\id JAS \h Santiago \toc1 LIJE'E SANTIAGO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE \toc2 Santiago \toc3 Stg. \mt1 LIJE'E SANTIAGO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE \c 1 \p \v 1 Iya' ninSantiago ca'ay liƚpenic' ȽanDios y ƚaƚPoujna Jesucristo. \p Quiniƚ'elhuo' imanc' unc'aipimaye, imanc' iƚnaxque' laƚtet'ƚa xanuc', iƚniya limbamaj coquexi' linaxque' ƚaƚtatahuelo Israel. Itsiya toƚmana' ni petsi loƚca'nepoƚtsi. \p \v 2 Unc'aipimaye, ja'ni toƚsinƚe ipime lapajnya iya' camilhuo': Aimoƚsueƚmot'ƚe'me. ¡Tixojla' cunlata! \v 3 Imanc' joupa oƚsina' lo'epa ȽanDios. Iƚque tehuaiyilhuo', ti'iƚa' coƚsina' ja'ni toƚ'huaiyijnyi o a'i. Ja'ni toƚ'huaiyijnyi toƚsnet'ƚ'me lo'ipolhuo'. \v 4 Tijouƚa' aimixojtolhuo', ti'hua toƚsnet'ƚcona'me. Toƚta'a ȽanDios tixhuai'ni'ma, ti'e'e'ma pangay c'a loƚpicuejma'. Aimehue'econayacolhuo' loƚpicuejma'. \p \v 5 Anuli imanc' ja'ni tinesla': “Ahuata laipicuejma'”, cami'ma iƚque: Toxahue'eƚa' ȽanDios tepi'itso' lopicuejma'. ȽanDios a'i caftsile. Ma tixoqui queta ticu. Aimixtuc'ola' pe noxa'huepá. \v 6 Jahuay lopicuejma' toxa'hueƚa', to'huaiyijnla' ȽanDios. Aimones'ma: “¿Ja'ni ti'i'ma o aimi'iya?” Petsi toƚta'a li'ejma' ti'onƚcospa lipicuejma' to ƚaja mi'hua'e ƚahua'. Tummay ƚahua'. Ti'huaƚa' pu'hua, texaƚ'uhua fa'a. Ma ti'hua tifenna. \v 7 Aimines'ma iƚque: “Iƚe laifxahue'epa ȽanDios lapi'i'ma”. A'i. Aimepi'iya. \v 8 Cal xans petsi oque' lipicuejma', ma ti'hua tipai'iyoxi. \p \v 9 Anuli ƚapima ja'ni ailopa'a qui'hueca, tixojla' queta tix'najtsi'iƚa' ȽanDios. Iƚque tixina acueca' ts'i'hueca. Timetsaijma. \v 10 Petsi tixoqui queta ti'nujuaitsi al cueca' ƚi'huexi, ȽanDios tixina to aiqui'hueca. Ti'onƚcospa to cua naitsi lipa' lopa'a jipu'hua ƚimuc'o'. Aimicoƚya. \v 11 Ƚinca iƚne ƚipa' aimixnet'ƚyi. I'huáquila' juaiconapa ac'a. Tijouƚa' tif'ajla' cal 'ora, ƚipinu' tipi'e, tijuƚi ƚipela, ƚipipa' tecangemma ƚamats'. Ate'a i'huáqui ac'a, mijou'ma tejac'a. Toƚta'a tuyaico'ma petsi ts'i'hueca acueca'. Muyaicojma lapajnya ma ti'hua tejac'eyoxi. \p \v 12 Cal xans noxnet'ƚpa lahuaipa, iƚque ƚinca tuyaijma al c'a. Tijouƚa' lahuaiyimpa, ȽanDios timetsaicota. Tulijnata nulemma lipitine aimijouya. Toƚta'a joupa licupa cataiqui' ȽanDios, tepi'i'mola' pe no'epá capic'a. \p \v 13 Anuli imanc' ja'ni tixingufcojma lahuaipa aimines'ma: “Ma ȽanDios ummepa iƚe lalahuaipa. Ca'eƚa' lixcay.” ȽanDios lipicuejma' ailopa'a quixcay. Iƚque ailopa'a comiya: “To'eƚa' lixcay”. \v 14 Iƚne pe jiƚpe liƚpicuejma' timiyoƚtsi: “To'eƚa' lixcay”, iƚne ma quiƚtuca' tijanajyi ti'eƚe toƚta'a. Iƚe lixcay lopa'a liƚpicuejma' tifel'mila', ti'hua'ala' lixcay cane. \v 15 Titojla' lixcay lopa'a liƚpicuejma', ti'e'me toƚta'a. Tijouƚa' ja'ni ti'hua ti'eyi lixcay, ma tejac'e'mola'. \p \v 16 Maicunc'aipimaye, aimimenaj'molhuo'. \v 17 Ma jipu'hua lema'a lumme'eninga' jahuay al c'a. Iƚe lalapi'iponga', jiƚpe qui'huayomma juaiconapa ac'a, ailopa'a tintsi. Maƚque caƚ'Ailli' ȽanDios lumme'enga'. Jiƚque nilanc'epa lepalaƚc'o' nomana' lema'a. Iƚne lepalaƚc'o' tipai'iyi liƚpepalc'o'. Ti'i'ma huata, ti'i'ma acueca' lapalc'o'inga'. Jouc'a tipailoyi. Mif'acai'ma cal 'ora, aƚpo'nonga' lunxahua, limufc'o'. A'i toƚta'a ȽanDios. Iƚque aiquipaiya, ma' anuli tipa'a. Aimipailo, ipuqui', itine alulif'enga'. \v 18 Maƚque ȽanDios i'epa ma to lixpic'epa iƚque quituca'. Jiƚpe laƚpicuejma' ifapa al Ƚinca Cataiqui'. Toƚta'a lapi'iponga' al ts'e laƚpitine, aƚ'e'eponga' inaxque', iƚque caƚ'Ailli' ȽanDios. Aƚ'onƚcosponga' to iƚna'a lafot'ƚenyacu ate'a, lotsufcoyacu ȽanDios ai'a ticuaihuo litine cafot'ƚeya. Ticuaiyunni al Cueca' Quitine tixinim'me jahuay lilanc'epa ȽanDios i'huexi iƚque. Illanc' joupa aƚ'e'eponga' toƚta'a. Illanc' ma' i'huexi ȽanDios. \p \v 19 Maicunc'aipimaye, toƚta'a joupa oƚsina'. Toƚiya jahuay imanc', anuli anuli, toƚpo'noƚe loƚpicuejma', toƚquimf'eƚe al c'a. Ai'a toƚpalai'me toƚspic'e'me te ts'i'ic' moƚpalaicoyacu. Aimolixtulecu. \v 20 Liƚpoyac' lan xanuc' aimipammaispa. Aimi'iya mi'eyacu toƚta'a al c'a latenƚcocoya ȽanDios. \v 21 Toƚiya, toƚpo'noƚe loƚpicuejma' aimonƚ'econa'me al xujc'a. Li'ipa, acueca' olatets'ipoƚtsi, juaiconapa oƚ'epoƚtsi laic'. Itsiya aimoƚ'econa'me toƚta'a. Tolanaj'moƚtsi nulemma jahuay iƚna'a lixcay. Aimoƚ'nof'e'moƚtsi. Tolihuejle lataiqui' lifayipa jiƚpe loƚpicuejma'. Toƚta'a iƚe lataiqui' tunƚu'e'molhuo' nulemma. \p \v 22 Imanc' tolihuejle lataiqui', tonƚ'eƚe to loya'apa. A'i ma le'a moƚquimf'e'me. Ja'ni ma le'a toƚquimf'eyi, ma toƚfel'miyoƚtsi. A'i toƚta'a molunƚulyacu. \v 23 Anuli ƚapima noquimf'epa lataiqui', ja'ni aimihuequi ti'onƚcospa to cal xans mehuelonge lahuejma'. Jiƚpe tehuelonge li'a, te ts'i'ic' lixans. \v 24 Tijouƚa' tixinƚa' li'a, ti'hua'ma, timenc'eco'ma te ts'i'ic' lixans, iƚe lijoupa liximpa. \v 25 Ticuicomma a'i toƚta'a mixhue'me litaiqui' ȽanDios. Jiƚpe tipa'a lataiqui' laƚcuxeponga' illanc' pe joupa luhuaƚquenam'monga' laƚ'epa a'ijc'a. Iƚe Lataiqui' aimehue'e'. Cal xans noxhuepa al c'a iƚe lataiqui' jouc'a tepequi, iƚque aimimenc'ecoya loquimf'epa. Mi'ay toƚta'a tixoqui queta tuyaico'ma. \p \v 26 Ja'ni anuli imanc' timiyoxi: “Iya' ƚinca nihuequi ȽanDios”, tijouƚa' aimicuxe al c'a ƚipaƚ, iƚque tifel'miyoxi. A'i mihuequi ȽanDios, ma le'a tinesqui. \v 27 Iƚne nahuejmpá lecaniya jouc'a lampotsateya noteƚcopá acueca', pe no'epoƚtsi cuenna, aimixis'meco'mola' iƚe lixcay lopa'a fa'a li'a ƚamats', iƚniya ma ti'eyi latenƚcocopa ȽanDios, iƚque caƚ'Ailli'. Iƚque tixim'mola' ac'a lilihuequi. \c 2 \p \v 1 Unc'aipimaye, ja'ni tolihuejyi litaiqui' ƚaƚPoujna Jesucristo, iƚque ma' anDios, aimolatets'i'mola' hualca loƚpimaye. Ma' anuli toƚpalaic'otsola'. \v 2 Iya' cacua: Imanc' ma mefot'ƚeyoƚtsi, ja'ni titsulfoƚaiƚe oquexi' lan xanuc', anuli lipuf'c'ihue iƚtaic' liƚ'anillo a'oro, juaiconapa ac'a lipijahua'. Ƚocuena ailopa'a qui'hueca. Ijoutsoqui laquipijahua'. \v 3 ¿Te ts'i'ic' moƚpalaic'oyacola'? ¿Te ituca' ituca' loƚpalaic'oyacola'? Iƚque ts'ipo'nohua ac'a lipijahua', ¿te toƚmi'me: “To'huanni fa'a. Tocutshuaiƚa' al c'a”? Tijouƚa' ƚocuena, iƚque pe ailopa'a qui'hueca, ¿te toƚmi'me: “Ima' tacaxla' jiƚu'hua, o tocutshuaiƚa' ƚainitas laifpo'nof'ipa lai'mitsi'”? \v 4 Ƚinca, ja'ni toƚta'a lonƚ'epa toƚmujyoƚtsi oquej loƚpicuejma'. Toƚta'a tonƚ'eyoƚtsi to lan juez. Ti'onƚcospolhuo' to lan juez petsi aimixpic'eyi al c'a, a'ijc'a iƚne liƚpicuejma'. \p \v 5 Unc'aipimaye, aƚquimf'eƚa' laifmiyacolhuo'. ¿Ja'ni aicoƚsina' naitsi iƚne pe aiquiƚ'hueca? Fa'a li'a ƚamats', iƚne pe aiquiƚ'hueca i'huijf'epola' ȽanDios. Iƚque i'huijf'epola' ti'huaiyijnle. Toƚta'a aƚinca tepenufta quiƚ'huexi. Tepi'innola' quiƚmane ticuxeta. ȽanDios joupa icupa cataiqui' tepi'itola' toƚta'a iƚne petsi no'epá capic'a. \p \v 6 Toƚta'a liximpola' ȽanDios iƚne pe aiquiƚ'hueca. Imanc' a'i toƚta'a moƚsinnila'. Jiƚpe lafoƚyom'molhuo' joupa olatets'ipá pe aiqui'hueca. \p Iƚne pe ts'iƚ'hueca, ¿te aimicuxenai'ilhuo'? ¿A'i maƚniya texat'ƚulhuo', lo'hua'apolhuo' jiƚpe pe lopa'a cal juez? \v 7 Imanc' joupa ecui'impolhuo': Ixanuc' Cristo. Iƚe Laftine xonca al c'a. ¿Te iƚne pe ts'iƚ'hueca aiminescoyi a'ijc'a iƚe Laftine? \p \v 8 Iƚna'a ƚitaiquí ȽanDios ƚaƚcuxe'eponga', iƚe al cueca' xonca tuya'e': “Ima' to'eyoxi capic'a, ma toƚta'a to'eƚa' capic'a ƚof'as xans, cua naitsi ƚoftalecufya”. \p Ja'ni joupa oƚspic'epá tolanant'ƚi'me iƚe lataiqui', ne', joupa oƚspic'epá tonƚ'e'me al c'a. \v 9 Tijouƚa', ja'ni ituca' ituca' toƚpalaic'oco'mola' lapimaye, a'ijc'a iƚe lonƚ'eyacu. Aimolihuejyi loya'apa lataiqui' laƚcuxeponga'. Maƚe lataiqui' tecani'elhuo'. \p \v 10 Ƚinca ticuicomma lihuejcoƚe jahuay lataiqui' laƚcuxeponga' ȽanDios. Ja'ni a'i, tama ma le'a anuli lataiqui' aimalihuejcoyi, tipa'a laƚjunac'. \v 11 ȽanDios ticuxe: “Aimoxhuico'ma ƚipeno ƚof'as xans”. Jouc'a ticuxe: “Aimoma'ahuale'ma”. A'i oquexi' candiosla' nocuapá toƚta'a. Nonespa ma' anuli ȽanDios. Toƚta'a, tama aimoxhuijma ƚipeno ƚof'as xans, ja'ni toma'ahuale aicomihuequi ȽanDios locuxepa. Tipa'a lojunac'. \p \v 12 Illanc' petsi joupa luhuaƚquem'monga' laƚ'epa a'ijc'a, jiƚpe Lataiqui' tipa'a laƚcuxeponga'. Maƚe lataiqui' timuj'ma ja'ni ac'a o a'ijc'a laƚ'ejma'. Toƚiya camilhuo': Ja'ni toƚpalaiƚe, ja'ni tonƚ'eƚe, ti'iƚa' to locuxe'epolhuo' iƚe Lataiqui'. \v 13 Iƚne pe aimixiñyi cuanuc', acueca' titeƚ'minnola'. Petsi tixiñyi cuanuc' tuyaicota al c'a. \p \v 14 Cunc'aipimaye, ja'ni cal xans tinesla': “Ca'huaiyinge ȽanDios”, tijouƚa' aimihuejma, ¿te quipenic' iƚe linespa? ¿Te iƚque cal xans tunƚu'ma ts'i'ejma' toƚta'a? Iƚque ma le'a ataiqui' ti'huaiyinge. \v 15-16 Iya' cacua: Ja'ni anuli imanc' tipalaic'oƚa' al c'a ƚapima axans o aca'no' pe ailopa'a quipijahua' ni coteja, ja'ni timiƚa': “Ne', to'huanƚa', aimoxhueƚmot'ƚecona'ma. Toxmainatsi afunca, totetsotsi al c'a”, tijouƚa' aimepi'i', aimitoc'i muyaijma lapajnya. ¿Te quipenic' iƚe limipa? \v 17 Ma' anuli loƚ'huaiyijmpa ȽanDios. Ja'ni ma le'a toƚcuayi: “Ca'huaiyinge”, tijouƚa' aimolihuejyi, ¿te quipenic' iƚe loƚnespa “ca'huaiyinge”? Iƚe loƚnespa tocomma to imac' cataiqui'. Aimipammaispa. \p \v 18 Ja'ni toƚta'a loƚ'ejma' ti'i'ma timim'molhuo': “Ima' to'huaiyinge, iya' quihuejma. Ne', tama ailopa'a cof'epa al c'a, aƚmuc'iƚa' lof'huaiyijmpa. Tijouƚa' iya' camuc'i'mo' laifnihuejcopa. Toƚta'a aƚsim'ma ca'huaiyinge.” \v 19 Ima' tonesqui: “Aixina' tipa'a ma' anuli ȽanDios, iƚque ca'huaiyinge”. Ne'. Ma' ac'a iƚe lofnespa. Jouc'a lontahue iƚsina' toƚta'a. Iƚne tiyula' tixpailiquila'. \p \v 20 Ima' conxans, tocomma ailopa'a copicuejma'. Ja'ni ma tocua: “Ca'huaiyinge”, tijouƚa' aimaihuejma, iƚe lof'huaiyijmpa ailopa'a quipenic'. Aimitoc'iyaco'. ¿Te aicoxina' iƚta'a? \v 21 ¿Te qui'ipa ƚaƚtatahuelo Abraham? ¿Ja'ni iƚque ma le'a ines'ma: “Ca'huaiyinge ȽanDios”? ¿Toƚta'a ȽanDios iximpa to ailopa'a quijunac', epenufpa? A'i. Abraham jouc'a i'epa al c'a. Ihuejcopa ȽanDios limipa. Ƚi'hua cuftine Isaac, ipo'nof'ipa jiƚpe al altar, titsufcoƚa' ȽanDios. \p \v 22 Jiƚpe toxina li'ipa: Ma mi'huaiyinge ȽanDios, Abraham ihuejcopa. I'epa to limipa. Toƚta'a iƚinc'ipa linespa. Imujpa ti'huaiyinge ȽanDios. \v 23 Toƚta'a enanƚpa al Paxi Liniƚingiya loya'apa: “Abraham i'huaiyijmpa ȽanDios, toƚta'a iximpa to ailopa'a quijunac', epenufpa”. \p Toƚiya Abraham ecui'impa: “Ts'iƚejmale ȽanDios”. \p \v 24 Toƚta'a toƚsinyi te ts'i'ic' li'ejma' cal xans pe ȽanDios tixim'ma to ailopa'a quijunac', tepenuf'ma. Iƚque cal xans a'i ma le'a ticua: “Ca'huaiyinge ȽanDios”. Jouc'a tihuejma, ti'e'ma ma locuxe'empa. \p \v 25 Ma' anuli li'ipa ƚaca'no' Rahab, iƚque titejyoxi licuerpo. Iƚque jouc'a i'epa al c'a. Epenuf'mola' loquexi' lan xanuc', iƚne icuaitsa tehuelojnle fa'a ƚalamats'. Lijou'ma ummena'mola' tiyenƚe ocuenaj cane. Aimixim'me iƚne no'ehualepá laic'. ȽanDios imetsaicopa iƚe li'epa Rahab. Iximpa to ailopa'a quijunac', epenufpa. \p \v 26 Al cuerpo, ja'ni ailopa'a quipitine, joupa imac'. Ailopa'a co'epa. Ma' anuli iƚne ni'huaiyijmpá pe nonespá: “Ca'huaiyinge ȽanDios”, tijouƚa' aimihuejcoyi. Iƚe lonespa tocomma imac' cataiqui'. \c 3 \p \v 1 Unc'aipimaye, jahuay imanc' aimoƚmuc'iyale'me. Ti'eƚe oquexi' afantsi le'a. Ja'ni ninc'omxiye xonca ipime iƚe laƚpenic'. Ja'ni limenajtsonga' xonca aƚteƚ'mi'monga' ȽanDios. \v 2 Ƚinca iƚque pe aimimenaca ailopa'a. Axpe' malimenaquinga' jahuay anuli. Pe nopalaipa ma le'a al c'a, ja'ni aimimenaca toƚta'a, iƚque ƚinca ac'a xans, ixhueya lipicuejma'. Iƚque ticuxeyoxi al c'a. \p \v 3 Laihuale aƚpo'no'ila' liƚco anuli al freno catejma'. Toƚta'a lihuejconga', aƚpai'e'mola' laihuale jahuay liƚcuerpo. \v 4 Jouc'a lam barco iƚtaic' aca'hua catejma' o aca'hua c'ec lipuftine atimón. No'hua'apa al barco, ja'ni ipic'a ticuxeƚa' al barco, tife'ne'ma iƚe al timón. Tijouƚa', tama acuecaj barco o tummetsai ƚujfxi cahua', tihuejco'ma no'hua'apa. Ti'hua'ma petsi ipic'a iƚque. \p \v 5 Jouc'a ƚaƚpaƚ, tama aca'hua ti'i'ma tinesco'moxi acueca', lo'epa. Cacua: Ƚaca'hua cunga acueca' cal 'ec' tunai'i. \v 6 Toƚta'a ƚaƚpaƚ ti'onƚcospa to ƚunga. Jahuay al xujc'a lopa'a fa'a li'a ƚamats' ti'i'ma tines'ma ƚaƚpaƚ. Toƚta'a tixis'me'ma jahuay laƚcuerpo. Ƚunga nopa'a al muf tunai'i ƚaƚpaƚ. Tijouƚa' tunai'i'ma jahuay lopa'a ƚijuaihua, ti'hua'ma xonca aculi'. Ailopa'a cunƚuya. \p \v 7 Jahuay linneja nomana' fa'a li'a ƚamats' ocuena ocuena liƚ'ejma' o liƚpicuejma', jouc'a lacaƚ'hui, jouc'a lainofat'ƚ, jouc'a nomana' jiƚpe ƚaja, lan xanuc' joupa imanxuc'empola', ti'hua timanxuc'eyi. \v 8 Ituca' ƚaƚpaƚ. Aimi'iya mimanxuc'enyacu. Aimihuejma. Ti'hua ti'ay al xujc'a to loxpic'eya. Imanna ƚafxi camaya. \p \v 9 Ƚaƚpaƚ a'ij nuli le'a lo'epa. Maƚpalaiyi aƚs'najtsi'iyi ȽanDios, iƚque caƚ'Ailli', aƚsuicoyi ƚaƚpaƚ. Ma' anuli aƚsuicoyi ƚaƚpaƚ aƚcuajcola' laƚf'as xanuc', iƚne jouc'a ƚilanc'epola' ȽanDios, ti'onƚcospá to iƚque. \v 10 Iƚe laƚs'najtsi'icopa ȽanDios, ma' anuli laƚcuajcopola', quipalyomma jiƚpe laƚco. \p Unc'aipimaye, toƚta'a aimetenƚcocojma. \v 11 Jiƚpe laipalyomma laja', maƚpe tipayomma ma' anuli caja'. ¿Te tipahuo oque' laja', al ni'i laja' jouc'a al cua caja'? A'i, aimi'iya. \v 12 Unc'aipimaye, al 'ec 'icux, ¿te ti'as'ma aceituna? O al 'ec 'uva, ¿te ti'as'ma 'icux? A'i, aimi'iya. Toƚta'a ma' anuli ti'i'ma laja'. Jiƚpe lipayomma al cua caja' aimi'iya mipayoya al ni'i caja'. \p \v 13 Jiƚpe pe loƚmana', ja'ni tipa'a nonespa: “Iya' xonca ts'aipicuejma'. Ƚinca aixina'.” Ne'. Ti'iƚa' iƚque ac'a li'ejma', ti'eƚa' al c'a. Timujxoxi ts'ipicuejma', aimi'e'e'moxi le'a. \v 14 Ja'ni acuá loƚpicuejma', ja'ni tonlahueyi tolulijtsoƚtsi, aimolixoc'i'moƚtsi cunlata. Ja'ni toƚta'a loƚ'ejma', aimolihuejcoyi al Ƚinca Cataiqui', ma le'a toƚfel'miyaleyi. \p \v 15 Ja'ni toƚta'a loƚpicuejma', a'i ȽanDios mepi'ilhuo'. Iƚe ma' iƚpicuejma' locuenaye lan xanuc' nomana' fa'a li'a ƚamats', iƚne nahuepá quiƚtuca' lojanajpa. Iƚe liƚpicuejma' ti'onƚcospa to lipicuejma' ƚonta'a Satanás. \v 16 Ja'ni ti'eyoƚtsi laic', tehueyi tulijtsoƚtsi, mijou'ma tifuli'i'moƚtsi, ti'e'moƚtsi nixpiya. \v 17 Iƚne pe ȽanDios lepi'ipola' liƚpicuejma', iƚne ailopa'a quixcay liƚpicuejma'. Toƚiya aimifuli'iyoƚtsi, aimixtuc'oyacoƚtsi. Tihuejcoyoƚtsi, ma tixinyoƚtsi acuanuc'la, ti'eyi mane al c'a, titoc'iyoƚtsi, ma' anuli liƚpicuejma', tepenufyoƚtsi, ma' aƚinca lan c'a xanuc' iƚne, a'i mi'e'eyoƚtsi le'a. \v 18 Iƚne pe lo'eya xonca pangay c'a liƚpicuejma', ticuicomma ti'iƚa' ac'a liƚ'ejma' ma' itsiya. Iƚne aimehuoc'aiyoƚtsi, ma tipac'eyi lafuleya. \c 4 \p \v 1 Imanc' tolixtuc'oyoƚtsi, toƚfuli'iyoƚtsi, ¿naitsi nomuc'ipolhuo' toƚta'a? Ƚinca ailopa'a nomuc'ipolhuo' toƚta'a. Imanc' coƚtuca' toƚjanajyi xonca toƚ'huejle, toƚta'a toƚfuli'iyoƚtsi. \v 2 Tama acueca' toƚjanajyi, aimolulijyi iƚe loƚjanajpa. Mijou'ma toƚma'ahualeyi, toƚ'eyoƚtsi laic', tolixtuc'oyoƚtsi, toƚfuli'iyoƚtsi. Aicoƚsahue'e ȽanDios, toƚta'a aimolulijyi iƚe loƚjanajpa. \v 3 Imanc' moƚsahue'e'me aimepi'ilhuo'. Aimoƚsahue'eyi al c'a. ȽanDios joupa ixina' loƚ'eyacu. Ja'ni tepi'itsolhuo' loƚsahue'epa toƚsuico'me ma coƚtuca' ts'oƚpic'a. \p \v 4 Imanc' ti'onƚcospolhuo' to lacaƚ'no', tama namalƚipá tihuejnaiyi xanuc'. Imanc' oƚpo'nopá ƚoƚpe'Ailli', iƚque ma ȽanDios. Ma moƚcuayi: “Aƚejmaleyi ȽanDios”, toƚjanajyi lopa'a fa'a li'a ƚamats'. Jouc'a tolihuejyi coƚtuca' loƚpicuejma', to iƚne pe aimimetsaicoyi ȽanDios. Ma toƚfuli'iyi ȽanDios. ¿Te aicoƚsina' iƚta'a? Cal xans ja'ni tixpic'eƚa' tihuejla' to iƚne pe aimimetsaicoyi ȽanDios, ja'ni tixpic'eƚa' tiyejmaleƚe iƚniya, iƚque ti'ej laic' ȽanDios, aimi'iya miyejmaleyacu. \p \v 5 Al Paxi Liniƚingiya ticua: “Cal Espíritu Santo ƚaƚpo'no'iponga' ȽanDios jiƚpe ƚalunxajma', iƚque Espíritu aƚ'enga' cuenna juaiconapa, aƚsininga' ma i'huexi ȽanDios”. \p ¿Te coƚcuapa a'ij ƚinca iƚe lataiqui'? O ¿coƚcuapa ma le'a ataiqui'? \v 6 Ƚinca illanc' caƚtuca' aimi'iya malihuejyacu. Ma le'a ȽanDios xonca aƚtoc'inga', to tuya'e': “Pe no'nof'e'epoƚtsi, ȽanDios tipa'nela'. Lam manxu, iƚne no'oc'epoƚtsi, ȽanDios titoc'ila'.” \p \v 7 Toƚiya camilhuo': Toƚ'oc'etsoƚtsi, tolihuejcoƚe ȽanDios. Toƚpa'neƚe ƚonta'a Satanás, tijouƚa' tinuna'ma iƚque. Tipo'no'molhuo' coƚtuca'. \v 8 Toli―loc'oƚaiƚe ȽanDios, tijouƚa' iƚque tiƚoc'ai'molhuo'. Imanc' nonƚ'epá a'ijc'a aimonƚ'econa'me toƚta'a. ¡Tolapajle loƚpicuejma'! Ja'ni oque' loƚpicuejma', ja'ni loƚspic'epa lixcay jouc'a al ƚijca, tonƚ'eƚe anuli loƚpicuejma'. Toƚta'a ti'i'ma pangay c'a loƚpicuejma'. \v 9 Toƚsueƚcoƚe juaiconapa, toƚsingufcoƚe loƚpixhuejma'. Toƚjolijle. Tolatec'oƚe iƚe loƚpixojma cata, toƚsingufcoƚe loƚpihuotsoqueya. Aimoƚsim'me mafca ƚolunxajma'. Toƚsinƚe acueca' calaic'ata. \v 10 Tonƚ'oc'etsoƚtsi ȽanDios, tijouƚa' iƚque ti'nof'e'molhuo'. \p \v 11 Cunc'aipimaye, aimoƚnesco'moƚtsi a'ijc'a. Pe nonescopá liƚpimaye o tecani'eyi, iƚne tetets'iyi lataiqui' laƚcuxeponga'. Ima' ja'ni tatets'i iƚe lataiqui' laƚcuxeponga', aimanant'ƚi lataiqui', joupa o'epoxi unjuez. \v 12 Tipa'a ma' anuli ƚaƚJuez, iƚque lapi'iponga' lataiqui' laƚcuxeponga'. Iƚque ti'i'ma tunƚu'eyale'ma, ti'i'ma tejac'eyale'ma. Ima' aimi'iya macani'eya ƚopima. ¿Te ima' unjuez? \p \v 13 Aƚquimf'eƚa' imanc' noƚcuapá: “Itsiya o mouqui ƚe'me iƚe liƚya'. Jiƚpiya aƚmajnta anuli camats'. Aƚcucaleta, aƚ'najualeta, aƚ'eta canic'. Toƚta'a lulijta caƚtomí.” \v 14 Iya' camilhuo': Imanc' aicoƚsina' te ts'i'ic' mi'iya mouqui. ¿Te ts'i'ic' loƚpitine? Imanc' ti'onƚcospolhuo' to ƚummahuay. Iƚque ƚummahuay ti'huaspa ahuata aimicoƚi, tejac'inghua. \v 15 Ticuicomma toƚcuaƚe: “Ja'ni ȽanDios ƚaƚPoujna ipic'a ti'hua aƚmajnle, aƚ'e'me iƚe o iƚta'a”. \v 16 Itsiya ma le'a toƚ―lof'e'eyoƚtsi. Toƚiya tuluyalaicoyi lapajnya tixoqui cunlata. A'ijc'a iƚe lonƚ'ejma'. \p \v 17 Camilhuo': Cal xans ts'ixina' te ts'i'ic' al c'a, tijouƚa' aimi'ay, iƚque tipa'a lijunac'. \c 5 \p \v 1 Aƚquimf'eƚa' imanc' ts'oƚ'hueca juaiconapa. ¡Toƚjolijle! ¡Toƚja'aƚe! Juaiconapa al cueca' toƚteƚco'me. \v 2 Ticuaihuo litine toƚsim'me joupa iminscopa ƚoƚ'hueca. Ƚacaca joupa enai'ot'ƚenapá loƚpijahua'. \v 3 Loƚ'oro, loƚplata toƚsim'me joupa unxilaipa. Iƚque ƚunxilaic' timuqui lixcay lonƚ'epa. Aƚmana' ƚitiné lecui'impa lijoucola'. Imanc' ti'hua tolafot'ƚeyi coƚ'oro, coƚplata. Ƚinca iƚque ƚunxilaic' titeja latejma', ma toƚta'a ƚunga tite'molhuo' loƚpixic'. \p \v 4 Iƚe loƚtomí tija'e', ticuxecolhuo'. Iƚe ma iƚtomí loƚmozó, iƚne i'e'me canic' ƚitiné lefot'ƚe'me jiƚpe ƚolamats'. Imanc' aicoƚ'natse'ela'. Iƚne ni'epá lanic' tija'ayi. Joupa iquimf'epola' ȽanDios, maƚque ȽanDios ticuxe jahuay. \v 5 Imanc' oluyalaicopá juaiconapa xonca al c'a. Oƚ'epá nixpiya. Oƚfunc'epoƚtsi, toƚsinyi mafca ƚolunxajma'. Ti'onƚcospolhuo' to loma'anyacola' linneja. \v 6 Olacani'e'mola' lan ƚijca xanuc', oƚma'apola'. Iƚne aiquicuanajyoƚtsi. \p \v 7 Toƚta'a lo'ipolhuo' imanc' unc'aipimaye. Camilhuo': Toƚsnet'ƚƚe. Ticuaihuo ƚaƚPoujna. Toƚ'nujuaisle li'ejma' lin'eya nic' jiƚpiya ƚilemats'. Ti'huaico'me litine cafot'ƚeya. Iƚsina' ja'ni tipammaitsi ticuaicota acueca' quiƚpic'a. Toƚta'a ti'hua mixnet'ƚyi. Ti'huaico'me ticuiƚa', tijouƚa' ti'huaicocona'me ticuiconƚa'. \v 8 Imanc' ticuicomma jouc'a toƚsnet'ƚƚe toƚta'a. Toƚfa'etsoƚtsi talay ƚolunxajma'. Joupa ticuaihuo ƚaƚPoujna. \v 9 Unc'aipimaye, aimoƚtac'ui'moƚtsi lajunac'. Toƚta'a aimitac'uinyacolhuo' jouc'a. ¡Toƚsinƚe! Cal Juez joupa icuai'ma, ma tipa'a jiƚpe al puerta. \v 10 Unc'aipimaye, toƚ'nujuaitsa liƚ'ejma' lam profeta, iƚne nuya'apá litaiqui' ƚaƚPoujna. Iƚne ma miteƚcoyi tixnet'ƚyi. \p \v 11 Ƚinca, petsi joupa nixnet'ƚpá aƚnescola', aƚcuayi: “Ac'a liƚ'ejma' iƚne. Joupa ulijnapá.” Joupa oƚsina' te ts'i'ic' li'ejma' Job. Iƚque ixnet'ƚpa juaiconapa. Jouc'a oƚsina' te ts'i'ic' li'e'epa ȽanDios lijoupa lehuai'impa. Jiƚpe toƚsinyi a'ij ta ƚunxajma' ƚaƚPoujna. Iƚque juaiconapa tixinyale acuanuc'la. \p \v 12 Unc'aipimaye, xonca toƚpo'noƚe cuenna, aimoƚ'e'me jurar. Aimoƚnes'me: “Mixinnale lema'a”. Ni moƚnes'me: “Mixinnale li'a ƚamats'”. Aimoƚnes'me nij tintsi cataiqui' toƚna'a. Ja'ni toƚnes'me: “Ne, toƚta'a”, ma le'a toƚnesle: “Ne', toƚta'a”. Ja'ni toƚnes'me: “A'i”, ma le'a toƚnesle: “A'i”. Aimoƚ―lof'i'me cataiqui'. Toƚta'a aimecani'enyacolhuo'. \p \v 13 Pe loƚmana', ja'ni anuli titeƚma, tixahue'eƚa' ȽanDios titoc'iƚa'. Ja'ni anuli tixoqui queta, tunac'coƚa' ȽanDios, tix'najtsi'iƚa'. \v 14 Ja'ni anuli textafque, tijoc'itsola' litsilojpola' capimaye, iƚne noxpijpá lataiqui'. Ticuaitsa iƚne pe ƚonouya ƚafcuana, maƚpiya tijoc'iƚe ȽanDios. Ti'huaf'i'me caceite ƚafcuana ma minescoyi lipuftine ƚaƚPoujna. \v 15 Iƚne mijoc'iyi ȽanDios ti'huaiyijnyi, ticuayi: “Ƚinca tixaƚ'mena'ma”. Toƚta'a tipammaispa iƚe loxa'huepa. Ƚafcuana tunƚu'ma. ȽaƚPoujna tixaƚ'mena'ma. Tama joupa i'epa lixcay, ȽanDios imenc'e'ecopa iƚe li'epa, tixaƚ'mena'ma. \p \v 16 Unc'aipimaye, ja'ni onƚ'epá lixcay tolu'inatsoƚtsi. Toƚsahue'eƚe ȽanDios titoc'itsolhuo'. Toƚta'a tixaƚ'mena'molhuo'. \p Ja'ni cal ƚijca xans tixa'hueƚa' ȽanDios, acueca' tipammaispa. \v 17 Cal profeta Elías aƚ'onƚcosponga', iƚque jouc'a ma le'a axans. Iƚque ijoc'i'ma ȽanDios. Ixa'hue'ma aimicui'ma. Lijou'ma aiquicuic'. Icoƚ'ma afane' camats' y onƚca aiquicuic'. \v 18 Lijou'ma ijoc'icona'ma, ixa'huecona'ma. Jiƚpe lema'a i'huayonni laja'. Icui'ma jiƚpe ƚamats'. Ƚaifa ilapa. \p \v 19-20 Unc'aipimaye, petsi anuli imanc' ifel'mimpá joupa ux'maspa al Ƚinca Cataiqui', ja'ni ƚocuena ƚapima tinanc'onƚa', titsufai'econaƚa' al C'a Cane, ti'iƚa' quixina' joupa i'epa al c'a. \p Ƚapima nonanc'onaiya toƚta'a pe a'ijc'a no'epa, tunƚu'e'ma ƚipima. Iƚque ni'epa a'ijc'a aimejac'ya, tama acueca' li'epa aimitac'uinyacu lajunac'.