\id 1CO \h 1 CORINTIOS \toc1 Kityi nu ngwaꞌan Palyu chaꞌ tsaa seꞌen ndiꞌin nten ꞌin Jesucristo nde kichen Corinto \toc2 1 CORINTIOS \toc3 1 Co. \mt1 Kityi nu ngwaꞌan Palyu chaꞌ tsaa seꞌen ndiꞌin nten ꞌin Jesucristo nde kichen Corinto \c 1 \p \v 1 Palyu lkaǎn nu ndaꞌaǎn kityi re; suꞌwa ti ndukwaǎn loꞌo Sóstenes taꞌa ngiꞌniǐn tñan. Chabiyaꞌ ꞌin Ndiose ndaꞌaǎn nchkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesucristo loꞌo nchga nten. \v 2 Naꞌ ndaꞌaǎn kityi re chaꞌ tsaa seꞌen ndiꞌin wan, nchga nten ꞌin Jesucristo nu ndiꞌin wan kichen Corinto. Chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo wa ngulo suwi Ndiose ꞌwan, loꞌo ni, lka wan nten ꞌin Ni; ndiꞌin chaꞌ tyuꞌwi tiꞌ wan ꞌin Ni nchga loo tñan nu kuꞌni wan seꞌen ndiꞌin wan lo chalyuu. Suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌwan loꞌo nchga nten nu ngiꞌni tnun ꞌin Jesucristo nu nka Xꞌnaan tyukwi ñaꞌaan chalyuu, chaꞌ sa ñaꞌan lka Ni Xꞌnaan, ngwañaꞌan lka Ni Xꞌnan neꞌ kanꞌ. \v 3 Nde lka chaꞌ nu jñaǎn ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌwan, chaꞌ ñaꞌan ti kuꞌni Stian Ndiose chaꞌ suꞌwe loꞌo wan, chaꞌ kuꞌni Ni chaꞌ tiin ti tyiꞌin niꞌ kasiya ꞌwan chunꞌ nu yten wan chaꞌ ꞌin Jesucristo nu nka Xꞌnaan. \s1 Nchga chaꞌ suꞌwe nu kaja ꞌñaan chabiyaꞌ ꞌin Krixtu \p \v 4 Nchga tsan ndyaǎn xuꞌwe ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌwan, chaꞌ nda ꞌa Ni chaꞌ suꞌwe ꞌwan chunꞌ tñan nu yꞌni Jesucristo. \v 5 Ndiya ꞌa chaꞌ suꞌwe nu wa nda Ndiose ꞌwan, chaꞌ wa ngwa suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo Krixtu; kanꞌ lka chaꞌ nu nganun niꞌ kasiya ꞌwan ni. Kanꞌ chaꞌ jlyo suꞌwe tiꞌ wan nchga chaꞌ ꞌin Krixtu, loꞌo ngwañaꞌan nchka ꞌwan chkwiꞌ wan chaꞌ kanꞌ loꞌo nten. \v 6 Tyun ꞌa nten nchka biyaꞌ tiꞌ chaꞌ chañi ꞌa chaꞌ wa yten wan chaꞌ ꞌin Jesús, xa nu naꞌan neꞌ nchga tñan nu ngiꞌni wan seꞌen ndiꞌin wan lo chalyuu. \v 7 Ja ska chaꞌ lyiji niꞌ kasiya ꞌwan sikwa; nchga tñan nchka ꞌwan ni, bra nu ndiꞌin ta ꞌa wan ñaꞌan bra nu kan Jesucristo nu nka Xꞌnaan xiyaꞌ. \v 8 Ti kwiꞌ Jesús lka nu kuꞌni chaꞌ kanun tsaa chaꞌ ꞌin Ndiose niꞌ kasiya ꞌwan sa bra nu tyii chalyuu ꞌwan. Kanꞌ chaꞌ ja kaja ꞌa kiꞌya nu xtya Ndiose ꞌwan xa nu kan Jesucristo nu nka Xꞌnaan chaꞌ kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin nten chalyuu. \v 9 Ndiose ngiꞌni tñan, nchga tñan nu ndukwin Ni chaꞌ kuꞌni Ni; ti kwiꞌ Ni ngulo suwi Ni ꞌwan chaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo Jesucristo nu nka Xꞌnaan, nu lka ska ti Sñiꞌ Ni. \s1 Ska ta ti neꞌ nchkwiꞌ neꞌ ska chaꞌ \p \v 10 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, chkwiǐnꞌ loꞌo wan ni chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo nu nka Xꞌnaan, chaꞌ kuꞌni wan chaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌin nchga wan loꞌo taꞌa wan, chaꞌ ja chkwiꞌ ꞌa wan tukwa loo chaꞌ. Tyiꞌin suꞌwe wan loꞌo taꞌa wan, ska ti chaꞌ tyaꞌan tiye wan, ska ti chaꞌ kuwe tiꞌ wan. \v 11 Nu ngwa xkanꞌ ti mjwi rsun ꞌñaǎn, bra nu ytsaꞌ neꞌ taꞌa Cloé ꞌñaǎn chaꞌ lye ꞌa ndiꞌin chaꞌ wsuun ꞌwan loꞌo taꞌa wan, chaꞌ ja suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo taꞌa wan. \v 12 Ska ñaꞌan nchkwiꞌ wan kwenta ska wan. Ndiya ska ta neꞌ taꞌa wan nu nchkwiꞌ: “Bare, wa msñi ba chaꞌ ꞌin Palyu”; loꞌo xka ta neꞌ taꞌa wan nchkwiꞌ: “Nten ꞌin Polo lka bare”; kwiꞌ xka ta neꞌ taꞌa wan nchkwiꞌ: “Nten ꞌin Tyu lka bare”; loꞌo ndiya xka ta nten nu nchkwiꞌ: “Nten ꞌin Krixtu lka bare.” \v 13 ¿Ta tyun nu lka Krixtu ndiꞌin chalyuu nu ka kulaa ꞌwan ꞌin chaꞌ xaꞌan sikwa a? ¿Ta naꞌ nu mstya neꞌ ꞌñaǎn lo wsi chaꞌ kajaǎn siꞌya wan a? ¿Ta chuǔnꞌ ndyukwatya wan a? \v 14 Ja tukwin mdukwatyaǎn seꞌen ndiꞌin wan. Suꞌwe la ngwañaꞌan chaꞌ ꞌin Ndiose, nxkeꞌ tiǎnꞌ; siꞌi naꞌ nu yꞌniǐn tñan kanꞌ, ni siya mdukwatyaǎn ꞌin Crispo loꞌo Gayu ti, \v 15 ja ka chkwiꞌ nten chaꞌ ndyukwatya wan chaꞌ ꞌñaǎn sikwa. \v 16 Kuꞌni wan chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌñaǎn, tka ndyuꞌwi tiǎnꞌ chaꞌ loꞌo Estéfanas, loꞌo taꞌa ndiꞌin yu, mdukwatyaǎn ꞌin neꞌ; loꞌo ja nsuꞌwi ꞌa tiǎnꞌ si loꞌo xka ta nten mdukwatyaǎn. \v 17 Siꞌi chaꞌ tukwatyaǎn ꞌin nten ngulo Krixtu tñan ꞌñaǎn ndijyaǎn lo chalyuu, wa ngulo Ni tñan ꞌñaǎn chaꞌ tsaꞌaǎn chkwiǐnꞌ chaꞌ suꞌwe nu ykwiꞌ Jesús loꞌo nten. Ja ndijyaǎn loꞌo kaꞌan ꞌa chaꞌ nu ngulo keěn tiǎn, sa ñaꞌan nu nchkwiꞌ nten chalyuu nu nchka ꞌa nchkwiꞌ; si ngwañaꞌan, ja ka biyaꞌ tiꞌ nten nchga chaꞌ tnun nu yꞌni Krixtu chaꞌ ngujwi Ni lo wsi. \s1 Krixtu lka kiyaꞌ nchga chaꞌ nu nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ ꞌin Ni \p \v 18 Nten nu ngiꞌni ñuꞌun ꞌin ti ykwiꞌ ti siꞌya chaꞌ xaꞌan nu ngiꞌni neꞌ, ja nchka ꞌa ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu; xtyi lyoꞌo neꞌ ꞌñaan si chkwianꞌ loꞌo neꞌ sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ ꞌin Krixtu, chaꞌ ngujwi Ni lo wsi siꞌyaan, chaꞌ kuꞌni tyii Ni kiꞌya nu ndukwian. Nan ni, nu mdoꞌo laan ꞌin kiꞌya nu ndukwian chunꞌ tñan nu yꞌni Krixtu, tnun ꞌa chaꞌ yꞌni Ndiose, nxkeꞌ tianꞌ. \v 19 Ndiya ska chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula ꞌin Ndiose nu nchkwiꞌ: \q1 Kuꞌniǐn tyiǐn ꞌin nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ nten nu tiya ꞌa, ndukwin Ndiose. \q1 Loꞌo ja kuꞌniǐn tnuǔn chaꞌ nu ndlo ke nten, ni siya suꞌwe ꞌa yꞌni xaꞌan neꞌ, ndukwin Ni. \p \v 20 ¿Ni sa ñaꞌan tñan suꞌwe la ka kuꞌni nten nu nchka ꞌa ꞌin chaꞌ ꞌin Ndiose sikwa a? ¿Ni sa ñaꞌan tñan ka kuꞌni nten nu suꞌwe ꞌa yꞌni xaꞌan a? ¿Ni ñaꞌan tñan ka kuꞌni nten nu nchka ꞌa nchkwiꞌ sikwa a? Ska ti lo chalyuu re kunanjoꞌo tñan kanꞌ ꞌin neꞌ. Wa ykwiꞌ Ndiose loꞌoan chaꞌ ja ngiꞌni chaꞌ ni siya wa yꞌni xaꞌan ti nten chalyuu nchga chaꞌ, ñaꞌan ti nchga tintu ke nten nu ja xlyaa kunan chaꞌ ꞌin Krixtu. \v 21 Yꞌni Ndiose chaꞌ ja ka xuꞌwi lyo nten chalyuu ꞌin Ni chaꞌ ke ti neꞌ, loꞌo jlyo ꞌa tiꞌ Ndiose. Loꞌo ni, ndlaa Ni ꞌin nten nu sten chaꞌ ꞌin Ni, ti kwiꞌ chaꞌ nu ngitsaꞌ ba ꞌin neꞌ, ni siya chaꞌ tintu nchkwiꞌ ba, ndukwin nten bra kanꞌ. \p \v 22 Nchka tiꞌ neꞌ judío chaꞌ kuꞌni ba ska chaꞌ tnun seꞌen ndiꞌin neꞌ, chaꞌ tsaa ñaꞌan tiꞌ neꞌ chaꞌ nu chkwiꞌ ba bra kanꞌ; loꞌo neꞌ xka laꞌa tsuꞌ tujoꞌo, nchka tiꞌ neꞌ chaꞌ xkwiꞌ chaꞌ tiya ꞌa chkwiꞌ ba loꞌo neꞌ. \v 23 Loꞌo bare ni, ska loo ti chaꞌ ngitsaꞌ ba ꞌin nten chaꞌ ꞌin Krixtu nu wa ngujwi lo wsi chaꞌ kulaa ꞌñaan ꞌin nchga chaꞌ xaꞌan. Kanꞌ kuxi ꞌa nka tiye neꞌ judío xa wa ynan neꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ bare. Loꞌo neꞌ xka laꞌa tsuꞌ, chaꞌ tintu ꞌa nchkwiꞌ ba, nka tiye neꞌ kanꞌ; ja nsuꞌwi chaꞌ tiya ꞌñaan siyaꞌ ti, nka tiye neꞌ kanꞌ. \v 24 Loꞌo nan ni, xka ñaꞌan nka tiyean xa nu ngulo suwi Ndiose ꞌñaan, ni siya lkaan neꞌ judío, ni siya lkaan neꞌ xka laꞌa tsuꞌ. Ska ti chaꞌ ꞌin Krixtu nchkwianꞌ. Ska ti Krixtu ndiya nchga chabiyaꞌ, nchga chaꞌ suꞌwe nu nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ. \v 25 Suꞌwe ꞌa ndyoꞌo nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose, ni siya nchkwiꞌ nten chalyuu chaꞌ tintu ꞌa chaꞌ kanꞌ; kuxi la ndyoꞌo nchga chaꞌ tnun nu nchkwiꞌ nten chalyuu nu nxkeꞌ tiꞌ chaꞌ nchka ꞌa nchkwiꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan tnun la ti nchga loo tñan nu ngiꞌni Ndiose, ni siya nchkwiꞌ nten chaꞌ ja nchka ꞌin Ni kuꞌni Ni tñan; loꞌo kuxi la ndyaa toꞌo tñan ngiꞌni nten ti ykwiꞌ ti. \v 26 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, tyaa yuꞌwi tiꞌ wan sa ñaꞌan nten ngwa wan ti kulo, bra nu tka ngulo suwi ti Ni ꞌwan. Ska tukwa ti wan nu nchka ꞌa ꞌwan; siꞌi nten tnun ngwa wan, siꞌi nten kuliyaꞌ ngwa wan seꞌen ndiꞌin wan lo chalyuu, ska tukwa ti wan nu suꞌwe chinꞌ ngwa ꞌwan. \v 27 Ti kwiꞌ ꞌwan nu nchkwiꞌ nten chaꞌ ja suꞌwe wan siyaꞌ ti, loꞌo ni, lka wan nten nu ndiya la tiꞌ Ndiose. Ngwañaꞌan nchka tiꞌ Ndiose ta chaꞌ wjyuꞌu ꞌin nten nu nxkeꞌ tiꞌ chaꞌ nchka ꞌa nchkwiꞌ; kanꞌ chaꞌ wa ngulo suwi Ni ꞌwan, ni siya nten tiꞌi lka wan. Loꞌo nda Ni chaꞌ wjyuꞌu ꞌin nten nu tnun ꞌa chaꞌ nchka ꞌin, nxkeꞌ tiꞌ neꞌ; kanꞌ chaꞌ ngulo suwi Ni ꞌwan, ni siya ja nchka lye ꞌwan. \v 28 Ngwañaꞌan yꞌni Ni chaꞌ ja kaja ꞌa ñaꞌan chkwiꞌ nten nu tnun la nchka, ti ykwiꞌ ti neꞌ; kanꞌ chaꞌ ndlo suwi Ni ꞌin neꞌ tiꞌi, ndlo suwi Ni ꞌin neꞌ nu nxtyi lyoꞌo nten chalyuu ꞌin, ndlo suwi Ni ꞌin neꞌ nu ja ska nan nsuꞌwi ꞌin. Kanꞌ lka nten nu ndlo suwi Ndiose chaꞌ ka neꞌ nten ꞌin Ni. \v 29 Ngwañaꞌan ka biyaꞌ tianꞌ taꞌaan chaꞌ ja suꞌwe si kuꞌniin siyeanꞌ loꞌo taꞌa ntean tloo Ndiose. \v 30 Nde lka chaꞌ sikwa: Wa ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesucristo, bra nu msuꞌwa Ni ꞌin Jesucristo chaꞌ yan Ni lo chalyuu. Ni siya ja ska chaꞌ nchka ꞌñaan, loꞌo Jesucristo ni, nchga chaꞌ nchka ꞌin Ni siyaꞌ ti. Chunꞌ tñan nu yꞌni Krixtu nchka suꞌwe kasiya ꞌñaan, ni siya ti kulo ngwaan nten nu kuxi ꞌa tloo Ndiose; chunꞌ tñan nu yꞌni Krixtu kaan nten ꞌin Ndiose, chaꞌ Krixtu lka nu kulaa ꞌñaan ꞌin nchga chaꞌ xaꞌan. \v 31 Kanꞌ chaꞌ, sa ñaꞌan ndukwa chaꞌ lo kityi kula, ngwañaꞌan kuꞌnian: “Si nchka tianꞌ chkwianꞌ loꞌo xka ta nten ꞌin ska chaꞌ tnun nu wa yꞌnian, kanꞌ suꞌwe la si chkwianꞌ ꞌin chaꞌ tnun nu yꞌni ykwiꞌ Xꞌnaan bra kanꞌ.” Ngwañaꞌan nchkwiꞌ kityi kanꞌ. \c 2 \s1 Ni chaꞌ lka ngujwi Krixtu lo wsi \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, tyuꞌwi tiꞌ wan sa ñaꞌan nu yꞌniǐn ti kulo, bra nu ngalaǎn seꞌen ndiꞌin wan chaꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan chaꞌ suꞌwe nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌoǔn, chaꞌ ꞌin Jesucristo kanꞌ; ja kaꞌan ꞌa chaꞌ tukwi ykwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ, siꞌi chaꞌ lye ꞌa ngwa ꞌñaǎn ykwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ. \v 2 Bra nu mdiꞌiǐn kichen tyi wan, mdaꞌan chaꞌ tiyeěn chaꞌ ja siyaꞌ chkwiǐnꞌ xka la chaꞌ loꞌo wan; ska ti chaꞌ ꞌin Jesucristo, ti kwiꞌ Krixtu nu mjiꞌin kaꞌan neꞌ ꞌin lo wsi, sa kanꞌ ti chaꞌ ykwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ. \v 3 Bra nu ngalaǎn seꞌen ndiꞌin wan, mnaꞌan ꞌa tiǎnꞌ mdiꞌiǐn bra kanꞌ; nchkwaǎn tiǎn mdiꞌiǐn chaꞌ mdaꞌan ꞌa chaꞌ tiyeěn ni ñaꞌan xkwen wan ꞌñaǎn bra kanꞌ. \v 4 Bra nu ngwaꞌuǔn chaꞌ kanꞌ ꞌwan, ja mnaǎn kaꞌan ꞌa chaꞌ tiya nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan, ja yꞌniǐn sa ñaꞌan nu ngiꞌni nten nu nchka ꞌa nchkwiꞌ. Ndiose mda jwersa ꞌñaǎn; wa ykwiǐnꞌ loꞌo wan nchga chaꞌ nu ytsaꞌ Tyiꞌi Ndiose ꞌñaǎn, chaꞌ ka biyaꞌ suꞌwe tiꞌ wan. \v 5 Chunꞌ tñan nu yꞌni Ndiose, kanꞌ chaꞌ msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús bra kanꞌ; siꞌi chunꞌ ska chaꞌ nu ngulo keěn tiǎn chaꞌ nchka ꞌa ꞌñaǎn. \s1 Ska chaꞌ suꞌwe nu nchka tiꞌ Ndiose chkwiꞌ loꞌo nten \p \v 6 Ni siya ngwañaꞌan, ndiya ska chaꞌ suꞌwe nu nchkwiǐnꞌ loꞌo nten nu nnan suꞌwe chaꞌ ꞌin Ndiose; ska chaꞌ nu ndaꞌan tiye Ndiose lka chaꞌ kanꞌ, siꞌi chaꞌ nu jlyo tiꞌ nten chalyuu. Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja jlyo tiꞌ nu nka ndloo la lo chalyuu re chaꞌ kanꞌ, chaꞌ wa tyii ti tyempu nu kulo neꞌ kanꞌ tñan. \v 7 Ngwaꞌu Ndiose chaꞌ suꞌwe kanꞌ ꞌñaǎn chaꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo nten. Ja ya ka biyaꞌ tiꞌ nten chalyuu chaꞌ kanꞌ. Ti bra nu ja ya kwiñan Ni chalyuu, ti bra kanꞌ mskeꞌ tiꞌ Ni sa ñaꞌan nu kuꞌni Ni; ngwa tiꞌ Ndiose chaꞌ kulaa Ni ꞌñaan ꞌin chaꞌ xaꞌan xa nu xñian chaꞌ ꞌin Jesús. Tnun ꞌa chaꞌ suꞌwe ka ꞌñaan bra kanꞌ. \v 8 Ja ngwa biyaꞌ tiꞌ nten nu nka ndloo chalyuu chaꞌ kanꞌ. Si ngwa jlyo tiꞌ neꞌ chaꞌ kanꞌ, sa ñaꞌan nu mdaꞌan chaꞌ tiye Ndiose chaꞌ kuꞌni Ni, ja mjiꞌin kaꞌan neꞌ kanꞌ ꞌin Jesús lo wsi bra kanꞌ, ti kwiꞌ Xꞌnaan Jesús, nu tlyu ꞌa chaꞌ suꞌwe nsuꞌwi ꞌin Ni. \v 9 Sa ñaꞌan lka chaꞌ re nu ndukwa lo kityi kula, ngwañaꞌan lka chaꞌ kanꞌ: \q1 Wa yꞌni xuꞌwe Ndiose chaꞌ suꞌwe nu kaja ꞌin nten nu nsuꞌwi tiye ꞌin Ni; \q1 kanꞌ lka chaꞌ nu ja ya ñaꞌan nten chalyuu, chaꞌ nu ja ya kunan nten, ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja mgii tiꞌ neꞌ chaꞌ ka chaꞌ kanꞌ. \m \v 10 Loꞌo nan ni, taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, wa ngwaꞌu Ni ꞌñaan sa ñaꞌan ka chaꞌ suꞌwe kanꞌ loꞌo Tyiꞌi Ndiose nu wa nda Ni chaꞌ kanun niꞌ kasiya ꞌñaan. Wa ytsaꞌ suꞌwe Tyiꞌi Ndiose ꞌñaan nchga chaꞌ nu nka tiye Ndiose chaꞌ kuꞌni Ni lo chalyuu, ni siya tukwi ꞌa chaꞌ kanꞌ. \p \v 11 Nan nten chalyuu, keen tian nsuꞌwi nchga chaꞌ nu nka tiyean; ska ti nan loꞌo Ndiose ka jlyo tianꞌ nchga chaꞌ nu ndaꞌan tiyean. Kwiꞌ ngwañaꞌan lka Ndiose, ska ti Tyiꞌi Ndiose jlyo tiꞌ nchga chaꞌ nu ndaꞌan tiye Ni. \v 12 Siꞌi ska kwiꞌin xaꞌan nu ndiꞌin lo chalyuu ti lka Tyiꞌi nu wa nda Ndiose chaꞌ kanun niꞌ kasiya ꞌñaan ni; wa nda Ndiose Tyiꞌi Ni ꞌñaan, chunꞌ nu wa msñian chaꞌ ꞌin Ni. Kwiꞌ ngwañaꞌan loꞌo Tyiꞌi Ndiose ka biyaꞌ tianꞌ nchga tñan suꞌwe nu ngiꞌni Ni niꞌ kasiya ꞌñaan. \v 13 Bra nu kwaꞌuan chaꞌ suꞌwe ꞌin Ndiose kanꞌ ꞌin nchga nten ꞌin Ndiose, nten nu nsuꞌwi Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌin, bra kanꞌ jñaan ska chaꞌ nu chkwianꞌ nu katsaꞌ Tyiꞌi Ndiose ꞌñaan; ja ndiꞌin chaꞌ tsaa naan kaꞌan ꞌa chaꞌ nu chkwianꞌ, sa ñaꞌan nu ngiꞌni nten nu nchka ꞌa nchkwiꞌ, ti ykwiꞌ ti. \p \v 14 Nten nu ja suꞌwa chaꞌ ꞌin loꞌo Ndiose, ja ka ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ kanꞌ ska tñan nu ngiꞌni Ndiose loꞌo Tyiꞌi Ni; ja nchka ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ chaꞌ kanꞌ, ja ngiꞌni suꞌwe chaꞌ kanꞌ siyaꞌ ti, nxkeꞌ tiꞌ neꞌ kanꞌ. Ska ti si ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan, bra kanꞌ ka biyaꞌ tianꞌ sa ñaꞌan lka chaꞌ kanꞌ, \v 15 Ka biyaꞌ tianꞌ sa ñaꞌan ndyoꞌo nchga chaꞌ ꞌin Ni bra nu ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan, loꞌo ja ka ꞌa xkwen nten xka la chaꞌ ꞌñaan. \v 16 Nde ndiya ska chaꞌ nu ndukwa lo kityi ꞌin Ndiose: “¿Ti ka nu ka biyaꞌ tiꞌ sa ñaꞌan chaꞌ ndaꞌan tiye Ndiose a? ¿Ta ka ꞌñaan kwaꞌuan ska chaꞌ ꞌin Ni a?” ndukwin kityi. Ni siya ngwañaꞌan, nan ni, wa jlyo tianꞌ sa ñaꞌan chaꞌ ndaꞌan tiye ykwiꞌ Krixtu, chabiyaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose. \c 3 \s1 Ska ti tñan ꞌin Ndiose ngiꞌni taꞌa neꞌ nu nduꞌu chaꞌ ꞌin Jesús ꞌin nten \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Ndiose, tyukwi tyempu nu mdiꞌiǐn kichen tyi wan nu ngwa sꞌni, ja ngwa chkwiǐnꞌ nchga chaꞌ nu ngwa tiǎnꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan, chaꞌ ti ji xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose nu ytsaꞌ Ni ꞌñaan. Chinꞌ ti chaꞌ ykwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ, chaꞌ ñaꞌan ti ndaꞌan chaꞌ kuxi tiye wan. Sa ñaꞌan lka nu xuwe kuneꞌ, ngwañaꞌan ngwa wan, chaꞌ ti ji xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Krixtu; \v 2 kanꞌ chaꞌ tiyaꞌ ti ngwaꞌuǔn ꞌwan kwenta skaa chaꞌ. Sa ñaꞌan lka ska kuwiꞌ kuneꞌ nu ngatiꞌ styiꞌ jyaꞌan ti, chaꞌ ti ji ka ku, ngwañaꞌan ngwa ꞌwan, chaꞌ ja ngwa ꞌwan kunan suꞌwe wan chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ. Ni siya ni ti, ti ji kuꞌni xaꞌan wan bra ti, \v 3 chaꞌ ti ndiya la tiꞌ wan nchga chaꞌ kuxi nu ngiꞌni nten chalyuu. Chaꞌ nu liyeꞌ tiꞌ wan ꞌin taꞌa nten wan, chaꞌ nu lye ꞌa wsuun ndiꞌin wan, kanꞌ chaꞌ chkanꞌ tijyuꞌ chaꞌ ndiya la tiꞌ wan chaꞌ kuxi nu ngiꞌni nten chalyuu. Ti ngiꞌni wan sa ñaꞌan nu ngiꞌni nten kuxi, \v 4 chaꞌ ndiya neꞌ taꞌa wan nu nchkwiꞌ: “Nten ꞌin Palyu lka bare”, loꞌo ndiya xka ta neꞌ taꞌa wan nu nchkwiꞌ: “Nten ꞌin Polo lka bare.” Sa ñaꞌan ngiꞌni nten kuxi, ngwañaꞌan ngiꞌni wan bra kanꞌ. \p \v 5 ¿Ti ka nu lka Polo kanꞌ sikwa a? ¿Ti ka nu lkaǎn sikwa a? ¿Ta siꞌi tñan ꞌin Ndiose ngiꞌni taꞌa ba a? Chunꞌ chaꞌ nu ykwiꞌ ba loꞌo wan, kanꞌ chaꞌ msñi wan chaꞌ ꞌin Krixtu nu nka Xꞌnaan bra kanꞌ. Wa lka tñan ngiꞌni skaa ba, ti kwiꞌ tñan nu nda Xꞌnaan ꞌwa chaꞌ kuꞌni ba. \v 6 Ñaꞌan tiꞌ ska nten nu kata ska loo nan, loꞌo kanꞌ xka nten nsuꞌwa tyiꞌa suun nan kwiñii kanꞌ, ngwañaꞌan ngiꞌni bare loꞌo wan; naꞌ lkaǎn nu yiꞌaǎn ytsaǎnꞌ chaꞌ kanꞌ ꞌwan kulo ndukwa la, loꞌo chunꞌ ndiꞌin la yaa Polo chaꞌ kwaꞌu la chaꞌ kanꞌ ꞌwan. Loꞌo ska ti Ndiose ngiꞌni Ni chaꞌ kaluu suꞌwe chaꞌ kanꞌ niꞌ kasiya ꞌwan. \v 7 Ja nꞌni chaꞌ ti ka lka nu ykwiꞌ chaꞌ kanꞌ loꞌo wan ti kulo, ja nꞌni chaꞌ ti ka lka nu ngwaꞌu la chaꞌ kanꞌ ꞌwan chunꞌ ndiꞌin la. Ska ti Ndiose lka nu nduun loo la chaꞌ ꞌin Ni, chaꞌ Ndiose lka nu ngiꞌni chaꞌ kaluu suꞌwe chaꞌ kanꞌ niꞌ kasiya ꞌwan. \v 8 Suꞌwa ti ngiꞌni ba tñan loꞌo taꞌa ndaꞌan ba, ni siya ykwiꞌ ba loꞌo wan kulo ndukwa la, ni siya nduꞌu suꞌwe la ba chaꞌ kanꞌ ꞌwan chunꞌ ndiꞌin la. Loꞌo Ndiose ni, kanꞌ nu tya chaꞌ suꞌwe ꞌwa, sa ñaꞌan tñan suꞌwe nu ngiꞌni skaa ba chaꞌ ꞌin Ni. \v 9 Taꞌa ngiꞌni ba tñan ꞌin Ndiose lka bare; loꞌo ꞌwan, ngiꞌni Ni tñan niꞌ kasiya ꞌwan, ti kwiꞌ tñan ꞌin Ndiose lka kanꞌ. \p Nchka tiǎnꞌ chkwiǐnꞌ ska chaꞌ tiya loꞌo wan ni: ñaꞌan tiꞌ ska naꞌan tnun nu ndyaꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose, ngwañaꞌan lka wan; \v 10 loꞌo naꞌ ni, ñaꞌan tiꞌ nten nu nñan naꞌan kanꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose, ngwañaꞌan lkaǎn loꞌo wan, chunꞌ nduꞌuǔn chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌwan. Xka chaꞌ ni: sa ñaꞌan lka si wa mstyaǎn suꞌwe ska kiyaꞌ naꞌan, loꞌo kanꞌ mdiyan xka ta yu nu kwiñan ji naꞌan kanꞌ, ngwañaꞌan lka taꞌa ndaꞌaǎn tñan nu ngwaꞌu la chaꞌ kanꞌ ꞌwan. Nchga nten nu nñan naꞌan ndiꞌin chaꞌ tyaꞌan suꞌwe chaꞌ tiye neꞌ kulo ndukwa la sa ñaꞌan tyisnan tyaꞌ naꞌan; kwiꞌ ngwañaꞌan nchga taꞌa ngiꞌni ba tñan, ndiꞌin chaꞌ kiꞌya suꞌwe ba kwenta sa ñaꞌan nu ka kwaꞌu suꞌwe la ba chaꞌ kanꞌ ꞌin nten. \v 11 Loꞌo Ndiose ni, wa lka mstya Ni ꞌin Jesucristo, chaꞌ ska ti Ni lka suun nchga chaꞌ kanꞌ, chaꞌ ti kwiꞌ Jesús lka kiyaꞌ chaꞌ nu wa msñian ꞌin Stian Ndiose; ja nsuꞌwi xka la joꞌo, ta xka la nten nu lka suun chaꞌ kanꞌ. \v 12 Ndiya neꞌ taꞌaan nu nduꞌu suꞌwe la ꞌñaan taꞌaan, sa ñaꞌan lka si kwiñan neꞌ ska naꞌan suꞌwe; sa ñaꞌan lka si tyaꞌ naꞌan kanꞌ ni siya loꞌo oro, ni siya loꞌo plata, ni siya loꞌo kee xaa nu kaꞌan ꞌa ngaꞌan tyaꞌ naꞌan kanꞌ. Ndiya xka ta neꞌ taꞌaan nu kuxi la nduꞌu ꞌin taꞌaan, sa ñaꞌan lka si kwiñan neꞌ ska naꞌan nu kuxi ti, nu ndyaꞌ loꞌo yka ti, ta loꞌo kii, o ta loꞌo lkaꞌ ti. \v 13 Xa wa mdyii chaꞌ bra kanꞌ, bra nu kan Jesucristo xiyaꞌ chaꞌ kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin nten chalyuu, bra kanꞌ tyija lyo chaꞌ ꞌin Ndiose sa ñaꞌan tñan nu yꞌni neꞌ kwenta skaa neꞌ. Xa nu tiya tsan kanꞌ tsaa tñan nu yꞌni skaa nten lo kiiꞌ tnun, chaꞌ kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin ran; si skin tñan kanꞌ, ja suꞌwe ngwa tñan kanꞌ bra kanꞌ; si ja skin ran, bra kanꞌ ka biyaꞌ tiꞌ Ni chaꞌ suꞌwe ꞌa tñan nu yꞌni yu kanꞌ. \v 14 Bra nu talo tñan nu yꞌni ska nten chaꞌ wa ndyaa lo kiiꞌ kanꞌ, bra kanꞌ ta Ni chaꞌ suꞌwe nu kaja ꞌin nten kanꞌ. \v 15 Loꞌo bra nu skin tñan ꞌin ska nten lo kiiꞌ kanꞌ, ja ñaꞌan ꞌa neꞌ ꞌin ran bra kanꞌ; siyaꞌ ti kanaꞌ tñan ꞌin neꞌ kanꞌ. Ti kulaa Ndiose ꞌin neꞌ kanꞌ, ni siya wa skin ti ykwiꞌ nten kanꞌ. \p \v 16-17 Loꞌo laa tnun seꞌen ngiꞌni tnun neꞌ judío ꞌin Ndiose ni, ndiya ꞌa tiꞌ Ndiose ꞌin laa kanꞌ, chaꞌ ꞌin Ni ndyaꞌ naꞌan kanꞌ; tlá ꞌa Ndiose si kuꞌni ñuꞌun nten ꞌin laa kanꞌ. Loꞌo ꞌwan ni, nchga ta wan nu msñi wan chaꞌ ꞌin Krixtu, lka wan sa ñaꞌan lka laa tnun kanꞌ, chaꞌ ndiya ꞌa tiꞌ Ndiose ꞌwan; kwiꞌ ngwañaꞌan wa nganun Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌwan. Kuꞌni tyii Ndiose ꞌin nchga nten nu kuꞌni ñuꞌun ꞌwan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús. \p \v 18 Wa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu ni, kanꞌ chaꞌ suꞌwe la si ja chkwianꞌ chaꞌ nsuꞌwi ꞌa chaꞌ tiya ꞌñaan, ti ykwiinꞌ tian, sa ñaꞌan ngiꞌni nten chalyuu nu tiya ꞌa. Ja suꞌwe si tyaꞌan chaꞌ tiyean ngwañaꞌan. Ndiꞌin chaꞌ tyaꞌan chaꞌ tiyean chaꞌ ja nsuꞌwi chaꞌ tiya ꞌñaan siyaꞌ ti, loꞌo kanꞌ ka kuꞌni Ndiose chaꞌ kiꞌya ska chaꞌ nu ñi kean. \v 19 Ni siya nchkwiꞌ nten chalyuu chaꞌ nchka ꞌa ꞌin neꞌ, chaꞌ suꞌwe ꞌa chaꞌ nu ndaꞌan tiye neꞌ, siꞌi ngwañaꞌan nxkeꞌ tiꞌ Ndiose ñaꞌan Ni ꞌin neꞌ; ja suꞌwe siyaꞌ ti chaꞌ nu nchkwiꞌ nten chalyuu, nxkeꞌ tiꞌ Ni. Ndukwa ska chaꞌ lo kityi kula nu nchkwiꞌ chaꞌ: “Ngiꞌni Ndiose chaꞌ xtiyaaꞌ chaꞌ tiya nsuꞌwi ke nten chalyuu, ni siya tiya ꞌa neꞌ, nxkeꞌ tiꞌ neꞌ” ndukwin lo kityi kula kanꞌ. \v 20 Kwiꞌ ngwañaꞌan ndukwa xka chaꞌ lo kityi kanꞌ: “Wa jlyo tiꞌ Ndiose chaꞌ ja ka kuꞌni nten chalyuu tñan ꞌin Ni si siyeꞌ neꞌ chaꞌ tiya ꞌa neꞌ.” \v 21 Kanꞌ chaꞌ ja kuꞌni siyeꞌ wan loꞌo taꞌa wan chaꞌ ndyaa ñaꞌan ꞌa tiꞌ wan ꞌin ska ti nten taꞌa ba. Chaꞌ ꞌwan lka nchga taꞌa ngiꞌni ba tñan, \v 22 ni siya naꞌ, ni siya Polo, ni siya Tyu; kwiꞌ ngwañaꞌan, chaꞌ ꞌwan lka nchga chaꞌ nu nchka lo chalyuu, ni siya luꞌuan, ni siya wa ngujwian, ni siya ska chaꞌ nu nchka ni, ni siya ska chaꞌ nu ka nde loo la. Chaꞌ ꞌwan lka nchga chaꞌ nu nchka lo chalyuu sikwa. \v 23 Loꞌo ꞌwan ni, chaꞌ ꞌin Krixtu lka wan; loꞌo Krixtu ni, chaꞌ ꞌin Ndiose lka Ni. \c 4 \s1 Krixtu lka nu mda tñan kanꞌ ꞌin Palyu loꞌo taꞌa ndaꞌan yu tñan \p \v 1 Ndiꞌin chaꞌ tyuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ kwiꞌ tñan ꞌin Krixtu ngiꞌni ba. Ndiꞌin chaꞌ kwaꞌu ba ꞌin nten nchga chaꞌ nu wa ngwaꞌu Ndiose ꞌwa; ska chaꞌ nu ja ya kunan nten chalyuu siyaꞌ ti, kanꞌ lka chaꞌ nu kwaꞌu ba ꞌin neꞌ. \v 2 Loꞌo nten nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌni ska tñan, nchga tsan ndiꞌin chaꞌ tyuꞌwi tiꞌ neꞌ nchga tñan nu ngulo xꞌnan neꞌ ꞌin neꞌ. \v 3 Chaꞌ ꞌñaǎn, ja ntseěn ꞌwan, ja ntseěn ꞌin ya ñaꞌan ti chaꞌ nu chkwiꞌ wan ꞌñaǎn; ni siya chkwiꞌ nchga nten chalyuu ꞌñaǎn, ja ntseěn ꞌin neꞌ siyaꞌ ti. Ja ska chaꞌ kuxi ndiꞌin ꞌñaǎn si nchka tiꞌ neꞌ xtya neꞌ kiꞌya ꞌñaǎn, nxkeꞌ tiǎnꞌ; \v 4 kwiꞌ ngwañaꞌan chaꞌ ꞌin Ndiose, ja la yꞌniǐn chaꞌ kuxi, nxkeꞌ tiǎnꞌ. Ja nchkwiǐnꞌ chaꞌ ja tukwin ka ꞌin xtya kiꞌya ꞌñaǎn siyaꞌ ti, ska ti Ndiose nu nka Xꞌnaan ka ꞌin Ni kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌñaǎn xa wa mdyii chalyuu. \v 5 Loꞌo ꞌwan, ja ndiꞌin chaꞌ xtya wan kiꞌya ꞌin ska nten bra ti; kata wan chinꞌ sa bra nu kan ykwiꞌ Ni nu nka Xꞌnaan, kanꞌ lka nu kuꞌni biyaꞌ ꞌñaan taꞌaan. Bra kanꞌ tyija lyo ꞌin Ni nchga chaꞌ nu nsuꞌwi mnan niꞌ kasiya ꞌñaan, ni siya ska chaꞌ nu ja nchka tianꞌ katsaanꞌ ꞌin taꞌaan nten chalyuu. Katsaꞌ Ni nchga chaꞌ nu nsuꞌwi niꞌ kasiya ꞌin nchga nten chalyuu, loꞌo kanꞌ ta Ni nu suꞌwe ꞌñaan, nchga chaꞌ suꞌwe nu ndukwin Ni chaꞌ kaja ꞌñaan kwenta skaan bra kanꞌ. \p \v 6 Nchkwiǐnꞌ chaꞌ kanꞌ loꞌo wan chaꞌ ka tyiꞌin wan suꞌwe ti. Nchkwiǐnꞌ ꞌaǎn chaꞌ ꞌwa taꞌa tyukwaa ba, naꞌ loꞌo Polo, chaꞌ ka biyaꞌ chinꞌ tiꞌ wan sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ ꞌwa; ngwañaꞌan ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ ja suꞌwe xñi wan xka la chaꞌ, nu siꞌi chaꞌ nu ñi nu ndukwa lo kityi chaꞌ ꞌin Ndiose. Ja suꞌwe chaꞌ nchkwiꞌ suꞌwe wan loꞌo ska ti yu taꞌa ba nu ndaꞌan ñaꞌan ꞌa wan ꞌin yu, loꞌo chunꞌ ndiꞌin la kuꞌni wan chaꞌ xaꞌan loꞌo xka yu taꞌa ba. \v 7 ¿Ni chaꞌ lka chaꞌ ndloo ꞌa chaꞌ ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan, loꞌo ja nduwe tiꞌ wan chaꞌ ꞌin xka ta nten? Ndiose nda nchga nan nu nsuꞌwi ꞌwan, nchga tñan nu nchka ꞌwan; kanꞌ chaꞌ ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni siyeꞌ wan loꞌo taꞌa nten wan sikwa. Ja mxaꞌan chalyuu ꞌwan chunꞌ tñan nu ngiꞌni wan, ti ykwiꞌ ti wan; Ndiose ngiꞌni chaꞌ lka wan sa ñaꞌan nu lka wan ni. \p \v 8 Ngiꞌni wan chaꞌ ndloo ꞌa chaꞌ ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan; ja ska ꞌa nan lyiji ꞌwan siyaꞌ ti, nxkeꞌ tiꞌ wan; ngiꞌni wan sa ñaꞌan nu ngiꞌni neꞌ kuliyaꞌ, ndiꞌin wan sa ñaꞌan ndiꞌin nu nka ndloo la lo chalyuu. Loꞌo bare ni, ja ngiꞌni ꞌa wan kwenta ꞌwa. Kanꞌ chaꞌ ni, si chañi chaꞌ lka wan ndloo la ꞌwa, ¿ja ta wan chabiyaꞌ chaꞌ ka suꞌwa chinꞌ chaꞌ ꞌwa loꞌo wan bra kanꞌ, chaꞌ loꞌo ba ka ba nten tnun bra kanꞌ a? \v 9 Nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ wa mxnun tijyuꞌ Ndiose ꞌwa loꞌo taꞌa ndaꞌan ba. Kulo ndukwa la ngulo Ni tñan ꞌwa chaꞌ tsaa ba tijyuꞌ chaꞌ chkwiꞌ ba chaꞌ ꞌin Ni loꞌo nten; loꞌo ni, nganun chunꞌ la ba ꞌin taꞌaan, ñaꞌan tiꞌ presu nu ngita chaꞌ kujwi nten ꞌin. Wa lka ba ska nan nu naꞌan kwiꞌya nten ꞌin, ni siya nten chalyuu ñaꞌan kwiꞌya ꞌwa, ni siya angajle nu ndiꞌin loꞌo Ndiose nde niꞌ kwan ñaꞌan kwiꞌya ꞌwa. \v 10 ¡Ja chan wa mnaꞌ chaꞌ tiya ꞌwa chunꞌ yten ba chaꞌ ꞌin Krixtu! Loꞌo ꞌwan ni, nxkeꞌ tiꞌ wan chaꞌ suꞌwe ꞌa jlyo tiꞌ wan chaꞌ ꞌin Krixtu. ¡Chinꞌ la tñan ngiꞌni bare, ngula la tñan ngiꞌni wan, nxkeꞌ tiꞌ wan! ¡Chañi chaꞌ chen la ñaꞌan ngiꞌni nten loꞌo bare; loꞌo ꞌwan, lye la ngiꞌni tnun neꞌ ꞌwan! \v 11 Ni siya kwiꞌ ñaꞌan bra ni, ti ndiya bra nu ja ndyiji nan ku ba, ja ndyiji nan koꞌo ba; ni siya teꞌ kusun nchkuꞌ ba, ndiꞌin bra. Njyiꞌin neꞌ ꞌwa, loꞌo ja ndukwa naꞌan tyi ba, xkwiꞌ ndaꞌan yuꞌwi ti ba. \v 12 Tiꞌin ꞌa tñan nu ngiꞌni ba chaꞌ kaja ñaꞌan nu tyijin yuꞌwi ꞌwa chalyuu. Bra nu tiꞌí ꞌa nchkwiꞌ nten loꞌo ba, ja nchkwiꞌ ba chaꞌ tiꞌí loꞌo neꞌ; suꞌwe ti nchkwiꞌ ba loꞌo neꞌ bra kanꞌ. Bra nu tiꞌí ꞌa tiꞌ nten ꞌwa, ndalo ꞌa ba bra kanꞌ; ja nskwen yaꞌ ba ꞌin neꞌ siyaꞌ ti. \v 13 Ni siya chen ꞌa ñaꞌan nchkwiꞌ nten loꞌo ba, ndalo ba ꞌin neꞌ bra kanꞌ, ndiꞌya tlaꞌ tiye ba loꞌo neꞌ. Ni siya ni, ñaꞌan ti ngiꞌni nten chaꞌ kuxi loꞌo ba. Sa ñaꞌan si lka ba yuu kutsuꞌ nu nganun lo tyiꞌa yuu, sa ñaꞌan si lka ba mti nu nxkwan ti nten, ngwañaꞌan lka ba, chaꞌ ja ska nsuꞌwi lyo ba siyaꞌ ti, nchkwiꞌ neꞌ loꞌo taꞌa neꞌ. \p \v 14 Chaꞌ nu ndaꞌaǎn kityi re, ja nchka tiǎnꞌ chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ wan; sa kanꞌ ti chaꞌ nchka tiǎnꞌ chaꞌ ja kuꞌni siyeꞌ ꞌa wan loꞌo ba. Ndiya ꞌa tiǎnꞌ ꞌwan, sa ñaꞌan si lka wan sñiěnꞌ. \v 15 Ndiya kaꞌan ꞌa taꞌa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Krixtu nu ka kwaꞌu la chaꞌ kanꞌ ꞌwan, ni siya skaǎn tiǎn nu ngiꞌniǐn loꞌo wan sa ñaꞌan si lkaǎn sti wan, chaꞌ wa mdyii ytsaǎnꞌ ꞌwan nchga chaꞌ suꞌwe nu wa ykwiꞌ Jesucristo loꞌoǔn; chunꞌ chaꞌ nu wa ykwiǐnꞌ loꞌo wan, yten wan chaꞌ ꞌin Jesús. \v 16 Kanꞌ chaꞌ ni, nchkwiǐnꞌ ꞌaǎn loꞌo wan chaꞌ kuꞌni wan sa ñaꞌan nu naꞌan wan ngiꞌniǐn. \p \v 17 Loꞌo kityi re nsuꞌwaǎn ꞌin Timu chaꞌ tsaa yu seꞌen ndiꞌin wan, chaꞌ lka yu kanꞌ sa ñaꞌan lka ska sñiěnꞌ, chaꞌ ndiya ꞌa tiǎnꞌ ꞌin yu, loꞌo suꞌwe ꞌa msñi yu chaꞌ ꞌin Jesucristo. Nchga kichen seꞌen ndaꞌaǎn, seꞌen ndiꞌin ska ta nten ꞌin Jesús, la kanꞌ nduꞌuǔn nchga chaꞌ suꞌwe nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌnian lo chalyuu bra nu wa msñian chaꞌ ꞌin Jesucristo; kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌniǐn tyukwi tyempu chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo. Loꞌo Timu katsaꞌ yu ꞌwan chaꞌ ngwañaꞌan ngiꞌniǐn. \v 18 ¿Ni sa ñaꞌan tñan ngiꞌni neꞌ taꞌa wan nu lye ꞌa ngiꞌni siyeꞌ loꞌo taꞌa wan sikwa a? ¿O ta ja kaǎn nde kichen Corinto seꞌen ndiꞌin wan, xkeꞌ tiꞌ wan a? \v 19 Ja kuwe tiꞌ wan, ti kaǎn laǎn ndla ti seꞌen ndiꞌin wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose nu nka Xꞌnaan. Loꞌo kanꞌ tyija lyo chaꞌ ꞌwan ꞌñaǎn, bra nu ñaꞌaǎn sa ñaꞌan tñan ngiꞌni neꞌ nu ngiꞌni siyeꞌ kanꞌ; loꞌo ja tsaa ñaꞌan tiǎnꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ loꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ ti neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 20 Ja ka sten yuꞌwian chaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka Ni ndloo niꞌ kasiya ꞌñaan chaꞌ nu nchkwiinꞌ tian chaꞌ ꞌin Ni; nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ kuꞌnian tñan ꞌin Ni, sa ñaꞌan tñan nu ngiꞌni Ni. \v 21 Jlyo tiǎnꞌ chaꞌ ka suꞌwe la ka tiye wan si suꞌwe ti xuꞌwi tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan, bra nu kalaǎn seꞌen ndiꞌin wan; loꞌo suꞌwe la si suꞌwe ti ka chkwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ. Ja suꞌwe ka tiye wan si xkwiꞌ chaꞌ nu tlá ꞌa chkwiǐnꞌ loꞌo wan bra kanꞌ. \c 5 \s1 Ja ta wan chabiyaꞌ sten taꞌa wan nu lye ꞌa ngiꞌni chaꞌ xaꞌan laja wan \p \v 1 Wa ynaǎn ska rsun chaꞌ chen ꞌa ñaꞌan ngiꞌni ska yu taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesucristo ni. Neꞌ xka laꞌa tsuꞌ, ja ngiꞌni neꞌ sa kwa chaꞌ kuxi, ni siya ja ya kunan neꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose siyaꞌ ti. Nde tñan ngiꞌni yu: wa yten yuꞌwi yu loꞌo jyaꞌan naꞌan yu. \v 2 ¡Loꞌo ñaꞌan ti ngiꞌni siyeꞌ wan loꞌo taꞌa wan, ni siya ndiꞌin chaꞌ ka jyuꞌu ꞌa tiꞌ wan siꞌya chaꞌ xaꞌan kanꞌ! Ndiꞌin chaꞌ kulo wan ꞌin yu nu ngiꞌni chaꞌ xaꞌan kanꞌ laja wan, chaꞌ ja tyaꞌan suꞌwa ꞌa yu loꞌo wan. \v 3 Ska ñaꞌan ndyoꞌo ti chaꞌ; ni siya ja ndiꞌiǐn loꞌo wan ni, chaꞌ kuꞌni biyaǎnꞌ ꞌin yu kanꞌ, kwiꞌ seꞌen ti ndiꞌiǐn seꞌen ndiꞌin wan, nxkeꞌ tiǎnꞌ, chaꞌ ndyuꞌwi ꞌa tiǎnꞌ ꞌwan. Kanꞌ chaꞌ wa lka mstyaǎn kiꞌya ꞌin yu nu ngiꞌni chaꞌ kuxi kanꞌ. \v 4 Nde tñan kuꞌnian sikwa: Tyoꞌ tiꞌin wan sa tlyu ti chabiyaꞌ ꞌin Jesús nu nka Xꞌnaan, chaꞌ kuꞌni biyaꞌ wan ꞌin yu kanꞌ ndla ti. Ska ti chaꞌ nka tiyeěn loꞌo wan, kwiꞌ ngwañaꞌan chabiyaꞌ ꞌin Jesucristo kuꞌni wan ngwañaꞌan. \v 5 Bra kanꞌ kulaa yaꞌ wan ꞌin yu chaꞌ kanun yu yaꞌ kuneꞌ xaꞌan. Ni siya kanaꞌ tyukwi ñaꞌaan yu bra kanꞌ, ni siya kanaꞌ chaꞌ ꞌin yu seꞌen ndiꞌin yu lo chalyuu, bra nu tsaa tii chalyuu, ja chan kuꞌni Xꞌnaan chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin yu, tyaan yꞌya Ni kasiya ꞌin yu. \p \v 6 Siꞌi chaꞌ suꞌwe ngiꞌni wan bra nu ngiꞌni siyeꞌ wan loꞌo taꞌa wan. ¿Ja jlyo tiꞌ wan sa ñaꞌan ngiꞌni skwan tiyeꞌ a? Ni siya chinꞌ ti skwan tiyeꞌ xuꞌwi lo kata jaxlya, loꞌo kuꞌni ran chaꞌ skwen kaꞌan ꞌa skwan bra kanꞌ. \v 7 Kwiꞌ ngwañaꞌan lka wan, chaꞌ nu ndukwi wan kiꞌya kanꞌ. Wa lka kiꞌya kanꞌ ꞌwan sa ñaꞌan lka skwan tiyeꞌ nu ja suꞌwe siyaꞌ ti, ndiꞌin chaꞌ xkwan wan nchga skwan kanꞌ; xiyaꞌ xtiyaaꞌ kwi wan skwan jaxlya bra kanꞌ, ni siya ja xtiyaaꞌ ꞌa wan ran loꞌo skwan tiyeꞌ ni. Kwiꞌ ngwañaꞌan ꞌwan, ndiꞌin chaꞌ kulaa yaꞌ wan kiꞌya nu ndukwi wan, chaꞌ xaꞌan chaꞌ nu ndiꞌin niꞌ kasiya ꞌwan, chaꞌ ka luwi kasiya ꞌwan xiyaꞌ. Loꞌo ni, wa lka luwi kasiya ꞌwan chunꞌ tñan nu yꞌni Jesús. Xka chaꞌ ni, bra nu nchka taꞌa Pascua, ndyuꞌwi tianꞌ chaꞌ yꞌni tyii Krixtu kiꞌya nu ndukwian. Siꞌyaan taꞌaan ngujwi Krixtu lo wsi, ngwa Ni lomstan nu luꞌu siꞌya kiꞌya nu ndukwian. \v 8 Kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ tyuꞌwi tianꞌ ꞌin Krixtu nchga tsan, chaꞌ xka ñaꞌan kuꞌnian lo chalyuu bra kanꞌ; suꞌwe ti kuꞌnian loꞌo taꞌa ntean, xkwiꞌ chaꞌ nu ñi chkwianꞌ loꞌo neꞌ, chaꞌ nu ni lkaan sa ñaꞌan lka jaxlya nu ndyaꞌ kwi; ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ kuꞌnian sa ñaꞌan nu yꞌnian sꞌni bra nu ndiꞌin chaꞌ kuxi ꞌñaan, bra nu ndiꞌin chaꞌ chen ñaꞌan ꞌñaan. Kanꞌ ngwaan sa ñaꞌan ngwa skwan tiyeꞌ kanꞌ nu ja suꞌwe siyaꞌ ti. \p \v 9 Lo xka kityi nu wa msuꞌwaǎn yaa seꞌen ndiꞌin wan ti kulo, kanꞌ ngwaꞌaǎn chaꞌ ja ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo nten nu xkwiꞌ chaꞌ chen ñaꞌan ngiꞌni. \v 10 Ja ykwiǐnꞌ loꞌo wan chaꞌ ja chkwiꞌ wan siyaꞌ ti loꞌo neꞌ kuxi. Ndiꞌin ꞌa nten chalyuu nu ja nnan ꞌa chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose, nu ngiꞌni chaꞌ chen ñaꞌan, nu nxitukwi ꞌa tiꞌ nan nu ndiꞌin ꞌin nten, nu ngiꞌni kunan, nu ngiꞌni tnun ꞌin nkwin joꞌo ti. Ja ka tyoꞌo ntaan ꞌin neꞌ kanꞌ, ska ti si tyoꞌoan lo chalyuu tyaan siyaꞌ ti. \v 11 Ja suꞌwe chaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo nten nu ngiꞌni ngwañaꞌan, ni siya chkwiꞌ neꞌ loꞌo wan chaꞌ taꞌa nten ꞌin Jesucristo lka neꞌ; kanꞌ lka chaꞌ nu nchka tiǎnꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan. Ja ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo neꞌ kanꞌ si chen ñaꞌan ngiꞌni neꞌ, si nxitukwi tiꞌ neꞌ nan nu ndiꞌin ꞌin nten, si ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin nkwin joꞌo, si chen ꞌa ñaꞌan nchkwiꞌ neꞌ loꞌo nten, si kuꞌwi neꞌ, si ngiꞌni neꞌ kunan; ja ka xñi wan chaꞌ ꞌin nten nu ngiꞌni ngwañaꞌan. Ni siya nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ suꞌwa ꞌa ndiꞌin chaꞌ ꞌin neꞌ loꞌo Jesús, ja ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo neꞌ kanꞌ. Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja suꞌwe tyukwa wan ku wan tyija loꞌo nten nu ngiꞌni ngwañaꞌan. \v 12-13 Xka ta nten nu kuxi ngiꞌni, ja nchkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. Siꞌi chaꞌ ꞌñaǎn lka nten nu ja ndukwa chaꞌ ꞌin Ndiose siyaꞌ ti, Ndiose kuꞌni biyaꞌ Ni ꞌin neꞌ kanꞌ bra nu nduun neꞌ tloo Ni. Loꞌo neꞌ taꞌa ndiꞌin chaꞌ ꞌwan loꞌo Krixtu, suꞌwe la si ti kwiꞌ ꞌwan kuꞌni biyaꞌ wan ꞌin taꞌa wan, nxkeꞌ tiǎnꞌ. Kanꞌ chaꞌ sikwa, kulaa yaꞌ wan ꞌin nten nu chen ñaꞌan ngiꞌni lo chalyuu, chaꞌ ja ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo neꞌ kanꞌ siyaꞌ ti. \c 6 \s1 Bra nu ndiꞌin chaꞌ wsuun ꞌñaan loꞌo taꞌa ntean \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, bra nu nxuun wan loꞌo taꞌa nten wan, ¿ta suꞌwe la chaꞌ ndaꞌan wan seꞌen ndiꞌin wse, xkeꞌ tiꞌ wan a? ¿Ta suꞌwe chaꞌ ndaꞌan wan seꞌen ndiꞌin nten nu ja ndiꞌin chaꞌ ꞌin loꞌo Ndiose siyaꞌ ti?, xkeꞌ tiꞌ wan. ¿O ta ja suꞌwe la si tsaa wan seꞌen ndiꞌin neꞌ taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús a?, chaꞌ kuꞌni biyaꞌ neꞌ chaꞌ ꞌwan. Ngwañaꞌan ka tiin chaꞌ ꞌwan loꞌo taꞌa wan bra kanꞌ. \v 2 Wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ ti kwiꞌ taꞌaan ndiꞌin chaꞌ kuꞌni biyaanꞌ ꞌin nchga nten chalyuu xa wa tyii ti chaꞌ, chaꞌ wa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose. Si ngwañaꞌan ka tñan nu kuꞌni wan chunꞌ ndiꞌin la, ¿ni chaꞌ ja ka ꞌwan kuꞌni biyaꞌ wan ꞌin ska chaꞌ xuwe ti lo chalyuu re ni? \v 3 Loꞌo ngwañaꞌan angajle ni, ¿ta ja jlyo tiꞌ wan chaꞌ loꞌo ꞌin angajle ndiꞌin chaꞌ kuꞌni biyaanꞌ a? ¡Kanꞌ chaꞌ ka ꞌñaan ti ykwiinꞌ tian kuꞌni biyaanꞌ ska chaꞌ nu nchka ꞌñaan loꞌo taꞌaan lo chalyuu re! \v 4 Bra nu nchka ska chaꞌ wsuun ꞌwan loꞌo taꞌa wan, ja suꞌwe tsaa loꞌo wan ꞌin taꞌa wan chaꞌ ka biyaꞌ chaꞌ ꞌwan tloo xka ta nten nu ja nnan chaꞌ ꞌin Jesús. \v 5 Nchkwiǐnꞌ chaꞌ re chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ wan tloo Ndiose. ¿Ta ja ndiya ska nten taꞌa wan nu ka ꞌin kuꞌni biyaꞌ chaꞌ ꞌwan loꞌo taꞌa wan a? \v 6 Xka ñaꞌan ngiꞌni wan nde kwa. Ni siya neꞌ taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús, ndaꞌan loꞌo wan ꞌin neꞌ tloo nten nu ja ndyaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose siyaꞌ ti, chaꞌ kuꞌni biyaꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌwan. \p \v 7 Ndiꞌin chaꞌ wsuun ꞌwan loꞌo taꞌa wan, kanꞌ chaꞌ nchka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ ti ji xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Jesús. Suꞌwe la, ni siya ta wan chabiyaꞌ chaꞌ ka chaꞌ kuxi kanꞌ ꞌwan ngwañaꞌan ti. Suꞌwe la, ni siya kuꞌni neꞌ kunan chaꞌ suꞌwe nu ndiꞌin ꞌwan ngwañaꞌan ti. \v 8 Ja suꞌwe tñan nu ngiꞌni wan ni; kuxi ngiꞌni wan loꞌo ti kwiꞌ taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús, loꞌo ngiꞌni wan kunan nan nu ndiya ꞌin taꞌa wan. \p \v 9 Jlyo tianꞌ chaꞌ ja ka sten nten kuxi seꞌen tlyu seꞌen nka Ndiose ndloo la. Suꞌwe si ñi ꞌa ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ ja tsaa neꞌ kuxi seꞌen nu suꞌwe kanꞌ. Nten nu chen ꞌa ñaꞌan ngiꞌni loꞌo taꞌa, nten nu ngiꞌni tnun ꞌin nkwin joꞌo, nten nu ndiꞌin chaꞌ ꞌin loꞌo kwilyoꞌo xka nten, ni siya yu kiꞌyu nu ngiꞌni chaꞌ chen ñaꞌan loꞌo taꞌa kiꞌyu yu, \v 10 nten nu ngiꞌni kunan, loꞌo nu ndlaa nan nu nsuꞌwi ꞌin taꞌa nten, nten nu kuꞌwi, nten nu nchkwiꞌ chaꞌ kwiñi ꞌin taꞌa nten neꞌ, nten nu kuxi ti ngiꞌni kanan ꞌin taꞌa nten neꞌ, ja ska neꞌ kuxi kanꞌ ka tsaa seꞌen nu suꞌwe la seꞌen ndiꞌin Ndiose. \v 11 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ndiya chinꞌ taꞌa wan nu yꞌni wan ti kwiꞌ taꞌa chaꞌ kuxi kanꞌ ti ngwa sꞌni; loꞌo xka ñaꞌan ngiꞌni wan ni, chaꞌ wa yꞌni tyii Jesús nchga kiꞌya nu ndukwi wan ti bra kanꞌ, loꞌo ni, wa yten wan chaꞌ ꞌin Ndiose bra kanꞌ. Wa ngwa suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo Ndiose chaꞌ wa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesucristo nu nka Xꞌnaan, loꞌo wa nda Ndiose Tyiꞌi Ni chaꞌ xuꞌwi niꞌ kasiya ꞌwan. \s1 Nan ꞌin Ndiose lka tyukwi ñaꞌaan kwenta skaan \p \v 12 Ndiya bra nchkwiꞌ nten: “Ndiya chabiyaꞌ ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn ya ñaꞌan ti chaꞌ, nchga tñan nu nchka tiǎnꞌ kuꞌniǐn” ndukwin neꞌ. Chañi. Sa kanꞌ ti chaꞌ, siꞌi nchga tñan kanꞌ nu ka kuꞌni suꞌwe loꞌoan. Ka chkwianꞌ chaꞌ ndiya chabiyaꞌ ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian sa ñaꞌan nu nchka ti tianꞌ kuꞌnian; ska ti chaꞌ, ja suꞌwe si chunꞌ ndiꞌin la ja ka ꞌa ꞌñaan kulaa yaanꞌ ꞌin ran. \v 13 Ndiya xka chaꞌ nu nchkwiꞌ nten: “Ka kuan nchga nan nu nchka tianꞌ kuan” ndukwin neꞌ, “kanꞌ chaꞌ ndiya niꞌ tiye nten, chaꞌ xuꞌwi nan ku neꞌ” ndukwin neꞌ. Chañi chaꞌ kanꞌ, loꞌo siyaꞌ ti kuꞌni tyii Ndiose ꞌin nan nchkuan loꞌo ꞌñaan tyukwi ñaꞌaan. Kwiꞌ ngwañaꞌan, wa ngwiñan Ndiose tyukwi ñaꞌaan chaꞌ ndijyaan lo chalyuu, siꞌi chaꞌ katin kunaanꞌ bra nu sten yuꞌwian loꞌo tyun ꞌa neꞌ kunaꞌan, siꞌi chaꞌ kanꞌ ngwiñan Ni ꞌñaan; chaꞌ kaan nten ꞌin Ndiose, chaꞌ ka Ni Xꞌnaan, kanꞌ chaꞌ msuꞌwa Ndiose ꞌñaan ndijyaan lo chalyuu. \v 14 Tnun ꞌa chaꞌ yꞌni Ndiose loꞌo Jesús nu nka Xꞌnaan bra nu yꞌni Ni chaꞌ ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ, ngulo Ni ꞌin yu seꞌen msti yu ngujwi. Kwiꞌ ngwañaꞌan, tnun ꞌa chaꞌ kuꞌni Ni chaꞌ tyuꞌuan xiyaꞌ, kan yꞌya Ni ꞌñaan chaꞌ tyaa loꞌo Ni ꞌñaan bra wa tsaa tii ti chalyuu. \p \v 15 Tyukwi ñaꞌan ska wan lka wan nten ꞌin Krixtu sikwa, suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌwan loꞌo xka la nten taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu. Chaꞌ nu lkaan nten ꞌin Krixtu ni, ¿ta suꞌwe sten yuꞌwian loꞌo ska nu kunaꞌan tsaa tiꞌ a? ¡Ja suꞌwe kuꞌnian ngwañaꞌan siyaꞌ ti! \v 16 ¿Ja jlyo tiꞌ wan chaꞌ ka ska ti tiyean, ka ska ti tnean loꞌo nu kunaꞌan kanꞌ, xa nu tyiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo neꞌ, ni siya ska nu kunaꞌan tsaa tiꞌ a? Ti kwiꞌ ti chaꞌ ndukwa lo kityi chaꞌ ꞌin Ndiose nu nchkwiꞌ: “Taꞌa tyukwaa neꞌ ka neꞌ sa ñaꞌan lka ska ti nten.” Ngwañaꞌan nchkwiꞌ kityi kanꞌ. \v 17 Kwiꞌ ngwañaꞌan ka ꞌñaan bra nu tyiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesús nu nka Xꞌnaan; ska ti chaꞌ ka ꞌñaan loꞌo Jesús bra kanꞌ, chaꞌ ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan. \p \v 18 Kanꞌ chaꞌ ja kuꞌni wan chen ñaꞌan loꞌo xka ta nten. Nchga kiꞌya nu ndukwian, ja kuꞌni ñuꞌun kiꞌya kanꞌ ꞌñaan tyukwi ñaꞌaan; ska ti xa nu kalaanꞌ ꞌin xka nten ni siꞌi nten ꞌñaan, ti ykwiinꞌ tian kuꞌni ñuꞌuan ꞌñaan tyukwi ñaꞌaan bra kanꞌ. \v 19-20 ¿Ja ndiꞌya wan kwenta chaꞌ ndiya ꞌa tiꞌ Ndiose ꞌwan, chunꞌ wa nda Ni Tyiꞌi Ni chaꞌ kanun Ni niꞌ kasiya ꞌwan a? Loꞌo ni, siꞌi ti ykwiꞌ ti wan ndlo wan tñan ꞌwan, Ndiose ndlo Ni tñan ꞌwan. Kaꞌan ꞌa chaꞌ suꞌwe yꞌni Ni loꞌo wan chaꞌ mdoꞌo laa wan ꞌin chaꞌ kuxi, chaꞌ lka wan nten ꞌin Ndiose; kanꞌ chaꞌ kuꞌni tnun wan ꞌin Ndiose nchga seꞌen ndiꞌin wan, tyuꞌwi tiꞌ wan ꞌin Ni, kwiꞌ ngwañaꞌan tyukwi ti tiye wan kuꞌni wan nchga tñan nu kulo Ndiose ꞌwan. \c 7 \s1 ¿Ta suꞌwe si kaja kwilyoꞌoan a? \p \v 1 Loꞌo ni, kwaꞌaǎn chinꞌ chaꞌ re, chaꞌ xkweěn ꞌwan chaꞌ ꞌin kityi nu ngwaꞌan wan, nu ngula seꞌen ndiꞌiǐn nu ngwa sꞌni la. Nan ni, taꞌa kiꞌyuan, suꞌwe la si ja kaja kwilyoꞌoan; kanuan ngwañaꞌan ti, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 2 Sa kanꞌ ti chaꞌ, lo chalyuu seꞌen ndiꞌian re, nsuꞌwi ꞌa chaꞌ chen ñaꞌan nu ngiꞌni nten loꞌo neꞌ kunaꞌan; kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ loꞌo wan chaꞌ suꞌwe la si nchga nten kaja kwilyoꞌo neꞌ, kaja ska nu kunaꞌan ꞌin ska yu kiꞌyu, kwiꞌ ngwañaꞌan kaja ska yu kiꞌyu ꞌin ska nu kunaꞌan. \v 3 Ndiꞌin chaꞌ tyiꞌin suꞌwe nu kiꞌyu loꞌo kwilyoꞌo, sa ñaꞌan nu ndiꞌin chaꞌ ka; kwiꞌ ngwañaꞌan nu kunaꞌan, ndiꞌin chaꞌ tyiꞌin suꞌwe loꞌo kwilyoꞌo neꞌ sa ñaꞌan nu ndiꞌin chaꞌ ka. \v 4 Kanꞌ chaꞌ ja ka kulo ska nu kunaꞌan tñan ꞌin ti ykwiꞌ ti bra nu wa mjwi kwilyoꞌo, chaꞌ nu kiꞌyu, kanꞌ nka ndloo ꞌin; kwiꞌ ngwañaꞌan nu kiꞌyu, siꞌi ti ykwiꞌ ti yu nu kulo tñan ꞌin yu bra nu wa mjwi kwilyoꞌo, chaꞌ nu kunaꞌan, kanꞌ nka ndloo ꞌin yu bra kanꞌ. \v 5 Ja suꞌwe si tyijin tyun tsan nu ja ndiꞌin wan loꞌo kwilyoꞌo wan; ska ti bra nu xkanꞌ tsaa chaꞌ loꞌo kwilyoꞌo wan, chaꞌ kaja chinꞌ bra nu chkwiꞌ suꞌwe la wan loꞌo Stian Ndiose. Xa wa mdijin chaꞌ kanꞌ, xiyaꞌ tyiꞌin wan loꞌo kwilyoꞌo wan bra kanꞌ, sa ñaꞌan nu ndiꞌin ti wan. Si ja kuꞌni wan ngwañaꞌan, ja keeꞌ wñuꞌun chaꞌ ꞌwan loꞌo kwilyoꞌo wan chunꞌ ja nchka talo wan tyun tsan, loꞌo kuꞌni kuneꞌ xaꞌan kanan ꞌwan bra kanꞌ. \p \v 6 Siꞌi ska tñan nu ndloǔn ꞌwan lka kanꞌ, bra nu nchkwiǐnꞌ chaꞌ kaja kwilyoꞌo wan; nde lka ska chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ tiǎn loꞌo wan. \v 7 Chaꞌ ꞌñaǎn nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwe la si kanun nten ska ti neꞌ, ti kwiꞌ ñaꞌan nu ndiꞌiǐn tiǎn. Wa nka ska ñaꞌan ndukwin Ndiose chaꞌ tyiꞌian kwenta skaan; nda Ni chabiyaꞌ chaꞌ ska ñaꞌan tyiꞌin ska nten, xka ñaꞌan tyiꞌin xka nten. \p \v 8 Nde lka chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan nu ja ya kaja kwilyoꞌo wan, kwiꞌ ngwañaꞌan loꞌo neꞌ taꞌaan nu nganun chaꞌ tiꞌi. Suꞌwe la ka ꞌwan si tyiꞌin wan sa ñaꞌan nu ndiꞌiǐn tiǎn, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 9 Ska ti si ja talo wan tyiꞌin wan ngwañaꞌan ti, suꞌwe la kaja kwilyoꞌo wan bra kanꞌ, chaꞌ ja suꞌwe si wñuꞌun tianꞌ chaꞌ xkwiꞌ njñan tiyean ꞌin nten nu ka kwilyoꞌoan. \p \v 10 ꞌWan nu ndiꞌin loꞌo kwilyoꞌo wan ni, nde lka tñan nu ndiꞌin chaꞌ kuꞌni wan; siꞌi chaꞌ ꞌñaǎn tiǎn ndloǔn tñan re ꞌwan, ti kwiꞌ Ndiose Xꞌnaan ndlo tñan re ꞌwan. ꞌWan neꞌ kunaꞌan, ja kulaa tiꞌin wan ꞌin kwilyoꞌo wan. \v 11 Bra wa ngulaa tiꞌin wan ꞌin kwilyoꞌo wan, ndiꞌin chaꞌ kanun wan ska ti wan; ska ti si xlyaa wan tsaa wan loꞌo kwilyoꞌo wan xiyaꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan ꞌwan yu kiꞌyu, ja ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwan chaꞌ kulaa tiꞌin wan ꞌin kwilyoꞌo wan. \p \v 12 Loꞌo ni, chkwiǐnꞌ chinꞌ loꞌo wan, yu kiꞌyu taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nu nsuꞌwi kwilyoꞌo wan nu ti ji xñi chaꞌ ꞌin Jesús: si xlyaa neꞌ kanꞌ tyiꞌin neꞌ loꞌo wan sa ñaꞌan nu ndiꞌin ka wan, suꞌwe bra kanꞌ. Ja ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwan chaꞌ kulaa tiꞌin wan ꞌin nu kunaꞌan kanꞌ chaꞌ tyaa neꞌ. Naꞌ lkaǎn nu ndloǔn tñan re ꞌwan; ni siya ja nduun Ndiose loꞌoǔn, ska ñaꞌan ndyoꞌo ti chaꞌ kanꞌ. \v 13 Ti kwiꞌ ti chaꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan neꞌ kunaꞌan taꞌaan nu nsuꞌwi kwilyoꞌo nu ja ya xñi chaꞌ ꞌin Jesús, taꞌa chaꞌ nu msñi wan: ja suꞌwe kulaa tiꞌin wan ꞌin kwilyoꞌo wan si ndiꞌin suꞌwe yu loꞌo wan. \v 14 Ndukwa Ndiose chaꞌ nu nchkwiꞌ nu kunaꞌan kanꞌ loꞌo Ni chaꞌ ꞌin kwilyoꞌo, suꞌwe chaꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ lka neꞌ kwilyoꞌo. Kwiꞌ ngwañaꞌan nu kunaꞌan nu ti ji xñi chaꞌ ꞌin Jesús, taꞌa chaꞌ nu wa msñi kwilyoꞌo, ndukwa Ndiose chaꞌ nu nchkwiꞌ nu kiꞌyu kanꞌ loꞌo Ndiose chaꞌ ꞌin kwilyoꞌo; suꞌwe chaꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Ni chaꞌ lka neꞌ kwilyoꞌo. Ndiꞌin chaꞌ ka ngwañaꞌan chaꞌ ꞌin nu xuwe sñiꞌ wan. Ja lka nu xuwe kanꞌ sa ñaꞌan nu lka sñiꞌ xka ta nten nu ja ndukwa chaꞌ ꞌin Ndiose siyaꞌ ti, chaꞌ nsñi Ni kwenta ꞌin nu xuwe kanꞌ chaꞌ ꞌwan. \v 15 Ska ti chaꞌ ꞌin nten nu ja xlyaa xñi chaꞌ ꞌin Jesús, si nchka tiꞌ neꞌ kulaa tiꞌin neꞌ ꞌin kwilyoꞌo neꞌ, si liyeꞌ ꞌa tiꞌ neꞌ ꞌin kwilyoꞌo neꞌ chaꞌ msñi kwilyoꞌo neꞌ chaꞌ ꞌin Jesús, bra kanꞌ ta wan chabiyaꞌ chaꞌ tyaa neꞌ nu ja msñi chaꞌ ꞌin Jesús. ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús ni, ni siya yu kiꞌyu, ni siya neꞌ kunaꞌan, ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwan chaꞌ kulaa tiꞌin wan ꞌin kwilyoꞌo ska ti si ja ka tyiꞌin tiin ti wan lo chalyuu. Wa nchka tiꞌ Ndiose chaꞌ tyiꞌiin suꞌwean lo chalyuu. \v 16 ꞌWan neꞌ kunaꞌan ni, ja keeꞌ xñi kwilyoꞌo wan chaꞌ ꞌin Jesús chunꞌ chaꞌ nu ndyaa ñaꞌan tiꞌ wan ꞌin Jesús; tyoꞌo laa yu kanꞌ ꞌin kuneꞌ xaꞌan bra kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan ꞌwan yu kiꞌyu, ja keeꞌ xñi kwilyoꞌo wan chaꞌ ꞌin Jesús chunꞌ chaꞌ ndyaa ñaꞌan tiꞌ wan ꞌin Jesús; tyoꞌo laa neꞌ ꞌin kuneꞌ xaꞌan bra kanꞌ. \s1 Ja ndloo ꞌa chaꞌ ꞌin Ndiose sa ñaꞌan nten lkaan skaan \p \v 17 Bra nu ti ji kulo suwi Ndiose ꞌñaan, ti bra kanꞌ wa lka mda Ni chabiyaꞌ ꞌñaan sa ñaꞌan tyiꞌian kwenta skaan lo chalyuu. Ndiose lka nu mda chalyuu kanꞌ ꞌñaan ti kulo, kwiꞌ ngwañaꞌan Ndiose lka nu ngulo suwi ꞌñaan chaꞌ xñian chaꞌ ꞌin Ni. Ti kwiꞌ chalyuu kanꞌ nsuꞌwi ꞌñaan ni, sa ñaꞌan chalyuu nu mjwi ꞌñaan ti kulo; sa kanꞌ ti chaꞌ, suꞌwe la nsuꞌwi tiyean tyiꞌian lo chalyuu kanꞌ ni. Ti kwiꞌ chaꞌ re lka sa ñaꞌan nu nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ nchga kichen seꞌen ndiꞌin neꞌ nu msñi chaꞌ ꞌin Krixtu. \v 18 Ñaꞌan tiꞌ neꞌ judío ni, chunꞌ ngulo suwi Ni ꞌin neꞌ, kanꞌ chaꞌ msñi neꞌ chaꞌ ꞌin Jesús; ja ndiꞌin chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ nxiꞌyu kijin neꞌ chaꞌ lka neꞌ judío, ndiꞌin chaꞌ kanun neꞌ sa ñaꞌan nu ngwa neꞌ ti nu ngwa kuneꞌ neꞌ. Neꞌ xka laꞌa tsuꞌ ni, ja ndiꞌin chaꞌ ꞌin neꞌ chaꞌ xiꞌyu kijin neꞌ ngwañaꞌan, bra nu xñi neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús; ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni neꞌ sa ñaꞌan nu ngiꞌni neꞌ judío, kanun neꞌ sa ñaꞌan nu ndiꞌin ti neꞌ bra kanꞌ. \v 19 Ja nꞌni chaꞌ ꞌin Ndiose, ni siya nkwaan ngwañaꞌan, ni siya ja nkwaan ngwañaꞌan; nu ndloo ꞌa ꞌin Ndiose lka chaꞌ tukwaan tñan nu ndlo Ni ꞌñaan. \v 20 Kanꞌ chaꞌ ni, ñaꞌan ti ndiꞌin chaꞌ tyiꞌian lo chalyuu, sa ñaꞌan nu mdiꞌiin tian ti bra nu ngulo suwi Ni ꞌñaan chaꞌ kaan nten ꞌin Ni. \v 21 Ja nꞌni chaꞌ ni siya msu nu msiꞌi nten ngwa wan bra nu ngulo suwi Ni ꞌwan, ngwañaꞌan ndiꞌin chaꞌ ka, ni siya suꞌwe ꞌa si kaja ñaꞌan nu ta wan liyaꞌ chaꞌ lyaa wan. \v 22 Loꞌo nten nu wa nsuꞌwi xꞌnan neꞌ bra nu ngulo suwi Ndiose ꞌin neꞌ, bra wa ni ka tyiꞌin suꞌwe neꞌ kanꞌ, chaꞌ nu wa yten neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Jesús; ni siya ñaꞌan ti ndiya xꞌnan neꞌ kanꞌ, loꞌo ndukwa neꞌ kanꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose ni. Kwiꞌ ngwañaꞌan nten nu ndiꞌin suꞌwe ti ni, bra nu kulo suwi Krixtu ꞌin neꞌ kanꞌ, loꞌo ka neꞌ kanꞌ msu ꞌin Ndiose. \v 23 Kaꞌan ꞌa chaꞌ suꞌwe yꞌni Ndiose chaꞌ ꞌñaan, chaꞌ ngulaan ꞌin kuneꞌ xaꞌan; kanꞌ chaꞌ ja ta wan chabiyaꞌ ꞌin nten chalyuu nu nchka tiꞌ tatsaa ꞌwan chaꞌ ja tyiꞌin suꞌwe wan. \v 24 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, nde ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ tyaꞌan chaꞌ tiye wan kwenta skaa wan, chaꞌ tyiꞌin wan lo chalyuu sa ñaꞌan nu mdiꞌin ti wan bra nu ngulo suwi Jesús ꞌwan ti kulo, loꞌo ñaꞌan ti xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Ndiose. \p \v 25 Ja ya chkwiꞌ Ndiose nu nka Xꞌnaan loꞌoǔn sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ kuꞌni nten nu ndukwa ska ti, si kaja kwilyoꞌo neꞌ, si ja kaja kwilyoꞌo neꞌ; kanꞌ chaꞌ chkwiǐnꞌ chinꞌ loꞌo wan kwenta ꞌñaǎn tiǎn. Ka xñi wan chaꞌ ꞌñaǎn, chunꞌ chaꞌ loꞌoǔn nchka tꞌnan ꞌa tiꞌ Ni ꞌñaǎn; kanꞌ chaꞌ ngiꞌniǐn tñan ꞌin Ni. \v 26 Lye ꞌa lka lo chalyuu seꞌen ndiꞌian ni, kaꞌan ꞌa nu tiꞌí ndijian; kanꞌ chaꞌ suꞌwe la si kanuan sa ñaꞌan nu ndiꞌiin tian, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 27 Si nsuꞌwi kwilyoꞌo wan, tyiꞌin suꞌwe wan loꞌo sikwa, ja kulaa tiꞌin wan ꞌin neꞌ; si ndiꞌin wan ska ti wan, ja tyaꞌan naan wan ꞌin nten nu ka kwilyoꞌo wan, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 28 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, siꞌi kiꞌya lka ni siya kaja kwilyoꞌo wan. Kwiꞌ ngwañaꞌan ska nu kunaꞌan nu ja ya kaja kwilyoꞌo ni, siꞌi kiꞌya lka ni siya kaja kwilyoꞌo kanꞌ. Sa kanꞌ ti chaꞌ nduwe tiǎnꞌ chaꞌ ꞌwan, chaꞌ ꞌin nchga nu tiꞌí nu ndiꞌin chaꞌ tyijin wan nde loo la seꞌen ndiꞌin wan lo chalyuu. Ja nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyijin wan kaꞌan ꞌa nu tiꞌí chunꞌ chaꞌ nsuꞌwi kwilyoꞌo wan, chunꞌ chaꞌ ndiꞌin sñiꞌ wan bra kanꞌ. \p \v 29 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nde lka chaꞌ nu chkwiǐnꞌ loꞌo wan. Chinꞌ ti bra ti tyiꞌiin lo chalyuu. Kanꞌ chaꞌ kuꞌni ndla wan seꞌen ndiꞌin wan lo chalyuu: ni siya nsuꞌwi kwilyoꞌo wan, siꞌi xkwiꞌ chaꞌ ꞌin kwilyoꞌo wan xuꞌwi tiye wan; \v 30 ni siya nganan wan, ja chkwiꞌ wan chaꞌ xiꞌin ꞌa tiꞌ wan; ni siya ndiꞌin styi wan, ja chkwiꞌ wan chaꞌ suꞌwe ꞌa nka tiye wan; ni siya xiꞌi wan ska yuꞌwa, ja xkeꞌ tiꞌ wan chaꞌ nan ꞌwan lka ran; \v 31 ni siya ndiꞌin ꞌa chaꞌ suꞌwe ꞌwan lo chalyuu, ja tyijin wan kaꞌan ꞌa tyempu lo chaꞌ suꞌwe kanꞌ. Wa tiya ti bra nu tyii tyukwi ñaꞌaan chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan nchga nan nu nsuꞌwi chalyuu ndiꞌin chaꞌ tyii ran bra kanꞌ. \p \v 32 Nchka tiǎnꞌ chaꞌ ja ka xka la chaꞌ ꞌwan, loꞌo siꞌya chaꞌ kanꞌ, ja ka kuꞌni suꞌwe wan tñan. ꞌWan nu kiꞌyu nu ja ya kaja kwilyoꞌo wan, ka laja la ꞌwan chaꞌ kuꞌni wan ska loo ti tñan ꞌin Ndiose bra kanꞌ; ka kuꞌni wan sa ñaꞌan nu nchka tiꞌ Ndiose Xꞌnaan chaꞌ kuꞌnian bra kanꞌ. \v 33 ꞌWan nu kiꞌyu nu nsuꞌwi kwilyoꞌo wan ni, wa nsuꞌwi ꞌa tñan ꞌwan chaꞌ kaja ñaꞌan nu tyijin yuꞌwi ꞌwan lo chalyuu, chaꞌ kuꞌni wan sa ñaꞌan nu suꞌwe la nchka tiꞌ kwilyoꞌo wan. Tukwa loo chaꞌ kanꞌ nꞌni chaꞌ kuꞌni wan kwenta bra kanꞌ. \v 34 Kwiꞌ ngwañaꞌan ꞌwan neꞌ kunaꞌan nu ndukwa ska ti ni, loꞌo ꞌwan nu kunaꞌan kuneꞌ nu ja ya kaja kwilyoꞌo wan, ka laja la ꞌwan chaꞌ kuꞌni wan ska loo ti tñan ꞌin Ndiose Xꞌnaan; loꞌo kanꞌ ka wan nten ꞌin Ndiose tyukwi ñaꞌaan ska wan, tyukwi ti tiye wan. ꞌWan nu nsuꞌwi kwilyoꞌo wan ni, wa ndiꞌin ꞌa chaꞌ nduwe tiꞌ wan chaꞌ kaja ñaꞌan nu tyijin yuꞌwi ꞌwan lo chalyuu, chaꞌ kuꞌni wan nchga chaꞌ nu suꞌwe la nchka tiꞌ kwilyoꞌo wan. \p \v 35 Nchka ꞌa tiǎnꞌ tayaǎnꞌ ꞌwan, kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ loꞌo wan ngwañaꞌan. Siꞌi nan ndatsaǎn ꞌwan chaꞌ ja kaja kwilyoꞌo wan; ndiꞌin chaꞌ kuꞌni wan sa ñaꞌan nu suꞌwe la chaꞌ ꞌin skaa wan. Nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyukwi ti tiye wan kuꞌni wan tñan ꞌin Ndiose, loꞌo kanꞌ ja ka wñuꞌun tuwiin nu ngwaꞌu Jesús ꞌwan. \p \v 36 Suꞌwe si ta sti ska nu kunaꞌan kuneꞌ chabiyaꞌ kaja kwilyoꞌo sñiꞌ. Siꞌi chaꞌ kuxi lka kanꞌ, si wa ngula tiꞌ neꞌ, si nu ti kwiꞌ bra kaja kwilyoꞌo neꞌ. Ndiꞌin chaꞌ kuꞌni sti nu kunaꞌan sa ñaꞌan nu suꞌwe la nchka tiꞌ yu chaꞌ ꞌin sñiꞌ yu, ja ndukwi yu kiꞌya ni siya kaja kwilyoꞌo sñiꞌ. \v 37 Kwiꞌ ngwañaꞌan, suꞌwe kuꞌni xka neꞌ taꞌa wan nu xkeꞌ tiꞌ chaꞌ suꞌwe la ni siya ja kaja kwilyoꞌo sñiꞌ siyaꞌ ti. Ja suꞌwe si tatsaa neꞌ ꞌin ska nten chaꞌ ta sñiꞌ chaꞌ kaja kwilyoꞌo loꞌo sñiꞌ neꞌ. Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌin ska nten chaꞌ kuꞌni sa ñaꞌan nu suꞌwe la nchka tiꞌ yu chaꞌ ka ꞌin sñiꞌ yu. \v 38 Ngwañaꞌan ka chaꞌ ꞌin nu kunaꞌan kuneꞌ sñiꞌ taꞌa wan sikwa; suꞌwe si ta wan ꞌin sñiꞌ wan chaꞌ kaja kwilyoꞌo neꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan suꞌwe ngiꞌni nten nu ja nda ꞌin sñiꞌ, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \p \v 39 ꞌWan neꞌ kunaꞌan nu wa mjwi kwilyoꞌo wan, ja ndiꞌin chabiyaꞌ kaja kwilyoꞌo wan loꞌo xka nu kiꞌyu xa nu ti luꞌu kwilyoꞌo wan. Ska ti si wa ngujwi kwilyoꞌo wan, kanꞌ ndiꞌin chabiyaꞌ kaja kwilyoꞌo wan xiyaꞌ. Bra kanꞌ ka kaja kwilyoꞌo wan xiyaꞌ loꞌo ñaꞌan nu kiꞌyu nu nchka tiꞌ wan, ska ti si loꞌo yu kanꞌ lka yu nten taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús. \v 40 Sa kanꞌ ti chaꞌ, naꞌ nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwe la xuꞌwi tiye wan si ja kaja kwilyoꞌo wan xiyaꞌ, si kanun wan ska ti wan. Ngwañaꞌan nxkeꞌ tiǎnꞌ, loꞌo ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaǎn, kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ ngwañaꞌan. \c 8 \s1 ¿Ta kuan ska nan nu wa mdukwa tloo joꞌo a? \p \v 1 Nde kwaꞌaǎn xka chaꞌ lo kityi re, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan sa ñaꞌan ndyoꞌo chaꞌ nu ngiꞌni wan bra nu nchku wan lomstan nu wa mstya neꞌ tloo joꞌo ti kulo. Ndiya wan nu nchkwiꞌ wan: “Jlyo tiꞌ ba, wa ngwiꞌya ba kwenta chaꞌ ja ndiꞌin chaꞌ kti ꞌin joꞌo kwa; ka ku ba lomstan kanꞌ” ndukwin wan. Chañi ꞌa chaꞌ kanꞌ. Loꞌo siyeanꞌ loꞌo taꞌa ntean bra nu chkwianꞌ ngwañaꞌan. Ska ti si suꞌwe ka tiyean ñaꞌaan ꞌin taꞌa ntean, si kuwe tianꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ, bra kanꞌ ka tayaanꞌ ꞌin neꞌ. \v 2 Bra nu nchkwianꞌ loꞌo nten chaꞌ chañi jlyo tianꞌ ska chaꞌ, chaꞌ wa lka yꞌni xaꞌaan ska chaꞌ, chaꞌ siyeꞌ nchkwianꞌ loꞌo neꞌ bra kanꞌ. Lka chaꞌ kanꞌ sa ñaꞌan lka si ja jlyo tianꞌ siyaꞌ ti, si ja ya kuꞌni xaꞌaan suꞌwe ska chaꞌ nu ndiꞌin ꞌa chaꞌ kuꞌni xaꞌaan. \v 3 Si suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin Ndiose, xuꞌwi lyo Ni ꞌñaan bra kanꞌ. \p \v 4 Suꞌwe sikwa. Loꞌo ni, chkwiǐnꞌ chinꞌ loꞌo wan taꞌaan si suꞌwe chaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ kuan lomstan nu wa mstya neꞌ tloo joꞌo ti kulo. Wa jlyo tianꞌ sa ñaꞌan lka ska nkwin joꞌo, nkwin ti lka ran. Chkanꞌ ñaꞌan ran chaꞌ ja luꞌu ran; sa ñaꞌan ñaꞌan ska nkwin ti, ngwañaꞌan ñaꞌan ran. Loꞌo ska ti Ndiose Stian nsuꞌwi chalyuu. \v 5 Chañi chaꞌ kaꞌan ꞌa joꞌo nsuꞌwi lo chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan nde niꞌ kwan nsuꞌwi xka ta joꞌo, ndukwa ran chaꞌ ꞌin nten chalyuu. Nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ ꞌin joꞌo kanꞌ, chaꞌ lka ran joꞌo chaꞌ ꞌin neꞌ; nchkwiꞌ neꞌ chaꞌ lka ran xꞌnan neꞌ. \v 6 Loꞌo taꞌa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesús ni, ska ti Ndiose Stian ndyaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ni siyaꞌ ti; kwiꞌ ngwañaꞌan, ska ti Jesucristo nu nka Xꞌnaan wa msñian chaꞌ ꞌin Ni. Ngwiñan Ni tyukwi ñaꞌaan chalyuu, loꞌo Jesús ndyaꞌ nchga loo nan; chaꞌ ꞌin ti kwiꞌ Jesús lka nchga loo nan nu nsuꞌwi lo chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan chaꞌ ꞌin Jesús ndiꞌian lo chalyuu. \p \v 7 Loꞌo siꞌi nchga nten nchka biyaꞌ tiꞌ chaꞌ kanꞌ. Ndiya neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús nu ja nchka ku ska nan nu wa mdukwa tloo joꞌo ti kulo. Ti sꞌni, wa ndyaꞌan ꞌa tiꞌ neꞌ kanꞌ ꞌin joꞌo kanꞌ; loꞌo ni, ñaꞌan ti nsuꞌwi tiꞌ neꞌ kanꞌ chaꞌ nan nchku joꞌo lka nan nu wa ku ti neꞌ kanꞌ. Kanꞌ chaꞌ ja ndalo neꞌ kanꞌ siyaꞌ ti chaꞌ ku neꞌ kunaꞌ nu ngwa lomstan kanꞌ; chaꞌ kuxi lka ran chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. \v 8 Jlyo tianꞌ chaꞌ ja ka kuꞌni ska nan kuan chaꞌ suꞌween laan loꞌo Ndiose. Ja ka suꞌween laan, ni siya kuan ꞌin ran; kwiꞌ ngwañaꞌan ja ska chaꞌ ka ꞌñaan, ni siya ja kuan ꞌin ran. \v 9 Kanꞌ chaꞌ kiꞌya wan kwenta sa ñaꞌan kuꞌni wan seꞌen ndiꞌin nten nu ti nduwe ꞌa tiꞌ siꞌya chaꞌ kanꞌ. Chañi nsuꞌwi chabiyaꞌ ꞌñaan chaꞌ kuan nchga nan; sa kanꞌ ti chaꞌ, ja chan tyoꞌo tsuꞌ neꞌ kanꞌ ꞌin tuwiin nu ñi si ja suꞌwe ti kuꞌni wan tloo neꞌ, si ku wan lomstan nu wa mdukwa tloo joꞌo ti kulo. \v 10 Ngwañaꞌan ka loꞌo nten nu ti kaꞌan la chaꞌ ndaꞌan tiye chaꞌ ꞌin nan nu ndukwa tloo joꞌo kanꞌ bra kanꞌ. Nxkeꞌ tiꞌ neꞌ chaꞌ jlyo suꞌwe tiꞌ wan nchga chaꞌ ꞌin Jesús. Loꞌo bra nu ñaꞌan neꞌ ꞌwan chaꞌ ndiꞌin wan seꞌen ndukwa joꞌo, nchku wan nan lka nu ndukwa tloo joꞌo, loꞌo neꞌ kanꞌ nchka tiꞌ neꞌ kuꞌni neꞌ sa ñaꞌan nu ngiꞌni wan bra kanꞌ, ni siya kuxi ꞌa chaꞌ lka ran chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. \v 11 Loꞌo ngwañaꞌan ka kuxi ꞌin neꞌ bra kanꞌ, kanaꞌ tuwiin ꞌin neꞌ siꞌya wan nu wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ nu ñi ꞌin Ndiose. Suꞌwe la si ka tyaa yuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ loꞌo chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ ngujwi Krixtu. \v 12 Ti kwiꞌ Krixtu, ngiꞌni wan chaꞌ kuxi loꞌo Ni bra kanꞌ, chunꞌ yꞌni wan chaꞌ kuxi kanꞌ loꞌo ska nten taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Ni; ngiꞌni ñuꞌun wan ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ti nduwe ꞌa tiꞌ neꞌ kanꞌ. Ja talo ꞌa neꞌ kanꞌ si ñaꞌan neꞌ chaꞌ ngiꞌni wan ngwañaꞌan. \v 13 Loꞌo naꞌ, suꞌwe la ni siya ja kuǔn kunaꞌ nu wa mdukwa tloo joꞌo, chaꞌ ngwañaꞌan ja kuꞌni neꞌ taꞌaǎn chaꞌ kuxi siꞌyaǎn bra kanꞌ. Ja nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyoꞌo tsuꞌ neꞌ taꞌaǎn ꞌin tuwiin nu ñi. \c 9 \s1 Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌin Palyu, chaꞌ Ndiose lka nu wa mda tñan ꞌin yu \p \v 1 Wa ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn nchga loo chaꞌ. Wa mdatsaa Ndiose ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn tñan ꞌin Ni, bra nu naꞌaǎn ꞌin ykwiꞌ Jesús nu nka Xꞌnaan. Loꞌo ni, wa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús chunꞌ nu ngiꞌniǐn tñan chaꞌ ꞌin Ni, \v 2 ni siya nxkeꞌ tiꞌ xka ta nten chaꞌ siꞌi tñan ꞌin Ni lkaǎn. ꞌWan neꞌ Corinto, wa nsuꞌwi lyo wan ꞌñaǎn, chaꞌ naꞌ ykwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo wan ti kulo. Chañi chaꞌ kanꞌ. Ka jlyo tiꞌ nten chaꞌ tñan ꞌin Jesús ngiꞌniǐn, bra nu ñaꞌan neꞌ sa ñaꞌan yaa toꞌo chaꞌ kanꞌ loꞌo wan. \p \v 3 Nde ñaꞌan nxkweěn ꞌin neꞌ bra nu nxichaꞌ neꞌ ꞌñaǎn: \v 4 Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaǎn chaꞌ xñiǐn chinꞌ nan kuǔn, nan koꞌoǔn liyaꞌ loo tñan nu ngiꞌniǐn, nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ kanꞌ. \v 5 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ka ꞌñaǎn kaja kwilyoꞌoǔn loꞌo ska nu kunaꞌan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, chaꞌ tyaꞌan loꞌoǔn tuwiin nchga seꞌen ndaꞌaǎn tijyuꞌ, nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ kanꞌ. Ngwañaꞌan ngiꞌni taꞌa ndaꞌaǎn tñan, ni siya taꞌa ykwiꞌ nu nka Xꞌnaan, ni siya Tyu, ndiꞌin kwilyoꞌo neꞌ kanꞌ. \v 6 Siꞌi skaǎn tiǎn loꞌo Bernabé nu ndiꞌin chaꞌ ngula kuꞌni ba tñan chaꞌ kaja nan ku ba, bra nu nduꞌu ba chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌin nten. \v 7 ¿Ja jlyo tiꞌ wan sa ñaꞌan ngiꞌni nten chalyuu chaꞌ tyijin yuꞌwi ꞌin neꞌ chalyuu a? Ñaꞌan tiꞌ sndaru, ja ndaꞌan neꞌ kanꞌ wsuun xuꞌwe ti, ndiya nu nda siyaꞌ neꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, nten nu nsuꞌwi tñan niꞌ kixinꞌ ni, ndyiji nan ku neꞌ loꞌo nan ntya neꞌ; nten nu ñaꞌansiin ꞌin kuta ꞌin nten ni, ndiꞌyu neꞌ chinꞌ styiꞌ nu nsiin neꞌ. Kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwa, nu ngiꞌni ba tñan ꞌin Jesús, chaꞌ kaja nan nu tyijin yuꞌwi ꞌwa chalyuu. Ngwañaꞌan nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ kanꞌ. \v 8 Nde nchkwiǐnꞌ chinꞌ sa ñaꞌan ngiꞌni nten chalyuu, sa ñaꞌan ndyiji nan ku neꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan nchkwiꞌ lo kityi ꞌin Ndiose, chaꞌ joꞌo nu ngwaꞌan Moisés nu ngwa sꞌni. \v 9 Nde ñaꞌan nchkwiꞌ lo kityi kanꞌ: “Ja xkanꞌ wan tuꞌwa kuta msu ꞌwan bra nu sta iꞌ lo trigu chaꞌ tyoꞌo mta ran.” Ngwañaꞌan nchkwiꞌ lo kityi kanꞌ, siꞌi chaꞌ ꞌin kuta msu ti nchkwiꞌ Ndiose, chaꞌ nchka tꞌnan tiꞌ Ni ꞌin iꞌ chaꞌ kaja bra nu ku iꞌ; \v 10 loꞌo chaꞌ ꞌwa nchkwiꞌ Ni, chaꞌ ꞌware nu ndaꞌan ba tijyuꞌ chaꞌ chkwiꞌ ba chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo nten. Sa ñaꞌan lka neꞌ nu ndaꞌa yuu loꞌo kuta msu, sa ñaꞌan lka neꞌ nu nstun tya, ngwañaꞌan lka ba; loꞌo bare ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwa chaꞌ jñan ba chinꞌ chaꞌ suꞌwe nu ndiya ꞌin nten bra nu ngiꞌni ba tñan chaꞌ ꞌin neꞌ. \v 11 Tñan nu ngiꞌni ba chaꞌ ꞌwan, siꞌi ska tñan nu ka ñaꞌan wan; niꞌ kasiya ꞌwan nchka tñan kanꞌ. Ni siya ngwañaꞌan, ka tyaa yuꞌwi tiꞌ wan ꞌwa, nan lka nu lyiji ꞌwa chaꞌ tyijin yuꞌwi ꞌwa chalyuu. \v 12 Xka la taꞌa ngiꞌni ba tñan ndyiji nan lka nu lyiji ꞌin neꞌ bra nu nda wan chinꞌ siyaꞌ neꞌ kanꞌ. ¿Ta ja suꞌwe si ti kwiꞌ ti chaꞌ kaja ꞌwa, sa ñaꞌan nu ndyiji ꞌin neꞌ kanꞌ a? \p Sa kanꞌ ti chaꞌ, ja ska bra mjñan ba chaꞌ suꞌwe kanꞌ ꞌwan. Ndalo ꞌa ba nchga nu tiꞌí nu ndijin ba chaꞌ ja siyaꞌ nchka tiꞌ ba tukunꞌ ba chaꞌ suꞌwe ꞌin Krixtu nu nchkwiꞌ ba loꞌo wan; nchka tiꞌ ba chaꞌ kunan wan chaꞌ kanꞌ. \v 13 Ja chan wa jlyo tiꞌ wan sa ñaꞌan nu nchka ꞌin nchga nten nu nka tñan niꞌ lyaa tlyu ꞌin neꞌ judío. ¿Ta siꞌi ti kwiꞌ niꞌ lyaa kanꞌ ndyiji nan nchku neꞌ kanꞌ a? Ndyiji nan ku sti joꞌo niꞌ lyaa kanꞌ nu sa kuꞌ ti nxñi lomstan nu ndaꞌan loꞌo neꞌ niꞌ lyaa, chaꞌ tikin ji neꞌ ꞌin ran lo msaa ꞌin Ndiose; sa yuꞌwe ti lomstan kanꞌ kaja ꞌin sti joꞌo kanꞌ, chaꞌ ku yu. \v 14 Loꞌo bare, kichen seꞌen nu ndaꞌan ba tijyuꞌ, suꞌwe si ta neꞌ chinꞌ nan nu tyijin yuꞌwi ꞌwa, chaꞌ ndaꞌan ba nduꞌu ba chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌin neꞌ. \v 15 Loꞌo ja siyaꞌ mjñaǎn nan kuǔn ꞌin nten nchga seꞌen mdaꞌaǎn. Ni siya ni ti, ja ndaꞌaǎn kityi re chaꞌ jñaǎn nan kuǔn ꞌwan. ¡Ni siya kajaǎn ykwiǐnꞌ, ja nchka ꞌa tiǎnꞌ sñiǐn nan ꞌin nten! ¡Suꞌwe la nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ ngiꞌniǐn tñan re ngwañaꞌan ti, ja loꞌo liyaꞌ! \p \v 16 Ja suꞌwe si kuꞌniǐn siyeěnꞌ loꞌo wan chunꞌ ndaꞌaǎn nduꞌuǔn chaꞌ suꞌwe ꞌin Jesús ꞌin nten; ti kwiꞌ Ndiose, ndaꞌan tñan Ni ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn tñan kanꞌ. Loꞌo tlyu ꞌa nu tiꞌí ka ꞌñaǎn si ja chkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo nten. \v 17 Bra nu kuꞌniǐn ska tñan chaꞌ ꞌñaǎn tiǎn, xkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ kaja liyaꞌ ꞌñaǎn bra kanꞌ. Loꞌo ni, ska loo tñan mda Ni ꞌñaǎn; wa nganun tñan kanꞌ ꞌñaǎn chaꞌ kanꞌ ti tñan kuꞌniǐn, chaꞌ wa ndatsaa Ni ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn ꞌin ran. Kanꞌ chaꞌ ngiꞌniǐn tñan kanꞌ. \v 18 ¿Ta ja kaja liyaꞌ ꞌñaǎn loo tñan nu ngiꞌniǐn bra kanꞌ a? Chañi chaꞌ kaja ran ꞌñaǎn, ni siya xka ñaꞌan chaꞌ suꞌwe kaja ꞌñaǎn, chaꞌ nu suꞌwe ꞌa ka tiyeěn chaꞌ nchkwiǐnꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌin Jesús loꞌo nten. Kanꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa nxkeꞌ tiǎnꞌ, ni siya ja ta neꞌ liyaꞌ ꞌñaǎn. Ja nchka tiǎnꞌ jñaǎn ran ꞌwan, ni siya ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaǎn, chaꞌ ngiꞌniǐn tñan ꞌin Ndiose. \p \v 19 Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn sa ñaꞌan tñan nu nchka tiǎnꞌ kuꞌniǐn. Ni siya ja tukwin ndatsaa ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌniǐn tñan ꞌin neꞌ, chaꞌ nchka ꞌa tiǎnꞌ chaꞌ kaꞌan la nten sten chaꞌ ꞌin Krixtu, kanꞌ chaꞌ ndaǎn chabiyaꞌ ꞌin nchga nten chaꞌ tatsaa neꞌ ꞌñaǎn. \v 20 Bra nu ndiꞌiǐn seꞌen ndiꞌin neꞌ judío, bra kanꞌ ngiꞌniǐn sa ñaꞌan nu ngiꞌni neꞌ kanꞌ, chaꞌ xñi la neꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu. Nchkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo neꞌ kanꞌ, kanꞌ chaꞌ sa ñaꞌan nu ngiꞌni neꞌ judío loꞌo taꞌa neꞌ, ngwañaꞌan ngiꞌniǐn seꞌen ndiꞌin neꞌ kanꞌ, ni siya ja ndiꞌin chaꞌ tukwaǎn chaꞌ kula ꞌin neꞌ kanꞌ, tñan nu ngwaꞌan ayman Moisés lo kityi chaꞌ kuꞌni neꞌ kanꞌ ti sꞌni la. Sa kanꞌ ti chaꞌ nchka tiǎnꞌ chaꞌ kaꞌan la neꞌ kanꞌ xñi neꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu. \v 21 Neꞌ xka laꞌa tsuꞌ ni, ja ndiꞌin chaꞌ tukwa neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ judío. Kanꞌ chaꞌ sa ñaꞌan si lkaǎn taꞌa neꞌ, ngwañaꞌan ngiꞌniǐn bra nu ndiꞌiǐn seꞌen ndiꞌin neꞌ xka laꞌa tsuꞌ kanꞌ, chaꞌ suꞌwe la xñi neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu. Loꞌo kanꞌ ti ndukwaǎn nchga chaꞌ nu ykwiꞌ Ndiose Stian loꞌoan, chaꞌ ngwañaꞌan ndiꞌin chaꞌ ka si stean chaꞌ ꞌin Krixtu. \v 22 Bra nu ndiꞌiǐn loꞌo neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús nu ti ji tsaa ñaꞌan jñi tiꞌ chaꞌ ꞌin Jesús, ngiꞌniǐn chaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌñaǎn loꞌo neꞌ, chaꞌ kunan la neꞌ kanꞌ chaꞌ ꞌin Krixtu. Nchga loo tñan kuꞌniǐn chaꞌ xlyaa la nten xñi chaꞌ ꞌin Krixtu. \v 23 Ngwañaꞌan ngiꞌniǐn nchga seꞌen ndaꞌaǎn, chaꞌ nchkwiǐnꞌ loꞌo nten chaꞌ suꞌwe ꞌin Jesús. Nchka tiǎnꞌ chaꞌ sa ñaꞌan nchka suꞌwe niꞌ kasiya ꞌñaǎn xa wa ynaǎn chaꞌ kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan ka suꞌwe niꞌ kasiya ꞌin nchga nten. \p \v 24 Nde ñaꞌan tñan nu mda Ndiose ꞌñaan, sa ñaꞌan lka bra nu tsaa neꞌ kanan loꞌo ska kare. Tyun nten xnan suꞌwa ti bra kanꞌ, ni siya ska ti yu tyijin lyo yu ꞌin taꞌa yu seꞌen nu tsaa tii kare kanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan ka loꞌoan, ndiꞌin chaꞌ sa kuꞌ ti kuꞌnian tñan sa ñaꞌan yaꞌ nu tyii chalyuu ꞌñaan. \v 25 Loꞌo wa xnan ti yu ska kare, ja kuꞌni ꞌa yu ska chaꞌ nu kuꞌni ñuꞌun ꞌin yu, nu kuꞌni chaꞌ ja xnan suꞌwe yu; talo yu sa ñaꞌan yaꞌ nu tyijin lyo yu ꞌin taꞌa yu, chaꞌ kuꞌni yu kanan. Bra nu tsaa tii kare ꞌin yu, bra kanꞌ kaja chinꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌin yu nu yꞌni kanan kanꞌ, ni siya chinꞌ ti bra talo chaꞌ kanꞌ. Xka ñaꞌan nchka ꞌñaan. Lye ꞌa ngiꞌnian tñan nchga tsan, sa ñaꞌan yaꞌ ta Ni ska chaꞌ suꞌwe ꞌñaan, ska chaꞌ nu ja tsaa tii ꞌa. \v 26 Loꞌo naꞌ ni, sa ñaꞌan lka ska nten nu nxnan ska kanan, ngwañaꞌan ngiꞌniǐn lo chalyuu; ñi ꞌa nxnaǎn sa ñaꞌan yaꞌ kalaǎn la seꞌen nu tsaa tii tuwiin. Kwiꞌ ngwañaꞌan lka chaꞌ ꞌñaǎn, ñaꞌan tiꞌ si nxuǔn taꞌaǎn loꞌo ndukunꞌ ti, ja njyiꞌiǐn ndukunꞌ lo kwiꞌin ti. \v 27 Ndaǎn nu tiꞌí ꞌñaǎn, ti ykwiǐnꞌ tiǎn, chaꞌ talo tñan nu wa yꞌniǐn lo chalyuu, chaꞌ ja kulaa yaꞌ Ni ꞌñaǎn siyaꞌ ti. Kaꞌan ꞌa chaꞌ wa ngwaꞌuǔn ꞌin xka la nten chaꞌ ꞌin Ndiose; loꞌo naꞌ, ndiꞌin chaꞌ kuꞌniǐn ñiǐn nchga chaꞌ nu wa ykwiǐnꞌ. \c 10 \s1 Ja kuꞌni tnuan ꞌin nkwin joꞌo \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nchka tiǎnꞌ katsaǎnꞌ ꞌwan xiyaꞌ sa ñaꞌan ngwa ꞌin ayman ꞌñaan, bra nu mdaꞌan neꞌ loꞌo ayman Moisés nu ngwa sꞌni. Ndukwi ngala ngata kwan seꞌen ndaꞌan neꞌ kanꞌ, chaꞌ ja ñaꞌan yu xaꞌan kanꞌ ꞌin neꞌ. Suꞌwe ti mdijin neꞌ kanꞌ jluꞌwe lo tyiꞌa seꞌen naan Tujoꞌo Ngaꞌa, mdoꞌo neꞌ xka laꞌa tsuꞌ bra kanꞌ. \v 2 Sa ñaꞌan lka chaꞌ bra nu ndyukwatyaan chaꞌ ꞌin Jesús, ngwañaꞌan ngwa ngala ngata nu ndyukwi kanꞌ, loꞌo tyiꞌa tujoꞌo nu mdijin neꞌ kanꞌ. Taꞌa tyukwaa chaꞌ tnun kanꞌ yꞌni chaꞌ yten la neꞌ chaꞌ ꞌin Moisés, kanꞌ chaꞌ mdoꞌo ñaꞌan la neꞌ chunꞌ yu kula kanꞌ. \v 3 Loꞌo Ndiose mda nan yku taꞌa neꞌ kanꞌ. \v 4 Kwiꞌ ngwañaꞌan mjwi nan yiꞌo nchga neꞌ kanꞌ. Seꞌen nu nskwa ska kee tnun siꞌ kiꞌya, la kiyaꞌ kee kanꞌ mdoꞌo tyiꞌa nu yiꞌo neꞌ. Ndiose mda tyiꞌa nu yiꞌo neꞌ kanꞌ, chaꞌ ni siya ti bra kanꞌ mdaꞌan ti kwiꞌ Krixtu loꞌo neꞌ kanꞌ, yꞌni Ni kwenta ꞌin neꞌ seꞌen mdaꞌan neꞌ. \v 5 Ni siya ngwañaꞌan yꞌni Ndiose, ja mslyaa ꞌa neꞌ kanꞌ tukwa neꞌ chaꞌ ꞌin Ni siyaꞌ ti. Kanꞌ chaꞌ ngwa ndaja tiꞌ Ni ꞌin neꞌ bra kanꞌ, ngulaa yaꞌ Ni ꞌin neꞌ; lo ntenꞌ wtyi kanꞌ ngujwi neꞌ bra kanꞌ, ynun tijyan neꞌ kanꞌ tuꞌwa tuwiin kanꞌ. \p \v 6 Loꞌo nan ni, ka tyaa yuꞌwi tianꞌ sa ñaꞌan nu yꞌni ayman kanꞌ nu ngwa sꞌni. Ja suꞌwe si xkwiꞌ chaꞌ kuxi xuꞌwi tiyean, chaꞌ kwiꞌ ngwañaꞌan yꞌni neꞌ kanꞌ ti bra kanꞌ. \v 7 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja suꞌwe kuꞌni tnuan ꞌin nkwin joꞌo, sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ kanꞌ. Nde ñaꞌan nchkwiꞌ kityi kula chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ: “Sa kuꞌ ti yꞌni neꞌ taꞌa. Xa wa mdyii yku neꞌ yiꞌo neꞌ, bra kanꞌ mdyituun ti neꞌ chaꞌ kuꞌni neꞌ ya ñaꞌan ti loꞌo taꞌa neꞌ” ndukwin kityi kanꞌ. \v 8 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja suꞌwe kuꞌnian chaꞌ chen ñaꞌan loꞌo xka nu kunaꞌan nu siꞌi nten ꞌñaan, sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. ¿Ni sa ñaꞌan ngwa bra kanꞌ a? Ska tsan ti ngujwi kala ndukwa snan mi nten kanꞌ siꞌya chaꞌ kuxi kanꞌ. \v 9 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ja suꞌwe xtyi lyoꞌoun tian ꞌin Ndiose nu nka Xꞌnaan, chaꞌ kaꞌan ꞌa chaꞌ tlyu tiꞌ ngiꞌni Ni ꞌñaan. Ngwañaꞌan yꞌni neꞌ kanꞌ nu ngwa sꞌni, bra kanꞌ msuꞌwa Ni kunan tlá yaa yjwi iꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ. \v 10 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja ndiꞌin chaꞌ chkwianꞌ chaꞌ kuxi ꞌin Ndiose. Wa mdiya chinꞌ ayman kanꞌ nu yꞌni ngwañaꞌan, loꞌo kanꞌ mdyii neꞌ yjwi Ni ꞌin neꞌ kanꞌ, chaꞌ msuꞌwa Ni ska angajle nu mdoꞌo nde niꞌ kwan chaꞌ yaa yjwi ꞌin neꞌ kanꞌ. \p \v 11 Nchga chaꞌ tnun kanꞌ ngwa ꞌin ayman kanꞌ nu ngwa sꞌni, chaꞌ kaja ñaꞌan nu tyaa yuꞌwi tiꞌ xka ta nten nu kan lo chalyuu nde loo la nan lka nu ngwa ꞌin ayman kanꞌ, ni chaꞌ lka ngwa ꞌin neꞌ kanꞌ ngwañaꞌan. Kwiꞌ ngwañaꞌan ti ndukwa chaꞌ kanꞌ lo kityi ni, chaꞌ kuwe tianꞌ ꞌin chaꞌ kanꞌ. Wa ndla ti tyii chalyuu seꞌen ndiꞌian ni; \v 12 kanꞌ chaꞌ suꞌwe si kuwe tiꞌ wan, chaꞌ ja tyoꞌo ntan wan ꞌin tuwiin nu ñi ka, si nchka tiꞌ wan chaꞌ suꞌwe ti tyiꞌin kasiya ꞌwan, chaꞌ ja tyukwa wan ska chaꞌ kuxi siyaꞌ ti. \v 13 Nchga bra nu tyukwa wan ska chaꞌ kuxi, ja kuwe tiꞌ wan bra kanꞌ; ndiya bra nu ngwañaꞌan ndyukwa nchga nten chalyuu chaꞌ kuxi kanꞌ. Ja kuwe tiꞌ wan, ñaꞌan Ndiose ꞌñaan; nchga tñan nu ndukwin Ni chaꞌ kuꞌni Ni chaꞌ ꞌñaan, kuꞌni Ni tñan kanꞌ. Ja ta Ni chabiyaꞌ chaꞌ tyijin lyo ska chaꞌ kuxi ꞌwan sa ñaꞌan yaꞌ nu ja ka kulaa tiꞌin wan ꞌin ran. Ti kwiꞌ bra nu wa kwiñi lyoꞌo ti chaꞌ kuxi kanꞌ ꞌwan, bra kanꞌ suꞌwa yaꞌ Ni ꞌwan chaꞌ ja kuꞌni wan chaꞌ kuxi kanꞌ, loꞌo kanꞌ ka tyoꞌo laa wan ꞌin chaꞌ kuxi kanꞌ. \p \v 14 ꞌWan taꞌa suꞌwe nsuꞌwiǐn, suꞌwe ꞌa nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan, kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ ꞌaǎn loꞌo wan ni, chaꞌ ja kuꞌni tnun wan siyaꞌ ti ꞌin nkwin joꞌo ꞌin neꞌ, ja tsaa wan seꞌen ndukwa nkwin joꞌo kanꞌ. \v 15 Nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa nnan wan ska chaꞌ, wa lka ndaꞌan suꞌwe chaꞌ tiye wan, nxkeꞌ tiǎnꞌ, kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ loꞌo wan ngwañaꞌan. Ka kiꞌya wan kwenta chaꞌ chañi lka chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ loꞌo wan ni. \v 16 Bra nu ndyoꞌ tiꞌian suꞌwa ti loꞌo neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús ni, nchkuan loꞌo ndiꞌyoan bra kanꞌ; ngwañaꞌan ngiꞌnian chunꞌ chaꞌ nkwan Jesús nan nchkuan ti kulo. Kanꞌ chaꞌ kulo ndukwa la nchkwianꞌ ngwa xuꞌwe ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌin tñan nu yꞌni Jesús kanꞌ. Bra nu koꞌoan mñun kanꞌ, bra kanꞌ suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo ti kwiꞌ Jesús loꞌo nchga neꞌ taꞌaan; ti kwiꞌ bra kanꞌ tyuꞌwi tianꞌ chaꞌ wa ngalu tnen ykwiꞌ Jesús chaꞌ ngujwi Ni lo wsi siꞌyaan. Bra nu nchkuan jaxlya kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan lka chaꞌ kanꞌ, suꞌwa ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesús loꞌo nchga neꞌ taꞌaan; ti kwiꞌ bra kanꞌ tyuꞌwi tianꞌ chaꞌ mda Jesús tyukwi ñaꞌaan ykwiꞌ chaꞌ ngujwi Ni lo wsi siꞌyaan. \v 17 Ska ti jaxlya ndukwa lo msaa seꞌen nchkuan suꞌwa ti; bra nu ndyuꞌwe jaxlya kanꞌ, bra kanꞌ taꞌaan ndyiji nan kuan, ni siya tyuan lkaan. Sa tlyu ti ndiꞌian chaꞌ lkaan nten ꞌin Jesús bra kanꞌ. \p \v 18 Kiꞌya wan chinꞌ kwenta sa ñaꞌan ngiꞌni neꞌ judío. Ndaꞌan loꞌo neꞌ ꞌin lomstan chaꞌ xtya neꞌ ꞌin lo msaa seꞌen ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose. Loꞌo kanꞌ ndiya nu nka tñan niꞌ lyaa kanꞌ, nu nchku nan nu ngwa lomstan kanꞌ. Ndiꞌin chaꞌ ꞌin nu nchku lomstan kanꞌ loꞌo Ndiose, chaꞌ kwiꞌ chaꞌ ꞌin Ni ndukwa lo msaa kanꞌ. \v 19 Ja suꞌwa ngiꞌni neꞌ xka laꞌa tsuꞌ loꞌo nkwin joꞌo ꞌin neꞌ. Nxtya neꞌ kunaꞌ lo msaa chaꞌ ka lomstan chaꞌ ꞌin joꞌo ꞌin neꞌ. ¿Ta tlyu la chaꞌ ndiꞌin ꞌin nkwin joꞌo kanꞌ sikwa a? Siꞌi. Ja ndiꞌin chaꞌ ꞌin ran siyaꞌ ti. Suꞌwa ñaꞌan kunaꞌ lomstan kanꞌ loꞌo ya ñaꞌan ti kunaꞌ. \v 20 Nde ñaꞌan lka chaꞌ bra nu ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin joꞌo kanꞌ, siꞌi ꞌin Ndiose ngiꞌni tnun neꞌ kanꞌ; ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin tyun lo kwiꞌin xaꞌan bra nu ngiꞌni neꞌ ngwañaꞌan. Loꞌo ꞌwan ni, ja suꞌwe ka suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo kwiꞌin xaꞌan kanꞌ. \v 21 Ja suꞌwe koꞌo wan chaꞌ ꞌin kwiꞌin xaꞌan kanꞌ, loꞌo kanꞌ koꞌo wan nan nu wa mda Xꞌnaan Jesús chaꞌ koꞌoan. Ja siyaꞌ suꞌwe chaꞌ kanꞌ. Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja suꞌwe ku wan chaꞌ ꞌin kwiꞌin xaꞌan kanꞌ, loꞌo chunꞌ ndiꞌin la, kanꞌ ku wan chaꞌ ꞌin Jesús nu nka Xꞌnaan. \v 22 ¿Ta nchka tianꞌ chaꞌ kasinꞌ tiꞌ Ndiose Xꞌnaan sikwa a? ¿Ta nchka la ꞌñaan ke Ndiose Xꞌnaan sikwa a? \s1 Kuwe tianꞌ ꞌin xka la nten, siꞌi xkwiꞌ chaꞌ ꞌñaan ti ykwiꞌ tian kuwe tianꞌ \p \v 23 Chañi ꞌa chaꞌ nu nchkwiꞌ nten: “Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian ya ñaꞌan ti chaꞌ, sa ñaꞌan nu nchka tianꞌ kuꞌnian”, ngwañaꞌan nchkwiꞌ nten ndiya bra. Sa kanꞌ ti chaꞌ, ndiya chaꞌ nu ka kuꞌnian nu ja nnanjoꞌo ꞌñaan siyaꞌ ti. Chañi chaꞌ ka kuꞌnian sa ñaꞌan nu nchka tianꞌ; sa kanꞌ ti chaꞌ, siꞌi nchga chaꞌ ngiꞌni chaꞌ sten suꞌween laan chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 24 Ndiꞌin chaꞌ tyaꞌan chaꞌ tiyean sa ñaꞌan nu ka suꞌwe la chaꞌ ꞌin xka la nten, siꞌi xkwiꞌ chaꞌ ꞌñaan tian kuwe tianꞌ. \p \v 25 Ka ku wan nchga nan nu ndujwiꞌ neꞌ lo kiyaꞌ; ja nꞌni chaꞌ kuwe tiꞌ wan nan ka lka ran, si suꞌwe, si ja suꞌwe lka ran chaꞌ ꞌwan. \v 26 Ndiose Stian, xꞌnan tyukwi ñaꞌaan chalyuu lka Ni, ti kwiꞌ Ni ngwiñan Ni nchga loo nan nu nsuꞌwi lo chalyuu. \p \v 27 Ja kuwe tiꞌ wan bra nu chkwiꞌ ska nten loꞌo wan chaꞌ ku wan chinꞌ seꞌen ndiꞌin neꞌ, ni siya ska nten nu ja ndiꞌin chaꞌ ꞌin loꞌo Ndiose lka neꞌ kanꞌ. Suꞌwe si tsaa wan seꞌen ndiꞌin neꞌ kanꞌ si suꞌwe nka tiye wan sikwa. Loꞌo kanꞌ ku wan nan lka nu ta ti neꞌ ꞌwan; ja ndiꞌin chaꞌ kuwe tiꞌ wan chaꞌ ꞌin nan nchku wan kanꞌ, si suꞌwe ran, si ja suꞌwe ran chaꞌ ꞌwan. \v 28 Ska ti si katsaꞌ ska nten taꞌa nchku wan ꞌwan chaꞌ lomstan nu mdukwa tloo joꞌo lka kunaꞌ nu nchku wan kanꞌ, bra kanꞌ ja suꞌwe ku wan ꞌin ran. Suꞌwe la si kiꞌya neꞌ kanꞌ kwenta chaꞌ kuxi ran chaꞌ ꞌwan, chaꞌ ka jlyo tiꞌ neꞌ chaꞌ ja ndiꞌin chaꞌ ku wan nan kanꞌ xa wa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús. \v 29 ꞌWan, wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ kanꞌ. Xka ta neꞌ kanꞌ ti ji ka biyaꞌ suꞌwe tiꞌ neꞌ, kanꞌ chaꞌ ja nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyoꞌo tsuꞌ neꞌ ꞌin tuwiin nu ñi chunꞌ wa naꞌan neꞌ chaꞌ nchku wan nan kanꞌ. \p Ja chan chkwiꞌ wan loꞌoǔn bra kanꞌ: “¿Ni chaꞌ lka xkwiꞌ chaꞌ ꞌin xka ta nten kuwe tianꞌ a? Ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌñaan kuꞌnian sa ñaꞌan nu nchka tianꞌ kuꞌnian. \v 30 Bra nu ndyaan xuꞌwe ꞌin Ndiose chaꞌ ꞌin nan nchkuan, ¿ni chaꞌ lka nchkwiꞌ nten chaꞌ kuxi ꞌñaan chaꞌ nchkuan ꞌin ran sikwa a?” chkwiꞌ wan loꞌoǔn. \v 31 Suꞌwe sikwa, ni siya ku wan, ni siya koꞌo wan, ni siya kuꞌni wan ya ñaꞌan ti tñan nu ngiꞌni wan, tyuꞌwi tiꞌ wan ꞌin Ndiose tyukwi laja nu kuꞌni wan tñan kanꞌ, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ nten bra kanꞌ chaꞌ suꞌwe ꞌa lka chaꞌ ꞌin Ndiose, ti kwiꞌ chaꞌ nu wa yten wan. \v 32 Ja ta wan chabiyaꞌ tyoꞌo tsuꞌ ska nten ꞌin tuwiin nu ñi ꞌin Krixtu; ni siya neꞌ judío, ni siya neꞌ xka laꞌa tsuꞌ nu siꞌi neꞌ judío lka, ja ska nten nu taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Ndiose, ja suꞌwe siyaꞌ ti si tiyuu neꞌ yaꞌ kuneꞌ xaꞌan. \v 33 Nchga seꞌen ngiꞌniǐn tñan nduwe tiǎnꞌ ꞌin xka ta nten, si ka suꞌwe kasiya ꞌin neꞌ bra nu kuꞌniǐn tñan kanꞌ. Ni siya ja kaja chaꞌ suꞌwe ꞌñaan ti ykwiǐnꞌ tiǎn, nchka tiǎnꞌ chaꞌ ka suꞌwe kasiya ꞌin nchga nten, chaꞌ kaja ñaꞌan lyaa neꞌ ꞌin chaꞌ kuxi bra kanꞌ. \c 11 \p \v 1 Kanꞌ chaꞌ ni, kiꞌya suꞌwe wan kwenta sa ñaꞌan tñan nu ngiꞌniǐn, loꞌo kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌni wan bra kanꞌ, chaꞌ ti kwiꞌ taꞌa tñan nu yꞌni Krixtu ngiꞌniǐn. \s1 Sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ kuꞌni neꞌ kunaꞌan nu ndyoꞌ tiꞌin loꞌoan \p \v 2 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, suꞌwe ꞌa nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan, chaꞌ xkwiꞌ nsuꞌwi tiꞌ wan ꞌñaǎn, kwiꞌ ngwañaꞌan suꞌwe ꞌa ndukwa wan nchga loo chaꞌ nu ngwaꞌuǔn ꞌwan. \v 3 Nde ndiya ska chaꞌ nu nchka tiǎnꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan. Ndiose nka ndloo ꞌin Krixtu, kwiꞌ ngwañaꞌan Krixtu nka ndloo ꞌin nchga nten; kwiꞌ ngwañaꞌan ska yu kiꞌyu nka ndloo ꞌin kunaꞌan ꞌin yu. \v 4 Kanꞌ chaꞌ ja tyukwa smlu ke yu kiꞌyu niꞌ lyaa seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan; ni siya chkwiꞌ yu loꞌo Ndiose, ni siya katsaꞌ yu ska chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌin nten, ja tyukwa smlu ke yu. Ndloo nka Krixtu ꞌin yu, kanꞌ chaꞌ ja suꞌwe kuꞌni siyeꞌ yu ꞌin Ndiose ñaꞌan tiꞌ si tyukwa smlu ke yu. \v 5-6 Nu kunaꞌan ni, suꞌwe si suꞌwa neꞌ piyun ke neꞌ bra nu tyoꞌ tiꞌin nchga nten niꞌ lyaa; ni siya chkwiꞌ neꞌ loꞌo Ndiose, ni siya katsaꞌ neꞌ ska chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌin nten, suꞌwa neꞌ piyun ke neꞌ, chaꞌ ja ta neꞌ kunaꞌan chaꞌ wjyuꞌu ꞌin kwilyoꞌo seꞌen ndyoꞌ tiꞌin neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ndloo la nka nu kiꞌyu ꞌin nu kunaꞌan. Ndlya wan kichanꞌ ke nu kunaꞌan nu lye nsuꞌwi kiꞌyu ꞌin, chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan siyeꞌ ngiꞌni nu kunaꞌan nu ja nsuꞌwa piyun ke niꞌ lyaa. Kanꞌ chaꞌ ꞌwan, neꞌ kunaꞌan, si ja nchka tiꞌ wan kuꞌni siyeꞌ wan tloo kwilyoꞌo wan bra nu tyoꞌ tiꞌin wan loꞌo neꞌ, suꞌwe la si tukunꞌ wan teꞌ ke wan bra kanꞌ; ja ndiꞌin chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ wan bra kanꞌ. \v 7 Ja ndiꞌin chaꞌ skunꞌ ke yu kiꞌyu, chaꞌ Ndiose ngwiñan ska yu kiꞌyu ti kulo; sa ñaꞌan lka ykwiꞌ Ni, ngwañaꞌan ngwiñan Ni ꞌin yu. Xka ñaꞌan lka neꞌ kunaꞌan, suꞌwe ꞌa ñaꞌan nu kunaꞌan chaꞌ ꞌin yu kiꞌyu. \v 8 Kulo ndukwa la ngwiñan Ndiose yu kiꞌyu, chunꞌ ndiꞌin la ngwiñan Ni nu kunaꞌan bra kanꞌ. Tijyan siꞌ yu kiꞌyu ngulo Ni chaꞌ ngwiñan Ni nu kunaꞌan, siꞌi tijyan nu kunaꞌan ngulo Ndiose xa nu ndyaꞌ yu kiꞌyu; \v 9 kanꞌ chaꞌ chaꞌ ꞌin yu kiꞌyu ndyaꞌ nu kunaꞌan nu ngwa ti kulo, siꞌi chaꞌ ꞌin nu kunaꞌan ndyaꞌ yu kiꞌyu. \v 10 Suꞌwe la tukunꞌ nu kunaꞌan ke sikwa, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ nten chaꞌ ndiya nu nka ndloo ꞌin neꞌ. Loꞌo angajle nu ndaꞌan seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan, loꞌo kanꞌ ka biyaꞌ tiꞌ chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ, bra nu ñaꞌan neꞌ ꞌin nu kunaꞌan ꞌwan. \v 11 Loꞌo ni, suꞌwa ti msñian chaꞌ ꞌin Jesús, ni siya yu kiꞌyu lkaan, ni siya nu kunaꞌan lkaan. Ja kaja ñaꞌan tyiꞌin yu kiꞌyu lo chalyuu si ja loꞌo nu kunaꞌan; kwiꞌ ngwañaꞌan nu kunaꞌan, ja kaja ñaꞌan tyiꞌin lo chalyuu si ja loꞌo yu kiꞌyu. \v 12 Chañi chaꞌ chaꞌ ꞌin yu kiꞌyu ndyaꞌ nu kunaꞌan ti kulo, kwiꞌ ngwañaꞌan chañi chaꞌ nu kunaꞌan lka nu ngiꞌni kala ꞌin yu kiꞌyu, loꞌo Ndiose lka nu ngiꞌni chaꞌ kuꞌu taꞌa tyukwaa neꞌ lo chalyuu. \p \v 13 Ykwiꞌ wan katsaꞌ ñi wan ꞌñaǎn si suꞌwe nxkeꞌ tiꞌ wan chaꞌ chkwiꞌ ska nu kunaꞌan loꞌo Ndiose bra nu ja nchkunꞌ ke neꞌ. \v 14 Taꞌa nan nten chalyuu, jlyo tianꞌ sa ñaꞌan ñaꞌan kichanꞌ kean. Kwiꞌ ngwañaꞌan jyuꞌu ꞌa tianꞌ si tukwin ꞌa kichanꞌ ke ska yu kiꞌyu. \v 15 Siꞌi ngwañaꞌan nxkeꞌ tianꞌ loꞌo nu kunaꞌan, suꞌwe ꞌa nxkeꞌ tianꞌ si tukwin kichanꞌ ke nu kunaꞌan. Kunanjoꞌo kichanꞌ ke neꞌ ꞌin neꞌ, chaꞌ ja ka jyuꞌu tiꞌ neꞌ. \v 16 Si ndiya nten nu chkwiꞌ kuxi chaꞌ nu nchkunꞌ ke neꞌ, suꞌwe si ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ kanꞌ, chaꞌ ska ñaꞌan ti ngiꞌni ba sa ñaꞌan nu ngiꞌni taꞌa nten ꞌin Jesucristo nchga kichen tyi neꞌ. \s1 Chaꞌ kuxi nu nchka bra nu nchku siinan, siin nu ngwaꞌu Jesús ꞌñaan chaꞌ kuan \p \v 17 Xka chaꞌ kwaꞌaǎn re, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ ja ndiya tiǎnꞌ tñan nu ngiꞌni wan bra nu ndyoꞌ tiꞌin wan chaꞌ ku siin wan sa ñaꞌan nu ngwaꞌu Jesús ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian. Ndiꞌin chaꞌ ka suꞌwe kasiya ꞌwan bra nu ku siin wan chaꞌ ꞌin Jesús; loꞌo xka ñaꞌan ngiꞌni siin kanꞌ loꞌo wan ni, ngiꞌni ñuꞌun ran ꞌin kasiya ꞌwan. \v 18 Wa ytsaꞌ neꞌ ꞌñaǎn chaꞌ ja suꞌwe ngiꞌni wan seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan chaꞌ ku siin wan. Ska ñaꞌan ngiꞌni wan ska wan, ndukwin neꞌ. Loꞌo kwiꞌ ngwañaꞌan ngiꞌni wan, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 19 Sa kanꞌ ti chaꞌ, si ngwañaꞌan wa msuꞌwe taꞌa wan, ¡chañi ka biyaꞌ tianꞌ ni ñaꞌan nu ñi la chaꞌ ꞌin, chaꞌ ndukwa yu chaꞌ ꞌin Jesús! \v 20 Ja suꞌwe chaꞌ ngiꞌni wan siin nu siꞌi sa ñaꞌan nu ngwaꞌu ykwiꞌ Jesús ꞌñaan, chaꞌ kuꞌnian bra nu tyoꞌ tiꞌian loꞌo taꞌaan bra kanꞌ. \v 21 Bra nu wa ndiya bra ku wan, bra kanꞌ ndla ti nchku siin wan chaꞌ wan ti, loꞌo ja nda wan tyempu siyaꞌ ti ku xka ta taꞌa wan; kanꞌ chaꞌ ndiya neꞌ taꞌa wan nu ja ndyiji ku suꞌwe, loꞌo ndiya xka ta neꞌ taꞌa wan nu nchka kuꞌwi neꞌ, chaꞌ kaꞌan ꞌa nan nxñi neꞌ ndiꞌyu neꞌ. \v 22 Ka ku wan koꞌo wan nde naꞌan tyi wan si ngateꞌ ꞌa tiꞌ wan. Sa ñaꞌan nu ngiꞌni wan ni, ngiꞌni ñuꞌun wan ꞌin taꞌa ndiꞌin wan, taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Ndiose, loꞌo nda wan chaꞌ wjyuꞌu ꞌin neꞌ tiꞌi taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús. Loꞌo ni, ja chan wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ ti ndiꞌin chaꞌ chkwiǐnꞌ laǎn loꞌo wan lye, chaꞌ ja suꞌwe ngiꞌni wan loꞌo chaꞌ re siyaꞌ ti. \s1 Siin nu ngwaꞌu Xꞌnaan Jesús chaꞌ kuan \p \v 23 Nde lka chaꞌ nu nduꞌuǔn ꞌwan, ti kwiꞌ chaꞌ nu ynaǎn bra nu ykwiꞌ nten nu yꞌni xaꞌan chaꞌ nu ykwiꞌ Xꞌnaan ti kulo: Ti kwiꞌ tla nu yjwiꞌ xuꞌwa yu xaꞌan ꞌin Jesús, xa nu ti ndiꞌin neꞌ kanꞌ loꞌo Jesús, bra kanꞌ msñi Jesús jaxlya, ndukwin neꞌ kanꞌ, \v 24 ndya yu xuꞌwe ꞌin Ndiose Stian, loꞌo kanꞌ msuꞌwe yu jaxlya kanꞌ; bra kanꞌ ykwiꞌ Jesús loꞌo taꞌa ndaꞌan yu: “Ku wan jaxlya re; ñaꞌan tiꞌ kunaǎnꞌ tyukwi ñaꞌaǎn, kwiꞌ ngwañaꞌan ka jaxlya re chaꞌ ꞌwan. Siꞌya wan kaja nu tiꞌí ꞌñaǎn lo wsi, kanꞌ chaꞌ ka tyaa yuꞌwi tiꞌ wan ꞌñaǎn bra nu ku wan jaxlya re” ndukwin Jesús ꞌin neꞌ kanꞌ. \v 25 Chunꞌ ndiꞌin la, xa wa mdyii yꞌni neꞌ siin, bra kanꞌ msñi Jesús basu; loꞌo nde lka chaꞌ nu ykwiꞌ yu loꞌo neꞌ bra kanꞌ: “Bra nu koꞌo wan nan nu nsuꞌwi niꞌ basu re, bra kanꞌ tyaa yuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ kalu tneěn siꞌya kiꞌya nu ndukwi nchga nten, chaꞌ xiyaꞌ ka suꞌwa chaꞌ ꞌin Ndiose Stiǐn loꞌo nten chalyuu. Bra nu koꞌo wan nan re, tyaa yuꞌwi tiꞌ wan ꞌñaǎn bra kanꞌ” ndukwin Jesús ꞌin neꞌ. \v 26 Kanꞌ chaꞌ nchga bra nu ku wan jaxlya kanꞌ, koꞌo wan nan nu nsuꞌwi niꞌ basu kanꞌ, ñi kwaꞌu wan ꞌin nten chaꞌ ngujwi Jesús lo wsi chaꞌ ꞌñaan, sa ñaꞌan bra nu kan Jesús xiyaꞌ. \s1 Sa ñaꞌan nu ndiꞌin chaꞌ ku sian chaꞌ ꞌin Jesús \p \v 27 Nde ñaꞌan nchka chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ. Ndukwian kiꞌya tloo Ndiose, si ja tyukwi ti tiyean ku sian loꞌo koꞌoan mñun chaꞌ ꞌin Xꞌnaan Jesús. Ngiꞌnian chaꞌ kuxi loꞌo ykwiꞌ Xꞌnaan bra kanꞌ, chunꞌ chaꞌ ja ndyuꞌwi suꞌwe tianꞌ chaꞌ mda Jesús tyukwi ñaꞌaan ykwiꞌ yu chaꞌ mjiꞌin kaꞌan neꞌ ꞌin yu lo wsi, loꞌo tnen yu ngalu bra nu ngaꞌan yu lo wsi loꞌo ngujwi yu siꞌyaan. \v 28 Kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ kuwe suꞌwe tianꞌ bra nu kuan siin kanꞌ; bra kanꞌ tyukwi ti tiyean kuan jaxlya kanꞌ, koꞌoan nan nu nsuꞌwi niꞌ basu kanꞌ. \v 29 Si ja kuwe suꞌwe tianꞌ ni chaꞌ lka nu nchkuan ꞌin ran, ni chaꞌ lka nu ndiꞌyuan ꞌin ran, bra kanꞌ tukwian kiꞌya tloo Ndiose, chaꞌ ja ndyuꞌwi tianꞌ ꞌin ykwiꞌ Jesús, loꞌo ngwañaꞌan ja ndyuꞌwi ꞌa tianꞌ ꞌin xka la taꞌaan nu suꞌwa ti ngiꞌni tnun ꞌin Ni loꞌoan. \v 30 Kanꞌ chaꞌ tiꞌí ꞌa tyun neꞌ taꞌa wan, loꞌo ndiya tyun wan nu lye ꞌa nchka naꞌan tiꞌ, loꞌo ndiya taꞌa wan nu ngujwi siyaꞌ ti. \v 31 Si kuwe suꞌwe tianꞌ ti kulo la bra nu ti ji kuan siin kanꞌ, nan ka lka kanꞌ, ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni tlá Ni ꞌñaan ngwañaꞌan bra kanꞌ. \v 32 Ngiꞌni tlá Ni ꞌñaan, kwiꞌ ngwañaꞌan nda Ni nu tiꞌí ꞌñaan siꞌya chaꞌ kuxi nu ngiꞌnian, chaꞌ nu chunꞌ ndiꞌin la, xa wa mdyii chalyuu ja tsaan nde lo jwlyaa loꞌo nten nu ja ndukwa chaꞌ ꞌin Ni siyaꞌ ti. \p \v 33 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, tyaa yuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ kanꞌ bra nu tyoꞌ tiꞌin wan chaꞌ kuꞌni wan siin kanꞌ; kata wan chinꞌ ꞌin taꞌa wan chaꞌ suꞌwa ti tyisnan ku wan loꞌo nchga taꞌa wan. \v 34 Si ndiya wan nu ngateꞌ tiꞌ wan, ku wan tyija naꞌan tyi wan kulo ndukwa la. Loꞌo kanꞌ ja kuꞌni wan chaꞌ kuxi bra nu tyoꞌ tiꞌin wan, loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni tlá Ni ꞌwan bra kanꞌ. Xka la chaꞌ nu ykwiꞌ wan loꞌoǔn, ka kanun ran chaꞌ kuꞌni biyaanꞌ ñian ꞌin ran bra nu kalaǎn seꞌen ndiꞌin wan. \c 12 \s1 Ngiꞌni Tyiꞌi Ndiose chaꞌ ka kuꞌnian tñan kwenta skaan \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, ndiya ska chaꞌ nu nchka tiǎnꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ ꞌin tñan nu ka kuꞌnian skaan chabiyaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose. \p \v 2 Jlyo tiꞌ wan sa ñaꞌan nu yꞌni wan ti sꞌni, bra nu ja ya kunan wan chaꞌ ꞌin Jesús; bra kanꞌ lye ꞌa mñi lyoꞌo nkwin joꞌo ꞌwan, joꞌo nu kuꞌun ti, chaꞌ nu lye ꞌa yaa ñaꞌan tiꞌ wan nchga loo chaꞌ nu ndiꞌin ꞌin joꞌo kanꞌ. \v 3 Kanꞌ chaꞌ nchka ꞌa tiǎnꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ re. Siꞌi Tyiꞌi Ndiose nu ngiꞌni chaꞌ chkwiꞌ nten: “¡Kuneꞌ xaꞌan lka Jesús kanꞌ!” Ja ka chkwiꞌ nten ngwañaꞌan chabiyaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose. Loꞌo bra nu chkwiꞌ nten: “¡Xꞌnaan lka Jesús!”, Tyiꞌi Ndiose lka nu ngiꞌni chaꞌ chkwiꞌ neꞌ ngwañaꞌan bra kanꞌ. \p \v 4 Tyun loo chaꞌ tiya nda Ndiose ꞌñaan chaꞌ ka kuꞌnian ska tñan ꞌin Ni, loꞌo ska ti Tyiꞌi Ndiose ngiꞌni chaꞌ ka kuꞌnian tñan kanꞌ. \v 5 Ni siya ska ñaꞌan tñan ngiꞌnian kwenta skaan, tñan ꞌin Ndiose ngiꞌnian taꞌaan bra kanꞌ. \v 6 Ni siya ja suꞌwa tñan nu ngiꞌni nchgaan, ska ti Ndiose ngiꞌni chaꞌ ka kuꞌnian tñan kanꞌ, taꞌaan. \v 7 Ngiꞌni Tyiꞌi Ndiose loꞌoan chaꞌ taꞌaan ka kuꞌnian ska tñan chaꞌ ꞌin Ni, taꞌaan nu ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo Jesús; kanꞌ lka ska loo tñan nu tayaanꞌ ꞌin taꞌaan. Loꞌo chaꞌ kanꞌ ka jlyo tianꞌ chaꞌ ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌñaan. \v 8 Nde lka tñan nu ka kuꞌnian chabiyaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose: ndiya neꞌ taꞌaan nu ntsaꞌ ñi sa ñaꞌan nu ngwa ꞌin Jesús; loꞌo ndiya neꞌ taꞌaan nu suꞌwe ꞌa nduꞌu tuwiin chaꞌ xñian chaꞌ ꞌin Ndiose; \v 9 kwiꞌ ngwañaꞌan ndiya neꞌ taꞌaan nu suꞌwe ꞌa ndyaa ñaꞌan tiꞌ ꞌin Ndiose; loꞌo ndiya neꞌ taꞌaan nu nchka ꞌin neꞌ kuꞌni chkaa neꞌ nu tiꞌí chabiyaꞌ ꞌin Jesús; \v 10 kwiꞌ ngwañaꞌan ndiya neꞌ taꞌaan nu nchka ꞌin neꞌ kuꞌni chaꞌ tnun chabiyaꞌ ꞌin Ndiose, tñan nu ja nchka kuꞌni nten; loꞌo ndiya xka ta neꞌ taꞌaan nu nchka ꞌin neꞌ katsaꞌ ꞌin nten ska chaꞌ nu wa ytsaꞌ Ndiose ꞌin neꞌ kanꞌ; loꞌo ndiya neꞌ taꞌaan nu ndii tiꞌ sa ñaꞌan tñan ngiꞌni ska nten, si chaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose ngiꞌni neꞌ tñan, o ta siꞌi chaꞌ ꞌin Ndiose ngiꞌni neꞌ tñan; loꞌo ndiya neꞌ taꞌaan nu nchka ꞌin neꞌ nchkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka la kichen; loꞌo ndiya neꞌ taꞌaan nu nchka ꞌin neꞌ kuꞌni xaꞌan chaꞌ kanꞌ chaꞌ kitsaꞌ ꞌin neꞌ chaꞌtñan, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ nchga nten ñaꞌaan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 11 Ska ti Tyiꞌi Ndiose ngiꞌni chaꞌ nchka ꞌin nten kuꞌni nchga tñan kanꞌ; kanꞌ lka nu nda ska loo tñan kuꞌni skaan, sa ñaꞌan nu nka tiye Ni chaꞌ ka ꞌñaan. \s1 Ska ti nten lkaan loꞌo nchga taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús \p \v 12 Loꞌo nan ni, ska ti nten lkaan, ni siya tyun ꞌa tijyan nsuꞌwi laja kunaanꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan lka loꞌo nchga neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu ska kichen; ska ta ti nten lkaan, ni siya xka ñaꞌan ngiꞌni skaan. \v 13 Nchga neꞌ taꞌaan, ni siya neꞌ judío lkaan, ni siya neꞌ xka laꞌa tsuꞌ lkaan, ni siya msu nu msiꞌi nten lkaan, ni siya msu nu ndiꞌin suꞌwe ti lkaan, wa mdukwatyaan chabiyaꞌ ꞌin Tyiꞌi Ndiose; wa nganun Tyiꞌi Ndiose niꞌ kasiya ꞌin taꞌaan, chaꞌ suꞌwa ndiꞌin tiyean loꞌo ya ñaꞌan ti nten nu msñi chaꞌ ꞌin Krixtu. \p \v 14 Tyun ꞌa tijyan nsuꞌwi laja kunaanꞌ chaꞌ kunanjoꞌo ꞌñaan bra nu ngiꞌnian tñan lo chalyuu, siꞌi ska ti tijyan nu ndloo la ꞌñaan. \v 15 Ñaꞌan tiꞌ si chkwiꞌ kiyaanꞌ chaꞌ re loꞌoan: “Siꞌi yaaꞌ lkaǎn, kanꞌ chaꞌ ja ndiꞌin chaꞌ ꞌñaǎn loꞌo wan.” ¿Ni sa ñaꞌan ka chaꞌ ni a? Ti ykwiꞌ ti ran ja ka ꞌin ran kulaa tiꞌin ran ꞌñaan, chaꞌ ndya kala ran loꞌo tyukwi ñaꞌaan. \v 16 Bra kanꞌ si chkwiꞌ jin nxkaan loꞌoan: “Siꞌi kiloo lkaǎn, kanꞌ chaꞌ ja ndiꞌin chaꞌ ꞌñaǎn loꞌo wan.” ¿Ni sa ñaꞌan ka chaꞌ ni a? Ti ykwiꞌ ti ran ja ka ꞌin ran kulaa tiꞌin ran ꞌñaan, chaꞌ ndya kala ran loꞌo tyukwi ñaꞌaan. \v 17 Ja kaja ñaꞌan nu kunaan, si xkwiꞌ kiloan lka tyukwi ñaꞌaan. Kwiꞌ ngwañaꞌan, ja ka ykwianꞌ ska nan si xkwiꞌ jin nxkaan lka tyukwi ñaꞌaan. \v 18 Wa mstya seꞌen Ndiose nchga tijyaan laja kunaanꞌ, chaꞌ kwiꞌ sa ñaꞌan nu ndiya tiꞌ Ni, kwiꞌ ngwañaꞌan ngwiñan Ni ꞌñaan. \v 19 Ja lkaan ska nten nu sa yuꞌwe ti nan. \v 20 Ngwañaꞌan lka chaꞌ ska ti nten lkaan tyukwi ñaꞌaan, ni siya tyun ꞌa tijyaan nsuꞌwi laja kunaanꞌ. \p \v 21 Ja ka chkwiꞌ kiloan loꞌo yaanꞌ chaꞌ ja ka kunanjoꞌo ꞌñaan. Kwiꞌ ngwañaꞌan, ja ka chkwiꞌ kean loꞌo kiyaanꞌ chaꞌ ja ka kunanjoꞌo ꞌñaan. \v 22 Ni siya nxkeꞌ tianꞌ chaꞌ chinꞌ la tñan ngiꞌni ska loo tijyaan, ja chan ti kwiꞌ tijyan kanꞌ lka nu ndloo la ꞌñaan; \v 23 loꞌo ska seꞌen laja kunaanꞌ seꞌen nu nxkeꞌ tianꞌ chaꞌ ja suꞌwe ñaꞌan, nde kwa ndukuanꞌ ska teꞌ lo ran. Ska seꞌen nu kti ꞌñaan, nu jyuꞌu ꞌa tianꞌ si ñaꞌan nten, nchga bra ndukuanꞌ teꞌ lo seꞌen kti kanꞌ; \v 24 xka la seꞌen laja kunaanꞌ ni, ndaan chabiyaꞌ ni siya ja chkunꞌ teꞌ lo ran. Ngwañaꞌan ngwiñan Ndiose tyukwi ñaꞌaan, chaꞌ ti kwiꞌ seꞌen laja kunaanꞌ nu ja ñaꞌan nten, kanꞌ lka nu kti la chaꞌ ꞌñaan. \v 25 Suꞌwa ti ngiꞌni nchga tijyan tñan laja kunaanꞌ, suꞌwa ti ndiꞌin chaꞌ ꞌin ska tijyaan loꞌo xka la tijyaan seꞌen ndya kala ran. \v 26 Bra nu tiꞌí chinꞌ ska tijyaan, tyukwi ñaꞌaan tiꞌí bra kanꞌ; bra nu kuꞌnian kti loꞌo ska tijyaan, tyukwi ñaꞌaan suꞌwe tianꞌ bra kanꞌ. (Kwiꞌ ngwañaꞌan lka wan, tyukwi ñaꞌaan ska ta wan nu wa msñi wan chaꞌ ꞌin Krixtu). \p \v 27 Taꞌa wan suꞌwa chaꞌ ꞌwan loꞌo nchga nten taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu skaa kichen sikwa; kwiꞌ ngwañaꞌan kwenta skaa wan lka wan nten ꞌin Krixtu. \v 28 Suꞌwe ꞌa ngulo suwi Ndiose ꞌin nten nu ka tñan ꞌin Ni chaꞌ ꞌin nchga nten nu wa msñi chaꞌ ꞌin Krixtu ska kichen. Kulo ndukwa la ngulo suwi Ni ꞌin nten nu tsaa xka kichen tijyuꞌ la chaꞌ chkwiꞌ neꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo nten kichen kanꞌ; bra kanꞌ ngulo suwi Ni ꞌin nten nu katsaꞌ ꞌin taꞌa nten neꞌ ska chaꞌ nu chkwiꞌ Ndiose loꞌo neꞌ; loꞌo ndiya nu ñi ꞌa nduꞌu chaꞌ ꞌin Jesús ꞌin taꞌa nten neꞌ; loꞌo ndiya nu kuꞌni chaꞌ tnun chabiyaꞌ ꞌin Ndiose, tñan nu ja ka kuꞌni nten; loꞌo ndiya nu nchka ꞌa ꞌin kuꞌni chkaa ꞌin nu tiꞌí chabiyaꞌ ꞌin Jesús; loꞌo ndiya nu suꞌwe ꞌa ndayaꞌ ꞌin taꞌa nten loꞌo ya ñaꞌan ti loo tñan; loꞌo ndiya nu nka tñan chaꞌ ꞌin taꞌa nten, ndiya nu nchka nchkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen. Laja nten ꞌin Ndiose, ngulo suwi Ni ꞌin neꞌ nu ka kuꞌni nchga loo tñan. \v 29 Siꞌi nchgaan ndaꞌaan tijyuꞌ chaꞌ chkwianꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo neꞌ xka kichen; siꞌi nchgaan nu nchka ꞌñaan katsaanꞌ ska chaꞌ nu chkwiꞌ Ndiose loꞌo nten; kwiꞌ ngwañaꞌan wa lka ti nan nu ka kwaꞌuan ñi chaꞌ ꞌin Jesús ꞌin nten, wa lka ti nan nchka ꞌñaan kuꞌnian chaꞌ tnun chaꞌ ꞌin Ndiose; \v 30 loꞌo siꞌi nchgaan nu nda Jesús chabiyaꞌ ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian chaꞌ chkaa nu tiꞌí; siꞌi nchgaan nchkwianꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ nten xka kichen; siꞌi nchgaan nchka ꞌñaan kitsaanꞌ chaꞌ kanꞌ ꞌin xka ta nten taꞌaan, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ ni chaꞌ nchkwiꞌ neꞌ taꞌaan loꞌo neꞌ bra kanꞌ. \v 31 Kanꞌ chaꞌ ndiꞌin chaꞌ jñan wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka kuꞌni la wan tñan, chaꞌ ka kuꞌni wan ska tñan nu tayaꞌ ꞌin xka la nten taꞌa wan. Loꞌo ngwañaꞌan, ti ndiya xka chaꞌ nu ndloo la ꞌwan, nu ja ya kwaꞌuǔn ꞌwan; kanꞌ lka chaꞌ nu kwaꞌuǔn ꞌwan ni. \c 13 \s1 Si chañi ꞌñaan chaꞌ nchka tꞌnan tianꞌ ꞌin taꞌa ntean \p \v 1 Ja nꞌni chaꞌ ni siya nchka ꞌa ꞌñaan nchkwianꞌ nchga loo chaꞌ nu nchkwiꞌ nten chalyuu, ni siya nchkwianꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ nten ꞌin Ndiose nu ndiya seꞌen ndiꞌin Ni nde niꞌ kwan; si ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin xka ta nten, ja ska chaꞌ suꞌwe ngiꞌnian bra kanꞌ. Lkaan ñaꞌan tiꞌ ska snen kijin nu njyiꞌin neꞌ ngwañaꞌan ti, kwiꞌ ngwañaꞌan lkaan ñaꞌan tiꞌ ska ta chkwan skwi nu kwen ꞌa nxnen neꞌ; ja nꞌni ꞌa chaꞌ tukwa nten chaꞌ nu nchkwianꞌ bra kanꞌ. \v 2 Ja nꞌni chaꞌ ni siya ka ꞌñaan katsaanꞌ nchga chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten, si ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin neꞌ. Ja nꞌni chaꞌ ni siya jlyo tianꞌ nchga chaꞌ ꞌin Ndiose, ni siya suꞌwe ꞌa nchka biyaꞌ tianꞌ ska chaꞌ nu ja ngwa ka biyaꞌ tiꞌ nten nu ngwa sꞌni; ja ska chaꞌ suꞌwe ngiꞌnian tloo Ndiose si ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten. Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ni siya ndyaa ñaꞌan ꞌa tianꞌ ꞌin Ndiose sa ñaꞌan yaꞌ nu ka ꞌñaan xlyuu tiꞌian ꞌin ska kiꞌya nu kwan ndukwa; si ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten, ja ska chaꞌ suꞌwe ngiꞌnian bra kanꞌ. \v 3 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, ja ska chaꞌ suꞌwe ngiꞌnian ni siya kutsaan nchga chaꞌ suꞌwe nu nsuꞌwi ꞌñaan ꞌin nten, si ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin neꞌ kanꞌ bra kanꞌ. Ja nꞌni chaꞌ ni siya tiꞌí tiꞌ nten ꞌñaan, ni siya suꞌwa neꞌ ꞌñaan lo kiiꞌ chaꞌ kajaan chunꞌ nu msñian chaꞌ ꞌin Jesús, loꞌo ti kwiꞌ bra kanꞌ ja suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin taꞌa ntean, ja ska chaꞌ lka. Siꞌi nan suꞌween laan chaꞌ ngiꞌnian ngwañaꞌan. \p \v 4 Si chañi chaꞌ suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten, lye la taloan ꞌin neꞌ bra kanꞌ, chka tꞌnan tianꞌ ꞌin neꞌ bra kanꞌ; ja ndiꞌin chaꞌ tyijin chaꞌ ꞌñaan loꞌo neꞌ bra kanꞌ, ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni tukwa tianꞌ bra nu chkwianꞌ loꞌo neꞌ, ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni siyeanꞌ loꞌo neꞌ bra kanꞌ. \v 5 Si chañi chaꞌ suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten, ja chkwianꞌ ya ñaꞌan ti chaꞌ loꞌo neꞌ, siꞌi xkwiꞌ chaꞌ ꞌñaan tian tyaꞌan chaꞌ tiyean, loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ xkwiꞌ skin tianꞌ ꞌin neꞌ. Ndiꞌin chaꞌ kuꞌnian chaꞌ tlyu tiꞌ ꞌin neꞌ, si chañi chaꞌ suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin neꞌ. \v 6 Kwiꞌ ngwañaꞌan, ja ndiꞌin chaꞌ tiya tianꞌ bra nu sten neꞌ ska chaꞌ kuxi; suꞌwe la si ndiya la tianꞌ chaꞌ xñi neꞌ kanꞌ ska chaꞌ nu ñi. \v 7 Bra nu chañi chaꞌ suꞌwe nka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten, lye la taloan ꞌin neꞌ bra kanꞌ, ni siya kuꞌni neꞌ nchga chaꞌ kuxi; tsaa ñaꞌan tianꞌ nchga chaꞌ suꞌwe, tyiꞌin taan chaꞌ suꞌwe la ka chaꞌ nde loo la, ni siya ja jlyo tianꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan, ndiꞌin chaꞌ taloan loꞌo nchga chaꞌ nu nchka ꞌñaan lo chalyuu re ni. \p \v 8 Ja ndiꞌin chaꞌ tyii chaꞌ ka suꞌwe ka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten. Nde loo la tiya bra nu ja chkwiꞌ ꞌa Ndiose loꞌoan lo chalyuu, kwiꞌ ngwañaꞌan ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ chkwianꞌ laan chaꞌ nu nchkwiꞌ nten xka la kichen, loꞌo ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ nchga chaꞌ ꞌin Ndiose xa nu tiya bra kanꞌ; loꞌo ja siyaꞌ tsaa tii chaꞌ ka suꞌwe ka tiyean ñaꞌaan ꞌin nten. \v 9 Loꞌo ni, ja ya ka biyaꞌ tianꞌ nchga chaꞌ ꞌin Ndiose, ja ya kaja ñaꞌan chkwianꞌ nchga chaꞌ nu ndaꞌan chaꞌ tiye Ni; \v 10 nde loo la, bra nu kuꞌni Ndiose chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ nchga chaꞌ, bra kanꞌ ja tyaa yuꞌwi tianꞌ ni siya chinꞌ ti chaꞌ nu wa nchka biyaꞌ tianꞌ ni. \p \v 11 Bra nu ti kuneanꞌ, xkwiꞌ tñan nu ngiꞌni nu kuneꞌ yꞌnian; sa ñaꞌan nu ndaꞌan chaꞌ tiye ska nu kuneꞌ, ngwañaꞌan ykwianꞌ bra kanꞌ, ngwañaꞌan mdaꞌan chaꞌ tiyeen, ngwañaꞌan mskeꞌ tianꞌ. Xa wa kulaan, bra kanꞌ ja ndaꞌan ꞌa chaꞌ tiyean sa ñaꞌan nu ndaꞌan chaꞌ tiye ska nu kuneꞌ. \v 12 Ngwañaꞌan nka chaꞌ ꞌñaan seꞌen ndiꞌian lo chalyuu re; siyaꞌ ti ndyiji ska chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌñaan, siꞌi sa ñi ti nnaan chaꞌ kanꞌ. Ñaꞌan tiꞌ si ñaꞌaan ꞌñaan ti ykwiꞌ tian lo ska kunaan, ska ndijin ti ñaꞌaan ꞌñaan bra kanꞌ; nde loo la ka biyaꞌ ji tianꞌ nchga chaꞌ kanꞌ. Wa lka ti chaꞌ jlyo tianꞌ ni, nde loo la kiꞌyaan suꞌwean kwenta nchga loo chaꞌ; bra kanꞌ xuꞌwi lyoan ꞌin Ndiose ti kwiꞌ sa ñaꞌan nu nsuꞌwi lyo Ni ꞌñaan. \v 13 Kanꞌ chaꞌ sikwa, nchga bra ndiꞌin chaꞌ tsaa ñaꞌan tianꞌ ꞌin Ndiose, nchga bra ndiꞌin chaꞌ tyiꞌiin taan ꞌin Ni chaꞌ chañi kuꞌni Ni tñan, nchga bra ndiꞌin chaꞌ suꞌwe ka tiyean ñaꞌaan ꞌin taꞌa ntean. Kanꞌ lka tñan nu ndloo la ꞌñaan chaꞌ kuꞌnian, chaꞌ suꞌwe xuꞌwi tiyean ñaꞌaan ꞌin taꞌa ntean. \c 14 \s1 ¿Ta chkwianꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen bra nu ngiꞌni tnuan ꞌin Ndiose a? \p \v 1 Kuꞌni wan chaꞌ xkwiꞌ ka suꞌwe ka tiye wan ñaꞌan wan ꞌin taꞌa nten wan sikwa. Kwiꞌ ngwañaꞌan, jñan wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka kuꞌni wan ti kwiꞌ tñan nu nda Tyiꞌi Ndiose ꞌñaan. Loꞌo ti ndiya xka tñan nu ndloo ꞌa ꞌwan, chaꞌ kuꞌni xaꞌan wan chkwiꞌ wan chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo nten, nchga chaꞌ nu nchka tiꞌ Ni chkwiꞌ Ni loꞌo neꞌ. \v 2 Ska nten nu nchkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen bra nu ndyoꞌ tiꞌin wan, siꞌi loꞌo wan nchkwiꞌ yu, chaꞌ ja nchka biyaꞌ tiꞌ wan sa ñaꞌan chaꞌ nchkwiꞌ yu; ska ti loꞌo Ndiose nchkwiꞌ yu kanꞌ, si Tyiꞌi Ndiose ngiꞌni chaꞌ nchkwiꞌ yu ska chaꞌ nu ja ndiꞌin chaꞌ kunan neꞌ taꞌa wan. \v 3 Xka yu nu ngitsaꞌ ñi ska chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten, loꞌo ꞌwan nchkwiꞌ yu bra kanꞌ. Ka tayaꞌ yu kanꞌ ꞌwan chaꞌ kunan suꞌwe la wan chaꞌ ꞌin Ni, ka kuꞌni yu chaꞌ sten la wan chaꞌ kanꞌ; ka kuꞌni yu chaꞌ tiin ti tyiꞌin niꞌ kasiya ꞌwan bra kanꞌ. \v 4 Suꞌwe ꞌa chaꞌ ꞌin ykwiꞌ yu nu nchka nchkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ nten xka kichen, chaꞌ lye la ngaten ykwiꞌ yu chaꞌ ꞌin Ndiose; sa kanꞌ ti chaꞌ, suꞌwe la ngiꞌni nten nu katsaꞌ ñi ska chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten ꞌin taꞌa nten neꞌ, chaꞌ nu ngiꞌni la neꞌ chaꞌ sten nchga neꞌ taꞌa ngiꞌni tnun wan ꞌin Ndiose. \p \v 5 Ngwañaꞌan naꞌ, suꞌwe ka tiyeěn ni siya nchga wan ka chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen; sa kanꞌ ti chaꞌ, nde lka tñan nu nka ndloo la ꞌwan, chaꞌ chkwiꞌ wan chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo taꞌa nten wan, ti kwiꞌ chaꞌ nu nchka tiꞌ Ndiose chkwiꞌ loꞌo wan. Suꞌwe la si ngwañaꞌan ka chkwiꞌ wan chaꞌ ꞌin Ni loꞌo taꞌa nten wan; loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen bra kanꞌ, ska ti si ndiya xka nten nu ka ꞌin xaꞌan chaꞌ kanꞌ loꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ wan chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ taꞌa ndyoꞌ tiꞌin wan. Bra kanꞌ suꞌwe la sten neꞌ taꞌa wan chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 6 Bra nu tiyaǎn seꞌen ndiꞌin wan, ja ka ꞌa tayaǎnꞌ ꞌwan si xkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ xka ta nten chkwiǐnꞌ loꞌo wan; ska ti si kaja ska chaꞌ ꞌñaǎn, ska chaꞌ nu nchka tiꞌ Ndiose chkwiꞌ loꞌo wan, ka tayaǎnꞌ ꞌwan bra kanꞌ. Ska ti si kwaꞌuǔn ñi ꞌwan chaꞌ ka kuꞌni xaꞌan suꞌwe la wan chaꞌ ꞌin Ni, ngwañaꞌan ka tayaǎnꞌ ꞌwan bra kanꞌ. \p \v 7 Nchga chkwan muska, ni siya kuwi kii, ni siya snen yulin, ndiꞌin chaꞌ xnen suꞌwean ꞌin ran si nchka tianꞌ chaꞌ kunan suꞌwe nten ni ñaꞌan nganen ran. \v 8 Kwiꞌ ngwañaꞌan yu sndaru ni, ja tsaa yu wsuun si ja kanen kwen kuwi chkwan nu xiꞌya ꞌin yu. \v 9 Kwiꞌ ngwañaꞌan lka loꞌo wan, ska ti ka biyaꞌ tiꞌ nten sa ñaꞌan chaꞌ nu nchka tiꞌ wan chkwiꞌ wan loꞌo neꞌ, si ñi chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ loꞌo neꞌ. ¡Lo kwiꞌin ti chkwiꞌ wan si ja chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ! \v 10 Chañi chaꞌ kaꞌan ꞌa loo chaꞌ nchkwiꞌ nten chalyuu; kwiꞌ ngwañaꞌan, ndiya ska lo nten nu nnan ska loo chaꞌ. \v 11 Si ja nnaan ska chaꞌ nu nchkwiꞌ ska nten seꞌen ndiꞌian, bra kanꞌ xkeꞌ tianꞌ chaꞌ lka yu neꞌ xka laꞌa tsuꞌ, ni siya taꞌa kichen tyian lka yu; loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo yu kanꞌ bra kanꞌ. \v 12 Wa jlyo tianꞌ chaꞌ nchka ꞌa tiꞌ wan chaꞌ ka kuꞌni wan nchga tñan nu nda Tyiꞌi Ndiose ꞌñaan; kanꞌ chaꞌ jñan wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka ꞌwan kuꞌni wan nchga loo tñan nu suꞌwe, nchga tñan nu tayaꞌ ꞌin neꞌ taꞌa msñi wan chaꞌ ꞌin Jesús la kanꞌ, chaꞌ sten la neꞌ chaꞌ ꞌin Ni. \p \v 13 Suꞌwe sikwa, ni siya nchka nchkwianꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen, suꞌwe la si jñaan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ ni chaꞌ lka nu nchkwianꞌ loꞌo neꞌ. \v 14 Nde ñaꞌan nchka chaꞌ si chaꞌ ꞌin neꞌ xka kichen chkwianꞌ bra nu ngiꞌniin tnuan ꞌin Ndiose. Chañi chaꞌ niꞌ kasiya ꞌñaan nchkwianꞌ loꞌo Ni; sa kanꞌ ti chaꞌ nan, ti ykwiinꞌ tian, ja nchka biyaꞌ tianꞌ ni chaꞌ nchkwianꞌ. \v 15 Nde ñaꞌan kuꞌnian bra nu kuꞌniin tnuan ꞌin Ndiose sikwa. Si chkwianꞌ loꞌo Ni chaꞌ ꞌñaan skaan tian, ska chaꞌ nu nsuꞌwi niꞌ kasiya ꞌñaan tian, suꞌwe bra kanꞌ. Loꞌo bra nu ndyoꞌ tiꞌian loꞌo taꞌaan, bra kanꞌ ndiꞌin chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ taꞌaan sa ñaꞌan chaꞌ nu nchkwianꞌ. Kwiꞌ ngwañaꞌan, bra nu kula tuꞌwaan kantu ꞌin Ndiose, ka kula tuꞌwaan chaꞌ ꞌñaan skaan tian si nchka tianꞌ, ni siya lye la nꞌni chaꞌ ka biyaꞌ tianꞌ taꞌaan sa ñaꞌan ndyoꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ kantu kanꞌ. \v 16 Bra nu chkwiǐnꞌ chaꞌ ñaǎn skaǎn tiǎn, bra kanꞌ ja kaja ñaꞌan chkwiꞌ xka la nten: “Ngwañaꞌan ka chaꞌ sikwa”, xa wa mdyii ykwiǐnꞌ loꞌo Ndiose bra kanꞌ. Chaꞌ ñaǎn tiǎn ykwiǐnꞌ bra nu ngiꞌniin tnuan ꞌin Ndiose ngwañaꞌan; ja kaja ñaꞌan chkwiꞌ nten bra kanꞌ, chaꞌ ja ngwa biyaꞌ tiꞌ neꞌ sa ñaꞌan chaꞌ nu ykwiǐnꞌ, ni siya suꞌwe ꞌa ndyaǎn xuꞌwe ꞌin Ndiose, bra nu mdiꞌiǐn seꞌen ndyoꞌ tiꞌin nchga nten. \v 17 Ja chan suꞌwe ꞌa nchkwiǐnꞌ loꞌo Ni, sa kanꞌ ti chaꞌ, chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ ni, ja nnanjoꞌo siyaꞌ ti ꞌin xka ta neꞌ taꞌaan. \v 18 Loꞌo naꞌ, chabiyaꞌ ꞌin Ndiose, suꞌwe ꞌa nka tiyeěn chaꞌ nchka ꞌñaǎn nchkwiǐnꞌ kaꞌan la chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen; nchka la ꞌñaǎn, chinꞌ la chaꞌ nchka ꞌwan, nxkeꞌ tiǎnꞌ. \v 19 Sa kanꞌ ti chaꞌ bra nu ndyoꞌ tiꞌian loꞌo taꞌaan chaꞌ kuꞌniin tnuan ꞌin Ndiose, nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwe la si chkwiǐnꞌ loꞌo wan ska tukwa ti chaꞌ nu ka biyaꞌ tiꞌ wan chaꞌ kuꞌni xaꞌan la wan bra kanꞌ; ja nnanjoꞌo ꞌwan ni siya chkwiǐnꞌ tii mi chaꞌ nu nchkwiꞌ nten xka kichen loꞌo ja nnan wan chaꞌ kanꞌ siyaꞌ ti. \p \v 20 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, suꞌwe la si ja jlyo tiꞌ wan siyaꞌ ti nan ka lka ska chaꞌ kuxi, ñaꞌan tiꞌ ska nu xuwe nu ja ya ka jlyo tiꞌ chaꞌ kuxi. Loꞌo ni, ndiꞌin chaꞌ tyaꞌan suꞌwe la chaꞌ tiye wan, sa ñaꞌan ndaꞌan chaꞌ tiye ska yu kula, siꞌi sa ñaꞌan nu ndaꞌan chaꞌ tiye ska nu xuwe. \v 21 Nde lka chaꞌ nu nchkwiꞌ kityi kula: “Chkwiǐnꞌ loꞌo nten re” ndukwin Ndiose, “suꞌwaǎn ꞌin xka ta nten nu tyoꞌo xka nasiyun tijyuꞌ la chaꞌ kan neꞌ chkwiꞌ neꞌ loꞌo neꞌ re; loꞌo ni siya kuꞌniǐn ngwañaꞌan, jlyo tiǎnꞌ chaꞌ ja xñi neꞌ re chaꞌ ꞌñaǎn.” Ngwañaꞌan ndukwin Ndiose nu nka Xꞌnaan. \v 22 Ndiya yaꞌ nu ngiꞌni Ndiose chaꞌ ka chkwiꞌ nten chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen chaꞌ kuwe tiꞌ nten nu ja ya xñi chaꞌ ꞌin Ni. Loꞌo ja ndiꞌin chaꞌ chkwiꞌ ngwañaꞌan loꞌo nten nu wa msñi chaꞌ ꞌin Ndiose; bra nu chkwianꞌ ska chaꞌ nu nchkwiꞌ Ni loꞌo nten, kanꞌ lka chaꞌ ꞌin neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, siꞌi chaꞌ ꞌin nten nu ja ya xñi chaꞌ kanꞌ. \v 23 Ja chan tiya bra nu kala chinꞌ xka ta nten seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan, nten nu ja ya xñi chaꞌ ꞌin Jesús, loꞌo nten nu ja lka taꞌa ngiꞌni tnun wan ꞌin Ndiose. Bra nu tiyan neꞌ kanꞌ seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan sa tlyu ti, bra nu ñaꞌan neꞌ ꞌwan chaꞌ xkwiꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen nchkwiꞌ wan, bra kanꞌ chkwiꞌ neꞌ kanꞌ, chaꞌ wa ngwa tintu wan. \v 24 Xka ñaꞌan ka si xkwiꞌ chaꞌ nu wa ykwiꞌ Ndiose loꞌo wan lka chaꞌ nu chkwiꞌ wan loꞌo taꞌa wan; bra nu tiyan nten seꞌen ndyoꞌ tiꞌin wan, ni siya ja ya xñi neꞌ chaꞌ ꞌin Jesús, ni siya ja lka neꞌ taꞌa ngiꞌni tnun wan ꞌin Ndiose, bra kanꞌ ka jyuꞌu tiꞌ neꞌ kanꞌ siꞌya kiꞌya nu ndukwi neꞌ, bra nu kunan neꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ wan. Bra kanꞌ ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ, \v 25 ti ykwiꞌ ti neꞌ, nchga chaꞌ kuxi nu nsuꞌwi mnan ti niꞌ kasiya ꞌin neꞌ. Bra kanꞌ tyuun xtyinꞌ neꞌ chaꞌ kuꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose, loꞌo chkwiꞌ neꞌ chaꞌ chañi chaꞌ ndiꞌin Tyiꞌi Ndiose loꞌo wan. \s1 Suꞌwe ti kuꞌnian loꞌo taꞌaan bra nu tyoꞌ tiꞌian chaꞌ kuꞌniin tnuan ꞌin Ndiose \p \v 26 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nde ñaꞌan kuꞌni wan bra nu tyoꞌ tiꞌin wan loꞌo taꞌa wan. Tyituun ska wan chaꞌ katsaꞌ wan ꞌin taꞌa wan ni kantu ka nu kula tuꞌwa wan chaꞌ ꞌin Ndiose; bra kanꞌ tyituun xka nu kwaꞌu chaꞌ ꞌin Ndiose ꞌin taꞌa wan; chunꞌ ndiꞌin la chkwiꞌ xka neꞌ ska chaꞌ nu nchka tiꞌ Ni chkwiꞌ Ni loꞌo wan; loꞌo ka chkwiꞌ wan ska chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen, bra nu ndiya neꞌ taꞌa wan nu ka ꞌin xaꞌan chaꞌ kanꞌ loꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ wan, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ nchga nten nu ndiꞌin nde kwa. Ndiꞌin chaꞌ kuꞌni wan nchga chaꞌ nu kuꞌni wan chaꞌ sten la nchga taꞌa ndyoꞌ tiꞌin wan chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 27 Bra nu chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen, bra kanꞌ suꞌwe ni siya tukwa snan ti wan chkwiꞌ wan; kwenta ska ti wan chkwiꞌ wan bra kanꞌ. Yaꞌ la sa kwa ti neꞌ. Loꞌo ndiꞌin chaꞌ kaja ska nu xaꞌan chaꞌ kanꞌ loꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ wan, chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ nchga wan; \v 28 si ja kaja ska nu xaꞌan chaꞌ kanꞌ, bra kanꞌ suꞌwe la si ja chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen bra nu ndyoꞌ tiꞌin wan. Niꞌ kasiya ti ꞌwan chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen bra kanꞌ. Ska ti Ndiose ka biyaꞌ tiꞌ chaꞌ kanꞌ bra kanꞌ. \v 29 Bra nu chkwiꞌ wan ska chaꞌ nu nchka tiꞌ Ndiose chkwiꞌ Ni loꞌo taꞌa wan, bra kanꞌ chkwiꞌ tukwa snan ti wan; loꞌo xka la nten taꞌa ndiꞌin wan nde kwa, tyaꞌan chaꞌ tiye wan si ñi ti ndyoꞌo chaꞌ nu nchkwiꞌ taꞌa wan. \v 30 Si ndiya ska chaꞌ nu chkwiꞌ Ndiose loꞌo xka nten nu ndyoꞌ tiꞌin loꞌo wan nde kwa, suꞌwe la si chkwiꞌ wan loꞌo nu ykwiꞌ kulo la, chaꞌ ja chkwiꞌ ꞌa yu. \v 31 Taꞌa wan nu wa ynan ska chaꞌ ꞌin Ndiose, ska chaꞌ nu nchka tiꞌ Ni chkwiꞌ Ni loꞌo wan, suꞌwe si chkwiꞌ wan kwenta ska wan sikwa, chaꞌ kuꞌni xaꞌan wan nchga wan chaꞌ kanꞌ, loꞌo kanꞌ ka ngula la tiꞌ wan niꞌ kasiya ꞌwan. \v 32 ꞌWan nu chkwiꞌ loꞌo nten ska chaꞌ nu wa ytsaꞌ Ndiose ꞌwan, ndiꞌin chaꞌ kulo wan tñan ꞌwan, ti ykwiꞌ ti wan, chaꞌ ja tyijin lyo wan ꞌin xka yu taꞌa wan. \v 33 Nchka tiꞌ Ni chaꞌ suꞌwe ti kuꞌnian loꞌo taꞌaan bra nu tyoꞌ tiꞌian; ja suꞌwe nka tiye Ni si mxtiyaaꞌ ꞌa ñaꞌan ngiꞌnian, si kwen ꞌa nxiꞌyaan ndiꞌian. \p Nde ndukwa tñan nu ngiꞌni nchga neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús nchga kichen, bra nu tyoꞌ tiꞌin neꞌ. \v 34 Ja nda neꞌ chabiyaꞌ chkwiꞌ neꞌ kunaꞌan seꞌen ngiꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose; ndiꞌin chaꞌ tukwa nu kunaꞌan chaꞌ nu nchkwiꞌ yu kiꞌyu, chaꞌ ngwañaꞌan lka tñan nu ngulo Ni ꞌin neꞌ chaꞌ kuꞌni neꞌ. \v 35 Nde naꞌan tyi neꞌ ka kunichaꞌ nu kunaꞌan ꞌin kwilyoꞌo si ndiya ska chaꞌ nu nchka tiꞌ neꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ neꞌ. Ja suꞌwe si chkwiꞌ ska nu kunaꞌan bra nu ndyoꞌ tiꞌin nchga neꞌ taꞌaan. \p \v 36 Ndiꞌin chaꞌ tyaa yuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ siꞌi wan nu yaa ykwiꞌ wan chaꞌ ꞌin Ndiose loꞌo neꞌ kwa ti kulo la, siꞌi neꞌ taꞌa kichen tyi ti wan nu wa ynan chaꞌ kanꞌ ti kulo. \v 37 ¿Ta ndiꞌin chabiyaꞌ ꞌwan chaꞌ chkwiꞌ wan chaꞌ nu nchkwiꞌ Ndiose loꞌo nten, xkeꞌ tiꞌ wan a? ¿Ta wa nda Ni Tyiꞌi ykwiꞌ Ni ꞌwan ti, chaꞌ ꞌwan ti kuꞌni wan tñan ꞌin Ni a? Kunan suꞌwe wan chaꞌ re sikwa: Tñan nu ndloǔn ꞌwan bra nu ndaꞌaǎn kityi re, chabiyaꞌ ꞌin Ndiose lka tñan kanꞌ, \v 38 kanꞌ chaꞌ ja kunan ꞌa wan chaꞌ nu nchkwiꞌ nten nu ja xlyaa tukwa chaꞌ re. \p \v 39 Ngwañaꞌan ka sikwa, ꞌwan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, jñan ꞌa wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose chaꞌ ka chkwiꞌ wan nchga chaꞌ nu nchka tiꞌ Ni chkwiꞌ Ni loꞌo nten. Kwiꞌ ngwañaꞌan, suꞌwe si ta wan chabiyaꞌ ꞌin nten chaꞌ chkwiꞌ neꞌ chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ xka kichen. \v 40 Sa kanꞌ ti chaꞌ, xkwiꞌ suꞌwe ti kuꞌni wan bra nu tyoꞌ tiꞌin wan loꞌo taꞌa wan; ñi ti kuꞌni wan, sa ñaꞌan nu ndiꞌin chaꞌ ka. \c 15 \s1 Wa ndyuꞌu Jesucristo xiyaꞌ \p \v 1 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyaa yuꞌwi tiꞌ wan chaꞌ nu wa ytsaǎnꞌ ꞌwan ti kulo, chaꞌ nu ti kwiꞌ Jesús ndlaa ꞌñaan ꞌin nchga chaꞌ kuxi; kanꞌ lka chaꞌ nu wa ynan wan ti kulo, loꞌo ni, wa nganun suꞌwe chaꞌ kanꞌ niꞌ kasiya ꞌwan. \v 2 Chaꞌ nu wa ykwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo wan, kanꞌ chaꞌ mdoꞌo laa wan ꞌin nu kuxi; loꞌo ni, ti ndiꞌin chaꞌ xñi suꞌwe la wan chaꞌ ꞌin Jesús niꞌ kasiya ꞌwan. ¿O ta wa msñi wan xka la chaꞌ, nu wa yꞌni chaꞌ mjlyaa tiꞌ wan chaꞌ kanꞌ a? \p \v 3 Ti kulo wa ytsaǎnꞌ ꞌwan nchga chaꞌ ꞌin Jesucristo nu ngwaꞌu neꞌ ꞌñaǎn. Nde lka chaꞌ nu ngwaꞌuǔn ꞌwan, chaꞌ ngujwi Krixtu lo wsi chaꞌ kuꞌni tyii kiꞌya nu ndukwian; ti kwiꞌ ñaꞌan chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula chaꞌ ka ꞌin Krixtu, kwiꞌ ngwañaꞌan ngwa. \v 4 Bra kanꞌ mtsiꞌ neꞌ ꞌin ayman kanꞌ niꞌ kwaa; loꞌo xa wa mdaꞌa snan tsan, bra kanꞌ ndyuꞌu yu xiyaꞌ. Nu ngwa sꞌni, wa ytsaꞌ ñi kityi kula ꞌñaan chaꞌ ngwañaꞌan ka ꞌin Krixtu. \v 5 Bra kanꞌ ngwaꞌu tloo Jesús tyukwi ñaꞌaan ykwiꞌ yu ꞌin Tyu, loꞌo taꞌa tii xka neꞌ nu yꞌni xaꞌan chaꞌ ꞌin yu ti kulo. \v 6 Chunꞌ ndiꞌin la ngwaꞌu tloo Jesús ꞌin kaꞌan ꞌa nten, wa mdijin kiꞌyu siyentu nten nu ndiꞌin seꞌen ti bra kanꞌ. Loꞌo ñaꞌan ti luꞌu tyun neꞌ kanꞌ ni, ni siya ndiya chinꞌ neꞌ kanꞌ nu wa ngujwi. \v 7 Loꞌo bra kanꞌ ngwaꞌu tloo Jesús ꞌin Santiago, loꞌo taꞌa nten nu ndaꞌan nchkwiꞌ chaꞌ ꞌin Jesús loꞌo nten tijyuꞌ la. \p \v 8 Chunꞌ ndiꞌin la, loꞌoǔn ngwaꞌu tloo Jesús ꞌñaǎn, ni siya ja ndiꞌin chaꞌ kuꞌni Ni loꞌoǔn ngwañaꞌan. Naꞌ lkaǎn sa ñaꞌan si lkaǎn ska kuwiꞌ nu ngula kuneꞌ ti, chaꞌ ja loꞌoǔn mdaꞌaǎn loꞌo nten nu yꞌni xaꞌan chaꞌ ꞌin Jesús ti kulo. \v 9 Ja suꞌweěn siyaꞌ ti, nxkeꞌ tiǎnꞌ, chaꞌ ti ngwa sꞌni la lye ꞌa mdaǎn nu tiꞌí ꞌin nchga nten ꞌin Jesucristo. Ndiya xka la neꞌ taꞌa ba nu suꞌwe la ngiꞌni neꞌ tñan kanꞌ. Ja suꞌwaǎn loꞌo neꞌ kanꞌ, ni siya loꞌoǔn ngulo suwi Ni ꞌñaǎn chaꞌ chkwiǐnꞌ chaꞌ ꞌin Jesús nde xka la kichen tijyuꞌ la. \v 10 Ni siya kuxi ꞌa yꞌniǐn nu ngwa sꞌni, lye ꞌa nchka tꞌnan tiꞌ Ndiose ꞌñaǎn, chunꞌ suꞌwe ꞌa nka tiye Ni ñaꞌan Ni ꞌñaǎn; yꞌni Ni chaꞌ ndaꞌaǎn tñan ꞌin Ni bra kanꞌ. Loꞌo ja yꞌniǐn ñuꞌuǔn nchga chaꞌ suꞌwe nu wa yꞌni Ni loꞌoǔn. Ni siya xka neꞌ taꞌa ba ngiꞌni neꞌ ti kwiꞌ tñan nu ngiꞌniǐn, lye la yꞌniǐn tñan ke neꞌ kanꞌ. Loꞌo siꞌi nan nchka la ꞌñaǎn; Ndiose ndiꞌin loꞌoǔn chaꞌ ka chkwiǐnꞌ loꞌo nten, chaꞌ suꞌwe ꞌa nka tiye Ni ñaꞌan Ni ꞌñaǎn. \v 11 Loꞌo ni, ja nꞌni chaꞌ ꞌñaǎn ti ka lka nu chkwiꞌ loꞌo wan, ni siya naꞌ chkwiǐnꞌ, ni siya chkwiꞌ xka ta nten; ska ti ñaꞌan nchkwiꞌ ba loꞌo taꞌa ba bra nu nchkwiꞌ ba chaꞌ kanꞌ loꞌo nten, ti kwiꞌ ñaꞌan chaꞌ nu wa msñi wan. \s1 Tyuꞌu nten xiyaꞌ bra nu wa ngujwi neꞌ \p \v 12 Chañi lka chaꞌ nu nchkwiꞌ ba loꞌo wan, chaꞌ wa ndyuꞌu Krixtu xiyaꞌ bra nu wa ngujwi yu. ¿Ni chaꞌ lka sikwa, chaꞌ ndiya chinꞌ neꞌ taꞌa wan nu nchkwiꞌ chaꞌ ja ka ꞌa tyuꞌu nten xiyaꞌ bra nu wa ngujwi neꞌ a? \v 13 Si chañi lka chaꞌ ja tyuꞌu ꞌa nten xiyaꞌ bra nu wa ngujwi neꞌ, loꞌo Krixtu ja ndyuꞌu yu xiyaꞌ bra nu wa ngujwi yu sikwa. \v 14 Nan mñilyoꞌo neꞌ ꞌñaan si ngwañaꞌan, loꞌo ja kaja chaꞌ nu chkwiꞌ ba loꞌo wan bra kanꞌ, si chaꞌ kwiñi lka chaꞌ ndyuꞌu Krixtu xiyaꞌ. Ngwañaꞌan ja kanen chaꞌ ꞌin Jesús nu xñi wan si chañi chaꞌ ja ndyuꞌu yu kanꞌ. \v 15 Ti kwiꞌ ti chaꞌ, kwiñi ba chaꞌ ꞌin Ndiose si ja ngwa ngwañaꞌan. Wa ykwiꞌ ba loꞌo wan ti kulo chaꞌ wa ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ chabiyaꞌ ꞌin Ndiose; loꞌo ja ngwa ꞌin Ndiose kuꞌni Ni ngwañaꞌan loꞌo Jesús, si ja ka tyuꞌu nten xiyaꞌ xa wa ngujwi neꞌ. \v 16 Kanꞌ chaꞌ sikwa, si ja ka tyuꞌu nten xiyaꞌ, bra kanꞌ ja chañi chaꞌ ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ xa wa ngujwi yu, \v 17 kwiꞌ ngwañaꞌan, ja ndiꞌin chaꞌ xñi wan chaꞌ ꞌin Jesús si ja ndyuꞌu yu xiyaꞌ bra kanꞌ, loꞌo ñaꞌan ti ndukwi wan kiꞌya sikwa. \v 18 Kwiꞌ ngwañaꞌan, nchga ayman nu msñi chaꞌ ꞌin Krixtu nu ngwa sꞌni, wa mnaꞌ chaꞌ ꞌin neꞌ kanꞌ si ngwañaꞌan. \v 19 Suꞌwe ꞌa chaꞌ siꞌi ska ti lo chalyuu re nu ndiꞌin taan ꞌin Krixtu chaꞌ ñaꞌaan ꞌin yu. Si lo chalyuu nde ti tayaꞌ Krixtu ꞌñaan, ka xiꞌin ꞌa tianꞌ seꞌen ndiꞌian bra kanꞌ; ka xiꞌin la tianꞌ ke nchga nten, nxkeꞌ tiǎnꞌ. Loꞌo siꞌi ngwañaꞌan nchka, chaꞌ chañi lka chaꞌ wa ndyuꞌu Krixtu xiyaꞌ. \p \v 20 Chañi ꞌa chaꞌ wa ndyuꞌu Krixtu xiyaꞌ sikwa. Loꞌo chunꞌ ndiꞌin la, bra kanꞌ tyuꞌu kaꞌan la nten xiyaꞌ, nchga nten nu ndiꞌin chaꞌ ꞌin neꞌ loꞌo Krixtu; tyoꞌo ayman kanꞌ seꞌen mtsiꞌ neꞌ nu ngwa sꞌni, tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ, bra kanꞌ tsaa neꞌ tyiꞌin neꞌ loꞌo Krixtu. Kanꞌ chaꞌ wa ndyuꞌu Krixtu xiyaꞌ ndla la chaꞌ ka kiꞌyaan kwenta sa ñaꞌan ka chaꞌ kanꞌ nde loo la. \v 21 Siꞌya kiꞌya nu mdukwi ska nten ti kulo la, kanꞌ chaꞌ ndyijian ni; kwiꞌ ngwañaꞌan, chunꞌ tñan nu yꞌni ska nten tyuꞌuan xiyaꞌ, ni siya wa ngujwian. \v 22 Adán naan nten nu mdiꞌin lo chalyuu ti kulo, loꞌo taꞌaan ndyoꞌoan ꞌin ayman Adán chunꞌ ndiꞌin la, kanꞌ chaꞌ ndijian lo chalyuu re. Krixtu lka yu nu ndyuꞌu xiyaꞌ, loꞌo chunꞌ tñan nu yꞌni yu ka tyuꞌuan xiyaꞌ si ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo yu. \v 23 Ndiya sa ñaꞌan nu ka chaꞌ re. Ti kulo ndyuꞌu ykwiꞌ Krixtu xiyaꞌ; chunꞌ ndiꞌin la, bra nu tiya tsan nu kan Krixtu lo chalyuu xiyaꞌ, bra kanꞌ tyuꞌuan, nchgaan nu ndiꞌin chaꞌ ꞌñaan loꞌo yu; \v 24 bra kanꞌ tyii chalyuu. Kuꞌni tyii Krixtu ꞌin nchga nu nka ndloo, nchga neꞌ wsiya, nchga kwiꞌin nu nxuun loꞌo Ndiose. Bra kanꞌ xiyaꞌ tya Jesús ꞌin Ndiose Sti yu nchga chabiyaꞌ nu wa nda Ni ꞌin yu ti kulo, chaꞌ ka ska ti Ni ndloo la ꞌin nchga nten bra kanꞌ. \v 25 Nde ñaꞌan nchka chaꞌ. Bra nu ni ti nsuꞌwi chabiyaꞌ kulo Jesús tñan ꞌin nchga nten, sa ñaꞌan yaꞌ kuꞌni tyii Ndiose ꞌin nchga nten nu nxuun loꞌo Jesús. \v 26 Xa wa mdyii nchga chaꞌ, bra kanꞌ kuꞌni Ni chaꞌ ja kaja ꞌa nten. \v 27 Loꞌo ni, ti nda Ndiose Sti yu nchga chabiyaꞌ ꞌin Sñiꞌ, chaꞌ ka Krixtu ndloo ꞌin nchga loo nan nu ndiꞌin lo chalyuu. Bra nu nchkwiꞌ kityi chaꞌ nchga nan siyaꞌ ti ka chaꞌ ꞌin Krixtu, wa jlyo tianꞌ chaꞌ ja loꞌo ꞌin Ndiose Sti yu kulo Krixtu tñan ꞌin Ni, chaꞌ Ndiose lka nu mda chabiyaꞌ ꞌin Sñiꞌ ti kulo; ja ykwiꞌ Ndiose chaꞌ ꞌin ti ykwiꞌ ti Ni bra kanꞌ. \v 28 Chunꞌ ndiꞌin la bra kanꞌ, bra nu wa ndiꞌin nchga loo nan nu ndiya chalyuu yaꞌ Krixtu, bra kanꞌ tsaa Jesús nde seꞌen ndukwa Ndiose Sti yu, loꞌo kanꞌ tyaa Jesús nchga tñan kanꞌ yaꞌ Ndiose Sti yu xiyaꞌ. Ti kwiꞌ Ni lka nu wa nda chabiyaꞌ ꞌin Krixtu ti kulo, chaꞌ lka yu Sñiꞌ Ndiose. Loꞌo bra kanꞌ ska ti Ndiose ka ndloo la ti ꞌin nchga loo nan nu ndiya lo chalyuu, loꞌo nchga loo nan nu ndiꞌin nde niꞌ kwan. \p \v 29 Ndiya chinꞌ neꞌ taꞌa wan nu ndyukwatya neꞌ, ni siya siꞌi chaꞌ ꞌin neꞌ ti ykwiꞌ ti neꞌ ndyukwatya neꞌ kanꞌ, chaꞌ ꞌin ayman taꞌa neꞌ ndyukwatya neꞌ. Wa yaa ñaꞌan tiꞌ ayman kanꞌ ꞌin Jesús bra nu ti luꞌu neꞌ lo chalyuu, loꞌo ja yꞌni ayman kanꞌ chaꞌ tyukwatya neꞌ bra ti. Kanꞌ chaꞌ ni, ¿ni chaꞌ lka ndyukwatya neꞌ taꞌa wan chaꞌ ꞌin ayman kanꞌ si ja ka tyuꞌu nten xiyaꞌ bra nu ngujwi neꞌ a? \p \v 30 Loꞌo bare, kaꞌan ꞌa chaꞌ kuxi ndyukwa ba seꞌen ndaꞌan ba tijyuꞌ; ja chan ja tsaa ba siyaꞌ ti si ja jlyo tiꞌ ba chaꞌ ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ. \v 31 Loꞌoǔn, nchga tsan wa kajaǎn tiǎn lo tñan ꞌin Krixtu; ja taloǔn ꞌaǎn kuꞌniǐn tñan kanꞌ si ja ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ. Loꞌo ni, suꞌwe ꞌa nka tiyeěn chaꞌ msñi wan chaꞌ ꞌin Xꞌnaan Jesucristo, tyun ꞌa ꞌwan neꞌ Corinto. \v 32 Bra nu mdaꞌaǎn nde kichen Efeso, lye ꞌa ngwa tiꞌí tiꞌ neꞌ kichen kanꞌ ꞌñaǎn; yꞌni tlá ꞌa neꞌ ꞌñaǎn, lye ꞌa msuun neꞌ loꞌoǔn ñaꞌan tiꞌ ngiꞌni ꞌni tlá. ¿Ni chaꞌ lka mdaꞌaǎn nde kwa si ja chañi chaꞌ wa ndyuꞌu Jesús xiyaꞌ a? Siꞌi nan ngiꞌniǐn kanan mdaꞌaǎn nde kwa. Loꞌo ndiya nten nu nchkwiꞌ: “Kuan tyaja, koꞌoan xalyu, chaꞌ tyaa ti kajaan” ndukwin neꞌ ꞌñaan. Kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌnian si ja chañi chaꞌ luꞌu Jesús. \p \v 33 Chañi ꞌa lka chaꞌ re nu nchkwiꞌ nten: “Si xkwiꞌ loꞌo nten kuxi taꞌa ndaꞌaan, kulaa tiꞌian chaꞌ suꞌwe nu ngiꞌnian bra kanꞌ.” Kanꞌ chaꞌ ja tukwa ꞌa wan chaꞌ nu nchkwiꞌ nten nu ndukwin chaꞌ ja ka kuxi tiyean siꞌya ska chaꞌ kuxi nu ngiꞌniin tian. \v 34 Ndiꞌin chaꞌ kulaa yaꞌ wan chaꞌ kuxi nu ngiꞌni wan, chaꞌ tyisnan wan tyaꞌan chaꞌ suꞌwe tiye wan bra kanꞌ, chaꞌ suꞌwe ti kuꞌni wan loꞌo taꞌa nten wan. Wa jlyo tiǎnꞌ chaꞌ ndiya chinꞌ taꞌa wan nu ja ya ka biyaꞌ suꞌwe tiꞌ chaꞌ ꞌin Ndiose, kanꞌ chaꞌ nchkwiǐnꞌ loꞌo wan ngwañaꞌan chaꞌ ka jyuꞌu tiꞌ wan. \s1 Sa ñaꞌan lka nten xa nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ \p \v 35 Ja chan kunichaꞌ wan ꞌñaǎn nde ñaꞌan: “¿Ni sa ñaꞌan ka tyuꞌu nten nu wa ngujwi a? ¿Ni sa ñaꞌan ñaꞌan neꞌ tyukwi ñaꞌaan neꞌ kanꞌ, bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ a?” \v 36 Ja ndiꞌin chaꞌ chkwiꞌ wan ngwañaꞌan. Bra nu kataan ska mta ni, katsuꞌ skwaꞌ mta kanꞌ sa ñaꞌan lka si wa ngujwi ran, chaꞌ katsu ran tyoꞌo tukwa loo ran bra kanꞌ. \v 37 Siꞌi nan wa lka ndukwa ran bra nu kataan ꞌin mta kanꞌ; mta ti ngataan, ni siya mta trigu, ni siya xka la mta. \v 38 Chunꞌ ndiꞌin la kuꞌni Ndiose chaꞌ tyoꞌo nan loo ran bra kanꞌ, ngalu ran sa ñaꞌan nu ndiꞌin chaꞌ kalu, chaꞌ ska loo mta nda ska loo nan kwiñi. Ngwañaꞌan ka biyaꞌ tianꞌ chaꞌ wa ka ñaꞌan loo ska nan nu luꞌu. \v 39 Ja suꞌwa ñaꞌan nchga loo nan; ska loo ñaꞌan nten chalyuu, xka loo ñaꞌan ꞌni, xka loo ñaꞌan ꞌni ndukwa luꞌwe, xka loo ñaꞌan kula. Wa ka ska ñaꞌan loo ska nan nu luꞌu nu ndiya lo chalyuu. \v 40 Ndiya nan nu ndukwi nde niꞌ kwan, loꞌo ndiya xka loo nan nu ndiꞌin lo chalyuu. Ska ñaꞌan loo ska nan nu ndukwi nde niꞌ kwan, xka ñaꞌan loo ska nan nu ndiꞌin lo chalyuu: \v 41 ska ñaꞌan xaa nu nda kwichaa, loꞌo xka ñaꞌan xaa nu nda koꞌ, xka ñaꞌan xaa nda kwii o ta kulasiin nu ndukwi nde niꞌ kwan. Loꞌo kwii kulasiin kanꞌ ni, siꞌi ska ñaꞌan ti xaa nda nan kanꞌ. \v 42 Kwiꞌ ngwañaꞌan ka nten bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ. Xa wa ndyaa ayman niꞌ yuu, katsuꞌ kunaꞌ neꞌ bra kanꞌ; bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ, ja kaja ꞌa neꞌ bra kanꞌ. \v 43 Chen ꞌa ñaꞌan ayman bra nu katsiꞌ, loꞌo luwi ꞌa ñaꞌan ka neꞌ bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ; ska nan nu xkwiꞌ mnaꞌan ꞌa tiꞌ lka ayman nu katsiꞌ, loꞌo ngula ꞌa tiꞌ neꞌ bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ; \v 44 kunaꞌ ti neꞌ nu mtsiꞌ, loꞌo xka ñaꞌan loo tyukwi ñaꞌaan neꞌ bra nu tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ. Nan nten chalyuu, nde re ti kunanjoꞌo kunaanꞌ ꞌñaan, sa ñaꞌan nu lkaan ni; loꞌo nde loo la xaꞌan tyukwi ñaꞌaan chaꞌ ka tyiꞌian loꞌo Ndiose la xka chalyuu nu suꞌwe la. \p \v 45 Nde ndiya xka chaꞌ nu ndukwa lo kityi ꞌin Ndiose: “Nten nu luꞌu ngwa Adán nu mdiꞌin lo chalyuu ti kulo, loꞌo Ndiose lka nu mda kasiya ꞌin yu.” Ngwañaꞌan nchkwiꞌ kityi kula. Chunꞌ ndiꞌin la msuꞌwa Ndiose xka nu yan lo chalyuu; sa ñaꞌan nu ngwa Adán nten, kwiꞌ ngwañaꞌan ngwa Jesús nten, ni siya xka lo nten nu suꞌwe la ti ngwa Jesús; nda yu xka kasiya nu suꞌwe la ꞌin nten, chaꞌ suꞌwa chaꞌ ꞌin yu loꞌo Ndiose. \v 46 Bra nu ngulaan lo chalyuu, ti ji ka suꞌwe tyukwi ñaꞌaan chaꞌ kaja chalyuu kwi ꞌñaan, chaꞌ kunaꞌ ti lkaan xa ngulaan ti kulo. Chunꞌ ndiꞌin la ndiꞌin chaꞌ ka suꞌwe tyukwi ñaꞌaan chaꞌ ka tsaan tyiꞌian loꞌo Ndiose. \v 47 Loꞌo yuu ti ngwiñan Ni ꞌin Adán nu mdiꞌin lo chalyuu ti kulo. Loꞌo nde seꞌen ndiꞌin Ndiose mdoꞌo xka nten kanꞌ nu yan lo chalyuu chunꞌ ndiꞌin la, ti kwiꞌ Jesucristo nu nka Xꞌnaan. \v 48 Sa ñaꞌan lka nten nu ndyaꞌ loꞌo yuu ti, kwiꞌ ngwañaꞌan lka nchgaan chaꞌ lkaan nten chalyuu; sa ñaꞌan lka Krixtu nu mdoꞌo nde niꞌ kwan yan lo chalyuu, ngwañaꞌan kaan si xñian chaꞌ ꞌin yu. \v 49 Bra nu ndiꞌian lo chalyuu, chinꞌ ti bra taloan tyukwi ñaꞌaan; chunꞌ ndiꞌin la bra nu tsaan tyiꞌian seꞌen ndiꞌin Ndiose, xka ñaꞌan kaan bra kanꞌ. Sa ñaꞌan nu lka ykwiꞌ Krixtu, ngwañaꞌan kaan bra kanꞌ. \p \v 50 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu, ndiya ska chaꞌ nu nchka tiǎnꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan: Sa ñaꞌan nu ñaꞌan ti kunaanꞌ ni, ja ka xuꞌwi chaꞌ ꞌñaan loꞌo Ndiose bra nu kulo Ni tñan xa wa mdyii chalyuu; ja ka tsaan sa ñaꞌan nu ñaꞌan taan lo chalyuu kwi nu ka nde loo la, seꞌen nu ja ska nu tiꞌí nsuꞌwi siyaꞌ ti. \v 51 Nchka tiǎnꞌ chaꞌ ka biyaꞌ tiꞌ wan ska chaꞌ nu ja ya kunan nten: Siꞌi nchgaan nu kajaan; ndiya taꞌaan nu ñaꞌan ti luꞌu ka bra nu kan kiꞌya Ni ꞌñaan, xa wa tyii ti chalyuu. Siyaꞌ ti xaꞌaan tyukwi ñaꞌaan taꞌaan, \v 52 sa ñaꞌan lka bra nu nxñan ti kijin kiloan. Bra kanꞌ kanen ndla kuwi chkwan ꞌin Ndiose. Bra nu kanen kuwi chkwan kanꞌ, bra kanꞌ xiyaꞌ tyuꞌu nchga ayman nu msñi chaꞌ ꞌin Ndiose ti bra nu yan neꞌ lo chalyuu; tyuꞌu neꞌ xiyaꞌ loꞌo ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ kaja neꞌ kanꞌ xiyaꞌ. Bra kanꞌ xaꞌan Ni ꞌñaan tyukwi ñaꞌaan kwenta skaan. \v 53 Ti sꞌni la bra nu ti mdiꞌian lo chalyuu, ja suꞌwe ngwaan siyaꞌ ti, chaꞌ xkwiꞌ nan ñuꞌun ti tianꞌ; nde loo la, suꞌwe ꞌa ka tyukwi ñaꞌaan, ja ndiꞌin ꞌa chaꞌ ka ñuꞌun tianꞌ, ja tyii ꞌa chaꞌ ꞌñaan siyaꞌ ti. \v 54 Bra kanꞌ xa wa mxaꞌaan tyukwi ñaꞌaan, chaꞌ ja ka ñuꞌun tianꞌ siyaꞌ ti, bra kanꞌ ja kaan sa ñaꞌan nu nchkaan ni; xaꞌan Ni nchga chaꞌ ꞌñaan. Bra kanꞌ tsaa toꞌo ska chaꞌ nu ndukwa lo kityi kula nu nchkwiꞌ: “Wa yꞌni tyii Ndiose chaꞌ ndyiji nten chalyuu, wa mdijin lyo Ndiose ꞌin nchga nu tiꞌí tiꞌ ꞌin Ni; \v 55 ja ka ꞌa kuꞌni kuneꞌ xaꞌan kanan ꞌñaan chaꞌ kajaan, ja tyijiin ꞌaan nu tiꞌí kanꞌ ni” ndukwin kityi kanꞌ. \v 56 Tiꞌí ꞌa ꞌñaan xa nu ndyijian chunꞌ ndukwiin ꞌaan kiꞌya. Loꞌo jlyo tianꞌ chaꞌ ndukwian kiꞌya, siꞌya chaꞌ ja nnaan tñan nu ngulo Ndiose ꞌñaan ti kulo chaꞌ kuꞌnian. \v 57 Loꞌo xka ñaꞌan lkaan ni, wa nda Ni chabiyaꞌ chaꞌ tyijin lyoan ꞌin kuneꞌ xaꞌan chunꞌ tñan nu yꞌni Jesús bra nu ndyuꞌu yu xiyaꞌ, kanꞌ chaꞌ kaꞌan ꞌa xuꞌwe tyaan ꞌin Ndiose sikwa. \p \v 58 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, suꞌwe ꞌa nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan. Nde lka chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ loꞌo wan, chaꞌ ñaꞌan ti xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Ndiose, nchga tsan lye la tsaa ñaꞌan tiꞌ wan ꞌin Ni; xkwiꞌ lye ꞌa kuꞌni wan tñan ꞌin ykwiꞌ Xꞌnaan, loꞌo ja ka ndaja tiꞌ wan chaꞌ kuꞌni wan tñan kanꞌ. Wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ ja tsaa tii ngwa ti ñaꞌan ska tñan nu ngiꞌni wan chabiyaꞌ ꞌin Ndiose. \c 16 \s1 Lomstan nu tayaꞌ ꞌin taꞌa tiꞌi neꞌ nde kichen Jerusalén \p \v 1 Wa msuꞌwaǎn chaꞌ ndyaa seꞌen ndiꞌin taꞌa neꞌ nu ndyoꞌ tiꞌin chaꞌ kuꞌni tnun neꞌ ꞌin Ndiose nchga kichen nde lo yuu ꞌin Galacia; wa ytsaǎnꞌ ꞌin neꞌ sa ñaꞌan ndiꞌin chaꞌ kuꞌni neꞌ bra nu xoꞌ tiꞌin neꞌ lomstan. Kwiꞌ ngwañaꞌan kuꞌni wan bra nu xoꞌ tiꞌin wan lomstan kanꞌ, chaꞌ tayaꞌ wan ꞌin neꞌ tiꞌi taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús nu ndiꞌin nde lo yuu ꞌin Judea. \v 2 Tsan kulo ꞌin smnan, bra kanꞌ suꞌwe si nchga wan suꞌwe wan chinꞌ siyaꞌ wan, tñi nu wa mjwi ꞌwan smnan nu wa mdijin. Xoꞌ kaꞌan wan ꞌin ran, loꞌo kanꞌ ja ndiꞌin chaꞌ xoꞌ tiꞌin wan lomstan kanꞌ ndla ndsaa ti bra nu kalaǎn. \v 3 Xa wa ngalaǎn, bra kanꞌ suꞌwaǎn chinꞌ nten nu tsaa kichen Jerusalén, nten nu chkwiꞌ wan loꞌo chaꞌ tsaa, nten nu wa nsuꞌwi lyo suꞌwe wan ꞌin. Taǎn ska kityi nu kwiꞌya neꞌ tsaa neꞌ, kityi kanꞌ katsaꞌ sa ñaꞌan tñan lka nu ndaꞌan neꞌ. Bra kanꞌ tsaa loꞌo neꞌ kanꞌ ꞌin lomstan nu ta wan ꞌin neꞌ tiꞌi taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús nde kichen Jerusalén. \v 4 Loꞌo kanꞌ katsaǎnꞌ ꞌwan si tsaꞌaǎn, si ja tsaꞌaǎn loꞌo neꞌ kanꞌ. Ja jlyo tiǎnꞌ sa ñaꞌan ka tñan re ꞌñaǎn, si ta Ndiose chabiyaꞌ ꞌñaǎn tsaꞌaǎn. \s1 Tuwiin seꞌen tsaa Palyu \p \v 5 Ndiya tñan tsaꞌaǎn tyun kichen nde lo yuu ꞌin Macedonia kulo ndukwa la; bra wa mdyii tñan kanꞌ, bra kanꞌ kalaǎn kichen tyi wan nde kwa, \v 6 kanuǔn chinꞌ loꞌo wan bra kanꞌ. Ja chan kanuǔn loꞌo wan tyukwi tyempu tlyaꞌ. Bra nu tyiꞌiǐn loꞌo wan, bra kanꞌ ka tayaꞌ wan chinꞌ ꞌñaǎn chaꞌ kuꞌni xuꞌweěn chinꞌ ꞌñaǎn chaꞌ tsaꞌaǎn tijyuꞌ la, la seꞌen ndiꞌin chaꞌ tsaꞌaǎn. \v 7 Ja nchka tiǎnꞌ chaꞌ tyijiǐn seꞌen ndiꞌin wan ngwa ti ñaꞌan; nxkeꞌ tiǎnꞌ chaꞌ suꞌwe la si kanuǔn chinꞌ tyempu loꞌo wan, chabiyaꞌ ꞌin ykwiꞌ Xꞌnaan. \v 8 Kulo ndukwa la, ti kanuǔn kichen Efeso re sa ñaꞌan yaꞌ tiya taꞌa Pentecostés. \v 9 Suꞌwe la nchka ꞌñaǎn seꞌen ndiꞌiǐn kichen re ni, chaꞌ ndiya ꞌa nten kichen re nu suꞌwe ꞌa nnan nchga chaꞌ nu nchkwiǐnꞌ loꞌo neꞌ, ni siya ñaꞌan ti ndiya ꞌa nten nu nxuun loꞌoǔn. \p \v 10 Bra nu tiyan Timu nde kwa, chkwiꞌ suꞌwe wan loꞌo yu, chaꞌ ja ka xiꞌin tiꞌ yu bra nu tyiꞌin yu loꞌo wan. Loo tñan ꞌin ykwiꞌ Xꞌnaan ndaꞌan yu; ti kwiꞌ taꞌa tñan nu ndaꞌaǎn, ndaꞌan yu. \v 11 Ja ska wan, ja ñaꞌan tiꞌí wan ꞌin yu; suꞌwe la si tayaꞌ wan ꞌin yu chaꞌ kuꞌni xuꞌwe yu ꞌin yu chaꞌ kan yu seꞌen ndiꞌiǐn. Ndiꞌin ta ꞌa ba ꞌin yu, naꞌ loꞌo nchga taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Krixtu nde re. \v 12 Wa ykwiǐnꞌ ꞌaǎn loꞌo Polo taꞌa suꞌwe nsuꞌwi wan, chaꞌ tsaa naꞌan yu chinꞌ ꞌwan; tsaa yu loꞌo xka la neꞌ taꞌaan re. Loꞌo ja xlyaa yu tsaa yu bra ti; bra nu ka laja ꞌin yu, bra kanꞌ tsaa yu seꞌen ndiꞌin wan. \s1 Chaꞌ nu ngwaꞌan Palyu bra nu wa tsaa tii ti kityi \p \v 13 Chaꞌ tiya ti tiꞌ wan tyiꞌin wan lo chalyuu ni. Xñi suꞌwe wan chaꞌ ꞌin Jesús. Kuꞌni ngula tiꞌ wan niꞌ kasiya ꞌwan, ja kutsen ꞌa wan. \v 14 Xkwiꞌ suꞌwe ti xuꞌwi tiye wan ñaꞌan wan ꞌin nten nchga seꞌen ngiꞌni wan tñan. \p \v 15 ꞌWan taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, wa jlyo tiꞌ wan chaꞌ nchga neꞌ taꞌa Estéfanas, kanꞌ nu msñi chaꞌ ꞌin Jesús ti kulo; kulo ndukwa la msñi neꞌ chaꞌ kanꞌ ke nchga wan nu ndiꞌin wan kichen xuwe kwiꞌ seꞌen ti lo yuu ꞌin Acaya. Nchga tsan nxlyaa neꞌ kanꞌ tayaꞌ neꞌ ꞌin taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Ndiose. \v 16 Nchka tiǎnꞌ chaꞌ tukwa wan chaꞌ nu nchkwiꞌ neꞌ kanꞌ, kwiꞌ ngwañaꞌan tukwa wan ꞌin nchga nten nu suꞌwa ti ngiꞌni tñan loꞌo neꞌ kanꞌ; kwiꞌ ngwañaꞌan tukwa wan ꞌin nchga nten nu suꞌwe ꞌa kuꞌni tñan kanꞌ sa ñaꞌan nu suꞌwe ngiꞌni neꞌ kanꞌ tñan. \v 17 Suꞌwe ꞌa nka tiyeěn chaꞌ wa ngula Estéfanas loꞌo Fortunato loꞌo Acaico seꞌen ndiꞌiǐn nde re. Ja nꞌni chaꞌ ni siya ja ndiꞌin wan loꞌoǔn ni, chaꞌ neꞌ kanꞌ, ndayaꞌ ꞌa neꞌ ꞌñaǎn; \v 18 wa yꞌni neꞌ kanꞌ chaꞌ nchka ngula la tiǎnꞌ niꞌ kasiya ꞌñaǎn, ti kwiꞌ sa ñaꞌan nu yꞌni neꞌ kanꞌ loꞌo wan. Ndiꞌin chaꞌ tukwa wan chaꞌ nu nchkwiꞌ nchga nten nu ngiꞌni tñan ngwañaꞌan. \p \v 19 Nchga kichen lo yuu ꞌin Asia seꞌen ndiꞌin nten nu ngiꞌni tnun ꞌin Jesús, nchka tiꞌ neꞌ chkwiꞌ suꞌwe neꞌ loꞌo wan. Loꞌo Aquila loꞌo Priscila, loꞌo nchga nten nu ndyoꞌ tiꞌin naꞌan tyi neꞌ kanꞌ, nchka tiꞌ neꞌ chkwiꞌ suꞌwe neꞌ loꞌo wan chaꞌ ꞌin ykwiꞌ Xꞌnaan. \v 20 Nchga neꞌ taꞌa msñian chaꞌ ꞌin Jesús, nchka tiꞌ neꞌ chkwiꞌ suꞌwe neꞌ loꞌo wan; tyukwi ti tiye wan xñi wan siꞌ taꞌa wan chabiyaꞌ ꞌin Krixtu. \p \v 21 Loꞌo naꞌ nchkwiǐnꞌ suꞌweěn loꞌo wan, ti kwiǐnꞌ ndaꞌaǎn niǐn lo kityi re, naꞌ lkaǎn Palyu. \p \v 22 Xka ti chaꞌ chkwiǐnꞌ loꞌo wan ni: Si ndiya neꞌ taꞌa ndyoꞌ tiꞌin wan nu ja chañi chaꞌ suꞌwe nka tiye neꞌ ñaꞌan neꞌ ꞌin ykwiꞌ Xꞌnaan, kulaa yaꞌ wan ꞌin neꞌ bra kanꞌ, chaꞌ ta ykwiꞌ Ndiose nu tiꞌí ꞌin neꞌ. Kanꞌ chaꞌ chkwianꞌ taꞌaan ni: ¡Tyaan lyaa, Xꞌnan ba, nde seꞌen ndiꞌin ba! \p \v 23 Suꞌwa yaꞌ Jesucristo nu nka Xꞌnaan ꞌwan. \v 24 Tyuꞌwi tiꞌ wan ꞌñaǎn, chaꞌ suꞌwe ꞌa nka tiyeěn ñaꞌaǎn ꞌwan chunꞌ chaꞌ tnun nu wa yꞌni Jesucristo. Ngwañaꞌan ka sikwa.