\id MRK  
\h San Marcos 
\toc1 Juˈhmëëꜘ kihꜗ Jesús heˉ gaꜙsɨɨꜘ Marcos 
\toc2 San Marcos 
\toc3 Mr. 
\mt1 San Marcos 
\mt2 Juˈhmëëꜘ kihꜗ Jesús heˉ gaꜙsɨɨꜘ Marcos 
\c 1  
\s1 Maˊ kwaꜙ Jwa̱a̱ꜚ juuˈ jeeˊ laˈ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ 
\r (Mt. 3:1-12; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1:19-28) 
\p  
\v 1 Jeeˊ laˉ maˉløøꜗ juˈhmëëꜘ kihꜗ Jesucristo Jo̱o̱ꜘ Dio,  
\v 2 läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjähꜘ Isaía hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio: 
\q1 Che̱e̱nꜚ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ dsaˉkwaꜙ juuˈ kinꜙ. 
\q1 Hi̱ˉ heꜘ dsooꜗ taꜙ chaˊnëhˊ mahꜗ miˉlluyꜗ jwëˈ kyahꜗ. 
\q1  
\v 3 Ki̱i̱ˉ nʉʉhꜙ ko̱o̱ˉ lleꜘ heˉ hlëëhꜙ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ jeeˊ saꜙ kwaꜙ niꜙ miihˉ: 
\q1 “Miˉlluˋ hnähꜘ jwëˈ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ, 
\q1 miˉllu̱u̱ˋ hnähꜘ hñaahꜗ mahꜗ jäyꜙ ko̱ˉdsooꜘ jwëˈ”, gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 4 Maˊ choo˜ Jwa̱a̱ꜚ jmɨɨˉ ko̱o̱ˉ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ jeeˊ saꜙ kwaꜙ niꜙ miihˉ. Gaꜙkwayꜘ juuˈ heˉ sa̱a̱ꜙ dsaˉ jmɨɨˉ hiꜙ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ mahꜗ waˊ dsaˉje̱e̱yh˜ kya̱a̱hˊ Dio mahꜗ ko̱o̱ꜙ Dio dsëꜗ kihꜗ dsoˊkyeˉ kiyhꜗ.  
\v 5 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙllaꜙnääꜗ jeeˊ maˊ chehˈ Jwa̱a̱ꜚ. Gaꜙllaꜙnääꜗ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ mähˉ heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Judea hiꜙ läꜙja̱ˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ Jerusalén kaˉlähꜘ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ maˊ miˉjnääyꜙ heˉ hlɨɨhˈ heˉ maˊ jmeeyꜙ hiꜙ gaꜙcha̱a̱ꜗ Jwa̱a̱ꜚ jmɨɨˉ dsaˉ heꜘ chaˊjmɨɨˉ Jordán. 
\p  
\v 6 Hmɨɨhˉ kihꜗ Jwa̱a̱ꜚ maˊ laˈ kya̱a̱hˊ jñuꜚ camey˜ hiꜙ maˊ häˊ looˉ tuyhꜗ. Maˊ ku̱yhˉ i̱i̱hˉ hiꜙ maˊ hɨ̱yh˜ jmɨhˈ tahꜗ heˉ maˊ chaˉ mohꜘ.  
\v 7 Juuˈ läꜙlaˉ maˊ kwayꜙ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Kë̱ë̱ˉ gaˊ jäꜙ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ jø̱ø̱hˈ gaˊ läꜙko̱hꜘ gaˊ jnäꜘ. Hiꜙ niꜙ saꜙ të̱ˊdsë̱ë̱nꜗ chiihnˊ mahꜗ llenˋ looˉ heˉ häˊ tɨɨyˊ.  
\v 8 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ cha̱a̱nˊ hnähꜘ jmɨɨˉ kya̱a̱hˊ jmɨɨˉ baˊ, pero hi̱ˉ jäꜙ kë̱ë̱ˉ gaˊ kiꜙ jnäꜘ, hi̱ˉ heꜘ cha̱a̱ꜗ hnähꜘ jmɨɨˉ kya̱a̱hˊ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ. 
\s1 Jwa̱a̱ꜚ gaꜙcha̱a̱ꜗ Jesús jmɨɨˉ 
\r (Mt. 3:13-17; Lc. 3:21-22) 
\p  
\v 9 Gaꜙllooꜗ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús ko̱o̱ˉ jwɨɨˉ heˉ che̱e̱ˉ Nazaret heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Galilea, ngooyꜗ mahꜗ gaꜙchooꜗ Jwa̱a̱ꜚ jmɨɨˉ kiyhꜗ chaˊjmɨɨˉ Jordán.  
\v 10 Maˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús chaˊjmɨɨˉ, läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙjëëyꜗ gaꜙnaꜘ gyʉʉhˈ, gaꜙjyooꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ nëˊ kiyhˈ la̱a̱ꜗ läꜙko̱o̱ˉ ja̱a̱ˉ juuˉ.  
\v 11 Hiꜙ gaꜙläꜙnʉʉhꜘ ko̱o̱ˉ juuˈ heˉ jaꜗ gyʉʉhˈ, heˉ maˊ jähꜘ: 
\p —Hneˉ la̱a̱hꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ hi̱ˉ hnaanꜙ. Peerꜙ cha̱a̱nˉ lluꜗ kya̱a̱hˊ hneˉ. 
\s1 Gaꜙka̱ꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ dsëꜗ Jesús 
\r (Mt. 4:1-11; Lc. 4:1-13) 
\p  
\v 12 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ, gaꜙjøøꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ kihꜗ Jesús taꜙ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ.  
\v 13 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjä̱yꜘ to̱ꜗlooꜗ jmɨɨˋ jeeˊ cha̱a̱ˉ jahꜘ hä̱ä̱ˈ mahꜗ gaꜙka̱ꜗ Tanaˊ dsëꜗ Jesús. Hiꜙ gaꜙllaꜙnääꜗ ángele hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ taˊheꜗ kihꜗ Jesús. 
\s1 Gaꜙløøꜗ Jesús kwayꜙ juuˈ hwaꜗ Galilea 
\r (Mt. 4:12-17; Lc. 4:14-15) 
\p  
\v 14 Maˉngëëꜘ maˉta̱a̱hˉ dsaˉ Jwa̱a̱ꜚ nehꜙñeˈ, ngaahꜗ Jesús taꜙ hwaꜗ Galilea naˊkwayˉ juˈhmëëꜘ läꜙko̱o̱ˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ.  
\v 15 Gaꜙjäyhꜘ läꜙlaˉ: 
\p —Maˉdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ, heˉ tøøhnˊ naˈ heˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ. Je̱e̱hˋ hnähꜘ kihꜗ Dio mahꜗ he̱e̱hˋ hnähꜘ juˈhmëëꜘ kiyhꜗ. 
\s1 Gaꜙtëëhꜗ Jesús kye̱e̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ jwä˜ hmaꜗ 
\r (Mt. 4:18-22; Lc. 5:1-11) 
\p  
\v 16 Jeeˊ hä̱ä̱ˊ Jesús jwëˈ ngooꜗ taꜙ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ hlaˉ hwaꜗ Galilea, jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjë̱ë̱yꜗ Simón Peeˊ kya̱a̱hˊ Andreˊ ø̱ø̱yhꜚ, maˊ tä̱ä̱yhˊ jwäy˜ hmaꜗ, jëëhꜘ heˉ ja̱ˉ baˊ maˊ laˈ taˊ kiyhˈ.  
\v 17 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Yaˉnäähꜘ hnähꜘ kya̱a̱hˊ jnäꜘ mahꜗ miˊtë̱ë̱nꜗ hnähꜘ haˉ läꜙ jmeehˈ hnähꜘ mahꜗ le̱e̱hꜙ hnähꜘ dsaˉ, llaꜚ heˉ maˊ le̱e̱hꜙ hnähꜘ hmoohˉ. 
\p  
\v 18 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙkyeyˉ saˊhmaˈ kiyhꜗ mahꜗ gaꜙnääyꜗ kya̱a̱hˊ Jesús. 
\p  
\v 19 Maˉngëëꜘ gyihꜗ ko̱ˉnɨɨh˜, gaꜙjë̱ë̱yꜗ Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ jo̱o̱ꜘ Zebedeo maˊ tä̱ä̱yhˊ nehꜙ naˊmooꜘ, maˊ hmiiy˜ saˊhmaˈ kiyhꜗ.  
\v 20 Jesús gaꜙtëëꜗ kiyhꜗ hiꜙ cha̱hꜘ baˊ gaꜙjmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ. Gaꜙjä̱ꜘ baˊ Zebedeo jmiiyˉ nehꜙ naˊmooꜘ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ taˊ kiyhˈ. 
\s1 Gaꜙlle̱e̱ˉ Jesús ja̱a̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ 
\r (Lc. 4:31-37) 
\p  
\v 21 Gaꜙllaꜙnääyꜗ jwɨɨˉ Capernaum jmɨɨˊ ja̱ˉ. Hiꜙ maˊ gaꜙtëꜘ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ gaꜙheꜗ Jesús nehꜙ gwahꜙ mähˉ, hiꜙ gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ.  
\v 22 Peerꜙ maˊ dsa̱a̱˜ dsëyꜗ maˊ nuuyˉ nʉʉhꜚ kihꜗ Jesús. Jëëhꜘ maˊ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ läꜙko̱hꜘ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ jmeeꜙ hihꜙ baˊ, ja̱ꜙ läꜙko̱hꜘ maˊ jmeeꜙ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley.  
\v 23 Nehꜙ gwahꜙ ja̱ˉ, maˊ hä̱ä̱ˊ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ, hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ. Gaꜙhlëëyhꜘ ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ,  
\v 24 gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Taꜙ ka̱a̱hꜙ jnäähˈ, Jesús dsaˉ Nazaret. ¿Cheˊ maˉñehꜗ mahꜗ miˊlla̱a̱hꜗ jnäähˈ? Kyu̱u̱nꜙ baˊ hneˉ. Hneˉ baˊ heꜘ hi̱ˉ naˉjngëëˈ kya̱a̱ꜗ Dio. 
\p  
\v 25 Gaꜙjʉʉhꜗ Jesús kihꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Taꜙ toohꜘ mɨɨhˊ, goˉhë̱ë̱ˈ jeeˊ hä̱ä̱hˊ kihꜗ dsaˉñʉʉhˉ naˉ. 
\p  
\v 26 Heˉja̱ˉ gaꜙgwaꜘ gaꜙgya̱a̱ꜘ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ gaꜙjmeeꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kiyhꜗ, gaꜙhooyhꜗ ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ, ja̱ˉgaˊ yaꜙhë̱ë̱yꜗ.  
\v 27 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jëë˜ dsa̱hꜙ, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Heeˉ baˊ juuˈ naˉ? Hmëëꜘ baˊ laˈ juuˈ naˉ. Peerꜙ be̱e̱ꜘ juuˈ kiyhꜗ, läꜙkye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ jmeeyꜙ hihꜙ kihꜗ mahꜗ nʉʉhˊ kiyhˈ. 
\p  
\v 28 Cha̱hꜘ baˊ gaꜙläꜙchaꜙ juuˈ kihꜗ Jesús läꜙka̱a̱ˉ hwaꜗ Galilea. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús maˉchooˈ Simón Peeˊ 
\r (Mt. 8:14-15; Lc. 4:38-39) 
\p  
\v 29 Maˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús nehꜙ gwahꜙ mähˉ, ngooyꜗ kya̱a̱hˊ Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ chaˊnehꜙ kihꜗ Simón kya̱a̱hˊ Andreˊ ø̱ø̱yhꜚ.  
\v 30 Maˉchooˈ Simón maˊ kya̱a̱ꜗ dsaahˊ lliiꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús.  
\v 31 Ngooꜗ Jesús jeeˊ kya̱a̱yꜗ, gaꜙso̱o̱yhꜗ gooˉ dsaˉmëꜘ heꜘ gaꜙcha̱a̱yhˉ hiꜙ läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ yaꜙhɨɨꜗ lliiꜘ kiyhꜗ hiꜙ gaꜙløøyꜗ jmeeyꜙ taˊheꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ dsaahˊ 
\r (Mt. 8:16-17; Lc. 4:40-41) 
\p  
\v 32 Taꜙ gaꜙhlooꜘ ja̱ˉ, läꜙ maˊ gaꜙhmääˋ hyooˉ, naˊnääˈ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ naˊjä̱ä̱ˉ dsaˉdsaahˊ chaˊnëˊ Jesús hiꜙ läꜙja̱ˉ naˊjä̱ä̱yˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ.  
\v 33 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ naˊnääˈ, gaꜙka̱yhˈ goˉte˜ hoˊhneꜚ.  
\v 34 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ kya̱a̱hˊ naˉkuˊ naˉngɨɨˈ dsooˊ. Hiꜙ gaꜙhwë̱ë̱yꜗ jwë̱ë̱ꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ hi̱ˉ maˊ jä̱ä̱ꜙ dsaˉ. Saꜙ gaꜙkwaꜘ Jesús jwëˈ maˊ hlëëhˈ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ, kihꜗ heˉ kyu̱u̱ꜙ bihꜗ Jesús. 
\s1 Gaꜙkwaꜘ Jesús juuˈ nehꜙ gwahꜙ mähˉ 
\r (Lc. 4:42-44) 
\p  
\v 35 Tiih˜ goˉte˜, hwëˈ gaˊ läꜙja̱ˉ, yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús jwɨɨˉ jeeˊ maˊ gyayˈ ja̱ˉ, ngooyꜗ ko̱o̱ˉ mohꜘ jeeˊ saꜙ cha̱a̱ˉ dsaˉ naˊngɨɨyˊ kiyhˈ kihꜗ Dio.  
\v 36 Heˉja̱ˉ ngooꜗ Simón kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ naˊhnääyhˉ Jesús.  
\v 37 Maˊ gaꜙjnä̱ä̱yhꜙ Jesús, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ tä̱ä̱hˊ hnaahˉ hneˉ jeeˊ ooꜙ. 
\p  
\v 38 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Manˋ taꜙ jeeˊ jyohꜘ jwɨɨˉ läꜙka̱a̱ˉ jä̱hꜙ laˉ, naˊka̱nˋ juuˈ laˉ kaˉlähꜘ. Jëëhꜘ, kihꜗ heˉ laˉ baˊ ja̱ˉ maˉjan˜. 
\p  
\v 39 Maˊja̱ˉ gaꜙngëëꜘ Jesús läꜙka̱a̱ˉ hwaꜗ Galilea, maˊ kwayꜙ juuˈ nehꜙ gwahꜙ kihꜗ dsaˉ judiu hiꜙ maˊ hwë̱ë̱y˜ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ dsaꜙ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ hmihꜗ høøꜚ 
\r (Mt. 8:1-4; Lc. 5:12-16) 
\p  
\v 40 Ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ hmihꜗ høøꜚ gaꜙmiꜙje̱e̱yꜚ Jesús, gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús, gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ: 
\p —Cherˊmahꜗ leꜘ, le̱hꜗ baˊ hneˉ chehˈ dsooˊ heˉ miˉsa̱hꜘ jnäꜘ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 41 Peerꜙ gaꜙläꜙñihꜘ dsëꜗ Jesús kihꜗ dsaˉ heꜘ, gaꜙkyeyˉ gooyˉ nëˊ kiyhˈ, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Leꜘ baˊ. Waˊ dsaˉcheˋ dsooˊ heˉ miˉsa̱hꜘ hneˉ. 
\p  
\v 42 Läꜙcha̱hꜘ maˊ gaꜙhlëëhꜘ Jesús ja̱ˉ, gaꜙä̱ä̱hꜗ goˉte˜ hmihꜗ høøꜚ ja̱ˉ.  
\v 43 Jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ hɨyhˈ juuˈ kihꜗ dsaˉ heꜘ, gaꜙta̱a̱yhˉ chaˉmiihˉ juuˈ.  
\v 44 Gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —Jëëˋ daˊ, taꜙ jwɨɨꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ heˉ maˉhla̱a̱hꜘ. Gwaˉ goˉhä̱ä̱hˋ hñaahˈ kihꜗ jmiˉdsaˉ baˊ. Kye̱ˉ miihˉ heˉ kwëëhˈ hnihꜘ mahꜗ miˉllu̱u̱yꜗ hneˉ läꜙko̱hꜘ lleˋ ley kihꜗ Moisé. Läꜙja̱ˉ goˉjmeeˊ mahꜗ läꜙñeyˉ maˉjä̱ꜗ kyahꜗ. 
\p  
\v 45 Hiꜙ ngooꜗ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ. Cha̱hꜘ baˊ gaꜙløøyꜗ jmeeyꜙ juuˈ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ kiyhꜗ. Kihꜗ heˉja̱ˉ, moꜙsoꜙ gaꜙlaꜗ maˊ dsooˈ Jesús jnäꜘhäꜘ jyohꜘ jwɨɨˉ, jëëhꜘ maˊ dsaˉku̱hꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ. Taꜙ jeeˊ saꜙ cha̱a̱ˉ dsaˉ baˊ maˊ ngëyꜙ. Pero maꜙraꜙ heˉ gaꜙllaꜙnääꜗ baˊ dsaˉ cha̱a̱ˉ taꜙ jeeˊ jyohꜘ maˊ hnaayhˉ. 
\c 2  
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ hi̱ˉ saꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨˊ 
\r (Mt. 9:1-8; Lc. 5:17-26) 
\p  
\v 1 Gaꜙhyaˉ gaˊ miihˉ jmɨɨˊ ja̱ˉgaˊ gaꜙlla̱a̱hꜗ Jesús kaˉlähꜘ jwɨɨˉ Capernaum hiꜙ gaꜙnuuꜘ dsaˉ gyayꜗ chaˊnehꜙ.  
\v 2 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙku̱hꜗ jwë̱ë̱ꜘ jwërte dsaˉ mahꜗ gaꜙka̱yhˈ chaˊnehꜙ läꜙji̱i̱hˈ saꜙ gaꜙläꜙjooꜙ hoˊhneꜚ jeeˊ maˊ dsaˉta̱a̱yhˋ hiꜙ gaꜙløøꜗ Jesús kwaꜙ juuˈ.  
\v 3 Hor˜ ja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ kye̱e̱ꜘ dsaˉ jä̱ä̱ꜙ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ dsaahˊ hi̱ˉ saꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨˊ.  
\v 4 Saꜙ gaꜙlaꜗ maˊ dsaˉnääyꜗ chu̱hꜙ kihꜗ Jesús, kihꜗ heˉ maˉnaˉka̱hˈ dsaˉ. Heˉja̱ˉ gaꜙwɨɨꜗ dsaˉ heꜘ gyʉʉhˈ hneꜗ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙjñiyhꜗ miihˉ kaˊluuˊ hneˈ jeeˊ gyaˈ Jesús. Taꜙ jwëꜘ ja̱ˉ, gaꜙjña̱a̱yꜗ dsaˉdsaahˊ heꜘ läꜙ maˉkya̱a̱yˈ ja̱ˉ nëˊ ji̱i̱ˊ kiyhˈ.  
\v 5 Maˊ gaꜙjëëꜗ Jesús haˉ läꜙko̱o̱ˉ dsooꜘ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ dsaˉdsaahˊ: 
\p —Gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ, maˉnaˉcheˊ baˊ dsoˊkyeˉ kyahꜗ. 
\p  
\v 6 Jeeˊ ja̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley. Hi̱ˉ heꜘ gaꜙjmeeꜘ hʉʉˊdsëˉ:  
\v 7 “¿Heˉlaˈ hlëëhꜙ läꜙnaˉ dsaˉñʉʉhˉ naˉ? Heˉ miˉkwa̱yhꜗ Dio baˊ naˉ. Ja̱a̱ˉ Dio baˊ lihꜙ cheꜗ dsoˊkyeˉ kihꜗ dsaꜙ.”  
\v 8 Pero cha̱hꜘ baˊ gaꜙläꜙkyʉʉh˜ Jesús hʉʉˊdsëˉ heˉ maˊ jmeeꜙ dsaˉ heꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Heˉlaˈ jmeehˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ läꜙnaˉ?  
\v 9 ¿Heeˉ gaˊ naˉ saꜙ jwë̱ë̱hˋ, la̱a̱hꜘ hnähꜘ? ¿Cheˊ heˉ chiihˊ jneˊ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ dsaahˊ: “Maˉnaˉcheˊ dsoˊkyeˉ kyahꜗ”, o heˉ chiihˊ jnihꜘ: “Nooˉ ki̱i̱ˈ ji̱i̱ˊ kyahˈ, mahꜗ gwa̱a̱hˉ”?  
\v 10 Heˉja̱ˉ jmeenˋ heˉ jwë̱ë̱hˋ gaˊ mahꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ, Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ baˊ naˉngëˈ jwëˈ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ mahꜗ cheyꜗ dsoˊkyeˉ kihꜗ dsaꜙ. 
\p Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ hi̱ˉ saꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨˊ heꜘ: 
\p  
\v 11 —Jnäꜘ jwahnꜙ nooˉ, ki̱i̱ˈ ji̱i̱ˊ kyahˈ, gwa̱a̱hˉ chaˊnehꜙ kyahꜗ. 
\p  
\v 12 Heˉja̱ˉ cha̱hꜘ baˊ gaꜙnooˉ dsaˉ heꜘ chaˊnëˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ, ngaayhꜗ kya̱a̱hˊ ji̱i̱ˊ kiyhˈ. Peerꜙ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ dsaˉ maˊ jëëy˜ ngaahꜗ dsaˉdsaahˊ heꜘ. Heˉja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ jʉʉhˉ kihꜗ Dio, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Niꜙ ko̱o̱ˉ häˊ saꜙ maˉjëëˊ jneˊ läꜙnaˉ. 
\s1 Jesús gaꜙtëëyꜗ kihꜗ Leví 
\r (Mt. 9:9-13; Lc. 5:27-32) 
\p  
\v 13 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, ngooꜗ Jesús kaˉlähꜘ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ hlaˉ hwaꜗ Galilea. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ jeeˊ maˊ cheyhˈ, hiꜙ gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ kaˉlähꜘ.  
\v 14 Jeeˊ ngëyꜙ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ ja̱ˉ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ Leví jo̱o̱ꜘ Alfeo, hi̱ˉ maˊ gyaˈ nëˊtaˊ kihˈ ko̱o̱yˈ kuˊsɨhˉ. Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Ñaˉ waˊ jmeenˊ ko̱ˉjø̱hꜘ. 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙnooyˉ gaꜙjmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Jesús. 
\p  
\v 15 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, maˊ gyaˈ Jesús chaˊnehꜙ kihꜗ Leví, maˊ kuyhˉ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ hiꜙ kya̱a̱hˊ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ ko̱o̱ꜗ kuˊsɨhˉ hiꜙ jñahꜘ dsaˉ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ. Jëëhꜘ jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ heꜘ maˊ gaꜙnääˊ kya̱a̱hˊ Jesús, heˉja̱ˉ baˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ jeeˊ ja̱ˉ.  
\v 16 Hiꜙ maˊ jëë˜ fariseo kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley heˉ maˊ kuhˉ Jesús ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉ heꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —¿Haˉ läꜙ laꜗ juuˈ ja̱ˉ? ¿Heˉlaˈ kuhˉhɨ̱h˜ taˉjwohꜗ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ kya̱a̱hˊ hi̱ˉ ko̱o̱ˈ kuˊsɨhˉ naˉ, hiꜙ läꜙja̱ˉ kya̱a̱hˊ jñahꜘ dsaˉ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ? 
\p  
\v 17 Gaꜙnuuꜘ Jesús heˉ gaꜙjäyhꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Saꜙ jmeeꜙ biiꜗ tëꜙmë˜ kihꜗ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ, kihꜗ dsaˉdsaahˊ baˊ jmeeꜙ biiꜗ. Saꜙ maˉjan˜ kihꜗ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ, maˉjan˜ kihꜗ hi̱ˉ chaˉ dsoˊkyeˉ kihꜗ baˊ. 
\s1 Gaꜙngɨɨꜘ dsaˉ juuˈ, heˉlaˈ saꜙ tʉ˜ discípulo ko̱ˉhwëëꜘ heˉ kuhˉhɨ̱yh˜ 
\r (Mt. 9:14-17; Lc. 5:33-39) 
\p  
\v 18 Ko̱o̱ˉ häˊ läꜙ maˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉ kya̱a̱ꜗ Jwa̱a̱ꜚ saꜙ maˊ kuhˉhɨ̱yh˜, maˊ ngɨɨyꜙ kiyhꜗ kihꜗ Dio hiꜙ läꜙja̱ˉ maˊ jmeeꜙ dsaˉ kya̱a̱ꜗ fariseo kaˉlähꜘ. Heˉja̱ˉ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ naˊngɨɨˊ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —¿Heˉlaˈ maꜙlaꜙ dsaˉ kya̱a̱ꜗ Jwa̱a̱ꜚ kya̱a̱hˊ dsaˉ kya̱a̱ꜗ fariseo saꜙ kuhˉhɨ̱yh˜, pero dsaˉ kya̱a̱hꜗ saꜙ jmeeꜙ läꜙja̱ˉ? ¿Haˉ läꜙ laꜗ juuˈ ja̱ˉ? 
\p  
\v 19 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ dsaˉje̱e̱ꜘ gooˉ dsaˉ, saꜙ chaˉ heˉ kihꜗ heˉ tʉyꜗ heˉ kuhˉhɨ̱yh˜ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ gyaꜗ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ dsaˉje̱e̱ꜘ gooˉ jeeˊ ja̱ˉ. Saꜙ chaˉ tiˉmeehˉ dsëyꜗ cherˊmahꜗ gyaꜗ baˊ dsaˉñʉʉhˉ kya̱a̱yhˊ.  
\v 20 Pero lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ waˊraˉ gaꜙlle̱e̱ˉ dsaˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ dsaˉje̱e̱ꜘ gooˉ heꜘ. Maˊja̱ˉ gaˊ tʉˈ dsaˉ kya̱a̱yꜗ heˉ kuhˉhɨ̱h˜ mahꜗ chu̱u̱yꜗ kya̱a̱hˊ Dio.  
\v 21 Niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ kwaꜙ kihꜗ tø̱ø̱yꜗ ko̱o̱ˉ hmɨɨhˉ hmëëꜘ nëˊ hmɨɨhˉ maˉgyu̱hˉ, jëëhꜘ hmɨɨhˉ hmëëꜘ dsaˉdsu̱hˈ mahꜗ jmeeꜙ dsaˉgyiiꜙ hmɨɨhˉ maˉgyu̱hˉ chaˉgaˊmiihˉ.  
\v 22 Hiꜙ läꜙja̱ˉ, niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ kwaꜙ kihꜗ chiyhꜗ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ nehꜙ looˉ maˉgyu̱hˉ. Cherˊmahꜗ gaꜙchihꜗ dsaˉ heˉ hmëëꜘ nehꜙ looˉ maˉgyu̱hˉ, cha̱hꜘ baˊ gyiiꜙ, jëëhꜘ saꜙ kwaꜗ jwëˈ ä̱ä̱ꜙ. Tʉ̱ʉ̱ꜙ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ hiꜙ he̱e̱ꜘ looˉ kaˉlähꜘ. Heˉja̱ˉ nehꜙ looˉ hmëëꜘ baˊ dsaˉhooˋ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ. 
\s1 Gaꜙhlëëhꜘ Jesús haˉ läꜙ laꜗ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ 
\r (Mt. 12:1-8; Lc. 6:1-5) 
\p  
\v 23 Ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ, gaꜙngëëꜘ Jesús jeeˊ maˊ naˉjnääˊ chaahˈ trigo kya̱a̱yhˊ discípulo kya̱a̱yꜗ. Gaꜙløøꜗ discípulo hnäy˜ miihˉ saˊgwa̱hꜘ trigo mahꜗ gaꜙkuyhˉ.  
\v 24 Heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ fariseo juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —Jëëˋ daˊ, ¿heˉlaˈ jmeeꜙ discípulo kya̱a̱hꜗ heˉ saꜙ gaꜙtë̱ë̱yꜘ jmeeyꜗ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ? 
\p  
\v 25 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —¿Cheˊ saꜙ maˉhehˉ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjmeeꜘ David lloꜘjooꜗ? Ko̱o̱ˉ häˊ läꜙ maˊ jaˈ kyo̱yhꜙ, gaꜙjmeeꜘ biiꜗ kiyhꜗ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ.  
\v 26 Ji̱i̱ˉ ja̱ˉ Abiatar maˊ la̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ hi̱ˉ maˊ häˊ gooˉ gwahꜙ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙheꜗ David gaꜙkuyhˉ heˊñiihꜚ heˉ maˉnaˉjø̱ø̱ꜚ heˉ saꜙ lleˋ kihˈ maˊ kuyhꜙ hiꜙ gaꜙkwëëyhꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ gaꜙnääˊ kya̱a̱yhˊ. Jëëhꜘ maꜙlaꜙ jmiˉdsaˉ baˊ maˊ naˉngëˈ jwëˈ kuyhꜙ heˊñiihꜚ ja̱ˉ. 
\p  
\v 27 Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ läꜙlaˉ: 
\p —Gaꜙjmeeꜘ Dio jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ heˉ lluꜗ kihꜗ dsaˉ baˊ. Saꜙ gaꜙjmä̱ä̱ꜗ Dio dsaˉ mahꜗ heeyhꜗ dsaˉ wɨɨꜘ kya̱a̱hˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ.  
\v 28 Hiꜙ läꜙja̱ˉ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ baˊ naˉngëˈ jwëˈ jmeeyꜗ hihꜙ, heeˉ naˉ heˉ gaꜙtë̱ë̱ꜘ jmeeꜗ dsaˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ. 
\c 3  
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ dsaˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ 
\r (Mt. 12:9-14; Lc. 6:6-11) 
\p  
\v 1 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙheꜗ Jesús nehꜙ gwahꜙ kihꜗ dsaˉ judiu. Jeeˊ ja̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ maˉläˉki̱i̱ꜙ ko̱o̱ˉ maˉgooˉ.  
\v 2 Dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ nehꜙ gwahꜙ ja̱ˉ, maˊ tä̱ä̱y˜ Jesús, jëëy˜ cheˊ miˉhlä̱ä̱yꜘ dsaˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ mahꜗ läꜙja̱ˉ maˊ leꜘ maˊ hnɨɨyˈ kiyhꜗ.  
\v 3 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ dsaˉdsaahˊ heꜘ: 
\p —Nooˉ daˊ jeeˊ to̱ꜗdsaahˋ laˉ. 
\p  
\v 4 Hiꜙ gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ: 
\p —¿Heeˉ naˉ naˉngëˈ jneˊ jwëˈ jmeenˊ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ, cheˊ heˉ lluꜗ o cheˊ heˉ hlɨɨhˈ? ¿Cheˊ lluˈ te̱e̱hˊ jneˊ dsaˉ o cheˊ waˊ ju̱u̱ꜘ baˊ kihˈ? 
\p Tiˊsɨ̱hꜘ baˊ gaꜙta̱a̱hˋ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ. Niꜙ ko̱o̱ˉ moꜙsoꜙ gaꜙngɨɨyꜘ.  
\v 5 Mahꜗ gaꜙjëëꜗ Jesús taꜙ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉ. Gaꜙläꜙlle̱e̱yꜘ kya̱a̱yhˊ hiꜙ jaꜗ meehˉ dsëyꜗ kaˉlähꜘ kihꜗ heˉ hwehˉ dsëꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ. Heˉja̱ˉ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ: 
\p —Nɨɨhˋ daˊ goohˉ naˉ. 
\p Cha̱hꜘ baˊ gaꜙnɨɨhꜗ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ maˉgooˉ, hiꜙ gaꜙjä̱ꜗ goˉte˜ gooyˉ ja̱ˉ. 
\p  
\v 6 Pero maˊ gaꜙhwë̱ë̱ˉ fariseo jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙta̱a̱yhˋ juuˈ kweeˉ kya̱a̱hˊ dsaˉ kya̱a̱ꜗ Herode haˉ läꜙ jeeˊ maˊ jngëëyhˈ Jesús. 
\s1 Peerꜙ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙku̱hꜗ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ 
\p  
\v 7 Yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús kaˉlähꜘ ngooyꜗ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ hlaˉ hwaꜗ Galilea kya̱a̱yhˊ discípulo kya̱a̱yꜗ hiꜙ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙnääꜗ kaahˋ kiyhˈ.  
\v 8 Läꜙ maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ läꜙjëꜙ heˉ jmeeꜙ Jesús, gaꜙllaꜙnääꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ hwaꜗ Judea, hiꜙ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ Jerusalén, kya̱a̱hˊ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ hwaꜗ Idumea, hiꜙ läꜙja̱ˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ hngaahˋ jmɨɨˉ Jordán kaˉlähꜘ, hiꜙ läꜙkye̱ˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jwɨɨˉ Tiro hiꜙ Sidón.  
\v 9 Kihꜗ heˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ, heˉja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ kihꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Goˉjmeeˊ jäˊ ko̱o̱ˉ naˊmooꜘ gyanˋ, ngooꜗ kyaˉhlä̱ä̱h˜ dsaˉ jnäꜘ jeeˊ laˉ. 
\p  
\v 10 Jëëhꜘ, jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ dsaahˊ maˉmiˉhlä̱ä̱yꜘ jä̱ä̱ꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉdsaahˊ jeeˊ maˊ gyayˈ, maˊ jmeeꜙ dsaˉ biiꜗ maˊ su̱ˈ miihˉ chaˊgooyˉ kihꜗ Jesús.  
\v 11 Hiꜙ maˊ tä̱ä̱hˊ gaˊ jñahꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ. Maˊ gaꜙjë̱ë̱yꜗ Jesús, gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús maˊ hooyh˜ ki̱ˉga̱a̱ˉ maˊ jäyhꜘ: 
\p —Hneˉ la̱a̱hꜗ Jo̱o̱ꜘ Dio. 
\p  
\v 12 Heˉja̱ˉ gaꜙjʉʉhꜗ Jesús kihꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ mahꜗ saꜙ miˉjnääyꜙ juuˈ heˉ la̱a̱ꜗ Jesús Jo̱o̱ꜘ Dio. 
\s1 Gaꜙhña̱a̱ꜗ Jesús läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ apóstole 
\r (Mt. 10:1-4; Lc. 6:12-16) 
\p  
\v 13 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙwɨɨꜗ Jesús lleˊko̱hꜘ hiꜙ gaꜙtëëyhꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙtɨhꜗ dsëyꜗ hiꜙ gaꜙnuuꜘ bihꜗ heˉ jä̱yꜗ kya̱a̱yhˊ.  
\v 14 Gaꜙhña̱a̱yꜗ gyaꜙtu̱u̱ꜘ mahꜗ jmeeꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ hiꜙ gaꜙche̱e̱yꜗ mahꜗ dsaˉkwayꜙ juuˈ kiyhꜗ.  
\v 15 Hiꜙ gaꜙkwayꜘ jwëˈ mahꜗ miˉhlä̱ä̱yꜘ hi̱ˉ dsaahˊ hiꜙ hwë̱ë̱yꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ.  
\v 16 Läꜙlaˉ che̱e̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱yˉ: Simón (hi̱ˉ gaꜙmiꜙche̱e̱yˉ Peeˊ),  
\v 17 Jacobo jo̱o̱ꜘ Zebedeo hiꜙ Jwa̱a̱ꜚ ø̱ø̱hꜚ Jacobo. (Läꜙu̱u̱ꜘ dsaˉ heꜘ gaꜙmiꜙche̱e̱yˉ Boanerge. Jmɨɨˉ naˉ hnøøꜗ jähꜙ jo̱o̱ꜘ ñihꜗ.)  
\v 18 Andreˊ heꜘ, Felipe, Bartolomé, Matäˊ, Tamá, Jacobo jo̱o̱ꜘ Alfeo, Tadeo, Simón dsaˉ cananita heꜘ,  
\v 19 hiꜙ Juda Iscariote hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ Jesús kë̱ë̱ˉ. Maˉlaꜙ maˉhña̱a̱yꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ heꜘ, ja̱ˉgaˊ yaꜙnääyˋ kiyhˈ. 
\s1 Gaꜙjähꜘ dsaˉ, kye̱ˉ Jesús jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ 
\r (Mt. 12:22-32; Lc. 11:14-23; 12:10) 
\p  
\v 20 Maˉngëëꜘ maˉyaˉnääyˋ, ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙka̱hˈ dsaˉ chaˊnehꜙ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ. Niꜙ moꜙsoꜙ gaꜙkwaꜘ jwëˈ maˊ kuyhꜙ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 21 Maˊ gaꜙläꜙñeꜙ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ kya̱a̱ꜗ Jesús haˉ läꜙ dsaˉngëëyꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙnääyꜗ mahꜗ maˊ teeyꜙ. Jëëhꜘ maˊ la̱a̱yꜘ, maˉhe̱e̱ꜙ goˉte˜ dsëyꜗ.  
\v 22 Pero taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley hi̱ˉ yaꜙnääꜗ Jerusalén, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Beelzebú baˊ naˉ jä̱ä̱ꜙ Jesús. Heˉja̱ˉ hwë̱ë̱y˜ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kya̱a̱hˊ hihꜙ kihꜗ hi̱ˉ kye̱ˉ nëˊ kihˈ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ. 
\p  
\v 23 Heˉja̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ Jesús juuˈ naˉhmääˊ läꜙlaˉ: 
\p —Nʉʉˉ daˊ hnähꜘ hi̱ˉ jähꜘ kye̱nˊ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ. ¿Haˉ läꜙja̱ˉ Tanaˊ hwë̱ë̱˜ heꜘ baˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ nehꜙ tuhˉdsëꜗ dsaˉ?  
\v 24 Dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ ko̱o̱ˉ hwaꜗ, cherˊmahꜗ te̱e̱y˜ kya̱a̱hˊ heꜘ baˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ, saꜙ gwë̱ë̱yꜗ.  
\v 25 Hiꜙ läꜙja̱ˉ saꜙ läˉbeꜘ dsëꜗ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ ko̱o̱ˉ chaˊnehꜙ, dsaˉta̱a̱hˋ ko̱ˉjø̱hꜘ, cherˊmahꜗ te̱ˉjë̱ë̱yꜘ kya̱a̱hˊ heꜘ baˊ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ chaˊnehꜙ kiyhꜗ.  
\v 26 Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ laꜗ kihꜗ Tanaˊ, saꜙ gwë̱ë̱yꜗ cherˊmahꜗ te̱ˉjë̱ë̱ꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kya̱a̱hˊ heꜘ baˊ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ dsaˉkya̱a̱yhˊ. Cha̱hꜘ baˊ miˉlla̱a̱yꜙ hñiiyꜘ. 
\p  
\v 27 ʼNiꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ leꜘ dsaˉheꜘ chaˊnehꜙ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ be̱e̱ꜘ mahꜗ hɨ̱ɨ̱yꜗ heˉ chaˉ kiyhꜗ, cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙhñu̱u̱yꜗ toˉnëˊ. Jmeeꜙ biiꜗ hñu̱u̱yꜗ, ja̱ˉgaˊ leꜘ hwëëyꜗ heˉ llaꜙ dsëyꜗ.  
\v 28 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, jmeeꜗ baˊ Dio jø̱hˉ dsëꜗ kihꜗ läꜙjëꜙ dsoˊkyeˉ heˉ jmeeꜙ dsaˉ. Hiꜙ jmeeyꜗ jø̱hˉ dsëyꜗ kihꜗ läꜙjëꜙ juuˈ wɨɨꜘ heˉ hlëëhꜙ dsaˉ.  
\v 29 Pero cherˊmahꜗ gaꜙhlëëhꜘ dsaˉ wɨɨꜘ kihꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ, moꜙsoꜙ jmeeyꜗ jø̱hˉ dsëyꜗ, läꜙ maˉnaˉbä̱ä̱yhˋ ja̱ˉbaˊ dsoˊkyeˉ kiyhꜗ. 
\p  
\v 30 Gaꜙhlëëhꜘ Jesús läꜙja̱ˉ, kihꜗ heˉ gaꜙjähꜘ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ heꜘ, Jesús maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ. 
\s1 Ø̱ø̱hꜚ Jesús kya̱a̱hˊ chooyˈ 
\r (Mt. 12:46-50; Lc. 8:19-21) 
\p  
\v 31 Kë̱ë̱ˉ gaˊ gaꜙllaꜙnääꜗ ø̱ø̱hꜚ Jesús kya̱a̱hˊ chooyˈ, pero kaˊhneꜚ baˊ gaꜙjø̱ø̱yꜗ, hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, chiihˊ Jesús waˊ jäyˉ.  
\v 32 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ kooꜘ kihꜗ Jesús: 
\p —Hi̱i̱ꜚ maaˋ kya̱a̱hˈ kya̱a̱hˊ ø̱ø̱hˈ tä̱ä̱hˊ kaˊhneꜚ, hnaahˉ hneˉ. 
\p  
\v 33 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ naˉ, hi̱ˉ la̱a̱ꜗ maaˋ kya̱a̱nꜙ? ¿Hi̱i̱ˉ naˉ, hi̱ˉ la̱a̱ꜗ ø̱ø̱hnꜗ? 
\p  
\v 34 Mahꜗ gaꜙjë̱ë̱yꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jeeˊ maˊ cheyhˈ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Hi̱ˉ laˉ baˊ heꜘ, maaˋ kya̱a̱nꜙ, hi̱ˉ laˉ baˊ heꜘ ø̱ø̱hnꜗ.  
\v 35 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ jmeeꜙ läꜙ hyohˉ dsëꜗ Dio, hi̱ˉ heꜘ baˊ dsaˉmëꜘ ø̱ø̱hnꜗ, dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hnꜗ, hiꜙ maaˋ kya̱a̱nꜙ. 
\c 4  
\s1 Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ jñee˜ mɨˈju̱ˉ 
\r (Mt. 13:1-9; Lc. 8:4-8) 
\p  
\v 1 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙløøꜗ Jesús hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ hlaˉ hwaꜗ Galilea. Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙllaꜙnääꜗ jeeˊ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ gaꜙwɨɨꜗ Jesús nehꜙ naˊmooꜘ. Nehꜙ ja̱ˉ gaꜙgyayˉ mahꜗ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ chaˊhooˊ jmɨɨˉ ja̱ˉ.  
\v 2 Ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ nëëˈ gaꜙmiꜙtë̱ë̱yˉ dsaˉ kya̱a̱hˊ juuˈ naˉhmääˊ. Läꜙjwëꜘ ja̱ˉ gaꜙkwëëyhꜗ dsaˉ nʉʉhꜚ. Gaꜙjäyhꜘ: 
\p  
\v 3 —Nʉʉˉ daˊ hnähꜘ. Ja̱a̱ˉ dsaˉ ngooꜗ gaꜙjñeeˋ mɨˈju̱ˉ.  
\v 4 Jeeˊ ngooyˈ jñeey˜ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ, gaꜙsa̱a̱ꜗ miihˉ chaˊjwëꜗ, heˉja̱ˉ yaꜙnääꜗ ta̱ˈ gaꜙkuhˉ.  
\v 5 Jyohꜘ kaˉlähꜘ mɨˈju̱ˉ gaꜙsa̱a̱ꜗ nëˊ ku̱u̱ˊ jeeˊ saꜙ chaˉ chaˉmiihˉ gwaahˊ. Heˉja̱ˉ cha̱hꜘ baˊ gaꜙhyaˉ, jëëhꜘ, saꜙ maˊ nøøꜘ chaˉmiihˉ gwaahˊ.  
\v 6 Pero maˊ gaꜙhëhꜗ hyooˉ gaꜙkooꜘ. Jëëhꜘ, miihˉ baˊ jmooꜗ maˊ chaˉ, heˉja̱ˉ gaꜙläꜙki̱i̱ꜙ chaahˈ.  
\v 7 Hiꜙ jyohꜘ kaˉlähꜘ mɨˈju̱ˉ gaꜙsa̱a̱ꜗ jeeˊ chaahˈ to̱o̱ꜘ. Gaꜙkwa̱a̱ꜗ gaˊ chaahˈ to̱o̱ꜘ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ gaꜙu̱u̱ˉ chaahˈ kihꜗ jeeˊ naˊto̱o̱ꜘ, moꜙsoꜙ gaꜙkwaꜘ mɨɨˈ.  
\v 8 Hiꜙ jyohꜘ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ, gaꜙsa̱a̱ꜗ jeeˊ laˈ hwaꜗ jmahꜗ. Heˉ ja̱ˉ baˊ gaꜙhɨɨꜘ, gaꜙkwaꜘ chaˉmiihˉ mɨɨˈ. Chaˉ heˉ gaꜙkwaꜘ gyiiꜘgyaꜘ mɨɨˈ läꜙko̱o̱ˉ chaahˈ, chaˉ heˉ gaꜙkwaꜘ to̱ꜙloꜙgyaꜘ dsë˜ gyaꜗ mɨɨˈ hiꜙ jyohꜘ gaꜙkwaꜘ hñaˉlooꜘ mɨɨˈ. 
\p  
\v 9 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Hi̱ˉ hnøøꜗ he̱e̱hꜙ juuˈ laˉ, waˊ he̱e̱yhˉ. 
\p  
\v 10 Maˊ gaꜙjä̱ꜘ miihˉ goˉteˈ dsaˉ kya̱a̱hˊ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús heˉ hnøøꜗ jähꜙ juuˈ heˉ gaꜙkwayꜘ ja̱ˉ.  
\v 11 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Hnähꜘ baˊ naˉngëhˈ hnähꜘ jwëˈ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ haˉ läꜙ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ, heˉ maˊ naˉhmääˊ jä̱ä̱ˈ. Pero hi̱ˉ saꜙ naˊjnääꜘ kihꜗ Dio, hlë̱ë̱hnˊ kya̱a̱hˊ juuˈ naˉhmääˊ baˊ.  
\v 12 Läꜙja̱ˉ, maꜙkeꜙ jëëy˜, saꜙ jnøøyhꜙ, maꜙkeꜙ nuuyˉ, saꜙ läꜙngëëyꜘ. Kihꜗ heˉja̱ˉ, saꜙ dsaˉje̱e̱yh˜ kya̱a̱hˊ Dio mahꜗ ko̱o̱ꜙ Dio dsëꜗ kihꜗ dsoˊkyeˉ kiyhꜗ. 
\s1 Gaꜙjmeehꜗ Jesús juuˈ heˉ hnøøꜗ jähꜙ juuˈ naˉhmääˊ kihˈ hi̱ˉ naˊjñeeˊ mɨˈju̱ˉ 
\r (Mt. 13:18-23; Lc. 8:11-15) 
\p  
\v 13 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Cheˊ saꜙ gaꜙläꜙngëëhꜘ hnähꜘ juuˈ kihꜗ hi̱ˉ naˊjñeeˊ mɨˈju̱ˉ? ¿Haˉ baˊ laˉ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ jyohꜘ juuˈ naˉhmääˊ heˉ naꜗ gaˊ jwahnꜚ cherˊmahꜗ saꜙ ngëëhꜘ hnähꜘ juuˈ laˉ?  
\v 14 Hi̱hꜗ hi̱ˉ jñee˜ mɨˈju̱ˉ, hi̱ˉ heꜘ la̱a̱ꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ kwaꜙ juuˈ kihꜗ Dio.  
\v 15 Ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ hi̱ˉ maˉnuuꜘ juuˈ, hi̱ˉ heꜘ la̱a̱ꜗ läꜙko̱hꜘ mɨˈju̱ˉ heˉ gaꜙtohꜘ chaˊjwëꜗ. Gaˊ maˉnuuyꜘ juuˈ kihꜗ Dio, cha̱hꜘ baˊ gwa̱ꜘ Tanaˊ jñuuyh˜ juuˈ heˉ maˉnaˉjnääˊ nehꜙ tuhˉdsëyꜗ.  
\v 16 Hiꜙ jñahꜘ kaˉlähꜘ dsaˉ hi̱ˉ nuuˉ juuˈ, hi̱ˉ heꜘ la̱a̱ꜗ läꜙko̱hꜘ mɨˈju̱ˉ heˉ gaꜙsa̱a̱ꜗ nëˊ ku̱u̱ˊ jeeˊ saꜙ chaˉ chaˉmiihˉ gwaahˊ. Läꜙcha̱hꜘ maˊ nuuyˉ jë̱ë̱ˉ baˊ dsëyˈ.  
\v 17 Pero ko̱ˉhwëëꜘ baˊ ja̱ˉ. La̱a̱yꜗ läꜙko̱o̱ˉ chaahˈ heˉ chooˈ miihˉ baˊ jmooꜗ kihꜗ. Waˊraˉ gaꜙjëëyꜗ wɨɨꜘ o goˉnääꜘ dsaˉ nëˊ kiyhˈ, kwa̱a̱t˜ kihꜗ juuˈ heˉ maˉnuuyꜘ, läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ tʉyꜗ jwëꜘ kihꜗ Dio.  
\v 18 Hehꜗ mɨˈju̱ˉ heˉ gaꜙsa̱a̱ꜗ jeeˊ kihˈ chaahˈ to̱o̱ꜘ, läꜙja̱ˉ la̱a̱ꜗ hi̱ˉ nuuˉ juuˈ kihꜗ Dio.  
\v 19 Pero jeeˊ gaꜙnääyˊ ja̱ˉ, maꜙ miihˉ läꜙja̱ˉ dsaˉläˉø̱ø̱yꜘ kihꜗ Dio. Jëëhꜘ kye̱ˉ gyihꜗ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ, hiꜙ hnøøyꜗ läꜙchayˉ chaˉmiihˉ kuuˊ, hiꜙ he̱e̱ꜘ dsëyꜗ läꜙjëꜙ heˉ gaˊ chaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ. Heˉja̱ˉ saꜙ jmeeyꜙ niꜙ miihˉ taˊ lluˈ.  
\v 20 Pero mɨˈju̱ˉ heˉ gaꜙsa̱a̱ꜗ hwaꜗ jmahꜗ, läꜙja̱ˉ la̱a̱ꜗ dsaˉ hi̱ˉ nuuˉ juuˈ kihꜗ Dio mahꜗ he̱e̱yhˉ kaˉlähꜘ. Hi̱ˉ heꜘ jmeeꜗ chaˉmiihˉ taˊ lluˈ, läꜙko̱o̱ˉ mɨˈju̱ˉ heˉ kwaꜙ maꜙ gyiiꜘgyaꜘ, maꜙ to̱ꜙloꜙgyaꜘ dsë˜ gyaꜗ, maꜙ hñaˉlooꜘ. 
\s1 Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ waˊjeˉ 
\r (Lc. 8:16-18) 
\p  
\v 21 Läꜙlaˉ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —Niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ hi̱h˜ jeˉ mahꜗ jlëyꜗ kya̱a̱hˊ ko̱o̱ˉ kyaahˊ, niꜙ saꜙ chiyhꜗ nehꜙ ji̱i̱ˊ. Heˉ chiyhꜗ jeeˊ ñiiꜘ baˊ mahꜗ läꜙjnäꜘ läꜙka̱a̱ˉ.  
\v 22 Läꜙjëꜙ heˉ naˉhmääˊ, lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ läꜙjnäꜘ, hiꜙ läꜙjëꜙ heˉ saꜙ jnäꜘ, laꜗ kwa̱a̱t˜ läꜙjnäꜘ.  
\v 23 Hi̱ˉ hnøøꜗ he̱e̱hꜙ juuˈ laˉ, waˊ he̱e̱yhˉ. 
\p  
\v 24 Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —Jmeeˊ daˊ hnähꜘ heˈ kihꜗ juuˈ heˉ nuuhˉ hnähꜘ. Jëëhꜘ, ja̱ˉbaˊ läꜙko̱o̱ˉ nuuhˉ hnähꜘ ko̱ˉja̱ˉ baˊ ji̱i̱hꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ o naˉdsë˜ gaˊ miihˉ ko̱ˉja̱ˉ.  
\v 25 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ ngëëꜘ miihˉ, hi̱ˉ heꜘ läꜙngëëꜘ chaˉgaˊmiihˉ. Hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ jmeeꜙ ngëëꜘ, läꜙkye̱ˉ heˉ ja̱ˉ lla̱a̱ꜙ baˊ. 
\s1 Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ jyohꜘ mɨˈju̱ˉ 
\p  
\v 26 Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —Läꜙko̱o̱ˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ, je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙ laꜗ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ jngëëˉ mɨˈju̱ˉ.  
\v 27 Saꜙ chaˉ kwa̱a̱t˜ laꜗ kihꜗ dsaˉ heꜘ cherˊmahꜗ naˉgwɨ̱ɨ̱yˉ o cherˊmahꜗ naˉnëyˊ. Dsaˉhyaꜙ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ, hiꜙ dsaˉkwa̱a̱ꜙ läꜙjmɨɨˈ läꜙhwëˈ niꜙ saꜙ ñeyˉ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ.  
\v 28 Hwaꜗ baˊ jmeeꜙ dsaˉkwa̱a̱ꜙ mɨˈju̱ˉ. Toˉnëˊ dsaˉhyaꜙ mɨˈju̱ˉ, ja̱ˉgaˊ dsaˉkwa̱a̱ꜙ chaahˈ kihꜗ. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, jyooꜙ leˈ kihꜗ. Läꜙhɨɨˊ gaˊ miihˉ, ka̱hꜙ mɨɨˈ kihꜗ.  
\v 29 Hiꜙ gaˊ maˉä̱ä̱ˉ mɨɨˈ, chooyhꜗ taˊ kiyhˈ, jëëhꜘ maˉllooꜗ ji̱i̱ˉ jʉʉyhꜗ mɨˈju̱ˉ mahꜗ llayꜗ lluꜗ. 
\s1 Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ mɨˈju̱ˉ mostaza 
\r (Mt. 13:31-32; Lc. 13:18-19) 
\p  
\v 30 Hiꜙ läꜙlaˉ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —¿Cheˊ kyu̱u̱h˜ hnähꜘ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ? Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ juuˈ heˉ je̱e̱hˈ kweeˉ kya̱a̱hˊ heˉ ja̱ˉ, mahꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ haˉ läꜙ laꜗ.  
\v 31 Heˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ, je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ ko̱o̱ˉ mɨˈju̱ˉ mostaza. Hehꜗ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ pihˈ gaˊ miihˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ jyohꜘ mɨˈju̱ˉ heˉ jngëëˉ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ.  
\v 32 Pero maˉngëëꜘ maˉjngëëyꜘ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ, dsaˉhyaꜙ mahꜗ dsaˉkwa̱a̱ꜙ ñiiꜘ gaˊ läꜙko̱hꜘ gaˊ jeeˊ läꜙjëꜙ jo̱hꜗ. Chaahˈ mostaza kwaꜙ goohˈ kihꜗ, läꜙja̱ˉ läꜙkye̱ˉ ta̱ˈ jmeeꜙ sɨɨˉ nëˊ saˊgohꜗ. 
\p  
\v 33 Gaꜙkwaꜘ Jesús juuˈ kihꜗ Dio kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ juuˈ naˉhmääˊ heˉ laꜗ läꜙko̱hꜘ juuˈ naˉhmääˊ kihˈ mostaza. Gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ haˉ ko̱hꜘ ji̱i̱hˈ läꜙngëëyꜘ baˊ.  
\v 34 Niꜙ ko̱o̱ˉ saꜙ gaꜙhlëëhꜘ Jesús naˉhñaaˈ läꜙjë̱ë̱ˉ. Juuˈ naˉhmääˊ jmahˈ baˊ gaꜙhlëëyhꜘ. Läꜙ maˊ gaꜙjä̱ꜘ hñiiꜘ baˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo, ja̱ˉgaˊ gaꜙmiꜙjnääyˉ naˉhñaaˈ läꜙjë̱ë̱ˉ juuˈ naˉhmääˊ heˉ gaꜙhlëëyhꜘ ja̱ˉ. 
\s1 Gaꜙjmeeꜘ Jesús hihꜙ kihꜗ lleꜘ mahꜗ hɨɨꜗ tiiˊ 
\r (Mt. 8:23-27; Lc. 8:22-25) 
\p  
\v 35 Läꜙ maˊ gaꜙnʉʉˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ, gaꜙjähꜘ Jesús gaꜙsɨɨyhꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —Manˋ taꜙ jyohꜘ jwooˈ jmɨˉjʉʉhˉ kaˉlähꜘ. 
\p  
\v 36 Ja̱ˉgaˊ gaꜙhɨhꜗ discípulo juuˈ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, hiꜙ gaꜙjä̱ä̱yꜗ Jesús läꜙ maˉgyayꜗ ja̱ˉ nehꜙ naˊmooꜘ gaꜙnääyꜗ. Maˊ hiiꜘ gaˊ jyohꜘ naˊmooꜘ kooꜘ ja̱ˉ, gaꜙka̱ꜗ dsaˉ heꜘ mahꜗ gaꜙnääyꜗ taꜙ jeeˊ gaꜙnääꜗ discípulo.  
\v 37 Jeeˊ gaꜙnääyꜗ ja̱ˉ, jaꜗ ko̱o̱ˉ lleꜘ täꜘ, gaꜙhɨɨꜘ gooˉ jwërte. Gaꜙhlu̱hꜗ jmɨɨˉ läꜙji̱i̱hˈ gaꜙhaaˋ nehꜙ naˊmooꜘ. Miihˉ gaˊ saꜙ gaꜙhmähꜗ naˊmooꜘ ja̱ˉ.  
\v 38 Pero maˉnaˉgwɨ̱ɨ̱ˉ Jesús taꜙ kaˊluuˊ ja̱ˉ, naˉdsë˜ lleyˊ nëˊ tu̱ˈ. Heˉja̱ˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —Taˉjwohꜗ —gaꜙjäyhꜘ— ¿cheˊ niꜙ miihˉ hʉʉˊdsëˉ saꜙ kye̱hˊ heˉ ju̱u̱ꜘ jneˊ chaˊjmɨɨˉ laˉ? 
\p  
\v 39 Heˉja̱ˉ gaꜙnooˉ Jesús, gaꜙjmeeyꜘ hihꜙ gaꜙjä̱ꜘ tiiˊ lleꜘ, hiꜙ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ jmɨɨˉ: 
\p —Taꜙ toohꜘ mɨɨhˊ, jä̱ˊ tiiˊ. 
\p Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙhnaꜘ lleꜘ hiꜙ gaꜙjä̱ꜘ tiiˊ goˉteˈ jmɨɨˉ.  
\v 40 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ dsaˉ kya̱a̱yꜗ heꜘ: 
\p —¿Heˉlaˈ ga̱hꜗ hnähꜘ chaˉmiihˉ? ¿Heˉlaˈ ja̱ˉ saꜙ dsooꜘ hohꜘ hnähꜘ kinꜙ? 
\p  
\v 41 Peerꜙ gaꜙläꜙgohꜙ discípulo kya̱a̱ꜗ Jesús, heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ baˊ naˉ, hehꜗ läꜙkye̱ˉ jmɨɨˉ hiꜙ läꜙkye̱ˉ lleꜘ nʉʉhˊ kiyhˈ? 
\c 5  
\s1 Dsaˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ che̱e̱ˉ Legión 
\r (Mt. 8:28-34; Lc. 8:26-39) 
\p  
\v 1 Hiꜙ gaꜙllooꜗ Jesús jyohꜘ jwooˈ jmɨˉjʉʉhˉ ja̱ˉ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ, hwaꜗ kihꜗ dsaˉ gadareno.  
\v 2 Läꜙ maˊ gaꜙjña̱a̱yꜗ nehꜙ naˊmooꜘ ja̱ˉ, jaꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ, gaꜙmiꜙje̱e̱yꜚ Jesús. Hi̱ˉ heꜘ maˊ gyaˈ jeeˊ laˈ toˉhø̱ø̱ˉ kihꜗ hlɨɨꜘ.  
\v 3 Jeeˊ ja̱ˉ maˊ laˈ hø̱ø̱yˈ. Maꜙkeꜙ maˊ hñu̱u̱hˉ dsihꜘ kya̱a̱hˊ caden˜, niꜙ läꜙja̱ˉ saꜙ gaꜙjmääꜘ.  
\v 4 Ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ häˊ gaꜙhñu̱u̱hˉ dsihꜘ kya̱a̱hˊ caden˜ hiꜙ gaꜙgwëꜗ dsaˉ tɨɨyˊ kya̱a̱hˊ jwɨˊ hmaˉ heˉ hëˊ tooˉ, pero niꜙ ko̱o̱ˉ saꜙ gaꜙjmääꜘ. Gaꜙsaꜗ gaꜙhnäꜗ bihꜗ läꜙjëꜙ heˉ kya̱a̱hˊ maˊ naˉhñʉʉꜚ gooˉ tɨɨyˊ. Niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ gaꜙläꜙbe̱e̱ꜘ kya̱a̱yhˊ.  
\v 5 Läꜙjmɨɨˈ läꜙhwëˈ maˊ ngëyꜙ mohꜘ kɨˉhooyh˜, hiꜙ läꜙja̱ˉ jeeˊ laˈ toˉhø̱ø̱ˉ. Hiꜙ maˊ jmeeyꜙ dsooˊ kihˈ hñiiyꜘ kya̱a̱hˊ ku̱u̱ˊ.  
\v 6 Ʉ̱ʉ̱ꜘ gaˊ gaꜙjë̱ë̱yꜗ Jesús, heˉja̱ˉ ngooyꜗ koˉchihˊ gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús.  
\v 7 Mahꜗ gaꜙhlëëyhꜘ ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Taꜙ ka̱a̱hꜙ jnäꜘ Jesús, hneˉ Jo̱o̱ꜘ Dio Jø̱ø̱hꜗ. Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, taꜙ jmeehˋ jnäꜘ. 
\p  
\v 8 Gaꜙhlëëyhꜘ läꜙja̱ˉ jëëhꜘ jä̱ä̱ꜗ baˊ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Hneˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ, goˉhë̱ë̱ˈ kihꜗ dsaˉñʉʉhˉ naˉ. 
\p  
\v 9 Hiꜙ gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Heeˉ che̱e̱hˉ hneˉ? 
\p Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Legión che̱e̱nˉ, jëëhꜘ jwë̱ë̱ꜘ jnäähˈ. 
\p  
\v 10 Peerꜙ gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Jesús, mahꜗ saꜙ hëëꜗ Jesús kiyhꜗ ʉ̱ʉ̱ꜘ kihꜗ hwaꜗ ja̱ˉ.  
\v 11 Jä̱hꜙ kihꜗ lleˊ hwaˈ ja̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ ko̱o̱ˉ nääꜗ ñeꜗ maˊ kuhˉ nuuˉ.  
\v 12 Heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ kihꜗ Jesús, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Che̱e̱ꜙ jnäähˈ kihꜗ ñeꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ ooꜙ mahꜗ dsaˊtoohˊ jnäähꜗ kiyhꜗ. 
\p  
\v 13 Gaꜙkwaꜘ baˊ Jesús jwëˈ. Heˉja̱ˉ gaꜙhwë̱ë̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ dsaˉ heꜘ, mahꜗ gaꜙta̱a̱yhˋ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ to̱ꜗ mil ñeꜗ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ ñeꜗ heꜘ gaꜙkyʉ̱ʉ̱ꜗ. Maˊ gaꜙtë̱ë̱yꜘ ko̱o̱ˉ lleˊ hwaˈ, ko̱ˉdsooꜘ jwëˈ baˊ gaꜙsa̱a̱yꜗ chaˊjmɨɨˉ jʉʉhˉ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙju̱u̱yꜗ nehꜙ jmɨɨˉ.  
\v 14 Dsaˉ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱˜ ñeꜗ heꜘ, gaꜙnääyꜗ koˉchihˊ chaˉhli̱i̱yꜙ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ hiꜙ taꜙ chʉʉhˊ mohꜘ, naˊjmeeyhˊ juuˈ. Hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙnuuꜘ, naˊnääˈ naˊjëëˉ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ.  
\v 15 Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ chehˈ Jesús, gaꜙjë̱ë̱yꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ jä̱ä̱ꜙ jwë̱ë̱ꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ, maˊ gyayˈ kye̱yhˊ hmɨɨhˉ, maˉnøhꜗ dsëyꜗ goˉte˜, heˉja̱ˉ gaꜙjwa̱a̱hˈ dsaˉ.  
\v 16 Hi̱ˉ gaꜙjëëꜗ läꜙjëꜙ heˉ ja̱ˉ, gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ kihꜗ dsaˉ haˉ läꜙ gaꜙla̱a̱ꜘ hi̱ˉ maˊ jä̱ä̱ꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ hiꜙ gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ läꜙko̱hꜘ gaꜙlaꜗ kihꜗ ñeꜗ.  
\v 17 Ja̱ˉgaˊ gaꜙløøꜗ dsaˉ heꜘ chu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Jesús mahꜗ waˊ lla̱a̱yhꜘ kiyhꜗ taꜙ jeeˊ jyohꜘ. 
\p  
\v 18 Läꜙ maˊ gaꜙheꜗ Jesús nehꜙ naˊmooꜘ, dsaˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ gaꜙchu̱u̱ꜘ kya̱a̱hˊ Jesús, mahꜗ maˊ kwayˈ jwëˈ maˊ dsooyˈ kya̱a̱yhˊ. 
\p  
\v 19 Pero saꜙ gaꜙhe̱e̱hˉ Jesús: 
\p —Gwa̱a̱hˉ kyahꜗ goˉko̱o̱ˋ juuˈ kihꜗ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ kyahꜗ, haˉ läꜙ laꜗ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ maˉjmeeꜘ Dio kyahꜗ hneˉ. Goˉjmeehˋ juuˈ haˉ läꜙ maˉläˉñihꜘ dsëꜗ Dio kyahꜗ —gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ dsaˉ heꜘ. 
\p  
\v 20 Heˉja̱ˉ ngaayhꜗ, gaꜙngëëyꜘ läꜙka̱a̱ˉ jwɨɨˉ heˉ jähꜘ dsaˉ Decápoli gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ gaꜙjmeeꜘ Jesús kiyhꜗ. Hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙnuuꜘ gaꜙta̱a̱hˋ jëë˜ dsa̱hꜙ. 
\s1 Jo̱ˉmɨɨꜚ Jairo kya̱a̱hˊ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ 
\r (Mt. 9:18-26; Lc. 8:40-56) 
\p  
\v 21 Ngaahꜗ Jesús kaˉlähꜘ taꜙ hngaahˋ jmɨˉjʉʉhˉ kya̱a̱hˊ naˊmooꜘ. Maˊ gaꜙlla̱a̱yhꜗ jeeˊ ja̱ˉ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙllaꜙnääꜗ kaˉlähꜘ.  
\v 22 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙllooꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ che̱e̱ˉ Jairo hi̱ˉ la̱a̱ꜗ taˊ kihˈ gwahꜙ mähˉ jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ. Maˊ gaꜙjë̱ë̱yꜗ Jesús gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëyˊ,  
\v 23 mahꜗ gaꜙchu̱u̱yꜘ chaˉmiihˉ kya̱a̱hˊ Jesús, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —Dsaˉju̱u̱ꜘ chihˉmëꜘ kya̱a̱nꜙ, ñaˉ mahꜗ goˊkyehˉ goohˉ nëˊ kiyhˈ mahꜗ hlä̱ä̱yꜘ, läꜙja̱ˉ moꜙsoꜙ ju̱u̱yꜘ. 
\p  
\v 24 Heˉja̱ˉ ngooꜗ Jesús kya̱a̱hˊ Jairo. Peerꜙ naˉlä̱ä̱ˉ naˉjlë̱ë̱˜ bihꜗ dsaꜙ, kihꜗ heˉ jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ gaꜙnääꜗ kya̱a̱yhˊ.  
\v 25 Jeeˊ gaꜙngëëꜘ Jesús ja̱ˉ, maˊ chehˈ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ maˉhyaˉ ko̱o̱ˉ gyaꜙto̱ꜘ ji̱ˉñeˉ heˉ maˊ dsaayhˊ dsooˊ kiyhˈ.  
\v 26 Maˉläˉhɨɨˋ jëëy˜ wɨɨꜘ, ja̱ꜙ hi̱ˉ ja̱a̱ˉ tëꜙmë˜ maˉka̱a̱yhꜙ. Dsaˉmëꜘ heꜘ gaꜙmiꜙllayˉ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ kiyhꜗ, gaꜙhe̱e̱yꜗ kya̱a̱hˊ tëꜙmë˜. Niꜙ miihˉ saꜙ gaꜙlaꜗ më˜, chaˉgaˊmiihˉ maˊ jaˈ kiyhꜗ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ.  
\v 27 Maˊ gaꜙnuuyꜘ hlëëhꜙ dsaˉ kihꜗ Jesús, läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙta̱a̱yhˉ hñiiyꜘ jeeˊ kihˈ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ heꜘ mahꜗ gaꜙsu̱yꜗ miihˉ chaˊgooyˉ saˊhmɨɨhˉ kihꜗ Jesús.  
\v 28 Jëëhꜘ maˊ la̱a̱yꜘ: “Waˊraˉ jähꜘ kihꜗ ko̱o̱ˉ të̱ë̱nꜗ su̱ꜗ miihˉ chaˊgoonꜙ saˊhmɨɨhˉ kiyhꜗ, hlä̱ä̱nꜘ goˉte˜.”  
\v 29 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙhnaꜘ dsooˊ kiyhˈ hiꜙ gaꜙläꜙliihꜚ dsaˉmëꜘ heꜘ heˉ gaꜙä̱ä̱hꜗ goˉte˜ dsooˊ kiyhˈ.  
\v 30 Hiꜙ cha̱hꜘ baˊ gaꜙläꜙliihꜚ Jesús hehꜗ beꜘ kiyhꜗ gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉ, heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱yhˉ hñiiyꜘ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ naˉ hi̱hꜗ maˉsu̱ꜗ saˊhmɨɨhˉ kinꜙ? 
\p  
\v 31 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —Cheˊ saꜙ jëëhꜘ jeeˊ kihˈ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hä̱ä̱hˊ, mahꜗ jwahꜘ: “¿Hi̱i̱ˉ naˉ maˉsu̱ꜗ jnäꜘ?” 
\p  
\v 32 Pero chehꜗ bihꜗ jëëy˜ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jeeˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉ, hi̱i̱ˉ naˉ hi̱ˉ maˉjmeeꜘ läꜙja̱ˉ.  
\v 33 Hi̱hꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ ñeˉ bihꜗ heˉ maˉhla̱a̱yꜘ. Goyhꜙ hiꜙ jlä̱ä̱ꜙ gyihꜗ läꜙja̱ˉ, ngooyꜗ naˊju̱u̱yhˊ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús hiꜙ gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ läꜙko̱hꜘ gaꜙlaꜗ kiyhꜗ.  
\v 34 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ dsaˉmëꜘ heꜘ: 
\p —Gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ, kihꜗ heˉ maˉläˉdsooꜘ hohꜘ kinꜙ, maˉjä̱ꜗ baˊ kyahˈ. Gwa̱a̱hˉ baˊ hneˉ lluꜗ, waˊ jä̱ˈ goˉte˜ dsooˊ kyahˈ. 
\p  
\v 35 Läꜙ maˉchehꜗ baˊ Jesús hlëëhꜙ, maˊ gaꜙllaꜙnääꜗ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ kihꜗ Jairo hi̱ˉ maˊ la̱a̱ˈ taˊ kihˈ gwahꜙ jeeˊ ja̱ˉ. Hi̱ˉ heꜘ maˊ kye̱ˉ juuˈ, jäyhꜘ sɨɨyhꜙ Jairo: 
\p —Maˉju̱u̱ꜙ baˊ gyʉ̱ʉ̱ˉ mëꜘ kya̱a̱hꜗ. Moꜙtoꜙ kwaˉ gaˊ taˊ kihˈ taˉjwohꜗ naˉ. 
\p  
\v 36 Läꜙcha̱hꜘ maˊ gaꜙnuuꜘ Jesús juuˈ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ taˊ kihˈ gwahꜙ heꜘ: 
\p —Taꜙ ka̱ˉ hʉʉˊdsëˉ, jmeeˊ dsooꜘ hohꜘ baˊ. 
\p  
\v 37 Ja̱ˉ ji̱i̱hˈ moꜙsoꜙ gaꜙkwayꜘ jwëˈ maˊ dsaˉnääꜗ dsaˉ kya̱a̱yhˊ. Gaꜙjä̱ä̱yꜗ maꜙlaꜙ Peeˊ baˊ, kya̱a̱hˊ Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ ø̱ø̱yhꜚ.  
\v 38 Läꜙ maˊ gaꜙllooyꜗ jä̱hꜙ jeeˊ chihˈ hneꜗ kihꜗ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ taˊ kihˈ gwahꜙ heꜘ, gaꜙnuuyꜘ täähˊ mɨɨhˊ kɨˉhooh˜ dsaˉ.  
\v 39 Maˊ gaꜙheyꜗ chaˊnehꜙ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Heˉlaˈ toohꜘ hnähꜘ mɨɨhˊ heˉ kɨˊhoohˊ hnähꜘ? Saꜙ naˉju̱u̱ˊ chihˉmëꜘ naˉ, hi̱ˉ naˉgwɨ̱ɨ̱ˉ baˊ naˉ. 
\p  
\v 40 Gaꜙmiꜙkwa̱hꜗ baˊ dsaˉ kihꜗ Jesús. Heˉja̱ˉ gaꜙhwë̱ë̱yꜗ kaˊhneꜚ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙheyꜗ jeeˊ kya̱a̱ꜗ chihˉmëꜘ heꜘ kya̱a̱hˊ maꜙlaꜙ choˈjmiiyˉ hiꜙ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ baˊ.  
\v 41 Hiꜙ gaꜙso̱o̱yhꜗ gooˉ chihˉmëꜘ heꜘ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Talita, cumi —juuˈ laˉ hnøøꜗ jähꜙ: Chihˉmëꜘ, jnäꜘ jwë̱ë̱hn˜ hneˉ nooˉ. 
\p  
\v 42 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙnooˉ chihˉmëꜘ heꜘ hiꜙ gaꜙløøyꜗ ngëyꜙ. Peerꜙ jëë˜ dsa̱hꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, kihꜗ heˉ gaꜙlaꜗ läꜙja̱ˉ. Chihˉmëꜘ heꜘ maˊ hä̱ä̱ˊ gyaꜙto̱ꜘ ji̱ˉñeˉ.  
\v 43 Pero gaꜙta̱a̱yhˉ juuˈ mahꜗ saꜙ kooyhꜗ juuˈ kya̱a̱hˊ niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ. Hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ heˉ kwëëyhꜗ heˉ kuhꜙ chihˉmëꜘ heꜘ. 
\c 6  
\s1 Gaꜙlla̱a̱hꜗ Jesús jwɨɨˉ Nazaret 
\r (Mt. 13:53-58; Lc. 4:16-30) 
\p  
\v 1 Yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús kihꜗ Jairo, ja̱yhꜗ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ kiyhꜗ, hiꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ gaꜙjmeeꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ.  
\v 2 Jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ gaꜙheyꜗ nehꜙ gwahꜙ mähˉ hiꜙ gaꜙløøyꜗ kwayꜙ juuˈ. Maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ haˉ läꜙ hlëëyhꜙ, gaꜙta̱a̱yhˋ jëë˜ dsa̱yhꜙ, heˉja̱ˉ maˊ jähꜘ dsaˉ kiyhꜗ: 
\p —¿Haˉ maˉmiˉtë̱ë̱ˉ hi̱ˉ naˉ, heˉ hlëëyhꜙ läꜙnaˉ? ¿Hi̱i̱ˉ kwaꜙ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ? ¿Haˉ baˊ läꜙ jmeeyꜙ laꜘ läꜙjëꜙ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ jmeeyꜙ naˉ?  
\v 3 ¿Cheˊ ja̱ꜙ heꜘ tëꜙhmaꜙ naˉ? ¿Ja̱ˈ heꜘ jo̱o̱ꜘ María naˉ? Hi̱hꜗ hi̱ˉ naˉ, ¿ja̱ˈ heꜘ ø̱ø̱yhꜚ Jacobo, José, Juda, Simón, hiꜙ dsaˉmëꜘ ø̱ø̱yhꜚ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ kya̱a̱hˊ jneˊ jeeˊ laˉ? 
\p Läꜙjëꜙ heˉ maˊ jmeeyꜙ, gaꜙtohꜘ wɨɨꜘ kihꜗ dsaˉ heꜘ.  
\v 4 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Tɨh˜ baˊ dsëˈ dsaˉ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio hi̱ˉ goˉnääꜘ jeeˊ jyohꜘ. Pero hi̱ˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ kihꜗ, hiꜙ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ chaˊnehꜙ kihꜗ, saꜙ hnääꜗ dsihꜘ. 
\p  
\v 5 Saꜙ gaꜙlaꜗ maˊ jmeeyˈ chaˉmiihˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ jeeˊ ja̱ˉ. Ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉdsaahˊ heꜘ gaꜙkyeyˉ gooyˉ nëˊ kihˈ mahꜗ gaꜙjä̱ꜗ kiyhꜗ.  
\v 6 Kihꜗ heˉ saꜙ gaꜙläꜙdsooꜘ dsëꜗ dsaˉgooyˈ, heˉja̱ˉ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëyꜗ chaˉmiihˉ. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, ngooyꜗ läꜙka̱a̱ˉ jwɨɨˉ jeeˊ jä̱hꜙ naˊkwayˉ juuˈ. 
\s1 Gaꜙche̱e̱ꜗ Jesús dsaˉ kya̱a̱yꜗ mahꜗ kwayꜗ juˈhmëëꜘ 
\r (Mt. 10:5-15; Lc. 9:1-6) 
\p  
\v 7 Gaꜙtëëyhꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ mahꜗ che̱e̱yꜗ maꜙ u̱u̱ꜗ maꜙ u̱u̱ꜗ läꜙko̱o̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ, hiꜙ gaꜙkwëëyhꜗ beꜘ mahꜗ jmeeyꜗ hihꜙ hwë̱ë̱ꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ dsaꜙ.  
\v 8 Gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ kiyhꜗ, gaꜙjäyhꜘ läꜙlaˉ: 
\p —Taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ niꜙ miihˉ kihꜗ chaˊjwëꜗ. Taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hmɨhˉtuhˉ, niꜙ heˊñiihꜚ, niꜙ kuuˊ. Maꜙlaꜙ hmaˉhuꜚ baˊ ka̱hꜗ hnähꜘ.  
\v 9 Ja̱ˉ heehˉ hnähꜘ looˉ heˉ häˊ tɨɨhˊ hnähꜘ baˊ, taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ jyohꜘ lë̱ë̱ˊ hmɨɨhˉ kyahꜗ hnähꜘ.  
\v 10 Läꜙko̱o̱ˉ jwɨɨˉ jeeˊ të̱ë̱hˈ hnähꜘ, jä̱hˈ hnähꜘ ko̱o̱ˉ chaˊnehꜙ kihꜗ dsaꜙ, läꜙji̱i̱hˈ hwë̱ë̱hˉ hnähꜘ jeeˊ ja̱ˉ.  
\v 11 Pero cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙhe̱e̱hˉ dsaˉ hnähꜘ jeeˊ llaꜙnäähꜗ hnähꜘ, hiꜙ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙnuuyꜘ juuˈ heˉ kye̱hˊ hnähꜘ, ja̱ˉ hwë̱ë̱hˉ hnähꜘ jeeˊ ja̱ˉ. Ja̱ˉ hlahꜘ hnähꜘ waˊhløøˉ heˉ naˉbeh˜ tɨɨhˊ hnähꜘ. Heˉ ja̱ˉ jmeeꜗ lii˜ heˉ maˉlaꜗ kwa̱a̱t˜ kihꜗ bihꜗ ja̱ˉ. Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, waˊraˉ gaꜙllooꜗ jmɨɨˊ jmeeꜗ Dio jwiz˜, jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ jëëꜗ chaˉgaˊmiihˉ wɨɨꜘ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ jëëꜗ jeeˊ jwɨɨˉ Sodoma kya̱a̱hˊ Gomorra —gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 12 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙhwë̱ë̱ˉ discípulo gaꜙnääyꜗ kwayꜙ juuˈ mahꜗ waˊ dsaˉje̱e̱h˜ dsaˉ kya̱a̱hˊ Dio.  
\v 13 Gaꜙhwë̱ë̱yꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ hiꜙ gaꜙsu̱yꜗ miihˉ aceit dsaˉdsaahˊ, läꜙja̱ˉ gaꜙmiꜙhlä̱ä̱yꜘ jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ. 
\s1 Jeeˊ laˉ jähꜘ haˉ läꜙ gaꜙju̱u̱ꜗ Jwa̱a̱ꜚ hi̱ˉ maˊ choo˜ jmɨɨˉ 
\r (Mt. 14:1-12; Lc. 9:7-9) 
\p  
\v 14 Gaꜙläꜙka̱a̱ˉ maˊ chaˉ juuˈ kihꜗ Jesús, heˉja̱ˉ gaꜙnuuꜘ rey Herode. Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —La̱a̱nꜙ goꜚ Jwa̱a̱ꜚ hi̱ˉ maˊ choo˜ jmɨɨˉ maˉläˉji̱i̱hˋ jeeˊ kihˈ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ, heˉja̱ˉ maˉkye̱yˉ chaˉmiihˉ beꜘ heˉ kya̱a̱hˊ jmeeyꜙ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ. 
\p  
\v 15 Hiꜙ ko̱ˉlla̱a̱ˊ jähꜘ Elía baˊ naˉ, hi̱ˉ lleˋ kihˈ jä̱hꜘ. Hiꜙ jñahꜘ maˊ jähꜘ, ja̱a̱ˉ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio baˊ naˉ, ja̱ˉbaˊ läꜙko̱o̱ˉ la̱a̱ꜗ hi̱ˉ maˊ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio lloꜘjooꜗ.  
\v 16 Pero läꜙ maˊ gaꜙnuuꜘ Herode ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Hi̱ˉ heꜘ heꜘ Jwa̱a̱ꜚ, hi̱ˉ gaꜙjmeenꜗ madaꜚ gaꜙku̱ˋ lleˊ, hi̱ˉ heꜘ naˉ maˉläˉji̱i̱hˋ jeeˊ kihˈ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ. 
\p  
\v 17 Heꜘ baˊ Herode gaꜙjmeeꜘ hihꜙ jä̱ä̱ꜗ, gaꜙsa̱a̱hꜗ dsaˉ Jwa̱a̱ꜚ, gaꜙta̱a̱yhˉ nehꜙñeˈ dsooˊ kihˈ Herodía. Herodía heꜘ maˊ la̱a̱ˈ mëˊ Felipe dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hꜚ Herode. Pero maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙtëëˉ Herode dsaˉmëꜘ heꜘ, gaꜙjmä̱ä̱yꜗ läꜙko̱hꜘ dsaˉmëꜘ kya̱a̱yꜗ.  
\v 18 Saꜙ gaˊ maˉhä̱ä̱ˊ Jwa̱a̱ꜚ nehꜙñeˈ gaꜙsɨɨyhꜙ Herode: 
\p —Saꜙ lleˋ kihˈ heˉ maˉkya̱a̱hˊ mëˊ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hꜗ. 
\p  
\v 19 Heˉja̱ˉ gaꜙläꜙhøøhˋ Herodía kihꜗ Jwa̱a̱ꜚ. Hnøøyꜗ maˊ ju̱u̱ꜘ Jwa̱a̱ꜚ, pero saꜙ gaꜙkwaꜘ Herode jwëˈ.  
\v 20 Jëëhꜘ, Herode maˊ ga̱hꜙ Jwa̱a̱ꜚ, ñeˉ bihꜗ maˊ la̱a̱yˈ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ llu̱u̱ꜗ hi̱ˉ naˉjngëëˈ kya̱a̱ꜗ Dio. Heˉja̱ˉ gaꜙhä̱ä̱ꜗ bihꜗ. Läꜙko̱o̱ˉ maˊ nuuyˉ juuˈ kihꜗ Jwa̱a̱ꜚ, maˉnuuˉ bihꜗ läꜙka̱a̱ˉ tuhˉdsëyꜗ pero maˊ jmeeyꜙ chaˉmiihˉ hʉʉˊdsëˉ.  
\v 21 Pero gaꜙnaꜘ jwëˈ kihꜗ Herodía jmeeyꜗ heˉ llaꜙ dsëyꜗ läꜙ maˊ gaꜙhyaˉ Herode ji̱ˉñeˉ. Gaꜙjmeeyꜘ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ jʉʉhˉ gaꜙkwayꜘ heˉ gaꜙkuhˉ dsaˉ. Gaꜙtëëhꜗ Herode läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉtaˊ ka̱a̱hˊ, läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ nëˊ kihˈ hløøꜘ hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉka̱a̱hˊ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ Galilea.  
\v 22 Maˊja̱ˉ gaꜙheꜗ jo̱ˉmɨɨꜚ Herodía jmeeyꜙ ja̱ˊ. Gaꜙtɨhꜗ jwërte dsëꜗ Herode hiꜙ gaꜙtɨhꜗ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jmɨɨˊ. Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Herode sɨɨyhꜙ chihˉmëꜘ heꜘ: 
\p —Ngɨɨˊ heˉ hnoohˉ kinꜙ.  
\v 23 Jnäꜘ bä̱ä̱hnˊ hñiinꜙ kwëëhnꜚ hneˉ läꜙjëꜙ heˉ ngɨɨhˊ läꜙji̱i̱hˈ to̱ꜗdsaahˋ heˉ chaˉ kinꜙ. 
\p  
\v 24 Heˉja̱ˉ yaꜙhë̱ë̱ꜗ chihˉmëꜘ heꜘ naˊngɨɨyˊ juuˈ kihꜗ chooyˈ: 
\p —¿Heeˉ lluꜗ ngɨɨnˊ la̱a̱hꜘ? —jäyhꜘ sɨɨyhꜙ chooyˈ. 
\p —Ngɨɨˊ mɨˊlleˊ Jwa̱a̱ꜚ hi̱ˉ maˊ choo˜ jmɨɨˉ baˊ —gaꜙjähꜘ chooyˈ. 
\p  
\v 25 Cha̱hꜘ baˊ ngooyˈ gaꜙheyꜗ jeeˊ gyaˈ rey: 
\p —Kwëëhˋ jnäꜘ naꜗ gaˉjʉhˉ mɨˈlleˊ Jwa̱a̱ꜚ naˉhäˊ nehꜙ ko̱o̱ˉ wɨ̱ɨ̱ꜘ. Heˉ naˉ baˊ hnoonˈ —jähꜘ chihˉmëꜘ heꜘ gaꜙsɨɨyhꜙ rey. 
\p  
\v 26 Heˉja̱ˉ gaꜙläꜙmeehꜙ dsëꜗ Herode. Pero gaꜙtä̱ä̱yˉ hñiiyꜘ kwayꜗ heˉ gaꜙjäyhꜘ toꜙloꜙ nëˊ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙtëëyhꜗ heꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙmiꜙteyꜗ baˊ juuˈ kiyhꜗ.  
\v 27 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ, gaꜙjmeeyꜘ hihꜙ kihꜗ hløøꜘ kya̱a̱yꜗ mahꜗ naˊkye̱yꜘ lleˊ Jwa̱a̱ꜚ.  
\v 28 Ngooꜗ hløøꜘ nehꜙñeˈ naˊku̱yˉ lleˊ Jwa̱a̱ꜚ, hiꜙ maˊ ki̱i̱yꜗ lleˊ Jwa̱a̱ꜚ naˉhäˊ nehꜙ wɨ̱ɨ̱ꜘ, ja̱yhꜗ yaꜙkwëëyhˋ chihˉmëꜘ heꜘ mahꜗ gaꜙngëëꜗ chihˉmëꜘ heꜘ kihꜗ chooyˈ. 
\p  
\v 29 Maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉkya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ heˉ gaꜙlaꜗ läꜙja̱ˉ, naˊnääyˈ naˊki̱i̱yꜗ hnooˈ ja̱ˉ, mahꜗ naˊhooyˉ. 
\s1 Gaꜙä̱ä̱hˉ Jesús hñaaꜘ mil dsaˉñʉʉhˉ 
\r (Mt. 14:13-21; Lc. 9:10-17; Jn. 6:1-14) 
\p  
\v 30 Maˊ gaꜙllaꜙnääˋ apóstol kya̱a̱ꜗ Jesús, gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ läꜙjëꜙ heˉ gaꜙjmeeyꜘ hiꜙ haˉ läꜙ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ jeeˊ naˊnääyˈ.  
\v 31 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Yaˉnäähꜘ hnähꜘ maꜙnøønˈ maꜙte̱e̱hnˊ dsëˉ jneˊ ko̱ˉhwëëꜘ taꜙ jeeˊ saꜙ cha̱a̱ˉ dsaˉ. 
\p Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ dsaˉnääꜗ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ, niꜙ heˉ maˊ kuyhꜙ saꜙ gaꜙkwaꜘ jwëˈ. Kihꜗ heˉja̱ˉ baˊ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ läꜙja̱ˉ.  
\v 32 Ja̱ˉgaˊ gaꜙta̱a̱yhˋ nehꜙ naˊmooꜘ gaꜙnääyꜗ ko̱o̱ˉ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ jeeˊ saꜙ kwaꜙ niꜙ miihˉ.  
\v 33 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙjë̱ë̱ꜗ dsihꜘ hä̱ä̱yˊ nehꜙ naˊmooꜘ hiꜙ gaꜙläꜙkyu̱u̱yꜙ. Heˉja̱ˉ gaꜙnääꜗ dsaˉ jwëꜘ tɨɨˊ. Maˊ gaꜙngëëyꜘ läꜙko̱o̱ˉ läꜙko̱o̱ˉ jwɨɨˉ, gaꜙnääꜗ dsaˉ heꜘ kya̱a̱yhˊ kaˉlähꜘ. Pero jä̱ä̱ꜗ gaˊ dsaˉ heꜘ gaꜙllaꜙnääꜗ läꜙko̱hꜘ gaˊ Jesús.  
\v 34 Maˊ gaꜙjña̱a̱ꜗ Jesús nehꜙ naˊmooꜘ ja̱ˉ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ jwë̱ë̱ꜘ jwërte dsaˉ hi̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ jeeˊ ja̱ˉ hiꜙ gaꜙläꜙñihꜘ dsëyꜗ kihꜗ. Jëëhꜘ, dsaˉ heꜘ la̱a̱ꜗ läꜙko̱o̱ˉ borrego hi̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ jʉʉˊ. Heˉja̱ˉ gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ juuˈ.  
\v 35 Maˊ gaꜙhlooꜘ ja̱ˉ, gaꜙyaꜙjä̱hꜙ discípulo kihꜗ Jesús mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —Gaꜙhlooꜘ baˊ laˉ, hiꜙ saꜙ chaˉ niꜙ miihˉ heˉ kuhꜙ dsaˉ jeeˊ laˉ.  
\v 36 Chiihˊ dsaˉ waˊ llaˉnääyꜘ läꜙka̱a̱ˉ jä̱hꜙ laˉ, waˊ llaˉläyˉ heˉ kuyhꜙ —gaꜙjähꜘ discípulo sɨɨyhꜙ Jesús. 
\p  
\v 37 —Kwëëhˋ hnähꜘ dsaˉ heˉ kuyhꜙ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p —¿Niꜙ saꜙ le̱e̱ꜙ to̱ꜗ hñaˉlooꜘ kuuˊ heˉ dsaˊläˊ jnäähꜗ heˉ kuhꜙ gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ naˉ? —gaꜙjähꜘ discípulo. 
\p  
\v 38 —Jëëˋ daˊ ko̱o̱ˉ ¿Johꜘ heˊñiihꜚ kye̱hˊ hnähꜘ? —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p Maˊ gaꜙjëëꜗ discípulo, mahꜗ gaꜙjmeeyhꜗ juuˈ: 
\p —Hñaꜘ baˊ heˊñiihꜚ kye̱ˊ jnäähꜗ kya̱a̱hˊ u̱u̱ˈ hmoohˉ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 39 Heˉja̱ˉ gaꜙjmeeꜘ Jesús madaꜚ kiyhꜗ: 
\p —Chiihˊ dsaˉ naˉ waˊ dsaˉta̱a̱hˋ maꜙ ko̱o̱ˉ nääꜗ maꜙ ko̱o̱ˉ nääꜗ nëˊ yaˉmoohˉ naˉ. 
\p  
\v 40 Heˉja̱ˉ gaꜙta̱a̱hˋ dsaˉ maꜙ hña̱ˉla̱a̱ꜘ hiꜙ maꜙ to̱ꜙloꜙgya̱a̱ꜘ.  
\v 41 Hiꜙ gaꜙka̱ꜗ Jesús läꜙjëꜙ hñaꜘ heˊñiihꜚ ja̱ˉ kya̱a̱hˊ läꜙu̱u̱ꜘ hmoohˉ heꜘ, gaꜙjëëyꜗ taꜙ gyʉʉhˈ gaꜙkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio. Ja̱ˉgaˊ gaꜙlla̱a̱yꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ, gaꜙkwëëyhꜗ discípulo mahꜗ gaꜙtiˊ gaꜙllooyhꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ. Hiꜙ läꜙja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ kihꜗ hmoohˉ heꜘ kaˉlähꜘ.  
\v 42 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ gaꜙkuhˉ läꜙji̱i̱hˈ gaꜙkë̱ë̱yꜗ.  
\v 43 Jwɨˊ heˊñiihꜚ heˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ ja̱ˉ, gaꜙka̱hˈ gyaꜙto̱ꜘ saˊmɨɨhˉ kya̱a̱hˊ hmoohˉ heꜘ.  
\v 44 Jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ maꜙlaꜙ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ gaꜙkuhˉ heꜘ te̱e̱ꜗ ko̱o̱ˉ hñaꜘ mil dsaˉ. 
\s1 Gaꜙngëꜘ Jesús nëˊ jmɨɨˉ 
\r (Mt. 14:22-27; Jn. 6:16-21) 
\p  
\v 45 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ hɨhnꜚ juuˈ kihꜗ dsaˉ laˉ, goˉnääꜘ hnähꜘ gaˉjʉhˉ kya̱a̱hˊ naˊmooꜘ taꜙ hngaahˋ Betsaida. Ja̱ˉgaˊ nɨɨnˋ hñiinꜙ. 
\p  
\v 46 Maˉngëëꜘ maˉhɨyhꜗ juuˈ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, ja̱ˉgaˊ ngooyˈ taꜙ lleˊko̱hꜘ naˊngɨɨyˊ kiyhˈ kihꜗ Dio.  
\v 47 Ngooꜗ gaꜙnʉʉˉ baˊ ja̱ˉ, hiꜙ naˊmooꜘ to̱ꜗdsaahˋ jmɨɨˉ baˊ maˉllooꜗ. Pero chehꜗ gaˊ Jesús hwaꜗ ki̱i̱ꜙ.  
\v 48 Gaꜙjëëyꜗ heˉlɨɨꜗ baˊ ngëꜙ naˊmooꜘ, jëëhꜘ maˊ gwaꜘ lleꜘ taꜙ jeeˊ ngooˈ naˊmooꜘ ja̱ˉ. Taꜙlaꜙ yaꜙjnäꜙ, gaꜙløøꜗ Jesús ngëꜙ nëˊ jmɨɨˉ. Maˊ hnøøyˈ maˊ ngëëyˈ jwëˈ naˊmooꜘ ja̱ˉ.  
\v 49 Maˊ gaꜙjëëꜗ discípulo ngëyꜙ nëˊ jmɨɨˉ, maˊ la̱a̱yꜘ, dsaˉ lleꜘ baˊ naˉ ngëꜙ nëˊ jmɨɨˉ heˉja̱ˉ gaꜙhooyhꜗ ki̱ˉga̱a̱ˉ.  
\v 50 Läꜙjë̱ë̱ꜙ bihꜗ gaꜙjë̱ë̱yꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙjwa̱a̱yhˈ jwërte. Pero cha̱hꜘ baˊ gaꜙhlëëhꜘ Jesús kya̱a̱yhˊ: 
\p —Taꜙ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ, jnäꜘ baˊ laˉ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 51 Läꜙ maˊ gaꜙheyꜗ nehꜙ naˊmooꜘ, gaꜙhnaꜘ goˉte˜ lleꜘ. Peerꜙ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ, mahꜗ gaꜙta̱a̱yhˋ jëë˜ dsa̱yhꜙ.  
\v 52 Jëëhꜘ, maˊ naˉjlëˉ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ, heˉja̱ˉ saꜙ gaꜙläꜙngëëyꜘ haˉ läꜙ gaꜙjmeeꜘ Jesús kihꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús jwë̱ë̱ꜘ dsaˉdsaahˊ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ hwaꜗ Genesaret 
\r (Mt. 14:34-36) 
\p  
\v 53 Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ taꜙ hngaahˋ jeeˊ che̱e̱ˉ Genesaret, jeeˊ ja̱ˉ gaꜙhɨɨyꜘ naˊmooꜘ kiyhꜗ.  
\v 54 Maˊ gaꜙhwë̱ë̱yˉ nehꜙ naˊmooꜘ ja̱ˉ, cha̱hꜘ baˊ gaꜙläꜙkyu̱u̱ꜙ dsihꜘ.  
\v 55 Hiꜙ gaꜙnääꜗ dsaˉ heꜘ läꜙka̱a̱ˉ hwaꜗ ja̱ˉ. Läꜙka̱a̱ˉ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙløøyꜗ naˊjä̱ä̱yˉ dsaˉdsaahˊ kya̱a̱yˈ kya̱a̱hˊ ji̱i̱ˊ kiyhˈ taꜙ jeeˊ maˊ ngëꜙ Jesús.  
\v 56 Läꜙka̱a̱ˉ jeeˊ maˊ ngëꜙ Jesús, jwɨɨˉ mähˉ, maꜙkeꜙ jwɨɨˉ jʉʉhˉ, naˉ maˉhiiꜘ dsaˉjä̱ä̱ꜙ dsaˉ dsaˉdsaahˊ kya̱a̱ˈ chaˊjwëꜗ jeeˊ maˊ dsaˉngëëyꜘ. Maˊ chu̱u̱ꜘ dsaˉ kya̱a̱yhˊ mahꜗ maˊ kwayꜙ su̱ꜗ miihˉ chaˊgooyˉ chaˊheeꜙ hmɨɨhˉ kiyhꜗ. Hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙtë̱ë̱ꜘ gaꜙsu̱ꜗ miihˉ mɨˈchaˊgooyˉ hmɨɨhˉ kihꜗ Jesús maˊ dsaˉhlä̱ä̱yꜘ goˉte˜. 
\c 7  
\s1 Läꜙjëꜙ heˉ miˉsa̱hꜘ dsaˉ 
\r (Mt. 15:1-20) 
\p  
\v 1 Gaꜙllaꜙnääꜗ fariseo hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ Jerusalén hiꜙ gaꜙllaꜙnääꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley kaˉlähꜘ jeeˊ maˊ ngëꜙ Jesús.  
\v 2 Maˊ gaꜙjëëꜗ dsaˉ heꜘ, läꜙ maˉsohꜘ ja̱ˉbaˊ gooˉ discípulo kya̱a̱ꜗ Jesús maˊ tä̱ä̱yhˊ kuyhˉ, gaꜙhlëëyhꜘ wɨɨꜘ kiyhꜗ.  
\v 3 (Jëëhꜘ, dsaˉ fariseo maˊ miˉte̱hꜗ heˉ maˊ të̱ë̱ꜗ jmeeꜙ dsaˉ maˉgyu̱hˉ kya̱a̱yꜗ, saꜙ kuhˉhɨ̱yh˜ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙgyiyhꜗ gooyˉ läꜙko̱o̱ˉ të̱ë̱ˈ jmeeꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ judiu.  
\v 4 Hiꜙ waˊraˉ yaꜙnääyˋ jeˊhmoohˊ, saꜙ kuyhꜙ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙmiꜙteyꜗ heˉ të̱ë̱ˈ dsaˉ jmeeꜙ. Hiꜙ chaˉ gaˊ jyohꜘ heˉ të̱ë̱ˈ dsaˉ høøꜙ, heˉ gyiyh˜ läꜙjëꜙ heˉ jmä̱ä̱yhˉ taˊ oˊjeˉ, läꜙkye̱ˉ ji̱i̱ˊ jeeˊ gwɨ̱ɨ̱yˉ.)  
\v 5 Heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ fariseo kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ heꜘ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —¿Heˉlaˈ saꜙ gyih˜ discípulo kya̱a̱hꜗ gooˉ jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ kuyhꜙ, läꜙ nøøꜘ kihꜗ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ? 
\p  
\v 6 —Peerꜙ taˉju̱u̱hˈ hnähꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús—. Läꜙko̱o̱ˉ jmeehˉ hnähꜘ naˉ, je̱e̱hˈ kweeˉ kya̱a̱hˊ heˉ gaꜙhlëëhꜘ Isaía lloꜘjooꜗ, jeeˊ naˉsɨɨˉ läꜙlaˉ: 
\q1 Dsaˉ laˉ, ko̱o̱ˉ jähꜘ bihꜗ hnääyꜗ jnäꜘ. 
\q1 Pero taꜙ jeeˊ jyohꜘ baˊ häˊ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ. 
\q1  
\v 7 Saꜙ jmääꜗ niꜙ miihˉ heˉ jmeeyꜙ hnääyꜗ jnäꜘ. 
\q1 Läꜙjëꜙ nʉʉhꜚ heˉ kwayꜙ, laꜗ madaꜚ kihꜗ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ baˊ, gaꜙjähꜘ Isaía. 
\p  
\v 8 ʼJmeehˉ hnähꜘ taꜙ kooꜘ nʉʉhꜚ kihꜗ Dio mahꜗ høøhˉ hnähꜘ maꜙlaꜙ heˉ të̱ë̱hˈ hnähꜘ baˊ. Gyihꜙ hnähꜘ kyahˊwɨ̱ɨ̱ꜘ jeeˊ kuhˉhuhꜘ hnähꜘ. Johꜘ nëëˈ heˉ laꜗ läꜙja̱ˉ saꜙ jmeehˉ hnähꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ dsaˉ heꜘ—.  
\v 9 Peerꜙ të̱ë̱hˉ hnähꜘ jmeehˉ hnähꜘ taꜙ kooꜘ nʉʉhꜚ kihꜗ Dio mahꜗ høøhˉ hnähꜘ heˉ të̱ë̱hˈ hnähꜘ jmeehˉ baˊ.  
\v 10 Läꜙlaˉ gaꜙjähꜘ Moisé lloꜘjooꜗ läꜙhihꜙ gaꜙjmeeꜘ Dio: “Waˊ hnaahꜙ maaˋ kya̱a̱hˈ, tääˋ kya̱a̱hˈ. Hi̱ˉ hlëëhꜙ wɨɨꜘ kihꜗ choˈjmiiˉ, hi̱ˉ heꜘ waˊ ju̱u̱ꜘ goˉte˜”, gaꜙjähꜘ Moisé.  
\v 11 Pero hnähꜘ fariseo, läꜙlaˉ baˊ jmeehˉ hnähꜘ. Kwahˉ hnähꜘ jwëˈ kihꜗ dsaˉ mahꜗ sɨɨyhꜙ choˈjmiiyˉ läꜙlaˉ: “Läꜙjëꜙ heˉ chaˉ kinꜙ heˉ kya̱a̱hˊ maˊ jmeenˋ beꜘ kyahꜗ, heˉ ja̱ˉ naˉ laꜗ Corbán.” (Heˉ laˉ hnøøꜗ jähꜙ: maˉkwëëhnꜙ Dio baˊ ja̱ˉ.)  
\v 12 Heˉ jmeehˉ hnähꜘ läꜙja̱ˉ, heˉ hahˉ hnähꜘ kihꜗ hi̱ˉ jmeeꜙ beꜘ kihꜗ choˈjmiiˉ baˊ ja̱ˉ.  
\v 13 Kihꜗ heˉ høøhˉ hnähꜘ heˉ maˉtë̱ë̱ˈ høøꜙ dsaˉ maˉgyu̱hˉ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ naˉ, heˉja̱ˉ maˉjmeehˊ hnähꜘ taꜙ kooꜘ nʉʉhꜚ kihꜗ Dio. Johꜘ nëëˈ heˉ laꜗ läꜙja̱ˉ saꜙ jmeehˉ hnähꜘ. 
\p  
\v 14 Heˉja̱ˉ gaꜙhlë̱ë̱hꜗ Jesús jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Nʉʉˉ daˊ hnähꜘ kweeˉ mahꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ.  
\v 15 Saꜙ dsaˉläˉsa̱hꜘ dsaˉ kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ heˉ tooyhˉ hooyˊ. Läꜙjëꜙ heˉ hwëëˉ hooyˊ, kya̱a̱hˊ heˉ ja̱ˉ baˊ dsaˉläˉsa̱yhꜘ.  
\v 16 Hi̱ˉ hnøøꜗ he̱e̱hꜙ juuˈ laˉ, waˊ he̱e̱yhˉ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 17 Maˊ gaꜙhɨhꜗ Jesús juuˈ kihꜗ dsaꜙ, gaꜙheyꜗ ko̱o̱ˉ chaˊnehꜙ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ discípulo juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Heˉ hnøøꜗ jähꜙ juuˈ naˉhmääˊ heˉ maˉhlëëhˊ naˉ. 
\p  
\v 18 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Cheˊ niꜙ hnähꜘ saꜙ maˉläˉngëëhꜘ hnähꜘ? ¿Cheˊ saꜙ ngëëhꜘ hnähꜘ saꜙ dsaˉläˉsa̱hꜘ dsaˉ kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ heˉ tooyhˉ hooyˊ?  
\v 19 Jëëhꜘ, ja̱ꜙ nehꜙ tuhˉdsëꜗ dsaˉ dsoo˜ heˉ kuhˉhɨ̱yh˜, nehꜙ tuˉjla̱ˊ baˊ dsaˉ dsoo˜ heˉ ja̱ˉ, ja̱ˉgaˊ hwëëˉ kaˉlähꜘ dsoo˜ taꜙ chaˊsɨɨˉ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p Kya̱a̱hˊ heˉ gaꜙhlëëyhꜘ läꜙja̱ˉ, gaꜙjmeeyꜘ naˉjngɨɨˈ läꜙjëꜙ heˉ kihˉhi̱hˉ jneˊ. 
\p  
\v 20 Hiꜙ ngooꜗ bihꜗ jäyhꜘ: 
\p —Läꜙjëꜙ heˉ hwëëˉ hooˊ dsaˉ, heˉ ja̱ˉ baˊ kya̱a̱hˊ dsaˉläˉsa̱yhꜘ.  
\v 21 Jëëhꜘ, nehꜙ tuhˉdsëꜗ baˊ dsaˉ gwaꜘ läꜙjëꜙ hʉʉˊdsëˉ hlɨɨhˈ, hiꜙ läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ gwaꜘ heˉ ka̱a̱yh˜ hi̱ˉ saꜙ la̱a̱ꜗ kya̱a̱yꜗ, ka̱a̱yh˜ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ, hiꜙ jngëëyhꜙ dsaˉ.  
\v 22 Nehꜙ tuhˉdsëꜗ bihꜗ gwaꜘ heˉ jmeeyꜙ hɨ̱ɨ̱ˉ, he̱e̱ꜘ dsëyꜗ liyhꜙ läꜙjëꜙ heˉ gaˊ chaˉ, jmeeyꜙ läꜙjëꜙ heˉ hlɨɨhˈ, miˉga̱a̱yꜙ dsaˉ, jmeeyꜙ heˉ laꜗ oˉhihꜙ, wɨɨꜘ dsëyꜗ, hlëëyhꜙ wɨɨꜘ kihꜗ dsaꜙ, jmä̱ä̱y˜ hñiiꜘ ka̱a̱hˊ, hiꜙ saꜙ chaˉ nʉʉhꜚ kiyhꜗ.  
\v 23 Läꜙjëꜙ heˉ hlɨɨhˈ naˉ gwaꜘ nehꜙ tuhˉdsëꜗ dsaˉ. Kya̱a̱hˊ heˉ naˉ baˊ, miˉsa̱hꜘ dsaˉ hñiiꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\s1 Ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ cha̱a̱ˉ ʉ̱ʉ̱ꜘ gaꜙhe̱e̱hˉ kihꜗ Jesús 
\r (Mt. 15:21-28) 
\p  
\v 24 Ja̱ˉgaˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús jeeˊ ja̱ˉ, ngooyꜗ jä̱hꜙ kihꜗ jeeˊ jwɨɨˉ Tiro kya̱a̱hˊ Sidón. Maˊ gaꜙllooyꜗ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙheyꜗ chaˊnehꜙ. Saꜙ maˊ hnøøyˈ maˊ läꜙjnääyꜘ cha̱hꜘ, pero saꜙ gaꜙlaꜗ.  
\v 25 Cha̱hꜘ baˊ gaꜙnuuꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ heˉ gaꜙllooꜗ Jesús jeeˊ ja̱ˉ. Dsaˉmëꜘ heꜘ maˊ cha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ jo̱ˉmɨɨyꜚ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ, heˉja̱ˉ ngooyꜗ jeeˊ maˊ gyaˈ Jesús mahꜗ gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëyˊ.  
\v 26 Dsaˉmëꜘ heꜘ saꜙ maˊ la̱a̱yˈ judiu, dsaˉ sirofenicia baˊ heꜘ. (Kihꜗ dsaˉ judiu, läꜙko̱hꜘ dsaˉ heꜘ la̱a̱yꜗ läꜙko̱o̱ˉ saˊdsɨɨˉ baˊ.) Gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Jesús heˉ dsaˉlle̱e̱yꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ nehꜙ tuhˉdsëꜗ jo̱ˉmɨɨyꜚ.  
\v 27 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Kwaˊ jwëꜗ waˊ kuhˉ daˊ chihˉpihˈ jä̱ä̱ꜗ. Saꜙ lluꜗ heˉ jñuuhnˊ heˉ kuhˉ chihˉ mahꜗ kwëëhnꜚ dsɨɨˉ. 
\p  
\v 28 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉmëꜘ heꜘ: 
\p —Dsooꜘ baˊ kyahˈ, Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ. Pero maꜙraꜙ heˉ lɨhˈ baˊ dsɨɨˉ läꜙjëꜙ jwɨˊ heˉ dsaˉsa̱a̱ꜗ kihꜗ chihˉpihˈ. 
\p  
\v 29 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —Kihꜗ heˉ lluꜗ juuˈ kyahꜗ, heˉja̱ˉ maˉyaˉhë̱ë̱˜ baˊ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ chihˉmëꜘ kya̱a̱hꜗ. Gwa̱a̱hˉ baˊ hneˉ kyahꜗ. 
\p  
\v 30 Maˊ gaꜙlla̱a̱hꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ chaˊnehꜙ kiyhꜗ, gaꜙjëëyꜗ naˉkya̱a̱ˈ chihˉmëꜘ kya̱a̱yꜗ nëˊ ji̱i̱ˊ, maˉyaˉhë̱ë̱˜ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kiyhꜗ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ dsaˉ kooˋ 
\p  
\v 31 Ja̱ˉgaˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús kooꜘ jeeˊ jwɨɨˉ Tiro, gaꜙngëëyꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ Sidón, hiꜙ gaꜙngëëyꜘ taꜙ hwaꜗ Decápoli. Ja̱ˉgaˊ gaꜙlla̱a̱yhꜗ kaˉlähꜘ taꜙ jeeˊ hlaˉ jmɨˉjʉʉhˉ kihꜗ Galilea.  
\v 32 Jeeˊ ja̱ˉ naˊjä̱ä̱ˉ dsaˉ ja̱a̱ˉ dsaˉ kooˋ chaˊnëˊ Jesús, hiꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ jä̱ä̱ꜙ hi̱ˉ kooˋ heꜘ gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Jesús mahꜗ kyeyꜙ gooyˉ nëˊ kihˈ hi̱ˉ kooˋ heꜘ.  
\v 33 Hiꜙ gaꜙlle̱e̱ˉ Jesús dsaˉ kooˋ heꜘ ka̱hꜘ kihꜗ, mahꜗ gaꜙtäyꜗ chaˊgooyˉ läꜙko̱o̱ˉ läꜙko̱o̱ˉ toˉgwayˊ, hiꜙ gaꜙmiꜙgyʉyhꜘ naˊsɨɨhˊ dsaˉ heꜘ kya̱a̱hˊ jmɨɨˉ tʉˉheyhˈ.  
\v 34 Mahꜗ gaꜙjëëꜗ Jesús taꜙ gyʉʉhˈ, gaꜙcha̱a̱hꜗ dsëyꜗ, hiꜙ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ: 
\p —Efata —juuˈ laˉ hnøøꜗ jähꜙ: Waˊ näˉ kyahꜗ. 
\p  
\v 35 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙnaꜘ toˉgwaˊ dsaˉ heꜘ hiꜙ gaꜙlɨɨꜗ naˊsɨɨyhˊ, gaꜙhlëëyhꜘ jë̱ë̱ˉ.  
\v 36 Hiꜙ gaꜙjmeeꜘ Jesús hihꜙ kiyhꜗ saꜙ waˊ jmeeyhˈ juuˈ kihꜗ niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ. Maꜙkeꜙ gaꜙjmeeyꜘ chaˉmiihˉ madaꜚ läꜙja̱ˉ, chaˉgaˊmiihˉ maˊ kooyh˜ juuˈ.  
\v 37 Gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ jwërte dsëꜗ dsaˉ. Gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Peerꜙ gaꜙläꜙjëꜙ baˊ lihꜙ Jesús jmeeꜙ. Jmeeyꜙ hlëëhꜙ hi̱ˉ kooˋ, hiꜙ jmeeyꜙ nuuˉ hi̱ˉ gwɨɨˋ. 
\c 8  
\s1 Gaꜙä̱ä̱hˉ Jesús kye̱e̱ꜘ mil dsaˉ 
\r (Mt. 15:32-39) 
\p  
\v 1 Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ gaꜙläꜙhë̱ë̱ˋ Jesús jeeˊ ja̱ˉ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙllaꜙnääꜗ kaˉlähꜘ hiꜙ niꜙ miihˉ saꜙ chaˉ heˉ maˊ kuyhꜙ jeeˊ ja̱ˉ. Heˉja̱ˉ gaꜙtëëyhꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p  
\v 2 —Peerꜙ dsaˉläˉñihꜘ dsënꜙ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ kya̱a̱hˊ jneˊ jeeˊ laˉ. Jëëhꜘ, maˉhyaˉ hnëˉ jmɨɨˊ tä̱ä̱yhˊ hiꜙ saꜙ chaˉ niꜙ miihˉ heˉ kuyhˉ.  
\v 3 Cherˊmahꜗ gaꜙche̱e̱hˋ jnihꜘ kiyhꜗ läꜙ maˉkyo̱yhꜙ naˉ, hwa̱a̱yꜘ chaˊjwëꜗ, jëëhꜘ ʉ̱ʉ̱ꜘ gaˊ yaꜙnääꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ. 
\p  
\v 4 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ: 
\p —¿Haˉ baˊ jäꜙ heˉ kuhꜙ dsaˉ hehꜗ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ laˉ? Haˉ ko̱hꜘ saꜙ hnøøꜗ mahꜗ le̱e̱ꜙ kuhꜙ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ laˉ. 
\p  
\v 5 Heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Johꜘ heˊñiihꜚ kye̱hˊ hnähꜘ? —gaꜙjäyhꜘ. 
\p —Gyiiꜗ baˊ —gaꜙjähꜘ discípulo. 
\p  
\v 6 Heˉja̱ˉ gaꜙjmeeꜘ Jesús madaꜚ mahꜗ dsaˉta̱a̱hˋ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hwaꜗ hiꜙ gaꜙka̱yꜗ läꜙjëꜙ gyiiꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ, gaꜙkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio. Maˉngëëꜘ maˉkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio, gaꜙlla̱a̱yꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ hiꜙ gaꜙkwëëyhꜗ discípulo mahꜗ gaꜙtiˊ gaꜙllooyhꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ.  
\v 7 Hiꜙ maˊ jä̱ä̱yꜙ miihˉ hmoohˉ kaˉlähꜘ hiꜙ läꜙja̱ˉ gaꜙkwaꜘ Jesús tiˊhmaahˊ kihˈ Dio. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ mahꜗ tiˊllooyhꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ.  
\v 8 Gaꜙkuhˉ dsaˉ läꜙji̱i̱hˈ gaꜙkë̱ë̱yꜗ. Maˊ gaꜙlaꜗ kiyhꜗ, gaꜙka̱hˈ gaˊ gyiiˈ saˊmɨɨhˉ jwɨˊ heˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ ja̱ˉ.  
\v 9 Te̱e̱ꜗ ko̱o̱ˉ kye̱e̱ꜘ mil dsaˉ hi̱ˉ gaꜙkuhˉ jeeˊ ja̱ˉ. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙhɨyhꜗ juuˈ kihꜗ dsaꜙ.  
\v 10 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙheyꜗ nehꜙ naˊmooꜘ kya̱a̱yhˊ discípulo kya̱a̱yꜗ, ngooyꜗ taꜙ hwaꜗ Dalmanuta. 
\s1 Dsaˉ fariseo maˊ hnøøyˈ maˊ jmeeˈ Jesús ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ 
\r (Mt. 16:1-4; Lc. 12:54-56) 
\p  
\v 11 Maˊ gaꜙllooꜗ Jesús jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙllaꜙnääꜗ fariseo hiꜙ gaꜙløøyꜗ tiˉchooyꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ Jesús. Maˊ ka̱y˜ dsëꜗ Jesús, heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨyꜘ maˊ jmeeˈ Jesús ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ maˊ jäꜙ gyʉʉhˈ.  
\v 12 Maˊ gaꜙnuuꜘ Jesús läꜙja̱ˉ, gaꜙji̱i̱ꜗ läꜙ gaꜙtëꜘ nehꜙ tuhˉdsëyꜗ, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Heˉlaˈ ngɨɨhˊ hnähꜘ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ naꜗ jmeenˋ ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ? Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, niꜙ ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ saꜙ jëëꜗ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ naꜗ. 
\p  
\v 13 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙbe̱e̱yꜗ dsaˉ heꜘ, mahꜗ gaꜙheyꜗ kaˉlähꜘ nehꜙ naˊmooꜘ, ngooyꜗ taꜙ jeeˊ jyohꜘ. 
\s1 Levadura kihꜗ dsaˉ fariseo 
\r (Mt. 16:5-12) 
\p  
\v 14 Niꜙ saꜙ gaꜙläꜙdsooh˜ dsëꜗ discípulo maˊ ka̱yˈ heˊñiihꜚ, ko̱o̱ˉ läꜙlaˉ baˊ heˊñiihꜚ maˊ kye̱yˉ nehꜙ naˊmooꜘ.  
\v 15 Heˉja̱ˉ gaꜙmiꜙliihꜚ Jesús dsëꜗ discípulo, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Le̱e̱hꜚ hnähꜘ kya̱a̱hˊ levadura kihꜗ fariseo hiꜙ le̱e̱hꜚ hnähꜘ kya̱a̱hˊ levadura kihꜗ Herode kaˉlähꜘ. 
\p  
\v 16 Heˉja̱ˉ gaꜙta̱a̱hˋ discípulo heꜘ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Maˉhlëëyhꜘ läꜙnaˉ kihꜗ heˉ saꜙ maˊ kye̱ˊ jneˊ heˊñiihꜚ. 
\p  
\v 17 Pero gaꜙläꜙliihꜚ Jesús kiyhꜗ mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —¿Heˉlaˈ jmeehˉ hnähꜘ chaˉmiihˉ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ heˉ saꜙ chaˉ heˊñiihꜚ? ¿Cheˊ saꜙ hii˜ kwaꜗ kwa̱a̱t˜ kyahꜗ hnähꜘ? ¿Cheˊ saꜙ hii˜ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ? ¿Cheˊ läꜙ maˉnaˉjlëˉ baˊ hʉʉˊdsëˉ kyahꜗ hnähꜘ?  
\v 18 Häˊ baˊ mɨˊnëhˊ hnähꜘ mahꜗ saꜙ jëëhꜘ hnähꜘ, hëˉ baˊ toˉgwahˊ hnähꜘ mahꜗ saꜙ nuuhˉ hnähꜘ. ¿Cheˊ saꜙ dsooh˜ hohꜘ hnähꜘ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ jä̱ä̱ꜗ?  
\v 19 Läꜙ maˊ gaꜙtiˊ gaꜙlloohnꜗ hñaꜘ heˊñiihꜚ ja̱ˉ, jeeˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hñaꜘ mil dsaˉ heꜘ, ¿johꜘ saˊmɨɨhˉ gaꜙtëꜘ jwɨˊ heˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ ja̱ˉ? —gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ. 
\p —Gyaꜙto̱ꜘ saˊmɨɨhˉ —gaꜙjähꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 20 —¿Haˉ gaˉ maˊ gaꜙtiˊ gaꜙlloohnꜗ gyiiꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ, johꜘ saˊmɨɨhˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ? —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p —Gaꜙcha̱a̱ꜗ gaˊ gyiiˈ saˊmɨɨhˉ —gaꜙjähꜘ discípulo. 
\p  
\v 21 —¿Cheˊ läꜙji̱i̱hˈ naꜗ saꜙ hii˜ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ? —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ dsaˉtʉʉˊ 
\p  
\v 22 Gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ jwɨɨˉ Betsaida. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, yaꜙjä̱ä̱ꜙ dsaˉ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ tʉʉˊ chaˊnëˊ Jesús mahꜗ gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Jesús heˉ kyeyꜙ gooyˉ nëˊ kiyhˈ.  
\v 23 Heˉja̱ˉ gaꜙso̱o̱hꜗ Jesús gooˉ dsaˉ heꜘ, gaꜙjä̱ä̱yꜗ taꜙ chʉʉhˊ jwɨɨˉ. Gaꜙmiꜙgyʉyhꜘ mɨˈnëˊ dsaˉ heꜘ kya̱a̱hˊ jmɨɨˉ tʉˉheyhˈ hiꜙ gaꜙkyeyˉ läꜙto̱ꜘ gooyˉ nëˊ kihˈ dsaˉ heꜘ mahꜗ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ: 
\p —¿Heeˉ jëëhꜘ miihˉ? —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 24 Heˉja̱ˉ gaꜙløøꜗ dsaˉtʉʉˊ heꜘ jëë˜, hiꜙ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Jë̱ë̱nꜙ dsaˉ hi̱ˉ dsaˉngëëꜘ, pero jnä̱ä̱yꜘ läꜙko̱hꜘ chaahˈ hmaˉ baˊ. 
\p  
\v 25 Mahꜗ gaꜙkyeˉ Jesús kaˉlähꜘ gooˉ nëˊ kiyhˈ. Hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ heˉ jëëyꜗ kaˉlähꜘ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ, gaꜙjä̱ꜗ mɨˈnëyˊ. Gaꜙläꜙjnäꜘ jë̱ë̱ˉ goˉte˜.  
\v 26 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Gwa̱a̱hˉ ko̱ˉdsooꜘ taꜙ kyahꜗ baˊ hneˉ. Moꜙtoꜙ goˉheꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ naˉ. Niꜙ taꜙ jwɨɨꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ. 
\s1 Gaꜙjähꜘ Peeˊ, Jesús la̱a̱ꜗ Cristo 
\r (Mt. 16:13-20; Lc. 9:18-21) 
\p  
\v 27 Ngooꜗ Jesús kaˉlähꜘ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ taꜙ jyohꜘ jwɨɨˉ mähˉ heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Cesarea kihꜗ Filipo. Chaˊjwëꜗ jeeˊ gaꜙnääyꜗ ja̱ˉ, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ discípulo: 
\p —¿Haˉ läꜙ jähꜘ dsaˉ kinꜙ, hi̱i̱ˉ jnäꜘ la̱a̱yꜘ? —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 28 —Ko̱ˉlla̱a̱ˊ jähꜘ, Jwa̱a̱ꜚ hi̱ˉ maˊ choo˜ jmɨɨˉ baˊ hneˉ. Ko̱ˉlla̱a̱ˊ jähꜘ Elía baˊ hneˉ. Hiꜙ jñahꜘ ko̱ˉlla̱a̱ˊ jähꜘ, hneˉ la̱a̱hꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio lloꜘjooꜗ —gaꜙjähꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 29 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —¿Haˉ gaˉ hnähꜘ, heeˉ jwahꜘ hnähꜘ kinꜙ, hi̱i̱ˉ baˊ jnäꜘ la̱a̱hꜘ hnähꜘ? 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Peeˊ sɨɨyhꜙ: 
\p —Hneˉ heꜘ Cristo. 
\p  
\v 30 Pero gaꜙta̱a̱hˉ Jesús juuˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ mahꜗ saꜙ kooyhꜗ juuˈ ja̱ˉ kya̱a̱hˊ niꜙ ja̱a̱ˉ. 
\s1 Gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús juuˈ heˉ ju̱u̱yꜘ 
\r (Mt. 16:21-28; Lc. 9:22-27) 
\p  
\v 31 Jmɨɨˊ ja̱ˉ gaꜙløøꜗ Jesús miˉjnääꜙ juuˈ kihꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Jmeeꜙ biiꜗ kihꜗ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ jëëꜗ chaˉmiihˉ wɨɨꜘ. Dsaˉgyʉʉhˊ saꜙ läꜙhnääꜗ dsihꜘ, läꜙja̱ˉ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ, kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley saꜙ läꜙhnääꜗ dsihꜘ. Hiꜙ jmeeꜙ biiꜗ kiyhꜗ ju̱u̱yꜘ mahꜗ läꜙji̱i̱yhˊ kaˉlähꜘ jeeˊ gaꜙtëꜘ hnëˉ jmɨɨˉ —gaꜙsɨɨyhꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 32 Heˉ naˉ gaꜙhlëëyhꜘ jë̱ë̱ˉ goˉte˜, heˉja̱ˉ gaꜙjä̱ä̱ꜗ Peeˊ Jesús taꜙ kooꜘ, gaꜙløøyꜗ jʉʉyh˜ kiyhꜗ.  
\v 33 Pero gaꜙje̱e̱hˉ Jesús hñiiꜘ gaꜙjëëyꜗ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo, mahꜗ gaꜙjʉʉyhꜗ kihꜗ Peeˊ: 
\p —Jñuuhˊ hneˉ kinꜙ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ. Saꜙ jmeehˉ hʉʉˊdsëˉ läꜙko̱hꜘ jmeeꜙ Dio. Läꜙko̱o̱ˉ laꜗ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ dsaˉ baˊ laˈ hʉʉˊdsëˉ kyahꜗ. 
\p  
\v 34 Ja̱ˉgaˊ gaꜙtëëyhꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Cherˊmahꜗ hi̱ˉ hnøøꜗ jmeeꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ jnäꜘ, saꜙ waˊ jmä̱ä̱yˈ hñiiyꜘ kwa̱a̱t˜, waˊ jä̱ä̱yˈ cruꜚ kya̱a̱yꜗ mahꜗ waˊ jmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ jnäꜘ.  
\v 35 Jëëhꜘ, läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ hä̱ä̱˜ hñiiꜘ mahꜗ saꜙ ju̱u̱yꜘ, hi̱ˉ heꜘ ju̱u̱ꜘ baˊ. Pero läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ kwa̱a̱˜ hñiiꜘ ju̱u̱ꜘ kwa̱a̱t˜ kinꜙ o kwa̱a̱t˜ kihꜗ juˈhmëëꜘ, hi̱ˉ heꜘ baˊ lä̱ä̱ꜘ.  
\v 36 ¿Heeˉ yaˊjøøꜚ ka̱ꜗ dsaꜙ maꜙkeꜙ gaꜙlɨyhꜗ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ mahꜗ waˊraˉ gaꜙju̱u̱yꜗ, saꜙ të̱ë̱yhꜗ kihꜗ Dio?  
\v 37 ¿Heeˉ baˊ kya̱a̱hˊ leꜘ miˉhmaayhˋ mahꜗ lä̱ä̱yꜘ?  
\v 38 Heˉ baˊ cheˉ hlë̱ë̱hˈ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ jmɨɨˊ naˈ, jmeeyꜙ waˊ laˈ chaˉ laꜗ. Cherˊmahꜗ hi̱ˉ jmeeꜙ naˉhiihˊ kinꜙ, o kya̱a̱hˊ juuˈ kinꜙ chaˊnëˊ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ naꜗ, ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ jmeeꜗ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ naˉhiihˊ kya̱a̱yhˊ, waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ jä̱yhꜘ kya̱a̱hˊ beꜘ kihꜗ Tääˋ kya̱a̱yˈ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ ángele kya̱a̱yꜗ. 
\c 9  
\p  
\v 1 Jesús ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, cha̱a̱ˉ ko̱ˉlla̱a̱ˊ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ laˉ saꜙ ju̱u̱yꜘ jä̱ä̱ꜗ saꜙ gaˊ maˉjëëyꜙ haˉ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ beꜘ kihꜗ Dio hi̱ˉ jmeeꜙ hihꜙ. 
\s1 Gaꜙmiꜙsë̱ë̱ꜗ Jesús hñiiꜘ 
\r (Mt. 17:1-13; Lc. 9:28-36) 
\p  
\v 2 Maˉngëëꜘ gaˊ jñiiꜘ jmɨɨˊ, ja̱ˉgaˊ gaꜙjä̱ä̱ꜗ Jesús maꜙlaꜙ Peeˊ kya̱a̱hˊ Jacobo hiꜙ Jwa̱a̱ꜚ baˊ, gaꜙnääyꜗ ka̱hꜘ taꜙ mohꜘ ñiiꜘ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙsë̱ë̱ꜗ Jesús toꜙloꜙ nëˊ hi̱ˉ maˊ jä̱ä̱yꜙ heꜘ.  
\v 3 Gaꜙlɨɨꜗ jihˈgye̱hꜗ hmɨɨhˉ kiyhꜗ, gaꜙtøøꜘ jlë̱ë̱ˉ ñihꜗ läꜙ tøøˉ hmooˉ. Niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ hwaꜗ laˉ hi̱ˉ lihꜙ gyihꜗ mahꜗ jmeeyꜗ tøˉjlë̱ë̱ˉ läꜙja̱ˉ.  
\v 4 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙjnääꜘ Elía kya̱a̱hˊ Moisé gaꜙta̱a̱yhˋ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ Jesús.  
\v 5 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Peeˊ sɨɨyhꜙ Jesús: 
\p —Taˉjwohꜗ, heˉ baˊ cheˉ lluꜗ heˉ tøøhˊ jneˊ ko̱ˉjø̱hꜘ jeeˊ laˉ. Jmeeˊ jnäähꜗ hnëˉ hneꜗ kya̱a̱hˊ mooˉ, ko̱o̱ˉ kyahꜗ, ko̱o̱ˉ kihꜗ Moisé, hiꜙ ko̱o̱ˉ kihꜗ Elía. 
\p  
\v 6 Läꜙjë̱ë̱yꜙ gaꜙjwa̱a̱yhˈ, saꜙ ñeyˉ heˉ maˊ jäyhꜙ, heˉja̱ˉ baˊ gaꜙhlëëhꜘ Peeˊ läꜙja̱ˉ.  
\v 7 Hor˜ ja̱ˉ jaꜗ ko̱o̱ˉ jniiꜘ, gaꜙjmeeꜘ hi̱hˈ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ. Jeeˊ jniiꜘ ja̱ˉ gaꜙläꜙnʉʉhꜘ gaꜙhlëëhꜘ ko̱o̱ˉ juuˈ heˉ maˊ jähꜘ: 
\p —Hi̱ˉ laˉ naˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ hi̱ˉ hnaanꜙ. Nʉʉˉ hnähꜘ kiyhꜗ. 
\p  
\v 8 Maˊ gaꜙjëëyꜗ kaˉlähꜘ, moꜙsoꜙ cha̱a̱ˉ niꜙ ja̱a̱ˉ, maꜙlaꜙ hñiiꜘ baˊ Jesús chehꜗ.  
\v 9 Jeeˊ jña̱a̱ꜙ Jesús mohꜘ ja̱ˉ gaꜙta̱a̱yhˉ juuˈ hi̱ˉ maˊ kya̱a̱yhˊ heꜘ: 
\p —Taꜙ jwɨɨꜘ hnähꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ, läꜙjëꜙ heˉ maˉjëëhˋ hnähꜘ laˉ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ saꜙ maˉläˉji̱i̱hˋ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ jeeˊ kihˈ hi̱ˉ naˉju̱u̱ˊ. 
\p  
\v 10 Gaꜙhøøyꜘ juuˈ ja̱ˉ nehꜙ tuhˉdsëyꜗ. Pero taꜙ jyohꜘ ko̱ˉta̱a̱ˉ, läꜙu̱u̱ˉ hi̱ˉ heꜘ maˊ ngɨɨyꜙ juuˈ kihꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ heeˉ hnøøꜗ jähꜙ heˉ läꜙji̱i̱hˊ dsaˉ jeeˊ kihˈ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ.  
\v 11 Hiꜙ gaꜙngɨɨyꜘ kaˉlähꜘ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —¿Heˉlaˈ jähꜘ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, jmeeꜙ biiꜗ jä̱hꜘ Elía jä̱ä̱ꜗ gaˊ kihˈ Cristo? 
\p  
\v 12 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Ja̱ˉbaˊ dsooꜘ jä̱hꜘ Elía toˉnëˊ, yaˉllayˉ lluꜗ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ jeeˊ laˉ. Hiꜙ hnähꜘ, ¿haˉ läꜙ ngëëhꜘ hnähꜘ heˉ naˉsɨɨˉ läꜙlaˉ: jmeeꜙ biiꜗ jëëꜗ wɨɨꜘ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ hiꜙ saꜙ läꜙhnääꜗ dsihꜘ niꜙ miihˉ?  
\v 13 Pero jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, maˉja̱h˜ baˊ Elía, hiꜙ gaꜙjmeeꜘ dsaˉ läꜙ tëˉ dsëꜗ kiyhꜗ, läꜙko̱o̱ˉ maˉnaˉsɨɨˉ kiyhꜗ jä̱ä̱ꜗ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ chihˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ 
\r (Mt. 17:14-21; Lc. 9:37-43) 
\p  
\v 14 Läꜙ maˊ gaꜙllooꜗ Jesús jeeˊ tä̱ä̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gaˊ discípulo kya̱a̱yꜗ, gaꜙjëëyꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ kiyhꜗ, hiꜙ maˊ tä̱ä̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley tiˉchooyꜙ juuˈ kya̱a̱yhˊ.  
\v 15 Maˊ gaꜙjëëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ yaꜙjä̱hꜙ Jesús, gaꜙjëëꜗ dsa̱yhꜙ, cha̱hꜘ baˊ gaꜙnääyꜗ naˊjmeeyꜘ Dio kiyhꜗ.  
\v 16 Mahꜗ gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kihꜗ dsaˉ heꜘ: 
\p —Heˉ juuˈ tiˉchoohˉ hnähꜘ kya̱a̱hˊ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ naˉ. 
\p  
\v 17 Mahꜗ gaꜙhlëëhꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Taˉjwohꜗ, jä̱ä̱nꜙ jeeˊ laˉ ja̱a̱ˉ chihˉñʉʉhˉ kya̱a̱nꜙ, hi̱ˉ kye̱ˉ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ hi̱ˉ jmeeꜙ ka̱a̱yˋ.  
\v 18 Waˊ haˉ chaˉ haˉ jeeˊ cheyhˈ, waˊraˉ gaꜙhiiꜙ dsooˊ kiyhˈ jmeeꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ naˉ, jmiiyˉ ba̱a̱y˜ hñiiyꜘ hwaꜗ, hwëëˉ pehꜘ nehꜙ toˉhooyˊ, jʉ̱ʉ̱y˜ chaˉja̱yˊ mahꜗ dsaˉläˉhwä̱ä̱yhˉ. Maˉjwɨɨnꜗ discípulo kya̱a̱hꜗ heˉ lle̱e̱yꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ naˉ pero saꜙ maˉlɨyh˜. 
\p  
\v 19 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Heˉlaˈ saꜙ hii˜ läꜙdsooꜘ hohꜘ hnähꜘ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ naꜗ? ¿Lɨhꜘ baˊ lla̱a̱ꜙ heˉ gyanˊ kya̱a̱hˊ hnähꜘ? Moꜙsoꜙ läˉbeꜘ dsënꜙ gyaˋ gaˊ jnäꜘ kya̱a̱hˊ hnähꜘ. Yaˉjä̱ä̱ꜙ daˊ chihˉ naˉ taꜙ laꜙ. 
\p  
\v 20 Mahꜗ naˊjä̱ä̱ˉ dsaˉ chihˉ heꜘ chaˊnëˊ Jesús. Maˊ gaꜙjë̱ë̱ꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ Jesús, gaꜙso̱o̱yhꜗ kihꜗ chihˉ heꜘ wɨɨꜘ jwërte. Gaꜙkɨˉ gaꜙbä̱ä̱yˉ hwaꜗ, läꜙji̱i̱hˈ gaꜙhwëëˉ pehꜘ nehꜙ toˉhooyˊ.  
\v 21 Ja̱ˉgaˊ gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kihꜗ jmiiˉ chihˉ heꜘ: 
\p —¿Haˉ ko̱hꜘ ji̱i̱hˈ maˉläˉhɨɨˋ laꜗ läꜙnaˉ kiyhꜗ? 
\p —Heˉ la̱a̱yꜗ läꜙ maˊ piyhꜗ naˉ —gaꜙjähꜘ jmiiˉ chihˉ —.  
\v 22 Ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ ji̱i̱h˜ maˉta̱a̱yhˉ chaˊjeˉ hiꜙ maˉta̱a̱yhˉ chaˊjmɨɨˉ heˉ jngɨɨhꜙ kiyhꜗ. Cherˊmahꜗ le̱hꜗ miihˉ kwaˊ beꜘ kinꜙ, waˊ läˉñihꜘ hohꜘ jnäähˈ. 
\p  
\v 23 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¡Haˉ läꜙja̱ˉ jwahꜘ cherˊmahꜗ le̱hꜗ miihˉ! Läꜙjëꜙ baˊ leꜘ kihꜗ hi̱ˉ jmeeꜙ dsooꜘ dsëꜗ. 
\p  
\v 24 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ jmiiˉ chihˉ heꜘ kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ beꜘ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —La̱a̱ꜙ baˊ jnäꜘ dsooꜘ, kwaˊ beꜘ kinꜙ mahꜗ läꜙdsooꜘ dsënꜙ chaˉgaˊmiihˉ. 
\p  
\v 25 Maˊ gaꜙjëëꜗ Jesús ngooꜗ dsaˉku̱hꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ, gaꜙjʉʉyhꜗ kihꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Hneˉ jmɨˉlleꜘ kooˋ, jnäꜘ jmeenꜙ hihꜙ goˉhë̱ë̱ˈ kihꜗ chihˉ naˉ, moꜙtoꜙ jmeeˉ gaˊ jwɨɨhˋ kiyhˈ. 
\p  
\v 26 Heˉja̱ˉ naˊhøøꜘ gaˊ gaꜙhoohꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ, mahꜗ ko̱o̱ˉ gaˊ ko̱o̱ˉ häˊ gaꜙso̱o̱yhꜗ wɨɨꜘ jwërte kihꜗ chihˉ heꜘ, ja̱ˉgaˊ yaꜙhë̱ë̱yꜗ ngaayhꜗ. Gaꜙjä̱ꜘ chihˉ heꜘ läꜙko̱hꜘ heˉ naˉju̱u̱yˊ. Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ jähꜘ: 
\p —Maˉnaˉju̱u̱ˊ baˊ naˉ. 
\p  
\v 27 Pero gaꜙso̱o̱hꜗ Jesús gooyˉ, gaꜙcha̱a̱yhˉ, cha̱hꜘ baˊ gaꜙnooyˉ.  
\v 28 Läꜙ maˊ gaꜙheꜗ Jesús ko̱o̱ˉ chaˊnehꜙ, gaꜙngɨɨꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ juuˈ kiyhꜗ jeeˊ saꜙ nuuˉ dsaˉ: 
\p —¿Heˉlaˈ saꜙ maˉläˉkë̱hˊ jnäähꜗ jmɨɨˊ maˊ lle̱e̱ˊ jnäähꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ heꜘ? 
\p  
\v 29 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Hi̱hꜗ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ läꜙnaˉ, saꜙ hwë̱ë̱ꜙ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙtʉꜗ dsaˉ kuhˉhɨ̱h˜ mahꜗ chu̱u̱yꜗ kya̱a̱hˊ Dio. 
\s1 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús juuˈ heˉ ju̱u̱yꜘ 
\r (Mt. 17:22-23; Lc. 9:43-45) 
\p  
\v 30 Maˊ gaꜙhwë̱ë̱yˉ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ, gaꜙnääyˋ taꜙ Galilea. Saꜙ hnøøꜗ Jesús maˊ läꜙñeˉ dsaˉ haˉ taꜙ ngëyꜙ.  
\v 31 Jëëhꜘ, maˊ hlë̱ë̱yh˜ discípulo kya̱a̱yꜗ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ ngëëꜗ dsihꜘ jaˊgooˉ dsaˉ hñaaˉ dsëꜗ mahꜗ jngëëyhꜗ. Gaˊ maˉhyaˉ hnëˉ jmɨɨˊ naˉju̱u̱yˊ, läꜙji̱i̱yhˊ kaˉlähꜘ. 
\p  
\v 32 Pero discípulo kya̱a̱yꜗ saꜙ gaꜙläꜙngëëyꜘ juuˈ ja̱ˉ, hiꜙ maˊ goyhꜙ maˊ ngɨɨyˈ juuˈ kihꜗ Jesús. 
\s1 Hi̱i̱ˉ naˉ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ 
\r (Mt. 18:1-5; Lc. 9:46-48) 
\p  
\v 33 Ja̱ˉgaˊ gaꜙllaꜙnääyˋ jeeˊ jwɨɨˉ Capernaum. Läꜙ maˊ gaꜙta̱a̱hˋ discípulo chaˊnehꜙ kya̱a̱hˊ Jesús, gaꜙngɨɨꜘ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Heeˉ juuˈ naˉ tiˉchoohˉ hnähꜘ läꜙ häˊ jwëꜗ jeeˊ maˉyaˉnøøˋ jneˊ? 
\p  
\v 34 Tiˊsɨ̱hꜘ goˉteˈ baˊ gaꜙta̱a̱yhˋ, kihꜗ heˉ maˊ tiˉchooyꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ läꜙ häˊ jwëꜗ, hi̱i̱ˉ naˉ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ kihꜗ jeeˊ läꜙjë̱ë̱yꜙ.  
\v 35 Heˉja̱ˉ gaꜙgyaˉ Jesús mahꜗ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo heꜘ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Cherˊmahꜗ hi̱ˉ hnøøꜗ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ, taꜙ waˊ jmä̱ä̱yˈ hñiiyꜘ jø̱ø̱hˈ, waˊ jmeeyꜘ taˊheꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ. 
\p  
\v 36 Hiꜙ läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙtëëyhꜗ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ, gaꜙche̱e̱yhˉ jeeˊ kiyhˈ ja̱ˉ. Ja̱ˉgaˊ gaꜙe̱e̱yꜗ, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p  
\v 37 —Hi̱ˉ jmeeꜙ heˈ kihꜗ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ läꜙlaˉ kwa̱a̱t˜ kinꜙ, jnäꜘ heꜘ hi̱ˉ jmä̱ä̱y˜ heˈ. Hiꜙ hi̱ˉ jmä̱ä̱˜ jnäꜘ heˈ, jmeeyꜙ heˈ kihꜗ Dio hi̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ. 
\s1 Hi̱ˉ saꜙ naˉhøøhˊ jnänˋ la̱a̱yꜗ dsaˉkya̱a̱hˊ jneˊ 
\r (Mt. 10:42; Lc. 9:49-50) 
\p  
\v 38 Gaꜙjmeehꜗ Jwa̱a̱ꜚ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —Taˉjwohꜗ, maˉjë̱ë̱ˊ jnäähꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ hwë̱ë̱˜ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ läꜙhihꜙ kyahꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙhaˊ jnäähꜗ kiyhꜗ, jëëhꜘ saꜙ ngëyꜙ kya̱a̱hˊ jnäähꜗ. 
\p  
\v 39 Pero Jesús gaꜙsɨɨyhꜙ läꜙlaˉ: 
\p —Taꜙ haˉ hnähꜘ kiyhꜗ. Jëëhꜘ, niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ jmeeꜙ ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ läꜙhihꜙ kinꜙ, mahꜗ cha̱hꜘ baˊ hlëëyhꜙ wɨɨꜘ kinꜙ.  
\v 40 Hi̱ˉ saꜙ hneeˉ kya̱a̱hˊ jneˊ, dsaˉkya̱a̱hˊ baˊ jneˊ heꜘ.  
\v 41 Waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ, hi̱ˉ kwëëh˜ hnähꜘ ko̱o̱ˉ vas jmɨˉdsëꜚ, kihꜗ heˉ la̱a̱hꜗ hnähꜘ kya̱a̱ꜗ Cristo, maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, läꜙhmaahˊ baˊ jñeeyꜗ. 
\s1 Gooˉ laꜗ kihꜗ hi̱ˉ jmeeꜙ të̱hꜗ dsaˉkya̱a̱hˊ 
\r (Mt. 18:6-9; Lc. 17:1-2) 
\p  
\v 42 ʼWaˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ, hi̱ˉ jmeeꜙ të̱hꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ mähꜗ laˉ hi̱ˉ maˉläˉdsooꜘ dsëꜗ kinꜙ, lluꜗ gaˊ laˈ kiyhꜗ waˊraˉ jähꜘ kihꜗ hñʉʉꜗ dsaˉ luuyˊ ko̱o̱ˉ chaˊtooꜗ kihꜗ moli̱i̱ˊ mahꜗ hmäähꜗ dsihꜘ chaˊjmɨˉñeehꜚ.  
\v 43 Heˉja̱ˉ cherˊmahꜗ maˉgoohˉ gaꜙjmeeꜘ tä̱hꜙ kya̱a̱hˊ dsoˊkyeˉ, hnäꜗ goˉte˜ baˊ. Lluꜗ gaˊ kyahˈ gwa̱a̱hˈ jeeˊ tä̱ä̱hˊ hi̱ˉ naˊji̱i̱hꜙ, tʉ̱ʉ̱hˊ maˉgoohˉ, läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ gohˈ chaˊjeˉ kya̱a̱hˊ läꜙto̱ꜘ maˉgoohˉ jeeˊ moꜙsoꜙ ʉʉꜙ ji̱hˊko̱hꜘ.  
\v 44 Jeeˊ ja̱ˉ saꜙ ju̱u̱ꜘ jahˊ hiꜙ niꜙ saꜙ ʉʉꜙ jeˉ ji̱hˊko̱hꜘ ji̱hˊlɨhꜘ.  
\v 45 Hiꜙ läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ cherˊmahꜗ maˉtɨɨhˊ gaꜙjmeeꜘ tä̱hꜙ kya̱a̱hˊ dsoˊkyeˉ, hnäꜗ goˉte˜ baˊ. Lluꜗ gaˊ kyahˈ gwa̱a̱hˈ jeeˊ tä̱ä̱hˊ hi̱ˉ naˊji̱i̱hꜙ, tʉ̱ʉ̱hˊ maˉtɨɨhˊ, läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ gohˈ chaˊjeˉ kya̱a̱hˊ läꜙto̱ꜘ maˉtɨɨhˊ jeeˊ moꜙsoꜙ ʉʉꜙ ji̱hˊko̱hꜘ.  
\v 46 Jeeˊ ja̱ˉ saꜙ ju̱u̱ꜘ jahˊ hiꜙ niꜙ saꜙ ʉʉꜙ jeˉ ji̱hˊko̱hꜘ ji̱hˊlɨhꜘ.  
\v 47 Hiꜙ cherˊmahꜗ mɨˈnëhˊ gaꜙjmeeꜘ tä̱hꜙ kya̱a̱hˊ dsoˊkyeˉ, lleˊ goˉte˜ baˊ. Lluꜗ gaˊ kyahˈ gwa̱a̱hˈ jeeˊ tä̱ä̱hˊ hi̱ˉ naˊji̱i̱hꜙ kya̱a̱hˊ ko̱o̱ˉ mɨɨˈ mɨˊnëhˊ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ gohˈ kya̱a̱hˊ läꜙto̱ꜘ mɨɨˈ mɨˊnëhˊ chaˊjeˉ.  
\v 48 Jeeˊ ja̱ˉ saꜙ ju̱u̱ꜘ jahˊ, hiꜙ niꜙ saꜙ ʉʉꜙ jeˉ ji̱hˊko̱hꜘ ji̱hˊlɨhꜘ.  
\v 49 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ läꜙñeeˋ kya̱a̱hˊ jeˉ, hiꜙ läꜙjëꜙ heˉ kwëëh˜ dsaˉ Dio nëˊ naˊhyooꜘ, kya̱a̱hˊ ñeˊ baˊ läꜙñiiˋ.  
\v 50 Lluꜗ baˊ ñeˊ pero waˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ heˉ ñiiˋ kihˈ, haˉ läꜙliiꜙ kaˉlähꜘ ñiiˋ. Waˊ chaˉ baˊ ñeˊ kyahˈ hnähꜘ mahꜗ goˊta̱a̱hˊ hnähꜘ lluꜗ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱hˊ. 
\c 10  
\s1 Gaꜙjähꜘ Jesús haˉ läꜙ laꜗ heˉ be̱e̱˜ dsaˉ ø̱ø̱hꜚ 
\r (Mt. 19:1-12; Lc. 16:18) 
\p  
\v 1 Yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús jeeˊ jwɨɨˉ Capernaum ja̱ˉ, ngooyꜗ taꜙ hwaꜗ Judea, hiꜙ ñeeyˊ taꜙ hngaahˋ jmɨɨˉ Jordán. Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙllaꜙnääꜗ maˊ gaꜙllooyꜗ jeeˊ ja̱ˉ, hiꜙ läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ läꜙko̱o̱ˉ të̱ë̱yˈ jmeeyꜙ läꜙjëꜙ ji̱i̱h˜.  
\v 2 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ kooꜘ kiyhꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ fariseo heˉ maˊ ka̱y˜ dsëyꜗ, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Cheˊ chaˉ jwëˈ be̱e̱ꜗ dsaˉ dsaˉmëꜘ kya̱a̱ꜗ? 
\p  
\v 3 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Haˉ läꜙ jähꜘ nʉʉhꜚ heˉ gaꜙkwëëhꜗ Moisé jneˊ? 
\p  
\v 4 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ fariseo: 
\p —Gaꜙkwaꜘ baˊ Moisé jwëꜗ heˉ be̱e̱ꜗ dsaˉ ø̱ø̱hꜚ pero chooyhꜗ ko̱o̱ˉ moˊjeˉ jeeˊ be̱e̱yˈ ø̱ø̱yhꜚ. 
\p  
\v 5 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Kihꜗ heˉ cha̱a̱hˉ hnähꜘ, heˉja̱ˉ baˊ ja̱ˉ gaꜙjähꜘ Moisé läꜙja̱ˉ.  
\v 6 Pero läꜙ maˊ toˉnëˊ maˊ gaꜙjmeeꜘ Dio jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ, “gaꜙjmääꜗ Dio hi̱ˉ mëꜘ hi̱ˉ ñʉʉhˉ.”  
\v 7 “Heˉja̱ˉ baˊ be̱e̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ choˈjmiiˉ mahꜗ gyayꜙ kya̱a̱hˊ dsaˉmëꜘ kya̱a̱yꜗ.  
\v 8 Jeeˊ läꜙu̱u̱yꜘ la̱a̱yꜗ ja̱a̱ˉ baˊ.” Läꜙja̱ˉ moꜙsoꜙ la̱a̱yꜗ u̱u̱yꜗ, ja̱a̱ˉ baˊ maˉla̱a̱yꜗ.  
\v 9 Hehꜗ läꜙja̱ˉ, hi̱ˉ maˉla̱a̱ꜗ ja̱a̱ˉ ka̱a̱h˜ Dio, saꜙ lleˋ kihˈ lla̱a̱yꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 10 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ chaˊnehꜙ, ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús haˉ läꜙ laꜗ heˉ be̱e̱˜ dsaˉ mëˊ.  
\v 11 Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙbe̱e̱ꜗ dsaˉmëꜘ kya̱a̱ꜗ mahꜗ ka̱a̱yꜗ jñahꜘ, heˉ maˉjmeeyꜘ dsoˊkyeˉ baˊ ja̱ˉ kihꜗ hi̱ˉ toˉnëˊ.  
\v 12 Hiꜙ cherˊmahꜗ dsaˉmëꜘ gaꜙbiiꜗ kihꜗ dsaˉñʉʉhˉ kya̱a̱yꜗ mahꜗ ka̱a̱yꜗ jñahꜘ, heˉ maˉjmeeyꜘ dsoˊkyeˉ baˊ ja̱ˉ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\s1 Gaꜙmiꜙjä̱ä̱ꜗ Jesús gyʉ̱ʉ̱ˉ 
\r (Mt. 19:13-15; Lc. 18:15-17) 
\p  
\v 13 Maˊ dsaˉnääꜗ dsaˉ dsaˉjä̱ä̱ꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱ꜗ chaˊnëˊ Jesús mahꜗ kyeyꜙ gooyˉ nëˊ kiyhˈ, pero discípulo gaꜙjʉʉhꜗ kihꜗ dsaˉ heꜘ.  
\v 14 Maˊ gaꜙjëëꜗ Jesús haˉ läꜙ jmeeꜙ discípulo, saꜙ gaꜙtɨhꜗ dsëyꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Kwaˊ jwëꜗ yaˉnääꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ taꜙ laꜙ kinꜙ. Taꜙ haˉ hnähꜘ kiyhꜗ, jëëhꜘ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ läꜙko̱o̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ, hi̱ˉ heꜘ baˊ jä̱ä̱ꜗ Dio läꜙhihꜙ kihꜗ.  
\v 15 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, hi̱ˉ saꜙ he̱e̱hˉ jä̱ä̱ꜗ Dio läꜙhihꜙ kihꜗ läꜙko̱o̱ˉ he̱e̱hˉ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ, saꜙ he̱yhꜗ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 16 Ja̱ˉgaˊ gaꜙe̱e̱yꜗ maꜙ ja̱a̱ˉ maꜙ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ, gaꜙkyeyˉ gooyˉ nëˊ kihˈ, mahꜗ gaꜙmiꜙjä̱ä̱yꜗ. 
\s1 Ja̱a̱ˉ dsaˉ kwa̱a̱ˉ hi̱ˉ chaˉ kuuˊ gaꜙhlëëhꜘ kya̱a̱hˊ Jesús 
\r (Mt. 19:16-30; Lc. 18:18-30) 
\p  
\v 17 Maˊ gaꜙheꜗ Jesús jwëˈ ngooꜗ, jaꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ koˉchihˊ, gaꜙju̱u̱hꜗ jnëˊ chaˊnëyˊ mahꜗ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Hneˉ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Taˉjwohꜗ llu̱u̱ꜗ, ¿heeˉ hnøøꜗ jmeenˋ mahꜗ të̱ë̱hnꜗ jeeˊ moꜙsoꜙ ju̱u̱nꜘ? 
\p  
\v 18 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —¿Cheˊ ñehˊ hneˉ heˉ la̱a̱nꜗ llu̱u̱nꜗ? Jëëhꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ saꜙ cha̱a̱ˉ, ja̱a̱ˉ Dio baˊ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ.  
\v 19 Maˉkyu̱u̱h˜ baˊ hneˉ läꜙjëꜙ madaꜚ kihꜗ Dio: “Taꜙ ka̱a̱hꜙ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ kya̱a̱ꜗ jñahꜘ, taꜙ jngëëhꜙ dsaˉ, taꜙ hɨ̱ɨ̱ꜘ kihꜗ dsaꜙ, taꜙ jmeeˉ dsooꜘ kihꜗ juuˈ taˉjuuˈ, niꜙ taꜙ miˉga̱a̱ˈ dsaˉ. Waˊ hnaahꜙ maaˋ kya̱a̱hˈ tääˋ kya̱a̱hˈ.” 
\p  
\v 20 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉ heꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —Taˉjwohꜗ, läꜙjëꜙ heˉ naˉ maˉmiˉtenˋ läꜙji̱i̱hˈ maˊ mähnˈ. 
\p  
\v 21 Peerꜙ gaꜙtɨhꜗ dsëˈ Jesús gaꜙjë̱ë̱yꜗ dsaˉ heꜘ, mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ kaˉlähꜘ: 
\p —Hnøøꜗ gaˊ ko̱o̱ˉ heˉ jmeehˈ. Gwa̱a̱hˉ goˉhnɨɨˊ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ kyahꜗ mahꜗ goˉkwëëhˋ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ täˉñeeꜘ. Läꜙja̱ˉ baˊ läꜙchaˉ chaˉmiihˉ kyahꜗ gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, ja̱ˉgaˊ naꜙ ñeehˋ, jä̱ä̱hˈ cruꜚ kya̱a̱hꜗ mahꜗ jmeenˊ ko̱ˉjø̱hꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 22 Maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ heꜘ juuˈ ja̱ˉ, gaꜙhe̱e̱ꜗ dsëyꜗ goˉte˜. Mahꜗ ngaayhꜗ tiˉmeehˉ dsëyꜗ kihꜗ heˉ maˊ chayˉ chaˉmiihˉ kuuˊ.  
\v 23 Heˉja̱ˉ gaꜙjë̱ë̱ꜗ Jesús dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jeeˊ maˊ cheyhˈ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Haˉ ko̱hꜘ saꜙ jwë̱ë̱hˋ laˈ kihꜗ dsaˉ chaˉ kuuˊ he̱yhꜗ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ. 
\p  
\v 24 Maˊ gaꜙnuuꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ läꜙja̱ˉ, gaꜙta̱a̱yhˋ jëë˜ dsa̱yhꜙ. Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ: 
\p —Gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ. Ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ kye̱ˉ oˉjø̱hꜙ dsëˉ kihꜗ kuuˊ kiyhˈ, haˉ ko̱hꜘ saꜙ jwë̱ë̱hˋ laˈ kiyhꜗ he̱yhꜗ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ.  
\v 25 Saꜙ gaˊ jwë̱ë̱hˋ laˈ kihꜗ ja̱a̱ˉ camey˜ ngëëꜘ toˉgwaˊ ko̱o̱ˉ hmaˉkuuˊ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ he̱hꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ chaˉ kuuˊ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ. 
\p  
\v 26 Chaˉgaˊmiihˉ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ discípulo maˊ gaꜙnuuyꜘ juuˈ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ baˊ lä̱ä̱ꜘ ja̱ˉ? 
\p  
\v 27 Heˉja̱ˉ gaꜙjëëꜗ Jesús jeeˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Heˉ saꜙ läꜙkë̱hˊ dsaˉ jmɨɨˊ jmeeˈ, saꜙ laꜗ läꜙnaˉ kihꜗ Dio. Jëëhꜘ gaꜙläꜙjëꜙ baˊ liyhꜙ jmeeyꜗ. 
\p  
\v 28 Heˉja̱ˉ gaꜙløøꜗ Peeˊ sɨɨyhꜙ: 
\p —Maˉjä̱ꜘ baˊ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ mahꜗ jmeeˊ jnäähꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ hneˉ. 
\p  
\v 29 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˉtu̱u̱ˉ dsëꜗ maˉhwë̱ë̱ˉ chaˊnehꜙ kihꜗ, maˉbe̱e̱yꜗ dsaˉmëꜘ ø̱ø̱yhꜚ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱yhꜚ, maˉbe̱e̱yꜗ choˈjmiiyˉ, maˉbe̱e̱yꜗ dsaˉmëꜘ kya̱a̱yꜗ, maˉbe̱e̱yꜗ chihˉ kya̱a̱yꜗ, o maˉbeyꜗ hwaꜗ kiyhꜗ kwa̱a̱t˜ kinꜙ hiꜙ kihꜗ juˈhmëëꜘ,  
\v 30 hi̱ˉ heꜘ hyohꜙ hñaˉlooꜘ gaˊ läꜙnaˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ gaꜙjä̱ꜘ kiyhꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ. Hyoyhꜙ hneꜗ, je̱e̱yꜙ dsaˉmëꜘ ø̱ø̱yhꜚ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱yhꜚ, je̱e̱yꜙ chooyˈ, je̱e̱yꜙ chihˉ kya̱a̱yꜗ, hyoyhꜙ hwaꜗ, hiꜙ jëëyꜗ wɨɨꜘ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ. Hiꜙ jmɨˉgyʉʉꜙ heˉ naꜗ gaˊ läꜙjnäꜘ, të̱ë̱yꜗ jeeˊ moꜙsoꜙ ju̱u̱yꜘ.  
\v 31 Pero, jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ kwa̱a̱t˜ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ naꜗ, hi̱ˉ heꜘ le̱e̱ꜘ mähꜗ gaˊ maˊja̱ˉ. Hiꜙ hi̱ˉ saꜙ la̱a̱ꜗ kwa̱a̱t˜ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ naꜗ, hi̱ˉ heꜘ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ. 
\s1 Ngooꜗ hnëˉ ji̱i̱h˜ jmeeh˜ Jesús juuˈ heˉ ju̱u̱yꜘ 
\r (Mt. 20:17-19; Lc. 18:31-34) 
\p  
\v 32 Läꜙ maˉhä̱ä̱ˊ bihꜗ jwëˈ ngooyꜗ taꜙ Jerusalén, hiꜙ kaahˋ kiyhˈ gaꜙnääꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙjmeeꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ. Pero jëë˜ dsa̱yhꜙ hiꜙ maˊ goyhꜙ maˊ cha̱a̱yꜗ kaahˋ. 
\p Ja̱ˉgaˊ gaꜙtëëˉ Jesús ka̱hꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo, gaꜙløøyꜗ jmeeyh˜ juuˈ haˉ läꜙ dsaˉngëëyꜘ taꜙ chaˊnëˊ: 
\p  
\v 33 —Naꜗ dsaˊnøøˈ jneˊ taꜙ Jerusalén, jeeˊ ooꜙ ngëëꜗ dsaˉ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ kihꜗ jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ, hiꜙ ngëëyꜗ kihꜗ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley. Hi̱ˉ heꜘ bä̱ä̱hꜙ jnäꜘ dsooˊ mahꜗ jngëëhˈ dsaˉ jnäꜘ. Ja̱ˉgaˊ ngëëyˈ jnäꜘ jaˊgooˉ dsaˉ hi̱ˉ saꜙ la̱a̱ꜗ judiu.  
\v 34 Miˉkwa̱yhꜗ jnäꜘ, jmiˊba̱a̱yꜗ jnäꜘ, tiˊhñeyꜗ jnäꜘ, ja̱ˉgaˊ jngëëyhꜗ jnäꜘ. Pero läꜙji̱i̱hnˊ kaˉlähꜘ gaˊ maˉhyaˉ hnëˉ jmɨɨˊ. 
\s1 Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ gaꜙngɨɨyꜘ heˉ gyayꜙ jwooˈ kihꜗ Jesús 
\r (Mt. 20:20-28) 
\p  
\v 35 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ jo̱o̱ꜘ Zebedeo gaꜙnääyꜗ chu̱hꜙ kihꜗ Jesús mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Taˉjwohꜗ, hnøøˉ jnäähˈ jmeehˈ heˉ ngɨɨˊ jnäähꜗ laˉ. 
\p  
\v 36 —¿Heeˉ hnoohˉ hnähꜘ jmeenˋ kyahˈ hnähꜘ? —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 37 —Kwaˊ jwëꜗ dsaˊtoohˊ jnäähꜗ jwooˈ kyahꜗ jeeˊ nahꜗ jø̱ø̱hˈ heˉ jmeehˈ hihꜙ, ja̱a̱ˉ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ hiꜙ ja̱a̱ˉ jwooˈ raˉkë̱hˈ kyahꜗ —gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ Jesús. 
\p  
\v 38 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Saꜙ ñehˊ hnähꜘ heˉ naˉ ngɨɨhˊ hnähꜘ. ¿Cheˊ tä̱ä̱hꜙ hnähꜘ jëëhˈ hnähꜘ lliꜘwɨɨꜘ heˉ naꜗ gaˊ jëënꜚ? ¿Cheˊ läˉbeꜘ hohꜘ hnähꜘ dsaˉngëëhꜘ hnähꜘ heˉ wɨɨꜘ heˉ naꜗ gaˊ dsaˉngëënꜘ? 
\p  
\v 39 Heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Tä̱ä̱ꜙ baˊ jnäähꜗ. 
\p Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Maꜙraꜙ heˉ jëëhˈ baˊ hnähꜘ lliꜘwɨɨꜘ heˉ naꜗ gaˊ jëënꜚ, hiꜙ dsaˉngëëhꜘ hnähꜘ heˉ wɨɨꜘ heˉ naꜗ gaˊ dsaˉngëënꜘ.  
\v 40 Pero heˉ nahˈ hnähꜘ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ o jwooˈ raˉkë̱hˈ kinꜙ, saꜙ gaꜙtë̱ë̱nꜘ kwanˋ. Heˉ ja̱ˉ hyohꜙ hi̱ˉ naˉlle̱e̱hˊ kya̱a̱ˈ Tääˋ kya̱a̱nꜙ baˊ ja̱ˉ. 
\p  
\v 41 Jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gya̱a̱ꜗ discípulo gaꜙläꜙlle̱e̱ꜘ maˊ gaꜙnuuyꜘ hlëëhꜙ Jwa̱a̱ꜚ kya̱a̱hˊ Jacobo läꜙja̱ˉ.  
\v 42 Heˉja̱ˉ gaꜙhlë̱ë̱hꜗ Jesús läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Ñehˊ baˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ jmeeꜙ dsaˉtaˊ hi̱ˉ jmeeꜙ hihꜙ kihꜗ dsaˉgooyˈ, ka̱a̱yh˜ läꜙ llaꜙ dsëyꜗ. Dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ läꜙ tëˉ dsëyꜗ ka̱a̱yh˜ dsaˉgooyˈ.  
\v 43 Pero jeeˊ kyahˈ hnähꜘ saꜙ chaˉ heˉ kihꜗ jmeehˈ hnähꜘ läꜙja̱ˉ. Hi̱ˉ hnøøꜗ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ gaˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ, hi̱ˉ heꜘ të̱ë̱ˉ jmeeꜗ taˊheꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ.  
\v 44 Hi̱ˉ hnøøꜗ ka̱ꜗ nëˊ kihˈ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ, hi̱ˉ heꜘ të̱ë̱ˉ jmeeyꜗ taˊheꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ.  
\v 45 Jëëhꜘ, Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ saꜙ maˉjay˜ mahꜗ jmeeꜗ dsaˉ taˊheꜗ kiyhꜗ, maˉjay˜ mahꜗ jmeeyꜗ taˊheꜗ kihꜗ dsaˉ baˊ. Maˉjay˜ mahꜗ kwa̱a̱yꜗ hñiiꜘ ju̱u̱yꜘ, heˉ ja̱ˉ kë̱ë̱ꜗ mahꜗ lä̱ä̱ꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ. 
\s1 Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús Bartimeo hi̱ˉ maˊ tʉʉˊ 
\r (Mt. 20:29-34; Lc. 18:35-43) 
\p  
\v 46 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙllaꜙnääyꜗ jwɨɨˉ Jericó. Läꜙ maˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús Jericó kya̱a̱yhˊ discípulo, hiꜙ kya̱a̱hˊ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ, gaꜙngëëyꜘ jeeˊ maˊ gyaˈ ja̱a̱ˉ dsaˉtʉʉˊ hi̱ˉ maˊ ngɨɨꜙ kuuˊ kihˈ dsaꜙ. Dsaˉtʉʉˊ heꜘ maˊ che̱e̱ˉ Bartimeo, jo̱o̱ꜘ Timeo.  
\v 47 Maˊ gaꜙnuuyꜘ ngooꜗ yaꜙjä̱hꜙ Jesús dsaˉ cha̱a̱ˉ Nazaret, gaꜙløøyꜗ hlëëyhꜙ ki̱ˉga̱a̱ˉ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Jesús, hneˉ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ saˊju̱ˉ kihꜗ David, waˊ läˉñihꜘ hohꜘ kiꜙ jnäꜘ. 
\p  
\v 48 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙjʉʉhꜗ kiyhꜗ, mahꜗ saꜙ tooyhˈ mɨɨhˊ. Pero dsaˉ heꜘ chaˉgaˊmiihˉ mɨɨhˊ maˊ tooyh˜: 
\p —Hneˉ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ saˊju̱ˉ kihꜗ David, waˊ läˉñihꜘ hohꜘ kiꜙ jnäꜘ. 
\p  
\v 49 Ja̱ˉgaˊ gaꜙnooˉ Jesús, gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ heˉ dsaˉkya̱a̱ꜘ dsihꜘ. Heˉja̱ˉ naˊkya̱a̱ꜘ dsihꜘ, mahꜗ gaꜙjähꜘ dsaˉ sɨɨyhꜙ: 
\p —Taꜙ ka̱ˉ hʉʉˊdsëˉ, nooˉ tëëyh˜ hneˉ. 
\p  
\v 50 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙjñuuyhꜗ hmɨɨhˉ heˉ maˊ naˉbä̱ä̱yh˜, gaꜙnooyˉ koˉchihˊ, ngooyꜗ jeeˊ chehˈ Jesús.  
\v 51 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —¿Heeˉ hnoohˉ jmeenˋ kyahˈ? 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉtʉʉˊ heꜘ: 
\p —Taˉjwohꜗ, hnoonꜗ läꜙjnäꜘ mɨˈnënꜙ. 
\p  
\v 52 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Gwa̱a̱hˉ baˊ hneˉ kyahꜗ. Kya̱a̱hˊ heˉ maˉdsooꜘ hohꜘ naˉ, maˉjä̱ꜗ baˊ kyahˈ. 
\p Hiꜙ läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙläꜙjnäꜘ mɨˈnëyˊ hiꜙ ngooyꜗ kya̱a̱hˊ Jesús. 
\c 11  
\s1 Gaꜙheꜗ Jesús naˉdsë̱ë̱˜ burr˜ jwɨɨˉ Jerusalén 
\r (Mt. 21:1-11; Lc. 19:28-40; Jn. 12:12-19) 
\p  
\v 1 Ja̱ˉgaˊ të̱ë̱yˈ Jerusalén gaꜙnääyꜗ chʉʉhˊ jwɨɨˉ Betfagé kya̱a̱hˊ Betania. Hiꜙ jä̱hꜙ baˊ nøøꜘ jwɨɨˉ ja̱ˉ kihꜗ mohꜘ Olivo. Jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ Jesús u̱u̱ꜗ discípulo.  
\v 2 Gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Goˉnääꜘ hnähꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ heˉ nøøꜘ taꜙ chaˊnëˊ. Waˊraˉ gaꜙtë̱ë̱hꜘ hnähꜘ jeeˊ ooꜙ, jnäähꜙ hnähꜘ ja̱a̱ˉ burr˜ mähꜗ hi̱ˉ naˉhñuuhˊ, hi̱ˉ saꜙ gaˊ maˉwɨɨꜗ dsaˉ. Ja̱ˉ che̱e̱hˋ hnähꜘ mahꜗ yaˊjä̱ä̱hꜙ hnähꜘ taꜙ laꜙ.  
\v 3 Cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ ngɨɨꜙ juuˈ kyahꜗ hnähꜘ, heˉlaˈ jmeehˉ hnähꜘ läꜙnaˉ, ja̱ˉ jwɨɨhꜘ hnihꜘ: “Jmeeꜙ biiꜗ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ baˊ laˉ, cha̱hꜘ baˊ yaˊjä̱ä̱ˊ jnäähꜗ kaˉlähꜘ.” 
\p  
\v 4 Heˉja̱ˉ gaꜙnääyꜗ hiꜙ gaꜙjnä̱ä̱hꜙ bihꜗ burr˜ heꜘ maˊ chehˈ chaˊjwëꜗ, naˉhñuuhˊ chu̱hꜙ kihꜗ ko̱o̱ˉ hoˊhaahˊ, mahꜗ gaꜙløøyꜗ che̱e̱yhˉ burr˜ heꜘ.  
\v 5 Pero dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ: 
\p —¿Heeˉ jmeehˉ hnähꜘ, heˉlaˈ che̱e̱hˊ hnähꜘ burr˜ naˉ? 
\p  
\v 6 Heˉja̱ˉ gaꜙsɨɨyhꜙ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús. Ja̱ˉgaˊ gaꜙkwaꜘ dsaˉ heꜘ jwëˈ.  
\v 7 Hiꜙ naˊjä̱ä̱yˉ jeeˊ chehˈ Jesús mahꜗ gaꜙkyeˉ dsaˉ hmɨɨhˉ kihꜗ kaˊluuˊ burr˜ heꜘ. Ja̱ˉgaˊ gaꜙwɨɨꜗ Jesús ngooꜗ.  
\v 8 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙjaꜗ hmɨɨhˉ kihꜗ chaˊjwëꜗ jeeˊ ngooyˈ ja̱ˉ hiꜙ jñahꜘ gaꜙhnäꜗ nɨɨhˋ hmaˉ gaꜙjayꜗ chaˊjwëꜗ.  
\v 9 Dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˈ kaahˋ, kya̱a̱hˊ hi̱ˉ gaꜙnääꜗ jä̱ä̱ꜗ maˊ tooyh˜ chaˉmiihˉ mɨɨhˊ maˊ jäyhꜘ: 
\p —¡Hosanna! ¡Heˉ baˊ cheˉ jø̱ø̱hˈ hi̱ˉ jaꜗ naˉ läꜙhihꜙ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ!  
\v 10 ¡Dio kya̱a̱hˊ hi̱ˉ naꜗ gaˊ jmeeˈ hihꜙ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjmeeꜘ dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ David! ¡Peerꜙ jø̱ø̱hˈ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ! 
\p  
\v 11 Ja̱ˉgaˊ gaꜙheꜗ Jesús jeeˊ jwɨɨˉ Jerusalén, ngooyꜗ taꜙ jeeˊ chihˈ gwahꜙ jʉʉhꜙ. Maˉngëëꜘ maˉjëëyꜙ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jeeˊ chihˈ gwahꜙ ja̱ˉ, yaꜙhë̱ë̱yꜗ ngaayhꜗ taꜙ Betania kya̱a̱yhˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ dsaˉ kya̱a̱yꜗ. Jëëhꜘ maˉngooꜗ gaꜙhlooꜘ jmɨɨˊ ja̱ˉ. 
\s1 Gaꜙjwäꜗ Jesús dsoˊjwɨɨꜘ kihꜗ chaahˈ higo 
\r (Mt. 21:18-19) 
\p  
\v 12 Maˊ gaꜙjnäꜗ jyohꜘ jmɨɨˊ, gaꜙhwë̱ë̱yˉ kaˉlähꜘ jeeˊ jwɨɨˉ Betania, jaꜗ kyo̱hꜙ Jesús.  
\v 13 Ʉ̱ʉ̱ꜘ gaˊ gaꜙjëëꜗ Jesús ko̱o̱ˉ chaahˈ hmaˉ higo mahꜗ ngooyꜗ naˊjëëyˉ cheˊ hɨɨꜚ mɨɨˈ. Maˊ gaꜙllooyꜗ jeeˊ chihˈ chaahˈ hmaˉ ja̱ˉ, maꜙlaꜙ mooˉ jmahꜗ baˊ maˊ chooꜗ. Jëëhꜘ, ja̱ꜙ ji̱i̱ˉ kihꜗ ja̱ˉ.  
\v 14 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨhꜙ chaahˈ hmaˉ ja̱ˉ: 
\p —Niꜙ ko̱o̱ˉ mɨɨˈ kyahꜗ moꜙsoꜙ kuhꜙ dsaˉ kaˉlähꜘ ji̱hˊko̱hꜘ ji̱hˊlɨhꜘ. 
\p Hiꜙ gaꜙnuuꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ. 
\s1 Gaꜙhwë̱ë̱ꜗ Jesús dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ hnɨɨꜙ jeeˊ chihˈ gwahꜙ 
\r (Mt. 21:12-17; Lc. 19:45-48; Jn. 2:13-22) 
\p  
\v 15 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙllaꜙnääyꜗ Jerusalén, ja̱ˉgaˊ gaꜙllooꜗ Jesús hoˊhneꜚ kihꜗ gwahꜙ jʉʉhꜙ, hiꜙ gaꜙløøyꜗ hëëyꜙ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ llaꜙ hmoohˊ. Gaꜙsa̱a̱ꜗ gaꜙja̱a̱yꜗ naˊmes˜ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ miˉsɨɨꜗ kuuˊ, hiꜙ gaꜙsa̱a̱ꜗ gaꜙja̱a̱yꜗ läꜙjëꜙ heˉ laꜗ kihꜗ hi̱ˉ maˊ hnëë˜ juuˉ. 
\p  
\v 16 Moꜙsoꜙ gaꜙkwayꜘ jwëˈ maˊ ngëëˈ dsaˉ jeeˊ ja̱ˉ kya̱a̱hˊ løøˈ kihꜗ mahꜗ maˊ llayˈ hmoohˊ. 
\p  
\v 17 Hiꜙ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —¿Cheˊ saꜙ naˉsɨɨˉ läꜙlaˉ juuˈ kihꜗ Dio? “Hneꜗ kinꜙ laˉ läꜙche̱e̱ˉ hneꜗ jeeˊ ngɨɨˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ kiyhꜗ kihꜗ Dio.” Pero hnähꜘ, maˉjmeehˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ tooˉ jeeˊ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ baˊ. 
\p  
\v 18 Gaꜙnuuꜘ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley hiꜙ läꜙja̱ˉ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ kaˉlähꜘ haˉ läꜙ gaꜙjmeeꜘ Jesús. Heˉja̱ˉ maˊ hnooyhˉ haˉ läꜙ jwëꜘ jeeˊ maˊ jngëëyhˈ, pero maˊ ga̱yhꜙ Jesús. Jëëhꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ tä̱ä̱hˊ maˊ jëë˜ dsa̱hꜙ haˉ läꜙ laꜗ nʉʉhꜚ kiyhꜗ.  
\v 19 Taꜙ gaꜙhlooꜘ ja̱ˉ, yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ, ngaayhꜗ. 
\s1 Gaꜙläꜙki̱i̱ꜙ chaahˈ hmaˉ higo 
\r (Mt. 21:20-22) 
\p  
\v 20 Taꜙlaꜙ høøˉ jyohꜘ jmɨɨˊ ja̱ˉ, gaꜙngëëyꜘ kaˉlähꜘ jeeˊ maˊ chihˈ chaahˈ hmaˉ higo. Gaꜙjëëꜗ discípulo kya̱a̱ꜗ Jesús maˉläˉki̱i̱ꜙ goˉte˜ chaahˈ hmaˉ ja̱ˉ.  
\v 21 Heˉja̱ˉ gaꜙläꜙdsooh˜ dsëꜗ Peeˊ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Jëëˋ daˊ Taˉjwohꜗ, maˉläˉki̱i̱ꜙ hmaˉ higo heˉ gaꜙjwähꜗ dsoˊjwɨɨꜘ kihꜗ llooꜘ. 
\p  
\v 22 Hiꜙ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Waˊ läˉdsooꜘ hohꜘ hnähꜘ kihꜗ Dio.  
\v 23 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙjähꜘ sɨɨhꜙ mohꜘ laˉ: “Jñuuhˊ jeeˊ naˉ, jwä̱ä̱ꜙ hñaahꜗ chaˊjmɨˉñeehꜚ”, hiꜙ cherˊmahꜗ läꜙka̱a̱ˉ tuhˉdsëyꜗ gaꜙngɨɨyꜘ, hiꜙ cherˊmahꜗ gaꜙjmeeyꜘ dsooꜘ leꜘ, maꜙraꜙ heˉ leꜘ baˊ heˉ maˉngɨɨyꜘ ja̱ˉ.  
\v 24 Heˉja̱ˉ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, läꜙjëꜙ heˉ ngɨɨhˊ hnähꜘ kihꜗ Dio, jmeeˊ hnähꜘ dsooꜘ maˉhñah˜ hnähꜘ, hiꜙ läꜙja̱ˉ baˊ hñahꜙ hnähꜘ.  
\v 25 Hiꜙ jeeˊ tä̱ä̱hˊ hnähꜘ ngɨɨhˊ hnähꜘ kihꜗ Dio, jmeeˊ jø̱hˉ hohꜘ hnähꜘ cherˊmahꜗ hi̱ˉ kya̱a̱hˊ häˊ hohꜘ, mahꜗ läꜙja̱ˉ Tääˋ jnänˋ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ jmeeꜗ jø̱hˉ dsëꜗ kihꜗ läꜙjëꜙ dsoˊkyeˉ kyahꜗ hnähꜘ.  
\v 26 Jëëhꜘ, cherˊmahꜗ saꜙ jmeehˉ hnähꜘ jø̱hˉ hohꜘ hnähꜘ kihꜗ dsaꜙ, niꜙ läꜙja̱ˉ Tääˋ jnänˋ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ saꜙ jmeeꜗ jø̱hˉ dsëꜗ kihꜗ dsoˊkyeˉ kyahꜗ hnähꜘ. 
\s1 Heˉ jaꜗ gyʉʉhˈ baˊ hihꜙ heˉ jmeeꜙ Jesús 
\r (Mt. 21:23-27; Lc. 20:1-8) 
\p  
\v 27 Gaꜙllooꜗ Jesús kaˉlähꜘ Jerusalén kya̱a̱hˊ discípulo. Gaꜙngëëyꜘ taꜙ jeeˊ chihˈ gwahꜙ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ, kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉgyʉʉhˊ.  
\v 28 Hiꜙ gaꜙjähꜘ dsaˉ heꜘ sɨɨyhꜙ: 
\p —¿Cheˊ chaˉ jwëˈ kyahꜗ heˉ jmeehˉ läꜙjëꜙ heˉ naˉ? ¿Hi̱i̱ˉ kihꜗ hihꜙ heˉ jmeehˉ läꜙnaˉ? 
\p  
\v 29 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Ngɨɨnˊ ko̱o̱ˉ mɨˈjuuꜗ kyahꜗ hnähꜘ kaˉlähꜘ. Je̱e̱hˋ daˊ hnähꜘ kinꜙ jä̱ä̱ꜗ, ja̱ˉgaˊ jwahnꜚ hi̱ˉ kihꜗ hihꜙ heˉ jmeenꜙ läꜙlaˉ.  
\v 30 ¿Hi̱i̱ˉ gaꜙjmeeꜘ hihꜙ heˉ gaꜙcha̱a̱ꜗ Jwa̱a̱ꜚ dsaˉ jmɨɨˉ, cheˊ Dio o cheˊ dsaˉñʉʉhˉ? Jmeehˋ daˊ hnähꜘ juuˈ kinꜙ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 31 Jeeˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ maˊ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Cherˊmahꜗ gaꜙjähˊ jneˊ, hihꜙ kihꜗ Dio baˊ ja̱ˉ, Jesús jähꜙ: “¿Heˉlaˈ saꜙ gaꜙläꜙdsooꜘ hohꜘ hnähꜘ kiyhꜗ gaˉ ja̱ˉ?”  
\v 32 Hiꜙ cherˊmahꜗ gaꜙjähˊ jneˊ, jaꜗ hihꜙ kihꜗ dsaˉ baˊ ja̱ˉ, läꜙlle̱e̱ꜘ dsaˉjwɨɨˉ —maˊ jähꜘ dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ. 
\p Chaˉmiihˉ maˊ ga̱yhꜙ dsaˉgooyˈ, jëëhꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˊ jmä̱ä̱˜ kwa̱a̱t˜ Jwa̱a̱ꜚ maꜙraꜙ heˉ maˊ la̱a̱ˈ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ maˊ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio. 
\p  
\v 33 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ gaꜙsɨɨyhꜙ Jesús: 
\p —Saꜙ ñeˊ jnäähꜗ. 
\p Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kaˉlähꜘ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Niꜙ jnäꜘ saꜙ jmeehnꜚ juuˈ hi̱i̱ˉ gaꜙjmeeꜘ hihꜙ heˉ jmeenꜙ heˉ laˉ. 
\c 12  
\s1 Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙhøøꜘ taˊ kihˈ jñahꜘ 
\r (Mt. 21:33-46; Lc. 20:9-19) 
\p  
\v 1 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙløøꜗ Jesús hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ heꜘ kya̱a̱hˊ juuˈ naˉhmääˊ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Gaꜙtä̱ä̱ꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ ko̱o̱ˉ nääꜗ chaahˈ wɨ̱ɨ̱ˉ jëhˈ hiꜙ gaꜙjneyꜘ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ hiꜙ gaꜙmiꜙlluyꜗ jeeˊ maˊ hwëëyˈ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ. Gaꜙchiyhꜘ ko̱o̱ˉ naˊhyahˉ heˉ ñiiꜘ jeeˊ gaꜙwɨɨꜗ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙta̱a̱hˋ gaꜙhøøꜘ jeeˊ naˉjnääˊ chaahˈ jëhˈ. Maˊ gaꜙlaꜗ heˉ ja̱ˉ, gaꜙtooyhˉ gooˉ dsaˉ heˉ høøyꜗ maꜙ to̱ꜗdsaahˋ. Ja̱ˉgaˊ yaꜙhë̱ë̱yꜗ ngooyꜗ ʉ̱ʉ̱ꜘ.  
\v 2 Maˊ gaꜙllooꜗ ji̱i̱ˉ kihꜗ mɨˈjëhꜗ ja̱ˉ, gaꜙche̱e̱yꜗ ja̱a̱ˉ moz˜ kya̱a̱yꜗ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉ høøꜙ taˊ kiyhˈ mahꜗ maˊ ko̱o̱yꜙ he̱e̱yꜚ heˉ maˊ të̱ë̱yˉ.  
\v 3 Maˊ gaꜙllooꜗ moz˜ heꜘ jeeˊ naˉjnääˊ chaahˈ jëhˈ kihꜗ dsaˉjʉʉyˊ, dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ høøꜙ heꜘ gaꜙsa̱a̱hꜗ dsihꜘ, gaꜙkwayꜘ kihꜗ hiꜙ gaꜙhëëyꜗ kihꜗ taꜙjmahꜗ.  
\v 4 Ja̱ˉgaˊ gaꜙche̱e̱yꜗ jñahꜘ kaˉlähꜘ moz˜ kya̱a̱yꜗ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ hi̱ˉ maˊ høøꜙ taˊ kiyhˈ. Läꜙja̱ˉ gaꜙteyꜗ ku̱u̱ˊ kihˈ hi̱ˉ heꜘ, läꜙji̱i̱hˈ gaꜙlaꜗ dsooˊ lleyˊ mahꜗ gaꜙhëëyꜗ kihꜗ kya̱a̱hˊ oˉhihꜙ.  
\v 5 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙche̱e̱ꜗ dsaˉjʉʉˊ heꜘ jñahꜘ dsaˉ kya̱a̱yꜗ. Hi̱ˉ heꜘ gaꜙjngëëyhꜗ. Hiꜙ ngooꜗ bihꜗ che̱e̱yꜙ dsaˉ läꜙja̱ˉ. Ko̱ˉlla̱a̱ˊ hi̱ˉ heꜘ gaꜙhiiꜘ hiꜙ ko̱ˉlla̱a̱ˊ hi̱ˉ heꜘ gaꜙjngëëyhꜗ goˉte˜.  
\v 6 Maˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ moz˜ kya̱a̱yꜗ, maˊ cha̱a̱ˉ gaˊ ja̱a̱ˉ chihˉ kya̱a̱yꜗ hi̱ˉ hnääyꜗ chaˉmiihˉ. Hi̱ˉ heꜘ gaꜙche̱e̱yꜗ jeeˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ. Maˊ jmeeyꜙ hʉʉˊdsëˉ: “Goꜚ jmeeˈ gaˊ dsaˉ ooꜙ heˈ kihꜗ chihˉ kya̱a̱nꜙ laˉ.”  
\v 7 Maˊ gaꜙjëëꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ høøꜙ chaahˈ jëhˈ ja̱ˉ, jaꜗ chihˉ heꜘ, gaꜙta̱a̱yhˋ gaꜙllayꜘ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ: “Hi̱ˉ ooꜙ naˉ, hi̱ˉ jä̱ꜗ kya̱a̱hˊ taˊ jnänˋ laˉ. Waˊ jngëëhˊ jnihꜘ mahꜗ jä̱nˊ kya̱a̱hˊ he̱e̱yꜚ heˉ maˊ të̱ë̱yˉ.”  
\v 8 Heˉja̱ˉ gaꜙsa̱a̱yhꜗ chihˉ heꜘ mahꜗ gaꜙjngëëyhꜗ. Ja̱ˉgaˊ naˊbe̱e̱yˉ taꜙ kaˊhneꜚ jeeˊ maˊ naˉjnääˊ chaahˈ jëhˈ ja̱ˉ.  
\v 9 ¿Haˉ läꜙ jmeeꜗ dsaˉjʉʉˊ la̱a̱hꜘ hnähꜘ? —gaꜙjähꜘ Jesús—. Lloo˜ dsaˉjʉʉˊ jëhˈ mahꜗ miˉlla̱a̱yꜙ hi̱ˉ jmeeꜙ taˊ ja̱ˉ mahꜗ tooyhꜙ gooˉ jñahꜘ dsaˉ hi̱ˉ jmeeꜗ taˊ kiyhˈ.  
\v 10 ¿Cheˊ saꜙ maˉhehˉ hnähꜘ juuˈ kihꜗ Dio jeeˊ naˉsɨɨˉ läꜙlaˉ? 
\q1 Ja̱ˉbaˊ ku̱u̱ˊ heˉ saꜙ gaꜙtɨhꜗ dsëꜗ tëꜙhyahꜙ, 
\q1 heˉ ja̱ˉ baˊ gaꜙjä̱ꜘ läꜙko̱o̱ˉ mɨˈku̱u̱ˊ heˉ kyeˉ dsaˉ toˉnëˊ kihˈ ko̱o̱ˉ hneꜗ jʉʉhˉ. 
\q1  
\v 11 Heˉ laˉ gaꜙjmeeꜘ hñiiꜘ Dio, 
\q1 heˉja̱ˉ dsa̱a̱˜ dsëˉ jneˊ, gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 12 Heˉja̱ˉ maˊ hnøøˈ dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ maˊ sa̱a̱yhˈ Jesús. Jëëhꜘ, gaꜙta̱hꜘ dsëyꜗ heˉ gaꜙhlëëhꜘ Jesús kiyhꜗ kya̱a̱hˊ juuˈ heˉ naˉhmääˊ ja̱ˉ. Pero maˊ goyhꜙ kya̱a̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ saꜙ gaꜙlaꜗ maˊ sa̱a̱yhˈ Jesús, gaꜙnääˋ bihꜗ. 
\s1 Kwa̱a̱t˜ kihꜗ kuˊsɨhˉ 
\r (Mt. 22:15-22; Lc. 20:20-26) 
\p  
\v 13 Gaꜙta̱a̱hˋ dsaˉ fariseo juuˈ kweeˉ kya̱a̱hˊ dsaˉ kya̱a̱ꜗ Herode, mahꜗ gaꜙche̱e̱yꜗ dsaˉ hi̱ˉ ko̱ˉta̱a̱ˊ gaˊ gaꜙjmeeꜘ, haˉ läꜙ jeeˊ maˊ ka̱a̱hˈ juuˈ kihꜗ Jesús.  
\v 14 Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ maˊ chehˈ Jesús, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Taˉjwohꜗ, ñeˊ baˊ jnäähꜗ, hneˉ hlëëhˊ juˈdsooꜘ jmahꜗ baˊ. Saꜙ ga̱hꜗ kya̱a̱hˊ niꜙ ja̱a̱ˉ. Jëëhꜘ, saꜙ chaˉ kwa̱a̱t˜ kye̱hˊ haˉ läꜙ la̱a̱ꜗ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ dsaˉ, hiꜙ kya̱a̱hˊ juˈdsooꜘ baˊ hlë̱ë̱hˊ dsaˉ haˉ läꜙ laꜗ jwëꜘ kihꜗ Dio. ¿Haˉ läꜙ la̱a̱hꜘ hneˉ, cheˊ lluˈ miˊhmaahˊ jneˊ kuˊsɨhˉ kihꜗ dsaˉtaˊ César o saꜙ lluꜗ? ¿Cheˊ jmeeꜙ biiꜗ miˊhmaahˊ jneˊ o saꜙ jmeeꜙ biiꜗ? 
\p  
\v 15 Pero ñeˉ baˊ Jesús haˉ läꜙ laꜗ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ heˉ taˉju̱u̱yˈ baˊ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —¿Heˉlaˈ ka̱hˉ hnähꜘ dsënꜙ? Kye̱ˉ daˊ ko̱o̱ˉ kuuˊ mahꜗ jëënꜚ. 
\p  
\v 16 Heˉja̱ˉ naˊkye̱yꜘ ko̱o̱ˉ kuuˊ, mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ kihꜗ he̱e̱hꜚ to̱o̱ꜙ laˉ, hi̱i̱ˉ kihꜗ jmɨɨˉ naˉsɨɨˉ laˉ? 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉ heꜘ: 
\p —Kihꜗ César baˊ naˉ. 
\p  
\v 17 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ kaˉlähꜘ: 
\p —Heˉ laꜗ kihꜗ César, kwëëhˋ baˊ César. Heˉ laꜗ kihꜗ Dio, kwëëhˋ baˊ Dio heˉ laꜗ kihꜗ. 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙta̱a̱yhˋ jëë˜ dsa̱yhꜙ kihꜗ Jesús. 
\s1 Gaꜙngɨɨꜘ dsaˉ juuˈ haˉ läꜙ leꜘ waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ läꜙji̱i̱hˊ hi̱ˉ naˉju̱u̱ˊ 
\r (Mt. 22:23-33; Lc. 20:27-40) 
\p  
\v 18 Ja̱ˉgaˊ gaꜙllaꜙnääꜗ saduceo kaˉlähꜘ jeeˊ maˊ chehˈ Jesús. Dsaˉ heꜘ naˉ, saꜙ maˊ jmeeyꜙ dsooꜘ heˉ läꜙji̱i̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ. Mahꜗ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús, gaꜙjäyhꜘ: 
\p  
\v 19 —Taˉjwohꜗ, gaꜙsɨɨꜘ Moisé jnänˋ kya̱a̱hˊ juuˈ laˉ. Waˊraˉ gaꜙju̱u̱ꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ jo̱o̱ꜘ, dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hꜚ hlɨɨꜘ heꜘ, lleˋ kihˈ tëëyꜙ dsaˉmëꜘ mahꜗ läꜙcha̱a̱ˉ jo̱o̱ꜘsɨɨyhˊ hi̱ˉ le̱e̱ꜘ kwa̱a̱t˜ kya̱a̱ꜗ hlɨɨꜘ ø̱ø̱yhꜚ.  
\v 20 Gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ gye̱e̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ ja̱a̱ˉ baˊ choꜗjmiiyˉ. Hi̱ˉ toˉnëˊ heꜘ gaꜙka̱a̱ꜗ dsaˉmëꜘ. Pero cha̱hꜘ baˊ gaꜙju̱u̱yꜗ, saꜙ cha̱a̱ˉ jo̱o̱yꜘ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ.  
\v 21 Heˉja̱ˉ jeeˊ gaꜙtëꜘ u̱u̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱yhꜚ gaꜙka̱a̱ꜗ dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ heꜘ. Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ gaꜙju̱u̱yꜗ, saꜙ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ jo̱o̱yꜘ. Jñahꜘ kaˉlähꜘ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hꜚ hlɨɨꜘ heꜘ gaꜙtëëyˉ dsaˉmëꜘ heꜘ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙtëꜘ u̱u̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ. Hiꜙ ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙju̱u̱ꜗ hi̱ˉ heꜘ, saꜙ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ jo̱o̱yꜘ.  
\v 22 Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ, läꜙjë̱ë̱ꜙ gye̱e̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ gaꜙka̱a̱ꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ hiꜙ gaꜙju̱u̱ꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ gye̱e̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ. Niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ jo̱o̱ꜘ. Jeeˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ gaꜙju̱u̱ꜗ hñiiꜘ dsaˉmëꜘ heꜘ.  
\v 23 Waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ läꜙji̱i̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ naˉju̱u̱ˊ, ¿hi̱i̱ˉ kihꜗ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gye̱e̱ꜗ le̱e̱ꜘ kya̱a̱ꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ? Jëëhꜘ, gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ gye̱e̱ꜗ baˊ gaꜙläꜙkya̱a̱yhˋ —gaꜙjähꜘ dsaˉ saduceo sɨɨyhꜙ Jesús. 
\p  
\v 24 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Naˉhe̱e̱ꜚ hohꜘ baˊ hnähꜘ naˉ, jëëhꜘ, saꜙ kye̱hˊ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ haˉ läꜙ jähꜘ juuˈ kihꜗ Dio, niꜙ haˉ läꜙ laꜗ beꜘ kiyhꜗ.  
\v 25 Waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ läꜙji̱i̱hˊ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ, niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ dsaˉñʉʉhˉ moꜙsoꜙ je̱e̱ꜗ gooˉ. Maˊja̱ˉ le̱e̱yꜘ läꜙko̱o̱ˉ la̱a̱ꜗ ángele hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ gyʉʉhˈ baˊ.  
\v 26 Pero heˉ läꜙji̱i̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ maˉnaˉju̱u̱ˊ, ¿cheˊ saꜙ maˉhehˉ hnähꜘ juuˈ heˉ gaꜙsɨɨꜘ Moisé läꜙko̱o̱ˉ gaꜙlaꜗ kiyhꜗ jeeˊ kooˉ chaahˈ to̱o̱ꜘ ja̱ˉ? Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ Dio kya̱a̱yhˊ, gaꜙsɨɨyhꜙ: “Jnäꜘ la̱a̱nꜗ Dio kya̱a̱ꜗ Abraham, la̱a̱nꜗ Dio kya̱a̱ꜗ Isaac, la̱a̱nꜗ Dio kya̱a̱ꜗ Jacob.”  
\v 27 Heˉ gaꜙjäyhꜘ läꜙja̱ˉ, saꜙ naˉju̱u̱ˊ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ heꜘ kihꜗ Dio. Jëëhꜘ Dio jnänˋ la̱a̱yꜗ Dio kya̱a̱ꜗ hi̱ˉ naˊji̱i̱hꜙ baˊ. Heˉja̱ˉ naˉhe̱e̱ꜚ hohꜘ hnähꜘ heˉ la̱a̱hꜘ hnähꜘ saꜙ läꜙji̱i̱hˊ dsaˉ. 
\s1 Nʉʉhꜚ heˉ kye̱e̱ꜘ gaˊ kihˈ jeeˊ läꜙjëꜙ 
\r (Mt. 22:34-40) 
\p  
\v 28 Jeeˊ ja̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ ja̱a̱ˉ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley. Maˊ gaꜙnuuyꜘ tiˉchooꜙ dsaˉ juuˈ kya̱a̱hˊ Jesús, gaꜙjëëyꜗ je̱e̱hˉ baˊ Jesús kweeˉ juuˈ kihꜗ dsaꜙ. Heˉja̱ˉ naˊngɨɨyˊ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —¿Heeˉ ko̱o̱ˉ jeeˊ läꜙjëꜙ heˉ lleˋ nëˊ ley kye̱e̱ꜘ gaˊ miihˉ? 
\p  
\v 29 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Heˉ laˉ baˊ nʉʉhꜚ heˉ kye̱e̱ꜘ gaˊ kihˈ jeeˊ läꜙjëꜙ: “Nʉʉˉ hnähꜘ dsaˉ Israel. Ja̱a̱ˉ baˊ Dio cha̱a̱ˉ jnänˋ.  
\v 30 Waˊ hnaahꜙ Dio kya̱a̱hꜗ läꜙka̱a̱ˉ tuhˉhohꜘ, kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ hʉʉˊdsëˉ kyahꜗ, kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ beꜘ kyahꜗ.” Heˉ laˉ baˊ ja̱ˉ nʉʉhꜚ heˉ kye̱e̱ꜘ gaˊ kihˈ jeeˊ läꜙjëꜙ.  
\v 31 Hiꜙ ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ laꜗ jeeˊ gaꜙtëꜘ to̱ꜗ nʉʉhꜚ: “Waˊ hnaahꜙ dsaˉkya̱a̱hˊ läꜙko̱hꜘ hnaahꜙ hñaahꜗ.” Saꜙ chaˉ gaˊ jyohꜘ nʉʉhꜚ heˉ kye̱e̱ꜘ gaˊ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ laˉ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\p  
\v 32 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley: 
\p —Lluꜗ baˊ jwahꜘ, Taˉjwohꜗ. Juˈdsooꜘ baˊ maˉhlëëhˊ, saꜙ cha̱a̱ˉ jñahꜘ Dio, ja̱a̱ˉ baˊ Dio la̱a̱ꜗ.  
\v 33 Hiꜙ cherˊmahꜗ hnääꜙ jneˊ Dio läꜙka̱a̱ˉ tuhˉdsëˉ jneˊ kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ hʉʉˊdsëˉ jnänˋ, hiꜙ kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ beꜘ jnänˋ, hiꜙ cherˊmahꜗ hnääꜙ jneˊ dsaˉkya̱a̱hˊ läꜙ hnääꜙ jneˊ hñaanˈ, kye̱e̱ꜘ gaˊ heˉ naˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ ka̱a̱ˉ jahꜘ o heˉ gaˊ jyohꜘ heˉ je̱e̱ˉ jneˊ nëˊ naˊhyooꜘ. 
\p  
\v 34 Maˊ gaꜙnuuꜘ Jesús gaꜙje̱e̱hˉ bihꜗ kya̱a̱hˊ hʉʉˊdsëˉ lluꜗ, mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Miihˉ gaˊ jmeeꜙ he̱e̱hˉ heˉ jä̱ä̱ꜗ Dio hneˉ läꜙhihꜙ kihꜗ. 
\p Ja̱ˉ ji̱i̱hˈ niꜙ ja̱a̱ˉ moꜙsoꜙ gaꜙtu̱u̱ˉ dsëyꜗ maˊ ngɨɨˈ gyihꜗ jyohꜘ juuˈ kihꜗ Jesús. 
\s1 Hi̱i̱ˉ kihꜗ jaꜗ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Cristo 
\r (Mt. 22:41-46; Lc. 20:41-44) 
\p  
\v 35 Läꜙ maˉchehꜗ baˊ Jesús kooꜘ gwahꜙ ja̱ˉ, hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ, mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ: 
\p —¿Haˉ läꜙ laꜗ heˉ jähꜘ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, Cristo la̱a̱ꜗ saˊju̱ˉ kihꜗ David?  
\v 36 Heꜘ baˊ hñiiꜘ David gaꜙsɨɨꜘ juuˈ laˉ läꜙko̱o̱ˉ maˊ jøøꜙ Jmɨˉlleꜘ kiyhꜗ, heˉ gaꜙsɨɨyꜘ läꜙlaˉ: 
\q1 Gaꜙjähꜘ Dio gaꜙsɨɨyhꜙ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ: 
\q1 “Naꜘ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kinꜙ laˉ, 
\q1 läꜙji̱i̱hˈ lloo˜ jmɨɨˊ lla̱a̱nꜚ hʉʉˊ tɨɨhˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naˉhøøhˊ kyahˈ.” 
\m  
\v 37 ¿Haˉ läꜙja̱ˉ la̱a̱ꜗ Cristo saˊju̱ˉ kihꜗ David gaˉ ja̱ˉ, cherˊmahꜗ hñiiꜘ David jähꜘ kihꜗ Cristo: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ?” 
\p Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙtɨhꜗ baˊ dsëˈ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ Jesús. 
\s1 Gaꜙjʉʉhꜗ Jesús kihꜗ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley 
\r (Mt. 23:1-36; Lc. 11:37-54; 20:45-47) 
\p  
\v 38 Hiꜙ gaꜙløøyꜗ gaꜙkwayꜘ juuˈ, gaꜙmiꜙtë̱ë̱yˉ dsaˉ: 
\p —Le̱e̱hꜚ hnähꜘ kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, tɨh˜ dsëyꜗ ngëyꜙ kye̱yhˊ hmɨɨhˉ kyooˉ jeeˊ kihˈ dsaꜙ hiꜙ hnøøyꜗ jmeeꜗ dsaˉ Dio kiyhꜗ chaˊjwëꜗ jʉʉhˉ.  
\v 39 Hiꜙ tɨh˜ dsëyꜗ gyayꜗ toˉnëˊ hmaˉsii˜ nehꜙ gwahꜙ mähˉ, hiꜙ läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ jeeˊ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉ kuhˉ.  
\v 40 Hwë̱ë̱y˜ dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ chaˊnehꜙ kihꜗ, ko̱ˉta̱a̱ˊ gaˊ jmeeyꜙ hlëëyhꜙ chaˉmiihˉ kya̱a̱hˊ Dio haˉ jeeˊ jëëˈ dsaˉ kiyhꜗ. Chaˉgaˊmiihˉ wɨɨꜘ heehꜗ Dio dsaˉ hi̱ˉ jmeeꜙ läꜙja̱ˉ. 
\s1 Naˊka̱ˉ dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ kuuˊ chaˊnëˊ Dio 
\r (Lc. 21:1-4) 
\p  
\v 41 Maˊ chehˈ Jesús jëë˜ haˉ läꜙ maˊ jmeeꜙ dsaˉ tooyhˉ kuuˊ nehꜙ wɨ̱ɨ̱ꜘ kihꜗ gwahꜙ. Hiꜙ maˊ jëëy˜ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ chaˉ kuuˊ maˊ tooyhˉ chaˉmiihˉ kuuˊ jeeˊ ja̱ˉ.  
\v 42 Ja̱ˉgaˊ gaꜙllooꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ hi̱ˉ täˉñeeꜘ goˉteˈ. Gaꜙtooyhˉ to̱ꜗ ñeˈ nøøꜘ heˉ saꜙ kye̱e̱ꜘ niꜙ miihˉ.  
\v 43 Heˉja̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ Jesús kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ laˉ, maˉkwayꜘ chaˉgaˊmiihˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˉtoohˉ jä̱ä̱ꜗ.  
\v 44 Jëëhꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ chaˉ kuuˊ, maˉkwayꜘ miihˉ heˉ maˉcha̱a̱˜ kiyhꜗ baˊ, pero dsaˉmëꜘ hnɨɨꜘ laˉ, maꜙkeꜙ täˉñeeyꜘ, maˉkwayꜘ läꜙko̱hꜘ teꜗ kuuˊ heˉ maˊ chaˉ kiyhꜗ heˉ kya̱a̱hˊ maˊ layˈ heˉ jmeeꜙ biiꜗ kiyhꜗ —gaꜙjähꜘ Jesús. 
\c 13  
\s1 Lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ hlaˈ gwahꜙ jʉʉhꜙ 
\r (Mt. 24:1-2; Lc. 21:5-6) 
\p  
\v 1 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús kooꜘ gwahꜙ jeeˊ maˊ gyayˈ ja̱ˉ, ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ ja̱a̱ˉ discípulo kya̱a̱yꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Taˉjwohꜗ, jëëˋ daˊ, heˉ baˊ cheˉ kahˊga̱a̱ˉ ku̱u̱ˊ heˉ kya̱a̱hˊ gaꜙjä̱ꜘ naˊhñaahꜗ hneꜗ naˉ. 
\p  
\v 2 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Läꜙjëꜙ hneꜗ kaahˊ heˉ jëëhꜘ hnähꜘ naˉ, lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ niꜙ ko̱o̱ˉ mɨˈku̱u̱ˊ naˉ, saꜙ jä̱ꜗ naˉchu̱hꜙ nëˊ kihˈ ø̱ø̱hꜚ, läꜙjëꜙ baˊ sohꜗhlaꜗ. 
\s1 Jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ lla̱a̱ꜙ jmɨˉgyʉʉꜙ, johꜘ nëëˈ saꜙ jmeeꜗ lii˜ 
\r (Mt. 24:3-28; Lc. 21:7-24; 17:22-24) 
\p  
\v 3 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙnääyꜗ taꜙ nëˊ mohꜘ Olivo taꜙ chaˊnëˊ gwahꜙ ja̱ˉ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙgyaˉ Jesús. Hiꜙ Peeˊ, Jacobo, Jwa̱a̱ꜚ, kya̱a̱hˊ Andreˊ gaꜙngɨɨꜘ juuˈ kiyhꜗ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ maˊ tä̱ä̱yhˊ ka̱hꜘ kihꜗ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p  
\v 4 —Chiihˊ jnäähꜗ lɨhꜘ leꜘ läꜙjëꜙ heˉ maˉjähꜘ, heeˉ lii˜ jmeeꜗ waˊraˉ yaꜙjä̱hꜙ läꜙteꜗ juuˈ naˉ. 
\p  
\v 5 Heˉja̱ˉ gaꜙløøꜗ Jesús jmeeyh˜ juuˈ: 
\p —Hnøøꜗ le̱e̱hꜚ hnähꜘ mahꜗ niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ miˉga̱a̱ꜙ hnähꜘ.  
\v 6 Jëëhꜘ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ yaˉnääꜘ hi̱ˉ ka̱ꜗ nëˊ kinꜙ, mahꜗ jäyhꜙ: “Jnäꜘ heꜘ la̱a̱nꜗ Cristo hi̱ˉ maˉche̱e̱ꜗ Dio.” Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ miˉga̱a̱yꜙ. 
\p  
\v 7 ʼGaˊ maˉnʉʉhˉ hnähꜘ kihꜗ hniiˉ hiꜙ läꜙchaˉ juuˈ kihꜗ hniiˉ taꜙ laꜙ taꜙ jnøꜙ, taꜙ jø̱ø̱hˋ hnähꜘ hñaahꜗ. Jëëhꜘ läꜙja̱ˉ lleˋ kihˈ leꜘ, pero ja̱ꜙ läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ lla̱a̱ꜙ jmɨˉgyʉʉꜙ.  
\v 8 Te̱e̱ꜗ dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ ko̱o̱ˉ hwaꜗ kya̱a̱hˊ jyohꜘ hwaꜗ, hiꜙ te̱e̱ꜗ dsaˉtaˊ kya̱a̱hˊ jñahꜘ dsaˉtaˊ. Ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ jeeˊ jehˈ wɨɨꜘ hwaꜗ, ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ jeeˊ jëëˈ dsaˉ hooˊ hiꜙ chiˊjwa̱a̱ꜗ dsaˉ. Hehꜗ läꜙja̱ˉ ko̱o̱ˉ maˉløøꜗ baˊ jëë˜ dsaˉ wɨɨꜘ. 
\p  
\v 9 ʼLe̱e̱hꜚ hnähꜘ, ngëëꜗ dsaˉ hnähꜘ kihꜗ dsaˉtaˊ, kwaꜗ dsaˉ kyahꜗ hnähꜘ nehꜙ gwahꜙ kihꜗ dsaˉ judiu, dsaˉjä̱ä̱yꜙ hnähꜘ chaˊnëˊ dsaˉtaˊ ka̱a̱hˊ kwa̱a̱t˜ kinꜙ. Jeeˊ ja̱ˉ kwahˈ hnähꜘ juˈdsooꜘ kinꜙ.  
\v 10 Jmeeꜙ biiꜗ kwaꜗ dsaˉ juˈhmëëꜘ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ, jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ lla̱a̱ꜙ jmɨˉgyʉʉꜙ.  
\v 11 Taꜙ jmeeˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ haˉ läꜙ jwahˈ hnähꜘ waˊraˉ gaꜙta̱a̱hˉ dsaˉ hnähꜘ jaˊgooˉ dsaˉtaˊ. Taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ niꜙ miihˉ. Hor˜ ja̱ˉ, Dio baˊ kwaꜙ hʉʉˊdsëˉ haˉ läꜙ hlëëhˊ hnähꜘ. Ja̱ꜙ heꜘ hñaahꜗ hnähꜘ hlëëhˊ, Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ baˊ hlëëhˈ.  
\v 12 Ngëëꜗ dsaˉ ø̱ø̱hꜚ kihꜗ dsaˉtaˊ mahꜗ jngëëhꜗ dsihꜘ. Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ jmeeꜗ dsaˉ kihꜗ jo̱o̱ꜘ, hiꜙ läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ jmeeꜗ dsaˉ kihꜗ choˈjmiiyˉ mahꜗ jngëëhꜗ dsihꜘ.  
\v 13 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ jmeeꜗ naˉhøøhˊ kyahˈ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ kinꜙ. Pero hi̱ˉ kwëëhꜗ dsëꜗ läꜙji̱i̱hˈ lla̱a̱ꜙ, hi̱ˉ heꜘ baˊ lä̱ä̱ꜘ. 
\p  
\v 14 ʼWaˊraˉ gaꜙllooꜗ jmɨɨˊ jëëhˈ hnähꜘ chehꜗ jahꜘ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ naˊhøøꜘ ngëëˈ jeeˊ saꜙ gaꜙtë̱ë̱ꜘ nooyꜙ, läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjähꜘ Daniel hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio. (Hi̱ˉ hëˉ juuˈ laˉ, waˊ läˉngëëyꜘ.) Maˊja̱ˉ, hnähꜘ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ hwaˈ Judea kyʉ̱ʉ̱ꜘ hnähꜘ taꜙ mohꜘ.  
\v 15 Hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ gaꜙtëꜘ to̱ꜗ jwë̱ë̱ꜗ hneꜗ, waˊ jña̱a̱yˈ mahꜗ waˊ kyʉ̱ʉ̱ˈ bihꜗ, saꜙ waˊ kye̱yꜘ heˉ chaˉ chaˊnehꜙ.  
\v 16 Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ nuuˉ kihꜗ, taꜙ waˊ llaˉnääyꜘ kiyhꜗ heˉ dsaˉkye̱yꜘ saˊhmɨɨhˉ.  
\v 17 Peerꜙ jwɨɨ˜ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ kya̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ maˊja̱ˉ, hiꜙ läꜙja̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ jä̱ä̱ꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ gyu̱u̱ˉ kaˉlähꜘ.  
\v 18 Ngɨɨˊ hnähꜘ kihꜗ Dio mahꜗ saꜙ laꜗ ji̱i̱ˉ gyʉʉꜘ waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ kyʉ̱ʉ̱hꜗ hnähꜘ.  
\v 19 Maˊja̱ˉ jëëꜗ dsaˉ wɨɨꜘ jwërte heˉ saꜙ maˉjëëꜙ dsaˉ läꜙ maˊ gaꜙnøøꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ läꜙji̱i̱hˈ naꜗ. Ja̱ˉ ji̱i̱hˈ moꜙsoꜙ jëëꜗ gyihꜗ ji̱hˊko̱hꜘ.  
\v 20 Waˊraˉ jähꜘ kihꜗ jø̱ø̱ꜗ gaˊ Dio chaˉgaˊmiihˉ jmɨɨˊ jëëꜗ dsaˉ wɨɨꜘ, niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ jä̱ꜗ ji̱i̱hꜙ. Pero taꜙlaꜙ kihꜗ hi̱ˉ naˉlle̱e̱hˊ kya̱a̱yˈ, cha̱hꜘ baˊ miˉlla̱a̱yꜙ jmɨɨˊ heˉ jëëꜗ dsaˉ wɨɨꜘ. 
\p  
\v 21 ʼMaˊja̱ˉ cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ jähꜘ: “Hi̱i̱ꜚ Cristo chehꜗ laˉ”, o “Hi̱i̱ꜚ Cristo chehꜗ jeeˊ ooꜙ”, taꜙ waˊ he̱e̱hꜘ hnähꜘ kiyhꜗ.  
\v 22 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ taˉju̱u̱ˈ yaˉnääꜘ jäyhꜙ: “Jnäꜘ heꜘ la̱a̱nꜗ Cristo, jnäꜘ ngëënˊ juuˈ kihꜗ Dio.” Ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ nëëˈ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ jmeeyꜗ, läꜙjwëꜘ jeeˊ miˉga̱a̱yꜙ dsaˉ, läꜙji̱i̱hˈ hi̱ˉ naˉlle̱e̱hˊ kya̱a̱ˈ Dio miˉga̱a̱yꜙ cherˊmahꜗ gaꜙlaꜗ.  
\v 23 Heˉja̱ˉ le̱e̱hꜚ hnähꜘ. Maˉjwahꜗ baˊ jnäꜘ jä̱ä̱ꜗ haˉ läꜙ leꜘ. 
\s1 Waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ jä̱hꜘ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ 
\r (Mt. 24:29-35, 42, 44; Lc. 21:25-36) 
\p  
\v 24 ʼMaˉngëëꜘ maˉjëëꜙ dsaˉ läꜙjëꜙ heˉ wɨɨꜘ ja̱ˉ, ja̱ˉ ji̱i̱hˈ moꜙsoꜙ läꜙjnäꜘ jmëëꜗ hyooˉ, niꜙ jmëëꜗ kihꜗ sɨhˉ saꜙ läꜙjnäꜘ.  
\v 25 Läꜙjë̱ë̱ꜙ nʉʉꜘ hi̱ˉ hë̱ë̱ꜚ gyʉʉhˈ läꜙsɨɨꜗ hø̱ø̱ˈ hiꜙ läꜙjëꜙ gaˊ heˉ chaˉ gyʉʉhˈ saˊjehꜗ.  
\v 26 Ja̱ˉgaˊ jë̱ë̱ˈ dsaˉ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ hi̱ˉ jä̱hꜘ gyʉʉhˈ jeeˊ jniiꜘ kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ beꜘ, la̱a̱yꜗ jø̱ø̱hˈ.  
\v 27 Ja̱ˉgaˊ che̱e̱yˈ ángele kya̱a̱yꜗ, jø̱ø̱yhꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naˉlle̱e̱hˊ kya̱a̱yˈ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ läꜙjëꜙ kye̱ꜘ kiihˋ jmɨˉgyʉʉꜙ, taꜙ ko̱ˉta̱a̱ˉ läꜙ gaꜙtëꜘ jyohꜘ ko̱ˉta̱a̱ˉ. 
\p  
\v 28 ʼJëëˋ daˊ hnähꜘ haˉ läꜙ dsoo˜ juuˈ kihꜗ chaahˈ higo mahꜗ miˉtë̱ë̱ˈ hnähꜘ hñaahꜗ. Waˊraˉ gaꜙhyoˈ sɨhꜘjñohꜘ saˊji̱hꜘ kihꜗ, løø˜ dsaˉhyoꜙ mooˉ kihꜗ, maˉñehˊ baˊ hnähꜘ maˉngooꜗ gaꜙtëꜘ ji̱i̱ˉ jmaꜗ baˊ ja̱ˉ.  
\v 29 Läꜙja̱ˉ hnähꜘ kaˉlähꜘ, waˊraˉ gaꜙjëëhˋ hnähꜘ dsaˉlaꜘ läꜙjëꜙ heˉ maˉjwahnꜗ laˉ, waˊ läˉñehˊ hnähꜘ heˉ maˉchehnꜗ hoˊhaahˊ kya̱a̱hˊ heˉ jä̱hnꜘ baˊ ja̱ˉ.  
\v 30 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, saꜙ lla̱a̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ naˈ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ saꜙ gaˊ maˉläˉteꜗ läꜙjëꜙ heˉ maˉjwahnꜗ laˉ.  
\v 31 Ngëëꜘ baˊ läꜙjëꜙ heˉ chaˉ gyʉʉhˈ hwaꜗ, pero juuˈ kinꜙ läꜙ maˉchaˉ ja̱ˉbaˊ. 
\p  
\v 32 ʼPero niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ ñeˉ heeˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ, heeˉ hor˜ ja̱ˉ, niꜙ ángele hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ gyʉʉhˈ saꜙ ñeˉ, niꜙ Jo̱o̱ꜘ Dio saꜙ ñeˉ. Hñiiꜘ baˊ Tääˋ kya̱a̱nꜙ ñeˉ. 
\p  
\v 33 ʼHä̱ä̱ˋ hnähꜘ hñaahꜗ, miˉjnøøˊ hnähꜘ mɨˊnëhˊ, ngɨɨˊ hnähꜘ kyahꜗ kihꜗ Dio, jëëhꜘ saꜙ ñehˊ hnähꜘ lɨhꜘ lloo˜ jmɨɨˊ ja̱ˉ.  
\v 34 Kweeˉ baˊ laˈ kyahꜗ hnähꜘ läꜙ laꜗ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ yaꜙhë̱ë̱ꜗ ngooꜗ ʉ̱ʉ̱ꜘ. Gaꜙjä̱ꜘ hneꜗ kiyhꜗ, mahꜗ läꜙko̱o̱ˉ läꜙko̱o̱ˉ taˊ kiyhˈ gaꜙtooyhˉ gooˉ dsaˉ kya̱a̱yꜗ. Hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ hi̱ˉ høøꜙ hoˊhaahˊ: “Høøˊ kweeˉ, taꜙ gwɨ̱ɨ̱ˉ.”  
\v 35 Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ hnähꜘ, taꜙ gwɨ̱ɨ̱ˉ hnähꜘ, jëëhꜘ saꜙ ñehˊ hnähꜘ lɨhꜘ jä̱hꜘ dsaˉjʉʉˊ hneˈ. Saꜙ ñehˊ hnähꜘ cheˊ taꜙ gaꜙnʉʉˉ jä̱yhꜘ, o cheˊ llaꜙnʉʉˈ, o cheˊ ko̱o̱ˉ hooh˜ chaahˊ dsooˈ, o taꜙlaꜙ høøˉ.  
\v 36 Niꜙ saꜙ lii˜ gaˊ waˊraˉ ja̱yhꜗ, hnøøꜗ maˉnaˊllu̱u̱hˋ hnähꜘ mahꜗ saꜙ tä̱ä̱hˊ hnähꜘ naˉgwɨ̱ɨ̱hˉ hnähꜘ maˊja̱ˉ.  
\v 37 Läꜙjëꜙ heˉ jwahnꜙ laˉ, jwahnꜙ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ. Hnøøꜗ maˉnaˊllu̱u̱hˋ hnähꜘ. 
\c 14  
\s1 Maˊ hnoohˉ dsaˉ haˉ läꜙ jeeˊ maˊ sa̱a̱yhˈ Jesús 
\r (Mt. 26:1-5; Lc. 22:1-2; Jn. 11:45-53) 
\p  
\v 1 Läꜙ hyuꜗ gaˊ tëˈ jmɨɨˊ heˉ ku̱hˉ dsaˉ judiu borrego mähꜗ, hiꜙ kuyhˉ heˊñiihꜚ heˉ saꜙ kya̱a̱hˊ levadura, jmɨɨˊ ja̱ˉ maˊ hnoohˉ jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley haˉ läꜙ maˊ sa̱a̱yh˜ Jesús kya̱a̱hˊ juuˈ taꜙ juuˈ, mahꜗ jngëëyhꜗ.  
\v 2 Maˊ jäyhꜘ: 
\p —Saꜙ waˊ ka̱a̱hˊ jnihꜘ jeeˊ jmɨɨˊ laˉ, mahꜗ saꜙ dsaˉtoohˋ mɨɨhˊ jeeˊ jwɨɨˉ. 
\s1 Ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ gaꜙhuuꜗ jmɨɨˉ miˉjwɨɨˉ lleˊ Jesús 
\r (Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8) 
\p  
\v 3 Maˊ gyaˈ Jesús kaˉlähꜘ jeeˊ jwɨɨˉ Betania chaˊnehꜙ kihꜗ Simón hi̱ˉ maˊ dsaahˊ dsooˊ hmihꜗ høøꜚ. Jeeˊ ja̱ˉ gyayꜗ kuhˉhɨ̱yh˜, maˊ gaꜙllooꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ maˊ kye̱yˉ ko̱o̱ˉ sëꜗ heˉ maˊ haaˊ jmɨɨˉ miˉjwɨɨˉ heˉ che̱e̱ˉ nardo, heˉ kye̱e̱ꜘ hmoohˈ. Gaꜙjøøyꜗ luuˊ sëˈ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙhuuyꜗ lleˊ Jesús.  
\v 4 Pero gaꜙläꜙlle̱e̱ꜘ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ kya̱a̱yhˊ heꜘ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Heˉlaˈ maˉhe̱e̱ꜗ dsaˉmëꜘ naˉ jmɨɨˉ miˉjwɨɨˉ naˉ?  
\v 5 Lluꜗ gaˊ waˊraˉ jähꜘ kihꜗ gaꜙhnɨɨyꜘ mahꜗ maˊ liyhꜙ läꜙko̱hꜘ lɨhˈ dsaˉ ko̱o̱ˉ ji̱ˉñeˉ jmɨɨˊ taˊ. Mahꜗ kuuˊ ja̱ˉ, maˊ kwëëyhˈ hi̱ˉ täˉñeeꜘ. 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙhlëëyhꜘ wɨɨꜘ kihꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ.  
\v 6 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Taꜙ hlë̱ë̱hˋ hnihꜘ. Taꜙ chu̱u̱ˉ hnähꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉmëꜘ laˉ. Lluꜗ baˊ heˉ maˉjmeeyꜘ läꜙlaˉ kinꜙ.  
\v 7 Jëëhꜘ läꜙ maˉtä̱ä̱hˊ naˉ baˊ hi̱ˉ täˉñeeꜘ kya̱a̱hˊ hnähꜘ, leꜘ kwahˈ beꜘ kiyhꜗ jyohꜘ ji̱i̱h˜. Pero jnäꜘ, moꜙsoꜙ jä̱nˋ kiˉwëëꜘ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ.  
\v 8 Dsaˉmëꜘ laˉ maˉjmeeyꜘ läꜙko̱o̱ˉ teꜗ leꜘ baˊ. Kya̱a̱hˊ heˉ maˉhu̱u̱yˉ jnäꜘ jmɨɨˉ miˉjwɨɨˉ, heˉ maˉmiˉllu̱u̱yꜗ jnäꜘ jä̱ä̱ꜗ baˊ laˉ, ja̱ˉgaˊ ha̱a̱ˈ dsaˉ jnäꜘ.  
\v 9 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, läꜙka̱a̱ˉ jmɨˉgyʉʉꜙ jeeˊ kwaˈ dsaˉ juˈhmëëꜘ kinꜙ, läꜙchaˉ juuˈ haˉ läꜙko̱o̱ˉ maˉjmeeꜘ dsaˉmëꜘ laˉ, mahꜗ läꜙja̱ˉ läˉdsooh˜ dsëꜗ dsaˉ kiyhꜗ. 
\s1 Juda gaꜙngëëꜗ Jesús 
\r (Mt. 26:14-16; Lc. 22:3-6) 
\p  
\v 10 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo hi̱ˉ che̱e̱ˉ Juda Iscariote ngooyꜗ kihꜗ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ naˊhnëëyꜘ Jesús.  
\v 11 Maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ heꜘ, gaꜙtɨhꜗ dsëyꜗ jwërte hiꜙ gaꜙbä̱ä̱yhˉ hñiiyꜘ kwayꜗ kuuˊ. Heˉja̱ˉ gaꜙhnoohˉ Juda haˉ läꜙ jmeeyꜗ mahꜗ ngëëyꜗ Jesús jaˊgooˉ dsaˉ heꜘ. 
\s1 Gaꜙjmeeꜘ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ maꜙnʉʉꜙ kya̱a̱hˊ gaꜙhɨyhꜗ juuˈ 
\r (Mt. 26:17-29; Lc. 22:7-23; Jn. 13:21-30; 1 Co. 11:23-26) 
\p  
\v 12 Toˉnëˊ jmɨɨˊ heˉ gaꜙløøꜗ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉ jmeeyꜙ jmɨɨˊ kuyhˉ heˊñiihꜚ heˉ saꜙ kya̱a̱hˊ levadura, ja̱ˉbaˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ maˊ ku̱hˉ dsaˉ judiu borrego mähꜗ. Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ discípulo sɨɨyhꜙ Jesús: 
\p —¿Haˉ jwahꜘ miˊlluˋ jnäähꜗ jeeˊ kihnˊ maꜙnʉʉꜙ? 
\p  
\v 13 Heˉja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ kihꜗ u̱u̱ꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Goˉnääꜘ hnähꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ jʉʉhˉ. Chaˊjwëꜗ ja̱ˉ, je̱e̱hꜙ hnähꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ ki̱i̱ˈ ko̱o̱ˉ mɨˈdsuuˊ jmɨɨˉ, ja̱ˉ llaˉllehꜚ hnähꜘ kaahˋ kiyhˈ.  
\v 14 Haˉ jeeˊ dsaˉheyꜘ, ja̱ˉ jwɨɨhꜘ dsaˉjʉʉˊ hneˈ: “Läꜙlaˉ jähꜘ Taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ. ¿Naꜚ jeeˊ hneˈ jeeˊ leꜘ kye̱hˊ jnäähꜗ borrego mähꜗ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱nꜙ?”, jwɨɨhˈ dsaˉ heꜘ.  
\v 15 Hi̱ˉ heꜘ heehꜗ hnähꜘ jeeˊ gaꜙtëꜘ to̱ꜗ jwë̱ë̱ꜗ hneꜗ jeeˊ chaˉ ko̱o̱ˉ jeeˊ heˉ maˉnaˊlluˋ. Jeeˊ ja̱ˉ miˊlluhˋ hnähꜘ maꜙnʉʉꜙ jnänˋ. 
\p  
\v 16 Gaꜙllaꜙnääꜗ baˊ discípulo heꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ jʉʉhˉ. Hiꜙ gaꜙlaꜗ baˊ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙmiꜙlluyꜗ jeeˊ kuyhꜙ maꜙnʉʉꜙ. 
\p  
\v 17 Taꜙ gaꜙnʉʉˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ ngooꜗ Jesús kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ.  
\v 18 Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙta̱a̱yhˋ kuyhˉ maꜙnʉʉꜙ. Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ jmeeyꜙ maꜙnʉʉꜙ, gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ kuhˉ kya̱a̱hˊ jnäꜘ ngëëyꜗ jnäꜘ. 
\p  
\v 19 Maˊ gaꜙnuuꜘ discípulo läꜙja̱ˉ gaꜙläꜙmeehꜙ dsëyꜗ, gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús maꜙ ja̱a̱ˉ maꜙ ja̱a̱ˉ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —¿Cheˊ jnäꜘ naˉ taˉjwohꜗ? 
\p  
\v 20 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —La̱a̱ꜗ ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ hnähꜘ hi̱ˉ tä˜ gooˉ kya̱a̱hˊ jnäꜘ nehꜙ wɨ̱ɨ̱ꜘ laˉ.  
\v 21 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ leꜘ kiyhꜗ läꜙko̱hꜘ maˉnaˉsɨɨˉ. Pero jwɨɨ˜ dsaˉ hi̱ˉ ngëëꜗ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ. Lluꜗ gaˊ laˈ kihꜗ dsaˉñʉʉhˉ heꜘ waˊraˉ jähꜘ kihꜗ saꜙ gaꜙläꜙcha̱a̱yꜙ goˉte˜ baˊ. 
\p  
\v 22 Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ tä̱ä̱hˊ discípulo kuhˉ, gaꜙka̱ꜗ Jesús heˊñiihꜚ mahꜗ gaꜙkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio. Maˉngëëꜘ maˉkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio gaꜙlla̱a̱yꜗ heˊñiihꜚ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙkwëëyhꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: 
\p —Kye̱ˉ hnähꜘ, heˉ laˉ naˉ jmɨˉngoꜗ kinꜙ. 
\p  
\v 23 Läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙka̱yꜗ waˊkyaahˊ, gaꜙkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio mahꜗ gaꜙkwëëyhꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ, hiꜙ gaꜙhɨ̱yhꜗ läꜙjë̱ë̱yꜙ.  
\v 24 Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ kaˉlähꜘ: 
\p —Heˉ laˉ naˉ jmaˉ kinꜙ heˉ tʉ̱ʉ̱ꜙ kihꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hiꜙ kya̱a̱hˊ jmaˉ kinꜙ jmeeꜗ Dio ko̱o̱ˉ hmoohˊ hmëëꜘ.  
\v 25 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, moꜙsoꜙ huhnˋ kaˉlähꜘ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ maˉä̱ä̱ˉ, läꜙji̱i̱hˈ lloo˜ jmɨɨˊ huhnˋ kaˉlähꜘ läꜙhmëëꜘ jeeˊ jmeeˈ Dio hihꜙ. 
\s1 Gaꜙhmäꜘ Peeˊ juuˈ heˉ saꜙ kyu̱u̱yꜙ Jesús 
\r (Mt. 26:30-35; Lc. 22:31-34; Jn. 13:36-38) 
\p  
\v 26 Maˉngëëꜘ maˉhäyꜘ kihꜗ Dio, gaꜙnääyꜗ taꜙ nëˊ mohꜘ Olivo.  
\v 27 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —Gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ be̱e̱hˈ jnäꜘ naꜗ hwëˈ. Läꜙja̱ˉ naˉsɨɨˉ juuˈ kihꜗ Dio: “Jmeenˋ dsooˊ kihˈ hi̱ˉ hä̱ä̱˜ läꜙjë̱ë̱ꜙ borrego, hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ borrego kya̱a̱yꜗ saˉjñeeꜘ.”  
\v 28 Pero gaˊ maˉläˉji̱i̱hnˋ kaˉlähꜘ, hi̱i̱ꜚ jnäꜘ nɨɨnˋ naˊjä̱ä̱nˋ hnähꜘ taꜙ Galilea. 
\p  
\v 29 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Peeˊ: 
\p —Maꜙkeꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ gaꜙbe̱e̱ꜗ hneˉ, pero jnäꜘ saꜙ be̱e̱nꜚ hneˉ. 
\p  
\v 30 Heˉja̱ˉ jähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ Peeˊ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hneˉ, naꜗ hwëˈ, jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ tëˈ to̱ꜗ ji̱i̱h˜ hoohꜗ chaahˊ dsooˈ, hneˉ maˉtëꜘ hnëˉ ji̱i̱h˜ maˉhmähˊ juuˈ heˉ saꜙ kyu̱u̱hꜙ jnäꜘ. 
\p  
\v 31 Pero maˊ kwaꜙ Peeˊ beꜘ jäyhꜘ: 
\p —Maꜙkeꜙ gaꜙju̱u̱nꜗ kya̱a̱hˊ hneˉ saꜙ jwahnꜚ läꜙnaˉ. 
\p Läꜙja̱ˉ kweeˉ baˊ gaꜙjähꜘ läꜙjë̱ë̱yꜙ. 
\s1 Ñeeˊ Jesús Getsemaní naˊchu̱u̱yˊ kya̱a̱hˊ Dio 
\r (Mt. 26:36-46; Lc. 22:39-46) 
\p  
\v 32 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, ngooꜗ Jesús ko̱o̱ˉ jeeˊ che̱e̱ˉ Getsemaní kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ. Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙsɨɨyhꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ: 
\p —Jeeˊ laˉ baˊ goˉta̱a̱hˊ hnähꜘ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ naˊchu̱u̱nˈ kya̱a̱hˊ Dio. 
\p  
\v 33 Gaꜙjä̱ä̱yꜗ maꜙlaꜙ Peeˊ, Jacobo kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ baˊ. Cha̱hꜘ baˊ jaˈ meehˉ dsëyꜗ hiꜙ cha̱a̱yˉ chaˉmiihˉ hʉʉˊdsëˉ.  
\v 34 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Peerꜙ meehˉ dsënꜙ, läꜙji̱i̱hˈ ju̱u̱nꜘ goˉte˜ laꜗ kinꜙ. Jeeˊ laˉ baˊ jä̱ä̱ˊ jnäꜘ. Kwëëhˋ hohꜘ hnähꜘ, taꜙ gwɨ̱ɨ̱ˉ hnähꜘ. 
\p  
\v 35 Ja̱ˉgaˊ ngooˈ Jesús miihˉ gaˊ taꜙ chaˊnëˊ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ mahꜗ gaꜙjlu̱u̱yꜗ lleyˊ läꜙ gaꜙtëꜘ hwaꜗ, gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ Dio, maˊ hnøøyˈ saꜙ maˊ jëëyˈ wɨɨꜘ, waˊraˉ jähꜘ kihꜗ maˉleꜘ baˊ.  
\v 36 Maˊ jäyhꜘ: 
\p —Tääˋ kya̱a̱nꜙ, gaꜙläꜙjëꜙ baˊ leꜘ kyahꜗ. Lä̱ä̱ˋ jnäꜘ kihꜗ heˉ wɨɨꜘ heˉ jëënꜚ naꜗ. Pero saꜙ waˊ laˈ läꜙ hnoonꜗ hñiinꜙ, waˊ leꜘ läꜙ hnoohˉ hñaahꜗ baˊ. 
\p  
\v 37 Maˊ ja̱hˈ Jesús kaˉlähꜘ, gaꜙjëëyꜗ maˉnaˉgwɨ̱ɨ̱ˉ discípulo. Heˉja̱ˉ gaꜙsɨɨyhꜙ Peeˊ: 
\p —Simón, ¿cheˊ naˉgwɨ̱ɨ̱hˉ, cheˊ niꜙ ko̱o̱ˉ hor˜ saꜙ maˉläˉbeꜘ hohꜘ heˉ maˉnahꜘ naˉnëhˊ?  
\v 38 Waˊ naˉnëhˊ hnähꜘ, ngɨɨˊ hnähꜘ kyahꜗ kihꜗ Dio mahꜗ saꜙ le̱hꜙ heˉ hlɨɨhˈ hnähꜘ. Jmɨˉlleꜘ jnänˋ kwaˈ baˊ beꜘ. Pero jmɨˉngoꜗ jnänˋ saꜙ be̱e̱ꜘ. 
\p  
\v 39 Ngooyꜗ kaˉlähꜘ naˊchu̱u̱yˊ kya̱a̱hˊ Dio, kya̱a̱hˊ ja̱ˉbaˊ juuˈ heˉ gaꜙhlëëyhꜘ toˉnëˊ.  
\v 40 Maˊ ja̱yhˈ kaˉlähꜘ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ maˉnaˉgwɨ̱ɨ̱yˉ. Kihꜗ heˉ läꜙgwɨ̱ɨ̱yꜙ jwërte, heˉja̱ˉ saꜙ ñeyˉ heeˉ naˉ maˊ hlëëyhˈ kya̱a̱hˊ Jesús.  
\v 41 Ñeeˊ Jesús kaˉlähꜘ jeeˊ gaꜙtëꜘ hnëˉ ji̱i̱h˜ hiꜙ maˊ ja̱yhˈ kaˉlähꜘ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Gwɨ̱ɨ̱ˉ baˊ hnähꜘ, te̱e̱hˋ hnähꜘ hohꜘ, maˉle̱e̱ꜙ baˊ ko̱ˉnaˉ. Maˉllooꜗ hor˜ ja̱a̱ꜘ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ, ngëëꜗ dsihꜘ gooˉ dsaˉ hñaaˉ dsëꜗ.  
\v 42 Nooˉ hnähꜘ mahꜗ maanˋ. Maˉngooꜗ yaˉjä̱hꜙ hi̱ˉ ngëëꜗ jnäꜘ. 
\s1 Gaꜙsa̱a̱yhꜗ Jesús 
\r (Mt. 26:47-56; Lc. 22:47-53; Jn. 18:2-11) 
\p  
\v 43 Llaꜙ gyihꜗ juuˈ ja̱ˉ maˊ jaˈ Juda, heꜘ baˊ ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙtu̱u̱ꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ. Jayꜗ kya̱a̱hˊ ko̱o̱ˉ nääꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ kye̱ˉ ñeˈ, hi̱ˉ kye̱ˉ hmaˉ, läꜙhihꜙ kihꜗ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley kya̱a̱hˊ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ, kya̱a̱hˊ dsaˉgyʉʉhˊ.  
\v 44 Gaꜙta̱a̱hˉ Juda dsaˉ heꜘ juuˈ jä̱ä̱ꜗ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Hi̱ˉ chʉ̱hnˋ kihˈ, hi̱ˉ heꜘ heꜘ, ja̱ˉ sa̱a̱hꜙ hnähꜘ, taꜙ lä̱ä̱ˋ. 
\p  
\v 45 Maˊ gaꜙllooyꜗ, cha̱hꜘ baˊ ngooyˈ kooꜘ kihꜗ Jesús: 
\p —Taˉjwohꜗ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p Naˉ maˉhiiꜘ gaꜙchʉ̱yhꜘ kihꜗ Jesús.  
\v 46 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙsa̱a̱hꜗ dsihꜘ. 
\p  
\v 47 Pero ja̱a̱ˉ discípulo kya̱a̱ꜗ Jesús, gaꜙsëëyhꜗ ñeˈ, gaꜙku̱yꜘ loˉgwaˊ ja̱a̱ˉ moz˜ kya̱a̱ꜗ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ.  
\v 48 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús: 
\p —¿Cheˊ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ jnäꜘ, heˉlaˈ maˉyaˉnäähꜗ hnähꜘ kya̱a̱hˊ hmaˉ, kya̱a̱hˊ ñeꜗ, mahꜗ sa̱a̱hꜙ jnäꜘ?  
\v 49 Läꜙjëꜙ jmɨɨˊ maˊ hä̱ä̱nˊ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ maˊ kwanꜙ juuˈ kooꜘ gwahꜙ mahꜗ saꜙ gaꜙcha̱a̱hˈ jnäꜘ. Pero ko̱ˉnaˉ leꜘ baˊ mahꜗ läꜙteꜗ läꜙko̱o̱ˉ naˉsɨɨˉ juuˈ kihꜗ Dio. 
\p  
\v 50 Läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo heꜘ gaꜙbe̱e̱yꜗ mahꜗ gaꜙkyʉ̱ʉ̱yꜗ.  
\v 51 Ja̱a̱ˉ chihˉ baˊ gaꜙllaꜙlleꜗ kaahˋ kihˈ Jesús, naˉbä̱ä̱yh˜ ko̱o̱ˉ taˉjmaahˋ. Hiꜙ gaꜙsa̱a̱yhꜗ chihˉ heꜘ.  
\v 52 Maˊ gaꜙsa̱a̱hꜗ dsihꜘ gaꜙbeyꜗ taˉjmaahˋ kiyhˈ mahꜗ gaꜙkyʉ̱ʉ̱yꜗ toꜙloꜙkwa̱yhꜙ. 
\s1 Naˊjä̱ä̱yˉ Jesús chaˊnëˊ dsaˉtaˊ ka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ dsaˉ judiu 
\r (Mt. 26:57-68; Lc. 22:54-55, 63-71; Jn. 18:12-14, 19-24) 
\p  
\v 53 Gaꜙjä̱ä̱yꜗ Jesús chaˊnëˊ jmiˉdsaˉ hi̱ˉ kye̱ˉ nëˊ. Gaꜙku̱hꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, hiꜙ kya̱a̱hˊ dsaˉgyʉʉhˊ.  
\v 54 Pero Peeˊ ʉ̱ʉ̱ꜘ baˊ ngooyˈ lle̱e̱yˋ kaahˋ kihˈ Jesús, läꜙ gaꜙtëꜘ hoˊhneꜚ nëˊtaˊ kihˈ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ heꜘ. Läꜙko̱o̱ˉ gaꜙllooꜗ baˊ Peeˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙgyayˉ llooyh˜ jeˉ kya̱a̱hˊ pooˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ llooh˜ jeˉ. 
\p  
\v 55 Jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ, maˊ hnaayhˉ dsaˉ hi̱ˉ maˊ bä̱ä̱hꜙ Jesús dsooˊ läꜙjwëꜘ jeeˊ maˊ jngëëyhˈ, pero saꜙ gaꜙjmääꜘ niꜙ miihˉ juuˈ kihꜗ hi̱ˉ heꜘ.  
\v 56 Jëëhꜘ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ bä̱ä̱hˉ dsihꜘ kya̱a̱hˊ juuˈ taˉjuuˈ, pero niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ gaꜙjä̱ꜘ ko̱o̱ˉ baˊ juuˈ kihꜗ.  
\v 57 Gaꜙhwë̱ë̱ˉ gaˊ ja̱a̱ˉ u̱u̱ꜗ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙkwaꜘ juuˈ taˉjuuˈ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p  
\v 58 —Gaꜙnʉʉˊ jnäähꜗ gaꜙjäyhꜘ: “Jnäꜘ hlanꜚ gwahꜙ chihꜗ laˉ heˉ gaꜙlaꜗ kya̱a̱hˊ gooˉ dsaˉ, pero jnäꜘ jmeenˋ jyohꜘ kya̱a̱hˊ hnëˉ jmɨɨˊ hiꜙ niꜙ saꜙ tänꜚ goonꜙ.” 
\p  
\v 59 Niꜙ läꜙja̱ˉ saꜙ gaꜙläꜙdsooꜘ juuˈ kiyhꜗ. 
\p  
\v 60 Heˉja̱ˉ gaꜙnooˉ jmiˉdsaˉ hi̱ˉ kye̱ˉ nëˊ to̱ꜗdsaahˋ jeeˊ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Jesús: 
\p —¿Heeˉ jwahꜘ hneˉ, heˉ maˉjähꜘ hi̱ˉ naˉ kyahꜗ? ¿Heˉlaˈ saꜙ hlëëhˊ niꜙ miihˉ? 
\p  
\v 61 Pero Jesús gaꜙnooˉ tiiˊ goˉte˜, moꜙsoꜙ gaꜙngɨɨyꜘ niꜙ miihˉ. Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙngɨɨꜘ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ heꜘ juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Cheˊ hneˉ heꜘ Cristo Jo̱o̱ꜘ Dio Jø̱ø̱hꜗ? 
\p  
\v 62 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Jnäꜘ heꜘ. Hiꜙ lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ jë̱ë̱hˈ hnähꜘ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ gyaꜗ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kihꜗ hi̱ˉ chaˉ beꜘ kihꜗ, hiꜙ läꜙja̱ˉ jëëhˈ hnähꜘ jä̱yhꜘ kaˉlähꜘ jeeˊ jniiꜘ hiiꜘ gyʉʉhˈ. 
\p  
\v 63 Heˉja̱ˉ läꜙ maˉkye̱hˊ ja̱ˉ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ heꜘ hmɨɨhˉ kihꜗ gaꜙgɨɨyꜗ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ gaˊ jwa̱a̱hꜚ jneˊ jñahꜘ hi̱ˉ jmeeꜗ juˈdsooꜘ?  
\v 64 Jeeˊ naˉ maˉnʉʉhˉ hnähꜘ heˉ maˉmiˉkwa̱yhꜗ Dio. ¿Heeˉ jwahꜘ hnähꜘ? —gaꜙjähꜘ dsaˉjø̱ø̱hˈ heꜘ. 
\p Gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ dsaˉ gaꜙbä̱ä̱yhˉ dsooˊ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Ä̱ä̱ˉ jmɨɨˊ ju̱u̱yꜘ. 
\p  
\v 65 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙløøꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ tiˉhñey˜ kihꜗ Jesús. Gaꜙløøyꜘ moˉnëˊ Jesús, gaꜙkwayꜘ kihꜗ mahꜗ maˊ sɨɨyhꜙ: 
\p —Jähˊ daˊ, ¿hi̱i̱ˉ naˉ maˉkwaꜘ kyahꜗ? 
\p Hiꜙ läꜙja̱ˉ gaꜙkwaꜘ pooˉ kiyhꜗ kaˉlähꜘ. 
\s1 Gaꜙhmäꜘ Peeˊ juuˈ heˉ saꜙ kyu̱u̱yꜙ Jesús 
\r (Mt. 26:69-75; Lc. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-29) 
\p  
\v 66 Läꜙ maˊ gyaˈ Peeˊ hoˊhneꜚ ja̱ˉ, jaꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ taˊ kihˈ jmiˉdsaˉ jø̱ø̱hˈ heꜘ.  
\v 67 Maˊ gaꜙjëëyꜗ gyaꜗ Peeˊ llooh˜ jeˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Hneˉ kaˉlähꜘ maˊ ngëhˉ kya̱a̱hˊ Jesús hi̱ˉ cha̱a̱ˉ Nazaret. 
\p  
\v 68 —Ja̱hꜙha̱ˈ, saꜙ manꜙ hi̱ˉ kihꜗ naˉ hlëëhˊ, saꜙ kyu̱u̱nꜙ dsaˉ naˉ —gaꜙjähꜘ Peeˊ. 
\p Yaꜙhë̱ë̱yꜗ naˊnooyˉ läꜙ gaꜙtëꜘ hoˊhaahˊ jeeˊ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉ. Hiꜙ gaꜙhoohꜗ chaahˊ dsooˈ.  
\v 69 Maˊ gaꜙjëëꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ kaˉlähꜘ chehꜗ Peeˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ: 
\p —Goꜚ heꜘ baˊ dsaˉkya̱a̱hˊ Jesús naˉ. 
\p  
\v 70 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙhmäꜘ Peeˊ juuˈ heˉ saꜙ kyu̱u̱yꜙ Jesús. Ko̱ˉhwëëꜘ gaˊ ja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙsɨɨyhꜙ Peeˊ kaˉlähꜘ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, saꜙ naˉhe̱e̱ꜚ, hneˉ heꜘ dsaˉkya̱a̱hˊ hi̱ˉ ooꜙ. Heꜘ baˊ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ Galilea hneˉ. Kweeˉ baˊ hlëëhˊ kya̱a̱yhˊ. 
\p  
\v 71 Heˉja̱ˉ gaꜙløøꜗ Peeˊ hlëëhꜙ kya̱a̱hˊ dsoˊjwɨɨꜘ hiꜙ gaꜙtä̱ä̱yˉ Dio. 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, saꜙ kyu̱u̱nꜙ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ hlëëhˊ kihˈ naˉ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 72 Hor˜ ja̱ˉ gaꜙtëꜘ to̱ꜗ ji̱i̱h˜ hooh˜ chaahˊ dsooˈ, jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙdsooh˜ dsëꜗ Peeˊ juuˈ heˉ gaꜙjähꜘ Jesús gaꜙsɨɨyhꜙ jä̱ä̱ꜗ: “Jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ tëˈ to̱ˈ ji̱i̱h˜ hoohꜗ chaahˊ dsooˈ, hneˉ maˉtëꜘ hnëˉ ji̱i̱h˜ maˉhmähˊ juuˈ heˉ saꜙ kyu̱u̱hꜙ jnäꜘ.” 
\p Maˊ gaꜙläꜙdsooh˜ dsëꜗ Peeˊ haˉ läꜙ gaꜙjähꜘ Jesús, gaꜙhooyhꜗ läꜙji̱i̱hˈ llaꜙ dsëyꜗ. 
\c 15  
\s1 Gaꜙjä̱ä̱yꜗ Jesús chaˊnëˊ Pilato 
\r (Mt. 27:1-2, 11-14; Lc. 23:1-5; Jn. 18:28-38) 
\p  
\v 1 Tiih˜ gaˊ maˊ gaꜙjnäꜗ, gaꜙku̱hꜗ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ, kya̱a̱hˊ dsaˉgyʉʉhˊ, kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ gaˊ dsaˉ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ taˊ. Hi̱ˉ heꜘ gaꜙhñu̱u̱hˉ Jesús mahꜗ naˊtä̱ä̱yhˉ gooˉ Pilato hi̱ˉ maˊ la̱a̱ˈ lleˊmohꜘ.  
\v 2 Maˊ gaꜙllooꜗ Jesús chaˊnëˊ Pilato, gaꜙngɨɨꜘ Pilato juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Cheˊ hneˉ heꜘ dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱ꜗ dsaˉ judiu? 
\p Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ: 
\p —Maˉjähˊ baˊ hneˉ. 
\p  
\v 3 Pero dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ chaˉgaˊmiihˉ gaꜙhnɨɨyꜗ kihꜗ Jesús.  
\v 4 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙjähꜘ Pilato: 
\p —¿Cheˊ niꜙ miihˉ juuˈ saꜙ ji̱i̱hˊ kihˈ dsaꜙ? Jëëˋ daˊ johꜘ heˉ saꜙ bä̱ä̱hˉ dsaˉ hneˉ. 
\p  
\v 5 Pero niꜙ läꜙja̱ˉ saꜙ gaꜙji̱i̱hꜗ Jesús juuˈ, heˉja̱ˉ maˊ jëë˜ dsa̱hꜙ Pilato. 
\s1 Gaꜙjä̱ꜘ juuˈ jngɨɨhꜗ dsaˉ kihꜗ Jesús 
\r (Mt. 27:15-31; Lc. 23:13-25; Jn. 18:38-19:16) 
\p  
\v 6 Läꜙjëꜙ ji̱i̱h˜ maˊ tëˉ jmɨɨˊ heˉ ku̱hˉ dsaˉ judiu borrego mähꜗ, maˊ lä̱ä̱˜ Pilato ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ nehꜙñeˈ hi̱ˉ maˊ tɨh˜ dsëꜗ dsaˉ baˊ.  
\v 7 Maˊ hä̱ä̱ˊ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ che̱e̱ˉ Barrabá nehꜙñeˈ kya̱a̱hˊ jñahꜘ dsaˉkya̱a̱yhˊ hi̱ˉ gaꜙjngëëhꜗ dsaˉ maˊ gaꜙhnooyꜘ juuˈ kihꜗ dsaˉtaˊ.  
\v 8 Gaꜙllaꜙnääꜗ gaˊ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ ngɨɨyꜙ kihꜗ Pilato mahꜗ waˊ jmeeyꜘ läꜙko̱o̱ˉ maˊ jmeeyꜙ jä̱ä̱ꜗ. 
\p  
\v 9 Heˉja̱ˉ gaꜙje̱e̱hˉ Pilato juuˈ kiyhꜗ: 
\p —¿Cheˊ hnoohˉ hnähꜘ lä̱ä̱nˊ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ rey kya̱a̱ꜗ dsaˉ judiu? —gaꜙjähꜘ Pilato sɨɨyhꜙ dsaˉ judiu heꜘ. 
\p  
\v 10 Jëëhꜘ, läꜙlaˉ baˊ maˉñeyˉ heˉ maˊ naˉhøøhˊ jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ heꜘ kihꜗ Jesús, heˉja̱ˉ baˊ ja̱ˉ hehꜗ gaꜙta̱a̱hˉ dsihꜘ gooyˉ.  
\v 11 Pero jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ heꜘ gaꜙta̱a̱yhˉ juuˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heˉ ngɨɨyꜗ heˉ lä̱ä̱ꜘ Barrabá baˊ.  
\v 12 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙjähꜘ Pilato gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ heꜘ: 
\p —¿Heeˉ hnoohˉ hnähꜘ jmeenˋ kihˈ hi̱ˉ jwahꜘ hnähꜘ la̱a̱ꜗ rey kya̱a̱ꜗ dsaˉ judiu? 
\p  
\v 13 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ gaꜙløøꜗ tooh˜ mɨɨhˊ: 
\p —Tä̱ä̱yˋ dsohꜘ hmaˉcruꜚ. 
\p  
\v 14 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Pilato: 
\p —¿Heeˉ hlɨɨhˈ maˉjmeeꜘ dsaˉ laˉ? 
\p Pero dsaˉ heꜘ, chaˉgaˊmiihˉ ki̱i̱ˉ gaꜙtooyhꜗ mɨɨhˊ: 
\p —Tä̱ä̱yˋ dsohꜘ hmaˉcruꜚ. 
\p  
\v 15 Läꜙja̱ˉ gaꜙläꜙhnøøꜗ Pilato heˉ gaꜙjä̱yꜘ lluꜗ kya̱a̱hˊ dsaˉ heꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙlä̱ä̱yꜗ Barrabá baˊ. Mahꜗ gaꜙjmeeyꜘ hihꜙ gaꜙjmiˊ gaꜙba̱a̱ꜗ dsaˉ Jesús. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙngëëyꜗ Jesús jaˊgooˉ hløøꜘ mahꜗ dsaˉtä̱ä̱yˋ dsohꜘ hmaˉcruꜚ.  
\v 16 Mahꜗ gaꜙtëëˉ hløøꜘ taꜙ chaˊnehꜙ gaˊ kihˈ nëˊtaˊ ja̱ˉ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙku̱hꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉkya̱a̱yhˊ.  
\v 17 Gaꜙkye̱hˉ dsihꜘ ko̱o̱ˉ hmɨɨhˉ gyʉ̱ʉ̱ꜘ lähˉ (heˉ maˊ kë̱hˉ rey), gaꜙka̱yꜗ wɨ̱ɨ̱ˉ to̱o̱ꜘ gaꜙjmeeyꜘ ko̱o̱ˉ heˉ lɨhˉ mahꜗ gaꜙtooyhˉ lleˊ Jesús llaꜚ coron.  
\v 18 Gaꜙløøꜗ hløøꜘ heꜘ miˉkwa̱yhꜗ Jesús maˊ jmeeyꜙ Dio kiyhꜗ, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Peerꜙ jø̱ø̱hˈ dsaˉtaˊ kya̱a̱ˈ dsaˉ judiu. 
\p  
\v 19 Gaꜙbayꜗ lleˊ Jesús kya̱a̱hˊ hmaˉ. Gaꜙtiˊ gaꜙhñeꜗ dsihꜘ, gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús gaꜙjmä̱ä̱yꜗ jø̱ø̱hˈ.  
\v 20 Maˉngëëꜘ maˉmiˉkwa̱hꜗ dsihꜘ, gaꜙlle̱e̱ꜗ dsaˉ hmɨɨhˉ gyʉ̱ʉ̱ꜘ heˉ gaꜙkye̱yhˉ ja̱ˉ, mahꜗ gaꜙkye̱yhˉ kaˉlähꜘ hmɨɨhˉ kiyhꜗ, ja̱ˉgaˊ gaꜙjä̱ä̱yꜗ naˊtä̱ä̱yˊ dsohꜘ hmaˉcruꜚ. 
\s1 Gaꜙtä̱ä̱yˉ Jesús dsohꜘ hmaˉcruꜚ 
\r (Mt. 27:32-44; Lc. 23:26-43; Jn. 19:17-27) 
\p  
\v 21 Hor˜ ja̱ˉ gaꜙngëëꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉ cha̱a̱ˉ Cirene hi̱ˉ ja̱hꜗ jeeˊ nuuˉ kihꜗ. Dsaˉ heꜘ maˊ che̱e̱ˉ Simón, jmiiˉ Leja̱ˊ kya̱a̱hˊ Rufo. Gaꜙjmeeꜘ hløøꜘ biiꜗ gaꜙjä̱ä̱ꜗ dsaˉ heꜘ hmaˉcruꜚ kya̱a̱ꜗ Jesús.  
\v 22 Gaꜙjä̱ä̱yꜗ Jesús läꜙ gaꜙtëꜘ jeeˊ che̱e̱ˉ Gólgota, heˉ hnøøꜗ jähꜙ: Mooˈ Lleˊ Hlɨɨꜘ.  
\v 23 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙkwëëhꜗ dsihꜘ jmɨɨˉ ji̱i̱hˉ heˉ naˉka̱a̱h˜ më˜ che̱e̱ˉ mirra, pero saꜙ gaꜙhɨ̱yhꜗ.  
\v 24 Maˊ ta̱a̱yꜙ dsohꜘ hmaˉcruꜚ, gaꜙtiˊ gaꜙllooyhꜗ hmɨɨhˉ heˉ maˊ kye̱hˊ Jesús. Gaꜙkooyhꜗ suert, maˊ jëëy˜ hi̱ˉ ja̱a̱ˉ jeeˊ läꜙjë̱ë̱yꜙ të̱ë̱yꜗ hmɨɨhˉ nääꜚ heˉ lluꜗ gaˊ. 
\p  
\v 25 Ko̱ˉhi̱ˊ ñuˈ taꜙlaꜙ høøˉ gaꜙtä̱ä̱yˉ Jesús dsohꜘ hmaˉcruꜚ.  
\v 26 Jeeˊ ta̱a̱yꜙ ja̱ˉ gaꜙtø̱ø̱ꜗ dsaˉ ko̱o̱ˉ hwëhꜘ heˉ jähꜘ haˉ läꜙ laꜗ dsooˊ heˉ bä̱ä̱hˉ dsihꜘ: “Hi̱ˉ laˉ naˉ rey kya̱a̱ꜗ dsaˉ judiu.”  
\v 27 Gaꜙtä̱ä̱ˉ dsaˉ kaˉlähꜘ nëˊ hmaˉcruꜚ jñahꜘ gaˊ u̱u̱ˈ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ, ja̱a̱ˉ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ, hiꜙ ja̱a̱ˉ jwooˈ raˉkë̱hˈ kiyhꜗ.  
\v 28 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙteꜗ läꜙko̱o̱ˉ naˉsɨɨˉ kiyhꜗ: “Gaꜙjmeeꜘ dsaˉ kwa̱a̱t˜ la̱a̱yꜗ läꜙko̱o̱ˉ hi̱ˉ ä̱ä̱ˉ dsooˊ.” 
\p  
\v 29 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ dsaˉngëëꜘ taꜙ ja̱ꜙ, maˊ jiiyh˜ lleyˊ hiꜙ maˊ miˉkwa̱yhꜗ kihꜗ Jesús, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Hneˉ naˉ hi̱ˉ maˊ hlaˈ gwahꜙ kihꜗ Dio mahꜗ maˊ jmeehˊ kya̱a̱hˊ hnëˉ jmɨɨˊ,  
\v 30 lä̱ä̱ˋ hñaahˈ jeeˊ ta̱a̱hꜙ naˉ mahꜗ jña̱a̱ˋ dsohꜘ hmaˉcruꜚ naˉ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p  
\v 31 Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ gaꜙmiꜙkwa̱hꜗ jmiˉdsaˉ ka̱a̱hˊ kaˉlähꜘ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ hiꜙ kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley, maˊ jäyhꜘ: 
\p —Gaꜙlɨhꜗ bihꜗ gaꜙlä̱ä̱yꜗ dsaˉ, mahꜗ naꜗ saꜙ liyhꜙ lä̱ä̱yꜗ hñiiyꜘ.  
\v 32 Hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Cristo, rey jnäˋ jneˊ judiu, waˊ jña̱a̱yˈ jeeˊ ta̱a̱yꜙ dsohꜘ hmaˉcruꜚ naˉ, mahꜗ jëënˊ ko̱o̱ˉ, ja̱ˉgaˊ läꜙhe̱e̱hꜘ jneˊ kiyhˈ —gaꜙjäyhꜘ. 
\p Ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ gaꜙmiꜙkwa̱hꜗ hi̱ˉ maˊ ta̱a̱ꜙ jyohꜘ hmaˉcruꜚ kooꜘ kiyhꜗ. 
\s1 Gaꜙju̱u̱ꜗ Jesús 
\r (Mt. 27:45-56; Lc. 23:44-49; Jn. 19:28-30) 
\p  
\v 33 Maˊ gaꜙtëꜘ lla̱ꜗhyooꜙ, läꜙka̱a̱ˉ jmɨˉgyʉʉꜙ gaꜙnʉʉˉ läꜙji̱i̱hˈ gaꜙtëꜘ ko̱ˉhi̱ˊ hnëˉ taꜙ gaꜙhlooꜘ.  
\v 34 Maˉngooꜗ gaꜙtëꜘ ko̱ˉhi̱ˊ hnëˉ ja̱ˉ, gaꜙhlëëhꜘ Jesús ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Elí, Elí, ¿lama sabactani? —heˉ laˉ hnøøꜗ jähꜙ: Dio kya̱a̱nꜙ, Dio kya̱a̱nꜙ, ¿heˉlaˈ maˉbe̱e̱hꜙ jnäꜘ? 
\p  
\v 35 Ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jä̱hꜙ gaꜙnuuꜘ heˉ gaꜙhlëëyhꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Jëëˋ daˊ, tëëyh˜ Elía. 
\p  
\v 36 Heˉja̱ˉ ngooꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ koˉchihˊ, gaꜙka̱yꜗ ko̱o̱ˉ waˊjooˉ, gaꜙmiꜙgyʉyhꜘ jooˉ kya̱a̱hˊ jmɨɨˉ ji̱i̱hˉ, gaꜙllaꜙlleyꜗ lleˊ hmaˉ mahꜗ gaꜙchooyꜘ maˊ hɨ̱hˈ Jesús, hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉkya̱a̱yhˊ: 
\p —Tä̱ä̱ꜘ baˊ kihˈ. Waˊ jëëˊ daˊ jneˊ cheˊ jäꜙ Elía mahꜗ jña̱a̱yꜗ. 
\p  
\v 37 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙhoohꜗ Jesús ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ, ja̱ˉgaˊ gaꜙju̱u̱yꜗ.  
\v 38 Hor˜ ja̱ˉ gaꜙgɨɨˉ hmɨɨhˉ heˉ maˊ naˉjnëˉ llahˈ gwahꜙ, gaꜙløøꜗ taꜙ gyʉʉhˈ läꜙ gaꜙtëꜘ hwaꜗ.  
\v 39 Maˊ chehˈ jʉʉˊ hløøꜘ romano chaˊnëˊ Jesús jeeˊ ta̱a̱yꜙ dsohꜘ hmaˉcruꜚ ja̱ˉ. Maˊ gaꜙjëëyꜗ heˉ gaꜙhoohꜗ Jesús hiꜙ haˉ läꜙ gaꜙju̱u̱yꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, dsaˉñʉʉhˉ naˉ maˊ la̱a̱ˈ Jo̱o̱ꜘ Dio. 
\p  
\v 40 Ʉ̱ʉ̱ꜘ gaˊ miihˉ maˊ tä̱ä̱hˊ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉmëꜘ jëë˜ heˉ jmeeꜙ dsaˉ kihꜗ Jesús. Jeeˊ ja̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ María Magdalena, kya̱a̱hˊ María chooˈ José, ja̱ˉbaˊ chooyˈ kya̱a̱hˊ Jacobo mähꜗ, kya̱a̱hˊ jñahꜘ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ che̱e̱ˉ Salomé.  
\v 41 Dsaˉmëꜘ heꜘ maˊ jmeeꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Jesús hiꜙ maˊ jmeeyꜙ beꜘ kiyhꜗ läꜙko̱o̱ˉ maˊ tä̱ä̱yhˊ hwaˈ Galilea hiꜙ maˊ cha̱a̱ˉ gaˊ jñahꜘ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ gaꜙjmeeꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙnääyꜗ taꜙ Jerusalén. 
\s1 Gaꜙha̱a̱yꜗ Jesús 
\r (Mt. 27:57-61; Lc. 23:50-56; Jn. 19:38-42) 
\p  
\v 42 Taꜙ gaꜙhlooꜘ jmɨɨˊ heˉ miˉllu̱u̱ꜗ dsaˉ hñiiꜘ, gaꜙha̱a̱yꜗ Jesús ja̱ˉgaˊ dsaˉta̱a̱yhˋ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ.  
\v 43 José, hi̱ˉ cha̱a̱ˉ Arimatea, maˊ la̱a̱ˈ ja̱a̱ˉ dsaˉkya̱a̱hˊ dsaˉtaˊ ka̱a̱hˊ, hi̱ˉ heꜘ kaˉlähꜘ maˊ jø̱ø̱˜ maˊ jëëˈ jnäꜘhäꜘ heˉ jmeeꜙ Dio hihꜙ kihꜗ dsaꜙ. Jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ dsaˉta̱a̱yhˋ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ, gaꜙtu̱u̱ˉ dsëꜗ José gaꜙheyꜗ nëˊtaˊ kihˈ Pilato naˊngɨɨyˊ jyooyꜗ jmɨˉngoꜗ kihꜗ Jesús dsohꜘ hmaˉcruꜚ.  
\v 44 Peerꜙ gaꜙjëëꜗ dsa̱hꜙ Pilato maˊ gaꜙnuuyꜘ gaꜙju̱u̱ꜗ Jesús. Heˉja̱ˉ gaꜙtëëyhꜗ jʉʉˊ hløøꜘ, mahꜗ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kiyhꜗ cheˊ dsooꜘ maˉju̱u̱ꜙ Jesús.  
\v 45 Maˊ gaꜙtë̱ë̱yhꜗ juuˈ, ja̱ˉgaˊ gaꜙkwayꜘ jwëˈ naˊjyooꜘ José jmɨˉngoꜗ kihꜗ Jesús.  
\v 46 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙlaꜗ José ko̱o̱ˉ taˉjmaahˋ wɨɨhˉ, heˉ ja̱ˉ che̱e̱ˉ lino. Gaꜙjña̱a̱yꜗ Jesús, gaꜙlä̱ä̱yˉ kya̱a̱hˊ taˉjmaahˋ ja̱ˉ mahꜗ naˊtä̱ä̱yhˉ nehꜙ ko̱o̱ˉ toˉhø̱ø̱ˉ heˉ maˊ naˉhëˉ nëˊ ku̱u̱ˊ hlooˉ. Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙbäyꜗ ko̱o̱ˉ mɨˈku̱u̱ˊ jʉʉhˉ mahꜗ gaꜙjlëyꜗ hoˊtooˉ ja̱ˉ.  
\v 47 Hiꜙ maˊ jëë˜ María Magdalena kya̱a̱hˊ María chooˈ José, haˉ jeeˊ gaꜙkya̱a̱ˉ dsaˉ heꜘ Jesús. 
\c 16  
\s1 Gaꜙläꜙji̱i̱hˋ Jesús 
\r (Mt. 28:1-10; Lc. 24:1-12; Jn. 20:1-10) 
\p  
\v 1 Läꜙ maˊ gaꜙgohꜗ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ, María Magdalena hiꜙ María chooˈ Jacobo kya̱a̱hˊ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ che̱e̱ˉ Salomé gaꜙlayꜗ jmɨɨˉ miˉjwɨɨˉ heˉ maˊ dsaˉhu̱u̱yˋ Jesús.  
\v 2 Tiih˜ goˉte˜ toˉnëˊ jmɨɨˊ kihˈ seman˜ gaꜙnääyꜗ taꜙ jeeˊ gaꜙkya̱a̱ˉ dsaˉ Jesús. Ko̱o̱ˉ maˉhyaˉ baˊ hyooˉ gaꜙllaꜙnääꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ jeeˊ ja̱ˉ.  
\v 3 Maˊ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ: 
\p —¿Hi̱i̱ˉ kwaꜗ beꜘ jnänˋ mahꜗ bänˊ ku̱u̱ˊ heˉ naˉjlëˉ hoˊtooˉ ja̱ˉ? 
\p  
\v 4 Pero maˊ gaꜙjëëyꜗ hooˊ toˉhø̱ø̱ˉ, moꜙsoꜙ chaˉ naˉjlëˉ kya̱a̱hˊ ku̱u̱ˊ jʉʉhˉ ja̱ˉ.  
\v 5 Maˊ gaꜙta̱a̱yhˋ nehꜙ toˉhø̱ø̱ˉ ja̱ˉ, gaꜙjëëyꜗ taꜙ jeeˊ maˊ kya̱a̱ꜗ Jesús. Jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kiyhꜗ jaˉ, gaꜙjëëyꜗ maˊ gyaˈ ja̱a̱ˉ chihˉ kwa̱a̱ˉ hi̱ˉ maˊ kye̱hˉ ko̱o̱ˉ hmɨɨhˉ tøøˉ kyooˉ. Peerꜙ gaꜙjwa̱a̱hˈ jwërte dsaˉmëꜘ heꜘ maˊ gaꜙjë̱ë̱yꜗ hi̱ˉ heꜘ.  
\v 6 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ gyaˈ heꜘ: 
\p —Taꜙ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ. Jesús dsaˉ cha̱a̱ˉ Nazaret hi̱ˉ gaꜙtä̱ä̱ˉ dsaˉ dsohꜘ hmaˉcruꜚ hi̱ˉ hnaahꜙ hnähꜘ moꜙsoꜙ cha̱a̱ˉ jeeˊ laˉ. Hi̱i̱ꜚ maˉläˉji̱i̱hˋ. Jëëˋ daˊ hnähꜘ jeeˊ gaꜙkya̱a̱ˉ dsihꜘ.  
\v 7 Goˉnääꜘ hnähꜘ goˉjmeehˋ juuˈ kihꜗ Peeˊ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ, dsooꜗ Jesús dsaˉjä̱ä̱ˋ hnähꜘ taꜙ Galilea. Jeeˊ ooꜙ jë̱ë̱hˈ hnihꜘ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjäyhꜘ jä̱ä̱ꜗ —gaꜙjähꜘ dsaˉ heꜘ. 
\p  
\v 8 Koˉchihˊ gaꜙhwë̱ë̱ˉ dsaˉmëꜘ heꜘ hooˊ toˉhø̱ø̱ˉ ja̱ˉ, jlä̱ä̱yꜙ gaˊ läꜙja̱ˉ gaꜙnääyˋ, gaꜙjwa̱a̱yhˈ jwërte. Saꜙ chaˉ juuˈ gaꜙjmeeyhꜗ kihꜗ niꜙ ja̱a̱ˉ kihꜗ heˉ goyhꜙ. 
\s1 Gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús hñiiꜘ kihꜗ María Magdalena 
\r (Jn. 20:11-18) 
\p  
\v 9 Tiih˜ toˉnëˊ jmɨɨˊ kihˈ seman˜ gaꜙläꜙji̱i̱hˋ Jesús. Hiꜙ gaꜙmiꜙjnääyˉ hñiiyꜘ toˉnëˊ kihˈ María Magdalena. Kihꜗ dsaˉmëꜘ heꜘ gaꜙhwë̱ë̱ꜗ Jesús gye̱e̱ꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ jä̱ä̱ꜗ.  
\v 10 Ñeeˊ dsaˉmëꜘ heꜘ naˊjmeeyhˊ juuˈ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ discípulo kya̱a̱ꜗ Jesús jeeˊ tä̱ä̱yhˊ kɨˉhooyh˜ meehˉ dsëyꜗ.  
\v 11 Gaꜙjäyhꜘ: 
\p —Cha̱a̱ˉ baˊ Jesús, maˉjë̱ë̱ꜙ jnihꜘ. 
\p Maˊ gaꜙnuuꜘ discípulo juuˈ kihꜗ María, saꜙ gaꜙjmeeyꜘ dsooꜘ juuˈ ja̱ˉ. 
\s1 Gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús hñiiꜘ kihꜗ u̱u̱ꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ 
\r (Lc. 24:13-35) 
\p  
\v 12 Jyohꜘ jmɨɨˊ ja̱ˉ, gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús hñiiꜘ kihꜗ u̱u̱ꜗ discípulo chaˊjwëꜗ jeeˊ gaꜙnääyꜗ ja̱ˉ, pero ka̱hꜘ baˊ la̱a̱yˈ.  
\v 13 Hiꜙ gaꜙnääˋ discípulo heꜘ, naˊjmeeyhˊ juuˈ kihꜗ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gaˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ. Niꜙ kihꜗ hi̱ˉ heꜘ saꜙ gaꜙjmeeyꜘ dsooꜘ kaˉlähꜘ. 
\s1 Gaꜙjmeeꜘ Jesús madaꜚ kihꜗ apóstole kya̱a̱yꜗ 
\r (Mt. 28:16-20; Lc. 24:36-49; Jn. 20:19-23) 
\p  
\v 14 Jeeˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ, gaꜙmiꜙjnääˉ Jesús hñiiꜘ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ gyaꜙka̱a̱ꜙ discípulo nëˊ mes˜ kuhˉhɨ̱h˜. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjʉʉyhꜗ kihꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ, kihꜗ heˉ saꜙ maˊ dsooꜘ dsëyꜗ. Maˊ hwehˉ dsëyꜗ, heˉja̱ˉ saꜙ maˊ jmeeyꜙ dsooꜘ juuˈ kihꜗ hi̱ˉ gaꜙjähꜘ gaꜙjë̱ë̱ꜗ Jesús maˉngëëꜘ maˉläˉji̱i̱yhˋ.  
\v 15 Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: 
\p —Goˉnääꜘ hnähꜘ läꜙka̱a̱ˉ läꜙjʉhꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ goˉkwaˊ hnähꜘ juˈhmëëꜘ kinꜙ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ.  
\v 16 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ läꜙdsooꜘ dsëꜗ hiꜙ gaꜙhe̱e̱yhˉ sa̱a̱yꜙ jmɨɨˉ, hi̱ˉ heꜘ baˊ lä̱ä̱ꜘ. Pero hi̱ˉ saꜙ läꜙdsooꜘ dsëꜗ kinꜙ, hi̱ˉ heꜘ jä̱ꜗ kya̱a̱hˊ dsoˊjwɨɨꜘ.  
\v 17 Hi̱ˉ jmeeꜗ dsooꜘ dsëꜗ kinꜙ, chaˉmiihˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ jmeeyꜗ. Kya̱a̱hˊ hihꜙ kinꜙ hwë̱ë̱yꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ kihꜗ dsaꜙ, hlëëyhꜗ maˊ lɨhꜘ ko̱hꜘ jyohꜘ juuˈ.  
\v 18 Cherˊmahꜗ heˉ gaꜙjmeeꜘ mɨɨhˉ kiyhꜗ, saꜙ chaˉ heˉ leꜘ kiyhꜗ niꜙ miihˉ, hiꜙ cherˊmahꜗ gaꜙhe̱e̱hˉ dsihꜘ venen, saꜙ hnooꜗ dsooˊ kiyhˈ. Hiꜙ miˉhlä̱ä̱yꜘ dsaˉdsaahˊ, waˊraˉ gaꜙkyeyˉ gooyˉ nëˊ kiyhˈ. 
\s1 Ngaahꜗ Jesús gyʉʉhˈ 
\r (Lc. 24:50-53) 
\p  
\v 19 Maˉngëëꜘ maˉhlëëhꜘ Jesús läꜙja̱ˉ kya̱a̱hˊ discípulo kya̱a̱yꜗ, ja̱ˉgaˊ ngaayhˈ taꜙ gyʉʉhˈ, gaꜙgyayˉ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kihꜗ Dio.  
\v 20 Ja̱ˉgaˊ gaꜙnääꜗ discípulo läꜙka̱a̱ˉ läꜙjʉhꜗ kya̱a̱hˊ beꜘ kihꜗ Dio naˊka̱yˉ juˈhmëëꜘ kihꜗ dsaꜙ. Hiꜙ gaꜙmiꜙjnääˉ Dio laꜗ dsooꜘ juuˈ heˉ kye̱yˉ, kya̱a̱hˊ läꜙjëꜙ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ gaꜙjmeeyꜘ. Waˊ laˈ läꜙja̱ˉ.