\id 1JN - Ashéninka, Ucayali-Yurúa NT -Peru 2000 (DBL -2013) \h 1 JUAN \toc1 Retakari Rosankenare Juan \toc2 1 Juan \toc3 1 Jn. \mt1 RETAKARI ROSANKENARE JUAN \c 1 \s1 Ñaantsi Añaakaantaneri \p \v 1 Jirika kantakotachari jaka nosankenatemiri: Iriira iitaitziri “Ñaantsi Añaakaantaneri”. Itzimitaka pairani owakera etantanakawori riwetsikantayeetzi. Naakapaini kemakeri, noñagaiyakerini eejatzi, niterotantayetakari nako. \v 2 Tema jirika jitachari “Ñaantsi Añaakaantaneri”. Roñaagantaka irirori, risaikapaintzi kipatsiki, naakapaini ñaakeriri. Irootake nokenkithatakotantakemiriri kantaitaachane añaakaantaneri, tema rañiitaka pairani irirori itsipatakari Ashitariri. Iriitake oñaagaanari naakapaini. \v 3 Irootake nonkenkithatakotantemiriri nokikitakari, nokemajaantakeri eejatzi, onkene aapatziyawakaayetaiya aakapaini. Iriitajaantake Ashitairi aapatziyaari, ari akantanairiri eejatzi Itomi. \v 4 Iro opoñaantari nosankenayetaimiro eerokapaini, ari onkantya pinintaaperowaitantaiyaari. \s1 Iitaitziri Pawa Kiteesheenkari \p \v 5 Jiroka ñaantsi riyotakaanari Cristo, irootake nowawisaimiri eerokapaini: Iitaitziri Pawa “Kiteesheenkari”, te oshiyawo tsirenikiri. \v 6 Arika ankante “Naapatziyari Pawa”, irojatzirika antziro kaariperori, athaiyaka. Oshiyakawo anashityaame tsireniriki, apiyathatakawo irooperori. \v 7 Irooma arika asaikanai kameetha tekaatsi antzimotanteri, ayotaantanairowa irooperori, ari amatakero aakameethatawakaanaiya. Tema oshiyakawo asaikatyeeme okiteesheenkatzira, oshiyakotaari Pawa risaiki irirori kiteesheenkariki. Ari onkantya impeyakotakaantairori antayewetakawo kaariperori, iroowa ikapathainkatantakari Cristo ikamawentantakairi pairani. \v 8 Arika ankante “Te nantziro kaariperori,” apaniro amatawiwaitaka, te ayotakotziro irooperori. \v 9 Arika ankamantairi Pawa antayetakero kaariperori, aritake rimatakero irirori impeyakotakagairo. Tema kamaitane rinawentakai irirori, tampatzikashireri rinatzi, iri kiteshireperotakagaine. \v 10 Arika ankantawaite “Te nokaariperotzi,” oshiyakawo ankantatyeeme “Thairi rinatzi Pawa.” Te ayotakotziro riñaane. \c 2 \s1 Iri Cristo jokaakowentairi \p \v 1 Notomipaini, opoñaantari nosankenatzimiro jiroka ari onkantya eero pantantawo kaariperori. Arika antakero kaariperori, tzimatsira jokaakowentaine Ashitairiki. Iriira Jesucristo, kameethashireri. \v 2 Iriitake otsimaryaakeriri Pawa rowasankewentairome ayaariperonka. Te apatziro rookaakowentai aakapaini, tema maawoini atziri ikaatzira saikantawori kipatsi. \v 3 Jiroka ayotantyaari imaperorika ayotairi Cristo: Amatanairo inintakaantairi. \v 4 Tzimatsirika kantawetachane, “Niyotziri naaka,” iri kantacha jirika ripiyathatawo inintakaantanewo, thaiyakaga jirika. Te riyotakotziro irooperori. \v 5 Tzimatsirika matanairone inintakaantanewo, iriira nintaperotanairiri Pawa. Irootake ayotantari imapero atsipashiretanaari. \v 6 Tzimatsirika kantatsine, “Notsipashiretaari naaka,” ontzimatye risaikanai kameetha roshiyakotyaari ikantapaintaga Cristo. \s1 Owakerari inintakaantaitanewo \p \v 7 Iyekiite, kaarira owakerari inintakaantaitanewo nosankenatzimiri. Iroowa piyotzitakari pairani. Irojatzira ñaantsi pikemayetakeri pairani eerokapaini. \v 8 Iroowa oshiyakawori owakerari inintakaantaitanewo, okantakaawo rantapaintziri Cristo. Okantakaawo pantayetanairi eejatzi eerokapaini. Oshiyakawo awisainkatanakeme tsireñeenkari, iri kiteesheenkatapaintsi iriiperori kiteesheenkari. \v 9 Tzimayetatsirika kantatsine, “Rashitaana kiteesheenkari,” eekeromaita ikisaneentawakaatya ikaatzi ikemisantaiyini, tekeraga rimatziroota, oshiyawaitakawo irojatzi risaikakeme otsirenikitzira. \v 10 Iriima etakotanaariri ikaatzi ikemisantaiyini, iriira oshiyanaariri anashitanaachari okiteesheenkatzira, te rontziwawaita, tekaatsi inkantzimoneentawakayaari. \v 11 Ikaatzi kisaneentawakaachari ikaatzira ikemisantaiyini roshiyakari anashitantawori otsirenikitzira. Te riyotzi tsika ikeni, te ikowichaatzi otsirenikitzira. \p \v 12 Notomipaini, eeroka nosankenatzini jiroka tema pikemisantairi Cristo, paakotapiintairo iwairo, iroowa ipeyakotakaantaimirori pikaariperoshirewetaka. \v 13 Ashitaaniri, eeroka nosankenatzini jiroka tema piyotairi Cristo añiitainchari pairani owakera etantanakawori riwetsikantaitzi. Mainaripaini, eeroka nosankenatzini jiroka tema potsinampagairi Kamaari. Notomipaini, eeroka nosankenatzini jiroka tema piyotairi Ashitaimiri. \v 14 Ashitaaniri, eerokapaini nosankenatzini tema piyotairi añiitainchari pairani owakera etantanakawori riwetsikantaitzi. Mainaripaini, eeroka nosankenatzini jiroka tema shintsishireri pikantayetaa, piyotairo riñaane Pawa, potsinampagairi Kamaari. \p \v 15 Eero petashiwaitawo isaawikisato. Eenitatsirika etashiwaitakyaawone isaawikisato, te inintaperotziri Pawa. \v 16 Tema maawoini isaawikisato tera opoñaawo Pawaki, tema isaawiki opoñaawo. Jiroka okanta isaawikisato: añaamatashiwaitawo koweenkatatsiri, añaamatashiwaitawo añaayetziri, ankowawaite ashamete. \v 17 Maawoini jiroka isaawikisato iñaamayetari atziripaini, ari ithonkaiya. Iriima antanairone ikowiri Pawa, iriitake kantaitaachane rañagai. \s1 Kisaneentziriri Cristo \p \v 18 Notomipaini, irootaintsi ithonkimataiya kipatsi. Pikemaiyakeni eeroka ari inkoñaatapaake kisaneentziriri Cristo arika ithonkimataiya. Tzimakera jaka kisaneentakeriri Cristo. Iroowa ayotantari irootzimataintsi ithonkaiya kipatsi. \v 19 Jirikapaini kisaneentakeriri Cristo, iriiyetake atsipawetapiintari akemisantzi, iro kantacha rookanawentanakai. Rimaperotatyeeyaame intsipataime, eerowa rookanawentaime. Irooma rookanawentanakaira, ari ayotzi te imaperotya intsipashireyetai aakapaini. \v 20 Irooma eerokapaini, rotyaantaitakemiri Tasorenkantsi risaikashiretantemiri, oshiyawaitakawo risaipatziitotantaitemiri. Arira piyoyetairo eerokapaini jiroka. \v 21 Iroowa nosankenatantaimirori jiroka, tema piyotairo eeroka irooperori. Tema piyotzitawo pinashitaawo iroorika thaiyaantsi. \v 22 ¿Iitakama thaiyachari? Iriitake ikaatzi kantatsiri “Jesús kaari Cristo.” Iriira kisaneentakeriri Cristo. Irijatzi manintakeriri Pawa, rimatakeri eejatzi Itomi. \v 23 Eenitatsirika manintawaitakerine Itomi Pawa, imanintakeri eejatzi Ashitariri. Iriima ikaatzi kemisantairiri Itomi, imaperotatya rashitaari Ashitariri. \v 24 Irooma eerokapaini, kisokero powero petanakari pikemakeri pairani. Arika pimatakero, arira piñaakero pintsipashiretaiyaari Itomi, eejatzi Ashitariri. \v 25 Jiroka ikashaakaakairi irirori: Ari ankantaitaatyeeyaani añaashireyetai. \p \v 26 Iroowa nosankenatzimiri tsika ikantakota ikaatzi kowayetatsiri ramatawiyetemi. \v 27 Iro kantacha eerokapaini, kisokero pikantawentanakawo risaipatziitoitakemira. Irootake eero okoityaanta intzime itsipa yotagaimine. Jirika Tasorenkantsi roshiyakagaitakemiri iriime risaipatziitotantaitemiri, iri yotaayetaimirone kameethari. Riyotaimiro irooperori, kaari thaiyaantsi riyotaimi. Ontzimatye pantayetairo tsika okanta riyotaimiri irirori, pintsipashireyetaiyaari. \p \v 28 Ari okanta notomipaini, ontzimatye antsipashireyetaiyaari Cristo, onkantya eero akaaniwaitanta arika ripiyake, awentaashireri ankantya atonkyotawaiyaari. \v 29 Tema piyoyetairi kameethashireri rini Cristo, ari piyotairi eejatzi ashiminthatanaawori rantanairo kameethatatsiri, oshiyawaitakawo rapiitatyeerome intzimayetaime ikantakaanaari Cristo. \c 3 \s1 Itomipaini Pawa \p \v 1 Pinkenkithashireero jiroka: Antawo retakotai Pawa, itomiyetai. Imaperotatyaaga. Te ikemathatziro isaawikisatzi tsika iita Cristo-tatsiri, ari ikantairi eejatzi aakapaini te ikemathatai. \v 2 Ari okanta netakotaneete. Itomi Pawa anayetzi. Te ayotaatsikaite tsika ankantayetaiya paata. Apatziro ayotzi ari oshiyaiyaari ikanta Cristo arika ripiyai, tema ari onkantakya añeeri jimpe ikantajaanta irirori. \v 3 Maawoini atziri kowairone iñeero ripiyantaiyaari, rantapiintairo onkaate kiteshiretakagairine. Tema Cristo kiteshireri ikanta irirori. \p \v 4 Iriima kaari pakayerone rantayetziro kaariperori, ripiyathatatyaawowa inintakaantziri Pawa. Tema jiroka kaariperori, piyathataantsi inatzi. \v 5 Piyotaiyini eeroka oita ripokantakari Cristo kipatsikika, tema iro ripokantakari rithonkairo kaariperori. Te rantapaintziro irirori kaariperori. \v 6 Ikaatzi oisokerotanaariri Cristo, te onkameethate rantanairo kaariperori. Tema ikaatzi oisokerotawori kaariperori, te riyotaatsikaitairi Cristo. \v 7 Notomipaini, eero pamatawitaarewotzi. Tema inkaate antapiintairone kameethatatsiri, iriitake kameethashireri, roshiyakotanaari Cristo ikameethashiretzi irirori. \v 8 Iri kantacha, ikaatzi antapiintakerori kaariperori, roisokerotatyaari Kamaari. Tema iri Kamaari etakaantakawori rantakero kaariperori. Iroowa ripokantajaantakari Itomi Pawa kipatsikika, rithonkairo kaariperori roñaagantakeri pairani Kamaari. \v 9 Iriima ikaatzi rowameethashiretairi Pawa oshiyawaitanaawo owakerame intzimayetaime, tera rantapiintanairo kaariperori. Tema Pawa tomintanaari, oshiyawaitanaawo rapiitaatyeerome intzimayetaime ikantakaanaari Pawa. \v 10 Irootake kaari ikompitatanta ayotairi itzimi rashiyetari Pawa, itzimi rashiyetari Kamaari. Maawoini kaari antapiintairone kameethatatsiri, tera itsipataari Pawa. Ari ikantari eejatzi kaari etakotawakaachane ikemisantzi, te itsipataari Pawa. \p \v 11 Jirokaga ñaantsi pikemawakeri pairani owakera pikemisantantanakari, ikantaitzi: Ontzimatye etakotawakagaiya. \v 12 Eerowa oshiyakotari ikanta Caín, kaariperoshireri rinake ritsitokakeri irirentzi. ¿Iitaka ritsitokantakariri? Tema iro ritsitokantakariri okantakairi ikaariperoshiretzi Caín, iriima irirentzi kameethashireri rinake irirori. \v 13 Iyekiite, eero ikompitzimotzimi arika inkisaneentawaitemi isaawikisatzi. \v 14 Ayotaiyini aaka, oshiyawaitakawo kamashire akantayewetaka pairani. Irooma iroñaaka, oshiyawaitaawo añaashireyetai. Iro ayotantawori, etakoyetawakaapiintaaga akemisantayetai. Iriima kaari etakotantachane, roshiyakotakari kamashireri. \v 15 Ikaatzira kisaneentantatsiri, roshiyakotakari tsitokantaneri. Ayotakotaiyirini tsitokantaneri eero iñagairo rañaashireyetai. \v 16 Jirika oñaagantaperotzirori tsika ikantaita retakotantaita: Ikamawentakai Cristo aakapaini. Irojatzira amatanairi aakapaini, omintha ankantya ankamawentantayete. \v 17 Ikaatzi oshekitzimotziri rashaagawo, iñeeririka apaani iyeki koityaawaitatsiri, arika ishampitsiwaitakeri jirika iyeki, tera inintziri Pawa. \v 18 Notomipaini, te okameethatzi ankantawaitashitapiintya, “Netakotantzi.” Ontzimatye antanairo ooñaawontzirori etakotanta. \p \v 19 Iroowa ayotantaari imapero rashiyetai Pawa. Tema ayotaira rashiyetai Pawa, irootake awentaashiretantaariri amanamanaataari, \v 20 onkantawetakya ontzimayeteme oita katsitzimoshiretaine. Tema Pawa riyotziro maawoini, riyotzitawo akenkithashiretanewo okaatzi katsitzimoshiretakairi akaariperotakera. \v 21 Netakotaneete, arika apakairo okaatzi katsitzimoshiretakagairi, ari añagairo awentaashiretaiyaari Pawa amanamanaataari. \v 22 Iro ayotantyaawori aritake rimatakairo onkaate ankowakoyeteriri. Tema rimonkaayetairo inintakaantanewo, antapiintainiri ikowiri irirori. \v 23 Jiroka inintakaantanewo: Ontzimatye awentaiyaari, aakotapiintairi iwairo Itomi Jesucristo. Ontzimatye etakotawakaayetaiya. Iroowa inintakaantanewo amatairi. \v 24 Inkaate matairone inintakaantanewo, iriitake tsipashiretaariri. Iriira Tasorenkantsi rotyaantakairi yotakaayetairi imapero atsipashiretaari. \c 4 \s1 Itasorenka Pawa eejatzi iisaneentashiretanewo Cristo \p \v 1 Netakotaneete, tzimatsi osheki kantawetachari: “Naaka kamantantaneri.” Iri kantacha Kamaari ñaawaitakaakeriri. Irootake eero pikemisantantari onkaate inkantayetemiri, ontzimatye piñaantyaari iriitajaantakerika Pawa ñaawaitakaakeriri jirika kamantantaneri. \v 2 Jiroka ayotantyaari iriirika Itasorenka Pawa ñaawaitakaakeriri, arika inkante: “Ratziritzimotai Jesucristo.” \v 3 Iriima ikaatzi thainkakerone ñaantsi ikantaitakeri, kaarira rashi Pawa, iriira ñaawaitakaakeriri iisaneentashiretanewo Cristo. Pikemakotaiyakerini eerokapaini, ari intzimake kipatsikika ñaawaiterone jiroka. Tema tzimake. \v 4 Irooma eerokapaini, notomipaini, rashitaimi Pawa, eerokaga awisayetairiri. Tema antawoite ishintsinka Cristo, pitsipashiretaari eerokapaini. Rawisairi tsipashiretakariri isaawikisatzi. \v 5 Jirikapaini oshiyakotariri kamantantaneri, isaawikisatzi rinatzi. Iroowa ikemisantawakaantari ikaatzira risaawikisatzitzi. \v 6 Irooma naakapaini, rashiyetaana Pawa. Iroowa pikemisantantanari pikaatzira rashiperotaimi Pawa. Temaita ikemisantayetai kaari yotairine Pawa. Ari okanta, te ikompitata ayotairi ikaatzi riñaawaitakairi Tasorenkantsi, opoñaantari rimatantaawori riyotaantairo irooperori. Ayotziri eejatzi rashitari Kamaari ikaatzi yotaantashiwaitawori kenashiwaitaantsi. \s1 Pawa iitaitziri “Etakonkantsi” \p \v 7 Netakotaneete, ontzimatye petakotawakaayetaiya. Ikaatzi antanairori jiroka, oshiyawaitanaawowa rapiitaatyeerome intzimayetaime ikantakaanari Pawa. Iriitakera yoyetairiri. \v 8 Ikaatzi kaari etakotantachari, tera riyotziri Pawa. Tema Pawa iitaitziri irirori “Etakonkantsi”. \v 9 Jiroka ikanta Pawa roñaagairo imapero retakotai: Rotyaantakairi rapintzite Itomi jaka kipatsikika, okanta rimatakaantakairori aakapaini añaashireyetai. \v 10 Jiroka okantakota irooperori etakonkantsi: Tera aakapaini poñaakaantyaawone ketziroini anintairi Pawa, iriira Pawa poñaakaantakawori retakoyetai. Tema antawoite retakoyetakai, rotyaantakairi Itomi. Iriitake otsimaryaakeriri Pawa rowasankewentairome ayaariperonka. \v 11 Netakotaneete, retakotaira antawoite Pawa, ari ankantaiyaari aakapaini etakotawakaayetaiya. \v 12 Tekaatsira atziri ñeerine Pawa. Irooma aakapaini, arika etakotawakaayetaiya, kantacha antsipashiretaiyaari. Iriira Pawa matakairone aatakaantyaawori etakotawakaapiintaiya. \p \v 13 Tema Pawa rotyaantakairi Tasorenkantsi risaikashiretantai, iro ayotantaari imapero atsipashiretaari. \v 14 Tema naakapaini ñaajaantakeriri Itomi Pawa, rotyaantakeri kipatsikika. Iriira nokenkithatakoyetaimiri. \v 15 Ikaatzi kantatsiri, “Jesús Itomi rinatzi Pawa,” iriira maperotzirori itsipashiretaari Pawa. \v 16 Ayotai aakapaini jimpe ikanta retakotai Pawa, akemisantayetairi. Tema Pawa iitaitziri “Etakonkantsi”. Inkaate etakotantapiintaachane, itsipashiretapiintaarira Pawa. \v 17 Iroowa aatakaantyaawori etakotantapiintaiya, awentaashire ankanteri Pawa, irojatzi paata atonkyotantawaiyaariri arika riyakowentantai. Tema aripaite oshiyakotaiyaari Cristo. Arira akantzitakawo oshiyakotari iroñaaka eenirowa asaikayetzi jaka kipatsikika. \v 18 Eero athaawantawaitari itzimi etakoperotairi. Etakowa rowai irirori, eero athaawantari rowasanketai. Arika anthaawantawaityaari, tekeraga ayoperotziroota imapero retakotai. \v 19 Iroowa anintantaariri aakapaini Pawa, apiyatatyaari retakotakai ketziroini aakapaini. \v 20 Inkaate kantatsine: “Nonintane rinatzi Pawa,” iro kantacha ikisashiretziri iyeki, thaiyakaga jirika. Tema kaari etakotyaarine isheninka ikaatzi iñiiri, ¿Tsikama inkene ininteri Pawa, kaari iñagaitziri? \v 21 Iroowa otzimantari inintakaantziri, ikantake: Ikaatzi nintairiri Pawa, ontzimatye retakotaiyaari isheninkapaini. \c 5 \s1 Awentaashirenka otsinampaantyaawori isaawikisato \p \v 1 Maawoini awentaashireri kantatsiri, “Jirika Jesús, Cristo rinatzi,” itomi Pawa rinayetzi, oshiyawaitanaawo rapiitairome intzimayetaime. Ikaatzi nintairiri Ashitairi, retakotaari eejatzi itomiyetaari irirori. \v 2 Arika anintairi Pawa, ari amatainiri inintakaantanewo eejatzi, iro ayotantaiyaari imaperotatya etakoyetaari itomiyetari irirori. \v 3 Arika anintaperotanairi Pawa, oshiyawaitakawo antainirime inintakaantanewo. Eero opomeentsita rimatakairo inintakaantanewo. \v 4 Ikaatzi roshiyakaanairi Pawa rapiitakerome intzimayetai, ari rotsinampaayetairo isaawikisato. Tema rawentaashirenka rotsinampaantantyaari. \v 5 ¿Tsika iitaka materone rotsinampairo isaawikisato? Iriira materone awentaashireri kantatsiri: “Itomi Pawa rinatzi jirika Jesús.” \s1 Ikenkithatakaantziri Tasorenkantsi \p \v 6 Tema ripokake Cristo jaka kipatsikika. Iro kantacha, te apatziro ripokake romitsitsiyaatantyaawo ñaa, ontzimatye onkapathainkate riraa, rowamagaitakeri. Iri Tasorenkantsi kenkithatakaantakerori tsika okantakota jiroka. Okaatzi ikenkithatakaantziri irirori, irooperori inatzi. \v 7 Tema mawa rapiitaitakero ikantaitzi, “Itomi Pawa rinatzi jirika Cristo.” \f + \fr 5:7 \ft Rowaagakotantaitawori pairani jiroka osankenarentsi riñaaneki Roma-satzipaini (Latín), ari rosanthaaneentakerori eepichokiini kaari osankenatajaantachane ketziroini. Jiroka okantzi rosanthaayetakeri: “Mawa ikaatzi kenkithawaitatsiri inkiteki: Ashitairi, Ñaantsi, Tasorenkantsi. Jirika mawatatsiri, apaanira rinatzi.” Iroowa jiroka ñaantsipaini rosankenaitakeri riñaaneki Wirakocha iitaitzi “Reina Valera”. \f* \v 8 Iriitajaantake Tasorenkantsi kenkithatakaantatsiri. Iriitajaantake Pawa kenkithawaitaintsi romitsitsiyaapaitetakaganki Jesús. Iriitajaantake Pawa kenkithawaitaintsiri ikenkithawaitakotzirowanki Jesús tsika inkantya rowamagaiteri. \f + \fr 5:8 \ft Okaatzi kenkithatakotachari jaka, jirokaga kantakotajaantachari: “Tasorenkantsi, Ñaa, Iraantsi. Ikaatakera mawa, te ipashinitzi oshiyakaawentachari.” Ikowatzi jaka Juan riyotakoperoiteri Jesús imapero Itomintari Pawa. Mawa rapiitakero ikenkithatakotziro okaatzi ikantaitakeri, “Itomi Pawa rinatzi jirika Jesús.” Etanakawori, iriitajaantake Tasorenkantsi yotakaakeriri rotyaantaneete Cristo riyotaantayete. Apitetatsiri, iroowa “Ñaa” oshiyakaawentachari romitsitsiyaatakaganki Jesús. Iroowa ikenkithatakotajaantakeri Pawa, otzimi osankenatainchari Mt. 3.16-17. Mawatatsiri, iroowa “Iraantsi” oshiyakaawentachari inkapathainkatakera Jesús rowamagaitantakariri. Iroowa ikenkithatakotajaantakeri Pawa risaikantakariranki Jesús otzishiki ikenkithawaitakairi Moisés itsipatakariranki Elías, tsika onkantya rowamagaiteri. Jakaga osankenatakota: Lc. 9.31-35; Jn. 12.27-33. \f* \v 9 Tema akemisantziri atziripaini ikantayetziri, iriira amaperoteri Pawa ankemisanteri okaatzi ikantairi. Jiroka ikantake ikenkithatakotziri Jesucristo, ikantzi: “Iriira Notomi jirika.” \v 10 Ikaatzi kemisantairiri Itomi Pawa, iriira kemathatairori imapero Jesús itomintari Pawa. Iriima kaari kemisantatsine, iitakamatawiritakeri Pawa, tema rithainkakero riñaane ikantake “Notomi rinatzi Jesús.” \v 11 Jiroka ikantaitakeri: Iri Pawa kantakayaawone añaashiretantaiyaari, tema atsipashiretaari Itomi. \v 12 Inkaate tsipashiretaiyaarine Itomi, ari rañaashiretai. Iriima kaari tsipashiretaiyaarine Itomi Pawa, eero rañaashiretai. \s1 Ayotai ari ashi owatyeero añaashireyetai \p \v 13 Paakotapiintairi eerokapaini iwairo Itomi Pawa pikemisantairi. Iroowa nosankenatantzimirori jiroka onkantya piyoperotantyaari ari ashi powatyeero pañaayetai paata. \v 14 Awentaashireri ankantairi Pawa, tema ayotzi ikemayetai arika amanamanaatakotyaawo ikowakairi irirori. \v 15 Ayotzi ikemai Pawa arika amañaari, ayotzita eejatzi ari rimatakairo okaatzi akowakotziriri. \v 16 Piñeerika apaani iyeki ikaariperotake, pamanakotyaari, aritake rañaashiretakagairi Pawa. Iri nokenkithatakotzi jaka kaariperotatsiri kaari maperotachane. Tema eenitatsi kaariperori owamaashiretantatsiri. Te iro nonkenkithatakote. Tema te onkameethate amanakoteri antakerori maperotachari okaariperotzi. \v 17 Nokenkithatakotakero “kaariperori kaari maperotachane,” tera nonkantatye kameethatatsi jiroka. Maawoini kaariperori, te okameethatzi antayetero. Iro kantacha eenitatsi kaariperori kaari owamaashiretantatsine. \p \v 18 Ayotzi te rantapiintairo kaariperori ikaatzi itomintaari Pawa. Iriira Cristo kempoyaawentairiri, eero ikemaatsitakaantaari Kamaari. \p \v 19 Ayotzi aaka rashiyetaa Pawa. Iriima isaawikisatzi, iri rashitaari Kamaari, ipinkathariwentziri. \p \v 20 Ayotzi ripokake Itomi Pawa, iri kemathatakaayetakairori irooperori. Iroowa amatantaawori ayotairi iitaitziri “Iriiperori”. Atsipashiretaari Iriiperori, tema atsipashiretatyaari itomi. Iriira Pawa iitaitzi “Iriiperori”, iitaitziri eejatzi “Kañaaneri”. \v 21 Notomipaini, paamagaiyaari oshiyakaawontsi. Ari onkantaitaatyeeyaani.