\id 2CO \h 2 Corintios \toc1 LIJE'E SAN PABLO LOCUENA LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' CORINTO \toc2 2 Corintios \toc3 2 Co. \mt1 LIJE'E SAN PABLO LOCUENA LINIȽ'EPOLA' LAPIMAYE LEFOT'ȽEPOȽTSI LIȽYA' CORINTO \c 1 \p \v 1 Iya' ninPablo. Iya' jouc'a ƚaƚpima Timoteo liniƚ'elhuo' imanc' lefot'ƚepolhuo' ȽanDios jiƚpe liƚya' Corinto. Jouc'a tixhueƚe iƚta'a al je'e laƚpimaye nomana' locuenaye quiƚeloƚya' ƚamats' Acaya, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios. Iya' ninPablo, nin'apóstol, alummepa Jesucristo. Toƚta'a lixpic'epa ȽanDios. \p \v 2 ȽanDios caƚ'Ailli', Jesucristo ƚaƚPoujna titoc'itsolhuo', tipac'e'etsolhuo' loƚpicuejma'. \p \v 3 ¡Aƚs'najtsi'iƚe ȽanDios! Iƚque enDios ƚaƚPoujna Jesucristo, jouc'a i'Ailli'. Aƚ'Ailli' jouc'a. Itine itine aƚ'nujuaitsinga'. Iƚque alanDios, alixoc'inga' calata. \v 4 Ma maƚteƚcoyi alixoc'inga' calata. Toƚta'a lapi'inga' laƚpicuejma' lixoc'itsola' quileta laƚpimaye miteƚcoyi jouc'a. \p \v 5 Ma calihuequi Cristo aƚteƚcoyi, aƚteƚcoyi to Cristo liteƚcopa. Ja'ni juaiconapa acueca' iƚe laƚteƚcopa jouc'a juaiconapa acueca' alixoc'inga' calata Cristo. \p \v 6 Jahuay laƚ'iponga' illanc' ma titoc'i'molhuo' imanc'. Ja'ni aƚteƚcoyi ȽanDios alixoc'i'monga' calata. Toƚta'a illanc' lixoc'i'molhuo' imanc', jouc'a tolunƚul'me. Ja'ni ȽanDios joupa lixoc'iponga' calata, imanc' jouc'a tolixoc'i'moƚtsi, tolunƚul'me. Toƚta'a titoc'i'molhuo' ȽanDios ma moƚsnet'ƚyi lateƚcoya, iƚe laƚteƚcopa illanc'. \v 7 Illanc' a'i ma le'a aƚcuayi: Jouc'a imanc' toƚsnet'ƚ'me. Aƚsina' toƚsnet'ƚ'me. Ja'ni toƚteƚco'me to illanc' maƚteƚcoyi, ȽanDios tixoc'i'molhuo' cunlata ma to lalixoc'iponga' calata. \p \v 8 Unc'aipimaye, aipic'a ti'iƚa' coƚsina' te ts'i'ic' laluyalaicopa illanc' maƚmana' ƚamats' Asia. Jiƚpe ƚinca aƚteƚcopá. Aƚsimpá juaiconapa ipime laƚpepajnya. Afule maƚ'ommoƚaispá. Aƚcuayi: “Ailopa'a caƚpujfxi. Ma' aƚmana'monga'.” \v 9 Laƚcuerpo ƚinca ailopa'a quipujfxi. Laluyalaicopá toƚta'a ixpic'epa ȽanDios. Aƚmuc'inga' aimaƚ'huaiyijm'moƚtsi illanc' caƚtuca', aƚ'huaiyijnle ȽanDios. Iƚque nipajnya timaf'i'ina'mola' limanapola'. \v 10 Alunƚu'eponga' iƚe al cueca' laƚteƚcopa, a'i caƚmanga'. Ja'ni aƚteƚcoconaƚe ocuena'ya alunƚu'econa'monga'. \v 11 Imanc' jouc'a locuenaye lapimaye toƚsa'hueƚe ȽanDios, toƚmiƚe: “Totoc'itsola' Pablo jouc'a lipimaye”. Tijouƚa' aƚtoc'itsonga' ti'i'ma axpela' lapimaye tix'najtsi'i'me ȽanDios. Toƚta'a lo'iya ja'ni imanc' unc'xpela' toƚsa'hue'me. \p \v 12 Illanc' tixoqui calata aƚcuayi: Jiƚpe laƚpicuejma' aƚsina' ac'a laƚ'ejma'. A'i oque' laƚpicuejma', a'i ma le'a maƚ'e'eyoƚtsi ixanuc' ȽanDios, aƚinca lihuejcoyi. Maƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ȽanDios aimalihuejyi caƚtuca' laƚpicuejma'. Toƚta'a laƚ'ejma' ni petsi laƚmana' jouc'a pe loƚmana' imanc'. Jiƚpe loƚmana' xonca aƚ'epá toƚta'a. \v 13 Illanc' laliniƚ'epolhuo' aimifel'micolhuo'. Jiƚpe lu'ilhuo' al ƚinca, toƚta'a laƚnespa. A'i quipime lataiqui', ti'i'ma tolihuej'me. \v 14 Ƚinca hualca imanc' limetsaicoponga'. Cacua: Limetsaicotsonga' jahuay ma' anuli. Toƚta'a, litine ticuaiconanni ƚaƚPoujna Jesucristo tixoj'ma cunlata alimetsaico'monga' illanc' oƚpimaye, jouc'a illanc' alimetsaico'molhuo' imanc' aƚpimaye. \p \v 15-16 Iya' ainespa: “Ƚinca lapenufta lapimaye nomana' liƚya' Corinto”. Toƚta'a aixpic'epa ate'a cahuejntolhuo', tijouƚa' ca'huaƚa' ƚamats' Macedonia. Capainanni ƚamats' Macedonia cahuejnconatolhuo'. Tijouƚa' cahuejntsolhuo' imanc' lacanumf'enna cane lotsepa ƚamats' Judea. Toƚta'a oquemma aƚsim'moƚtsi, iya' imanc' noƚmana' jiƚpe Corinto. \v 17 Iƚe lainespa: “Cahuejntolhuo'”, ¿te ma le'a canesqui? ¿Ja'ni iya' aicaxa'hue ȽanDios? ¿Ja'ni aicainicuis'e: “¿Te caif'eya?”? ¿Ja'ni iya' caituca' cacuxeyoxi laipicuejma'? ¿Te caxpic'e ca'huaƚa' jouc'a caxpic'e aica'huaya? \v 18 ȽanDios ƚinca tenanƚi. Illanc' jouc'a aimaƚfel'miyaleyi. Litaiqui' laluya'apa iƚe a'i cafelƚaiqueya cataiqui'. \v 19 Iƚe litaiqui' ȽanDios tipalaijma Jesucristo, iƚque i'Hua ȽanDios. Ja'ni iya' ninPablo, ja'ni Silvano, ja'ni Timoteo, ma' anuli laluya'apa. ¿Te anuli litine luya'ayi: “Cristo i'Hua ȽanDios”, y ocuena quitine aƚcuayi: “Cristo a'i qui'hua ȽanDios”? A'i. Aimi'iya mipai'iyacoxi Cristo. Maƚque ȽanDios joupa imujpa Cristo ma' i'Hua. \v 20 ȽanDios joupa lu'iponga': “Toƚe, toƚe lapi'iyacolhuo'”, iƚque Cristo aƚmuc'inga' aƚinca iƚe lataiqui'. Maƚ'huaiyijnyi Cristo iƚque lapi'i'monga'. Toƚta'a tolimetsaico'me acueca' ac'a ȽanDios, iƚque ƚaƚpalaicopa illanc' maƚ'eyi lanic' jiƚpiya. \p \v 21 Illanc' imanc' ma ȽanDios aƚfa'eponga' laƚpicuejma' maƚ'huaiyijnyi Cristo. Toƚta'a aimaƚpai'iyacoƚtsi. Maƚque ȽanDios aƚpaxneponga'. \v 22 Nulemma limetsaicoponga' ixanuc'. Lapi'iponga' cal Espíritu Santo, toƚiya i'ipa caƚsina' illanc' i'huexi ȽanDios. \p \v 23 Tama aixpic'epa ca'huaƚa' cahuejntsolhuo', aicai'huac'. Aicaifel'milhuo'. Toƚta'a ixina' ȽanDios, ixina' li'ipa. Iya' aiximpolhuo' cuanuc'. Aines'ma: “Ca'huaico'ma tuyaiƚa' oque' afane' quitine. Ja'ni a'i, cacuaitsi cataletola' iƚne laipimaye.” \v 24 Illanc' a'i coƚpoujnalá. Aimalu'ilhuo': “Toƚe, toƚe, tolihuejle Jesucristo”. Ma le'a aƚtoc'ilhuo' tuluyalaicoƚe tixojla' cunlata. Aƚsina' toƚ'huaiyijnyi Cristo, ma ti'hua tolihuejle. \c 2 \p \v 1 Iya' aixpic'epa, camiyoxi: “Aica'huaconaya liƚya' Corinto. Toƚta'a aiquixtuc'oyacola' laipimaye.” \v 2 Cacua: “Iya', ja'ni cahuos'mitolhuo', ¿naitsi nalixoc'iya neta? Ailopa'a. Ja'ni joupa aihuos'mipolhuo', imanc' aimi'iya malixoc'iconaya neta.” \v 3 Toƚta'a niniƚ'epolhuo' iƚe al je'e lainumme'epolhuo'. Cacua: “Tixanu'itsoƚtsi, tijouƚa' ca'hua'ma. Toƚta'a lixoc'i'ma caineta, aimalapi'iya quixhuejma'.” Cacua: “Ja'ni iya' quixoqui neta, laipimaye jiƚpe Corinto jouc'a tixoj'ma quileta”. Toƚta'a laif'huaiyijncopolhuo' imanc'. \p \v 4 Iya' ma quiniƚi iƚe coƚje'e cajoqui juaiconapa, tic'equi axpe' cainujuay. Li'ipolhuo' imanc' aƚhuos'mipa acueca'. Unlejpa ƚainunxajma'. Laininiƚ'epolhuo' aicaipic'a cahuos'miyacolhuo'. Ma' aipic'a ti'iƚa' coƚsina' ca'elhuo' capic'a juaiconapa, toƚta'a laininiƚ'epolhuo'. \v 5 Iƚque ni'epa aijc'a aicaƚscai'e iya'. Ixcai'epolhuo' imanc'. Tama toƚta'a laifcuapa jouc'a cacua: Iƚque aimixingufco'ma ujfxi iƚe laitaiqui', iya' aicateƚ'miconaya. \v 6 Lanxpela' imanc' joupa oƚspic'epá loƚ'eyacu. Joupa oƚ'epá toƚta'a, oƚteƚ'mipá. Maƚpe tipanenni. \v 7 Itsiya aimoƚteƚ'micona'me. Tolimenc'e'ecoƚe lijunac'. Tolixoc'iƚe queta. Ja'ni a'i, aga xonca tihuotso'ma, teteƚquehuo lipicuejma' nulemma, tenaj'moxi xonca. \v 8 Caxc'ai'ilhuo' toƚpalaic'oƚe al c'a, ti'iƚa' quixina' tonƚ'eyi capic'a. \p \v 9 Iya' laininiƚ'epolhuo' iƚe loƚje'e aipic'a lihuejcoƚa' iya' laicuxe'epolhuo'. Toƚta'a lonƚ'epa. Joupa oƚteƚ'mipá ƚoƚpima. Itsiya aixina' imanc' aƚcuec'e iya' laifcuxe'epolhuo'. \v 10 Camilhuo': Anuli ƚapima ja'ni tolimenc'e'ecoyi lijunac', iya' jouc'a quimenc'e'eco'ma lijunac'. Iya' cacua: Petsi ƚaicuicomma quimenc'e'ecoƚa' lijunac' ma quimenc'e'eco'ma, joupa nimenc'e'ecopa. Toƚta'a cai'ecopa ca'nujuaitsilhuo' imanc', ma' anuli li'epa Cristo. \v 11 Ticuicomma limenc'e'ecoƚe lijunac' ƚaƚpima. Ja'ni a'i ƚonta'a Satanás lulij'monga'. Joupa limetsaijma te ts'i'ic' lipicuejma' iƚque. Tehuay te co'iya maƚc'aiƚcoƚeyacu. \p \v 12 Litine lai'huapa liƚya' Troas joupa aixpic'epa cuya'ata jiƚpe litaiqui' Cristo, iƚe loya'apa al c'a lixpic'epa ȽanDios. Laicuaitsi jiƚpe ƚamats' ƚinca tipa'a lane ca'etsi lanic', iƚe lalapi'ipa ƚaƚPoujna Jesucristo. \v 13 Iya' a'i quixoqui neta. Jiƚpe Troas ailopa'a ƚaipima Tito. Iƚque laƚejmalepa, anuli aƚ'eyi lanic'. Aiquicuaiya. Iya' caxhueƚmot'ƚe. Aicaƚcoƚi. Aixc'ai'ina'mola' lapimaye. Nipanni jiƚpiya ai'hua'ma ƚamats' Macedonia. \p \v 14 ¡X'najtse'eya ȽanDios! Illanc' pe Cristo lapenufponga', ȽanDios joupa alulijponga', i'ipa aƚPoujna, lihuejcoyi iƚque. Itine itine aƚejmaleyi. Ni petsi laƚtseyacu lan xanuc' aƚsinguf'monga' ixanuc' Cristo. Ti'i'ma quiƚsina' te ts'i'ic' lipicuejma' iƚque. Toƚta'a tixpic'e ȽanDios. \v 15 Ma ȽanDios aƚƚanc'e'enaponga' laƚpicuejma', ti'iƚa' quiƚsina' lan xanuc' te ts'i'ic' lipicuejma' Cristo. Ja'ni iƚne nonƚu'eyacola', ja'ni nacaniyacola', ma' anuli aƚsingufinga' ixanuc' Cristo. \v 16 Ƚinca iƚne nacaniyacola' aimepenufyi lataiqui' loya'apa: “Cristo imaf'inapa”. Ticuayi: “Imanapa nulemma”. Iƚne aimepi'inyacola' al ts'e quiƚpitine. Petsi nonƚu'enyacola' iƚne ƚinca iƚsina' Cristo imaf'inapa, tipa'a al ts'e liƚpitine. \p Anuli cal xans, ¿ja'ni quituca' nipajnya ti'e'ma iƚta'a lanic' laƚ'epa illanc'? A'i, aimi'iya. \v 17 Illanc' aimaƚ'eyi to iƚne pe a'ij ƚijca loya'apa litaiqui' ȽanDios. Iƚne tihuants'iyi Lataiqui' y ocuena cataiqui'. Illanc' a'i oque' laƚpicuejma'. Aƚsina' joupa lapenufponga' Cristo, ȽanDios aƚquimf'enga'. Aƚ'nujuaisyi ȽanDios lummeponga' luya'aƚe litaiqui'. \c 3 \p \v 1 Itsiya, illanc' ¿ja'ni aƚpalaicocona'moƚtsi al c'a? Ƚinca timana' lapimaye notaipá liƚje'e timuc'itsolhuo', tolapenuftsola'. O iƚpic'a tolapi'itsola' quiƚje'e tepenufintsola' lapimaye nomana' ocuena quiƚya'. ¿Te ticuicomma toƚsinƚe jouc'a illanc' caƚje'e? ¿Te toƚta'a limetsaico'monga'? \v 2 A'i. Ma' imanc' ti'onƚcospolhuo' to aƚje'e. Li'ipolhuo' imanc' tocomma to joupa iniƚingaita ƚalunxajma'. Iƚe laƚje'e jahuay tixhueyi, ti'i quiƚsina' li'ipolhuo' imanc'. \v 3 Ja'ni aƚcuaitsa pe lomana' lapimaye aimaƚmuc'iyacola' caƚje'e liniƚcompa atinta, iƚe ailopa'a, aicaƚtaic'. Ma' imanc' ti'onƚcospolhuo' to iƚe ije'e Cristo lalapi'iponga' illanc', aƚmuc'itsola' lapimaye. \p Luyaipa quitine ȽanDios iniƚpa jiƚpe loque' lapic' litaiqui' locuxepa. Itsiya cal Espíritu Santo, iƚque ƚi'Espíritu Ƚimaf'i' CanDios, iniƚpa litaiqui' ƚolunxajma' imanc'. \p \v 4 Illanc' aƚsina' ma le'a Cristo lapi'iponga' laƚpicuejma', toƚta'a aƚ'eyi lanic', iƚe lalapi'iponga' ȽanDios. \v 5 Illanc' caƚtuca', ¿ja'ni acueca' ti'hua laƚmane? ¿Acueca' laƚ'eyacu? A'i. Illanc' caƚtuca' ailopa'a caƚ'eyacu, ma' iƚque ȽanDios lapi'iponga' laƚmane, laƚpicuejma'. \v 6 Toƚta'a nipajnya aƚ'e'me lanic', luya'ayi Lataiqui', iƚe al Ts'e Cataiqui' ȽanDios lipo'no'ipola' lixanuc'. Illanc' a'i maluya'ayacu lataiqui' loya'apa locuxepa ȽanDios. A'i toƚta'a laƚpenic'. Iƚe lataiqui' aimi'iya malunƚu'eyaconga', le'a lacani'e'monga'. Illanc' tipa'a laƚpenic' luya'aƚe lo'epa cal Espíritu Santo. Iƚque lapi'inga' al ts'e laƚpitine. \p \v 7 Moisés uya'a'ma ƚataiquí liniƚiya jiƚpe lapic'. Tama iƚe loya'apa Moisés tecani'e'mola' lan xanuc', ȽanDios imuc'ipola' acueca' ac'a juaiconapa lanic' lepi'ipa Moisés. I'e'epa tunts'ifqui li'a. Iƚe lunts'ifpa, tama aimicoƚya, juaiconapa acueca' tunts'ifqui. Lan xanuc' Israel aimi'iya mi'hua mehuelojnyacu, tunlequi liƚ'u'. \p \v 8 Illanc' luya'ayi lo'epa cal Espíritu Santo, iƚe aƚpenic'. ¿Te ja'ni ȽanDios aiquimetsaijma xonca acueca', xonca ac'a iƚe lanic'? \v 9 ȽanDios imetsaicopa acueca' ac'a juaiconapa iƚe lipenic' Moisés, iƚque luya'apa lataiqui' lacani'eyacola' lan xanuc', imuc'i'mola' tipa'a liƚjunac'. Itsiya ȽanDios, ¿te aimimetsaijma xonca acueca' ac'a lanic' laƚ'epa illanc'? Lataiqui' laluya'apa illanc' ticua: “Ja'ni tolihuejcoƚe, ȽanDios tepenuf'molhuo' to ailopa'a coƚjunac'”. \p \v 10 ȽanDios limetsaicopa acueca' lipenic' Moisés, limetsaicopa juaiconapa ac'a lataiqui' loya'apa, unts'if'ma li'a Moisés. Itsiya illanc' lulijpá Moisés. Xonca acueca' juaiconapa laƚpenic', xonca ac'a lataiqui' luya'ayi, xonca limetsaico'monga' ȽanDios. \v 11 Iƚe lipenic' Moisés, tama aimicoƚya, ȽanDios imetsaicopa, imujpa acueca', ac'a. Lanic' laƚ'epa illanc' jouc'a lataiqui' laluya'apa, ticoƚ'ma, aimijouya. Ocuena cataiqui' xonca al c'a, ailopa'a. Tijouƚa', ¿te ȽanDios aimalimetsaicoyaconga' illanc' laƚpenic'? Ƚinca xonca limetsaico'monga', timuj'ma xonca acueca' ac'a lanic' aƚ'eyi. \p \v 12 Aƚsina' ma toƚta'a ti'e'ma ȽanDios. Toƚiya, ja'ni aƚpalaic'otsolhuo' o lu'itsolhuo', aƚpalai'me acuajmaica cataiqui'. \v 13 Illanc' laƚ'ejma' aimi'onƚspa to li'ejma' Moisés. Iƚque tiju'e lijahua' jiƚpe ƚijuac. Emi'ma li'a. Ticua: “Laipimaye, lixanuc' Israel, aimalahuelonc'e'e'ma lai'a miƚonginghua lonts'ifpa”. Illanc' ailopa'a calamiyacu. Aimijouya illanc' laƚpenic'. \p \v 14 Iƚne lan xanuc' niquimf'epá Moisés aiquiƚcueca lataiqui' loya'apa iƚque. Joupa i'ipa ata liƚpicuejma'. Ma toƚta'a itsiya. Tama tixhuef'innila' iƚe lataiqui' liniƚpa Moisés, iƚne lixanuc' Israel aimicuec'eyi, tocomma afohue, tocomma iƚfi'ejma ijahua' jiƚpe liƚ'u'. Aiquiƚsina' li'epa Cristo. Iƚque enant'ƚipa iƚe litaiqui' Moisés, lapi'iponga' al Ts'e Lataiqui'. \v 15 Toƚta'a li'ipola' iƚne lan xanuc', ma' anuli itsiya aiquiƚonc'e'ennila' iƚe lijahua' lopa'a jiƚpe liƚ'u'. To afohue, aiquiƚsina'. Miquimf'eyi litaiqui' Moisés aimicuec'eyi. \v 16 Lataiqui', iƚe loya'apa li'ejma' Moisés, ticua: “Lipalaic'ohuo'ma ƚaƚPoujna, exijpa li'a, joupa iƚonc'epa lijahua' jiƚpe li'a”. Lan xanuc' Israel jouc'a ti'i'ma tiƚojm'ma iƚe lijahua'. Cua naitsi iƚniya ja'ni tipai'iƚa' lipicuejma' timetsaico'ma ƚaƚPoujna, tipalaic'o'ma iƚque. \v 17 Lataiqui' locuapa “… ƚaƚPoujna”, iƚe tinescojma cal Espíritu Santo. Ja'ni aƚejmaleyi iƚque cal Espíritu Santo ailopa'a caƚpa'neyaconga', tipa'a lane aƚpalaic'o'me caƚ'Ailli' ȽanDios. \p \v 18 Maƚpalaic'oyi ƚaƚPoujna tocomma lahuelojnyi iƚque, joupa laxi'emponga' laƚpicuejma'. Ailopa'a caƚpa'neyaconga' laƚ'u'. Laƚf'as xanuc' lahuelojntsonga' illanc', tixim'me te ts'i'ic' iƚque ƚaƚPoujna. Itine itine laƚ'ejma' ti'hua ti'onƚcospa to li'ejma' Cristo. Toƚta'a lo'epa ƚaƚPoujna cal Espíritu Santo, iƚque ti'hua aƚpai'inga' illanc' laƚpicuejma'. \c 4 \p \v 1 Illanc' aimaƚsinyi quixoqui maluya'ayi Lataiqui'. Illanc' caƚtuca' aicaƚfajyoƚtsi, ma ȽanDios ixpic'epa, aƚfajponga', aƚpaxneponga', lapi'iponga' laƚmane, laƚpenic'. \v 2 Illanc' aƚpo'nopá laƚpicuejma' aƚ'eƚe ma le'a al c'a. Aimaƚ'eyacu to lo'epa iƚne noximpá calaic'ata. Iƚne aimuya'ayi te ts'i'ic' lo'epa. Iƚsina' aimetenƚma. Illanc' aimaƚfel'miyaleyi, ni aimaƚhuants'iyi Lataiqui' y ocuena cataiqui'. Luya'ayi ma litaiqui' ȽanDios. Toƚta'a ni petsi laƚtseyacu lan xanuc' limetsaicotsonga' aƚ'eyi ma le'a lanic' lalapi'iponga' ȽanDios. \p \v 3 Illanc' aƚpalaiyi al cuajmaica cataiqui'. Petsi aimunƚu'enyacola' le'a iƚniya aimicuec'eyacu. \v 4 Iƚniya afohue, toƚta'a li'e'epola' Satanás. Iƚque iƚpincuxepa petsi naihuejpá quiƚtuca' liƚpicuejma'. Toƚiya Lataiqui' aimepalc'o'ila' liƚpicuejma'. Iƚe Lataiqui' tuya'e' te ts'i'ic' Cristo, iƚque ma' anuli to qui'i'ic' ȽanDios. Iƚne aimi'iya mixinyacu toƚta'a. \p \v 5 Illanc' aimaƚpalaicoyoƚtsi. Aƚpalaicoyi Jesucristo, luya'ayi: “Iƚque iƚPoujna lan xanuc'”. Illanc' aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' Jesús, toƚta'a aƚtoc'ilhuo' imanc', tocomma illanc' oƚmozó. \p \v 6 Lipangopa li'a ƚamats' ȽanDios icuxe'ma icua'ma: “Jiƚpe al muf ti'iƚa' epalc'o'”. Maƚque ȽanDios lapalc'o'iponga' illanc' laƚpicuejma', limetsaicoyi te ts'i'ic' ȽanDios. Ipic'a alulif'etsola' laƚf'as xanuc', ti'iƚa' quiƚsina' iƚne te ts'i'ic' ȽanDios. Maƚque Jesucristo timuc'i'mola' toƚta'a. \p \v 7 Illanc' ƚinca ma le'a ninc'ixanuc', acueca' lalapi'iponga' ȽanDios. Laƚcuerpo ti'onƚcospa to lapixu lilanc'ecompa ixitsqui, ƚiPoujna i'nij'mipa acueca' lipitali. Toƚta'a ja'ni lan xanuc' tixinyi acueca' laƚ'epa ti'iƚa' quiƚsina' a'i caƚtuca' maƚ'eyi, iƚe al cuecaj lo'epa ȽanDios. \v 8 Illanc' ƚinca aƚtantsinga', aicaluxpats'inga' nulemma. Tama aicaƚsina' te caƚ'eyacu, ti'hua aƚ'huaiyijnyi ȽanDios. \v 9 Tama lan xanuc' alihuetsoquinga', ȽanDios aimaƚpo'nonga' caƚtuca'. Tama aƚscai'enga', aimi'iya malulijyaconga' nulemma, ma' aƚmaf'i'. \p \v 10 Toƚta'a laƚteƚcopa illanc'. Mipa'a fa'a li'a ƚamats' ƚaƚPoujna Jesús ixingufcopa lateƚcoya jiƚpe licuerpo, imapa. Jouc'a illanc', ni petsi laƚtsepa aƚteƚcoyi, toƚta'a jifa'a laƚcuerpo i'huáqui al ts'e laƚpitine lalapi'iponga' Jesús ƚimaf'inapa. \p \v 11 Cacua: Maƚmana' fa'a li'a ƚamats' illanc' maƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' Jesús, itine itine tocomma aƚma'a'monga', aƚma'monga'. Tama ti'hua tijaf'que laƚcuerpo, tama aƚma'monga', ma caƚmaf'i' i'húaqui al ts'e laƚpitine lalapi'iponga' Jesús. \v 12 Toƚta'a illanc' laƚpepajnya. Illanc' aƚsingufcoyi lamaya, imanc' toƚsingufcoyi al ts'e loƚpitine. \p \v 13 Al Paxi Liniƚingiya tuya'e': “Ai'huaiyijmpa ȽanDios, toƚiya aipalaic'opola' lan xanuc'”. Toƚta'a illanc' laƚ'ejma'. Aƚ'huaiyijnyi ȽanDios, aƚpalaic'ola' lan xanuc'. \v 14 Aƚsina' laƚ'iyaconga' ti'i'ma ma' anuli to li'ipa Jesús. ȽanDios ƚimaf'i'inapa Jesús jouc'a aƚmaf'i'ina'monga', lapenufnatonga' jiƚpe. Illanc' imanc' lapenufnatonga'. \v 15 ȽanDios lixpic'epa lo'iya i'nujuais'molhuo' imanc'. Ipic'a xonca toƚsinƚe te ts'i'ic' litoc'iyalepa. Tijouƚa' imanc' unc'xpela' toƚs'najtsi'i'me ȽanDios. Toƚta'a tixinim'me acueca' ȽanDios. \p \v 16 Illanc' maƚ'huaiyijnyi ȽanDios aimaƚsosponga'. Laƚcuerpo ƚinca ti'hua tijaf'que, al ts'e laƚpitine lalapi'iponga' Jesucristo aimijaf'que. Iƚe laƚpitine itine itine tepi'im'me quipujfxi. \v 17 Laƚteƚcopa fa'a xonca juaiconapa acueca' aƚtoc'inga'. Maƚteƚcoyi fa'a lulijyi lalapi'iyaconga' pu'hua locuena capajnya. Laƚteƚcopa fa'a li'a lamats' aimi'onƚya to lalapi'iyaconga' pu'hua. Fa'a aimicoƚya lateƚcoya. Jipu'hua al cueca' al c'a lalapi'iyaconga' ȽanDios aimijouya lojauhuamlaicoya. \v 18 Toƚiya jahuay li'huáqui fa'a li'a lamats' aimaƚ'nujuaisyi. Aƚ'nujuaisyi te ts'i'ic' lopa'a jiƚpe petsi aiqui'huáqui. Jahuay pe ts'i'huáqui aimicoƚya, ti'hua tijou'ma. Petsi aiqui'huáqui, iƚe aimijouya. \c 5 \p \v 1 Maƚmana' fa'a li'a ƚamats' laƚcuerpo ti'onƚcospa to anuli calx'huijma', jiƚpe lopanc'epa ƚaƚ'espíritu. Ma meteƚquenahuo iƚque ƚix'huijma' tipa'a lejut'ƚ ƚaƚ'espíritu, iƚe lalapi'iyaconga' ȽanDios. Iƚe lajut'ƚ lopa'a pu'hua lema'a, aiquiƚƚanc'e lan xanuc'. Aimi'iya meteƚc'eya. \v 2 Jiƚpe laƚpicuejma' aƚsina' aƚinca tipa'a iƚe lalajut'ƚ. Toƚiya ma maƚmana' fa'a laƚs'huijma', ƚaƚ'espíritu afule mixnet'ƚqui, aimicua mi'huaicoya teteƚquenni iƚe ƚix'huijma', ipic'a ma' itsiya titsufainatsi lejut'ƚ. \v 3 Ti'iƚa' toƚta'a, ƚaƚ'espíritu aimi'hualejma quituca'. Jiƚpe lejut'ƚ titsufainata, tipajnta tijauhuamlaicoya. \p \v 4 Ƚinca mipa'a ƚaƚ'espíritu fa'a laƚcuerpo afule maƚsnet'ƚyi, aƚsinyi ipime laƚ'iyaconga'. Aƚcuayi: “Aimeteƚquehuo iƚe laicuerpo. Aimicoƚ'ma quituca' ƚai'espíritu, titsufaiƚa' nulemma locuena lejut'ƚ.” Ti'iƚa' toƚta'a aimaƚmaconayaconga', ti'hua caƚmaf'i'. \v 5 Ne'. Aixina' aƚmaf'icona'me. ȽanDios ilanc'e'epa laƚpicuejma', lapenuftonga'. Lapi'iponga' cal Espíritu Santo, toƚta'a aƚmuc'iponga' aƚinca aƚmaf'i'inatonga'. \p \v 6 Toƚiya tixoqui calata luyalaicoyi lapajnya. Ƚinca mipa'a ƚaƚ'espíritu fa'a ƚix'huijma', iƚe laƚcuerpo, aƚsina' lahue'enga', aicaƚƚaitsufconga' ƚaƚPoujna Jesús. \v 7 Maƚmana' fa'a aimalahuelojnyi te ts'i'ic' mipa'a pu'huanni. Ma' aƚ'eyi ƚinca lataiqui' lalu'iponga'. Toƚta'a luyalaicoyi lapajnya. \p \v 8 Cacua: Aƚ'eyi ƚinca lataiqui' lalu'iponga'. Juaiconapa aƚjanajyi aƚpo'noƚe laƚcuerpo, aƚmajntsa anuli ƚaƚPoujna. \v 9 Toƚiya aƚspic'eyi aƚ'eƚe al c'a. Tetenƚcocoƚa' ƚaƚPoujna iƚe laƚ'ejma'. Ja'ni aƚmana' fa'a li'a lamats', ja'ni joupa aƚenapá lu'itsonga' ƚaƚPoujna: “Ac'a lo'ejma'”. \v 10 Jahuay aƚcuainata pe lopa'a Cristo, iƚque aƚJuez. Jiƚpe ƚinca ti'huájta acuajmaica te ts'i'ic' laƚpicuejma', laƚ'ejma'. Ti'huájta te ts'i'ic' li'ipa laƚ'epa anuli anuli maƚmana' fa'a li'a ƚamats', mipa'a ƚaƚ'espíritu fa'a ƚix'huijma', iƚe laƚcuerpo. Ma to laƚ'epá, ja'ni ac'a o ja'ni a'ijc'a, toƚta'a aƚ'najtse'etonga'. \p \v 11 Illanc' lihuejcoyi ƚaƚPoujna. Aƚspic'eyi aƚ'eƚe al c'a, limetsaicotsonga' laƚf'as xanuc', ti'iƚa' quiƚsina' aƚinca aƚ'eyi iƚe lanic' lalapi'iponga' ȽanDios. Maƚque ȽanDios joupa limetsaiconga', ixina' te ts'i'ic' laƚpicuejma'. Iya' cacua: Jouc'a imanc' aƚsininga', limetsaiconga'. \v 12 Itsiya, ¿ja'ni ti'hua lu'icona'molhuo': “Illanc' aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ƚaƚPoujna”? A'i. Ma' aƚpic'a tixoj'ma cunlata tolu'iyale'me: “Pablo jouc'a liƚejmale aƚpomxiye”. Toƚta'a toƚnes'me ja'ni limetsaico'monga' illanc' lummeponga' ȽanDios. Jouc'a ti'i'ma toƚtalai'e'mola' iƚne naihuejpá li'huáquila' xonca tetenƚcocola'. Iƚne aimipo'noyi cuenna te ts'i'ic' ƚunxajma'. \v 13 Tama aƚnesconga', ticuayi: “Iƚque Pablo tipalay to ƚamac'ta”, o ticuayi: “Pablo tocomma acueca' quipicuejma'”; iya' cacua: ¿Te co'iya? Ja'ni tocomma to ninc'amac'ta illanc', toƚta'a aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ȽanDios. Ja'ni tocomma to acueca' laƚpicuejma' lalapi'iponga' ȽanDios, toƚta'a aƚmuc'ilhuo' imanc'. \p \v 14 Aƚ'nujuaisyi li'epa Cristo. Iƚque aƚsimponga' ninc'icuanuc'la, icupoxi tima'anƚe. Maƚ'nujuaisyi iƚta'a aimi'iya maƚ'eyacu lalatenƚcocoyaconga'. Joupa itsufaipa laƚpicuejma' te ts'i'ic' li'ipa iƚque Cristo. Limanapa Cristo iƚque i'najcuf'mola' liƚjunac' jahuay lan xanuc'. Toƚiya tocomma to jahuay joupa imanapola' jouc'a. \v 15 I'najcuf'mola' liƚjunac' jahuay lan xanuc' tuyalaicoƚe ituca' lapajnya. Ticuicomma aimicuxeyacoƚtsi quiƚtuca', aimihuejyacu quiƚtuca' liƚpicuejma'. Tihuejcoƚe iƚque ƚimanapa i'najcuf'mola' liƚjunac', lijou'ma imaf'ina'ma. \p \v 16 Toƚiya illanc' lapenufpola' lan xanuc' a'i to qui'ic' liƚsans, liƚraza o ja'ni i'hueca o aiqui'hueca. Toƚta'a liƚ'ejma' iƚniya pe naihuejcopá quiƚtuca' liƚpicuejma'. Ja'ni luyaipa quitine toƚta'a laƚnescopa Cristo, itsiya a'i. \v 17 Itsiya ƚinca ipai'ipa nulemma laƚpicuejma'. Cristo lapenufponga', lapi'iponga' al ts'e laƚpitine, ipangoconapa laƚpepajnya. Al te'a laƚ'ejma' joupa ijoupa. Jahuay i'ipa ats'e. Ma' anuli lo'ipola' jahuay iƚne lepenufpola' Cristo. \p \v 18 Ƚinca jahuay iƚiya li'epa ȽanDios. Iƚque i'epa lixpic'epa, aliƚonc'e'e'ponga' laƚjunac', aƚejmale anuli. Toƚiya umme'ma Jesucristo ticuxoxi, timatsi jiƚpe lancruz. Maƚque ȽanDios lapi'iponga' laƚmane lu'itsola' lan xanuc': “ȽanDios aimixtuc'olhuo', tepenuf'molhuo'”. \v 19 Lu'ila': “Limanapa Cristo jiƚpe tipa'a ȽanDios. Jiƚpe iƚonc'e'epolhuo' jahuay lopa'nepolhuo' imanc' noƚmana' fa'a li'a ƚamats', imanc' pe aimi'iya monƚejmaleyacu ȽanDios. Aiquitac'uilhuo' loƚjunac', itac'uipa Cristo. Toƚta'a epi'i'molhuo' lane tonƚejmaleƚe ȽanDios.” \p Maƚe laƚpenic' lu'itsola' toƚta'a. ȽanDios lapi'iponga' lataiqui' laluya'apa. Iƚe lataiqui' tuya'e': “ȽanDios aimixtuc'olhuo'. Tepenuf'molhuo'.” \v 20 Illanc' epaluc' Jesucristo. Maƚpalaiyi illanc' tocomma to ȽanDios tixc'ai'ila' lan xanuc'. Luya'ayi, lu'ila': “Cristo lummeponga'. Aƚsahue'elhuo': Toƚejmaleƚe ȽanDios.” \p \v 21 Cristo tama ailopa'a quijunac', ȽanDios iximpa to ixcay lipicuejma', iteƚ'mipa. Iƚque Cristo i'onƚicopoxi to illanc', i'najtsepa laƚjunac'. Toƚta'a, ja'ni Cristo lapenufponga', ȽanDios aƚ'onƚicoponga' to Cristo, aƚsininga' to ailopa'a caƚjunac'. \c 6 \p \v 1 Illanc' ȽanDios aƚ'eyi lanic' anuli. Aƚsc'ai'iyaleyi, lu'ila': “Tijouƚa' titoc'itsolhuo' ȽanDios aimoluyalaico'me to li'ipa”. \v 2 ȽanDios ticua: \q1 Litine laifxpic'epa catoc'i'mo', iƚe litine aicuejpo'. \q1 Litine lainespa: Cunƚu'eyale'ma, maƚe litine aitoc'ipo'. \m Iya' camilhuo': Litine linescopa ȽanDios “… iƚe litine”, ma' itsiya. Itsiya ti'hua tunƚu'eyale. \p \v 3 Maƚ'eyi canic' anuli ȽanDios aimaƚ'eyacu lixcay. Aƚcuayi: “Ja'ni ac'a laƚ'ejma' lan xanuc' aimetets'iyacu laƚpenic'”. \v 4 Itine itine aƚcuayi: “Ti'iƚa' quiƚsina' aƚinca aƚ'eyi lanic' anuli ȽanDios”. Aƚ'ommoƚaispá jahuay: Ja'ni aƚteƚcoyi, ja'ni lahue'enga', ja'ni tocomma aƚtants'inga' lapajnya, \v 5 ja'ni aƚsinc'ue'enninga', ja'ni aƚtats'enninga', ja'ni alahuoc'huaiyininga', ja'ni aƚ'eyi juaiconapa acueca' canic', ja'ni aƚƚaquinga' cahuí, ja'ni aƚsnet'ƚyi maƚjoc'iyi ȽanDios, jahuay iƚna'a aƚ'ommoƚaispá. \p \v 6 Aimaƚfel'miyaleyi. Laƚpicuejma', laƚtaiqui', laƚ'ejma' anuli le'a. Limetsaiconayi te loya'apa Lataiqui', aƚsnet'ƚyi laƚ'emponga', aƚpalaic'ola' jahuay lan xanuc', aƚmujyi lapenufpá cal Espíritu Santo, aƚ'ela' capic'a laƚf'as xanuc', aƚ'nujuaitsila', a'i ma le'a maƚnesyi: Ima' ca'ehuo' capic'a. \p \v 7 Luya'ayi ma' al ƚinca cataiqui', aƚmujyi al cueca' lo'epa ȽanDios, aƚ'eyi al c'a, toƚta'a aƚcuanajcoyoƚtsi, aluliquila' lalixtuc'oponga'. Toƚta'a aƚmujyoƚtsi aƚinca ȽanDios lapi'iponga' laƚpenic' laƚ'epa. \p \v 8 Ja'ni al c'a luyalaicoyi, ja'ni a'ijc'a laluyalaicopa, ja'ni al c'a aƚnesconga', ja'ni a'ijc'a laƚnescoponga', ja'ni aƚminga' cataiqui', ticuayi: “Imanc' toƚ'fel'miyale”, o ja'ni aƚpalaic'onga', aƚminga': “Toƚcuayi ma' al ƚinca”, \v 9 ja'ni aimalimetsaiconga' o ja'ni limetsaiconga', ma' anuli aƚmujyoƚtsi aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ȽanDios. \p Tama tocomma ji'hua aƚmana'monga', ¡aƚsintsonga'! ¡ma' aƚmaf'i'! Tama aƚteƚ'minga' a'i caƚma'anga'. \v 10 Tama aƚteƚcoyi luyalaicoyi tixoqui calata. Tama ailopa'a caƚ'tomí, acueca' lalapi'ila' laƚpimaye. Lapi'ila' Lataiqui' laluya'apa. Tama ailopa'a caƚ'hueca, ƚinca jahuay aƚ'huexi. \p \v 11 Unc'aipimaye, imanc' noƚmana' liƚya' Corinto, capalaic'olhuo', camilhuo' jahuay lopa'a laipicuejma'. Itine itine acueca' aƚ'nujuaitsilhuo'. \v 12 Illanc' ailopa'a tintsi. Illanc' jahuay ƚalunxajma' aƚpalaic'olhuo', imanc' a'i. \v 13 Iya' camilhuo': Imanc' jouc'a aimalatets'i'monga', lapenuftsonga' laƚtaiqui' laƚsc'ai'ipolhuo'. Caxinnilhuo' to ainaxque', toƚta'a capalaic'olhuo'. \p \v 14 Iya' camilhuo': Aimoƚ'e'e'moƚtsi anuli iƚne pe aimihuejcoyi ȽanDios. Iƚniya aimitoc'iyacolhuo'. \p Ima', ȽanDios joupa ilanc'e'epo' lopicuejma', ¿te comuc'iyaco' iƚque pe aimihuequi locuxepa ȽanDios? Lipuqui' y litine, ¿te tiyejmale'me? \v 15 Cristo y Satanás, iƚque ƚecui'impá Belial, ¿te iƚniya anuli liƚpicuejma'? Ima' to'huaiyinge ȽanDios, iƚque aimi'huaiyinge, ¿te anuli loluyalaicoyacu? \v 16 Lejut'ƚ ȽanDios y landiosla', ¿te ti'i'ma tixinc'ne'moƚtsi? Imanc' ejut'ƚ ȽanDios, iƚque Ƚimaf'i' CanDios. Maƚque ticua: \q1 Pe lomana' iƚniya jiƚpe capajnta, maƚpiya aƚsim'ma aimaf'i', \q1 camuj'moxi iya' ƚinca ilenDios, iƚniya aixanuc'. \m \v 17 Toƚiya: Tolihuejcoƚe lomipolhuo' ȽanDios. Iƚque ticua: \q1 Tolanajtsoƚtsi iƚne pe aimalihuequi iya', tonƚeƚe aculi'. \q1 Aimoliƚoc'oƚai'me jiƚpe pe laiflaijpa, iƚe al xujc'a. \q1 Tijouƚa' capenufna'molhuo'. \q1 \v 18 Imanc' alimetsaico'ma iya' oƚ'Ailli', \q1 iya' quimetsaico'molhuo' ainaxque' amijcanó, ahuats'la'. \q1 Iya' NanDios, toƚta'a laifcuapa. Iya' jahuay cacuxe. \c 7 \p \v 1 Maicunc'aipimaye, ac'a juaiconapa iƚe licuapa ȽanDios, iƚe lalu'iponga'. ¡Lihuejcoƚe! Aƚ'etsoƚtsi limpio. Ja'ni laƚcuerpo, ja'ni laƚpicuejma', aimaƚxisc'econa'moƚtsi. Ti'iƚa' le'a al c'a laƚ'eyacu. Lihuejco'me ȽanDios. Toƚta'a itine itine ti'hua tilajm'ma laƚpicuejma', xonca tetenƚcoco'ma ȽanDios. Laƚ'ejma', jouc'a ti'hua tilajm'ma, tijouƚa' ti'onƚta to li'ejma' ȽanDios. \p \v 2 Unc'aipimaye, aimalatets'i'monga', limetsaicotsonga', illanc' oƚpimaye. Maƚmana' jiƚpe nij naitsi caƚ'najtsecopa a'ijc'a. Aƚ'epá ma le'a al ƚijca. Nij naitsi caƚpo'nopa pangay pangay. Nij naitsi caƚfel'mipa. \v 3 Laifnespa toƚta'a aicatalelhuo'. Joupa aimipolhuo': Itine itine aƚ'nujuaitsilhuo'. Ja'ni oƚmaf'i' tixoqui calata. Ja'ni joupa imanapolhuo' tocomma jouc'a aƚmanaponga'. \v 4 Iya' juaiconapa ca'huaiyingilhuo'. Acueca' ac'a lainescopolhuo'. Tama aƚteƚcoyi tixoqui neta juaiconapa cuyaijma, joupa lixoc'impa neta. \p \v 5 Aƚcuaitsa fa'a ƚamats' Macedonia ti'hua aƚteƚcoyi, aicalunxaqui. Ni petsi lahuelojnyi timana' laƚ'eponga' laic', jouc'a jiƚpe ƚalunxajma' aƚsueƚcoyi. \v 6 Ƚinca ȽanDios lixoc'iponga' calata, ummepa ƚaƚpima Tito, aƚsimpoƚtsi. Toƚta'a li'ejma' ȽanDios, ja'ni aƚhuotsoyi lixoc'i'monga' calata. Illanc' tixoqui calata aƚsimpoƚtsi Tito. \v 7 Li'ipa caƚsina' imanc' joupa olixoc'ipa queta Tito, xonca tixoqui calata illanc'. Iƚque lu'iponga': “Lapimaye nomana' liƚya' Corinto juaiconapa tijanajyi tixintso'. Ixhuej'menamma iƚe li'ipa jiƚpe, itsiya ƚinca tihuejco'mo'.” \p \v 8 Iya' lijoupa lainumme'epolhuo' coƚje'e, iƚe laininiƚ'epolhuo', caxhueƚma. Cacua: Iƚe laije'e aga tihuos'mi'mola' juaiconapa lapimaye. Itsiya aicaxhueƚcoconghua. Iƚe laije'e tama ihuos'mipolhuo' a'i nulemma quitafc'ilhuo'. \v 9 Iya' tixoqui neta. Ƚinca iƚe laipixojma' cata aicalapi'i iƚe laihuos'mipolhuo'. Imanc' joupa oƚsuej'menamma al xujc'a li'ipa jiƚpe, toƚiya tixoqui neta iya'. Iƚe loƚsuej'menamma tetenƚcocojma ȽanDios. Toƚiya aiximpa ailopa'a qui'e'epolhuo' laije'e. \v 10 Petsi liƚpihuotsoqueya tetenƚcocojma ȽanDios ƚinca ixhuej'menamma li'epa. ȽanDios tunƚu'e'mola'. Aimipai'iyacu liƚpicuejma'. Timana' nohuotsopá petsi ȽanDios aimetenƚcocoya liƚ'ejma'. Iƚne naihuejpá quiƚtuca' liƚpicuejma', tejac'em'mola'. \p \v 11 Ƚinca i'huáqui joupa oƚsuej'menamma. Itsiya toƚpo'noyi cuenna te ts'i'ic' loƚ'epa. Oƚspic'epá oƚtalai'ecopoƚtsi, olixtuc'opá iƚque ni'epa lixcay, oƚsimpá axpaiqui' lo'iyacolhuo', juaiconapa toƚjanajyi aƚsintsoƚtsi, oƚspic'epá nulemma toƚsanutsoƚtsi cataiqui', joupa oƚ'epá ƚijca, oƚteƚ'mipá ni'epa lixcay. Joupa aƚmuc'iponga' aicoƚtaic' lajunac', ma le'a anuli jiƚpe i'epa lixcay. \p \v 12 Iya' jiƚpe laininiƚ'epolhuo' tama quixtu'hua iƚque ni'epa lixcay jouc'a aiximpa cuanuc' ƚocuena ƚiteƚcopa, xonca aipic'a tolimetsaicotsoƚtsi te ts'i'ic' loƚpicuejma', aipic'a toƚmuc'iƚe ȽanDios, toƚmujtsoƚtsi aƚinca aƚ'nujuaitsinga' illanc'. \v 13 Aƚsimpá toƚta'a lixoc'iponga' calata. \p Xonca lixoc'iponga' calata iƚe lipixojma queta Tito. Imanc' joupa olixoc'ipá queta. \v 14 Iya' joupa aimipa Tito: “Laƚpimaye nomana' Corinto ac'a xanuc'. Lihuejco'ma.” Itsiya aicaxina' calaic'ata iƚe lainescopolhuo'. Maƚmana' jiƚpe aƚpalaic'opolhuo' ma le'a al ƚinca. Jouc'a al ƚinca iƚe laƚnescopolhuo' aƚmipá Tito. Itsiya toƚta'a i'huáqui, lihuejma. \v 15 Itsiya Tito xonca ti'elhuo' capic'a, ti'nujuaitsilhuo' imanc' loƚ'ejma'. Ti'nujuaitsi ac'a olapenufpá, aicoƚ―lof'e'moƚtsi. Oƚspic'epá toƚ'oc'etsoƚtsi, tetenƚcocoƚa' loƚ'ejma'. \v 16 Itsiya iya' tixoqui neta juaiconapa. Aixina' ti'i'ma ca'huaiyijm'molhuo'. \c 8 \p \v 1 Unc'aipimaye, itsiya lu'i'molhuo' te ts'i'ic' liƚ'ejma' laƚpimaye nafoƚyomma ƚamats' Macedonia. Iƚniya ȽanDios acueca' lipaxnepola', epi'ipola' liƚpicuejma' titoc'iƚe liƚpimaye. \v 2 Iƚne laƚpimaye nomana' ƚamats' Macedonia tama titeƚcoyi juaiconapa, tama acueca' tehue'ela', tixoqui quileta efot'ƚepá acueca' al tomí tumme'me, titoc'iƚe liƚpimaye. \v 3 Ma to ts'iƚ'hueca icupa. Lijou'ma, tama tocomma aimi'iya micuconayacu, icuconapá. Aiquixahue'ennila'. Iƚne quiƚtuca' liƚpicuejma' ixpic'epá ticuƚe. \v 4 Aƚsahue'eponga' juaiconapa, aƚminga': “Lapi'itsonga' lane jouc'a illanc' aƚtoc'itsola' laƚpimaye, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios. Illanc' jouc'a alafot'ƚeƚe laƚtomí.” \v 5 Illanc' aƚmila': “Ne'”. Aƚcuayi laƚpicuejma': “Iƚne tefot'ƚe'me liƚtomí”. Ƚinca, xonca acueca' i'epá. A'i ma le'a efot'ƚepá liƚtomí. Ate'a icu'moƚtsi ƚaƚPoujna, lijoupa aƚmiponga': “Lihuejco'molhuo' imanc'”. Toƚta'a lixpic'epa ȽanDios. \p \v 6 Illanc' laƚsimpa li'epa lapimaye nomana' ƚamats' Macedonia aƚcuapá: “Laƚpimaye nomana' Corinto jouc'a tefot'ƚeƚe nulemma al tomí locuyacu”. Tito joupa ehuejnhuo'molhuo' anulemma. Imihuo'molhuo': “Toƚpangoƚe tolafot'ƚeƚe al tomí, iƚe lolapi'iyacola' loƚpimaye”. Itsiya lumme'econa'molhuo' Tito tipalaic'otolhuo' tolafot'ƚeconƚe al tomí. Jouc'a timiconatolhuo': “Imanc' joupa oƚpangopá tolafot'ƚeyi al tomí, itsiya toƚjou'neƚe iƚe lonƚ'epa”. \v 7 Imanc' toluliquila' loƚpimaye nomana' ocuenaye quiƚeloƚya'. Xonca toƚ'huaiyijnyi ȽanDios, xonca al c'a toƚmuc'iyaleyi litaiqui', xonca oƚsina', xonca tolihuejcoyi, xonca toƚ'nujuaisyi ȽanDios, jouc'a xonca toƚ'nujuaitsila' loƚf'as xanuc', tonƚ'ela' capic'a. Toƚta'a olapejpá lataiqui' laƚmuc'ipolhuo'. Itsiya camilhuo': “Ne'. Xonca toƚtoc'itsola' loƚpimaye.” \p \v 8 Aicacuxelhuo'. Aipic'a toƚmujtsoƚtsi aƚinca toƚ'nujuaisyi ȽanDios jouc'a tonƚ'ela' capic'a loƚpimaye, toƚiya canescola' ac'a li'epa laƚpimaye nomana' ƚamats' Macedonia, cu'ilhuo'. \v 9 Imanc' oƚsina' li'epa ƚaƚPoujna Jesucristo. Mipa'a lema'a jahuay i'hueca, aimehue'e'. Ixpic'epa titoc'itsolhuo'. Ipic'a imanc' jouc'a aimehue'e'molhuo'. I'epoxi to cal xans pe aiqui'hueca. Ipo'nopa iƚe ƚi'huexi, toƚta'a tolapenufta acueca' coƚ'huexi. \p \v 10 Iya' cacua aimicuicomma cacuxeyacolhuo'. Aicamiyacolhuo': “Tolafot'ƚetsa al tomí”. Xonca tetenƚma caxc'ai'i'molhuo'. Imanc' ƚinca olulijpola' lapimaye nomana' Macedonia. Ixhuaita anuli camats' lipangopa lolafot'ƚepa al tomí. Imanc' a'i ma le'a ate'a oƚpangopá tolafot'ƚeyi al tomí, jouc'a ate'a oƚspic'epá toƚ'etsa toƚta'a. \v 11 Itsiya toƚsuai'nitsa iƚe lolafot'ƚepa al tomí. Toƚta'a a'i ma le'a toƚnes'me: “Ne', ne', joupa aƚspic'epá”, jouc'a tolanant'ƚi'me iƚe loƚtaiqui'. Ma to ts'oƚ'hueca toƚta'a toƚcuta. \v 12 Petsi ahuata ts'i'hueca ȽanDios aimimiya: “Tapi'iƚa' acueca'”. Ts'i'hueca acueca' tepi'i'ma acueca'. Ts'i'hueca ahuata tepi'i'ma ahuata. Ja'ni ahuata o acueca' locuya cal xans, ja'ni tixoqui queta ticu'ma, iƚque lo'eya tetenƚcocojma ȽanDios. \p \v 13 Iya' laixc'ai'ipolhuo': “Toƚtoc'itsola' loƚpimaye”, ¿te ja'ni aipic'a ma le'a iƚne loƚpimaye xonca al c'a tuyalaicotsa, tijouƚa' tehue'etsolhuo' imanc'? A'i. Toƚta'a aicaipic'a. \v 14 Iya' cacua: Jahuay anuli toluyalaico'me al c'a. Itsiya imanc' aimehue'elhuo'. Loƚpimaye aiquiƚ'hueca. Imanc' toƚtoc'i'mola'. Tijouƚa', mouqui o pitsu, ja'ni tehue'etsolhuo' imanc', iƚniya titoc'i'molhuo'. Toƚta'a toluyalaico'me al c'a jahuay imanc'. \v 15 Ma to loya'apa al Paxi Liniƚingiya toƚta'a lo'iyacolhuo': \q1 Iƚne nefot'ƚepá xonca axpe' aiquipanenni, \q1 petsi nefot'ƚepá huata aiquehue'e'mola'. \p \v 16 Cax'najtsi'i ȽanDios ipo'no'ipa lipicuejma' Tito titoc'itsolhuo', tixc'ai'itsolhuo'. Toƚta'a i'ipa anuli laƚpicuejma', iya' y Tito. \v 17 Iƚque ƚinca epenufpa laƚmipa: “To'hua'ma, tahuejntola' laƚpimaye nomana' liƚya' Corinto”. Iƚque li'huapa a'i ma le'a lihuejco'monga' laƚsahue'epa illanc'. Maƚque quituca' ixpic'epa ti'huaƚa'. \p \v 18 Alummeyi jouc'a ocuena caƚpima, tiyejmale'me Tito. Ni petsi lafoƚyomma, lapimaye tipalaicoyi al c'a iƚque ƚaƚpima. Timetsaicoyi tuya'e' Lataiqui'. \v 19 Lapimaye nafot'ƚepoƚtsi ƚamats' Macedonia i'huijf'epá iƚque ƚaƚpima aƚejmaleƚe, alacantsa laƚtoc'iyacola' laƚpimaye pe nahue'epola'. Illanc' caƚtuca' aimaƚeyacu, aimicuicomma. Aƚpic'a tixinƚe acueca' ac'a ƚaƚPoujna, jouc'a aƚsinintsonga' ac'a laƚ'ejma', aƚsinintsonga' aƚinca aƚtoc'ila' laƚpimaye, aimalipa'ayi al tomí, iƚe laƚ'hua'ayacu. Ja'ni aƚpalaicom'monga' a'ijc'a jouc'a tetets'i'me ƚaƚPoujna. \v 20 Illanc' aƚpo'noyi cuenna. Acueca' al tomí, iƚe laƚtaiyacu, toƚiya aƚcuayi: “Aƚpo'no'me cuenna”. Ja'ni a'i ti'i'ma aƚcuf'monga', aƚmi'monga': “Imanc' oƚtepá al tomí”. \v 21 Ni petsi laƚtseyacu, jahuay laƚ'eyacu, aƚpo'noyi cuenna, aƚcuayi: “Aƚsintsonga' lan xanuc', jouc'a ȽanDios aƚsintsonga', aƚ'eyi al c'a”. \p \v 22 Lummela' afantsi lapimaye, iƚniya Tito, jouc'a ƚocuena capima, jouc'a ocuena'ya ƚaƚpima. Iƚque ƚaƚpima jahuay locux'e'empa tixoqui queta ti'e'ma. Toƚta'a aƚmuc'iponga' axpe' mi'ay. Itsiya xonca tixoqui queta ti'hua'ma jiƚpiya, tipalaic'otolhuo' imanc'. Ti'huaiyingilhuo' juaiconapa. \v 23 Tito aƚejmalepá. Ma' anuli aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ȽanDios. Iya' ma capanehuo fa'a, iƚque ti'hua'ma jiƚpe pe loƚmana'. \p Loquexi' lapimaye iƚne ummempola' lapimaye nafoƚyomma ocuenaye quiƚeloƚya', iƚne ƚinca timujyi acueca' ac'a ƚiƚPoujna Cristo. \v 24 Tolapenuftsola' lam fantsi lapimaye. Toƚmuc'itsola' imanc' aƚ'nujuaitsinga'. Illanc' joupa aƚnescopolhuo' al c'a. Toƚmuc'itsola' aƚinca laƚnespa. Tijouƚa' toƚta'a ti'i'ma quiƚsina' lapimaye nafoƚyomma locuenaye quiƚeloƚya', tuya'ata iƚniya lummempola'. \c 9 \p \v 1 Toƚe laixc'ai'ipolhuo': “Tolapenuftsola' lapimaye”. Aicamiyacolhuo' xonca. Joupa oƚsina' lonƚ'eyacu, toƚtoc'i'mola'. \v 2 Imanc' tixoqui cunlata toƚtoc'ila' loƚpimaye. Toƚta'a laifpalaicopolhuo'. Joupa nu'ipola' lapimaye nomana' Macedonia, aimipola': “Luyaipa camats' iƚne lapimaye nomana' ƚamats' Acaya joupa efot'ƚepá al tomí. Ma le'a tehue'ela' tummetsa.” Licuej'me toƚta'a axpela' iƚniya icua'me: “Illanc' jouc'a aƚtoc'i'mola' laƚpimaye”. \v 3 Itsiya cumme'e'molhuo' lam fantsi lapimaye, tixintsolhuo' ja'ni olafot'lepá al tomí. Ja'ni a'i, iƚe lainescopolhuo' al c'a ti'i'ma ma le'a ataiqui'. \v 4 Luyaicotsa jiƚpe iya' jouc'a oquexi' afantsi lapimaye lun Macedonia, aƚcuaitsa ja'ni aicoƚjou'ne colafot'ƚe al tomí, ƚinca aƚsinna calaic'ata. Illanc' joupa aƚpalaicopolhuo': Joupa olafot'ƚepá al tomí. Ja'ni aicolafot'ƚe, ¿te imanc' aimoƚsinyacu calaic'ata jouc'a? \v 5 Toƚiya cumme'e'molhuo' lapimaye. Joupa aixc'ai'ipola' lo'eyacu. Iƚne tiye'me jiƚpe pe loƚmana'. Tu'itolhuo' toƚsuai'niƚe al tomí lolafot'ƚeyacu. Tijouƚa' ca'hua'ma iya'. Imanc' joupa oƚpo'nopá cataiqui', toƚcu'me acueca'. Ne', tolafot'ƚeƚe nulemma. Ja'ni a'i cacuaitsi iya' ticuicomma caxahue'etolhuo'. Toƚta'a aicaipic'a. Aipic'a imanc' coƚtuca' toƚcu'me. \p \v 6 Toƚ'nujuaitsa: Nofapa ahuata tefot'ƚe'ma ahuata. Nofapa acueca' tefot'ƚe'ma acueca'. \v 7 Ja'ni afule mocu'ma, o ja'ni to'huaijma ticuxe'entso', iƚe lo'ejma' aimetenƚma ȽanDios. Cal xans ja'ni tixoqui queta ticu'ma litomí iƚe lo'epa tetenƚcocojma ȽanDios. \v 8 Maƚque ȽanDios acueca' nipajnya titoc'i'molhuo'. Jahuay ƚitiné nipajnya tepi'i'molhuo' laicuicomma, xonca tepi'i'molhuo'. Toƚta'a aimi'i'ma cahue'eyacolhuo'. Tijouƚa' ti'iƚa' coƚ'huexi, ti'hua tonƚ'e'me al c'a, ti'hua toƚtoc'i'mola' loƚpimaye. \v 9 Al Paxi Liniƚingiya tipalaijma cal xans no'epa iƚe al c'a, ticua: \q1 Tica'nela' li'hueca, titoc'ila' pe lahue'epola'. \q1 Iƚe al c'a li'ejma' aimimenc'econyacu. \m \v 10 Lam fanu' lofapa lan xanuc', lepi'ipola' ȽanDios. Ma' anuli ƚa'i ƚotepa, ȽanDios lepi'ipola'. Maƚque ȽanDios tepi'i'molhuo' iƚe lolapi'iyacola' loƚpimaye. Tijouƚa' xonca acueca' tepi'i'molhuo'. Ja'ni ac'a lonƚ'e'epola' loƚpimaye, xonca al c'a tepi'innolhuo'. \v 11 Imanc' aimehue'eyacolhuo', ti'i'ma toƚtoc'icona'mola' acueca' loƚpimaye. \p Lapimaye napenufyacu laƚtaiyacu illanc', iƚe lolapi'iyacola', tix'najtsi'i'me ȽanDios, timuj'me acueca' iƚque. \v 12 Ƚinca lolapi'iyacola' lapimaye titoc'i'mola', aimehue'econa'mola'. Tijouƚa' xonca acueca' lo'iya. Iƚniya lanxpela' tix'najtsi'i'me ȽanDios. \v 13 Lepenuftsa lolapi'iyacola', lapimaye tixim'me acueca' ac'a lo'epa ȽanDios, tix'najtsi'i'me. Tix'najtsi'i'me, imanc' oƚspic'epá toƚtoc'itsola'. Tix'najtsi'i'me, aƚinca tolihuejcoyi Lataiqui', iƚe Litaiqui' Cristo. A'i ma le'a oƚnespá: “Lihuejco'me”. Tix'najtsi'i'me, imanc' a'i cunc'afts'ile, acueca' toƚtoc'ila' iƚniya jouc'a jahuay lapimaye. \v 14 Tixim'me acueca' lipaxnepolhuo' ȽanDios, ipo'no'ipolhuo' loƚpicuejma' toƚtoc'itsola'. Toƚiya ti'nujuais'molhuo' juaiconapa, tixahue'e'me ȽanDios titoc'itsolhuo' jouc'a. \p \v 15 X'najtse'eya ȽanDios, joupa lapi'iponga' iƚque xonca acueca'. Iƚque ƚalapi'iponga' ȽanDios ailopa'a co'onƚcoya. \c 10 \p \v 1 Iya' ninPablo caxa'huelhuo' lihuejcotsonga'. Toƚ'nujuaitsa li'ejma' ƚaƚPoujna Cristo. Iƚque amanxu. Aiquiƚof'eyoxi, i'ommaita liƚ'ejma' lan xanuc'. Timana' jiƚpe naƚnescopa, ticuayi: “Iƚque Pablo maƚmana' anuli tocomma to ninaitsi xans. Mipa'a ocuena quiƚya' jiƚpe lixtuc'onga', liniƚ'enga', aƚtalenga'. Fa'a a'i.” \v 2 Ƚinca ti'i'ma quixtuc'o'mola' hualca nomana' jiƚpe, iƚne nonespá: “Pablo y liƚejmale tihuejyi ma quiƚtuca' liƚpicuejma'”. Caxa'hueconalhuo': Lihuejcotsonga'. Toƚta'a aimalixtuc'oyacoƚtsi. \v 3 Iya' camilhuo': Tama ninc'ixanuc' aimalihuejyi caƚtuca' laƚpicuejma'. A'i toƚta'a maƚcuanajcoyoƚtsi. \v 4 Ƚinca ȽanDios lapi'iponga' laƚpa'necoyacoƚtsi. A'i toƚta'a mepi'iyacola' lan xanuc' naihuejpá quiƚtuca' liƚpicuejma'. Illanc' xonca acueca' laƚmane lalapi'iponga' ȽanDios, aƚ'oc'enatsola' iƚne petsi tocomma aimi'iya muliquinyacola'. Ti'i'ma lulij'mola' nopalaipá, iƚniya atsila' ƚiƚtaiquí, \v 5 jouc'a pe noƚof'epoƚtsi, nocuapá: “Joupa aixina'”. Iƚne tetets'iyi ȽanDios, aiquiƚsina' te ts'i'ic' lipicuejma'. Ti'i'ma aƚmuc'i'mola' timenaquila' iƚniya pe noxpic'epá lo'eyacu iƚne quiƚtuca', tihuejcoƚe Cristo. \v 6 Toƚta'a camilhuo': Lihuejcotsonga' illanc'. Tijouƚa' ja'ni hualca aimalihuejcoyaconga' aƚteƚ'mitola'. Joupa aƚspic'epá iƚe laƚ'eyacu. \p \v 7 Imanc', ¿te limetsaiconga' le'a to laƚ'ejma' maƚmana' anuli jiƚpe? Aga timana' jiƚpiya nocuapá: “Illanc' ƚinca lapenufponga' Cristo”. Iya camila' iƚniya: “Toƚspic'econaƚe imanc' coƚtuca' loƚpicuejma'. Toƚta'a limetsaico'monga' illanc' jouc'a lapenufponga' Cristo, a'i ma le'a imanc'.” \v 8 Iya' joupa aimipolhuo': “ȽanDios lapi'iponga' laƚmane”. Ja'ni capalaicocona'ma toƚta'a ma' al ƚinca laifnuya'aya. Aicaxinya calaic'ata. \p Iƚe laƚmane lapi'iponga' ƚaƚPoujna. Iƚque ixpic'epa aƚtoc'itsolhuo', tifayiƚa' xonca' loƚpicuejma', aimalajac'eyacolhuo'. \v 9 Cacua: Iƚe laininiƚ'epola' laipimaye, ¿ja'ni tixpaic'e'mola'? Toƚiya aimipolhuo': Aimalajac'eyacolhuo'. \v 10 Ƚinca jiƚpiya timana' nocuapá: “Pablo, jiƚpe lije'e atsila' ƚataiquí linespa. Miniƚ'ma acueca' aƚcuxenga'. Micuaihuo fa'a aƚsinyi ni mipalay c'a.” \v 11 Iya' cacua: Ne', ti'iƚa' quiƚsina' iƚniya joupa imenajpola'. Ma to muya'e' laƚje'e laliniƚpa fa'a, ma' anuli laƚ'eyacu jiƚpe. \p \v 12 Jiƚpiya timana' nonescopoƚtsi al c'a, ticuayi: “Illanc' ƚinca aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' ȽanDios”. Iƚne tehuelojnyoƚtsi ma quiƚtuca'. Toƚiya tixinyoƚtsi to lan c'a xanuc'. Illanc' aimi'iya maƚ'onƚiyaconga' to iƚniya. Tocomma xonca lan tsila' xanuc'. Ne', tipajnla'. Ma le'a cacua: Petsi acueca' lipicuejma' aimi'eya to iƚniya. \v 13 Illanc' ja'ni aƚpalaico'moƚtsi aƚspij'me laƚtaiqui'. Aƚpalaico'me li'ipa maƚ'eyi lanic', iƚe laƚpenic' lalapi'iponga' ȽanDios. Ma' iƚque ȽanDios lu'iponga' petsi laƚ'eyacu lanic'. Toƚiya caƚtsecohuo'me pe loƚmana', jiƚpe aƚ'etsa lanic'. \v 14 Ja'ni coƚa' aicaƚtsec' pe loƚmana', ja'ni coƚa' aicai'aic' canic' jiƚpiya, ¿te ti'i'ma cacuxe'molhuo'? ¿Te ti'i'ma cami'molhuo': “Lihuejco'monga'”? A'i, aimi'iya. Illanc' aƚinca ninc'itet'ƚa aƚtsehuo'me jiƚpiya. Jiƚpe joupa luya'ahuo'me Lataiqui'. \p \v 15 Aimaƚpalaicoyi lo'epa locuenaye. ȽanDios joupa ixpicufpa ƚamats' laƚ'eyoyacu lanic' illanc'. Jiƚpe aƚ'epá lanic'. Aƚpalaicoyi li'ipa maƚpiya. \p Aƚcuayi: Laƚpimaye nomana' Corinto ti'hua ti'huaiyijnyi Jesucristo. Ti'iƚa' xonca acueca' li'huaiyijmpa, xonca limetsaico'monga'. Toƚta'a xonca aƚ'eta lanic' petsi ȽanDios lixpicufpa aƚ'etsa. Aimaƚtsuflaiyacu locuenaye liƚpenic'. \v 16 Tijouƚa', ƚe'me xonca aculi', a'i ma le'a pe loƚmana' imanc'. Ƚe'me petsi ȽanDios lalumme'eyaconga'. Pu'huanni aƚ'eta canic'. Tijouƚa' aƚpalaico'me iƚe lanic' laƚ'epa illanc', a'i lanic' li'epa locuenaye. \p \v 17 Iya' cacua: Cal xans ts'ipic'a tipalaicoƚa' al cueca', ne', tipalaicoƚa' ƚaƚPoujna. \v 18 Cal xans nopalaicopoxi quituca', ja'ni tinesla': “ȽanDios alummepa”, iƚque aimi'iya mepenufinyacu. Ja'ni ȽanDios timujla' ƚummepa, ƚinca ti'i'ma tepenufim'me. \c 11 \p \v 1 Aga capalay to ƚamac'ta. Imanc' toƚ'ommoƚaitsa laifmipolhuo'. Aƚquimf'eƚa'. Aixina' toƚ'ommoƚaita. Ne', ti'hua toƚ'ommoƚaitsa. \v 2 Ƚinca ca'elhuo' capic'a juaiconapa, iƚe laipicuejma' joupa lapi'ipa ȽanDios. Litine imanc' loƚ'huaiyijmpa Jesucristo aimipa iƚque: “Ti'itso' to quiƚpe'Ailli' iƚniya. Toƚta'a litine tocuaicoconanni cacutsola', toxim'mola' to anuli cal c'a cahuats'. Tapenuf'mola' toƚta'a.” \v 3 Itsiya caxhueƚma. Ca'nujuaitsi li'ipa Eva, ifel'mipa ƚainofaƚ, acueca' a'ijc'a lipicuejma' iƚque. Cacua: Laipimaye nomana' Corinto aga tifel'mim'mola' jouc'a. Tijouƚa' tihuej'me ocuena, a'i le'a Cristo. \v 4 Joupa aiximpolhuo' imanc' loƚ'ejma'. Ja'ni ticuaitsa jiƚpe iƚne nopalaicopá tocomma ocuenaj Jesús, a'i to laƚpalaicopa illanc', o ja'ni mepi'innilhuo' ocuena' espíritu, a'i to joupa ƚolapenufpa, o ja'ni ocuena cataiqui' loya'apa, a'i to joupa lolapejpa, imanc' tixoqui cunlata toƚquimf'eyi, toƚ'ommoƚaispá. \p \v 5 Iƚne nomuc'ipolhuo', imanc' toƚsinnila' to xonca lan tsila' apóstole. Iƚne, ¿ja'ni luliqui iya'? Cacua: A'i. \v 6 Iya' tama a'i nomxi cataiqui', ƚinca ȽanDios lapi'ipa laipicuejma'. Jouc'a tipa'a laixina'. Aixina' cuhuaƚma Lataiqui'. Maƚmana' jiƚpe toƚta'a aƚmuc'iyaleyi. \p \v 7 Iya' capa'a jiƚpe ca'e'eyoxi to ninaitsi xans. Ailopa'a cainepenufpa. Ma cuya'e' Lataiqui' aica'najtsi'ilhuo'. ¿Te a'ijc'a iƚe laif'epa? ¿Te toƚiya latets'ipa imanc'? \v 8 Lai'epa lanic' jiƚpe pe loƚmana' imanc', lume'e caitomí lapimaye lafoƚyomma ocuenaye quiƚeloƚya'. Tocomma to ca'najtsi'ila' iƚne lapimaye, tijouƚa' catoc'ilhuo' imanc'. \v 9 Capa'a pe loƚmana' tama lahue'epa aicaixa'hue'molhuo' imanc'. Aimi'moxi: “Aicaxoc'iyacola' laipimaye nomana' liƚya' Corinto”. Ma' anuli itsiya, toƚta'a laifnespa. \v 10 Iƚe lai'ejma' caxina ac'a. Jahuay ƚamats' Acaya ailopa'a naƚpai'iya laipicuejma'. Laifcuapa toƚta'a aicafel'milhuo', iya' quihuequi Cristo. \v 11 ¿Te caifcuacopa toƚta'a? ¿Te ja'ni aica'elhuo' capic'a? ¿Te catets'ilhuo'? A'i. ȽanDios ixina' ca'elhuo' capic'a. \v 12 Tama ca'elhuo' capic'a ti'hua ca'e'ma to ca'ay. Toƚta'a aƚcuanajco'moƚtsi iya' y laƚejmale. Toƚta'a ti'i'ma laƚtalai'e'eyacola' iƚne pe no'e'epoƚtsi to lan tsila' apóstole, iƚne ti'e'eyoƚtsi anuli illanc'. Aƚmuj'me a'ij ƚinca lonespa. \p \v 13 Iƚne a'i apóstole, pangay infel'miyale. Iƚe lanic' lo'epa aiquepi'ila' ȽanDios. Ma le'a ti'e'eyoƚtsi. Cristo aicummela'. \v 14 ¿Te coƚcuapa: “A'i toƚta'a mi'i”? Camilhuo': Ti'i. Ƚonta'a Satanás, qui'huayomma al muf, iƚque ti'e'eyoxi to ƚapaluc quema'a. Ti'e'eyoxi to qui'huayomma pe lopa'a pangay quepalc'o'. \v 15 Ja'ni ƚonta'a ti'e'eyoxi to quepaluc ȽanDios, iƚque lo'epa le'a al c'a, ƚinca ma' anuli ti'e'e'moƚtsi iƚne lummepola' ƚonta'a. Itsiya toƚta'a lo'epa, tijouƚa' ti'najtsi'im'mola' iƚe li'epa lixcay. \p \v 16 Camiconalhuo': Aƚ'ommaitsi. Aimoƚ'nes'me: “Amac'ta iƚque Pablo”. O ja'ni toƚnesle toƚta'a, ne', toƚnesle. Le'a aƚquimf'eƚa' laifmiyacolhuo'. Tama acuej namac'ta, capalaico'moxi huata, cu'i'molhuo' te ts'i'ic' lainuyaicopa. \v 17 Iƚe laifmiyacolhuo' capalaic'o'molhuo' a'i to anuli ts'ihuequi Cristo. Ma le'a laipemac'ta capalaico'moxi. \v 18 Ƚinca axpela' tipalaicoyoƚtsi iƚne quiƚtuca'. Iya' jouc'a ca'e'ma to iƚniya, capalaico'moxi. \p \v 19 Ja'ni capalaijma laipemac'ta aixina' aƚquimf'e'ma. Imanc' acueca' juaiconapa coƚpicuejma', toƚiya tixoqui cunlata toƚ'ommoƚaispola' lan mac'ta. \v 20 Ja'ni ti'e'etsoƚtsi coƚpoujnalá, ja'ni texic'e'etsolhuo' ƚoƚ'huexi, ja'ni tifel'mitsolhuo', ja'ni ti'e'etsoƚtsi to lan tsila' xanuc', tetets'ilhuo', ja'ni titaletsolhuo', tuntaf'e'etsolhuo' loƚ'a, ƚinca jahuay iƚna'a toƚ'ommoƚaispá. \v 21 Illanc' maƚmana' jiƚpe ƚinca ailopa'a toƚta'a acueca' caƚpujfxi. Toƚiya, ¿te aƚsim'me calaic'ata? \p Imanc', ¿te oƚpic'a iƚne pe nopalaicopoƚtsi quiƚtuca'? Ne'. Jouc'a iya' capalaico'moxi caituca'. Itsiya ƚinca capalay to ƚamac'ta. \v 22 Iƚne ticuayi: “Illanc' ƚinca xonca ixanuc' ȽanDios. Illanc' ninc'hebreo, illanc' ixanuc' Israel, Abraham aƚtatahuelo.” Ne'. Iya' jouc'a ti'i'ma canesco'moxi toƚta'a. \v 23 ¿Te ticuayi: “Illanc' aƚ'eyi lanic' lalapi'iponga' Cristo, iƚque alummeponga'”? ¡Ne'! Iya' jouc'a ca'ay lanic' lalapi'ipa Cristo. (Itsiya capalay to ƚejac'pa quipicuejma'.) Cacua: Iya' joupa nulijpola' jahuay iƚniya. Xonca acueca' canic' iya' lai'epa, xonca aƚtats'empa, xonca aƚsinc'ue'empa. Axpej aƚ'ipa tocomma aƚma'a'ma, afule nunƚupa. \v 24 Ma to mi'eyi lan xanuc' judío aƚsinc'ue'e'ma anuxans quimbamaj pelƚa. Amaquemma aƚ'e'empa toƚta'a. \v 25 Afanemma lan xanuc' romano aƚsinc'ue'ecom'ma af'ix'ec. Anulemma lipaf'quim'ma capic, iƚpic'a aƚma'anƚa'. Afanemma ma caquie ƚaja if'acai'ma al barco. Anulemma aipanenni anuli quipuqui', anuli quitine jiƚpe ƚaja, lijou'ma lipa'ana'ma, lunƚu'enapa. \v 26 Axpe' ca'hua lane, ma cuya'e' Lataiqui', aiteƚcopa. Ja'ni lan tsilaj panay, ja'ni lan namats', ja'ni laif'as xanuc' judío, ja'ni locuenaye xanuc' pe aimimetsaicoyi ȽanDios, ja'ni capa'a liƚya', ja'ni capa'a cal 'ec, ja'ni caquie ƚaja, ja'ni capa'a pe lomana' iƚne nonescopoƚtsi “apimaye”, y a'i capimaye, ma' anuli cateƚma. \v 27 Juaiconapa ca'ay canic', caxina ixoqui, juaiconapa aƚƚacoƚi cahuí, axpej maƚ'i cunle'e, ticuimma caija', juaiconapa caxnet'ƚqui, aicatesma, juaiconapa aƚ'aiqui, caxina caxita, lahue'e' caipijahua', ailopa'a caifpoxya. \p \v 28 Jahuay iƚiya cateƚma. Jouc'a itine itine caxhueƚma jiƚpe laipicuejma', aicunxaqui. Ca'nujuaitsila' laipimaye ni petsi lafoƚyomma. \v 29 Anuli ƚapima ja'ni a'ij cueca' ƚunxajma', ¿te aicaxhueƚma? Ƚinca caxhueƚma. Tocomma to ma' anuli a'ij cueca' ƚalunxajma'. Ƚocuena ƚapima, ja'ni ic'uilitsuf'empá, ¿ja'ni iya' aiquixtuya? Ƚinca quixtu'hua juaiconapa. \p \v 30 Ja'ni ticuicomma capalaicoconaxoxi, ne', capalaicocona'moxi. Aicanesya al cueca' lai'epa iya'. Cuya'a'ma laƚ'ipa, iƚe aƚ'e'e to ninaitsi xans, tocomma to ailopa'a caif'eya. \v 31 ȽanDios ixina' al ƚinca laifnescoyacoxi, ixina' aicafel'miyacolhuo'. Maƚque ȽanDios enDios y i'Ailli' ƚaƚPoujna Jesús. ¡Jahuay ƚitiné tijauhuamlaicota aƚs'najtsi'iƚe! \p \v 32 Luyaipa quitine capa'a liƚya' Damasco tocomma to aicunƚuya. Jiƚpe ts'ipenic', iƚque ƚifajpa cal rey Aretas, ixpic'e'ma coƚa' aƚ'noƚ'ma. Ecaxu'mola' no'epá cuenna ƚipuerta liƚya'. Toƚta'a aimi'iya quipaya iya'. \v 33 Lapimaye aƚcus'mi'ma anuli al tsiquihuiƚ. Alipa'acom'ma al ventana, lacangim'ma lixpula caitaƚ liƚya'. Tolta'a lunƚu'empa limane cal rey. \c 12 \p \v 1 Tama latets'i'ma ti'hua capalaico'moxi laƚ'ipa iya'. Capalaico'ma iƚe laifximpa jiƚpe laipicuejma', iƚe laƚmuc'ipa ƚaƚPoujna. \v 2 Ma capalaicoyoxi cacua: Toƚta'a liximpa anuli cal xans ƚepenufpa Cristo. Ixhuaita imbamaj malpu' camats' iƚque cal xans if'ajpa lema'a xonca al toncay. (Ja'ni if'ajpa jouc'a licuerpo, o ja'ni ipanemma licuerpo fa'a li'a ƚamats', ma le'a lipicuejma' if'ajpa al toncay, aicaixina'. ȽanDios ixina'.) \v 3-4 Aixina' if'ajpa iƚque cal xans, icuaita pu'hua al toncay pe lacui'impa al Paraíso. (Ja'ni if'ajpa jouc'a licuerpo, o ja'ni ipanemma licuerpo fa'a li'a ƚamats', ma le'a lipicuejma' if'ajpa al toncay, aicaixina'. ȽanDios ixina'.) Jipu'hua al toncay, jiƚpe al Paraíso, icuej'ma tipalquinni. Iƚe licuej'ma aimi'iya mu'inyacu. ȽanDios aiquepi'ila' lan xanuc' toƚta'a liƚmane, aimuya'ayacu. \v 5 Ƚinca capalaico'ma al cueca' li'ipa iƚque cal xans. Aicuya'e': Acueca' lai'epa iya'. Cuya'a'ma laiteƚcopa, aƚ'onƚcota to ninaitsi xans. \v 6 Ja'ni aipic'a capalaicoxoxi, ma ti'i'ma, a'i mi'iya camac'ta cataiqui'. Aicafel'miyale'ma. Ƚinca aicapalaicoyacoxi. Aicaipic'a. Cacua: Limetsaicoƚa' ma to maƚsina'. Lahuelojnla' te ts'i'ic' laif'epa, aƚquimf'eƚa' laitaiqui'. \p \v 7 Ƚinca, tama aƚmuc'ipa iƚe al cueca' juaiconapa, ȽanDios ipic'a aicaƚof'e'moxi. Toƚta'a lapi'ipa laifteƚcopa. Jifa'a laicuerpo ixingufcopa to lanaispa litac. Epi'ipa Satanás limane, iƚque lume'epa anuli ƚiponta'a luntafla', ti'hua luntafqui. \v 8 Afanemma caxa'hue ƚaƚPoujna, cami: “Ti'huanƚa' iƚque, aimaluntafcona'ma”. \v 9 ȽaƚPoujna aƚmipa nulemma: “A'i. Ma toƚe tipajnla'. Iya' catoc'i'mo' to'ommaitsi, ƚinca to'ommaita. Iƚne pe ailopa'a co'eyacu, xonca timujyi acueca' laimane, acueca' laif'epa.” \p Toƚta'a aicaxa'hueconghua ȽanDios. Itsiya tixoqui neta capenufi iƚe laifteƚcopa. Aicatets'i. Ma capalaicoyoxi cacua: Ac'a laifnuyaicopa. Ma cateƚma caxina acueca' aƚtoc'i Cristo, caxingufi al cueca' lo'epa iƚque. \v 10 Cacua: Tetenƚcocoƚa' Cristo lai'ejma'. Toƚta'a tixoqui neta capenufi jahuay. Ja'ni aƚtafquemma, ja'ni aƚmiloqui cataiqui', ja'ni lahue'e', ja'ni lihuetsoquinno, ja'ni tocomma atansca laipene, laifnuyaicopa, jahuay capenufi, aicahuos'miyacoxi. Ja'ni ailopa'a caipujfxi, ja'ni aimi'iya ca'eya, Cristo aƚtoc'i, ca'e'ma acueca'. \p \v 11 Toƚta'a laipalaicopoxi. Tocomma nintonno. Imanc' toƚtaiyi lajunac'. Nipajnya aƚpalaico'ma ac'a, aicoƚcuac'. Iƚne no'e'epoƚtsi to lan tsila' apóstole, licuaita pe loƚmana', ¿te xonca canic' qui'epa iƚniya? Ƚinca aicaluliqui tama iya' ninaitsi xans. \v 12 Maƚmana' anuli jiƚpe aimaƚsospa, itine itine ca'enghua lanic' lalapi'ipa ȽanDios. Iƚque imuc'ipolhuo' aƚinca iya' nin'apóstol. Iƚniya ƚitiné maƚque ȽanDios imuj'moxi, i'e'ma al cueca' juaiconapa. Acueca' juaiconapa ipaxnepolhuo'. \v 13 Laitsehuo'ma locuenaye quiƚeloƚya', ¿te xonca ac'a lai'ejma' petsi lafoƚyomma locuenaye lapimaye? Ƚinca ituca' lai'ejma' pu'huanni, capenufi al tomí lalapi'ipa iƚne. Maƚmana' anuli imanc' ailopa'a cainepenufpa. Caxa'huelhuo': ¡Limenc'e'ecoƚa' iƚe lalimenajpa! \p \v 14 Joupa aixpic'epa cahuejnconatolhuo'. Cacuaicontsi jiƚpe ti'i'ma afanemma. Aƚmajnta anuli aicaxa'hueyacolhuo', aicamiyacolhuo': “Aƚtoc'iƚa'”. ¿Te aipic'a ƚoƚ'huexi? A'i. Imanc' ƚinca ca'elhuo' capic'a. ¿Te la'uhuay ti'huej'me ƚiƚ'huexi titoc'iƚe quiƚ'ailli'? A'i. Quiƚ'ailli' ƚinca ti'huej'ma ƚi'huexi titoc'itsola' linaxque'. \v 15 Iya' to coƚ'ailli' tixoquij neta cacu'ma jahuay lai'hueca catoc'icotsolhuo'. Cacu'moxi jouc'a. Cacua: Tijoutsi laipujfxi, tunƚul―le laipimaye. \p Cacua: ¿Ja'ni ca'elhuo' capic'a juaiconapa, toƚiya imanc' ahuata le'a aƚ'ay capic'a? \v 16 Ne', toƚe tipajnla'. Jiƚpe timana' naƚnescopa, ticuayi: “Acueca' lipicuejma' Pablo. Mipa'a fa'a tama aiquepenufi tomí ixina' tifel'miyale. Lijou'ma ƚinca epenuf'ma.” \v 17 A'ij ƚinca iƚe liƚtaiqui' iƚne nonespá toƚta'a. Lainummepola' pu'huanni, ¿te anuli iƚniya ifel'mipolhuo'? A'i. \v 18 Aixa'huepa Tito ti'huaƚa' tehuejntsolhuo'. Jouc'a nummepa ƚapima tiyejmaleƚe Tito. ¿Ja'ni Tito ifel'mipolhuo'? A'i. Imanc' joupa aƚsimponga' ma' anuli laƚpicuejma', laƚ'epa. \p \v 19 Aga toƚcuayi: “Toƚta'a aƚtalai'e'enga' Pablo y liƚejmale, ticuanajcoyoƚtsi”. A'i. Aimaƚcuanajcoyoƚtsi. Aƚsinyi ȽanDios aƚJuez. Maƚpalaiyi aƚ'nujuaisyi Cristo joupa lapenufponga'. Aƚpic'a aƚtoc'itsolhuo' imanc' laicaƚpimaye. Aƚpic'a aƚfa'etsolhuo' xonca loƚpicuejma', toƚta'a liniƚ'elhuo'. \v 20 Cacuaitsi jiƚpiya aipic'a latenƚcocotsi loƚ'ejma', jouc'a imanc' tetenƚcocotsolhuo' iya' lai'ejma', aimalixtuc'otoƚtsi. \p Itsiya caxhueƚma. Cacua: Laipimaye nomana' liƚya' Corinto, ¿te ts'i'ic' muyalaicoyi? ¿Te tifuleyi, o ti'eyoƚtsi laic', o tixtulemma, o a'ij nuli liƚpicuejma', o timiyoƚtsi cataiqui', o tinescoyoƚtsi, o tiƚof'eyoƚtsi? \v 21 O cacuaitsi aga tiƚmana' iƚne petsi ti'econayi al xujc'a, tixhuicoyi lacaƚ'no', ti'econayi loxahue'epola' liƚcuerpo. Ja'ni toƚta'a miƚmana', ƚinca ȽanDios aƚ'oc'eta, ti'i'ma acueca' laipihuotsoqueya. Cajojcumletola' iƚne lanxpela' no'econapa al xujc'a. Aiquiƚsuej'meya nulemma li'epa lixcay. \c 13 \p \v 1 Cacuaitsi jiƚpiya pe loƚmana' ti'ico'ma afanemma cahuejn‑nilhuo'. Cacuaitsi ja'ni tipa'a li'ipolhuo' ticuicomma afantsi, o ja'ni aimi'iya afantsi le'a oquexi', ti'iƚa' anuli lonesyacu. Tijouƚa' aƚsanuta iƚiya. \v 2 Cacuaicontsi jiƚpe ca'eta ma to joupa laimipolhuo' maƚmana' anuli. Al te'a laitsehuo'ma aicainu'ilhuo' toƚta'a. Lihuequi laitsecohuona'ma ƚinca nu'ipolhuo'. Itsiya ma capa'a fa'a cu'iconalhuo'. Cu'ila' iƚne ni'epá quixcay, iƚne petsi aiquiƚsuej'meya, jouc'a locuenaye pe aimalihuejma, camila': Cacuaiconatsi ja'ni ti'hua ti'econayi nixpiya aiquimenc'e'econayacola'. Cateƚ'mitola'. \p \v 3 Imanc', ¿te oƚ'huaijma Cristo timuc'itsolhuo' alummepa, aƚcuxe'e laitaiqui' laifpalaipa? Ne'. Toƚsim'me te ts'i'ic' iƚque Cristo. Iƚque a'i ninaitsi xans, acueca' limane iƚque. \v 4 Lepaƚts'ingimpa Cristo lancruz tocomma to ninaitsi xans. Limaf'i'inapa ȽanDios epi'ipa acueca' limane. Illanc' ts'alihuequi iƚque Cristo tocomma to ninaitsi xanuc'. Aƚcuaitsa jiƚpe aƚsinnonga' ƚinca aƚmaf'i'. Aƚmuc'itolhuo' acueca' laƚmane alapi'iponga' ȽanDios. \p \v 5 Imanc' toƚsintsoƚtsi coƚtuca' te ts'i'ic' loƚpicuejma'. Tolicuis'etsoƚtsi imanc' coƚtuca', ¿ja'ni toƚ'huaiyijnyi Cristo o a'i? ¿Ja'ni aicoƚsina' jiƚpe tipa'a Jesucristo, anuli loƚmana'? O, ¿aga ailopa'a, aimoƚ'huaiyijnyi? \v 6 Iya' cacua: Aƚsintsonga' illanc' aƚinca aƚ'huaiyijnyi, aimaƚfel'miyaleyi. \p \v 7 Jifa'a aƚsahue'eyi ȽanDios titoc'itsolhuo', aimoƚ'econa'me quixcay. Maƚsahue'eyi toƚta'a aimaƚnesyi: “Laƚpimaye tihuejcoƚe lataiqui' lalu'ipola' illanc', toƚta'a lan xanuc' limetsaico'monga', tines'me: Aƚinca Cristo lummepola' iƚniya.” Tama aimalimetsaiconyaconga' illanc', aƚpic'a tonƚ'eƚe al c'a imanc'. \v 8 ȽanDios lapi'iponga' laƚmane aƚtoc'itsolhuo' tolihuejle Lataiqui'. Ja'ni tolihuejcoyi aimi'iya malixtuc'oyacolhuo'. \v 9 Ƚinca tixoqui calata luyalaico'me ja'ni imanc' acueca' loƚpujfxi, ja'ni aƚinca tolihuejyi Cristo. Tama illanc' tocomma to ninaitsi xanuc' aimaƚsueƚmot'ƚeyacu. Aƚsahue'eyi ȽanDios ti'iƚa' toƚta'a loƚ'ejma'. \v 10 Toƚsanutsoƚtsi nulemma. Ja'ni aimoƚsanuyacoƚtsi cacuaicontsi jiƚpe cataletolhuo'. Cacua: Aimi'i'ma toƚta'a. Toƚiya ma capa'a fa'a quiniƚ'elhuo' iƚta'a loƚje'e. ȽanDios alapi'ipa laimane cafa'etsolhuo' xonca loƚpicuejma', a'i cateƚc'eyacolhuo'. \p \v 11 Cunc'aipimaye, ti'hua tijou'ma laifniniƚ'epolhuo'. Itsiya cu'ilhuo': Toƚsanutsoƚtsi cataiqui'. Aimoƚhuotso'me. Ti'iƚa' ma' anuli loƚpicuejma'. Aimoƚfuli'i'moƚtsi. Ja'ni ti'iƚa' toƚta'a loƚ'ejma' ma ȽanDios titoc'i'molhuo', toƚmajnta anuli. Maƚque ȽanDios lapi'inga' laƚpicuejma' aƚ'etsoƚtsi capic'a, aƚejmaleƚe al c'a. \v 12 Tolu'itsola' lapimaye: “Pablo tinonilhuo'”. Toƚtuc'otsoƚtsi loƚpeque ma to mituc'o'moƚtsi lapimaye, iƚne i'huexi ȽanDios. \v 13 Lapimaye nomana' fa'a, iƚne jouc'a i'huexi ȽanDios, jahuay iƚniya tinonilhuo'. \p \v 14 Jahuay imanc' ti'iƚa' coƚsina': ȽaƚPoujna Jesucristo titoc'ilhuo', caƚ'Ailli' ȽanDios ti'nujuaitsilhuo', cal Espíritu Santo efot'ƚepolhuo', toƚejmaleyi anuli iƚque.