\id TIT \h TITO \toc1 Si₂ carta a₂ca₂jmo₃ San Pablo ne₄ TITO \toc2 TITO \toc3 Tit. \mt2 Si₂ carta a₂ca₂jmo₃ San Pablo ne₄ \mt1 TITO \c 1 \s1 Jmo₅ Pa₄ si₂ a₂chein₃ ne₄ Tito \p \v 1 Jniá₂ Pa₄, lɨ́ng₅ dsa₂ i₂jme₂ti₃ ta₁ ne₄ Diú₄, lɨ́ng₅ jan₂ dsa₂ i₂chen₄ quián₅ Jesucristo ia₁jaun₂ le₃'én₂ ca₂le₃jɨ́n₃ i₂ma₂quión'₂ Diú₄, ia₁jaun₂ le₃cuɨ́'₅ jág₁ tí₅ a₂jiog₅ juɨ₅ dse₃, \v 2 ia₁jaun₂ jmo₃ 'ɨ́n₂ dsɨ́₅ ja₁le₃chain₂ co₂tan₅₄. Diú₄, i₂tsá₃ lé₂ le₃chain₂ të₂jɨ́n₁, ca₂cuë₃ jág₁ quió'₅, a₂ca₂i₃jiog₅ dsɨ́₅ lia'₂ con'₂ né'₃ guë́₄ a₂nio₃ mɨ₂güɨ́g₃, a₂le₃chong₂ jniog₄ co₂tan₅₄. \v 3 Në₃ guë́₄ në́₃, ca₂të́₂ jmɨg₄ a₂le₃ne₄ jniog₄ jág₁ dse₃ të₂le₃ quian'₅₄ jág₁ a₂'ë́₄ jniá₂ a₂ma₂dsia₃ Diú₄ quián₂ i₂lió₂ o₄gu₃, lia'₂ con'₂ lë́₅ 'éi'₃ quió'₅. \v 4 Jmo₅ jniá₂ si₂ la₂ dsiang'₅₄ ne'₅₄ 'ne₂ Tito i₂lɨ́ng'₅ co₂'nió'₄ jan₂ jón₃ quiáng₃ të₃dsón'₂, ia₁ 'éin₂ jniog₄ le₃o₃. Juɨ₁jme₂gu'₅₄ Diú₄ 'ne₂, juɨ₁'ei₅ tei₄ 'au'₂, jmo₅ Diú₄ Jmei₂ jniog₄, jmo₅ Te₁gui'₅₄ Jesucristo i₂ma₂ca₂lió₂ jniog₄ në́₃. \s1 Ta₁ quió'₅ Tito a₂jmo₃ 'uë₃ Creta \p \v 5 Ca₂dsián₃ jniá₂ 'ne₂ 'uë₃ Creta ia₁jaun₂ jme₁rë'₂ 'ne₂ a₂'nió'₅ lé₂ guë́₄ dse₃, a₂dsiáng'₄ dsa₂ can'₅₄\f + \fr 1:5 \ft griego: presbúteros.\f* i₂nio₃ ne₄ jmo₃ 'í₁ le₂caun₂ le₂caun₂ guá'₅ lia'₂ con'₂ lë́₅ jág₁ a₂ma₂juá'₃ jniá₂, \v 6 juɨ₁lia'₂ i₂chan₂ i₂tsá₃ cha₂ jua'₅₄ lé₂ le₃bóg'₂ dsa₂ dso₄, i₂'ŋio₅ jan₂ bá₄ dsa₂ mɨ́₂, i₂'ŋio₅ chi'₂ quián₅ i₂'én₂, i₂tsá₃ 'e₂ qui₂rë₂'nɨ₄ jua'₅₄ a₂lë₁qui₂i₂nioi₅₄, jua'₅₄ nau₂ 'nei₂ në́₃. \v 7 Dsa₂ i₂niog₅ gu₂ guá'₅,\f + \fr 1:7 \ft griego: epískopos.\f* ca₂tɨ́in₂ ŋɨ₃ le₃ne₄ Diú₄ tsá₃ 'e₂ jág₁ cha₂ jua'₅₄ lé₂ le₃bóg'₂ dsa₂ dso₄, on₃jua'₅₄ i₂tsá₃ jág₁ cán₂, on₃ guë'₂ i₂caun₂ lë₁rë₂'ne₂, on₃ guë'₂ 'nió'₅ lén₂ jan₂ dsa₂ 'en₅, on₃ guë'₂ dsa₂ i₂tɨn₂ dsɨ́₅ 'no₅ mɨ'₅₄, on₃ guë'₂ dsa₂ i₂lë₁'nio₃ lí'₂ cu₄ quió'₅ dsa₂ në́₃. \v 8 Të₂le₃ 'nió'₅ qui₂guein₃ dsa₂ i₂dsi₁lén₂ quió'₅. 'Nió'₅ léin₂ jan₂ dsa₂ i₂të₅ dsɨ́₅ jmá'₃ a₂dse₃, li'₅₄ quió'₅, i₂quian₅ caun₂ juɨ₅ rë₂, i₂jŋió₅, i₂con₂ dsɨ́₅ në́₃. \v 9 'Nió'₅ léin₂ jan₂ dsa₂ i₂chan'₂ tiá₂ jág₁ tí₅ dsón'₂ lia'₂ con'₂ lë́₅ ca₂rë₃tɨ́in₃, ia₁jaun₂ bá₄ lé₂ le₃cuë́'₃ lián'₂ dsɨ́₅ dsa₂ sián'₂ jmá'₃ lia'₂ con'₂ lë́₅ juá'₅ dse₃, lé₂ le₃jme₃'uáin₂ dsɨ́₅ dsa₂ i₂juá'₂ 'lɨg'₅₄ 'ë₂₃ jág₁ dse₃. \p \v 10 Ia₁ juɨn₅ bá₄ dsa₂ i₂tsá₃ ne'₅₄, i₂dsia₅ jág₁ a₂tsá₃ ta₁ tí₄, i₂juɨ₁gan₂ në́₃, të₂le₃ lë́₅ guë́₄ jë₄ quió'₅ dsa₂ judíos.\f + \fr 1:10 \ft lit. “jë₄ quió'₅ dsa₂ i₂rë₂uɨng₄ lo₄.” \f* \v 11 Dsa₂ i₂le₂'éi₂ 'en₄ jne₃ dsa₂ mɨ₂'o₄, ia₁ ta₁jma₃caun₂ cho'₅₄ dsa₂ dsi₂néi₂ ma₂le₁gáin₃ ma₂le₁'ág₄ caun₂-tɨn₃ dsɨ́₅ a₂jme₁ma₂'éin₂, ia₁ i₂'éi₂ i₂nio₄ jme₂tag₂₃ a₂tsá₃ ca₂tɨ́in₂ a₂jŋia'₅₄ 'nio₃ lí'₂ cu₄ bá₄. \v 12 Dsón'₂ bá₄ dsau₅ juɨ₁lia'₂ ca₂juá'₂ jan₂ dsa₂ go₅₄ guioin₅₄ ma₂lɨ́g'₂ jme₁ca₂juá'₂: “Dsa₂ chan₂ Creta 'ŋio₅ lɨn₃ të₂jɨ́in₁, lɨ́in₅ juɨ₁lia'₂ lɨ́n₅ já'₂ tsau₂ dsɨ́₅, juɨ́in'₅, jléin₂ në́₃.” \v 13 Jaun₂ tí₅ bá₄ jág₁ ca₂juá'₂ 'éi₂. Jaun₂ lë₃ juá'₅ jniá₂ të₂jéin₃ 'ne₂ 'ŋio₅ lɨn₃, ia₁jaun₂ náu₃ táng₃ tsán'₂ tiá₂ jág₁ dse₃, \v 14 ia₁jaun₂ tsá₃ ma₃tón'₂ juɨ₅ jág₁ a₂lë₁'no'₂ dsa₂ judíos dsɨ́₅ guioin₅₄, on₃ guë'₂ 'nió'₅ tón'₂ juɨ₅ 'e₂ 'éi'₃ cuë₅ dsa₂ i₂tsá₃ ji'₅₄ jág₁ tí₅. \v 15 Të₂le₃ quió'₅ dsa₂ i₂le₁jë́₃ të₂dsɨ́₅, ca₂le₃jë́₃ bá₄ cosa ma₂le₁jë́₃. La₁ të₂le₃ quió'₅ i₂dsɨ₂jiog₅ 'lɨg'₅₄ dsɨ́₅, i₂tsá₃ 'én₂ në́₃, 'i₁caun₂ tsá₃ 'e₂ le₁jë́₃. Ia₁ ma₂le₁'ióg₄ a₂dsi₂jiog₅ dsi₅₄, le₂jiog₅ a₂qui₂dsɨ₂jŋi₅ dsɨ́₅ në́₃. \v 16 Juá'₂ bá₄ a₂cuɨin₂₃ Diú₄, la₁ të₂le₃ quian'₅₄ a₂jmo₂₃ guë'₂ në́₃, jáng'₅ léi₄ a₂tsá₃ dsau₅. 'Lɨg'₅₄ lɨn₃ bá₄ jmo₂₃ ne₄ Diú₄, 'io'₅₄ jág₁ dse₃, 'i₁caun₂ a₂dse₃ tsá₃ ta₁ téin₄ jmo₃. \c 2 \s1 Juɨ₁lia'₂ juá'₅ tí₅ dsón'₂ \p \v 1 La₁ 'ne₂ në́₃, chei'₅₄ dsa₂ lia'₂ con'₂ lë́₅ juá'₅ dse₃. \v 2 Juɨ₁lia'₂ dsa₂ can'₅₄, juɨ₁jmo₁₂ 'en₅₄ dsɨ́₅, tsá₃ caun₂ lë₁lɨ́in₅, juɨ₁jmo₁₂ li'₅₄ quió'₅, juɨ₁le₂'éin₂ bá₄ juá'₅ dse₃, juɨ₁jme₂'nioi₃ rɨin'₅₄, juɨ₁jmo₁₂ bá₄ juɨn'₂ dsɨ́₅. \v 3 Ján₃ guë'₂ le₂jaun₂ të₂le₃ quió'₅ dsa₂ mɨ́₂ ma₂can'₅₄, juɨ₁i₂nioi₅₄ jŋió₅, tsá₃ juɨ₁'ɨin₁₂ rɨin'₅₄ jua'₅₄ a₂lë₁bóg'₂ dso₄, on₃ guë'₂ 'nió'₅ jme₂tɨin₂₃ dsɨ́₅ 'ɨ́n'₂ ti₁jmɨ́g₃, të₂le₃ ca₂tɨ́in₂ 'ë₃ caun₂ juɨ₅ dse₃, \v 4 ia₁jaun₂ lé₂ le₃jme₃tɨin₂₃ juɨ₁lia'₂ 'io₅₄ chi'₂ 'a₂ lia'₂ jme₃'nioi₃ dsɨ₂i₂gu₂, a₂jme₃'nioi₃ chi'₂-guein₂ quiáin₅ në́₃, \v 5 'a₂ lia'₂ jmo₃ 'en₅₄ dsɨ́₅, 'a₂ lia'₂ jmo₃ léi₄ a₂ma₂le₁jë́₃ të₂dsɨ́₅, 'a₂ lia'₂ jmo₃ 'í₁ dse₃ dsi₂néi₂ quió'₅, 'a₂ lia'₂ jmo₃ 'ua₁ dsɨ́₅, 'a₂ lia'₂ tóin'₃ 'éi'₃ quió'₅ dsɨ₂i₂gu₂ në́₃, ia₁jaun₂ bá₄ tsá₃ 'ein₂ juá'₂ 'lɨg'₅₄ 'ë₃ jág₁ quió'₅ Diú₄. \p \v 6 Ján₃ guë'₂ le₂jaun₂ chei'₅₄ dsa₂ ŋe'₂ chi'₂ ca₂tɨ́in₂ jmo₃ 'en₅₄ dsɨ́₅. \v 7 Jŋiá₅ de'₂ 'ne₂ ca₂tɨ́ng'₂ 'ë'₅₄ juɨ₅ dse₃ 'a₂ lia'₂ ca₂tɨ́in₂ jmo₃: A₂jme₁tɨin'₅ on₃jua'₅₄ a₂cha₂ 'e₂ 'ɨ́n₂ 'au'₂, on₃jua'₅₄ a₂caun₂ lë₁lɨ́ng'₄, \v 8 chei'₅₄ jmá'₃ lia'₂ quian'₅₄ jág₁ rë₂ a₂tsá₃ 'ein₂ lé₂ le₃'ë₃ 'lɨg'₅₄, ia₁jaun₂ le₃gui'₅₄ juɨ₁lia'₂ dsa₂ i₂nau₂ quen₅, ia₁ tsá₃ 'e₂ cha₂ a₂'ag₃ 'lɨg'₅₄ jniog₄. \p \v 9 Juɨ₁lia'₂ dsa₂ i₂jme₂ti₃ ne₄ juɨg₅₄, tioin'₂ jág₁ dse₃ juɨ₁jme₂ti₃ ca₂le₃jë́₃ 'e₂ ta₁ te₂néi'₂ dsa₂ juɨg₅₄, juɨ₁jmo₁₂ bá₄ jë₂ a₂të₅ dsɨ́₅ juɨg₅₄, tsá₃ 'nió'₅ a₂caun₂ lë₁qui₂ŋag₃ ne₄ 'éi₂. \v 10 Tsá₃ 'nió'₅ qui₃jŋiá'₂ 'e₂ cha₂ quió'₅ juɨg₅₄. Ca₂le₃jë́₃ bá₄ 'nió'₅ jmo₃ tí₅ jág₁ quió'₅ ia₁jaun₂ bá₄ rë₂ jniá₂ qui₂rë₂lag₄ juá'₅ quió'₅ Diú₄ quián₂ jniog₄ i₂lió₂. \p \v 11 Ia₁ ma₂ca₂jme₃jnia₅ Diú₄ a₂'ua₁ dsɨ́₅, a₂lióin₂ bá₄ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, \v 12 jme₂tag₂₃ a₂tí₄ jniog₄ ca₂le₃jë́₃ a₂'lɨg'₅₄, ca₂le₃jë́₃ a₂'ɨ́n₅ dsɨ́₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ la₂; a₂le₃chong₂ jniog₄ mɨ₂güɨ́g₃ la₂ 'en₅₄ dsɨ₅, quián₁ caun₂ juɨ₅ co₂dsau₅, qui₂rë₂jɨn'₅₄ jniog₄ ja₁con₂ Diú₄ në́₃. \v 13 Jme₂tag₂₃ ján₃, a₂'io₁ jniog₄ chi₂jŋia₁ a₂'ɨ́n₂ dsɨ₅ a₂le₃ti₃ jág₁ jlá'₁ jaun₂, a₂le₃jniá₂ a₂co₂tág₅ co₂'né'₅ quió'₅ Diú₄ 'uan'₂, Cristo Jesús\f + \fr 2:13 \ft o₃, “Jesucristo.” \f* i₂lió₂ jniog₄. \v 14 'Éi₂ në́₃, ca₂jɨ́in'₂ 'ŋiog₅ o₄quián₂ jniog₄, ca₂quí₃ ca₂lió₂ jë₄ ca₂le₃jë́₃ a₂'lɨg'₅₄, ca₂chéi₂ jniog₄ ia₁jaun₂ léi₂ jniog₄ dsa₂ juɨg₂ quiáin₅ 'ŋiog₅, a₂dsen₅₄ dsɨ₅ jmó₁ jmá'₃ a₂dse₃. \p \v 15 Jág₁ në₅ bá₄ dsia₄ tiá₂ 'au'₂ jmo₄ 'éi'₃ chei'₅₄ dsa₂ qui₁cuë'₅₄ bí₂, a₂të₁jéin'₄ në́₃. Tsá₃ lë₁cuë₂ jmɨg₄ jua'₅₄ a₂tsá₃ jme₃go₃ dsa₂. \c 3 \s1 Juɨ₁lia'₂ a₂ca₂tɨ́n₂ dsa₂ i₂'én₂ jmo₃. \p \v 1 Chei'₅₄ 'ne₂ juɨ₁dsiog'₂ bá₄ dsɨ́₅ juɨ₁tioin'₅₄ 'éi'₃ quió'₅ dsɨ₂tan₅₄ dsa₂ can'₅₄, juɨ₁nei₅₄ gau₂ jág₁ quió'₅, juɨ₁chain₂ co₂jŋiai₅₄ a₂jmo₃ ca₂le₃jë́₃ ne₅₄ ta₁ dse₃. \v 2 Tsá₃ juɨ₁'ɨin₁₂ 'lɨg'₅₄ 'i₁jan₂ dsa₂, tsá₃ 'ein₂ 'en₄ jmái'₂ mɨ'₅₄ në́₃. Juɨ₁lein₅₄ bá₄ dsa₂ juɨn'₂ dsɨ́₅, 'ua₁ dsɨ́₅ ja₁con₂ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂. \p \v 3 Ia₁ le₂në₅ bá₄ jme₁lág₄ jniog₄ guio₅₄ le₂jŋiá₅ ján₃, tsá₃ 'en₅₄ dsɨ₅, tsá₃ né'₂ jniog₄ ja₁con₂ Diú₄. I₂jme₁ma₂i₂cón'₅ bá₄ jniog₄ jme₁i₂nio₄. Jme₁i₂nio₄ jniog₄ qui₂rë₂'ŋei'₅₄ quian'₅₄ ca₂le₃jë́₃ ne₅₄ cosa 'lɨg'₅₄ jme₁'ɨ́n₅ dsɨ₅ jniog₄ jmó₁. 'Ŋio₅ 'lag'₅₄ jniog₄ jme₁chong₂. Jme₁uɨg₅ dsɨ₅ jniog₄, jme₁'iog₅₄ dsa₂ jniog₄, ton'₂ jme₁'ŋia₅₄ jniog₄ rɨn'₅₄ le₂jau₂ le₂jau₂. \v 4 La₁ jme₁ca₂jme₃jnia₅ Diú₄ quián₂ i₂lió₂ ca₂jmo₃ léi₄ a₂'ua₁ dsɨ́₅, a₂'nioi₃ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, \v 5 jaun₂ ca₂lió₂ jniog₄, on₃jua'₅₄ ia₁ 'e₂ dse₃ a₂ma₂jmó₁. Të₂le₃ 'ŋiog₅ bá₄ ca₂dsia₃ ŋéi₂ dsɨ́₅ jniog₄ ca₂lió₂ të₂le₃ quian'₅₄ a₂qui₂ca₂chéi₂ jniog₄, a₂ca₂rë₃chóng₃ táng₃, a₂le₃chong₂ quián₁ caun₂ juɨ₅ 'mɨ́₂, ca₂jmo₃ Jme₂dsí₂ Jŋió₅ \v 6 i₂ca₂tein₃ lia'₂ rë₂tsón₂ ne₄ quián₂ jniog₄ të₂le₃ quian'₅₄ Jesucristo i₂lió₂. \v 7 Të₂le₃ ia₁ a₂'ua₁ dsɨ́₅ ma₂ca₂juá'₂ në́₃, dsa₂ ma₂le₁jɨ́n₃ bá₄ jniog₄, jaun₂ guéi'₂ bá₄. Jaun₂ le₂në₅ bá₄ 'ɨ́n₂ dsɨ₅ jniog₄ guéi₁ ja₁le₃chong₂ co₂tan₅₄. \p \v 8 Jág₁ dsau₅ dsón'₂ bá₄ në₅, jaun₂ 'nio₃ jniá₂ caun₂ 'éi₂ 'au'₂ caun₂ jme₁tɨin'₅ jág₁ në₅, ia₁jaun₂ i₂'én₂ le₃quió'₅ Diú₄ quɨ́n'₃ bí₂ jmo₃ a₂dse₃. Ca₂le₃jë́₃ cosa në₅ dse₃, tí₅ ta₁ quió'₅ ca₂le₃jɨ́n₃. \v 9 La₁ tsá₃ lë₁cuë₂ jmɨg₄ jua'₅₄ a₂lë₁qui₃ŋag₃ dsa₂ jág₁ a₂tsá₃ 'e₂ ta₁ tí₄, juɨ₁lia'₂ jág₁ a₂'ɨn₅ dsa₂ dsa₂ i₂qui₂ma₂ŋɨ́₂ ma₂lɨ́g'₂, juɨ₁lia'₂ jág₁ a₂tsɨn₅ dsa₂ a₂nio₅ mɨ'₅₄, juɨ₁lia'₂ jág₁ a₂já₅ o₄quió'₄ Si₂ 'Éi'₃ në́₃. Ia₁ tsá₃ 'e₂ ta₁ jmo₃, tsá₃ 'e₂ ta₁ tí₄. \p \v 10 Në₁jua'₂ chan₂ jan₂ i₂jmo₅ le₁dson'₅₄ dsa₂, te'₂ co₂ráun₂, tɨn₃ ráun₂, 'ë́₃ jág₁ chei'₅₄ tsá₃ dse₃ jmo₃ le₂jaun₂. Chi₂jua'₂ tsá₃ tón'₂ juɨ₅ jág₁ quiáng'₂, co₂dsia₅ dsein₅₄ jë₄ quián'₂ 'nia'₂. \v 11 Jŋia'₅₄ lia'₂ co₂në₅ bá₄ ma₂ca₂rë₃ŋi'₅₄ 'ne₂, dsa₂ i₂le₂'éi₂ në́₃ tsá₃ ma₃'e₂ dse₃ dsɨ₂jein₃ dsɨ́₅; të₂le₃ quian'₅₄ dsáu₁ 'ŋiog₅ bá₄ a₂'liog'₅ quió'₅. \s1 Cuë́'₅ jág₁ rɨin'₅₄ con'₂ ca₂tɨ́in₂ guioin₅₄ \p \v 12 Jë₁ma₂të́₂ rë₁tsɨn₅₄ jniá₂ i₂chen₂ Artemas ne'₅₄, o₃ i₂chen₂ Tíquico 'e₂, në₅ i₂ŋe'₂ dsɨ₂juɨ₅ i₁jag'₄ juɨ₅ Nicópolis, ia₁ ja₁jaun₂ ma₂i₂jiog₅ dsɨ₃ ŋɨg₅₄ jein₂ güɨ́g₂. \v 13 Zenas i₂chén'₅ ne₄ jág₁, quian'₅₄ Apolos në́₃, 'a₂ con'₂ lé₂ quiáng'₂ jme₁'oin₁₂ 'a₂ con'₂ jŋia'₅₄ len₅ quió'₅ tioin'₅₄ juɨ₅. \v 14 Juɨ₁le₂tɨn₂ bá₄ dsa₂ quián₂ jniog₄ jmo₃ a₂dse₃ jme₂'oin₅₄ rɨin'₅₄ juɨ₁lia'₂ jme₁'nió'₅, ia₁ con'₂ tsá₃ ŋó₅ në₁tsá₃ 'e₂ dse₃ ca₂rau₂ lia'₂ chain₂. \s1 'Ág'₅ jág₁ jë₁ca₂tó'₂, cuag₂₃ Diú₄ në́₃ \p \v 15 Ca₂le₃jɨ́n₃ i₂quian'₅₄ jniá₂ ja₁lá₃ chein₂₃ jág₁ a₂cuɨin₂₃ Diú₄ 'ne₂. Cuɨn₅₄ Diú₄ ca₂le₃jɨ́n₃ i₂'nio₃ jniog₄ i₂'én₂. Juɨ₁jme₂gu'₅₄ bá₄ Diú₄ 'nia'₂ ca₂le₃jɨ́ng'₃. \p Co₂në₅.