\id EPH \h EFESIOS \toc1 Sí² Hi³ Ca³zen³ Po¹ Ñí¹con² Tsá² Efesios \toc2 EFESIOS \toc3 Ef. \mt1 Sí² Hi³ Ca³zen³ Po¹ Ñí¹con² Tsá² Efesios \c 1 \s1 Po¹ jmu² sí² lá² hi³ ca³tɨn¹ tsá² má²lɨ́n³ cuáh³² já¹ juú² Éfeso \p \v 1 Jná¹³ Po¹, tsá² lɨ́n³ ná¹ *tɨ³² tsá² quian³² jë¹ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo, cun³ñí¹ hi³ ca³lɨ³hnió³ Dió³² hi³ jmu¹ jná¹³ la³ jáun². Jmu² jná¹³ sí² lá² ñí¹con² hnoh², tsá² joh¹ Dió³², tsá² má²ná¹tanh²³ náh² ta²¹ Cristo Jesús [já¹ juú² Éfeso nɨ́²]. \v 2 Cuɨ́¹ má¹hé¹ má¹mieh² náh² Dió³² Jméi² dí², jɨ³ Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí² nɨ́², hi³ cuɨ́¹ jmu¹ tsú² siáh³ hi³ zian² náh² cáun² hi³ re² hi³ tɨn². \s1 Cristo má²miih² tsá² joh¹ \p \v 3 Cuɨ́¹ má¹quien¹³ dí² Dió³² Jméi² Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí², quí¹ cun³ñí¹ hi³ cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ joh¹ tsú² má²ca³ma³hé² ma³mieh², cun³quionh³ la³jɨ́³² hi³ zia³² jáun² tɨ³ hñu³mɨ³cuú², quí¹ cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ dí² jáun² quiúnh¹ Cristo. \v 4 La³ cun³ jmɨ́¹ ñeh² bíh¹ hi³ lɨ́¹³ hngá¹máh³ lá² máh³ ca³quianh³ dí² Dió³² hi³ lɨ́¹³ tauh¹³ dí² hi³ ná¹chan¹ dí² ñí¹ hó²¹ñí¹ tsú² hi³ hí¹ cáun² tso³ tiá² zia³² quiú¹³ dí² cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Cristo. Cun³ñí¹ hi³ hniau³ bíh¹ tsú², \v 5 jáun² ca³chau³ tsú² re² la³ cun³ jmɨ́¹tin², hi³ láɨ¹³ dí² jón²zɨ́h¹ tsú² cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo, la³ cun³ rón³² lɨ́³ hi³ ca³lɨ́n¹³ tsú² hi³ jlánh¹ tɨ³² tsɨ́³ tsú² jmu³. \v 6 Cun³ñí¹ hi³ jáun² né³, cuɨ́¹ má¹quien¹³ dí² Dió³², ca³tɨ²¹ mií³ hi³ cáu² hi³ jueh³² hi³ lɨ́¹ ca³ja³ jáun² tsɨ́³ tsú² ñí¹con² dí², cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Jon² tsú² Tsá² hnio³ tsú² lɨ́n³². \v 7 Cun³ñí¹ hi³ jun³ Tsá² hí³ hi³ ca³táɨn³ jmɨ́¹³ né³, jáun² má²cá²tsan³ bíh¹ hmah²¹ hi³ jmɨ́¹ ren² dí² jáun², hi³ jáun² má²ca³liáu³ dí²; hi³ Dió³² né³, má²ca³chin² tsɨ́³ tso³ quiú¹³ dí² quí¹ cun³ñí¹ hi³ cun³ tiá² quiáuh²³ bíh¹ mií³ hi³ ja³² jáun² tsɨ́³ tsú². \v 8 Hi³ má²ca³ma³jnia³² tsú² siáh³ hi³ hú¹tá¹ hniau³ lɨ́n³², cun³quionh³ hi³ má²ca³cué³ tsú² jáun² pí³ hi³ lɨ́¹³ há¹ ngɨ¹³ dí² jɨ³ hi³ lɨ́¹³ láɨ³ dí² tsá² quia³lín³ jmɨ́¹ tsɨ́³, \v 9 hi³ jáun² lɨ́¹³ lɨ³ né¹ dí² la³ cun³ hi³ tɨ³² tsɨ́³ tsú² hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jáun², la³ cun³ ta²¹ hi³ qui³ jmɨ́¹ má²ca³lɨ́n¹³ tsú² jáun² hnga² hi³ jmu³. \v 10 La³ cun³ lɨ́³ hi³ má²ca³lɨ́n¹³ tsú² jáun² né³, lɨ³tí³ bíh¹ re² lɨ́n³² nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ má²tón³² jáun², jmáɨ¹ hi³ chá³² Dió³² cu³lɨ²¹ la³jɨ́³² hi³ zia³² jáun² ñí¹con² Cristo, hi³ jáun² Cristo bíh¹ lɨ́n¹³ Tsá² chín¹ ja¹ quioh²¹ hi³ jáun², la³ cun³ la³jɨ́³² hi³ zia³² hñu³mɨ³cuú² jɨ³ hi³ zia³² ñí¹ hué²¹ lá² nɨ́² siáh³. \p \v 11 Hi³ jáun² né³, Dió³² bíh¹ Tsá² ca³quianh³ dí² la³ cun³ jmɨ́¹tin², hi³ cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ dí² jáun² quiúnh¹ Cristo, hi³ jáun² bíh¹ chau² dí² tsú² re² la³ cun³ lɨ́³ hi³ má²ca³lɨ́n¹³ tsú² jáun² hnga² hi³ jmu³, Tsá² jmu² hí³ hi³ cun³ cuá²haɨ³² bíh¹ re² ca³la³ jɨ³lɨ³² hi³ má²ca³cháunh¹³ tsɨ́³ jmu³. \v 12 La³ nɨ́² ca³jmú³ tsú², hi³ jáun² nɨ́¹ má¹ca³jɨ́e³ tsáu² lánh³ ziáun² jnoh¹, tsá² ca³chá¹³ jnoh¹ cáun² tsɨ́³ la³ñí¹ ñí¹con² Cristo, lɨ́¹³ ma³quien² siáh³ Dió³² cun³ñí¹ hi³ jlánh¹ cú² juenh² tsú². \v 13 Ja³bí¹ hnoh² siáh³ ca³tianh³² náh² ta²¹ Cristo jmɨ́¹ ca³niéih² náh² jáun² jú¹ tson² hi³ lɨ́¹³ liáun³ náh²; jɨ³ hi³ ca³lɨ³ lin¹ hi³ hnoh² ná¹lɨ́n³ náh² tsá² joh¹ Dió³², cun³quionh³ hi³ ca³hián¹³ náh² jáun² Jmɨ́²chí³ Chun¹, Tsá² ca³jmú³ Dió³² jáɨ¹³ hi³ cuen³ jmɨ́¹tin². \v 14 Cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ Chun¹ hi³ má²ca³hen¹³ bíh¹ dí² má²ca³lɨ³ lin¹ hi³ cu³tí³ hiáu¹³ dí² la³ cun³ hi³ cué³² Dió³² nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹ ca³liáun³ ca³la³ jɨ́n³² tsá² joh¹ tsú², hi³ jáun² cuɨ́¹ lɨ³quien² bíh¹ tsú² cun³ñí¹ hi³ jlánh¹ cú² juenh². \s1 Po¹ mɨ³² ñí¹con² Dió³² hi³ lɨ́¹³ quia³lín³ jmɨ́¹ tsɨ́³ tsá² má²tanh² ta²¹ Dió³² \p \v 15 Cun³ñí¹ hi³ jáun² né³, jmɨ́¹ ca³náɨ³² jná¹³ hi³ nio² cáun² honh² hnoh² ñí¹con² Jesús Tɨ³² Juo¹³ dí², jɨ³ hi³ hno³ náh² ca³la³ jɨ́n³² tsá² joh¹ Dió³², \v 16 hi³ jáun² jná¹³ né³, tiá² tunh²¹ yáh³ ná¹ hi³ cue² tiá¹hmah¹ Dió³² hi³ ca³tɨn¹ hnoh², hi³ chau² tsɨn³² jná¹³ quián¹³ hnoh² nɨ́¹ má¹ca³lienh¹ jná¹³ Dió³². \v 17 Mɨ́²³ jná¹³ ñí¹con² Dió³² Jméi² Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí², Tsá² cú² juenh² Jméi² dí², hi³ cuɨ́¹ jmu¹ tsú² hi³ lɨ́¹³ quia³lín³ jmɨ́¹ honh² náh², cáun² hi³ ja³² ñí¹con² hnga² hí³ bíh¹, hi³ jmu³ tsú² siáh³ hi³ ngɨ¹³ náh² ca³la³ jɨ́³² hi³ hɨe³² tsú², hi³ jáun² lɨ́¹³ lɨ³ cuóun³² náh² tsú² re² lɨ́n³². \v 18 Mɨ́²³ jná¹³ siáh³ hi³ Dió³² tiéi³ joh¹ jmɨ́¹ honh² náh², hi³ jáun² lɨ³ ñíh¹³ náh² he³ ca³tɨ²¹ hi³ má²ca³te³ tsú² jáun² hnoh², la³ cun³ hi³ qui³ má²hu²¹ jáun² honh² náh², la³ cun³ la³jɨ́³² hi³ chu²¹ jɨ³ hi³ jlánh¹ quien² siáh³ hi³ cué³² Dió³² ñí¹con² tsá² joh¹. \v 19 Hi³ mɨ́²³ jná¹³ siáh³ hi³ lɨ³tsɨn² náh² hi³ cónh³ bíh¹ tiá² cú² tiá² juenh² tsú², ca³la³ hi³ tiá² lin¹ ñí¹ hiá² ñí¹ táuh²³ bíh¹ pí³ quioh²¹ tsú², pí³ hi³ jmu² ta²¹ ñí¹con² jnoh¹ tsá² tanh²³ dí² ta²¹ tsú². Pí³ jáun² bíh¹ jaun³² ca³ma³jnia³² Dió³² \v 20 jmɨ́¹ ca³jmú³ tsú² jáun² hi³ ca³jenh¹³ Cristo ja¹ hla¹, hi³ jáun² ca³chan³ dí² tɨ³ cuá² chu²¹ quioh²¹ la³ tɨ³ hñu³mɨ³cuú², \v 21 hi³ ca³chan³ dí² tsú² hi³ lɨ́n³ Tsá² la³ñí¹ ñí¹ quioh²¹ ca³la³ jɨ́n³² tsá² jmu² héih³², tsá² ná¹ho² ta²¹, la³jɨ́n³² tsá² ná¹quien², jɨ³ tsá² ná¹chín¹ nɨ́² siáh³, la³ cun³ lɨ³ua³ jan² tsá² jmɨ́¹ lɨ́¹³ lɨ³ hɨen¹³ ñí¹ hná¹ nɨ́² nɨ́² siáh³; hi³ jun³juáh¹³ jmáh³la³ tsá² zian² ta³né³² yáh³, quí¹ jɨ³ tsá² lɨ³zian² jmáɨ¹ né³bí¹ ja³² bíh¹ siáh³. \v 22 La³jɨ́³² hi³ zia³² bíh¹ ca³chá³ Dió³² jo³cuo² Cristo, hi³ ca³jmú³ tsú² siáh³ hi³ hnga² Cristo bíh¹ lɨ́n³ tsá² chín¹ ñí¹con² la³jɨ́n³² tsá² lɨ́n³ cuáh³². \v 23 Quí¹ la³jɨ́n³² tsá² cuáh³² ná¹lɨ́n³ la³jmɨ́¹ lɨ́³ cuá² ta³ hnga² bíh¹ Cristo, hi³ jáun² cun³quionh³ cuá² ta³ jáun² bíh¹ tsú² zian² ca³la³ tán¹ hián² cu³tí³; Tsá² má²cónh³² hí³ ñí¹ quioh²¹ ca³la³ jɨ³lɨ³² hi³ zia³². \c 2 \s1 Má²ca³liáun³ dí² cun³ñí¹ hi³ ja³² mií³ tsɨ́³ Dió³² \p \v 1 Tɨ³la³ hnoh² né³, jmɨ́¹ ná¹jún¹ bí¹ náh² jmɨ́¹tin² cun³ñí¹ hi³ tiá² ca³ma³tih²¹ náh² héih³² quioh²¹ Dió³², hi³ jmɨ́¹ ná¹ren² náh² tso³, \v 2 hi³ jmɨ́¹ ná¹quiánh¹ náh² nóh³² quioh²¹ hngá¹máh³ lá², hi³ jmɨ́¹ ná¹jmuh³² náh² la³ cun³ hi³ tɨ³² tsɨ́³ juo¹³ tsá²cuú² tsá²chín³, tsá² cha³² hí³ tiá³ tsɨ́³ tsá² tiá² má²tí³² ñí¹con² Dió³². \v 3 Quí¹ cun³ la³jáɨ³² bíh¹ jnoh¹ jmɨ́¹ ziáun² dí² uá²jaɨ³² la³ nɨ́² jmɨ́¹tin², hi³ jmɨ́¹ ná¹jmu³² dí² la³ cun³ hi³ dí¹quiaunh²¹ tsɨ́³ dí² hmóu³², hi³ ná¹má²ti²¹ dí² la³ cun³ rón³² lɨ́³ hi³ dí¹quian¹ cuá² ta³ dí², jɨ³ la³ cun³ hi³ láɨ²³ hmóu³² dí² nɨ́² siáh³. Cun³ñí¹ hi³ jáun² né³, jmɨ́¹ ca³ta¹ dí² uá²jaɨ³² hi³ má¹tso¹ tsɨ³² cá²re² quiúnh¹ tsá² ñí¹ hná¹ nɨ́² nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹ ma³tson¹³ Dió³² tsáu². \v 4 Tɨ³la³ Dió³², Tsá² jlánh¹ juenh² lɨ́n³² tsɨ́³ ca³ma³hniau³ lɨ́n³² dí², \v 5 hi³ jáun² uá¹jinh¹ tá¹la³ jmɨ́¹ ná¹jún¹ jáun² máh³ dí² cun³ñí¹ hi³ ca³tɨ²¹ tsáu¹³ dí², cáun² ca³jmú³ bíh¹ tsú² hi³ lɨ́¹³ ziáun² dí² hi³ hmaɨ²¹ la³jmɨ́¹ ca³jenh¹³ jáun² Cristo; quí¹ cun³ñí¹ hi³ ja³² mií³ tsɨ́³ bíh¹ Dió³² má²ná¹liáun¹ hnoh² ta³né³². \v 6 Hi³ la³jmɨ́¹ ca³jmú³ tsú² hi³ ca³jenh¹³ jáun² Cristo, ca³jmú³ tsú² hi³ ziáun² dí² cáun² hi³ hmaɨ²¹, la³ cun³ rón³² lɨ́³ hi³ tsá¹ma³ziáun¹³ dí² nɨ́¹ má¹ta³tauh¹ dí² jáun² hñu³mɨ³cuú² ñí¹ cuá³ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo, quí¹ cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ dí² quiúnh¹ tsú². \v 7 La³ nɨ́² ca³jmú³ tsú² quí¹ cun³ñí¹ hi³ hnió³ ma³jnia³² jmɨ́¹tsú² jmɨ́¹ja³² hi³ hniau³ dí² lɨ́n³², hi³ hú¹tá¹ ja³² lɨ́n³² siáh³ mií³ tsɨ́³ ñí¹con² dí² cun³quionh³ Cristo Jesús. \v 8 Jáun² né³, cun³ñí¹ hi³ lɨ́¹ ja³² jáun² mií³ tsɨ́³ Dió³² bíh¹, hi³ jáun² má²ca³liáun³ hnoh², cun³ñí¹ hi³ má²ca³cháh¹ náh² cáun² honh². Hi³ nɨ́² dá², jun³juáh¹³ hi³ zia³² cáun² hi³ má²ca³jmuh³ hmóu³² yáh³ náh², quí¹ hi³ nɨ́² dá² cáun² hi³ lɨ́¹ ca³cué³ Dió³² bíh¹ náh². \v 9 Hi³ jáun² né³, hí¹ jan² yáh³ tiá² hin² lɨ́¹³ jmu³ tonh², quí¹ jun³juáh¹³ hi³hliá² zia³² cáun² hi³ jmu² tsáu² yáh³ nɨ³². \v 10 Quí¹ Dió³² bíh¹ ca³jmú³ dí²; hi³ cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ dí² jáun² quiúnh¹ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo né³, hi³ jáun² ca³ma³jniau² dí² tsú² siáh³ hi³ má²lɨ́¹³ ná¹láɨ³ dí² tsá² jmu² ta²¹ chu²¹, la³ cun³ ta²¹ hi³ má²ca³chá³ jáun² Dió³² jo³cuo² dí² jmɨ́¹tin² hi³ ca³ta¹ dí² jmú¹³. \s1 Cun³quionh³ Cristo bíh¹ má²nio² tie³ \p \v 11 Hi³ jáun² né³, cháu¹ náh² honh² he³ lánh³ rón³² jmɨ́¹ lɨ́n³ náh² jmɨ́¹tin². Jmɨ́¹jáun² jmɨ́¹ ná¹lɨ́n³ náh² *tsá²cá²jo²¹, tsá² jmɨ́¹ jmáɨ² náh² “tsá² lín¹ tsá² tiá² *já²tú¹ chí² láu² hná¹³ ñí¹ zian²”. La³ nɨ́² bíh¹ ná¹juáh²³ tsá² qui³ ná¹quian³² li²¹ hi³ lin¹ hi³ taunh² Dió³² hó¹ñí¹, tsá² ná¹téh²³ hí³ hmóu³² “tsá² má²já²tú¹ chí² láu² quioh²¹”; uá¹jinh¹ hi³ lɨ́³ jmáh³la³ tɨ³ coh³ bíh¹ jaun³². \v 12 Jmáɨ¹ jáun² tiá² jmɨ́¹ quiúnh¹ yáh³ hnoh² Cristo, hi³ jmɨ́¹ tionh² náh² ma³ quin³² quiúnh¹ tsá² *Israel, hi³ sa³jun³ jmɨ́¹ cuɨn² náh² siáh³ nió³² jɨ³ jáɨ¹³ hi³ ca³jmú³ jáun² Dió³² jmɨ́¹tin² quionh³ tsá² hí³. Jmɨ́¹ zian² náh² hngá¹máh³ lá² hi³ hí¹ cáun² tiá² hi³ jmɨ́¹ ná¹janh³² náh², hi³ sa³jun³ jmɨ́¹ cuóun²¹ náh² siáh³ Dió³². \v 13 Hi³ jáun² né³, uá¹jinh¹ jmɨ́¹ tionh² náh² ñí¹ uóunh³ jmɨ́¹tin², tɨ³la³ ta³né³² má¹ná¹ má²ca³ta³tonh¹ náh² má²janh² cun³quionh³ jmɨ² hi³ ca³táɨn² jáun² quioh²¹ Cristo, hi³ má²ná¹lɨ́n³ hnoh² tsá² má²cá²cunh³ náh² quiúnh¹ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo. \v 14 Quí¹ Cristo bíh¹ Tsá² cha³² tie³ ja¹ quiú¹³ dí². Hí³ bíh¹ ca³jmú³ hi³ tsá² *judíos quionh³ tsá²cá²jo²¹ má²ná¹lɨ́n³ tsá² cu³ nió³; quí¹ hí³ bíh¹ ca³tsunh³ hná¹ hiah³² hi³ jmɨ́¹ dí¹jnáɨ²³ jáun² ja¹ quioh²¹ tsá²cá²jo²¹ quionh³ tsá² judíos, hi³ jmɨ́¹ jmu² hi³ tionh² tsú² ma³ quin³², la³ cun³ liei²¹ hi³ jmɨ́¹ jmu² jáun² hi³ ná¹hniei²¹ tsú² tsá²ján² tsá²ján². \v 15 Cun³quionh³ hi³ ca³jun³ jáun² bíh¹ tsú² ca³ma³táuh³² liei²¹ hi³ jmɨ́¹ quian³² jáun² la³jɨ́³² héih³² he³ lánh³ rón³² hniáuh³² jmu³ tsú², hi³ ca³jmú³ tsú² hi³ tá¹ tun³ nió³ tsáu² má²lɨ́n³ cu³ nió³ hmaɨ²¹ cun³ñí¹ hi³ jɨ³lɨn² tsá² hí³ má²cá²cunh³ quionh³ tsú² hnga². La³ jáun² bíh¹ ca³jmú³ tsú² hi³ niau²¹ tie³. \v 16 La³ nɨ́² bíh¹ lɨ³, hi³ cun³quionh³ hi³ ca³jun³ tsoh² crei²¹ bíh¹ Cristo ca³ma³táuh³² hniéi² hi³ jmɨ́¹ zia³² ja¹ quioh²¹ tá¹ tun³ nió³ tsáu², hi³ ca³jmú³ dí² hi³ tá¹ tun³ nió³ jáun² ná¹lɨ́n³ la³juah²¹ dúh¹ jan² tsáu², hi³ ca³jmú³ tsú² siáh³ hi³ niau²¹ tie³ ja¹ quioh²¹ tsú² quionh³ Dió³². \p \v 17 Quí¹ Cristo dá² cuan³ hi³ cua³can³² jú¹ chú³² hi³ lɨ́¹³ niau²¹ tie³ ñí¹con² ca³la³ jɨ́n³², la³ cun³ ñí¹con² hnoh² tsá² jmɨ́¹ tionh¹ náh² ñí¹ uóunh³ jɨ³ ñí¹con² tsá² judíos tsá² jmɨ́¹ tionh² hí³ má²janh² nɨ́² siáh³. \v 18 Hi³ jáun² cun³quionh³ jan² tán¹ Jmɨ́²chí³ joh¹ Dió³² bíh¹, lɨ́¹³ tsá¹janh¹³ dí² la³jáɨ³² ñí¹con² Jméi² dí², cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Cristo, cuɨ́¹ tsá² judíos, cuɨ́¹ tsá²cá²jo²¹. \v 19 Jáun² né³, hnoh² tiú²uú² lɨ́n³ yáh³ náh² tsá²cá²jo²¹, tsá² cu³ nió³ siáh³, tɨ³la³ hnoh² dá² má²lɨ́n³ náh² tsá² cu³ nió³ bíh¹ quiúnh¹ náh² ca³la³ jɨ́n³² tsá² joh¹ Dió³². Hnoh² bíh¹ má²ná¹lɨ́n³ náh² tsá² hñú¹³ Dió³². \v 20 Ja³bí¹ hnoh² siáh³ uá²jaɨ³² má²ná¹lɨ́n³ náh² la³jmɨ́¹ lɨ́³ cáun² hñú³, hi³ dí¹chi²¹ ñí¹ jmɨ́h¹ hiah³² hi³ ca³quiú² jáun² jɨ³lɨn² *tɨ³² tsá² quian³² jë¹ Dió³² jɨ³ la³jɨ́n³² *tɨ³² jë¹ Dió³² nɨ́² siáh³, cáun² hñú³ hi³ quian³² cá² máɨ³ quɨ́n¹ chu²¹ lɨ́n²¹ hi³ hu²¹ cuoh¹ hiah³² jáun², la³ cun³ Cristo Jesús yáh³. \v 21 Cun³quionh³ hí³ bíh¹ chí¹zau³² tá¹ cáun² hñú³, hi³ la³jɨ́³² quɨ́n¹ quioh²¹ né³ ná¹juɨn¹ re² lɨ́n³² ca³la³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ lɨ́³ cáun² cuáh³² hi³ ná¹chan¹ ñí¹con² Tɨ³² Juo¹³ dí². \v 22 La³ nɨ́² bíh¹ siáh³ hnoh² uá²jaɨ³², cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ náh² quiúnh¹ Cristo, ja³bí¹ la³ jáun² má²tionh² náh² siáh³ ja¹ quioh²¹ tsá² reh² ñí¹ hná¹ nɨ́², ca³la³ ñí¹ lɨ²¹ hi³ la³jɨ́n³² tsá² má²ca³chá³ cáun² tsɨ́³ lɨ́¹³ lɨ́n³ la³juah²¹ dúh¹ cáun² hñú³, hi³ jáun² ñí¹ jáun² lɨ́¹³ cuá³ Dió³² cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ joh¹. \c 3 \s1 Po¹ nio² jo³cuo² hi³ hléh³² jú¹ chú³² ñí¹con² tsá²cá²jo²¹ \r (Hechos 22:21; Colosenses 1:24-27) \p \v 1 Hi³ jáun² jná¹³ Po¹, cuá¹tson³ ná¹ cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo ca³tɨ²¹ cáun² hi³ chú³² quián¹³ hnoh² *tsá²cá²jo²¹; cun³ñí¹ hi³ hléh²³ jáɨ¹³ la³ nɨ́² bíh¹ jná¹³ cuá¹tson³ ná¹. \v 2 Len³ jná¹³ qui³ cun³ má²ná¹ñíh¹ bíh¹ hnoh² hi³ Dió³² bíh¹ má²ca³chá³ ta²¹ lá² jo³uón³² jná¹³ cun³ñí¹ hi³ ca³ja³ mií³ tsɨ́³, hi³ jáun² lɨ́¹³ zian² hnoh² re². \v 3 Hí³ bíh¹ ca³ma³jnia² ñí¹con² jná¹³ jáɨ¹³ hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jáun², la³ cun³ lɨ́³ jáun² cú¹pih²¹ jáɨ¹³ hi³ má²lɨ́²jmú³² jná¹³ nɨ́². \v 4 Jáun² nɨ́¹ má¹ca³híh³ náh² jáɨ¹³ nɨ́² lɨ³tsɨn² náh² hi³ tson² bíh¹ má²ño¹ jná¹³ jú¹ tson² quioh²¹ Cristo hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jáun². \v 5 Jáɨ¹³ jáun² jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jmɨ́¹tin², hi³ hí¹ jan² tiá² hin² ca³lɨ³ cuoh² jmáɨ¹ ñí¹ má²jau³² dí²; tɨ³la³ ta³né³² né³, má²ca³jñéih³ Dió³² jáɨ¹³ jáun² ñí¹con² *tɨ³² tsá² quian³² jë¹ tsú², tsá² hɨ́en¹ joh¹ tsú², jɨ³ ñí¹con² *tɨ³² jë¹ Dió³² nɨ́² siáh³ cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ joh¹ tsú². \v 6 Hi³ lá² bíh¹ hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jáun²: hi³ cun³quionh³ jú¹ chú³² hi³ lɨ́¹³ liáun³ tsú² jáun², ja³bí¹ tsá²cá²jo²¹ uá²jaɨ³² he³ cá²ren² la³ cun³ hi³ hiáuh³ jáun² tsá² *judíos, hi³ lɨ́¹³ lɨ́n³ tsú² la³juah²¹ dúh¹ jan² tsáu² quionh³ tsú² tsá² hí³, jɨ³ hi³ ca³tɨn¹ tsú² siáh³ jáɨ¹³ hi³ ca³jmú³ jáun² Dió³² quionh³ tsá² hí³ cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ tsú² uá²jaɨ³² quionh³ Cristo Jesús. \p \v 7 Ta³ tiá² jmɨ́¹ ca³tɨn¹ bíh¹ jná¹³ má²ca³zeh³ Dió³² hná¹ ta²¹ quioh²¹, hi³ hléh²³ ná¹ jú¹ chú³² cun³quionh³ pí³ quioh²¹ tsú². \v 8 Uá¹jinh¹ jná¹³ jan² tsá² tɨ³ jlánh¹ bíh¹ huen³ ja¹ ca³la³ jɨ́n³² tsá² joh¹ Dió³², tɨ³la³ hí³ bíh¹ má²ca³hiáu³² jná¹³ hi³ hléh¹³ ná¹ ñí¹con² tsá²cá²jo²¹ jú¹ chú³² ca³tɨ²¹ la³jɨ́³² hi³ zioh² jáun² Cristo, cáun² hi³ jmɨ́¹lɨ́h³ tiá² chau³² jmáɨ¹ hi³ lɨ³ cuoh² tsú² jɨ³lɨ³². \v 9 Hi³ jo³uón³² jná¹³ né³, má²ca³chá³ Dió³² hi³ hɨe¹ ná¹ ca³la³ jɨ́n³² tsáu² jáɨ¹³ ca³tɨ²¹ la³ cun³ hi³ hnió³ Dió³² jmu³, jáɨ¹³ hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ ñí¹con² tsáu² ca³la³ cun³ cá²jmáɨ¹ lɨ́n²¹, hi³ ca³jmú³ jáun² Dió³², Tsá² ca³jmú³ ca³la³ jɨ³lɨ³² hi³ zia³². \v 10 La³ nɨ́² ca³lɨ³, hi³ jáun² cun³quionh³ tsá² ná¹lɨ́n³ cuáh³² joh¹ Dió³² lɨ́¹³ ma³jnia² ta³né³² ñí¹con² ca³la³ jáh³ dú¹ ñí¹ tsá² ná¹chín¹ jɨ³ tsá²cuú² tsá²chín³ nɨ́² siáh³, hi³ Dió³² jlánh¹ quia³lín³ jmɨ́¹ tsɨ́³ ñí¹ ca³la³ jɨ́³² hi³ jmu². \v 11 Qui³ cun³ jmɨ́¹ má²hu²¹ bíh¹ tsɨ́³ Dió³² hi³ jmu³ la³ nɨ́² ca³la³ cun³ jmɨ́¹tin² lɨ́n³², cáun² ta²¹ hi³ ca³lɨ³ jáun² cun³quionh³ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo Tɨ³² Juo¹³ dí². \v 12 Hi³ jáun² cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ dí² quiúnh¹ Cristo, hi³ má²nio² cáun² tsɨ́³ dí² ñí¹con² tsú², jáun² má²zia³² bíh¹ jáɨ¹³ hi³ lɨ́¹³ má¹janh¹³ dí² ñí¹con² Dió³², ca³la³ hí¹ cú¹pih²¹ tiá² juá²³ tsɨ́³ dí². \v 13 Hi³ jáun² bíh¹ hiú² mɨ́²³ jná¹³ ñí¹con² hnoh², hi³ tiá² cháh¹ náh² hlah³ honh² cun³ñí¹ hi³hliá² cuá¹má²tso¹ jná¹³ tsɨn³² hi³ ca³tɨn¹ hnoh², quí¹ hi³ lá² dá² jmu² lin¹ hi³ tson² bíh¹ cu³tí³ tá¹zanh¹ náh² re². \s1 Cristo hniau³ dí² \p \v 14 Cun³ñí¹ hi³ jáun² bíh¹ junh³² jná¹³ cú¹jñi³² ta³ ñí¹ Jméi² [Jesucristo Tɨ³² Juo¹³] dí², \v 15 Dió³², Tsá² ná¹juáh²³ hí³ ca³la³ jɨ́n³² tsá² má²ná¹lɨ́n³ tsá² hñú¹³ tsú² hi³ hí³ bíh¹ dí² lɨ́n³ Jméi² tsú², uá¹ hi³ tsá² má²tionh² hñu³mɨ³cuú², uá¹ hi³ tsá² zian² ñí¹ hué²¹ lá². \v 16 Hi³ jáun² ñí¹con² Jméi² dí², Tsá² lɨ́n³ hí³ mí¹zioh²¹ quioh²¹ ca³la³ jɨ³lɨ³² hi³ chu²¹, mɨ́²³ jná¹³ hi³ cué³² tsú² hnoh² pí³ la³ tɨ³ hñu³ honh² hnoh² cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ joh¹, \v 17 hi³ jáun² má²lɨ́¹³ cuá³² Cristo hñu³ honh² náh² cun³ñí¹ hi³ má²nio² jáun² cáun² honh² náh². Hi³ jáun² nɨ́¹juáh³ jlánh¹ tiá³ nio² honh² náh² hi³ ná¹hnáu³ náh² hi³ ja³² la³ tɨ³ hñu³ honh² náh², la³jmɨ́¹ chi²¹ tiá³ cáun² hmá² hi³ tioh³ chí² jmú² ñí¹ ñe¹ lɨ́n²¹, ho³lá²dá² cáun² hñú³ hi³ zeh² ñí¹ cáun² jmɨ́h¹ hiah³² pin³, \v 18 hi³ jáun² lɨ́¹³ há¹ ngɨ¹³ náh² re² cu³lɨ²¹ quiúnh¹ náh² la³jɨ́n³² tsá² joh¹ Dió³², hi³ he³ cónh³ tí³ tɨ³ la³ hú³, jɨ³ tɨ³ la³ cuó², jɨ³ tɨ³ la³ ñe¹ nɨ́² siáh³ hi³ hniau³ dí² jáun² Cristo. \v 19 Jáun² bí¹ mɨ́²³ jná¹³ hi³ lɨ́¹³ lɨ³ cuɨn² náh² ha³ cónh³ tí³ hi³ hniau³ dí² jáun² Cristo, uá¹jinh¹ jmɨ́¹lɨ́h³ tiá² lɨ³ cuoh² tsú² cun³ tán¹, hi³ jáun² la³ jáun² bíh¹ lɨ́¹³ ná¹canh² hñu³ honh² náh² re² lɨ́n³² cun³quionh³ hnga² Dió³². \p \v 20 Hi³ hí³ bíh¹ dí² jan² Dió³² Tsá² zia³² pí³ quioh²¹ hi³ jmu³ tɨ³ hliáun³ la³ cónh³ bíh¹ hi³ mɨ³² dí², ho³ uá¹jinh¹ cáun² hi³ ti³ lɨ́¹ ca³cháunh¹³ tsɨ́³ dí², cun³quionh³ pí³ quioh²¹ tsú² hi³ má²jmu² jáun² ta²¹ hñu³ jmɨ́¹ hñu³ tsɨ́³ dí². \v 21 Hi³ jáun² cun³quionh³ tsá² ná¹lɨ́n³ cuáh³², jɨ³ cun³quionh³ Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo, ¡cuɨ́¹ lɨ³quien² bíh¹ Dió³² jmáɨ¹ ca³la³ jɨ́³² ca³la³ cun³ jmɨ́¹hi³nio²! ¡Tson² bíh¹ cu³tí³! \c 4 \s1 Hniáuh³² tiáuh¹ dí² cá²hon³ \p \v 1 Cun³ñí¹ hi³ jáun² bíh¹, jná¹³ tsá² cuá¹tson³ ná¹ cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Tɨ³² Juo¹³ dí², hiú² mɨ́²³ jná¹³ ñí¹con² hnoh² hi³ ñí¹táunh¹ náh² la³ cun³ ca³tɨ²¹ hi³ ñi³táunh¹ tsá² má²ca³te³ Dió³², quí¹ hnoh² bíh¹ tsá² má²ná¹tén¹ náh². \v 2 Jmu³ náh² tsá² tsɨ́¹juɨ́³, tsá² tiá² jmu² quien² hnga²; jmu³ náh² siáh³ juenh² honh², jɨ³ hi³ cueh¹³ náh² honh² hi³ ca³tɨn¹ tsá²ján² tsá²ján² quí¹ cun³ñí¹ hi³ hno³ náh² tsú². \v 3 Cun³quionh³ hi³ má²nio² jáun² tie³ ja¹ quián¹³ bí¹ náh², má²hniáuh³² jmúh¹³ náh² pí³ hi³ la³ má²tionh² jáun² náh² cá²honh¹ jmáɨ¹ ca³la³ jɨ́³², cun³quionh³ hi³ ma³hau³ Jmɨ́²chí³ Chun¹. \v 4 Quí¹ jan² tán¹ tsáu² bíh¹ má²ná¹láɨ³ dí², hi³ jan² tán¹ bí¹ siáh³ Jmɨ́²chí³ zian² ñí¹con² dí² la³jáɨ³²; la³ jáun² bíh¹ lɨ́³ siáh³ hi³ má²ca³te³ náh² jáun² Dió³² hi³ lɨ́¹³ zia³² cáun² tán¹ hi³ ná¹janh³² náh² ca³la³ jɨ́n³². \v 5 Jan² bíh¹ Juo¹³ dí² zian², hi³ cá² ñí¹ bíh¹ jú¹ tson² zia³² hi³ táunh²³ dí² ta²¹, cá² ñí¹ bíh¹ hi³ zaun³² dí² jmáɨ², \v 6 hi³ jan² tán¹ bíh¹ Dió³² Jméi² dí² ca³la³ jáɨ³². Hí³ bíh¹ cuá¹chín¹ ñí¹con² ca³la³ jɨ́n³², Tsá² jmu² ta²¹ ca³la³ tán¹ cu³tí³, jɨ³ hi³ cuá³ tsú² siáh³ hñu³ tsɨ́³ jɨ³lá² dí². \s1 Pí³ hi³ cue³² Jmɨ́²chí³ Chun¹ \r (Romanos 12:3-8; 1 Corintios 12:1-14:40; 1 Pedro 4:8-11) \p \v 7 Tɨ³la³ né³² né³, ma³ quin³² ma³ jan³² bíh¹ dí² má²hiau³² dí² la³ cun³ pí³ hi³ ca³ja³ jáun² tsɨ́³ Cristo hi³ lɨ́¹ cué²¹. \v 8 Hi³ jáun² bíh¹ ñí¹ Sí² rá¹juáh³ la³ lá²: \q1 Jmɨ́¹ ngah²¹ tsú² jáun² hñu³mɨ³cuú², ca³chin² dí² juɨ³² tsá² ná¹tson³, \q1 jɨ³ hi³ ca³cuéh³ dí² siáh³ tsá²mɨ³cuóun² pí³ hi³ jmu³ tsú² tá¹³ dí². \p \v 9 Tɨ³la³ ¿he³ dá² hnió³ juáh³ jaun³² hi³ “ca³uɨnh³² tsú²”? Hi³ nɨ́² dá² hnió³ juáh³, hi³ la³ñí¹ tín² ca³ñí¹hi³² tsú² la³ tɨ³ hñu³ hué³². \v 10 Hi³ Tsá² hí³ bí¹ siáh³ ca³uɨnh³² tɨ³ ñí¹ jlánh¹ bíh¹ ñe¹ hñu³mɨ³cuú², hi³ jáun² lɨ́¹³ hún¹ tsú² la³ tán¹ chu³ cuá² chu³ hué³². \v 11 Hi³ hí³ bíh¹ ca³cué³ pí³ ñí¹con² ma³ quin³² ma³ jan³² tsáu² hi³ jmu³ tsú² tá¹³ Dió³², uá¹la³ cun³ hi³ ca³cuéh³ tsú² jáun² ma³ jan² tsáu² pí³ hi³ lɨ́n¹³ tsú² *tɨ³² tsá² quian³² jë¹ Dió³², ma³ jan² tsáu² ca³cuéh³ dí² siáh³ pí³ hi³ lɨ́n¹³ *tɨ³² jë¹ Dió³², hi³ ma³ jan² tsáu² hiauh³ pí³ hi³ ngáɨ³² jú¹ chú³² hi³ lɨ́¹³ liáun³ tsú², ma³ jan² tsáu² hiauh³ pí³ hi³ lɨ́n¹³ tsá² tanh² hó¹ñí¹ tsáu², hi³ ma³ jan² siáh³ hiauh³ pí³ hi³ lɨ́n¹³ tɨ³² ca³tɨ²¹ jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³². \v 12 La³ nɨ́² bíh¹ ca³chan³ tsú² hua³jan²¹ tsá² joh¹ hi³ jmu³ ta²¹ quioh²¹ dí², hi³ jáun² lɨ́¹³ hi³ tɨ³ lɨ³mí¹ má²tsá²lɨ³pin³ tsɨ́³ tsá² ñí¹ hná¹ jáun² joh¹ Cristo, \v 13 ca³la³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ tiáuh¹ dí² cá²hon³ la³ cun³ hi³ ca³tɨ²¹ jmu³ tsá² má²cuóun³² Jon² Dió³², tsá² má²nio² hí³ cáun² tsɨ́³ ñí¹con² tsú². La³ jáun² bíh¹ lɨ́¹³ hi³ lɨ³hún¹ tsɨ́³ dí², hi³ lɨ³ tiéi³ dí² ti³tsóh³dí¹ la³ cun³ rón³² lɨ́n³ hnga² Cristo. \v 14 Quí¹ jáun² tiú²uú² lɨ́n¹³ dí² la³jmɨ́¹ lɨ́n³ tsá¹míh¹, hi³ huán¹ tsɨ́³ lɨ́n³² bíh¹ zaɨ³² tsɨ́³, hi³ cáun² lɨ́¹ lɨ́²can² cun³quionh³ lɨ³ua³ cáun² jáɨ¹³ hmaɨ²¹ hi³ má²ta² tsáu², hi³ lɨ́²can² tsú² hi³ má²cau² tsá² hláɨh¹, tsá² hnió³ jau³ juɨ³² hlah³. \v 15 Tɨ³la³ nɨ́¹juáh³ hléh¹ dí² jú¹ tson² cun³quionh³ hi³ hno³ dí² tsá²ján² tsá²ján² né³, la³ jáun² bíh¹ má²tsá²lɨ³hún¹ tsɨ́³ dí², ca³la³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ lɨ́n¹³ dí² la³jmɨ́¹ lɨ́n³ Cristo, Tsá² lɨ́n³ hí³ Tsá² chin¹ ñí¹con² dí². \v 16 Hi³ ñí¹con² hí³ bíh¹ ja³² pí³ quiú¹³ jnoh¹, tsá² ná¹láɨ³ dí² la³juah²¹ dúh¹ jñí²mu¹ tsú², cáun² ngú³ hi³ ná¹cuú¹ ná¹hun¹ re² tɨn² la³ ma³ quin³² ma³ caun³² hi³ pih²¹ hi³ siún¹ quionh³ raɨnh²¹, la³jmɨ́¹ ná¹jenh² hná¹ mú²¹ quionh³ jñí²; hi³ jáun² tá¹la³ má²chí¹cuóun² jáun² cu³lɨ²¹ né³, jmu² lin¹ hi³ hnio³ raɨnh²¹ cun³quionh³ hi³ má²háun³. \s1 Ziáun² dí² hi³ hmaɨ²¹ cun³quionh³ Cristo \p \v 17 Hi³ jáun² né³, hlɨ́¹ lieh¹ jná¹³ hnoh² cha¹³ Tɨ³² Juo¹³ dí², hi³ juo³ ná¹ hnoh² la³ lá²: Tiú²uú² hniáuh³² yáh³ má¹zián¹³ náh² la³jmɨ́¹ zian² tsá² tiá² má²cuóun³² Dió³², quí¹ tsá² hí³ dá² zian² la³ cun³ hi³ cháunh²³ chí¹ hmóu³² bíh¹, cáun² hi³ tiá² lin¹ ñí¹ jmu³ ta²¹, \v 18 hi³ cáun² lɨ́¹ ná¹jlɨ³² siáh³ hñu³ jmɨ́¹ hñu³ tsɨ́³ tsú². Tsá² hí³ dá² tiá² zian² yáh³ la³ cun³ hi³ hnió³ Dió³², quí¹ tsá² cáun¹ bíh¹ hí³ cun³ñí¹ hi³ jlánh¹ huáh² chí¹. \v 19 Tiú²uú² ñi³² yáh³ tsú² he³ dá² jaun³² hua³heih²¹, jɨ³ hi³ má²ca³jɨenh³ tsú² siáh³ hmóu³² hi³ jmu³ la³jɨ́³² hi³ dí¹quiaunh²¹ tsɨ́³, hi³ ca³la³ hi³ tsah³ lɨ́n³² tsú² jmu² ca³la³ jɨ́³² ñí¹ hi³ hlah³, ca³la³ hi³ jính¹ lɨ́n²¹ tsú². \v 20 Tɨ³la³ hnoh² má¹ná¹, tiá² ca³lɨ³tɨn² yáh³ hnoh² la³ nɨ́² ñí¹con² Cristo, \v 21 nɨ́¹juáh³ tson² cu³tí³ hi³ ca³niéih² náh² jáɨ¹³ hi³ ca³tɨn¹ tsú², hi³ nɨ́¹juáh³ tson² ca³cunh³ náh² siáh³ quiúnh¹ Jesús jmɨ́¹ ca³lɨ³tɨn² náh² jáun² jú¹ tson² hi³ ca³tɨn¹ tsú². \v 22 Hi³ ca³tɨ²¹ la³ cun³ he³ lánh³ rón³² jmɨ́¹ zian² náh² jáun² jmɨ́¹tin² né³, tɨ³ có³² chá¹ náh² cú²jueh³² hi³ yeh³ hi³ jmɨ́¹ jmuh³² náh² jáun², quí¹ jmɨ́¹tin² ca³lɨ³can² náh² cun³quionh³ hi³ hlah³ hi³ dí¹quiaunh²¹ honh² náh² hi³ jmɨ́¹ jmu² jáun² hi³ jún³ náh². \v 23 Má²hniáuh³² bíh¹ lɨ³ hmaɨ²¹ la³ tɨ³ hñu³ jmɨ́¹ hñu³ honh² náh², \v 24 hi³ má¹zián¹³ náh² cáun² hi³ hmaɨ²¹ la³jmɨ́¹ lɨ́³ hi³ cánh³ ca³ma³jniau² náh² siáh³ Dió³², hi³ zian² náh² la³jmɨ́¹ zian² tsú² jáun² hnga², hi³ hú¹tá¹ chun¹ náh², hi³ jɨn². \p \v 25 Cun³ñí¹ hi³ nɨ́² né³, jáun² ma³ quin³² ma³ jan³² náh² ca³tɨn¹ hléh¹³ jmáh³la³ jú¹ tson² ñí¹con² renh², cha³ jmɨ́¹ hléh¹³ náh² jú¹ tɨ́¹jáɨ², quí¹ la³jáɨ³² bíh¹ dí² ná¹láɨ³ la³juah²¹ dúh¹ zeih²¹ cuo² zeih²¹ ta³ jan² tsáu². \p \v 26 Nɨ́¹juáh³ hi³ ca³míh³ honh² náh², ha³ lɨ́² jmú² tso³; ha³ lɨ́² cuɨ́¹ míh¹³ honh² nú² ca³la³ ñí¹ ca³ta³tsɨ²¹ hiú², \v 27 hí¹ cú¹pih²¹ lɨ́² jáɨ¹³ cueh³² tsá² hláɨnh¹. \p \v 28 Nɨ́¹juáh³ tsá² jmɨ́¹ han², ha³ lɨ́² uú² cuɨ́¹ han¹ tsú², tɨ³la³ cuɨ́¹ jmu¹ cuá² ta³ tsú² ta²¹ chu²¹ bíh¹ cú²jueh³², hi³ jáun² zia³² ca³lá² hi³ lɨ́¹³ lɨ³ cuéh³² tsú² tsá² lɨ³hniauh²³ ñí¹con². \p \v 29 Ha³ lɨ́² hléh² náh² jú¹ hlah³, tɨ³la³ jáɨ¹³ hi³ lɨ́¹³ lɨ³ ma³hau³ hi³ lɨ³ pin³ tsɨ́³ tsáu² bíh¹ hniáuh³² hléh¹³ náh² cú²jueh³², jáɨ¹³ hi³ lɨ́¹³ lɨ³ ma³mieh² Dió³² ñí¹con² tsá² náɨ³² bíh¹. \v 30 Lɨ́² jmú² náh² hi³ niau²¹ hlah³ tsɨ́³ Jmɨ́²chí³ Chun¹ joh¹ Dió³², quí¹ cun³quionh³ Jmɨ́²chí³ hí³ bíh¹ má²ná¹lin¹ hnoh² hi³ lɨ́n³ náh² tsá² joh¹ Dió³², ca³la³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ cu³tí³ liáu³² tsú². \p \v 31 Chá¹ náh² tɨ³ có³² la³jɨ́³² hi³ chí¹quí² chí¹tiéih²³ honh² náh² ñí¹con² tsáu², la³ má²quionh³ hi³ míh²³ honh² náh², jɨ³ hi³ jlánh¹ náh², jɨ³ hi³ lɨ́¹ tɨ́² lɨ́¹ hóh³² náh², jɨ³ la³jɨ́³² hi³ lɨ́¹ tú² lɨ́¹ hion²³ náh² tsáu² nɨ́² siáh³, la³ cun³ la³jɨ́³² ñí¹ hi³ hlah³ yáh³. \v 32 Tɨ³ re² bíh¹ jmu³ náh² chun¹ ñí¹con² tsá²ján² tsá²ján², hi³ ná¹lɨ́n³ náh² tsá² zian² tsɨ́³ hi³ ca³tɨn¹ tsá²ján² tsá²ján², hi³ chin³² náh² siáh³ honh² ñí¹con² tsá²ján² tsá²ján² la³ cun³ hi³ má²ca³jmú³ tsú² ñí¹con² náh², la³jmɨ́¹ ca³chin² jáun² Dió³² tsɨ́³ tso³ quián¹³ hnoh² cun³quionh³ Cristo. \c 5 \s1 He³ lánh³ rón³² hniáuh³² ma³zian² tsá² má²lɨ́n³ jon² Dió³² \p \v 1 Hi³ jáun² né³, cun³ñí¹ hi³ má²ná¹lɨ́n³ náh² jon² Dió³², tsá² hnio³ tsú² lɨ́n³², jmu³ náh² pí³ hi³ lɨ́n¹³ náh² la³jmɨ́¹ lɨ́n³ tsú² hnga². \v 2 Tianh³ náh² hi³ ná¹hnáu³ náh², la³jmɨ́¹ ca³ma³hniau³ Cristo, hi³ ca³jɨenh³ tsú² jáun² hnga² cun³ñí¹ hi³ ca³ta¹ dí². Hí³ bíh¹ lɨ́¹ ca³cuen³ hnga² la³juah²¹ dúh¹ jan² jáh³, hi³ ca³jngɨh³ ñí¹con² Dió³², hi³ lɨn³ tsú² la³jmɨ́¹ lɨ́³ cáun² hi³ ja³² má²ró³² hi³ tɨ³² tsɨ́³ Dió³². \p \v 3 Cun³ñí¹ hi³ má²lɨ́n³ náh² tsá² joh¹ Dió³² né³, jáun² hí¹ cú¹pih²¹ yáh³ tiú²uú² hniáuh³² hi³ cáun² lɨ́¹ juonh²¹ náh² jáɨ¹³ hi³ ca³tɨ²¹ hi³ juón¹ tsú², sa³jun³ hí¹ cáun² hi³ tiá² jɨ², ho³ hi³ dí¹quian¹ náh² hi³ lɨ́¹ zia³². \v 4 Ha³ lɨ́² hléh² náh² jú¹ cú¹juón¹, sa³jun³ jáɨ¹³ hi³ tiá² lin¹ zia³² ñí¹ jmu³ ta²¹, ho³ cuú²nga¹ héi² tsɨ́³, quí¹ jáɨ¹³ la³ nɨ́² tiú²uú² ca³ta¹ yáh³ dí² hléh¹³; tɨ³ re² cueh¹ náh² cú²jueh³² tiá¹hmah¹ Dió³² bíh¹. \v 5 Quí¹ má²ñíh¹ bíh¹ náh² hi³ nɨ́¹juáh³ zian² tsá² lɨ́¹ jmu² lɨ́¹ tsau³² ho³ hi³ jmu² tsú² hi³ tiá² jɨ², jáun² tsá² la³ hí³ tiá² lɨ́¹³ yáh³ hiáuh³ jáɨ¹³ hi³ tsa³ma³zian² hñu³mɨ³cuú² ñí¹ cuá¹quien² Cristo quionh³ Dió³², sa³jun³ lɨ́¹³ hiáuh³ jáɨ¹³ nɨ́¹juáh³ tsá² zia³² hi³ jlánh¹ jính¹, quí¹ tsá² la³ nɨ́² jmu² la³juah²¹ dúh¹ hi³ má²tsú² má²jónh³² dió³² tsá² láɨn¹ bíh¹. \v 6 Hí¹ jan² lɨ́² hin² cuɨ́¹ má¹cau² hnoh² cun³quionh³ cáun² jú¹ te³, quí¹ cun³ñí¹ hi³ ca³tɨ²¹ hi³ hlah³ nɨ́² bíh¹ má²jnia³² Dió³² hi³ míh²³ tsɨ́³ ñí¹con² tsá² tiá² nieh³. \v 7 Jáun² né³, hí¹ cú¹pih²¹ lɨ́²uú² juónh³² náh² re² quiúnh¹ tsá² la³ hí³. \p \v 8 Quí¹ jmɨ́¹tin² jmɨ́¹ lɨ́n³ hnoh² tsá² zian² já¹niéi², tɨ³la³ ta³né³² má¹ná¹, cun³ñí¹ hi³ má²cá²cunh³ náh² quiúnh¹ Tɨ³² Juo¹³ dí², jáun² má²lɨ́n³ náh² tsá² má²zian² ñí¹ tie³ joh¹. Jáun² tianh³ náh² la³ cun³ qui³ ca³tɨ²¹ hi³ zian² tsá² má²tiéin¹ joh¹. \v 9 Quí¹ joh¹ dá² jmu² hi³ lau³² jmáh³la³ cá² ñí¹ hi³ chun¹ bíh¹ tsú², hi³ ngɨ³² tsú² cú²tso², jɨ³ hi³ lɨ́n³ tsú² tsá² tson² jë¹ nɨ́² siáh³. \v 10 Jáun² jmu³ náh² pí³ hi³ ngɨ¹³ náh² hi³ he³ bíh¹ hi³ jéih³² Tɨ³² Juo¹³ dí². \v 11 Ha³ lɨ́² jmú² náh² lɨ³ua³ cáun² hi³ tiá² lin¹ ñí¹ jmu³ ta²¹, hi³ la³ jmu² jáun² tsá² zian² já¹niéi²; tɨ³la³ tɨ³ re² tie³ náh² joh¹ ñí¹con² hi³ jáun², hi³ jáun² lɨ́¹³ chu³ jñéih³. \v 12 Hi³ lɨ́¹ hua³heih²¹ máh³ hi³ hléh¹³ dí² la³ cun³ hi³ jmu² tsá² hí³ ta³ hñu³ niéi², uá¹jinh¹ ti³ lɨ́¹ hléh¹³ dí²; \v 13 tɨ³la³ nɨ́¹ má¹ca³ta³no¹ la³jɨ́³² hi³ jáun² ñí¹ tie³ joh¹ né³, la³jɨ́³² bíh¹ chú² jñéih²³ re², \v 14 quí¹ cun³quionh³ joh¹ bíh¹ chú² jñéih²³ la³jɨ́³². Cun³ñí¹ hi³ jáun² bíh¹ juáh²³ tsú² la³ lá²: \q1 Hueh³ ziú³ máh¹, hnú² tsá² rá²cuóun¹ nú²; \q1 náu² ñí¹ rón²¹ nú² nɨ́² ja¹ hla¹, \q1 hi³ jáun² Cristo tiéi³² joh¹ quioh²¹. \p \v 15 Jáun² né³, hua³hín¹³ náh² he³ lánh³ rón³² ñí¹táunh¹ náh². Ha³ lɨ́² ma³zián¹³ náh² la³jmɨ́¹ zian² tsá² tiá² jmɨ́¹ tiá² tsɨ́³, tɨ³ re² ma³zián¹³ náh² hi³ quia³lín³ jmɨ́¹ honh². \v 16 Ma³quien¹³ náh² jmáɨ¹ hi³ zian² náh², quí¹ jmáɨ¹ hlah³ bíh¹ la³². \v 17 Ha³ lɨ́² lɨ́¹ jmú² náh² cáun¹; jmu³ náh² pí³ hi³ ngɨ¹³ náh² he³ hnió³ Tɨ³² Juo¹³ dí². \v 18 Ha³ lɨ́² ma³heinh²¹ náh², quí¹ tsá² jmu² la³ jáun² dá² cáun² lɨ́¹ tsá²hín³ bíh¹; tɨ³ re² cuɨ́¹ ná¹cónh²¹ Jmɨ́²chí³ Chun¹ hñu³ honh² náh². \v 19 Hniáuh³² hlɨ́¹ lienh¹ náh² renh² má²tún² hmóu³² náh² cun³quionh³ hi³ hɨ́eh¹ náh² sun¹ hi³ lɨ́³ jáun² jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³², hi³ hɨ́eh¹ náh² sun¹ ñí¹con² Dió³², jɨ³ hi³ hɨ́eh¹ náh² siáh³ hi³ ca³tɨn¹ tsú² cun³quionh³ sun¹, la³ cun³ hi³ má²hau³ Jmɨ́²chí³ Chun¹. Jáun² hɨ́e¹ náh² sun¹ hi³ má¹tsú¹ má¹jonh²¹ náh² Tɨ³² Juóuh³² ca³la³ jonh³ jmɨ́¹ honh². \v 20 Cuéh³ náh² tiá¹hmah¹ Dió³² Jméi² dí² jmáɨ¹ ca³la³ jɨ́³² ca³tɨ²¹ la³jɨ́³² hi³ zia³², cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí². \s1 Lánh³ hniáuh³² zian² tsá² tanh² ta²¹ Cristo quionh³ tsá² hñú¹³ \p \v 21 Cun³ñí¹ hi³ tanh²³ náh² ta²¹ Cristo, jáun² ma³quien¹³ náh² tsá²ján² tsá²ján². \p \v 22 Ca³tɨn¹ tsá²mɨ³ hi³ ma³quien² ñí²cuo², la³jmɨ́¹ má²quien² tsú² jáun² Tɨ³² Juo¹³ dí². \v 23 Quí¹ tsá²ñuh² bíh¹ lɨ́n³ tsá² chín¹ ñí¹con² tsá²mɨ³, la³jmɨ́¹ lɨ́n³ jáun² Cristo Tsá² chín¹ ñí¹con² tsá² lɨ́n³ cuáh³², tsá² ná¹lɨ́n³ hí³ la³jmɨ́¹ lɨ́³ cuá² ta³ tsú², tsá² ca³lión³² tsú² hí³. \v 24 Hi³ jáun² la³jmɨ́¹ má²quien² jáun² tsá² cuáh³² Cristo, la³ jáun² bíh¹ ca³tɨn¹ tsá²mɨ³ ma³quien² ñí²cuo² tán¹ hián². \p \v 25 Hnoh², tsá²ñuh², ma³hno¹ náh² tsá²mɨ³ ñí²cuonh² náh², la³jmɨ́¹ ca³ma³hnio³ jáun² Cristo tsá² lɨ́n³ cuáh³² hi³ ca³cuen³ tsú² jáun² hnga² hi³ jún³ ca³tɨn¹ cuáh³². \v 26 La³ nɨ́² ca³jmú³ tsú², quí¹ hi³ jáun² lɨ́¹³ ná¹chan¹ tsá² lɨ́n³ cuáh³², hi³ ca³ma³jɨn² dí² tsú² cun³quionh³ hi³ ca³záun³ tsú² jáun² jmáɨ² cun³quionh³ jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³², \v 27 hi³ jáun² lɨ́¹³ ma³jnia² tsú² cuáh³² ñí¹con² hnga², hi³ lɨ́n¹³ la³jmɨ́¹ lɨ́n³ jan² tsá¹máɨ¹³ tsá² má²jniá³ ca³la³ chú³² lɨ́n³² cu³tí³, hi³ chun¹, hi³ jɨn², hi³ hí¹ cú¹pih²¹ quiá¹ tiá² zia³² quioh²¹, hi³ sa³jun³ hí¹ cáun² hi³ zɨ́nh², sa³jun³ hí¹ cáun² hi³ má²hliáh². \v 28 La³ nɨ́² bíh¹ lɨ́³, hi³ hniáuh³² ma³hnio³ siáh³ tsá²ñuh² tsá²mɨ³ ñí²cuo² la³jmɨ́¹ hnio³ tsú² hnga². Quí¹ nɨ́¹juáh³ tsá² hnio³ tsá²mɨ³ ñí²cuo², la³ jáun² má²lin¹ hi³ hnio³ jɨ³ hnga² bíh¹ tsú². \v 29 Quí¹ hí¹ jan² yáh³ tsáu² tiá² hon² cuá² ta³ hnga², tɨ³la³ jmu² bíh¹ tsú² hua³hí¹³, jɨ³ hi³ má²ton³ dí² siáh³; hi³ ti³tsóh³dí¹ la³ jáun² bíh¹ jmu² siáh³ Cristo ñí¹con² cuáh³², \v 30 quí¹ jnoh¹ bíh¹ ná¹láɨ³ dí² la³jmɨ́¹ lɨ́³ cuá² ta³ tsú², [jnoh¹ ná¹láɨ³ dí² la³jmɨ́¹ lɨ́³ ngú³ quioh²¹ tsú² jɨ³ jñí²mu¹ tsú² nɨ́² siáh³]. \v 31 La³ cun³ rá¹juáh³ jáun² ñí¹ Sí²: “Cun³ñí¹ hi³ jáun² bíh¹ ca³tɨn¹ tsá²ñuh² chan³ tɨ³ có³² jméi² mí¹ziú¹³, hi³ jáun² tiánh³ cu³tsa³² quionh³ tsá²mɨ³ ñí²cuo², hi³ jáun² tá¹ gon³ tsú² lɨ́n¹³ la³juah²¹ dúh¹ jan² tsáu² bíh¹”. \v 32 Hi³ nɨ́² bíh¹ cáun² jáɨ¹³ hi³ jlánh¹ bí¹ quien² hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹, hi³ jáun² jná¹³ né³ juanh³², hi³ jáɨ¹³ nɨ́² né³, hɨe³² hi³ Cristo má²cunh³ quionh³ cuáh³². \v 33 Tɨ³la³ cun³ jáun² bíh¹ hniáuh³² má¹hno¹ náh² tsá²mɨ³ ñí²cuonh² ma³ quin³² ma³ jan³² náh², la³jmɨ́¹ hno³ náh² hmóu³²; hi³ tsá²mɨ³ né³, hniáuh³² má²quien² siáh³ tsá²ñuh² ñí²cuo². \c 6 \p \v 1 Hi³ hnoh² siáh³ tsá¹míh¹, cun³ñí¹ hi³ hnoh² tanh²³ náh² ta²¹ Dió³², hi³ jáun² ca³tɨn¹ náh² tanh¹³ siáh³ ta²¹ ñeh² mí²ziúh², quí¹ la³ nɨ́² bíh¹ ca³tɨ²¹. \v 2 Quí¹ hi³ lá² bíh¹ héih³² la³ñí¹ hi³ ca³jmú³ Dió³² hi³ la³ má²quionh³ siáh³ cáun² jáɨ¹³ hi³ ca³jmú³ tsú²: “Tianh³² náh² ta²¹ ñeh² mí²ziúh², \v 3 hi³ jáun² lɨ́¹³ zian² nú² re² tɨn², jɨ³ hi³ lɨ́¹³ lɨ³ zian² nú² ué³ ñí¹ hué²¹ lá²”. \p \v 4 Hi³ hnoh² né³, tsá² má²lieih²¹, ha³ lɨ́² ma³tsan¹³ náh² tsɨ́³ jónh³², tɨ³la³ tɨ³ re² bíh¹ hi³ má¹cuoun²¹ náh² tsú² hi³ tɨ́¹ jinh²¹ náh² re² tɨn², hi³ hlɨ́¹ lienh¹ náh² tsú² ca³tɨ²¹ he³ lánh³ rón³² tanh¹³ tsú² ta²¹ Tɨ³² Juo¹³ dí². \p \v 5 Hnoh² tsá² ná¹lɨ́n³ *tsá² má²ná¹hlánh¹, ca³tɨn¹ bí¹ náh² má¹tih²¹ ñí¹con² tsá² ná¹lɨ́n³ juóuh³² náh² ñí¹ hué²¹ lá²; hniáuh³² bíh¹ má¹quien¹³ náh² tsú², jɨ³ hi³ re² nio² honh² náh² siáh³ jmúh¹³ ta²¹ quián¹³, la³jmɨ́¹ lɨ́³ hi³ ná¹má²tih²¹ náh² ñí¹con² hnga² Cristo. \v 6 Jun³juáh¹³ jmáh³la³ ñí¹ jɨ́e²³ yáh³ tsú² hniáuh³² jmúh¹³ náh² re² ta²¹, hi³ jáun² jlánh¹ tá¹tonh¹ náh² re² ñí¹con² tsú², tɨ³la³ hi³ jmúh¹³ náh² la³ cun³ qui³ ca³tɨn¹ jmu³ tsá² ná¹lɨ́n³ quian²¹ Cristo bíh¹, tsá² má²ná¹jmu² la³ jonh³ jmɨ́¹ tsɨ́³ la³ cun³ hi³ hnió³ Dió³². \v 7 Hiún² lɨ́n³² honh² náh² jmu³ tá¹³ tsú², la³juah²¹ dúh¹ hi³ ná¹jmuh³² náh² tá¹³ Tɨ³² Juo¹³ dí², jun³juáh¹³ la³jmɨ́¹ lɨ́³ hi³ ná¹jmuh³² náh² ñí¹con² jmáh³la³ tsáu² yáh³. \v 8 Quí¹ má²ñíh¹ bíh¹ náh², hi³ Tɨ³² Juo¹³ bíh¹ dí² ma³hmah¹ ñí¹con² ma³ quin³² ma³ jan³² la³ cun³ lɨ́³ hi³ chu²¹ hi³ lɨ́²jmú³ tsú², uá¹ hi³ tsá² má²dí¹hlánh¹ ho³lá²dá² tsá² zian² hi³ ca³tɨn¹ hnga². \p \v 9 Hnoh² siáh³ tsá² ná¹lɨ́n³ juo¹³ tsáu², ja³bí¹ la³ nɨ́² hniáuh³² jmúh¹³ hnoh² siáh³ ñí¹con² tsá² má²dí¹hlánh¹ joh² náh², ha³ lɨ́²uú² lienh¹ náh² tsú² jú¹ cáu². Cháu¹ náh² honh² hi³ jan² bíh¹ Tɨ³² Juo¹³ dí² Tsá² cuá³ hñu³mɨ³cuú² jmu² héih³² ñí¹con² hnoh² jɨ³ ñí¹con² tsá² hí³ nɨ́² siáh³; hi³ Tsá² hí³ né³, tiá² jmu² yáh³ hi³ quien² jan², hi³ jan² tiá² quien². \s1 Zia³² he³ cun³quionh³ lɨ́¹³ jmu³ tsá² tanh² ta²¹ Dió³² hniéi² \p \v 10 Hi³ jáun² né³ reh², cuɨ́¹ lɨ³ pin³ náh² cun³quionh³ pí³ hi³ ja³² ñí¹con² Tɨ³² Juo¹³ dí², cun³quionh³ pí³ hi³ cáu² hi³ jueh³² jáun² quioh²¹ tsú². \v 11 Jmuh²¹ náh² ta²¹ la³jɨ́³² ñí¹ hi³ cue³² Dió³² hi³ lɨ́¹³ jmu³ tsú² hniéi², hi³ jáun² quɨnh¹ náh² jmáɨ¹ nɨ́¹juáh³ jmáɨ¹ hi³ hnió³ tsá² hláɨnh¹ ma³cau². \v 12 Quí¹ jun³juáh¹³ hi³ ná¹jmu³² hniéi² quiúnh¹ tsá²mɨ³cuóun² yáh³ dí², tɨ³la³ ná¹jmu³² dí² hniéi² quiúnh¹ tsá²cuú² tsá²chín³ bíh¹, tsá² hláɨh¹ tsá² ná¹lɨ́n³ jmɨ́²chí³, la³ cun³ tsá² ná¹chín¹, tsá² ná¹ho² jáɨ¹³ ñí¹con² tsá² ná¹hiá² ná¹jlɨ³² jmɨ́¹ tsɨ́³ zian² hngá¹máh³ lá². \v 13 Cun³ñí¹ hi³ jáun² né³, jmuh²¹ náh² ta²¹ la³jɨ́³² ñí¹ hi³ cue³² Dió³² hi³ lɨ́¹³ jmúh¹³ náh² hniéi², hi³ jáun² lɨ́¹³ quɨnh¹ náh² jmáɨ¹ nɨ́¹juáh³ jmɨ́¹ zia³² hi³ háɨnh¹³, hi³ nɨ́¹ má¹lɨ³² jáun² né³, la³ má²ná¹pin³ jáun² bíh¹ náh². \p \v 14 Jáun² né³, tianh³ náh² hua³jan²¹, la³juah²¹ dúh¹ hi³ ná¹hñéih¹ náh² jú¹ tson², jɨ³ ca³la³ hi³ ná¹quíh¹ náh² siáh³ hi³ chun¹ náh², la³jmɨ́¹ lɨ́³ hmɨh³² pin³ hi³ ná¹quih³² hliáu³ hi³ jmu² hua³hí¹³ ñí¹ tsɨ́³. \v 15 Tianh³ náh² hua³jan²¹ hi³ hléh¹ náh² jú¹ chú³² hi³ jmu³ hi³ niau²¹ tie³ hñu³ tsɨ́³ tsáu², la³juah²¹ dúh¹ jan² tsá² tauh² tuh³² ta³. \v 16 Hi³ ñí¹ ca³la³ jɨ́³² né³, chá¹ náh² cáun² honh², quí¹ hi³ nio² jáun² cáun² tsɨ́³ bíh¹ tsú² lɨ́³ la³jmɨ́¹ lɨ́³ cáun² chí² lɨh³² hi³ zianh³² hliáu³ hi³ jnáɨ²³ ta³ ñí¹; cun³quionh³ hi³ jáun² lɨ́¹³ yéih¹ náh² sɨ́² hún¹ hmá² zunh²¹ hi³ cuɨ́²³ tsá² hláɨnh¹ ñí¹con² náh². \v 17 Cuɨ́¹ ná¹hu²¹ honh² náh² hi³ liáun³ náh², hi³ lɨ́³ jáun² la³juah²¹ dúh¹ cáun² hú¹chí¹ pin³ hi³ hein³² hliáu³ hi³ jmu² hua³hí¹³ chí¹, jɨ³ hi³ hniáuh³² ná¹ziánh¹ náh² siáh³ jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³² hi³ lɨ́³ la³jmɨ́¹ lɨ́³ cáun² mí¹táɨ³ hi³ cue³² Jmɨ́²chí³ Chun¹. \v 18 Nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹lienh¹ hnoh² Dió³² ca³tɨ²¹ lɨ³ua³ cáun² hi³ zia³², jáun² cun³quionh³ hi³ má²hau³ jáun² Jmɨ́²chí³ Chun¹ bíh¹ hniáuh³² lienh¹ náh² tsú² jmáɨ¹ ca³la³ jɨ́³², uá¹jinh¹ cá² ñí¹ hi³ hiú² mɨh³² náh² ñí¹con² tsú². Lɨ́¹³ jmúh¹³ hnoh² la³ nɨ́² nɨ́¹juáh³ cueh¹³ náh² honh² hi³ tianh¹³ náh² hua³jan²¹; hi³ hniáuh³² lienh¹ náh² siáh³ Dió³² hi³ ca³tɨn¹ la³jɨ́n³² tsá² joh¹ tsú². \v 19 Lienh¹ tiá³ náh² Dió³² hi³ ca³tɨn¹ jná¹³ uá²jaɨ³², hi³ jáun² lɨ³ ño¹ jná¹³ hín² jáɨ¹³ hléh¹³ ná¹ nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹ hléh¹³, hi³ jáun² la³ jáun² lɨ́¹³ zia³² uu³mieh¹³ jná¹³ nɨ́¹ má¹tɨ³ ñí¹ hɨe¹ ná¹ tsáu² la³ cun³ jáɨ¹³ hi³ jmɨ́¹ ná¹hmá¹ jáun² ca³tɨ²¹ jú¹ chú³² hi³ lɨ́¹³ liáun³ tsú². \v 20 Jná¹³ la³² tsá² zéin¹ Dió³², hi³ hléh²³ ná¹ jú¹ chú³² jáun²; hi³ cun³ñí¹ hi³ jáun² bíh¹ cuá¹tson³ jná¹³ ta³né³². Jáun² lienh¹ náh² tiá³ Dió³², hi³ jáun² jlánh¹ tiá³ niau²¹ tsɨn³² jná¹³ hi³ hléh¹³ jú¹ chú³², la³ cun³ qui³ ca³tɨn¹ jná¹³ jmu¹. \s1 Má²hah² Po¹ jáɨ¹³ \p \v 21 Jáun² né³, reh² dí² Tíquico chá³² ñí¹con² hnoh² la³jɨ́³² hi³ ca³tɨn¹ jná¹³ jɨ³ hi³ cuá¹jmu² jná¹³ nɨ́² siáh³. Hí³ bíh¹ lɨ́n³ quian²¹ Tɨ³² Juo¹³ dí², jan² tsá² jlánh¹ re² nio² cáun² tsɨ́³, jan² tsá² hno³ lɨ́n³² dí². \v 22 Hi³ jáun² bíh¹ zein³² jná¹³ tsú² ñí¹con² hnoh², hi³ jáun² chá³² tsú² ñí¹con² hnoh² he³ lánh³ rón³² tiauh² jnoh¹, hi³ jáun² lɨ́¹³ chá³² tsú² siáh³ tiá³ honh² náh². \p \v 23 Dió³² Jméi² dí² jɨ³ Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí² cuɨ́¹ jmu¹ hi³ jɨ³lɨn² tsá² reh² dí² lɨ́¹³ zian² re² tɨn², jɨ³ hi³ ná¹hnáu³ tsú² siáh³ cun³quionh³ hi³ nio² cáun² tsɨ́³. \v 24 Cuɨ́¹ má¹hé¹ má¹mieh² Dió³² ca³la³ jɨ́n³² tsá² hnio³ Jesucristo Tɨ³² Juo¹³ dí², la³jɨ́n³² tsá² hniau³ tsú² cáun² hi³ tiá² tón³² jmáɨ¹ hliáh¹³. [Cun³ nɨ́² bíh¹ tí³ jáɨ¹³.]