\id 2CO - Caquinte -Peru 2008 (DBL -2013) \h 2 CORINTOQUITICA \toc1 Paavoro Itioncajiajiniri Corintoquitica \toc2 2 Corintoquitica \toc3 2 Co. \mt2 PAAVORO ITIONCAJIAJINIRI \mt1 CORINTOQUITICA \is1 Antsatantaquemparoca \ip Ocatica iroguenti antsatantaquemparoca mavitetapojatsica itioncacaantaqueca Paavoro itioncajiaquenerigueti tsaroventajiacarica Jesoshi choocajianquitsica guinteninintsiqui pajitatsica Corinto. Iriraquea Paavoro iriovetaca jorio, cotanquitsi irio itigarancane Jesoshi tsavetantimojiaquerica teeca irijorijoigueji itsavetantimojiaqueri Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica, teetarite inquemisantajigueroji jorio itsavetantimojiavetacanarica. Irocashi itioncacotaqueri irira Paavoro otsipaqui paperiqui (Ya. 7.57–8.1; 9.1-31; 13.1–28.31), aisa itioncacotaqueri ichoocaquegueti Paavoro Corintoqui otsapaqui Ya. 18.1-18. Tequeratagueti intioncacaanteroji ocatica Paavoro, itioncacaanquero otsipapae mavite paperi itioncajiaqueneri choocajianquitsica guinteninintsiqui pajitatsica Tesaronica aisa itioncacaantaquero iroquetica paperi itioncajiaquenerica Corintoquitica. Itioncacaantaquero ocatica paperi ajagantsini 55, otsipatapojacagueti iquenaguetanaquegueti quepatsipaequi itsavetantavaequerigueti Jesoquirishito. Iquenquejajitaque itioncacaantaquerogueti Paavoro ocatica paperi ichoocaque guinteninintsiqui pajitatsica Piripo choocatatsica Maseroniaqui (Ya. 20.1-2). \ip Ocaniqui paperiqui itsavetanqueroquea Paavoro quero icojiaquerini Aapani Irioshi aventajiacarica Jesoshi iramenajiaqueriniji quempetaca tee incovaeguishetimatempaji. Icanti Paavoro itsatacaajiaqueri iroomajatatsica ichoocatimojiaquerigueti Corintoquitica, cotanquitsi imaica chooca tsatacaantamampeajiatsica ontaniqui tsatacaantantajiguiroca teeca iroomajateji, icantajiavetaca itsavetacojiaqueri Jesoshi. Iriatimpajia icantashijiacari Paavoro teequea irio itigarancane Jesoshi. Niganquiquea itioncacaantajiaquenerica Paavoro icamantajiaqueri quemisantajiatsica incapiocajiaqueri imentaquitsitepae iramitacojiaqueriniji quemisantajiatsica coguitejacojianquitsica (cap. 8–9). \c 1 \p \v 1 Naroguenti Paavoro itigarancane Jesoquirishito, iriotari nintacaaquena Aapani Irioshi. Imaica noninque nontioncajiaquempiquea aviatimpajia Corintoquitica tsaroventajiacarica Aapani Irioshi aisa maasano igomajamajarejia choocatantaguetaroca Acaya. Iriguenti notsipataca apitsaroventariteni Timoteo. \p \v 2 Namanacoventajiaquempiquea incavintsajamajajiaquempinijite Aapani Irioshi aisa Amajirote Jesoquirishito, inchoocatacaajiaquempinijite cameetsa aatonijite pishoshoventajigaro taaca opajitapae. \s1 Ishinetacagari Aapani Irioshi atsipejiatsica \p \v 3 Jaameshiatsi ashineventajiaquempariquea Irioshite Amajirote Jesoquirishito, iriotaque aisa Iriri, ancanqueriquea: “Poganejencamajata”, ipintsatacomajajiacaji yoguishinejajiacaji \v 4 atsipevaejiacagueti cameetsanijite agavejajiaquenijite oguishinejajiaquerinijite itsipapae atsipevaetanquitsica anquempejiaquempari iriatimpa yoguishinejajiacajigueti. \v 5 Quejetacaquea atsipejiaca atsipajiajarigueti Quirishito, ari onquejetaquempa aisa iroguishinejavaejiacaji iriatimpa. \v 6 Oraquea natsipejiacagueti naatimpajia iroguenti cameetsanijite iroguishinejajiaquempinijite aviatimpajia, aisa iroguentinijite irimeshiimentajiaquempiniji. Ariquea oquejetaca aisa yoguishinejajiaquenagueti Aapani Irioshi iroguenti cameetsanijite pintsatimentajiaqueniji ariquea inquejetacaajiaquempi aviatimpajia aisa iroguishinejajiaquempi iramenajiaquempigueti pantsipevaetaquempaquea pinquempejiaquenaquea naatimpajia natsipevaetagueti. Iroguenti iroguishinejajiaquempiquea iroonijite pantsipevaetantanaquemparoca. \v 7 Notsamajajiaquequea pinquejejiaquenagueti pantsipejiaquempagueti, ariquea pinquejejiaquena naatimpajia aisa iroguishinejajiaquempiquea Aapani Irioshi. \p \v 8 Imaica, napitsaroventarijiate, nonintajiaque pintsajiaquequea natsipevaecaquea Ashiaqui namenajiaque aricaca nometojajiaque, namenajiavacaquea teequeate nagavejajiajeji nontampishitashijiajeroji. \v 9 Noquenquejantavetacaca: “Imaicashiatsi nometojavaeteni.” Cotanquitsiquea iroguenti oquejetacaquea imaica cameetsanijite nontsamajajiaquenijite aatoquea inchiquiojiquea naatimpa nagavejajiguitsi nontampishitashijiaquero, iriguenti naventajiaquempa Aapani Irioshi tancoretancoreitirica metojajiavetatsica. \v 10 Ariquea iriatimpa yompejiaquenaquea, jero teeca nometojantajiguempaji. Ariquea inquejetanaquempa imaica irompejianaquena. Notsajiaquequea icocaniquea iramitacojiaquenaquea taaca opaji nantsipevaequempaca. \v 11 Pamijiaquenaquea aviatimpajia pamanacoventajiaquena. Iroshequiavaequegueti amanacoventajiaquenaca, ariquea onquempetaquempaquea aisa incaramirincavaequequea shineventajiaquemparineca Aapani Irioshi iramenajiaquegueti icavintsajamajajiaquena, incanquequea: “Arioteesaa.” \s1 Quero ococani teeca iroantempaji Paavoro Corintoqui \p \v 12 Noshinevaejiacaquea nocanca namenajiaquegueti nococani nocomajamajajiaca acaniqui quepatsiqui, aisa teequea namataajiguempaji, pamenamajajiaquenaquea aviatimpajia noguintenitimojiaquitimpigueti. Cotanquitsiquea noquejejiacagueti imaica, teequea noguijatacojigueroji itsatica caquinte, manaquea icavintsajaquena intati Aapani Irioshi yagavejacaantaquenaca. \v 13 Oraquea notioncajiaquempigueti maasanopae tee nomanacaguemparoji aatonijite omanapitsajiguimpitsi pampatsajavantajiaquerogueti, manaquea pinquemamajajiavaquero, noninquetari \v 14 pintsamajajiaquenaquea querocaca nococani naatimpajia. Pitsajiavequena capichaji, noninque pintsamajajiaquenaquea cameetsanijite pishineventamajajianaquenanijite oncoramanitapojajegueti incoraquetajategueti Amajirote Jesoshi, pinquempejiaquenaquea naatimpajia noshineventajiaquempigueti. \p \v 15 Irootaquequea nopintsatantavecaca iroaqueragueti aviquetime nonejajijaateme, cameetsaniji pishinevaequempaniji mavite narejetimotajatempime. \v 16 Nopintsaveca noanaquegueti Maseroniaqui ariquea noncoraquetaquemequea oraniqui narejetimojiapanajantempimequea aviatimpajia. Iroompa noanajegueti ari narejetsitimopanajantempimequea aisa. Iroompaquea aisa noquenquejavecaquea nonchoocaquemegueti oraniqui nonquenapojequea aviatimpajiaqui noanaquequea Joreaqui pincavintsajajiavajena pojocajiavajena noncoguitejacoquempaca, ariquea pamenajiavajena. \v 17 ¿Nopintsavecagueti arimpate tee nonquenquejamajateroji? ¿Arimpate noquejejiacari teeca intsaroventempariji Aapani Irioshi icantajiguigueti manaquea icantashitatiajiavajiro intati teequea irinetsanajigueroji? \v 18 Cotanquitsiquea Aapani Irioshi teequea inquempetempaji imaica, manaquea inetsanamajatiro icanqueca, ariquea noquempejiaca naatimpajia, teequea namatavijanteji, nocanquegueti: “Jeeje”, teequea noncantashitempaji aisa: “Tee.” \v 19 Ariqueate iquejetacaquea aisa Jesoquirishito, Irijanite Aapani Irioshi, notsavetacotaqueca naatimpa notsipatashijiacarigueti Shirivano\f + \fr 1:19 \ft Iriraquea \fk Shirivano \ft icantajitiri aisa \fk Tsirashi.\f* aisa Timoteo notsavetantimojiaquempigueti aviatimpajia. Pinquenquejerija iriatimpa queroca icanque icocani inetsanamajatiro. \v 20 Aisa oraquea icoraquequitigueti iroguenti netsanamajajiqueroquea maasanopae icanqueca Aapani Irioshi paesatoniqui icanquegueti intigarancaqueri Meshiantanquitsineca. Irootaquequea imaica ashineventantajiacarica Aapani Irioshi acanqueriquea: “Ari netsana”, atsajiaquetari iriguenti Jesoquirishito quempetacaaguecaroca. \v 21 Iriotarite Aapani Irioshi tsaroventacaamajatacajiri Quirishito, naatimpajia aisa aviatimpajia, cameetsanijite aguijamajaqueriniji aatoniji oguipaquijajiguirotsi atsaroventajiacarigueti. Icoguiajiacaji. \v 22 Ariquea oquejetaca iseyotacaji ocanque aatimpajia irashimajaca, jero itigarancantacajirica Ishire inchoocashirentajiapojacaji cameetsanijite antsajiaquenijite irinetsanamajajiacajiro maasanopae icanqueca. \p \v 23 Imaica pamenajiaque teequea nogueji oraniqui Corintoqui namenajiajatempime, teetarite noninteji noshimampojancacaajiapojempi, nopintsatacojiaquempitarite. Yamenaquenaquea Aapani Irioshi teequea namatavijajiguempiji arimajacatari nocanque. \v 24 Teequea irooquea nonintajigueji noncanquempiquea pinquemisantamajajiaquenaja naatimpajia pinetsanamajajiaqueroquea nocantajiaquempica, iroguenti nonintamajajiaque nontsatacaajiaquempiroquea otsipapae cameetsanijite pincoguitempaninijite pishinevaejiaquempanijite, iroorijite paventaventaicarigueti Aapani Irioshi pitampishishirentantajianacaca. \c 2 \p \v 1 Irootaquequea noquenquejantacaca aatotaja noguitsi namenajiajatempi cameetsanijite aatonijite noshimampojancacaajiguimpitsi ariquea noshimampojancanaquempaquea naatimpa aisa. \v 2 Namenaquetari arigueti noshimampojancacaajiaquempi, ¿quericampate oguishinejanajenaneca? Aparo picojiacaquea aviatimpajia poguishinejajiaquenaquea, cotanquitsiquea arigueti noshimampojancacaajiaquempi ¿querocampate noncotajempani naatimpa noshinetantajempaca? \v 3 Irootaquequea notioncantajiaquempica nocantajiaquempi pincomajamajajianaquempaja, namenaquequea noncoraquevetaquempagueti manaquea pishimampojancacaajiaquenaquea, teetarite irooquea noninteji onquempetaquempaquea imaica, iroguentiquea noninque poguishinejajiaquenaquea naatimpa cameetsanijite pishinetimentajiaquempanijite aviatimpajia aisa. \v 4 Oraquea notioncajiaquempigueti coramaniqui taaja noshimampojancavaecaquea nocanca noquenquejacojiaquempigueti, niganquiquea niraanaca. Cotanquitsiquea teequea irooquea nontionquimentajiguempiji noshimampojancacaajiaquempiniji, iroguenti noninque pintsajiaque caaviji nopintsamajajiaquempiquea. \s1 Icantajiaqueri impeacojiajemparijate peacaanquitsica covaeguisherentsi \p \v 5 Iriraquea peacaanquitsica covaeguisherentsi teequea aparo irishimampojancacaguenaji naatimpa, aviguentijiamaja ishimampojancacaajiaquempiquea, cotanquitsiquea teequea noninteji noncanque caaviji ishimampojancacaamajajiaquempi, teequea noninteji nontiavaetacaantempiro. \v 6 Ariquea picapiocajiacagueti piconoagarancaquea picantajiaque incantimentajiqueriquea peacaaguishetanquitsica covaeguisherentsi. Itsipapae cantanquitsica aatoja icantimentajitiritsi, cotanquitsiquea iriguenti oshequijianquitsica cantajianquitsica incantimentajiqueriquea, jero piquempejiaqueri imaica. Cotanquitsiquea imaica ariotapoji oncaratapoje picantimentajiaquerigueti. \v 7 Irootaquequea nocantantajiaquempica imaica pimpeacojiajemparija, aisa poguishinejajiajerija aatonijite otiroroncavaetanacari ishimampojancare irishoshoguitevaetanaque. \v 8 Aisa aviatimpajia noncanquempiquea imaica pamenacaajiajerija picocani pipintsajiacari. \v 9 Oraquea notioncajiaquempigueti coramani, nocantajiaquempigueti querocaca pincopincoitaquerini, manaquea noninque nontsaque aricaca pinquemisantajiaquenaquea pinetsanamajajiaquero nocantajiaquempica. \v 10 Quericaca pimpeacojiajempaca aviatimpajia, ariquea nonquejetaquempaquea naatimpa nompeacotajempariqueate. Teequea querocaca incovetenaji, cotanquitsiquea yamenaquenaquea Quirishito arimajaca nopeacotsitajari, iroorijite nopintsatacojiaquempi. \v 11 Iroguenti noquempequeroquea imaica cameetsanijite aatoniji ochoocatitsi ompampiatantaquempaca iragavejajiacaji Satanashi, atsamajajiguiritari queroquea icota iriatimpa icocani isemajiacaji iramatavimatavivaecaji. \s1 Icanqueri iriguenti agavejacaajiaqueri Quirishito \p \v 12 Narejetsipojacagueti Toroashiqui nontsavetanteroniji Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica tsavetacoquerica Quirishito, choocajia icaramirincavaeque nintajianquitsica nontsavetantimojiaqueri, iriguenti nintacaajiaqueri Amajirote, oquejevetaca yashirejacotaquena Amajirote sotomorontsi. \v 13 Cotanquitsiquea naatimpa noshoshoguitevaeca teequea nontonquivojapojempari apitsaroventarite Tito, ariquea nocantajianajari choocajiatsica oraniqui noanaquequea Maseroniaqui. \p \v 14 Noshineventajiacariquea Aapani Irioshi, nocanqueriquea: “Arioteesaa”, yagavejacaajiaquenatari nagavejajiaqueriniji maasano catsimatashitarica, notsipamajajiacaritari Quirishito, irootaquequea yagavejacaantajiaquenaca nontsavetacojiaqueriquea iriatimpa, nontsitacaguitejavaetanaqueroquea maasano quepatsi. \v 15 Aquempetacaroquea casancajencaro. Iriraquea Aapani Irioshi ishineventajiacajiquea yamenajiacajigueti atsavetacojiaqueriquea Quirishito atsavetantimojiaqueriquea irimeshiajiaqueca aisa aatoca imeshiajiti. \v 16 Iriraquea aatoca imeshiajiti teequea irishineventavaquemparoji, yamenaquero quejetaca aajencatirogueti metojantatsica, cotanquitsiquea irirajia irimeshiajiqueca ishineventajiavacaro, oquempetimotacari aajencatirogueti oganijantatsica casancajencatatsica. Cotanquitsiquea ¿taampate agavejanquitsineca intsaroventacaajiaquempariquea itsipapae aatogueti irioquea agavejacaguiritsi Aapani Irioshi? \v 17 Choocajiatarite icaramirincavaeque amatavijantajiatsica manaquea itsavetantamampeajiacaroquea intati, inintajiaque iraantajiaquemparo imentaquipae. Cotanquitsiquea naatimpajia teequea nonquempejiguempariji iriatimpajia, manatarite itigarancajiaquenaquea Aapani Irioshi nontsavetantajiaquero Iguenquetsatsare. Itsaquequea iriatimpa arimajaca nocantamajaque teequea namataguempaji, iriguenti agavejacaajiaquena Quirishito. \c 3 \s1 Irimeshiajiqueriquea maasano tsaroventajiaquemparineca Quirishito \p \v 1 Oraquea nocantajiaquempigueti imaica, aricaca pamenajiaque naroguentica semetajatsi nocanquegueti cameetsatia nochoocavaejigui. Teequea ariquea nonquempejiguempaji imaica, aisa teequea noncoguitejacojiguempaji nontigarancacaantajiaquempiroquea paperi itioncacojiquenagueti itsipa icantacojiaquena cameetsatia nochoocavaejigui. Ariquea oquempetaca aisa teequea nonintajigueji pintioncacojiaquenaquea aviatimpajia pintsavetacojiaquena nocomajamajajiacagueti. \v 2 Aviatimpajiatari piquejejiacaro paperi itioncajitaquenaca, itioncajitaqueca noshirequi, cotanquitsi itsajiaquero maasano, quejetaca yapatsajavantaquero maasano. \v 3 Manaquea piquejetacaro paperi itioncaqueca Quirishito. Teequea intioncacotenaji paperiqui, cotanquitsiquea itigarancajiaquena notsavetantimojiaquempigueti, ariquea Ishire Aapani Irioshi anijatsica icantashitatiajiaquempi, jero itsatantajiacaca maasano tee namatavijanteji. Teequea intioncacotantajitenaroji mapicotaqui, manaquea oquejetaca iroguenti itioncacojiquena pishirequi. \p \v 4 Notsamajajiaque nocantajiaquempigueti imaica teequea noncantashitempaji, yamenaquenatari Aapani Irioshi notampaticamajajiaqueroquea, iriguentitari agavejacaajiaquena Quirishito noquejetantajiacaca imaica. \v 5 Teequea noncanteji inchiquiojiquea nagavejajiaque naatimpajia nompeacaajiaquempa cameetsaripae, iriguentiquea agavejacaajiaquena Aapani Irioshi. \v 6 Yagavejacaajiaquenaquea ipeacaajiaquena tsavetantiroca iroaqueraro paaquito.\f + \fr 3:6 \ft Oraquea \fk paaquito \ft iroguenti icantamajajitirica itsipa irinetsanamajajitenerica. Ocaticaquea \fk iroaqueraro paaquito \ft icantajiacajiquea Aapani Irioshi irishetacotajeri igovaeguishere maasano aventaventaquemparineca Meshiantatsica metojaventajiacajica. Ochoocaguetaquequea paaquitopae iroquetinica icanquerica Noeni, otsipa icanquerica Averaameni, otsipa icantajiaquerica ishiraerijia ichoocaquegueti Moishishini, otsipa icanquerica Taavini.\f* Teenicate onquejetemparoji iroquetinica tioncanquitsica mapicotaqui, ocaticaquea iroaqueraro yamaqueroquea Ishire. Oratica tioncanquitsica, aatogueti inetsanajitiro aanaqueri camorecariqui. Cotanquitsiquea Ishire Aapani Irioshi yanijacaanti. \p \v 7 Coramani itioncajiaquenerigueti Aapani Irioshi ishiraerijia maasanopae ininqueca irinetsanajiaqueca iriatimpajia, iroguenti itioncancaro mapicota, iroompaquea yojocaqueneri Moishishini irajaianajeneri. Iroompaquea icoraquevetaja Moishishini ichoocajiaquegueti iriatimpajia tsirencashimpoquirerencavaetanaca icanca ivoroqui. Querocampate incohincoitaquempani iramenajiavajerigueti, itsirencajiapojaqueritari, cotanquitsiquea opeitanaja. Ocaticaquea ocatica itioncajiaquenerica Aapani Irioshi ishiraerijia iroguenti oquempetacaantajiaqueri maasano teeca irinetsanamajajigueroji, cotanquitsiquea oraquea yojocaquenerigueti Moishishini manaquea itsirencacaaqueri. \v 8 Oraquea yojocavecanarigueti quempetacaantantatsica ariqueate itsirencashimpoquirerejacaavaequeri, iroompaqueate yonigaimojiacajica Ishire Aapani Irioshi ashirejiaqui caaviji anaavaequero oganejencamajataca, \v 9 otsatacaajiacajitari yamenajiacaji Aapani Irioshi quempeca teeca ancovaeguishetimatempaji. Ocaticaquea ocatica caaviji anaaque oganejencamajataca, anaavaetaqueroquea yamenacaajiaquerica Aapani Irioshi ishiraerijia coramani yamajiaquenerigueti Moishishini itioncaqueca Aapani Irioshi quempetacaantajiaquerica maasano teeca irinetsanajigueroji. \v 10 Oganejencaveca itioncajiaquenerica otsatacaajiavecari quero icotani iriatimpa, cotanquitsiquea caaviji anaavaeque oganejencamajataca yonigaimojiacajica Ishire Aapani Irioshi imaica. \v 11 Yojocavecanarigueti carapojatsineca itsirencashimpoquirerejacaavaevetacari, imaicampani ¿aatompate oganejencamajatatsi caaviji anaamajaque iroaqueraca coguitatsica? Anaavaequeroquea. \p \v 12 Notsajiaque arimaja onquejequempa, irootaquequea notsavetantajiaquegueti noguisotoamajatantacaroca caarica nopashiventacaantantaro. \v 13 Teequea nonquempejiguempariji Moishishini iticaacoquerogueti ivoro paañoqui aatoniji yamenajiguirotsi ishiraerijia ompeanajempatajate otsirencashimpoquirerejanequi. \v 14 Manaquea oquejeveca oticaacagueti paaño, icocani ishiraerijia arejevaeca imaica yapatsajavantavetacarogueti iroquetinica paaquito itioncanaqueca Moishishini tee intsatacoteroji, quempetaca opaañotacotaca. Tequerataquea impaañorejacojiteneriji, iriguentitari Quirishito paañorejacoquerone antsarovenquemparigueti, ironigaajiacajiro. \v 15 Yarejetacovaetaca imaica yapatsajavantajiavecarogueti itioncanaqueca Moishishini teequea inquemajigueroji, quempetaca ipaañoshirentacoca. \v 16 Cotanquitsiquea taacagueti pitsocashitanajemparine Amajirote, impaañorejashirentacotajeri, inquemamajaquero. \v 17 Iriraquea Amajirote iriotaque Ishire. Querica ichoocashirentajiaqueca Ishire Amajirote tecatsi omperaperaashirentajemparineca. \v 18 Ariquea oquejeveca ipaañorejacojicaji atsirencashimpoquirerejanaque itsirencanequi Amajirote, icantashitatianacajitari anquejetantaquemparica iriatimpa, yoganejencatacaanacaji oavaetanaque anquejemajatantanaquemparica. Irioquea quejetacaacaroca Ishire Amajirote. \c 4 \s1 Paavoro tampatica yoaquero itsavetantavaequerogueti Iguenquetsatsare Aapani Irioshi \p \v 1 Ipintsatacojiaquena Aapani Irioshi inintacajaiaquenaquea nontsavetantavaequero Iguenquetsatsare, irootaquequea pamenantajiaquenaca teeca noshimampojancamajatempaji, teeca novashiantimajigueroji. \v 2 Teequea noshineventemparoji isenacashijiguetacaca guipashiventantatsica. Teequea namatavitanteji, aisa teequea noncantashitatiguemparoji Iguenquetsatsare Aapani Irioshi. Yamenajiaquenaqueate iriatimpa aisa maasano caquintejia notampaticatacotaquero notsavetantirogueti iroomajaca. \v 3 Cotanquitsiquea arigueti omanaca Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica notsavetantajiaqueca quempetaca ipashicapitsajitaqueri iguenquejanequi quemajiavetavacaroca, iriguentijia omanapitsajiaca irirajia peajianquitsineca. \v 4 Iriraquea Satanashi icantajitica “irioshite quepatsiquitica” ishamponcajashirentajiaqueri maasano teeca iraventempariji Quirishito, aatonijite yagavejajiguitsi intsajiavaquero Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica. Quejetacaquea tee irinejeroji tsirencari shiacaroca iroganejencare Quirishito quempemajatacarica Aapani Irioshi. \v 5 Teequea naatimpa tsavetantajatsineca, iriguenti notsavetantajiaque Jesoquirishito nocantajiaque iriguenti Imajirojiate maasano. Nantajiaqueneri Jesoshi jero nocantantajiacaca quempejiaca naroguentijiaca paajanire, inintacaaquenatari namitacojiaquempi. \v 6 Iriraquea Aapani Irioshi irioquea cantanquitsi: “Ontsirenquempaja pitsecamajavetanquitsica”, aisa irioquea tsirencashirentacotacaji antsatantajiaquemparoca quero ocotani iroganejencare Aapani Irioshi otsirencashimpoquirerencavaetanaca ivoroqui Jesoquirishito. \s1 Quero icoqueroni itsaroventamajatacarigueti Jesoquirishito \p \v 7 Quempetacaquea itejitajirogueti cavorejatatsica oganejencaro chomopitoqui ipeacaantajitacaca quepatsi. Mana noquempejiacaro chomo teeca ovegaramajatempaji, cotanquitsiquea oraquea notsavetanqueca iroguenti oganejencamajaro. Teequea taaca opaji nagavejajiguempaji naatimpajia inchiquiojita, cotanquitsiquea yagavejacaamajaquenaquea Aapani Irioshi notsavetantajiaquerigueti cameetsaniji intsatimentajiqueroniji teequea inchiquiojita nagavejashijiaquemparoji naatimpajia, iriguenti agavejacaajiaquenaqueate Aapani Irioshi. \v 8 Jero natsipevaevecaroqueate covaeguishetacaantatsica cotanquitsiquea teequea agavejajiguenaji, choocatirajana tsavetacotanatsinaqueate Quirishito. Aisa ochoocaveca oshequi noquenquejajiaqueca teeca nontsavetemparoji quero noncoqueroni, cotanquitsiquea tee noshoshoguiteteji. \v 9 Yatsipetacaavaequenaquea caquintejia, cotanquitsiquea tee intsinampirejenaji Aapani Irioshi. Aisa yoncaracaravaevequena, cotanquitsiquea tee irimetojajiguenaji. \v 10 Querocagueti noanoaitaqueni icatsimacatsimavaetaquenaquea iquempetacaavaequena Jesoshi inintajiaque irimetojajiaquena, irootaquequea yamenantajicaroca ariquea noquempejiacari natsipevaecagueti. Cotanquitsiquea iriatimpajia teequea iragavejajiguenaji, irootaquequea itsatantajitacaroca iriraquea Jesoshi icocani ichoocati, iriguenti agavejacaajiaquenaca. \v 11 Naatimpajia anijajiajatsica, nocantacoguitani natsipevaejiaca icatsimajiaquenagueti, inintavecaquea irimetojajiaquename irooriji noguijatacomajaqueri Jesoshi. Noquejetantajiacaca cameetsaniji namenacaajiaqueriniji maasano teequea inchiquiojita nagavejajigueji naatimpajia, irioquea agavejacaajiaquena Jesoshi notsinometojanequi. \v 12 Notsavetantavaequerigueti iroovepojaca irimetojajiquename, cotanquitsiquea aviatimpajia piquemisantajiaqueri irootaquequea pinchoocatantajiajempaca pincoguitempani. \p \v 13 Chooca itioncacojiqueca ocanque: “Notsatajimpi naventanaquempi, irootaquequea noquenquetsatantacaca.”\x + \xo 4:13 \xt Sar. 116.10.\x* Irootaquequea noquempetantajiacaca naatimpajia imaica, notsamajajiaquequea caaviji yagavejamajati Aapani Irioshi, jero nontsavetacotantajiacarica. \v 14 Naatimpajia notsamajajiaque iriraquea vochatajirica Amajirote Jesoshi imetojavetacagueti inquempetacaajiajenaquea naatimpajia aisa, irivochajiajena intsipatsipaitanajena jenoqui ichoocatigueti iriatimpa, intsipatacaantajiaji ironigaantajiapojajaji. \v 15 Aviguentijia natsipeventajiacaca cameetsaniji inchoocajiaqueniji incaramirincatimentanaqueniji incavintsajajiaqueca Aapani Irioshi, iroompaquea inchoocajiaque aisa incaramirincavaequequea cantajiaquerineca: “Arioteesaa”, ariqueate iramenajiqueriquea iriatimpa caaviji icavintsajamajatanti. \p \v 16 Irootaquequea noquempetantajiacaroca imaica teequea noshimampojancamajatempaji. Manaquea natsancotsinojiavetanaca, cotanquitsiquea noshirejiaqui itampishishirentacajaitanajana maasano savincaguiteri, ijananeshirentacajaitanajana. \v 17 Notsajiaque ocatica capichajaniqui natsipevaejiavecaca imaica, taampina ompeanajempa. Ompampiatantanaquempaca noshinevaetantajempaca ontaniqui inquitequi oganejencavaetapojajempa, noncoguitempani nonchoocajiapojaje, anaavaetajero maasano natsipevaevecaca. \v 18 Irootaquequea teeca nonintamajatantajiguemparoji yamenajiguetica imaica, iroguentiquea nonintamajajiaji teeca iramenajiteji. Maasanotari yamenajiguetica imaica taampina onteroncaguetanajempa, cotanquitsiquea oraqueate tequerataca iramenajiteji aatotari oteroncatsi, oncoguitempaniquea onchoocaguiteni. \c 5 \s1 Paavoro itsamajaque irimetojanajegueti iroanaje inquitequi \p \v 1 Naatimpajia notsajiaque aricagueti irimetojajiquena oraquea notsinojia imaicatica avejancanajempa, mana onquempetaquemparo isoveajitirogueti quitsaarentsivanco, cotanquitsiquea onchoocataje notsinojia otsipa impeacaajempaca Aapani Irioshi inquitequi, oncoguitempani onchoocaguiteni, aatoquea oquejetajarotsi quitsaarentsivanco ipeacaacaca caquinte. \v 2 Ocaniquiquea ocaniqui quepatsiqui noshimampojancavaeca natsipevaeca nonintantajiacaca incantashitatiajiajenaqueate Aapani Irioshi, onchoocaque notsinojia iroaqueraro, onquejetajemparo tsovironaquimajaca inquitequitica. \v 3 Onquejetajemparo aisa oitsaare noshire, nonquitsaatajempagueti aato nocajarashirentajitsi. \v 4 Oraqueate choocatirajanagueti ocaniqui quitsaarentsivancoqui noshimampojancavaevetacaqueate natsipevaeca, cotanquitsiquea teequeate irooquea nonintajigueji irisoveajitero, iroguentiquea noninque nonchoocatantapojajemparo notsovironaquitemajaca inquitequitica. Aritarite choocatirajanagueti notsinoqui teequea nonintajigueji nometojajiaque avejancanajempa notsinojia, iroguenti nonintajiaveca nojoquijipanajantero noanoaitanaque inquitequi onchoocaque iroaqueraro notsinojia aatoca oteroncatsi. Ocaticaquea ocatica teequea onquishometojaneteji, cotanquitsiquea ontaniquiquea ontaniqui noncoguitempani nonchoocajiaguiteni. \v 5 Iriraquea peacaajiacajica cameetsaniji anchoocajiaguiteni, irio Aapani Irioshi. Iriotaquequea aisa tigarancajiacajirica Ishire, atsatantajiacaca irinetsanamajaquero maasano otsipapae icantaguequeca icanquegueti quero oncotaquempani oncoramanitapojajegueti. \p \v 6 Irootaquequea imaica nocantacoguitani notampishishirentanaque. Notsajiaque choocatirajana nochoocajiaquegueti ocaniqui notsinojiaqui tequeratamajaca nonconoamajatempariji Amajirote. \v 7 Imaica tequerata namenajiavetempariji cotanquitsiquea notsajiaque oncoramanitapojajegueti namenajiaqueri, noquemisantajiaqueri icanquegueti irajaianaquenaquea iriatimpaqui. \v 8 Irootaquequea teequea nontsaroacajaiguemparoji nometojane, caaviji anaaque oganejenca nojocanajero notsino noanoaitanaque ontaniqui jenoqui nonconoamajapojajempari Amajirote. \v 9 Irootaquequea nonintamajajiaquequea nantajiaque inintaguetica iriatimpa cameetsaniji noshinetacaajiaquemparinijite, arigueti choocatirajanagueti notsinoqui ocaniqui quepatsiqui irooca noanoaitanaque ontaniqui jenoqui nonintajiaque nonquempejiaquempaquea imaica. \v 10 Iriraquea Quirishito yamenamajataqueroquea maasanopae taaca opaji antajiaqueca tequerataca ametojajigueji, jero oncoramanitapojajegueti arejetapojajempagueti incapiocantajiajajica maasanojia, ancatintiitimojiaqueri imajirontamentoqui incantajiacaji taaca ontampaticajiacaji maasano, intsitacajiacaji. \s1 Aapani Irioshi yamenajiacaji quempetaca teeca ancovaeguishetimatempaji \p \v 11 Nocantacoguitani notsaroacaamajajiacari Amajirote irootaquequea nopanquenapanquenaguitarini maasano caquintejia nontsaroventacaajiaquempari. Iriraquea Aapani Irioshi itsamajatiro arimajaca nocomajamajajiaca notsavetantimojiaquempigueti teequea namatavijiguempiji. Imaica nonintajiaque pintsajiaque aviatimpajia aisa. \v 12 Oraqueate nocantajiaque imaica teequeate nonintajigueji naatimpajia semetacojiajatsine noncantajiaquequea noganejencare nocojiaca nantajiaqueneriquea Amajirote, manaquea noncantajiaquempiquea aatoniji pipashiventacaajiganatsija, manaquea pishineventajiaquenaquea cameetsaniji pagavejajiaqueniji pimativicacajaiaqueri irirajia cantimanajianaca. Iriatimpajia isemejiaque, cotanquitsiquea manaquea itsaroventamampeajiaca intati. \v 13 Oraqueate yamenajiaquenagueti iriatimpajia manaquea noshoncacojiaca, teequea noshoncacojiguempaji, iroguenti nantajiaguitinirini Aapani Irioshi noshinetacaajiaquemparinijite. Oraqueate notsatacaamajajiaquempigueti aviguentijia noquenquejacojiaqueca cameetsaniji pintsaroventamajajianaquemparinijite Aapani Irioshi. \v 14 Ipintsamajajiaquenaquea Quirishito icavintsajamajajiaquenaquea, irootaquequea tigarancavaquenaca. Oraqueate imetojaventajiacajigueti Quirishito quempetaca aricaca ametojajiaque aatimpajia. \v 15 Imetojaventajiacaji maasano cameetsaniji imaica aatimpajia yanijashirentacaajiaqueca aato asavicaventajiajiro anintajiaqueca, iroguenti asavicaventajiaque inintaguetica iriatimpa metojaventajiacajica ariquea ipochatanaji. \v 16 Irootaquequea teeca namenantajiguemparica itsipajia quejetaca yamenajiaqueri teeca intsaroventempariji Aapani Irioshi, teequea irooquea noshineventimentempariji aricaca yanaajencavaevetaca irooca tee. Ariquea noquempetacaajiavecari Quirishito coramani manaquea namenajiavecari tee iriomajateji, cotanquitsiquea teequea nonquempetajempaji imaica. \v 17 Irootaquequea noncantantajiaquempica imaica iriraquea tsipashirentacarica Quirishito imaica, iroaquerashiretanaji icantanaja. Teequea inquempetajempaji coramani, icantashitatianajatari, maasano iroaqueratimotanajiritari. \p \v 18 Iriotaquequea quempequeroca Aapani Irioshi imaica. Itigarancaqueri Quirishito iraajiavajajinijite, yovetsinantantajiajajica. Imaica inintacaajiaquenaquea nontsavetantimojianaqueri maasano irovetsinantantajiajemparica. \v 19 Itigarancaqueriquea Quirishito coramani acaniqui quepatsiqui irovetsinantajiaqueriniji quepatsiquitica cameetsaniji iramenajiaqueriniji quempeca teeca incovaeguishetimatempaji. Imaica inintacaajiaquenaquea naatimpajia nontsavetantero quenquetsatsarentsi vetsinantantatsica. \v 20 Irootaquequea imaica itigaranquimenquenaca Quirishito noncantajiaquempi inintacaaquempica. Manaquea nonquenquetsatacaajiaquempi quempeca irioca cantanquitsica Aapani Irioshi. Intsishiatsi ininque Quirishito pivetsinantajiajerija Aapani Irioshi. \v 21 Iriraquea Quirishito teequea incovaeguishetimatempaji, cotanquitsiquea icatsimatimenqueri Aapani Irioshi agovaeguisherejia, iquempetacaacari covaeguisheri cameetsaniji irimetojaventajiacajiniji aatimpajia. Ariquea iquempetaquero imaica Aapani Irioshi cameetsaniji aventaventaiquempariniji Quirishito iramenajiacajiniji Aapani Irioshi quempeca teeca ancovaeguishetimatempaji. \c 6 \p \v 1 Naroguentijia amitacojiaquempica, irootaquequea noncantantajiaquempica imaica, shoshoh pitsaroventamampeajiatsijate intati, pipomatsajiguirotsijate icavintsajacotaquempigueti Aapani Irioshi. \v 2 Icanquetari: \q1 “Oraquea aapojacagueti savincaguiteri ocameetsatantanacaca nonquemaquempi, noquemaquempiquea. \q1 Aapojacagueti savincaguiteri naantavajimpica, ariquea nocavintsajitsitimpiquea.”\x + \xo 6:2 \xt Is. 49.8.\x* \m Imaicaquea imaica jac aapojaca ocameetsatantanacaca inquemaquempiquea, imaicaquea aapojaca iraantavajempica. \p \v 3 Teequea nantajigueji taaca opajita intivashirentajitaquempaca aatonijite icantaguishetacojigana nontsavetantajiaquegueti. \v 4 Maasanopae taaca opaji nantajigui manaquea nocomajamajacaqueate cameetsaniji nonigaajiaquempariniji maasano arimajaca naroguentijia inintacaajiaqueca Aapani Irioshi nontsavetantavaetaqueroquea Iguenquetsatsare. Manaquea natsiperejaguitaroni taaca opajitapae coraquetashijiaquenaca: yatsipetacaajitaquenaquea, oconoaca nocoguitejacovaejiaca, natsipevaecaquea. \v 5 Itavatavaavaejiaquenaquea catsimajiaquenaca, oconoacaquea manaquea isantanatacojitaquenaqueate. Ochoocaque manaquea itiavaejiapojana icatsimajiaquenagueti. Nantajiaque oshequi, otiavaetanaquenaquea pochoquirentsi manaquea aisa aajiavetanaquenaqueate notase. \v 6 Cotanquitsiquea nococaniquea nocomajamajajiaca, aisa notsamajajiaque iroomajatatsica. Natsipetacovaecari catsimajiaquenaca, aisa nocavintsajamajajiaqueriquea maasano, ichoocashirentajiaquenatari Ishire Aapani Irioshi yagavejacaajiaquenaqueate. Arimajaca nopintsatantamajajiaca. \v 7 Nocantacoguitani taaca nocantajiaque arimajaca notampaticamajaqueroquea teequea namataajiguempaji. Aisa icocani yagavejacaajiaquenaqueate Aapani Irioshi. Oquejevetaca nashimirintajiaca, najiricaquero nogotsirote notincamijempequiqui aisa noguishorite najampatequi aatoniji taaca quempevaetacagana. \v 8 Oconoacaquea ishineventajitaquenaquea, oconoacaquea manaquea inintajitaque iroguipashiventajitaquena. Oconoacaquea icantaguishetacojitaquenaquea, oconoacaquea itsavetacojitaquena cameetsa. Oconoacaqueate aisa manaquea icantashijitaquenaquea: “Iriguentijia amataatsica”, cotanquitsiquea nocantacoguitani notampaticamajataqueroquea teequea namatavijanteji. \v 9 Oconoacaquea ariqueate icantashijitaquenaquea: “Tee intsajiteriji”, cotanquitsiquea maasano notsavetantimojiaqueca itsamajajiaquena quero nocojigani. Nococani nopajiavecaroquea nometojane, cotanquitsiquea choocatatsitirajana nochoocajiaji. Itavatavaajivetaquena, cotanquitsiquea tee irimetojajitenaji. \v 10 Noshimampojancajiaveca, cotanquitsiquea nococani noshinevaeca. Teequea nashintajiavetempaji, cotanquitsiquea quempeca iroguentica naajarantacaajiacari itsipapae icaramirincavaeque, irooriji nopaguenquejanequeri. Teequea taaca opaji nashintajiguempaji naatimpajia, cotanquitsiquea Aapani Irioshi icavintsajamajaquenaquea, jero quempetaca naroguentica ashintajigaroca maasano. \p \v 11 Corintojiaquitica, nocamanquempiquea maasanopae, teequea taaca opaji nontsititimateji, nopintsamajajiaquempi. \v 12 Teequea nomashitsatapitsatimojiguempiroji pintsatagantsi nopintsajiaquempigueti, aviguentijia quejejianquitsi, tee pimpintsamajajianaquenaji naatimpajia. \v 13 Imaica noncantajiaquempi quempeca aviroca nirijanijiate. Nonintajiaque pimpintsamajajiaquenaquea, pinquempejiaquenaquea naatimpajia nopintsamajajiaquempi. \s1 Aatimpajia aroguentijia itsovironaquite Aapani Irioshi \p \v 14 Quejetaca irira ashintarica caapironcaari aato itsipatacaantari tampishitatsica aisa teeca intampishiteji titonquirontsiqui ishiguitiqui, ari pinquejejiaquempa aato pitsipamajajigari caarica tsaroventari Aapani Irioshi, teequea ariquea pinquejetavacaajiguempaji. Iriraquea comajamajajiatsica ¿arimpate iragavejajiaque intsipatsipaitaquempari savicaventajiguiroca covaeguisherentsi inquemavacaajiaquempaquea? ¡Aatotarite yagavejitsi! ¿Arimpate agavejaque tsirencari onconoaquemparo pitsecari? \v 15 Quempeca Quirishito ¿arimpate iragavejaque inconoaquempari Veriari\f + \fr 6:15 \fk Veriari. \ft Jero otsipa ivajiro imajirote ampatsinipae, icantajitiri aisa Satanashi. (Iguenquetsatsarequi quimajareri itioncajiquero \fk Belial \ft ocaniqui.)\f* inquemavacaajiaquempaquea? ¡Aatoquea yagavejitsi! Ariquea iquempetaca aisa tsaroventajiatsica ¿arimpate iragavejaque intsipatsipaitaquempari caarica tsaroventatsi inquemavacaajiaquempaquea? ¡Aatotarite yagavejitsi! \v 16 Oraquea iteemporote Aapani Irioshi, ¿arimpate ocameetsataque inchoocatantajiguemparo ipeajitica irioshivijirentsi intati? ¡Aatotarite ocameetsati! Aatimpajia aroguentijia iteemporote Aapani Irioshi anijaguitatsica.\x + \xo 6:16 \xt 1 Co. 3.16; 6.19.\x* Icanque Aapani Irioshi: \q1 “Nonchoocatimojiaqueri nontsipatsipaitaquempari; \q1 iriatimpajia impeaquenaquea Irioshite intsaroventajiaquempaca, \q1 naatimpa nashintajiaquempari.”\x + \xo 6:16 \xt Irev. 26.12; Jer. 32.38; Esq. 37.27.\x* \p \v 17 Irootaquequea icantantacaca aisa Amajirote Irioshi: \q1 “Pintsinampirejajianajerija pisotoapitsapanajanteri, \q1 pomporoguijashijianajempajate. \q1 Aato pantajiguiro covaeguisherentsi. \q1 Pinquempejiaquempagueti imaica naatimpa noshineventajiavaquempi.”\x + \xo 6:17 \xt Is. 52.11.\x* \q1 \v 18 “Ariqueate nompeaquempaquea Piri, \q1 nompejaiaquempiquea nirijanijiate aisa orijanijia. \q1 Ariqueate icanque imaica Amajirote Agavejamajatatsica.”\x + \xo 6:18 \xt 2 Sam. 7.14; 1 Crn. 17.13.\x* \c 7 \p \v 1 Imaica, nopintsajiacaca, atsajiaquero ocatica icanqueca Aapani Irioshi irinetsanaqueca, iintsijate ampishoncamajajianaqueroquea maasanopae covaeguisherentsipae irooca aquenquejaguishejiaqueca irooca apeacaaguishejiacaca, maasanopae covaeguishetaqueroneca atsino irooca ashire, manaquea antsaroacaajiaquemparija Aapani Irioshi ancomajamajajianaquempa, isaancashirencajitarite. \s1 Paavoro ishineventajiacariquea Corintoquitica \p \v 2 ¡Pishinetacaamajatenaja pimpintsamajajiaquenajate! Naatimpajia teequea quericaca noncotimajigueriji, teequea querica noncovaeguishetacaimatempaji, aisa teequea querica namatavijimajigueji. \v 3 Teequea irooquea nontionquimentajiguempiji noncantajiaquempiquea pipeacaaguishejiacarogueti covaeguisherentsi. Nocantajiaquempiquea coramani nopintsamajajiaquempiquea oshequi. Notsajiaque ancoquempani antsipatavacaajiaquempaquea choocatirajajiajigueti irooca ametojajianajegueti ancoquempaniquea antsipatavacaajiaquempaquea. \v 4 Notsamajajiaquequea piquemisantajiaquenaquea jero noshineventantajiaquempica. Natsipevaevetacaqueate cotanquitsiquea nocantacoguitani noshinevaeca, aviguentijiaquea shinetacaajiaquena. \p \v 5 Irooquea narejejiacagueti Maseroniaqui teequea nomagoremagorejiteji, ichoocajiaque icaramirincajiaque catsimajiaquenaca teeca intsaroventajiguempariji Quirishito. Aisa noshoshoguitejiaca nocanca notsaroaneguintavaetanaquequea. \v 6 Cotanquitsiquea Aapani Irioshi ishinetacaantatarite ishimampojancajitagueti, ishinetacaajiaquenaquea namenajiavajirigueti icoraquetaji Tito. \v 7 Teequea aparo noshinejiaquempaji namenajiavajirigueti, manaquea aisa icamantajiapojana pishinetacaajiacari iriatimpa, aisa pinintajigui pamenajiajena, pishimampojancacovaejiacaroquea notioncajiaquempica coramani pishoshoguitetimentajiaqueroquea pinintajiaque pinetsanamajajiaqueroquea maasanopae nocantajiaquempica cameetsaniji pishinetacajaiajenaniji. Iroompaquea irooquea noquemavaquitiguiquea noshinemajatanacaquea nocanca. \p \v 8 Coramani notioncajiaquempiquea noshimampojancacaajiaquempiquea, ariquea noquemacojiaquempigueti noshimampojanquitsitanacaqueate naatimpa aisa. Cotanquitsiquea teequea oncantacoguitempani noshimampojancaguitempani, ariqueate piquempejiaca aviatimpajia teequea pincantacoguitempani pishimampojancaguitempani. \v 9 Imaica shinevaetajana. Teequea irooquea noshineventempaji pishimampojancajiacagueti, iroguenti noshinevenca namenaquequea pishimampojancavaetanacagueti pamenajiaquegueti pipeacaaguishejiacaro covaeguisherentsipae, iroompaquea picantashitatijaianaja. Oraqueate piquempejiacagueti imaica picantashitatijaianacagueti manaquea pishinetacaajiacari Aapani Irioshi. Irootaquequea noshinevaetantanacaca namenaquequea teequea ariquea novashiantacaajiguempiroji pitsaroventajiacarigueti. \v 10 Oraquea shimampojancarentsi inintica Aapani Irioshi irooquea ashimampojancacotaquemparogueti aguempevaere avashiantanajero cameetsaniji irishetacojiacajinijite iraajiavajaji aatoniji apejaiga. Oraticaquea shimampojancarentsi aato aquenquejacotiro: “Aatomesano noshimampojancame.” Cotanquitsiquea irishimampojancashitanaquempagueti intati irirajia teeca intsaroventempariji Aapani Irioshi, mana irimetojashirentanaque. \v 11 Aviatimpajia arimaja ishimampojancacaajiguimpi Aapani Irioshi yamenajiaquempigueti pipeacaaguishevaecaroquea covaeguisherentsipae, iroompaquea pinintamajajiaque pintsaroventajianaquempari pincomajamajajianaquempa, osemajencatacaajianaquempi pamenaquerogueti ipeacaaguishejicaca, aisa pitsaroajianaque. Iroompaquea pinintamajajiaquequea noanaque nontsipatsipaitaquempi, cotanquitsiquea iroquetitaquea pinintamajatanaquequea pintampaticamajajiaqueroquea nocantajiaquempica. Imaicaquea imaica pinetsanamajatanaqueroquea maasanopae, tee anejeroji querocampate incatsimatimentajiaquempica Aapani Irioshi, jac comajamajajiaquempiquea. \v 12 Oraqueate notioncajiaquempica teequea aparo nonquenquejajigueriji irira peacaaguishetanquitsica covaeguisherentsipae, iriguentica aisa ishimampojancacaacaca. Aviguenti noquenquejajiaque aisa noninquequea pintsamajajiaque yamenaquempitari Aapani Irioshi arimajacaca pipintsamajajiaquenaquea.\f + \fr 7:12 \ft Ochoocataquetari otsipa paperi iguenquetsatsarequi guiriego ocanti ocaniqui: “pintsamajajiaque yamenaquenatari Aapani Irioshi arimajacaca nopintsamajajiaquempi.”\f* \p \v 13 Imaica noquemacojiaquempiquea piquempejiaquerogueti imaica pishineventajiaquena, irooquea shinetacaajiaquenaquea, cotanquitsiquea caaviji noshinevaetanaca namenajiavajirigueti Tito cameetsa icoraquetaji ishinevaetapoja, aviguentijiaquea shinetacaajiacari, paajiavaqueri cameetsa pinetsanajiavaqueriquea. \v 14 Oraquea tequeratagueti nontigaranqueriji Tito oraniqui aviatimpajiaqui nocanqueri: “Noshineventajiacari tsaroventajiatsica Corintojiaquitica, notsaque cameetsa iraajiavajempiquea.” Ariquea imaica yamenajiaquempigueti itsaque arimajaca nocamanquerica teequea namatavijeriji, manaquea noquempejiaquempi aviatimpajia teequea namatavitempiji. \v 15 Imaicaquea imaica iriatimpa caaviji ipintsajiaquempi, yamenaquequea piquemisantamajajiaqueriquea taaca opaji icantajiaquempica, aisa paajiavaqueri cameetsa, pishineventajiavacari. \v 16 Naatimpa aisa noshineventajiaquempi oshequi notsaque pinintajiaque pincoquempani pisavicaventajiaquero inintaguetica Aapani Irioshi. \c 8 \s1 Icavintsajantajiaque Maseroniaquitica \p \v 1 Imaica, napitsaroventarijiate, noninque noncamanquempiquea quero icocani Aapani Irioshi icavintsajajiaquerigueti tsaroventajiatsica capiocaguetanquitsica guinteninintsipaequi Maseroniaqui, jero ariquea iquempejiaca iriatimpajia ipintsatantajiaca. \v 2 Yatsipejiavecaquea iquemisantajiaquegueti, cotanquitsiquea ishinejiaca icanca. Teequea irashintajiavetempaji cotanquitsiquea icavintsajantajiaque quempeca iroguentica yashintajiaca. \v 3 Namenaquequea naatimpa manaquea yaagarantajiaquequea imentaquitsitepae itigarancacaantajiaqueneri irapitsaroventarijiate coguitejacovaetanquitsica. Teequea irioqueate iraagarantajigueji choocagarantajatsica ichoocataji teeca incoguitejacotempariji, yaagarantajiaque aisa icoguitejacovetacaca iriatimpajia. \v 4 Iroompaquea inchiquiojita icantacantajiaquenaquea inintajiaquegueti inquejejianaquempaquea iriatimpajia incavintsajajiaqueri irapitsaroventarijiate guintenijiatsica Jerosarequi. \v 5 Cotanquitsiquea teequea aparo irinintajigue incavintsajajigueriji irojocagarantajiaqueneri imentaqui, manaquea inintamajajiaque irantajiaque taaca opaji ininque Aapani Irioshi, aisa inintamajajiaque iramitacojiaquenaquea naatimpajia aisa, irootaquequea ininque Aapani Irioshi. Yanaitsipojanaroquea noquenquejajiavetacaca. \v 6 Jero noquenquetsatacaancarica Tito iroanaquequeate oraniqui iramijiajatempi paagarantajiaje itsipa pimentaquitsitepae pintigarancajiajenerija papitsaroventarijiate pinetsanajiajerojate pipariajiavetanacaca coramani icantajiaquitimpica yoaquitigueti yamenajiaquitimpigueti. \v 7 Aviatimpajia caaviji picojiaca, caaviji pitsamajajiaque inetsanamajaqueroquea Aapani Irioshi maasanopae icantaguetica. Pitsamajajigui pitsavetantajiaquerogueti Iguenquetsatsare Aapani Irioshi, aisa pitsamajajiaqueroquea queroca ocanque. Pishineventamajacaroquea pantavaequenerigueti Amajirote, manaquea aisa pipintsamajajiaquenaquea. Imaica noninque aisa pinetsanamajaquero ocatica pincavintsajantegueti pojocashiguetacanarigueti itsipapae.\f + \fr 8:7 \ft Pamenero 1 Co. 16.3. Icantajiaque Corintoquitica inintajiaque impintsatacojiaquempari irapitsaroventarijiate Jerosarequitica iraagarantajiaqueneri imentaquitsitepae intigarancajiaqueneri.\f* \p \v 8 Cotanquitsiquea teequea noncantajiguempiji: “Iintsijate pinetsanamajajiaqueroja.” Manaquea noninque nonquenquejacaajiaquempiroquea quero icojiacani icavintsajantajiaquegueti itsipa papitsaroventarijiate pinquejetantajianaquemparica aviatimpajia, irootarite intsamajatantajitanaquemparoca arimajaca pipintsatantajianaca. \v 9 Pitsajiaquequea icavintsajamajaquempiquea Amajirote Jesoquirishito. Yashintamajavetacaroquea iriatimpa maasano coramani, cotanquitsiquea yojocapanajantiro iquempetacotapojacari teeca irashintimatempaji cameetsaniji incavintsajajiaquempiniji aviatimpajia, inquempetacajaiaquempiniji ashintavaejiatsica. \p \v 10 Imaica namenaque cameetsa pinetsanajiaqueroquea pipariajianacaca coramani cameetsaniji pishinejiaquempaniji, aviguentijiaquea nintajianquitsica iroaqueragueti paagarantajiajeneri pimentaquitsite, iroompaquea ariquea pipariajianacaroquea. \v 11 Imaica pincoquempanija paagarantajiaquenerija pinetsanajiaqueroquea pipariajianacaca aviatimpajia iroaqueragueti, pishineventajiacarotari. Inchiquiojijate pinquenquejajiaqueroquea aviatimpajia querocaca pagavejajiaque paagarantajiaque. \v 12 Arimajacagueti netsana pinintamajajiaque pojocantajiaquequea, irishineventajiaquempiquea Aapani Irioshi querocaca pojocantajiaque. Iriraquea ashintamajatanquitsica irojocantaquequea oshequi. Iriraquea teemajaca irashintempaji capichajaniqui irojocantaque, teequea incanteji Aapani Irioshi pojocantajiaquequea teeca pashintempaji. \p \v 13 Teequea ariquea noncantajiguempiji pincavintsajajiaquerijate itsipapae papitsaroventarijiate cameetsaniji onchoocaquenijite icoguitejacojiacaca iriatimpajia ariquea aviatimpajiaquea atsipejianquitsineca pincoguitejacovaeguitempani. \v 14 Iroguenti noninque pinquempetavacaajiaquempaquea. Imaicaquea imaica aviatimpajia pashintajiaca jero picavintsajantajiacarica papitsaroventarijiate, cotanquitsiquea iroompaquea ariqueate avirogueti coguitejacojianquitsineca irioqueate cavintsajajiajempineca. Pinquempejiaquempagueti imaica ariquea iroguenti manaquea pinquejetavacajaiaquempa. \v 15 Otioncacatarite: “Iriraquea aamajatanquitsica teequea onchoocatajeji choocatajatsica. Ariquea iquempetaca aanquitsica capichajaniqui teequea interoncacotempaji.”\x + \xo 8:15 \xt Eeq. 16.18.\x* \s1 Iroajate Tito iramenajiajateri \p \v 16 Noshinevencari Aapani Irioshi namenaquequea iquenquejacaaqueriquea Tito iquenquejacojiaquempi iquempetaquenaquea naatimpa noquenquejacojiaquempigueti. \v 17 Jero ishinevaetantacaca nocanquerigueti nonintaveca iroajateja iramenajiaquempi, irootaquequea inintamajaque iriatimpa. \v 18 Nontigarancajiaqueri aisa itsipa papitsaroventarite intsipatanaquempaca. Ishineventamajajiacari maasano tsaroventajiatsica capiocapinijiatsica, icamantacojiaqueriquea yamenajiaqueriquea caaviji itampishiventamajaquero Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica. \v 19 Cotanquitsiquea teequea aparo onchoocateji ocatica, inintacaajiaqueriquea aisa nontsipatanajempari oncoramanitapojajegueti naajianaquenerigueti imentaquipae pojocashijiaquenemparica coguitejacojianquitsica. Ariquea nonquempejiaquempaquea imaica cameetsaniji iramenajitaqueriniji Amajirote caaviji icavintsajantavaeti ariquea irishineventajitaquempari, aisa cameetsaniji iramenajitaqueroja arimajaca nonintajiaque naatimpajia noncavintsajajiaqueriquea apitsaroventarijiate. \v 20 Noshinevaeca intsipatsipaitanaquenaquea aatoniji icantaguishetacotimentanaritsi imentaqui iriraquea aagarantajiaquerica. \v 21 Teequea aparo nonintajigueji iramenajiaquenaqueate Amajirote nocomajamajaca, iroguentiquea nonintajiaque intsamajajiaque caquintejia aisa. \p \v 22 Imaica nontigarancaqueri aisa itsipa apitsaroventarite intsipatsipaitanaquempari, namenamajajiaqueriquea iriguenti caavijica itsaroventamajatari Aapani Irioshi. Aisa nocamantaqueri caaviji pinintajiaque pincavintsajajiaqueri papitsaroventarijiate, irootaquequea inintantacaca iroaquite oraniqui iramenajiaquitempi. \v 23 Iricatica Tito, iriguenti notsipamajare nantinirigueti Quirishito noconoajiaquempigueti. Irirajia apitsaroventarijiate intsipatsipaitanaquempaca iriguenti itigarancajiaqueca tsaroventajiatsica capiocapinijiatsica guinteninintsipaequi. Iriatimpajia caaviji itsaroventamajatariquea Quirishito. \v 24 Irootaquequea noncantantajiaquempica imaica netsanaja paamajajiavaqueri cameetsaniji intsajiaqueniji maasano tsaroventajiatsica capiocapinijiatsica arimaja notampaticamajaqueroquea nocantajiaquerigueti caaviji pipintsamajatantaca. \c 9 \s1 Incapiocajiaqueri imentaquitsite intigarancacaantajiaqueneri irapitsaroventarijiate \p \v 1 Nocantajiavequempi imaica cotanquitsiquea notsaque teequea pincoguimentacojiguemparoji nontioncajiaquempiquea noncantajiaquempi paagarantajiaquenerijate pimentaquitsitepae papitsaroventarijiate. \v 2 Notsamajaque caaviji picavintsajantajiaque. Nocantantajiacarica apitsaroventarijiate Maseroniaquitica pinintamajajiaquequea aviatimpajia guintenijiatsica Acayaqui paagarantajiaqueneriquea pimentaquitsitepae Jerosarequitica, pipariavaetanacaroquea otsipaniqui ajagantsiniqui. Oraqueate iquemajiaquegueti iriatimpajia ariqueate inintagarantajiaque inquempejiaquempiquea aviatimpajia iraagarantajiaqueneriquea iriatimpajia aisa. \v 3 Irootaquequea imaica nontigarancantajiaquemparica apitsaroventarijiate iramijiaquempiquea paagarantajiaquerigueti aatoniji manaquea intati noncamanqueri Maseroniaquitica pinetsanajiaqueroquea maasanopae. \v 4 Noncoraquetaquetarite namenajiaquempiquea aricaquea nontsipagarantajiaquempari Maseroniaquitica. Oraqueate noncoraquecoraqueivequempagueti arigueti namenajiapojempiquea teequea pinetsanamajajigueroji nocantajiaquerica, manaquea ovashiventajavaetanaquenaquea, ariqueate pinquempejiaquempaquea aviatimpajia ovashiventajavaetanaquempiquea. Iroompaquea noncanque: “Arimpate nocanque irinetsanajiquerojate maasanopae.” \v 5 Irootaquequea namenantacaca aricaquea cameetsaca nontigarancajiaqueri iriatimpajia apitsaroventarijiate iriquetitaquea oahoaitanquitsineca iramenajiaquempiquea iramijiaquitempi paagarantajiaquerigueti pimentaquitsitepae pinetsanamajajiaqueroquea picantajiaqueca coramani. Pinquempejiaquempagueti imaica intsajiqueroquea inchiquiojita aviatimpajia pinintajiaque pincavintsajantajiaquequea, teequea naatimpajia cantajiguempironeca. \p \v 6 Iintsija pinquenquejajiguerojate ocatica: \q1 Quericaca vintyacatsica capichajaniqui, \q2 capichajaniqui iraaje. \q1 Iriraquea vintyacamajatatsica, \q2 oncarapiovaetanaquequea iraaje. \m \v 7 Inchiquiojiquea pamenajiaquempa aviatimpajia querocaca incarajigueni pimentaquitsite pinintajiaque pojocagarantashitantempa, irooquea pojocantajigue; cotanquitsiquea aatoja picatsimajencatacojiguiritsijate pojocantajiaquegueti. Aisa aatoja irooquea pojocantantajiga pamenajiaquegueti incantajitaquempi: “Pojocantetsija.” Iriraquea Aapani Irioshi iriguenti ishinevenca shinevencaroca irojocantavaetaquequeate. \v 8 Yagavejaquequea Aapani Irioshi incavintsajamajajiaquempi cameetsaniji pagavejajiaqueniji pincantacoguitempani pincavintsajantajiaque aviatimpajia aisa. Irioquea oshequiajempirone pincoguitejacojiaquempaca onchoocatantaquempaca otsipa cameetsaniji pojocagarantajiaqueneri coguitejacovaetanquitsica. \v 9 Otioncacatari: \q1 “Ipintsatacotacari coguitejacovaetanquitsica yojocaguetaqueneri; \q1 itampaticamajataquero yoaquero, ariquea incantacoguitempani.” \p \v 10 Iriraquea Aapani Irioshi iriotaquequea jocaqueneri vintyacatsica oitsoqui aisa ishecaguetacaca, ariquea inquempetacaaquempiroquea aviatimpajia aisa, iroshequiaqueroquea pashi pincavintsajacomajatantanaquemparica itsipajia. \v 11 Arimajaca iramitacoguetaquempiquea Aapani Irioshi onchoocamajaqueniji cantashitatiaguetatsica cameetsaniji pagavejajiaqueniji pincoguitempani pincavintsajantajiaque. Oraqueate arejetapojaquempagueti naajianajenerigueti paagarantajiaquenerica papitsaroventarijiate irishineventamajajitaquempariquea Aapani Irioshi incantajiaque caaviji ipintsamajatantaca. \v 12 Aritarite pojocantajiacanarica, teequea mana pojocajigueneri intati icoguitejacojiacaca igomajamajarejia Aapani Irioshi, irooquea onquenantanaquempaca aisa incantantajiaquemparica: “Arioteesa, Aapani.” \v 13 Ariqueate iramenajiaquegueti pintigarancacaantajiaqueneri pimentaquitsite intsajiaque teequea pimashitsajiguempaji manaquea pipintsajiacariquea iriatimpajia aisa maasano tsaroventajiatsica, ariquea irishineventajiaquempariquea Aapani Irioshi iramenajiaquetari tee pincantashijiguempaji intati: “Noquemisantaquero Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica tsavetantaquerica Quirishito”, iroguentiquea iramenajiaque arimaja pitsaroventamajajiacari Quirishito pinetsanamajaqueroquea icanqueca. \v 14 Ariqueate iramanacoventajiaquempiquea impintsamajajiaquempi iramenajiaquempigueti picavintsajajiaqueri, iriguentitari chagashirentajiaquempiquea Aapani Irioshi piquempetantajiacaroca imaica. \v 15 ¡Jaameshiatsi ashineventajianaquemparija Aapani Irioshi, ancantajiaqueri: “Arioteesa”, caavijitari ipintsamajatantaca! \c 10 \s1 Icanque Paavoro iriguenti tigarancaqueri Quirishito \p \v 1 Imaica naatimpa Paavoro noncantajiaquempigueti nonintacotaquempica, noninquequea nonquejetaquempari Quirishito yatsipetacovaetagueti icavintsajantigueti. Icantacojivetaquena notsaroanaque nochoocatimojiaquempigueti, cotanquitsi nochoocaquegueti osamani notampishivetaca. \v 2 Nonintaquequea nonchoocatimojiaquempigueti aato noshiramparitimojiguimpi noncantomajajiaquempiniji, irirampani jivetanquitsica noguijatacotiro iquenquejaguetica caquinte, arica irioquea noncantomajajiapojaque. \v 3 Arimajasacanica naroguentijia caquinte, cotanquitsiquea teequea nonquempejiguempariji itsipajia caquinte nashimirintempagueti. \v 4 Nashimirintamentopae teequea onquejetemparoji yaventajiacaca teeca intsaroventempariji Aapani Irioshi, iroguentiquea navenca itampishica Aapani Irioshi, nagavejantacarica tampishijiavetatsica. \v 5 Nagavejajiaqueriquea maasano teeca irishineventemparoji Iguenquetsatsare Aapani Irioshi manaquea itampishitashijiavetavacaroquea. Jero yagavejacaantajiaquenaca cameetsanijite nomajeretacaajiaqueriniji maasano ticaticaaquerineca itsipajia aatoniji itsajiguiri Aapani Irioshi. Iquenquejaguetaqueca caquinte oquejevecariquea ashimirintavecajica aajiavaqueca. Yagavejacaajiaquenaquea aisa Aapani Irioshi nagavejajiaqueriquea quenquejaguishejiatsica covaeguisherentsi cameetsaniji aatoniji iquenquejaguishevaetajitsi irioquea inquemisantamajajianaque Quirishito. \v 6 Iroquetitaquea noninque pinquemisantamajajianaqueriquea, iroompaquea noncantimentsijiguempariquea irirajia maasano pigatsatacarica. \p \v 7 Aviatimpajia pijijiaqueji pitsajiaque, cotanquitsi tee pamenamajajigueroji. Cotanquitsiquea choocagueti amenanquitsineca iriguenti tigarancaqueri Quirishito, iintsijate intsaque iriatimpa itigaranquitsijianaquea naatimpajia aisa. \v 8 Choocagueti quenquejashitanquitsica: “Mana isemetaque”, nocantajiaquempigueti iriguenti tigarancajiaquenaquea Amajirote, cotanquitsiquea teequea ovashiventajenaji nocanqueca, arimajacatari iriguenti tigarancajiaquenaquea yagavejacaajiaquenaqueate nontsatacajaiaquempi arimpaqueate pintsaroventamajajianaquempari pintsipatavacaamajajianaquempa, aatoquea nopeacotacajaiguimpiro pitsaroventajiacarigueti pincampanajante pintsinampirejavacaajianaquempaquea. \v 9 Teequea noninteji onquempetimojiguempi notioncajiaquempi nomintsaroajiaquempiniji. \v 10 Iconoagarantajiacatari icantajiaque: “Oraquea itioncajianaqueca Paavoro ooqueate itampishijaniquique icatsimajiaquenaquea, cotanquitsiquea oraquea ichoocagueti quempeji itsaroaque teequea intampishiteji, aisa teequea intsatimateji inquenquetsateji.” \v 11 Cotanquitsiquea imaica noncantajiaqueriquea irirajia cantajianquitsica imaica, noncoraquequegueti oraniqui aviatimpajiaqui, ariqueate nonquempetacaajiaquemparo notioncajiaquempica nontampishimajaquequea noncanquempa. \p \v 12 Naatimpajia aatoja noquempejigaritsi irirajia aventajiatsica cantajiatsica: “Notsajiaque nocanca”, inchiquiojitaja icantajiaja iriatimpa. Iriatimpajia yamenavacaavetaca ijiqueji irioji cameetsari, cotanquitsiquea teequea intsatimateji taaca opaji cameetsatatsica, aisa taaca opaji covaeguishetatsica. \v 13 Naatimpajia teequea nonintajigueji nosemejigue nonquempejiaquemparimequea iriatimpajia. Oraqueate nocantacojiaquerogueti nantajiaquenerica Amajirote, teequea nonquenacaashitemparoji, manaquea tampatica noajiaquero, iriguenti cantanquitsi Aapani Irioshi iroaqueragueti querocagueti oraniqui nonchoocajiaque nontsavetantajiaquerogueti Iguenquetsatsare, jero arejetantajiacaroca oraniqui aviatimpajiaqui. \v 14 Oraquea aatomegueti notsavetantimojiguimpimequea, ariquea iroguenti manamequea noncanqueme intati naatimpajia tsaroventacaajiaquempi, cotanquitsiquea teequea ariquea nonquempetempaji imaica, naroquetitarite itigarancaqueca Amajirote nontsavetantimojiaquitempiroquea Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica tsavetantirica Quirishito. \v 15 Teequea ariquea naitsivacotantimateji noncantajiaque naroguentijia tsaroventacaajiacari itsavetantimojiaqueca itsipa. Imaica manaquea nonintamajajiaque pintsaroventamajajianaquempari cameetsaniji nontsatacajaiaquempiniji otsipa nontampishitacaajiaquempiniji arimpaquea pintsaroventamajajianaquempari. \v 16 Iroompaquea namenajiaquempigueti pinquempejiaquempaquea imaica, ariquea noanoaitaque osamanipaequi tiijacoñajisano ontaniqui ichoocajiaquegueti tequerataca intsavetantimojiteriji noncamantaqueriquea iriatimpajia aisa Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica. Manaquea nonquempejiaquempaquea imaica aatoniji nopinajavacovaetantatsi. \v 17 Irira shineventacotatsica, iriguenti irishineventacotimentempa Amajirote.\x + \xo 10:17 \xt Jer. 9.24.\x* \v 18 Aatoquea irio ishineventajita irira cantacotatsica: “Caaviji nonetsanamajatiro.” Iriguentiquea irishineventajitempa incantacotaqueca Amajirote: “Caaviji inetsanamajatiro.” \c 11 \s1 Paavoro aisa irirajia tsavetantamampeajiatsica \p \v 1 Teequeate nonintavetempaji nonquempetaquempariquea aventacovaetatsica intati, cotanquitsiquea pantsipetacovaejiaquenaquea nonquempetaquempagueti imaica. \v 2 Oshequi nagamajacotaquempi, irira Aapani Irioshi quejetacaaquenaro, namenaqueroquea naroguenti tsaroventacaajiaquempica jero nonintantacaca apaniro poamajaqueri Quirishito cameetsaniji oncoramanitapojajegueti incoraquetajategueti iramenajiapojajempiniji comajamajajiaquempiquea quempejiaquempiqueate majinaro comajamajatatsica, aparo oguijaqueri manquigataquemparoneca. \v 3 Pinquenquejerija coramani iriraquea camaarini\f + \fr 11:3 \fk camaarini. \ft Pamenero Jen. 3.1-7. Iriraquea Satanashi yonigaacaroquea Evani, iquejetapojacari camaarini.\f* manaquea yamatavijaquero Evani icovaeguishevaetacaacaroquea, irootaquequea notsaroantacaca imaica namenaque choocagueti irirajia amataajiatsica inquempetacaajiaquempiquea aviatimpajia aisa, iroompaquea pinquenashijianajempa aatoquea quisho poajiajiritsi Quirishito, aatoquea pitsaroventajiajari. \v 4 Namenajiaquempitari iriguenti pishineventamajajiaca iriatimpajia. Oraqueate itsavetantajiavecarigueti Jesoshi teequea intampaticateroji iroajigueroji, quempetaca iriguentica itsipa itsavetantajiaque. Ariquea oquempetaca aisa manaquea pinintajiaquequea irishaquiajiapojempiquea itsipa teeca irioquea Ishire Aapani Irioshi choocashirentajiavequempica iroaqueragueti. Aisa piquemisantamajajiaguitirini tsavetantajiavecaroca otsipa oganejencavetatsica teeca onquempetemparoji Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica notsavetantimojiaquempica piquemisantajiavaqueca iroaqueragueti. \v 5 Cotanquitsiquea namenaque teequea iranaajiguenaji irirajia tsavetantajiatsica amenajiatsica iriguentijia itigarancanemajaca Jesoshi. \v 6 Arica tee nonquenquetsavetempaji cameetsa notsavetantigueti, cotanquitsiquea oraquea notsaqueca cameetsavaeque onaque. Irootaquequea pamenantajiavaquenaca notsatacaajiaquempigueti, noguiconejamajataquempiro. \p \v 7 ¿Arimpate pinejaquero tee oncameetsateji teegueti novegaratacajaiguempiroji notsavetantaquempirogueti Quenquetsatsarentsi Oganejencatatsica itigarancaqueca Aapani Irioshi? ¿Arimpa pinejaquero iroguenti coguisherentsi teegueti nanaajencajiapojaquempi, aviguentiquea nanaajencatacaajiapojaque? \v 8 Aisa manaquea quempeca iroguentica naapitsajiaqueriquea imentaquitsitepae tsaroventajiatsica osamanipaequitica, yojocajiaquenatarite cameetsaniji onchoocaqueniji nocoguitejacocaca nagavejaquenijite nontsavetantimojiaquempiniji aviatimpajia intati. \v 9 Quempeca nocoguitejacovaecagueti teequea ariquea nasereseretempiji namanajiaquempiquea. Oraqueate icoraquecoraqueiquegueti apitsaroventarijiate Maseroniaquitica ariquea yojocajiaquenaquea. Ariqueate noquempetaqueroquea coramani teequea noninteji nasereserejiaquempi, imaica nococani noquempetaqueroquea imaica. \v 10 Notsamajaquequea iriguenti nintacaaquenaquea Quirishito nontsavetacoqueriquea, ariquea oquempetaca aisa notsamajaque teequea namataguempaji. Irootaquequea noncantantajiaquempica imaica naatimpa aatoja yojoquimajiganatsi imentaqui guintenijiatsica Acayaqui, aatonica nonintitsi, iroguentiquea noninque nontsavetantimojiaquempiquea intati. \v 11 ¿Queroquea ococani noquempetantacaroca imaica? ¿Arite teete nompintsamajajiguempiji? ¡Iriraquea Aapani Irioshi itsamajaque arimajaca nopintsamajaquempiquea! \v 12 Cotanquitsiquea arimpaquea nonquempetanaqueroqueate imaica aatonica nonintsijiguimpiritsi pimentaquitsite cameetsaniji aatoniji yagavejajiguitsi semejiatsica tsavetantamampeajiatsica intati incantajiaque: “Manaquea noquempejiacari Paavoro notsavetantajiaquegueti.” \v 13 Iriguentijia amatavijantajiatsica, teequea irioquea tigaranquerine Aapani Irioshi, manaquea ipeamampeajiaca intati itigarancanejia Quirishito. \v 14 Iriatimpajiaquea caaviji iquempejiaca imaica, quempeca Satanashi ariqueate iquempetamampejaariquea irashivantite Aapani Irioshi iramatavijanquenijite. \v 15 Ariqueate iquempetacaquea iriatimpa imaica, jero irirajia antajiguinirica ariquea inquempejiaquempa iriatimpajia aisa impeamampeajiaquempaquea tsatacaantantajiguiroca comajatagantsi, cotanquitsiquea incatsimamajajitaqueriquea oncoramanitapojajegueti, yamatavimatavitantavaequetari. \s1 Paavoro yatsipeventavaetacaroquea itsavetantavaetaquegueti \p \v 16 Noncantsijiajempiquea aisa aatoja pijijiguitsijate ariji nopigataca intati, pantsipetacovaequenaquea nonquempetaquempagueti imaica cameetsaniji naventacovequitempanijite capichajaniqui. \v 17 Oraquea nocanqueca imaica teequea irioquea cantenane Amajirote inchiquiojitaquea nocanque naatimpa naventacoquempagueti quempequenaquea naroguentica shoncacori. \v 18 Quempetaca irirajia catsimajiaquenaca icantaguishetacovaequenagueti icantacoguitani yaventacojiaca, irootaquequea namenantacaca aricajate nonquempetaquempajate naatimpa naventacotempajate. \v 19 Aviguentijia tsajiavetatsica, patsipetacotantavaevecarica irirajia shoncacorijia, aisa pishineventajiacari. \v 20 Aisa patsipetacojiaca yomperaperaivaequempigueti quempeca irioca ashintajiguimpi, aisa yamanamanavaequempiquea cantashitatiaguetanquitsica taaca opaji inintajiaqueca, manaquea aisa yanaajencavaetaquequea, ariquea aisa yapatoncavorotsijiguimpi. \v 21 Aricaquea pinintajiaveca aviatimpajia nonquempejiaquemparimequeate iriatimpajia, cotanquitsiquea teequea nagavejeji, teequea ariquea nonquempejiguempariji iriatimpajia itampishijiguigueti. \p Manaquea noncantajiaquempiquea aisa taaca opaji yaventacojiaca iriatimpajia, ariqueate nonquempetaquempa naatimpa naventacovaequempajate (iroguenti noquenquetsaque quempeca naroguentica shoncacori). \v 22 Iroogueti yaventacojiaca icantajiaque iriguenti evereojia, ariqueate noquempetaca naatimpa aisa naroguenti evereo. Iroogueti icantajiaque iriguenti ishiraerijia, ariqueate noquempetaca naatimpa aisa naroguenti ishiraeri. Iroogueti icantajiaque iriguenti ichoviquijianaqueca Averaameni, naatimpa naroguenti aisa ichoviquini. \v 23 Arica icantajiaque iriguenti yantajiaquene Quirishito, ariqueate noquempetaca naatimpa aisa iriotaquequea nantaquene, cotanquitsiquea caaviji nanajaiaqueri iriatimpajia. Manaquea noquempetacari shoncacotatsica noquenquetsaquegueti, cotanquitsiquea caaviji nanajaiaqueri nantiniri Amajirote. Aisa caaviji nanaaque naatimpa itavatavaavaetanaquequea, aisa isantanatacojitanaquenaqueate. Aisa caaviji nanaaque natsipevaeguitaniqueate irooshivetapojaca irimetojajitenamequea. \v 24 Ipasapasavaetaquenaquea nogonorojia joriojia agompiaquitana ocaravaeque 39. Yaitsitajanaquea aisa yarejetacaavaetanaro 5. \v 25 Ariquea oquempetaca aisa itavatavaajitaquenaquea inchaquijiqui, yarejetacaavaequenaro 3. Itsipajia itsinatsinavaejiaquena. Ocarataque 3 notsitijaatacovetanaca quenajarontsiqui noquenajatantavetanacaca. Aisa notsitijaatacotanaquegueti ontaniqui niganquijaqui inirojani quentijani teequea noncatimatajempaji nagatsitajempaji, manaquea nopitsecacotanaque apajencaro aisa nocantacoguitani namajaguitini apajencaro savincaguiteri. \v 26 Oshequi noquenaguetanaque. Ochoocaguetaque covejencaguetatsica: chooca covejencatatsica ojaaquiniqui, chooca aisa aitsitantaguetatsica senacashitaquenaca. Iriraquea nogonorojia iquejetsijianacaquea iriatimpajia aisa, irooshivetapojaca irimetojaquename. Ariquea iquempejiaca itsipapae caquintejia teeca irioquea nogonorojia. Choocaquea covejencatatsica nochoocaquegueti guinteninintsipaequi, aisa noanaquegueti teegueti inchoocamajateji caquinte, chooca aisa noquenajatanaquegueti inirojaniqui quentijaniqui. Aisa ariquea iquempejiaca cantajiavetanquitsica iriguenti tsaroventajiatsica inintajiaveca irimetojajiaquename. \v 27 Natsipevaeca nocanca nantaquegueti, natsipevetacaroqueate taaca opajitapae. Otiavaetanaquenaqueate novochoquire, aisa otiavaetanaquenashiatsi notase aisa nomire. Oconoacaquea nosavicashitacaqueate intati teequea noshecatimajaniquitempaji. Natsipevaecaro catsincaguiteri, aisa nocajaratsinovaetanaque. \p \v 28 Teequea aparo nantsipetemparoji ocaticapae, manaquea oavaetanaque savincaguiteriqui noquenquejacojiaqueriquea aisa maasano tsaroventaripae noshoshoguitetimentajiacari. \v 29 Quericaca noquemacoqueca teeca intampishiteji irooca yojoquijitaca oquejetimotaquenaquea naroguentime joquijitanquitsi. Quericaca noquemacoqueca icovaeguishetacajaicari manaquea ocatsishirentavaetanaquena. \p \v 30 Oraquea naventacoquempamegueti iroomecaquea naventacoquempame namenaquequea teequea nagavejeji. \v 31 Iriraquea Aapani Irioshi Iriri Amajirote Jesoquirishito itsaque teequea namatavijanteji. Iriatimpa caaviji yoganejencamajataca ancoquempanija ashineventajiaquemparija. \v 32 Oraqueate coramani nochoocagueti Tamashicoqui iriraquea iramajirore majirontatsica Aretashi itigaranquitsijiavecari igoaretajiate isenacashijiaquenaquea sotomorontsiqui yanquitsaegotatantarogueti mapi ocapiocagueti tsovironaquipae iraajiavaquenamequeate irisantanatacojiaquenamequea. \v 33 Cotanquitsiquea iriraquea napitsaroventarijiate itetsijianaqueate cantiriqui yoguisotoacotsitana ishagaraquirejajiquerogueti yoguivarintsajacojiaquenaquea yovanquirejacojiaquena antaqueronta noshiapitsatapanajantari. \c 12 \s1 Paavoro itsavetantajiro yonigaimojiquerica \p \v 1 Teequea nonintavetempaji nosemetaque namenaquequeate nosemevequempagueti ariquea queroca noncoqueroni, cotanquitsiquea imaica irooqueate nontsavetacotaque yamenajiguetaqueca quejevecaroca yoguimaacagueti aisa yonigaantaqueca Amajirote. \v 2 Notsataqueri irira shirampari yashintacaca Quirishito, ocoramanivaetapojaquegueti ocarataque 14 ajagantsini imaica, yatsomajajitaquitiri inquitequi jenoquimajatanquitsica, cotanquitsiquea teequea nontsateji aricaca yatsomajajitanaqueri maasanotsino irooca yaashirentajitanaqueriqueate, aparo itsaqueroquea Aapani Irioshi. \v 3 Noncantsijiajempiquea aisa, teequea nontsateji aricaca yatsomajajitanaqueri maasanotsino manaca yaashirentajitanaqueriquea, aparo itsaquequea Aapani Irioshi. \v 4 Iroguenti notsaque arimajaca yatsomajajitanaqueriquea ontaniqui jenoqui paraisoqui,\f + \fr 12:4 \fk paraiso. \ft Irimetojaquegueti tsaroventarica Aapani Irioshi, ari iroanaque ontaniqui paraisoqui, ari inchoocaque irosati aapojempagueti savincaguiteri intancorejantanajempaca. Pamenero aisa Yonig. 2.7; Irc. 16.22; 23.43.\f* ariquea oraniqui iquemagueque cantashitatiajencaro iquenquetsajencajitaquegueti, cotanquitsiquea teequea iragavejeji caquinte incante queroca icantajiqueni, teequea irininteji Aapani Irioshi intsavetantero. \v 5 Nagavejaque notsavetacoteri quempecarica, cotanquitsiquea aatoquea nosemetitsi, iroguenti nosemetacoquempaquea namenaquegueti teequea nagavejempaji. \v 6 Arimegueti noninquemegueti nontsavetacotaca maasano cameetsaguetatsica nantaguetaqueca, aatomequea querica agavejatsi incanque manaquea isemetaque intati, arimajacatari nocantamajati notsavetacotagueti. Cotanquitsiquea aatoja noquejetimatirotsijate imaica aatonijite pitiavaetacaantajigarotsi pishineventajianaquena, iroguentiquea noninque pishineventajiaquemparoja pamenaqueca nantaguetaqueca aisa nocanqueca. \p \v 7 Oraqueate yonigaimoquenaca Aapani Irioshi caaviji oganejencamajataca oacaavaequenaqueate intati, cotanquitsiquea iriatimpa teequea irininteji nosemete jero iticaarejantacarica Satanashi irantsipetacaavaequenaquea. Oquejevetacaquea otseji opirijapatitacoquena. \v 8 Tres nocantavecari Amajirote intsoparejacotajenaromequea aatonijite natsipevaetajatsi. \v 9 Cotanquitsiquea iriatimpa icanquena: “Aritaque ococani noncavintsajacoguitempini. Iroguenti nonigaanquero nagavejane caquintequi caarica agavejamajatatsi.” Jero imaica noshinevaetantacaca nontsavetantaquerogueti teequea inchiquiojita nagavejeji naatimpa, cameetsaniji iroguenti agavejacaamajaquenane iragavejane Quirishito. \v 10 Irootaquequea noshinevaetantanacaca namenaquegueti teequea inchiquiojita nagavejempaji naatimpa, aisa icantaguishejitanaquenagueti, natsipevaetacagueti, aisa yatsipetacaavaequenagueti catsimajiaquenaca, manaquea aisa taaca opajitapae tiavaequenaca natsipevencarigueti Quirishito. Namenaquetari oraquea teegueti nagavejeji naatimpa, choocaquea agavejacaaquenaca. \s1 Paavoro ishoshoventajiacari Corintoquitica \p \v 11 Aviguentijiatarite quejetacaajiaquena imaica notsavetacotantacaca quempeca manaquea noshoncacoca, aviguentijiamequea quenquetsatacoventanaquename pishineventajiaquename. Naatimpa arimajaca teequea taaca opaji nagavejempaji, cotanquitsiquea teequea iranaajiguenaji irirajia tsavetantamampeajiatsica pishineventajiacaca piquemisantajiaqueca pajitashitajatsica “itigarancanemajaca Jesoshi”. \v 12 Oraqueate nochoocaquitigueti aviatimpajiaqui notsavetantimojiaquitimpigueti natsipetacovaecaroquea nonigaimoguevetaquempirogueti oganejencaropae teeca iragavejeji caquinte oacaantantatsica intati pintsatimentajiaqueniji arimajaca naroguenti itigarancane Jesoshi. \v 13 Ariquea noquempetacaamajaquempiri maasano tsaroventajiatsica capiocapinijiatsica tsovironaquipaequi, apanivani arica pamenajiaquena tee nasereacotsitempiri noncantajiaquempi pojocajiaquenaquea nocoguitejacoguetacaca. ¡Imaica iintsija pimpeacotsitajenaro pamenajiaquenagueti noquempetaqueroquea imaica teequea taaca opaji namanajiguempiji! \p \v 14 Imaica noanaque namenajiaquitempiquea aisa. Oraqueate noanaquegueti irooquea trestapojatsineca namenajiajatempiquea. Cotanquitsiquea aatoja nasereseretimpitsi namanajiguimpitsi, teequea irooquea noashite pashintajiacaca, aviguentijiaquea noashijianaque nontampishitacaajiaquempiquea arimpaqueate pintsaroventamajatanaquempari Quirishito. Iriraquea irijanintajiatsica irioquea jocajiaquenerineca irijanijiate icoguitejacojiacaca, aatoquea iriatimpajia jocajiguiniritsi irijanijiate. \v 15 Naatimpa noshinevaequempaquea noncanquempa nonteroncacaamajaquempiro maasanopae nashincaca, cotanquitsiquea aatoquea aparo noteroncacajaiguimpiroquea nashincaca, manaquea nonquejetanaquempaquea naatimpa nantsipeventajiaquempiquea pajinitia ometojanaquena magorentsi. Oncantacoguitempanigueti nompintsamajajianaquempi naatimpa, ¿arimpaqueate aviatimpajia capichajaniqui pimpintsavequena? \v 16 Iconoagarantajiaca catsimajiaquenaca, yamenajiaveca teequea noncantimatempiji pojocajiaquenajate nocoguitejacojiacaca, cotanquitsiquea icantajiaque: “Teequea iramanajiavetempiji imentaquipae, cotanquitsiquea caaviji itsamajati yamatavijantigueti, jero teequea pamenacojiguempaji yaitsijiaquempirigueti pimentaquitsitepae.” \v 17 ¿Arimpate ariquea nocantajiaqueri irirajia notigarancajiaqueca iramenajiajatempiquea iramanamanavaequempiniji pimentaquitsite cameetsaniji naagarantavaqueniji naatimpa? \v 18 Coramani nocanqueri Tito iroaquitequea oraniqui iramenajiaquitempiquea. Oraqueate yoanaquegueti notigaranquitsitaquea itsipa apitsaroventarite intsipatanaquempaca. ¿Arimpate yamatavijijiaquempi Tito? Mavitepaetari naatimpajia ariquea noquempetavacaajiaca noquenquejajiguigueti, aisa ariquea noquempetavacaajiaca nantinirigueti Amajirote. \p \v 19 Oraqueate nocantajiaquempigueti imaica aviatimpajia arica pamenajiaque aricajate nonintajiaque nonijacoventajianaquempa, cotanquitsiquea teequea irooquea nonintajigueji. Yamenaquenaqueate Aapani Irioshi manaquea noquempejiaqueroquea imaica cameetsaniji nontampishitacaajiaquempi arimpaqueate pintsaroventajianaquempari, aviguentijiaquea napitsaroventarijiate nopintsajiacaca, aisa iriguenti nintanquitsica Quirishito noquempetantajiacaroca imaica noquenquetsatacaajiaquempi. \v 20 Otsaroneguintavaequitanaqueate namenaquequea arica noavetempagueti oraniqui namenajiavepojajempiquea cotanquitsiquea aato noshineventajiguimpitsi, iroompaquea ariquea pinquempejiaquempaquea aviatimpajia aisa aatoquea pishineventajianatsi. Aisa arica manaqueate namenajiapojempiquea catsimatsatavacaajiaquempi, catsimajencatacotantajiaquempi, catsimatsitantajiaquempi, aviguentijiaquea quenquejacojiajatsi, tsojeventantavacaajiaquempi, nijashitavacaajiaquempi, nintajiaquempi panaimanatavacaajiaquempa, aisa teequea pinquemavacaajiguempaji. \v 21 Otsaroneguintavaequitanaqueate namenaquequea noncoraquetajategueti aisa namenajiajatempiquea arica manaquea irovashiventajavaequenaqueate Aapani Irioshi namenajiapojajempiquea picaramirincavaeque aviatimpajia teequeate povashiantajigueroji pigovaeguisherejia, nintanatsiqueate poashitantajiaquequea, aisa pipashinincajiaca irooca aisa teequea pinejashitemparoji manquigarentsi, ariquea niraacojiaguitempiniquea. \c 13 \s1 Icanque Paavoro ininque irinetsanavaejiaquempa \p \v 1 Imaicaqueate imaica otrespojaque noncoraquetantaquempaca namenajiajatempi. Otioncacaquea: “Choocagueti mavite irioca 3 amenajiaquerica itsipa icovaeguishecagueti, ariquea iroguenti pincantomajitsitempariquea.”\x + \xo 13:1 \xt Ireo. 17.6; 19.15.\x* \v 2 Coramani namenajiajatimpigueti nocantajiaquitiri irirajia covaeguishejianquitsica irovashiantajianajeroja maasanopae ipeacaaguishejiacaca. Imaica nochoocaveca osamani, cotanquitsiquea noncantsijiajempariqueate iriatimpajia aisa maasano quericaca peacaaguishejiacaroca covaeguisherentsipae, noncoraquetajategueti noncantomajamajajiaqueri. Aatotarite notsaroacaajigaritsi. \v 3 Pinintajiaquetarite pamenajiaque arimajacaca iriotari Quirishito quenquetsatantacaroca novagantequi. Iriatimpa teequea intsarogueji incatsimatimentajiaquempiroquea pipeacaaguishejiacaca. \v 4 Oraquea yompajacojitaquerigueti quempeca teeca iragavejajeji, cotanquitsiquea arejetapojagueti ivochatajiri Aapani Irioshi yagavejacaajiri. Ariqueate noquempejiaca naatimpajia imaica teemajaca nagavejajigueji, cotanquitsiquea iriraquea Aapani Irioshi yagavejacaajiaquenaquea iquempetacaajiaquenariquea Quirishito yagavejacaaquerigueti, irootaquequea nagavejantajiaquempaca noncantomajajiaqueriquea peacaaguishejiacaroca covaeguisherentsipae. \p \v 5 Iintsija pamenajiajempaqueate aviatimpajia arimajacaca pitsaroventamajajiacari. Noncantsijiajempiquea aisa iintsijate pamenajiajempajate. ¿Arimpate teequea pintsajigueji ichoocashirentaquempi Jesoquirishito? Teegueti pintsaroventamampeajiguempariji intati, ichoocashirentaquempi. \v 6 Ariquea oquempetaca imaica noninque pintsajiaquequea arimajaca naatimpajia naroguentijia itigarancanejia Jesoquirishito, teequea naroguentijia amataajiatsica. \v 7 Namanacoventajiaquempi nocantajiaqueri Aapani Irioshi intampishitacaajiaquempiniji aatoniji pipeacaaguishetajarotsi taaca opaji covaeguisherentsi. Cotanquitsiquea teequea ariquea noncantajigueji imaica cameetsaniji iramenajiqueroniji cameetsa nantajiaqueneriquea Amajirote, manaqueate nonintamajataquequea pincomajamajajiaquempajate. Iroompaquea aricagueti oshimerancavetapojempa incantacojivetaquenaqueate: “Teecajate iriguentijia itigarancanemajaca Jesoquirishito”, aviatimpajiaquea pincantacoguitempani pincomajamajajiaquempa. \v 8 Teetari nagavejajigueji naatimpajia nonticaajiguero Iroomajatatsica, manaquea noninque nontampishiventajiaquero. \v 9 Nonintamajajiaquequea pintsaroventamajajiaquemparija. Oraqueate arimajamegueti pintsaroventamajatemparimegueti noshinevaetaquempamequeate, aatomequeate querocaca ocojiganamequea naatimpajia pamenajiaquenagueti teequea nagavejajigueji. Manaquea nintanatsi namanacoventajiaquempiquea cameetsaniji arimpaquea pintsaroventamajajianaquemparijate pincomajamajajianaquempaja. \v 10 Irootaquequea notioncantajiaquempica ocatica paperi tequeratagueti noanoaiteji namenajiajatempiquea cameetsaniji pincomajamajajianaquempaniji aatoniji nocantomajamajatapojimpi. Iriraquea Amajirote itigarancaquenaqueate nontsatacaajiaquempiquea arimpaquea pintsaroventamajajianaquempariniji pintsipatavacaamajatanaquempaquea, aatoquea iroguenti novashiantacaajiguimpitsi pintsinampirejavacaajiaquempa. \s1 Paavoro iteroncanajiro icantajiaquerica \p \v 11 Imaicaquea imaica, napitsaroventarijiate, noninque pishinejiguempajate, aisa noninque pincomajamajajiguempajate. Pinquenquejacomajateroja notioncajiaquempica imaica. Pinquemavacaajiaquempajate aatoja picatsimavacaajiatsi. Pinquempejiaquempagueti imaica intsipamajajiaquempiquea Aapani Irioshi, iriatimpa iriguenti pintsatantamajatantatsica, iriguenti choocatacaacajica cameetsa aatonijite taaca opaji ashoshoventajiajatsi. \v 12 Netsana pinintavorotavacaavaquempa.\f + \fr 13:12 \fk Netsana pinintavorotavacaavaquempa. \ft Yamejiaca coramani inintavorotavacaajiavaca yamenavacaajiacagueti, ari iquejejiaca tsaroventajigarica Quirishito coramani.\f* \v 13 Maasano ipeacaajiacaca Aapani Irioshi igomajamajarejia inintajiaque pinquemacojiaqueri chooca iquenquejajiaquempi. \p \v 14 Noninque incavintsajamajajiaquempiquea Amajirote Jesoquirishito. Aisa noninque pintsamajajiaquequea iriraquea Aapani Irioshi incoguitempani impintsamajajiaquempiquea, aisa Ishire intsipamajaquempiquea.