\id NEH \h NEHEMIA \toc1 Nehemia \toc2 Nehemia \toc3 Ne \mt1 Nehemia \ib \is1 Kapas akom \iot I. Iten ei puk: Nehemia. Ei puk a angei itan seni iten ewe aramas mi aüchea, a mak pworausan lon. Wewen ei it Nehemia: Kot ewe chon echipa aramas. Lon ewe Paipelin Ipru ewe puk Esra me Nehemia ra chök eu. \iot II. Chon makei ei puk: Ese nien fat. Chomong sousilelap lon Paipel ra ekieki, pwe Nehemia a makei ewe eu kinikin mi watte me lon ei puk usun pworausen manauan. \iot III. Itelapemongen ei puk: Iotek fiti angang. \iot IV. Kapas aüchean ei puk: Nehemia eman mi anomu an apilükülük won Kot o achocho le iotek. \iot V. Masouen ei puk Nehemia: Ei puk a kinikinitiu lon 4 kinikin: \io2 1. Ewe kingen Persia a tinala Nehemia Jerusalem, pwe epwe kepina lon Juta. \io2 2. Tittin ewe telinimw Jerusalem a kaüsefälitä. \io2 3. Esra a aleani ngeni ekewe aramas ewe puk än Kot kewe allük ra mak lon. Ekewe aramas ra pwärätä ar tipis. \io2 4. Pwal ekoch angang Nehemia a föri, lupwen a kepina lon Juta. \iot VI. Tettelin masouen ei puk: \io1 Nehemia a liwinsefäliti Jerusalem \ior 1.1–2.20\ior* \io1 Tittin ewe telinimw Jerusalem a kaüsefälitä \ior 3.1–7.73\ior* \io1 Esra a aleani ewe allük, a fis försefälin ewe pwon ngeni Kot \ior 8.1–10.39\ior* \io1 Pwal ekoch angang Nehmia a föri \ior 11.1–13.31\ior* \c 1 \s1 Nehemia a iotek fän äsengesin Jerusalem \sr 1.1-11 \p \v 1 Iei än Nehemia nöün Hakalia we mwän pworaus. Iwe, lon ewe maram Kislef, lon rüen ierin mwün Artaksasta, ngang Nehemia üa nom lon Susa samolun telinimwen ewe fanü. \v 2 Iwe, a fis pwe Hanani, eman me lein pwii kewe, a feito me ekoch mwän seni Juta. Üa aisiniir usun ekewe chon Juta mi chüen manau, chokewe mi liwinla seni ar oola lon Papilon, pwal usun Jerusalem. \v 3 Mürin ra üreniei, “Ekewe mi chüen manau seni ar oola o liwiniti ewe fanü ra nom lon weires watte me itengau. Tittin ewe telinimw Jerusalem a chüen tatiu, nge asamalapan kewe mi karala resamwo försefäl.” \p \v 4 Iwe, lupwen üa rongorong ei pworaus, üa mottiu o kechü, üa ngüngüres ekoch rän o echikefel me iotek fän mesen ewe Koten läng. \v 5 Üa apasa, “Ai Samol mi Lapalap Koten läng, en ewe Kot mi tekia, äm aia niuokusituk. Ka apwönüetä om pwon me tong ellet ngeni chokewe mi echenuk o aleasochisi om kewe allük. \v 6 Kose mochen kopwe nenengeniei o aüselinga ai iotek ngang noum ei chon angang üa eäni ngonuk lerän me lepwin fän iten ekewe aramasen Israel noum kewe chon angang. Üa pwärätä pwe äm aramasen Israel aia tipis ngonuk. Pwal ngang me chon leimwen semei, äm aia tipis. \v 7 Äm aia föri föför mi ngau o ü ngonuk, äm aisap aleasochisi om kewe allük me pwüüng ka allük ngeni noum chon angang Moses. \v 8 Kopwe chechemeni ewe kapas ka eäni ngeni noum chon angang Moses, lupwen ka apasa, ‘Are ämi chon Israel ousap allükülük ngeniei, üpwe atoropasakemi lein chon ekewe mwü. \x + \xo 1.8 \xt Lif 26.33\x* \v 9 Nge are oupwe liwinsefälitiei o aleasochisi ai kewe allük, ngang üpwe achufengenikemi o aliwinikemiila ngeni ewe leni üa filätä pwe aramas repwe fel ngeniei ie, inamwo are oua toropasfeil tori lesopun fanüfan.’ \x + \xo 1.9 \xt Tut 30.1-5\x* \v 10 Ir noum chon angang me noum aramas, chokewe ka angaserela ren om manaman mi lapalap, pwal ren om pöchökül. \v 11 Ai Samol, kopwe aüselinga ai iotek, pwal än noum kewe chon angang iotek, ir mi pwapwa le meninituk. Kose mochen kopwe atufichiei ngang noum chon angang ikenai o mwüt ngeniei pwe üpwe küna ümöümöch me ren ei king.” Lon ei fansoun ngang eman chon amolätä ünümen ewe king. \c 2 \s1 Ewe king a tinala Nehemia Jerusalem \sr 2.1-10 \p \v 1 Iwe, lon ewe maram Nisan, lon rüen ierin mwün ewe king Artaksasta, lupwen ünüman wain a molotä, üa angei ewe wain o ngeni ewe king fän ai wololilen. Nge me lom üsap mwo wololilen me fän mesan. \v 2 Iwe, ewe king a üreniei, “Pwota ka wololilen, nge kosap samau? Ei lolilen a chök fis seni lon lelukom.” Mürin üa fokun niuokus \v 3 o üreni ewe king, “Amwo ewe king epwe manau tori feilfeilachök. Pwota üsap wololilen are ewe telinimw lenien peiasen ai kewe lewo a tatakis, nge asamalapan kewe ra karala ren ekkei?” \x + \xo 2.3 \xt 2.King 25.8-10; 2.Kron 36.19; Jer 52.12-14\x* \v 4 Iwe, ewe king a aisiniei, “Met ka mochen tüngor seniei?” Mürin üa iotek ngeni ewe Koten läng. \v 5 Nge üa üreni ewe king, “Ika a öch me reöm, en ai king, nge ngang noum ei chon angang üa küna ümöümöch me reöm, kopwe mwüt ngeniei pwe üpwe feila Juta ren ewe telinimw ia peiasen ai kewe lewo ra nom ie, pwe üpwe aüsefälietä.” \v 6 Mürin, ewe king a aisiniei, nge ewe kiwiin a mot ünükün, “Ifa ükükün fansoun om kopwe nonom ikenan, nge inet kopwe liwinsefälito?” Iwe, üa üreni ükükün fansoun ai üpwe nonom ikenan. Mürin ewe king a tipeeu ngeni ai tüngor o mwüt ngeniei pwe üpwe feila. \v 7 Iwe, üa üreni ewe king, “Ika a öch me reöm en ai king, kopwe makei echö toropwe pwe üpwe uwala ren ekewe kepina lon ewe fanü lotoun ewe chanpupu Oifrat, pwe ir repwe mwüt ngeniei pwe üpwe sai tori ai üpwe tori Juta. \v 8 Kopwe pwal ngeniei echö toropwe pwe üpwe uwala ren Asaf, ewe mi tümwünü än ewe king lenien wöllap, pwe epwe ngeniei irä pwe üpwe föri pamping seni fän iten asamalapen ewe imw pöchökül mi nom mwen ewe imwenfel, fän iten tittin ewe telinimw, pwal fän iten ewe imw üpwe nonom lon.” Iwe, ewe king a mwüt ngeniei mine üa tüngor, pun ai we Kot a etiei. \v 9 Ewe king a pwal tinala ekoch meilapen mwichen sounfiu me eu mwichen chon wawa oris pwe repwe etiei. Iwe, lupwen üa tori ekewe kepina lon ewe fanü lotoun ewe chanpupu Oifrat, üa ngeniir nöün ewe king kewe toropwe. \v 10 Nge lupwen Sanpalat ewe re Horon me Topia ewe nöüwisen Amon ra rong ei pworaus, ra fokun oput pwe eman a feito pwe epwe kütta feiöchün chon Israel. \s1 Nehemia a apöchökülätä leluken ekewe aramas pwe repwe senisefälietä ewe tit \sr 2.11-20 \p \v 11 Iwe, üa tori Jerusalem o nonom ikenan lon ükükün ülüngat rän. \v 12 Nge üsap üreni eman mine Kot a atolonga lon lelukei, pwe üpwe föri fän iten Jerusalem. Mürin üa pwätä lepwin o towu seni imwei, nge ekoch chök mwän ra etiei. Iwe, esap wor eman man a nom rei, chilon chök ewe man üa wawa. \v 13 Iwe, üa towu seni ewe telinimw ren ewe Asamalapen Lemol lepwin o feila ren ewe Chönüttu Foks, pwal ren ewe Asamalapen Ioien Pipi. Üa ouwasacha tittin ewe telinimw Jerusalem mi tatiu me asamalapan kewe mi karala ren ekkei. \v 14 Mürin üa pwerela ren ewe Asamalapen Chönüttu, pwal ren ewe Nomun Koluk än ewe king. Nge esap wor ia nei man üa wawa epwe chüen fetal ie. \v 15 Iei mine üa feila lon ewe lemolun Kitron o ouwasacha tittin ewe telinimw. Mürin üa kul o liwiniti ewe telinimw o tolong lon ewe Asamalapen Lemol. \v 16 Nge nöüwisen ewe telinimw resap silei ia üa feila ie, ika met üa föri. Pun tori ei otun üsamwo asile och ngeni ekewe chon Juta me ekewe souasor, ekewe aramas tekia me ekewe nöüwis, pwal ngeni ekewe lusun aramas mi tongeni föri ewe angang. \p \v 17 Mürin üa üreniir, “Oua küna ewe weires sa nonom lon, pun Jerusalem a tala, nge asamalapan kewe ra karala. Ou etto, ousipwe senisefälietä tittin ei telinimw Jerusalem, pwe sisap chüen itengau.” \v 18 Iwe, üa apworausa ngeniir usun än Kot etiei o alisiei, üa pwal apworausa ngeniir ekewe kapas ewe king a üreniei. Iwe, ra üra, “Ousipwe popuetä le senisefälietä ewe tit.” Iei usun ra popuetä le föri ewe angang mi mürina. \v 19 Nge lupwen Sanpalat ewe re Horon me Topia ewe nöüwisen Amon pwal Kesem ewe re Arapia ra rong usun, ra esitakem o turunufaseekem. Iwe, ra üra, “Met popun oua föri ei? Ifa usun, oua mochen ü ngeni ewe king?” \v 20 Mürin üa üreniir, “Ewe Koten läng epwe atufichikem lon ei angang. Äm nöün chon angang, aipwe popuetä le senisefälietä ewe tit. Nge ämi, esap wor wisemi, esap wor ämi pwüng ika ämi uruwo lon Jerusalem.” \c 3 \s1 Chon Juta ra senisefälietä tittin Jerusalem \sr 3.1-32 \p \v 1 Iwe, ewe souasor mi lap Eliasip me pwin kewe souasor ra popuetä le försefäli ewe Asamalapen Sip. Ra apini ewe asamalap o amasalong ekewe asam lon lenier. Ra pwal senätä ewe tit tori ewe Imw Tekia itan Ipükü pwal tori ewe Imw Tekia imwen Hananel o apini. \v 2 Ekewe re Jeriko ra senätä ewe kinikin ünükün senier, nge Sakur nöün Imri we mwän a senisefälietä ewe kinikin ünükün senien ekewe re Jeriko. \p \v 3 Nöün Hasena kewe mwän ra förätä ewe Asamalapen Ik. Ra pachetä irän penkasaman o amasalong ekewe asam lon lenier, ra pwal apachätä amwöchür me lokkur kewe. \v 4 Meremot nöün Uria we mwän, nge Uria nöün Hakos, a senisefälietä ewe kinikin ünükün. Nge Mesulam nöün Perekia we mwän, nge Perekia nöün Mesesapel, a senisefälietä ewe kinikin ünükün senien Meremot. Iwe, Satok nöün Pana we mwän a senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 5 Ekewe chon Tekoa ra senisefälietä ewe kinikin ünükün senien Satok. Nge ar kewe aramas tekia resap pomwe ngeni pöür ewe angang nöür souemwen a awisa ngeniir. \p \v 6 Joiata nöün Pasea we mwän me Mesulam nöün Pesoteia ra försefäli ewe Asamalapen Lom. Ra pachetä penkasaman o amasalong ekewe asam lon lenier, ra pwal apachätä amwöchür me lokkur kewe. \v 7 Melatia ewe re Kipeon me Jaton ewe re Meronot, ekewe re Kipeon me re Mispa ra senisefälietä ewe kinikin ünükün tori imwen kepinan ewe fanü lotoun ewe chanpupu Oifrat. \v 8 Nge Usiel nöün Haraia we mwän seni ewe mwich mi angang ngeni kolt a senisefälietä ewe kinikin ünükün senier. Iwe, Hanania, eman me lein ekewe chon föri lö, a senisefälietä ünükün. Ra senisefälietä tittin Jerusalem tori ewe Tit mi Chölap. \v 9 Refaia nöün Hur we mwän, ewe sounemenemen esopun Jerusalem, a senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 10 Jetaia nöün Harumaf we mwän a senisefälietä ewe kinikin awenewenen imwan. Nge Hatus nöün Hasapneia a senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 11 Iwe, Malkia nöün Harim we mwän me Hasup nöün Pahat-moap ra senisefälietä ewe kinikin ünükün pwal ewe imw tekia Lenien Um. \v 12 Nge Salum nöün Haloes we mwän, ewe sounemenemen pwal ewe esopun Jerusalem, a senisefälietä ewe kinikin ünükün, i me nöün kewe fefin. \p \v 13 Iwe, Hanun me ekewe chon Sanoa ra försefäli ewe Asamalapen Lemol. Ra amasalong ekewe asam lon lenier o apachätä amwöchür me lokkur kewe. Ra pwal senisefälietä ewe tit ükükün engeröü limepükü fiit ator ngeni ewe Asamalapen Ioien Pipi. \p \v 14 Nge Malkia nöün Rekap we mwän, ewe sounemenemen ewe fanü Pet-hakerem, a försefäli ewe Asamalapen Ioien Pipi. A amasalong ekewe asam lon lenier o apachätä amwöchür me lokkur kewe. \p \v 15 Salum nöün Kolose we mwän, ewe sounemenemen ewe fanü Mispa, a försefäli ewe Asamalapen Chönüttu. A föri sissin o amasalong ekewe asam lon lenier, a pwal apachätä amwöchür me lokkur kewe. A pwal senisefälietä ewe tit arun ewe nomun koluk itan Sela ünükün än ewe king tanipi tori ewe latö mi feitiu seni ewe telinimwen Tafit. \v 16 Nge Nehemia nöün Aspuk we mwän, ewe sounemenemen esopun ewe fanü Petsur, a senisefälietä ewe tit ünükün tori ewe leni awenewenen peiasen Tafit, tori ewe nomun koluk aramas ra förätä, pwal tori imwen ekewe mwän mi pwora. \p \v 17 Ikkei iten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi mi senisefälietä ekoch kinikinin ewe tit: Rehum nöün Pani we mwän a senisefälietä ewe kinikin ünükün senien Nehemia. Nge Hasapia ewe sounemenemen esopun ewe fanü Keila, a senisefälietä ewe kinikin ünükün fän iten aramasen fanüan. \v 18 Pawai nöün Henatat, ewe sounemenemen pwal ewe esopun fanü Keila, a senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 19 Nge Eser nöün Jesua we mwän, ewe sounemenemen Mispa, a senisefälietä pwal eu kinikin ünükün awenewenen ewe al mi feitä ngeni ewe imwen iseis pisekin maun tori pwokukun ewe tit. \v 20 Paruk nöün Sapai we mwän a senisefälietä pwal eu kinikin ünükün seni pwokukun ewe tit tori asamalapen imwen ewe souasor mi lap Eliasip. \v 21 Meremot nöün Uria we mwän, nge Uria nöün Hakos, a senisefälietä pwal eu kinikin ünükün, seni asamalapen imwen Eliasip tori lesopun imwan. \v 22 Nge ekewe souasor mi imweimw ünükün Jerusalem ra senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 23 Peniamin me Hasup ra senisefälietä ewe kinikin awenewenen imwer. Nge Asaria nöün Maseia we mwän, nge Maseia nöün Anania, a senisefälietä ewe kinikin ünükün imwan. \v 24 Pinui nöün Henatat we mwän a senisefälietä pwal eu kinikin seni imwen Asaria tori pwokukun ewe tit. \v 25 Palal nöün Usai we mwän a senisefälietä ewe kinikin awenewenen ewe pwokuku me ewe imw tekia mi kouwu seni ewe imwen king mi nom asan arun ewe lenien chon mamas. Nge Petaia nöün Paros we mwän a senisefälietä ewe kinikin ünükün. \v 26 Nge ekewe chon angang ngeni ewe imwenfel mi nonom lon Ofel, eu kinikinin lon ewe telinimw Jerusalem, ra senisefälietä ewe kinikin ünükün tori awenewenen ewe Asamalapen Koluk mi nom ötiu, pwal tori ewe imw tekia mi kouwu. \v 27 Iwe, ekewe re Tekoa ra senisefälietä pwal eu kinikin seni ewe imw tekia o watte mi kouwu tori ewe tit ünükün Ofel. \p \v 28 Iwe, asen ewe Asamalapen Oris ekewe souasor ra senisefälietä ewe tit awenewenen en me püsin imwan. \v 29 Satok nöün Imer we mwän a senisefälietä ewe kinikin ünükün senier awenewenen püsin imwan. Nge Semaia nöün Sekania we mwän, ewe chon mamasa ewe asamalap mi nom ötiu, a senisefälietä ünükün. \v 30 Hanania nöün Selemia we mwän me Hanun ewe awonomanün nöün Salaf ra senisefälietä pwal eu kinikin ünükün. Nge Mesulam nöün Perekia we mwän a senisefälietä ewe tit ünükün awenewenen ewe ia a imweimw ie. \v 31 Malkia eman me lein chokewe mi angang ngeni kolt a senisefälietä eu kinikin ünükün tori imwen ekewe chon angang ngeni ewe imwenfel pwal imwen ekewe chon amömö awenewenen ewe Asamalapen Chon Mamas, pwal tori ewe rumw mi nom asen pwokukun ewe tit. \v 32 Nge chokewe mi angang ngeni kolt me ekewe chon amömö ra senisefälietä ewe tit seni ewe rumw mi nom asen pwokukun ewe tit tori ewe Asamalapen Sip. \c 4 \s1 Ekewe chon angang ra tümwünü ewe tit seni chokewe mi ü ngeniir \sr 4.1-23 \p \v 1 Iwe, lupwen Sanpalat a rongorong pwe aia senisefälietä ewe tit, a song o fokun lingeringer. A esita ekewe chon Juta \v 2 o apasa me fän mesen chiechian kewe me ekewe sounfiun Samaria, “Met ekei chon Juta mi fokun apwangapwang ra föri? Ifa usun, repwe tongeni aüsefälietä ei telinimw? Ifa usun, ra ekieki pwe repwe tongeni föri ar asor o awesi ei angang lon eu chök rän? Ifa usun, repwe tongeni aeasefäl ekewe fau mi karala seni ewe ioien pipi?” \v 3 Nge Topia ewe re Amon mi nom ren a apasa, “Ellet, are eman foks epwe mwetetä won mine ra senisefälietä, epwe ataetiu ar tittin fau.” \v 4 Iwe, ngang Nehemeia üa iotek, “Äm Kot, kopwe aüselingakem, pun äm aia küna turunufas. Kopwe ukun ngeniir ar takirin ämängau o asechirela pwe aramas repwe angei ar pisek fän pöchökül, nge ir repwe oola lon eu fanü. \v 5 Kosap amusala ar pupungau, kosap pwal amoela ar tipis seni fän mesom. Pun ir ra turunufasei ekewe chon ses.” \p \v 6 Iei usun aia senätä unusen ewe tit tori tekian a esop, pun ekewe aramas ra achocho le angang. \v 7 Nge lupwen Sanpalat me Topia, pwal ekewe chon Arapia, ekewe chon Amon me ekewe chon Astot ra rongorong pwe angangen senisefälietä ewe tittin Jerusalem a soposopola, nge ekewe pwang ra arapakan pinela, ra fokun song. \v 8 Iwe, ra chufengen le föri ar rawangau usun ar repwe feito o maun ngeni Jerusalem, pwe repwe afisätä fitikoko lon. \v 9 Nge aia iotek ngeni äm Kot, aia pwal alenia chon mamas repwe tümwünükem seniir lerän me lepwin. \p \v 10 Lon ei fansoun ekewe chon Juta ra apasa, “Pöchökülen ekewe chon uwouchou a kisikisila, a pwal wor chomong ioien pipi. Äm aisap tongeni awesi ewe angang ngeni ewe tit.” \v 11 Nge ekewe chon oputakem ra apasa, “Mwen ar repwe silei äm rawangau ika künakem, äm aipwe nom lefiler o nirela pwe ewe angang epwe ükütiu.” \v 12 Mürin, ekewe chon Juta mi nonom rer ra feito o ürenikem fän chomong, “Chon oputakich repwe feito o maun ngenikich seni ekewe leni meinisin ia ra nonom ie.” \v 13 Iei mine üa alenia ekewe aramas lon tettelin ar kewe famili fän nöür ketilas, wokur siles me ar kewe esefich lon ekewe leni lükün ewe ia ewe tit esamwo tekia ie. \v 14 Iwe, lupwen üa küna pwe ekewe aramas ra niuokus, üa üreni ekewe aramas tekia, ekewe nöüwis pwal ekewe lusun aramas, “Ousap niuokusiti ekewe chon oputach. Oupwe chechemeni ewe Samol mi tekia, aramas ra niuokusiti. Oupwe maun fän iten pwimi kewe chon Juta fän iten nöümi ät me nengin, pwal fän iten pwülüemi me leniemi.” \p \v 15 Nge lupwen chon oputakem ra rongorong pwe aia silei usun ar ekiekin rawangauakem, ra mefi pwe Kot a ataela ar ekiek. Mürin äm meinisin aia liwin ngeni en me an angang won ewe tit. \v 16 Seni ewe ränin esop me lein nei kewe chon angang ra angang ngeni ewe tit, nge esop ra amwöchü siles, tittin maun me esefich o üföüf üfen maun. Nge ekewe souemwen ra apöchöküla leluken ekewe chon Juta meinisin \v 17 mi senätä ewe tit. Pwal chokewe mi uwou mettoch mi chou ra angang won efoch pöür, nge won efoch ra amwöchü ar pisekin maun. \v 18 Nge iteiten eman me eman mi senätä ewe tit a rietä nöün ketilas lepekin, lupwen an ses. Iwe, ewe mwän mi wisen ettiki ewe rappwan asilesil a nom ünüki. \v 19 Nge üa üreni ekewe aramas tekia, ekewe nöüwis pwal ekewe lusun aramas, “Ewe angang a watte o fis lon eu leni mi chölap, nge kich sia toaufesen lon en me an angang ngeni ewe tit. \v 20 Iwe, lupwen oua rong tikin ewe rappwan asilesil seni lon eu leni, oupwe mwicheto rem ikenan. Ach Kot epwe maun fän itach.” \p \v 21 Iei usun esopun äm we mwich a föri ewe angang, nge esop ra amwöchü ekewe siles seni lesosorusich tori lepwin, lupwen ekewe fü ra tin. \v 22 Lon ewe fansoun üa pwal üreni ekewe aramas, “Eman me eman mwän me nöün chon angang repwe nonometiu lon Jerusalem lepwin pwe repwe tongeni mamas lepwin, nge repwe pwal angang lerän.” \v 23 Iwe, esap wor eman me leim a siwili üfan, sap ngang ika chienei kewe, ika nei kewe chon angang, ika chokewe mi tümwünüei. Eman me eman a amwöchü an pisekin maun lepöün. \c 5 \s1 Nehemia a alisi ekewe chon wöüngau \sr 5.1-19 \p \v 1 Iwe, a fis pwe ekewe mwän mi üküngau me pwülüer ra fokun siö pokiten pwiir kewe chon Juta. \v 2 Pun mi wor ekoch ra apasa, “Äm me nöüm kewe aia chomong. Aia tüngor pwe aipwe angei wiich pwe aipwe mongö o manau.” \v 3 Mi pwal wor ekoch ra apasa, “Äm aia amömö fanüem, äm tanipin wain me imwem kewe, pwe aipwe tongeni kamö wiich lon ei fansoun lengita.” \v 4 Nge mi pwal wor ekoch ra apasa, “Äm aia paro moni pwe aipwe tongeni püngütiu takises ngeni ewe king, nge aia eäni pwon fanüem me äm kewe tanipin wain. \v 5 Iwe, äm me pwim kewe chon Juta aia eu chök fituk, nöüm ra usun chök nöür. Iei mwo nge aipwe mwütätä nöüm mwän me fefin pwe aramas repwe nöüniir amanau. Ekoch me lein nöüm kewe fefin aramas ra fen nöüniir amanau. Nge esap wor äm pwäk pwe aipwe awesi ei lapalap, pun ekoch aramas ra fen fanüeni fanüem o eäni äm kewe tanipin wain.” \p \v 6 Iwe, lupwen üa rongorong ar kewe kapasen siö, üa fokun song. \v 7 Üa ekieki usun ei lapalap. Mürin üa apwüngü ekewe aramas tekia me ekewe nöüwis o üreniir, “Ämi oua angei manauen nöümi moni seni pwimi kewe chon Juta.” Iwe, üa amwichafengeni eu mwichemongun aramas pwe üpwe fos ngeniir won ei osukosuk. \x + \xo 5.7 \xt Eks 22.25; Lif 25.35-37; Tut 23.19-20\x* \v 8 Üa üreniir, “Ükükün äm tongeni äm aia mönisefäli pwim kewe chon Juta mi püsin amömörela ngeni chon ekewe mwü. Nge ämi oua fen ariani pwimi kewe, pwe repwe püsin amömörela ngenikemi.” Iwe, ekewe aramas tekia ra fanafanala, pun resap tongeni pälüeni och. \v 9 Iei mine üa üra, “Ei föför oua föri esap öch. Ifa usun, ousap niuokusiti ach we Kot o föri mine a pwüng, pwe chon ekewe mwü mi oputakich resap turunufaseekich? \v 10 Nge pwal ngang me pwii kewe me nei kewe chon angang äm aia mwütätä ngeni aramas moni me wiich. Ousipwe ükütiu le angei manauen nöüch moni seni ar liwinimang. \v 11 Ikenai oupwe aliwini ngeniir fanüer, ar tanipin wain me tanipin olif pwal imwer kewe, oupwe pwal amusala ar liwinimangen moni, wiich, wain me apüra.” \v 12 Mürin ra üra, “Äm aipwe aliwini ngeniir ekei mettoch, nge aisap chüen angei och seniir. Äm aipwe föri meinisin mine ka üra.” Iwe, üa körato ekewe souasor o pesei ngeni ekewe nöüwis pwe repwe pwon fän akapel me fän meser, pwe repwe föri usun mine ra eäni pwon. \v 13 Üa pwal äsupu pipin lenumun üfei o üra, “Iei usun Kot epwe äsupala iteiten eman me eman aramas seni lon imwan me lenian, ika esap apwönüetä ei pwon. Amwo epwe morotiu o pöla iei usun.” Iwe, unusen ewe mwichen aramas ra apasa “Amen”, ra pwal mwareiti ewe Samol mi Lapalap. Nge ekewe nöüwis ra föri usun mine ra eäni pwon. \p \v 14 Iwe, lon ewe fansoun üa fil pwe üpwe kepinan ewe fanü Juta, seni ewe arüeen ierin mwün ewe king Artaksasta tori ilik me ruuen ierin, lon ei ükükün engol me ruu ier äm me aramasei kewe aisap mongö ewe mongö wisen kepina. \v 15 Ekewe kepina mi akom mwei ra aweiresi ekewe aramas o angei seniir ener mongö o ünümer wain iteiten rän won ükükün faik föün moni silifer. Pwal nöür chon angang ra ariaföüü ekewe aramas. Nge ngang üsap föri iei usun, pun üa niuokusiti Kot. \v 16 Üa fangala ai pöchökül fän iten angangen ei tit, nge üsap fanüeni eu fanü. Pwal nei chon angang meinisin ra chufengen le föri ei angang. \v 17 Iwe, a pwal wor ipükü lime mwän, ir chon Juta me ekewe nöüwis, ra mot ngeni ai chepel, lükün chokewe mi feito rem seni chon ekewe mwü mi nom ünüküm. \v 18 Iwe, ükükün ewe mongö üa amolätä iteiten rän eman ätemwänin kow, wonoman sip mi mürina me chomong chuko. Üa pwal amolätä chomong wain lon iteiten engol rän. Üa atowu ekei mongö meinisin, nge üsap angei wisei mongö fän iten kepina, pun ekewe aramas ra fen weires ren ewe angang. \v 19 Ai Kot, kopwe chechemeni meinisin mine üa föri fän iten ekei aramas o afeiöchüei. \c 6 \s1 Ekewe chon pälüeni chon Juta ra rawangauei Nehemia \sr 6.1-19 \p \v 1 Iwe, Sanpalat me Topia pwal Kesem ewe re Arapia me ekewe lusun chon oputakem ra rongorong pwe üa awesala angangen ewe tit, esap pwal chüen wor eu pwang a nom won, nge lon ei fansoun üsamwo amasalong ekewe asam lon lenier. \v 2 Mürin, Sanpalat me Kesem ra titito rei o üra, “Kopwe feito pwe sipwe chufengen lon eu kewe sop lon ewe maasiesin Ono.” Nge ir ra ekiekin afeiengauei. \v 3 Iwe, üa tinala chon künö rer pwe repwe üreniir, “Üa föri eu angang mi fokun aüchea, üsap tongeni feila remi. Pwota ewe angang epwe kaüla pokiten ai likitala o feila remi?” \v 4 Ra titito rei fän rüanü lon ei chök ititin pworaus, nge iteitan ngang üa pälüeniir pwal lon ei chök ititin. \v 5 Mürin, Sanpalat a tinato nöün chon angang rei fän alimuan lon ei chök ititin fän echö toropwe esap appach o impwang. \v 6 Iei usun mine a mak lon ei toropwe, “Ei pworaus a chöfetal lein chon ekewe mwü, pwal Kesem a apasa, pwe en me ekewe re Juta oua ekiekin ü ngeni ewe mwü. Iei mine oua senisefälietä ewe tit. Nge soposopun ei pworaus, pwe en ka mochen pwe kopwe ar king. \v 7 Ka pwal awisa soufos pwe repwe asilefeili pworausom lon Jerusalem, pwe en ka king lon Juta. Iwe, iei ei pworaus epwe tori ewe king. Iei mine kopwe feito pwe sipwe pwüngüpwüngfengen won.” \v 8 Mürin üa tinala ren Sanpalat ei pworaus, “Ekei mettoch ka kapas usun resap pwüng, pun ka chök afisätä seni püsin lon om ekiek.” \v 9 Pun ir meinisin ra chök mochen aniuokusukem, pun ra ekieki pwe aipwe ükütiu le angang, pwe ewe angang esap wes. Nge üa iotek, “Ai Kot, kopwe apöchökülaei.” \p \v 10 Iwe, lon eu rän üa feila lon imwen Semaia nöün Telaia we mwän, nge Telaia nöün Meetapel mi mwelilong lon imwan. Ätei a üreniei, “Ousipwe chufengen lon imwen Kot me lon ewe leni mi pin o apüngala ekewe asam, pun repwe feito o niik. Lon eu pwin repwe feito o niikela.” \v 11 Nge üa üra, “Ngang eman mwän, üsap sü. Ifa usun, eman mwän usun ngang epwe opolong lon ewe imwenfel pwe epwe manau? Üsap tolong.” \v 12 Iwe, lupwen üa ekieki usun, üa mefi pwe Kot esap fos ngeni Semaia, nge i a eäni ei kapasen osuni ngeniei, pun Topia me Sanpalat ra möni. \v 13 Popun ra möni Semaia, pwe epwe aniuokusuei pwe üpwe tipis ren ai föri ei föför, nge ir repwe tongeni aitengauaei o turunufaseei. \v 14 Iwe, üa iotek, “Ai Kot, kopwe chechemeni mine Topia me Sanpalat ra föri. Kopwe pwal chechemeni ewe soufos fefin Noatia me ekewe lusun soufos mi mochen aniuokusuei.” \p \v 15 Iwe, lon rüe me limuen ränin ewe maram Elul ewe tit a wesila. Ra angang ngeni lon ükükün lime me ruu rän. \v 16 Lupwen ekewe chon oputakem ra rongorong usun, nge chon ekewe mwü ünüküm ra küna ei, ra fokun säw, pun ra mefi pwe ei angang a fis ren än Kot alilis ngenikem. \v 17 Lon ena fansoun ekewe aramas tekia seni Juta ra tinala chomong toropwe ren Topia, nge nöün Topia kewe toropwe ra pwal toriir. \v 18 Pun chomong chon Juta ra riri ngeni Topia ren eu pwon fän akapel, pokiten Topia i pwülüen nöün Sekania we fefin, nge Sekania nöün Ara. Iwe, Jehoanan nöün Topia we mwän a pwal pwülüeni nöün Mesulam we fefin, nge Mesulam nöün Perekia. \v 19 Iwe, ekewe aramas ra apworausa usun än Topia kewe föför mürina me fän mesei o asile ngeni i ai kewe kapas. Nge Topia a chök tinato rei toropwe pwe epwe aniuokusuei. \c 7 \s1 Nehemia a filätä sounemenem fän iten Jerusalem \sr 7.1-4 \p \v 1 Iwe, lupwen ewe tit a wes le ses, a pwal försefäl ekewe asamalap, ekewe chon mamasa ekewe asamalapen imwenfel, ekewe chon köl me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra kefilitä ngeni en me an angang. \v 2 Mürin, üa awisa Hanani pwii we me Hanania ewe meilapen imwen maun pwe repwe nemeni Jerusalem. Hanania eman mwän mi fokun allükülük, a pwal niuokusiti Kot lap seni chomong chienan kewe. \v 3 Iwe, üa üreniir, “Ekewe asamalapen Jerusalem resap suk tori akkar a tinekeniken, nge repwe kapüng o lokkola, lupwen ekewe chon mas ra chüen mamas. Oupwe pwal filätä chon masen ewe tit seni lein ekewe chon Jerusalem, ekoch repwe mamasa lon en me an lenien mamas, nge ekoch repwe mamasa awenewenen en me imwan.” \v 4 Iwe, Jerusalem eu telinimw a chömong o watte, nge aramasen lon ra chokükün, esap pwal wor chomong imw mi kaütä. \s1 Iteiten ekewe aramas mi liwinto seni ar oola \sr 7.5-73 \r (Esr 2.1-70) \p \v 5 Mürin, Kot a atolonga lon ai ekiek pwe üpwe amwichafengeni ekewe aramas tekia, ekewe nöüwis me ekewe aramas, pwe epwe mak iteiter lon tettelin uruwor. Iwe, üa küna ewe puken uruwon chokewe mi liwinsefälito akom, nge iei mine a mak lon: \p \v 6 Ikkeiir ekewe aramas mi oola lon Papilon ra liwinsefäliti Jerusalem me Juta lon en me poputän telinimwan. Ir chokewe ewe king Nepukatnesar a uweerela Papilon me lom. \v 7 Iwe, nöür kewe souemwen Serupapel, Jesua, Nehemia, Asaria, Ramia, Naamani, Mortekai, Pilsan, Misperet, Pikwai, Nehum me Paana. \p Iei iteiten ekewe mwän seni ekewe aramasen Israel mi liwinsefäl seni ar oola: \v 8 Ekewe mwirimwirin Paros ükükün ruungeröü ipükü fik me ruoman. \v 9 Ekewe mwirimwirin Sefatia ükükün ülüpükü fik me ruoman. \v 10 Ekewe mwirimwirin Ara ükükün wonopükü lime me ruoman. \v 11 Ekewe mwirimwirin Pahat-moap, ir mwirimwirin Jesua me Joap ükükün ruungeröü walupükü engol me waluman. \v 12 Ekewe mwirimwirin Elam ükükün engeröü ruupükü lime me föman. \v 13 Ekewe mwirimwirin Satu ükükün walupükü faik me limman. \v 14 Ekewe mwirimwirin Sakai ükükün füpükü wone. \v 15 Ekewe mwirimwirin Pinui ükükün wonopükü faik me waluman. \v 16 Ekewe mwirimwirin Pepai ükükün wonopükü rüe me waluman. \v 17 Ekewe mwirimwirin Askat ükükün ruungeröü ülüpükü rüe me ruoman. \v 18 Ekewe mwirimwirin Atonikam ükükün wonopükü wone me füman. \v 19 Ekewe mwirimwirin Pikwai ükükün ruungeröü wone me füman. \v 20 Ekewe mwirimwirin Atin ükükün wonopükü lime me limman. \v 21 Ekewe mwirimwirin Ater, ir mwirimwirin Hiskia ükükün tiue me waluman. \v 22 Ekewe mwirimwirin Hasum ükükün ülüpükü rüe me waluman. \v 23 Ekewe mwirimwirin Pesai ükükün ülüpükü rüe me föman. \v 24 Ekewe mwirimwirin Harif ükükün ipükü engol me ruoman. \v 25 Ekewe mwirimwirin Kipion ükükün tiue me limman. \v 26 Iei iteiten ekewe mwän mi pwal liwinsefäl seni ar oola, lewor ra pop seni ekei telinimw: Seni Petleem me Netofa ükükün ipükü walik me waluman. \v 27 Seni Anatot ükükün ipükü rüe me waluman. \v 28 Seni Pet-asmafet ükükün faik me ruoman. \v 29 Seni Kiriat-jearim, Chefira me Peerot ükükün füpükü faik me ülüman. \v 30 Seni Rama me Kepa ükükün wonopükü rüe me eman. \v 31 Seni Mikmas ükükün ipükü rüe me ruoman. \v 32 Seni Petel me Ai ükükün ipükü rüe me ülüman. \v 33 Seni pwal ewe eu telinimw Nepo ükükün lime me ruoman. \v 34 Seni pwal ewe eu telinimw Elam ükükün engeröü ruupükü lime me föman. \v 35 Seni Harim ükükün ülüpükü rüe. \v 36 Seni Jeriko ükükün ülüpükü faik me limman. \v 37 Seni Lot, Hatit me Ono ükükün füpükü rüe me eman. \v 38 Seni Sena ükükün ülüngeröü tiupükü ilik. \p \v 39 Iei iteiten ekewe souasor mi liwinsefäl seni ar oola: Ekewe mwirimwirin Jetaia, ir chon leimwen Jesua ükükün tiupükü fik me ülüman. \v 40 Ekewe mwirimwirin Imer ükükün engeröü lime me ruoman. \v 41 Ekewe mwirimwirin Pasur ükükün engeröü ruupükü faik me füman. \v 42 Ekewe mwirimwirin Harim ükükün engeröü engol me füman. \p \v 43 Iei iteiten chon ewe ainangen Lefi mi liwinsefäl seni ar oola: Ekewe mwirimwirin Jesua me Katmiel, ir mwirimwirin Hotawia ükükün fik me föman. \v 44 Iei iteiten ekewe chon köl: Ekewe mwirimwirin Asaf ükükün ipükü faik me waluman. \v 45 Iei iteiten ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel: Ekewe mwirimwirin Salum, Ater, Talmon, Akup, Hatita me Sopai, irfengen meinisin ükükün ipükü ilik me waluman. \p \v 46 Ikkei ir ekewe chon angang ngeni imwenfel mi liwinsefäl seni ar oola: Ekewe mwirimwirin Siha, Hasufa me Tapaot, \v 47 Keros, Sia me Paton, \v 48 Lepana, Hakapa me Salmai, \v 49 Hanan, Kitel me Kahar, \v 50 Reaia, Resin me Nekota, \v 51 Kasam, Usa me Pasea, \v 52 Pesai, Meunim me Nefusesim, \v 53 Pakpuk, Hakufa me Harur, \v 54 Paslit, Mehita me Harsa, \v 55 Parkos, Sisera me Tema, \v 56 Nesia me Hatifa. \p \v 57 Ikkei ir mwirimwirin nöün Salomon kewe chon angang mi liwinsefäl seni ar oola: Ekewe mwirimwirin Sotai, Soferet me Perita, \v 58 Jala, Tarkon me Kitel, \v 59 Sefatia, Hatil, Pokeret-hasepaim me Amon. \v 60 Iwe, iteiten ekewe chon angang ngeni imwenfel me ekewe mwirimwirin nöün Salomon kewe chon angang ükükün ülüpükü tiue me ruoman. \p \v 61 Ikkei iteiten chokewe mi feito seni ekewe telinimw Telmela, Telharsa, Cherup, Aton me Imer, nge resap tongeni afata än semelaper kewe cho, ika ir mwirimwirin chon Israel: \v 62 Ekewe mwirimwirin Telaia, Topia me Nekota ükükün wonopükü faik me ruoman. \v 63 Nge seni lein ekewe souasor esap afat lewor: Ekewe mwirimwirin Hopaia, Hakos me Parsilai. Ätei a angei eman pwülüan seni ekewe fefin nöün Parsilai ewe re Kiliat o iteni iten semen pwülüan we. \v 64 Ikkei ir ekewe mwän ra kütta iter me lein chokewe mi makelong iter lon ewe puken uruwo, nge resap küna. Iei mine resap tongeni wiseni ewe wisen souasor, pun ra nom lon tettelin chon limengau. \v 65 Iwe, ewe kepina a üreniir pwe resap tongeni mongö seni ewe mongö mi unusen pin, tori epwe wor eman souasor mi tongeni kütta pwüngün ren ewe Urim me Tumim \f + \fr 7.65 \ft Urim me Tumim: ruu minen asisil ra aea le asisila letipen Kot\f*. \x + \xo 7.65 \xt Eks 28.30; Tut 33.8\x* \p \v 66 Iwe, iteiten unusen ewe mwichen aramas mi liwinsefäl seni ar oola ükükün faik me ruungeröü ülüpükü wone. \v 67 Nge nöür chon angang mwän me chon angang fefin resap alealong lon ei iteit ükükün fisungeröü ülüpükü ilik me füman. Mi pwal wor nöür chon köl mwän me fefin ükükün ruupükü faik me limman. \v 68 Iwe, a pwal wor nöür oris ükükün füpükü ilik me wonoman, nöür ätemwänin aas ükükün ruupükü faik me limman, \v 69 nöür kamel ükükün föpükü ilik me limman, nge nöür aas ükükün wonongeröü füpükü rüe. \p \v 70 Iwe, chomong lein ekewe aramas ra fangala pisek ngeni angangen ewe imwenfel: Ewe kepina a fangala ina epwe ükükün engol me tiu paun kolt, lime sepi me limepükü ilik üfen souasor. \v 71 Ekoch me lein ekewe mwänirelan än semer kewe cho ra pwal fangala ngeni angangen ewe imwenfel ina epwe ükükün ülüpükü fik me limu paun kolt me ina epwe ükükün eu euleülüngat ton silifer. \v 72 Nge ekewe lusun aramas ra fangala ina epwe ükükün ülüpükü fik me limu paun kolt me ina epwe ükükün eu eulerüanü ton silifer me wone me fücho üfen souasor. \v 73 Iwe, ekewe souasor me chon ewe ainangen Lefi, ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel, ekewe chon köl, ekoch me lein ekewe aramas, ekewe chon angang ngeni ewe imwenfel me ekewe lusun chon Israel meinisin ra nonom lon en me an telinimw. \x + \xo 7.73 \xt 1.Kron 9.2; Ne 11.3\x* \c 8 \s1 Esra a aleani ewe allük ngeni ekewe aramas \sr 8.1-18 \p \v 1 Iwe, lupwen a tori ewe afisuen maram, nge ekewe chon Israel ra nonom lon ar kewe telinimw, ir meinisin ra mwichefengen fän tipeeu lon Jerusalem lon ewe leni mi amassawa mwen ewe Asamalapen Koluk. Iwe, ra üreni Esra ewe sousile allük pwe epwe uwato än Moses we puken allük, ia a mak ie ekewe allük ewe Samol mi Lapalap a ngeni chon Israel. \v 2 Lon aeuin ränin ewe afisuen maram ewe souasor Esra a uwato ewe puken allük me mwen ewe mwichen aramas, ir ekewe mwän me fefin, pwal semirit meinisin mi tongeni weweiti. \v 3 A aleani ewe allük le sape ngeni ewe leni mi amassawa me mwen ewe Asamalapen Koluk seni lesosorusich tori leoloas. A aleani mwen ekewe mwän me fefin pwal ekewe semirit meinisin mi tongeni weweiti. Iwe, ekewe aramas meinisin ra aü selinger ngeni masouen ewe puken allük. \v 4 Nge Esra a ütä won eu lenien afalafal mi för seni irä, ra föri fän iten ei popun. Iwe, Matitia, Sema, Anaia, Uria, Hilkia me Maseia ra ü ünükün me lepelifichin. Nge Petaia, Misael, Malkia, Hasum, Haspatana, Sekaria me Mesulam ra ü ünükün me lepelimöngün. \v 5 Esra a suki ewe puk won lenian mi tekia, nge ekewe aramas meinisin ra chök nenengeni. Nge lupwen a suki ewe puk, ekewe aramas meinisin ra ütä. \v 6 Esra a mwareiti ewe Samol mi Lapalap ewe Kot mi Tekia, nge ekewe aramas meinisin ra aitietä pöür o apasa, “Amen, Amen.” Iwe, ra rotiu, ra chapetiu lepwül o fel ngeni ewe Samol mi Lapalap. \v 7 Mürin, ekewe aramas ra ütä lon en me lenian, nge ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi iter Jesua, Pani, Serepia, Jamin, Akup, Sapetai, Hotia, Maseia, Kelita, Asaria, Josapat, Hanan me Pelaia ra awewei ngeniir ewe allük. \v 8 Ra aleaniöchü ewe puken allük än Kot, ra aföüü o aweweni, pwe ekewe aramas ra tongeni weweiti. \p \v 9 Iwe, lupwen ekewe aramas ra rongorong kapasen ewe allük, a mwökütüküt letiper pwe ra kechü. Iei mine ewe kepina Nehemia, ewe souasor Esra, i ewe sousile allük, me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi mi aiti ngeni ekewe aramas ewe allük ra üreni ekewe aramas meinisin, “Ei rän a pin fän iten ewe Samol mi Lapalap äm we Kot. Ousap letipeta ika kechü.” \v 10 Mürin, Nehemia a üreniir, “Oupwe liwiniti en me lenian, oupwe eni mongö mi anö o ünümi wain mi arar. Oupwe pwal tinala och seni enemi me ünümemi ngeni chokewe resap tongeni amolätä och. Pun ei rän a pin fän iten ewe Samol. Ousap letipeta, pun ewe pwapwa seni ewe Samol mi Lapalap epwe apöchökülakemi.” \v 11 Iei usun ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra amosonosonala ekewe aramas meinisin o üreniir, “Oupwe chipila, pun ei rän a pin. Ousap letipeta.” \v 12 Mürin, ekewe aramas meinisin ra liwiniti en me lenian, ra mongö o ün fän watten pwapwa, ra pwal tinala och ngeni chokewe esap wor ener, pun ra weweiti ekewe kapas ra rongorong. \p \v 13 Iwe, lon aruuen ränin ewe maram ekewe mwänirelan än semer kewe cho seni ekewe aramas meinisin, pwal ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra feitopök ren Esra ewe sousile allük, pwe repwe kaiö kapasen ewe allük. \v 14 Iwe, ra küna pwe a mak lon ewe allük Moses a allük fän alon ewe Samol mi Lapalap pwe ekewe aramasen Israel repwe nonom lon likachoch lupwen ewe fansoun chulapen likachoch lon afisuen maram. \v 15 Iei mine ra asilefeili o arongafeili lon ar kewe telinimw meinisin pwal lon Jerusalem, pwe aramas repwe feila won ekewe chuk o uwato palen ewe irä olif, mwoosor me palm, pwal palen sokopaten irä mi muresires, pwe repwe föri likachoch usun a fen mak lon ewe allük. \x + \xo 8.15 \xt Lif 23.33-36,39-43; Tut 16.13-15\x* \v 16 Mürin, ekewe aramas ra feila o uwato ekewe palen irä. Iwe, ra föri likachoch fän iter won en me imwan, lon ekewe leni lükün imwer, pwal lükün ewe imwen Kot, lon ekewe leni mi amassawa arun ewe Asamalapen Koluk me arun ewe Asamalapen Efraim. \v 17 Iwe, ekewe aramas meinisin mi liwinto seni ar oola ra föri likachoch o nonom lor. Pun seni fansoun Josua nöün Nun we mwän tori ei rän ekewe aramasen Israel resap föri mwo iei usun. Iwe, a fis watten pwapwa. \v 18 Seni aeuin ränin ewe chulap tori lesopolan Esra a aleani ewe puken allük än Kot ngeni ekewe aramas. Ra föri ewe chulap lon ükükün fisu rän, nge lon awaluen rän ra föri eu mwich mi pin, usun a mak lon ewe allük. \c 9 \s1 Chon Israel ra pwärätä ar tipis \sr 9.1-37 \p \v 1 Iwe, lon rüe me rüanün ränin ei chök maram ekewe aramasen Israel ra mwichefengen, ra echikefel o üföüf üf seni tuk, ra pwal tukotuketä pwül won mökürer pwe asisilen ar letipeta pokiten ar tipis. \v 2 Iwe, ekewe chon Israel ra aimwürela seni ekewe chon ekis meinisin, ra ütä o pwärätä ar kewe tipis me än ar kewe lewo föföringau. \v 3 Lon ükükün ülüngat kulok ra ütä won lenier, lupwen än ewe Samol mi Lapalap ar we Kot puken allük a alea ngeniir, nge lon pwal ükükün ülüngat kulok ra pwärätä ar tipis o fel ngeni ewe Samol mi Lapalap ar we Kot. \v 4 Mi wor eu leni mi ekis tekia fän iten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ia Jesua, Pani, Katmiel, Sepania, Puni, Serepia, Pani me Chenani ra ütä ie. Ra leüömong le iotek ngeni ewe Samol mi Lapalap ar we Kot. \v 5 Mürin, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi Jesua, Katmiel, Pani Hasapneia, Serepia, Hotia, Sepania me Petaia ra apasa, \q1 “Oupwe ütä o mwareiti ewe Samol mi Lapalap \q1 ämi we Kot tori feilfeilachök. \q1 Oupwe mwareiti itan mi ling, a tekia seni ekewe feiöch meinisin me mine aramas ra mwareiti.” \p \v 6 Mürin, ekewe aramasen Israel ra eäni ei iotek, “En Kot, en chök ewe Samol mi Lapalap. \q1 Ka föri läng, ekewe sässärin läng mi fokun tekia, \q1 pwal mettochun lon meinisin. \q1 Ka föri fanüfan me meinisin mine a nom won, \q1 ekewe matau me masouen lor meinisin. \q1 En ka pwal ngeniir meinisin ar manau. \q1 Iwe, ekewe chon läng meinisin ra fel ngonuk. \q1 \v 7 En ewe Samol mi Lapalap, ewe Kot mi filätä Apram, ka emwenawu i seni Ur lon ewe fanü Papilon \q1 o siwili itan ngeni Apraham. \x + \xo 9.7 \xt Ken 11.31; 12.1; Ken 17.5\x* \q1 \v 8 Ka küna pwe a allükülük ngonuk, \q1 ka föri eu pwon ngeni \q1 pwe kopwe ngeni mwirimwirin kana ewe fanüen chon Kaanan, \q1 chon Hit, chon Amor, \q1 chon Peris, chon Jepus me chon Kirkas, \q1 pwe repwe fanüeni. \q1 En ka apwönüetä om we pwon, pun ka pwüng. \x + \xo 9.8 \xt Ken 15.18-21\x* \q1 \v 9 Iwe, ka küna än äm kewe lewo riaföü me lon Isip \q1 o rongorong ar siö me arun ewe Setipar. \x + \xo 9.9 \xt Eks 3.7; Eks 14.10-12\x* \q1 \v 10 Ka föri asisil me manaman o afeiengaua Farao \q1 me nöün kewe nöüwis meinisin, pwal aramasen fanüan meinisin, \q1 pun ka silei pwe ra ariaföüü äm kewe lewo fän lamalamtekia. \q1 Ren ei föför itom a iteföüla tori ikenai. \x + \xo 9.10 \xt Eks 7.8–12.32\x* \q1 \v 11 Ka kinifeseni ewe matau me mwer \q1 pwe ra tongeni pwerelong lukalapan won pwasapwas, \q1 nge ka aturalong ekewe chon tapweriir le alololun ewe matau, \q1 usun eföü fau a turulong lon eu matau mi öütöüt. \x + \xo 9.11 \xt Eks 14.21-29; Eks 15.4-5\x* \q1 \v 12 Iwe, ka emweniir lerän ren eu ürekuchu, \q1 nge lepwin ka emweniir ren eu üreekkei, pwe epwe saram ewe al repwe fetal won. \x + \xo 9.12 \xt Eks 13.21-22\x* \q1 \v 13 Ka feitiu won ewe chuk Sinai seni läng, \q1 ka fos ngeniir \q1 o ngeniir ekewe pwüüng mi wenechar me ekewe allük mi pwüng o mürina. \q1 \v 14 Ka asile ngeniir pwe repwe apini om kewe ränin sapat, \q1 nge Moses noum we chon angang a ngeniir ekewe allük me pwüüng fän alom. \x + \xo 9.14 \xt Eks 19.18–23.33\x* \q1 \v 15 Ka ngeniir mongö seni läng lupwen ra echik, \q1 ka apuwowu koluk seni ewe achau lupwen ra kaka. \q1 Ka pwal üreniir pwe repwe tolong lon ewe fanü o fanüeni, \q1 usun ka fen pwon fän akapel pwe kopwe ngeniir. \x + \xo 9.15 \xt Eks 16.4-15; Eks 17.1-7; Tut 1.21\x* \q1 \v 16 Nge äm kewe lewo ra lamalamtekia o tipepöchökül, \q1 resap aleasochisi om kewe allük. \q1 \v 17 Resap fokun mochen aleasochis ngonuk, resap pwal ekieki ekewe manaman ka föri lefiler. \q1 Nge ra chök tipepöchökül o filätä eman souemwen, \q1 epwe aliwinirela Isip pwe aramas repwe nöüniir amanau. \q1 Nge en eman Kot mi amusala tipis, \q1 ka kirikiröch o ümöümöch, ka pwal songomang o wöün tong ellet. \q1 Iei mine kosap likitirela, \x + \xo 9.17 \xt Num 14.1-4; Tut 1.26-33; Eks 34.6; Num 14.18\x* \q1 \v 18 lupwen ra mwo nge föri fän iter uluulun eman nienifön kow seni mächä \q1 o üra, ‘Iei i äm we Kot mi emwenikeemiwu seni Isip,’ \q1 pwal lupwen ra fokun turunufaseek. \x + \xo 9.18 \xt Eks 32.1-4\x* \q1 \v 19 Pokiten ka fokun ümöümöch, \q1 kosap likitirela lon ewe fanüapö. \q1 Ewe ürekuchu mi emweniir won ewe al esap sü seniir lerän, \q1 nge ewe üreekkei, a asarama ewe al repwe fetal won, \q1 esap sü seniir lepwin. \q1 \v 20 Ka lifang ngeniir Ngünum mi mürina, pwe epwe öüröüreer, \q1 ka pwal amongö ngeniir om mana o aünü ngeniir koluk. \q1 \v 21 Lon ükükün faik ier ka tümwünüür lon ewe fanüapö, \q1 pwe resap osupwang ren och. \q1 Üfer kewe ra üföüf resap kamwala, \q1 nge pecher resap pwo. \x + \xo 9.21 \xt Tut 8.2-4\x* \q1 \v 22 Ka atolonga ekewe mwü me aramasen lor fän nemeniir, \q1 ka pwal afanüa ngeniir fanüer kewe meinisin. \q1 Iei mine ra fanüeni fanüen Sihon ewe kingen Hespon \q1 me fanüen Ok ewe kingen Pasan. \x + \xo 9.22 \xt Num 21.21-35\x* \q1 \v 23 Ka achomonga mwirimwirir kewe pwe ra chomong usun chomongun ekewe fün läng, \q1 ka pwal emwenirelong lon ewe fanü, \q1 ka fen üreni ar kewe lewo pwe repwe tolong lon o fanüeni. \x + \xo 9.23 \xt Ken 15.5; 22.17; Jos 3.14-17\x* \q1 \v 24 Iei mine mwirimwirir kewe ra tolong lon ewe fanü o fanüeni. \q1 En ka akufu me mwer ekewe chon Kaanan mi nom lon ewe fanü \q1 o atolonga fän nemenier ar kewe king me aramasen ewe fanü, \q1 pwe repwe tongeni föri ngeniir usun ar mochen. \x + \xo 9.24 \xt Jos 11.23\x* \q1 \v 25 Iwe, ra liapeni telinimw mi pöchökül tittir \q1 me fanü mi mürina o imweni ekewe imw mi ur ren mettoch mi mürina. \q1 Ra eäni ekewe chönüttu \q1 o tanipini ekewe tanipin wain me olif, \q1 pwal chomong sokopaten irä mi ua. \q1 Ra mongö o möt, ra pwal kitinupula. \q1 Ra fokun pwapwa ren ekewe mettoch mi mürina ka lifang ngeniir. \x + \xo 9.25 \xt Tut 6.10-11\x* \q1 \v 26 Iei mwo nge noum kewe aramas ra chök lükümach o ü ngonuk, \q1 ra pöütala om allük lükisökürür \q1 o niela noum kewe soufos mi fönöör \q1 pwe repwe kulsefälituk, \q1 ra pwal fokun turunufaseek. \q1 \v 27 Iei mine ka asechirelong lepöün chon oputeer mi ariaföüür. \q1 Iwe, lon fansoun ar riaföü ra siö ngonuk, \q1 nge en ka aüselingeer seni läng. \q1 Lon om ümöümöch mi lapalap ka ngeniir souemwen \q1 mi angaseer seni lepöün chon oputeer. \q1 \v 28 Nge lupwen ra kinamwe, ra försefäli mine a ngau me fän mesom. \q1 Mürin ka asechisefälirelong lepöün chon oputeer pwe repwe nemeniir. \q1 Nge lupwen ra ekieksefäl o siö ngonuk, \q1 ka aüselingeer seni läng. \q1 Fän chomong ka angaseer lon om ümöümöch. \x + \xo 9.28 \xt Souk 2.11-16\x* \q1 \v 29 Ka fönöör pwe repwe aleasochis ngeni om kewe allük. \q1 Nge ir ra chök lamalamtekia o aleasolap ngeniir. \q1 Iwe, ra tipis ren ar puri om kewe pwüüng, \q1 are eman epwe fen apwönüretä, epwe manau ren. \q1 Iwe, ra ülöförea o tipepöchökül, nge resap mochen aleasochis. \x + \xo 9.29 \xt Lif 18.5\x* \q1 \v 30 Chomong ier ka mosonotam ngeniir, \q1 ka ngeni noum kewe soufos Ngünum pwe repwe tongeni fönöör, \q1 nge resap mochen aüselinga. \q1 Iei mine ka atolongeer fän nemenien ekoch mwü. \x + \xo 9.30 \xt 2.King 17.13-18; 2.Kron 36.15-16\x* \q1 \v 31 Iei mwo nge lon om ümöümöch mi lapalap \q1 kosap likitirela ika aroserela. \q1 Pun en eman Kot mi kirikiröch o ümöümöch. \b \q1 \v 32 Äm Kot, en eman Kot mi tekia o manaman, \q1 aramas ra niuokusituk, \q1 ka apwönüetä om pwon me tong ellet ngenikem. \q1 Iei mine kopwe ekieki usun ekewe riaföü meinisin ra torikem, \q1 ra tori äm kewe king me samol, nöüm kewe souasor me soufos, \q1 äm kewe lewo me nöüm kewe aramas meinisin \q1 seni fansoun mwün ekewe kingen Asiria tori ikenai. \x + \xo 9.32 \xt 2.King 15.19,29; 17.3-6; Esr 4.2,10\x* \q1 \v 33 Nge en ka pwüng won meinisin mine ka föri ngenikem. \q1 En ka allükülük ngenikem, nge äm aia tipis ngonuk. \q1 \v 34 Äm kewe king me samol, äm kewe souasor me äm kewe lewo \q1 resap apwönüetä om kewe allük \q1 ika afäli om kewe pwüüng me om kewe kapasen fön ka ngeniir. \q1 \v 35 Pwal lupwen ra nemenem lon mwür o pwapwaäsini ekewe feiöch \q1 ra angei senuk me lon ewe fanü mi watte o pwülüöch ka ngeniir, \q1 ir resap kul seni ar kewe föför mi ngau o angang ngonuk. \q1 \v 36 Nengeni, aramas ra nöünikem amanau ikenai. \q1 Aramas ra nöünikem amanau me lon ewe fanü ka ngeni äm kewe lewo, \q1 pwe repwe pwapwaiti uan me ekewe mettoch mi mürina lon. \q1 \v 37 Iwe, uän ewe fanü mi watte a tori ekewe king, \q1 en ka awiseer pwe repwe nemenikem \q1 pokiten aia tipis. \q1 Ra pwal nemeni inisim me nöüm kewe man usun ar mochen, \q1 nge äm aia nom lon riaföü watte.” \s1 Ekewe aramas ra pwon pwe repwe aleasochisi ewe allük \sr 9.38–10.39 \p \v 38 Pokiten ekei mettoch mi fis, äm ekewe chon Israel aia föri eu pwon mi nükünük o makeetiu kapasan, nge äm kewe samol, nöüm kewe mwän seni ewe ainangen Lefi me nöüm souasor ra saini iter won o impwangei. \c 10 \p \v 1 Iwe, ikkei iten chokewe mi saini iter: Ewe kepina Nehemia nöün Hakalia we mwän me Setekia. \v 2 Pwal ekei souasor iter: Seraia, Asaria me Jeremaia, \v 3 Pasur, Amaria me Malkia, \v 4 Hatus, Sepania me Maluk, \v 5 Harim, Meremot me Opatia, \v 6 Taniel, Kineton me Paruk, \v 7 Mesulam, Apia, me Miamin, \v 8 Masia, Pilkai me Semaia. \v 9 Ikkei iten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi: Jesua nöün Asania we mwän, Pinui seni ewe familien Henatat, me Katmiel, \v 10 pwal pwiir kewe iter Sepania, Hotia, Kelita, Pelaia me Hanan, \v 11 Mika, Rehop me Hasapia, \v 12 Sakur, Serepia me Sepania, \v 13 Hotia, Pani me Peninu. \v 14 Ikkei iten samolun ekewe aramas: Paros, Pahat-moap, Elam, Satu me Pani, \v 15 Puni, Askat me Pepai, \v 16 Atonia, Pikwai me Atin, \v 17 Ater, Hiskia me Asur, \v 18 Hotia, Hasum me Pesai, \v 19 Harif, Anatot me Nepai, \v 20 Makpias, Mesulam me Hesir, \v 21 Mesesapel, Satok me Jatua, \v 22 Pelatia, Hanan me Anaia, \v 23 Hosea, Hanania me Hasup, \v 24 Haloes, Pilha me Sopek, \v 25 Rehum, Hasapna me Maseia, \v 26 Ahia, Hanan me Anan, \v 27 Maluk, Harim me Paana. \p \v 28 Iwe, äm aramasen Israel, ekewe souasor, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel, ekewe chon köl, ekewe chon angang ngeni imwenfel, pwal meinisin mi aimwürela seni aramasen ekewe fanü pokiten ar aleasochisi än Kot we allük fiti pwülüem, nöüm mwän me fefin, meinisin mi tongeni silei o weweiti ewe pwon, \v 29 aia chufengen me äm kewe souemwen le pwon fän akapel. Aia pwon fän akapel pwe aipwe apwönüetä än Kot we allük Moses nöün Kot we chon angang a ngenikem, aipwe pwal aleasochisi än ewe Samol mi Lapalap äm we Samol kewe allük me pwüüng meinisin. Nge iö kana ra atai ei pwon repwe anümamau. \v 30 Äm aisap apwüpwülüa nöüm kewe föpwül ngeni aramasen ei fanü ika apwüpwülüa nöüm alüal ngeni nöür föpwül. \x + \xo 10.30 \xt Eks 34.16; Tut 7.3\x* \v 31 Nge are aramasen ekewe fanü repwe uwato pisek ika wiich pwe repwe amömö lon ewe ränin sapat, äm aisap kamö seniir lon ewe ränin sapat ika lon eu rän mi pin. Äm aisap fotuki och lon iteiten afisuen ier, aia pwal amusala än pwiim kewe liwinimang. \x + \xo 10.31 \xt Eks 23.10-11; Lif 25.1-7; Tut 15.1-2\x* \p \v 32 Iwe, äm aia pwal püsin pwon pwe aipwe püngütiu eu lewalu aunus silifer iteiten ier fän iten angangen imwen äm we Kot: \x + \xo 10.32 \xt Eks 30.11-16\x* \v 33 Fän iten ekewe pilawa mi pin, ewe asoren mongö me ewe asoren kek mi fifis iteiten rän, fän iten ekewe asor mi fis lon ränin sapat, lon ekewe ränin popun maram, lon ekewe chulap mi kefil, fän iten ekewe asor mi pin, ekewe asoren tipis fän iten amusamusen än ekewe aramasen Israel tipis, pwal fän iten angangen lon imwen äm we Kot meinisin. \v 34 Äm kewe souasor, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi me ekewe aramas, aia pwal üttüt won iö lein än semelapem kewe cho epwe uwato amwüch lon imwen äm we Kot iteiten ier lon ewe fansoun mi afat, fän iten ekewe asor repwe kek won än ewe Samol mi Lapalap äm we Kot we rongen asor, usun a fen mak lon ewe allük. \v 35 Äm aia pwon pwe iteiten ier aipwe uwato mwen uän fotäm irä lon ewe imwenfel, pwal mwen uän ekewe sokopaten irä meinisin. \x + \xo 10.35 \xt Eks 23.19; 34.26; Tut 26.2\x* \v 36 Äm aipwe uwato nöüm kewe mwänichi ren ekewe souasor mi angang lon imwen äm we Kot pwe nöün. Aipwe pwal uwato mweinöün nöüm pwiin kow me sip me kuuch, usun a fen mak lon ewe allük. \x + \xo 10.36 \xt Eks 13.2\x* \v 37 Äm aipwe pwal uwato ren ekewe souasor lon ekewe rumwen iseis lon imwen äm we Kot öüwäem pilawa seni mwen kiniem wiich, pwal äm kewe asor seni uän ekewe irä meinisin, seni ewe wain me apüra. Aipwe pwal uwala ewe eu leengolun uän äm pwül ren ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, pun ir ra wisen ioni ekewe leengol seni lon sopum kewe meinisin. \x + \xo 10.37 \xt Num 18.21\x* \v 38 Nge ekewe souasor ir mwirimwirin Aaron repwe eti ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, lupwen repwe angei ekewe leengol. Iwe, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi repwe uwato eu leengol seni ekewe leengol lon ekewe rumwen iseis lon imwen äm we Kot. \x + \xo 10.38 \xt Num 18.26\x* \v 39 Ekewe chon Israel me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi repwe uwato ekewe asor seni wiich, wain me apüra lon ekewe rumwen iseis ia ekewe pisek fän iten ewe imwenfel ra nom ie, pwal ia ekewe souasor mi angang, ekewe chon mamasa ekewe asamalapen imwenfel me ekewe chon köl ra nom ie. Äm aisap tümwününgau ngeni angangen imwen äm we Kot. \c 11 \s1 Iteiten ekewe aramas mi nom lon Jerusalem \sr 11.1-24 \p \v 1 Iwe, ekewe souemwenin aramas ra nom lon Jerusalem. Nge ekewe lusun aramas ra üttüt won eu famili me lein engol famili pwe epwe feito o nonom lon Jerusalem ewe telinimw mi pin, nge ekewe tiu lusun repwe nonom lon en me an telinimw. \v 2 Iwe, ekewe aramas ra afeiöchü chokewe meinisin mi filätä seni mochenin letiper pwe repwe nonom lon Jerusalem. \v 3 Nge lon ekewe lusun telinimwen Juta ekewe chon Israel, ekewe souasor, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ekewe chon angang ngeni ewe imwenfel me ekewe mwirimwirin nöün Salomon kewe chon angang ra nonom lon en me lenian lon ar kewe telinimw. Ikkei iten ekewe samolun ewe fanü Juta mi nom lon Jerusalem: \v 4 Seni chon ewe ainangen Juta: Ataia nöün Usia we mwän, Usia nöün Sekaria, Sekaria nöün Amaria, Amaria nöün Sefatia, Sefatia nöün Malalel, nge Malalel eman mwirimwirin Peres. \x + \xo 11.4 \xt Ne 7.13\x* \v 5 Pwal Maseia nöün Paruk we mwän, Paruk nöün Kolhose, Kolhose nöün Hasaia, Hasaia nöün Ataia, Ataia nöün Joiarip, Joiarip nöün Sekaria, nge Sekaria eman mwirimwirin Sela. \v 6 Iwe, ekewe mwirimwirin Peres meinisin mi nom lon Jerusalem ükükün föpükü wone me waluman mwän mi pöchökül o pwora. \p \v 7 Nge seni chon ewe ainangen Peniamin: Salu nöün Mesulam we mwän, Mesulam nöün Joet, Joet nöün Petaia, Petaia nöün Kolaia, Kolaia nöün Maseia, Maseia nöün Itiel, nge Itiel nöün Jesaia, \v 8 pwal märärin kewe Kapai me Salai, irfengen meinisin ükükün tiwepükü rüe me waluman. \v 9 Iwe, Joel nöün Sikri ar sounemenem, nge Juta nöün Hasenua a kisin fan le nemenem lon ewe telinimw. \p \v 10 Ikkei iten ekewe souasor mi nom lon Jerusalem: Jetaia nöün Joiarip we mwän me Jakin, \v 11 Seraia nöün Hilkia we mwän, Hilkia nöün Mesulam, Mesulam nöün Satok, Satok nöün Meraiot, nge Meraiot nöün Ahitup, ewe mi nemeni ewe imwen Kot, \v 12 fiti märärir kewe mi föri angangen lon ewe imwenfel, irfengen meinisin ükükün walupükü rüe me ruoman. Iwe, pwal Ataia nöün Jeroham we mwän, Jeroham nöün Pelalia, Pelalia nöün Amsi, Amsi nöün Sekaria, Sekaria nöün Pasur, nge Pasur nöün Malkia, \v 13 fiti märärin kewe, ir mwänirelan än semer kewe cho, irfengen meinisin ükükün ruupükü faik me ruoman. Pwal Amasai nöün Asarel we mwän, Asarel nöün Asai, Asai nöün Mesilemot, nge Mesilemot nöün Imer, \v 14 fiti märärin kewe, ir sounfiu mi pwora, irfengen meinisin ükükün ipükü rüe me waluman. Iwe, Saptiel nöün Haketolim we mwän ar sounemenem. \v 15 Pwal ikkei iten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi: Semaia nöün Hasup we mwän, Hasup nöün Asrikam, Asrikam nöün Hasapia, nge Hasapia nöün Puni. \v 16 Iwe, Sapetai me Josapat ir samolun ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ra wisen nemeni angangen ünükün ewe imwen Kot. \v 17 Pwal Matania nöün Mika we mwän, Mika nöün Sapti, nge Sapti eman mwirimwirin Asaf, i souemwenin ewe mwichen chon köl a wisen chietä ewe kölün kilisou lupwen fansoun iotek. Iwe, Pakpukia ewe aruomanün me lein märärin kewe, pwal Apta nöün Samua we mwän, Samua nöün Kalal, nge Kalal eman mwirimwirin Jetutun. \v 18 Iwe, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi meinisin mi nom lon Jerusalem ewe telinimw mi pin ükükün ruupükü walik me föman. \p \v 19 Iwe, iten ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel Akup me Talmon fiti märärir kewe ükükün ipükü fik me ruoman. \v 20 Nge ekewe lusun chon Israel, ekewe lusun souasor me chon ewe ainangen Lefi ra nonom lon ekewe telinimwen Juta lon en me püsin fanüan. \v 21 Iwe, ekewe chon angang ngeni imwenfel ra nonom lon Ofel, eu kinikinin lon ewe telinimw Jerusalem, nge Siha me Kispa ra wisen nemeniir. \p \v 22 Iwe, ewe sounemenemen chon ewe ainangen Lefi mi nom lon Jerusalem itan Usi nöün Pani we mwän, Pani nöün Hasapia, Hasapia nöün Matania, nge Matania nöün Mika, eman me lein ekewe mwirimwirin Asaf, ir ekewe chon köl mi wisen köl lupwen ar fel lon ewe imwen Kot. \v 23 Pun mi wor eu allük fän iten ekewe chon köl me ren ewe king, a akota usun ar angang repwe föri iteiten rän. \v 24 Nge Petaia nöün Mesesapel we mwän seni ekewe mwirimwirin Sera nöün Juta a wisen tupuni ekewe aramasen Israel ngeni ewe kingen Persia won mettoch meinisin. \s1 Ekewe sop lükün Jerusalem \sr 11.25-36 \p \v 25 Ikkei ekewe telinimw me ekewe tanipi ünükür, ekoch chon ewe ainangen Juta ra nonom lon: Kiriat-arapa, Tipon me Jekapsel fiti wisoposopur kewe. \v 26 Ra pwal nom lon ekewe telinimw Jesua, Molota me Petpelet, \v 27 Hasar-sual me Persepa fiti wisoposopun kewe, \v 28 lon Siklak me Mekona fiti wisoposopun kewe. \v 29 Ra pwal nom lon En-rimon, Sora me Jarmut, \v 30 Sanoa me Atulam fiti wisoposopur kewe, lon Lakis me ekewe tanipi ünükün, pwal lon Aseka fiti wisoposopun kewe. Iei usun ekewe chon Juta ra nonom lon ewe fanü seni Persepa mi nom ör tori ewe lemolun Hinom mi nom efeng. \v 31 Nge chon ewe ainangen Peniamin ra nonom lon Kepa, Mikmas, Aia me Petel fiti wisoposopun kewe, \v 32 lon Anatot, Nop me Anania, \v 33 Hasor, Rama me Kitaim, \v 34 Hatit, Sepoim me Nepalat, \v 35 Lot me Ono, pwal lon ewe lemol ia ekewe mwän mi sipeöch le angang ra nom ie. \v 36 Iwe, ekoch aramas seni ewe ainangen Lefi mi nom lon fanüen chon Juta ra awiseer pwe repwe nonom lon fanüen chon Peniamin. \c 12 \s1 Ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi \sr 12.1-26 \p \v 1 Ikkei ir ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi mi liwinsefäl seni ar oola, ra etato Serupapel nöün Sealtiel we mwän me Jesua: Ekewe souasor Seraia, Jeremaia, Esra, \v 2 Amaria, Maluk me Hatus, \v 3 Sekania, Rehum me Meremot, \v 4 Ito, Kinetoi me Apia, \v 5 Miamin, Matia me Pilka, \v 6 Semaia, Joiarip me Jetaia, \v 7 Salu, Amok, Hilkia me Jetaia. Ikkei ir samolun lein ekewe souasor fiti märärir kewe lon ränin manauen ewe souasor mi lap Jesua. \p \v 8 Ikkei ir ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi: Jesua, Pinui, Katmiel, Serepia, Juta me Matania, nge Matania fiti märärin kewe ra wisen chietä ekewe kölün kilisou. \v 9 Nge Pakpukia me Uno fiti märärir kewe ra ü awenewener lon ar mwichen köl mi likatatap. \v 10 Iwe, Jesua semen Joiakim, Joiakim semen Eliasip, nge Eliasip semen Joiata, \v 11 Joiata semen Jonatan, nge Jonatan semen Jatua. \p \v 12 Ikkei ir ekewe souasor, ir mwänirelan än semer kewe cho lon ränin manauen ewe souasor mi lap Joiakim: Meraia seni än Seraia we cho, Hanania seni än Jeremaia we cho, \v 13 Mesulam seni än Esra we cho, Jehoanan seni än Amaria we cho, \v 14 Jonatan seni än Maluki we cho, Josef seni än Sepania we cho, \v 15 Atna seni än Harim we cho, Helkai seni än Meraiot we cho, \v 16 Sekaria seni än Ito we cho, Mesulam seni än Kineton we cho, \v 17 Sikri seni än Apia we cho, Piltai seni än Miniamin-Moatia we cho, \v 18 Samua seni än Pilka we cho, Jehonatan seni än Semaia we cho, \v 19 Matenai seni än Joiarip we cho, Usi seni än Jetaia we cho, \v 20 Kalai seni än Salai we cho, Eper seni än Amok we cho, \v 21 Hasapia seni än Hilkia we cho, Netanel seni än Jetaia we cho. \p \v 22 Iwe, lon ränin manauen ekewe souasor mi lap Eliasip, Joiata, Johanan me Jatua a mak iteiten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ir mwänirelan än semer kewe cho, a pwal mak iteiten mwänirelan än ekewe souasor cho. Ei iteit a wes lon mwün Tarius ewe kingen Persia. \v 23 Nge iteiten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ir mwänirelan än semer kewe cho, a chök makelong lon ewe puken uruwo tori ränin Johanan nöün Eliasip we mwän. \v 24 Iwe, ikkei iten samolun ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi: Hasapia, Serepia me Jesua nöün Katmiel we mwän, nge märärir kewe ra ü awenewener pwe repwe kölün mwareiti Kot o kilisou ngeni, usun Tafit ewe aramasen Kot a fen allük, eu mwich a likatatap mürin pwal eu mwich le köl. \v 25 Nge Matania, Pakpukia, Opatia, Mesulam, Talmon me Akup ra chon mamasa asamalapen ekewe imwen iseis arun asamalapen ewe imwenfel. \v 26 Ätekei ra föri ar angang lon ränin manauen Joiakim nöün Jesua we mwän, nge Jesua nöün Jehosatak, lon ränin manauen ewe kepina Nehemia, pwal lon ränin manauen ewe souasor Esra ewe sousile allük. \s1 Efinünen ewe tittin Jerusalem \sr 12.27-43 \p \v 27 Iwe, lupwen fansoun efinünen ewe tittin Jerusalem ra kütta ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi lon lenier kewe meinisin o emwenireto Jerusalem, pwe repwe föri efinünen ewe tit fän pwapwa, fän kölün kilisou, fän ar pisekin kaktai, fän tikin kitar me ükülele. \v 28 Iwe, ekewe chon köl seni familien chon ewe ainangen Lefi ra chufengen seni ekewe leni pwelin ünükün Jerusalem, seni ekewe sop ia ekewe chon Netofa ra nom ie, \v 29 pwal seni Pet-kilkal me ekewe fanü Kepa me Asmafet. Pun ekewe chon köl ra aüetä telinimw fän iter pwelin ünükün Jerusalem. \v 30 Iwe, ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra püsin alimöchüür, ra pwal alimöchü ekewe aramas o föri angangen alimelim ngeni ekewe asamalap me ewe tit. \p \v 31 Mürin üa amwichafengeni ekewe samolun Juta won ewe tit o filätä ruu mwichen köl mi chocho, pwe repwe fetal won ewe tit o kölün kilisou. Eu mwich a fetal ngeni pelifich tori ewe Asamalapen Pipi. \v 32 Iwe, Hosaia a tapwela mürir fiti esopun ewe mwichen samolun chon Juta, \v 33 pwal Asaria, Esra me Mesulam, \v 34 Juta, Peniamin, Semaia me Jeremaia, \v 35 pwal ekoch souasor fän nöür kewe rappwa ra tapwela mürir me Sekaria nöün Jonatan we mwän, Jonatan nöün Semaia, Semaia nöün Matania, Matania nöün Mikaia, Mikaia nöün Sakur, nge Sakur nöün Asaf. \v 36 Iwe, märärin kewe ra tapwela mürin: Semaia, Asarel, Milalai, Kilalai, Maai, Netanel, Juta me Hanani fän ar pisekin ettik ra apirü seni förien Tafit ewe aramasen Kot. Nge Esra ewe sousile allük a akom mwer. \v 37 Iwe, lupwen ra tori ewe Asamalapen Chönüttu, ra fetal wenewenetä won ewe latö mi feitä ngeni ewe telinimwen Tafit o fetal won ewe al mi feitä won ewe tit asen imwen Tafit, ra pwal feila ngeni ewe Asamalapen Koluk mi nom ötiu. \p \v 38 Iwe, ewe aruuen mwich mi kölün kilisou a pwerela ngeni peliefengin me won ewe tit, nge ngang üa tapwela mürir fiti esopun ewe mwichen samolun ekewe aramas. Äm aia fetal asen ewe imw tekia Lenien Umw o fetal ngeni ewe tit mi chölap. \v 39 Seni ikenan aia feila asen ewe Asamalapen Efraim o feila ngeni ewe Asamalapen Lom, ngeni ewe Asamalapen Ik me ewe imw tekia imwen Hananel, pwal ngeni ewe imw tekia itan Ipükü tori ewe Asamalapen Sip. Iwe, aia kaüla ren ewe Asamalapen Chon Mamas. \v 40 Iei usun ekewe ruu mwich mi kölün kilisou ra tori ewe imwen Kot. Pwal ngang me esopun ewe mwichen nöüwis aia nom rer, \v 41 pwal ekewe souasor Eliakim, Maseia, Miniamin, Mikaia, Elioenai, Sekaria me Hanania ra ütä fän nöür kewe rappwa, \v 42 pwal Maseia, Semaia, Eleasar, Usi, Jehoanan, Malkia, Elam me Eser. Nge ekewe chon köl ra köl fän emwenien Jesraia. \v 43 Lon ena rän ra eäni asor chomong mönün asor, ra pwal meseik, pun Kot a föri pwe repwe meseik fän pwapwa mi watte. Pwal ekewe fefin me semirit ra meseik. Iwe, aramas ra rongorong me toau än chon Jerusalem pwapwa. \s1 Wisen ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi \sr 12.44-47 \p \v 44 Iwe, lon ena fansoun ra filätä mwän repwe tümwünü ekewe rumw ia ra iseis ie ekewe lifang, ekewe mwen ua me ekewe leengol. Ra wisen ionifengeni seni ekewe tanipi mi nom ünükün ekewe telinimw ewe kinikin a fen pwüngüla lon allük o isenalong lon ekewe rumwen iseis fän iten ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi. Iwe, ekewe chon Juta ra pwapwa ren angangen ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, \x + \xo 12.44 \xt 1.Kron 25.1-8; 1.Kron 26.12\x* \v 45 pun ra föri angangen ar we Kot me ewe angangen limelim. Pwal ekewe chon köl me ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel ra föri ar angang usun Tafit me Salomon nöün we mwän ra allük. \v 46 Pun seni me lom lon ränin manauen Tafit me Asaf a wor chon emweni ekewe chon köl mi kölün mwareiti me kilisou ngeni Kot. \v 47 Iwe, lon ränin manauen Serupapel pwal lon ränin manauen Nehemia, chon Israel meinisin ra ngeni ekewe chon köl me chon mamasa asamalapen imwenfel wiser iteiten rän. Iwe, ra aimwüela wisen ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, nge ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra aimwüela wisen ekewe mwirimwirin Aaron. \c 13 \s1 Än Nehemia akotsefäl \sr 13.1-31 \p \v 1 Iwe, lon ena fansoun, lupwen ra aleani än Moses we puken allük ngeni ekewe aramas, ra küna me lon pwe esap wor eman chon Amon ika chon Moap epwe tongeni choni nöün Kot we mwichen aramas. \v 2 Pun ir resap souni ekewe chon Israel fän pilawa me koluk, lupwen ra towu seni Isip, nge ra fen möni Palam pwe epwe pälüeniir o anümamaueer. Nge äm we Kot a sorei ewe anümamau ngeni feiöch. \x + \xo 13.2 \xt Tut 23.3-5; Num 22.1-6\x* \v 3 Lupwen ekewe aramasen Israel ra rongorong ei allük, ra aimwüela seni ar we mwich chokewe meinisin ir mwirimwirin chon ekis. \p \v 4 Nge me lom ewe souasor Eliasip mi kefilitä, pwe epwe tümwünü ekewe rumwen iseis lon imwen äm we Kot, a pwipwi ngeni Topia. \v 5 Iwe, Eliasip a mwütätä ngeni Topia eu rumw watte ia ra iseis ie me mwan ewe asoren mongö, ewe apach mi pwokus, ekewe pisek fän iten imwenfel, ekewe asor fän iten ekewe souasor me ekewe leengolun wiich, wain me apüra fän iten ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, ekewe chon köl me ekewe chon mamasa asamalapen imwenfel. \v 6 Iwe, lupwen a fis ei lapalap, ngang üsap nom lon Jerusalem, pun lon ilik me ruuen ierin mwün Artaksasta ewe kingen Papilon üa liwiniti ewe king. Nge mürin eu fansoun üa tüngorei ewe king pwe epwe mwüt ngeniei ai üpwe liwinla. \v 7 Iwe, üa tori Jerusalem. Mürin üa küna ewe lapalap mi ngau Eliasip a föri, pwe a mwütätä ngeni Topia eu rumw me lon imwen Kot. \v 8 Iwe, üa fokun song o aturawu pisekin Topia meinisin seni lon ewe rumw. \v 9 Mürin üa allük pwe repwe föri angangen limelim lon ewe rumw, üa pwal aliwinala ekewe pisek fän iten ewe imwen Kot, ewe asoren mongö me ewe apach mi pwokus. \p \v 10 Üa pwal küna pwe ekewe aramas resap ngeni ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi wiser. Iei mine ir me ekewe chon köl mi wisen föri ewe angang mi pin ra en me liwiniti an tanipi. \x + \xo 13.10 \xt Tut 12.19\x* \v 11 Iwe, üa apwüngü ekewe nöüwis o aisiniir, “Pwota ekewe aramas ra likitala ewe imwen Kot?” Iwe, üa amwichafengeni ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi o atosefälirelong lon en me an angang. \v 12 Mürin, ekewe chon Juta meinisin ra uwato ekewe leengolun wiich, wain me apüra seni föün olif lon ekewe rumwen iseis. \x + \xo 13.12 \xt Mal 3.10\x* \v 13 Iwe, üa filätä ekoch mwän pwe repwe tümwünü ekewe rumwen iseis: ewe souasor Selemia, Satok ewe sousile allük me Petaia seni chon ewe ainangen Lefi. Nge ewe mi wisen alisiir Hanan nöün Sakur we mwän, nge Sakur nöün Matania. Iwe, a pwä pwe ätekei ir mwän mi allükülük, ra wisen ainetöchü ekewe mongö ngeni märärir kewe. \v 14 Ai Kot, kopwe chechemeniei fän äsengesin mine üa föri, nge kosap aücheangaua ai kewe föför mi mürina üa föri fän iten imwom me om kewe angang mi fis lon. \p \v 15 Lon ekana fansoun üa küna ekoch aramas me lon Juta, ra üchüch wain lon ewe ränin sapat. Pwal ekoch ra iseis wiich, wain, föün wain me fiik pwal sokopaten mettoch won nöür aas o uweereto Jerusalem lon ewe ränin sapat. Iwe, üa fönöör pwe resap amömö ewe mongö lon ewe ränin sapat. \x + \xo 13.15 \xt Eks 20.8-10; Tut 5.12-14; Jer 17.21-22\x* \v 16 Mi pwal wor re Tirus ra nom lon Jerusalem, ra uwato ik me sokopaten pisek o amömö ngeni ekewe aramasen Juta lon ewe ränin sapat. \v 17 Mürin üa apwüngü ekewe aramas tekia seni Juta o üreniir, “Pwota oua föri ei sokun föföringau pwe oua apiningaua pinin ewe ränin sapat? \v 18 Ifa usun, ämi kewe lewo resap pwal föri ei sokun föför, nge ach we Kot a atoto woch pwal won ei telinimw ekei feiengau meinisin? Nge ämi oua alapala än Kot lingeringer won Israel ren ämi apiningaua pinin ewe ränin sapat.” \p \v 19 Iwe, üa allük pwe ekewe asamalapen Jerusalem repwe kapüngüla, lupwen a popuetä pwinila me mwen ewe ränin sapat, nge resap tongeni suksefäl tori wesin ewe ränin sapat. Üa pwal anomu ekoch me lein nei chon angang ren ekewe asamalap, pwe esap wor eman a tongeni uwalong och mettoch lon ewe telinimw lon ewe ränin sapat. \v 20 Mürin, ekewe chon amömö mi amömö sokopaten pisek ra chök pwinipwin lükün tittin Jerusalem fän eu ika fän ruu. \v 21 Nge ngang üa fönöör o üreniir, “Pwota oua pwinipwin lükün ewe tit? Are oupwe försefäli, üpwe pöchökül ngenikemi.” Seni ei fansoun resap chüen feito lon ewe ränin sapat. \v 22 Iwe, üa allük ngeni ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, pwe repwe püsin alimöchüür, repwe feito o mamasa ekewe asamalap, pwe aramas repwe pinini pinin ewe ränin sapat. Ai Kot, kopwe chechemeniei fän äsengesin pwal ei föför üa föri, kopwe ümöümöch ngeniei lon om tong ellet mi fokun lapalap. \p \v 23 Lon ekana fansoun üa pwal küna re Juta mi pwüpwülü ngeni fin Astot, Amon me Moap. \v 24 Iwe, esop seni nöür kewe semirit ra eäni fosun Astot ika och sokun fosun aramas, nge resap tongeni eäni fosun Juta. \v 25 Iwe, üa apwüngüür o anümamaueer, nge ekoch me leir üa wichiir o ütti meten mökürer. Mürin, üa pesei ngeniir pwe repwe pwon fän akapel iten Kot, pwe resap fokun chüen apwüpwülüa nöür föpwül ngeni nöün ekewe chon ekis alüal, ika angei nöün ekewe chon ekis föpwül pwe pwülüen nöür alüal ika püsin pwülüer. \x + \xo 13.25 \xt Eks 34.11-16; Tut 7.1-5\x* \v 26 Üa üreniir, “Ifa usun, Salomon ewe kingen Israel esap tipis pokiten ena sokun fefin? Esap wor eman king usun i me lein kingen ekewe mwü meinisin. An Kot a fokun echeni o seikätä pwe epwe kingen Israel. Iei mwo ei, nge ekewe fin ekis ra tongeni emwenalong Salomon lon tipis. \x + \xo 13.26 \xt 2.Sam 12.24-25; 1.King 11.1-8\x* \v 27 Ifa usun, äm aipwe apirükemi o föri ekei föför mi fokun ngau, pwe aipwe aleasolap ngeni äm we Kot ren äm pwülüeni ekewe fin ekis?” \p \v 28 Iwe, eman seni nöün Jehoiata we mwän, nge Jehoiata nöün Eliasip ewe souasor mi lap, a pwülüeni eman föpwül nöün Sanpalat ewe re Pet-horon. Iei mine üa asüela Jehoiata seni Jerusalem. \x + \xo 13.28 \xt Ne 4.1\x* \v 29 Ai Kot, kopwe chechemeni ekei aramas, pun ra alimengaua ewe wisen souasor, ra pwal atai ewe pwon en ka föri ngeni ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi. \p \v 30 Iei usun üa limeti ekewe aramas seni föförün ekewe chon ekis meinisin o akota wisen ekewe souasor me wisen ekewe mwän seni ewe ainangen Lefi, eman me eman ngeni an angang. \v 31 Iwe, üa pwal akota fansoun ineet ekewe aramas repwe uwato amwüchün ekewe asor me ekewe mwen ua. Ai Kot, kopwe chechemeni ei o afeiöchüei.