\id MRK - Ajyininka Apurucayali [cpc] (Peru) (web edition -2012 bd) 
\h MARCOS 
\toc1 Kamiithari Ñaantsi Josankinatakiri Marcos 
\toc2 Marcos 
\toc3 Mr. 
\mt1 KAMIITHARI ÑAANTSI JOSANKINATAKIRI MARCOS 
\c 1  
\s1 Ikamantantakiri Juan owiinkaatantaniri 
\r (Mt. 3.1-12; Lc. 3.1-9, 15-17; Jn. 1.19-28) 
\p  
\v 1 Jiroka okanta opoñaantanakari Kamiithari Ñaantsi kinkithatakotziriri Itomi Pawa, iitachari Jesucristo.  
\v 2 Pairani tzimatsi Kamantantaniri jiita Isaías. Josankinatakotakiri Pawa ikamantziriri Itomi, ikantziri: 
\q1 Notomí, ari notyaantaki ityaawoni inkamantakotimi, 
\q1 Iriitaki witsikaantimini. 
\q1  
\v 3 Ikaimakaimatapaaki otzishimashiki, ikantantaitzi: 
\q1 Powamiithatainiri Pinkathari tsika inkinapaaki. 
\q1 Pinkimitakaantiro jotampatzikaitziro aatsi. 
\m  
\v 4 Ari okantzimaitaka, monkaataka ikinkithatakoitakiri. Kinkithataki pairani Juan otzishimashiki, ikinkithatakotapaakiro owiinkaataantsi, ikantantapaaki: “Powiinkaawintaiyaari Awinkathariti, powajyaantairo kaaripirori, aritaki impiyakotaimiro pikaaripiroshiriwaitzi”.  
\v 5 Ojyiki pokashitakiriri Juan, Judea-jatzi ipoña Jerusalén-jatzi. Ikamantakoyitapaakiro ikaaripiroshiriwaitzi, irootaki jowiinkaatantakariri jiñaaki Jordán.  
\v 6 Iithaari Juan, jontyaitziro iwitzi camello. Jowathakitari mishinantsimashi. Jañaantari jowari kintori, jimiritari iyaaki pitsi.  
\v 7 Jiroka ikantaki Juan ikinkithatzi: “Aatsikitaki mapirotzirori ipinkatharintsitzi, nopinkathatsitataikari naaka. Tii onkantaajaiti inkimitakaantina jimpiratani onkantya noiyotashitantyaariri nonothopaitsitiri i-zapato-ti.  
\v 8 Iriitaki kimitakaantyaawoni jowiinkaatantatyairimi Tasorintsinkantsi. Naakamachiini nowiinkaatantawo jiñaa”. 
\s1 Jowiinkaata Jesús 
\r (Mt. 3.13-17; Lc. 3.21-22) 
\p  
\v 9 Ikanta ipokaki Jesús ipoñaakawo nampitsiki Nazaret saikatsiri Galilea. Jowiinkaatawakiri Juan antawaaki jiñaa Jordán.  
\v 10 Iro intonkaimatimi Jesús, kimiwaitaka ashitaryaanakityiiyaami inkiti, iñaawakiri ijyaawiinkashitapaakiri Tasorintsinkantsi ikinapaaki jinoki jojyapaakari shiro.  
\v 11 Ikimaitatzi jinoki ikantaitanaki: “Iirokataki Notomi nitakopirotani. Ojyiki nokimoshiriwintakimi”. 
\s1 Inkaaripiroshiritakaitirimi Jesús 
\r (Mt. 4.1-11; Lc. 4.1-13) 
\p  
\v 12 Ikantakaanakari Jesús Tasorintsinkantsi, jataki otzishimashiki.  
\v 13 Ari ikowawitakari Satanás inkaaripiroshiritakairimi. Tima ojyiki kitiijyiri isaikawaitzi janta itzimira kowiinkari piratsi, okaatzi 40 kitiijyiri. Iro ipokantapaakari maninkariiti jimitakotapaakiri. 
\s1 Jitanakari jantayitziri Jesús 
\r (Mt. 4.12-17; Lc. 4.14-15) 
\p  
\v 14 Ipoña ikinanaki Jesús Galilea-ki ikamantantziro Kamiithari Ñaantsi kinkithatakotziriri Pawa impinkathawintantai. Aritaki jomontyaitakiri Juan irirori.  
\v 15 Ikantantapaaki Jesús, ikamantantzi: “Monkaatapaaka jiñiitantyaawori impinkathawintantai Pawa, pinkimisantairo Kamiithari Ñaantsi. Powajyaantairo pikaaripiroshiriwaitzi”. 
\s1 Jaantaitanakariri 4 shiryaatzinkari 
\r (Mt. 4.18-22; Lc. 5.1-11) 
\p  
\v 16 Okanta pashini kitiijyiri ikinanaki Jesús inkaarithapiyaaki Galilea, jiñaapaakitziiri iitachari Simón itsipatakari iririntzi Andrés ishiryaataiyini. Tima shiryaatzinkari jinaiyini.  
\v 17 Ikantapaakiri: “Poyaatina, onkimiwaityaawo iroñaaka iriimi atziri noshiryaatakagaimi”.  
\v 18 Aripaiti joyaatanakiri, jookanakiro ishiryaaminto.  
\v 19 Iro jiyaatanakitziimi kapichiini, iñaapaakitziiri itomipaini Zebedeo iitachari Jacobo itsipatakari iririntzi Juan, isaikaiyini ipitoki ishirikiro ishiryaaminto.  
\v 20 Jaanakiri iijatzi. Iiniro isaikanaki iwaapati itsipatanaari jatziritipaini. 
\s1 Atziri piyarishiritatsiri 
\r (Lc. 4.31-37) 
\p  
\v 21 Aritaki ariitaiyakani Jesús nampitsiki Capernaum. Okanta kitiijyiri jimakoryaantaitari, jiyotaantapaaki japatotapiintaita.  
\v 22 Tii omaanta ishintsinka jiyotaantzi, janaanakiri Yotzinkariiti, iyokitzi ikantaiyanakani.  
\v 23 Ari isaikitsitakari janta atziri piyarishiritatsiri, kaimanaki irirori,  
\v 24 ikantzi: “Jesús, Nazaret-jatzi, niyotzimi naaka, iirokataki itasorintsiti Pawa. Iro pipokantari jaka papiroyitaina”.  
\v 25 Ikantanaki Jesús: “¡Pimairiti piyari! ¡Piyaatai!”  
\v 26 Ikaimanaki shintsiini atziri, jompitatakaawaitanakari iwiyariti, jookanakirira.  
\v 27 Ikantawakaanaka atziriiti: “Piñaataitiri jirika, ikitsirinkiri jowawisaakotziri piyarishiritatsiri”. Iyokitzi jowapiroitanakiri.  
\v 28 Thaankiini ikimakoitanakiri Jesús janta Galilea-ki. 
\s1 Joshinchagairo Jesús riyoti Pedro 
\r (Mt. 8.14-15; Lc. 4.38-39) 
\p  
\v 29 Ikanta ishitowanai Jesús japatotapiintaita, jaanakiri Juan ipoña Jacobo, ikinaiyanakini ipankoki Simón, isaiki iijatzi Andrés iririntzi Simón.  
\v 30 Iro jariitapaakityaami, ikantaitawakiri: “Okatsinkaakiwaitatzi riyoti Simón”.  
\v 31 Iikiro ipithokashitawo, ikathawakotakiro, joosaikakiro. Kaatanaki okatsinkaakiwaiwita. Piriintanaka aminayitawakiniri oita ompawakiriri. 
\s1 Joshinchaayitziri Jesús mantsiyari 
\r (Mt. 8.16-17; Lc. 4.40-41) 
\p  
\v 32 Okanta otsiniriityaanaki, jamaitapaakiniri Jesús ojyiki mantsiyari, jamaitakiniri iijatzi ojyiki piyarishiritatsiri.  
\v 33 Ipiyowintapaakari pankotsiki.  
\v 34 Joshinchaayitairi maawoni. Tiira ishiniti apaani piyari iñaawaiti joshinchaayitziri ikaatzi piyarishiritatsiri. Tima jiyotzi piyari irirori tsika jiita Jesús. 
\s1 Jiyotaantzi Jesús maawoni Galilea-ki 
\r (Lc. 4.42-44) 
\p  
\v 35 Okanta oñaatamani, ananinkanaki Jesús jamana otzishimashiki.  
\v 36 Ikanta Simón itsipatakari ikaatzi joyaataiyirini, jaminaminatairi.  
\v 37 Ikanta jiñaapairi, ikantapairi: “Yotaanari, jaminaminaitatziimi”.  
\v 38 Jakanakiri irirori ikantzi: “Thami aati, tiira iro nompokantyaari nosaiki jaka, ontzimatyii niyotaantayiti iijatzi pashiniki nampitsi”.  
\v 39 Ari okantzimaitaka, ithonkakiro Jesús janiitakiro Galilea-ki, jiyotaantaki maawoni nampitsi tsika japatotapiintaita, joshinchaayitairi ojyiki piyarishiriyitatsiri. 
\s1 Joshinchagaitziri imatziri pathaawontsi 
\r (Mt. 8.1-4; Lc. 5.12-16) 
\p  
\v 40 Ipoña ipokaki imatziri pathaawontsi, jotziirowashitapaakari Jesús, ikantapaakiri: “Pikowirika, poshinchagaina”.  
\v 41 Jaminanakiri Jesús, jitakoshiritanakari. Jotirotantakari irako, ikantziri: “¡Nokowi, pishintsitai!”  
\v 42 Shintsitanai ipathaawaiwita.  
\v 43 Ikantawitawaari jiyaataira inampiki,  
\v 44 ikantziri: “Iiro pithawitakotana. Tampatzika piyaatashitanakiri Ompiratasorintsitaari, pimonkaatairo ikantakaantakiri pairani Moisés-ni, paanaki pinkitiwathatantaiyaari, iroora jiyoyiitantaimini ishitakotaimi”.  
\v 45 Iro kantzimaitacha pathaawaiwitachari, ikamantantanaki nampitsiki tsika okanta ishintsitantaari. Iro kaari okantantanaa isaikanai Jesús nampitsiki ijyikitapaakira atziri. Jataki otzishimashiki, ari isaikakiri. Aritzimaitaka jiyaashitziri ojyiki atziri. 
\c 2  
\s1 Joshinchagairi Jesús kisopookiri 
\r (Mt. 9.1-8; Lc. 5.17-26) 
\p  
\v 1 Awisaki tsika okaatzi kitiijyiri, iijatzi ipiyaa Jesús nampitsiki Capernaum. Ikimayitawai atziripaini, ikantaitzi: “Ariitaa Jesús”.  
\v 2 Ipiyowintawaari iijatzi, tii jimonkaatapaakawo pankotsi. Jiyotaayitapairi maawoni.  
\v 3 Tzimatsi 4 atziri pokashitakiriri Jesús jinatakotakiri kisopookitatsiri.  
\v 4 Tii okantzi jiñiiri, jotzikakiri atziriiti piyotainchari. Atiitanaki jinoki pankotsiki, jimoontakiro ikatziyakara Jesús, jowayiitakotakiniri mantsiyari.  
\v 5 Ikanta Jesús, jiyotakotawakiri jawintaashiritatyaari, jiñaanatawakiri mantsiyari, ikantziri: “Notomí, ipiyakoitaimiro pikaaripiroshiriwaitaki”.  
\v 6 Kimaki Yotzinkariiti, ikantashiritanaki irirori:  
\v 7 “Ithainkakiri Pawa jirika. Tima tikaatsi kantironi impiyakotantiro kaaripirori, apaniro ikanta Pawa ipiyakotantziro”.  
\v 8 Yotaki Jesús ikinkishiritari, ari josampitziri, ikantzi: “¿Oitama pikinkishiriwaitantawori jiroka?  
\v 9 ¿Tiima okamiithatzimotzimi nokantakiri kisopookiri: ‘Ipiyakoitaimiro piyaaripiroshirinka?’ ¿Irooma pikowi nonkantiri: ‘Pinkatziyi, paanairo pomaryaaminto, piyaatai?’  
\v 10 Iroñaaka piñiiri Itomi Atziri tzimatsi ishintsinka, ipiyakotziri kaaripiroshiririiti”. Ipithokashitanakari kisopookiri, ikantanakiri:  
\v 11 “¡Pinkatziyi! Paanairo pomaryaaminto. Piyaatai”.  
\v 12 Katziyanaka mantsiyari, jaanairo jomaryaaminto, shitowanaki. maawoni atziri jiñaawakiri. Iyokitzi ikantaiyanakani jiñaayitawairira. Ikimoshiriwintanakiri Pawa, ikantaiyanakini: “Imapiro okamiithataki jiroka. Tii añaapiintziro ojyawori”. 
\s1 Jaantanakariri Jesús iitachari Leví 
\r (Mt. 9.9-13; Lc. 5.27-32) 
\p  
\v 13 Ipoña japiitapairo Jesús jiyotaayitapairi atziri inkaarithapiyaaki. Ari ipiyowintapaari iijatzi.\f + \fr 2:13 \ft Jiroka wairontsi Leví, irojatzi pashini iwairo Mateo. \f* 
\v 14 Ikanta ithonkanakiro jiyotaantzi, awisanaki. Irojatzi jiñaantapaakariri itomi Alfeo iitachari Leví, isaiki irirori ikowakoyitziri kiriiki ijyininkapaini. Ikantapaakiri: “¡Poyaatina!” Katziyanaka, joyaatanakiri.  
\v 15 Ipoña Leví irirori, jaanakiri Jesús jowakaiyaari ipankoki. Ari jiyaatsitakari iijatzi jiyotaani, itsipatapaakari kowakoyitziriri ijyininka kiriiki, ipoña kaaripiroshiririiti. Ojyiki piyotainchari jowaiyani.  
\v 16 Ikanta Fariseo-paini itsipatakari Yotzinkariiti, josampitakiri jiyotaani Jesús, ikantziri: “¿Oitama itsipatantariri yotaimiri kaaripiroshiririiti, itsipatsitakari iijatzi kowakotziriri ijyininka?”  
\v 17 Ari jakanaki Jesús, ikantanakiri: “Aririka imantsiyati atziri ipokashitziri aawintantzinkari, iriima atziri kaari mantsiyatatsiri tikaatsi inkowi irirori. Tii apa nompokashitiri kamiithashiririiti nonkaimashiriyitairi, aña nopokashitatziiri kaaripiroshiririiti nonkaimashiriyitairi iijatzi”. 
\s1 Ikinkithatakotziro Jesús tziwintaantsi 
\r (Mt. 9.14-17; Lc. 5.33-39) 
\p  
\v 18 Tzimatsi pokashitakiriri Jesús, josampitapaakiri ikantziri: “Itzitapiintakawo jiyotaani Juan jowanawo, ari ikimitsitari jiyotaani Fariseo-paini. ¿Oitama kaari itzitantawo piyotaani iiroka?”  
\v 19 Jakanaki Jesús, ikantziri: “Aririka intsipataityaari aawakaachari, ¿Arima jowashiriniintawaitatya? Kimitaka iiro, aña kimoshiri ikantaiyani jowaiyani.  
\v 20 Irooma paata, aririka jagaitakiri jiimintaitari, aripaiti intziwaitaiya.  
\v 21 Aririka jowapatankaitantyaawo owakiraari osapiki paijatori ikithaataitari, arira osapiryaapirotanaki amithatanatyaarika owakiraari.  
\v 22 Iroora kamiithatatsiri owantyaawo iiryaari jimiritaitari owakiraanakiriki mishinantsinaki. Irooma jowantashiitatyaawo paijatonaki, ari osanaryaakotanaki, apitiroiti apaatashiwaitatya”. 
\s1 Ikinkithatakotziro Jesús kitiijyiri jimakoryaantaitari 
\r (Mt. 12.1-8; Lc. 6.1-5) 
\p  
\v 23 Okanta kitiijyiri jimakoryaantaitari, ikinanaki Jesús pankirintsimashiki. Ari joyiikitanakiri jiyotaani okithoki pankirintsi.  
\v 24 Tii inimotziri Fariseo-paini, josampitakiri Jesús, ikantanakiri: “¿Oitama joyiikitantawori piyotaani? ¿Tiima jiyotzi tii oshinitaantsitzi kitiijyiriki jimakoryaantaitari?”  
\v 25 Jakanaki Jesús ikantzi: “¿Tiima piñaanatakotziri ikantakota David-ni itsipatantakariri ikaataiyini ikamantawitakari itajyi?  
\v 26 Ityaaki tasorintsipankoki ipinkathariwitara Abiatar-ni, jowakawo tasorintsitanta, ipakiri iijatzi itsipayitakari. Tiira oshinitaantsiwita, apa jowapiintawitawo Ompiratasorintsitaari”.  
\v 27 Iikiro ikantanakitzi Jesús: “Iriira atziriiti kantakaantzirori jiwitsikantaitakanariri kitiijyiri jimakoryaantaitari. Kaari kitiijyiri jimakoryaantaitari kantakaantzirori jiwitsikantaitakariri atziripaini.  
\v 28 Jirika Itomi Atziri ipinkatharipirotzi irirori, janairo jiroka kitiijyiri”. 
\c 3  
\s1 Atziri kisowakori 
\r (Mt. 12.9-14; Lc. 6.6-11) 
\p  
\v 1 Ipoña ityaapai iijatzi Jesús japatotapiintaita. Ari isaikitsitakari atziri kisowakori.  
\v 2 Ikowaitatziira jiñiitiri joshinchaayitairi mantsiyari kitiijyiriki jimakoryaantaitari. Kimpoyaa jowaitanakiri, onkantya inthawitakotantyaariri.  
\v 3 Ipoña Jesús ikaimakiri mantsiyari, ikantziri: “Pimpoki, posatitya niyanki”.  
\v 4 Josampitakiri piyowintakariri: “¿Otzimika shinitaantsitatsiri antiri kitiijyiriki jimakoryaantaitari? ¿Tiima okamiithatzi anishironkatanti, irooma kamiithatatsiri owamaanti? ¿Tiima okamiithatzi antiro iroopirotatsiri, irooma kamiithatatsiri ankaaripirowaiti?” Tikaatsi akanaintsini.  
\v 5 Jotsikanatanakari Jesús piyowintakariri, owatsimaashiritanakiri jiñaakiri tii jinishironkayitantzi, ikantanakiri mantsiyari: “¡Pintharyaawakotai!” Matanaka, akotsitanai kamiithaini atziri.  
\v 6 Ikanta Fariseo-paini, jataki inkinkithawaitakairi aapatziyariri Herodes jamini tsika inkantiri jowamaakaantantyaariri Jesús. 
\s1 Ipiyotaiyani inkaarithapiyaaki 
\p  
\v 7 Ipoña ishitowanaki Jesús, ikinanai inkaarithapiyaaki itsipatanaari jiyotaani. Joyaatani jowanakiri Galilea-jatzi, Judea-jatzi,  
\v 8 Jerusalén-jatzi, Idumea-jatzi, maawoni nampiyitawori intatsikironta antawaaki jiñaa Jordán. Ikimakotakiri iijatzi Tiro-jatzi, Sidón-jatzi, ikantaitzi: “Ojyiki itasonkawintantaki Jesús, jantaki ojyiki kaari jiñaapiintaitzi”. Pokaiyapaakini iriroriiti jiñiiri.  
\v 9 Irootaki Jesús ikantantanakariri jiyotaani jamakiniri pitotsi, iiro jawitsinagaitantari.  
\v 10 Jimatakiro Jesús, joshinchaayitaki ojyiki. Otatsinkapirinikitawakaanaka mantsiyari ikowi jotirotantawatyaari jako.  
\v 11 Ipokayitzi piyarishiritatsiri, jotziirowashitari Jesús, ikaimimaita shintsiini, ikantzi: “¡Iiroka Itomi Pawa, niyotzimi naaka!”  
\v 12 Onkantya iiro jiyotsitantaitari Jesús, ikisayitanakiri. 
\s1 Jiyoshiitaki Jesús 12 jotyaantapiroriti 
\r (Mt. 10.1-4; Lc. 6.12-16) 
\p  
\v 13 Ipoña itonkaanaki Jesús otzishiki. Arira ikaimakaantapaakiri ikaatzi kamiithatzimotakiriri. Jataiyakini ikaatzi ikaimakaantakiri.  
\v 14 Aripaiti jiyoshiitakiri 12 intsipatapiintyaari, iriitaki jotyaantiri inkinkithatakaantayiti.  
\v 15 Ipasapiyaakari joshinchaayitairi irirori mantsiyari, ikaatzi piyarishiriyitatsiri.  
\v 16 Jirika ikaatzi jiyoshiitakiri: Simón, jiitairi Pedro.  
\v 17 Ipoñaapaaka Jacobo itomi Zebedeo itsipataakiri Juan, irijatzi iririntzi Jacobo. Jiitairi “Boanerges”, (akantziri añaaniki aaka: “Otomi ookathawontsi”.)  
\v 18 Ipoñaapaaka iijatzi Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo itomi Alfeo, Tadeo, iijatzi Simón iitachari “Kisakowintantaniri”,  
\v 19 ipoñaapaaka Judas Iscariote, pithokashitaiyaarini. 
\s1 Ookimotziriri Tasorintsinkantsi 
\r (Mt. 12.22-32; Lc. 11.14-23) 
\p  
\v 20 Ipoña ipokaiyaini Jesús pankotsiki. Ari ipiyowintawaari ojyiki atziripaini, tii okantzi jiyaatapainti jowaiya Jesús.  
\v 21 Tzimatsi kantayitanaintsiri: “Shinkiwintaka Jesús”. Iro ipokantawitakari ijyininkathoriiti, jaanairimi.  
\v 22 Ariitaiyapaakani iijatzi Yotzinkariiti ipoñaayitaka Jerusalén-ki, ikantapaaki irirori: “Jirika atziri joshinchaatziiri ashitariri piyari iitachari ‘Beelzebú’, irootaki joshinchaantariri piyarishiriyitatsiri”.  
\v 23 Ikanta ikimaki Jesús, japatotaiyakirini, jojyakaawintatziiniri, ikantziri: “¿Tzimatsima piyari kaminaawakaachari iiro jaagantanta?  
\v 24 Aririka jantaminthatawakaiya atziri ipinkathariwintantzi nampitsiki, jookawintawakaa.  
\v 25 Aririka jantaminthatawakaiya iijatzi atziri ikaatzi isaikaiyini ipankoki, jookawintawakaa.  
\v 26 Ari ikantari iijatzi piyari aririka jantaminthatawakaiya, jookawintawakaa, iiro iñiiro ishintsitai, ari japirotaiyaari.  
\v 27 Atziri ñaapirotachari kamiitha, tikaatsi matirini intyaashitiri ipankoki jayitiri tzimimotziriri irirori. Irooma aririka joojoitakiri, aritaki jimatakiri. 
\p  
\v 28 Pinkimi nonkantimi: kantatsi Pawa impiyakotairi kaaripiroshiriwaitatsiri, onkantawitatya jookimowaiwityaari.  
\v 29 Iriima ookimowaitziriri Tasorintsinkantsi, jashi jowairo, iiro ipiyakoitairi”.  
\v 30 Irootaki ikantantakariri Jesús, tima ikantaitatziiri: “Kamaari jinatzi”. 
\s1 Inaanati Jesús ipoña iririntzipaini 
\r (Mt. 12.46-50; Lc. 8.19-21) 
\p  
\v 31 Ariitapaaka inaanati Jesús otsipatakari iririntzipaini, okaimakaantapaakiri, okatziyapaaka jikokiroki.  
\v 32 Ikantawitakari apatowintakariri: “Ari opoki pinaanati otsipatakari pirintzipaini, okowi oñiimi”.  
\v 33 Ikantanaki Jesús: “¿Oitama pikinkishiritari iiroka iro nonaanatitari, iri nirintzitari?”  
\v 34 Ipithokashitanakari apatowintakariri, ikantzi: “Jirika, iriiyitaki nokimitakaantaari nirintzi, nokimitakaantaari nonaanati.  
\v 35 Ikaatzi antanairori ikowayitziri Pawa, iriitaki nirintzitaari, notsirotaari, irojatzi nonaanatitaari”. 
\c 4  
\s1 Jojyakaawintziri Jesús pankiwairintzi 
\r (Mt. 13.1-23; Lc. 8.4-15) 
\p  
\v 1 Ipoña ipiyanaa iijatzi Jesús inkaarithapiyaaki, jiyotaantapai. Ipiyowintaitawaari. Otitanaka pitotsiki, saikakotaki niyanki kapichiini, katziyaiyachani atziriiti othapiyaaki ikimisantziri.  
\v 2 maawoni jiyotaayitziriri, jojyakaawintatziiniri, ikantzi:  
\v 3 “Tzimatsi pankiwaitatsiri, jataki ipankiwaitzi.  
\v 4 Okanta jookakitakiro iwankiri, tzimatsi ookakitapainchari aatsiki. Ipokaiyapaakini tsimiri, jowapaakawo.  
\v 5 Tzimatsi pashini ookakitapainchari omapipookitzi. Thaankipiroini ojyookawitanaka. Tiira otontapathapirotatzi kipatsi,  
\v 6 sampishitanaki pankirintsi jooryaapaakira ooryaa. Tima tii ontyaapiroti oparitha inthomainta.  
\v 7 Tzimatsi pashini ookakitapainchari okitochiimashitzi, anaanakiro iroori ojyookanaki. Tii okithokitzi.  
\v 8 Tzimatsi pashini ookakitapainchari okamiithawanikitzi kipatsi, saankana ojyookapaaki, kithokitanaki maawoni. Tzimayitai okithoki apaanipaini okaatzi jyookaintsiri. Apaani jyookapaintsiri, kapichiini okithokitanaki, pashini ojyikini okanta, pashini ojyikipirotanai okithoki”.\f + \fr 4:8 \ft Kantakotachari jaka “okaatzi jyookapaintsiri”, kimitaka okaatzi 30 okithoki, pashini okaatzi 60 okithoki, pashini okaatzi 100 okithoki. \f* 
\v 9 Iikiro ikantanakitzi Jesús: “Kowatsiri inkimathatiro, jowakimpitatya inkimisanti”. 
\p  
\v 10 Aritaki jataiyaini maawoni atziri, apa isaikaki Jesús itsipayitanaari oyaayitapiintakiriri, ipoña 12 jiyotaani. Ari josampitaiyakirini Jesús, ikantziri: “¿Oitaka pojyakaawintakinari inkaanki?”  
\v 11 Jakanakiri Jesús, ikantzi: “Iroñaaka nonkamantimiro kaari piyowitaiyani, aritaki piyotairo tsika ikanta Pawa ipinkathawintantzi. Iriima pashinipaini, iiro nokamantsitari irirori, apa nojyakaawintashityaanari,  
\v 12 onkantya iiro ikimathatantawo ikimawitakari. Onkantawitatya inkimisanti, iiro ikimathatziro, iiro ipashinishiritai, iiro ipiyakoitairi irirori”.  
\v 13 Ipoña Jesús josampitanakiri, ikantziri: “¿Tiima piyotawakiro nojyakaawintakiri? Aririka napiitakimiro nojyakaawintimiro, ¿tsikatya pinkantya piyotantyaawori?  
\v 14 Tima jirika atziri ookakitakirori iwankiri, iriira ojyakaawintachari kinkithatzirori iñaani Pawa.  
\v 15 Tzimatsi kimawitawori ñaantsi, ipokapaaki Satanás, imaijantakaapaakiri. Iriiyitaki ojyakaawintziri ookakitapainchari aatsiki.  
\v 16 Tzimatsi kimawitawori ñaantsi, ikimisantawita thaankiini. Jojyakowitakawo ookakitapainchari omapipookitzi, ojyookawitanaka thaankiini.  
\v 17 Tiira jiyotakopirotatyiiro ñaantsi, tii inkisashityaawo ikimaatsikowintawo ikimisantawitawo ñaantsi, jowajyaantanakiro. Jojyakotakawo pankirintsi sampishitanaintsiri, tii ontyaapirotatyi oparitha inthomainta kipatsiki.  
\v 18 Tzimatsi pashini kimawitawori ñaantsi, ojyakaawintakiri ookakitapainchari kitochiimashiki.  
\v 19 Okantakaantziro jamatawiwaita apaniroini, ikinkishiryaakotawo jajyaagantya, iro ikowapirotakiri ontzimimotairi maawoni. Anaanakiro ñaantsi ikimawitawakari, jojyakawo pankirintsi kaari kithokitatsini.  
\v 20 Tzimatsi kimawakirori ñaantsi, ojyakaawintakiri ookakitapainchari okamiithawanikitzi kipatsi. Ikimisantanai, jojyakotanaawo apaani jyookapaintsiri, tzimaintsiri kapichiini okithokitanaki, pashini ojyiki okantanaka, pashini ojyikipirotanaki okithoki”.\f + \fr 4:20 \ft Paminiro kantakotachari janta versículo 4.8.\f* 
\s1 Onkoñaatakoyitai manakoyiwitachari 
\r (Lc. 8.16-18) 
\p  
\v 21 Ipoña ikantaki iijatzi: “Akowirika ootyaari ootamintotsi, ¿arima antatakotakiri kowitzinakiki? ¿Owakotzirima otapinaki? Tiira. Iro akowi onkoñiityi maawoni aminawaitantyaari.  
\v 22 Ari onkantyaari iijatzi, ontzimatyii onkoñaatakoyitai manakowitainchari, oñaagantairo kaari ikimathawiita pairani.  
\v 23 Kowirori inkimathatairo, inkimisanti”.  
\v 24 Ikantanakiri iijatzi: “Paamaiyaawo okaatzi pikimakiri. Otzimikari pantzimotantani, jimapiroitaimikari iiroka apaata.\f + \fr 4:24 \ft Okaatzi kinkithatakotachari jaka, jiroka okantakota: Kapichiinirika pinkimisantawakiro nokantakimiri, kapichiini piyotairo. Irooma pinkimisantapirotawakirika, ojyiki piyotawakiri, iikiro niyotakaapirotanakityiimiro.\f* 
\v 25 Itzimirika otzimimotakiri, iikirora ontzimimopirotanakityiiri. Iriima kaari otzimimotzi, iikirora jiyaatatyi jiñiiro iiro ontzimimopirotairi”.\f + \fr 4:25 \ft Jiroka okantakotziri okaatzi ikinkithatakoitziri jaka: Ikaatzi yotawakirori niyotaakiriri, iikiro niyotakaapirotanakityiiri. Iriima kaari kimisantawakironi niyotaawitakariri, imapirotya iiro jiyotairo.\f* 
\s1 Jojyakaawintziro Jesús ojyooki pankirintsi 
\p  
\v 26 Ipoña ikantanaki iijatzi Jesús: “Tzimatsi ojyari ipinkathawintantai Pawa. Ojyatyaari pankiwairintzi,  
\v 27 jimayi tsiniripaiti, inkakitamanai. Tiimaita jiyotzi tsika okanta ojyookantanakari iwankiri.  
\v 28 Apaniro ojyookawaitzi, itanatyaawo oshitowanaki oryaani oshi, ompoña ompowainkatanaki, tzimanaki ojyiki okithoki.  
\v 29 Onkantya osampatanaki, monkaapaititapaaka joyiipatantaityaawori”. 
\s1 Jojyakaawintaitziro oryaanikitatsiri okithoki inchato 
\r (Mt. 13.31-32; Lc. 13.18-19) 
\p  
\v 30 Ikantanaki iijatzi Jesús: “¿Oitama ojyari iijatzi ipinkathawintantai Pawa? ¿Oitama nojyakaawintimirori?  
\v 31 Ojyatyaawo aririka ampankitiro oryaanikitatsiri okithoki pankirintsi. Okantawita oryaani onawita,\f + \fr 4:31 \ft Iro ikantakoitziri jaka “okitho iryaanikitatsiri pankirintsi” iitachari mostaza, jyookatsiri inampiki pashini atziri.\f* 
\v 32 aririka ampankitakiro, ojyookanaki, anaanakiro pashini pankirintsi, antawo onkantayitya otiwa, ari iminkoshitantyaawo tsimiri otsimankatapishitakira”. 
\s1 ¿Oitama jojyakaawintantawori Jesús ikinkithatakotziri? 
\r (Mt. 13.34-35) 
\p  
\v 33 Ari ikantapiintatya Jesús jojyakaawintziniri atziri okaatzi jiyotaayitziriri. Kapichiinirika ikimathatawakiro atziripaini, kapichiinira jiyotairi. Ojyikirika inkimathatawakiro atziripaini, ojyikira jiyotaapirotairi.  
\v 34 Okaatzi ikinkithatakaantziri, jojyakaawintatziiro maawoni, tii jooñaawontziniri. Iriima jiyotaani, ikimathatakaakiri maawoni irirori. 
\s1 Jomairintziro Jesús tampiya 
\r (Mt. 8.23-27; Lc. 8.22-25) 
\p  
\v 35 Okanta otsiniriityaanaki, ikantanairi jiyotaani: “Thami amontyaakotai intatsikironta”.  
\v 36 Aritaki jatanai maawoni piyowintakariri. Arira isaikitsitakari irirori pitotsiki montyaakotaiyanaini. Tzimatsi oyaatanakiriri ikinakoyitanaki pashiniki pitotsi.  
\v 37 Ari omapokapaakiri antawoiti tampiya, otamaryaatanaki antawo, kitaatapaaka jiñaa pitotsiki, irootaintsi intsitsiyakoti.  
\v 38 Jowakiryaitanakiri jimayira opataki pitotsi, jotziitotaka, ikantaitziri: “¡Yotaanarí! ¡Antsitsiyakotatyí!”  
\v 39 Piriintanaka Jesús, iñaanatanakiro tampiya, ikantziro: “¡Aritapaaki pitampiyatzi!” Ikantsitanakawo inkaari iijatzi: “¡Pimairyaati!” Awisanaki tampiya, mairyaatanaki inkaari.  
\v 40 Ikantziri jiyotaani: “¿Oitama pithaawashitanakiri? ¿Tikiraama pawintaariita Pawa?”  
\v 41 Ojyiki ipinkathatanakiri, ikantawakaiyanakani ithaawankakiini: “¿Iitatyaakama jirika jomairintantawori tampiya, jomairintsitakawo iijatzi inkaari?” 
\c 5  
\s1 Gadara-jatzi piyarishiritatsiri 
\r (Mt. 8.28-34; Lc. 8.26-39) 
\p  
\v 1 Ariitapaaka Jesús intatsikironta inkaariki, inampiki Gadara-jatzi.  
\v 2 Iro jaatakotapaakityaami, ishiyashitawakari piyarishiritatsiri ipoñaakawo kitataariki,  
\v 3 ari isaikawaitziri irirori. Tii jaawiyaitziri joojowiitantari ashirotha.  
\v 4 Itzimpijyiro joojowiitantari iitziki iijatzi jakoki. Tikaatsira kitsirinkirini.  
\v 5 Ari ikantaitatyaani maawoni kitiijyiriki iijatzi tsiniripaiti, ikinayitzi otzishiki, kitataariki, ikaimawaitzi, itotakaayitawo mapijyitapaini.  
\v 6 Ikanta iñaawakiri ipokaki Jesús, ishiyashitawakari, jotziirowashitapaakari.  
\v 7 Ikaimapaaki shintsiini, ikantzi: “¡Jesús, Itomi Pawapirotatsiri, tiira nonkowi powashironkaina! ¿Tsikama pinkantataitinaka?”  
\v 8 Tima ikisapaakitziiri Jesús, ikantapaakiri: “¡Piyaati piyarí!”  
\v 9 Ipoña josampitanakiri: “¿Tsikama piitaka?” Ari jakanaki piyari, ikantzi: “Noita ‘Jyikiyantzi’, tima ojyiki nokaataiyini”.\f + \fr 5:9 \ft Jiroka wairontsi “Jyikiyantzi”, irojatzi ikantsitaitari “legión”. \f* 
\v 10 Iikiro ikantanakitzi piyari: “Tii nokowi potyaantina pashiniki nampitsi”.  
\v 11 Ari ipiyotaka tyonkaarikiini ojyiki chancho joshintagaiyini.  
\v 12 Ikantaiyini piyari: “Potyaantina janta chancho-ki”.  
\v 13 Ari ikantzi Jesús: “Pantiro”. Ari ishiyaiyanakani chancho impiitatzi otzishi, mitaiyapaakini inkaariki, ari japirota ipiinkaki. Ikaataiyini 2000 chancho. 
\p  
\v 14 Ithaawaiyanakini aamaakowintariri, shiyaiyanakani inkamantanti nampitsiki, ikamantakiri iijatzi maawoni saikayitatsiri jowaniki. Pokaiyanakini jaminiro awisaintsiri.  
\v 15 Ipokashiitanakiri Jesús, iñaitapaakitziiri piyarishiriwitachari. Isaikaki, ikithaataa, kamiitha ikantanaa. Ithaawantapaakari iñaapaakiri.  
\v 16 Ikaatzi ñaakiriri inkaanki ikamantawakiri pokayitaintsiri, ikantzi: “Piñaakiri jirika, iriitaki Jesús owawisaakotairi. Jowiinkakaantaki ojyiki chancho”.  
\v 17 Ikantaitanakiri Jesús: “Piyaatai, tii nokowi pisaikimotina”.  
\v 18 Ipoña jotitanaa Jesús pitotsiki. Ikantawitawaari jowawisaakotakiri: “Nokowi noyaatanakimi”.  
\v 19 Jakanaki Jesús, ikantzi: “Iiro poyaatana, piyaatai pijyininkaki. Pinkamantapairi, pinkantiri: ‘Jinishironkataana Pinkathari’ ”.  
\v 20 Ikanta jirika piyarishiriwitachari, jatai inampiki iitachari Decápolis ikamantapairi maawoni atziri, ikantapairi: “Jowawisaakotaana Jesús”. Iyokitzi ikantaita ikimaitziri ikantayitapairi. 
\s1 Irishinto Jairo opoña tsinani otirotsitakiriri iithaari Jesús 
\r (Mt. 9.18-26; Lc. 8.40-56) 
\p  
\v 21 Ikanta ipiya Jesús ipoñagaawo intatsikironta. Ipiyowintawaari ojyiki atziri inkaarithapiyaaki.  
\v 22 Ari jariitapaaka pinkatharitatsiri japatotapiintaita jiita Jairo. Jiñaapaakiri Jesús, jotziirowashitapaakari,  
\v 23 ikantapaakiri: “Onkamatyi nishinto. Nokowi piyaati potirotantyaawo pako, oshintsitaita”.  
\v 24 Ari jiyaatanaki Jesús, iro kantzimaitacha joyaatanakiri ojyiki atziri, jawitsinaimatanakiri. 
\p  
\v 25 Okanta tsinani osokaawaitachari, tzimakotaki 12 osarintsi omantsiyawaitzi,  
\v 26 ojyiki jaawintawiitakawo, othonkakiro tzimimowitawori opinakowinta. Aminaashiwaitaka, iikiro iyaatatzi omantsiyatzi.  
\v 27 Okimaki iroori ikinkithatakoitziri Jesús, ikantaitzi: “Oshinchaantaniri jinatzi Jesús”. Osatikantanakari atziri okinashitanakiri itaapiiki, otirotsitawakiri iithaari.  
\v 28 Tima okantashiritanakitzi iroori: “Aririka notirotsitawakiri iithaari, ari noshintsitai”.  
\v 29 Apathakiro oshintsitanai osokaawita.  
\v 30 Jiyotsitanaka Jesús tzimatsi oshinchaashitakari ishintsinka, josampitanakiri oyaayitakiriri, ikantziri: “¿Iitama otirotsitakinawori noithaari?”  
\v 31 Jakanakiri jiyotaani, ikantzi: “¿Tiima piñiiri jawitsinaimatanakimi atziriiti? Iikiro pikantatzi: ‘¿Iitama otirotsitakinawori noithaari?’ ”  
\v 32 Iikiro jaminaminatanakitziiri Jesús, jiñiiri otirotsitakiriri iithaari.  
\v 33 Okanta tsinani opinkathatanakiri Jesús, okawaitanaka. Tima iro joshinchagai. Iyaatashitanakiri, otziirowashitapaakari, okamantakotapaaka.  
\v 34 Ikantanakiro irirori: “Tsinaní, oshinchagaimi pawintagaana. Kantatsi piyaatai, kimoshiri pinkantanaiya, aritaki shintsitaimi”. 
\p  
\v 35 Tikira inthonkiro Jesús iñaanatziro, ariitaiyapaakani poñainchari ipankoki Jairo. Ikantapaakiri: “Kamaki pishinto. Iiro poñaashirinkashiwaitari yotaantaniri”  
\v 36 Ikanta ikimawakira Jesús ikantaitapaakiri, ikantanakiri Jairo: “Iiro powashirita, pawintagaina naaka”.  
\v 37 Tikaatsi ishiniti joyaatanakiri. Apa jaanakiri Pedro, Jacobo, Juan. Iriitaki Juan iririntzi Jacobo.  
\v 38 Ikanta jiyaatanaki, ariitaka ipankoki Jairo. Ikimapaatziiri ikamiñiinkataki atziriiti, jiraakoiyawoni.  
\v 39 Tyaapaaki Jesús, ikantapaakiri: “¿Oitama piraantaiyarini? Tii okami, imakoryaatzi”.  
\v 40 Thainkashiri jowaitanakiri Jesús. Jomishitowapaakiri maawoni. Apa isaikanaki ashitawori, iijatzi jiyotaani. Ityaashitanakiro jomaryaitakiro iintsi.  
\v 41 Joirikawakotapaakiro, iñaanatzimaitawo, ikantziro: “¡Talita cumi!” (akantziri apaantiki aaka: “Iintsi, pimpiriinti”.)\f + \fr 5:41 \ft Irootaki iñaawaitakiri Jesús, tima Aram-paanti jiñaawaitziri irirori.\f* 
\v 42 Piriintanaka iintsi, aniitanai. Tima tzimakotaki 12 osarintsiti, irootaki aniiwaitantanaari. Iyokitzi ikantanaka ikaatzi ñaakirori.  
\v 43 Ikantzi Jesús: “Pimpiroota owanawo”. Ikantanakiri iijatzi: “Tiira nokowi pinkamantayitiri atziriiti”. 
\c 6  
\s1 Ipiyaa Jesús Nazaret 
\r (Mt. 13.53-58; Lc. 4.16-30) 
\p  
\v 1 Ikanta Jesús ipiyaa inampiki, ari joyaatairi maawoni jiyotaani.  
\v 2 Okanta kitiijyiri jimakoryaantaitari, jiyotaantaki Jesús japatotapiintaita. Iyokitzi ikantaitakiri. Ikantayiitzi ikimaitziri: “¿Iitama jiyotanitantakari jirika? ¿Iitama antakairiri kaari jiñaapiintaitzi?  
\v 3 ¿Kaarima jirika añaapiintziri ikimitziro inchakota? ¿Iriitaki otomi María? ¿Añiiri Jacobo, José, Judas, Simón, iriitaki iririntzipaini? ¿Kaarima iritsiro atsipayitari anampitawo jaka?” Ari opoña tii ikimisantaitziri.\f + \fr 6:3 \ft Jacobo, irijatzira ikantaitsitari iijatzi Santiago. \f* 
\v 4 Ikantanaki Jesús: “Jashi jowiro Kamantantaniri ikimisantaitziri pashiniki nampitsi, irooma inampiki irirori isaikayitzi ijyininka, tii ikimisantaitziri”.  
\v 5 Irootaki kaari okantanta Jesús joñaagantiro ishintsinka inampiki. Tii ijyikipirotzi mantsiyari joshinchaaki jotirotantari jako.  
\v 6 Antawo jowashiritakotakari ikaatzi kisoshiriwaitatsiri, kaari kowatsini inkimisantai. Iro ikinantanakari jiyotaantayitzi pashiniki nampitsi tzimayitatsiri janta. 
\s1 Jotyaantaitziri iyotaari 
\r (Mt. 10.5-15; Lc. 9.1-6) 
\p  
\v 7 Ipoña Jesús japatotakiri 12 jiyotaani. Ipasapiyaakiri ishintsinka inkitsirinkantyaariri irirori piyari. Jotyaantakiri, intsipatawakaanatya inkaati apiti.  
\v 8 Ikantawakiri: “Iiro paanaki pithaati, powanawo, iijatzi piiriikiti, apa paanaki pikotzi.  
\v 9 Iiro paanaki pashini piithaari. Apa pintyaantanatya pi-zapato-ti”.  
\v 10 Ikantsitawakari iijatzi: “Pariitatyaarika pankotsiki, ari pimaapiintatyi, irojatzi pawisantanatyaari pashiniki nampitsi.  
\v 11 Iirorika jaapatziyaitzimi, iirorika ikimisantaitzimi iijatzi, pawisapithatanakiri. Potikanairo piipatsikiiti, iro jiyotantaityaari tii ikimisantziri Pawa. Iriira jimapiroitai jowasankitaitiri paata, anaanakiro jowasankitaitakiri Sodoma-jatzi, Gomorra-jatzi. Imapirotatya”.  
\v 12 Ikanta jiyaayitakira jiyotaani Jesús ikamantakiri atziriiti jowajyaantairo ikaaripiroshiriwaitzi.  
\v 13 Jowawisaakoyitaki piyarishiritatsiri, joshinchaayitairi iijatzi ojyiki mantsiyari itziritantari yiinkantsi. 
\s1 Ikamantakari Juan owiinkaatantaniri 
\r (Mt. 14.1-12; Lc. 9.7-9) 
\p  
\v 14 Ariitakotakari pinkathari Herodes okaatzi jantayitakiri Jesús. Tima ikantaitaki: “Añagaira Juan owiinkaatantaniri. Piñiiro otzimi ishintsinka”.  
\v 15 Pashini kantayitatsiri: “Elías jinatzi”. Ikantayiitzi iijatzi: “Kimitaka iriitaki pashini Kamantantaniri”.  
\v 16 Ikanta ikimaki Herodes ikantayiitakiri, ikantanaki irirori: “Iriitaki añagaatsiri Juan nothatzinkakaantakiri”.  
\v 17 Opoñaantari kitziroini Herodes jomontyaakaantziri Juan, okantakaantziro Herodías, iinantawitari Felipe iririntzi Herodes. Irootaki jiinantaari Herodes irirori.  
\v 18 Tima ikaminaantawitatya Juan, ikantawitari Herodes: “Tii okamiithatzi piinantyaawo iina pirintzi”.  
\v 19 Iro opoñaantakari okisaniintziri Herodías, okowawitaka owamaakaantiri.  
\v 20 Irootaki jomontyaantakariri kitziroini Herodes. Iro kantzimaitacha Herodes antawoiti ipinkathatakiri Juan, jiyotzi kamiithashiriri jinatzi, kitishiri ikanta. Tiira ishiniwitari intsitokakaantiri. Okaatzi ikaminaawitariri, okompitzimoshiritakari Herodes. Ari jishiwintawitawo ikimisantziri.  
\v 21 Okanta pashini kitiijyiri, joimoshirinkawitawo Herodes itzimantakari pairani. Ipokaiyakini iwinkatharintsiti, ipokaki ijiwari owayiriiti Roma-jatzi, ipokaki jiwayitatsiri Galilea-ki. Owaiyakani.  
\v 22 Ari otyaapaaki ishinto Herodías jowaiyani, amajyiitapaaki, okamiithatzimotanakiri Herodes amajyiitani, okamiithatzimotanakiri iijatzi itsipatakari jowaiyani. Ikantanakiro Herodes: “Ari nompakimi oitarika pinkamitinari.  
\v 23 Iiro namatawitzimi, jiyotzi Pawa tyaaryoo nokantzi. Iroorika pikowi okaatzi nopinkathariwintziri, arityaami onkantaki nompimi kajyitani”.  
\v 24 Iyaatashitanakiro onaanati, okantapaakiro: “¿Oitama nonkamitiriri?” Okantanaki iroori: “Pinkamitiri iito Juan owiinkaatantaniri”.  
\v 25 Piyapaaka mainawo, okantapaakiri: “Nokowi pimpinawo iito Juan, powakinawo samantanakiki”.  
\v 26 Antawoiti jowashiritanaka pinkathari. Tima maawoni ikimaitakiri inkaanki, ikantakirori mainawo, tikaatsi inkinakaanairo, ontzimatyii impiro okowakotakiriri.  
\v 27 Jotyaantaki owayiri jamakiniri iito Juan.  
\v 28 Jatanaki owayiri jomontyaitziri Juan, ithatzinkapaakiri, jamakotakiro iito samantanakiki. Ipakoitakiro mainawo, aanakiniro onaanati.  
\v 29 Ikanta ikimaiyakini jiyotaani Juan-ni. Pokaiyaini, ikitatairi. 
\s1 Jowakaari Jesús 5000 shirampariiti 
\r (Mt. 14.13-21; Lc. 9.10-17; Jn. 6.1-14) 
\p  
\v 30 Ariiyitaa jiyotaani jotyaantakiri, apatotapaa maawoni isaikira Jesús, ikamantapairi okaatzi jantayitakiri.  
\v 31 Iikiro ipokaminthatanakitzi atziri, piyayitacha pashini. Tii onkantapainti jiyaataiyaini Jesús jowaiya. Irootaki ikantantanakariri Jesús jiyotaani: “Thami aati otzishimashiki, amakoryaawakiita kapichiini”.  
\v 32 Otitaiyanakani pitotsiki, jataiyaini.  
\v 33 Iro kantzimaitacha, ojyiki aminakotawakiriri jiyaatanaki, jiyoitawakiri. Shiyaiyanakani ikinaiyanaki aatsiki, ipoñaanakawo nampitsiki. Iri itaiyakawoni jariita, apatotaiyapaakani.  
\v 34 Ikanta jariitapaaka Jesús, jiñaapaakitziiri ipiyotaiyakani. Jitakoshiryaapaakari. Ikimiwaitakari oijya iirorika itzimi aamaakowintyaarini. Jiyotaayitapairi iijatzi.  
\v 35 Aritaki tsiniriityaanaki, ipokashitapaakiri jiyotaani, ikantapaakiri: “Yotaanarí, asaikatziira otzishimashiki.  
\v 36 Pimpakairo piyotaantzi, jiyaataita atziripaini nampitsiki jamananti joyaari”.  
\v 37 Ikantanaki Jesús: “Pimpiri iiroka joyaari”. Ikantzi jiyotaani: “¿Pikowatziima niyaati namanantakiti nowakaiyaariri? Ojyiki owanawontsi, iiro jimonkaata kiriiki inkaati 200 ompinatyaari, nowakaantyaariri maawoni”.\f + \fr 6:37 \ft Ikantakoitziri jaka “kiriiki” irijatzi ikantaitziri iijatzi pashiniki ñaantsi “denario”.\f* 
\v 38 Ikantzi Jesús: “¿Okaatzika tanta jamakiri atziriiti? Piyaati paminakitiro”. Ikanta jaminakitziro, ikantziri: “Tzimatsi 5 tanta, ipoña apiti shima”.  
\v 39 Ikantzi Jesús: “Poosaikiri maawoni atziri onatsiryaataki katawoshimashi, pinashiyityaari poosaikayitiri”.  
\v 40 Jimatakiri. Tzimatsi nashiyitainchari isaikayitaki ikaatzi 100 atziri, jimatsitakari iijatzi pashini ikaatzi 50 atziri. Joosaikakiri maawoni.  
\v 41 Ipoña Jesús, jaakotanakiro 5 tanta itsipataakiri apiti shima, aminanaki inkitiki, ipaasoonkiwintakiro. Ipitoryaakiro tanta, ipakiri jiyotaani, jowawisaakiniri irirori atziripaini. Ari ikimitaakiri iijatzi shima, jantitakari maawoni.  
\v 42 Jowaiyakani maawoni, kimaniintaiyakani.  
\v 43 Ijaikiyitairi 12 kantziri okaatzi jowagaantakari.  
\v 44 Kimitaka ikaatzi 5000 shirampariiti owainchari. 
\s1 Janiitantawo Jesús inkaari 
\r (Mt. 14.22-27; Jn. 6.15-21) 
\p  
\v 45 Ikantanairi Jesús jiyotaani: “Thamira, pitaiyaawo pimontyaakotai nampitsiki Betsaida”. Ikantanakiri piyotawintakariri: “Kantatsi piyaayitai pipankoki”.  
\v 46 Ikanta jiyaatanai maawoni atziri, tonkaanaki Jesús otzishiki jamanamanaata.  
\v 47 Aritaki tsiniriityaanaki, jiwiyaakotaiyaani jiyotaani niyantyaaniki inkaari jimontyaakotaiyini. Apaniro isaikanaki Jesús otzishiki,  
\v 48 jaminakotakiri jiyotaani, shintsiini ikomataiyini oipiyapiyatakotziri tampiya. Okanta okitiijyitzimataki, jiyaatashitairi, janiitantanaawo inkaari, ikinashitapairi itaapiiki, iro jawijyimatirimi.\f + \fr 6:48 \ft Paminiro Mt. 14.25.\f* 
\v 49 Ikanta jiñaawairi, jojyakaatziiri shiritsi jinatzi, kaimaiyanakini,  
\v 50 tima maawoni jariitashiryaanakari jiñaakiri. Ikantapaakiri Jesús: “Naakataki pokatsiri, iiro pithaawawaitzi, tontashiri pinkantaiyaani”.  
\v 51 Otitapaa pitotsiki, awisainkatanaki tampiya. Iyokitzi ikantawintanakari.  
\v 52 Tima tikiraata jiyothatziroota jojyiñaantakawori Jesús tanta, iro kantakaantzirori ikisoshiriwaitaiyini. 
\s1 Joshinchaantzi Jesús Genesaret-ki 
\r (Mt. 14.34-36) 
\p  
\v 53 Irojatzi jariitantaiyapaakarini inampiki Genesaret-jatzi.  
\v 54 Iro jaatakotapaakityaami, thaankipiroini jiyoitawakiri Jesús.  
\v 55 Ikamantawakaanaka maawoni nampitawori janta, jamakoitakiniri mantsiyari jomaryaamintoki. Tsikarika isaiki Jesús, ari jamakoitziniriri.  
\v 56 Imataka ikinayitzi oryaaniki nampitsi, nampitsiki antawo, iijatzi owaantsiki, jowakoitziniri mantsiyari aatsiki, ikantayiitziri: “Pishinitawakiniri jotirotawakiro piithaari”. maawoni otirotakirori iithaari shintsiyitai. 
\c 7  
\s1 Owaaripiroshiritziriri atziri 
\r (Mt. 15.1-20) 
\p  
\v 1 Ipoña ipokaiyakini Fariseo itsipatakari Yotzinkari, ipoñaakawo Jerusalén-ki. Japatowintapaakari Jesús.  
\v 2 Jiñaapaakiri jiyotaani Jesús tii jantziro jamitapiintaiyarini ikiwaakota jowaiyani. Ikijyimatapaakiri.  
\v 3 Okaatzi jantapiintziri Fariseo-paini, iirorika ikiwaakota, iiro jowaa. Irootaki jamitapiintakari pairani ichariniiti: Aririka inkowi joya, ontzimatyii inkiwaakotawatya, inkitiwathatantyaari.  
\v 4 Aririka jariitaiya jamanantzi, tikiraata jowapaiyaata, inkiwaakopirotawatya. Tiira apaani onkantya jamiyitari, ikiwayitsitawo jiraaminto, iyowiti, jonkotsiminto, imaaminto, maawoni.  
\v 5 Irootaki josampitantakariri Jesús, ikantziri: “¿Oitakama imaijantantaawori piyotaani jiyotaayitairi pairani achariniiti? Noñaapaakiri jowaiyani, tii inkiwaakotya”.  
\v 6 Jakanaki Jesús, ikantzi: “Amatawitantaniri pinayitzi. Iirokataki josankinatakotaki pairani Isaías-ni, ikantaki: 
\q1 Ipinkathawaantiwitashitana atziripaini. 
\q1 Tiimaita inkinkishiritakotaina kamiithaini. 
\q1  
\v 7 Aminaashiwaita jotziirowashitana ipinkathawitana, 
\q1 Jiyotaantashiwaitawo jamiyitari irirori. 
\m  
\v 8 Pimaijantakiro iiroka Ikantakaantani Pawa, pantashitakawo jamiyitari atziriiti. Pikiwayitziro piyowiti, piraaminto. Ojyiki okaatzi pantashiyitakari”. 
\p  
\v 9 Ikantziri iijatzi: “Iroora pantapirotakiri pamiyitari, pithainkanakiro Ikantakaantani Pawa.  
\v 10 Jiroka rosankinari Moisés-ni, ikantzi: 
\q1 Pimpinkathatiri piwaapati iijatzi pinaanati. 
\m Ikantzi iijatzi: 
\q1 Ontzimatyii jowamaitiri kijyimawaitziriri iwaapati iijatzi inaanati. 
\m  
\v 11 Iro kantzimaitacha iiroka pikantapiintzi: ‘Ankajyaakairirika Pawa airiikiti, ontzimatyii ampiri. Onkantawitatya añiiri jashironkaawaitya awaapati iijatzi anaanati’.  
\v 12 Ari pikantakari iiroka, piyotaashiwaitakari atziripaini, tii inishironkatairi iwaapati iijatzi inaanati.  
\v 13 Apa pantashiwaitakawo jamiyitari pairani pichariniiti, irootaki pithainkantakawori iñaani Pawa. Ari pikantapiintatya pantayitziro kimitakawori jiroka”. 
\p  
\v 14 Ari ikaimakiri Jesús maawoni apatotainchari, ikantziri: “Pinkimisantaiyini, pinkimathatantyaawori nonkantiri.  
\v 15 Okaatzi jowayiitari, tii owaaripiroshiritantzi. Irooma omishitowayitziri poñaachari inthomainta, irootaki owaaripiroshiritantatsiri.  
\v 16 Powakimpitatyaawo jiroka”.  
\v 17 Ikanta jiyaataiyaini atziri, tyaapai Jesús pankotsiki. Ari josampitakiri jiyotaani, ikantziri: “¿Oita pojyakaawintakiri?”  
\v 18 Jakanaki Jesús, ikantzi: “¿Iijatzima iiroka, tima pinkimathatawakiro? ¿Tiima piyotzi iiroka tii owaaripiroshiritantzi okaatzi jowayiitari?  
\v 19 Tikaatsi okantziro ashiri, apa okiniro ajyiitoki, irojatzi oshitowantaiyaari”. Iro jiyotaantakiri Jesús, tii okaaripirotzi okaatzi jowayiitari.  
\v 20 Ipoña ikantanaki iijatzi: “Aririka ankinkishiriwaitya antakairi ajyininka kaaripirori, irootaki owaaripiroshiritantatsiri.  
\v 21 Tima inthomainta ashiriki opoñaayita: kaaripirori kinkishiritaantsi, kaari kinataantsi, mayimpiritaantsi, tsitokaantsi,  
\v 22 koshitaantsi, mashithataantsi, kaaripiroshiritaantsi, amatawitaantsi, mayimpiryookitaantsi, samakoniintaantsi, kijyimataantsi, asagaawintaantsi, tzimaityaashiryaantsi.  
\v 23 Okaatzi ikinkishiritapiintakari atziriiti kaaripirori onatzi, irootaki iñaantawori owaaripiroshiriwaitziri. Tima inthomainta ishiriki opoñaayitaka jirokapaini”. 
\s1 Awintaari Pawa Sirofenicia-jato 
\r (Mt. 15.21-28) 
\p  
\v 24 Opoñaashitaka ikinanaki Jesús nampitsiki iitachari Tiro, irojatzi Sidón-ki. Ari isaikapaaki pankotsiki, tii ikowawita inkimakoitirimi. Tiimaita jimanakota.  
\v 25 Tima janta tzimatsi tsinani, piyarishiritatsiri ishinto. Okimakotawakiri iroori Jesús, iyaatashitanakiri, otziirowashitapaakari.  
\v 26 Kaari Judá-mirinka jiroka tsinani, opoñaatya iroori pashiniki nampitsi oita Sirofenicia. Okantapaakiri: “Jesús, poshinchagainawo nishinto, opiyarishiritatzi”.  
\v 27 Ikantanakiro irirori: “Paata tsinani. Ikantaitakiranki: Tii jaapithaitziri jowanawo iintsi ampiri otsitsi joyaawo, apaniro jowawaita iintsi irojatzi inkimaniintantatyaari”.\f + \fr 7:27 \ft Iriira jojyakaawintayiitziri Judá-mirinkaiti, ikimitari iinchaaniki. Iriima kaari Judá-mirinkatatsini ikimiwaitakari otsitsi.\f* 
\v 28 Ari akanaki tsinani, okantziri: “Imapirotatya pinkatharí pikantakiri. Iro kantacha ikatziyapiinta otsitsi jantyaatsikiini, jowayitawo owanawontsi jookagaantayitziri iinchaaniki”.  
\v 29 Ikantzi Jesús: “Ari okanta, imapirotatya pikantakiri. Kantatsi piyaatai, ari piñaapairo pishinto, shintsitai iroori”.  
\v 30 Okanta iyaatai tsinani opankoki, oñaapairo ishinto omaryaaka omaamintoki, shintsitai. 
\s1 Ikimakagairi Jesús ashikimpitawitachari 
\p  
\v 31 Ipoña jiyaatanai Jesús isaikawitapaakara nampitsiki Tiro, ikinanairo Sidón-ki, Decápolis-ki irojatzi jariitantaari Galilea-ki.  
\v 32 Ari jamaitakiniri atziri ashikimpitatachari, kaari ñaawaitatsiri iijatzi. Ikantaitapaakiri: “Jesús, potirotantawatyaari pako”.  
\v 33 Ipoña Jesús jaanakiri jantyaatsikiini, josagaantantakari jakoimpiki ikimpitaki, itziritantakari jiiwari ininiki.  
\v 34 Aminanaki inkitiki, ikisashiritanaka, ikantziri: “¡Efata!” (akantziri apaantiki aaka: “piwitaryagaiya”)  
\v 35 Iwitaryaanaka ikimpita, ñaawaitanai kamiitha.  
\v 36 Ikantawitawaari Jesús: “Iirora pikamantakotana”. Iro kantacha ipiyathatakari, ikamantakiri maawoni atziri.  
\v 37 Iyokitzi jowaitanakiri Jesús, ikantaitzi: “¿Oitaka okamiithatantari jantziri jirika? Ikimakagairi ashikimpitawitachari, iñaawaitakagairi iijatzi kaari ñaawaiwitachani”. 
\c 8  
\s1 Jowakaari Jesús 4000 shirampariiti 
\r (Mt. 15.32-39) 
\p  
\v 1 Ikanta japatotaiyani ojyiki atziri, thonkapaaka owanawontsi. Ikaimakiri Jesús jiyotaani ikantziri:  
\v 2 “Antawoiti nitakoshiritakari atziripaini. Mawataki kitiijyiri itsipatakina jaka, tikaatsitapaaki jowaiyaari.  
\v 3 Aririka notyaantairi, ari owamaakiri itajyi aatsiki, tzimayitatsi poñaachari intaina”.  
\v 4 Jakanaki jiyotaani, ikantziri: “¿Tsika ayika owakaiyaariri jaka otzishimashiki?”  
\v 5 Ari josampitziri Jesús, ikantziri: “¿Tsika okaatzika tanta tzimatsiri?” Ikantaiyanakini irirori: “Tzimatsi 7”.  
\v 6 Ari joosaikakaantakiri Jesús maawoni atziri kipatsiki. Jaakiro 7 tanta, ipaasoonkiwintakiro, ipitoryaakiro, ipakiri jiyotaani jowawisaakiniri atziripaini irirori.  
\v 7 Tzimitacha iijatzi shimaaniki. Ipaasoonkiwintakiri iijatzi, ipayitakiri atziripaini.  
\v 8 Owaiyakani maawoni, kimaniintaiyakani. Ijaikitairo okaatzi tzimagaantapaintsiri 7 kantziri.  
\v 9 maawoni owainchari ikaatzi 4000 shirampariiti. Ari jotyaantairi maawoni.  
\v 10 Ipoña jotitanaa Jesús pitotsiki itsipatanaari jiyotaani, montyaakotanai intatsikironta oita Dalmanuta. 
\s1 Ikowakowiitari Jesús intasonkawintanti 
\r (Mt. 16.1-4; Lc. 12.54-56) 
\p  
\v 11 Ipoña ipokaiyapaakini Fariseo, iñaanaminthatapaakiri Jesús, ikowi jiñiiri intasonkawintanti, jiyotantyaariri imapirotatya opoña itasorinka inkitiki, tima iñaantatyaari.  
\v 12 Ikisashiritanaka Jesús, ikantzi: “¿Oitama ikowantari jiñiina nontasonkawintanti jirikapaini? Iiro noñaayimaitari. Imapirotatya”.  
\v 13 Piyanaka Jesús, montyaakotanai. 
\s1 Shiniyakairori itantani Fariseo 
\r (Mt. 16.5-12) 
\p  
\v 14 Ari imaijantanakiro jiyotaani jaantanatyaami tanta, apaanimachiini tanta jaanaki ipitoki.  
\v 15 Ari ikantzi Jesús: “Ontzimatyii paamawintyaawo shiniyakaawori itantani Fariseo iijatzi rashi Herodes”.  
\v 16 Ari jiñaanaminthatawakaiyakani jiyotaani, ikantawakaa: “Kaarima amantanaka tanta”.  
\v 17 Ikanta Jesús jiyotakiri ikantawakaari jiyotaani, ikantziri: “¿Oitama pikantawakaantari: ‘Kaari amantanaka tanta?’ ¿Tiima pikimi? Kisoshiri pikantaka.  
\v 18 Tzimawitacha poki tii piñaantzi, tzimawitacha pikimpita tii pikimi. ¿Tiima pikinkishiritziro nojyiñaantakawori tanta?  
\v 19 Tima 5 tanta tzimawitachari, jowimaitaka 5000 shirampariiti. Poyiitairo okaatzi tzimagaantapaintsiri. ¿Tsika okaatzi kantziri jaikitaatsiri?” Ikantaiyini: “12 kantziri”.  
\v 20 “Iijatzi nokantakiro, kaawitachari 7 tanta, jowaiyakani 4000 atziriiti. Poyiitairo tzimagaantapaintsiri. ¿Tsika okaatzi kantziri jaikitaatsiri?” Ikantaiyini: “7 kantziri”.  
\v 21 Ari ikantziri: “¿Tikiraama pikimathatziroota?” 
\s1 Jaminakaitziri kaari aminatsiri 
\p  
\v 22 Ariitaka Jesús nampitsiki Betsaida. Jamaitakiniri kaari aminatsiri, ikantaitapaakiri: “Potirotantawatyaari pako”.  
\v 23 Ipoña Jesús, ikathawakotanakiri. Jaanakiri othapiki nampitsi. Jiiwaakitakiri, jotirotantanakari jako. Josampitzimaitari: “¿Kantatsi pamini?”  
\v 24 Ari jaminanaki, ikantzi: “Aminawitaana, noñaawitaari atziri janiitaiyini, tiimaita ikoñaapirotzi, jojyashitakawo inchato”.  
\v 25 Ipoña japiitakiri jotirotakiri irookiki, ikantairi: Paminai iijatzi. Aminanai, koñaatanai jamini intaina, jiñaanairo maawoni.  
\v 26 Jotyaantairi, ikantawairi: “Iiro pikinanai nampitsiki, tii nokowi pinkamantakotina”. 
\s1 Jiyotaki Pedro: Cristo jinatzi jirika Jesús 
\r (Mt. 16.13-20; Lc. 9.18-21) 
\p  
\v 27 Ipoña jawisanai Jesús itsipatanaari jiyotaani ikantanaawo nampitsiki saikatsiri Cesarea-ki inampiitiki Filipo. Okanta niyanki aatsi josampitakiri jiyotaani, ikantziri: “¿Oitama ikinkishiritakotanari atziripaini?”  
\v 28 Ari jakanaki jiyotaani ikantzi: “Ikantaitzimi Juan-ni owiinkaatantaniri pinatzi, ikantaitzimi iijatzi Elías pinatzi. Tzimatsi kantayitzimiri iijatzi pashini, Kamantantaniri piriintaachari”.  
\v 29 Ipoña josampitanakiri irirori, ikantziri: “¿Oita pikinkishiritakotanari iiroka?” Ari jakanaki Pedro: “¡Cristo pinatzi!”  
\v 30 Ikantzi Jesús: “Iiro pikamantakotsitana”. 
\s1 Ikinkithatakota Jesús jowamaitiri 
\r (Mt. 16.21-28; Lc. 9.22-27) 
\p  
\v 31 Ari jitanakawo Jesús ikamantziri jiyotaani onkaati awijyimotirini, tima iri iitapiintachari Itomi Atziri. Ikantziri: “Ojyiki nonkimaatsikowintaimi. Ojyiki inkisaniintina pinkatharipaini, ijiwaripaini Ompiratasorintsitaari, iijatzi ikaatzi Yotzinkariiti. Jowamaakaantina. Iro awisawitatya mawa kitiijyiri, añagaana”.  
\v 32 Ari ikantakiriri, tii jimaniro. Ipoña Pedro, jaanakiri Jesús jantyaatsikiini, ikowawitaka inkaminairimi.  
\v 33 Ipithokapithatanakari, jaminanakiri jiyotaani, ikisanakiri Pedro, ikantziri: “¡Piyaati Satanás! Tii poshiritawo iiroka ikowakaantziri Pawa, poshiritashitakawo ikowayitziri atziriiti”.  
\v 34 Ikaimakiri Jesús piyowintakariri, ikaimakiri iijatzi jiyotaani, ikantakiri: “Tzimatsirika kowatsiri intsipataina jowajyaantairo ikowawaitashitari jantiri. Onkantawitatya impaikakoitirimi, intsipataina naaka.  
\v 35 Ikaatzi antashiwaitawori ikowashiriyitziri, ari impiyashitaiya. Iriima kamawintinani, okantakaantziro ikimisantziro Kamiithari Ñaantsi, aritaki jawisakoshiriyitai.  
\v 36 Aminaawaitashita iñaitziro otzimimotantzi ojyiki ajyaagawontsi jaka kipatsiki, impoña iñairo impiyashitaiyaawo añaamintotsi.  
\v 37 ¿Kantatsima impinatakowintaitya iiro iñaantaawo impiyashitaiya?  
\v 38 Tima ikaatzi kaaniwintanari naaka inkinkithatakotina kaaripiroshiririki atziri, ari nonkantsitaiyaari naaka iijatzi nonkaaniwintairi paata aririka nompiyi namairo jowaniinkawo Ashitanari nontsipataiyaari maninkariiti, tima naaka Itomi Atziri”. 
\c 9  
\p  
\v 1 Ipoña ikantanaki iijatzi Jesús: “Tyaaryoowa, tzimayitatsi pikaatzi jaka, tikiraamintha pikamiita, ari piñaakiro ishintsinka Pawa tsika ikanta ipinkathariwintantai”. 
\s1 Ishipakiryiimotakiri Jesús jiyotaani 
\r (Mt. 17.1-13; Lc. 9.28-36) 
\p  
\v 2 Okanta awisanaki 6 kitiijyiri. Tonkaanaki Jesús otzishiki, jaanakiri Pedro, Juan, Jacobo. Ari ishipakiryiimotakiri.  
\v 3 Kitamaa okantanaka iithaari, tikaatsi ojyakairi okitamaatanakira.  
\v 4 Iñaatziiri Elías itsipatapaakari Moisés, ikinkithawaitakaapaakiri Jesús.  
\v 5 Iñaawaitashiwaitanaka Pedro, ikantanakiri Jesús: “Yotaanarí, imapiro okamiithatzi pamaiyakina jaka. Kamiitha niwitsikaiyimini mawa pankojyitantsi: apaani pashitya iiroka, apaani jashitya Moisés, jashitya apaani Elías”.  
\v 6 Tima ithaawaiyanakitziini, irootaki iñaawaitashiwaitantanakari.  
\v 7 Opoña opokapaaki minkori otsimankakotapaakiri. Ikimaitatzi ikantaitzi: “Nitakokitani jinatzi jirika notomi, pinkimisantiri”.  
\v 8 Ipoña jaminapirowitanaka, tikaatsi iñaanai, apa Jesús. 
\p  
\v 9 Ikanta joirinkaiyaani otzishiki, ikantakiri iiro ikamantantziro iñaakiri irojatzi paata aririka jañagai. Tima jirika Itomi Atziri ari jañagai inkamawitatya.  
\v 10 Jimatakiro tii ikamantakotziri, iro kantacha ojyiki josampitawakaiyanakani oita iiro ithawitakotantari Jesús, ari jañagai inkamawitatya.  
\v 11 Ipoña josampitaiyakirini, ikantziri: “¿Oitaka ithawitakotziri yotzinkariiti iri iiwatapaintsini Elías impoki?”  
\v 12 Ari jakanaki Jesús, ikantziri: “Imapirotatya, iriitakira iiwatapaintsini Elías impoki, jotampatzikatantapaaki. ¿Tsikama okantzika josankinatakoitakina pairani? Tima okantzi: ‘Jirika Itomi Atziri, ojyiki inthainkawaitaitiri’.  
\v 13 Pinkimi, aritaki pokaki Elías. Ojyiki imaamanitaitawakiri, jimonkaatakiro okaatzi josankinatakoitakiriri”. 
\s1 Jowawisaakotziri Jesús iintsi piyarishiritatsiri 
\r (Mt. 17.14-21; Lc. 9.37-43) 
\p  
\v 14 Ikanta jariitaa Jesús jookanakiri jiyotaani, iñaapaatziiri ipiyowintakari ojyiki atziri itsipatakari Yotzinkariiti iñaanaminthatziri.  
\v 15 Ikanta iñaawairi ipokai Jesús, jiyokitziiwintawairi, ishiyanaka jiwithatawaiyaari.  
\v 16 Josampitapaakiri Jesús, ikantziri: “¿Iitama piñaanaminthatantariri?”  
\v 17 Akanaki apaani, ikantanaki: “Yotaanarí, namatziimiri notomi piyarishiritatsiri, tii okantzi iñaawaitai.  
\v 18 Impokashitapairirika, owanaa jompojakaawaitari kipatsiki. Ishimoripaantiwaitakairi, jatsikaikiwaita, ikisotakairi. Nokantawitakari piyotaani jowawisaakotainari, tii ikantziri”.  
\v 19 Jakanaki Jesús, ikantanaki: “Tiitya pikimisantaiyini iiroka. ¿Tsikapaitima piyotika? Pamakiri jaka iintsi”.  
\v 20 Jamaitapaakiniri. Ikanta piyari iñaapaakiri Jesús, jompitatakaanakari shintsiini iintsi, tyaanaki, ipinaawaita kipatsiki, ishimoripaantiwaitanaki.  
\v 21 Josampitanakiri Jesús iwaapati iintsi, ikantziri: “¿Tsikapaitima jitanaka piintsiti?” Ikantzi: “Ari ikantsita owakiraa jiryaanitzi.  
\v 22 Itaakaawaiwitakari paampariki, ipiinkawaitzi iijatzi jiñaaki, ikowi jowamairimi. Kantatsirika pinishironkatina, pantiro”.  
\v 23 Ikantzi Jesús: “¿Oitama pikantantawori ‘Kantatsirika...?’ Aririka pinkimisantai, aritaki antatya maawoni”.  
\v 24 Ipoña ikaimanaki shintsiini iwaapati iintsi, ikantanaki: “Kimisantawitachana, tiirika nokimisantapirotzi, pinkimisantakaapirotaina iiroka”.  
\v 25 Iikiro iñaatzi Jesús ipokaiyapaakini atziri, ikisanakiri piyari, ikantanakiri: “Pintainaryiiyaari iintsi, iiro pipiyashitaari iijatzi”.  
\v 26 Ikaimanaki shintsiini piyari. Ikamimatakaanakiri iintsi. Ojyiki kantanaintsiri: “Kamaki iintsi”.  
\v 27 Ipoña ikathawakotanakiri Jesús, jowatziyakiri. Añaanai.  
\v 28 Ikanta ityaapaakira Jesús pankotsiki, ari josampitakiri jiyotaani apaniroini, ikantziri: “¿Kaari nokantantari naaka nowawisaakotiri?”  
\v 29 Ikantzi Jesús: “Imapirotatya ishintsitzi jirika piyari, okowapirotatya aakowintyaawo amaña, antziwintyaari iijatzi”. 
\s1 Japiitairo Jesús ikinkithatakotziro inkamimotanti 
\r (Mt. 17.22-23; Lc. 9.43-45) 
\p  
\v 30 Ipoña jawisanaki Jesús, ikinayitanai Galilea-ki. Tiira ikowi inkimakotiri atziriiti.  
\v 31 Tima jiyotaayitatziiri jiyotaani, ikantayitziri: “Irootaintsira jaakaantaitiri Itomi Atziri, jowamaitiri. Awisawitatya, mawa kitiijyiri, aritaki jañagai iijatzi”.  
\v 32 Iro kantzimaitacha tii jiyotaiyawakironi okaatzi ikamantawitariri. Tikaatsi kowatsini josampitiri. 
\s1 Tsika itzimi ñaapirotachari 
\r (Mt. 18.1-5; Lc. 9.46-48) 
\p  
\v 33 Ariitaiyaani Capernaum-ki. Ikanta isaikaiyapaini pankotsiki, josampitakiri Jesús, ikantziri: “¿Oitama pikantawakaari inkaanki aatsiki?”  
\v 34 Ari imairitaiyakini irirori. Tima ikantaminthatawakaatya inkaanki aatsiki itzimika ñaapirotachari.  
\v 35 Saikanaki Jesús, japatotakiri 12 jiyotaani, ikantziri: “Aririka pinkowi piñaapirotya, pojyakotyaari ikanta ompirataari, tii iñaapirowaita irirori”.  
\v 36 Jamaki iintsi, katziyapaaka niyankiniki isaikaiyakini irirori, ikantzi Jesús:  
\v 37 “Ikaatzi pairyiirori nowairo ikimisantaana, impoña jaawakiri kamiitha kimitakariri jirika iintsi, naaka jaaki kamiitha. Ari okimitari iijatzi, aririka jaapatziyaina naaka, kimipirowaitaka iriira jaapatziyaka otyaantakinari jaka”. 
\s1 Ari atsipatari kaari kisaniintairi 
\r (Lc. 9.49-50) 
\p  
\v 38 Ari ikantanaki Juan: “Yotaanarí, noñaaki chapinki atziri pairyiirori piwairo, jowawisaakotzimaitari piyarishiritatsiri. Tiira añiiri antsipatyaari jaka, nowajyaantakaakiri”.  
\v 39 Ikantzi Jesús: “Iiro powajyaantakairimi. Tima ikaatzi tasonkawintantatsiri ipairyiiro nowairo, iiro ikijyimataana osamaniityaaki.  
\v 40 Tima ari atsipatari kaari kisaniintaini.  
\v 41 Aririka jitakoitaimi impairyaitiro nowairo, inkantaiti: ‘Nompakotiri jiñaa jashitaari Cristo’. Iri impinaitairi paata. Imapiro”. 
\s1 Iiro pantakaantziro kaaripirori 
\r (Mt. 18.6-9; Lc. 17.1-2) 
\p  
\v 42 “Tsikarika itzimi antakaakirini kaaripirori iintsi awintaanari, ojyakariri jirika jaka, ari jowasankitaayiitairi. Iro kamiithatatsimi inthayiitiniri mapi ikintsiki, jowiinkaitiri inkaariki.  
\v 43 Iroorika pako pantapiintantyaarimi kaaripirori, powajyaantiro onkantya pawisakotantaiyaari, pinkimitakaantiromi pinthatzinkatyiiromi pako. Irojatzi piyaaponthokitantaiyaari inkitiki. Tima tii opantawo otzimawita apiti pako ompoña piñagairo paata jookaitaimi sarinkawiniki ari pinkantaitatyaani pintagaiya,  
\v 44 tsika tii ikaamanitapai chowitsi, tsika tii itsiwakanitapai paampari.  
\v 45 Iroorika piitzi pantapiintantyaarimi kaaripirori, powajyaantiro onkantya pawisakotantaiyaari, pinkimitakaantiromi pinthatzinkatyiiromi piitzi. Irojatzi piyaaponthokitantaiyaari inkitiki. Tima tii opantawo otzimawita apiti piitzi ompoña piñagairo paata jookaitaimi sarinkawiniki ari pinkantaitatyaani pintagaiya,  
\v 46 tsika tii inkaamanitapai chowitsi, tsika tii itsiwakanitapai paampari iijatzi.  
\v 47 Iroorika poki pantapiintantyaarimi kaaripirori, powajyaantiro onkantya pawisakotantaiyaari, pinkimitakaantiromi pinkithoryaatyiiromi poki. Irojatzi piyaapityakitantaiyaari inkitiki. Tima tii opantawo otzimawita apiti poki ompoña piñagairo paata jookaitaimi sarinkawiniki ari pinkantaitatyaani pintagaiya,  
\v 48 tsika tii inkaamanitai chowitsi, tsika tii itsiwakanitai paampari iijatzi.  
\v 49 Tima paampariki jiñaantayiitaimi maawoni, inkimitakaantaitimiro iijatzi okanta tziwi okatyotzi.  
\v 50 Kamiitha okanta tziwi okatyotzi, aririka inkonowaitiro tsika oitya, iiro opantanaawo inkatyokantaityaawo. Pinkimitakotaiyaawo iiroka tziwipirori, paapatziyawakaiya, tima tii opantawo pintzimawintawakaiya”. 
\c 10  
\s1 Jiyotaantzi Jesús ikantzi: tii opantawo pookiro piina 
\r (Mt. 19.1-12; Lc. 16.18) 
\p  
\v 1 Ikanta jawisanai Jesús jiyaatairo Judea, ikinanakiro intatsikironta Jordán. Japatowintawaari ojyiki atziri. Jitapaawo jiyotaayitapairi ikimitapiintziro. 
\p  
\v 2 Ari ipokakiri Fariseo, josampitapaakiri Jesús ikowi inkompitakaiyaarimi, ikantapaakiri: “¿Shinitaantsitatsima atziri jookiro iina?”  
\v 3 Jakanaki Jesús, ikantanakiri: “¿Oitama ikantakaantziri Moisés-ni?”  
\v 4 Ikantaiyini irirori: “Ishinitaantziro Moisés-ni ookiro aina aririka impayiitairo osankinatakota ookawakaantsi”.  
\v 5 Ari jakanakiri Jesús, ikantanakiri: “Okantakaantziro tii pikimisantanitzi, irootaki ishinitantakimirori jiroka.  
\v 6 Pairani itantanakari jiwitsikantzi Pawa, jiwitsikakiri shirampari, jiwitsikitsitakawo iijatzi tsinani. 
\q1  
\v 7 Ari jookawintairi shirampari ashitariri, jayi iina, 
\q1 Apaani inkantanaiya iwathaki jaawakaana. 
\m  
\v 8 Irootaki iiro okantanta jookiro atziri itsipataakaakariri Pawa,  
\v 9 tima apaani ikantanaa, iiro okantzi jookawakaiya”. 
\p  
\v 10 Ikanta isaikaiyini pankotsiki, josampitairi jiyotaani okaatzi ikantakiri,  
\v 11 ikantanaki Jesús: “Itzimirika ookironi iina, aririka jagai pashini tsinani, imayimpiriwintakiro iinawitari kitziroini.  
\v 12 Ari okimita tsinani aririka ookiri oimi, agairika pashini shirampari, omayimpiriwintakiri oimiwitari kitziroini”. 
\s1 Itasonkawintziri Jesús iintsipaini 
\r (Mt. 19.13-15; Lc. 18.15-17) 
\p  
\v 13 Ari jamaitakiniri Jesús iintsipaini, ikowaitzi jotzimikapatziitotantawatyaari jako. Ikanta jiyotaani Jesús ikisawakiri amayitziriri iintsi.  
\v 14 Tii inimotanakiri Jesús jiñaakiri, ikantziri: “Pishinitiri iinchaaniki impokashitina. Iiro pithañaana. Tima inkaati kimitaiyaarini irirori, iriitaki ñaagaironi ipinkathariwintantai Pawa.  
\v 15 Imapiro, iirorika ipinkathaitziri Pawa inkimitakoityaari ikanta iintsipaini, iirora iñaitairo ipinkatharitai”.  
\v 16 Ithomaawakiri iintsipaini, jotzimikapatziitoyitakiri, itasonkawintayitakiri. 
\s1 Mainari ajyaagantachari 
\r (Mt. 19.16-30; Lc. 18.18-30) 
\p  
\v 17 Iro jawisantanaiyaarimi Jesús, ishiyashitakari mainari, jotziirowashitapaakari, josampitapaakiri: “Kamiithari Yotaanarí, ¿oitama nantairi noñaantaiyaawori kañaanimintotsi?”  
\v 18 Ari jakanakiri Jesús, ikantziri: “¿Oitama pikantantanari: ‘Kamiithari pinatzi?’ Apaniro ikantakaawo Pawa ikamiithatzi, tikaatsi pashini.  
\v 19 Aritakima piyotakotakiro Ikantakaantaitziri: 
\q1 Iiro pitsitokantzi. 
\q1 Iiro pimayimpiritzi. 
\q1 Iiro pikoshitzi. 
\q1 Iiro pithiiyakotanta. 
\q1 Iiro pamatawitantzi. 
\q1 Pimpinkathatiri ashitzimiri”. 
\m  
\v 20 Jakanaki mainari, ikantzi: “Yotaanarí, nothotyaakiro maawoni irojatzi nitanakawo pairani iiniro niryaanitzi”.  
\v 21 Ipoña Jesús jaminanakiri, jitakotanakari, ikantziri: “Tzimatsi apaani kowityaapainchari kaari pantziri. Piyaati pipankoki, pimpimantiro maawoni pashitari, pimpashityaari ashironkaachari. Ari piñagairo pinintagaiya inkitiki. Pimpoki, poyaatina”.  
\v 22 Ikanta ikimawaki, okantzimoniintanakari. Owashiri ikanta ipiyanaa, tima ajyaagantzinkari jinatzi. 
\p  
\v 23 Ipoña Jesús, jaminanaki maawoni onaminaki, ikantziri jiyotaani: “¡Owanaa opomirintsitzimotari ajyaagantzinkari jiyaatai ipinkathariwintantzi Pawa!”  
\v 24 Jiyokitziitanaki jiyotaani ikimakiri ikantakiri. Japiitanakiro ikantzi: “Notomiiti. ¡Owanaa ompomirintsitzimotyaari jiyaatai ipinkathariwintantzi Pawa awintaawori jajyaagawo!  
\v 25 Tima iiro okantzi intyi piratsi camello imooki kithapi, iro owatsipiro ompomirintsitya intyi ajyaagantzinkari ipinkatharitai Pawa”.  
\v 26 Iikiro jiyokitziitanakitzi jiyotaani, ikantashiriyitanaki: “¿Tsikama iityaaka awisakoshiritaatsini?”  
\v 27 Jaminanakiri Jesús, ikantziri: “Iirowa jantziro apaniroini atziri, iriitaki Pawa antakairini. Tikaatsi pomirintsitzimotyaarini irirori”.  
\v 28 Ikantanaki Pedro: “Jirika nokaataiyakini maawoni, nookayitanakiro tzimimoyitanari, noyaataiyakimini”.  
\v 29 Jakanaki Jesús, ikantanakiri: “Imapirotatya, tzimatsi kimisantanairori Kamiithari Ñaantsi, kinkithatakotanairori iijatzi, ari okanta jookawintantawori inampi, iririntzi, iritsiro, ashitariri, iina, jiintsiti, jowani,  
\v 30 iriitaki ñagaironi onkaati impairiri Pawa. Ojyiki onkaati pankotsi, iririntzi, iritsiro, ashitariri, jiintsiti, jowani. Onkantawitatya ojyiki inkisaniintawaitaitiri, tima iiro osamanitzi iñiiro kañaanimintotsi.  
\v 31 Tzimayitatsi itayitawori, iri ñiironi jimpoiyitai. Tzimayitatsi impoiyitatsiri, iri ñiironi jitaiyaawo”. 
\s1 Japiitairo ikinkithatakota Jesús jowamagaitiri 
\r (Mt. 20.17-19; Lc. 18.31-34) 
\p  
\v 32 Ikanta itonkaiyini ipampithatziro aatsi jiyaatiro Jerusalén-ki. Iriitaki iiwatatsi Jesús janiitaiyini. Iyokitzi ikantaiyani jiyotaani, thaawashiri ikantaiyani joyaatziri. Ipoña japiitakiro Jesús japatotziri 12 jiyotaani, ikamantakiri awijyimotirini, ikantakiri:  
\v 33 “Aatatziira Jerusalén-ki. Ari jaitiri Itomi Atziri jaakaantiri ijiwari Ompiratasorintsitaari intsipatatyaari Yotzinkariiti, jiyakawintiri jowamaitiri, jaayiitanakiri atziriki kaari ajyininkata,  
\v 34 ishirontaminthaityaari, impajawaitaitiri, jiiwawaitaitiri, jowamaitakiri. Iro awisawitatya mawa kitiijyiri, ari jañagai iijatzi”. 
\s1 Ikowiri Jacobo itsipatari Juan 
\r (Mt. 20.20-28) 
\p  
\v 35 Ikanta Jacobo itsipatakari Juan, itomipaini Zebedeo, jontsitokapaakari okaakiini Jesús, ikantakiri: “Yotaanarí, nokowi pantainawo nonkamitimiri”.  
\v 36 Josampitanakiri irirori: “¿Iitama pikowiri nantimiri?”  
\v 37 Ikantaiyini: “Tima irootaintsi pimpinkathariwintanti, pishinitina nosaikanampitimi pakopiroriki nontsipatimi ampinkathariwintanti”.  
\v 38 Ikantanakiri Jesús: “Tii piyotziro oita pikamitanari. Ojyiki nonkimaatsityaari naaka. ¿Arima pamawitakiro iiroka pinkimaatsitya ojyiki? ¿Arima pinkimitatyaana nonkami naaka?”\f + \fr 10:38 \ft Iro ithawitakotzi Jesús jaka: “¿Arima pantakiro iiroka piriro kipijyaari onkaati niriri naaka? ¿Arima pojyakotakina jowiinkaataitina naaka inkitaitakina?”\f* 
\v 39 Ikantaiyini irirori: “Aritaki nantakiro”. Ikantzi Jesús: “Imapiro, irootaintsi pantiro onkaati nonkimaatsityaari,\f + \fr 10:39 \ft Iro ithawitakotzi Jesús: “Imapiro, aritaki pantakiro piriro niriri naaka, aritaki pojyakotakina jowiinkaataitina naaka inkitaitina”.\f* 
\v 40 irooma pisaikanampitina nakopiroriki pintsipatina ampinkathariwintanti, iiro okantzi naaka noshinitaimiro, jashi ikajyaakaitakiri kitziroini”.  
\v 41 Ikanta ikimaiyakini pashini jiyotaani, ikisanakiri Jacobo iijatzi Juan.  
\v 42 Ipoña japatotanairi iijatzi, ikantziri: “Piyotaiyirini iiroka pinkathariyitatsiri jaka, jompiratanta. Ari ikimitari iijatzi ñaapirotachari ipinkathaitziri irirori.  
\v 43 Irooma iirokaiti, aririka pinkowi piñaapirotya, iri pinkimitakotya ompirataari.  
\v 44 Iroorika pinkowi piiwatakaanti, iri pinkimitakotya ikanta ompirataari.  
\v 45 Tii iro impokantyaari Itomi Atziri jompiratantya, iro ipokantakari inkimitakotyaari ompirataari irojatzi inkamawintantantyaari, iri pinatakowintantatsini, jookaakowintairi maawoni”. 
\s1 Jaminakagaitairi kamiitha Bartimeo 
\r (Mt. 20.29-34; Lc. 18.35-43) 
\p  
\v 46 Ikanta Jesús jariitaka nampitsiki Jericó. Jawisanai itsipatanaari jiyotaani iijatzi ikaatzi apatowintakariri. Okanta aatsinampiki, jiñaapaakiri atziri iitachari Bartimeo, itomi Timeo, ikowakotantzi impashitaityaari.  
\v 47 Ikanta ikimaki irirori, iriitaki Jesús poñaachari Nazaret, ikaimotawakiri, ikantziri: “¡Jesús, icharini David-ni, pinishironkataina!”  
\v 48 Ikisawiitanakari imairitantyaari, iikiro ikaimanakitzi shintsiini: “¡Icharini David-ni, pinishironkataina!”  
\v 49 Katziyapaaka Jesús, ikantzi: “Pinkaiminari”. Ari ikaimaitakiri ikantaitziri: “Pinkatziyi, ikaimatziimi, thaaminta pinkantanatya”.  
\v 50 Jookanakiro ipiwiryaakominto, katziyanaka, ishiyashitanakari Jesús.  
\v 51 Josampitawakiri, ikantziri: “¿Iitama pikowakotanari? ¿Tsika nonkantaimika?” Jakanaki irirori, ikantzi: “Yotaanarí, nokowi naminawaitai kamiitha”.  
\v 52 Ikantanaki Jesús: “Kantatsi piyaatai, oshinchagaimi pawintaana”. Apathakiro jaminanai kamiitha, joyaatanakiri Jesús. 
\c 11  
\s1 Ariitaka Jesús Jerusalén-ki 
\r (Mt. 21.1-11; Lc. 19.28-40; Jn. 12.12-19) 
\p  
\v 1 Irootaintsi jariitya Jesús Jerusalén-ki, jiwiyaaka osaiki nampitsi Betfagé otsipatakawo Betania, omontitakawo otzishi Olivo. Ari jotyaantakiri apiti jiyotaani,  
\v 2 ikantakiri: “Piyaati nampitsiki amontitakari. Ari piñaaki iwonkiri burro inthatakotya, tikira ityaakaitariita. Pinthataryaakotiri, pamakinari.  
\v 3 Aririka ikantaitawakimi: ‘¿Pinkantirika pithataryaakotantariri burro?’ Pinkantanakiri iiroka: ‘Ikowatziiri Pinkathari. Ari joipiyaimiri iijatzi’ ”.  
\v 4 Jataiyakini, iñaakiri ithatakotaka iwonkiri burro pankotsinampiki. Ithataryaakotapaakiri.  
\v 5 Tzimatsi atziri ñaawakiriri, ikaimotawakiri: “¿Pinkantirika pithataryaakotantariri burro?”  
\v 6 Ikantanakiri irirori okaatzi ikantawakiriri Jesús. Ishinitawakiniri jaanakiri burro.  
\v 7 Jamaitakiniri Jesús. Jowaitakiniri manthakintsi imitzikaaki burro, ityaakaanakari Jesús.  
\v 8 Tzimatsi oomaankashitanakiriri manthakintsi, pashini chikanaintsiri inchashi ishitashitantyaari owaniinkatantyaari tsika ikinanaki.  
\v 9 Atziripaini iiwataintsiri, ikaatzi oyaatakiriri itaapiiki, ikaimaiyini, ikantaiyini: 
\q1 ¡Aatsikitataiki Awinkatharitiwí! 
\q1 Tasonkawintaari jinatzi, Pinkathari aitziri otyaantakiriri. 
\q1  
\v 10 Aapatziyaari impoyaatyaarini acharini David-ni. 
\q1 ¡Aatsikitataiki Awinkatharipirotyaari! 
\m  
\v 11 Ariitapaaka Jesús Jerusalén-ki, tyaapaaki tasorintsipankoki, jaminayitapaakiro maawoni. Tima aritaki tsiniriityaanaki, piyanaka Betania-ki itsipatanaari 12 jiyotaani. 
\s1 Jiyakatziro Jesús pankirintsi kaari kithokitatsi 
\r (Mt. 21.18-19) 
\p  
\v 12 Okanta okitiijyitamanai, piyaa Jesús ipoñagaawo Betania-ki, itajyaapaaki niyanki aatsi.  
\v 13 Jaminaki jantó jiñaaki okatziya pankirintsi, owaniinka okanta oshi. Jiyaatashitanakiro, jaminiro tzimatsirika okithoki. Tikaatsimaita, iyoshiita oshi, tima tikira okithokipaititaita.\f + \fr 11:13 \ft Kantakotachari jaka “pankirintsi”, irojatzira jiiyiitziri “higuera”.\f* 
\v 14 Jiyakatanakiro pankirintsi, ikantzi: “Ari pashi powaatyiiro iiro pikithokitai”. Ikimaiyakirini maawoni jiyotaani. 
\s1 Jomishitowiri Jesús pimantayitatsiri tasorintsipankoki 
\r (Mt. 21.12-17; Lc. 19.45-48; Jn. 2.13-22) 
\p  
\v 15 Ikanta jariitaiyapaani Jerusalén-ki. Tyaapaaki Jesús tasorintsipankoki, jomishitowapaakiri pimantayitatsiri iijatzi amanantayitatsiri. Jotatsinkayitapaakiro jowayitziri kiriiki, ari ikimitaakiro iijatzi tsika jowayitziri shiro.  
\v 16 Tiira ishinitanai jawisakairo jajyaagawo osaikira tasorintsipanko.  
\v 17 Ari jiyotaantanaki, ikantzi: “Pairani josankinaitakiro, kantatsiri: ‘Nopanko inatzi jiroka, ari jamanapiintinari poñaayitachari nampitsiki’. Iro kantzimaitacha pamatawitantatapiintaki iirokapaini pipimantayitzira, pikimitakaantakiro koshintzipanko”.  
\v 18 Ikanta ikimaiyakini Yotzinkariiti, itsipatakari ijiwari Ompiratasorintsitaari, jaminaiyakironi tsika inkinakairo jowamaakaantiri. Iro kantzimaitacha ithaawantaitakari Jesús, tima iyokitzi ikantayitaka atziri jiñiiri kamiitha okanta jiyotaantayitziri.  
\v 19 Tima aritaki tsiniriityaaki, piyanaa Jesús. 
\s1 Sampishitanaki pankirintsi jiyakatakiri 
\r (Mt. 21.19-22) 
\p  
\v 20 Ikanta ikinamanai osaiki pankirintsi, jiñaapairo sampishitanaki, kamanaki maawoni oparithaki.  
\v 21 Ikinkishiryaanairo Pedro jiyakatakiro chapinki Jesús. Ikantziri: “Yotaanarí, paminiro pankirintsi piyakatanakiri, sampishitanaki”.  
\v 22 Jakanaki Jesús, ikantzi: “Pawintaiyaari iiroka Pawa.  
\v 23 Tima aririkami pinkowakotirimi Pawa joshirinkiromi otzishi jookiro inkaariki, iirorika pikisoshiriwaitanaki, iri pawintaanatya, aritaki jantakimiro. Imapiro.  
\v 24 Iro nokamantantzimirori jiroka, tima aririka pamañaari Pawa pinkamitiri oityaarika, pawintaanatyaaririka, aritaki jantakimiro pikowakotziriri.  
\v 25 Aririka pamañaari Pawa, pimpiyakotairo kaari inimotzimiri jantzimotaitzimiri iiroka, onkantantyaari Ashitairi Inkitijatzi impiyakotaimi iiroka pikinakaashitakari.  
\v 26 Iirorika pipiyakotairo jantzimotaitzimiri iiroka kaari inimotimini, ari inkimityaari iijatzi Ashitairi Inkitijatzi, iiro ipiyakotsitaimi iiroka pantakiro kaaripirori”. 
\s1 Ishintsinka Jesús 
\r (Mt. 21.23-27; Lc. 20.1-8) 
\p  
\v 27 Ikanta jariitaiyapaani Jerusalén-ki, aniiwaitapai Jesús tasorintsipankoki. Ipokashitapaakiri ijiwari Ompiratasorintsitaari, itsipatakari Yotzinkariiti, ipokaki iijatzi Antaripiroriiti.  
\v 28 Josampitapaakiri, ikantziri: “¿Iitaka otyaantakimiri poñaagantiro pishintsinka?”  
\v 29 Ari jakanaki Jesús, ikantanakiri: “Tzimatsi iijatzi naaka nosampitimiri, aririka pakakina ari nonkamantakimiro iita otyaantakinari.  
\v 30 Tima jowiinkaatantaki Juan-ni, ¿Iita otyaantakiriri? ¿Pawama? ¿Atzirima? Pakaiyinitya”.  
\v 31 Ipoña ikantawakaanaka: “Aririka ankantakiri Pawa otyaantziriri, ari inkantanakai: ‘¿Oitama kaari pikimisantantari?’  
\v 32 Aririka ankanti: ‘Atziri otyaantakiriri’, ari inkisanakai atziripaini. Tima ikantaiyini atziriiti, Kamantantaniri jinatzi Juan-ni”.  
\v 33 Ari jakaiyanakini, ikantaiyini: “Tii niyotziro”. Ikantsitanaka iijatzi Jesús: “Ari nokimitsita naaka, iiro nokamantzimiro iita otyaantakinari”. 
\c 12  
\s1 Kaaripiroshiriri antawairintzi 
\r (Mt. 21.33-46; Lc. 20.9-19) 
\p  
\v 1 Ari jitanaawo Jesús jojyakaawintziro jiyotaantayitziri, ikantzi: “Ipankitaki shirampari chochokimashi, jotantotakotakiro, jiwitsikashitakiro jowironta paata owaaki, jiwitsikaki pankojyitantsi inkini jaminakoitiro pankirintsimashi. Ipoña jaminaki aminironi iwankirimashi, jataki irirori intaina.  
\v 2 Okanta irakapaititaki iwankiri, jotyaantawitaka jompiratani jagaatimi okithoki.  
\v 3 Ikanta jiñaawakiri antawaitatsiri, jaawakiri ipajawaitawakiri, joipiyairi tikaatsi jaanai.  
\v 4 Jotyaantawita iijatzi pashini jompiratani. Itsitokainawaitawakiri, ikawiyawaitakiri, joipiyakiri.  
\v 5 Jotyaantaki iijatzi pashini, jowamaitakiri. Ojyiki ikaatzi jotyaantawitakari, tzimayitatsi ipajawaitaitakiri, jowamaitakiri pashinipaini.  
\v 6 Apaani ikantapaaka itomi irirori, jitakopirotari, jotyaantakiri, ikantashiritzi: ‘Jirikarika notomi naaka ari impinkathaitakiri’.  
\v 7 Iro kantzimaitacha jirikapaini aminirori pankirintsimashi, ikantawakaa: ‘Jirikataa ashitaiyaawoni paata pankirintsimashi. Thami owamairi, ayiroota aaka’.  
\v 8 Jaawakiri, jowamaakiri. Jookakiri othapikitapaa pankirintsimashi.  
\v 9 ¿Iitama jantiri ashitawori pankirintsimashi? ¿Tiima ari impokanaki irirori, jowamairi aamaakowintawori iwankirimashi, jaminai pashini?  
\v 10 ¿Tiima piñaanatziro osankinarintsi? Kantatsiri: 
\q1 Imanintawitakawo mapi witsikirori pankotsi, 
\q1 Iro kantzimaitacha jowatzikaitairo mapi pankotsinampiki, ikimitakagaitaawo iroorikami tzinkamitsi. 
\q1  
\v 11 Iriitaki Awinkathariti Pawa owairori onaminaki, 
\q1 Irootaki ayokitziiwintantakariri maawoni”. 
\p  
\v 12 Ari ikowaiyanakini jaakaantanakirimi Jesús, jiyotawakiro iriitaki ikantakotziri. Tii okantzi, tima ithaawantatyaari atziri piyowintakariri. Jowajyaantanakiri, jiyaapithatairi. 
\s1 Kamiithama impinaitiri pinkathari 
\r (Mt. 22.15-22; Lc. 20.20-26) 
\p  
\v 13 Ipoña jotyaantaitaki Fariseo itsipatakari aapatziyariri Herodes, ikowaiyini inkompitakaiyaarimi Jesús.  
\v 14 Ikanta jariitaiyakani, ikantapaakiri: “Yotaantanirí, okaatzi piñaanitari iiroka iroopirori inatzi, kaari inintakaashitani atziri. Piyotaantziro iiroka tyaaryoopiroini inintakaantziri Pawa. ¿Kamiithatatsima ampiri kiriiki ikowakotantziri Pinkathari César?”  
\v 15 Jiyotawakiri Jesús, ikowatzi jamatawitirimi osampitakiriri, ikantanakiri: “¿Iitama piñaantashiwaitantanari? Pamakinari kiriiki, naminawakiriita”.  
\v 16 Jamaitapaakiniri. Ikantzi Jesús: “¿Iitama ashitawori jojyakaawo jaka? ¿Iitama ashitawori iwairo?” Ikantaiyini irirori: “Jashi César”.  
\v 17 Ikantanaki Jesús: “Tima iri César ashitariri, pantatyaanari ikowakaimiri pimpinatiri. Irooma maawoni jashitari Pawa, pantatyaanari ikowakaimiri irirori”. Iyokitzii ikimpoyaanakiri Jesús. 
\s1 Josampitakowintaitziro aririka jañagai kamayitatsiri 
\r (Mt. 22.23-33; Lc. 20.27-40) 
\p  
\v 18 Ipoña ipokaiyakini Saduceo jiñiiri Jesús. Iriitaki Saduceo kantayitatsiri iiro jañagai kamayitatsiri. Josampitapaakiri:  
\v 19 “Yotaantanirí, josankinataki pairani Moisés-ni, kantatsiri: 
\q1 Aririka inkami shirampari, jookawintanairo iina. Iirorika jowaiyantakairo, kamiithatatsi jiinataiyaawo iririntzi. Aririka owaiyantai tsinani, kimiwaitanaa iriirikami ashityaarini oimi kitziroini kamaintsiri. 
\m  
\v 20 Thami ankantawaki: Tzimatsi 7 shirampari, iririntzi jinaiyatziini. Itawori itzimi jaawitaka iina, tikira osamanitzi, kamaki, tii jowaiyantakairo iina.  
\v 21 Ipoña jaawitaawo pashini iririntzi apititatsiri itzimi. Ari ikimitakari irirori, kamaki, tii jowaiyantakairo. Ipoñaawitapaaka mawatatsiri itzimi, iijatzi ikimitakari irirori.  
\v 22 Ari ikantakari maawoni ikaataiyini 7 iririntzi. Tikaatsi owaiyantakaironi. Okanta osamanitaki kamai iijatzi iroori tsinani.  
\v 23 Aririka jañaayitaimi paata ikamawitaka, ¿Itzimikama oimipirotaiyaari tsinani? Tima maawoni ikaatzi 7 iinantawitakawo”. 
\p  
\v 24 Jakanaki Jesús, ikantziri: “¿Oitama kaari pikimathatantawo osankinarintsipirori? ¿Oitama kaari piyotantawo ishintsinka Pawa?  
\v 25 Tima aririka jañaayitai paata kamayitatsiri, iiro itzimapai aawakaachani. Jojyapaiyaari maninkariiti saikayitatsiri inkitiki.  
\v 26 ¿Tiima piñaanatziro josankinari Moisés-ni tsika ikanta Pawa jiñaanatantakariri oota kitochiimaishi? Ikantakiri: 
\q1 Naakataki Pawa ipinkathatziri Abraham, Isaac, iijatzi Jacob. 
\m  
\v 27 Ari ayotaiyini añaayitatsi irirori, tima tii okantzi kaminkari impinkathatiri Pawa, apa jimatziro añaayitatsiri. ¿Ñaakiro? Pikinakaashitakawo iiroka”. 
\s1 Iñaawintakoitziro ikowakaapirotairi Pawa 
\r (Mt. 22.34-40) 
\p  
\v 28 Ari ipokapaaki Yotzinkari, ikimapaakiri jiñaanatawakaa. Yotapaaki kamiitha Jesús jiyotaakiri Saduceo, josampitapaakiri irirori: “¿Oitama itawori kowapirotachari Ikantakaantaitani?”  
\v 29 Jakanaki Jesús, ikantzi: “Jiroka kowapirotachari, okantzi: 
\q1 Pinkimi Israel-mirinkaiti, jirika Awinkathariti Pawa, Pinkathari apaniroini ikanta irirori. 
\q1  
\v 30 Pitakopirotaiyaari, pitakoshiritaiyaari, pitakoshintsitaiyaari, pampithashiri powairi iijatzi. 
\m Iro kowapirotachari Ikantakaantaitani.  
\v 31 Ari okimitawo apititanaintsiri, okantzi: 
\q1 Pitakotaiyaari pijyininka, pinkimitakaantairi pitakotawo piwatha iiroka. 
\m Tikaatsi pashini Ikantakaantaitani anaironi jirokapaini”.  
\v 32 Ikantanaki Yotzinkari: “Kamiithataki, Yotaantanirí, imapirotatya pikantakiri: Apaani jinatzi Pawa tikaatsi pashini.  
\v 33 Owanaa okamiithataki atakopirotaiyaari, atakoshiritaiyaari, atakoshintsitaiyaari, pampithashiri owanairi. Iijatzi ankimitawakaanaiya aaka, atakotawakaiya. Iro ikowakaapirotairi Pawa, anairo maawoni itagaitziniriri Pawa jashitakaitariri iijatzi”.  
\v 34 Ikanta Jesús, jiñaakiri kamiitha okaatzi ikantakiri, ikantanakiri: “Irootaintsimi piñiiro pimpinkathatairi Pawa, impinkathariwintantaimiri irirori”. Tikaatsi kowanaatsini josampitanairi Jesús. 
\s1 ¿Iitya charinitariri Cristo? 
\r (Mt. 22.41-46; Lc. 20.41-44) 
\p  
\v 35 Ipoña jiyotaantaki Jesús tasorintsipankoki, ikantzi: “¿Oitama pikinkishiritari iiroka, aririka pinkimiri Yotzinkariiti, ikantzi: ‘Jirika Cristo-tatsiri icharini jinatatzi David-ni?’  
\v 36 Tima Tasorintsinkantsi ñaawaitakaakiri pairani David-ni, ikantaki: 
\q1 Jiñaawaitaki Pinkathari, ikantawairi nowinkathariti: 
\q1 Pisaikapai nakopiroriki, ampinkathariwintanti, 
\q1 Irojatzi paata nowasankitaantyaariri kisaniintayitakimiri, ari pimakoryaakiitairi. 
\m  
\v 37 Ikantsitaka kitziroini David-ni irirori: ‘Nowinkathariti jinatzi Cristo’. ¿Tsikama inkini incharinityaari?” Ikanta maawoni atziri piyotainchari, inimoyitakiri ikimiri ikantayitziri Jesús. 
\s1 Ikinkithatakoitziri Yotzinkariiti 
\r (Mt. 23.1-36; Lc. 11.37-54; 20.45-47) 
\p  
\v 38 Ipoña ikantaki iijatzi Jesús: “Paamaiyaari Yotzinkariiti. Owanaa ikowiro jowaniinkatya, inkantakaapirowaityaawo iithaarithanthanaa. Ikowi jiwithatapiintaityaari jiñaitiririka.  
\v 39 Aririka jiyaati pankotsiki japatotapiintaita, ikowapiintziro josatitya niyankiniki. Ari ikimitari aririka jowaiyaani ijyininka, ikowapiintzi josatitya.  
\v 40 Jathaagakawo iijatzi kamatsiri oimi jaapithatziro opanko. Iro josamaninkantawori jamanapiinta iiro jiyotantaitari. Iro kantzimaitacha antawo jowasankitaayiitairi”. 
\s1 Ashironkainkawo tsinani 
\r (Lc. 21.1-4) 
\p  
\v 41 Ikanta Jesús isaikapaaki jaminakotziri otiyitziriri iiriikiti. Ipokaiyakini ajyaagantzinkari jotipiroyitzi irirori iiriikiti.  
\v 42 Ari opokapaaki tsinani kamatsiri oimi, ashironkainkawo inatzi, otitapaaki iroori apipintyakitiini kiriiki, tikaatsi monkaatachani amanantantyaari.  
\v 43 Ikantanakiri Jesús jiyotaani: “Anaantaki jiroka tsinani, anaakiri ikaatzi otipirowitainchari. Imapiro.  
\v 44 Tima ikaatzi otiyiwitainchari ojyiki, jotitashitakari tzimagaantatsiri iiriikiti. Irooma jiroka ashironkainkawo, apintziryaakiri otitakiri amanantantyaarimi okowayitziri”. 
\c 13  
\s1 Ikinkithatakotziro Jesús ompooki tasorintsipanko 
\r (Mt. 24.1-2; Lc. 21.5-6) 
\p  
\v 1 Ikanta ishitowanai Jesús tasorintsipankoki, ikantzi apaani jiyotaani: “Yotaanarí, paminirotya mapi jiwitsikantaitawori, antawo inatzi, owaniinkawaitaka pankotsi”.  
\v 2 Ikantzi Jesús: “maawoni pankotsi piñaakiri, irootaintsi impookaitiro, iiro jiñagaitairo piwiryaawitachari mapi”. 
\s1 Iñagaitairi aririka othonkimataiya 
\r (Mt. 24.3-28; Lc. 21.7-24; 17.22-24) 
\p  
\v 3 Ipoña itonkaanaki Jesús otzishiki Olivo, jimontitapaakawo tasorintsipanko. Ari isaikapaaki. Ikanta Pedro, Juan, Jacobo itsipatakari Andrés, josampitakiri jantyaatsikiini, ikantziri:  
\v 4 “Pinkamantina: ¿Tsikapaitika omatya pikantakiri? Aririka imonkaatzimatatya, ¿tsika onkantyaaka niyotantyaari?”  
\v 5 Ari jakanaki Jesús ikantzi: “Paamaakowintya jamatawiitzimikari.  
\v 6 Ojyiki kowatsini jamatawitimi paata, impairyaapaakina, inkanti: ‘Cristo ninatzi naaka’.  
\v 7 Ari pinkimakotakiro owayiritaantsi, paamaiyaawo ominthaawashitzimikari, tima ontzimatyii imonkaataiya jirokapaini, tikiraata imonkaata onthonkantaiyaari maawoni.  
\v 8 Jantaminthatawakaayitya maawoni nampitsiki jotyaantayitiri pinkathariyitatsiri. Jiñaitiro ojyiki ontziñiiya, jiñaitiro ojyiki tajyinkataantsi. Irootaki itanatyaawori inkimaatsitaityaawo jirokapaini. 
\p  
\v 9 Ontzimatyii paamaakowintaiya. Tima jaakaantaitatyiimi jiwaripainiki impajawaitaitimi pankotsiki papatotapiinta. Impoña jaayiitanakimi isaikayitzi pinkatharipirori okantakaantziro pawintaana, ari pinkinkithatakotainari janta.  
\v 10 Iro kowapirotachari jityaawo atziripaini inkimakotairo Kamiithari Ñaantsi maawoni nampitsiki.  
\v 11 Aririka jaayiitanakimi, iiro pikantashiritzi: ‘¿Oitama nonkantiriri?’ Tima Tasorintsinkantsi yotakaimironi oita pinkantiri, tii iiroka ñaawaitashitachani.  
\v 12 Ari jiñaitaki aakaantirini iririntzi jowamaakaantiri. Piñi aakaantirini itomi. Piñi owamaakaantirini ashitariri ikisaniintanakiri.  
\v 13 Owanaa piñiiro inkisaniintaitimi okantakaantziro pipairyagaana pikimisantaana, iro kantzimaitacha aririka pikantaitanakityiiro pawintaiyaana, aritaki nowawisaakotaimi. 
\p  
\v 14 Aririka piñaakiri jiitaitziri ‘Pinkaari Apirotantaniri’ isaikapaaki tsika tii inintakaitziri, inkaati nampitaiyaawoni paata Judea-ki, ontzimatyii ishiyayitai tonkaari otzishiki. Tima iro ikinkithatakotakiri pairani Kamantantaniri Daniel-ni”. (maawoni ñaanataironi jiroka, okowapirotatya inkimathatairo.)  
\v 15 “Pisaikirika jikokiroki pipankoki, ari pimpoñaatya pishiyanaki, iiro pityaapanaatzi paapanaati oitya.  
\v 16 Powanikirika pisaiki, iiro paapanaatziro piithaari.  
\v 17 ¡Inkantamachiitiro paata onkaati motyaatatsiri, onkaati tzimatsini iintsiti iiniro ithotzi!  
\v 18 Pamañaari Pawa, onkantya aririka pishiyayitaki, iiro otonkiyotantzimi tyaawontsi.  
\v 19 Tima antawo jiñaitiro jashironkaitya paata. Pairani owakiraa jiwitsikaitakiro kipatsi, irojatzi iroñaaka tii jiñaitziro kimityaawoni jiroka ashironkaantsi. Iiro apiita jiñaitairo kimityaawoni.  
\v 20 Iiromi ishintsitaki Awinkathariti jomairintziro ashironkaantsi, tikaatsi awisakotaatsinimi. Ikamintha itzimayitzi jiyoshiitairi irirori, awintaayitaiyaarini, irootaki jomairintantakawori ashironkaantsi.  
\v 21 Aririka pinkimi inkantaitimi: ‘Jirika Cristo’. Pashini kantimini: ‘Jirinta Cristo’, iiro pikimisantziri.  
\v 22 Tima impokayitapaaki ojyaarini Cristo, ojyaarini Kamantantaniri. Ari intasonkawintantayitapaaki, inkowawitya jamatawitirimi jiyoshiitairi Pawa.  
\v 23 Paamaakowintaiya iiroka, aritaki nokamantsitakimiro kitziroini”. 
\s1 Impiyantaiyaari Itomi Atziri 
\r (Mt. 24.29-35, 42-44; Lc. 21.25-36) 
\p  
\v 24 “Paata, aririka onkaatapaaki jashironkaita antawo, ari intsiwakanaki ooryaa, iiro joorintanaa kashiri,  
\v 25 intziroryaayiti impokiro inkitiki, maawoni oorintayitachari inkitiki impookayiti iijatzi.  
\v 26 Aripaiti impokai Itomi Atziri inkinantapaiyaawo minkori, jiñaitawairo ishintsinka iijatzi jowaniinkawo.  
\v 27 Impoña jotyaantakiri maninkariiti, japatotairi ikaatzi jiyoshiitaitakiri nampiyitawori maawoni tsikarikapaini kipatsiki, irojatzi tsika ochimpitapaa. 
\p  
\v 28 Ari okimitawo piñaapiintziro iirishitzi pankirintsi, piyotzi irootaintsi osarintsitzimatai.\f + \fr 13:28 \ft Kantakotachari jaka “pankirintsi”, irojatzi ikantayiitziri “higuera”, iro jyookatsiri pashiniki nampitsi.\f* 
\v 29 Iro piyotiri iirokapaini, aririka piñaayitairo nokamantayitakimiri, pokimataana.  
\v 30 Imapiro nokantzi, iiro ikamita jirika ajyininkapaini, irojatzi jiñaantatyaawori nokamantayitakimiri.  
\v 31 Iiro okantaitatyaani piñiiro inkiti iijatzi kipatsi, irooma okaatzi noñaaniyitakari imapiroitaatyaani iroori. 
\p  
\v 32 Tima apaniroini ikantakaawo Ashitairi jiyotziro tsikapaiti imonkaataiya. Tii jiyotziro Itomi, iri owatsipiro maninkariiti saikatsiri inkitiki.  
\v 33 Paamaakowintya, aminapiinta pinkantya, pamaña. Tii piyotzi tsikapaiti imonkaatantyaari.  
\v 34 Ojyatyaawo aririka jiyaati atziri intaina. Jookanakiro ipanko, inkantanakiri maawoni jompiratani oitarika jantiniriri. Iijatzi ikimitaakiri aamaakowintawori pankotsi, inkantanakiri: ‘Paamagaina’.  
\v 35 Paamaakowintaiya iiroka, tima tii piyotzi tsikapaiti impiyi ashitawori ipanko, tsiniriitiini, niyankiitipaiti, iñiimataki tyoopi, onkitiijyitzimataki,  
\v 36 aririka jomapokaimi impiyi, iiro jiñaapaimi pimayi.  
\v 37 Okaatzi nokantayitzimiri iiroka, irojatzi nokantsitariri iijatzi maawoni: ‘Paamaiya’ ”. 
\c 14  
\s1 Ikamantawakaita kitziroini jaakaantiri Jesús 
\r (Mt. 26.1-5; Lc. 22.1-2; Jn. 11.45-53) 
\p  
\v 1 Ari kaatapaaki apiti kitiijyiri joimoshirinkapiintaitziro Anankoryaantsi, jowantapiintaitawori iijatzi tantaponka. Ari ikamantawakaari ijiwari Ompiratasorintsitaari itsipatakari Yotzinkariiti, ikantawakaiyani: “Thami amatawitiri Jesús ayiri, owamaakaantiri.  
\v 2 Iro kantacha iiro amaamanitziri kitiijyiri joimoshirinkaita, ipiyakowintarikari atziriiti”. 
\s1 Isaitantaitari Jesús kasankaari 
\r (Mt. 26.6-13; Jn. 12.1-8) 
\p  
\v 3 Ikanta ikinanai Jesús Betania-ki, ipankoki Simón pathaawaiwitachari. Ari isaikaki jowaiyani. Ariitapaaka tsinani amakotaki kasankaari. Iyoshiita owaaki inchatiya iitachari “nardo”, ojyiki owinawo, kamiitha okantaka onaki jiwitsikaitziro mapi oita “alabastro”. Osataakotakiro opatziki, osaitantakari ipatziitoki Jesús.  
\v 4 Kisanaka ikaatzi ñaakirori, ikantawakaanaka: “¿Oitama apaatantawori kasankaari?  
\v 5 Aririkami ompimantya, jagaitimi ojyiki kiriiki inkaatimi 300, iri ampashityaarimi ashironkainkari”. Ikisanakiro tsinani.\f + \fr 14:5 \ft Ikantakoitziri jaka “ojyiki kiriiki”, irijatzi ikantaitsitari iijatzi “denario”.\f* 
\v 6 Ari ikantzi Jesús: “Piñaashityaawo, ¿Oitama pikisantawori? Kamiitha okanta noñaakiro antakiri.  
\v 7 Ari inkantaitatyaani ashironkainkari piñiiri pintsipatyaari, pikowirika pitakotyaari, ari pimpashitatyaari. Irooma naaka, iiro okantaitatyaani piñiina pintsipataina.  
\v 8 Jiroka tsinani antatziiro aawiyiri iroori, iiwataki osaitantanawo kasankaari ojyakaawintatyaana aririka inkitaitakina.  
\v 9 Aririka ikamantantaitairo Kamiithari Ñaantsi, inkinkithatakoitairo tsinani, ari onkantya joshiritantaityaawori antakiri iroori. Imapiro”. 
\s1 Ikinkishirya Judas jaakaantiri Jesús 
\r (Mt. 26.14-16; Lc. 22.3-6) 
\p  
\v 10 Ikanta Judas Iscariote, jiyaatashitakiri ijiwari Ompiratasorintsitaari impimantiri Jesús. Iriiwitaka kaawitachari 12 jiyotaani.  
\v 11 Antawo ikimoshiritaiyanakini jiwari, ishinitakiri impiri kiriiki. Jaminaminatanakiro Judas tsikapaiti jaakaantiri Jesús. 
\s1 Iwiyaantawori jowakaanaari jiyotaani 
\r (Mt. 26.17-29; Lc. 22.7-23; Jn. 13.21-30; 1 Co. 11.23-26) 
\p  
\v 12 Ariitapaaka itanainchari kitiijyiri jowantapiintaitawori tantaponka, jowamaapiintaitziri jowaitari kitiijyiriki Anankoryaantsi. Ari josampitakiri jiyotaani Jesús, ikantziri: “Yotaanarí, ¿Tsikama onkotsitakaantika aaka?”  
\v 13 Ari ikantanakiri apiti jiyotaani: “Piyaati nampitsiki. Ari pintonkiyotyaari atziri jaakotziro ijiñaati kowityaaniki. Poyaatzishitanakiri,  
\v 14 tsikarika intyaapaaki, pinkantiri ashitawori ipanko: ‘Ikowi jiyoti yotaanari tsika jowakaiyaari jiyotaani’.  
\v 15 Ari joñaaganakimiro jinoki ipanko, antawo okantaka jiwitsikaitakiro maawoni inkini jowaiyani. Ari ponkotsitakaantiri oyaari”.  
\v 16 Jataki jiyotaani ariitaka nampitsiki. Jiñaakiro ikantakiriri, ari jonkotsitakaantakiri joyaari. 
\p  
\v 17 Okanta otsiniriityaanaki ariitapaaka Jesús, itsipatapaakari iijatzi 12 jiyotaani.  
\v 18 Ikanta jowaiyani, ikantzi Jesús: “Pikaataki patyootana, tzimatsi apaani pithokashitinani. Imapiro”.  
\v 19 Owashiri ikantaiyanakani. Josampiyitanakiri, ikantziri: “¿Naakama pithokashitimini?” Pashini osampitziri: “¿Naakama?”  
\v 20 Ikantzi Jesús: “Iriitaki apaani pikaataki patyootakina.  
\v 21 Tyaaryoo impiyakotya Itomi Atziri, tima irootaki josankinatakoitakiri pairani. ¡Ikantamachiitziri pithokashityaarini! Iiro itzimaajaitzimi irirori”. 
\p  
\v 22 Iinta jowaiyani, jaakiro Jesús tanta. Ipaasoonkiwintakiro, ipitoryaakiro, ipayitakiri jiyotaani, ikantziri: “Poyaawo, nowatha inatzi”.  
\v 23 Ipoña jaatakotakiro jimiriitari, ipaasoonkiwintakiro, ipakotakiri jiyotaani, jirayitaki maawoni.  
\v 24 Ikantziri: “Niraani inatzi, iro shitowatsini jawisakoshiritantaiyaari ojyiki. Irootaki oñaagantapirotironi ankajyaakaawakaiyaari.  
\v 25 Iiro niritaawo, irojatzi paata aririka impinkathariwintantai Pawa, ari napiitairo. Imapiro”. 
\s1 Ikinkithatakotziro Jesús jookawintanti Pedro 
\r (Mt. 26.30-35; Lc. 22.31-34; Jn. 13.36-38) 
\p  
\v 26 Ikanta ithonkanakiro ipampithaakotziri Pawa, jataiyanakini tonkaariki otzishiki Olivo.  
\v 27 Ikantzi Jesús: “Irootaintsi pookawintaiyinani tsiniripaiti. Tima josankinaitaki pairani kantatsiri: 
\q1 Nowamairi aamaakowintariri oijya, ari inthontya impookanaki ipira. 
\m  
\v 28 Iro kantacha, aririka nañagai, Galilea-ki noyaapaimi”.  
\v 29 Ipoña ikantzi Pedro: “Aritaikima jookawintaimi pashinipaini, iiro nimatziro naaka”.  
\v 30 Ikantzi Jesús: “Iroñaaka tsiniripaiti, tikiraata japiitziro jiñi tyoopi, mawajatzi pinkantaki: ‘Tii noñiiri Jesús’. Imapiro”.  
\v 31 Iikiro ishintsitatzi Pedro, ikantzi: “Iiro nookawintzimi, kimitaka ari ankaati ankami”. Ari ikantaiyakini iijatzi maawoni. 
\s1 Jamana Jesús Getsemaní-ki 
\r (Mt. 26.36-46; Lc. 22.39-46) 
\p  
\v 32 Ikanta jariitaiyakani Getsemaní-ki, ikantapaakiri jiyotaani: “Ari pisaikawaki jaka, namanamanaatawatya”.  
\v 33 Iri itsipatanaka Pedro, Jacobo iijatzi Juan. Antawo jiraashiritakotapaaka.  
\v 34 Ikantziri: “Owamaimatatyiina nowashirinka. Ari pisaikaiyawakini iiroka, pinkakimpiti”.  
\v 35 Jawisaniintanaki kapichiini irirori. Otziirowapaaka kipatsiki, jamanapaaka, iiro ikimaatsitantawo awijyimotirini.  
\v 36 Ikantziri: “Ashitanarí, tikaatsi pomirintsitzimotimini iiroka. Nokowawita pookakaawintinami onkaati nonkimaatsityaari. Iro kantacha iiro pantanawo nokowawitakari naaka, iro panti oita pikowakaakinari iiroka”.  
\v 37 Ipoña ipiyapaaka, jiñaapaatziiri jimagaiyini. Ikantapaakiri Pedro: “Simón, ¿Oita pimaantari? ¿Tiima pikisashitawo piwochokini?  
\v 38 Pinkakimpiti, pamaña, otzimikari pikinakaashitani. Tima tii pikisashiwaitanita, ojyiki inawita kamiithatatsiri pikowawitari pantirimi”.  
\v 39 Iijatzi ipiyanaa, amanapaa iijatzi. Irojatzi japiitapai ikantayitakiri inkaanki.  
\v 40 Ikanta ipiyapaa, iijatzi jiñaapairi jimagaiyini, tima antawo okantaka iwochokini. Ikaaniwaitzi jiyotaani, tii jiyotzi oita inkantiri.  
\v 41 Iro mawatanaintsiri ipiyapaaka, ikantapaakiri: “¿Irojatzima pimagaiyini? Monkaatapaaka jaakaantaitantyaariri Itomi Atziri, jagaitiri kaaripiroshiriki atziri.  
\v 42 Pimpiriinti, thami aatai. Okaakitzimatapaaki pithokashitinani”. 
\s1 Jagaitakiri Jesús 
\r (Mt. 26.47-56; Lc. 22.47-53; Jn. 18.2-11) 
\p  
\v 43 Jiñaawaiminthaitzi Jesús, ariitapaaka Judas ikaawitapiintari. Ojyiki itsipatapaakari, jamayitaki jowathaaminto, ipajaminto. Jotyaantani jinatzi pinkathariiti apatowintariri Jesús: Ijiwari Ompiratasorintsitaari, Yotzinkariiti, iijatzi Antaripiroriiti.  
\v 44 Tima Judas, pithokashitantachani, ikantsitakari kitziroini jamaniwo: “Tsika itzimi nonthopootapaakiri, iriitaki, poojotiri, paanakiri”.  
\v 45 Ikanta jariitapaaka, jontsitokapaakari okaakiini Jesús, ikantapaakiri: “Yotaanarí”. Ithopootapaakiri jiwithatapaakari.  
\v 46 Joirikaitapaakiri Jesús, joojoitapaakiri.  
\v 47 Ikanta tsipatakariri okaakiini Jesús, inoshikanakiro iyotsiroti, itotsitakiri ikimpita jompiratani ijiwari Ompiratasorintsitaari.  
\v 48 Ipoña ikantzi Jesús: “¿Naakama koshintzi, pamashitantanari powathaaminto, pipajaminto?  
\v 49 Tima piñaapiintana niyotaantzi tasorintsipankoki ¿Kaarima paantana janta? Ari onkantya, iro imonkaatantyaari josankinatakoitakinari pairani”.  
\v 50 Shiyaiyanakani jiyotaani, jookawintaitanakiri apaniroini. 
\s1 Mainari shiyanainchari 
\p  
\v 51 Tzimatsi mainari oyaatakowintanakiriri Jesús. Ikithaawitaka. Iro kantzimaitacha joirikawiitakari irirori,  
\v 52 jaatonkoryaanakiro iithaari ithañaanaka, ishiyamirikitashitanaka. 
\s1 Japatowintaitari Jesús 
\r (Mt. 26.57-68; Lc. 22.54-55, 63-71; Jn. 18.12-14, 19-24) 
\p  
\v 53 Ipoña jagaitanakiri Jesús ijiwaripiroritiki Ompiratasorintsitaari. Ari japatotaiyakani maawoni ijiwari Ompiratasorintsitaari, itsipatakari Antaripiroriiti, iijatzi Yotzinkariiti.  
\v 54 Ikanta Pedro noshikaka irirori ipoki iintsikiryoini, joyaatakowintakiri Jesús, irojatzi jariitantapaaka osaiki ipanko ijiwaripiroriti Ompiratasorintsitaari. Ari ikatziyapaakari itsipatapaakari jompiratanipaini, jakitsitaiyani paampariki.  
\v 55 Ikanta ijiwaripaini Ompiratasorintsitaari itsipatakari ikaatzi apatotainchari, jaminawitaka iitya thiiyakotyaarini Jesús onkantantyaari jowamaakaantiri.  
\v 56 Tzimawitaka ojyiki thiiyakowitapaakariri, tiimaita imonkaatawakaa ikantawitakari pashinipaini.  
\v 57 Opoña ikatziyanaka apaanipaini, ithiiyakotanakari Jesús, ikantzi:  
\v 58 “Nokimiri naaka chapinki jirika, ikantzi: ‘Ari nompookakiro tasorintsipanko, jiwitsikani atziri, iro awisawitatya mawa kitiijyiri nonthonkairo niwitsikainiri pashini, kaari ipomirintsiwinta atziri jiwitsikiro’ ”.  
\v 59 Tima jinashiyitakawo okaatzi ikantawitakari pashini.  
\v 60 Ipoña ikatziyanaka ijiwaripiroriti Ompiratasorintsitaari, josampitanakiri Jesús, ikantziri: “¿Oitama kaari pakanta? ¿Tiima pikimi okaatzi ikantakoitzimiri?”  
\v 61 Irojatzi jimairitaki, tii jaki. Japiitziri josampitziri: “¿Iirokama Cristo, Itomi Tasorintsitatsiri?”  
\v 62 Jakanaki Jesús, ikantzi: “Naakataki. Irootaintsi piñiiri Itomi Atziri intsipataiyaari jakopiroriki Pawa impinkathariti. Impoña piñiiri impiyi inkinapai minkoriki”.  
\v 63 Ikanta ikimaki ijiwaripiroriti, jaanakiro iithaari isagaanakiro ikisanaka, ikantzi: “¿Iitama pashini ankowiri inkinkithatakoitiri?  
\v 64 Pikimaiyakirini maawoni ithainkakiri Pawa. ¿Tsikama pikantaiyinika iiroka?” Ikantzi maawoni: “¡Tzimataiki ikinakaashitani! ¡Ontzimatyii inkami!”  
\v 65 Tzimatsi apaanipaini iiwapootanakiriri. Tzimatsi pashini otzimikapootakiriri, ipoña ikapojawaitziri, ikantzimaitari: “¿Incha piyoti Kamantantanirí?” Jimatsitakawo iijatzi jompiratani ijiwaripiroriti, ipajawoowaitakiri. 
\s1 Ikantzi Pedro: Tii noñiiri naaka Jesús 
\r (Mt. 26.69-75; Lc. 22.55-62; Jn. 18.15-18, 25-27) 
\p  
\v 66 Isaikaki Pedro jikokiroki, shitowapaaki tsinani jompiratani ijiwaripiroriti Ompiratasorintsitaari.  
\v 67 Oñaapaakiri Pedro jakitsita paampariki, okantziri: “¿Tiima iiroka itsipatapiintari Jesús Nazaret-jatzi?”  
\v 68 Jotikanakiro Pedro, ikantanaki: “Tiitya, tii niyotzi iita pikantanari”. Shitowanaki kapichiini. Irojatzi jiñaantanakari tyoopi.  
\v 69 Okanta osamaniityaaki, oñagairi iijatzi, okamantakiri akitsitachari, okantziri: “Irijatziita jirika”.  
\v 70 Japiitanakiro Pedro jotikiro. Tikira osamanitzi, japiitanakiro ikaatzi saikaintsiri josampitziri, ikantziri: “Iirokataki itsipatapiinta Jesús, tima Galilea-jatzi pinatzi, iriiwaitaki ikantziro jiñaawaitzi”.  
\v 71 Ikantzi: “Tii niyotziri pikantanari. Jiyotzi Pawa imapiro nokantzi, nothiiyarika, jowasankitainaata”.  
\v 72 Ari japiitanakiro jiñaanaki tyoopi, kantanaka apiti japiitakiro. Ikinkishiryaanakiro Pedro ikantakiriri Jesús: “Tikira apititanaki jiñi tyoopi, mawajatzi potiki, pinkanti: ‘Tii noñiiri Jesús’ ”. Iraanaka ikinkishiryaanakiro. 
\c 15  
\s1 Jagaitanakiri Jesús Pilato-ki 
\r (Mt. 27.1-2, 11-14; Lc. 23.1-5; Jn. 18.28-38) 
\p  
\v 1 Okanta okitiijyitamanai, japatotaiyaani maawoni pinkathariiti: ijiwari Ompiratasorintsitaari itsipatakari Antaripiroriiti, Yotzinkariiti, ojyiki ikinkithatakotakiri Jesús. Ipoña joojoitanakiri, jagaitanakiri isaiki Pilato.  
\v 2 Josampitawakiri Pilato, ikantziri: “¿Iiroka iwinkathariti Judá-mirinkaiti?” Jakanaki Jesús, ikantzi: “Irootaki pikantakiri”.  
\v 3 Ikanta ijiwari Ompiratasorintsitaari, ikisaniintanakiri, ithiiyakowintanakari.  
\v 4 Japiitanakiri Pilato josampitziri: “¿Tikaatsima pinkantiri iiroka? ¿Tiima pikimi okaatzi ikantakoyiitzimiri?”  
\v 5 Tii jaki Jesús. Jotzikanaminthatanakiri Pilato jirika Jesús. 
\s1 Jiyakawintaitziri Jesús 
\r (Mt. 27.15-31; Lc. 23.13-25; Jn. 18.38–19.16) 
\p  
\v 6 Tzimatsi jantapiintziri Pilato: maawoni osarintsiki joimoshirinkaiyaani Judá-mirinkaiti, jomishitowakaantzi ijyininka jaakaantaitziri ikowiri.  
\v 7 Tzimatsi iitachari Barrabás, jomontyaitziri itsipayitakari ikaataiyini jowamaantaki, jowayiritari iwinkathariti.  
\v 8 Ikanta ipokaiyapaakini atziri, ikowakotapaakiri Pilato jantiro jamitapiintari.  
\v 9 Jakanaki Pilato, ikantzi: “¿Iriima pikowi nomishitowakaantiri jiitaitziri ‘Iwinkathariti Judá-mirinkaiti?’ ”  
\v 10 Jiyotzi Pilato, ikisatya ijiwari Ompiratasorintsitaari jaakaantantakariri Jesús.  
\v 11 Iro kantzimaitacha ijiwari Ompiratasorintsitaari, jowatsimaakiri atziriiti inkantaiyini: “Iri kamiithatatsi jomishitowaitiri Barrabás”.  
\v 12 Japiitanakiri Pilato josampitziri: “Jirika jiitaitziri ‘Iwinkathariti Judá-mirinka’, ¿Tsikama nonkantirika?”  
\v 13 Ikantzi ikaimaiyini atziri: “¡Pimpaikakotakaantiriwí!”  
\v 14 Ikantzi Pilato: “¿Tzimatsima kaaripirori jantakiri?” Iikiro ishintsitatzi ikaimaiyini ikantzi: “¡Pimpaikakotakaantiriwí!”  
\v 15 Ikowanaki Pilato jantiniri ikowakiri atziripaini, jomishitowakaantakiri Barrabás. Iri ipajatakaantanaki Jesús, jagaitanakiri impaikakoitiri. 
\p  
\v 16 Ikanta owayiriiti ityaakaanakiri Jesús ipankoki Pilato, jiitaitziro “Pretorio”. Ari japatotakiri maawoni owayiri.  
\v 17 Ikithaatapaakiri kithaarintsi pitzirishimawopirotatsiri kimitawori ikithaatapiintari pinkathariyitatsiri. Ipoña jamathaitantakari kitochiitapo.  
\v 18 Iro jantantawori jiroka, tima ithainkimawaitatziiri. Ikaimotzimaitari, ikantzi: “¡Jirikataa iwinkathariti Judá-mirinkaiti!”  
\v 19 Ipoña jompojainatantari sawoo. Jiiwapootakiri. Jotziirowashitzimaitari impinkathatirimi ikantzi.  
\v 20 Ari jishitakiro ishirontaminthatari. Jaatonkoryagairi, ikithaatairi iithaari irirori. Jaanakiri impaikakotiri. 
\s1 Jowamaitakiri Cristo ipaikakoitziri 
\r (Mt. 27.32-56; Lc. 23.26-49; Jn. 19.17-30) 
\p  
\v 21 Ikanta Simón, poñaachari Cirene, iwaapati Alejandro itsipatakari Rufo, itonkiyotakari jariita nampitsiki, ishintsiwintanakiri jinatanakiro impaikakoitantyaariri Jesús.  
\v 22 Jagaitanakiri tonkaariki oita “Gólgota” (akantziri aaka: “Atziriitoni”.)  
\v 23 Ipakoitapaakiri imiri itsipataitakiro kipijyaari, tii jiriro.\f + \fr 15:23 \ft Jiroka kipijyaari oita “mirra”. Iro joitaitziriri atziri, ijampawathatantyaari, iiro ikimaatsiwaitantawo aririka jowasankitaitiri.\f* 
\v 24 Ipoña ipaikakoitakiri. Ikanta owayiriiti jowawisaawakaawo ikithaayitari Jesús, ikimitakaantakiro jiñaaritaita jiyotantyaari intzimi ayironi.  
\v 25 Aritaki jinokiityaapaaki ooryaatsiri, ipaikakoitakiri Jesús.\f + \fr 15:25 \ft Iro ikantaitziri pairani: jiwiyaaka ooryaa 3.\f* 
\v 26 Josankinaitaki kantakaantakirori ipaikakoitantakariri, okantzi: IWINKATHARITI JUDÁ-MIRINKAITI.  
\v 27 Ari itsipataitakiri ipaikakoitziri apiti koshintzi, ikatziyakotaka apaani jakopiroriki, pashini jampatiki.  
\v 28 Ari imonkaatakari osankinatainchari pairani, okantzi: 
\q1 Itsipataitakiri kaaripiroshiritatsiri. 
\m  
\v 29 Ithainkimawaitakiri ikaatzi awisayitatsiri janta, jotikayinata, ikantziri: “Aña iiroka pookirori tasorintsipanko, iro awisawitatya mawa kitiijyiri piwitsikairo iijatzi.\f + \fr 15:29 \ft Iro jamitaiyarini Judá-mirinkaiti jotikayinata, aririka inthainkashiryaanti. Iro kimitawori amitaiyarini aakapaini, aririka ookoti atziri anthainkimatiri, ankanti: “¡Piñaakiro! ¡Pikimakiro!”\f* 
\v 30 ¿Oitama kaari payiitanta ipaikakoitakimi powawisaakotaiya?”  
\v 31 Irojatzi ikantsitakari iijatzi ijiwari Ompiratasorintsitaari itsipatakari Yotzinkariiti, jowashiyawintari, ikantawakaiyani: “Jowawisaakotziri pashini, ¿Kaarima jimatantawo jowawisaakotya irirori?  
\v 32 ¡Incha jayiiti Cristo-witachari jiitaitziri ‘Iwinkathariti Israel-mirinkaiti’, ankimisantantyaariri!” Jimatsitanakawo itsipatakari ipaikakota, ithainkimawaitakiri. 
\p  
\v 33 Okanta itampatzikatapaaki ooryaatsiri, omapokashitapaaka otsiniritanaki, irojatzi jyiitiini itainkanaki ooryaa.\f + \fr 15:33 \ft Iro ikantaitziri pairani: jiwiyaanaka ooryaa 6, ari omapokapaakari otsiniritanaki irojatzi jiwiyaanaka ooryaa 9.\f* 
\v 34 Ari ikaimanaki Jesús shintsiini, ikantanaki: “¡Eloi! ¡Eloi! ¿Lama sabactani?” (Iro ikantaitziri añaaniki aaka: “Pawa, Pawa, ¿iitama pookawintantakinari?”)  
\v 35 Ikanta jirikapaini saikawintakiriri Jesús, ikimawitawakari ikaimanaki. Ikantanaki: “Pinkimiri, ikaimatziiri Elías”.  
\v 36 Ishiyapainta apaani, jomitsitsiyakiro manthakintsi kipijyaariki, jankowiitakiniri sawoopankiki, jowaankakotakiniri jatsimiyaatiro, ikantzi: “Añaawakiriita ari impokaki Elías jowayiitiri”.  
\v 37 Ipoña japiitanakiro ikaimanai shintsiini, tii jañiinkatanai.  
\v 38 Okanta janta tasorintsipankoki, sagaanaki niyankiniki tontamawotatsiri ithatashiitzirori, opoñaanaka jinoki irojatzi isaawiki, apikota okantanaka.  
\v 39 Ikanta ijiwari owayiriiti katziyawintakariri Jesús, jiñaakiri ikaimanaki shintsiini ikamantanakari, ikantanaki irirori: “Imapirotatyaama Itomintari Pawa jirika”. 
\p  
\v 40 Tzimatsi iijatzi tsinani aminaintsiri jantyaatsikiini. Jiroka okaataiyini: María Magdala-jato, Salomé, María inaanati iyaapitsi Jacobo iijatzi José.  
\v 41 Jirokapaini tsinani irootaki tsipatakariri pairani Jesús Galilea-ki, ojyiki imitakoyitakiri. Otsipatakawo iijatzi pashini tsinanipaini oyaatapaakiriri Jesús ipokaki Jerusalén-ki. 
\s1 Ikitaitakiri Jesús 
\r (Mt. 27.57-61; Lc. 23.50-56; Jn. 19.38-42) 
\p  
\v 42 Aritaki tsiniriityaanaki. Irootaki kitiijyiri jaminantapiintaitari joyaari oñaatamanai, kitiijyiri jimakoryaantaitari.  
\v 43 Ikanta José poñaachari Arimatea-ki, ikaatapiintziri japatota jiwariiti, irijatzi oyaawintariri Pawa impinkathariwintantai. Tii ithaawi jiyaatashitanakiri Pilato, ikantapaakiri: “Pishinitinari nonkitatairi Jesús”.  
\v 44 Tima jomapokapaakiri Pilato, tii jiyowita kamaki Jesús. Ikaimakaantakiri ijiwari owayiriiti, josampitakiri imapirorika ikamaki Jesús.  
\v 45 Ikamantaitakiri Pilato, ishinitainiri José jaanairi.  
\v 46 Jamanantashitakiri kithaarintsi jintamawotatsiri. Ikintaryaakotairi, iponatakiri. Jowakotakiri imoontashiitziri kaminkaripaini shirantaaki, joipinakaantaki mapi, jojyipitakotantakari.  
\v 47 Okanta María Magdala-jato otsipatakawo María inaanati José, aminaiyakini iroori tsika jowaitakiri. 
\c 16  
\s1 Jañaantaari Jesús 
\r (Mt. 28.1-10; Lc. 24.1-12; Jn. 20.1-10) 
\p  
\v 1 Awisanaki kitiijyiri jimakoryaantaitari. Ari amanantaiyakini kasankaari María Magdala-jato, otsipatakawo pashini María inaanati Jacobo, iijatzi Salomé, jataki ontziritantaiyaari Jesús.  
\v 2 Okanta okitiijyitamanai domingo, ananinkamanaki iyaati omooki jowakoitakiri Jesús. Aritaki ishitowimatapaaki ooryaatsiri ariitzimatapaaka janta.  
\v 3 Okantawakaiyani: “¿Iityaaka otainkironi mapi jomontyaitantakariri?”  
\v 4 Iro aminawitapaaka, oñaatzi otainkaki mapi, tima antawo mapi inatzi.  
\v 5 Tyaapaaki omooki jowawiitakari. Oñaapaakiri mainari isaikaki akopiroriki, okitamaanikitaki iithaari. Othaawaiyanakini.  
\v 6 Ipoña ikantanakiro irirori: “Iiro pithaawawaitzi. Iriima pipokashiwita Jesús Nazaret-jatzi, ipaikakoitakiri chapinki. Añagai, tii isaiki jaka. Paminiro jowawiitakari.  
\v 7 Pimpiyanaki, pinkamantayitairi jiyotaani, pinkantairi Pedro ari jiyaatai Jesús Galilea-ki, ari piñaayitairi. Aritaki ikamantsitakimi”.  
\v 8 Oshiyapithatanakawo omoona, ompitawaitanaka. Tikaatsi pashini atziri onkamantanaki, tima othaawanakitzi. 
\s1 Joñaagaawo María Magdala-jato 
\r (Jn. 20.11-18) 
\p  
\v 9 Aritaki añagai Jesús amaityaaki domingo, iro jitanaa joñaagaawo María Magdala-jato joshinchagairi pairani jaagawitawo kaatatsiri 7 piyari.  
\v 10 Irojatzi iyaatashitantanakariri itsipayitakari pairani Jesús, oñaapaatziiri jiraawaitaiyani, okamantapaakiri oñagairi.  
\v 11 Ikanta ikimawitawakawo oñagairi Jesús jañagai, tii ikimisantaitziro. 
\s1 Joñaagaari Jesús apiti jiyotaani 
\r (Lc. 24.13-35) 
\p  
\v 12 Ikanta Jesús, joñaagaari apiti jiyotaani jiyaataiyini aatsiki, pashinipootapai kapichiini.  
\v 13 Ari ipiyaiyanakani irirori, ikamantawitapaakari ikaataiyini. Ari ikimitsitakari iijatzi, tii ikimisantaitziri. 
\s1 Jotyaantziri Jesús jiyotaani 
\r (Mt. 28.16-20; Lc. 24.36-49; Jn. 20.19-23) 
\p  
\v 14 Ikanta jowawaita 11 jiyotaani, ari joñaagaari Jesús, ikaminaapairi, jiñaakiri kisoshiri ikantaiyakani, tii ikimisantziri ikaatzi ñaayitairiri jañagai.  
\v 15 Ikantapairi: “Piyaati pothotyiiro maawoni kipatsi. Pinkinkithatainiri atziripaini Kamiithari Ñaantsi.  
\v 16 Itzimirika kimisantawakironi, owiinkaatanaachani, iriitaki awisakoshiritaatsini. Iriima kaari kimisantawakironi, jowasankitaayiitairi.  
\v 17 Jiroka inkantanaiya kimisantanaatsini: joshinchaayitairi piyarishiritatsiri impairyiina naaka. Jiñaawaiyitairo pashinitatsiri ñaantsi.  
\v 18 Aririka joirikawityaari maanki, aririka jirawityaawo piyantatsiri, tikaatsi onkantiri, iiro ikami. Ari joshinchaayitairi mantsiyaripaini iijatzi”. 
\s1 Tzinagaa Jesús inkitiki 
\r (Lc. 24.50-53) 
\p  
\v 19 Ithonkakiro Awinkathariti ikamantayitakiri, irojatzi itzinaantanaari inkitiki, itsipatapaari Pawa ipinkathariwintantapai. Isaikimotapairi jakopiroriki.  
\v 20 Ikanta jiyaataiyanakini jiyotaani, ikamantantaki maawoni nampitsiki. Awinkathariti antakaayitakiriri, jantakaayitakiri kaari jiñaapiintaitzi, ari onkantya jiyotantaityaari imapirotatya ikamantantziri. Ari onkantyaari.