar sesad. \v 2 Oseas, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Degi-inigwele, Oseasʼdi, Israel-e-reymar-megisnanaedyob nue-isgussulid. \p \v 3 Asiria-dulemar-e-rey-Salmanasar, Rey-Oseasʼgi bila-onosgusad. Salmanasar, Oseasʼgi nakwisgua, e-sogedba-ibmar-imakega Oseas-imaksad. Degi, neggwebur-bennukega-mani-weledaedi, Rey-Oseas bennukega imaksabalid. \v 4 Ibagwengi, Asiria-e-rey, Oseas-egi-aibinbied magar-daknonikid, ar ade, eba bar-ibmar imaksulid. Degine, Oseas, Egipto-dulemar-e-rey-Soʼye-nugadse e-nuggi e-sorda-dummagan barmisad. Deginbali, birga-irba neggwebur-bennukle-daedi bar bennuksurbalid. Deyob Asiria-e-rey daksagua, Oseas-ganaega dulemar-barmisad. Geb, Oseas-gasgu esgaryagi meted. \v 5 Agine, Asiria-e-rey bela yar-nanaidgi urwedgi-dognonigusad. Geb Samaria-neggweburse nadegusbalid, agi birgapaa neggwebur-ebilis bukusmalad. \v 6 Rey-Oseas birgabakebakgus (9) yar semaidgi, Asiria-e-rey, Samaria-yar sunonikid. Degi, Asiria-rey Israel-dulemar-gasa e-yarse sesagusad. Geb Asiria-rey, Israel-dulemar Gozán-neggweburgi urbisad. Agine Habor-diwar-maid Halahʼye-neg-nugadgi oambikusad. Degi, Medo-dulemar-yargi oambikusbalid. \s1 Israel-dulemar nue-isgusad \p \v 7 Ar Israel-dulemar e-Bab-Dummad-Jehová Egipto-yargi Rey-Faraónʼse-wilebukwa-e-onosgusad-akar Bab-Jehováʼgi isgunonimalad. Ar Israel-dulemardi bab-dummagan-baiganse gordii gusmalad. \v 8 Degi, Israel-dulemar, dule-bab-wissurmalad-e-daedba nanadii gusmarbalid. A-ular, Bab-Jehová, we-dule-bab-wissurmaladi isdar-nanaedba ononnos gusad. Deginbali, Israel-dulemar, e-reymar baid-igar-isgana-odosadba nanadii gusmarbalid. \v 9 Israel-dulemar, e-Bab-Dummad-Jehováʼgi dukuar ibmar-isgana imaksamalad. Israel-dulemar na ambikudapdamaladgine nakuleged-negmar-akale, neggweburmar-gandik-bukwadse, bab-dummad-baidse-goled-aila-matusulid sobdamalad. \v 10 Degi, yar-mullugangi, bela sapi-dummagan-urba, Asera-wagar-wilubmar sobar-sobar ogwichismalad. \v 11 Degine, bela bab-dummaganga ibmar-ogumakar-ukleged-ailamargi, ina-wawadikmalad obupurmakdii gusmalad. Ar ade, dulemar-bamalad-nanadiidba deyob imaksamalad. Deunni, Bab-Jehová Israel-dulemar-wagab a-dulemar e-neggweburgi onisgusad. Ar ade, dulemar bela-belad ibmar-isgana imaksamalad. Abali, Bab-Jehová-oulusgusmalad. \v 12 Ar ade, ibmar-bab-dummaganyob-imaklegedse gordii gusmalad. Bab-Jehová ega sogsa gusad: “Melle bab-dummaganyob-imakleged-nug-odummodii be gumaloye.” \v 13 Agala, Bab-Jehová, Bab-Dummad-gayaburba-barsogmaladba, degi, dule-yoedse-ibmar-guoed-sogmaladba, Israel-dulemarga, degi, Judá-dulemarga ibmar sogsa gusad: “Melle igar-isganaba bar be nanamar. An-Igar-Islidik-Mesisadba, degi, An-Sogsadba be ibsamar, degine, an be-dadganga Negseleged-Igar-uksadba be nanamar. Deyobi, an bemarga an-maigan-anga-gayaburba-barsogmaladba ibmar sogsad.” \p \v 14 Degi-inigwele, ar emar Bab-Dummad-sogedba ibsassurmalad, aka e-dadgan e-Bab-Dummad-Jehováʼba uayasuli-nanadii-gusmaladyob nanadii gusmarmogad. \v 15 Bab-Dummad-Igar-uksad, degi, Bab-Dummad-ega-Ibmar-Sogsad obachamalad. Deginbali, Bab-Dummad-Dadganbo-Igar-Mesisad obachamarbalid. Nuchumar-ib-nuedsulid-nug Bab-Dummad-nugyobi odummosmalad, degidbali, amaryobi ibmar-nuedga be gunonisurmalad. Ar Bab-Jehová ega sogsa gusad, dule-bamalad-damaladyob, melle be damaloye. Degi-inigwele, dule-bamalad-daedba nanadii gusmalad. \p \v 16 Bela e-Bab-Dummad-Jehová-Igar-Mesisadba ibsassurmalad. Degi, moli-bebe-nikad-walabo esgoro-gordikidgi sobsamalad, degine, bab-dummad-bundorga-imakleged-Asera-wagar-wilub sobsamarbalid. Geb bela bab-dummadyob ibmar-nibneggi-nanaid-nug odummosmalad, degi, bab-dummadyob-imakleged-Baal-nug odummosmalad. \v 17 Israel-dulemar na e-masmala, degi, e-bunamala e-bab-dummadga, soogi-ogumakar uksa gusmalad. Degine, nerganse-ibmar-wisguega ese egisdii gusmarbalid. Deginbali, dule-ibmar-guoed-iduakwaa-sogedse ibmar-egisdii gusmalad. Bela-belad ibmar-isgana Bab-Jehová-asabin imaksamalad. Agidbali, Bab-Jehová-nue-oulusmalad. \p \v 18 Degisoggu, Bab-Jehová, bela-belad Israel-dulemargi uludsunnad, degi, e-asabin na ononnossunnad, unnila Judá-waganbi napi ambikudapid. \p \v 19 Degi-inigwele, Judá-dulemarmoga, e-Bab-Dummad-Jehová-Igar-Mesisadba ibsassurmarmogad, aka Israel-dulemar-ibmar-imaksadba nanasmarmogad. \v 20 A-ulale, Bab-Jehová bela Israel-wagan obachasunnad, nue-naibi-itogega imaksad, e-isdarmaladga urmaksad, Bab-Dummad na e-asabinni dulemar-ononnosad. \p \v 21 Bab-Dummad, David-wagangi Israel-dulemar obachagu, Israel-dulemar, Nabat-machi-Jeroboam e-reyga omesisgusad. Ar Jeroboam Israel-dulemar Bab-Dummad-Igargi-banguega imaksa gusad, degi, nue-dummad-isguega imaksa gusbalid. \v 22 Israel-dulemar Jeroboam-isgusgusayobi nanasmalad, bipisaale gwen a-igargi bangussurmalad. \v 23 Degisoggu, Bab-Jehová na Israel-dulemargi bangusad. Ar igi e-maigan-e-gayaburba-barsogmaladba sogsagusa, deyobi imaksad. Deyobi, Israel-dulemar e-yargi Asiria-yarse gales selesgusad. De-akale, emi we-garda-narmaklenaidse amba agi bukmalad. \s1 Dulemar-Samaria-yargi-ambikunonimalad \p \v 24 Asiria-e-rey, Israel-dulemar-muchub Samaria-neggweburmargi dulemar-urbegala, wemar-seali gusad: \q2 Babiloniaʼginmalad, Cutaʼginmalad. \q2 Avaʼginmalad, Hamatʼginmalad, \q2 degi, Sefarvaimʼginmalad. \q3 Asiria-e-rey wemala Samariaʼgi, degi, e-neggwebur-baigangi oambikusad. \p \v 25 Dulemar gebe-ambikudgua, gwen Bab-Jehová-nug odummossurmalad. Degidbali, Bab-Jehová achumigur-nono-wawaadmar egi barmiar gusad. A-achumigurmar dulemar-oburgwemai gusad. \v 26 Geb degi, Asiria-e-reyga weyob sokarmalad: “Be, dulemar Samaria-neggweburgi-ambikuega-be-sealidi, neggwebur-e-Bab-Dummad-Igar-Maidi wissurmalad. A-ulale, a-Bab-Dummad achumigur-nono-wawaadmar dulemar-oburgwega barmialid.” \p \v 27 Geb Asiria-e-rey deyob itosgua, igar-uksad: “Bemar dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-gwensak Samaria-yargi be gasa-seargusadi, gannar be ase barmido, adi, neggwebur-e-Bab-Dummad-Igar-Maidgi dulemar-odurdakegar.” \p \v 28 Degisoggu, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-gwensak, Samaria-neggweburgi gales-seleargusadi, Betel-neggweburgi megnonikid. Agine, Bab-Jehová-nug odummolegedgi, dulemar-odurdakded. \p \v 29 Degi-inigwele, bela we-dulemala, e-neggwebur-mamaidgi bab-dummadyob-imaklemalad egad-egad na sobsamalad. Geb Samaria-dulemar, bab-dummad-baidse-goled-neg-matusurmalad-sobsamaladgi, a-bab-dummadyob-imaklemalad urbismalad. \q1 \v 30 Babiloniaʼginmalad \q2 e-bab-dummad-Sucot-Benot-wagar-wilub sobsamalad. \q1 Cutaʼginmaladdi, \q2 e-bab-dummad-Nergal sobsamarmogad. \q1 Hamatʼginmaladdi, \q2 e-bab-dummad-Asima sobsamarmogad. \q1 \v 31 Avaʼginmaladdi, \q2 e-bab-dummad-Nibhaz, \q2 degi, e-bab-dummad-Tartac sobsamarmogad. \q1 Sefarvaimʼginmaladdi, \q2 e-bab-dummad-Adramelec-nug-odummogega, \q2 degi, e-bab-dummad-Anamelec-nug-odummogega \q2 e-mimmigan soogi-ogumakar uksamalad. \p \v 32 A-ukinbali, ar we-dulemar-Samaria-yargi-ambikunonimaladi Bab-Jehová-nug odummodimalan-inigwele, e-bab-dummad-nug odummodimarbalid. Agala, na emala dule-irwa-bab-dummadse-gormaladga e-dulemar-onugsasmalad, adi, bab-dummad-baidse-goled-neg-matusurmaladgi ibmar-ogumakleged-ailagi ibmar-ogumakar ukegar. \v 33 Ar Bab-Jehová-nug odummodidamar-inigwele, e-bab-dummad-nug odummodii damarbalid, ar igi na gusgu e-daedba e-yar-danikidgi na imakdamaladyob, imakdamalad. \p \v 34 Emi-iba garda-narmaklenaidse amba idu-damaladyob nanabukmalad. Bab-Jehová-nug odummosurmalad, degi, Bab-Dummad-Igar-Sogsadba nanabuksulid. Degine, Bab-Dummad-Igar-Uksadba, degi, Bab-Dummad-Igar-Maidba nanabuksulid. A-ukinbali, Bab-Jehová-Igar-Islidik-Mesisadba nanabuksurmarbalid. Ar Bab-Jehová, Jacob, Israelʼye onug-imaksagusad, a-e-wagangala igar uksagusanad, adi, eba nanaegar. \v 35 Bab-Jehová, Israel-dulemar-ebo igar-mesisgu, ega igar uksagusad: \pi1 “Melle bab-dummagan-baigan-e-nug be odummogo, degi, melle e-asabin dulluu be imakmalo, degine, melle ega be ibmar imakmarbalo, deginbali, melle ega ibmar-ogumakar-ukleged be ukmarbalo. \v 36 Unnila Bab-Jehová-Egiptoʼgi-e-gangued-gandikidba-bemar-onosadbarbi be dobee nanamalo. A-nugbi be odummomalo, degine, agarbi ibmar-ogumakar-ukleged be ukmalo. \v 37 A-ukinbali an bemarga Igar-Sogsamaladba, Igar-Uksamaladba be nue nanamalo. Degine, Negseleged-Igarmar-an-Uksad, degi, an-Igar-Islidik-Mamaid, nue be akwemalo, degisadegu eba be nue nanamalo. Degi, melle bab-dummagan-baiganse-gormalo. \v 38 Melle an bemarbo igar-mesisad be iemalo, melle bab-dummagan-baigan-nug odummomalo. \v 39 Unnila bemar-Bab-Dummad-Jehová-nugbi be odummomaloed. Ar ani, be-isdarmaladgi an bemar-bendakoed.” \p \v 40 Degi-inigwele, we-dulemar-Samaria-yargi-ambikunonimaladi, itossurmalad. Aka bur gusgu e-damaladba nanabukwa gusmalad. \v 41 Deyobi, we-dulemar, Bab-Jehová-nug odummodii gusmalad, bab-dummagan-baigan-nug odummodii gusmarbalid. Emi we-garda-narmaklenaidse amba e-masmala, degi, e-wagan, e-dadgan-nanasmaladyob, nanabukwa gusmarmogad. \c 18 \ms1 6. BABILONIAʼSE SELESMALADSE JUDÁ-YARGI-NEGGUSAD \mr (18:1–25:30) \s1 Ezequías, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 29:1-2) \p \v 1 Ela-machi-Oseas birgapaagus (3) Israelʼgi negsemaidgi, Acaz-machi-Ezequías Judá-yar sealid. \v 2 Ezequías birga-durgwen-gakatar-nikadgi (25) yar sealid. Jerusalénʼgi birga-durgwen-gakabakebak (29) yar sesad. Ezequías-e-nandi Abiʼye nugad, Zacarías-e-sisgwad. \v 3 Ezequías, bela Bab-Jehováʼga ibmar-nueganbi imaksad. Ar igi e-dad-dummad-David ibmar imaksa, deyobi Ezequías ibmar imaksamogad. \v 4 Ezequías, bab-dummad-baidse-goled-aila-matusurmalad, bela osulosad. Degine, akwa-islidikmalad mamarisad, degi, bab-dummad-bundor-Asera-wagar-wilub-sobaled omukusbalid. A-ukinbali, Ezequías, Moisés-esgoro-gordikidgi naibe-wilub-sobsagusadi omukusbalid, ar ade, Israel-dulemar bab-dummadyobi imakdimalad. Ar ega ina-wawadikid obupurmakdidamalad, a-naibe-sobaled Nehustánʼye bismalad. A sogleged, esgoro-gordikid-e-goaye. \p \v 5 Rey-Ezequías, Israel-e-Bab-Dummad-Jehováʼgi bengussulid. Judá-yargi reymar-baigan-megisnanaedi, Rey-Ezequíasʼyobi megissurnanaed. Degine, Ezequías-sorba amba reymar-baigan-megisnanaedi ayobi megissulid. \v 6 Ezequías Bab-Jehováʼga inniki nanasad, degi, gwen egi aibachasulid. Bab-Jehová-Moisésʼga-Igar-Islidikid-uksadba nanasad. \v 7 Bab-Jehová, Ezequíasʼba gudiguad. Degisoggu, Ezequías bia nadesogele, bela ega ibmar-onasgumai imaksad. Ibagwengi, Rey-Ezequías, Asiria-e-reygi gwisgualid, Asiria-e-rey-sogedba bar ibmar imaksasulid. \v 8 Degine, Rey-Ezequías, bila-onogedgi Filistea-dulemargi nakwisad, nakuleged-negmar-bukwadgi, neggwebur-sakdigar-siidse, Gaza-yarse obichad. \s1 Asiria-e-rey, Samaria-neggwebur susad \p \v 9 Rey-Ezequías birgabakegus Judáʼgi negsemaidgi, Asiria-e-rey-Salmanasar, Samariaʼgi-gwichiguega neggwebur-ebiris ambikunonigusad. Deunni, Ela-machi-Oseas, Israelʼgi birgaguglegus (7) negsemamogad. \v 10 Geb Asiria-e-rey, birgapaagi Samaria-neggwebur susa gusad. Deunni, Ezequías birganergwagus (6) negsemaidgined. Degine, Israel-e-rey-Oseasʼdi, birgabakebakgus (9) deun negsemaimogadgined. \v 11 Geb agine, Asiria-e-rey, Israel-dulemar-gasa Asiria-yarse sesagusad. Geb Gozán-neggweburgi, Habor-diwar-maidgi Halahʼye neg-nugadgi oambikusad. Deginbali, Medo-neggweburmargi Israel-dulemar-oambikusbalid. \v 12 Weyob neggusadi, ar ade, Israel-dulemar Bab-Jehová-itossurgusmalad, e-Bab-Jehová-Igar-Islidik-Mesisadgi annasmalad. Ar Bab-Jehová-mai-Moisés ega Igar-sogsagusad itossurmalad, a-sogedba gwen nanassurmalad. \s1 Rey-Senaquerib urwedgi Judá-yargi dogsad \r (2 Crónicas 32:1-19; Isaías 36:1-22) \p \v 13 Rey-Ezequías birgambe-gakabakegus (14) Judáʼgi negsemaidgi, Asiria-rey-binid-Senaquerib, Judá-yargi bela neggweburmar-sakdigar-bukwadgi gwisgunonikid, bela a-neggweburmar susad. \v 14 Geb degidgine, Judá-e-rey-Ezequías Laquis-neggweburse Asiria-e-rey-gudiidse weyob gayaburba barmisad: “An be-bennuksasulidba, an begi dummad-nosad. Be an-yargi noe. Ar igi-mani be angi gabie, an be-bennukoed.” \p Geb Asiria-e-rey, Judá-Rey-Ezequíasʼse mani nibir-milidulagwen-gakabo gaka dulataled-ilatar (22,500) egichisad, degi, or nibir-milibo gaka dulataled-ilabo gaka dulabo-gakambe (2,250) egichisbalid. \v 15 Geb degine, Rey-Ezequías Bab-Jehováʼse-goled-neggi manimar-bukwad, degi, reyneggi mani-sabolegedgi mani-bukwad, bela Rey-Senaqueribʼga uksad. \p \v 16 Aginbali, Rey-Ezequías Bab-Dummadse-goled-neg-yawagakgi-ormar-nasiksadi, degi, yawagak-abgamalad-orbiid-nasiksabalidi bela wawannisad. Geb Asiria-e-reyga a-ibmarmar uksabalid. \p \v 17 A-sorbali, Asiria-e-rey, e-sorda-bila-onomalad-e-dummad, degi, dule-dummagan-e-dummad, degine, dule-nog-dakmalad-e-dummad, sorda-bila-onomalad-abargi barmialid. Adi, Jerusalénʼgi Rey-Ezequíasʼbo sunmakegar. Geb Laquis-neggweburgi armalad, Jerusalén-neggweburse. Jerusalén-neggwebur-mosmargu, niba dii-sied-e-gammu-yoid-dikarba ambikudapmalad. Bia morsan-odoleged-neg-sii, a-igarba ambikudapmalad. \v 18 Geb Rey-Ezequíasʼbina gochamalad. Degi-inigwele, rey ese nadsurgusad. E-neg-dakdiid-Hilcías-machi-Eliaquim Asiria-sordamarse nonikid. Degi, Garda-narmaked-Sebna, degi, rey-nuggi-barmilealed-Asaf-machi-Joa, Asiria-sordamarse nonimalad. \p \v 19 Degi, Asiria-sorda-dummad amarga sogded: \pi1 —Rey-Ezequíasʼga sogmalo, weyob Asiria-dulemar-e-rey-gandik-maid sogye: ‘¿Ar doagi be nue bensurye be soge? \pi1 \v 20 ” ’Bede soged, bila-onoleged an nue-wisye, degi, sorda-bila-onomalad an nue nikbarye.’ \pi1 ”Ar unnila binsa gayaginbi be ee-gordiid. ¿Ar be doagi bensurye be soge, emide be angi gwisgubied? \pi1 \v 21 ”An be-dakedi, be Egiptoʼgi bensur an be-dakdo. We-Egipto-yar, degi, e-rey, masar-darga-dargadyob gued. Ar agi dule akaele, e-swiswidikidgi ese makleged. Deyobi, dulemar Egiptoʼgi-bensurmaladi, degi, e-rey-Faraónʼgi-bensurmaladi, gwen bendaklegosulid, aka egi aibinoed.” \pi1 \v 22 Asiria-sorda-dummad sogdebalid: “Be anga sogmalale: ‘An-Bab-Dummad-Jehováʼgi anmar bensurye.’ \pi1 ”¿Ar degitega, Ezequías we-Bab-Dummad-e-aila-matusurmaladde, degi, e-ibmar-ogumakar-ukleged-ailamarde, e-ibe obelossursi? \pi1 ”¿Judáʼginmaladga, degi, Jerusalénʼginmaladga sogsasursi: ‘Unnila we neg-matusulidgi Jerusalén-neggweburginbi Bab-Dummad-nug-odummomaloye?’ \pi1 \v 23 ”Emisgindi, an bega sogsun, an-dummad-Asiria-e-rey-ebo be igar-omessun: Be anga dule-moligi-nanamalad amiele, an bega milibo (2,000) molimar ukoed. \pi1 \v 24 ”Amba be Egipto-e-moli-urmargi, degi, e-sorda-moligi-sii-urwemaladgi be bensulile, amba an-dummad-e-sorda-bur-nug-bipigwad be osikirmakosulid. \pi1 \v 25 ”¿Ar andega wese, Bab-Jehová-sogedba bemar-obelogega danisur be an-dake? Eye, ar Bab-Jehová anga sogsad: ‘We-yarse be naoye, be we-yar obelogoye.’ ” \p \v 26 Geb degi, Hilcías-machi-Eliaquim, degi, Sebna, degine, Joa, weyob Asiria-e-sorda-e-dummad-abin sogdemalad: \p —Mer anmarga be Hebreo-gayaba sunmake. Anmarga wis Arameoʼgayaba be sunmake. A-gaya anmar mag-itomalad. Ar ade, dulemar-galu-matusulidgi-bukmalad anmar-itobukwad. \p \v 27 Asiria-e-sordamar-e-dummad ega sogded: \p —¿Ar an-dummadde, unnila bemargarbi, degi, be-dummadgarbi ibmar-sogega an-barmiarsi? ¿Dulemar-galu-matusulidgi bukmaladgardi an-barmiarsuli? Ar bemaryobi, we-dulemar na dukin e-ibmar-isgana gunmaloed, degi, e-winsus na gobbaloed. \p \v 28 Geb degine, Asiria-e-sordamar-e-dummad gwichibin imaksad. Geb binnasuli Hebreo-gayaba goted: \p —Asiria-e-rey-gandik-maid-e-gayaburba nue itomalo. \v 29 Weyob Asiria-e-rey soged: ‘Melle Ezequíasʼse be yamolemaloye. Ezequías gwen bemar-bendakosurye. \v 30 Ezequías bemarga sokardibele: Bab-Jehováʼgi mer be bengumaloye. Ar Bab-Jehová Asiria-e-reygi anmar-bendakoye. Asiria-e-rey we-neggwebur obelogosurye. Melle be Ezequías-itomalo.’ \p \v 31 ”Weyobi, Asiria-e-rey soged: ‘Anbo bogidik-igar-omesmar, anse be dagmar. Geb degi, bemar gannar be-nainumargi uva-naid be gundii gumaloed, degi, higuera-sapi-e-san be gundii gumarbaloed, degine, bemar be-dii-yaa-akwisadgi, na be dii-gobdigumaloed. \v 32 Geb sorba yar-soggwense an bemar nidoed, a-yala bemar-yaryobid, ase an bemar nidoed. \q2 A-yargi orosgi-dakleged yaisulid, \q2 degi, vino yaisurbalid. \q2 Madu-yaisulid, \q2 uva-nainumar-bukidarad, \q2 olivo-gwallu-yaisulid, \q2 degine, achanis-yaisur nikabalid. \q3 Agine bemar nued-gudii gumaloed, be gwen burgosurmalad. \p ” ’Melle be Ezequías-itomalo. Ar yamo be-yardakmaloed, Bab-Jehová anmar-bendakoye bemarga sogdagoed.’ \v 33 ¿Ar dulemar-bamalad-e-bab-dummadde, Asiria-e-reygi e-dulemar-bendaksasi? \q2 \v 34 Degite, Hamat-neggwebur-e-bab-dummad, \q2 Arfad-neggwebur-e-bab-dummad, \q2 Sefarvaim-neggwebur-e-bab-dummad, \q2 Hena-neggwebur-e-bab-dummad, \q2 degi, Iva-neggwebur-e-bab-dummad, \q3 ¿we-bab-dummagan Samaria-neggwebur angi obinega imaksasi? \q1 \v 35 Degite, ¿bitid-dulemar-bamalad-e-bab-dummad, e-yar bendaksa be dake? \q2 ¿Ar we-bab-dummagan Jerusalén-neggwebur angi obinega imaksasi? Imaksasurgusad.” \p \v 36 Degine, dulemardi abin boo-bukusad, bipisaale gwen-abin-imaksasurmalad. Ar ade, Rey-Ezequías weyob ega igar uksad: “Melle be abin-imakmalo.” \v 37 Geb degine, reyneg-dakdiid-Hilcías-machi-Eliaquim, degi, garda-narmaked-Sebna, degi, rey-nuggi-barmilealed-Asaf-machi-Joa, mor-dubamakagwale Rey-Ezequíasʼse nadmalad, adi, oyogega, emarde bukib-binsamarye. Geb bela Rey-Ezequíasʼga Asiria-e-sorda-dummad-ega-ibmar-sogsadi sogdapmalad. \c 19 \s1 Judá-yar, Rey-Senaqueribʼgi ollorgusad \r (2 Crónicas 32:20-23; Isaías 37:1-38) \p \v 1 Rey-Ezequías deyob ega ibmar-soge itosgua, e-mor-yoid na siir-siir imaksad. Geb wile-itoged-mor yosad, degi, Bab-Dummadse-goled-negse geb naded. \v 2 Degine, Rey-Ezequías, e-neg-dakdiid-Eliaquim, degi, ibmar-gusmalad-narmaked-Sebna, degine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-sergan, wile-itoged-mor yoyoi, Amoz-machi-Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Isaíasʼse barmisad, adi, daknamalagar. \v 3 Amar ega sogdapmalad: “Weyob Rey-Ezequías soged: ‘Emi-iba-naidi, suli-suli-itoleged-iba naid, sabsur-odurdakleged-iba naid, degine, bingeguleged-iba naid. Ar igi sikwi we-napnegse-aidesokalile, na ome e-abagan-nolloo naddae, deyob emi-iba naid. \v 4 Bitigine, be-Bab-Dummad-Jehová, Asiria-sorda-daked-dummad-e-ibmar-sogsadi bela itosana gadin. Ar ade, e-dummad-Asiria-e-rey, Bab-Dummad-Dula-Maidgi dodoar-sunmakega barmiar gusad. Bitigine, be-Bab-Dummad-Jehová, we-dule-gayaburba-itosadba sabsur-odurdaksunnana gadin. Emide, Israel-dulemar-napi-gudimaladga be Bab-Dummadse gorsun.’ ” \p \v 5 Rey-Ezequíasʼga-arbamalad Isaías-dakapmargu, \v 6 Isaías ega sogsa gusad: “Weyob be-dummad-Ezequíasʼga be sogmalo: ‘Bab-Jehová weyob sogye: Be, Asiria-rey-e-maigan e-ibmar-soge-itosadgine, nue angi ise-yolegar sunmaksadgine, mer-be gwayo. \v 7 Ani, an Senaqueribʼse gayaburba-isgana-warmakega an imakoed, adi, gannar e-yarse naegar. Geb agine es-suidgi oburgwemalaga an imakoed.’ ” \p \v 8 Asiria-sorda-idued-e-dummad, Asiria-e-rey Laquis-neggweburgi-mai nadye wisguargu, balimakde gusad. Agine, Asiria-e-rey, Libna-neggweburgi bila-ononai dakdapid. \p \v 9 Geb agine, Rey-Senaquerib wisgualid, Etiopía-dulemar-e-rey-Tirhaca, ebo bila-onogega egi daniye. Geb gannar Rey-Ezequíasʼse dule-gayaburba-berbemalad barmisad. \v 10 Adi, ega sogega: “Judá-e-rey-Ezequías: ‘Be, mer be be-Bab-Dummadgi-bensulidse be yamolego, ar bega sokalir: Asiria-e-rey Jerusalén-neggwebur-suosurye. \v 11 Ar be Asiria-e-reymar yarmar nue obelodii-gusadi nue-itodiid. Degite, ¿Ar bedi unni-san-onogo na be itosi? \v 12 Ar an-babgan, \q2 Gozán-neggwebur, Harán-neggwebur, Resef-neggwebur, \q2 Edén-wagan Telasar-neggweburgi-bukwad obelosgusad. \q3 Degite, ¿e-bab-dummagan bendaksa be daksi? \q2 \v 13 Deginbali, Hamat-dulemar-e-rey, \q2 Arfad-dulemar-e-rey, \q2 Sefarvaim-dulemar-e-rey, \q2 Hena-dulemar-e-rey, \q2 degine, Iva-dulemar-e-rey, \q3 gwen e-dulemar-bendaksurmogad.’ ” \s1 Ezequías, Bab-Dummadse-gochad \r (Isaías 37:14-20) \p \v 14 Degine, Ezequías, dule-gayaburba-berbemalad-abin garda susad, geb absosad. Geb a-sorbali, Bab-Jehováʼse-goled-negse-naded. Agine Bab-Jehová-asabin garda nallaa imaksad. \v 15 Geb degi, Ezequías, Bab-Jehováʼse goted: “Bab-Jehováʼye Israel-dulemar-e-Bab-Dummadye, baliwiturmar-wagar-darbakegwad-abargi be negsemaid. Bebi unnila we napaneg-naid e-Bab-Dummadga gued. Be nibneg, degine, napneg, be nasiksad. \v 16 Bab-Jehová nue wis be an-itoge. An-ibmar-soged be wis-itoge. Be anmargi ibmar-gunaid nue be dake. Senaquerib begi ise-gwisguar anga gayaburba-barmialidi, nue be itoge. \p \v 17 ”Bab-Jehováʼye, ar nabirid, Asiria-e-reymar we-yarmar, degi, e-napamar bela obelos gusad. \v 18 E-bab-dummadyob-imaklemalad bela soogi ogumaksa gusmalad. Ar ade, bab-dummagansurmalad, unnila suar-sobarmaladid, degi, akwa-sobarmaladid. Ar we-ibmar dulemar sobsamaladid. A-ulale, bela obelosgusmalad. \v 19 Emigindi, Bab-Jehová-anmar-Bab-Dummad, we-dulegi wis be anmar-bendake, adi, dulemar bela we-napneggi be-wisgumalaga, unnila bebi Bab-Jehová wargwenna Bab-Dummadga maiye.” \s1 Rey-Senaquerib-burgwisad \r (2 Crónicas 32:20-21; Isaías 37:21-38) \p \v 20 Geb degi, Amoz-machi-Isaías, Ezequíasʼse weyob gayaburba barmisad: “Bab-Jehová Israel-dulemar-e-Bab-Dummad weyob soged: ‘Be anga Asiria-e-rey-Senaqueribʼgi, ibmar sogsadi, bela an be-itosye.’ \v 21 Bab-Jehová weyob Rey-Senaqueribʼnik sogsad: \q1 ‘Senaquerib, \q2 Siónʼginmaladi bai be-daksurmalad, \q2 begi dodomalad. \q1 Jerusalénʼginmalad wakite be-dakmargu, \q2 bega nono-ege-ege imakmalad. \q1 \v 22 Senaquerib, \q2 ¿Doagi be isdar sunmaksa? \q2 ¿Doagi be ise-dodoar sunmaksa? \q2 ¿Doagi urwedgi be ibmar-sogsa? \q2 ¿Doa-abin san-dummarba be itosa? \q1 Ar be Israel-e-Bab-Dummad-Isligwalednik, \q2 isdar be sunmaksad. \q1 \v 23 Bega gayaburba-berbemaladba \q2 angi ise-yolegar be sunmaksad. \q1 Senaquerib, weyob be sogsad: An-moli-ur-bila-onomaladgi \q2 Líbano-yar-dummagan-birgi an nakwisye. \q1 E-urwarmar-dummagan-bubukwadi, ani, an ei-siksa-nanaye. \q2 Degi, e-baryawarmar yeerdaklegwismaladi an bela immisye. \q1 Dukumalad-neg-dikasur-bukwadi, ei an bela wisgusye. \q2 Degine, e-sapi-dummagan-bukwadi, ei an bela wisgusbarye. \q1 \v 24 Dule-baigan-yargi, ani an dii-yaamar osisye. \q2 A-dii, an gobsaye. \q1 An-nanasadgine, bela Egipto-diwarmar \q2 an odinnosye.’ \p \v 25 ”Bab-Jehová weyob Rey-Senaqueribʼnik sogbalid: \q1 ‘Senaquerib, ¿ar be wissursi? \q2 Bato dikasurgus an we-ibmarmar imaksabinned. \q1 Bato yola-birgabargus ilemakagwar an mesisad. \q2 Emisgwa, geb an we-ibmarmar oyoalid. \q1 A-ulale, neggwebur-sakdigar-bukmaladi, be obelosad. \q2 \v 26 E-dulemar geg gue-itogedba, sikirmakdemalad, sulibinsa itodmalad. \q1 E-dulemar, gaganmar-ganguedsuliyobi, be-abin naded. \q2 Gagan-dutuganayobi be-abin nadmalad. \q1 Igi gagan neg-birgi ainiardibele, dinguddae, \q2 deyob be-abin dingusayob bukusad. \b \q1 \v 27 ” ’An nue bela-belad be-ibmar-imakedi an wisid. \q2 Sanagwadse be aineba naddae. \q1 Sanagwadse be dognonidabali, an nue wisid. \q2 Degine, be angi isdar-sunmaksadi, bela an nue wisid. \b \q1 \v 28 ” ’Ar be, angi ulusad, \q2 be angi apor-sunmaksadi an bela itosad. \q1 Degisoggu, igi moli-bebe-nikamaladga, e-asugi esgoro-wardummad yolege, \q2 deyobi, an be-asugi esgoro-wardummad yooed. \q1 Igi-molimar-e-gaya edilledae, \q2 deyobi, be-gaya an bei edinnoed, \q2 adi, mer bar be sunmakegar. \q1 Bia be danigusadba, \q2 gannar an be-barmidoed.’ ” \p \v 29 Isaías, Ezequíasʼga sogdebalid: “We-ibmarmar bega e-wilubga guoed: \q1 We-birgagine, ibmar-gwag walagwen-ainiardaedi be gunmaloed. \q2 Geb baid-birgasedi, ibmar-gwag-babatoed-sanmakoedi be gunmaloed. \q1 Geb birgapaasedina, be ibmar-gwag digmaloed, degi, weemarbaloed. \q2 Uva be digmaloed, degi, e-sanmakoedi be gunmaloed. \q1 \v 30 Judá-wagan amba dula-bukusmaladi, \q2 sapi-malimar-ainiardaedyobi gannar ainidagoed, \q2 degi, e-anagan gannar ambikudoed. \q1 \v 31 Ar Jerusalénʼgi, amba dulemar ambikuoed, \q2 bela ukudba burgosurmalad. \q1 Sión-yargi amar bukumaloed. \q2 Bab-Jehová-Bela-Gangued-Nikadi, we-ibmar imakoed. \p \v 32 ”Deginbali, Bab-Jehová, Asiria-e-reynik weyob soged: \q1 ‘We-neggweburse, Senaquerib gwen dogosurguoed, \q2 gwen we-neggweburgi, sigu-gagwensaar miosulid. \q1 We-dule, we-neggweburse sigu-abgaedyalaba gwen dogosulid, \q2 deginbali, neggwebur-galu-matusulid-dikarba, gwen napa-nakwemaid sobosulid, \q2 adi, agi atursamalad ubogegar. \q1 \v 33 Gebe-danigusadba gannar Senaquerib naoed, \q2 we-neggweburgi gwen dogosurguoed. \q2 Ani, an Bab-Jehová-guedgi an soged. \q1 \v 34 An we-neggweburgi nue-binsasoggu, degi, an-mai-Davidʼgi na binsabalidgine, we-neggwebur-irwa an gwisguoed, \q2 degi, we-neggwebur an bendakoed.’ ” \p \v 35 A-mutikidgine, Bab-Jehová-e-baliwitur, Asiria-sorda-bukwadgine, mili-dulabaabakebak-gakatar (185,000) dulemar-ogilosad. Degine, neg-oiboargu, Asiria-sordamar burgwar-burgwar-mamai daklealid. \v 36 Degidgine, Asiria-sordamar-e-rey-Senaquerib nadegusad. Geb agi, gannar Nínive-neggweburse nonigusad, agine megidapid. \p \v 37 Ibagwengi, Rey-Senaquerib, bab-dummad-Nisrocʼse-goled-neggi e-bab-dummadse gorsiidgi, e-machimala-Adramelec, degi, Sarezer, es-suidgi e-bab-oburgwismalad. Geb Ararat-yalaganse wakite gusmalad. A-sorbali, e-machi-Esar-Hadón yar sesad. \c 20 \s1 Ezequías nailikgumai nugusad \r (2 Crónicas 32:24-26; Isaías 38:1-22) \p \v 1 A-ibagangine, Ezequías bela-bela nailikgumaigusad, burgwed-naga maigusad. Geb, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Isaías Amoz-e-machi, Ezequías-daknade gusad. Degi, ega sogdapid: “Bab-Jehová weyob soged: ‘Be bar-gwisguosulid, be burgoed. Degisoggu, be-negyaginmaladga napi nue be igar uko.’ ” \p \v 2 Agine, Ezequías, galusik aibilisa imaksad. Geb weyob Bab-Jehováʼse ise-wilegar goted: \v 3 “Bab-Jehováʼye, mer be an-iege, ar andi be-sogedba innikigwadba bega nue nanadiid, beba napiragwadba an alamakdiid. Degine, be-ibmar-abegedba andi bega ibmar-imaksad.” Deyobi, Ezequías bela-belad isedar-boale meremai gusad. \p \v 4 Isaías, amba yoo reyneg-imbase noedgi, Bab-Jehová, Isaíasʼga sunmaknonikid, ega sognonikid: \v 5 “Ezequías an-neggwebur-e-dummadga-negsemaidse, gannar be nae, ega be sogo: Bab-Jehová be-dad-dummad-David-e-Bab-Dummad weyob sogye: Anse be gochadi, bela an be-itosad, degi, be-ibyanis-ariosad an daksad. Degisoggu, an be-ogwisguoed. Ibapaasega Bab-Jehováʼse-goled-negse be nao. \v 6 Degirdi, birgambe-gakatar (15) napi-gudii an be-imakoed. Degi, Asiria-e-reygi an be-ollorsaoed, we-neggwebur an bendakoed. An we-neggweburgi nue-binsasoggu, degi, an-mai-Davidʼgi na binsabalidgine, an we-neggwebur-irwa gwisguoed.” \p \v 7 Geb degi, Isaías sogdebalid: “Higo-san be ollimakmar.” Geb deyob imaksamalad, agine, rey-abagangi-yaa-siidgi higo-ollimakaled ega magsamalad. Geb agi, rey nugusad. \p \v 8 Ezequías, Isaíasʼse weyob egichisad: \p —Bab-Jehová an-nudakoye sogedi, degi, a-ibapaagi ande ese-goled-negse naoye sogedi, ¿ibigi magar an dakoe? \p \v 9 Geb Isaías ega sogded: \p —Bab-Jehová-bega-ibmar-sogsad magar be dakegala, we-ibmar-wilub Bab-Jehová bega oyogoed. ¿Bab-Jehová bega dad sikwas-osikirmakbi be abege? Igi, ¿sikwas oabarmakbi be abege? \p \v 10 Ezequías ega sogded: \p —Ar dad-sikwas-osikirmakedba, dad-sikwas-oabarmakeddi bursur-sunnagwad. \p \v 11 Geb degine, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Isaías, Bab-Jehováʼse ise-wilegar goted. Geb agine, Bab-Jehová gannar dad-osikirmaksad. Deyobi, Acaz-wachi-naidi, sikirmaksad. \s1 Ezequías, Babilonia-e-rey-dulemar abindaksad \r (2 Crónicas 32:27-31; Isaías 39:1-8) \p \v 12 A-ibagangine, deunni, Babilonia-e-rey-Merodac-Baladán wisgusad, Ezequíasʼde gegumaiye. Merodac-Baladánʼde, Baladán-e-machid. Geb Merodac-Baladán e-garda-berbemaladba Ezequíasʼga garda-narmakar, degi, binsa-ibmar-ukleged barmisad. \v 13 Degi, Ezequías nueganbi dulemar-abindaksad, geb garda-berbemaladga, bela e-ibmar-nuegan-bukwad oyosad: \q2 Manimar, ormar, \q2 ina-wawadikmalad, \q2 olivo-gwallu-wawadikmalad. \q2 Bila-onolegedgi ibmar-ebulemalad-sabolebukwad, \q2 degi, bela ibmar-nuegan-sabolebukwad-neggi ega ibmarmar oyosad. \q3 Bela-naitinagase, Ezequías, e-reyneggi-ibmarmar-bukwad, degi, bela e-negsemaidgi-ibmar-nikad oyosad. \p \v 14 Geb degine, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Isaías, Rey-Ezequías-daknaded, geb ese egisdapid: \p —¿Bia we-dulemar daniki? ¿Igi we-dulemar bega sogmala? \p Geb Ezequías ega sogded: \p —We-dulemar dikasur-danimalad. Babilonia-neggwebur-akar an-dakega danimalad. \p \v 15 Geb gannar Isaías, Ezequíasʼga sogded: \p —¿Ibumar be-negyagi daksamala? \p Ezequías abin-sogded: \p —Bela an-neg-yagi-ibmar-bukwad daksamalad. An-ibmar-saboleged-neggi ibmar-soggwensaar-daksasuli gussulid. Bela daksamalad. \p \v 16 Geb degi, Isaías, Ezequíasʼga sogdesunnad: \p —Nue Bab-Jehová-gayaburba be itogo: \v 17 Bab-Jehová weyob soged: ‘Begi ibagan danikoed. Bela be-negyaurgi ibmarmar-bukwad be-ibe seledoed. Bela be-dadgan, emi-iba-naidse, ibmar-nuegan-onmaksadi, bela Babilonia-yarse seledoed. Bipisaale gwen ibmar beosulid.’ \v 18 Bab-Jehová weyob sogbalid: ‘Be-mimmigan, degi, be-wagan-seledoedi, abala Babilonia-reyneggi maiga gumaloed.’ \p \v 19 Geb Ezequías, Isaíasʼga sogded: \p —Bab-Jehová-e-gayaburba be anga-sogsadi, nueddo. Igi an bar saoe. \p Ar ade, Ezequías binsaenad: “Amba an-maidgine, nueganbi bogidik-gudii gumaloye.” \p \v 20 Ezequías ibmar-imaksad-baigan, degi, e-gangued-oyosad, degine, dii-wilad-nasiksad, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. Deginbali, neggweburse nabir dii-iirmakega, dii-gammu-yosad-e-igar, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 21 Ezequías burgwenonikid. Geb a-sorba, e-machi-Manasés yar sesad. \c 21 \s1 Manasés, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 33:1-20) \p \v 1 Manasés birgambe-gakabo-nikadgi (12) yar sealid. Degi, Jerusalénʼgi birga-dulabo-gakambe-gakatar (55) yar-sesad. E-nandi Hepsibaʼye nugad. \v 2 Manasés, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Dulamar-bamalad-daedba nanadii gusad. Deunni, Bab-Jehová, Israel-dulemar-wagab Israel-yargi a-dule-bamalad-ononnos gusad. \v 3 Degi, Manasés, e-bab-Ezequías bab-dummadganse-goled-aila-matusurmalad bela osulosgusadi, gannar sobsa gusad. Degine, bab-dummad-Baalʼga aila-matusurmalad gannar sobnonikid, degi, bab-dummad-bundor-Asera-wagar-wilub gannar sobsabalid. Ar igi Israel-rey-Acab ibmar-imaksagusa, deyob ibmar imaksamogad. Degi, bela nibneggi-ibmar-nanaid, bab-dummadyob abin dulluu sigdii gusad, a-ibmarmarse gordii gusad. \v 4 Deyobbardo, Bab-Jehováʼse-goled-neggi, Manasés, bab-dummad-baidga-ibmar-ogumakleged-ailamar sobsabalid. Bab-Jehováʼde, ese-goled-negnik sogsa gusad: “We-anse-goled-neg, Jerusalén-neggweburgi-siidgi, an-nug obariledii an imakoye.” \v 5 Manasés, Bab-Jehováʼse-goled-neg-imba-sogbobeladgi, niisgwamar-nibneggi-nanaidga ibmar-ogumakleged-ailamar sobsad. \v 6 A-ukinbali, Manasés, \q2 e-bab-dummadga, soogi-ogumakar e-masmala-uksagusad, \q2 ibmar-burbar-oyoleged-igar durdakdii gusbalid. \q2 Ina-isgana-dulegi-imaked-igar durdakdii gusbalid. \q2 Gabgi-dule-burgwismaladse-ibmar-egismaladse ibmar-egisdii gusbalid, \q2 degi, burba-isganase-ibmar-egismaladse ibmar-egisdii gusbalid. \q3 Manasés Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, bela-belad imakdii gusad. \q3 Degisoggu, Bab-Jehová-ourwega imaksasunnad. \p \v 7 Manasés, Bab-Jehováʼse-goled-neggi, bab-dummad-bundor-Asera-wagar-wilub ogwichisbalid. Bab-Jehováʼde, Davidʼga, degi, e-machi-Salomónʼga sogsa gusad: “We-anse-goled-neg Jerusalénʼgi-siidgi, degisadegu an-nug obariledii an imakoye. Ar ade, Israel-neggwebur-baiganba Jerusalén-neggwebur an susad, agi maigu an guegar. \v 8 Degine, Israel-dulemar, an-igar-uksad-sogedba nanadiile, degi, an-mai-Moisés-ega-igar-uksad-sogedba gudimalale, an e-dadganga yar-uksadgi, bar-an oniosurye.” \p \v 9 Degi-inigwele, Judá-dulemar Bab-Jehová-sogedba ibsassurmalad. Degi, Manasés, neggwebur-bamaladba bur bule Judá-dulemar-oichosad. Ar ade, Bab-Jehová Israel-dulemar-wagab a-dulemar-obelos gusad. \v 10 Geb degi, Bab-Jehová, e-maigan-e-gayaburba-barsogmaladba, weyob sogsa gusad: \v 11 “Judá-e-rey-Manasés, Amorreo-dulemar-ibmar-isgana-imaksadba bur bule ibmar-isdar-daklemalad imaksad. Degi, Manasés e-bab-dummadga-imaklemaladgi, Judá-dulemar-oichosbalid. \v 12 Emide, Israel-dulemar-e-Bab-Dummad-Jehová weyob soged: ‘Jerusalén-dulemarga, Judá-dulemarga bela-belad naibid-dummad an barmidagoed. Geg-itoged-nagase an imakoed. \v 13 Igi an Samaria-neggwebur, degi, Acab-e-wagan-odurdaksagusa, deyobi, Jerusalén-dulemar an sabsur-odurdakoed. Ar igi bate enuklesale, odinnogega obinar siledae, deyob, Jerusalén-neggwebur an sioed. \v 14 Abala-dulemar-amba-ambikumaloedgi bar an binsaosulid. E-isdarmaladga an urmakoed, bela e-ibe ibmar atursadmaloed, degi, e-isdarmaladse bela ibmar-swanga gumaloed. \v 15 Ar ade, Egipto-yargi an e-dadgan-onosad-akale, emi-ibase, amba we-neggwebur an ibmar-abemaisulid, an-asabin imakdimalad. Degi, an-ourwedigusmarsunnad.’ ” \p \v 16 A-ukinbali, Manasés, bela-belad, bukidar dule-neg-oakalossurmalad-ibe, Jerusalén-neggweburgi ablis-eosbalid. Aginbali, Judá-dulemar-Bab-Jehováʼgi-isguega imaksabalid. \v 17 Manasés ibmar-imaksad-baigan, degi, Bab-Jehováʼgi-isgusadi, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 18 Geb Manasés burgwisgu, e-neg-dikarba Uza-e-nainu-naidgi digsamalad. A-sorbali, e-machi-Amón yar sesad. \s1 Amón, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 33:21-25) \p \v 19 Amón birga-durgwen-gakabo-nikadgi (22) yar sealid. Degi, Jerusalénʼgi birgabo yar sesad. E-nandi Mesulemetʼye nugad, Haruz-e-sisgwad. Haruzʼde, Jotba-neggweburginedid. \v 20 Amón, Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar ade, e-bab-Manasés ibmar-imaksayobi, ibmar imaksamogad. \v 21 Amón, igi e-bab nanadii gusa, deyobi, nanasmogad. Amón, e-babyobi bab-dummadyob-imaklemaladse, gordii gusmogad, e-abin dulluu sigdii gusmogad. \v 22 E-dadgan-e-Bab-Dummad-Jehováʼgi bur bangusad. Bab-Jehová-igarba gwen nanassulid. \p \v 23 Rey-Amónʼga-arbamalad, Amón-oburgwedgi binsaar gusmalad. Geb reyneggi rey-oburgwismalad. \v 24 Geb agine, dulemar-neggweburginmalad, bela Rey-Amón-oburgwismalad bela oburgwismarmogad. Geb a-sorbali, e-machi-Josías reyga nug-imaksamalad. \p \v 25 Amón ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 26 Amón, e-neg-uangi Uza-e-nainugi diglesad. A-sorbali, e-machi-Josías yar sesad. \c 22 \s1 Josías, Judá-yar sesad \r (2 Crónicas 34:1-2) \p \v 1 Josías birgabaabak-nikadgi (8) yar sealid. Jerusalénʼgi birga-durgwen-gakambe-gakagwensak (31) yar sesad. E-nandi Jedidaʼye nugad, Adaía-e-sisgwad. Adaíaʼde, Boscatʼginedid. \v 2 Josías, bela Bab-Jehová-asabin ibmar-nueganbi imaksad. E-dad-dummad-David-nanasad-igarmarba, nanadii gusad. A-igarba gwen bangudii gussulid. \s1 Bab-Jehová-Igar-Maid-garda amilesad \r (2 Crónicas 34:8-33) \p \v 3 Josías, birgambe-gakabaabakgus (18) Judáʼgi negsemaidgine, Rey-Josías, Bab-Jehováʼse-goled-negse, ega-neggusmalad-narmaked-Safán barmisad. Safánʼde, Azalía-machid, Mesulam-e-wagwad. Josías weyob Safánʼga sogsad: \v 4 “Dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-bur-dummad-Hilcías be daknao, ega be sogo, Bab-Jehováʼse-goled-neggi dule-yawagakgi-nakulemaladse mani-berbelesmaladi, be suoye. \v 5 Geb be we-mani Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid-dakmaladga ukoye. Adi, amar Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid bennukegar. \v 6 A-manigi dule-urgogi-arbamalad, neg-sobedgi-dule-arbamalad, degine, dule-akwa-neg-sobedgi-arbamalad be bennukoye. Degi, a-manigi urgomar bakmarbaloye ega be sogo. Deginbali, a-manigi neg-sobega-akwa-ebuleged bakmarbaloye, adi, Bab-Jehováʼse-goled-neg nudakegar. \v 7 Degi, ega be sogbalo, dule-arbananaid-bennukmaladse mer mani-nug egisoye, ar ade, na sogedba arbananaidamaladdeeye.” \p \v 8 Geb dule-irwa-Bab-Jehováʼse-gormalad-bur-dummad-Hilcías, neg-gusmalad-narmaked-Safánʼga sogded: “Bab-Jehováʼse-goled-neggi, Bab-Jehová-Igar-Mesisad-Garda an amisa.” Geb degi, Hilcías, a-garda Safánʼga uksad. Geb Safán abin absosad. \v 9 A-sorbali, dule-garda-narmaked-Safán, rey-owisonaded, geb ega sogdapid: \p —Bega-arbamalad, Bab-Jehováʼse-goled-neggi manimar-bukwad wesmala, geb dule-arbananaimaladga uklesad, degine, Bab-Jehováʼse-goled-neg-nudaknanaid-dakmaladga uklesbalid. \p \v 10 Geb deginbali, dule-garda-narmaked-Safán, reyga sogbalid: “Dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Hilcías, anga garda-matagwen uksa.” Degi geb, Safán, Rey-Josías-wagab garda absosad. \p \v 11 Degi, rey, Bab-Jehová-Igar-Mesisad-Garda-itosgua, nunmak-itogedba e-mor-yoid na siir-siir imaksad. \v 12 Degi, geb Rey-Josías wemarga ilagwen-igar-ukar imaksad: \q2 Dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Hilcíasʼga, \q2 Safán-machi-Ahicamʼga, \q2 Micaías-machi-Acborʼga, \q2 neg-gusmalad-narmaked-Safánʼga, \q2 degine, reyga-dummadga-arbadiid-Asaíasʼga igar uksad. \p Geb amarga sogsad: \p \v 13 —Be namalo. Anga Bab-Jehováʼse be igar-aminamalo. Israel-dulemar-besmaladga, Judá-dulemar-besmaladga, we-garda-amilesadgi ibmar-sognaidi ibi obarye, ega be sogmalo. Bab-Jehová bela-bela anmargi urwemairgebed, ar ade, anmar-dadgan we-gardagi-ibmar-sognaidba ibsassurmalad. We-garda-narmakarnaidba nanassurmalad. \p \v 14 Degisoggu, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Hilcías, degi, Ahicam, Acbor, Safán, degine, Asaías, Bab-Jehová-gayaburba-barsoged-bundor-Huldaʼye nugadse nadmarsunnad. Huldaʼde, Jerusalén-neggweburgi neggwebur-binidgi maid. Huldaʼde, Salum-omed. Salumʼde, Bab-Jehováʼse-goled-neggi-mor-sabolemalad-dakedid. Salumʼde, Ticva-e-machid, degi, Harhas-e-wagwad. Geb agine, dule-nonimaladi Huldaʼbo sunmaksamalad. \p \v 15 Geb Hulda ega sogded: “Weyob Bab-Jehová Israel-dulemar-e-Bab-Dummad soged: ‘Dule be-barmialidga weyob be sogoye: \v 16 Ani an Bab-Jehová-guedgi an soged: Igi Judá-dulemar-e-rey, we-garda-sognaid-absosa, deyob an neg-saoed. We-neggweburgine, degi, e-dulemargi naibid-dummad an barmidoed. \v 17 We-dulemar, an-obachamalad-ular, degi, bab-dummad-baiganga ina-wawadikmalad oburmakdii gusmalad-ular, an-ourwega imaksamalad. A-ulale, an bela-belad we-neggweburgi sae-itoalid, an-sae-itogedi gwen an iegosulid. \p \v 18 ” ’Deginbali, Judá-e-rey-Josías anse-igar-amiega-be-barmialidga be sogbalo: Weyob Bab-Jehová Israel-e-Bab-Dummad sogye: We-gardagi ibmar-guoed-sognaid be itosgua, \v 19 gwagegi naibid-dummad na be itosad. An-asabin san-bipii be imaksad. We-neggweburnik, degi, e-dulamarnik ibmar-guoed be itosad, ade, we-neggwebur bela-napabi-daarmakar an nasikoye sogsad. Ise-ukabsalegar an imakoye sogsabalid. Ar na be mor-yoid esirmaksadi, an be-daksad, degi, an-asabin ogormaksii be gusadi, bela an be-itosad. Ani an-Bab-Jehová-guedgi deyob an soged. \v 20 Degisoggu, a-ulale, nuedgi burgwega an be-imakoed, degi, be-dadgan-abargi an be-omesoed. Nue-bogidikidgi neg-uanse selemai an be-imakoed. Degisoggu, we-neggweburgi naibid-dummad an barmidagoedi be dakosulid.’ ” \p Geb degi, dulemar igar-amidimaladi gannar nonimargu, bela Rey-Josíasʼga gayaburba-soglesadi, sognonimalad. \c 23 \s1 Bab-Jehováʼbo-Igar-Mesisad obinolesad \r (2 Crónicas 34:29-32) \p \v 1 Degidgine, Rey-Josías, bela Judá-girmar-dummaganse, Jerusalén-girmar-dummaganse gochad, adi, ese dagmalagar. \v 2 Agine, Rey-Josías, \q2 bela Judá-dulemar-abargi, \q2 Jerusalén-dulemar-abargi, \q2 dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-abargi, \q2 Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-abargi, \q3 Bab-Dummadse-goled-negse naded. \q2 Degine, bela-dulemar, serganse-bakale, \q2 degi, burwiganase-bakale, \q3 Bab-Jehováʼse-goled-negse, reyba nadmalad. \p Geb Rey-Josías, bela a-dulemar-asabin, binnasuli Bab-Dummad-Israel-dulemarbo-Igar-Mesisad-Garda-narmakar-maid absosad. A-gardade, Bab-Jehováʼse-goled-neggi amilesgusad. \v 3 Geb a-sorba, Rey-Josías buar-naba-gwisgusgu, Bab-Jehová-asabin weyob igar mesisad: \q2 Ede, Bab-Jehováʼba ibsaoye. \q2 Bela-bela gwage-ulubgi, \q2 bela-e-san-burbagi, \q2 Bab-Jehová-sogedba nanaoye. \q2 Bab-Jehová-Igar-Mesisadba, \q2 Bab-Jehová-daedba ede nanaoye. \q2 Deginbali, Bab-Dummad-Igar-Sogsadba nanabaloye. \q2 Igi-Bab-Dummad-Israel-dulemarbo-Igar-Mesisad-Gardagi narmakar-mai, aba ede nanaoye. \q3 Geb bela-dulemar, Bab-Dummadbo-Igar-Mesisad-sogedba na nanamarmogoye sogsamarmogad. \s1 Rey-Josías igargan-mamaid ogwasad \r (2 Crónicas 34:3-7) \p \v 4 Rey-Josías wemarga igar uksad: \q2 Dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad-Hilcíasʼga, \q2 dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-yarbarmaladga, \q2 degine, Bab-Dummadse-goled-neggi yawagak-edarbemaladga, igar uksad. \p Bab-Jehováʼse-goled-neggine bela we-ibmar-bukwad onioye igar uksabalid: \q2 Baalʼse-golega ibmar-ebulemalad-bukwad, \q2 Bab-dummad-bundor-Aseraʼse-golega ibmar-ebulemalad-bukwad, \q2 degine, niisgwamar-nanaidse-golega ibmar-ebulemalad-bukwad, bela onioye. \q3 Geb Jerusalén-neggwebur-magaba, Cedrón-nebagi ogumaksamalad. \p Geb e-burumar Betel-neggweburse-sedmalaga imaksad. \v 5 Epenne, Judá-e-reymar dule-irwa-bab-dummaganse-gormalad-nugsasadi, Josíasʼdi a-dule-irwa-bab-dummaganse-gormalad onisad. Judá-e-reymar amar-nugsasanad, adi, amar Judá-neggweburmargi, degi, Jerusalén-neggweburgi, bab-dummad-baiganse-gormalad-neggi, e-bab-dummadga-ibmar-ogumakleged-ailagi, ibmar-wawadikmalad-ogumakega nug-imaksa gusad. Geb amar we-bab-dummaganga ibmar-wawadikmalad-oburmakdii gusmalad: \q2 Bab-dummad-Baalʼga, \q2 dadga, niiga, \q2 nibneggi ibmar-nanaidga, \q2 degi, bela niisgwamar-nanaidga, \q3 ibmar-wawadikmalad oburmakdii gusmalad. \p \v 6 Deginbali, Rey-Josías, Bab-Jehováʼse-goled-neggi bab-dummad-bundor-Asera-sobar-gwichid onosbalid. Geb Jerusalén-neggwebur-magaba, Cedrón-dian-maid-nagaba ogumaksamalad, bela burubi imaksamalad. Geb neg-uan-bulaledgi e-burumar mie-mie imaksamarbalid. \v 7 A-ukinbali, Bab-Jehováʼse-goled-neggi, negmar dulemar-e-bab-dummad-nug-odummogega-galagwensuli-nanamalad-bukwad earisbalid. Degine, Rey-Josías bia omegan bab-dummad-bundor-Aseraʼga mor-sobsidamala, a-neg-bukwad earisbalid. \p \v 8 Rey-Josías, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-Judáʼginmalad bela Jerusalén-neggweburse-dagega imaksad. Degine, Geba-neggwebur-akar, Beersebaʼsega bab-dummaganse-goled-negmar-aila-matusulid bela osulosad. \q2 A-negmargine, dule-irwa-bab-dummaganse-gormalad ibmar-wawadikmalad-ogumakdii damalanad. \q2 Degi, bab-dummaganga-ibmar-ogumakleged-ailamar, \q2 dummad-negdakmaid-Josué-e-yawagak-nagaba, argan-sapiledsik, \q2 a-ailamar-bukwadi, bela Rey-Josías earisbalid. \q2 We-Josué-e-neg neggwebur-dogleged-argan-sapiledsik siid. \q2 \v 9 Ar dule-irwa-bab-dummaganse-gormalad, ibmar-ogumakleged-ailamargi ibmar-ogumakar-ukdii gusmaladi, Jerusalén-neggweburgi, Bab-Jehováʼga-ibmar-ogumakleged-ailase warmakega imaklessulid. \q2 Unnila dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-abargi, wis madu-inasulid-gullegedbi guchamalad. \p \v 10 Deginbali, Rey-Josías, Hinom-nebagi bab-dummaganse-goled-neg-Tofetʼye-nugad-siid osulosbalid. Adi, melle bar dulemar e-masmala, degi, e-bunamala, a-neggine bab-dummad-Molocʼga ogumakar ukegar. \v 11 A-ukinbali, Bab-Jehováʼse-goled-neg-yawagak-dogedgi, Natán-Melec-e-gabedneg-nagaba, molimar-dadga-nugsalegar-nanaid osulosbalid. Natán-Melecʼde, neggwebur-dikarba-nainumar-naid dakedid. We-molimar, Judá-e-reymar nasiksagusad, adi, dadse-golegarbii ebulegegar. Deginbali, Josías, dadga-moli-urmar-nugsalegar-nanaid bela ogumaksabalid. \p \v 12 Deginbali, Rey-Josías, epenne Judá-e-reymar Acaz-obunnoged-neg-birgi ibmar-ogumakleged-ailamar sobsagusbalidi, bela osulosbalid. Degine, Rey-Josías, Manasés Bab-Jehováʼse-goled-neg-imba-sogabobela, ibmar-ogumakleged-ailamar sobsamogadi, bela bibichisbalid. Amar bela burubi imaksagu, Cedrón-dian-maidgi, e-burumar miapid. \v 13 A-ukinbali, Rey-Josías, bela Jerusalén-neggwebur-dad-nakwedsik, Olivo-Yar-siid-argan-nuedsik bab-dummaganga-ibmar-ogumakleged-ailamar-bukwad bibichisbalid. Rey-Salomón we-bab-dummagan-imadaklemaladga aila sobsa gusad: \q2 Sidón-dulemar-e-bab-dummad-bundor-Astoretʼga, \q2 Moab-dulemar-e-bab-dummad-Quemosʼga, \q2 degine, Amón-dulemar-e-bab-dummad-Milcomʼga, sobsagusad. \q3 A-ailamar, Rey-Josías bela bibichisad. \p \v 14 Geb Josías, bela Akwa-islidikmalad mamarisbalid, degi, bab-dummad-bundor-Asera-e-wilub-sobarmalad bela omukusbalid. Geb bia ibmarmar-sobarmalad bukusa, agine, dule-burgwismalad-e-garmar ena digsad. \p \v 15 Deginbali, Betel-neggweburgi, ibmar-ogumakleged-aila-siid earisad, degi, Nabat-machi-Jeroboam bab-dummad-baidse-goled-negmar-sobsagusad, bela earisbalid. Jeroboam, Israel-dulemar-oichogega a-neg-sobsagusadi, Rey-Josías ogumaksad, burubi-nasikedse imaksad. Deginbali, bab-dummad-bundor-Asera-e-wilub ogumaksabalid. \p \v 16 Rey-Josías gannar-aibirisgu, yarbirgi neg-uanmar-bukwa dakalid. Agine garmar-oniega imaksad. Geb agine, ibmar-ogumakleged-ailagi ogumaksad, adi, a-aila-oichogegar. Melle bar egi ibmar-ogumakar-ukmalaga ogumaksad. Ar igi Bab-Dummad-e-dule Bab-Jehová-sogsadba ibmar-sogsagusa, deyob gusad. \v 17 Geb agine, Rey-Josías sogded: \p —We neg-uan-dummad-siidi, ¿we doagadi? \p Dulemar ega sogdemalad: \p —We-neg-uangine, Bab-Dummad-e-dule digar-maid. Deun we-dule, Judá-neggweburgi danigusgu, be Betel-neggweburgi-aila-siid-osulonaidnik sunmaksagusad. \p \v 18 Geb rey sogded: \p —Degirdi, melle ese achamalo. Dule-wargwensaar e-garse achaosulid. \p Degisoggu, Bab-Dummad-e-dule-garmar bar onossurmalad, degi, Bab-Dummad-gayaburba-barsoged-Samariaʼgined-e-garmar onossurmarbalid. \p \v 19 Igi Betel-neggweburgi Josías neg-imaksa, deyob Samaria-neggweburgi neg-imaksabalid. Israel-dulemar-e-reymar Samariaʼgi e-bab-dummaganse-goled-neg-sobsananaed bela osulosad. A-negmar-sobsananaedgi Bab-Jehová-oulusmalad. \v 20 Geb a-sorbali, bab-dummaganse-goled-neggi dule-irwa-e-bab-dummadse-goledgi-arbamalad bab-dummadga-ibmar-ogumakleged-ailagi oburgwismalad, e-garmar bela ogumaksamalad. Degi, geb Rey-Josías gannar Jerusalén-neggweburse alid. \s1 Rey-Josías, Oburgwilegoenad-Iba onosad \r (2 Crónicas 35:1-19) \p \v 21 Rey-Josías bela dulemarga weyob igar uksad: \p —Bab-Jehováʼga Oburgwilegoenad-Iba onomalo, igi Bab-Dummad-Israel-dulemarbo-Igar-Mesisad-Gardagi narmakar-mai, deyob imakmalo. \p \v 22 Deun, dummagan Israel-yargi-negsemamaigu, degi, Israel-e-reymar-ibagangi, degine, Judá-e-reymar-ibagangi, gwen weyobi we-iba onodisurmalad. \v 23 Rey-Josías birgambe-gakabaabakgus (18) Judáʼgi yar-semaidgi, Jerusalén-neggweburgi Bab-Jehováʼga we-iba onosad. \s1 Bab-Jehová amba Judá-dulemargi urwemaid \p \v 24 Degine, Rey-Josías weyob ibmar imaksabalid: \q2 Nergan-obelosad, \q2 ina-isgana-imaked-dulemar obelosbalid. \q2 Bela suar-nuchumar-bukwad osulosbalid. \q2 Judá-yargi, degi, Jerusalén-neggweburgi, \q2 bela ibmar-nuedsurmalad bab-dummadyob-dakdimalad osulosbalid. \q3 Adi, Bab-Jehová-Igar-Mesisad-sogmaidba-guega deyob imaksad. \p A-garda-narmakar-maidi, dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-Hilcías Bab-Dummadse-goled-neggi amisgusad. \p \v 25 Rey-Josíasʼyob reymar-Josías-iduar-megismaladi, degi, sorba-megismaladi, wargwensaar gwen Bab-walikaa nanadii gussulid. \q2 Amar gwen Josíasʼyobi Bab-Jehováʼga bela-belad e-gwagegi ibmar-imakdii gussurmalad, \q2 degi, bela-belad na-ulubgi ibmar-imakdii gussurmarbalid. \q2 Degine, bela-belad na-e-ganguedgi ibmar-imakdii gussurmarbalid. \q3 Ar Moisés-Igar-Maid-sogedba ibmar-imakdii gussurmalad. \p \v 26 Rey-Josías ibmar-nuegan-imaksa-inigwele, Bab-Jehová, Manasés bela-belad egi isgudii gusad-ulale, Judá-dulemargi amba sae-itodii gusad. \v 27 A-ulale, Bab-Jehová weyob sogsa gusad: “Igi an Israel-dulemar-obacha gusa, deyopira, an Judá-dulemar obanmogoed. Degine, Jerusalén-neggwebur anse-goled-negga an nug-imaksadi, an obanoed. Degi, anse-goled-neg-annik an sogsanad: ‘Wegi an-nug obariledii guoye.’ ” \s1 Rey-Josías-burgwisad \r (2 Crónicas 35:20-27) \p \v 28 Josías e-ibmar-imaksad, degi, ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \p \v 29 Josías-dulaunni, Egipto-dulemar-e-rey-Faraón-Necaoʼye-nugad, bila-onogedgi Asiria-e-rey-bendakega Éufrates-diwar-igarsik nade gusad. Geb Rey-Josías, Necaoʼgi-bila-onogega abin nade gusad. Agine, Meguido-neggweburgi Necao-abingunonikid. Geb Necao, Josías-ilagwen-oburgwar imaksad. \v 30 Geb degine, Josías-sordamar Meguido-neggwebur-akar Jerusalén-neggweburse moli-urgi Josías-mui searmalad. Geb e-neg-uangi digsamalad. A-sorba, dulemar, Josías-machi-Joacaz nugsanonimalad. Geb gwallu-wawa egi eosmalad, agi reyga e-bab-muchub megisad. \s1 Joacaz, Judá-yar-sesad \r (2 Crónicas 36:1-4) \p \v 31 Joacaz birga-dulagwen-gakapaa-nikadgi (23) yar sealid. Jerusalénʼgi nii-warbaa yar sesad. E-nandi, Hamutalʼye nugad, Jeremías-e-sisgwad. Hamutalʼde, Libnaʼginedid. \v 32 Joacaz Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar igi e-dadgan ibmar-isgana-imaksa, ayobi ibmar imaksamogad. \v 33 Geb Faraón-Necao, Ribla-yalagi Hamat-neggweburgi esgaryagi Rey-Joacaz-metegusad, adi, melle bar Joacaz Jerusalén-neggweburgi Judá-yar-seegar. Geb degi, Faraón-Necao, Egipto-yar-bennukega, \q2 mani nibir-miligugle gaka dulataled-ilatar-aidiku-ukega (7,500) Judá-dulemar-imaksad, \q2 degi, or nibir-dulapaa-gakambe-gakatar-aidiku-ukega (75) imaksabalid. \p \v 34 Geb agine, Faraón-Necao, Josías-machi-Eliaquim e-bab-Josías-muchub reyga omesisad. Geb Eliaquimʼga nug-ogwanonikid, Joacimʼye onug-imaksad. Faraón-Necao Egipto-yarse Joacaz-sesad. Agi Joacaz burgwisad. \p \v 35 Geb Rey-Joacim, Faraón-Necao-mani-egisnaidi ega uksasunnad, mani-sibu, degi, or-mani ega uksad. Joacim nabir mani-bennukegala, bela dulemarse neggweburga-mani-weledaed egichisad. Geb degi, Faraón-Necao-bennukega dulemar mani-sibugi, degi, or-manigi neggweburga-mani-welegedi bennuksa nanaed. \s1 Joacim, Judá-yar-sesad \r (2 Crónicas 36:5-8) \p \v 36 Joacim birga-dulagwen-gakatar-nikadgi (25) yar sealid. Jerusalénʼgi birgambe-gakagwensak (11) yar sesad. E-nandi Zebudaʼye nugad, Pedaías-e-sisgwad. Zebudaʼde, Rumaʼginedid. \v 37 Joacim, amba Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksamogad. Ar igi e-dadgan ibmar-isgana-imaksa, deyobi ibmar imaksamogad. \c 24 \p \v 1 Joacim Judá-yar-semaidgine, Babilonia-dulemar-rey-Nabucodonosor egi bila onononikid. A-bila-onosadgi, Nabucodonosor Joacimʼgi nakwisad. Geb agi, Judá-dulemar Nabucodonosor-sogedba birgapaa ibmar-imakdii gusad. Geb a-sorbali, Rey-Joacim, Nabucodonosor-sogedba bar ibmar-imakbisur gualid. \v 2 Agine, Bab-Jehová, Joacimʼgi, degi, Judá-dulemargi-gwisguegala, wemar-barmiar gusad: \q1 Babilonia-sordamar, Siria-sordamar, \q1 Moab-sordamar, degi, Amón-sordamar egi barmiar gusad. \q2 Igi Bab-Jehová, ega-gayaburba-barsogmaladba ibmar-guoye sogsagusa, deyob gusad. \p \v 3 Bab-Jehová-sogedba Judá-dulemar sabsur-odurdaklesad. \q1 Ar Judá-dulemar Manasés-isgusadba-nanasad-ulale, \q2 Bab-Jehová egi Judá-dulemar-banguega imaksad. \q1 \v 4 Manasés, Jerusalénʼgi dulemar-ibmar-oakalossulid-oburgwisad-ulale, \q2 Bab-Jehová egi Judá-dulemar-banguega imaksad. \q3 Degisoggu, Bab-Jehová Judá-dulemarga, igi-barsaye gwen sogsasulid. \p \v 5 Joacim e-ibmar-imaksad, degi, ibmar-imaksad-baigan, Judá-e-reymar-ibmar-imaksad-gardagi narmakar maid. \v 6 Rey-Joacim burgwisgu, e-machi-Joaquín e-sorba yar sesad. \p \v 7 Babilonia-e-rey bela Egipto-yar-gasasoggu, Egipto-dulemar-e-rey bar Egipto-yargi nossulid. Ar ade, Babilonia-e-rey Egipto-diwar-maid-akale, Éufrates-diwar-maidse, Egipto-e-rey-yarmar-ganikidi, bela gasad. \s1 Joaquín, Judá-yar-sesad \r (2 Crónicas 36:9-10) \p \v 8 Joaquín birgambe-gakabaabak-nikadgi (18) yar sealid. Jerusalénʼgi nii-warbaa yar sesad. E-nan Nehustaʼye nugad, Elnatán-e-sisgwad. Nehustaʼde, Jerusalénʼginedid. \v 9 Joaquín Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar e-bab-ibmar-imaksadba ibmar imaksamogad. \p \v 10 A-ibagangi, Babilonia-e-rey-Nabucodonosor-e-sorda-bila-onomalad, Jerusalén-neggwebur-ebilis ambikunonigusad. \v 11 Degi, Babilonia-Rey-Nabucodonosor, e-sordamar-Jerusalén-neggwebur-ebilis-bukwadgi, Jerusalénʼse nonikid. \v 12 Geb Judá-rey-Joaquín, e-nanmala, degi, ega-arbamaladmala, e-dule-dummaganmala, degine, e-sorda-bila-onomalad-e-dummaganmala, Babilonia-e-reyse galakunonimalad. Geb galesmalad. Deunni, Nabucodonosor birgabaabakgus (8) Babilonia-yargi negsemaid. \p \v 13 Ar igi Bab-Jehová sogsagusa, deyob ibmar gusad. Nabucodonosor, Bab-Jehováʼse-goled-neggi ibmar-nuegan-bukwad bela sesad, degi, reyneggi ibmar-nuegan-bukwadse-bakale, bela sesad. Nabucodonosor, Bab-Jehováʼse-goled-neggi-ibmar-ebulemalad bela goamaksabalid. We-ibmar Rey-Salomón orbi-sobsagusadid. \p \v 14 Deginbali, Nabucodonosor, bela dule Jerusalénʼginmalad-gasa sesa gusad: \q2 Dule-dummagan, \q2 dule-bila-onomalad-bulegan, \q2 dule-ibmar-sobedgi-arbamalad, \q2 degi, dule-esgoro-sobedgi-arbamalad, gasa sesad. \q3 Belagwable miliambe (10,000) dulemar-gasa sesad. Unnila, dule-wileganabi napi obesad. \p \v 15 Degi, Rey-Nabucodonosor, wemar-gasa Babilonia-yarse sesa gusad: \q2 Rey-Joaquín, \q2 e-nan, \q2 rey-e-omegan, \q2 dule-dummagan, \q2 degi, dule-bulegan-gasa sesa gusad. \q1 \v 16 A-ukinbali, bela sorda-bila-onomalad-bulegan, \q2 miligugle-mergu (7,000) sesa gusbalid. \q1 Dule-ibmar-sobedgi-arbamalad, \q1 degi, dule-esgoro-sobedgi-arbamalad, \q2 miligwen-mergu (1,000) sesa gusad. \q3 Degine, Nabucodonosor, bela dulemar-bila-onolegedgi-urwemalad-gasa Babilonia-yarse sesa gusbalid. \p \v 17 Geb a-sorbali, Nabucodonosor, Joaquín-e-gilor Mataníasʼye nugad, Judá-e-reyga nug-imaksad. Geb ega nug ogwasad, Sedequíasʼye onugsasad. \s1 Sedequías, Judá-yar-sesad \r (2 Crónicas 36:11-16; Jeremías 52:1-3) \p \v 18 Sedequías birga-durgwen-gakagwensak-nikadgi (21) yar sealid. Jerusalénʼgi birgambe-gakagwensak (11) yar sesad. E-nandi, Hamutalʼye nugad, Jeremías-e-sisgwad. Hamutalʼde, Libnaʼginedid. \v 19 Sedequías Bab-Jehová-ibmar-abemaisulidi, Bab-Jehová-asabin imaksad. Ar ade, Sedequías, Joacim-ibmar-isgana-imaksadba ibmar imaksamogad. \v 20 Degidbali, Bab-Jehová Jerusalén-dulemargi, degi, Judá-dulemargi uluar gusad. Degisoggu, Bab-Dummad amar-obachasunnad. A-sorbali, Sedequías, Babilonia-e-reygi gwichigusad. \c 25 \s1 Jerusalén-neggwebur-obelolesad \r (Jeremías 39:1-10; 52:3-11) \p \v 1 Sedequías birgabakebakgus (9) Judá-yargi negsemaidgine, Tebet-nii-gwichid-ibambegwadgi, Babilonia-Rey-Nabucodonosor Jerusalénʼgi-gwichiguega, Jerusalén-neggweburse sorda-bila-onomalad-abargi aligusad. Geb bela neggwebur-ebilis ambikusmalad, a-dikarba napa arsanyob sobsamalad, adi, aba ubomalagar. \v 2 Jerusalén-neggwebur birgabo Babilonia-sordamarse ebiriles-sii gusad. Deunni, Sedequías birgambe-gakagwensakgusa (11) reyga maidgined. \p \v 3 Amba a-birga-naidgine, nii-walabakegwad-ibabakebakgi ukud-dummad Jerusalénʼgi nagunonikid. Dulemar ibmar-sate gunonimalad. \v 4 Degisoggu, Jerusalén-dulemar neggwebur-galu-matusulidgi yaa-ollomaksamalad. Ar Babilonia-sorda-bila-onomalad neggwebur-ebilis-bukwa-inigwele, Rey-Sedequías, Jerusalén-sordamar-bila-onomalad a-mutikidgine, galu-darbogwadba rey-nainu-naidsik ainidmalad. Arabá-igarba wakitemalad. \v 5 Degi-inigwele, Babilonia-sordamar, Rey-Sedequías-balegite gusmalad. Geb Jericó-nebagi bargadapmalad. Bela Sedequías-sorda-bila-onomalad, Sedequías-idu duurmakdemalad. \v 6 Geb, Babilonia-sordamar, Rey-Sedequías gasmalad. Geb Ribla-neggweburse, Babilonia-e-reyse sesmalad. Agi ega Rey-Nabucodonosor, sabsur-odurdakleged-igar itosad. \v 7 Geb degi, Sedequías-wagab, e-masmala-e-dukar egwachamalad. Geb sorba, Sedequías-ibe ibya onosmalad. Agine, esgoro-gordikid-dubgi-edinnar Babilonia-neggweburse sesmalad. \s1 Judá-dulemar, Babilonia-yarse selesad \r (2 Crónicas 36:17-21; Jeremías 39:8-10; 52:12-30) \p \v 8 Nabucodonosor Babilonia-yargi birgambe-gakabakebakgus-negsemaidgine (19), Ab-nii-gwichid-ibatargi, reygi-nakulemalad-e-dummad Nabuzaradánʼye-nugad Jerusalén-neggweburse nonigusad. Nabuzaradánʼde, Rey-Nabucodonosor-e-sordamar-e-dummadga-gudiid, reyga e-bendaked-dummadid. \q2 \v 9 Nabuzaradán, Bab-Jehováʼse-goled-neg-siid ogumaksad, \q2 degi, reyneg-siid ogumaksabalid. \q2 Aginbali, bela Jerusalénʼgi-negmar-bukwad ogumaksabalid. \q2 Deginbali, Nabuzaradán, sapin-dummaganga-gudidimalad-negmar, bela ogumaksabalid. \p \v 10 Degi, Babilonia-sorda-bila-onomalad Nabuzaradánʼba-gudimarmogadi, akwa-galu-matusulid-Jerusalén-neggwebur-ebirnaidi, bela earismalad. \v 11 Degisoggu, Nabuzaradán, bela Jerusalén-neggweburgi dulemar-besmalad-gasa Babilonia-yarse sesad. Degi, Judá-dulemar-Rey-Nabucodonosorʼba-nagusmarmogadi, bela gasa sesbalid. \v 12 Unnila, sorda-idued-Nabuzaradán, dule-wileganabi napi obesad. Adi, amar uva-nainumargi arbaega, degi, nainumar-nanaidgi ibmar digegar. \p \v 13 Babilonia-sordamala Bab-Dummadse-goled-neggi: \q1 Buarmar-esgoro-gordikidgi-sobaled, \q2 bela bibichismalad. \q1 Bormo-argan-enuked-e-malimar esgoro-gordikidgi-sobarmalad, \q2 bela ogoamaksamarbalid. \q1 Degine, bormo-dii-sied-dummad esgoro-gordikidgi-sobaled, \q2 bela ogoamaksamarbalid. \q3 Geb bela Babilonia-yarse esgoro-gordikid sesmalad. \p \v 14 Deginbali, Nabuzaradán \q2 bela bormomar, \q2 bormo-buru-wemalad, \q2 gwillo-dub-siked-dislamar, \q2 degine, buru-wemalad, sesad. \q3 Bela-Bab-Jehováʼse-goled-neggi ibmar-ebulemalad esgoro-gordikidgi-sobarmalad, Babilonia-yarse sesad. \p \v 15 A-ukinbali, sorda-bila-onomalad-e-dummad-Nabuzaradán, \q2 sianarmar sesbalid, \q2 degi, nog-dummagan-abe-bomimalad sesbalid. \q3 A-ibmarmala bela orbi nanaed, degi, manibi nanabalid. \p \v 16 We-buarmar-warbogwad-selesadi, Salomón Bab-Jehováʼse-goled-negga esgoro-gordikidgi sobsagusadi, bela-bela-aidikusoggu, e-aidikued wisguledsulid. Degi, bormo-dii-sied-dummad, degi, a-e-malimar-sobsagusadi, bela-bela-aidikusoggu, e-aidikued wisguledsurbalid. \v 17 Buarmar, dalibake-gaka-binasgarse sugu-sugu nanaed. Geb buar-e-nonomar, bisgipaa dungu nanaed. Buar-nono-e-dikargi guseb-dummadyob-sobar-nanaid, degi, a-sobaled-birgi sakiyob nanaibalid. Bela esgoro-gordikidbi sobaled. Buarmar-warbogwadgi ibmar-sobar-nanaidi, bela emarbi dakleged. \p \v 18 Degine, sorda-bila-onoged-e-dummad-Nabuzaradán wemar-gasa sesad: \q2 Dule-irwa-Bab-Jehováʼse-goled-e-dummad-Seraías. \q2 Seraías-e-sorbalid-Sofonías. \q2 Dule-Bab-Jehováʼse-goled-neg-yawagak-dakmalad, warbaa sesad. \p \v 19 Jerusalén-neggweburgi-besmalad-gasa sesbalid: \q2 Sorda-bila-onomalad-daked. \q2 Dule-walatar reyga-ibmar-imakdimalad. \q2 Sorda-bila-onomaladga-garda-narmaked-e-idued \q3 A-dulede, dulemar-nug-semaidid. \q2 A-ukinbali, dulemar-amba-neggweburgi-gudimalad, dulapaa (60) gasmarbalid. \p \v 20 Sorda-bila-onomalad-e-dummad-Nabuzaradán dulemar-gasgu, Ribla-neggweburse Babilonia-e-rey-maidse dulemar-sesad. \v 21 Geb Rey-Nabucodonosor, Hamat-yargi Ribla-neggweburgi dulemar-oburgwisad. \p Deyobi, Judá-dulemar galesa e-neggweburgi selear gusad. \s1 Judá-dule-besmalad, Egipto-yarse wakitemalad \p \v 22 Babilonia-Rey-Nabucodonosor, dummadga Gedalías-nug-imaksad, adi, a-dule, Judá-dulemar-napi-besmalad dakegar. Gedalíasʼde Ahicam-e-machid, Safán-wagwad. \v 23 Judá-sorda-bila-onomalad-e-dummagan, degi, e-sordamar, Babilonia-e-rey Judá-dulemar-besmalad-dakega Gedalías-nug-imaksaye wisguarmargu, Mizpa-neggweburse Gedalías-dakega nadegusmalad. \p Sordamar-nadmaladi, wemalad: \q2 Netanías-machi-Ismael, \q2 Carea-machi-Johanán, \q2 Tanhumet-machi-Seraías, \q3 Tanhumetʼde Netofaʼginedid, \q2 degi, dule-Maacaʼgined-machi-Jaazanías. \p \v 24 Geb Gedalías a-dulemarga, degi, e-sordamarga weyob ise-sogar sogded: “Melle be Babilonia-sordamar dobgumar. Be we-yargine gudii be imakmala. Babilonia-e-reyga sogedba be ibmar-imakmala. Ar deyobile, nueganbi-gudii be gudmaloed.” \p \v 25 Gedalías nii-walaguglegus (7) dummadga-maidgi, Ismael, Gedalíasʼse nonigusad. Eba dulemar-warambe (10) nonigusmarmogad. Ismaelʼde, Netanías-machid, degi, Elisama-e-wagwad. Ismael, Judá-e-reymar-wagansikidid. Geb agine, Ismael e-sordamarmala Mizpaʼse nonimargu, Gedalías-oburgwismalad. Deginbali, Judá-dulemar, degi, Babilonia-dulemar Gedalíasʼba-nanaimalad oburgwismarbalid. \v 26 Geb degidgine, bela dulemar Babilonia-sorda-dobguar, Egipto-yarse wakite-duurmakde gusmalad. Bela sergan, degi, burwiganase-bakale, degi, sorda-bila-onomalad-e-dummaganse-bakale, wakitemalad. \s1 Joaquín, esgaryagi-siid onolesad \r (Jeremías 52:31-34) \p \v 27 Babilonia-e-rey-Evil-Merodac birgagwengus megidagedgi, Judá-e-rey-Joaquín-esgaryagi-siid onosad. Deun, Joaquín, birga-durgwen-gakambe-gakaguglegus (37) Babilonia-neggweburse gales selenonigusad. Geb Joaquín, Adar-nii-yoidgi, a-iba-durgwen-gakagugledgi, esgaryagi-sii nosad. \v 28 Geb Evil-Merodac nueganbi Joaquín-akwisad. Geb agine, Evil-Merodac, e-sorda-reymar-imbagi, dummadga Babilonia-neggweburgi Joaquín-sisad. \v 29 Deginbali, Joaquín, esgaryagi-siged-mor bar-yossulid, degi, rey-imbagi mas-gundii gusad. \v 30 De-ukinbali, Evil-Merodac, Joaquínʼga bane-bane ibmar-abelemalad-bakega mani-ukdii gusad.