\id 1TI - Kuna, San Blas - Bible -Panama 2014 (DBL -2014) \h 1 Timoteo \toc1 Timoteoʼse-Narmaklesad-Garda-Gebed \toc2 1 Timoteo \toc3 1Tm \mt1 TIMOTEOʼSE-NARMAKLESAD-GARDA-GEBED \mt2 1 TIMOTEO \imt2 GEBE-SOGLENAID \imt1 Garda-nug \ip Pablo, Timoteoʼse we-garda narmaksad, Timoteoʼga binsaed ukegar. Timoteo-e-neggwebur Listraʼye-nugad. E-nande, Judío-dolad. E-babdi, Griego-duled. Pablo na e-machiyobi Timoteo-daksad, birgaba eba bipirmakdii gusad. Timoteo, Pablo-sogedba bela ibmar imaksad, Bab-Igargi gwenadgan-odurdakdii gusad. Binsamardo, we-garda birga 61ʼgi narmakles-insaye. \is1 Timoteoʼse-Narmaklesad-Garda-Gebedgi weyob sunmaklenaid \ip Pablo, Éfeso-neggweburgi Timoteo-obesgusad, adi, Jesúsʼba-nanaimalad gatik odurdakegar. Pablo ega sogsiid, igi-Jesúsʼba-nanaimalad nanamalargebe. Pablo, Timoteoʼga sogsabalid, dulemar-noar-odurdakdimalad be igar-gaoye. Ega sogsabalid, Jesúsʼba-nanaimalad-e-dummagan igi sulege. Sognaibardo, gwenadgan-idumalad gwenadgan-odurdakega, igi-nanaergebe. Timoteoʼga sogsabali, igi ome-ei-sui-burgwismaladga igar mai. Degine, Timoteoʼga sogsabalid: “Timoteoʼye, na be dukin nuekwaa dakmogoye, nue na be Bab-Dummad-Igargi nanamogoye.” \ip We-gardagine, weyob ilemakar sunmaklenaid: \io1 1. Gebe-sikwas-soglenaid (1:1-2). \io1 2. Noar-odurdakdimaladgi nue-salakarmarye (1:3-11). \io1 3. Bab-Dummad Pablo-wiledaksad (1:12-20). \io1 4. Pablo Babse-goled-igargi sunmaksad (2:1-15). \io1 5. Jesúsʼba-nanaimalad-e-idumaladga-gued-e-igar (3:1-7). \io1 6. Jesúsʼba-nanaimalad-bendakmalad weyob daergebed (3:8-13). \io1 7. Bab-Jesús-Igar-napiragwad-maid (3:14-16). \io1 8. Dulemar Bab-Jesús-Igargi bangudmaloed (4:1-5). \io1 9. Jesucristoʼga-nued-arbaed-duled (4:6-16). \io1 10. Jesúsʼba-nanaimalad igi-dule-baigangi daoe (5:1–6:2). \io1 11. Dogdar maniginbi-binsaele, boniga guddaed (6:3-10). \io1 12. Bab-Jesús-Igar bensulidgi alamakleged (6:11-19). \io1 13. Napi-soglenaid: Pablo we-gardagi Timoteoʼga napi igar uksad (6:20-21). \ip Be itogua. \c 1 \ms1 1. GEBE-SIKWAS-SOGLENAID \mr (1:1-2) \p \v 1 Ani Pablo, Jesucristo-e-sapin-bur-dummadga-gumogaga nugsalesmogadid. Bab-Dummad-anmar-Abonoged, a an-barmialid, degi, anmar-Dummad-Jesucristo anmar-bensulidgi-edarbediid, a-nuggi an barmilealidbalid. \v 2 Timoteo, we-garda na bese narmaked, be Bab-Jesúsʼba-naid-ular, an-machi-sunnadyob gunonikid. \p Bab-Dummad-anmar-Baba, degi, anmar-Dummad-Jesucristo, begi nued binsamarsun, degine, wile be-dakbarsun, deginbali, ulubgi bogidik be-itogega imakbarsun. \ms1 2. NOAR-ODURDAKDIMALADGI NUE-SALAKARMARYE \mr (1:3-11) \p \v 3 Macedonia-yarse an naed-iduar igi bega an sogsa, Éfeso-neggweburgi be beoye, deyob gannar an bega sogbar, adi, dulemar-noar-odurdakdimaladga be sogegar, mer be Bab-Igar noar odurdakmarye. \v 4 Sergan-igar-nui-sunmaklemalad, degi, dadgan-e-anagan-dikasur-danimaladgi, mer egi be sunmakdii gumalo. We-igargan binsa unnila na abin-abin-imakmalad-igalad, Bab-igarsikdi gwen anmar-ogannogosulid. Bab-Dummad-Igar-Maiddi unnila bensulidgi abingaleged. Deyob be dulemar-odurdakoed. \p \v 5 We an bega igar-ukedi, adi, na be muchub-muchub nue-napiragwadgi gwage-swilidikidgi sabgumalagalad, degine, ulubgi akar-itosulidgi sabgumalagalad, deginbali, napiragwadgi Jesúsʼgi-bensulidbali na be sabgumarbaligalad. \v 6 Gwenna-gwenna dulemar weyob-sabgued-igargi bangudmalad. Agala, binsa yogasaar sunmakdemalad. \v 7 A-dulemardi, Moisés-Igar-Maid-odurdaked-nue-wisye sogdimalad. Ar degite, emarbela we-Igar-Maid amba aku itomalad, degine, wissurmarbalid, ibigi sunmakdimarbali. \p \v 8 Ar anmar nue-wismalad, Moisés-Igar-Mesisad, igar-nikaa anmar nue-ebudiile, igar-nuedid. \v 9 Anmar nue wisid, Bab-Dummad anmarga Moisés-Igar-Uksadi, dule-nuegangarsulid. \p Unnila wemarga uklesad: \q2 Dule-isganamarga, \q2 dule-uaya-nikaadasurmaladga, \q2 dule-Bab-Dummadgi-binsasurmaladga, \q2 dule-isgudimaladga, \q2 dule-Bab-Dummad-Igargangi-dododimaladga, \q2 degi, Bab-Dummad-nuggi-dododimaladga, \q2 dule-na-e-bab-oburgwemaladga, \q2 na-e-nan-oburgwemaladga, \q2 dule-aimar-gindakmaladga, \q2 \v 10 abirgunagwarsuli-negsichigi-yolemaladga, \q2 omegiidmaladga, \q2 machergangiidmaladga, \q2 dule-emar-atursamaladga, \q2 dule-gakansamaladga, \q2 gakansaar-ise-sogar ibmar-samaladga, \q3 degi, bela dulemar-Bab-Igargi-gwisgudimaladgar. \p A-ular, Bab-Dummad amarga Moisés-Igar mesisad. Degisoggu, Moisés-Igar-Megisadi, bela dulemar Bab-Igargi-yoledimaladga megisad. \v 11 Bab-Dummad-nuedid E-Gayaburba-Nued-Birigined, an egi sunmakega anga uksad. Ar we-Gayaburbadi igar-nueganginbi dulemar-odurdaked. \ms1 3. BAB-DUMMAD PABLO-WILEDAKSAD \mr (1:12-20) \p \v 12 Emi Cristo-Jesús-anmar-Dummad-an-ogannogedga, dog-nuedye an soged. Ar angi-bengussulidba, ega arbaega an-nug-imaksad. \v 13 Epennedi, galagwensuli Jesucristoʼgi-dodoar an sunmakdii gusad, e-sapingan-baregindii an nanasad, degine, egi urwedii an nanasbalid. Degi-inigwele, Bab-Dummad wile an-daksad, ar ade, aku an ibmar-itogedba, amba an Bab-Jesús-bengudigusadba, an deyob gudii gusad. \v 14 Ar a-ular, anmar-Bab-Dummad ibiyobi bela-bela nued angi binsasa. Abali, Jesúsʼgi-bensuli-gued, degi, e-sabgued anga uknonikid. Ar Cristo-Jesúsʼgi anmar akanaid-ular, wemar bela anmarga uksad. \p \v 15 We gayaburba-napiragwadid, bela dulemar bensulidgi abingaewilubbid: “Cristo-Jesús bela dulemar-isgudimalad-abonogega we-napnegse noniye.” Ar andi bur bule amarba dule-isgusad-duled. \v 16 Ar an bur bule isgus-inigwele, Bab-Dummad nue-wile an-daknonikid, an-abonononikid. Adi, angin-inse Cristo-Jesús bela na e-sabgued-geg-bergued angi oyogegar. Degisoggu, e-wilubga an gunonisunnad, adi, dulemar-an-sorba-Jesucristoʼgi-benguosurguoed burba-geg-bergued-nikumaloedga, oyogegar. \p \v 17 Degisoggu, aga anmar-Rey-Dummad-degisadegu-maid, geg burgwed, a-e-nug odummolesun. We-Rey-Dummad sanar dakledisulidid, unnila abi bela-ibmar-wisimaidid, a e-nug odummolesun. Ar deyobdo. \p \v 18 Degisoggu, Timoteo, be an-machiyobsoggu, we-igar na bega uksunnad. Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad iduakwaa bato begi sogsamaladyob an bega sogmosunnad, adi, be nue-napiragwadgi-alamaknai guegar. Be nue salakar. \v 19 Gatik Jesucristoʼgi be bensuli guo, degine, ulubgi gwen-akar-itosuli be gudii guo. Gwenna-gwennadi weyob gwen imaksasurmarsoggu, galakudmarsunnad, Bab-Jesúsʼgi bangudmarsunnad. \v 20 Deyob Himeneo, degi, Alejandro gusmalad. Degisoggu, amar mer bar Bab-Dummadgi isdar sunmakmalaga, an nia-saila-Satanásʼga urmaksasunnad. \c 2 \ms1 4. PABLO BABSE-GOLED-IGARGI SUNMAKSAD \mr (2:1-15) \p \v 1 Degisoggu, a-ular an be-ogannomar, an bemarga sogmarsun: \q2 Bela dulemarga be Bab-Dummadse ibmar-egismar, \q2 Bab-Dummadse gormar, \q2 Bab-Dummadse wilemar, \q2 degi, bela dog-nuedye be Bab-Dummadga sogmar. \q2 \v 2 Reymarga Bab-Dummadse be gormar, \q2 degi, bela dulemar-negdakmamaidga be gormar, \q3 adi, anmar bogidikidgi, dule-anmargi-gwisgusulidgi, Bab-Dummadgi-binsabukwa, \q3 degi, nue-nanabukwa anmar guegar. \p \v 3 Ar wede, deyob-Babse-goled, igar-nuedid, degi, Bab-Dummad-anmar-Abonoged yeer we-igar itomogad. \v 4 Ar ade, Bab-Dummad binsamaid, bela-dulemar bitigi abonolesana gadinye, degine, bela igar-napiragwad wisgumalana yeerbanye. \v 5 Ar Bab-Dummad unnila wargwenna gued. Degine, dulemar-anar Bab-Dummad-irwa-gwisguedi unnila wargwenna gubalid. A-dulede, dule-sunnadid, Cristo-Jesúsʼye-nugad. \v 6 A-Jesucristoʼde bela dulemar-abonogega, burgwega na san-uksa gusad. We-ibmar, Bab-Dummadi, e-wilubgan-mosgu, deyob-guega imaksad, adi, oyogega, Bab-Dummad bela dulemar-abonomaiye. \p \v 7 A-ular, a-igargi-sunmakega an barmialealid, degi, Jesucristo-e-sapin-bur-dummadga-gumogaga an nug-imaklesad. Napira an bemarga soged, an gakansasulid. Jesúsʼgi-bensulidgi, degi, napiragwadgi Judíoʼsurmalad-odurdakega an nug-imaklesad. \p \v 8 Degisoggu, a-ular, an abedo, machergan bela-yar-baid-baidgi-bukwamaladi, urwedginsuli, degi, na abin-abin imakedginsurbali, unnila gwage-swilidikidgi, Babse goled. \p \v 9 Aginbali, an abebardo, omeganmo, nue-wilubbali, dogdar wilub-obichasuli, nuedgi, mor yomarmogad. \p Omegan, mer dogdar wilub-obicha sailagia nudakmalo, degi, olomar, winimar, molamar-gargemalad dogdar-obichaa mer yomarbalo. \p \v 10 Ar unnila ibmar-nuegan-imakedbarbi omegan san ogannomalad. Mor-yeerdakle-yoedgi na san ogannosurmalad. Ar igi omegan-nue-Jesúsʼba-nanaimalad damala, deyob bemar daewilubmarmogad. \p \v 11 Ome nue-bogidikidgi, ibmar-itosiidgi, degi, urbaligwa-daedgi, ibmar-durdakewilubbid. \p \v 12 Ar ome machered-odurdaked an abesurbalid, degine, mer machered-birgi obichaa dabalo. Unnila bogidik nue-itosii guoed. \p \v 13 Ar ade, Bab-Dummad Adán-inse ogwichisad, geb a-sorba, Eva-ogwisnonikid. \v 14 Deginbali, Adán gwen nia-sailase binsaed-galessulid, Eva nia-sailase yardaklesgusad. Degisoggu, Eva isgunonisunnad. A-ulale, omegan machergan-birgi daewilubsulid. \p \v 15 Degi-inigwele, ome dula-urbedgi, bendaklegoed. Bab-Jesúsʼgi-bensulile, sabguele, gwage-swilidikile, degi, dogdar-obichadasulile, bendaklegoed. \c 3 \ms1 5. JESÚSʼBA-NANAIMALAD-E-IDUMALADGA-GUED-E-IGAR \mr (3:1-7) \p \v 1 We igar-napiragwaddo: Dule Jesúsʼba-nanaimalad-e-dummadga gubiele, arbaed-nuedbina soged. \p \v 2 A-ulale, dule Jesúsʼba-nanaimalad-e-idumalad-e-dummadga gubiele, dule-weyobid abeleged: \q2 Dule-egi-ichakwa-sunmaked-sated, \q2 dule-unnila-ome-wargwenna-nikad, \q2 dule na-dukin-sunna-san-bargaed, \q2 dule-binsaed-nikadaed, \q2 dule-mag-emar-dakeedaed, \q2 dule-nabir-emar-akwed, \q2 dule-yeer-dulemar-odurdaked, \q2 \v 3 dule-geg-mumgued, \q2 dule-geg-abin-abin-daed-amied, \q2 dule-geg-ibmar-isganagi-mani-onoged, \q2 dule-gwenadgan-sabguerbad, \q2 dule-binnalee-na-san-bargaar-ibmar-saed, \q2 dule-maniginbi-dogdar-binsasulid. \q2 \v 4 Dule na-neguya-nued-sediid, \q2 dule na-mimmigan-uaya-nikadaed-sediid, \q2 degi, e-mimmigan egi-binsaed-nikaa damarmogad. \p \v 5 Ar dule na e-neguyagi neg wissur-seele, degite, ¿igi nabir Jesúsʼba-nanaimalad-sebalosunna? Geg nabir sebardo. \p \v 6 Deginbali, dule Jesúsʼba-nanaimalad-e-dummadga gubiele, dule-geb-emisgwa-Bab-Jesúsʼba-nagusad, geg gued. Abakalegi, na san dummarba-saedba, nia-saila-isgusadgii isguarmogale. \p \v 7 Deginbali, dule Jesúsʼba-nanaimalad-e-dummadga gubiele, dulemar-Bab-Jesúsʼba-nanaisurmalad-abargi e-daed nued oyodibalirgebed. Adi, mer amar egi ichakwa sunmakmalagar. Ar abakalegi, nia-sailase binsaed galealile. \ms1 6. JESÚSʼBA-NANAIMALAD-BENDAKMALAD WEYOB DAERGEBED \mr (3:8-13) \p \v 8 Jesúsʼba-nanaimalad-bendakmalad amba weyob damarmogargebed: \q2 Dule-nued-nanaed, \q2 dule-unnila-inniki-ibmar-soged, \q2 dule-geg-mumgued, \q2 dule-ibmar-isganagi-geg-mani-onoged, \q2 \v 9 dule binsaed-swilidikidgi Bab-Jesúsʼgi-bensulid-igar-epenne-dukuar-maigusad sediid. \p \v 10 Ar we-dule, nue wilubdaklegwelergebed. E-daedgi, dule gwen egi akar-sunmaksulile, geb Jesúsʼba-nanaimalad-bendakedga nugsalegodo. \p \v 11 Jesúsʼba-nanaimalad-bendaked-omegan amba weyob damogargebed: \q2 Dule-nued-nanaed, \q2 wissur-gakangi-sunmaked, \q2 nue-binsaed-nikadaed, \q2 degi, bela ibmar-saedgi dulemar-geg-yardaked. \p \v 12 Jesúsʼba-nanaimalad-bendakmalad weyob abeleged: \q2 Unnila ome-wargwen-nikad, \q2 nue-neguya-wisi-seed-dule, \q2 degi, e-mimmigana, nue-akwedibalid-dulebar. \p \v 13 Ar ade, Jesúsʼba-nanaimalad-bendakmalad nued arbaele, nue nug-nikaa gwenadgan-abargi gunonidaed. Degine, Cristo-Jesúsʼgi-bensulidgi bur-nue-dobsuli sunmakdamalad. \ms1 7. BAB-JESÚS-IGAR NAPIRAGWAD-MAID \mr (3:14-16) \p \v 14 Emisgwasaar, an be-daknaega bese nadapo an insado. Degi-inigwele, an bese garda narmakdo, \v 15 adi, be wisguega an wis-yoggud be an-dakele, igi be Bab-Dummad-neg-yaginmalad-abargi be nanaergebe. Bab-Dummad-negyaginmalad-soglegedi, Bab-Dummad-Dula-Maid-e-sordamarye. Amala, igar-napiragwad-ganimaladid, igi buar neg-ganiki, ayobmodo. Degi, amar a-igar-irwa gwisgumarbalidid. \p \v 16 Emide, Bab-Jesús-igar geg benguleged. Ar we-igar igar-dakledisulid-igalad, igala-dummadid, ar ade: \q1 Bab-Dummad anmarse oyolesad, \q2 anmar-dule-sunnadyob napnegse aidenonikid. \q1 Bab-Dummad-Burba-Isligwaled dule-ibmar-oakalossulidye-nik sogsad. \q2 Baliwiturmar, Bab-Jesús-nue-daksamarmogad, \q1 Judíoʼsurmaladga Jesús-igar-nuedgi ega sunmaklesad. \q2 Dulemar-napneggi-bukmalad Jesúsʼgi bengussurmalad. \q1 Degi, Bab-Dummad na e-nibnegse Jesús-onakwisad, \q2 agi e-nug odummossunnad. \c 4 \ms1 8. DULEMAR BAB-JESÚS-IGARGI BANGUDMALOED \mr (4:1-5) \p \v 1 Bab-Dummad-Burba anmarga nue ise-sogar imaknaid. Anmarga soged, ibagan bergudanikile, bukidar Bab-Igargi bangudmaloye. \p Ar amarde, burba-isgana-dule-yardakmaladba akadmaloed, degi, niamar-igar-odurdakmaladba nadmaloed. \p \v 2 We-dulemarde, dulemar-wagar-darbo-damalad-itodmaloed, degi, dulemar-gakansaerbamalad itodmarbaloed. \p Ar we-odurdakmaladde e-ulubgi igar-isgana-imaknair, esgoro-uedgi wilubgan-nasiklegeyob, gwen bai itogosurmalad. \p \v 3 A-dulemarde noar odurdakmalad. \p Sogdamaloed: “Machergan mer ome-nikumaloye. Omeganmo, mer machergan-nikumarmogoye.” \p Degine, sogdamarbaloed: “Mas gwen-gwen ise gulleye.” \p Ar ade, Bab-Dummad mas obinnissursi, adi, Bab-Jesúsʼgi-bensurmalad, igar-napiragwad-wismalad mas gunmalagar. \v 4 Ar Bab-Dummad-bela-ibmar-obinnisadi, ibmar-nueganbiid. Degisoggu, ar Bab-Dummadga-dogdar-nuedye-soglegedgi, ibmar-abingaleger, gwen oballege-wilubsulid. Bela abingalege-wilubbiid. \v 5 Ar Bab-Dummad-Gayaburbagi, degi, Bab-Dummadse-goledgi we-ibmar bela swilidik gued. \ms1 9. JESUCRISTOʼGA-NUED-ARBAED-DULE \mr (4:6-16) \p \v 6 Ar be we-igargi gwenadgan-odurdakele, be Jesucristoʼga-arbaed-nuedga guoed. \p Bab-Dummad-e-gayaburba-nued-bensulidgi na be nasgumai-gumogoed, degine, igar-nuegan-maidba-daedba be nasgumai gudbaloed. Ar be we-igar-nuegan-durdaksadba be nanadimogad. \p \v 7 Mer we-napneggi-binsa-nabir-nue-sunmaklemalad be itogo, degi, mer be binsa-igar-onolegedgi-sunmakmaladgi binsabalo. \p Bab-Dummad-sabedbali e-igargi-dobekwaa-nanaedgi be alamaknai gusun. \p \v 8 Ar abaganmar-ogannolegedi igar-nuedindo, degi-inigwele, ulubgi-burba-ogannoleged bur-igar-nuedid. We-burba-ogannoleged, emisgwa-gudiguedgarbisulid, yoedse Bab-neggi-gudii guedgarbalid. \p \v 9 We-igar napiragwadid, bela dulemar benguewilubsurmalad, bela abingaewilubmalad. \p \v 10 Ar a-ular, anmar dulemar-anmargi-urwed-abargi, Bab-Igargi alamaknaimarsunnad. \p Ar anmarde, Bab-Dummad-Dula-Maidginbi bensuli edarbedimalad. \p Ar Bab-Dummad bela dulemar-abonoged maid. Bur bule, dulemar-egi-bensurmalad-bendakmaid. \p \v 11 We-ibmar an bega sogsadyob, be Bab-Jesúsʼgi-bensurmaladga sogmogoed, deyob be odurdakbaloed. \v 12 Be sapingwagwad-ular, mer dulemar ibgwensur-be-dakega be imako. Aka bur gwenadgan-Jesúsʼba-nanaimaladga na be-daed-nued be oyogoed, \q2 be-sunmakedgi, \q2 be-daedgi, \q2 be-sabguedgi, \q2 be Bab-Jesúsʼgi-bensulidgi, \q2 degi, be-san-burba-swilidik-nanaedgi. \p \v 13 Timoteo, an-bese-nadapoedse, gwenadganga gatik be Bab-Dummad-Garda absogo, gatik be gwenadgan-ogannogo, degi, gatik be gwenadgan-odurdakbalo. \v 14 Bab-Dummad bega-gurgin-nued-uksadi be nue ebugo, ar wede bega uklesad. Deun, Jesúsʼba-nanaimalad-e-idumalad-danar-bukwa Bab-Dummad-sogedba na e-arganmar be-nonogi mesismargu, bega uklesad. \p \v 15 We igargan an-bega-sogsadginbi be gatik alamaknai sao. Aginbi be nanao, adi, baigan Bab-Jesús-Igargi be-nasgumaid mag be-dakmalagar. \p \v 16 Timoteo, nue-salakar, be-daed nued-oyodii be guo. Deginbali, be-ibmar-odurdaked nuekwaa be odurdakdii gubalo. Ar deyob be imakele, na be san-bendakoed. Deginbali, dulemar-be-itodimalad be bendakbaloed. \c 5 \ms1 10. JESÚSʼBA-NANAIMALAD IGI-DULE-BAIGANGI DAOE \mr (5:1–6:2) \p \v 1 Mer serganga be sabsur-urwedgi ibmar sogo. Ega be ibmar-sogbiele, be-babyob-be-dakedgi be nuedgi unao. \p Degine, sapingana be-gargwenadyobi be dako. \p \v 2 Omegan-sergan be-nanyobi be dakbalo. \p Yagana be-bunsunnadyob be dakbalo. Mer egi be akarbinsao. \p \v 3 Ammormar-ei-sui-burgwismalad-nue-bendakleged-abediid walagwen-gudimalad, be gatik bendako. \p \v 4 Ar ome-gwensak-ei-sui-burgwisad mimmigan-nikadibe, wagan-nikadibe, wemar-inse a-ome-akwemalargebed. Ar igi bipigwaunni e-babgan na e-akwismarmoga, deyobi, e-dadgan, degi, e-babgan-akwemarmogargebed. \p Ar deyob imakele, we igar-nuedid, degine, Bab-Dummad we-igar yeer daked. \p \v 5 Ar ome-ei-sui-burgwisad walagwen bessoggu, unnila Bab-Dummadginbi ibmar abdakdisunnad, degi, Bab-Dummadse mutikidba-goledi, ibginedba-goledi, gwen bogiledisulid. \p \v 6 Ar ome-ei-sui-burgwisad galagwensuli-gudiiddi, amba dula-gudi-inigwer, bato burgwisayob gudido. \p \v 7 Weyob we-igarmar gwenadganga be ukoed, adi, gwenadgan we-igarmar nue-wisi gudiguega, mer akar egi sunmaknai gumalagar. \p \v 8 Ar Jesúsʼba-naid-gwensak wissur na e-gwenadgan-akwele, bur bule e-neguyaginmalad-wissur-akwele, a-dule bato Bab-Jesús-Igar-Maidgi annasdo. Deginbali, a-dule, dule-Bab-Jesúsʼba-naisulidba aka bur-ege gudido. \p \v 9 Degisoggu, mer be yogasaar omegan-sui-ei-burgwismalad-nugmar be nasiko. \p Unnila, we-omegan-nug naguoed: \q2 Ome-birga-dulapaa-gwena-nikamalad. (60+) \q2 We-ome sui-baid-ogwassulid. \q2 \v 10 We-ome we-ibmar-nueganbi-imakdiidba egi-nued-sunmaklediid: \q2 E-mimmigan-na-nued-akwisad. \q2 E-neggi nuedgi dulemar-abindaksad. \q2 Jesucristoʼgi-akananaimalad-gadi-bendaked. \q2 Dule-wiledimalad-bendaksad. \q2 Degi, belagwapa akar-akar ibmar-nuegan-imaksad. \q3 Degiid-omeganbi, be e-nug nasikoed. \p \v 11 Omegan-ei-sui-burgwismalad-nuchukwagana-e-nugmardi, mer be nasiko. Ar sui-nikubigualid-ular, Cristo-Igargi-arbaedgi aibatoed. \v 12 Ar gebegi Bab-Jesúsʼga-na-ibmar-sogsad-imaksasursoggu, dukin ega boniga gunonisunnoed. \p \v 13 A-ukinbali, a-omegande wierba gudagoed, neg-baid-baidse doge-doge-gudii gudagoed. Abisurbar, gakan-berbegedga gudagoed, gotebin-gotebin-gudii gudagoed, ibmar-sogedsulidgi sunmakdii gudagoed. \p \v 14 Degisoggu, omegan-ei-sui-burgwismalad amba nuchukwagwale, bur sui-nikued an abeged, nusgana-nikued, an abebalid. Degine, e-neguya-nued-akwedigued an abeged. Adi, dulemar-Cristo-isdarmalad mer egi ichakwa sunmakmalagar. \p \v 15 Ar ade, bato omegan-ei-sui-burgwismalad gwen-gwen galakudmalad, bato nia-saila-Satanásʼba ebipiledmalad. \p \v 16 Degisoggu, dule-Bab-Jesúsʼba-naid machereddibe, omedibe, e-neguyagi ome-ei-sui-burgwisad gudidibe, we-dule a-ome-bendakergebed. Adi, Jesúsʼba-nanaimalad bur bule ome-ei-sui-burgwisad-bur-wilediid bendakmalagar. \s1 Jesúsʼba-nanaimalad, nued e-idued-akwewilubmalad \p \v 17 Jesúsʼba-nanaimalad-e-idumalad nued-arbaele, ilabo-wilub nued bennuklegewilubmalad. Ar we-dummagan Bab-Igargi-sunmakmalad, degi, Bab-Igar-odurdakmalad, wemar bur bule nued bennuklegewilubbid. \v 18 Ar Bab-Dummad-Gardagi bato sognaid: \q1 “Moli-bebe-nikad ibmar-gwag-egwirmaknair, melle e-gaya edinno, \q2 adi, sunna ibmar-gwag maoed.” \qr Deuteronomio 25:4 \p Deginbali: \q1 “Dule-arbaedga, bennukleged-igar ega nue maid.” \qr Mateo 10:10; Lucas 10:7 \p \v 19 Jesúsʼba-nanaimalad-e-idumalad-gwensak isgudiiye soglealile, mer be itogo. E-barsogmalad warbo nikadibe, warbaa nikadibe, geb ega be igar itogo.\fig Moli-bebe-nikad ibmar gwag-egwirmaknair, melle e-gaya edinno, adi, sunna ibmar-gwag maoed. (1 Timoteo 5:17-18) |src="HK00096B.TIF" size="col" ref="1 Timoteo 5:19" \fig* \p \v 20 Ar amba Jesúsʼba-nanamalad-e-idumalad isgued gwen-iesurmalale, bela Jesúsʼba-nanaimalad-abargi bakar ega ibmar be sogoed, adi, baigan dobee itomarmogagar. \p \v 21 Bese an Bab-Dummad-asabin, degi, Bab-Jesucristo-asabin, degi, e-baliwiturmar-na-sulesmalad-asabin, ise egisar imaked: \p An bega we-igargan-uknaidi, sogedba be imako. \p Bela dummagan emarbi be dako, mer wargwenbarbi be nai guo. \p \v 22 Mer be ukurmakar Jesúsʼba-nanaimalad-e-dummadga be dule-nug-imako. Abakalegi igar nue-baramissuli we-dule isgunonikile, begi ataklemogoed. Be gwage-swilidik gudii sao. \p \v 23 Ar be-saban baisursunna-isgusoggu, degi, be baisursunna-uellebarsoggu, mer bar diibi be gobo. Wis be vino gobbalo. \p \v 24 Abala dulemar amba yoo igar-itolegedse-selede bato magar e-isgudiid dakledaed. Abaladi, igar-itolesad-sorba geb wisgulenonidaed, isgudiiye. \v 25 Ibmar-nued-imaklegedi deyobmodo. Imbagwenale, ibmar-nued-imakleged magasar dakledaed. Imbagwenale, ibmar-nued-imakleged akudakledaed. Degi-inigwele, magasar daklenonidaed, wisgulegedsedaed. \c 6 \p \v 1 Dulemar maiganga-imakledimalad, be-ibed mag be-dummadye be dakdii gumalo. Adi, dulemar melle Bab-Dummad-nuggi isdar sunmakmalagar, degi, mer isdar Bab-Igar-odurdaklegedgi sunmakmarbaligar. \v 2 Maigan, bemar-ibed Bab-Jesúsʼba-naiddibe, Bab-Jesúsʼgi be-gwenadsoggu, a-ular, mer be ibgwensur dakmalo. Bur bule ega be nued arbae-wilubmalad, ar ade, wemala, Jesúsʼba-nanaimalad, degine, gwenadgan-sabesailamarbalidid. \p Weyob be gwenadgan-ounao, degi, weyob be odurdakbalo. \ms1 11. DOGDAR MANIGINBI-BINSAELE, BONIGA GUDDAED \mr (6:3-10) \p \v 3 Ar dule, anmar-Dummad-Jesucristo-odurdaksadyob igar odurdaksulile, igar-baidgi yogasaar odurdakalile, degine, Bab-Dummad-Igar-Maidba nue odurdaksulile, \v 4 binsa na san-dummarba imakdiid, ibmar gwen wissulid, unnila binsa emarbo abin-abin-sunmaked amidiid. \p Ar degidaedba nobguleged noed, urwed amileged, aimargi-binsa-sunmakleged amileged, aimargi-gadi-ichakwa-binsaed onoddamarsunnad. \v 5 Deginbali, na abin-abin-sunmaklegedi, dulemar-galagwensuli-binsaed-igalad. Degine, ibmar-napiragwad gwen wissurmalad. Ar unnila binsamalad, Bab-Igarba-nagued dule-mani-ibed-imakye. \p \v 6 Ar napiragwad. Bab-Dummad-Igarba-nanaed, igar-nuedid, ibmar-bukidar egi nikulegedid. Ar deyob ega gued, dule e-ibmar-nikadgi weligwar itodiir. \p \v 7 Ar anmar we-napnegse-aidenonigu, gwen ibmar an senonisurmalad. Anmar burgwidbalir, amba ibmar gwen sedosurbalid. \v 8 Degisoggu, ar anmar masgunned nikadibe, degine, mor-yoed nikabardibe, anmar weligwar itogewilubbid. \p \v 9 Ar dulemar-mani-ibedga-gubimalad, wilubdakleged-igar ega nonikile, galakuddamalad. Ar ibmar-isganabina-surbinsa-itoged-e-maiga guddamalad. \p Ar we-ibmar-isgana-ibmar-baisursunnagwadse, dule-bukidar san-burba isgudiid, degi, san yoggudimarbalid. \p \v 10 Ar maniginbi binsalegedi, boni-dummadid, ar ade, isgumalad bela agi gwalulesiid. \p Ar bukidar unnila mani-nikuedginbi binsadisoggu, Bab-Jesús-Igargi banguddamarsunnad, degine, na dukin nunmaked amiddamarsunnad. \ms1 12. BAB-JESÚS-IGAR BENSULIDGI ALAMAKLEGED \mr (6:11-19) \p \v 11 Degisoggu, bedina, Bab-Dummadba naisoggu, we-igar-isganamargi be bangue, igar-innikigwadba bur be nanae, Bab-Dummad-Igarba bur be dae, Jesucristoʼgi-bensulidba bur be nanae, sabguedba bur be dae, gwae-gwae itosulidba bur be dae, binnalegwadgi ibmar imakedba bur be dae. \p \v 12 Bab-Jesús-Igargi be alamaknai-imake, burba-geg-berguedgi be alakwaa nagu. Ar a-ular, Bab-Dummad bese gochad, deginbali, dulemar-bukidar-asabin be nue sogsagusad, Bab-Jesúsʼgi an nue bensurye. \p \v 13 Bab-Dummad-bela-ibdulaga-burba-ukmaid-asabin, degine, Jesucristo-asabin an bega soged, igi Cristo-Jesús Poncio-Pilato-asabin napiragwad sogsamoga, an bega deyob sogmogad: \v 14 Anmar-Dummad-Jesucristo-gannar-danikidse an bega-igar-uksadba be dao. A-igar mer be oichogo, degi, a-igarba swilidikidgi be nanadii guo. \p \v 15 Ar Bab-Dummad e-ibagan-mosale, anmarse Jesucristo-gannar-danikoed oyogoed. \q1 Unnila we-dulebi, bela Neggani-Maid-Bur-Nuedid, \q2 reymar-e-Reyd, \q2 degi, dule-dummagan-e-Dummadid. \q1 \v 16 Ar unnila Bab-Dummadbi geg burgwed, \q2 neg-meegwad-dule-geg-ese-warmakedgi maid. \q1 Dule-wargwensaale, Bab-Dummad-dakdisulid, \q2 degine, dakosurgumarbaloed. \q1 A-e-gangued-degisadeguad geg bergued. \q2 A-e-nug anmar odummomarsun. \q2 Ar deyobdo. \p \v 17 Mani-ibgan-we-napnegginmaladga be sogo: “Mer na san dummarbaa be imakmar, degi, mer manigi alakwaa be nagumar. Ar we-ibmardi baisursunna bergued. Bur Bab-Dummad-Dula-Maidgi be atakmar, degine, anmarga ibmar unnitiba ukmaid, adi, anmar egi yeer itogegar.” \p \v 18 We-mani-ibmaladga be sogo: “Igar-nueganbi imakdii nanamar, ar ibmar-nuegan-imakedgi bur be mani-ibed gumar. Deginbali, gwenadganga-ibmar-ukega guagwar-gudii gumar, ibmar-ukedi melubaksaaledgi be emar-bendakdii gumar.” \p \v 19 Ar mani-ibgan weyob damalale, yoedse-ibagan-danikoed-idu ibmar urbenaid. Geb degidbali, na e-san-burba-geg-berguedgi wergudii guoed. \ms1 13. NAPI-SOGLENAID: PABLO WE-GARDAGI TIMOTEOʼGA NAPI IGAR UKSAD \mr (6:20-21) \p \v 20 Timoteo, igargan-an-bega-uksadgi nue salakar, mer galakuo. Mer gaya-isgana, gaya-binsarmalad, binsa-igargan-nuedye-sogledimaladgi be sunmako. Ar wemardi gaya-binsaledid, binsa ibmar-wisiguedye soglegedid. \v 21 Ar bukidar-we-igarba-nadmaladba, Bab-Jesús-igar metemalad. Degisoggu, nue salakar. \p Bab-Dummad nued begi binsadii gusun.