\id EPH \h Efesios \toc1 LIJE'E SAN PABLO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' ÉFESO \toc2 Efesios \toc3 Ef. \mt1 LIJE'E SAN PABLO LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' ÉFESO \c 1 \p \v 1 Iya' ninPablo, nin'apóstol, Jesucristo alummepa. Toƚta'a ixpic'epa ȽanDios. Iya' quiniƚ'elhuo' imanc', unc'aipimaye noƚmana' liƚya' Éfeso. Imanc' noƚ'huaiyijmpá ȽanDios, i'huexi iƚque. Jesucristo joupa epenufpolhuo'. \p \v 2 ȽanDios caƚ'Ailli' y ƚaƚPoujna Jesucristo titoc'itsolhuo', tipaxnetsolhuo', tipac'e'etsolhuo' loƚpicuejma'. \p \v 3 Aƚs'najtsi'iƚe ȽanDios, iƚque enDios i'Ailli' ƚaƚPoujna Jesucristo. Iƚque joupa aƚpaxneponga'. Cal Espíritu Santo lapi'inga' jahuay al c'a lopa'a lema'a. Iƚe al c'a ȽanDios tixina joupa i'ipa aƚ'huexi illanc' naƚ'huaiyijmpá Jesucristo. \p \v 4 Cacua: ȽanDios aƚpaxneponga'. Ai'a tilanc'e'ma li'a ƚamats' ȽanDios aƚ'huijf'eponga', limetsaicoponga' to joupa lapenufponga' Cristo. Ixpic'epa laƚ'iyaconga'. Ixpic'epa te ts'i'ic' maƚsinyaconga' litine lacaxhuoƚaitsa jiƚpe pe lopa'a. Jiƚpe litine aƚmujtoƚtsi aƚinca i'huexi ȽanDios. Aƚmujtoƚtsi joupa i'ipa pangay c'a laƚpicuejma', ailopa'a caƚjunac', acueca' aƚ'eta capic'a ȽanDios. \p \v 5 ȽanDios aƚ'eponga' capic'a. Toƚiya ixpic'epa aƚ'itsonga' inaxque', iƚque ti'iƚa' aƚ'Ailli'. Ixpic'epa toƚta'a lapenuftonga' illanc' naƚ'huaiyijmpá Jesucristo. Iƚe lixpic'epa ma letenƚcocopa maƚque quituca'. \v 6 Toƚta'a tixinim'me acueca' ȽanDios. Aƚsininnonga' acueca' laƚpaxneponga', acueca' laƚtoc'iponga' illanc' lapenufponga' Cristo, iƚque i'Hua ȽanDios ƚipic'a. \p \v 7 Iƚque ƚi'Hua ȽanDios joupa lapenufponga'. Toƚta'a ȽanDios limenc'e'ecoponga' lixcay laƚ'epa. Aƚsimponga' joupa i'najtsempa laƚjunac'. Cristo, litine lixcuajaipa lijuats', i'najtsepa. Ƚinca a'i huata iƚe laƚtoc'iponga' ȽanDios. Acueca' juaiconapa ac'a laƚ'eponga'. \v 8 Acueca' lipicuejma' ȽanDios. Ixina' lo'eya, lo'epa. Ailopa'a caƚcuanac'eponga', acueca' laƚpaxneponga'. \p \v 9 Joupa aƚmuc'iponga' te ts'i'ic' lixpic'epa. Li'ipa tocomma to emiya lataiqui'. Itsiya a'i. Icuaitsi litine letenƚcocopa ȽanDios iƚque aƚmuc'iponga'. \v 10 Aƚmuc'iponga' te lo'iya Cristo, iƚe joupa ixpic'epa ȽanDios. Ma mi'hua menant'ƚi litine tixhuaitsi jahuay, ti'hua tuya'am'me iƚe lataiqui'. Tijouƚa' jahuay tihuejco'me Cristo, jahuay lopa'a lema'a, jahuay lopa'a li'a ƚamats'. \p \v 11 Ƚinca, jahuay tihuejco'me Cristo. Maƚque Cristo nalapenufponga'. Toƚta'a ȽanDios aƚsinninga' ixanuc', i'huexi. Iƚque joupa aƚ'huijf'eponga' aƚ'itsonga' toƚta'a. ȽanDios ja'ni tixpic'eƚa' ti'iƚa', ma toƚta'a ti'i'ma. Iƚque tixhuai'ni'ma jahuay lipic'a. \v 12 Ipic'a timetsaiconƚe anDios. Tixinninƚe acueca' lipicuejma' jouc'a lo'epa. Tix'najtsi'iƚe. Toƚiya aƚ'huijf'eponga' illanc' petsi luyaipa quitine aƚ'huaicoyi ticuaiyunni cal Cristo. \p \v 13 Imanc' jouc'a oƚ'huaiyijmpá Cristo. Ate'a oƚquimf'epá al Ƚinca Cataiqui'. Maƚe Lataiqui' loya'apa iƚe al c'a lixpic'epa ȽanDios, tuya'e' te ts'i'ic' monƚ'eyacu ja'ni tolunƚul'me. Lijou'ma oƚ'huaiyijmpá Cristo, ȽanDios epi'ipolhuo' ƚi'Espíritu ma to lijoupa licupa cataiqui' tepi'itsolhuo'. Iƚque ƚi'Espíritu ƚepi'ipolhuo' maƚque cal Espíritu Santo. Toƚta'a i'huáquilhuo' imanc' ma' aƚinca ixanuc' ȽanDios, i'huexi iƚque. \v 14 Maƚmana' fa'a li'a lamats' illanc' ma' i'huexi ȽanDios. Tijouƚa' lunƚu'etsonga', lapenuftonga' nulemma. Joupa aƚmuc'iponga' aƚinca toƚta'a laƚ'iyaconga'. Aƚmuc'iponga' aimaƚfel'miyaconga'. Toƚiya lapi'iponga' cal Espíritu Santo. Litine lapenuftsonga' timetsaicom'me ma' anDios, acueca' lo'epa. \p \v 15-16 Toƚiya iya' cax'najtsi'i ȽanDios. Aƚmimpa: “Iƚne lun Éfeso ti'huaiyijnyi ƚaƚPoujna Jesús, ti'eyi capic'a liƚpimaye, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios”. Aimaƚsospa. Ti'hua cax'najtsi'i. Ma capalaic'o ȽanDios caxahue'e titoc'itsolhuo'. \v 17 Cacua: Caxahue'e ȽanDios titoc'itsolhuo', tipaxnetsoƚhuo' cal Espíritu Santo. Iƚque tepi'itsolhuo' coƚpicuejma', ti'iƚa' coƚsina' te ts'i'ic' ȽanDios lipicuejma', xonca tolimetsaico'me iƚque. Iƚque ȽanDios ma' enDios ƚaƚPoujna Jesucristo jouc'a i'Ailli'. Toƚta'a iƚque Jesús imuj'moxi ituca'. Imuj'moxi ma' anDios. \p \v 18 Ja'ni tepi'itsolhuo' toƚta'a loƚpicuejma' jouc'a tepalc'o'i'molhuo'. Toƚta'a a'i ma le'a moƚ'huaicoyacu tolapenuftsa al c'a, jouc'a ti'i'ma coƚsina' te ts'i'ic' lapi'iyacolhuo' ȽanDios. Ti'i'ma coƚsina' te ts'i'ic' al cueca' al c'a tolapenufta. Iƚe ƚinca acueca' ac'a juaiconapa. Ailopa'a co'onƚcoya. Ƚinca imanc' tolapenufta. Jouc'a jahuay iƚniya pe ȽanDios i'epola' i'huexi, tepenufta lapi'iyacola' ȽanDios linaxque'. \v 19 Jouc'a ti'i'ma coƚsina' te ts'i'ic' al cueca' lo'epa ȽanDios. Ti'i'ma coƚsina' icueya limane. Toƚsinguf'me acueca' titoc'i'molhuo', acueca' tipaxne'molhuo' ma moƚ'huaiyijnyi. \p \v 20 Ƚinca, ȽanDios joupa imujpa acueca' juaiconapa lo'epa. Joupa i'epa acueca', imaf'i'inapa Cristo. Ipa'anapa pe lomana' limanapola'. If'ac'enapa al toncay lema'a. Icutsupa al c'a camane. \v 21 Ailopa'a co'onƚcoya to iƚque Cristo. Iƚque xonca acueca', xonca acueca' ti'hua limane, xonca acueca' lo'epa, xonca acueca' locuxepa, xonca acueca' lipuftine. Ja'ni itsiya litine o locuaicoya locuena quitine, maƚque Cristo tuliqui jahuay. \v 22-23 ȽanDios joupa ixpic'epa jahuay tihuejcoƚe Cristo, iƚque Incuxepa, ticuxe jahuay. ȽanDios epi'ipa lixanuc', iƚne lefot'ƚepola'. Iƚque copa'a iƚjuac, ticuxela' iƚne icuerpo. Jiƚpe timujyoxi ȽanDios. Ƚinca ȽanDios ni petsi tipa'a, timujyoxi. Jiƚpe lixanuc', iƚne icuerpo Cristo, xonca timujyoxi. \c 2 \p \v 1 Imanc' ai'a tolapenuf'me al ts'e loƚpitine joupa ejac'polhuo'. Aimonƚ'eyi locuxepa ȽanDios. Tonƚ'eyi lixcay. \v 2 Toluyalaicoyi anuli iƚne locuenaye xanuc' nomana' fa'a li'a ƚamats'. Olihuejco'me ƚiƚpincuxepa contahue. Iƚne lontahue nomana' jiƚpe lema'a xonca a'ojca, a'i pe lopa'a ȽanDios, ticuxeyi liƚpicuejma' lan xanuc' petsi aimihuejcoyi ȽanDios. \v 3 ȽanDios aƚsimponga' illanc' ma' anuli aicalihuequi. Imanc' illanc', luyaipa quitine luyalaicoyi lapajnya maƚ'eyi laƚjanajpa. Lihuejcoyi lojanajpa laƚcuerpo. Illanc' caƚtuca' aƚspic'eyi laƚ'eyacu. Maƚmana' toƚta'a ailopa'a al ts'e laƚpitine. Ma' anuli locuenaye petsi aimihuejcoyi aƚteƚmi'monga' ȽanDios. \p \v 4 Ƚinca, ȽanDios juaiconapa ac'a lipicuejma'. Aƚsimponga' ninc'icuanuc'la. Acueca' juaiconapa aƚ'eponga' capic'a. \v 5 Illanc' ma aimalihuejcoyi, joupa lajac'epoƚtsi. Tama toƚta'a laƚ'ejma' iƚque lapi'iponga' al ts'e laƚpitine. Aƚmaf'i'inaponga' anuli Cristo. Toƚta'a laƚtoc'iponga' ȽanDios, laƚpaxneponga', joupa lunƚu'eponga'. \v 6 Ma' anuli Cristo lacaxunaponga', lipa'aponga' pe lomana' lomanapola'. Ma' anuli iƚque aƚcutsunaponga' jiƚpe lema'a. Lapenufponga' Jesucristo, toƚiya aƚ'iponga' toƚta'a. \v 7 Ticuaitsi Locuaicoya Quitine ȽanDios timuj'ma acueca' juaiconapa aƚtoc'iponga', acueca' aƚpaxneponga' illanc' ixanuc' Cristo, lapenufponga' iƚque. \v 8 Cacua: “ȽanDios joupa itoc'ipolhuo', ipaxnepolhuo', unƚu'epolhuo'”. Ƚinca imanc' aimi'iya molunƚu'eyacoƚtsi. Ma ȽanDios imetsaicopolhuo' toƚ'huaiyijnyi. Toƚta'a ma' iƚque unƚu'epolhuo'. \v 9 Ƚinca ailopa'a cal'eyacu, ni illanc' ni imanc'. Aimi'iya maƚnesyacu: “Joupa ai'epa al c'a, toƚiya ȽanDios lunƚu'e'ma. Iya' ninc'a.” Ailopa'a conescoyacoxi toƚta'a. \p \v 10 Cristo joupa lapenufponga'. Toƚta'a ȽanDios aƚƚanc'e'eponga' laƚpicuejma', lapi'iponga' al ts'e laƚpitine. Toƚiya ti'i'ma aƚ'e'me al c'a. Aƚ'e'me maƚe al c'a lixpic'epa ȽanDios aƚ'eƚe. Toƚta'a ixpic'epa luyalaicoƚe. \p \v 11 Toƚiya aimolimenc'eco'me te ts'i'ic' lipaxnepolhuo' ȽanDios. Toƚ'nujuaisle te ts'i'ic' li'ipa li'ipolhuo'. Imanc' a'i cunc'ijudío, ituca' loƚnación. Aiquetec'ennilhuo' loƚpixic'. Toƚta'a lan xanuc' judío tetets'ilhuo', tecui'ilhuo': “Iƚne petsi ailopa'a quiƚseña, petsi aiqui'ennila' circuncidar”. Iƚne lan judío joupa i'empola' circuncidar, joupa etec'empola' liƚpixic'. \v 12 Iƚniya ƚitiné aicunƚejmale Cristo. Lan xanuc' Israel imetsaiconnila' ixanuc' ȽanDios, imanc' a'i, imanc' unc'ocuenaye xanuc'. Iƚne lun Israel ȽanDios joupa imaneconca cataiqui'. Nulemma icupa cataiqui' tepi'i'mola' al c'a. Imanc' aicolapenufi iƚe lataiqui'. Iƚniya ƚitiné imanc' ailopa'a coƚ'huaicoyacu. Fa'a li'a ƚamats' ma toluyalaicoyi lapajnya. Aicolimetsaijma ȽanDios. \p \v 13 Itsiya joupa ipaicopa iƚe loƚpepajnya. Joupa epenufpolhuo' Jesucristo. Li'ipa tocomma to toƚmana' aculi', aimi'iya moli―loc'oƚaiyacu ȽanDios. Cristo joupa ixcuajaipa lijuats' i'najtsepa loƚjunac'. Toƚta'a iƚoc'ai'epolhuo' ȽanDios. \v 14 Maƚque Cristo ipac'epa lafuleya. Itsiya illanc' ninc'ijudío jouc'a imanc' a'i cunc'ijudío ma maƚmana' anuli. Ailopa'a tintsi. Li'ipa tipa'a laƚpa'neponga'. Iƚniya ƚitiné aicaƚejmale, aiqui'ic'. Licupoxi Cristo tepaƚts'ijnle licuerpo jiƚpe lancruz, iƚque eteƚpa iƚe laƚpa'neponga', iƚonc'epa nulemma. \p \v 15 Iƚe laƚpa'neponga' itaiqui' Moisés licuxepa. Jiƚpe iniƚijmpa anuli anuli te ts'i'ic' malihuejcoyacu ȽanDios. Limapa jiƚpe lancruz Cristo iƚonc'epa limane iƚe lataiqui'. Itsiya aimi'iya maƚpa'neconayaconga'. Imanc' illanc' aƚ'e'eponga' to anuli cal ts'e xans. Lapi'iponga' al ts'e laƚpicuejma'. Toƚta'a ipac'epa lafuleya. \v 16 Itsiya aimaƚ'econayacoƚtsi laic'. Iƚe lixcay laƚpicuejma' Cristo ima'apa iƚe litine lepaƚts'ingimpa jiƚpe lancruz. Ma maƚsinyoƚtsi ituca' ituca' laƚpicuejma' aimi'iya maƚejmaleyacu ȽanDios. Cristo aƚ'e'eponga' anuli. Ma aƚmana' icuerpo iƚque. Toƚta'a aƚejmale ȽanDios. \p \v 17 Li'huamma Cristo uya'apa joupa ipac'epa lafuleya. I'huamma ti'iƚa' coƚsina' imanc' noƚmana' aculi', jouc'a ti'iƚa' quiƚsina' petsi xonca ahuejnca ȽanDios, itsiya ailopa'a tintsi. ȽanDios tepenufila' jahuay lan xanuc' ma' anuli. \v 18 Ma' iƚque Cristo ticu lane aƚpalaic'oƚe ȽanDios caƚ'Ailli', li―loc'oƚai'me imanc' y illanc'. Joupa lapenufpá cal Espíritu Santo. Toƚiya lapenufinga' ȽanDios. \p \v 19 Itsiya aimi'iya mecui'inyacolhuo' “aine”, o “iƚne ocuenaye xanuc'”. Itsiya imanc' illanc', jouc'a jahuay laƚpimaye, joupa aƚ'e'eponga' i'huexi ȽanDios. Tipa'a laƚpiƚya' pu'hua lema'a. Ma ȽanDios aƚ'Ailli'. \v 20 Ma to lipangopa lo'huaiyijmpa lan apóstole, lam profeta, ma' anuli oƚpango'me imanc'. Maƚe cataiqui' olapejpá. \p To anuli cal cueca' capic lipo'nof'impá ƚaitaƚ cajut'ƚ, iƚque ƚapic nolanc'epa lajut'ƚ aimecangeya, toƚta'a lo'onƚcospa Jesucristo. \v 21 Petsi lepenufpola' iƚque ƚaƚPoujna Cristo, iƚne ti'onƚcospa to anuli al paxi cajut'ƚ tilanc'econni apic'. Iƚna'a lapic' tipo'nof'inni anuli anuli pe lo'eya quipenic'. Maƚque Cristo, to cal Cueca' Capic, ipulaic' ƚaitaƚ. \v 22 Jouc'a imanc' lepenufpolhuo' Cristo, tipo'no'innilhuo' pe lonƚ'eyacu canic'. Toƚta'a tilanc'enni lejut'ƚ ȽanDios. Jiƚpe copa'a cal Espíritu Santo, iƚque ma' anDios. \c 3 \p \v 1 Itsiya ca'nujuaitsi'ilhuo' iƚe al cueca' lipaxnepolhuo', al cueca' li'e'epolhuo' ȽanDios. Iya' ninPablo aitoc'i'molhuo' imanc' pe a'i cunc'ijudío. Nu'i'molhuo' naitsi cal Cristo, iƚque Jesús. Iƚe aipenic'. Toƚiya itsiya aƚtats'iya. \p \v 2 Joupa oƚsina' toƚta'a laipenic'. ȽanDios aƚpaxnepa, alapi'ipa laipenic', cuya'aƚa' Lataiqui' ni petsi loƚmana' imanc' pe a'i cunc'ijudío. \v 3 Oƚsina' ma ȽanDios aƚmuc'ipa Lemiya Cataiqui'. Iƚta'a coƚje'e joupa niniƚ'epolhuo' oque' afane' lataiqui' lonescopa iƚe Lataiqui' lemiya. \v 4 Moƚsuef'yi iƚe laininiƚ'epolhuo' ti'iƚa' coƚsina' aƚinca cacueca Lemiya Cataiqui', iƚe lonescopa Cristo. \p \v 5 Luyaipa quitine lan xanuc' aiquiƚsina' iƚe lataiqui'. Itsiya ȽanDios joupa imuc'ipola' li'apóstole jouc'a liprofeta, iƚne i'huexi. Cal Espíritu Santo aƚmuc'iponga'. \v 6 Aƚmuc'iponga' te ts'i'ic' lo'iyacolhuo' imanc' a'i cunc'ijudío pe noƚ'epá ƚinca Lataiqui', joupa epenufpolhuo' Cristo. Imanc' illanc', ȽanDios limetsaiconga' inaxque'. Aƚsinninga' joupa aƚ'iponga' to anuli al cuerpo. ȽanDios joupa icupa cataiqui', aƚmiponga' aƚtoc'i'monga' illanc' ninc'ijudío. Itsiya maƚe lataiqui' timilhuo' imanc', ma' anuli aƚtoc'i'monga' illanc' imanc'. Ma' anuli lalapi'iyaconga'. \p \v 7 Iya', ȽanDios lapi'ipa laipenic' cuya'aƚa' Lataiqui' loya'apa iƚe al c'a lixpic'epa ȽanDios. Aƚpaxnepa, lapi'ipa laipicuejma'. Laƚpaxnepa toƚta'a aixinguf'ma acueca' icueya limane ȽanDios. \v 8 A'i ca'onƚicoyacoxi to laipimaye, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios. Ja'ni anuli iƚniya tixinyoxi aca'hua xans iya' cacua: Iya' ajna'hua capima xonca. Ma ȽanDios aƚpaxnepa, lapi'ipa laipenic' ca'huaƚa' pe lomana' lan xanuc' a'ij judío, jiƚpe capalaicotsi Cristo, cuya'atsi te ts'i'ic' iƚque lipicuejma'. Ƚinca juaiconapa xonca acueca' ac'a lipicuejma', ailopa'a co'onƚcoya. Aimi'iya micuec'eyacu nulemma. \p \v 9 ȽanDios lapi'ipa laipenic' camuc'itsola' acuajmaica Lemiya Cataiqui'. Ti'iƚa' quiƚsina' lan xanuc' te ts'i'ic' menant'ƚiya Lataiqui' lonescopa. Lipangopa lilanc'epa li'a ƚamats', Lemiya Cataiqui' joupa tipa'a jiƚpe lipicuejma' ȽanDios. Iƚque joupa ixpic'epa lo'eya. Maƚque ȽanDios ilanc'epa jahuay. \v 10 Cacua: ȽanDios lapi'ipa laipenic'. Toƚta'a tefot'ƚela' lixanuc'. Tixintsa lapaluc' quema'a te ts'i'ic' lipicuejma'. Iƚne lan tsila' capaluc' nomana' lema'a, pe acueca' icueya liƚmane, ticuxeyi jiƚpe, maƚniya itsiya tehuelonginnila' lixanuc' ȽanDios lefot'ƚepola'. Mehuelojnyi ti'i'ma quiƚsina' te ts'i'ic' litoc'ipola', lipaxnepola' ȽanDios lixanuc'. Iƚne lixanuc' anuli anuli ocuena ocuena liƚpicuejma' lepi'ipola' ȽanDios. Toƚta'a ma quefoƚya timujyi te ts'i'ic' al cueca' lipicuejma' ȽanDios. \p \v 11 ȽanDios al coƚta ixpic'epa ti'iƚa' quiƚsina' toƚta'a lapaluc' quema'a, toƚiya' lepi'ipa lipenic' Jesucristo, iƚque aƚPoujna. \v 12 Cristo joupa lapenufponga'. Toƚta'a tixoqui calata aliƚoc'oƚaiyi ȽanDios. Ma maƚ'huaiyijnyi Cristo aimaƚsueƚmot'ƚeyi, ailopa'a caƚpa'neyaconga'. ȽanDios lapenufinga'. \p \v 13 Ƚinca acueca' iƚe lataiqui' laifnuya'apa. Toƚiya caxa'huelhuo', camilhuo': Aimoƚsueƚmot'ƚeco'me. Aimoƚnes'me: “Acuanuc' Pablo, acueca' juaiconapa loteƚcopa”. Aimoƚpai'i'moƚtsi loƚpicuejma'. Toƚ'nujuaisle: Ja'ni coƚa' iya' aicateƚma, coƚa' ailopa'a mipaxneyacolhuo' ȽanDios. \p \v 14 Ma ca'nujuaitsilhuo' al cueca' lipaxnepolhuo' ȽanDios, iya' caxc'onƚingay caƚ'Ailli'. \v 15 Fa'a li'a ƚamats' lanaxque' mecui'innila' quiƚtatá “aƚ'ailli'”, o mecui'iyoƚtsi toƚta'a iƚne nomana' lema'a, ¿pe qui'huayomma iƚe lataiqui' o iƚe liƚ'ejma'? ¿Te qui'ipa limetsaicopoƚtsi toƚta'a? Toƚta'a maƚque ȽanDios ecui'ipoxi. \p \v 16 Iƚque ƚinca ma' anDios. Aimehue'e'. Ixhueya lipicuejma', acueca' icueya limane. Toƚiya caxahue'e titoc'itsolhuo'. Caxahue'e titoc'itsolhuo' ƚi'Espíritu, ti'iƚa' acueca' loƚpicuejma', jouc'a tonƚ'e'me al cueca'. \v 17 Ja'ni toƚta'a lotoc'ipolhuo' itine itine toƚ'huaiyijm'me cal Cristo, iƚque tipajm'ma ƚolunxajma'. Tepi'i'molhuo' coƚpicuejma' toƚ'etsoƚtsi capic'a. Tifa'e'molhuo' loƚpicuejma'. \v 18 Toƚta'a aimimajaiqueyacolhuo'. Imanc' jouc'a jahuay lixanuc' ȽanDios, iƚne i'huexi iƚque, ti'i'ma coƚsina' nulemma te ts'i'ic' litoc'ipolhuo' ȽanDios. Ja'ni to'huaƚa' lexpats'qui o lipitoqui li'a ƚamats', o taimutsi al 'ocay, o tof'ajla' al toncay, ni petsi loftseya aimoxinya Lataiqui' xonca' acueca', ailopa'a. \v 19 Caxahue'e tolimetsaicoƚe te ts'i'ic' mi'nujuaitsilhuo' Cristo. Ƚinca, aimi'iya moƚcuejyacu nulemma. Juaiconapa acueca' ti'elhuo' capic'a. \p Ja'ni toƚta'a lotoc'ipolhuo' ȽanDios ti'hua ti'i'ma ixhueya loƚpicuejma'. Ti'i'ma to lipicuejma' ȽanDios. \v 20 Iƚque ȽanDios ti'ay al cueca'. Aimi'iya maƚsinyacu nulemma lo'eya. Ja'ni aƚsa'hueƚe o jiƚpe laƚpicuejma' aƚnesle: “Aipic'a aƚtoc'iƚa' acueca'”, ƚinca xonca acueca' aƚtoc'i'monga'. Toƚta'a aƚtoc'inga' cal Espíritu Santo, iƚque ƚalapenufpa. \p \v 21 ¡Maƚque ȽanDios aƚs'najtsi'iƚe! Cristo timuqui te ts'i'ic' ȽanDios lipicuejma'. Ma' anuli timujyi lixanuc' ȽanDios lefot'ƚepola'. Amats' amats' ti'i'ma toƚta'a. Jouc'a Locuaicoya Quitine ti'hua ti'i'ma, aimijouya. Toƚta'a ti'iƚa'. Amén. \c 4 \p \v 1 Iya', ma ca'ay lanic' lalapi'ipa ƚaiPoujna, aƚ'noƚimpa. Itsiya capa'a aƚtats'iya. Fa'a caxc'ai'ilhuo' lonƚ'eyacu. Imanc' joupa ijoc'ipolhuo' ȽanDios, imanc' ixanuc' iƚque. Camilhuo': Toƚmujtsoƚtsi ixanuc' ȽanDios. \v 2 Aimoƚ'nof'e'moƚtsi. Aimoƚtalai'otƚ'e'me ȽanDios ni moƚtalai'ot'ƚe'mola' lan xanuc'. Toƚsnet'ƚƚe lo'e'epolhuo'. Amolixtuc'o'moƚtsi, toƚ'etsoƚtsi capic'a. \v 3 Cal Espíritu Santo joupa i'e'epolhuo' anuli. Toƚpo'noƚe loƚpicuejma' ti'hua toƚ'e'moƚtsi toƚta'a. Ja'ni aimoƚfuleyi ƚinca toluyalaico'me anuli loƚpicuejma'. \p \v 4 Illanc' petsi naƚ'huaiyijmpá Cristo aƚ'onƚcosponga' to licuerpo. Iƚque licuerpo anuli le'a. Anuli cal Espíritu mipa'a jiƚpe, iƚque cal Espíritu Santo. \p ȽanDios aƚjoc'iponga' aƚ'huaicoƚe iƚe lalapi'iyaconga'. Ma' anuli lapi'itonga' jahuay illanc'. \v 5 Anuli ƚaƚPoujna, ma' anuli lataiqui' laƚ'huaiyijmpa, anuli lalapocopa. \v 6 Anuli ƚalanDios, iƚque iƚ'Ailli' jahuay. Iƚque xonca cal Cueca', jahuay tixhuai'niyi lixpic'epa, jahuay illanc' aƚmana' pe lipanga. \p \v 7 Ƚinca tama jahuay illanc' aƚmana' pe lipanga ȽanDios a'ij nuli iƚe laƚpaxneponga'. Ituca' ituca' laƚpaxneponga' Cristo. Iƚque tixpiqui. Anuli anuli lapi'iponga' laƚpenic'. \v 8 Toƚta'a loya'apa ȽanDios jiƚpe al Paxi Liniƚingiya, ticua: \q1 If'ajnapa lema'a, mif'aquinghua ilecopola' lixanuc', iƚne li'ipa litats'ila' joupa ux'masquem'mola'. \q1 Lijou'ma ica'ne'mola' lixanuc' lapi'iyacola', tepenufle. \p \v 9 Joupa aƚcuapá: “If'ajnapa”. Ai'a tif'aj'ma imumma, imuyomma jiƚpe al 'ocay li'a ƚamats'. Lijou'ma if'ajna'ma, icuaita pe lopa'a al te'a. \v 10 Iƚque nimumma, nif'ajnapa ma' anuli iƚque. If'ajnapa lema'a xonca al toncay. Toƚta'a aimi'iya minesquinyacu: “Fa'a ailopa'a”. Ni petsi, ja'ni lema'a, ja'ni li'a ƚamats', iƚque tipa'a, ticuxe. \p \v 11 Lijoupa lif'ajnapa al toncay lema'a, Cristo epi'ipola' lixanuc' ituca' ituca' liƚpenic'. Toƚta'a timana' lan apóstole, timana' lam profeta, timana' lan evangelista, iƚne noya'apá Lataiqui', timana' lam pastor, iƚne no'epá cuenna liƚpimaye, timana' lomxiye, iƚne tuhuaƚyi Lataiqui', timuc'iyaleyi. \p Jahuay iƚniya Cristo epi'icopola' lixanuc', titoc'itsola' iƚne lefot'ƚepola' ȽanDios. \v 12 Iƚne no'epá lanic' ti'hua titoc'innila' liƚpimaye, tifa'ennila' liƚpicuejma'. Tijouƚa' jahuay lapimaye, iƚne i'huexi ȽanDios, ti'i'ma pangay c'a liƚpicuejma', aimehue'eyacola'. \v 13 Toƚta'a jahuay illanc' naƚ'huaiyijmpá Lataiqui', aƚcuec'e'me nulemma loya'apa iƚe Lataiqui', limetsaico'me nulemma te ts'i'ic' lipicuejma' ƚi'Hua ȽanDios. Tijouƚa' aƚnesco'moƚtsi: “Joupa aƚtojpa”. Iƚe litine laƚpicuejma' ti'i'ma pangay c'a, joupa ilajmpa. Cristo mane ac'a lipicuejma', aimehue'e'. Jouc'a aimalahue'eyaconga'. \v 14 ȽanDios joupa lapi'iponga' iƚne laƚtoc'iponga', aƚmuc'itsonga' lihuejle. ȽanDios aimicua maluyalaicoyacu maƚ'onƚcoyaconga' to la'uhuay, iƚne liƚpicuejma' tife'ne'mola' ni cua tintsi cataiqui'. Aimicua maƚfel'miyaconga' lan xanuc' petsi acueca' quixcay liƚpicuejma'. Iƚmaf'i' iƚniya, iƚsina' lo'eyacu tifel'miyale'me. Iƚne joupa imenajpola'. Tihuejyi ituca' cataiqui'. \v 15 ȽanDios xonca ipic'a lihuejle al Ƚinca Cataiqui'. Maƚ'ela' capic'a laƚpimaye, ma' iƚe Lataiqui' luya'a'me. Toƚta'a ti'hua tilajm'ma laƚpicuejma', ti'i'ma pangay c'a, ti'onƚcota to Cristo lipicuejma'. Iƚque aƚjuac, illanc' icuerpo. \p \v 16 Cristo ƚaƚjuac aƚtoc'enga' illanc' icuerpo. Anuli al cuerpo axpe' mipa'a. Iƚne aimitoqui anuli anuli. Jahuay iƚniya titojyola' pe lomana'. Litornillo lajonƚyopola' jahuay. Toƚta'a tites'miyoƚtsi, titoc'iyoƚtsi. Iƚiya aƚ'onsponga' illanc' icuerpo Cristo. Maƚ'eyoƚtsi capic'a aƚtoc'iyoƚtsi, aƚfa'e'moƚtsi laƚpicuejma'. \p \v 17 Joupa aixc'ai'ipolhuo', aimipolhuo': “Toƚmujtsoƚtsi ixanuc' ȽanDios”. Illanc' ninc'apimaye, ma' anuli ƚaƚPoujna. Toƚiya caxc'ai'icona'molhuo', camilhuo': Ma monluyalaicoyi lapajnya aimoƚ'e'me to mi'eyi iƚne petsi aimimetsaicoyi ȽanDios, iƚne naihuejpá latenƚcocopola' quiƚtuca'. Aimihuejyi latenƚcocopa ȽanDios. \v 18 I'ipa muf liƚpicuejma'. Aimicuec'eyi, toƚta'a enaj'moƚtsi ȽanDios. Joupa ejac'epoƚtsi. Ƚiƚpicuejma' i'ipa to ƚapic. \v 19 Aimi'iya mixinyacu calaic'ata. Icupoƚtsi ti'eƚe al xujc'a, ti'eƚe nixpiya. Aimicuayi: “Aimaƚ'econa'me toƚta'a”. Ma ti'hua tehueyi xonca nixpiya lo'eyacu. \p \v 20 A'i toƚta'a lipalaic'ocompolhuo' Cristo. A'i toƚta'a lipicuejma' iƚque. \v 21 ¿Te aicoƚcueca litaiqui'? O ¿aiquepenufilhuo' iƚque? Maƚmuc'ilhuo', maƚpalaicoyi iƚque Cristo, ¿te aicaƚnesqui al ƚinca? \v 22 Ai'a ti'i'ma al ts'e loƚpitine tolihuejcoyi coƚtuca' loƚpicuejma'. Jiƚniya ƚitiné ti'hua tolajac'eyoƚtsi, ti'hua toƚfel'miyoƚtsi, toƚjanajyi tonƚ'eƚe nixpiya. Tolta'a tolihuejyi. Joupa lu'ipolhuo': “Iƚe lonƚ'epa li'ipa, toƚpo'noƚe nulemma”. \v 23 Itsiya tipa'a al ts'e loƚpitine. Cal Espíritu Santo tipa'a jiƚpe loƚpicuejma'. Itine itine tolapenufle coƚpujfxi lapi'ipolhuo' iƚque. \v 24 Toƚspic'eƚe nulemma tolihuejcoƚe al ts'e loƚpicuejma'. Iƚe to lipicuejma' ȽanDios tixpic'e ma le'a al c'a, tihuejco'ma ma le'a ȽanDios, iƚque cal Paxi. Toƚta'a ate'a ilanc'empa lipicuejma' cal xans. Iƚque lipicuejma' mane ac'a. Ti'onƚcospa to lipicuejma' ȽanDios, iƚque aimifel'miyale. \p \v 25 Joupa oƚspic'epá aimoƚfel'miyaleconayacu. Ne'. Moƚpalaic'oyoƚtsi toƚnesle ma le'a al ƚinca. Anuli anuli tipalaic'oƚa' toƚta'a ƚipima. Aimoƚfel'miconayacoƚtsi. ȽanDios joupa lafot'ƚeponga' to anuli al cuerpo. Illanc' ninc'apimaye. \v 26 Ja'ni olixtulepá aimi'hua molixtule'me. Ai'a tipo'nof'caita cal 'ora toƚpac'eƚe loƚpoyac'. Ja'ni a'i ȽanDios aimetenƚcocoya iƚe lonƚ'epa, tixim'ma a'ijc'a. \v 27 Ja'ni ti'hua molixtuleyi ma le'a tolapi'iyi lane ƚonta'a Satanás. \p \v 28 Ƚapima pe joupa ihuiyipa, ti'hua tinantse, aiminantsecona'ma. Ituca' tixhuico'mola' limane', ti'etsi al c'a lanic'. Toƚta'a ti'i'ma ti'huej'ma. Ti'i'ma tepi'i'ma petsi aiqui'hueca. \p \v 29 Aimoƚnes'me camac'ta cataiqui', ni anuli. Toƚspic'eƚe al c'a loƚnesyacu. Toƚmi'moƚtsi: “¿Te cahue'epola' laipimaye?” Lijou'ma toƚnesle lataiqui' lofa'eyacola' liƚpicuejma'. Xonca ticuec'e'me. Jouc'a ȽanDios tetenƚcoco'ma loƚnespa. Titoc'i'mola', tipaxne'mola' noquimf'epolhuo'. \v 30 Ja'ni toƚnesle camac'ta cataiqui' toƚhuosmi'me cal Espíritu Santo, iƚque ƚipaxi Espíritu ȽanDios. Aimonƚ'e'me toƚta'a. Imanc' joupa olapenufpá cal Espíritu. ȽanDios imuc'ipolhuo' imanc' aƚinca ixanuc'. Tocomma ipo'ninc'e'epolhuo' ƚisello, iƚque oƚPoujna. Ticuaitsi al Cueca' Quitine tepenuftolhuo' nulemma, tunƚu'etolhuo'. \p \v 31 Ja'ni tipa'a al cuaj jiƚpe loƚpicuejma' tolipa'aƚe. Aimolixtuc'ocona'moƚtsi. Aimoƚ'nujuaiscona'me iƚe li'ipa lolixtulepa. Aimoƚjaic'o'moƚtsi. Aimoƚnesco'moƚtsi a'ijc'a. Toƚspic'eƚe nulemma aimoƚ'econa'me toƚta'a. Jouc'a jiƚpe loƚpicuejma' aimolatets'icona'moƚtsi. \v 32 Toƚpalaic'otsoƚtsi al c'a, toƚtoc'itsoƚtsi, tolimenc'e'ecotsoƚtsi. Imanc' lepenufpolhuo' Cristo, ȽanDios joupa imenc'e'ecopolhuo' lonƚ'epa. Toƚta'a imanc' tolimenc'e'ecotsoƚtsi lonƚ'e'epoƚtsi. \c 5 \p \v 1 Camilhuo': Ti'itsolhuo' loƚ'ejma' to li'ejma' ȽanDios. Toƚmujtsoƚtsi to caiquinaxque' iƚque. \v 2 Itine itine toƚ'nujuaitsoƚtsi ma to Cristo li'nujuaispolhuo'. Iƚque icupoxi tima'anƚe i'najtsepa laƚjunac'. Iƚque litsufcopoxi etenƚcocopa ȽanDios. Toƚiya limenc'e'ecoponga' laƚ'epa. \p \v 3 Imanc' joupa i'huexi ȽanDios, toƚmujtsoƚtsi toƚta'a. Aimolahue'mola' cacaƚ'no'. Aimonƚ'e'me nixpiya. Ni monƚ'e'me to lo'epa iƚniya petsi ti'hua tijanajyi. Aiminesyi: “Aimaƚ'econa'me toƚta'a”. Ma ti'hua tehueyi xonca nixpiya lo'eyacu. Imanc' ni moƚpalaico'mola' iƚniya lo'epa. \v 4 Aimonƚ'e'me ni moƚnes'me al xujc'a. Aimolilotsoco'moƚtsi. Aimoƚpalaic'oco'moƚtsi loƚpemac'ta. Iƚna'a aimetenƚma. Xonca ticuicomma toƚs'najtsi'iƚe ȽanDios. \v 5 Iƚne petsi nahuepá cacaƚ'no', jouc'a petsi axujc'a liƚpicuejma', jouc'a petsi ti'hua tijanajyi xonca, maƚniya ti'onƚcospola' to naxc'onƚingoƚaipá lilendiosla', imanc' joupa oƚsina' lo'iyacola'. Nij naitsi iƚniya notsufaiya pe locuxeyopa Cristo, jiƚpe locuxeyopa ȽanDios. \p \v 6 Lan xanuc' no'epá toƚta'a tepi'iyi coyac' ȽanDios. Iƚque titeƚ'mila' iƚne lincuejlocale. Imanc' aimoƚfel'mi'moƚtsi. Aimoƚquimf'e'mola' nocuapá: “Ailopa'a tintsi. Tonƚ'eƚe ma ts'oƚpic'a.” Iƚne mane tipaloƚaiyi. A'ij ƚinca lonespa. \v 7 Joupa aimipolhuo': Iƚne lixcay xanuc' tepi'iyi coyac' ȽanDios. Imanc' aimonƚ'e'me toƚta'a. \p \v 8 Li'ipa, imanc' loƚpicuejma' mane amuf. Ti'onƚcospolhuo' to lipuqui'. Itsiya a'i. ȽaƚPoujna joupa epenufpolhuo', epalc'o'ipolhuo'. Moluyalaicoyi lapajnya tolapalc'o'itsola' locuenaye. \v 9 Petsi ȽanDios joupa epalc'o'ipola' liƚpicuejma', iƚne timuj'moƚtsi pangay c'a xanuc'. Ti'eyi ma le'a al ƚijca, tihuejyi al ƚinca. \v 10 Imanc' tolahueƚe latenƚcocoya ȽanDios, maƚe tonƚ'eƚe. \v 11 Iƚne petsi amuf liƚpicuejma', lo'epa iƚniya ailopa'a al c'a caipammaispa. To iƚniya aimonƚ'e'me. Tolanaj'moƚtsi. Xonca toƚtale'mola', toƚmujle a'ijc'a lo'epa. \v 12 Iƚniya juaiconapa axujc'a iƚe lo'epa lemiya, ni aimi'iya maƚnescoyacu. \p \v 13 Ja'ni lepalc'o' tepalc'o'iƚa' lemiya, iƚe ti'huájta, timuj'moxi te ts'i'ic' mipa'a. Toƚta'a lo'iya ja'ni aƚtale'mola' iƚne no'epá al xujc'a. Iƚe lixcay timuj'moxi te ts'i'ic' mipa'a. \v 14 Mane lepalc'o' tepalc'o'i'ma lemiya. Toƚiya al Paxi Liniƚingiya tuya'e': \q1 Aimi'hua moxmai'ma, tomaf'iƚa'. \q1 Totsahuenni, taipanni, topo'notsola' lof'as xanuc', iƚne no'onƚcospola' to limanapola'. \q1 Tijouƚa' Cristo tepalc'o'i'mo'. \p \v 15 Toƚpo'noƚe cuenna, moluyalaicoyi lapajnya tolihuejle al c'a. Joupa epi'impolhuo' loƚpicuejma', aimoƚ'e'moƚtsi to lan mac'ta. \v 16 Iƚna'a ƚitiné ipime. Ja'ni ti'i'ma tonƚ'e'me al c'a, ne' tonƚ'eƚe. Aimoƚ'huaico'me. \v 17 Aimonƚ'e'moƚtsi to lan tonno. Ti'iƚa' coƚsina' te ts'ipic'a ƚaƚPoujna. Toƚta'a tonƚ'e'me. \p \v 18 Aimoƚsnatsai'me vino. Ja'ni toƚsnatsaiyi timeyoj'molhuo'. Tijouƚa' tonƚ'e'me nixpiya. Xonca tolapi'iƚe lane cal Espíritu Santo ti'hua micuxelhuo' loƚpicuejma'. \v 19 Toƚta'a toƚpalaic'o'moƚtsi al c'a. Toƚnes'me lan salmo, lan himno, lan alabanza. Jiƚpe ƚolunxajma' tolunac'me, tolunac'co'me ƚaƚPoujna. \v 20 Itine itine moƚ'huaiyijnyi Jesucristo ƚaƚPoujna, ma moƚnesyi iƚque lipuftine, toƚs'najtsi'iƚe ȽanDios, iƚque oƚ'Ailli'. Ja'ni ac'a lo'ipolhuo', ja'ni a'ijc'a, ma' anuli toƚs'najtsi'iƚe. \p \v 21 Imanc' toƚcuec'eyi Cristo. Jouc'a toƚcuec'etsoƚtsi. \v 22 Imanc' unc'apenoye, anuli anuli tolihuejcoƚe ƚoƚpe'ailli'. Toƚta'a tolihuejco'me ƚaƚPoujna. \v 23 Ƚaca'no' ƚipe'ailli' tocomma to ijuac. Toƚta'a cal xans ti'onƚcospa to Cristo. Illanc' nalafot'ƚeponga' ȽanDios, Cristo aƚjuac. Iƚque alunƚu'eponga' illanc' icuerpo. \v 24 Toƚiya lihuejcoyi, aƚcuxenga'. Ma' anuli laƚpimaye cacaƚ'no', ticuicomma anuli anuli tihuejcoƚa' ƚipe'ailli'. \p \v 25 Illanc' nalafot'ƚeponga' ȽanDios, Cristo aƚ'eponga' capic'a. Ma' anuli imanc' cunc'ape'aillí, tonƚ'etsola' capic'a loƚpenoye. Cristo maƚ'enga' capic'a icupoxi tima'anƚe, i'najtsepa laƚjunac'. \v 26 Ipic'a aƚ'e'etsonga' ma' i'huexi ȽanDios. Toƚta'a latufc'eponga' laƚpicuejma' iƚe litine lalapo'icomponga' aja' maƚ'eyi ƚinca litaiqui' ȽanDios. \v 27 Toƚta'a aƚƚanc'e'enga' laƚpicuejma'. Ti'iƚa' pangay c'a. Ma to anuli cal xans tixoj'ma queta tepenuf'ma quipeno mipa'a ac'a lipicuejma', toƚta'a lapenuftonga' Cristo, illanc' nalafot'ƚeponga' ȽanDios. \p Anuli cal ts'e cahuats', licuerpo jouc'a lipicuejma' ailopa'a qui'ic', aimi'iya minesconyacu. Toƚta'a aƚ'onƚcotonga', lapenuftonga'. \p \v 28 Imanc' cunc'ape'aillí, ma to toƚsinyi acuanuc' loƚcuerpo, ma toƚta'a tonƚ'etsola' capic'a loƚpenoye. Toƚsintsola' acuanuc'la. Cal xans noximpa acuanuc' ƚipeno, ma' anuli tixinyoxi acuanuc'. \v 29 Anuli cal xans, ¿te ja'ni ti'e'maj laic' licuerpo? A'i. Aimi'iya. Aƚtes'miyi laƚcuerpo, aƚ'eyi cuenna. Ma toƚta'a aƚ'enga' cuenna Cristo, illanc' nalafot'ƚeponga' ȽanDios. \v 30 Illanc' icuerpo Cristo. Aƚ'onƚcosponga' to limane', li'mitsi', y tojua mipa'a laƚcuerpo. Anuli laƚpixic', laƚpecaƚ. \v 31 Toƚiya al Paxi Liniƚingiya tuya'e': \q1 Cal xans tipo'no'mola' quiƚtuca' qui'ailli' qui'máma', tejonƚi'moƚtsi anuli ƚipeno. \q1 Iƚne loquexi' ti'i'mola' ma' anuli, anuli al cuerpo. \m \v 32 Aƚinca acueca' ipime iƚe lataiqui'. A'i ma le'a anuli loya'apa. Iƚe lataiqui' aƚnesconga' illanc' petsi nalafot'ƚeponga' ȽanDios, illanc' icuerpo Cristo. \p \v 33 Ƚinca iƚta'a laifxc'ai'ipolhuo' a'i quipime cataiqui'. Camilhuo': Imanc' jouc'a, anuli anuli, tonƚ'etsola' capic'a loƚpenoye. Ma to tonƚ'eyoƚtsi cuenna imanc' coƚtuca', ma toƚta'a tonƚ'etsola' cuenna iƚniya. Imanc' cunc'apenoye, tolihuejcotsola' loƚpe'aillí. \c 6 \p \v 1 Imanc' unc'a'uhuay, toƚcuec'etsola' loƚ'aillí. Iƚe ac'a cataiqui'. Ma moƚ'huaiyijnyi ƚaƚPoujna ipic'a tonƚ'eƚe toƚta'a. \v 2-3 ȽanDios ticuxe: “Taihuejco'mola' co'ailli', co'máma'. Totoc'i'mola'.” Jouc'a icupa cataiqui' ticua: “Ja'ni to'eƚa' toƚta'a toyaico'ma al c'a. Ticoƚ'mo' axpe' camats' topajm'ma fa'a li'a ƚamats'.” Ai'a tines'ma toƚta'a ȽanDios ailopa'a quicuapa: “Ja'ni to'eƚa' iƚe laifcuxe'epo' toyaico'ma al c'a”. Iƚe lataiqui' al te'a loya'apa toƚta'a. \p \v 4 Imanc' unc'a'aillí aimolapi'i'mola' coyac' loƚnaxque'. Toƚ'etsola' cuenna, toƚsc'ai'itsola', tolu'itsola' te ts'i'ic' al c'a lo'eyacu. Ja'ni a'ijc'a lo'epa, toƚtaletsola'. Toƚmi'moƚtsi: “ȽaƚPoujna, ¿te co'eya? O ¿te conesya iƚque?” Toƚta'a tonƚ'e'me. \p \v 5 Imanc' cunc'imozó, tolihuejcotsola' loƚpoujnalá. Tama iƚne oƚf'as xanuc' aimoƚ'nof'e'moƚtsi. Tolahue'me latenƚcoyacola'. Aimoƚfel'mi'mola', toƚcuec'etsola'. Ma to moƚcuec'eyi Cristo, ma toƚta'a toƚcuec'e'mola' iƚniya loƚpoujnalá. Toƚmi'moƚtsi: “Ma cacuec'e iƚque ƚaipoujna tocomma to cacuec'e Cristo”. \p \v 6-7 Tama tipa'a loƚpoujnalá fa'a li'a ƚamats' imanc' imozó Cristo, tonƚ'eyi loxpic'epa ȽanDios. Toƚiya aimoƚ'onƚico'moƚtsi to iƚniya lo'eyacu canic' ma le'a mehuelongila' ƚiƚpoujna. Iƚne tifelƚaiqueyi, aimi'eyi latenƚcocopa ƚiƚpoujna. Imanc' jahuay ƚolunxajma' tixojla' cunlata tonƚ'eƚe canic', tonƚ'eƚe latenƚcocoya ƚaƚPoujna. \v 8 Imanc' joupa oƚsina' lo'iya. Petsi no'epá al c'a, ja'ni amozó o ja'ni apoujnalá, maƚe al c'a, acueca' o ahuata, tepi'icona'mola' ƚaƚPoujna. \p \v 9 Joupa aixc'ai'ipola' lam mozó, ti'iƚa' liƚ'ejma' to lo'iya liƚ'ejma' lan c'a mozó. Ma' anuli laifxc'ai'ipolhuo' imanc' unc'apoujnalá. Camilhuo': Ti'iƚa' loƚ'ejma' to lo'iya liƚ'ejma' lan c'a capoujnalá. Aimoƚjaic'ocona'mola', toƚsnet'ƚƚe. Toƚ'nujuaitsa ƚoƚPoujna, iƚque Nopa'a jiƚpe lema'a. Iƚque oƚPoujna imanc' jouc'a iƚniya. Tixinnilhuo' jahuay anuli, ja'ni amozó ja'ni apoujnalá. \p \v 10 Jahuay imanc' camilhuo': Tipangoƚa' itsiya aimitafqueconayacolhuo'. Joupa epenufpolhuo' ƚaƚPoujna, acueca' icueya limane iƚque, acueca' lo'epa. \v 11 Toƚ'onƚicotsoƚtsi to lan soldado, iƚne lisoldado ȽanDios. Toƚpo'notsoƚtsi loƚpa'necoyacoƚtsi, iƚe lapi'ipolhuo' ȽanDios. Toƚta'a toƚcuanajco'moƚtsi, ƚonta'a Satanás aimi'iya mulijyacolhuo'. Tama juaiconapa a'ijc'a lipicuejma', tama tehuay te co'e'eyacolhuo', aimi'iya mi'eyacolhuo'. \p \v 12 Jiƚpe lema'a, xonca al 'ocay, timana' lixcay contahue. Iƚne icueya liƚmane, ticuxeyi. Ticuxennila' lan tsila' quincuxepa nomana' fa'a li'a ƚamats', iƚne lincuxepá petsi amuf liƚpicuejma'. Aƚ'onƚiyoƚtsi cafxi lontahue, a'i laƚf'as xanuc'. \v 13 Toƚiya camilhuo': Tolapenufle jahuay lapi'ipolhuo' ȽanDios, toƚpo'no'itsoƚtsi. Ticuaitsi litine xonca ipime toƚcuanajco'moƚtsi. Aimulijconayacolhuo'. Tijouƚa' lafuleya ti'hua toƚcuanajco'moƚtsi. \p \v 14 Camilhuo': Ate'a toƚpo'no'itsoƚtsi jahuay lapi'ipolhuo' ȽanDios. Tolacaxoƚaiƚe, toƚcuanajcotsoƚtsi. Toƚpo'no'itsoƚtsi jahuay iƚna'a laicuicomma cal soldado. Iƚque ipic'a tifi'ecoxoxi. Iƚe lohuocopoxi tepi'i lipujfxi. Imanc' loƚnespa al ƚinca ti'onƚcospa to loƚhuocoyoƚtsi, lapi'ipolhuo' loƚpujfxi. \p Jouc'a tipa'a licoraza. Ma' anuli imanc' tipa'a loƚcoraza. Iƚe al ƚijca lonƚ'epa, tipa'ne ƚolunxajma'. \p \v 15 Tipa'a ƚic'ejí, ti'huaƚa' o tecaxla' al c'a. Aimixcaiya, aimipaif'quiya. Jouc'a imanc' tocomma to tipa'a al c'a ƚoƚc'ejí. Imanc' Lataiqui' lolapenufpa, iƚe tuya'e': “Aimoƚsueƚ'mecona'me. ȽanDios aimixtuc'oconayacolhuo'.” Iƚe Lataiqui' joupa ifa'epolhuo' loƚpicuejma'. Ƚonta'a Satanás aimipaif'eyacolhuo'. \p \v 16 Jahuay iƚna'a cal soldado tixhuico'ma. Jouc'a ticuicomma ti'noƚƚa' li'escudo, tipa'neco'moxi al c'a. Imanc' iƚe loƚ'huaiyijmpa Jesucristo ti'onƚcospa to coƚ'escudo. Teca'nitsola' ƚepof' lonajpola' ƚixcay conta'a Satanás, iƚe loƚ'escudo tipic'e'mola'. Tijouƚa' ailopa'a co'eyacolhuo'. \p \v 17 Jouc'a tipa'a licasco, lopa'necopa ƚijuac. Imanc' moƚ'nujuaisyi tunƚu'e'molhuo' Cristo tocomma to tipa'a loƚcasco. \p Jouc'a tipa'a loƚ'espada. Iƚe Litaiqui' ȽanDios, loxhuicopa cal Espíritu Santo. \p \v 18 Camilhuo': Toƚta'a tolacaxoƚaiƚe, toƚcuanajcotsoƚtsi, ti'hua toƚpalaic'oƚe ȽanDios. Ti'hua toƚsa'hueƚe titoc'itsolhuo'. Ja'ni toluyalaicoyi al c'a o a'ijc'a loluyalaicopa, toƚpalaic'oƚe ȽanDios. Toƚmiƚe lomipolhuo' cal Espíritu Santo. Toƚpo'noƚe cuenna. Aimixojtolhuo', ti'hua toƚpalaic'oƚe ȽanDios. Toƚsahue'eƚe titoc'itsola' jahuay loƚpimaye, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios. \p \v 19 Moƚsa'hueyi toƚta'a, toƚsa'hueƚe ȽanDios aƚtoc'iƚa' iya'. Lapi'iƚa' laifnesya. Toƚta'a ma cuya'e' aimalahue'eya lataiqui'. Tixoj'ma neta cuhuaƚna'ma Lataiqui'. Lan xanuc' ti'iƚa' quiƚsina' te ts'i'ic' loya'apa iƚe lemiya jiƚpe Lataiqui'. \v 20 Iya' epaluc Jesucristo. Alummepa cuya'aƚa' iƚe lataiqui'. Petsi aiquetenƚcocola' iƚe laifnuya'apa aƚtats'ecopa. Toƚiya aƚfi'ecompa atejma'. Cacua: Toƚsahue'eƚe ȽanDios lapi'iƚa' laifnesya. Toƚta'a aicaxinya calaic'ata. Ma to ts'ipic'a ȽanDios, toƚta'a capalaiƚa'. \p \v 21 Cacua: Ti'iƚa' coƚsina' jouc'a te ts'i'ic' iya' laifnuyaicopa fa'a. Toƚiya ti'hua'ma Tíquico. Iƚque ƚacaipima, ac'a ti'ay lanic' lepi'ipa ƚaƚPoujna, tu'itolhuo' jahuay laƚ'ipa. \v 22 Cumme'ma tu'itsolhuo' te ts'i'ic' maƚmana'. Tixpai'itsolhuo' cunlata. \p \v 23 ȽanDios caƚ'Ailli', jouc'a ƚaƚPoujna Jesucristo tipac'e'etsola' liƚpicuejma' lapimaye nomana' jiƚpiya. Titoc'itsola' ti'entsoƚtsi capic'a, ti'hua ti'huaiyijnle. \v 24 Iƚne petsi aimipai'iyoƚtsi, ti'hua ti'eyi capic'a ƚaƚPoujna Jesucristo, ȽanDios tipaxnetsola', titoc'itsola' jahuay iƚniya.