\id ROM \h ROMANOS \toc1 ROMANOS \toc2 ROMANOS \toc3 Ro. \mt1 ROMANOS \c 1 \s1 Jun cha'an jini año' bʌ ti Roma \p \v 1 Pablojon i winicon Cristo Jesús. Pʌybilon cha'an mic majlel ti subt'an. Dios tsi' yʌq'ueyon que'tel ti' t'an. \v 2 Jiñʌch jini wen t'an tsa' bʌ i wʌn subu Dios ti ch'ujul bʌ i Ts'ijbujel, ts'ijbubil bʌ i cha'an x'alt'añob. \v 3 Jiñʌch jini wen t'an mu' bʌ i tsictesan i Yalobil Dios tsa' bʌ i yila pañimil tilem bʌ ti' p'olbal David. \v 4 Tsa' wen tsictiyi i Yalobilʌch Dios ti' p'ʌtʌlel yic'ot ti' yEspíritu Dios che' bʌ tsa' tejchi loq'uel ba'an chʌmeño' bʌ lac Yum Jesucristo. \v 5 Tsi' yʌq'ueyon lojon i yutslel i pusic'al che' bʌ tsi' pʌyʌyon lojon ti apóstol ti' tojlel winicob x'ixicob ti pejtelel pañimil cha'an mi' ñopob Jesucristo, cha'an mi' jac'beñob i t'an. \v 6 Jatetla ja'el pʌybiletla i cha'an Jesucristo lajal bajche' yaño' bʌ. I cha'añetla. \p \v 7 Wolic ts'ijbubeñetla jini jun pejteletla añet bʌ la ti Roma. C'uxbibiletla i cha'an Dios tsa' bʌ i pʌyʌyetla cha'an mi la' wochel ti ch'ujul. La' i yʌq'ueñetla Dios yic'ot lac Yum Jesucristo i yutslel yic'ot i ñʌch'tilel i pusic'al. \s1 Pablo yom majlel ti Roma \p \v 8 Ñaxan mic suben Dios wocolix i yʌlʌ ti Jesucristo cha'an pejteletla, come woli ti ajlel ti pejtelel pañimil bajche' tsa' la' ñopo Cristo. \v 9 Yujil Dios wolic chʌn ña'tañetla ti pejtelel ora che' mic pejcan. Mic melben i ye'tel Dios ti pejtelel c pusic'al ti jini wen t'an mu' bʌ i tsictesan i Yalobil Dios. \v 10 Anix ora wolij c'ajtiben Dios j coltʌntel cha'an mic majlel ba' añetla mi che' yom Dios. \v 11 Com j q'ueletla cha'an mi cʌq'ueñetla la' cʌn la' majtan ch'oyol bʌ ti Espíritu, cha'an mi la' xuc'chocontel. \v 12 Com j q'ueletla cha'an mi lac tem ñuq'uesʌben lac bʌ lac pusic'al, come ti jump'ejl lac pusic'al woli lac ñop. \p \v 13 Come yom mi la' ña'tan, hermanojob, anix ora wolic ña'tan tilel ba' añetla. C'ʌlʌl wʌle an chuqui tsi' mʌctayon. Com tilel cha'an mi' p'ojlel xñopt'añob ti la' tojlel che' bajche' ti' tojlel yaño' bʌ gentilob. \v 14 Come an tic wenta jini wen t'an cha'an mic subeñob griegojob yic'ot mach bʌ griegojobic, jini cʌntesʌbilo' bʌ yic'ot jini mach bʌ cʌntesʌbilobic. \v 15 Jini cha'an ti pejtelel c pusic'al comix c subeñetla jini wen t'an añet bʌ la ti Roma. \p \v 16 Ma'anic mic cha'len quisin cha'an jini wen t'an, come jiñʌch i p'ʌtʌlel Dios cha'an mi' coltan pejtelel mu' bʌ i ñopob, ñaxan jini israelob, wi'il jini griegojob. \v 17 Ti jini wen t'an mi' tsictiyel toj bʌ i pusic'al Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla che' mi lac ñop, cha'an chʌn xuc'ul mi lac ñop che' bajche' ts'ijbubil: “Jini mu' bʌ i q'uejlel ti toj cha'an tsi' ñopo Dios chʌn cuxul mi caj i yajñel come xuc'ul Dios”. \s1 Woli' tsictiyel i mich'ajel Dios ti' contra winicob \p \v 18 Come woli' tsictiyel i mich'ajel Dios ya' ti panchan. Woli' jubel ti' contra pejtelel i jontolil yic'ot i mul winicob x'ixicob, mu' bʌ i mʌctañob i sujmlel yic'ot i jontolil. \v 19 Come mi mejlel i cʌñob chuqui tac pʌsbebilob ti Dios ila ti pañimil, come Dios tsi' tsictesʌbeyob. \v 20 C'ʌlʌl ti' tejchibal pañimil tsiquil añʌch Dios, come tsiquil i melbal. Anquese ma'anic mi laj q'uel ti lac wut, tsiquil i p'ʌtʌlel yic'ot i ña'tibal mach bʌ anic mi' jilel. Jini cha'an bʌjobʌch i bʌ che' ma'anic mi' ñopob. \v 21 Anquese tsi' cʌñʌyob Dios, ma'anic tsi' ch'ujutesayob. Ma'anic tsi' subeyob wocolix i yʌlʌ. Tsa' lon tejchi i bajñel ña'tʌbal. Utsilix tsa' p'ojli tonto bʌ i pusic'al. \v 22 Che' bʌ tsi' lon ña'tayob cabʌlʌch i pusic'al tsa' ochiyob ti tonto. \v 23 Tsi' cʌyʌyob jini ñuc bʌ Dios mach bʌ yujilic jilel. Tsi' diosiyob i yejtal winic mu' bʌ i jilel, yic'ot i yejtal te'lemut, yic'ot i yejtal jini cotol bʌ, yic'ot i yejtal jini jʌlʌcña bʌ. \p \v 24 Jini cha'an Dios tsi' cʌyʌyob ti' ts'i'lel, come wo'atax i pusic'alob ti mulil. Quisintic jax bajche' tsi' c'ʌñʌyob i bʌc'tal. \v 25 Tsi' cʌyʌyob i sujmlel Dios cha'an mi' ñopob lot. Tsi' ch'ujutesayob jini melbil tac bʌ. Tsi' melbeyob i q'uiñilel. Ma'anic tsi' ch'ujutesayob Dios tsa' bʌ i mele pejtelel chuqui tac an, jini yom bʌ mi lac sub ti ñuc ti pejtelel ora. Amén. \p \v 26 Jini cha'an Dios tsi' cʌyʌyob come woli' melob quisintic jax bʌ i colosojlel i pusic'al. Come jini x'ixicob i cha'año' bʌ tsi' cʌyʌyob i c'ʌjñibal winicob. Tsi' laj bʌ pi'leyob i bʌ. \v 27 Che' ja'el winicob tsi' cʌyʌyob i c'ʌjñibal x'ixicob. Tsi' wʌlʌc pi'leyob i bʌ. Wo'ob jax ti' ts'i'lel. Quisintic jax bajche' tsi' meleyob laj bʌ winicob. Tsa' aq'uentiyob i tojol i mul che' bajche' an i jontolil. \p \v 28 Mach yomobic i wis ña'tan Dios. Jini cha'an Dios tsi' cʌyʌyob cha'an mi' ña'tañob chuqui tac bibi' yic'ot cha'an mi' cha'leñob chuqui tac mach wenic. \v 29 But'ulob ti jujunchajp jontolil, yic'ot i ts'i'lel, yic'ot i mulʌntel chubʌ'añʌl, yic'ot ts'a'leya. But'ulob i pusic'al ti' tsʌytsʌyñʌyel cha'an i wenlel i pi'ʌlob, yic'ot tsʌnsa, yic'ot leto, yic'ot lotiya, yic'ot a'leya, yic'ot u'yaj t'an. \v 30 Mi' cha'leñob wulwul t'an yic'ot jop't'an. Mi' ts'a'leñob Dios. Mi' p'ajob i pi'ʌlob. C'ax ñuc mi' p'isob i bʌ. Mi' ña'tañob i melob jontolil. Mi' ñusʌbeñob i t'an i tat i ña'. \v 31 Tontojob, mach xuc'ulobic i pusic'al. Mach yujilobic c'uxbiya, mi p'untaya, mi ts'ita'ic. \v 32 Anquese ña'tʌbil i cha'añob tsa'ix i yʌc'ʌ mandar Dios cha'an mi' chʌmel jini mu' bʌ i mel bajche' jini, mi' chʌn melob. Mi' c'uxbiñob ja'el jini mu' bʌ i melob jontolil lajal bajche'ob. \c 2 \s1 Dios mi' cha'len meloñel ti toj \p \v 1 Jini cha'an mi wola' q'uel ti xmulil a pi'ʌlob, an a mul come mach a wentajic cha'an ma' melob. Come majqui jach mi' sub i mul i pi'ʌlob woli' bajñel tsictesan i mul, come lajalʌch i mul yic'ot. \v 2 La cujil Dios mi' cha'len meloñel ti toj ti' contra jini mu' bʌ i cha'leñob mulil. \v 3 Jatet mu' bʌ a sub i mul a pi'ʌlob che' lajal wola' cha'len mulil, ¿mu' ba a lon ña'tan mi caj a loq'uel ti uts'at che' mi' melet Dios? \v 4 ¿Mu' ba a lon ñusʌben on bʌ i yutslel i pusic'al Dios? ¿Mu' ba a lon ñusan che' jal woli' cuchbeñet a mul ti' yutslel i pusic'al? ¿Mach ba a wujilic, Dios mi' pʌsbeñet i yutslel i pusic'al cha'an ma' cʌy a mul? \p \v 5 Tsʌtsatax a pusic'al. Ma'anic ma' cʌy a mul. Che' jini wola' wʌc' ti tempʌyel i mich'ajel Dios cha'an i q'uiñilel mich'ajel che' mi' caj ti tsictiyel bajche' mi' cha'len meloñel Dios ti toj. \v 6 Dios mi caj i yʌq'ueñob i chobejtʌbal che' bajche' an i melbal ti jujuntiquil. \v 7 Jini mu' bʌ i chʌn cha'leñob chuqui uts'at cha'an yomob i ñuclel yic'ot i c'uxbintel yic'ot i cuxtʌlel mach bʌ anic mi' jilel, mi caj i yʌq'uentelob i cuxtʌlel mach bʌ anic mi' jilel. \v 8 Pero jini mu' bʌ i melob che' bajche' yom i bajñel pusic'al mach bʌ anic mi' ñopob chuqui isujm, jini mu' bʌ i cha'leñob jontolil, mi caj i tajbeñob i mich'ajel Dios. Dios mi caj i yʌ'leñob. \v 9 Mi caj i tajob cabʌl wocol yic'ot tsic pusic'al pejtel mu' bʌ i cha'leñob jontolil, ñaxan jini israelob, ti wi'il jini griegojob. \v 10 Mi caj i taj i ñuclel yic'ot i c'uxbintel yic'ot i ñʌch'tilel i pusic'al jini mu' bʌ i cha'len chuqui uts'at, ñaxan jini israelob, ti wi'il jini griegojob. \v 11 Come Dios mach jelchojquic jach mi' c'uxbin winicob x'ixicob. \p \v 12 Jini mach bʌ anic tsi' yubiyob mandar mi caj i jilelob cha'an i mul. Ma'anic mi caj i c'ʌn mandar Dios cha'an mi' melob. Pero jini tsa' bʌ i yubiyob mandar, tsa' bʌ i ñusayob, Dios mi caj i c'ʌn jini mandar cha'an mi' melob. \v 13 Come mach tojobic ti' wut Dios jini mu' bʌ i lon ubiñob mandar, cojach jini mu' bʌ i jac'ob jini mandar mi' ch'ʌjmelob ti' wenta. \v 14 Come jini gentilob mach bʌ anic i cha'añob jini ts'ijbubil bʌ mandar, an i cha'añob i mandar Dios ti' pusic'al che' mi' bajñel melob che' bajche' ts'ijbubil, anquese mach i cʌñʌyobic jini ts'ijbubil bʌ. \v 15 Mi' tsictesañob jini mandar ts'ijbubil bʌ ti' pusic'alob. Mi' bajñel ña'tañob ti' pusic'al mi toj woli' melob o mi mach tojic. \v 16 Ti' q'uiñilel meloñel, Dios mi caj i c'ʌn Jesucristo cha'an mi' mel winicob x'ixicob cha'an jini mucul tac bʌ tsa' bʌ i meleyob che' bajche' mi' yʌl jini wen t'an mu' bʌ c sub. \s1 Israelob mu' bʌ i ñopob jini ts'ijbubil bʌ mandar \p \v 17 Jatet israelet bʌ ma' ñop jini ts'ijbubil bʌ mandar. Ñuc ma' lon q'uel a bʌ cha'an wola' ñop Dios. \v 18 Cʌmbil a cha'an chuqui yom Dios. Ma' ña'tan chuqui wen uts'at, come cʌntesʌbilet ti jini mandar. \v 19 Ma' lon ña'tan xtoj'esayajet cha'an xpots'ob. Ma' lon ña'tan i sʌclelet pañimil cha'an jini año' bʌ ti ac'ʌlel. \v 20 Ma' lon ña'tan maestrojet cha'an jini tontojob, xcʌntesajet cha'an alobob. Ma' lon ña'tan cabʌlʌch a ña'tʌbal ti jini mandar yic'ot i sujmlel. \v 21 Jatet ma' cʌntesan a pi'ʌlob. ¿Chucoch ma'anic ma' bajñel cʌntesan a bʌ? Ma' sub mach wenic xujch'. ¿Mu' ba a cha'len xujch'? \v 22 Ma' wʌl mach wenic ts'i'lel. ¿Mu' ba a cha'len ts'i'lel? Ma' ts'a'len dios tac. ¿Mu' ba a xujch'iben i chubʌ'an jini templo tac? \v 23 Ñuc ma' lon sub a bʌ cha'an jini mandar. ¿Mach ba wolic a ts'a'len Dios che' ma' ñusʌben i mandar? \v 24 Come jini gentilob mi' p'ajbeñob i c'aba' Dios cha'an ti la' melbal che' bajche' ts'ijbubil. \p \v 25 Come an i c'ʌjñibal tsep pʌchʌlel mi wola' jac' jini mandar, pero mi wola' ñusan mandar, lolom jach tsepbil a pʌchʌlel. \v 26 Jini mach bʌ tsepbilic i pʌchʌlel mi tsi' mele chuqui tac toj mu' bʌ i yʌl jini mandar, ¿mach ba tsepbilic i pʌchʌlel yilal ti' tojlel Dios? \v 27 Mi ts'ʌcʌl tsi' jac'ʌ jini mandar jini mach bʌ tsepbilic i pʌchʌlel, ¿mach ba muq'uic i tsictesan a mul? come wola' ñusan mandar che' an a cha'an jini ts'ijbubil bʌ mandar yic'ot tsep pʌchʌlel. \v 28 Come mach mero israelobic pejtel i p'olbal Israel. Jini mero tsep pʌchʌlel ja'el mach jinic am bʌ ti lac bʌc'tal. \v 29 Mero israelonla che' tojonla ti' wut Dios. Mero tsep pʌchʌlel jini am bʌ ti lac pusic'al, mach ti lac bʌc'talic, i melbalʌch jini Espíritu. Jini mero israel mi' taj i ñuclel ti Dios, mach ti winicobic. \c 3 \s1 Xuc'ul Dios \p \v 1 ¿Am ba chuqui ñumen uts'at i cha'añob israelob bajche' gentilob? ¿Chuqui mi' taj jini tsepbilo' bʌ i pʌchʌlel? \v 2 Cabʌl, come jiñobʌch tsa' bʌ aq'uentiyob i t'an Dios ti ñaxan. \v 3 Isujm, ma'anic tsi' ñopoyob lamital, pero ¿tsa' ba jili i xuc'tilel i pusic'al Dios cha'an ma'anic tsi' ñopoyob? \v 4 Ma'anic. Anquese xlotob pejtelel winicob, mach yujilic lot Dios. Che' bajche' ts'ijbubil ti Salmos: “Tojʌch chuqui mi' yʌl Dios ti pejtelel ora. Ma'anic majqui mi mejlel i yʌl mach tojic Dios”, che'en. \p \v 5 Lac jontolil ja'el mi' tsictesan toj bʌ i pusic'al Dios. ¿Chuqui mi la cʌl, che' jini? ¿Yom ba mi la cʌl mach tojic Dios che' mi' yʌc'onla ti tojmulil? Che'ʌch mi' lon alob winicob. \v 6 Mach che'ic yom. Mi mach tojic Dios, ¿bajche' mi mejlel i mel pejtelel winicob x'ixicob año' bʌ ti pañimil? \v 7 Mi' yʌlob: Mi woli lac tsictesan i sujmlel Dios yic'ot lac lot, mi woli la cʌc' ti cʌjñel i ñuclel Dios, ¿chucoch mi' q'uelonla ti xmulil che' jini? lon che'ob. \v 8 ¿Yom ba mi la cʌl: La' lac cha'len jontolil cha'an mi' p'ojlel chuqui tac uts'at? Mach yomic. Woliyob ti lot mu' bʌ i yʌlob che'ʌch wolic sub lojon. Mi caj i yʌjq'uelob ti tojmulil che' bajche' yom. \s1 Ma'anic majqui toj \p \v 9 Jixcu jini judíojob, ¿mu' ba i lon ña'tañob tojob? ¿Mach ba lajalobic bajche' jini gentilob? Lajalob cu, come tsa'ix c subu lojon an i mul israelob yic'ot gentilob, come ti pejtelonla chuculonla ti' p'ʌtʌlel mulil. \v 10 Che' bajche' ts'ijbubil: “Ma'anic majqui toj, mi juntiquilic. \v 11 Ma'anic majqui mi' ch'ʌmben isujm. Ma'anic majqui yom i ñop Dios. \v 12 Ti pejtelonla tsa' sajtiyonla ti bij. Ma'anic laj c'ʌjñibal. Ma'anic majqui mi' cha'len chuqui wen, mi juntiquilic. \v 13 Lajal i yej winicob bajche' i ti' mucoñibʌl. Mi' cha'leñob lot. An i venenojlel lucum ti' mal i yej. \v 14 Mi' cha'leñob p'ajoñel yic'ot wajleya. \v 15 Ajñel mi' majlelob i tsʌnsañob i pi'ʌlob. \v 16 Baqui jach mi' majlelob mi' techob wocol yic'ot jisaya. \v 17 Mach i cʌñʌyobic jini bij ba' ñʌch'ʌl lac pusic'al. \v 18 Ma'anic mi' wis bʌc'ñañob Dios”. Che'ʌch ts'ijbubil. \p \v 19 La cujil an ti' wenta jini mu' bʌ i yubiñob mandar cha'an mi' jac'ob ti pejtelel. Aq'uebilob cha'an mi' ñʌjch'elob yic'ot pejtel winicob x'ixicob ti pañimil che' mi' melob i bʌ ti' tojlel Dios. \v 20 Jini cha'an mach cha'anic i jac'ol mandar mi' ñusʌbeñonla lac mul Dios che' mi' yotsañonla ti' wenta. Come jini mandar mi' yʌq'ueñonla lac ña'tan lac mul. \s1 Dios mi' yʌq'uen toj bʌ i pusic'al jini mu' bʌ i ñop \p \v 21 Wʌle tsa'ix tsictiyi toj bʌ i pusic'al Dios mu' bʌ i yʌq'uen winicob x'ixicob mach bʌ anic tsi' jac'ʌyob jini mandar. I juñilel mandar yic'ot i juñilel x'alt'añob tsi' yʌc'ʌ ti cʌjñel toj bʌ i pusic'al Dios. \v 22 Jiñʌch toj bʌ i pusic'al mu' bʌ i yʌq'uentelob pejtel mu' bʌ i ñopob Jesucristo, come Dios mach jelchojquic mi' q'uelob. \v 23 Come ti pejtelelob tsa'ix i cha'leyob mulil. Mach i tajayobix i ñuclel Dios. \v 24 Dios mi' yotsañob ti' wenta cha'an jach i yutslel i pusic'al. Mi' ñusʌbeñob i mul ti' majtan jach, come Cristo Jesús tsi' mʌñʌyob cha'an mi' yʌc'ob ti colel. \v 25 Come Dios tsi' wa'choco Cristo cha'an mi' tojbeñob i mul yic'ot i ch'ich'el, cha'an mi' lajmel i mich'ajel ti' tojlel pejtel mu' bʌ i ñopob. Che' jini tsiquil tojʌch Dios tsa' bʌ i to'ol q'uelbeyob i mul winicob x'ixicob ti yambʌ ora che' woli to i cuchbeñob i mul. \v 26 La cujil tojʌch mi' mel xmulilob. Tojʌch Dios mu' bʌ i yotsañob ti' wenta che' mi' ñusʌbeñob i mul pejtel mu' bʌ i ñopob Jesús. \p \v 27 ¿Mu' ba lac chʌn sub lac bʌ ti ñuc? Ma'anic. ¿Chucoch? ¿Mach ba anic lac ñuclel cha'an ti' jac'ol jini mandar? Ma'anic. Come mach cha'anic i jac'ol mandar mi' ñusʌbeñonla lac mul Dios che' mi' yotsañonla ti' wenta, pero cha'an jach tsa' lac ñopo Jesús. \v 28 Tsiquil che' jini, Dios mi' ñusan lac mul. Mi' yotsañonla ti' wenta cha'an tsa' lac ñopo Jesús, mach cha'anic i jac'ol mandar. \v 29 Lac Dios ¿i cha'an jach ba israelob? ¿Mach ba i cha'anic gentilob ja'el? I cha'an cu ja'el. \v 30 Come juntiquil jach Dios. Mi caj i yotsan ti' wenta pejtel mu' bʌ i ñopob, jini tsepbil bʌ i pʌchʌlel yic'ot ja'el jini mach bʌ tsepbilic i pʌchʌlel. \v 31 ¿Mu' ba lac jisan i c'ʌjñibal mandar che' mi lac ñop Jesús? Ma'anic. Mi lac chʌn ña'tʌben i c'ʌjñibal mandar. \c 4 \s1 Abraham tsi' ñopo Dios \p \v 1 ¿Chuqui yom mi la cʌl che' jini? ¿Chuqui tsi' taja Abraham jini lac ñojte'el? \v 2 Dios tsi' ñusʌbe i mul Abraham. Tsi' yotsa ti' wenta, pero mach cha'anic wen bʌ i melbal. Tsa'ic i ch'ʌmʌ ti' wenta cha'an wen bʌ i melbal, tsa' mejli i sub i bʌ ti ñuc, pero mach ti' tojlelic Dios. \v 3 ¿Chuqui mi' yʌl i Ts'ijbujel Dios? “Abraham tsi' ñopo Dios. Jini cha'an Dios tsi' q'uele ti toj”, che'en. \v 4 Come jini mu' bʌ i cha'len e'tel ti ganar mi' ch'ʌm i tojol. Mach i majtanic. I ganarʌch. \v 5 Pero Dios mi' ñusʌbeñob i mul jini mach bʌ tojobic mu' bʌ i ñopob. Mi' yotsañob ti' wenta. Dios mi' q'uelob ti toj cha'an jach tsi' ñopoyob, mach cha'anic ti wen bʌ i melbal. \p \v 6 David ja'el tsi' subu bajche' an i tijicñʌyel i pusic'al jini winic mu' bʌ i q'uejlel ti toj ti Dios anquese ma'anic wen bʌ i melbal. \v 7 David tsi' yʌlʌ: “Tijicñayob jini ñusʌbilo' bʌ i jontolil, yic'ot jini mach bʌ chʌn ña'tʌbilic i mul ti Dios. \v 8 Tijicña jini winic mach bʌ anic mi' ña'tibentel i mul ti lac Yum”. Che'tsi' yʌlʌ David. \p \v 9 ¿Cojach ba tijicñayob jini tsepbilo' bʌ i pʌchʌlel? ¿Mach ba tijicñayobic ja'el jini mach bʌ tsepbilobic i pʌchʌlel? Mic sub lojon tsa' q'uejli ti toj Abraham cha'an tsi' ñopo Dios. \v 10 ¿Baqui ora tsa' q'uejli ti toj? ¿Tsa' ba q'uejli ti toj che' tsepbilix i pʌchʌlel o che' maxto tsepbilic? Tsa' q'uejli ti toj che' maxto tsepbilic i pʌchʌlel. \v 11 Ti wi'il tsa' tsepbenti i pʌchʌlel Abraham cha'an i yejtal yic'ot i sellojlel toj bʌ i pusic'al tsa' bʌ aq'uenti cha'an tsi' ñopo Dios che' maxto tsepbilic i pʌchʌlel. Jini cha'an tsa' ochi Abraham ti' tat pejtelelob mu' bʌ i ñopob Dios anquese mach tsepbilobic i pʌchʌlel, cha'an mi' q'uejlelob ti toj ja'el. \v 12 I tatʌch ja'el jini tsepbilo' bʌ i pʌchʌlel mu' bʌ i ñopob. Mach cojic jach tsi' ch'ʌmʌyob tsep pʌchʌlel, pero tsi' ñopoyob. Che' jini woli' tsajcañob lac tat Abraham tsa' bʌ i ñopo Dios che' maxto tsepbilic i pʌchʌlel. \s1 An chuqui mi' yʌq'uentel che' mi' ñop Dios \p \v 13 Tsa' q'uejli ti toj Abraham cha'an tsi'ñopo Dios. Jini cha'an Dios tsi' yʌq'ue i t'an. Mach cha'anic ti' jac'ol jini mandar, pero cha'an ti' ñopol Dios tsa' subenti Abraham yic'ot i p'olbal mux i yʌq'uentelob jini pañimil ti' wenta. \v 14 Mi wersa mi lac jac' jini mandar cha'an mi la cʌq'uentel, che' jini lolom jach mi lac ñop, lolom jach tsi' yʌc'ʌ i t'an Dios. \v 15 I ñusʌntel mandar mi' tech mich'ajel, pero che' ma'anic mandar ma'anic mi' ñusʌntel. \p \v 16 Jini cha'an mi lac taj jini albil bʌ ti' yutslel i pusic'al Dios cha'an tsa' lac ñopo Dios. Che' jini mi' ts'ʌctiyel jini t'an ti' tojlel pejtel i p'olbal Abraham mu' bʌ i ñopob Dios, mach cojic jach mu' bʌ i ñopob mandar, pero yaño' bʌ ja'el mu' bʌ i ñopob Dios che' bajche'Abraham. Jiñʌch lac tat ti lac pejtelel. \v 17 Che' bajche' ts'ijbubil: “Dios tsi' yotsa Abraham ti' tat winicob x'ixicob ti cabʌl lum tac”, che'en. Diosʌch mu' bʌ i yʌq'ueñob i cuxtilel chʌmeño' bʌ, mu' bʌ i mel ti' p'ʌtʌlel jach i t'an jini tsiquil tac bʌ mach bʌ anic ti yambʌ ora. \p \v 18 Anquese ma'anic tsi' ña'ta Abraham bajche' mi' caj ti ts'ʌctiyel jini t'an, tsi' chʌn ñopo ti' xuc'tilel i pusic'al, isujm mi caj i yochel ti' tat cabʌl winicob x'ixicob ti cabʌl lum, come tsa' subenti: “Che'i mi' caj ti ajñel a p'olbal”. \v 19 Ma'anic tsa' lujb'a i ñop anquese tsi' ña'ta ma'anix i yorajlel cha'an mi' yajñel i yalobil, come ts'ita' yom mi' ts'ʌctiyel jo'c'al i jabil. Che' ja'el xñejep'ix jini Sara. \v 20 Ma'anic tsi' wis cʌyʌ i ñop. Ma'anic tsa' tejchi tile bixel bʌ i pusic'al cha'an jini t'an tsa' bʌ subenti ti Dios. Tsa' p'ʌt'a i pusic'al ti jini tsa' bʌ i ñopo. Tsi' subu i ñuclel Dios. \v 21 Ti jump'ejl i pusic'al yujil an i p'ʌtʌlel Dios cha'an mi' mel chuqui tsi' yʌlʌ. \v 22 Jini cha'an tsa' q'uejli ti toj cha'an tsi' ñopo Dios. \v 23 Mach cha'anic jach Abraham, tsa' ts'ijbunti jini t'an “Tsa' q'uejli ti toj”. \v 24 Pero cha'añonla ja'el mu' bʌ lac ñop Dios, tsa' bʌ i teche ch'ojyel lac Yum Jesús ba'an chʌmeño' bʌ. Joñonla ja'el mi laj q'uejlel ti toj. \v 25 Come Jesús tsa' ajq'ui ti chʌmel cha'an mi' toj lac mul. Tsa' tejchi cha'an mi laj q'uejlel ti toj. \c 5 \s1 I ñʌch'tʌlel lac pusic'al yic'ot i tijicñʌyel \p \v 1 Dios tsa'ix i ñusʌbeyonla lac mul. Tsa'ix i yotsayonla ti' wenta cha'an tsa' lac ñopo Cristo. Ma'anix woli laj contrajin Dios, come tsi' yuts'esayonla lac Yum Jesucristo. \v 2 Cha'an Jesucristo mu' bʌ lac ñop, ochemonixla ja'el ti' yutslel i pusic'al. Jini cha'an xuc'ulonla. Tijicñayonla cha'an mi caj lac taj i ñuclel Dios. \v 3 Mach cojic jach jini. Tijicñayonla ja'el cha'an jini wocol mu' bʌ la cubin, come la cujil jini wocol mi' yʌq'ueñonla lac p'ʌtʌlel ti pijt. \v 4 Che' an chuqui mi lac chʌn pijtan, mi' xuc'chocontel lac pusic'al. Jini i xuc'tilel lac pusic'al mi' cʌntesañonla tal lac wenlel ti Dios. \v 5 Mach lolomic jach woli lac pijtan, come la cujil Dios tsa'ix i yʌq'ueyonla jini Ch'ujul bʌ Espíritu cha'an mi' but'beñonla lac pusic'al ti' c'uxbiya. \p \v 6 Che' ma'anic tsa' mejli laj coltan lac bʌ, tsa' chʌmi Cristo cha'añonla tsa' bʌ lac ñusa Dios. \v 7 Ma'anic mi la cʌc' lac bʌ cha'an i coltʌntel juntiquil toj bʌ, anquese tic'ʌl mi an majch mi' yʌc' i bʌ ti chʌmel cha'an mi' coltan juntiquil uts bʌ. \v 8 Pero tsa' chʌmi Cristo cha'añonla che' xmulilon tola. Che' jini, Dios tsi' pʌsbeyonla c'ux mi' yubiñonla. \v 9 Ñusʌbilix lac mul, añonixla ti' wenta Dios cha'an ti' ch'ich'el Cristo. Jini cha'an ñumen mi caj laj coltʌntel ti Cristo che'mi' tsictiyel i mich'ajel Dios. \v 10 Che' i contrajonla Dios, tsa' chʌmi i Yalobil cha'an mi' yutsesan lac pusic'al yic'ot Dios. Wʌle che' lac pi'ʌlix lac bʌ la quic'ot Dios, ñumen mi caj laj coltʌntel cha'an tsiji' bʌ i cuxtilel Cristo. \v 11 Mach cojic jach jini, pero tijicñayonla ti Dios cha'an lac Yum Jesucristo, come tsi' yuts'esa lac pusic'al yic'ot Dios. \s1 Adán yic'ot Cristo \p \v 12 Tsa' ochi mulil ti pañimil cha'an ti' mul juntiquil winic i c'aba' Adán. Jini mulil tsi' yʌc'ʌ ti chʌmel pejtel winicob x'ixicob. Jini cha'an mi lac chʌmel ti lac pejtelel, come tsa' lac cha'le mulil ti lac pejtelel. \v 13 Che' maxto ts'ijbubilic jini mandar, anix mulil ti pañimil. Pero che' maxto anic mandar, maxto anic mulil ti' wenta winicob x'ixicob. \v 14 Melel tsa' laj chʌmiyob c'ʌlʌl ti Adán c'ʌlʌl ti Moisés, yic'ot ja'el jini mach bʌ lajalobic i mul bajche' Adán. Jini Adán mach lajalic che' bajche' Cristo tsa' bʌ tili ti wi'il. \p \v 15 Mach mejlic ti lajintel lac majtan yic'ot lac mul. Cha'an ti' mul juntiquil winic, Adán, cabʌl tsa' chʌmiyob. Pero tsa' utsi p'ojli i yutslel i pusic'al Dios yic'ot i majtan ti' tojlel cabʌlob cha'an ti' yutslel i pusic'al juntiquil winic, jiñʌch Jesucristo. \v 16 Jini lac majtan mach lajalic bajche' jini wocol mu' bʌ lac taj cha'an ti' mul Adán. Come cha'an ti jump'ejl mulil tsa' tejchi meloñel yic'ot tojmulil. Pero ti lac majtan jach mi laj q'uejlel ti toj anquese cabʌl lac mul. \v 17 Cha'an ti' mul jini juntiquil winic wersa mi' chʌmelob pejtel winicob x'ixicob, pero cha'an ti' yutslel juntiquil, jiñʌch Jesucristo, cuxul mi' yajñelob jini mu' bʌ i ch'ʌmob ñuc bʌ i yutslel i pusic'al Dios yic'ot toj bʌ i pusic'al mu' bʌ i yʌq'uentelob ti' majtan jach. Che' jini mi caj i mʌjlel i cha'añob. \p \v 18 Cha'an ti' mul Adán sajtemob pejtelel winicob x'ixicob, pero cha'an ti toj bʌ i melbal Cristo mi' q'uejlelob ti toj pejtelel winicob x'ixicob, cha'an cuxul mi' yajñelob. \v 19 Come cabʌlob tsa' q'uejliyob ti mulil cha'an tsi' ñusa mandar Adán. Che' ja'el cabʌlob mi' q'uejlelob ti toj cha'an tsi' jac'ʌ mandar Cristo. \v 20 Tsa' tili mandar ja'el cha'an mi' tsictiyel woli' p'ojlel lac mul, pero che' bʌ tsa' p'ojli mulil, ñumen cabʌl tsa' p'ojli i yutslel i pusic'al Dios. \v 21 Tsiquil che' jini, tsa' chʌmiyob cabʌlob ti' yumʌntel mulil, pero cha'an ti' yutslel i pusic'al Dios anix laj cuxtilel mach bʌ anic mi' jilel, cha'an tsa' aq'uentiyonla toj bʌ lac pusic'al ti Jesucristo lac Yum. \c 6 \s1 Chʌmeñonixla ti' tojlel mulil, pero cuxulonla ti Cristo \p \v 1 ¿Chuqui yom mi lac sub, che' jini? ¿Yom ba mi lac chʌn cha'len mulil cha'an mi' p'ojlel i yutslel i pusic'al Dios? \v 2 Mach yomic. Jilemix i p'ʌtʌlel mulil ti lac tojlel. ¿Bajche', che' jini, mi mejlel lac chʌn cha'len mulil? \v 3 ¿Mach ba la' wujilic? Pejtelonla tsa' bʌ ochiyonla ti Cristo Jesús che' bajche' ti ch'ʌmja', tsa' chʌmiyonla yic'ot. \v 4 Che' bajche' ti ch'ʌmja' tsa' tem mujquiyonla yic'ot Cristo che' bʌ tsa' chʌmi. Jini cha'an tsa' tejchi loq'uel Cristo ba'an chʌmeño' bʌ cha'an ti' ñuclel lac Tat, cha'an mi lac cha'len xʌmbal ti tsiji' bʌ laj cuxtilel. \p \v 5 Come mi temel tsa' chʌmiyonla yic'ot Cristo che' bajche' tsa' chʌmi, che' ja'el temel mi lac tejchel ch'ojyel che' bajche' tsa' tejchi ch'ojyel. \v 6 Come la cujil tsa' ch'ijle ti cruz lac tsucul pusic'al yic'ot Cristo cha'an mi' jisʌntel i p'ʌtʌlel mulil ti lac pusic'al, cha'an ma'anix mi lac chʌn yuman mulil. \v 7 Come jini tsa'ix bʌ chʌmi, colbilix ti' p'ʌtʌlel mulil. \v 8 Mi tsa' chʌmiyonla yic'ot Cristo, la cujil ja'el cuxul mi caj la cajñel yic'ot. \v 9 Come la cujil tejchemix ch'ojyel Cristo, mach mejlix ti cha' chʌmel. Mach mejlix i cha' tsʌnsʌntel. \v 10 Come che' bʌ tsa' chʌmi Jesús, jasʌl jach junyajl tsa' chʌmi. Ma'anix mi' chʌn chʌmel cha'an i tojol mulil. Cuxul wʌle cha'an mi' ñuq'uesan Dios. \v 11 Che' ja'el jatetla, ña'tanla jilemix i p'ʌtʌlel mulil ti la' tojlel, pero cuxuletla cha'an mi la' ñuq'uesan Dios ti Cristo Jesús. \p \v 12 Jini cha'an mach mi la' yuman mulil ti la' bʌc'tal yujil bʌ chʌmel, ame la' jac'ben i colosojlel la' pusic'al. \v 13 Mach mi la' wʌc' la' bʌc'tal cha'an mi' cha'len jontolil. Aq'uen la' bʌ Dios, come tejchemetixla ch'ojyel ti chʌmel cha'an mi' c'ʌjñel la' bʌc'tal ti' melol chuqui toj cha'an mi la' ñuq'uesan Dios. \v 14 Come mach chʌn añetixla ti' p'ʌtʌlel mulil cha'an mi la' jac'. Mach añetixla ti' wenta jini mandar, come añetixla ti' yutslel i pusic'al Dios. \s1 I winicob Dios mi' jac'ob chuqui toj \p \v 15 ¿Chuqui yom mi lac mel che' jini che' mach añonixla ti' wenta jini mandar, pero añonixla ti' yutslel i pusic'al Dios? ¿Yom ba mi lac chʌn cha'len mulil? Mach yomic. \v 16 ¿Mach ba la' wujilic? Che' mi la' wotsan la' bʌ ti' ye'tel ti' tojlel yambʌ winic, i winiquetla che' woli la' jac'ben. Jini mu' bʌ i jac' mulil mi' chʌmel. Jini mu' bʌ i jac' Dios mi' taj toj bʌ i pusic'al. \v 17 Ti wajali chucbiletla ti' p'ʌtʌlel mulil. Wʌle wocolix i yʌlʌ Dios, tsa'ix la' jac'ʌ ti jump'ejl la' pusic'al jini cʌntesa tsa' bʌ aq'uentiyetla tsa' bʌ la' ñopo. \v 18 Tsa'ix loc'sʌntiyetla ti mulil. Ochemetixla ti' winic Dios cha'an mi la' jac' chuqui toj. \v 19 Wocol mi la' ch'ʌmben isujm come winiquetla. Jini cha'an mic cha'len t'an ti lajiya. Che' bajche' tsa' la' wʌc'ʌ la' bʌc'tal cha'an mi la' cha'len chuqui tac bibi' yic'ot chuqui tac jontol, che' yom mi la' wʌc' la' bʌc'tal wʌle cha'an mi la' jac' chuqui toj cha'an mi la' wochel ti ch'ujul. \p \v 20 Come che' chuculetla ti mulil, ma'anic la' p'ʌtʌlel cha'an mi la' jac' chuqui toj. \v 21 ¿Chuqui tsa' la' taja ti mulil, che' jini? Wʌle che' mi la' cha' ña'tan la' mul, mi la' cha'len quisin, come la' wujilix mi' chʌmelob jini mu' bʌ i cha'leñob mulil che' bajche' jini. \v 22 Wʌle loc'sʌbiletixla ti' p'ʌtʌlel mulil. I winiquetixla Dios. Woli la' taj la' sʌq'uesʌntel yic'ot la' cuxtilel mach bʌ anic mi' jilel. \v 23 An i tojol mulil. Jini mu' bʌ i cha'leñob mulil wersa mi' chʌmelob, jiñʌch i tojol. Pero lac majtan ch'oyol bʌ ti Dios jiñʌch laj cuxtilel mach bʌ anic mi' jilel ti lac Yum Cristo Jesús. \c 7 \s1 Lajiya yic'ot x'ixic am bʌ i ñoxi'al \p \v 1 C pi'ʌlob mu' bʌ la' cʌn jini mandar, ¿mach ba la' wujilic che' añonla ti' wenta mandar, wersa mi lac jac' jini mandar che' cuxulon tola? \v 2 Come jini x'ixic am bʌ i ñoxi'al an ti' wenta cha'an mi' jac' jini mandar mu' bʌ i yʌl wersa mi' yajñel yic'ot i ñoxi'al che' cuxul to. Mi tsa' chʌmi i ñoxi'al, librejix. Ma'anix mi' chʌn jac' chuqui mi' yʌl jini mandar cha'an i ñoxi'al. \v 3 Jini cha'an mi tsi' pi'le yambʌ winic che' cuxul to i ñoxi'al, i ts'i'lelʌch, pero mi tsa'ix chʌmi i ñoxi'al, librejix. Ma'anix mi' jac' jini mandar. Che' jini, mach i ts'i'lelic jini x'ixic mi tsa' cha' ñujpuñi yic'ot yambʌ winic. \v 4 Che' ja'el quermanojob, jilemix i p'ʌtʌlel jini mandar ti la' tojlel come tsa' chʌmiyetla yic'ot Cristo cha'an mi la' loq'uel ti' wenta jini mandar, cha'an mi la' taj yambʌ la' yum. Jini lac Yum jiñʌch Cristo tsa' bʌ tejchi loq'uel ba'an chʌmeño' bʌ cha'an mi lac melben i ye'tel Dios. \v 5 Che' bʌ tsa' lac jac'be lac tsucul pusic'al, jini i colosojlel lac pusic'al, ñijcʌbil cha'an mandar, tsi' nijcayonla ti mulil cha'an mi' yʌc'onla ti chʌmel. \v 6 Wʌle tsa'ix loq'uiyonla ti' wenta jini mandar. Tsa'ix chʌmiyonla quic'ot Cristo. Librejonixla cha'an ma'anix mi lac jac'ben jini tsa' bʌ i cʌchʌyonla. Jini cha'an mi lac jac'ben Dios ti' p'ʌtʌlel jini Espíritu ti tsiji' bʌ laj cuxtilel, mach ti' p'ʌtʌlelic jini ts'ijbubil bʌ mandar ba' cʌchʌlonla wajali. \s1 Mulil am bʌ ti lac pusic'al \p \v 7 ¿Chuqui yom mi cʌl, che' jini? ¿Mulil ba jini mandar? Mach mulilic. Machic an mandar, ma'anic tsaj cʌñʌ mulil. Machic tsi' subu mandar: “Mach a tsʌjyuben i chubʌ'an a pi'ʌlob”, ma'anic tsac ña'ta mulilʌch che' bʌ tsac tsʌjyube i chubʌ'an c pi'ʌlob. \v 8 Jini mandar tsi' yʌq'ueyon j cʌn mach tojic i tsʌjyuntel chubʌ'añʌl, pero cha'an tic mul tsa' caji c tsʌjyun. Che' ma'anic mandar ma'anic mi lac ña'tan lac jontolil. \v 9 Che' bʌ maxto anic tsa cubi mandar, tsac lon ña'ta cuxulon. Che' bʌ tsa cubi mandar, tsa' tejchi c jontolil. Tsac ña'ta chʌmeñon ti mulil. \v 10 Tsa' aq'uentiyon jini mandar cha'an mic taj j cuxtilel, pero tsi' yʌc'ʌyon ti chʌmel cha'an c mul. \v 11 Cha'an tic jontolil tsa' lotintiyon. Jini cha'an chʌmeñon ti mulil cha'an jini mandar. \p \v 12 Ch'ujul jini mandar, che' jini. Ch'ujul i subal Dios. Tojʌch. Uts'atʌch. \v 13 ¿Am ba i mul jini mandar cha'an tsi' yʌc'ʌyon ti chʌmel? Ma'anic. Jiñʌch mulil am bʌ tic pusic'al tsa' bʌ i chucuyon ti' p'ʌtʌlel cha'an mi' tsictiyel mulilʌch. Jini mulil tsi' c'ʌñʌ chuqui uts'at, jiñʌch mandar, cha'an mi' yʌc'on ti chʌmel, cha'an mi' tsictiyel c'ax jontol mulil. \p \v 14 La cujil tilem ti Espíritu jini mandar, pero winicon, tsucul c pusic'al. Chuculon ti' p'ʌtʌlel mulil. \v 15 Ma'anic mic ch'ʌmben isujm jini mu' bʌ c mel. Come ma'anic mic mel chuqui com. Mu' jach c mel chuqui mic ts'a'len. \v 16 Che' mic mel jini mach bʌ comic c mel, mic ña'tan uts'atʌch jini mandar. \v 17 Mach tilemic tic pusic'al che' mic mel che' bajche' jini. Jiñʌch mulil am bʌ tic pusic'al. \v 18 Che' jini cujil ma'anic chuqui wen tic pusic'al, come tsucul c pusic'al. Com c mel chuqui uts'at, pero mach mejlic c mel. \v 19 Ma'anic mic mel jini uts'at tac bʌ com bʌ c mel. Jini jontolil mach bʌ comic c mel jiñʌch mu' bʌ c mel. \v 20 Jini cha'an che' mic mel jini mach bʌ comic c mel, mach joñonix wolic mel, jiñʌch mulil am bʌ tic pusic'al. \p \v 21 Che' jini mic ña'tan an c pʌyol ti mulil, come che' com c mel chuqui uts'at, an jontolil tic pusic'al. \v 22 Come tic pusic'al mic wen mulan i mandar Dios. \v 23 Pero mic ña'tan an yambʌ c pʌyol tic bʌc'tal mu' bʌ i contrajin jini com bʌ c mel tic pusic'al. Mi' yʌc'on ti chujquel ti' p'ʌtʌlel mulil am bʌ tic bʌc'tal. \v 24 P'ump'un jax c bʌ. ¿Majqui mi caj i loc'sañon ti' p'ʌtʌlel jini tsucul bʌ c pusic'al mu' bʌ i yʌc'on ti chʌmel? \v 25 Wocolix i yʌlʌ Dios, Jesucristo lac Yum mi' yʌc'on ti colel. Che' jini, joñon ti tsiji' bʌ c pusic'al mic jac'ben i mandar Dios. Ti tsucul bʌ c pusic'al mic jac'ben i p'ʌtʌlel mulil. \c 8 \s1 Cuxulonla ti Espíritu \p \v 1 Jini cha'an ma'anix mi' yʌjq'uelob ti tojmulil jini año' bʌ ti Cristo Jesús. \v 2 Come i p'ʌtʌlel jini Espíritu mu' bʌ i yʌq'ueñonla laj cuxtʌlel ti Cristo Jesús tsi' coloyonla ti' p'ʌtʌlel mulil mu' bʌ i yʌc'onla ti chʌmel. \v 3 Jini mandar ma'anic tsa' mejli i coltañonla, come c'uñonla cha'an lac tsucul pusic'al, pero tsa' mejli i coltañonla Dios che' bʌ tsi' choco tilel i Yalobil cha'an mi' toj lac mul. I Yalobil Dios tsi' ch'ʌmʌ i bʌc'tal lajal bajche' lac cha'an am bʌ i pʌyol ti mulil. Tsi' yʌc'ʌ i bʌ ti chʌmel cha'an mi' toj lac mul, cha'an mi' jilel i p'ʌtʌlel mulil am bʌ ti lac bʌc'tal. \v 4 Tsa' chʌmi cha'an mi' yʌq'ueñonla lac mel chuqui tac toj che' bajche' yom jini mandar. Jiñʌch mu' bʌ lac mel che' mi lac cha'len xʌmbal che' bajche' yom jini Espíritu, mach che'ic bajche' yom lac tsucul pusic'al. \p \v 5 Come jini mu' bʌ i jac'beñob i tsucul pusic'al mi' chʌn ña'tañob chuqui yom i tsucul pusic'al. Jini mu' bʌ i jac'beñob jini Espíritu mi' chʌn ña'tañob chuqui yom jini Espíritu. \v 6 Come jini mu' bʌ i chʌn jac' i tsucul pusic'al mi' yʌjq'uel ti chʌmel. Jini mu' bʌ i chʌn jac' jini Espíritu mi' yʌq'uentel i cuxtʌlel yic'ot i ñʌch'tilel i pusic'al. \v 7 Jini cha'an jini mu' bʌ i chʌn ña'tan chuqui yom i tsucul pusic'al woli' contrajin Dios. Ma'anic mi' jac'ben i mandar Dios. Mach mejlic i jac'ben. \v 8 Come jini mu' bʌ i jac'ob i tsucul pusic'al mach mejlic i melob chuqui uts'at ti' wut Dios. \p \v 9 Jatetla mach chʌn añetixla ti' p'ʌtʌlel la' tsucul pusic'al. Añetla ti' wenta Espíritu mi woli' yajñel i yEspíritu Dios ti la' pusic'al. Jini mach bʌ anic i cha'an i yEspíritu Cristo, mach i cha'anic Dios. \v 10 Mi an Cristo ti la' pusic'al, anquese mi' chʌmel la' bʌc'tal cha'an mulil, jini Espíritu mi' yʌq'ueñetla la' cuxtʌlel cha'an tsa' q'uejliyetla ti toj. \v 11 Mi ya' chumul ti jatetla i yEspíritu Dios tsa' bʌ i teche ch'ojyel Jesús, jini Dios tsa' bʌ i teche ch'ojyel Cristo Jesús mi caj i yʌq'uen i cuxtʌlel la' bʌc'tal cha'an ti' yEspíritu chumul bʌ ti la' pusic'al. \p \v 12 Actan che' jini hermanojob, an ti lac wenta cha'an mi lac jac'ben lac Yum, pero mach yomic mi lac jac' lac tsucul pusic'al cha'an mi lac mel chuqui yom. \v 13 Mi woli la' mel bajche' yom la' tsucul pusic'al, wersa mi caj la' chʌmel. Pero mi ti' p'ʌtʌlel Espíritu mi la' wʌc' ti chʌmel i melbal la' tsucul pusic'al, cuxul mi caj la' wajñel. \p \v 14 Pejtelelob mu' bʌ i toj'esʌntelob majlel cha'an i yEspíritu Dios jiñobʌch i yalobilob Dios. \v 15 Dios tsi' yʌq'ueyetla i yEspíritu. Ma'anic tsi' yotsayetla ti mozo cha'an mi la' mel to'ol e'tel yic'ot bʌq'uen. Mi' yʌq'ueñetla la' ña'tan ochemetla ti' yalobil Dios. Jini cha'an mi la cʌl: Papa, c Tat, cho'onla. \v 16 Jini Espíritu mi' subeñonla i yalobilonla Dios. Che'ʌch mi' yʌl lac pusic'al ja'el. \v 17 Mi i yalobilonla Dios, an chuqui mi caj la cʌq'uentel ti Dios. Mi tsa' la cubi wocol temel yic'ot Cristo, lac ten cha'an jach la quic'ot Cristo chuqui mi caj la cʌq'uentel, cha'an temel mi lac taj lac ñuclel yic'ot Cristo. \p \v 18 Mi cʌl, mach mejlic ti lajintel jini wocol am bʌ wʌle yic'ot i ñuclel Cristo mu' bʌ caj i tsictiyel ti joñonla. \v 19 Come pejtel melbil tac bʌ ti pañimil woli ti pijt jinto mi' pʌstʌlob i yalobilob Dios. \v 20 Come tsa' asiyi yic'ot wocol pejtel melbil tac bʌ, mach cha'anic bajñel yom, pero che'ʌch yom Dios cha'an mi' wersa pijtan jini ñumen uts'at tac bʌ mu' bʌ caj i tilel. \v 21 Pejtel jini melbil tac bʌ mi caj i yʌjq'uel ti colel ti' p'ʌtʌlel chʌmel. Mi caj i yochel ti libre cha'an tijicña mi' yajñel yic'ot i ñuclel i yalobilob Dios. \p \v 22 Come la cujil temel woli ti ajacniyel pejtelel jini pañimil. Woli ti bajq'uel yilal c'ʌlʌl wʌle. \v 23 Mach cojic jach jini melbil tac bʌ woli ti ajacniyel, pero joñonla ja'el. Tsa'ix aq'uentiyonla ñaxan bʌ lac majtan, jiñʌch jini Espíritu. Woliyonla ti ajacniyel ti lac pusic'al, come woliyonla ti pijt jinto mi' tsictiyel i yalobilonla Dios che' mi la cʌq'uentel tsiji' bʌ lac bʌc'tal. \v 24 Come che' bʌ tsa' coltʌntiyonla, tsa' caji lac pijtan. Mi tsa'ix laj q'uele jini woli bʌ lac pijtan, ma'anix woli lac chʌn pijtan. Ma'anic majch mi' chʌn pijtan jini woli bʌ i q'uel. \v 25 Mi woli lac pijtan jini mach bʌ laj q'ueleyic, la' lac pijtan ti' xuc'tilel lac pusic'al. \p \v 26 Che' ja'el jini Espíritu mi' coltañonla che' c'uñonla, come mach la cujilic bajche' yom mi lac pejcan Dios. Jini Espíritu mi' c'ajtiben Dios ti wocol t'an chuqui yom ti lac tojlel che' woliyonla ti ajcʌn. \v 27 Dios mu' bʌ i wen q'uel lac pusic'al yujil chuqui yom jini Espíritu, come mi' c'ajtiben Dios ti wocol t'an cha'an mi' coltan i cha'año' bʌ che' bajche' yom Dios. \s1 Mi' wen mʌjlel lac cha'an \p \v 28 La cujil mi' c'ʌn Dios pejtelel chuqui tac mi' yujtel cha'an i wenlel jini mu' bʌ i c'uxbiñob Dios, jini pʌybilo' bʌ i cha'an che' bajche' tsi' wʌn ña'ta. \v 29 Come Dios tsi' wʌn yajca i cha'año' bʌ. Tsi' wʌn wa'chocoyob cha'an mi' yʌq'uentelob i pusic'al lajal bajche' i pusic'al i Yalobil cha'an mi' taj cabʌl i yijts'iñob jini ascuñʌl bʌ. \v 30 Dios tsi' pʌyʌ ja'el jini wʌn wa'chocobilo' bʌ i cha'an. Tsi' yotsa jini pʌybilo' bʌ i cha'an ti' wenta. Tsi' yʌq'ueyob i ñuclel jini tsa' bʌ i q'ueleyob ti toj. \p \v 31 ¿Chuqui yom mi lac sub, che' jini? Mi woli' coltañonla Dios, ¿majqui mi mejlel i contrajiñonla? \v 32 Dios ma'anic tsi' p'unta i Yalobil, pero tsi' yʌc'ʌ ti chʌmel cha'añonla ti lac pejtelel. ¿Mach ba muq'uic i yʌq'ueñonla yic'ot Cristo pejtelel chuqui yom lac cha'an? \v 33 ¿Majqui mi mejlel i sub i mul jini yajcʌbilo' bʌ i cha'an Dios? Ma'anic majqui. Jini mu' bʌ i ñusʌbeñonla lac mul, mu' bʌ i yotsañonla ti' wenta jiñʌch Dios. \v 34 Cristo Jesús tsa' chʌmi cha'añonla. Tsa' tejchi ch'ojyel ba'an chʌmeño' bʌ. An ti' ñoj Dios ba' woli' c'ajtiben Dios laj coltʌntel. Jini cha'an ma'anic majqui mi mejlel i yʌc'onla ti tojmulil. \v 35 ¿Am ba chuqui mi mejlel i mʌctʌben i c'uxbiya Cristo ti lac tojlel? ¿Mejl ba lac wocol, mi laj c'ojo'ol, mi lac tic'lʌntel, mi lac wi'ñal, mi che' ma'anic lac pislel, mi bʌbʌq'uen bʌ, mi espada? Ma'anic. \v 36 Come ts'ijbubil: “Cha'añetla wolic tsʌnsʌntel lojon ti pejtelel ora. Mic chujquel lojon che' bajche' tiñʌme' cha'an mic tsʌnsʌntel lojon”, che'en. \p \v 37 Ti pejtelel ili wocol mi' wen mʌjlel lac cha'an, cha'an ti' p'ʌtʌlel Jesús tsa' bʌ i c'uxbiyonla. \v 38-39 Come cujil ma'anic chuqui mi mejlel i mʌctan i c'uxbiya Dios che' mi lac chʌmel o che' cuxulon tola, mi ángelob, mi yumʌlob, mi jini p'ʌtʌlo' bʌ, mi jinic mu bʌ i yujtel wʌle, mi jinic mu' bʌ caj ti ujtel, mi chan tac bʌ, mi jinic am bʌ ti yebal, mi yan tac bʌ melbil tac bʌ. Ma'anic chuqui mi mejlel i mʌctan i c'uxbiya Dios mu' bʌ lac taj ti lac Yum Cristo Jesús. \c 9 \s1 Mu' bʌ i yajcʌntel ti Dios \p \v 1 Mic sub chuqui isujm ti Cristo. Ma'anic mic cha'len lot. Che'ʌch mi' subeñon c pusic'al cʌntesʌbil bʌ cha'an jini Ch'ujul bʌ Espíritu. \v 2 Wen ch'ijiyem c pusic'al. Cabʌl mic cha'len pensar ti pejtelel ora. \v 3 Uts'at muq'uic c chojquel ti tojmulil cha'an mij coltan c pi'ʌlob, come c'ux mi cubiñob, come c pi'ʌl lojon c bʌ, junlajal c ñojte'el lojon. \v 4 Israelobʌch. Tsa' pʌjyiyob cha'an mi' yochelob ti' yalobil Dios. Tsa' tsictiyi i ñuclel Dios ti' tojlelob. Tsi' yubiyob jini trato bʌ t'an. Tsa' aq'uentiyob jini mandar. Tsa' pʌsbentiyob bajche' yom mi' ch'ujutesañob Dios. Tsa' subentiyob chuqui mi caj i yʌq'uentelob. \v 5 Abraham yic'ot Isaac yic'ot Jacob jiñobʌch i ñojte'elob. I ñojte'elob Cristo ja'el. Jini cha'an i pi'ʌlob i bʌ yic'ot Cristo, come tsi'q'uele pañimil Cristo ti' tojlelob. Cristo jiñʌch lac Dios am bʌ ti' wenta pejtelel chuqui tac an. La' sujbic ti uts'at ti pejtelel ora. Amén. \p \v 6 Puru isujm i t'an Dios. Mach lolomic tsi' yʌc'ʌ i t'an, anquese mach i cha'añobic Dios pejtelel i p'olbal Israel. \v 7 Che' ja'el mach mero i yalobilobic Abraham pejtelel i p'olbal Abraham. Come ts'ijbubil: “I p'olbal Isaac jiñobʌch a walobilob”. \v 8 Tsiquil che' jini: Mach i yalobilobic Dios pejtelel i p'olbal Abraham. Jini jach i yalobilob Abraham tsa' bʌ tiliyob cha'an ti' t'an Dios jiñobʌch mero i yalobilob. \v 9 Come jiñʌch jini t'an tsa' bʌ subenti Abraham: “Ti yambʌ jab cha' talon. Mi caj i yʌc' ti pañimil ch'iton bʌ i yalobil Sara”, che'en. \p \v 10 Mach cojic jach jini, pero Rebeca ja'el, che' bʌ tsa' caji i cʌntʌben i yalobil Isaac lac ñojte'el, \v 11 che' cʌntʌbilob to i yalobilob, che' maxto anic tsi' cha'leyob chuqui wen mi chuqui jontol, Dios tsi' sube Rebeca mi caj i yujtel che' bajche' tsi' wʌn ña'ta Dios mu' bʌ i yajcan majqui yom. Mach cha'anic wen bʌ lac melbal mi' yajcañonla, pero cha'an yom i pʌyonla. \v 12 Jini cha'an tsa' subenti Rebeca: “Jini ascuñʌl bʌ, i c'aba' Esaú, mi caj i melben i ye'tel jini ijts'iñʌl bʌ, i c'aba' Jacob”, che'en. \v 13 Come ts'ijbubil: “Tsaj c'uxbi Jacob, tsac ts'a'le Esaú”, che'en. \p \v 14 ¿Chuqui yom mi lac sub, che' jini? ¿Mach ba tojic Dios? Toj cu. \v 15 Come Dios tsi' sube Moisés: Mi caj c p'untan jini com bʌ c p'untan. Mi caj c pʌsben i yutslel c pusic'al jini com bʌ c pʌsben, che'en. \v 16 Tsiquil che' jini, Dios mi' p'untan jini yajcʌbil bʌ i cha'an, mach cha'anic che' yom i pusic'al winic, mi cha'anic woli' wersa sajcan i p'untʌntel. Mi' p'untʌntel cha'an che'ʌch yom Dios. \v 17 I Ts'ijbujel Dios mi' yʌl chuqui tsa' subenti Faraón: “Tsac wa'chocoyet ti rey cha'an mic pʌs c p'ʌtʌlel ti a tojel, cha'an mi' pujquel j c'aba' ti pejtelel pañimil”, che'en Dios. \v 18 Tsiquil che' jini, Dios mi' p'untan majqui yom i p'untan. Mi' tsʌts'esʌben i pusic'al majqui yom i tsʌts'esʌben i pusic'al. \p \v 19 Jini cha'an mi caj a c'ajtibeñon: ¿Chucoch mi' chʌn ña'tan lac mul, che' jini? Come ¿majqui mi mejlel i tic' chuqui yom Dios? che'et. \v 20 ¿Chucoch che'i ma' cha'len t'an? ¿Majquiyet mu' bʌ a letsan a t'an ti' contra Dios? Jini melbil tac bʌ, ¿yom ba mi' suben xmeloñel: ¿Chucoch che' tsa' meleyon? \v 21 Jini xmel uc'um, ¿mach ba mejlic i c'ʌn jini oc'ol bajche' yom? Ti junc'ojl oc'ol mi' mel jump'ejl uc'um mu' bʌ i c'ʌjñel cha'an chuqui uts'at. Mi' mel yambʌ uc'um mu'bʌ i c'ʌjñel cha'an jini mach bʌ wenic. \p \v 22 ¿Chuqui che' jini? Anquese yom Dios i pʌs i mich'ajel yic'ot i p'ʌtʌlel, wen jal tsi' cuchbeyob i mul jini tsa' bʌ i techbeyob i mich'ajel mu' bʌ caj i jisʌntelob. \v 23 Wen jal tsi' cuchbeyob i mul cha'an mi' yʌc' ti tsictiyel pejtelel i ñuclel ti' tojlel jini p'untʌbilo' bʌ i cha'an, yajcʌbilo' bʌ cha'an mi' tajob i ñuclel. \v 24 I pi'ʌlonla come pʌybilonla i cha'an ja'el. Mach jinic jach israelob pʌybilob, pero jini gentilob ja'el. \v 25 Che' ja'el tsi' yʌlʌ ti' jun Oseas: “Mi caj c pejcañob tic cha'an jini mach bʌ c cha'añobic ti yambʌ ora. Mi caj c pejcan ti c'uxbibil bʌ c cha'an jini mach bʌ c'uxbibilic ti yambʌ ora. \v 26 Mi caj i yujtel ya' ba' tsa' subentiyob mach i cha'añobic Dios, ya'i mi caj i pejcʌntelob ti' yalobil jini cuxul bʌ Dios”, che'en. \p \v 27 Isaías ja'el tsi' yʌlʌ cha'an Israelob: “Anquese lajal ti' tsicol i yalobilob Israel bajche' i ji'il colem ñajb, lamital jach mi caj i coltʌntelob. \v 28 Ti ora jach lac Yum mi caj i junyajlel cha'len meloñel ti pejtelel pañimil”, che'en. \v 29 Che' bajche' tsi' wʌn alʌ Isaías: “Machic tsi' cʌybeyonla la calobilob jini lac Yum, jiñʌch i Yum cabʌlob, lajal tsa' jisʌntiyonla bajche' jini año' bʌ ti Sodoma yic'ot ti Gomorra”, che'en. \s1 Aq'uebilob toj bʌ i pusic'al cha'an tsi' ñopoyob \p \v 30 ¿Chuqui yom mi lac sub, che' jini? Jini gentilob mach bʌ anic tsi' sʌclayob toj bʌ i pusic'al tsa' aq'uentiyob. Jiñʌch toj bʌ i pusic'al aq'uebilob cha'an tsi' ñopoyob. \v 31 Pero jini israelob tsa' bʌ i ñopo i tajob toj bʌ i pusic'al cha'an ti' jac'ol mandar ma'anic tsa' mejli i jac'ob jini mandar ti ts'ʌcʌl. \v 32 ¿Chucoch? Come tsi' sʌclayob toj bʌ i pusic'al cha'an ti' jac'ol mandar. Ma'anic tsi' sʌclayob toj bʌ i pusic'al mu' bʌ i yʌq'uentelob jini mu' bʌ i ñopob. Tsa' yajliyob ti jini xajlel ba' mi' jats'ob i yoc. \v 33 Che' bajche' ts'ijbubil: “Awilan, mi cʌc' ti Sion jump'ejl Xajlel ba' mi' jats'ob i yoc winicob, jump'ejl Xajlel mu' bʌ i yʌc'ob ti yajlel. Jini mu' bʌ i ñop jini Xajlel ma'anic mi caj i yubin quisin”, che'en. \c 10 \p \v 1 Quermanojob, mij c'ajtiben Dios ti oración cha'an mi' coltʌntelob israelob. Jiñʌch com bʌ ti pejtelel c pusic'al. \v 2 Come mic sub ti isujm, anquese ch'ejlob cha'an Dios, mach yujilobic chuqui yom Dios. \v 3 Come mach yujilobic bajche' mi lac taj toj bʌ lac pusic'al ti Dios. Jini cha'an woli' ñopob i bajñel wa'chocoñob i bʌ ti toj. Ma'anic tsi' peq'uesayob i bʌ cha'an mi' ch'ʌmob ti' wenta i coltʌntel chajpʌbil bʌ i cha'an Dios. \v 4 Come ti Cristo tsa' ts'ʌctiyi i c'ʌjñibal mandar, come mi' yʌq'uentel toj bʌ i pusic'al majqui jach mi' ñop. \p \v 5 Moisés tsi' yʌlʌ bajche' mi' tajob toj bʌ i pusic'al cha'an ti' jac'ol jini mandar. Tsi' yʌlʌ: “Jini winic mu' bʌ i jac' ti ts'ʌcʌl jini mandar cuxul mi caj i yajñel”, che'en. \v 6 Pero yambʌyʌch i sujmlel jini toj bʌ lac pusic'al mu' bʌ la cʌq'uentel che' mi lac ñop. Mi' yʌl: Mach a wʌl ti a pusic'al: “¿Majqui mi caj i letsel majlel ti panchan?” (cha'an mi' pʌy jubel Cristo). \v 7 Mach a wʌl: “¿Majqui mi caj i jubel ochel ti' yajñib chʌmeño' bʌ?” (cha'an mi' pʌy loq'uel Cristo ba'an chʌmeño' bʌ). \v 8 Pero mi' yʌl: “Lʌc'ʌl an jini t'an ba' añet. An ti a wej, an ti a pusic'al ja'el”. Jiñʌch jini wen t'an mu' bʌ lac sub cha'an mi la' ñop. \v 9 Mi tsa' subu ti a wej a Yumʌch Jesús, mi tsa' ñopo ti a pusic'al tsa'ix i teche loq'uel Dios ba'an chʌmeño' bʌ, mi caj a coltʌntel. \v 10 Come ti lac pusic'al mi lac ñop. Che' jini, mi la cʌq'uentel toj bʌ lac pusic'al. Ti la quej mi lac sub che' ñopol lac cha'an. Che' jini, mi laj coltʌntel. \v 11 Come i Ts'ijbujel Dios mi' yʌl: “Jini mu' bʌ i ñop lac Yum Jesús ma'anic mi caj i yubin quisin”, che'en. \v 12 Come junlajalobʌch judíojob yic'ot griegojob come juntiquil jach lac Yum. Jiñʌch i Yum pejtelel winicob. Mi yʌq'ueñob i yutslel i pusic'al pejtelel mu' bʌ i pejcañob. \v 13 Come majqui jach mi' pejcan lac Yum ti' c'aba' mi taj i coltʌntel. \p \v 14 ¿Bajche' mi mejlel i pejcañob lac Yum winicob x'ixicob che' maxto anic tsi' ñopoyob? ¿Bajche' mi mejlel i ñopob lac Yum che' max to anic tsi' yubibeyob i t'an? ¿Bajche' mi mejlel i yubiñob mi ma'anic majqui mi' subeñob? \v 15 ¿Bajche' mi mejlel i cha'leñob subt'an mi mach chocbilobic majlel? Come ts'ijbubil: “¡Wen i t'ojol jax i yoc jini mu' bʌ i subob jini wen t'an mu' bʌ i yʌq'ueñonla i ñʌch'tilel lac pusic'al!” che'en. \p \v 16 Mach ti pejtelobic tsi' jac'ʌyob jini wen t'an, come Isaías tsi' yʌlʌ: “C Yum, ¿majqui tsi' ñopo jini tsa' bʌ c subeyob lojon?” che'en. \v 17 Mi lac ñop chuqui mi la cubin. Mi la cubin i t'an Cristo che' mi lac subentel. \v 18 Mij c'ajtibeñetla: ¿Mach ba tsa'ic i yubiyob? Tsa' cu. Tsa' pam pujqui i t'an ti pejtelel pañimil. C'ʌlʌl ba' jaxʌl i lum tsa' pam pujqui i t'añob. \p \v 19 Mic cha' c'ajtibeñetla: ¿Mach ba anic tsi' ch'ʌmbeyob isujm jini israelob? Ñaxan Moisés tsi' subu jini tsa' bʌ i yʌlʌ Dios: “Mi caj j coltan yaño' bʌ mach bʌ c cha'añobic cha'an mic techbeñetla tsʌytsʌyña bʌ la' pusic'al. Mi caj j coltan jini mach bʌ añobic i ña'tʌbal cha'an mic techbeñetla la' mich'ajel”. Che' tsi' yʌlʌ Dios, che'en Moisés. \v 20 Ch'ejl i pusic'al Isaías tsi' subu i t'an Dios ja'el. Tsi' yʌlʌ: “Tsa' tajleyon cha'an winicob x'ixicob mach bʌ anic tsi' sajcayoñob. Tsa cʌc'ʌ c bʌ ti cʌjñel cha'an jini mach bʌ anic tsi' ña'tayob i cʌñon”, che'en Dios. \v 21 Pero cha'an israelob tsi' yʌlʌ: “Ti pejtelel q'uin wolic pʌyob tij c'ʌb winicob x'ixicob mach bʌ yujilobic i jac'ol. Mi' contrajiñob c t'an”, che'en. \c 11 \s1 A ñob to Israelob yajcʌbilo' bʌ i cha'an Dios \p \v 1 Mij c'ajtibeñetla, che' jini: ¿Tsa' ba chojquiyob ti Dios jini winicob x'ixicob i cha'año' bʌ Dios? Ma'anic. Come joñon i p'olbalon Israel ja'el, i p'olbalon Abraham, i p'olbalon Benjamín. \v 2 Dios ma'anic tsi' cʌyʌ i winicob tsa' bʌ i wʌn cʌñʌyob. ¿Mach ba la' wujilic chuqui tsi' yʌlʌ i Ts'ijbujel Dios cha'an Elías? Tsi' c'ajtibe Dios ti wocol t'an cha'an mi' contrajin israelob. \v 3 Tsi' yʌlʌ: “C Yum, tsa'ix i tsʌnsayob x'alt'añob a cha'an. Tsa'ix i jemeyob i yajñib tac ba' ma' wʌq'uentel a majtan. C bajñel jax tsa' cʌleyon. Yom i tsʌnsañoñob”, che'en Elías. \v 4 ¿Bajche' tsi' jac'be Dios? Tsi' yʌlʌ: “Wolij cʌntan ojlil i waxʌclujumbajc' (7000) winicob mach bʌ anic tsi' ñocchocoyob i bʌ ba'an Baal”, che'en. \v 5 Che' ja'el c'ʌlʌl wʌle añob to israelob yajcʌbilo' bʌ i cha'an Dios ti' yutslel i pusic'al. \v 6 Dios tsi' yajcayob ti' yutslel i pusic'al, mach cha'anic wen bʌ i melbalob. Tsa'ic i yajcayob cha'an wen bʌ i melbalob, jiñʌch i tojol i ye'tel, mach i majtanic. \p \v 7 Ña'tan, che' jini, jini israelob ma'anic tsi' tajayob chuqui tsi' sajcayob. Jini yajcʌbilo' bʌ tsi' tajayob. Tsa' tsʌts'esʌbentiyob i pusic'al yaño' bʌ. \v 8 Che' bajche' ts'ijbubil: “Dios tsi' yotsayob ti tonto c'ʌlʌl wʌle, cha'an ma'anic mi' c'otelob i wut, cha'an ma'anic mi' yubiñob t'an ti' chiquin”, che'en. \v 9 David ja'el tsi' yʌlʌ: “La' pʌntiyic ti yac yilal jini wen tac bʌ i cha'añob cha'an mi' chujquelob, cha'an mi' yajlelob, cha'an mi' tajob i q'uexol i mul. \v 10 La' yajpic i wut cha'an ma'anic mi' c'otel. C'uchchocobeñob i pat ti pejtelel ora”, che'en. \s1 Tsi' tajayob i coltʌntel gentilob \p \v 11 Mij c'ajtibeñetla, che' jini. ¿Tsa' ba i jats'ʌyob i yoc cha'an mi' junyajlel yajlelob? Ma'anic. Pero cha'an tsi' jats'ʌyob i yoc israelob tsi' tajayob i coltʌntel gentilob. Jini cha'an tsa' techbentiyob tsʌytsʌyña jax bʌ i pusic'al israelob cha'an tsa' coltʌntiyob gentilob, come yomob i coltʌntel ja'el. \v 12 Mi tsi' tajayob chuqui wen pejtelel año' bʌ ti pañimil cha'an tsi' jats'ʌyob i yoc israelob, mi tsi' tajayob chuqui wen jini gentilob ja'el cha'an tsi' sʌtʌyob chuqui wen jini israelob, c'ax cabʌl mi caj i tajob chuqui wen che' mi' cha' ochelob. \v 13 Mic pejcañetla gentilet bʌ la, come chocbilon majlel ti subt'an ti' tojlel gentilob. Mic ña'tan wen ñuc que'tel. \v 14 Come ti pejtelel c pusic'al com c techbeñob tsʌytsʌyña bʌ i pusic'al c pi'ʌlob cha'an mij coltan lamital cha'an mi' tajob i wenlel ti Dios. \v 15 Mi cabʌl tsi' tajayob i coltʌntel ti Dios jini gentilob che' bʌ tsi' tʌts'ʌyob i bʌ jini israelob, ¿chuqui mi caj i yujtel che' mi' cha' melob i bʌ yic'ot Dios jini israelob? Mi caj i cha' cuxtʌyelob jini chʌmeño' bʌ. \p \v 16 Come jini Abraham yic'ot jini x'alt'anob, i cha'añobʌch Dios. Che' ja'el i p'olbalob, come mi ch'ujul i wi' te', che' ja'el i c'ʌb tac. \v 17 Tsa' jajqui loq'uel lamital i c'ʌb te'. Jatet i c'ʌbet yambʌ olivo te' mach bʌ anic i c'ʌjñibal, yilol jach bʌ tsa' coli ti mate'el. Tsa' otsʌntiyet ba' tsa' jajqui loq'uel i c'ʌb. Tsa' taja a p'ʌtʌlel ti' wi' yic'ot ti' yetsel jini wen bʌ olivo te'. \v 18 Mach a sub a bʌ ti ñuc ti' contra i c'ʌb te' tsa' bʌ jajqui loq'uel. Mi tsa' subu a bʌ ti ñuc, ña'tan ma'anic wola' wʌq'uen i p'ʌtʌlel i wi' tac jini te'. Jini i wi' tac mi' yʌq'ueñet a p'ʌtʌlel. \p \v 19 Mi caj a wʌl: Tsa' jajqui loq'uel lamital i c'ʌb tac cha'an mi mejlel cotsʌntel, che'et. \v 20 Melelʌch. Tsa' jajqui loq'uel come ma'anic tsi' ñopoyob. Jatet ma' cʌytʌl ba' ochemet cha'an jach tsa' ñopo. Mach a q'uel a bʌ ti ñuc. Cha'len bʌq'uen. \v 21 Dios tsi' jacʌ loq'uel lamital jini mero i c'ʌb te'. Mach to'o che'ic jach tsi' q'uele. Mach to'o che'ic jach mi caj i q'uelet ja'el. \v 22 Ña'tan, che' jini, i yutslel i pusic'al Dios yic'ot i mich'ajel. Ña'tan i mich'ajel ti' tojlel jini tsa' bʌ yajliyob. Ña'tan i yutslel i pusic'al ti a tojlel mi xuc'ul ma' wajñel ti' yutslel i pusic'al. Machic jini, jatet ja'el mi caj a tsejpel loq'uel. \v 23 Jini tsa' bʌ jajqui loq'uel mi caj i cha' otsʌntelob mi tsi' sutq'uiyob i bʌ cha'an mi' ñopob Dios, come Dios mi mejlel i cha' otsañob. \v 24 Jatetla tsa' otsʌntiyetla ti jini wen bʌ olivo te' anquese tsa' tsejpiyetla loq'uel ti juntejc olivo te' mach bʌ anic i c'ʌjñibal, yilol jach bʌ tsa' coli ti mate'el. Mi tsa' mejliyetla ti ochel che' mach i c'ʌbeticla, isujm mi mejlel ti cha' ochel jini mero i c'ʌb olivo te' tsa' bʌ jajqui tac loq'uel. \s1 Mi caj i coltʌntelob Israelob \p \v 25 Hermanojob, yom mi la' ña'tan jini t'an mach bʌ tsictiyemic ti yambʌ ora, ame ñuquic mi la' lon q'uel la' bʌ ti la' bajñel pusic'al. Tsa' tsʌtsayob i pusic'al lamital israelob jinto ts'ʌcʌl mi' yochelob jini gentilob. \v 26 Che' jini, pejtelel israelob mi caj i coltʌntelob che' bajche' ts'ijbubil: “Tal juntiquil xColtaya loq'uem bʌ ti Sion. Mi caj i jisʌben i jontolil i p'olbal Jacob. \v 27 Jiñʌch xuc'ul bʌ c t'an tsa' bʌ c subeyob mu' bʌ caj i ts'ʌctiyel che' mic loc'sʌbeñob i mul”, che'en Dios. \v 28 Wʌle jini israelob woli' contrajiñob Dios cha'an jini wen t'an cha'an mi' tajob i coltʌntel jini gentilob, pero c'uxbibilob ti Dios, come i p'olbalob Jacob. \v 29 Dios ma'anic mi' q'uextan i pusic'al che' mi' yʌq'ueñonla lac majtan. Ma'anic mi' q'uextan i pusic'al che' mi' pʌyonla. \v 30 Ti yambʌ ora jatetla ja'el tsa' la' ñusa Dios. Wʌle tsa'ix p'untʌntiyetla cha'an ma'anic tsi' ñopoyob israelob. \v 31 Pero wʌle jini israelob tsa' bʌ i ñusayob Dios mi mejlel i cha' p'untʌntelob che' bajche' tsa' p'untʌntiyetla. \v 32 Dios tsi' cʌyʌyob ti mulil pejtel winicob x'ixicob cha'an mi' pʌsbeñob i yutslel i pusic'al ti pejtelelob. \p \v 33 Wen cabʌl i yutslel i pusic'al Dios. Ma'anic i p'isol i ña'tʌbal yic'ot i pusic'al. Mach mejlic laj cʌmben i ña'tʌbal. Mach mejlic lac ch'ʌmben isujm jini mu' bʌ i mel. \v 34 ¿Am ba majch tsi' cʌmbe i pusic'al Dios? ¿Am ba majch tsi' cʌntesa? \v 35 ¿Am ba majch tsi' yʌq'ue Dios i majtan cha'an mi' cha' ch'ʌm i q'uexol? \v 36 Come ch'oyol ti Dios pejtelel chuqui tac an. Ti pejtelel cʌntʌbil i cha'an Dios. I cha'añʌch Dios ti pejtelel. La' sujbic i ñuclel Dios ti pejtelel ora. Amén. \c 12 \s1 La' la cʌq'uen lac bʌ Dios \p \v 1 Jini cha'an hermanojob, a wocolic mic subeñetla cha'an tsi' p'untayetla Dios, aq'uenla Dios la' bʌc'tal che' bajche' tsʌnsʌbil bʌ i majtan Dios anquese cuxulet to la. Jiñʌch ch'ujul bʌ i majtan Dios, uts'at bʌ mi' q'uel. Jiñʌch i ch'ujutesʌntel Dios ti isujm. \v 2 Mach mi la' mel bajche' mi' melob jini año' bʌ ti pañimil. La' q'uextiyic la' pusic'al ti tsijib cha'an mi la' cʌn chuqui yom Dios. Jiñʌch wen tac bʌ yic'ot ts'ʌcʌl tac bʌ mu' bʌ i mulan. \p \v 3 Ti' yutslel i pusic'al Dios tsa' bʌ aq'uentiyon, mic subeñetla ti jujuntiquiletla: Mach a lon ña'tan ti a pusic'al ñumen an a ñuclel bajche' an. Ti' p'isol jach bajche' tsi' yʌq'ueyet a ñop Dios, ña'tan ti toj a ñuclel ti jujuntiquiletla. \v 4 Ti lac bʌc'tal an cabʌl chucbil tac bʌ. Mach junchajpic jach i c'ʌjñibal jini chucbil tac bʌ. \v 5 Che' ja'el joñonla anquese cabʌlonla, jump'ejl jach lac bʌc'tal ti Cristo. Lac tem cha'añʌch lac bʌ. \v 6 Mach junchajpic jach laj c'ʌjñibal tsa' bʌ aq'uentiyonla ti' yutslel i pusic'al. Mi an laj c'ʌjñibal cha'an mi lac sub t'an, la' lac sub ti pejtelel lac pusic'al che' bajche' tsi' yʌq'ueyonla lac ñop Dios. \v 7 Mi cha'añʌch mi laj coltan lac pi'ʌlob, la' laj coltañob. Jini yujil bʌ cʌntesa, la' i cha'len cʌntesa. \v 8 Jini mu' bʌ i ñuq'uesʌben i pusic'al i pi'ʌlob, la' i ñuq'uesʌbeñob. Jini mu' bʌ i yʌc' i chubʌ'an la' i yʌc' ti pejtelel i pusic'al. Jini am bʌ i ye'tel la' i wen mel i ye'tel. Jini mu' bʌ i cha'len p'untaya la' i cha'len ti' tijicñʌyel i pusic'al. \s1 C'uxbiya \p \v 9 Cha'lenla c'uxbiya ti isujm. Ts'a'lenla jontolil. Mach mi la' cʌy i melol chuqui tac wen. \v 10 C'uxbin la' bʌ come la' pi'ʌl la' bʌ, i yijts'iñetla Cristo. Yom ñumen ñuc mi la' q'uel la' pi'ʌlob bajche' mi la' bajñel q'uel la' bʌ. \v 11 Mach yomic ts'ubetla. Yom ch'ejletla ti jini Espíritu. Cha'lenla i ye'tel lac Yum. \v 12 Yom tijicñayetla ti la' pijtaya. Yom xuc'uletla ti la' wocol. Pejcanla Dios ti pejtelel ora. \v 13 Coltanla i cha'año' bʌ Dios ti pejtelel chuqui tac anto yom i cha'añob. We'sañob ti la' wotot. \p \v 14 Aq'ueñob i yutslel la' t'an jini mu' bʌ i tic'lañetla. Ac'ʌla i yutslel la' t'an, mach mi la' cha'len p'ajoñel. \v 15 Yom tijicñayetla yic'ot jini tijicñayo' bʌ. Cha'lenla uq'uel yic'ot jini mu' bʌ i cha'leñob uq'uel. \v 16 Ajñenla ti jump'ejl la' pusic'al yic'ot la' pi'ʌlob. Mach mi la' q'uel la' bʌ ti ñuc. Ajñenla yic'ot jini utso' bʌ. Mach mi la' lon ña'tan cabʌl la' bajñel pusic'al. \p \v 17 Mach mi la' q'uextan jontolil. Ña'tan la' mel chuqui toj ti' wut pejtelel winicob x'ixicob. \v 18 Cha'lenla wersa cha'an ñʌch'ʌl mi la' wajñel yic'ot pejtelel winicob x'ixicob. \v 19 C'uxbibilet bʌ la, mach mi la' bajñel q'uextʌben jontol bʌ i melbal la' pi'ʌlob. La' i q'uextʌbeñob Dios ti' mich'ajel. Come ts'ijbubil: “Joñon mij q'uextan jontolil. Joñon mi cʌq'ueñob i tojol i mul”, che'en lac Yum. \v 20 Jini cha'an mʌc'lan la' contra mi an i wi'ñal. Aq'uen chuqui mi' jap mi an i tiquin ti'. Che'ʌch mi caj a wen techben i quisin. \v 21 Mach a wʌc' a bʌ ti' jac'ol jontolil. Mele chuqui wen cha'an mi' mʌjlel a cha'an. \c 13 \s1 Jac'benla año' bʌ i ye'tel \p \v 1 Ti pejteleletla jac'benla i t'an jini año' bʌ i ye'tel ti pañimil, come ch'oyolʌch jini e'tel ti Dios. Dios tsi' wa'choco jini año' bʌ i ye'tel. \v 2 Jini cha'an, jini mu' bʌ i ñusʌbeñob i t'an año' bʌ i ye'tel, mi' ñusan jini wa'chocobilo' bʌ i cha'an Dios. Jini mu' bʌ i ñusañob t'an mi caj i tojob i mul. \v 3 Jini mu' bʌ i cha'len chuqui wen ma'anic mi' cajel ti bʌq'uen ti' tojlel año' bʌ i ye'tel, jini jach mu' bʌ i cha'len jontolil. Mi mach a womic mi' tejchel a bʌq'uen ti' tojlel am bʌ i ye'tel chʌn mele chuqui wen. Che' jini, uts'at mi caj i q'uelet. \v 4 Come jini am bʌ i ye'tel i winicʌch Dios cha'an mi' cʌntañet. Mi wola' mel jontolil, cha'len bʌq'uen come mach lolomic jach an i yespada. An i ye'tel, aq'uebil bʌ i cha'an Dios, cha'an mi yʌq'uen i toj i mul jini mu' bʌ i cha'len jontolil. \v 5 Jini cha'an yom mi lac jac'ben i mandar, mach cojic jach cha'an mach mi' tajonla i mich'ajel Dios, pero cha'an ma'anic mi' cajel ti t'an lac pusic'al. \p \v 6 Jini cha'an mi la' wʌc' tojoñel ja'el come jini año' bʌ i ye'tel, i winicobʌch Dios che mi' chʌn melob jini e'tel. \v 7 Aq'ueñob ti pejtelelob chuqui an ti la' wenta. Aq'uenla tojoñel ti chajp ti chajp jini mu' bʌ i ch'ʌmob tojoñel. Bʌc'ñanla jini yom bʌ mi la' bʌc'ñan. Q'uelela ti ñuc jini yom bʌ mi la' q'uel ti ñuc. \s1 Yom c'uxbiya come lʌc'ʌlix i yorajlel \p \v 8 Tojo la' bet ti pejtelel. Pero an yambʌ junchajp bʌ la' bet cha'an mi la' chʌn c'uxbin la' bʌ, come jini mu' bʌ i c'uxbin i pi'ʌlob ts'ʌcʌl mi' jac' jini mandar. \v 9 Come mi' yʌl jini mandar: “Mach a cha'len ts'i'lel, mach a cha'len tsʌnsa, mach a cha'len xujch', mach a tsʌjyun chubʌ'anʌl”, che'en. Jini mandar tac yic'ot pejtelel yan tac bʌ mandar mi' ts'ʌctiyel che' mi lac jac' ili jump'ejl mandar: “C'uxbin a pi'ʌlob che' bajche' ma' bajñel c'uxbin a bʌ”. \v 10 Jini mu' bʌ i c'uxbin i pi'ʌlob ma'anic chuqui mi' cha'len ti' contrajob. Jini cha'an che' mi lac cha'len c'uxbiya ts'ʌcʌl mi lac jac' jini mandar. \p \v 11 Melela jini. Come la' wujil i yorajlelix wʌle. Yomix mi lac ch'ojyel ti wʌyel come c'ax lʌc'ʌlix laj coltʌntel come anix ora tsa' caji lac ñop. \v 12 Yomax ñumel jini ac'ʌlel. Talix jini q'uin. La' laj cʌy i ye'tel ic'yoch'an bʌ pañimil. La' lac lʌpben i sʌclel pañimil i wenta lac mʌctijib. \v 13 La' lac cha'len xʌmbal ti uts'at che' bajche' ti q'uiñil. Mach yomic leco bʌ q'uiñijel, mi yʌc'ajel, mi ts'i'lel, mi jontolil, mi leto. Mach yomic tsʌytsʌyña bʌ lac pusic'al cha'an i wenlel lac pi'ʌlob. \v 14 C'ajtibenla lac Yum Jesucristo cha'an uts'at mi la' wajñel. Mach yomic mi la' chʌn ña'tan chuqui yom la' tsucul pusic'al cha'an mi la' jac'ben i colosojlel. \c 14 \s1 Jini mach bʌ wolic i ñop ti pejtelel i pusic'al \p \v 1 Jini mach bʌ wolic i ñop ti pejtelel i pusic'al pʌyʌla ochel ti la' wotot. Mach mi la' pʌy ochel cha'an mi la' cʌlʌx pejcan la' bʌ cha'an chuqui woli la' bajñel ña'tan ti la' pusic'al. \v 2 Juntiquil winic mi' ña'tan uts'at mi laj c'ux pejtelel chuqui an. Yambʌ maxto bʌ cʌntesʌbilic mi' lon ñop an tic'bil tac bʌ i bʌl ñʌc'ʌl. \v 3 Jini mu' bʌ i c'ux pejtelel chuqui an, mach i ts'a'len jini mach bʌ anic mi' c'ux. Jini mach bʌ anic mi' c'ux mach mi' lon al ti' pusic'al an i mul jini mu' bʌ i c'ux, come ochem ti Dios. \v 4 ¿A wenta ba cha'an ma' melben i winic yambʌ yumʌl? I wentajʌch i yum cha'an mi' q'uel mi xuc'ul o mi mach xuc'ulic. Lac Yum mi caj i q'uel ti xuc'ul i winic come an i p'ʌtʌlel lac Yum cha'an mi' xuc'chocon. \p \v 5 An winic ñumen ñuc bʌ mi' q'uel jump'ejl q'uin bajche' yambʌ. Yambʌ winic junlajal mi' q'uel pejtelel q'uin. Ti jujuntiquil la' i ña'tan ti jump'ejl i pusic'al bajche' yom. \v 6 Jini mu' bʌ i mel q'uin mi' mel q'uin cha'an mi' ñuq'uesan lac Yum. Jini mach bʌ anic mi' mel q'uin mi' nuq'uesan lac Yum ja'el che' ma'anic mi' mel q'uin. Jini mu' bʌ i cha'len we'el mi' cha'len we'el cha'an mi' ñuq'uesan lac Yum. Mi' suben Dios wocolix i yʌlʌ. Jini mach bʌ anic mi' cha'len we'el mi' ñuq'uesan lac Yum che' ma'anic mi' cha'len we'el. Mi' suben Dios wocolix i yʌlʌ. \p \v 7 Ma'anic majch cuxul cha'an i bajñel jach yom. Ma'anic majch mi' chʌmel cha'an i bajñel jach yom. \v 8 Mi cuxulonla, cuxulonla cha'an mi' q'uejlel ti ñuc lac Yum. Mi woli lac chʌmel, woli lac chʌmel cha'an mi' q'uejlel ti ñuc lac Yum. Jini cha'an mi cuxulonla, o mi woli lac chʌmel, i cha'añonla lac Yum. \v 9 Tsa' chʌmi Cristo, tsa' cha' ch'ojyi. Cuxul tsa' cha' ajni cha'an mi' yochel ti' yum jini chʌmeño' bʌ yic'ot jini cuxulo' bʌ. \v 10 Jatet ¿chucoch wola' q'uel ti xmulil a wermano? Come ti lac pejtelel mi caj lac wa'tʌl ba' mi' melonla Dios. \v 11 Come ts'ijbubil: “Cha'an tic bajñel p'ʌtʌlel, che'en lac Yum, ti pejtelel winicob x'ixicob mi caj i ñocchocoñob i bʌ tic tojel. Ti pejtelelob mi caj i subob i ñuclel Dios”, che'en. \v 12 Jini cha'an ti jujuntiquilonla mi caj lac sub lac bʌ ti' tojel Dios. \p \v 13 Che' jini, mach yomix mi lac chʌn q'uel ti xmulil lac pi'ʌlob. La' laj q'uel lac bʌ cha'an ma'anic mi lac yʌsan ti mulil lac pi'ʌlob. \v 14 Ma'anic chuqui bibi' ti' bajñelil. Cujil, come tsa' pʌsbentiyon ti lac Yum Jesús. Bibi' jach ti' wut jini winic mu' bʌ i q'uel ti bibi'. \v 15 Mi wola' techben i ch'ijiyemlel i pusic'al a wermano cha'an chuqui tac ma' c'ux, ma'anic wola' c'uxbin bajche yom. Tsa' chʌmi Cristo cha'an a wermano. Mach a wʌc' ti jilel cha'an chuqui tac ma' c'ux. \v 16 Wen ña'tan bajche' yom ma' mel ame q'uejlic ti jontolil chuqui tac ma' q'uel ti uts'at. \v 17 Come ti' yumʌntel Dios ma'anic mi coltañonla we'elʌl yic'ot uch'el. Mi' coltañonla toj bʌ lac pusic'al yic'ot i ñʌch'tilel yic'ot i tijicñʌyel lac pusic'al ch'oyol bʌ ti Ch'ujul bʌ Espíritu. \v 18 Jini mu' bʌ i taj i c'ʌjñibal ti Espíritu cha'an mi' melben i ye'tel Cristo, mi' q'uejlel ti uts'at ti' wut Dios yic'ot ti' wut winicob. \p \v 19 La' lac ña'tan chuqui tac yom cha'an ñʌch'ʌl mi la cajñel cha'an mi lac p'ʌtesʌben lac bʌ lac pusic'al. \v 20 Mach a jisʌben i ye'tel Dios cha'an chuqui tac jach ma' c'ux. Melel, sʌc pejtelel chuqui tac an. Jiñʌch jontolil mi an winic mu' bʌ i yʌc' ti yajlel i yermano cha'an chuqui tac jach mi' c'ux. \v 21 Mach ma' mel chuqui tac mi' yʌsan ti mulil a wermano. Mach ma' techben tile bixel bʌ i pusic'al o mi yambʌ wocol. Uts'at ma' cʌy a c'ux we'elʌl o mi vino o mi yan tac bʌ mu' bʌ i jisʌben i xuc'tilel i pusic'al. \v 22 Mi an chuqui wola' ñop, ñopo ti' xuc'tilel a pusic'al ti' wut Dios. Tijicña jini mach bʌ anic mi' tejchel tile bixel bʌ i pusic'al cha'an i melbal mu' bʌ i q'uel ti uts'at. \v 23 Jini am bʌ tile bixel bʌ i pusic'al cha'an we'elʌl mi' taj i mul mi tsi' c'uxu, come mach ti jump'ejlic i pusic'al tsi' c'uxu. Chuqui jach mi lac mel che' mach ti jump'ejlic lac pusic'al, jiñʌch mulil. \c 15 \p \v 1 Mi p'ʌtʌlonla yom mi laj cuchbeñob i sajtemal jini tile bixelo' bʌ i pusic'al. Mach yomic mi lac mel chuqui yom lac bajñel pusic'al. \v 2 Ti jujuntiquilonla la' lac mel chuqui mi' mulañob lac pi'ʌlob cha'an mi' p'ʌt'añob, cha'an mi' tajob i wenlel. \v 3 Come Cristo ma'anic tsi' mele chuqui yom i bajñel pusic'al, che' bajche' ts'ijbubil: “Che' bʌ tsi' yʌ'leyetob, tsi' yʌ'leyoñob”, che'en. \v 4 Jini ts'ijbubil bʌ ti wajali tsa' ts'ijbunti cha'an mi laj cʌntesʌntel. I Ts'ijbujel Dios mi yʌq'ueñonla i xuc'tilel yic'ot i ñuq'uesʌntel lac pusic'al cha'an mi lac pijtan jini tal to bʌ. \v 5 Jini Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla i xuc'tilel yic'ot i ñuq'uesʌntel lac pusic'al la' i yʌq'ueñetla la' tem ajñel ti jump'ejl jach la' pusic'al che' bajche' yom Cristo Jesús. \v 6 Che' jini, ti jump'ejl la' pusic'al mi mejlel la' tem tsictesan i ñuclel Dios, i Tat lac Yum Jesucristo. \s1 Jini wen t'an ti' tojlel gentilob \p \v 7 Jini cha'an p'untan la' bʌ che' bajche' Cristo tsi' p'untayetla cha'an mi' ñuq'uesʌntel Dios. \v 8 Come mic subeñetla tsa' tili Cristo Jesús i coltan jini tsepbilo' bʌ i pʌchʌlel cha'an mi yʌc' ti tsictiyel isujmʌch Dios, cha'an ja'el mi' ts'ʌctesan jini t'an tsa' bʌ subentiyob lac ñojte'el, \v 9 cha'an ja'el mi' tsictesʌbeñob i ñuclel Dios jini gentilob tsa' bʌ p'untʌntiyob ti Dios, che' bajche' ts'ijbubil: “Jini cha'an mi caj c sub a ñuclel ti' tojlel gentilob mi caj j c'ʌyibeñet a c'aba'”, che'en Cristo. \v 10 Ts'ijbubil ja'el: “Tijicñesan la' pusic'al gentilet bʌ la yic'ot i cha'año' bʌ Dios”. \v 11 Ts'ijbubil ja'el: “Subula i ñuclel lac Yum pejtelel gentilet bʌ la. La' i subob i ñuclel ti pejtelel lum”. \v 12 Tsi' yʌlʌ Isaías ja'el: “Mi caj i tilel i p'olbal Isaí. Mi caj i tech i yumʌntel ti' tojlel gentilob mu' bʌ caj i pijtañob”, che'en. \v 13 Jini Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla lac pijtaya che' mi lac ñop, la' i bujt'esan la' pusic'al ti' tijicñʌyel yic'ot i ñʌch'tilel cha'an mi la' wen pijtan ti' p'ʌtʌlel Ch'ujul bʌ Espíritu. \p \v 14 Quermanojob cujil ti isujm, an cabʌl i yutslel la' pusic'al yic'ot la' ña'tʌbal. La' wujil bajche' yom mi la' xic'ben la' bʌ ti uts'at. \v 15 Ch'ejl c pusic'al tsac ts'ijbubeyetla chuqui yom mi la' cha' ña'tan. Ch'ejlon cha'an tsa' aq'uentiyon que'tel ti Dios \v 16 yic'ot i yutslel i pusic'al cha'an mic sub Cristo Jesús ti' tojlel gentilob. Mic subeñob i wen t'an Dios cha'an mi cʌq'uen Dios jini gentilob cha'an i majtan. Jiñʌch yom bʌ i ch'ʌm Dios, jini sʌq'uesʌbilo' bʌ ti Ch'ujul bʌ Espíritu. \p \v 17 Ti Cristo Jesús mij q'uel c bʌ ti ñuc cha'an que'tel aq'uebilon ti Dios. \v 18 Come ma'anic chuqui com c tsictesan, cojach jini tsa' bʌ i mele Cristo che' bʌ tsi' c'ʌñʌ c t'an yic'ot c melbal cha'an mi' jac'ob gentilob. \v 19 Tsi' pʌsʌ ñuc bʌ i yejtal i p'ʌtʌlel yic'ot bʌbʌq'uen tac bʌ ti' p'ʌtʌlel Ch'ujul bʌ Espíritu. Che' jini, tsa'ix c laj subu i wen t'an Cristo c'ʌlʌl ti Jerusalén, c'ʌlʌl ti Ilírico. \v 20 Che'ʌch tsac cha'le wersa c sub jini wen t'an ba' maxto subilic i c'aba' Cristo ame wolic c cha' sub ba' tsi' ñaxan subu yambʌ winic. \v 21 Come ts'ijbubil: “Mi caj i c'otel i wut winicob mach bʌ anic tsa' subentiyob i sujmlel Cristo. Winicob maxto bʌ anic tsi' yubiyob mi caj i ch'ʌmbeñob isujm”, che'en. \s1 Pablo yom majlel ti Roma \p \v 22 Jini cha'an cabʌl tsa' tijq'uiyon che' bʌ tsac ña'ta majlel ba' añetla. \v 23 Wʌle ma'anix que'tel ilayi ti ili lum tac. Anix cabʌl jab com majlel ba' añetla. \v 24 Baqui ora mic majlel ti España com j q'ueletla che' mic ñumel ba' añetla. Com ja'el mi la' pi'leñon majlel ba' samiyon che' bʌ tsa'ix c jula'tayetla. \v 25 Wʌle mic majlel ti Jerusalén cha'an mic ch'ʌmbeñob majlel i coltʌntel i cha'año' bʌ Dios. \v 26 Come jini año' bʌ ti Macedonia yic'ot ti Acaya tsi' yʌc'ʌyob ofrenda ti' yutslel i pusic'al cha'an i cha'año' bʌ Dios ti Jerusalén mach bʌ añobic i chubʌ'an. \v 27 Come yomob i yʌc', come añob i bet ti' tojlel israelob. Come jini gentilob tsa' tem aq'uentiyob i wenlel ti Dios yic'otob. Jini cha'an an ti' wenta cha'an mi' coltañob jini hermanojob ti Jerusalén ti' chubʌ'an. \v 28 Ba' ora mi cujtel ti jini e'tel, che' bʌ tsa'ix cʌq'ueyob i majtan, mi caj c ñumel ba' añetla che' mic majlel ti España. \v 29 Cujil che' mij c'otel ba' añetla, Cristo mi caj i yʌq'ueñonla cabʌl lac wenlel yic'ot lac tijicñʌyel ti jini wen t'an. \p \v 30 Wʌle mic subeñetla, la' wocolic hermanojob cha'an ti lac Yum Jesucristo, yic'ot cha'an ti' yEspíritu mu' bʌ i yʌq'ueñonla laj c'uxbin lac bʌ, cha'lenla wersa quic'ot ti oración. Pejcanla Dios cha'añon, \v 31 cha'an ma'anic mic chujquel ti' c'ʌb jini mach bʌ anic mi' ñopob ya' ti Judea, cha'an uts'at mi' ch'ʌmob i majtan mu' bʌ caj cʌq'ueñob i cha'año' bʌ Dios ya' ti Jerusalén, \v 32 cha'an tijicña mij c'otel ba' añetla che' bajche' yom Dios cha'an mi' cha' ñuq'uesʌntel lac pusic'al. \v 33 Jini Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla i ñʌch'tilel lac pusic'al la' ajnic la' wic'ot ti la' pejtelel. Amén. \c 16 \s1 Cortesía tac \p \v 1 Com mi la' cʌn la quermana Febe am bʌ i ye'tel che' bajche' diácono ti' tojlel xñopt'añob mu' bʌ i tempañob i bʌ ya' ti Cencrea. \v 2 Come añetla ti lac Yum, jini cha'an pʌyʌla ochel ti la' wotot che' bajche' yom mi' melob jini i cha'año' bʌ Dios. Coltanla mi an chuqui yom come cabʌlix tsi' colta hermanojob. Tsi' coltayon ja'el. \p \v 3 Aq'ueñob cortesía Priscila yic'ot Aquila, come tsi' cha'leyob e'tel quic'ot ti Cristo Jesús. \v 4 Colel tsa' yʌlʌ tsʌnsʌntelob cha'an tsi' coltayoñob. Mach joñonic jach mic subeñob wocolix i yʌlʌ Priscila yic'ot Aquila, pero che'ʌch mi' melob ja'el pejtelel jini gentilob baqui jach mi' tempañob i bʌ. \v 5 Aq'uenla cortesía ja'el xñopt'añob mu' bʌ i tempañob i bʌ ya' ti' yotot Aquila. Aq'uenla cortesía Epeneto ja'el mu' bʌ j c'uxbin, tsa' bʌ i ñaxan ñopo Cristo ya' ti Acaya. \v 6 Aq'uenla cortesía María tsa' bʌ i cha'le cabʌl e'tel cha'an mi' coltañetla. \v 7 Aq'uenla cortesía Andrónico yic'ot Junias, jini c pi'ʌlob ti ñujp'el. Ñuc mi' q'uejlelob cha'an jini apóstolob. Ñaxan tsa' ochiyob ti Cristo, wi'ilix joñon. \p \v 8 Aq'uenla cortesía Amplias mu' bʌ j c'uxbin ti lac Yum. \v 9 Aq'uenla cortesía Urbano ja'el woli bʌ ti e'tel la quic'ot ti Cristo, yic'ot Estaquis mu' bʌ j c'uxbin. \v 10 Aq'uenla cortesía Apeles tsa' bʌ i cuchu wocol ti' ye'tel Cristo. Aq'uenla cortesía jini año' bʌ ti' yotot Aristóbulo. \v 11 Aq'uenla cortesía c pi'ʌl Herodión. Aq'uenla cortesía jini año' bʌ ti' yotot Narciso año' bʌ ti lac Yum. \p \v 12 Aq'uenla cortesía la quermanajob Trifena yic'ot Trifosa mu' bʌ i cha'leñob e'tel ti lac Yum. Aq'uenla cortesía la quermana Pérsida, jini c'uxbibil bʌ tsa' bʌ i cha'le cabʌl e'tel ti lac Yum. \v 13 Aq'uenla cortesía Rufo, wen ñuc bʌ ti lac Yum, yic'ot i ña' tsa' bʌ i c'uxbiyon che' bajche' c ña'. \v 14 Aq'uenla cortesía Asíncrito yic'ot Flegonte yic'ot Hermas yic'ot Patrobas yic'ot Hermes yic'ot yambʌ hermanojob ya' bʌ añob. \v 15 Aq'uenla cortesía Filólogo yic'ot Julia yic'ot Nereo yic'ot i yijti'an yic'ot Olimpas yic'ot pejtelel i cha'año' bʌ Dios ya' bʌ añob. \v 16 Aq'uen la' bʌ cortesía. Ts'ujts'un la' bʌ ti uts'at. Pejtelel jini año' bʌ ti Cristo baqui jach mi' tempañob i bʌ mi' yʌq'ueñetla cortesía. \p \v 17 Hermanojob mic subeñetla ti wocol t'an ña'tanla majqui woli' yʌsañetla ti mulil, mu' bʌ i t'oxetla ti t'an ti' contra la' cʌntesʌntel. Tʌts'ʌ la' bʌ ba' añob. \v 18 Come jini mu' bʌ i cha'leñob bajche' jini ma'anic mi' jac'ob chuqui yom lac Yum Jesucristo. Jini jach mi' jac'ob chuqui yom i tsucul pusic'al. Ti maña jax bʌ t'an yic'ot ti uts bʌ t'an mi' lotiñob jini mach bʌ añobic i ña'tʌbal. \v 19 Yujilob pejtel winicob uts'at bajche' mi la' jac'. Jini cha'an tijicñayon cha'añetla. Com mi la' wen cʌn chuqui tac uts'at cha'an mi la' mel. Mach comic mi la' ñop jontolil. \p \v 20 Jini Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla i ñʌch'tilel lac pusic'al mach jalix mi caj i yʌq'ueñetla la' t'uchtan Satanás. La' ajnic la' wic'ot i yutslel i pusic'al lac Yum Jesús. \v 21 Mi' yʌq'ueñetla cortesía Timoteo jini c pi'ʌl ti e'tel, che' ja'el Lucio yic'ot Jasón yic'ot Sosípater jini c pi'ʌlob. \v 22 Joñon Tercio mu' bʌ c ts'ijban jini jun, mi cʌq'ueñetla cortesía ti lac Yum. \v 23 Mi' yʌq'ueñetla cortesía Gayo i yum jini otot ba' jijlemon yic'ot pejtelel xñopt'añob mu' bʌ i tempañob i bʌ ti' yotot. Mi' yʌq'ueñetla cortesía Erasto jini tesorero cha'an tejclum. Mi' yʌq'ueñetla cortesía la quermano Cuarto. \v 24 La' ajnic i yutslel i pusic'al lac Yum Jesucristo la' wic'ot ti la' pejtelel. Amén. \s1 La' tsictiyic i ñuclel Dios \p \v 25 Dios mi mejlel i p'ʌtesañetla che' bajche' mi' yʌl jini wen t'an mu' bʌ c sub, mu' bʌ i yʌc' ti cʌjñel Jesucristo. Come tsi' tsictesa jini mucul tac bʌ mach bʌ tsiquilic ti yambʌ ora c'ʌlʌl ti' cajibal pañimil. \v 26 Tsictiyemix jini t'an wʌle, ts'ijbubil i cha'an x'alt'añob cha'an ti' mandar jini Dios am bʌ ti pejtelel ora. Tsi' yʌc'ʌ ti cʌjñel ti pejtelel lum cha'an mi' jac'ob jini mu' bʌ i ñopob. \v 27 Jini cojach bʌ Dios am bʌ i ña'tʌbal la' tsictiyic i ñuclel ti pejtelel ora ti Jesucristo. Amén.