\id ROM - Chung \ide UTF-8 \h Lum \toc1 Kiŋwakti kə Bɔɔl nì nyaka i kijuŋni ki Lum \toc2 Lum \toc3 Lum \mt2 Kiŋwakti kə Bɔɔl nì nyaka i kijuŋni ki \mt1 Lum \imt1 Gia yə yi kɔ i Kiŋwakti ki Lum kələ mə \ip Kiŋwakti kələ nì nyaka Bɔɔl i bəni bə bumni bə Lum, fuku i bɔ gia yə wi kiəki kɔm bumni biə bi kɔ bi bəni bə Klistus bəh gia yə bumni biwɔ nəŋki a bəni fə̂ki. Kiŋwakti kələ kaŋaki gia yichi yə yi kɔ kɔm bənlani bə Bɔɔl, tsə i biŋwakti bi bidɔkɔ bəchi. \ip Wi kɔ wi dzaka a bəni bəchi, kɔŋ a numki Bəju nabə bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju kaŋaki i kɛ̂iŋsi gwú yibɔ bəh Nyɔ, kɔm bɔ bəchi kaŋaki lə chu. Wi kɔ wi dzaka a, i mi i kɛiŋsi gwu yi bəh Nyɔ kɔ i jɔbi wə wi jiə shɔm i Jisɔs Klistus. \ip Bɔɔl nì nyaka tə i sisi nyani wə wi nì kaŋaki i nyani tsə yɛiŋ kijuŋni ki bəni bə bumni bə Lum. Wi nì sisi a jɔbi wə ŋgaiŋ tsə buku fɛiŋ, ma ŋgaiŋ ni baaŋ bəh bɔ twɛsi i fə nɔm i bɔ kintəəŋ, ka bɔ bi gamti ŋgaiŋ ma ŋgaiŋ bi tsə i ninshiŋ, i tsə buku i Sbɛɛn. \iot Kifwu ki gia kə ki kɔ i Kiŋwakti kələ mə \io 1:1-17 Kin'yisi bəh kifwu ki gia \io 1:18–3:20 Kɔm mbɔiŋ wə bəni bəchi fa kuku nəŋki i bi bɔiŋ yɛiŋ \io 3:21–4:25 Dzəh yə Nyɔ nəŋki a bəni tsə yɛiŋ ka bɔ bi bɔiŋ \io 5:1–8:39 Nɔni kifiaŋ kə bəni bə Klistus kaŋaki \io 9:1–11:36 Bəni bə Islae i kimfasi ki Nyɔ wə \io 12:1–15:13 Nɔni ki bəni bə Klistus \io 15:14–16:27 Kimbɔni kigɔksini i bəni \c 1 \p \v 1 Akɔ mih Bɔɔl waiŋ wi nɔm wi Klistus Jisɔs. Nyɔ nì bɔɔŋ mih a mih nûmki waiŋ ntum wi Jisɔs, ka jiə a mih fûkuki ntum wi ndzɔŋni wi ŋgaiŋ. \v 2 Ntum wi ndzɔŋni wələ kɔ wə Nyɔ nì kaka i bəni tsə dzəh i bəni bu bə ntum wə, yi num asi bə nyaka i Kiŋwakti ki ki baiŋni wə. \v 3 Wi kɔ kɔm Waiŋ wi wə wi nì dzɔ gwu yi mi wiwɔm, ayaka bə bwɔ wi i chwɔŋkijuŋ ki Ŋkuŋ Dɛbit wə. \v 4 Bah wibuku Jisɔs Klistus kɔ num Nyɔ nì chusi wi tsə dzəh i Kiŋ'waka ki Baiŋni wə a, akɔ Waiŋ wi ŋgaiŋ wi kaŋa ŋga si wi nì dzasi wi i kpi wə.\f + \fr 1:4 \fr*\ft Nabə a, “Jisɔs Klistus kɔ num Nyɔ nì chusi ŋga bi tsə dzəh i Kiŋ'waka ki Baiŋni wə a wi kɔ Waiŋ wi ŋgaiŋ si wi nì dzasi i kpi wə.”\ft*\f* \v 5 A fə Jisɔs Klistus ka Nyɔ baa mih, fə a mih nûmki waiŋ wi wi ntum, ka mih fə̂ bəni bə tumi bichi bə̀ bɔ kɔkə Bəju jîə shɔm i wi, wɔ̂kɔki num i wi kɔ̂ksi yɛli wi. \v 6 Mbɛiŋ tə kɔ mbaŋ wi bəni bə̀ Nyɔ bɔɔŋ a bɔ nûmki bəni bə Jisɔs Klistus. \p \v 7 Mih nyakaki kiŋwakti kələ i mbɛiŋ bəchi bə̀ mbɛiŋ kɔ shɔm yi Nyɔ i Lum, ayaka wi bɔɔŋ a bɔ nûmki bəni bə̀ bɔ kɔ mbu. \p Ma Nyɔ Ba wibukumbɛiŋ bəh Bah Jisɔs Klistus chûsi shɔm yindzɔŋni i mbɛiŋ chu nyâ mbɛiŋ bəh kimbɔiŋni. \s1 Bɔɔl ka nəŋki i laa njikə i bəni bə Lum \p \v 8 Mih nəŋki i yisi nya kiyɔŋni i Nyɔ wuŋ kɔm mbɛiŋ bəchi tsə dzəh i Jisɔs Klistus wə, kɔm mbi wichi dzakaki lə kɔm shɔm yə mbɛiŋ jiə i wi wə. \v 9 Nyɔ wə mih nɔmki i wi bəh shɔm yiŋ yichi i ntum wi wi ndzɔŋni wələ wə kɔm Waiŋ wi kɔ mbeeŋ nsaka wuŋ a mih si kwaka lə mbɛiŋ jɔbi wichi i ntsa wuŋ wə. \v 10 I ntsa wuŋ wə mih si tsa a dzəh num i mih ka mih dzə i mbɛiŋ i liə jɔbi wə Nyɔ bum, \v 11 kɔm mih kɔŋki lə nalə i yɛiŋ mbɛiŋ ka mih ni nya mbɛiŋ bəh kinya ki Kiŋ'waka, ki ni fə mbɛiŋ ləkəki. \v 12 Yi num a, bukumbɛiŋ shîliki shɔm yibukumbɛiŋ, shɔm yə mbɛiŋ jiə i Nyɔ wə shîliki yiŋ, yiŋ shîli tə yimbɛiŋ. \v 13 Bwa bə nih bəŋ, mih nəŋki a mbɛiŋ kiə a mih kaka kiŋkani kiduli a mih dzə buku i mbɛiŋ wə, jɔbi wə mih kaka gia yidɔkɔ tasi mih. Ayaka mih nəŋki a mih dzə ka mih ni kwati ŋkɔh i mbɛiŋ wə, a liŋ si mih kɔ num mih kwati lɔ i bəni bədɔkɔ bə̀ bɔ kɔkə Bəju. \v 14 Nɔm wələ kɔm bəni bəchi kɔ i məkə kəŋŋ wə, kɔŋ a numki bəni bə̀ bɔ kɔ i kwili kintəəŋ, nabə bə̀ bɔ kɔ i chwa, nabə bəni bə̀ bɔ kaŋaki mfi, nabə bə̀ bɔ kɛiŋki i kiyuŋ wə. \v 15 Akɔ gia yə shɔm shiliki mih nalə i fuku ntum wi ndzɔŋni i mbɛiŋ tə bə̀ bɔ kɔ i Lum. \s1 Ŋga bi ntum wi ndzɔŋni wi Nyɔ \p \v 16 Mbɛiŋ kîəki a mih ŋgəmniki kə gia yidɔkɔ kɔm ntum wi ndzɔŋni wi Nyɔ. Kɔm akɔ i fɛiŋ wə ŋga bi Nyɔ biə bi bwiliki mi wichi wə wi kɔ wi jiə shɔm i wi kɔ. Ayaka gia yələ yisiki tsəki num i Bəju ka yi tsə tə i bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju. \v 17 Yi num a ntum wi ndzɔŋni wələ chusiki dzəh yə Nyɔ dzɔki a mi kɔ chəŋ i wi nshiŋ. Ayaka yələ yisi tsə kaasi bəh shɔm yə wəmaka kɔ wi jiə i wi. Akɔ gia yə bə kɔ bə nyaka a, \q1 “Mi wi chəŋ bi nɔ̂ki kɔm shɔm yə wi jiə i Nyɔ.” \s1 Shɔm bɔkɔki Nyɔ si bəni fəki gia yi gumini \p \v 18 Mih dzakaki lə i dzaka a shɔm yi Nyɔ yə wi bɔksiki i bɛiŋ i bəni bə̀ bɔ nəiŋma wi, fə gia yi gumini nɔni kichu kibɔ baŋ ŋkɔŋ kɔm gia yi Nyɔ. \v 19 Yi bɔkɔki yaka kɔm gia yə bəni kɔ i kiə kɔm Nyɔ chusiki alə, kɔm wi Nyɔ kɔ wi chusi lɔ i bɔ. \v 20 Ayaka na i kin'yisi wə si Nyɔ nì maa mbi, ŋga bi biə bi tsə kaa kə, bəh si wi Nyɔ kɔ, kɔ num bəni yɛiŋ lɔ, ka chu kiə i biɛiŋ biə wi kɔ wi maa, na si bəni yɛiŋki kə wi. Ayakadəiŋ, dzəh chu kɔbi yə mi wiwɔm kɔ i dza lɔbli dzaka a bɔ kiəki kə Nyɔ. \p \v 21 Na yaka si bɔ kiəki Nyɔ yakadəiŋ, bɔ kɔksi kə wi ka Nyɔ, nabə i nya kiyɔŋni i wi. Biŋkwaka bibɔ fiəni chu a bi kilɔlɔ. Kifwu kibɔ kiyəə jikə bəh jisi. \v 22 Bɔ dzaka a bɔ kaŋaki lə mfi, num bɔ fiəni chu lɔ biyuŋ. \v 23 Bɔ kɔ bɔ bee i tsaki Nyɔ wi kiŋkɔksi wə wi bi kpi kə, tsə ka tsaki num i mimɔsɔ mə bə̀ kɛiŋsi bəh kaŋ mɔ bwɔsi bəni bə̀ bɔ kɔ i kpi, bəh minyəni bəh nyám yə yi nyaniki, bəh yə yi sɛiŋki i kuku. \p \v 24 Si yi kɔ yaka Nyɔ ka bee bɔ a bɔ fəki num gia yə shɔm yibɔ kɔŋki a num gia yi kinyɛŋ, bɔ fəki yaka bəh gwu yibɔ i mi mi, ka ŋgəmsiki gwu yibɔ. \v 25 Bɔ kwuni ŋkɔŋ kɔm Nyɔ bi fiəni chu num ntəkə, tsa chu nɔm num i biɛiŋ biə Nyɔ maa, tsə lɔ i tsaki chu nɔm i wi Kimaa wiwə. Ayaka akɔ wi wə bukumbɛiŋ kɔ i kɔksiki jɔbi wichi na i bi tsə buku i kiŋgɔksi wə. Yi nûm ayaka. \v 26 Si bɔ fəki yakadəiŋ, Nyɔ ka bee bɔ, gwu bə́ shili bɔ i fəki gia yi ŋgəmnini. Ayaka bəkaŋa nɔ bəh bəkaŋa bədɔkɔ, num Nyɔ nì ka maa bəkaŋa a bɔ fəki yakadəiŋ. \v 27 Ayaka yi kɔ a liŋ si bənyuku bee dzəh yə Nyɔ nì fə i nɔki bəh bəkaŋa, gwu fwu lɔ bɔ i nɔki num bəh bənyuku. Ayaka bənyuku fə gia yi ŋgəmni bəh bənyuku bədɔkɔ. Si bɔ fəki yakadəiŋ jiə num ŋgəkə i kifwu kibɔ wə a num ŋgɔm wi kimfə kibɔ kichu. \p \v 28 Si bəni bəwɔ nì ka yɛiŋ a yi ndzɔŋki lə i kiə Nyɔ, Nyɔ ka bee bɔ a bɔ kaŋa mfi a num bi kiyuŋ, fə̂ num gia yə bɔ si kaŋaki kə i fəki. \v 29 Shɔ́m yibɔ bə́ num, num yi jikə bəh gia yichu chi chi. Bɔ mɔmyi gia yi gumini, dzə́kəh buku bɔ, bɔ kaŋa shɔm yichu, kindɔŋ fiini bɔ bəh bəni, wɔɔyi bəni, jwɔ, fwɔkyi, tsɛiŋ bəni bəh dzə́kəh yi chu, nyani bəh kinyəni, \v 30 bəkəli yɛli ki bəni, baiŋŋ Nyɔ, kaŋa bətɔyi bəchi i lɔm kibɔ wə, gukuli, ləkə bəh kifwu, ghaŋsi gwu, mɔm dzə́h yichi i fəki chu, ləkə bəh kifwu i bətii bəbɔ bəh i bənih bəbɔ. \v 31 Bɔ kɔ biyuŋ, num kə i ja yibɔ bɛiŋ. Bɔ chəbsi bəni bədɔkɔ, bɔ kwasi kə nshɛiŋ i bəni wə. \v 32 Bɔ fəki yakadəiŋ bɔ kiə na a Nyɔ kɛiŋsi a mi wə wi fəki gia yələ wi kaŋaki i kpî. Ayakalə, bɔ fə a fəni tsə a nishiŋ, chu kɔksi bəni bə̀ bɔ fəki ŋkaiŋni wi gia yələ. \c 2 \s1 Nyɔ bi sakaki mi wi biəli kimfə ki mi wiwɔ \p \v 1 Ayakadəiŋ, wɔ wə wɔ sakaki kimfə ki mi widɔkɔ, kɔŋ wɔ numki na ndə, wɔ kîəki a wɔ tə dzaki kə kiŋgbɔ. Wɔ kîəki a, asi wɔ sakaki kimfə ki mi widɔkɔ kɔ asi wɔ ləkəsiki gwu ya i ŋgəkə wə, kɔm wɔ wə wɔ sakaki wɔ fəki tə a gia yə wi fəki. \v 2 Bukumbɛiŋ kiəki lə a, Nyɔ ka jiə ŋgəkə i bəni bə̀ bɔ fəki gia yələ, wi jiəki biəli num ŋkɔŋ. \v 3 Ayakadəiŋ, wɔ wə wɔ sakaki kimfə ki bəni bə̀ bɔ fəki ŋkaiŋni wi gia yələ, ayakalə wɔ mwi fə yi tə, wɔ kwakaki a wɔ kɔlə i bi gɛiŋ buku i nsaka wi Nyɔ wə a? \v 4 Ma wɔ yɛiŋki kə a Nyɔ kaŋaki lə shɔm yindzɔŋni i bəni nalə, kaŋa shɔm nalə, num tə bəh kimbɔiŋni nalə a? Wɔ yɛiŋki yakadəiŋ wɔ kwaka akɔ gia yi kilɔlɔ, kîə a shɔm yindzɔŋni yi Nyɔ i wɔ, chusiki a wɔ kwûni shɔm ya. \p \v 5 Ayakalə, si wɔ nəiŋma i kwuni shɔm ya, wɔ fə̂ yi ləkə tsə a ləkəni, yəmaka kɔ a wɔ kpɛiŋsiki num ŋgəkə i gwu ya wə, wə wi bi numki i chɔkɔ biə Nyɔ bi chusiki shɔm yi yi bɔkɔli i jɔbi wə wi sakaki bəni bəchi i dzəh yi chəŋ wə. \v 6 Nyɔ bi gɔmki na winaiŋ mi biəli kimfə ki. \v 7 Bəni bə̀ bɔ kaŋaki shɔm i nɔm wi ndzɔŋni wə, nəŋki num mbum bəh kiŋkɔksi bəh nɔni kə ki bi tsə kaa kə, wi bi nyâ lə nɔni kə ki bi tsə kaa kə i bɔ. \v 8 Ayakalə, i bəni bə̀ bɔ tsɛiŋki a gwu yibɔ shəŋ, bɔ nəiŋ i wɔkɔ ŋkɔŋ, ka fəki num a gia yichu, yi kɔ a Nyɔ ni chusi lə shɔm yi bɔksini bəh ŋgəkə i bɔ wə. \v 9 Ŋgəkə wimbum bəh lɔli bi numki i mi wichi wə wi fəki chu, i yisi i Bəju i tsə buku i bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju. \v 10 Ayakalə, kiŋkɔkni bəh kiŋkɔksi bəh kimbɔiŋni bi numki i bəni bə̀ bɔ fəki gia yindzɔŋni i yisi i Bəju i tsə buku i bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju. \v 11 Yi bi numki yakadəiŋ, kɔm Nyɔ si chusi kə chi chi. \p \v 12 Bəni bəchi bə̀ bɔ fəki chu bɔ kaŋa kə na bənchi bə Muses, bɔ bi liəki num i ŋgəkə wə liəni kɔŋ bɔ ma kaŋaki bənchi. Ayaka bəni bəchi bə̀ bɔ fəki chu bɔ num i bənchi chɛiŋ, bə bi sakaki bɔ biəli bənchi bəwɔ. \v 13 Yi kɔ yakadəiŋ kɔm Nyɔ bi dzɔ kə mi a wi kɔ chəŋ i wi nshiŋ kɔm wi wɔkɔki gia yə bənchi dzakaki. Wi bi dzɔ mi a wi kɔ chəŋ i jɔbi wə wəmaka fəki gia yə bənchi nəŋki. \v 14 Bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju kabə num bənchi kɔbi, dza ka fəki gia i kiŋkwaka kibɔ wə, a num gia yə bənchi nəŋki, yaka bɔ mwi si num lɔ bənchi, namana yaka bɔ kaŋa kə bənchi bə̀ Nyɔ nì nya i Bəju. \v 15 Yəmaka chusiki a gia yə bənchi nəŋki kɔ num Nyɔ nyaka yi i shɔ́m yibɔ wə. Shɔ́m yibɔ tɔbi tə yi. Jɔbi wə bɔ fəki gia yichu, shɔ́m yibɔ ka sakaki bɔ. Jɔbi wə bɔ fəki gia yindzɔŋni yi ka tɔbiki bɔ. \v 16 Gia yələ bi dzɔki di i jɔbi wə Nyɔ bi sakaki gia yichi yə bəni fəki i nyumi wə tsə dzəh i Klistus Jisɔs wə, si ntum wi ndzɔŋni wələ mih fukuki lə chusiki. \s1 Bəju ghaŋsiki gwu bəh bənchi \p \v 17 Wɔ wə wɔ bɔɔŋki gwu ya a mi wi Ju, wɔ jiə fwu wa i bənchi bə Muses wə, chu ghaŋsi gwu a wɔ kɔ mi wi Nyɔ, \v 18 bə lani lɔ wɔ bəh bənchi, wɔ kiə gia yə Nyɔ nəŋki, kiə tə gia yə yi tɔksiki ndzɔŋki nalə. \v 19 Wɔ kiəki lə na bindzɔŋ a wɔ kɔ wɔ wə wɔ chusiki dzəh i bimfəkə, num tə baiŋni i bəni bə̀ bɔ kɔ i jisi mə, \v 20 wɔ chu num wə wɔ təfiki biyuŋ, a num wɔ wə wɔ laniki bəni bə̀ bɔ kiəki kə gia ka bwa bənchiŋ. Wɔ fəki lə kɔm bənchi nya lɔ wɔ bəh mfi bichi bəh ŋkɔŋ. \v 21 Wɔ wə wɔ laniki bəni yakadəiŋ, wɔ laniki alə tə n'ya gwu a? Wɔ wə wɔ fukuki a kiə mi ki chwɔ̂ kə, wɔ tə fəki dəiŋ a? \v 22 Wɔ wə wɔ wamyiki a kiə nyum mi nabə kpə mi ki nɔ̂ kə bəh mi widɔkɔ, na wɔ fəki kə yakadəiŋ? Wɔ wə wɔ kaiŋyiki gia kɔm mimɔsɔ, na wɔ tə chwɔki kə biɛiŋ i júŋ yi fəni yi gia yi mimɔsɔ wə a? \v 23 Wɔ wə wɔ ghaŋsi gwu bəh bənchi bə Nyɔ, yaka wɔ ŋgəmsiki kə Nyɔ si wɔ bwiŋki bənchi bəwɔ a? \v 24 Akɔ gia yə bə nyaka a, “Bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju si bəkəli lə yɛli wi Nyɔ a num kimfə kimbɛiŋ ki Bəju.” \p \v 25 I suuŋ mi kaŋaki lə mbee,\f + \fr 2:25 \fr*\ft Nsuuŋ nì chusiki a bɔ kɔ chwɔŋkijuŋ ki bəni bə̀ Nyɔ nì dzi miŋkaiŋ bəh bɔ.\ft*\f* jɔbi wə mi wiwɔ fəki gia yə bənchi dzakaki. Ayakalə, jɔbi wə wɔ bwiŋki bənchi, nsuuŋ wə bə suuŋ wɔ yɛiŋ kɔ aka wɔ kɛiŋki kinchɔk. \v 26 Mi kabə kɛiŋki kinchɔk, wi fə gia yi chəŋ yə bənchi nəŋki, bə ma ni dzɔ wi ka wə bə kɔ num bə suuŋ lɔ wi na si wi kɛiŋki kinchɔk a? \v 27 Ayakadəiŋ bəni bə̀ bɔ kɔ kinchɔk i nyam yi gwu wə ayakalə bɔ jiə bənchi, bɔ bi fə bə jiə mbɛiŋ Bəju i ŋgəkə wə mbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ kaŋaki bənchi bə̀ bə nì nyaka, ayaka mbɛiŋ suuŋ bəni, mbɛiŋ kɛiŋ bwiŋ bənchi bəwɔ. \v 28 Mbɛiŋ kîəki a, mi wi Ju mwi kɔkə wə bə yɛiŋki i nyam yi gwu wə. Ayaka nsuuŋ wi kɔŋ kɔkə gia yə bə yɛiŋki i biŋ i nyam yi gwu wə. \v 29 Mi wə wi kɔ mi wi Ju wi ŋkɔŋ kɔ num i shɔm mə. Ayaka nsuuŋ wi ŋkɔŋ kɔ wə wi kɔ i shɔm mə, a num mfə wi Kiŋ'waka ki Nyɔ, a kɔbi nsuuŋ wə wi biəliki num bənchi bə̀ bə nyaka num nyakani. Wəmaka mi kɔ a si kɔksi num Nyɔ wi. A si kɔksi kə bəni. \c 3 \s1 Nyɔ si num a ja yi bɛiŋ \p \v 1 Si yi kɔ yakadəiŋ, Bəju tsəki bəni bədɔkɔ i finə wə a? Ma mbee kɔlə i nsuuŋ wə a? \v 2 Aaŋ, Bəju tsəki lə bəni bədɔkɔ i dzə́h yiduli wə. Yimbum yɛiŋ kɔ a Nyɔ nì kɔ wi nya ja yi, a num i bɔ kaŋ. \v 3 Bə kɔ i dzaka a si bəni bədɔkɔ nì numki kə i ja yiwɔ wə, yaka yəmaka ni fə ma Nyɔ ma numki i ja yi bɛiŋ na? \v 4 Yi mɔŋ num yakadəiŋ! Na si bəni bəchi kɔ bəntəkə Nyɔ bi baaŋ a wi ŋkɔŋ, yi num asi bə nyaka a, \q1 “Nyɔ, wɔ ka dzâka ndzaka wa, yaka ndzaka wiwɔ kɔ chəŋ. \q1 Ayaka wɔ si shi saka dzi lə bənsaka ba.” \p \v 5 Ayakalə, a kabə num a kimfə kibukumbɛiŋ kə ki kɔkə chəŋ gamtiki i fəki a kimfə ki Nyɔ kə ki kɔ chəŋ numki i yəŋə wə, yaka bukumbɛiŋ kɔ i dzaka a nə? A Nyɔ fəki i fikpəŋ i lɔɔki ŋgəkə i bukumbɛiŋ wə a? Mih bikəki yələ lə asi mi wiwɔm si bikə. \v 6 Yi mɔŋ i numki yakadəiŋ! Asi kɔ a yi numki yaka, ma Nyɔ sakaki dəiŋ mbi a? \v 7 Ayakalə, mih kabə nyiki ntəkə bi fə ŋkɔŋ bi Nyɔ yəŋə tsə a ninshiŋ ninshiŋ dzə bəh kiŋkɔksi i yɛli wi wə, bɔ bə́ chu sakaki mih ka mi wichu kɔm nə? \v 8 Yi kabə num yakadəiŋ, bukumbɛiŋ ma dzakaki a, “Yi ndzɔŋki lə a buku fə̂ki chu ka gia yindzɔŋni ni dzəki a?” Bəndzaka bələ kɔ bə̀ bəni bədɔkɔ bəkəliki yɛli wibuku bəh bɔ, dzaka a a dzakaki buku, bəmaka bəni bi kwati lə ŋgəkə wə bɔ kɔ i bi kwati. \s1 Mi wi chəŋ mɔŋ nalə kpaaa \p \v 9 Bukumbɛiŋ ki dzakaki a nə i liə a? A bukumbɛiŋ Bəju tsəki lə bəni bədɔkɔ a? Yi mɔŋ dəkə yaka lə! Bukumbɛiŋ kɔ bə yɛiŋ lɔ a Bəju bəh bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju kɔ num i kaŋ yi ŋga bichu wə. \v 10 Yələ kɔ si bə nyaka a, \q1 “Mi wi chəŋ mɔŋ, na wimu mɔŋ. \q1 \v 11 Mi mɔŋ wə wi kaŋaki mfi, \q1 mi num kə wə wi nəŋki Nyɔ. \q1 \v 12 Bəni bəchi kɔ bə̀ bɔ n'yɔkɔ nya jum i Nyɔ. \q1 Bɔ bəchi chu biɛiŋ bi kilɔlɔ. \q1 Mi mɔŋ wə wi fəki gia yə yi kɔ chəŋ, na wimu mɔŋ. \q1 \v 13 Bɔ yamsi bindɔŋ bibɔ jiə bi biyəə aka júm. \q1 Bɔ kɔ bəni bə ja. \q1 Ndzaka wə wi bukuki i dzaka kibɔ wə kɔlə i wɔ̂ɔ mi aka kiləfi ki juŋŋ. \q1 \v 14 Bəlɔiŋ bəh bəndzaka bəlɔli jikə i dzaka kibɔ wə. \q1 \v 15 Gvu yibɔ si yaŋsi alə i tsə wɔɔ mi. \q1 \v 16 Bɔ si shi bəkəli lə biɛiŋ \q1 tsə bəh bəŋgəkə i di bichi biə bɔ tsəki. \q1 \v 17 Bɔ chu kiəki kə dzəh yə yi dzəki bəh nɔni ki bɔiŋnini. \q1 \v 18 Bɔ kaŋaki kə na nlwa wi Nyɔ i shɔ́m yibɔ mə.” \p \v 19 Bukumbɛiŋ kiə i liə a gia yə bənchi dzaka, bɔ dzakaki i bəni bə̀ bɔ nɔki i bənchi chɛiŋ, ka mi ma ni kaŋa na gia yə wi kɔ i lɔbli dzaka asi mi wichi i fa mbi wələ wə bi num i Nyɔ nshiŋ nɔmyi dzaka. \v 20 Mbɛiŋ kîə a, na mi wiwɔm wimu bi numki kə wə Nyɔ bi dzɔki a wi kɔ chəŋ i wi nshiŋ kɔm wi fəki gia yə bənchi nəŋki, kɔm bənchi fəki bəni ka kiəki gia yichu yə bɔ fəki. \s1 Dzəh yə Nyɔ dzɔki a mi kɔ chəŋ yɛiŋ \p \v 21 Ayakalə, i liə Nyɔ chusi lɔ dzəh yə wi dzɔki mi yɛiŋ a wi kɔ chəŋ i wi nshiŋ. Ayaka dzəh yiwɔ kaŋa kə gia yidɔkɔ i fə bəh bənchi. Dzəh yələ kɔ num Kiŋwakti ki Muses ki bənchi bəh bi bəni bə ntum bə Nyɔ nì tɔbiki lə. \v 22 Dzəh yə Nyɔ dzɔki a mi kɔ chəŋ yɛiŋ, kɔ yə yi biəliki shɔm yə mi kɔ wi jiə i Jisɔs Klistus wə. Nyɔ fəki yələ i mi wichi wə wi jiə shɔm i Klistus wə, kɔm i Nyɔ mi widɔkɔ kɔkə chi chi, \v 23 si mi wichi kɔ wi fə lɔ chu ka numki na i dzəh yi dəəŋ i mbum bi Nyɔ wə. \v 24 Ayakalə, Nyɔ chusi lɔ shɔm yi yindzɔŋni i bəni i nya bɔ bəh kinya kilɔlɔ yi num a bɔ kaŋaki kə kiŋgbɔ kidɔkɔ. Yələ nì tsə dzəh i Klistus Jisɔs wə wi nì təiŋ bəni i kaŋ yi bəŋgəkə wə. \v 25 Nyɔ nì kɔ wi nya wi ka mfə gia i fə kimaiŋ bəh mwa mu. Ayaka kimaiŋ kələ kɔ i bəni bəchi bə̀ bɔ jiə shɔm i wi wə. Wi nì fə kimaiŋ kələ i chusi a ŋgaiŋ Nyɔ kɔ mi wi chəŋ, kɔm wi Nyɔ nì kaŋaki shɔm kaŋani bəh chu bibɔ biə bɔ nì fəki i kikpu wə. \v 26 Wi nì fə yi i chusi a wi Nyɔ mwi kɔ mi wə wi fəki gia yi chəŋ i jɔbi wi liə wə, yi chu num a ŋgaiŋ dzɔki mi wə wi jiə shɔm i Jisɔs a wəmaka kaŋaki kə kiŋgbɔ. \v 27 Si yi kɔ yaka, gia yidɔkɔ kɔlə yə bukumbɛiŋ kɔ i ghaŋsiki gwu yɛiŋ na? Gia yidɔkɔ mɔŋ! Yi mɔŋ dəkə kɔm nə a? Ma yi kɔlə i numki kɔm nɔm widɔkɔ wə bukumbɛiŋ nɔmki a? Yi mɔŋ yaka! Yi kɔ num i numki i nchi wə bukumbɛiŋ jiə shɔm i Jisɔs. \v 28 Lə yi kɔ yaka. Bukumbɛiŋ kɔ bə təiŋ a, Nyɔ dzɔki mi a wi kɔ kiŋgbɔ kidɔkɔ kɔbi akɔ kɔm njiə wi shɔm wə wi jiə i Jisɔs wə, yi num kə kɔm wi fəki gia yə bənchi nəŋki. \v 29 Ma Nyɔ kɔ a Nyɔ wi Bəju shəŋ a? Ntə wi kɔ tə Nyɔ wi bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju a? Aaŋ, wi kɔ tə Nyɔ wi bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju, \v 30 si Nyɔ kɔ shəŋ a wimu, a num wi wə wi bi dzɔ bəni bə̀ bə suuŋ bɔ a bɔ kɔkə bəh ŋgbɔ widɔkɔ, a num shəŋ kɔm shɔm yə bɔ jiə i Klistus wə, yi num a liŋ si wi bi dzɔ bəni bə̀ bɔ kɛiŋki kinchɔk, a bɔ kɔ ŋgbɔ widɔkɔ kɔbi num tə kɔm shɔm yə bɔ jiə i Klistus wə. \v 31 Yaka yi kɔ a bukumbɛiŋ lɔtɔkɔ bənchi kɔm shɔm yə bukumbɛiŋ jiə i Klistus wə a? Yi mɔŋ yakadəiŋ! Yi kɔ a bukumbɛiŋ kaŋaki i nûmki numni i bənchi wə. \c 4 \s1 Ablaham kɔ kinchəsi ki mi wə Nyɔ dzɔki a wi kaŋaki kə kiŋgbɔ kidɔkɔ \p \v 1 Bukumbɛiŋ kɔ i dzaka a Ablaham ba wi bətii tii bəbukumbɛiŋ nì yɛiŋ finə i gia yələ wə a? \v 2 A nì kɔ a Nyɔ dzɔ a Ablaham kɔkə bəh ŋgbɔ widɔkɔ num kɔm nɔm wi ndzɔŋni wə wi nì fə, ma wi kaŋaki lə gia yə wi kɔ i ghaŋsiki gwu kɔm yi. Ayakalə, wi kaŋaki kə na gia yə wi kɔ i ghaŋsiki gwu yɛiŋ i Nyɔ nshiŋ, \v 3 kɔm Kiŋwakti ki Nyɔ dzakaki a, \q1 “Ablaham nì jiə shɔm i Nyɔ, \q1 Nyɔ ka dzɔ wi a wi kɔ mi wi chəŋ.” \p \v 4 Mi wə wi nɔmki bə gɔm wi, na yibwiŋ wi ka nɔm bə gɔm wi, bə ma ni dzɔ a ŋgɔm wiwɔ kɔ kinya bə nya i wi. Bə ni dzɔ a, akɔ ŋgɔm wə wi si kɔ i kwati. \v 5 Ayakalə, mi kabə num maka wi nɔm fiɛŋ fidɔkɔ, num wi jiə shɔm i Nyɔ wə wi dzɔki bəni bəchu a bɔ kɔkə bəh kiŋgbɔ kidɔkɔ i wi nshiŋ, Nyɔ dzɔki wəmaka a wi kɔ chəŋ i wi nshiŋ kɔm shɔm yə wi jiə i wi. \v 6 Dɛbit tə nì dzaka a ndzɔŋni bimbum kɔ i bəni bə̀ Nyɔ dzɔki a bɔ kɔ chəŋ i wi nshiŋ a num kə kɔm bənɔm bə̀ bɔ nɔm. \v 7 Wi nì dzaka a, \q1 “Ndzɔŋni bimbum kɔ i bəni bə̀ Nyɔ kɔ wi dalinya lɔ bəŋgbɔ bəbɔ, \q1 ka baŋ chu bibɔ. \q1 \v 8 Ayaka ndzɔŋni bimbum kɔ i mi wə Nyɔ chu \q1 ŋgwuŋki kə waiŋkpaŋ kɔm chu bi.” \p \v 9 Si yi kɔ yakadəiŋ, ndzɔŋni bimbum biələ kɔ a bəni bə̀ bɔ kɔ num bə̀ suuŋ bɔ ma? Ma, bi kɔ tə i bəni bə̀ bɔ kɛiŋki kinchɔk a? Buku si kɔ buku dzaka lɔ a, “Shɔm yə Ablaham nì jiə i Nyɔ wə nì fə Nyɔ dzɔ wi a wi kɔ mi wi chəŋ.” \v 10 Nyɔ nì dzɔ Ablaham a wi kɔ mi wi chəŋ, num i winaiŋ jɔbi wə a? A nì kɔ num bə suuŋ lɔ wi, ma wi kɛiŋ kinchɔk a? A nì kɔ wi kɛiŋ kinchɔk maka bə suuŋ wi. \v 11 Bə nì suuŋ wi jiə ka kinchəsi i chusi a wi kɔ mi wi chəŋ kɔm shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ i jɔbi wə wi nì kɛiŋki kinchɔk. Ayakadəiŋ, Ablaham ka num tii wi bəni bichi bə̀ bɔ jiə shɔm i Nyɔ maka bə suuŋ bɔ, ka Nyɔ dzɔ tə bɔ a bɔ kɔ bəni bə chəŋ i wi nshiŋ. \v 12 Ayaka wi num tə tii wi bəni bə̀ bɔ kɔ num bə suuŋ bɔ, a num kə kɔm bə suuŋ bɔ. Akɔ kɔm bɔ dzɔ a gvu yi, i shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ ka bə suuŋ wi. \s1 Ablaham nì kwati fiɛŋ fiə Nyɔ kaka // num kɔm shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ \p \v 13 Kiŋkaka kə Nyɔ nì kaka i Ablaham a wi bəh bwa bu bi dzi lə mbi wələ, yi num kə kɔm Ablaham nì jiəki bənchi. Akɔ kɔm shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ wə, Nyɔ ka dzɔ wi a wi kɔ chəŋ i wi nshiŋ. \v 14 A kabə num a bəni bə̀ bɔ kwati fiɛŋ fiə Nyɔ kaka kɔm i nɔki si nchi nəŋki, yaka shɔm yə bə jiə i Nyɔ kaŋaki kə mbee widɔkɔ, kiŋkaka kə Nyɔ kaka numki tə a kilɔlɔ. \v 15 Gia yə yi kɔ, kɔ a bənchi si fə shɔm yi Nyɔ ka bɔkɔki tsə a nishiŋ, kɔm di biə nchi kɔkə, gia yidɔkɔ ma ni numki a mi bwiŋ nchi. \v 16 Yi kɔ num a, kiŋkaka kiwɔ biəliki num shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ ka yi numki shɔm yi yindzɔŋni i wi, yə wi nì kaka a yi kaŋaki i bi num i chwɔŋkijuŋ ki kichi wə, a kɔbi a bəni bə̀ bɔ num i bənchi wə. Akɔ tə i bəni bə̀ bɔ jiə shɔm i Nyɔ wə a liŋ asi Ablaham nì jiə, kɔm Ablaham kɔ tii wibukumbɛiŋ bəchi bə̀ bɔ kɔ bəni bə Nyɔ. \v 17 Yələ kɔ asi bə nyaka a Nyɔ dzakaki i Ablaham a, \q1 “Mih kɔ mih fə a wɔ numki tii wi bitumi biduli.” \m Wi num tikwili wibuku i Nyɔ nshiŋ. A num Nyɔ wə Ablaham nì jiə shɔm i wi. Ayaka yi num a, a fəki wi ka bəni bə̀ bɔ kpiyi fiəni chu bəwɔm. Ayaka yi chu num a, a fəki wi ka biɛiŋ biə bi kɔkə, bi nûmki. \v 18 Ablaham nì tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ kiə a ŋgaiŋ kɔlə bi kwati fiɛŋ fiə Nyɔ nì kaka i ŋgaiŋ, na si wi nì kɔ wi chu tsɛiŋ kə fiɛŋ fidɔkɔ i ninshiŋ. Ayakalə, wi jiə a shɔm i Nyɔ na ka wi nyani lə i dzə numki, “Tii wi bitumi biduli,” asi Nyɔ nì kaka i wi a, \q1 “Bwa ba bi ləŋki a ləŋni.” \m \v 19 A nì kɔ Ablaham si num tsə lɔ jía gbi, ayakalə wi nì ka dəsi dəkə shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ, na yaka si wi nì kɔ wi yɛiŋ lɔ i gwu yi wə a ŋgaiŋ si num lɔ aka kiŋkpili ki mi, ka yɛiŋ tə a kpə wi Sɛla kɔ ŋkaiŋni wi kɔbi i bwɔ. \v 20 Wi nì ka kaŋa dəkə kiməŋni i kaŋaki shɔm yifa kɔm kiŋkaka kə Nyɔ nì kaka i wi. Shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ nì ləkəki tsəki a ninshiŋ, wi ka tumyiki a bikum bi Nyɔ. \v 21 Wi nì kɔ wi bum na bəh shɔm yi yichi a Nyɔ kaŋaki lə ŋga i fə gia yə wi nì kaka. \v 22 Akɔ gia yə shɔm yə wi nì jiə i Nyɔ nì fə a Nyɔ dzɔ wi a wi kɔ mi wi chəŋ i wi nshiŋ. \v 23 Ayakalə, ndzaka wə wi kɔ a, “Nyɔ nì dzɔ wi yakadəiŋ,” Yi kɔkə a bə nì nyaka a i Ablaham wə shəŋ. \v 24 Yi kɔ tə i bukumbɛiŋ wə. Nyɔ wə bukumbɛiŋ jiə shɔm i wi, ni dzɔ lə bukumbɛiŋ tə yakadəiŋ. Akɔ wi wə wi nì bwili Jisɔs Bah wibukumbɛiŋ i kpi wə. \v 25 Jisɔs kɔ wə bə nì nya wi kpi kɔm chu bibukumbɛiŋ. Ayaka Nyɔ fiəni dzasi wi i kpi wə ka ŋgaiŋ dzɔ a bukumbɛiŋ kɔkə bəh kiŋgbɔ kidɔkɔ. \c 5 \s1 Kinsaŋli kə bukumbɛiŋ kaŋaki kɔm Nyɔ // dzɔki bukumbɛiŋ a bukumbɛiŋ kɔkə bəh kiŋgbɔ kidɔkɔ \p \v 1 I liə si Nyɔ kɔ wi dzɔ lɔ bukumbɛiŋ a bukumbɛiŋ kɔkə bəh kiŋgbɔ kɔm shɔm yə bukumbɛiŋ jiə i wi wə, bukumbɛiŋ bə́ num i kimbɔiŋni wə bəh wi kɔm gia yə Bah wibukumbɛiŋ wə Jisɔs Klistus fə. \v 2 A fə wi ka bukumbɛiŋ kaŋa dzəh i liə i shɔm yindzɔŋni yi Nyɔ yə bukumbɛiŋ kɔ yɛiŋ wə i liə kɔm shɔm yə bukumbɛiŋ jiə i wi. Bukumbɛiŋ bə́ laŋ si bukumbɛiŋ tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ, kiə a bukumbɛiŋ bi kwatiki lə i mbum bi Nyɔ wə. \v 3 Yi na baaŋ dəkə yakadəiŋ, bukumbɛiŋ laŋki tə i bəŋgəkə bə̀ bukumbɛiŋ yɛiŋki, kɔm bukumbɛiŋ kiəki lə a bəŋgəkə fəki mi kiə i kaŋa shɔm. \v 4 Ayaka shɔm yi kaŋani fəki a Nyɔ kɔksi mi a wi kpɛiŋ. Nyɔ ka kɔksi mi a wi kpɛiŋ, wi ka tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ i fiɛŋ wə, kiə a ŋgaiŋ bi kwati lə. \v 5 Fiɛŋ fiə bukumbɛiŋ tsɛiŋki tsəki i ninshiŋ i fi wə bi lansi tsə kə i kuku, kɔm Nyɔ kɔ wi jiksi shɔ́m yibukumbɛiŋ bəh kiŋkɔŋ ki, tsə dzəh i Kiŋ'waka ki Baiŋni kə wi nya i bukumbɛiŋ. \v 6 Yi num a jɔbi wə bukumbɛiŋ nì kɔkə i gamti gwu yibukumbɛiŋ, Klistus dzə i jɔbi wi ndzɔŋni wə, ka kpi kɔm bukumbɛiŋ bəni bə̀ bɔ kiəki kə Nyɔ. \v 7 Akɔ ŋkɔŋ a yi ləkəki lə i mi i kpi kɔm mi wə wi kaŋaki kə kiŋgbɔ, ayaka mi widɔkɔ kɔlə i mɔmsi i kpi kɔm mi wi ndzɔŋni widɔkɔ. \v 8 Ayakalə, Nyɔ nì chusi kiŋkɔŋ ki i bukumbɛiŋ i dzəh yələ wə a, jɔbi wə bukumbɛiŋ nì kɛiŋki bəni bəchu, Klistus kpi kɔm bukumbɛiŋ. \v 9 I liə si bukumbɛiŋ kɔ num mwa mu fə Nyɔ dzɔ bukumbɛiŋ a bukumbɛiŋ kɔkə bəh kiŋgbɔ kidɔkɔ, yaka wi bi tsə lə i bukumbɛiŋ nshiŋ i bwili bukumbɛiŋ i kaŋ yi shɔm yi Nyɔ yi bɔksini yə wə bəh bəni. \v 10 Yəmaka num a, na jɔbi wə bukumbɛiŋ nì kɛiŋki bəni bə̀ bɔ baiŋŋki Nyɔ, kpi yi Waiŋ wi chiŋni bukumbɛiŋ bəh Nyɔ, wi ni tsə lə i ninshiŋ i liə i bwili bukumbɛiŋ bəh nɔni ki, si wi kɔ wi chiŋni bukumbɛiŋ bəh Nyɔ. \v 11 A kɔkə a gia yələ shəŋ yə bukumbɛiŋ laŋki kɔm yi. Bukumbɛiŋ laŋki tə bəh Nyɔ kɔm Bah wibukumbɛiŋ Jisɔs Klistus wə wi kɔ num wi chiŋni bukumbɛiŋ bəh Nyɔ. \s1 Gia yə Adam nì dzə bəh yi, bəh yə Klistus nì dzə bəh yi \p \v 12 Si chu nì tsə dzəh i mi wimu wə, ka bi dzə i mbi wə, ayaka kpi tə tsə dzəh i chu chɛiŋ ka bi dzə, ayaka kpi ka waŋ tsə i mi wichi wə, kɔm mi wichi fə chu. \v 13 Chu nì kɔ bi si num lɔ i fa mbi wə, na ka Nyɔ nyaki bənchi. Ayakalə, bənchi kabə num kə bə kɔkə i ŋgwuŋki waiŋkpaŋ i chu biə bəni fəki. \v 14 I yisi i jɔbi wi Adam wə i dzə buku i jɔbi wi Muses wə a nì kɔ kpi kaŋa ŋga i mi wichi bɛiŋ nabə bə̀ bɔ nì fəki chu ayaka bɔ fə kə asi Adam wə wi nì bwiŋ nchi. Adam nì kɔ i dzə yidɔkɔ wə aka Klistus wə wi nì kɔ i bi dzə. \v 15 Ayakalə, kinya ki Nyɔ kə wi nya i bəni kilɔlɔ kɔkə ka chu biə Adam nì fə. A kabə num a bəni bəduli nì kpiyi kɔm chu bi mi wimu, yaka kɔ ŋkɔŋ a shɔm yindzɔŋni yi Nyɔ bəh kinya ki nì dzə kɔm shɔm yindzɔŋni yi mi wimu wə wi kɔ Jisɔs Klistus, ma yi ni numki i dzə i bəni bəduli wə tsə lɔ tsəni. \v 16 Gia yə kinya ki Nyɔ kələ Nyɔ nì nya kilɔlɔ dzə bəh yi kɔkə liŋ bəh yə chu bi mi wimu nì dzə bəh yi. Chu bi mi wimu dzə bəh nsaka i bəni bəchi wə ka jiə bɔ i ŋgəkə wə. Ayakalə, kinya ki Nyɔ kələ nì dzə i jum wə, i chu bi bəni bəduli biə bɔ nì fə, ayaka Nyɔ dzɔ bɔ a bɔ kɔkə bəh kiŋgbɔ kidɔkɔ. \v 17 Yi kabə num a, chu bi mi wimu nì fə kpi kaŋa ŋga i mi wichi bɛiŋ kɔm mi wimu, yaka kɔ a bəni bə̀ bɔ dzɔ kiŋkɔŋ ki Nyɔ kimbum kələ, bəh kinya kə ki kɔ ndzɔ wə Nyɔ dzɔ bəni kilɔlɔ a bɔ kɔ chəŋ, bɔ ni kwati nɔni ki du kɔm mi wimu wə Jisɔs Klistus. \v 18 Ayakadəiŋ, si chu bi mi wimu nì dzə bəh ŋgəkə i bəni bəchi wə, kɔ a liŋ si kimfə ki chəŋ ki mi wimu fə Nyɔ dzɔ bəni a bɔ kɔkə bəh kiŋgbɔ, bɔ bəchi num i bi kwati nɔni. \v 19 Yi num a asi mi wimu nì ləkə bəh fwu i Nyɔ yəmaka fə bəni bəduli num bəh chu, yi kɔ asi mi wimu nì wɔkɔ i Nyɔ ŋ'wɔkɔ wiwɔ fə Nyɔ dzɔ bəni bəduli a bɔ kɔ chəŋ i wi nshiŋ. \v 20 Nyɔ nì nya bənchi i fə a chu duki. Ayakalə, si chu duki akɔ a liŋ si kiŋkɔŋ ki Nyɔ kə ki kɔ kinduksi i bəni wə duki tsəki a ninshiŋ tə. \v 21 Yi kɔ lə, ka chu kaŋaki ŋga i bəni wə, bɔ kpiyi, kɔ asi kiŋkɔŋ ki Nyɔ kə kaŋaki ŋga i bəni wə tsə dzəh i ndzɔ wə Nyɔ dzɔki bəni a bɔ kɔ chəŋ i wi nshiŋ, i bi nya bɔ bəh nɔni kə ki bi tsə kaa kə kɔm Jisɔs Klistus wə Bah wibukumbɛiŋ. \c 6 \s1 Mi wə wi kɔ wi chiŋni lɔ bəh Klistus, wi kpi buku i kaŋ yichu wə \p \v 1 Si yi kɔ yakadəiŋ, bukumbɛiŋ ki dzakaki a nə? Yaka kɔ bukumbɛiŋ ki baaŋki tsəki a fəki chu ka nshɛiŋ yi Nyɔ yə yi kɔ kinduksi i bəni wə duki tsəki tə a ninshiŋ a? \v 2 Yi mɔŋ nûm yaka! Yi kɔ i chu num dəiŋ a bukumbɛiŋ bə̀ bə kpi buku i kaŋ yichu wə chu kɔ i nɔki i chu mə a? \v 3 Ma mbɛiŋ kiəki kə a bukumbɛiŋ bəchi bə̀ bə juli i bɔkɔ chiŋni bəh Klistus Jisɔs, bə juli tə bukumbɛiŋ yaka chiŋni bəh kpi yi a? \v 4 Bə nì juli bukumbɛiŋ i bɔkɔ yakadəiŋ yi bə́ num a bə nì chiŋni bukumbɛiŋ bɔ i kpi yi wə ka ləə, ka yi numki si Klistus nì fiəni dza i kpi wə i ŋga bimbum bi Ba wi wə, yaka kɔ a bukumbɛiŋ kaŋaki i nɔ̂ki num i nɔni kimfiaŋ wə. \p \v 5 Yi kɔ lə kɔm, a kabə num a bukumbɛiŋ nì chiŋni lɔ bəh Klistus i kpi yə akɔ n'yi, yaka bukumbɛiŋ chu kɔkə i məŋniki a bukumbɛiŋ bi chiŋni lə bukumbɛiŋ bɔ tə i ndza wi kpi yə akɔ n'yi. \v 6 Bukumbɛiŋ kiəki lə a gwu yibukumbɛiŋ yə akɔ nɔni kikpu kɔ num bə nì baŋŋ lɔ i kintasi wə bəh Klistus, ka bə chiksi gwu yiwɔ yə yi kɔ yichu, ka bukumbɛiŋ ma bi chu numki mfa i kaŋ yichu wə, \v 7 kɔm jɔbi wə mi kpi, yaka wi buku lɔ i kaŋ yichu wə. \v 8 Si bukumbɛiŋ kɔ bukumbɛiŋ kpi lɔ bəh Klistus, yaka bukumbɛiŋ bum a bukumbɛiŋ bi nɔki lə tə bukumbɛiŋ bɔ, \v 9 kɔm bukumbɛiŋ kiəki lə a na si Nyɔ nì dzasi Klistus i kpi wə, wi bi chu kpi kə. Kpi kɔbi i chu kaŋa ŋga i wi bɛiŋ. \v 10 Kpi yə wi nì kpi wi nì kpi i chu wə kpamu yi kaa yakadəiŋ. Ayaka nɔni kə wi kaŋaki i liə kɔ num ki Nyɔ. \v 11 Si yi kɔ yakadəiŋ, mbɛiŋ tə yɛiŋ i gwu yimbɛiŋ wə a mbɛiŋ kpi lɔ i chu mə, ka nɔki i liə biəli si Nyɔ nəŋki, si mbɛiŋ chiŋni lɔ bəh Klistus Jisɔs. \p \v 12 Ayakadəiŋ, kiə mbɛiŋ ki bêe kə a chu kaŋaki ŋga i ntsaŋa bimbɛiŋ bi gwu wə i fə̂ki mbɛiŋ wɔkɔ num i gia yə mwa mimbɛiŋ nəŋki a mbɛiŋ fə̂ki. \v 13 Kiə mbɛiŋ ki bêe kə a chu dzɔ̂ki bimbu bimbɛiŋ bi gwu ka biɛiŋ bi binɔm i fə̂ki gia yichu yɛiŋ. Mbɛiŋ nyâ gwu yimbɛiŋ num i Nyɔ ka bəni bə̀ bə bwili bɔ i kpi wə ka nya bɔ bəh nɔni. Mbɛiŋ nyâ tə bimbu bimbɛiŋ bi gwu i Nyɔ ka biɛiŋ bi binɔm i fəki gia yi chəŋ yɛiŋ. \v 14 Chu chu kaŋaki kə i kâŋaki ŋga i mbɛiŋ bɛiŋ, kɔm mbɛiŋ kɔkə i bənchi chɛiŋ. Mbɛiŋ nɔki i shɔm yi Nyɔ yindzɔŋni chɛiŋ. \s1 Mi wə wi chiŋni bəh Klistus kɔ mfa i nɔni ki chəŋ wə \p \v 15 Si yi kɔ yaka, bukumbɛiŋ ki dzakaki a nə? Yaka kɔ a bukumbɛiŋ fə̂ki chu kɔm bukumbɛiŋ nɔki i shɔm yi Nyɔ yindzɔŋni chɛiŋ, kɔbi i bənchi chɛiŋ ma? Yi mɔŋ yaka! \v 16 Mbɛiŋ kiəki kə a mi ka dzɔ gwu yi nya i mi widɔkɔ i wɔkɔki i wi ka mfa, yaka wi kɔ mfa i mi wə wi wɔkɔki i wi a? Mi ka nya gwu yi i chu, yaka wi kɔ mfa i chu wə. Yi ni dzə num bəh kpi. Mi ka nya gwu yi i wɔkɔki num i Nyɔ wə, yaka wi kɔ mfa wi Nyɔ. Yəmaka ni fə wi kwati nɔni ki chəŋ. \v 17 Ayakalə, kiyɔŋni kɔ ki Nyɔ asi mbɛiŋ nì kɛiŋki mbɛiŋ num mfá yichu, i liə mbɛiŋ bum bəh shɔ́m yimbɛiŋ yichi gia yi lanini yə bə nì nya i mbɛiŋ chusiki. \v 18 Mbɛiŋ kɔ num bə bwili lɔ mbɛiŋ i kaŋ yichu wə, mbɛiŋ fiəni chu mfá i nɔni ki chəŋ wə. \v 19 Mih dzakaki yələ ka mi wiwɔm, kɔm mbɛiŋ ka bəni bəwɔm mbɛiŋ kɔkə i kiə gia i tsə buku si yi kɔ. Mbɛiŋ kîəki a, a nì kɔ i kikpu wə mbɛiŋ nì nyaki lə bimbu bimbɛiŋ bi gwu i biɛiŋ bi kinyɛŋ wə bəh chu biduli, ka mfá. Mbɛiŋ nyâki bimbu bimbɛiŋ bi gwu num i gia yi chəŋ wə i numki bəni bə baiŋni. \v 20 Jɔbi wə mbɛiŋ nì kɔ mfá i chu wə, nɔni ki chəŋ nì kaŋaki kə gia yidɔkɔ i fə bəh mbɛiŋ. \v 21 Si mbɛiŋ nì kɔ yakadəiŋ, mbee wə mbɛiŋ nì kwati i gia yələ wə yə mbɛiŋ kɔ i liə ŋgəmni num ŋgəmnini i yi wə kɔ nə a? Gia yiwɔ yichi gɔksiki num bəh kpi shəŋ. \v 22 Ayakalə, i liə si bə kɔ bə bwili lɔ mbɛiŋ i kaŋ yichu wə ayaka mbɛiŋ fiəni chu num mfá yi Nyɔ, yi kɔ a mbee wiwɔ kɔ a mbɛiŋ si num dzə bəni bə baiŋni, ayaka kiŋgɔksi kiwɔ num nɔni kə ki bi tsə kaa kə. \v 23 Mbɛiŋ kîəki a ŋgɔm wi gia yichu kɔ kpi, ayakalə nɔni kə ki bi tsə kaa kə kɔ kinya kə Nyɔ nyaki a kilɔlɔ i bəni bə̀ bɔ kɔ bɔ chiŋni bəh Klistus Jisɔs Bah wibukumbɛiŋ. \c 7 \s1 Nchi si kaŋa ŋga i mi bɛiŋ a i jɔbi wə mi wiwɔ kɛiŋki wiwɔm \p \v 1 Bwa bə nih bəŋ, mih nəŋki i dzaka yələ i mbɛiŋ ka bəni bə̀ bɔ kiəki nchi. Mbɛiŋ kiəki kə a nchi si kaŋa ŋga i mi bɛiŋ a jɔbi wə mi kɛiŋki wiwɔm a? \v 2 Bukumbɛiŋ dzɔ̂ kifəkəli i ndzɔ wi miŋkpaŋa bəh minyuku. Nchi si kaŋa baaŋ bəh miŋkpaŋa i nyuwi wə i jɔbi wə nyuwi kɛiŋki wiwɔm. Ayakalə, i jɔbi wə nyuwi ka dza kpi, wi ka ni buku i nchi wə wi kaŋaki wi bəh nyuwi. \v 3 Ayakadəiŋ, wi ka dza nyə tsə i minyuku widɔkɔ nyuwi kɛiŋ wiwɔm, bə bɔ̂ɔŋ wi a miŋkpaŋa wi tɔkɔlini. Ayakalə, nyuwi ka kpi, yaka wi buku lɔ i nchi wiwɔ wə. Wi ka tsə dzɔ minyuku widɔkɔ, wi ma chu numki miŋkpaŋa wi tɔkɔlini. \p \v 4 Yi kɔ a liŋ bwa bə nih bəŋ si mbɛiŋ kpi lɔ i bənchi wə tsə dzəh i gwu yi Klistus yə bə nì baŋŋ i kintasi wə. Mbɛiŋ kpi yakadəiŋ ka mbɛiŋ numki bəni bə mi widɔkɔ. Ayaka mi wələ kɔ wə bə nì dzasi i kpi wə, ka bukumbɛiŋ nɔ̂ki bə fə̂ num gia yə yi ndzɔŋki i Nyɔ. \v 5 Jɔbi wə bukumbɛiŋ nì kɛiŋki bə biəli asi nyam yi gwu yibukumbɛiŋ nəŋki, bənchi nì shiki dzasiki lə gwu yibukumbɛiŋ yə yi fwuki i fə̂ki chu, yi ka fə̂ki bimbu bibukumbɛiŋ bi gwu ka nɔmki gia yə yi kɔ i dzə num bəh kpi i bukumbɛiŋ wə. \v 6 Ayakalə, i liə bukumbɛiŋ buku lɔ i bənchi chɛiŋ ka kpi gaali bəh bənchi bəwɔ bə̀ bɔ nì kaŋa bukumbɛiŋ. Bukumbɛiŋ buku ka nɔmki i nɔni kimfiaŋ kə ki kɔ ki Kiŋ'waka ki Baiŋni, a chu kɔbi i dzəh yikpu yi bənchi bə̀ bə nì nyaka. \s1 Nchi fəki bukumbɛiŋ kiə gia yichu \p \v 7 Bukumbɛiŋ ki dzâkaki a nə kɔm nchi a? Yaka kɔ a nchi kɔ gia yichu a? Yi mɔŋ yakadəiŋ! Asi mɔŋ kɔm bə bənchi ma mih kiəki kə gia yichu. Asi mɔŋ a nchi dzakaki a mi ma bûkuki bəh dzə́kəh i fiɛŋ fi mi wə, ma mih kiəki kə a mbuku wi dzə́kəh kɔ gia yichu. \v 8 Ayakadəiŋ, chu ka dzɔ dzəh i nchi wələ chɛiŋ nəŋni dzə́kəh yi bukuni i mih wə i dzə́h dzə́h wə, nchi nì kɔkə ma chu kaŋaki kə ŋga. \v 9 Mih nì yisiki nɔki maka nchi dzə. Ayakalə, jɔbi wə nchi nì dzə, chu yɔmi, mih ka kpi. \v 10 Bənchi bə̀ mwi bɔ nì kɔ i dzə num bəh nɔni i mih, bɔ dzə lɔ num bəh kpi i mih wə. \v 11 Yi num a chu nì kwati dzəh i bənchi bələ wə, fwɔkyi mih, nyumi i bɔ chɛiŋ wɔɔ mih. \v 12 Ayakadəiŋ, bənchi kɔ gia yi baiŋni, gia yə bənchi dzakaki kɔ gia yi baiŋni, a num yi chəŋ chu ndzɔŋ. \v 13 Yi ka num a gia yə yi ndzɔŋki ni dzə lɔ bəh kpi i mih wə a? A kɔkə yakadəiŋ! A nì kɔ chu, bi ni nyumi i gia yindzɔŋni chɛiŋ i dzə bəh kpi i mih, ka bukumbɛiŋ ni yɛiŋ a chu kɔ chu, ayaka yi chusi num i gia yə bənchi dzakaki a chu bəkəki nalə. \s1 Jwɔ biə bi kɔ i mi wə \p \v 14 Bukumbɛiŋ kiəki a bənchi kɔ gia yə yi nyə i Nyɔ wə. Ayakalə, mih kɔ mfiŋ mi wiwɔm mih kaŋa nyam yi gwu, num bə taŋni mih ka mfa i chu wə. \v 15 Mih kiəki kə gia yə mih fəki, kɔm gia yə mih nəŋki i fə̂ a kɔkə yə mih fəki. Mih dza yiŋni fə lɔ gia a num na yə mih baiŋŋki. \v 16 Si mih fəki lɔ gia a num yə mih kɔŋki kə, yaka mih bum ŋkɔŋ a nchi kɔ gia yindzɔŋni. \v 17 Si yi kɔ yakadəiŋ, a fəki kə mih gia yiwɔ. A fəki num chu biə bi kɔ i mih mə. \v 18 Mih kiəki lə nalə a gia yindzɔŋni kɔkə i mih mə. Yaka kɔ a gia yindzɔŋni kɔkə i mwa məŋŋ mə. Mih si dza nəŋ lə i fə gia yi chəŋ, mih kɔbi i fə. \v 19 Gia yindzɔŋni yə mih nəŋki i fə̂ a kɔkə yə mih fəki. Gia yichu yə mih kɔŋki kə i fə̂ki, akɔ yə mih yiŋni fəki. \v 20 Si mih dzaki fəki num gia yə mih kɔŋki kə i fəki, yaka kɔ a chu mɔŋ i mih wə, mih fəki gia yiwɔ. A fə num chu biə bi kɔ i mih mə. \p \v 21 Si yi kɔ yakadəiŋ, mih ka yɛiŋ lɔ a, akɔ nchi i jɔbi wə mih nəŋki i fə gia yindzɔŋni, aka yaŋsiki lɔ gia yichu i mih i fəki. \v 22 I shɔm yiŋ mə mih saŋliki lə bəh bənchi bə Nyɔ nalə. \v 23 Ayakalə, mih yɛiŋki lə nchi widɔkɔ wi num i mih mə. Nchi wiwɔ tumki lə jum bəh nchi wichu wə wi kɔ i kiŋkwaka kiŋ mə. \v 24 Kiŋkpili ki mi ka mih! Akɔ ndə i bwili mih i nyam yi gwu yələ yi dzəki bəh kpi a? \v 25 Kiyɔŋni ki Nyɔ wə wi kɔ i gamti mih tsə dzəh i Jisɔs Klistus wə Bah wibukumbɛiŋ! \p Si yi kɔ yakadəiŋ mih kabə num i liə mfa wi bənchi bə Nyɔ i kiŋkwaka kiŋ wə, ayakalə num mfa wi bənchi bə chu i nyam yi gwu wə. \c 8 \s1 I Nɔki si Kiŋ'waka ki Baiŋni nəŋki \p \v 1 Yi kɔ a, i liə mi wə wi chiŋni bəh Klistus Jisɔs bi chu liə kə i ŋgəkə mə. \v 2 Wi bi chu liə kə kɔm nchi wi Kiŋ'waka ki Nyɔ wə wi nyaki nɔni i bəni bə̀ bɔ chiŋni lɔ bəh Klistus Jisɔs, num wi bwili lɔ bukumbɛiŋ i kaŋ yi nchi wə wi kɔ wichu bəh wi kpi. \v 3 Nyɔ kɔ wi fə lɔ gia yə nchi nì kaŋaki kə ŋga i fə. Nchi nì kaŋaki kə ŋga, a num mfə wi nyam yi mi yi gwu yi bɔyini. Gia yə Nyɔ nì fə kɔ a wi nì faaŋ Waiŋ wi, wi dzə ka mi wiwɔm wə wi fəki chu i bwiŋ chu. Akɔ yaka si Nyɔ nì bwiŋ ŋga bichu i mi wiwɔm wə. \v 4 Wi nì fə yakadəiŋ ka gia yi chəŋ yə nchi nəŋki a bukumbɛiŋ kɔlə i fə̂ki asi yi kɔ. Bukumbɛiŋ bələ kɔ bə̀ Kiŋ'waka ki Nyɔ nəŋki, kɔbi i chu fəki si nyam yi gwu nəŋki. \v 5 Bəni bə̀ bɔ nɔki biəli asi nyam yi gwu nəŋki, bɔ si jiə mfi bibɔ a num i gia yə nyam yi gwu nəŋki, ayaka bə̀ bɔ nɔki biəli asi Kiŋ'waka ki Nyɔ nəŋki, bɔ si jiə mfi bibɔ num i gia yə Kiŋ'waka ki Nyɔ nəŋki. \v 6 Mi ka jiə mfi bi num i nyam yi yi gwu wə, yaka wi ni kpi lə. Ayakalə, mi ka jiə mfi bi num i Kiŋ'waka ki Nyɔ wə, yaka wi ni kwati lə nɔni bəh kimbɔiŋni. \v 7 Si yi kɔ yakadəiŋ mi wə wi jiə mfi bi num i gia yə nyam yi gwu nəŋki akɔ wə wi si baiŋŋ Nyɔ. Wəmaka mi si wɔkɔ kə i nchi wi Nyɔ. Ayaka kɔ ŋkɔŋ a wi kɔkə i wɔkɔki. \v 8 Mi wə wi nɔki asi nyam yi gwu nəŋki wi kɔkə i fəki gia yə Nyɔ kɔ i wɔkɔki ndzɔŋni bəh wi. \p \v 9 Ayakalə, mbɛiŋ kɔkə fimbɛiŋ bəni bə̀ bɔ nɔki biələ asi nyam yi gwu nəŋki. Mbɛiŋ biəliki asi Kiŋ'waka nəŋki, jɔbi wə yi kɔ a Kiŋ'waka ki Nyɔ nɔki lə i mbɛiŋ wə. Mi kabə num wi kaŋa kə Kiŋ'waka ki Klistus, yaka wi kɔkə mi wi Klistus. \v 10 Klistus kabə num i mbɛiŋ wə, na yaka si gwu yimbɛiŋ bi kpiki kɔm chu, Biŋ'waka bimbɛiŋ kɔ biwɔm kɔm Nyɔ fə mbɛiŋ num chəŋ i wi nshiŋ. \v 11 A kabə num a Kiŋ'waka ki wi wə wi nì bwili Jisɔs i kpi wə nɔki lə i mbɛiŋ wə, ma wi wə wi nì bwili Klistus Jisɔs i kpi wə ni nya tə nɔni i nyam yimbɛiŋ yi gwu yə yi bi kpiki. Wi ni nya tsə dzəh i Kiŋ'waka ki wə, kə ki nɔki i mbɛiŋ wə. \p \v 12 Ayakadəiŋ, bwa bə nih bəŋ, bukumbɛiŋ kaŋaki lə gia i fə̂, gia yələ kɔkə i nɔ̂ki biəli si nyam yibukumbɛiŋ yi gwu nəŋki. \v 13 Mbɛiŋ ka nɔki biəli si nyam yimbɛiŋ yi gwu nəŋki, yaka mbɛiŋ ni kpi lə. Ayakalə, mbɛiŋ ka bee Kiŋ'waka ki Nyɔ fə mbɛiŋ bəkəli kimfə kichu kə nyam yi gwu nəŋki, yaka mbɛiŋ ni kwati lə nɔni. \v 14 Bəni bəchi bə̀ bɔ nɔki biəli si Kiŋ'waka ki Nyɔ chusiki bɔ kɔ bwa bə Nyɔ. \v 15 Nyɔ nì ka nya dəkə mbɛiŋ num bəh kiŋ'waka ki mfa kə ki kɔ fə mbɛiŋ fiəni nɔki bəh nlwa. Wi nì nya Kiŋ'waka i mbɛiŋ kə ki fəki mbɛiŋ num bwa bu. Ayaka ki ka fəki mbɛiŋ bɔɔŋ wi a, “Abba,\f + \fr 8:15 \fr*\ft Abba kɔ i já yi Alamiak wə a Ba wibuku.\ft*\f* Ba wibuku.” \v 16 Kiŋ'waka kələ mwi bəh kiŋ'waka kibukumbɛiŋ beeŋki lə nsaka a bukumbɛiŋ kɔ bwa bə Nyɔ. \v 17 A kabə num a bukumbɛiŋ si num lɔ bwa bə Nyɔ, bukumbɛiŋ bi numki i dzi biɛiŋ, biɛiŋ biə bi kɔ bi Nyɔ. Bukumbɛiŋ bəh Klistus bi chiŋni dzi bi jɔbi wə bukumbɛiŋ ka yɛiŋki ŋgəkə si Klistus nì yɛiŋki, bukumbɛiŋ tə bi kwati i kiŋkɔkni ki wə. \s1 Kinsaŋli kə ki kɔ ki bwa bə Nyɔ \p \v 18 Mih kiəki lə na bindzɔŋ a ŋgəkə wə bukumbɛiŋ yɛiŋki i liə wi ka buku na wə bə kɔ i fəkəni bəh ndzɔŋni biə bi bi numki bibukumbɛiŋ. \v 19 Biɛiŋ bichi biə Nyɔ nì maa bi lansi wɔkɔliki jɔbi wə Nyɔ bi chusiki bwa bə̀ bɔ kɔ mbu. \v 20 Yi kɔ a biɛiŋ bichi biə Nyɔ nì maa bi fiəni chu biɛiŋ bi kilɔlɔ. Bi ka num dəkə biɛiŋ bi kilɔlɔ yaka a, a kɔŋki bi. A nì kɔŋ Nyɔ i fə a bi numki yakadəiŋ. Ayakalə, bi tsɛiŋ tsə a ninshiŋ kiə a, \v 21 chɔkɔ bidɔkɔ bi num Nyɔ bi bwili bi, bi bɔiŋ i nsəŋ wə wi kɔ a biɛiŋ biwɔ bichi kaŋaki lə i bi fɔɔ. Jɔbi wə Nyɔ bi bwiliki bi yakadəiŋ, bi ka bi kaŋa ndzɔŋni biə akɔ bi bwa bə Nyɔ. \v 22 Bukumbɛiŋ kiəki lə a biɛiŋ bichi biə Nyɔ nì maa bi kwiŋki bəh lɔli i dzə buku bidaiŋ aka miŋkpaŋa wə wi nɔmhki. \v 23 A kɔkə shəŋ a biɛiŋ biə Nyɔ nì maa bi baaŋ a numki i ŋgəkə wə. Bukumbɛiŋ bə̀ bə kaŋaki kinya ki ninshiŋ, a num Kiŋ'waka ki Nyɔ kə wi nya i bukumbɛiŋ, bukumbɛiŋ kwiŋki tə a shɔm shɔm wɔkɔli na bəh ŋga a Nyɔ fə̂ bukumbɛiŋ nûmki bwa bu, a num ntəiŋ wə Nyɔ bi təiŋki bukumbɛiŋ bəchi i kaŋ yi ŋgəkə wə. \v 24 Akɔ gia yə bukumbɛiŋ tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ kiə a bukumbɛiŋ bi kwatiki lə a num yə Nyɔ bwîli bukumbɛiŋ kɔm bə yi. Ayakalə, gia yə mi kɔ i tsɛiŋki tsəki i ninshiŋ i yi wə a ŋgaiŋ bi kwati lə num yi si num lɔ i wi nshiŋ, a kɔkə i chu numki yi yə wi kɛiŋki wi wɔkɔli wɔkɔlini. Akɔ ndə wə wi kɔ i chu tsɛiŋki tsəki i ninshiŋ i fiɛŋ fidɔkɔ i bi kwati num fi si num lɔ i wi nshiŋ a? \v 25 Ayakalə, bukumbɛiŋ kabə tsɛiŋ tsə a ninshiŋ i fiɛŋ wə kiə a bukumbɛiŋ bi kwatiki lə, bukumbɛiŋ kɛiŋ ki yɛiŋ kə i fi wə, bukumbɛiŋ kaŋaki i kâŋa shɔm i nûmki alə mɔɔŋ wɔ̂kɔli. \p \v 26 Kiŋ'waka ki Baiŋni tə gamtiki lə bukumbɛiŋ i mbɔyih wibukumbɛiŋ wə, asi bukumbɛiŋ kiəki kə i tsaki bəh si bukumbɛiŋ kaŋaki i tsaki si bukumbɛiŋ kɔ i tsâki. Kiŋ'waka kiwɔ mwi si tsa lə Nyɔ i bukumbɛiŋ bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ də i wi i dzəh yə wə mi kɔkə i chu dzaka. \v 27 Nyɔ wə wi si tsɛiŋ shɔ́m yi bəni wi si kiə lə kiŋkwaka ki Kiŋ'waka ki Baiŋni, kɔm Kiŋ'waka kiwɔ si tsa lə Nyɔ i bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ i dzəh yə Nyɔ kɔŋki. \p \v 28 Bukumbɛiŋ kiəki lə a Nyɔ nɔmki i gia yichi wə wi fə yi tsə i dzəh yindzɔŋni wə i bəni bə̀ bɔ kɔŋki wi, bə̀ wi bɔɔŋ biəli gia yə wi nəŋki i bɔ. \v 29 Bəni bə̀ Nyɔ nì kɔ wi si kiə bɔ a kɛiŋ i kikpu wə, yi kɔ num wi nì kɛiŋsi jiə lɔ bɔ chi chi a bɔ bi kwûni nûm ka Waiŋ wi, ka Waiŋ wi wələ kɔlə i numki Waiŋ wi ninshiŋ i bwa bə nih bəduli kintəəŋ. \v 30 Bəni bə̀ wi nì kɔ wi sisi jiə lɔ chi chi, wi ka bi bɔɔŋ bɔ. Ayaka bəni bə̀ wi nì bɔɔŋ num wi dzɔ lɔ bɔ a bɔ kɔ ŋgbɔ widɔkɔ kɔbi. Ayaka bə̀ wi nì bɔɔŋ wi dzɔ a bɔ kɔ ŋgbɔ widɔkɔ kɔbi, num wi nì fə a bɔ liə i mbum bi wə. \s1 Mi wə wi kɔ i chu fə bukumbɛiŋ bəh gia yidɔkɔ kɔ na ndə a? \p \v 31 Si gia yələ yichi kɔ lə, bukumbɛiŋ chu kɔ i dzaka a nə? Si Nyɔ si num lɔ i kimbu kibukumbɛiŋ wə, mi wə wi kɔ i chu fə bukumbɛiŋ bəh gia akɔ na ndə a? \v 32 Wi Nyɔ kabə kaŋaki kə kiŋghəkə i Waiŋ wi, i nya a wi kpi i bukumbɛiŋ bəchi bɛiŋ, ayakalə wi ma nì nyâ biɛiŋ bichi i kpɛiŋsi yɛiŋ i bukumbɛiŋ a? \v 33 Akɔ ndə wə wi kɔ i chu nəŋki nsaka bəh bəni bə̀ Nyɔ kɔ wi sabibwili lɔ a? Nyɔ num wə wi dzɔki bəni a bɔ kaŋaki kə ŋgbɔ widɔkɔ. \v 34 Mi kɔlə wə wi kɔ i chu jiə bukumbɛiŋ i ŋgəkə wə a? Klistus Jisɔs nì kpi, wi fiəni dza i kpi wə, wi num i liə i tsɛiŋ yi Nyɔ yiləkəli wə, wi lansi tsa Nyɔ i bukumbɛiŋ. \v 35 Mi wə wi bi chu lansi gaaliki bukumbɛiŋ bəh Klistus a wi ma chu kɔŋki bukumbɛiŋ kɔ na ndə a? Akɔ bəŋgəkə, ma nshili, ma i bwaŋki gvu a bəni gbɔyiki i jum wə, ma dzɔŋ, ma chwɔŋ kiyəə, ma gia yi gumini, ma kpi, kɔlə i gaali a? \v 36 Yi kɔ num bə nyaka a bəni bədɔkɔ nì dzakaki i Nyɔ a, \q1 “Buku tsɛiŋki tsəki kpi chɔkɔ bichi kɔm wɔ. \q1 Bəni dzɔki buku aka shwáŋ yə bə tsəki i kum.” \m \v 37 Na i biɛiŋ biələ bichi wə bukumbɛiŋ tumki dziki lə bi bəh ŋga bi Klistus wə wi nì kɔŋ bukumbɛiŋ. \v 38 Mih kiəki lə na bindzɔŋ a kpi nabə nɔni, nabə ŋkaiŋni bəchinda bənaiŋ, nabə biŋ'waka biə bi sakaki, nabə biɛiŋ biə bi kɔ i liə, nabə biə bi kɔ i bi dzə, nabə biɛiŋ biə bi kaŋaki ŋga, \v 39 nabə biə bi kɔ i bɛiŋ, nabə biə bi kɔ i nichɛiŋ, nabə binaiŋ biɛiŋ i mbaŋ wi biɛiŋ biə Nyɔ nì maa bichi, fidɔkɔ kɔkə yɛiŋ fi kɔ i gaali bukumbɛiŋ i kiŋkɔŋ ki Nyɔ kə wi kaŋaki i bukumbɛiŋ kɔm Klistus Jisɔs Bah wibukumbɛiŋ. \c 9 \s1 Nyɔ nì saiŋbwili bəni bə Islae a bɔ numki bəni bu \p \v 1 Gia yələ mih dzakaki kɔ ŋkɔŋ ka mi wi Klistus. Mih nyiki kə ntəkə, Kiŋ'waka ki Baiŋni fəki shɔm yiŋ tɔbi a mih nyiki kə ntəkə. \v 2 Yi kɔ a mih kɔ bəh nshɛiŋ yimbum chu num bəh lɔli biə bi kaaki kə i shɔm yiŋ mə, \v 3 kɔm bwa bə nih bəŋ bə kwili bə̀ buku bɔ kɔ mwa mimu. Mih nəŋki lə na bəh ŋga a lɔiŋ dzə̂ i mih wə i gâali mih buku Klistus kɔm bɔ. \v 4 Bəni bələ kɔ bəni bə Islae bə̀ Nyɔ nì dzɔ bɔ fə a bɔ numki bwa bu, chusi kiŋkɔkni ki i bɔ, dzi miŋkaiŋ bəh bɔ, nya bənchi bu i bɔ kaŋ, chusi bɔ si bɔ kɔ i kɔ̂ksiki Nyɔ, fə biŋkaka bəh bɔ. \v 5 Bɔ kɔ bəni bə̀ bətii tii bəbɔ nì yisi chwɔŋkijuŋ kələ a num bəni bə Nyɔ bə̀ bə ni kiəki bɔ, Mbwili wə Nyɔ nì kaka jɔbi wə wi nì dzə ka mi wiwɔm, bə bwɔ wi num i chwɔŋkijuŋ ki bəni bələ wə. Bukumbɛiŋ nyâki kiŋkɔksi jɔbi wichi ki kaa kə i Mbɔiŋsi wə wi kɔ Nyɔ, wi kaŋa ŋga i biɛiŋ bichi wə. Yi nûm ayaka. \p \v 6 Yi mɔŋ a, gia yə Nyɔ nì kaka a yi laka kilɔlɔ, kɔm a kɔkə bəni bə Islae bəchi bə̀ bɔ kɔ bwa bə Islae bə ŋkɔŋ. \v 7 Ayaka a kɔkə tə bwa bəchi bə̀ bɔ buku i Ablaham wə bɔ kɔ bwa bu. Ayakalə, yi kɔ asi Nyɔ nì dzaka i Ablaham a, \q1 “Akɔ Ayjik wə, wi bi bwɔki bwa bə̀ bɔ bi duki yɛli wa.” \p \v 8 Yələ gia chusiki a, a kɔkə bwa bəchi bə̀ bɔ buku i Ablaham wə bɔ kɔ bwa bə Nyɔ. Akɔ bwa bə̀ Nyɔ nì kaka Ablaham yɛiŋ, bə dzɔki a bɔ kɔ bwa bə Ablaham. \v 9 Jɔbi wə Nyɔ nì fə kiŋkaka kələ dzaka a, \q1 “A bi fiəni numki i jɔbi wələ wə i jia yi dzəni wə, \q1 mih bi fiəni dzə, ma Sɛla bi kwati waiŋ nyukuni.” \p \v 10 A mɔŋ dəkə a yələ shəŋ. Gia ka yələ nì num tə bəh Lɛbika wə tii bwa bu nì kɔ Ayjik wə tii bətii bəbukumbɛiŋ. \v 11-12 Na ka bə tsɛiŋki i bwɔ bimaŋsi biələ, na ka bə numki i fə gia yindzɔŋni yidɔkɔ nabə yichu, a nì kɔ num Nyɔ dzaka i nih wibɔ a, \q1 “Kukuli bi nɔmki lə i waiŋ wi nchiŋ.” \p Nyɔ nì dzaka yakadəiŋ chusi a wi baaki mi biəli mba wi. Wi si baa kə biəli nɔm widɔkɔ wə mi fə. Wi baaki biəli num gia yə wi Nyɔ nəŋki. \v 13 Yi kɔ asi bə nyaka a, \q1 “Yakɔb kɔ mih kɔŋ wi, mih baiŋŋ Ɛsau.” \s1 Nyɔ si fə a gia yə wi kɔŋki \p \v 14 Si yi kɔ lə, bə kɔ i dzaka a nə? Yaka kɔ a Nyɔ fəki kə gia yi chəŋ ma? Yi mɔŋ yakadəiŋ! \v 15 Nyɔ nì dzaka i Muses a, \q1 “Mih bi cham lə bəh nshɛiŋ i mi wə mih kɔŋki, \q1 mih kwasi nshɛiŋ i wə mih kɔŋki.” \p \v 16 Ayakadəiŋ, Nyɔ baaki kə mi biəli si mi wiwɔm nəŋki, nabə i bənɔm bə̀ wi nɔmki. Wi baaki kɔm nshɛiŋ yə wi kaŋaki i bəni wə. \v 17 Yələ gia kɔ asi bə nì nyaka tə i Kiŋwakti ki Nyɔ wə a Nyɔ nì dzakaki i fɛlɔ ŋkuŋ wi Ijib a, \q1 “Mih yaksi wɔ ka ŋkuŋ, fwu wiwɔ num a, \q1 mih ni chusiki ŋga biŋ i wɔ wə, \q1 ka bəni bi tsə̂ bəh yɛli wuŋ i mbi wələ wichi wə.” \m \v 18 Yələ gia ka chusi a Nyɔ kwasiki nshɛiŋ i mi wə wi nəŋki i kwasi nshɛiŋ i wi, nya fwu wi ləkəli i mi wə wi nəŋki a wi ləkəki bəh fwu. \p \v 19 Mi widɔkɔ kɔlə i dza bikə i mih a, “A kabə num yakadəiŋ, Nyɔ kabə kpiki bəh bəni kɔm nə a? Mi wə wi kɔ i nəiŋ gia yə Nyɔ nəŋki a yi num, akɔ ndə a?” \v 20 Mi ma bîkə yakadəiŋ. Akɔ na winaiŋ mi wiwɔm wə wi kɔ i sini bəh Nyɔ a? Mi kɔlə i mwəm fiɛŋ bəh fiəŋ ma fi ni chu bikə i wi a, “Wɔ mwəm mih lə kɔm nə a?” \v 21 Mi wə wi mwəmki mishwali kaŋaki lə ŋga i fiəŋ wiwɔ bɛiŋ i chum kaŋ yi fiəŋ i mwəm biɛiŋ yɛiŋ chi chi, fidɔkɔ num fiə fi kaŋaki nɔm wimbum, fidɔkɔ num fiə fi chiŋ kɔ.\fig Mishwali|alt="The Potter" src="hk00140c.tif" size="col" loc="Roman 9:21" copy="Horace Knowles" ref="Lum 9:21"\fig* \v 22 Yikɔ a liŋ si Nyɔ fəki. Wi nì nəŋki i chusi shɔm yi yi bɔksini i bəni, chu fə a bəni kîə ŋga bi. Ayakalə, wi nì lansi kaŋa shɔm bəh bəni bə̀ bɔ nì fəki shɔm bɔkɔ wi, bəh bə̀ bə nì kɔ i kaasi bɔ num kaasini. \v 23 Wi nì fə yakadəiŋ i chusi mbum bi bimbum biə bi kɔ i bəni bə̀ wi kwasiki nshɛiŋ i bɔ. Bəni bələ kɔ bə̀ wi nì kɛiŋsi jiə na ka yi dzə num a bɔ bi kwati lə mbum biwɔ. \v 24 Akɔ na bukumbɛiŋ bəni bəwɔ bə̀ wi bɔɔŋ. A kɔbi a Bəju shəŋ. Bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju kɔlə tə yɛiŋ. \v 25 Akɔ na yi yə Nyɔ dzaka i Kiŋwakti ki mi wi wi ntum wə Ɔsia a, \q1 “Bəni bə̀ bɔ kɔkə bəni bəŋ, \q1 Mih ni bɔɔŋki bɔ a ‘Bəni bəŋ.’ \q1 Ayaka bə̀ mih ni kɔŋki kə bɔ, \q1 mih ni bɔɔŋki bɔ a ‘Shɔm yiŋ.’” \q1 \v 26 “Ayaka a fɛiŋ i di biə Nyɔ si dzaka i bəni bəwɔ a, \q1 ‘Mbɛiŋ kɔkə bəni mbəŋ’, \q1 Yi kɔ a bə ni bɔɔŋki bɔ a, \q2 ‘Bwa bə Nyɔ wə wi kaŋaki nɔni.’” \p \v 27 Isaya mi wi ntum wi Nyɔ nì də tə kɔm bəni bə Islae ka dzaka a, \q1 “Na ayaka si bəni bə Islae duki lə, \q2 num aka mishambu mi kinchwɔ kimbum, \q1 a bi bɔiŋki a bədɔkɔ i bɔ wə twɛsi. \q1 \v 28 Yi num a Nyɔ bi dza akisəkə wi lɔ ŋgəkə \q1 i nshwaiŋ yələ yichi wə wi kaasi biɛiŋ bichi.” \m \v 29 Wi Isaya nì kɔ wi dzaka lɔ a, \q1 “A nì mɔŋ a, Bah Nyɔ wə wi kaŋaki ŋga bichi \q1 bɛsi bwa i chwɔŋkijuŋ kibukumbɛiŋ wə, \q1 ma bukumbɛiŋ fiəni chu lɔ aka kwili wimbum Sɔdɔm \q2 bəh wi Gɔmɔla.” \s1 Bəni bə Islae nəiŋ dzəh yə bəni kaŋaki i bîəliki // i num chəŋ i Nyɔ nshiŋ \p \v 30 Si yi kɔ lə, bukumbɛiŋ ki dzakaki a nə? Bukumbɛiŋ ki dzakaki a bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju bə̀ bɔ nì ka mɔmsi dəkə i num chəŋ i Nyɔ nshiŋ, bɔ num lɔ i liə chəŋ i Nyɔ nshiŋ kɔm shɔm yə bɔ jiə i wi. \v 31 Ayakalə, bəni bə Islae bə̀ bɔ nì mɔmsi i numki chəŋ i Nyɔ nshiŋ biəli num dzəh yə bənchi nəŋki, bɔ nì ka biəli i dzə num chəŋ i wi nshiŋ. \v 32 A nì kɔ kɔm nə? Akɔ kɔm bɔ nì ka mɔmsi i biəli dzəh yə bɔ kɔ i jiə shɔm i Nyɔ. Bɔ nì kwakaki a gia yə yi kɔ fə a mi num chəŋ i Nyɔ nshiŋ kɔ num bənɔm bə̀ wəmaka fəki. Bɔ fə yakadəiŋ ka ndamti i təh wə bəni ndamtiki i yɛiŋ bɛiŋ. \v 33 Təh wələ kɔ wə bə nyaka kɔm wi a, \q1 “Mbɛiŋ tsɛ̂iŋ, mih jiə təh i kwili wi Sayɔŋ wə, \q1 a num təh wə bəni bi ndamtiki yɛiŋ wə. \q1 A num biaŋa wə bəni bi gbɔyiki yɛiŋ wə. \q1 Ayakalə, mi wə wi jiə shɔm i wi wə, bi chu numki kə i ŋgəmni wə.” \c 10 \p \v 1 Bwa bə nih bəŋ, gia yə mih nəŋki bəh shɔm yiŋ yichi, bəh ntsa wuŋ i Nyɔ, kɔ a bəni mbəŋ bə Islae bələ bi kwati mbɔiŋ. \v 2 Gia yə mih kiəki, a num yə mih kɔ i dzaka kɔ a, bɔ kaŋaki lə kiŋkɔŋ na bəh ŋga i Nyɔ. Ayakalə, bɔ kiəki kə dzəh yi chəŋ yə bɔ kɔ i biəliki wi yɛiŋ. \v 3 Si bɔ kiəki kə dzəh yə Nyɔ dzɔki a mi si num chəŋ i wi nshiŋ yɛiŋ, bɔ kabə nəŋ lɔ i jiə num dzəh yibɔ, ayaka na chu nya gwu yibɔ i biəliki dzəh yə Nyɔ dzɔki a mi kɔ chəŋ yɛiŋ i wi nshiŋ. \v 4 Si Klistus nì dzə, dzəh yi bənchi yə bəni nì biəliki i numki chəŋ i Nyɔ nshiŋ ka kaa, ka i numki chəŋ i Nyɔ nshiŋ i liə ni numki i jîə shɔm i Klistus wə. \s1 Mbɔiŋ dzə lɔ i mi wichi \p \v 5 Muses nì nyaka kɔm dzəh i numki chəŋ i Nyɔ nshiŋ yə yi biəliki num bənchi a, “Mi wə wi fəki si bənchi dzakaki ni nɔki lə kɔm wi jiəki bənchi bəwɔ bəchi.” \v 6 Ayakalə, kɔm dzəh yə yi kɔ a mi kɔ chəŋ i Nyɔ nshiŋ biəliki num shɔm yə wi jiə i wi wə, yi num bə nyaka a, \q1 “Kiə wɔ ma bikəki i shɔm ya wə a, ‘A ni yaka ndə i bɛiŋ na?’” \q1 (Yi num a, a ni yaka ndə i tsə dzəh bəh Klistus a). \q1 \v 7 Nabə a, “A ni shi ndə i kii a?” \q1 (Yi num a, i tsə dzasi Klistus i kpi wə). \m \v 8 Ayakalə, yi dzakaki a nə? Yi dzakaki a, \q1 “Gia yi Nyɔ kɔ kɔmsi i wɔ wə. \q1 Yi kɔ i dzaka ka wə, bəh i shɔm ya wə.” \m Ayaka a num yi, buku fukuki kɔm njiə wi shɔm i Jisɔs wə. \v 9 Wɔ ka dzaka bəh dzaka ka a Jisɔs kɔ Bah, ayaka, ka bum i shɔm ya wə a Nyɔ nì dzasi wi i kpi wə, ma wɔ bi bɔiŋ. \v 10 Yi kɔ a, mi bumki num bəh shɔm yi na ka Nyɔ dzɔ wi a wi kaŋaki kə kiŋgbɔ kidɔkɔ. Ayaka mi dzâkaki bəh dzaka ki ka bi bɔiŋ. \v 11 Kiŋwakti ki Nyɔ dzakaki a, \q1 “Mi wə wi kɔ wi bum i wi bi num kə i kiŋgəmni wə.” \m \v 12 Mbɛiŋ kiəki a chi chi kɔkə i kintəəŋ ki mi wi Ju bəh mi wə wi kɔkə mi wi Ju. Bah wə wi kɔ Bah wi mi wichi akɔ a wimu. Ayaka wi si shi wɛli kaŋ yi nya mbum i mi wichi wə wi dəki i wi. \v 13 Yi kɔ num bə nyaka i Kiŋwakti ki Nyɔ wə a, \q1 “Mi wichi wə wi bi bɔɔŋki yɛli wi Bah, \q1 wi bi bɔiŋki lə.” \p \v 14 Ayakalə, bəni kɔ i nyani dəiŋ na ka bɔ dəki bɔɔŋ wi maka bɔ jiə shɔ́m i wi a? Ayaka bɔ kɔ nyani dəiŋ i jiə shɔm i wi maka bɔ num wɔkɔ kɔm wi a? Bɔ kɔ nyani na dəiŋ i wɔkɔ maka mi num fuku kɔm wi i bɔ a. \v 15 Ayaka bəni kɔ i nyani dəiŋ i tsə fukuki maka bə faaŋ bɔ a? Yi kɔ num bə nì nyaka a, \q1 “Gvú yi bəni bə̀ bɔ si dzə bəh ntum wi ndzɔŋni, \q1 si ndzɔŋ nalə.” \p \v 16 Ayakalə, bəni bə Islae bəchi kɛiŋki maka bɔ bum ntum wi ndzɔŋni wələ. Yi kɔ a liŋ asi kiŋwakti ki mi wi ntum wi Nyɔ wə Isaya dzakaki a, \q1 “Bah, a bum ndə gia yə buku fukuki a?” \m \v 17 Yi bə́ num a, njiə wi shɔm i Klistus dzəki num i gia yə mi wɔkɔ. Ayaka gia yə mi wɔkɔ dzəki num i mfuku wə kɔm Klistus. \v 18 Mih ka bikə a, yaka bɔ nì ka wɔkɔ a? Ŋkɔŋ bɔ nì wɔkɔ. Kiŋwakti ki Nyɔ dzakaki a, \q1 “Já yibɔ tsə i nshwaiŋ yichi, \q1 ayaka ndzaka wibɔ tsə i biŋgɔksi bi mbi wə bichi.” \m \v 19 Mih chu bikəki a, yaka kɔ a jɔbi wə bəni bə Islae nì wɔkɔ, na wɔkɔ ndzɔŋ a? Muses nì kɔ wi yisi dzaka a Nyɔ dzakaki a, \q1 “Mih ni fə̂ lə kindɔŋ chiniki mbɛiŋ bəh kitumi \q1 ki bəni bə kilɔlɔ, \q1 fə shɔ́m bɔkɔki mbɛiŋ bəh kitumi kə bɔ kɔ bəni bə kiyuŋ.” \m \v 20 Isaya chu dzaka lwa kə a Nyɔ dzakaki a, \q1 “Bəni bə̀ bɔ nì nəŋki kə mih kɔ bə̀ bɔ yɛiŋ mih. \q1 Ayaka mih chusi gwu yiŋ i bəni bə̀ bɔ ni bikəki kə mih.” \m \v 21 Ayakalə, yə kɔm bəni bə Islae Nyɔ nì dzaka a, \q1 “I kaŋ yichi wə kɔ mih jiə kaŋ yiŋ wɔkɔli a bəni dzə mih dzɔ̂ bɔ, \q1 ayaka bɔ ləkə tsə a bəh kifwu i ninshiŋ, tsə i yibɔ dzə́h wə.” \c 11 \s1 Nyɔ ka məŋni dəkə bəni bə Islae məŋnini \p \v 1 Mih chu bikəki a yaka Nyɔ məŋni lɔ bəni bu a? Yi mɔŋ yaka! Mih mwi kɔ waiŋ wi Islae. Mih num waiŋ i juŋ yi Ablaham wə, num mih buku i chwɔŋkijuŋ ki Bɛnjamen wə. \v 2 Nyɔ ka məŋni dəkə lɔ bəni bu bə̀ wi nì sabibwili i kin'yisi wə. Ntə mbɛiŋ kiəki lə gia yə Kiŋwakti ki Nyɔ dzakaki kɔm Ɛlaja, si wi nì dəki i Nyɔ kɔm gia yə bəni bə Islae nì fəki a? \v 3 Wi nì dəki dzakayi i Nyɔ a, \q1 “Bah, bə wɔɔyi bəni ba bə ntum, \q1 ka mukuyi shi kintɔŋ ki fəni ki gia. \q1 A baaŋ shəŋ a mih, \q1 ayaka bə nəŋ tə i kaasi bəh mih.” \m \v 4 Wi nì dəki yakadəiŋ Nyɔ chukuli wi a nə? Wi chukuli wi a, \q1 “Mih jiə bəni num mbəŋ bənchuku nanitaŋ (7,000), \q1 bɔ ka num tum dəkə binyu i Baal nshiŋ a num fimɔsɔ i tsa fi.” \m \v 5 Yi kɔ a liŋ asi yi kɔ i jɔbi wələ wə. Bəni bədɔkɔ kɛiŋki lə fɛiŋ i Islae twɛsi a num bəni bə Nyɔ. Ayaka bələ kɔ num wi nì saiŋbwili kɔm shɔm yi yindzɔŋni. \v 6 Yi kabə num a wi nì saiŋbwili kɔm shɔm yi yindzɔŋni, ma yi ma chu numki kɔm nɔm widɔkɔ wə bɔ nì fə. A nì kɔ a numki kɔm nɔm widɔkɔ si bɔ nì fə, ma yi ma chu numki a, akɔ shɔm yindzɔŋni. \p \v 7 Gia yə mih dzakaki kɔ a nə? Yi kɔ a bəni bə Islae bəduli nì ka nyani dzə num dəkə chəŋ i Nyɔ nshiŋ asi bɔ nì nəŋki. A nì kɔ shəŋ a bəni bə̀ Nyɔ nì sabibwili, bɔ nì nyani dzə kwati dzəh i numki chəŋ i wi nshiŋ. Ayakalə, Nyɔ fə shɔ́m yi kiŋka ki bəni bəwɔ ləkə tsə, ka baaŋ ayaka. \v 8 Yələ kɔ asi bə nyaka a, \q1 “Nyɔ nì fə bɔ ka fuŋfuŋki, \q1 dzə́kəh yibɔ kɔbi i chu yɛiŋ di, \q1 ayaka bintuni bibɔ kɔbi i wɔkɔki gia. \q1 Bɔ num baaŋ yaka i dzə buku bidaiŋ.” \m \v 9 Ayaka Dɛbit dzaka tə a, \q1 “Nyɔ fə̂ ma biɛiŋ bidzini biə bɔ dziki wɔkɔ ndzɔŋni, \q2 bi lîm bɔ aka gbi, \q1 bi chu kwâ bɔ aka kintaŋ. \q1 Bi fiəni nûm ka fiɛŋ fiə fi kɔ i guku lɔɔ bɔ i kuku, \q1 ma yi ni num ŋgɔm wi kimfə kibɔ. \q1 \v 10 Nyɔ fə̂ dzə́kəh yibɔ ji ka bɔ ma yɛîŋki di. \q1 Wi fə̂ tə júm yibɔ ŋgwuŋ baaŋ ayaka.” \p \v 11 Mih bikəki a, yaka bəni bə Islae nì ndamti yaka gbɔ baaŋ kuku baaŋni a? Yi mɔŋ nûm yaka. Chu biə bɔ nì fə nì dzə lɔ bəh mbɔiŋ i bəni bə̀ bɔ kɔkə bə Islae, ka bəni bə Islae bi chiniki kindɔŋ. \v 12 Yi kabə num a chu biə bɔ nì fə nì fiəni chu lɔ ka mbum i mbi wələ, ŋgbɔ wə bɔ nì gbɔ nì dzə lɔ bəh mbum i bəni bə̀ bɔ kɔkə bə Islae, yaka mbum biə bi bi numki jɔbi wə bəni bə Islae bəchi bi bumki i Klistus bi numki dəiŋ a? \s1 Kiə bəni bə̀ bɔ kɔkə bə Islae ma // chɔ̂kɔki kijum i bəni bə Islae \p \v 13 I liə mih nəŋki i dzaka i mbɛiŋ bəni bə̀ bɔ kɔkə bə Islae. Si mih kɔ waiŋ ntum wi Jisɔs i bəni bə̀ bɔ kɔkə bə Islae, mih bə́ dzɔ nɔm wuŋ wələ a, akɔ fiɛŋ fimbum. \v 14 Mih fəki lə, ka mih fə Bəju bəbuku fiiki kindɔŋ, ka yi kɔm bɔ, ka bɔ bədɔkɔ bi bɔiŋ. \v 15 Yi kabə num a jɔbi wə Nyɔ nì məŋni bəni bə Islae, yələ nì fə bəni bədɔkɔ i fa mbi wələ wə fiəni num i fiɛŋ fimu wə bəh Nyɔ, yaka jɔbi wə wi bi fiəni dzɔ bɔ, ma yi bi numki dəiŋ a? Yi bi numki aka jɔbi wə mi kpi ka fiəni dza i kpi wə. \v 16 Mi ka gbɛɛ nyəə bi ninshiŋ nya i Nyɔ, yaka nyəə biwɔ bichi kɔ bi Nyɔ. Ŋgaaŋ yi kpɛiŋ kabə num yi Nyɔ, yaka cha yi kpɛiŋ yiwɔ kɔ tə yi Nyɔ. \p \v 17 Ayakalə, yi kabə num a chá yi kɛiŋ yidɔkɔ kɔ num bə nì fakayi ka lɔtɔkɔ ka dzɔ num mbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ kɔ kɛiŋ yi Ɔlif yi kɔɔbi, ka dzə basi i kpɛiŋ wi Ɔlif wə bə nì yəə num yəəni, i di biə chá yidɔkɔ yə nì buku, ka mbɛiŋ ni kwati tə mwi mə mɔ bukuki i kpɛiŋ wiwɔ wə, \v 18 yaka mbɛiŋ kaŋaki kə i chɔ̂kɔki kijum bə chá yidɔkɔ yə. Mbɛiŋ kabə chɔkɔki kijum i bɔ, mbɛiŋ ka kîəki a mbɛiŋ kɔ a chá. A fəki kə mbɛiŋ ka gaaŋ yiwɔ numki. A fəki num gaaŋ ka mbɛiŋ numki. \v 19 Mi widɔkɔ i mbɛiŋ wə kɔlə i dza dzakaki a, “Bə nì gbayi chá yiwɔ i basi num mih fɛiŋ.” \v 20 Yəmaka kɔ ŋkɔŋ. Bə nì fakayi bwili bɔ ka lɔtɔkɔ kɔm bɔ nì dzaki kimbum. Mbɛiŋ num ndzɔŋ bəh ŋga kɔm shɔm yə mbɛiŋ jiə i Klistus wə. Ayakadəiŋ, kiə mbɛiŋ ma ghaŋsiki gwu i yi wə. Mbɛiŋ kaŋaki i numki lɔ bəh nlwa. \v 21 Mbɛiŋ kîəki a, a nì mɔŋ a Nyɔ bɛsi bee chá yi kpɛiŋ yə bə gbɛli num gbɛlini, ma wi mɔŋ bi bɔŋ bɛsi bee mbɛiŋ. \v 22 Mbɛiŋ tsɛ̂iŋ, a Nyɔ kaŋaki lə shɔm yindzɔŋni nalə chu kaŋa tə shɔm yi bɔksini. Wi si lɔ lə bəh bəni bə̀ bɔ gbɔ, ayakalə chusi shɔm yindzɔŋni i mbɛiŋ jɔbi wə mbɛiŋ baaŋ a biəliki dzəh yi. A kɔbi yakadəiŋ, ma wi nì fakayi lɔtɔkɔ mbɛiŋ. \v 23 Ayaka i bəni bə Islae, bɔ ka kwuni kaŋa kimbum, ma Nyɔ ni fiəni dzɔ basi bɔ i kpɛiŋ wiwɔ wə, kɔm akɔ gia, Nyɔ kaŋa ŋga i fiəni fə yi. \v 24 Mbɛiŋ kîəki a, mbɛiŋ kabə num chá yə bə nì fakayi i kpɛiŋ wi Ɔlif wə wi si kɔ i kɔɔbi wə, dzə basi i wə bə yəə num yəəni, a num gia yə yi kaŋaki kə i nûmki yakadəiŋ, yaka bə kɔkə i fiəni dzɔ chá yi kpɛiŋ yə bə nì fakayi i fiəni dzə basi i kpɛiŋ wiwɔ wə i tsə yaka a? \s1 Nyɔ bi kwasiki lə nshɛiŋ i bəni bə Islae bəchi \p \v 25 Bwa bə nih bəŋ, mih nəŋki a mbɛiŋ kîə ŋkɔŋ biələ bi kɔ i nyumi wə, ka mbɛiŋ ma ni dza i ghâŋsiki gwu a mbɛiŋ fifiki nalə. Yi kɔ a nləkə fwu dzə i bəni bə Islae bədɔkɔ. Bɔ bi ləkəki bəh fwu wiwɔ yaka i tsə buku i jɔbi wə bəni bəchi bə̀ bɔ kɔkə bə Islae bə̀ bɔ kaŋaki i liə i mbaŋ wi bəni bə Klistus wə, bi liə. \v 26 Jɔbi wə yi bi numki yaka, bəni bə Islae bəchi bi ka bɔiŋ. A num yi yə bə nì nyaka, Nyɔ dzakaki a, \q1 “Mi wə wi bi bwiliki bəni i ŋgəkə wə bi bukuki i Sayɔŋ. \q1 Wi bi bwili nɔni kichu kiwɔ i chwɔŋkijuŋ ki Yakɔb wə. \q1 \v 27 Ayaka biələ num miŋkaiŋ biə mih dzi bəh bɔ \q1 jɔbi wə mih dzɔ bwili chu bibɔ.” \m \v 28 I kimbu ki ntum wi ndzɔŋni wi Nyɔ wə, bəni bə Islae kɔ bəmbaiŋŋni bə Nyɔ kɔm mbɛiŋ. Ayaka i kimbu ki baayini wə Nyɔ ni baayi lɔ bɔ, a bɔ bəni bə Islae kɔ shɔm yi, kɔm ŋkaiŋ mə wi nì dzi bəh bətii tii bəbɔ. \v 29 Yi num lə kɔm Nyɔ ka nya kinya i mi wi chu mɔŋ i fiəni dzɔ, wi ka bɔɔŋ mi, wi chu mɔŋ i fiəni bee wi. \v 30 Si mbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ kɔkə bəni bə Islae nì yisiki wɔkɔki kə i Nyɔ, ayakalə mbɛiŋ kɔ i liə wi kwasi nshɛiŋ i mbɛiŋ kɔm bəni bə Islae wɔkɔki kə i wi, \v 31 yi kɔ a liŋ si bɔ tə wɔkɔki kə i Nyɔ i liə ka nshɛiŋ yə wi nì chusi i mbɛiŋ nì fə wi tə kwasiki nshɛiŋ i bɔ. \v 32 Gia yə yi kɔ, kɔ a, Nyɔ kɔ wi jiə bəni bəchi i juŋ yi nsəŋ yi fwu wi ləkəli wə, ka yi numki a ŋgaiŋ kɔlə i kwasiki nshɛiŋ i bɔ wə bəchi. \s1 Ma kiŋkɔksi nûm i Nyɔ \p \v 33 Ɔ ɔɔ, mbɛiŋ tsɛ̂iŋ, kiŋkɔksi kə ki kɔ ki Nyɔ kɔ na kimbum, ayaka mfi bi num tə na bimbum, gia yə wi kiəki wi kiəki tə na bindzɔŋ! Mi kɔkə i kiə dzəh yə wi təiŋki gia yi yɛiŋ. Yi kɔ a mi widɔkɔ kɔkə i kiə dzəh yə wi fəki gia yi yɛiŋ. \v 34 Yələ kɔ asi bə nyaka i Kiŋwakti ki Nyɔ wə a, \q1 “Akɔ ndə wə wi kɔ i kiə kiŋkwaka ki Bah a? \q1 Ayaka a num ndə wə wi kɔ i təfi wi a? \q1 \v 35 Akɔ ndə wə wi num nya Nyɔ bəh fiɛŋ \q1 ka Nyɔ bi fiəni gɔm wi a?” \m \v 36 Biɛiŋ bichi nyə i wi wə. Biɛiŋ bichi tsə nûm i kaŋ yi wə, biɛiŋ bichi num kɔm wi. Kiŋkɔksi nûm i wi jɔbi wichi na kiŋgɔksi kɔbi. Yi nûm ayaka. \c 12 \s1 Mbɛiŋ nyâ gwú yimbɛiŋ i Nyɔ \p \v 1 Bwa bə nih bəŋ, si Nyɔ kɔ wi kwasi lɔ nshɛiŋ i bukumbɛiŋ wə, mih kwuŋki kaŋ i mbɛiŋ a mbɛiŋ nyâ gwú yimbɛiŋ i Nyɔ ka biɛiŋ bi kiyɔŋni bi num biwɔm bi baiŋ num Nyɔ bum bi. Yələ kɔ dzəh yi chəŋ i mbɛiŋ i kɔksiki Nyɔ yɛiŋ wə. \v 2 Kiə mbɛiŋ ma bîəliki gia yə bəni bə fa kuku fəki. Mbɛiŋ bêe Nyɔ nyâki mbɛiŋ bəh biŋkwaka bimfiaŋ ka bi kwûŋni mbɛiŋ. Mbɛiŋ ka fəki yakadəiŋ, mbɛiŋ ka ni kiə i tsɛiŋ baiŋsi gia yə Nyɔ nəŋki, a num yindzɔŋni, num Nyɔ bum, yi ndzɔŋ i wi tsə bwili fwu. \p \v 3 Mih ka mi wə Nyɔ kɔ wi chusi shɔm yi yindzɔŋni i wi ka duksi wi, mih nəŋki i dzaka i mbɛiŋ bəchi a, kiə mi ma kwâkaki a wi kɔ fiɛŋ fidɔkɔ tsə̂ fiɛŋ fiə wi kɔ. Mi kwâkaki kɔm gwu yi i dzəh yi chəŋ wə. Mi kwâkaki wi bîəli kimfəkə ki kimbum kə Nyɔ kɔ wi nya i wi. \v 4 Bukumbɛiŋ kîəki a gwu yi mi kɔ a yimu, ayaka yi kaŋa bimbu chi chi, bimbu biwɔ kaŋa nɔm chi chi. \v 5 Yi kɔ a liŋ si bukumbɛiŋ kɔ. Na ayaka si bukumbɛiŋ kɔ bəduli lə, yi kɔ a bukumbɛiŋ bəchi kɔ i gwu yimu i Klistus wə. Ayaka mi widɔkɔ kɔbi wə wi kɔ a wi mbɔŋ shəŋ. \v 6 Bukumbɛiŋ kâŋaki binya chi chi biəli ŋgamti wə Nyɔ nya i bukumbɛiŋ. Bukumbɛiŋ nɔ̂mki bəh bi. Kinya ki mi kabə num i fukuki ntum wi Nyɔ, wi ka fûkuki bîəli kimfəkə ki kimbum kə Nyɔ kɔ wi nya i wi. \v 7 Kinya ki mi kabə num i nɔmki i bəni, wi ka nɔmki i bɔ. I wə wi laniki bəni, wi ka lâniki. \v 8 Kinya ki mi kabə num i shiliki shɔ́m yi bəni, wi ka shîliki yi. I wə kinya ki kɔ i nyaki biɛiŋ i bəni, wi wɛ̂li kaŋ yi. I wə kinya ki kɔ i tɔkniki i bəni wə, wi ka tɔ̂kniki i bɔ bəh shɔm yi yichi. I wə kinya ki kɔ i kwasiki nshɛiŋ i bəni, wi ka kwâsiki wɔkɔ ndzɔŋni. \s1 Kiŋkɔŋ ki ŋkɔŋ \p \v 9 Kiŋkɔŋ kimbɛiŋ kaŋaki i numki ki ŋkɔŋ. Mbɛiŋ baiŋŋki gia yichu, nûm num i gia yindzɔŋni wə. \v 10 Mbɛiŋ kɔ̂ŋki gwú yimbɛiŋ bəh shɔ́m yichi ka bwa bə nih. Mbɛiŋ kɔ̂ksiki bəni bədɔkɔ tsə si mbɛiŋ kɔksiki gwu yimbɛiŋ.\f + \fr 12:10 \fr*\ft Nabə a, “Mbɛiŋ numki bəni bə ninshiŋ i nya kiŋkɔksi i bəni.” \ft*\f* \v 11 Kiə mbɛiŋ ma fə̂ki kiŋkpəŋ i na finə wə. Mbɛiŋ nɔ̂mki nɔm wi Nyɔ jɔbi wichi bəh shɔm yi shilini. \v 12 Mbɛiŋ lâŋki i gia yə mbɛiŋ tsɛiŋki tsəki i ninshiŋ kiə a mbɛiŋ bi kwatiki lə. Mbɛiŋ kâŋaki shɔ́m i bəŋgəkə wə. Mbɛiŋ nûmki i ntsa wə jɔbi wichi. \v 13 Mbɛiŋ gâmtiki bəni bə̀ akɔ bə Nyɔ bɔ kaŋaki kə. Mbɛiŋ dzɔ̂ki bəni bədzəni i júŋ yimbɛiŋ wə tɔ̂kni ndzɔŋ bəh bɔ. \p \v 14 Mbɛiŋ tsâki a Nyɔ jiə num kimbɔiŋsi i bəni bə̀ bɔ bwaŋki gvu i mbɛiŋ chɛiŋ. Mbɛiŋ tsâki num kimbɔiŋsi i bɔ. Kiə mbɛiŋ ma tsâki a lɔiŋ dzə̂ki i bɔ wə. \v 15 Mbɛiŋ lâŋki mbɛiŋ bəni bə̀ bɔ laŋki, mbɛiŋ də̂ki mbɛiŋ bəni bə̀ bɔ dəki. \v 16 Mbɛiŋ nɔ̂ki i fiɛŋ fimu wə. Kiə mbɛiŋ ma ghâŋsiki gwu. Mbɛiŋ kwâsiki nsɛ́iŋ bəh bəni bə kilɔlɔ. Kiə mbɛiŋ ma dzɔ̂ki a mbɛiŋ kiəki lə gia tsə si mbɛiŋ kiəki. \p \v 17 Kiə mbɛiŋ ma chûkuliki chu bəh chu. Mbɛiŋ kâŋaki kiŋkwaka i fə̂ki num gia yə bəni bəchi yɛiŋki a, akɔ yindzɔŋni. \v 18 Dzəh kabə num, si mbɛiŋ yɛiŋki, mbɛiŋ mɔ̂msiki i nɔ̂ki i kimbɔiŋni wə bəh bəni bəchi. \v 19 Nsɛ́iŋ yiŋ yi shɔm, kiə mbɛiŋ bi ma lânsi mɔ̂m i chûkuli gia yichu. Mbɛiŋ bêe ma Nyɔ bi chusi shɔm yi yi bɔksini i bɔ. Akɔ yi yə bə nyaka a, \q1 “Kinchukuli kaŋaki mih i chukuli. \q1 Akɔ mih wə mih bi gɔmki bɔ. \q1 Yələ dzaka Bah.” \m \v 20 Yə yi kɔ, kɔ a, mbɛiŋ fə̂ki asi bə nyaka i Kiŋwakti ki Nyɔ wə a, “Dzɔŋ kabə wɔɔ mi wə wi baiŋŋki wɔ, wɔ nyâ fiɛŋ wi dzî. Kindɔŋ kabə wɔm wi, wɔ nyâ wi fiɛŋ wi mû. Wɔ kabə fə̂ki yakadəiŋ, ma yi numki a wɔ jiə kiŋgəmni i wi fwu.” \v 21 Kiə mbɛiŋ ki bêe kə a chu gaka mbɛiŋ. Mbɛiŋ gâka chu gakani bəh gia yindzɔŋni. \c 13 \s1 Bukumbɛiŋ wɔ̂kɔki i bəni bə̀ bɔ kaŋaki ŋga bi sakani \p \v 1 Mi wichi kaŋaki i wɔ̂kɔki i bəni bə̀ bɔ kaŋaki ŋga bi sakani, kɔm ŋga bidɔkɔ kɔkə biə bi ka nyə i Nyɔ. I bə̀ bɔ sakaki a jiə Nyɔ bɔ. \v 2 Yi kɔ yi num a, mi wə wi chusiki gwu i ləkəki bəh fwu i bəni bə̀ bɔ kaŋaki ŋga bi sakani, yaka wəmaka chusiki num i bəni bə̀ a jiə Nyɔ bɔ. Ayaka i bəni bə̀ bɔ chusiki fwu wi ləkəli bɔɔŋki num ŋgəkə i gwu yibɔ wə. \v 3 Mbɛiŋ kîəki a bəni bə̀ bɔ kaŋaki nɔni kindzɔŋni, si lwa kə bəni bə̀ bɔ kaŋaki ŋga bi sakani. Asi lwa num bə̀ bɔ kaŋaki nɔni kichu. Wɔ kabə nəŋki i numki wɔ lwa kə mi wə wi kaŋaki ŋga bi sakani, wɔ ka fə̂ki a gia yə yi ndzɔŋki, ka wi kɔksiki wɔ. \v 4 Mi wə wi sakaki bəni wi nɔmki num i Nyɔ, a bəni nûmki bindzɔŋ. Ayakalə, wɔ kabə fəki gia yichu, yaka wɔ kaŋaki i lwâki wi, kɔm ŋga biə bə nya i wi i jîəki bəni i ŋgəkə wə kɔkə bi kilɔlɔ. Akɔ mi wi nɔm wi Nyɔ wi chusiki shɔm yi Nyɔ yi bɔkɔli i bəni bə̀ bɔ fəki gia yichu. \v 5 Ayakadəiŋ, mbɛiŋ kaŋaki i wɔ̂kɔki i bəni bə̀ bɔ sakaki tumi, a kɔbi shəŋ kɔm mbɛiŋ lwâki shɔm yi Nyɔ yi bɔkɔli. Mbɛiŋ wɔ̂kɔki tə i bɔ ka gia yidɔkɔ ma numki yə yi sakaki mbɛiŋ i shɔm. \v 6 Akɔ gia yə yi fəki mbɛiŋ na ka mbɛiŋ lɔɔki tə kiŋwakti, kɔm bəni bə̀ bɔ kaŋaki ŋga bi sakani nɔmki num i Nyɔ, bɔ nya jɔbi wibɔ wichi i nɔm wiwɔ wə. \v 7 Mbɛiŋ nyâki biɛiŋ bichi biə mbɛiŋ kaŋaki i nyâki i mi wichi. A kabə num kiŋwakti kilɔɔni, mbɛiŋ lɔ̂ɔ. A kabə num biɛiŋ biə mbɛiŋ kaŋaki i gɔm, mbɛiŋ gɔ̂m. A kabə num mi wə mbɛiŋ kaŋaki lwaki wi, mbɛiŋ ka lwâki. A kabə num wə mbɛiŋ kaŋaki i nyaki kiŋkɔksi i wi, mbɛiŋ ka nyâki. \s1 Mbɛiŋ kɔŋniki gwú yimbɛiŋ \p \v 8 Kiə mi ki kâŋa kə fwa bəh mi widɔkɔ, a kɔbi a fwa yə akɔ kiŋkɔŋ. Mbɛiŋ kîəki a, mi kabə kɔŋ mi widɔkɔ, yaka wi jiə lɔ bənchi bəchi. \v 9 Bənchi bə Nyɔ bə̀ bɔ dzakaki a, \q1 “Kiə wɔ ki bîəli kə kpə mi, \q1 kiə wɔ ki wɔ̂ɔ kə mi, \q1 kiə wɔ ki chwɔ̂ kə, \q1 kiə wɔ ki bûku kə bəh dzə́kəh,” \m na winaiŋ nchi kɔ num bə chiŋni i nchi wə wi dzakaki a, \q1 “Kɔ̂ŋ mi wə wi kɔ kɔmsi i wɔ kpəŋ asi wɔ kɔŋki gwu ya.” \m \v 10 Mi kabə kɔŋ mi widɔkɔ, wi kɔkə i chu fə wi bəh gia yichu . Ayakadəiŋ, mi kabə kɔŋ mi widɔkɔ, yaka wi jiəki lə bənchi bəwɔ bəchi. \p \v 11 Mbɛiŋ fə̂ki gia yələ lə, kîə si jɔbi si num lɔ i liə. Jɔbi wiwɔ kɔ wi kpɛiŋ lɔ i mbɛiŋ i yɔ̂mi. Mbɛiŋ yɔ̂mi kɔm jɔbi wə Nyɔ ni bɔiŋsi bukumbɛiŋ si num kɔmsi dzə, wi tsə si wi nì kɔ i jɔbi wə bukumbɛiŋ nì jiə shɔm i Jisɔs Klistus wə. \v 12 Biŋ bi jili si kaa tsə, biŋ si baiŋ dzə lɔ. Bukumbɛiŋ bêe nɔni bi nchɔkɔ, bə dzɔ̂ yaka num nɔni ki baiŋni ka biɛiŋ bi jum. \v 13 Bukumbɛiŋ nɔ̂ki nɔni kə ki kaŋaki kiŋkɔksi ka bəni bə̀ bɔ nyaniki nshi. Kiə mbɛiŋ ma dzîki, mû fə̂ ka bíə. Kiə mbɛiŋ ma mûki mbih mɔ kwa mbɛiŋ. Kiə mbɛiŋ ma nɔ̂ki nɔni kinyɛŋ bəh ki tɔkɔlini. Kiə mbɛiŋ ma yɔ̂liki chu kaŋa kiŋghəkə. \v 14 Mbɛiŋ dzɔ̂ yâka num nɔni ki Bah Jisɔs Klistus i mbɛiŋ wə. Kiə mbɛiŋ ki lansi nyâ kə di i nyam yimbɛiŋ yi gwu ka mbɛiŋ ma fəki biɛiŋ bichu biə yi nəŋki. \c 14 \s1 Kiə mi ki sâka kə widɔkɔ \p \v 1 Mbɛiŋ dzɔ̂ki bəni bə̀ kimbum kibɔ ləkəki kə i mbɛiŋ kintəəŋ. Kiə mbɛiŋ bəh bəmaka bəni ma gûkuniki bəŋgukuli i gia yə bɔ kwakaki a yi kɔ chəŋ i fəki. \v 2 Mi widɔkɔ kɔ num wi bum a ŋgaiŋ kɔlə i dziki biɛiŋ bichi. Ayakalə, widɔkɔ wə kimbum ki bɔhki wi dzi mfih a jwa yi ndzɛiŋni. \v 3 Kiə mi wə wi dzîki biɛiŋ bichi sabi kə ki nyɛ̂nsi kə mi wə wi sabiki. I mi wə wi sabiki ki saka kə mi wə wi dziki biɛiŋ bichi sabiki kə təiŋ nsaka wi təiŋni, kɔm bɔ bəchi kɔ num Nyɔ dzɔ bɔ. \v 4 Akɔ wɔ ndə i sakaki mi wi nɔm wi mi widɔkɔ? A kaŋaki tikwili wi waiŋ wi nɔm wiwɔ i tsɛiŋ yɛiŋ a waiŋ wi wi nɔm numki lə bindzɔŋ ma wi gbɔki gbɔni a. Ayaka wi ni num lə i bɛiŋ, kɔm Bah kələ i dzasi wi i bɛiŋ wi num ndzɔŋ. \v 5 Mi widɔkɔ kɔlə tə wi dzɔ a kaŋ yidɔkɔ kɔlə yimbum tsə yidɔkɔ. Ayaka widɔkɔ dzɔ a kaŋ yichi kɔ a liŋ. Gia yə yi kɔ, kɔ a, mi nûmki i gia yi wə yə wi kiəki i kiŋkwaka ki wə a, akɔ yindzɔŋni. \v 6 Mi wə wi dzɔki a kaŋ yidɔkɔ kɔlə yimbum, wi fəki yaka i nya kiŋkɔksi i Bah. Ayaka mi wə wi dziki biɛiŋ bichi, wi dziki tə i nya kiŋkɔksi i Bah, si wi fəki yakadəiŋ wi nyaki kiyɔŋni i Nyɔ. Mi wə wi nyɛiŋsiki i dzi biɛiŋ bichi, wi nyɛiŋsiki tə i nya kiŋkɔksi i Bah, si wi tə fəki yakadəiŋ wi nyaki kiyɔŋni i Nyɔ. \v 7 Bukumbɛiŋ kiəki a, mi kabə num wiwɔm yaka a kaŋaki kə wi gwu yi. Wi ka kpi, a kaŋaki kə wi gwu yi. \v 8 Bukumbɛiŋ ka baaŋ bəwɔm, yaka bukumbɛiŋ kɔ a bəh Bah, bukumbɛiŋ ka kpi, yaka bukumbɛiŋ kɔ a bəh Bah. Ayakadəiŋ, kɔŋ bukumbɛiŋ numki bəwɔm, ma bə kpiyi lɔ a kaŋaki a Bah bukumbɛiŋ. \v 9 Akɔ i fwu wi gia wələ wə Klistus nì kpi ka fiəni buku i kpi mə ka numki wiwɔm. Wi nì fə yaka ka wi numki Bah wi bəni bəchi bə̀ bɔ kɛiŋki bəwɔm bəh bə̀ bɔ kɔ bɔ kpiyi lɔ. \v 10 Ayakadəiŋ, akɔ kɔm nə wə wɔ sakaki waiŋnih wa wɔ təiŋ nsaka wi təiŋni a? Ayaka a num tə kɔm nə wə wɔ nyɛiŋsiki waiŋnih wa a? Mbɛiŋ kîə a bukumbɛiŋ bəchi bi numki lə i Nyɔ nshiŋ ka wi saka bukumbɛiŋ. \v 11 Akɔ gia yə bə nyaka a, \q1 “Mih Bah dzakaki a, si mih kɔ, \q1 mi wichi bi tumki lə binyu i mih nshiŋ, \q1 mi wichi bi dzakaki lə bəh dzaka ki a, mih kɔ Nyɔ.” \m \v 12 Yaka yi num a, mi wimu wimu i bukumbɛiŋ kintəəŋ kaŋaki i bi num i Nyɔ nshiŋ i fuku si kimfə ki nì kɔ. \s1 Kiə mi ki fə kə gia yə waiŋnih wi kɔ i gbɔ num gbɔni \p \v 13 Ayakadəiŋ, kiə bukumbɛiŋ ma chu sâkaki mi bəh mi i bukumbɛiŋ təiŋ nsaka. Gia yə bukumbɛiŋ kaŋaki i fə̂ki kɔ a, jɔbi wə mi fəki gia yidɔkɔ wi tɔ̂kniki ka yi ma numki gia yə waiŋnih wi kɔ i bənli yɛiŋ wə nabə i gbɔ lɔ gbɔni. \v 14 Mih kiəki lə na bindzɔŋ, num mih bum ka mi wi Bah Jisɔs a fiɛŋ fidzini fidɔkɔ kɔkə a fifi fiə fi kɔ a fi baiŋki kə. Ayakalə, mi wə wi yɛiŋ a biɛiŋ bidzini bidɔkɔ kɔlə biə bi baiŋki kə, yi ni numki ayaka i wi. \v 15 Wɔ kabə dzi fiɛŋ fi bəkəli waiŋnah, yaka wɔ chusiki kə kiŋkɔŋ i wi. Kiə wɔ ma bêe a fiɛŋ fiə wɔ dziki fə waiŋnah wə Klistus nì kpi kɔm wi gbɔ. \v 16 Ayakadəiŋ, kiə wɔ ki fə̂ kə a gia ya yindzɔŋni yə wɔ fəki a yi dzâ fîəni nûmki num yə bə nì dzakaki a yi kɔ yichu. \v 17 Mbɛiŋ kîəki a, ŋkuŋ bi Nyɔ kɔkə kɔm biɛiŋ bidzini bəh biɛiŋ bi muni. Akɔ kɔm i kâŋaki nɔni ki chəŋ bəh nɔni ki bɔiŋnini bəh i kâŋa kinsaŋli kə ki nyəki dzəki i Kiŋ'waka ki Baiŋni wə. \v 18 Mi kabə nɔmki i Klistus wə i yələ dzəh wə, ma Nyɔ ni wɔkɔki ndzɔŋni bəh wi, bəni kɔksiki tə wi. \v 19 Bukumbɛiŋ biəliki num gia yə yi dzəki bəh kimbɔiŋni bəh yə yi gamtiki i maaki num maani mi bəh mi i bukumbɛiŋ kintəəŋ. \v 20 Kiə mbɛiŋ ki bə̂kəli kə nɔm wi Nyɔ kɔm biɛiŋ bidzini. Yi kɔ ŋkɔŋ a biɛiŋ bidzini bichi baiŋki lə, ayakalə wɔ kabə dzi fiɛŋ fi num i fə a mi widɔkɔ gbɔ num gbɔni, yəmaka kɔ gia yichu wɔ fəki. \v 21 Akɔ gia yindzɔŋni i nəiŋ i dzi nyam, nabə i mu mbih, nabə i fə na finə fiə fi kɔ i fə a waiŋnah gbɔ num gbɔni. \v 22 Shɔm yə wɔ jiə i Nyɔ ka bum i fiɛŋ fidɔkɔ wə, wɔ bêe aka a kiəki a mbɛiŋ Nyɔ bəfa. Ndzɔŋni bimbum kɔ i mi wə wi kaŋaki kə gia yidɔkɔ yə wi kɔ i sakaki gwu yi yɛiŋ, kɔm wi fəki gia yə wi tɔbi a yi kɔ chəŋ. \v 23 Ayakalə, mi wə wi dziki fiɛŋ wi num bəh ŋkaŋyi i shɔm yi wə asi num lɔ ŋgəkə, kɔm wi fəki gia a num kə yə shɔm yə wi jiə i Nyɔ bumki. Mbɛiŋ kîə a, gia yichi yə mi fəki maka shɔm yə wi jiə i Nyɔ bum yi, yaka asi num lɔ chu. \c 15 \s1 Mi fə̂ki gia yə yi ndzɔŋki tə i waiŋnih \p \v 1 Bukumbɛiŋ bə̀ bə ləkəki i kimbum wə, kaŋaki i kaŋaki shɔm i ŋgbɔ wə bəni bə bɔyini gbɔyiki. Bukumbɛiŋ ma fə̂ki a gia yə gwu kɔ i ndzɔŋki num a bukumbɛiŋ. \v 2 Na ndə i bukumbɛiŋ kintəəŋ kaŋaki i mɔ̂msi i fə̂ki gia yə yi ndzɔŋki i waiŋnih wi i gamtiki wi ka kimbum ki kɔɔki. \v 3 Mbɛiŋ kîə tə a Jisɔs Klistus nì fəki kə a gia yə gwu nì ndzɔŋki num a wi. Wi nì fəki yi num asi bə nyaka a mi dzakaki i Nyɔ a, \q1 “Bəntɔyi bə̀ bəni tɔyiki wɔ yɛiŋ bɔ fiəni chu num i mih wə.” \p \v 4 Bukumbɛiŋ kiəki lə a gia yichi yə bə nì nyaka i Kiŋwakti ki Nyɔ wə i kikpu wə, a nì kɔ i lani bukumbɛiŋ, ka yi ni fə bukumbɛiŋ num ndzɔŋ, shɔm yibukumbɛiŋ shiliki, bukumbɛiŋ ka tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ i fiɛŋ fiə bə bi kwatiki. \v 5 Mih tsaki a Nyɔ wə wi fəki bəni num bəh ŋga wi chu fə tə shɔ́m yi bəni shili, wi fə̂ mbɛiŋ nɔki i fiɛŋ fimu wə bəh bəni bichi biəli asi Klistus Jisɔs chusiki, \v 6 ka i kijuŋni wə mbɛiŋ ni tumyiki bikum bi Nyɔ wə wi kɔ Ba wi Bah wibukumbɛiŋ Jisɔs Klistus i ja yimu wə. \s1 Mbɛiŋ dzɔ̂ mi wichi a liŋ asi Klistus kɔ wi dzɔ mbɛiŋ \p \v 7 Mbɛiŋ dzɔ̂ki mi wichi a liŋ asi Klistus kɔ wi dzɔ mbɛiŋ, ka kiŋkɔksi tsəki i Nyɔ wə. \v 8 Mih fukuki i mbɛiŋ a, Klistus nì kɔ wi jiə gwu yi ka waiŋ wi nɔm i Bəju i chusi i bɔ a Nyɔ si dzaka ŋkɔŋ. Wi nì fə yakadəiŋ i tɔbi biŋkaka biə Nyɔ nì nya i bətii tii bəbɔ. \v 9 Ayaka wi nì chu fə yakadəiŋ ka bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju bi tumyi tə bikum bi Nyɔ kɔm nshɛiŋ yə wi nì kaŋa i bɔ. Yələ kɔ asi bə nì nyaka a, \q1 “Si yi kɔ yakadəiŋ, \q1 mih bi kɔksi lə wɔ i kintəəŋ ki bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju. \q1 Ayaka mih bi yəəŋki kɔksi yɛli wa.” \m \v 10 Ayaka yi chu num bə nyaka a, \q1 “Mbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ kɔkə Bəju, mbɛiŋ sâŋliki bəh bəni bə Nyɔ.” \m \v 11 Ayaka yi chu num bə nyaka tə a, \q1 “Bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju, mbɛiŋ kɔ̂ksiki Bah. \q1 Bitumi bichi, mbɛiŋ kɔ̂ksiki Bah.” \m \v 12 Isaya nì kɔ wi chu dzaka tə a, \q1 “Ntəŋ widɔkɔ bi tumbuku dzə lə i chwɔŋkijuŋ ki Jɛse wə. \q1 A num mi wə wi bi sakaki bəni bə tumi. \q1 Akɔ i wi wə bitumi bi jiəki mfi bibɔ.” \p \v 13 Mih tsaki a Nyɔ wə bukumbɛiŋ tsɛiŋki tsəki a ninshiŋ i wi jîksi shɔ́m yimbɛiŋ bəh kinsaŋli kichi bəh kimbɔiŋni si mbɛiŋ jiə shɔm i wi, ka i ŋga bi Kiŋ'waka ki Baiŋni wə, mbɛiŋ bi tsɛiŋki tsəki shəŋ a ninshiŋ jɔbi wichi i gia yə mbɛiŋ kiəki a mbɛiŋ bi kwatiki lə. \s1 Fwu wi gia yə Bɔɔl nì nyaka i dzəh yə wi nì nyaka yɛiŋ \p \v 14 Bwa bə nih bəŋ, mih mwi kiəki lə bindzɔŋ a mbɛiŋ kaŋaki lə nɔni kindzɔŋni nalə, num mbɛiŋ jikə bəh mfi, kiə tə i təfi gwú yimbɛiŋ. \v 15 Ayakalə, i gia yidɔkɔ wə, mih nyaka lansi tɔyi chwɔŋ kimbɛiŋ num tɔyini. Ayaka mih fə lə i yiŋti mbɛiŋ, kɔm ŋgamti wə Nyɔ kɔ wi nya i mih, \v 16 a mih numki mi wi nɔm wi Klistus Jisɔs i bəni bə tumi. Mih fəki nɔm wələ aka tii mfə gia, nɔm i ntum wi ndzɔŋni wi Nyɔ, ka bəni bə̀ bɔ kɔ kə Bəju nûmki ka biɛiŋ bi bəmfə gia biə Nyɔ kɔ num wi bum bi, Kiŋ'waka ki Baiŋni kɛiŋsi bɔ jiə chi chi bɔ bə́ baiŋ. \v 17 Ayakadəiŋ, mih kələ i ghaŋsiki gwu i nɔm wuŋ wə mih nɔmki i Nyɔ kɔm mih chiŋni bəh Klistus Jisɔs. \v 18 Mih kɔkə i mɔm i dzaka kɔm gia yidɔkɔ chi chi, a kɔbi a yə Klistus kɔ wi fə lɔ tsə dzəh i mih wə, a bəni bə bɔ kɔkə Bəju jîə shɔ́m i Nyɔ. Bɔ nì jiə shɔm biəli gia yə mih nì dzakaki bəh yə mih nì fəki. \v 19 Yi nì num yakadəiŋ biəli ŋga bi bənchəsi bə̀ bɔ chusiki ŋga bi Nyɔ bəh gia yi dzaka ki wɔmni yə mih nì fəki, tsə dzəh i ŋga bi Kiŋ'waka ki Nyɔ wə. Ayakadəiŋ, i yisi i Jɛlusalɛm i tali tsə buku i kimbu ki Illilikum wə, akɔ num mih fuku lɔ ntum wi ndzɔŋni kɔm Klistus fɛiŋ. \v 20 Mih nì fəki yakadəiŋ, kiŋkwaka kiŋ kimbum num a mih fûkuki ntum wi ndzɔŋni wələ num i di biə bə ka num wɔkɔ dəkə kɔm Klistus, ka mih ma tsə i maaki i chaka ki mi widɔkɔ wə. \v 21 Mih nì fəki yələ biəli asi bə nì nyaka a, \q1 “Bəni bə̀ bə ka num fuku dəkə i bɔ kɔm wi, \q1 bɔ bi yɛiŋ lə ŋkɔŋ bi, \q1 ayaka i bəni bə̀ bɔ ka num wɔkɔ dəkə kɔm wi, bi kiə wi.” \s1 Si Bɔɔl nì fasiki i tsə i Lum \p \v 22 Akɔ a nyani wələ wi nì tasiki mih kiŋkani kiduli i dzə buku i mbɛiŋ wə ka bukumbɛiŋ yɛiŋni. \v 23 Ayakalə, i liə di bi nɔm chu kɔkə i bimbu biələ wə. Ayakadəiŋ si mih nì shi kɔ bəh kiŋkwaka i jía yiduli wə i dzə ka bukumbɛiŋ yɛiŋni, \v 24 mih kwakaki i fə yaka i liə, kiə na bindzɔŋ a bukumbɛiŋ ni yɛiŋni lə jɔbi wə mih tsəki səki i Sbɛɛn. Mih kwakaki tə a mbɛiŋ ni gamti lə mih i nnyani wuŋ wələ, i tsə buku fɛiŋ jɔbi wə bukumbɛiŋ ni mɔti twɛsi, mih wɔkɔ ndzɔŋni i mbɛiŋ kintəəŋ. \v 25 Ayakalə, i liə mih tsəki i Jɛlusalɛm i nɔm i bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ fɛiŋ. \v 26 Mih tsəki fɛiŋ kɔm bəni bə bumni bə Masedɔnia bəh bə Akɛya nì kɔŋ i fə kintsu i gamti bəni bə kifuu bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ i Jɛlusalɛm. \v 27 A nì kɔŋ bɔ i fə yakadəiŋ, a num na ŋkɔŋ a bɔ nì kaŋaki lə i fə̂ gia i bɔ yaka, kɔm bɔ bə̀ bɔ kɔkə Bəju kwati lɔ bimbɔiŋsi biə bi gamtiki biŋ'waka bibɔ a num bi Bəju, yaka bɔ kɔlə tə i gamti Bəju bəh biɛiŋ bi mbi wələ biə Nyɔ kɔ wi duksi bɔ yɛiŋ. \v 28 Ayakadəiŋ, jɔbi wə mih ni kaasi nɔm wələ, mih yɛiŋ a kintsu kə bə nì tsu a ki liə alə i kaŋ yi Bəju wə a, mih ka ni dza fɛiŋ, mih tsə dzəh i mbɛiŋ wə, ma bukumbɛiŋ yɛiŋni, ka mih tsə i Sbɛɛn. \v 29 Ayaka mih kiəki lə a jɔbi wə mih bi dzə i mbɛiŋ mih bi dzə bəh kimbɔiŋsi ki Klistus i mbɛiŋ num ki jikə. \p \v 30 Bwa bə nih bəŋ, mih kwuŋki kaŋ kwuŋni i mbɛiŋ i yɛli wi Bah wibukumbɛiŋ Jisɔs Klistus bəh i kiŋkɔŋ ki Kiŋ'waka ki Baiŋni, a mbɛiŋ chîŋni bəh mih a bukumbɛiŋ chiŋni i tsâki nalə i Nyɔ kɔm mih, \v 31 ka mih ni buku i kaŋ yi bəni bə̀ bɔ kɔ maka bɔ bum i Judea. Bukumbɛiŋ tsâki tə a bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ ni bûm nɔm wə mih tsəki i fə i Jɛlusalɛm. \v 32 Nyɔ ka bum, mih ni dzəki i mbɛiŋ wɔkɔ ndzɔŋni, shɔm yiŋ də i mbɛiŋ kintəəŋ. \v 33 Nyɔ wə wi kɔ Nyɔ wi kimbɔiŋni nûmki bəh mbɛiŋ bəchi. Yi nûm ayaka. \c 16 \s1 Bəbɔni \p \v 1 Mih nəŋki i fuku i mbɛiŋ jɛmi yibukumbɛiŋ yidɔkɔ wə yɛli wi kɔ Fwɛbɛ a mbɛiŋ kiə wi. Wi gamtiki nɔm wi Nyɔ i kijuŋni ki bəni bə bumni ki Sɛŋklia wə. \v 2 Jɔbi wə wi dzə, mbɛiŋ dzɔ̂ wi i yɛli wi Bah wə i dzəh yi bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ. Fiɛŋ fidɔkɔ kabə num fiə wi nəŋki mbɛiŋ gâmti wi yɛiŋ, mbɛiŋ kîə a wi kɔ wi lansi gamti bəni bəduli, gamti tasi tə bəh mih. \p \v 3 Mbɛiŋ bɔ̂ni Blisilia bəh Akpwila i mih. Akɔ bəni num bɔ chiŋni buku bɔ i nɔm wi Klistus Jisɔs wə. \v 4 Bɔ kɔ num kpi lɔkɔli bɔ kɔm mih. Akɔ bəni, a kɔbi a mih shəŋ mih nyaki kiyɔŋni i bɔ. Bijuŋni bi bəni bə bumni bəh bəni bə̀ bɔ kɔkə Bəju bəchi nyaki tə kiyɔŋni i bɔ. \v 5 Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i kijuŋni ki bəni bə bumni bə̀ bɔ juŋniki i bɔ dzu i mih. Mbɛiŋ bɔ̂ni i Abɛnɛtus nsɛiŋ wuŋ wi shɔm. Wi nì kɔ mi wi ninshiŋ i kwuni num mi wi Klistus i tumi ki Ɛsia wə. \v 6 Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i Meli wə wi kɔ wi nɔm na bəh ŋga i mbɛiŋ kintəəŋ. \v 7 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Andulnikus bəh Junias bɔ kɔ bəni mbəŋ bə kwili, buku bɔ nì kɔ i juŋ yi nsəŋ mə. A num bəni bə kiə bɔ i mbaŋ wi bwa bə ntum bə Jisɔs wə. A nì yisi jiə bɔ shɔm i Klistus i mih. \v 8 Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i Ambliyatus wə wi kɔ nsɛiŋ wuŋ wi shɔm wə buku wi kɔ bə chiŋni i Bah wə. \v 9 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Ubanus wə buku bɔ chiŋni i nɔm i Klistus, bɔni tə i Stakis wə wi kɔ nsɛiŋ wuŋ wi shɔm. \v 10 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Ɛbɛlɛs. Akɔ mi num wi chusi a ŋgaiŋ num ndzɔŋ bəh Klistus. Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i bəni i juŋ yi Alistɔbulus wə. \v 11 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Hɛlɔdiɔn wə wi kɔ mi wuŋ wi kwili, bɔ̂ni tə i bəni bə̀ bɔ kɔ bɔ chiŋni i Bah bɔ num i juŋ yi Nasisus wə. \p \v 12 Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i Tilfena bəh Tilfɔsa. Akɔ bəkaŋa bə̀ bɔ nɔmki nɔm wi Bah. Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i Bɛsis wə wi kɔ shɔm yiŋ. Akɔ tə miŋkpaŋa wi nɔm, nɔm wi Bah na bəh ŋga. \v 13 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Lufus wə Bah saiŋbwili wi i num mi wi, bɔ̂ni tə i nih wi wə wi nì fəki bəh mih aka waiŋ wi. \v 14 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Asinklitus bəh i Fligɔn bəh Ɛmis bəh Batlɔbas bəh Ɛmas, bəh bwa bə nih bəbukumbɛiŋ bə̀ bɔ kɔ bəh mbɛiŋ. \v 15 Mbɛiŋ bɔ̂ni i Filɔlɔgus bəh Julia, bɔ̂ni i Nelius bəh jɛmi yi. Mbɛiŋ bɔ̂ni tə i Ɔlimbas bəh bəni bə̀ bɔ kɔ bə Nyɔ bɔ num bəh bɔ. \v 16 Mbɛiŋ bɔ̂ni i gwu yimbɛiŋ, mbɛiŋ mâŋni yâŋyi gwu yimbɛiŋ ka bəni bə Nyɔ. Bijuŋni bi bəni bə bumni bə Klistus bichi bɔniki i mbɛiŋ. \s1 Ntəfi wi kaasini \p \v 17 Bwa bə nih bəŋ, mih tsaki mbɛiŋ a mbɛiŋ tɔ̂kniki kɔm bəni bə̀ bɔ dzəki bəh kiŋgaali fumsi mbɛiŋ bəh nlani wə wi nəiŋki wə bə nì yisi lani mbɛiŋ yɛiŋ. Mbɛiŋ yɔ̂kɔ gɛ̂iŋ bəmaka bəni. \v 18 Mbɛiŋ kîəki a bəmaka bəni nɔmki kə num i Bah wibukumbɛiŋ Klistus. Bɔ nɔmki num i kitɔɔ kibɔ wə. Bɔ dzɔki ndzaka wi njwɔni num wi fwɔkyini fwɔkyi bəni bə̀ bɔ kiəki kə na gia yidɔkɔ. \v 19 I liə si bəni bəchi kɔ num bɔ wɔkɔ lɔ kɔm mbɛiŋ a mbɛiŋ kɔ bəni bə̀ bɔ wɔkɔki gia fə yi, mih bə́ wɔkɔ ndzɔŋni kɔm mbɛiŋ. Ayakalə, mih nəŋki a mbɛiŋ fîfiki, mbɛiŋ bîəli num gia yə yi ndzɔŋki, kâŋa kə kaŋ i gia yichu wə. \p \v 20 A baaŋ a twɛsi Nyɔ wə wi kɔ Nyɔ wi kimbɔiŋni ni tɔkɔ Satan i kuku ma mbɛiŋ tɔmyi gvu i wi bɛiŋ. Mih tsaki a Bah wibukumbɛiŋ Jisɔs Klistus chûsi shɔm yi yindzɔŋni i mbɛiŋ. \v 21 Timɔti wə buku wi nɔmki bɔniki dzəki i mbɛiŋ. Ayaka Lushus bəh Jasɔn bəh Sɔsibata bə̀ bɔ kɔ bəni mbəŋ bə kwili bɔniki tə i mbɛiŋ. \v 22 Mih Tɛtius wə Bɔɔl dzakaki mih nyaka kiŋwakti kələ, bɔni tə i mbɛiŋ i yɛli wi Bah wə. \v 23 Gayus wə mih Bɔɔl nɔki i wi dzu a num wə kijuŋni ki bəni bə bumni bəchi fa juŋniki i wi dzu bɔniki i mbɛiŋ. Ayaka Ɛlastus wə wi kɔ mi wi kiba i kwili wələ wə, bəh waiŋnih wibukumbɛiŋ wə yɛli wi kɔ Kwatus bɔniki tə i mbɛiŋ. \v 24 [Ma Bah wibukumbɛiŋ Jisɔs Klistus chûsi shɔm yi yindzɔŋni i mbɛiŋ. Yi nûm ayaka.]\f + \fr 16:24 \fr*\ft Biŋwakti bikpu biduli biə bə nì yisi nyaka gia yi Nyɔ yɛiŋ kaŋaki kə kiŋka kələ.\ft*\f* \s1 Kiŋkɔksi nûm i Nyɔ \p \v 25 Kiŋkɔksi nûm i Nyɔ. Akɔ wi wə wi kɔ i fə a mbɛiŋ nûm bəh ŋga, i biəliki ntum wi ndzɔŋni wələ mih fukuki. Ntum wi ndzɔŋni wələ num wə mih fukuki kɔm Jisɔs Klistus. Yi nì yisi kɔ gia yi nyumini num bə nyumi a kɛiŋ na i kikpu wə, ayakalə i liə kɔ num bə chusi lɔ yi i bukumbɛiŋ. \v 26 Gia yi nyumini yiwɔ kɔ num bə chusi lɔ. Gia yə bəni bə ntum bə Nyɔ nì nyaka yi fə yi gia baiŋ i bitumi bichi wə. Nyɔ wə wi kɔ Nyɔ wi jɔbi wichi kɔ wi wə wi nì dzaka a bə fûku i bitumi bichi ka bɔ jîə shɔm i wi, wɔ̂kɔ i wi. \v 27 Kiŋkɔksi nûm jɔbi wichi i Nyɔ wələ wə wi kɔ Nyɔ wi mfi bimbum, ki tsə dzəh i Jisɔs Klistus wə. Yi nûm ayaka.