\id JHN \h JUAN \toc1 JINI WEN BɅ T'AN TSA' BɅ I TS'IJBU JUAN \toc2 JUAN \mt1 JINI WEN BɅ T'AN TSA' BɅ I TS'IJBU JUAN \c 1 \s1 Jini T'an ti' ch'ʌmʌ i bʌc'tyal \p \v 1 C'ʌlʌ ti tyejchibal an juntiquil mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios. An yic'ot Dios. Diosʌch. \p \v 2 C'ʌlʌ ti tyejchibal an yic'ot Dios. \p \v 3 Cha'an ti jini mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios ti mejli pejtyel chʌ bʌ an. Mach'an chʌ bʌ yes tyac melel mach bʌ ba'an ti mejli cha'an ti jini mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios. \p \v 4 An i cuxtyʌlel jini mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios cha'an mi yʌq'uen quixtyañujob i cuxtyʌlel je'el. Jini juntiquil jiñʌch i sʌclel mulawil. \p \v 5 Ili i sʌclel mi yʌc' i c'ʌc'al ti ic'jowan bʌ mulawil. Pero jini i yic'jowanlel mulawil mach ch'ujbi i yʌpe' i sʌclel. \p \v 6 Dios ti' choco tyʌlel juntiquil winic Juan bʌ i c'aba'. \p \v 7 Ti tyʌli cha'an i yʌc' ti cʌjñel i sʌclel mulawil cha'an mi' lu' ch'ujbiñob cha'an ti' t'an tsa' bʌ i yʌlʌ Juan. \p \v 8 Mach i sʌclelic mulawil jini Juan. Tsa' jach chojqui tyʌlel cha'an i yʌc' ti cʌjñel i sʌclel mulawil jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios. \p \v 9 Ti wi'il tyo ti tyʌli ti mulawil jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios. Jiñʌch i sʌclel mulawil tsa' bʌ tyʌli cha'an mi' pʌs'en i sʌclel ti jujuntiquil quixtyañu. \p \v 10 Jini mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios, ti ajni wʌ' ti mulawil. Jini mulawil i melbalʌch. Pero jini año' bʌ ti mulawil mach'an ti' cʌñʌyob mi jin ti' mele ili mulawil. \p \v 11 Ti tyʌli wʌ' ti' lumal pero i pi'ʌlob mach yom i q'uelob. \p \v 12 Pero an yom bʌ i q'uelob. Ti' ch'ujbiyob cha'an jiñʌch i Yalobil Dios. Ti pejtyelel mu' bʌ i ch'ujbin ti aq'uentiyob ti jujuntiquil i yajñel ti' yalobilob Dios. \p \v 13 Jini tsa' bʌ i ch'ujbiyob cha'an yajcʌbil i cha'an Dios jini tsa' bʌ tyʌli, ti cha' ch'ocʌyob yubil mach cha'anic ti i tyat i ña' mi cha'anic che' yom quixtyañu mi cha'anic che' ti' wʌ ña'tyʌ winicob pero ti cha' ch'ocʌyob yubil cha'an che' yom Dios. \p \v 14 Jini mu' bʌ i tsictisan bajche' an Dios ti' ch'ʌmʌ i bʌc'tyal. Ti poj ajni wʌ' ti mulawil wʌ' ba'añon lojon. But'ul i pusic'al ti i yutslel. Ñoj melelʌch i t'an. Ti lojon quilʌ i ñuclel, i ñuclel cojach bʌ i Yalobil tyʌlem ya' ba'an i Tyat ti panchan. \p \v 15 Juan ti yʌc'ʌ ti cʌjñel jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios. Ti yʌlʌ ti c'am bʌ subt'an: Jiñʌch jini tsa' bʌ c tyaja tic t'an che' ñac ti cʌlʌ: Jini mu' bʌ i tyʌlel tic pat más an i ñuclel como an ti ñaxan c'ʌlʌ ti tyejchibal mulawil, che'en. \p \v 16 Ti lac pejtyelel mu' bʌ lac ch'ujbin ti aq'uentiyonla loq'uem bʌ ti ñuc bʌ i yutslel. Jiñʌch i yutslel mu' bʌ i bej más aq'ueñonla. \p \v 17 Ti ñoj oniyix ti aq'uentiyob jini mandar i cha'an Dios ti Moisés. Ti aq'uentiyonla i yutslel yic'ot jini ñoj melel bʌ i t'an Dios ti Jesucristo. \p \v 18 Mach'an ba' bʌ ora an majch ti yilʌ Dios. Pero jin jach ti yilʌ cojach bʌ i Yalobil ya' bʌ an yic'ot i Tyat. Tsa'ix i pʌs'eyonla bajche' an Dios. \s1 Juan ti' tsictisʌ Jesucristo \r (Mt. 3.11-12; Mr. 1.7-8; Lc. 3.15-17) \p \v 19 Jini i pi'ʌlob israelob año' bʌ ye'tyel ya' ti Jerusalén ti' chocoyob majlel curajob i cha'añob yic'ot levitajob mu' bʌ i cotyan curajob cha'an i c'ajtiben Juan: ¿Majchetqui? che'ob. \p \v 20 Ti' subu i bʌ ti wen tsiquil bʌ t'an. Mach'an ti' mucu Juan: Mach Cristojonic jini yajcʌbil bʌ, che'en. \p \v 21 Che' jini, ti' cha' c'ajtibe: ¿Majchetqui che' jini? ¿Jatyet ba Elíaset, jini tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios? che'ob. Juan ti' subeyob: Mach joñonic, che'en. Che' jini, ti' cha' c'ajtibeyob: ¿Jatyet ba jini mu' bʌ quej i xiq'ue' i yʌle' Dios? che'ob. Juan ti' jac'ʌ: Mach joñonic, che'en. \p \v 22 Che' jini, ti' subeyob: ¿Majchetqui, che' jini? Subu a bʌ cha'an mic cha' suben tsa' bʌ i xiq'uiyon lojon tyʌlel. ¿Chuqui yom mi lojon c subeñob? che'ob. \p \v 23 Juan ti' jac'ʌ: Joñon muc'on bʌ ti c'am bʌ subt'an ti tyʌquin bʌ joch lum: Pʌtbenla majlel tyoj bʌ i bijlel lac Yum, cho'on. Che'ʌch mic subeñob che' bajche' ti' tyajayon ti t'an tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios Isaías bʌ i c'aba' ti ñoj oniyix. Che' ti yʌlʌ Juan. \p \v 24 Jini tsa' bʌ i pejcʌyob Juan jiñʌch tsa' chojqui majlel ti fariseojob*. \p \v 25 Che' jini, ti' c'ajtibeyob: Mi mach Cristojetic jini yacʌbil bʌ i cha'an Dios mi Elíasetic mi jinic tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios, ¿chucoch ma' wʌc' ti ch'ʌm ja' quixtyañujob che' jini? che'ob. \p \v 26 Juan ti' jac'ʌ: Joñon mi cʌc' ch'ʌm ja' ti ja' pero wʌ' ba' añonla an juntiquil mach bʌ ba'an mi la' cʌñe'. \p \v 27 Tyal tyo tic pat más ñuc bʌ. Joñon mach saj jasʌl c ñuclel mi cubin cha'an mic ticben i ch'ajñal i zapatos. Che' ti yʌlʌ Juan. \p \v 28 Jiñʌch ti ujti ya' ti lum Betábara bʌ i c'aba' ya' ti jumpatlel colem ja' Jordán bʌ i c'aba'. Jiñʌch jini ja' ba' ti yʌc'ʌ ch'ʌm ja' Juan. \s1 Jesús i Tiñʌme'* Dios yubil \p \v 29 Ti yijc'ʌlel Juan ti yilʌ Jesús che' chʌncol i lʌq'ue' tyʌlel. Juan ti' tyaja ti t'an Jesús. Ti yʌlʌ: Q'uelela jiñʌch mu' bʌ i pejcʌntyel ti i Tiñʌme' Dios como mi quejel i ñusʌben i mul quixtyañujob, che'en. [Como i tyʌlel mi tsʌnsʌntyel tiñʌme' yom bʌ yʌle' oveja ti ñoj oniyix cha'an i ñusʌbentyelob i mul.] \p \v 30 Jiñʌch jini tsa' bʌ c tyaja ti t'an che' ñac ti cʌlʌ: Tyal tyo tic pat más ñuc bʌ bajche' joñon como an c'ʌlʌ ti tyejchibal mulawil, che'en. \p \v 31 Ti ñaxan max tyo tij cʌñʌ pero ti tyʌliyon cʌc' ch'ʌm ja' cha'an mi cʌc' ti cʌjñel ti' tyojlel israelob, che'en. \p \v 32 Juan ti yʌlʌ je'el: Ti quilʌ ti jubi tyʌlel ti panchan Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios che' bajche' x'ujcuts'u' yilal. Ti cʌyle ti' jol. \p \v 33 Max tyo tij cʌñʌ mi jiñʌch tsa' bʌ i choco tyʌlel Dios. Pero Dios tsa' bʌ i xiq'uiyon cʌc' ch'ʌm ja' ti' subon: Che' ma' wilan ya' jubel Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios, ti jini winic ba' mi cʌytyʌl ti' jol jiñʌch mu' bʌ quejel i yʌq'ueñetla la' ch'ʌm Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios, che'en. Che' ti yʌlʌ Juan. \p \v 34 Wale tsa'ix quilʌ. Jin cha'an mic subeñetla tsa' bʌ quilʌ cha'an jiñʌch i Yalobil Dios. Che' ti yʌlʌ Juan. \p \v 35 Ti yijc'ʌlel cha' ya'an Juan ti' ti' ja' yic'ot cha'tiquil ajcʌnt'añob i cha'an. \p \v 36 Che' ñac ti yilʌ Juan chʌncol i ñumel Jesús, ti yʌlʌ: Q'uelela jiñʌch i Tiñʌme' Dios yubil, che'en. \p \v 37 Cha'tiquil ajcʌnt'añob i cha'an Juan ti yubi tsa' bʌ i yʌlʌ Juan. Ti queji i tsʌclen majlel Jesús. \p \v 38 Che' jini, Jesús ti' q'uele i pat. Ti' sube jini cha'tiquil chʌncol bʌ i tsʌclen: ¿Chuqui chʌncol la' sajcan? che'en. Ti' jac'ʌyob: Maestro, ¿baqui chumulet? che'ob. \p \v 39 Jesús ti' jac'ʌ: Conla, q'uele, che'en. Che' jini ti majliyob yic'ot. Ti' q'ueleyob baqui chumul. Ya' ti cʌyleyob yic'ot Jesús cha'an ochix q'uin. \p \v 40 Juntiquil tsa' bʌ i yubi i t'an Juan jiñʌch Andrés. Ti queji i tsʌclen Jesús. Jini Andrés i yijts'in Simón Pedro. \p \v 41 Jini Andrés ñaxan ti majli i pʌy i yʌscun Simón bʌ i c'aba'. Ti' sube: Ti lojon c tyaja jini Mesías, che'en. Mesías yom i yʌl ti lac t'an Cristo yajcʌbil bʌ i cha'an Dios. \p \v 42 Wi'il tyo Andrés ti' pʌyʌ majlel Simón ya' ba'an Jesús. Che' ñac ti yilʌ Jesús ti' sube: Jatyet Simón, i yalobilet Jonás. Pero mi quejel a pejcʌntyel ti Cefas, che'en. Cefas yom i yʌl ti lac t'an Pedro. \s1 Jesús ti' pʌyʌ Felipe yic'ot Natanael \p \v 43 Ti yijc'ʌlel yom majlel Jesús ya' ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. Ti' tyaja Felipe. Ti' sube: Tsʌcleñon majlel, che'en. \p \v 44 Loq'uem ti lum Betsaida bʌ i c'aba' jini Felipe. Ya' chumul je'el jini Andrés yic'ot Pedro. \p \v 45 Che' jini, Felipe ti majli i sajcan Natanael. Ti' sube: Ti lojon quilʌ jini winic tsa' bʌ i ña'tyʌ Moisés che' ti' wʌ ts'ijbu jini mandar ti ñoj oniyix yic'ot tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios. Jiñʌch jini Jesús i yalobil bʌ José ch'oyol ti lum Nazaret bʌ i c'aba', che'en. \p \v 46 Ti yʌlʌ Natanael: ¿Am ba chʌ bʌ wen ch'oyol bʌ ti Nazaret? che'en. Felipe ti' jac'ʌ: La', q'uele, che'en. \p \v 47 Che' ñac ti yilʌ Jesús chʌncol i lʌq'ue' tyʌlel jini Natanael ti' tyaja ti t'an Natanael. Ti yʌlʌ: Q'uele awilan, wʌ' mi tyʌlel juntiquil yoque israel bʌ mach bʌ ba'an mi' cha'len lot. Che' ti subenti Natanael ti Jesús. \p \v 48 Che' jini, Natanael ti' jac'be: ¿Bajche'qui ti a cʌñʌyon? che'en. Jesús ti' sube: Ti quilʌyet che' ñac max tyo i pʌyʌyet Felipe che' ñac ya' tyo buchulet ti ye' tye' higuera bʌ i c'aba', che'en. \p \v 49 Che' jini, Natanael ti' sube: Maestro, i yalobilet bʌ Dios. Ñuquet bʌ yumʌl i cha'an israelob, che'en. \p \v 50 Jesús ti' jac'ʌ: ¿Mu' jach ba a ch'ujbiñon cha'an jach tic subeyet ti quilʌyet ti ye' higuera bʌ tye'? Mi quejel a wilan más ñuc tyac bajche' iliyi, che'en. \p \v 51 Jesús ti yʌlʌ je'el: Melel mic subeñet: Mi quej la' q'uele' che' bajche' jamʌl jini panchan. Mi quej la' q'uele' ajtroñel i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan mi letsel mi jubel tic tyojlel Joñon i Pi'ʌlon* bʌ Quixtyañujob, che'en. \c 2 \s1 Ñujpuñel ya' ti Caná \p \v 1 Ti yuxp'ejlel q'uin ti ujti ñujpuñel ya' ti jump'ej lum Caná bʌ i c'aba' ya' ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. Ya'an i ña' Jesús je'el. \p \v 2 Ti pʌjyi Jesús je'el yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an cha'an mi majlel ba' chʌncol yujtyel ñujpuñel. \p \v 3 Che' ñac ti jili i ya'lel ts'ujsub i ña' Jesús ti' sube: Tsa'ix jili i ya'lel ts'ujsub, che'en. \p \v 4 Pero Jesús ti' jac'ʌ: X'ixic, ¿chucoch ma' subeñon jini? che'en. Max tyo yorojlel c pʌs c ñuclel, che'en. \p \v 5 Pero i ña' ti' subeyob jini mu' bʌ i ñusan i ya'lel ts'ujsub: Lu' jac'ʌla chʌ bʌ jach mi' subeñetla la' cha'len, che'en. \p \v 6 Ya'an wʌcp'ej i yajnib ja' melel bʌ ti tyun. Mi yochel che' bajche' ochenta o cien litros ja' ti jujump'ej i yajnib. Israelob mi' c'ʌñob cha'an pocoñel* cha'an bajche' mi' ch'ujbiñob. \p \v 7 Jesús ti' sube mu' bʌ i ñusan i ya'lel ts'ujsub: Lu' but'ula ti ja' ili yajnib ja' tyac, che'en. Ti' lu' but'uyob jintyo ti pajmi. \p \v 8 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Wale luchula ts'itya'. Ch'ʌmʌla majlel ba'an jini mu' bʌ ti xic'oñel cha'an q'uin, che'en. Chʌ'ʌch ti' cha'leyob. \p \v 9 Jini mu' bʌ ti xic'oñel cha'an q'uin ti' japʌ che' ts'intyʌl jini ja' tsa' bʌ pʌntiyi ti i ya'lel ts'ujsub. Pero mach'an ti' ña'tyʌ baqui tyʌlem. Jin jach mu' bʌ i ñusan i ya'lel ts'ujsub ti' ña'tyʌyob bajche' ti mejli como jiñobʌch ti' luchuyob jini ja'. Che' jini, jini mu' bʌ ti xic'oñel cha'an q'uin ti' pʌyʌ tyʌlel jini winic mu' bʌ ti ñujpuñel. \p \v 10 Ti' sube: I tyʌlelʌch ñaxan mi luchbentyel jini más wen bʌ i ya'lel ts'ujsub. Che' tsa'ix i japʌyob mi pʌs'entyel jini mach bʌ ñoj wen. Pero jatyet ti a lotyo jini más wen bʌ cha'an mi yʌq'uentyel ti wi'il. \p \v 11 Che' ti pʌntiyi jini ja' ti ya'lel ts'ujsub jiñʌch ba' ti' ñaxan pʌsʌ ñuc bʌ i p'ʌtyʌlel Jesús. Ti' pʌsʌ i ñuclel ya' ti Caná ti Galilea. Jini ajcʌnt'añob i cha'an ti' ch'ujbiyob Jesús. \p \v 12 Che' ñac ti ujti jini q'uiñejel ti majli Jesús ti lum Capernaum bʌ i c'aba'. I ña' yic'ot i yijts'iñob yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti majli yic'otyob. Ti' ñusʌyob cha'p'ej uxp'ej q'uin ya'i. \s1 Jesús ti' xiq'uiyob loq'uel ti templo \r (Mt. 21.12-13; Mr. 11.15-18; Lc. 19.45-46) \p \v 13 Che' ñac lʌc'ʌlix i yorojlel pascua* bʌ q'uin i cha'an bʌ israelob ti majli Jesús ya' ti lum Jerusalén bʌ i c'aba'. \p \v 14 Ya'i ti' pat colem templo Jesús ti' tyajayob jini mu' bʌ i chon tyat wacax, tiñʌme' yom bʌ i yʌle' oveja yic'ot x'ujcutsu'. Ya'an je'el buchulo' bʌ ti mesa cha'an i q'uexben i tyaq'uin quixtyañujob. \p \v 15 Che' ñac ti yilʌ Jesús chʌ bʌ muc'ob ti templo, ti' jalʌ pʌchi. Ti' chocoyob loq'uel ti pejtyelelob. Ti' choco loq'uel tiñʌme' yic'ot tyat wacax je'el. Ti' lu' chocbeyob i mesa tyac. \p \v 16 Jesús ti' subeyob jini ajchon x'ujcutsu': Loc'sanla pejtyelel chʌ bʌ yes an la' cha'an. Mach yom la' cha'len choñoñel wʌ' ti yotyot c Tyat am bʌ ti panchan, che'en. \p \v 17 Che' jini, ajcʌnt'añob i cha'an ti cha' c'ajtiyi i cha'añob Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' mi yʌl: Mach com j q'uel jini mu' bʌ i cha'leñob bajche' jini como mij q'uel ti ñuc ili a wotyot, che'en. Che' ti' cha' pensaliyob jini ajcʌnt'añob i cha'an Jesús bajche' wʌ ts'ijbubil ti ñoj oniyix cha'an bajche' ti' cha'le Jesús. \p \v 18 Che' jini, jini israelob ti' c'ajtibeyob Jesús: ¿Chuqui ti i señʌjlel a p'ʌtyʌlel ma' pʌs'eñon lojon cha'an mi tsictiyel mi a wenta a cha'len che' bajche' jini? che' yʌlol Jesús. \p \v 19 Jesús ti' jac'ʌ: Jisanla iliyi templo. Ti yuxp'ejlel q'uin mi quej c cha' wa'chocon, che'en. \p \v 20 Che' jini, jini israelob ti' subeyob: Ti cuarenta y seis años ti mejli jini templo. ¿Bajche'qui isujm che' ma' wʌl ti uxp'ej q'uin jach mi quej a cha' wa'chocon? che'ob. \p \v 21 Pero jini templo tsa' bʌ i tyaja ti t'an Jesús jiñʌch i bʌc'tyal. \p \v 22 Jin cha'an che' ti cha' tyejchi loq'uel Jesús ba'an sajtyemo' bʌ, ajcʌnt'añob i cha'an ti cha' c'ajtiyi i cha'an bajche' ti ñaxan alʌ Jesús che' max tyo ti sajti. Che' jini ti' ch'ujbiyob cha'an melel jini t'an tsa' bʌ i wʌ subeyob Jesús yic'ot je'el ti' ch'ujbiyob Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' mi tyajtyʌl ti t'an cha'an jiñʌch mu' bʌ i chojquel tyʌlel. \s1 Jesús yujil isujm chʌ bʌ an ti' pusic'al quixtyañu \p \v 23 Che' ñac ya'an ti Jerusalén Jesús ti yorojlel pascua* bʌ q'uin, cabʌl ti' ch'ujbiyob Jesús. Ti' ch'ujbiyob che' ñac ti yilʌ ñuc tyac i p'ʌtyʌlel tsa' bʌ i pʌsʌ Jesús. \p \v 24 Pero Jesús yujil isujm cha'an ili quixtyañujob mach'an ti' ch'ujbiyob ti pejtyelel i pusic'al como ti' lu' ña'tyʌ chʌ bʌ an ti' pusic'al quixtyañujob. \p \v 25 Mach c'ʌñʌ i subentyel Jesús chuqui an ti' pusic'al quixtyañu como mi' bajñel ña'tyan chuqui an ti' pusic'alob. \c 3 \s1 Jesús yic'ot Nicodemo \p \v 1 An juntiquil fariseo* bʌ winic Nicodemo bʌ i c'aba'. Jini juntiquil i yumob israelob. \p \v 2 Nicodemo ti c'oti ba'an Jesús ti ac'bʌlel. Ti' sube Jesús: Maestro, cujilix lojon isujm cha'an tyʌlemetyʌch ti Dios bajche' ajcʌntisajet. Como mach'an majch ch'ujbi i pʌs ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel mu' bʌ a cha'len mi mach'an Dios yic'otyob. \p \v 3 Jesús ti' sube Nicodemo: Melel mic subeñet, jini mach bʌ ba'an mi' cha' ch'oc an mach ch'ujbi i yumin Dios. \p \v 4 Nicodemo ti' sube: ¿Bajche'qui ch'ujbi i cha' ch'oc an winic che' winiquix? ¿Ch'ujbi ba i cha' ajñel ti i ña' cha'an mi cha' ch'oc an? che'en. \p \v 5 Jesús ti yʌlʌ: Melel mic subeñet: Jini mach bʌ ba'an mi ch'oc an cha'an ti ja' yic'ot cha'an ti Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios mach ch'ujbi i yumin Dios. \p \v 6 Che' mi lac ch'oc an wʌ' ti mulawil mi la cʌq'uentyel lac bʌc'tyal. Che' mi ch'oc an quixtyañu ti Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios mi yʌq'uentyel tsiji' bʌ i cuxtyʌlel. \p \v 7 Mach yom tyoj bʌc'ñʌjel ma' wubin cha'an jini c t'an tsa' bʌ c subet. Wersa yom la' cha' ch'oc an, bajche' tic subet. \p \v 8 Jiñʌch che' bajche' jini ic' mi ñumel ba'ic jach mi ñumel. Mi la' wubin ic' pero mach a wujil isujm baqui mi tyʌlel baqui mi majlel. Chʌ'ʌch bajche' jini ch'oc ejemo' bʌ ti Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios. \p \v 9 Nicodemo ti' c'ajtibe Jesús: ¿Bajche'qui ch'ujbi yujtyel jini? che'en. \p \v 10 Jesús ti' jac'ʌ: Jatyet maestrojet i cha'an lac pi'ʌlob israelob. ¿Mach'a ba'an ma' ña'tyan jini? che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 11 Melel mic subeñet, mi lojon c cha'len t'an cha'an chʌ bʌ tyac ti lojon quilʌ. Mach'an mi la' ch'ujbin cha'an melel lojon c t'an. \p \v 12 Tsa'ix c subeyetla i sujmlel jini am bʌ ti panchan che' ñac mic laje' yic'ot wʌ' bʌ an ti mulawil. Mi mach'an mi la' ch'ujbin che' mic subeñetla chʌ bʌ yes wʌ'an ti mulawil, ¿bajche'qui mi quej la' ch'ujbin che' mic subeñetla chʌ bʌ an ti panchan? \p \v 13 Mach'an majch ti letsi majlel ti panchan, jin jach jini tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan. Jin jach Joñon i Pi'ʌlon* bʌ Quixtyañujob. Ya' añon ti panchan. \p \v 14 Che' bajche' Moisés ti' joc'choco lucum ti tye' ti tyʌquin bʌ joch lum che' je'el mi quej c wersa letsʌntyel Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob. \p \v 15 Cha'an majchical jach mi' ch'ujbin cha'an Ajcotyayajon i cha'an mach'an mi sajtyel cha'an ti bele' ora. Mi' tyaj i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 16 Como chʌ'ʌch ti' wen p'untyʌ Dios jini año' bʌ ti mulawil. Ti yʌc'ʌ cojach bʌ i Yalobil. Majchical jach mu' bʌ i ch'ujbin ti i pusic'al i Yalobil Dios mach'an mi sajtyel. Mi' tyaj i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 17 Como Dios mach'an ti' choco tyʌlel i Yalobil ti mulawil cha'an mi yotsan ti xot'mulil año' bʌ ti mulawil. Ti' choco tyʌlel cha'an mi' tyajob i cotyʌntyel ti Yalobil Dios jini año' bʌ ti mulawil. \p \v 18 Jini mu' bʌ i ch'ujbin cha'an ajcotyaya i cha'an i Yalobil Dios mach'an mi yochel ti xot'mulil. Jini mach bʌ ba'an mi' ch'ujbin wʌ alʌlix mi quej i xot' i mul como mach'an ti' ch'ujbi jini cojach bʌ Yalobil Dios. \p \v 19 Jini mach'ʌ ba'an mi' ch'ujbin wʌ alʌlix mi quej i xot' i mul. Come ti tyʌli i sʌclel mulawil. Quixtyañujob ti' mulʌ ic't'ojñal bʌ mulawil. Mach'an ti' mulʌ i sʌclel mulawil come simaron mi' cha'leñob. \p \v 20 Como pejtyel majchical mi' cha'len simaronlel mi' ts'a'q'uel i sʌclel mulawil. Mach'an mi' lʌq'ue' i sʌclel mulawil ame tsictiyic simaronlel muc'ob. \p \v 21 Jini mu' bʌ i cha'len chʌ bʌ yes wen tyac bʌ mi' lʌc' i sʌclel mulawil cha'an mi tsictiyel mu' bʌ i cha'len como mi' cha'len ti' p'ʌtyʌlel Dios. \p \v 22 Che' ñac ti ujti ti t'an, ti majli Jesús yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an ya' ti pañimil Judea bʌ i c'aba'. Ya' ti jale yic'otyob. Ti yʌc'ʌ ch'ʌm ja'. \p \v 23 Juan je'el chʌncol i yʌc' ti ch'ʌm ja' ya' ti ja' Enón bʌ i c'aba' lʌc'ʌl ti lum Salim bʌ i c'aba' como ya' an cabʌl ja'. Ti c'oti quixtyañujob. Ti' ch'ʌmʌyob ja'. \p \v 24 Ti ujti ili che' ñac max tyo och ti cʌchol Juan. \p \v 25 Ti queji i subeñob i bʌ israelob yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an Juan cha'an bajche' yom i pocob i bʌ yic'ot yambʌ pocoñel* tyac. \p \v 26 Ti c'otiyob ba'an Juan. Ti' subeyob: Maestro, chʌncol i yʌc' ti ch'ʌm ja' jini am bʌ ti junxej ja' Jordán bʌ i c'aba'. Pejtyelel quixtyañu mi' t'uñob majlel tsa' bʌ a wʌc'ʌ ti ña'tyʌntyel che' ñac ti a cha'le subt'an, che'ob. \p \v 27 Juan ti' jac'ʌ: Mach'an mi' tyaje' i ñuclel quixtyañujob, jin jach jini mu' bʌ i yʌq'uentyel i ñuclel ch'oyol bʌ ba'an Dios ti panchan. \p \v 28 Jatyetla tsa'ix la' wubi c t'an. La' wujil tic subu mach Cristojonic, jini yajcʌbil bʌ. Tsa' jach ñaxan chojquiyon tyʌlel. \p \v 29 Jini yajcʌbil bʌ che' bajche' ajñujpuñel tsa' bʌ i tyaja i yijñam. I pi'ʌl mu' bʌ i majlel i yotsan ajñujpuñel, mu' bʌ i majlel i yubiben i t'an wen c'ajacña i yoj cha'an i t'an ajñujpuñel. Joñon, cho'on, bajche' jini i pi'ʌl mu' bʌ majlel i yotsan ajñujpuñel yubi. Jin cha'an ts'ʌcʌlix c'ajacña bʌ coj. \p \v 30 Wersa mi' ñuc isʌntyel Cristo, wersa mic ju' sʌntyel, che' ti yʌlʌ Juan. \p \v 31 Jini ch'oyol bʌ ti panchan, i yumʌch pejtyelel chʌ bʌ an. Jini ch'oyol bʌ ti mulawil, i cha'añʌch mulawil, mu' jach i ña'tyañob chʌ bʌ yes an ti mulawil. Jini ch'oyol bʌ ti panchan i yumʌch ti pejtyelelob. \p \v 32 Jini ch'oyol ti panchan mi' sub chʌ bʌ yes ti yilʌ yic'ot chʌ bʌ ti yubi. Mach'an majch mi' ch'ujbin cha'an melel mu' bʌ i yʌle'. \p \v 33 Pero mi an majch mi' ch'ujbin mu' bʌ i yʌle' jini ch'oyol bʌ ti panchan mi' yʌl cha'an yoque melelʌch i t'an Dios. \p \v 34 Como jini tsa' bʌ chojqui tyʌlel cha'an Dios, mi' sube' i t'an Dios. Dios mach'an i p'isol bajche' mi yʌc' Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel. \p \v 35 Lac Tyat mi' p'untyan i Yalobil. Tsa'ix i yʌq'ue ti' wenta i Yalobil pejtyelel chʌ bʌ an tyac. \p \v 36 Jini mu' bʌ i ch'ujbin cha'an Ajcotyaya i cha'an i Yalobil Dios, anix i cha'an i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Jini mach bʌ ba'an mi' ch'ujbin i Yalobil Dios, mach ch'ujbi i yʌq'uentyel i cuxtyʌlel. Mi yajñel ti' mich'lel Dios. \c 4 \s1 Jini samaria bʌ x'ixic ti' ti' ja' \p \v 1 Jini fariseojob ti queji i yubin cha'an más on chʌncol bʌ i tsʌclentyel Jesús bajche' jini mu' bʌ i tsʌclen Juan. Yic'ot más mi yʌc' ch'ʌm ja'. \p \v 2 Aunque mach'an ti yʌc'ʌ ch'ʌm ja' Jesús pero jini ajcʌnt'añob i cha'an ti yʌc'ʌyob ch'ʌm ja'. \p \v 3 Cha'an yujil isujm Jesús bajche' ti' pensaliyob jini fariseojob, ti loq'ui majlel Jesús ya' ti Judea cha'an mi cha' sujtyel ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. \p \v 4 Wersa mi ñumel Jesús ti pañimil Samaria bʌ i c'aba' che' sujtyelix muc'. \p \v 5 Che' jini ti c'oti ti jump'ej lum Sicar bʌ i c'aba' ya' bʌ an ti Samaria. Ti lʌc'ʌlel Sicar an jumpejt lum i cha'an bʌ Jacob ti ñoj oniyix. Jini lum jiñʌch tsa' bʌ i yʌq'ue José bʌ i c'aba' bʌ yalobil Jacob. \p \v 6 Ya'an jump'ej pozo mu' bʌ i pejcʌntyel ti i cha'an Jacob como jin ti' piqui ti ñoj oniyix. Cha'an wen lujb Jesús ti xʌmbal ti buchle ya' ti' ti' pozo. Yomox i tyaj xinq'uinil. \p \v 7-8 Ti majli ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ya' ti lum cha'an i mʌn chʌ bʌ mi' c'uxob. Che' jini, ti c'oti juntiquil x'ixic ya' bʌ chumul ti Samaria ti luch ja'. Jesús ti' sube: Aq'ueñon ts'itya' ja' cha'an cape', che'en. \p \v 9 Che' jini, jini x'ixic am bʌ ti Samaria ti' sube Jesús: ¿Bajche' isujm che' jatyet israelet ma' c'ajtibeñon ja' che' x'ixicon tyʌlemon ti Samaria? che'en. (Como i tyʌlel jini israelob ma' mi' pejcañob i bʌ yic'ot jini año' bʌ ti pañimil Samaria.) \p \v 10 Che' jini, Jesús ti' jac'ʌ: Muq'uic a ña'tyan chʌ bʌ yom i yʌq'ueñetla Dios, muq'uic a ña'tyan majchonqui chʌncol bʌ j c'ajtibeñet ja', jatyetyʌch mi quejel a c'ajtibeñon ja'. Che' jini joñon mi quejel cʌq'ueñet jini ja' mu' bʌ yʌq'ueñet a cuxtyʌlel, che'en. \p \v 11 Jini x'ixic ti' sube: C yum, mi anic chʌ bʌ a c'ʌñʌ a luch loq'uel jini ja'. Aro jini pozoji tyam. ¿Baqui ma' tyajbeñon ja' mu' bʌ i yʌq'ueñon j cuxtyʌlel, ma' wʌl? che'en. \p \v 12 Lac yumob ti ñoj oniyix ti' cʌybeyonla ili i pozo ba' ti' japʌ ja' yic'ot pejtyelel i yalobilob yic'ot i yʌlac' je'el. ¿Más ñuquet ba bajche' Jacob? Che' ti yʌlʌ jini x'ixic. \p \v 13 Jesús ti' jac'ʌ: Ti pejtyelel mu' bʌ i jape' ili ja' mi cha' quejel i tyʌquin i ti'. \p \v 14 Pero jini mu' bʌ i jape' jini ja' mu' bʌ cʌq'ueñob ma'ix ba' bʌ ora mi quejel i cha' tyʌquin i ti' yubil. Como jini ja' mu' bʌ cʌq'uen mi yajñel che' bajche' i loq'uib ja' ti' pusic'al cha'an bele' ora cha'an mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel, che'en. \p \v 15 Che' jini, jini x'ixic ti' sube: Aq'ueñon jini ja' cha'an machic ba'an ba' bʌ ora mic cha' ubin tyʌquin ti', cha'an ma'ix mic bej cha' tyʌlel ti luch ja' wʌ' ti ili pozo, che'en. \p \v 16 Jesús ti' sube: Cucu, pʌyʌ tyʌlel a ñoxi'al. Che' jini, ma' cha' tyʌlel, che'en. \p \v 17 Jini x'ixic ti' jac'ʌ: Ma'an c ñoxi'al, che'en. Che' jini, Jesús ti' sube: Melelʌch che' ma' wʌl ma'ix a ñoxi'al, che'en. \p \v 18 Como tsa'ix ajni a wic'ot jo'tiquil a ñoxi'al. Jini a wic'ot bʌ wale iliyi mach a ñoxi'alic. Tsiquil melelʌch bajche' ti a wʌlʌ, che'en. \p \v 19 Che' ñac jini x'ixic ti yubi i t'an, ti' sube Jesús: Wale mic ña'tyan jatyet juntiquil tsa' bʌ i xiq'ui a wʌle' Dios, che'en. \p \v 20 Lojon c yumob ti ñoj oniyix jini samaritanojob ti' ch'ujutisʌyob Dios wʌ' ti ili wits. Pero jatyetla, israelet bʌ la mi la' wʌl ya' ti Jerusalén yom lac ch'ujutisan Dios, che'en. \p \v 21 Jesús ti' sube jini x'ixic: Ch'ujbin c t'an cha'an tyal i yorojlel mi quejel la' ch'ujutisan c Tyat ti panchan che' mach cʌñʌ la' tyʌlel mi wʌ'ic ti ili wits mi ya'ic mi la' majlel ti Jerusalén cha'an la' ch'ujutisan, che'en. \p \v 22 Jatyetla samaritanojet bʌ la, mach'an mi la' ña'tyan chʌ bʌ mi la' ch'ujutisan. Pero joñon lojon israelon bʌ lojon mi lojon c ña'tyan. Como tyal i cotyʌntyel pejtyelel quixtyañujob ba'an israelob, che'en. \p \v 23 Pero cha'an ti tyʌliyon, tyal i yorojlel mi quejel i ch'ujutisan c Tyat ti' pusic'alob che' mach'an chʌ bʌ an che' mi yoque ch'ujutisan c Tyat am bʌ ti panchan cha'an chʌ'ʌch yom mi ch'ujutisʌntyel ti jini mu' bʌ i ch'ujutisan c Tyat, che'en. \p \v 24 Como Dios mach'an tsiquil como ti' ch'ujlel jach an. Jini yom bʌ i ch'ujutisan Dios yom i yoque ch'ujutisan ti i pusic'al che' mach'an chʌ bʌ mi' q'uele', che'en. \p \v 25 Jini x'ixic ti' sube: Cujil isujm mi quejel i tyʌlel Mesías mu' bʌ i pejcʌntyel ti Cristo. Che' mi tyʌlel mi quejel i lu' tsictisʌbeñonla i sujmlel, che'en. \p \v 26 Jesús ti' sube: Joñoñʌch jini Mesías chʌncolon bʌ ti t'an a wic'ot. \p \v 27 Ti jim bʌ ora ti cha' c'oti ajcʌnt'añob i cha'an. Tyoj bʌc'ñʌjel ti yubiyob cha'an ti yilʌyob muc' ti t'an Jesús yic'ot juntiquil x'ixic ch'oyol bʌ ti Samaria. Pero mach'an majch ti' c'ajtibe chʌ bʌ yom o chuqui chʌncol i yʌlob. \p \v 28 Che' jini, jini x'ixic ti' cʌyʌ i yuc'un. Ti majli ti lum ba' ti' sube quixtyañujob: \p \v 29 La'la. Q'uelela juntiquil winic tsa' bʌ i lu' subon ti pejtyelel chʌ bʌ tyac tic cha'le. ¿Mach'a jinic jini Cristo mi la' wʌl? che'en. \p \v 30 Che' jini, ti loq'uiyob majlel ti lum. Ti majliyob ya' ba'an Jesús. \p \v 31 Che' max tyo ti c'oti jini quixtyañujob ajcʌnt'añob i cha'an ti' subeyob Jesús: Maestro, cha'len uch'el, che'ob. \p \v 32 Pero Jesús ti' subeyob: An chʌ bʌ mij c'ux mach bʌ ba'an mi la' ña'tyan, che'en. \p \v 33 Jini ajcʌnt'añob i cha'an ti' c'ajtibeyob i bʌ: ¿Am ba majch ti' ch'ʌmbe tyʌlel chʌ bʌ mi' c'uxe'? che'ob. \p \v 34 Pero Jesús ti' subeyob: Che' bajche' cuch'el che' mic cha'len chʌ bʌ yom jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel yic'ot che' mic jolontisan i toñel, che'en. \p \v 35 Jatyetla mi la' wʌl: Cʌyʌ tyo chʌmp'ej uw cha'an c'ajbal, che'etla. Pero joñon mic subeñetla: Q'uelela jini cholel. C'ʌnix. I yorojlelix c'ajbal yubil, che'en. \p \v 36 Jini mu' bʌ ti c'ajbal mi' ch'ʌm i tyojol ti' wut mu' bʌ i tyuc'ob. I wut mi quejel i yajñel ti bele' ora. Jini mu' bʌ ti pac' yic'ot jini mu' bʌ ti c'ajbal lajal c'ajacña i yoj mi yubin, che'en. Como ti' laja jini c'ajbal che' bajche' quixtyañu mu' bʌ quejel i ch'ujbin Jesús. \p \v 37 Melelʌch jini albil bʌ t'an mu' bʌ i yʌl: Juntiquil mi' cha'len pac'. Yañʌch bʌ mi' cha'len c'ajbal. Che' mi yʌle' albil bʌ t'an, che'en. \p \v 38 Joñon tic chocoyetla majlel ti c'ajbal yubil ba' mach'an ti la' cha'le pac'. Yaño' bʌ ti' cha'le toñel pero jatyetla mi la' cha'len c'ajbal, che'en. \p \v 39 Cabʌl jini año' bʌ ti lum Sicar ya' ti Samaria ti' ch'ujbiyob Jesús cha'an ti caj jini tsa' bʌ i sube jini x'ixic che' ñac ti yʌlʌ: Ti' subon pejtyelel chʌ bʌ tyac tic cha'le, che'en. \p \v 40 Che' ñac ti c'oti jini samaritanojob ti' c'ajtibeyob cha'an mi jalejel yic'otyob. Jesús ti jale cha'p'ej q'uin. \p \v 41 Cabʌl yaño' bʌ ti' ch'ujbiyob Jesús je'el che' ñac ti yubibeyob i t'an Jesús. \p \v 42 Che' jini, ti' subeyob jini x'ixic: Wale mi lojon c ch'ujbin. Mach cha'anic jach a t'an como tsa'ix lojon cubi i t'an Jesús je'el. Cujil lojon isujm cha'an melel jiñʌch Cristo jini Ajcotyaya i cha'an pejtyelel año' bʌ ti mulawil, che'ob. \s1 Jesús ti' lajmisʌ i yalobil juntiquil am bʌ ye'tyel \p \v 43 Che' tsa'ix ñumi cha'p'ej q'uin Jesús ti loq'ui majlel ti Samaria. Ti bej majli ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. \p \v 44 Como Jesús ti wʌ alʌ cha'an ma'ix mi q'uejlel ti ñuc ti i lumal jini mu' bʌ i xiq'ue' i yʌle' Dios. \p \v 45 Che' ñac ti c'oti ti Galilea weñʌch ti yilʌyob Jesús ya'i como an jini tsajniyobix bʌ je'el ti pascua* bʌ q'uin ti Jerusalén. Tsa'ix i lu' ilʌyob pejtyelel tsa' bʌ i cha'le Jesús ya'i. \p \v 46 Che' jini, Jesús ti sujti ti Caná ya' ti Galilea ba' ti pʌntisʌ ti i ya'lel ts'ujsub jini ja'i. Ya'i an juntiquil ñuc bʌ ajtroñel i cha'an yumʌl. C'am i yalobil ya' ti lum Capernaum bʌ i c'aba'. \p \v 47 Che' ñac ti yubi jini ñuc bʌ ajtroñel i cha'an yumʌl cha'an tsa'ix cha' loq'ui tyʌlel Jesús ti Judea ti cha' c'oti ti Galilea. Ti majli i q'uel Jesús cha'an i c'ajtin cha'an mi majlel ti yotyot cha'an mi' lajmisan alo' bʌ i yalobil yomox bʌ sajtyel. \p \v 48 Che' jini, Jesús ti' sube: Jatyetla mach'an mi la' ch'ujbiñon che' ma' mi la' wilan i señʌjlel c p'ʌtyʌlel mi ma' mi la' pʌs'entyel ñuc tyac bʌ c p'ʌtyʌlel, che'en. \p \v 49 Pero jini ñuc bʌ ajtroñel ti yʌlʌ: La' ti ora, ame sajtic calobil, che'en. \p \v 50 Che' jini, Jesús ti' sube: Sujtyen ti a wotyot. Mi quejel i lajmel a walobil. Ti' ch'ujbi cha'an melel i t'an Jesús jini winic. Ti sujti majlel ti yotyot. \p \v 51 Che' yomox c'otyel ti i yotyot, jini ajtoñelob i cha'an ti majli i tyaj tyʌlel. Ti' subeyob: Cuxul a walobil, che'ob. \p \v 52 Che' jini, ti' c'ajtibeyob bajche'qui ora ti queji i lajmel. Ti' subeyob: Ac'bi ti lajmi ti c'ajc che' ts'itya' ñumenix xinq'uinil, che'ob. \p \v 53 Che' jini, i tyat jini ajc'am'an ti queji i ña'tyan jiñʌch bʌ ora che' Jesús ti' sube: Mi quejel i lajmel a walobil, che'en. Jini winic yic'ot ti pejtyelel am bʌ ti i yotyot ti queji i ch'ujbiñob cha'an Ajcotyaya i cha'añob Jesús. \p \v 54 Jiñʌch i cha'yajlelel ti' pʌsʌ ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel Jesús ya' ti Galilea. Jiñʌch ti' cha'le Jesús ti Galilea che' cha' sujtyemix tyʌlel ti Judea. \c 5 \s1 Jesús ti' lajmisʌ juntiquil mach'ʌ ba'an i c'ʌjnibal yoc i c'ʌb \p \v 1 Ti wi'il ti' meleyob jump'ej q'uiñejel jini israelob. Jesús ti cha' sujti ti Jerusalén. \p \v 2 Ya' ti ts'ajc tsa' bʌ i c'ʌñʌ i joy mʌcob Jerusalén an jump'ej i ti' i c'aba' Ovejajob. Ya'an jump'ej colem bʌ i yajnib ja' Betesda bʌ i c'aba'. An jo'p'ej i corredor tyac ti' joytyʌlel. \p \v 3 Ya' tsol tyots'olob cabʌl ajc'am'añob; muts'ulo' bʌ i wut yic'ot mach bʌ wen tyacob i yoc yic'ot mach'ʌ ba'an i c'ʌjnibal yoc i c'ʌb. Ti lu' pijtyʌyob cha'an mi ñijcʌntyel ja'. \p \v 4 Como an jach i yorojlel mi jubel ajtroñel i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. Mi jubel tyʌlel cha'an i nijcan jini ja'. Jini mu' bʌ i ñaxan ochel che' tsa'ix nijcʌnti ja' ti lajmisʌnti chʌ bʌ jach tyac ti chʌmel. \p \v 5 Ya'an je'el juntiquil winic am bʌ i c'am'an c'ʌlʌ treinta y ocho años. \p \v 6 Che' ñac ti yilʌ Jesús ya' tyots'ol ti' ña'tyʌ anix cabʌl jabilel ya' tyots'ol. Ti' sube jini ajc'am'an: ¿A wom ba lajmiquet? che'en. \p \v 7 Jini ajc'am'an ti' jac'ʌ: Mach'an majch mi yotsañon ti ja' che' mi nijcʌntyel jini ja'. Jujunyaj che' com ochel an majch yambʌ mi ñaxan ochel, che'en. \p \v 8 Jesús ti' sube: Tyejchen. Lotyox a pojp. Cha'lenix xʌmbal, che'en. \p \v 9 Ti jin jach bʌ ora ti lajmisʌnti jini winic. Ti' lotyo i pojp. Ti queji ti xʌmbal. Pero i yorojlel c'aj* oj i cha'an israelob. \p \v 10 Jini israelob ti' sube tsa' bʌ lajmisʌnti: I yorojlelix c'aj oj. Tiq'uil cha'an a ch'ʌme' majlel a pojp, che'ob. \p \v 11 Jini winic ti' jac'ʌ: Jini tsa' bʌ i lajmisʌyon ti' subon: Lotyox a pojp. Cha'lenix xʌmbal. Che' ti' subon, che'en. \p \v 12 Che' jini, ti' c'ajtibeyob jini tsa' bʌ lajmisʌnti: ¿Majchqui jini tsa' bʌ i subet: Lotyox a pojp, cha'lenix xʌmbal? che'ob. \p \v 13 Pero mach'an ti' ña'tyʌ jini winic majchqui jini tsa' bʌ i lajmisʌ como an ñoj cabʌl quixtyañu. Jesús ti loq'ui majlel ti xinilob. \p \v 14 Ti wi'il Jesús ti' tyaja jini winic ti templo. Ti' sube: Q'uele awilan, wale lajmeñetix. Mach yom ma' cha' cha'len mulil ame an chʌ bʌ yes más tsʌts bʌ wocol mi quejel a wʌq'uentyel a ñusan, che'en. \p \v 15 Jini winic ti majli i suben israelob cha'an jiñʌch Jesús tsa' bʌ i lajmisʌ. \p \v 16 Jin cha'an israelob ti' tyʌc'lʌyob Jesús. Ti queji i pensalin i tsʌnsañob Jesús cha'an jach ti' cha'le lajmisaya ti yorojlel c'aj oj. \p \v 17 Pero Jesús ti' subeyob: C'ʌlʌ wale iliyi c Tyat ti panchan mi' cha'len wen bʌ toñel. Joñon je'el mic cha'len wen bʌ, che'en. \p \v 18 Jin cha'an más yomox i tsʌnsañob Jesús jini israelob. Como mach jinic jach ti' cha'le lajmisaya ti yorojlel c'aj oj, pero cha'an ti caj je'el ti' laja i bʌ yic'ot Dios. Como ti yʌlʌ i Tyatyʌch Dios. \s1 I p'ʌtyʌlel i t'an Jesús \p \v 19 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Melel mic subeñetla: Joñon i Yalobilon Dios. Mach'an chʌ bʌ ch'ujbi c cha'len tic bajñelil. Jin jach mu' bʌ quilan i cha'len c Tyat mic cha'len je'el. Ti pejtyelel chʌ bʌ jach mi' cha'len c Tyat ti panchan mic cha'len je'el. \p \v 20 Como c Tyat ti panchan mi' p'untyañon. Mi' pʌs'eñon ti pejtyelel chʌ bʌ jach mi' cha'len. Mu' tyo quejel c pʌs'eñetla más ñuc tyac bʌ. Tyoj bʌc'ñʌjelet bʌ la mi quej la' wubin. \p \v 21 Como che' bajche' c Tyat ti panchan mi' tyech loq'uel quixtyañujob ba'an sajtyemo' bʌ chʌ'ʌch bajche' mi yʌq'uen i cha' cuxtiyel chʌ'ʌch joñon je'el i Yalobilon mi cʌc' ti cuxtiyel majchical jach com bʌ cʌq'uen i cuxtyʌlel. \p \v 22-23 C Tyat ti panchan tsa'ix i yʌq'ueyon tic wenta cha'an mic cha'len melojel. Ma'ix majch mi' mele'. Cha'an ti pejtyelel quixtyañujob mi lajal q'uelon ti ñuc bajche' mi' q'uelob ti ñuc c Tyat ti panchan. Jini mach'ʌ ba'an mi' q'uelon ti ñuc ma'ix mi' q'uel ti ñuc c Tyat je'el tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 24 Melel mic subeñetla: Jini mu' bʌ i yoque ñʌch'tyan c t'an yic'ot mu' bʌ i ch'ujbin Dios tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel anix i cha'an i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Ma'ix mi yʌq'uentyel i xot'e' mulil como tsa'ix aq'uenti i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 25 Melel mic subeñetla: Cha'an ti tyʌliyon, tyal i yorojlel che' mi quejel i yubin c t'an i Yalobilon Dios jini sajtyemo' bʌ. Jini mu' bʌ i jac'beñon c t'an mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 26 Como c Tyat an i p'ʌtyʌlel cha'an mi yʌq'uen quixtyañujob i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Che' je'el tsa'ix i yʌc'on i p'ʌtyʌlel como i Yalobilon cha'an cʌq'uen i cuxtyʌlel quixtyañu mach'ʌ yujil jilel. \p \v 27 Tsa'ix i yʌc'on tic wenta c cha'len melojel cha'an Joñon i Pi'ʌlon* bʌ Quixtyañujob. \p \v 28 Mach yom tyoj bʌc'ñʌjeletla mi la' wubin como tyal i yorojlel jini sajtyemo' bʌ mi quejel i yubibeñon c t'an Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob, che'en. \p \v 29 Mi quejel i loq'uel tyʌlel ba' ch'ujñʌbilob. Jini tsa' bʌ i cha'le wen bʌ mi quejel i cuxtiyel cha'an ti bele' ora. Pero jini tsa' bʌ i cha'leyob mach'ʌ wen mi quejel i tyejchel loq'uel cha'an i xot'e' i mul. \s1 Jini mu' bʌ i yʌc' ti cʌjñel i p'ʌtyʌlel i t'an Jesús \p \v 30 Mach'an chʌ bʌ ch'ujbi c cha'len cha'an jach com tic bajñel c pusic'al. Mic cha'len melojel jiñʌch bajche' mic subentyel tic Tyat. Tyojʌch mic cha'len melojel como mic cha'len bajche' yom c Tyat ti panchan tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Ma'ix mic cha'len bajche' bajñel com tic pusic'al. \p \v 31 Mi tic bajñel subu cha'an chocolon tyʌlel, mach yom ch'ujbinticon. \p \v 32 Pero an yambʌ mu' bʌ i sub cha'an chocolon tyʌlel. C'ʌjnibalʌch mi ch'ujbintyel i t'an. \p \v 33 Jatyetla ti' la' choco majlel winicob ba'an Juan cha'an la' c'ajtiben majchqui jini Juan. Jini ti yʌc'ʌyon ti cʌjñel cha'an chocolon tyʌlel ti Dios. \p \v 34 Pero mach wersa i yʌc'on ti cʌjñel quixtyañu. Chʌncol jach c subeñetla cha'an melelʌch i t'an Juan cha'an ch'ujbi la' tyaj la' cotyʌntyel. \p \v 35 Jini Juan che' bajche' ts'ʌbʌl bʌ pat cas mu' bʌ i wen pʌs i c'ʌc'al. Jatyetla poj tijicñayetla che' ñac ti la' ñʌch'tyʌ chʌ bʌ ti yʌlʌ. \p \v 36 Pero an chʌ bʌ más ñuc tyac bʌ bajche' i t'an Juan mu' bʌ i yʌc' ti cʌjñel majchonqui. Jini ñuc tyac bʌ c p'ʌtyʌlel mi yʌc'on ti cʌjñel cha'an chocolon tyʌlel ti Dios. Jini mi' tsictisan cha'an c Tyat ti panchan ti' chocoyon tyʌlel. \p \v 37 Che' je'el aunque mach'an ba' bʌ ora ti la' wubibe i t'an c Tyat mach'an ba' bʌ ora ti la' wilʌ. Pero c Tyat ti panchan tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel mi yʌc'on ti cʌjñel cha'an chocolon tyʌlel i cha'an. \p \v 38 Pero mach'an ti la' ñoj ch'ujbi cha'an melel i t'an jini tsa' bʌ i yʌc'ʌyon ti cʌjñel cha'an chocolon tyʌlel ti Dios. Como ma' ti la' ch'ujbiyon tsa' bʌ chojquiyon tyʌlel tic Tyat ti panchan. \p \v 39 Jatyetla mi la' wen q'uele' jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios cha'an la' wom la' tyaj la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Pero jiñʌch jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi yʌc'on ti cʌjñel. \p \v 40 Jatyetla mach la' wom la' ch'ujbin cha'an chocolon tyʌlel cha'an mi la' wʌq'uentyel la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 41 Ma' mic sajcan i sujbel c ñuclel ti quixtyañujob. \p \v 42 Pero mij cʌñetla. Cujil isujm cha'an mach'an mi la' p'untyan Dios. \p \v 43 C Tyat ti panchan ti' chocoyon tyʌlel pero mach'an mi la' ch'ujbiñon. Pero mi an majch mi bajñel tyʌlel mi quejel la' lolon ch'ujbin. \p \v 44 ¿Bajche'qui ch'ujbi la' ch'ujbiñon che' mi la' bej sajcan la' ñuclel ti' tyojlel la' pi'ʌlob? Pero ma'ix mi la' jop' la' tyaj la' ñuclel ti' tyojlel Dios. \p \v 45 Mach yom mi la' lolon pensalin cha'an joñon mi quejel c sub la' mul ti' tyojlel c Tyat ti panchan. Pero añʌch juntiquil mu' bʌ i sub la' mul. Jiñʌch Moisés mu' bʌ la' ch'ujbin cha'an melel i t'an mi la' lolon al. \p \v 46 Como mi muq'uic la' ch'ujbin cha'an melel i t'an Moisés mi la' ch'ujbin je'el cha'an Dios ti' chocoyon tyʌlel. Como Moisés ti' ts'ijbu cha'añon. \p \v 47 Pero mi ma' mi la' ch'ujbin cha'an melel jini tsa' bʌ i ts'ijbu Moisés ti ñoj oniyix, ¿bajche'qui mi quejel la' ch'ujbin cha'an melel jini mu' bʌ c subeñetla? Che' ti yʌlʌ Jesús. \c 6 \s1 Jo'p'ej milob ti' cha'leyob uch'el \r (Mt. 14.13-21; Mr. 6.30-44; Lc. 9.10-17) \p \v 1 Ti wi'il Jesús ti majli ti junxej colem joyol bʌ ja' Galilea bʌ i c'aba'. Cha'chajplel bʌ i c'aba' jini ja' Tiberias. \p \v 2 Cabʌl quixtyañu ti' tsʌcleyob majlel Jesús como tsa'ix i yilʌyob ti' pʌsʌ ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel che' ñac ti' lajmisʌ ajc'am'añob. \p \v 3 Che' jini, Jesús ti letsi ti jump'ej bujtyʌl. Ya'i ti buchle yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an. \p \v 4 Lʌc'ʌlix i yorojlel pascua* bʌ q'uin i cha'an israelob. \p \v 5 Che' ñac ti yilʌ Jesús ñoj cabʌl quixtyañu chʌncol i tsʌcleñob ti' sube Felipe: ¿Baqui mi quejel lac mʌñe' waj cha'an pejtyelel ili quixtyañujob? che'en. \p \v 6 Chʌ'ʌch ti yʌlʌ Jesús cha'an jach mi' tsictisan bajche' mi quejel i jaq'ue' Felipe. Come Jesús wʌ yujil isujm chʌ bʌ yes mi quejel i cha'len. \p \v 7 Che' jini, Felipe ti' jac'ʌ: Mach jastyay mi ti laj c'ʌñʌ doscientos denarios cha'an mi lac mʌmbeñob waj cha'an i c'uxob ya' ts'itya' jach ti jujuntiquil, che'en. [Doscientos denarios i tyojol doscientos días toñel.] \p \v 8 Che' jini, Andrés, juntiquil ajcʌnt'an i cha'an Jesús i yijts'in Simón Pedro ti yʌlʌ: \p \v 9 Umba'an juntiquil alob am bʌ joq'uej i waj melel bʌ ti cebada. An cha'cojt i chʌy je'el. ¿Pero chʌ bʌ yes i c'ʌjnibal jini che' ñoj cabʌl quixtyañu? Che' ti yʌlʌ Andrés. \p \v 10 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Subenla ti pejtyelel cha'an mi buchtyʌlob, che'en. Ya'an cabʌl jam. Che' bajche' jo'p'ej mil winicob ti buchleyob. \p \v 11 Che' jini, Jesús ti' ch'ʌmʌ jini waj. Ti' sube Dios wocox i yʌlʌ. Ti yʌq'ue ajcʌnt'añob i cha'an. Ti' pucbeyob ti pejtyelel ya' bʌ buchulob. Chʌ'ʌch ti' pucbeyob je'el jini chʌy. Ti aq'uentiyob che' bajche' c'amel yom i c'uxob. \p \v 12 Che' ñac tsa'ix ñaj'ʌyob, Jesús ti' sube ajcʌnt'añob i cha'an: Lotyola ti pejtyelel i xejt'il tyac waj tsa' bʌ colojbʌyi cha'an ma' mi lolon jilel, che'en. \p \v 13 Ti' lotyoyob jini tsa' bʌ colojbʌyi. Ti' but'uyob doce chiquib i xejt'il tyac jini cebada bʌ waj. \p \v 14 Che' jini, che' ñac ti yilʌ jini quixtyañujob jini ñuc bʌ i p'ʌtyʌlel tsa' bʌ i pʌsʌ Jesús, ti yʌlʌyob: Melelʌch jiñʌch juntiquil ñuc bʌ tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios wersa bʌ yom mi tyʌlel ti mulawil, che'ob. \p \v 15 Pero Jesús yujil isujm cha'an wersa yom i yotsañob ti ñuc bʌ yumʌl i cha'añob. Jin cha'an ti cha' bajñel majli ti chan bʌ wits. \s1 Jesús ti' cha'le xʌmbal ti' pam ja' \r (Mt. 14.22-27; Mr. 6.45-52) \p \v 16 Che' bʌ ac'bʌlelix jini ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti jubi majlel ti' ti' colem joyol bʌ ja'. \p \v 17 Ti ochiyob ti barco. Ti queji i c'axelob ti jini colem joyol bʌ ja' cha'an mi majlel ti lum Capernaum bʌ i c'aba'. Iq'uix. Pero Jesús max tyo ti jubi tyʌlel ti bujtyʌl. \p \v 18 Ti queji ti ñumel p'ʌtyʌl bʌ ic'. Ti queji i wen letsel jini ja'. \p \v 19 Che' ñac tsa'ix i bej ñijcʌyob majlel barco che' bajche' jump'ej legua, ti yilʌyob Jesús chʌncol i lʌq'ue' tyʌlel barco. Chʌncol ti xʌmbal tyʌlel ti' pam ja'. Ti' cha'leyob bʌq'uen. \p \v 20 Pero Jesús ti' subeyob: Joñoñʌch. Mach yom la' cha'len bʌq'uen, che'en. \p \v 21 Che' jini, c'ajacña i yoj ti queji i yubiñob. Ti' pʌyʌyob ochel Jesús ti barco. Ora jach ti c'otiyob ti' ti' ja' ba' yomob majlel. \s1 Ti' sajcʌyob Jesús \p \v 22 Ti yijc'ʌlel ti queji i ña'tyañob quixtyañujob tsa' bʌ cʌyle ti junxej colem joyol bʌ ja' cha'an tsa'ix majliyob ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti jini cojach bʌ barco ya' bʌ an. Ti' ña'tyʌyob ma'ix ti sujti Jesús yic'otyob. \p \v 23 Pero ti jumuc' ti c'oti yambʌ barco tyac ya' ti lum Tiberias bʌ i c'aba' lʌc'ʌl ba' ti' c'uxuyob jini waj che' ñac lac Yum ti' sube Dios wocox i yʌlʌ. \p \v 24 Che' ñac jini quixtyañujob ti queji i ña'tyan mach bej ya'ic an Jesús mi ajcʌnt'añobic i cha'an je'el, ti ochiyob ti barco tyac. Ti majliyob ti Capernaum cha'an i sajcañob. \s1 Waj mu' bʌ i yʌq'ueñonla tsiji' bʌ laj cuxtyʌlel \p \v 25 Che' ñac ti c'oti ti junxej colem joyol bʌ ja' jini quixtyañujob ti' tyajayob Jesús. Ti' c'ajtibeyob: Maestro, ¿bajche'qui ora ti juliyet? \p \v 26 Pero Jesús ti' subeyob: Melel mic subeñetla: Mi la' sajcañon cha'an jach ti la' c'uxu jini waj jintyo ti ñaj'ʌyetla. Mach'an mi la' sajcañon cha'an ti caj ti la' ch'ʌme' isujm jini ñuc bʌ c p'ʌtyʌlel. \p \v 27 Mach yom mi jin jach mi la' cha'len toñel cha'an la' tyaj waj mu' jach bʌ i jilel. Pero yom mi la' cha'len wersa je'el cha'an la' tyaje' mu' bʌ i jalijel mu' bʌ i yʌq'ueñetla la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Jiñʌch jini waj mu' bʌ cʌq'ueñetla Joñon i Pi'ʌlon* bʌ Quixtyañujob como Dios c Tyat tsa'ix i yʌc'on tic wenta cha'an cʌq'ueñob i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel, che'en. \p \v 28 Che' jini, ti' c'ajtibeyob Jesús: ¿Chʌ bʌ ti toñel yom mi lojon c cha'len cha'an mi lojon c cha'len jini yom bʌ Dios? che'ob. \p \v 29 Jesús ti' jac'ʌ: Jini yom bʌ Dios jiñʌch cha'an mi la' ch'ujbiñon tsa' bʌ chojquiyon tyʌlel ti Dios, che'en. \p \v 30 Che' jini, jini quixtyañujob ti' c'ajtibe Jesús: ¿Chuqui ti seña ch'ujbi a pʌs'eñon lojon cha'an mi lojon quilan cha'an mi lojon j ch'ujbin cha'an melel a t'an? ¿Chuqui ti ñuc tyac bʌ a p'ʌtyʌlel ma' pʌs? \p \v 31 Lac yumob ti ñoj oniyix ti' c'uxuyob maná ya' ti tyʌquin bʌ joch lum che' bajche' mi yʌle' ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios: Dios ti yʌq'ueyob uch'el tyʌlem bʌ ti panchan. Che' ts'ijbubil, che'ob. \p \v 32 Jesús ti' jac'ʌ: Melel mic subeñetla: Mach jinic Moisés ti yʌq'ueyob uch'el tyʌlem bʌ ti panchan. C Tyatyʌch tsa' bʌ i choco tyʌlel jini uch'el. Jiñʌch mu' bʌ i yʌq'ueñetla jini isujm bʌ uch'el tyʌlem bʌ ti panchan. \p \v 33 Como jini uch'el yubil mu' bʌ i yʌq'ueñetla Dios jiñʌch juntiquil tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan. Jiñʌch mi yʌq'ueñob tsiji' bʌ i cuxtyʌlel jini año' bʌ ti mulawil, che'en. \p \v 34 Che' jini, ti' subeyob Jesús: C Yum, bej aq'ueñon lojon jini uch'el che'ob. \p \v 35 Jesús ti' subeyob: Joñon jini uch'el mu' bʌ yʌq'ueñetla la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Jini mu' bʌ i yochel tic cha'an ma'ix ba' bʌ ora mi quejel i yubin wi'ñal yubil. Jini mu' bʌ ch'ujbiñon cha'an melel c t'an ma'ix ba' bʌ ora mi quejel i yubin tyʌquin ti' yubil. \p \v 36 Pero che' bajche' tic subeyetla mach'an mi la' ch'ujbiñon aunque ti la' wilʌyon. \p \v 37 Ti pejtyelel mu' bʌ i yʌq'ueñon c Tyat mi yochel tic cha'an. Jini mu' bʌ i yochel tic cha'an ma' mic cha' choc sujtyel. \p \v 38 Como ma' ti jubiyon tyʌlel ti panchan cha'an mic cha'len chʌ bʌ bajñel com. Pero ti tyʌliyon cha'an c cha'len chʌ bʌ yom jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 39 Jini yom bʌ c Tyat ti panchan tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel jiñʌch cha'an ma' mic sʌt mi junticlec jini tsa' bʌ i yʌq'ueyon. Pero yom cha'an mic tyechob loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ che' mic cha' tyʌlel ti cojix bʌ q'uin. \p \v 40 Jini yom bʌ tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel jiñʌch cha'an ti pejtyelel mu' bʌ i ña'tyan cha'an i Yalobilon Dios, mu' bʌ i ch'ujbin cha'an melel c t'an mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Dios yom cha'an mic cha' tyechisan loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ che' mic cha' tyʌlel ti cojix bʌ q'uin, che'en. \p \v 41 Jin cha'an jini israelob año' bʌ ye'tyel ti queji i tyajob ti mach'ʌ wen bʌ t'an Jesús cha'an ti caj ti yʌlʌ: Che' joñon uch'elʌlon tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan, che'en. \p \v 42 Ti yʌlʌyob: ¿Mach'a jinic jini Jesús i yalobil José? Mi laj cʌmben i tyat, i ña'. ¿Bajche'qui isujm che' mi yʌl i bʌ ti jubi tyʌlel ti panchan? che'ob. \p \v 43 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Cʌyʌ la' tyajon ti mach'ʌ wen bʌ t'an. \p \v 44 Ma' majch ch'ujbi i yochel tic cha'an mi ma' mi ñaxan nijcʌbentyel i pusic'al cha'an tic Tyat tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Joñon mi quejel c tyech loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ ti cojix bʌ q'uin. \p \v 45 Ti jun tyac tsa' bʌ i ts'ijbuyob jini tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios ti ñoj oniyix mi yʌle': Mi quejel i lu' cʌntisʌntyel ti Dios, che'ob. Ti pejtyelel mu' bʌ i ñʌch'tyʌben i t'an c Tyat mu' bʌ i cʌntisʌntyel tic Tyat mi quejel i yochel tic cha'an. \p \v 46 Ma' majch ti yilʌ c Tyat. Joñon jach tsa' bʌ quilʌ como yʌ'ʌch tyʌlemon ti Dios. \p \v 47 Melel mic subeñetla: Jini mu' bʌ i ch'ujbiñon anix i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 48 Joñon uch'elʌlon mu' bʌ cʌq'ueñob i cuxtyʌlel. \p \v 49 Aunque la' yumob ti ñoj oniyix ti' c'uxuyob jini uch'el tyʌlem bʌ ti panchan maná bʌ i c'aba' ya' ti tyʌquin bʌ joch lum pero ti pejtyelel ti sajtiyob. \p \v 50 Pero jini uch'el tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan chʌncol bʌ cʌl, jini mu' i c'ux jini uch'el ma'ix mi quejel i sajtyelob. \p \v 51 Joñoñʌch jini cuxul bʌ uch'el tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan. Jini mu' bʌ i c'ux ili uch'el mi quejel i yajñel ti bele' ora. Jini uch'el mu' bʌ cʌq'ueñob jiñʌch c bʌc'tyal. Mi cʌc' c bʌc'tyal cha'an bele' cuxul mi yajñel jini año' bʌ ti mulawil, che'en. \p \v 52 Jini israelob año' bʌ ye'tyel ti queji i tyajob ti' t'an. Ti yʌlʌyob: ¿Bajche'qui ch'ujbi i yʌq'ueñonla laj c'ux i bʌc'tyal? che'ob. \p \v 53 Jin cha'an Jesús ti' subeyob: Melel mic subeñetla mi ma' mi la' c'ux c bʌc'tyal Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob, mi ma' mi la' jap c ch'ich'el ma'ix la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 54 Jini mu' bʌ i c'ux c bʌc'tyal mu' bʌ i jap c ch'ich'el anix i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Joñon mic tyechisan loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ ti jini cojix bʌ q'uin che' mic cha' tyʌlel. \p \v 55 Como jini c bʌc'tyal mi' lajmisan wi'ñal. Jinic ch'ich'el mi' lajmisan tyʌquin ti' yubil. \p \v 56 Jini mu' bʌ i c'ux c bʌc'tyal, mu' bʌ i jap c ch'ich'el mi yajñel quic'ot. Joñon mi cajñel quic'ot je'el. \p \v 57 An i cuxtyʌlel c Tyat tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Cuxul mi cajñel cha'an tic Tyat. Chʌ'ʌch je'el, jini mu' bʌ i c'ux c bʌc'tyal cuxul mi yajñel cha'an ti joñon. \p \v 58 Jini mu' bʌ i c'ux chʌncol bʌ cʌl tsa' bʌ jubi tyʌlel ti panchan mach lajal yic'ot tsa' bʌ i c'uxuyob la' yumob ti ñoj oniyix maná bʌ i c'aba' pero ti lu' sajtiyob. Jini mu' bʌ i c'ux mu' bʌ cʌl, bej cuxul mi yajñel ti bele' ora. Joñoñʌch jini uch'el. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 59 Jesús ti' cʌntisʌyob ili tyac ya' ba' much'quibilob ti templo i cha'an israelob ya' ti lum Capernaum bʌ i c'aba'. \s1 T'an cha'an laj cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel \p \v 60 Che' ñac ti yubiyob jini cʌntisa cabʌl tsa' bʌ tsʌcleyob Jesús ti yʌlʌyob: Leco iliyi cʌntisa. ¿Majchqui yom i bej ñʌch'tyan? che'ob. \p \v 61 Yujil isujm Jesús cha'an chʌncolob ti t'an ti caj jini tsa' bʌ i yʌlʌ. Ti' c'ajtibeyob: ¿Tyoj bʌc'ñʌjelet ba la cha'an ti caj ili c t'an? \p \v 62 ¿Chuqui mi quejel la' wʌl muq'uic la' wilan mic letsel majlel ti panchan Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob ba' añon ti ñaxan? \p \v 63 Jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mi yʌq'ueñob i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Che' i bajñel c bʌc'tyal jach ma'ix mi yʌq'ueñob i cuxtyʌlel. Jini t'an tsa' bʌ c subeyetla i cha'añʌch Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel. Jini t'an mi yʌq'ueñob i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 64 Pero an cha'tiquil uxtiquil mach'ʌ ba'an mi' ch'ujbin cha'an ch'ujbi cʌq'ueñetla la' cuxtyʌlel, che'en. Como Jesús yujil isujm majchqui jini mach'ʌ ba'an ti' ch'ujbi. Yujil isujm majchqui jini mu' bʌ quejel i yʌc' ti' c'ʌb i contra. \p \v 65 Jesús ti yʌlʌ: Jin cha'an tic subeyetla ma' majch ch'ujbi i yochel tic cha'an mi ma' mi ñijcʌbentyel i pusic'al tic Tyat ti panchan, che'en. \p \v 66 Ti jim bʌ ora cabʌl tsa' bʌ i tsʌcleyob Jesús ti' cʌyʌyob. Mach'an ti' bej tsʌcleyob ti xʌmbal. \p \v 67 Che' jini, Jesús ti' c'ajtibe jini doce ajcʌnt'añob i cha'an: ¿La' wom ba la' cʌyon je'el? che'en. \p \v 68 Pero Simón Pedro ti' jac'ʌ: C Yum, ¿majchqui ch'ujbi lojon c tsʌclen? Jatyet a bajñel ma' subeñon lojon t'an cha'an mi lojon c tyaje' j cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 69 Ti lojon c ch'ujbi cha'an ch'ujbi a wʌq'ueñon lojon j cuxtyʌlel. Cujil lojon isujm jatyet jini yajcʌbilet bʌ i Yalobil jini cuxul bʌ Dios, che' ti yʌlʌ Pedro. \p \v 70 Jesús ti' jac'ʌ: ¿Mach'a doce tic yajcʌyetla? Pero juntiquil i cha'an xiba. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 71 Che' ñac ti yʌlʌ Jesús che' bajche' jini, ti' tyaja ti t'an Judas Iscariote, i yalobil bʌ Simón. Como jini Judas mi quejel i yʌc' Jesús ti' c'ʌb i contra aunque i pi'ʌl jini yambʌ once ajcʌnt'añob i cha'an Jesús. \c 7 \s1 I yijts'iñob Jesús mach'an ti' ch'ujbiyob \p \v 1 Ti wi'il Jesús ti ajni ya' ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. Mach yom i bej cha'len xʌmbal ya' ti pañimil Judea. Come an i pi'ʌlob israelob año' bʌ ye'tyel yom bʌ i tsʌnsañob. \p \v 2 Lʌc'ʌlix i yorojlel q'uin i cha'an israelob che' mi' melob lejchi' pat tyac cha'an i c'ajtisañob bajche' ti ajniyob ti tyʌquin bʌ joch lum che' ñac ti loq'uiyob tyʌlel ti Egipto ti ñoj oniyix. \p \v 3 I yijts'iñob Jesús ti' sube: Cucu ti q'uiñejel ya' ti pañimil Judea cha'an jini mu' bʌ i tsʌcleñetyob ya' bʌ añob ya'i mi' q'uelob je'el chʌ bʌ ma' cha'len. Mach yom a cʌytyʌl wʌ'wʌ'i. \p \v 4 Mi an majch yom i yʌc' i bʌ ti cʌjñel mach chʌ'ic jach mi' mucu ñiq'ui pʌs ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel. Che' mi chʌncolʌch a pʌs ñuc tyac bʌ a p'ʌtyʌlel yom a pʌs ti' tyojlel cabʌl quixtyañu. Che' ti yʌlʌ i yijts'iñob Jesús. \p \v 5 Chʌ'ʌch ti yʌlʌyob como mi jinic i yijts'iñob ti' ch'ujbiyob cha'an yajcʌbil i cha'an Dios Jesús. \p \v 6 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Max tyo c'ot i yorojlel cha'an mic majlel ya'i. Pero cha'an bʌ jatyetla bajche'ical ora lu' weñʌch cha'an mi la' majlel. \p \v 7 Jini año' bʌ ti mulawil mach'an mi' ts'a'q'ueletla. Pero joñon bʌ yi mi' ts'a'q'ueloñob como mic tsictisan cha'an mu' bʌ i cha'leñob mulilʌch. \p \v 8 Cucuxla ti q'uin. Max tyo ba'an mi quejel c majlel. Como max tyo ts'ʌctyay i yorojlel c majlel, che'en. \p \v 9 Che' ñac ti ujti i suben i yijts'iñob, Jesús tsa' tyo cʌyle ti Galilea. \s1 Ti q'uiñejel cha'an lejchi' pat tyac \p \v 10 Pero che' ñac tsa'ix ujti i majlel i yijts'iñob Jesús, ti majli Jesús je'el ti q'uiñejel. Pero che' jach ti mucu majli. Ma' ti' pʌsʌ i bʌ ti' tyojlel quixtyañujob. \p \v 11 Jini israelob año' bʌ i ye'tyel ti' sajcʌyob Jesús ya' ti q'uiñejel. Ti yʌlʌyob: ¿Baqui an jini winic wale iliyi? che'ob. \p \v 12 Cabʌl ya' bʌ añob ti q'uiñejel ti' tyajayob ti t'an Jesús. \p \v 13 Pero ma' majch ti yʌlʌ ti c'am bʌ t'an como ti' bʌc'ñʌ israelob año' bʌ ye'tyel. \p \v 14 I xiñilix q'uiñejel cha'an lejchi' pat che' ñac ti ochi Jesús ti templo. Como c'ʌlʌ ocho q'uin ti' meleyob q'uiñejel ti jajabil. Ti queji ti cʌntisa Jesús. \p \v 15 Tyoj bʌc'ñʌjelob ti yubi jini israelob. Ti yʌlʌyob: ¿Bajche'qui isujm che' cabʌl chʌ bʌ yes yujil ili winic che' ma'ix ti' chajpʌ i bʌ cha'an mi yochel ti ajcʌntisa ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios? che'ob. \p \v 16 Jesús ti' jac'ʌ: J cʌntisa mach c bajñel ña'tyʌbal. I cha'añʌch jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 17 Mi an majch yom i cha'liben yom bʌ Dios, mi quejel i ña'tyan mi tyʌlem ti Dios jini j cʌntisa mu' bʌ cʌle' o mic bajñel ña'tyʌbal jach. \p \v 18 Jini mu' bʌ i bajñel sub i t'an yom jach i sujbel ti ñuc ti quixtyañujob. Pero jini yom bʌ i yʌc' ti tsictiyel i ñuclel Dios tsa' bʌ i choco tyʌlel mi' sube' melel bʌ t'an. \p \v 19 ¿Mach'a ba an ti yʌq'uetla mandar Moisés pero mi junticleticla mi la' jac'ben i mandar? ¿Chucoch la' wom la' tsʌnsañon? Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 20 Cha'an ti caj che' ti yʌlʌ Jesús jini quixtyañujob ti' jac'ʌ: An xiba a wic'ot. ¿Majchqui yom i tsʌnsañet? che'ob. \p \v 21 Jesús ti' subeyob: Cha'an ti caj junchajb tsa' bʌ c cha'le ti q'uiñelel c'aj oj, ti la' pejtyel tyoj bʌc'ñʌjeletla ti la' wilʌ. Ti mich'ʌyetla. \p \v 22 Pero Moisés ti' xiq'uiyetla jini i tyʌlel bʌ mi la' cha'len tsep* pʌchʌlel bʌ i c'aba'. (Pero mach jinic Moisés ti' tyechbeyetla, jiñʌch la' yumob tyo ti ñoj oniyix ti tyechbeyetla.) Jin cha'an mi la' poj aq'uen tsep pʌchʌlel ch'oc alʌl bʌ alob aunque ti yorojlel c'aj oj. \p \v 23 Cha'an la' ts'ʌctisan i mandar Moisés weñʌch mi la' poj aq'uen tsep pʌchʌlel ch'oc alʌl bʌ alob aunque ti yorojlel c'aj oj. ¿Pero chucoch mi la' mich'q'uelon cha'an ti caj tic lajmisʌ juntiquil winic che' ti yorojlel c'aj oj? \p \v 24 Mach yom la' wa' alʌ mi an i mul quixtyañu mi max tyo tyictyay mi an i mul. Yom la' wen pensalin bajche' yom cha'an la' cha'len tyoj bʌ melojel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Jesús ti' subu baqui tyʌlem \p \v 25 Che' jini, an ya' bʌ chumulob ti Jerusalén ti queji i c'ajtin: ¿Mach ba jinic ili winic mu' bʌ i sajcañob cha'an i tsʌnsañob? che'ob. \p \v 26 Q'uele awilan ya' chʌncol ti cʌntisa ti cantyʌlel lac wut. Pero mach'an majch mi' niq'ui suben. ¿Jin cu jini año' bʌ i ye'tyel mu' ba i yoque ch'ujbin mi jiñʌch Cristo yajcʌbil bʌ i cha'an Dios jini winic? \p \v 27 Pero joñonla mi lac ña'tyan baqui tyʌlem ili winic. Pero che' ya' bʌ mi tyʌlel jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios ma' majch yujil isujm baqui tyʌlem. Che' ti' lolon tyajayob ti t'an Jesús. \p \v 28 Che' ñac ti yubi Jesús ili t'an che' mu' ti cʌntisa ti templo ti yʌlʌ ti c'am bʌ t'an: Mi la' cʌñon. La' wujil baqui tyʌlemon mi la' lolon ña'tyan. Ma' ti tyʌliyon cha'an jach bajñel com tyʌlel. Pero ti tyʌliyon cha'an ti' chocoyon tyʌlel juntiquil melelʌch bʌ i t'an. Mach la' cʌñʌ jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 29 Joñon mij cʌñe' como tyʌlemon ya' ba'an. Jini ti' chocoyon tyʌlel, che'en. \p \v 30 Che' jini, yom i chucob Jesús cha'an i cʌchob. Pero mach'an ti' chucuyob como max tyo ts'ʌctyay yorojlel cha'an mi quejel i chucob. \p \v 31 Pero cabʌl ti' ch'ujbiyob Jesús. Ti yʌlʌyob: Che' mi tyʌlel jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios, ¿mu' ba i pʌs más ñuc bʌ i p'ʌtyʌlel bajche' ili winic? che'ob. \s1 Fariseojob ti' xiq'ui i chucob Jesús \p \v 32 Jini fariseojob ti yubiyob chʌ bʌ ti yʌlʌ quixtyañujob cha'an Jesús. Che' jini, jini fariseojob yic'ot ñuc bʌ curajob i cha'an israelob ti' chocoyob majlel policía i cha'an i templojob cha'an i chucob Jesús. \p \v 33 Che' jini, ti yʌlʌ Jesús: Ma'ix jal wʌ'añon quic'otyetla. Ti wi'il mi quejel c cha' sujtyel ba'an tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 34 Jatyetla mi quejel la' sajcañon pero mach'anix mi quejel la' tyajon. Como mach ch'ujbi la' majlel ba' mi quejel c majlel, che'en. \p \v 35 Che' jini, jini israelob ti queji i c'ajtibeñob i bʌ: ¿Baqui mi quejel i majlel ba' mach ch'ujbi lac tyaje'? ¿Mu' ba ti quejel i majlel ba'an israelob ya' bʌ puculob ba'an jini griegojob cha'an i cʌntisañob jini mach bʌ israelobic? Che' ti yʌlʌyob. \p \v 36 ¿Chuqui i sujmlel che' mi yʌl: Mi quejel la' sajcañon pero mach'an mi quejel la' tyajon como mach ch'ujbi la' majlel ba' mi quejel cajñel? che'en. Che' ti' cha' tyajayob ti t'an jini tsa' bʌ ujti i yʌle' Jesús jini israelob. \s1 Cuxul bʌ ja' \p \v 37 Ti yujtibal q'uiñejel ti q'uejli ti más ñuc. Ti jim bʌ q'uin ti wa'le Jesús. Ti yʌlʌ ti c'am bʌ t'an: Mi an majch an i tyʌquin ti' la' tyʌlic ba'añon. La' i jape' ja'. \p \v 38 Ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi yʌle': Jini mu' bʌ i ch'ujbiñon che' bajche' mi quejel i loq'uel cuxul bʌ ja' ti' pusic'al, che'en. \p \v 39 Cha'an ti yʌlʌ cuxul bʌ ja' chʌ'ʌch ti' tsictisʌ Jesús cha'an mi quejel i yʌq'uentyel Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel jini mu' bʌ i ch'ujbin cha'an Ajcotyaya i cha'an Jesús. Como max tyo tyʌlemic Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios ti jim bʌ ora como max tyo ti tsictiyi i ñuclel Jesús como max tyo sajt, max tyo lets majlel ti panchan. \s1 Cha'chajp i t'an quixtyañujob \p \v 40 Che' ñac ti yubibeyob i t'an Jesús cha'tiquil uxtiquil quixtyañu ya' bʌ an yic'otyob ti yʌlʌyob: Melel ili winic jiñʌch jini ñuc bʌ mu' bʌ i tyʌlel mu' bʌ i xiq'ue' i yʌle' Dios, che'ob. \p \v 41 Yaño' bʌ ti yʌlʌyob: Jiñʌch Cristo, yajcʌbil bʌ i cha'an Dios, che'ob. Pero yaño' bʌ ti yʌlʌyob: ¿Loq'uem ba ti Galilea mi tyʌlel jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios? che'ob. \p \v 42 Como Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi yʌl jini Cristo an cha'an loq'uem ti i jiñʌjlel David jini ñuc bʌ yumʌl ti ñoj oniyix. Añʌch cha'an ya' ch'oyol ti lum Belén bʌ i c'aba' mismo jin jach bʌ lum ba' ch'oyol David mi quejel i tyʌlel jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios, che'ob. \p \v 43 Che' jini, cha'chajp ti' cha'leyob t'an quixtyañujob cha'an Jesús. \p \v 44 An yom bʌ i cʌchob Jesús pero mach'an majch ti' chucu. \s1 Mach'an ti' ch'ujbiyob año' bʌ i ye'tyel \p \v 45 Jini policíajob cha'an i templo israelob ti cha' c'oti ya' ba'an fariseojob yic'ot ba'an ñuc bʌ curajob. Ti' c'ajtibentiyob: ¿Chucoch ma' ti la' pʌyʌ tyʌlel Jesús? che'ob. \p \v 46 Jini policía ti' jac'ʌyob: Mach'an ba' bʌ ora an majch ti' cha'le t'an bajche' muc' ti t'an ili winic, che' ti' jac'ʌyob. \p \v 47 Che' jini, jini fariseojob ti' subeyob: ¿Tsa' ba la' wʌc'ʌ la' bʌ ti lotintyel je'el? \p \v 48 ¿Am ba junticlec am bʌ i ye'tyel lac cha'an o mi junticlec fariseojob tsa' bʌ i ch'ujbi? \p \v 49 Pero jini quixtyañujob mach'ʌ ba'an mi' cʌñob mandar lac cha'an mi' ch'ujbiñob. Mu' tyo quejel i xot'e' i mul, che' ti lolon alʌyob. \p \v 50 Jini Nicodemo tsajni bʌ i pejcan Jesús ti ac'bʌlel jiñʌch juntiquil fariseo bʌ je'el ti yʌlʌ: \p \v 51 Jini mandar mi yʌl: Mach ch'ujbi lac wʌ sub mi an i mul quixtyañu che' max tyo ubibil i t'an jini winic, che' max tyo ña'tyʌbil chʌ bʌ ti' cha'le. Che' ti' subeyob bajche' ts'ijbubil ti mandar Moisés. Che' ti yʌlʌ Nicodemo. \p \v 52 Che' jini, ti' jac'ʌyob: ¿Ch'oyolet ba ti Galilea je'el? Wen q'uele Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios. Mi quejel a ña'tyan cha'an mi junticlec ch'oyol bʌ ti Galilea tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios, che'ob. \s1 X'ixic tsa' bʌ i cha'le i tsuculel \p \v 53 Che' jini, ti jujuntiquil ti sujti ti i yotyot. \c 8 \p \v 1 Pero Jesús ti majli ti wits Olivajol bʌ i c'aba'. \v 2 Ti yijc'ʌlel ti sʌc'an ti cha' majli ti templo. Ti pejtyelel quixtyañu ti' lʌc'ʌyob. Ti buchle Jesús. Ti queji i cʌntisañob. \p \v 3 Che' jini, ajcʌntisajob cha'an mandar i cha'an israelob yic'ot fariseojob ti' pʌyʌ tyʌlel ba'an Jesús juntiquil x'ixic tsa' bʌ i tyajayob chʌncol i cha'len i tsuculel yic'ot winic. Ti' pʌyʌ tyʌlel ti xinil ya' ba' añob. \p \v 4 Ti' subeyob Jesús: Maestro, ti tyajle ili x'ixic chʌncox i cha'len i tsuculel, che'ob. \p \v 5 Ti mandar tsa' bʌ i yʌc'onla Moisés mi' subeñonla lac tsʌnsan ti tyun mu' bʌ i cha'len i tsuculel. Jixcu jatyet, ¿chuqui ma' wʌl? che'ob. \p \v 6 Che' ti yʌlʌyob cha'an jach yom i yilan bajche' yʌlʌ mi quejel i jac' Jesús cha'an yom i tyajben i mul. Pero Jesús ti wutsle ti lum. Ti queji i ts'ijbun lum ti' yal c'ʌb. \p \v 7 Pero che' ti queji i bej c'ajtibeñob Jesús, che' jini, ti wa'le. Ti' subeyob: Majchical jach mach'ʌ ba'an i mul la' i ñaxan jul ti tyun ili x'ixic, che'en. \p \v 8 Ti cha' wutsle Jesús. Ti' bej ts'ijbu lum. \p \v 9 Pero che' ñac ti yubiyob i t'an Jesús ti queji i bajñel ña'tyañob i mul. Belecña ti queji i loq'uelob majlel. Ñaxan ti loq'ui más ñoxobix bʌ. Che' ñac ti ujti i lu' loq'uelob ti bajñel cʌyle Jesús yic'ot jini x'ixic am bʌ i mul. \p \v 10 Che' jini, Jesús ti wa'le. Mach'anix majch ya'an ti yilʌ. Jini jachix ya'an jini x'ixic. Jin cha'an ti' sube: X'ixic, ¿baqui an tsa' bʌ i subuyob a mul? ¿Mach'a ba'an ti' juluyetyob? che'en. \p \v 11 Jini x'ixic ti' jac'ʌ: C Yum, mach'anix. Mi junticlec ti' juluyon, che'en. Che' jini, Jesús ti queji i suben: Chʌ'ʌch joñon je'el ma'ix mi cʌq'ueñet a xot' a mul. Cucux. Mach yom a cha' cha'len mulil, che'en. \s1 I sʌclel mulawil Jesús \p \v 12 Jesús ti' cha' sube quixtyañujob: Joñon i sʌclelon mulawil. Jini mu' bʌ i tsʌcleñon anix i sʌclel mu' bʌ i yʌq'uen tsiji' bʌ i cuxtyʌlel. Ma' ba' bʌ ora mi' cha' cha'len xʌmbal ti ic'jowan bʌ pañimil yubil, che'en. \p \v 13 Che' jini, fariseojob ti' sube Jesús: Jatyet bʌ yi, chʌncol jach a bajñel sub a bʌ ti chocol tyʌlel ti Dios. Ma'ix i c'ʌjnibal jini, che'ob. \p \v 14 Jesús ti' jac'ʌ: Mu' bʌ cʌl añʌch i c'ʌjnibal aunque mic bajñel sub c bʌ como joñon cujil isujm ba' ch'oyolon. Cujil baqui mi quejel c cha' majlel. Pero jatyetla mach la' wujil isujm baqui tyʌlemon mi jinic baqui mi quejel c majlel. \p \v 15 Jatyetla mi la' cha'len melojel che' bajche' mi' cha'len pejtyel quixtyañu che' bajche' yilal mi la' pensalin. Pero joñon ma' majch mic mele' wale iliyi. \p \v 16 Pero muq'uic c cha'len melojel, tyojʌch bʌ melojel mic cha'len como mach c bajñel mic cha'len melojel. Pero c Tyat ti panchan tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel mi' motin cha'len melojel quic'ot. \p \v 17 Ts'ijbubil ti mandar tyac la' cha'an mi yʌl mi an cha'tiquil tsa' bʌ i yilʌ, yom ch'ujbintic i t'an, che' ts'ijbubil. \p \v 18 Chʌ'ʌch je'el, mic cha'len t'an cha'an c sub c bʌ majchonqui. C Tyat mi' sub cha'an ti' chocoyon tyʌlel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 19 Ti' c'ajtibeyob che' jini: ¿Baqui an a Tyat? che'ob. Jesús ti' jac'ʌ: Ma' mi la' cʌn majchonqui mi jinic majchqui jini c Tyat. Mi ti la' cʌñʌyon mi la' cʌn c Tyat je'el, che'en. \p \v 20 Jesús ti yʌlʌ tyac ili che' ñac ti' cha'le cʌntisa ya' ti colem templo i cha'an israelob ya' ba'an i yajnib tyac ba' mi yotsañob tyaq'uin. Pero mach'an majch ti' chucu como max tyo ts'ʌctyay i yorojlel i wocol Jesús. \s1 Mach ch'ujbi i majlelob ba' mi quejel i majlel Jesús \p \v 21 Jesús ti' cha' subeyob: Mi quejel c majlel. Mi quej la' sajcañon pero mi quej la' sajtyel ti la' mul. Como ya' ba' mi quej c majlel mach ch'ujbi majliquetla, che'en. \p \v 22 Che' jini, an israelob tsa' bʌ i subeyob i bʌ: ¿Mu' ba ti quejel i tsʌnsan i bʌ? ¿Jin ba cha'an mi yʌl mach ch'ujbi lac majlel ba' mi quejel i majlel? che'ob. \p \v 23 Che' jini, Jesús ti' subeyob: La' lumalʌch ili mulawil. Joñon an c lumal ti panchan. La' wajnib ili mulawil pero joñon mach cajnibic ili mulawil. \p \v 24 Jin cha'an tic subeyetla mi quejel la' sajtyel che' añet tyo la ti la' mul. Como mach'an mi la' ch'ujbiñon che' mic subeñetla majchonqui. Jin cha'an mi quejel la' sajtyel che' añet tyo la ti la' mul, che'en. \p \v 25 Che' jini, jini israelob ti' c'ajtibeyob: ¿Majchetqui che' jini? che'ob. Jesús ti' jac'ʌ: C'ʌlʌ ti tyejchibal tic subeyetla majchonqui, che'en. \p \v 26 An tyo cabʌl chʌ bʌ com cʌl cha'añetla cha'an mic tsictisan mach'ʌ wen bʌ la' cha'libal. Pero jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel melelʌch i t'an. Jini mu' bʌ c subeñetla ti cubi ti yʌlʌ, che'en. \p \v 27 Pero mach'an ti' ch'ʌmbeyob isujm tsa' bʌ i subeyob cha'an i Tyat ti panchan. \p \v 28 Jin cha'an Jesús ti' subeyob: Che' mi quejel la' letsañon ti cruz Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob mi quejel la' cʌñon cha'an joñoñʌch jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios. Mi quejel la' ch'ʌm'en isujm mach'anix mic cha'len chʌ bʌ yes bajñel com. Jin jach mic sube' tsa' bʌ i cʌntisʌyon c Tyat ti panchan. \p \v 29 Como tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel wʌ'an quic'ot. Mach'an ti' bajñel cʌyʌyon como mic bele' cha'len mu' bʌ i mulan c Tyat ti panchan. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 30 Cabʌlob ti' ch'ujbi cha'an jiñʌch yajcʌbil bʌ i cha'an Dios Jesús che' ñac ti' subu jini t'an. \s1 I yalobilob Dios yic'ot yajtroñelob xiba \p \v 31 Che' jini, Jesús ti' sube jini israelob tsa' bʌ i ch'ujbiyob: Mi xuc'ul mi la' bej ch'ujbin majlel tsa' bʌ c subeyetla mi quejel la' wajñel ti yoque ajcʌnt'an c cha'an. \p \v 32 Mi quejel la' cʌñe' che' melel jini t'an. Jini melel bʌ t'an mi quejel i yʌq'uetla ti cojlel, che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 33 Che' jini, ti' jac'ʌyob: I jiñʌjlelon lojon Abraham. Mach'an ba' bʌ ora ti ajniyon lojon ti lolon ajtroñel jach. ¿Chucoch ma' wʌl mi quejel cʌjq'uel lojon ti cojlel? che'ob. \p \v 34 Jesús ti' subeyob: Melel mic subeñetla, ti pejtyelel quixtyañu mu' bʌ i cha'len mulil chuculob ti mulil che' bajche' lolon ajtroñelob jach i cha'an mulil. \p \v 35 Mach ti bele' ora mi yajñel ti yotyot i yum jini lolon ajtroñel jach bʌ. Pero jini yalobilʌch bʌ mi yajñel ti' yalobil i tyat ti bele' ora, che'en. \p \v 36 Jin cha'an mi ti cojliyetla ti' Yalobil bʌ Dios yoque cojlemetla, che' jini. \p \v 37 Cujil isujm i jiñʌjleletla Abraham pero la' wom la' tsʌnsañon como mach'an mi la' ch'ujbin mu' bʌ c subeñetla. \p \v 38 Joñon mic subeñetla tsa' bʌ i pʌs'on c Tyat. Jatyetla mi la' cha'len tsa' bʌ i subetla la' tyat, che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 39 Jini israelob ti' jac'ʌyob: Lojon c tyat Abraham, che'ob. Pero Jesús ti' subeyob: Mi yoque melelʌch i jiñʌjleletyʌchla Abraham mi la' cha'len che' bajche' ti' cha'le Abraham. \p \v 40 Pero cha'an tic subeyetla melel bʌ t'an tsa' bʌ i cʌntisʌyon Dios, la' wom la' tsʌnsañon. Mach che'ic ti' cha'le Abraham. \p \v 41 Mi' la' cha'len lajal bʌ bajche' mi' cha'len la' tyat. Che' ti yʌlʌ Jesús. Che' jini, ti' jac'ʌyob: Mach i yalobilon lojon quixtyañujob cha'an jach ti i tsuculel. An juntiquil jach lojon c tyat, jiñʌch Dios, che'ob. \p \v 42 Jesús ti' subeyob: La' tyatic Dios mi la' p'untyañon. Como loq'uemon tyʌlel ya' ba'an Dios. Mach'an ti tyʌliyon cha'an jach bajñel com c tyʌlel pero Dios ti' chocoyon tyʌlel. \p \v 43 ¿Chuqui och mach ch'ujbi la' ch'ʌm'en isujm mu' bʌ cʌle'? Cha'an jach mach la' wom la' wubin c t'an, che' jini. \p \v 44 La' tyat jiñʌch xiba. I cha'añetla xiba. La' wom la' cha'len jini yom bʌ xiba. Ajtsʌnsajʌch jini xiba c'ʌlʌ ti tyejchibal. Mach'an ba' yʌlʌ melel bʌ t'an. Ajlotiyajʌch. Mach'an melel bʌ ti' pusic'al. Jiñʌch mu' bʌ i tyeche' pejtyelel lot bʌ t'an. \p \v 45 Pero cha'an chʌncol c subeñetla melel bʌ t'an mach'an mi la' ch'ujbiñon. \p \v 46 ¿Am ba juntiquiletla ch'ujbi bʌ la' sub mi an c mul? Mic subeñetla melel bʌ t'an. ¿Chucoch mach'an mi la' ch'ujbiñon? \p \v 47 Jini i cha'año' bʌ Dios mi' mulan i yubiben i t'an Dios. Pero mach i cha'añetla Dios. Jin cha'an mach la' wom la' ubin i t'an. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 An Cristo che' max tyo ti ajni Abraham \p \v 48 Che' jini, israelob ti' subeyob Jesús: An chʌ bʌ och ti lojon cʌlʌ ch'oyolet ti pañimil Samaria bʌ i c'aba' como an xiba ti a pusic'al, che'ob. \p \v 49 Jesús ti' jac'ʌ: Mach'an xiba tic pusic'al. Jini mu' bʌ c cha'len mi' tsictisan i ñuclel c Tyat. Jatyetla mach'an mi la' q'uelon ti ñuc. \p \v 50 Mach'an tic sajcʌ c bajñel ñuclel pero an juntiquil yom bʌ cha'an q'uejlicon ti ñuc. Jini mi quej i mele' jini mu' bʌ i ts'a'leñon. \p \v 51 Melel mic subeñetla jini mu' bʌ i jac' mu' bʌ cʌl, mach'an mi quejel i sajtyel, che'en. \p \v 52 Che jini, israelob tsa' bʌ i contrajiyob Jesús, ti' jac'ʌyob: Wale cujil lojon isujm an xiba ti a pusic'al. Abraham yic'ot pejtyelel tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios ti ñoj oniyix ti lu' sajtiyob. Pero jatyet ma' wʌl: Jini mu' bʌ i jac' mu' bʌ cʌl mach'an mi quejel i sajtyel, che'et ti a wʌlʌ, che'ob. \p \v 53 ¿Más ñuquet ba bajche' lac yum Abraham ma' lolon al? Ti sajti yic'ot je'el jini tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios ti ñoj oniyix. ¿Majchetqui ma' wʌl? che'ob. \p \v 54 Jesús ti' jac'ʌ: Mi c bajñel jach mic sub c ñuclel ma'ix i c'ʌjnibal. Pero jini mu' bʌ i tsictisʌbeñon c ñuclel jiñʌch c Tyat ti panchan. Jiñʌch mu' bʌ la' sub ti la' Dios. \p \v 55 Pero mach'an mi la' cʌñe' c Tyat. Muq'uic cʌl mach j cʌñʌ, lajal ajlotyon bajche'etla. Pero melelʌch joñon mij cʌñe' c Tyat. Mic jac'ben i t'an. \p \v 56 C'ajacña i yoj Abraham la' yum ti ñoj oniyix cha'an mi quejel i yilañon. Yujil isujm Abraham mi quejel c tyʌlel. Che'ʌch bajche' tsa'ix i yilʌyon. C'ajacña i yoj ti yubi. \p \v 57 Che' jini, israelob ti' subeyob Jesús: Max tyo ba'an cincuenta a jabilel. ¿Tsa'ix ba a wilʌ Abraham, ma' wʌl? che'ob. \p \v 58 Jesús ti' jac'ʌ: Melel mic subeñetla che' ñac max tyo i ch'ocʌ Abraham, añoñʌch, che'en. \p \v 59 Che' jini, ti' lotyoyob tyun cha'an i julob Jesús. Pero ti' mujcu i bʌ. Ti loq'ui majlel ti templo ti xiñilob. \c 9 \s1 Jesús ti' lajmisʌ juntiquil muts'ul bʌ i wut \p \v 1 Che' chʌncol i ñumel majlel Jesús ti yilʌ juntiquil winic muts'ul bʌ i wut c'ʌlʌ che' ñac ti ch'ocʌ. \p \v 2 Jini ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti' c'ajtibe: Maestro, ¿chucoch muts'ul i wut ti ch'ocʌ ili winic? ¿Cha'an ba ti i mul i tyat i ña' o cha'an ba ti i bajñel i mul? che'ob. \p \v 3 Jesús ti' subeyob: Mach cha'anic ti caj i mul mi cha'anic ti caj i mul i tyat i ña'. Pero i tyʌlelʌch muts'ul i wut ti ch'ocʌ cha'an mi tsictiyel chʌ bʌ ch'ujbi i cha'len Dios. \p \v 4 Che' q'uinil tyo muc' tyo c wersa cha'liben i toñel jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Como tyal ac'bʌlel yubil che' ma'an majch ch'ujbi i cha'len toñel. \p \v 5 Che' wʌ' tyo añon ti mulawil che' bajche' i sʌclelon cha'an jini año' bʌ ti mulawil, che'en. \p \v 6 Che' ti ujti i yʌle' jini t'an, Jesús ti' tyujbʌ lum. Ti' mele oc'ol yic'ot i tyujb. Ti yulbe ti' wut jini muts'ul bʌ i wut. \p \v 7 Jesús ti' sube: Cucu, poco a wut ti ja' Siloé bʌ i c'aba', che'en. Jini Siloé yom i yʌle' chocol bʌ majlel. Ti majli jini muts'ul bʌ i wut. Ti' poco i wut. Ti cha' sujti tyʌlel. Ch'ujbiyix i q'uele' pañimil. \p \v 8 Che' jini, i pi'ʌlob lʌc'ʌl bʌ chumul yic'ot tsa' bʌ i yilʌyob che' ñac muts'ul tyo i wut ti yʌlʌyob: ¿Mach'a jinic tsa' bʌ i c'ajti tyaq'uin ba' buchul? che'ob. \p \v 9 An tsa' bʌ i yʌlʌyob: Jiñʌch jini, che'ob. Yaño' bʌ ti yʌlʌyob: Mach jiniqui pero chʌ'ʌch yilal, che'ob. Pero jini winic i bajñel ti yʌlʌ: Joñoñʌch, che'en. \p \v 10 Che' jini, ti' c'ajtibeyob: ¿Bajche'qui isujm che' muq'uix a wilan pañimil wale iliyi? che'ob. \p \v 11 Jini winic ti' jac'ʌ: Jini winic Jesús bʌ i c'aba' ti' mele oc'ol. Ti yulu oc'ol tic wut. Che' jini, ti' subon: Cucu ya' ti ja' Siloé bʌ i c'aba'. Poco a wut, che' ti subon. Tsajniyon. Che' ujtyemix c poque' c wut ch'ujbix quilan pañimil, che'en. \p \v 12 Che' jini, ti' c'ajtibeyob: ¿Baqui an jini winic wale iliyi? che'ob. Jini winic ti' jac'ʌ: Mach cujilic baqui an, che'en. \s1 Fariseojob ti' c'ajtibe bajche' ti c'oti i wut \p \v 13 Che' jini, ti' pʌyʌyob majlel jini tsa' bʌ jajmi i wut ti' tyojlel fariseojob. \p \v 14 Pero i q'uinilel c'aj oj che' ñac Jesús ti' mele oc'ol, che' ñac ti jajmi i wut jini muts'ul bʌ i wut. \p \v 15 Jin cha'an fariseojob ti' cha' c'ajtibeyob je'el bajche' ti c'oti i wut. Jini winic ti' subeyob: Ti' yulbon oc'ol tic wut. Tic poco c wut. Wale ch'ujbix j q'uele' pañimil, che'en. \p \v 16 Che' jini, cha'tiquil uxtiquil fariseo ti yʌlʌyob: Mach'an chocol tyʌlel ti Dios jini winic tsa' bʌ i jambe i wut como ma' mi' q'uel ti ñuc i q'uinilel c'aj oj, che'ob. Pero yaño' bʌ ti yʌlʌyob: ¿Bajche'qui isujm che' ch'ujbi i pʌs ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel Jesús mi xmulil? che'ob. Cha'chajp ti' cha'leyob t'an. \p \v 17 Ti' cha' c'ajtibeyob jini tsa' bʌ jajmi i wut: Jixcu jatyet, ¿majchqui ma' wʌl jini winic tsa' bʌ jambeyet a wut? che'ob. Ti' jac'ʌ: Mi cʌl jiñʌch juntiquil tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios, che'en. \p \v 18 Pero jini israelob mach yom i ch'ujbin mi jiñʌch jini muts'ul bʌ i wut ti yambʌ ora chʌncol bʌ i q'uel pañimil wale iliyi jintyo ti' pʌyʌyob tyʌlel i tyat i ña' jini tsa' bʌ jambenti i wut. \p \v 19 Ti' c'ajtibeyob: ¿Jim ba la' walobil iliyi muts'ul bʌ i wut ti ch'ocʌ? ¿Bajche'qui ti queji i q'uele' pañimil, che' jini? che'ob. \p \v 20 I tyat i ña' ti' jac'ʌyob: Cujil lojon isujm jiñʌch lojon calobil muts'ul bʌ i wut ti ch'ocʌ. \p \v 21 Pero mach cujil lojon isujm bajche' ti queji i yilan pañimil. Mach cujil lojon isujm majchqui ti' jambe i wut. C'ajtibenla. Winiquix. Ch'ujbi i bajñel sub, che'ob. \p \v 22 Chʌ'ʌch ti' jac'ʌyob i tyat i ña' como añob i bʌq'uen. Como tsa'ix i lajayob i t'an israelob año' bʌ ye'tyel cha'an mi quejel i junyajlel choc loq'uel ti i templojob majchical jach mi quejel i sub mi jiñʌch yajcʌbil bʌ i cha'an Dios jini Jesús. \p \v 23 Jin cha'an i tyat i ña' ti yʌlʌyob: C'ajtibenla. Winiquix, che'ob. \p \v 24 Che' jini, israelob año' bʌ ye'tyel ti' cha' pʌyʌ jini tsa' bʌ jambenti i wut. Ti' subeyob: Subu ti melel bʌ a t'an como Dios mi' q'uelonla. Como cujil lojon isujm xmulilʌch jini Jesús, che'ob. \p \v 25 Che' jini, ti' jac'ʌ tsa' bʌ jambenti i wut: Mach cujil isujm mi xmulil. Pero cujil isujm muts'ul c wut ti yambʌ ora. Wale iliyi mi quilan pañimil, che'en. \p \v 26 Ti' cha' c'ajtibeyob: ¿Chuqui ti' tyumbet? ¿Bajche'qui ti' cha'le cha'an ma' wilan pañimil? che'ob. \p \v 27 Ti' jac'ʌ jini winic: Tsa'ix c subeyetla. Mach'an ti la' ch'ujbi c t'an. ¿Chucoch la' wom mic cha' subeñetla? ¿La' wom ba la' tsʌclen je'el? che'en. \p \v 28 Che' jini, ti' wajleyob. Ti' subeyob jini tsa' bʌ jambenti i wut: Jatyet ma' tsʌclen jini winic pero joñon lojon mi lojon c tsʌclen Moisés. \p \v 29 Lojon cujil isujm Dios ti' pejcʌ Moisés. Pero ili winic mach cujil lojon isujm baqui ch'oyol, che'ob. \p \v 30 Jini tsa' bʌ jambenti i wut ti' jac'ʌ: ¿Bajche'qui isujm jini? Mach'an mi la' ña'tyan baqui ch'oyol. Pero ti yʌq'ueyon j q'uele' pañimil. \p \v 31 La cujil isujm Dios mach'an mi' jac'ben i t'an xmulil. Jin jach mi jac'bentyel jini mu' bʌ i ch'ujutisan Dios mu' bʌ i mele' chʌ bʌ yom Dios. \p \v 32 Mach'an ba' bʌ ora ti ubinti mi ti jambenti i wut i tyʌlel bʌ muts'ul i wut. \p \v 33 Machic ti tyʌli ti Dios jini winic mach ch'ujbi i pʌs ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel. Che' ti' yʌlʌ jini tsa' bʌ jambenti i wut. \p \v 34 Che' jini, ti subenti: Jatyet an a mul ti ch'ocʌyet. ¿Mu' ba a cʌntisañon lojon je'el, ma' wʌl? che'ob. Ti' chocoyob loq'uel ti junyajlel ti i templo. \s1 Muts'ulob ti' pusic'al yubil \p \v 35 Jesús yujil isujm che' ti' chocoyob loq'uel ti' templojob jini tsa' bʌ jambe i wut. Jesús ti c'oti i tyaje'. Ti' sube: ¿Mu' ba a ch'ujbin i Yalobil Dios? che'en. \p \v 36 Jini winic ti' jac'ʌ: C Yum, subeñon majchqui cha'an mic ch'ujbin, che'en. \p \v 37 Jesús ti' jac'ʌ: Tsa'ix a wilʌ. Joñoñʌch i Yalobilon Dios mu' bʌ a pejcañon, che'en. \p \v 38 Che' jini, jini tsa' bʌ jambenti i wut ti' ñocle ti yebal yoc Jesús. Ti' ch'ujutisʌ. Ti' sube: C Yum, mic ch'ujbiñet, che'en. \p \v 39 Ti wi'il Jesús ti yʌlʌ: Ti tyʌliyon ti mulawil cha'an mi tsictiyel i mul quixtyañujob cha'an mi jambentyel i wut jini muts'ulo' bʌ i wut. Cha'an jini mu' bʌ i q'uelob pañimil mi' ña'tyan, mi yajñel che' bajche' mutsulo' bʌ i wut, che'en. \p \v 40 Che' jini, cha'tiquil uxtiquil fariseo ya' bʌ añob yic'ot Jesús che' ñac ti yubiyob ili t'an ti' c'ajtibeyob: ¿Muts'ul ba lojon c wut je'el ma' wʌl? che'ob. \p \v 41 Jesús ti' jac'ʌ: Muts'ulic la' wut ma'ix la' mul. Pero cha'an mi la' lolon al mi la' wilan pañimil an tyo la' mul, che'en. \c 10 \s1 Lajiya cha'an corral \p \v 1 Melel mic subeñetla: Jini mach'ʌ ba'an mi yochel ti ti' i corral tiñʌme' pero mi che' jach mi mucu c'axel ochel ti pam ts'ajquil, ajxujch'ʌch yic'ot mu' bʌ i wersa chilben i cha'an bʌ yambʌ. [Jini tiñʌme' yom i yʌle' oveja.] \p \v 2 Pero jini mu' bʌ i yochel ti ti' jiñʌch ajcʌñʌtya tiñʌme'. \p \v 3 Jini ajcʌñʌtya ti' corral mi' jamben i ti' cha'an mi yochel jini ajcʌñʌtya tiñʌme'. Jini tiñʌme' mi' cʌmben i t'an ajcʌñʌtya tiñʌme'. Mi' pejcan tiñʌme'ob ti i c'aba' tyac. Mi' pʌye' loq'uel ti corral. \p \v 4 Che' tsa'ix i pʌyʌ loq'uel tiñʌme' ti i corral ñaxan mi majlel ajcʌñʌtya tiñʌme'. Jini tiñʌme' mi' tsʌclen majlel como mi' cʌmben i t'an. \p \v 5 Pero mach'an mi' tsʌclen majlel yambʌ winic mach'ʌ ba'an mi' cʌmben i t'an. Mi' puts'ejel majlel como mach i cʌñʌ. \p \v 6 Jesús ti' subeyob jini lajoñel pero mach'an ti' ch'ʌmbeyob isujm tsa' bʌ i subeyob. \s1 Jesús jini wen bʌ ajcʌñʌtya tiñʌme' \p \v 7 Jesús ti' cha' subeyob: Melel mic subeñetla: Joñon i ti'on corral ba' mi yochel majlel tiñʌme'. \p \v 8 Jini tsa' bʌ ñaxan tyʌliyob ajxujch'obʌch yic'ot mu' bʌ i wersa chilben i cha'an yambʌ. Pero jini tiñʌme'ob mach'an ti' tsʌcleyob. \p \v 9 Joñon che' bajche' i ti'on corral. Jini mu' bʌ i yochel ba'añon mi quejel i cotyʌntyel. Jini mu' bʌ cotyʌntyel chʌ'ʌch bajche' juncojt tiñʌme' mu' bʌ i yochel mu' bʌ i loq'uel ti corral. Mi' tyaje' i buc'bal. \p \v 10 Muc' jach i tyʌlel ajxujch' cha'an i xujch'in, cha'an i tsʌnsañob, cha'an i jisañob. Pero joñon ti tyʌliyon cha'an mi' tyajob i cuxtyʌlel cha'an ñoj weñʌch mi yajñel. \p \v 11 Joñon wen bʌ ajcʌñʌtya tiñʌme'. Jini wen bʌ ajcʌñʌtya tiñʌme' mi yʌc' i bʌ ti sajtyel cha'an tiñʌme'ob. \p \v 12 Pero jini mu' bʌ ti toñel ti cʌñʌtya tiñʌme' cha'an jach mi tyojtyʌl mi puts'ejel che' mi yilan simaron bʌ animal. Mi' cʌye' jini tiñʌme' como mach yoque ajcʌñʌtya tiñʌme'ic. Mach i cha'an jini tiñʌme'. Jini simaron bʌ animal mi' chuc jini tiñʌme'. Mi pam pujquel tiñʌme', che' jini. \p \v 13 Jini ajcʌñʌtya tiñʌme' mi puts'ijel como muc' jach ti toñel cha'an mi tyojtyʌl. Mach'an mi' p'untyan tiñʌme'. \p \v 14-15 Joñon jini wen bʌ ajcʌñʌtya tiñʌme'. Chʌ'ʌch bajche' c Tyat ti panchan mi' cʌñon mij cʌñe' c Tyat. Chʌ'ʌch je'el mij cʌñe' c tiñʌme'. Mi' cʌñoñob je'el. Mi cʌc' c bʌ ti sajtyel cha'an jini tiñʌme'. \p \v 16 Añʌch yambʌ tiñʌme' je'el max tyo bʌ ochem ti jini corral. Wersa mic pʌyob tyʌlel je'el. Mi quejel i jac'beñon c t'an. Mi quejel i yajñel ti junmujch' ba'an juntiquil jach ajcʌñʌtya tiñʌme'. \p \v 17 Jin cha'an c Tyat ti panchan mi' p'untyañon. Como mi cʌc' c bʌ ti sajtyel cha'an mic cha' tyejchel loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ. \p \v 18 Mach'an majch ch'ujbi i tsʌnsañon mi mach che'ic com. Pero mic bajñel ac' c bʌ ti sajtyel cha'an chʌ'ʌch bajñel com. Añʌch c bajñel p'ʌtyʌlel cha'an mi cʌc' c bʌ ti sajtyel. Añʌch c bajñel p'ʌtyʌlel cha'an mic cha' tyejchel loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ. Chʌ'ʌch ti aq'uentiyon c cha'len tic Tyat ti panchan. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 19 Che' ñac ti yubiyob ili t'an tyac cha'chajp ti quejiyob ti t'an jini israelob. \p \v 20 Cabʌl ti yʌlʌyob: ¿Chucoch mi la' chʌc ch'ujbin i t'an? An xiba ti' pusic'al. Mach'an mi' ña'tyan pañimil, che'ob. \p \v 21 Pero yaño' bʌ ti yʌlʌyob: Mach che'ic mi' cha'len t'an winic am bʌ xiba ti' pusic'al che' bajche' jini. ¿Ch'ujbi ba i jamben i wut muts'ul bʌ i wut am bʌ xiba ti' pusic'al? che'ob. \s1 Ti' mich'q'ueleyob Jesús \p \v 22 Ti' meleyob i c'ajtisʌntyel q'uiñejel templo mu' bʌ i melob ti jajabil ya' ti Jerusalén. I yorojlelix tsʌñal. \p \v 23 Jesús ti' cha'le xʌmbal ya' ti templo ya' ti corredor Salomón bʌ i c'aba'. \p \v 24 Jini israelob ti' joy mʌctyʌyob Jesús. Ti' subeyob: ¿Jayp'ej tyo ora ma' wʌc'on lojon ti pensal? Mi Cristojetyʌch, jini yajcʌbil bʌ, subeñon lojon ti tsiquil bʌ t'an, che'ob. \p \v 25 Jesús ti' jac'ʌ: Tsa'ix c subeyetla. Mach'an ti la' ch'ujbiyon. Jini mu' bʌ c cha'len tsa' bʌ i yʌc'on c cha'len c Tyat ti panchan mi yʌc'on ti cʌjñel. \p \v 26 Pero jatyetla, mach'an mi la' ch'ujbiñon. Como mach c tiñʌme'etla chʌ'ʌch bajche' tic wʌ subetla. \p \v 27 C tiñʌme'ob mi' cʌmbeñon c t'an. Mij cʌñob. Mi' tsʌcleñoñob majlel. \p \v 28 Mi cʌq'uen i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Mach'an ba' bʌ ora mi quejel i sajtyel. Mach'an majch mi quejel i chilben loq'uel tij c'ʌb. \p \v 29 Mach'an majch más ñuc bajche' c Tyat tsa' bʌ i yʌc'on. Mach'an majch ch'ujbi i loc'ben ti i c'ʌb c Tyat jini c tiñʌme'ob. \p \v 30 Joñon juntiquilon jach quic'ot c Tyat. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 31 Che' jini, israelob mu' bʌ i contrajiñob ti' cha' lotyoyob tyun cha'an i julob Jesús. \p \v 32 Jesús ti' subeyob: Cabʌl wen tyac bʌ tic cha'le wʌ' ba' añetla cha'an ti i p'ʌtyʌlel c Tyat ti panchan. ¿Jin cha'an baqui bʌ ti caj tsa' bʌ c cha'le che' mi quejel la' julon? che'en. \p \v 33 Jini israelob ti' jac'ʌyob: Mach'an mi quej lojon c julet cha'an ti caj wen bʌ tsa' bʌ a cha'le pero cha'an ma' cuy a bʌ ti Dios. Aunque winiquet jach pero chʌncol a cuy a bʌ ti Dios, che'ob. \p \v 34 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Ti mandar la' cha'an ts'ijbubil cha'an Dios ti' sube jini año' bʌ ye'tyel: Jatyetla diosetla, che'en. \p \v 35 Ti ajli ti diosob jini año' bʌ ye'tyel ti ñoj oniyix cha'an ti caj ti' cʌntisʌyob i pi'ʌlob bajche' ts'ijbubil ti' t'an Dios. Che' ti subentiyob ti Dios jini año' bʌ ye'tyel ti ñoj oniyix. \p \v 36 Dios ti yajcʌyon. Ti' chocoyon tyʌlel wʌ' ti mulawil. ¿Bajche'qui ch'ujbi la' wʌle' mi muc' jach cuye' c bʌ ti Dios che' ti cʌlʌ i Yalobilon Dios? \p \v 37 Mi mach'an mic cha'len muc' bʌ i cha'len tyac c Tyat ti panchan, mach yom la' ch'ujbin cha'an ti' chocoyon tyʌlel Dios. \p \v 38 Pero che' mic cha'len ñuc tyac bʌ aunque mach la' wom la' ch'ujbin mu' bʌ c subeñetla, pero ch'ujbin cha'an Dios ti yʌc'on c p'ʌtyʌlel cha'an jini ñuc tyac bʌ tsa' bʌ c cha'le cha'an mi la' junyajlel ñoj ña'tyan c Tyat an ti joñon yic'ot joñon añon tic Tyat, che'en. \p \v 39 Cha' yomob i cʌchob Jesús jini israelob año' bʌ ye'tyel pero Jesús ti puts'i loq'uel ya' ba'añob. \p \v 40 Jesús ti sujti ti junxejlel colem ja' Jordán bʌ i c'aba'. Ti cʌyle ya' ba' ti ñaxan ac'ʌ ch'ʌm ja' Juan. \p \v 41 Cabʌl quixtyañu ti majli ba'an Jesús. Ti yʌlʌyob: Aunque mach'an ti' pʌsʌ ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel jini Juan pero melelʌch pejtyelel i t'an tsa' bʌ i yʌlʌ cha'an ili winic, che'ob. \p \v 42 Cabʌlob ti' ch'ujbi cha'an yajcʌbil i cha'an Dios jini Jesús ya'ya'i. \c 11 \s1 Ti sajti Lázaro \p \v 1 An juntiquil c'am bʌ winic Lázaro bʌ i c'aba'. Ya' an ti lum Betania bʌ i c'aba' ya' ba' chumul je'el María yic'ot Marta i chich bʌ María. \p \v 2 María i yijts'in Lázaro jini c'am bʌ. Jiñʌch jini María jiñʌch tsa' bʌ i yulbe aceite bʌ perfume ti i yoc lac Yum tsa' bʌ i sujcube ti' tsutsel i jol i yoc. \p \v 3 Che' jini, jini cha'tiquil i yijts'in Lázaro ti' chocoyob majlel t'an ba'an Jesús cha'an i suben: C Yum, c'am jini mu' bʌ a p'untyan, che'ob. \p \v 4 Che' ñac ti yubibe i t'an, ti yʌlʌ Jesús: Iliyi i c'am'an mach cha'anic yoque sajtyel pero cha'an mi tsictiyel i ñuclel Dios. Ti ili c'am'an mi tsictiyel c ñuclel je'el i Yalobilon bʌ Dios, che'en. \p \v 5-6 Aunque Jesús ti' wen p'untyʌ Marta yic'ot i yijts'in yic'ot Lázaro pero che' ñac ti subenti Jesús cha'an c'am Lázaro tsa' tyo cʌyle cha'p'ej q'uin ya' ba' ti chojqui ti pʌyol. \p \v 7 Ti wi'il ti' sube ajcʌnt'añob i cha'an: Cha' coxla ti pañimil Judea bʌ i c'aba', che'en. \p \v 8 Che' jini, ajcʌnt'añob i cha'an ti' sube: Maestro, max tyo jaliji yom i juletyob ti tyun jini israelob mu' bʌ i contrajiñet cha'an i tsʌnsañet. ¿A wom ba cha' majlel ya'i? che'ob. \p \v 9 Jesús ti' subeyob ti jump'ej lajoñel cha'an an tyo i yorojlel cha'an mejlic i cha'len troñel Jesús. Ti yʌlʌ: ¿Mach'a melel an doce ora ti jump'ej q'uin? Jini mu' bʌ i cha'len xʌmbal ti q'uinil mach'an mi yajlel como mi yilan i sʌclel mulawil. \p \v 10 Pero jini mu' bʌ i cha'len xʌmbal ti ac'bʌlel mi' jats' i yoc como mach'an i sʌclel mu' bʌ i pʌsben i bijlel, che'en. \p \v 11 Che' ñac ti ujti i yʌle' jini t'an, Jesús ti' subeyob: Wʌyʌlix lac pi'ʌl Lázaro. Pero mi quej c majlel c p'ixtisan, che'en. \p \v 12 Che' jini, jini ajcʌnt'añob i cha'an ti' subeyob: C Yum, mi wʌyʌl yom yʌl cha'an mi quejel i lajmel, che'ob. \p \v 13 Pero Jesús yom i yʌle' cha'an sajtyemix Lázaro. Jini ajcʌnt'añob i cha'an ti' lolon ña'tyʌ chʌncol yʌl cha'an i yoque wʌyel jach. \p \v 14 Che' jini, Jesús ti' sube ti wen tsiquil bʌ t'an: Sajtyemix Lázaro. \p \v 15 Tijicñayon cha'an mach'an ya' añon como más wen cha'añetla cha'an mi la' ch'ujbiñon. Pero con laj q'uele', che'en. \p \v 16 Che' jini, Tomás mu' bʌ i pejcʌntyel ti Lut ti i pi'ʌlob, ti' sube jini yambʌ ajcʌnt'añob i cha'an Jesús: Conla je'el cha'an motin sajticonla yic'ot, che'en. \s1 Jesús ajtyech sajtyel yic'ot laj cuxtyʌlelʌch mach'ʌ yujil jilel \p \v 17 Che' ñac ti c'otiyob ti yubiyob cha'an añix chʌmp'ej q'uin i ch'ujñʌntyel Lázaro. \p \v 18 Lʌc'ʌlix Betania ti Jerusalén che' bajche' jump'ej legua i ñajtlel. \p \v 19 Cabʌl israelob ti majli i jula'an Marta yic'ot María cha'an i ñuc isʌbeñob i pusic'al cha'an ti sajti i yʌscun. \p \v 20 Che' ñac ti' ña'tyʌ Marta cha'an ya'ix c'otyel Jesús ti loq'ui ti yotyot cha'an i tyaj tyʌlel Jesús. Pero María ti cʌyle ti mal otyot. \p \v 21 Marta ti' sube Jesús: C Yum, wʌ'ic añet mach'an ti sajti cʌscun, che'en. \p \v 22 Pero cujil isujm wale iliyi, Dios mi lu' aq'ueñet mu' bʌ a c'ajtiben, che yʌlol Jesús. \p \v 23 Jesús ti' sube: A wʌscun mi quej i cha' cuxtiyel, che'en. \p \v 24 Marta ti' sube: Muc'ʌch. Cujil isujm mi quejel i cha' cuxtiyel che' ti yorojlel mi cha' tyejchel loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ ti jini cojix bʌ q'uin, che'en. \p \v 25 Che' jini, Jesús ti' sube: Joñon ajtyech ch'ujlelʌlon. Mi cʌq'uen tsiji' bʌ i cuxtyʌlel. Jini mu' bʌ i ch'ujbiñon aunque ti sajti, mi quejel i cha' cuxtiyel. \p \v 26 Ti pejtyelel cuxulob tyo bʌ wale iliyi mu' bʌ i yochel tic cha'an, ma'ix mi quejel i sajtyel cha'an ti bele' ora. ¿Mu' ba a ch'ujbin jini? che'en. \p \v 27 Marta ti' jac'ʌ: Muc'ʌch c ch'ujbin, c Yum. Mic ch'ujbin cha'an jatyet Cristo jini Yalobilet Dios am bʌ cha'an tyʌlic wʌ' ti mulawil, che'en. \s1 Jesús ti' cha'le uq'uel \p \v 28 Che' ñac ti ujti i yʌle' jini t'an, Marta ti majli i pʌye' tyʌlel i yijts'in María bʌ i c'aba'. Ti' mucul sube: Wʌ'an lac Maestro. Mi' pʌyet, che'en. \p \v 29 Ti ora jach che' ti yubi jini t'an María ti wa' tyechi ba' buchul. Ti majli ba'an Jesús. \p \v 30 Max tyo och tyʌlel ti lum Jesús. Ya' tyo an ba' ti' ñaxan tyaja Marta. \p \v 31 Che' ñac ti yilʌ israelob ya' bʌ añob ti i yotyot cha'an i ñuc isʌbeñob i pusic'al, che' ti wa' tyejchi María, ti ora jach ti loq'ui majlel, ti' tsʌcleyob majlel. Ti' ña'tyʌyob mi quej i majlel ti uq'uel ba' ti ch'ujñʌnti Lázaro. \p \v 32 Che' jini, che' ti c'oti María ya' ba'an Jesús ti ñocle ti yebal yoc Jesús. Ti' sube: C Yum, wʌ'ic añet mach'an ti sajti cʌscun, che'en. \p \v 33 Che' ñac Jesús ti yilʌ muc' ti uq'uel María, yic'ot jini israelob ya' bʌ an yic'ot, wen ch'ʌjyem ti yubi. Wen c'ux ti' pusic'al. \p \v 34 Jesús ti' c'ajtibeyob: ¿Baqui ti la' ch'ujñʌ? che'en. Ti' subeyob: La'. Q'uele, che'ob. Ya' ti c'otiyob ya' ba' ch'ujñʌbil Lázaro. \p \v 35 Jesús ti' cha'le uq'uel. \p \v 36 Che' jini, jini israelob ti yʌlʌyob: Q'uele, wen cabʌl ti' p'untyʌ, che'ob. \p \v 37 Pero an yambʌ tsa' bʌ yʌlʌyob: Jini Jesús ti yʌq'ue i q'uele' pañimil muts'ulo' bʌ i wut. Wʌ'ic an Jesús, añʌch tyo ti caj bajche' ti' cha'le Jesús cha'an mach'an mi sajtyel jini Lázaro, che' ti yʌlʌyob. \s1 Ti tyejchi loq'uel Lázaro ba'an sajtyemo' bʌ \p \v 38 Jesús cha' wen c'ux ti' pusic'al. Ti lʌc'ʌ ba' ch'ujñʌbil. An muconibʌl melel bʌ ti mal tyun. An jump'ej wechel bʌ colem tyun i mʌjquil. \p \v 39 Jesús ti' subeyob: Loc'sanla jini tyun. Marta, i yijts'in jini tsa' bʌ sajti ti yʌlʌ: C Yum, tyuwix como anix chʌmp'ej q'uin i sajtyel, che'en. \p \v 40 Pero Jesús ti' sube: ¿Mach'a ba'an tic subet mi mux a ch'ujbiñon mi quej a q'uele' i ñuclel Dios? che'en. \p \v 41 Che' jini, ti' loc'sʌyob jini tyun. Jesús ti' q'uele letsel ti panchan. Ti yʌlʌ: C Tyat, mic subeñet wocox a wʌlʌ como tsa'ix a wubibon c t'an. \p \v 42 Cujil isujm ma' bele' ubibeñon c t'an, pero mi cʌle' cha'an ti caj jini wʌ' bʌ añob tic joytyʌlel cha'an mi' ch'ujbin cha'an jatyet ti a chocoyon tyʌlel, che'en. \p \v 43 Che' ñac ti ujti i yʌle' jini, ti c'am bʌ t'an ti yʌlʌ: Lázaro, loq'uen ya'i, che'en. \p \v 44 Ti loq'ui jini tsa' bʌ sajti. Bʌc'ʌl tyo i yoc i c'ʌb ti pisil. Mosol tyo i ñi' i wut ti pisil. Jesús ti' subeyob: Tiquila cha'an ch'ujbi i cha'len xʌmbal. Lax cha' majlic, che'en. \s1 T'an cha'an i chucol Jesús \r (Mt. 26.1-5; Mr. 14.1-2; Lc. 22.1-2) \p \v 45 Che' ti yilʌyob chʌ bʌ ti' cha'le Jesús, cabʌl jini israelob tsa' bʌ i pi'leyob ti xʌmbal María, ti' ch'ujbibeyob cha'an yajcʌbil i cha'an Dios jini Jesús. \p \v 46 Pero an yaño' bʌ tsa' bʌ majliyob i suben fariseojob tsa' bʌ i cha'le Jesús. \p \v 47 Che' jini, jini fariseojob yic'ot jini ñuc bʌ curajob ti' much'quiyob i bʌ yic'ot año' bʌ ye'tyel ti Comité Junta* Suprema bʌ i c'aba'. Ti yʌlʌyob: ¿Chuqui yom lac tyumben? Ili winic mi' pʌse' cabʌl ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel. \p \v 48 Mi mach'an chʌ bʌ mi lac tyumben, ti pejtyelelob mi quejel i ch'ujbiñob. Jini romanojob año' bʌ ye'tyel mi quejel i tyʌlel. Mi quejel i jisan lac templo yic'ot lac lumal. Che' ti yʌlʌyob. \p \v 49 Pero juntiquil ñoj ñuc bʌ cura ti jim bʌ jabil, Caifás bʌ i c'aba' ti yʌlʌ: Mach'an chʌ bʌ mi la' ña'tyan. \p \v 50 Mach'an mi la' ña'tyan más wen cha'añonla muq'uic i sajtyel juntiquil winic cha'añonla cha'an mach'an mi tsʌnsʌntyel ti pejtyelel quixtyañu ti lac lumal, che'en. \p \v 51 Pero mach'an ti bajñel yʌlʌ iliyi Caifás cha'an ti' bajñel i pensal. Pero cha'an ñoj ñuc bʌ cura ti jim bʌ jabil ñijcʌbil ti Dios i wʌ ale' cha'an Jesús mi quejel i sajtyel cha'an ti pejtyelel israelob. \p \v 52 Mach cha'anic jach jini israelob mi sajtyel Jesús pero cha'an mi quejel i yajñel ti junmujch' jach ti pejtyelel i yalobilob Dios ba'ic jach pujquemob. \p \v 53 Che' jini, ti jim bʌ q'uin ti queji i bej ña'tyan bajche' mi quejel i tsʌnsan Jesús jini año' bʌ i ye'tyel ba'an israelob. \p \v 54 Jin cha'an Jesús mach'an ti' bej ñoj pʌsʌ i bʌ ya' ba'an israelob año' bʌ i ye'tyel. Pero ti loq'ui majlel ti pañimil Judea. Ti majli Jesús lʌc'ʌl ti tyʌquin bʌ joch lum Efraín bʌ i c'aba'. Ya'i ti cʌyle yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an. \p \v 55 Lʌc'ʌlix i q'uiñejel cha'an pascua* bʌ q'uin i cha'an bʌ israelob. Cabʌl quixtyañujob ti ñaxan majli i chajpañob i bʌ che' max tyo i yorojlel q'uin che' bajche' i tyʌlel mi' pocob* i bʌ cha'an bajche' ti' ch'ujbiyob. \p \v 56 Chʌncol i sajcañob Jesús. Che' ya' añob ti' pat colem templo* ti' c'ajtibeyob i bʌ: ¿Bajche' mi la' ña'tyan? ¿Tyal ba ti ti q'uin o mach tyal? che'ob. Che' ti' tyajayob ti t'an Jesús. \p \v 57 Jini fariseojob* yic'ot jini ñuc bʌ curajob* ti' wʌ subeyob quixtyañujob mi an majch yujil baqui an Jesús yom mi' subeñob cha'an mi' cʌchob Jesús. \c 12 \s1 Ti yulbenti aceite ti yoc Jesús \r (Mt. 26.6-13; Mr. 14.3-9) \p \v 1 Che' an tyo yom wʌcp'ej q'uin che' mi quejel jini pascua* bʌ q'uin i cha'an bʌ israelob ti majli Jesús ti Betania ba' chumul Lázaro. Jiñi Lázaro jiñʌch tsa' bʌ i tyejchisʌ loq'uel Jesús ba'an sajtyemo' bʌ. \p \v 2 Ya'i ti' melbeyob i yuch'el Jesús. Marta ti' we'sʌyob. Ya'an Lázaro ti mesa ti uch'el yic'ot Jesús yic'ot yaño' bʌ je'el. \p \v 3 Che' jini María ti' ch'ʌmʌ tyʌlel ba'an Jesús che' bajche' xiñol litro aceite bʌ perfume nardo bʌ i c'aba'. Wen lets i tyojol. Ti' yulbe i yoc Jesús. Ti wi'il ti' sujcube i yoc ti' tsutsel i jol. Ti pujqui i yujts'il perfume ti pejtyelel i mal i yotyot. \p \v 4 Che' jini Judas Iscariote i yalobil bʌ Simón juntiquil ajcʌnt'an i cha'an Jesús mu' bʌ quej i yʌc' ti cʌchol Jesús che' ñac jini ti yʌlʌ: \p \v 5 ¿Chucoch mach'an ti chojni jini perfume cha'an trescientos denarios* cha'an mi la cʌq'uen jini p'ump'uño' bʌ? che'en. \p \v 6 Pero mach'an ti' pensali p'ump'uño' bʌ jini Judas. Tsa' jach i yʌlʌ cha'an ajxujch' jini Judas. An ti' wenta i cʌñʌtyan tyaq'uin motin i cha'añob. Ti' xujch'i loq'uel ti jini am bʌ ti' wenta. \p \v 7 Che' jini Jesús ti yʌlʌ: Mach la' tiq'ue' jini María. Lotyol i cha'an jini perfume cha'an i chajpʌntyel c mujquel. \p \v 8 Ti bele' q'uin wʌ'an la' wic'ot jini p'ump'uño' bʌ. Pero joñon mach'an bele' q'uin wʌ'añon quic'otyetla, che'en. \s1 T'an ti' contra Lázaro \p \v 9 Cabʌl israelob ti yubiyob cha'an ya'an Jesús ti Betania. Ti majliyob ya'i mach cha'an jach yom i q'uel Jesús pero cha'an yomob i q'uel Lázaro je'el tsa' bʌ tyejchisʌ loq'uel Jesús ba'an sajtyemo' bʌ. \p \v 10 Che' jini, jini ñuc bʌ curajob ti' lajayob i t'an cha'an yom i tsʌnsañob Lázaro je'el. \p \v 11 Como ti caj Lázaro cabʌl israelob ti' cʌyʌyob i tsʌcleñob majlel jini curajob cha'an i ch'ujbiñob Jesús. \s1 Ya' ti ochi majlel Jesús ti Jerusalén \r (Mt. 21.1-11; Mr. 11.1-11; Lc. 19.28-40) \p \v 12 Cabʌl quixtyañu ti majli ti Jerusalén cha'an i melob pascua* bʌ q'uin i cha'an israelob. Ti yijc'ʌlel ti yubiyob cha'an mi quejel i c'otyel Jesús ti lum je'el. \p \v 13 Che' jini, ti' tyuc'uyob i yopol tyac ch'ip. Ti loq'uiyob majlel ti Jerusalén cha'an i tyaj tyʌlel Jesús. Ti c'am bʌ t'an ti yʌlʌyob. La' sujbic i ñuclel Dios. Tijicñayet jatyet chʌncol bʌ a tyʌlel cha'an che' yom Dios. Tijicñayet i yumet israelob, che'ob. \p \v 14 Jesús ti' tyaja juncojt burro. Ti' c'ʌchtyʌ che' bajche' ts'ijbubil ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios: \q1 \v 15 Mach yom mi la' cha'len bʌq'uen añet bʌ la ti lum Sión bʌ i c'aba'; \q1 Q'uele ñuc bʌ yumʌl la' cha'an. \q1 C'ʌchʌl ti pat yal burro. \m Che' ts'ijbubil. \p \v 16 Ti ñaxan max tyo ti' ch'ʌmʌyob isujm jini ajcʌnt'añob i cha'an Jesús tsa' bʌ ujti. Pero ti wi'il tyo che' ñac ti tsictiyi i ñuclel Jesús che' ti letsi majlel ti panchan ti' cha' c'ajtiyiyob i cha'an bajche' wʌ ts'ijbubil ti' t'an Dios ti ñoj oniyix cha'an Jesús cha'an mi quejel i c'ʌchtyan i yal burro. \p \v 17 Jini quixtyañujob tsa' bʌ i yilʌyob che' ñac Jesús ti' pejcʌ Lázaro ya' ti muconibʌl che' ñac ti' tyejchisʌ loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ, ti queji i lu' cha' alob tsa' bʌ i yilʌyob. \p \v 18 Jin cha'an ti majliyob i tyaj tyʌlel Jesús che' ñac ti ochi majlel Jesús ti Jerusalén cha'an ubibil i cha'an jini ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel tsa' bʌ i pʌsʌ Jesús. \p \v 19 Che' jini, jini fariseojob ti' subeyob i bʌ: Q'uele awilan, ma' chʌ bʌ ch'ujbi lac cha'len. Ti pejtyelel quixtyañu mi' tsʌcleñob majlel Jesús, che'ob. \s1 Griegojob yom bʌ i q'uelob Jesús \p \v 20 An je'el quixtyañujob mach bʌ israelob tyʌlem bʌ ti pañimil Grecia bʌ i c'aba', ti c'otiyob je'el ti Jerusalén cha'an i ch'ujutisan Dios che' ti yorojlel q'uin. \p \v 21 Jini griegojob ti majliyob ba'an Felipe ch'oyol bʌ ti lum Betsaida am bʌ ti pañimil Galilea bʌ i c'aba'. Ti' subeyob: Com lojon j q'uele' Jesús, che'ob. \p \v 22 Felipe ti majli i suben Andrés. Jini cha'tiquil ti majliyob i suben Jesús. \p \v 23 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Wale i yorojlelix mi quejel i tsictiyel c ñuclel, Joñon i Pi'ʌlon* bʌ Quixtyañujob, che'en. \p \v 24 Melel mic subeñetla: Mi mach'an mi yochel ti lum jump'ej i bʌc' trigo o chʌ bʌ jach yes bʌ pac', mi mach'an mi mujquel, che' jach an. Pero mi ti mujqui, mi pasel. Mi yʌc' cabʌl i wut. \p \v 25 Jini mu' bʌ i lolon bajñel p'untyan i bʌ cha'an machic i ñusan wocol mi quejel i sʌt i bʌ. Pero jini mu' bʌ i yʌc' i bʌ che' bajche' mi' p'aje' i bʌ yubil cha'an tij caj, mi cʌñʌtyʌntyel cha'an mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 26 Mi an majch yom i cha'libeñon c toñel, yom i tsʌcleñon. Ya' ba' añon ya' mi quejel i yajñel je'el. Jini mu' bʌ i cha'libeñon c toñel mi quejel i q'uejlel ti ñuc tic Tyat ti panchan. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Mi wʌ sub mi quejel i tsʌnsʌntyel Jesús \p \v 27 Jesús ti yʌlʌ: Wale ch'ʌjyemon. ¿Chuqui yom mi cʌle? ¿Yom ba mi cʌl: C Tyat, cotyañon loq'uel ti jini wocol mu' bʌ quejel c ñusan? Mach'an, como jini cha'an ti tyʌliyon. \p \v 28 C Tyat, cotyañon cha'an c pʌse' a ñuclel. Che' jini ti ubinti t'an loq'uem bʌ tyʌlel ti panchan tsa' bʌ yʌlʌ: Tsa'ix c pʌsʌ c ñuclel mu' tyo c cha' pʌse', che' ti ubinti ajt'an. \p \v 29 Jini quixtyañujob ya' bʌ añob tsa' bʌ i yubi ajt'an ti yʌlʌyob: I t'an chajc, che'ob. Yaño' bʌ ti yʌlʌyob: Juntiquil ajtoñel i cha'an Dios ch'oyol ti panchan ti' cha'le t'an, che'ob. \p \v 30 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Mach bajñel cha'añon ti ajli t'an pero ti ajli cha'añetla je'el. \p \v 31 Wale i yorojlel mi yujtyel melojel cha'an jini año' bʌ ti mulawil. I yorojlel mi chojquel loq'uel jini xiba mu' bʌ ti xic' wʌ' ti mulawil. \p \v 32 Che' mic letsʌntyel ti chañelel lum mi quejel i ñijcʌbentyel i pusic'al pejtyelel quixtyañu mu' bʌ quejel i ch'ujbiñon. \p \v 33 Chʌ'ʌch ti wʌ alʌ Jesús cha'an mi' tsictisan bajche' mi quejel i sajtyel. \p \v 34 Quixtyañujob ti' jac'ʌyob: Tsa'ix lojon cubi ti juñilel i cha'an mandar cha'an jini yajcʌbil bʌ i cha'an Dios mi yajñel ti bele' ora. ¿Bajche'qui isujm che' ma' wʌl i Pi'ʌl Quixtyañujob wersa mi letsʌntyel? ¿Majchqui jini i Pi'ʌl Quixtyañujob? che'ob. \p \v 35 Jesús ti' sube: Wʌ' tyo añon la' wic'ot che' bajche' i sʌclelon mulawil. Pero ma'ix bej jal wʌ' añon. Tsʌcleñon che' tsiquil tyo yubil como tyalix yic'an. Jini mu' bʌ i yajñel ba' iq'uix mach'an mi yilan ba' mi majlel. \p \v 36 Che' wʌ' tyo añon la' wic'ot i sʌclelon bʌ mulawil, ch'ujbiñon cha'an mi la' wajñel ti quixtyañu i cha'añet bʌ la i sʌclel. Che' ti' cha'le lajoñel Jesús che' ti' tyaja i bʌ ti t'an. Che' ti ujti i yʌle' tyac ili ti majli. Mach'an ti' ña'tyʌyob baqui ti majli. \s1 Chʌ bʌ och mach'an ti' ch'ujbiyob \p \v 37 Aunque Jesús ti' pʌsʌ cabʌl ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel ya' ba'añob, mach'an ti' ch'ujbiyob cha'an yajcʌbil i cha'an Dios jini Jesús. \p \v 38 Chʌ'ʌch ti ujti como wersa mi ts'ʌctiyel jini t'an tsa' bʌ i wʌ alʌ jini tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios ti ñoj oniyix Isaías bʌ i c'aba'. Ti yʌlʌ: \q1 C Yum, mach'an majch ti' ch'ujbi cha'an melel c t'an tsa' bʌ c subeyob. \q1 Mach'an majch ti' ña'tyʌ che' ñac lac Yum ti' pʌsʌ i p'ʌtyʌlel, \m che'en. \p \v 39 Cha'an mach ch'ujbi i ch'ujbin cha'an melel i t'an Isaías ti' wʌ ts'ijbu je'el ti ñoj oniyix: \q1 \v 40 Dios ti yʌq'ue i yajñel ti muts'ulo' bʌ i wut yic'ot ti tsʌtso' bʌ i pusic'al yubil cha'an machic i ch'ujbin chʌ bʌ ti subenti, \q1 cha'an machic i q'uele' pañimil yubil che' ñac ti pʌs'enti ñuc tyac bʌ, \q1 cha'an machic i sutquin i bʌ i ch'ujbiñon cha'an mic lajmisañob. \m Che' ti wʌ alʌ Isaías ti ñoj oniyix. \p \v 41 Chʌ'ʌch ti yʌlʌ Isaías cha'an ti wʌ yilʌ i ñuclel Jesús. Ti' wʌ tyaja ti t'an Jesús ti ñoj oniyix. \p \v 42 Pero cabʌl israelob ti' ch'ujbiyob cha'an jiñʌch yajcʌbil i cha'an Dios jini Jesús. Jinic tyo an cha'tiquil uxtiquil año' bʌ i ye'tyel ti' ch'ujbiyob je'el. Pero mach'an ti' tsictisʌyob como ti' bʌc'ñʌyob jini fariseojob cha'an mach'an mi chojquel loq'uel ti i templo i cha'an bʌ israelob. \p \v 43 Como más ti' mulʌyob i subentyel i ñuclel ti quixtyañujob bajche' i subentyel i ñuclel ti Dios. \s1 I t'an Jesús mi' tsictisan i mul quixtyañu \p \v 44 Jesús ti yʌlʌ ti c'am bʌ t'an: Jini mu' bʌ i ch'ujbin cha'an chocolon tyʌlel ti Dios mach i bajñel jach mi' ch'ujbiñon, pero mi' ch'ujbin je'el c Tyat ti panchan tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 45 Jini mu' bʌ i yilañon mi yilan je'el jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 46 Ti tyʌliyon cha'an joñon i sʌclelon mulawil. Jini mu' bʌ i ch'ujbiñon mach'an mi bej ajñel ti ic'jowan bʌ pañimil. \p \v 47 Pero mi an majch mi yubin c t'an pero mi mach'an mi ch'ujbiñon mach joñonic mi cʌq'uen i xot' i mul como mach'an ti tyʌliyon ti mulawil cha'an cʌq'uen i xot' i mul pero cha'an mij cotyañob. \p \v 48 Jini mach'ʌ ba'an mi' ch'ujbin cha'an yajcʌbilon i cha'an Dios mach'ʌ ba'an mi' ch'ujbin c t'an mi yʌq'uentyel i xot' i mul ti yorojlel melojel. Jinic t'an tsa' bʌ c subetla mi quejel yʌq'uen i tsictiyel i mul quixtyañujob. \p \v 49 Como mach'an mic sub c bajñel ña'tyʌbal pero c Tyat tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel ti' xiq'uiyon chʌ bʌ yom cʌle', chʌ bʌ yom mij cʌntisan quixtyañujob. \p \v 50 Jini mu' bʌ c subeñetla jiñʌch tsa' bʌ i subon c Tyat c subeñetla. Cujil isujm jini i t'an c Tyat mi yʌq'uen quixtyañujob i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \c 13 \s1 Ti' pocbeyob yoc ajcʌnt'añob i cha'an Jesús \p \v 1 Cʌyʌl tyo jump'ej q'uin cha'an i tyaj i q'uinilel jini pascua* bʌ q'uin i cha'an israelob. Yujil isujm Jesús cha'an i yorojlelix i cʌye' ili mulawil cha'an mi cha' majlel ba'an i Tyat ti panchan. Jesús ti' wen p'untyʌ i cha'añob wʌ' bʌ añob ti mulawil. Mi quejel i pʌs'eñob jini más ñuc bʌ i señʌjlel cha'an ti' p'untyʌyob. \p \v 2 Jini xiba tsa'ix ujti i nijcʌben i pusic'al Judas Iscariote i yalobil bʌ Simón cha'an i ña'tyan i yʌc' ti cʌchol Jesús. \p \v 3 Jesús yujil isujm ti tyʌli ti Dios. Yujil isujm je'el mi quejel i cha' majlel ba'an Dios. Yujil isujm tsa'ix aq'uenti i p'ʌtyʌlel ti i Tyat cha'an i mele' chʌ bʌ yes yom mi' mele'. \p \v 4 Jesús ti tyechi ba' buchul ti mesa. Ti' jocho pʌl bʌ i bujc. Ti' cʌchʌ tyam bʌ sujquic'ʌbʌl ti xinil. \p \v 5 Ti' jebe ja' ti poc'. Ti queji i pocben i yoc jujuntiquil ajcʌnt'añob i cha'an. Ti' sujcubeyob i yoc ti sujquic'ʌbʌl cʌchʌl bʌ ti xinil. \p \v 6 Che' bʌ yom i pocben i yoc Simón Pedro ti queji i yʌle': C Yum, ¿mu' ba quejel a pocbeñon coc? che'en. \p \v 7 Jesús ti' jac'ʌ: Max tyo ba'an ma' ch'ʌmben isujm chʌ bʌ muc'on. Pero mu' tyo quejel a ña'tyan, che'en. \p \v 8 Pero Pedro ti' sube: Mach'an ba' bʌ ora mi quejel a pocbeñon coc, che'en. Jesús ti' jac'ʌ: Mi mach'an mic pocbeñet a woc mach c cha'añetic, che'en. \p \v 9 Simón Pedro ti' sube: C Yum, mach jinic jach coc, pero ma' pocbeñon j c'ʌb col je'el, che' jini, che'en. \p \v 10 Pero Jesús ti' sube: Jini ujtye bʌ i cha'leñob ts'ʌmel yom jach pocbentyel i yoc cha'an cha' sʌquix mi yajñel. Sʌc isʌbiletla aunque mach ti pejtyeletla sʌc isʌbiletla, che'en. \p \v 11 Ti yʌlʌ cha'an mach sʌc isʌbilob ti pejtyelelob, como yujil isujm majchqui jini mu' bʌ quej i yʌc ti cʌchol. \p \v 12 Che' ti ujti i pocbeyob i yoc ti' cha' xojo pʌl bʌ i bujc. Ti cha' buchle ba'an mesa. Ti' subeyob: ¿Mu' ba la' ch'ʌmben isujm chʌ bʌ tic cha'le? che'en. \p \v 13 Jatyetla mi la' pejcañon ti la' Maestro, la' Yumon. Melelʌch como chʌ'ʌch añon. \p \v 14 Mi joñon la' Maestro, la' Yumon tic pocbeyetla la' woc, jatyetla je'el yom la' pocben la' bʌ la' woc. \p \v 15 Tic cha'le pʌsoñel cha'an mi la' cha'len che' bajche' tic cha'le. \p \v 16 Melel mic subeñetla, mach'an ajtoñel más an bʌ i ñuclel bajche'on i yumon. Mach'an más ñuc jini chocol bʌ majlel bajche'on jini tsa' bʌ c chocoyetla majlel. \p \v 17 Che' la' wujil isujm chʌ bʌ tic subetla c'ajacña la' woj mi chʌ'ʌch mi quejel la' cha'len. \p \v 18 Mach ti la' pejtyel mic subeñetla. Cujil isujm majchqui jini tsa' bʌ c yajcʌ. Pero wersa yom c ts'ʌctisan jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' mi yʌle': Jini mu' bʌ ti uch'el quic'ot ti' contrajiyon, che' ts'ijbubul, che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 19 Mic wʌ subeñetla cha'an che' mi yujtyel bajche' ti cʌlʌ mi la' ña'tyan majchonqui. \p \v 20 Melel mic subeñetla, jini mu' bʌ i pʌy ochel jini mu' bʌ c choc majlel mi' pʌyon ochel yubil. Jini mu' i pʌyon mi' pʌy ochel Dios tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Jesús ti wʌ alʌ Judas mi quej i yʌc' ti cʌchol \r (Mt. 26.20-25; Mr. 14.17-21; Lc. 22.21-23) \p \v 21 Che' ujtye i yʌle' tyac ili Jesús, wen ch'ʌjyem ti queji i yubin. Ti wen tsiquil bʌ t'an ti' subeyob: Melel mic subeñetla juntiquiletla mi quejel la' wʌc'on ti' c'ʌb j contrajob, che'en. \p \v 22 Jini ajcʌnt'añob i cha'an ti queji i q'uelob i bʌ. Pero mach'an ti' ña'tyʌyob majchqui chʌncol bʌ i tyaje' ti t'an. \p \v 23 Juntiquil ajcʌnt'añob i cha'an Jesús tsa' bʌ wen p'untyʌnti ti Jesús ti' cha'le uch'el ya' ti' t'ejl Jesús. \p \v 24 Simón Pedro ti' pʌsʌ ti' c'ʌb cha'an yom i c'ajtiben Jesús majchqui jini mu' bʌ quejel i yʌc' ti c'ʌb i contra. \p \v 25 Che' jini, ti' más lʌc'ʌ Jesús cha'an i c'ajtiben: C Yum, ¿majchqui jini chʌncol bʌ a tyaj ti t'an? che'en. \p \v 26 Jesús ti' jac'be: Mi quejel c ts'aje' ts'itya' caxlan waj. Jini mu' bʌ cʌq'uen, jiñʌch jini, che'en. Che' jini, ti' ts'aja ts'itya' caxlan waj. Ti yʌq'ue Judas Iscariote i yalobil bʌ Simón. \p \v 27 Che' ti' ch'ʌmʌ jini caxlan waj Judas, ti ora ti ochi Satanás ti' pusic'al. Che' jini, Jesús ti' sube: Ora jach ma' cha'len jini mu' bʌ quej a cha'len, che'en. \p \v 28 Pero mach'an majch ya' bʌ chʌncol ti uch'el ti' ch'ʌm'eyob isujm chucoch che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 29 Cha'an an ti' wenta Judas jini tyaq'uin motin i cha'año' bʌ, an jini tsa' bʌ lolon pensaliyob Jesús ti' sube cha'an an chʌ bʌ yom i mʌn cha'an q'uiñejel o cha'an mi' cotyan p'ump'uño' bʌ. Che' ti' lolon pensaliyob. \p \v 30 Che' ñac ti ujti i c'uxe' jini caxlan waj tsa' bʌ aq'uenti, Judas ti loq'ui majlel. Ac'bʌlelix. \s1 Tsiji' bʌ mandar \p \v 31 Che' tsa'ix loq'ui Judas, Jesús ti' subeyob: Wale an chʌ bʌ mi quej c tyumbentyel mu' bʌ i tsictisan c ñuclel Joñon i Pi'ʌlon bʌ Quixtyañujob. I ñuclel Dios mi tsictiyel ti joñon. \p \v 32 Che' bajche' Joñon i Pi'ʌlon Quixtyañujob mic tsictisan i ñuclel Dios, chʌ'ʌch Dios mi' tsictisan i ñuclel i Yalobil. Ora jach mi quej i tsictisan. \p \v 33 Calobilet bʌ la, mach bej cabʌl ora wʌ' añon la' wic'ot. Mi quej la' sajcañon. Pero chʌ'ʌch bajche' tic subeyob jini israelob año' bʌ i ye'tyel chʌ'ʌch mic wʌ subeñetla je'el wale: Mach ch'ujbi la' majlel ya' ba' mi quej c majlel. \p \v 34 Mi cʌq'ueñetla tsiji' bʌ mandar cha'an la' p'untyan la' bʌ. Chʌ'ʌch bajche' tic p'untyʌyetla chʌ'ʌch yom la' p'untyan la' bʌ je'el. \p \v 35 Mi ti la' p'untyʌ la' bʌ ti pejtyelel quixtyañu mi quejel i ña'tyan ajcʌnt'añetla c cha'an, che'en. \s1 Jesús ti wʌ alʌ chʌ bʌ mi quej i cha'len Pedro \r (Mt. 26.31-35; Mr. 14.27-31; Lc. 22.31-34) \p \v 36 Simón Pedro ti' c'ajtibe Jesús: C Yum, ¿baqui mi quej a majlel? che'en. Jesús ti' jac'be: Ya' ba' mic majlel mach ch'ujbi la' tsʌcleñon majlel wale iliyi. Pero mu' tyo quej a tsʌcleñon majlel ti tyal tyo bʌ ora, che'en. \p \v 37 Che' jini, Pedro ti' sube: C Yum, ¿chucoch mach ch'ujbi c tsʌcleñet majlel wale iliyi ba' ma' majlel? Chajpʌbilon cʌc' c bʌ ti sajtyel cha'añet, che'en. \p \v 38 Jesús ti' jac'ʌ: ¿Chajpʌbilet ba cha'an a wʌc' a bʌ ti sajtyel cha'añon, ma' wʌl? Melel mic subeñet: Che' max tyo i cha'le uq'uel tyat mut, uxyajl mi quej a wʌl mach a cʌñʌyon, che'en. \c 14 \s1 Jesús yic'ot i Tyat \p \v 1 Jesús ti yʌlʌ: Mach la' cha'len bʌq'uen ti la' pusic'al. Mi la' ch'ujbin Dios. Ch'ujbiñon je'el. \p \v 2 Ti yotyot c Tyat an cabʌl chumlibʌl. Machic ba'an cabʌl chumlibʌl tsa'ix c wʌ subetla i wentyʌlel mi machic ba'an, como mi quejel c majlel c chajpʌbeñetla la' wajnib. \p \v 3 Che' mi yujtyel c chajpʌbeñetla la' wajnib, mic cha' tyʌlel c pʌyetla majlel ba'añon, cha'an ya' ba'añon ya' añetla je'el. \p \v 4 La' wujil isujm baqui mic majlel. Cʌñʌl la' cha'an i bijlel panchan. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 5 Tomás ti yʌlʌ: C Yum, mach cujil lojon isujm baqui ma' majlel. ¿Bajche'qui ch'ujbi lojon j cʌn jini bij? che'en. \p \v 6 Jesús ti' sube: Joñoñʌch jini bij yom bʌ la' t'un majlel. Mic subeñetla melel bʌ t'an yom bʌ la' ch'ujbin. Mi cʌq'ueñetla la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Mach'an majch mi c'otyel ba'an c Tyat. Jini jach am bʌ tic wenta. \p \v 7 Mi ti la' cʌñʌyon ti la' cʌñʌ c Tyat je'el. Wale cʌñʌlix la' cha'an c Tyat. Tsa'ix la' q'uele yubil, che'en. \p \v 8 Felipe ti' sube: C Yum, pʌsbeñon lojon a Tyat. Jasʌl mi ti a pʌsʌ, che'en. \p \v 9 Jesús ti' sube: Wajalix wʌ' añon quic'otyetla. ¿Max tyo ba a chʌc cʌñʌyon, Felipe? Jini tsa'ix bʌ i yilʌyon, tsa'ix i yilʌ c Tyat je'el yubil. ¿Chuqui i wentyʌlel a cha'an che' pʌsbeñon lojon a Tyat? che'et. \p \v 10 ¿Mach'a ba'an ma' ch'ujbin añon tic Tyat, c Tyat an ti joñon? Jini t'an mu' bʌ c subeñetla mach'an mic sub tic bajñelil. C Tyat mu' bʌ i yajñel ti joñon, mi' cha'len ili toñel tyac. \p \v 11 Ch'ujbin cha'an añon tic Tyat, c Tyat an ti joñon. Mi mach'an mi la' ch'ujbin ili c t'an cha'an tic subeyetla o machqui, jinic jachix ca la' ch'ujbin jini ñuc tyac bʌ tsa' bʌ c pʌsʌ. \p \v 12 Melel mic subeñetla jini mu' bʌ i yochel tic cha'an, mi quejel i pʌs ñuc tyac bʌ p'ʌtyʌlel je'el mu' bʌ c pʌs. Más ñuc bajche' tic pʌsʌ mi quejel i pʌs como mux quejel c cha' majlel ba'an c Tyat c bajñel. \p \v 13 Pejtyel chʌ bʌ tyac mi la' c'ajtiben c Tyat cha'an che' com, joñon mi quejel c cha'len cha'an mi tsictiyel i ñuclel c Tyat ti i Yalobilon. \p \v 14 Muc'ʌch cʌq'ueñetla chʌ bʌ tyac jach yes mi la' c'ajtin tij c'aba', cha'an che'ʌch com. \s1 Jesús mi quej i choque' tyʌlel Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel \p \v 15 Mi ti la' p'untyʌyon yom la' jac'beñon c mandar. \p \v 16 Joñon mi quej j c'ajtiben c Tyat. Jini mi quej i yʌq'ueñetla yambʌ mu' bʌ i yʌq'ueñetla la' ña'tyʌbal, mu' bʌ i ñuc isʌbeñetla la' pusic'al, cha'an mi yajñel la' wic'ot ti bele' ora. \p \v 17 Jiñʌch Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mu' bʌ i pʌs i sujmlel Dios. Jini i cha'año' bʌ mulawil mach ch'ujbi i yʌq'uentyelob Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel como mach ch'ujbi i q'uejlel. Mach ch'ujbi i cʌñob je'el. Jatyetla mi la' cʌn, como mi yajñel la' wic'ot. Mi quejel i bele' ajñel ti la' pusic'al. \p \v 18 Mach'an mi quej j cʌyetla ti meba'. Cha' tyalon ba' añetla. \p \v 19 Jumuc' jach mach'an mi quej i chʌc q'ueloñob jini año' bʌ ti mulawil. Jatyetla mi quej la' q'uelon. Cha'an cuxulon, mi quej la' tyaj la' cuxtyʌlel je'el. \p \v 20 Ti jin jach bʌ q'uin mi quej la' ña'tyan añon tic Tyat. Añetla ti joñon. Añon ti jatyetla. \p \v 21 Jini mu' bʌ i ña'tyan c xic'ojel, mu' bʌ i jac' c xic'ojel mi' tsictisan cha'an yoque melel mi' p'untyañon. C Tyat mi quejel i p'untyan jini mu' bʌ i p'untyañon. Jonon mi quej c p'untyan je'el. Mi quej cʌq'ueñetla la' wen cʌñon. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 22 Yañʌch bʌ Judas, mach jinic jini Judas Iscariote, ti' sube: C Yum, ¿chucoch mi quej a wʌq'ueñon lojon c wen cʌñet, che' mach'an ma' wʌq'ueñob i cʌñet jini i cha'año' bʌ mulawil? che' ti yʌlʌ Judas. \p \v 23 Jesús ti' sube: Jini mu' bʌ i p'untyañon, mi' jac' chʌ bʌ mi cʌl. C Tyat ti panchan mi quej i p'untyan. Che' jini c Tyat yic'ot joñon mi quej c tyʌlel lojon ti chumtyʌl quic'ot. \p \v 24 Jini mach bʌ ba'an mi' p'untyañon mach'an mi' jac' mu' bʌ cʌl. Jini t'an tsa' bʌ la' wubi mach c bajñel cha'an. I cha'añʌch c Tyat je'el tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 25 Tic subeyetla jini t'an che' wʌ' tyo añon la' wic'ot. \p \v 26 C Tyat mi quej i choc tyʌlel Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel tij q'uexol. Jiñʌch mu' bʌ i yʌq'ueñetla la' ña'tyʌbal, mu' bʌ i ñuc isʌbeñetla la' pusic'al. Jini mi quej i cʌntisañetla pejtyelel chʌ bʌ an tyac. Mi quejel i yʌq'ueñetla la' c'ajtisan pejtyelel chʌ bʌ tyac tic subetla. \p \v 27 Mij cʌybeñetla i ñʌch'tyʌlel la' pusic'al. Mi cʌq'ueñetla i ñʌch'tyʌlel c pusic'al. Mach che'ic mi cʌq'ueñetla bajche' mi yʌc'ob i cha'año' bʌ mulawil. Mach la' cha'len pensal. Mach la' cha'len bʌq'uen. \p \v 28 Tsa'ix la' wubi cʌl: Mi quej c majlel. Mi quej c cha' tyʌlel wʌ' ba' añetla. Mi melel mi la' p'untyañon tsa'ix tijicñʌyi la' pusic'al cha'an tic subeyetla mic majlel ba'an c Tyat. Como c Tyat más ñuc bajche' joñon. Tijicñayetla che' jini cha'an tijicñayon. \p \v 29 Wale tsa'ix c subetla che' max tyo ujt cha'an che' mi yujtyel ch'ujbi la' más ch'ujbiñon. \p \v 30 Mach'an mi quej c putyun cha'len t'an quic'otyetla como tyal jini mu' bʌ i cha'liben i toñel xiba. Jini xiba muc' ti xic'ojel wʌ' ti mulawil. Pero mach'anix i p'ʌtyʌlel tij contra. \p \v 31 Chʌ'ʌch yom ujtic cha'an wʌ' bʌ añob ti mulawil mi' ña'tyan mic p'untyan c Tyat. Mic cha'len bajche' ti' xiq'uiyon. Tyejchenla. Coñixla. \c 15 \s1 Yʌq'uil yic'ot i c'ʌb tyac \p \v 1 Jesús ti yʌlʌ: Joñon che' bajche' i yʌq'uilon ts'ujsub. C Tyat che' bajche' jini mu' bʌ i cʌñʌtyan ts'ujsub. \p \v 2 C Tyat mi' tsepe' loq'uel ba'ical bʌ i c'ʌb tyac yubil mach bʌ ba'an mi yʌc' i wut. Pero mi' ts'itya' tsep loq'uel jini i c'ʌb tyac mu' bʌ i yʌc' i wut cha'an i más ac' i wut. \p \v 3 Quejcʌbiletla yubil cha'an ti jini t'an tsa' bʌ c subeyetla. \p \v 4 Ajñenla quic'ot cha'an joñon mi cajñel la' wic'ot. I c'ʌb tyac i yʌq'uil ts'ujsub mach ch'ujbi i yʌc' i wut che' i bajñel jach mi yajñel mi ma'an ts'uyul ti yʌq'uil. Che'ʌch je'el jatyetla mach ch'ujbi la' bajñel cha'len wen bʌ che' mach'an mi la' wajñel la' wic'otyon. \p \v 5 Joñon i yʌq'uilon ts'ujsub yubil. Jatyetla j c'ʌbetla. Jini mu' bʌ i yajñel quic'ot mi cajñel yic'ot mi yʌq'uentyel i tsictiyel cabʌl wen bʌ mi' cha'len. Mach'an chʌ bʌ ch'ujbi la' bajñel cha'len ti la' bajñelil mi mach'an mi la' wajñel quic'ot. \p \v 6 Jini mach bʌ ba'an mi bej ajñel quic'ot mi quejel i chojquel. Mi quejel i tyʌquin yubil. Che' bajche' mi' much'quintyel ti pejtyelel tyʌquin bʌ ba'ical bʌ i c'ʌb tyac cha'an mi pulel ti c'ajc. \p \v 7 Mi mux la' bej ajñel quic'ot mi mach'an mi ñajayel ti la' pusic'al jini j cʌntisa, c'ajtinla chʌ bʌ tyac jach la' wom mi quejel la' wʌq'uentyel. \p \v 8 Mi tsictiyel i ñuclel c Tyat ti panchan che' mi la' cabʌl cha'len wen bʌ. Mi la' pʌse' cha'an yoque ajcʌnt'añetla c cha'an. \p \v 9 Mic p'untyañetla che'ʌch bajche' c Tyat mi' p'untyañon. Bej ajñenla tic p'untyaya, che' jini. \p \v 10 Che' mi la' jac' c mandar tyac mi quejel lac bej p'untyan lac bʌ. Che' je'el, mic jac'ben i mandar c Tyat ti panchan. Mi lojon c bej p'untyan lojon c bʌ. \p \v 11 Tic lu' subetla iliyi cha'an c'ajacña la' woj cha'an ti joñon yic'ot cha'an mi ts'ʌctiyel c'ajacña bʌ la' woj. \p \v 12 Jinic mandar chʌncol bʌ c subeyetla jiñʌch cha'an yom la' p'untyan la' bʌ che' bajche' mic p'untyañetla. \p \v 13 Mach'an más ñuc bʌ p'untyaya bajche' jini mu' bʌ i cha'len mu' bʌ i yʌc' i bʌ ti sajtyel cha'an ti caj mi' p'untyan jini uts bʌ yic'ot. \p \v 14 Jatyetla utsetla quic'ot mi ti la' cha'le chʌ bʌ tyac mic subeñetla. \p \v 15 Mach'an mic bej pejcañetla ti ajtoñelob jach como mach'an mi' ña'tyan ajtoñel jach bʌ chʌ bʌ mi quejel i cha'len i yum. Pero mic pejcañetla ti utsetla quic'otyon como ti pejtyelel tsa' bʌ i subeyon c Tyat ti panchan tic subetla. \p \v 16 Mach'an ti la' yajcʌyon. Pero joñon tic yajcʌyetla cha'an cabʌl wen bʌ mi la' cha'len. Yic'ot cha'an mi bej tsictiyel cabʌl wen bʌ mi la' cha'len. Jin cha'an mi la' c'ajtiben c Tyat cha'an mi quejel i yʌq'ueñetla chʌ bʌ jach mi la' c'ajtiben. \p \v 17 Jiñʌch mu' bʌ c xiq'uetla la' cha'len: cha'an la' p'untyan la' bʌ. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Jini año' bʌ ti mulawil ti' mich'q'ueleyob Jesús \p \v 18 Jesús ti yʌlʌ: Che' mi' mich'q'ueletla jini año' bʌ ti mulawil, ña'tyanla cha'an ñaxan ti' mich'q'ueleyoñob. \p \v 19 Mi i cha'añetla jini año' bʌ ti mulawil mi' p'untyañetla je'el bajche' mi' p'untyan i pi'ʌlob. Pero tic yajcʌyetla loq'uel ba'an i cha'año' bʌ mulawil. Jin cha'an jini i cha'año' bʌ mulawil mi' mich'q'ueletla. \p \v 20 C'ajtisanla jini tsa' bʌ c subeyetla: Ajtoñeletla mach'an más an la' ñuclel bajche'on la' yumon. Tsa'ix i tyʌc'lʌyoñob. Mi quejel i tyʌc'lañetla je'el. Jini tsa' bʌ i jac'bon c t'an mi quejel i jac'beñetla la' t'an je'el. \p \v 21 Pero mi quejel i tyʌc'lañetla cha'an tij caj cha'an mach i cʌñʌ jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. \p \v 22 Machic ti tyʌliyon cha'an c subeñob ma'añob i mul. Pero wale mach ch'ujbi i yʌle' ma'añob i mul. \p \v 23 Jini mu' bʌ i mich'q'uelon mi' mich'q'uel c Tyat ti panchan je'el. \p \v 24 Machic ti yilʌyob che' ñac tic pʌsʌ ñuc tyac bʌ c p'ʌtyʌlel mach'an i mul. Pero wale tsa'ix i yilʌyob c p'ʌtyʌlel pero mi' mich'q'ueloñob yic'ot c Tyat ti panchan je'el. \p \v 25 Chʌ'ʌch ti ujti cha'an mi' ts'ʌctisan jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' ts'ijbubil: Ti' mich'q'ueleyoñob che' ma'ix chʌ bʌ och. Che'ʌch wʌ ts'ijbubil, che'en. \p \v 26 Mi quejel c choc tyʌlel ya' bʌ loq'uem ba'an c Tyat ti panchan jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel. Pero ya' bʌ mi tyʌlel mi quej i cotyañetla. Mi quejel i ñuc isʌbeñetla la' pusic'al. Mi quejel i pʌsbeñetla i sujmlel c T'an. Mi quejel i yʌc'on ti cʌjñel. \p \v 27 Jatyetla je'el mi la' wʌc'on ti cʌjñel como ti ajniyetla quic'ot c'ʌlʌ ti tyeche c toñel. Che' ti yʌlʌ Jesús. \c 16 \p \v 1 Tic wʌ subeyetla tyac ili cha'an mach'an mi la' cʌy la' ch'ujbin che' mi quejel la' wocol. \p \v 2 Mi quej la' chojquel loq'uel ti la' templo tyac. Jinic tyo tyal i yorojlel mi quej i lolon ña'tyan mi' cha'liben i toñel Dios che' mi' tsʌnsañetla. \p \v 3 Chʌ'ʌch mi quejl i tyʌc'lañetla como mach'an ti' cʌñʌ c Tyat ti panchan mi jinic ti' cʌñʌyoñob je'el. \p \v 4 Mic wʌ subeñetla ili tyac cha'an che' mi quejel la' ñusan wocol mi la' c'ajtisan jini tsa' bʌ c wʌ subetla. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 I toñel Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios \m Max tyo c subetla ti tyejchibal c toñel como wʌ' tyo añon la' wic'ot. \p \v 5 Pero wale mi quejel c majlel ya' ba'an jini tsa' bʌ i chocoyon tyʌlel. Mach'an mi junticlec mi la' c'ajtibeñon baqui mic majlel. \p \v 6 Pero wen ch'ʌjyemetla cha'an tic t'an tsa' bʌ c subetla. \p \v 7 Pero melel c t'an. Más wen cha'añetla che' mic majlel. Como mi mach'an mic majlel mach tyal cha'an mi yajñel la' wic'ot jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mu' bʌ quej i yʌq'ueñetla la' ña'tyʌbal. Mi quej i ñuc isʌbeñetla la' pusic'al. Pero che' mic majlel mic choque' tyʌlel. \p \v 8 Che' mi tyʌlel Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mi quej i tsictisʌben i mul quixtyañujob. Mi quejel i tsictisʌbeñob bajche' yom i yajñel. Mi quejel i tsictisan cha'an Dios mi quej i cha'len melojel che' mi' melob ti jujuntiquilob. \p \v 9 Jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mi quej i tsictisan cha'an xmulilob como mach'an mi' ch'ujbiñoñob. \p \v 10 Mi quejel i yʌq'uen i ña'tyañob bajche' yom i yajñelob ti tyoj como mic majlel ba'an c Tyat ti panchan. Jatyetla mach'anix mi quej la' bej q'uelon. \p \v 11 Jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mi quej i yʌq'uen i ña'tyañob cha'an Dios mi' cha'len melojel como wʌ alʌlix cha'an mi quej i xot' i mul ti tyal tyo bʌ ora jini xiba mu' bʌ ti xic'ojel wʌ' ti mulawil. Yic'ot mi quej i xot' i mul jini año' bʌ ti' wenta xiba. \p \v 12 An tyo cabʌl chʌ bʌ com c subeñetla pero max tyo ch'ujbi la' lu' ch'ʌmben isujm wale. \p \v 13 Che' mi tyʌlel Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mu' bʌ i pʌs'e' i sujmlel mi quejel i cʌntisañetla ti pejtyelel i sujmlel. Como mach'an mi' cha'len bajñel t'an. Jini jach mi yʌl tsa' bʌ subenti. Mi quejel i yʌq'ueñetla la' ch'ʌmben i sujmlel mu' tyo bʌ quej i yujtyel tyac. \p \v 14 Jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel mi quejel i sub c ñuclel como mi quej i yʌq'ueñetla la' cʌñe' c ña'tyʌbal. \p \v 15 Ti pejtyelel i ña'tyʌbal c Tyat ti panchan c ña'tyʌbal je'el. Jin cha'an ti cʌlʌ ti pejtyʌlel lojon c ña'tyʌbal mi cʌq'uen i subeñetla jini Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel cha'an la' ña'tyan. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 I ch'ʌjyemlel mi q'uextyʌyel ti c'ajacñʌyel \p \v 16 Jesús ti yʌlʌ: Ma'ix jal mi quej la' bej q'uelon. Pero ti wi'il tyo ts'itya' mi quej la' cha' q'uelon. Mi quejel c majlel ya' ba'an c Tyat ti panchan, che'en. \p \v 17 Che' jini, cha'tiquil uxtiquil ajcʌnt'añob i cha'an ti' subeyob i bʌ: ¿Chuqui i sujmlel chʌncol bʌ i yʌl? Mi' subeñonla cha'an ma'ix jal mi quej lac bej q'uele'. Pero ts'itya' wi'il mi quejel lac cha' q'uele'. Mi quej i majlel ya' ba'an i Tyat. \p \v 18 ¿Chʌ bʌ yom i yʌle' che' ma'ix jal? Mach cujila chʌ bʌ chʌncol i yʌle', che'ob. Che' ti cha' tyajayob ti t'an Jesús. \p \v 19 Jesús yujil isujm cha'an yom i c'ajtibeñob i sujmlel. Jesús ti' subeyob: Tic subetla ma'ix jal mi quej la' bej q'uelon. Ti wi'il tyo ts'itya' mi quej la' cha' q'uelon. ¿Jim ba cha'an mi la' c'ajtiben la' bʌ i sujmlel? che'en. \p \v 20 Melel mic subeñetla, mi quej la' cha'len uq'uel. Ch'ʌjyem mi quej la' wubin. Pero jini quixtyañujob mach bʌ ba'an mi' ch'ujbiñon tijicña mi quejel i yubiñob. Aunque ch'ʌjyem mi quej la' wubin pero ti wi'il cha' c'ajacña la' woj mi quej la' cha' ubin. \p \v 21 Che' mu' ti bajq'uel x'ixic ch'ʌjyem mi yubin cha'an i yorojlel i wocol. Pero che' tsa'ix ch'ocʌ i yalobil ma'ix mi' bej pensalin i wocol como c'ajacña i yoj cha'an tsa'ix ch'ocʌ i yalobil. \p \v 22 Chʌ'ʌch jatyetla je'el wale iliyi ch'ʌjyem mi la' wubin, pero mi quej c cha' q'ueletla. Che' jini, ñoj c'ajacña la' woj. Mach bʌ ba'an majch ch'ujbi i cha' chilbeñetla c'ajacña bʌ la' woj. \p \v 23 Ti jim bʌ q'uin mach c'ʌñʌ la' c'ajtibeñon chʌ bʌ la' wom. Melel mic subeñetla, c Tyat ti panchan mi quej i yʌq'ueñetla ti pejtyel chʌ bʌ mi la' c'ajtin cha'an tsa'ix la' ch'ujbiyon. \p \v 24 C'ʌlʌ wale iliyi ma'ix chʌ bʌ ti la' c'ajtibe Dios cha'an ti la' ch'ujbiyon. C'ajtinla. Mi quej la' wʌq'uentyel cha'an ñoj c'ajacña la' woj mi la' wubin. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Jesús ti' ganari i contrajob \p \v 25 Jesús ti yʌlʌ: Tic subetla ili tyac ti lajoñel. Pero tyal i yorojlel ma'ix mic bej subeñetla ti lajoñel tyac. Che' jini, mi quej c subeñetla ti wen tsiquil bʌ t'an bajche' an c Tyat ti panchan. \p \v 26 Ti jim bʌ ora mi la' bajñel c'ajtiben c Tyat chʌ bʌ la' wom cha'an ti la' ch'ujbiyon. Mach ñaxan joñonic mic suben c Tyat cha'añetla. \p \v 27 Como c Tyat mi' p'untyañetla. Mi' p'untyañetla como mi la' p'untyañon. Mi la' ch'ujbin cha'an ti tyʌliyon ti Dios. \p \v 28 Ti loq'uiyon tyʌlel ti' tyojlel c Tyat ti panchan. Ti tyʌliyon wʌ' ti mulawil. Pero wale mi quej c cha' cʌye' ili mulawil. Mux quej c cha' majlel ya' ba'an c Tyat, che'en. \p \v 29 Che' jini, ajcʌnt'añob i cha'an ti' subeyob: Wale wen tsiquil bʌ t'an chʌncol a subeñon lojon che' ma'ix ma' cha' subeñon lojon ti lajoñel tyac. \p \v 30 Wale cujil lojon isujm lu' a wujil isujm. Mach c'ʌñʌ majch mi' ñaxan c'ajtibeñet como wʌ a wujil isujm i c'ajtibal. Jin cha'an cujil lojon isujm tyʌlemet ti Dios, che'ob. \p \v 31 Jesús ti' jac'beyob: ¿Mu' ba la' ch'ujbin cha'an tyʌlemon ti Dios? \p \v 32 Wale i yorojlelix mi quej la' pujquel. Mi quej la' cha' sujtyel ti la' wotyot ti jujuntiquiletla. Mi quej la' bajñel cʌyon. Pero mach c bajñelic añon como wʌch an c Tyat quic'ot. \p \v 33 Chʌ'ʌch mic wʌ subeñetla cha'an ñʌch'ʌl la' pusic'al cha'an tij caj. Wʌ' ti mulawil wersa mi la' ñusan wocol. Pero mach yom la' cha'len bʌq'uen como tsa'ix c ganar j contrajob wʌ' ti mulawil. Añon la' wic'ot, che'en. \c 17 \s1 Jesús ti' tyaja ti oración ajcʌnt'añob i cha'an \p \v 1 Che' ñac ti ujti i yʌle' ili tyac Jesús ti' q'uele letsel ti panchan. Ti oración ti yʌlʌ: C Tyat, i yorojlelix wale che' mi quejel a tsictisan c ñuclel a walobilon cha'an je'el a walobilon mic pʌse' a ñuclel je'el. \p \v 2 Ti a wʌc'on tic wenta pejtyel quixtyañu cha'an mi cʌq'uen i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel pejtyel tsa' bʌ a wʌc'on. \p \v 3 Jiñʌch i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel che' mi' cʌñetyob ti ñoj melel bʌ Dioset jini cojach bʌ Dios yic'ot joñon Jesucristojon tsa' bʌ a choco tyʌlel. \p \v 4 Tic tsictisʌ a ñuclel wʌ' ti mulawil. Tsa'ix c ts'ʌctisʌ jini toñel tsa' bʌ a xic'on c cha'len. \p \v 5 Wale c Tyat, pʌsʌ c ñuclel ti a tyojlel che' bajche' i tyʌlel an c ñuclel quic'otyet c'ʌlʌ che' ñac max tyo ba'an mulawil. \p \v 6 Tic tsictisʌbet ti i tyojlel jini tsa' bʌ a yajcʌ loq'uel ti i cha'año' bʌ mulawil cha'an a wʌq'ueñon tic wenta. A cha'añobʌch. Ti a wʌc'on tic wenta. Ti' ch'ujbibeyetyob a t'an. \p \v 7 Wale yujilobix isujm ti pejtyelel tsa' bʌ c cha'le tyʌlem ti jatyet. \p \v 8 Tsa'ix c subeyob pejtyelel a cʌntisa tsa' bʌ a subon. Ti' ch'ujbiyob. Yujilobix isujm melelʌch loq'uemon ti a tyojlel ti tyʌliyon ti mulawil. Ti' ch'ujbiyob cha'an ti a chocoyon tyʌlel. \p \v 9 Mij c'ajtibeñet i wenlel. Mach'an mij c'ajtibeñet cha'an mach'ʌ ba'an ti' ch'ujbiyetyob pero mij c'ajtibeñet cha'an tsa' bʌ a wʌc'on tic wenta como a cha'añobʌch. \p \v 10 Ti pejtyelelob lac cha'añobʌch. Mi' tsictisʌbeñoñob c ñuclel. \p \v 11 Ma' mi quejel j cʌytyʌl wʌ' ti mulawil. Pero jini lac cha'añob tsa' bʌ i ch'ujbiyonla wʌ' tyo mi cʌytyʌlob. Joñon mic majlel cha'an mi cajñel a wic'otyon. Ch'ujul bʌ c Tyat, cʌñʌtyañob ti a p'ʌtyʌlel jini tsa' bʌ a wʌc'on tic wenta cha'an ajnic ti junsujm jach bʌ i pensal bajche' jatyet quic'ot mi la cajñel ti junsujm lac pensal. \p \v 12 Che' wʌ' añon ti mulawil yic'otyob tij cʌñʌtyʌyob ti a p'ʌtyʌlel tsa' bʌ a wʌc'on tic wenta. Tij cʌñʌtyʌyob. Mach'an ti' sʌtyʌ i bʌ mi junticlec. Jini jach tsa' bʌ i wʌ ña'tyʌnti mu' bʌ i sʌt i bʌ cha'an mi ts'ʌctiyel bajche' wʌ ts'ijbubil ti Ts'ijbubil bʌ a T'an. \p \v 13 Wale mi quejel c cha' tyʌlel ya' ba'añet. Pero mij c'ajtibeñet ili tyac che' wʌ' tyo añon ti mulawil cha'an wen c'ajacña i yoj mi yajñelob che' bajche' c'ajacña coj. \p \v 14 Tsa'ix c subeyob a t'an pero jini i cha'año' bʌ mulawil ti' mich'q'ueleyob. Como mach i cha'añob mulawil che' bajche' mach i cha'añon mulawil. \p \v 15 Mach'an mic subeñet cha'an a loc'sañob ti mulawil pero mic subeñet cha'an ma' cʌñʌtyan ti i p'ʌtyʌlel xiba. \p \v 16 Chʌ'ʌch bajche' mach i cha'añon mulawil chʌ'ʌch je'el mach i cha'añob mulawil jini chʌncol bʌ i ch'ujbiñon. \p \v 17 Ñijcʌben i pusic'al cha'an ti melel bʌ a t'an cha'an mi yʌq'ueñetyob i bʌ cha'an ti a cha'an mi yajñelob. Melel a t'an. \p \v 18 Che' bajche' ti a chocoyon tyʌlel wʌ' ti mulawil chʌ'ʌch je'el mic chocob majlel ya' ba'an jini max tyo bʌ ba'an mi' ch'ujbiñetyob. \p \v 19 Mi cʌq'ueñet c bʌ cha'an mic sajtyel cha'an ti caj jini chʌncol bʌ i ch'ujbiñoñob. Chʌ'ʌch je'el mi yʌq'ueñetyob i bʌ je'el ti pejtyelel i pusic'al. \p \v 20 Pero mach jinic jach i bajñel i cha'an mij c'ajtibeñet i wenlel jini chʌncol bʌ i ch'ujbiñon wale iliyi, pero mij c'ajtibeñet je'el cha'an jini mu' tyo bʌ quejel i ch'ujbiñon che' mi yubiñob i t'an jini chʌncol bʌ i ch'ujbiñon wale iliyi. \p \v 21 Mij c'ajtibeñet cha'an mi quejel i yajñel ti junsujm i pensal che' bajche' mi la cajñel ti junsujm. Jatyet añet ti joñon. Joñon añon ti jatyet. Che' bajche' mij c'ajtibeñet cha'an jini lac cha'año' bʌ mi yajñel ti junsujm i pensal cha'an ti laj caj cha'an jini mach'ʌ ba'an mi' ch'ujbin mi quejel i ña'tyan ti a chocoyon tyʌlel ti mulawil. \p \v 22 Ti cʌq'ueyob i ñuclel che' bajche' ti a wʌc'on c ñuclel cha'an mi motin ajñel ti junsujm i pensal chʌ'ʌch bajche' joñon quic'otyet mi la cajñel ti junsujm lac pensal. \p \v 23 Joñon, yic'ot jatyet yic'ot jini lac cha'año' bʌ junsujm jach lac pensal como añon ti jini mu' bʌ i ch'ujbiñon. Jatyet añet ti joñon. Ti cʌq'ueyob i ñuclel che' bajche' ti a wʌc'on c ñuclel cha'an jini año' bʌ ti mulawil mi quejl i ña'tyan ti a chocoyon tyʌlel cha'an je'el mi' ña'tyan lajal ma' p'untyañob lac cha'año' bʌ che' bajche' ma' p'untyañon. \p \v 24 C Tyat, tsa'ix a wʌc'on tic wenta tsa' bʌ i ch'ujbiyon. Com ya' añob ba' mi quej cajñel cha'an i yilan c ñuclel tsa' bʌ a wʌc'on. Como ti a p'untyʌyon. Ti a wʌc'on c ñuclel che' ñac max tyo mejl mulawil. \p \v 25 Tyoj bʌ c Tyat, i cha'an jach bʌ mulawil mach'an mi' cʌñetyob. Pero joñon bʌ yi j cʌñʌyetyʌch. Jini mu' bʌ i ch'ujbiñon yujilobix isujm ti a chocoyon tyʌlel. \p \v 26 Tsa'ix c tsictisʌbeyob bajche' añet. Mu' tyo c bej tsictisʌbeñob bajche' añet cha'an i ña'tyan bajche' ma' p'untyañon. Yic'ot mi cajñel ti' pusic'alob. Che' jini, mi quej i p'untyañob i bʌ. Che' ti' cha'le oración Jesús. \c 18 \s1 Ti' chucuyob Jesús \r (Mt. 26.47-56; Mr. 14.43-50; Lc. 22.47-53) \p \v 1 Che' ñac ti ujti i yʌle' ili t'an tyac, Jesús yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an ti loq'uiyob majlel ya'i. Ti' c'axiyob ti junxej pa' Cedrón bʌ i c'aba'. Ya'an jumpejt pʌc'ʌbʌl. Ya' ti ochiyob. \p \v 2 Judas, jini mu' bʌ yʌc' Jesús ti' c'ʌb i contrajob ti' cʌñʌ jini pʌc'ʌbʌl je'el. Como ya'i cabʌl ti' much'quiyob i bʌ Jesús yic'ot ajcʌnt'añob i cha'an. \p \v 3 Ya' ti c'oti Judas. Ti' pʌyʌ c'otyel junmujch' soldadojob yic'ot cha'tiquil uxtiquil policía am bʌ ye'tyel i cʌñʌtyan templo i cha'ano' bʌ israelob tsa' bʌ xijq'ui majlel ti ñuc bʌ curajob i cha'an bʌ israelob yic'ot fariseojob. Ti' ch'ʌmʌyob majlel i machit tyac yic'ot c'ajc yic'ot ts'ʌbʌl bʌ tyaj. \p \v 4 Pero Jesús ti' wʌ ña'tyʌ ti pejtyelel chʌ bʌ tyac mi quejel i ñusan. Jin cha'an ti majli i tyajob tyʌlel. Ti' c'ajtibeyob: ¿Majchqui chʌncol la' sajcan? che'en. \p \v 5 Ti' jac'ʌyob: Jesús, ch'oyol bʌ ti Nazaret, che'ob. Jesús ti yʌlʌ: Joñoñʌch, che'en. Ya'an yic'otyob Judas mu' bʌ i yʌc' ti' c'ʌb i contrajob Jesús. \p \v 6 Che' ñac Jesús ti' subeyob: Joñoñʌch, che'en, ti ch'a' yajliyob ti lum. \p \v 7 Che' jini Jesús ti' cha' c'ajtibeyob: ¿Majchqui chʌncol la' sajcan? che'en. Ti yʌlʌyob: Jesús ch'oyol bʌ ti Nazaret, che'ob. \p \v 8 Che' jini, Jesús ti' subeyob: Tsa'ix c subetla cha'an joñoñʌch. Mi chʌncol la' sajcañon, la' sujticob jini ajcʌnt'añob c cha'an, che'en. \p \v 9 Chʌ'ʌch ti ujti cha'an mi ts'ʌctiyel tsa' bʌ wʌ alʌ Jesús: Tsa' bʌ yʌc'on c Tyat ti panchan, mach'an tic sʌtyʌ, mi junticlec. Che' ti wʌ alʌ. \p \v 10 Che' jini, Simón Pedro ti' bots'o i machit. Ti' tsepbe loq'uel i ñoj bʌ i chiquin juntiquil ajtroñel i cha'an ñoj ñuc bʌ cura. Malco i c'aba' jini ajtroñel. \p \v 11 Pero Jesús ti' sube Pedro: Cha' otsan a machit ti yotyot. Bajche' ma' wʌl: ¿Mach ba ba'an an cha'an c ñusan wocol mu' bʌ i yʌq'ueñon c ñusan c Tyat ma' wʌl? che'en. \s1 Jesús ya' ba'an jini ñoj ñuc bʌ cura \r (Mt. 26.57-58; Mr. 14.53-54; Lc. 22.54) \p \v 12 Che' jini, jini soldadojob yic'ot i capitán soldadojob yic'ot policíajob tsa' bʌ xijq'uiyob tyʌlel ti' chucuyob Jesús. Ti' cʌchʌyob. \p \v 13 Che' jini, ti' pʌyʌyob majlel Jesús ti yotyot Anás, jiñʌch i ñij'atyat Caifás. Ti jim bʌ jabil an i ye'tyel Caifás ti ñoj ñuc bʌ cura. \p \v 14 Jiñʌch jini Caifás tsa' bʌ wʌ subeyob jini israelob año' bʌ ye'tyel: Más wen muq'uic i sajtyel juntiquil cha'an ti laj q'uexol ti lac pejtyelel, che'en. \s1 Mach i cʌñʌ Jesús ti yʌlʌ Pedro \r (Mt. 26.69-75; Mr. 14.66-72; Lc. 22.54-62) \p \v 15 Juan yic'ot Simón Pedro ti' tsʌcle majlel Jesús. Jini ñoj ñuc bʌ cura ti' cʌñʌ Juan, jin cha'an ti yʌc'ʌ i majlel c'ʌlʌ ya' ti corredor ba' ti pʌjyi majlel Jesús. \p \v 16 Pedro ti cʌyle ya' ti lʌc'ʌl ti' otyot. Ya' cha' tsajni Juan. Ti' pejcʌ jini xc'alʌl tsa' bʌ cʌñʌtyʌ i ti' otyot. Che' jini, ti yʌc'ʌ ti ochel Pedro. \p \v 17 Jini xc'alʌl ti' sube Pedro: Jixcu jatyet, ¿mach ba ajcʌnt'añet i cha'an jini winic mu' bʌ i pejcʌntyel ti Jesús je'el? che'en. Pedro ti' jac'ʌ: Mach'an. Mach joñonic, che'en. \p \v 18 Jini ajtroñelob yic'ot policíajob ti i ñutsuyob c'ajc como an tsʌñal. Ya' wa'alob ti q'uix. Ya' wa'al Pedro yic'otyob. Mu' ti q'uix je'el. \s1 Ñoj ñuc bʌ cura ti' c'ajtibe tyac Jesús \r (Mt. 26.59-66; Mr. 14.55-64; Lc. 22.66-71) \p \v 19 Jini ñoj ñuc bʌ cura ti queji i c'ajtiben Jesús majchqui jini ajcʌnt'añob i cha'an yic'ot chʌ bʌ ti cʌntisa muc'. \p \v 20 Jesús ti' sube: Jini tsa' bʌ cʌlʌ, jamʌl ti cʌlʌ ba' ch'ujbi i yubin ti pejtyelelob. Tic bele' cha'le cʌntisʌ ti ba'ical bʌ saj templo tyac ba' mi' much'quiñob i bʌ quixtyañujob yic'ot je'el ti ñuc bʌ templo* ba' mi lu' much'quiñob i bʌ pejtyelel israelob. Mach'an chʌ bʌ yes tic saj mucul alʌ, che'en. \p \v 21 ¿Chucoch ma' c'ajtibeñon chʌ bʌ yes tij cʌntisʌyob? Yom a c'ajtibeñob tsa' bʌ yubiyob. La' i subeñetyob chʌ bʌ ti cʌlʌ. Yujilob isujm. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 22 Che' ñac Jesús ti ujti i yʌle' ili t'an, juntiquil policía i cha'an bʌ templo ya' wa'al ti' t'ejl ti' jats'ʌ Jesús ti' choj. ¿Chʌ'ʌch ba yom a jac'ben i t'an jini ñoj ñuc bʌ cura ma' lolon ubin? che'en. \p \v 23 Jesús ti' sube jini policía: Mi an mach'ʌ wen ti cʌlʌ, subeñon chʌ bʌ mach wen ti cʌlʌ. Pero mi weñʌch ti cʌlʌ, ¿chucoch ti a jats'ʌyon? che'en. \p \v 24 Che' jini, Anás ti' choco majlel Jesús ya' ba'an Caifás jini ñoj ñuc bʌ cura. Cʌchʌl ti majli Jesús. \s1 Pedro ti cha' alʌ mach i cʌñʌ Jesús \r (Mt. 26.69-75; Mr. 14.66-72; Lc. 22.54-62) \p \v 25 Ya' tyo wa'al Pedro ba'an c'ajc. Mu' tyo ti q'uix. Jini ya' bʌ wa'alob yic'ot ti yʌlʌyob: ¿Mach ba jatyet je'el ajcʌnt'an i cha'an jini winic mu' bʌ i pejcʌntyel ti Jesús? che'ob. Pedro ti' jac'ʌ: Mach'an. Mach joñoñic, che' Pedro. \p \v 26 Che' jini, juntiquil ajtoñel i cha'an ñoj ñuc bʌ cura, i pi'ʌl jini tsa' bʌ tsejpi loq'uel i chiquin ti Pedro ti yʌlʌ: ¿Mach'a jatyet tsa' bʌ quilʌyet ya' ti pʌc'ʌbʌl a wic'ot Jesús je'el? \p \v 27 Pedro ti cha' alʌ cha'an mach che'iqui. Ti jin jach bʌ ora ti' wa' cha'le uq'uel tyat mut. \s1 Jesús ti tyojlel Pilato \r (Mt. 27.1-2, 11-14; Mr. 15.1-5; Lc. 23.1-5) \p \v 28 Che' yomox sʌc' an ti' pʌyʌyob loq'uel Jesús ya' ti yotyot Caifás. Ti' pʌyʌyob majlel ti yotyot ñuc bʌ yumʌl Pilato bʌ i c'aba'. Pero jini israelob mach'an ti ochiyob ti mal ba' ti pʌjyi ochel Jesús. Como tiq'uil cha'an bajche' mi' bajñel tyumbiñob i bʌ cha'an mi yochel ba'an jini mach'ʌ israelob che' ti yorojlel i q'uinilel pascua. Tiq'uil, che' jini, i c'uxob jini mu' bʌ i chajpʌntyel cha'an i q'uinilel pascua. \p \v 29 Jin cha'an Pilato ti loq'ui i pejcañob. Ti' subeyob: ¿Chuquiyes i mul jini winic mi la' wʌl? che'en. \p \v 30 Ti' jac'ʌyob: Machic ba'an i mul jini winic mach'an ti lojon cʌc'ʌ ti a c'ʌb, che'ob. \p \v 31 Che' jini, Pilato ti' subeyob: Pʌyʌla majlel. Melela che' bajche' ts'ijbubil ti la' mandar la' bajñel, che'en. Pero jini israelob ti yʌlʌyob: Tiq'uil cha'an joñon lojon israelon bʌ lojon mi lojon cʌc' ti sajtyel quixtyañu, che'ob. \p \v 32 Chʌ'ʌch ti ts'ʌctiyi tsa' bʌ wʌ alʌ Jesús bajche' mi quejel i sajtyel. \p \v 33 Pilato ti cha' ochi ti mal yotyot ba' mi ujtyel melojel. Ti' pʌyʌ tyʌlel Jesús. Ti' c'ajtibe: ¿Jatyet ba ñuc bʌ Yumʌlet i cha'an israelob? che'en. \p \v 34 Jesús ti yʌlʌ: ¿Chʌncol a bajñel al tyʌlem bʌ ti a pusic'al o am ba majch ti' subeyet cha'an chʌ'ʌchi? che'en. \p \v 35 Pilato ti yʌlʌ: ¿Joñon israelon ba ma' lolon al? Jiñʌch a pi'ʌlob israelo' bʌ yic'ot ñuc bʌ curajob tsa' bʌ yʌc'ʌyetyob tij c'ʌb. ¿Chuquiyes ti a cha'le ti' contrajob? che'en. \p \v 36 Jesús ti' sube Pilato: Mach wʌ'ic ti mulawil mic cha'len que'tyel. Mi wʌ'iqui, ti' cha'leyob wersa ajcʌnt'añob c cha'an i wentyʌlel cha'an machic ajq'uicon ti' c'ʌb israelob año' bʌ i ye'tyel. Pero mach wʌ'ic mic cha'len yumʌl, che'en. \p \v 37 Che' jini, Pilato ti yʌlʌ: ¿Melel ba yumʌlet, che' jini? Jesús ti yʌlʌ: Melelʌch bajche' ti a wʌlʌ. Yumʌlon. Ti ch'ocʌyon cha'an mic tyʌlel wʌ' ti mulawil cha'an mic subeñob quixtyañujob melel bʌ t'an mu' bʌ yʌc' ti cʌjñel i sujmlel Dios. Jini mu' bʌ i jac' jini melel bʌ t'an mi' ñʌch'tyan chʌ bʌ mic subeñob. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 38 Pilato ti yʌlʌ: ¿Chuquiyes che' melel bʌ t'an? che'en. \s1 Ti aq'ui t'an cha'an tsʌnsʌntic Jesús \r (Mt. 27.15-31; Mr. 15.6-20; Lc. 23.13-25) \m Che' ñac ujtye i yʌl ili t'an, Pilato ti cha' loq'ui i pejcan israelob. Ti' subeyob: Mach'an mic saj tyajben i mul ili winic, che'en. \p \v 39 I tyʌlel che' ti yorojlel pascua bʌ q'uin mi cʌc' ti colel juntiquil ajcʌchol, majchical jach mi la' c'ajtibeñon. ¿La' wom ba la mi cojlel jini ñuc bʌ Yumʌl la' cha'an israelet bʌ la? Che' ti yʌlʌ Pilato. \p \v 40 Che' jini ti lu' cha' quejiyob ti c'am bʌ t'an. Mach jiniqui. La' cojlic Barrabás, che'ob. Ajxujch' jini Barrabás. \c 19 \p \v 1 Che' jini Pilato ti' xiq'ui ti jats'ol Jesús ti pʌchij am bʌ tsucul tyaq'uin yic'ot. \p \v 2 Soldadojob ti yʌq'ueyob corona ti' jol jalʌl bʌ ti ch'ix. Ti' xojbeyob ic'puc'an bʌ i pislel. \p \v 3 Che' jini, ti' lʌc'ʌyob Jesús. Ti' wajleyob. Ti yʌlʌyob: Ñoj ñuquet bʌ Yumʌl i cha'an israelob, che'ob. Che' jini ti' jats'ʌyob ti' c'ʌb. \p \v 4 Che' jini Pilato ti cha' loq'ui i pejcan israelob. Ti' subeyob: Q'uelela. Mic pʌy tyʌlel Jesús wʌ' ba' añetla cha'an mi la' wen ña'tyan mach'an tic saj tyajbe i mul, che'en. \p \v 5 Che' jini ti loq'ui tyʌlel Jesús. Xojol i cha'an corona ti' jol jalʌl bʌ ti ch'ix. Xojol i cha'an ic'puc'an bʌ i pislel. Pilato ti' subeyob: Umba'an jini winic, che'en. \p \v 6 Che' ñac jini ñuc bʌ curajob yic'ot policíajob ti' q'ueleyob Jesús ti quejiyob ti c'am bʌ t'an. Ti yʌlʌyob: La' tsʌnsʌntic ti cruz, la' tsʌnsʌntic ti cruz, che'ob. Pilato ti' subeyob: Pʌyʌla majlel jatyetla. Tsʌnsanla ti cruz jatyetla. Como joñon mach'an mic saj tyajben i mul, che'en. \p \v 7 Pero jini israelob ti yʌlʌyob: Añʌch lojon c mandar ba' mi yʌl wersa yom tsʌnsʌntic como ti' cuyu i bʌ ti i Yalobil Dios, che'ob. \p \v 8 Che' ñac ti yubi Pilato ili t'an, más ti' bʌc'ñʌ i yʌc' ti tsʌnsʌntyel Jesús. \p \v 9 Che' jini, Pilato ti cha' ochi ti mal ba' mi' cha'len melojel. Ti' c'ajtibe Jesús: ¿Baqui ch'oyolet? che'en. Pero Jesús ch'uj ñʌch'ʌl. Ma' chʌ bʌ ti saj alʌ. \p \v 10 Pilato ti' sube: ¿Mach'a ba'an mi quejel a jac'beñon c t'an? ¿Mach ba a wujil añʌch c p'ʌtyʌlel cha'an cʌq'uet ti sajtyel ti cruz yic'ot añʌch c p'ʌtyʌlel je'el cha'an cʌq'uet ti cojlel? che'en. \p \v 11 Jesús ti yʌlʌ: Machic Dios ti yʌq'ueyet a p'ʌtyʌlel mach'an chʌ bʌ ch'ujbi a saj tyumbeñon. Jin cha'an más on i mul jini año' bʌ i ye'tyel cha'an israelob tsa' bʌ yʌc'ʌyon ti a c'ʌb. Che' ti yʌlʌ Jesús. \p \v 12 Ti jin jach bʌ ora Pilato ti queji i wen sajcan bajche' ch'ujbi i yʌc' ti cojlel Jesús. Pero israelob ti queji i yʌlob ti c'am bʌ t'an: Mi ti a wʌc'ʌ ti cojlel jini winic, mach'an mi quejel a wajñel ti uts yic'ot ñoj ñuc bʌ yumʌl. Como majchical jach mi sub i bʌ ti ñuc bʌ yumʌl mi' pʌs i bʌ ti' contra ñoj ñuc bʌ yumʌl, che'ob. \p \v 13 Che' ñac ti yubi Pilato ili t'an ti majli ba' mi buchtyʌl che' mi' cha'len melojel. Ya' ba' buchul, ti t'an hebreojob mi pejcʌntyel ti Gabata. Ti lac t'an yom i yʌl ajnibʌl pech melel bʌ ti tyun tyac. Ti' xiq'ui tyʌlel Jesús jini Pilato. \p \v 14 Xinq'uinilix. An tyo jump'ej q'uin mi quejel i q'uinilel pascua. Che' jini Pilato ti' sube israelob. Lax an ñuc bʌ Yumʌl la' cha'an, che'en. \p \v 15 Pero ti c'am bʌ t'an ti yʌlʌyob: La' sajtic, la' sajtic. La' tsʌnsʌntic ti cruz, che'ob. Pilato ti' subeyob: ¿Yom ba cʌc' ti sajtyel ti cruz ñuc bʌ Yumʌl la' cha'an mi la' wʌl? che'en. Pero jini ñuc bʌ curajob ti yʌlʌyob: Mach'an yambʌ ñuc bʌ yumʌl lojon c cha'an. Jin jach César, che'ob. \p \v 16 Che' jini, Pilato ti yʌc'ʌ Jesús ti c'ʌb cha'an i tsʌnsañob ti cruz. Ti' pʌyʌyob majlel. \s1 Bajche' ti sajti ti cruz Jesús \r (Mt. 27.32-44; Mr. 15.21-32; Lc. 23.26-43) \p \v 17 Ti loq'ui majlel Jesús q'uechel majlel i cruzil ti bujtyʌl La Calavera bʌ i c'aba'. Ti i t'an hebreojob mi yʌl Gólgota. An i sujmlel i c'aba' mi yʌle' ti lac t'an che' yilal bajche' bʌquel jolʌl. Q'uechel i cha'an i cruzil ti majli. \p \v 18 Ya' ti' joc'chocoyob ti cruz Jesús yic'ot yambʌ cha'tiquil winic, juntiquil ti jujunwejl. Jesús an ti xinil. \p \v 19 Pilato ti' xiq'ui ti ts'ijbuntyel t'an ti' chañelel i jol Jesús ya' ti cruz. Mi yʌl ili t'an: Jesús ch'oyol bʌ ti Nazaret, ñuc bʌ Yumʌl i cha'an israelob. Chʌ'ʌch ts'ijbubil ya' ti chañelel i jol. \p \v 20 Cabʌl israelob ti' q'ueleyob chʌ bʌ ts'ijbubil como lʌc'ʌl Jerusalén ba' ti' joc'chocoyob ti cruz yic'ot ts'ijbubil t'an ti uxchajp t'an tyac, ti' t'an hebreojob yic'ot ti griego yic'ot ti latín. \p \v 21 Jin cha'an ñuc bʌ curajob i cha'an bʌ israelob ti majliyob i suben Pilato: Mach a ts'ijbun: Ñuc bʌ Yumʌl i cha'an israelob. Che' yom a ts'ijbun: Ti' subu i bʌ ti ñuc bʌ Yumʌl i cha'an israelob, che'et, che'ob. \p \v 22 Pero Pilato ti' subeyob: Jini tsa'ix bʌ c ts'ijbu, chʌ'ʌch mi cʌytyʌl, che'en. \p \v 23 Che' ñac ti ujti i joc'chocon Jesús ti cruz jini soldadojob ti' t'oxoyob i pislel. Ti chʌnticlelob junlajal ti' tyajayob. Che' jini, ti' q'ueleyob pʌl bʌ i bujc mach bʌ ba'an ts'isil. Joy jalʌl jach ti pejtyelel. \p \v 24 Che' jini ti' subeyob i bʌ: Mach lac tsil. Más i c'ʌjnibal mi lac cha'len yajcaya cha'an mi laj q'uel majchqui mi' ch'ʌm, che'ob. Chʌ'ʌch ti ts'ʌctiyi Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' mi yʌl: Ti' pucuyob i bʌ c pislel cha'an ti yajcaya. Che' ts'ijbubil. Chʌ'ʌch ti' cha'le soldadojob. \p \v 25 Ya' ti lʌc'ʌlel i cruzil Jesús ya'an i ña' yic'ot i yijts'in i ña', yic'ot María i yijñam Cleofas yic'ot María ch'oyol bʌ ti Magdala. \p \v 26 Jesús ti' q'uele i ña' yic'ot jini ajcʌnt'an mu' bʌ i wen p'untyʌntyel ya' wa'al ti i t'ejl i ña'. Che' jini Jesús ti' sube i ña': X'ixic, jini ya' bʌ wa'al ti a t'ejl la' ajnic che' bajche' a walobil, che'en. \p \v 27 Che' jini ti' sube jini juntiquil ajcʌnt'an i cha'an: Cʌñʌtyan c ña' che' bajche' mi a ña', che'en. Ti jin jach bʌ q'uin ti' pʌyʌ ochel i ña' Jesús ti yotyot jini ajcʌnt'an. \s1 Ti sajti Jesús \r (Mt. 27.45-56; Mr. 15.33-41; Lc. 23.44-49) \p \v 28 Che' ti ujti i yʌle' bajche' jini, Jesús ti' ña'tyʌ tsa'ix ts'ʌctiyi pejtyelel chʌ bʌ yom tyac. Cha'an mi ts'ʌctiyel bajche' wʌ ts'ijbubil ti' t'an Dios, Jesús ti yʌlʌ: Tyʌquin c ti', che'en. \p \v 29 Ya'an jump'ej uc'un but'ul ti paj bʌ vino. Che' jini juntiquil ti' ts'aja chʌyo' ja' ti vino. Ti' cʌchʌ ti i c'ʌb tye' hisopo bʌ i c'aba'. Ti letsʌ ti ti' Jesús. \p \v 30 Jesús ti' ts'u'u jini paj bʌ vino. Che' jini ti yʌlʌ: Tsa'ix lu' ts'ʌctiyi tsa' bʌ tyʌliyon c cha'len, che'en. Ti tinle. Ti sajti. \s1 Soldado ti' jeq'ue ti' yebal i ch'ilat Jesús \p \v 31 Ijc'ʌl tyo i q'uinilel pascua che' ñac ti sajti Jesús. Jini pascua ñoj ñuc bʌ i q'uinilel c'aj oj i cha'an israelob. Mach yomob che' ya' tyo añob ti cruz jini uxtiquil che' ti q'uin. Jin cha'an ti' c'ajtibeyob Pilato cha'an i xic' soldadojob i xulben i tseñec' ti yuxticlelob cha'an sajtic ti más ora jach yic'ot cha'an mi' ch'ʌmob majlel ch'ujlelʌl. \p \v 32 Che' jini, soldadojob ti' xulbeyob i tseñec' jini winic am bʌ ti ñaxan bʌ cruz yic'ot je'el jini am bʌ ti junwejl ba'an Jesús. \p \v 33 Pero che' ñac ti c'otiyob ya' ba'an Jesús ti yilʌyob che' sajtyemix. Jin cha'an mach'an ti' xulbeyob i tseñec'. \p \v 34 Pero aunque sajtyemix Jesús, juntiquil soldado ti' jeq'ue ti yebal i ch'i'lat Jesús ti lanza. Ti wa' loq'ui i ch'ich'el yic'ot ja'. \p \v 35 Joñon chʌncol bʌ c cha' sub jini tsa' bʌ c yoque ilʌ. Melelʌch c t'an. Cujil isujm ñoj melel bʌ t'an chʌncol bʌ c subeñetla. Chʌncol c subeñetla cha'an la' ch'ujbin je'el. \p \v 36 Chʌ'ʌch ti ujti tyac cha'an mi ts'ʌctiyel Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' mi yʌl: Mach'an mi quejel i xulbeñob mi junts'ijtic i bʌquel. Che' wʌ ts'ijbubil. \p \v 37 An yambʌ t'an ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios je'el ba' mi yʌl: Mi quejel i cha' q'uelob jini tsa' bʌ i jeq'ueyob. Che' wʌ ts'ijbubil ti ñoj oniyix. \s1 Ti' ch'ujñʌnti Jesús \r (Mt. 27.57-61; Mr. 15.42-47; Lc. 23.50-66) \p \v 38 Che' ñac sajtyemix Jesús, jini José ch'oyol bʌ ti Arimatea ti majli ba'an Pilato cha'an i c'ajtiben loq'uel i bʌc'tyal Jesús cha'an i ch'ujñan. Pilato ti yʌc'ʌ i t'an. Che' jini José ti majli i ch'ʌm i bʌc'tyal Jesús. Jini José jiñʌch juntiquil tsa' bʌ i tsʌcle Jesús je'el pero ti mucul jach cha'an ti caj i bʌc'ñan i pi'ʌlob israelo' bʌ. \p \v 39 Ti c'oti Nicodemo je'el ya' ba' ti sajti Jesús. Jiñʌch jini tsa' bʌ ñaxan c'oti i pejcan Jesús ti ac'bʌlel. Ti' ch'ʌmʌ tyʌlel che' bajche' treinta kilos chʌbʌcña bʌ pimel tyac mirra bʌ i c'aba'. Xʌc'tyubil yic'ot yambʌ pimel áloes bʌ i c'aba'. \p \v 40 José yic'ot Nicodemo ti' ju'sʌbe i bʌc'tyal Jesús. Ti' bʌc'ʌyob ti bʌjq'uil xʌc'tyʌbilix yic'ot chʌbʌcña bʌ pimel tyac. I tyʌlel mi' cha'leñob israelob cha'an i chajpañob ch'ujlelʌl cha'an i ch'ujñan. \p \v 41 Ya' ba' ti' tsʌnsʌyob Jesús ti cruz ya'an jumpejt pʌc'ʌbʌl. Ya' ti pʌc'ʌbʌl ya'an jump'ej tsiji' bʌ i muconibʌl piquil bʌ ti mal colem tyun. Max tyo ba'an majch ti ch'ujñʌnti ya'i. \p \v 42 Quejel tyo muc' i q'uinilel c'aj* oj cha'an israelob. Jin cha'an José yic'ot Nicodemo ti' ch'ujñʌ i bʌc'tyal Jesús ya' ti mal muconibʌl como lʌc'ʌl an. \c 20 \s1 Ti cha' tyejchi loq'uel Jesús \r (Mt. 28.1-10; Mr. 16.1-8; Lc. 24.1-12) \p \v 1 Che' ic' tyo ti ñaxan* bʌ q'uin ti semana María ch'oyol bʌ ti Magdala ti majli ti muconibʌl. Ti yilʌ loc'sʌbilix jini tyun i mʌjquil i ti' muconibʌl. \p \v 2 Che' jini ti majli ti ajñel ba'an Simón Pedro yic'ot yambʌ ajcʌnt'an i cha'an Jesús mu' bʌ i wen p'untyʌntyel ti Jesús. María ti' subeyob: Tsa'ix i ch'ʌmʌyob majlel i bʌc'tyal Jesús lac Yum ya' ti muconibʌl. Mach cujila baqui ti yʌc'ʌyob. Che' ti yʌlʌ María. \p \v 3 Che' jini Pedro yic'ot yambʌ ajcʌnt'an i cha'an Jesús ti loq'uiyob majlel. Ti majliyob ti muconibʌl. \p \v 4 Jini cha'tiquilob ti majliyob ti motin ajñel pero jini yambʌ más ajñel ti majli. Ñaxan ti c'oti ya' ti muconibʌl. \p \v 5 Ti cotle i yojch'on ti malil. Ti yilʌ ya'an i bʌjq'uil Jesús pero mach'an ti ochi ti mal. \p \v 6 Ti jumuc'lel ti c'oti Simón Pedro. Ti ochi ti mali muconibʌl. Ti yilʌbe i bʌjq'uil Jesús je'el ya' ti' cʌyʌ. \p \v 7 Ti yila ya'an i mosil i jol Jesús. Bʌlʌl. Parte an. Pʌquilʌbil. \p \v 8 Che' jini ti ochi je'el jini yambʌ ajcʌnt'an tsa' bʌ ñaxan c'oti ti muconibʌl. Ti yilʌbe i bʌjq'uil. Ti' ch'ujbi cha'an tsa'ix tyejchi loq'uel Jesús ba'an sajtyemo' bʌ. \p \v 9 Como max tyo i ch'ʌm'eyob isujm jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios cha'an mi quejel i tyejchel loq'uel Jesús ba'an sajtyemo' bʌ. \p \v 10 Che' jini, ti sujtiyob ti yotyot jini cha'tiquil ajcʌnt'añob i cha'an Jesús. \s1 Ti tsictiyi Jesús ba'an María ch'oyol bʌ ti Magdala \r (Mr. 16.9-11) \p \v 11 Pero María ti cʌyle ya' ti pat muconibʌl. Che' chʌncol ti uq'uel ti cotle i q'uele' i mal muconibʌl. \p \v 12 María ti yilʌ cha'tiquil ajtoñel i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. Xojol i cha'an sʌsʌc bʌ i pislel. Buchulob ya' ba' ti' sʌts'choconti Jesús. Juntiquil an ti' tyojel i jol. Yambʌ juntiquil an ti' tyojel ba'an i yoc. \p \v 13 Jini ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyolo' bʌ ti panchan ti' c'ajtibe María: ¿Chucoch muq'uet ti uq'uel? che'ob. María ti' jac'ʌ: ¿Chucoch ti la' pʌyʌ majlel jini c Yum? Mach cujil isujm baqui ti la' wʌc'ʌ, che'en. \p \v 14 Ujtyel jach tyo i yʌlbal ti' sutqui i bʌ. Ti' q'uele ya'an Jesús. Pero mach'an ti' ña'tyʌ mi Jesús. \p \v 15 Che' jini Jesús ti' sube: ¿Chucoch muq'uet ti uq'uel? ¿Majchqui ma' sʌclan? che'en. \p María ti' lolon pensali jiñʌch ajcʌñʌtya pʌc'ʌbʌl. Ti' sube: Mi jatyet ti a ch'ʌmʌ majlel i bʌc'tyal, subeñon baqui ti a wʌc'ʌ cha'an mic ch'ʌme' majlel, che'en. \p \v 16 Che' jini Jesús ti' sube: María, che'en. Ti' sutqui i bʌ i suben ti hebreo t'an: Raboni, che'en. Yom i yʌle' Maestro. \p \v 17 Jesús ti' sube: Mach yom a tyʌlon como max tyo letson ya' ba'an c Tyat, pero suben quermañujob cha'an mi quej c letsel ya' ba'an c Tyat, la' Tyat je'el, c Dios, la' Dios je'el, che'en. \p \v 18 Che' jini María ch'oyol bʌ ti Magdala ti majli i suben ajcʌnt'añob i cha'an Jesús cha'an tsa'ix i yilʌ lac Yum yic'ot ti' subeyob tsa' bʌ subenti je'el. \s1 Jesús ti tsictiyi ba'an ajcʌnt'añob i cha'an \r (Mt. 28.16-20; Mr. 16.14-18; Lc. 24.36-49) \p \v 19 Ti jin jach bʌ q'uin ti ñaxan* bʌ q'uin ti semana much'quibilob ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti ic'an. Ñup'ul i ti' otyot tyac cha'an i bʌc'ñan israelob año' bʌ i ye'tyel. Ti ochi Jesús ya' ti xinil ba'añob. Ti yʌq'ueyob saludo. Ti yʌlʌ: La' ñʌch'lec la' pusic'al, che'en. \p \v 20 Che' ñac Jesús ti ujti i yʌle' jini, ti' pʌs'eyob i c'ʌb yic'ot i ch'i'lat. C'ajacña i yoj ti yubiyob ajcʌnt'añob i cha'an che' ñac ti yilʌyob cha'an lac yumʌch. \p \v 21 Jesús ti' cha' subeyob: La' ñʌch'lec la' pusic'al. Como c Tyat ti panchan ti' chocoyon tyʌlel. Chʌ'ʌch mic choquetla majlel je'el, che'en. \p \v 22 Che' jini, ti' wujtyʌyob. Ti' subeyob: Ch'ʌmʌla Ch'ujul bʌ c Ch'ujlel, che'en. \p \v 23 Jesús ti' subeyob: Che' mi la' ñusʌben i mul juntiquil quixtyañu ñusʌbilix i mul. Mi mach'an mi la' ñusʌben i mul an tyo ti' mul, che'en. \s1 Tomás ti yilʌ lac Yum \p \v 24 Pero Tomás, jiñʌch juntiquil i docejlel ajcʌnt'añob i cha'an Jesús mu' bʌ i pejcʌntyel ti Lut mach'an ya'an che' ñac ti c'oti Jesús. \p \v 25 Ti wi'il yambʌ ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti' subeyob Tomás: Ti lojon quilʌ lac Yum, che'ob. Pero Tomás ti' subeyob: Mi mach'an mi quilʌben i lojweñal ti lawux am bʌ ti' c'ʌb, mi mach'an mi cotsan c yal c'ʌb ti lojweñal ti' ch'i'lat mach mic ch'ujbin mi tsa'ix tyejchi loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ, che'en. \p \v 26 Che' ti ñumi ocho q'uin ti cha' much'quiyob i bʌ ajcʌnt'añob i cha'an Jesús. Jim bʌ ora ya'an Tomás je'el. Che' jini, aunque ñup'ul i ti' tyac otyot ti ochi Jesús. Ti wa'le ti xiñilob. Ti yʌq'ueyob saludo. Ti' subeyob: La' ñʌch'lec la' pusic'al, che'en. \p \v 27 Che' jini, ti' sube Tomás: Otsan a yal c'ʌb tij c'ʌb ba' lojwem. Q'uele j c'ʌb. Choco tyʌlel a c'ʌb. Otsan wʌ' tic ch'i'lat. Mach yom bej cha'chajb a pusic'al. Ch'ujbiñon joñʌñʌch. Che' ti subenti Tomás. \p \v 28 Che' jini, Tomás ti' jac'ʌ: C Yum, c Dios, che'en. \p \v 29 Jesús ti' sube: Tomás, wale ma' ch'ujbiñon cha'an ti a wilʌyon. Tijicñayob jini mu' bʌ i ch'ujbiñoñob che' max tyo ti yilʌyon. Che' ti yʌlʌ Jesús. \s1 Jiñʌch chʌ bʌ och ti ts'ijbunti ili jun \p \v 30 Tsa' tyo i pʌsʌ cabʌl yan tyac bʌ ñuc tyac bʌ i p'ʌtyʌlel Jesús ti' tyojlel ajcʌnt'añob i cha'an mach'ʌ ba'an ts'ijbubil ti ili jun. \p \v 31 Pero ti ts'ijbunti tyac ili cha'an la' ch'ujbin cha'an jiñʌch yajcʌbil bʌ i cha'an Dios jini Jesús yic'ot cha'an i Yalobilʌch Dios. Cha'an che' mi la' ch'ujbin Jesús añix la' cuxtyʌlel mu' bʌ i yʌq'ueñonla. \c 21 \s1 Jesús ti tsictiyi ti' tyojlel siete ajcʌnt'añob i cha'an \p \v 1 Ti ñumi cha'p'ej uxp'ejl q'uin. Che' jini, Jesús ti cha' tsictiyi ti' tyojlel ajcʌnt'añob i cha'an ya' ti' ti' jini colem joyol bʌ ja' Tiberias bʌ i c'aba'. Chʌ'ʌch ti ujti bajche' iliyi: \p \v 2 Ya' motin añob Simón Pedro yic'ot Tomás mu' bʌ i pejcʌntyel ti Lut yic'ot Natanael ch'oyol bʌ ti Caná ya' ti Galilea yic'ot i yalobilob Zebedeo yic'ot yambʌ cha'tiquil ajcʌnt'añob i cha'an Jesús. \p \v 3 Simón Pedro ti' subeyob: Mi quejel c majlel ti chuc chʌy, che'en. I pi'ʌlob ti' jac'ʌyob: Much lojon c majlel je'el, che'ob. Ti majliyob. Ti ochiyob ti jump'ej jucub. Ya' ti' ñusʌyob jump'ej ac'bʌlel ti jucub. Pero mach'an ti' saj chucuyob chʌy. \p \v 4 Che' ñac yomox sʌc'an ti yilʌyob ya' wa'al Jesús ya' ti' ti' colem joyol bʌ ja'. Pero ajcʌnt'añob i cha'an mach'an ti' ña'tyʌyob mi jiñʌch Jesús. \p \v 5 Che' jini Jesús ti' subeyob: Pi'ʌlob, ¿mach'a ba'an ti la' chucu chʌy? che'en. Ti' jac'ʌyob: Mach'an, che'ob. \p \v 6 Che' jini Jesús ti' subeyob: Chocola ochel la' chimol chʌy ti' ñoj jucub. Mi quejel la' chuque' chʌy, che'en. Chʌ'ʌch ti' cha'leyob. Che' jini mach'an ti mejli i chucob loq'uel i chimol chʌy ti ja' cha'an ti caj i yonlel chʌy tsa' bʌ i chucuyob. \p \v 7 Che' jini, jini ajcʌnt'an i cha'an Jesús tsa' bʌ wen p'untyʌnti ti Jesús ti' sube Pedro: Jiñʌch lac Yum, che'en. Che' ñac Simón Pedro ti yubibe i t'an cha'an lac Yumʌch ti' wa' cha' xojo i bujc (como jocholix i cha'an). Ti' choco ochel i bʌ ti ja'. Ti queji ti ñuxejel. \p \v 8 Jini yambʌ ajcʌnt'añob i cha'an Jesús ti c'oti ti' ti' ja' ti jucub como an jach che' bajche' cien metro i ñajtlel. Ti' tyujc'ʌyob tyʌlel jini chimol chʌy but'ul bʌ ti chʌy. \p \v 9 Che' ñac ti c'oti ti' ti' ja' ti' q'ueleyob ñutsulix c'ajc. Ya'an chʌy ti' pam c'ajc. Chʌncol i ticwisan waj je'el. \p \v 10 Jesús ti' subeyob: Ch'ʌmʌla tyʌlel cha'cojt uxcojt chʌy tsa' bʌ ujti la' chuque', che'en. \p \v 11 Simón Pedro ti ochi ti jucub. Ti' tyujc'ʌ tyʌlel c'ʌlʌ ti' ti' lum jini chimol chʌy but'ul bʌ ti colem chʌy. An ciento cincuenta y tres chʌy. Aunque wen on jini chʌy mach'an ti tyujq'ui jini chimol chʌy. \p \v 12 Che' jini Jesús ti' subeyob: La'ixla ti uch'el, che'en. Mach'an majch ti' c'ajtibe majchqui jini Jesús como lu' yujilob isujm ajcʌnt'añob i cha'an Jesús cha'an lac Yumʌch. \p \v 13 Che' jini Jesús ti' lʌc'ʌ c'ajc ba'añob. Ti' ch'ʌmʌ waj ti' c'ʌb. Ti' pucbeyob. Chʌ'ʌch je'el ti' cha'le yic'ot chʌy. \p \v 14 Jiñʌch i yuxyajlel Jesús ti' pʌsʌ i bʌ ba'an ajcʌnt'añob i cha'an che' tsa'ix tyejchi loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ. \s1 Jesús ti' pejcʌ Simón Pedro \p \v 15 Che' ti ujtiyob ti uch'el, Jesús ti' c'ajtibe Simón Pedro: Simón i yalobil Jonás, ¿más ba ma' p'untyañon bajche' ili yaño' bʌ? che'en. Pedro ti' jac'ʌ: Muc'ʌch, c Yum. A wujil isujm mic p'untyañet, che'en. Jesús ti' sube: Aq'uen i buc'bal c saj tiñʌme'ob che' jini, che'en. [Tiñʌme' yom i yʌle' oveja.] \p \v 16 Jesús ti' cha' c'ajtibe: Simón i yalobil Jonás, ¿mu' ba a wen p'untyañon? che'en. Pedro ti' jac'ʌ: Muc'ʌch c Yum. A wujil isujm mic p'untyañet, che'en. Jesús ti' sube: Aq'uen i buc'bal c tiñʌme'ob, che'en. \p \v 17 Ti uxyajlel Jesús ti' c'ajtibe: Simón i yalobil Jonás, ¿mu' ba a p'untyañon? che'en. Ch'ʌjyem ti yubi Pedro che' uxyajlel ti' cha' c'ajtibe mi mux i p'untyan Jesús. Ti' sube: C Yum, lu' a wujil isujm. A wujil isujm mic p'untyañet, che'en. Jesús ti' sube: Aq'uen i buc'bal c tiñʌme'ob, che'en. \p \v 18 Melel mic subeñet che' ñac max tyo ba'an cabʌl a jabilel ti a bajñel xojo a pislel. Tsajniyet ba'ic jach a wom majlel cha'an ti a bajñel xiq'ui a bʌ. Pero che' ñoxetix mi quejel a sʌts' a c'ʌb cha'an yambʌ mi' pʌyet majlel ba' mach a wom majlel. Che' yʌlol Pedro. \p \v 19 Che' ti yʌlʌ Jesús cha'an i tsictisan bajche' mi quejel i sajtyel Pedro yic'ot cha'an bajche' mi quejel i tsictisan i ñuclel Dios. Che' jini, Jesús ti' sube: Bej tsʌcleñon, che'en. \s1 Jini p'untyʌbil bʌ ajcʌnt'an i cha'an Jesús \p \v 20 Mu' ti xʌmbal Pedro yic'ot Jesús. Pedro ti' sutqui i bʌ. Ti yilʌ ajcʌnt'an i cha'an Jesús mu' bʌ i wen p'untyʌntyel ti Jesús chʌncol i tsʌcleñob. Jiñʌch ya' bʌ buchul ti' t'ejl Jesús che' ñac ti motin uch'iyob tsa' bʌ i c'ajtibe Jesús: C Yum, ¿majchqui jini mu' bʌ i yʌq'uet ti cʌchol? che'en. \p \v 21 Che' ñac ti yilʌ Pedro jini mu' bʌ i p'untyʌntyel ti Jesús, Pedro ti' c'ajtibe Jesús: C Yum, ¿jixcu jini, chʌ bʌ mi quejel i tyumbentyel jini? che'en. \p \v 22 Jesús ti' jac'ʌ: Comic bej cuxul mi yajñel jintyo mic cha' tyʌlel mach a wenta. Jatyet yom a bej tsʌcleñon, che'en. Che' yʌlol Pedro. \p \v 23 Che' jini ti queji i yʌlob jini hermañujob mach'an mi quejel i sajtyel jini Juan. Pero Jesús mach'an ti yʌlʌ cha'an mach'an mi quejel i sajtyel. Tsa' jach i yʌlʌ: Comic bej cuxul mi yajñel jintyo mic cha' tyʌlel mach a wenta, che'en. \p \v 24 Joñon ajcʌnt'añon i cha'an Jesús tsa' bʌ quilʌ tyac tsa' bʌ c ts'ijbu. Cujil melel tsa' bʌ c ts'ijbu. Joñon jini tsa' bʌ p'untyʌntiyon ti Jesús. \p \v 25 An tyo cabʌl tsa' bʌ i cha'le Jesús mach bʌ ba'an ti ts'ijbunti ti jun. Muq'uic i lu' ts'ijbuntyel ti jujunchajp i cha'libal Jesús, ñoj cabʌl jun mi yoc'an jintyo mach'an ba' och wʌ' ti mulawil yubil. Amén.