\id HEB \h HEBREOS \toc1 Kityi nu ndyaa nchga seꞌen ndiꞌin neꞌ judío taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu \toc2 HEBREOS \toc3 He. \mt1 Kityi nu ndyaa nchga seꞌen ndiꞌin neꞌ judío taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu \c 1 \s1 Laa la ykwiꞌ Ndiose loꞌo nten chalyuu xa nu mdiyan Krixtu \p \v 1 Nu ngwa sꞌni ni, wa tyun ꞌa yaꞌ ykwiꞌ Ndiose loꞌo ayman kula ꞌñaan, ngwañaꞌan ti ñaꞌan ytsaꞌ Ni chaꞌ ꞌin ayman kanꞌ, chaꞌ kwaꞌu neꞌ ꞌin nchga taꞌa kichen tyi neꞌ bra kanꞌ. \v 2 Bra wa ni, xa nu wa tyii ti chalyuu re, wa ykwiꞌ Ndiose loꞌoan xka tuꞌwa, chaꞌ wa yan Krixtu lo chalyuu re seꞌen ndiꞌian, ti kwiꞌ ska ti kanꞌ nu lka Sñiꞌ Ni. Wa ndiꞌin Krixtu loꞌo Ndiose Sti Ni bra nu ngwiñan Ni chalyuu ti kulo; bra nu ti nñan Ni nchga loo nan nu nsuꞌwi nde niꞌ kwan loꞌo nchga loo nan nu nsuꞌwi lo chalyuu, ndiꞌin Krixtu loꞌo Ndiose Sti Ni bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, wa nda Ndiose chabiyaꞌ ꞌin Krixtu chaꞌ ka Ni ndloo ꞌin nchga chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 3 Nchga xaa tnun nu nsuꞌwi seꞌen ndiꞌin Ndiose nganun loꞌo Krixtu nu nka Sñiꞌ Ni xa nu mdiꞌin Ni lo chalyuu. Sa ñaꞌan lka Ndiose, kwiꞌ ngwañaꞌan lka Krixtu Ndiose; suꞌwe ꞌa ndlo Krixtu tñan ꞌin nchga chaꞌ nu ndiꞌin lo chalyuu siyaꞌ ti, kanꞌ chaꞌ suꞌwe ndiꞌin nchga nan bra kanꞌ. Bra wa mdyii yꞌni Krixtu tñan nu mdiꞌin chaꞌ kuꞌni Ni lo chalyuu re, chaꞌ yꞌni tyii Ni nchga kiꞌya nu ndukwi nten chalyuu, xiyaꞌ ndyaa Ni seꞌen ndiꞌin Ndiose Sti Ni, ndyaa tukwa Ni nde laꞌa seꞌen kwin seꞌen ndukwa Ndiose nde niꞌ kwan bra kanꞌ. \s1 Ja suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌin angajle loꞌo Krixtu \p \v 4 Ska ti Krixtu nu lka Sñiꞌ Ndiose, tnun la ti chabiyaꞌ mjwi ꞌin Ni ke nchga angajle nu nsuꞌwi nde niꞌ kwan, chunꞌ tñan nu ngiꞌni Ni ꞌin Sti Ni; tlyu ꞌa chabiyaꞌ nda Ndiose ꞌin Krixtu, chaꞌ ska ti chaꞌ ꞌin Ni loꞌo Ndiose Sti Ni. \v 5 Nde ndiya ska chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo Krixtu nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ni: \q1 Sñiěnꞌ lkaa; wa mdaǎn Tyiꞌiǐn ꞌiin chaꞌ lkaa Sñiěnꞌ, ndukwin Ni. \m Kwiꞌ ngwañaꞌan wa ykwiꞌ Ndiose xka chaꞌ nu ꞌin Krixtu: \q1 Naꞌ kaǎn Sti yu; kwiꞌ yu ka yu Sñiěnꞌ ykwiǐnꞌ, ndukwin Ni. \m Loꞌo siꞌi chaꞌ ꞌin angajle nu ndiya nde niꞌ kwan nchkwiꞌ chaꞌ kanꞌ, chaꞌ ꞌin Krixtu nchkwiꞌ chaꞌ kanꞌ. \v 6 Nu ngwa ti kulo, bra nu wa ta ti Ndiose tñan ꞌin Sñiꞌ ykwiꞌ chaꞌ ndijyan yu lo chalyuu re, ykwiꞌ Ni bra kanꞌ: \q1 Nchga angajle nu ndiꞌin chaꞌ ꞌñaǎn nde niꞌ kwan, ndiꞌin chaꞌ kuꞌni tnun ꞌin Sñiěnꞌ, ndukwin Ni. \m \v 7 Ngwañaꞌan ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ꞌin Sñiꞌ ykwiꞌ Ni; loꞌo xka ñaꞌan ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ꞌin angajle kanꞌ: \q1 Wa lka angajle ꞌñaǎn ñaꞌan tiꞌ kwiꞌin nu suꞌwe ꞌa ngiꞌni. \q1 Sa ñaꞌan ska kiiꞌ nu nchkin lye, chaꞌ tijyuꞌ ꞌa nxtyi xaa ran, kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni angajle ꞌñaǎn tñan, ndukwin Ni. \m \v 8 Loꞌo xka ñaꞌan ykwiꞌ Ndiose loꞌo Krixtu nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ni: \q1 Ja tsaa tii ꞌa chaꞌ ka nuꞌwin ndloo la, chaꞌ nuꞌwin lkaa Ndiose, ndukwin Ni; \q1 ñi ꞌa kuloo tñan, chunꞌ nuꞌwin lkaa nu nduun loo la ꞌin nten chalyuu. \q1 \v 9 Nuꞌwin ndiya ꞌa tiiꞌ nchga chaꞌ suꞌwe nu kuꞌni nten; kwiꞌ msinꞌ ꞌa tiiꞌ xa nu kuꞌni nten chaꞌ xaꞌan loꞌo Ndiose Stii. \q1 Kanꞌ chaꞌ ngulo suwiǐn ꞌiin chaꞌ kuꞌnii tñan ꞌñaǎn, ndukwin Ndiose. \q1 Ngwañaꞌan suꞌwe ꞌa nka tiyee ni, chaꞌ tnun la chabiyaꞌ wa ndaǎn ꞌiin ke xka la nu, ndukwin Ndiose. \m \v 10 Ti ndiya xka chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo Krixtu nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ni: \q1 Nuꞌwin lkaa Xꞌnan ñaꞌaan chalyuu, ndukwin Ndiose. \q1 Ti kulo ngwiñaan nchga nan nu nsuꞌwi lo chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan, wa ngwiñaan nchga nan nu nsuꞌwi nde niꞌ kwan. \q1 \v 11 Chunꞌ ndiꞌin la tsaa tii nchga nan ngwañaꞌan ti, loꞌo ja ska chaꞌ kuxi ka ꞌiin siyaꞌ ti, \q1 ni siya kasun chalyuu, ni siya kasun nchga nan nu nsuꞌwi nde niꞌ kwan sa ñaꞌan ngasun ska teꞌ. \q1 \v 12 Xkwaan nuꞌwin chaꞌ kanꞌ, sa ñaꞌan ncha tuꞌwaan ska teꞌ nu ja nnanjoꞌo ꞌa ꞌñaan; \q1 nxaꞌaan ꞌin ran chaꞌ kaja xka nu tiji bra kanꞌ. \q1 Loꞌo nuꞌwin ni, ja tsaa tii chaꞌ ꞌin ykwiiꞌ; \q1 ja ndiꞌin chaꞌ kasuuꞌ siyaꞌ ti, ndukwin Ndiose ꞌin Sñiꞌ ykwiꞌ Ni bra kanꞌ. \m \v 13 Nde ndiya xka chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula chaꞌ ꞌin Krixtu: \q1 Tyaan lyaa nde re, tyukwaa lyaa seꞌen ndukwaǎn re. \q1 Nde ti tyukwa nuꞌwin sa ñaꞌan yaꞌ nu tyijin lyoǔn ꞌin nchga nu nxuun loꞌoo, chaꞌ nuꞌwin lka ndloo ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ, ndukwin Ndiose. \m Ja ya chkwiꞌ Ndiose ngwañaꞌan chaꞌ ꞌin ska angajle ꞌin Ni nde niꞌ kwan, ska ti loꞌo Krixtu wa ykwiꞌ Ni ngwañaꞌan. \v 14 Nchga angajle nu ndiya nde niꞌ kwan ni, nchga tsan ngiꞌni angajle kanꞌ tñan nu ndlo Ndiose; kwiꞌin nu suꞌwe ꞌa lka angajle kanꞌ. Ndlo Ndiose tñan ꞌin angajle kanꞌ ndijyan lo chalyuu, chaꞌ tayaꞌ ꞌin nchga nten chalyuu nu wa tyoꞌo laa ꞌin chaꞌ kuxi chunꞌ Jesús, chaꞌ nu wa tsaa tii chalyuu re. \c 2 \s1 Tnun ꞌa chaꞌ lka chaꞌ wa mdoꞌo laan ꞌin chaꞌ xaꞌan \p \v 1 Tnun ꞌa ndiꞌin chaꞌ ꞌin Jesús ni, kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ xñiin suꞌwean nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Jesús loꞌoan, chaꞌ ja xiꞌin chuanꞌ ꞌin tuwiin ñi nu wa msñian. \v 2 Nu ngwa sꞌni ni, ykwiꞌ angajle kanꞌ loꞌo nten chaꞌ ꞌin Ndiose. Ñi ꞌa ykwiꞌ angajle kanꞌ loꞌo neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ lye ꞌa ta Ndiose nu tiꞌí ꞌin nchga nten nu kuꞌni chaꞌ kuxi, kwiꞌ nu ja xlyaa kunan chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni. \v 3 Kwiꞌ ngwañaꞌan ka ꞌñaan ni, ja kaja ñaꞌan lyaan ꞌin Ndiose xa wa mdyii chalyuu, bra nu kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin nchga nten, si ja kunaan chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni, chaꞌ nu tyoꞌo laan ꞌin chaꞌ kuxi. Kulo ndukwa la ytsaꞌ ykwiꞌ Jesús nu nka Xꞌnaan chaꞌ kanꞌ ꞌin nten nu yꞌni xaꞌan chaꞌ ꞌin yu. Ynan neꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ yu bra kanꞌ; chunꞌ ndiꞌin la loꞌoan ytsaꞌ neꞌ kanꞌ ꞌñaan. Kanꞌ chaꞌ jlyo tianꞌ chaꞌ chañi lka chaꞌ kanꞌ. \v 4 Kwiꞌ ngwañaꞌan, yꞌni Ndiose tñan chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ chañi ꞌa chaꞌ nu ykwiꞌ neꞌ kanꞌ, xa wa yꞌni Ni kaꞌan ꞌa chaꞌ tnun seꞌen ndiꞌian chaꞌ ñaꞌaan ꞌin ran. Tyun ꞌa chaꞌ tnun nu ja ka kuꞌni nten chalyuu yꞌni Ni bra kanꞌ, chaꞌ kuwe tianꞌ ꞌin Ndiose bra nu ñaꞌaan chaꞌ tnun kanꞌ bra kanꞌ. Loꞌo msuꞌwa Ndiose Tyiꞌi ykwiꞌ Ni chaꞌ kanun niꞌ kasiya ꞌñaan taꞌaan, sa ñaꞌan nka tiye Ni chaꞌ ta Ni ꞌñaan; kanꞌ chaꞌ nchka ꞌñaan kuꞌnian tyun loo tñan chaꞌ ꞌin Ndiose, nu ja nchka kuꞌni nten, ti ykwiꞌ ti neꞌ. \s1 Taꞌaan lka Jesucristo chaꞌ nu ngwa Ni nten \p \v 5 Chkwianꞌ ska chaꞌ ꞌin chalyuu kwi nu ta Ndiose chunꞌ ndiꞌin la. Kwiꞌ ja nda Ndiose chabiyaꞌ chaꞌ ka angajle ndloo la chalyuu kwi kanꞌ, ska ti Ndiose kulo tñan nde kwa bra kanꞌ. \v 6 Ndiya ska chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula seꞌen nchkwiꞌ chaꞌ re: \q1 Ndiose nu nka Xꞌnan ba, ja ska nan lka ba siyaꞌ ti, taꞌa ba nu lka ba nten chalyuu; nuꞌwin ja ndiꞌin chaꞌ kuwe tiiꞌ ꞌwa. \q1 Ja ndiꞌin chaꞌ chkaa tꞌnan tiiꞌ ꞌwa, chaꞌ lka ba nten chalyuu, ndukwin ayman kanꞌ. \q1 \v 7 Loꞌo ni, ndiya ska nten nu ngulo nuꞌwin tñan ꞌin chaꞌ mdiyan yu lo chalyuu; \q1 ti xiꞌi ndaa chabiyaꞌ ꞌin angajle chaꞌ ka tnun la ꞌin yu kanꞌ bra kanꞌ. \q1 Loꞌo chunꞌ ndiꞌin la ndaa ska seꞌen suꞌwe ꞌa seꞌen tyukwa yu loꞌoo, ñaꞌan tiꞌ seꞌen ndukwa ska nten nu tnun ꞌa nchka, ska xꞌnan nten, ska seꞌen kuꞌni tnun nten ꞌin yu. \q1 \v 8 Kwiꞌ ngwañaꞌan, wa ndaa chabiyaꞌ chaꞌ ka yu ndloo la ꞌin nchga nan nu nsuꞌwi lo chalyuu. \m Ngwañaꞌan nchkwiꞌ kityi kula kanꞌ. Chaꞌ ꞌñaan taꞌaan nu nsuꞌwian lo chalyuu nchkwiꞌ kityi kanꞌ, bra nu nchkwiꞌ chaꞌ wa nda Ndiose chabiyaꞌ ꞌin yu chaꞌ ka yu ndloo ꞌin nchga nan, ni siya ja ya ka chkanꞌ chaꞌ lka yu ndloo la ni. \v 9 Wa jlyo tianꞌ sa ñaꞌan ngwa ꞌin Jesús nu ngwa bra kanꞌ, chaꞌ chinꞌ ti bra ngwa angajle tnun la ꞌin ykwiꞌ yu. Ngujwi yu lo wsi siꞌya nchga nten chalyuu, chaꞌ xkwiꞌ kaꞌan ꞌa chaꞌ suꞌwe ngiꞌni Ndiose loꞌoan. Loꞌo ngwañaꞌan, nduwe ꞌa tianꞌ sa ñaꞌan nchka ꞌin Ni ni, chaꞌ lye ꞌa ngiꞌni tnun nten ꞌin Ni chaꞌ ngujwi Ni siꞌyaan, chaꞌ wa mdijin ꞌa Ni nu tiꞌí siꞌyaan. \p \v 10 Ti kulo ngwiñan Ndiose nchga nan nu nsuꞌwi lo chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan nxñi Ni kwenta ꞌin nchga nan; loꞌo ngwañaꞌan, nchka tiꞌ Ni chaꞌ tyaan taꞌaan nu lkaan sñiꞌ Ni nde seꞌen suꞌwe ꞌa ñaꞌan seꞌen ndukwa Ni. Kanꞌ chaꞌ kulo ndukwa ndloo ꞌa chaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ tyii kuꞌni Jesucristo nchga tñan nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌni Ni lo chalyuu; loꞌo ni, wa mdoꞌo laan ꞌin chaꞌ kuxi chunꞌ Jesús, ni siya kaꞌan ꞌa nu tiꞌí mdijin yu bra nu yꞌni yu tñan kanꞌ. \v 11 Wa msuwi Jesús kasiya ꞌin nten chalyuu, kanꞌ chaꞌ Ndiose lka Stian ni; loꞌo taꞌaan nu ngwa luwi kasiya ꞌñaan chunꞌ Jesús, ska ti Stian loꞌo Jesús, chaꞌ Ndiose lka Stian ni. Loꞌo ngwañaꞌan, ja njyuꞌu ꞌa tiꞌ Jesús chkwiꞌ Ni chaꞌ lka Ni taꞌaan. \v 12 Ndiya ska chaꞌ lo kityi kula nu nchkwiꞌ: \q1 Ndiose Stiǐn, suꞌwe ꞌa chkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌiin loꞌo neꞌ taꞌaǎn seꞌen ndiꞌiǐn; \q1 kula tuꞌwaǎn, kwiꞌ kuꞌniǐn tnuǔn ꞌiin tloo nchga nten nu ndyoꞌ tiꞌin re. \m \v 13 Loꞌo ndiya xka chaꞌ nu ykwiꞌ yu kanꞌ: \q1 Loꞌoǔn ndyaa ñaꞌan ꞌa tiǎnꞌ ꞌin Ndiose Stian, ndukwin. \m Loꞌo bra kanꞌ ti ykwiꞌ la yu xiyaꞌ: \q1 Nde ti ndiꞌin ba, suꞌwa ndiꞌiǐn loꞌo sñiěnꞌ nu wa nda Ndiose ꞌñaǎn. \m Ngwañaꞌan nchkwiꞌ chaꞌ nu wa ndukwa lo kityi kula kanꞌ. \p \v 14 Nan nu lkaan nten chalyuu ni, ska ti kunaanꞌ, ska ti tnean loꞌo neꞌ kula ꞌñaan loꞌo neꞌ taꞌaan. Sa ñaꞌan lkaan, kwiꞌ ngwañaꞌan ngwa Jesús nten, kanꞌ chaꞌ ngwa ꞌin yu ngujwi yu siꞌyaan. Ska ti ngwañaꞌan mjwi ñaꞌan mdijin lyo Jesús ꞌin kuneꞌ xaꞌan nu ndlo tñan lo kiiꞌ jwlyaa, seꞌen nchka tiꞌ kuneꞌ xaꞌan chaꞌ tsaa kasiya ꞌin nchga nten. \v 15 Kanꞌ chaꞌ nchka ꞌin Ni kulaa Ni ꞌin nchga nten nu ntsen ꞌa chaꞌ kaja; nchga tsan nu ndijyan neꞌ lo chalyuu, kuxi ti ndiꞌin neꞌ, tiꞌí ꞌa tñan ꞌin neꞌ, nxkeꞌ tiꞌ neꞌ, chaꞌ xkwiꞌ ntsen ꞌa neꞌ kaja neꞌ. Ngwañaꞌan yꞌni tyii Jesús chaꞌ ntsen nten, yꞌni Ni chaꞌ suꞌwe ti tyiꞌin nten ni. \v 16 Ja yan Jesús lo chalyuu chaꞌ tayaꞌ yu ꞌin angajle ꞌin Ni nde niꞌ kwan; chaꞌ ꞌñaan re nu nkaan nten chalyuu, kanꞌ chaꞌ mdiyan Jesús, chaꞌ suꞌwa yaꞌ Ni ꞌñaan, nka tiye Ni, chaꞌ taꞌaan lkaan nten ꞌin ayman Abraham, ni siya chunꞌ ndiꞌin la chinꞌ ndijyaan lo chalyuu. \v 17 Kanꞌ chaꞌ yꞌni suꞌwa Jesús chaꞌ loꞌo nten ꞌin Ni lo chalyuu re, chunꞌ ngujwi Ni lo wsi siꞌyaan. Loꞌo ni, ndukwa Ni ti kwiꞌ seꞌen tnun seꞌen ndiꞌin Ndiose chaꞌ chkwiꞌ Ni loꞌo Sti Ni, chaꞌ kuꞌni tyii Ni nchga kiꞌya nu ndukwian. Loꞌo ni, wa lka Jesús ñaꞌan tiꞌ ska sti joꞌo nu ndloo la ti, nu ndyuꞌwi ꞌa tiꞌ ꞌñaan, nu lye ꞌa nchka tꞌnan tiꞌ ꞌñaan. \v 18 Kanꞌ chaꞌ nchka ꞌin Jesús kulaa ꞌin nten nu ndatsaa ꞌa kuneꞌ xaꞌan ꞌin. Nchka ꞌin Ni kuꞌni Ni ngwañaꞌan, chaꞌ loꞌo ykwiꞌ Ni ngwa tiꞌ kuneꞌ xaꞌan kuꞌni kanan ꞌin Ni, loꞌo Ni mdijin Ni nu tiꞌí bra nu mdiꞌin Ni lo chalyuu re. \c 3 \s1 Tnun la ti ndiꞌin chaꞌ ꞌin Jesús ke Moisés \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, ꞌwan nu wa ngulo suwi Ndiose ꞌwan, tyaꞌan chaꞌ tiye wan sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ ꞌin Jesucristo. Nan wa ngulo Ndiose Sti yu tñan ꞌin yu chaꞌ kan yu lo chalyuu re, loꞌo ni, lka Ni ñaꞌan tiꞌ xꞌnan sti joꞌo nu nduun loo la ꞌñaan, chaꞌ wa msñian chaꞌ ꞌin Ni. \v 2 Bra nu mdiꞌin Jesús lo chalyuu, yꞌni Jesús nchga tñan nu ngulo Ndiose Sti yu ꞌin yu, mdukwa yu chaꞌ nchkwiꞌ Sti yu, kwiꞌ nu ngulo tñan ꞌin yu chaꞌ kan yu lo chalyuu re ti kulo. Kwiꞌ ngwañaꞌan mdukwa ayman Moisés tñan nu ngulo Ndiose ꞌin yu nu ngwa sꞌni la. \v 3 Loꞌo ni, lye la ngiꞌniin tnuan ꞌin Jesús, chaꞌ ja suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌin ayman Moisés loꞌo Jesús. Ñaꞌan tiꞌ xa wa mdyii ndyaꞌ ska naꞌan, suꞌwe ꞌa nchkwiꞌ nten chaꞌ ꞌin yu nu ngwiñan naꞌan kanꞌ, ni siya ja chkwiꞌ lye neꞌ chaꞌ ꞌin ykwiꞌ naꞌan; kwiꞌ ngwañaꞌan ndiꞌin chaꞌ ꞌin Jesús ni, lye la ngiꞌni tnun nten ꞌin Jesús, ni siya ja lye ndyuꞌwi tiꞌ neꞌ ꞌin Moisés kanꞌ. \v 4 Nchga naꞌan nu nñan nten ni, wa ndiya nu nka xꞌnan naꞌan kanꞌ; loꞌo Ndiose nka Xꞌnan nchga nan, chunꞌ ngwiñan Ni nchga chalyuu loꞌo nchga nten nu ndiꞌin lo chalyuu kanꞌ. \v 5 Suꞌwe ꞌa tñan yꞌni Moisés xa nu ngwa yu ndloo la nu ngwa sꞌni, chaꞌ nu yꞌni yu tñan chaꞌ ꞌin nten ꞌin Ndiose lo chalyuu re; ykwiꞌ ꞌa ayman kanꞌ nchga chaꞌ nu ngwa tiꞌ Ndiose chkwiꞌ loꞌo nten. \v 6 Loꞌo Krixtu ni, suꞌwe la ti tñan nu yꞌni yu, chunꞌ lka yu Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose, lka yu ndloo ꞌin nchga nten nu ndiꞌin chaꞌ ꞌin Ni. Loꞌo nan, ti kwiꞌ nten ꞌin Ndiose lkaan, xa nu ja ntsean ꞌaan tyukwi tyempu nu nsuꞌwian chalyuu, bra nu ti ndyaa ñaꞌan suꞌween tianꞌ ꞌin Ni chaꞌ ndiꞌin taan ꞌin Krixtu chaꞌ kulaa ji Ni ꞌñaan. \s1 Chañi chaꞌ tyiꞌiin suꞌwean bra nu tsaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose \p \v 7 Lo kityi kula ndukwa ska chaꞌ nu ykwiꞌ Tyiꞌi Ndiose loꞌo nten nu ngwa sꞌni. Nde nchkwiꞌ chaꞌ kanꞌ: \q1 Loꞌo ni, kunan suꞌwe wan chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan: \q1 \v 8 Ja xuꞌwi ꞌa chaꞌ kuxi tiye wan loꞌoǔn, \q1 kwiꞌ ja kuꞌni wan sa ñaꞌan nu yꞌni ayman kula ꞌwan nu ngwa ti sꞌni. \q1 Nu ngwa bra kanꞌ, lye ꞌa msuun neꞌ loꞌoǔn tuwiin niꞌ kixinꞌ seꞌen mdaꞌan yuꞌwi neꞌ, ndukwin Ni. \q1 Ngwa tiꞌ neꞌ ñaꞌan biyaꞌ neꞌ ꞌñaǎn, si kuꞌniǐn tláǎn ꞌin neꞌ. \q1 \v 9 Liyeꞌ ꞌa tiꞌ ayman kanꞌ ꞌñaǎn nu ngwa bra kanꞌ; \q1 mstyi lyoꞌo neꞌ ꞌñaǎn chunꞌ tuꞌwa yijan, ni siya wa naꞌan neꞌ nchga chaꞌ tnun nu yꞌniǐn chaꞌ ꞌin neꞌ tyukwi tyempu kanꞌ, ndukwin Ni. \q1 \v 10 Kanꞌ chaꞌ msinꞌ ꞌa tiǎnꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \q1 Ykwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ bra kanꞌ: \q1 “Xkwiꞌ chaꞌ kuxi ndaꞌan tiye neꞌ kwa, ja xlyaa neꞌ chaꞌ kanun chaꞌ ꞌñaǎn niꞌ kasiya ꞌin neꞌ siyaꞌ ti; \q1 ja xlyaa neꞌ kuꞌni neꞌ sa ñaꞌan nu nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ chaꞌ kuꞌni neꞌ” ndukwiǐn bra kanꞌ. \q1 \v 11 Kanꞌ chaꞌ msinꞌ ꞌa tiǎnꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ, sa ñaꞌan nu lye ꞌa ykwiǐnꞌ loꞌo neꞌ bra kanꞌ: \q1 “Ja kan ꞌa wan seꞌen ndiꞌiǐn chaꞌ tyiꞌin suꞌwe wan loꞌoǔn nde kwa” ndukwiǐn. \m Ngwañaꞌan ndiꞌin chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ nu ngwa bra kanꞌ. \p \v 12 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, kuꞌni wan kwenta ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan, chaꞌ ja ska wan xiꞌin chunꞌ wan chaꞌ ꞌin Ndiose ykwiꞌ, chaꞌ ja ka kuxi niꞌ kasiya ꞌwan, chaꞌ ja kulaa yaꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ Ni. \v 13 Ja suꞌwe si kwiñi lyoꞌo chaꞌ kuxi ꞌwan, loꞌo tyisnan ka kuxi niꞌ kasiya ꞌwan bra kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ nchga tsan ndiꞌin chaꞌ tayaꞌ wan ꞌin taꞌa wan, chaꞌ kanun tsaa la chaꞌ ꞌin Jesús niꞌ kasiya ꞌwan loꞌo taꞌa wan, chaꞌ ja kwiñi lyoꞌo chaꞌ kuxi ꞌwan tyukwi tyempu nu ndiꞌin wan lo chalyuu. \v 14 Taꞌaan, ti ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Krixtu xa nu ti nxñiin suꞌwean chaꞌ ꞌin Ni sa ñaꞌan bra nsuꞌwian chalyuu, ti kwiꞌ sa ñaꞌan nu ndyaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ni nu ngwa ti kulo. \p \v 15 Nde ndiya chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose, kwiꞌ nu ndukwa lo kityi kula kanꞌ: \q1 Kunan suꞌwe wan chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan ni. Ja xuꞌwi ꞌa chaꞌ kuxi tiye wan ñaꞌan wan ꞌñaǎn, \q1 ja kuꞌni wan sa ñaꞌan nu yꞌni ayman kula ꞌwan nu ngwa ti sꞌni, xa nu lye ꞌa msuun neꞌ loꞌoǔn. \m \v 16 Nchga nten nu ndyaa loꞌo Moisés bra nu mdoꞌo neꞌ lo yuu ꞌin Egipto, ynan neꞌ kanꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ nu ngwa bra kanꞌ, loꞌo lye ꞌa msuun neꞌ loꞌo Ni bra kanꞌ; \v 17 kanꞌ chaꞌ msinꞌ ꞌa tiꞌ Ndiose ꞌin neꞌ tyukwi tyempu nu mdaꞌa tuꞌwa yijan, kwiꞌ ngujwi ayman kanꞌ ngwa ti ñaꞌan tuꞌwa tuwiin niꞌ kixinꞌ seꞌen mdaꞌan yuꞌwi neꞌ bra kanꞌ. \v 18 Wa lye ꞌa ykwiꞌ Ni loꞌo nten nu msuun loꞌo Ni: “Ja kan ꞌa wan seꞌen ndiꞌiǐn, chaꞌ tyiꞌin suꞌwe wan loꞌoǔn nde re” ndukwin Ni bra kanꞌ. \v 19 Ka biyaꞌ tianꞌ sikwa, chaꞌ ja mdiya neꞌ kanꞌ seꞌen ndukwin Ni ꞌin neꞌ chaꞌ tsaa neꞌ, chunꞌ nu ja yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose. \c 4 \p \v 1 Wa ykwiꞌ Ndiose ska chaꞌ loꞌoan sikwa, chaꞌ ka tsaan seꞌen ndiꞌin Ni, chaꞌ tyiꞌiin suꞌwean la kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ kuwe tianꞌ ꞌin nchga neꞌ taꞌaan, chaꞌ ja ska neꞌ kanꞌ tyoꞌo ntan neꞌ tuwiin nu ñi nu tsaa seꞌen tyiꞌian loꞌo Ni. \v 2 Sa ñaꞌan nu ynan ayman kanꞌ chaꞌ suꞌwe nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ chaꞌ tyoꞌo laa neꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan nan, wa ynaan chaꞌ suꞌwe nu ykwiꞌ Jesús. Nchga ayman kanꞌ ni, ja ngwa luwi kasiya ꞌin neꞌ, ni siya wa ynan neꞌ chaꞌ kanꞌ, chaꞌ nu ja yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ kanꞌ, chaꞌ ja mslyaa neꞌ xñi suꞌwe neꞌ chaꞌ kanꞌ. \v 3 Nan ni, xa wa msñian chaꞌ nu ykwiꞌ Ni, ka tsaan seꞌen ndiꞌin Ni chaꞌ tyiꞌiin suꞌwean loꞌo Ni bra kanꞌ. Loꞌo ayman kanꞌ ni, ja yꞌni neꞌ ngwañaꞌan, chunꞌ wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ re ꞌin neꞌ kanꞌ: \q1 Msinꞌ ꞌa tiǎnꞌ bra kanꞌ, ndukwin Ni. \q1 Lye ꞌa ykwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ ja kan ꞌa neꞌ kanꞌ seꞌen ndiꞌiǐn re, \q1 ja tyiꞌin suꞌwe neꞌ loꞌoǔn nde re. \m Ngwañaꞌan ndukwin Ndiose, ni siya wa mdyii nchga tñan ꞌin Ni ti bra nu ndyaꞌ chalyuu. \v 4 Ndiya ska chaꞌ lo kityi kula nu nchkwiꞌ chaꞌ ꞌin tsan kati, kwiꞌ tsan nu nxitñaꞌ neꞌ judío taꞌaan. \q1 Mxitñaꞌ Ndiose xa wa mdaꞌa kati tsan bra kanꞌ, ja yꞌni ꞌa Ni tñan tsan kanꞌ bra kanꞌ, ndukwin kityi kula. \m \v 5 Xiyaꞌ chkwianꞌ ti kwiꞌ ti chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula kanꞌ: \q1 Ja kan ꞌa neꞌ kanꞌ seꞌen ndiꞌiǐn re chaꞌ tyiꞌin suꞌwe neꞌ loꞌoǔn, ndukwin Ni. \m \v 6 Kanꞌ lka nten nu kulo ndukwa la ynan chaꞌ suꞌwe nu wa ykwiꞌ Ni loꞌo neꞌ, chaꞌ tyoꞌo laa neꞌ ꞌin chaꞌ kuxi. Chunꞌ ndiꞌin la ja ngwa ꞌa tsaa neꞌ kanꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose, ja ngwa tyiꞌin suꞌwe neꞌ seꞌen ndukwin Ni chaꞌ tyiꞌin neꞌ, chaꞌ nu ja mslyaa neꞌ kanꞌ tukwa neꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ Ni loꞌo neꞌ. Loꞌo ni, ti lyiji chinꞌ taꞌa nten nu ndiꞌin chaꞌ tyiꞌin suꞌwe loꞌo Ndiose; \v 7 ti nda Ni ti chinꞌ tyempu ꞌñaan, chaꞌ kunaan chaꞌ kanꞌ, ni siya ni ti. Wa mdijin tyun yijan ti bra nu ngujwi ayman Moisés kanꞌ, bra nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo David bra kanꞌ. Nde ndiya chaꞌ nu ykwiꞌ Ni: \q1 Kunan suꞌwe wan chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan; ja xuꞌwi ꞌa chaꞌ kuxi tiye wan ñaꞌan wan ꞌñaǎn. \m \v 8 Nu ngwa sꞌni kanꞌ, ja ngwa ꞌin ayman Josué tsaa loꞌo yu ꞌin neꞌ Israel seꞌen ndiꞌin Ndiose ska yaꞌ ti; kanꞌ chaꞌ ni, ti nda Ni ti chinꞌ tyempu chaꞌ kunaan chaꞌ kanꞌ. \v 9 Loꞌo nan, si xñiin suꞌwean chaꞌ ꞌin Ndiose, ka tyiꞌiin suꞌwean loꞌo Ni bra kanꞌ, sa ñaꞌan ngwa tsan nu mxitñaꞌ Ni xa wa mdaꞌa kati tsan kanꞌ. \v 10 Ni siya tyii tñan ꞌñaan lo chalyuu, tsaan seꞌen ndiꞌin Ndiose bra kanꞌ; ni siya ti nsuꞌwi tñan ꞌñaan lo chalyuu, ti kwiꞌ ti chaꞌ ka tyiꞌiin suꞌwean loꞌo Ni, sa ñaꞌan nu mxitñaꞌ Ndiose xa wa mdyii tñan ꞌin Ni bra wa mdaꞌa kati tsan kanꞌ. \v 11 Nchga tsan lye kuꞌnian tñan sikwa, chaꞌ ti xuꞌwi chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose, chaꞌ ka tyiꞌiin suꞌwean bra kanꞌ. Ja kuꞌnian sa ñaꞌan nu yꞌni ayman kula kanꞌ, nu ja mdukwa chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose siyaꞌ ti, loꞌo ja ngwa ꞌa ꞌin neꞌ tsaa neꞌ seꞌen ndukwin Ni chaꞌ tsaa neꞌ bra kanꞌ. \p \v 12 Nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten ni, ñaꞌan tiꞌ ska nan luꞌu, ngwañaꞌan lka chaꞌ kanꞌ. Nchga bra ngiꞌni chaꞌ kanꞌ tñan niꞌ kasiya ꞌin nten nu kunan chaꞌ kanꞌ. Wa nka chaꞌ kanꞌ ñaꞌan tiꞌ ska xlyu nu cha ꞌa tuꞌwa taꞌa tyukwaa laꞌa; ka slaa ran kunaanꞌ sa ñaꞌan nu tiya seꞌen nsuꞌwi tijyaan, sa yaꞌ nu tiya ran seꞌen nsuꞌwi tyukwa niꞌ tijyaan. Kwiꞌ ngwañaꞌan lka bra nu kunaan chaꞌ ꞌin Ndiose, ngiten chaꞌ kanꞌ kean, ngiten chaꞌ kanꞌ niꞌ kasiya ꞌñaan. Bra nu kunaan ska chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten, tyija lyo ñi chaꞌ ꞌñaan kwenta skaan, nchga chaꞌ nu nka tiyean chaꞌ kaja ꞌñaan, nchga chaꞌ nu ndaꞌan tiyean. \v 13 Ja ka xuꞌwi kutsiꞌ ska chaꞌ nu ndaꞌan tiyean, ska chaꞌ nu ndiꞌin ꞌñaan ꞌin Ndiose. Ndiose jlyo tiꞌ nchga chaꞌ kanꞌ. Ñaꞌan Ni nchga nten nu wa ngwiñan Ni, nu wa msuꞌwa Ni lo chalyuu; jlyo tiꞌ Ni nchga chaꞌ nu ndiꞌin ꞌñaan. Ja ska tñan ka kuꞌnian mnan tloo Ndiose, chaꞌ ndiꞌin chaꞌ taan kwenta ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌin nchga tñan nu yꞌnian kwenta skaan lo chalyuu, bra nu tsaa tii chalyuu ꞌñaan. \s1 Wa nka Jesús ñaꞌan tiꞌ xꞌnan sti joꞌo, chaꞌ njñan Ni chaꞌ ꞌñaan tloo Ndiose. \p \v 14 Xa wa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, ndiꞌin chaꞌ kuꞌnian tñan chaꞌ kanun suꞌwe chaꞌ ꞌin Ni niꞌ kasiya ꞌñaan bra kanꞌ. Wa lka ndiya ska xꞌnan sti joꞌo nu njñan chaꞌ ꞌñaan ꞌin Ndiose; Jesús, ska ti nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose, kanꞌ lka Ni. Wa ndyaa Jesús nde seꞌen ndiꞌin Ndiose Sti yu; loꞌo ni, ndiꞌin Jesús tloo Ni, chaꞌ nchkwiꞌ Ni chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ni. \v 15 Wa nka Jesús ñaꞌan tiꞌ xꞌnan sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan, kwiꞌ ngwañaꞌan nchka tꞌnan ꞌa tiꞌ Jesús ꞌñaan. Wa jlyo tiꞌ Ni chaꞌ tyun yaꞌ wa kuꞌni ti kuneꞌ xaꞌan kanan ꞌñaan; ti kwiꞌ ti chaꞌ, lye ꞌa yꞌni lyoꞌo kuneꞌ xaꞌan ꞌin yu, ngwa ꞌa tiꞌ kuneꞌ xaꞌan chaꞌ kuꞌni Jesús chaꞌ kuxi, bra nu ti mdiꞌin yu lo chalyuu re. Loꞌo Jesús ni, ja ska chaꞌ xaꞌan yꞌni yu, kanꞌ chaꞌ lka yu xꞌnan sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan ni, chaꞌ jlyo tiꞌ yu chaꞌ kwiñi ꞌa kuneꞌ xaꞌan. \v 16 Ja ndiꞌin chaꞌ kutsean siyaꞌ ti sikwa, tyukwi ti tiyean ka jñaan chaꞌ ꞌin Ndiose, chunꞌ kwiꞌ Ni nka Ni ndloo. Chkwianꞌ loꞌo Ndiose nu xkwiꞌ chaꞌ suꞌwe ngiꞌni Ni loꞌo nten chalyuu; jñaan chaꞌ ꞌin Ni chaꞌ chka tꞌnan tiꞌ Ni ꞌñaan, chaꞌ suꞌwa yaꞌ Ni ꞌñaan, bra nu ndiꞌin la chaꞌ nu lyiji ꞌñaan. \c 5 \p \v 1 Xka la xꞌnan sti joꞌo nu nsuꞌwi lo chalyuu ni, ndlo suwi neꞌ ꞌin taꞌa sti joꞌo neꞌ ti ka nu ka xꞌnan sti joꞌo, chaꞌ ka yu kanꞌ tñan ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌin nten. Nxñi sti joꞌo kanꞌ lomstan nu ndijyan loꞌo nchga nten, nxtya ꞌin ran lo msaa ꞌin Ndiose; kwiꞌ ngwañaꞌan, njñan yu kanꞌ chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin Ni ꞌin kiꞌya nu ndukwi nten bra kanꞌ. \v 2 Nten chalyuu ti lka sti joꞌo kanꞌ; loꞌo ykwiꞌ yu ndukwi yu kiꞌya, kanꞌ chaꞌ ka chka tꞌnan tiꞌ yu ꞌin nten nu ja nnan siyaꞌ ti, nu ngiꞌni ꞌa chaꞌ xaꞌan. \v 3 Ti kwiꞌ bra nu ngiꞌni yu kanꞌ tñan chaꞌ ꞌin nchga nten kichen, ndiꞌin chaꞌ jñan yu chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin Ndiose ꞌin kiꞌya nu ndukwi yu, ti ykwiꞌ ti yu. \p \v 4 Ja tukwin ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌin chaꞌ ka xꞌnan sti joꞌo chaꞌ nchka ti tiꞌ yu ka yu tñan kanꞌ; Ndiose ndlo suwi ti ka nu ndiya la tiꞌ Ni chaꞌ ka xꞌnan sti joꞌo chaꞌ ꞌin Ni, sa ñaꞌan nu ngulo suwi Ni ꞌin ayman Aarón chaꞌ ngwa yu xꞌnan sti joꞌo bra kanꞌ. \v 5 Loꞌo Krixtu ni, wa lka Ni sti joꞌo nu nka ndloo la ti chaꞌ ꞌñaan. Loꞌo siꞌi chaꞌ ꞌin yu, ti ykwiꞌ ti yu, yꞌni yu ngwañaꞌan, ja mjñan yu chaꞌ ꞌin Ndiose Sti yu chaꞌ ka tnun la chaꞌ ꞌin yu. Ndiose Sti yu wa ykwiꞌ loꞌo yu ti kulo la: \q1 Ska ti nuꞌwin lkaa Sñiěnꞌ; ykwiěnꞌ msuꞌwaǎn kasiya ꞌiin chaꞌ lkaa Sñiěnꞌ. \m Kanꞌ ngwa chaꞌ nu ykwiꞌ Ni loꞌo Krixtu. \v 6 Loꞌo ndukwa xka chaꞌ lo kityi kula nu ykwiꞌ Ndiose: \q1 Nchga tyempu nuꞌwin kaa sti joꞌo siyaꞌ ti; sa ñaꞌan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa ti sꞌni, kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌni nuꞌwin chaꞌ ꞌin nten chalyuu ni. \m \v 7 Bra nu ti mdiꞌin Jesús lo chalyuu, tyun yaꞌ msiꞌya yu, kwiꞌ tyun yaꞌ ynan yu bra nu ykwiꞌ yu loꞌo Ndiose Sti yu; lye ꞌa yuwe tiꞌ yu niꞌ kasiya ꞌin yu bra nu mjñan yu chaꞌ ꞌin Ndiose Sti yu, chaꞌ ja ta chabiyaꞌ kaja yu si nu ngwañaꞌan ngwa tiꞌ Ni; loꞌo ynan Ni chaꞌ nu ykwiꞌ yu loꞌo Ni, chaꞌ mslyaa yu kuꞌni yu nchga chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose Sti yu loꞌo yu. \v 8 Ngwañaꞌan yꞌni xaꞌan Jesús nchga tñan nu ngwa tiꞌ Ndiose Sti yu chaꞌ kuꞌni yu, xa nu mdijin ꞌa yu nu tiꞌí lo chalyuu, ni siya ska ti yu lka yu Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose. \v 9 Chunꞌ ndiꞌin la, xa wa mdijin nchga chaꞌ ꞌin Jesús, xa wa yꞌni yu tñan nu ngulo Ndiose ꞌin yu chaꞌ kuꞌni yu, bra kanꞌ mdyisnan ndlaa Jesús ꞌin nchga nten chalyuu nu ngiꞌni chaꞌ nu ykwiꞌ yu bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan ja tsaa tii ꞌa chaꞌ kulaa Ni ꞌin nten ꞌin chaꞌ kuxi nu ngiꞌni neꞌ. \v 10 Kanꞌ chaꞌ ykwiꞌ Ndiose chaꞌ lka Jesús sti joꞌo nu nka ndloo la ti; sa ñaꞌan tñan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa ti sꞌni, kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni Jesús chaꞌ ꞌñaan ni. \s1 Tyoꞌo kuxi chaꞌ ꞌñaan si xiꞌiin chuanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús \p \v 11 Ti ndiya kaꞌan ꞌa chaꞌ nu nchka tiꞌ ba chkwiꞌ ba loꞌo wan chaꞌ ꞌin Krixtu, chaꞌ ti kaꞌan ꞌa chaꞌ ti ji ka biyaꞌ tiꞌ wan. Loꞌo ja nchka kwaꞌu suꞌwe ba chaꞌ kanꞌ ꞌwan; tlyu ꞌa tñan ka, chunꞌ ykwiꞌ wan ja ngiꞌni kuwe tiꞌ wan chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ kanꞌ. \v 12 Wa sꞌni ꞌa ynan wan chaꞌ ꞌin Krixtu ti kulo; loꞌo wa mdijin ꞌa tyempu ni. Ja chan wa lka wan mstru chaꞌ ꞌin Krixtu ni, loꞌo ngwa ti ñaꞌan ndiꞌin wan. Ti ndiꞌin chaꞌ kwaꞌu la neꞌ ꞌwan xiyaꞌ sa ñaꞌan ndiꞌin kiyaꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose, ti kwiꞌ chaꞌ nu ngwa tiꞌ Ni katsaꞌ Ni ꞌin nten chalyuu nu ngwa ti kulo. Sa ñaꞌan nu ngiꞌni ska kuwiꞌ nu ti ngatiꞌ, nu ja ya ku tyaja, kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni wan, chaꞌ ja nchka ꞌa kuꞌni xaꞌan wan chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 13 Kuwiꞌ nu ti ngatiꞌ ni, kuneꞌ ꞌa neꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan lka wan, chaꞌ ja ya ka jlyo tiꞌ wan siyaꞌ ti sa ñaꞌan chaꞌ suꞌwe nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌni wan, xa nu ngwa suꞌwe niꞌ kasiya ꞌwan chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 14 Nten nu wa ngulu chinꞌ, kanꞌ nu nchku tyaja; loꞌo ꞌwan ka wan ngwañaꞌan, si tyaꞌan tiꞌ wan tyaꞌan suꞌwe chaꞌ tiye wan sa ñaꞌan ndyoꞌo ska chaꞌ, si lka chaꞌ suꞌwe, si lka chaꞌ kuxi. \c 6 \p \v 1 Ndla ti kuꞌnian sikwa, chaꞌ kunaan suꞌwean nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Krixtu; ndiꞌin chaꞌ kaan nten nu suꞌwe ndaꞌan chaꞌ tiye. Ja suꞌwe si ska loo ti chaꞌ kuꞌnian, sa ñaꞌan nu yꞌni xaꞌaan tian ti kulo. Loꞌo nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Krixtu ndiꞌin chaꞌ kuꞌnian. Wa jlyo suꞌwe tianꞌ la seꞌen ndiꞌin kiyaꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu: wa mdyii ykwianꞌ sa ñaꞌan ka kulaa yaanꞌ nchga chaꞌ kuxi nu yꞌnian nu ngwa sꞌni, nu ja nnanjoꞌo ꞌñaan chaꞌ ꞌin Ndiose; wa ykwianꞌ sa ñaꞌan ka tsaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose; \v 2 wa ykwianꞌ sa ñaꞌan tyukwatyaan chabiyaꞌ ꞌin Krixtu; wa ykwianꞌ sa ñaꞌan xtya neꞌ yaꞌ kean chabiyaꞌ ꞌin Krixtu; wa ykwianꞌ sa ñaꞌan tyuꞌuan xiyaꞌ chunꞌ ndiꞌin la, ni siya wa ngujwian; wa ykwianꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin nchga nten nu nsuꞌwi chalyuu. \v 3 Loꞌo ni, ndla ti ndiꞌin chaꞌ kunaan nchga chaꞌ ꞌin Jesús nu ti ji kuꞌniin xaꞌaan; kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌnian sikwa, si ti ta Ndiose chalyuu ꞌñaan. \p \v 4 Ja kaja ñaꞌan kuꞌnian loꞌo nten nu mdoꞌo ntan ꞌin chaꞌ kanꞌ siyaꞌ ti. Wa jlyo tiꞌ neꞌ kanꞌ sa ñaꞌan ngwa bra wa yten xaa ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌin neꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, wa jlyo tiꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa nchga chaꞌ nu nda Ndiose ꞌin neꞌ. Loꞌo neꞌ kanꞌ, wa yꞌni Tyiꞌi Ndiose tñan niꞌ kasiya ꞌin neꞌ. \v 5 Wa jlyo tiꞌ neꞌ kanꞌ, wa naꞌan neꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Ni loꞌoan; wa mgii tiꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ tnun ꞌa chaꞌ nchka, bra wa mdyisnan chalyuu kwi ꞌin Ndiose seꞌen ndiꞌin neꞌ. \v 6 Loꞌo bra kanꞌ wa ngulaa yaꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús. Kanꞌ chaꞌ ja kaja ꞌa ñaꞌan kuꞌnian ni, chaꞌ xiyaꞌ xñi suꞌwe neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús. Nda neꞌ kanꞌ nu tiꞌí ꞌin Jesús nu nka Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose, chunꞌ ngiꞌni neꞌ ñaꞌan tiꞌ si nxtya neꞌ ꞌin Jesús lo wsi xiyaꞌ, chaꞌ xtyi lyoꞌo nten chalyuu ꞌin Ni xiyaꞌ. \v 7 Ñaꞌan tiꞌ ska yuu nu suꞌwe seꞌen ngiꞌni nten chalyuu tñan, taꞌa ti ndiꞌya tyoo lo yuu kanꞌ; ndiꞌyo yuu kanꞌ tyiꞌa tyoo bra kanꞌ, chunꞌ suꞌwe ꞌa ngiꞌni Ndiose loꞌo yuu chaꞌ kalu nan kwiñi nu wa yta neꞌ, chaꞌ kunanjoꞌo ꞌin neꞌ nu ngiꞌni tñan kanꞌ. \v 8 Loꞌo ja suꞌwe yuu seꞌen xkwiꞌ kixinꞌ kuxi, xkwiꞌ yka kicheꞌ ndukwa lo ran; kulaa tiꞌin neꞌ ꞌin yuu nu ngwañaꞌan, chaꞌ ñaꞌan tiꞌ ska yuu nu wa ndukwa yuweꞌ chunꞌ, ngwañaꞌan lka ran. Ndiꞌin chaꞌ xuꞌu neꞌ kiiꞌ lo yuu kanꞌ, chaꞌ tyii chkin nchga chaꞌ kuxi nu nsuꞌwi lo yuu kanꞌ. Sa ñaꞌan nu ka ꞌin yuu nu ja suꞌwe siyaꞌ ti, kwiꞌ ngwañaꞌan ka kuxi ꞌñaan si kulaa yaanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús bra kanꞌ. \s1 Wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ja kulaa yaꞌ Ni ꞌñaan, kanꞌ chaꞌ xñiin suꞌwean chaꞌ ꞌin Ni sikwa \p \v 9 ꞌWan taꞌa suꞌween ndiꞌian, nu suꞌwe ꞌa nka tiye ba ñaꞌan ba ꞌwan, jlyo suꞌwe tiꞌ ba ꞌwan chaꞌ ja ka ꞌwan ngwañaꞌan, ni siya tka nchkwiꞌ ti ba chaꞌ kanꞌ. Wa jlyo tiꞌ ba chaꞌ suꞌwe la ndiꞌin wan ni, ti bra nu ngulaa Jesús ꞌwan ꞌin chaꞌ kuxi. \v 10 Loꞌo ngwañaꞌan, ñi ꞌa chaꞌ ngiꞌni Ndiose loꞌo nten chalyuu. Ja kjlyaa ꞌa tiꞌ Ni nchga chaꞌ suꞌwe nu wa yꞌni wan, chaꞌ ndayaꞌ ꞌa wan ꞌin neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús; wa kaꞌan ꞌa tñan yꞌni wan chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. Chaꞌ nu wa yꞌni wan ngwañaꞌan, kanꞌ chaꞌ jlyo tiꞌ xka ta nten chaꞌ suꞌwe ꞌa nka tiye wan loꞌo Jesús, loꞌo ti ngiꞌni wan chaꞌ suꞌwe loꞌo neꞌ. \v 11 Loꞌo nchka tiꞌ ba chaꞌ ti kuꞌni wan ngwañaꞌan tyukwi tyempu nde loo la, laja nu ndiꞌin ta wan ꞌin Ndiose sa ñaꞌan bra nu tsaa toꞌo nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni loꞌoan bra kanꞌ. \v 12 Ja nchka tiꞌ ba chaꞌ ka ndaja tiꞌ wan; nan nchka tiꞌ ba chaꞌ kuꞌni wan sa ñaꞌan nu ngiꞌni xka ta taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nu ngiꞌni ꞌa chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin nten bra nu ndiꞌin ta neꞌ ꞌin Ndiose. Kanꞌ chaꞌ ndyiji nchga chaꞌ ꞌin neꞌ, sa ñaꞌan nu ndukwin Ni chaꞌ kaja ꞌin neꞌ. \p \v 13 Nu ngwa ti sꞌni, bra nu yꞌni biyaꞌ Ndiose ska chaꞌ loꞌo ayman Abraham, kwiꞌ mda Ndiose nin Ni ꞌin yu kula kanꞌ bra nu mskanꞌ Ni chaꞌ re loꞌo yu: “Chabiyaꞌ ꞌñaǎn, ti ykwiǐnꞌ tiǎn kuꞌniǐn tñan kanꞌ chaꞌ ꞌiin” ndukwin Ni. Ja ndiya ꞌa xka nten nu tnun la chaꞌ ꞌin ke Ndiose, kanꞌ chaꞌ mda Ndiose nin ykwiꞌ Ni ꞌin yu, chaꞌ skanꞌ Ni chaꞌ loꞌo ayman Abraham kanꞌ. \v 14 Nde ndiya chaꞌ nu ykwiꞌ Ni loꞌo ayman kanꞌ bra kanꞌ: “Chañi chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌoo, chaꞌ suꞌwe ꞌa kuꞌniǐn loꞌoo, loꞌo kaꞌan ꞌa nten ꞌiin nu ndijyan lo chalyuu re nu ndyaa nde loo la.” Ngwañaꞌan ndukwin Ni nu ngwa bra kanꞌ. \v 15 Xꞌni ꞌa mdalo Abraham bra kanꞌ, chaꞌ nu ndiꞌin ta yu sa ñaꞌan bra nu ka chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu; kanꞌ chaꞌ yaa toꞌo suꞌwe nchga chaꞌ nu ngwa ꞌin yu. \v 16 Nde ñaꞌan ngiꞌni nten chalyuu ni. Si nchka tiꞌ neꞌ chaꞌ kanun tsaa ska chaꞌ nu kuꞌni biyaꞌ neꞌ loꞌo taꞌa neꞌ, kanꞌ kulo naan neꞌ ska joꞌo, chaꞌ tnun la chaꞌ ꞌin, xkeꞌ tiꞌ neꞌ bra kanꞌ; chunꞌ ndiꞌin la ja xuun ꞌa neꞌ siꞌya chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 17 Kwiꞌ ngwañaꞌan yꞌni Ndiose, ytsaꞌ ñi Ni ꞌin neꞌ kanꞌ sa ñaꞌan nu ka chaꞌ kanꞌ ꞌin neꞌ nu ndyaa nde loo la, chaꞌ ja tyoꞌo ntan Ni siyaꞌ ti ꞌin ska chaꞌ nu wa mskanꞌ Ni loꞌo neꞌ; kanꞌ chaꞌ mda Ni nin Ni ti kulo, chaꞌ ngwañaꞌan yꞌni biyaꞌ Ni chaꞌ loꞌo ayman Abraham kanꞌ. \v 18 Loꞌo nchga chaꞌ kanꞌ wa jlyo tianꞌ chaꞌ ja xaꞌan ꞌa ska chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ka; ja kwiñi lyoꞌo Ni ꞌñaan siyaꞌ ti. Loꞌo suꞌwe ti ndiꞌin tiyean ni, chaꞌ ja ndiya ska chaꞌ kuxi nu ka xitsen ꞌñaan, chaꞌ nu wa ndyaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌoan; wa yꞌni Ni chaꞌ ka tnun la tiyean, chaꞌ xñiin suꞌwean kwenta nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni loꞌoan sa ñaꞌan bra nu tsaa toꞌo chaꞌ kanꞌ. \v 19 Ñaꞌan tiꞌ chkwan stanꞌ nu nduguun neꞌ nde suun yka naꞌan, chaꞌ tsaa xñi kaꞌan chkwan kanꞌ chunꞌ kee la niꞌ tyiꞌa, chaꞌ tyukwi seꞌen ti yka naꞌan kanꞌ lo tyiꞌa kanꞌ, chaꞌ ja ka tyoꞌo tsuꞌ yka naꞌan kanꞌ siyaꞌ ti bra kanꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni Jesús loꞌoan. Ngiꞌni Ni chaꞌ kanun tsaa chaꞌ ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan, chaꞌ ja tyoꞌoun tsuanꞌ chaꞌ ꞌin Ni siyaꞌ ti. Wa ndiya Jesús nde niꞌ kwan, ñaꞌan tiꞌ si wa mdijin Ni seꞌen ndukwi teꞌ tukwin nu ndyukwi loo joꞌo niꞌ lyaa tnun; loꞌo ni, wa ndyaa tukwa Ni ti kwiꞌ seꞌen ndukwa Ndiose nde niꞌ kwan. \v 20 Chaꞌ ꞌñaan, kanꞌ chaꞌ wa ndyaa Jesús la kanꞌ kulo ndukwa la, chaꞌ ka suꞌwa yaꞌ Ni ꞌñaan bra kanꞌ. Loꞌo ja tsaa tii ꞌa chaꞌ lka Jesús sti joꞌo nu nka ndloo la ti chaꞌ ꞌñaan. Sa ñaꞌan tñan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa sti joꞌo ti sꞌni, kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌni Jesús chaꞌ ꞌñaan ni. \c 7 \s1 Sa ñaꞌan ngwa Melquisedec sti joꞌo, kwiꞌ ngwañaꞌan lka Jesús sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan bra nu ni \p \v 1 Ayman Melquisedec kanꞌ ni, xꞌnan kichen Salem ngwa yu kula kanꞌ; chaꞌ ꞌin Ndiose nu nka ndloo la ti ngwa yu kula sti joꞌo, kanꞌ tñan ngwa yu kula kanꞌ. Nu ngwa bra kanꞌ, wa mdoꞌo ñaꞌan ayman Abraham ꞌin tyun ree xaꞌan, chaꞌ msuun yu loꞌo neꞌ kanꞌ, yjwi yu ꞌin neꞌ xaꞌan kanꞌ bra kanꞌ. Tuwiin nu ndyaan yu, mdoꞌo Melquisedec ndyaa tuꞌwa tuwiin chaꞌ tyukwa taꞌa yu kula kanꞌ loꞌo Abraham bra kanꞌ; nkwan Melquisedec ꞌin yu chabiyaꞌ ꞌin Ndiose bra kanꞌ. \v 2 Kanꞌ chaꞌ msuꞌwe Abraham nchga nan nu ndiꞌin ꞌin yu, nu mjwi ꞌin yu xiyaꞌ, ti kwiꞌ nan nu wa yꞌni neꞌ xaꞌan kanꞌ kunan; la mdaꞌa tii yuꞌwe nchga nan kanꞌ, kanꞌ mda yu ska yuꞌwe ꞌin yu kula Melquisedec kanꞌ. Nde ñaꞌan ndyoꞌo chaꞌ Melquisedec kanꞌ: Xꞌnan kichen nu ñi ꞌa ngiꞌni biyaꞌ ska chaꞌ, ngwañaꞌan ndyoꞌo chaꞌ kanꞌ chaꞌtñan. Chaꞌ xꞌnan kichen Salem ngwa yu kula kanꞌ, kanꞌ chaꞌ ka chkwianꞌ: Tiin ti ndiꞌin neꞌ kichen chabiyaꞌ ꞌin xꞌnan neꞌ, chaꞌ ngwañaꞌan ndyoꞌo chaꞌ Salem chaꞌtñan. \v 3 Ja nchkwiꞌ kityi sa ñaꞌan ngwa naan sti jyaꞌan Melquisedec kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan, ja ska chaꞌ ndukwa lo kityi chaꞌ ꞌin ayman ꞌin yu kula kanꞌ; ja nchkwiꞌ ni tyempu ngula, ni tyempu ngujwi yu kula kanꞌ. Ñaꞌan tiꞌ Melquisedec, kwiꞌ ngwañaꞌan lka Jesús, chaꞌ nchga tyempu lka Ni sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan; loꞌo Jesús ni, lka Ni ska ti nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose. \p \v 4 Kuwe chinꞌ tiꞌ wan sikwa, ni chaꞌ tnun la ndiꞌin chaꞌ ꞌin yu kula Melquisedec ke Abraham nu ngwa ayman ꞌñaan. Abraham mda ñaꞌaan ska yuꞌwe nan nu ndiꞌin ꞌin yu ꞌin Melquisedec, ti kwiꞌ nan nu wa mjwi ꞌin yu xiyaꞌ, nu wa yꞌni neꞌ xaꞌan kanꞌ kunan bra kanꞌ. \v 5 Nde loo la chinꞌ, ska loo ti nten taꞌa ayman Leví ngwa sti joꞌo; kanꞌ ti nten ngwa nu mda Ndiose chabiyaꞌ ꞌin chaꞌ xñi lomstan nu mda neꞌ Israel ꞌin Ndiose. Ti kwiꞌ nten taꞌa Abraham nu yan chalyuu nde loo la ngwa sti joꞌo kanꞌ. (Lomstan kanꞌ lka ska yuꞌwe la mdaꞌa tii yuꞌwe nchga chaꞌ suꞌwe nu ndiꞌin ꞌin nten.) \v 6 Yu kula Melquisedec kanꞌ ni, msñi yu lomstan nu mda Abraham ꞌin Ndiose, ni siya siꞌi taꞌa neꞌ Leví ngwa yu kanꞌ; kwiꞌ nkwan yu kula kanꞌ ꞌin Abraham bra kanꞌ, ni siya wa mskanꞌ Ndiose chaꞌ loꞌo Abraham kulo ndukwa la. \v 7 Kanꞌ chaꞌ ka jlyo tianꞌ chaꞌ tnun la chaꞌ ꞌin ayman Melquisedec kanꞌ ke ayman Abraham. Nan wa nkwan yu kula kanꞌ ꞌin ayman Abraham nu ngwa bra kanꞌ, kanꞌ chaꞌ tnun la chabiyaꞌ ndiya ꞌin yu kula kanꞌ ke Abraham. \v 8 Xkwiꞌ ndyaa tii chaꞌ ꞌin sti joꞌo nu nxñi lomstan nu nda nten chalyuu ꞌin Ndiose, ska yuꞌwe ti chaꞌ suꞌwe nu nsuꞌwi ꞌin skaa neꞌ nda neꞌ lomstan; loꞌo Melquisedec ni, ti luꞌu yu kanꞌ, ja ndukwa chaꞌ lo kityi kula chaꞌ ngujwi yu. Ti kwiꞌ yu kanꞌ lka nu wa msñi lomstan nu mda Abraham bra kanꞌ. \v 9 Ka chkwianꞌ chaꞌ loꞌo ayman Leví mda lomstan ꞌin Melquisedec tsan kanꞌ, ni siya chunꞌ ndiꞌin la yan Leví lo chalyuu. Ti kwiꞌ ayman Leví loꞌo nchga sñiꞌ yu nu yan nde loo la ngwa sti joꞌo, kwiꞌ nu nxñi lomstan nu nda nten chalyuu ꞌin Ndiose. \v 10 Bra nu ndyukwa taꞌa Melquisedec loꞌo Abraham, mda Abraham lomstan ꞌin yu kula kanꞌ, kanꞌ chaꞌ ngwañaꞌan ngwa, ñaꞌan tiꞌ si loꞌo Leví mda lomstan bra kanꞌ, chunꞌ Abraham ngwa ayman ꞌin yu, chaꞌ sñiꞌ steꞌ Abraham ngwa sti Leví kanꞌ. \p \v 11 Sti joꞌo nu yan lo chalyuu chunꞌ ndiꞌin la, ti kwiꞌ taꞌa ayman Leví ngwa yu kanꞌ bra kanꞌ. Ñi ꞌa ngwaꞌu yu ꞌin neꞌ Israel chaꞌ kuꞌni neꞌ nchga tñan nu ngulo Ndiose ꞌin neꞌ. Loꞌo ja mdalo sti joꞌo kanꞌ kuꞌni yu tyukwi tñan kanꞌ, kanꞌ chaꞌ ni, wa yan xka nu lka sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan. Ja lka Ni sti joꞌo sa ñaꞌan ngwa ayman Aarón loꞌo nchga taꞌa sti joꞌo yu, wa lka Ni ska sti joꞌo nu xka ñaꞌan tñan ngiꞌni; ngiꞌni Ni sa ñaꞌan tñan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa sꞌni. \v 12 Bra nu nxaꞌan nchga ta sti joꞌo, kwiꞌ ngwañaꞌan nxaꞌan tñan nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌni nten chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 13 Chaꞌ ꞌin Jesús nu nka Xꞌnaan nchkwiꞌ chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula kanꞌ. Loꞌo Jesús ni, xka ta nten ngwa yu, siꞌi taꞌa Leví ngwa yu; ja ska taꞌa Jesús ngwa sti joꞌo nu ngwa sꞌni la. \v 14 Wa jlyo tiꞌ neꞌ chaꞌ Juda lka nin Jesús ti bra nu ngula yu; loꞌo bra nu ykwiꞌ ayman Moisés ti ka nu ka sti joꞌo, ja siyaꞌ ykwiꞌ yu chaꞌ ꞌin neꞌ Juda bra kanꞌ. \p \v 15 Loꞌo ni, Jesús lka ska sti joꞌo nu xka ñaꞌan ngiꞌni; sa ñaꞌan nu yꞌni ayman Melquisedec tñan kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni Jesús ni. Kanꞌ chaꞌ suꞌwe la nchka biyaꞌ tianꞌ ni, chaꞌ wa mdyii chaꞌ ꞌin chaꞌ kula kanꞌ, xa nu wa yan Jesús chaꞌ ka yu ska sti joꞌo kwi chaꞌ ꞌñaan. \v 16 Wa mda Ndiose tñan ꞌin Jesús chaꞌ ka yu sti joꞌo, chunꞌ ja ngwa ꞌin nten chalyuu kujwi ꞌin yu siyaꞌ ti; wa ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ xa wa ngujwi yu. Loꞌo ja tsaa tii ꞌa chaꞌ ꞌin Jesús; kanꞌ chaꞌ lka Ni sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan ni, loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni Jesús nchga tñan nu yꞌni sti joꞌo Leví nu ngwa nten chalyuu ti bra kanꞌ. \v 17 Ndukwa ska chaꞌ lo kityi kula nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo Krixtu: \q1 Nchga tyempu ka nuꞌwin sti joꞌo; sa ñaꞌan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa sꞌni, kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌnii chaꞌ ꞌin nten chalyuu ni, ndukwin Ni. \m \v 18 Kanꞌ chaꞌ wa ngulo ntan Ndiose ꞌin nchga chaꞌ kula nu lye ꞌa ndatsaa ꞌñaan, chunꞌ ja nnanjoꞌo ꞌa chaꞌ kula kanꞌ ꞌñaan ni; ja ka tyii kiꞌya nu ndiꞌin ꞌñaan loꞌo Ndiose ngwañaꞌan. \v 19 Ti ji ꞌa ka suꞌwe kasiya ꞌñaan chaꞌ ꞌin Ndiose, ni siya wa yꞌnian nchga tñan nu ngulo ayman Moisés ꞌin neꞌ taꞌaan nu ngwa bra kanꞌ, chunꞌ ja ngwa kulaa chaꞌ kula kanꞌ ꞌñaan ꞌin chaꞌ kuxi. Loꞌo ni, ka tsaa ñaꞌan suꞌwe tianꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ kwiꞌ seꞌen ti ndiya Ndiose ꞌñaan ni chunꞌ Jesús; suꞌwe la siyaꞌ ti chaꞌ nu yan loꞌo Jesús chaꞌ chkwiꞌ loꞌoan. \p \v 20 Suꞌwe la ti Jesús ni, chaꞌ wa suꞌwe la ti chaꞌ nu mskanꞌ Ndiose loꞌo Sñiꞌ Ni bra nu ykwiꞌ chaꞌ re: “Naꞌ taǎn chabiyaꞌ chaꞌ ka nuꞌwin sti joꞌo” ndukwin Ndiose ꞌin Jesús. \v 21 Loꞌo ja ykwiꞌ Ni ngwañaꞌan loꞌo sti joꞌo nu ngwa neꞌ Leví. Nde ndiya chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo Jesús bra nu mdyisnan Jesús chaꞌ ka Ni sti joꞌo: \q1 Ñi ꞌa chkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌiin, ndukwin Ndiose, loꞌo ja xiꞌin chuǔnꞌ siyaꞌ ti ꞌin chaꞌ nu wa ykwiǐnꞌ: \q1 “Nchga tyempu ka nuꞌwin sti joꞌo. \q1 Sa ñaꞌan nu yꞌni ayman Melquisedec nu ngwa sꞌni, kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌni nuꞌwin chaꞌ ꞌin nten chalyuu bra ni”. \m \v 22 Kanꞌ chaꞌ wa suꞌwe la ti mskanꞌ Ndiose chaꞌ loꞌoan ni, chunꞌ tñan nu yꞌni Jesús chaꞌ ꞌñaan. \v 23 Sti joꞌo taꞌa Leví ni, xkwiꞌ nan ndyaa tii chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. Loꞌo xka la taꞌa neꞌ nganun tñan loo neꞌ xka tuꞌwa bra kanꞌ, kanꞌ chaꞌ kaꞌan ꞌa sti joꞌo wa mdijin chunꞌ tyun ꞌa yijan bra kanꞌ. \v 24 Loꞌo Jesús ni, ti luꞌu Ni ni; ja ndiꞌin chaꞌ kaja Ni, kanꞌ chaꞌ ja tsaa tii ꞌa chaꞌ nka Ni sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan, chaꞌ ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ kan xka nten tñan loo Ni chunꞌ ndiꞌin la. \v 25 Nchga bra, ni siya ni, ni siya nde loo la, ka ꞌin Ni kulaa Ni ꞌin nchga nten nu xñi chaꞌ ꞌin Ndiose. Nchga tyempu ndiꞌin Jesús nde seꞌen ndiꞌin Ndiose, chaꞌ chkwiꞌ Ni loꞌo Sti Ni chaꞌ ꞌñaan. \p \v 26 Tsaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Jesús sikwa; kanꞌ lka sti joꞌo nu nka ndloo la ti, nu chañi chaꞌ ka suꞌwa yaꞌ ꞌñaan. Nten luwi siyaꞌ ti lka Jesús, chaꞌ ja ndiya chaꞌ kuxi ꞌin Ni, ja ska kiꞌya ndukwi Ni. Ja mda Ndiose chabiyaꞌ kanun la yu seꞌen ndiꞌin nten chalyuu nu ngiꞌni ꞌa chaꞌ xaꞌan, wa nda Sti yu seꞌen tyukwa yu ti kwiꞌ seꞌen tnun seꞌen ndukwa Ndiose Sti yu nde niꞌ kwan. \v 27 Tnun la ti chaꞌ nu ndiꞌin ꞌin Jesús ke chaꞌ nu ndiꞌin ꞌin xka la xꞌnan sti joꞌo nu ndiꞌin lo chalyuu re. Nchga tsan nxtya neꞌ kanꞌ lomstan lo msaa seꞌen kti, chaꞌ ngwañaꞌan katin la kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin neꞌ loꞌo Ndiose; kulo ngiꞌni neꞌ chaꞌ katin kiꞌya ꞌin neꞌ, ti ykwiꞌ ti neꞌ, chunꞌ ndiꞌin la ngiꞌni neꞌ chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi nchga nten kichen bra kanꞌ. Loꞌo Jesús ni, ska yaꞌ ti mstya yu lomstan bra nu mdiꞌin yu lo chalyuu chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi nten chalyuu; tyukwi ñaꞌaan yu ngwa yu lomstan kanꞌ, bra nu mstya neꞌ ꞌin yu lo wsi. \v 28 Xkwiꞌ nten chalyuu lka xꞌnan sti joꞌo nu ngiꞌni tñan nu ykwiꞌ ayman Moisés chaꞌ ka, nten nu ndukwi kiꞌya lka neꞌ kanꞌ; loꞌo Jesús ska ti nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose ni, luwi Ni siyaꞌ ti. Bra wa tsaa tii ti tyempu kula, xa nu ndukwa ꞌa neꞌ tñan nu ngulo ayman Moisés, bra kanꞌ ngulo Ndiose tñan ꞌin Sñiꞌ ykwiꞌ Ni, nu lka Jesús, chaꞌ ka Ni sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan. “Naꞌ taǎn chabiyaꞌ chaꞌ ka nuꞌwin sti joꞌo” ndukwin Ndiose ꞌin Jesús bra kanꞌ. \c 8 \s1 Jesús ndiꞌin nde seꞌen ndiꞌin Ndiose, chaꞌ chkwiꞌ loꞌo Ni chaꞌ ꞌñaan \p \v 1 Nde ñaꞌan chaꞌ nchka tiǎnꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan ni: Nde niꞌ kwan ndukwa Jesús nde laꞌa seꞌen kwin seꞌen ndukwa Ndiose, chaꞌ ndlo Ni tñan ñaꞌaan chalyuu; la kanꞌ ndukwa Jesús chaꞌ lka Ni xꞌnan sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan. \v 2 Kti ꞌa seꞌen lka, kwiꞌ Ndiose ngwiñan seꞌen nu ngiꞌni Jesús tñan ni; siꞌi nten chalyuu nu ngwiñan ꞌin ran, chaꞌ lka ran sa ñaꞌan nu ngwa tiꞌ Ndiose chaꞌ ka ran. \v 3 Nchga xꞌnan sti joꞌo lo chalyuu re ni, ndiꞌin chaꞌ xtya neꞌ lomstan tloo Ndiose, loꞌo ndiꞌin chaꞌ tikin neꞌ xka lomstan lo msaa seꞌen nchkin kiiꞌ, chaꞌ kanꞌ lka tñan ndiꞌin chaꞌ kuꞌni neꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan Jesús ni, ndiya lomstan nu mstya Ni tloo Ndiose chaꞌ ꞌñaan, \v 4 ni siya ja ngwa Jesús sti joꞌo bra nu mdiꞌin yu lo chalyuu re. Ja mda nten tñan kanꞌ chaꞌ ka yu bra kanꞌ, chaꞌ wa lka ndiꞌin xka ta sti joꞌo kula nu nxtya lomstan nu ndiꞌin chaꞌ ta neꞌ kichen chaꞌ ꞌin ayman Moisés. \v 5 Xka ta sti joꞌo kanꞌ, chaꞌ lka neꞌ kanꞌ nten, kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ tsaa tii chaꞌ ꞌin neꞌ; wa lka ti tñan ngiꞌni neꞌ, ja nchka neꞌ lye. Chunꞌ tñan nu ngiꞌni neꞌ kanꞌ ka jlyo tianꞌ chaꞌ suꞌwe la ti sti joꞌo lka Jesús, kwiꞌ nu ndukwa seꞌen ndiꞌin Ndiose nde niꞌ kwan. Loꞌo laa teꞌ naꞌan nu ngwiñan ayman Moisés seꞌen yꞌni tnun ayman ꞌñaan ꞌin Ndiose nu ngwa ti sꞌni, ndiya ska chaꞌ nu ykwiꞌ Ni loꞌo yu kula kanꞌ, chaꞌ ꞌin laa teꞌ naꞌan kanꞌ: “Xñi wan kwenta chaꞌ kwiñan wan ska laa teꞌ naꞌan re sa ñaꞌan nu ngwaꞌuǔn ꞌwan bra nu mduǔn ykwiǐnꞌ loꞌo wan lo kiꞌya kwan kanꞌ” ndukwin Ni ꞌin Moisés. Ska nkwin ti ngwa chaꞌ kanꞌ, ska nan nu mtin bra ti, loꞌo suꞌwe la ti seꞌen ndukwa Jesús nde niꞌ kwan ni. \v 6 Kanꞌ chaꞌ ka jlyo tianꞌ chaꞌ suꞌwe la ti tñan nu ngiꞌni Jesús chaꞌ ꞌñaan, chinꞌ la tñan ngiꞌni xka ta sti joꞌo nu lka nten chalyuu ti. Loꞌo ni, ti kwiꞌ chaꞌ nu wa mskanꞌ Ndiose loꞌoan, ndlo ꞌa chaꞌ kanꞌ ꞌñaan ni, chunꞌ Jesús, chaꞌ xkwiꞌ chaꞌ suꞌwe nchkwiꞌ Ndiose loꞌoan. \p \v 7-8 Ti kaꞌan ꞌa chaꞌ lyiji ꞌin chaꞌ kula kanꞌ, ti kwiꞌ chaꞌ nu wa mskanꞌ Ndiose loꞌo nten nu ngwa ti kulo. Loꞌo ja yaa toꞌo suꞌwe chaꞌ kanꞌ, ja ngwa ꞌin chaꞌ kula kanꞌ kuꞌni xuꞌwe kasiya ꞌin nten chaꞌ ꞌin Ndiose, chaꞌ ja suꞌwe tñan yꞌni nten kanꞌ bra kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ mskanꞌ Ndiose xka chaꞌ loꞌo nten. Nde ndiya chaꞌ nu ndukwa lo kityi ꞌin Ndiose nu nchkwiꞌ chaꞌ kanꞌ: \q1 Bra ti tiya tsan nu skaǎnꞌ chaꞌ loꞌo nchga neꞌ Israel xiyaꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan loꞌo nchga neꞌ Juda, ndukwin Ndiose nu nka Xꞌnaan. \q1 \v 9 Siꞌi ti kwiꞌ chaꞌ nu wa mskaǎnꞌ loꞌo ayman ꞌin neꞌ nu ngwa sꞌni, ndukwin Ni. \q1 Nu ngwa bra kanꞌ mdayaǎnꞌ ꞌin neꞌ chaꞌ mdoꞌo neꞌ kichen tyi neꞌ Egipto, ndyaa neꞌ. \q1 Loꞌo ja ynan neꞌ chaꞌ nu wa ykwiǐnꞌ loꞌo neꞌ; ti yꞌni la neꞌ chaꞌ kuxi, kanꞌ chaꞌ ngulaa yaǎnꞌ ꞌin neꞌ, ndukwin Ndiose nu nka Xꞌnaan. \q1 \v 10 Loꞌo ni, nde lka chaꞌ nu kwi nu skaǎnꞌ loꞌo neꞌ Israel, ndukwin Ni. Xa nu tiya bra, kanꞌ kuꞌniǐn chaꞌ kanun suꞌwe nchga chaꞌ nu chkwiǐnꞌ niꞌ kasiya ꞌin neꞌ bra kanꞌ. \q1 Tyukwi ti tiye neꞌ kuꞌni neꞌ tñan ꞌñaǎn bra kanꞌ; \q1 naꞌ kaǎn Ndiose Xꞌnan neꞌ, loꞌo neꞌ kanꞌ ka neꞌ nten ꞌñaǎn bra kanꞌ. \q1 \v 11 Nchga neꞌ kanꞌ ka xuꞌwi lyo neꞌ ꞌñaǎn bra kanꞌ, taꞌa neꞌ tnun loꞌo xuwe, nchga neꞌ xuꞌwi lyo neꞌ ꞌñaan bra kanꞌ. \q1 Tyempu kanꞌ ja nꞌni chaꞌ kunichaꞌ neꞌ ꞌin taꞌa neꞌ ti ka nu lkaǎn; \q1 ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja nꞌni chaꞌ kwaꞌu neꞌ ꞌin taꞌa kichen tyi neꞌ chaꞌ naꞌ lkaǎn Ndiose Xꞌnan neꞌ. \q1 \v 12 Kuꞌniǐn chaꞌ tlyu tiꞌ nchga kiꞌya nu ndukwi neꞌ, ja tyaa yuꞌwi ꞌa tiǎnꞌ nchga chaꞌ kuxi nu yꞌni neꞌ bra kanꞌ. \m Ngwañaꞌan nchkwiꞌ lo kityi ꞌin Ndiose kanꞌ. \v 13 Nan wa tyii ti katin chaꞌ kula nu mdiꞌin ti kulo; ngwañaꞌan ndyoꞌo chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ, bra nu nchkwiꞌ Ndiose chaꞌ ꞌin xka chaꞌ kwi nu skanꞌ Ni loꞌoan. Sꞌni ꞌa mdyisnan chaꞌ kula kanꞌ; loꞌo ni, wa mdyii mtin nchga chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \c 9 \s1 Krixtu, kanꞌ nu wa mslaa tuwiin ꞌñaan chaꞌ tsaan seꞌen ndiꞌin Ndiose \p \v 1 Nchga chaꞌ kula nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ Israel nu ngwa sꞌni, kanꞌ nu ytsaꞌ ꞌin neꞌ sa ñaꞌan kuꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose. Loꞌo ngwañaꞌan, wa yuꞌwi ska naꞌan nu kti ꞌin neꞌ, seꞌen yuꞌni tnun neꞌ kanꞌ ꞌin Ni, ni siya nten chalyuu ti ngwiñan naꞌan kanꞌ; \v 2 ska laa teꞌ naꞌan ngwiñan neꞌ, kanꞌ nu mdukwa jluꞌwe niꞌ lyoꞌoo seꞌen ndaꞌan ska ti sti joꞌo. Niꞌ lyaa teꞌ naꞌan kanꞌ mdiya kandlyeru chkwan seꞌen nchkin kiiꞌ nchga bra; kwiꞌ ngwañaꞌan, mduun ska msaa seꞌen ndyukwa jaxlya nu ka lomstan ꞌin Ndiose. Nchga tsan nxtya sti joꞌo lomstan kanꞌ lo msaa kanꞌ. \v 3 Nde chunꞌ teꞌ tukwin nu ndukwi loo joꞌo kanꞌ, la kanꞌ mdiya xka kwartu, ska seꞌen nu kti ꞌa ꞌin neꞌ. \v 4 La kanꞌ mduun msaa oro seꞌen ndikin sti joꞌo ynan; ti kwiꞌ la kanꞌ mdiya tñaꞌ nu kti, kwiꞌ nu mxiin chkwan oro ñaꞌaan chunꞌ tñaꞌ kanꞌ. Niꞌ tñaꞌ kanꞌ mxkwan seꞌen neꞌ sa yuꞌwe nan nu msuꞌwa Ndiose chaꞌ ku neꞌ Israel lo ntenꞌ wtyi kanꞌ, tuwiin nu mdaꞌan neꞌ nu ngwa sꞌni. Ñaꞌan tiꞌ skwan, ngwañaꞌan nchka tiꞌ ran bra kanꞌ; ska niꞌ styu oro yuꞌwi nan nu yku neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, niꞌ tñaꞌ kanꞌ yuꞌwi seꞌen yka skan ꞌin ayman Aarón, yka skan nu mdukwa kutin chaꞌ ꞌin ti. Kwiꞌ ngwañaꞌan, yuꞌwi taꞌa tyukwaa kee kwajaꞌ; lo kee kanꞌ mdukwa taꞌa tii chaꞌ kanꞌ, tñan nu wa ngulo Ndiose ꞌin neꞌ chaꞌ kuꞌni neꞌ. Nchga nan kanꞌ yuꞌwi seꞌen ran niꞌ tñaꞌ kti kanꞌ bra kanꞌ. \v 5 Chunꞌ tñaꞌ kanꞌ mdiya tukwa nkwin angajle nu xaa ꞌa tyukwi ñaꞌaan chunꞌ; msñi yaꞌ taꞌa angajle nduwi kanꞌ chunꞌ tñaꞌ, chaꞌ tyaa yuꞌwi tiꞌ nten chaꞌ la kanꞌ ndijyan Ndiose chaꞌ katin nchga kiꞌya nu ndukwi neꞌ. Angajle nduwi kanꞌ mduun chunꞌ tñaꞌ kanꞌ, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ Israel chaꞌ nchga tsan ndiꞌin Ndiose seꞌen ndiꞌin neꞌ bra kanꞌ. Loꞌo ni, ja kaja ꞌa bra ꞌñaǎn chaꞌ chkwiǐnꞌ jiǐn nchga chaꞌ kanꞌ. \p \v 6 Ngwañaꞌan ngwa chaꞌ mdiꞌin nchga nan kanꞌ niꞌ lyaa teꞌ naꞌan seꞌen yꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose, chaꞌ nchga tsan ndaꞌan sti joꞌo niꞌ lyaa teꞌ naꞌan kanꞌ, chaꞌ kuꞌni yu tñan ꞌin Ndiose niꞌ lyaa kanꞌ. \v 7 Ska ti xꞌnan sti joꞌo ndaꞌan yu seꞌen nu kti ꞌa kanꞌ ꞌin neꞌ, ska yaꞌ ti ndaꞌan yu ska yijan. Loꞌo tnen ꞌni ndaꞌan sti joꞌo kanꞌ bra kanꞌ, chaꞌ skwin tnen kanꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose nde seꞌen kti kanꞌ, chaꞌ ngwañaꞌan katin kiꞌya nu ndukwi sti joꞌo kanꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan, katin nchga kiꞌya nu ndukwi nten kichen, ni siya kiꞌya nu ja jlyo tiꞌ neꞌ si wa yꞌni neꞌ. Chaꞌ ꞌin Ndiose yꞌni xꞌnan sti joꞌo tñan kanꞌ. \v 8 Laja nu nchkwianꞌ chaꞌ ꞌin teꞌ naꞌan nu ngwa laa kanꞌ, ngiꞌni Tyiꞌi Ndiose chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ, chaꞌ ti ji stean seꞌen nu kti ꞌa ꞌin Ndiose, si ti ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo chaꞌ kula kanꞌ; ti ji tsaan tuwiin seꞌen ndiꞌin Ndiose, si ti ngiꞌni tnuan ꞌin Ndiose sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ kula kanꞌ nu ngwa sꞌni. \v 9 Loꞌo nchga chaꞌ kula kanꞌ, kanꞌ chaꞌ ka biyaꞌ suꞌwe la tianꞌ nchga chaꞌ nu ndiꞌin ni. Ja kaja ñaꞌan ka luwi kasiya ꞌñaan chaꞌ ꞌin Ndiose xa nu ti ngiꞌniin tnuan ꞌin Ni sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ loꞌo chaꞌ kula kanꞌ. Ni siya kaꞌan ꞌa lomstan taan ꞌin Ni, ni siya tikian kaꞌan ꞌa ꞌni lo msaa seꞌen nchkin kiiꞌ kanꞌ, ja ka katin kiꞌya nu ndukwian tloo Ndiose ngwañaꞌan. \v 10 Xkwiꞌ chaꞌ ꞌin nten chalyuu ti lka chaꞌ kula kanꞌ, ni siya nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ ja suꞌwe kuan ska nan, ta ja suꞌwe koꞌoan ska nan, ni siya nchkwiꞌ neꞌ sa ñaꞌan kuꞌnian chaꞌ ka luwi kasiya ꞌñaan. Kanꞌ lka chaꞌ nu ndatsaa nten chalyuu ti ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian; ti xiꞌi ti talo chaꞌ kanꞌ, ti chinꞌ ti wa xaꞌan Ndiose nchga chaꞌ kanꞌ. \p \v 11 Loꞌo ni, wa yan Krixtu, nu nka xka loo xꞌnan sti joꞌo nu suꞌwe la ti chaꞌ ꞌñaan; wa lka mdyisnan nchka suꞌwe chalyuu chunꞌ tñan nu yꞌni Ni. Loꞌo ja yan Ni kuꞌni Ni tñan ska niꞌ lyaa tnun nu ngwiñan nten chalyuu ti, ngiꞌni Ni tñan ska seꞌen nu suꞌwe la ti. \v 12 Nde ndiya tñan nu yꞌni Krixtu chaꞌ ꞌñaan, bra nu yten Ni ti kwiꞌ seꞌen kti ꞌa seꞌen ndiꞌin Ndiose: ja loꞌo tnen chivu, ja loꞌo tnen kuta kuneꞌ mdaꞌan Ni bra kanꞌ, chaꞌ skwin Ni tnen kanꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose, chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwian bra kanꞌ; nan wa ngujwi Krixtu lo wsi, lye ꞌa ngalu tnen yu siꞌya kiꞌya nu ndukwian. Kanꞌ chaꞌ ngulaa Krixtu ꞌñaan siyaꞌ ti, chunꞌ tñan nu yꞌni Ni ꞌñaan, loꞌo ja tsaa tii ꞌa chaꞌ kanꞌ. \v 13 Nu ngwa sꞌni, si mdiya ska chaꞌ nu yꞌni chaꞌ ja luwi ska nten, mskwin sti joꞌo tnen chivu tnen kuta chunꞌ neꞌ kanꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ka luwi neꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose xiyaꞌ bra kanꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan mskwin sti joꞌo jii chunꞌ neꞌ, jii kuta kuneꞌ nu ngwa lomstan nu wa mkin chaꞌ ꞌin neꞌ. \v 14 Ni siya ngwañaꞌan tñan yꞌni sti joꞌo kanꞌ nu ngwa bra kanꞌ, ¡tnun la ti tñan yꞌni Krixtu ni!, chaꞌ ngalu tnen ykwiꞌ yu bra nu ngujwi yu lo wsi siꞌyaan. Tyiꞌi Ndiose, kanꞌ nu yꞌni chaꞌ ngwa ꞌin Krixtu mda yu ꞌin yu, ti ykwiꞌ ti yu, chaꞌ katin kiꞌya nu ndiꞌin ꞌñaan loꞌo Ndiose siyaꞌ ti; loꞌo Krixtu ni, ja ska kiꞌya ndukwi yu siyaꞌ ti. Kanꞌ chaꞌ ni, ka ꞌin Ni kuꞌni luwi Ni kasiya ꞌñaan taꞌaan, xa nu tyaa yuꞌwi tianꞌ sa ñaꞌan nu yꞌni Ni chaꞌ ngalu tnen Ni lo wsi. Loꞌo ka ꞌin Ni kuꞌni tyii Ni nchga chaꞌ kuxi nu ngiꞌni ñuꞌun ꞌñaan, chaꞌ ngwañaꞌan ka ꞌñaan kuꞌnian tñan ꞌin Ndiose ykwiꞌ lo chalyuu re bra kanꞌ. \p \v 15 Kanꞌ chaꞌ Krixtu lka nu mskanꞌ ska chaꞌ kwi chaꞌ tyiꞌin chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo nten chalyuu, kwiꞌ loꞌo nchga nten nu wa ngulo suwi Ndiose. Ngwañaꞌan yꞌni Krixtu, bra nu ngujwi yu, chaꞌ ngwañaꞌan mdoꞌo laan ꞌin nchga chaꞌ kuxi nu mdiꞌin ꞌñaan xa nu mdukwaan chaꞌ kula kanꞌ. Loꞌo ni, ka kaja nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose Stian loꞌoan chaꞌ kaja ꞌñaan loꞌo ꞌin nchga nten nu wa ngulo suwi Ni; loꞌo ja tsaa tii ꞌa chaꞌ kanꞌ ꞌñaan siyaꞌ ti bra kanꞌ. \v 16 Kityi nu nñan nten chalyuu chaꞌ kanun chinꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌin neꞌ ꞌin taꞌa neꞌ xa wa ngujwi neꞌ, nde ñaꞌan ngiꞌni kityi kanꞌ: Ja nnanjoꞌo kityi kanꞌ ꞌin taꞌa neꞌ, si ti luꞌu nten nu ndiꞌya loo chaꞌ suꞌwe kanꞌ; \v 17 ja ndiꞌin chabiyaꞌ xñi neꞌ nan ꞌin taꞌa neꞌ, xa nu ti ji kaja nten nu ndiꞌya loo chaꞌ suꞌwe kanꞌ. Siyaꞌ ti bra wa naꞌan neꞌ chaꞌ ngujwi nten kanꞌ, bra kanꞌ kunanjoꞌo kityi kanꞌ ꞌin taꞌa nten kanꞌ bra kanꞌ. \v 18 Loꞌo ngwañaꞌan chaꞌ kula nu mdiꞌin ti kulo kanꞌ, ngunanjoꞌo ran ꞌin neꞌ, chunꞌ nu yjwi neꞌ ska ꞌni nu ngwa lomstan chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi neꞌ. \v 19 Nu ngwa ti kulo, kanꞌ ytsaꞌ ayman Moisés nchga chaꞌ kula kanꞌ ꞌin nchga neꞌ Israel kanꞌ, ytsaꞌ yu nchga tñan nu wa ngulo Ndiose ꞌin yu chaꞌ kuꞌni neꞌ. Chunꞌ ndiꞌin la msñi yu tnen kuta kuneꞌ loꞌo tnen chivu nu tka yjwi ti neꞌ, mxtiyaaꞌ yu tnen kanꞌ loꞌo tyiꞌa luwi bra kanꞌ. Kwiꞌ msñi yu ska stanꞌ yka nu nguxiin kichanꞌ slyaꞌ nu wa nguoꞌo tyaꞌan ngaꞌa chunꞌ ran; loꞌo kichanꞌ slyaꞌ kanꞌ mskwin yu tnen kanꞌ chunꞌ nten kanꞌ, kwiꞌ lo kityi seꞌen ndukwa chaꞌ kula kanꞌ bra kanꞌ. \v 20 Bra kanꞌ ykwiꞌ yu loꞌo nchga nten kanꞌ: “Loꞌo tnen re mskanꞌ Ndiose chaꞌ loꞌo wan, chaꞌ kuꞌni wan nchga loo tñan nu wa ngulo Ni ꞌwan” ndukwin Moisés ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 21 Kwiꞌ ngwañaꞌan mskwin Moisés tnen chunꞌ teꞌ naꞌan nu ngwa laa kanꞌ, loꞌo chunꞌ nchga nan nu ndiꞌin seꞌen ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose. \v 22 Kanꞌ chaꞌ xkwiꞌ loꞌo tnen ska ꞌni nu wa yjwi nten, ngwañaꞌan ngwa luwi nchga nan chaꞌ ꞌin chaꞌ kula kanꞌ; ska loo ti ngwañaꞌan yꞌni Ndiose chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin neꞌ ꞌin kiꞌya nu ndukwi neꞌ. \s1 Yꞌni tyii Krixtu kiꞌya nu ndukwi nten chalyuu bra nu ngujwi Ni lo wsi \p \v 23 Ngwañaꞌan yꞌni ayman kula ꞌñaan, bra nu yꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose niꞌ lyaa teꞌ naꞌan nu ngwa bra kanꞌ, chaꞌ ka luwi nchga nan nu nnanjoꞌo ꞌin neꞌ; lo chalyuu re mdiꞌin nan kanꞌ, ni siya mdukwa ran chaꞌ ꞌin Ndiose. Loꞌo xka chaꞌ ni, tnun la ti chaꞌ, chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi nten chalyuu tloo Ndiose, suꞌwe la ti tñan yꞌni Krixtu chaꞌ kulaa Ni ꞌin nten, chaꞌ tyoꞌo laa neꞌ ꞌin chaꞌ kuxi kanꞌ. \v 24 Kanꞌ chaꞌ ja yaa Krixtu ska niꞌ lyaa nu ngwiñan nten chalyuu ti chaꞌ kuꞌni Ni tñan kanꞌ, ni siya mdukwa ran chabiyaꞌ ꞌin Ndiose; nan wa ndyaa ñi Ni seꞌen ndiꞌin Ndiose nde niꞌ kwan. La kanꞌ nduun Ni ni, chaꞌ chkwiꞌ Ni loꞌo Ndiose chaꞌ ꞌñaan. \v 25 Chaꞌ kula nu ngwa bra kanꞌ, nchga yijan wa mdiya ska tsan nu ndaꞌan xꞌnan sti joꞌo judío seꞌen nu kti ꞌa niꞌ lyaa kanꞌ; ndaꞌan xꞌnan sti joꞌo loꞌo tnen ꞌni nu tka yjwi ti neꞌ chaꞌ ka lomstan, chaꞌ katin nchga kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin neꞌ Israel. Loꞌo Krixtu ni, ja ndiꞌin chaꞌ tsaa Ni tyun yaꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose nde niꞌ kwan. \v 26 Ja ndyaa Ni tyun yaꞌ la kanꞌ, chunꞌ ja mstya neꞌ ꞌin Ni tyun yaꞌ lo wsi ti bra nu ndyaꞌ chalyuu. Ska yaꞌ ti yan Ni lo chalyuu nu ja sꞌni lye, xa wa tyii ti chalyuu kula, yan Ni chaꞌ kuꞌni tyii Ni kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin nchga nten chalyuu chunꞌ ngujwi Ni lo wsi. \v 27 Taꞌaan ndiꞌin chaꞌ kajaan ska yaꞌ ti, bra kanꞌ kuꞌni biyaꞌ Ndiose ꞌñaan; \v 28 kwiꞌ ngwañaꞌan Krixtu, ska yaꞌ ti ngujwi yu lo wsi, chaꞌ ngwañaꞌan yꞌni tyii Ni kiꞌya nu ndukwi kaꞌan ꞌa nten. Loꞌo ti kan Krixtu xiyaꞌ chunꞌ ndiꞌin la; ja kan ꞌa Ni chaꞌ kuꞌni tyii Ni kiꞌya nu ndukwi nten bra kanꞌ, chaꞌ nu ngwa sꞌni mdyii yꞌni Ni tñan kanꞌ. Kan Ni chaꞌ kulaa Ni ꞌin nchga nten nu ndiꞌin ta ꞌin Ni, sa ñaꞌan bra nu kan Ni xiyaꞌ. \c 10 \p \v 1 Bra nu kuꞌnian xkwiꞌ chaꞌ kula nu ykwiꞌ ayman Moisés loꞌo ayman kula ꞌñaan, ja ka jlyo tianꞌ sa ñaꞌan kaja chaꞌ suꞌwe ꞌñaan chunꞌ ndiꞌin la chunꞌ tñan nu yꞌni Jesús, chaꞌ ja nchkwiꞌ chaꞌ kula kanꞌ loꞌoan sa ñaꞌan ka nchga chaꞌ kanꞌ. Chinꞌ ti chaꞌ ngitsaꞌ chaꞌ kula kanꞌ ꞌñaan, ñaꞌan tiꞌ ska nkwin nu ndijyan sa ndijin ti, nu kitsaꞌ ska tñan nu ka nde loo, ngwañaꞌan nchka tiꞌ chaꞌ kula kanꞌ. Neꞌ judío taꞌa kichen tyian ni, nchga yijan ngiꞌni neꞌ ti kwiꞌ ñaꞌan tñan; nchga yijan ndaꞌan neꞌ loꞌo ti kwiꞌ lomstan chaꞌ xiyaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi neꞌ tloo Ndiose, loꞌo ja nchka ꞌa tsaa tii chaꞌ kti kanꞌ ꞌin neꞌ, chaꞌ nu lomstan nu ndaꞌan loꞌo neꞌ niꞌ lyaa, ja ka suwi ran niꞌ kasiya ꞌin nten tloo Ndiose. \v 2 Si ka luwi kasiya ꞌin neꞌ chunꞌ chaꞌ kula kanꞌ, chaꞌ ndaꞌan loꞌo neꞌ lomstan ꞌin neꞌ, bra kanꞌ ja kii ꞌa tiꞌ neꞌ chaꞌ ndiꞌin yuweꞌ ꞌin neꞌ bra kanꞌ, ja nꞌni ꞌa chaꞌ tyaꞌan loꞌo neꞌ lomstan ꞌin neꞌ xiyaꞌ bra kanꞌ. \v 3 Ska loo ti tñan ngiꞌni lomstan kanꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ, chaꞌ nchga yijan siyaꞌ ti ngiꞌni ran chaꞌ tyaa yuꞌwi tiꞌ neꞌ chaꞌ ti ndukwi neꞌ kiꞌya tloo Ndiose; \v 4 loꞌo ja nchka katin kiꞌya kanꞌ ꞌin neꞌ, ni siya nskwin sti joꞌo tnen toro, ni siya nskwin tnen chivu chunꞌ neꞌ. \p \v 5-6 Bra nu wa kan ti Krixtu lo chalyuu re ni, ykwiꞌ Ni chaꞌ re loꞌo Ndiose Sti Ni: \q1 Nuꞌwin ja nchka tiiꞌ chaꞌ kan nten loꞌo ꞌni nu skin chaꞌ ka lomstan, ndukwin Krixtu ꞌin Ndiose. \q1 Ja suꞌwe nka tiyee ñaꞌaan ꞌin nten seꞌen nxtya neꞌ ꞌni lo msaa seꞌen nchkin kiiꞌ, chaꞌ ka iꞌ lomstan; \q1 ni siya xka loo lomstan xtya neꞌ chaꞌ katin kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin neꞌ, nuꞌwin ja ndiya tiiꞌ chaꞌ kanꞌ. \q1 Kanꞌ chaꞌ nuꞌwin ngiꞌnii chaꞌ tsaꞌaǎn chalyuu, nuꞌwin ndaa tyukwi ñaꞌaǎn chaꞌ kaǎn ñaꞌan tiꞌ ska lomstan nu luꞌu, ndukwin Krixtu. \q1 \v 7 Kanꞌ chaꞌ ndijyaǎn re ni, Ndiose Stiǐn, chaꞌ kuꞌniǐn nchga tñan nu ndloo ꞌñaǎn, sa ñaꞌan nu nchkwiꞌ chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula chaꞌ ꞌñaǎn. \m Ngwañaꞌan ngwa chaꞌ nu ykwiꞌ Krixtu nu ngwa bra kanꞌ. \v 8 Lo kityi kanꞌ, ti kulo ndukwin Krixtu chaꞌ ja nchka ꞌa tiꞌ Ndiose ꞌni nu ka lomstan; kwiꞌ ngwañaꞌan, ndukwin Ni chaꞌ ja ndiya tiꞌ Ndiose chaꞌ xkwiꞌ ndaꞌan loꞌo neꞌ lomstan, ni siya lomstan ngwa ti ñaꞌan, ni siya ꞌni luꞌu nu ka lomstan nu skin lo kiiꞌ, chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi neꞌ tloo Ndiose. Ngwañaꞌan ykwiꞌ Ni, ni siya ngwañaꞌan nchkwiꞌ chaꞌ kula ꞌin neꞌ chaꞌ kuꞌni neꞌ kanꞌ. \v 9 Bra kanꞌ ykwiꞌ Krixtu loꞌo sti Ni: “Wa ndijyaǎn nde re, Ndiose Stiǐn, chaꞌ kuꞌniǐn nchga tñan nu ndloo ꞌñaǎn.” Ngwañaꞌan ngwa chaꞌ ngulaa tiꞌin Ndiose chaꞌ kula kanꞌ, nu nchkwiꞌ sa ñaꞌan ka lomstan nu tsaa loꞌo neꞌ ska yaꞌ; loꞌo ni, xka chaꞌ kwi yꞌni Ndiose, bra nu ngulo Ni tñan ꞌin Krixtu chaꞌ kan Ni lo chalyuu chaꞌ ꞌñaan. \v 10 Yꞌni Jesucristo nchga tñan nu ngwa tiꞌ Ndiose Sti yu chaꞌ kuꞌni yu, chaꞌ mda yu tyukwi ñaꞌaan yu ꞌin Ni chaꞌ xtya neꞌ ꞌin yu lo wsi; ykwiꞌ yu ngwa yu lomstan ska yaꞌ ti, ti kwiꞌ lomstan nu ngwa tiꞌ Ndiose Sti yu chaꞌ ka yu bra kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ wa nganun luwi kasiya ꞌñaan tloo Ndiose ni, wa mdyii nchga kiꞌya nu ndukwian. \p \v 11 Sti joꞌo ꞌin neꞌ judío ni, nchga tsan ndiꞌin neꞌ kanꞌ ngiꞌni neꞌ tñan chaꞌ nxtya neꞌ ti kwiꞌ taꞌa lomstan lo msaa nu kti tloo Ndiose, ni siya tyun yaꞌ ska yijan; loꞌo ja ya tyii chaꞌ nxtya neꞌ lomstan kanꞌ, chaꞌ ja ka ꞌa katin kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin nten loꞌo lomstan kanꞌ. \v 12 Loꞌo Jesucristo ni, ska yaꞌ ti ngujwi yu lo wsi chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi nten. Ni siya chalyuu ni, ja ya tyii jwersa ꞌin tñan nu yꞌni yu. Chunꞌ ndiꞌin la mdoꞌo Jesús chalyuu re ndyaa yu nde niꞌ kwan, ndyaa tukwa yu laꞌa seꞌen kwin seꞌen ndukwa Ndiose Sti yu nde niꞌ kwan. \v 13 La kanꞌ ndukwa Jesús ni, ndiꞌin ta Ni sa ñaꞌan bra nu tyii tyijin lyo Ndiose ꞌin nchga nu nxuun loꞌo ꞌin Ni. \v 14 Ska yaꞌ ti ngujwi Jesús lo wsi sikwa, chaꞌ yꞌni luwi yu kasiya ꞌin nten tloo Ndiose; ngwañaꞌan ngwa ñi chaꞌ ꞌin nten loꞌo Ni xiyaꞌ bra kanꞌ. \v 15 Ska ti loꞌo Tyiꞌi Ndiose ka biyaꞌ tianꞌ sa ñaꞌan tñan yꞌni Krixtu nu ngwa bra kanꞌ, kanꞌ chaꞌ yꞌni Tyiꞌi Ni chaꞌ ndukwa chaꞌ re lo kityi: \q1 \v 16 Nde ndiya chaꞌ kwi nu skaǎnꞌ loꞌo nten xiyaꞌ, ndukwin Ni nu nka Xꞌnaan: \q1 Bra nu tiya tsan kanꞌ kuꞌniǐn chaꞌ kanun suꞌwe chaꞌ ꞌñaǎn niꞌ kasiya ꞌin nten bra kanꞌ, nchga chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ bra kanꞌ; \q1 kwiꞌ kuꞌniǐn chaꞌ kanun tsaa chaꞌ kanꞌ ke neꞌ bra kanꞌ. \m \v 17 Loꞌo ykwiꞌ Ndiose xka chaꞌ bra kanꞌ: \q1 Ja tyuꞌwi ꞌa tiǎnꞌ nchga chaꞌ kuxi nu wa yꞌni neꞌ bra kanꞌ, ja chkwiǐnꞌ ꞌaǎn chaꞌ ꞌin kiꞌya nu mdukwi neꞌ. \m Ngwañaꞌan ykwiꞌ Ndiose. \v 18 Kanꞌ chaꞌ ni, ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ tsaa loꞌo nten lomstan chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi neꞌ, chaꞌ wa yꞌni Ndiose chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin neꞌ ꞌin nchga kiꞌya nu ndiꞌin ꞌin neꞌ. \s1 Kuꞌnian chaꞌ ka ska ti chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose \p \v 19 ꞌWan neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, wa mjwi chabiyaꞌ ꞌñaan ni, chaꞌ tsaan seꞌen ndiꞌin Ndiose, nu luwi ꞌa chaꞌ ndiꞌin ꞌin siyaꞌ ti. Jesús, kanꞌ nu nda chabiyaꞌ kanꞌ ꞌñaan, chunꞌ ngalu tnen yu bra nu ngujwi yu lo wsi, chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwian. \v 20 Bra nu mda yu ꞌin yu chaꞌ ngujwi yu chaꞌ ꞌñaan, kanꞌ mslaa yu xka tuwiin kwi ꞌñaan; kanꞌ chaꞌ ni, chunꞌ Jesús ka xñian tuwiin nu ñi kanꞌ chaꞌ tsaan seꞌen ndiꞌin Ndiose. \v 21 Wa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesús ni, kanꞌ nu nka xꞌnan sti joꞌo chaꞌ ꞌñaan. Loꞌo Jesús, nka Ni ndloo ꞌin nchga nan ꞌin Ndiose Sti Ni. \v 22 Tsaan seꞌen ndiꞌin Ndiose sikwa; tyukwi ti tiyean kuꞌnian chaꞌ ka ska ti chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose Stian, chaꞌ xñiin suꞌwean chaꞌ ꞌin Ni bra kanꞌ. Wa yꞌni tyii Ni nchga chaꞌ kuxi nu yꞌnian, kwiꞌ nu lye ꞌa mda chaꞌ jyuꞌu ꞌñaan; loꞌo luwi kasiya ꞌñaan ni, ñaꞌan tiꞌ si wa ytaan chku loꞌo tyiꞌa nu luwi ꞌa. \v 23 Kuꞌnian chaꞌ tsaa ñaꞌan suꞌwe tianꞌ chaꞌ nu wa msñian ti kulo sikwa, ja xiꞌin chuanꞌ ꞌin chaꞌ kanꞌ siyaꞌ ti. Ka tsaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ndiose, chaꞌ chañi kuꞌni Ni nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni loꞌoan. \v 24 Tyaꞌan suꞌwe chaꞌ tiyean sikwa, chaꞌ kaja ñaꞌan tayaanꞌ ꞌin xka ta taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús; tayaanꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ xkwiꞌ chaꞌ suꞌwe kuꞌni neꞌ loꞌo taꞌa neꞌ, chaꞌ ngwañaꞌan ka xuꞌwi chaꞌ suꞌwe tiye neꞌ ñaꞌan neꞌ ꞌin taꞌa neꞌ. \v 25 Ndiya neꞌ taꞌaan nu ja ndaꞌan seꞌen ndiꞌin taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nu ja ndyoꞌ tiꞌin loꞌo taꞌaan. Ja suꞌwe kuꞌnian ngwañaꞌan; ndiꞌin chaꞌ ti tsaan tyoꞌ tiꞌian loꞌo taꞌaan, chaꞌ kanun tsaa la chaꞌ ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan, taꞌaan nu wa msñian chaꞌ ꞌin Ni. Wa ndyaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ wa kan ti Xꞌnaan xiyaꞌ, kanꞌ chaꞌ taꞌa ti tyoꞌ tiꞌian loꞌo neꞌ taꞌaan ni. \p \v 26 Ja ndiya ꞌa xka lomstan nu taan ꞌin Ndiose, si ti ndiya tianꞌ kuꞌnian chaꞌ kuxi bra kanꞌ; ja ndiya xka la chaꞌ nu ka kuꞌnian, chaꞌ katin kiꞌya nu ndiꞌin ꞌñaan. Wa ngwa biyaꞌ tianꞌ chaꞌ chañi ꞌa chaꞌ ꞌin Jesús kanꞌ, loꞌo ja kuꞌni ꞌa Ndiose chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌñaan si xiꞌin chuanꞌ ꞌin chaꞌ kanꞌ. \v 27 Sa kanꞌ ti chaꞌ ka ꞌñaan bra kanꞌ, kutsean ꞌin Ndiose xa nu tiya bra nu kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin nchga nten nu nxuun loꞌo Ni. Kanꞌ kuꞌni tyii Ni ꞌin nchga neꞌ kanꞌ, tyaa neꞌ lo kiiꞌ tnun nu ja tsaa tii ꞌa chkin bra kanꞌ. \v 28 Nu ngwa sꞌni, xa wa mdiya neꞌ judío nu ja ynan siyaꞌ ti tñan nu ngulo Ndiose ꞌin, yjwi neꞌ ꞌin nten kanꞌ bra kanꞌ. Yꞌni biyaꞌ neꞌ ꞌin nten kanꞌ ti kulo chaꞌ ꞌin ayman Moisés loꞌo tukwa snan nten nu katsaꞌ ñi sa ñaꞌan ngwa chaꞌ kanꞌ; bra wa mstya neꞌ kiꞌya ꞌin nten kanꞌ, yjwi neꞌ ꞌin neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ja mjwi ñaꞌan jñan neꞌ chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin Ndiose ꞌin chaꞌ kuxi nu wa yꞌni neꞌ bra kanꞌ. Ngwañaꞌan ngwa ti sꞌni. \v 29 Loꞌo ni, lye la kaja nu tiꞌí ꞌin nchga nten nu chen ꞌa nka tiye ñaꞌan ꞌin Jesús, ska ti nu lka Sñiꞌ ykwiꞌ Ndiose kanꞌ. Lye ꞌa nchkwiꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ kuxi ꞌin tñan nu yꞌni Jesús lo wsi, ni siya chunꞌ chaꞌ ngujwi yu lo wsi kanꞌ, kanꞌ chaꞌ nchka luwi kasiya ꞌñaan. Loꞌo ngwañaꞌan, si chkwianꞌ chaꞌ kuxi ꞌin Tyiꞌi Ndiose, lye la tyijian nu tiꞌí, chaꞌ xkwiꞌ suꞌwe ꞌa ngiꞌni Tyiꞌi Ni loꞌoan. \v 30 Jlyo tianꞌ chaꞌ wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ re nu ngwa sꞌni: “Naꞌ lkaǎn nu taǎn nu tiꞌí ꞌin nten chalyuu” ndukwin Ni. “Taǎn nu tiꞌí ꞌin nten, chunꞌ chaꞌ kuxi nu wa yꞌni neꞌ bra kanꞌ.” Kwiꞌ ngwañaꞌan xka chaꞌ ykwiꞌ Ni: “Kuꞌniǐn biyaǎnꞌ ꞌin nten ꞌñaǎn, chaꞌ naꞌ lkaǎn Xꞌnan neꞌ” ndukwin Ni bra kanꞌ. \v 31 ¡Tnun ꞌa chaꞌ lka, si taꞌan yaꞌ Ndiose ꞌñaan chaꞌ ta Ni nu tiꞌí ꞌñaan, ti kwiꞌ Ndiose nu luꞌu nka Ni! \p \v 32 Tyaa yuꞌwi tiꞌ wan sikwa, sa ñaꞌan ngwa wan nu ngwa sꞌni, bra nu tka yten xaa ꞌin Ndiose ke wan chaꞌ kunan suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Ni bra kanꞌ. Kaꞌan ꞌa nu tiꞌí wa mdijin wan lo chalyuu bra kanꞌ. Loꞌo mdalo ꞌa wan bra kanꞌ, ja ngwa ꞌin neꞌ kuxi tyijin lyo ꞌwan bra kanꞌ. \v 33 Tyun yaꞌ yꞌni liyeꞌ ꞌa tiꞌ neꞌ ꞌwan, tyun yaꞌ mda neꞌ nu tiꞌí ꞌwan xa nu nduun wan laja nten lo kiyaꞌ nu ngwa bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, mslyaa wan nganun wan seꞌen ndiꞌin neꞌ taꞌa wan bra nu tiꞌí tiꞌ nten ꞌin neꞌ kanꞌ, ni siya ja liyeꞌ tiꞌ neꞌ ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan bra kanꞌ. \v 34 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ndyaa naꞌan wan ꞌin neꞌ taꞌa wan bra nu yuꞌwi neꞌ niꞌ ñaꞌan chkwan, suꞌwe ꞌa mdayaꞌ wan ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. Ni siya yꞌni nten kunan nchga chaꞌ suꞌwe nu mdiꞌin ꞌwan, mdalo wan bra kanꞌ. Suꞌwe ꞌa ngwa tiye wan, chaꞌ wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ suꞌwe la siyaꞌ ti chaꞌ ꞌin Jesús nu wa msñi wan kanꞌ; jlyo tiꞌ wan chaꞌ ja tsaa tii ꞌa chaꞌ kanꞌ, ti kwiꞌ chaꞌ nu wa ynan wan ꞌin Jesús. \v 35 Ja kulaa yaꞌ wan chaꞌ ꞌin Jesús sikwa. Lye la kuꞌni wan chaꞌ ka ngula tiꞌ kasiya ꞌwan, chaꞌ suꞌwe ꞌa chaꞌ nu kaja ꞌwan chunꞌ ndiꞌin la tloo Ndiose, si ti xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Ni bra kanꞌ. \v 36 Ndiꞌin chaꞌ talo wan ti xꞌni ni siya chan ꞌa, si ti nchka tiꞌ wan kuꞌni wan nchga tñan nu nchka tiꞌ Ndiose, chaꞌ ti ñaꞌan wan nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni chaꞌ ka chunꞌ ndiꞌin la. \v 37 Wa ndukwa chaꞌ re lo kityi kula, ska chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose: \q1 Ti chinꞌ ti bra ti ji chaꞌ tiyan yu xiyaꞌ, yu nu ndiꞌin chaꞌ tiyan; wa kan ti yu kanꞌ, ndukwin Ni. \q1 \v 38 Loꞌo nten nu ka luwi kasiya ꞌin chabiyaꞌ ꞌñaǎn ni, bra nu xñi neꞌ chaꞌ ꞌñaǎn, \q1 kanꞌ nu kaja chalyuu nu ja tsaa tii ꞌa ꞌin neꞌ, ndukwin Ni. \q1 Loꞌo ja suꞌwe nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌin nten nu xiꞌin chunꞌ ꞌin chaꞌ ꞌñaǎn. \m \v 39 Nan ni, ja ka xiꞌin chuanꞌ ꞌin chaꞌ ꞌin Jesús. Si xiꞌin chuanꞌ ꞌin Ni, kanaꞌ jian tyukwi ñaꞌaan loꞌo kasiya ꞌñaan bra kanꞌ. Nan, wa lkaan nten nu sa kuꞌ ti nxñian chaꞌ ꞌin Ni, kanꞌ chaꞌ kulaa Ni ꞌñaan ꞌin chaꞌ kuxi. \c 11 \s1 Nten nu tyukwi ti tiye ndyaa ñaꞌan tiꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose \p \v 1 Bra nu chañi chaꞌ ndyaa ñaꞌan tianꞌ ska chaꞌ, bra kanꞌ ndiꞌin taan chaꞌ chañi ka chaꞌ kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan jlyo tianꞌ chaꞌ ka chaꞌ kanꞌ ꞌñaan, ni siya ti ji ñaꞌaan ꞌin ran. \v 2 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman kula ꞌñaan nu yꞌni tnun ꞌin Ndiose nu ngwa sꞌni, kanꞌ chaꞌ ngwa neꞌ nten suꞌwe, loꞌo kanꞌ chaꞌ mskanꞌ Ni chaꞌ loꞌo neꞌ kanꞌ. \p \v 3 Ndyaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ nchka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ ti kulo ykwiꞌ Ndiose ska chaꞌ, loꞌo ndyaꞌ chalyuu re bra kanꞌ, sa ñaꞌan nu ndukwin Ni chaꞌ ka ran; ja naꞌaan sa ñaꞌan ngwa chaꞌ ndyaꞌ ran sꞌni, sa kanꞌ ti chaꞌ ndyaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ wa mñan Ndiose nchga nan nu ñaꞌaan lo chalyuu re ni. \p \v 4 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Abel ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ suꞌwe la yꞌni yu ke ayman Caín taꞌa yu, bra nu mstya yu lomstan tloo Ndiose. Msñi Ndiose chaꞌ nu ykwiꞌ Abel, chaꞌ nu yaa ñaꞌan tiꞌ yu ꞌin Ni; luwi ꞌa kasiya ꞌin yu ndukwin Ndiose, bra nu naꞌan Ni ꞌin yu seꞌen mstya yu lomstan. Kanꞌ chaꞌ ni, ti nchka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ msñi ayman Abel chaꞌ ꞌin Ndiose, ni siya sꞌni ꞌa ngujwi yu. \p \v 5 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Enoc ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ ja ngujwi yu. Ngwa ti ñaꞌan ndyaa loꞌo Ndiose ꞌin yu nde seꞌen ndiꞌin Ni; ja la ꞌa ñaꞌan nten ꞌin yu bra kanꞌ, chaꞌ nu wa yan yꞌya Ndiose ꞌin yu. Nchkwiꞌ kityi chaꞌ ndiya ꞌa tiꞌ Ni sa ñaꞌan nu yꞌni Enoc kanꞌ xa nu mdiꞌin yu lo chalyuu. \v 6 Loꞌo ja skaan ka kuꞌniin tlaanꞌ tiye Ndiose, si ja ndyaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ni. Si nchka tianꞌ chaꞌ chkwianꞌ loꞌo Ni, ndiꞌin chaꞌ tsaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ luꞌu Ni; ndiꞌin chaꞌ tsaa ñaꞌan tianꞌ chaꞌ ka tayaꞌ Ni ꞌñaan nchga bra nu jñaan ska chaꞌ ꞌin Ni. \p \v 7 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Noé ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ ynan yu chaꞌ nu ykwiꞌ Ni loꞌo yu, bra nu ykwiꞌ Ni sa ñaꞌan ka chaꞌ kuxi nu wa ndijyan ti lo chalyuu, ni siya ja mgii ꞌa tiꞌ Noé sa ñaꞌan ka chaꞌ kanꞌ. Msñi yu chaꞌ ꞌin Ndiose, loꞌo ngwiñan yu ska yka naꞌan seꞌen tyiꞌin yu loꞌo nchga taꞌa ndiꞌin yu bra kanꞌ; ngwañaꞌan ngwa chaꞌ wa lka ti neꞌ kanꞌ mdoꞌo laa neꞌ ꞌin tyoo tlya kanꞌ bra kanꞌ. Jlyo tianꞌ ni, chaꞌ kuxi ꞌa ngwa chalyuu kula kanꞌ; ska ti Noé yaa ñaꞌan tiꞌ yu chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu, kanꞌ chaꞌ yꞌni Ni chaꞌ suꞌwe ꞌa nganun kasiya ꞌin yu bra kanꞌ. \p \v 8 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Abraham ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ ynan yu bra nu ykwiꞌ Ni loꞌo yu chaꞌ tsaa yu ska lo yuu tijyuꞌ ꞌa, chaꞌ ka kichen tyi yu nde kwa. Mdoꞌo yu lo yuu seꞌen mdiꞌin yu ti kulo, ndyaa yu bra kanꞌ, ni siya ja jlyo ꞌa tiꞌ yu la nde yaꞌ tsaa yu. \v 9 Chaꞌ nu ndyaa ñaꞌan tiꞌ yu ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ nganun yu lo yuu seꞌen ykwiꞌ Ni loꞌo yu chaꞌ ka kichen tyi yu nde kwa. La kanꞌ mdiꞌin yu ñaꞌan tiꞌ ska nten nu ndaꞌan xiꞌi ti; rmara teꞌ naꞌan ti mñan yu seꞌen tyiꞌin yu. Kwiꞌ ngwañaꞌan yꞌni ayman Isaac sñiꞌ yu loꞌo ayman Jacob sñiꞌ steꞌ yu nde loo la. Taꞌa tyukwaa ayman kanꞌ yaa ñaꞌan tiꞌ chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo ayman Abraham sti neꞌ kanꞌ. \v 10 Yaa ñaꞌan tiꞌ Abraham chaꞌ nde loo la kuꞌni xuꞌwe Ndiose xka seꞌen suꞌwe la seꞌen tyiꞌin yu, nu ja tsaa tii ꞌa siyaꞌ ti ꞌin yu; kwiñan Ndiose ñaꞌaan kichen la kanꞌ. \p \v 11 Loꞌo Sara kwilyoꞌo yu, yaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ ngwa tnan, ni siya kula ꞌa, ni siya ja ya tyiꞌin sñiꞌ siyaꞌ ti. Kanꞌ chaꞌ mdiꞌin sñiꞌ, chaꞌ nu yaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose, chaꞌ chañi kuꞌni Ni nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni loꞌo neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 12 Loꞌo ngwañaꞌan ngwa chaꞌ kaꞌan ꞌa nten ꞌin yu yan chalyuu nde loo la chunꞌ ska ti yu kula Abraham, ni siya wa tyii ti chaꞌ ꞌin yu chaꞌ kula ꞌa yu. Sa ñaꞌan lka kwii kulasiin nu nsuꞌwi nde niꞌ kwan, sa kwa nten yan lo chalyuu chunꞌ ndiꞌin la bra kanꞌ. Loꞌo ni, ja ka lkwaan ꞌin neꞌ kanꞌ; ñaꞌan tiꞌ ysiin, ja ka ꞌa ꞌñaan lkwaan sa ñaꞌan kata ysiin ndiꞌin tuꞌwa tujoꞌo. \p \v 13 Nchga ayman kanꞌ, ti ndyaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ ꞌin Ndiose bra nu ngujwi neꞌ, ni siya ja naꞌan neꞌ chaꞌ ngwa nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni chaꞌ ka. Suꞌwe ꞌa nka tiye neꞌ kanꞌ, chaꞌ nu jlyo tiꞌ neꞌ chaꞌ wa laa ndijyan chaꞌ kanꞌ, sa ñaꞌan si sa kunun ti naꞌan neꞌ ꞌin ran. Jlyo tiꞌ neꞌ chaꞌ tijyuꞌ mdoꞌo ykwiꞌ neꞌ ndijyan neꞌ, loꞌo ja nsuꞌwi naꞌan tyi neꞌ lo chalyuu re. \v 14 Yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ nsuꞌwi ska seꞌen suꞌwe la seꞌen kala neꞌ chunꞌ ndiꞌin la, kanꞌ chaꞌ ngwa tiye neꞌ ngwañaꞌan. \v 15 Ja ndyaa yuꞌwi ꞌa tiꞌ Abraham loꞌo nten ꞌin yu kichen tyi neꞌ lo yuu tijyuꞌ seꞌen mdoꞌo neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ bra ti xiꞌin chunꞌ neꞌ tyaa neꞌ la kanꞌ, si ngwañaꞌan mdaꞌan chaꞌ tiye neꞌ. \v 16 Loꞌo siꞌi ngwañaꞌan mdaꞌan chaꞌ tiye neꞌ, chaꞌ nu yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ ta Ndiose ska seꞌen suꞌwe la siyaꞌ ti seꞌen tyiꞌin neꞌ; ngwa tiꞌ neꞌ kanꞌ kala neꞌ ti kwiꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose. Kanꞌ chaꞌ ja njyuꞌu tiꞌ Ni chaꞌ nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ Ndiose nka Xꞌnan neꞌ; nan wa yꞌni xuꞌwe Ni ska seꞌen tyiꞌin neꞌ nde seꞌen ndiꞌin Ni. \p \v 17-18 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Abraham chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu, kanꞌ chaꞌ ndyaa loꞌo yu ꞌin Isaac sñiꞌ yu, chaꞌ ykwiꞌ yu xuwe kanꞌ ka lomstan chaꞌ xkwa lo msaa kee ꞌin Ndiose bra kanꞌ; ngwañaꞌan ngwa chaꞌ naꞌan biyaꞌ Ni ꞌin yu bra kanꞌ. Nan wa mskanꞌ Ndiose chaꞌ loꞌo Abraham ti sꞌni la chaꞌ kala sñiꞌ kwilyoꞌo yu; ti bra kanꞌ wa ykwiꞌ Ni loꞌo yu: “Chunꞌ Isaac ndijyan kaꞌan ꞌa nten ꞌiin lo chalyuu re chunꞌ ndiꞌin la.” Loꞌo mslyaa Abraham ndyaa loꞌo yu ꞌin nu xuwe Isaac kanꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ka nu xuwe kanꞌ lomstan bra kanꞌ; ska ti kanꞌ nka sñiꞌ yu loꞌo kwilyoꞌo yu. \v 19 Nchka ꞌin Ndiose kuꞌni chaꞌ tyuꞌu Isaac xiyaꞌ si wa ngujwi, nka tiye Abraham; kanꞌ chaꞌ mslyaa yu yꞌni yu ngwañaꞌan loꞌo sñiꞌ yu. Ti kwiꞌ bra nu nskwa Isaac lo msaa chaꞌ kaja, ngulaa Ni ꞌin nu xuwe kanꞌ, xiyaꞌ ndya Ni ꞌin yu ꞌin Abraham sti yu bra kanꞌ; ja ngujwi nu xuwe kanꞌ bra kanꞌ. \p \v 20 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Isaac chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu, kanꞌ chaꞌ ykwiꞌ yu kula kanꞌ loꞌo taꞌa tyukwaa sñiꞌ yu, nu ngwa Jacob loꞌo Esaú, chaꞌ suꞌwe ꞌa ka ꞌin nten ꞌin neꞌ nu ndijyan nde loo la. \v 21 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Jacob chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu, kanꞌ chaꞌ msuꞌwa yu kula kanꞌ nkwan ke taꞌa tyukwaa sñiꞌ steꞌ yu nu ngwa sñiꞌ Se, xa wa kaja ti yu kula kanꞌ. Bra kanꞌ yꞌni tnun yu kula kanꞌ ꞌin Ndiose, laja nu msñi tuun ꞌin yu loꞌo yka skan ꞌin yu. \v 22 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Se ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ xa wa kaja ti yu, ykwiꞌ yu ska chaꞌ loꞌo neꞌ taꞌa yu, chaꞌ chañi chaꞌ tyoꞌo taꞌa neꞌ Israel lo yuu Egipto kanꞌ chunꞌ ndiꞌin la, tyaa neꞌ chaꞌ suꞌwe ti bra kanꞌ. Loꞌo ngwañaꞌan, ytsaꞌ yu la nde yaꞌ katsiꞌ tijyan yu xiyaꞌ xa wa mdoꞌo neꞌ ndyaa neꞌ. \p \v 23 Yaa ñaꞌan tiꞌ sti jyaꞌan ayman Moisés ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ xa wa ngula sñiꞌ neꞌ, msuꞌwa kutsiꞌ neꞌ ꞌin yu niꞌ ñaꞌan snan koꞌ, chaꞌ ja ñaꞌan nten chaꞌ suꞌwe ꞌa ñaꞌan kuwiꞌ kuneꞌ kanꞌ. Ja ytsen neꞌ kanꞌ ꞌin ree xaꞌan, ni siya ja mdukwa neꞌ tñan kuxi nu ngulo ree kanꞌ. \v 24 Xa wa tlyu Moisés, bra kanꞌ ja mdiya tiꞌ yu chaꞌ nchkwiꞌ nten chaꞌ lka yu sñiꞌ nu kunaꞌan sñiꞌ ree nu nka ndloo ꞌin neꞌ Egipto, chunꞌ ndyaa ñaꞌan tiꞌ yu ꞌin Ndiose nu nka Xꞌnan neꞌ Israel; \v 25 suꞌwe la chaꞌ suꞌwa ti tyijin yu nu tiꞌí loꞌo nchga nten ꞌin Ndiose, nka tiye yu. Ja nka tiye yu chaꞌ tyaꞌan yu xkwiꞌ chaꞌ paseya, ja nka tiye yu kuꞌni yu chinꞌ chaꞌ kuxi chaꞌ ska bra ti ka tsaa tiꞌ yu, ti ykwiꞌ ti yu; \v 26 suꞌwe la chaꞌ suꞌwa ti tyiꞌin yu loꞌo taꞌa kichen tyi yu, ni siya chen ñaꞌan ka tiye xka ta nten ñaꞌan ꞌin yu, nka tiye yu. Sa ñaꞌan mdijin ykwiꞌ Krixtu nu tiꞌí nde loo la, kwiꞌ ngwañaꞌan mdijin Moisés nu tiꞌí nu ngwa bra kanꞌ; ja nduwe tiꞌ yu chaꞌ kuliyaꞌ ꞌa neꞌ Egipto, mxnun tiꞌin yu nchga chaꞌ suꞌwe nu nsuꞌwi ꞌin neꞌ, chaꞌ ndyaa ñaꞌan tiꞌ yu chaꞌ suꞌwe la ka ꞌin nten ꞌin yu nde loo la chunꞌ Ndiose. \v 27 Yaa ñaꞌan tiꞌ ayman Moisés ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ mdoꞌo yu lo yuu Egipto kanꞌ; ja ytsen yu ni siya msinꞌ ꞌa tiꞌ ree xaꞌan kanꞌ bra kanꞌ, kwiꞌ ja mxiꞌin chunꞌ yu siyaꞌ ti. Ndyaa loꞌo yu ꞌin neꞌ Israel tuwiin tijyuꞌ, ñaꞌan tiꞌ si ndyaa ñaꞌan yu ꞌin Ndiose; ni siya Ndiose ni, ja nchka ñaꞌaan ꞌin Ni. \p \v 28 Yaa ñaꞌan tiꞌ Moisés chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo yu, kanꞌ chaꞌ ykwiꞌ yu chaꞌ kuꞌni neꞌ taꞌa pascua, ti kwiꞌ tla xa wa tyijin ti ska angajle seꞌen ndiꞌin neꞌ Egipto; chaꞌ ꞌin Ndiose yan angajle kanꞌ, chaꞌ ta Ni nu tiꞌí ꞌin neꞌ Egipto kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ ngulo Moisés tñan chaꞌ taꞌan neꞌ tnen seꞌen lka tuꞌwa tunaꞌan ꞌin nchga neꞌ Israel. Bra nu ñaꞌan angajle kanꞌ tnen, ja kujwi Ni ꞌin sñiꞌ neꞌ Israel bra kanꞌ, ni siya wa yjwi angajle kanꞌ ꞌin sñiꞌ nu ngula kulo ꞌin nchga neꞌ Egipto kanꞌ. \v 29 Yaa ñaꞌan tiꞌ Moisés ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ ngalaa ska tuwiin wtyi jluꞌwe la tyiꞌa Tujoꞌo Ngaꞌa, chaꞌ mdijin neꞌ la xka laꞌa tsuꞌ. Xa nu ngwa tiꞌ neꞌ Egipto tyoꞌo ñaꞌan ꞌin neꞌ Israel, ja ngwa ꞌin neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ nganun neꞌ niꞌ tyiꞌa kanꞌ; mdyii neꞌ Egipto, ngujwi neꞌ bra kanꞌ. \p \v 30 Yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ Israel chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose, kanꞌ chaꞌ mdaꞌan neꞌ mxitiꞌin neꞌ ñaꞌaan chunꞌ kichen Jericó, ñaꞌaan chunꞌ loꞌoo kee nu nduun tuꞌwa kichen kanꞌ bra kanꞌ. Kati tsan mdaꞌan neꞌ sa tlyu ti, loꞌo mdyii loꞌoo kanꞌ ngutin bra kanꞌ. \v 31 Ayman Rahab, ska nu kunaꞌan tsaa tiꞌ nu mdiꞌin kichen kanꞌ, yaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose; kanꞌ chaꞌ ykwiꞌ suꞌwe loꞌo tyukwaa neꞌ Israel nu yaa mnan ti, yaa naꞌan neꞌ lo kichen kanꞌ ti kulo. Mda Rahab kanꞌ seꞌen tyiꞌin neꞌ, kanꞌ chaꞌ ja ngujwi nu kunaꞌan kanꞌ bra nu ngujwi xka la taꞌa kichen tyi nu ja mdukwa chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose siyaꞌ ti. \p \v 32 Ti ndiya kaꞌan ꞌa chaꞌ nu ka chkwiǐnꞌ loꞌo wan, chaꞌ ꞌin chaꞌ tnun nu yꞌni ayman ꞌñaan, nten nu chañi yaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose: ka chkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Gedeón, loꞌo Barac, loꞌo Sansón, loꞌo Jefté, loꞌo David, loꞌo Samuel, loꞌo taꞌa ayman kula nu ykwiꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo nten nu ngwa sꞌni bra kanꞌ. \v 33 Yaa ñaꞌan tiꞌ nchga neꞌ kanꞌ ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ msuun neꞌ loꞌo nten kuxi nu mdiꞌin xka nasiyun tijyuꞌ la, mdijin lyo neꞌ ꞌin nchga nten nu mdiꞌin nde kwa bra kanꞌ. Suꞌwe ꞌa tñan yꞌni neꞌ kanꞌ, kanꞌ chaꞌ yꞌni Ni nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni chaꞌ kuꞌni Ni chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. Ngwa ꞌin neꞌ kanꞌ tukunꞌ tuꞌwa kwichi la saꞌa chaꞌ ja yku ꞌin neꞌ; \v 34 kwiꞌ ngwañaꞌan, mdalo ꞌa neꞌ kanꞌ, ni siya mxkwan neꞌ xaꞌan ꞌin neꞌ lo kiiꞌ tnun chaꞌ skin neꞌ; ja ska ngwa ꞌin neꞌ kanꞌ, ni siya ngulo nten xtyi wsuun chaꞌ kujwi ꞌin neꞌ. Kulo ndukwa la, ja mdalo neꞌ kanꞌ siyaꞌ ti, chaꞌ chinꞌ ti jwersa yuꞌwi ꞌin neꞌ; chunꞌ ndiꞌin la, ngwa ngula la tiꞌ niꞌ kasiya ꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ tnun ꞌa jwersa mjwi ꞌin neꞌ xa nu msuun neꞌ loꞌo nten xka nasiyun nu sa tlyu ti ndijyan chaꞌ tyijin lyo ꞌin neꞌ bra kanꞌ. \v 35 Kwiꞌ ngwañaꞌan nu kunaꞌan ni, xiyaꞌ ngala yu kiꞌyu ꞌin neꞌ ñaꞌan luꞌu ti, chaꞌ nu yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ ka ꞌin Ndiose kulaa ꞌin yu ni siya wa ngujwi yu ska yaꞌ. \p Tiꞌí ꞌa mjiꞌin neꞌ kuxi kanꞌ ꞌin xka ta taꞌa yu bra kanꞌ, chunꞌ ja mslyaa yu kanꞌ kulaa yaꞌ yu ꞌin Ndiose. Si nu kulaa yaꞌ yu kanꞌ ꞌin Ni, ja jwiꞌin neꞌ kuxi ꞌin yu bra kanꞌ; kulaa neꞌ kuxi ꞌin yu kanꞌ bra kanꞌ. Mdiꞌin ta ꞌa yu kanꞌ ñaꞌaan bra kan yꞌya Ni ꞌin yu, chaꞌ ta Ni xka chalyuu nu suꞌwe la ꞌin yu. \v 36 Xka la taꞌa yu kanꞌ ni, ykwiꞌ neꞌ kuxi chaꞌ tiꞌí ꞌin yu laja nu mjiꞌin neꞌ ꞌin yu. Ndiya yu nu mskanꞌ neꞌ kuxi loꞌo karenan, ndiya yu nu msuꞌwa neꞌ ꞌin yu niꞌ ñaꞌan chkwan. \v 37 Ska tukwa yu kanꞌ ngujwi yu bra kanꞌ, chaꞌ tiꞌí ꞌa nguun kee neꞌ chunꞌ yu kanꞌ, loꞌo ndiya yaꞌ mduwe neꞌ ꞌin xka ta yu kanꞌ loꞌo siyera. Kwiꞌ ngwañaꞌan xka ta yu kanꞌ, ngujwi yu tuꞌwa xtyi ꞌin neꞌ kuxi. Kwiꞌ ngwañaꞌan, ndiya yu nu ndaꞌan yuꞌwi ti yu, kijin slyaꞌ ti nchkuꞌ yu bra kanꞌ, ni siya kijin chivu. Kwiꞌ ngwañaꞌan ndiya nu tiꞌi, chaꞌ nu tiꞌí ꞌa tiꞌ neꞌ kuxi ꞌin yu. \v 38 Kuxi ꞌa nten chalyuu re nu yꞌni ngwañaꞌan. Ja jlyo tiꞌ nten chalyuu chaꞌ suꞌwe la yu nu mjwi cha kanꞌ ke ykwiꞌ neꞌ, ni siya mdaꞌan yuꞌwi ti yu kanꞌ, ni siya yuꞌwi kutsiꞌ ti yu niꞌ kixinꞌ siꞌ kiꞌya, chaꞌ nu tiꞌí ꞌa tiꞌ nten chalyuu ꞌin yu. Mdiꞌin yu kanꞌ tukee, kwiꞌ ngulu yu tiyuu seꞌen tyiꞌin yu. \v 39 Loꞌo ni, ti ndyuꞌwi tianꞌ ꞌin yu kanꞌ, taꞌa nten nu ngwañaꞌan yaa ñaꞌan ꞌa tiꞌ ꞌin Ndiose nu ngwa sꞌni, ni siya ja naꞌan neꞌ kanꞌ nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni chaꞌ ka nde loo la. \v 40 Suꞌwe la chaꞌ nu mdaꞌan tiye ykwiꞌ Ni chaꞌ kuꞌni Ni loꞌo taꞌaan ni, chaꞌ loꞌo chaꞌ ꞌñaan mdaꞌan chaꞌ tiye Ni. Ngwa tiꞌ Ni chaꞌ kaan nten nu tyukwi ti tiye suꞌwa ti loꞌo neꞌ kanꞌ. Taꞌaan loꞌo ayman kula kanꞌ ꞌñaan, kaan sa ñaꞌan nu ngwa tiꞌ Ni chaꞌ kaan bra kanꞌ. \c 12 \s1 Tyaꞌan chaꞌ tiyean sa ñaꞌan nu yꞌni Jesús xa nu mdijin lyo yu ꞌin nu tiꞌí tiꞌ ꞌin yu \p \v 1 Loꞌo ni, nde ñaꞌan kuꞌnian lo chalyuu re, ñaꞌan tiꞌ si ti ndiꞌin ayman kula kanꞌ sa tlyu ti loꞌoan: Tyuꞌwi suꞌwe tianꞌ nchga chaꞌ tnun nu yꞌni ayman kanꞌ nu ngwa sꞌni, chunꞌ nu yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ ꞌin Ndiose. Kanꞌ chaꞌ kulaa yaanꞌ nchga chaꞌ nu ngiꞌni tukwi ꞌñaan chaꞌ ja xñiin suꞌwean chaꞌ ꞌin Jesús; kulaa yaanꞌ nchga chaꞌ kuxi nu ndiya la tianꞌ. Loꞌo bra kanꞌ ka ngula la tiꞌ kasiya ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian chaꞌ suꞌwe lo chalyuu re, sa kwa bra nu ti ta Ni chalyuu ꞌñaan bra kanꞌ. \v 2 Tyaꞌan chaꞌ tiyean sa ñaꞌan nu yꞌni Jesús, chunꞌ Jesús lka suun nchga chaꞌ nu ndyaa ñaꞌan tianꞌ ni. Si ngwañaꞌan kuꞌnian, ka tsaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ni sa yaꞌ nu tyii chalyuu ꞌñaan. Jesús ni, ja mxiꞌin chunꞌ yu ꞌin tñan nu mdiꞌin chaꞌ kuꞌni yu, ni siya jlyo tiꞌ yu chaꞌ wa kaja ti yu lo wsi. Chunꞌ ndiꞌin la xa wa mdijin lyoo yu ꞌin nu kuxi, suꞌwe ꞌa ngwa tiye yu bra kanꞌ; kanꞌ chaꞌ ja mjyuꞌu tiꞌ yu siyaꞌ ti, ni siya mda neꞌ nu tiꞌí ꞌin yu lo wsi. Loꞌo ni, wa ndyaa tukwa Jesús nde laꞌa seꞌen kwin seꞌen tnun seꞌen ndukwa Ndiose Stian. \p \v 3 Tyaꞌan suꞌwe chaꞌ tiye wan chaꞌ ꞌin nchga chaꞌ kuxi nu ngwa ꞌin Jesús bra kanꞌ. Mdalo ꞌa yu ꞌin neꞌ nu yꞌni chaꞌ kuxi kanꞌ loꞌo yu bra kanꞌ, ni siya tiꞌí ꞌa tiꞌ neꞌ kuxi ꞌin yu. Kanꞌ chaꞌ, loꞌo ꞌwan ni, ja ndiꞌin chaꞌ ka naꞌan tiꞌ kasiya ꞌwan chaꞌ ꞌin Jesús, ja ndiꞌin chaꞌ ka ndaja tiꞌ wan ꞌin Ni. \v 4 Ni siya lye ꞌa nxuun wan loꞌo nchga chaꞌ kuxi, ja ya kujwi neꞌ ꞌin ska wan chaꞌ ꞌin Jesús. \v 5 Ja ndiꞌin chaꞌ kjlyaa tiꞌ wan chaꞌ re xa nu suꞌwe ꞌa nchkwiꞌ Ndiose loꞌo wan ñaꞌan tiꞌ si lka wan sñiꞌ Ni: \q1 Sñiěnꞌ, ndukwin Ndiose, ja kiꞌya tiꞌí ꞌwan loꞌoǔn ni siya taǎn nu tiꞌí ꞌwan; \q1 ja ka ndaja tiꞌ wan ꞌñaǎn, ni siya ja taǎn chabiyaꞌ ꞌwan chaꞌ kuꞌni wan ska chaꞌ kuxi. \q1 \v 6 Chaꞌ nu naꞌ lkaǎn Xꞌnan wan, loꞌo suꞌwe ꞌa nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan, kanꞌ chaꞌ taǎn nu tiꞌí ꞌwan ti xiꞌi, ndukwin Ndiose. \q1 Ndiya yaꞌ ndaǎn chinꞌ nu tiꞌí ꞌin nten ꞌñaǎn, chaꞌ sñiěnꞌ lka neꞌ. \m Ngwañaꞌan nchkwiꞌ Ndiose loꞌoan, \v 7 kanꞌ chaꞌ chan talo wan bra nu tyijin wan nu tiꞌí chabiyaꞌ ꞌin Ndiose Sti wan sikwa. Ndijin wan chinꞌ nu tiꞌí ni, kanꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ lka wan sñiꞌ Ndiose, chaꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni Ndiose loꞌo wan. Nchga nten nu nsuꞌwi sñiꞌ, ndiya yaꞌ kuꞌni tlá neꞌ ꞌin sñiꞌ neꞌ; bra nu ja nnan nu xuwe kanꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ sti neꞌ, nda sti neꞌ nu tiꞌí ꞌin sñiꞌ bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni Ndiose loꞌoan. \v 8 Ndiꞌin chaꞌ ta Ndiose nu tiꞌí ꞌwan sa ñaꞌan nu nda Ni nu tiꞌí ꞌin nchga sñiꞌ Ni, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ chañi chaꞌ wa lka wan sñiꞌ Ni bra kanꞌ; ja lka wan sñiꞌ nu mjwi ꞌin nten lo kichen ti. \v 9 Lo chalyuu re nda stian nu tiꞌí ꞌñaan, kanꞌ chaꞌ nnaan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ kula ꞌñaan loꞌoan. Kanꞌ chaꞌ ni, ¿ta ja suꞌwe si taan chabiyaꞌ chaꞌ ta Ndiose Stian nu tiꞌí ꞌñaan a?, chaꞌ suꞌwe la tyiꞌian nde loo la bra kanꞌ. \v 10 Wa lka ti bra nu nda stian nu tiꞌí ꞌñaan lo chalyuu re, sa ñaꞌan nu suꞌwe chaꞌ ꞌñaan skaan ngiꞌni neꞌ kula kanꞌ, chaꞌ kuꞌniin xaꞌaan, nka tiye neꞌ kula ꞌñaan; ti kwiꞌ ti chaꞌ, nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ ka suꞌwe chaꞌ ꞌñaan, kanꞌ chaꞌ nda Ni nu tiꞌí ꞌñaan ngwañaꞌan. Xa wa ngutin kiꞌya nu ndukwian, ka suꞌwa chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose Stian, nu ja nsuꞌwi chaꞌ kuxi ꞌin siyaꞌ ti bra kanꞌ. \v 11 Chañi chaꞌ xiꞌin tianꞌ bra nu ndijian nu tiꞌí, siꞌi nan suꞌwe nka tiyean bra kanꞌ; chunꞌ ndiꞌin la ka kuꞌnian kaꞌan la chaꞌ suꞌwe, chaꞌ tiin ti tyiꞌian lo chalyuu bra kanꞌ, chaꞌ wa msñian suꞌwean chaꞌ ꞌin Ndiose bra nu mdijian nu tiꞌí. \s1 Tnun ꞌa chaꞌ lka si kulaa yaanꞌ ꞌin chaꞌ ꞌin Ndiose \p \v 12 Xiyaꞌ kuꞌni ngula la tiꞌ niꞌ kasiya ꞌwan; ja kutsen wan sikwa, ni siya ngwa tñaꞌ ꞌa wan, ni siya ngwa ndaja tiꞌ wan nu ngwa xkanꞌ. \v 13 Tsaa naan la wan tuwiin nu ñi seꞌen tsaa wan, chaꞌ ja ka ñuꞌun la tuwiin ꞌin xka ta neꞌ taꞌa wan nu naꞌan la tiꞌ niꞌ kasiya ꞌin neꞌ; kuꞌni wan chaꞌ ka tyukwi la ti tiye nten kanꞌ, chaꞌ ja ka ñuꞌun la tiꞌ neꞌ. \p \v 14 Lye kuꞌni wan tñan chaꞌ suꞌwe ti tyiꞌin wan loꞌo nchga nten; kuꞌni luwi wan kasiya ꞌwan, chaꞌ nu ja ta Ndiose chabiyaꞌ ñaꞌaan ꞌin Ni si ti ji ka luwi kasiya ꞌñaan. \v 15 Xñi wan kwenta ꞌin taꞌa wan chaꞌ ja ska wan kulaa yaꞌ ngwa ti ñaꞌan nchga chaꞌ suꞌwe nu wa yꞌni Ndiose loꞌoan. Nu kulaa yaꞌ wan ꞌin Ni, ja chan ka wan ñaꞌan tiꞌ ska loo yan nu kuꞌni tnaꞌ ꞌin xka la neꞌ taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús. Ñaꞌan tiꞌ ska kixinꞌ tlá nu kuꞌni ñuꞌun ꞌin nten chaꞌ lka ran yan, kwiꞌ ngwañaꞌan kaan loꞌo taꞌaan bra nu ndiꞌin ska chaꞌ kuxi ꞌñaan. \v 16 Xñi wan kwenta ꞌin taꞌa wan chaꞌ ja ska wan sten wan loꞌo xka nten nu ja lka kwilyoꞌo wan. Ja kuꞌni wan sa ñaꞌan yꞌni ayman Esaú; chen ñaꞌan yꞌni yu kanꞌ loꞌo nten ꞌin yu, chaꞌ ja yuwe tiꞌ yu ꞌin Ndiose. Sñiꞌ kulo Isaac ngwa Esaú kanꞌ, loꞌo mdyii nchga chaꞌ suꞌwe nu wa ta ti sti yu ꞌin yu yjwiꞌ yu bra kanꞌ, chaꞌ ngwa tiꞌ yu ku yu ni siya ska ti kaꞌnan skwa nu mda taꞌa yu ꞌin yu; ngwañaꞌan mñi lyoꞌo taꞌa ngula yu ꞌin yu bra kanꞌ. \v 17 Wa jlyo tiꞌ wan sa ñaꞌan ngwa chunꞌ ndiꞌin la. Bra nu ngwa tiꞌ Esaú chaꞌ lkwan sti yu ꞌin yu, kanꞌ ja ynan ꞌa sti yu chaꞌ nu ykwiꞌ yu loꞌo; ja mjwi ꞌa ñaꞌan tyaꞌan chunꞌ yu ꞌin tñan nu wa yꞌni yu, ni siya nganan ꞌa yu bra nu mjñan yu chaꞌ kanꞌ ꞌin sti yu. \p \v 18 Bra nu ynan wan chaꞌ ꞌin Ndiose, ja ngwa ꞌwan sa ñaꞌan nu ngwa ꞌin neꞌ Israel nu ngwa sꞌni, xa nu mduun neꞌ kanꞌ kiyaꞌ kiꞌya Sinaí bra kanꞌ. Ja ndii tiꞌ wan ni, sa ñaꞌan nu mgii tiꞌ neꞌ kanꞌ xa nu lye ꞌa mkin siꞌ kiꞌya Sinaí kanꞌ nu ngwa bra kanꞌ; liye ꞌa ngwa tla bra kanꞌ, ja ngwa ñaꞌan neꞌ siyaꞌ ti, kwiꞌ ngwañaꞌan lye ꞌa ngwa kwiꞌin tnun. \v 19 Loꞌo ngwañaꞌan, ja ynan wan bra nu kwen ꞌa ynen kuwi chkwan ꞌin Ndiose bra kanꞌ, ynen ykwiꞌ Ndiose loꞌo nten kanꞌ bra kanꞌ. Bra nu ynan neꞌ chaꞌ nchkwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ, lye ꞌa mjñan neꞌ ꞌin Ni chaꞌ ja chkwiꞌ ꞌa Ni loꞌo neꞌ siyaꞌ ti bra kanꞌ. \v 20 Ytsen ꞌa neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ja mdalo neꞌ kunan neꞌ chaꞌ re nu ykwiꞌ ayman Moisés loꞌo neꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose: “Ja kan wan nde siꞌ kiꞌya re siyaꞌ ti; ni siya tsaa ska taꞌa wan, ni siya tsaa ska ꞌni ꞌwan siꞌ kiꞌya re, ndiꞌin chaꞌ kujwi wan ꞌin bra ti loꞌo kee.” \v 21 Lye ꞌa ñaꞌan ngwa bra kanꞌ. Bra kanꞌ ykwiꞌ Moisés chaꞌ re: “Lye ꞌa nchkwaǎn chaꞌ ngitseěn”. \p \v 22 Loꞌo siꞌi ngwañaꞌan nchka ꞌwan ni, chaꞌ xka chalyuu kwi tsaa wan ni, ti kwiꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose ykwiꞌ nde niꞌ kwan. La kanꞌ ndiꞌin Ndiose loꞌo tyun ꞌa mi angajle ꞌin Ni. Suꞌwe ꞌa ñaꞌan la kanꞌ; ñaꞌan tiꞌ si wa ndukwa xka kiꞌya Sión nde niꞌ kwan, ñaꞌan tiꞌ si nde kwa nskwa xka kichen Jerusalén nu suꞌwe la ñaꞌan, ngwañaꞌan lka la kanꞌ. \v 23 Kwiꞌ ngwañaꞌan, tsaa wan seꞌen ndiꞌin taꞌa sñiꞌ Ndiose nu wa ndyaa loꞌo Ni ꞌin nde kwa, chaꞌ wa ndukwa nin nchga sñiꞌ Ni lo kityi ꞌin Ndiose nde niꞌ kwan. Suꞌwe ꞌa nka tiye neꞌ kanꞌ seꞌen ndyoꞌ tiꞌin neꞌ bra kanꞌ. Nan wa tsaa ti wan ti kwiꞌ seꞌen ndiꞌin Ndiose nu kuꞌni biyaꞌ ꞌin nchga nten, nde seꞌen ndiꞌin taꞌa ayman nu luwi kasiya ꞌin chaꞌ ꞌin Jesús, chaꞌ wa nchka kwi tyukwi ñaꞌaan neꞌ. \v 24 La kanꞌ ndiꞌin Jesús, nu wa mskanꞌ xka chaꞌ nu suꞌwe la loꞌoan tloo Ndiose. Suꞌwe ꞌa ngwa chaꞌ ngalu tnen ykwiꞌ Jesús, chaꞌ loꞌo tñan nu yꞌni Jesús, kanꞌ chaꞌ wa yꞌni tyii Ndiose nchga chaꞌ kuxi nu mdiꞌin ꞌñaan bra kanꞌ. Loꞌo ayman Abel ni, kuxi ꞌa yaa toꞌo chaꞌ ꞌin yu, bra nu ngalu tnen yu nu ngwa sꞌni; mdiꞌin chaꞌ kaja ti kwiꞌ yu nu wa yjwi ꞌin yu bra kanꞌ. \p \v 25 Kiꞌya wan kwenta sikwa, chaꞌ kunan suꞌwe wan nchga chaꞌ nu wa ykwiꞌ Krixtu loꞌo wan. Lye ꞌa mda Ndiose nu tiꞌí ꞌin ayman kula ꞌñaan, chunꞌ ja mslyaa neꞌ kunan neꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ ayman Moisés loꞌo neꞌ lo chalyuu re chabiyaꞌ ꞌin Ndiose; ja ngwa xnan neꞌ kanꞌ ꞌin Ndiose. Loꞌo tnun la chaꞌ ka ꞌñaan ni, si ja kunaan chaꞌ nchkwiꞌ Krixtu nu mdoꞌo seꞌen ndiꞌin Ndiose nde niꞌ kwan mdiyan lo chalyuu re; loꞌo ni, wa ndyaa tukwa Ni xiyaꞌ nde seꞌen ndiꞌin Ndiose. \v 26 Laja nu ykwiꞌ Ndiose loꞌo nten sꞌni, ti kwiꞌ bra kanꞌ lye ꞌa mñan chalyuu; loꞌo ni, nde ndiya xka chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ni loꞌoan: “Xiyaꞌ ti kuꞌniǐn chaꞌ kiñan tyukwi ñaꞌaan chalyuu, loꞌo ti kwiꞌ bra kanꞌ xñaǎn ñaꞌaan niꞌ kwan” ndukwin Ni. \v 27 Bra nu ndukwin Ni “Xiyaꞌ ti”, ngwañaꞌan ka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ xñan Ni nchga nan nu wa ngwiñan Ni, kulo tsuꞌ Ni ꞌin nan kanꞌ bra kanꞌ. Sa kwa ti nan nu nsuꞌwi ꞌin Ndiose ykwiꞌ, kanꞌ ti nan nu kanun bra kanꞌ, chaꞌ ja ka katin ran siyaꞌ ti. \v 28 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ja xaꞌan ꞌa chalyuu kwi nu wa mjwi ꞌñaan chunꞌ Krixtu, ja siyaꞌ tyii chalyuu kanꞌ; kanꞌ chaꞌ tyaan xuꞌwe ꞌin Ndiose sikwa. Kuꞌniin tnuan ꞌin Ni, chaꞌ ngwañaꞌan nchka tiꞌ Ni chaꞌ kuꞌnian. Kuwe ꞌa tianꞌ ꞌin Ni chaꞌ tnun ꞌa chaꞌ ndiꞌin ꞌin Ni; nchga tsan kuꞌniin tnuan ꞌin Ni sikwa. \v 29 Ti kwiꞌ Ndiose nu ngiꞌniin tnuan ꞌin, chañi chaꞌ ka ꞌin Ni kuꞌni tyii Ni ꞌñaan ska bra ti, sa ñaꞌan lka si skian ska lo kiiꞌ tnun, si nu nchka tiꞌ Ni kuꞌni Ni ngwañaꞌan. \c 13 \s1 Tñan nu nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ kuꞌnian lo chalyuu \p \v 1 Ti chka tꞌnan tiꞌ wan ꞌin taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Krixtu, kuꞌni wan chaꞌ suꞌwe loꞌo neꞌ kanꞌ. \v 2 Tyuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ chkwiꞌ suꞌwe wan loꞌo nchga neꞌ xka kichen, nu tiyan naꞌan tyi wan; ta wan seꞌen tyiꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ ngwañaꞌan yꞌni ayman kula ꞌwan nu ngwa sꞌni, loꞌo chunꞌ ndiꞌin la ngwa biyaꞌ tiꞌ neꞌ chaꞌ angajle ꞌin Ndiose nu ndiꞌin nde niꞌ kwan ngwa neꞌ kanꞌ nu yan naꞌan tyi neꞌ. \p \v 3 Tyaꞌan chaꞌ tiye wan sa ñaꞌan ka tayaꞌ wan ꞌin taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Ndiose nu nsuꞌwi niꞌ ñaꞌan chkwan, ñaꞌan tiꞌ si ti kwiꞌ wan nsuꞌwi wan nde kwa loꞌo neꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, tayaꞌ wan ꞌin neꞌ taꞌaan nu lye ꞌa ndijin nu tiꞌí chunꞌ tiꞌí tiꞌ nten ꞌin neꞌ; tayaꞌ wan ꞌin neꞌ kanꞌ, ñaꞌan tiꞌ si ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan, ndijin wan nu tiꞌí loꞌo neꞌ. \p \v 4 Taꞌa wan ndiꞌin chaꞌ tyiꞌin suꞌwe wan loꞌo kwilyoꞌo wan; ja kuꞌni wan chaꞌ kuxi loꞌo kwilyoꞌo wan, kwiꞌ ja tyiꞌin chaꞌ ꞌwan loꞌo xka nten nu ja lka kwilyoꞌo wan. Ta Ndiose nu tiꞌí ꞌin nchga nten nu kuꞌni chaꞌ kuxi ngwañaꞌan, ta Ndiose nu tiꞌí ꞌin nten nu sten yuꞌwi loꞌo kwilyoꞌo xka nten. \p \v 5 Ja xuꞌwi tiye wan xkwiꞌ chaꞌ ꞌin tñi; suꞌwe si kalaꞌ tiꞌ wan loꞌo sa kwa ti nan nu nsuꞌwi chinꞌ ꞌwan. Nan wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ re loꞌoan: “Ja kulaa yaǎnꞌ ꞌaǎn ꞌwan” ndukwin Ni, “ja xnuǔn ꞌaǎn ꞌwan ngwa ti ñaꞌan.” \v 6 Kanꞌ chaꞌ nde ñaꞌan tyaꞌan chaꞌ tiye wan chaꞌ ka ngula la tiꞌ niꞌ kasiya ꞌwan kwenta skaa wan: \q1 Ykwiꞌ Xꞌnaǎn lka nu ndayaꞌ ꞌñaǎn. \q1 Ja nꞌni chaꞌ kutseěn sikwa, chaꞌ ja ka ꞌa kuꞌni nten chaꞌ kuxi loꞌoǔn. \p \v 7 Tyaa yuꞌwi tiꞌ wan ꞌin ayman taꞌa wan nu ngwa ndloo la ꞌwan chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo; ti kwiꞌ neꞌ kanꞌ, ykwiꞌ neꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo wan ti kulo, kanꞌ chaꞌ tyaꞌan suꞌwe chaꞌ tiye wan chaꞌ ꞌin tñan suꞌwe nu yꞌni neꞌ kanꞌ lo chalyuu. Loꞌo ꞌwan, kuꞌni wan sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ kanꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa yaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose. \p \v 8 Ja nxaꞌan Jesucristo. Sa ñaꞌan nu ngwa Ni nu ngwa sꞌni ꞌa, kwiꞌ ngwañaꞌan lka Ni ni, loꞌo ti kwiꞌ ngwañaꞌan ka Ni nu ndyaa nde loo la. \v 9 Ja ta wan chabiyaꞌ kwaꞌu nten xka la chaꞌ ꞌwan, xka chaꞌ nu ja suꞌwa nchkwiꞌ loꞌo chaꞌ ꞌin Jesús, chaꞌ ja xiꞌin chunꞌ wan tuwiin nu ñi. Suꞌwe la si kanun tsaa nchga chaꞌ ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan, chaꞌ nchga bra kuwe tianꞌ ꞌin nchga chaꞌ suꞌwe nu ngiꞌni Ni loꞌoan. Loꞌo ja ka kanun suꞌwe chaꞌ ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan xa nu kunaan xka ta lee nu tatsaa nten ꞌñaan chaꞌ xñian, xa nu nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ ja suꞌwe kuan ska loo nan nchkuan. Ni siya wa ynaan ꞌaan lee kanꞌ nu ngwa xkanꞌ, ja nganun suꞌwe la tiyean xa wa yꞌnian tñan kanꞌ. \p \v 10 Xka ñaꞌan yꞌni Krixtu bra nu ngujwi yu lo wsi, chaꞌ ngwa yu lomstan chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwian tloo Ndiose, chaꞌ tnun la siyaꞌ ti tñan nu yꞌni Krixtu ke lomstan nu nxtya sti joꞌo kula ꞌin neꞌ judío. Kanꞌ chaꞌ nchga nten nu ti ndyaa ñaꞌan ꞌa tiꞌ ꞌin sti joꞌo kula kanꞌ, ja ka tyiꞌin suꞌwe neꞌ kanꞌ loꞌo Krixtu. \v 11 Ni siya xꞌnan sti joꞌo ꞌin neꞌ judío ni, xkwiꞌ loꞌo tnen ꞌni ndijyan loꞌo sti joꞌo kanꞌ loo joꞌo seꞌen kti ꞌa niꞌ lyaa kanꞌ, chaꞌ katin kiꞌya nu ndukwi nten tloo Ndiose bra kanꞌ. Xa wa mdyii ngwa tñan kanꞌ, ndyaa loꞌo neꞌ ꞌin nchga kunaꞌ ꞌni nu lka lomstan kanꞌ tuꞌwa kichen; la kanꞌ ndikin neꞌ kunaꞌ kanꞌ. \v 12 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, tuꞌwa kichen mdijin Jesús nu tiꞌí, chaꞌ kaja ñaꞌan katin chaꞌ kuxi nu ndiꞌin ꞌin nten, bra nu ngalu tnen ykwiꞌ yu chaꞌ ngujwi yu lo wsi bra kanꞌ. \v 13 Loꞌo nan, suꞌwe si ja kutsean, ni siya tsaa loꞌo neꞌ ꞌñaan chaꞌ ta neꞌ nu tiꞌí ꞌñaan chaꞌ ꞌin Jesús, ñaꞌan tiꞌ si suꞌwa tsaan loꞌo Jesús. \v 14 Lo chalyuu re ja ndiya seꞌen suꞌwe seꞌen kanuan; xkwiꞌ nan ndiꞌiin taan ñaꞌan bra nu tyaan la xka seꞌen nu suꞌwe la ti, seꞌen tsaan xa wa mdyii chalyuu re. \v 15 Kanꞌ chaꞌ nchga tsan kuꞌniin tnuan ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌin Jesús; ñaꞌan tiꞌ si taan lomstan ꞌin Ni, kwiꞌ ngwañaꞌan lka xa nu tyukwi ti tiyean kuꞌniin tnuan ꞌin Ni. Loꞌo ngwañaꞌan, ¡suꞌwe ꞌa si nchga tsan chkwianꞌ chaꞌ tnun ꞌa chaꞌ nu ndiꞌin ꞌin Ndiose Stian! \v 16 Loꞌo ja ka ndaja tiꞌ wan kuꞌni wan nchga chaꞌ suꞌwe, chaꞌ ngwañaꞌan tayaꞌ wan ꞌin taꞌa nten wan; kanꞌ lka tñan nu ndiya tiꞌ Ni chaꞌ kuꞌnian chaꞌ ꞌin Ni. \p \v 17 Kunan wan chaꞌ nchkwiꞌ nten nu nka tñan chaꞌ ꞌin ska ta neꞌ taꞌa wan; kuꞌni wan nchga tñan nu kulo neꞌ kanꞌ wan. Tnun ꞌa tñan nu ndiꞌin ꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ nduwe ꞌa tiꞌ neꞌ sa ñaꞌan tñan nu ngiꞌni wan kwenta skaa wan; ndiꞌin chaꞌ tijin neꞌ kwenta ꞌin Ndiose ykwiꞌ si chañi chaꞌ ti nganan suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Ni. Loꞌo suꞌwe la nka tiye neꞌ kanꞌ si ndiya tiꞌ wan kuꞌni wan sa ñaꞌan tñan nu chkwiꞌ neꞌ loꞌo wan; si nu ja kuꞌni wan ngwañaꞌan ni, ka xiꞌin tiꞌ neꞌ kanꞌ bra kanꞌ, loꞌo ja ka ꞌa tayaꞌ neꞌ ꞌwan bra kanꞌ. \p \v 18 Loꞌo ngwañaꞌan, ti chkwiꞌ wan loꞌo Ndiose chaꞌ ꞌware. Tyukwi ti tiye ba jlyo tiꞌ ba chaꞌ ja ska chaꞌ kuxi ndiꞌin ꞌwa chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ ba. Nchga bra nka tiye ba kuꞌni ba nchga chaꞌ nu suꞌwe la chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 19 Kanꞌ chaꞌ xiyaꞌ njñaǎn ꞌaǎn ꞌwan, chaꞌ taꞌa ti chkwiꞌ wan loꞌo Ndiose chaꞌ ꞌñaǎn. Ja chan kuꞌni Ni chaꞌ tyaǎn ndla la nde seꞌen ndiꞌin wan bra kanꞌ. \s1 Mslaaꞌ yu ꞌin neꞌ \p \v 20 Ndiose lka nu yꞌni tñan chaꞌ ndyuꞌu Jesucristo nu nka Xꞌnaan xiyaꞌ, xa wa ngujwi Ni. Loꞌo ni, lka Jesús ndloo la ti, chaꞌ kuꞌni Ni kwenta ꞌñaan nu lkaan nten ꞌin Ni, ñaꞌan tiꞌ si ngiꞌni Ni kwenta ꞌin slyaꞌ ꞌin Ni, chaꞌ ngujwi Ni chaꞌ ꞌñaan. Bra nu ngujwi Jesús ni, kanꞌ mskanꞌ Ni chaꞌ loꞌo nchga nten ꞌin Ni, ska chaꞌ kwi nu ja tsaa tii ꞌa siyaꞌ ti. \v 21 Ndiose yꞌni chaꞌ tiin ti tyiꞌin kasiya ꞌñaan lo chalyuu, loꞌo ni, nchka tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwa yaꞌ Ni ꞌwan nchga seꞌen lyiji ꞌwan, chaꞌ ka kuꞌni wan nchga tñan, sa ñaꞌan tñan nu nchka tiꞌ Ni chaꞌ kuꞌni wan. Loꞌo nchka tiǎnꞌ chaꞌ kuꞌni Ni loꞌoan nchga nan nu suꞌwe la nka tiye Ni, chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo. Loꞌo ngwañaꞌan nan, ja tsaa tii ꞌa chaꞌ kuꞌniin tnuan ꞌin Krixtu. ¡Ngwañaꞌan ka sikwa! \p \v 22 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, kuꞌni wan chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌñaǎn, talo wan chinꞌ ꞌñaǎn, kunan wan chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ re. Ja kaꞌan ꞌa chaꞌ ndaꞌaǎn lo kityi re, loꞌo nchka tiǎnꞌ chaꞌ kanun suꞌwe la chaꞌ kanꞌ niꞌ kasiya ꞌwan. \v 23 Loꞌo xka chaꞌ nchka tiǎnꞌ katsaǎnꞌ ꞌwan ni, chaꞌ wa ngulaa neꞌ ꞌin Timu, taꞌaan ndaꞌaan tñan, seꞌen yuꞌwi yu niꞌ ñaꞌan chkwan; bra nu tsaꞌaǎn, tsaꞌaǎn loꞌoǔn ꞌin yu bra kanꞌ, si ndla ti kala yu seꞌen ndiꞌiǐn. \p \v 24 Ta wan kasiya ꞌñaǎn ꞌin nchga neꞌ nu nka ndloo ꞌwan chaꞌ ꞌin Ndiose, kwiꞌ ngwañaꞌan ta wan kasiya ꞌñaǎn ꞌin nchga neꞌ taꞌa wan nu msñi chaꞌ ꞌin Ndiose. Nchga neꞌ nu ndiꞌin chaꞌ ꞌin loꞌo Ndiose nu ndiꞌin nde Italia re, loꞌo neꞌ kanꞌ nchka tiꞌ neꞌ ta neꞌ kasiya ꞌwan. \p \v 25 Loꞌo nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyuꞌwi tiꞌ wan nchga bra chaꞌ xkwiꞌ suꞌwe ti ngiꞌni Ndiose loꞌoan taꞌaan.