\id 1TH \h 1 TESALONIKA \toc1 Aeuin nöün Paulus Toropwe ngeni ekewe Souläng lon Tesalonika \toc2 1. Tesalonika \toc3 1.Tes \mt2 Aeuin nöün Paulus Toropwe ngeni ekewe Souläng lon \mt1 Tesalonika \is1 Kapas akom \iot I. Chon makkei ei toropwe: Ewe soukünö Paulus. \iot II. A mak ngeni iö: Ngeni ekewe souläng lon Tesalonika. \iot III. Itelapemongen ei toropwe: Paulus a apöchöküla ekewe souläng pwe repwe nüküchar lon ar lükülük. \iot IV. Kapas aüchean ei toropwe: Souläng repwe apilükülüköch ngeni ewe fansoun än Jesus liwinsefäl. \iot V. Masouen ei toropwe: Tesalonika iei ewe samolun telinimw lon ewe fanü Masetonia mi nom fän nemenien ewe mwün Rom. Paulus a popuetä eu mwichefel ikenan mürin an feila seni Filipi. Nge a müttir fis pwe a wor chon Juta mi ü ngeni Paulus, pun ra lolowoiti pwönüetän än Paulus afalafala ewe kapasen Kot ngeni ekewe aramas esap ir chon Juta, ir chokewe mi mochen silei usun ewe lamalamen chon Juta. Ra asüela Paulus, pwe a towu seni Tesalonika o feila Perea. Iwe, me mürin än Paulus tori Korint a angei eu pworaus usun nonomun ewe mwichefel lon Tesalonika seni Timoty, chiechian we mi eti lon an angang. \ip Paulus a makkei aeuin nöün toropwe ngeni ekewe souläng lon Tesalonika an epwe apöchöküla letiper o anüküchara ar lükülük. A pwärätä an kilisou ren an rong usun pworausen ar lükülük me tong. A achema ngeniir usun ewe sokun manau a manaueni lupwen a nom rer. Mürin a pwal pölüeni ekoch kapas ais mi fisitä seni lon ewe mwichefel usun än Jesus liwinsefälito: Ifa usun, eman chon lükü mi mäla me mwen än Kraist liwinsefälito epwe chüen eäni ewe manau esemüch? Nge inet Kraist epwe liwinsefälito? Iwe, Paulus a üreniir, pwe repwe chök sopwela lon ar angang fän mosonoson lupwen ra witiwit fän apilüköch ngeni än Kraist liwinsefäl. \iot VI. Tettelin masouen ei toropwe: \io1 Kapasen kapong 1.1 \io1 Kapasen kilisou me mwareiti ekewe souläng \ior 1.2–3.13\ior* \io1 Kapasen fön fän iten manauen ar souläng \ior 4.1-12\ior* \io1 Kapasen öüröür usun än Jesus liwinsefäl \ior 4.13–5.11\ior* \io1 Sopolan kapasen fön \ior 5.12-22\ior* \io1 Kapasen lesopolan \ior 5.23-28\ior* \c 1 \s1 Kapong \sr 1.1 \p \v 1 Äm Paulus, Silas me Timoty aia kapong ngeni chon ewe mwichefel lon Tesalonika, ir nöün Samach Kot me ach Samol Jesus Kraist: Ümöümöch me kinamwe epwe nonom remi. \x + \xo 1.1 \xt Föf 17.1\x* \s1 Än chon Tesalonika manau me lükülük \sr 1.2-10 \p \v 2 Äm aia kilisoufochofoch ngeni Kot fänäsengesimi meinisin lupwen aia chechemenikemi lon äm iotek. \v 3 Pun aia chechemeni me mwen ach Kot i Samach usun ämi lükülük mi pwä lon ämi föför, usun ämi tong mi pwä lon ämi angang weires, pwal usun ämi apilükülüköch mi nüküchar lon ach Samol Jesus Kraist. \v 4 Ämi pwiim kana, aia silei pwe Kot a echenikemi o afilikemi pwe oupwe nöün. \v 5 Pun aia uwato ewe Pworausen Manau ngenikemi, sap lon kapas chök, nge ren manaman me Ngünmifel, pwal ren äm wesewesen lükü pwe a let ewe kapas. Ämi oua silei ifa usun nonomum lupwen aia nonom remi lon fansoun äm alisikemi. \v 6 Ämi oua apirükem me ach Samol. Inamwo ika oua tolong lon watten riaföü, oua etiwa ewe Kapasen Kot fän pwapwa mi feito seni ewe Ngünmifel. \x + \xo 1.6 \xt Föf 17.5-9\x* \v 7 Iei usun oua wiliti eu lenien apirü fän iten ekewe chon lükü meinisin mi nom lon Masetonia me Akaia. \v 8 Pun esap chök ewe kapas usun ach Samol a towu senikemi o chöfetal lon Masetonia me Akaia, nge pwal ewe pworaus usun ämi lükü Kot a chöfetal ekis meinisin. Esap wor och mine aipwe chüen tongeni apasa. \v 9 Ekei aramas meinisin ra kapas usun ämi etiwakem lupwen aia churikemi, pwal usun ämi kul ngeni Kot o kul seni ekewe uluulun anümwäl, pwe oupwe angang ngeni ewe Kot mi manau o wesewesen Kot, \v 10 pwal usun ämi witiwiti nöün we epwe feito seni läng. Iei i Jesus nöün we i a amanauasefäli seni mäla, epwe angasakich seni än Kot song epwe feito. \c 2 \s1 Än Paulus angang lon Tesalonika \sr 2.1-16 \p \v 1 Ämi pwiim kana, oua püsin silei pwe äm churikemi esap lomotongau. \v 2 Ämi oua silei pwe aia fen küna riaföü me itengau lon Filipi me mwen äm feito remi lon Tesalonika. Inamwo ika a wor chomong chon ü ngenikem, nge ach Kot a ngenikem pwora pwe aipwe aiti ngenikemi ewe Pworausen Manau mi feito seni i. \x + \xo 2.2 \xt Föf 16.19-24; 17.1-9\x* \v 3 Äm afalafal ngenikemi esap longolong won met mi mwäl ika won ekieksolä, sisap pwal atupu eman. \v 4 Nge iteiten fansoun aia apasatä mine Kot a mochen, pun a apwüngala pwe aipwe fich ngeni an epwe lükü ngenikem ewe Pworausen Manau. Äm aisap mochen apwapwai aramas, nge aia mochen apwapwai Kot ewe mi sotuni ekiekin letipach. \v 5 Pun oua fokun silei pwe aisap feito remi fän kapas amichimich, aisap pwal aea sokun kapas epwe pwölüela äm tipemong. Kot i nöüch chon pwärätä. \v 6 Aisap pwal föri met aramas repwe mwareitikem ren, aisap föri ngenikemi, aisap pwal föri ngeni ekoch. \v 7 Inamwo ika a wor äm pwüüng womi pokiten äm nöün Kraist soukünö, nge aia tipepwetete lupwen aia nonom remi, usun eman in a tümwünü püsin nöün kana. \v 8 Iwe, pokiten aia fokun tongekemi, aia pwal pwapwa le fang ngenikemi sap chök ewe Pworausen Manau seni Kot, nge pwal püsin manauem, pun aia fokun echenikemi. \v 9 Ämi pwiim kana, oua fokun chechemeni usun äm angang weires. Äm aia angang lerän me lepwin pwe aisap aweiresikemi lupwen aia afalafala ngenikemi ewe Pworausen Manau seni Kot. \p \v 10 Ämi nöüm chon pwärätä, pwal Kot, pwe äm föför ngenikemi ämi mi lükü ewe Pworausen Manau a limöch me pwüng, nge esap wor mwäl lon. \v 11 Ämi oua silei pwe aia alisi eman me eman leimi usun chök eman sam a alisi püsin nöün kana. \v 12 Äm aia apöchöküla letipemi o aururukemi, aia pwal allük ngenikemi pwe oupwe manaueni ewe sokun manau mi apwapwai Kot, ewe mi körikemi pwe oupwe eti i lon Mwün me lingan. \p \v 13 Iwe, mi pwal wor eu popun pwota sia kilisoufochofoch ngeni Kot. Lupwen sia uwato remi ewe kapasen Kot, oua rongorong ngeni o etiwa. Ousap ekieki pwe kapasen aramas, nge oua etiwa pwe iei wesewesen kapasen Kot. Pun ewe kapas a angang lomi ämi mi lükülük. \v 14 Ämi pwiim kana, mine a fis ngenikemi a fen fis ngeni än Kot kewe mwichefel lon Jutea, ir chokewe nöün Kraist Jesus. Ämi oua küna riaföü seni püsin chon fanüemi, usun chök ir ra küna riaföü seni ekewe chon Juta, \x + \xo 2.14 \xt Föf 17.5\x* \v 15 ir chokewe mi niela ach Samol Jesus me ekewe soufos, ra pwal ariaföüükem. Ifan me ar asonga Kot! Ifan me ar oput aramas meinisin. \x + \xo 2.15 \xt Föf 9.23,29; 13.45,50; 14.2,5,19; 17.5,13; 18.12\x* \v 16 Ra pwal mwo nge sotuni ar repwe pinekem seni äm afalafala ngeni ekewe chon lükün Israel ewe kapasen Kot mi atoto rer manau. Iei ewe amüchülan me lein ekewe tipis meinisin ra föri seni me lom. Iwe, iei än Kot song a fokun feitiu wor. \s1 Än Paulus mochen churisefäli ekewe souläng \sr 2.17–3.13 \p \v 17 Ämi pwiim kana, lupwen sia imwüfesen o sia nonom toau senikemi ekis chök fansoun,- ewer, sia chök imwü senikemi ren inisim, nge sap ren lelukem,- äm aia fokun positikemi o achocho ngeni äm aipwe künasefälikemi. \v 18 Äm aia mochen liwinsefälitikemi. Ngang Paulus üa sotuni ai üpwe liwinsefälitikemi fän ekoch, nge Satan a pinekem. \v 19 Pun ämi chök popun äm apilükülüköch, äm pwapwa, pwal popun äm aingaing lon äm win mwen mesen ach Samol Jesus lupwen epwe liwinsefälito. \v 20 Enlet, ämi chök popun äm ling me äm pwapwa! \c 3 \p \v 1 Iwe, lupwen aisap chüen tongeni engila ren äm positikemi, aia ekiekifengeni, pwe äm chök aipwe nonom lon Aten, \x + \xo 3.1 \xt Föf 17.15\x* \v 2 nge aipwe tinala Timoty, pwiim we mi etikem le angang ngeni Kot lon äm afalafala ewe Pworausen Manau usun Kraist. Äm aia tinala pwe epwe apöchöküla letipemi o alisikemi lon ämi lükülük, \v 3 pwe esap wor eman me leimi epwe kulsefäl pokiten ekei riaföü mi torikemi. Oua püsin silei pwe iei letipen Kot ngenikich pwe sipwe tolong lon ekei sokun riaföü. \v 4 Pun lupwen aia chüen nom remi, aia ürenikemi me mwen an esamwo fis, pwe sipwe tolong lon riaföü. Iwe, ei a wesewesen fis usun oua fokun silei. \v 5 Iei popun üa tinala Timoty, pun üsap chüen tongeni engila ngeni ai üsap silei pworausemi. Iei usun üa tinala i an epwe pii ika ifa usun ämi lükülük. Ewer, üa chök niuokus ika Tefil a sotunikemi o äm angang meinisin epwe lomotongau. \p \v 6 Nge iei Timoty a liwinsefälito o uwato rem pworaus mi mürina usun ämi lükülük me tong. A apworausa ngenikem pwe fansoun meinisin oua chechemenikem fän pwapwa o oua fokun mochen churikem, usun pwal äm aia fokun mochen churikemi. \x + \xo 3.6 \xt Föf 18.5\x* \v 7 Iei mine ämi pwiim kana, lon ekei weires me riaföü meinisin mi torikem, letipem a pöchökülela fänäsengesimi ren ämi lükülük. \v 8 Pun iei aia wesewesen manau, pokiten oua nüküchar lon ämi souläng lon ach Samol. \v 9 Iei aia kilisou ngeni Kot fänäsengesimi. Aia kilisou ngeni fän iten ewe pwapwa aia eäni mwen mesen Kot pokitemi. \v 10 Lerän me lepwin aia tüngor ngeni Kot ren unusen letipem pwe epwe mwüt ngenikem pwe aipwe churikemi o awora ngenikemi met oua osupwang ren lon ämi lükülük. \v 11 Amwo Samach Kot me ach Samol Jesus epwe püsin wäsi alem, pwe aipwe tongeni feila remi. \v 12 Amwo ach Samol epwe alapala ämi chen lefilemi pwal ngeni aramas meinisin, pwe epwe fokun wattela usun watten äm echenikemi. \v 13 Ach Samol epwe apöchöküla letipemi, pwe oupwe unusöch o pin mwen mesen Samach Kot, lupwen ach Samol Jesus epwe liwinsefälito fiti nöün kewe chon pin meinisin. \c 4 \s1 Eu manau mi apwapwai Kot \sr 4.1-12 \p \v 1 Ämi pwiim kana, iei soposopolan met oua kaiö senikem usun ewe sokun manau oupwe manaueni pwe oupwe apwapwai Kot ren. Ewer, iei usun mine oua fen manau lon. Nge iei äm aia tüngormau o pese ngenikemi fän iten ach Samol Jesus, pwe manauemi epwe fokun mürinala. \v 2 Pun oua fen silei ekewe kapasen öüröür aia ngenikemi fän alon ach Samol Jesus. \v 3 Pun iei letipen Kot pwe oupwe pin o unusen ngas seni sokun föförün lisowu. \v 4 Ämi mwän kana, eman me eman leimi epwe silei usun an nomofengen me pwülüan fän pin me üöch, \v 5 esap fän mocheisou usun ekewe aramas mi nom lon rochopwak resap silei Kot. \v 6 Iwe, ren ei lapalap esap wor eman mwän epwe föri och mi mwäl ngeni chiechian souläng ika föri angangen atuputup ngeni. Äm aia fen ürenikemi ei me mwan o aia fokun fönöü ngenikemi, pwe ach Samol epwe apwüngü chokewe mi föri ei sokun föför mi ngau. \v 7 Pun Kot esap körikich pwe sipwe manau lon ei sokun manauen mocheniangau, nge a körikich pwe sipwe manaueni eu manau mi pin. \v 8 Iei mine iö a pöütala ekei kapasen fön, esap pöütala kapasen aramas pwe kapasen Kot, ewe mi fang ngenikich ngünün we Ngünmifel. \p \v 9 Iwe, esap wor lomoten äm aipwe mak ngenikemi usun ämi oupwe echeni chiechiemi kewe souläng, pun püsin Kot a fen aiti ngenikemi usun ämi oupwe echenifengenikemi lefilemi. \v 10 Enlet, oua fen echeni pwimi kewe souläng meinisin lon Masetonia. Iei mine pwiim kana, aia tüngormau ngenikemi, oupwe alapala ämi echenifengenikemi lefilemi. \v 11 Oupwe achocho ngeni ämi oupwe manaueni eu manau mi mosonoson, oupwe en me püsin föri an angang o anganga met oupwe manau ren usun aia fen ürenikemi me mwan. \v 12 Are oua föri ei, chokewe resap lükü Jesus repwe meninitikemi, ousap pwal tüngor än eman epwe fang ngenikemi met oua osupwang ren. \s1 Ewe Samol epwe liwinsefäl \sr 4.13-18 \p \v 13 Ämi pwiim kana, äm aia mochen pwe oupwe silei mine a let usun chokewe mi mäla, pwe ousap lolilen usun chokewe esap wor ar apilükülüköch. \v 14 Sia lükü pwe Jesus a mäla o manausefälitä, iei mine sia pwal lükü pwe Kot epwe aliwinisefäli Jesus me chokewe mi mäla lon ar lükü i. \v 15 Mine aia aiti ngenikemi iei alon ach Samol: Kich mi chüen manau ngeni ewe rän ach Samol epwe liwinsefälito lon sisap akom mwen chokewe ra fen mäla. \v 16 Pun püsin ach Samol epwe feitiu me läng fän mwelian mi leüömong, fän mwelien ewe samolun chon läng, pwal fän puun nöün Kot rappwa. Iwe, chokewe ra fen mäla lon ar lükü Kraist repwe akomwen manausefäl. \v 17 Mürin kich mi chüen manau ngeni ena fansoun sipwe etekitä o chufengen me ir lon kuchu, pwe sipwe churi ach Samol lon längin asepwäl. Iei usun sipwe nonomfengen me ach Samol fansoun meinisin. \x + \xo 4.17 \xt 1.Kor 15.51-52\x* \v 18 Iei mine oupwe echipafengenikemi ren ekei kapas. \c 5 \s1 Oupwe amolätä ngeni liwinsefälin ewe Samol \sr 5.1-11 \p \v 1 Iwe, ämi pwiim kana, esap wor lomoten aipwe mak ngenikemi usun ewe fansoun ika ewe rän ekei mettoch repwe fisitä lon. \v 2 Pun ämi oua püsin silefichi, pwe ewe rän ach Samol epwe war lon epwe usun chök än eman chon solä war lepwin. \x + \xo 5.2 \xt Mat 24.43; Luk 12.39; 2.Pet 3.10\x* \v 3 Lupwen aramas ra apasa, “Mettoch meinisin a kinamwe o nükünüköch”, mürin feiengau epwe müttir toriir usun cheuchen fam a tori eman fefin, nge esap wor eman aramas epwe tongeni sü seni. \v 4 Nge ämi pwiim kana, ousap nonom lon rochopwak, pwe ousap serengau ren ewe Rän usun än eman serengau ren eman chon solä. \v 5 Ämi meinisin oua aramas mi nom lon saram, oua chon lerän. Kich sisap chon lepwin ika nonom lon rochopwak. \v 6 Iei mine sisap möür usun pwal ekoch, nge sipwe nenela o mamasafichi. \v 7 Pun chokewe mi möür, ra möür lepwin, nge chokewe mi puch, ra puch lepwin. \v 8 Nge kich sia chon lerän, ousipwe mamasafichi. Sipwe üföüf lükülük me chen usun chök eman a üföüf echö chechen leupw mi för seni mächä, sipwe pwal eäni apilüköchün manau pwe ina imwach akau. \x + \xo 5.8 \xt Ais 59.17; Ef 6.13-17\x* \v 9 Kot esap afilikich pwe sipwe angei riaföün an song, nge a afilikich pwe sipwe küna manau ren ach Samol Jesus Kraist, \v 10 i ätewe a mäla fän itach pwe sipwe nonomfengen me i, ese lifilifil ika sia manau ika sia mäla lupwen an epwe liwinsefälito. \v 11 Iei mine oupwe apöchökülafengenikemi o alilisfengen lefilemi, usun oua fen föri iei. \s1 Kapasen öüröür me kapong \sr 5.12-28 \p \v 12 Ämi pwiim kana, aia tüngormau ngenikemi pwe oupwe meniniti ätekewe mi angang ngenikemi, ir mi emwenikemi o öüröürakemi lon manauen ämi souläng. \v 13 Oupwe asamoluur fän watten suföl me chen pokiten ewe angang ra föri ngenikemi. Oupwe kinamwefengen lefilemi. \p \v 14 Ämi pwiim kana, aia pesekemi pwe oupwe fönöü chokewe mi chipwang, oupwe apöchöküla letipen chon niuokus, oupwe alisi ekewe chon apwangapwang, oupwe pwal mosonotam ngeni aramas meinisin. \v 15 Oupwe pii pwe esap wor eman epwe liwiningauei föföringauen eman ngeni, nge fansoun meinisin oupwe achocho le föri mine a mürina lefilemi, pwal ngeni aramas meinisin. \p \v 16 Oupwe pwapwafochofoch, \v 17 oupwe iotek fansoun meinisin, \v 18 oupwe kilisou lon mettoch meinisin, pun iei letipen Kot ngenikemi lon Kraist Jesus. \v 19 Ousap kunuela ewe Ngünmifel, \v 20 ousap turunufasei ekewe kapasen osuni, \v 21 nge oupwe sotuniir meinisin. Iwe, oupwe amwöchü mine a mürina \v 22 o pöütala meinisin mine a ngau. \v 23 Kot, ewe mi fang ngenikich kinamwe epwe unusen apinikemi, pwe unusen ngünümi me letipemi me inisimi epwe unusöch tori ach Samol Jesus Kraist epwe war. \v 24 A allükülük ewe mi körikemi, i ewe epwe föri ngenikemi iei usun. \v 25 Ämi pwiim kana, oupwe iotek fänäsengesim. \v 26 Oupwe kapong ngeni ekewe chon lükü Jesus meinisin ren ewe kapongen souläng. \v 27 Üa allük ngenikemi fän iten ach Samol pwe oupwe aleani ei toropwe ngeni ekewe chon lükü Jesus meinisin. \v 28 Ümöümöchün ach Samol Jesus Kraist epwe nonom remi meinisin.