\id JAS Leachin Oct 00 \h Santiago \toc1 Xi³ hi³ gá⁴xɨɨ́³ Santiago \toc2 Santiago \toc3 Stg. \mt1 Xi³ hi³ gá⁴xɨɨ́³ Santiago \c 1 \p \v 1 Jniá³ Santiago la³, na³lɨ́⁴á⁴ xɨh³chie̱y³² Dios, baáy⁴ xɨh³chie̱y³² Ñúh³a² Jesucristo. Ga³liu⁴²á² liú⁴u³ dxiá⁴tiú̱³ah³ tiáh⁴ah³ niaá⁴ah³ dsa³ Israel, hi³ na³saa³ na³ja⁴ah³ na³ca̱á̱y⁴ jee⁴² jmɨɨyh⁴²güii³, ga³sɨ́⁴á⁴ saludo chia̱á̱²ah³. \s1 Dios nɨ³ ca³bi³jmɨɨh⁴ ca³bi³dsaay⁴ jnia² \p \v 2 Du³ñuúh²á⁴, ga³jmee⁴ hi²jmee³ah³ jé⁴ há²ah³ mɨ² ga³cɨ̱ɨ̱h³²ah³ gaáy³ ta² nɨ³, \v 3 chiaah¹ hi³nɨ³ nɨ³ ca³ya³dsaa³ hiíh⁴ chia̱á̱²ah³ duh³ hí⁴lii⁴ hi³ xɨ³ he̱é̱yh³ ba² ca³gua³taá³ah³ dxú⁴. Baáy⁴ mɨ³maá³ah³ ba² hi³ ca³dsa³tia̱a̱² chia̱á̱²ah³ duh³ hí⁴sa³ gɨh¹ fáh⁴je̱e̱³² chia̱á̱²ah³. \v 4 Gua²cuoó⁴ niaá⁴ah³ fáh⁴je̱e̱³² nɨ³, liáh³nɨɨh¹ lɨ́⁴ ga³jmee⁴ hí⁴lí³ chia̱á̱²ah³ duh³ hí⁴cáh¹ah³ liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ ba², duh³ja̱³ há⁴hé³ xa³ hí⁴ná⁴ chia̱á̱²ah³ ca³jaa¹ chiáh² Dios. \p \v 5 Xɨ³ xe̱y³ niaá⁴ah³ naa³ah³ gɨh¹ fáh⁴jmɨɨyh⁴ dsa³, mɨ²ja̱³ ga³jmee⁴ hi²ŋɨɨ́¹ah³ chiáh² Dios. Mɨ²ja̱³ hí⁴bí⁴jmɨɨh⁴ hí⁴bí⁴dsaay⁴ niaá⁴ah³ dxú⁴ cáh³ti³². Chiaah¹ ca̱a̱³ cua̱a̱y¹ná² ga³cuoó⁴ jnia² jmiih⁴² jooy³ ba² Dios nɨ³, há⁴hé³ hí⁴liú⁴ ñuú³. \v 6 Joó⁴ ga³jmee⁴ hí⁴dsá⁴taá³ah³ hi³ he̱é̱yh³ ba² hí⁴tɨ̱́⁴ah³ hi²ŋɨɨ́¹ah³ ja̱³, há⁴hé³ ga³jmee⁴ hi²ta³ hi²hɨ³ah³ ñuú³, chiaah¹ ja̱y³ hi³ ga³ta³ ga³hɨ³ ñuú³, hi³hí̱³ xe̱y³ liáh³xɨ³ jmɨ́⁴ñih¹ hi³ ga³chie⁴ ga³ji̱í̱⁴ la³ nɨ³ mɨ² ga³ca̱³² dxɨ́³. \v 7 Dsa³ hi³ na³lɨ́y⁴ liáh³ja̱³ há⁴hé³ ga³jmee⁴ hí⁴ji̱í̱h⁴ hi³ hí⁴tɨ̱́y⁴ hi³ ŋɨɨ́h⁴ Dios ja̱³. \v 8 Dsa³ hí̱³, ta³hɨ³ tú̱h⁴ niaa³² ba², hi³ja̱³ há⁴hé³ hí⁴jooy³ dsaa³² fi¹ hi³ ma³ca̱⁴ ja̱³. \p \v 9 Ja̱y³ du³ñuúh²a² hi³ jey¹ liáh³mih³ liáh³dsɨɨ³², joó⁴ ga³jmee⁴ hí⁴ji̱í̱h⁴ hi³ gaáy³ ba² chiaah¹ hi³ ná⁴ŋɨy¹ rúh⁴ñi² Dios nɨ³. \v 10 Joó⁴ ja̱y³ gɨh³ hi³ xaa³² ga³jmee⁴ hí⁴jmeé⁴ gaáy³ chiáh² hi³ há⁴hé³ na³jmɨɨ́yh³ rúh⁴ñi² Dios. Chiaah¹ liáh³xɨ³ xe̱y³ mɨ¹lí¹, liáh³ja̱³ ba² xe̱y³ ja̱y³ hi³ xaa³², ca̱a̱³ ga³ŋɨ́y³ ba² jmɨɨyh⁴²güii³ la³. \v 11 Chiaah¹ mɨ² ga³hooh⁴ veyh³ cáh³ti³² yaa³, mɨ²ja̱³ ca³lɨ³chiu̱u̱³ mee³nuu³, ja̱³ba² hí⁴tiah³ mɨ¹lí¹ chiáh², há⁴hé³ máh⁴ liih² cáh³ti³². Ba² liáh³ja̱³ xe̱y³ ja̱y³ dsa³ xaa³², ca̱a̱³ hí⁴ii³ ba² xi² jmee⁴ ta² cɨh³hi³² ja̱³. \s1 Xa³ hi³ ca³ya³dsaa³ hiíh⁴ chiaa⁴²a² \p \v 12 Hi²xiáh³ dxú⁴ chiáh² ja̱y³ dsa³ hi³ ga³tiaá⁴ mɨ² xa³ hi³ ca³ya³dsaa³ hiíh⁴ chiáh², chiaah¹ liu³u²xɨ³ hí⁴bí⁴hɨɨ́y⁴ dxú⁴, mɨ²ja̱³ hí⁴tɨ̱́y⁴ ca̱a̱³ premio chiaah¹ hi³ ma³tiaá⁴ ja̱³. Hí⁴tɨ̱́y⁴ fáh⁴ji̱í̱h⁴ hi³ há⁴hé³ máh⁴ jlɨ́h³ dsá⁴yeéy⁴, hi³ ma³féh³ Dios nɨ³ hí⁴cuoó⁴ diáh⁴ hi³ dɨ³nieéy² ñaá². \v 13 Joó⁴ ja̱y³ hi³ hí⁴lí³ dsɨ́² hí⁴jmeé⁴ hi³ mɨ³hee³², há⁴hé³ ga³jmee⁴ hí⁴tá⁴ hí⁴hɨ́⁴ hi³ Dios ja̱³ bi³jmeéy³ hi³ ta³hɨ³ liáh³ja̱³. Chiaah¹ há⁴hé³ jlɨ́h³ hí⁴güé³ dsɨ́² Dios nɨ³ hi³ hí⁴jmeé⁴ hi³ mɨ³hee³². Ba² há⁴hí̱³ Dios nɨ³ ga³caayh³² diáh⁴ dsa³ nɨ³, duh³ hí⁴ñí² xɨ² hí⁴lí³ dsɨ́² diáh⁴ hí⁴dah²jmeé⁴ mɨ³hee³². \v 14 Há⁴ja̱³ liáh³ja̱³. Liáh³ja̱y³ liáh³ja̱y³ diáh⁴ dsa³ ga³lɨ́³ dsɨ́² hí⁴dah²jmeé⁴ hi³ mɨ³hee³² mɨ² ca³lɨ³juuy⁴² diáh⁴ vih²chiaah¹ hi³ mɨ³hee³² hi³ ŋɨɨ⁴ dsɨ́² diáh⁴ ja̱³. \v 15 Hi³ja̱³ xɨ³ nɨ³ hí⁴dah²cuóy² mii⁴ liáh³xɨ³ ga³ŋɨɨ⁴ dsɨ́² diáh⁴, mɨ²ja̱³ nɨ³ ca³dah²ta̱a̱yh³ mii⁴ dsaa². Baáy⁴ mɨ² ma³já⁴ cáh³ti³² dsaa² nɨ³, mɨ²ja̱³ hí⁴cuó⁴ fáh⁴ju̱y¹ ba². \p \v 16 Hi³ja̱³ há⁴ hi³bi³taa⁴ah³ vo̱ó̱h²ah³ mɨ¹du³ñuúh²á⁴. \v 17 Chiaah¹ jɨɨ⁴ ba² hi³ dxú⁴ hi³ ga³tɨ̱⁴²a² nɨ³, jɨɨ⁴ hi³ dxú⁴ cáh³ti³² hi³ dɨ́h¹ ga³tɨ̱⁴²a² nɨ³ ga³je³ yuuh¹ güii³. Ñaá² Dios hi³ gá⁴jméy² diáh⁴ ñú⁴heé¹ hi³ xe̱y³ yuuh¹ güii³ nɨ³ ga³cuoó⁴ jnia² hi³nɨ³. Joó⁴ ca̱á̱h³ tiaah² ba² na³lɨ́y⁴ hi³ na³lɨ́y⁴ Dios nɨ³. Há⁴hé³ jlɨ́h³ jmɨɨ́¹ hí⁴guáyh⁴, liáh³xɨ³ ga³vay³² ca̱a̱³ xi³ hu̱² gɨh³ liáh³xɨ³ ga³dsaah³² ca̱a̱³ hí̱h¹. \v 18 Ma³cuoó⁴ jnia² ca̱a̱³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ hi³mɨɨ³² dxɨ́⁴lieey³² fáh⁴liu⁴ hi³ xiaa³dsaa³² nɨ³, duh³ hí⁴lí³a² hi³ ná⁴ŋɨy¹ gɨh¹ chiáh² liáh⁴jɨ³ hi³ gá⁴jmeé³ nɨ³. Chiaah¹ liáh³ja̱³ jmɨ́yh³ ga³lɨ́³ dsɨ́² hí⁴jmeé⁴. \s1 Ga³jmee⁴ hi²jmee²a² liáh³xɨ³ na³xɨɨ² \p \v 19 Hi³ja̱³ du³ñuúh²á⁴, ga³jmee⁴ hi²nuu³ah³ ruh³ dxú⁴ liu³u²xɨ³ xa³ hi³ dah²sɨɨ́h⁴ niaá⁴ah³ diáh⁴ dsa³, mɨ²ja̱³ ba² hi²hí̱¹ah³. Há⁴hé³ ga³jmee⁴ hi²liú¹ah³ ji̱³nɨɨ́⁴ liáh³xɨ³ ta³hɨ³ah³ hi²fáh³ah³. Ba² há⁴hé³ ga³jmee⁴ hí⁴cɨ̱ɨ̱³²ah³ ji̱³nɨɨ́⁴. \v 20 Chiaah¹ hi³ ca³lɨ³dxɨɨ́²a² nɨ³, há⁴hé³ dsá⁴tia̱a̱² chiaa⁴²a² hi³ hi²yaa²a² xiaa³dsaa³². \v 21 Hi³ja̱³, hi³tu³²ah³ jɨɨ⁴ lɨ́⁴ hi³ mɨ³hee³² nɨ³, cua¹á²lɨ¹ hi³ mɨ³hee³² hi³ booy¹ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³. Foh⁴sɨ̱ɨ̱³ah³ ba² hi²nuu³ah³ dsaá² fáh⁴liu⁴ chiáh² Dios hi³ mɨ³na³jniaa³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ chia̱á̱²ah³ nɨ³, chiaah¹ hi³nɨ³ nɨ³ hí⁴jooy³ hí⁴lieéy² niaá⁴ah³. \p \v 22 Joó⁴ hi²jmee³ah³ he̱é̱yh³ chiáh² fáh⁴liu⁴ nɨ³, há⁴ja̱³ mɨ³ja̱³ dɨ́h¹ hi²nuu³ah³, chiaah¹ hi³ juu⁴²ah³ vo̱ó̱h²ah³ ba² hu̱² liáh³ja̱³. \v 23 Chiaah¹ ja̱y³ dsa³ hi³ mɨ³ja̱³ dɨ́h¹ ga³nuu³ ba² fáh⁴liu⁴ chiáh² Dios nɨ³, baáy⁴ há⁴hé³ ga³jmee⁴ he̱é̱yh³, hi³hí̱³ xe̱y³ liáh³xɨ³ ja̱y³ dsa³ hi³ ga³jooy³² ñaá² dsaah⁴ mɨɨ¹ hú³. \v 24 Mɨ² ma³joóy² ñaá² ja̱³, mɨ²ja̱³ ca³bi³hɨɨ́y² joó⁴ ja̱³ba² ga³hi̱h⁴ dsɨ́² liáh³xɨ³ na³lɨ́y⁴ ja̱³. \v 25 Joó⁴ ja̱y³ hi³ ga³joo³² dxú⁴ liáh³xɨ³ dsa³féh³ ley hi³ dxú⁴ cáh³ti³² nɨ³, ley hi³ ga³lieey³² jnia² nɨ³, liu³u²xɨ³ xa̱h³ ba³ ley nɨ³, xɨ³ há⁴hé³ hí⁴hí̱h⁴ dsɨ́² hi³ ma³nuú³ ja̱³, baáy⁴ hí⁴jmeé⁴ he̱é̱yh³ chiáh² fáh⁴liu⁴ nɨ³, mɨ²ja̱³ sɨ¹ hí⁴bí⁴je̱é̱² Dios nɨ³ hí⁴bí⁴je̱é̱y². \p \v 26 Joó⁴ ja̱y³ hi³ ga³ji̱í̱h⁴ hi³ ga³jmee⁴ he̱é̱yh³ chiáh² Dios, baáy⁴ liu³u²xɨ³ ga³liu⁴ ca̱a̱³ cua̱a̱y¹ná², mɨ²ja̱³ há⁴hé³ cua̱a̱y¹ná² hi³ ga³féh³ hi³ cui̱i̱⁴ Dios ja̱³, hi³ juuy³² ñaá² ba² ja̱³. \v 27 Chiaah¹ liu³u²xɨ³ jmɨ́yh³he̱é̱yh³ ba² jmee⁴²a² he̱é̱yh³ chiáh² Dios, mɨ²ja̱³ ga³jmee⁴ dsa³tia̱a̱²a² chiáh² diáh⁴ mɨ¹liuh² hi³ nɨɨ́y³, chie̱é̱yh¹ diáh⁴ mɨ́³ dsa³ nɨɨ́³ mɨ² ga³cɨ̱ɨ̱h³² ga³beeyh³² diáh⁴. Ba² ga³jmee⁴ hi²heeh⁴²a² hí¹ voo³²a², duh³ há⁴hé³ hi²yaa⁴²a² voo³²a² chie̱é̱yh¹ hi³ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³. Hi³nɨ³ ba² nɨ³ niaá⁴ Ñúh³a² Dios nɨ³. \c 2 \s1 Há⁴hé³ dxú⁴ hi³ niaa³²a² gɨh¹ tú̱⁴dsaayh⁴ \p \v 1 Du³ñuúh²á⁴, mɨ³ca³gua³taáh³ah³ chiáh² Ñúh³a² Jesucristo hi³ bií⁴ dɨ́h¹ ná⁴ŋɨy¹ nɨ³, hi³ja̱³ há⁴hé³ dxú⁴ hi³ ga³jmeeh³²ah³ chiáh² chiáh² diáh⁴ dsa³. \v 2 Hi³ja̱³ xɨ³ hí⁴dxaá² xi² ga³ŋɨɨh⁴ah³ nɨ³ ja̱y³ dsa³ hi³ ná⁴hi⁴² anillo ñí¹niaá³ xɨh¹guaa³ baáy⁴ chih³ mɨh³ dxú⁴, baáy⁴ ja̱³ba² hí⁴dxaá² ja̱y³ dsa³ hi³ chih³ mɨh³ na³xɨ⁴ na³hay⁴, \v 3 jmiih⁴² xɨ³ hi²jmeeh¹ah³ gɨh¹ he̱é̱yh³ hi³ chih³ mɨh³ dxú⁴, jmiih⁴² xɨ³ hi²fooh¹ah³ liáh³la³: “Ñí³ xi² dxú⁴ gɨh¹ la³”, baáy⁴ liáh³la³ ba² hi²fooh¹ah³ dsa³tieey³: “Gua²hií⁴u³ ba² chiú̱h²u³ nɨ³ niu³”, hu̱² gɨh³ hi²fooh¹ah³, “Ñí³ rúh⁴tɨɨy⁴ la³ ba² niu³.” \v 4 Xɨ³ nɨ³ hi²jmee³ah³ liáh³ja̱³, mɨ²ja̱³ mɨ³ca̱a̱⁴ah³ cua̱a̱y¹ná² chia̱á̱²ah³ liáh³du³ca̱⁴ah³ ba². Mɨ³jme³²ah³ vo̱ó̱h²ah³ chiu³fáh⁴ hi³ mɨ³hee³² dsɨ́² ba². \p \v 5 Mɨ¹du³ñuúh²á⁴, hi³nuu³ah³ hi³ ga³fooh³²á⁴ niaá⁴ah³ la³. Ma³dxɨy³ Dios nɨ³ diáh⁴ hi³ liáh³mih³ liáh³dsɨɨ³² jmɨɨyh⁴²güii³ la³, duh³ liáh³xɨ³ hi³ hí⁴xaa³² ba² diáh⁴ hi³ fáh⁴ hi³ ca³dsa³taáy³ baáy⁴ hí⁴hiiy⁴ diáh⁴ chiáh² Dios nɨ³ liáh³xɨ³ ma³féh³ hí⁴jmeé⁴ chiáh² diáh⁴ hi³ dɨ³nieéy² ñaá². \v 6 Joó⁴ niaá⁴ah³ yáh¹, ga³cuoo³²ah³ fáh⁴hiíh⁴ diáh⁴ hi³ tieey³ nɨ³. ¿Xɨ² há⁴ hí̱³ diáh⁴ dsa³ xaa³² nɨ³ hi³ ca³dah²jmeéh⁴ niaá⁴ah³ mɨ³hee³² nɨ³? ¿Xɨ² há⁴hí̱³ diáh⁴ hi³nɨy³² nɨ³ hi³ ca̱a̱³ cua̱a̱y¹ná² ca³dsa³jay⁴ niaá⁴ah³ ñuúh⁴dxaah¹ ba²? \v 7 ¿Xɨ² há⁴hí̱³ diáh⁴ hi³nɨy³² nɨ³ hi³ ca³dah²bi³cuaáy¹ Jesús, jmɨ́yh³ ñaá² hi³ bií⁴ dxúy⁴ hi³ gá⁴tia̱a̱h⁴ah³ vo̱ó̱²ah³ chiáh² nɨ³? \p \v 8 Liu³u²xɨ³ he̱é̱yh³ ba² hi²jmee³ah³ liáh³xɨ³ dsa³féh³ ley hi³ ná⁴ŋɨy¹ nɨ³, hi³ dsa³féh³ liáh³la³: “Hi²jmeey³ naá⁴u³ oóh²u³ liáh³xɨ³ naá⁴u³ vo̱ó̱h²u³”, mɨ²ja̱³ mɨ³jmee³ah³ ba² dxú⁴ hu̱² liáh³ja̱³. \v 9 Joó⁴ liu³u²xɨ³ hi²jmeeh¹ah³ chiáh² chiáh² diáh⁴ dsa³, mɨ²ja̱³ mɨ³jmee³ah³ mɨ³hee³² bɨh¹ ja̱³, mɨ³xa³ dsaa² chia̱á̱²ah³ rúh⁴ñi² ley nɨ³. \v 10 Chiaah¹ liu³u²xɨ³ ja̱y³ dsa³ hi³ lii³²a² ga³jmee⁴ he̱é̱yh³ ley nɨ³, joó⁴ liu³u²xɨ³ hí⁴náy⁴ ca̱a̱³ hí¹ lɨ́⁴, mɨ²ja̱³ hí⁴lí³ hi³ ma³lɨ³náy⁴ na³ca̱á̱y⁴ lɨ́⁴ liáh³xɨ³ ga³chiuuh³² hiíh⁴ ley nɨ³. \v 11 Chiaah¹ hí̱³ba² hi³ gá⁴féh³ liáh³la³: “Há⁴ hi³jmeey³ ga̱³u³”, ba² gá⁴féh³ liáh³la³: “Há⁴ hi³jɨ̱h⁴u³ dsa³.” Hi³ja̱³, gu³xɨ³ ba² há⁴hé³ hi²jmeey³ ga̱³u³, joó⁴ xɨ³ nɨ³ hi²jɨ̱́h⁴u³ ja̱y³ dsa³, mɨ²ja̱³ mɨ³xa³ dsaa² chiú̱h²u³ rúh⁴ñi² ley nɨ³. \v 12 Joó⁴ xa³ ca̱a̱³ ley hi³ jmɨ́yh³he̱é̱yh³ ba² ga³lieey³² jnia². Hi³ja̱³ hi³ñí³ah³ liáh³xɨ³ diáh⁴ dsa³ hi³ na³hiiy⁴ chiáh² ley nɨ³ ba², duh³ hi³nɨ³ ba² hí⁴ca̱a̱⁴ cua̱a̱y¹ná² chia̱á̱²ah³. \v 13 Chiaah¹ mɨ² mɨ³hí⁴chia̱a̱⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh² diáh⁴ dsa³, mɨ²ja̱³ há⁴hé³ hí⁴cá̱² mih³ Dios nɨ³ hí⁴ñí² diáh⁴ dsa³ hi³ há⁴hé³ jlɨ́h³ ma³dah²ca̱⁴ mih³ ma³dah²ñí² oóyh². Joó⁴ hí⁴tiaá⁴ diáh⁴ hi³ ca³dah²ca̱³² mih³ ca³dah²ñi³² oóyh², chiaah¹ hí⁴cá̱² mih³ Dios nɨ³ hí⁴ñí² mii⁴ diáh⁴. \s1 Diáh⁴ dsa³ hi³ jmɨ́yh³he̱é̱yh³ ba² ca³dsa³taáy³ \p \v 14 Du³ñuúh²á⁴, ¿he² ja̱³ dɨ́h¹ cua̱a̱y¹ná² liu³u²xɨ³ xe̱y³ hí⁴féh³ hi³ ca³dsa³taáy³, xɨ³ há⁴hé³ xa³ hi³ dxú⁴ jmee⁴? ¿Xɨ² hí⁴sa̱y³ dxú⁴ ti̱¹ hi³ fáh⁴ hi³ ga³féh³ hi³ ca³dsa³taáy³ ja̱³? \v 15 Liu³u²xɨ³ ja̱y³ du³ñuúh²a² hu̱² gɨh³ mɨ́⁴oóh²a² hi³ dse³ná⁴ mɨh³ chiáh², ha²xɨ² gɨh³ há⁴hé³ xa³ hi³ hí⁴eéh² liáh³ca̱a̱³ jmɨɨ́¹, \v 16 baáy⁴ liu³u²xɨ³ xa̱³ah³ niaá⁴ah³ hi²fooh¹ah³ liáh³la³: “Bí⁴jmeeh¹ háy² ba², hi³cɨ́yh³ mɨh³dxaá³ chiú̱h²u³ duh³ hí⁴dxaah⁴u³ baáy⁴ hi³cáyh³ dxú⁴”, joó⁴ xɨ³ há⁴hé³ dsá⁴tia̱a̱² chiáh² cáh³ti³² hi³ ŋɨɨh⁴niaah³² chiáh², mɨ²ja̱³ há⁴hé³ cua̱a̱y¹ná² cáh³ti³². \v 17 Ja̱³ba² liáh³ja̱³ há⁴hé³ cua̱a̱y¹ná² hi³ ca̱a̱³ ti̱¹ ga³féh³a² hi³ ca³dsa³taá³a² xɨ³ há⁴hé³ xa³ cáh³ti³² hi³ dsa³tia̱a̱²a² chiáh² dsa³. \p \v 18 Joó⁴ foóh¹ xe̱y³ hí⁴féh³ liáh³la³ hí⁴sɨɨ́h⁴ oóyh²: “Hi³ ca³gua³taá³u³ ba² niu³ baáy⁴ hi³ ca³ya³tie̱e̱y⁴² chiáh² dsa³ ba² jniá³.” Mɨ²ja̱³ liáh³la³ hi²fayh¹. Há⁴hé³ ca³gua³tie̱é̱y¹ chiáh² dsa³ hi³ja̱³ he² nɨ³ ga³hoy³ hi³ ga³fáyh³ hi³ ca³gua³taá³u³ nɨ³. Jniá³ yáh¹, hi²hoó⁴á⁴ niu³ hi³ he̱é̱yh³ ba² ca³dsa³taá³á⁴ chiaah¹ xa³ xi² ca³ya³tie̱e̱y⁴² jniá². \v 19 Ca³gua³taá³u³ ba² hi³ ja̱y³ ba² Dios xe̱y³. Dxú⁴ ba² hi³ nɨ³. Joó⁴ ba² ji̱í̱⁴ diáh⁴ hi³há⁴dxúy⁴ ca³dsa³taáy³ hi³ xe̱y³ ja̱y³ ba² Dios hi³ja̱³ ga³jlieey⁴ diáh⁴ lɨ́⁴ chiaah¹ hi³ dɨ³foyh⁴ diáh⁴. \v 20 Dɨ́h¹ jlah³u³ niu³, ¿xɨ² ga³jmee⁴ hi²hoó⁴á⁴ niu³ hi³ há⁴hé³ cua̱a̱y¹ná² hi³ hi²feh²a² hi³ ca³dsa³taá³a² xɨ³ há⁴hé³ xa³ cáh³ti³² xi² ca³dsa³tia̱a̱²a²? \v 21 ¿Xɨ² há⁴hé³ gá⁴jmeé³ cua̱a̱y¹ná² Dios ja̱³ hi³ xe̱y³ dxú⁴ Abraham ñú⁴uuh²a² vih²chiaah¹ hi³ gá⁴cuóy² Isaac ja̱á̱² ja̱³ liáh³xɨ³ foo³ chiáh² Dios? \v 22 Hi³ja̱³ ca³lɨ³dsaa⁴²a² hi³ há⁴ja̱³ ti̱¹ hi³ gá⁴taáy³ ja̱³ Abraham ja̱³, ba² gá⁴cuóy² ja̱á̱². Baáy⁴ hi³ fáh⁴ hi³ gá⁴jmeé³ liáh³ja̱³, hi³ja̱³ lii⁴ hi³ xa³ cua̱a̱y¹ná² hi³ gá⁴taáy³ ja̱³. \v 23 He̱é̱yh³ ba² gá⁴lɨ́⁴ liáh³xɨ³ na³xɨɨ² fah² Dios: “Gá⁴taáy³ Abraham ja̱³ chiáh² Dios hi³ja̱³ gá⁴féh³ Dios ja̱³ hi³ xe̱y³ dxú⁴ chiaah¹ hi³ gá⁴taáy³ ja̱³.” Hi³ja̱³ yáh¹ Abraham ja̱³ gá⁴nuú³ amigo chié̱y² Dios. \p \v 24 Hi³ja̱³ ca³lɨ³dsaa⁴²a² hi³ ga³jmee⁴ cua̱a̱y¹ná² Dios nɨ³ hi³ xe̱y³ dxú⁴ ja̱y³ dsa³ vih²chiaah¹ hi³ xa³ hi³ hí⁴jmeé⁴, há⁴ja̱³ ti̱¹ ba² hi³ ca³dsa³taáy³. \v 25 Ba² ja̱³ba² liáh³ja̱³ gá⁴lɨ́⁴ chiáh² mɨ́³ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ Rahab, mɨ́³ hi³ ga̱y³. Ba² gá⁴féh³ Dios ja̱³ hi³ xe̱y³ dxú⁴ vih²chiaah¹ hi³ xa³ hi³ gá⁴jmeé³. Chiaah¹ gá⁴cuó³ xi² cá⁴dah²chiaa³ diáh⁴ dsa³ hi³ dah²ya²dxí̱⁴ dah²ya²ca̱³ fáh⁴liu⁴ fɨɨ³ chiáh². Ba² gá⁴heé⁴ diáh⁴ fi¹ xi² hí⁴jooy³ dsá⁴dxi̱i̱³² diáh⁴ ca̱á̱h³. \v 26 Na³jú̱y¹ cuerpo xɨ³ há⁴hé³ máh⁴ xa³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ chiáh², ba² liáh³ja̱³ há⁴hé³ cua̱a̱y¹ná² gu³xɨ³ ba² ca³dsa³taá³a² xɨ³ há⁴hé³ xa³ xi² ca³dsa³tia̱a̱²a². \c 3 \s1 La³ dsa³liú⁴ ca³jaa¹ chiáh² sɨh²a² \p \v 1 Du³ñuúh²á⁴, há⁴hé³ ga³jmee⁴ hí⁴sa̱y³ jee⁴² chia̱á̱²ah³ nɨ³ fɨɨ́y⁴ diáh⁴ hi³ dɨ³niaá⁴ hí⁴dah²jmeé⁴ dsa³he⁴, chiaah¹ mɨ³maá³ah³ ba² hi³ jniaah¹ ga³he⁴²ah¹ nɨ³, veyh³ gɨh¹ hí⁴chia̱a̱⁴² cua̱a̱y¹ná² chiaa⁴²ah¹. \v 2 Liáh⁴jɨ³²a² ba² xa³ xi² ca³lɨ³taa³²a², joó⁴ liu³u²xɨ³ xe̱y³ hi³ há⁴hé³ ca³lɨ³taay³ cáh³ti³² fáh⁴liu⁴ chiáh², hi̱²hí̱³ si¹ jmɨ́yh³ na³lɨ́y⁴ dsa³ dxúy⁴. Hi³ja̱³ ga³tiaá⁴ ga³tiuuyh³² jɨɨ⁴ lɨ́⁴ liáh³xɨ³ ga³ŋɨɨ⁴ dsɨ́². \v 3 Ga³ta̱a̱h⁴²a² na¹ñí¹ haa² diáh⁴ caballos duh³ hí⁴dah²nuú⁴ dsaá² chiaa⁴²a² hi³ja̱³ hí⁴jooy³ hi²bi³jmeé¹a² diáh⁴ jmiih⁴² ga³lɨ́³ dsɨ³²a² na³ca̱á̱y⁴ lɨ́⁴. \v 4 Ba² liáh³ja̱³ ga³lɨ́³ chiáh² diáh⁴ maá², gu³xɨ³ ba² booy¹ dɨ³cah² baáy⁴ gu³xɨ³ ba² hi²xiáh³ veyh³ ga³liah⁴ dxɨ́³. Joó⁴ chie̱é̱yh¹ ca̱a̱³ na¹ma³ mɨ¹píh⁴ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ timón ga³tiaá⁴ diáh⁴ hi³ ca³dah²bi³jmeéy³ nɨ³ ca³dah²xɨy⁴ xi² ga³lɨ́³ dsɨ́² diáh⁴ dsaa³². \v 5 Ba² liáh³ja̱³ sɨh²a² nɨ³, ca̱a̱³ mɨ¹píh⁴ lɨ́⁴ ba², joó⁴ hi²xiáh³ ca³bi³sa³ chiáh². Ba² ca̱a̱³ mɨ¹píh⁴ ba² xi³, joó⁴ ga³tiaá⁴ ga³jɨ̱³ ca̱a̱³ nuu³ŋa² gaáy³ cáh³ti³². \v 6 Sɨh²a² nɨ³ ná⁴lɨ¹ liáh³xɨ³ ca̱a̱³ xi³. Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ ñuú³ hi³ mɨ³hee³² hí⁴jooy³ hí⁴jmeé⁴. Ná⁴lɨ¹ ca̱á̱h³ niaa³² chiáh² cuerpo chiaa⁴²a², hi³ja̱³ ga³tiaá⁴ ga³yeey³² jnia² na³ca̱á̱⁴a² lɨ́⁴. Liáh³ca̱a̱y³ hi³ na³hi̱i̱⁴ xi³ chiáh² xi²há⁴dxú⁴ ba² lii³²a², hi³ja̱³ ga³yeey³² jnia² liáh³nɨɨh¹ voó³ niaah⁴²a² jmɨɨyh⁴²güii³ la³. \v 7 Hí⁴tiaá⁴ ba² diáh⁴ dsa³ jmɨɨyh⁴²güii³ nɨ³ hí⁴dah²jmeéh⁴ manso liáh⁴jɨy³ diáh⁴ gú⁴nuú¹ hi³ dɨ³sɨ̱yh³, ta̱³ nɨ³, iíh¹ nɨ³ baáy⁴ diáh⁴ hi³ tieéyh¹ he̱é̱yh³ jmɨ́⁴ñih¹ nɨ³. He̱é̱yh³ ba² liáh³ja̱³ ga³tiaá⁴ diáh⁴ ca³dah²jmeéh⁴ diáh⁴ mansos. \v 8 Joó⁴ gu³xɨ³ hí̱³ há⁴hé³ hí⁴tiaá⁴ hí⁴taayh³ fi¹ chiáh² sɨh²a² nɨ³. Xáh³ha³² dɨ́h¹ mɨ³hee³² sɨh²a² nɨ³, hi³ja̱³ há⁴hé³ hí⁴tiaá⁴a² hi²tiuuh⁴²a² chiáh². Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ ñuú³ veneno hee⁴ hi³ja̱³ hí⁴jooy³ hí⁴jɨ̱́yh⁴ dsa³ ba² lii³²a². \v 9 Chie̱é̱yh¹ sɨh²a² la³ ga³féh³a² hi³ jmɨ²heéy¹ Ñúh³a² Dios. Ba² ja̱³ba² hi³nɨ³ chie̱é̱yh¹ ga³liu⁴²a² dxɨɨ́³ chiáh² diáh⁴ dsa³, hí̱³ba² diáh⁴ hi³ na³lɨ́y⁴ liáh³xɨ³ ñaá² Dios hi³ gá⁴jméy² jnia² nɨ³. \v 10 Ja̱³ba² haa¹a² nɨ³ chie̱é̱yh¹ ga³liu⁴²a² dxú⁴ baáy⁴ ga³liu⁴²a² dxɨɨ́³. Há⁴ja̱³ liáh³nɨ³ ga³jmee⁴ hí⁴lí³, du³ñuúh²á⁴. \v 11 ¿Xɨ² foóh¹ hí⁴jooy³ hi³ ja̱³ba² xi² yá³ jmɨɨ³ hi³ raá³ hí⁴yá³ jmɨɨ³ hi³ dxɨ́h⁴? \v 12 ¿Xɨ² foóh¹ hí⁴jooy³ hí⁴hɨɨ́⁴ aceitunas ca̱a̱³ ma³ higo? Hu̱² gɨh³ ¿xɨ² hí⁴jooy³ hí⁴hɨɨ́⁴ mɨɨ¹ higos ca̱a̱³ xaah¹ jóh¹? Ba² há⁴hé³ hí⁴jooy³ hí⁴yá³ jmɨɨ³ hi³ raá³ ja̱³ba² xi² yá³ jmɨɨ³ hi³ ñii⁴². \s1 Yuuh¹ güii³ ba² je³ fáh⁴jmɨɨyh⁴ dsa³ \p \v 13 Hi³ lii³²a² jmɨɨh⁴dsaay⁴ jee⁴² chia̱á̱²ah³ nɨ³, ga³jmee⁴ hí⁴güe³ váy¹jaay³ ba². Ga³jmee⁴ hí⁴jmeé⁴ hi³ xa³ xi² dsá⁴tia̱a̱² duh³ hí⁴lii⁴ hi³ he̱é̱yh³ ba² jmɨɨh⁴dsaay⁴. \v 14 Joó⁴ liu³u²xɨ³ dxɨɨ́³ túh²há²ah³, xɨ³ naáh³ah³ hi³ dxú⁴ chia̱á̱²ah³ vo̱ó̱h²ah³ ba², mɨ²ja̱³ jmiih⁴² ja̱³ hi³ ca³bi³sá¹ah³ chia̱á̱²ah³ nɨ³ hi³ ga³fáh³ah³ hi³ jmɨɨh⁴dsaa⁴ah³. Há⁴hé³ ná⁴lɨ¹ xiaa³dsaa³² hi³nɨ³. Hi³ ga³juú¹ah³ ba² nɨ³. \v 15 Hi³ ga³fáh³ah³ hi³ jmɨɨh⁴dsaa⁴ah³ nɨ³, há⁴ja̱³ yuuh¹ güii³ nɨ³ je³ hi³nɨ³. Jmɨɨyh⁴²güii³ la³ ba² je³, há⁴ja̱³ hi³chiaah³² Dios nɨ³ hi³nɨ³, hi³chiaah³² Hi³há⁴dxúy⁴ ba² nɨ³. \v 16 Chiaah¹ liu³u²xɨ³ dxɨɨ́³ dsɨ³²a², liu³u²xɨ³ hi²niaah⁴²a² hi³ dxú⁴ chiaa⁴²a² voo³²a² ba², mɨ²ja̱³ há⁴hé³ tieéyh¹ fi¹ hi³ liáh³ja̱³. Jmáyh² hi³ mɨ³hee³² ba² ga³sa³. \v 17 Joó⁴ hi³ jmɨɨh⁴²a² hi³ je³ yuuh¹ güii³ nɨ³, hi³nɨ³ nɨ³ jmɨ́yh³ hi³ dxú⁴ cáh³ti³², há⁴hé³ ga³naah³²a² fáh⁴chi¹, dxú⁴ dsɨ³²a², ca̱a̱³ xa̱³²a² liáh³nɨ³ ba². Xɨ³ nɨ³ jmɨ́yh³ jmɨɨh⁴²a², mɨ²ja̱³ hi²chia̱²a² mih³ hi²nia⁴²a² oóh²a² baáy⁴ hi²xiáh³ ñuú³ liáh⁴jɨ³ hi³ dxú⁴ hi²jmee²a², há⁴ja̱³ niaa³²a² tú̱⁴dsaayh⁴ dsa³, baáy⁴ ca̱a̱y³ tuh³dsɨ³²a² cáh³ti³² ba². \v 18 Hi³ja̱³ diáh⁴ dsa³ hi³ ca³dah²jmee⁴ ca³dah²guá³ naáy³ diáh⁴ dsa³ chie̱é̱yh¹ oóyh², baáy⁴ xɨ³ nɨ³ váy¹jaay³ diáh⁴, mɨ²ja̱³ jmáyh² hi³ dxú⁴ ba² ga³sa³. \c 4 \s1 Há⁴hé³ dxú⁴ hi³ hi²jmee²a² niaa³²a² hi³ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ \p \v 1 ¿He² vih²chiaah¹ nɨ³ hi³ ga³tɨ̱́³ ga³nɨɨ́³ah³ nɨ³? ¿Xɨ² há⁴ja̱³ hi³ fáh⁴ hi³ bií⁴ xa³ hi³ ga³ŋɨɨ⁴ há²ah³ ba² nɨ³? ¿Xɨ² há⁴ja̱³ hi³nɨ³ nɨ³ hi³ ca³bi³dxɨɨ́y² niaá⁴ah³ nɨ³? \v 2 Xa³ hi³ ga³lɨ́³ há²ah³, joó⁴ há⁴hé³ ga³tɨ̱⁴ah³. Ga³jɨ̱h⁴ah³ dsa³ baáy⁴ hi²xiáh³ dxɨɨ́³ túh²há²ah³, joó⁴ há⁴hé³ hí⁴jooy³ hí⁴tɨ̱́⁴ah³, hi³ja̱³ nɨ³ ga³tɨ̱́³ ga³nɨɨ́³ah³ lɨ́⁴. Há⁴hé³ ga³tɨ̱⁴ah³ hi³ ga³lɨ́³ há²ah³ chiaah¹ há⁴hé³ ga³ŋɨɨh³²ah³ Dios. \v 3 Baáy⁴ gu³xɨ³ ba² ga³ŋɨɨh³²ah³ Dios nɨ³, há⁴hé³ ga³tɨ̱⁴ah³ chiaah¹ há⁴hé³ ga³ŋɨɨ́¹ah³ dxú⁴. Jmáyh² hi³ ga³ŋɨɨ⁴ há²ah³ vo̱ó̱h²ah³ ba² nɨ³ ga³ŋɨɨ́¹ah³ nɨ³. \v 4 ¡Xáh³ha³² dɨ́h¹ chi³ga̱³ah³ niaá⁴ah³! ¿Xɨ² há⁴hé³ maá³ah³ hi³ liu³u²xɨ³ hi²jmee²a² niaa³²a² chiaa⁴²a² hi³ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³, hi³ mɨ³na³chi⁴²a² chia̱a̱h²a² Dios ba² ja̱³ hi³ hi²jmee²a² liáh³ja̱³? Ja̱y³ hi³ bií⁴ niaá⁴ chiáh² hi³ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³, hi³hí̱³ na³chiy⁴ chie̱é̱yh¹ Dios. \v 5 Há⁴ja̱³ mɨ³ja̱³ dɨ́h¹ dsa³féh³ nɨ³ xi³ chiáh² Dios hi³ dsa³féh³ liáh³la³: “Espíritu hi³ ma³cuóy² jnia² Dios nɨ³, niaá⁴ hi³ hí⁴lí³a² jmɨ́yh³ hi³chie̱y³² ñaá² ba².” \v 6 Joó⁴ hi³ já⁴ ca³dsa³tia̱a̱² gɨh¹ chiaa⁴²a² ba². Hi³ja̱³ nɨ³ dsa³féh³ ñi² xi³ chiáh² Dios nɨ³ liáh³la³: “Na³chiy⁴ Dios nɨ³ chie̱é̱yh¹ diáh⁴ hi³ ca³dah²bi³sa³ chiáh², joó⁴ ca³dsa³tia̱a̱² chiáh² diáh⁴ hi³ váy¹jaay³.” \v 7 Hi³ja̱³ hi³nuu³ hi³maá³ah³ dsaá² chiáh² Dios ba². Há⁴ hi³cuoo³²ah³ vo̱ó̱h²ah³ chiáh² hi³há⁴dxúy⁴, duh³ mɨ²ja̱³ hí⁴jé̱yh⁴ ca³jaa¹. \v 8 Hi³gua³jé̱h¹ah³ rúh⁴ñi² Dios, chiaah¹ mɨ²ja̱³ hí⁴dxá⁴jé̱yh⁴ ñaá² chie̱é̱yh¹ niaá⁴ah³. Hi³u̱u̱³ah³ guaa³²ah³ niaá⁴ah³ hi³ niaah⁴²ah³ mɨ³hee³² nɨ³. Hi³bi³xɨ́¹ hi³bi³ŋɨɨ́¹ah³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ chia̱á̱²ah³, niaá⁴ah³ hi³ ga³jmee³ah³ tú̱⁴ dxɨ́¹ah³ nɨ³. \v 9 Hi³bi³fɨɨh⁴²ah³ há²ah³, hi³jla³ hi²te³ah³ ba². Há⁴ máh⁴ hi³ŋɨɨ́³ah³, hi³jla⁴²ah³ ba². Há⁴ máh⁴ hi³jmee³ah³ jé⁴ há²ah³, hi³jmee³ah³ fɨɨh⁴² há²ah³ ba². \v 10 Hi³bi³tiaa³ah³ rúh⁴ñi² Ñúh³a² Dios nɨ³, duh³ mɨ²ja̱³ hí⁴dxéy² niaá⁴ah³ gaáy³. \s1 Há⁴hé³ dxú⁴ hi³ hi²chia̱a̱⁴²a² cua̱a̱y¹ná² chiáh² oóh²a² \p \v 11 Du³ñuúh²á⁴, há⁴ hi³liú¹ah³ mɨ³hee³² chiáh² oóh²ah³. Chiaah¹ ja̱y³ hi³ ga³liu⁴ mɨ³hee³² chiáh² ja̱y³ du³ñuúh²a² hu̱² gɨh³ ga³ca̱a̱⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh², ja̱³ba² hi³ bi³cuaá¹ ley hi³ liáh³ja̱³ baáy⁴ ga³ca̱a̱⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh² ley nɨ³. Hi³ja̱³ liu³u²xɨ³ niu³ hi²ca̱a̱y⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh² ley nɨ³, ¿jmiih⁴² ja̱³ xiáh³ hi³ hi²jme¹u³ vo̱ó̱h²u³ chiu³fáh⁴ ba², dxa² hi³ hi²nuuy³ dsaá² liáh³xɨ³ dsa³féh³ ley nɨ³? \v 12 Ja̱y³ ba² nɨ³ hi³ gá⁴cuó³ ley nɨ³ baáy⁴ hí̱³ba² ñaá² nɨ³ na³lɨ́y⁴ chiu³fáh⁴, hí̱³ba² hi³nɨy³² nɨ³ hí⁴jooy³ hí⁴lieéy² jnia², hu̱² gɨh³ hí⁴yeéy² jnia². Joó⁴ niu³, ¿he² ja̱³ na³lɨ́⁴u³ hi³ hi²ca̱a̱y⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh² dxeeyh⁴ dsa³? \s1 Há⁴hé³ ga³jmee⁴ hi²bi³sa²a² chiaa⁴²a² \p \v 13 Niuu³ah³ hi³ hi²fayh¹ la³ niaá⁴ah³ hi³ ga³fáh³ah³ liáh³la³: “Ja̱³nɨ́⁴ ha²xɨ² já̱⁴mɨ²hee³ nɨ³ dsa³dxia⁴²a² fɨɨ³ nɨ³, duh³ dsa³yaa²a² ca̱a̱³ ji̱i̱³ hi³ dsa³jmee²a² ta² cɨh³hi³². Mɨ²ja̱³ hi²xiáh³ ñuú³ cuu² hí⁴tɨ̱́⁴a².” \v 14 Joó⁴ há⁴hé³ maá³ah³ xɨ³ jmiih⁴ hí⁴lí³ niaá⁴ah³ já̱⁴mɨ²hee³. ¿He² ja̱³ na³jmɨɨ́yh³ jmɨɨyh⁴²güii³ chia̱á̱²ah³? Ná⁴lɨ¹ liáh³xɨ³ ca̱a̱³ jnií² hi³ ga³joo³²a² ca³dsa³hɨɨ́² ca̱³ji̱i̱³ baáy⁴ ja̱³ba² ga³uu³ ca̱á̱h³ ba². Liáh³ja̱³ ba² ná⁴lɨ¹ jmɨɨyh⁴²güii³ chia̱á̱²ah³. \v 15 Liáh³la³ ba² nɨ³ he̱é̱¹ hi²fáh³ah³: “Xɨ³ niaá⁴ Ñúh³a² nɨ³, mɨ²ja̱³ hi²yaa²a² gɨh¹ ca̱³ji̱i̱³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³ baáy⁴ hi²jmee²a² hi³la³ hi³nɨ³.” \v 16 Xiáh³ hi³ ca³bi³sá¹ah³ chia̱á̱²ah³ ba² liáh³xɨ³ ga³ta³hɨ³ah³ hi²jmee³ah³. Joó⁴ hi²xiáh³ mɨ³hee³² jɨɨ⁴ hi³nɨ³. \v 17 Ja̱y³ hi³ ñi³² hí⁴jmeé⁴ hi³ dxú⁴, joó⁴ xɨ³ há⁴hé³ hí⁴jmeé⁴ yáh¹, mɨ²ja̱³ hi³ ma³jmeé³ dsaa² bɨh¹ ja̱³. \c 5 \s1 Fáh⁴liu⁴ hi³ niaáh² chiáh² diáh⁴ dsa³ xaa³² \p \v 1 Ja̱³nɨ́⁴ xa³ hi³ naáy⁴ hi²fooh¹á² niaá⁴ah³, niaá⁴ah³ xaa³²ah³ nɨ³. Hi³jla⁴²ah³, hi³yah³ hi³te³ah³ ba², chiaah¹ hi³ mɨ³hii³² hí⁴chi̱í̱h² hí⁴beéh²ah³ nɨ³. \v 2 Xáh³ha³² dɨ́h¹ dsa³yeéy⁴ hi³ xa³fáh³ chia̱á̱²ah³ ba² lii³²a². Hi²xiáh³ dah²hó² diáh⁴ gú⁴nuú¹ nɨ³ mɨh³ chia̱á̱²ah³ ba² lii³²a². \v 3 Hi²xiáh³ dsa³yeey⁴ fiih⁴ ñí¹niaá³, ñí¹tiaa³ chia̱á̱²ah³ ba² lii³²a². Hi³ja̱³ ja² diáh⁴ hi³nɨ³ hí⁴cuó⁴ dsaa² chia̱á̱²ah³ ba² lii³²a². Xɨ³ ba² hi³ dsa³caá⁴ah³ ba² hí⁴ji̱í̱²ah³. Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ ñuú³ hi³ xa³fáh³ chia̱á̱²ah³ ma³dxa³cua̱a̱h⁴²ah³, baáy⁴ jmɨɨ́¹ hi³ mɨ³dsa³hɨɨ́² gɨh¹ ñi² ba² la³. \v 4 Jñiiy⁴ hi³ há⁴hé³ gá⁴chí¹ah³ chiáh² diáh⁴ hi³ cá⁴dah²jmeé³ ta² chia̱á̱²ah³ nɨ³, liáh³ca̱a̱y³ hi³ dah²jla³² dah²te³² ba² lii³²a², hi³ dah²cuo⁴ dsaa² chia̱á̱²ah³. Dah²jla³² dah²te³² diáh⁴ hi³ cá⁴dah²dxá³ dxú⁴ hi³ gá⁴raa³ chia̱á̱²ah³ nɨ³ baáy⁴ ma³dxaáh² lɨ́⁴ taa³ la³gua² Dios hi³ bií⁴ gaáy³ nɨ³. \v 5 Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ dxú⁴ ma³ñí³ah³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³, ma³jmeé¹ah³ jɨɨ⁴ lɨ́⁴ hi³ ga³ŋɨɨ⁴ há²ah³. Liáh³ca̱a̱y³ hi³ ma³bi³cua̱a̱³ah³ vo̱ó̱h²ah³ ba² lii³²a², mɨ³hí⁴jooy³ hí⁴jnaah⁴ah³ vó⁴ ba² lii³²a². \v 6 Gá⁴jmeé¹ah³ hi³ xa³ dsaa² chiáh² diáh⁴ hi³ há⁴hé³ xa³ ma³dah²jmeé³, gá⁴jɨ̱́h⁴ah³ lɨ́⁴ diáh⁴, chiaah¹ há⁴hé³ jmiih⁴² hí⁴dah²jmeé⁴ hí⁴dah²lieéy² mii⁴. \s1 Ga³jmee⁴ hi²jmee²a² xa³ fáh⁴je̱e̱³² chiaa⁴²a² \p \v 7 Hi³ja̱³ du³ñuúh²á⁴, hi³jmee³ah³ xa³ fáh⁴je̱e̱³² chia̱á̱²ah³ hí⁴dxá⁴héy³ lɨ́⁴ hí⁴güéy³ Ñúh³a² nɨ³. Chiaah¹ ja̱y³ dsa³ hi³ ga³jmee⁴ ta² xi²nuu³, ga³tiaá⁴ ga³je̱e̱³² hí⁴dxá⁴héy³ hí⁴raa³ hí⁴sa³. Ba² ga³tiaá⁴ ga³je̱e̱³² hi³ hí⁴güéy³ jmɨ́² duh³ hí⁴jmeé⁴ jma². Ba² liáh³ja̱³ ga³je̱e̱³² hi³ hí⁴güéy³ ca̱á̱h³ jmɨ́² mɨ² mɨ³hí⁴raa³. \v 8 Ba² liáh³ja̱³ niaá⁴ah³, ga³jmee⁴ hi²jmee³ah³ xa³ fáh⁴je̱e̱³² chia̱á̱²ah³, hi³cuoo³²ah³ vo̱ó̱h²ah³ hi³ bií⁴, chiaah¹ mɨ³ya³chie̱y¹ hí⁴güéy³ ca̱á̱h³ Ñúh³a² nɨ³. \v 9 Du³ñuúh²á⁴, há⁴ hi³liú¹ah³ ñuú³ chia̱á̱h¹ah³ diáh⁴ oóh²ah³, duh³ há⁴hé³ hí⁴sa³ dsaa² chia̱á̱²ah³, chiaah¹ mɨ³hiíy⁴ ba² haah²ñu¹ ñaá² chiu³fáh⁴ nɨ³. \v 10 Du³ñuúh²á⁴, hi³jmee³ah³ liáh³xɨ³ cá⁴dah²jmeé³ diáh⁴ hi³ cá⁴dah²ŋɨ́y² juúh⁴ chiáh² Ñúh³a² liáh³ca̱á̱h³ mɨ³xa³ lɨ́⁴. Chiaah¹ liáh³ca̱á̱h³ gá⁴cɨ̱ɨ̱́yh² gá⁴beéyh² diáh⁴, mɨ²ja̱³ gá⁴tiaá⁴ diáh⁴ cá⁴dah²jmeé³ xa³ fáh⁴je̱e̱³² chiáh² diáh⁴. \v 11 Liáh⁴jɨ³²a² ba² ga³ji̱i̱³²a² hi³ hi²xiáh³ dxú⁴ chiáh² diáh⁴ dsa³ hi³ ga³tiaá⁴ liáh⁴jɨ³ hi³ ga³cɨ̱ɨ̱yh³² diáh⁴. Mɨ³maá³ah³ ba² hi³ gá⁴jmeé³ xa³ fáh⁴je̱e̱³² chiáh² Job liáh³ca̱á̱h³ cá⁴lɨ́⁴dsaah⁴². Joó⁴ liáh³ ma³laáy³ ja̱³ hi²xiáh³ liih² gá⁴jmeé³ Dios ja̱³ chiáh². Chiaah¹ hi²xiáh³ liáh³dsɨɨ³² jnia² ga³ji̱í̱h⁴ Dios nɨ³. Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ ga³ca̱³² mih³ ga³ñi³² jnia². \p \v 12 Ba² xa³ ca̱a̱³ hi³ ná⁴ŋɨy¹ gɨh¹, mɨ¹du³ñuúh²á⁴. Há⁴ hi³fáh³ah³, “Ñi¹ Fii³²a².” Ba² há⁴ hi³ho³ah³ yuuh¹ güii³, há⁴ hi³ho³ah³ dxaah¹vó⁴ la³. Há⁴ hi³ho³ah³ gu³xɨ³ ca̱a̱³ ba². Ti̱¹ “ja̱a̱¹” ba² nɨɨh¹ hi³fáh³ah³ liu³u²xɨ³ ga³ji̱i̱³²ah³ hi³ he̱é̱yh³. Ha²xɨ² gɨh³ hi³fáh³ah³ “haá²” ba² nɨɨh¹, liu³u²xɨ³ ga³ji̱i̱³²ah³ hi³ haá². Chiaah¹ xɨ³ nɨ³ hi²bi³ta̱a̱h¹ah³ gɨh¹ fáh⁴liu⁴ chia̱á̱²ah³, mɨ²ja̱³ hí⁴sa³ dsaa² chia̱á̱²ah³. \p \v 13 ¿Xɨ² xe̱y³ niaá⁴ah³ cɨ̱h³beeh³²ah³? Hi³ja̱³ hi³liu⁴²ah³ Dios ba². ¿Xɨ² xe̱y³ niaá⁴ah³ jé⁴ há²ah³? Hi³ho³ah³ su̱¹á² chiáh² Dios ba², hi³jmee³ah³ dsa³lí³ dsa³dxaá³ chiáh² ba². \v 14 ¿Xɨ² xe̱y³ niaá⁴ah³ dsaá¹ah³? Hi³ja̱³ hi³tee³²ah³ diáh⁴ hi³ na³ta̱a̱y⁴ ñi² ñuúh⁴guah³ nɨ³, duh³ hí⁴dah²liúy² Dios chia̱á̱²ah³. Baáy⁴ hí⁴dah²xuuyh³ niaá⁴ah³ aceite liáh³xɨ³ ga³taah⁴ ta² Ñúh³a² Jesucristo nɨ³. \v 15 Liu³u²xɨ³ ca³gua³taá³ah³ hi³ hí⁴jmeé⁴ ba² Dios liáh³xɨ³ ma³xɨɨ́h¹ah³ ja̱³, mɨ²ja̱³ hí⁴lieéy³ ba² dsa³ dsaah⁴² ja̱³. Hí⁴xaáh² ba² ca̱á̱h³ Ñúh³a² nɨ³ hí⁴xeéyh². Baáy⁴ xɨ³ xa³ dsaa² ma³jmeé³, mɨ²ja̱³ hí⁴bé⁴ ba² dsaa² chiáh². \v 16 Hi³ja̱³ hi³tia̱á̱¹ah³ rúh⁴ñi² oóh²ah³ liu³u²xɨ³ mɨ² ma³jmeé¹ah³ dsaa², duh³ hí⁴dah²liúy² Dios chia̱á̱²ah³ duh³ hí⁴liaá³ah³. Chiaah¹ ja̱y³ dsa³ hi³ xiaa³dsaay³², hi²xiáh³ xa³ hi³ bii³² liáh³xɨ³ ga³ŋɨɨ⁴ chiáh² Dios. Hi²xiáh³ xa³ cua̱a̱y¹ná². \v 17 Liáh³xɨ³ Elías, na³lɨ́y⁴ ja̱y³ dsa³ ja̱³ba² liáh³xɨ³ jnia² nɨ³. Joó⁴ hi²xiáh³ veyh³ gá⁴ŋɨɨ́³ chiáh² Dios hi³ hu̱² há⁴hé³ máh⁴ hí⁴mɨ́h⁴ jmɨ́². Hi³ja̱³ há⁴hé³ máh⁴ gá⁴mɨ́h⁴ jmɨ́² gá⁴tɨ́³ nɨ³ ji̱i̱³ dsɨ³² ca̱³naa¹ bih³. \v 18 Dsa³cɨ̱ɨ̱y³ liáh³ja̱³ gá⁴liúy² ca̱á̱h³ Dios hi³ hu̱² hí⁴mɨ́h⁴ ca̱á̱h³ jmɨ́² ja̱³. Mɨ²ja̱³ ba² gá⁴mɨ́h⁴ ca̱á̱h³, hi³ja̱³ gá⁴laá⁴ mɨ³cuó⁴ ca̱á̱h³ hi³la³ hi³nɨ³ dxaah¹vó⁴ ja̱³. \p \v 19 Du³ñuúh²á⁴, liu³u²xɨ³ ja̱y³ oóh²ah³ hí⁴taay³ baáy⁴ hí⁴tiú² fi¹ hi³ xiaa³dsaa³² nɨ³, hi²xiáh³ dxú⁴ hu̱² xe̱y³ ja̱y³ hi³ hí⁴xeéyh² ca̱á̱h³ dsa³ ja̱³ duh³ dsaa³² chiáh² liáh³nɨ³ fi¹ nɨ³. \v 20 Chia̱³ah³ cua̱a̱y¹ná² liáh³xɨ³ hí⁴jmeé⁴ dsa³ hi³ ma³xeéyh² dsa³ hi³ jmee⁴ mɨ³hee³² ja̱³. Hí⁴lieéy² chiáh² fáh⁴ju̱y¹, baáy⁴ vih²chiaah¹ ja̱³ hí⁴ii³ cáh³ti³² dsaa² chiáh².