\id 1PE \h 1 PEDRO \toc1 Jí² 'láa² 'wii²¹² 'e gasii¹in San Pedro tɨ́ɨ²i 'in jai'² lɨ́ɨi² Jesucristo \toc2 1 PEDRO \toc3 1 P. \mt1 Jí² 'láa² 'wii²¹² 'e gasii¹in San Pedro tɨ́ɨ²i 'in jai'² lɨ́ɨi² Jesucristo \c 1 \s1 Sii¹in Tʉ́³ 'e jí² lo tya' 'in taain²¹² lɨ xiia'²¹ \p \v 1 Jna‑a, Tʉ́³, 'in lɨ́ɨ¹i apóstol tya' Jesucristo, sɨ́ɨ³na 'e jí² lo. Sɨ́ɨ³na 'e jí² lo tya' jileei'²¹, 'in gatyii'¹³in Dios 'in taain²¹² lɨ xiia'²¹, 'in taain²¹² la caain²¹ lɨ sii²¹ Ponto, Galacia, Capadocia, Asia coon'¹³ Bitinia. \v 2 Sɨ́ɨ³na tya' 'in nigatyii'¹³in Dios Jmii²¹ jiin'¹³ la niga'ɨ¹‑tsi la mo jéei¹. Joon niga'ɨ¹‑tsi Dios 'e jmée¹i 'naa' tsá² tya'a cwáain¹ tya' Espíritu tya'a 'e linʉ́ʉ¹³ʉʉn' joon 'e untyúui¹ 'naa' coon'¹³ jmɨ¹ 'øø¹i Jesucristo. Cwocwo'²gɨ Dios 'naa' fo'² feei'¹ tyii' joon 'e seen²¹naa' tyʉ́²‑ʉ. \s1 'In jai'² lɨ́ɨi² Cristo 'ɨ¹‑tsi icwaa¹ coon'¹³ 'ii fu ñʉ'fú² \p \v 3 Cwocwoo²¹o' 'maai'¹³ Dios Jmii²¹, 'ii Jmii²¹ Ña'ñʉ'¹ʉ' Jesucristo. Joon tsʉ 'wii'¹³ feei'¹‑tsi tyi' 'áai¹ gacwoo¹o 'e galiseen²¹na' tún¹ 'e sɨjaan²¹an' 'e tyʉ́² mo gajmaa¹a jiin'¹ Jesucristo jee²¹² 'lɨɨ²¹². \v 4 Joon coon'¹³ la joon 'ii'¹³moo' coon²¹ tyíia³ 'e jo tyéi¹ tyii' 'e niga'maa¹ Dios tyii' fu ñʉ'fú². Joon 'e tyíia³ do jo lí² li'leei'²¹ jon'gɨ lɨ tsáai². \v 5 Sɨ'mo'²o tya' jileei'²¹ 'naa' 'in un'øøi'¹ Dios tsʉ 'wii'¹³ ja'²mo lɨ́ɨ²naa'. Iun'øøi'¹ Dios 'naa' ca mi 'ii'¹³naa' 'e tiin'¹³naa'. Nanáa¹ tyʉ́² joon i'ee¹ Dios mi tɨ́² jiin²¹ lɨ tséi¹. \p \v 6 'Wii'¹³ joon jmaa²aa' jløø'³naa' xʉfiin'¹³ moo²oo' wúu¹ coon²¹ sii'¹³ coon'¹³ 'láai² nii² fa'í³. \v 7 Joon 'e fa'í³ 'e seen²¹naa' nano lɨ la lɨ coon²¹ jɨ́² 'e untyʉ́² tsá² cwanáa¹ coon'¹³. Joon 'e jai'² 'e lɨ́ɨ²naa' tyiin²gɨ lagɨ cwanáa¹ 'e tyéi¹. Pe coon'¹³ 'e fa'í³ do iuntyʉ́² Dios jilaa'²¹ 'e jai'² lɨ́ɨ²naa'. Joon mi cwo'ɨ́ɨ¹naa' tyʉ́²‑ʉ jilaa'²¹ 'e fa'í³ do 'in Jesucristo, mi jó¹ tún¹, icwo'²o 'naa' 'e tyú¹‑unaa'. Joon 'ii'¹³naa' 'e 'ya'²gɨ tya'a joon iun'goo²¹o tsá² 'naa' la un'goo²¹o tsá² 'ii. \p \v 8 Fiin'¹³ jo mo ñii² 'naa' Jesucristo 'iin²¹²moo' 'ii joon jløø'³moo' 'e jiin'¹³ jo ñí²ii' xiiala foo²oo' jløø'³moo'. Joon rǿøi² jilaa'²¹ 'e jløø'³naa' lɨ́ɨ²naa' 'e 'ya'²gɨ 'e sá² ñʉ'fú². \v 9 Joon jløø'³naa' tsʉ 'wii'¹³ i'ii'¹³naa' 'e tiin'¹³naa' 'wii'¹³ galijai'² galɨ́ɨ²naa'. \p \v 10 Joon 'in tsá² 'in gacwo'¹ júu³ tyʉ́² tya' Dios ca lɨɨ²¹² gafaa'²¹o tya' xiiala itiin'¹³naa' Dios. Joon gacwo'²‑tsi 'ido untsáa¹a joon gamɨɨ¹ɨ xiiala ilí². \v 11 Ga'naa'²¹i 'iin tsá² sɨ 'ee jiin²¹ 'ee 'e faa'²¹a 'in Espíritu tya' Cristo mo gajmaa¹a júu³ 'e 'ná¹ nii²¹² Cristo wúu¹ joon i'ii'²¹i 'e 'ya'²gɨ tya'a. \v 12 Pe Dios gajma'²a júu³ 'in tsá² do 'e jon'on tya' 'ii 'e júu³ do pe tyijna'o'. Joon 'in cwo¹ júu³ tyʉ́² nano coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Espíritu Tyʉ́² 'in Dios gasii¹in fu ñʉ'fú², 'ii‑i jma'²a 'naa' júu³ 'e cwáain¹ do. Joon 'in ángeles 'iin²¹²in 'áai¹ litsáai¹‑tsi 'e cwáain¹ do. \s1 Gatø'¹ø Dios 'e seein²¹ tyú¹‑u mo 'in jai'² lɨ́ɨi² 'ii \p \v 13 'Wii'¹³ joon tyaa¹aa' tyʉ́² tyii', 'í¹du'‑'oo'. Coon'²¹ tún² seen²¹naa'. Cwolii²¹oo'. Cwolijløø'³moo' jilaa'²¹ fo'feei'¹‑tsi i'ii'¹³naa' mi jnéi¹ Jesucristo. \v 14 Jmaa²aa' la jmoo¹o xuui²¹² 'in nʉʉ'¹³. Jon'on seen²¹naa' jmaa²aa' jilaa'²¹ 'e gó² 'ii²¹²naa' la gajmaa²aa' la nʉ'gɨ ilicwii¹naa' Dios. \v 15 Pe seen²¹naa' la seein²¹ 'in nigatø'² 'naa'. Joon tyú¹mo 'ii coonti. \v 16 Tsʉ ni jí² tya'a 'e jin'²: “Cwoli'ee'¹moo' jilaa'²¹ 'e gó² tsʉ jna 'aa'¹oo jilaa'²¹ 'e gó².” \p \v 17 Joon 'ná¹‑a ngɨɨ²ɨɨ' tsa'goo'²¹‑'oo' la 'ɨɨ²¹² taan²¹²naa' juncwii²¹ lo wana foo²oo' Dios: “Ñʉ'¹ʉ'”, tsʉ 'ii jmoo¹o 'ii'²¹ rǿø² tya' tsá² la jaain²¹ la jaain²¹ tsá². \v 18 Ñí² 'naa' 'e Dios gatyí² 'e láa²moo' jee²¹² coon²¹ juncwii²¹ 'e jo 'e to² 'íi³in 'e gacwo'¹ tsacøøi'¹³ tyi'naa'. Joon jo gatyí¹ coon'¹³ jilaa'²¹ 'e tyéi¹ 'e la lɨ́² cwataa²¹ sɨ cwanáa¹ 'ee. \v 19 Gatyii²¹o coon'¹³ jmɨ¹ 'øø¹i Cristo 'e tyiin² 'áai¹. Gatuun²¹ jmɨ¹ 'øøi¹ la tuun²¹ jmɨ¹ 'øøi¹ jaain²¹ joo'saa'²¹ xuui²¹²'e jo 'ee lɨ́ɨ¹i coonti 'e cwoo¹ tsá² lawa coon²¹ fa'¹. \v 20 Nigasɨ́ɨ²mo Dios rǿø² coon'¹³ Jesucristo 'ee ijmáa¹a coon'¹³ Jesucristo la nʉ'gɨ ijmáa¹a juncwii²¹ joon 'wii²¹² tyi'naa' gajmaa¹a liñí² 'naa' jee²¹² jiin²¹ lɨ tséi¹. \v 21 Coon'¹³ jilaa'²¹ 'e gajmaa¹a Cristo jo cu'²gɨ‑'oo' coon'¹³ Dios tsʉ Dios do gajmaa¹a jiin'¹ 'ido jee²¹² 'lɨɨ²¹² joon gacwoo²¹ jilaa'²¹ 'e 'ya'²gɨ tya'a 'e jo cu'²‑'oo' coon'¹³on coon'¹³ jilaa'²¹ 'e jai'² lɨ́ɨ²naa' coon'¹³ jilaa'²¹ 'e sɨjaan²aan' 'e cwo'²o jna'. \p \v 22 Joon tsʉ 'wii'¹³ niganʉʉ²ʉʉn' 'e júu³ jai'² tya' Dios nigalityú¹naa' 'e li'iin²¹²naa' 'in tsaru'¹u' la jai'² cwoli'iin²¹²naa' la jaain²¹ la jaan²¹naa' ce caain²¹‑'oo' 'e gauntyú¹ Dios. \v 23 Galiseen²¹naa' tún² 'ii'²¹ tya' júu³ tyʉ́² tya' Dios 'e lɨ la lɨ jún² 'e jo tyéi¹ nii'¹³. Galiseen²¹naa' tún² 'ii'²¹ tya' Dios jon' tya' sáa³ jmii²¹ tsá² 'in júin¹. Joon coon'¹³ júu³ tyʉ́² tya' Dios do cwoo¹o Dios juncwii²¹ tyii' joon 'e juncwii²¹ do jo tyéi¹. \v 24 La gajin'² jí² do: \q1 Jileei'²¹ tsá² lɨ́ɨ¹i la lɨ́ɨ¹i ñii²¹, \q1 joon jilaa'²¹ 'ya'²gɨ tya'a lɨ la lɨ lí³ tya' ñii²¹ do. \q1 Lityʉʉn²¹ ñii²¹ do joon xʉʉ'²¹ lí³ tya'a. \q1 \v 25 Pe júu³ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' taa'²¹a coon²¹ tøø²mo. \m Joon nigacwo'¹ tsá² 'naa' 'e júu³ tyʉ́² do tya' xiiala jmaa¹ Dios tiin'¹³naa'. \c 2 \p \v 1 'Wii'¹³ joon tʉ́¹ 'naa' jilaa'²¹ nii² tsii²¹² wúu¹ 'naa' 'e lɨ́ɨ²naa' joon jo cón² 'naa' tsá² tóo², jo cwolíin²naa' tajuu²¹ joon jo suun²¹naa' 'e sá² tya' tsá² xeei'²¹. Tʉ́¹ 'naa' jilaa'²¹ júu³ 'atsaa²¹. \v 2 La lɨ́ɨ¹i yʉʉn²¹ 'in 'iin²¹²in cuu'²¹ tʉʉ'²¹ 'e lí² cwaain²¹ coon'¹³ la joon joon 'naa' cwoli'iin²¹²moo' 'e júu³ tya' Dios 'e jo lɨ́² caai'²¹ 'e coon'¹³ la joon 'e li ñí³gɨɨ' xiiala itiin'¹³naa' Dios. \v 3 Tsʉ nigalitsáa¹mo‑'oo' 'e la ja'²mo jmoo¹o Ña'ñʉ'¹ʉ' tyʉ́² tyii'. \s1 Lɨ́ɨ¹i Cristo lawa coon²¹ cuun²¹² 'e jiin'¹in \p \v 4 Ñityéen¹naa' jon coon'¹³ Ña'ñʉ'¹ʉ' Jesús icwo² 'naa' juncwii²¹ tyii'. 'Ii lɨ́ɨ¹i lawa coon²¹ cuun²¹² 'e nigapii²¹ tsá² co' lawa 'e jo tseein²¹. Pe tyani Dios lɨ́ɨ¹i lawa coon²¹ cuun²¹² 'e gatyii'¹²i joon 'áa¹mo tyiin². \v 5 Joon 'naa' cwolɨ́²naa' lawa cuun²¹² 'e jiin'¹ 'e lí²‑i jmaa'¹³a Dios coon²¹ cwo'¹ lɨ cwaa²¹ 'in Espíritu Tyʉ́² tya'a. Joon coon'¹³ la joon liseein²¹ coon²¹ poo²¹² untsá² 'in jmoo¹o jiin'¹³ to² tyʉ'² Dios Jmii²¹. 'Ii'²¹ tya' Jesucristo cwo'¹ 'ido fa'¹ joon jiin'¹³ 'ii‑o lí² cwo'² Dios fa'¹ jiin'¹³ 'e lí² 'ii'²¹in Dios. Joon 'e fa'¹ do lawa'a 'e faa'²¹o jilaa'²¹ júu³ tyʉ́² coon'¹³ jilaa'²¹ to² tyʉ'² 'e jmoo²oo'. \v 6 Tsʉ ni jí² tyʉ́² tya'a Dios 'e jin'²: \q1 Jna‑a isáa¹³na fuu²¹ Sión jaain²¹ tsá² 'in nityii'¹³na ilíin² lawa coon²¹ cuun²¹² tyʉ́² 'e toon'²¹ tsá² nifu mo jmoo'¹²o 'nʉ́¹. \q1 Joon tyiin²mo 'ii. \q1 Joon jilee'²¹ 'in jai'² lɨ́ɨi² 'ii jo 'e i'oo¹o fa'ɨɨ'²¹ tya'a, pe iun'goo²¹ tsá² 'ii. \m \v 7 Tsʉ joon tya' jileei'²¹ 'naa' 'in jai'² lɨ́ɨi² 'ii 'áa¹mo 'yei'²gɨ 'ii tyii', pe tya' jilee'²¹ 'in jo jai'² lɨ́ɨi² 'ii pe lɨ lɨ́¹ 'ii²¹ tyʉ'²o to² la mo ngóo¹ 'naa'¹³mo. Ingɨ́ɨ²mo 'ii jmáa¹a la lɨ́² 'e jin'² ni jí²: \q1 'E cuun²¹² 'e gapí² 'in tsá² jmoo'¹³ 'nʉ́¹ lɨ co'² jo 'ee to² 'íi³in joon galɨ́ɨ¹mo la lɨ 'e cuun²¹² nifu. \m \v 8 Galɨ́² jiin'¹³ la gajin'² 'e jí² do: \q1 Ilí² lawa cuun²¹² 'e tyuuin'¹³ tsá² 'e jmoo¹o cɨɨi'¹³ tsá². \m Cɨɨ'¹³mo 'in tsá² do tsʉ jo jmoo¹o nʉʉ'¹²ʉn júu³ tya' Dios. Tsʉ la joon gatyʉ'² Dios to² itsangɨ́ɨi² jileei'²¹ 'in jo nʉʉ'¹³. \s1 Xiiala lɨ́ɨ¹i 'in gatyii'¹³in Dios \p \v 9 Pe 'naa', Dios gatyii'¹³in 'naa' 'e lɨ́ɨ¹naa' tsá² tya'a. Gatyiin'¹³in 'naa' 'e lɨ́ɨ¹naa' coon²¹ poo²¹² untsá² 'in jmoo¹o jiin'¹³ la to² tyʉ'² Dios. Lɨ́ɨ¹naa' tsá² tya' Dios 'in lí² jmáa¹³aa' tsá² júu³ jilaa'²¹ 'e 'ya'²gɨ tya' Dios 'in nigatø'¹ 'naa' 'e 'woo²¹naa' lɨ nʉʉ²¹ 'e cwotaan²¹²naa' lɨ jná² joo'²¹ tya'a. \v 10 'Naa', la mo jéei¹ jo 'ee fuu²¹ lɨ goo²oo' pe nano lɨ́ɨ¹naa' lawa'a tsagoo¹o 'in tyʉ'² Dios to². La mo jéei¹ jo mo galɨ́² 'e 'ii'¹³naa' fo'fee'¹ tya' Dios pe nano niga'ii'¹³moo'. \s1 Xiiala 'ná¹ jmoo¹o 'in jai'² lɨ́ɨi² Dios \p \v 11 Tsaru'¹u' 'in 'iin²¹²na, lɨ́ɨ¹naa' tsá² coon²¹ fuu²¹ 'in cwá² juncwii²¹ lo cata. Mɨ́³ɨɨ tyaní²ii' cwoján¹ caai²¹ jilaa'²¹ 'e gó² 'e 'iin²¹²in tsá² jmáa¹a tsʉ jilaa'²¹ 'e 'iin²¹²in tsá² jmaa¹a ixé¹mo alma tya' tsá². \v 12 Ngɨɨ²ɨɨ' 'e tyʉ́² coon²¹ tøø²mo tyani 'in jo cwii¹in Dios tsʉ wa mo faa'²¹a 'ido 'laa'²¹ tyii' 'e lɨ́ɨ¹naa' tsá² gó² inii²¹o jilaa'²¹ tyʉ́² 'e gajmaa¹aa' joon ifaa'²¹a tyʉ́² tya' Dios mi tɨ jmɨɨ²¹² ifee'²¹i Dios 'ii. \p \v 13 Cwojmaa²aa' nʉ́ʉ¹³ʉʉn' 'in 'oo¹o to² 'e jo lí² faa'²¹a tsá² 'laa'²¹ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ'. Cwojmaa²aa' nʉ́ʉn¹³ʉʉ' to² tyʉ'² 'in tsaa'to² tyii' 'in fee'¹gɨ sɨ jmoo²¹ joon jaain²¹ tsá² 'oo¹o to² 'ee \v 14 'in tsaa'to² do gasii²in i'e'¹e wúu¹ jileei'²¹ 'in jmoo¹o 'e gó² joon tyaa¹‑tsi jileei'²¹ 'in jmoo¹o 'e tyʉ́². \v 15 'Iin²¹²mo Dios 'e coon'¹³ jilaa'²¹ tyʉ́² 'e jmoo²oo' ilí² jmoo²oo' ján¹ tii² jileei'²¹ 'in tuuin²¹² jo 'øøi'²¹‑tsi. \p \v 16 Ngɨɨ²ɨɨ' lawa tsá² 'in galáai² Jesús, 'in jo 'ná¹‑a jmá¹ jilaa'²¹ tɨɨsi'² tya' tsá² pe jo jmaa²aa' 'e gó² joon mi yuui'¹³ joon foo²oo': “Jmoo²o' jiin'¹³ to² tyʉ'² Dios tsʉ naláa²mo jna'.” Jmaa²aa' la tɨ́ɨi² jmá¹ tsá² 'in tyʉ'² Dios to². \v 17 Un'goo²¹oo' jileei'²¹ tsá². Cwoli'iin²¹²moo' jilee'²¹ tsá² 'in jai'² lɨ́ɨi² Cristo. Cwoli'gøø'²¹moo' Dios, joon un'goo²¹oo' 'in tsaa'to² nifu. \s1 'E'¹e Cristo jna' xiiala jmoo²¹o' taa'²¹ mi moo²¹o' wúu¹ \p \v 18 'Naa', tsá² jmoo¹o to² inʉʉ tsá², cwojmaa²aa' nʉ́ʉ¹³ʉʉn' to² tyʉ'² ñifii¹ii' coon²¹ tún² 'e tsáai¹‑'oo'. Cwojmaa²aa' nʉ́ʉ¹³ʉʉn' 'in tyúi¹ la joon jon 'in soo¹‑tsi. \v 19 'Yaai¹‑tsi Dios tya' tsá² 'in nii²¹² wúu¹ 'e jo tɨ́ɨi² jo 'nii'²¹‑tsi tsʉ 'iin²¹²in jmáa¹a la 'iin²¹²in Dios. \v 20 Pe wana jmoo¹o tsá² 'e gó² joon 'e'²e tsá² 'ii wúu¹ tya' 'e gó² gajmaa¹a, ¿'ee to² 'íi³in wa nii²¹² wúu¹ joon jo 'nii'²¹‑tsi? Pe wana gajmaa¹a tsá² coon²¹ 'e tyʉ́²‑ʉ joon jo 'nii'²¹‑tsi mo 'e'²e tsá² 'ii wúu¹ tya' 'e tyʉ́² gajmaa¹a, 'yaai¹‑tsi Dios tya'a. \v 21 Tsʉ 'wii'¹³ joon gatø'¹ø Dios 'naa' tsʉ Cristo gajmaa¹a lawa coon²¹ li² tyii' mo ganii²¹² wúu¹ 'wii²¹² tyii' 'e 'ná¹‑a jmaa²aa' la gajmaa¹a. \v 22 Jiin'¹³ coon²¹ tsaa² jo ga'noo¹o, jon'gɨ jiin'¹³ jaain²¹ tsá² jo gacon'²on tóo². \v 23 Joon mo gajíi²in tsá² 'ii jo gañii¹in jiin'¹³xʉ. Joon mo ga'e'²e tsá² 'ii wúu¹ jo gaton'¹on fo'¹‑tsi 'in tsá² 'in ga'e'²e 'ii wúu¹ pe 'e 'íi¹³ la 'e ñii¹i gatyaa¹a cwoo²¹o Dios jilaa'²¹ tsʉ Dios 'in jmoo¹o 'ii'²¹ røø²¹. \v 24 Cristo mo gateein¹ tsá² 'ii tsaa' crúu¹³ 'ña'o gatyí¹ tsaa² tyi' coon'¹³ wúu¹ 'e ganii²¹ do. Joon gajmaa¹a la joon 'e jo tyʉ'²gɨ tsaa² jna' to² pe 'e ilisáan³an' 'e tyʉ́². Tsʉ naláa²moo' coon'¹³ jilaa'²¹ wúu¹ 'e ganii²¹. \v 25 Tsʉ galɨ́ɨ¹naa' lawa joo'saa'²¹ 'in nigatuui¹ pe nano nigacɨɨ'¹³oo' tya' 'in 'aai²¹ 'naa', tya' 'in un'øøi'¹ 'naa' 'e itiin'¹³naa'. \c 3 \s1 Xiiala 'ná¹ jmá¹ 'in nicui'² cwoo²¹o \p \v 1 Coon'¹³ la joon jon 'naa', tsamɨ́² 'in seein²¹ nʉʉ'¹ tya'a, 'ná¹‑a jmaa²aa' nʉ́ʉ¹³ʉʉn' 'e coon'¹³ la joon wa seein²¹ 'inlɨ́ɨi¹³ nʉʉ'¹ tyii' 'in jo jo'¹ lɨ́ɨi² júu³ tya' Dios jo 'ná¹ foo²oo' pe jiin'¹³ coon'¹³ 'e tyʉ́² jmaa²aa' ilítsáa¹mo‑tsi 'in ñʉʉ'¹ tyii' do. \v 2 Ñʉʉ'¹ tyii' icoon²¹ cwáain¹ xiiala ngɨɨ²ɨɨ' coon'²¹ tún² joongɨ xiiala un'goo²¹oo'. \v 3 Jo cu'²‑'oo' coon'¹³ jilaa'²¹ 'e jmaa²aa' 'e 'yei'²gɨɨ' lagɨ xiiala tyá² tsamɨ́² tyʉ́² tyíi¹i coon'¹³ jilaa'²¹ cwanáa¹ joongɨ coon'¹³ 'mɨ'² 'e tyí² tsá² 'ee. \v 4 Pe cwoseen²¹naa' coon'²¹ tún² 'e tyú¹naa' lɨ tsi, 'e seen²¹naa' wo²‑'oo' joongɨ jo cu'²‑'oo' tsʉ jo tyéi¹ jilaa'²¹ 'elo. Joon tyani Dios 'áa¹mo tyiin² 'e seein²¹ tsá² la joon. \v 5 Tsʉ la joon lɨ́ɨ¹i 'in tsamɨ́² 'in seein²¹ calɨɨ², 'in lɨ́ɨ¹i tsamɨ́² tya' tsacøøi'¹³ tyi', gatsaa'¹‑tsi Dios joon gajmaa¹a nʉʉ'¹²ʉn to² tyʉ'² ñʉʉ'¹ tya'a 'e jméi¹ 'ña'a 'yei'²gɨ. \v 6 La joon gajmaa¹a Sara, gajmaa¹a nʉʉ'¹²ʉn ñʉʉ'¹ tya'a Abraham, joon gajin'² Sara: “Ñʉʉ'¹ tyiia no.” Joon líin²naa' jamɨ́ɨ¹ɨ Sara wa'a jmoo¹oo' 'e tyʉ́² joon jo jmaa²aa' 'goo'²¹‑'oo'. \p \v 7 La joon jon 'naa' tsá² seein²¹ tsamɨ́² tya'a, cwotaan²¹²naa' coon'¹³ tsamɨ́² tyii' lawa 'in 'øøi'²¹‑tsi. Tsáa¹mo‑'oo' tsamɨ́² tyii' jiin'¹³ la gatɨ́ɨi². Tsáai¹‑'oo' 'ido jon'on wa' 'wii'¹³ 'e tsaai'¹³gɨ lagɨ 'naa' pe tsʉ 'wii'¹³ niga'ii'²¹i fo'feei'¹ tya' Dios la ga'ii'¹³naa'. Joon coon'¹³ la joon jo sɨjnɨɨi'¹³ júu³ tyʉ́² tyii'. \s1 Xiiala 'ná¹ jmá¹ 'in nii²¹ wúu¹ \p \v 8 Coon²¹gɨ júu³ fuu²¹²uu 'naa' jileei'²¹ 'naa'. Canii²mo 'ɨ¹‑'oo' la jaain²¹ la jaan²¹naa'. Fúu² cwolíin²naa' ruu'²¹naa' la jaain²¹ la jaan²¹naa'. Cwo'iin²¹²moo' tsá² xeei'²¹ lawa tsaruu'²¹moo'. Cwoseen²¹naa' wo²‑'oo' la joongɨ tsá² jo jmoo¹o feei'¹ 'ña'a. \v 9 Jo jmaa²aa' 'e gó² tya' tsá² 'in jmoo¹o 'e gó² tyii', la joon jon jo jíi²¹²naa' tsá² 'in jíi²in 'naa'. Lɨ' cɨɨ'¹²ɨ jmaa¹aa' la jmaa¹a 'ido. Mɨ́²ɨɨ' tyani Dios 'wii²¹² tya'a joongɨ foo²oo' 'e tyʉ́² tya'a, tsʉ Dios gatø'¹ø 'naa' 'e 'ii'¹³ 'naa' jilaa'²¹ 'e tyʉ́² tya'a. \v 10 Jin'² jí² tya'a: \q1 Jileei'²¹ 'in 'iin²¹²in liseein²¹ 'yaai¹‑tsi coon'¹³ juncwii²¹ tya'a, \q1 joon táa¹i tyʉ́²‑ʉ la coon²¹ jmɨɨ²¹²; \q1 'ná¹‑a cwoun'øø'¹²i sɨɨ'¹²ɨ 'e jo cwofaa'²¹ 'e gó², \q1 la joon jon loosɨɨ²¹²ɨ 'e jo cwoo²¹ faa'²¹a júu³ tajuu²¹. \q1 \v 11 'Ná¹‑a cwotʉʉ²¹ jilaa'²¹ 'e gó², \q1 joon cwocwo'²‑tsi 'e seein²¹ tyʉ́² coon'¹³ jileei'²¹ tsá². \q1 Joon cwocwo'²gɨ‑tsi. \q1 \v 12 Tsʉ un'øø'²¹i Ña'nʉ'¹ʉ' 'in tsá² tyúi¹, \q1 joon nuu¹o júu³ tyʉ́² tya' 'in tsá² tyúi¹ do, \q1 pe 'nii'²¹‑tsio tya' jileei'²¹ 'in jmoo¹o 'e gó². \p \v 13 Jo 'in seein²¹ jiin'¹³ jaain²¹ 'in lí² jmeei'²¹ 'naa' wa cwo'²‑'oo' jmoo²oo' 'e tyʉ́². \v 14 Tsʉ xʉfiin'¹³ 'e'² tsá² 'naa' wúu¹ tya' 'e tyʉ́² gajmaa²aa' jløø'³moo'. Jo foo'¹³moo' coon'¹³ jilaa'²¹ fo'² toon'²¹‑'oo', jo cu'²‑'oo' lɨ́ɨ²naa'. \v 15 Caai¹ jeen'¹³naa' jilaa'²¹ 'e gó² tsʉ Jesucristo jo 'ee to² sá² jmeei¹ 'e gó² joon nanaa²¹ tyʉ́² tyii' jmáa¹³aa' tsá² júu³ jileei'²¹ tsá² 'in 'iin²¹²in linii²¹ 'e lɨ' 'e ijeen²naa' Jesucristo. Jo foo²oo' coon'¹³ júu³ jloo'³ pe sɨ́ɨ¹³naa' coon'¹³ 'e un'goo²¹oo' Dios Jmii²¹. \v 16 Cwoñí²ii' 'e jmai'² 'e tyʉ́²‑ʉ 'e nigajmaa²aa' 'e 'áa¹a fa'ɨɨ'²¹ jileei'²¹ 'in faa'²¹a 'e gó² tyii' lawa tsá² gó²; 'in faa'²¹a júu³ tajuu²¹ tya' 'e tyʉ́² jmoo²oo' 'e lɨ́ɨ¹naa' tsá² tya' Cristo. \v 17 Tsʉ tyʉ́²gɨ tyii' wa'a 'iin²¹²in Dios la joon 'e moo²oo' wúu¹ tya' 'e tyʉ́² gajmaa²aa' lagɨ ñí²ii' wúu¹ tya' coon²¹ 'e gó² 'e nigajmaa²aa'. \p \v 18 La joon galɨ́² tya' Cristo mo gajúin¹ gatyii¹ tya' tsaa² tya' tsá² coonti. In tsá² tyúi¹ do gajúun²in 'wii²¹² tya' tsá² gó² 'e lí² 'ii'²¹ Dios jna'. Gajnga'²mo tsá² ngú¹ taan¹in pe gajiin'¹o tún¹ 'ii'²¹ tya' Espíritu Tyʉ́² tya' Dios Jmii²¹. \v 19 Joon alma tya'o ngacwoo¹ júu³ tya' Dios tya' 'in alma tya' tsá² 'in taai²¹² sɨjnɨ́ɨi¹³. \v 20 'Ii calɨɨ jo mo gajmaa¹a nʉʉ'¹³ʉn la 'ɨɨ²¹² gajmaa¹a Noé 'e barco tya'a. Jee²¹² jiin²¹ joon fee'¹mo‑tsi Dios tya'a. Pe coon'¹³ barco do xʉʉ gatiin'¹³ coon'¹³ jmɨɨ²¹ do, tí² jiin'¹³ jñéei². \v 21 La joon jon jna' mo sáa¹na' jmɨɨ²¹ nano lawa'a 'e tiin'¹³mo' coon'¹³ jmɨɨ²¹ do. Mo saai²¹ tsá² jmɨɨ²¹ 'e jmɨɨ²¹ do jon'on wa' jan'² 'la² toon²¹ caluu pe lawa coon²¹ li² 'e nigamɨ'² 'in tsá² do Dios 'e unsɨ́ɨi² Dios 'e gó² 'e 'ɨ¹‑tsi 'wii²¹² nigajiin'¹ Jesucristo. \v 22 Joon 'in Jesucristo do naganga'²mo fu ñʉ'fú² joon gacwoo²¹ lɨ' caai¹ Dios Jmii²¹ lɨ tsáa¹. Joon 'ii‑o tyʉ'²ʉ to² jileei'²¹ ángeles coon'¹³ jileei'²¹ 'in 'oo¹o to² coon'¹³ jilee'²¹ 'in tyʉ'² to². \c 4 \s1 Jmoo²oo' to² tyii' coon'¹³ waa'²¹ pí² 'e nicwoo¹ Dios Jmii²¹ \p \v 1 'Wii'¹³ joon, la mo ganí³ Cristo wúu¹ 'wii²¹² tyii' coon'¹³ moo¹ táa¹i, la joon jon 'naa' 'ná¹ náa¹ tyʉ́² tyii' moo²oo' wúu¹. Tsʉ jileei'²¹ 'in niganí³ wúu¹ coon'¹³ moo¹ táa¹i nigatʉʉ²¹o jilaa'²¹ tsaa². \v 2 Joon taan²¹²mo jon la tøøi² 'e seein²¹ jiin'¹³ la 'yaai¹‑tsi Dios joon jo 'iin²¹²gɨ jmáa¹a jilaa'²¹ 'e nigatyuui'¹³ Dios 'e la jmoo¹ tsá² catyaai² seein²¹ juncwii²¹. \v 3 Tsʉ líin²mo jiin'¹³ la nagajmaa²aa' la mo jéei¹ 'e jmaa²aa' la tɨ́²‑tsi tsá² jmoo¹o 'in jo cwii¹in Dios. Tsʉ 'ii yʉníi¹i jmáa¹a jilaa'²¹ 'e gó². Suun¹in jilaa'²¹ 'e gó², ngɨ¹ to² 'íin¹, tɨ́²‑tsi tsáa¹a lɨ náa¹ jmɨɨ²¹² 'un'²un máa¹. Joon un'goo²¹o tsá² jileei'²¹ dioses 'in jo jai'² 'e jo tɨ́ɨi². \v 4 Joon tsa'goo²¹‑tsi 'áai¹ 'in tsá² do mo jo sɨcaan²¹naa' coon'¹³ 'e jmaa²aa' 'e gó² do coon'¹³on. Joon faa'²¹a 'laa'²¹ tyii'. \v 5 Pe 'in tsá² do ingɨ́¹ coon'²¹ tya'a tyani 'in niganáa¹ tyʉ́² tya'a ijmáa¹a 'ii'²¹ tya' 'in jiin'¹ lagɨ 'in najúuin². \v 6 Tsʉ 'wii'¹³ joon ganúu²un 'in tsá² najúuin² júu³ tya' Dios 'e xʉfiin'¹³ najuun²¹mo ngú¹ taan¹in la júuin² jileei'²¹ tsá², joon jiin'¹o tún¹ 'ii'²¹ tya' Espíritu Tyʉ́² tya' Dios. Coon'¹³ la joon jiin'¹ coon²¹ tøø²mo la jiin'¹ Dios. \p \v 7 Nijatyéen¹mo 'ii'²¹ tya' jilaa'²¹ 'e sá², 'wii'¹³ joon cwongɨɨ²ɨɨ' coon'²¹ tún² 'e cwo'²‑'oo' foo²oo' júu³ tyʉ́². \v 8 Joon tyiin²gɨ la jee²¹² jilaa'²¹ jo tʉ́² 'naa' 'e 'iin²¹²naa' la jaain²¹ la jaan²¹naa' tsʉ coon'¹³ la joon fee'¹mo‑tsi' tya' 'e 'láa²mo tsaa² tya' tsá² xeei'²¹. \v 9 'Ii'¹³naa' tsá² xeei'²¹ inʉʉ tyii' 'yaai¹‑'oo'. \v 10 Joon la joon la jaain²¹ la jaan²¹naa' uncoon'¹³ ruu'²¹naa' jiin'¹³ la 'ii'²¹ tya' Dios 'e gacwo'¹ Dios la jaain²¹ la jaain²¹. Cwolíi²naa' lawa 'in náa¹ ni 'in tyúi¹ tya' jilaa'²¹ nii² 'e tyʉ́²‑ʉ cwo'²o Dios tsá². \v 11 Mo cwoo¹ tsá² júu³ tyʉ́², cwo faa'²¹ lawa jaain²¹ 'in faa'²¹ júu³ tyʉ́² tya' Dios. Joon wana unjíin² tsá² tsá² xeei'²¹ cwojmaa¹a coon'¹³ 'ii'²¹ 'e cwo'¹ Dios 'ii. Tsʉ coon'¹³ la joon jilaa'²¹ 'e jmaa²aa' 'ii'²¹ tya' Jesucristo ijmáa¹a feei'¹gɨ Dios. Joon tɨ́ɨ²mo Cristo jilaa'²¹ 'ya'²gɨ coon'¹³ jilaa'²¹ to² coon²¹ tøø²mo. Amén. \s1 'In jai'² lɨ́ɨi² Cristo 'ná¹ nii²¹ wúu¹ coon'²¹ ce tún² \p \v 12 Tsaru'¹u' 'in 'iin²¹²na, mo moo²oo' wúu¹ Dios jǿøi² du 'naa' wana taa'²¹‑'oo', 'wii'¹³ joon 'ɨ¹‑'oo' wa'a 'e tsa'goo²¹‑'oo' 'áai¹. \v 13 Lɨ' jmaa²aa' jløø'³moo' tsʉ coon'¹³ la joon moo²oo' coon²¹ sii'¹³ wúu¹ la ganí² Cristo wúu¹. La joon jon ijmaa²aa' jløø'³moo' 'áai¹ mi jne¹i 'e 'ya'²gɨ tya' Cristo. \v 14 Wana faa'²¹ tsá² 'laa'²¹ tyii' 'wii'¹³ jo'¹o lɨ́ɨ²naa' Cristo, tsá² jløø'³mo 'naa' tsʉ 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios 'in ngɨ¹ coon'¹³ 'naa'. Joon 'in 'yei'²gɨ 'áa¹mo 'ii la 'yei'²gɨ Dios Jmii²¹ 'ña'o. 'In tsá² do faa'²¹ 'laa' tya' 'in Espíritu Tyʉ́² do pe 'naa' un'goo²¹oo' 'i. Joon jo 'iin²¹²na wa'a moo²oo' 'naa' wúu¹ jiin'¹³ jaan²¹naa' coon'¹³ 'e gó² nijmaa²aa'. \v 15 Tsʉ 'wii'¹³ joon 'iin²¹²na 'e jo jngaa'¹²naa' tsá², jon'gɨ jmaa²aa' 'uun²¹, jon'gɨ 'noo²oo' mɨɨ'¹³, jon'gɨ jmaa²aa' doñi'ee 'e gó². \v 16 Pe wana ní³ tsá² wúu¹ tsʉ 'wii'¹³ jo'¹o lɨ́ɨi² Cristo jo cwo'aa¹a fa'ɨɨ'²¹, pe cwo'¹o 'maai'¹³ Dios tsʉ tsá² tya' Cristo 'ii. \p \v 17 Tsʉ gatɨ́² jiin²¹ 'e 'láa² 'wii²¹² jmáa¹a Dios 'ii'²¹. Joon i'láa² 'wii²¹² coon'¹³ 'in jai'² lɨ́ɨi² 'ii. Joon wa i'láa² 'wii²¹² coon'¹³ jna' 'in jai'² lɨ́ɨi² 'ii, ¿'ee ilí² coon'¹³ 'in 'in jo mo galinʉʉ'¹²ʉn júu³ tyʉ́² tya' Dios? \v 18 Wa coon²¹xʉ‑ʉ itiin'¹³ 'in tsá² tyúi¹ tyani Dios, 'ee ilí² coon'¹³ 'in tsá² 'in jo tsaa'¹‑tsi Dios joon 'noo¹o tsaa². \v 19 Tsʉ 'wii'¹³ joon jileei'²¹ 'in ní³ wúu¹ la gali'iin²¹²in Dios 'ná¹‑a jmaa²gɨ 'e tyʉ́² la ngóo¹ 'naai'¹³ joon tyaa'²¹a cwoo²¹o Dios alma tya'a. Dios gajmee¹i 'ii joon jo cuu'²¹i Dios júu³ tya'a. \c 5 \s1 Cwoo¹ Tʉ́³ cwáain¹ 'in jai'² lɨ́ɨi² Jesucristo \p \v 1 Tsʉ joon 'ɨ́ɨ³ɨɨ júu³ tya' tsacøøi'¹³ jee²¹² 'naa' joon jna‑a jon jaain²¹ jee²¹² 'ii. Joon gamóo³‑oo mo gangóo¹ Cristo wúu¹ joon sɨcaan²¹na coon'¹³on 'e 'ii'¹³na'a 'e 'ya'²gɨ tya'a 'e tɨ́² li jnéi¹. \v 2-3 'ɨ́ɨ³ jna júu³ 'e 'áa¹naa' 'in tsá² do 'in jai'² lɨ́ɨi² Dios 'in líi²naa' tsacøøi'¹³ tya'a lawa 'in 'áai¹ joo'saa'²¹. 'Ii'¹³naa' to² 'yaai¹‑'oo' tsʉ la joon 'iin²¹²in Dios. 'Ii'¹³naa' to² do jon'on wa'a jnaa²aa' cuu² pe ce caain²¹‑'oo'. Jo tyʉʉ²ʉʉ' 'i to² 'ii²¹ 'in lɨ́ɨ¹i tsá² tyii' pe jmaa²aa' lawa coon²¹ li² tyʉ́² tyaníi¹i. \v 4 Joon mi jnéi¹ 'in tyʉ'² to² nifu i'ii'¹³naa' coon²¹ corona 'ya'²gɨ 'e jo lifin'³ la lɨ corona lɨ́¹ mo'³. \p \v 5 La joon jileei'²¹ 'in xuui²¹²gɨ cwotyaa¹ yá² júu³ tya' tsacøøi'¹³. Joon 'ná¹ ungoo²oo' tsaruu'²¹naa' la jaain²¹ la jaan²¹naa' joon uncoon'¹³oo', tsʉ jin'² ni jí² tya' Dios: \q1 'Nii'²¹‑tsi Dios coon'¹³ 'in jmoo¹o jloo'³ yaai, \q1 pe uncoon'¹³o 'in 'wéi¹. \m \v 6 Cwói¹ yaanaa' 'e tyʉ'² Dios to² 'naa' tsʉ 'gøø'¹³mo 'áai¹ 'ii joon la joon mi tɨ́² jiin²¹ tya'a ijméei¹ 'naa' tsafeei'¹. \v 7 Tyaa²aa' cwoo²¹o Dios jilaa'²¹ 'e ifee'¹naa' tsʉ 'ii‑o cu'²‑tsi 'wii²¹² tyii'. \p \v 8 Cwongɨ́²ɨɨ' coon'²¹ tún², li'² jmaa²aa' tsʉ 'in 'lɨɨi'³ 'naa'²¹i tsá² 'e 'iin²¹²in untyée¹mo. 'Iin²¹²in jmáa¹a 'e 'íin²mo‑tsi tsá² Jesucristo. Joon lawa 'yiia'tíi³ 'in ngɨ¹ to² 'oo¹o, la joon jon 'in 'lɨɨi'³ ngɨ¹ 'naa'²¹i 'in tsá² do. \v 9 Tɨ́ɨ¹moo' coon'¹³on, taa'²¹ jmaa²aa' coon'¹³ jilaa'²¹ 'e jai'² lɨ́ɨ²naa'. Cwoliñí²ii' 'e jileei'²¹ 'in jai'² lɨ́ɨi² la caain²¹ juncwii²¹ nii²¹ wúu¹ la joon. \v 10 Pe mi lɨ cɨɨin²¹ 'e niganii²¹ wúu¹ coon²¹ sii'¹³ Dios 'ña'a ijmée¹i 'naa' 'múui². Ijmée¹i 'naa' 'e tá² taain²¹²‑'oo' joon icwo'² 'naa' pí². Joon seen²¹naa' tá² coon'¹³ 'e jai'² lɨ́ɨ²naa'. Joon Dios do cwo'¹ 'naa' jilaa'²¹ fo'feei'¹ joon 'ii do gatø'¹ø 'naa' coon'¹³ 'e gajmaa¹a Cristo tyii' 'e 'ii'¹³naa' 'e 'ya'²gɨ tya'a 'e jo tyéi¹. \v 11 Cwolí² tya'a jilaa'²¹ 'e 'ya'²gɨ joongɨ jilaa'²¹ 'ii'²¹ coon²¹ tøø²mo. Amén. \s1 Júu³ lɨ tséi¹ \p \v 12 'In tsaru'¹u' sii²¹ Silvano gatoon²¹² júu³ 'e jí² lo. Joon cwáain¹ tyiia 'ii jaain²¹ tsá² 'in tsáa¹‑tsi. Coon'¹³ 'e jí²xʉ lo gamɨ́³ɨɨ tyaní²ii' joon jmóo³oo 'naa' júu³ 'e faa'²¹ 'e jí²xʉ lo la jai'² xiiala 'iin²¹²in Dios tsá². Tá² téein²‑'oo' 'e júu³ lo. \p \v 13 'In tsá² catyaai² 'in jai'² lɨ́ɨi² Cristo 'in taain²¹² Babilonia lo, 'in gatyii'¹³in Dios jon, sɨɨ¹i 'aa²¹²moo'. La joon jon jin'² Marcos 'in lɨ́ɨi¹ lawa yʉʉn²¹ tyiia. \v 14 Fee'¹³naa' ruu'²¹naa' la jaain²¹ la jaan²¹naa' coon'¹³ coon²¹ 'e tyʉ́²‑ʉ. \p Cwoseen²¹naa' tyʉ́² jileei'²¹ 'naa' 'in jai'² lɨ́ɨi² Cristo. Amén.