\id MAT \h Mateo \toc1 Ang Mayad nga Barita sono kay Mateo \toc2 Mateo \toc3 Mt. \mt2 Ang Mayad nga Barita sono kay \mt1 Mateo \c 1 \s1 Anang ginalinan ni Jesu-Cristo \r (Lu. 3:23-38) \p \v 1 Maman dia anang ginalinan ni Jesu-Cristo. Si Jesu-Cristo nga dia anang kaapo-apoan ni David kag si David isara sa anang mga kaapo-apoan ni Abraham. \p \v 2 Si Abraham anang tatay ni Isaac, si Isaac anang tatay ni Jacob, kag si Jacob anang tatay ni Juda kag anang mga kabogto. \v 3 Si Juda nakapangasawa kay Tamar kag darwa andang bata, si Fares kag si Zara. Si Fares tatay ni Esrom, kag si Esrom tatay ni Aram. \v 4 Si Aram tatay ni Aminadab, si Aminadab tatay ni Naason, kag si Naason tatay ni Salmon. \v 5 Si Salmon nakapangasawa kay Rahab kag si Boaz andang naging bata. Si Boaz tatay ni Obed. Si Ruth anang nanay ni Obed, kag si Obed tatay ni Jesse, \v 6 kag si Jesse maman anang tatay ni Aring David. \p Kag si David nga dia tatay ni Solomon. Kag anang nanay ni Solomon ara iba kondi ang babai nga dati asawa ni Orias. \v 7 Si Solomon tatay ni Roboam, si Roboam tatay ni Abias, kag si Abias tatay ni Asa. \v 8 Si Asa tatay ni Josafat, si Josafat tatay ni Joram, kag si Joram tatay ni Ozias. \v 9 Si Ozias tatay ni Jotam, si Jotam tatay ni Acaz, kag si Acaz tatay ni Esequias. \v 10 Si Esequias tatay ni Manases, si Manases tatay ni Amos, si Amos tatay ni Josias, \v 11 kag si Josias tatay ni Jeconias kag anang mga kabogto. Maman dato ang tyimpo nga ang mga taga-Israel ginbiag ang mga taga-Babilonia kag gindara sanda doto sa Babilonia. \p \v 12 Ang sanda doto ron sa Babilonia naging bata ni Jeconias si Salatiel nga tatay ni Zorobabel, \v 13 si Zorobabel tatay ni Abiud, si Abiud tatay ni Eliaquim, kag si Eliaquim tatay ni Azor. \v 14 Si Azor tatay ni Sadoc, si Sadoc tatay ni Aquim, kag si Aquim tatay ni Eliud. \v 15 Si Eliud tatay ni Eleazar, si Eleazar tatay ni Matan, si Matan tatay ni Jacob, \v 16 kag si Jacob tatay ni Jose nga asawa ni Maria. Kag si Maria nga dia maman anang naging nanay ni Jesus nga ginatawag nga Cristo. \v 17 Gani alin kay Abraham asta kay David 14 ka magbarata ang nagdarason-dason. Kag alin kay David asta sa oras nga gindara sanda sa Babilonia, 14 ra ka magbarata ang nagdarason-dason. Kag alin ruman doto asta ibata si Cristo 14 ra ka magbarata ang nagdarason-dason. \s1 Anang Pagkabata ni Cristo \r (Lu. 2:1-7) \p \v 18 Toladia anang pagkabata ni Jesu-Cristo. Si Maria nga anang nanay ginpangako ron kay Jose nga maging anang asawa. Piro bago sanda nagdapun nasapoan ni Maria nga tana nagabudus run paagi sa anang gaum ang Ispirito Santo. \v 19 Karon, si Jose nga anang maging asawa tao nga matarung. Kag tungud nga si Maria nagabudus run bisan ara sanda pa nagdapun indi tana run magpakasal kanana, piro indi na ra gosto nga mauyaan si Maria. Gani naisip na nga bulagan na tana sa sikrito. \v 20 Mintras ginabinag-binag ni Jose anang imoon, may sangka angil nga alin sa Ginoo ang nagpakita kanana sa damgo kag nagkoon dayon kanana, makon na, “Jose, ikaw nga isara sa anang mga kaapo-apoan ni David, indi kaw magkaadluk nga pangasawaun si Maria tungud nga nagpanamkun tana paagi sa Ispirito Santo. \v 21 Lalaki anang maging bata, kag aranan mo nga Jesus, tungud nga lowasun na anang mga tao sa andang mga sala.” \v 22 Dia tanan natabo agud matoman anang ginkoon ang Ginoo paagi sa propita nga nagakoon, \v 23 “Magabudus ang sangka daraga kag magabata lalaki, kag tawagun tana nga Emmanuel” (nga anang gostong ambalun, “Ang Dios kaiban ta”). \v 24 Gani pagkabogtaw ni Jose gintoman na ang ginambal kanana anang angil ang Ginoo, kag ginbaton na si Maria bilang anang asawa. \v 25 Piro ara gid magtandug si Jose kay Maria mintras ara pa nabata anang ginabudus nga dato. Kag pagkabata, ginaranan na nga Jesus. \c 2 \s1 Ginsimba si Jesus ang mga Lalaki nga alin sa Mororan \p \v 1 Si Jesus ginbata sa Betlehem sa probinsya ang Judea sa tyimpo ni Aring Herodes. Pagkabata kay Jesus may mga tao nga nagapanilag sa mga bitoon nga nagabot sa Jerusalem. Alin sanda sa sangka logar sa mororan kampi ang Jerusalem. \v 2 Nagpamangkot sanda sa mga tao, makon, “Diin dun ang nabata nga ari ang mga Judio? Nakita namun anang bitoon pagmora, gani nagayan kami digi agud magsimba kanana.” \p \v 3 Pagkabati ni Aring Herodes sa barita nga dia, indi tana run mapabutang, pati ang tanan nga mga tao sa Jerusalem. \v 4 Gani ginpatawag na ang tanan nga mga manogdomara nga mga pari kag mga manogtodlo ang Kasogoan kag nagpamangkot kananda kon diin mababata ang Cristo. \v 5 Makon nanda, “Doto sa Banwa ang Betlehem nga sakup ang Judea, tungud nga maman dia ang nasolat ang ona paagi sa propita nga nagakoon, \q1 \v 6 ‘Kamo nga mga taga-Betlehem nga nagaoli sa probinsya ang Juda, \q1 Indong banwa indi ra gid magpaori sa mga banwa nga nagapangona sa Juda; \q1 Tungud nga dian kanindo magaalin ang manogdomara \q1 nga magaasikaso sa akun mga tinao nga mga Israelita.’” \p \v 7 Pagkabati dato ni Herodes ginpatawag na dayon sa sikrito ang mga tao nga dato nga nagabot alin sa mororan kag ginpamangkot na sanda kon kano gid naggoa ang bitoon nga andang ginakoon nga andang nakita. \v 8 Pagkatapos ginpaayan na sanda sa Betlehem, makon na, “Sigi, panaw kamo kag pangitaun nindo gid ang bata. Kag kon makita nindo tana gani, paulamun nindo ako ra, agud makaayan ako ra doto kag magsimba kanana.” \v 9-10 Pagkaambal ang ari nagpanaw sanda. Kag mintras nagapanaw sanda nakita nanda ruman ang bitoon nga dato nga andang nakita. Gani nalipay sanda nga mayad. Nagpangona kananda ang bitoon asta sa anang logar ang bata, kag pagabot doto nagtadung. \v 11 Pagsulud nanda sa kamalig nakita nanda ang bata kag anang nanay nga si Maria. Kag naglood sanda kag nagsimba sa bata. Ginbokasan nanda dayon andang mga dara, kag nagrigalo sanda sa bata ang bolawan, insinso, kag ang paamot nga mira. \p \v 12 Pagoli nanda sa andang logar iba run nga dalan andang ginagian ay ginpaandaman sanda ang Dios paagi sa damgo nga indi sanda run magbalik kay Herodes. \s1 Ang Pagpalagyaw sa Egipto \p \v 13 Pagkatapos nga nakaalin sanda, anang angil ang Ginoo nagpakita kay Jose sa damgo kag nagkoon, “Pagbangon, daraa ang bata kag anang nanay kag magpalagyaw kamo sa Egipto. Kag doto kamo lang anay magtinir mintras ara ako pa nagkoon kanindo nga magalin, tungud nga papangitaun run ni Herodes ang bata nga dan agud patayun.” \p \v 14 Gani ang gabi mismo nga dato nagbangon si Jose kag gindara na ang bata kag anang nanay doto sa Egipto. \v 15 Doto sanda nagtinir asta napatay si Herodes. \p Dia natabo agud matoman anang ginkoon ang Ginoo paagi sa propita nga nagakoon, “Gintawag ko akun bata alin sa Egipto.” \s1 Ang Pagpamatay ang Bata \p \v 16 Pagkaulam ni Herodes nga ginloko tana gali ang mga tao nga dato nga alin sa mororan, nasilag tana nga mayad. Nagmandar tana nga pamatayun ang tanan nga mga bata nga lalaki sa Betlehem kag sa anang palibot nga mga logar, alin sa darwa ka toig paubus. Ginpaimo na dato agud mapatay si Jesus. Tungud nga sono sa anang naulaman sa mga tao nga nagabot doto alin sa mororan, aros darwa run ka toig ang nakalubas alin andang pagkakita ang bitoon. \p \v 17 Sa natabo nga dato natoman anang gintagna ni propita Jeremias nga nagakoon, \q1 \v 18 “May nabatian nga pagpanangis kag pagwawaw sa banwa ang Rama. \q1 Ay nagapanangis si Raquel para sa anang mga bata. \q1 Nagapanangis tana kag indi run gid mapaugpay anang buut \q1 Tungud nga anang mga bata patay run.” \s1 Ang Pagbalik alin sa Egipto \p \v 19 Karon, pagkapatay ni Herodes, anang angil ang Ginoo nagpakita ruman kay Jose sa damgo doto sa Egipto, \v 20 makon na, “Pagbangon kag dara dayon ang bata kag anang nanay kag magbalik kamo sa Israel tungud nga napatay run ang nagingabot nga patayun ang bata.” \v 21 Gani nagbangon si Jose kag gindara na ang bata kag anang nanay pabalik sa Israel. \p \v 22 Piro pagkabati ni Jose nga si Arquelao maman run ang nagsali sa anang tatay bilang ari sa Judea, ginadlukan tana nga magoli doto. Kag may paandam kanana ang Dios sa damgo, gani nagdiritso sanda run lang sa probinsya ang Galilea. \v 23 Kag doto sanda nagoli sa banwa ang Nazaret. Gani natoman anang ginkoon ang mga propita ang ona nga tatawagun tana nga Nazareno. \c 3 \s1 Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag \r (Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28) \p \v 1 Karon, nagabot ang tyimpo nga si Juan nga manogbunyag nagayan sa naligwin nga logar doto sa Judea kag doto tana nagompisa wali sa mga tao, makon na, \v 2 “Maginulsul kamo kag bayaan nindo ron indong mga sala, ay madali run lang magari ang Dios digi sa kalibotan.” \v 3 Si Juan gid anang ginakoon ni propita Isaias ang magkoon tana nga, \q1 “May nagasinggit sa naligwin nga logar, makon na, \q1 ‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo, \q1 Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana run lang magabot.’” \p \v 4 Si Juan nga dia, anang lambong bolbol ang kamilyo nga ginabul kag anang akus panit. Anang pagkaun apan kag dugus. \v 5 Doro gid nga mga tao alin sa Jerusalem kag sa mga banwa ang Judea kag sa mga banwa nga marapit sa Soba ang Jordan ang nagarayan doto kanana. \v 6 Ginako nanda andang mga sala kag ginbunyagan na sanda sa Soba ang Jordan. \p \v 7 Nakita ni Juan nga doro nga mga Pariseo kag mga Saduseo ang nagaarayan doto nga maparabunyag. Makon na kananda, “Kamo nga lai ang mga magkal, basi nagayan kamo digi? Sino ang nagkoon kanindo nga makakapalagyaw kamo sa anang silot ang Dios nga madali run lang magabot? \v 8 Kon matood nga kamo naginulsul run sa indong mga sala pamatodi nindo sa indong mga inimoan. \v 9 Indi kamo magsarig nga indi kamo pagasilotan tungud nga kamo anang mga kaapo-apoan ni Abraham. Ay miski ang mga bato nga dia poidi nga imoon ang Dios nga anang mga bata ni Abraham kon gosto na. \v 10 Tandaan nindo dia: ang wasay ginaanda run sa anang pono gid ang mga kaoy. Ang kada kaoy nga ara nagapamonga ang mayad nga bonga pokanun kag ipilak sa kalayo. \p \v 11 “Kamo ginabunyagan ko sa tobig bilang pagpakilala nga kamo nagainulsul run sa indong mga sala, piro ang masonod kanakun mas gamanan pa kanakun kag bisan maging anang sorogoon indi ako pa gani poidi. Tana magabunyag kanindo sa Ispirito Santo kag kon indi, sa kalayo. \v 12 Tungud nga bubulagun na ang mga matarung kag ang mga malain nga mga tao, pario tana sa tao nga nagapaangin anang inani agud bulagun ang timgas sa opa. Ang timgas ibutang na sa bodiga, piro ang opa tana sonogon na sa kalayo nga indi mapatay.” \s1 Ang Pagbunyag kay Jesus \r (Mc. 1:9-11; Lu. 3:21-22) \p \v 13 Karon, nagalin si Jesus sa Galilea kag nagayan tana ra doto kay Juan sa Soba ang Jordan agud magpabunyag. \v 14 Indi andan magbunyag si Juan ay makon na, “Basi mapabunyag kaw kanakun? Ako tana gani ang kinanglan nga magpabunyag kanimo.” \v 15 Piro makon ni Jesus kanana, “Sigi lang, tungud nga maman dia ang dapat ta nga imoon agud matoman anang gosto ang Dios.” Gani nagpasogot si Juan kag ginbunyagan na si Jesus. \v 16 Pagkatapos nga nabunyagan si Jesus, nagtakas tana alin sa tobig. Kag nagabri dayon ang langit kag nakita ni Jesus anang Ispirito ang Dios nga nagtugpa kanana nga midyo sa salampati. \v 17 Kag may nabatian tana dayon nga limug alin sa langit nga nagakoon, “Maman dia akun pinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayad kanana.” \c 4 \s1 Ang Pagsolay kay Jesus \r (Mc. 1:12-13; Lu. 4:1-13) \p \v 1 Pagkatapos dato, gindara dayon ang Ispirito Santo si Jesus sa naligwin nga logar agud solayun ni Satanas. \v 2 Sa sulud ang 40 ka adlaw kag 40 ka gabi nagpoasa si Jesus, kag gingutum tana. \v 3 Nagparapit kanana si Satanas kag nagkoon, makon na, “Abi kon ikaw manda anang Bata ang Dios, imoa abi nga tinapay ang mga bato nga dan.” \v 4 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang Kasolatan nagakoon nga ang tao bukun lang sa pagkaun maboboi, kondi kinanglan na ra ang tanan nga anang ambal ang Dios.” \p \v 5 Pagkatapos dato, gindara tana dayon ni Satanas sa Balaan nga Siodad, doto sa borobongan gid ang timplo. \v 6 Kag makon na dayon kay Jesus, “Kon ikaw manda anang Bata ang Dios, abi paglokso paidalum. Ay kabay may nakasolat sa Kasolatan nga, ‘Sosogoon ang Dios anang mga angil agud bantayan kaw. Samboton kaw nanda agud bisan imong siki indi matigbak sa bato.’” \p \v 7 Piro makon ni Jesus kanana, “May nakasolat ra sa Kasolatan nga nagakoon, ‘Indi mo pagtirawan ang Ginoo nga imong Dios.’” \p \v 8 Pagkatapos dato gindara na pa gid si Jesus sa mataas gid nga bokid, kag ginpakita na kanana ang tanan nga mga ginarian sa kalibotan kag kon paiwan kasadya. \v 9 Makon dayon ni Satanas kanana, “Ang tanan nga dan itaw ko kanimo kon maglood kaw kag magsimba kanakun.” \v 10 Makon dayon ni Jesus kanana, “Satanas, pagalin digi kanakun! Ay may nakasolat sa Kasolatan nga nagakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoo nga imong Dios kag tana lang gid imong sirbian.’” \p \v 11 Nagalin dayon si Satanas; kag anang mga angil ang Dios nagabot kag nagasikaso kay Jesus. \s1 Sa Galilea Ginompisaan ni Jesus anang Obra \r (Mc. 1:14-15; Lu. 4:14-15) \p \v 12 Pagkabati ni Jesus nga napriso si Juan nga manogbunyag, nagbalik tana sa probinsya ang Galilea. \v 13 Piro ara tana run nagtinir sa Nazaret kondi nagdiritso tana sa banwa ang Capernaum. Dia nga banwa sa obayun ang Dagat ang Galilea kag sakup anang tiritorio ang Zabulon kag Naptali. \v 14 Maman dia ang natabo agud matoman anang gintagna ni propita Isaias, ay makon na, \q1 \v 15 “Ang mga taga-Zabulon kag taga-Naptali nagaoli marapit sa baybay kag sa loyo ang Soba ang Jordan. \q1 Dia nga mga tiritorio sakup ang Galilea nga ginaolian ang mga bukun Judio. \q1 \v 16 Piro bisan ang mga tao sa mga logar nga dia naduduluman, makakakita sanda ang solo nga masanag gid. \q1 Ang mga naduduluman nga ginaadlukan nga mapatay masanagan run.” \m \v 17 Doto sa logar nga dato nagompisa run wali si Jesus; makon na sa mga tao, “Maginulsul kamo kag bayaan nindo ron indong mga sala, ay maman run dia ang oras nga ang Dios magaari run digi sa kalibotan.” \s1 Gintawag ni Jesus ang Apat ka Mangingisda \r (Mc. 1:16-20; Lu. 5:1-11) \p \v 18 May adlaw nga si Jesus nagapanaw doto sa baybay ang Dagat ang Galilea nakita na ang magkabogto nga mangingisda nga si Simon nga ginatawag ra nga Pedro kag anang libayun nga si Andres. Nagaladlad sanda andang lambat ay sanda mga manogpangisda. \v 19 Makon ni Jesus kananda, “Dali, pagsonod kamo kanakun ay bukun dun isda indong pangitaun kondi todloan ko kamo nga magpangita ang mga tao nga maging akun mga somolonod.” \v 20 Kag ginbayaan nanda nga lagi andang mga lambat kag nagsonod kanana. \p \v 21 Pagkatapos, nagpadayon tana sa anang pagpanaw kag sa onaan nakita na ra ang magkabogto nga si Santiago kag si Juan nga mga bata ni Zebedeo. Sanda nga darwa pati andang tatay nga si Zebedeo doto sa sakayan nga nagapona andang mga lambat. Gintawag ni Jesus ang magkabogto \v 22 kag ginbayaan nanda ra nga lagi andang sakayan kag andang tatay kag nagtabid kay Jesus. \s1 Nagtodlo kag Nagpangayad si Jesus \r (Lu. 6:17-19) \p \v 23 Kag naglibot si Jesus sa bilog nga Galilea nga nagatodlo sa anang mga simbaan ang mga Judio. Ginwali na kananda ang Mayad nga Barita parti sa anang pagari ang Dios. Kag ginpangayad na ang mga tao sa tanan nga klasi nga masakit kag balatian. \v 24 Naging bantog tana sa bilog nga Syria, gani ginpandara ang mga tao kanana ang tanan nga mga masakitun; bisan ang mga nagaantos nga mayad tungud sa andang mga masakit, ang mga ginasuludan ang mga malain nga ispirito, ang mga koyapun kag ang mga paralitiko. Kag sanda tanan ginpangayad ni Jesus. \v 25 Doro gid ang mga tao nga nagtarabid kay Jesus, mga taga-Galilea, taga-Decapolis, taga-Jerusalem, taga-Judea, kag ang iba alin sa tabok ang Soba ang Jordan. \c 5 \s1 Anang Ginwali ni Jesus sa Bokid \p \v 1 Pagkakita ni Jesus sa doro nga mga tao nagtokad tana sa bokid kag nagpongko doto. Anang mga somolonod nagparapit kanana \v 2 kag gintodloan na sanda dayon, makon na, \q1 \v 3 “Masoirti ang mga tao nga nakaulam nga kolang sanda sa Dios, \q1 ay kabilang sanda sa anang ginarian ang Dios. \q1 \v 4 Masoirti ang mga nagakasubu, \q1 ay lilipayun sanda ang Dios. \q1 \v 5 Masoirti ang mga malolo, \q1 ay magiging anda ang bilog nga kalibotan. \q1 \v 6 Masoirti ang mga tao nga gosto gid magimo anang kabubutun ang Dios, \q1 ay boligan sanda ang Dios agud maimo nanda andang ginaandum nga dato. \q1 \v 7 Masoirti ang mga maloloyon, \q1 ay kaloyan sanda ra ang Dios. \q1 \v 8 Masoirti ang mga tao nga limpyo andang tagiposoon, \q1 ay makikita nanda ang Dios. \q1 \v 9 Masoirti ang mga tao nga nagaimo paagi nga magkarasogot ang mga ara nagairintindian, \q1 ay ibibilang sanda nga anang mga bata ang Dios. \q1 \v 10 Masoirti ang mga tao nga ginaingabot tungud sa andang pagsonod sa anang kabubutun ang Dios, \q1 ay kabilang sanda sa anang ginarian ang Dios. \p \v 11 “Masoirti kamo kon tungud sa indong pagsonod kanakun kamo ginapasipalaan, ginaingabot, kag ginaambalan ang tanan nga klasi nga mga malain nga mga ambal nga poros botig. \v 12 Maman da dia andang ginimo ang ona sa mga propita. Gani magkalipay kamo nga mayad tungud nga mabaul nga balus indong mababaton doto sa langit.” \s1 Asin kag Solo \r (Mc. 9:50; Lu. 14:34-35) \p \v 13 “Kamo nga akun mga somolonod maman ang pinakaasin digi sa kalibotan. Piro kon magrimo anang lasa ang asin, ara run may maimo para mapabalik anang dati nga lasa. Gani indi run mapolosan kondi ginapilak run lang kag ginalapak-lapakan ang mga tao. \p \v 14 “Indong kaalimbawa pario ra sa solo nga nagasanag sa mga tao digi sa kalibotan. Ang banwa nga ginpatindug sa ibabaw ang bokid indi matago. \v 15 Ara ra may nagasindi ang solo kag takluban ang surukuban, kondi ginatongtong gid sa torongtongan agud masanagan ang tanan sa sulud ang balay. \v 16 Gani toladan ra indong imoon. Pasanagun nindo indong solo sa mga tao, agud makita nanda indong mga inimoan nga mayad kag dayawon nanda indong Tatay sa langit.” \s1 Ang Panodlo Parti sa Kasogoan \p \v 17 “Indi kamo gid maguna-una nga ako nagayan digi agud doraun ang Kasogoan kag anang mga panodlo ang mga propita. Nagayan ako digi agud matoman dato. \v 18 Sa matood tana, mintras dian ang langit kag ang logta ara gid parti sa Kasogoan nga madodora. Miski ang mga parti nga midyo bukun importanti indi gid madoraan andang kinaologan mintras ara pa natotoman ang tanan nga dapat matoman. \v 19 Gani ang bisan sino nga magsoway bisan ang pinakamaistan nga parti ang Kasogoan, kag magtodlo ra sa iba nga magsoway, tana ang pinakakubus sa anang ginarian ang Dios. Piro ang bisan sino nga magtoman ang Kasogoan, kag magtodlo ra sa iba nga magtoman, kikilalaun tana sa anang ginarian ang Dios. \v 20 Gani ginasogidan ko kamo nga kinanglan indong pagsonod sa anang kabubutun ang Dios maglabaw pa sa anang pagsonod ang mga manogtodlo ang Kasogoan kag ang mga Pariseo, ay kon indi, indi kamo mapabilang sa mga tao nga ginaarian ang Dios.” \s1 Panodlo Parti sa Kasilag \p \v 21 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo nga atun mga kaolang-olangan ang ona ginkonan nga indi sanda dapat magpatay andang isigkatao, ay ang bisan sino nga magpatay sisintinsyaan ang silot sa ukuman. \v 22 Piro dadi sogidan ko kamo nga ang bisan sino nga nasisilag sa anang kapario sisintinsyaan ang silot sa ukuman. Kag ang bisan sino nga magboyayaw anang kapario nga nagakoon nga tana kabos-kabos, dadaraun tana sa mataas gid nga ukuman agud sintinsyaan. Kag ang bisan sino nga magkoon sa anang kapario nga tana omang-omang gid, sintinsyaan tana sa nagadaba-daba nga kalayo sa impyirno. \v 23 Gani miski doto ka run sa altar nga nagadara imong alad sa Dios kag may madumduman kaw nga may malain nga buut imong kapario kanimo, \v 24 isala mo anay imong inogalad marapit sa altar kag ayanan mo nga lagi ang tao nga dato kag magpakigosay kanana. Pagkatapos bago kaw garing magbalik sa altar kag magalad imong inogalad sa Dios. \p \v 25 “Kon may magakosar kanimo, magpakigariglo kaw nga lagi kanana mintras ara kamo pa kaabot sa korti. Ay kon kamo doto ron sa wis basi kon iintriga kaw ang wis sa polis kag prisoon kaw dayon. \v 26 Kag sigorado gid nga indi kaw makagoa mintras ara mo pa nabayadan ang tanan imong molta.” \s1 Ang Panodlo Kontra sa Pagolid sa Bukun Imong Asawa \p \v 27 “Nabatian nindo nga ang ona ginkonan ang mga tao nga indi sanda magpanginbabai. \v 28 Piro dadi sogidan ko kamo nga ang lalaki nga nagasulung sa babai nga may malain nga andum, pario ron da sa nagapanginbabai tana. \v 29 Gani kon imong too nga mata maman ang kabangdanan nga ikaw nagakasala, lukada kag ipilak. Ay mas mayad pa nga madora ang sangka parti imong lawas kaysa komplito imong lawas piro ipilak kaw sa impyirno. \v 30 Kag kon imong too nga alima maman ang kabangdanan nga ikaw nagakasala otoda kag ipilak. Ay mas mayad pa nga madora ang sangka parti imong lawas kaysa komplito imong lawas piro ipilak kaw sa impyirno.” \s1 Ang Panodlo Parti sa Pagbulagan \r (Mt. 19:9; Mc. 10:11-12; Lu. 16:18) \p \v 31 “Gintodlo ra ang ona nga kon ang lalaki gosto nga magpakigbulag sa anang asawa, dapat tawan na kasolatan bilang pamatood nga sanda nagbulag run. \v 32 Piro dadi sogidan ko kamo nga kon bulagan ang lalaki anang asawa nga ara ra nagpanginlalaki, tana mismo ang nagatolod sa anang asawa nga magkasala ay mapaasawa tana ruman kag magaolid sa bukun anang matood nga asawa. Kag ang bisan sino nga magpangasawa sa babai nga dato nga ginbulagan anang asawa nagakasala ra sa pagpakigolid kanana.” \s1 Ang Panodlo Parti sa Pagsompa \p \v 33 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo ra nga atun mga kaolang-olangan ang ona ginkonan nga kon ang tao may ginpangako kag ginsompaan na pa sa anang aran ang Ginoo, kinanglan tomanun na gid. \v 34 Piro dadi sogidan ko kamo nga kon kamo magpangako, indi kamo gid magsompa. Indi kamo ron magkoon nga ‘Dan pa ang langit’ ay dian anang trono ang Dios, \v 35 okon ‘Dan pa ang logta’ ay dan anang ginatongtongan anang siki. Indi kamo ra maggamit ang Jerusalem sa indong pagsompa tungud nga maman dan anang siodad ang bantog nga ari. \v 36 Indi kamo ra magkoon nga, ‘Bisan mapatay ako pa,’ ay bisan sangka book lang gani indi mo mapapoti okon mapaitum. \v 37 Ang dapat tana, magkoon kaw nga ‘Uu’ kon uu kag ‘Indi’ kon indi; ay kon dogangan nindo pa mga sompa-sompa, alin run dan kay Satanas.” \s1 Indi kamo Magbatok sa Indong Kapario \r (Lu. 6:29-30) \p \v 38 “Nabatian nindo ra ang panodlo ang ona nga, ‘Ang nakalotak anang mata anang kapario, lotakun ra anang mata; kag ang nakabingaw anang ipun anang kapario, bingawon ra anang ipun.’ \v 39 Piro dadi sogidan ko kamo nga indi nindo pagbalusi malain ang nagaimo malain kanindo. Kon tampalingun kaw sa too, agoantaun mo lang bisan tampalingun kaw pa sa wala. \v 40 Kag kon may magdimanda kanimo agud bulun imong pinakakamisita, itaw ron lang kanana pati imong lambong kon bulun na ra. \v 41 Kon may soldado nga magrugus kanimo nga papasanun kaw anang karga mga sangka kilomitro, imoa nga darwa. \v 42 Tawi ang nagapangayo kanimo, kag paurama ang magauram.” \s1 Igogmaa Nindo Indong Kaaway \r (Lu. 6:27-28, 32-36) \p \v 43 “Nabatian nindo ra ang panodlo ang ona nga nagakoon, ‘Igogmaa nindo indong amigo, kag dumuti nindo indong kaaway.’ \v 44 Piro dadi ginakonan ko kamo, igogmaa nindo indong kaaway. Bisan pa ang mga nagaingabot kanindo ipangamoyo nindo. \v 45 Kag kon imoon nindo dia, maging matood kamo nga mga bata indong Tatay nga sa langit (tungud nga pario kamo kanana nga mayad indong pagtratar sa tanan). Ay bukun lang sa mga mayad nga mga tao anang ginapasirakan anang adlaw kondi pati sa mga malain. Kag bukun lang sa mga matarung anang ginatawan ang oran kondi pati sa mga bukun matarung. \v 46 Indi kamo magisip nga may balus kamo nga paaboton alin sa Dios kon mayad kamo ra lang sa mga tao nga mayad kanindo. Ay miski ang mga manogsokot ang bois nga ginabilang nindo nga malain nga mga tao toladan ra andang ginaimo. \v 47 Kag kon indong mga kabogto lang indong ginabogno, ano gid indong ginaimo nga mas mayad kaysa iba? Bisan ang mga tao nga ara nagakilala sa Dios toladan ra andang ginaimo. \v 48 Gani maging mayad kamo, pario sa indong Tatay nga sa langit nga ara gid kasawayan sa anang pagogali.” \c 6 \s1 Ang Pagtaw sa Iba \p \v 1 “Magandam kamo ay basi kon indong ginaimo sa pagpakadiosnon pakita-kita lang sa mga tao. Ay kon pakita-kita lang gani, ara kamo gid babatonon nga balus alin sa indong Tatay nga sa langit. \p \v 2 “Gani kon kamo nagalimos indi nindo ipanogid-sogid pario anang ginaimo ang iba nga nagapakita-kita lang sa mga simbaan kag sa mga dalan. Toladan andang ginaimo agud dayawon sanda ang mga tao. Piro ang matood tana, bukun sanda sinsiro sa andang ginaimo. Kag tungud nga gindayaw sanda run ang mga tao, nabaton nanda run andang balus. Gani ara sanda run paaboton alin sa Dios. \v 3 Kamo tana, kon kamo nagabolig sa mga malisud, indi nindo ron pagipaulam bisan pa sa indong pinakamasuud nga amigo. \v 4 Kag kon sa sikrito indong pagtaw indong bolig, nakikita dan indong Tatay nga sa langit, kag tana maman ang mabalus kanindo.” \s1 Panodlo Parti sa Pangamoyo \r (Lu. 11:2-4) \p \v 5 “Kag kon kamo magpangamoyo, indi kamo magwad sa anang ginaimo ang mga tao nga poros lang pakita-kita andang ginaimo. Gosto nanda magpangamoyo nga nagatindug sa mga simbaan kag sa mga kanto ang mga karsada agud makita ang mga tao nga sanda diosnon. Sa matood tana, nabaton nanda run anang pagdayaw ang mga tao kananda. Gani ara sanda run paaboton alin sa Dios. \v 6 Piro kamo tana, kon kamo magpangamoyo, magsulud kamo sa indong koarto kag magpanirado. Kag doto kamo magpangamoyo sa indong Tatay nga sa langit nga indi makita. Kag indong Tatay nga nakakakita indong ginaimo sa sikrito maman ang magabalus kanindo. \p \v 7 “Kon kamo nagapangamoyo, indi kamo maggamit doro nga mga arambalun nga ara polos. Dan toladan anang ginaimo ang mga tao nga ara nagakilala sa Dios. Ay andang pagsarig sasabatun sanda ang Dios kon malawig andang mga pagpangamoyo. \v 8 Indi nindo pagwadun andang ginaimo. Ay atung Tatay kaulam run nga lagi kon ano atun mga kinanglan bisan ara kita pa kapangamoyo. \v 9 Gani magpangamoyo kamo toladia; \q1 ‘Amun Tatay nga sa langit, \q1 Kabay pa nga taodon kaw ang mga tao, \q1 \v 10 Kabay pa nga magari kaw ron digi kanamun, \q1 Kag kon paiwan nga imong kabubutun ginatoman doto sa langit, \q1 Kabay pa nga tomanun ra digi sa kalibotan. \q1 \v 11 Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun sa adlaw nga dia, \q1 \v 12 Patawada kami sa amun mga sala, \q1 Ay ginpatawad namun ra ang nagkasala kanamun. \q1 \v 13 Indi mo kami pagipadaug sa mga pagsolay, \q1 Kondi lowasa kami kay Satanas. \q1 [Tungud nga ikaw ang Ari, ang Makagagaum, kag ang Darayawon asta sa ara kataposan. Amin.]’ \m \v 14 Kon ginapatawad nindo ang mga tao nga nagkasala kanindo, patawadun kamo ra indong Tatay nga sa langit. \v 15 Piro kon indi kamo magpatawad kananda, indong Tatay indi ra magpatawad kanindo.” \s1 Panodlo Parti sa Pagpoasa \p \v 16 “Kag kon kamo magpoasa, indi kamo magwad sa mga tao nga nagapakita-kita lang nga sanda nagapoasa agud dayawon sanda. Nagalagaw sanda lang nga ara nagapangramos kag ara nagapanodlay agud maulaman ang iba nga sanda nagapoasa. Sa matood tana, nabaton nanda run anang pagdayaw ang mga tao kananda, gani ara sanda run paaboton alin sa Dios. \v 17 Piro kon kamo tana ang magpoasa, magpangramos kamo kag sodlayun nindo indong book, \v 18 agud ara may makaulam nga kamo nagapoasa loas sa indong Tatay nga indi makita. Kag tana nga nakakakita indong mga ginaimo sa sikrito maman ang magabalus kanindo.” \s1 Ang Manggad sa Langit \r (Lu. 12:33-34) \p \v 19 “Indi kamo magtipon ang manggad para sa indong kaogalingun digi sa kalibotan, tungud nga digi kutkutun ang mga sapat-sapat, kag kon indi, tuktukun ra lang. Okon maimo ra nga suludun ang takawan indong balay kag takawon. \v 20 Indong imoon tana, magtipon kamo indong manggad doto sa langit, ay doto ara may nagapangutkut, ara tuktuk, kag indi makasulud ang takawan. \v 21 Ay kon diin indong manggad doto ra pirmi indong tagiposoon.” \s1 Ang Mata Pinakasolo ang Lawas \r (Lu. 11:34-36) \p \v 22 “Atun mata anang pinakasolo atun lawas. Gani kon masanag imong panulung nasasanagan run da imong bilog nga lawas. \v 23 Piro kon imong panulung madulum naduduluman ra imong bilog nga lawas. Gani kon ang ginakoon nga solo nga dian kanimo ara nagataw kasanag, tay masyado kadulum imong kaimtangan.” \s1 Sino atun Dapat Sirbian, Ang Dios okon ang Manggad? \r (Lu. 16:13; 12:22-31) \p \v 24 “Ara tao nga makasirbi ang dungan sa darwa ka agalun, ay ang matatabo marimoan tana sa isara kag magapalangga sa isara; magakampi tana sa isara kag magapakalain sa isara. Kamo indi ra makasirbi ang dungan sa Dios kag sa manggad. \p \v 25 “Maman dan nga nagakoon ako kanindo nga indi kamo magsari palibug kon sa diin kamo mabuul indong kaunun agud maboi kamo. Indi kamo ra magsari palibug kon sa diin kamo mabuul indong ilambong. Ay kon kamo ginatawan na kaboi kag lawas indi maimo nga indi na kamo pagtawan pagkaun kag indong inoglambong. \v 26 Sulunga nindo ang mga pispis nga nagarulupad. Ara sanda nagatanum, ara sanda nagaani, kag ara sanda nagatipon bisan ano sa bodiga. Piro sono sa bugna indong Tatay sa langit ginatawan na sanda andang pagkaun. Kag kabay mas palangga kamo kaysa mga pispis. \v 27 Kag bisan magpalibug kamo para mapalabug indong kaboi, indi nindo ra gid mapapalabug bisan maistan lang. \p \v 28 “Kag basi nagapalibug kamo gid kon sa diin kamo mabuul indong ilambong? Sulunga nindo lang bala ang mga bolak nga nagatobo bisan diin. Ara sanda nagapangabudlay; kag ara sanda ra nagapamudbud. \v 29 Piro sa matood tana, bisan ang bantog kag manggaranun nga ari nga si Solomon, anang mga lambong indi gid makapario sa anang kasadya ang bisan isara sa mga bolak. \v 30 Gani kon ginapasadya ang Dios ang mga ilamonon nga boi dadi, piro maboay-boay malalayung ra lang kag totodan, ta kondi mas labi run gid kamo nga anang palambongan. Ang kaistan indong pagsarig sa Dios. \v 31 Indi kamo magsari-palibug kon sa diin kamo mabuul indong kaunun kag inumun, kag indong ilambong. \v 32 (Maman dia anang ginapalibugan pirmi ang mga tao nga ara nagakilala sa Dios.) Kaulam indong Tatay nga sa langit nga kinanglan nindo ang mga butang nga dia. \v 33 Indong imoon tana, onaun nindo anay anang ginarian kag kon ano ang mga mayad nga imoon sono sa anang kabubutun, kag indong mga kinanglanun nga dan, tanan itaw na kanindo. \v 34 Gani indi kamo magsari palibug parti sa indong paraaboton, kondi isipun nindo garing kon dian run. Indi kinanglan nga dogangan nindo pa ang paralibugan nga sa dadi.” \c 7 \s1 Indi Nindo Pakalainun ang Iba \r (Lu. 6:37-38, 41-42) \p \v 1 “Indi nindo pakalainun ang iba agud indi kamo ra pagpakalainun ang Dios. \v 2 Ay kon ano indong gamitun sa pagpakalain sa iba maman ra dato anang gamitun ang Dios sa pagpakalain kanindo. Kon sa surukuban, ang surukuban nga indong ginagamit sa iba maman ra ang surukuban nga gamitun ang Dios kanindo. \v 3 Basi ginapamolalungan mo gid ang maistan nga poling sa anang mata imong kapario, piro ara mo ginasapaka imong poling nga midyo sa tablon kabaul? \v 4 Paiwan imong pagkoon kanana nga ‘Abi bulun ko imong poling,’ kon sa imong mata mismo may poling nga midyo tablon anang kabaul? \v 5 Gani sino ka gid nga nagapakalain sa imong kapario nga ikaw gani sobra pa kanana? Dapat tana bulun mo anay ang poling nga daw tablon dian sa imong mata, agud masadya imong pagsulung, kag bago mo garing bulun anang poling nga maistan imong kapario. \p \v 6 “Indi kamo magtodlo anang mga panodlo ang Dios sa mga tao nga ara naliag magpamati. Kon imoon nindo dan, midyo sa ginapilak nindo sa mga ayam ang mga butang nga parti sa Dios. Kag ang matatabo, balikidun kamo pa kag kagatun dayon. Midyo ra dan sa ginpilak nindo indong mga pirlas sa mga baboy, pagkatapos lapak-lapakun nanda ra lang.” \s1 Magpangayo, Magpangita kag Magpanoktok \r (Lu. 11:9-13) \p \v 7 “Magpangayo kamo sa Dios kag tawan kamo. Magpadayon kamo gid sa pagparapit kanana parti sa indong mga kinanglan kag tigayonon na kamo. Magpangamoyo kamo sa Dios kag sabatun na kamo. \v 8 Tungud nga ang tanan nga nagapangayo sa Dios nakakabaton. Ang mga nagaparapit tigayonon. Kag ang mga nagapangamoyo sabatun. \v 9 Kamo nga mga ginikanan, kon nagapangayo ang pagkaun indong bata ginatawan nindo ang bato? \v 10 Kon nagapangayo isda ginatawan nindo ang magkal? Syimpri ara! \v 11 Ta kon kamo nga mga makasasala antigo magtaw ang mayad nga mga butang sa indong mga bata, sigorado gid nga indong Tatay nga sa langit magataw ra ang mayad nga mga butang sa mga nagapangayo kanana. \p \v 12 “Kon ano indong gosto nga imoon kanindo indong kapario, maman da indong imoon kananda. Maman dia ang osto nga pagtoman sa Kasogoan nga ginbilin ni Moises kag sa mga panodlo ang mga propita.” \s1 Ang Masipot nga Poirtaan \r (Lu. 13:24) \p \v 13 “Magsulud kamo sa masipot nga poirtaan, tungud nga ang mawayang nga poirtaan kag malapad nga dalan maman ang nagapaayan sa impyirno, kag doro ang nagaagi sa dalan nga dan. \v 14 Piro ang masipot tana nga poirtaan kag malisud nga dalan nagapaayan sa kaboi nga ara kataposan, kag malaka ang nagaagi dian.” \s1 Ang Kaoy Nakikilala sa anang Bonga \r (Lu. 6:43-44) \p \v 15 “Magandam kamo sa mga tao nga sala andang mga panodlo. Dia nga mga tao midyo mga tomoloo kon sulungun mo piro ang matood tana pario sanda sa mapirintas nga mga sapat. \v 16 Makikilala nindo sanda paagi sa andang mga inimoan. Pario ra dan sa mga ilamonon nga may siit, ara napopolosi andang bonga. \v 17-18 Ang kaoy nga ara dipirinsya, masadya anang bonga, kag indi makapamonga ang marimo. Piro ang kaoy tana nga may dipirinsya, marimo anang bonga, kag indi makapamonga ang masadya. \v 19 Ang tanan nga kaoy nga ara nagapamonga ang masadya nga bonga ginatapas kag ginasonog dayon. \v 20 Gani ang mga tao nga sala andang panodlo makikilala nindo sa andang mga inimoan.” \s1 Ang Nagaimo Malain Indi Pagkilalaun ang Dios \r (Lu. 13:25-27) \p \v 21 “Doro nga mga tao ang nagatawag kanakun nga, ‘Ginoo,’ piro ara nagakaologan nga sanda makakabilang run sa mga tao nga ginaarian ang Dios. Ang mga tao lang gid tana nga nagatoman anang gosto akun Tatay nga sa langit maman ang makasulud sa anang ginarian. \v 22 Kon magabot ang adlaw ang pagukum doro ang magakoon kanakun nga, ‘Ginoo, kabay sa imong aran nagsogid kami sa mga tao imong ambal, nagpagoa kami ang mga malain nga ispirito, kag doro nga mga milagro amun ginpangimo.’ \v 23 Sasabatun ko dayon sanda nga, ‘Ara ako gid kakilala kanindo. Parayu kamo kanakun, kamo nga manogimo ang malain!’” \s1 Paanggid Parti sa Darwa ka Tao nga Nagpatindug ang Balay \r (Lu. 6:47-49) \p \v 24 “Gani ang bisan sino nga nagapamati kag nagasonod sa akun mga panodlo nga dia, anang kaalimbawa pario sa tao nga maaram nga nagapatindug anang balay sa pondasyon nga bato. \v 25 Kag bisan magoran todo kag magbaa, kag magbira-bira uyup ang angin nga mabaskug, indi maguba tungud nga ginpatindug sa marigun nga pondasyon nga bato. \v 26 Piro ang tao tana nga nakabati akun mga ginatodlo, garing ara nagasonod, maging pario sa tao nga kabos-kabos nga nagapatindug anang balay sa baras. \v 27 Kag kon magoran todo kag mabaa, kag magbira-bira uyup ang angin nga mabaskug, maguguba anang balay, kag magarinagamak asta mawasak.” \s1 Anang Awtoridad ni Jesus \p \v 28 Pagkatapos ambal ni Jesus parti sa mga butang nga dato, natingala nga mayad ang mga tao \v 29 tungud nga nagtodlo tana nga may awtoridad, kag bukun pario sa andang mga manogtodlo ang Kasogoan. \c 8 \s1 Ang Tao nga Aroon Ginayad ni Jesus \r (Mc. 1:40-45; Lu. 5:12-16) \p \v 1 Pagkatapos anang pagtodlo ni Jesus doto sa bokid, naglusub tana kag doro nga mga tao ang nagsonod kanana. \v 2 Karon, may sangka aroon nga nagparapit kanana kag naglood, kag nagkoon, “Ginoo, nagapati ako nga mapaayad mo ako sa akun masakit nga marisna kon gosto mo.” \v 3 Gintandug tana dayon ni Jesus nga nagakoon, “Gosto ko. Sigi, maayad kaw ron.” Kag lagi-lagi nagayad tana sa anang aro. \v 4 Kag ginbilinan tana dayon ni Jesus, makon na, “Indi kaw gid magpamarita bisan kino, kondi magdiritso kaw sa pari kag magpasulung kanana. Pagkatapos magalad kaw dayon ang alad nga ginsogo ni Moises agud mapamatodan ang mga tao nga mayad ka run.” \s1 Anang Sorogoon ang Kapitan Ginayad ni Jesus \r (Lu. 7:1-10) \p \v 5 Karon, ang nagapasulud run si Jesus sa banwa ang Capernaum, may nagparapit kanana nga sangka tao. Dia nga tao kapitan ang bali 100 ka soldado nga Romano. Makon na nga nagapakitloy, \v 6 “Ginoo, akun sorogoon doto sa balay nagamasakit. Indi tana run makaolag kag sugung anang pamatyag.” \v 7 Makon ni Jesus kanana, “Sigi, maayan ako sa imong balay kag ayadun ko tana dayon.” \v 8 Piro makon anang sabat ang kapitan, “Ginoo, bukun ako bagay nga magsulud kaw pa sa akun balay. Magambal ka lang kag magaayad run akun sorogoon. \v 9 Naulaman ko dia tungud nga ako sa idalum ra ang opisyalis, kag may mga sinakupan ako ra nga mga soldado. Gani kon magkoon ako sa isara nga magpanaw, nagapanaw tana. Kag kon magkoon ako sa isara nga magparapit, nagaparapit tana. Kag kon ano akun ginasogo sa akun oripun, ginaimo na ra. Gani nagapati ako nga kon ano imong iambal matotoman.” \v 10 Pagkabati dato ni Jesus natingala tana nga mayad. Kag makon na dayon sa mga tao nga nagatabid kanana, “Ara ako pa gid kakita tao sa Israel nga may pagtoo nga pario dia. \v 11 Gani tandaan nindo dia! Doro nga mga tao nga bukun Judio ang magaalin sa mororan kag kasalupan kag maging kaiban sanda nanday Abraham, Isaac, kag Jacob sa ponsyon doto sa anang ginarian ang Dios sa langit. \v 12 Piro doro nga mga kaapo-apoan ni Israel nga ginpripararan ang Dios anang ginarian ang ipipilak sa goa, doto sa madulum nga marayu sa Dios. Kag magapanangis sanda gid tana kag magabagrut andang ipun.” \v 13 Makon dayon ni Jesus sa kapitan, “Pagoli run. Nagtoo kaw, gani matatabo imong ginapangayo.” Kag dato nga lagi nagayad anang sorogoon ang kapitan. \s1 Doro anang Ginpangayad ni Jesus \r (Mc. 1:29-34; Lu. 4:38-41) \p \v 14 Nagayan si Jesus sa anang balay ni Pedro. Pagabot na doto nakita na nga anang panogangan ni Pedro nga babai nagaingga tungud nga may ragnat. \v 15 Gintandug ni Jesus anang alima ang babai, kag lagi-lagi nagayad. Kag nagbangon tana kag ginpripararan na pagkaun sanday Jesus. \p \v 16 Pagkasirum, doro nga mga tao nga may malain nga ispirito ang ginpandara kay Jesus. Sangka pagambal na lang nagralayas ang mga malain nga ispirito, kag ang mga nagamarasakit ginpangayad na ra tanan. \v 17 Ginimo na dato agud matoman anang gintagna ni propita Isaias nga nagakoon, \q1 “Tana gid ang nagayad atun mga masakit, \q1 Kag ginbuul na atun mga balatian.” \s1 Pagsonod kay Jesus \r (Lu. 9:57-62) \p \v 18 Pagkakita ni Jesus nga dorong tao ang nagtiripon doto kanana, ginsogo na anang mga somolonod nga magpriparar ay matabok sanda sa loyong baybay. \v 19 Karon may sangka manogtodlo ang Kasogoan nga nagparapit kanana kag nagkoon, makon na, “Maistro, masonod ako kanimo abir kon diin kaw magayan.” \v 20 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang mga singgarong may boo nga ginaolian, kag ang mga pispis may pogad, piro Ako nga Naging Tao, ara ako balay nga akun gid nga sarang ko mapawayan. Ta, matabid kaw pa kanakun?” \v 21 May sangka somolonod ra si Jesus nga nagkoon, makon na, “Ginoo, abi maoli ako anay, kag kon mapatay run akun tatay kag maipalubung ko bago ako masonod kanimo.” \v 22 Makon ni Jesus kanana, “Ang mga tao nga patay sa panulung ang Dios maman imong palubungun ang mga patay. Ikaw tana magsonod kanakun.” \s1 Ginpapoas ni Jesus ang Mabaskug nga Angin \r (Mc. 4:35-41; Lu. 8:22-25) \p \v 23 Nagsakay dayon si Jesus sa sakayan kag anang mga somolonod nagtabid ra kanana. \v 24 Mintras nagapalayag sanda, golpi lang nga nagdurus, kag aros indi run kitaun andang sakayan sa daloyon. Piro si Jesus tana nagakatorog. \v 25 Gani ginparapitan tana anang mga somolonod kag ginpokaw. Makon nanda, “Ginoo, tabang! Malolonod kita run!” \v 26 Makon ni Jesus kananda, “Ay dan basi ginaadlukan kamo? Kolang indong pagtoo.” Nagbangon tana dayon kag ginsaway na ang angin kag ang mga daloyon nga magpoas. Kag golpi lang nga naglinaw. \v 27 Natingala nga mayad anang mga somolonod. Makon nanda, “Ano nga tao dia nga bisan ang angin kag ang dagat nagatoman kanana?” \s1 Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Tao nga May Malain nga Ispirito \r (Mc. 5:1-20; Lu. 8:26-39) \p \v 28 Pagabot nanda sa loyong baybay nga sakup ang Gadareno, ginsolang-solang si Jesus ang darwa ka tao nga nagalin sa mga kowiba nga rulubungan. Ang darwa nga dato ka tao pario nga may mga malain nga ispirito. Masyado sanda kaisug, gani naadlukan ang mga tao nga magagi doto. \v 29 Pagkakita nanda kay Jesus nagsinggit sanda, makon, “Ikaw nga Bata ang Dios, ano imong labut kanamun? Nagayan kaw digi agud silotan kami? Bukun pa gani ang oras.” \v 30 Karon, doto sa marayu-rayu doro nga mga baboy ang nagaparanginaun. \v 31 Nagpakitloy ang mga malain nga ispirito nga nagakoon, “Kon pagoaun mo gid man kami, abi togoti kami nga magsulud doto sa mga baboy nga dato.” \v 32 Makon ni Jesus kananda, “Ala sigi doto kamo!” Gani naggoa sanda sa darwa ka tao kag nagsulud sanda sa mga baboy. Kag nagdaragoyon dayon ang tanan nga mga baboy palusub sa matidluk nga banggilid diritso sa tobig kag nagkaralumus. \p \v 33 Ang mga manogsagod tana ang baboy nagdaralagan sa kaadluk paayan sa banwa kag pagabot nanda doto nagpamarita sanda kon ano ang natabo sa mga baboy kag sa darwa ka tao nga dati may malain nga ispirito. \v 34 Gani ang tanan nga tao sa banwa nagarayan kay Jesus kag nagpakitloy nga kon maimo magalin tana doto sa andang logar. \c 9 \s1 Ginayad ni Jesus ang Paralitiko \r (Mc. 2:1-12; Lu. 5:17-26) \p \v 1 Gani nagsakay ruman sanday Jesus sa sakayan kag nagpalayag sanda pabalik. Kag pagabot nanda doto nagoli dayon si Jesus sa anang banwa. \v 2 Ang tana doto ron, may mga tao nga nagabot nga nagakantoang ang tao nga paralitiko. Pagkakita ni Jesus nga mabaul andang pagtoo kanana, nagkoon tana sa paralitiko, makon na, “Magkalipay kaw, imong mga sala ginpatawad run.” \v 3 Karon, may mga manogtodlo doto ang Kasogoan nga nakabati, gani makon nanda sa andang una-una lang, “Anang ginaambal ang tao nga dia kontra sa Dios.” \v 4 Naulaman ni Jesus kon ano andang ginaisip, gani makon na kananda, “Basi nagaisip kamo ang marimo? \v 5 Diin bala ang mas maulas, ang magkoon sa paralitiko nga ‘Imong mga sala ginpatawad run,’ okon ang magkoon nga ‘Pagtindug kag magpanaw’? \v 6 Dadi pamatodan ko kanindo paagi sa pagayad ang paralitiko nga dia nga Ako nga Naging Tao may gaum digi sa logta sa pagpatawad ang mga sala.” Kag makon na dayon sa paralitiko, “Pagtindug, daraa imong iringgaan kag magoli.” \v 7 Kag nagtindug ra nga lagi ang tao kag nagoli. \v 8 Pagkakita dato ang mga tao ginkulbaan sanda, kag gindayaw nanda ang Dios ay nagtaw tana ang gaum nga toladato sa mga tao. \s1 Gintawag ni Jesus si Mateo \r (Mc. 2:13-17; Lu. 5:27-32) \p \v 9 Pagalin ni Jesus doto nakita na ang manogsokot ang bois nga si Mateo nga nagapongko sa anang opisina. Makon ni Jesus kanana, “Dali, pagsonod kanakun.” Kag nagtindug ra dayon si Mateo kag nagsonod kay Jesus. \p \v 10 Karon, ang si Jesus kag anang mga somolonod nagakaun sa balay ni Mateo, doro nga manogsokot ang bois kag iba pa nga ginakilala kono nga mga makasasala ang nagabot kag nakaiban nanda sa pagkaun. \v 11 Kag dia nakita ang mga Pariseo. Gani ginpamangkot nanda anang mga somolonod, makon nanda, “Basi nagadapun sa pagkaun indong manogtodlo sa mga tao nga dan nga mga makasasala?” \v 12 Dato nga pamangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabat na paagi sa paanggid, makon na, “Bukun ang mga tao nga mayad andang lawas ang nagakinanglan ang manogbolong, kondi ang nagamasakit. \v 13 Osisaa nindo kon ano anang kaologan anang ginakoon ang nakasolat sa Kasolatan nga, ‘Bukun indong mga alad akun gosto kondi indong kalooy sa isara kag isara.’ Ara ako nagayan digi agud tawagun ang mga tao nga nagakabig sa andang kaogalingun nga sanda matarung, kondi nagayan ako tana digi para sa mga tao nga nagaako nga sanda makasasala.” \s1 Pamangkot Parti sa Pagpoasa \r (Mc. 2:18-22; Lu. 5:33-39) \p \v 14 May mga somolonod si Juan nga manogbunyag nga nagayan doto kay Jesus kag nagpamangkot, makon nanda, “Kami kag ang mga Pariseo pirmi nga nagapoasa. Piro basi imong mga somolonod tana ara nagapoasa?” \v 15 Makon ni Jesus nga nagsabat kananda, “Ipabutang ta may kasal. Syimpri indi maimo nga magpangasubu ang mga bisita mintras kaiban nanda pa ang nobyo. Piro magaabot ang adlaw nga ang nobyo bulun run kananda, kag bago sanda magaporoasa.” \p \v 16 Nagsogid ra si Jesus ang mga paanggid agud itodlo kananda nga indi maimo nga dapunun anang mga panodlo kag ang dati nga mga panodlo ang mga Judio. Makon na, “Ang bago nga tila nga ara pa mapakuru bukun mayad nga itambul sa lagi nga lambong, tungud nga kon bonakan run ang tinambulan nga lambong, magakuru ang bago nga tila kag magairit ang tinambulan. Kag magabaul run gid anang gisak. \v 17 Maman ra dan ang matatabo kon ibutang ang bago nga bino sa lagi nga suruludan nga panit. Mabobostik ang suruludan, kag maooyang ang bino. Kag indi run da mapolosan ang suruludan. Gani kinanglan gid nga ang bago nga bino ibutang sa bago ra nga suruludan nga panit agud ara may maiwan.” \s1 Anang Bata ang Judio nga Opisyal Kag ang Babai nga Ginatagasan \r (Mc. 5:21-43; Lu. 8:40-56) \p \v 18 Mintras nagaambal pa si Jesus, may Judio nga opisyal nga nagabot. Naglood tana kay Jesus kag nagpakitloy, makon na, “Akun bata nga babai bago lang gid napatay, piro kon ayanan mo kag itongtong imong alima kanana, nagapati ako nga maboboi tana ruman.” \v 19 Gani nagtindug si Jesus kag magtabid kanana. Anang mga somolonod ni Jesus nagtabid ra. \v 20-21 Mintras nagapanaw sanda, may babai nga nagaparapit gid sa anang likod kampi ni Jesus. Dato nga babai ginatagas-tagasan ang dogo sa sulud dosi ka toig. Naisip na nga kon tana makatandug lang gid sa anang lambong ni Jesus magaayad tana. Gani gintandug na anang sidsid anang lambong ni Jesus. \v 22 Nagliso dayon si Jesus kag pagkakita na sa babai makon na, “Nene, magkalipay kaw, imong pagtoo kanakun ang nagpaayad kanimo.” Kag lagi-lagi nagayad ang babai nga dato. \p \v 23 Nagdayon sanday Jesus sa anang balay ang opisyal, kag pagsulud na doto nakita na nga doto ron ang mga mosikiro para sa patay kag ang mga tao nga nagakinagolo. \v 24 Gani makon na sa mga tao, “Abi paggoa kamo anay, ay bukun patay ang bata kondi nagakatorog tana lang.” Kag ginkadlawan nanda si Jesus. \v 25 Pagkapagoa ni Jesus sa mga tao, nagsulud tana dayon sa anang koarto ang bata. Ginkaputan na anang alima kag nagbangon dayon ang bata. \v 26 Kag ang natabo nga dia nabantog sa tanan nga mga banwa sa palibot. \s1 Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag \p \v 27 Pagalin ni Jesus sa logar nga dato, may darwa ka bolag nga nagsonod kanana nga nagasinggit. Makon nanda, “Ikaw nga manonobli anang ginarian ni David, abi kaloyi kami ra!” \v 28 Pagabot ni Jesus sa balay nga anang ginadayonan, nagparapit kanana ang darwa nga dato ka bolag. Ginpamangkot na sanda, makon na, “Nagapati kamo bala nga mapaayad ko kamo?” Makon nanda, “Uu, nagapati kami.” \v 29 Kag gintandug dayon ni Jesus andang mata kag magkoon, “Sono sa indong pagtoo maman da ang matatabo kanindo.” \v 30 Kag nagayad ra nga lagi andang mata kag nakakita sanda run. Ginbilinan sanda dayon ni Jesus nga indi sanda gid magpanogid-sogid bisan kino. \v 31 Piro andang ginimo tana, nagpanaw sanda kag ginpamarita nanda sa bilog nga logar nga dato kon ano anang ginimo ni Jesus kananda. \s1 Ginayad ni Jesus ang Apa \p \v 32 Pagkaalin nanda, may gindara kay Jesus nga sangka apa nga ginsuludan ang malain nga ispirito. \v 33 Pagkatapos nga napagoa ni Jesus ang malain nga ispirito, nakaambal ra nga lagi ang apa. Natingala nga mayad ang mga tao. Makon nanda, “Alin pa ang ona ara kita may nakita nga pario dia sa bilog nga Israel.” \v 34 Piro nagkoon ang mga Pariseo, makon, “Anang manogdomara ang mga malain nga ispirito maman ang nagataw gaum kanana agud mapalayas na ang mga malain nga ispirito.” \s1 Nalooy si Jesus sa mga tao \p \v 35 Naglibot si Jesus sa mga banwa kag mga bario kag nagtodlo tana sa anang mga simbaan ang mga Judio. Ginwali na ang Mayad nga Barita parti sa anang pagari ang Dios, kag ginpangayad na ang mga tao sa sari-sari nga mga masakit kag mga balatian. \v 36 Pagkakita na sa doro nga mga tao, nalooy tana kananda tungud nga doro andang mga paralibugan piro ara may nagabolig kananda. Andang kaalimbawa pario sa mga karniro nga ara may nagabantay. \v 37 Gani nagkoon tana sa anang mga somolonod, makon na, “Doro ang mga tao nga priparado ron sa pagbaton ang Mayad nga Barita. Andang kaalimbawa pario sa araniun nga kaostoan run gid nga aniun. Malapad ang araniun, garing malaka ang nagaani. \v 38 Gani magpangamoyo kamo sa Dios nga tagya ang araniun nga magpadara tana pa gid ang mga manogani.” \c 10 \s1 Ang Dosi ka Apostolis \r (Mc. 3:13-19; Lu. 6:12-16) \p \v 1 Gintawag ni Jesus anang dosi ka somolonod kag ginpanawan na sanda gaum nga magpalayas ang mga malain nga ispirito sa mga tao nga andang ginsuludan, kag ginpanawan na sanda ra ang gaum nga magayad ang bisan ano nga klasi nga masakit kag balatian. \v 2 Maman dia anang aran ang dosi ka apostolis: ona sa tanan, si Simon nga gintawag ni Jesus nga Pedro kag anang libayun nga si Andres; kabilang ra anang darwa ka bata ni Zebedeo nga si Santiago kag anang libayun nga si Juan; \v 3 sonod si Felipe, si Bartolomeo, si Tomas, si Mateo nga manogsokot ang bois, si Santiago nga bata ni Alfeo, si Tadeo, \v 4 si Simon (dati nga ribildi sa gobyirno ang Roma), kag si Judas Iscariote nga maman ang nagtraidor kanana. \s1 Anang Obra ang Dosi \r (Mc. 6:7-13; Lu. 9:1-6) \p \v 5 Bago papanawon ni Jesus ang dosi nga dato ginbilinan na sanda anay; makon na, “Indi kamo magayan sa anang logar ang mga bukun Judio okon sa mga banwa ang Samaria; \v 6 kondi sa anang mga kaapo-apoan lang ni Israel kamo magpangwalian. Andang kaalimbawa pario sa mga karniro nga nagtaralang. \v 7 Sogidan nindo sanda nga oras run dia nga ang Dios magaari run sa mga tao. \v 8 Ayadun nindo ang mga masakitun, boiun nindo ang mga patay, ayadun nindo ra ang mga aroon, kag palayasun nindo ang mga malain nga ispirito sa mga tao nga andang ginsuludan. Ginbaton nindo sa Dios nga libri, gani itaw nindo ra nga libri. \v 9 Indi kamo magimorat nga magdara koarta \v 10 okon bag okon irilisan nga lambong okon sandalyas okon baston, tungud nga ang tao nga nagapangabudlay dapat gid man nga tawan anang mga kinanglanun. \p \v 11 “Kon magabot kamo sa sangka banwa okon sa sangka bario, magpangita kamo ang tao nga mayad nga dayonan. Kag doto kamo magdayon asta kamo magalin sa logar nga dato. \v 12 Pagsulud nindo sa balay nga nagabaton kanindo bindisyonan nindo ang mga nagaoli doto. \v 13 Karon, kon ang panimalay nga dato mga mayad nga tao, dan bindisyonan sanda ang Dios, piro kon bukun, bawiun nindo ron lang indong pagbindisyon. \v 14 Kon may mga panimalay okon banwa nga indi gid magbaton kanindo okon indi gid magpamati sa indong ginasogid, bayai nindo ron lang, kag pagalin nindo tapokan nindo ang yabok sa indong siki bilang tanda kontra kananda. \v 15 Sa matood tana, ang silot nga andang mababaton sa Adlaw ang Pagukum sobra pa sa silot nga mababaton ang mga taga-Sodoma kag ang mga taga-Gomora.” \s1 Ang Paraaboton nga Pagingabot \r (Mc. 13:9-13; Lu. 12:12-17) \p \v 16 “Tandaan nindo dia! Indong kaalimbawa pario sa mga karniro nga akun ginapadara sa mga mapirintas nga sapat. Gani magmaaram kamo pario sa mga magkal, piro maging pario kamo ra sa mga salampati nga ara nagaimo ang malain. \v 17 Magandam kamo kananda ay pandakupun nanda kamo kag daraun sa andang mga manogsintinsya kag panganoton nanda kamo doto sa andang mga simbaan. \v 18 Iakosar nanda kamo sa mga gobirnador kag mga ari tungud nga kamo nagatoo kanakun, kag doto magasogid kamo ang Mayad nga Barita kananda pati sa andang mga tinao nga bukun Judio. \v 19 Kon kamo ginaimbistigar run indi kamo magpalibug kon ano indong iambal, kag kon paiwan indong panabat; tungud nga kon kamo doto ron ang Ispirito Santo maman ang magatodlo kanindo indong iambal. \v 20 Gani indong iambal bukun indo kondi ana ang Ispirito nga alin sa indong Tatay. Tana ang magaambal paagi kanindo. \p \v 21 “Sa mga adlaw nga dato may mga tao nga ipapatay nanda bisan andang kabogto gid. May mga tatay nga ipapatay nanda andang mga bata. Kag may mga bata nga magakontra sa andang mga ginikanan, kag ipapatay nanda sanda. \v 22 Dumutan kamo ang tanan tungud nga kamo akun mga somolonod. Piro ang magpadayon nga magsonod kanakun asta sa kataposan maman ang malowas. \v 23 Kon kamo ingaboton sa sangka banwa, magpalagyaw kamo sa isara. Ay sa matood tana, indi nindo pa malibot ang tanan nga mga banwa ang Israel bago Ako nga Naging Tao makabalik. \p \v 24 “Ara istodyanti nga nagalabaw sa anang maistro, kag ara ra oripun nga nagalabaw sa anang agalun. \v 25 Gani dapat maging kontinto ang istodyanti kon tana tratarun pario sa anang maistro, kag ang oripun kon tana tratarun pario sa anang agalun. Kon ako gani nga pinakatatay ang panimalay gintawag nga Satanas, mas sobra pa dian andang itawag kanindo nga akun mga somolonod.” \s1 Ang Dapat Kaadlukan \r (Lu. 12:2-7) \p \v 26 “Gani indi kamo magkaadluk sa mga tao. Ay ara sikrito nga ginatago nga indi maggoa kag maulaman sa ori. \v 27 Ang mga butang nga kanindo ko lang gid ginasogid, isogid nindo sa tanan. Kag ang mga butang nga akun ginaotik kanindo, ibantala nindo sa mga tao. \v 28 Indi kamo magkaadluk sa mga tao nga makapatay indong lawas piro indi makapatay indong kalag. Dapat tana ang Dios maman indong kaadlukan, tungud nga tana ang sarang makadora indong lawas kag indong kalag nga ipilak doto sa impyirno. \v 29 Kabay ang kabarato lang gid anang bayad ang pispis nga mairintuk kon ibaligya. Piro ara gid pispis nga nagalagpak sa logta kon bukun anang pagbuut indong Tatay. \v 30 Kag kon parti kanindo, bisan indong book bilang na tanan. \v 31 Gani indi kamo magkaadluk, ay mas palangga kamo kaysa mga pispis.” \s1 Ang Pagkilala kay Cristo \r (Lu. 12:8-9) \p \v 32 “Ang bisan sino nga nagasogid sa mga tao nga ako anang Ginoo, kilalaun ko ra nga tana akun sa anang atobangan akun Tatay nga sa langit. \v 33 Piro ang bisan sino nga nagapanginwara sa mga tao nga ako anang Ginoo, indi ko tana ra pagkilalaun sa atobangan akun Tatay nga sa langit.” \s1 Ang Panimalay Magaaraway Tungud kay Cristo \r (Lu. 12:51-53; 14:26-27) \p \v 34 “Indi kamo maguna-una nga nagayan ako digi sa kalibotan agud indi run magaraway ang mga tao. Ara ako nagayan digi para magdara kalinung. \v 35 Nagayan ako digi agud magkontra ang mga bata nga lalaki sa andang tatay, ang mga bata nga babai sa andang nanay, kag ang mga omagad nga babai sa andang ogangan nga babai. \v 36 Anang maging kakontra ang tao anang pamilya mismo. \p \v 37 “Piro ang nagapalabi anang tatay okon anang nanay kaysa kanakun indi poidi kanakun. Kag ang nagapalabi sa anang bata kaysa kanakun indi ra piodi kanakun. \v 38 Ang bisan sino nga indi magsonod kanakun bisan pa kon kamatayun anang atobangan indi poidi kanakun. \v 39 Ang mga tao nga nagapanigoro andang kaboi digi sa kalibotan nga dia madodora pa ra gid; piro ang mga ara nagapanginayang andang kaboi tungud sa andang pagsonod kanakun maman ang makakabaton ang kaboi nga ara kataposan.” \s1 Ang mga Balus \r (Mc. 9:41) \p \v 40 “Ang tao nga nagabaton kanindo nagabaton ra kanakun. Kag ang mga nagabaton kanakun nagabaton ra sa nagpadara kanakun. \v 41 Ang tao nga nagabaton anang manogambal ang Dios tungud nga manogambal tana gani ang Dios, magabaton ra balus alin sa Dios pario anang babatonon anang manogambal ang Dios. Kag ang nagabaton ang matarung nga tao tungud gani nga tana matarung, magabaton ra balus alin sa Dios pario anang babatonon ang matarung nga tao. \v 42 Kag ang bisan sino nga magtaw bisan sangka baso lang gid nga tobig sa isara sa akun pinakakubus nga somolonod tungud nga tana akun somolonod, dan nga tao indi gid madoraan anang balus.” \c 11 \s1 Ang mga Ginsogo ni Juan nga Manogbunyag kay Jesus \r (Lu. 7:18-35) \p \v 1 Pagkatapos nga mapasanag ni Jesus anang mga bilin sa anang dosi ka somolonod nagayan tana sa palibot nga mga banwa para magtodlo kag magwali sa mga tao. \p \v 2 Pagkabati ni Juan nga manogbunyag doto sa prisoan parti sa anang mga ginimo ni Jesus, ginpaayan na kay Jesus anang mga somolonod para magpamangkot. \v 3 Makon nanda kay Jesus, “Abi sogidi kami kon ikaw maman run amun ginapaabot okon mapaabot kami pa ang iba?” \v 4 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Pagbalik kamo kay Juan kag sogidan nindo tana kon ano akun ginaimo nga indong nakita kag kon ano akun ginaambal nga indong nabatian. \v 5 Konon nindo tana nga ang mga bolag nakakakita, ang mga piang nakakapanaw, ang mga bungul nakakabati, ang mga aroon nagaayad, ang mga patay naboboi, kag ang Mayad nga Barita ginawali sa mga marilisud. \v 6 Kag masoirti ang mga tao nga ara nagadoda kanakun.” \p \v 7 Pagkalombos anang mga somolonod ni Juan, nagpamangkot si Jesus sa mga tao; makon na, “Pagayan nindo kay Juan sa naligwin nga logar, ano indong ginapaabot nga makita? Nagayan kamo doto agud makita nindo ang tao nga nagapaayon-ayon pario sa kogon kon uyupun ang angin? \v 8 Nagayan kamo doto agud makita nindo ang tao nga maraalun anang lambong? Bukun ra, ay ang tao nga toladan makikita lang tana sa palasyo. \v 9 Abi sogidi nindo ako kon basi nagayan kamo doto. Para makita anang propita ang Dios? Tama, propita tana manda kag sobra tana pa gani. \v 10 Ay tana maman anang ginakoon ang Dios sa Kasolatan nga nagakoon, ‘Paonaun ko kanimo akun manogbarita agud ipriparar na imong aragian.’” \v 11 Kag makon pa ni Jesus, “Sa matood tana, asta dadi ara may nabata sa kalibotan nga maglabaw kay Juan nga manogbunyag. Piro ang tao dadi nga nagapasakup sa anang ginarian ang Dios, bisan tana ang pinakakubus, mas labaw pa kay Juan. \v 12 Alin anang pagompisa wali ni Juan asta dadi, ang mga tao nagarugus nga pasuludun sanda ang Dios sa anang ginarian. \v 13 Ay bago magabot si Juan, ang tanan nga mga propita kag ang Kasogoan nagatodlo ron nga lagi parti sa anang pagari ang Dios. \v 14 Kag kon patiun nindo andang mga ginakoon, si Juan ara iba kondi si Elias nga gintagna nga magaabot. \v 15 Gani binag-binagun nindo dia nga mayad. \p \v 16 “Ta, sa ano ko kabay ipaanggid ang mga tao sa tyimpo nga dia? Midyo sanda sa mga bata nga nagaporongko sa plasa. Makon ang sangka gropo sa isara, \v 17 ‘Gintokaran namun kamo ang sonata nga pangkasal, garing ara kamo magsaot. Ginkantaan namun kamo ang kanta para sa patay, piro ara kamo ra magpanangis.’ \v 18 Ang mga tao dadi toladan ra, ay pagabot ni Juan, nakita nanda nga nagapoasa tana kag ara nagainum ang mga irinumun nga karilingin, gani nagakoon sanda nga tana may malain nga ispirito. \v 19 Kag Ako nga Naging Tao, pagabot ko, nakita nanda nga ako nagakaun kag nagainum, gani nagakoon sanda nga ako kono takaban kag manogpalingin. Nagakoon sanda ra nga ako anang amigo ang mga tao nga makasasala pario ang mga manogsokot ang bois. Piro indi bali, anang inimoan ang tao maman ang nagapamatood kon osto anang ginaimo okon bukun.” \s1 Ang mga Banwa nga indi Magpati kay Jesus \r (Lu. 10:13-15) \p \v 20 Pagkatapos dato nagambal si Jesus kontra sa mga banwa nga anang ginpangimoan ang kadoroan anang mga milagro tungud nga ara sanda gid magirinulsul sa andang mga sala. \v 21 Makon na, “Kailo kamo nga mga taga-Corazin! Kag kailo kamo ra nga mga taga-Betsaida! Ay kon ang mga milagro nga akun ginpangimo dian kanindo ginimo ko sa Tiro kag sa Sidon, boay sanda run andan maglambong ang lambong nga sako kag magbutang abo sa andang olo bilang pagpakilala nga sanda nagainulsul run sa andang mga sala. \v 22 Gani dumdumun nindo nga sa adlaw nga ang Dios magukum, ang silot nga para kanindo sobra pa sa silot nga para sa mga taga-Tiro kag taga-Sidon. \v 23 Kag kamo nga taga-Capernaum, indong pagsarig dayawon kamo ang tanan. Piro sa impyirno kamo gid tana itatagbung! Ay kon ang mga milagro nga akun ginpangimo dian kanindo ginimo ko sa Sodoma, andan asta dadi dian pa ang Sodoma! \v 24 Gani dumdumun nindo nga sa adlaw nga ang Dios magukum, ang silot nga indong batonon sobra pa sa silot nga para sa taga-Sodoma.” \s1 May Kapawayan kay Jesus \r (Lu. 10:21-22) \p \v 25 Kag nagpangamoyo dayon si Jesus nga nagakoon, makon na, “Itay, nga tagya ang langit kag logta, ginadayaw ta kaw tungud nga ang kamatoodan nga gintago mo sa mga maaram kag may tinonan ginpasanag mo sa mga tao nga midyo sa mga bata. \v 26 Salamat gid, Itay, nga toladato imong gosto.” \p \v 27 Pagkatapos makon ni Jesus sa mga tao doto, “Ang tanan nga butang gintogyan kanakun akun Tatay. Ang Tatay lang ang nakakikilala gid kanakun nga anang bata. Kag ang nakakikilala gid sa Tatay ako lang nga anang bata kag ang mga tao nga akun gosto nga pakilalaun sa Tatay. \p \v 28 “Pagrapit kamo kanakun, tanan kamo nga ginapilayan kag ginabugatan kag papawayun ko kamo. \v 29 Magsonod kamo kag magpatodlo kanakun ay ako malolo kag mabuut. Makapaway kamo, \v 30 ay akun mga sogo madali nga tomanun kag maugan lang akun ginapaimo.” \c 12 \s1 Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway \r (Mc. 2:23-28; Lu. 6:1-5) \p \v 1 May pira ka adlaw pagkatapos dato, ang Adlaw nga Inogpaway, nagagi sanday Jesus sa katrigoan. Gutum anang mga somolonod, gani nagpangutul sanda anang mga way kag magkaun. \v 2 Pagkakita dato ang mga Pariseo makon nanda kay Jesus, “Sulunga bala anang ginaimo imong mga somolonod. Kabay dadi Adlaw nga Inogpaway. Kontra sa Kasogoan andang ginaimo nga dan.” \v 3 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Basi bawal? Ara nindo bala nabasai sa Kasolatan anang ginimo ni David ang ona ang gingutum tana kag anang mga kaiban? \v 4 Kabay nagsulud sanda sa anang balay ang Dios kag ginkaun nanda doto ang pagkaun nga ginalad sa Dios. Kag ara sanda nagkasala bisan kontra gani sa Kasogoan ang magkaun dato, loas lang ang mga pari. \v 5 Kag isara pa, ara nindo ra bala nabasai sa anang mga ginsolat ni Moises nga ang mga pari mismo sa timplo nagasoway ang Kasogoan kada Adlaw nga Inogpaway tungud nga ara sanda nagapaway? Piro dato ara ginabilanga nga sala para kananda. \v 6 Ang matood tana may digi dadi nga mas importanti kaysa sa timplo. \v 7-8 Ay Ako nga Naging Tao may gaum nga magkoon kon ano ang tama nga imoon sa Adlaw nga Inogpaway. Ara nindo andan pagpakalaina ang mga tao nga ara sala kon naintindian nindo anang ginakoon ang Dios sa Kasolatan nga ‘Ara ako naliag sa indong mga alad, kondi gosto ko tana nga maging maloloyon kamo sa indong kapario.’” \s1 Ang Tao nga Ukru anang Alima \r (Mc. 3:1-6; Lu. 6:6-11) \p \v 9 Pagkatapos dato nagalin dayon si Jesus doto kag magayan sa isara sa anang mga simbaan ang mga Judio. \v 10 Karon may tao doto nga ukru anang alima. Kag may mga tao ra doto nga nagapanilag kag nagapangita paagi agud iakosar nanda si Jesus sa anang ginaimo. Gani nagpamangkot sanda kay Jesus, makon nanda, “Ano kabay, bawal ang magayad ang masakitun kon Adlaw nga Inugpaway?” \v 11 Makon ni Jesus kananda, “Alimbawa abi may karniro kamo nga naolog sa boo sa Adlaw nga Inogpaway. Ano, pabayanan nindo lang tungud Adlaw nga Inogpaway? Natoral indi. \v 12 Piro ang tao mas importanti kaysa karniro. Gani ara ta ginasowaya ang Kasogoan kon nagabolig kita sa atun kapario abir kon Adlaw nga Inogpaway.” \v 13 Makon dayon ni Jesus sa tao nga ukru anang alima, “Abi onata imong alima.” Kag ginonat na ra gani, kag nagayad nga pario ron sa anang isara nga alima. \v 14 Nagaralin dayon ang mga Pariseo kag nagsorogidanun sanda kon paiwan nanda ipapatay si Jesus. \s1 Anang Pinili nga Sorogoon ang Dios \p \v 15 Pagkaulam ni Jesus sa anang plano ang mga Pariseo, nagalin tana sa logar nga dato. Dorong mga tao ang nagsonod kanana kag ang tanan nga mga nagamarasakit ginayad na. \v 16 Piro ginbilinan na sanda nga indi sanda magpanogid-sogid parti kanana \v 17 agud matoman anang koon ang Dios paagi sa propita Isaias. Makon na, \q1 \v 18 “Maman dia akun ginpili nga sorogoon. \q1 Palangga ko tana kag nalilipay ako nga mayad kanana. \q1 Paagobayan ko tana sa akun Ispirito. \q1 Kag pasanagan na ang mga tao sa tanan nga logar ang parti sa katarungan. \q1 \v 19 Indi tana magpakigdiskosyon ang mainit sa mga tao, \q1 Okon magsinggit, \q1 Okon magdiskorso sa mga karsada. \q1 \v 20 Indi na pagpabayanan ang mga maroya sa pagtoo, \q1 Ay boboligan na ang tanan bisan ang tao nga maistan lang gid anang pagtoo kanana. \q1 Indi tana magtadung asta matoman anang mga sogo ang Dios. \q1 \v 21 Kag ang mga tao sa tanan nga logar magasarig kanana.” \s1 Si Jesus kag si Satanas \r (Mc. 3:20-30; Lu. 11:14-23) \p \v 22 Karon may gindara kay Jesus nga tao nga bolag kag apa tungud nga ginsuludan tana ang malain nga ispirito. Ginayad ni Jesus ang tao nga dato kag lagi-lagi nakaambal tana kag nakakita. \v 23 Natingala ang tanan, kag makon nanda, “Ano kabay, maman run dia anang pinakaapo ni Aring David nga mapanobli anang ginarian?” \v 24 Pagkabati ang mga Pariseo makon nanda, “Dan nga tao nagapalayas ang mga malain nga ispirito tungud nga gintawan tana gaum ni Satanas. Ay si Satanas maman anang manogdomara ang mga malain nga ispirito.” \v 25 Naulaman ni Jesus andang mga una-una, gani makon na kananda, “Kon anang mga pomoloyo ang sangka ginarian magburulag-bulag kag magaraway, dan nga ginarian madodora. Pario ra dan ang matabo sa bisan ano nga banwa okon pamilya kon anang mga sinakupan magaraway. \v 26 Gani kon paagi sa anang gaum ni Satanas nagapalayas ako anang mga sinakupan, tay ginarangga na lang anang kaogalingun nga ginarian. \v 27 Kag kon anang gaum ni Satanas akun ginagamit para magpalayas ang mga malain nga ispirito, ta sino ang nagataw gaum sa indong mga somolonod nga nagapalayas ra ang mga malain nga ispirito? Indong mga somolonod mismo nagapamatood nga sala kamo. \v 28 Karon, tungud nga paagi sa anang Ispirito ang Dios nagasobol ako ang mga malain nga ispirito, dia nagapamatood nga anang ginarian ang Dios nagabot ron kanindo. \p \v 29 “Napirdi ko ron si Satanas. Maman dan napapalayas ko anang mga sinakupan. Tungud nga ara tao nga sarang makasulud sa anang balay ang mapurus nga tao agud bulun na anang pagkabutang kon indi na anay paggaposon ang tao nga dan. \p \v 30 “Ang ara nagakampi kanakun nagakontra kanakun. Kag ang ara nagabolig kanakun sa pagtipon anang mga tao ang Dios nagaparapta lang. \v 31 Gani sogidan ko kamo; ang tao sarang mapatawad sa bisan ano nga sala, bisan magyagota tana. Piro ang nagayagota sa Ispirito Santo indi gid mapatawad. \v 32 Ang bisan sino nga magambal malain kontra Kanakun nga Naging Tao mapapatawad; piro ang magambal malain kontra sa Ispirito Santo indi gid mapapatawad asta kon sano.” \s1 Ang Kaoy Makikilala Paagi sa anang Bonga \r (Lu. 6:43-45) \p \v 33 “Makakoon kita nga masadya ang kaoy kon makita ta nga masadya anang bonga, okon marimo ang kaoy kon makita ta nga marimo anang bonga. Ay ang kaoy nakikilala sa anang bonga. \v 34 Kamo mga liwat ang magkal. Kag tungud nga kamo malain, paiwan indong pagambal ang mayad? Ay kon ano ang sa tagiposoon maman ra ang nagagoa sa baba. \v 35 Ang tao nga mayad nagaambal ra ang mayad, ay mayad anang ginaisip. Piro ang tao nga malain nagaambal ang malain, ay marimo anang ginaisip. \v 36 Sa matood tana, sa Adlaw ang Pagukum ang kada isara magapanabat sa Dios sa anang mga ginambal nga ara polos. \v 37 Ay dipindi sa imong mga ginambal kon ikaw silotan okon indi.” \s1 Ginpangayoan si Jesus Milagro \r (Mc. 8:11-12; Lu. 11:29-32) \p \v 38 May mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo nga nagkoon kay Jesus, makon nanda, “Manogtodlo, abi pakitai kami ra tanda alin sa langit?” \v 39 Makon ni Jesus kananda, “Ang mga tao lang nga malain kag nagtalikod sa Dios ang nagapangayo anay milagro bago sanda magtoo. Piro ara iba nga milagro akun ipakita kanindo kondi ang milagro nga natabo kay propita Jonas. \v 40 Kon paiwan nga si Jonas tatlo ka adlaw kag tatlo ka gabi sa sulud anang tian ang isda, dan toladan ra ang matatabo Kanakun nga Naging Tao. Ay magatinir ako ra tatlo ka adlaw kag tatlo ka gabi sa idalum ang logta. \v 41 Sa Adlaw ang Pagukum ang mga taga-Ninive magabasol kanindo ay sanda tana, pagkabati nanda anang wali ni Jonas, nagirinulsul. Kag dadi gani sobra pa kay Jonas ang digi, piro indi kamo magpati sa anang mga panodlo. \v 42 Sa adlaw nga dato mababanaw ang Rayna ang Salatanan kaiban nindo nga mga tao sa dadi kag basolon na kamo ra. Ay tana nagalin sa anang logar gid sa salatanan agud magpamati sa anang kaaram ni Aring Solomon. Piro dadi may nagatodlo digi nga sobra pa kay Solomon, piro kamo tana indi magbaton anang ginatodlo.” \s1 Kon Maggoa ang Malain nga Ispirito \r (Lu. 11:24-26) \p \v 43 “Kon ang malain nga ispirito maggoa sa tao nga anang ginsuludan, nagapanlagoyawan tana sa mga logar nga ara tobig ay nagapangita tana ang logar nga anang mapawayan. Kag kon indi tana makakita anang parawayan \v 44 maisipan na nga mabalik tana run lang sa anang ginalinan. Kag kon sa anang pagbalik makita na nga ang logar nga anang ginalinan ara may nagaistar, limpyo kag naimus ang tanan, \v 45 mapanaw tana dayon kag mapangagad pito pa gid ka mga ispirito nga mas malain pa kaysa kanana. Kag masulud sanda dayon sa tao nga dato kag olian. Kag ang tao nga dato maging mas malain pa gid kaysa dati. Dan toladan ra ang matatabo sa mga tao dadi, magadogang pa gid andang kalain.” \s1 Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus \r (Mc. 3:31-35; Lu. 8:19-21) \p \v 46 Mintras nagaambal pa si Jesus, nagabot anang nanay kag anang mga kabogto. Doto sanda sa goa nagaulat ay may inogambal sanda kanana. \v 47 Makon ang sangka tao kanana, “Imong nanay kag imong mga kabogto nagatirindug doto sa goa. Gosto nanda nga magpakigsogidanun kanimo.” \v 48 Nagsabat si Jesus kanana, makon na, “Naulaman mo bala kon sino gid akun nanay kag akun mga kabogto?” \v 49 Pagkatapos gintodlo na dayon anang mga somolonod kag makon na, “Dia tana maman akun nanay kag akun mga kabogto. \v 50 Ay ang bisan sino nga nagaimo anang kabubutun akun Tatay sa langit, maman akun nanay kag mga kabogto.” \c 13 \s1 \bd Paa\bd*nggid Parti sa Tao nga Nagpanggas \r (Mc. 4:1-9; Lu. 8:4-8) \p \v 1 Ang adlaw ra nga dato, paggoa ni Jesus sa balay nagayan tana sa binit ang baybay kag magpongko. \v 2 Piro tungud nga gintiripokpokan tana ang doro gid nga mga tao, somakay tana sa sakayan nga nagapondo kag doto nagpongko. Ang mga tao tana doto sa baybay nagaparamati mintras nagatodlo tana. \v 3 Doro nga mga butang anang gintodlo kananda paagi sa mga paanggid nga pario dia: makon na, \p “May sangka mangongoma nga nagpanggas. \v 4 Sa anang pagpanggas, ang iba nga bini nagtugpa sa binit ang dalan, kag gintoka ang mga pispis. \v 5 Ang iba nagtugpa sa kabatoan. Ang logta doto manipis lang. Gani madali nga nagtobo ang bini tungud nga manabaw ang logta. \v 6 Piro paginit ang adlaw, nagkaralayung, ay anang gamot manabaw. \v 7 Ang iba pa gid nga bini nagtugpa sa logar nga dorong ilamonon nga masiit. Gani pagrabong ang mga ilamonon nalumus ang ginpanggas. \v 8 Piro ang iba tana nagtugpa sa mayad nga logta kag dia tana nagpamonga. Ang iba tama-tama lang anang bonga, ang iba doro, kag ang iba doro gid. \v 9 Ta binag-binagun nindo gid indong nabatian nga dia.” \s1 Anang Katoyoan ang mga Paanggid \r (Mc. 4:10-12; Lu. 8:9-10) \p \v 10 Nagparapit dayon kay Jesus anang mga somolonod kag nagpamangkot. Makon nanda, “Basi nagaambal kaw sa mga tao paagi sa mga paanggid?” \v 11 Makon ni Jesus kanada, “Tungud nga ang mga tinago ang ona parti sa anang pagari ang Dios ginasogid kanindo nga akun mga somolonod agud maintindian nindo, piro sa iba tana ara ginasogidan ang diritso. \v 12 Ay ang tao nga may naulaman run nga kamatoodan kag anang ginasonod dogangan pa gid ang Dios anang pagintindi, kag doro anang idogang kanana. Piro ang tao tana nga ara nagasonod sa anang naulaman nga kamatoodan, pati anang naulaman nga maistan bubulun pa kanana. \v 13 Gani nagaambal ako kananda paagi sa mga paanggid tungud nga sigi andang sulung piro indi sanda makakita, kag sigi andang pamati piro indi makaintindi. \v 14 Gani natoman kananda anang ginkoon ang Dios ang ona paagi sa propita nga si Isaias. Ay makon na, \q1 ‘Sigi indong pamati piro indi kamo gid makaintindi, \q1 Kag sigi indong sulung piro indi kamo gid makakita ang kamatoodan. \q1 \v 15 Tungud nga nagturugas anang olo ang mga tao nga dia, kag indi magpati. \q1 Gintabonan nanda andang mga talinga, \q1 Kag ginpuyung nanda andang mga mata. \q1 Ay sabun makakita sanda kag makabati, \q1 Kag maintindian kag magliso dayon kanakun, \q1 Kag ayadun ko sanda.’ \m \v 16 Piro,” makon ni Jesus, “kamo tana nga nagasonod kanakun masoirti, ay kamo nakakikita kag nakababati. \v 17 Sa matood tana, doro nga mga propita kag mga matarung nga mga tao ang ona ang nagarandum nga makakita kag makabati indong nakikita kag nababatian dadi, piro ara natabo sa andang tyimpo.” \s1 Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan \r (Mc. 4:13-20; Lu. 8:11-15) \p \v 18 “Gani, pamatii nindo dia kag toonan nindo kon ano anang kaologan ang paanggid parti sa tao nga nagpanggas. \v 19 Ang tao nga nagapamati ang minsai parti sa anang pagari ang Dios piro ara kaintindi, pario sa anang binit ang dalan nga gintugpaan ang bini. Nagaabot kanana si Satanas, kag ginaagaw na ang ginpanggas sa anang tagiposoon. \v 20 Ang kabatoan nga manipis lang ang logta nga gintugpaan ang bini pario sa tao nga nakabati ang minsai parti sa pagari ang Dios. Nagbaton tana nga lagi nga may kalipay. \v 21 Garing bukun gid tuduk sa anang tagiposoon, gani ara lang boay anang pagtoo. Pagabot ang kalisud okon pagingabot tungud sa anang ambal ang Dios nga anang ginabaton, ginabayaan na nga lagi anang pagtoo. \v 22 Ang logar nga dorong masiit nga mga ilamonon nga gintugpaan ang bini pario sa tao nga nakabati ra anang ambal ang Dios. Garing tungud sa mga paralibugan sa pangaboi kag andum nga magmanggad nalilipatan na anang ambal ang Dios nga anang nabatian kag ara napolosi. \v 23 Piro ang mayad nga logta nga gintugpaan ang bini pario sa tao nga nagpamati gid kag nagaintindi anang ambal ang Dios. Gani napolosan na gid anang ambal ang Dios sa anang pagkaboi. Ang iba sa mga tao nga dia tama-tama lang andang napolosan sa andang nabatian, ang iba doro, kag ang iba doro gid.” \s1 Ang Paanggid Parti sa Bugang \p \v 24 Nagpadayon si Jesus sa anang pagtodlo sa mga tao paagi sa paanggid. Makon na, “Anang pagari ang Dios pario sa tao nga nagpanggas ang mayad nga bini sa anang logta. \v 25 Pagkatapos nga tana nakapanggas, pagkagabi mintras tana nagakatorog, may tao nga may dumut kanana nga nagayan ra doto kag nagpanggas ang bugang kag magoli. \v 26 Nagtorobo ang tanum, kag pagbonga bago pa nakita ang mga bugang. \v 27 Gani anang mga sorogoon nagayan kanana kag nagkoon, makon, ‘Kabay mayad nga bini atun ginpanggas sa imong logta. Ta diin kabay nagalin ang mga bugang nga dato?’ \v 28 Makon andang agalun, ‘Ang tao nga may dumut kanakun ang nagimo dan.’ Gani nagpamangkot sanda sa andang agalun kon panggaboton nanda. \v 29 Makon andang agalun, ‘Indi lang ay basi kon magabot nindo pati ang tanum. \v 30 Pabayani nindo ron lang asta magabot ang tigarani. Sa tigarani ko garing konon ang mga manogani nga panggaboton anay ang mga bugang kag bugkusun agud sonogon. Pagkatapos bago ko ipatipon kananda ang tubas sa akun bodiga.’” \s1 Paanggid Parti sa Bosol nga Mostasa \r (Mc. 4:30-32; Lu. 13:18-19) \p \v 31 Ginsogidan na sanda ra ang paanggid nga dia, makon na, “Anang pagari ang Dios pario sa bosol nga mostasa nga ginpanggas ang sangka tao sa anang logta. \v 32 Anang bosol ang mostasa maman ang maistan gid sa tanan nga bosol. Piro kon magtobo ron gani maman gid ang mataas sa mga laswa, kag midyo ron sa kaoy anang kataas. Bisan gani ang mga pispis sarang run makapogad sa anang mga sanga.” \s1 Paanggid Parti sa Pampaabok \r (Lu. 13:20-21) \p \v 33 Ginsogidan na sanda pa gid sangka paanggid, makon na, “Anang kaalimbawa anang pagari ang Dios pario ra sa pampaabok nga ginlakut ang babai sa sangka labador nga arina kag anang ginmasa, kag nagabok dayon ang tanan nga ginmasa.” \s1 Kon Basi Paanggid anang Gingamit ni Jesus sa Pagtodlo \r (Mc. 4:33-34) \p \v 34 Ginpaagi ni Jesus sa mga paanggid ang tanan nga anang mga panodlo parti sa anang pagari ang Dios. Ara tana may ginambal sa mga tao nga bukun paagi sa paanggid. \v 35 Ginimo na dato agud matoman anang ginkoon ang Dios paagi sa anang propita ang ona nga nagkoon, \q1 “Ako magaambal paagi sa mga paanggid, \q1 Isogid ko ang mga butang nga ara pa gid naulami alin pa ang pagimo ang kalibotan.” \s1 Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan ang Paanggid Parti sa Bugang \p \v 36 Pagkatapos dato ginbayaan ni Jesus ang mga tao kag nagsulud tana sa balay. Anang mga somolonod nagsulud ra doto kag nagpamangkot kanana, makon nanda, “Sogidi kami abi kon ano anang kaologan ang paanggid nga dato parti sa bugang.” \v 37 Makon na, “Ang tao nga dato nga nagpanggas ang mayad nga bini ara iba kondi Ako nga Naging Tao. \v 38 Ang logta nga ginpanggasan maman ang kalibotan. Ang mayad nga bini ara iba kondi ang mga tao nga nagapasakup sa anang pagari ang Dios. Kag ang mga bugang maman ang mga tao nga mga sinakupan ni Satanas. \v 39 Si Satanas tana maman ang tao nga may dumut nga nagpanggas ang mga bugang. Ang tigarani, anang kataposan run ang kalibotan, kag ang mga manogani ara iba kondi ang mga angil. \v 40 Kon paiwan nga ang bugang ginagabot kag ginasonog dayon, dan toladan ra ang matatabo sa kataposan ang kalibotan. \v 41 Ako nga Naging Tao magapadara akun mga angil agud tiponon kag paalinun sa akun ginarian ang tanan nga nagaimo malain nga nagiging kabangdanan ra nga ang iba magkasala. \v 42 Kag ipilak sanda dayon sa kalayo sa impyirno. Kag doto magaparanangis sanda kag magabaragrut andang mga ipun. \v 43 Ang mga matarung tana magasanag nga midyo sa adlaw doto sa anang ginarian andang Tatay. Ta binag-binagun nindo gid indong nabatian nga dia!” \s1 Paanggid Parti sa Manggad nga Ginlubung \p \v 44 “Anang pagari ang Dios pario ra sa manggad nga ginlubung sa logta nga nadiskobri ang sangka tao. Anang ginimo, gintampukan na ruman. Nalipay tana nga mayad. Gani pagoli na ginbaligya na anang tanan nga pagkabutang kag ginbakal na dayon ang logta nga dato.” \s1 Paanggid Parti sa Pirlas \p \v 45 “Anang kaalimbawa anang pagari ang Dios pario ra sa nigosyanti nga nagapangita ang mga pirlas. \v 46 Pagkakita na ang maraalun gid nga pirlas, nagoli tana kag ginbaligya na anang tanan nga pagkabutang kag ginbakal na dayon ang pirlas nga dato.” \s1 Paanggid Parti sa Lambat \p \v 47 “Anang pagari ang Dios pario ra sa lambat nga ginaladlad sa dagat, kag sari-sari nga mga isda ang nabubuul. \v 48 Kon doro ron nga isda sa lambat ginabutung pabaybay. Kag nagaporongko dayon ang mga tao agud piliun ang isda. Ang mayad nga mga isda ginabutang nanda sa mga baskit, piro ang marimo tana ginapamilak nanda. \v 49 Toladan ra ang matatabo sa kataposan ang kalibotan. Ang mga angil maabot digi agud ipabulag ang mga tao nga malain sa mga tao nga mayad. \v 50 Kag ang mga tao nga malain ipilak dayon sa kalayo sa impyirno. Kag magaparanangis sanda kag magabaragrut andang ipun.” \p \v 51 Nagpamangkot dayon si Jesus kananda, makon na, “Ta naintindian nindo tanan akun ginambal kanindo?” Makon nanda, “Uu.” \v 52 Makon roman ni Jesus, “Gani ang kada manogtodlo nga may natonan parti sa anang pagari ang Dios pario sa tagbalay nga doro anang pagkabutang. Ay bukun lang ang dati nga mga butang anang ginatodlo kondi pati run da ang bago.” \s1 Si Jesus Ginsikway sa Nazaret \r (Mc. 6:1-6; Lu. 4:16-30) \p \v 53-54 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus ang mga paanggid nga dia, nagayan tana dayon sa anang banwa. Kag nagtodlo tana ra doto sa anang simbaan ang mga Judio. Ang mga nakabati sa anang mga ginatodlo nagkaratingala. Kag nagparamangkotan sanda, makon nanda, “Diin tana kabay nakabuul anang kinaraman nga dan, kag anang abilidad nga magimo ang mga milagro? \v 55 Kabay anang bata ra lang dan ang panday. Anang nanay kabay si Maria kag anang mga kabogto sanday Santiago, Jose, Simon, kag si Judas? \v 56 Kag anang mga kabogto nga babai digi ra nagaoli. Diin tana kabay kabuul anang abilidad nga dan?” \v 57 Gani indi sanda magpati kanana. Makon ni Jesus kananda, “Ang propita ginataod bisan diin loas lang sa anang kaogalingun nga banwa kag panimalay.” \v 58 Maman dato nga pira lang gid kabilog ang mga milagro nga anang ginimo doto, tungud nga indi sanda magtoo kanana. \c 14 \s1 Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbunyag \r (Mc. 6:14-29; Lu. 9:7-9) \p \v 1 Ang mga adlaw nga dato si Herodes nga manogdomara ang Galilea nakabati parti kay Jesus. \v 2 Gani nagkoon tana sa anang mga opisyalis, makon na, “Sigoro dia si Juan nga manogbunyag nga nabanaw. Maman dan nga may gaum tana nga magimo ang mga milagro.” \p \v 3-4 Si Juan ginpadakup ni Herodes tungud nga ginkonan na tana nga, “Kontra sa Kasogoan imong pagoroasawa kay Herodias.” Ay si Herodes nga dia anang bayaw mismo ni Herodias, tungud nga asawa tana anang kabogto nga si Felipe. Kag tungud sa anang ginambal nga dato ni Juan, ginpadakup tana ni Herodes kag ginpapriso dayon. \v 5 Ipapatay andan ni Herodes si Juan, garing naadlukan tana ra sa mga Judio tungud nga ginakabig nanda si Juan nga propita. \p \v 6 Pagabot anang komplianyo ni Herodes ang daraga nga bata ni Herodias nagsaot para sa mga bisita nga nagtambong doto kag nalipay gid nga mayad si Herodes. \v 7 Gani makon na, “Sigi, magpangayo kaw kanakun bisan ano kag itaw ko kanimo, kag ginasompa ko dan nga imoon ko.” \p \v 8 Sa sugiut anang nanay nagsabat ang daraga, makon na, “Itaw mo dadi kanakun anang olo ni Juan nga manogbunyag nga nagabutang sa bandiado.” \v 9 Pagkabati dato ni Aring Herodes naborido tana. Piro tungud nga nakapanompa tana kag nabatian mismo anang mga bisita, ginpaimo na anang ginapangayo ang daraga. \v 10 Ginpaotod na anang olo ni Juan doto sa prisoan. \v 11 Ginbutang nanda dayon sa bandiado kag gindara sa daraga. Kag gintaw ra dayon ang daraga sa anang nanay. \v 12 Anang lawas tana ni Juan ginbuul anang mga somolonod kag ginlubung nanda dayon. Pagkatapos nagayan sanda kay Jesus kag ginsogid kanana ang natabo kay Juan. \s1 Ginpakaun ni Jesus ang 5,000 \r (Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14) \p \v 13 Pagkabati dato ni Jesus, nagsakay tana sa sakayan kag nagayan sa naligwin nga logar. Piro pagkabati ang mga tao alin sa sari-sari nga mga banwa nga si Jesus nakaalin run, nagbagtas sanda paayan sa anang arayanan. \v 14 Pagsalta ni Jesus, nakita na ang doro gid nga mga tao. Nalooy tana nga mayad kananda, gani ginpangayad na ang mga masakitun nga andang gindara doto. \p \v 15 Pagkaapon, nagparapit kanana anang mga somolonod. Makon nanda, “Madali run lang masalup ang adlaw, kag ara paman bario nga marapit-rapit digi. Paayana run ang mga tao sa mga bario agud makabakal sanda andang pagkaun.” \v 16 Makon ni Jesus kananda, “Indi kinanglan nga paalinun sanda. Kamo mismo ang magtaw pagkaun kananda.” \v 17 Makon nanda, “Os, lima lang gid kabilog atun tinapay digi kag darwa ka bilog nga isda.” \v 18 Makon ni Jesus kananda, “Abi daraa nindo digi.” \v 19 Kag ginkonan na ang mga tao nga magporongko sa ilamonon. Pagkabuul na ang lima ka bilog nga tinapay kag darwa ka bilog nga isda nagtangra tana sa langit, kag ginpasalamatan na dato sa Dios. Pagkatapos ginpiak-piak na dayon ang tinapay kag gintaw sa anang mga somolonod kag ginpanagtag nanda sa mga tao. \v 20 Ang kada isara nakakaun kag nabosog. Kag pagkatapos nga nakakaun run ang tanan, gintipon nanda ang mga nabilin, kag bali dosi ka baskit ang napono. \v 21 Ang mga lalaki lang nga nagkaun bali 5,000 nga lagi, poira pa ang mga babai kag mga bata. \s1 Si Jesus Nagpanaw sa ibabaw ang Tobig \r (Mc. 6:45-52; Jn. 6:15-21) \p \v 22 Pagkatapos dato ginsogo ni Jesus anang mga somolonod nga magsakay sa sakayan kag magona doto sa tabok mintras ginapaoli na pa ang mga tao. \v 23 Kag pagkatapos nga makapanaw ang mga tao nagtokad tana sa bokid nga tana lang agud magpangamoyo. Nagabian tana doto. \v 24 Kag sa oras nga dato ang sakayan nga ginasakayan anang mga somolonod doto ron sa tunga ang laod kag ginasampi-sampi nga mayad ang daloyon ay kontra ang angin. \v 25 Ang kasanagun run nagayan si Jesus doto kananda nga nagapanaw sa ibabaw ang tobig. \v 26 Pagkakita anang mga somolonod nga may nagapanaw sa ibabaw ang tobig ginadlukan sanda. Kag nagsiringgit sanda, makon nanda, “Morto!” \v 27 Makon nga lagi ni Jesus kananda, “Indi kamo magkaadluk, ako dia!” \v 28 Makon dayon ni Pedro, “Ginoo, abi kon ikaw manda dan, paayana ako dian kanimo nga nagapanaw ra sa ibabaw ang tobig.” \v 29 Makon ni Jesus kanana, “Sigi dali!” Gani naglosong si Pedro sa sakayan kag nagpanaw sa ibabaw ang tobig paayan kay Jesus. \v 30 Piro pagkamarasmas ni Pedro nga mabaskug ang angin, ginadlukan tana kag amat-amat tana nga nagpaidalum. Gani nagsinggit tana, makon na, “Ginoo, tabangi ako!” \v 31 Kag ginkirabot tana ra nga lagi ni Jesus. Pagkatapos, makon na kay Pedro. “Basi nagdoda kaw? Ang kaistan imong pagtoo kanakun.” \v 32 Pagsakay nanda nga darwa sa sakayan golpi nga naglinaw. \v 33 Kag ginsimba tana ang mga tao sa sakayan, makon nanda, “Matood ra gid nga ikaw anang Bata ang Dios.” \s1 Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun sa Genesaret \r (Mc. 6:53-56) \p \v 34 Pagabot nanda sa loyo, nagpondo sanda sa Genesaret. \v 35 Nakilala nga lagi si Jesus ang mga tao doto kag ginpamarita nanda sa palibot nga mga logar nga doto ron si Jesus. Gani ginpangdara ang mga tao ang tanan nga may masakit kanana. \v 36 Ginpangabay nanda si Jesus nga kon maimo, togotan na ang mga masakitun nga magtandug kanana, bisan sa anang sidsid run lang anang lambong. Kag ang tanan nga nakatandug nagayad. \c 15 \s1 Anang Panodlo ang mga Malam \r (Mc. 7:1-13) \p \v 1 Pagkatapos dato may mga Pariseo kag mga manogtodlo ang Kasogoan alin sa Jerusalem nga nagparapit kay Jesus kag nagpamangkot. \v 2 Makon nanda, “Basi ginasoway imong mga somolonod anang mga soronodon atun mga kaolang-olangan? Ay ara sanda nagapangogas andang alima sono sa nakaogalian bago magkaun.” \v 3 Makon ni Jesus kananda, “kamo tana, basi ginasoway nindo ra anang sogo ang Dios tungud sa indong pagsonod indong mga soronodon nga dan. \v 4 Ay makon ang Dios, ‘Taoda imong tatay kag nanay,’ kag ‘Ang nagaambal malain kontra sa anang tatay okon nanay dapat patayun.’ \v 5 Piro kamo tana nagatodlo nga kon ang tao may inogbolig sa anang mga ginikanan ginatogotan nindo nga indi run magbolig kon magkoon tana sa anang mga ginikanan nga, ‘Dia andan akun inogbolig kanindo, garing indi ko ron makataw kanindo ay nakapabulag ko ron para sa Dios.’ \v 6 Maman dan indong paagi agud indi nindo masonod anang ginatodlo ang Dios para masonod nindo indong mga pinalaton-laton nga soronodon. \v 7 Mga salimpapaw! Matood ra gid anang koon ang Dios parti kanindo paagi kay Isaias. Makon na, \q1 \v 8 ‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun sa baba lang. \q1 Piro ang matood tana andang tagiposoon marayu kanakun. \q1 \v 9 Ara polos andang pagsimba kanakun, \q1 ay andang mga ginatodlo mga soronodon nga ginimo-imo lang ang mga tao.’” \s1 Ang mga Butang nga Nagapakasala sa Tao \r (Mc. 7:14-23) \p \v 10 Gintawag ni Jesus ang mga tao nga magparapit kanana. Kag makon na dayon kananda, “Pagpamati kamo kag intindiun nindo akun iambal kanindo. \v 11 Ang mga butang nga nagasulud sa anang baba ang tao ara nagapalain kanana, kondi ang mga marimo nga mga ambal nga nagagoa sa anang baba.” \p \v 12 Lagat-lagat nagparapit kananda anang mga somolonod kag nagkoon, “Ta kaulam ka ra nga nagsakit anang buut ang mga Pariseo sa imong ginambal nga dato?” \v 13 Nagsabat si Jesus, makon na, “Ang kada tanum nga ara pagtanuman akun Tatay nga sa langit sigorado nga gagaboton. \v 14 Pabayani nindo sanda lang. Mga bolag sanda nga manogagobay ang mga bolag. Kag kon ang bolag maman da ang magagobay sa bolag, pario sanda nga maolog sa boo.” \v 15 Makon dayon ni Pedro kay Jesus, “Abi pasanagan kanamun anang kaologan ang paanggid nga dato kaina.” \v 16 Makon ni Jesus kananda, “Pati kamo ara pa ra nakaintindi? \v 17 Ara kamo bala kaulam nga ang bisan ano nga nagasulud sa baba nagadiritso sa tian kag sa ori nagagoa dayon sa lawas? \v 18 Piro ang nagagoa tana sa baba sa tagiposoon nagaalin, kag maman ang nagapalain sa tao. \v 19 Tungud nga dian sa anang tagiposoon ang tao nagaalin ang malain nga mga una-una, ang pagpatay, ang pagpanginbabai okon pagpanginlalaki, ang pagolid sa bukun anang asawa, ang pagpanakaw, ang pagtistigo ang botig, kag ang pagambal ang malain kontra sa anang kapario. \v 20 Maman dia ang nagapalain sa tao kag bukun nga kon ara tana kapangogas anang alima bago magkaun.” \s1 Anang Pagtoo ang Babai nga Cananean \r (Mc. 7:24-30) \p \v 21 Nagalin si Jesus sa logar nga dato kag nagayan tana sa mga logar nga marapit sa mga siodad ang Tiro kag Sidon. \v 22 Karon may sangka babai nga Canaanun nga nagaoli sa logar nga dato. Nagayan tana kay Jesus nga nagapakitloy. Makon na, “Ginoo, ikaw nga manogpanobli anang ginarian ni David, abi kaloyi ako ra! Akun bata nga babai ginsuludan ang malain nga ispirito kag sugung anang pamati.” \v 23 Piro ara nagsapak si Jesus. Anang mga somolonod nagparapit kanana kag magkoon, “Paalina ang babai nga dan, way sigi anang sonod kanatun kag nagalingaw!” \v 24 Gani makon dayon ni Jesus, “Ako ginpadara digi agud pangitaun kag boligan ang mga Israelita nga pario sa mga karniro nga nagkaradora.” \v 25 Piro nagparapit pa gid ang babai kay Jesus kag naglood kanana nga nagakoon, makon, “Ginoo, boligi ako ra!” \v 26 Makon ni Jesus kanana, “Bukun mayad nga bulun anang pagkaun ang mga bata kag itaw sa mga ayam.” (Naulaman ang babai kon ano anang gostong ambalun ni Jesus, nga boligan na anay ang mga Judio kag bago garing ang bukun Judio.) \v 27 Gani makon ang babai, “Tama dan Ginoo, piro bisan ang mga ayam nagakaun ra ang mga pagkaun nga nagakaraolog sa lamisa andang agalun.” \v 28 Makon dayon ni Jesus kanana, “Ang kabaul imong pagtoo! Gani mababaton mo imong ginapangayo kanakun.” Kag dato nga lagi nagayad anang bata. \s1 Doro anang Ginpangayad ni Jesus \p \v 29 Nagalin doto si Jesus kag nagobay sa baybay ang Dagat ang Galilea. Ang ori nagtokad tana sa bokid kag nagpongko doto. \v 30 Doro nga mga tao ang nagarayan doto kanana. Gindara nanda ang mga piang, ang mga pingkaw, ang mga bolag, ang mga apa kag doro pa gid nga masakitun. Ginpamutang nanda lang sa sikian ni Jesus kag ginpangayad na sanda tanan. \v 31 Natingala nga mayad ang mga tao ay nakita nanda nga ang mga apa nakaaambal run, mayad run anang alima ang mga pingkaw, ang mga piang nakapapanaw ron kag ang mga bolag nakakikita run. Kag gindayaw nanda ang Dios nga ginasimba anang mga kaapo-apoan ni Isreal. \s1 Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo \r (Mc. 8:1-10) \p \v 32 Gintawag ni Jesus anang mga somolonod kag magkoon kananda, “Nalooy ako sa mga tao nga dia, ay tatlo ron dia ka adlaw nga nagkaiban sanda kanakun kag ara sanda run may makaun. Indi ko gosto nga paoliun sanda nga ara kakaun ay basi kon doplayun sanda sa dalan.” \v 33 Makon anang mga somolonod kanana. “Ta sa diin kita mabuul digi sa naligwin nga logar ang pagkaun nga magaigo sa karaku nga dia nga mga tao?” \v 34 Nagpamangkot kananda si Jesus, makon na, “Pira ka bilog indong tinapay dian?” Makon nanda, “Pito ka bilog nga tinapay kag pira lang gid ka bilog nga isda nga mairintuk.” \v 35 Makon dayon ni Jesus sa mga tao, “Abi pagporongko kamo sa logta.” \v 36 Kag ginbuul na dayon ang pito ka bilog nga tinapay kag ang mga isda kag nagpasalamat sa Dios. Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dato kag gintaw sa anang mga somolonod. Kag anang mga somolonod ang nagpanagtag sa mga tao. \v 37 Tanan sanda nakakaun kag nabosog. Pagkatapos ginpanipon nanda ang tinapay nga sobra, kag nakapono sanda pito ka baskit. \v 38 Mga 4,000 ka lalaki ang nakakaun poira pa ang mga babai kag mga bata. \p \v 39 Pagkatapos dato ginpaoli dayon ni Jesus ang mga tao. Tana tana nagsakay sa sakayan kag magtabok sa logar ang Magadan. \c 16 \s1 Nagpangayo Milagro ang mga Pariseo kag Saduseo \r (Mc. 8:11-13; Lu. 12:54-56) \p \v 1 May mga Pariseo kag mga Saduseo nga nagayan kay Jesus agud tirawan tana. Makon nanda, “Kon ikaw ginpadara manda ang Dios, abi pagimo ang milagro alin sa Dios.” \v 2 Makon ni Jesus kananda, “Kon nagainalup ang adlaw kag ang langit mapola, nagakoon kamo nga ‘Mayad ang tyimpo aruman.’ \v 3 Kag kon aga pa kag ang langit mapola kag magalum, nagakoon kamo nga ‘Maoran dia dadi.’ Kon magsulung kamo sa langit naulaman nindo kon magainit okon magaoran, piro sa mga tyimpo tana nga dia indi kamo makaintindi ang mga tanda sa mga nagakaratabo. \v 4 Kamo nga mga tao sa dadi, masyado kamo kalain kag bukun matutum sa pagsonod sa Dios. Nagapangayo kamo milagro, piro ara iba nga milagro akun ipakita kanindo kondi ang milagro nga natabo kay Jonas.” Kag nagalin tana dayon. \s1 Anang Paandam ni Jesus sa anang mga Somolonod Parti sa anang Ginatodlo ang mga Pariseo kag mga Saduseo \r (Mc. 8:14-21) \p \v 5 Nagtabok sanday Jesus sa loyo, piro anang mga somolonod nalipat magbalon ang pagkaun. \v 6 Makon ni Jesus kananda, “Magandam kamo nga mayad sa anang pampaabok ang mga Pariseo kag mga Saduseo.” \v 7 Pagkabati dato anang mga somolonod, makon nanda, “Sigoro ginambal na dia tungud nga ara kita nakadara ang tinapay.” \v 8 Piro naulaman ni Jesus kon ano andang ginaisip. Gani makon na kananda, “Basi nagabarais-baisan kamo? Kon ara kamo dara nga tinapay maiwan gid? Ara kamo pa gid pagsarig kanakun ay? \v 9 Ara nindo pa gid bala naintindii nga indi kita dapat magpalibug parti sa tinapay? Ara nindo bala nadumdumi ang lima ka bilog nga tinapay nga akun ginpamiakpiak agud makakaun ang 5,000 ka tao? Nalipatan nindo ron bala kon pira ka baskit indong napono sa mga nabilin nga tinapay? \v 10 Ara nindo ra bala nadumdumi nga sa pito ka bilog nga tinapay ginpakaun ko ang 4,000, kag pira pa ka baskit ang sobra? \v 11 Ara kamo bala kaintindi nga bukun tinapay akun gostong ambalun pagkoon ko nga ‘Magandam kamo sa anang pampaabok ang mga Pariseo kag mga Saduseo?’” \v 12 Kag bago nanda pa naulaman nga bukun gali ang pampaabok nga ginagamit sa tinapay andang dapat likawan kondi anang panodlo ang mga Pariseo kag mga Saduseo. \s1 Kon Sino si Jesus Sono kay Pedro \r (Mc. 8:27-30; Lu. 9:18-21) \p \v 13 Karon, ang doto ron sanday Jesus sa logar ang Cesarea sa Filipos nagpamangkot tana sa anang mga somolonod, makon na, “Sino Ako nga Naging Tao sono sa anang pagkakilala ang mga tao?” \v 14 Makon nanda, “May mga nagakoon nga ikaw si Juan nga manogbunyag. Ang iba nagakoon nga ikaw si Elias. Kag may iba pa gid nga nagakoon nga ikaw si Jeremias, kag kon bukun, basta isara sa mga propita.” \v 15 Makon ni Jesus kananda, “Piro para kanindo, sino ako?” \v 16 Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikaw ang Cristo nga anang ginpangako ang Dios nga magari, anang Bata ang Dios nga boi!” \v 17 Makon ni Jesus kanana, “Simon nga bata ni Jonas, masoirti kaw, tungud nga dia nga butang bukun tao ang nagsogid kanimo kondi akun Tatay nga sa langit. \v 18 Ikaw ginatawag ko nga Pedro nga kon sayodon bato. Kag sa ibabaw ang pondasyon nga dia nga bato patindugun ko ang mga tao nga magatoo kanakun kag bisan anang gaum ang kamatayun indi makadaug kananda. \v 19 Kanimo ko itaw ang awtoridad sa anang ginarian ang Dios. Ang bisan ano nga imong itogot nga imoon digi sa kalibotan maman ra ang itogot ang Dios, kag ang bisan ano nga indi mo pagitogot maman ra ang indi pagitogot ang Dios.” \v 20 Pagkatapos ginbilinan dayon ni Jesus anang mga somolonod nga indi sanda gid magsogid bisan kino nga tana ang Cristo. \s1 Ginsaysay ni Jesus nga Tana Magaantos kag Patayun dayon \r (Mc. 8:31–9:1; Lu. 9:22-27) \p \v 21 Alin dato ginsaysay ni Jesus sa anang mga somolonod kon ano ang matatabo kanana. Makon na, “Kinanglan gid nga ako magayan sa Jerusalem. Doto magaantos ako nga mayad sa anang imoon kanakun anang mga manogdomara ang mga Judio, ang mga monogdomara nga pari, kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan. Papatayun nanda ako, piro sa ikatlo ka adlaw mababanaw ako.” \v 22 Pagkakoon na dato gindara tana ni Pedro sa marayu-rayu kag sawayun; makon na, “Iparayu lang imong ginambal nga dan. Indi pagitogot ang Dios nga matabo dan kanimo.” \v 23 Nagliso si Jesus kag nagkoon kanana, “Parayu kaw kanakun Satanas. Ginapamalabagan mo ako nga magimo anang kabubutun ang Dios tungud nga imong naisipan nga dan bukun anang gosto ang Dios kondi maman dan anang gosto ang tao!” \p \v 24 Makon dayon ni Jesus sa anang mga somolonod, “Kon may tao nga gosto magsonod kanakun, indi na run dapat pagisipun anang kaogalingun, kondi kinanglan magtoman kanakun abir kon kamatayun anang aboton sa pagsonod kanakun. \v 25 Ay ang bisan sino nga nagakanogon anang kaboi digi sa kalibotan nga dia mapapatay pa ra gid. Piro ang bisan sino nga priparado nga mapatay tungud kanakun makakaangkun ang kaboi nga ara kataposan. \v 26 Ano gid anang mabubuul ang tao kon maangkun na ang tanan nga butang digi sa kalibotan, piro madora ra lang anang kaboi? Ara gid! Ay ara gid pagkabutang nga sarang na nga itaw agud mabawi na ruman anang kaboi. \v 27 Ay Ako nga Naging Tao magabalik digi sa kalibotan nga nagalanyag sa anang gaum akun Tatay, kag kaiban ko ra anang mga angil. Kag balusan ko dayon ang tanan nga tao sono sa andang mga inimoan. \v 28 Sa matood tana, may mga tao digi dadi nga indi mapatay mintras indi nanda makita Ako nga Naging Tao nga nagabalik digi bilang Ari.” \c 17 \s1 Nagbago anang Itsora ni Jesus \r (Mc. 9:2-13; Lu. 9:28-36) \p \v 1 Pagkalubas ang anum ka adlaw gindara ni Jesus si Pedro kag ang magkabogto nga si Santiago kag si Juan sa mataas nga bokid. Sanda-sanda lang gid ang nagayan doto. \v 2 Ang doto sanda run, mintras nagasulung sanda kay Jesus, nagiba anang itsora. Anang oyaun nagsanag nga midyo ron sa adlaw, kag anang lambong nagpoti nga nagasirak. \v 3 Kag golpi lang nga nakita nanda ra si Moises kag si Elias nga nagpakigsogidanun kanana. \v 4 Makon dayon ni Pedro kay Jesus, “Ginoo, mayad digi kami. Kon maliag kaw, maimo ako digi tatlo ka kamalig, ang sakabilog kanimo, ang sakabilog kay Moises, kag ang sakabilog kay Elias.” \v 5 Ara tana pa katapos anang ambal nga dato ginlikupan sanda ang panganod nga masilaw kag nabatian nanda dayon ang limug nga alin sa panganod nga nagakoon, “Maman dia akun pinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayad kanana. Pamatian nindo tana!” \v 6 Pagkabati dato nanday Pedro nagdapa sanda sa sugung nga kaadluk. \v 7 Ginrapitan sanda ni Jesus kag gintandug nga nagakoon, “Bangon kamo! Indi kamo magkaadluk!” \v 8 Pagsulung nanda ara sanda ibang nakita doto kondi si Jesus run lang. \p \v 9 Ang nagalusub sanda run sa bokid, ginkonan sanda ni Jesus, makon na, “Indi kamo gid magsogid bisan kino parti sa indong nakita mintras Ako nga Naging Tao ara pa mabanaw.” \v 10 Pagkatapos nagpamangkot kanana anang mga somolonod, makon nanda, “Basi kabay nagakoon ang mga manogtodlo ang Kasogoan nga kinanglan magabot anay si Elias bago magabot ang Cristo?” \v 11 Makon ni Jesus kananda, “Pario anang koon ang Kasolatan maabot ra gani si Elias agud ipriparar ang tanan nga butang. \v 12 Piro sogidan ko kamo, si Elias nakaabot ron. Garing ara tana lang bala nakilala ang mga tao kag ginimo nanda andang gosto nga imoon kanana. Kag maman ra dan andang imoon Kanakun nga Naging Tao. Paantoson nanda ako ra.” \v 13 Kag bago pa naangupan anang mga somolonod nga si Juan nga manogbunyag maman anang ginatomod. \s1 Ginayad ni Jesus ang Bata nga may Malain nga Ispirito \r (Mc. 9:14-29; Lu. 9:37-43) \p \v 14 Pagabot nanda doto sa dorong tao may sangka lalaki nga nagparapit kay Jesus kag naglood nga nagakoon, makon na, \v 15 “Ginoo, abi kaloyi ra akun bata nga lalaki. Koyapun tana kag kon aboton gani sugung gid anang pamati. Pirmi tana gid nga natotomba sa kalayo kag pirmi ra nga naoolog sa tobig. \v 16 Gindara ko tana sa imong mga somolonod, piro indi sanda makapaayad.” \v 17 Makon dayon ni Jesus, “Kamo nga mga tao sa tyimpo nga dia, ara kamo gid pagtoo, kag baliskad indong ginaisip kag ginaimo. Asta sano pa akun pagantos kanindo? Dara nindo digi kanakun ang bata!” \v 18 Kag ginsaway dayon ni Jesus ang malain nga ispirito doto sa bata kag naggoa ra nga lagi. Kag sa oras nga dato nagayad ang bata. \p \v 19 Ang sanda-sanda run lang nagparapit kay Jesus anang mga somolonod kag nagpamangkot, makon nanda, “Basi kabay indi namun mapagoa ang malain nga ispirito nga dato sa bata?” \v 20 Makon ni Jesus kananda, “Tungud nga kolang indong pagtoo. Sa matood tana, kon kamo may pagtoo nga bisan pario lang sa anang bosol ang mostasa anang kabaul, sarang kamo ron makakoon sa bokid nga dia nga magsaylo sa sangka logar, kag dan magasaylo. Ara gid butang nga indi nindo maimo.” [ \v 21 Garing ang toladato nga klasi nga malain nga ispirito indi nindo basta mapagoa kon indi kamo magpangamoyo kag magpoasa.] \s1 Ginsambit Ruman ni Jesus ang Parti sa anang Kamatayun \r (Mc. 9:30-32; Lu. 9:43b-45) \p \v 22 Pagtiripon anang mga somolonod doto sa Galilea, makon ni Jesus kananda, “Ako nga Naging Tao kinanglan nga iintriga sa mga tao \v 23 nga magapatay kanakun. Piro sa ikatlo ka adlaw mababanaw ako.” Naborido gid anang mga somolonod. \s1 Ang Pagbayad ang Bois Para sa Timplo \p \v 24 Pagabot nanday Jesus sa Capernaum, si Pedro ginparapitan ang mga manogsokot ang bois para sa timplo kag ginpamangkot. Makon nanda, “Nagabayad ra indong manogtodlo ang bois para sa timplo?” \v 25 Makon ni Pedro kanana, “Uu, nagabayad tana.” \p Pagsulud ni Pedro sa balay ginpamangkot tana nga lagi ni Jesus. Makon na, “Simon, kon sa kanimo abi, sino anang ginapabayad ang mga ari digi sa kalibotan ang bois, andang mga bata okon iba?” \v 26 Makon anang sabat ni Pedro, “Syimpri ang iba.” Makon ni Jesus, “Kon toladato nagakaologan nga andang mga bata indi gani kinanglan nga magbayad. \v 27 Garing kon indi kita magbayad basi kon maglain andang buut kanatun, gani magayan kaw sa dagat kag magpamonit dayon. Ang ona nga isda nga imong madawi bosik-sikun mo anang baba kag makikita mo doto ang koarta nga bastanti run nga ibayad para sa atun bois nga darwa. Bulun mo kag ibayad dayon sa mga nagasokot ang bois para sa timplo.” \c 18 \s1 Ang Pinakaimportanti sa anang Ginarian ang Dios \r (Mc. 9:33-37; Lu. 9:46-48) \p \v 1 Sa oras nga dato nagparapit kay Jesus anang mga somolonod kag nagpamangkot, makon nanda, “Sino gid kabay ang labaw sa tanan sa anang Ginarian ang Dios?” \v 2 Anang ginimo ni Jesus gintawag na ang bata nga maistan kag ginpatindug na sa andang tunga. \v 3 Makon na dayon kananda, “Sa matood tana, kon kamo indi magbago kag maging pario sa mairintuk nga mga bata, indi kamo gid mapabilang sa mga tao nga anang ginaarian ang Dios. \v 4 Ay ang tao nga nagapaubus pario sa bata nga dia, maman ang ginabilang nga pinakalabaw sa anang Ginarian ang Dios. \v 5 Kag ang bisan sino nga tungud sa anang pagtoo kanakun nagabaton kag nagaasikaso sa bata nga toladia nagabaton ra kanakun.” \s1 Ang mga Pagsolay \r (Mc. 9:42-48; Lu. 17:1-2) \p \v 6 “Piro ang bisan sino nga maging kabangdanan nga ang mga bata nga dia magbaya sa andang pagtoo kanakun mas mayad pa nga igotan anang liug kag itagkus dayon sa galingan nga bato kag ipandag sa laod. \v 7 Kailo ra ang mga tao digi sa kalibotan ay ang pagsolay pirmi gid nga nagaabot kananda. Kon sa bagay dia nga mga butang matatabo gid man. Piro kailo gid ang tao nga nagasolay sa anang kapario. \p \v 8 “Kon imong alima okon siki ang maging kabangdanan nga ikaw magbaya kanakun, otoda run lang kag ipilak! Mas mayad pa nga sakabilog lang imong alima okon siki kag may kaboi kaw nga ara kataposan kaysa komplito imong alima kag siki piro ipilak ka ra lang sa kalayo nga ara kataposan. \v 9 Kag kon imong mata maging kabangdanan nga ikaw magbaya kanakun, lukada kag ipilak! Ay mas mayad pa nga sakabilog lang imong mata kag may kaboi kaw nga ara kataposan kaysa komplito imong mata piro ipilak ka ra lang sa kalayo sa impyirno.” \s1 Paanggid parti sa Karniro nga Nadora \r (Lu. 15:3-7) \p \v 10 “Magandam kamo nga indi nindo gid pagtamayun bisan ang sakabilog sa mairintuk nga dia nga mga bata. Ay sa matood tana anang mga angil ang Dios nga nagabantay kananda pirmi doto sa akun Tatay nga sa langit. [ \v 11 Ay Ako nga Naging Tao nagayan digi sa kalibotan agud lowasun ang mga tao nga nagkaradora tungud sa andang mga sala.] \p \v 12 “Kon may tao nga may 100 ka karniro kag nadora ang sakabilog, ano kabay anang imoon? Sigorado gid nga bayaan na ang 99 nga nagaparangarab sa mga bokid-bokid kag pangitaun na ang karniro nga nadora. \v 13 Kag kon anang makita malilipay tana nga mayad. Sa matood tana mas malilipay tana sa sakabilog nga dato nga nadora nga anang nakita kaysa 99 nga ara nadora. \v 14 Toladan ra anang nababatyagan indong Tatay nga sa langit. Indi na gid gosto nga madora ang bisan sangka bata nga maistan.” \s1 Kon Nagkasala Kanimo Imong Kapario nga Tomoloo \p \v 15 “Kon imong kapario nga tomoloo magkasala kanimo, ayanan mo tana kag sogidan mo dayon anang ginimo nga sala. Piro dia imoon mo nga kamo-kamo lang. Kon tana magpakigosay kanimo, ta kondi magaayadan kamo roman, kag mapabalik mo tana sa Dios. \v 16 Piro kon indi tana magpakigosay kanimo, magdara kaw sangka tomoloo pa gid okon darwa man agud masonod mo ang sono sa nakasolat sa Kasolatan nga ang mga butang nga indong ambalan mapamatodan ang darwa okon tatlo ka tao. \v 17 Piro kon indi tana pa gid magpamati kananda isogid sa tanan nga mga tomoloo sa andang ginatiriponan. Kag kon indi tana pa gid magpamati kananda, ayaw nindo tana run pagsapaka kondi ibilang nindo tana run lang nga pario sa mga tao nga ara nagakilala sa Dios okon pario sa mga manogsokot ang bois nga nagapandaya kag mga traidor.” \s1 Ang Ginadilian kag ang Ginatogot \p \v 18 “Ang bisan ano nga indong itogot digi sa kalibotan maman ra ang itogot ang Dios, kag ang bisan ano nga indi nindo pagitogot maman ra ang indi pagitogot ang Dios. \p \v 19 “Kag gosto ko ra nga maulaman nindo dia, nga kon ang darwa kanindo digi sa kalibotan magkasogot parti sa bisan ano nga indong pangayoon sa pangamoyo, dan imoon kanindo akun Tatay nga sa langit. \v 20 Ay kon diin ang darwa okon tatlo nga nagatiripon tungud kanakun, ako kaiban nanda ra.” \s1 Paanggid Parti sa Sorogoon nga Indi Magpatawad \p \v 21 Nagparapit si Pedro kay Jesus kag magpamangkot, makon na, “Ginoo, kon akun kapario nga tomoloo pirmi nga nagakasala kanakun, kapira ko gid tana dapat patawadun? Pito ka bisis?” \v 22 Makon ni Jesus kanana, “Bukun lang asta sa ikapito ka bisis, kondi asta sa 77 ka bisis. \v 23 Ay anang pagari ang Dios pario sa natabo sa sangka ari nga nagaosisa ang mga otang kanana anang mga sorogoon. \v 24 Mintras nagaosisa tana andang mga otang, may gindara kanana nga sorogoon nga anang otang minilyon. \v 25 Kag tungud nga indi tana run makabayad nagsogo ang ari nga ibaligya tana bilang oripun pati anang asawa kag anang mga bata. Kag ibaligya ra ang tanan na nga pagkabutang agud mabayadan na anang otang. \v 26 Anang ginimo ang sorogoon nga dato, naglood tana sa ari kag magpakitloy, makon na, ‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, ay bayadan ko ra dan kanimo tanan!’ \v 27 Kag nalooy ang ari kanana, gani ginpatawad na tana kag ara tana run pagpabayada anang otang, kondi ginpaoli run lang. \p \v 28 “Pagoli ang tao nga dato nasoblang na anang kapario nga sorogoon nga may otang kanana nga maistan lang gid. Gindakup na ang sorogoon nga dato nga may otang kanana kag ginkuga na dayon nga nagakoon, ‘Bayadi ako ron imong otang kanakun!’ \v 29 Kag naglood kanana anang kapario nga dato nga sorogoon nga nagapakitloy, makon na, ‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, ay bayadan ko ra dan kanimo!’ \v 30 Piro indi tana gid magpasogot. Anang ginimo tana, ginpapriso na ang sorogoon nga dato nga may otang asta makabayad. \v 31 Pagkakita dato ang iba pa gid nga mga sorogoon naglain andang buut, gani ginayanan nanda andang agalun nga ari kag ginsogidan parti sa natabo nga dato. \v 32 Ginpatawag ang ari anang sorogoon nga dato kag magkoon, ‘Masyado kaw kalain nga sorogoon. Kabay ginpatawad ta kaw sa imong otang kanakun tungud nga nagpakitloy kaw kanakun. \v 33 Ta basi ara mo pagkaloyi imong kapario nga sorogoon pario akun pagkalooy kanimo?’ \v 34 Doro gid anang kasilag ang ari kanana. Ginpapriso na tana kag ginpasilotan asta mabayadan na tanan anang otang kanana.” \v 35 Makon dayon ni Jesus kananda, “Dan toladan ra anang imoon akun Tatay nga sa langit sa kada isara kanindo kon kamo indi magpatawad sa indong kapario ang tuduk gid sa indong tagiposoon.” \c 19 \s1 Anang Todlo ni Jesus Parti sa Pagbulagan ang Magasawa \r (Mc. 10:1-12) \p \v 1 Pagkatapos nga si Jesus nakatodlo ang mga butang nga dato, nagalin tana sa Galilea kag nagayan sa mga logar nga sakup ang Judea sa tabok ang Soba ang Jordan. \v 2 Dorong mga tao ang nagsonod kanana, kag ginpangayad na sanda sa andang mga masakit. \p \v 3 Karon, may mga Pariseo nga nagayan ra doto kanana. Gosto nanda nga magpangita paagi agud maiakosar nanda tana. Nagpamangkot sanda kay Jesus, makon nanda, “Nagatogot bala ang Kasogoan nga bulagan ang lalaki anang asawa sa bisan ano nga kabangdanan?” \v 4 Nagsabat si Jesus, makon na, “Ara kamo gid bala kabasa sa Kasolatan nga pagimo ang Dios ang tao ginimo na sanda nga lalaki kag babai? \v 5 Kag pagkatapos makon na, ‘Maman dan nga bayaan ang lalaki anang tatay kag nanay kag magdapun tana dayon sa anang asawa, kag sanda nga darwa maging isara run lang.’ \v 6 Gani bukun sanda run darwa kondi isara. Kon maman dan, ta kondi indi dapat bulagun ang tao ang gindapun ang Dios.” \v 7 Makon roman ang mga Pariseo kanana, “Ta basi nagakoon si Moises nga poidi nga bulagan ang lalaki anang asawa, basta tawan na lang tana ang kasolatan nga sa pagkamatood bulag sanda run?” \v 8 Makon ni Jesus kananda, “Gintogotan kamo ni Moises nga bulagan indong asawa tungud nga matugas indong olo. Piro bukun toladan anang plano ang Dios alin pa ang ompisa. \v 9 Maman dan nga nagakoon ako kanindo nga kon ang lalaki magbulag sa anang asawa nga ara ra nagpanginlalaki, pagkatapos magpangasawa tana ang iba, nagapanginbabai tana. [Kag ang magpangasawa sa babai nga ginbulagan nagakasala ra sa pagpanginbabai.”] \p \v 10 Makon dayon anang mga somolonod ni Jesus, “Kon toladia gali ang may asawa, mayad pa indi run lang magpangasawa.” \v 11 Makon anang sabat ni Jesus, “Indi dan mabaton ang tanan loas sa mga tao nga maman dato anang bugna ang Dios kananda. \v 12 May sari-sari nga kabangdanan kon basi may mga lalaki nga indi makaasawa; ang iba natao nga indi makaasawa; ang iba indi makaasawa tungud nga ginkapon sanda; kag ang iba pa gid indi magpangasawa tungud sa andang pagpanikasug para sa anang ginarian ang Dios. Ta, ang makaimo dia nga indi mag- pangasawa, indi magpangasawa.” \s1 Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairintuk nga mga Bata \r (Mc. 10:13-16; Lu. 18:15-17) \p \v 13 Karon, may mga tao nga nagdara ang mga bata nga mairintuk kay Jesus agud tongtongan anang alima kag ipangamoyo. Piro ginsaway sanda anang mga somolonod ni Jesus. \v 14 Garing makon ni Jesus kananda, “Pabayani nindo lang ang mga bata nga magparapit digi kanakun. Indi nindo sanda pagbawali, ay kabilang sa anang ginarian ang Dios ang mga pario kananda.” \v 15 Kag gintongtong dayon ni Jesus anang alima sa mga bata kag ginbindisyonan na sanda. Kag pagkatapos dato nagpanaw tana dayon. \s1 Ang Tao nga Manggaranun \r (Mc. 10:17-31; Lu. 18:18-30) \p \v 16 May sangka tao nga nagparapit kay Jesus kag nagpamangkot, makon na, “Maistro, ano kabay ang mayad nga dapat ko nga imoon agud makabaton ako ang kaboi nga ara kataposan?” \v 17 Makon ni Jesus kanana, “Basi nagpamangkot kaw kanakun kon ano ang mayad? Sakabilog lang ang mayad, kag dan ara iba kondi ang Dios. Kon gosto mo nga makabaton kaw ang kaboi nga ara kataposan tomanun mo anang mga sogo.” \v 18 Nagpamangkot ruman ang tao nga dato, makon na, “Ano nga mga sogo?” Makon ni Jesus kanana, “Indi kaw magpatay, indi kaw magpanginbabai okon magpanginlalaki, indi kaw magpanakaw, indi kaw magtistigos ang botig, \v 19 taodon mo imong tatay kag imong nanay, kag igogmaun mo imong kapario pario imong pagigogma imong kaogalingun.” \v 20 Makon ang lalaki nga dato nga bataun pa, “Ang tanan nga dan natoman ko ron. Ta ano pa ang kolang kanakun?” \v 21 Makon ni Jesus kanana. “Ta kon gosto mo nga ara kaw ron gid kakolangan sa panulung ang Dios, pagoli kag ibaligya mo imong mga pagkabutang, kag anang bayad ipanagtag mo dayon sa mga pobri. Sa toladia nga paagi magamanggaranun kaw doto sa langit. Pagkatapos, magbalik kaw kag magsonod kanakun.” \v 22 Pagkabati ang lalaki nga dato nagalin tana nga masubu ay doro anang manggad. \p \v 23 Gani makon ni Jesus sa anang mga somolonod, “Sa matood tana, mabudlay para sa manggaranun nga tao ang magpasakup sa anang pagari ang Dios. \v 24 Mas maulas pa gani nga magagi ang sapat nga kamilyo sa anang boo ang dagum kaysa magpasakup ang manggaranun sa anang pagari ang Dios.” \v 25 Pagkabati dato anang mga somolonod, natingala sanda nga mayad. Gani nagpamangkot sanda, makon, “Ta kon toladan, sino ron lang kabay ang malowas?” \v 26 Ginsulung sanda ni Jesus kag magkoon, “Kon sa mga tao lang indi gid maimo, piro sa Dios tana ang tanan nga butang sarang maimo.” \p \v 27 Makon dayon ni Pedro kanana, “Ta kami, ginbayaan namun ang tanan kag nagsonod kanimo. Ta ano amun mabubuul nga balus?” \v 28 Makon ni Jesus kananda, “Sa matood tana, magaabot ang adlaw nga bagoon ang Dios ang kalibotan nga dia, kag Ako nga Naging Tao magapongko sa akun trono agud magari. Sa adlaw nga dato, kamo nga nagsonod kanakun magapongko sa dosi ka trono agud ukuman nindo anang dosi ka tribo ang Israel. \v 29 Kag ang bisan sino nga nagbaya anang balay, anang mga kabogto, anang tatay, anang nanay, anang mga bata, okon anang mga logta tungud kanakun sigorado nga mas doro pa gid anang babatonon nga balus, kag tawan pa kaboi nga ara kataposan. \v 30 Doro nga mga tao nga ginakilala nga importanti dadi ang magagoa nga bukun, kag doro ang ara ginasapaka dadi ang magagoa nga importanti.” \c 20 \s1 Ang mga Nagaobra sa Obasan \p \v 1 Makon ni Jesus kananda, “Anang pagari ang Dios pario sa tao nga may asinda. Aga tana pa gid nagpanaw kag nagpangita ang mga tao nga maobra sa anang logta nga may mga tanum nga obas. \v 2 Nagkarasogot sanda ang mga tao nga ona na nga nagkarakita, nga andang sool sono ra sa inadlaw ang mga tao doto sa logar nga dato. Kag ginpadara na sanda dayon doto sa anang kaobasan. \v 3 Datong mga alas noibi run ang adlaw nagayan tana sa may mga tindaan kag may mga nakita tana doto nga mga tao nga nagairistambay ay ara sanda obra. \v 4 Makon na kananda, ‘Pagobra kamo doto sa akun kaobasan, ay soolan ta kamo ang osto.’ \v 5 Gani nagayan sanda doto kag nagobra. Pagabot ang ogtong adlaw nagbalik ruman ang asindiro sa may mga tindaan, kag may mga tao tana ruman nga nakita kag anang ginpaobra. Kag maman ra anang ginimo pagabot ang mga alas tris ang apon. \v 6 Pagabot ang alas singko nagbalik tana ruman sa may mga tindaan kag may nakita tana pa gid nga mga tao nga nagaistambay. Makon na kananda, ‘Ay dan basi nagistambay kamo lang digi sa bilog nga adlaw?’ \v 7 Makon nanda nga nagsabat, ‘Ta maiwan kami, ay ara may nagapaobra kanamun.’ Gani ginkonan na sanda nga magayan doto sa anang kaobasan kag magobra. \p \v 8 “Pagsirum, makon ang asindiro sa anang kapatas, ‘Ta tawaga run ang mga nagaorobra kag soolan. Onaun mo bayad ang naori gid magobra kag pasonod asta sa mga naona magobra.’ \v 9 Ang mga nagsulud sa obra ang mga alas singko ron gintawan andang sool para sa sangadlaw nga obra. \v 10 Pagabot nga soolan run ang mga aga pa gid magobra nagaisip sanda nga mabaul andang mababaton kaysa mga tao nga naori magobra. Piro ang kada isara kananda ginsoolan ra ang para sa sangadlaw nga obra. \v 11 Pagkabaton nanda dato, nagriklamo sanda sa asindiro. \v 12 Makon nanda, ‘Ang mga naori sangka oras lang andang obra, piro kami tana sangadlaw gid amun paolas kag painit, pagkatapos pario ra lang imong sool kanamun!’ \v 13 Makon na sa isara kananda, ‘Amigo, ara ta kaw pagdayaa. Kabay nagkasogot kita nga soolan ta kaw ang para sa sangadlaw. \v 14 Batona lang ang kantidad nga para sa imong inobraan kag magoli. Ay gosto ko tana nga soolan ang naori nga dia magobra pario ra akun ginataw kanimo. \v 15 Pagosto ako kabay kon ano akun imoon sa akun koarta ay akun. Basi kon nainggit kaw lang tungud nga mayad ako kananda?’” \v 16 Makon dayon ni Jesus, “Dan toladan ra sa oring mga adlaw. Ang mga ara ginasapaka dadi maman ang magagoa nga importanti, kag ang mga tao nga ginakilala nga importanti dadi ang magagoa nga bukun importanti.” \s1 Ikatlo nga Pagsambit ni Jesus Parti sa anang Kamatayun \r (Mc. 10:32-34; Lu. 18:31-34) \p \v 17 Ang sanday Jesus nagapaayan run sa Jerusalem, ginpabulag na anang mga somolonod sa mga tao ay may inogsogid tana kananda. \v 18 Makon na, “Dia kita nagapaayan run sa Jerusalem. Pagabot ta doto Ako nga Naging Tao iintriga sa mga manogdomara nga mga pari kag mga manogtodlo ang Kasogoan, kag sisintinsyaan nanda ako nga patayun. \v 19 Iintriga nanda ako dayon sa mga bukun Judio agud yagotaun nanda ako, anoton, kag pagkatapos ilansang dayon sa kros. Piro sa ikatlo ka adlaw mababanaw ako.” \s1 Pangabay anang Asawa ni Zebedeo \r (Mc. 10:35-45) \p \v 20 Nagparapit kay Jesus anang asawa ni Zebedeo kaiban anang darwa ka bata nga lalaki. Naglood tana kay Jesus ay may ginapangabay tana. \v 21 Gani makon ni Jesus kanana, “Ano imong gosto?” Makon anang asawa ni Zebedeo, “Kon maimo, kon magari ka run gani, papongkoon mo ra akun darwa nga dia ka bata sa imong kilid; ang isara sa too kag ang isara sa wala.” \v 22 Piro ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Ara kamo kaulam kon ano indong ginapangayo. Ano, masarangan nindo ang mga pagantos nga madali ko ron lang nga antoson?” Makon nanda, “Uu. Masarangan namun.” \v 23 Makon roman ni Jesus, “Masarangan nindo manda, piro bukun ako ang nagapili kon sino ang mapongko sa akun too okon sa akun wala. Dan nga mga porongkoan para sa mga tao nga ginatiganaan akun Tatay.” \p \v 24 Pagkaulam ang napolo ka somolonod kon ano andang ginpangayo, naglain andang buut sa magkabogto. \v 25 Gani gintawag sanda tanan ni Jesus kag magkoon kananda, “Naulaman nindo nga ang mga manogdomara digi sa kalibotan nga dia may gaum sa andang mga sinakupan kag pagosto sanda lang kon ano andang ipaimo kananda. \v 26 Piro iba tana ang kanindo. Ay kon sino kanindo ang gosto nga maging importanti, dapat tana ang maging sorogoon anang mga kaiban. \v 27 Kag kon sino kanindo ang gosto nga maging labaw sa tanan, dapat tana ang maging oripun anang mga kaiban. \v 28 Dan toladan akun ginimo, Ako nga Naging Tao ara nagayan digi sa kalibotan para magpasirbi kondi para magsirbi kag magtaw akun kaboi agud matobos ang doro nga mga tao.” \s1 Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag \r (Mc. 10:46-52; Lu. 18:35-43) \p \v 29 Ang nagapagoa run sanday Jesus sa Jerico doro nga mga tao ang nagsonod kanana. \v 30 Karon, may darwa doto ka bolag nga nagapongko sa binit ang dalan. Nabatian nanda nga si Jesus nagaagi, gani nagsinggit sanda, makon, “Ginoo, nga kaliwat ni David kag manonobli anang ginarian, abi kaloyi kami ra!” \v 31 Ginsaway sanda ang mga tao nga magipus. Piro andang ginimo tana, tinodoan nanda pa gani andang singgit nga nagakoon, “Ginoo, nga kaliwat ni David, kaloyi kami ra!” \v 32 Nagtadung si Jesus, gintawag sanda kag magkoon, “Ano indong gosto nga imoon ko kanindo?” \v 33 Makon nanda, “Ginoo, gosto namun nga makakita!” \v 34 Nalooy si Jesus kananda, gani gintandug na andang mga mata, kag lagi-lagi nakakita sanda; kag nagtabid sanda dayon kanana. \c 21 \s1 Anang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem \r (Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19) \p \v 1 Datong marapit sanda run lang sa Jerusalem kag nagainamput sa bario ang Bitpage sa may Bokid ang mga Olibo, ginpaona ni Jesus anang darwa ka somolonod. \v 2 Makon na kananda, “Pagayan kamo sa bario nga dian sa onaan. Pagabot nindo doto makikita nindo nga lagi ang asno nga nagaigot kag anang bata doto ra. Obadun nindo kag daraun digi kanakun. \v 3 Kon may magpamangkot kanindo parti digi konon nindo lang nga kinanglan ang Ginoo, kag dan ipadara na ra nga lagi kanindo.” \p \v 4 Dia natabo agud matoman anang ginambal ang propita nga nagkoon, \q1 \v 5 “Koona nindo ang mga taga-Sion nga digi run indong Ari, \q1 Mapinaubusun tana, ay nagaabot tana nga nagasakay sa bataun pa nga asno!” \p \v 6 Gani nagpanaw ang darwa nga dato ka somolonod kag gintoman nanda anang sogo ni Jesus. \v 7 Gindara nanda ang asno pati anang bata doto kay Jesus. Andang lambong maman andang ginbutang nga ampilo kag ginsakayan dayon ni Jesus. \v 8 Dorong tao ang nagtiripon doto. Andang ginimo, ginumlad nanda andang lambong sa dalan. Ang iba nagtapas anang mga sanga ang mga kaoy kag ginladlad nanda ra sa dalan bilang pagpadungug kay Jesus. \v 9 Nagsiringgit ang mga tao nga nagaona pati ang nagasonod kanana nga nagakoon, “Dayawon ang manonobli anang ginarian ni David! Ginakaloyan ra gid ang Dios anang ginsogo nga nagaabot dadi digi kanatun! Dayawon ang Dios!” \p \v 10 Pagabot ni Jesus sa Jerusalem nagkinagolo ang mga tao doto. Makon nanda, “Sino ang tao nga dan?” \v 11 Makon ang mga tao nga kaiban ni Jesus, “Maman dan ang propita nga si Jesus nga taga-Nazaret nga sakup ang Galilea.” \s1 Si Jesus Nagsulud sa Timplo \r (Mc. 11:15-19; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22) \p \v 12 Nagsulud si Jesus sa timplo kag ginpalayas na doto ang mga tao nga nagaparamakal kag nagabaraligya. Ginpamaliskad na anang mga lamisa ang mga manogbaylo ang koarta pati anang mga porongkoan ang mga tao nga nagapamaligya ang mga salampati. \v 13 Makon na kananda, “Kabay nagkoon ang Dios sa Kasolatan nga anang balay dapat tawagun nga balay nga parangamoyoan. Piro ginaimo nindo tana nga parantagoan ang mga tolisan!” \p \v 14 May mga bolag kag mga lopog nga nagayan kanana doto sa timplo kag ginpangayad na sanda. \v 15 Ginugutan ang mga manogdomara nga mga pari kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan pagkakita nanda sa mga makatiringala nga mga butang nga anang ginapangimo kag pagkabati nanda nga nagasiringgit ang mga bata doto sa timplo nga nagakoon, “Dayawon ang manonobli anang ginarian ni David!” \v 16 Gani makon nanda kay Jesus, “Nababatian mo ra kon ano andang ginakoon?” Makon ni Jesus, “Uu. Basi, ara kamo gid kabasa sa Kasolatan nga nagakoon nga miski ang mga bata nga mairintuk gintodloan ang Dios nga magdayaw kanana?” \v 17 Kag ginbayaan sanda dayon ni Jesus. Nagoa tana sa siodad ang Jerusalem kag nagpa-Betania kag doto tana nagkatorog. \s1 Ginsompa ni Jesus ang Kaoy nga Igira \r (Mc. 11:12-14, 20-24) \p \v 18 Pagkaaga, ang nagapabalik run si Jesus sa siodad ang Jerusalem gingutum tana. \v 19 Karon, may nakita tana nga kaoy nga igira marapit sa dalan. Gani ginparapitan na, piro ara tana gid may nakita nga bonga kondi mga daon lang gid. Makon na dayon sa kaoy, “Alin dadi indi ka run gid magbonga!” Kag nalayung nga lagi ang igira. \v 20 Pagkakita dato anang mga somolonod natingala sanda nga mayad. Makon nanda, “Paiwan nga nalayung nga lagi ang igira?” \v 21 Makon ni Jesus kananda, “Sa matood tana, kon may pagtoo kamo kag indi kamo gid magpandoa-doa, maiimo nindo ra akun ginimo nga dia sa kaoy nga igira. Kag bukun lang dan kondi makakoon kamo bisan sa bokid nga dan nga ‘Magalin dian kag magsaylo sa dagat,’ kag matabo ra dan. \v 22 Ang bisan ano nga indong pangayoon sa indong pangamoyo mababaton nindo gid, basta magtoo kamo.” \s1 Pamangkot Parti sa Anang Awtoridad ni Jesus \r (Mc. 11:27-33; Lu. 20:1-8) \p \v 23 Nagsulud ruman si Jesus sa timplo kag gintodloan na ang mga tao. Karon may mga manogdomara doto nga mga pari kag mga manogdomara ang mga Judio nga nagparapit kanana kag nagpamangkot, makon nanda, “Ano imong awtoridad nga nagaimo kaw ang mga butang nga imong ginaimo digi sa timplo, kag sino ang nagtaw kanimo ang awtoridad nga dan?” \v 24 Makon ni Jesus kananda, “May pamangkot ako ra anay kanindo. Kag kon masabat nindo dia, sabatun ko kamo ra kon ano akun awtoridad sa pagimo ang mga butang nga dia. \v 25 Akun pamangkot maman dia: kino magalin anang awtoridad ni Juan sa pagpangbunyag, sa Dios okon sa tao?” Nagbais-baisan sanda anay nga sanda-sanda lang kon ano andang isabat; makon nanda, “Kon magkoon kita nga ‘Alin sa Dios,’ makoon tana nga, ‘Ta basi ara kamo nagpati kay Juan?’ \v 26 Kag kon magkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’ dilikado kita ra sa mga tao ay nagapati sanda nga si Juan anang propita ang Dios.” \v 27 Gani andang sabat run lang kay Jesus, “Ilam, ara kami kaulam.” Makon ra ni Jesus kananda, “Ta indi ko kamo ra pagsogidan kon kino nga awtoridad ko ginaimo ang mga butang nga dia nga akun ginaimo.” \s1 Paanggid parti sa Magkabogto \p \v 28 Kag makon ra ni Jesus kananda, “Kon sa kanindo, ano kabay dia? May sangka tao nga may darwa ka bata nga lalaki. Ginayanan na ang gorang kag magkoon, makon na, ‘Doy, magayan kaw dadi sa atun kaobasan kag magobra.’ \v 29 Makon anang bata, ‘Indi ako!’ Piro ang ori nagbago anang isip kag nagayan tana sa andang kaobasan kag magobra. \v 30 Nagayan ra ang tatay sa libayun kag ginkonan na ra pario anang ginkoon sa gorang. Makon anang sabat ang libayun, ‘Uu, tay,’ piro ara tana nagtoman. \v 31 Ta diin digi sa darwa ang nagtoman anang sogo anang tatay?” Makon nanda, “Ang gorang.” Makon ni Jesus kananda, “Sa matood tana, maona pa kanindo nga makasulud sa anang ginarian ang Dios ang mga tao nga pario sa mga manogsokot ang bois kag mga babai nga nagabaligya andang dungug. \v 32 Ay si Juan nga manogbunyag nagayan digi kag nagtodlo kanindo ang osto nga paagi agud maging matarung kamo sa panulung ang Dios, piro ara kamo nagpati kanana. Ang mga manogsokot tana ang bois kag ang mga babai nga nagbaligya andang dungug nagpati kanana. Kag bisan nakita nindo dia, ara kamo gid nagbago indong isip kag magpati kanana.” \s1 Paanggid parti sa Mga Agsador \r (Mc. 12:1-12; Lu. 20:9-19) \p \v 33 Makon ni Jesus kananda, “Pamatii nindo ang isara pa gid ka paanggid. May sangka tao nga may logta nga ginpatanuman na obas. Ginpakodalan na, kag nagpaimo tana mabaul nga boo sa mabaul nga bato bilang purugaan ang obas. Nagpatindug tana ra ang mataas nga balay nga ralantawan ang bantay. Pagkatapos ginpaagsaan na dayon kag nagayan sa marayu nga logar. \v 34 Datong inogpopo ron ang obas, ginsogo na anang mga sorogoon nga bulun anang parti sa patubas. \v 35 Garing pagabot doto ang mga sorogoon, ginpandakup sanda ang mga agsador. Ginbalbal nanda ang sakabilog, ginpatay nanda ang sakabilog, kag ginbato nanda ang sakabilog pa gid. \v 36 Pagkatapos dato nagsogo roman ang tagya ang iba pa nga mga sorogoon nga mas doro pa gid kaysa sa naona. Piro toladato ra andang ginimo kananda. \v 37 Ang ori anang bata run gid anang ginsogo, ay makon na, ‘Indi maimo nga indi nanda pagtaodon akun bata.’ \v 38 Piro pagkakita ang mga agsador nga anang bata run ang nagabot, makon nanda, ‘Dia ang manogpanobli ang kaobasan. Dali, patayun ta agud maging atun anang sorobliun.’ \v 39 Gani gindakup nanda tana kag gindara doto sa goa ang kaobasan kag ginpatay nanda dayon.” \p \v 40 “Ta,” makon ni Jesus, “kon magbalik anang tagya ang kaobasan, ano kabay anang imoon sa mga agsador nga dato?” \v 41 Makon nanda, “Pamatayun na gid ang mga agsador nga dato nga malain kag indi na gid pagkaloyan. Kag anang kaobasan paagsaan na dayon sa agsador nga mataw anang parti kada patubas.” \v 42 Makon ni Jesus kananda, “Kabay nabasa nindo anang ginakoon sa Kasolatan nga, \q1 ‘Ang bato nga ginsikway ang mga panday \q1 Maman gid ang naging pondasyon nga bato. \q1 Maman dia anang ginimo ang Ginoo, \q1 Kag makatiringala kanatun!’” \m \v 43 Makon pa gid ni Jesus kananda, “Maman dan nga anang Ginarian ang Dios bulun kanindo kag itaw sa mga tao nga nagaimo anang mga ginapaimo. [ \v 44 Ang bisan sino nga maglagpak sa bato nga dia magakarabari, piro ang lagpakan ang bato nga dia matudtud gid.]” \p \v 45 Pagkabati ang mga manogdomara nga mga pari kag mga Pariseo ang mga paanggid ni Jesus, nasatuman nanda nga sanda anang ginatomod. \v 46 Gani gosto nanda run gid andan nga dakupun si Jesus, piro ginaadlukan sanda sa mga tao tungud nga ginakilala nanda nga propita si Jesus. \c 22 \s1 Paanggid Parti sa Ponsyon \r (Lu. 14:15-24) \p \v 1 Nagtodlo roman si Jesus kananda paagi sa paanggid. \v 2 Makon na, “Anang pagari ang Dios pario sa natabo sa sangka ari nga nagpriparar ang ponsyon para sa kasal anang bata nga lalaki. \v 3 Ginsogo na anang mga sorogoon nga tawagun run ang mga tao nga anang ginpangimbitar. Garing ara sanda naliag magtambong. \v 4 Gani ginsogo na ruman ang iba pa gid nga sorogoon. Makon na, ‘Konon mo ang mga ginpangimbitar nga ginpamatay ko ron ang mga baka pati ang iba nga mga sapat nga akun ginpatambuk kag priparado ron ang pagkaun. Gani magayan sanda run digi kag magpamonsyon.’ \v 5 Piro ang mga tao nga ginpangimbitar ara nagsapak. Sigi tana andang asikaso andang obra. Ang isara nagayan sa anang mga tanum, kag ang isara sa anang nigosyo. \v 6 Ang iba tana, andang ginimo, gindakup nanda anang mga ginsogo ang ari kag ginpasipalaan nanda kag ginpamatay. \v 7 Gani nasilag nga mayad ang ari. Ginsogo na anang mga soldado nga pamatayun ang nagpamatay anang mga sorogoon kag sonogon andang banwa. \v 8 Pagkatapos gintawag na dayon anang mga sorogoon kag magkoon, makon na, ‘Ang pagkaun sa kasal akun bata priparado ron, garing ara kointa ang mga ginpangimbitar. \v 9 Pagayan kamo ron lang sa mga karsada nga doro ang nagaagi kag imbitara nindo digi ang tanan nga indong makita.’ \v 10 Gani nagpanaw ang mga sorogoon kag nagayan sanda sa mga karsada, kag tanan nga andang nakita mayad okon malain ginimbitar nanda. Kag napono tao ang ponsyonan. \p \v 11 “Malagat-lagat nagsulud ang ari ay gosto na nga makita ang mga bisita. Karon, may nakita tana doto nga tao nga ara nagilis ang lambong nga para sa ponsyon. \v 12 Gani makon ang ari kanana, ‘Amigo, basi nakasulud kaw digi nga ara nakailis ang lambong nga para sa ponsyon?’ Piro ang tao nga dato ara gid limug-limug ay ara tana isabat. \v 13 Makon dayon ang ari sa anang mga sorogoon, ‘Gaposa nindo anang alima kag anang siki kag ipilak doto sa goa sa madulum. Doto magapanangis tana kag magapabagrut anang ipun.’” \v 14 Pagkatapos makon dayon ni Jesus, “Doro anang ginatawag ang Dios sa anang ginarian, piro maistan lang ang mga napili nga makasulud.” \s1 Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois \r (Mc. 12:13-17; Lu. 20:20-26) \p \v 15 Nagalin ang mga Pariseo kag nagplano sanda kon paiwan nanda madakup si Jesus paagi sa anang ambal. \v 16 Ginsogo nanda dayon ang iba sa andang mga somolonod kag ang pira ka mimbro anang partido ni Herodes. Pagabot nanda kay Jesus nagpamangkot sanda, makon, “Maistro, naulaman namun nga poros matood imong ginasogid. Ginatodlo mo ang kamatoodan parti sa anang gosto ipaimo ang Dios sa mga tao. Kag indi kaw madara-dara sa anang gosto ang mga tao abir kon sino sanda. \v 17 Abi kon sa kanimo, osto bala nga kita bilang mga Judio magbayad ang bois sa Impirador ang Roma okon indi?” \v 18 Naulaman ni Jesus andang katoyoan nga marimo. Gani makon na kananda, “Mga botigun kamo. Basi ginatirawan nindo ako nga dakupun paagi sa indong pagpamangkot nga dan? \v 19 Abi pakitaan nindo kanakun ang koarta nga ginagamit sa pagbayad ang bois.” Kag ginpakita nanda ang koarta. \v 20 Makon ni Jesus kananda, “Kinong itsora dia kag kinong aran?” \v 21 Makon nanda, “Ana ang Impirador.” Gani makon ni Jesus kananda, “Ta kondi itaw nindo sa Impirador ang ana ang Impirador, kag itaw nindo ra sa Dios ang ana ang Dios.” \v 22 Pagkabati nanda anang sabat ni Jesus natingala sanda nga mayad. Gani ginbayaan nanda tana run lang. \s1 Pamangkot Parti sa Pagkabanaw \r (Mc. 12:18-27; Lu. 20:27-40) \p \v 23 Ang adlaw ra nga dato may mga Saduseo nga nagarayan kay Jesus. Dia nga mga tao ara nagapati nga ang mga tao mababanaw. Makon nanda, \v 24 “Maistro, si Moises nagkoon nga kon ang lalaki may asawa kag mapatay tana nga ara kapabata, dapat anang kabogto roman ang mapangasawa sa anang asawa nga nabalo agud makapabata tana para sa anang kabogto. \v 25 Karon, ang ona may pito digi ka magkarabogto nga lalaki. Ang gorang gid nagpangasawa, garing napatay tana nga ara kapabata. Gani ang balo ginpangasawa anang kabogto nga sonod kanana. \v 26 Kag ang ikarwa nga dato napatay ra nga ara kapabata. Gani ginpangasawa ruman ang ikatlo kag maman ra ang natabo kanana kag sa tanan nga magkarabogto asta sa ikapito. \v 27 Ang ori ang babai napatay ra. \v 28 Karon kon magabot ron ang pagkabanaw kino tana nga asawa, ay sanda tanan nakapangasawa sa babai nga dato?” \p \v 29 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamo gid, tungud nga ara kamo kaintindi kon ano anang ginakoon ang Kasolatan. Kag ara kamo ra kaintindi anang gaum ang Dios. \v 30 Ay sa adlaw ang pagkabanaw, ang mga tao indi run magarasawa, tungud nga pario sanda run sa mga angil sa langit. \v 31 Kon parti sa pagkabanaw, nakabasa kamo ra kabay anang ginambal ang Dios kanindo. \v 32 Kabay makon na, ‘Ako anang Dios ni Abraham, kag anang Dios ni Isaac, kag anang Dios ni Jacob.’ Piro dia nga mga tao patay run. Garing ang Dios bukun Dios ang mga patay, kondi Dios tana ang mga boi. Dia nagapamatood kanatun nga ang mga napatay naboboi.” \v 33 Pagkabati dato ang mga tao natingala sanda sa anang mga panodlo. \s1 Ang Pinakaimportanti nga Sogo \r (Mc. 12:28-34; Lu. 10:25-28) \p \v 34 Pagkabati ang mga Pariseo nga ang mga Saduseo ara gid may maimo kay Jesus, nagtiripon sanda ruman kag nagayan kanana. \v 35 Isara sa mga manogtodlo ang Kasogoan maman ruman ang nagpamangkot kay Jesus agud dakupun tana sa anang sabat. \v 36 Makon na, “Maistro, ano gid kabay ang pinakaimportanti nga sogo sa Kasogoan?” \v 37 Makon ni Jesus kanana, “‘Igogmaun mo ang Ginoo nga imong Dios nga tuduk sa imong tagiposoon kag sa bilog mo nga kalag, nga imong isip pirmi gid kanana.’ \v 38 Maman gid dia ang pinakaimportanti nga sogo sa tanan. \v 39 Kag ang masonod toladato ra, ‘Igogmaun mo imong kapario pario imong pagigogma sa imong kaogalingun.’ \v 40 Ang tanan nga Kasogoan nga ginsolat ni Moises pati anang mga panodlo ang mga propita digi nagalin sa darwa nga dia ka sogo.” \s1 Pamangkot Parti sa Cristo \r (Mc. 12:35-37; Lu. 20:41-44) \p \v 41 Bago nagburulag ang mga Pariseo nagpamangkot si Jesus kananda, \v 42 makon na, “Kon sa kanindo ano indong pagkakilala sa Cristo? Kino tana nga kaliwat?” Makon nanda, “Kay David.” \v 43 Makon dayon ni Jesus kananda, “Kon tana anang kaliwat ni David, ta basi si David nga ginbugnaan ang Ispirito Santo nagtawag kanana nga Ginoo? Ay makon na, \q1 \v 44 ‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo, \q1 Pagpongko digi sa akun too, \q1 Asta pasokoon ko kanimo imong mga kaaway.’ \m \v 45 Karon, kon gintawag na tana nga Ginoo, paiwan nga tana anang kaliwat lang gid ni David?” \v 46 Kag ara gid may nakasabat kay Jesus sa anang pamangkot nga dato. Kag alin dato ara run gid may nagpangaas nga magpamangkot kanana. \c 23 \s1 Magandam sa mga Pariseo kag mga Manogtodlo ang Kasogoan \r (Mc. 12:38-39; Lu. 11:43, 46; 20:45-46) \p \v 1 Nagambal dayon si Jesus sa mga tao kag sa anang mga somolonod. \v 2 Makon na, “Ang mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo maman ang ginsarigan nga magsaysay anang Kasogoan ni Moises. \v 3 Gani tomana nindo andang ginatodlo kanindo, piro indi nindo pagsonodon andang ginaimo tungud nga iba andang ginaimo sa andang ginaambal. \v 4 Nagaimo sanda ang mga malisud nga mga soronodon nga ginapasonod sa mga tao, piro bisan maistan lang gid nga bolig ara sanda gid may ginaimo agud masonod andang ginapasonod. \v 5 Ang tanan nga andang ginaimo pakita-kita lang sa mga tao. Ginapalapad nanda ang mga kaon-kaon nga burutangan ang mga pili nga mga dinalan nga alin sa Kasolatan nga andang ginabugkus sa andang dai kag sa andang butkun. Kag ginapalabug nanda pa ang mga ramoy-ramoy sa anang sidsid andang mga lambong agud konon nga sanda kono mga diosnon. \v 6 Kon sa mga ponsyon kag sa mga simbaan, gosto nanda gid nga magpongko sa mga porongkoan nga para sa mga dungganun. \v 7 Kon sa mga logar nga ginatiriponan ang mga tao, gosto nanda gid nga taodon sanda kag tawagun nga ‘Maistro.’ \v 8 Piro kamo tana, indi kamo magpatawag nga ‘Maistro,’ ay magkarabogto kamo kag sakabilog lang indong manogtodlo. \v 9 Indi kamo ra magtawag sa bisan kino digi sa logta nga ‘Tatay,’ ay sakabilog lang gid indong Tatay, kag tana maman ang doto sa langit. \v 10 Kag indi kamo magpatawag nga ‘Agalun,’ ay sakabilog lang indong agalun. Dan ara iba kondi ang Cristo. \v 11 Kon sino kanindo ang nagasirbi sa anang kaiban maman ang pinakaimportanti kanindo. \v 12 Ang nagapataas-taas anang kaogalingun panabaun ang Dios. Piro ang nagapaubus tana maman anang imoon ang Dios nga pinakamataas sa tanan.” \s1 Pakita-kita lang andang Ginaimo \r (Mc. 12:40; Lu. 11:39-42, 44, 52; 20:47) \p \v 13 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay ginasiradoan nindo anang poirtaan anang ginarian ang Dios sa mga tao. Indi kamo ra magsulud, piro ginapamalabagan nindo pa ang mga tao nga nagaimorat nga magsulud. \p [ \v 14 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ay ginabuul nindo anang pagkabutang ang mga babai nga balo, kag ginatabon-tabonan nindo lang paagi sa indong malawig nga mga pangadi. Gani mabaul nga silot indong mababaton!] \p \v 15 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay ginaalid nindo ang bilog nga kalibotan agud makabinsir kamo bisan sangka tao sa indong pagparatian. Piro kon makombinsir nindo ron gani ginaimo nindo tana nga sobra pa kanindo anang kalain kag bagay nga ipilak sa impyirno. \v 16 Kailo kamo ra, kamo nga mga bolag nga mga manogtodlo. Ay nagatodlo kamo nga ‘kon ang tao magsompa sa timplo, indi bali nga indi na pagtomanun anang ginsompa. Piro kon tana magsompa sa bolawan nga doto sa timplo, kinanglan tomanun na gid anang ginsompa.’ \v 17 Boang-boang kamo kag bolag. Ay diin ang mas importanti, ang bolawan okon ang timplo nga nagapabalaan sa bolawan nga dato? \v 18 Kag nagatodlo kamo ra nga ‘kon ang tao magsompa sa altar, indi bali kon indi nanda pagtomanun anang ginsompa. Piro kon magsompa tana sa alad nga nagatongtong sa altar kinanglan tomanun na gid anang ginsompa.’ \v 19 Mga bolag kamo! Diin ang mas importanti, ang alad okon ang altar nga nagapabalaan sa alad? \v 20 Maman dan nga kon ang tao magsompa sa altar, nagasompa tana sa altar kag sa tanan nga alad nga sa altar. \v 21 Kag kon ang tao magsompa sa timplo, nagasompa tana sa timplo kag sa Dios nga nagaoli doto sa timplo nga dato. \v 22 Kag kon ang tao magsompa sa langit, nagasompa tana sa anang trono ang Dios, kag sa Dios mismo nga nagapongko doto. \p \v 23 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ay nagataw kamo sa Dios indong ikanapolo bisan sa mga panlakut sa pagkaun, piro ara nindo ginasonoda ang mas importanti nga mga sogo parti sa matarung nga pagkaboi, pagkamaloloyon, kag ang sogo nga kamo dapat masarigan. Dapat magtaw kamo manda indong ikanapolo piro indi nindo ra pagpabayanan ang mas importanti nga mga sogo. \v 24 Bolag kamo manda nga mga manogtodlo. Indong ginaimo nga dan pario sa ginasara nindo ang sapat-sapat sa indong mga irinumun, piro ginagapil nindo ra inum ang mabaul gid nga sapat. \p \v 25 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay ginalimpyo nindo anang goa ang mga baso kag mga pinggan piro ang matood tana, sa sulud indong tagiposoon marisna ay mga akug kamo kag ginapangrugus nindo ang mga tao agud mabuul andang pagkabutang. \v 26 Bolag kamo nga mga Pariseo! Limpyoa nindo anay ang sa sulud ang baso kag ang sa goa magalimpyo ra. \p \v 27 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay pario kamo sa mga pantion nga ginpintaan ang poti kag masadya nga sulungun sa goa, piro sa sulud tana maboro kag poros tolan ang patay. \v 28 Kamo toladan gid ay kon sulungun kamo ang mga tao midyo osto indong ginaimo piro ang matood tana, poros pakita-kita lang, ay sa sulud indong tagiposoon masyado kamo kalain nga mga tao.” \s1 Gintagna ni Jesus nga Sanda Silotan \r (Lu. 11:47-51) \p \v 29 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay ginapaobra nindo kag ginaponian anang pantion ang mga tao nga matarung kag mga propita, \v 30 kag nagakoon kamo nga kon kamo andan boi sa tyimpo indong mga kaolang-olangan, ara nindo pagpataya ang mga propita pario andang ginimo. \v 31 Ta, ginaako nindo mismo nga kamo anang mga kaliwat manda ang mga tao nga nagapamatay ang mga propita, kondi napanobli nindo ra andang mga ogali. \v 32 Sigi, taposa nindo anang ginompisaan indong mga kaolang-olangan! \v 33 Pario kamo sa magkal, anang lai kamo ang mga madalit nga mga magkal. Indi kamo gid makapalagyaw sa silot sa impyirno. \v 34 Gani pamati kamo, ako magapadara kanindo ang mga propita kag maaram nga mga tao kag mga manogtodlo. Ang iba kananda papatayun nindo. Ipalansang nindo sanda sa kros. Kag ang iba panganoton nindo sa indong mga simbaan kag bisan diin sanda nga logar magpalagyaw lalagasun nindo. \v 35 Maman dia nga kamo ang sisilotan sa pagpamatay ang tanan nga mga tao nga matarung alin pa kay Abel asta kay Zacarias nga bata ni Baraquias, nga indong ginpatay sa anang ulut ang timplo kag ang altar nga ginaaladan. \v 36 Sa matood tana, kamo nga mga tao sa tyimpo nga dia maman ang masabat sa tanan nga dia nga mga sala.” \s1 Anang Gogma ni Jesus sa mga Taga-Jerusalem \r (Lu. 13:34-35) \p \v 37 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basi ginapamatay nindo ang mga propita kag ginapambato anang mga ginapadara ang Dios kanindo? Boay run akun andum nga tiponon kamo kag atipanun pario sa inaan nga manok nga nagatipon anang mga pisu sa idalum anang mga pakpak, garing indi kamo kanakun! \v 38 Dadi, baala kamo ron sa indong kaogalingun. Pabayanan kamo ron lang nga magbagsak indong logar. \v 39 Ay indi nindo ako ron gid makita asta magabot ang adlaw nga magkoon kamo nga, ‘Dayawon ang nagaabot nga ginpadara ang Ginoo.’” \c 24 \s1 Ginambal ni Jesus nga ang Timplo Maguguba \r (Mc. 13:1-2; Lu. 21:5-6) \p \v 1 Naggoa si Jesus sa timplo kag mintras nagapanaw tana nagparapit kanana ang mga somolonod kag gintodlo nanda kanana anang mga balay ang timplo. \v 2 Makon ni Jesus kananda, “Sulunga nindo dan tanan. Sa matood tana, magakararompag ang tanan kag ara gid may mabilin nga mga bato nga nagakamada.” \s1 Mga Kalisud kag mga Pagingabot \r (Mc. 13:3-13; Lu. 21:7-19) \p \v 3 Mintras nagapongko si Jesus doto sa Bokid ang mga Olibo, nagparapit kanana anang mga somolonod ang sanda-sanda run lang. Makon nanda, “Abi sogidi kami kon sano matatabo ang mga butang nga dato nga imong ginkoon? Ano ang mga tanda nga ikaw madali run magbalik digi kag matapos ang tyimpo nga dia?” \p \v 4 Nagsabat si Jesus kananda, “Magandam kamo nga ara may makapatalang kanindo. \v 5 Ay doro ang magaabot kag kada isara magakoon nga sanda kono ako, ay magakoon sanda nga sanda maman ang Cristo, kag doro andang mapatalang. \v 6 Makakabati kamo mga gira dian sa indong marapit kag makakabarita kamo nga doto sa marayu nagagira ra. Piro indi kamo magpakulba ay dia kinanglan nga matabo gid man, piro bukun pa dan ang kataposan. \v 7 Magaaraway ang mga nasyon kag magaaraway ang mga ginarian. May mga gutum kag mga linog nga magaabot sa bisan diin nga logar. \v 8 Piro dia tanan ompisa pa lang ang mga kalisud nga magaabot. \p \v 9 “Sa mga adlaw nga dato dudumutan kamo ang tanan nga mga tao tungud nga kamo akun mga somolonod. Dadakupun nanda kamo kag iintriga dayon sa mga tao nga magasilot kanindo kag ang iba kanindo papatayun gid. \v 10 Kag kon magabot ron ang mga pagingabot nga dan, doro ang magatalikod sa andang pagtoo. Dudumutan nanda kag tatraidoran andang kapario nga tomoloo. \v 11 Kag magagoa ra ang mga botigun nga mga propita kag doro andang papatalangun. \v 12 Kag tungud nga bisan diin malain run gid anang ginaimo ang mga tao, anang gogma ang doro nga mga tomoloo magalasay. \v 13 Piro ang nagapadayon tana asta sa kataposan malolowas. \v 14 Kag bago pa magaabot ang kataposan kon ang Mayad nga Barita parti sa anang pagari ang Dios maiwali run sa bilog nga kalibotan agud makaulam ang tanan nga mga tao. \s1 Ang Pinakamaraway nga Manogpangrangga \r (Mc. 13:14-23; Lu. 21:20-24) \p \v 15 “Ang propita nga si Daniel nagtagna parti sa pinakamaraway nga manogpangrangga. (Ang nagabasa anang gintagna magangup gid kon ano anang kaologan.) Kag kon dia makita nindo nga doto ron sa sagrado nga logar, \v 16 kamo nga nagaoli sa Judea dapat magparalagyaw sa kabokidan. \v 17 Ang tao nga mataboan nga sa goa anang balay indi run magpaawat sulud para magbuul anang pagkabutang. \v 18 Kag ang mataboan nga nagaobra sa anang logta indi run dapat magoli para magbuul anang lambong. \v 19 Sa mga adlaw nga dato kailo ra ang mga nagaburudus kag ang mga nagaparatiti tungud nga malilisudan sanda sa pagpalagyaw. \v 20 Ipangamoyo nindo nga indong pagpalagyaw indi makatabo sa tigraramig okon sa Adlaw nga Inogpaway. \v 21 Ay sa tyimpo nga dato masyado gid kalisud anang maagian ang mga tao. Ara pa gid may natabo sa kalibotan nga pario sa matatabo nga dato, kag ara run da may matatabo pa nga magapario dato asta kon sano. \v 22 Ang matood tana, kon ara ginpatagud ang Dios ang mga adlaw nga dato nga maabot, ara gid may mabilin nga tao. Piro tungud sa anang kalooy sa anang mga pinili ginpatagud na. \p \v 23 “Gani kon may magkoon kanindo nga ‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’ indi kamo magpati. \v 24 Ay magagoa ang bukun matood nga mga Cristo kag ang bukun matood nga mga propita. Magaimo sanda mga milagro kag mga katiringalaan sa katoyoan nga patalangun, kon maimo, bisan pa anang mga pinili ang Dios. \v 25 Gani tandaan nindo gid! Ginasogid ko ron nga lagi kanindo ang mga butang nga dia mintras ara pa natatabo. \p \v 26 “Gani kon alimbawa may mga tao nga magkoon kanindo nga ‘Si Cristo doto sa naligwin nga logar,’ indi kamo gid magayan doto. Kag kon may magkoon nga, ‘Dian tana sa sulud nga nagapantago,’ indi kamo gid magpati. \v 27 Ay kon Ako nga Naging Tao magbalik run, makikita ang tanan tungud nga maging pario sa kilat nga anang lanyag nakikita sa mororan asta sa kasalupan. \p \v 28 “May orobatun nga nagakoon, ‘Kon diin ang may patay nga sapat, doto ra nagatiripon ang mga wak.’” \s1 Anang Pagbalik ni Jesus Digi sa Kalibotan \r (Mc. 13:24-27; Lu. 21:25-28) \p \v 29 “Pagkatapos lang ang mga kalisud sa tyimpo nga dato, ang adlaw magadulum kag ang bolan indi run magsanag, kag ang mga bitoon magakaraolog. Ang mga dian sa langit magataralang sa andang dati nga ginaagian. \v 30 Kag makikita dayon sa langit nga Ako nga Naging Tao nagabalik run sa kalibotan. Kag ang tanan nga tao sa kalibotan magaparanangis sa kaadluk kon makita nanda ako ron nga nagaabot sa mga panganod nga may gaum kag nagalanyag nga mayad. \v 31 Sa mabaskug nga tonog ang trompita sogoon ko dayon akun mga angil agud tiponon akun mga pinili nga mga tao alin sa tanan nga logar sa kalibotan.” \s1 Ang Kaoy nga Igira \r (Mc. 13:28-31; Lu. 21:29-33) \p \v 32 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy nga igira. Kabay kon anang mga sanga magpangogbos ron naulaman ta nga madali run lang ang tingadlaw. \v 33 Dan toladan ra, kon makita nindo gani nga nagakaratabo ron ang mga butang nga dia nga akun ginasogid kanindo, maulaman nindo nga madali ako ron lang magabot. \v 34 Sa matood tana, dia tanan magakaratoman bago mapatay ang mga tao nga dia sa dadi. \v 35 Madodora ang langit kag ang logta, piro akun mga ambal indi gid maimo nga indi matoman.” \s1 Ara may Nakaulam kon sano Mabalik si Jesus \r (Mc. 13:32-37; Lu. 17:26-30, 34-36) \p \v 36 “Kon parti sa oras kag adlaw akun pagabot, ara gid may nakaulam bisan ang mga angil sa langit okon Ako nga Bata ang Dios, kondi ang Amay lang. \v 37 Ay anang imoon ang mga tao sa tyimpo nga Ako nga Naging Tao mabalik maging pario sa anang ginaimo ang mga tao sa anang tyimpo ni Noe. \v 38 Ay bago magabot ang gonaw ara sanda iba nga ginaisip kondi ang magpagosto sa pagkaun, paginum, kag pagasawa asta sa adlaw nga si Noe nagsulud sa arka. \v 39 Ara sanda gid kaulam kon ano ang matatabo asta magabot ang gonaw kag nagkaralumus sanda tanan. Toladato ra ang matatabo kon Ako nga Naging Tao magabot. \v 40 Sa adlaw nga dato maimo nga may matataboan nga darwa ka lalaki nga nagaobra sa taramnan; ang isara bulun kag ang isara ibilin. \v 41 May darwa ka babai nga nagagaling; ang isara bulun kag ang isara ibilin. \v 42 Gani magbantay kamo, ay ara kamo kaulam kon sano nga adlaw maabot indong Ginoo. \v 43 Tandai nindo dia: kon naulaman lang ang tagbalay kon anong oras sa gabi maabot ang takawan, sigorado nga bantayan na gid agud indi makasulud ang takawan sa anang balay. \v 44 Gani magbantay kamo pirmi, ay sa oras nga ara nindo ginadaumdauma, magaabot Ako nga Naging Tao.” \s1 Ang Sorogoon nga Masarigan \r (Lu. 12:41-48) \p \v 45 “Ang masarigan kag maaram nga sorogoon maman anang ginapili ang tagbalay nga magdomara sa anang kapario nga mga sorogoon. Kag tana ang nagataw kananda andang pagkaun sa tama nga oras. \v 46 Masoirti ang sorogoon nga dan kon sa pagbalik anang agalun maabotan tana nga ginaimo na ang ginpaimo kanana. \v 47 Sigorado gid nga imoon tana run gid anang agalun nga manogdomara sa anang tanan nga pagkabutang. \v 48 Piro kailo ra ang bukun mayad nga sorogoon nga kon paglarga anang agalun maisipan na nga maboay tana pa magbalik, \v 49 gani maompisa tana run magpamintas sa anang kapario nga mga sorogoon kag magpakigbarkada sa pagkaun kag paginum sa mga manogpalingin. \v 50 Maabot anang agalun sa oras nga ara na gid ginadumduma. \v 51 Kag silotan tana dayon anang agalun. Ipadara tana sa mga tao nga andang pagtoo sa Dios pakita-kita lang, kag doto may pagpanangis kag pagbagrut ang ipun.” \c 25 \s1 Paanggid Parti sa Napolo ka Daraga \p \v 1 “Kon magabot ang adlaw nga dato, anang pagari ang Dios mapaanggid sa napolo ka daraga nga nagadara andang solo ay masolang sanda sa nobyo. \v 2 Ang lima kananda kabos-kabos kag ang lima kananda may isip. \v 3 Ang lima nga dato nga kabos-kabos nagdara andang solo garing ara nagdara risirba nga langis nga kon maobos ang sa solo may itogong sanda ruman. \v 4 Ang mga daraga tana nga may isip nagdara ra andang solo kag nagdara pa gid langis. \v 5 Kag tungud nga maboay magabot ang nobyo gindoyog sanda kag natorogan sanda tanan. \p \v 6 “Pagtungang gabi run may nagsinggit, makon, ‘Dagi run ang nobyo. Dali kamo, solanga nindo ron!’ \v 7 Ang napolo nga dato ka daraga nagborogtaw kag ginpriparar nanda andang mga solo. \v 8 Makon dayon ang mga daraga nga kabos-kabos sa mga daraga nga may isip, ‘Abi, tawi kami ra indong langis ay amun solo nagapiraw-piraw ron.’ \v 9 Makon ang mga daraga nga may isip, ‘Indi maimo ay kon tungaan namun kamo pa parario kita nga kokolangun. Pagayan kamo ron lang sa mga nagatinda kag magbakal ang para kanindo.’ \v 10 Pagkaalin ang mga kabos-kabos agud magbakal ang langis maman da anang pagabot ang nobyo. Kag ang lima tana nga nakapangaman nakatabid kanana sa sulud ang ponsyonan. Pagkasulud nanda, ginsiradoan dayon ang poirtaan. \p \v 11 “Lagat-lagat nagabot ra andang kaiban nga mga daraga nga nagbakal ang langis, kag nagpanawag sanda, makon, ‘Sir, sir, pasuluda kami ra.’ \v 12 Piro makon ang nobyo, ‘Ara ako gid kakilala kanindo.’” \v 13 Makon dayon ni Jesus, “Maman dan nga kinanglan gid nga magbantay kamo ay ara kamo kaulam kon sano nga adlaw okon oras ako maabot.” \s1 Paanggid parti sa Tatlo ka Sorogoon \r (Lu. 19:11-27) \p \v 14 “Anang pagari ang Dios pario sa sangka tao nga parapanawon sa ibang logar. Gani gintawag na anang mga sorogoon kag ginpiar na kananda anang koarta agud inigosyo nanda. \v 15 Ang kada isara kananda gintawan na sono sa andang masarangan sa pagnigosyo. Ang isara gintawan na 5,000, ang isara 2,000, kag ang isara pa gid gintawan na 1,000. Pagkatapos nagpanaw tana dayon. \v 16 Ang sorogoon nga nakabaton 5,000 nagnigosyo nga lagi kag nakaganansia tana pa gid 5,000. \v 17 Maman ra anang ginimo ang nakabaton 2,000, kag nakaganansia tana 2,000. \v 18 Piro ang nakabaton 1,000 nagpanaw kag nagkotkot sa logta, kag ginlubung na dayon ang koarta nga dato nga gintaw anang agalun nga inognigosyo. \p \v 19 “Ang ori nagbalik andang agalun nga dato nga nagpanaw kag gintawag na anang mga sorogoon agud magsomada sanda anang koarta nga ginpanigosyo kananda. \v 20 Ang sorogoon nga nakabaton 5,000 nagparapit kag gintaw na sa anang agalun ang 5,000 pati ang 5,000 pa gid nga anang ganansya. Makon na, ‘Kabay gintawan mo ako 5,000. Way dagi nakaganansia ako 5,000 pa.’ \v 21 Makon anang agalun kanana, ‘Mayad kaw nga sorogoon! Masarigan kaw! Kag tungud nga masarigan kaw kag mayad magpatikang ang maistan nga kantidad, dadi piaran ta kaw ang mas mabaul pa gid nga kantidad. Dali, magkalipay kaw kaiban ko!’ \v 22 Ang sorogoon nga nakabaton 2,000 nagparapit ra. Makon na sa anang agalun, ‘Kabay gintawan mo ako 2,000. Way dagi nakaganansia ako 2,000 pa.’ \v 23 Makon anang agalun kanana, ‘Mayad kaw nga sorogoon! Masarigan kaw! Kag tungud nga masarigan kaw kag mayad magpatikang ang maistan nga kantidad, dadi piaran ta kaw ron ang mas mabaul nga kantidad. Dali, magkalipay kaw kaiban ko!’ \v 24 Kag nagparapit ra ang sorogoon nga nakabaton 1,000. Makon na, ‘Naulaman ko nga mapintas kaw kag ara kalooy nga tao, ay ginabuul mo anang ganansya ang iba nga nagpangabudlay. \v 25 Gani ginadlukan ako. Maman dan nga ginlubung ko sa logta imong koarta. Dagi ra imong koarta.’ \v 26 Makon anang agalun, ‘Malain kaw kag tamad nga sorogoon! Kon naulaman mo nga ginabuul ko anang ganansya ang iba nga nagapangabudlay, \v 27 ta kondi dapat ginbutang mo akun koarta sa bangko agud kon magbalik ako mabubuul ko akun koarta pati anang saka.’ \v 28 Makon na dayon sa ibang mga sorogoon, ‘Sigi bula nindo anang koarta kag itaw sa sorogoon nga may 10,000. \v 29 Ay ang kada isara nga masarigan tawan pa gid asta sa magdoro gid ang kanana, piro ang indi masarigan, pati ang maistan nga ginpiar kanana bulun pa gid. \v 30 Kag ang sorogoon nga dato nga ara polos ipilak nindo sa madulum gid doto sa goa. Doto tana magapanangis kag magapabagrut anang ipun.’” \s1 Ang Kataposan nga Pagukum \p \v 31 “Kon Ako nga Naging Tao magabot ron bilang Ari kaiban ang tanan nga mga angil mapongko ako dayon sa akun trono nga arianun. \v 32 Kag ang tanan nga tao sa kalibotan magatiripon agud magatobang kanakun. Kag bulagun ko sanda dayon sa darwa ka gropo pario anang pagbulag ang manogbantay ang mga karniro sa mga kambing. \v 33 Ang mga tao nga andang kaalimbawa mga karniro ibutang ko sa akun too kag ang mga tao nga andang kaalimbawa mga kambing ibutang ko sa akun wala. \v 34 Pagkatapos, bilang Ari magakoon ako sa mga tao nga sa akun too, ‘Kamo nga ginpakamayad ang Dios nga akun Tatay, panoblia nindo ang ginarian nga ginpriparar para kanindo alin pa ang pagimo ang kalibotan. \v 35 Ay ang gingutum ako ginpakaun nindo ako, kag ang ginwaw ako ginpainum nindo ako. Ang ako ara gid kilala ginpadayon nindo ako sa indong balay; \v 36 ang ako ara lambong ginpalambongan nindo ako; akun pagmasakit ginatipan nindo ako; kag akun pagkapriso ginbisita nindo ako.’ \v 37 Magasabat ang mga matarung nga sa akun too, ‘Ginoo, kano kaw namun nakita nga nagutum kag ginpakaun, okon nawaw kag ginpainum. \v 38 Kano kaw namun nakita nga ara kaw darayonan kag ginpadayon kaw namun sa amun balay, okon ara kaw lambong kag ginpalambongan kaw namun? \v 39 Kano ka ra namun nakita nga nagmasakit okon napriso kag ginbisita kaw namun?’ \v 40 Kag ako nga Ari masabat, ‘Sa matood tana, kon ano indong ginimo sa akun mga kabogto bisan sa pinakakubus sa panulung ang mga tao, ginimo nindo dan kanakun.’ \p \v 41 “Kag magakoon ako dayon sa mga tao nga sa akun wala, ‘Alin kamo digi kanakun, kamo nga ginsompa ang Dios! Doto kamo sa kalayo nga nagadabadaba nga ara kataposan nga ginpriparar para kay Satanas kag sa anang mga angil. \v 42 Tungud nga gingutum ako piro ara nindo ako gid pagpakauna, ginwaw ako kag ara nindo ako pagpainuma. \v 43 Datong ara ako kilala ara nindo ako gid pagpadayona sa indong balay; ang ara ako lambong ara nindo ako pagpalambongi; pagmasakit ko kag ang pagkapriso ko ara nindo ako pagatipana.’ \v 44 Kag magasabat sanda ra dayon, makon, ‘Ginoo, kano kaw namun nakita nga gingutum okon ginwaw, okon ara madayonan, okon ara lambong, okon nagamasakit, okon napriso nga ara kami nagbolig kanimo?’ \v 45 Kag Ako nga Ari magasabat nga, ‘Sa matood tana, datong ara nindo pagboligi akun mga kabogto, bisan ang pinakakubus sa panulung ang mga tao, daw ako ron da ang ara nindo pagboligi.’ \v 46 Kag dia sanda paalinun kag sisilotan ang silot nga ara kataposan. Piro ang mga matarung tana tatawan kaboi nga ara kataposan.” \c 26 \s1 Ang Plano nga Patayun si Jesus \r (Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53) \p \v 1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus ang mga butang nga dia, nagkoon tana sa anang mga somolonod, makon na, \v 2 “Naulaman nindo nga darwa run lang ka adlaw bago magabot ang Pista anang Paglubas ang Angil, kag Ako nga Naging Tao iintriga run sa mga tao agud ilansang sa kros.” \p \v 3 Sa oras ra nga dato doto sa anang palasyo ni Caifas nga pinakamataas nga pari nagtiripon ang mga manogdomara nga mga pari kag anang mga manogdomara ang mga Judio. \v 4 Ginmitingan nanda kon paiwan nanda madakup si Jesus nga indi maulaman ang mga tao, kag pagkatapos patayun dayon. \v 5 Makon nanda, “Indi ta lang pagtaboon sa pista ay basi kon magkinagolo ang mga tao.” \s1 Si Jesus Ginboboan ang Agoa sa Betania \r (Mc. 14:3-9; Jn. 12:1-8) \p \v 6 Ang si Jesus doto sa banwa ang Betania, sa balay ni Simon nga dati aroon, \v 7 may nagparapit kanana nga sangka babai. May dara tana nga tibod-tibod nga may sulud nga maraalun nga agoa. Ginbobo na dato sa anang olo ni Jesus mintras nagakaun. \v 8 Pagkakita dato anang mga somolonod ginugutan sanda. Makon nanda, “Basi ginoyangan na lang? \v 9 Sarang andan dan kabaligya sa mabaul nga kantidad kag anang bayad ipanaw sa mga pobri!” \v 10 Naulaman ni Jesus kon ano andang ginambal, gani nagkoon tana kananda, makon na, “Basi ginatoblag nindo tana? Mayad anang ginaimo nga dia kanakun. \v 11 Ang mga pobri pirmi nindo nga makakaiban, piro ako tana indi nindo pirmi makakaiban. \v 12 Ginboboan na ako ang agoa agud ipriparar akun lawas sa akun lubung. \v 13 Sa matood tana, bisan diin iwali ang Mayad nga Barita sa bilog nga kalibotan, anang ginimo nga dia kanakun masasambit ra bilang andumanan kanana.” \s1 Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Jesus \r (Mc. 14:10-11; Lu. 22:3-6) \p \v 14 Karon, ang isara sa dosi ka apostolis nga anang aran si Judas Iscariote nagayan sa mga manogdomara nga mga pari. \v 15 Makon na kananda, “Pira indong ibayad kanakun kon iintriga ko kanindo si Jesus?” Ginbilangan nanda nga lagi si Judas 30 ka bilog nga pilak nga koarta. \v 16 Kag alin dato nagpangita tana kaigayonan kon paiwan na maintriga si Jesus. \s1 Nagsogid si Jesus nga Tana Traidoron \r (Mc. 14:12-21; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-30) \p \v 17 Ang primiro nga adlaw ang Pista ang Tinapay nga ara Pampaabok, nagparapit kay Jesus anang mga somolonod kag nagpamangkot, makon nanda, “Sa diin mo gosto nga magpriparar kami atun yapon sa Pista anang Paglubas ang Angil.” \v 18 Makon anang sabat ni Jesus, “Magayan kamo sa siodad doto sa tao nga akun ginsogid kanindo kag konon nindo tana nga ang manogtodlo nagkoon nga nagabot ron ang oras nga tana papatayun. Magasilibrar tana kono ang Pista anang Paglubas ang Angil digi sa imong balay kaiban anang mga somolonod.” \v 19 Gintoman dato anang mga somolonod, kag ginpriparar nanda doto ang yapon para sa pista nga dato. \p \v 20 Pagkasirum, si Jesus kag anang dosi ka somolonod nagiriyapon. \v 21 Mintras nagakaun sanda, si Jesus nagkoon, “Sogidan ko kamo ang matood, isara kanindo ang magatraidor kanakun.” \v 22 Pagkabati dato anang mga somolonod naborido sanda nga mayad kag nagburulus-bulus sanda pamangkot kanana, makon nanda, “Ginoo, bukun ako, ano?” \v 23 Makon ni Jesus kananda, “Isara sa mga nagasaro kanakun sa mangkok ang magatraidor kanakun. \v 24 Ako nga Naging Tao mapapatay sono sa tagna ang Kasolatan, piro kailo ra ang tao nga magatraidor kanakun. Mas mayad pa kon ara tana run lang nabata.” \v 25 Makon dayon ni Judas nga traidor, “Sir, bukun ako, ano?” Makon ni Jesus kanana, “Ikaw ang nagakoon dan.” \s1 Ang Pagkomonion \r (Mc. 14:22-26; Lu. 22:14-20; 1 Cor. 11:23-25) \p \v 26 Mintras nagakaun sanda, nagbuul si Jesus ang tinapay. Ginpasalamatan na dato sa Dios kag ginpamisang-pisang na dayon. Pagkatapos gintaw na sa anang mga somolonod nga nagakoon, “Pagbuul kamo kag magkaun, maman dia akun lawas.” \v 27 Pagkatapos nagbuul tana dayon ang irinumun kag nagpasalamat ruman sa Dios, kag gintaw na dayon kananda nga nagakoon, “Maginum kamo tanan digi, \v 28 tungud nga maman dia akun dogo nga iola agud doro ang mapatawad sa andang mga sala. Dia nagapamatood nga may bago ron nga kasogtanan ang Dios sa mga tao. \v 29 Kag sogidan ko kamo, alin dadi indi ako ron maginum anang duga ang obas. Bago ako mainum ruman kon magkaraiban kita run nga maginum ang bago doto sa anang Ginarian akun Tatay.” \v 30 Nagkanta sanda dayon mga pagdayaw sa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda sa Bokid ang mga Olibo. \s1 Gintagna ni Jesus nga Ipanginwara Tana ni Pedro \r (Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38) \p \v 31 Makon ni Jesus kananda, “Karon sa gabi tanan kamo magabaraya kanakun, ay makon ang Dios sa Kasolatan, ‘Papatayun ko ang manogbantay kag magarapta ang mga karniro.’ \v 32 Piro pagkatapos nga ako mabanaw maona ako kanindo doto sa probinsya ang Galilea.” \v 33 Makon ni Pedro kay Jesus, “Bisan sanda tanan magbaya kanimo ako tana indi gid!” \v 34 Makon ni Jesus kay Pedro, “Ang matood tana, sa gabi ra nga dia, bago magtorok ang manok, katlo mo ako ron ipanginwara nga ara kaw kakilala kanakun.” \v 35 Makon pa gid ni Pedro, “Indi ta kaw gid ipanginwara, abir patayun nanda ako pa kaiban mo!” Kag toladato ra anang koon ang tanan nga mga somolonod. \s1 Si Jesus Nagpangamoyo sa Getsemane \r (Mc. 14:32-42; Lu. 22:39-46) \p \v 36 Nagayan sanda dayon sa logar nga kon tawagun Getsemane. Pagabot nanda doto, makon ni Jesus sa anang mga somolonod, “Pagpongko kamo digi mintras nagapangamoyo ako doto sa onaan.” \v 37 Kag gindara na si Pedro kag anang darwa ka bata ni Zebedeo. Nagabot ang kagolo sa anang isip kag masubu tana gid. \v 38 Makon na kananda, “Daw sa mapatay ako dadi sa kalisud. Magulat kamo digi kag magirug kamo polaw kanakun.” \v 39 Kag nagayan tana dayon sa onaan-onaan kag magpangamoyo nga nagadapa. Makon na, “Itay, abi kon maimo ilikaw kanakun ang pagantos nga magaabot. Piro bukun akun gosto ang dapat imoon, kondi kon ano ang imong kabubutun.” \p \v 40 Pagbalik na sa anang mga somolonod naabotan na sanda nga nagakatorog. Gani makon na kay Pedro, “Ay dan, indi kamo gid makairug polaw kanakun bisan sangka oras lang? \v 41 Magpolaw kamo kag magpangamoyo nga indi kamo madaug ang panolay. Naliliag kamo ra andan magpangamoyo garing indong lawas masyado karoya.” \p \v 42 Kag nagpanaw roman si Jesus sa onaan-onaan kag nagpangamoyo. Makon na, “Itay kon kinanglan nga pasanun ko ang pagantos nga dan, imong kabubutun maman imong tomanun.” \v 43 Nagbalik tana ruman sa anang mga somolonod kag naabotan na sanda ruman nga nagakatorog, ay nadoyog sanda gid nga mayad. \p \v 44 Gani ginbayaan na sanda kag nagbalik tana ruman. Nagpangamoyo tana sa ikatlo ka bisis kag anang pangamoyo pario ra ang sa dati. \v 45 Pagkatapos nagbalik tana ruman sa anang mga somolonod kag magkoon, “Ta nagakaratorog kamo pa ra gid kag nagapawayway? Sulunga nindo! Maman run dia ang oras nga Ako nga Naging Tao iintriga run sa mga makasasala! \v 46 Ta run! Way, dagi run ang tao nga matraidor kanakun!” \s1 Ang Pagdakup kay Jesus \r (Mc. 14:43-50; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12) \p \v 47 Mintras nagaambal pa si Jesus nagabot si Judas nga isara sa dosi ka mga somolonod. Kag kaiban na ang dorong mga tao nga may dara nga mga ispada kag mga inoglampus. Maman dato ang mga tao nga ginpadara ang mga manogdomara nga mga pari kag mga manogdomara ang mga Judio. \v 48 Karon, si Judas nga traidor nagkoon nga lagi sa mga manogdakup kon ano anang isinyas, nga kon sino anang arukan maman dato andang dakupun. \v 49 Gani pagabot ni Judas diritso tana nga lagi kay Jesus kag magkoon, “Manogtodlo, mayad nga gabi.” Kag ginarukan na dayon. \v 50 Makon ni Jesus kanana, “Amigo, sigi, imoa run kon ano imong ginayan digi.” Kag ginparapitan nanda si Jesus kag gindakup. \v 51 Isara sa anang kaiban ni Jesus ang naggabot anang ispada kag ginlabo na anang oripun ang pinakamataas nga pari kag natigbas anang talinga. \v 52 Makon ni Jesus kanana, “Ibalik sa taguban imong ispada! Ang nagagamit ang ispada sa ispada ra mapapatay. \v 53 Ara kaw sigoro kaulam nga sarang ako makapangayo bolig sa akun Tatay kag lagi-lagi padaran na ako sobra dosi ka batalyon nga mga angil. \v 54 Garing kon toladan akun imoon paiwan anang pagkatoman ang Kasolatan nga toladia ang dapat matabo?” \p \v 55 Makon dayon ni Jesus sa mga tao, “Basi kinanglan gid nga magdara kamo pa ang mga ispada kag mga inoglampus sa pagdakup kanakun? Ano ako tolisan? Kabay adlaw-adlaw dian ako sa timplo nga nagatodlo kag doto kamo ra. Ta basi ara nindo ako nga lagi pagdakupa? \v 56 Piro dia tanan nagakaratabo agud matoman ang ginsolat ang mga propita sa Kasolatan parti kanakun.” Pagkaambal dato ni Jesus ginbayaan tana anang mga somolonod kag nagparalagyaw sanda tanan. \s1 Gindara si Jesus sa Konsilyo \r (Mc. 14:53-65; Lu. 22:54-55, 63-71; Lu. 18:13-14, 19-24) \p \v 57 Kag gindara dayon si Jesus ang mga nagdakup kanana doto kay Caifas nga maman ang pinakamataas nga pari. Doto ra nagtiripon ang mga manogtodlo ang Kasogoan kag anang mga manogdomara ang mga Judio. \v 58 Si Pedro nagsonod ra, garing marayu anang antad kay Jesus. Pagabot nanda sa balay ang pinakamataas nga pari, nagsulud tana sa lagwirta kag nagpongko tana doto kaiban ang mga goardia agud makita na kon ano ang matatabo kay Jesus. \v 59 Ang mga manogdomara nga mga pari kag ang tanan nga mimbro ang konsilyo ang mga Judio nagpangita ang mga botig nga ibidinsya kontra kay Jesus agud ipapatay nanda tana. \v 60 Piro bisan doro ang nagparapit kag nagsogid ang botig kontra kay Jesus, ara sanda ra gid may nakita nga ibidinsya agud sarang nanda tana nga ipapatay. Ang ori may darwa ka tao nga nagprisintar, \v 61 kag makon nanda, “Nabatian namun ang tao nga dia nga nagkoon nga sarang na kono nga gubaun anang timplo ang Dios kag sa sulud tatlo ka adlaw patindugun na ruman.” \p \v 62 Gani nagtindug ang pinakamataas nga pari kag magpamangkot kay Jesus, makon na, “Ta ara kaw isabat sa mga akosasyon nga dan kontra kanimo?” \v 63 Ara gid naglimug-limug si Jesus. Makon roman ang pinakamataas nga pari, “Sogidi kami sa atobangan ang Dios nga nagapamati. Ano, ikaw ra gid bala ang Cristo nga Bata ang Dios?” \v 64 Makon ni Jesus kanana, “Ginambal mo, kag sogidan ko kamo, alin dadi makikita nindo Ako nga Naging Tao nga nagapongko sa anang too ang Makagagaum nga Dios, kag makikita nindo ako ra sa mga panganod sa langit nga nagabalik digi sa kalibotan.” \p \v 65 Pagkabati dato ang pinakamataas nga pari ginisak na anang lambong sa anang kasilag nga nagakoon, “Nagpasipala tana sa Dios! Indi ta run kinanglan ang mga tistigos! Nabatian nindo ron mismo anang pagpasipala sa Dios! \v 66 Ta ano sa kanindo?” Makon nanda, “Dapat patayun tana.” \p \v 67 Kag gindoraan nanda dayon anang oyaun kag ginboroligan sombag. Kag ang mga nagsampal kanana \v 68 nagkoon, “Abi, kon ikaw gid manda ang Cristo, pintoa kon sino ang nagsampal kanimo.” \s1 Ginpanginwara ni Pedro si Jesus \r (Mc. 14:66-72; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-27) \p \v 69 Si Pedro tana doto pa ra gid sa lagwirta nagapongko. Karon, may nagparapit kanana nga sorogoon nga babai ang Pinakamataas nga Pari. Makon na, “Kabay kaiban kaw ni Jesus nga taga-Galilea?” \v 70 Piro ginpanginwara dato ni Pedro sa tanan nga mga tao doto sa goa. Makon na, “Ara ako kaulam kon ano imong ginakoon.” \v 71 Kag nagayan tana dayon sa may poirtaan. Nakita tana ang sangka sorogoon roman nga babai, kag makon na sa mga tao doto, “Dia nga tao anang kaiban ra ni Jesus nga taga-Nazaret.” \v 72 Kag nagpanginwara ruman si Pedro nga nagakoon, “Ara ako baya kakilala sa tao nga dan nga indong ginakoon. Sompa pa!” \v 73 Kag lagat-lagat nagparapit kay Pedro ang mga tao doto. Makon nanda, “Anang kaiban ka ra gid ni Jesus, ay anang ponto indong ambal pario.” \v 74 Kag nagpanompa run gid si Pedro nga nagakoon, “Mapatay ako pa! Ara ako gid baya kakilala sa tao nga dan nga indong ginakoon.” Pagkatapos na ambal, nagtorook nga lagi ang manok. \v 75 Kag nadumduman dayon ni Pedro anang ginambal ni Jesus kanana nga, “Bago magtorook ang manok, katlo mo ako ron ipanginwara nga ara kaw kakilala kanakun.” Gani dayon tanang goa kag nagpanangis nga mayad. \c 27 \s1 Si Jesus Gindara kay Pilato \r (Mc. 15:1; Lu. 23:1-2; Jn. 18:28-32) \p \v 1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting ang mga manogdomara nga mga pari kag anang mga manogdomara ang mga Judio kon ano andang imoon para maipapatay nanda si Jesus. \v 2 Pagkatapos gingapos nanda tana kag gindara nanda dayon doto kay Pilato nga Gobirnador kag ginintriga dayon kanana. \s1 Anang Kamatayun ni Judas \r (Bin. 1:18-19) \p \v 3 Pagkaulam ni Judas nga nagtraidor kay Jesus nga ginsintinsyaan run si Jesus nga patayun, nagnusul tana kag nagayan sa mga manogdomara nga mga pari kag mga manogdomara nga mga Judio agud ioli ang 30 ka bilog nga pilak nga koarta. \v 4 Makon na, “Nagkasala ako tungud nga ginintriga ko kanindo ang tao nga ara gid sala.” Makon nanda, “Ano ra amun labut? Baala kaw dian!” \v 5 Sinaboag ni Judas ang koarta doto sa sulud ang timplo. Naggoa tana dayon kag ginbitay na anang kaogalingun. \p \v 6 Kag ang koarta nga nagrapta ginpamorot ang mga manogdomara nga mga pari. Makon nanda, “Dia nga koarta indi maimo nga ibutang sa burutangan ang koarta ang timplo ay kontra dia sa atun kasogoan tungud nga maman dia ang koarta nga ginbayad agud ipapatay ang sangka tao.” \v 7 Ang ori nagkarasogot sanda nga ang koarta nga dato ibakal anang logta ang manogimo ang koron agud imoon nanda nga rulubungan para sa mga taga-ibang logar. \v 8 Maman dan nga asta dadi ang logta nga dato ginatawag nga Nadogoan nga Logta. \p \v 9 Doto sa natabo nga dato natoman anang gintagna ni propita Jeremias nga nagkoon, “Ginbuul nanda ang 30 ka bilog nga pilak nga koarta nga ginkarasogotan anang mga kaapo-apoan ni Israel nga ibakal kanana, \v 10 kag ang koarta nga dato maman andang ginbakal anang logta ang manogimo ang koron, sono sa anang sogo kanakun ang Ginoo.” \s1 Ginimbistigar ni Pilato si Jesus \r (Mc. 15:2-5; Lu. 23:3-5; Jn. 18:33-38) \p \v 11 Karon, ang si Jesus doto ron kay Pilato ginpamangkot tana ni Pilato, makon na, “Ikaw gali anang ari ang mga Judio?” Makon anang sabat ni Jesus, “Ginambal mo.” \v 12 Garing sa anang mga akosasyon ang mga manogdomara nga mga pari kag anang mga manogdomara ang mga Judio kontra kay Jesus ara tana gid nagsabat kananda. \v 13 Gani makon ni Pilato kanana, “Basi ara kaw gid nagasabat sa andang mga akosasyon nga dia kontra kanimo?” \v 14 Kag ara ra gid nagsabat si Jesus, gani natingala nga mayad ang Gobirnador. \s1 Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun \r (Mc. 15:6-15; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16) \p \v 15 Nakaogalian ang Gobirnador nga kada Pista anang Paglubas ang Angil nagabolyaw tana sangka priso nga ginapangayo ang mga tao. \v 16 Sa oras nga dato may bantog doto nga priso nga anang aran si Barabas. \v 17 Datong nagatiripon ron ang mga tao, nagpamangkot si Pilato, makon na, “Sino indong gosto nga akun bolyawan, si Barabas okon si Jesus nga ginatawag nga Cristo?” \v 18 Ay naulaman ni Pilato nga naakig ang mga manogdomara kay Jesus, maman dato nga ginakosar nanda si Jesus doto kanana. \p \v 19 Mintras nagapongko si Pilato doto sa ukuman, ginpasogoan tana anang asawa nga nagakoon, “Indi mo gid pagpasilabutan ang matarung nga dan nga tao, ay kagabi sugung akun pamati tungud sa akun damgo parti kanana.” \p \v 20 Piro anang ginimo ang mga manogdomara nga mga pari kag anang mga manogdomara ang mga Judio, ginkombinsir nanda ang mga tao nga si Barabas andang pangayoon nga bolyawan kag si Jesus tana ipapatay. \v 21 Gani nagpamangkot roman ang Gobirnador, makon na, “Sino sa darwa nga dia indong gosto nga akun bolyawan?” Makon nanda, “Si Barabas!” \v 22 Makon ni Pilato, “Ta ano tana akun imoon kay Jesus nga ginatawag nga Cristo?” Nagsabat sanda tanan, “Ilansang sa kros!” \v 23 Makon ni Pilato kananda, “Ay basi, ano nga sala anang naimo?” Kag nagbaskug pa gid andang pagsiringgit, makon, “Ilansang sa kros!” \v 24 Pagkakita ni Pilato nga ara tana run maimo ay ang mga tao nagakinagolo ron, nagpabuul tana ang tobig kag nagpangogas mismo sa atobangan ang mga tao. Makon na, “Ako ara sarabatun sa anang kamatayun. Kamo ang baala. Limpyo akun alima.” \v 25 Makon anang sabat ang mga tao, “Sigi, kami ang baala. Kami kag amun mga bata maman ang mapanabat sa anang kamatayun.” \v 26 Kag ginbolyawan dayon ni Pilato si Barabas. Piro si Jesus tana anang ginpaanot kag ginintriga sa mga soldado agud ilansang sa kros. \s1 Ginyagota ang mga Soldado si Jesus \r (Mc. 15:16-20; Jn. 19:2-3) \p \v 27 Kag gindara ang mga soldado si Jesus doto sa palasyo ang Gobirnador, kag nagtiripon doto kanana ang sangka batalyon nga mga soldado. \v 28 Ginobaan nanda tana kag ginpasoksokan ang kapa nga granati. \v 29 Pagkatapos nagimo sanda ang koro-korona nga poros siit kag ginsoksok nanda dayon sa anang olo ni Jesus. Kag ginpakaputan nanda sa anang too nga alima ang baston-baston. Pagkatapos naglood-lood sanda dayon kanana kag nagyagota nga nagakoon, “Dayawon anang Ari ang mga Judio!” \v 30 Gindoraan nanda tana dayon kag ginbuul anang ginakaputan nga baston-baston kag ginpikan lampus anang olo. \v 31 Pagkatapos andang yagota, ginoba nanda ang kapa kag ginpasoksok roman anang lambong. Gindara nanda tana dayon sa goa agud ilansang sa kros. \s1 Ginlansang nanda si Jesus sa Kros \r (Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27) \p \v 32 Ang doto sanda run sa dalan sa goa ang siodad may nasoblang sanda nga tao nga si Simon nga taga-Cirene. Ginpirit nanda tana nga magpasan anang kros ni Jesus. \v 33 Pagabot nanda sa logar nga ginatawag Golgota (nga kon sayodon logar nga midyo sa bongo), \v 34 ginpainum nanda si Jesus ang bino nga may lakut nga mapait. Piro pagkatiraw na dato, ara na run paginuma. \p \v 35 Ginlansang nanda tana dayon sa kros. Pagkatapos ginparti-parti nanda anang mga lambong paagi sa pagbonot-bonot. \v 36 Kag pagkatapos dato nagporongko sanda kag magbantay kanana. \v 37 Sa anang oloan nagbutang sanda ang karatola sa kros. Ginsolat nanda doto ang akosasyon kontra kanana nga nagakoon, “Maman dia si Jesus nga anang Ari ang mga Judio.” \v 38 May darwa ra doto ka tolisan nga andang ginpadungan lansang kay Jesus. Ang isara sa anang too kag ang isara sa anang wala. \p \v 39 Ang mga tao nga nagarulubas doto sa marapit nagtarango-tango andang olo nga nagainsolto kag nagayagota kay Jesus. \v 40 Makon nanda, “Gubaun mo kabay ang timplo kag sa sulud tatlo ka adlaw patindugun mo roman. Ta abi lowasa run imong kaogalingun! Abi kon ikaw manda anang Bata ang Dios, paglosong dian sa kros!” \v 41 Kag toladato ra anang yagota ang mga manogdomara nga mga pari, ang mga manogtodlo ang Kasogoan, kag ang mga manogdomara ang mga Judio. \v 42 Makon nanda, “Ginlowas na ang iba, piro indi tana makalowas anang kaogalingun! Kabay Ari tana kono ang Israel! Ta maglosong tana sa kros, kag matoo kita kanana! \v 43 Nagakoon tana nga nagasarig tana sa Dios, kag anang Bata tana kono ang Dios! Ta kondi lowasun tana ang Dios kon palangga na tana manda!” \v 44 Toladan ra anang yagota ang mga tolisan nga ginlansang kaiban na. \s1 Anang Pagkapatay ni Jesus \r (Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30) \p \v 45 Pagabot ang ogtong adlaw nagdulum ang kalibotan sa sulud tatlo ka oras. \v 46 Kag pagalas tris ang apon nagsinggit si Jesus ang mabaskug, makon na, “Eli, Eli, lama sabactani?” Anang gostong ambalun dato, “Dios ko, Dios ko, basi ginpabayanan mo ako?” \v 47 Makon ang iba nga nagatirindug doto nga nakabati anang ginsinggit, “Ginatawag na si Elias!” \v 48 May sangka tao doto nga nagdalagan kag nagbuul isponga. Gintosmog na dato sa maaslum nga bino kag gintakud na sa sangka sanga kag ginsulsul na dayon sa anang baba ni Jesus agud supsupun na. \v 49 Piro makon ang iba, “Sulungun ta abi kon maabot manda si Elias agud lowasun tana.” \v 50 Kag nagsinggit tana ruman ang mabaskug kag nabogto anang ginawa. \p \v 51 Kag sa oras ra nga dato ang kortina sa sulud ang Timplo ang Jerusalem nagisak sa tunga alin sa ibabaw paidalum. Ay naglinog kag pati ang mga pangpang nagkarabuka \v 52 asta ang mga rulubungan nagkaraabrian. Doro nga mga tao nga nagtoo sa Dios nga patay run ang nagkarabanaw. \v 53 Ay pagkabanaw ni Jesus naggoa sanda sa andang mga rulubungan kag nagsulud sanda sa balaan nga siodad ang Jerusalem kag dorong tao ang nakakita kananda. \p \v 54 Pagkakita ang kapitan kag anang mga soldado nga nagabantay kay Jesus ang paglinog kag sa mga nagkaratabo ginkulbaan sanda nga mayad. Makon nanda, “Matood ra gid nga anang Bata tana ang Dios!” \v 55 Doto sa marayu-rayu may mga babai nga nagasurulung. Sanda maman ang nagtarabid kag nagasikaso kay Jesus alin pa sa Galilea. \v 56 Kabilang kananda si Maria Magdalena, si Maria nga anang nanay ni Santiago kag ni Jose, kag anang asawa ni Zebedeo. \s1 Paglubung kay Jesus \r (Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42) \p \v 57 Pagkaapon may nagabot nga sangka manggaranun nga taga-Arimatea. Anang aran si Jose kag isara tana ra sa anang mga somolonod ni Jesus. \v 58 Ginayanan na si Pilato kag ginpangayo na anang bangkay ni Jesus. Kag nagsogo si Pilato nga itaw kanana. \v 59 Pagkabuul ni Jose anang bangkay ni Jesus ginbarubudan na ang bago nga panaptun nga poti. \v 60 Si Jose nga dia may bago lang nga ginpaimo nga rulubungan para sa anang kaogalingun. Ang rulubungan nga dato boo nga ginimo sa pangpang ang banggilid kag midyo ron sa giub. Doto na ginpasulud anang bangkay ni Jesus. Kag nagpaligid tana dayon ang mabaul nga bato bilang anang takup ang ginlubungan. Pagkatapos nagpanaw tana dayon. \v 61 Nagpasala doto si Maria nga taga-Magdala kag ang isara pa gid nga Maria. Nagapongko sanda nga nagatobang sa ginlubungan. \s1 Ginpagoardian ang Rulubungan \p \v 62 Ang madason nga adlaw, adlaw dato nga Sabado, ang mga manogdomara nga mga pari kag mga Pariseo nagayan kay Pilato. \v 63 Makon nanda, “Alangdun nga Gobernador, nadumduman namun nga ang boi pa ang tao nga dato nga manogpatalang, nagkoon tana nga tana kono mababanaw pagkatapos tatlo ka adlaw. \v 64 Gani mayad sigoro pabantayan mo ang ginlubungan kanana sa sulud tatlo ka adlaw, ay basi kon ang bangkay takawon anang mga somolonod kag sogidan nanda dayon ang mga tao nga nabanaw tana. Kag kon dia matabo magagoa nga andang panloko maging mas sobra pa sa dati.” \v 65 Makon ni Pilato kananda, “May goardia kamo. Kamo mismo ang magpabantay sono sa indong naulaman.” \v 66 Gani nagayan sanda sa ginlubungan, kag ginmarkaan nanda anang takup agud maulaman kon may magbokas. Kag ginsala nanda dayon doto andang mga goardia. \c 28 \s1 Nabanaw si Jesus \r (Mc. 16:1-10; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10) \p \v 1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogpaway, aga pa gid ang Domingo, nagayan si Maria nga taga-Magdala kag ang isara pa nga Maria doto sa ginlubungan ay gosto nanda magsulung. \v 2 Karon golpi lang nga naglinog ang mabaskug, ay nagtugpa anang angil ang Ginoo alin sa langit kag ginpaligid na ang bato nga nagatakup sa ginlubungan kag ginpongkoan na dayon. \v 3 Anang itsora masyado ka solaw nga daw kilat, kag anang lambong mapoti gid nga mayad. \v 4 Ang mga goardia nga nagabantay doto nagkurulkug sa kaadluk kag nagkaradismayo. \p \v 5 Makon ang angil sa mga babai, “Indi kamo magkaadluk. Naulaman ko kon basi nagayan kamo digi. Ginapangita nindo si Jesus nga ginlansang sa kros. \v 6 Ara tana run digi tungud nga nabanaw tana pario anang ginkoon kanindo. Dali kamo digi, sulunga nindo ang ginbutangan kanana.” \v 7 Pagkatapos makon ang angil kananda, “Ta ayani nindo nga lagi anang mga somolonod, kag sogidan nindo sanda nga nabanaw tana run, kag maona tana doto sa Galilea. Doto nindo tana makikita. Indi nindo paglipatan akun ginsogid nga dia kanindo.” \v 8 Gani dali-dali sanda nga nagalin doto sa ginlubungan. Ginaadlukan sanda piro nalipay sanda ra nga mayad sa barita nga dato mintras nagadalagan sanda agud sogidan anang mga somolonod. \p \v 9 Malagat-lagat nasoblang nanda si Jesus nga nagpangomosta kananda. Kag nagparapit sanda dayon kay Jesus kag maglood kanana. Ginakus nanda anang siki ni Jesus kag nagsimba sanda dayon kanana. \v 10 Makon ni Jesus kananda, “Indi kamo magkaadluk. Ayani nindo akun mga kabogto kag konon nindo sanda nga magayan sanda doto sa Galilea. Doto makikita nanda ako.” \s1 Anang sogid ang mga Goardia \p \v 11 Pagkaalin ang mga babai sa ginlubungan, ang iba nga mga goardia nagpanaw ra kag nagayan doto sa siodad kag ginsogid nanda sa mga manogdomara nga mga pari ang tanan nga natabo doto sa ginlubungan. \v 12 Gani nagmiting ang mga manogdomara nga mga pari kaiban ang mga manogdomara ang mga Judio. Kag nagkarasogot sanda nga tawan dorong koarta ang mga soldado agud indi sanda magsogid kon ano gid ang matood nga natabo. \v 13 Gintodloan nanda ang mga soldado kon ano andang isogid sa mga tao. Makon nanda, “Sogidan nindo ang mga tao nga mintras nagakatorog kamo kagabi nagabot anang mga somolonod kag gintakaw nanda anang bangkay ni Jesus. \v 14 Kag kon alimbawa mabatian dia ang Gobirnador kami run ang baala kanana agud indi kamo maiwan.” \v 15 Gani ginbaton nanda ang koarta kag gintoman nanda dayon ang ginapasogid kananda. Gani asta dadi maman ra dia nga istorya anang ginapalapnag ang mga Judio. \s1 Nagpakita si Jesus sa Anang mga Somolonod \r (Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49; Jn. 20:19-23; Bin. 1:6-8) \p \v 16 Karon, nagayan ang onsi ka somolonod ni Jesus doto sa Galilea, sa bokid nga anang ginkoon kananda. \v 17 Pagkakita nanda kanana nagsimba sanda, piro ang iba tana nagpandoa-doa nga si Jesus gid andang nakita. \v 18 Nagparapit si Jesus kananda kag magkoon, makon na, “Ang tanan nga gaum sa langit kag sa logta gintaw kanakun. \v 19 Gani ayani nindo ang mga tao sa tanan nga mga banwa. Kag imoon nindo sanda nga akun mga somolonod. Bunyagan nindo sanda sa aran ang Amay, ang Anak, kag ang Ispirito Santo. \v 20 Todloan nindo sanda nga tomanun ang tanan nga akun ginsogo kanindo. Kag dumdumun nindo nga ako kaiban nindo pirmi asta sa kataposan ang kalibotan.”