\id PHP \h Filipenses \toc1 LIJE'E SAN PABLO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' FILIPOS \toc2 Filipenses \toc3 Fil. \mt1 LIJE'E SAN PABLO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' FILIPOS \c 1 \p \v 1 Illanc', iya' ninPablo y Timoteo, aƚ'eyi lipenic' ƚaƚPoujna Jesucristo. Itsiya liniƚ'elhuo' imanc' unc'aƚpimaye noƚmana' liƚya' Filipos. Imanc' i'huexi Jesucristo. Ma' anuli liniƚ'ela' loƚpimaye noxpijpá lataiqui' jiƚpiya, jouc'a lapimaye notoc'impola'. \p \v 2 ȽanDios caƚ'Ailli', y Jesucristo ƚaƚPoujna, tipaxnetsolhuo', tipac'e'etsolhuo' loƚpicuejma'. \p \v 3 Ma ca'nujuaitsilhuo' iya' ninPablo cax'najtsi'i ȽanDios. \v 4 Ma capalaic'o ȽanDios aicainimenc'ecolhuo'. Tixoqui neta ti'hua caxahue'e titoc'itsolhuo'. \v 5 Tixoqui neta ca'nujuaitsilhuo' imanc'. Ma colihuejyi Lataiqui' loya'apa loxpic'epa ȽanDios toƚejmaleyi al c'a. Toƚta'a ipangopa lonƚ'epa maƚe litine lolapenufpa Lataiqui'. Itsiya ma' anuli tonƚ'eyi. \v 6 ȽanDios joupa ipangopa tilanc'e'elhuo' imanc' loƚpicuejma', ti'iƚa' ac'a. Iya' ca'huaiyinge iƚque. Cacua: Ma ti'hua tilanc'e'elhuo' loƚpicuejma'. Ticuaiconanni Jesucristo, iƚe al Cueca' Quitine, ti'huájta joupa i'ipa nulemma ac'a loƚpicuejma'. \v 7 Aixina' aƚinca titoc'i'molhuo' toƚta'a ȽanDios. Aicafel'miyoxi. Itine itine ca'nujuaitsilhuo'. Tocomma aƚmana' anuli. Tama aƚtats'iya ȽanDios aƚtoc'i, aƚtoc'i ma catalai'ejma Lataiqui', camuqui ma' al ƚinca iƚe Lataiqui'. Aƚtoc'inga' anuli, iya' imanc'. \v 8 ȽanDios ixina' te ts'i'ic' laipicuejma'. Ixina' ca'nujuaitsilhuo' juaiconapa. Ma to Jesucristo ti'elhuo' capic'a, ma toƚta'a iya' ca'elhuo' capic'a. \v 9 Ma capalaic'o ȽanDios caxahue'e titoc'itsolhuo', itine itine ti'etsoƚtsi capic'a xonca, ti'iƚa' xonca acueca' loƚpicuejma', xonca toƚcuec'eƚe. \v 10 Toƚta'a aimolapenufyacu jahuay ma' anuli. Ti'i'ma coƚsina' petsi al c'a petsi a'ijc'a. Ja'ni toƚta'a titoc'i'molhuo' ȽanDios a'i ma le'a monƚ'e'eyacoƚtsi, aƚinca tonƚ'e'me pangay al c'a. Aimi'iya mitac'uinyacolhuo' cajunac'. Toƚta'a tixim'molhuo' litine ticuaicohuananni Jesucristo. \v 11 Jiƚpe litine toƚmuj'moƚtsi ac'a loƚpicuejma' lilanc'enapa Jesucristo. Toƚmuj'moƚtsi juaiconapa ac'a lonƚ'epa moƚmana' fa'a li'a ƚamats'. Tixinim'me juaiconapa ac'a ȽanDios, tix'najtsi'i'me. \p \v 12 Cunc'aipimaye, aipic'a ti'iƚa' coƚsina' te ts'i'ic' li'ipa fa'a. Ma cateƚma ipammaita al c'a. Xonca axpela' lan xanuc' icuejpá Lataiqui'. \v 13 Jifa'a jahuay lisoldado cal cuecaj quincuxepa, jouc'a locuenaye xanuc', iƚsina' te caƚfi'ecompa iƚe cadena catejma'. Iƚsina' iya' cuya'e' litaiqui' Jesucristo. \v 14 Jouc'a lapimaye nomana' fa'a liƚya', iƚne no'huaiyijmpá ƚaƚPoujna, laƚsimpa iya' aƚfi'ecompa acadena catejma', xonca axpela' iƚniya ipo'no'me liƚpicuejma', tuya'ayi Lataiqui'. Aiquiƚsina' caxpaiqui'. \p \v 15 Ƚinca tiƚmana' nalixtuc'opa tuya'ayi Lataiqui'. Iƚniya mane aƚ'e'e laic'. Iƚpic'a lulijla'. Locuenaye a'i toƚta'a liƚ'ejma'. Iƚne tehueyi latenƚcocopa. Iƚpic'a aƚtoc'iƚa'. \v 16 Iƚne aƚ'ay capic'a. Iƚsina' ma ȽanDios lapi'ipa laimane cuya'aƚa' Lataiqui'. Limetsaijma toƚta'a laipenic'. \v 17 Lalixtuc'opa ituca' iƚne liƚ'ejma'. Iƚpic'a ti'e'etsoƚtsi to xonca lan tsila'. Iƚne a'ij nuli liƚpicuejma'. Aimi'eyi ma le'a lipenic' ȽanDios. Aƚsimpa aƚfi'ecompa acadena catejma', tehueyi te co'iya mi'eyacu ti'iƚa' xonca acueca' laifteƚcoya. \p \v 18 Itsiya, ¿te caifcuaya? Ja'ni ma le'a ti'e'eyoƚtsi o ja'ni ma ti'eyi lipenic' ȽanDios, jahuay iƚniya tipalaicoyi Cristo. Toƚiya iya' tixoqui neta. Ƚinca aicaxhueƚmot'ƚeconaya iya'. \v 19 Imanc' toƚsahue'eyi ȽanDios aƚtoc'iƚa', toƚiya itine itine caxingufi ƚi'Espíritu Jesucristo, lapi'i caipujfxi. Toƚiya aixina' ȽanDios aƚpaxne'ma, alunƚu'e'ma. Tama ti'i'ma laƚ'e'enya ailopa'a caƚ'iya. \v 20 Ma capa'a fa'a li'a ƚamats' aipic'a camuj'ma acuajmaica te ts'i'ic' lipicuejma' Cristo. Cacua: Lahuelojnla' iya' lai'ejma', timetsaicoƚe naitsi iƚque Cristo. Ƚinca, toƚta'a li'ipa. Cacua: Ti'hua ti'iƚa'. Ca'huaiyinge ȽanDios, aixina' ti'i'ma toƚta'a. Ja'ni ti'hua capajnla' o aƚma'anƚa', ma' anuli camuj'ma te ts'i'ic' Cristo lipicuejma'. Toƚta'a aicataiya calaic'ata. \v 21 Ma caimaf'i' fa'a li'a ƚamats' ma le'a Cristo aƚcuxe laipepajnya. Ja'ni aƚmaƚa', xonca al c'a cuyaico'ma. \p \v 22 Ƚinca, ja'ni ti'hua capa'a fa'a li'a ƚamats' ca'e'ma al c'a xonca. Itsiya, ¿te caifcuaya? \v 23 Caxhueƚma, oque' laipicuejma'. Aipic'a ca'huanƚa', capajn‑nata pe lopa'a Cristo. Jiƚpe cuyaicota xonca al c'a. \v 24 Tama toƚta'a laipic'a, aixina' xonca ticuicomma capajnla' fa'a li'a ƚamats'. Ma capa'a ti'i'ma catoc'i'molhuo' xonca imanc'. \v 25 Ne', aixina' toƚta'a ticuicomma. Toƚiya cacua: Capanenni fa'a li'a ƚamats'. Ti'hua aƚ'e'me canic' anuli. Toƚta'a xonca tixoj'ma cunlata molihuejyi Lataiqui', xonca toƚcuec'e'me. \v 26 Juaiconapa tixoj'ma cunlata lapenufta cacuaicontsi pe loƚmana' imanc'. Toƚs'najtsi'i'me Jesucristo. \p \v 27 Ma capa'a fa'a ma le'a anuli lataiqui' caxc'ai'i'molhuo', camilhuo': Ti'iƚa' al c'a loƚ'ejma'. Toƚ'nujuaisle tolihuejyi Lataiqui', iƚe itaiqui' Jesucristo. Tijouƚa', ja'ni cacuaicontsi cahuejnconatsolhuo' jiƚpe, o ja'ni ti'hua fa'a caifpa'a, ti'i'ma caixina' imanc' aicoƚpai'i loƚpicuejma', cal Espíritu Santo i'epolhuo' anuli, ma' anuli loƚpicuejma'. Ti'i'ma caixina' tipa'a loƚpujfxi, toƚpa'necoyi Lataiqui', iƚe lataiqui' loƚ'huaiyijmpa. \v 28 Ja'ni toƚta'a lonƚ'epa, iƚne no'epolhuo' laic' aimi'iya mixpaic'eyacolhuo'. Ma mi'elhuo' laic' ȽanDios timuqui te ts'i'ic' lo'iyacola' iƚne. Jouc'a timuc'ilhuo' imanc' te lo'iyacolhuo'. Iƚniya tecani'em'mola'. Imanc' tunƚu'em'molhuo'. \p \v 29 Aƚinca ȽanDios ipaxnepolhuo'. Toƚta'a a'i ma le'a tol'huaiyijnyi Cristo, jouc'a toƚteƚcoyi ma colihuequi iƚque. Toƚta'a toƚsinyi aƚinca tunƚu'e'molhuo'. \v 30 Imanc' iya' aƚteƚcoyi. Capa'a jiƚpe aƚsimpa laifteƚcopa. Itsiya tama aimaƚsina toƚcuejyi ma ti'hua cateƚma. \c 2 \p \v 1 Cristo joupa lapenufponga', toƚiya aƚsc'ai'inga', alixpi'inga' calata maƚ'enga' capic'a. Cal Espíritu Santo aƚ'eponga' anuli laƚpicuejma', aƚ'nujuaitsila' laƚpimaye, aƚsinnila' acuanuc'la. \v 2 Itsiya camilhuo': Ja'ni toƚta'a loƚpicuejma', imanc' aimolixtuc'o'moƚtsi, toƚ'etsoƚtsi capic'a, ti'itsolhuo' anuli loƚpicuejma'. Iya' toƚiya lixoc'i'ma neta nulemma. \v 3 Aimoƚspic'e'me monƚ'e'me to loƚpic'a. Aimoƚcua'me: “Aƚsinƚa' iya' xonca ninc'a xans”. Toƚ'oc'e'moƚtsi. Xonca toƚcua'me: “Iya' ninaitsi, iƚque ƚaipima xonca ac'a xans”. \p \v 4 Tolahueƚe te co'iya moƚtoc'iyacoƚtsi. Aimoƚcua'me: “¿Te co'iya catoc'iyacoxi iya' caituca'?” \v 5 Imanc' loƚpicuejma' ti'iƚa' to lipicuejma' Jesucristo. \v 6 Ai'a tipango'ma li'a ƚamats', ma tipa'a Cristo. Iƚque i'Hua ȽanDios. ȽanDios qui'Ailli' ma' anuli liƚsans. Iƚque Cristo aiquinesqui: “Iya' ma NanDios. Maƚpe capanehuo.” \v 7 A'i toƚta'a licuapa. Iƚque i'oc'e'moxi, ipai'i'moxi lixans. I'e'e'moxi imozo ȽanDios, i'onƚico'moxi to illanc' ninc'ixanuc'. \v 8 Limuj'moxi axans, xonca i'oc'e'moxi. Ti'hua tihuejcojma ȽanDios jahuay locuxe'epa. Aiquicuanajyoxi. Icu'moxi tima'anƚe jiƚpe lancruz. Iƚe a'i al c'a camaya, toƚta'a loma'acompola' lixcay xanuc'. \v 9 Toƚiya ȽanDios if'ac'e'ma xonca al toncay. Epi'i'ma nulemma lipuftine. Acueca' iƚe laftine. Xonca acueca' o xonca ac'a laftine ailopa'a. \v 10 Toƚta'a lecui'ipa ȽanDios ticua: “Jahuay timetsaicoƚe naitsi iƚque Jesús. Iƚne nomana' lema'a, iƚne nomana' li'a ƚamats', iƚne nomana' joupa lemimpola' ƚamats', \v 11 jahuay tinesle: Jesucristo aƚinca aƚPoujna.” Ti'iƚa' toƚta'a tixinim'me acueca' ȽanDios caƚ'Ailli', tixinim'me acueca' ac'a lo'epa. \p \v 12 Cristo aƚinca ihuejco'ma ȽanDios. Imanc', cunc'aipimaye, jouc'a tolihuejco'me. Ti'hua tolihuejco'me. Toƚiya ȽanDios tunƚu'e'molhuo'. Tonƚ'etsoƚtsi cuenna, acueca' toƚspaic'eƚe ȽanDios. Ti'iƚa' toƚta'a ma maƚmana' anuli, jouc'a tama ailaifpa'a jiƚpe, tonƚ'eƚe iƚiya. \v 13 Ƚinca, imanc' coƚtuca' aimi'iya molihuejcoyacu ȽanDios. Maƚque ȽanDios tilanc'e loƚpicuejma', timuc'i'molhuo' te ts'i'ic' latenƚcocoya, tepi'i'molhuo' loƚpujfxi tonƚ'eƚe toƚta'a. \p \v 14 Ja'ni ticuxe'entsolhuo', timitsolhuo': “Tonƚ'eƚe”, tonƚ'eƚe nulemma tixojla' cunlata. Aimolixtulecu, aimoƚfuleco'me cataiqui'. Aimoƚtalai'ot'ƚe'me. Aimoƚcua'me: “¿Te caif'ecoya toƚta'a?” \p \v 15 Ja'ni tolihuejle iƚe laimipolhuo' ti'i'ma ma le'a ac'a lonƚ'ejma', aimi'iya micufquinyacolhuo'. Toƚmuj'moƚtsi imanc' inaxque' ȽanDios. Aimi'onƚcoyacolhuo' loƚf'as xanuc', iƚne a'ij ƚijca lo'epa, eteƚquemma liƚpicuejma'. Xonca ti'onƚcotolhuo' to lan xamna. Mi'i'ma lipuqui' iƚiya tulif'eyi pu'hua lema'a. \v 16 Toƚta'a lo'onƚcospolhuo' moluya'ayi, molu'iyaleyi Lataiqui'. Iƚe Lataiqui' tuya'e' te ts'i'ic' mulijyacu liƚpitine aimijouya. Ja'ni ti'iƚa' toƚta'a loƚ'ejma', tixoj'ma neta capalaico'molhuo' al c'a iƚe litine ticuaiconanni Cristo. Jiƚpe litine caxim'ma aƚinca ipammaita laipenic', laiteƚcopa. \p \v 17 Fa'a li'a ƚamats' ma ca'ay lipenic' ȽanDios tipa'a laiftsufcoya. Iƚe laiftsufcoya imanc' nolapenufpá Lataiqui' lainuya'apa jiƚpe. Cami ȽanDios: “Toxinƚa', iƚna'a oxanuc'”. \p Ja'ni ticuicomma catsufcoxoxi jouc'a, ja'ni ticuicomma aƚma'anƚa', ne', toƚta'a ti'iƚa'. Ma mixcuajaiquemma laijuats' cax'najtsi'i'ma ȽanDios, ca'nujuaistolhuo' imanc' lolapenufpa Lataiqui'. Cami'molhuo': Ac'a iƚe lonƚ'epa. \v 18 Imanc' jouc'a toƚs'najtsi'i'me ȽanDios, ma' anuli aƚs'najtsi'i'me. \p \v 19 Itsiya ma ca'huaiyinge ƚaƚPoujna Jesús, cacua: “Lapi'i'ma lane cumme'ma Timoteo”. Aimicoƚ'ma ti'huaƚa' pe loƚmana'. Iƚque ticuainanni fa'a alu'i'ma te ts'i'ic' moƚmana'. Toƚta'a aicaxhueƚmot'ƚeconaya, tixpi'i'ma neta. \v 20 Jifa'a ailopa'a cocuena capima ƚo'onƚcoya to Timoteo. Iƚque ƚinca ti'nujuaitsilhuo'. Ipic'a tuluyalaiƚe al c'a jahuay imanc'. \v 21 Locuenaye nomana' fa'a, ituca' iƚne liƚpicuejma'. Xonca ti'nujuaisyoƚtsi iƚne quiƚtuca'. Aimi'nujuaisyi Jesucristo lipenic'. \v 22 Imanc' joupa olimetsaijma Timoteo. Iƚque joupa imujpoxi te ts'i'ic' li'ejma'. Iya' ma to i'ailli', iƚque to ai'hua, aƚejmalepa. Aƚ'epá canic' anuli, aluya'apá Lataiqui'. \v 23 Toƚiya cumme'ma Timoteo. Cacua: Ate'a ca'huaico'ma caxim'ma te ts'i'ic' laifnuyaicoya fa'a. Tijouƚa' ti'hua'ma iƚque. \p \v 24 Tama camilhuo': “Aimicoƚya cumme'ma Timoteo”, ca'huaiyinge ȽanDios lapi'i'ma lane iya' jouc'a ca'hua'ma jiƚpe pe loƚmana'. \v 25 Itsiya cummena'ma Epafrodito, ti'huanƚa' jiƚpe. Illanc' aƚinca ninc'apimaye. Ma' anuli aƚ'eyi lanic'. Illanc' aƚ'onƚcosponga' to isoldado Cristo. Illanc' aƚfuli'iyi lixcay. Iƚque Epafrodito ƚolapaluc, olummepá fa'a aƚtoc'iƚa', lapi'iƚa' lalahue'epa. \v 26 Iƚque juaiconapa ti'nujuaitsilhuo'. Ipic'a tixintsolhuo'. Tixhueƚmot'ƚe. Ixina' joupa imimpolhuo': “Extafpa ƚoƚpima Epafrodito”. \v 27 Ƚinca extafpa. Coƚa' tima'ma. ȽanDios ixim'ma acuanuc', aiquimac'. A'i ma le'a iƚque ixim'ma acuanuc' ȽanDios, jouc'a aƚ'nujuaitsi iya'. Aƚsimpa cateƚma fa'a, toƚiya aƚtoc'ipa. Ticua: “Aimixhueƚmot'ƚecona'ma Pablo”. \v 28 Epafrodito ticuaitsi jiƚpe toƚsinnatsoƚtsi imanc' tixojnata cunlata. Iya' jouc'a a'ij tine caxhueƚmot'ƚeconaya. Toƚiya xonca aipic'a cummena'ma. Cacua: Aimicoƚ'ma. Ti'huanƚa'. \p \v 29 Camilhuo': Tolapenufnaƚe ixojma cata. Iƚque jouc'a oƚpima. Ma' anuli toƚ'huaiyijnyi ƚaƚPoujna Cristo. Tolimetsaicoƚe. Jouc'a tolimetsaicotsola' jahuay iƚne no'onƚcospola' to Epafrodito. \v 30 Iƚque coƚa' tima'ma. Aiquixina' acuanuc' lipitine, aƚtoc'ipa. Imanc' lumme'epa caitomi. Imanc' aiqui'ic' cunƚouya. Toƚiya Epafrodito ticua: “Iya caituca' catoc'i'ma ƚaipima Pablo”. \c 3 \p \v 1 Cunc'aipimaye, itsiya ti'hua ticula'a'ma iƚe coƚje'e. Camilhuo': Toƚ'nujuaisle ƚaƚPoujna li'epa. Toƚta'a tolixoc'i'moƚtsi cunlata. Ma caxc'ai'ilhuo' toƚta'a iya' aicaixina' juisquitine. Imanc' ja'ni tolihuejle iƚe laitaiqui' aimimenajyacolhuo'. \v 2 Caxc'ai'ilhuo': Toƚpo'noƚe cuenna lixcay xanuc', iƚne no'onƚcospola' to lan xujc'a quinneja. Ticuxe'enai'ilhuo' tolisuac'etsoƚtsi. Tu'ilhuo': “Toƚ'etsoƚtsi circuncidar, toƚta'a tepenuf'molhuo' ȽanDios”. Camicona'molhuo': Toƚpo'noƚe cuenna iƚniya. \v 3 Ƚi'Espíritu ȽanDios aƚmuc'inga' te ts'i'ic' malihuejyacu. Tixoqui calata aƚ'nujuaisyi li'epa Cristo. Aimaƚ'nujuaisyi ja'ni latec'emponga' laƚpixic' o a'i. ȽanDios joupa lapenufponga', aƚsinninga' ixanuc'. \p \v 4 Iya' ƚinca nipajnya canesla': “Joupa latec'empa laipixic'. Aƚ'empa circuncidar.” Iƚne pe nocuapá toƚta'a ti'huaiyijnyi iƚe li'empola' jiƚpe liƚpixic'. Ne', iya' nipajnya culij'mola'. \v 5 Iya' laipajntsi lixhuaitsi apaico quitine aƚ'enghuo'ma circuncidar. Laitatahueló ixanuc' Israel. Benjamín i'hua Israel iƚtatahuelo iƚniya. Lai'aillí a'hebreo, tipalaiyi liƚtaiqui' a'hebreo, iya' jouc'a nin'hebreo. Ma to quilihuequi licuxepa Moisés iƚne lan xanuc' fariseo, iya' jouc'a nihuejpa iƚe lataiqui', jouc'a ninfariseo. \v 6 Iya' acueca' aijanaj'ma ca'eƚa' lipenic' ȽanDios, toƚiya aiteƚ'mi'mola' lan xanuc' lefot'ƚepola' ȽanDios. Jahuay locuxepa litaiqui' Moisés ainihuequi, jiƚpe ailopa'a caijunac'. \v 7 Toƚta'a aiximpoxi ninc'a xans. Cacua: “Iya' canant'ƚi. ȽanDios lapenufi.” Lijoupa lainimetsaicopa Cristo aiximpa aimaƚtoc'iya ni anuli laif'huaiyijmpa. Aixpic'epa nimenc'ecopa jahuay iƚiya. \v 8 Ma' anuli itsiya, ti'hua quimenc'ejma, ti'hua caxina aimaƚtoc'iya ni anuli iƚiya. Aimi'iya mi'onƚicoya to al cueca' al c'a laƚ'ipa, lainimetsaicopa Cristo. Lainihuejpa iƚque nejac'epa jahuay. Iya' cacua: Tejac'la' nulemma. Iƚiya li'ipa lalatenƚcocopa, itsiya caxina to cal cueca' quifuc. Ma le'a aipic'a aƚejmale'me Cristo, iƚque aiPoujna. \v 9 Cacua: “Aƚsinƚa' ȽanDios joupa lapenufpa Cristo”. Aicanesconaya: “Iya' ninc'a xans, canant'ƚi locuxepa ȽanDios, toƚta'a limetsaico'ma”. A'i. Xonca cacua: Aƚsinƚa' ȽanDios ca'huaiyinge Cristo, toƚta'a limetsaico'ma, lapenuf'ma to ailopa'a caijunac'. \v 10 Cacua: Quimetsaicoƚa' xonca te ts'i'ic' Cristo lipicuejma'. Caxingufcoƚa' fa'a laicuerpo al cueca' li'ipa iƚe litine limaf'i'inapa ȽanDios, lipa'anapa pe lomana' limanapola'. Jouc'a caxingufcoƚa' te ts'i'ic' liteƚcopa Cristo. Ma cateƚma iya' cacua: Lai'ejma' ti'iƚa' to li'ejma' Cristo mima jiƚpe lancruz. \v 11 Cacua: Cateƚcoƚa'. Litine timaf'inƚe, titsolinanca limanapola', lapi'inƚa' laipitine aimijouya. \p \v 12 Ƚinca, iƚe laifpalaicopa aiquenanƚi. Aicaixingufi jahuay iƚta'a. A'i quixhueya nulemma laipicuejma', lahue'e'. Mane ti'hua quipa'e laipujfxi. Cristo joupa ixpic'epa ti'iƚa' toƚta'a laipicuejma'. Toƚta'a lahuepa. Icuai'ma pe laifpa'a. Alulijpa. Iya' cacua: “Ne', ti'iƚa' iƚe lixpic'epa Cristo”. \p \v 13 Maicunc'aipimaye, iya' aicacua: “Joupa i'ipa”. Ma le'a cahuay ti'iƚa'. Aica'nujuaitsi luyaipa li'ipa. Ma capa'a fa'a li'a ƚamats' ca'onƚicoyoxi to cal xans nainupa lane. Iya' ma quinu ca'nujuaitsi lopa'a jiƚpe lema'a. Ca'nujuaitsi laƚ'iya tijouƚa' laininupa. \v 14 Quipa'e laipujfxi, cacua: “Cacula'aƚa'. Cajou'ne'ma laipenic', iƚe lalapi'ipa ȽanDios Nopa'a lema'a.” Litine lai'huaiyijmpa Jesucristo, ȽanDios aƚjoc'ipa ca'eƚa' iƚe lanic'. Cajou'neƚa', lapi'ita iƚe laifnulijya. \p \v 15 Imanc' iya' ja'ni ȽanDios joupa lapi'iponga' laƚpicuejma', ja'ni joupa aƚcuec'epá, aƚspic'eƚe ti'iƚa' toƚta'a laƚpicuejma', laƚ'ejma', to joupa laimipolhuo'. Imanc' petsi ituca' loƚpicuejma', ma ȽanDios timuc'i'molhuo' te ts'i'ic' al c'a lonƚ'eyacu, ma to lijoupa lainu'ipolhuo' jiƚpe laipalaicopoxi iya' lai'ejma'. \v 16 Ma le'a cacua: “Ja'ni joupa aƚcuec'eyi, ma toƚta'a aƚ'eƚe”. \p \v 17 Cunc'aipimaye, jahuay imanc' toƚspic'eƚe nulemma lihuejla' iya'. Iya' quihuequi Cristo. Oƚsina' laƚ'ejma' illanc', iya' y laif'as lin'epá canic'. Tolahuelojntsola' iƚne no'epá toƚta'a. Tolihuejtsola'. \v 18 Joupa axpe' ainu'ipolhuo' timana' petsi ituca' liƚ'ejma'. Itsiya capalaicocona'mola'. Ma ca'nujuaitsila' iƚniya cajoqui. Iƚne muyalaicoyi lapajnya aimi'nujuaisyi Cristo liteƚcopa jiƚpe lancruz. Tocomma ti'eyi laic' lencruz. \v 19 Iƚne aimunƚulyacu, tecani'mola' nulemma. Aimihuejcoyi ȽanDios, mane tihuejcoyi liƚcu'u lojanajpa. Aquiƚsina' calaic'ata iƚe liƚ'ejma'. Xonca tixoqui quileta tuyalaicoyi toƚta'a. Ma le'a ti'nujuaisyi lopa'a fa'a li'a ƚamats'. \p \v 20 Illanc' ituca' laƚ'ejma'. Aƚ'nujuaisyi laƚpiƚya' lopa'a lema'a. Jiƚpe ti'huayohuo Nalunƚu'eyaconga', iƚque Jesucristo. Aƚ'huaicoyi ticuaiyunni. \v 21 Aƚpai'i'monga' illanc' laƚcuerpo. Maƚmana' fa'a li'a ƚamats' aƚteƚcoyi jouc'a laƚcuerpo. Cristo, Nopa'a lema'a, iƚque licuerpo i'ipa ituca'. Toƚta'a timujyoxi acueca' icueya limane lepi'ipa ȽanDios. Ti'hua limane ticuxeƚa' jahuay. Jahuay tixinguf'me iƚta'a limane, tihuejco'me. Toƚta'a ti'i'ma aƚpai'i'monga', laƚcuerpo ti'iƚa' to licuerpo iƚque. \c 4 \p \v 1 Ma ca'nujuaitsi toƚta'a laƚ'iyaconga', caxc'ai'iconalhuo'. Joupa aimipolhuo' te ts'i'ic' monlihuejyacu ƚaƚPoujna Jesucristo. Itsiya camilhuo': Toƚpo'noƚe loƚpicuejma' ti'iƚa' toƚta'a lonlihuejyacu. Aƚinca ca'elhuo' capic'a, imanc' illanc' ninc'apimaye. Ca'nujuaitsilhuo' juaiconapa. Litine ticuaicoconanni ƚaƚPoujna aƚmajnta anuli, ¿te xonca al c'a lalapi'iya ȽanDios? Ma' imanc' lixoc'i'ma neta. \p \v 2 Cunc'aipimaye Evodia y Síntique, camilhuo': Imanc' unc'oquexi', ma' anuli ƚoƚPoujna. Itsiya caxa'huelhuo': Tonƚ'eƚe ma' anuli loƚpicuejma'. \v 3 Jouc'a ima' macaipima, illanc' aƚinca ninc'apimaye, aƚ'epá canic' anuli. Itsiya camihuo': Totoc'itsola' iƚne laƚpimaye cacaƚ'no'. Li'ipa capa'a jiƚpe loƚpiƚya' iƚne lacaƚ'no' ma' anuli aƚ'eyi canic', luya'ayi Lataiqui'. Jouc'a ƚaƚpima Clemente y locuenaye laƚejmalepá aƚ'epá canic' jiƚpe. Iƚniya naƚtoc'ipa liƚpuftine iniƚingiya jiƚpiya al je'e. Iƚe al je'e iniƚingiya liƚpuftine petsi nolijyacu liƚpitine aimijouya. \p \v 4 Toƚ'nujuaisle ƚaƚPoujna li'epa. Toƚta'a tolixoc'i'moƚtsi cunlata. Camiconalhuo': Tolixoc'itsoƚtsi cunlata. \v 5 Toƚsintsola' acuanuc'la jahuay loƚf'as xanuc'. Toƚta'a tixinim'me ac'a loƚpicuejma'. ȽaƚPoujna aimicoƚconaya, ticuaicoconno. \p \v 6 Aimoƚsueƚmot'ƚe'me ni anulemma. Ja'ni al c'a, ja'ni a'ijc'a lo'ipolhuo', toƚsahue'eƚe ȽanDios titoc'itsolhuo'. Toƚpalaic'oƚe, tolu'iƚe lahue'epolhuo', toƚs'najtsi'iƚe. \v 7 Ja'ni toƚta'a loƚ'ejma' ma moƚ'huaiyijnyi Jesucristo, ȽanDios tipac'e'e'molhuo' loƚpicuejma'. Aimoƚsueƚmot'ƚeconayacu. Toƚta'a aimi'iya maƚpac'eyaconga' laƚpicuejma' illanc' caƚtuca'. ȽanDios ƚinca nipajnya. \p \v 8 Cunc'aipimaye, ai'a ticula'a'ma coƚje'e caxc'ai'icona'molhuo', cu'ilhuo' te ts'i'ic' moƚ'nujuaisyacu: Jiƚpe loƚpicuejma' toƚ'nujuaisle lataiqui' ja'ni al ƚinca, ja'ni aimilosma, ja'ni lonescopa al ƚijca, ja'ni pangay c'a, a'ij xujc'a, ja'ni latenƚcocoya, ja'ni lonesconyacu al c'a. Toƚ'nujuaisle lataiqui' pe lonescopa al c'a lonƚ'eyacu, jouc'a lataiqui' petsi tixoc'i'molhuo' cunlata. Toƚmi'me ȽanDios: “Aƚs'najtsi'ihuo' iƚe lataiqui'”. Ma iƚniya ƚataiquí toƚ'nujuaitsa. \p \v 9 Toƚta'a aimuc'ipolhuo' maƚmana' anuli jiƚpe. Joupa oƚsina' toƚta'a lai'ejma'. Ma' anuli oƚcuejpá laifnescopa, aƚsimpa laif'epa. Imanc' jouc'a tolihuejle toƚta'a. Ma toƚiya toƚmajm'me anuli ȽanDios. Iƚque tipac'e'e'molhuo' loƚpicuejma'. \p \v 10 Iya' tixoqui neta cax'najtsi'i ƚaƚPoujna. Cami: “Laipimaye nomana' liƚya' Filipos joupa aƚtoc'iconapa”. Ƚinca aixina' imanc' li'ipa aicalimenc'ecojma, ma le'a aiqui'ic' caƚtoc'i. \v 11 Iya' lainespa: “Aƚtoc'iconapa”, aicanescoyoxi nincuanuc'. Iya' ja'ni ac'a capa'a o ja'ni a'ijc'a, tixoqui neta cuyaijma lapajnya. Joupa nepenufpa toƚta'a laipicuejma'. \v 12 Ja'ni latets'i, ja'ni limetsaicojma, tixoqui neta cuyaijma. Joupa aƚmuc'impa tixojco'ma neta ma caxnet'ƚqui jahuay. Ja'ni tuyaf'la' ƚaifteja, ja'ni cunle'eƚa', ja'ni acueca' ai'hueca, ja'ni aicai'hueca, lahue'e', ma' anuli tixojco'ma neta. \v 13 Ma cainihuequi Nalapenufpa, nipajnya ca'e'ma jahuay. Maƚque Cristo lapi'i caipujfxi. \p \v 14 Tama toƚta'a canescoyoxi, jouc'a camilhuo': Joupa onƚ'epá al c'a. Iƚe lalumme'epa aƚmuc'ipa imanc' aƚ'nujuaitsi iya' laifteƚcopa fa'a. Aƚsingufcoyi anuli. \v 15 Ca'nujuaitsi te ts'i'ic' lonƚ'e'me li'i'ma, iƚne ƚitiné lipangopa lolapenufpa Lataiqui'. Lainipayonni jiƚpe loƚpiƚya' ma capa'a ƚamats' Macedonia, ca'hua'ma ocuena camats', ma le'a imanc' unc'aipimaye noƚmana' jiƚpe liƚya' Filipos, alapi'ipa. Nepenuf'ma lalumme'epa imanc', iƚe aƚtoc'ipa. Locuenaye lapimaye nafoƚyomma ƚiƚeloƚya' aicaƚtoc'i. Toƚta'a oƚsina'. \v 16 Aicuaitsi liƚya' Tesalónica, ma capa'a jiƚpe, imanc' alumme'epa laƚtoc'iya. Toƚta'a lonƚ'epa oquemma, a'i ma le'a anulemma. \p \v 17 Ƚinca, iƚe laipalaicopolhuo' imanc' laƚtoc'ipa aica'nujuaisyoxi iya' caituca'. Ca'nujuaitsilhuo' imanc'. Cacua: Ti'hua tuyaf'la' lo'epa al c'a iƚne laipimaye. ȽanDios tixinnola' i'ipa pangay c'a liƚpicuejma'. \p \v 18 Joupa nepenufpa lalumme'epa imanc'. Epafrodito lapi'ipa. Itsiya aicalahue'e'. Ailopa'a caifxahue'econyacolhuo'. Aixina' xonca axpe' lai'hueca. Iƚe lonƚ'epa etenƚcocopa ȽanDios. Toco'ma joupa oƚtsufcopá al c'a. \v 19 Ƚinca, imanc' jouc'a aimehue'eyacolhuo'. ȽainenDios tepi'i'molhuo' jahuay. Iƚque aimehue'e', ixhueya. Imanc' jouc'a ti'hua tixhuai'ni'molhuo', ti'onƚcotolhuo' to Jesucristo. \p \v 20 Aƚs'najtsi'iƚe ȽanDios, iƚque aƚ'Ailli'. Ni Locuena Quitine aimijouya illanc' laƚs'najtsi'ipa. Ti'hua limetsaico'me acueca' iƚque, acueca' ac'a lo'epa. Amén. Toƚta'a ti'iƚa'. \p \v 21 Toƚnontsola' anuli anuli laƚpimaye nomana' jiƚpe. Iƚne i'huexi ȽanDios. Ma' anuli aƚ'huaiyijnyi Jesucristo. Toƚmitsola': “Pablo tinonilhuo'”. \p Lapimaye nomana' fa'a pe laifpa'a tinonilhuo'. \v 22 Jouc'a tinonilhuo' jahuay lapimaye nomana' fa'a liƚya' Roma, iƚne i'huexi ȽanDios. Xonca ti'nujuaitsilhuo', tinonilhuo' lapimaye nomana' lejut'ƚ cal cuecaj quincuxepa César. \p \v 23 Jiƚpe ƚolunxajma' toƚsingufle lotoc'ipolhuo' ƚaƚPoujna Jesucristo.