\id REV \h PWÄRÄTÄ \toc1 Mine Jesus Kraist a Pwärätä ngeni Johannes \toc2 Pwärätä \toc3 Pwär \mt2 Mine Jesus Kraist a \mt1 Pwärätä \mt2 ngeni Johannes \is1 Kapas akom \iot I. Chon makkei ei puk: Ewe soukünö Johannes. \iot II. A mak ngeni iö: Ngeni ekewe fisu mwichefel lon Asia. \iot III. Itelapemongen ei puk: Jesus Kraist ach we king mi pwora a nemenem. \iot IV. Kapas aüchean ei puk: Mine Johannes a makkei usun met a fen küna, usun met a wor, pwal usun met epwe fis me mürin. (1.19) \iot V. Masouen ei puk: Ei puken Pwärätä Johannes a makkei lon ewe fansoun lupwen ekewe souläng ra küna ninni pokiten ar lükü Jesus Kraist pwe ar Samol. Aüchean än Johannes ekiek lupwen a makkei ei puk, an epwe awora ngeni ekewe chon aleani apilükülüköch me pöchökül lon ar souläng. A pwal pese ngeniir ar repwe likitü lon ar allükülük lupwen fansoun ar riaföü me ninni. \ip Arapakan unusen masouen ei puk a wor chomong kapasen pwärätä me künaan Johannes, a mak lon kapasen awewe ekewe souläng lon ena fansoun ra wewe ren, nge a monomonola ngeni ekewe aramas resap souläng. Usun ekewe ngingiin lon köl ra aliwin me aliwin, iei usun ekewe kapas aüchean lon ei puk ra aliwin me aliwin lon sokopaten lapalap ren künaan Johannes. Inamwo ika a wor sokopaten memef usun tichikin kapasen awewen ei puk, nge ewe aüchean a fat: Ren Kraist ach Samol, Kot epwe fokun unusen akufu ekewe chon oputan meinisin fiti Satan, epwe pwal ngeni nöün kewe aramas mi allükülük liwiniir ren ekewe feiöch lon ewe läng mi fö me ewe fanüfan mi fö, lupwen an win epwe unusöchüla. \iot VI. Tettelin masouen ei puk: \io1 Kapas akom \ior 1.1-8\ior* \io1 Aeuin künaan Johannes me ekewe toropwe ngeni ekewe fisu mwichefel \ior 1.9–3.22\ior* \io1 Ewe toropwe mi wor fisu pwaun \ior 4.1–8.1\ior* \io1 Ekewe fisu rappwa \ior 8.2–11.19\ior* \io1 Ewe trakon me ekewe ruoman manmwacho \ior 12.1–13.18\ior* \io1 Sokopaten künaan Johannes \ior 14.1–15.8\ior* \io1 Ekewe fisu sepien än Kot song \ior 16.1-21\ior* \io1 Talan Papilon me än ewe manmwacho, pwal än ewe soufos chofona me än ewe Tefil kuf \ior 17.1–20.10\ior* \io1 Ewe kapwüngün lesopolan \ior 20.11-15\ior* \io1 Ewe läng mi fö, ewe fanüfan mi fö me ewe Jerusalem mi fö \ior 21.1–22.5\ior* \io1 Kapasen lesopolan \ior 22.6-21\ior* \c 1 \s1 Kapas akom \sr 1.1-3 \p \v 1 Iei ewe kapasen pwärätä seni Jesus Kraist, Kot a ngeni an epwe pwäri ngeni nöün kewe chon angang usun met epwe müttir fis. Kraist a asile ngeni nöün we chon angang Johannes ekei mettoch ren an tinala nöün chon läng ren. \v 2 Iwe, Johannes a pwärätä meinisin mine a küna, iei än Kot kapas me ewe let Jesus Kraist a pwärätä. \v 3 A feiöch eman mi aleani ei puk, ra pwal feiöch chokewe mi rongorong ngeni ekei kapasen pwärätä o aleasochis ngeni mine a mak lon. Pun ewe fansoun a arap än ekei mettoch meinisin repwe fisitä. \s1 Kapong ngeni ekewe fisu mwichefel \sr 1.4-8 \p \v 4 Kapong seni Johannes ngeni ekewe fisu mwichefel lon ewe fanü Asia: Ümöümöch me kinamwe seni Kot epwe nonom remi, ewe Kot mi nom iei, ewe a fen nonom me ewe epwe feito me mürin, pwal seni ekewe füman ngün mi nom mwen an we lenien motun king, \x + \xo 1.4 \xt Eks 3.14; Pwär 4.5\x* \v 5 pwal seni Jesus Kraist ewe chon pwärätä mi allükülük, ewe mwänichi, Kot a amanauasefäli seni mäla, i ewe mi nemeni ekewe king won fanüfan. \p I a echenikich o angasakich seni ach tipis ren chaan, \x + \xo 1.5 \xt Ais 55.4; Kölf 89.27\x* \v 6 a pwal föri senikich eu mwün souasor, pwe sipwe angang ngeni Kot Saman. Jesus Kraist epwe küna ling me manaman tori feilfeilachök! Amen. \x + \xo 1.6 \xt Eks 19.6; Pwär 5.10\x* \p \v 7 Nengeni, epwe feito won ekewe kuchu! Aramas meinisin repwe küna i, pwal chokewe mi posu. Iwe, aramas meinisin won fanüfan repwe ngüngüres ren met ra föri ngeni. Epwe iei usun met epwe fis. Amen. \x + \xo 1.7 \xt Tan 7.3; Mat 24.30; Mark 13.26; Luk 21.27; 1.Tes 4.17; Sek 12.10; Joh 19.34,37\x* \p \v 8 “Ngang ewe Aemanün me Amüchülan,” iei alon ewe Samol, ewe Kot mi Unusen Manaman, i ewe a nom iei, ewe a fen nonom me ewe epwe feito me mürin. \x + \xo 1.8 \xt Pwär 22.13; Eks 3.14\x* \s1 Künaan Johannes usun Kraist \sr 1.9-20 \p \v 9 Ngang Johannes, pwiimi we lon Jesus, üa chienenikemi lon ämi likitü fän mosonotam lon ewe riaföü mi tori chokewe ir chon mwün Kraist. Ra anomuei won ewe fanü Patmos pokiten üa arongafeili än Kot kapas me ewe let Jesus a pwärätä. \v 10 Lon ewe Ränin ach Samol üa nom lon Ngün, iwe, üa rongorong eu möngüngü mi leüömong a wewe ngeni efoch rappwa, a kapas me lükisöküri. \v 11 A apasa, “Kopwe makkeetiu lon toropwe mine ka küna o kopwe tinala ngeni ekewe fisu mwichefel: Efisos, Smirna, Perkamon, Tiatira, Sartis, Filatelfia me Laotisea.” \p \v 12 Mürin üa kuluei pwe üpwe nengeni iö we a kapas ngeniei. Iwe, üa küna fisu lenien atittin seni kolt, \v 13 nge lukalapen ekewe fisu lenien atittin a wor eman a usun chök lapalapen eman nöün aramas, a üföüf echö üf mi tametiu tori apachapachan o a riri ngeni fän mwärin efoch riri seni kolt. \x + \xo 1.13 \xt Tan 7.13; 10.5\x* \v 14 Meten möküran a pwechepwech usun pwechen ülen sip, ika pwech usun pwechepwechen sno. Föün mesan ra wewe ngeni pulopulen ekkei, \x + \xo 1.14 \xt Tan 7.9; 10.6\x* \v 15 pachapachan ra meriweriw usun chök piras mi limelim me amis, nge möngüngün a usun chök ngüngün noon won woch. \x + \xo 1.15 \xt Is 1.24; 43.2\x* \v 16 A amwöchü füföü fü lon pöüifichin, nge efoch ketilas mi seisei me ruupekin a itiwu seni lon awan. Won mesan a saramaram usun saramen akkaren leoloas. \v 17 Iwe, lupwen üa küna i, üa chapetiu arun pechen, nge üa usun chök eman aramas mi mäla. Mürin a wätä pöüifichin woi o apasa, “Kosap niuokus! Ngang ewe Aemanün me ewe Amüchülan. \x + \xo 1.17 \xt Ais 44.6; 48.12; Pwär 2.8; 22.13\x* \v 18 Ngang ewe mi manau! Üa mäla, nge iei üa manau tori feilfeilachök. A wor ai nemenem won mäla me ewe lenien sotup. \v 19 Iei kopwe makkei ekewe mettoch ka küna, ekewe mettoch a wor iei, pwal ekewe mettoch repwe fis me mürin. \v 20 Iei wewen ewe monomonen ekewe füföü fü ka küna me lon pöüifichi, pwal wewen ekewe fisu lenien atittin seni kolt: ekewe füföü fü, ir ekewe chon künöön ekewe fisu mwichefel, nge ekewe fisu lenien atittin, ir ekewe fisu mwichefel. \c 2 \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Efisos \sr 2.1-7 \p \v 1 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Efisos: Iei alon ewe eman mi amwöchü ekewe füföü fü lon pöüifichin, ewe mi fetal lein ekewe fisu lenien atittin seni kolt. \v 2 Üa silei om kewe föför, om angang weires me om likitü fän mosonotam. Üa silei pwe kosap etiwa ekewe aramasangau. Ka sotuni chokewe mi apasa pwe ir soukünö, nge sap ir soukünö, iwe, ka mefi pwe ir chon chofona. \v 3 Ka likitü fän mosonotam, ka tolong lon riaföü fän itei, nge kosap fangatä. \v 4 Nge iei met üpwe pölüenuk won: Iei kosap chüen echeniei, usun om echeniei me lepoputän. \v 5 Kopwe chechemeni ia ka tur me ie, kopwe aier seni om tipis o föri ekewe föför ka föri me lepoputän. Nge are kosap aier seni om tipis, üpwe feito reöm o angei senuk om we lenien atittin seni lenian. \v 6 Nge iei met a wor reöm üa efich: Ka oput mine ekewe chon Nikolaus ra föri, usun pwal ngang üa oput. \p \v 7 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel! Iö mi pwora ngeni mine a ngau üpwe mwütätä pwe epwe mongö seni ewe irän manau mi nom lon än Kot we tanipi.” \x + \xo 2.7 \xt Ken 2.9; Pwär 22.2; Is 28.13; 31.8\x* \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Smirna \sr 2.8-11 \p \v 8 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Smirna: Iei alon ewe Aemanün me ewe Amüchülan, ewe mi mäla o manausefäl. \x + \xo 2.8 \xt Ais 44.6; 48.12; Pwär 1.17; 22.13\x* \v 9 Üa silei om kewe riaföü. Üa silei pwe ka wöüngau, nge ka wesewesen pisekisek. Üa pwal silei pwe ka küna turunufas me ren chokewe mi apasa pwe ir chon Juta, nge sap ir chon Juta, pwe ir eu mwich än Satan. \v 10 Kosap niuokusiti och riaföü epwe toruk. Nengeni, ewe Tefil epwe sotunikemi ren an epwe aturalong lon imwen fötek ekoch me leimi, nge oupwe küna riaföü lon ükükün engol rän. Kopwe likitü le lükü, inamwo ika kopwe tolong lon mäla, iwe, üpwe ngonuk ewe mwärin manau. \p \v 11 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel! Iö mi pwora ngeni mine a ngau esap küna feiengau ren ewe aruen mäla.” \x + \xo 2.11 \xt Pwär 20.14; 21.8\x* \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Perkamon \sr 2.12-17 \p \v 12 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Perkamon: Iei alon ewe mi wor ren ewe ketilas mi seisei me ruupekin. \v 13 Üa silei ia ka nom ie, lon ewe leni ia än Satan lenien motun king a pwal nom ie. Ka allükülük ngeniei o kosap likitala om lüküei, inamwo ika lon ewe fansoun Antipas, nei chon pwärätä mi allükülük, a ninnila lon ewe leni ia Satan a nom ie. \v 14 Nge mi wor ekoch mettoch üpwe pölüenuk won: A wor reöm ekoch ra aleasochis ngeni aitien Palam, ätewe mi aiti ngeni Palak usun an epwe emweni ekewe aramasen Israel ngeni tipis ren an pese ngeniir, pwe repwe mongö föten uluulun anümwäl o repwe pwal föri föförün lisowu. \x + \xo 2.14 \xt Num 22.5,7; 31.16; Tut 23.4; Num 25.1-3\x* \v 15 Ina chök usun a pwal wor reöm aramas mi aleasochis ngeni aitien ekewe chon Nikolaus. \v 16 Iei kopwe aier seni om tipis! Are kosap aier üpwe müttir feito reöm o fiu ngeni ekewe aramas ren ewe ketilas mi itiwu seni lon awei. \p \v 17 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel! Iö mi pwora ngeni mine a ngau üpwe ngeni och seni ewe mana mi monomon, üpwe pwal ngeni eman me eman leir eföü fau mi pwechepwech a mak won eu it mi fö, esap wor eman epwe silei pwe ewe chök eman mi angei.” \x + \xo 2.17 \xt Eks 16.14-15; 16.33-34; Joh 6.48-50; Ais 62.2; 65.15\x* \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Tiatira \sr 2.18-29 \p \v 18 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Tiatira: Iei alon ewe Nöün Kot, mesan ra wewe ngeni pulopulen ekkei, pachapachan ra meriweriw usun piras mi amis. \v 19 Üa silei om kewe föför. Üa silei om eäni chen, om allükülük, om angang me om mosonotam. Üa silei pwe mine ka föri iei a lapala seni mine ka föri me lepoputän. \v 20 Nge iei met üpwe pölüenuk won: Ka mwüt ngeni ewe fefin Isipel mi püsin aita ngeni eman soufos fefin, pwe a asukul o emweningaua nei chon angang ar repwe föri föförün lisowu, repwe pwal mongö föten uluulun anümwäl. \x + \xo 2.20 \xt 1.King 16.31; 2.King 9.22,30\x* \v 21 Üa ngeni neminei fansoun an epwe aier seni an tipis, nge esap mochen ükütiu seni an föförün lisowu. \v 22 Nengeni, üpwe apwüngü i me chokewe mi föri ar föförün lisowu ngeni ren eu samau, iwe, repwe tolong lon watten riaföü. Iei met üpwe föri, are resap aier seni ar kewe föför mi ngau ra förifengeni. \v 23 Üpwe pwal niela nöün kana. Mürin chon ekewe mwichefel meinisin repwe silei pwe ngang ewe eman mi silei ekiek me letipen aramas meinisin. Iwe, üpwe liwini ngeni eman me eman ükükün liwinin an föför. \x + \xo 2.23 \xt Kölf 7.9; Jer 17.10; Kölf 62.12\x* \p \v 24 Nge ekewe ekoch me leimi lon Tiatira ousap aleasochisi ei sokun kait mi ngau, ämi ousap kaiö met ekewe ekoch ra aita ngeni ‘alololun monomonen ekiekin Satan’, üpwe ürenikemi pwe üsap anomu womi och chou. \v 25 Nge oupwe chök kamwöchünük won mine oua eäni tori üpwe war. \v 26 Iö mi pwora ngeni mine a ngau o sopwela le föri letipei tori lesopolan, üpwe ngeni nemenem won ekewe mwü, \v 27 usun chök ngang üa angei ai nemenem seni Semei. Epwe nemeni ir ren efoch wokomächä, epwe atatakisiiretiu usun sepi mi för seni pwül. \x + \xo 2.27 \xt Kölf 2.8-9\x* \v 28 Üpwe pwal ngeni ewe füün rän. \p \v 29 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel!” \c 3 \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Sartis \sr 3.1-6 \p \v 1 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Sartis: Iei alon ewe eman mi eäni ekewe füman ngünün Kot me ekewe füföü fü. Üa silei om kewe föför, pwe mi wor itom itä ka manau, nge ka mä. \v 2 Kopwe nela! Kopwe apöchöküla mine a chüen wor reöm me mwen an epwe wesewesen mäla. Pun üa küna pwe om kewe föför resap unusöch mwen mesen ai we Kot. \v 3 Iei mine kopwe chechemeni mine ka kaiö o mine ka rongorong, kopwe aleasochis o aier seni om tipis. Nge are kosap nela, üpwe feito womw usun eman chon solä, nge kosap silei ewe otun üpwe feito reöm. \x + \xo 3.3 \xt Mat 24.43-44; Luk 12.39-40; Pwär 16.15\x* \v 4 Nge mi wor ekoch me leimi lon Sartis, ir resap alimengaua üfer. Iwe, repwe chiechi ngeniei fän üfer mi pwechepwech, pun ra fich ngeni. \v 5 Iö mi pwora ngeni mine a ngau epwe üföüf ei sokun üf mi pwechepwech, iwe, üsap amola itan seni ewe puken iten chon manau. Nge üpwe pwärätä pwe i nei mwen mesen Semei, pwal mwen mesen nöün kewe chon läng. \x + \xo 3.5 \xt Eks 32.32-33; Kölf 69.28; Pwär 20.12; Mat 10.32; Luk 12.8\x* \p \v 6 Are a wor selingen eman, epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel!” \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Filatelfia \sr 3.7-13 \p \v 7 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Filatelfia: Iei alon ewe eman mi pin o let, ewe mi amwöchü ewe ki än Tafit. Iwe, met a suki ngeni ewe ki esap wor eman a tongeni öpüngala, nge met a öpüngala esap wor eman a tongeni suki. \x + \xo 3.7 \xt Ais 22.22; Hiop 12.14\x* \v 8 Üa silei om kewe föför. Nengeni, üa anomu mwomw eu asam mi suk, esap wor eman a tongeni öpüngala. Pun üa silei pwe a kisikis om tufich, nge ka aleasochisi ai kewe kapas, o kosap amamäsini itei. \v 9 Nengeni, chokewe seni ewe mwich än Satan, ir mi apasa pwe ir chon Juta, nge sap ir chon Juta, pwe ra chofona, üpwe föri pwe repwe feito o chapetiu arun pecheöm. Ir meinisin repwe mefi pwe ngang üa echenuk. \x + \xo 3.9 \xt Ais 49.23; 60.14; 43.4\x* \v 10 Pokiten ka tümwünü ai kewe kapas, pwe kopwe likitü fän mosonotam, üpwe pwal tümwünuk seni ewe fansoun riaföü epwe feito won unusen fanüfan, pwe epwe sotuni aramas meinisin mi nom won fanüfan. \v 11 Üpwe warekai. Kopwe kamwöchünük won mine ka eäni, pwe esap wor eman epwe angei senuk mwärum. \v 12 Iö mi pwora ngeni mine a ngau üpwe föri pwe epwe efoch ür lon än ai we Kot we imwenfel, nge esap chüen towu seni. Iwe, üpwe makkei won iten ai we Kot, pwal iten än ai we Kot we telinimw, ewe Jerusalem mi fö, epwe feitiu me läng seni ai we Kot, üpwe pwal makkei won itei we mi fö. \x + \xo 3.12 \xt Pwär 21.2; Ais 62.2; 65.15\x* \fig Üa ü lükün asam o fichifich.|src="avnt103.tif" size="col" loc="70" ref="3.20" \fig* \p \v 13 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel.” \s1 Ewe pworaus fän iten ewe mwichefel lon Laotisea \sr 3.14-22 \p \v 14 “Kopwe makkei ngeni ewe chon künöön ewe mwichefel lon Laotisea: Iei alon ewe eman mi iteni Amen, ewe Chon Pwärätä mi allükülük o let, i popun förien Kot meinisin. \x + \xo 3.14 \xt SalF 8.22\x* \v 15 Üa silei om kewe föför, üa silei pwe kosap pat, kosap pwal pwiich. Amwo kopwe pat ika pwiich. \v 16 Nge pokiten ka nom lefilen pat me pwiich, iei mine üpwe kusufukowu seni lon awei. \v 17 Pun ka apasa, ‘Ngang üa pisekisek o wöü, esap wor ai osupwang.’ Nge en kosap silei pwe ka mwelele o attong, ka wöüngau me chun o selela. \v 18 Iei mine üpwe ürenuk mine kopwe föri: Kopwe kamö seniei kolt mi limelim ren ekkei, pwe kopwe pisekisekila. Kopwe pwal kamö üf mi pwechepwech, pwe kopwe üföüf o pwölüela asäwen om selela. Kopwe pwal kamö säfeen mas, pwe kopwe säfeeni mesom pwe kopwe tongeni küna mwomw. \v 19 Üa apwüngü o amiriti chokewe meinisin üa tongeer. Iei mine kopwe achocho o aier seni om tipis. \x + \xo 3.19 \xt SalF 3.12; Ipr 12.6\x* \v 20 Nengeni, üa ü lükün asam o fichifich. Are eman epwe rongorong mweliei o suki ewe asam, üpwe tolong ren o mongö ren, nge i epwe mongö rei. \v 21 Iö mi pwora ngeni mine a ngau üpwe mwüt ngeni pwe epwe etiei le mot won ewe lenien motun king, usun pwal ngang üa pwora o mot ren Semei won an lenien motun king. \p \v 22 Are a wor selingen eman epwe rongorong mine Ngünmifel a üreni ekewe mwichefel!” \c 4 \s1 Än Kot lenien motun king lon läng \sr 4.1-11 \p \v 1 Mürin ei a pwal wor künaei, üa küna eu asam mi suk lon läng. Iwe, mwelien eman mi wewe ngeni tikin efoch rappwa, üa fen rongorong me mwan, a üreniei, “Kopwe feito ikei, pwe üpwe aiti ngonuk met epwe fokun fis mürin ei.” \v 2 Lon ewe chök otun üa nom lon Ngün. Ikenan lon läng a wor eu lenien motun king, eman a mot won. \v 3 Won mesen ewe mi mot a saramaram usun ekewe fau aüchea mi arauarau fetil me par iter jasper me karnelian, nge pwelin ünükün ewe lenien motun king a wor eu resim mi wewe ngeni anüen eföü fau aüchea itan emeralt. \x + \xo 4.3 \xt Is 1.26-28; 10.1\x* \v 4 Iwe, pwelin ünükün ewe lenien motun king a wor rüwe me rüanü lenien motun king ia rüwe me föman souakom ra mot ie, ra üföüf üf mi pwechepwech o mwärämwär mwärämwär seni kolt. \v 5 Seni ewe lenien motun king a towu inefi, ngüngü me chopun chopulap. Me mwen ewe lenien motun king a wor füfoch töl mi tin, ir ekewe füman Ngünün Kot. \x + \xo 4.5 \xt Eks 19.16; Pwär 8.5; 11.19; 16.18; Is 1.13; Pwär 1.4; Sek 4.2\x* \v 6 Me mwen ewe lenien motun king a pwal wor och mi usun chök eu matau seni kilas, a kurufat usun ewe fau itan kristal. \p Iwe, pwelin ünükün ewe lenien motun king me rüanü pekin a wor föman mönümanau, ra kula ren föün mas me mwer pwal me lükisökürür. \v 7 Ewe aemanün mönümanau a wewe ngeni eman laion, ewe aruomanün a wewe ngeni eman ätemwänin kow, ewe aülümanün won mesan a wewe ngeni won mesen eman aramas, nge ewe afömanün a wewe ngeni eman ikel mi äkkäs. \x + \xo 4.7 \xt Is 1.5-10; 10.14\x* \v 8 Eman me eman ekewe föman mönümanau a wor wonofoch pöükässin, nge won me fän pöükässiir ra kula ren föün mas. Lerän me lepwin resap ükütiu le kölü ei köl: \q1 “A pin, a pin, a pin ewe Samol Kot mi Unusen Manaman, \q2 i ewe a fen nonom, ewe a nom iei me ewe epwe feito me mürin.” \x + \xo 4.8 \xt Kölf 141.2\x* \p \v 9 Iwe, ekewe föman mönümanau ra köl kölün ling me iteüöch me kilisou ngeni ewe eman mi mot won ewe lenien motun king, ewe mi manau tori feilfeilachök. Lupwen ra föri iei usun, \v 10 ekewe rüwe me föman souakom ra chapetiu me mwen ewe eman mi mot won ewe lenien motun king o fel ngeni ewe mi manau tori feilfeilachök. Ra isetiu mwäriir kewe me mwen ewe lenien motun king o apasa, \q1 \v 11 “Ach Samol me ach Kot, en ka fich ngeni \q2 om kopwe angei ling me iteüöch me manaman. \q1 Pun ka föri mettoch meinisin, \q2 nge ren letipom ra fis o manau.” \c 5 \s1 Ewe toropwe mi numunumula me ewe Lam \sr 5.1-14 \p \v 1 Iwe, üa küna echö toropwe mi numunumula lon pöüifichin ewe mi mot won ewe lenien motun king. A kula ren mak lepekin me rüepek, nge a pwau ren fisu pwau. \x + \xo 5.1 \xt Is 1.18; 10.12; Ais 29.11\x* \v 2 Mürin üa küna eman chon läng mi pöchökül a kökkö ren mwelian mi leüömong, “Iö a fich ngeni an epwe ülei ekewe pwau o suki ewe toropwe?” \v 3 Nge esap wor eman lon läng ika won fanüfan ika lon lenien sotup a tongeni suki ewe toropwe mi numunumula o nenelong lon. \v 4 Iwe, üa fokun kechü, pun resap küna eman mi fich ngeni an epwe suki ewe toropwe ika nenelong lon. \v 5 Mürin eman me lein ekewe souakom a üreniei, “Kosap kechü! Nengeni, ewe Laion seni ewe ainangen Juta, ewe mwirimwirin Tafit mi iteföüla a pwora o win, i epwe tongeni ülei ekewe fisu pwau o suki ewe toropwe.” \x + \xo 5.5 \xt Ken 49.9; Ais 11.1,10\x* \p \v 6 Mürin üa küna eman Lam a ütä lukalapan mwen ewe lenien motun king, nge ekewe föman mönümanau me ekewe rüwe me föman souakom ra pweli ünükün. Ewe Lam a usun itä nge a ninnila. A wor füfoch mächän me füföü föün mesan, ir ekewe füman Ngünün Kot ra titila won unusen fanüfan. \x + \xo 5.6 \xt Ais 53.7; Sek 4.10\x* \v 7 Iwe, ewe Lam a feila o a angei ewe toropwe seni pöüifichin ewe mi mot won ewe lenien motun king. \v 8 Lupwen a föri iei usun, ekewe föman mönümanau me ekewe rüwe me föman souakom ra chapetiu mwen ewe Lam. Eman me eman a wor an pisekin ettik me eu sepi mi ur ren apach mi pwokus, iei än ekewe chon pin iotek. \x + \xo 5.8 \xt Kölf 141.2\x* \v 9 Iwe, ra kölü echö köl mi fö: \q1 “En ka fich ngeni om kopwe angei ewe toropwe mi numunumula, \q2 ka pwal fich ngeni om kopwe ülei pwaun kewe. \q1 Pun en ka ninnila, \q2 nge ren chaom ka möni aramas fän iten Kot, \q1 ekewe aramas seni ekewe ainang me kapas me mwü \q2 me sokopaten aramas meinisin. \x + \xo 5.9 \xt Kölf 33.3; 98.1; Ais 42.10\x* \q1 \v 10 Ka för seniir eu mwün souasor, pwe repwe angang ngeni ach Kot, \q2 nge repwe nemenem won fanüfan.” \x + \xo 5.10 \xt Eks 19.6; Pwär 1.6\x* \p \v 11 Mürin üa nenengeni o rongorong möngüngün chomong ngeröün chon läng. Ra ütä pwelin ünükün ewe lenien motun king, pwal ünükün ekewe föman mönümanau me ekewe souakom, \x + \xo 5.11 \xt Tan 7.10\x* \v 12 ra köl ren ngingi mi leüömong: \q1 “Ewe Lam mi ninnila a fich ngeni \q2 an epwe angei manaman, wöü, tipachem me pöchökül, iteüöch, ling me ingemwar.” \p \v 13 Iwe, üa rongorong pwe förien Kot meinisin lon läng pwal won fanüfan, lon lenien failol pwal lon matau ra kölü ei köl: \q1 “Ingemwar me iteöch me ling me manaman \q2 ngeni ewe mi mot won ewe lenien motun king me ewe Lam tori feilfeilachök.” \v 14 Iwe, ekewe föman mönümanau ra apasa, “Amen!” Nge ekewe souakom ra chapetiu o fel ngeni Kot me ewe Lam. \c 6 \s1 Ekewe fisu pwau \sr 6.1-17 \p \v 1 Mürin üa küna pwe ewe Lam a ülei ewe aeuin pwau seni ekewe fisu. Iwe, üa rongorong pwe eman me lein ekewe föman mönümanau a apasa ren mwelian mi wewe ngeni chopun chopulap, “Etto!” \v 2 Iwe, üa nenengeni o üa küna eman oris mi pwechepwech, nge ewe mi mot won a amwöchü efoch likapich, a pwal angei epa mwärämwär. Iwe, a feila, a pwora o win. \x + \xo 6.2 \xt Sek 1.8; 6.3,6\x* \p \v 3 Mürin ewe Lam a ülei ewe aruen pwau. Üa rongorong pwe ewe aruomanün mönümanau a apasa, “Etto!” \v 4 Iwe, pwal eman oris mi parapar a towu, nge ewe mi mot won a mwümwü ngeni an epwe aworato maun won fanüfan, pwe aramas repwe nifengeniir. A angei efoch ketilas mi langatam. \x + \xo 6.4 \xt Sek 1.8; 6.2\x* \p \v 5 Mürin ewe Lam a ülei ewe aülüngatin pwau, iwe, üa rongorong ewe aülümanün mönümanau a apasa, “Etto!” Iwe, üa nenengeni o üa küna eman oris mi chochol, nge ewe mi mot won a amwöchü eu kilo lon pöün. \x + \xo 6.5 \xt Sek 6.2,6\x* \v 6 Iwe, üa rongorong och mi wewe ngeni eu möngüngü mi feito seni lein ekewe föman mönümanau a apasa, “Liwinin ruu paun pilawa mi amas seni föün wiich iei ükükün peiofen eman chon angang lon eu rän, pwal liwinin wonu paun pilawa mi amas seni föün parli iei ükükün peiofen eman chon angang lon eu rän. Nge kosap afeiengaua ekewe irä olif me ekewe irän wain!” \p \v 7 Mürin ewe Lam a ülei ewe arüanün pwau, iwe, üa rongorong ewe afömanün mönümanau a apasa, “Etto!” \v 8 Iwe, üa nenengeni o üa küna eman oris mi sawepwech, nge ewe mi mot won a iteni mäla o ewe lenien sotup a tapw me mürin. A wor ar nemenem won eu lerüanün chon fanüfan ar repwe niirela ren maun, mailengita, samau me manmwacho. \x + \xo 6.8 \xt Is 14.21\x* \p \v 9 Mürin ewe Lam a ülei ewe alimuen pwau. Iwe, üa küna fän ewe rongen asor ngünün chokewe mi ninnila pokiten ar arongafeili än Kot kapas o eäni allükülük lon ar pwärätä itan. \v 10 Ra kökkö fän mwelier mi leüömong, “Äm Samol mi Unusen Manaman, ka pin o let. Ifa langatamen fansoun tori om kopwe apwüngü ekewe aramas won fanüfan o kopwe ngeniir chappen ar nikeemila?” \v 11 Mürin Kot a ngeni eman me eman leir echö üf mi pwechepwech o a üreniir, pwe repwe mwo asösö ekis chök fansoun mochomoch, tori epwe unus iteiten chiechier kewe chon angang me pwiir kewe repwe ninnila usun chök ir. \p \v 12 Iwe, üa nenengeni pwe ewe Lam a ülei ewe awonuen pwau. A fis eu chechechin fanü mi fokun lapalap. Akkar a fokun rochola usun chök mangaku mi chol seni tuk, nge ewe maram a fokun parala usun chök paren cha. \x + \xo 6.12 \xt Pwär 11.13; 16.18; Ais 13.10; Sow 2.10,31; 3.15; Mat 24.29; Mark 13.24-25; Luk 21.25\x* \v 13 Iwe, ekewe fü ra turutiu won fanüfan usun chök föün ewe irä fiik resamwo nup ra turutiu, lupwen eu asepwäl mi pöchökül a amworeretiu. \x + \xo 6.13 \xt Ais 34.4\x* \v 14 Läng a numufengen usun chök echö toropwe a numufengen o morola, nge ekewe chuk meinisin me ekewe fanüen leset ra mwöküt seni lenier. \x + \xo 6.14 \xt Pwär 16.20\x* \v 15 Mürin ekewe kingen fanüfan, ekewe sounemenem me meilapen sounfiu, ekewe chon pisekisek me ekewe mi wor maner, pwal ekewe aramas meinisin, ekewe amanau me ekewe mi ngas ra aopeer lon ekewe föüimw pwal fän säpereperen ekewe achau won ekewe chuk. \x + \xo 6.15 \xt Ais 2.19,21\x* \v 16 Ra kökkö ngeni ekewe chuk me ekewe achau, “Oupwe turutiu wom o aopakem seni mesen ewe eman mi mot won ewe lenien motun king, pwal seni än ewe Lam song. \x + \xo 6.16 \xt Os 10.8; Luk 23.30\x* \v 17 Pun ewe rän mi lap a war, ewe ränin ar song, nge iö epwe tongeni ü ngeni?” \x + \xo 6.17 \xt Sow 2.11; Mal 3.2\x* \c 7 \s1 Ekewe ipükü faik me rüanüngeröü aramasen Israel mi pwau \sr 7.1-8 \p \v 1 Mürin ei, üa küna föman chon läng ra ütä le pwokukun fanüfan me rüanü, o ra amwöchü ekewe rüanü asepwäl, pwe esap chüen wor asepwäl a enien won fanüfan, ika won matau, ika won efoch irä. \x + \xo 7.1 \xt Jer 49.36; Tan 7.2; Sek 6.5\x* \v 2 Mürin üa küna pwal eman chon läng, a feitä seni ötiu o a uwei ewe pwau än ewe Kot mi manau. Iwe, a kökköwu ren mwelian mi leüömong ngeni ekewe föman chon läng, chokewe Kot a ngeniir manaman, pwe repwe afeiengaua fanüfan me matau. \v 3 A apasa, “Ousap afeiengaua fanüfan, ewe matau ika ekewe irä, tori aipwe pwauni won chamwen ekewe chon angang ngeni ach we Kot.” \x + \xo 7.3 \xt Is 9.4,6\x* \v 4 Iwe, üa rongorong pwe iteiten chokewe mi pwau won chamwer ükükün ipükü faik me rüanüngeröü, ir seni ekewe ainangen Israel meinisin. \v 5 Seni ewe ainangen Juta engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Rupen engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Kat engol me ruungeröü, \v 6 seni ewe ainangen Aser engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Naftali engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Manasa engol me ruungeröü, \v 7 seni ewe ainangen Simeon engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Lefi engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Isakar engol me ruungeröü, \v 8 seni ewe ainangen Sepulon engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Josef engol me ruungeröü, seni ewe ainangen Peniamin engol me ruungeröü. \s1 Ewe mwich mi fokun chocho \sr 7.9-17 \p \v 9 Mürin ei, üa küna eu mwich mi fokun chocho, esap wor eman aramas a tongeni aleaniir. Ra feito seni sokopaten mwich, ainang, mwü me kapas meinisin. Iwe, ra ütä me mwen ewe lenien motun king me ewe Lam, ra üföüf üf mi pwechepwech o ra amwöchü paan nü lepöür. \v 10 Iwe, ra kökkö ren mwelier mi leüömong, “Sia küna manau me ren ach we Kot, ewe mi mot won ewe lenien motun king, pwal me ren ewe Lam.” \v 11 Ekewe chon läng meinisin ra ütä pwelin ünükün ewe lenien motun king, pwal ünükün ekewe souakom me ekewe föman mönümanau. Mürin ra chapetiu mwen ewe lenien motun king o fel ngeni Kot. \v 12 Ra apasa, “Amen! Feiöch, ling, tipachem, kilisou, iteüöch, manaman me pöchökül än ach Kot tori feilfeilachök! Amen!” \p \v 13 Mürin eman me lein ekewe souakom a aisiniei, “Iö kewe ir mi üföüf üf mi pwechepwech, nge ia ra feito me ie?” \v 14 Üa pölüeni, “Ai samol, üsap silei, en mi silei.” Iwe, a üreniei, “Ekei aramas, ir chokewe mi towu seni ewe riaföü mi lapalap. Ra limeti üfer o apwecher lon chaan ewe Lam. \x + \xo 7.14 \xt Tan 12.1; Mat 24.21; Mark 13.19\x* \v 15 Iei popun ra ütä mwen än Kot we lenien motun king o ra angang ngeni lerän me lepwin lon imwan imwenfel. Iwe, ewe mi mot won ewe lenien motun king epwe nonom rer o tütümwünüür. \v 16 Resap chüen echik ika kaka, akkar esap chüen pwichitiir, nge och pwichikar esap toriir. \x + \xo 7.16 \xt Ais 49.10\x* \v 17 Pun ewe Lam mi nom lukalapan mwen ewe lenien motun king epwe nöür chon mas o emweniir ngeni ekewe puächen kolukun manau. Iwe, Kot epwe talüpwasei chönün mas seni won meser meinisin.” \x + \xo 7.17 \xt Kölf 23.1; Is 34.23; Kölf 23.2; Ais 49.10; 25.8\x* \c 8 \s1 Ewe afisuen pwau \sr 8.1-5 \p \v 1 Iwe, lupwen ewe Lam a ülei ewe afisuen pwau a wor eu lüa lon läng lon ükükün esop awa. \v 2 Mürin üa küna ekewe füman chon läng mi ütä mwen mesen Kot, pwe ra angei füfoch rappwa. \p \v 3 Iwe, pwal eman chon läng mi amwöchü eu sepi seni kolt fän iten apach mi pwokus a feito o a ütä ren ewe rongen asor. A angei chomong apach mi pwokus, pwe epwe achu ngeni än ekewe chon pin iotek pwe epwe eäni asor won ewe rongen asor seni kolt mi nom mwen ewe lenien motun king. \x + \xo 8.3 \xt Am 9.1; Eks 30.1,3\x* \v 4 Iwe, ötüötün ewe apach mi pwokus a feitä fiti än ekewe chon pin iotek seni lepöün ewe chon läng mi ütä mwen mesen Kot. \v 5 Mürin ewe chon läng a angei ewe sepi fän iten apach mi pwokus, a amasoua ren ekewe molien ekkei mi nom won ewe rongen asor o a monetiu won fanüfan. Iwe, a fis ngüngü, chopun chopulap, fifi me chechechin fanü. \x + \xo 8.5 \xt Lif 16.12; Is 10.2; Eks 19.16; Pwär 11.19; 16.18\x* \s1 Ekewe rappwa \sr 8.6–9.21 \p \v 6 Mürin ekewe füman chon läng mi amwöchü ekewe füfoch rappwa ra amolätä ar repwe le ettikiir. \p \v 7 Iwe, lupwen ewe aemanün a ettiki nöün rappwa, üten fau me ekkei mi nofitfengen me cha ra turutiu won fanüfan. Eu leülüngatin fanüfan a karala, pwal eu leülüngatin irä me ekewe fetil meinisin. \x + \xo 8.7 \xt Eks 9.23-25; Is 38.22\x* \p \v 8 Mürin ewe aruomanün chon läng a ettiki nöün rappwa. Iwe, och mi wewe ngeni eu chuk mi watte mi ngetenget ren ekkei a turutiu le matau. Iwe, eu leülüngatin ewe matau a wiliti cha, \v 9 o eu leülüngatin mönümanau mi nom leset ra mäla, pwal eu leülüngatin ekewe sip ra karala. \p \v 10 Mürin ewe aülümanün chon läng a ettiki nöün rappwa. Iwe, eföü fü mi watte a ngetenget usun efoch töl a turutiu seni läng o turutiu won eu leülüngatin ekewe chanpupu me ekewe puächen koluk. \x + \xo 8.10 \xt Ais 14.12\x* \v 11 Iten ewe fü “Maras”. Iwe, eu leülüngatin ekewe koluk ra maras, nge chomong aramas ra mäla ren ar ün ewe koluk, pun a maras. \x + \xo 8.11 \xt Jer 9.15\x* \p \v 12 Mürin ewe afömanün chon läng a ettiki nöün rappwa. Iwe, eu leülüngatin ewe akkar a rochola, pwal eu leülüngatin ewe maram me eu leülüngatin ekewe fü, pwe eu leülüngatir resap chüen saram. Lerän esap wor saram lon ükükün rüanü awa, lepwin esap pwal wor saram lon ükükün rüanü awa. \x + \xo 8.12 \xt Ais 13.10; Is 37.7; Sow 2.10,31; 3.15\x* \p \v 13 Mürin üa nenengeni o rongorong möngüngün eman ikel mi äkkäs tekiatä fän läng o a kökkö fän leüömong, “Feiengau, feiengau, feiengau ngeni chokewe meinisin mi nom won fanüfan lupwen ekewe ülüman chon läng repwe pwal ettiki en me nöün rappwa.” \c 9 \p \v 1 Mürin ewe alimanün chon läng a ettiki nöün rappwa. Iwe, üa küna eföü fü a turutiu won fanüfan o a angei kien ewe pwang mi alolol lon fanüfan. \v 2 Lupwen ewe fü a suki ewe pwang mi alolol, ötüöt a ötütä seni lon, usun ötüötün eu um mi watte. Akkar me enienin asepwäl ra rochola ren ewe ötüöt seni lon ewe pwang mi alolol. \x + \xo 9.2 \xt Ken 19.28\x* \v 3 Mürin lifichimas ra towu seni lon ewe ötüöt o sotiu won fanüfan. Iwe, ra angei ewe chök sokun manaman inenmönükam ra eäni. \x + \xo 9.3 \xt Eks 10.12-15\x* \v 4 Iwe, Kot a allük ngeniir pwe resap afeiengaua ekewe fetil ika ekewe petewöl ika ekewe irä, nge repwe chök afeiengaua ekewe aramas resap eäni än Kot we pwau won chamwer. \x + \xo 9.4 \xt Is 9.4\x* \v 5 Esap mwüt ngeni ekei lifichimas pwe repwe niela ekewe aramas, nge repwe chök ariaföüür lon ükükün limu maram. Weiresin ar riaföü a wewe ngeni weiresin riaföün eman ren küüwen eman inenmönükam. \v 6 Lon fansoun ekei limu maram aramas repwe äneänei ar repwe mäla, nge resap tongeni mäla. Repwe mochen mäla, nge mäla epwe sü seniir. \x + \xo 9.6 \xt Hiop 3.21; Jer 8.3\x* \p \v 7 Iwe, lapalapen ekewe lifichimas ra wewe ngeni oris mi molotä ngeni maun. Won mökürer a wor och mi usun chök mwärämwär seni kolt, nge won meser ra wewe ngeni won mesen aramas. \x + \xo 9.7 \xt Sow 2.4\x* \v 8 Meten mökürer ra usun chök meten möküren fefin, nge ngiir ra wewe ngeni ngiin laion. \x + \xo 9.8 \xt Sow 1.6\x* \v 9 Leupwer a pwölüla ren och cheech mi usun chök chechen leupw seni mächä, nge üngüngün pöükässiir ra wewe ngeni üngüngün chomong wokenin maun, oris ra nuki lupwen ra sälong lon maun. \x + \xo 9.9 \xt Sow 2.5\x* \v 10 A wor wüküür me fölüür usun chök ekewe inenmönükam, o ren wüküür a wor manaman lon, pwe repwe tongeni afeiengaua aramas lon ükükün limu maram. \v 11 Iwe, a wor eman nöür king mi nemeniir, i ewe chon läng mi nemeni ewe leni mi alolol. Itan lon kapasen Ipru Apaton, nge itan lon kapasen Krik Apolion (wewen “Ewe chon Kata”). \p \v 12 A wes ewe aeuin feiengau, nengeni, a chüen wor ruu feiengau repwe war. \p \v 13 Mürin ewe awonomanün chon läng a ettiki nöün rappwa. Iwe, üa rongorong eu möngüngü a feito seni ekewe rüanü pwokukun ewe rongen asor seni kolt mi nom mwen mesen Kot. \x + \xo 9.13 \xt Eks 30.1-3\x* \v 14 Ewe möngüngü a apasa ngeni ewe awonomanün chon läng mi wor an rappwa, “Kopwe apichala ekewe föman chon läng mi fötek arun ewe chanpupu mi watte Oifrat.” \v 15 Iei usun ekewe föman chon läng ra pichila, pun ra fen molotä fän iten ei chök awa, ei chök rän, ei chök maram pwal ei chök ier, pwe repwe niela eu leülüngatin chon fanüfan meinisin. \v 16 Üa rongorong pwe iteiten ekewe sounfiu mi wawa oris ükükün ruupükü million. \v 17 Iwe, lon künaei we üa küna ekewe oris me ekewe chon wawa, a iei usur: a wor chechen leupwer mi parapar usun ekkei, a arauarau usun ewe fau aüchea itan safaia, a pwal oleol usun primston, nge mökürer ra wewe ngeni möküren laion. Iwe, seni lon awer a towu ekkei, ötüöt me primston. \v 18 Iwe, eu leülüngatin chon fanüfan ra mäla ren ekei ülüngat feiengau: ewe ekkei, ewe ötüöt me ewe primston mi towu seni awen ekewe oris. \v 19 Iwe, manamanen ekewe oris a nom lon awer pwal lon wüküür kewe, pun wüküür kewe ra wewe ngeni serepenit mi wor mökürer ra aea le afeiengaua aramas. \p \v 20 Iwe, ekewe lusun aramas resap mäla ren ekei feiengau resap aier seni mine ra föri ren pöür. Resap ükütiu le fel ngeni ekewe anün rochopwak me ekewe uluulun anümwäl mi för seni kolt, silifer, piras, fau me mwüch, ir ekewe uluulun anümwäl resap tongeni küna ika rongorong ika fetal. \x + \xo 9.20 \xt Kölf 115.4-7; 135.15-17; Tan 5.23\x* \v 21 Resap pwal aier seni ar niela aramas, ar föri angangen rong me föri föförün lisowu ika ar solä. \c 10 \s1 Ewe chon läng mi amwöchü echö kükün toropwe \sr 10.1-11 \p \v 1 Mürin üa küna pwal eman chon läng mi pöchökül, a feitiu seni läng. A pwölüpwölüla ren eu kuchu o eu resim a pwäli won möküran. Won mesan a usun chök akkar, nge pechen kana ra usun chök üreekkei. \v 2 A amwöchü lon pöün echö kükün toropwe mi suk. Iwe, a ipwetiu won matau ren pelifichin pechen, nge a ipwetiu won fanü ren pelimöngün pechen. \v 3 Iwe, a kökkö ren mwelian mi leüömong mi wewe ngeni wörüwörün eman laion. Mürin an kökkö, fisu chopulap ra leüömong le pölüeni. \v 4 Lupwen ekewe fisu chopulap ra kapas, üa mochen makkei met ra apasa. Nge üa rongorong mwelien eman mi kapas seni läng, “Kopwe amonomonala mine ekewe fisu chopulap ra apasa. Kosap makkeetiu!” \p \v 5 Mürin ewe chon läng, ewe üa küna pwe a ipw won matau ren efoch pechen, nge ren efoch a ipw won fanü a aitietä pöüifichin läng \v 6 o a pwon ren an öpölü iten Kot ewe mi manau tori feilfeilachök, ewe mi föri läng me fanüfan me matau pwal meinisin mine a nom lor. Iwe, ewe chon läng a apasa, “Esap chüen wor fansoun witiwit. \v 7 Nge lon ena rän lupwen ewe afümanün chon läng epwe ettiki nöün rappwa, Kot epwe apwönüetä an we akot mi monomon, usun a fen asile ngeni nöün kewe chon angang ekewe soufos.” \x + \xo 10.7 \xt Eks 20.11; Tut 32.40; Tan 12.7; Am 3.7\x* \p \v 8 Mürin ewe möngüngü üa fen rongorong seni läng a kapassefäl ngeniei, “Kopwe feila o angei ewe toropwe mi suk seni lepöün ewe chon läng mi ipw won matau pwal won fanü.” \v 9 Iei mine üa feila ren ewe chon läng o tüngor ngeni, pwe epwe ngeniei ewe kükün toropwe. Iwe, a üreniei, “Kopwe angei o äni. Epwe maras me lon lukom, nge epwe arar me lon awom usun chönün chunen.” \v 10 Mürin üa angei ewe kükün toropwe seni lon pöün o äni. Iwe, nennan me lon awei a arar usun chönün chunen. Nge me mürin ai orumala a maras me lon lukei. \x + \xo 10.10 \xt Is 2.8–3.3\x* \v 11 Iwe, eman a üreniei, “Kopwe fokun osunisefäli usun chomong mwü, ainang, kapas me king kana.” \c 11 \s1 Ekewe ruoman chon pwärätä \sr 11.1-14 \p \v 1 Mürin eman a ngeniei efoch wok mi wewe ngeni efoch wok minen aükük. Iwe, a üreniei, “Kopwe feila o aükü än Kot we imwenfel me ewe rongen asor, kopwe pwal aleani chokewe mi fel lon. \x + \xo 11.1 \xt Is 40.3; Sek 2.1-2\x* \v 2 Nge kosap aükü ekewe leni lükün ewe imwenfel, pun Kot a ngeni ekewe chon lükün Israel ar repwe puri ewe Telinimw mi Pin lon ükükün faik me ruu maram. \x + \xo 11.2 \xt Luk 21.24\x* \v 3 Iwe, üpwe tinala nei kewe ruoman chon pwärätä mi üföüf üf seni tuk, repwe arongafeili än Kot kapas lon ekewe engöröü ruopükü wone rän.” \p \v 4 Ekei ruoman chon pwärätä, ir ekewe ruofoch irä olif me ekewe ruofoch lenien atittin mi ü mwen ewe Samolun fanüfan. \x + \xo 11.4 \xt Sek 4.3,11-14\x* \v 5 Ika chon oputer ra mochen afeiengauer, ekkei epwe ngetewu seni lon awer o keniirela. Iei usun, ika eman a mochen afeiengauer epwe ninnila. \v 6 A wor ar manaman ar repwe pinei läng pwe esap püngütiu üt lon ükükün ewe fansoun ra arongafeili än Kot kapas. A wor ar manaman won ekewe puächen koluk ar repwe awili ngeni cha. A pwal wor ar manaman ar repwe afeiengaua fanüfan ren sokopaten feiengau fansoun inet chök ra mochen. \x + \xo 11.6 \xt 1.King 17.1; Eks 7.17-19; 1.Sam 4.8\x* \p \v 7 Iwe, lupwen repwe wes le arongafeili ar afalafal, ewe manmwacho mi towu seni lon ewe pwang mi alolol epwe maun ngeniir. Iwe, epwe akufuur o niirela, \x + \xo 11.7 \xt Tan 7.7,21; Pwär 13.5-7; 17.8\x* \v 8 nge somäär repwe nom won alen ewe telinimw watte, ia ar we Samol a iräpenges ie. Iten ei telinimw lon kapasen awewe Sotom me Isip. \x + \xo 11.8 \xt Ais 1.9-10\x* \v 9 Iwe, lon ükükün ülüngat esop rän aramasen ekewe mwü me ainang me kapas me mwich repwe nenengeni ekewe somä, nge resap mwütätä pwe repwe peias. \v 10 Iwe, ekewe aramasen fanüfan repwe fokun pwapwa pokiten ekei ruoman soufos ra mäla. Repwe föri apwapwan mine a fis o lifangfengen lefiler, pun ekei ruoman ra atoto watten riaföü won chon fanüfan. \v 11 Nge mürin ülüngat esop rän eu ngasangasen manau seni Kot a tolong lor, iwe, ra ütä o chokewe meinisin mi küneer ra fokun rükö. \x + \xo 11.11 \xt Is 37.10\x* \v 12 Mürin ekewe ruoman soufos ra rongorong eu möngüngü mi leüömong a kapas ngeniir seni läng, “Oupwe feitä ikei!” Lupwen ekewe chon oputer ra nenengeniir, ra feita läng lon eu kuchu. \x + \xo 11.12 \xt 2.King 2.11\x* \v 13 Lon ewe chök otun a wor eu chechechin fanü mi pöchökül o eu leengolun ewe telinimw a tala. Iwe, fisungeröü aramas ra mäla ren, nge ekewe lusun aramas mi chüen manau ra fokun rükö o mwareiti manamanen ewe Kot mi nom läng. \x + \xo 11.13 \xt Pwär 6.12; 16.18\x* \p \v 14 Ewe aruen feiengau a wes, nge ewe aülüngatin epwe müttir feito. \s1 Ewe afisuen rappwa \sr 11.15-19 \p \v 15 Mürin ewe afümanün chon läng a ettiki nöün rappwa, iwe, a wor chomong möngüngü mi leüömong lon läng, ra apasa, “Ewe manamanen nemeni fanüfan, iei a nom ren ach Samol me nöün we Messaia. Iwe, epwe nemenem tori feilfeilachök.” \x + \xo 11.15 \xt Eks 15.18; Tan 2.44; 7.14,27\x* \v 16 Mürin ekewe rüwe me föman souakom mi mot won ar lenien motun king mwen mesen Kot ra chapetiu o fel ngeni Kot. \v 17 Iwe, ra apasa, \q1 “Äm aia kilisou ngonuk äm Kot, Samol mi Unusen Manaman, \q2 ka nom iei o ka fen nonom, \q1 pun ka angei om manaman mi lapalap \q2 o popuetä le nemenem! \q1 \v 18 Ekewe chon lükün Israel ra fokun song, \q2 pun om lingeringer a war, \q1 ewe fansoun ekewe mi mäla repwe küna kapwüng. \q2 A war ewe fansoun om kopwe liwiniöchü ngeni \q1 noumw kewe chon angang ekewe soufos, me noumw kewe chon pin, \q2 pwal chokewe meinisin mi meninituk, \q1 ekewe aramas tekia me ekewe aramas kis. \q2 A war ewe fansoun om kopwe afeiengaua chokewe mi afeiengaua fanüfan.” \x + \xo 11.18 \xt Kölf 2.5; 110.5; 115.13\x* \p \v 19 Mürin än Kot we imwenfel lon läng a sukula, o a pwä ewe pworofel mi nom ikenan. Iwe, a fis fifin inefi, ngüngü me chopun chopulap, pwal chechechin fanü me üten fau mi püngüchou. \c 12 \s1 Ewe Fefin me ewe Trakon \sr 12.1-18 \p \v 1 Mürin eu watten asisil mi monomon a pwä me lon läng. A wor eman fefin mi üföüf ewe akkar o ewe maram a nom fän pechen, nge won möküran a nom epa mwärämwär mi wor engol me ruoföü fü won. \v 2 Neminei a pwopwo o a arap ngeni an epwe nöünöü. A pupuchör ren an metek pwe epwe nöünöüla. \p \v 3 Pwal eu asisil a pwä me lon läng. A wor eman trakon mi watte o parapar, a wor fisu möküran me engol mächän, nge a wor epa mwärämwär won eu me eu möküran kewe. \x + \xo 12.3 \xt Tan 7.7\x* \v 4 Ren wükün we a amwökütü eu leülüngatin ekewe fü seni lon läng o atururetiu won fanüfan. Iwe, ewe trakon a üta me mwen ewe fefin, pwe epwe ochei nöün we lon ewe chök otun a nöünätiu. \x + \xo 12.4 \xt Tan 8.10\x* \v 5 Mürin ewe fefin a nöünätiu eman ät, i ätewe epwe nemeni mwü meinisin ren efoch wokomächä. Nge eman a angeatä ewe mönükol ren Kot, ewe mi mot won an we lenien motun king. \x + \xo 12.5 \xt Ais 66.7; Kölf 2.9\x* \v 6 Iwe, ewe fefin a süla lon ewe fanüapö ia a wor ie eu leni Kot a amolätä fän itan. Ikenan epwe tümwün lon ükükün engeröü rüwopükü wone rän. \p \v 7 Mürin a fis maun lon läng. Mikael me nöün kewe chon läng ra fiu ngeni ewe trakon, nge ewe trakon me nöün kewe chon läng ra pwal fiu ngeniir. \x + \xo 12.7 \xt Tan 10.13,21; 12.1; Jut 9\x* \v 8 Iwe, ewe trakon a kuf, nge i me nöün kewe chon läng resap chüen mwümwütä ar repwe nonom lon läng. \v 9 Ewe trakon mi watte a koturuwu lükün, ewe serepenitin lom mi iteni Tefil are Satan, a atupu unusen chon fanüfan. A koturutiu won fanüfan, i me nöün kewe chon läng. \x + \xo 12.9 \xt Ken 3.1; Luk 10.18\x* \p \v 10 Mürin üa rongorong eu möngüngü mi leüömong lon läng a apasa, “Iei a fis än Kot amanaua aramas! Iei Kot a pwärätä an tufich le nemenem. Iei nöün we Messaia a pwärätä an nemenem! Pun ewe chon atipisi pwiich kewe lerän me lepwin mwen mesen Kot a koturutiu seni läng. \x + \xo 12.10 \xt Hiop 1.9-11; Sek 3.1\x* \v 11 Pwiich kewe ra akufu Satan ren chaan ewe Lam, ren ewe kapasen manau ra pwärätä, pwal ren ar mochen fangatä manauer pwe repwe mäla. \v 12 Iei mine, en läng kopwe fokun pwapwa, pwal meinisin mi nonom lon läng. Nge feiengau ngeni fanüfan me matau, pun Satan a feitiu remi o a fokun lingeringer pokiten an silei pwe a mochomoch chök an fansoun.” \p \v 13 Lupwen ewe trakon a küna pwe a turutiu won fanüfan, a tapweri ewe fefin mi nöünätiu ewe ät. \v 14 Nge ewe fefin a angei ruofoch pöükässin eman ikel mi watte, pwe epwe tongeni aea le ässila ngeni lenian we lon fanüapö ia epwe tümwün ie lon ükükün ülüngat esop ier, iei ewe leni ewe serepenit esap tongeni afeiengaua me ie. \x + \xo 12.14 \xt Tan 7.25; 12.7\x* \v 15 Mürin ewe trakon a kusufawu me lon awan eu chanpupun koluk mürin ewe fefin, pwe epwe öütela ren. \v 16 Nge fanüfan a alisi ewe fefin. A amasala awan o otumwu ewe koluk mi towu seni lon awen ewe trakon. \v 17 Iwe, ewe trakon a fokun lingeringeriti ewe fefin, a feila seni pwe epwe fiu ngeni lusun mwirimwirin kewe, ir chokewe meinisin mi aleasochisi än Kot kewe allük o ra allükülük lon ewe let Jesus a pwärätä. \v 18 Nge ewe trakon a ütä aroset. \c 13 \s1 Ekewe ruoman manmwacho \sr 13.1-18 \p \v 1 Mürin üa küna eman manmwacho a feitä seni lon ewe matau. A wor engol mächän me fisu möküran. Iwe, efoch me efoch ekewe mächä a wor epa mwärämwär won, nge won eu me eu kewe mökür a mak eu it mi turunufasei Kot. \x + \xo 13.1 \xt Tan 7.3; Pwär 17.3,12\x* \v 2 Ewe manmwacho a usun chök eman lepart, pechen ra usun pechen eman pear, nge awan a usun chök awen eman laion. Ewe trakon a ngeni ewe manmwacho an manaman, an lenien motun king me an we watten nemenem. \x + \xo 13.2 \xt Tan 7.4-6\x* \v 3 Eu me lein möküren ewe manmwacho kewe a kinas usun itä nge eu kinas epwe mäla ren. Nge ewe kinas a mola. Unusen chon fanüfan ra mairü ren o ra tapwela mürin ewe manmwacho. \v 4 Iwe, aramas meinisin ra fel ngeni ewe trakon pokiten a ngeni ewe manmwacho an nemenem. Ra pwal fel ngeni ewe manmwacho o ra apasa, “Iö a wewe ngeni ewe manmwacho? Iö a tongeni fiu ngeni?” \p \v 5 A mwümwü ngeni ewe manmwacho pwe epwe eäni kapasen lamalamtekia mi turunufasei Kot, a pwal mwümwü ngeni pwe epwe nemenem lon ükükün faik me ruu maram. \v 6 A popuetä le turunufasei Kot, itan me ewe leni ia a nom ie, pwal chokewe meinisin mi nom lon läng. \x + \xo 13.6 \xt Tan 7.8,25; 11.36\x* \v 7 A mwümwü ngeni an epwe fiu ngeni ekewe chon pin o akufuur, a pwal angei an nemenem won ekewe ainang me mwü me kapas me mwich meinisin. \x + \xo 13.7 \xt Tan 7.21\x* \v 8 Iwe, aramas meinisin mi nom won fanüfan repwe fel ngeni, chilon chök chokewe iter a mak lon ewe puken iten chon manau me mwen än Kot esamwo föri fanüfan, iei ewe puk än ewe Lam mi ninnila. \x + \xo 13.8 \xt Kölf 69.28\x* \v 9 Are a wor selingen eman epwe rongorong: \v 10 Are eman epwe oola, epwe chök oola, are eman epwe ninnila ren ketilas, epwe chök ninnila ren ketilas. Iei lomotan pwe epwe wor än ekewe chon pin likitü me lükülük. \x + \xo 13.10 \xt Jer 15.2; 43.11\x* \p \v 11 Mürin üa küna pwal eman manmwacho a feitä seni lon fanüfan. A wor ruofoch mächän usun mächän eman apanen sip, nge a kapas usun eman trakon. \v 12 A aea än ewe aemanün manmwacho nemenem mi watte me mwen mesan. A pöchökül ngeni chon fanüfan meinisin, pwe repwe fel ngeni ewe aemanün manmwacho, ewe kinasan we a mola. \v 13 Ei aruomanün manmwacho a afisätä manaman mi lapalap. A pwal tongeni awora ekkei mi feitiu seni läng won fanüfan mwen mesen aramas meinisin. \v 14 Ren ekei manaman a mwümwütä ngeni pwe epwe föri mwen mesen ewe aemanün manmwacho, a atupu ekewe aramas meinisin mi nom won fanüfan. Ewe manmwacho a üreni ekewe aramas, pwe repwe aüetä eu uluulun fän iten ewe manmwacho, ewe a fen kinas ren ewe ketilas, nge a chüen manau. \v 15 A mwümwütä ngeni ewe aruomanün manmwacho pwe epwe ngaseralong manau lon uluulun ewe aemanün manmwacho, pwe ewe uluulun a tongeni kapas, a pwal tongeni niela chokewe meinisin resap mochen fel ngeni. \v 16 Ewe manmwacho a pöchökül ngeni aramas meinisin, ngeni ekewe aramas lap me ekewe aramas kis, ekewe chon pisekisek me ekewe chon wöüngau, ekewe chon ngas me ekewe amanau pwe repwe eäni eu asisil won pöüifichiir ika won chamwer. \v 17 Esap wor eman a tongeni kamö och ika amömö are esap eäni ei asisil. Ei asisil iei iten ewe manmwacho ika ewe nampa fän iten itan we. \p \v 18 Iei lomoten tipachem. Iö a wor an mirit a tongeni weweöchiti wewen nampan ewe manmwacho, pun ewe nampa nampan iten eman aramas. Iei iteiten ewe nampa wonopükü wone me wonu. \c 14 \s1 Ewe Lam me nöün kewe aramas \sr 14.1-5 \p \v 1 Mürin üa nenengeni o üa küna ewe Lam a ütä won ewe Chuk Sion, nge üa pwal küna ipükü faik me rüanüngeröü aramas ra nom ren, ir chokewe a mak itan me iten Saman won chamwer. \x + \xo 14.1 \xt Is 9.4; Pwär 7.3\x* \v 2 Iwe, üa rongorong eu möngüngü seni läng a wewe ngeni ngüngün chomong koluk, a pwal wewe ngeni chopun chopulap mi leüömong. Ei möngüngü üa rongorong a usun chök ngingiin kitar lupwen ekewe chon ettik kitar ra ettiki. \v 3 Ekei ipükü faik me rüanüngeröü aramas ra ütä mwen ewe lenien motun king, mwen ekewe föman mönümanau me ekewe souakom. Ekei aramas ra fen küna manau seni won fanüfan, ra kölü echö köl mi fö, ir chök ra tongeni silei. \v 4 Ir chokewe mi püsin tümwünüür pwe resap alimengauer ren ar tipis ngeni fefin, ra usun chök föpwül resamwo tori mwän. Ra tapwela mürin ewe Lam ekis meinisin ia a feila ie. Ra fen küna manau me lein ekewe aramasen fanüfan, pwe ir ekewe mweinöü fän iten Kot me ewe Lam. \v 5 Resap fokun apasatä kapas chofona, esap wor ar mwäl. \x + \xo 14.5 \xt Sef 3.13\x* \s1 Än ekewe ülüman chon läng pworaus \sr 14.6-13 \p \v 6 Mürin üa küna pwal eman chon läng mi äkkäs fän läng, a uwei ewe Pworausen Manau esemüch pwe epwe arongafeili ngeni chon fanüfan, ngeni sokun mwich me ainang, kapas me mwü meinisin. \v 7 A apasa ren mwelian mi leüömong, “Oupwe asamolu Kot o mwareiti an tekia! Pun a war ewe fansoun pwe epwe apwüngü chon fanüfan. Oupwe fel ngeni ewe mi föri läng me fanüfan, matau me ekewe lenien puächen koluk!” \p \v 8 Ewe aruomanün chon läng a tapweto me mürin ewe aemanün o a apasa, “A tala, a tala, Papilon mi lapalap! A aünü ngeni chon ekewe mwü meinisin ünüman wain mi pwichikar, ewe wainen an mocheisou!” \x + \xo 14.8 \xt Ais 21.9; Jer 51.8; Pwär 18.2\x* \p \v 9 Ewe aülümanün chon läng a tapweto me mürin ewe aemanün me aruomanün o a apasa ren mwelian mi leüömong, “Iö a fel ngeni ewe manmwacho me uluulun we o eäni ewe asisil won chamwan ika won pöün \v 10 epwe ün seni än Kot we wain, ewe wainen an lingeringer. Iei ewe wain mi pöchökül Kot a ninalong lon an we kapen song! Iwe, chokewe meinisin mi eäni ewe asisil repwe fokun riaföü lon ekkei me primston me mwen ekewe chon läng mi pin me ewe Lam. \x + \xo 14.10 \xt Ais 51.17; Ken 19.24; Is 38.22\x* \v 11 Iwe, ötüötün ewe ekkei mi ariaföüür a ötütä tori feilfeilachök. Lerän me lepwin esap wor ngas fän iten chokewe mi fel ngeni ewe manmwacho me uluulun we, fän iten chokewe meinisin mi eäni asisilen itan.” \x + \xo 14.11 \xt Ais 34.10\x* \p \v 12 Iei lomoten än ekewe chon pin likitü, ir chokewe mi aleasochisi än Kot kewe allük o ra allükülük ngeni Jesus. \p \v 13 Mürin üa rongorong eu möngüngü seni läng a apasa, “Kopwe makkei ei: Ra feiöch chokewe mi mäla lon ar lükü ach Samol seni ikenai!” Ewe Ngünmifel a pölüeni, “Ewer, repwe asösö seni ar angang weires, pun ar föför mürina a etiir.” \s1 Ewe fansoun kinikinin räs won fanüfan \sr 14.14-20 \p \v 14 Mürin üa nenengeni o üa küna pwe a wor eu kuchu mi pwech, nge eman a mot won ewe kuchu usun itä nge eman nöün aramas, a mwärämwär epa mwärämwär seni kolt won möküran, a pwal amwöchü lepöün efoch kama mi ken. \x + \xo 14.14 \xt Tan 7.13\x* \v 15 Iwe, pwal eman chon läng a towu seni ewe imwenfel o a kökköla ren mwelian mi leüömong ren ewe eman mi mot won ewe kuchu, “Kopwe nöünöü noumw we kama o kini ewe räs! Pun ewe räsin fanüfan a fokun nup o ewe fansoun kinikinin räs a war.” \x + \xo 14.15 \xt Sow 3.13\x* \v 16 Iei mine ewe mi mot won ewe kuchu a ätteri ngeni fanüfan nöün we kama o a kini räsin fanüfan. \p \v 17 Mürin üa küna pwal eman chon läng a towu seni ewe imwenfel lon läng o a pwal amwöchü efoch kama mi ken. \p \v 18 Mürin pwal eman chon läng, ewe mi wisen tümwünü ewe ekkei a feito seni ewe rongen asor. A kökköla ren mwelian mi leüömong ren ewe chon läng mi amwöchü ewe kama mi ken, “Kopwe nöünöü noumw we kama o pökü ekewe umwun uän wain seni lon ewe tanipin wain won fanüfan, pun ra nup!” \v 19 Iei mine ewe chon läng a ätteri ngeni fanüfan nöün we kama o pökü ekewe umwun uän wain seni ewe irä o atururelong lon ewe lenien üchüch föün wain mi watte, wewen ei än Kot lingeringer. \v 20 Ekewe umwun uän wain ra üchüch lon ewe lenien üchüch lükün ewe telinimw. Iwe, cha a towu seni ewe lenien üchüch föün wain, o pupuun a pula ina epwe ükükün ruwopükü mail, nge alololun ina epwe ükükün limu fiit. \x + \xo 14.20 \xt Ais 63.3; Kölk 1.15; Pwär 19.5\x* \c 15 \s1 Ekewe chon läng mi amolätä ekewe amüchülan feiengau \sr 15.1-8 \p \v 1 Mürin üa küna lon läng eu watten asisil mi monomon o amwarar. A wor füman chon läng mi wor rer fisu amüchülan feiengau, pun än Kot lingeringer epwe müchüla ren ekei feiengau. \p \v 2 Mürin üa küna och mi usun chök eu matauen kilas mi nofitfengen me ekkei. Üa pwal küna chokewe mi akufu ewe manmwacho me uluulun we, ra pwal akufu ewe eman itan a iteit lon nampa. Ra ütä ünükün ewe matauen kilas o ra amwöchü ekewe kitar Kot a ngeniir. \v 3 Iwe, ra köl ewe köl än Moses ewe chon angang ngeni Kot, pwal ewe köl än ewe Lam: \q1 “Äm Kot, Samol mi Unusen Manaman, \q2 a tekia o amwarar om angang kana! \q1 En kingen ekewe mwü, \q2 a pwüng o let om kewe föför! \x + \xo 15.3 \xt Eks 15.1\x* \q1 \v 4 Iö esap niuokusituk o alinga itom, en äm Samol? \q2 Pun en chök ka pin. Chon ekewe mwü meinisin repwe feito \q1 o fel ngonuk, pun om kewe föför mi pwüng \q2 ra pwäpwäla ngeni aramas meinisin.” \x + \xo 15.4 \xt Jer 10.7; Kölf 86.9\x* \p \v 5 Mürin ei üa küna ewe imwenfel lon läng a sukula, ia ewe imw mangaku mi pin a nom ie. \x + \xo 15.5 \xt Eks 38.21\x* \v 6 Iwe, ekewe füman chon läng mi wor rer ekewe fisu feiengau ra towu seni lon ewe imwenfel, ra üföüf üf mi pwechepwech o molupolup, ra pwal riri ngeni fän mwäriir efoch riri seni kolt. \v 7 Mürin eman me lein ekewe föman mönümanau a ngeni ekewe füman chon läng fisu sepi seni kolt mi ur ren än Kot lingeringer, i ewe Kot mi manau tori feilfeilachök. \v 8 Iwe, ewe imwenfel a ur ren ötüöt mi feito seni än Kot ling me manaman, nge esap wor eman a tongeni tolong lon ewe imwenfel tori repwe wesila ekewe fisu feiengau seni ekewe füman chon läng. \x + \xo 15.8 \xt Eks 40.34; 1.King 8.10-11; 2.Kron 5.13-14; Ais 6.4\x* \c 16 \s1 Ekewe sepi mi ur ren än Kot lingeringer \sr 16.1-21 \p \v 1 Mürin üa rongorong mwelien eman mi leüömong seni lon ewe imwenfel a üreni ekewe füman chon läng, “Oupwe feila o ninätiu ekewe fisu sepi mi ur ren än Kot lingeringer won fanüfan!” \p \v 2 Iei mine ewe aemanün chon läng a feila o ninätiu masouen sepian we won fanüfan. Iwe, och sokun ruup mi fokun ngau o metek a pwäwu me won chokewe mi eäni asisilen ewe manmwacho, pwal won chokewe mi fel ngeni uluulun we. \x + \xo 16.2 \xt Eks 9.10\x* \p \v 3 Mürin ewe aruomanün chon läng a ninätiu masouen sepian we lon matau. Iwe, ewe matau a wiliti cha usun chök chaan eman aramas mi mäla o iteiten mönümanau meinisin lon matau ra mäla. \p \v 4 Mürin ewe aülümanün chon läng a ninätiu masouen sepian we lon ekewe chanpupu me ekewe puächen koluk pwe ra wiliti cha. \x + \xo 16.4 \xt Eks 7.17-21; Kölf 78.44\x* \v 5 Iwe, üa rongorong pwe ewe chon läng mi wisen tümwünü ekewe koluk a apasa, “Pwüngün om kewe kapwüng ra pwüng. En ewe mi Pin, ka nom iei o ka fen nonom! \v 6 Pun ra ninätiu chaan ekewe chon pin me ekewe soufos, iei mine ka ngeniir cha pwe repwe ünümi usun a fich ngeniir!” \v 7 Mürin üa rongorong mwelien eman seni ewe rongen asor a apasa, “Kot, Samol mi Unusen Manaman! Pwüngün om kewe kapwüng ra wesewesen let o pwüng!” \p \v 8 Mürin ewe afömanün chon läng a ninätiu masouen sepian we won ewe akkar. Iwe, a mwümwütä ngeni akkar pwe epwe keni aramas ren watten pwichikaran. \v 9 Ra kar ren watten pwichikaran, iwe, ra otteki iten Kot, ewe mi wor an nemenem won ekei feiengau. Nge resap mochen aier seni ar tipis o alinga Kot. \p \v 10 Mürin ewe alimanün chon läng a ninätiu masouen sepian we won än ewe manmwacho lenien motun king. Iwe, rochokich a pwölüela mwün ewe manmwacho, nge ekewe aramas ra küüwu chönawer pokiten watten ar metek. \x + \xo 16.10 \xt Eks 10.21\x* \v 11 Iwe, ra otteki Kot mi nom läng pokiten metekin rupur kewe, nge resap mochen aier seni ar kewe föför mi ngau. \p \v 12 Mürin ewe awonomanün chon läng a ninätiu masouen sepian we lon ewe chanpupu Oifrat mi fokun watte. Iwe, ewe kolukun lon a pwasetä, pwe epwe fis efoch al fän iten ekewe king repwe feito seni ötiu. \x + \xo 16.12 \xt Ais 11.15\x* \v 13 Mürin üa küna ülüman ngün mi limengau ra wewe ngeni kairü. Ekei ngün ra towu seni lon awen ewe trakon, seni lon awen ewe manmwacho, pwal seni lon awen ewe soufos chofona. \v 14 Ir anün rochopwak mi föri manaman. Ekei ülüman ngün ra feila ren ekewe kingen unusen fanüfan ar repwe achufengeniir, pwe repwe maun lon ewe rän mi lap än Kot ewe mi Unusen Manaman. \p \v 15 “Nengeni, üpwe feito usun eman chon solä! A feiöch ätewe mi nenela o tümwünü üfan kewe, pwe esap fetalfeil lon an selela o säw ren aramas.” \x + \xo 16.15 \xt Mat 24.43-44; Luk 12.39-40; Pwär 3.3\x* \p \v 16 Mürin ekewe ngün ra achufengeni ekewe king lon ewe leni mi iteni lon kapasen Ipru Armaketon. \x + \xo 16.16 \xt 2.King 23.29; Sek 12.11\x* \p \v 17 Mürin ewe afümanün chon läng a ninätiu masouen sepian we lon asepwäl. Iwe, mwelien eman mi leüömong a towu seni lon ewe lenien motun king me lon ewe imwenfel, a apasa, “A fisila!” \v 18 Iwe, a fis fifin inefi, ngüngü me chopun chopulap, pwal eu chechechin fanü mi fokun afeiengau. Esap fokun mwo wor eu sokun chechechin fanü seni lon fansoun popuetän än aramas nom won fanüfan mi afeiengau usun ei. \x + \xo 16.18 \xt Pwär 8.5; 11.13,19\x* \v 19 Ewe telinimw watte a kinikin lon ülüngat kinikin, nge telinimwen ekewe fanü meinisin ra tala. Iwe, Kot esap manlükala Papilon, ewe telinimw mi lapalap, a aünü ngeni ewe wain seni an kap, iei ewe wainen an lingeringer mi fokun afeiengau. \x + \xo 16.19 \xt Ais 51.17\x* \v 20 Iwe, ekewe fanüen lematau meinisin ra kokotiu, nge ekewe chukutekia meinisin ra morola. \x + \xo 16.20 \xt Pwär 6.14\x* \v 21 Üten fau mi watte, choun eföü ina epwe ükükün ipükü paun, ra turutiu seni läng won ekewe aramas. Iwe, ekewe aramas ra otteki Kot pokiten ewe feiengau ren ewe üten fau, pun ewe feiengau a fokun aniuokus. \x + \xo 16.21 \xt Eks 9.23; Pwär 11.19\x* \c 17 \s1 Ewe fin lisowu mi iteföüla \sr 17.1-18 \p \v 1 Mürin eman me lein ekewe füman chon läng mi amwöchü ekewe fisu sepi a feito rei o üreniei, “Kopwe etto, üpwe aiti ngonuk usun än ewe fin lisowu mi iteföüla epwe küna apwüng, wewen, iei ewe telinimw watte mi kaütä arun chomong chanpupu. \x + \xo 17.1 \xt Jer 51.13\x* \v 2 Ekewe kingen fanüfan ra föri föförün lisowu ngeni o ekewe aramasen fanüfan ra puchula ren ar ün ünümen neminewe we wainen lisowu.” \x + \xo 17.2 \xt Ais 23.17; Jer 51.7\x* \p \v 3 Mürin ewe chon läng a uweieila lon eu fanüapö lupwen ai nom lon Ngün. Ikenan üa küna eman fefin mi mot won eman manmwacho mi par. Ei manmwacho a kula won inisin ren it mi turunufasei Kot. A wor fisu möküran me engol mächän. \x + \xo 17.3 \xt Pwär 13.1\x* \v 4 Ei fefin a üföüf üf mi parachol me parapar, a pwal foute ngeni sokopaten fout seni kolt, fau mi aüchea me föün pwei. A amwöchü lepöün eu kap seni kolt mi ur ren sokopaten mettoch mi anioput me limengauen an föförün lisowu. \x + \xo 17.4 \xt Jer 51.7\x* \v 5 A mak eu it won chamwan a monomon wewen: Papilon mi lapalap, inelapen ekewe fin lisowu meinisin me ekewe föför mi anioput won fanüfan. \v 6 Üa küna ewe fefin pwe a puchula ren chaan ekewe chon pin me chaan chokewe mi ninnila pokiten ar allükülük ngeni Jesus. \p Lupwen üa küna neminewe, üa fokun mairü. \v 7 Nge ewe chon läng a aisiniei, “Pwota ka mairü? Üpwe pwäri ngonuk wewen ewe monomon usun ewe fefin me ewe manmwacho mi uwei neminewe, ewe manmwacho mi wor fisu möküran me engol mächän. \v 8 Ewe manmwacho ka küna a manau me lom, nge iei esap chüen manau, epwele feitä seni lon ewe pwang mi alolol pwe epwe tolong lon feiengauen pöütmwälila. Ekewe aramas mi nom won fanüfan iter esap mak lon ewe puken iten chon manau me mwen än Kot esamwo föri fanüfan, ir meinisin repwe mairü lupwen repwe nenengeni ewe manmwacho, pun a manau me lom o iei esap chüen manau, nge epwe pwal pwäsefäl. \x + \xo 17.8 \xt Tan 7.7; Pwär 11.7; Kölf 69.28\x* \p \v 9 “Iei lomoten tipachem me silelap. Ekewe fisu mökür wewen fisu chuk ewe fefin a mot won. \v 10 Ra pwal wewe ngeni füman king. Limman leir ra fen mäla, eman a chüen nemenem, nge ewe eman esamwo war. Iwe, lupwen epwe war, epwe chök nemenem lon fansoun mochomoch. \v 11 Ewe manmwacho mi manau me lom, nge iei esap chüen manau, i ewe awalumanün king, eman me lein ekewe füman. Nge epwe tolong lon feiengauen pöütmwälila. \p \v 12 “Ekewe engol mächä ka küna, ir engol king resamwo popuetä le nemenem, nge epwe toriir ewe pwüüng pwe repwe nemenem lon wisen king fiti ewe manmwacho lon ükükün eu awa chök. \x + \xo 17.12 \xt Tan 7.24\x* \v 13 Ekei engol king ra tipeeufengen, iwe, ra ngeni ewe manmwacho ar pöchökül me nemenem. \v 14 Repwe maun ngeni ewe Lam, nge ewe Lam epwe akufuur, pun i ewe Samol mi lap seni ekewe samol meinisin, pwal i ewe King mi tekia seni ekewe king meinisin. Nge chokewe mi tapwela mürin ir chon kö, chon fil me chon allükülük ngeni.” \p \v 15 Mürin ewe chon läng a pwal üreniei, “Ekewe koluk ka küna, ewe fin lisowu a mot arur, wewen mwü, mwichen aramas, ainang me kapas. \v 16 Nge ekewe engol mächä ka küna, pwal ewe manmwacho repwe oput ewe fin lisowu. Repwe angei seni mettochun meinisin o likiti neminewe lon an selela. Repwe ochei fitukan o kenala ren ekkei. \v 17 Pun Kot a atolonga lon letiper pwe repwe apwönüetä an ekiek ren ar repwe tipeeufengen le ngeni ewe manmwacho pöchökülen ar nemenem tori än Kot kapas repwe pwönüetä. \p \v 18 Ewe fefin ka küna, iei ewe telinimw mi lapalap a nemenem won ekewe kingen fanüfan.” \c 18 \s1 Papilon a tala \sr 18.1–19.4 \p \v 1 Mürin ei, üa küna pwal eman chon läng a feitiu seni läng, a eäni watten manaman, o ren lingan a asaramala unusen fanüfan. \v 2 A kökkö ren mwelian mi leüömong, “A tala, a tala Papilon mi lapalap. Iei a wiliti eu lenien anün rochopwak me ngün mi limengau. Sokopaten machang mi limengau me anioput ra nonom lon. \x + \xo 18.2 \xt Ais 13.21; 21.9; Jer 50.39; 51.8; Pwär 14.8\x* \v 3 Pun chon ekewe mwü meinisin ra puchula ren ar ün ünüman wain, iei ewe wainen an mocheisou. Ekewe kingen fanüfan ra föri föförün lisowu ngeni, nge ekewe chon amömö won fanüfan ra pisekisekila ren chomongun an kewe föför mi ngau.” \x + \xo 18.3 \xt Ais 23.17; Jer 51.7\x* \p \v 4 Mürin üa rongorong möngüngün eman seni läng a apasa, \q1 “Oupwe towu, oupwe towu nei aramas seni lon Papilon! \q2 Iwe, ousap eti le föri an kewe tipis, \q1 pwe ousap angei och seni an kewe feiengau. \x + \xo 18.4 \xt Ais 48.20; Jer 50.8; 51.6,45\x* \q1 \v 5 Pun an kewe tipis ra chukuchukutä tori läng, \q2 nge Kot a chechemeni an kewe föför mi ngau. \x + \xo 18.5 \xt Ken 18.20-21; Jer 51.9\x* \q1 \v 6 Oupwe föri ngeni i usun mine a fen föri ngenikemi. \q2 Oupwe liwini ngeni fän ruu liwinin meinisin mine a föri. \q1 Oupwe alölöü an we kap ngeni minen ün aükükün pöchökülan fän ruu \q2 seni ewe minen ün a amolätä fän itemi. \x + \xo 18.6 \xt Kölf 137.8; Jer 50.29\x* \q1 \v 7 Oupwe awora ngeni neminei chomong riaföü me letipeta, \q2 usun chök watten ewe ling a püsin alinga ngeni me ewe pwapwan fanüfan a awora ngeni. \q1 Pun a püsin ekieki lon letipan, \q2 ‘Ngang eman kiwin, üa mot won ai lenien mot! \q1 Ngang üsap eman fin lipichsefäl. \q2 Ngang üsap fokun tolong lon letipeta.’ \q1 \v 8 Pokiten a eäni ei sokun ekiek, lon eu chök rän neminei epwe fokun tolong lon ekei feiengau: \q2 samau, letipeta me mailengita. \q1 Iwe, epwe karala ren ekkei, \q2 pun ach Samol Kot, ewe mi apwüngü, a wor an pöchökül.” \x + \xo 18.8 \xt Ais 47.7-9\x* \p \v 9 Iwe, ekewe kingen fanüfan mi eti i le föri föförün lisowu me mocheniangau repwe pupuchör o kechüeiti ewe telinimw, lupwen repwe küna ötüötün ewe ekkei mi kenala. \fig A ifan me watten afeiengauom!... En telinimw Papilon mi watte o pöchökül.|src="avnt104.tif" size="span" loc="55" ref="18.10" \fig* \v 10 Ra ütä me toau, pun ra niuokus ar repwe eti lon an riaföü. Ra apasa, “A ifan me watten feiengauom! A ifan me amairün feiengauom! En telinimw Papilon mi watte o pöchökül. Lon eu chök awa ka küna apwüng!” \x + \xo 18.10 \xt Is 26.16-17\x* \p \v 11 Ekewe chon amömö pisek won fanüfan ra pwal kechü o letipeta usun ewe telinimw, pun esap chüen wor eman mi kamö ar kewe pisek. \x + \xo 18.11 \xt Is 27.31,36\x* \v 12 Esap chüen wor eman a kamö ar kolt, silifer, fau aüchea, föün pwei, ar mangaku mi pwechepwech, mangaku mi parachol, mangaku mi mitimit me mangaku mi parapar, sokopaten mwüch mi pwoöch, sokopaten pisek mi för seni ngiin äläfan me sokun mwüch mi liwinimong, pisek seni piras me mächä me ekewe fau iter marpel. \v 13 Esap chüen wor eman a kamö ar sinamon, nofitin mongö mi pwoarar, apach mi pwokus, säfei mi aüchea me lö mi pwokus. Esap chüen wor eman a kamö ar wain, apüra, pilawa mi amas me wiich, nöür kow me sip, nöür oris me waar woken, nöür amanau, pwal mwo nge aramas. \x + \xo 18.13 \xt Is 27.12,13,22\x* \v 14 Ekewe chon amömö ra kapas ngeni ewe telinimw, “Ekewe mettoch meinisin mi mürina ka mochenia ngeni om kopwe eäni resap chüen nom. Woumw kewe meinisin me lingom ra feil senuk, nge kosap chüen künasefäliir!” \v 15 Ekewe chon amömö mi pisekisekila ren ar amömö pisekir me lon ewe telinimw repwe ütä me toau, pun ra niuokus ar repwe eti lon an riaföü. Repwe kechü o letipeta, \x + \xo 18.15 \xt Is 27.31,36\x* \v 16 repwe apasa, “A ifan me watten feiengauan! A ifan me amairün feiengauen ewe telinimw mi watte! A soun üföüf üf mi pechepwech, parachol me parapar o foutei ngeni sokun fout seni kolt, fau aüchea me föün pwei! \v 17 Lon eu chök awa wöün meinisin a pöüt seni.” \p Iwe, käptinin waan kewe sip meinisin me ekewe pasisö, ekewe säla me chokewe meinisin mi manau seni ar angang le matau ra ütä me toau \v 18 o pupuchör lupwen ra küna ötüötün ewe ekkei mi kenala ewe telinimw. Ra apasa, “Esap fokun wor pwal eu telinimw mi wewe ngeni ei telinimw mi watte!” \v 19 Iwe, ra wätä pwül won mökürer, ra kechü lon ar letipeta o apasa, “A ifan me watten feiengauan! A ifan me amairün feiengauen ei telinimw! Iei ewe telinimw ia chokewe mi wor waar sip mi sai le matau ra pisekisekila ren wöün. Lon eu chök awa mettoch meinisin mine a eäni a pöüt seni.” \x + \xo 18.19 \xt Is 27.30-34\x* \p \v 20 En läng, kopwe fokun pwapwa pokiten ewe telinimw a tala. Oupwe fokun pwapwa ämi kewe chon pin, ämi kewe soukünö me ämi kewe soufos! Pun Kot a apwüngü ewe telinimw ren met a föri ngenikemi. \x + \xo 18.20 \xt Tut 32.43; Jer 51.48\x* \p \v 21 Mürin eman chon läng mi pöchökül a ekietä eföü fau mi wewe ngeni eföü föün föir mi watte, a aturätiu lon ewe matau o apasa, “Iei usun en Papilon, ewe telinimw mi watte, kopwe fokun koturfochofochotiu fän pöchökül, o kosap chüen pwäsefäl. \x + \xo 18.21 \xt Jer 51.63-64; Is 26.21\x* \v 22 Esap chüen wor eman epwe rongorong tikin kitar me ngingiin chon köl, pwal tikin likaangün me tikin rappwa me lon alom kewe. Esap chüen wor sousilelap lon sokun angang meinisin epwe pwäsefäl me lon en, esap pwal chüen wor eman mi rongorong ngüngün ewe lenien kata föün wiich. \x + \xo 18.22 \xt Is 26.13; Ais 24.8\x* \v 23 Esap chüen wor eman epwe küna tinen eu lamp lon en, esap pwal chüen wor eman epwe rongorong möngüngün ekewe mwän apwüpwülü söfö me fin apwüpwülü söfö me lon en. Noumw kewe chon amömö a wor ar pöchökül won unusen fanüfan, nge ren om angangen rong ka atupu aramasen fanüfan meinisin!” \x + \xo 18.23 \xt Jer 7.34; 25.10\x* \p \v 24 Papilon a küna kapwüng pokiten chaan ekewe soufos me ekewe chon pin a ninnila lon, ewer, chaan chokewe meinisin mi ninnila won fanüfan. \x + \xo 18.24 \xt Jer 51.49\x* \c 19 \p \v 1 Mürin ei, üa rongorong och möngüngü mi wewe ngeni mwelien eu mwichen aramas mi watte seni lon läng, ra kökkö fän leüömong, “Ousipwe mwareiti Kot! Manau me ling me manaman a wor ren ach Kot! \v 2 An kewe kapwüng ra let o pwüng! A apwüngü ewe fin lisowu mi iteföüla, a angauala chon fanüfan ren an föförün lisowu. Kot a ngeni chappen an föför, pun a niela nöün kewe chon angang.” \x + \xo 19.2 \xt Tut 32.43; 2.King 9.7\x* \v 3 Ra kökkösefäl fän leüömong, “Ousipwe mwareiti Kot! Ötüötün ewe ekkei mi kenala ewe telinimw mi watte a ötütä tori feilfeilachök.” \x + \xo 19.3 \xt Ais 34.10\x* \v 4 Iwe, ekewe rüwe me föman souakom me ekewe föman mönümanau ra chapetiu o fel ngeni Kot, ewe mi mot won an lenien motun king. Ra apasa, “Amen! Ousipwe mwareiti Kot.” \s1 Usun pwapwan apwüpwülüen ewe Lam \sr 19.5-10 \p \v 5 Mürin mwelien eman a feito seni ewe lenien motun king, a apasa, “Ousipwe mwareiti ach Kot, ämi chon angang meinisin, ämi aramas meinisin, ämi aramas tekia me aramas kis meinisin mi meniniti Kot!” \x + \xo 19.5 \xt Kölf 115.13\x* \v 6 Mürin üa rongorong eu möngüngü mi wewe ngeni möngüngün eu mwichen aramas mi fokun watte, a pwal wewe ngeni ngüngün chomong koluk me chopun chopulap mi leüömong a apasa, “Ousipwe mwareiti Kot! Pun ach Samol, ewe Kot mi Unusen Manaman a nemenem. \x + \xo 19.6 \xt Is 1.24; Kölf 93.1; 97.1; 99.1\x* \v 7 Ousipwe mweireir o fokun pwapwa, ousipwe mwareiti an tekia! Pun a war fansoun apwüpwülüen ewe Lam, nge pwülüan we, ewe fin apwüpwülü söfö, a püsin amol ngeni ewe rän. \v 8 Kot a ngeni echö üf mi limöch, a pwechepwech o molupolup pwe epwe üföüf.” (Ewe üf mi pwechepwech iei än ekewe chon pin föför mi pwüng.) \p \v 9 Mürin ewe chon läng a üreniei, “Kopwe makkeetiu ekei kapas: Ra feiöch chokewe mi kö ngeni kametipen apwüpwülüen ewe Lam.” Iwe, ewe chon läng a pwal apasa, “Ikkei ekewe kapas mi let seni Kot.” \x + \xo 19.9 \xt Mat 22.2-3\x* \v 10 Iwe, üa chapetiu arun pechen ewe chon läng pwe üpwe fel ngeni, nge i a üreniei, “Kosap föri iei usun! Ngang eman chiechiom chon angang me chiechien pwiüm kewe, chokewe meinisin mi kamwöchünük won ewe let Jesus a pwärätä. Kopwe fel ngeni Kot!” \p Pun ewe let Jesus a pwärätä, iei met a amwelielia ekewe soufos. \s1 Ewe mi wawa ewe oris mi pwechepwech \sr 19.11-21 \p \v 11 Mürin üa küna pwe läng a suk, iwe, a wor eman oris mi pwechepwech. Ewe chon wawa a iteni Allükülük me Let, a eäni kapüng fän wenechar o maun fän pwüng. \x + \xo 19.11 \xt Is 11.1; Kölf 96.13; Ais 11.4\x* \v 12 Mesan kana ra usun chök ngetengeten ekkei, nge a mwärämwär chomong mwärämwär won möküran. A wor eu it a mak won inisin, esap wor eman a silei pwe i chök. \x + \xo 19.12 \xt Tan 10.6\x* \v 13 Üfan we a üföüf a kula ren cha. Itan “Ewe Kapasen Kot!” \v 14 Iwe, ekewe mwichen sounfiu seni läng ra tapwela mürin, ra wawa oris mi pwechepwech, ra pwal üföüf üf mi limöch o pwechepwech. \v 15 Seni lon awan a itiwu efoch ketilas mi ken, pwe epwe nöünöü le akufu chon ekewe mwü. Epwe nemeniir ren efoch wokomächä, epwe puri ekewe uän wain lon ewe lenien üchüch, wewen ei, än Kot, ewe mi Unusen Manaman, lingeringer mi fokun afeiengau. \x + \xo 19.15 \xt Kölf 2.9; Ais 63.3; Sow 3.13; Pwär 14.20\x* \v 16 Won üfan pwal won wilan a mak ewe it, “Ewe King mi tekia seni ekewe king meinisin, me ewe Samol mi lap seni ekewe samol meinisin.” \p \v 17 Mürin üa küna eman chon läng a ütä won akkar. A kökkö fän mwelian mi leüömong ngeni ekewe machang meinisin mi äkkäsfeil fän läng, “Oupwe feito o chufengen fän iten än Kot we kametip mi watte. \v 18 Oupwe feito o ochoch fituken ekewe king, fituken ekewe meilapen sounfiu me fituken ekewe sounfiu, fituken ekewe oris me ekewe chon wäniir, fituken ekewe aramas meinisin: fituken ekewe amanau me ekewe chon ngas, fituken ekewe aramas tekia me ekewe aramas kis.” \x + \xo 19.18 \xt Is 39.17-20\x* \p \v 19 Mürin üa küna ewe manmwacho me ekewe kingen fanüfan pwal nöür kewe mwichen sounfiu, ra chufengen pwe repwe maun ngeni ewe eman mi wawa ewe oris, pwal ngeni nöün mwichen sounfiu. \v 20 Iwe, ewe manmwacho a kuf o oola fitifengen me ewe soufos chofona, ewe mi afisätä manaman me mwen mesan. Ren ekei manaman a atupu chokewe mi eäni asisilen ewe manmwacho me chokewe mi fel ngeni uluulun we. Ewe manmwacho me ewe soufos chofona ra koturmanauolong lon ewe nomun ekkei a küü ren primston. \x + \xo 19.20 \xt Pwär 13.1-18\x* \v 21 Nge nöür kewe sounfiu ra ninnila ren ewe ketilas mi itiwu seni lon awen ewe eman mi wawa ewe oris. Iwe, ekewe machang meinisin ra ocheela fituker tori ra mötüla. \c 20 \s1 Ekewe engeröü ier \sr 20.1-6 \p \v 1 Mürin üa küna eman chon läng a feitiu seni läng, nge a amwöchü lepöün efoch kien ewe pwang mi alolol, pwal efoch selimächä mi fokun chou. \v 2 Iwe, a turufi ewe trakon, ewe serepenitin lom, iei i ewe Tefil ika Satan, a föti pwe epwe föfö lon ükükün engeröü ier. \x + \xo 20.2 \xt Ken 3.1\x* \v 3 Iwe, ewe chon läng a aturalong i lon ewe pwang mi alolol, a lokeela o pwauni, pwe esap chüen tongeni tufichin atupu chon ekewe mwü tori ekewe engeröü ier repwe sopola. Mürin ei, ewe trakon epwe fokun musala lon ekis chök fansoun mochomoch. \p \v 4 Mürin üa küna ekoch lenien motun king, nge chokewe mi mot wor ra angei ewe pöchökül pwe repwe tongeni eäni kapwüng. Üa pwal küna ngünün chokewe mi ninnila pokiten ar arongafeili ewe let Jesus a pwärätä me än Kot kapas. Ir chokewe resap fel ngeni ewe manmwacho ika uluulun we, resap pwal angei asisilen ewe manmwacho won chamwer ika won pöür. Ra manausefäl o eti Jesus le nemenem lon ükükün engeröü ier. \x + \xo 20.4 \xt Tan 7.9,22\x* \v 5 (Nge ekewe lusun mi mäla resap manausefäl tori ekewe engeröü ier repwe sopola.) Iei ewe aeuin manausefäl. \v 6 A feiöch o pin iö a eti ewe aeuin manausefäl. Ewe aruen mäla esap wor an nemenem wor, nge repwe nöün Kot me nöün Kraist souasor, repwe pwal eti Jesus le nemenem lon ükükün engeröü ier. \s1 Satan a kuf \sr 20.7-10 \p \v 7 Iwe, wesin ekewe engeröü ier, Satan epwe musala seni an fötek. \v 8 Epwe feila pwe epwe atupu chon ekewe mwü won unusen fanüfan, ekei mwü Kok me Makok. Satan epwe achufengeniir meinisin pwe repwe maun, iteiter meinisin ra usun iteiten föün pien aroset. \x + \xo 20.8 \xt Is 7.2; 38.2,9,15\x* \v 9 Ra chöfetal won fanü o rongeela lenien ewe mwichen chon pin me ewe telinimw Kot a echeni. Nge ekkei a feitiu me läng o keniirela. \v 10 Mürin ewe Tefil mi atupur a koturulong lon ewe nomun ekkei me primston ia ewe manmwacho me ewe soufos chofona ra fen koturula ie. Iwe, repwe küna riaföü lerän me lepwin tori feilfeilachök. \s1 Ewe kapwüngün lesopolan \sr 20.11-15 \p \v 11 Mürin üa küna eu lenien motun king mi watte o pwechepwech me ewe eman mi mot won. Fanüfan me läng ra süla seni mwen mesan, nge esap chüen wor leni fän iter. \v 12 Iwe, üa küna ekewe mi mäla, ekewe aramas tekia me aramas kis, ra ütä me mwen ewe lenien motun king. Iwe, ekewe puk ra sukula. Mürin pwal eu puk a sukula, iei ewe puken iten chon manau. Iwe, ekewe mi mäla ra küna kapwüng won mine ra föri usun a makketiu lon ekewe puk. \x + \xo 20.12 \xt Tan 7.9-10\x* \v 13 Mürin ewe matau a fangewu ekewe mi mäla ra nom lon, pwal mäla me ewe lenien sotup ra fangewu ekewe mi mäla ra nom lor. Iwe, ir meinisin ra küna kapwüng won meinisin mine ra föri. \v 14 Mürin mäla me ewe lenien sotup ra koturulong lon ewe nomun ekkei. Ei nomun ekkei, iei ewe aruen mäla. \v 15 Iö esap mak itan lon ewe puken iten chon manau a koturulong lon ewe nomun ekkei. \c 21 \s1 Ewe läng mi fö me ewe fanüfan mi fö \sr 21.1-8 \p \v 1 Mürin üa küna eu läng mi fö me eu fanüfan mi fö, pun ewe poputän läng me ewe poputän fanüfan ra morola, nge matau esap chüen wor. \x + \xo 21.1 \xt Ais 65.17; 66.22; 2.Pet 3.13\x* \v 2 Iwe, üa küna ewe Telinimw mi Pin, ewe Jerusalem mi fö, a feitiu me läng seni Kot, a molotä usun eman fin apwüpwülü söfö a tolong lon foutan pwe epwe apwüpwülü ngeni pwülüan. \x + \xo 21.2 \xt Ais 52.1; 61.10; Pwär 3.12\x* \v 3 Iwe, üa rong mwelien eman mi leüömong a kapasowu seni ewe lenien motun king, “Nengeni, imwen Kot a nom lein aramas! Iwe, Kot epwe nonom lefiler o ir repwe aramasan, nge püsin Kot epwe etiir pwe epwe ar Kot. \x + \xo 21.3 \xt Is 37.27; Lif 26.11-12\x* \v 4 Epwe talüpwasei chönün mas seni won meser meinisin. Esap chüen wor mäla ika letipeta ika kechü ika cheuch, pun ekewe mettochun lom ra morola.” \x + \xo 21.4 \xt Ais 25.8; 35.10; 65.19\x* \p \v 5 Mürin ewe mi mot won ewe lenien motun king a apasa, “Nengeni, üpwe asöfösefäli mettoch meinisin.” A pwal üreniei, “Kopwe makkeetiu ekei kapas, pun ra let o allükülük.” \v 6 Iwe, a apasa, “Mettoch meinisin ra fisila iei. Ngang ewe Aemanün me Amüchülan, ewe Popun me ewe Sopolan. Üpwe ngeni chokewe mi kaka pwe repwe ün seni ewe puächen kolukun manau, nge resap möni. \x + \xo 21.6 \xt Ais 55.1\x* \v 7 Iö mi pwora ngeni mine a ngau epwe feiöchüni ekewe feiöch meinisin. Iwe, ngang üpwe an Kot, nge i epwe nei. \x + \xo 21.7 \xt 2.Sam 7.14; Kölf 89.26-27\x* \v 8 Nge ekewe chon niuoken me chon lükümang, ekewe chon limengau me chon niela aramas, ekewe chon lisowu me chon angangen rong, ekewe chon angang ngeni anümwäl me chon chofona meinisin repwe nom lon ewe noom mi pulopul ren ekkei me primston, iei ewe aruen mäla.” \s1 Ewe Jerusalem mi fö \sr 21.9–22.5 \p \v 9 Mürin eman me lein ekewe füman chon läng mi fen wor rer ekewe fisu sepi mi ur ren ekewe fisu amüchülan feiengau a feito rei o a apasa, “Kopwe etto pwe üpwe aküna ngonuk ewe Fin apwüpwülü söfö, iei i pwülüen ewe Lam.” \v 10 Iwe, lupwen ai nom lon ngün, ewe chon läng a uweieila won ungen eu chuk mi fokun tekia o a aküna ngeniei Jerusalem, ewe Telinimw mi Pin, a feitiu me läng seni Kot, \x + \xo 21.10 \xt Is 40.2\x* \v 11 a saramaram ren än Kot we ling. Ewe telinimw a tittin usun eföü fau aüchea itan jasper, a kurufat usun ewe fau itan kristal. \v 12 A wor eu tit mi pöchökül o tekia pwelin ünükün ewe telinimw, a pwal wor engol me ruu asamalapan, nge engol me ruoman chon läng ra mamasa ekewe asam. Iwe, won eu me eu ekei asamalap a mak iten eu me eu ekewe engol me ruu ainangen aramasen Israel. \v 13 A wor ülüngat asamalap won eu me eu pekin: ülüngat me peliötiu, ülüngat me peliör, ülüngat me peliefeng pwal ülüngat me pelilotou. \x + \xo 21.13 \xt Is 48.30-35\x* \v 14 Tittin ewe telinimw a kaütä won engol me ruoföü föün longolong, nge won ekei fau a mak iten nöün ewe Lam kewe engol me ruoman soukünö. \v 15 Iwe, ewe chon läng mi kapas ngeniei a amwöchü efoch wokun aükük mi för seni kolt, pwe epwe aükü ewe telinimw, asamalapan me tittin. \x + \xo 21.15 \xt Is 40.3\x* \v 16 Ewe telinimw a nönnöpök chölapan me langataman. Iwe, ewe chon läng a aükü ewe telinimw ren ewe wokun aükük, nge a pwä pwe ükükün langataman engol me ruungeröü stadia, \f + \fr 21.16 \ft wewen lon aükükün ikenai engeröü limepükü mail\f* nge chölapan me tekian ra usun chök langataman. \v 17 Ewe chon läng a pwal aükü ewe tit, iwe, a pwä pwe ükükün ipükü faik me rüanü cubits. \f + \fr 21.17 \ft wewen lon aükükün ikenai ruopükü engol me wonu fiit tekian\f* An ei aükük a longolong won ewe aükük aramas ra aea le aükük. \v 18 Ewe tit a för seni ewe fau aüchea itan jasper, nge ewe telinimw a för seni kolt mi fokun mürina, a kurufat usun kilas. \v 19 Ekewe föün longolongun tittin ewe telinimw ra aling ngeni sokopaten fau aüchea. Ewe eföün longolong ewe fau aüchea itan jasper, ewe aruoföün safaia, ewe aülüföün akit, ewe aföföün emeralt, \v 20 ewe alimeföün oniks, ewe awonoföün karnelian, ewe afüföün krisolait, ewe awaluföün peril, ewe atiweföün topas, ewe aengolunföün kalsetoni, ewe engol me eföün jasint, nge ewe engol me ruoföün ametist. \v 21 Ekewe engol me ruu asamalap ra för seni engol me ruoföü föün pwei, eu me eu kewe asamalap a för seni eföü chök föün pwei. Nge alen ewe telinimw a för seni kolt mi fokun mürina, a kurufat usun kilas. \x + \xo 21.21 \xt Ais 54.11-12\x* \p \v 22 Nge üsap küna eu imwenfel me lon ewe telinimw, pun imwenfelin lon iei ewe Samol Kot mi Unusen Manaman me ewe Lam. \v 23 Esap lomot ngeni ewe telinimw tinen akkar ika tinen maram, pun än Kot ling a tinetiu won, o ewe Lam iei an atitin. \x + \xo 21.23 \xt Ais 60.19-20\x* \v 24 Iwe, ekewe aramasen fanüfan repwe fetal lon an saram, nge ekewe kingen fanüfan repwe uwato wöür lon. \x + \xo 21.24 \xt Ais 60.3\x* \v 25 Ekewe asamalapen ewe telinimw ra suk unusen rän me rän, nge resap kapüngüla, pun esap chüen wor pwin ikenan. \v 26 Repwe uwalong lon ewe telinimw pisek mi aüchea me wöün ekewe mwü. \x + \xo 21.26 \xt Ais 60.11\x* \v 27 Nge esap fokun wor och mi limengau epwe tolong lon ewe telinimw, ika eman mi föri föför mi asäw, ika eman mi chofona. Pun chokewe chök a mak iter lon än ewe Lam puken iten chon manau repwe tolong lon ewe telinimw. \x + \xo 21.27 \xt Ais 52.1; Is 44.9\x* \c 22 \p \v 1 Mürin ewe chon läng a pwal aküna ngeniei ewe chanpupun kolukun manau, a kurufat usun ewe fau itan kristal, a pupu seni fän än Kot me än ewe Lam lenien motun king \x + \xo 22.1 \xt Is 47.1; Sek 14.8\x* \v 2 o a putiu lukalapen alen ewe telinimw. Iwe, lepekin ewe chanpupu me rüepek a wor irän manau ra ua fän engol me ruu lon eu ier, fän eu lon eu me eu maram, chör kewe ra tufichin apöchöküla chon ekewe mwü. \x + \xo 22.2 \xt Ken 2.9; Is 47.12\x* \v 3 Esap wor och mi nom fän än Kot anümamau epwe nonom lon ewe telinimw. \p Än Kot me ewe Lam lenien motun king epwe nom lon ewe telinimw o nöün kewe chon angang repwe angang o fel ngeni. \x + \xo 22.3 \xt Sek 14.11\x* \v 4 Repwe küna won mesen Kot, nge itan epwe mak won chamwer. \v 5 Esap chüen wor pwin, esap pwal chüen lomot rer lamp ika akkar, pun ewe Samol Kot epwe ar saram, nge repwe nemenem usun king tori feilfeilachök. \x + \xo 22.5 \xt Ais 60.19; Tan 7.18\x* \s1 Än Jesus liwinsefälito \sr 22.6-17 \p \v 6 Mürin ewe chon läng a üreniei, “Ekei kapas ra let o allükülük. Ewe Samol Kot, ewe Kot mi fang ngeni ekewe soufos Ngünün, a tinala nöün chon läng pwe epwe pwäri ngeni nöün kewe chon angang mine epwe fisikai.” \p \v 7 Iei alon Jesus, “Nengeni, üpwe warekai. Ra feiöch chokewe mi aleasochisi ekewe kapasen osuni mi mak lon ei puk!” \p \v 8 Ngang Johannes üa rongorong o küna ekei mettoch meinisin. Iwe, wesin ai rongorong o küna ekei mettoch, üa chapetiu arun pechen ewe chon läng mi aküna ngeniei ekei mettoch, pwe üpwe fel ngeni. \v 9 Nge i a üreniei, “Kosap föri iei usun! Ngang eman chiechiom chon angang me chiechien pwiüm kewe soufos, pwal chiechien chokewe meinisin mi aleasochisi ekewe kapas mi mak lon ei puk. Kopwe fel ngeni Kot!” \v 10 Iwe, a üreniei, “Kosap pwauni ekewe kapasen osuni mi mak lon ei puk, pun a arapoto ewe fansoun lupwen ekei mettoch meinisin repwe fisitä. \v 11 Iö a föri mine esap pwüng epwe chök sopwela le föri mine esap pwüng, nge iö a föri mine a limengau epwe chök sopwela le föri mine a limengau. Iö a föri mine a pwüng epwe chök sopwela le föri mine a pwüng, nge iö a pin epwe chök sopwela lon an pin.” \x + \xo 22.11 \xt Tan 12.10\x* \p \v 12 Iei alon Jesus, “Nengeni, üpwe warekai! Iwe, üpwe uwei ai kewe liwin, pwe üpwe ngeni eman me eman liwinin an föför. \x + \xo 22.12 \xt Ais 40.10; 62.11; Kölf 28.4; Jer 17.10\x* \v 13 Ngang ewe Alfa me Omeka, ewe Aemanün me Amüchülan, ewe Popun me ewe Sopolan.” \x + \xo 22.13 \xt Pwär 1.8,17; 2.8; Ais 44.6; 48.12\x* \p \v 14 Ra feiöch chokewe mi limeti üfer pwe repwe limöch, pwe epwe wor ar pwüüng ar repwe mongö seni uän ewe irän manau, repwe pwal tolong lon ekewe asamalap o tolong lon ewe telinimw. \x + \xo 22.14 \xt Ken 2.9; 3.22\x* \v 15 Nge me lükün ewe telinimw a wor chon föri sokun föför mi ngau usun kolak, chon föri angangen rong, chon lisowu, chon niela aramas, chon angang ngeni anümwäl me chon chofona lon ar kapas pwal lon ar föför. \p \v 16 “Ngang Jesus, üa tinato nei chon läng, pwe epwe asile ngenikemi ekei mettoch lon ekewe mwichefel. Ngang eman mwirimwirin ewe ainangen Tafit, Ngang ewe füün rän mi saramaram.” \x + \xo 22.16 \xt Ais 11.1,10\x* \v 17 Iwe, Ngünmifel me ewe Fin apwüpwülü söfö ra apasa, “Etto!” Ir meinisin mi rongorong ekei kapas repwe apasa, “Etto!” Iwe, iö mi kaka epwe etto, nge iö a mochen epwe ünümi ewe kolukun manau, nge esap möni, epwe etto. \x + \xo 22.17 \xt Ais 55.1\x* \s1 Kapasen lesopolan \sr 22.18-21 \p \v 18 Ngang Johannes, üa fönöü meinisin mi rongorong ekei kapasen osuni mi mak lon ei puk: Are eman epwe apacha och ngeni ekei kapas, Kot epwe apacha ngeni ekewe feiengau mi mak lon ei puk. \v 19 Nge are eman epwe angei och seni ekewe kapasen osuni mi mak lon ei puk, Kot epwe angei seni wisan me won ewe irän manau pwal wisan me won ewe Telinimw mi Pin usun a mak lon ei puk. \x + \xo 22.19 \xt Tut 4.2; 12.32\x* \p \v 20 Ewe eman mi pwärätä ekei mettoch a apasa, “Ewer, ngang üpwe warekai.” Amen! Kopwe etto äm Samol Jesus! \v 21 Ümöümöchün ach Samol Jesus epwe nonom ren nöün Kot kewe aramas meinisin. Amen.