\id 2PE \h 2 PEDRO \toc1 Ji³ 'e³ Tú̱²³ 'e³ Ca²³jmée³ San Peen²³² \toc2 2 PEDRO \toc3 2 P. \mt1 Ji³ 'e³ Tú̱²³ 'e³ Ca²³jmée³ San Peen²³² \c 1 \s1 'E³ la²³ ca²³jmée³ ji³ Peen²³² 'e³ rɨ²³jóo² te'²³ dsa³ 'i³ sɨ³táan³ \p \v 1 Jné² Muun³² Peen²³² rɨ³løn³¹na¹ mozo quien³² Jesucristo. Rɨ³løn³¹na¹ dsa³ xiin²³ quien³² co̱'³. Bi²³ jmee²³ ca³dsaan³² Jesucristo Dios quien³²na² 'i³ ca²³láan² jne². 'E³ jo̱³ ca²³jmée³ 'e³ sɨ³táan³na'³ quia̱'n²na'³ la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ sɨ³táan³na'³¹ miin²³na'³¹. Jné² rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: \v 2 Cu²jmée³ cɨ² Dios 'e³ bi²³ 'uǿn² quia̱'² 'nee'²³. Cu²jmée³ cɨ² 'e³ bi²³ rɨ²³gua³ ca²³tó̱o̱²³ 'óo²ra'³ 'e³ la²³ li²³cuiin²³cɨ²na'³ 'ñée² Dios quia̱'² Jesús Juii³ra². \s1 'E³ la²³ 'ne'² rɨ²³jmóo² dsa³ quien³² Cristo \p \v 3 Ca²³jmée³ ju²³bíi²³ quiee'³² Dios 'e³ ca²³la²³xa³ quiée²ra² la²³jɨ³ 'e³ 'ne'² quiée²ra² 'e³ la²³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ³ji̱'²³ra² ca³quie̱e̱², 'e³ la²³ rɨ²jmee²ra² 'e³ la²³ 'née²³ 'ñée². La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ ca²³jmée³ la'³: Ca²³jmée³ 'e³ ca²³la²³cuiin²³na² Cristo 'i³ ca²³'náan²³ jne² 'e³ la²³ li²³gáan³na² la²³ gáan³ 'ñée², 'e³ la²³ li²³'uee'n³na² la²³ 'uee'n³ 'ñée². \v 4 La²³'nɨɨ'n³¹ gáan³, la²³'nɨɨ'n³¹ 'uee'n³ 'ñée², 'e³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²³jmée²³ la²³jɨ³ 'e³ dxʉ́²³ 'e³ ca²³jua'³ 'e³ cɨ² rɨ²³jmée²³. Bi²³ quí̱i̱n²³, bi²³ gáan³ júu² 'e³ la²³ lǿ² 'e³ cɨ² rɨ²³jmée²³ Dios. Ca²³jmée³ 'e³ xa³ quién²na'³ júu² jo̱³ 'e³ la²³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²cui̱i̱'³¹ra'³ la²³jɨ³ 'e³ 'iin²³ dsɨ́² dsa³ 'e³ jmee²³ 'e³ bi²³ rɨ³yaan²³ dsɨ́² dsa³ mɨ³¹güii³. 'Née²³ 'e³ rɨ²³lín³na'³ la²³ lǿn²³ 'ñée² Dios. \v 5 Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ 'a²³la³ 'nɨɨ'n³¹ 'e³ te³ sɨ³táan³na'³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ rɨ²jmée²cɨ²ra'³ 'e³ dxʉ́²³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ rɨ²³dsóo²³ cɨ² 'óo²ra'³ ju²dsoo³¹. \v 6 Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ rɨ²'áan¹cɨ²na'³ miin²³na'³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ rɨ²³tén²cɨ²na'³ la²³jɨ³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² 'e³ sɨ³jí̱i̱n²na'³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ rɨ²'óo²cɨ²ra'³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'n²na'³ Dios. \v 7 Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ li²³'náan²³cɨ²na'³ te'²³ jó̱o̱²ra². Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ li²³'náan²³cɨ²na'³ dsa³ ca³ti³² quia̱'² Dios. \p \v 8 Qui² xi³nu³ jmee³ra'³ la'³, xi³nu³ sɨ³lí³ 'e³ dsɨ³² cɨ² 'e³ jmee³ra'³ la'³, 'a²³jia'³ rɨ²³jí̱i̱n²na'³ 'e³ 'a²³jia'³ cɨɨn³¹na'³. Rɨ²jmée²ra'³ 'e³ dxʉ́²³ 'e³ la²³ rɨ²³li²³cuiin²³cɨ²na'³ Juii³ra² Jesucristo. \v 9 Qui² dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ jmee²³ quie'² la²³jɨ³ 'e³ lø³² la'³ xen³ la²³ xen³ dsa³ tuu², xen³ la²³ xen³ dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ huɨ̱́ɨ̱³ jnée²³. Qui² 'a²³jia'³ ma²³ ñi³² 'e³ jmii'³¹ lǿ² 'e³ ca²³je̱'n²³ dsoo² quiee'³² 'e³ xa³ mɨ²jo̱³. \v 10 'E³ jo̱³ rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³, te'²³ ja̱a̱n³²: Bi²³ cɨ² 'ne'² rɨ²jmée²ra'³ quí̱i̱n²³ 'e³ ca³quie̱e̱² ca²³'náan²³ 'nee'²³ Dios, 'e³ ca³quie̱e̱² ca²³'én² 'nee'²³. Qui² xi³nu³ jmee³ra'³ la'³, 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²³gua'²³ 'nee'²³. \v 11 Qui² jo̱³ hua² rɨ²³'ién²na'³ júu² 'e³ rɨ³lɨɨn³¹na'³ rɨ²taa'n³²na'³ je² røøn³ ca³cuaa³ Juii³ra² Jesucristo 'i³ ca²³láan² jne². \p \v 12 'E³ jo̱³ lǿn³na²³ 'e³ rɨ²jmeen²³² quián²³ tén³ la²³ 'e³ li²³liin³²na'³ júu² 'e³ mɨ³juǿøn²na²³ 'nee'²³. Maan²³ 'e³ dsoo²³ 'óo²ra'³ júu² la³. 'Uee'n³ 'óo²ra'³ quia̱'n²na'³ ju²dsoo³¹ 'e³ xa³ quién²na'³. \v 13 Lǿn³na²³ 'e³ dxi³ji̱i̱n³¹ 'e³ rɨ²jmeen²³² 'e³ li²³quin³cɨ²na'³ 'e³ la²³ jmeen²³ 'e³ sɨ³li³liin³²cɨ²na'³. Rɨ²jmeen²³² la'³ la²³huøø'n³¹ 'e³ ŋɨn²³ quia̱'n²³²na¹ jmɨn²³ ŋun²³. \v 14 Qui² maan²³ 'e³ 'a²³jia'³ ma²³ huǿø³ 'e³ rɨ²tún¹ jmɨn²³ ŋun²³. Qui² ca²³jmée³ Juii³ra² Jesucristo 'e³ ca²³dsóo²³ dsɨn²³ la'³. \v 15 'E³ jo̱³ lǿn³na²³ 'e³ rɨ²jmeen²³² ji̱i̱³ 'e³ la²³ rɨ²³lí³ juø'² li²³liin³²na'³ júu² la³ tén³ la²³ mɨ³rɨ³'aa³ 'i'²³ 'e³ 'a²³jia'³ ma²³ jen³¹na¹ mɨ³¹güii³ la³. \s1 Je² 'en³² dsa³ 'i³ ŋó²³ 'e³ jmii'³¹ ca²³jmée³ Dios 'e³ ca²³la²³gáan³ Cristo yʉʉ'³¹ mo'³ \p \v 16 Ca²³xii'³¹ra'³¹ 'nee'²³ 'e³ jmii'³¹ 'nɨɨ'n³¹ 'uee'n³ Juii³ra² Jesucristo. Ca²³xii'³¹ra'³¹ 'nee'²³ 'e³ cɨ² rɨ²³güe'n²³ co̱'³. 'A²³jia'³ xen³ júu² 'e³ ca²³xii'³¹ra'³¹ 'nee'²³ la²³ xen³ júu² 'e³ lʉ²³ dsa³ cɨ'²³ jaa²³² 'e³ 'a²³jia'³ 'e̱'n³, 'e³ jmoo³² dsa³ 'i³ bi²³ ta³jmee'n³² júu². Qui² ca²³ne²ra'³¹ mɨ²ñí²ra'³¹ 'e³ jmii'³¹ 'nɨɨ'n³¹ gáan³ 'ñée². \v 17 Ca²³jmée³ lii²³ Dios Jmii³ 'e³ bi²³ ca²³la²³gáan³, 'e³ bi²³ ca²³la²³quí̱i̱n²³ 'ñée². Ca²³lʉ́³ Dios 'i³ gáan³ je² dsøn³. Ca²³'én² Jesucristo. Ca²³jua'³: “'I³ la³ ja̱a̱n²³ 'i³ bi²³ 'náan²³na²³. Bi²³ jmee²³ 'e³ jɨn³ dsɨn²³.” \v 18 Ca²³nʉʉ²ra'³¹ miin²³na'³¹ ma²ca¹lʉ́³ la'³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³. Qui² quia̱'n²na'³¹ Jesucristo ma²xi'n²³² 'ñée² yʉʉ'³¹ mo'³ je² ca²³la²³'mɨ'n²³ mɨ²jo̱³. \p \v 19 'E³ jo̱³ 'e³ la²³ ca²³ji̱'²³ la'³ Jesús yʉʉ'³¹ mo'³, bi²³ cɨ² ca²³la²³lii²³ 'e³ 'ne'² rɨ²³sɨ²³táan³na² júu² 'e³ ca²³té̱e̱² ji³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³². Bi²³ dxʉ́²³ jmee³ra'³ xi³nu³ mi³quí̱i̱n²³na'³ dxʉ́²³ júu² quiee'³²te'²³. Qui² la²³ xen³ ji³ 'e³ cuø²³ jmɨ́ɨ²³ je² li³'o̱o̱³ xen³ júu² quiee'³²te'²³. Rɨ²mi³quí̱i̱n²³na'³ jo̱o̱²³na²³ la²³huøø'n³¹ xi³'lɨ² rɨ²³güe'n²³ co̱'³ Cristo. 'É̱e̱² 'e³ li²³jné²³. 'É̱e̱² 'e³ rɨ²³'ién²³ ñʉ'²³ 'óo²ra'³ li²³'áan² bee'² 'i³ jmee²³ lii²³ 'e³ mɨ³ li²³jné²³ mɨ³rɨ³güe'n²³ co̱'³. \v 20 'Ne'² ca³quie̱e̱² 'e³ rɨ²móo²ra'³ 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²³li'²³ juø'² miin²³ dsa³ rɨ²³jmóo² jɨn³ júu² 'e³ ca²³lʉ́³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³². \v 21 Qui² 'a²³la³ jo̱³ 'e³ te³ 'née²³ dsa³ 'e³ ca²³la²³xa³ júu² quiee'³² Dios 'e³ ca²³té̱e̱² ji³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³². Ca²³lʉ́³ júu² quiee'³² Dios dsa³ 'i³ rɨ³jɨ́n² 'e³ la²³ ca²³cuǿ³ jui³¹ Espíritu Gáan³ quie'²te'²³. \c 2 \s1 Je² 'en³² dsa³ 'i³ 'e²³ u²³sɨ²³júu² \r (Judas 4-13) \p \v 1 Ca²³la²³xen³ jee²³² quiee'³² dsa³ Israel mɨ²jo̱³ dsa³ 'i³ te³ ca²³júu² 'i³ jmee²³ 'e³ jua'³ 'ɨɨ³ júu² quiee'³² Dios. 'E³ quie'²³ la'³, li²³xen³ jee²³² quien³²na'³ co̱'³ dsa³ 'i³ rɨ²³júu², dsa³ 'i³ rɨ²³jua'³ 'e³ rɨ²³'é²³te'²³ júu² quiee'³² Dios. Je² 'mo² je² ñi² rɨ²³too'n³te'²³ dsa³ u²³sɨ²³júu² 'e³ xa³ quie'²te'²³ 'e³ jmee²³ 'e³ sɨ³gua'²³ dsa³. Rɨ²³jmóo²te'²³ 'e³ 'a²³jia'³ cuiin²³te'²³ Juii³ra², juø'n³ quie'²³ 'i³ 'í³ ca²³quí² jñiin²³ miin²³ 'u². 'E³ jo̱³ miin²³ hua² dsɨn³² dsoo² 'e³ bi²³ ca²³la²³dxí² 'e³ rɨ²³gua'²³te'²³. \v 2 Juɨ́ɨn²³ xen³ 'i³ rɨ²³jmóo² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ 'e³ la²³ 'née²³ jmɨ² ŋu²te'¹, 'e³ la²³ lǿ² tɨ³² 'i'²³ quiee'³² dsa³ 'í³. 'E³ jo̱³ rɨ²³jua'³ dsa³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ 'e³ la²³ lǿ² ju²dsoo³¹. U²³quiee'³² dsa³ 'i³ jmoo³² dsoo² 'e³ rɨ²³jua'³ dsa³ la'³. \v 3 Bi²³ 'iin²³ dsɨ́²te'²³ cuu². 'E³ jo̱³ rɨ²³li'²³te'²³ cuu² 'e³ la²³ rɨ²³'ée²³te'²³ 'nee'²³ júu² 'e³ la²³ ca²³jmóo² mɨ²dxi² miin²³. Rɨ³lø³¹ 'i'²³ cɨ'²³ mɨ²jaa²³² 'e³ rɨ²³née²³ ta² quiee'³²te'²³. 'Iʉ² jui³¹ 'e³ rɨ²³gua'²³te'²³. \p \v 4 Qui² 'a²³jia'³ ca²³ji̱'²³ Dios 'e³ bi²³ juɨɨ³² te'²³ ángeles 'i³ ca²³jmóo² 'e³ xa³ dsoo² quiee'³². 'E³ quie'²³ ca²³taa'n³ guiáa²³ juɨ́ɨ² je² rɨ³'ñu'n²te'²³ cadenas je² li³'o̱o̱³. Núu²³ nee'n²³²te'¹ la²³huøø'n³¹ 'e³ rɨ²³tɨ́²³ rɨ²³née²³ ta² quiee'³²te'²³. \v 5 'E³ quie'²³ la'³ 'a²³jia'³ ca²³ji̱'²³ Dios 'e³ bi²³ juɨɨ³² dsa³ mɨ³¹güii³ 'i³ xen³ mɨ²jaa²³². Ca²³jmée³ 'e³ ca²³jlɨ́²³ jmɨɨ³ 'uǿ²³ je² nee'n²³² dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ 'aa³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'² 'ñée². Jø̱n³ Noé hua² 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² mɨ²jo̱³ 'e³ 'ne'² rɨ²jmee²ra² ca³dsaan³². Jø̱n³ 'i³ 'í³ hua² 'i³ ca²³láan² Dios quia̱'² cɨ² guiáan²³ dsa³ 'i³ xen³ quie'². \v 6 'E³ quie'²³ la'³, ca²³dxá³ Dios ta² quiee'³² dsa³ juɨɨ³ Sodoma quia̱'² juɨɨ³ Gomorra. Ca²³mi²³gua'²³ juɨɨ³ jo̱³. Ca²³lǿ²³ jmø'n² juo³. La'³ ca²³jmée³ 'e³ cu²jmóo¹ 'i'²³ dsa³ 'i³ cɨ² li²³xen³ 'i³ 'a²³jia'³ rɨ²³'aa²³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'² 'ñée². \v 7 Ca²³láan² 'nɨɨ'n³¹ Lot 'i³ ca²³jmée³ ca³dsaan³². Qui² bi²³ ca²³ŋɨ́³ dsɨ́² Lot ma²ŋó¹ la²³jɨ³ 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ 'e³ ca²³jmóo² dsa³ 'e³ la²³ 'née²³ jmɨ² ŋu²te'¹. \v 8 Qui² ca²³núu³ ca²³ŋó²³ dsa³ 'í³ 'i³ jmee²³ ca³dsaan³² 'e³ la²³ ca²³jmóo² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ dsa³ juɨɨ³ je² jen³¹. 'E³ jo̱³ ca²³dxi²³quié̱n² 'ñée² la²³jɨ³ jmɨ́ɨ². Qui² rɨ³løn³¹ ca³dsaan³² 'ñée². \v 9 'E³ jo̱³ lii²³ 'e³ sɨ³lí³ juø'² laan³² Dios dsa³ 'i³ 'aa³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'² je² dxi³quié̱n²te'²³. 'E³ quie'²³ la'³, sɨ³lí³ juø'² 'aan³² dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ jmoo³² ca³dsaan³² je² rɨ²³dxi²³quié̱n²te'²³ la²³huøø'n³¹ 'e³ 'íi² rɨ²³tɨ́²³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³dxá²³ ta² quiee'³² dsa³. \p \v 10 Dsa³ 'i³ jmoo³² 'e³ 'lʉʉ'², 'e³ la²³ ŋɨɨ²³ jmɨ² ŋu², dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ mi³quí̱i̱n²³ 'e³ 'uee'n³ júu² 'e³ lʉ²³ Juii³ra², 'i³ 'í³ ca³quie̱e̱² 'i³ rɨ²³ji̱'²³ la'³. Bi²³ 'uaa'³ dsɨ́²te'²³. Bi²³ ñi³² miin²³ jmoo³². Sɨ³li³bii²³ dsɨ́²te'²³ 'e³ 'ñe'² lʉn³²te'²³ 'i³ gáan³. \v 11 'E³ quie'²³ bi²³ cɨ² 'uee'n³ te'²³ ángeles. Bi²³ cɨ² xa³ ju²³bíi²³ quie'²te'²³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ sɨ³li³bii²³ dsɨ́² 'e³ rɨ²³lʉ́²³ 'ñe'² te'²³ ángeles 'e³ la²³ cuø²³te'²³ dsoo² quiee'³² dsa³ 'í³ xi²ñi² Juii³ra². \p \v 12 Xen³ dsa³ 'í³ la²³ xen³ u²³núu². Bi²³ 'a²³jia'³ ta³jmoo³² 'i'²³. 'E³ quie'²³ lǿn²³ quie'² jmoo³²te'²³. 'E³ jo̱³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ rɨ²³jáan²³te'²³, 'e³ rɨ²³jŋɨ'n²³te'²³ dsa³ 'í³. Bi²³ 'ñe'² lʉ²³te'²³ 'e²³te'²³ la²³jɨ³ 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²³dxoo'²³te'²³. 'E³ quie'²³ rɨ²³gua'²³te'²³ 'e³ la²³ sɨ³gua'²³ u²³núu². \v 13 Rɨ²³ji̱'²³te'²³ 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ jñii³¹ ta² 'e³ mɨ³jmóo² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. Bi²³ la²³jmóo²te'²³ 'e³ la²³ lǿ² ŋɨɨ²³ jmɨ² ŋu²te'¹, juø'n³ quie'²³ jmii'³¹ hora. 'E³ jo̱³ hua² lǿn³te'²³ 'e³ lii'². Bi²³ 'ñe'² cu³løn³¹te'¹. Bi²³ 'lʉ'n²te'²³. Qui² bi²³ jɨɨ'n³te'²³. Bi²³ jmoo³²te'²³ la²³jɨ³ 'e³ lǿn³ miin²³ 'e³ lii'². Juø'n³ quie'²³ je² ee'³²te'²³ quia̱'²te'²³ 'nee'²³, 'a²³jia'³ 'aa³te'²³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³. \p \v 14 Jmø'n² la²³ 'e³ 'no'²³te'²³ 'e³ jmii'³¹ rɨ²³ta̱a̱'n³ miin²³ quia̱'²te'²³ jia'³ cɨ'²³ mɨ́³ mɨ³rɨ³ñin³²te'²³ mɨ́³. 'A²³jia'³ sɨ³'uaa'n²³te'²³ 'e³ 'née²³te'²³ rɨ²³jmóo² 'e³ xa³ dsoo² quiee'³²te'²³. Bi²³ sɨ³jáan²³te'²³ dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ ca²³la²³'uee'n³ dsɨ́² 'e³ too'n³te'²³ júu². Bi²³ mɨ³la³to̱'²³te'²³ 'e³ 'iin²³ dsɨ́²te'²³ 'e³ xa³ quie'² jia'³ cɨ'²³ dsa³. Ta'n² juɨ́ɨn³ te'²³ dsa³ 'í³. \v 15 Mɨ³tʉ́²te'²³ jui³¹ 'e³ ca³dsaan³². Mɨ³ca³caa'n³²te'²³. Mɨ³có̱²³te'²³ jui³¹ 'e³ la²³ lǿ² ca²³jmée³ Balaam jo̱²³ñʉʉ'³¹ Beor mɨ²jaa²³². Ca²³la²³'iin²³ dsɨ́² cuu² Balaam. 'E³ jo̱³ ca²³la²³dxʉ́²³ dsɨ́² 'e³ rɨ²³jmée²³ 'e³ 'a²³jia'³ rɨ³lø³¹ ca³dsaan³² 'e³ jua'³ 'née²³ rɨ²³có̱² jñiin²³. \v 16 'E³ quie'²³ ca²³jmée³ Dios 'e³ ca²³jín²te'²³ Balaam 'e³ jua'³ 'née²³ rɨ²³jmée²³ 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. Qui² ca²³jmée³ Dios 'e³ ca²³lʉ́³ burro 'i³ cu³dsɨn³¹ Balaam juø'n³ quie'²³ 'a²³jia'³ lɨ'³ ca³lʉ́³. Ca²³lʉ́³ 'e³ la²³ lʉ²³ dsa³. Ca²³jmée³ 'e³ ca²³tʉ́² Balaam 'e³ ŋoo'² mɨ²dxi². \p \v 17 Xen³ dsa³ 'í³ 'i³ 'e²³ u²³sɨ²³júu² la²³ xen³ je² sɨ³'iá³ jmɨɨ³ xe̱'n², 'e³ quie'²³ mɨ³la³quiʉ̱ʉ̱³. Xen³ la²³ xen³ jníi² 'e³ 'iʉ² jui³¹ quia̱'² dxí³ bee'². Rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ rɨ²³gua³te'²³ je² li³'o̱o̱³ ma²³'nee³. \v 18 Bi²³ bee'² júu² 'e³ lʉ²³te'²³. Júu² güíin² hua² jo̱³. Sɨ'²³te'²³ dsa³ 'e³ joo'²³ 'e³ rɨ²³jmóo²te'²³ 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ 'e³ la²³ 'née²³ jmɨ² ŋu²te'¹. La'³ hua² sɨ³jáan²³te'²³ co̱'³ dsa³ 'i³ 'a²³dsɨɨ³² ca²³'uǿøn²³ jee²³² quiee'³² te'²³ dsa³ 'i³ ta'n² jui³¹ 'e³ sɨ³caa'n³². \v 19 Sɨ'²³te'²³ dsa³ 'e³ cu²lín³te'²³ dsa³ 'i³ rɨ³nǿn² xi³nu³ rɨ²³có̱²te'²³ júu² quiee'³² miin²³ juø'n³ quie'²³ 'a²³jia'³ rɨ³nǿn² miin²³. Rɨ³løn³¹te'¹ mozos 'i³ 'a²³'e³ xa³ jñiin²³. La²³jɨ³ 'e³ mi³gua'²³ dsa³ rɨ³løn³¹ juii²te'¹. Qui² rɨ³løn³¹ juii² jne² la²³jɨ³ 'e³ bi²³ nee² dsɨ³ra². \v 20 Ca²³la²³cuiin²³te'²³ Juii³ra² Jesucristo 'i³ ca²³láan² jne² 'u². La'³ hua² ca²³lǿ²³ juø'² ca²³'uǿøn²³te'²³ jee²³² quiee'³² la²³jɨ³ 'e³ guaa² mɨ³¹güii³ 'e³ mi³'lʉ'n³¹ dsa³. Bi²³ juɨɨ³²te'²³ xi³nu³ mɨ³'ñu'n²te'²³ co̱'³ cɨ'²³ la²³jɨ³ 'e³ guaa² mɨ³¹güii³ 'e³ mi³'lʉ'n³¹ dsa³. Bi²³ juɨɨ³² xi³nu³ mɨ³lɨɨ'³² la²³jɨ³ 'e³ mi³'lʉ'n³¹ dsa³. Qui² bi²³ cɨ² 'a²³jia'³ dxʉ́²³ rɨ²³ji̱'²³te'²³ mɨ³rɨ³'aa³ 'i'²³ 'e³ mɨ³ti'n²³te'²³ co̱'³ la²³ cɨ'²³ 'e³ la²³ lǿ² mɨ²xe̱'n³¹. \v 21 Qui² ca²³la²³cuii³te'²³ jui³¹ 'e³ rɨ²jmee²ra² ca³dsaan³² 'u². Ca²³ŋɨ́n² dsa³ quie'²te'²³ júu² 'e³ rɨ³jɨ́² 'e³ ca²³dxi³ 'i'²³ Dios 'u². 'E³ quie'²³ ca²³tʉ́²te'²³ júu² jo̱³. Bi²³ cɨ² dxʉ́²³ quie'²te'²³ 'u² cu²ru'³ 'a²³jia'³ lɨ'³ ca³la³cuii³te'²³ jui³¹ 'e³ rɨ²jmee²ra² ca³dsaan³². \v 22 Qui² ca²³ji̱'²³te'²³ 'e³ la²³ lǿ² júu² 'e³ to̱'²³ lʉ²³ dsa³. Lʉ²³ dsa³ ju²dsoo³¹ 'e³ jua'³te'²³: “Sɨ³dxóo² co̱'³ dsɨɨ³ je² mɨ³ñʉ́² ca³dxa³ 'e³ jua'³ rɨ²³e'² co̱'³ ñʉ́²”. 'E³ quie'²³ la'³, jua'³te'²³ co̱'³: “Dsoo³² xóo² cu²xi³¹ 'i³ mɨ³jŋɨn³ ca³dxa³ 'e³ jua'³ sɨ³laa'²³ co̱'³ ñʉʉ³”. \c 3 \s1 'E³ la²³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³ Juii³ra² \p \v 1 Rɨ³nɨ²³ mɨ³tɨ́³ tú̱²³ ji³ 'e³ jmeen²³ 'e³ rɨ²joo³¹ra'³, 'nee'²³ 'i³ bi²³ 'náan²³na²³. Qui² 'náan²³ rɨ²jmeen²³² 'e³ li²³liin³²cɨ²na'³ júu² 'e³ mɨ³dsóo²³ 'óo²ra'³ 'e³ la²³ rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ 'e³ ca³dsaan³². \v 2 'Náan²³ 'e³ li²³liin³²na'³ júu² 'e³ ca²³jme'n² dsa³ 'i³ rɨ³jɨ́n² 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³². 'Náan²³ 'e³ li²³liin³²na'³ júu² 'e³ ca²³dxi³ 'i'²³ Juii³ra² 'i³ ca²³láan² jne². 'E³ quie'²³ júu² jo̱³ 'e³ ca²³nʉʉ³ra'³ 'e³ ca²³ŋɨ́n² dsa³ xiin²³. \p \v 3 'Ne'² ca³quie̱e̱² 'e³ rɨ²móo²ra'³ 'e³ li²³xen³ dsa³ 'i³ rɨ²³jáa² rɨ²³ŋɨ́ɨ² jmɨ́ɨ² je² dsøn³. Rɨ²³jmóo² 'e³ la²³ ŋɨɨ²³ jmɨ² ŋu²te'¹. \v 4 Rɨ²³jua'³te'²³: “Ca²³jua'³ 'ñée² 'e³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³. 'E³ quie'²³ 'a²³'e³ xa³ 'e³ jmee²³ lii²³ 'e³ mɨ³ sɨ³tɨ́²³ jmɨ́ɨ². 'Iʉ² quie'²³ jui³¹ 'e³ lǿ² quie'²³ la²³ lǿ² ma²ju̱n²³ te'²³ dsa³ xoo'³¹ jmóo² quiée²ra² mɨ²jaa²³². 'E³ quie'²³ lǿ² quie'²³ la²³ lǿ² cɨ'²³ ma²ca¹jmée³ Dios mɨ³¹güii³.” \v 5 Xa³ co̱o̱³ júu² 'e³ 'a²³jia'³ cuøn²³ miin²³ 'e³ rɨ²³mi²³lii²³²te'¹: Ca²³dxi³ 'i'²³ Dios mɨ²jaa²³². 'E³ jo̱³ ca²³lǿ²³ mɨ³¹güii³ quia̱'² 'uǿ²³. Ca²³la²³'íi³ 'uǿ²³ 'e̱'³ jmɨɨ³. Ca²³la²³xa³ 'uǿ²³ rɨ³quiʉ̱ʉ̱³ ma²ca¹cu'n¹ jmɨɨ³. \v 6 'E³ quie'²³ la'³ ca²³dxi³ 'i'²³ Dios co̱'³. 'E³ jo̱³ ca²³jmée³ jmɨɨ³ 'e³ guo'² 'uǿ²³ 'e³ xa³ mɨ²jo̱³. Qui² ca²³cø̱'n²³ jmɨɨ³. \v 7 Jmee²³ quie'²³ ta² júu² quiee'³² Dios. Qui² mi³qui³ quie'²³ mɨ³¹güii³ quia̱'² 'uǿ²³ 'e³ xa³ rɨ³nɨ²³ la²³huøø'n³¹ 'e³ 'íi² rɨ²³tɨ́²³ 'e³ rɨ²³coo³. Qui² rɨ²³coo³ mɨ³rɨ³ti³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³dxá²³ ta² Dios, mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³gua'²³ dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ 'aa³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'² Dios. \p \v 8 Xa³ jia'³ cɨ'²³ júu² 'e³ 'ne'² li²³liin³²na'³, 'nee'²³ te'²³ 'i³ bi²³ 'náan²³na²³: La²³ xen³ co̱o̱³ jmɨ́ɨ² xen³ co̱o̱³ mil ji̱i̱³ ñi³, ji̱'²³ Juii³ra². La²³ xen³ co̱o̱³ mil ji̱i̱³ ñi³ xen³ co̱o̱³ jmɨ́ɨ², ji̱'²³ co̱'³. \v 9 'A²³la³ jo̱³ 'e³ 'a²³jia'³ juo²³ rɨ²³jmée²³ Juii³ra² 'e³ la²³ ca²³jua'³ 'e³ rɨ²³jmée²³, juø'n³ quie'²³ xen³ dsa³ 'i³ lǿn³ la'³. 'E³ quie'²³ bi²³ co̱³² u²³juee'³ dsɨɨ³² 'ñée² ñin³² jne². 'A²³jia'³ 'née²³ 'e³ li²³xen³ 'i³ rɨ²³gua'²³. 'Née²³ 'e³ rɨ²³tʉ́² la²³jɨn³ dsa³ 'e³ jmoo³² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. \p \v 10 'E³ quie'²³ co̱'³ la²³ rɨ²³tɨ́²³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³ Juii³ra². La²³ sɨ³güén³ dsa³ 'i̱i̱³ 'uøø²³ je² 'a²³jia'³ xi²dsɨ́n³ dsa³, la'³ rɨ²³tɨ́²³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³. Jo̱³ hua² bi²³ juø'²³ 'e³ rɨ²³'i̱i̱² mɨ³rɨ³gua'²³ mɨ³¹güii³. Rɨ²³dxi²³caan²³ 'i³ rɨ³pee'n³² mɨ³¹güii³. Rɨ²³coo³ 'uǿ²³ la³ quia̱'² la²³jɨ³ 'e³ xa³ ñi'² 'uǿ²³. \p \v 11 La'³ cu³lø³¹ rɨ²³gua'²³ la²³jɨ³ 'e³ xa³. 'E³ jo̱³ rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ 'e³ jmii'³¹ 'ne'² rɨ²jmée²ra'³. 'Ne'² rɨ²jmée²ra'³ rɨ³jɨ́n²na'³. 'Ne'² rɨ²'óo²ra'³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'n²na'³ Dios. \v 12 'Ne'² rɨ²jó̱²ra'³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³dxá²³ ta² Dios. 'Ne'² rɨ²jmée²ra'³ ta² quiee'³² 'e³ la²³ rɨ²³lí³ mɨ³lén² cɨ² jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³ 'ñée². Qui² jmɨ́ɨ² jo̱³ rɨ²³có̱² ji³ mɨ³¹güii³. 'E³ jo̱³ rɨ²³gua'²³. Rɨ²³já̱a̱n² 'i³ rɨ³pee'n³² mɨ³¹güii³. \v 13 'E³ quie'²³ je̱³ra² 'e³ li²³xa³ mɨ³¹güii³ 'e³ 'mɨɨn³² quia̱'² 'uǿ²³ 'e³ 'mɨɨn³², 'e³ la²³ ca²³jua'³ Dios 'e³ li²³xa³. Jo̱³ hua² mɨ³lǿ²³ ca³dsaan³² la²³jɨ³. \p \v 14 'E³ jo̱³ rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ 'i³ bi²³ 'náan²³na²³: Jo̱³ra'³ 'e³ rɨ²³lí³ la'³. 'E³ jo̱³ 'ne'² rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ la²³ rɨ³løn³¹na'³ co̱o̱³ júu² quia̱'n²na'³ 'ñée² mɨ³rɨ³güe'n²³ co̱'³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ la²³ 'a²³jia'³ ma²³ xa³ 'e³ lǿ² quién²na'³, 'e³ la²³ 'a²³jia'³ ma²³ xa³ dsoo² quien³²na'³ mɨ³rɨ³güe'n²³ co̱'³ 'ñée². \v 15 'Ne'² rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ 'e³ co̱³² u²³juee'³ dsɨɨ³² Juii³ra² 'e³ jua'³ 'née²³ 'e³ rɨ²³láan³na². 'E³ quie'²³ la'³ ca²³jua'³ jó̱o̱²ra² Poo² 'i³ bi²³ 'neen²³²na² ma²ca¹jmée³ ji³ 'e³ ca²³jóo²ra'³. Qui² ca²³jmée³ Dios 'e³ bi²³ dsoo²³ dsɨ́² jó̱o̱²ra² 'í³. \v 16 'E³ quie'²³ la'³ jua'³ la²³jɨ³ ji³ 'e³ jmee²³ 'ñée², juø'n³ quie'²³ xa³ je² to̱o̱²³ júu² 'e³ huɨɨ³² ca³juɨ² ji³ quiee'³². Xen³ dsa³ 'i³ 'a²³'e³ xa³ tɨn³, dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ ca²³la²³'uee'n³ dsɨ́². 'A²³jia'³ lʉ²³te'²³ ca³dsaan³² 'e³ la²³ 'e²³te'²³ júu² 'e³ to̱o̱²³ ji³ 'e³ ca²³jmée³ Poo². La'³ jmoo³² co̱'³ 'e³ la²³ 'e²³te'²³ jia'³ cɨ'²³ ji³ je² to̱o̱²³ júu² quiee'³² Dios. Te³ mi³gua'²³ miin²³ hua² dsa³ 'i³ jmoo³² la'³. \p \v 17 Mɨ³dsóo²³ 'óo²ra'³ 'e³ jmii'³¹ jmoo³² dsa³, 'nee'²³ 'i³ bi²³ 'náan²³na²³. Rɨ³móo³ra'³ jo̱o̱²³na²³. Qui² bi²³ juø'² 'e³ rɨ²³sɨ²³caa'n³²na'³, 'e³ rɨ²có̱²ra'³ júu² quiee'³² dsa³ 'i³ jmoo³² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. Bi²³ juø'² rɨ²³lí³ 'e³ 'a²³jia'³ ma²³ 'uee'n³ 'óo²ra'³. \v 18 Cu²lí³ 'e³ bi²³ cɨ² 'uǿn²na'³ quia̱'n²na'³ uu'n²na'³. Cu²li³cuiin²³cɨ²na'³ Juii³ra² Jesucristo 'i³ ca²³láan² jne². Cu²mi³gáan³te'²³ 'ñée² rɨ³nɨ²³. Cu²mi³gáan³te'²³ ca³cuaa³. Nɨ³ mɨ³líi².