\id 1SA - Asang Khongca Bible (2019) \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h 1 Samuel \toc1 1 Samuel \toc2 1 Samuel \toc3 1 Sam \mt1 1 Samuel \ip \it Samuel cabu maeto hoi hnetto loe cabu maeto baktiah ni oh. Lokpui koekah hae cabu thungah siangpahrangnawk mah prae ukhaih kawng to amtueng. Samuel maeto pongah Saul mah prae ukhaih kawng to amtueng, hnetto thungah loe siangpahrang David mah prae ukhaih kawng to amtueng. Cabu hnetto tarikkung loe, Israel tahmaa hoi lokcaekkung ah kaom, Samuel angmah baktiah amtueng. Prae loe lokcaekkung mah uk, tiah cabu maeto thungah amtueng, toe cabu hnetto thungah loe prae to siangpahrang mah uk, tiah oh. To pongah Samuel loe hnukkhuem koek Israel lokcaekkung ah oh; Saul loe hmaloe koek siangpahrang ah oh, toe David siangpahrang loe kaminawk mah qoih ih siangpahrang ah oh. Cabu maeto hoi hnetto thungah Saul siangpahrang hoi David siangpahrang lahhaih kawng amtueng let bae. Saul loe siangpahrang ah oh, anih loe tangsuek naah tuinuen hoih parai kami ah amtueng; toe hnukkhuem ah loe Sithaw mah paek ih lok to tahngai ai; David loe tangsuek naah a zaehaih pongah amtimh, toe a zaehaih dawnpakhuem pongah Israel lensawkhaih thungah akun let. David loe Jesu Kri ukhaih tue phak khoek to, dungzan siangpahrang ah oh hanah Sithaw mah qoih.\it* \c 1 \s1 Samuel tapenhaih \p \v 1 Ephra vangpui ah kaom Zuph capa Tohu, Tohu capa, Elihu, Elihu capa Jeroham, Jeroham capa Elkanah loe, Ephraim mae nui ih Ramathaim-Zophim vangpui ah kaom kami maeto ah oh. \v 2 Anih loe zu hnetto tawnh; maeto loe Hannah, kalah maeto loe Peninnah; Peninnah loe caa sak; toe Hannah loe caa sah ai. \p \v 3 Elkanah loe misatuh kaminawk ih Angraeng to bok moe, angbawnhaih sak hanah, a ohhaih vangpui hoiah saning kruek Shiloh ah caeh; Angraeng ih qaima Eli capa Hophni hoi Phinehas doeh to vangpui ah oh hoi toeng. \v 4 Elkanah loe angbawnhaih tue phak kruek, a zu Penninah, a capa hoi a canunawk hanah thoemto moi to a paek; \v 5 toe palung parai pongah Hannah hanah loe moi to kamthlai ah a paek; toe anih to Angraeng mah caa sahsak ai. \v 6 Angraeng mah anih to caa kaaksak pongah, a misa mah anih palungphuisak hanah pahruek pae aep aep. \v 7 Saning kruek Angraeng im ah a caeh naah, a misa mah palungphuisak pongah, a qah moe, buh doeh caa ai. \s1 Hannah lokkamhaih \p \v 8 A sava Elkanah mah anih khaeah, Hannah, tipongah na qah moe, buh doeh na caa ai loe? Tipongah palung na set loe? Kai loe nang hanah capa hato pongah doeh ka hoih kue na ai maw? tiah a naa. \p \v 9 Shiloh vangpui ah buhcaak moe, a naek hoi pacoeng naah, Hannah loe angthawk tahang. Qaima Eli loe Angraeng ih tempul thok taeng ih tangkhang pongah anghnut vop. \v 10 Hannah loe palungset parai pongah qah moe, Angraeng khaeah lawkthuih. \v 11 \x - \xo 1:11 \xt NAM 6.5.\x*To naah Aw misatuh kaminawk ih Angraeng, na tamna hae pahnet hmah, kai patangkhanghaih hae khenah, na tamna hae pahnet hmah, capa maeto nang paek nahaeloe, a lu nui ih sam ka aat pae mak ai; a hing thung Angraeng ih toksak hanah ka paek han, tiah a naa. \p \v 12 Angraeng khaeah lawkthuih li naah, Eli mah anih ih pahni ohhaih dan to khet. \v 13 Hannah loe palung thung hoiah lawkthuih; pahni loe angtawt, toe lok loe angthai ai; to pongah Eli mah anih loe mu paquih mue, tiah poek. \v 14 Eli mah anih khaeah, Nazetto maw mu na paquih han vop? Vaihi hoi kamtong mu nae hma laih, tiah a naa. \v 15 Hannah mah, To tih na ai ni, ka angraeng, kai loe palungsae nongpata ah ka oh; misurtui hoi mu doeh ka nae ai; ka hinghaih Angraeng khaeah ka paek. \v 16 Na tamna kai hae kahoih ai kami ah poek hmah; palungsethaih hoiah ni lawk ka thuih, tiah a naa. \v 17 Eli mah, Lunghoihta hoiah caeh ah; Israel Sithaw mah hnik ih hmuen to na paek nasoe, tiah a naa. \v 18 To naah Hannah mah, Na tamna loe na mikcuk naakrak ah om nasoe, tiah a naa. To pacoengah a caeh moe, palungsethaih mikhmai amtueng ai ah, buh to a caak. \s1 Samuel tapen moe, Angraeng khaeah tathlanghaih \p \v 19 Nihcae loe khawnbang khawnthaw ah angthawk o moe, Angraeng bok o pacoengah, angmacae ohhaih Ramah vangpui ah amlaem o let; Elkanah mah a zu Hannah to iih haih; Angraeng mah anih to pahnet ai. \v 20 To pongah atue nasetto maw oh pacoengah, Hannah loe zokpomh moe, caa nongpa to tapen; anih mah Angraeng khaeah ka hnik ih kami, tih pongah Samuel, tiah ahmin phui. \p \v 21 Elkanah loe angmah ih canawk boih hoi nawnto, saning kruek angbawnhaih to sak moe, a lokkamhaih akoepsak hanah a caeh tahang. \v 22 Toe Hannah loe caeh ai; a sava khaeah, Nawkta tahnu amphi ai karoek to ka caeh mak ai; nawkta tahnu amphi pacoengah ni, Angraeng khae tathlang hanah ka caeh han vop, to tiah ni nawkta doeh to ah om poe thai tih, tiah a naa. \v 23 A sava Elkanah mah, Hoih, tiah na poek ih baktih toengah sah ah; nawkta tahnu amphi ai karoek to hae ah om ah; a thuih ih lok to Angraeng mah caksak nasoe, tiah a naa. To pongah anih loe nawkta tahnu amphi ai karoek to im ah oh. \v 24 Nawkta tahnutui amphii pacoengah loe, maitaw tae thumto, takaw dip ephah maeto hoi misurtui pailang maeto hoi nawnto, nawkta to hoih moe, Angraeng im ah Shiloh ah a caeh. To naah nawkta loe saning paroeai nawk vop. \v 25 Maitaw tae to boh o moe, nawkta to Eli khaeah caeh o haih. \v 26 Hannah mah anih khaeah, Aw ka angraeng, ka angraeng, Na hing baktih toengah, kai loe hae ahmuen ah na taengah angdoet hoiah Angraeng khaeah lawkthui kami to ni. \v 27 Hae nawkta ka hnuk thai hanah lawk ka thuih; anih khaeah ka hnik ih hmuen to Angraeng mah paek boeh; \v 28 to pongah anih to vaihi Angraeng khaeah ka paek let; a hing thung anih to Angraeng khaeah ka ap han, tiah a naa. To naah anih mah Angraeng to bok. \c 2 \s1 Hannah lawkthuihaih \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt Luk 1.46-55.\x*To naah Hannah mah, Angraeng ah palung kang hoe; Angraeng mah kai ih takii to sangsak; na pahlonghaih ah kang hoe pongah, ka misanawk khaeah amoekhaih hoiah lok ka paeh boeh. \p \v 2 Angraeng baktiah ciimcai kami maeto doeh om ai; nang ai ah loe kalah Sithaw om ai; aicae Sithaw baktiah abuephaih lungsong mi doeh om ai. \v 3 Amoekhaih lokthui hmah, pakha thung hoiah amoekhaih lok tacawtsak hmah nasoe; Angraeng loe hmuen boih panoek Sithaw ah oh, a sak o ih hmuennawk to anih mah khingh. \p \v 4 Thacak kaminawk ih kalii loe angkhaeh boih boeh moe, amthaek kaminawk to thacakhaih hoiah oh o lat boeh. \p \v 5 Zok kamhah ah buh caa kaminawk loe caaknaek hak hanah minawk khaeah toksak o moe, zok amthlam kaminawk zok amhah o lat boeh; caa kaak kaminawk loe caa sarihto sak o moe, kapop ah caa sah nongpata to thazok lat boeh. \p \v 6 Angraeng nang loe kami to paduek thaih moe hinghaih doeh paek thaih, taprong thungah caehsak thaih moe, pathawk thaih. \p \v 7 Angraeng mah amtanghaih hoi angraenghaih to ohsak moe, ahnaemhaih hoi sanghaih doeh ohsak. \p \v 8 Angraeng capanawk salakah anghnutsak moe, lensawkhaih angraeng tangkhang toepsak hanah, anih mah amtang kami to maiphu thung hoiah pathawk moe, caaknaek tawn ai kaminawk to maiphu thung hoiah pathawk; long ih homhnawk loe Angraeng ih ni; to homhnawk nuiah long to a suek. \p \v 9 Anih mah ciimcai angmah kaminawk ih khok to khen pae tih, kasae kaminawk loe khoving thungah anghmaa angtaa o tih; mi mah doeh thacakhaih hoiah pazawk thai mak ai. \p \v 10 Angraeng ih misanawk loe koi o phaeng tih; nihcae to van bang hoiah khopazih thuih ueloe, long boenghaih khoek to Angraeng mah lokcaek tih; angmah ih siangpahrang khaeah thacakhaih to paek ueloe, angmah situi bawh kami ih takii to sawksak tih, tiah lawkthuih. \p \v 11 To pacoengah Elkanah loe im ah Ramah vangpui ah amlaem; toe a caa nawkta loe Eli khaeah Angraeng ih tok to sak. \s1 Eli capa hnik \p \v 12 Eli capa hnik loe kahoih ai kami ah oh hoi; Angraeng to panoek hoi ai. \v 13 Kaminawk hoi nawnto oh naah qaima mah sak han koi hmuen loe hae tiah oh; angbawnhaih moi to thongh li naah, qaima ih tamna maeto angzo tih, anih loe aha thumto kaom moi thunhaih racah to sin tih, \v 14 anih mah camphaek laom, to tih ai boeh loe tahmawh kaom laom, to tih ai boeh loe laom kangphaek, to tih ai boeh loe laom kangbuet thung ih moi to quh tathuk ueloe, racah kamsum aha mah thunh ih moi to qaima angmah ih taham ah la tih; to pongah Shiloh ah angzo Israel kaminawk boih hanah to tiah sak pae o. \v 15 Toe athawk hmai pakhaem ai naah, qaima ih tamna to angzoh moe, angbawnhaih moi bop kami khaeah, Haek hanah qaima ih taham moi to paek ah; anih loe thongh tangcae moi to koeh ai; kahaeng moi ni a koeh, tiah a naa. \v 16 To kami mah anih khaeah, Moithawk hae hmai ka pakhaem han vop, to pacoengah na koeh zetto moi to la ah, tiah a naa. Toe anih mah, To tih na ai ni, vaihi roe na paek ah; nang paek ai nahaeloe, tha hoiah kang lomh han, tiah a naa. \v 17 Angraeng khae paek ih hmuen to panuet thok ah a sak hoi pongah, thendoeng hnik loe Angraeng hmaa ah kalen parai zaehaih to a sak hoi. \s1 Nawkta Samuel toksakhaih \p \v 18 Toe Samuel loe puu ngan khukbuen to angkhuk moe, Angraeng hmaa ah toksak. \v 19 Saning kruek amno mah anih hanah kahni tetta sak pae moe, angbawnhaih sak hanah saning kruek a sava hoi nawnto caeh hoi tahang naah, anih hanah a sinh pae hoi. \v 20 Eli mah Elkanah hoi a zu to tahamhoihaih paek; Angraeng khaeah lawkthuihaih hoi hnik ih capa to, Angraeng angmah khaeah na paek hoi let pongah, Angraeng mah hae nongpata hanah caa kapop ah sahsak nasoe, tiah a naa. To pacoengah nihnik loe angmah hnik im ah amlaem hoi. \p \v 21 Angraeng mah Hannah khaeah tahmenhaih amtuengsak pongah, nawkta to sak hoi let moe, capa thumto hoi canu hnetto tawnh hoi let. To pongah nawkta Samuel loe Angraeng hmaa ah qoeng tahang aep aep. \s1 Eli imthung takoh thuihaih \p \v 22 Eli loe paroeai mitong boeh, to naah a caa hnik mah Israel kaminawk nuiah sak hoi ih hmuennawk hoi amkhuenghaih kahni im toepkung nongpatanawk to iih hoi haih ti, tiah thuih o ih hmuen kawngnawk boih to a thaih. \v 23 To pongah anih mah a caa hnik khaeah, Tipongah hae baktih hmuennawk hae na sak hoi loe? Na sak hoi ih kahoih ai hae baktih hmuen kawng hae minawk khae hoiah ka thaih. \v 24 Ka caa hnik, to tiah na ai ni; ka thaih ih tamthang loe hoih ai; Angraeng ih kaminawk na zae hoi sak boeh. \v 25 Kami maeto mah kalah kami maeto nuiah zaehaih sah nahaeloe, lokcaekkung mah lok to takroek pae tih; toe kami mah Sithaw hmaa ah zaehaih sah nahaeloe, mi mah maw anih hanah tahmenhaih hni pae tih? tiah a naa. Toe nihnik paduek hanah Sithaw mah lokkhaeh tangcae boeh pongah, nihnik mah ampa ih lok to tahngai pae hoi ai. \p \v 26 \x - \xo 2:26 \xt Luk 2.52.\x*Nawkta Samuel loe qoeng tahang aep aep moe, Sithaw hoi kaminawk mikcuk naakrak ah khosak. \p \v 27 To pacoengah Sithaw kami maeto Eli im ah angzoh moe, anih khaeah, Izip prae Faro imthung ah a oh o naah, kaimah roe nam pa imthung takoh nuiah kamtueng thuih na ai maw? tiah Angraeng mah thuih. \v 28 \x - \xo 2:28 \xt EXO 28.1-4; \xt LEV 7.35,36.\x*Nam pa loe ka hmaicam ah angbawnhaih, hmuihoih hmai thlaekhaih hoi ka hmaa ah puu ngan kahni to angkhuk moe, ka tok sak hanah, Israel acaengnawk thung hoiah kaimah ih qaima ah ka qoih na ai maw? \v 29 Tipongah ka ohhaih im ah sak ih angbawnhaih hoi tathlang ih hmuen to khok hoiah na pathuih loe? Na thawk hanah Israel kaminawk mah paek o ih kahoih koek hmuen hoiah kang pacah na ai maw, tikhoe kai pongah na caa hnik to na pakoeh kue loe? tiah a naa. \v 30 To pongah na imthung hoi nam pa imthung takoh loe, ka hmaa ah dungzan khoek to toksah poe tih, tiah lok ka thuih, tiah Israel Angraeng Sithaw mah thuih. Toe vaihi loe Angraeng mah, Kai hoiah angthla lai nasoe; kai pakoeh kaminawk to ka pakoeh han, kai patoek kaminawk loe azathaih tong o tih. \v 31 Khenah, na ban hoi nampa imthung takoh ih ban ka takroekhaih atue to pha tih; na imthung takoh ah saningcoeh mitong om mak ai boeh. \v 32 Sithaw mah Israel kaminawk khaeah kahoih hmuen to paek, toe ka ohhaih ahmuen ah misa to na hnu tih; natuek naah doeh na imthung takoh ah saningcoeh mitong om mak ai boeh. \v 33 Apet ai ah ka hmaicam ah ka suek ih nangmah ih acaeng mah, na mik to amrosak ueloe, palung na saesak tih; na imthung takohnawk boih apawk baktiah ampha li naah, dueh o tih. \v 34 \x - \xo 2:34 \xt 1 Sam 4.11.\x*Na capa hnik, Hophni hoi Phinehas loe, nang ih angmathaih ah om hoi tih; nihnik loe nito thungah dueh hoi hmaek tih. \v 35 Kaimah hanah oepthok qaima maeto ka suek han, palung thungah ka poek ih hmuen baktih toengah anih mah sah tih; anih hanah kacak im to ka sak pae han, anih loe situi ka bawh ih kami hmaa ah dungzan khoek to toksah tih. \v 36 Kanghmat na imthung takoh kaminawk mah, anih khaeah caeh o ueloe, anih hmaa ah akuephaih hoiah phoisa zetta hoi takaw kae tetta to hni o tih, to pacoengah Buh ka caak thai hanah, qaima toksakhaih ahmuen ah tok na sahsak ah, tiah hni o tih, tiah a thuih, tiah a naa. \c 3 \s1 Angraeng mah Samuel kawkhaih \p \v 1 Nawkta Samuel loe Eli hmaa ah Angraeng ih tok to sak; to nathuem ah Angraeng mah kami khaeah thuih ih lok to om ai; kamtueng ah hmuen hnuksakhaih doeh om ai. \v 2 To nathuem ah Eli loe a iihhaih hmuen ah angsong, to naah mik thazok sut moe, mik amtueng ai pongah, tidoeh hnu thai ai. \v 3 Sithaw ih thingkhong ohhaih, Angraeng ih tempul ah Sithaw ih hmai-im to dueh ai vop, Samuel loe iih hanah angsong kawk boeh; \v 4 to naah Angraeng mah Samuel to kawk; Samuel mah, Hae ah ka oh, tiah a naa. \v 5 Anih loe Eli khaeah, Nang kawk pongah, kang zoh, tiah a naa. Toe Eli mah, Kang kawk ai bae; caeh loe iip ah, tiah a naa. To pongah anih loe caeh moe, angsong let. \v 6 Angraeng mah, Samuel, tiah kawk let bae. Samuel loe angthawk moe, Eli khaeah, Nang kawk pongah, kang zoh, tiah a naa. Eli mah, Ka capa, kang kawk ai; caeh loe iip lai ah, tiah a naa. \v 7 Angraeng ih lok anih khaeah angphong pae ai vop pongah, Samuel mah Angraeng ni, tiah panoek ai vop. \v 8 Vai thumto haih ah Angraeng mah Samuel to kawk let bae; to naah Samuel loe angthawk moe, Eli khaeah caeh, Nang kawk pongah, kang zoh, tiah a naa let bae. \v 9 To pongah Eli mah Samuel khaeah, Caeh loe, iip lai ah; na kawk let nahaeloe, Angraeng, Lok na thui ah; na tamna mah tahngaih, tiah thui ah, tiah a naa. To pongah Samuel loe caeh moe, angmah ih ahmuen ah angsong let. \p \v 10 Angraeng loe angzoh moe, to ah angdoet pacoengah, canghni ih baktih toengah, Samuel, Samuel, tiah kawk. To naah Samuel mah, Lok na thui ah, na tamna mah tahngaih, tiah a naa. \v 11 To naah Angraeng mah Samuel khaeah, Khenah, tamthang thaih kaminawk boih, naa to taphruemsak hanah, Israel kaminawk salakah hmuen maeto ka sak han. \v 12 To naah ka thuih ih lok baktih toengah, Eli imthung takoh nuiah hmuennawk to ka sak han; sak kam tong baktih toengah, boeng khoek to ka sak han. \v 13 A capa hnik mah panuet thok hmuen a sak hoi, tiah Eli mah panoek, toe sak han ai ah pakaa ai pongah, a imthung takoh nuiah dungzan khoek to lok ka caek han, tiah ka thuih boeh. \v 14 To pongah Eli imthung takoh mah sak ih zaehaih loe, angbawnhaih hoi hmuen paekhaih mah dungzan khoek to ciimsak mak ai boeh, tiah a naa. \v 15 Samuel loe akhawnbang khoek to angsong moe, Angraeng im ih thoknawk to paongh. Samuel mah a hnuk ih hmuen kawng to Eli khaeah thuih han zit. \v 16 Toe Eli mah Samuel khaeah, Ka capa, Samuel, tiah a naa. Samuel mah, Hae ah ka oh, tiah pathim pae. \v 17 Anih khaeah, Angraeng mah nang khaeah tih lok maw ang thuih? tiah a dueng. Kai khaeah angphat hmah, nang khaeah ang thuih ih loknawk boih to nang phat nahaeloe, Sithaw mah dan na paek tih; kanung aep ah dan na paek tih, tiah a naa. \v 18 To pongah kaom hmuen kawng to Samuel mah angphat ai ah thuih pae boih. To naah Eli mah, Anih loe Angraeng ni. A mikhnukah kahoih hmuen to sah nasoe, tiah thuih. \p \v 19 Samuel loe qoeng tahang, Angraeng mah anih to oh thuih; amro hanah a lok maeto doeh long ah krahsak ai. \v 20 Samuel loe Angraeng ih tahmaa ah om tih, tiah Dan hoi Beersheba vangpui khoek to kaom Israel kaminawk boih mah panoek o. \v 21 Angraeng mah Shiloh ah angphong thuih let; Shiloh vangpui ah Angraeng mah Samuel khaeah Angraeng ih lok hoiah angphong thui let. \c 4 \s1 Philistinnawk mah Israel pazawkhaih \p \v 1 Samuel ih lok to Israel kaminawk boih khaeah amthang. Israel kaminawk loe Philistinnawk tuk hanah caeh o moe, Ebenezer taengah atai o; toe Philistinnawk loe Aphek ah atai o. \v 2 Philistinnawk loe Israel kaminawk to tuk hanah amsak o: misa a tuk o naah Israel kaminawk to pazawk o; misatukhaih ahmuen ah nihcae mah Israel kaminawk sang palito hum pae o. \v 3 Ataihaih ahmuen hoiah kaminawk amlaem o naah, Israel kacoehtanawk mah, Tipongah vaihniah Angraeng mah Philistinnawk hmaa ah misa ang sungsak? tiah lok angdueng o. Shiloh vangpui ih Angraeng ih thingkhong to aimacae khaeah sin o si, to tiah nahaeloe thingkhong mah misa ban thung hoiah na loisak tih, tiah a thuih o. \v 4 \x - \xo 4:4 \xt EXO 25.22.\x*To pongah Cherubim salakah kaom, misatuh kaminawk ih Angraeng Sithaw ih lokkamhaih thingkhong to sin hanah, Shiloh vangpui ah kami to patoeh o; Eli capa Hophni hoi Phinehas loe Sithaw ih thingkhong ohhaih ahmuen ah oh hoi. \p \v 5 Nihcae ataihaih ahmuen ah Angraeng ih thingkhong phak naah, Israel kaminawk loe long anghuen khoek to a hang o. \v 6 Nihcae hanghaih lok Philistin kaminawk mah thaih o naah, Tipongah Hebru kaminawk ataihaih ahmuen hoiah hae tih khoek to a hang o vai? tiah a thuih o. To pacoengah nihcae ataihaih ahmuen ah Angraeng ih thingkhong phak boeh, tiah nihcae mah panoek o. \v 7 To pongah Philistin kaminawk loe zit o; nihcae mah, Sithaw loe nihcae ataihaih ahmuen ah phak boeh. Aicae loe khosak bing boeh! Hae baktih hmuen hae canghniah om vai ai vop. \v 8 Khosak bing boeh! Hae thacak Sithawnawk ih ban thung hoiah mi mah maw aicae hae pahlong thai tih? Hae Sithawnawk loe praezaek ah Izip kaminawk nathaih hoiah hum Sithaw ah oh o. \v 9 Aw Philistinnawk, Israel kaminawk loe nangcae ih misong ah oh o baktih toengah, Hebru kaminawk ih misong ah a oh o han ai ah, thacak o sak loe, nongpa baktiah om oh, nongpa baktiah thacak o sak loe, misa to tuh oh, tiah a thuih o. \p \v 10 To tiah Philistinnawk loe misatuk o; to naah Israel kaminawk sung o moe, angmacae ohhaih ahmuen ah cawnh o; kami paroeai hum pae o; khok hoi misatuh Israel kaminawk sang quithumto duek o. \v 11 Sithaw ih thingkhong to misanawk mah lak pae o ving; Eli capa Hophni hoi Phinehas doeh duek hoi hmaek. \s1 Eli duekhaih \p \v 12 To na niah Benjamin acaeng maeto loe misa angtukhaih ahmuen hoiah cawnh moe, Shiloh vangpui to a phak; a khukbuen doeh prawn boih boeh moe, a lu doeh maiphu cing ah oh. \v 13 Anih to ah phak naah, Eli loe loklam taengah anghnuthaih tangkhang nuiah anghnut; Sithaw ih thingkhong to mawnhaih palung hoiah a zing; to kami vangpui thungah akun moe, tamthang a thuih pae naah, avang boih qah o. \v 14 Eli mah kaminawk qahhaih lok to thaih naah, Tipongah hae tiah qahhaih lok to oh? tiah a dueng. To kami loe karangah cawnh moe, Eli khaeah, tamthang to thuih pae. \v 15 Anih loe saning quitakawtto oh boeh; a mik amtueng ai boeh pongah, kho hnu thai ai boeh. \v 16 Anih mah Eli khaeah, Kai loe misatukhaih ahmuen hoiah angzo kami, vaihniah misa angtukhaih ahmuen hoiah kacawn kami ah ka oh, tiah a naa. Eli mah, Ka ca, misatukhaih kawng kawbangmaw oh? tiah a dueng. \v 17 Misa puenhaih hoi angzo kami mah, Israel kaminawk loe Philistin kaminawk hmaa hoiah cawnh o, paroeai misatuh kaminawk doeh duek o; na capa Hophni hoi Phinehas hnik doeh duek hoi hmaek boeh; Sithaw ih thingkhong doeh misanawk mah lak o ving boeh, tiah a naa. \v 18 Sithaw ih thingkhong kawng a thuih pae naah, Eli loe khongkha taeng anghnuthaih ahmuen hoiah hnukbang ah amtimh kawngh; tahnong angkhaeh poek moe, a duek. Anih loe mitong boeh pongah, takpum doeh azit parai boeh. Anih mah Israel kaminawk saning quipalito thung zaehhoih. \s1 Ikhabod \p \v 19 Anih ih langah Phinehas ih zu loe, zokpom moe, nawkta oh tom boeh; anih mah, misanawk mah Sithaw ih thingkhong lak o ving boeh moe, amqang hoi a sava doeh duek boeh ti, tiah tamthang thaih naah, nawkta oh hanah zoknat pae pongah, zok kana patanghaih hoiah a oh. \v 20 Anih duek tom naah, anih khenzawnkung nongpatanawk mah, Palung boengsak hmah; capa nongpa na sak boeh, tiah a naa o. Toe anih mah lok pathim pae thai ai, tidoeh sah thai ai boeh. \v 21 Angraeng lensawkhaih mah Israel to caehtaak ving boeh; Sithaw ih thingkhong doeh misa mah lak ving boeh moe, anih ih amqang hoi a sava doeh duek hoi hmaek boeh pongah, a capa nongpa to, Ikhabod, tiah ahmin sak. \v 22 Misa mah Sithaw ih thingkhong lak ving boeh pongah, lensawkhaih mah Israel to caehtaak ving boeh, tiah a thuih. \c 5 \s1 Philistinnawk mah Sithaw ih thingkhong to lak o \p \v 1 Philistinnawk mah Sithaw ih thingkhong lak o ving pacoengah, Ebenezer vangpui hoiah Ashdoh vangpui ah caeh o haih. \v 2 Sithaw ih thingkhong to lak o pacoengah, Dagon tempul thungah, Dagon taengah suek o. \v 3 Ashdoh vangpui ih kaminawk khawnbang khawnthaw ah angthawk o naah loe, khenah, Dagon loe amtimh moe, a mikhmai hoiah Angraeng thingkhong hmaa ih long to daeng mong. Nihcae mah Dagon to pathawk o moe, a ohhaih ahmuen ah suek o let. \v 4 Toe khawnbang khawnthaw ah angthawk o naah loe, khenah, Dagon ih mikhmai mah Angraeng ih thingkhong hmaa ah kaom long to daeng mong let bae; Dagon ih lu hoi a bannawk to angkhaeh moe, khongkha taengah anghaeh phang; a taak pum khue to oh sut. \v 5 To pongah Dagon ih qaimanawk hoi Dagon tempul ah kacaeh kaminawk boih mah vaihni ni khoek to Ashdoh vangpui ah kaom Dagon tempul ih khongkha to cawh o ai. \p \v 6 Angraeng mah Ashdoh kaminawk hoi to prae thungah kaom kaminawk to kazit angmah ih ban hoi roe ah paro pae; Ashdoh vangpui ah kaom kaminawk to ahlut nathaih hoiah dan a paek. \v 7 To tiah kaom hmuen to Ashdoh ih kaminawk mah hnuk o naah, Israel Sithaw ih Sithaw thingkhong loe, aicae hoi nawnto oh han om ai; anih ih ban loe aicae hoi aicae ih sithaw Dagon nuiah paroeai azit, tiah a thuih o. \v 8 To pongah Philistin ukkungnawk boih to kawk moe, Israel kaminawk ih Sithaw thingkhong hae kawbangmaw a sak o han? tiah a naa o. To naah nihcae mah, Israel Sithaw ih thingkhong loe Gath ah thak oh, tiah pathim pae o; to pongah Israel kaminawk Sithaw ih thingkhong to ah a thak o. \v 9 Toe Sithaw thingkhong thak o pacoengah, Angraeng ih ban mah to vangpui thungah kalen parai amrohaih to phaksak; vangpui thung ih kaminawk loe nawkta doeh mitong doeh ahlut nathaih to phaksak boih. \v 10 To pongah nihcae mah Sithaw ih thingkhong to Ekkron vangpui ah thak o. Sithaw ih thingkhong Ekkron vangpui thungah akun naah, Aicae hoi aicae ih kaminawk hum hanah, Israel kaminawk Sithaw ih thingkhong to aicae khaeah thak o boeh, tiah Ekkron vangpui ih kaminawk mah hang o. \v 11 To pongah Philistin ukkung angraengnawk to kawk hanah kami to patoeh o moe, Israel kaminawk Sithaw ih thingkhong mah, aicae hoi aicae ih kaminawk to hum han ai ah, thak o ving lai ah; angmah ohhaih ahmuen ah caeh let nasoe; Angraeng ih ban loe azit parai pongah, vangpui boih kadueh thaih nathaih hoiah koi boeh. \v 12 Dueh ai ah kaloih kaminawk to ahlut nathaih phaksak moe, vangpui thung ih kaminawk hanghaih lok loe van khoek to phak boeh, tiah a naa o. \c 6 \s1 Israel khaeah thingkhong amlaem let \p \v 1 Angraeng ih thingkhong loe Philistin prae thungah khrah sarihto oh. \v 2 To naah Philistinnawk loe qaimanawk hoi hmabang angzo han koi hmuen khen kop kaminawk to kawk o moe, Angraeng ih thingkhong to kawbangmaw ka sak o han? Angmah ohhaih ahmuen ah maw ka thak o let han, na thui oh, tiah a naa o. \v 3 Nihcae mah, Israael kaminawk ih Sithaw thingkhong na thak o let nahaeloe, bangkrai ah thak o hmah; zae angbawnhaih sak hanah hmuen paekhaih hoiah thak oh; to tiah ni ngan na tui o thai ueloe, tipongah maw anih ih ban nangcae khae hoi azuk ai, tiah na panoek o tih, tiah a naa o. \v 4 Philistinnawk mah, Kawbaktih zae angbawnhaih hmuen paekhaih maw ka pat pae o han? tiah a naa o. Nihcae mah, Philistin ukkung angraeng zetto, sui hoi sak ih krang pangato, sui hoi sak ih pazu krang pangato paek oh; nangcae hoi nangcae ukkungnawk mah na tongh o ih nathaih loe maeto ah ni oh. \v 5 Ahlut krang hoi na prae paro pazu krangnawk to sah oh loe, Israel Sithaw lensawkhaih to pakoeh oh; to tiah nahaeloe nangcae, na sithawnawk hoi na prae thung hoiah anih ih ban to azuk let khoe doeh om tih. \v 6 Tipongah Izip kaminawk hoi Faro baktiah palung na thah o loe? Israel Angraeng mah nihcae to kana parai ah thuitaek naah, Egypt kaminawk mah Israel kaminawk a prae thung hoiah tacawt o sak moe, a caeh o sak talai na ai maw? \v 7 Vaihi maitaw leeng kangtha to sah oh loe, a caa tahnu paek li mawitaw amno hnetto to hoi o ah; a nuiah hmuen phawhhaih thing koeng o hmah; maitaw amno to maitaw leeng pongah pathlet oh loe, maitaw caa to loe im ah hoi o ving ah. \v 8 Angraeng ih thingkhong to la oh loe, maitaw leeng nuiah suem oh; zae angbawnhaih sak han paek ih hmuen baktih toengah, sui hoi sak ih ahlut krang hoi pazu krangnawk to Sithaw thingkhong taengah suem oh loe, thak oh. \v 9 Angmah prae caehhaih Beth-Shemesh bangah Sithaw ih thingkhong to caeh nahaeloe, a tongh o ih hae baktih kasae loe Angraeng mah ni ohsak; toe to bangah ni caeh ai nahaeloe, anih ih ban hoiah aicae hae hum ai, hae raihaih loe a tongh o han ih aimacae taham raihaih ah ni om tih, tiah a naa o. \p \v 10 To pongah kaminawk mah to tiah sak o; a thuih o ih baktih toengah a caa tahnu panae li maitaw amno hnetto a lak o moe, maitaw leeng pongah pathlet o; a caa hnik loe im ah paung o caeng. \v 11 Angraeng ih thingkhong to maitaw leeng nuiah suek o; a taeng ih thingkhong thungah loe sui hoiah sak ih pazu krang hoi ahlut krangnawk to suek o. \v 12 To naah maitaw hnik loe Beth-Shemesh vangpui bangah katoeng ah caeh hoi poe; banqoi bantang amkhraeng ai ah, lampui ah caeh o poe; Philistin ukkungnawk loe Beth-Shemesh vangpui khoek to bang o. \v 13 To naah Beth-Shemeseh vangpui ih kaminawk loe, azawn ah cang aah o li vop; a khet o tahang naah, Sithaw thingkhong to hnuk o; a hnuk o ih hmuen pongah anghoe o. \v 14 Maitaw leeng loe Beth-Shemesh vangpui kami, Joshua ih lawk ah angzoh moe, kalen parai lungsong taengah anghak; kaminawk mah maitaw leeng thingnawk to boeng o moe, maitaw to Angraeng khaeah angbawnhaih ah sak o. \v 15 Levinawk mah Angraeng ih thingkhong to lak o, kalah thingkhong thungah kaom sui hoi sak ih hmuennawk doeh a lak o pacoengah, lungsong nuiah koeng o; to na niah Beth-Shemesh vangpui kaminawk mah, angbawnhaih to sak o moe, Angraeng khaeah angbawnhaih hmuen to tathlang o. \v 16 Philistin ukkung pangatonawk mah to tiah angbawnhaih to hnuk o pacoeng, to na niah Ekron vangpui ah amlaem o let. \p \v 17 Philistin kaminawk mah Angraeng khaeah pat pae o let ih, zae angbawnhaih hmuen ah kaom, sui hoiah sak ih ahlut baktiah kacong kuk krangnawk to Ashdod vangpui ah maeto, Gaza vangpui ah maeto, Ashkelon vangpui ah maeto, Gath vangpui ah maeto, Ekron vangpui ah maeto, a pat pae o boih. \v 18 Philistin kaminawk ih avang, ukkung angraeng pangatonawk ohhaih ahmuen, sipae hoi thungh ih vangpuinawk zetto ah sui hoi sak ih pazu krangnawk to pat pae o. Angraeng ih thingkhong suekhaih kalen parai Abel ih thlung loe, Beth-Shemesh vangpui kami, Joshua lawk ah vaihni ni khoek to hnukung ah oh. \p \v 19 Toe nihcae mah Angraeng ih thingkhong athung bang to khet o pongah, Sithaw mah Beth-Shemesh vangpui ih kami sing panga, quisarihto dueksak; Angraeng mah nihcae nuiah kana parai ah danpaek moe, kami paroeai hum pongah, kaminawk loe palungset o. \s1 Kijath Jearim ih Sithaw thingkhong \p \v 20 To pongah Beth-Shemesh ih kaminawk mah, Hae ih ciimcai Angraeng Sithaw hmaa ah mi maw angdoe thai tih? Hae thingkhong loe aicae khae hoi mi khaeah maw caeh tih? tiah a thuih o. \v 21 To naah Kiriath Jearim vangpui ih kaminawk khaeah laicaeh to patoeh o moe, Philistinnawk mah Angraeng ih thingkhong to thak o let; angzo o tathuk loe, na ohhaih ahmuen ah sin oh, tiah thuih pae o. \c 7 \p \v 1 \x - \xo 7:1 \xt 2 Samuel 6.2-4; 1 Dung 13.5-7.\x*To pongah Kiriath Jearim vangpui ih kaminawk angzoh o tathuk moe, Angraeng ih thingkhong to lak o; Abinadab ih im ohhaih mae nuiah suek o moe, Angraeng ih thingkhong khetzawn hanah a capa Eleazar to ciimcai o sak. \s1 Samuel mah Israel ukhaih \p \v 2 Angraeng ih thingkhong loe saning pumphae karoek to, Kiriath Jearim ah oh naah, Israel kaminawk boih, Angraeng to poek o moe, palungset o. \v 3 To naah Samuel mah Israel imthung takoh boih khaeah, Prae kalah kaminawk ih sithawnawk hoi Ashtaroth sithawnawk to na pahnawt o moe, palungthin boih hoi Angraeng khaeah nam laem o let pacoengah, Angraeng khaeah poekhaih nang paek o moe, anih ih tok khue to na sak o nahaeloe, Philistin kaminawk ban thung hoiah anih mah na loisak tih, tiah a naa. \v 4 To pongah Israel kaminawk mah Baal sithaw hoi Ashtaroth sithawnawk to pahnawt o moe, Angraeng ih tok khue to a sak o. \p \v 5 To naah Samuel mah, Israel kaminawk boih Mizpah vangpui ah amkhueng oh, nangcae han Angraeng khaeah tahmenhaih kang hnik pae han, tiah a naa. \v 6 To pongah kaminawk loe Mizpah vangpui ah amkhueng o, tui to dok o moe, Angraeng hmaa ah kraih o; to na niah buhzah o moe, Angraeng hmaa ah ka zae o moeng boeh, tiah zaehaih to taphong o. Samuel loe Mizpah vangpui ah Israel kaminawk zaehoikung ah oh. \v 7 Israel kaminawk Mizpah ah amkhueng o, tiah Philistinnawk mah thaih o naah, Philistin ukkungnawk loe Israel kaminawk tuk hanah caeh o. To lok to Israel kaminawk mah thaih o naah, Philistinnawk to zit o. \v 8 To pongah Israel kaminawk mah Samuel khaeah, Angraeng Sithaw mah kaicae hae Philtinnawk ban thung hoiah pahlong thai hanah, apet ai ah kaicae han lawkthui paeh, tiah a naa o. \v 9 To naah Samuel mah tahnu nae li tuucaa to lak moe, Angraeng khaeah a takpum boih hmai angbawnhaih ah paek; Israel kaminawk hanah, Samuel mah Angraeng khaeah lawkthuih naah, anih lawkthuihaih lok to Angraeng mah tahngai pae. \v 10 Samuel mah angbawnhaih sak li naah, Philistinnawk loe Israel kaminawk tuk hanah anghnaih o aep aep boeh; toe to na niah Angraeng mah Philistinnawk to khopazih tuen hoiah kah, to naah nihcae to ampraek o phang moe, Israel kaminawk hmaa ah sung o. \v 11 Israel kaminawk loe Mizpah vangpui hoiah tacawt o moe, Philistinnawk to hum o; nihcae to Beth-Kar karoek to patom o. \p \v 12 Angraeng mah vaihi khoek to aicae ang bomh, tiah a thuih o pongah, Samuel mah thlung maeto lak moe, Mizpah hoi Shen salakah tlingh; to ahmuen to Ebenezer, tiah ahmin sak. \v 13 Philistinnawk pazawk o pacoengah loe Israel prae thungah angzo o let ai boeh. Samuel hing thung, Angraeng ih ban mah Philistin kaminawk to tuk. \v 14 Philistinnawk mah Israel kaminawk khae hoiah lak o ih vangpuinawk to Ekkron hoi Gath karoek to paek o let; vangpui taeng ih praenawk doeh Israelnawk mah Philistinnawk khae hoiah lak o let. Israel kaminawk hoi Ammor kaminawk salakah doeh angdaehhaih to oh. \p \v 15 Samuel loe hing thung Israel kaminawk ukkung ah oh. \v 16 Anih loe saning kruek, Bethel vangpui, Gilgal vangpui, Mizpah vangpui karoek to caeh moe, to ahmuennawk boih ah Israel kaminawk ih lokcaekkung ah oh. \v 17 Toe anih loe a ohhaih ahmuen, Ramah ah amlaem let moe, to ahmuen ah doeh Israel kaminawk ih lokcaekkung ah oh; to ahmuen ah Angraeng han hmaicam to a sak. \c 8 \s1 Israelnawk mah siangpahrang hnikhaih \p \v 1 Samuel mitong naah loe a capa hnik to Israel kaminawk lokcaekkung ah suek. \v 2 A calu ih ahmin loe Joel; hnetto haih a capa loe Abijah; nihnik loe Beersheba vangpui ah lokcaekkung ah oh hoi. \v 3 Toe a caa hnik loe anih caehhaih loklam ah caeh hoi ai; loklam amkhraeng hoi ving moe, phoisa hoi bokhaih hmuenmaenawk to a lak hoi. \p \v 4 To pongah Israel kacoehtanawk boih nawnto amkhueng o pacoengah, Samuel ohhaih Ramah vangpui ah caeh o moe, \v 5 \x - \xo 8:5 \xt Deu 17.14.\x*anih khaeah, Khenah, nang loe mitong boeh, na caa hnik loe na caehhaih loklam to pazui hoi ai; to pongah kalah prae kaminawk baktih toengah, kaicae zaehoikung siangpahrang maeto na qoi paeh, tiah a naa o. \v 6 Toe nihcae mah, Kaicae zaehoikung siangpahrang na qoi paeh, tiah a naa o; to naah Samuel loe poeknawm ai. To pongah Samuel loe Angraeng khaeah lawkthuih. \v 7 Angraeng mah Samuel khaeah, Kaminawk boih mah thuih o ih lok to tahngai ah; nihcae mah nang to pahnawt o ai, nihcae ka uk Kai ni ang pahnawt o. \v 8 Izip prae thung hoiah nihcae ka zaehhoih tangsuek nathuem hoi kamtong vaihni ni khoek to a sak o ih tuinuen mah Kai ang pahnawt o moe, kalah sithawnawk ih tok to a sak o; to pongah nang khaeah doeh to tiah sak o. \v 9 To pongah vaihi nihcae ih lok to tahngai paeh; toe nihcae khaeah acoehaih lok kacakah thui paeh loe, nihcae ukkung siangpahrang loe kawbangmaw toksah tih, tiah panoeksak ah, tiah a naa. \p \v 10 Samuel mah anih khaeah siangpahrang hnih kaminawk khaeah, Angraeng mah thuih ih loknawk to a thuih pae boih. \v 11 Anih mah kaminawk khaeah, Nangcae ukkung siangpahrang mah, Na capanawk to kawk ueloe, angmah ih hrang lakok hoi hrang angthueng kami ah omsak tih; thoemto kaminawk loe anih ih hrang lakok hoiah anih hmaa ah cawn kami ah om o tih. \v 12 Thoemto kaminawk to kami cumvaito ukkung, quipangato ukkung ah suem ueloe, anih ih laikok to atok pae o tih; cang aat pae o ueloe, misatukhaih hmuennawk hoi hrang lakoknawk to sah pae o tih. \v 13 Anih mah na canunawk to na la pae ueloe, caaknaek thong kami hoi takaw haek kami ah patoh tih. \v 14 Siangpahrang mah kahoih koek na lawknawk, misur takha hoi olive takhanawk to la ueloe, angmah ih toksah tamnanawk hanah paek tih. \v 15 Anih mah nang ih anmu hoi misurthaih to hato thungah maeto la ueloe, angmah angraengnawk hoi a toksah tamnanawk hanah paek tih. \v 16 Anih mah na tamna nongpanawk hoi nongpatanawk, kahoih koek saning kanawk thendoengnawk hoi hrangnawk to la ueloe, angmah ih tok to sahsak tih. \v 17 Anih mah nangmah ih hmuen hato thungah maeto na la pae ueloe, nangcae doeh anih ih tamna ah na om o tih. \v 18 To na niah loe nangcae mah na qoih o ih siangpahrang pongah, na hang o tih; to naah na hang o haih lok, Angraeng mah tahngai mak ai, tiah a naa. \p \v 19 Toe kaminawk loe Samuel mah thuih ih lok to tahngai han koeh o ai. Nihcae mah, To tih na ai ni! Kaicae ukkung siangpahrang ka koeh o; \v 20 to tiah ni kaicae doeh prae kalah kaminawk baktiah ka om o toeng tih; siangpahrang mah kaicae hae zaehoi ueloe, misatuk hanah, kaicae hmaa ah caeh tih, tiah a naa o. \v 21 Kaminawk mah thuih ih loknawk boih to Samuel mah thaih naah, Angraeng hmaa ah lawkthuih let. \v 22 Angraeng mah Samuel khaeah, Nihcae ih lok to tahngai paeh loe, siangpahrang maeto qoi paeh, tiah a naa. To naah Samuel mah Israel kaminawk khaeah, Kaminawk nangmacae ohhaih vangpui ah ahloi o boih lai ah, tiah a naa. \c 9 \s1 Samuel mah Saul to qoih \p \v 1 Benjamin acaeng, Aphiah capa Bekorah, Bekorah capa Zeror, Zeror capa Abiel, Abiel capa Kish loe, thacak Benjamin acaeng ah oh. \v 2 Anih mah Saul, tiah ahmin kaom, capa maeto sak; anih loe takphrah kahoih thendoeng ah oh, anih baktih tungkrang kahoih Israel kaminawk thungah om ai; anih ih palaeng loe minawk boih pongah sang kue. \p \v 3 Saul ampa Kish ih hrang to anghmat ving pongah, Kish mah a capa Saul khaeah, Tamna maeto caeh haih loe, hrang to pakrong hoih, tiah a naa. \v 4 To pongah anih loe Ephraim prae mae nui ih prae to poeng moe, Shalisha taeng khoek to hrang to pakrong; toe hnu hoi ai; to pacoengah Shalim prae doeh poeng hoi let bae, toe hnu hoi ai toengtoeng vop. \p \v 5 Zuph prae to a phak hoi naah loe, Saul mah a tamna khaeah, Angzo ah, amlaem si boeh; to tih ai nahaeloe kam pa mah hrang to poek ai ah, aihnik hae poek khing lat ueloe, mawn khing tih, tiah a naa. \v 6 Toe a tamna mah anih khaeah, Khenah, hae vangpui thungah Sithaw kami maeto oh; anih loe paroeai khingya ih kami ah oh; anih mah lokthuih naah a thuih ih lok baktiah oh tangtang; vaihi to ah caeh hoi noek si; anih mah naa bangah maw a caeh hoi nahaeloe hoih tih, tiah na thui thai khoe doeh om tih, tiah a naa. \v 7 Saul mah a tamna khaeah, To kami khaeah a caeh hoi nahaeloe, to kami to tih tangqum maw a paek hoi han loe? Takaw kae doeh boeng boeh; Sithaw kami paek hanah tangqum tidoeh a tawn hoi ai boeh, timaw a tawnh hoi vop? tiah a naa. \v 8 A tamna mah Saul khaeah; Khenah, phoisa shekel tamat to ka tawnh; a caeh hoi haih loklam thuih hanah, Sithaw kami to ka paek han, tiah a naa. \v 9 Canghniah loe Israel prae ah kami mah Sithaw lokdueng han koeh naah, Angzo ah, hmalam khet kop kami khaeah caeh si, tiah a thui o; to nathuem ah loe tahmaa to hmalam khenkung, tiah a kawk o. \v 10 Saul mah a tamna khaeah, Hoih, angzo ah, caeh si, tiah a naa. To pongah Sithaw kami ohhaih vangpui ah a caeh hoi. \p \v 11 Vangpui ohhaih mae nuiah a caeh hoi tahang naah, tangla thoemto tuidok hanah vangpui thung hoiah angzoh o, nihcae khaeah, Hae vangpui thungah hmalam khen kop kami oh maw? tiah a dueng hoi. \v 12 Nihcae mah, Ue oh; nang hnik hmaa ah oh; vaihi karangah caeh hoih; kaminawk mah hmuensang ah angbawnhaih sak o pongah, anih loe vaihni vangpui ah angzoh. \v 13 Anih angbawnhaih buhcaak hanah hmuensang ah caeh ai naah, vangpui thung na kun hoi pacoengah na hnu hoi roep tih hmang; kaminawk loe angbawnhaih tahamhoihaih paek hanah anih angzo ai karoek to buhcaa o mak ai; tahamhoihaih paek pacoengah ni kaminawk mah buh to caak o; vaihi caeh hoiah, vaihi tue thuemah ni na hnu hoi thai tih, tiah a naa o. \v 14 Nihnik loe vangpui ah caeh hoi tahang moe, vangpui thungah akun hoi naah, khenah, Samuel loe hmuensang ah caeh tahang hanah, nihnik ohhaih ahmuen ah angzoh. \p \v 15 Saul angzoh hanah nito angaih vop, to naah hae hmuen hae Angraeng mah Samuel khaeah amtuengsak coek boeh, \v 16 khawnbang vaihi atue ah, Benjamin prae ih kami maeto kang patoeh han; anih to kai ih Israel kaminawk zaehoikung ah situi bawh ah; anih mah kai ih kaminawk to Philistinnawk ban thung hoiah pahlong tih; a hang o haih lok kai khaeah phak boeh pongah, kaimah ih kaminawk to ka khet boeh, tiah a naa. \v 17 Samuel mah Saul to hnuk naah, Angraeng mah anih khaeah, Nang khaeah kang thuih ih kami mah, kai ih kaminawk to uk tih, tiah a naa. \v 18 Saul mah khongkha ah Samuel hnuk naah anih khaeah, Hmalam kawng thui thaih kami ih im naa ah maw oh, nang thui thai tih maw? tiah a naa. \v 19 Samuel mah Saul khaeah, Hmalam kawng thui thaih kami loe kai boeh ni, tiah a naa. Ka hmaa ah hmuensang ah caeh tahang ah, vaihni loe kai hoi nawnto buhcaa si; khawnbang khawnthaw ah kang caehsak han hmang, palung thungah na poek ih hmuennawk to kang thuih boih han. \v 20 Kalaem tangcae ni thumto naah, anghmaa laa hrang pongah, mawnhaih palung tawn hmah; hrang to hnuk o let boeh. Israel kaminawk mah mi maw koeh o? Nang hoi nam pa imthung takoh boih nuiah na ai maw koehhaih palung a suek o? tiah a naa. \v 21 Saul mah, Toe kai loe Israel acaeng thungah kathoeng koek, Benjamin acaeng ah ka oh; to pacoeng ah Benjamin acaeng thungah doeh kathoeng koek imthung takoh ah ka oh; tipongah to baktih lok to kai khaeah nang thuih loe? tiah a naa. \p \v 22 To naah Samuel mah Saul hoi a tamna to imthung ah caeh haih moe, a kawk ih kami quithumto thungah, kahoih koek ahmuen ah anghnutsak. \v 23 Samuel mah buh thong kaminawk khaeah, Tapraek hanah, kang thuih ih, kai mah kang paek ih moi to, hae ah na sin ah, tiah a naa. \v 24 To pongah caaknaek thongkung mah, moi palaeng to lak moe, Saul hmaa ah koeng pae; Samuel mah, khenah, Nang han tapraek moe, suek ih moi loe na hmaa ah patoem boeh, caa ah; ka kawk ih kaminawk khaeah ka thuih ih lok baktih toengah, hae loe vaihni ni khoek to nang hanah ni suek, tiah a naa. To na niah Saul hoi Samuel loe buh nawnto caak hoi. \v 25 Hmuensang hoi vangpui ah amlaem hoi tathuk naah, Samuel hoi Saul imphu ah lokram hoi. \s1 Saul siangpahrang ah situi bawhhaih \p \v 26 Nihnik loe khawnbang khawnthaw ah angthawk hoi; khodai naah loe, Samuel mah Saul to imphu ah kawk; Angthawk ah, nam pui hoi kang patoeh han boeh, tiah a naa. Saul loe angthawk moe, Samuel hoi nawnto tasa bangah caeh hoi. \p \v 27 Vangpui boenghaih ahmuen phak hoi naah, Samuel mah Saul khaeah, Na tamna to na hmabang ah caehsak ah, tiah a naa. To naah a thuih ih lok baktih toengah a tamna to hmabang ah caehsak, toe nang loe hae ah nawnetta thung om raeh, Sithaw khae ih lok kang thuih han vop, tiah a naa. \c 10 \p \v 1 To naah Samuel mah situi tabu to lak moe, Saul lu ah bawh pacoengah a mok; Angraeng mah angmah ih qawk ah kaom kaminawk zaehoikung ah situi ang bawh boeh na ai maw? \v 2 Vaihniah kai hoi ampraek pacoengah, Benjamin ramri Zelzah avang ih Rachel ih taprong taengah, kami hnetto na hnu tih; to kami hnik mah na pakrong ih hrang to hnuk hoi let boeh; nihnik mah khenah, nam pa mah to hrangnawk to poek ai ah, nang ni a poek lat boeh; ka capa loe kawbangmaw oh? tiah a thuih khing, tiah na thui tih. \v 3 To ahmuen hoi caeh hoi poe ah loe, Tabor azawn na phak hoi naah, Bethel ih Sithaw khaeah kacaeh kami thumto na hnu tih; kami maeto mah loe maeh caa thumto phawh moe, kalah maeto mah loe takaw kae thumto phawh, kalah maeto bae mah loe misurtui pailang maeto phaw let bae; \v 4 nihcae mah na dawt o ueloe, takaw kae hnetto na paek hoi tih; nihcae ban ih to takaw kae to talawk hoih. \v 5 To pacoengah Philistin kaminawk mah misatoephaih ahmuen, Sithaw ih mae ah na phak hoi pacoeng, vangpui na phak hoi naah, cingcaeng, tamoi, katoeng congca kruek hoiah laa sah, hmuensang hoi angzo tathuk lok taphong tahmaanawk to na hnuk hoi tih. \v 6 Angraeng ih Muithla na nuiah angzo tih, to naah nihcae hoi nawnto lok na taphong tih; nang loe kalah kami ah nam khraih tih. \v 7 Hae angmathaih nangcae khaeah phak naah, Sithaw loe nang hoi nawnto oh pongah, na ban hoi sak han koi kaom hmuennawk boih to sah ah, tiah a naa. \v 8 Ka hmaa ah Gilgal ah caeh tathuk ah; khenah, hmai angbawnhaih hoi angdaeh angbawnhaih sak hanah nang khaeah kang zoh tathuk han, nang khaeah kang zoh moe, na sak han koi hmuen kang thui ai karoek to ni sarihto thung na zing ah, tiah a naa. \p \v 9 Samuel khae hoi tacawt han Saul angqoi naah, Sithaw mah anih hanah kalah poekhaih palung to paek, to ih angmathaih loe to na niah akoep boih. \v 10 Mae ah a phak hoi naah, khenah, tahmaanawk mah anih to tongh o, Angraeng ih Muithla anih nuiah phak, to naah anih mah nihcae salakah lok to taphong. \v 11 Canghni hoi anih panoek kaminawk mah, anih loe tahmaanawk hoi nawnto lokthuih toeng boeh, tiah hnuk o naah, kawbangmaw Kish capa loe hae tiah oh? Saul doeh tahmaanawk salakah athumtoeng maw? tiah maeto hoi maeto lok angdueng o. \v 12 \x - \xo 10:12 \xt 1 Sam 19.23,24.\x*To ah kaom kami maeto mah, Nihcae ampa loe mi aa? tiah a dueng. To pongah Saul loe tahmaanawk salakah athum toeng maw? tiah thuih ih lok to oh poe. \v 13 Lok taphong boeng pacoengah, Saul loe hmuensang ah caeh. \p \v 14 Saul ih ampu mah a tamna khaeah, Naa ah maw na caeh hoi loe? tiah a dueng. To naah anih mah, Hrang pakrong hanah ka caeh hoi moe, ka hnu hoi ai naah Samuel khaeah ka caeh hoi, tiah a naa. \v 15 Saul ampu mah, Samuel mah timaw ang thuih? Na thui ah, tiah a naa. \v 16 Saul mah ampu khaeah, Laa hrang loe hnuk o let boeh, tiah Samuel mah kamnoekta ah thuih boeh, tiah a naa. Toe Samuel mah thuih ih prae ukhaih kawng to loe ampu khaeah thui pae ai. \s1 Saul Israel siangpahrang ah ohhaih \p \v 17 Samuel mah Israel kaminawk Angraeng khaeah nawnto amkhueng o hanah, Mizpah vangpui ah kawk moe, \v 18 Israel kaminawk khaeah, Angraeng Sithaw mah, Kai mah ni Israel to Izip prae thung hoiah ka hoih, Izip kaminawk hoi nangcae pacaekthlaek kami ban thung hoiah pahlong, tiah a thuih pae. \v 19 Toe vaihniah raihaih hoi palungsethaih thung hoiah nangcae pahlongkung, na Sithaw to na pahnawt o ving boeh; nangcae mah anih khaeah, To tih na ai ni; kaicae nuiah siangpahrang na suem paeh, tiah na thuih o. To pongah vaihi na caengnawk boih, canawk boih Angraeng hmaa ah angphong oh, tiah a naa. \p \v 20 Samuel mah Israel acaengnawk boih angmah taengah anghnaisak moe, Benjamin caphung to a qoih. \v 21 Anih mah Benjamin acaeng to canawk boih hoi angmah taengah anghnaisak naah, Matri ih acaeng to qoih moe, Kish capa Saul to a qoih. Toe anih to pakrong o naah, hnu o ai. \v 22 To pongah nihcae mah Angraeng khaeah, To kami to hae ah angzoh boeh maw? tiah a dueng o. Angraeng mah, Khenah, anih loe hmuen salakah anghawk, tiah a naa. \v 23 Nihcae mah cawnh o moe, anih to kawk o; kaminawk salakah anih angdoet naah, anih ih palaeng loe kalah kaminawk pongah sang kue. \v 24 To naah Samuel mah kaminawk boih khaeah, Angraeng mah qoih ih kami hae khen oh, kaminawk boih salakah anih baktih mi doeh om ai, tiah a naa. To naah kaminawk boih mah, Siangpahrang! Sithaw mah hinglung sawksak nasoe, tiah hang o. \v 25 Samuel mah siangpahrang ukhaih dan to kaminawk khaeah thuih pae; cabu thungah tarik moe, Angraeng hmaa ah a suek. To pacoengah Samuel mah kaminawk boih angmacae im ah amlaemsak. \v 26 Saul doeh Gibeah ah angmah ih im ah amlaem toeng, Sithaw mah palung sui pae ih kaminawk hoi nawnto a caeh. \v 27 Toe kasae kaminawk mah loe, Hae kami mah kawbangmaw aicae hae pahlong thai tih? tiah thuih o moe, anih han tangqum sin pae o ai, khet patoek o. Toe Saul mah nihcae to kawbang doeh naa ai. \c 11 \s1 Saul mah Ammon kaminawk pazawkhaih \p \v 1 Ammon acaeng Nahash loe caeh moe, Gilead prae Jabesh vangpui taengah atai; Jabesh vangpui ih kaminawk boih mah Nahash khaeah, Kaicae hoi angdaeh lokkamhaih sah si, to tih nahaeloe nangcae ih tok to ka sak o han, tiah a naa o. \v 2 Toe Ammon acaeng Nahash mah nihcae khaeah, Nangcae ih bantang mik to ka taprok moe, Israel kaminawk boih azathaih ka tongsak pacoengah ni, nangcae hoi angdaeh lokkamhaih ka sak han vop, tiah a naa. \v 3 Jabesh ih kacoehtanawk mah anih khaeah, Israel prae thung boih thaisak han laicaeh patoeh hanah, ni sarihto thung atue na paek ah, kaicae abomh han kami maeto doeh om ai nahaeloe, nangcae khaeah kang ap o halat han hmang, tiah a naa o. \v 4 Saul ohhaih Gibeah vangpui ah laicaehnawk angzoh o moe, kaminawk khaeah tamthang to thuih pae o; to naah kaminawk loe tha hoi qah o. \p \v 5 Khenah, Saul loe maitaw huihaih lawk hoiah amlaem, Tih nathaih maw tongh o moe, kaminawk qah o loe? tiah a dueng. To naah Jabesh vangpui ih kaminawk mah thuih o ih tamthang to thuih pae o patoeng. \v 6 Saul mah to tamthang to thaih naah, Sithaw Muithla anih nuiah angzoh, anih loe paroeai palungphui. \v 7 Maitaw mah ruet ih thing to anih mah lak moe, takroek phaeng pacoengah, Israel prae boih ah laicaehnawk to patoeh, misatuk hanah Saul hoi Samuel hnukah bang ai kaminawk loe, anih ih maitaw to hae tiah takroek pae tih, tiah a thuisak. To naah Sithaw zithaih kaminawk nuiah phak pongah, kaminawk loe poekhaih maeto hoiah tacawt o. \v 8 Saul mah Bezek vangpui ah nihcae to kroek naah, Israel kaminawk sang cumvai thumto oh o moe, Judah kaminawk sang quithumto oh o. \v 9 Nihcae mah laicaeh ah angzo kaminawk khaeah, Gilead prae Jabesh vangpui kaminawk khaeah, khawnbang ni athun naah nangcae loe pahlong ah na om o tih, tiah thuih paeh, tiah a naa o. Laicaehnawk loe amlaem o moe, to lok to Jabesh vangpui ih kaminawk khaeah thuih pae o, to naah nihcae loe anghoe o. \v 10 To pongah Jebesh vangpui ih kaminawk mah, Ammon kaminawk khaeah, Khawnbang ah nangcae khae kang ap o han hmang, to naah nangcae mah sak han hoih, tiah na poek o ih baktih toengah sah oh, tiah a naa o. \v 11 Khawnbangah loe Saul mah kaminawk to abu thumto ah tapraek; akhawnbang ah loe nihcae ataihaih im to muk o moe, ni athun khoek to Ammon kaminawk to hum o; kaloih kaminawk loe maeto hoi maeto nawnto om o thai ai, ampraek o phang. \p \v 12 Kaminawk mah Samuel khaeah, Saul mah aicae uk tih boeh maw, tiah thui kami loe mi maw? To kaminawk to hae ah hoi ah, ka hum o han, tiah a naa o. \v 13 Toe Saul mah, Vaihniah Angraeng mah Israel to pahlong pongah, mi doeh humhaih om mak ai, tiah a naa. \v 14 To naah Samuel mah kaminawk khaeah, Angzo oh, Gilgal ah caeh o si loe, kangtha siangpahrang ukhaih prae to sah si, tiah a naa. \v 15 To pongah kaminawk boih Gilgal vangpui ah caeh o moe, Saul to Angraeng hmaa ah siangpahrang ah suek o. To ah angdaeh angbawnhaih to Angraeng hmaa ah a sak o; to ah Saul hoi Israel kaminawk boih loe paroeai anghoe o. \c 12 \s1 Samuel ban sinhaih lok \p \v 1 Samuel mah Israel kaminawk boih khaeah, Khenah, Nang thuih o ih loknawk boih ka tahngaih moe, nangcae ukkung siangpahrang to kang suek pae boeh. \v 2 Khenah, nangcae zaehoikung siangpahrang loe vaihi nangcae hmaa ah caeh boeh; kai loe mitong boeh moe, ka sam doeh pok boeh; khenah, ka caanawk doeh nangcae khaeah ni oh o; ka thendoeng nathuem hoi vaihni ni khoek to nangcae hmaa ah ka caeh. \v 3 Khenah, kai loe hae ah ka oh; kai mah mi ih maitaw tae maw ka lak pae? To tih ai boeh loe mi ih laa hrang maw ka lak pae vai? To tih ai boeh loe mi maw ka ling moe, mi maw ka pacaekthlaek vai? To tih ai boeh loe ka mik maeng hanah, mi ih ban khae hoiah maw bokhaih tangqum to ka talawk vai? Sithaw hmaa hoi Sithaw mah situi bawh ih kami hmaa ah thui oh; hae tiah ka sak ih hmuen hnukkung om nahaeloe, ka paek pathok let han, tiah a thuih. \v 4 Nihcae mah, Mi doeh na ling ai, na pacaekthlaek ai, minawk ban hoi bokhaih tangqum doeh na la ai, tiah a naa o. \v 5 Samuel mah nihcae khaeah, Ka ban ah minawk khae hoi lak ih hmuen tidoeh na hnu o ai, tiah Angraeng leo panoekkung ah oh, anih mah situi bawh ih kami doeh, vaihniah hnukkung ah oh, tiah a naa. Nihcae mah, Anih loe hnukung ah oh, tiah thuih o. \p \v 6 \x - \xo 12:6 \xt EXO 6.26.\x*To pacoengah Samuel mah kaminawk khaeah, Angraeng mah Mosi hoi Aaron patoh moe, Izip prae thung hoiah nam panawk zaehoikung loe, Angraeng ni. \v 7 To pongah vaihi hae ah angdoe o duem ah; Angraeng mah nangcae hoi nam panawk khaeah toenghaih hoiah sak ih hmuennawk to kang thuih o boih han. \v 8 \x - \xo 12:8 \xt EXO 2.23.\x*Jakob Izip prae ah caeh pacoengah, nangcae ampanawk loe Angraeng khaeah tahmen hnikhaih hoiah a hangh o; to pongah Angraeng mah Mosi hoi Aaron to patoeh moe, nam panawk to Izip prae thung hoiah zaehhoih pacoengah, hae ahmuen ah khosaksak. \v 9 \x - \xo 12:9 \xt Lokcaekkung 4.2; \xt Lokcaekkung 13.1; \xt Lokcaekkung 3.12.\x*Toe nihcae mah na Angraeng Sithaw to pahnet o ving; to pongah nihcae to Hazor misatuh kaminawk ih angraeng Sisera ban ah, Philistin kaminawk ih ban hoi Moab siangpahrang ban ah ang phaksak, nihcae mah nangcae to ang tuk o. \v 10 \x - \xo 12:10 \xt Lokcaekkung 10.10-15.\x*To naah nihcae mah Angraeng khaeah hang o, Angraeng to ka pahnawt o pongah, ka zae o moeng boeh; Baal sithaw hoi Ashtaroth kaminawk ih tok to ka sak pae o; toe ka misanawk ih ban thung hoiah vaihi na pahlong ah, to tiah nahaeloe na tok to ka sak o han boeh, tiah a thuih o. \v 11 \x - \xo 12:11 \xt Lokcaekkung 7.1; \xt Lokcaekkung 4.6; \xt Lokcaekkung 11.29; \xt 1 Sam 3.20.\x*To naah Angraeng mah, Jerub-Baal, Bedan, Jephthah hoi Samuel cae to patoeh moe, na taengah kaom misa ban thung hoiah nangcae to pahlong pongah, nangcae loe kamongah kho na sak o. \v 12 \x - \xo 12:12 \xt 1 Sam 8.19.\x*Toe nangcae tuk hanah angzo Ammon siangpahrang Nahash to na hnuk o: na Angraeng Sithaw to nangcae ih siangpahrang ah oh to mah, nangcae mah kai khaeah, To tih na ai ni; kaicae uk hanah siangpahrang ka koeh o, tiah nang thuih o. \v 13 To pongah khenah, vaihi loe nangmacae mah na qoih o moe, nang hnik o ih siangpahrang loe hae ah oh boeh; khenah, Angraeng mah nangcae ukkung siangpahrang ang suek pae boeh. \v 14 Angraeng to na zit o, a tok na sak pae o, a lok na tahngai pae o moe, Angraeng mah paek ih lok na aek o ai nahaeloe, nangcae hoi nangcae ukkung siangpahrang loe na Angraeng Sithaw hnukah pazui o thai poe tih. \v 15 Toe Angraeng ih lok na tahngai o ai moe, ang paek o ih lok to na aek o nahaeloe, nam panawk khaeah sak ih baktih toengah, nangcae nuiah Angraeng ih ban to krah tih. \v 16 To pongah vaihi angdoe oh loe, nangcae mikhnuk ah Angraeng mah sak han ih, kalen parai hmuen to khen oh! \v 17 Vaihni loe cang aahhaih atue boeh na ai maw? Khopazih moe, kho angzohsak hanah, Angraeng to ka kawk han; siangpahrang na hnik o naah, Angraeng mikhnuk ah tih kasae hmuen maw na sak o, tiah na panoek o tih, tiah a naa. \v 18 To naah Samuel mah Angraeng to kawk, Angraeng mah to na niah khopazih hoi kho to angzohsak. To pongah kaminawk boih mah Angraeng hoi Samuel to paroeai zit o. \p \v 19 Kaminawk boih mah Samuel khaeah, Ka duek o han ai ah, na tamnanawk hanah Angraeng Sithaw khaeah lawk na thui paeh, siangpahrang ka hnik o pongah, kaicae zaehaih angthap aep boeh, tiah a naa o. \v 20 Samuel mah, Zii o hmah; hae tiah zaehaih na sak o cadoeh, Angraeng hnuk pazui ai ah kalah bangah angqoi o taak hmah; na poekhaih palungthin boih hoiah Angraeng tok to sah oh. \v 21 Tidoeh avang ai, atho om ai moe, pahlong thai ai hmuennawk hnukah caeh o hmah; to baktih hmuennawk loe azom pui ah ni oh. \v 22 Anih ih ahmin loe lensawk pongah, Angraeng mah angmah ih kaminawk to pahnawt mak ai; Angraeng mah nangcae to angmah ih kami ah suek hanah koehhaih oh. \v 23 Nangcae han lawkthui ai ah ka oh nahaeloe, Angraeng lok tahngai ai kami ah ni ka om tih, toe kahoih, katoeng loklam ni nangcae to kang patuk han; \v 24 toe Angraeng to na zit o moe, a tok to palungthin boih hoiah na sak o thai hanah acoe oh; nangcae han sak ih kalen parai hmuen to poek oh. \v 25 Toe kahoih ai hmuen to na sak o toengtoeng nahaeloe, nangcae loe nangmacae ih siangpahrang hoi nawnto nam ro o tih, tiah a naa. \c 13 \s1 Samuel mah Saul to thuitaek \p \v 1 Saul mah saningto uk moe, Israel kaminawk nuiah saning hnetto thung siangpahrang ah oh pacoengah, \v 2 Saul mah Israel kaminawk sang thumto qoih; kami sang hnetto loe angmah hoi nawnto Mikmash hoi Bethel mae nuiah oh o, kami sangto loe Benjamin prae Gibeah vangpui ah Jonathan hoi nawnto ohsak. Kanghmat kaminawk loe angmacae im ah patoeh boih. \v 3 Jonathan mah Geba vangpui ah kaom Philistin kaminawk to tuk; to tamthang to Philistinnawk mah thaih o. Saul mah prae thung ih Hebru kaminawk boih tahngai oh, tiah mongkah to uengsak. \v 4 Saul mah Philistinnawk to tuk pongah, Philistinnawk mah Israel kaminawk to panuet o ti, tiah Israel kaminawk mah thaih o naah, kaminawk nawnto amkhueng o moe, Saul abomh hanah Gilgal vangpui ah caeh o. \p \v 5 Philistinnawk loe Israel kaminawk tuk hanah hrang lakok sang quithumto, hrang angthueng kami sang tarukto maeto ah amkhueng o; misatuh kaminawk loe tuipui taeng ih savuet zetto pop o; nihcae loe caeh o tahang moe, Beth-Aven vangpui ni angyae bangah kaom, Mikmash vangpui ah atai o. \v 6 Israel kaminawk mah kaicae loe raihaih thungah ni ka oh o boeh, tiah panoek o naah (kaminawk loe poek angpho o), to pacoengah kaminawk loe thlungkhaw thungah, thing kathah thungah, lungsong thungah, hmuensang nui hoi tangqom khaw thungah anghawk o. \v 7 Thoemto Hebru kaminawk loe Jordan vapui angkat o moe, Gad hoi Gilead prae bangah caeh o. Saul loe Gilgal vangpui ah oh; kaminawk boih anih hnukah mawnhhaih hoiah bang o. \p \v 8 \x - \xo 13:8 \xt 1 Sam 10.8.\x*Samuel mah khaeh ih atue baktih toengah, Saul mah ni sarihto thung zing; toe Samuel Gilgal ah angzo ai pongah, Saul ih kaminawk loe anghaeh o phang. \v 9 To pongah Saul mah, Hmai angbawnhaih hoi angdaeh angbawnhaih sak hanah hmuen to kai khaeah na sin oh, tiah a naa. Anih mah hmai angbawnhaih to sak. \v 10 Anih mah hmai angbawnhaih sak pacoengah, Samuel to phak; Saul loe caeh moe, Samuel to dawt. \v 11 Samuel mah, Timaw na sak? tiah a naa. Saul mah, Kaminawk kai khae hoi anghaeh o phang boeh, nang loe na khaeh ih atue ah na pha ai, Philistinnawk doeh Mikmash vangpui ah atai o; \v 12 Philistinnawk loe ka ohhaih Gilgal vangpui ah kai tuk hanah angzo o tih boeh; toe kai loe Angraeng khaeah ka hni ai vop bae hae, tiah ka poek pongah, ka tawt moe, hmai angbawnhaih ka sak halat boeh, tiah a naa. \v 13 Samuel mah, Amthuhaih hoiah hmuen hae na sak, na Angraeng Sithaw mah paek ih lok to na pazui ai; na pazui nahaeloe Israel nuiah siangpahrang ah na ohhaih to dungzan khoek to cak tih. \v 14 \x - \xo 13:14 \xt Tsk 13.22.\x*Toe vaihi loe na prae hae cak poe mak ai boeh; Angraeng mah paek ih lok na pazui ai pongah, Angraeng mah angmah koeh ih kami to pakrong moe, angmah ih kaminawk zaehoikung to a qoih boeh, tiah a naa. \s1 Saul ih misatuh kaminawk loe tamsi o \p \v 15 To naah Samuel to angthawk, Gilgal vangpui to tacawt taak moe, Benjamin prae Gibeah vangpui ah caeh tahang. Saul mah angmah hoi nawnto kaom kaminawk to kroek naah, cumvai tarukto ni oh o. \v 16 Philistin kaminawk Mikmash vangpui ah atai o naah, Saul hoi a capa Jonathan, anih taengah kaom kaminawk loe Benjamin prae Gibeah vangpui ah oh o. \v 17 To pacoengah kami muk thaih abu thumtonawk loe Philistinnawk ataihaih ahmuen hoiah tacawt o, abu maeto loe Shual prae Ophrah vangpui bangah caeh o; \v 18 kalah abu maeto loe Beth-Horon vangpui caehhaih loklam ah caeh o, thumto haih abu maeto loe praezaek caehhaih loklam ah kaom, Zeboim azawn ramri bangah caeh o. \p \v 19 Israel prae thung boihah sum daengh kop kami maeto doeh om ai vop, to pongah Philistine kaminawk mah, Hebru kaminawk mah tayae hoi sumsen sah o thaih moeng tih, tiah a mawnh o. \v 20 To pongah Israel kaminawk loe, laikok toksak naah patoh ih sum, kalen taoi, tahmawh kamsum taoi hoi cakanawk to taak hanah, Philistinnawk khaeah caeh o tathuk. \v 21 To pacoengah laikok atokhaih hmuennawk, taoi, aha thumto kaom sumnawk, caka hoi tahmawh kamsum taoinawk to taak hanah, phoisa paek han angaih. \v 22 To pongah misatukhaih niah, Saul hoi Jonathan ai ah loe, Saul taengah kaom kaminawk thungah mi doeh a ban ah haita hoi palaa sin kami om ai. \v 23 Thoemto Philistin kaminawk loe Mikmash vangpui to poeng hanah caeh o. \c 14 \s1 Jonathan mah Philistinnawk to tuk \p \v 1 Nito naah Saul capa Jonathan mah angmah ih maiphaw sin kami thendoeng maeto khaeah, Angzo ah, misatoep Philistin kaminawk ohhaih ahmuen, vapui yaeh ah caeh si, tiah a naa. Toe ampa to thaisak ai. \v 2 Saul loe Gibeah vangpui taeng ah kaom, Migron avang taeng ih Pomegranat thingkung tahlip ah anghnut; a taengah kami cumvai tarukto oh o. \v 3 Shiloh vangpui ah angraeng ih qaima ah kaom, Eli capa Phinehas, Phinehas capa Ikhabod ih amnawk, Ahitub capa Ahijah loe kahni to angkhuk. Jonathan loe caeh ving boeh, tiah mi mah doeh panoek ai. \v 4 Philistin misatuh kaminawk khaeah Jonathan caehhaih loklam ah, lungsong hae bangah maeto, ho bangah maeto oh; lungsong maeto loe Bozez, kalah maeto loe Seneh, tiah ahmin oh. \v 5 Maeto loe aluek bangah kaom Mikmash vangpui bangah anghae, maeto bae loe aloih bangah kaom Geba vangpui ah anghae. \p \v 6 Jonathan mah angmah ih misatukhaih hmuenmae phawkung thendoeng khaeah, Angzo ah, tangyat hin aat ai kaminawk ih misatoephaih ahmuen ah caeh si; Angraeng mah aicae zuengah misa na tuh pae doeh om tih, kami pop cadoeh, tamsi cadoeh, Angraeng loe mi mah doeh pakaa thai mak ai, tiah a naa. \v 7 Anih ih misatukhaih hmuenmae phawkung mah, Na poekhaih baktih toengah sah ah; Caeh ah, khenah, na poekhaih palungthin baktih toengah, kang caeh haih han hmang, tiah a naa. \v 8 Jonathan mah, Khenah, hae kaminawk ohhaih ahmuen bangah caeh si loe, nihcae kamtueng ah om pae si. \v 9 Nihcae mah, Kaicae angzo o ai karoek to, to ahmuen ah na zing oh, tiah na thui o nahaeloe, nihcae khae caeh tahang ai ah, a oh hoi haih ahmuen ah om poe si. \v 10 Toe nihcae mah, Kaicae khaeah angzo tahang ah, tiah thui nahaeloe, Angraeng mah nihcae to aihnik khaeah paek boeh pongah, caeh tahang si, hae loe aihnik hanah angmathaih ah om nasoe, tiah a naa. \v 11 To pongah nihnik loe Philistin kaminawk kamtueng ah oh pae hoi; Philistinnawk mah, Khenah, anghawkhaih ahmuen hoiah Hebru kaminawk tacawt o boeh, tiah a thuih o. \v 12 To ih misatoep kaminawk mah Jonathan hoi anih ih misatukhaih hmuenmae phawkung khaeah, Hae ah angzo hoi tahang ah, hmuen kang patuek hoi han, tiah a naa o. To pongah Jonathan mah angmah ih hmuenmae phawkung khaeah, Ka hnukah angzo ah; Angraeng mah nihcae to Israel kaminawk ban ah paek boeh, tiah a naa. \v 13 Jonathan loe khokkhu hoi a ban tha patohhaih hoiah dawh tahang; anih ih hmuenmae phawkung doeh anih hnukah dawh tahang toeng; Philistinnawk loe Jonathan hmaa ah amtimh o, angmah ih hmuen phawkung mah nihcae to hum. \v 14 Jonathan hoi angmah ih hmuen phawkung mah, maitaw tae hoi laikok atokhaih ahmuen ekah ahap caeh hoi ai naah, Philistin kaminawk pumphae to a hum hoi boeh. \v 15 Misatuh kaminawk, laikok atok kaminawk, kaminawk boih, misatoep kaminawk, misa muk thaih kaminawk loe mawnhh hoiah koi o; talih doeh hnawh pongah paroeai kalen tasoehhaih to oh. \s1 Philisti kaminawk cawnhaih \p \v 16 Benjamin prae Gibeah vangpui ah misatoep Saul ih misatuh kaminawk mah doeng o naah, khenah, kapop parai Philistinnawk loe kami tamsi o boeh, nihcae loe maeto hoi maeto angboh o moe, caeh o. \v 17 To naah Saul mah a taengah kaom kaminawk khaeah, Mi maw kacaeh, tiah panoek hanah kaminawk to kroek oh, tiah a naa. A kroek o naah, khenah, Jonathan hoi angmah ih misatukhaih hmuenmae phaw kami to om ai. \v 18 Saul mah Ahijah khaeah, Sithaw ih thingkhong to hae ah sin ah, tiah a naa. To nathuem ah Sithaw ih thingkhong loe Israel kaminawk khaeah oh vop. \v 19 Saul mah qaima khaeah lokthuih li naah, Philistin kaminawk salakah kaom maeto hoi maeto angbohhaih lok to pung aep aep; to pongah Saul mah qaima khaeah, Na ban to azuk ah, tiah a naa. \v 20 Saul hoi angmah ih kaminawk loe nawnto amkhueng o moe, misatukhaih ahmuen ah caeh o; khenah, to nathuem ah Philistin kaminawk loe poek anghmang o sut pongah, angmacae hoi angmacae sumsen hoiah takroek o. \v 21 To naah Philistinnawk khaeah kaom, nihcae ataihaih ahmuen ah kacaeh, Hebru kaminawk loe Saul hoi Joanthan khaeah kaom Israel kaminawk khaeah caeh o moe, to ah athum o. \v 22 Ephraim mae nuiah anghawk Israel kaminawk mah, Philistin kaminawk loe cawnh o boeh ti, tiah thaih o naah, misatuk naah athum o toeng moe, misanawk to patom o. \v 23 To pongah Angraeng mah to na niah Israel kaminawk to pahlong, misatukhaih loe Beth-Aven vangpui yaeh khoek to phak. \s1 Saul lokkamhaih \p \v 24 To na niah Israel kaminawk loe paroeai palungboeng o; Saul mah ka misanawk nuiah lu ka lak han oh vop, to pongah niduem ai naah buhcaa kaminawk loe tangoenghaih tong nasoe, tiah lokkamhaih sak pongah, mi doeh buhcaa o ai. \v 25 Prae thung ih kaminawk boih taw thungah akun o; to naah long ah kaom khoi to a hnuk o. \v 26 Kaminawk taw thungah phak o naah, taw ah kalong khoitui to a hnuk o; toe lokkamhaih zit o pongah, mi mah doeh pakha thungah ban tapawh o ai. \v 27 Toe Jonathan mah loe ampa mah kaminawk khaeah thuih pae ih lokkamhaih to panoek ai pongah, a ban ah kaom tayae toeng tadong hoiah khoitui to quk pacoengah, pakha thungah ban tapawh; to naah a mik amtueng pae kue. \v 28 To naah kami maeto mah, Nam pa mah kaminawk khaeah, mi kawbaktih doeh vaihniah buhcaa kami loe, tangoenghaih tong nasoe, tiah lokkamhaih a saksak. To pongah kaminawk loe thazok o sut boeh, tiah a naa. \v 29 Jonathan mah, Pa mah prae kaminawk raihaih paek boeh; khenah, hae ih khoitui zetta ka pataeng naah, ka mik amtueng kue. \v 30 Kaminawk mah misanawk khae hoi lak o ih thoemto hmuennawk to caa o nahaeloe, kawkruk maw hoih ueloe, Philistin kaminawk to pop aep ah hum o thai tih, tiah a naa. \p \v 31 To na niah, Mikmash vangpui hoi Aijalon vangpui karoek to, Israel kaminawk mah Philistinnawk hum o pongah, kaminawk loe paroeai angpho o. \v 32 Misanawk ih hmuennawk to muk o, tuunawk, maitaw taenawk, maitaw caanawk to a lak o moe, long ah boh o pacoengah, athii hoi nawnto a caak o. \v 33 \x - \xo 14:33 \xt Genesis 9.4; LEV 7.26,27; 17.10-14; 19.26; Deu 12.16,23; 15.23.\x*To naah kami maeto mah Saul khaeah, Khenah, kaminawk loe athii kaom moi to caak o moe, Angraeng hmaa ah a zae o let bae boeh, tiah a naa. Anih mah, Lokkamhaih na phraek o boeh, vaihniah kalen parai thlung kai khaeah palet oh boeh, tiah a naa. \v 34 To pacoengah Saul mah kaminawk khaeah, Caeh oh loe, kami boih mah angmacae ih maitaw hoi tuu to hae ah sin o nasoe; hae ah bop oh loe, caa oh; athii kaom moi caakhaih hoiah Angraeng hmaa ah zaehaih sah o hmah, tiah thui pae oh, tiah a naa. To pongah to naduem ah, kaminawk boih mah angmacae ih maitaw to sin o moe, to ah boh o. \v 35 To naah Saul mah Angraeng khaeah hmaicam maeto sak; hae loe hmaloe koek a sak ih hmaicam ah oh. \p \v 36 Saul mah, Khoving ah Philistinnawk khaeah caeh o si loe, khodai khoek to hmuenmae to lomh pae o si, kami maeto doeh hingsak hmah si, tiah thuih. Nihcae mah, Hoih hmang, tiah na poek ih baktih toengah sah halat ah, tiah a naa o. Toe qaima mah, Sithaw dueng rae si, tiah a naa. \v 37 To pongah Saul mah Sithaw khaeah, Philistinnawk khaeah ka caeh han maw? Nihcae to Israelnawk ban ah na paek han maw? tiah a dueng. Toe to na niah Sithaw mah anih ih lok to pathim pae ai. \v 38 To pongah Saul mah, Kami zaehoikungnawk boih, hae ah angzo oh, vaihniah tih zaehaih maw na sak o moeng boeh? \v 39 Israel pahlongkung Angraeng loe hing baktih toengah, Jonathan loe ka capa ah om cadoeh, a nuiah zaehaih om nahaeloe, a duek han oh, tiah thuih. Toe kaminawk thungah mi mah doeh lok pathim pae o ai. \v 40 To naah Saul mah Israel kaminawk boih khaeah, Nangcae loe ho bangah angdoe oh, kai hoi ka capa Jonathan loe hae bangah kang doet hoi han, tiah a naa. Kaminawk mah Saul khaeah, Hoih, tiah na poek ih baktih toengah sah ah, tiah a naa o. \v 41 \x - \xo 14:41 \xt NAM 27.21; 1 Sam 28.6.\x*To naah Saul mah angmah ih Israel Angraeng Sithaw khaeah, Katoeng ah lok na caek ah, tiah lawkthuih. Jonathan hoi Saul loe taham khethaih phoisa to vah hoi; toe kaminawk loe loih o. \v 42 Saul mah, Kai hoi ka capa Jonathan salakah taham khethaih phoisa to va ah, tiah a naa. To naah Jonathan nuiah krak. \p \v 43 To naah Saul mah Jonathan khaeah, Tih hmuen maw na sakpazae? Na thui ah, tiah a naa. Jonathan mah kaimah ih tayae tadong hoiah khotui to ka quk moe, zetta ka pataeng; to pongah khenah, kai loe vaihi ka duek han oh, tiah a naa. \v 44 Saul mah, Sithaw mah ka nui ah kanung parai ah doeh sah nasoe, Jonathan, nang loe na duek han oh, tiah a naa. \v 45 Toe kaminawk mah Saul khaeah, Israel kaminawk hanah hae tih khoek to kalen pahlonghaih sahkung, Jonathan to paduek han maw? Sithaw mah duehsak hmah nasoe; Angraeng loe hing baktih toengah, a lu nui ih sam maeto doeh long ah krak han om ai; Sithaw abomhaih rang hoiah ni vaihniah anih mah hae hmuen hae a sak, tiah a naa o. To pongah paduek han ai ah, kaminawk mah Jonathan to pahlong o. \v 46 To pacoengah Saul mah Philistinnawk to patom o ai boeh pongah, angmacae ohhaih ahmuen ah amlaem o let. \s1 Saul mah prae kalah misatukhaih \p \v 47 Saul mah Israel kaminawk to uk moe, a taeng ih misanawk to a tuk; Moab, Ammon kaminawk, Edom kaminawk, Zobah siangpahrangnawk hoi Philistinnawk to a tuk; a caehhaih ahmuen kruekah misatuk pazawk. \v 48 Anih mah misatuh kaminawk to pahruek moe, Amalek kaminawk to a tuk, Israel kaminawk to nihcae parokungnawk ih ban thung hoiah a pahlong. \p \v 49 Saul ih capanawk loe Jonathan, Ishui hoi Malk-Ishua; a canu hnik ih ahmin loe, kacoeh to Merab, tiah ahmin sak moe, kanawk to Mikal, tiah sak. \v 50 Anih ih zu hmin loe Ahimaaz canu Ahinoam. Saul ih misatuh angraeng ahmin loe Ner capa Abner, Ner loe Saul ih ampa kanawk ah oh. \v 51 Saul ampa Kish hoi Abner ampa Ner loe, Abiel ih capa ah oh hoi. \v 52 Saul hing nathung Philistinnawk hoi kanung parai ah misa angtuk o; Saul mah mi kawbaktih doeh thacak moe, misahoih kami loe, angmah ih toksahkung ah a lak. \c 15 \s1 Angraeng mah Saul to pahnawt \p \v 1 \x - \xo 15:1 \xt 1 Sam 10.1.\x*Samuel mah Saul khaeah, Angmah ih kami hoi Israel kaminawk nuiah siangpahrang ah oh moe, nang to situi bawh hanah Angraeng mah patoeh ih kami loe kai ni; to pongah vaihi Angraeng khae ih lok to tahngai ah. \v 2 \x - \xo 15:2 \xt EXO 17.8-14; Deu 25.17-19.\x*Misatuh kaminawk ih Angraeng mah, Izip prae hoi angzo Israel kaminawk to Amalek kaminawk mah pakaa o pongah, nihcae to ka pahnet mak ai. \v 3 Vaihi caeh loe, Amalek kaminawk to tuh ah; nihcae ih hmuennawk to paro pae boih ah, pathlung roe pathlung hmah; nongpa, nongpata, nawktanawk hoi tahnu nae li nawktanawk, maitawnawk hoi tuunawk, tahnongsawk hrang hoi laa hrangnawk to paro pae boih ah, tiah a naa. \p \v 4 To pongah Saul mah kaminawk to kok moe, Talaim vangpui ah kroek naah, khok hoi misatuh kami loe sang cumvai hnetto oh, Judah prae hoi angzo misatuh kaminawk loe sang hnetto oh o. \v 5 Saul loe Amalek kaminawk ih vangpui ah caeh moe, azawn ah kaminawk to angang. \v 6 To naah Ken kaminawk khaeah, Amalek kaminawk hoi nawnto kang paro o moeng han ai ah, nihcae thung hoi angpuen hanah tacawt o lai ah; Israel kaminawk Izip prae thung hoi angzoh o naah, nangcae loe nihcae nuiah tahmenhaih na tawnh o, tiah a naa. To pongah Ken kaminawk loe, Amalek kaminawk khae hoiah tacawt o moe, kalah bangah a caeh o. \v 7 Saul mah Amalek kaminawk to Havilah hoi Izip prae taengah kaom, Shur vangpui karoek to tuk. \v 8 Amalek siangpahrang Agag to kahing ah naeh moe, anih ih kaminawk to sumsen hoiah hum boih. \v 9 Toe Saul hoi angmah ih kaminawk mah, Agag to pathlung o; kahoih koek tuunawk, maitaw taenawk, kathawk maitawnawk hoi kahoih koek hmuennawk boih doeh pakuem o, paro boih han koeh o ai; toe kasae hoi kahoih ai hmuennawk to loe paro pae o boih. \s1 Saul siangpahrang hoiah khrakhaih \p \v 10 To naah Angraeng ih lok Samuel khaeah phak, \v 11 Saul to siangpahrang ah ka suek pongah ka dawnpakhuem; anih loe ka hnukah bang ai, kai angcaeh taak ving khue ai ah, ka paek ih loknawk doeh pazui ai, tiah a naa. Samuel loe palungset moe, aqum puek Angraeng khaeah qah. \v 12 Samuel loe khawnbang khawnthaw ah angthawk moe, Saul tongh hanah caeh; toe Saul loe Samuel khaeah Karmel mae ah caeh moe, to ahmuen ah angmah hanah panoek poehaih thlung maeto a tling pacoengah, Gilgal vangpui ah caeh tathuk boeh, tiah thuih pae o. \v 13 Anih khaeah Samuel phak naah, Saul mah, Angraeng mah tahamhoihaih paek nasoe; Angraeng mah paek ih loknawk to ka sak boeh, tiah a naa. \v 14 Toe Samuel mah, Tuu hanghaih lok to ka thaih, maitaw hanghaih lok doeh ka thaih bae, tih maw vai? tiah a naa. \v 15 Saul mah, Na Angraeng Sithaw khaeah angbawnhaih sak hanah, Amalek kaminawk khae hoi pathlung o ih kahoih koek tuunawk hoi maitawnawk to kaminawk mah sin o; toe kalah hmuennawk loe ka paro o boih, tiah a naa. \v 16 Samuel mah Saul khaeah, Om raeh! Cangduem ah Angraeng mah thuih ih lok to kang thuih han, tiah a naa. Saul mah, Na thui khae, tiah a naa. \p \v 17 Samuel mah, Nang loe nangmah hoi nangmah to hmuen tetta ah na hnuk; toe vaihi loe Israel acaengnawk zaehoikung ah na suem ai maw? Angraeng mah Israel kaminawk ukkung siangpahrang ah ang suek na ai maw? \v 18 Angraeng mah, Caeh loe, kazae Amalek kaminawk to hum bit ah; nihcae na hum boih ai karoek to tuk hanih ni, ahmuen kangthla ah ang patoeh. \v 19 Toe Angraeng ih lok to na tahngai ai; tipongah misanawk ih hmuen to na lomh moe, Sithaw mikhnukah kahoih ai hmuen to na sak loe? tiah a naa. \v 20 Saul mah, Angraeng ih lok to ka tahngaih; Angraeng mah patoeh ih baktih toengah, kangthla parai ahmuen ah ka caeh moe, Amalek kaminawk to ka hum boih, siangpahrang Agag loe kahing ah ka hoih, tiah a naa. \v 21 Toe kaminawk mah Gilgal vangpui ah, na Angraeng Sithaw khaeah angbawnhaih sak hanah, paro boih han kaom tuu, maitaw hoi kahoih koek hmuennawk to a lak o, tiah a naa. \v 22 Toe Samuel mah, Angraeng ih lok tahngai pongah, hmai angbawnhaih hoi hmuen paekhaih to Angraeng mah koeh kue maw? Khenah, hmuenpaekhaih pongah a koehhaih pazui to hoih kue, lok tahngaihaih loe kathawk hruk tuunawk pongah hoih kue. \v 23 Lok aekhaih loe taqawk khaeah lokduenghaih baktiah oh moe, palungthahhaih loe krangbokhaih hoi zaehaih ah oh. Angraeng ih loknawk to na pahnawt ving boeh pongah, anih mah doeh siangpahrang ah na ohhaih ahmuen hoiah ang pahnawt boeh, tiah a naa. \p \v 24 To naah Saul mah Samuel khaeah, Ka zae boeh; kaminawk to ka zit moe, nihcae mah thuih o ih lok to ka tahngaih pongah, Angraeng mah paek ih lok hoi na thuih ih lok nuiah, ka zae moeng boeh. \v 25 To pongah vaihi, Ka zaehaih tahmen ah loe, Angraeng to ka bok thai hanah, kai hoi nawnto amlaem ah, tiah a hnik. \v 26 Samuel mah Saul khaeah, Nang hoi nawnto kam laem mak ai; Angraeng ih lok to na pahnawt ving boeh pongah, Angraeng mah Israel ukkung siangpahrang ah ohhaih ahmuen hoiah ang pahnawt boeh, tiah a naa. \v 27 \x - \xo 15:27 \xt 1 Sam 28.17; 1 Siang 11.30,31.\x*Samuel mah caehtaak han angqoi naah, Saul mah anih ih kahni to patawnh pae caeng pongah, kahni to angsih vak. \v 28 Samuel mah anih khaeah, Vaihniah Angraeng mah Israel prae to na ban thung hoiah khringh boeh moe, nang pongah kahoih kue, na taeng ih kami khaeah paek boeh. \v 29 Israel thacakhaih Angraeng loe amsawnlok thui ai, poek doeh amkhraih mak ai; anih loe kami rumram ah om ai pongah, a poekhaih amkhrai mak ai. \v 30 Saul mah, Ka zae moeng boeh; toe kaimah ih kami kacoehtanawk hoi Israel kaminawk hmaa ah, mikhmai na saesak hmah; na Angraeng Sithaw ka bok thai hanah, kai hoi nawnto amlaem let rae ah, tiah tahmenhaih a hnik. \v 31 To pongah Samuel loe Saul hoi nawnto caeh let, to naah Saul mah Angraeng to bok. \p \v 32 Samuel mah, Amalek siangpahrang Agag to hae ah na hoi oh, tiah a naa. To naah Agag mah zit kathok duekhaih to ka loih boeh, tiah a poek pongah, anih loe lunghoihta hoiah angzoh. \v 33 Toe Samuel mah, Na sumsen mah nongpatanawk caa sah ai ah suek baktih toengah, nam no doeh nongpatanawk salakah caa sah ai ah om tih, tiah a naa. Samuel mah Gilgal vangpui ah Angraeng hmaa ah Agag to aboengh aboengh ah takroek. \p \v 34 To pacoengah Samuel loe Ramah ah caeh, toe Saul loe siangpahrang im ohhaih Gibeah vangpui ah caeh. \v 35 Samuel loe duekhaih ni pha ai karoek to, Saul khaeah caeh ai boeh; toe Samuel mah Saul to palungset haih. Saul to Israel kaminawk ukkung siangpahrang ah a suek pongah, Angraeng loe paroeai dawnpakhuem. \c 16 \s1 Samuel mah David situi bawh \p \v 1 Angraeng mah Samuel khaeah, Israel kaminawk ukkung siangpahrang ah ohhaih ahmuen hoiah Saul to ka pahnawt boeh pongah, nasetto maw anih to palung na set thuih han vop? Moi takii pongah situi to lawn ah loe, caeh ah; Bethlehem vangpui ah kaom Jesse khaeah kang patoeh han; anih ih capanawk thung hoiah kami maeto siangpahrang ah ka qoih boeh, tiah a naa. \v 2 Toe Samuel mah, Kawbangmaw ka caeh thai tih? Saul mah thaih nahaeloe na hum tih, tiah a naa. Angraeng mah, Maitaw tala maeto hoih ah loe, Angraeng khaeah angbawnhaih sak hanah ka caeh han, tiah thui ah. \v 3 Angbawnhaih sak naah Jesse to kawk ah; na sak han koi hmuen kang patuek han hmang; kang patuek ih kami to kai hanah situi bawh ah, tiah a naa. \v 4 Angraeng mah thuih ih lok baktih toengah, Samuel mah sak moe, Bethlehem vangpui ah caeh; anih angzoh tiah vangpui thung ih kacoehtanawk mah panoek o naah, tasoeh o moe, Nang loe poekmonghaih hoiah maw nang zoh? tiah a naa o. \v 5 Samuel mah, Kamong ah ni kang zoh; Angraeng khaeah angbawnhaih sak hanah kang zoh; ciimcai oh loe, angbawnhaih sak hanah kai hoi nawnto angzo oh, tiah a naa. Jesse hoi a caanawk to ciimcaisak pacoengah, angbawnhaih ahmuen ah a kawk. \p \v 6 Nihcae to ah angzoh o naah, Samuel mah Eliab to hnuk, to naah Angraeng mah situi bawh ih kami loe Anih hmaa ah oh boeh, tiah a poek. \v 7 Toe Angraeng mah Samuel khaeah, Eliab ih tungkrang hoi somsanghaih to khen hmah; anih loe ka qoih ih kami na ai ni; kami mah khet ih hmuen to Angraeng mah khen ai; kami mah loe tasa bang ih tungkrang to khet, toe Angraeng mah loe palungthin ni khet, tiah a naa. \v 8 To naah Jesse mah Abinadab to kawk moe, Samuel hmaa ah caehsak; toe Samuel mah, Angraeng mah hae kami hae qoi ai, tiah a naa. \v 9 To pacoengah Jesse mah, Shammah to caehsak let bae; toe Samuel mah, Hae kami doeh Angraeng mah qoi ai, tiah a naa. \v 10 Jesse mah a capa sarihto Samuel hmaa ah caehsak boih. Toe Samuel mah anih khaeah, Angraeng mah hae kaminawk hae qoi ai, tiah a naa. \v 11 To naah Samuel mah Jesse khaeah, Hae zetto khue maw capa na tawnh boeh? tiah a naa. Jesse mah, Kanawk koek maeto oh vop, toe anih loe tuu toep, tiah a naa. Samuel mah Jesse khaeah, Anih to kawksak ah, anih hae ah pha ai karoek to kang hnu mak ai, tiah a naa. \v 12 To pongah anih kawk hanah kami to patoeh; anih phak naah, anih loe ngan amling hup, krang hoih khue ai ah, khet kamcuk ah oh. To naah Angraeng mah, Anih boeh ni, angthawk loe situi bawh ah, tiah a naa. \v 13 To pacoengah Samuel mah situi suekhaih moi takii to lak moe, amnawkamyanawk hmaa ah anih to situi hoiah bawh; to na ni hoi kamtong David nuiah Angraeng ih Muithla to oh. To pacoengah Samuel loe angthawk moe, Ramah vangpui ah amlaem let. \s1 Saul ih toksahkung David \p \v 14 Vaihi loe Angraeng ih Muithla mah Saul to caehtaak ving boeh pongah, muithla kasae mah anih to raihaih paek. \v 15 Saul ih toksah tamnanawk mah anih khaeah, Khenah, Sithaw khae hoi kasae muithla mah raihaih ang paek boeh. \v 16 Vaihi ka caeh o moe, katoeng kruek kop kami kang pakrong pae o hanah, kaicae ih angraeng mah a taengah toksah tamnanawk to lokpaek ah; to tiah nahaeloe Sithaw khae hoi kasae muithla na nuiah angzoh naah, katoeng kruek kop kami mah katoeng to na kruek pae ueloe, na poekhaih palungthin to nawm tih, tiah a naa o. \v 17 To pongah Saul mah a tamnanawk khaeah, Katoeng kruek kop kami to pakrong oh loe, kai khaeah na hoi oh, tiah a naa. \v 18 A tamna maeto mah, Khenah, Bethlehem vangpui ah katoeng kruek kop parai Jesse capa maeto ka hnuk, anih loe thacak moe, misatuh kop kami ah oh; lokthuih thaih moe, krang doeh hoih, Angraeng loe anih hoi nawnto oh, tiah a naa. \v 19 To naah Saul mah Jesse khaeah laicaeh patoeh moe, Tuu toepkung, na capa David to na patoeh ah, tiah a naa. \v 20 To pongah Jesse mah hrang to lak moe, takaw hoi misurtui pailang maeto phawhsak pacoengah, maeh caa maeto hoi nawnto a capa David to Saul khaeah patoeh. \v 21 David loe Saul khaeah caeh moe, toksak amtong; Saul mah anih to paroeai palung; to pongah David loe anih ih misatukhaih hmuenmae phawkung ah suek. \v 22 To naah Saul mah Jesse khaeah kami patoeh, David hae ka palung pongah, kai ih tok hae sah poe nasoe, tiah a thuisak. \v 23 Angraeng khae ih kasae muithla Saul khaeah phak naah, David mah katoeng to lak moe, kruek; to naah Saul loe hoihkhang kue, poeknawm kue moe, kasae muithla mah anih to caehtaak. \c 17 \s1 David hoi Goliath \p \v 1 To naah Philistin kaminawk loe misatuk hanah, Judah prae Sokoh vangpui ah amkhueng o; Sokoh hoi Azekah vangpui salak ih Ephes-Dammim ah ataihaih im to a sak o. \v 2 Saul hoi Israel kaminawk doeh nawnto amkhueng o toeng moe, Elah azawn ah atai o pacoengah, Philistin kaminawk hoi angtuk hanah angphaeng o. \v 3 Philistinnawk loe ho bang ih mae ah oh o, Israel kaminawk doeh hae bang ih mae ah oh o, nihcae salakah azawn to oh. \v 4 Philistin kaminawk ataihaih ahmuen ah Gath acaeng Goliah, tiah ahmin kaom kami to oh; anih loe dong tarukto pacoeng kar to sang. \v 5 Anih loe sumkamling lumuek to angmuek moe, shekel sang pangato kazit sumkamling misa angvaenghaih aphaw to angkhuk. \v 6 A khok to sumkamling hoiah padap moe, a hnukbang ah sumkamling tayae to avak. \v 7 Anih ih tayae haa loe caham haa baktiah ah noet; anih ih tayae loe shekel cumvai tarukto azit; anih ih aphaw sinkung loe anih hmaa ah caeh. \v 8 Goliath loe angdoet moe, Israel misatuh angraengnawk khaeah, Tipongah misatuk hanah nang zoh o loe? Kai loe Philistin kami ah ka oh, nangcae loe Saul ih tamna ah na ai maw na oh o? Kai hoi angtuk hanah kami maeto qoi oh, anih to kai khaeah angzo o sak tathuk ah. \v 9 Anih mah kai tuh thaih moe, na hum nahaeloe, nangcae ih tamna ah ka oh o han; toe anih to ka pazawk moe, ka hum nahaeloe, nangcae doeh kaicae ih tamna ah om oh loe, kaicae ih tok to sah oh, tiah a naa. \v 10 Philistin kami mah, Vaihniah Israel misatuh angraengnawk hoi angtuk hanah ka kawk, kami maeto mah na patoeh oh, anih hoiah kang tuk hoi han, tiah a naa. \v 11 Philistin kami ih lok to Saul hoi Israel kaminawk mah thaih o naah, palungboeng o moe, a zit o. \p \v 12 Judah prae Bethlehem vangpui ah kaom, Ephrathah kami David ampa Jesse loe, capa tazetto sak; anih ih saningcoeh capa thumtonawk loe Saul ih misatuh kami ah oh o. \v 13 Jesse capa kacoeh thumtonawk loe misa angtukhaih ahmuen ah Saul hnukah bang o; misatuk naah kacaeh anih capa thumtonawk loe, a calu Eliab, hnetto haih capa Abinadab hoi thumto haih capa Shammah cae hae ni. \v 14 David loe capa asoi ah oh; a capa kacoeh thumtonawk loe Saul hnukah bang o. \v 15 Toe David loe Saul khae hoi Bethlehem ah ampa ih tuu toep hanah caeh. \v 16 Philistin kami mah ni quipalito thung, aduem akhawn tacawt moe, hang thuih. \p \v 17 Jesse mah a caa David khaeah, Hae ah kaom daengh tangcae cang Ephah maeto hoi takaw kae hato sinh loe, namyanawk ataihaih ahmuen ah karangah thak paeh. \v 18 Maitaw tahnutui kamkhawk hato doeh misatuh sangto ukkung angraeng hanah sin paeh; namyanawk ngantui o maw, tiah khenah loe, nihcae ngantui o, tiah amtuenghaih hmuen maeto na sin ah. \p \v 19 Namyanawk hoi Israel kaminawk loe, Saul khaeah oh o boih moe, Elah azawn ah Philistinawk tuk hanah atai o, tiah a naa. \v 20 David loe khawnthaw ah angthawk moe, angmah ih tuunawk to tuutoep kami maeto khaeah aap, Jesse mah thuih ih lok baktih toengah, hmuenmaenawk to lak pacoengah, a caeh. Anih loe misatuh kaminawk misatuk han hang o li naah phak. \v 21 Israel misatuh kaminawk hoi Philistin misatuh kaminawk loe maeto hoi maeto misa angtuk hanah amsak o. \v 22 David loe angmah ih hmuennawk to hmuenmae pakuemkung khaeah caehtaak, misa angtukhaih ahmuen ah a cawnh moe, amyanawk to ban sinh. \v 23 Nihcae hoi lokthuih o li naah, khenah, Gath ah kaom Philistin kaminawk thungah thacak koek, Goliath, tiah ahmin kaom kami loe Philistin misatuh kaminawk hmaa ah tacawt moe, a thuih zong ih lok baktih toengah, kami hnaphaih hoiah hangh let bae; anih hanghaih lok to David mah thaih. \p \v 24 Israel kaminawk mah to kami to hnuk o naah, paroeai zit o moe, cawnh o taak boih. \v 25 Israel kaminawk mah, Hmaa bangah angzo hae kami hae na hnuk o maw? Israel kaminawk hnaphnaehaih hoiah ni angzoh; anih hum thaih kami loe siangpahrang mah pop parai tangqum to paek tih; a canu doeh zu ah paek ueloe, ampa ih imthung takoh boih doeh Israel prae thungah tamut conghaih loisak tih, tiah a naa o. \v 26 To naah David mah anih taengah angdoe kaminawk khaeah, Aicae Israel kaminawk hnaphnae hae Philistin kami hum kami loe timaw hnu tih? Kahing Sithaw ih misatuh kaminawk hnaphnae, tangyat hin aat ai hae Philistin kami loe mi aa? tiah a naa. \v 27 To naah kaminawk mah anih khaeah, Anih hum thaih kami loe, to tiah sah pae tih, tiah a naa o. \p \v 28 David loe kaminawk hoiah lok apaeh, tiah amya kacoeh koek Eliab mah hnuk naah, David nuiah palungphui moe, anih khaeah, Tih sak hanah hae ah nang zoh loe? Zetta kaom tuu to mi khaeah maw na caeh taak? Nam oekhaih hoi poeksethaih to ka panoek; misatuk khet hanih ni hae ah nang zoh tathuk, tiah a naa. \v 29 David mah, Timaw ka sak pazae moeng boeh? Vaihi lok ka thui thai mak ai maw? tiah a naa. \v 30 To pacoengah kami maeto khaeah angqoi moe, to hmuen kawng to a thui let bae; to ih kaminawk mah a thuih pae tangcae lok to a thuih pae o let. \p \v 31 David mah thuih ih lok to nihcae mah thaih o naah, Saul khaeah thuih pae o; to pongah Saul mah anih to kawksak. \v 32 David mah Saul khaeah, Mi kawbaktih doeh hae Philistin kami pongah palugboeng hmah nasoe; na tamna kai ka caeh moe, anih to ka tuk han, tiah a naa. \v 33 Saul mah David khaeah, To Philistin kami tuk hanah na caeh thai tang mak ai; nang loe saning na nawk vop; anih loe nawkta nathuem hoi kamtong misatuh zong kami ah oh boeh, tiah a naa. \v 34 Toe David mah Saul khaeah, Na tamna kai loe pa ih tuu to ka toep pae; to naah kaipui hoi taqomnawk angzoh o moe, tuu takha thung ih tuunawk to kaek o naah, \v 35 a hnukah ka patom moe, ka hum pacoengah pakha thung ih tuu to ka pahlong; kai ang hmang naah, a sam ah ka naeh moe, ka boh pacoengah, ka hum. \v 36 Na tamna kai loe kaipui doeh, taqom doeh ka hum boeh; hae tangyat hin aat ai Philistin kami doeh, kahing Sithaw ih misatuh kaminawk to a hnaphnae pongah, to tiah ni om toeng tih. \v 37 Kaipui hoi taqom ban thung hoiah kai pahlongkung, Angraeng loe Philistin kaminawk ban thung hoiah doeh na pahlong let tih, tiah a naa. Saul mah David khaeah, To tiah nahaeloe, Caeh ah, na taengah Angraeng om nasoe, tiah a naa. \v 38 To pacoengah Saul mah David to angmah ih misa angvaenghaih aphaw to angkhuksak; misatukhaih khok padaphaih to abuensak moe, sumkamling lumuek to angmueksak. \v 39 David loe a khukbuen nuiah sumsen to pathlet; caeh han tha pathok, toe to baktih hmuennawk to angkhuk vai ai pongah hnaep ai. David mah Saul khaeah, Kang khuk zong ai pongah, ka caeh thai ai, tiah a naa. To pongah David mah aphaw to angkhring ving. \v 40 A ban ah cunghet to sinh, vacong ih palang thlung pangato a khuih moe, tuu toep naah avak ih pasah thungah pacaeng; a ban ah ngazai to sinh moe, Philistin kami to a hmaang. \p \v 41 To naah Philistin kami loe David khaeah anghnai aep aep, Philistin kami ih aphaw phawkung to anih hmaa ah a caehsak. \v 42 Philistin kami mah khet naah, David ih ngan loe amling hup moe, kranghoih, nawkta ah a hnuk pongah, anih to patoek. \v 43 David khaeah, Kai loe ui ah maw nang poek moe, cunghet hoiah nang hmaang loe? tiah a naa. Philistin kami mah David to angmah ih sithaw hmin hoiah tangoeng. \v 44 Anih mah David khaeah, Hae ah angzo ah, na ngan to van ih tavanawk hoi taw ih moinawk khaeah ka paek han, tiah a naa. \v 45 David mah Philistin kami khaeah, Kai tuk hanah sumsen, tayae, aphaw hoiah nang zoh; toe kai loe na patoek ih misatuh kaminawk ih Angraeng, Israel misatuh kaminawk ih Sithaw hmin hoiah ni nang tuk hanah kang zoh. \v 46 Vaihniah Angraeng mah nang hae ka ban ah paek tih; nang to kang hum moe, na tahnong to kang takroek pae pat han; vaihniah Philistin misatuh kaminawk ih qok to van ih tavaanawk hoi long ih moinawk khaeah ka paek han, to tiah ni Israel kaminawk khaeah Sithaw oh, tiah long pum mah panoek tih. \v 47 Tayae hoi sumsen hoiah misatuh kami to Angraeng mah pahlong ai, tiah hae ah amkhueng kaminawk boih mah panoek o tih; misatukhaih loe Angraeng ih ni, to pongah anih mah nangcae boih kaicae ban ah paek tih, tiah a naa. \p \v 48 Philistin kami mah David to naeh hanah angthawk moe, a taengah anghnai pae aep aep; to naah David mah Philistin kaminawk khaeah karangah cawnh. \v 49 Angmah ih pasah to tapawh tathuk moe, palang thlung maeto a lak pacoengah, Philistin kami to lu pataeh ah zai phaek; to naah anih to long ah cangku hmawk. \p \v 50 \x - \xo 17:50 \xt 2 Samuel 21.19.\x*David loe a ban ah sumsen to sin ai, Philistin kami to ngazai hoi palang thlung hoiah misatuk moe, pazawk. \v 51 \x - \xo 17:51 \xt 2 Samuel 21.19.\x*David loe cawnh moe, anih ih tak nuiah angdoet; Philistin kami ih sumsen to a suekhaih tabu thung hoiah aphongh moe, a hum pacoengah, anih ih tahnong to takroek pat. Angmacae thung ih thacak koek kami loe duek boeh, tiah Philistin kaminawk mah hnuk o naah, hnuk angnawn o moe, cawnh o. \v 52 To pacoengah loe Israel hoi Judah kaminawk hmabang ah tacawt o moe, hanghaih hoiah Philistin kaminawk to azawn hoi Ekron khongkha khoek to patom o. Ahmaa kacaa kaminawk loe Sharaim vangpui, Gath vangpui hoi Ekron vangpui azawn caehhaih loklam khoek to a duek o. \v 53 Philistin kaminawk patomhaih ahmuen hoiah amlaem o naah, Israel kaminawk mah, nihcae ataihaih im to muk pae o. \v 54 David mah Philistin kami ih lu to lak moe, Jerusalem ah sinh; Philistin kami ih misatukhaih hmuen to angmah ih kahni im ah a suek. \p \v 55 David mah Philistin kaminawk tuk hanah hmaang, tiah Saul mah hnuk naah, misatuh ukkung angraeng Abner khaeah, Hae thendoeng loe mi ih capa maw? tiah a naa. Abner mah, Nang na hing baktih toengah, aw siangpahrang, ka thui thai ai, tiah a naa. \v 56 Siangpahrang mah, Mi ih capa maw, tiah panoek han dueng ah, tiah a naa. \v 57 Philistin kami humhaih ahmuen hoiah David amlaem pacoengah, Abner mah anih to kawk moe, Saul khaeah caeh haih, to naah David mah Philistin kami ih lu to a ban ah sinh vop. \v 58 Saul mah, Thendoeng, nang loe mi ih capa aa? tiah a dueng. David mah, Kai loe Bethlehem vangpui ah kaom na tamna Jesse ih capa ni, tiah a naa. \c 18 \s1 Saul mah David ut \p \v 1 David hoi Saul lokthuih hoi boih pacoengah, Jonathan loe David poekhaih baktiah poekhaih tawnh pongah, anih to angmah ih takpum baktiah palung. \v 2 To na niah Saul mah David to lak, ampa im ah amlaemsak ai boeh. \v 3 Jonathan mah David to angmah ih takpum baktiah palung pongah, anih hoi lokkamhaih to sak. \v 4 Jonathan loe angmah ih kahni to angkhring moe, David to paek; a khukbuennawk, a sumsen, kalii hoi kaengkaehnawk doeh a paek. \v 5 David loe Saul mah toksak hanah patoeh kruek a caeh moe, palunghahaih hoiah sak pongah, Saul mah araengh kasang misatuh kaminawk ukkung tok to paek. Anih loe kaminawk boih hoi Saul ih tamnanawk boih mah doeh tapom ih kami ah oh. \p \v 6 David mah Philistin kaminawk to hum moe, im ah amlaem naah, Israel vangpuinawk ih nongpatanawk loe tacawt o boih moe, atuenpawk congca hoi cingcengnawk to boh o, anghoehaih laa to sak o moe, hnawhaih hoiah Saul siangpahrang to dawt o. \p \v 7 \x - \xo 18:7 \xt 1 Sam 21.11; 29.5.\x*Nongpatanawk loe Saul mah sangto hum moe, David mah sang hato hum, tiah maeto pacoeng maeto laa sak o. \p \v 8 To naah David mah sang hato hum moe, kai loe sangto khue ang hum o sak, prae khue ai ah loe, kalah hmuen timaw ka hak han oh vop? tiah Saul mah poekhaih tawnh pongah, to tiah thuih ih lok pongah paroeai palungphui. \v 9 To pongah to na ni hoi kamtong Saul mah David to uthaih mik hoiah khet. \p \v 10 Khawnbangah loe Angraeng khae hoi kasae muithla to Saul nuiah krak; Saul mah a imthung aum ah lok taphong naah, David mah sak zong ih baktih toengah, Saul hanah katoeng to kruek pae, toe Saul loe a ban ah tayae to sinh. \v 11 Saul mah tapang hoi nawnto David to takhawh han, tiah poekhaih tawnh pongah, tayae to takhawh. Toe David mah tayae to vai hnetto ayae taak ving. \p \v 12 Angraeng loe Saul khae hoi tacawt moe, David khaeah oh pongah, Saul mah David to zit. \v 13 To pongah Saul mah David to angmah khae hoiah tacawtsak moe, misatuh kami sangto ukkung angraeng ah suek; David loe anih taeng hoiah tacawt moe, misatuh kaminawk to zaehhoih. \v 14 Angraeng mah oh thuih pongah, David loe a caehhaih loklam kruekah palunghahaih hoiah toksak. \v 15 A sak ih hmuen boih ah acoehaih hoiah sak, tiah Saul mah hnuk naah, anih to zit. \v 16 Toe David loe misatuk naah kaminawk boih zaehhoih pongah, Israel hoi Judah kaminawk mah palung o. \s1 David mah Mikal zuhaih \p \v 17 Saul mah David khaeah, Khenah, canu kacoeh Rerab hae ka tawnh; na zu ah kang paek han; kai han misahoih ah loe, Angraeng hanah misa to tuh ah, tiah a naa. Saul mah, David nuiah ban ka phok mak ai, Philistinnawk mah anih nuiah ban phok o nasoe, tiah poekhaih tawnh. \v 18 Toe David mah Saul khaeah, Kai loe mi maw? Kai loe mi maw? Israel prae thungah kai hoi ka imthung takoh khosakhaih loe kawbangmaw oh moe, siangpahrang canu ih sava ah ka oh han? tiah a naa. \v 19 Toe David mah Saul ih canu Merab lakhaih atue phak naah loe, a canu to Meholah ih kami Adriel hanah paek ving. \p \v 20 Saul canu Mikal mah loe David to koeh; to kawng to Saul khaeah a thuih pae o naah, Saul loe poeknawm. \v 21 Saul mah, Ka canu Mikal to anih han ka paek han, to tiah ni Mikal hae anih han dongh patung pae baktiah om ueloe, Philistinnawk ban ah amaan thai tih, tiah poek. To pongah Saul mah David khaeah, Nang loe vaihniah ka canu ih sava ah na om tih boeh, tiah a naa. \v 22 To naah Saul mah a tamnanawk to kawk moe, David khaeah hae lok hae thui pae oh, Khenah, siangpahrang loe na nuiah poeknawm, anih ih tamnanawk boih mah doeh nang ang palung o; to pongah vaihniah a canu ih sava ah om lai ah, tiah a naa o. \v 23 To lok to Saul ih tamnanawk mah David khaeah thuih pae o let; toe David mah, Kai loe khingya koi om ai kamtang caa ah ka oh pongah, siangpahrang canu ih sava ah oh hae hmuen tetta ah maw na poek o? tiah a naa. \v 24 Saul ih tamnanawk mah Saul khaeah, David mah hae tiah lokthuih, tiah a thuih pae o let, \v 25 to naah Saul mah, Siangpahrang mah na zu lakhaih atho paek han koeh ai, a misanawk nuiah lu lak hanah, Philistin kaminawk ih tangyat hin cumvaito ni a koeh, tiah David khaeah thui pae oh, tiah a naa. Saul poekhaih loe Philistin kaminawk ban ah David to dueksak han koeh. \v 26 To lok to a tamnanawk mah David khaeah thuih pae o naah, David mah siangpahrang canu ih sava ah oh hanah koeh. Atue khaehhaih ni akoep ai naah, \v 27 David loe angthawk moe, angmah ih kaminawk hoi nawnto caeh pacoengah, Philistin kaminawk cumvai hnetto hum. Nihcae ih tangyat hin to a lak moe, siangpahrang canu ih sava ah oh thai hanah siangpahrang khaeah a sinh pae. To naah Saul mah a canu Mikal to zu ah paek. \v 28 Angraeng mah David to oh haih, a canu Mikal mah David palung parai, tiah Saul mah panoek. \v 29 To naah Saul mah David to zit aep aep; to tiah a hing thung Saul loe David ih misa ah oh. \p \v 30 To pacoengah Philistin kaminawk loe Israel kaminawk tuk hanah angzoh o let; to tiah misatuk han angzoh o pacoengah doeh, David loe kalah Saul ih misatuh kaminawk pongah palunghahaih hoiah misa to tuk pongah, anih loe ahmin amthang aep aep. \c 19 \s1 Saul mah David hum han patoem \p \v 1 Saul mah David hum hanah, a capa Jonathan hoi a tamnanawk boih khaeah lokpaek. \v 2 Toe Jonathan mah David to palung parai pongah David khaeah, Kam pa Saul mah nang hum hanah pakrong; to pongah akhawnbang khoek to acoehaih hoiah khosah ah, mi mah hnuk thai ai ih ahmuen ah anghawk ving ah; \v 3 na ohhaih ahmuen lawk ah pa taengah kang doet moe, nang ih akawng to anih khaeah ka thuih han; anih poekhaih to nang khaeah kang thaisak let han hmang, tiah a naa. \v 4 Jonathan mah, Ampa Saul khaeah David kawng to kahoih ah thuih pae; anih loe na nuiah kahoih ai hmuen to sah ai, paroeai kahoih hmuen to ang sak pae pongah, siangpahrang mah a tamna David nuiah kahoih ai hmuen to sah hmah nasoe; \v 5 anih loe hinghaih paawt ai ah, Philsitin kami to hum; Angraeng mah Israel kaminawk boih nuiah pahlonghaih to a sak; to hmuen to na hnuk moe, nang hoe boeh. Tipongah zaehaih tidoeh tawn ai kami ih athii to palong moe, David hum han na thuih loe? tiah a naa. \v 6 Saul mah Jonathan ih lok to tahngai moe, Angraeng loe hing baktih toengah, David to ka hum mak ai, tiah lokkamhaih a sak. \v 7 To pongah Jonathan mah David to kawk moe, a thuih hoi ih loknawk boih to thuih pae. Jonathan mah David to Saul khaeah caeh haih moe, Saul khaeah canghniah oh ih baktih toengah ohsak let. \p \v 8 Misa angthawkhaih oh let; to pongah David loe caeh moe, Philistin kaminawk to tuk; kaminawk paroeai a hum pongah, misanawk loe anih hmaa hoiah cawnh o. \v 9 Saul angmah ih im ah anghnut naah, tayae to ban ah sinh, Angraeng khae hoi kasae muithla to a nuiah angzoh pongah, David mah anih hanah katoeng to kruek pae. \v 10 Saul mah David to tapang hoi nawnto takhawh hmaek hanah poek; David mah ayae taak ving pongah, Saul mah tayae hoiah tapang to takhawh vawk. To na qum ah David loe cawnh moe, loih ving. \p \v 11 \x - \xo 19:11 \xt Saam 59.\x*Saul mah David to angang moe, anih to akhawn bangah hum hanah, David im ah kami to patoeh; toe David zu Mikal mah, na hinghaih loih thai hanah vaiduem na cawn ai nahaeloe, khawnbangah loe na dueh tih boeh, tiah a naa. \v 12 To pongah Mikal mah David to thokbuem hoiah anghumsak tathuk, to tiah anih loe cawnh moe, loih ving. \v 13 Mikal mah kami ih krang to lak moe, iihhaih ahmuen ah suek pacoengah kahni hoiah ayaw hmoek; a lu thuem ah maeh mui to suek pae. \v 14 David naeh hanah Saul mah kami patoeh naah, Mikal mah anih loe ngantui ai, tiah a naa. \v 15 To pacoengah Saul mah David khet hanah kaminawk to patoeh let bae; anih ka hum thai hanah, a iihkhun hoi nawnto kai khaeah na sin oh, tiah a naa. \v 16 Toe patoeh ih kaminawk imthung ah akun o naah loe, khenah, sakcop ih krang to iihkhun nuiah oh pae lat; luhngoeng suekhaih ahmuen ah doeh maeh mui ni oh sut. \v 17 To naah Saul mah Mikal khaeah, Tipongah hae tiah nang ling moe, ka misa loisak hanah, na patoeh ving loe? tiah a naa. \p \v 18 David loe cawnh moe, loih pacoengah, Ramah ah Samuel khaeah caeh; Saul mah a nuiah sak ih hmuennawk boih to Samuel khaeah thuih pae. To pacoengah anih hoi Samuel loe Naioth avang ah caeh hoi moe, to ah oh hoi. \v 19 To lok to Saul khaeah thuih pae o; David loe Ramah vangpui peng thungah kaom Naioth avang ah oh, tiah thuih pae o. \v 20 To pongah David naeh hanah Saul mah kaminawk to patoeh; toe Samuel loe zaehoikung ah angdoet moe, nawnto amkhueng tahmaanawk hoiah lok a thuih o, tiah nihcae mah hnuk o naah, Saul ih kaminawk nuiah Sithaw ih Muithla to angzoh, to naah nihcae mah doeh lok to taphong o toeng. \v 21 To kawng to Saul khaeah thuih pae o naah; anih mah kalah kaminawk to patoeh let; toe to kaminawk mah doeh lok taphong o toeng. Vaithumto haih ah Saul mah kaminawk to patoeh let; nihcae mah doeh lok to taphong o toeng. \v 22 To pacoengah anih loe hnukkhuem koek ah, Ramah vangpui ah caeh moe, Seku avang taeng ih vacong ah phak; to ah Samuel hoi David loe naa ah maw oh hoi? tiah a dueng. Nihcae mah, Khenah, nihnik loe Ramah vangpui peng thung ih Naioth avang ah oh hoi, tiah thuih pae o. \v 23 To pongah Saul loe Ramah prae thung ih Naioth avang ah caeh; to naah anih nuiah doeh Sithaw ih Muithla to oh moe, loklam caeh nathung, Naioth avang pha ai karoek to anih mah lok to taphong. \v 24 \x - \xo 19:24 \xt 1 Sam 10.11,12.\x*A khukbuennawk to angkhring moe, Samuel hmaa ah lok to thuih; to ahmuen ah aqum athun khukbuen om ai ah a iih; to pongah kaminawk mah, Saul doeh tahmaanawk salakah athum toeng maw? tiah thuih o. \c 20 \s1 David hoi Jonathan \p \v 1 To naah David loe Ramah prae thung ih, Naioth avang hoiah cawnh moe, Jonathan khaeah caeh pacoengah, anih khaeah, Timaw ka sak? Ka zaehaih timaw oh? Nam pa nuiah timaw sethaih ka sak moe, ka hinghaih lak hanah pakrong? tiah a naa. \v 2 Jonathan mah anih khaeah, Na dueh mak ai! Khenah, kai thaisak ai ah loe pa mah kalen maw, kathoeng maw kawbaktih hmuen doeh sah vai ai; kawbangah doeh pa mah to baktih hmuennawk to kai khaeah angphat mak ai; to bak tih hmuen to om ai, tiah a naa. \v 3 David mah, Kai loe na mikhnukah kahoih ampui ah ka oh, tiah nam pa mah panoek, anih mah hae hmuen hae Jonathan mah panoek nahaeloe palungsae tih, tiah poek pongah, Jonathan to panoek o sak hmah, tiah thuih pae boeh; toe Angraeng loe hing moe, nang doeh na hing baktih toengah, kai hoi duekhaih salakah khok tangkan maeto khue ni oh boeh, tiah lok ka kam, tiah a naa. \v 4 Jonathan mah David khaeah, Saksak na koeh ih hmuennawk boih kang sak pae han, tiah a naa. \v 5 \x - \xo 20:5 \xt NAM 28.11.\x*To pongah David mah Jonathan khaeah, Khenah, khawnbang loe khrah kangtha niah oh pongah, angaek ai ah siangpahrang hoi nawnto buhcaak han oh; toe ka caeh moe, omvaih ni aduem khoek to lawk ah kang hawk han vop. \v 6 Nam pa mah kai om ai, tiah panoek nahaeloe, David loe angmah ih imthung takohnawk boih hoi nawnto saning kruek sak ih angbawnhaih to oh pongah, a ohhaih Bethlehem vangpui ah caeh hanah ang hnik khruek, tiah nam pa khaeah thui paeh. \v 7 To naah nam pa mah, Hoih hmang, tiah thui nahaeloe, na tamna kai loe kamongah ka om tih; toe palungphui parai nahaeloe, ka nuiah nganbawh kana paek hanah a poek, tiah panoek ah. \v 8 To pongah nang mah na tamna kai nuiah tahmenhaih amtuengsak raeh, na tamna kai hoi nang loe Angraeng hmaa ah lokkamhaih a sak hoi boeh pongah, ka zaehaih om nahaeloe, tikhoe nam pa khaeah caeh han angai vop tih? Nang mah roe na hum ah, tiah a naa. \v 9 Jonathan mah, Natuek naah doeh to tiah om hmah nasoe! Nang nganbawh kana paek hanah pa mah poek, tiah ka panoek nahaeloe, nang khaeah thui ai ah ka om tih maw? tiah a naa. \v 10 David mah Jonathan khaeah, Nam pa mah lok kaham hoiah na pathim nahaeloe, mi mah maw kai khaeah thui tih? tiah a naa. \v 11 Jonathan mah David khaeah, Angzo ah lawk ah caeh si, tiah a naa. To pongah lawk ah nawnto a caeh hoi. \p \v 12 To naah Jonathan mah David khaeah, Aw Israel Angraeng Sithaw loe hing baktih toengah, khawnbang hoi omvaih niah pa to ka tanoek han, to naah na nuiah poekhaih kahoih tawn nahaeloe, tamthang thaisak hanah, nang khaeah kami patoeh ai ah ka om mak ai; \v 13 toe pa mah nang raihaih paek hanah koeh nahaeloe, kamongah na caeh moe, na loih thai hanah, kang thaisak ai nahaeloe, Angraeng mah Jonathan nuiah kanung parai ah toksah nasoe; pa khaeah oh baktih toengah, Angraeng mah na ohhaih nasoe. \v 14 Ka duek han ai ah, ka hing thung Angraeng tahmenhaih ka nuiah amtuengsak ah; \v 15 \x - \xo 20:15 \xt 2 Samuel 9.1.\x*toe Angraeng mah long nuiah kaom David ih misanawk paro boih cadoeh, ka canawknawk nuiah na tahmenhaih apetsak hmah, tiah a naa. \v 16 Oep om ai ah ka oh nahaeloe, Angraeng mah David ih misanawk hoiah lu la pathok nasoe, tiah Jonathan mah David imthung takoh hoiah lokkamhaih to sak. \v 17 Jonathan mah David to angmah ih takpum baktih toengah palung pongah, David to amlunghaih hoiah lokkamsak let. \p \v 18 To naah Jonathan mah David khaeah, Khawnbang loe khrah kangtha niah oh; nang loe na om mak ai, nang hnuthaih ahmuen to kong sut tih boeh. \v 19 Ni thumto na oh pacoengah, karangah caeh tathuk loe, raihaih na tongh niah, nang hawkhaih ahmuen na phak pacoengah, Ezel ih thlung ohhaih ahmuen ah om ah. \v 20 To ahmuen taengah sak ih kalii kah tanoek baktih toengah, palaa thumto ka kah han. \v 21 Khenah, nawkta maeto ka patoeh han, anih khaeah, Caeh loe, ka kah tanoek ih palaa to akhui ah, tiah ka naa han. Anih khaeah, Khenah, Palaa loe na taengah oh, akhui ah, tiah ka thuih naah, nang angzo ah; Angraeng loe hing baktih toengah, zit han om ai, misa monghaih oh boeh. \v 22 Toe kai mah nawkta khaeah, Khenah, palaa loe na hmabang ah oh, tiah ka thuih nahaeloe, Angraeng mah ang patoeh ving boeh pongah cawn ah. \v 23 Angraeng loe nang hoi kai salakah vaihi a thuih hoi ih lok hnukung ah dungzan khoek to om nasoe, tiah a naa. \p \v 24 To pongah David loe taw ah anghawk; khrah kangtha ni phak naah, siangpahrang loe buhcaak hanah anghnut. \v 25 Canghniah anghnut zong baktih toengah, siangpahrang tapang taengah anghnut naah, Jonathan to angthawk, Abner loe Saul taengah anghnut; toe David anghnuthaih ahmuen loe kong sut. \p \v 26 Hmuen maeto oh kalang mue, David loe ciim ai, ciimcai ai tangtang mue, tiah a poek pongah, to na niah loe Saul mah tidoeh thui ai. \v 27 Toe khawnbangah loe, khrah kangtha ni hnetto haih ah oh, David anghnuthaih ahmuen to kong sut let bae pongah, Saul mah a capa Jonathan khaeah, Tipongah Jesse capa loe cangduem doeh, vaihni doeh buhcaak han angzo ai loe, tiah a naa. \v 28 Jonathan mah Saul khaeah, David loe Bethlehem vangpui ah caeh hanah kai khaeah ang hnik khruek; \v 29 ka imthung takohnawk mah vangpui thungah angbawnhaih sak atim o, kamya mah angzoh hanah lok pat khruek pongah, ka caeh han vop; na mikcuk naakrak ah ka oh nahaeloe, kamyanawk hoi angqum thai hanah na caehsak raeh, tiah ang hnik. To pongah anih loe siangpahrang buhcaakhaih ahmuen ah angzo thai ai, tiah a naa. \p \v 30 Saul mah Jonathan to palungphui thuih, Kasae moe, lok tahngai ai nongpata ih capa; azathaih na tongh moe, nang tapenkung nam no azatsak hanah, Jesse capa hoiah nang kom hoi, tito kai mah panoek ai mue, tiah na poek maw? \v 31 Jesse capa loe long nuiah hing thung, nangmah hoi na prae natuek naah doeh angdoe thai mak ai; vaihi kami patoeh loe kai khaeah na hoisak ah, anih loe duek han oh, tiah a naa. \v 32 Jonathan mah ampa Saul khaeah, Tipongah anih na hum han loe? Tih hmuen sak pongah maw anih to na hum han? tiah a naa. \v 33 Saul mah hum hanah Jonathan to tayae hoiah takhawh. To naah ampa mah David hum hanah pacaeng boeh, tiah panoek. \v 34 To pongah Jonathan loe palungphui moe, buhcaakhaih ahmuen hoiah angthawk ving; ampa mah David nuiah azat thok hmuen to sak pongah, palungset moe, khrah kangtha ni hnetto haih niah buhcaa ai ah oh. \p \v 35 Khawnbangah angqum han khaeh ih atue phak naah, Jonathan loe David hnuk hanah, nawkta maeto hoi nawnto taw ah a caeh. \v 36 Nawkta khaeah, Ka kah ih palaa hae patom ah, tiah a naa. Nawkta cawnh naah, anih hmaa ah palaa maeto a kah pae. \v 37 Jonathan mah kah ih palaa taengah nawkta phak naah, Jonathan mah nawkta khaeah, palaa loe na hmaa bangah na ai maw oh? tiah a naa. \v 38 Jonathan mah nawkta khaeah, Karangah caeh ah, anghak hmah! tiah a hang. Nawkta loe palaa akhuih moe, angmah ih angraeng khaeah amlaem let. \v 39 Toe nawkta mah lok ahlong maeto doeh thai kop ai; Jonathan hoi David khue mah ni panoek. \v 40 To naah Jonathan mah angmah ih palaa to nawkta khaeah paek moe, anih khaeah, Caeh loe, hae hmuennawk hae vangpui thungah sin let ah, tiah a naa. \v 41 Nawkta caeh pacoengah, David loe aloih bang thlung ohhaih ahmuen hoiah angthawk moe, Jonathan hmaa ah long ah vai thumto akuep tathuk; maeto hoi maeto angmok hoi moe, nawnto qah hoi, toe David qahhaih to nung kue. \v 42 Jonathan mah David khaeah, Kamongah caeh lai ah; aihnik mah Angraeng ih ahmin hoiah lokkamhaih a sak hoi baktih toengah, Angraeng loe na caa hoi ka caa salakah, dungzan khoek to hnukung ah om tih, tiah a naa. To pacoengah David doeh angthawk moe, a caeh; Jonathan doeh vangpui ah amlaem let. \c 21 \s1 Nob vangpui ah David \p \v 1 \x - \xo 21:1 \xt Mathai 12.3,4; Mark 2.25,26; Luk 6.3.\x*David loe Nob vangpui ah kaom qaima Ahimelek khaeah caeh; Ahimelek mah David to hnuk naah zit; to pongah anih khaeah, Tikhoe minawk hoi angzo ai ah, nangmabueng nang zoh loe? tiah a naa. \v 2 David mah qaima Ahimelek khaeah, Siangpahrang mah hmuen maeto sak hanah ang paek; anih mah kai khaeah, Toksak hanih kang patoeh han, kang thuih ih lok hae mi mah doeh panoek hmah nasoe, tiah ang naa. Ka tamnanawk to ih ahmuen to baktih ahmuen ah angcu o hanah ka patoeh boeh. \v 3 Vaihi na ban ah timaw na tawnh? Na tawnh ih takaw kae pangato maw, to tih ai boeh loe na tawnh ih kawbaktih hmuen doeh na paek ah, tiah a naa. \v 4 Toe qaima mah David khaeah, Takaw rumram loe ka tawn ai, toe thendoeng loe nongpata khaeah caeh ai moe, ciimcai ah om nahaeloe, takaw ciim loe ka tawnh, tiah a naa. \v 5 David mah qaima khaeah, Kholong ka caeh pacoeng hoi vaihni ni thumto karoek to, kawbaktih nongpata hoiah doeh kang kom ai; thendoeng ih hmuen loe ciimcai bae; takaw doeh kami boih mah caak ih takaw baktiah ni oh; vaihniah ni takaw kangtha to suek o vop, tiah a naa. \v 6 \x - \xo 21:6 \xt LEV 24.5-9.\x*Caboi nuiah suek ih takaw ai ah loe, takaw kalah om ai boeh pongah, caboi nuiah suek ih takaw kangquem to takhoe moe, azuengah kangtha suek ih takaw, Angraeng hmaa ih kaciim takaw kabae to qaima mah lak anih hanah paek. \p \v 7 To na niah Saul ih tamna maeto to ahmuen ah oh toeng, anih loe Angraeng hmaa ah toksak; anih loe Edom kami ah oh, anih to Dog, tiah kawk o, anih loe Saul ih tuu toepkung ah oh. \s1 David Gath ah cawnhaih \p \v 8 David mah Ahimelek khaeah, Tayae, to tih ai boeh loe sumsen na tawn ai maw? Siangpahrang ih hmuen to karangah sak han oh pongah, kaimah ih sumsen hoiah palaanawk to ka sin ai, tiah a naa. \v 9 \x - \xo 21:9 \xt 1 Sam 17.51.\x*Qaima mah, Nang mah Elah azawn ah hum ih Philistin acaeng Goliath ih sumsen loe hae ah oh; kahni hoi ayaw hmoek moe, khukbuen suekhaih ahnuk bangah oh bae; na koeh nahaeloe la khae, to hmuen khue ai ah loe kalah sumsen om ai, tiah a naa. David mah, To baktih hmuen loe naa ah doeh om ai, kai han na paek ah, tiah a naa. \p \v 10 David mah Saul to zit pongah to na niah cawnh moe, Gath siangpahrang Akhish khaeah caeh. \v 11 \x - \xo 21:11 \xt 1 Sam 18.7; 29.5.\x*Toe Akhish ih tamnanawk mah anih khaeah, Hae David loe Israel siangpahrang na ai maw? \q1 Saul mah sangto hum moe, \q1 David mah sang hato hum, \m tiah hnawhaih hoi laasak o thuih ih kami na ai maw? tiah a naa o. \v 12 \x - \xo 21:12 \xt Saam 56.\x*To lok to David mah palung thung hoi poek naah, Gath siangpahrang Akhish to paroeai zit. \v 13 \x - \xo 21:13 \xt Saam 34.\x*To pongah nihcae hmaa ah kamthu baktiah angsak pae moe, nihcae khaeah kamthu baktiah oh pae; a toektaboe mui pongah tamtuih to longsak moe, khongkha pongah angmathaih to tarik. \v 14 Akhish mah a tamnanawk khaeah, khen oh, kamthu kami ho na hnu o ai maw, tih hanah kai khaeah nang hoih o loe? \v 15 Kai mah kamthu kami patoh han koeh, tiah na poek o pong maw kai khaeah kamthu hae nang hoih o? Hae baktih kami hae ka imthung ah akun han oh maw? tiah a naa. \c 22 \s1 David Adullam thlungkhaw ah cawnh \p \v 1 \x - \xo 22:1 \xt Saam 57; 142.\x*David loe Gath hoiah caeh moe, loih pacoengah Adullam thlungkhaw ah phak; to tamthang to angmah ih nawkamyanawk hoi ampa ih imthung takohnawk boih mah thaih o naah, anih ohhaih ahmuen ah caeh o. \v 2 Palungboeng kaminawk, laiba tawn kaminawk hoi poeknawm thai ai kaminawk boih, anih khaeah nawnto amkhueng o; David loe nihcae zaehoikung ah oh; anih hoi nawnto kaom kami cumvai palito oh o. \p \v 3 David loe to ahmuen hoiah Moab prae thung ih Mizpah vangpui ah caeh moe, Moab siangpahrang khaeah, Sithaw mah kai han timaw na sah pae tih, tiah panoek ai karoek to, kamno hoi kampa angzo hoi nasoe loe, nang khaeah om raeh nasoe, tiah tahmenhaih a hnik. \v 4 To pongah David misa anghawkhaih thlungkhaw thungah oh nathung, anih ih amno hoi ampanawk loe Moab siangpahrang khaeah oh o. \v 5 Toe tahmaa Gad mah David khaeah, Thlungkhaw thungah om hmah, Judah prae thungah cae ah, tiah a thuih pae. To pongah David loe caeh moe, Hareth taw thungah oh. \s1 Saul mah Nob vangpui ih qaimanawk to hum \p \v 6 (Saul loe angmah ih tayae to Gibeah vangpui mae nuiah sinh, a tamnanawk mah anih to takui o moe, hmaica thing tahlip ah nawnto anghnut o naah,) David hoi angmah ih kaminawk angqum o boeh, tiah Saul mah thaih; \v 7 Saul mah a taengah kangdoe tamnanawk khaeah, Benjamin kaminawk, tahngai oh! Jesse capa mah nangcae hanah lawk hoi misur takha to na paek o ueloe, misatuh kami sangto ukkung angraeng hoi misatuh kami cumvaito ukkung angraeng ah na suem o tang tih maw? \v 8 Nangcae boih mah ka nuiah kasae sak hanah nang pacaeng o, ka capa loe Jesse capa hoiah lokkamhaih sak, tiah mi mah doeh nang thui o ai; mi mah doeh kai palung nang sae o haih ai; ka tamna mah vaihniah sak ih baktih toengah, ka capa mah kai to angang moe, hum hanah, ka tamnanawk pahruek ih hmuen kawng doeh nang thui o ai, tiah a naa. \v 9 \x - \xo 22:9 \xt 1 Sam 21.7-9; Saam 52.\x*To paceongah Saul ih tamnanawk thung ih Edom kami maeto ah kaom, Dog mah Jesse capa loe Nob vangpui ah kaom, Ahitub capa Ahimelek khaeah angzoh naah ka hnuk. \v 10 Ahimelek mah anih hanah Angraeng khaeah lokdueng pae; caaknaek doeh a paek moe, Philistin kami Goliath ih sumsen doeh a paek, tiah a thuih pae. \s1 Saul mah Ahimelek to hum \p \v 11 To pongah siangpahrang mah kami to patoeh moe, Ahitub capa qaima Ahimelek hoi ampa imthung takoh boih, Nob vangpui ih qaimanawk to kawksak boih; nihcae boih siangpahrang khaeah angzoh o. \v 12 Saul mah, Ahitub capa vaihi lok tahngai ah, tiah a naa. Anih mah, Ka angraeng, hae ah ka oh, tiah a naa. \v 13 Saul mah anih khaeah, Tipongah Jesse capa hoiah kai tuk hanah nam sak hoi moe, vaihniah a sak ih baktih toengah, kai tuk hanah anih to takaw hoi sumsen na paek pacoengah, Sithaw khaeah lok na dueng pae loe? tiah a naa. \v 14 Ahimelek mah siangpahrang khaeah, Siangpahrang canu ih sava, na toksah kami, na imthung takoh ah khingya koi kaom, David baktih oepthok mi maw na tamnanawk thungah kaom? \v 15 To na niah maw anih han Sithaw khaeah lok ka dueng pae tangsuek? To tih na ai ni; siangpahrang mah a tamna hoi ampa imtung takoh nuiah zaehaih net hmah nasoe, hae hmuen kawng pongah na tamna mah panoekhaih tidoeh om ai, tiah a naa. \v 16 Toe siangpahrang mah, Ahimelek, nangmah hoi nam pa imthung takoh boih, na duek o han oh, tiah a naa. \v 17 Angraeng ih qaimanawk loe David khaeah athum o, anih loe cawnh ving boeh, tiah panoek o, toe kai na thai o sak ai pongah, Angqoi oh loe, nihcae to hum oh, tiah siangpahrang mah angmah khaeah kaom khok hoi misatuh kaminawk khaeah a thuih pae. Toe siangpahrang ih tamnanawk mah Angraeng ih qaimanawk hum hanih ban phok han koeh o ai. \v 18 To naah siangpahrang mah Dog khaeah, Angqoih loe, nang mah qaimanawk hae hum ah, tiah a naa. To pongah Edom acaeng Dog mah, qaimanawk to hum boih: to na niah anih mah puu ngan khukbuen angkhuk kami quitazet, pangato a hum. \v 19 To pacoengah qaimanawk ih vangpui Nob to sumsen hoiah a tuk, nongpa hoi nongpatanawk, nawkdi hoi tahnu nae li nawktanawk, maitawnawk, hrangnawk hoi tuunawk to sumsen hoiah a hum. \p \v 20 Toe Ahitub capa Ahimelek, Ahimelek capa Abiathar loe loih moe, David hnukah cawnh. \v 21 Angraeng ih qaimanawk loe Saul mah hum boih boeh, tiah David khaeah thuih pae. \v 22 To naah David mah, Edom acaeng Dog mah Saul khaeah thui pae tih, tiah anih ka hnuk na niah ka poek roe boeh. Nampa imthung takoh boih duek hanah ka sak pazae moeng boeh. \v 23 Zii hmah; kai hoi nawnto om ah; na hinghaih pakrong kami loe, ka hinghaih pakrong kami ah ni oh; toe kai hoi nawnto na oh nahaeloe na ngan cuem tih, tiah a naa. \c 23 \s1 David mah Keilah pahlong \p \v 1 Nihcae mah David khaeah, Khenah, Philistinnawk mah Keilah vangpui to tuk o moe, cang atithaih ahmuen doeh lomh pae o, tiah thuih pae o. \v 2 To pongah David mah Angraeng khaeah, Hae Philistin kaminawk hae caeh moe, ka tuk han maw? tiah lokdueng. Angraeng mah David khaeah, Caeh ah, Philistin kaminawk to tuh loe, Keilah vangpui to pahlong ah, tiah a naa. \v 3 Toe David ih kaminawk mah anih khaeah, Khenah aicae loe Judah prae ah mataeng doeh zithaih hoiah ka oh o; Keilah vangpui ah caeh moe, Philistin misatuh kaminawk to a tuk o nahaeloe, kawkruk maw zii o tih, tiah a naa o. \v 4 To pacoengah David mah Angraeng to lokdueng let bae; Angraeng mah anih khaeah, Angthawk loe, Keilah ah caeh tathuk ah; Philistin kaminawk to na ban ah kang paek han, tiah a naa. \v 5 To pongah David hoi anih ih kaminawk loe Keilah ah caeh o moe, Philistinnawk to tuk o pacoengah, im ah pacah ih moinawk to lomh pae o. Philistin kami paroeai hum o moe, Keilah ah kaom kaminawk to pahlong o. \p \v 6 Ahimelek capa Abiathar loe David khaeah Keilah ah cawnh naah, angmah ih khukbuen maeto hoiah ni angzoh. \v 7 David Keilah vangpui ah angzoh, tiah Saul mah thaih. To naah Saul mah, Sithaw mah anih to ka ban ah paek boeh, khongkha hoi takraenghaih thing kaom vangpui thungah akun boeh pongah, athung ah pa-ung caeng tih boeh, tiah a poek. \v 8 To pongah Saul mah Keilah ah caeh tathuk moe, David hoi anih ih kaminawk to takui khoep hanah, angmah ih misatuh kaminawk boih to kawk. \v 9 Saul mah hum han pacaeng, tiah David mah panoek naah, qaima Abiathar khaeah, khukbuen to hae ah na sin ah, tiah a naa. \v 10 David mah, Aw Israel Angraeng Sithaw, kai pongah Saul mah Keilah vangpui phraek hanah angzoh boeh, tiah na tamna mah kahoih ah ka thaih. \v 11 Keilah vangpui ih kaminawk mah kai hae anih ban ah na paek o tih maw? To tih ai boeh loe na tamna mah thaih ih lok baktih toengah, Saul to angzo tathuk tih maw? Aw Israel Angraeng Sithaw, na tamna khaeah tahmenhaih hoiah na thui ah, tiah a naa. To naah Angraeng mah, Anih loe angzo tathuk tih, tiah a naa. \v 12 To naah David mah, Keilah ih kaminawk mah kai hoi kaimah ih kaminawk hae Saul ban ah paek o tih maw? tiah a dueng let bae. To naah Angraeng mah, nihcae mah nang to paek o tih, tiah a naa. \v 13 To pongah David hoi angmah ih kami cumvai taruktonawk loe angthawk o moe, Keilah vangpui to tacawt o taak; nihcae loe a caeh o thaih karoek to caeh o; David loe Keilah vangpui hoiah loih ving boeh, tiah Saul mah thaih naah, angmah to loe caeh ai. \v 14 David loe praezaek ih thlungkhaw thungah anghawk moe, Ziph praezaek mae thungah oh. Saul mah anih to ni thokkruek pakrong, toe Sithaw mah anih to Saul ban ah paek ai. \s1 Saul mah David patom \p \v 15 David Ziph praezaek taw thungah oh naah, Saul loe anih hinghaih lak hanah angzoh, tiah David mah panoek. \v 16 Saul capa Jonathan loe taw thungah David khaeah caeh, Sithaw mah anih ih ban thacaksak. \v 17 Anih khaeah, Zii hmah; kam pa Saul mah nang to hnu mak ai; nang loe Israel kaminawk nuiah siangpahrang ah na om ueloe, kai loe nang pacoengah hnetto haih ah ni ka om tih; hae hae kam pa Saul mah doeh panoek, tiah a naa. \v 18 \x - \xo 23:18 \xt 1 Sam 18.3.\x*Nihnik loe Angraeng hmaa ah lokkamhaih sak hoi; to pacoengah Jonathan loe angmah im ah amlaem, David loe taw thungah oh poe. \v 19 \x - \xo 23:19 \xt Saam 54.\x*Ziph kaminawk loe Saul khaeah Gibeah ah caeh o moe, anih khaeah, David loe kaicae ohhaih Jeshimon vangpui aloih bangah kaom, Hakilah mae, taw thung ih thlungkhaw thungah na ai maw anghawk? \v 20 To pongah Aw siangpahrang, na koeh nahaeloe vaihi angzo tathuk ah, anih to siangpahrang ban ah paek thai hanah kang bomh o han, tiah a naa o. \v 21 Saul mah, Kai nang tahmen o pongah, Angraeng mah tahamhoihaih na paek o nasoe. \v 22 Caeh oh loe, toksak hanah amsak oh; David loe naa ah maw anghawk, to ah anih hnu kami oh maw, tiah panoek hanah khen oh; anih loe aling kop parai, tiah ang thuih o. \v 23 To pongah anih anghawkhaih ahmuen to kahoih ah khet bit pacoengah, kai khaeah angzo o let ah, to naah nangcae hoi nawnto kang zoh han; anih prae thungah om nahaeloe, Judah acaengnawk thungah ka pakrong boih han, tiah a naa. \p \v 24 To pongah nihcae loe angthawk o moe, Saul hmaa ah Ziph taw ah caeh o; toe David loe Jeshimon aloih bang ih azawn ah kaom Moan, praezaek ah angmah ih kaminawk hoi nawnto oh o. \v 25 Saul hoi a taengah kaom kaminawk mah anih to pakrong o. To kawng to David khaeah thuih pae o; to naah anih loe lungsong ohhaih ahmuen ah caeh tathuk moe, Moan praezaek ah oh. Saul mah to lok to thaih naah, David patom hanah Moan praezaek ah a caeh. \v 26 Saul mae maeto bangah caeh naah, David hoi a taengah kaom kaminawk loe Saul khae hoiah karangah cawnh o moe, mae kalah maeto bangah oh o; Saul hoi anih ih misatuh kaminawk mah, David hoi a taengah kaom kaminawk to naeh hanah takui o khoep, to pongah David mah karangah amsak moe, Saul to cawnhtaak ving. \v 27 Toe Saul khaeah laicaeh maeto angzoh, Philistinnawk mah prae to tuk o boeh pongah, karangah angzo ah, tiah a naa. \v 28 To naah Saul mah David to patom ai ah, Philistinnawk tuk hanah patom lat. To pongah to ahmuen to Sela-Hammahlekoth, tiah kawk o. \v 29 David loe to ahmuen hoiah caeh moe, En-Gedi misa abuephaih ahmuen ah khosak. \c 24 \s1 David mah Saul hinghaih pathlung \p \v 1 Saul Philistin kaminawk patomhaih ahmuen hoiah amlaem pacoengah, David loe En-Gdi praezaek ah oh, tiah thuih pae o. \v 2 To pongah Israel kaminawk thung hoi kami sang thumto a qoih moe, sathar ohhaih cathaeng ah David hoi anih taengah kaom kaminawk to pakrong hanah caeh o. \v 3 \x - \xo 24:3 \xt Saam 57; 142.\x*Tuu khongkha ohhaih ahmuen phak o naah loe, to ah thlungkhaw maeto a hnuk o; Saul loe to thlungkhaw thungah akunh moe, anghawk; David hoi anih ih kaminawk loe atlim ah kaom thlungkhaw thungah oh o. \v 4 David ih kaminawk mah, Khenah, hoih tiah na poek ih baktih toengah sak hanah, Angraeng mah na misa to na ban ah kang paek han, tiah thuih ih ni to phak boeh, tiah a naa o. To naah David mah angthawk duem moe, Saul ih kahni atom to aah pae pet. \v 5 Akra ai ah oh pacoengah, David mah Sual ih kahni tom to aah pae pongah, poeknawm ai. \v 6 \x - \xo 24:6 \xt 1 Sam 26.11.\x*Angmah ih kaminawk khaeah, Angraeng mah situi bawh ih ka angraeng nuiah, hae tiah sak han om ai, anih loe Angraeng mah situi bawh ih kami ah oh pongah, a nuiah ban phok han ai ah, Angraeng mah pakaa nasoe, tiah a naa. \v 7 Saul to hum o han ai ah, hae lok hoiah David mah angmah ih kaminawk to thuitaek. Thlungkhaw thung hoi angthawk moe, Saul to caehtaak ving. \p \v 8 To pacoengah David loe thlungkhaw thung hoiah tacawt moe, Saul khaeah, ka angraeng, siangpahrang, tiah a kawk, Saul mah a hnukbangah khet naah, David loe long ah akuep tathuk. \v 9 David mah Saul khaeah, Tipongah kaminawk mah, David mah nang hum hanah patoem, tiah thuih ih lok to na tang loe? \v 10 Khenah, vaihniah Angraeng mah thlungkhaw thungah na hinghaih ka ban ah paek boeh, tiah a naa. Thoemto kaminawk mah nang hum hanah ang thuih o; toe kai mah ni nang hae kang pathlung; anih loe Angraeng mah situi bawh ih kami ah oh pongah, ka angraeng nuiah ban ka phok mak ai, tiah ka naa. \v 11 Khenah kampa, na ban ih kahni tom hae khenah; nang ih kahni tom loe ka aah boeh; toe nang loe kang hum ai; ka sakpazae ih hmuen om ai moe, na nuiah doeh sakpazaehaih ka tawn ai; toe nang loe kai hum hanah nang pakrong. \v 12 Nang hoi kai salakah Angraeng mah lokcaek nasoe; ka nuiah na sak ih hmuen pongah Angraeng mah pathok nasoe; toe ka ban mah nang hae sui mak ai. \v 13 Canghni ih thuitaekhaih lok mah, Kasae thung hoiah ni sethaih to tacawt, tiah thuih ih lok to oh baktih toengah, ka ban mah nang to sui mak ai. \v 14 \x - \xo 24:14 \xt 1 Sam 26.20.\x*Israel siangpahrang loe mi tuk han ih maw angzoh? Mi maw na patom? Kadueh ui maw? Uithlinawk maw? \v 15 Angraeng loe nang hoi kai salakah lokcaekkung ah om nasoe; na khenzawn nasoe, kai kawng to poek nasoe loe, na ban thung hoiah na pahlong nasoe, tiah a naa. \p \v 16 David mah Saul khaeah hae loknawk thuih pacoengah, Ka capa David, hae loe nang ih lok maw? tiah a naa. To pacoengah tha hoiah a qah. \v 17 Anih mah Davih khaeah, Nang loe kai pongah na toeng kue; nang mah loe kahoih hmuen to nang paek; toe kai mah loe nang hanah kasae hmuen to kang paek lat. \v 18 Ka nuiah na sak ih kahoih hmuen vaihi nam tuengsak boeh; Angraeng mah kai hae na ban ah paek boeh, toe nang hum ai. \v 19 Kami maeto mah a misa to hnuk naah, loisak vai maw? Vaihniah ka nuiah na hoih pongah Angraeng mah tahamhoihaih na paek nasoe. \v 20 Vaihiah khenah, Nang loe siangpahrang ah na om tih, Israel prae loe na ban ah angdoesak tih, tiah ka panoek. \v 21 Vaihiah Angraeng ih ahmin hoiah, Kai ih caanawk hae na tamit mak ai, kai ih ahmin doeh kampa imthung takoh hoiah ka phrae bit mak ai, tiah kai khaeah lokkamhaih sah ah, tiah a naa. \v 22 To pongah David mah Saul khaeah lokkamhaih to sak. To pacoengah Saul loe im ah amlaem; toe David hoi anih ih kaminawk loe misa abuephaih thlugkhaw thungah caeh o tahang. \c 25 \s1 Samuel duekhaih \p \v 1 Samuel duek naah, Israelnawk boih amkhueng o moe, anih to qah o haih: anih loe a ohhaih vangpui Ramah ah aphum o. To naah David loe angthawk moe, Paran praezaek ah caeh tathuk. \s1 David hoi Nabal ih zu \p \v 2 Karmel vangpui ah im katawn, Maon ih kami maeto oh; anih loe angraeng parai moe, maeh sangto hoi tuu sang thumto tawnh; anih loe Karmel ah tuu mui to aah. \v 3 Anih loe Nabal, tiah ahmin oh; a zu ih ahmin loe Abigail. Anih ih zu loe thaih kophaih katawn palungha kami ah oh moe, kranghoih parai nongpata ah oh; toe a sava loe Kaleb ih acaeng ah oh, poekset pongah kahoih ai hmuen to sak. \v 4 Nabal loe tuumui aah, tiah David mah taw hoiah thaih. \v 5 To pongah thendoeng kami hato anih, to tih ai boeh loe Nabal khaeah Karmel vangpui ah caeh oh loe, kai ih ahmin hoiah anih to bansin oh; \v 6 anih khaeah, Na hinglung sawk nasoe; nangmah hoi na imthung takoh boih, nangmah ih kaminawk boih nuiah monghaih om nasoe. \v 7 Vaihi tuumui na aah, tiah ka panoek; nang ih tuutoep kaminawk kaicae khaeah oh o naah, nihcae to raihaih ka paek o ai; Karmel ah oh o nathung, nihcae ih hmuenmae tidoeh anghmaa ai. \v 8 Na thendoengnawk to dueng ah, nihcae mah na thui o tih hmang. To pongah poihsakhaih atue ah angzo kai ih thendoengnawk nuiah na koehhaih amtueng nasoe; na tamnanawk hoi na capa David hanah na tawnh ih hmuen to paek thoem ah, tiah thui pae oh, tiah a naa. \p \v 9 To ah phak o naah, David mah thuih ih lok baktih toengah, David ih kaminawk mah Nabal khaeah thuih pae o moe, a zing o. \v 10 Nabal mah David ih tamnanawk khaeah, David loe mi aa? Jesse capa loe mi aa? Vai tahang loe angmacae ih angraeng khae hoi loklam amkhraeng tamna paroeai oh o. \v 11 Kawbangmaw kaimah ih tuumui aat kaminawk hanah ka boh pae ih moi, takaw hoi tui to ka lak moe, naa hoiah angzo kami maw, tiah ka panoek ai ih kami to ka paek thai tih? tiah a naa. \v 12 To naah David ih kaminawk loe angqoi o moe, amlaem o let, nihcae mah to tiah thuih ih loknawk boih to thuih pae o. \v 13 David mah angmah ih thendoengnawk khaeah, Sumsen to sin oh, tiah a naa. To pongah nihcae loe sumsen to sin o boih, David doeh angmah ih sumsen to angnaeng toeng; David hoi nawnto caeh kaminawk loe cumvai palito oh o, kami cumvai hnettonawk mah hmuenmae to toep o. \p \v 14 Toe thendoeng maeto mah Nabal ih zu Abigail khaeah, Khenah, David mah praezaek hoiah ka angraeng bansin hanah angmah ih laicaehnawk to patoeh, toe anih mah to laicaehnawk to zoeh. \v 15 To laicaehnawk loe kaicae khaeah paroeai hoih o; kaicae han nganbawh kana paek ai; taw ah nihcae khae ka oh o nathung, tih hmuen doeh anghmaa ai. \v 16 Aqum athun nihcae khaeah tuu toep hoi ka oh o naah, nihcae loe kaicae han sipae baktiah oh o. \v 17 To pongah vaihi timaw sak nahaeloe hoi tih, tiah poek ah; ka angraeng hoi anih ih imthung takohnawk loe amro boih han ih ni oh sut boeh. Anih loe kasae kami ah oh pongah, mi mah doeh anih khaeah lokthui thai mak ai, tiah a naa. \p \v 18 Abigail loe karangah caeh moe, takaw cumvai hnetto, misurtui pailang hnetto, thongh tangcae tuu pangato ih moi, haek ih kamtong takho pangato, misurthaih kazaek takho cumvai hnetto lak moe, thaiduet thaih hoi sak ih takaw cumvai hnetto, hrang a phawhsak. \v 19 To pacoengah a tamnanawk khaeah, Khenah, ka hmabang ah caeh oh; nangcae hnukah kang zoh han, tiah a naa. Toe to kawng to a sava Nabal khaeah thui pae ai. \v 20 Hrang angthueng moe, mae taeng ih tahawt thungah phak naah, David hoi anih ih kaminawk loe anih khaeah caeh o tathuk moe, nihcae hoi anghnuk o. \v 21 David mah, Hae kami ih hmuen maeto doeh anghmat han ai ah, anih ih hmuenmaenawk to taw ah azom ah ni ka toep o; ka sak o ih kahoih hmuen to kasae hmuen hoiah ang pathok. \v 22 Khawnbangah, Nabal angmah hoi anih ih imthung takoh thung ih kami maeto loih nahaeloe, Sithaw mah David ih misa nuiah koeh baktiah sah nasoe, kanung parai ah doeh sah nasoe, tiah a naa. \p \v 23 Abigail mah David to hnuk naah, hrang nui hoi karangah anghum tathuk moe, anih hmaa ah long ah akuep, \v 24 a khokkung ah tabok pae moe, Ka angraeng, ka nuiah khue, hae zaehaih hae ka nuiah khue om nasoe; tahmenhaih hoiah na tamna hae na hmaa ah lokthuisak raeh; na tamna ih lok hae tahngai raeh. \v 25 Kami kahoih ai, Nabal to ka angraeng nang mah tiah doeh poek khing hmah; angmah ih ahmin baktiah ni tuinuen doeh oh; anih ih ahmin loe, Nabal; anih loe kamthu tuinuen ni a tawnh; toe na tamna kai loe ka angraeng nang mah patoeh ih, thendoengnawk to ka hnu ai. \v 26 Ka angraeng nang mah vaihi kami ih athii palong han ai ah, na ban hoi athii longsak han ai ah, Angraeng mah pakaa nasoe; Angraeng loe hing moe, nang doeh na hing baktih toengah, na misanawk hoi na hinghaih pakrong kaminawk loe, Nabal baktiah om o nasoe. \v 27 Na tamna kai mah ka angraeng nang hanah kang sin ih hae tangqum hae, ka angraeng hnukbang kaminawk khaeah na paek pae nasoe. \v 28 Na tamna nongpata zaehaih to tahmen raeh; ka angraeng loe Angraeng ih misa ni tuk moe, ka angraeng loe a hing thung sakpazaehaih om ai, to pongah Angraeng mah ka angraeng hanah kacak im to sah pae tih. \v 29 Kami mah na hinghaih lak hanah angthawk moe, patom cadoeh, ka angraeng hinghaih to Angraeng Sithaw mah pop parai khosakhoihaih ah omsak tih, toe na misanawk hinghaih loe ngazai hoi zai ih lawkthluem baktiah ni om o tih. \v 30 Angraeng mah ka angraeng nuiah sak hanah thuih ih lok baktih toengah, anih khaeah kahoih hmuen to sak moe, anih to Israel kaminawk zaehoikung ah suek naah, \v 31 ka angraeng mah kami to hum moe, hae hmuen kawng pongah lu lak naah, ka angraeng nuiah palungsethaih hoi kasae thuihaih om hmah nasoe. Angraeng mah ka angraeng nuiah kahoih hmuen sak naah, na tamna kai hae pahnet hmah, tiah a naa. \p \v 32 David mah Abigail khaeah, Vaihniah kai tongh hanah nang patoehkung, Israel Angraeng Sithaw loe, tahamhoihaih om nasoe. \v 33 Na thuih ih kahoih lok pongah, vaihniah kami hum han caeh han ai ah pakaakung, ka ban hoi lu lak han ai ah paka kami, nang doeh tahamhoihaih om nasoe. \v 34 Nang pacaekthlaek han ai ah pakaakung, Israel Angraeng Sithaw loe hing baktih toengah, kai tongh hanah karangah nang zo ai nahaeloe, khawnbang khodai naah Nabal ih kami maeto doeh loih mak ai, tiah a naa. \v 35 To naah anih mah sin pae ih hmuennawk boih to David mah talawk pae moe, lunghoihta hoiah na im ah amlaem lai ah; na lok to ka tahngai moe, na mikhmai doeh ka khet boeh, tiah a naa. \v 36 Abigail loe Nabal khaeah caeh; anih loe siangpahrang mah sak ih poih baktiah poih to a sak; anih loe paroeai poeknawm moe, mu to paqui pongah, khawnbang khodai khoek to, Abigail mah a sava khaeah tidoeh thui pae ai. \v 37 Khawnbang mu paquih cai naah, a zu mah Nabal khaeah kangcoeng hmuen kawng to thuih pae; to naah anih ih palung to angtawt ai anghak ving boeh pongah, thlung baktiah angcoeng ving. \v 38 Ni hato oh pacoengah, Angraeng mah Nabal to boh moe, a duek. \p \v 39 Nabal duek boeh, tiah David mah thaih naah, Kai patoek kami Nabal nuiah ban ang phok pae moe, kahoih ai hmuen sak han ai ah, ka ban ang patawnh pae pongah, Angraeng loe tahamhoihaih om nasoe; Nabal mah sak ih zaehaih loe angmah lu nuiah krak boeh, tiah thuih. To naah David mah kami to patoeh moe, Abigail to zu ah lak hanah duengsak. \v 40 A tamnanawk loe Karmel ah caeh o moe, anih khaeah, David mah nang hae a zu ah oh hanah ang laksak, tiah a naa o. \v 41 To naah anih mah angthawk moe, a mikhmai to long ah akuep tathuk pacoengah, Khenah, kai loe ka angraeng tamnanawk ih khok pasae tamna nongpata ah om nasoe, tiah a naa. \v 42 Abigail loe karangah laa hrang nuiah angthueng, a taengah kaom nongpata pangato mah anih to caeh o haih; David ih laicaehnawk hnukah caeh moe, anih ih zu ah oh. \p \v 43 David loe Jezreel vangpui ih Ahinoam doeh zu ah lak; to tiah nihnik loe anih ih zu ah oh hoi hmaek. \v 44 \x - \xo 25:44 \xt 2 Samuel 3.14-16.\x*Toe Saul mah David han paek ih a canu Mikal loe, Galim ih kami Laish capa Patiel hanah paek pae ving. \c 26 \s1 David mah Saul hinghaih pathlung \p \v 1 \x - \xo 26:1 \xt Saam 54.\x*Ziph kaminawk loe Saul ohhaih ahmuen Gibeah ah caeh o moe, David loe Jeshimon vangpui hmaa ih Hakilah mae ah anghawk ai maw? tiah a naa o. \v 2 To pongah David to Ziph praezaek ah pakrong hanah, Israel kaminawk thung hoi qoih ih kami sang thumtonawk loe Saul hoi nawnto caeh o. \v 3 Saul loe Jeshimon vangpui hmaa ah kaom, Hakilah mae caehhaih loklam taengah atai o. Toe David loe praezaek ah oh; Saul mah anih patom, tiah David mah panoek. \v 4 Saul angzoh tangtang boeh, tiah panoek naah, David mah tamquta hoi misa khen kami to patoeh. \v 5 David loe angthawk moe, Saul ataihaih ahmuen ah caeh; Saul hoi Ner capa, misatuh angraeng Abner ohhhaih ahmuen to khet naah, Saul loe ataihaih ahmuen um li ah iih, misatuh kaminawk mah anih to takui o khoep. \p \v 6 David mah Hit kami Ahimelek hoi Joab ih amnawk, Zeruiah capa Abishai khaeah, Mi maw kai hoi nawnto Saul ataihaih ahmuen ah caeh han? tiah a naa. To naah Abishai mah kai kang zoh han, tiah a naa. \v 7 To pongah David hoi Abishai loe khoving ah kaminawk ohhaih ahmuen ah caeh hoi; khenah, Saul loe ataihaih ahmuen um li ah angsong moe, angmah ih tayae to a lu taeng ih long ah a tling; Abner hoi misatuh kaminawk mah anih to takui moe, iih o. \v 8 Abishai mah David khaeah, Vaihniah Angraeng mah na misa to na ban ah paek boeh. To pongah anih to vai hnetto takhawh let angai ai ah, kai mah vaito ah long ah takhawh ue, tiah a naa. \v 9 Toe David mah Abishai khaeah, Hum hmah; Angraeng mah moithawk nok ih kami loe zaehaih om ai ah mi mah maw ban phok thai tih? \v 10 David mah, Angraeng hing baktih toengah, Angraeng angmah anih to hum tih, to tih ai boeh loe angmah ih atue phak naah dueh tih, to tih ai boeh loe misatuk naah anghmaa angtaa tih. \v 11 \x - \xo 26:11 \xt 1 Sam 24.6.\x*Toe Angraeng mah situi bawh ih kami nuiah ban phok han Angraeng mah pakaa. A lu taeng ih tayae hoi tui tabu to mah la pae ving si loe, amlaem si, tiah a naa. \v 12 To pongah David mah Saul lu taeng ih tayae hoi tui tabu to lak moe, caeh hoi ving; mi mah doeh hnu ai, mi mah doeh panoek ai; Angraeng mah iih mueksak pongah, nihcae loe iih o boih, mi doeh anglawt o ai. \p \v 13 To naah David loe nihnik salak hoi kangthla kue ahmuen, mae laep bangah caeh moe, maesom nuiah angdoet. \v 14 David mah kaminawk hoi Ner capa Abner to hang thuih; Abner, ka lok hae nang pathim mak ai maw? tiah a naa. Abner mah, Siangpahrang hang thuih kami loe mi aa? tiah a naa. \v 15 David mah, Nang loe misahoih kami maeto ah na oh na ai maw? Nang baktiah mi maw Israel thungah kaom? Tipongah na siangpahrang to na toep ai loe? Na angraeng siangpahrang to hum hanah kami maeto angzoh boeh. \v 16 Na sak ih hmuen loe hoih ai. Angraeng loe hing baktih toengah, Angraeng mah situi hoi bawh ih na angraeng to kahoih ah na toep ai pongah, na duek han oh. Khenah, siangpahrang lu taeng ih tayae hoi tui tabu loe naa ah maw oh ving boeh? tiah a naa. \p \v 17 Saul mah David ih lok to panoek naah, To lok loe, ka capa David ih lok maw? tiah a naa. David mah, Aw ka angraeng, siangpahrang, kai ih lok ni, tiah a naa. \v 18 To pacoengah anih mah, Tipongah ka angraeng mah na tamna to patom khing loe? Timaw ka sak, ka ban mah tih sethaih maw sak? \v 19 Ka angraeng siangpahrang, vaihi na tamna ih lok hae tahngai ah. Kai naeh hanah Angraeng mah na pahruek nahaeloe, a paek ih hmuen to talawk nasoe, toe kaminawk mah pahruek nahaeloe, Angraeng hmaa ah kasae tongh nasoe; nihcae mah, Caeh ah loe, kalah sithawnawk to bok ah, tiah ang naa o, vaihniah Angraeng qawktoephaih ahmuen thung hoiah nang to ang haek o boeh. \v 20 To pongah Angraeng hmaa ah ka thii hae long ah krahsak hmah; kami mah mae nuiah tarik amee baktih toengah, Israel siangpahrang mah uithlinawk to amee toeng, tiah a naa. \p \v 21 To naah Saul mah, Ka zae boeh; ka capa David amlaem lai ah; vaihniah ka hinghaih atho kaom ah nang suek pongah, nang hae kang hum mak ai boeh; kai loe kamthu baktiah tok ka sak moe, paroeai ka zae boeh, tiah a naa. \v 22 David mah, Siangpahrang ih tayae loe hae ah oh, nangmah ih kami thendoeng maeto angzo nasoe loe, la nasoe. \v 23 Angraeng mah kaminawk boih khaeah, angmah ih toenghaih hoi a oepthohhaih tangqum to paek; Angraeng mah vaihniah nang hae ka ban ah paek boeh; toe Angraeng mah situi bawh ih kami khaeah ban ka phok mak ai. \v 24 Khenah, Vaihniah na hinghaih atho kang ohsak baktih toengah, Angraeng mah doeh ka hinghaih hae atho omsak toeng nasoe loe, raihaih thung hoi ka na pahlong nasoe, tiah a naa. \v 25 To naah Saul mah, David khaeah, Ka capa David, tahamhoihaih om nasoe; na sak ih hmuen boih nuiah lensawkhaih hoi akoep nasoe loe, pazawkhaih tawn nasoe, tiah a naa. To pongah David loe angmah ih loklam ah caeh, Saul doeh angmah im ah amlaem let. \c 27 \s1 David Philistinnawk salakah oh \p \v 1 Toe David mah, Nito naah loe Saul ban ah ka dueh tih; to pongah Philistin kaminawk ih prae thungah ka cawnh nahaeloe hoi tih; hae pongah kahoih hmuen om ai boeh; hae tiah ka sak nahaeloe Saul mah Israel prae thungah kai pakrong thai mak ai ueloe, a ban thung hoiah ka loih tih, tiah a poek. \v 2 To pongah David hoi angmah ih kami cumvai taruktonawk loe angthawk o moe, Gath siangpahrang Maok capa Akhish khaeah caeh o. \v 3 David hoi angmah ih kaminawk loe Gath vangpui ih Akhish angraeng khaeah oh o; kaminawk boih angmah ih imthung takoh hoi nawnto to ahmuen ah oh o; David doeh a zu hnik, Jezreel vangpui ih Ahinoam hoi Karmel vangpui ih Nabal zu, Abigail hoi nawnto oh toeng. \v 4 David loe Gath ah cawnh boeh, tiah Saul khaeah thuih pae o naah, anih to patom ai boeh. \p \v 5 To naah David mah Akhish khaeah, Kai hae nang tahmen nahaeloe, na prae thungah ka ohhaih ahmuen maeto na paek ah; na tamna kai loe siangpahrang ohhaih vangpui thungah kawbangmaw ka om thai tih? tiah a naa. \v 6 To pongah to na niah Akhish mah Zikleg ahmuen to paek; to pongah Judah siangpahrang mah Ziklek vangpui to vaihni ni khoek to lak o poe. \v 7 David loe Philsitin prae thungah saningto pacoeng khrah palito oh. \p \v 8 David hoi angmah ih kaminawk loe caeh o tahang moe, Geshur kaminawk, Gezi kaminawk hoi Amalek kaminawk to tuk o; hae kaminawk loe canghnii hoiah boeh ni Shur hoi kamtong Izip prae khoek to khosak o. \v 9 David mah prae to tuk, nongpa nongpata maeto doeh pathlung ai; tuunawk, maitawnawk, laa hrangnawk, kaengkuu hrangnawk hoi khukbuennawk to lak o pacoengah, Akhish khaeah amlaem o let. \v 10 Akhish mah, Vaihni loe nabangah maw na caeh o moe, misa na tuk o loe? tiah a naa. David mah Judah prae aloih bang, Ken kaminawk ohhaih aloih bang ih ahmuen to ka tuk, tiah a naa. \v 11 David loe to tiah hmuen to sak, tiah Gath vangpui ah tamthang thuih o han ai ah, nongpa hoi nongpata mi doeh pathlung ai. David loe Philistin prae thungah oh nathung to tiah sak. \v 12 Akhish mah, David loe angmah ih Israel kaminawk mah panuet o boeh pongah, ka tamna ah om poe tih boeh, tiah a poek. \c 28 \s1 Saul hoi Endor vangpui ih taqawk \p \v 1 To nathuem ah Philistinnawk loe Israel kaminawk tuk hanah amkhueng o; Akhish mah David khaeah, Nang hoi nangmah ih kaminawk mah misatuk nang bomh o han oh, tiah panoek oh, tiah a naa. \v 2 David mah, Na tamna mah timaw ka sakthaih, tito na panoek, tiah a naa. To pongah Akhish mah, ka hinghaih toepkung ah kang suek poe han, tiah a naa. \s1 Saul hoi Endor nongpata \p \v 3 \x - \xo 28:3 \xt 1 Sam 25.1.\x*\x - \xo 28:3 \xt LEV 20.27; Deu 18.10,11.\x*To naah Samuel to duek pongah, Israel kaminawk boih mah anih to qah o haih pacoengah, angmah ih vangpui Ramah ah anih to aphum o. Saul mah ma-uih hoi kadueh pakhra kawkthaih kaminawk to prae thung hoiah tamit boih boeh. \v 4 Philistin kaminawk angzoh o moe, Shunem vangpui ah atai o; to naah Saul mah doeh Israel kaminawk to pakhueng boih moe, Gilboa ah atai o toeng. \v 5 Saul mah Philistin misatuh kaminawk to hnuk naah zit moe, paroeai tasoehhaih palungthin to tawnh. \v 6 \x - \xo 28:6 \xt NAM 27.21.\x*Saul mah Angraeng khaeah hnik naah, Angraeng mah amang ah doeh, Urim hoi tahmaanawk khae hoiah doeh pathim pae ai. \v 7 To pongah Saul mah a taengah kaom kaminawk khaeah, Kai hanah kadueh pakhra kawk thaih nongpata maeto pakrong oh; anih khaeah ka caeh moe, lok ka dueng han vop, tiah a naa. Nihcae mah, Endor vangpui ah kadueh pakhra kawk thaih nongpata maeto oh, tiah a thuih pae o. \p \v 8 To pongah Saul loe kalah khukbuen to angkhuk moe, krang angthlaeng pacoengah, khoving naah angmah ih kami hnetto hoi nawnto nongpata khaeah caeh; anih mah, Kadueh pakhra to lokdueng ah, kang thuih ih ahmin to kai hanah na kawk paeh, tiah a naa. \v 9 Toe to nongpata mah anih khaeah, Khenah, Saul mah kadueh pakhra kawk thaih kaminawk hoi mauihnawk to prae thung hoiah haek boih boeh, tiah na panoek boeh; tipongah kai paduek hanah thaang nang patung loe? tiah a naa. \v 10 Saul mah nongpata khaeah, Angraeng loe hing baktih toengah, hae hmuen pongah danpaekhaih tidoeh om mak ai, tiah a naa. \v 11 To pongah to nongpata mah, Mi maw kang kawk pae han? tiah a naa. Anih mah, Samuel to na kawk paeh, tiah a naa. \v 12 To nongpata mah Samuel to hnuk naah, Tha hoiah hangh moe, Saul khaeah, Tipongah nang ling loe? Nang loe Saul na ai maw? tiah a naa. \v 13 Siangpahrang mah anih khaeah, Zii hmah, timaw na hnuk? tiah a naa. Nongpata mah, Long thung hoi tacawt tahang sithawnawk to ka hnuk, tiah a naa. \v 14 Saul mah, Anih ih krang loe kawbangmaw oh? tiah a naa. Nongpata mah, Kahni kasawk angkhuk, mitong maeto angzoh tahang, tiah a naa. To naah Saul mah anih loe Samuel boeh ni, tiah panoek pongah, takhumh moe, long ah akuep tathuk. \p \v 15 Samuel mah Saul khaeah, Tipongah raihaih paek hanah nang kawk tahang loe? tiah a naa. Saul mah, Philistinnawk mah kai ang tuk o pongah, ka poekhaih angpho parai; Sithaw mah kai angqoi taak boeh moe, ka lok doeh pathim ai boeh; tahmaanawk khae hoi doeh, amang ah doeh na pathim ai boeh; to pongah timaw ka sak han angaih, tiah nang hnuksak hanah kang kawk, tiah a naa. \v 16 Samuel mah, Angraeng mah ang caehtaak moe, nang ih misa ah oh boeh, tiah na panoek boeh to mah, tih hanah kai khaeah lok nang dueng vop loe? \v 17 \x - \xo 28:17 \xt 1 Sam 15.28.\x*Anih mah kai khaeah thuih ih lok baktih toengah, Angraeng mah Angmah hanah sak boeh; Angraeng mah na prae to na ban thung hoiah lak ving boeh moe, na imtaeng ah kaom, David khaeah paek boeh. \v 18 \x - \xo 28:18 \xt 1 Sam 15.3-9.\x*Angraeng ih lok to na tahngai ai pongah, Kanung parai Angraeng palungphuihaih baktih toengah, Amalek kaminawk nuiah hmuen na sah ai pongah, vaihniah Angraeng mah na nuiah toksak boeh. \v 19 Angraeng mah nangmah hoi Israel to Philistin kaminawk ban ah paek tih boeh; khawnbang ah nangmah hoi na capa loe kai hoi nawnto om tih. Israel misatuh kaminawk doeh Angraeng mah Philistinnawk ban ah paek tih, tiah a naa. \p \v 20 To naah Saul loe long ah amtim bung; Samuel ih lok pongah Saul loe zithaih palungthin hoiah koi. Aqum athun buhcaa ai pongah, tha om ai boeh. \v 21 Saul khaeah nongpata to angzoh moe, Saul loe paroeai zithaih hoiah oh boeh, tiah anih mah hnuk naah, Khenah, na tamna nongpata mah na lok kang tahngaih pae boeh; ka hinghaih paawt ai ah na ban ah kang ap, na lok ka tahngaih pongah, kai khaeah nang thuih ih lok baktih toengah ka sak boeh. \v 22 Vaihi na tamna nongpata ih lok to tahngaih loe, na caeh naah tha oh let thai hanah, caaknaek zetta kang paek han, tiah a naa. \v 23 Toe anih mah angmak pae, Ka caa mak ai, tiah a naa. Toe a tamnanawk hoi nongpata mah, anih to pacae o nganga; to pongah nihcae ih lok to anih mah tahngaih pae. To pongah anih loe long hoiah angthawk tahang moe, anghnuthaih tangkhang nuiah anghnut. \v 24 Nongpata mah angmah im ih kathawk parai maitaw caa maeto karangah boh; takaw to a lak moe, taeh thuh ai ah takaw to haek: \v 25 Takaw to Saul hoi angmah ih kaminawk hmaa ah patoem pae; nihcae mah caak o. To pacoengah nihcae loe angthawk o moe, to na qum ah a caeh o. \c 29 \s1 Akhish mah David to Ziklek ah patoeh let \p \v 1 Philistin misatuh kaminawk boih, Aphek ah amkhueng o; Israel kaminawk loe Jezreel taeng ih tui ohhaih ahmuen ah atai o. \v 2 Philistin ukkungnawk loe misatuh kami cumvaito, sangto ah tapraek o moe, caeh o; toe David hoi anih ih kaminawk loe Akhish siangpahrang hoi nawnto hnukah bang o. \v 3 Philistin misatuh angraengnawk mah, Hae ih Hebrunawk loe kawbangmaw oh o? tiah lokdueng o. Akhish mah, Philistin angraengnawk khaeah, David loe Israel siangpahrang Saul ih tamna ah oh, anih loe kai khaeah saningto pacoeng, vaihni ni khoek to oh boeh; kai khaeah ang cawnh pacoeng hoi vaihni ni khoek to a zaehaih tidoeh ka hnu ai vop, tiah a naa. \v 4 Toe Philistin misatuh angraengnawk loe anih nuiah palungphui o moe, To kami loe amlaem let nasoe; na paek ih a ohhaih ahmuen ah amlaem let nasoe; misatuk naah kaicae hoi nawnto caeh hmah nasoe; to tih ai nahaeloe misatuk naah kaicae hae na tuh lat tih; anih mah angmah ih angraeng palung tongsak hanah, aicae ih lu takroek lat mak ai maw? \q1 \v 5 \x - \xo 29:5 \xt 1 Sam 18.7; 21.11.\x*Saul mah sangto hum moe, \q1 David mah sang hato hum, \p tiah kaminawk mah hnawhhaih hoiah laasak o thuih ih kami loe, hae David na ai maw? tiah a naa o. \v 6 To pongah Akhish mah David to kawk moe, anih khaeah, Angraeng loe hing baktih toengah, nang loe katoeng ah kho na sak; kai hoi nawnto misatuk nathung na toksakhaih paroeai hoih; kai khaeah nang zoh tangsuek nathuem hoi kamtong vaihni ni khoek to na zaehaih tidoeh ka hnu ai; toe ukkungnawk mah nang to koeh o ai. \v 7 To pongah vaihi lunghoihta hoiah amlaem let ah; Philistin ukkungnawk koeh ai ih hmuen to sah hmah, tiah a naa. \v 8 Toe David mah, Ka sak ih hmuen timaw oh boeh; nang khaeah kang zoh na ni hoi kamtong vaihni ni khoek to na tamna mah timaw sakpazaehaih oh? Ka caeh moe, ka angraeng siangpahrang ih misa ka tuk thai han ai ah tih hmuen maw oh? tiah a naa. \v 9 Akhish mah David khaeah, Ka mikhnukah Sithaw ih van kami baktiah, ka hmaa ah na hoih, tiah ka panoek; toe Philistin misatuh angraengnawk mah, Anih loe misatuk naah kaicae hoi nawnto angzo hmah nasoe, tiah thuih o. \v 10 To pongah khawnbang khawnthaw ah angthawk loe, Nang hoi nawnto angzo na angraeng ih tamnanawk hoiah khawnbang khodai naah tacawt oh, tiah a naa. \v 11 To pongah David hoi anih ih kaminawk loe khawnbang khawnthaw ah angthawk o moe, Philistin prae ah amlaem o let. Philisitinnawk loe Jezreel vangpui ah caeh o. \c 30 \s1 David mah Amalek kaminawk hum \p \v 1 David hoi angmah ih kaminawk loe Ziklek vangpui to ni thumto hoiah phak o, to naah Amalek kaminawk mah aloih bang hoiah Ziklek to tuk o; Ziklek to tuk o moe, hmai hoiah qoeng o. \v 2 Nihcae mah to ah kaom mitong hoi nawktanawk to maeto doeh hum o ai; toe nongpatanawk to naeh o moe, misong ah hoih o. \v 3 David hoi anih ih kaminawk Ziklek vangpui to phak o naah, khenah, vangpui loe hmai hoiah qoeng o moe, nihcae ih zu, a caanawk hoi canunawk to naeh pae o ving boeh. \v 4 To pongah David hoi anih ih kaminawk loe thazok o moe, qah thai ai khoek to tha hoiah qah o. \v 5 \x - \xo 30:5 \xt 1 Sam 25.42,43.\x*David ih zu hnik, Jezreel vangpui ih Ahinoam hoi Karmel vangpui ih Nabal zu Abigail doeh naeh pae o ving. \v 6 David loe paroeai poek angpho; kaminawk loe angmacae ih canu hoi capanawk nuiah palungset o pongah, David to thlung hoiah vah han thuih o; toe David loe Angraeng oephaih hoiah oh. \p \v 7 \x - \xo 30:7 \xt 1 Sam 22.20-23.\x*To naah David mah Ahimalek capa qaima Abiathar khaeah, Kahni to na sin ah, tiah a naa. To naah Abiathar mah kahni to David hanah a sin pae. \v 8 David mah Angraeng khaeah, Hae misatuh kaminawk hae ka patom han maw? Ka kae tih maw? tiah a dueng. Anih mah, Patom ah, na kae ueloe, nihcae to na pahlong boih let tih, tiah pathim pae. \v 9 To pongah David loe angmah ih kami cumvai tarukto hoiah caeh, Besor vacong to a phak o; thoemto kaminawk loe to ahmuen ah oh o. \v 10 Kami cumvai hnettonawk loe angpho o parai boeh pongah, Besor vacong doeh pha o thai ai, hnukah oh o sut; toe David hoi a taengah kaom kami cumvai palitonawk mah nihcae to patom o poe. \p \v 11 Nihcae mah lawk ah kaom Izip kami maeto hnuk o, anih to David khaeah caeh o haih; nihcae mah to kami hanah takaw to paek o, anih mah takaw to caak; naek hanah tui doeh a paek o; \v 12 thaiduet thaih hoiah sak ih takaw phaek, misur thaih kazaek hoiah sak ih takaw hnetto a paek o, anih mah takaw caak pacoengah, tha oh let. Anih loe ni thumto pacoeng qum thumto thung buhcaa ai moe, tui doeh nae ai ah oh. \v 13 David mah anih khaeah, Nang loe naa ih kami maw? Naa hoiah maw nang zoh? tiah a naa. Anih mah, Kai loe Izip kami, Amalek kami maeto ih tamna ah ka oh; hnukbang ni thumto thung ngan ka nat, to naah ka angraeng mah ang cawnh taak ving. \v 14 Kereth kaminawk ohhaih ahmuen aloih bang, Judah prae hoi Kaleb prae aloih bang to ka tuk o pacoengah, Ziklek vangpui to hmai hoiah ka thlaek o, tiah a naa. \v 15 David mah anih khaeah, To kaminawk ataihaih ahmuen ah loklam nang patuek thai tih maw? tiah a dueng. Anih mah, Nang hae kang hum mak ai, ka angraeng ban ah doeh kang paek mak ai, tiah Sithaw hmaa ah lok na kam nahaeloe, nihcae ohhaih ahmuen ah kang caeh haih han, tiah a naa. \p \v 16 Anih mah David to caeh haih tathuk, khenah, to kaminawk loe Philistin hoi Judah prae thung ih hmuennawk to a lak o, to pongah taw boih ah ampraek o; a naek o, a caak o moe, hnawhaih hoiah khosak o. \v 17 David mah nihcae to khawnbang khoving hmuep nathuem hoi kamtong duembang khoek to tuk pongah, kaengkuu hrang cumvai palito hoi kacawn thendoengnawk ai ah loe, kami maeto doeh loih o ai. \v 18 Amalek kaminawk mah lak o ih hmuennawk boih to David mah lak let; a zu hnik doeh pahlong let. \v 19 Nihcae ih hmuen tidoeh anghmaa ai, nawktanawk, mitongnawk, canunawk, capanawk, nihcae mah lak o ih hmuennawk boih David mah lak pae boih let. \v 20 Maitawnawk hoi tuunawk doeh lak o let, David ih hmuen ni, tiah thuih o pacoengah, to maitawnawk to anih ih kaminawk mah hmaabang ah huih o. \p \v 21 David loe angpho qawt boeh pongah hnukah bang thai ai, Besor vacong ah caeh o taak ih kami cumvai hnettonawk khaeah a caeh let. To kaminawk loe David hoi nawnto caeh kaminawk dawt hanah caeh o; David mah kaminawk khae phak naah, nihcae to bansin. \v 22 Toe David hoi nawnto caeh kahoih ai kaminawk hoi kasae kaminawk mah, Hae kaminawk loe aicae hoi nawnto caeh o ai pongah, lak ih hmuennawk paek hmah si, kami boih mah angmacae ih zu hoi a caanawk to la o nasoe loe, caeh o lai nasoe, tiah thuih o. \v 23 David mah nihcae khaeah, Nawkamyanawk, to tiah na ai ni; aicae bomkung, aicae katuh paroeai pop kaminawk aicae ban ah paekkung, Angraeng mah paek ih hmuenmaenawk loe to tiah sak han om ai. \v 24 Hae tiah na thuih o ih lok hae mi mah maw tahngai tih? Misatuh kaminawk mah hak o ih hmuen zetto hmuenmae toep kaminawk mah doeh hak o toeng han oh; kaminawk boih kangvan ah amzet han oh, tiah a naa. \v 25 To na ni hoi kamtong vaihni ni khoek to, Israel kaminawk thungah to baktih daan to David mah sak pae. \p \v 26 David Ziklek vangpui phak naah, a lak ih hmuennawk to Judah kacoehtanawk hoi angmah ih ampuinawk khaeah pat pae; Angraeng ih misanawk khae hoi ka lak ih hmuen hae tangqum ah kang pat, tiah a naa. \v 27 To ih hmuennawk to Bethel vangpui, Ramoth vangpui aloih bang hoi Jattir vangpui aloih bang, \v 28 Aroer vangpui, Sipmoth vangpui, Eshtemoa vangpui, \v 29 Rakal vangpui ah kaom kaminawk, Jerameeli vangpui hoi Ken kaminawk ohhaih vangpuinawk, \v 30 Horma vangpui, Kor-Ashan vangpui, Athak vangpui hoi \v 31 Hebron vangpui ih kaminawk, David hoi anih ih kaminawk ohhaih vangpui ah kaom kaminawk boih khaeah a pat pae. \c 31 \s1 Saul amhnawhhaih \p \v 1 Philistinnawk mah Israel kaminawk to tuk o; Philistinnawk mah Israel kaminawk to pazawk, to pongah Israel kaminawk loe nihcae hmaa hoiah cawnh o; Gilboa mae ah kami paroeai duek o. \v 2 Philsitinnawk mah Saul hoi a caanawk to patom o poe moe, a capanawk, Jonathan, Abinadab hoi Malkishua to hum o. \v 3 Saul hoi misa angtukhaih to nung aep aep; kalii sin misanawk mah Saul to kah o moe, ahmaa caak o sak. \v 4 To naah Saul mah angmah ih kalii sinkung khaeah, Na sumsen to aphongh loe na thun ah; to tih ai nahaeloe hae tangyat hin aat ai kaminawk mah na thun o ueloe, na pacaekthlaek o tih, tiah a naa. Toe angmah ih kalii phawkung mah paroeai zit pongah, thun han koeh ai; to pongah Saul loe angmah ih sumsen to lak moe, sumsen pongah angkhawh puet. \v 5 Angmah ih kalii phawkung mah Saul duek boeh, tiah panoek naah, angmah ih sumsen hoiah angthunh moe, anih hoi nawnto duek toeng. \v 6 To pongah Saul loe to na niah a capa thumto, angmah ih kalii phawkung, angmah ih kaminawk hoi nawnto duek o boih. \v 7 Azawn taengah kaom, Jordan vapui yaeh ah kaom Israelnawk mah, Israel misatuh kaminawk loe cawnh o boeh moe, Saul hoi a capanawk doeh duek o boih boeh, tiah a hnuk o naah, vangpuinawk to cawnh o taak. To naah Philistinnawk angzoh o moe, vangpui thungah oh o. \p \v 8 Khawnbang phak naah, Philistinnawk loe kadueh kaminawk ih khukbuen lak hanah, Gilboa mae nuiah caeh o; to naah Saul hoi nawnto kadueh a caa thumto a hnuk o. \v 9 Anih ih lu to takroek o pat moe, khukbuen to a khringh pae o, Philistin prae thung boih, krang suekhaih angmacae ih tempul hoi kaminawk boih khaeah laicaeh patoeh o moe, tamthang to thuih pae o. \v 10 Anih ih khukbuen to Ashtoreth im ah suek o moe, a tak pum to Beth-Shan tapang pongah bangh o. \v 11 Philistinnawk mah Saul nuiah to tiah sak o boeh, tiah Gilead prae Jabesh vangpui ah kaom kaminawk mah thaih o naah, \v 12 misahoih kaminawk boih angthawk o moe, aqum puek caeh o pacoengah, Beth-Shan tapang pong ih Saul hoi a caanawk ih qok to lak o; Jabesh vangpui ah sinh o moe, to ah hmai hoiah qoeng o. \v 13 Nihcae ih ahuh to lak o moe, Jabesh vangpui ih hmaica thing tlim ah aphum o pacoengah, ni sarihto thung buhzah o.