\id HEB \h HEBREOS \toc1 JUN CHA'AN JINI HEBREOJOB \toc2 HEBREOS \mt1 JUN CHA'AN JINI HEBREOJOB \c 1 \s1 Dios ti' cha'le t'an cha'an ti' Yalobil \p \v 1 Ti yoque ñoj oniyix Dios ti' c'ʌñʌ i ti' jini tsa' bʌ i xiq'ui yʌle' cha'an i pejcan lac yumob ti ñoj oniyix. Cabʌl bajche' ti' pejcʌyob. Ma'an jayyajlel ti' pejcʌyob. \p \v 2 Dios cha'an ti' Yalobil Jesucristo ti' mele mulawil yic'ot ti pejtyelel tsa' bʌ i meleyob. Ti yotsʌ Jesús ti i yum ti pejtyelel i melbalob. Ti wi'il c'ʌlʌ wale iliyi Dios mi' pejcañonla cha'an ti i Yalobil. \p \v 3 Lajal ñoj wen, ñoj ñuc i Yalobil Dios che' bajche' Dios. I tsictisʌntyelʌch Dios jini i Yalobil. Jini i Yalobil Dios ti i p'ʌtyʌlel jach i t'an mi yʌc' ti xuc'tyʌl ti pejtyelel chʌ bʌ yes an ti mulawil. Che' ñac ti ujti i xot'e' lac mul cha'an anic lac sʌc isʌntyel, ti' buchle ya' ti' ñoj Dios am bʌ ti panchan cha'an tsiquil an i ñuclel Cristo. \s1 Más an i ñuclel i Yalobil Dios che' bajche' ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan \p \v 4 Yoque i c'aba'ʌch Jesucristo tsa' bʌ otsʌbenti ti Dios jiñʌch i Yalobil Dios. Tsiquil más an i ñuclel Jesucristo che' bajche' ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan como más an i ñuclel jini i c'aba' tsa' bʌ aq'uenti. \p \v 5 Como ma'an ba' bʌ ora ti' pejcʌ Dios ajtroñelob i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan che' bajche' ti' pejcʌ i Yalobil. Como Dios ti' sube i Yalobil: \q1 Calobiletyʌch. Wale ti ili bʌ q'uin chʌncol c tsictisan cha'an calobiletyʌch. \m Pero ma'an ba' bʌ ora ti' sube mi junticlec ajtroñel i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan: \q1 I tyatyon mi quejel cajñel. \q1 Cristo mi quejel i yajñel ti calobil. \m Che' ti tyajle ti t'an Cristo ti Dios. \p \v 6 Che' ñac ti c'oti i yorojlel che' ñac Dios ti' choco tyʌlel cojach bʌ i Yalobil wʌ' ti mulawil, ti yʌlʌ ya' ti yambʌ t'an: \q1 La' i ch'ujutisañob calobil ti pejtyelel ajtroñelob c cha'an ch'oyol bʌ ti panchan. \m Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 7 Pero che' Dios mi' tyaje' ti t'an ajtroñelob i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan mi yʌle': \q1 An mi cʌq'uen i yajñelob che' bajche' ic'. \q1 An je'el mi cʌq'uen i yajñelob che' bajche' c'ajc mu' bʌ ti lejmel. \m Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 8 Pero che' Dios mi' tyaje' ti t'an i Yalobil mi yʌle': \q1 Dios, ma'an ba' bʌ ora mi quejel i jilel a we'tyel. \q1 Bele' tyoj, bele' wen mi quejel a cha'len yumʌl. \q1 \v 9 Ti a mulʌ chʌ bʌ wen. Ti a ts'a'q'uele mach'ʌ wen. \q1 Jin cha'an joñon, a Dioson, mi cʌq'ueñet \q1 más i tijicñʌyel a pusic'al che' bajche' mi yubin ti pejtyelel yaño' bʌ i yalobilo' bʌ Dios. \m Chʌ'ʌch mi' tyaje' ti t'an Cristo Dios. \p \v 10 Dios ti' pejcʌ i Yalobil ti i Yum je'el. Ti yʌlʌ: \q1 C yum, jatyet ti ñoj i tyejchibal ti a mele mulawil. \q1 Yic'ot chan i melbalʌch a c'ʌb. \q1 \v 11 Mi quejel i jilel mulawil yic'ot chan. Pero jatyet, ma'an ba' bʌ ora mi quejel a jilel. \q1 Jini mulawil yic'ot chan mi quejel i tsuculiyel yubil che' bajche' mi' tsuculiyel bujcʌl. \q1 \v 12 Mi quejel a bʌle' mulawil yic'ot chan che' bajche' mi' bʌlob tsuts. \q1 Mi quejel ti q'uextyʌntyel bajche' mi q'uextiyel bujcʌl. \q1 Pero jatyet mach che'iqui. \q1 Ma'an ba' bʌ ora mi quejel a q'uextiyel. Bele' junlajalet. Ma'an ba' bʌ ora mi quejel i jilel a jabilel. \m Che' ti' tyaja ti t'an Cristo Dios. \p \v 13 Pero ma'an ba' bʌ ora Dios ti' sube juntiquil ajtroñel i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan: \q1 Buchi wʌ' tic ñoj cha'an mi tsictiyel añʌch a ñuclel, \q1 jintyo mi cʌq'ueñet ti a c'ʌb pejtyel a contrajob, \m che'en. Pero Cristo chʌ'ʌch ti subenti ti Dios. \p \v 14 mach che'ic ti subentiyob ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan, como ajtroñelob jach. Ti chojquiyob tyʌlel wʌ' ti mulawil cha'an i cotyañonla cha'an lac wenlel joñonla mu' bʌ lac tyaje' laj cotyʌntyel ti Dios. \c 2 \s1 Jini ñuc bʌ laj coyʌntyel \p \v 1 Jin cha'an yom mi lac wen ac' ti lac pusic'al jini melel bʌ t'an tsa' bʌ la cubi ame mi lac xuc'ul cʌye'. \p \v 2 Ti ñoj oniyix, Dios ti' xiq'ui ajtroñelob i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan cha'an mi' sube' i t'an ba'an lac yumob ti ñoj oniyix. Ti subentiyob bajche' yom ajnic quixtyañujob yic'ot chʌ bʌ tiq'uil i cha'leñob. Xuc'ulʌch jini t'an tsa' bʌ i subeyob. Pero jini tsa' bʌ i cha'leyob mulil tsa' jach bʌ i ñusʌyob ili t'an ti aq'uentiyob i xot'e' i mul jiñʌch che' bajche' an i mul. \p \v 3 ¿Bajche'qui mi la' pensalin, che' jini? ¿Ch'ujbi ba lac puts'tyan tyoj mulil ma' wʌl mi muc' jach lac lolon ñusan jini ñoj wen bʌ laj cotyʌntyel? Mach saj ch'ujbi. Como jini t'an cha'an laj cotyʌntyel jiñʌch tsa' bʌ ñaxan ajli ti lac Yum Jesucristo. Ti wi'il ti pʌs'entiyonla cha'an ñoj melel jini t'an cha'an ti jini tsa' bʌ i yoque ubibe i t'an lac Yum. \p \v 4 Dios ti yʌq'ueyonla lac ña'tyan cha'an melelʌch i t'an jini tsa' bʌ yubibe i t'an cha'an ti yʌq'ueyob i pʌs'en señʌjlel tyac ti' tyojlelob yic'ot ti aq'uenti i cha'len ñuc tyac bʌ i melbal yic'ot ti aq'uenti ñuc tyac bʌ i c'ʌjnibal cha'an ti Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel bajche' yom i pusic'al Dios. \s1 Jesucristo ti poj ajni che' bajche' quixtyañu \p \v 5 Pero Dios mach'an ti yotsʌ ti' wenta ajtroñelob i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan cha'an i cha'len yumʌl wʌ' ti ili mulawil chʌncol bʌ lac tyaj ti t'an. Jiñʌch mulawil mu' bʌ quejel i tsijibtisan Dios. \p \v 6 Ya' ti yambʌ t'an ti' t'an Dios an ba' mi yʌle': \q1 Pero jatyet c Dios, ¿chutyoquiyes quixtyañu cha'an ma' c'ajtisañon lojon como quixtyañujon jach lojon? \q1 ¿Chutyoquiyes quixtyañu cha'an ma' pensaliñon lojon como quixtyañujon jach lojon? \q1 \v 7 Poj jumuc' jach yubil ti a wʌq'ue quixtyañujob cha'an mach'an mi' tyajob i p'isol i ñuclel ajtroñelob a cha'an ch'oyol bʌ ti panchan. \q1 Pero wale tsa'ix a wʌc'ʌ ti tsictiyel i ñuclel quixtyañujob. Tsa'ix a subeyob i ñuclel. \q1 Tsa'ix a wʌq'ue ti' wenta quixtyañujob ti pejtyelel chʌ bʌ tyac jach ti a mele. \q1 \v 8 Tsa'ix a wʌq'ueyob ti' wenta quixtyañu ti pejtyelel chʌ bʌ an tyac. \m Chʌ'ʌch mi yʌle' ti yambʌ t'an ti' t'an Dios. Che' ñac ti yʌc'ʌ ti' wenta quixtyañu ti pejtyelel chʌ bʌ an tyac, ma'an chʌ bʌ ti' cʌyle mach'ʌ ba'an mi quejel i yochel ti' wenta. Pero max tyo ba'an lu' ts'ʌcʌl ochem ti' wenta. \p \v 9 Pero cujila isujm bajche' ti ujti yic'ot Jesús. Cha'an poj jumuc' jach Dios ti yʌq'ue cha'an mach'an ti' tyajbe i ñuclel ajtroñel i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. Ti aq'uenti i bʌc'tyal Jesús che' bajche' quixtyañu jach cha'an i ñusan wocol ti sajtyel. Cha'an jach i yutslel i pusic'al, Dios ti yʌc'ʌ ti sajtyel Jesús cha'añonla ti lac pejtyelel. Pero wale iliyi ti aq'uenti ti Dios i ñuclel yic'ot mi subentyel i ñuclel cha'an ti caj ti' ñusʌ wocol Jesús. \p \v 10 I melbalʌch Dios ti pejtyelel chʌ bʌ an tyac. Tsa'ix lu' mejli cha'an mi tsictiyel i ñuclel Dios. C'ʌjnibalʌch, che' jini, cha'an Dios ti yʌq'ue i ñusan wocol Jesús cha'an chʌncol i pʌy majlel i yonlel quixtyañu ya' ti panchan. Como cha'an ti caj ti wen ñusʌ wocol ma'an sajlic chʌ bʌ yambʌ yom cha'an ch'ujbi i wen cotyañonla. \p \v 11 Joñonla tsa' bʌ sʌc isʌntiyonla ti ochiyonla ti junlajal yic'ot i Yalobil Dios tsa' bʌ tyʌli i sʌc isañonla. An jach juntiquil Dios lac Tyat. Jin cha'an ma'an mi' quisñin Jesús i pejcañonla ti i pi'ʌlob. \p \v 12 Como ya' ti yambʌ t'an ti' t'an Dios ti' sube Dios: \q1 Mi quejel c suben c pi'ʌlob ti chumtyʌl cha'añet. \q1 Mi quejel c c'ʌye' a ñuclel ya' ti' tyojel much'quibilo' bʌ ochemo' bʌ ti' t'an Dios. \m Che' ti subenti Dios ti Cristo. \p \v 13 Yic'ot ti' t'an Dios, Cristo mi yʌle' je'el: \q1 Mi quejel c xuc'chocon c pusic'al ti Dios. \m Yic'ot mi yʌle' je'el: \q1 Wʌ'añon quic'ot ti pejtyelel c pi'ʌlob ti chumtyʌl tsa' bʌ i yotsʌ tic wenta Dios cha'an mij cʌñʌtyañob. \m Che' ti yʌlʌ Cristo. \p \v 14 I yalobilonla Dios. An lac bʌc'tyal yic'ot lac ch'ich'el. Quixtyañujonla. Jin cha'an Cristo ti' ch'ʌmʌ i bʌc'tyal je'el che' bajche' mi quixtyañu jach je'el cha'an i yajñel che' bajche' lac pi'ʌlob. Chʌ'ʌch ti' cha'le cha'an mi mejlel ti sajtyel i bʌc'tyal. Pero ti cha' tyejchi loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ. Cha'an ti caj ti tyejchi loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ ti' jisʌbe i p'ʌtyʌlel jini am bʌ i p'ʌtyʌlel cha'an mi yʌc' ti sajtyel quixtyañujob, jiñʌch jini xiba. \p \v 15 Cha'an ti sajti yic'ot cha'an ti cha' tyejchi loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ, Cristo ti' lajmisʌbe i bʌc'ñan sajtyel ti pejtyelel mu' bʌ i ch'ujbin. Como che' ñac max tyo ba'an mi' ch'ujbin, che' bajche' bele' cʌchʌlob ti bʌq'uen yubil como ma'an mi lajmel i bʌc'ñan sajtyel. \p \v 16 Como melelʌch ma'an ti tyʌli ti mulawil Cristo cha'an i cotyan ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. Ti tyʌli cha'an i cotyañonla i jiñʌjlelon bʌ la Abraham. \p \v 17 Jin cha'an c'ʌjnibalʌch ti' ch'ʌmʌ i bʌc'tyal che' bajche'onla. Ti ochi ti ñoj ñuc bʌ laj cura yubil como ti ochi ti' tyojlel Dios cha'an i pejcʌbeñonla Dios. Mi' bele' cha'len bajche' mi yʌle'. Mi' wen p'untyan quixtyañujob. Ti yʌc'ʌ i bʌ ti sajtyel cha'an i ñusʌben i mul quixtyañujob. \p \v 18 Cristo ti' ñusʌ wocol che' ñac xiba ti' lolon jop'o i yotsʌben i mul. Jin cha'an ch'ujbi i cotyañob am bʌ i pʌyol ti mulil cha'an ma'an mi' lolon jac'ob. \c 3 \s1 Más ñuc Jesús che' bajche' Moisés \p \v 1 Jin cha'an quermañujob i cha'añon bʌ la Dios cha'an Dios ti yajcʌyonla cha'an i yalobilonicla cha'an mi la cajñel ya' ti panchan la quic'ot, yom mi lac wen pensalin Cristo Jesús. Como Dios ti' choco tyʌlel wʌ' ti mulawil Cristo Jesús cha'an i cotyañonla. Ti otsʌnti ti ñoj ñuc bʌ laj cura cha'an jini t'an chʌncol bʌ lac ch'ujbin como mi' pejcʌbeñonla Dios. \p \v 2 Xuc'ul ti' lu' cha'le ti pejtyelel i ye'tyel Jesús tsa' bʌ aq'uenti. Dios ti yotsʌ ti ñoj ñuc bʌ cura. Moisés je'el lajal xuc'ul ti' cha'libe i ye'tyel Dios ba'an israelob. Dios ti' q'uele jini israelo' bʌ quixtyañujob che' bajche' i yalobil ya' ti i yotyot. Moisés ti' cha'le yumʌl. \p \v 3 Mi laj q'uel ti wen jini otyot tsa' bʌ i mele quixtyañu pero mi laj q'uele' ti más ñuc jini quixtyañu tsa' bʌ i mele otyot. Che' bajche' jini, yom mi laj q'uel ti más ñuc Jesús che' bajche' Moisés. \p \v 4 Ti mejli ti Dios ti pejtyelel chʌ bʌ tyac mi c'ʌjñel. Como Dios ti' mele ti pejtyelel chʌ bʌ tyac jach an. \p \v 5 Jini Moisés xuc'ulʌch ti' cha'le i ye'tyel tsa' bʌ aq'uenti i cha'len ba'an i pi'ʌlob jini israelob. Ti aq'uenti ti Dios i wʌ sube' jini mu' tyo bʌ quejel i subentyel ti tyal tyo bʌ ora. Jiñʌch tsa' bʌ la cubi wale iliyi. Moisés xuc'ulʌch ti' cha'libe i troñel. Che' bajche' ajtroñel jach ti' cha'le. \p \v 6 Pero Cristo jiñʌch yoque i yalobil Dios. Xuc'ul mi' cha'len chʌ bʌ mi' cha'len. Lu' an ti' wenta ti pejtyelel quixtyañujob tsa' bʌ yajcʌnti ti Dios. Che' ochemonla ti' t'an Dios i quixtyañujonla Dios mi xuc'ulonla yic'ot tijicñayonla mi lac bej pijtyan tsa' bʌ subentiyonla ti Dios mu' tyo bʌ quejel i yujtyel, mi ma'an mi la cʌq'uen i ñajatisan lac pusic'al c'ʌlʌ ti jilibal jini chʌncol bʌ lac ch'ujbin. \s1 C'aj oj cha'an jini i cha'año' bʌ Dios \p \v 7 Yoque más ñuc Cristo bajche' majchical yambʌ. Jin cha'an Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios mi yʌle' ti' t'an Dios: \q1 Mi wale iliyi ti ili bʌ q'uin mi ti i nijcʌbetla la' pusic'al Dios, \q1 \v 8 mach yom mi la' wʌc' ti tsʌts an la' pusic'al che' bajche' ti' cha'leyob jini tsa' bʌ letsʌyob i bʌ ti' contra Dios ya' ti tyʌquin bʌ joch lum. \q1 Como ti' wen pruebaliyon, che'en Dios, cha'an i q'uelob mi an chʌ bʌ mic cha'len ti' contrajob. \q1 \v 9 Chʌ'ʌch ti' bej cha'leyob c'ʌlʌ cuarenta jabil \q1 aunque tic pʌs'eyob c p'ʌtyʌlel ti wen bʌ tsa' bʌ c cha'le ti' tyojlelob. \q1 \v 10 Pero cha'an c'ʌlʌ cuarenta jabil chʌ'ʌch ti' pruebaliyon, che' jini ti queji c mich'q'uelob. \q1 Ti cʌlʌ: ¿Bac an chʌncol i xuc'chocon i pusic'al? \q1 Mach saj yomob i cha'len bajche' mic pʌs'eñob. \q1 \v 11 Jin cha'an ti mich'ʌyon quic'ot ili quixtyañujob. Tic t'an mach'ʌ ba'an mi quejel i saj q'uextyʌyel tic subeyob \q1 cha'an ma'an ba' bʌ ora mi quejel cʌq'ueñob i yochel wʌ' ba' mi' c'ajob i yoj quic'ot. \m Che' ti yʌlʌ Dios. Che' ti subenti lac yumob ti ñoj oniyix. \p \v 12 Hermañujob, wen q'uele la' bʌ cha'an mach ochic ti la' pusic'al mi junticlec, i simaronlel mu' bʌ i yʌq'ueñetla la' cʌy la' ch'ujbin Dios cha'an mi la' ñajatisan jini cuxul bʌ Dios. \p \v 13 Pero jini yom bʌ mi lac cha'len jiñʌch cha'an mi la' xic' la' bʌ ti uts'at ti jujump'ej q'uin che' an tyo i yorojlel cha'an mi lac subentyel. I yorojlelix wale iliyi cha'an lac ch'ujbin cha'an ma'an majch mi' tsʌts an i pusic'al cha'an i cʌy i ch'ujbin Cristo, cha'an i cha' ch'ujbin jini tsa' bʌ i ñaxan ch'ujbi. \p \v 14 Como mi c'ʌlʌ jintyo mi' cha' tyʌlel Cristo mi lac bele' xuc'chocon lac bʌ ti jini tsa' bʌ lac ch'ujbi che' ñac ti lac ñaxan ubi i t'an Dios, añonla ti Cristo che' jini, cha'an mi laj cajñel quic'ot ti bele' ora. \q1 \v 15 C'ajal la' cha'an bajche' mi yʌle' ili t'an: \q1 Mi wale iliyi ti ili bʌ q'uin mi ti' nijcʌbeyetla la' pusic'al Dios \q1 mach yom mi la' wʌc' ti tsʌts an la' pusic'al che' bajche' ti' cha'leyob jini tsa' bʌ letsʌyob i bʌ ti' contra Dios. \m Che' mi yʌle' ili t'an. \p \v 16 ¿Majchqui mi la' wʌl jini tsa' bʌ yubiyob i t'an Dios pero ti wi'il ti' letsʌyob i bʌ ti' contra Dios? Jiñobʌch tsa' bʌ pʌyʌ loq'uel Moisés ti Egipto. \p \v 17 ¿Majchqui jini tsa' bʌ i mich'q'uele Dios c'ʌlʌ cuarenta jabil? Mismo jiñobʌch tsa' bʌ i cha'leyob mulil. Ya' ti sajtiyob ti tyʌquin bʌ joch lum che' ñac chʌncol i pʌjyelob loq'uel ti Moisés. \p \v 18 ¿Majchqui mi la' wʌl jini tsa' bʌ subentiyob ti Dios ti i t'an mach'ʌ saj yujil q'uextyʌyel cha'an ma'an mi quejel i yʌq'uentyel i yochel i c'ajob i yoj ya' ba'an Dios? Jiñobʌch tsa' bʌ i ñusʌbe i t'an. \p \v 19 Tsiquil che' jini, ma'an ti aq'uentiyob i yochelob ti c'aj oj ya' ba'an Dios ti caj ma'an ti' ch'ujbiyob Dios. \c 4 \p \v 1 Che' an tyo la quic'ot jini t'an ba' ti wʌ subonla Dios cha'an ch'ujbi la cochel ti c'aj oj la quic'ot, yom mi lac wen q'uel lac bʌ ame an mu' bʌ i lolon sʌt i bʌ cha'an mach ochic. \p \v 2 Como tsa'ix subentiyonla jini t'an cha'an laj cotyʌntyel je'el che' bajche' ti subentiyob. Pero che' bajche' ma'an i c'ʌjnibal ti yubiyob. Ma'an ti' tyajayob i cotyʌntyel como ma'an ti' ch'ujbiyob jini tsa' bʌ i yubiyob. \p \v 3 Pero joñonla tsa' bʌ lac ch'ujbi Dios mi quejel la cochel ti c'aj oj ya' ti panchan la quic'ot Dios. Jiñʌch jini c'aj oj tsa' bʌ i tyaja Dios ti' t'an ti ñoj oniyix ya' ti tyʌquin bʌ joch lum che' ñac ti' sube Moisés: \q1 Mich'on quic'ot ili quixtyañujob. Jin cha'an, tic t'an mach'ʌ ba'an mi quejel i saj q'uextyʌyel, tic subeyob \q1 cha'an ma'an ba' bʌ ora mi quejel cʌq'ueñob i yochelob wʌ' ba' mi' bej c'ajob i yoj quic'ot. \m Che' ti subenti lac yumob ti ñoj oniyix. Che' ti yʌlʌ Dios aunque c'ʌlʌ ti ñoj oniyix che' ñac ti ujti i mele' mulawil yic'ot ti pejtyelel i bʌl ti' wʌ chajpʌ ba' mi' c'ajob i yoj. \p \v 4 Como an ti' t'an Dios ba' mi' tyaje' ti t'an i q'uinilel c'aj oj. Mi yʌle': \q1 Dios ti' c'aja i yoj ti sietejlel bʌ q'uin como ti lu' ujti i cha'len i toñel ti mel mulawil yic'ot ti pejtyelel i bʌl ti seis q'uin. \p \v 5 Ti jini mismo bʌ t'an ti' t'an Dios an ba' ti yʌlʌ Dios: \q1 Mach'an mi quejel cʌq'ueñob i yochelob ti c'aj oj quic'ot. \m Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 6 Jini tsa' bʌ i ñaxan ubiyob jini t'an cha'an laj cotyʌntyel ti ñoj oniyix ma'an ti ochiyob ti c'aj oj yic'ot Dios como ti' ñusʌbeyob i t'an Dios. Pero mu' tyo quejel i yochel yaño' bʌ. \p \v 7 Jin cha'an Dios ti yʌc'ʌ yambʌ ora cha'an ochic ti c'aj oj quixtyañu. Jiñʌch wale iliyi ti ili bʌ q'uin. Como che' tsa'ix ñumi cabʌl ora che' ujtyem i yubin ili t'an quixtyañujob tsa' bʌ ñusʌbeyob i t'an ti ñoj oniyix, Dios ti' poj c'ʌmbe i ti' juntiquil David bʌ i c'aba' cha'an mi' cha' ale' bajche' ti ajli ti yambʌ ora. Ti yʌlʌ: \q1 Mi wale iliyi ti ili bʌ q'uin mi ti nijcʌbeyet la' pusic'al Dios, \q1 mach yom la' wʌc' ti tsʌts an la' pusic'al. \m Che' ti yʌlʌ David. \p \v 8 Lamital lac yumob ti ñoj oniyix ti pʌjyiyob ochel ti ñajt bʌ lum. Pero mach jiniqui jini c'aj oj tsa' bʌ i yʌlʌ Dios mi quejel i yʌq'uentyelob. Como tsa'ic i pʌyʌyob ochel Josué jini israelob ya' ba' mi' c'ajob i yoj, che' ñumenix yoque cabʌl ora ma'ix i c'ʌjnibal cha'an Dios i cha' tyaje' ti t'an jini c'aj oj cha'an mi yʌle': Wale iliyi i yorojlelix c'aj oj, che'en. \p \v 9 Jin cha'an Dios yom tyo i yʌq'uen i c'aj i yoj jini i cha'año' bʌ che' bajche' chʌncol i c'aj i yoj Dios cha'an ti ujti i mele' mulawil yic'ot i bʌl. \p \v 10 Como majchical jach mi yʌjq'uel ochel ti c'aj oj ya' ba'an Dios mi quejel i c'aje' i yoj cha'an i troñel che' bajche' ti' c'aja i yoj Dios cha'an i troñel je'el. \p \v 11 La' lac wen cha'len wersa, che' jini, cha'an ochiconla ti jini c'aj oj ame ujticonla che' bajche' ti ujti ti ñoj oniyix che' ñac jini israelob mach'an ti aq'uentiyob i yochelob ya' ti Canaán bʌ i c'aba' bʌ lum. Como jini tsa' bʌ i ñusʌbe ili t'an ti ñoj oniyix mach'an ti aq'uentiyob i yochelob ti jini lum. \p \v 12 Wale iliyi lajalʌch che' bajche' ti ñoj oniyix yom mi la c'ʌc ti lac pusic'al ili i t'an Dios. Che' bajche' cuxulʌch i t'an Dios yubil como ñoj p'ʌtyʌl. I t'an Dios ch'ujbi i yochel ti lac pusic'al che' bajche' jay bʌ machit ti' cha'wejlel i yej. Mi' jeq'ue' lac pusic'al. Jini i t'an Dios mi yʌq'ueñonla lac wen ña'tyan bajche' añonla mi wen o mi mach wen lac pensal yic'ot mi yʌq'ueñonla lac ña'tyan mi wen jini mu' bʌ i mulan i cha'len lac pusic'al. \p \v 13 Lu' i melbalʌch Dios ti pejtyelel chʌ bʌ yes an. Mi' lu' ña'tyan Dios ti pejtyelel chʌ bʌ mi lac cha'len yic'ot chʌ bʌ mi lac pensalin. Mach saj ch'ujbi lac mucul cha'len mu' bʌ lac cha'len. Lu' tsiquil ti' wut Dios. Mux lac wersa mel lac bʌ ya' ti' tyojlel Dios. \s1 Jesús ñoj ñuc bʌ laj cura \p \v 14 An ñoj ñuc bʌ laj cura yubil cha'an i pejcʌbeñonla Dios. Jiñʌch Jesús i Yalobil Dios. Tsa'ix letsi majlel ti panchan Jesús c'ʌlʌ ya' ba'an Dios. Jin cha'an la' lac bej xuc'chocon lac pusic'al ti pejtyelel i t'an Dios chʌncol bʌ lac ch'ujbin. \p \v 15 Como Jesús jiñʌch ñoj ñuc bʌ laj cura yujil i wen p'untyañonla che' c'uñonla ti lac bajñel pusic'al. Como che' ñac wʌ' tyo an ti mulawil ti yubi wocol che' bajche' mi la cubin. An ti' lolon jop'o i yʌq'uen i yotsan i mul xiba. Pero ma'an ti' ch'ujbi. Ma'an ti saj yajli ti mulil. \p \v 16 Jin cha'an mach yom mi lac saj bʌc'ñan lac pejcan ti oración Dios como jini mi' wen p'untyañonla. Ya' buchul ti colem bʌ i buchlib ya' ti panchan. Cha'an ti caj ya'an Cristo i pejcʌbeñonla Dios, mi' wen cotyañonla Dios che' an lac wocol. \c 5 \p \v 1 Como jujuntiquil ñuc bʌ cura mi yajcʌntyel ba'an quixtyañujob. Mi yʌq'uentyel i ye'tyel cha'an i pejcʌben Dios quixtyañujob. An ti' wenta i yʌq'uen i majtyan Dios yic'ot tsʌnsʌbil bʌ i majtyan cha'an i ñusʌntyel mulil. \p \v 2 Jini ñuc bʌ curajob ch'ujbi i wen p'untyañob jini tsa' bʌ i ñusʌbe i t'an Dios cha'an ti caj ma'an ti' ch'ʌmbeyob isujm o mi ti' cha'le mach'ʌ tyoj. Yujilob bajche' mi' ñusañob como an mi' jac'ob i pʌyol ti mulil je'el. \p \v 3 Jin cha'an wersa mi yʌq'uen i majtyan Dios cha'an i ñusʌntyel i bajñel i mul che' bajche' mi yʌq'uen Dios i majtyan cha'an i ñusʌntyel i mul yaño' bʌ je'el. \p \v 4 Ma'an majch ch'ujbi i bajñel yajcan i bʌ cha'an i yochel ti ñuc bʌ cura. Pero wersa mi yajcʌntyel ti Dios cha'an mi yochel ti ili ñuc bʌ ye'tyel lajal che' bajche' ti yajcʌ Dios juntiquil Aarón bʌ i c'aba'. \p \v 5 Chʌ'ʌch Cristo je'el, ma'an ti' bajñel yajcʌ i bʌ cha'an mi yochel ti ñuc bʌ cura. Pero ti yajcʌnti ti Dios. Como Dios ti' sube: \q1 Calobiletyʌch. \q1 Wale ti ili bʌ q'uin chʌncol c tsictisan cha'an calobiletyʌch. \m Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 6 Ti' t'an Dios an ba' Dios ti' tyaja ti t'an Cristo. Ti yʌlʌ: \q1 Jatyet ñuquet bʌ cura cha'an ti bele' ora, \q1 che' bajche' juntiquil am bʌ i ye'tyel ti ñuc bʌ cura Melquisedec bʌ i c'aba'. \m Che' mi yʌle'. \p \v 7 Che' ñac wʌ' tyo an ti mulawil Cristo ti' wen pejcʌ Dios ti oración. Ti' cha'le uq'uel. Ti' pejcʌ ti wocol t'an como an i p'ʌtyʌlel Dios cha'an mi yom, ch'ujbiyʌch i cotyan cha'an ma'an mi sajtyel. Cha'an yoque xuc'ul Cristo, Dios ti' yubibe i yoración. \p \v 8 Cristo, aunque i Yalobilʌch Dios, ti' pʌs'ʌ bajche' ti' wen ch'ujbibe i t'an i Tyat am bʌ ti panchan cha'an ti wocol tsa' bʌ i ñusʌ. \p \v 9 Yoque ts'ʌcʌl ti' ch'ujbi Dios Cristo aunque ti' wen ñusʌ wocol. Jin cha'an ma'an chʌ bʌ saj yom yambʌ cha'an ochic ti ajcotyaya i cha'an majchical jach yom i wen ch'ujbin cha'an mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 10 Che' jini Dios ti yajcʌ Cristo cha'an mi yochel ti ñuc bʌ cura che' bajche' am bʌ i ye'tyel ti ñuc bʌ cura jini juntiquil Melquisedec bʌ i c'aba'. \s1 Bʌq'uentic mi ti laj cʌyʌ Jesucristo \p \v 11 An tyo cabʌl com bʌ lojon c subeñetla cha'an i sujmlel jini ñuc bʌ cura. Pero wocol i tsictisʌntyel como che' bajche' mach ch'ujbi la' ch'ʌm'en i sujmlel yubil. \p \v 12 Cha'an anix ora ti queji la' wubin i t'an Dios, yomox ochiquetla ti ajcʌntisa ti' t'an Dios i wentyʌlel. Pero mach che'ic añetla. Yom tyo juntiquil mu' bʌ i cha' cʌntisañetla jini mach'ʌ ba'an wocol bʌ i sujmlel tyac mu' bʌ lac ñaxan ch'ujbin che' mi la cochel ti' t'an Dios. Cha'an ma' ti la' xuc'choco la' pusic'al ti' t'an Dios che' bajche' ti cha' sujtiyetla ti saj alp'eñalob yubil mu' tyo bʌ i ch'ʌme' i chu'. Max tyo ch'ujbi la' c'uxe' waj yubil. \p \v 13 Como majchical jach chʌncol tyo bʌ i ch'ʌme' i chu' yubil max tyo ba'an mi' ña'tyan bajche' yom i yajñel ti tyoj ti' t'an Dios como alʌ tyo yubil. \p \v 14 Mi' c'uxob waj yubil jini tsa'ix bʌ i tyajayob i colel. Jiñʌch jini mu' bʌ i bele' pensalin ti' pusic'al bajche' yom i cha'len, como mi' ña'tyan chʌ bʌ wen yic'ot chʌ bʌ mach'ʌ wen. \c 6 \p \v 1 La' lac más cʌñe' majlel yambʌ i sujmlel tyac am bʌ ti i t'an Dios cha'an wen xuc'leconla. La' laj cʌy lac cʌle' jini jach cha'chajp uxchajp bʌ i sujmlel tsa' bʌ lac ñaxan ch'ujbi cha'an Cristo che' ñac ti lac ñaxan ubi i t'an Dios. Yom mi lac bej cʌn majlel i t'an Dios. Mach yom jini jach mi lac bej ale' bajche' yom mi laj q'uextyan lac pensal cha'an laj cʌy lac tsʌclen jini mu' bʌ i yʌq'ueñonla cotsan lac mul. Mach yom jini jach mi lac bej cha' ale' bajche' yom mi lac ch'ujbin Dios. \p \v 2 Mach yom jini jach mi lac bej cha' ubin laj cʌntisa cha'an ch'ʌm ja' mi cha'an i yʌc'ol c'ʌbʌl ti la col mi cha'an mi cha' tyejchel sajtyemo' bʌ mi cha'an xot'mulil mach'ʌ ba'an mi jilel. \p \v 3 Mi che' yom Dios, mi quejel laj cʌn majlel yambʌ i sujmlel tyac. \p \v 4 Como mi an majch mi' cha' cʌy Dios che' tsa'ix i ch'ʌmbe i sujmlel i t'an Dios, che' tsa'ix i tyaja i cotyʌntyel ti Cristo, che' tsa'ix ochi Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios ti' pusic'al, \p \v 5 che' tsa'ix i mulʌ i yubin i c'otyajlel i t'an Dios, che' ti yilʌ bajche' ti' pʌsʌ i p'ʌtyʌlel Cristo wʌ' ti mulawil cha'an ch'ujbi i ña'tyan más tyo cabʌl mi quejel i pʌse' i p'ʌtyʌlel ti panchan, \p \v 6 che' jini, mi ti' cʌyʌ i ch'ujbin Dios, che' bajche' mach ch'ujbi i cha' q'uextyan i pusic'al cha'an i cha' ch'ujbin Dios yubil. Como ti caj ti yʌc'ʌ ti wen tsʌts an i pusic'al che' bajche' chʌncol i cha' yʌc' ti joc'chocontyel ti cruz i Yalobil Dios yubil yic'ot che' bajche' chʌncol i yʌc' ti wajlentyel Cristo yubil. \p \v 7 Como jini mu' bʌ i ch'ujbin Cristo ti jump'ej i pusic'al mi quejel i cʌñʌtyʌntyel. Ti lajoñel añʌch che' bajche' lum mu' bʌ i wen ac' i wut. Como che' mi yubin ja'al mi cabʌl ac' i wut jini lum. Che' jini mi' wen cʌñʌtyʌntyel ti jini mu' tyo bʌ quejel i c'ajben i wut. \p \v 8 Pero jini tsa' bʌ i cʌyʌ i t'an Dios lajalob yubil che' bajche' lum ba' mi cabʌl colel ch'ix tyac aunque mi' wen ubin ja'al je'el. Ma'ix sajlic chʌ bʌ i c'ʌjnibal jini lum yubil. Quixtyañu mi quejel i yʌlob: Chʌchix ajni ili lum. Lolom jach mi lac cha' pʌq'ue'. Che' mi quejel i yʌlob. Tyal i yorojlel mi quejel i pulel ti pejtyelel jini ch'ix tsa' bʌ coli. \s1 Jini mu' bʌ lac pijtyan mi yʌq'ueñonla la cajñel ti xuc'ul \p \v 9 Pero p'untyʌbilet bʌ la hermañujob, chʌ'icʌch chʌncol c lojon subeñet, cujil lojon isujm mach che'ic añetla. Mi cʌl chʌncol la' cha'len bajche' yom che' cotyʌbiletla. \p \v 10 Bele' tyojʌch Dios. Mach saj ñajayic ti i pusic'al bajche' ti la' cha'libe i troñel, yic'ot bajche' ti a cotyʌ i cha'año' bʌ Dios cha'an ti caj ma' wen p'untyan Dios. Chʌncol tyo a bej cotyañob. \p \v 11 Jini com bʌ, jiñʌch cha'an ti jujuntiquiletla mi la' bej cotyan la' pi'ʌlob ti i tijicñʌyel la' pusic'al. Chʌ'ʌch yom mi la' cha'len c'ʌlʌ jintyo mi la' sajtyel. Che' jini, ti pejtyelel la' pusic'al mi quejel la' ña'tyan cha'an an la' cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 12 Mach com lojon mi la' ts'ub'an. Pero yom ajniquetla bajche' mi yajñel jini chʌncol bʌ i ch'ujbiñob Dios ti xuc'tyʌlel i pusic'al yic'ot chʌncox i cuchob ti wen chʌ bʌ jach mi' cuchob como chʌncox i yʌq'uentyelob ti pejtyelel tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'uen. \p \v 13 Como che' ñac Dios ti yʌq'ue Abraham i t'an mach'ʌ yujil q'uextiyel cha'an bajche' mi quejel i cotyan, ti' xuc'choco i t'an Dios ti' bajñel bʌ i c'aba'. Como ma'an majch más ñuc bajche' Dios, ba' ch'ujbi i xuc'chocon i t'an. \p \v 14 Dios ti' sube Abraham: Melelʌch muc'ʌch c bele' aq'ueñet chʌ bʌ wen. Mux cʌc' ti wen oc'an a jiñʌjlel. Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 15 Abraham jal ti' pijtyʌ. Mach'an ti' lujb'ʌ i pijtyan. Che' jini ti aq'uenti jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'uentyel Abraham. \p \v 16 Como che' mi' xuc'chocon i t'an quixtyañujob mi' tyajob ti t'an i c'aba juntiquil más ñuc bʌ. Che' jini mach ch'ujbi i saj q'uextyan i t'an tsa' bʌ ajli, como tsa'ix i xuc'choco i t'an. \p \v 17 Dios yom i pʌs cha'an ñoj melelʌch i t'an bajche' ti' ña'tyʌ i cha'len cha'an jini mu' tyo bʌ quejel i yʌq'ueñob ti pejtyelel tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'ueñob. Jin cha'an ti' xuc'choco i t'an. Tsiquil che' jini cha'an mach ch'ujbi i saj q'uextyan i t'an. Pero mi quejel i wersa ts'ʌctisan Dios bajche' ti wʌ alʌ. \p \v 18 Dios mach ch'ujbi i saj cha'len lot. An cha'chajp mach'ʌ saj yujil q'uextyʌyel. Jiñʌch i t'an tsa' bʌ i xuc'choco Dios yic'ot jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel la cʌq'uentyel. Joñonla tsa' bʌ la cʌc'ʌ lac bʌ ti Dios cha'an i cʌñʌtyañonla, cha'an ti caj jini cha'chajp wen an i ñuc isʌntyel lac pusic'al cha'an mi lac ch'ujbin Dios ti jump'ej lac pusic'al. \p \v 19 Xnijca barcojob mi' c'ʌñob colem tsucul tyaq'uin mu' bʌ i choc ochel ti ja' cha'an ma'an mi' bej nijcʌyel barco. Ti lajoñel che' mi lac bej pensalin laj cotyʌntyel mi' xuc'chocontyel lac pusic'al cha'an ma'an mi la cotsan lac mul yic'ot cha'an ma'an mi nijcʌyel lac pusic'al ti ba'ical bʌ pensal. Ch'ujbi lac xuc'chocon lac pusic'al che' bajche' jini como la cujil isujm ya'an Jesús ti panchan ba' mi' pejcʌbeñonla Dios. \p \v 20 Ya' ti majli ti panchan Jesús ba' chʌncox i pijtyañonla. Ti' pʌs'eyonla majlel bij yubil. Ti otsʌnti Jesús ti ñuc bʌ cura yubil cha'an ti bele' ora mi' pejcʌbeñonla Dios. An i ye'tyel ti ñuc bʌ cura che' bajche' Melquisedec ti ñoj oniyix. \c 7 \s1 Lajal i ye'tyel ti ñuc bʌ cura Jesús yic'ot Melquisedec \p \v 1 Jini Melquisedec an i ye'tyel ti ñuc bʌ yumʌl ya' ti lum Salem bʌ i c'aba'. Dios mach'ʌ ba'an i p'isol i p'ʌtyʌlel ti yotsʌ Melquisedec ti ñuc bʌ cura. Abraham ti' cha'le guerra ti' contra cabʌl ñuc bʌ yumʌlob. Ti' ganari. Che' ñac sujtyel muc' Abraham, Melquisedec ti loq'ui majlel i tyaje'. Melquisedec ti yʌq'ue i yutslel i t'an Abraham. \p \v 2 abraham ti' loc'sʌ jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac ti pejtyelel tsa' bʌ i ganari che' ñac ti' cha'le querra yic'ot ñuc bʌ yumʌlob. Ti yʌq'ue Melquisedec. An i sujmlel i c'aba' Melquisedec ti lac t'an. Yom i yʌle' tyoj bʌ yumʌl. An i sujmlel Salem ti lac t'an je'el. Yom i yʌle' i ñʌch'tyʌlel. Che' jini, cha'an ti caj an ñuc bʌ yumʌl Melquisedec ya' ti Salem an i sujmlel i c'aba' ti ñuc bʌ yumʌl mu' bʌ ti ñʌch'chocoya. \p \v 3 Ma'an ba' ts'ijbubil ti jun i c'aba' i tyat i ña' mi i yumobic ti ñoj oniyix jini Melquisedec. Ma'an ba' ts'ijbubil ti jun baqui bʌ q'uin ti' ch'ocʌ yic'ot ma'an ts'ijbubil mi ti sajti. Tsiquil che' jini, mach lajal bajche' yambʌ ñuc bʌ curajob. Che' bajche' ma'ix i tyejchibal mi i yujtibalic i ye'tyel ti ñuc bʌ cura yubil. Jin cha'an lajalʌch bajche' Yalobil Dios yubil am bʌ ye'tyel ti cura cha'an ti bele' ora. \p \v 4 Che' jini pensalin bajche' an i ñuclel jini Melquisedec. Tsiquil an i ñuclel como Abraham, jiñʌch lac yum ti ñoj oniyix, ti yʌq'ue Melquisedec jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac ti pejtyelel tsa' bʌ i ganari che' ñac ti' cha'le guerra ti' contra ñuc bʌ yumʌlob. \p \v 5 An ti i mandar Moisés cha'an curajob loq'uem bʌ ti' jiñʌjlel Leví mi' loc'sʌbeñob jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac chʌ bʌ an i cha'an i pi'ʌlob aunque junlajal i jiñʌjlelob Abraham. \p \v 6 Pero jini Melquisedec aunque mach i jiñʌjlelic Leví ti' ch'ʌmʌ jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac chʌ bʌ an i cha'an Abraham. Jini Abraham jiñʌch jini tsa' bʌ aq'uenti wʌ albil bʌ t'an i cha'an Dios cha'an jini mu' tyo bʌ quej i yʌq'uentyel. Melquisedec ti yʌq'ue Abraham i yutslel i t'an. \p \v 7 Lu' yujil isujm cha'an más an i ñuclel jini mu' bʌ i cha'len aq'ueya che' mi yʌq'uen i yutslel i t'an che' bajche' mu' bʌ quejel i yʌq'uentyel i yutslel i t'an. \p \v 8 I tyʌlel mi sajtyel quixtyañujob. Quixtyañujobʌch jini curajob mu' bʌ i ch'ʌme' jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac chʌ bʌ an i cha'an quixtyañujob. Pero jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi' tyaj ti t'an Melquisedec che' bajche' juntiquil bele' cuxul tyo bʌ. \p \v 9 Ch'ujbi la cʌle' cha'an ti jim bʌ ora che' ñac Abraham ti yʌq'ue Melquisedec jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac chʌ bʌ an i cha'an jini Leví yic'ot i jiñʌjlel Leví ti yʌq'ueyob Melquisedec jump'ej loq'uem bʌ ti diez tyac chʌ bʌ añob i cha'an je'el i wentyʌlel aunque max tyo ch'oquejem jini Leví. \p \v 10 Como Abraham i yumʌch Leví ti ñoj oniyix. Jin cha'an che' bajche' an ti' bʌc'tyal Abraham jini Leví yubil como max tyo ch'oca Leví che' ñac Melquisedec ti' tyaja Abraham ti bij. \p \v 11 Dios ti' c'ʌñʌ i jiñʌjlel Aarón cha'an mi yajñel ti curajob cha'an mi' yʌq'ueñob mandar tyac israelob. Jini curajob i jiñʌjlel Leví je'el. Pero jini curajob i jiñʌjlelo' bʌ Leví mach ch'ujbi i ñusʌbeñob i mul quixtyañujob tsa' bʌ i ch'ujbiyob mandar tyac cha'an mi yajñelob ti tyoj ti' tyojlel Dios. Jin cha'an wersa ti tyʌli yambʌ cura mach'ʌ lajal yic'ot jini cura i jiñʌjlel Aarón, pero lajalʌch yic'ot Melquisedec jiñi Jesús. \p \v 12 Como che' mi q'uextiyel bajche' mi yajcan i yotsan ti ye'tyel yambʌ cura, wersa mi' q'uextyan mandar tyac je'el. \p \v 13 Jini chʌncol bʌ i tyaj ti t'an jini Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios, jiñʌch lac Yum Jesús. Loq'uem lac Yum ti yambʌ junmujch' quixtyañu judajo' bʌ i c'aba'. Ma'an ba' bʌ ora ti aq'uenti i ye'tyel ti cura jini loq'uem bʌ ti Judá. \p \v 14 Yoque tsiquilʌch che' loq'uem lac Yum ti jiñʌjlel Judá. Pero che' ñac ti' tyaja ti t'an Moisés jini mu' bʌ i yochelob ti cura ma'an ti' tyaja ti t'an ili junmujch' quixtyañujob. \p \v 15 Pero más tyo tsiquil cha'an wersa ti q'uextyʌnti jini mandar tyac cha'an bajche' mi yajcʌntyel curajob como lajalʌch bajche' Melquisedec jini tsiji' bʌ cura tsa' bʌ otsʌnti ti ye'tyel. \p \v 16 Como Cristo ti otsʌnti ti cura ti caj an i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. Ma'an ti otsʌnti cha'an ti caj loq'uem ti jini junmujch quixtyañu ba' mi yʌle' ti mandar i cha'an jach bʌ mi yochelob. \p \v 17 Como Dios ti' tyaja ti t'an Cristo che' ñac ti yʌlʌ: \q1 Jatyet ñuquet bʌ cura cha'an ti bele' ora \q1 che' bajche' jini ñuc bʌ cura Melquisedec bʌ i c'aba'. \m Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 18 Ti jili i c'ʌjnibal jini mandar cha'an bajche' mi yochelob ti cura i jiñʌjlel Leví como ma'ix bej an i p'ʌtyʌlel mandar. Ma'ix i c'ʌjnibal. \p \v 19 Mach ch'ujbi i tyoj isʌben i pusic'al quixtyañu jini mandar tsa' bʌ aq'uenti Moisés. Pero wale an más wen bʌ, jiñʌch Jesús. Cha'an ti Jesús ch'ujbi lac lʌq'ue' Dios. \p \v 20 Dios ti' xuc'choco i t'an che' ñac ti yotsʌ Jesús ti cura. \p \v 21 Como yaño' bʌ curajob che' jach ti otsʌntiyob ti cura. Pero che' ñac ti otsʌnti Jesús, Dios ti' xuc'choco i t'an. Ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi yʌl: \q1 Dios ti' xuc'choco i t'an mach'ʌ saj yujil q'uextyʌyel. \q1 Jatyet curajet ti bele' ora che' bajche' Melquisedec. \m Che' ti subenti Jesús. \p \v 22 Jin cha'an, más wen jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an che' ti ochi Jesús ti cura. Como ya'an Jesús ti panchan cha'an i pejcʌbeñonla Dios. Mi yʌl cha'an mi quejel i yujtyel che' bajche' an ti jini trato bʌ t'an. \p \v 23 Cabʌl jini yaño' bʌ curajob ti otsʌntiyob ti ye'tyel como mi sajtyelob. Jin cha'an mach ch'ujbi jalecob. \p \v 24 Pero Jesús ma'an mi sajtyel. Jin cha'an ma'an mi yochel yambʌ cura ti' q'uexol Jesús. \p \v 25 Jin cha'an ch'ujbi i cotyan ti bele' ora majchical jach mi' lʌq'ue' Dios cha'an ti' ch'ujbi Jesús. Como bej cuxul Jesús cha'an i pejcʌbeñob Dios. \p \v 26 Bajche' an Jesús jiñʌch bajche' yoque yom cha'an ñuc bʌ laj cura. Como ch'ujulʌch. Ma'ix i simaronlel. Ma'ix i mul. Aunque ti ajni yic'ot xmulilob wʌ' ti mulawil ma'an ti' saj cha'le mach'ʌ wen. An i ñuclel ti panchan yic'ot Dios. \p \v 27 Como Jesús mach che'ic mi' cha'len bajche' yaño' bʌ curajob como ti jujump'ej q'uin mi' wersa tsʌnsʌben i majtyan Dios ñaxan cha'an i ñusʌntyel i bajñel i mul yic'ot ti wi'il cha'an i ñusʌntyel i mul yambʌ quixtyañujob. Pero che' ñac ti yʌc'ʌ i bʌ ti sajtyel Jesús jiñʌch junyajlel jach bʌ i majtyan Dios cha'an i ñusʌntyel i mul majchical jach mi' ch'ujbin. \p \v 28 Como yambʌ ñuc bʌ curajob tsa' bʌ yajcʌnti bajche' mi yʌle' ti i mandar Moisés yujil i cha'len mach'ʌ wen como quixtyañujob jach. Jin cha'an mach ch'ujbi i junyajlel cotyañonla. Che' ñumenix cabʌl ora Dios ti' xuc'choco i t'an cha'an mi yochel ti ñuc bʌ cura i Yalobil mu' bʌ i cha'len yoque tyoj bʌ cha'an ti bele' ora. Ma'ix chʌ bʌ tyo yambʌ yom cha'an i cotyañonla ti bele' ora. \c 8 \s1 Jesús la caj cotyayajʌch ti jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an \p \v 1 Jini más ñuc bʌ i sujmlel ti pejtyelel tsa' bʌ lojon c subeyetla jiñʌch cha'an mi la' ch'ʌm'en i sujmlel cha'an añʌch ñoj ñuc bʌ laj cura bajche' ujtyel c subeñetla. Jiñʌch Cristo. Ya' buchul i cha'len yumʌl ba' buchul Dios ya' ti panchan. Buchul Cristo ti' ñoj cha'an tsiquil mi q'uejlel ti ñuc. \p \v 2 Ti jini pisil bʌ otyot melel bʌ ti' c'ʌb quixtyañu ba' ti' cha'le i ye'tyel curajob ti ñoj oniyix wʌ' ti mulawil, an jump'ej i mal mu' bʌ i pejcʌntyel ti Ñoj Ch'ujul bʌ Ajnibʌl. Pero jini ñoj ñuc bʌ laj cura, jiñʌch Cristo. Mi' cha'len i ye'tyel ti cura ya' ti panchan ba' ñoj ch'ujul. Jiñʌch ajnibʌl melel bʌ ti lac Yum. Mach'an ti mejli ti' c'ʌb quixtyañujob. \p \v 3 Como ti ñoj oniyix ti jujuntiquil ñuc bʌ cura ti aq'uentiyob i ye'tyel cha'an i yʌq'uen i majtyan tyac Dios yic'ot tsʌnsʌbil bʌ i majtyan tyac. Jin cha'an wersa yom an chʌ bʌ an i cha'an Jesucristo je'el cha'an mi yʌq'uen Dios. \p \v 4 Pero wʌ'ic an ti mulawil Jesucristo, ma'an ti otsʌnti ti cura. Como an tyo curajob wʌ' ti mulawil mu' bʌ yʌq'ueñob i majtyan tyac Dios bajche' mi yʌle' ti i mandar Moisés. \p \v 5 Pero jini curajob wʌ' ti mulawil mi' cha'liben i ye'tyel che' bajche' i yʌxñal jach yubil jini yoque am bʌ i ye'tyel ti cura ya' ti panchan. Tsiquil i yʌxñal jach como ti jim bʌ ora che' ñac Moisés ti queji i mele' pisil bʌ i yotyot Dios, Dios ti' sube: Wen q'uele bajche' yom cha'an ma' mele' junlajal bajche' ti pʌs'entiyet ya' ti wits. Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 6 Más wen bajche' ch'ujbi i cotyañonla jini ñoj ñuc bʌ laj cura che' bajche' ti mejli i cotyan quixtyañujob jini yaño' bʌ curajob ti ñoj oniyix. Más wen je'el jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an che' bajche' jini trato bʌ t'an tsa' bʌ aq'uenti Moisés como an ti tsiji' bʌ trato bʌ t'an más wen bʌ albil bʌ i cha'an Dios mu' bʌ i yʌq'ueñonla. Jesucristo la cajcotyayajʌch ti jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an. \p \v 7 Como junyajlel ts'ʌcʌlic jini ñaxan bʌ trato bʌ t'an, ma'an chʌ bʌ och yom tsiji' bʌ t'an ti' q'uexol. \p \v 8 Pero Dios ti' ña'tyʌ cha'an ma'an tyoj añob jini quixtyañujob ti ñoj oniyix cha'an i tyajob jini tsa' bʌ wʌ ajli ti jini ñaxan bʌ trato bʌ t'an cha'an mi quej i yʌq'uentyelob. Como Dios ti' tyaja ti t'an Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios ba' ti yʌlʌ: \q1 Lac Yum mi yʌl: Tyal i yorojlel \q1 che' mi quejel c mele' tsiji' bʌ trato bʌ t'an yic'ot israelo' bʌ quixtyañujob yic'ot jini judajo' bʌ. \q1 \v 9 Mach junlajal jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an che' bajche' jini tsa' bʌ c mele yic'ot la' yumob ti ñoj oniyix \q1 che' ñac tij cotyʌyob loq'uel ti Egipto bʌ pañimil. \q1 Pero ma'an ts'ʌcʌl ti' ch'ujbiyob c t'an bajche' an ti trato bʌ c t'an. \q1 Jin cha'an tij cʌyʌyob. \q1 \v 10 Jini tsiji' bʌ trato bʌ c t'an mu' bʌ c wa'chocon yic'ot israelob che' ñumenix cabʌl q'uin mi yʌle' bajche' jini: \q1 Mi quejel cʌq'ueñob cha'an wen c'ajalob i cha'an jini c mandar tyac. \q1 Mi quejel c ts'ijbubeñob ti i pusic'alob yubil. \q1 Che' jini mi quejel i Diosiñoñob. \q1 Mi quejel i yochelob tic cha'añob. \q1 \v 11 Mach wersa an majch mi quejel i cʌntisañob mi junticlec i pi'ʌlob, \q1 mi i pi'ʌlobic ti chumtyʌl mi i yermañujobic cha'an i ch'ujbiñob lac Yum \q1 como ti pejtyelelob mi an i ñuclel mi ma'ix i ñuclel mi quejel i ch'ujbiñoñob. \q1 \v 12 Mi quejel c ñusʌbeñob jini mach'ʌ wen bʌ i cha'libal. \q1 Ma'an ba' bʌ ora mi quejel c cha' c'ajtisan i mul. \m Che' ti yʌlʌ lac Yum. \p \v 13 Che' Dios chʌncol i tyaje' ti t'an jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an, tsiquil che' jini cha'an chʌncol i q'uele' che' bajche' tsuculix jini ñaxan bʌ. Ma'ix jal mi quejel i jilel chʌ bʌ tyac jach chʌncol bʌ i tsuculiyel, chʌncol bʌ i jilel i c'ʌjnibal. \c 9 \s1 Ch'ujul bʌ ajnibʌl am bʌ ti mulawil yic'ot ch'ujul bʌ ajnibʌl am bʌ ti panchan \p \v 1 An mandar tyac ti jini ñaxan bʌ pacto bʌ t'an je'el tsa' bʌ i yʌlʌ bajche' yom i ch'ujutisañob Dios. An pisil bʌ i yotyot je'el ba' ti' meleyob culto. \p \v 2 Jiñʌch bajche' mejlem jini pisil bʌ otyot. An cha'p'ej i mal. Jini ñaxan bʌ mal mi pejcʌntyel ti Ch'ujul bʌ Ajnibʌl. Ya'an i yajnib vela yic'ot mesa yic'ot waj tsa' bʌ aq'uenti Dios. \p \v 3 An cha'p'ej colem joc'ol bʌ pisil cha'an t'oxlec ti saj mal tyac jini pisil bʌ otyot. Ti jumpatlel jini cha'p'ejlel bʌ pisil an jini cha'p'ejlel bʌ saj mal mu' bʌ i pejcʌntyel ti Ñoj Ch'ujul bʌ Ajnibʌl. \p \v 4 Ya' ti malil jini Ñoj Ch'ujul bʌ Ajnibʌl an jump'ej yajnib melel bʌ ti oro ba' mi pujlel pom. Ya'an je'el i cajajlel jini trato bʌ t'an wox bʌc'ʌl ti oro. Ti malil jini caja an uc'um i wentyʌlel melel bʌ ti oro am bʌ i bʌl i wentyʌlel waj tsa' bʌ yajli jubel ti panchan maná bʌ i c'aba'. An je'el ti malil jini caja i ñʌ'tye' Aarón tsa' bʌ loq'ui i ñich, yic'ot ya'an je'el jini tyun ba' ts'ijbubilix trato bʌ t'an. \p \v 5 Ya' ti pam jini caja an querubines bʌ i c'aba'. C'otyajax ti q'uelol. Lajal ti q'uelol che' bajche' ajtroñel i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. An i wich' jini querubines. Pero melel jach ti oro. Jini querubines i c'ajtisʌntyel cha'an ya'an Dios. Ti i wich' mi' mose' i wentyʌlel i yajnib ba' ti ajq'ui tsʌnsʌnbil bʌ i majtyan Dios. Pero wale iliyi mach ch'ujbi lac más ale' bajche' an ya'ya'i. \p \v 6 Chʌ'ʌch lu' chajpʌbil jini pisil bʌ otyot bajche' ti ujti cʌle'. Jini curajob ti ochiyob ti jini ñaxan bʌ saj mal ti jujump'ej q'uin cha'an i cha'liben i ye'tyel Dios bajche' i tyʌlel ti' cha'leyob. \p \v 7 Pero jump'ej jach q'uin ti jujump'ej jab jini ñoj ñuc bʌ cura i bajñel ti ochi ti jini cha'p'ejlel bʌ saj mal. Che' ñac ti ochi ti' wersa ch'ʌmʌ ochel i ch'ich'el alʌq'uil tyac cha'an i yʌq'ue' cha'an i bajñel i mul yic'ot cha'an i mul yaño' bʌ quixtyañujob tsa' bʌ i cha'leyob cha'an ma'an ti' ña'tyʌyob isujm. \p \v 8 Chʌ'ʌch bajche' jini, jini Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios mi' tsictisʌbeñonla cha'an c'ʌlʌ che' ñac jini curajob ti bej ochiyob i cha'liben i troñel Dios ti jini Ch'ujul bʌ Ajnibʌl ti pisil bʌ otyot mach'an ti aq'uenti quixtyañujob i ña'tyan bajche' ch'ujbi i bajñel lʌc'ob Dios ti oración. \p \v 9 Ti pejtyelel bajche' ti' cha'leyob ti pisil bʌ otyot ti ñoj oniyix jiñʌch jump'ej lajoñel i wentyʌlel cha'añonla wale iliyi. Jini majtyan tyac yic'ot tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios tsa' bʌ aq'uenti Dios mach'an ti' sʌc isʌbe i pusic'al jini quixtyañujob tsa' bʌ i ch'ujutisayob Dios che' bajche' jini. \p \v 10 Jini mandar tyac ti ñoj oniyix tsa' jach yʌlʌ chʌ bʌ yom i c'uxob, chʌ bʌ yom i japob yic'ot bajche' yom i cha'leñob pocoñel. Pero ti pejtyel jini mandar tyac che' jach ti' xiq'ui bajche' yom cha'an i bʌc'tyal quixtyañujob. Ma'an ti' xiq'ui bajche' yom cha'an i pusic'al. Che' jach an i c'ʌjnibal jini mandar tyac jintyo Dios ti yʌq'ue tsiji' bʌ i q'uexol. \p \v 11 Pero wale tsa'ix tyʌli Cristo. Ti' otsʌnti ti ñoj ñuc bʌ cura cha'an jini wen tyac bʌ tsa' bʌ ajli cha'an jiñʌch mu' tyo bʌ quejel i tyʌlel. Wale tsa'ix juli. Jini pisil bʌ otyot i wentyʌlel ya' ti panchan ba' mi' cha'len i ye'tyel Cristo ti cura, más wen, más ts'ʌcʌl bajche' jini tsa' bʌ i c'ʌñʌ curajob wʌ' ti mulawil ti ñoj oniyix. Como mach'an melel ti quixtyañujob. Mach i cha'anic mulawil. \p \v 12 Cristo ti ochi ya' ti Ñoj Ch'ujul bʌ Ajnibʌl ya' ti panchan. Mach'an ti' ch'ʌmʌ ochel i ch'ich'el chibu yic'ot saj wacax cha'an i yʌq'uen i majtyan Dios. Pero che' bajche' ti' ch'ʌmʌ ochel i bajñel i ch'ich'el yubil como ti sajti. Junyajlel jach ti ochi cha'an ti lac pejtyelel. Ti i ch'ich'el ti' mʌñʌyonla cha'an ti bele' ora. \p \v 13 Como melelʌch jini quixtyañujob, bibi'ob jax yubil, che' mach'an ts'ʌcʌl ti' ch'ujbiyob mandar tyac cha'an bajche' i tyʌlel yom ajnicob ti sʌc isʌntiyob i bʌc'tyal jach. Ti sʌc isʌnti ti i ch'ich'el tyat wacax yic'ot i ch'ich'el chibu yic'ot i tyʌnil saj wacax tsa' bʌ pulbenti ti yajnib i majtyan Dios mu' bʌ i tsijcʌntyel ti' bʌc'tyal cha'an i ñusʌntyel jini tsa' bʌ i cha'leyob. \p \v 14 Yoque más an i c'ʌjnibal i ch'ich'el Cristo cha'an i cotyañonla che' bajche' i ch'ich'el ba'ical bʌ alʌq'uil. Como Cristo mach sajlic an i mul. Cha'an ti Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel mach'ʌ yujil jilel ti yʌc'ʌ i bʌ cha'an tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios. Cha'an ti sajti Cristo ch'ujbi lac cha'liben i ye'tyel jini cuxul bʌ Dios. Como Cristo ti sʌc isʌyonla cha'an mach'an mi lac cha'len mach'ʌ wen bʌ mu' bʌ i bibi'tisañonla ti' wut Dios. \p \v 15 Cristo mi yajñel ti la caj cotyaya cha'an jini tsiji' bʌ trato bʌ t'an. Che' jini ti pejtyelelob jini pʌyʌbilo' bʌ ti Dios ch'ujbi i yʌq'uentyel jini mach'ʌ saj yujil jilel tsa' bʌ wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'uentyel. Ti sajti Cristo cha'an i ñusʌntyel i mul quixtyañujob tsa' bʌ i cha'leyob che' ñac chʌncol tyo i ch'ujbiñob i mandar tyac jini ñaxan bʌ trato bʌ t'an. \p \v 16 Che' an majch mi' ts'ijbun ti jun bajche' yom i t'oxtyʌl chʌ bʌ an i cha'an che' mi sajtyel, mach'an mi' ch'ujbin bajche' ts'ijbubil ti jun jintyo mi sajtyel i yum jun. \p \v 17 Mach'an i c'ʌjnibal jun cha'an t'oxlec chʌ bʌ an i cha'an che' cuxul tyo jini i yum. Jini jach che' mi sajtyel i yum jun, che' jini mu' tyo quejel i t'oxtyʌl chʌ bʌ an i cha'an bajche' mi yʌle' ti jun. \p \v 18 Jin cha'an ti bejqui i ch'ich'el alʌq'uil cha'an mi xuc'tyʌl jini ñaxan bʌ trato bʌ t'an tsa' bʌ aq'uentiyonla ti Moisés. \p \v 19 Che' ñac ti ujti Moisés i yʌq'ueñob ti pejtyelel quixtyañujob ti pejtyelel mandar tyac ti' ch'ʌmʌ i ch'ich'el i yal wacax yic'ot i ch'ich'el chibu xʌctyubil yic'ot ja'. Che' jini ti c'ʌñʌ chʌchʌc bʌ i tsutsel tiñʌme' yic'ot i yopol pimel hisopo bʌ i c'aba' cha'an i tsijcan i junilel mandar tyac yic'ot quixtyañujob. \p \v 20 Che' jini Moisés ti' sube quixtyañujob: Cha'an ti jini i ch'ich'el alʌq'uil tyac tsa' bʌ c tsijcʌ mi xuc'tyʌl jini trato bʌ t'an tsa' bʌ i xiq'uiyetla Dios. \p \v 21 Che' je'el, Moisés ti' tsijcʌ ti ch'ich' jini pisil bʌ otyot yic'ot ti pejtyelel chʌ bʌ yes tyac ti' c'ʌñʌyob cha'an i ch'ujutisan Dios. \p \v 22 An jach ts'itya' tyac mach'ʌ ba'an mi sʌc isʌntyel ti ch'ich' che' bajche' mi yʌle' ti mandar sʌquix mi majlel. Mach'an i ñusʌntyel mulil mi mach'an mi bejquel i ch'ich'el i majtyan Dios. \s1 Cha'an ti yʌc'ʌ i bʌ ti tsʌnsʌntyel Cristo mi' loc'sʌbeñon lac mul \p \v 23 Jin cha'an ti' wersa tsijcʌyob i ch'ich'el alʌq'uil ti jini pisil bʌ otyot yic'ot jini tsa' bʌ i c'ʌñʌyob cha'an i ch'ujutisañob Dios wʌ' ti mulawil cha'an i sʌc isʌntyel che' bajche' mi yʌle' ti mandar tyac. Pero jini tsa' bʌ i c'ʌñʌyob wʌ' ti mulawil i yʌxñal jach yubil jini am bʌ ti panchan. Pero mach saj jasʌl i ch'ich'el alʌq'uil tyac cha'an i sʌc isʌbeñonla lac pusic'al cha'an mi lac lʌq'ue Dios. \p \v 24 Como che' ñac ti sajti Cristo mach'an ti ochi ti ch'ujul bʌ ajnibʌl ti jini pisil bʌ otyot tsa' bʌ mejli ti quixtyañujob cha'an i yʌq'uen i ch'ich'el alʌq'uil tyac. Jini tsa' bʌ mejli wʌ' ti mulawil i yʌxñal jach yubil jini yoque isujm bʌ Ch'ujul bʌ Ajnibʌl ya' ti panchan. Pero cha'an Cristo ti' beque i ch'ich'el ti ochi ti yoque panchan cha'an mi yajñel ya' ba'an Dios cha'an i pejcʌbeñonla Dios. \p \v 25 Cha'an che' bajche' ti' ch'ujbiyob ti ñoj oniyix jini ñoj ñuc bʌ cura ti ochi ti Ch'ujul bʌ Ajnibʌl junyajlel ti jujump'ej jab cha'an mi yʌq'ue' i ch'ich'el alʌq'uil cha'an i ñusʌntyel i mul quixtyañujob. Pero mach che'ic Cristo. Mach'an ti ochi ti Ch'ujul bʌ Ajnibʌl ya' ti panchan cha'an mi yʌc' i bʌ ti sajtyel cha'yaj uxyaj cha'an i xot'beñonla lac mul. \p \v 26 Como che'iqui, wersa ti cabʌl cha' ac'ʌ i bʌ ti sajtyel Cristo c'ʌlʌ ti tyejchibal mulawil c'ʌlʌ wale iliyi. Pero mach che'iqui. Como ti jim bʌ ora tsa' bʌ i wʌ yajcʌ Dios cha'an mi sajtyel Cristo, ti tyʌli wʌ' ti mulawil cha'an junyajlel jach mi yʌc' i bʌ ti sajtyel cha'an mi' xot'beñonla lac mul. \p \v 27 I tyʌlel mi sajtyel quixtyañu. Pero junyajlel jach mi sajtyel. Ti wi'il tyo mi quejel i melob i bʌ ti' tyojlel Dios. \p \v 28 Chʌ'ʌch Cristo je'el, junyajlel jach ti yʌc'ʌ i bʌ ti sajtyel cha'an i xot'beñob i mul cabʌlob. Pero tyal i yorojlel mi quejel i cha' tyʌlel, mach cha'an i xot'e' mulil pero cha'an i cotyan jini chʌncol bʌ i pijtyan i tyʌlel Cristo. \c 10 \p \v 1 Como i mandar Moisés i yʌxñal jach yubil jini wen bʌ mu' bʌ i yʌq'ueñonla Cristo. Pero ma'an ñoj ts'ʌcʌl mi' pʌs'eñonla. Che' jini, mach ch'ujbi i sʌc isʌntyel i pusic'al jini tsa' bʌ i ch'ujbiyob jini mandar tyac, tsa' bʌ i lolon bequeyob i ch'ich'el alʌq'uil tyac ti jujump'ej jab cha'an i ñusʌbentyelob i mulob. \p \v 2 Anic bajche' ch'ujbi i junyajlel sʌc isʌntyel i pusic'al quixtyañu che' mi yʌq'ueñob tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios, che' jini mach'an chʌ bʌ och mi' bej aq'uen yambʌ como mach'anix i mul mi yubin. \p \v 3 Pero cha'an ti caj mi yʌq'uen tsʌnsʌbil tyac bʌ i majtyan Dios ti jujump'ej jab, tsiquilʌch an i cha' c'ajtisʌntyelob cha'an añʌch i mul. \p \v 4 Como mach saj ch'ujbi i loc'sʌben i mul quixtyañujob i ch'ich'el tyat wacax mi i ch'ich'el chibu. \p \v 5 Jin cha'an che' ñac ti ts'ʌctiyi i yorojlel che' ñac ti tyʌli Cristo wʌ' ti malawil ti' sube Dios: \q1 Mach a wom tsʌnsʌbil bʌ a majtyan tyac yic'ot chʌ bʌ yan tyac bʌ a majtyan, \q1 pero tsa'ix a wʌq'ueyon c ch'ʌme' c bʌc'tyal cha'an cʌc' c bʌ ti sajtyel cha'an tsʌnsʌbil bʌ a majtyan. \q1 \v 6 Mach'an ti a mulʌ pulem bʌ a majtyan tyac mi jiñic tsʌnsʌbil bʌ a majtyan tyac tsa' bʌ i yʌq'uetyob cha'an i loc'sʌntyel i mul quixtyañujob. \q1 \v 7 C Dios, wʌ' añon. Mi quejc majlel ya' ti mulawil cha'an c cha'len bajche' yom a pusic'al \q1 che' bajche' ts'ijbubil cha'añon ti a mandar. \m Che' ti yʌlʌ Cristo. \p \v 8 Che' ñac ti ujti i yʌle' bajche' ujtyel c subeñetla, Cristo ti' sube Dios: Mach a wom a wʌq'uentyel mi ma'an ti a yoque mulʌ tsʌnsʌbil bʌ a majtyan tyac yic'ot pulem bʌ a majtyan tyac yic'ot a majtyan tyac tsa' bʌ aq'uenti cha'an i ñusʌntyel i mul quixtyañu. Che' ti yʌlʌ Cristo aunque ti aq'uenti Dios ti pejtyelel ili majtyan tyac che' bajche' xiq'uil ti' mandar Moisés. \p \v 9 Che' ti ujti i yʌle' bajche' jini, Cristo ti yʌlʌ: C Dios, wʌ'añon cha'an c mele' bajche' yom a pusic'al, che'en. Chʌ'ʌch ti ujti cha'an mi' pʌs'en isujm che' jilemix i c'ʌjnibal tyac bajche' i tyʌlel ti yʌq'ueyob i majtyan Dios cha'an i ch'ich'el Cristo ti ochi ti' q'uexol yambʌ tsʌnsʌbil bʌ i majtyan tyac. \p \v 10 Cha'an ti' cha'le Cristo bajche' yom i pusic'al Dios cha'an junyajlel ti yʌc'ʌ i bʌ cha'an tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios cha'an ti pejtyelelob, che' jini ñusʌbilix lac mul, sʌc isʌbilix lac pusic'al che' mi lac ch'ujbin. \p \v 11 Jini curajob wʌ' ti mulawil ti jujump'ej q'uin mi' bej aq'uen tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios. An más ti junyajlel mi yʌq'uen junsujm jach bʌ i majtyan. Pero mach'an i c'ʌjnibal jini i majtyan tyac cha'an i loc'sʌben i mul quixtyañujob. \p \v 12 Pero Jesucristo ti yʌc'ʌ i bʌ ti sajtyel cha'an junchajp jach tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios cha'an i xot'beñonla lac mul cha'an ti bele' ora. Che' jini, ti buchle ti i ñoj Dios ya' ti panchan cha'an tsiquil mi q'uejlel ti ñuc ti Dios. \p \v 13 Ya' tyo chʌncox i bej pijtyan jintyo Dios mi' jotben i p'ʌtyʌlel i contra cha'an i yumiñob Jesús. \p \v 14 Como ti caj Cristo ti yʌc'ʌ i bʌ cha'an ajnic ti junchajp jach tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios. Che' bajche' jini ti' cotyʌ quixtyañujob cha'an ma'an chʌ bʌ saj yom jini sʌc isʌbilobix bʌ i pusic'al tsa' bʌ i yajcʌyob cha'an mi yajñel ti i cha'año' bʌ Dios. \p \v 15 Jini Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios mi yʌle' je'el melelʌch como ti yʌlʌ: \q1 \v 16 Jiñʌch jini trato bʌ t'an mu' tyo bʌ cʌle' yic'ot quixtyañujob. \q1 Che' ñumenix cabʌl ora mi quejel cʌq'ueñob i ch'ʌm'eñob i sujmlel c mandar tyac. \q1 Mi quejel c ts'ijbubeñob ti' pusic'al yubil. \m Che' ti yʌlʌ lac Yum. \p \v 17 Mi yʌle' je'el: \q1 Ma'an ba' bʌ ora mi quejel c cha' c'ajtisʌbeñob i mul yic'ot chʌ bʌ yes mach'ʌ wen tsa' bʌ i cha'leyob. \p \v 18 Che' jini, che' tsa'ix ñusʌbentiyob i mul ma'an chʌ bʌ och i cha' aq'uen i majtyan Dios cha'an i ñusʌntyel i mul. \s1 Ch'ujbi lac lʌq'ue' Dios ti oración \p \v 19 Jin cha'an, hermañujob, cha'an ti' beque i ch'ich'el Cristo ti laj caj, wale ch'ujbi lac lʌq'ue' Dios ba'ical bʌ ora la com cha'an ti oración. Mach sajlic an lac bʌq'uen lac lʌq'ue' Dios. \p \v 20 Cha'an ti caj Cristo ti sajti cha'añonla che' bajche' ti' jambentiyonla i bijlel panchan yubil. Che' jini ch'ujbi la cochel ya' ti panchan ba'an Dios. Jiñʌch tsiji' bʌ lac bijlel yubil ba' mi la cʌq'uentyel laj cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel. \p \v 21 Joñonla i yalobilonla Dios, an ñoj ñuc bʌ laj cura. Jiñʌch Jesús. \p \v 22 Jin cha'an yom mi lac lʌq'ue' Dios cha'an mi lac ch'ujutisan ti jump'ej lac pusic'al. Yom bej xuc'ul lac pusic'al ti jini chʌncol bʌ lac ch'ujbin. Cha'an Cristo ti beque i ch'ich'el cha'an i loc'sʌbeñonla lac mul ma'ix bej an lac mul mi la cubin. Cha'an tsa'ix lac ch'ʌmʌ ja' che' bajche' sʌquix lac bʌc'tyal cha'an ti sʌc bʌ ja' yubil. \p \v 23 Yom junyajlel xuc'ulonla mi lac pijtyan jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'ueñonla ya' ti panchan la quic'ot. Como xuc'ulʌch Dios. La cujil isujm mux i cha'len bajche' ti wʌ alʌ. \p \v 24 Yom mi lac pensalin bajche' yom mi lac cha'len cha'an mi lac p'untyan lac bʌ yic'ot cha'an mi lac cha'len wen bʌ ti' tyojlel lac pi'ʌlob. \p \v 25 Mach yom mi laj cʌy lac much'quin lac bʌ ti culto tyac che' bajche' mi' cʌyob i bʌ cha'tiquil uxtiquil. Pero yom mi lac xic' lac bʌ cha'an mi laj c'otyel. Más tyo yom mi lac xic' lac bʌ che' mi lac ña'tyan chʌncox i lʌc'tyʌlel i yorojlel mi quejel i cha' tyʌlel lac Yum. \p \v 26 Pero mi ti lac wen ch'ʌmbe isujm cha'an ti sajti Cristo cha'an i xot'beñonla lac mul pero mi chʌncol tyo lac bej cha'len mulil cha'an la com jach, che' jini mach'an yambʌ bajche' ch'ujbi i ñusʌbeñon lac mul. Como ma'an yambʌ tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios mu' bʌ i xot'beñon lac mul. \p \v 27 Mi chʌ'ʌch mi lac lolon ñusan laj cotyʌntyel ma'an yambʌ wen bʌ mu' bʌ lac pijtyan. Che' jach mi lac wen bʌc'ñan lac mel lac bʌ ba'an Dios yic'ot i bʌc'ñʌntyel jini c'ajc mu' bʌ ti lejmel mu' bʌ i jisan jini tsa' bʌ i contrajiyob Dios. \p \v 28 Che' an juntiquil tsa' bʌ i ñusʌbe i mandar Moisés, mi an cha'tiquil uxtiquil tsa' bʌ i yoque yilʌ mi' sube' i mul, mi wersa tsʌnsʌntyel jini xñusa mandar. Ma'ix mi saj p'untyʌntyel. \p \v 29 Mi chʌ'ʌch ti tsʌnsʌntiyob jini tsa' bʌ i ñusʌbe i mandar Moisés yom i yʌq'uentyel i ñusan yoque más bʌq'uentic tyo bʌ xot'mulil jini mu' bʌ i p'aje' i Yalobil Dios, mu' bʌ i cha'len che' bajche' mach sajlic an i c'ʌjnibal i ch'ich'el Cristo yic'ot mu' bʌ i wajlen Ch'ujul bʌ i Ch'ujlel Dios chʌncol bʌ i p'untyañob. Como jini i ch'ich'el Cristo mach'ʌ ba'an i c'ʌjnibal mi' lolon q'uelob, jiñʌch mismo bʌ i ch'ich'el tsa' bʌ i c'ʌñʌ Dios che' ñac ti' xuc'choco tsiji' bʌ trato bʌ t'an cha'an i ñusʌntyel i mul cha'an i sʌc isʌntyelob. \p \v 30 La cujil lac Yum ti yʌlʌ: An tic wenta cha'an mic q'uextyʌbeñob i simaronlel. Mux cʌq'ueñob i xot'e' i mul. Ti yʌlʌ je'el: Lac Yum mi quejel i mele' i cha'año' bʌ, che'en. \p \v 31 Yoque bʌq'uentic mi quejel i ñusan jini mu' bʌ quejel i yʌq'uentyel i xot'e' i mul ti jini cuxul bʌ Dios. \p \v 32 Pero c'ajtisan bajche' añetla wajali che' ñaxan ti queji la' ch'ujbin Cristo. Ma'an chʌ bʌ ti la' wʌlʌ che' ñac ti la' wen ñusʌ wocol cha'an ti caj ti la' ch'ujbi lac Yum. \p \v 33 Lamitaletla ti' lolon wajlentiyetla yic'ot ti tyʌc'lʌntiyetla ti' cantyʌlel i wut quixtyañujob. Yañet bʌ la, ma'an ti la' bʌc'ñʌ la' jop' la' cotyan jini tsa' bʌ i ñusʌyob wocol che' bajche' jini. \p \v 34 Ti la' cotyʌ jini tsa' bʌ otsʌntiyob ti cʌchol. Ma'an chʌ bʌ ti la' wʌlʌ pero bej tijicñʌyetla aunque ti' chilbentiyetla chʌ bʌ an la' cha'an como ti la' ña'tyʌ cha'an ya' ti panchan añʌch más wen bʌ chʌ bʌ an la' cha'an yubil, mach'ʌ ba'an mi quejel la' chilbentyel pero la' cha'añʌch ti bele' ora. \p \v 35 Jin cha'an mach yom mi la' saj wʌc'tyan la' bej xuc'chocon la' pusic'al ti lac Yum como mi mach'an mi la' cʌye', tyal tyo i yorojlel an chʌ bʌ mi quejel la' wʌq'uentyel ñoj c'otyajax bʌ ti lac Yum. \p \v 36 Mach yom mi la' lujb'an la' bele' cha'len ti pejtyelel bajche' yom Dios como mi chʌ'ʌch mi la' bele' cha'len che' jini mi quejel la' wʌq'uentyel jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'ueñetla. \p \v 37 Ti yambʌ t'an ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios mi yʌle': \q1 Mach'an jal \q1 mi quejel i tyʌlel jini mu' tyo bʌ quejel i tyʌlel. Ti saj ora jach mi quejel i tyʌlel. \q1 \v 38 Jiñob mu' bʌ j q'uel ti tyoj mi yʌq'uentyel i cuxtyʌlel mach'ʌ yujil jilel cha'an bajche' mi' ch'ujbiñon. \q1 Pero ma'an mic saj q'uel ti wen jini mu' bʌ i cʌyon. \m Che' mi yʌle' ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios. \p \v 39 Pero joñonla mach yom ajniconla bajche' jini mu' bʌ i cʌye' i ch'ujbin Dios, mu' bʌ quejel i yʌq'uentyelob i xot'e' i mul. Pero joñonla mi lac bej ch'ujbin Dios cha'an mi lac tyaje' laj cotyʌntyel. \c 11 \s1 Ch'ujbiya \p \v 1 Che' mi lac ch'ujbin Dios ti pejtyelel lac pusic'al mi lac ña'tyan cha'an mi quejel i yujtyel ti pejtyelel tsa' bʌ i yʌlʌ Dios. Mi lac pijtyan cha'an mi yujtyel aunque ma'an tsiquil mi tyʌlel. \p \v 2 Cha'an ti' ch'ujbiyob Dios, lac yumob ti ñoj oniyix ti q'uejliyob ti wen ti Dios. \p \v 3 Cha'an ti lac ch'ujbi Dios, mi lac ña'tyan cha'an ma'an chʌ bʌ ti' c'ʌñʌ Dios i mele' mulawil. Ti' t'an jach ti mejli. Ma'an ti saj c'ʌñʌ chʌ bʌ jach tsiquil bʌ cha'an i mele' ti pejtyelel chʌ bʌ jach mejlem. \p \v 4 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, Abel ti yʌq'ue Dios i majtyan tsa' bʌ i más mulʌ Dios che' bajche' ti' mulʌ i majtyan tsa' bʌ aq'uenti ti Caín. Jin cha'an Dios ti' q'uele ti tyoj jini Abel, Dios ti' ch'ʌmbe i majtyan. Wale iliyi aunque sajtyemix jini Abel chʌncox i cʌntisañonla yubil cha'an ti caj bajche' ti' ch'ujbi Dios. \p \v 5 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, ma'an ti sajti Enoc. Ti pʌjyi letsel ti panchan che' cuxul tyo. Ma'an cha' tsiquil wʌ' ti mulawil como ti pʌjyi letsel ti panchan ti Dios. Mi yʌle' ti yambʌ jun ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios cha'an che' ñac max tyo ti pʌjyi letsel Enoc ya' ti panchan i tyʌlel ti ajni ti chʌ bʌ ti' mulʌ Dios. \p \v 6 Pero mach ch'ujbi la cajñel bajche' mi' mulan Dios che' ma'ix mi lac ch'ujbin che' mi quejel i cha'len Dios bajche' ti yʌlʌ. Como jini mu' bʌ i lʌq'ue' Dios ti oración wersa yom i ch'ujbin mi an Dios. Mi' ch'ujbin je'el cha'an Dios mi yʌq'uen i tyojol i wentyʌlel jini mu' bʌ i sajcan Dios. \p \v 7 Noé ti' ch'ujbi Dios. Che' ñac Dios ti' wʌ sube chʌ bʌ yes mi quejel i yujtyel che' max tyo ba'an tsiquil mi quejel yujtyel, Noé ti' ch'ujbibe i t'an. Ti' mele colem bʌ barco cha'an mi yochel ti barco i yijñam i yalobilob aunque max tyo saj tsiquil mi quejel i tyʌlel but' ja'. Ma'an chʌ bʌ ti tyumbentiyob. Cha'an chʌ'ʌch ti' ch'ujbi Dios, Noé ti' tsictisʌ cha'an mach'an ti' ch'ujbi Dios yaño' bʌ. Ti lu' sajtiyob ti but' ja'. Pero cha'an Noé ti' ch'ujbi Dios ti q'uejli ti wen ti Dios. \p \v 8 Abraham ti' ch'ujbi Dios. Jin cha'an che' ñac Dios ti' xiq'ui i cʌye' i lumal cha'an mi majlel ti yambʌ lum mu' tyo bʌ quejel i yʌq'uentyel ti Dios, ti' wa' ch'ujbibe i t'an Dios. Ti loq'ui majlel aunque ma'an ti' ña'tyʌ ba' mi quejel i majlel. \p \v 9 Cha'an ti' ch'ujbi Dios jini Abraham ti' chumle ya' ti jini lum tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'uentyel. Che' bajche' mi i lumal yambʌ quixtyañu ti' cha'le Abraham. Ti chumle ti pisil jach bʌ otyot che' bajche' ñumel jach muc' bʌ quixtyañu. Chʌ'ʌch ti' cha'le Isaac yic'ot Jacob je'el aunque Dios ti wʌ aq'ueyob i t'an cha'an lajal che' bajche' Abraham i cha'añobʌch jini lum. \p \v 10 Chʌ'ʌch ti' ñusʌ q'uin Abraham cha'an chʌncol i bej pijtyan cha'an Dios mi' pʌs'en jini tsiji' bʌ mali lum mach'ʌ ba'an mi jilel tsa' bʌ i mele Dios bajche' ti' pensali ti' bajñel i pusic'al i mele'. \p \v 11 Jini Sara, i yijñam Abraham, ti' ch'ujbi Dios je'el. Jin cha'an, aunque wen ñejep'ix jini Sara, Dios ti' cotyʌ cha'an ti mejli i cʌñʌtyan i yalobil. Ti' ch'ocʌ alo' bʌ i yalobil. Chʌ'ʌch ti ujti yic'ot jini Sara como ti' ch'ujbi cha'an Dios mi mejlel i ts'ʌctisan bajche' ti' wʌ alʌ mi quejel i yujtyel yic'ot. \p \v 12 Jin cha'an, che' más ñoxix che' bajche' i tyʌlel ch'ujbi i tyʌlel i yalobil quixtyañu, ti' ch'ocʌ i yalobil Abraham. Che' jini, loq'uem ti i yalobil ti tyʌli i yonlel i jiñʌjlel Abraham. Lajal che' bajche' mach ch'ujbi lac tsique' jayp'ej ec' am bʌ ti chan chʌ'ʌch je'el mach ch'ujbi lac tsique' ji' ti ti' colem ja' che' bajche' jini mach ch'ujbi lac tsique' jaytiquil i jiñʌjlel loq'uem bʌ ti jini Abraham. \p \v 13 Ti pejtyelel jiñob tsa' bʌ lac tyaja ti t'an xuc'ul chʌncol i ch'ujbin Dios che' ñac ti sajtiyob. Che' ñac ti sajtiyob max tyo ba'an ti aq'uenti jini tsa' bʌ i wʌ subentiyob mi quejel i yʌq'uentyelob. Pero che' bajche' ti ñajtyʌ ilʌyob yubil como ti' ch'ujbi cha'an mu' tyo quejel i tyajob. Tijicñayob che' jini. Ti lu' alʌyob cha'an ñumel jach muc'ob wʌ' ti mulawil. Mach yoque i lumalic mulawil ti yʌlʌyob. \p \v 14 Tsiquilʌch jini mu' bʌ i cha'len t'an che' bajche' jini, chʌncol i pijtyañob cha'an c'oticob ya' ti panchan. \p \v 15 Tsa'ic i pensaliyob i lumal tsa' bʌ i cʌyʌyob, tsa'ix mejliyob i cha' sujtyel. \p \v 16 Pero ma'an ti' mulʌyob i sujtyel. Chʌncol i sajcañob más wen bʌ i lumal, jiñʌch ya' ti panchan. Jin cha'an Dios mach'an mi quisnin che' mi pejcʌntyel ti i Diosob. Tsa'ix i chajpʌbeyob jump'ej mali lum ya' ti panchan. \p \v 17 Dios ti' q'uelbe i pusic'al Abraham mi mux i yajñel ti xuc'ul aunque mi yʌq'uen i ñusan wocol. Pero Abraham ti' wen ch'ujbi Dios. Ti subenti i tsʌnsan i yalobil Isaac bʌ i c'aba' cha'an tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios bajche' i tyʌlel ti yʌq'ueyob tsʌnsʌbil bʌ alʌq'uil tyac cha'an i majtyan Dios ti ñoj oniyix. Chajpʌbilix i tsʌnsan Isaac, jiñʌch cojach bʌ i yalobil, aunque Dios ti' wʌ sube jini Abraham: \p \v 18 Loq'uem ti Isaac mi quejel i tyʌlel i yonlel a jiñʌjlel. Che' ti subenti Abraham ti Dios. \p \v 19 Jini Abraham ti' ch'ujbi ti pejtyelel i pusic'al cha'an Dios ch'ujbi i cha' tyejchisan loq'uel ba'an sajtyemo' bʌ jini Isaac mi ti tsʌnsʌnti. Como cha'an yoque chajpʌbilix i tsʌnsan i yalobil che' bajche' sajtyemix yubil. Jin cha'an che' bajche' loq'uem ba'an sajtyemo' bʌ ti yubi como cuxulʌch ti' cha' pʌyʌ sujtyel ti yotyot. \p \v 20 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, Isaac ti yʌq'ue i yutslel i t'an i yalobilob cha'an chʌ bʌ tyac yes mi quejel i yujtyel. Jini i yalobilob jiñʌch jini Jacob yic'ot Esaú. \p \v 21 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, Jacob che' ñac yomox sajtyel ti yʌq'ueyob i yutslel i t'an ti' cha'ticlel i yalobilob José. Ti' ch'ujutisʌ Dios che' chʌncox i ñʌ' tye'in i ñʌ'tye'. \p \v 22 Jini José ti' ch'ujbi Dios je'el. Ti' ch'ujbi cha'an mi c'otyel i yorojlel che' mi quejel i loq'uelob israelob ti Egipto che' bajche' ti wʌ alʌ Dios. Jin cha'an che' ñac lʌc'ʌlix i yorojlel i sajtyel ti' wʌ subeyob bajche' yom i cuch majlel i bʌquel tyac cha'an mi loq'uel majlel José je'el i wentyʌlel. \p \v 23 Che' ñac ti ch'ocʌ Moisés i tyat i ña' wen c'otyajax ti' q'uelelob. Cha'an ti' ch'ujbiyob cha'an Dios ch'ujbi i cʌñʌtyan Moisés ma'an ti' bʌc'ñʌyob i ñusʌben i xic'ojel jini rey tsa' bʌ i xiq'ui ti tsʌnsʌntyel ti pejtyelel saj alobob. Ti' poj mucuyob Moisés tres meses cha'an ma'an mi tyajtyʌl. \p \v 24 I yixicp'eñal jini rey Faraón bʌ i c'aba' ti' cosʌ Moisés che' bajche' i yalobilʌch. Cha'an ti' ch'ujbi Dios, che' ñac colem winiquix jini Moisés ma'an ti yʌc'ʌ i bʌ ti pejcʌntyel ti i yalobil jini yixicp'eñal Faraón. \p \v 25 Pero ti yajcʌ i ñusan i tyʌc'lentyel yic'ot i cha'año' bʌ Dios. Ma'an ti yajcʌ i cha'len mach'ʌ wen mu' bʌ i poj aq'uen i tijicñʌyel i pusic'al ti jumuc' jach. \p \v 26 Jini Moisés ti' ña'tyʌ ti' pusic'al cha'an más i c'ʌjnibal i ñusan i tyʌc'lentyel cha'an ti caj Cristo mu' tyo bʌ i tyʌlel che' bajche' mi ti pejcʌnti ti i yalobil i yixicp'eñal jini yumʌl Faraón cha'an i tyaje' ti pejtyelel i ricojlel ba'an Egiptojob. Chʌ'ʌch ti yajcʌ i cha'len Moisés como mi' bej pensalin bajche' mi yʌq'uentyel i tyojol ti Dios. \p \v 27 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, Moisés ti loq'ui majlel ti Egipto. Ma'an ti' bʌc'ñʌ i mich'lel jini ñuc bʌ yumʌl. Ti ajni ti xuc'ul jini Moisés ti jini tsa' bʌ i cha'le che' bajche' chʌncox i q'uele' Dios mach'ʌ ch'ujbi laj q'uel. \p \v 28 Cha'an ti' ch'ujbi Dios, Moisés ti' xiq'ui jini israelob i tsʌnsañob juncojt saj tiñʌme' ti jujump'ej otyot cha'an i tsijcan i ch'ich'el ti i ti' i yotyot. Che' jini Dios ti' xiq'ui tyʌlel juntiquil ajtroñel i cha'an ch'oyol bʌ ti panchan cha'an i yochel ti yotyotyel tyac i tsʌnsan yʌx alʌl bʌ alob ti jujump'ej otyot. Pero ma'an ti ochi mi ti jump'ejlic otyot ba' ti' ch'ujbibe i t'an Moisés i tsijcan i ch'ich'el saj tiñʌme' ti i ti' otyot. \p \v 29 Cha'an ti' ch'ujbiyob Dios, jini israelob ti c'axiyob ti colem ja' che' bajche' ti tyʌquin bʌ lum cha'an Dios ti' t'oxbeyob jini ja'. Pero che' ñac jini soldadojob i cha'an bʌ Egipto ti' lolon jop'o i c'axelob ti lu' sajtiyob ti ja' Chʌchʌc Ja' bʌ i c'aba. \p \v 30 Cha'an ti' ch'ujbiyob Dios israelob, ti yajli ts'ajc am bʌ ti joytyʌlel lum Jericó bʌ i c'aba' che' ñac ti joy ñumiyob siete días, che' bajche' ti xijq'ui ti Dios. \p \v 31 Ya'an juntiquil x'ixic ya' ti Jericó Rahab bʌ i c'aba'. Jini Rahab ti wajali jiñʌch juntiquil x'ixic i tsuculel bʌ mi' cha'len mu' bʌ i chon i bʌ. Cha'an ti' ch'ujbi Dios, ma'an ti tsʌnsʌnti yic'ot jini tsa' bʌ i ñusʌbe i t'an Dios ya' ti Jericó. Como Rahab ti' cotyʌ israelob che' ñac ti c'otiyob i mucul q'uelob jini lum. Ti' poj mucuyob ti yotyot. \p \v 32 Ma'ix chʌbʌ'och mic bej subeñetla yambʌ. Mach jasʌl i yorojlel cha'an mic subeñet bajche' ti' ch'ujbiyob Dios jini Gedeón, Barac, Sansón, Jefté, David, Samuel mi jinic tsa' bʌ i xiq'ui i yʌle' Dios. \p \v 33 Cha'an ti' ch'ujbiyob Dios, ti' ganariyob che' an guerra ti' contra yumʌlob. Weñʌch ti' cha'leyob i ye'tyel ti yumʌl. Ti aq'uentiyob jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mi quejel i yʌq'uentyel. Dios ti' cotyʌ cha'an ti' mʌcbe i ti' xchʌc bajlʌm tyac cha'an mach i c'uxe' jini quixtyañu tsa' bʌ chojqui ochel ya' ba'an xchʌc bajlʌm. \p \v 34 Cha'an ti' ch'ujbiyob Dios ma'an chʌ bʌ ti tyumbentiyob ti c'ajc che' ñac ti chojqui ochel cha'an tsʌnsʌntic. Yic'ot ma'an ti tsʌnsʌntiyob ti espada. Aunque c'un i bʌc'tyal cha'an ti caj i wocol ti aq'uentiyob i p'ʌtyʌlel i bʌc'tyal. Ch'ejlob ti guerra. Ti yajnisʌyob i contra tyʌlemo' bʌ ti yambʌ pañimil tyac. \p \v 35 An x'ixicob cha'an ti' ch'ujbiyob Dios, Dios ti' cha' tyejchisʌ loq'uel i pi'ʌlob ya' ba'an sajtyemo' bʌ. An yambʌ quixtyañujob aunque ti aq'uentiyob i cʌlʌx ñusan wocol, ti tyʌc'lʌnti c'ʌlʌ ti sajti, ma'an ti lolon alʌyob ma'an mi' ch'ujbiñob Dios cha'an mi cojlel ti wocol. Como ti' ch'ujbiyob cha'an mi ti sajtiyob, Dios mi quejel i cha' tyech loq'uel ya' ba'an sajtyemo' bʌ cha'an más wen mi quejel i yajñelob ya' ti panchan ba'an Dios. \p \v 36 An tsa' bʌ i ñusʌyob wocol cha'an ti wajlentiyob, an tsa' bʌ i jats'ʌyob ti pʌchij am bʌ yic'ot tsucul tyaq'uin cha'an ñoj c'ux. Jinic tyo an tsa' bʌ i cʌjchʌyob tyac ti cadena yic'ot ti otsʌntiyob ti cʌchol. \p \v 37 An tsa' bʌ i tsʌnsʌyob ti tyun. An tsa' bʌ i tyuc' tsepeyob ti xinil. An tsa' bʌ tsʌnsʌntiyob ti machit. Che' ti pet ñumiyob majlel i pʌchʌlel jach tiñʌme' o i pʌchʌlel chibu lʌpʌlob i cha'an. P'ump'uñob. Ti' wen ñusʌyob wocol. Ti wen tyʌc'lʌntiyob. \p \v 38 Ti pet ñumiyob ti tyʌquin bʌ joch lum yic'ot ti wits. Ti chumleyob ti lech' tyun tyac yic'ot ti jo'ñal lum. Mach saj wen jini yambʌ quixtyañujob cha'an i motin ajñelob yic'ot jini tsa' bʌ i ch'ujbiyob Dios. \p \v 39 Pero ti jujuntiquil jini quixtyañujob, aunque ti q'uejli ti wen ti Dios cha'an bajche' ti' ch'ujbiyob Dios, ma'an ti wa' aq'uentiyob jini tsa' bʌ i wʌ alʌ Dios mu' tyo bʌ quejel i yʌq'uentyelob. \p \v 40 Dios ti' chajpʌbeyonla jini más wen bʌ. Mach yom i wʌ aq'ueñob i tyaje' lac yumob ti ñoj oniyix che' max tyo lac tyaja joñonla. Jin cha'an ti yʌq'ueyob i pijtyan jintyo ti tyʌli Cristo cha'an lac motin tyaje' jini chʌncol bʌ lac pijtyan. \c 12 \s1 La' lac bej pensalin Jesús \p \v 1 Ujtyel c subeñetla cha'an an cabʌl lac yumob ti ñoj oniyix tsa' bʌ i wen ch'ujbiyob Dios. Ma'an ti' saj cʌyʌyob Dios cha'an ti caj i wocol. Che' bajche' año' bʌ ti lac joytyʌlel yubil tsa' bʌ i pʌs'onla bajche' ti' ch'ujbiyob Dios. Jin cha'an yom mi lac wa' cʌye' chʌ bʌ yes yom i mʌctyʌbeñonla lac cha'len wen bʌ, yic'ot yom mi lac cʌye' lac mul mu' bʌ i mʌctyʌbeñonla lac mele' bajche' yom Dios. La' lac wen cha'len wersa cha'an machic saj lujb'aconla lac ch'ujbin Dios ti jump'ej lac pusic'al. \p \v 2 La' lac bej pensalin Jesús che' bajche' chʌncox laj q'uele' yubil como jiñʌch jini tsa' bʌ tyejchi ti lac pusic'al jini mu' bʌ lac ch'ujbin. Mi bej aq'ueñonla lac ch'ujbin ti ts'ʌcʌl. Ma'an chʌ bʌ ti saj alʌ che' ñac ti' ñusʌ wocol ya' ti cruz aunque yoque quisintic ti yubi. Como ti' bej pensali i tijicñʌyel mu' bʌ i yubiñob che' mi' ch'ujbin Dios cabʌl quixtyañujob. Wale ya' buchul ti' ñoj Dios am bʌ ti c'otyajax bʌ i buchlib. \p \v 3 Ña'tyanla bajche' ti' ñusʌ i mich'q'uelol Jesús ti caj xmulilob. Che' mi la' pensalin bajche' ti' ñusʌ Jesús mi mejlel i ñuc isʌbeñetla la' pusic'al cha'an ma'ix mi la' lujb'an la' cha'len wen bʌ, cha'an ma'ix mi la' cʌy la' bʌ. \p \v 4 Como jatyetla max tyo ti la' beque la' ch'ich'el cha'an bajche' ti la' cuchu i mich'q'ueletla simaroño' bʌ quixtyañujob. \p \v 5 ¿Tsa'ix ba ñajayi ti la' pusic'al bajche' mi' ñuc isʌbeñetla la' pusic'al Dios cha'an i yalobiletla? Chʌ'ʌch mi yʌle' bajche' jini ti Ts'ijbubil bʌ i T'an Dios: \q1 Calobil, ch'ʌmʌ ti a wenta a tyoj isʌntyel ti lac Yum. \q1 Mach a ñoj pensalin che' mi' tiq'uet lac Yum. \q1 \v 6 Como lac Yum mi' tyoj isan majchical jach mi' p'untyan. \q1 Mi yʌq'uen i ñusan wocol ti pejtyelel mu' bʌ i pʌye' cha'an i yalobilob. \m Chʌ'ʌch ts'ijbubil. \p \v 7 Ñusan ti wen che' mi yʌq'ueñetla la' ñusan wocol Dios cha'an la' tyoj isʌntyel. Como Dios mi' tyoj isañonla che' bajche' juntiquil tyatyʌl mi' tyoj isan i yalobil. Como ma'an alʌl mach'ʌ ba'an mi' tyoj isʌntyel ti i tyat. \p \v 8 Pero mi ma'ix mi' tyoj isañet bajche' i tyʌlel mi' tyoj isañonla ti lac pejtyelel, tsiquil che' jini, mach yoque yalobiletla. Yañʌch bʌ la' tyat. \p \v 9 Che' je'el, lac tyat wʌ' ti mulawil, che' ñac ti' tyoj isʌyonla ti laj q'uele ti ñuc. Más tyo yom mi la cʌc' lac bʌ cha'an i tyoj isañonla lac Tyat am bʌ ti panchan cha'an más wen mi la cajñel wʌ' ti mulawil. \p \v 10 Como che' ñac añon tyo la ti' tyojel lac tyat wʌ' ti mulawil jini ti' tyoj isʌyonla bajche' wen ti yubi ti' pusic'al. Pero Dios mi' tyoj isañonla bajche' yom cha'an lac wenlel cha'an mi lac wen'an che' bajche' ch'ujul Dios. \p \v 11 Melelʌch, mach poj tijicña mi yubin jini chʌncol bʌ i yubin i tyoj isʌntyel. Poj ch'ʌjyem mi yubin. Pero che' tyoj isʌbilix, ñʌch'ʌlix i pusic'al. Más tyoj mi yajñel. \s1 Bʌq'uentic mi lac ñusan lac pʌyol ti Dios \p \v 12 Jatyet ch'ʌjyemet bʌ la, muq'uet bʌ la ti cabʌl pensal, xuc'chocon la' pusic'al ti Dios cha'an la' cuche' ti wen jini wocol chʌncol bʌ a ñusan. \p \v 13 Bele' cha'lenla wen bʌ. Mach a lolon pʌs'en jini max tyo bʌ yoque xuc'ul bʌ hermañujob i cha'len mach'ʌ tyoj bʌ i cha'libal ame i cʌye' Dios. Pero xuc'chocon la' pusic'al ti Dios. \p \v 14 Bej cha'lenla wersa cha'an mi la' wajñel ti ñʌch'ʌl la' wic'ot ti pejtyelel yaño bʌ. Ajñenla ti i sʌc isʌntyel la' pusic'al como mach'an mi quejel i q'uel lac Yum jini mach'ʌ ba'an sʌc i pusic'al. \p \v 15 Wen q'uele la' bʌ cha'an ma'an majch mi' lolon ñusan jini wen bʌ yom bʌ i yʌq'ueñonla Dios. Q'uele la' bʌ ame mi tyejchel la' mich'lel ti la' pusic'al mu' bʌ i yʌq'ueñob i venenojlel yubil jini yaño' bʌ. \p \v 16 Q'uele la' bʌ cha'an ma'an majch mi' cha'len i tsuculel o mi ma'an mi' q'uel ti ñuc Dios, che' bajche' ti' cha'le Esaú. I tyʌlel an chʌ bʌ yes mi yʌq'uentyel ti i tyat cha'an ti caj ascuñʌl jini Esaú. Pero ti' chombe i yijts'in i wentyʌlel ti pejtyelel jini mu' bʌ quejel i yʌq'uentyel cha'an ti junsujtyel jach bʌ i bʌl i ñʌc'. \p \v 17 La' wujil isujm che' wi'il tyo yom i ch'ʌme' i yutslel i t'an i tyat i tyʌlel mi yʌq'uentyel ascuñʌl bʌ ti i tyat. Pero aunque ti' cha'le uq'uel Esaú cha'an yom i wersa ch'ʌme' ma'an ti' jac'ʌ i tyat. Ma'ix ti mejli i ch'ʌme' como ma'an bajche' ch'ujbi i cha' q'uextyan i t'an i tyat. \p \v 18 Como jini tsa' bʌ la' ch'ujbi mach jinic mu' bʌ lac tyʌle' mu' bʌ laj q'uele'. Mach lajal che' bajche' yorojlel ti aq'uentiyob ti Dios jini mandar tyac lac yumob ti ñoj oniyix. Como ti c'otiyob ya' ti wits mu' ti wen lejmel ti c'ajc yic'ot bʌbʌq'uen ic'jowan bʌ pañimil yic'ot yoque toñel bʌ ic'. \p \v 19 Como jatyetla ma'an ti la' wubi i t'an trompeta yic'ot ma'an ti la' wubi che' ñac Dios ti' pejcʌyob. Jini tsa' bʌ yubiyob, mach cujch jini t'an tyac ti yubiyob. Ti' c'ajtiyob ti wocol t'an cha'an ma'an mi bej pejcʌntyelob. \p \v 20 Ti' wen cha'leyob bʌq'uen che' ñac ti yubi bajche' ti xijq'uiyob ti Dios. Mach cujch ti yubiyob como Dios ti' xiq'uiyob cha'an mi jinic animal ch'ujbi i c'otyel ti jini wits. Mi ti c'oti mi quejel i wersa tsʌnsʌntyel ti tyun o mi ti machit. \p \v 21 Cha'an ti caj yoque bʌbʌq'uen ti yilʌyob jini wits yic'ot ti pejtyelel tsa' bʌ i yilʌ lac yumob ti ñoj oniyix, jinic tyo Moisés je'el ti yʌlʌ: Wen muc'on ti bʌq'uen. Tsitsilñayon ti bʌq'uen. Che' ti yʌlʌ Moisés. \p \v 22 Jatyetla, ma'an ba' bʌ ora ti' xiq'uiyetla Dios la' lʌq'ue' jump'ej wits mu' bʌ ti wen lejmel bajche' ti' xiq'ui i cha'len lac yumob ti ñoj oniyix. Pero cha'an chʌncol la' wen ch'ujbiben Jesucristo, chʌncox la' lʌc' yubil jini wits Sión bʌ i c'aba' ba' mi yajñel jini cuxul bʌ Dios, ya' ti mali lum ya' ti panchan Jerusalén bʌ i c'aba'. Ya'an je'el ñoj yonlel cha'an mach ch'ujbi tsicol jini ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan. \p \v 23 Ya' chʌncox la cochel ya' ti panchan je'el la quic'ot ti pejtyelel i yalobilob Dios ts'ijbubilo' bʌ i c'aba' ya' ti panchan. Mi quejel lac motin lʌq'ue' Dios jiñʌch jini ñoj ñuc bʌ ba' mi quejel lac mele' lac bʌ yic'ot ti pejtyelel tsa' bʌ q'uejliyob ti wen ti Dios. Ya' lu' much'quibilob ti' tijicñʌyel i pusic'al cha'an mi' subob i ñuclel Dios. \p \v 24 Yic'ot ya' mi lac lʌq'ue' Jesús jini la cajcotyaya tsa' bʌ i melbeyonla tsiji' bʌ trato bʌ t'an yic'ot Dios. Yic'ot ya' mi lac lʌq'ue' yubil jini i ch'ich'el Jesús tsa' bʌ i beque cha'añonla. Ti' beque i ch'ich'el Jesús cha'an i ñusʌbeñonla lac mul. Ti' bejqui i ch'ich'el Abel ti ñoj oniyix pero jini tsa' bʌ i beque ti aq'uenti i xot'e' i mul. \p \v 25 Q'uele la' bʌ cha'an mi la' wen ñʌch'tyan i t'an Dios che' mi' pejcañonla. Como mi ma'ix ti mejli i puts'tyan xot'mulil jini tsa' bʌ i ñusʌbe i t'an che' ñac ti subentiyob ti i pi'ʌl bʌ quixtyañu wʌ' ti mulawil, ¿bajche' ch'ujbi lac puts'tyan xot'mulil joñonla ma' wʌl mi ti lac ñusʌbe i t'an che' ti subentiyonla ti jini am bʌ ti panchan? \p \v 26 Che' ñac ti' pejcʌ Dios lac yumob ti ñoj oniyix cha'an i yʌq'ueñob mandar tyac, ti nijcʌyi mulawil ti i t'an. Pero wale Dios ti yʌc'ʌ i t'an. Ti yʌlʌ: Yambʌ junyajlel mi quejel c nijcan mulawil. Pero mach jinic jach mulawil conto yic'ot ti chan je'el ya' ba'an uw yic'ot ec' yic'ot q'uin. \p \v 27 Che' ñac ti yʌlʌ: Yambʌ junyajlel, che'en, yom i yʌq'ueñonla lac ña'tyan cha'an Dios mi quejel i cha' nijcan ti pejtyelel i melbal jini yujil bʌ nijcʌyel. Jini jach mi quejel i jalejel jini mach bʌ yujil nijcʌyel. \p \v 28 Jini c'otyajax bʌ lac lumal chʌncol bʌ i yʌq'ueñonla Dios ya' ti panchan yic'ot, mach saj yujil nijcʌyel. Jin cha'an la' lac suben Dios wocox i yʌlʌ. La' laj q'uel ti ñuc. La' lac ch'ujutisan bajche' mi' mulan i pusic'al Dios. \p \v 29 Como lac Dios che' bajche' colem c'ajc yubil como mi quejel i yʌq'ueñob i xot'e' i mul majchical jach mach bʌ wen mi' cha'len. \c 13 \s1 Bajche' yom mi yajñel hermañujob \p \v 1 Ma' mi la' wʌc'tyan la' p'untyan la' bʌ che' bajche' hermañujob ti Cristo. \p \v 2 Mach yom ñajayic ti lac pusic'al cha'an yom mi lac pʌy ochel ti la cotyot ñumel jach bʌ muc'ob ochemo' bʌ ti' t'an Dios ch'oyolo' bʌ ti ñajt ame i yajtroñelic Dios ch'oyolo' bʌ ti panchan. Como an tsa' bʌ yotsʌyob ti yotyot ti ñoj oniyix ajtroñelob i cha'an Dios ch'oyol bʌ ti panchan aunque ma'an ti' ña'tyʌyob. \p \v 3 C'ajtisan jini año' bʌ ti cʌchol che' bajche' mi ya'ic cʌchʌlet yic'otyob yubil. C'ajtisan jini chʌncol bʌ i wen ñusan wocol ame tyal i yorojlel la' wʌq'uentyel la' ñusan lajal bʌ wocol je'el. \p \v 4 La' i lu' ña'tyañob ti pejtyelel quixtyañujob cha'an weñʌch che' an i yijñam winic. Yom i yajñelob ti xuc'ul jujuntiquil winic yic'ot i bajñel yijñam bʌ. Como Dios mi quejel i yʌq'ueñob i xot'e' i mul majchical jach mi' cha'len i tsuculel yic'ot majchical jach mi' pejcʌben i yijñam i pi'ʌl. \p \v 5 Mach yom tyaq'uin jach mi la' bej pensalin. Yom ajniquetla ti tijicña che' yic'ot chʌ bʌ jach an la' cha'an. Como Dios ti yʌlʌ: Ma'ix mi quejel c loq'uel ya' ba'añet. Ma'ix mi quejel j cʌyet. Che' ti yʌlʌ Dios. \p \v 6 Cha'an mi lac ch'ujbin cha'an mi quejel i cha'len Dios bajche' mi yʌle' ch'ujbiyʌch la cʌle': \q1 Lac Yum jiñʌch mu' bʌ i cotyañon. \q1 Ma'ix mi quejel c bʌc'ñan chʌ bʌ yes yom i tyumbeñon ba'ic jach bʌ quixtyañu. \m Chʌ'ʌch yom mi la cʌl ti lac pusic'al. \p \v 7 C'ajtisan jini am bʌ i ye'tyel ti' t'an Dios, jiñob tsa' bʌ i subeyetla i t'an Dios. Yom mi la' pensalin bajche' ti ajniyob ti wen wʌ' ti mulawil. C'ʌlʌ ti sajtiyob ma'an ti yʌctyʌyob i ch'ujbin lac Yum. Ch'ujbinla Dios je'el lajal bajche' ti' ch'ujbiyob. \p \v 8 Ma'an ba' bʌ ora mi quejel i saj q'uextiyel Jesucristo. Junlajalʌch bajche' ac'bi, wale iliyi yic'ot ti bele' ora. \p \v 9 Jin cha'an mach yom mi la' wʌc' la' bʌ ti sojquel ti caj chʌ bʌ jach yes yan tyac bʌ ti chajb ti chajb bʌ t'an. Pero jini más yom bʌ yi, jiñʌch cha'an mi xuc'chocontyel lac pusic'al ti i p'untyaya Dios. Mach ti ch'ujbintyel la' xic'ojel tyac cha'an chʌ bʌ jach yes mi la' c'uxe'. Como ma'ix i cotyʌntyel quixtyañu cha'an ti caj mi' ch'ujbiñob ili xic'ojel tyac. \p \v 10 Jini curajob ti ñoj oniyix ti' tsʌnsʌyob alʌq'uil cha'an tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios. Ti aq'uentiyob i c'uxe' i bʌc'tyal alʌq'uil jini curajob pero i seño jach cha'an chʌ'ʌch mi' lʌq'ue' Dios. Pero mach che'ic añonla wale iliyi. Dios ti yʌq'ueyonla yambʌ bajche' ch'ujbi lac lʌq'ue' Dios. Jiñʌch cha'an ti lac Yum Jesucristo. Pero cha'an max tyo ti sajti Cristo jini curajob ti ñoj oniyix max tyo ti mejli i lʌq'ue' Dios cha'an ti Cristo. \p \v 11 Como che' bajche' i tyʌlel ti' cha'leyob ti ñoj oniyix jini ñoj ñuc bʌ cura i cha'an bʌ israelob ti' ch'ʌmʌ ochel i ch'ich'el alʌq'uil ya' ti mal Ñoj Ch'ujul bʌ Ajnibʌl cha'an i majtyan Dios cha'an i ñusʌntyel mulil. Pero ma'an ti aq'uentiyob i c'uxob i bʌc'tyal jini alʌq'uil como ti' lu' puluyob i bʌc'tyal ya' ti junxejlel i ti' lum Jerusalén bʌ i c'aba'. Chʌ'ʌch ti' puluyob como che' bajche' ti' xot'be i mul quixtyañujob i wentyʌlel. \p \v 12 Che' ti tsʌnsʌnti Jesús je'el ya' ti junxejlel i ti' jini lum cha'an mi sʌc isan quixtyañujob ti' bajñel i ch'ich'el Jesús. \p \v 13 Yom mi lac tsʌclen majlel lac Yum. Yom mi laj cuche' ts'a'q'uelol che' bajche' ti' ñusʌ wocol Jesús cha'an chʌncox la cotsan lac bʌ yic'ot. \p \v 14 Mach yoque lac lumalic mach'ʌ yujil jilel ili mulawil. Pero chʌncol lac sʌclan lac lumal mu' tyo bʌ quejel la cʌq'uentyel ya' ti panchan. \p \v 15 Jin cha'an yom mi lac bele' sube' i ñuclel Dios yic'ot yom mi lac suben wocox i yʌlʌ cha'an ti Jesucristo. Che' mi lac sube' i ñuclel Dios jiñʌch che' bajche' tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios mu' bʌ i wen mulan. Suben tyo la i ñuclel, che' jini. \p \v 16 Mach yom ñajayic ti lac pusic'al lac cha'len wen bʌ yic'ot lac t'ox aq'uen chʌ bʌ an lac cha'an jini p'ump'uño' bʌ. Como jiñʌch che' bajche' tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios mu' bʌ i q'uele' ti wen. \p \v 17 Ch'ujbibenla i t'an jini am bʌ i ye'tyel ti' t'an Dios. Cha'lenla bajche' mi' xiq'uetla la' cha'len como añʌch ti' wenta i cʌñʌtyañetla. Wersa mi quejel i subob ti' tyojlel Dios bajche' ti' cha'leyob i ye'tyel. Jac'ʌla bajche' yom cha'an tijicña mi' subob i bʌ ba'an Dios jini am bʌ ye'tyel cha'an mach'an ch'ʌjyemob. Mach cha'anic la' wenlel che' ch'ʌjyemob como tsiquilʌch ma'an ti la' ch'ujbibeyob jini tsa' bʌ i cʌntisʌyetla. \p \v 18 Yom mi la' tyajon lojon ti oración. Como cujil lojon isujm ma'an chʌ bʌ mi yʌle' lojon c pusic'al. Com lojon cajñel ti wen ti chʌ bʌ jach mi lojon c cha'len. \p \v 19 Jini ñoj com bʌ yi, jiñʌch cha'an mi la' tyajon lojon ti oración cha'an mach ñoj jal mi lojon c cha' tyʌlel ya' ba' añetla. \s1 Saludo tyac \p \v 20 Dios mu' bʌ i ñʌch'chocobeñonla lac pusic'al ti tyeche loq'uel lac Yum Jesucristo ba'an sajtyemo' bʌ. Jini Jesucristo jiñʌch ñoj ñuc bʌ ajcʌñʌtya tiñʌme' cha'añonla cha'an ti' beque i ch'ich'el cha'an ti' xuc'choco jini trato bʌ t'an. \p \v 21 La' i yʌq'ueñetla ti pejtyelel chʌ bʌ yes jach yom cha'an ch'ujbi la' cha'len bajche' yom i pusic'al Dios. Cha'an ti Jesucristo la' i c'ʌñonla bajche' yom i c'ʌñonla. La' tsictiyic i ñuclel Cristo ti bele' ora. Amén. \p \v 22 A wocolic hermañujob, wen ñʌch'tyanla ili t'an como ma'ix on bʌ t'an tic ts'ijbubetla. \p \v 23 Mic subeñetla je'el cha'an tsa'ix loq'ui ti cʌchol la quermañu Timoteo. Mi ma'an jal mi julel wʌ'wʌ'i mu' tyo lojon c motin tyʌlel c jula' añetla. \p \v 24 Aq'ueñob saludos ti pejtyelel año' bʌ i ye'tyel ya' ba' añetla yic'ot ti pejtyelelob ochemo' bʌ ti' t'an Dios. Mi yʌq'ueñetla saludos jini ch'oyolo' bʌ ti Italia. \p \v 25 La' ajnic i yutslel i pusic'al Dios la' wic'ot ti la' pejtyelel. Amén.