\id RUT - Biblica® Open Cebuano Contemporary Bible 2024
\usfm 3.0
\ide UTF-8
\h Ruth
\toc1 Ang Libro ni Ruth
\toc2 Ruth
\toc3 Ruth
\mt2 Ang Libro ni
\mt1 Ruth
\c 1
\s1 Ang Pag-unong ni Ruth kang Noemi
\p
\v 1-2 Sa panahon nga dili pa mga hari ang nagdumala\f + \fr 1:1-2 \fr*\fq Sa panahon…nagdumala\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa Sa panahon nga ang mga “shoftim” (mga pangulo/hukom) mao pa ang nangulo.\fqa*\f* sa Israel, miabot ang kagutom niini nga dapit. Busa si Elimelec nga taga-Betlehem nga sakop sa Juda miadto sa Moab uban sa iyang asawa ug duha ka anak nga lalaki, aron didto lang una mopuyo. Ang ngalan sa iyang asawa mao si Noemi ug ang ilang duha ka anak mao si Mahlon ug si Kilion. Mga kaliwat sila ni Efrata nga taga-Betlehem.
\p Sa dihang didto na sila nagpuyo sa Moab, 
\v 3 namatay si Elimelec. Busa si Noemi na lang uban sa iyang duha ka anak nga lalaki ang nahibilin. 
\v 4 Nangaminyo ang iyang mga anak ug mga babayeng Moabihanon. Ang ngalan sa usa mao si Orpah ug ang usa mao si Ruth. Paglabay sa napulo ka tuig, 
\v 5 namatay usab sila si Mahlon ug si Kilion, busa si Noemi na lang ang nahibilin.
\p
\v 6 Sa dihang nabalitaan ni Noemi nga gipanalanginan sa \nd Ginoo\nd* ang iyang katawhan pinaagi sa iyang paghatag kanila ug maayong abot, nangandam siya sa pagbalik sa Juda uban ang iyang mga umagad.
\p
\v 7 Ug sa dihang naglakaw sila balik sa Juda, 
\v 8 miingon si Noemi sa iyang duha ka umagad, “Balik na lang kamo sa inyong inahan. Hinaut pa nga pakitaan kamo ug kaayo sa \nd Ginoo\nd*, maingon nga gipakita ninyo ang inyong kaayo nganhi kanako ug sa nangamatay ninyong mga bana. 
\v 9 Ug hinaut nga itugot sa \nd Ginoo\nd* nga maminyo kamo pag-usab aron mapahimutang kamo sa inyong bag-ong panimalay.”
\p Unya gihagkan sila ni Noemi. Nanghilak silag kusog 
\v 10 ug miingon kang Noemi, “Mouban kami kanimo sa pagbalik mo ngadto sa imong mga katagilungsod.”
\p
\v 11-12 Apan miingon si Noemi, “Pauli kamo sa inyo, mga anak. Nganong mouban pa man kamo kanako? Naghuna-huna ba kamo nga maminyo pa ako pag-usab ug manganak ug mga lalaki nga mahimo ninyong banahon? Dili na kana mahitabo pa kay tigulang na ako. Apan ibutang ta kon makapamana ako karong gabhiona ug unya manganak pa, 
\v 13 hulaton ba ninyo silang mangdagko? Dili lang ba una kamo magminyo tungod kanila? Dili kana mahimo, mga anak. Sa pagkatinuod, mas pait ang akong kinabuhi kay kaninyo, kay gipaantos ako sa \nd Ginoo\nd*.”
\p
\v 14 Misamot na hinuon silag hilak ug kusog. Unya mihalok si Orpah sa iyang ugangan ug mipauli,\f + \fr 1:14 \fr*\fq ug mipauli\fq*\ft : anaa kini sa Septuagint, apan wala sa Hebreo nga teksto.\ft*\f* apan si Ruth nagpabilin uban kang Noemi.
\p
\v 15 Miingon si Noemi, “Tan-awa ang imong bilas, mibalik na siya sa iyang mga katagilungsod ug sa iyang dios,\f + \fr 1:15 \fr*\fq dios\fq*\ft : o \ft*\fqa mga dios.\fqa*\f* busa uli na uban kaniya.”
\p
\v 16 Apan mitubag si Ruth, “Ayaw ako pugsa sa pagbiya kanimo, kay bisan asa ka moadto adto usab ako moadto, ug bisan asa ka mopuyo didto usab ako mopuyo. Ang imong mga katawhan mahimo usab nga akong mga katawhan, ug ang imong Dios mahimo usab nga akong Dios. 
\v 17 Kon asa ka mamatay, didto usab ako mamatay ug didto usab ilubong. Hinaut pa nga silotan ako sa \nd Ginoo\nd* sa hilabihan gayod kon mobiya ako kanimo. Kamatayon lang ang makapahimulag kanako gikan kanimo.”
\p
\v 18 Sa dihang nakita ni Noemi nga desidido gayod si Ruth sa pag-uban kaniya, mihilom na lang siya.
\p
\v 19 Busa nagpadayon silang duha sa paglakaw hangtod nga nakaabot sila sa Betlehem. Pag-abot nila, nagkaguliyang ang tanang mga tawo. Miingon ang mga babaye, “Si Noemi ba gayod kini?”
\p
\v 20 Miingon si Noemi kanila, “Ayaw ninyo ako tawgag Noemi,\f + \fr 1:20 \fr*\fq Noemi\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa lami.\fqa*\f* kondili tawga ninyo ako ug Mara,\f + \fr 1:20 \fr*\fq Mara\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa pait.\fqa*\f* kay gihimong labihan kapait sa Makagagahom nga Dios ang akong kinabuhi. 
\v 21 Pagbiya ko dinhi anaa kanako ang tanan, apan gipabalik ako sa \nd Ginoo\nd* nga walay nahot. Busa ayaw na ninyo ako tawgag Noemi, kay gipaantos ako sa \nd Ginoo\nd* nga Makagagahom.”
\p
\v 22 Mao pa lay pagsugod sa ting-ani sa barley sa pag-abot ni Noemi sa Betlehem uban sa iyang umagad nga si Ruth nga Moabihanon.
\c 2
\s1 Naila-ila ni Ruth si Boaz
\p
\v 1-3 Usa ka adlaw, miingon si Ruth kang Noemi, “Tugoti ako sa pag-adto sa uma sa pagpanghagdaw\f + \fr 2:1-3 \fr*\fq pagpanghagdaw\fq*\ft : ang pagbilin sa mga uhay aron hagdawon sa mga kabos, biyuda, o langyaw. Tan-awa ang \+xt Lev. 19:9-10; 23:22; Deut. 24:19-22\+xt*.\ft*\f* ug mga uhay sa tawo nga motugot kanako sa paghimo niini.”
\p Miingon si Noemi kaniya, “Sige anak, lakaw.” Busa milakaw si Ruth ug nanghagdaw sa mga uhay nga nabilin sa mga mangangani. Ug naatol nga didto siya nakapanghagdaw sa uma ni Boaz\f + \fr 2:1-3 \fr*\ft Si Boaz usa ka adunahan ug inila nga tawo.\ft*\f* nga paryente ni Elimelec.
\p
\v 4 Unya miabot si Boaz gikan sa Betlehem ug mitimbaya sa mga mangangani, “Hinaut nga tabangan kamo sa \nd Ginoo\nd*!”
\p Mitubag ang mga mangangani, “Hinaut nga panalanginan ka sa \nd Ginoo\nd*!”
\p
\v 5 Unya nangutana si Boaz sa sulugoon nga gitugyanan niya sa pagdumala sa mga mangangani, “Kinsa kanang batan-on nga babaye?”
\p
\v 6 Mitubag ang sulugoon, “Siya ang Moabihanon nga babaye nga miuban kang Noemi sa pagbalik niya dinhi gikan sa Moab. 
\v 7 Mihangyo siya kanako nga tugotan ko siya sa pagpanghagdaw sa mga uhay nga nabilin sa mga mangangani. Wala gayoy undang ang iyang pagtrabaho sukad pa ganinang buntag hangtod karon. Mipahulay lang siya makadiyot sa payag.\f + \fr 2:7 \fr*\fq sukad pa ganinang…payag\fq*\ft : o \ft*\fqa gikan ganina sa buntag hangtod karon, ug wala gayod siyay pahulay bisan dali lang.\fqa*\f*”
\p
\v 8 Miingon si Boaz kang Ruth, “Ayaw na pagpanghagdaw sa ubang uma. Dinhi ka na lang manghagdaw uban sa akong mga sulugoong babaye. 
\v 9 Bantayi kon asa mangani ang akong mga tawo ug magsunod ka sa mga sulugoong babaye. Gipahimangnoan ko na ang akong mga tawo nga dili ka nila hilabtan. Ug kon uhawon ka, moinom ka lang diha sa mga banga nga gisudlan ug tubig sa akong mga tawo.”
\p
\v 10 Miluhod si Ruth ug miduko ngadto sa yuta ug miingon kang Boaz, “Nganong maayo ka man kaayo kanako nga usa man lang ako ka dumuduong?”
\p
\v 11 Mitubag si Boaz, “Adunay nagsugilon kanako sa tanan nga gihimo mo alang sa imong ugangang babaye sukad sa pagkamatay sa imong bana, ang bahin sa imong pagbiya sa imong amahan ug inahan ug sa dapit diin ikaw natawo ug mipuyo uban sa mga tawong wala mo mailhi. 
\v 12 Hinaut nga gantihan ka sa \nd Ginoo\nd* sa imong gihimo. Hinaut nga dako nga ganti ang imong madawat gikan sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa Israel, nga imong gidangpan.”
\p
\v 13 Miingon si Ruth, “Maayo ka kaayo kanako, sir. Gidasig mo ako ug giayo sa pagpakigsulti bisan dili ako usa sa imong mga sulugoon.”
\p
\v 14 Sa dihang tingkaon na, miingon si Boaz kang Ruth, “Dali, pagkuhag pagkaon ug ituslob sa suka.”
\p Busa milingkod si Ruth uban sa mga mangangani, ug gitunolan siya ni Boaz ug sinanlag nga lugas. Mikaon siya hangtod nabusog pag-ayo ug aduna pa gani siyay salin. 
\v 15 Sa dihang mitindog na si Ruth aron manghagdaw pag-usab, giingnan ni Boaz ang iyang mga tawo, “Bisan manghagdaw pa si Ruth duol sa mga binugkos nga uhay ayaw ninyo siya pakaulawi.\f + \fr 2:15 \fr*\ft Ipadaplin sa mga mangangani ang mga uhay nga ilang gigalab ug sundon kadto paghipos sa mga babaye ug bugkoson, unya mahimo na dayong manghagdaw.\ft*\f* 
\v 16 Kuha-i hinuon ninyo siya ug mga uhay gikan sa mga binugkos ug ibilin alang kaniya, ug ayaw ninyo siya badlonga.”
\p
\v 17 Busa nanghagdaw si Ruth sa mga uhay hangtod sa pagsalop sa adlaw. Ug sa dihang nagiok na niya ang iyang nahagdaw nga barley, mga tunga kini sa sako. 
\v 18 Gidala niya kini pauli sa lungsod ug gipakita sa iyang ugangan\f + \fr 2:18 \fr*\fq ug gipakita sa iyang ugangan\fq*\ft : o \ft*\fqa ug nakita kini sa iyang ugangan.\fqa*\f* nga si Noemi. Gidala usab ni Ruth ug gihatag kang Noemi ang sobra sa iyang pagkaon.
\p
\v 19 Nangutana si Noemi kaniya, “Diin ka nanghagdaw karong adlawa? Kang kinsang uma ka nanghagdaw? Bulahan ang tawo nga naghatag ug maayong pagtagad kanimo.”
\p Gisuginlan ni Ruth si Noemi nga didto siya nanghagdaw sa uma sa usa ka tawo nga ginganlag Boaz.
\p
\v 20 Miingon si Noemi, “Hinaut nga panalanginan sa \nd Ginoo\nd* si Boaz. Ginapakita niya ang iyang kaayo sa mga tawo nga buhi pa ug sa mga nangamatay na.” Ug miingon pa gayod siya, “Kana si Boaz duol natong paryente; usa siya nga adunay obligasyon sa pag-atiman kanato.”
\p
\v 21 Miingon si Ruth, “Miingon pa gani si Boaz kanako nga sa iya na lang nga mga tawo ako mouban sa pagpanghagdaw hangtod mahuman ang tanan niyang anihon.”
\p
\v 22 Miingon si Noemi kang Ruth, “Anak, mas maayo hinuon kon didto ka mouban sa iyang mga sulugoong babaye, kay basin kon unsa pa ang mahitabo kanimo kon didto ka sa ubang uma.”
\p
\v 23 Busa didto nag-uban-uban si Ruth sa mga sulugoong babaye ni Boaz sa pagpanghagdaw hangtod nga nahuman ang ting-ani sa barley ug sa trigo. Ug pabilin siya nga nagpuyo uban sa iyang ugangan.
\c 3
\s1 Ang Hangyo ni Ruth kang Boaz
\p
\v 1 Usa ka adlaw, miingon si Noemi kang Ruth, “Anak, gusto kong maminyo ka na alang sa imong kaayohan. 
\v 2 Nahinumdom ka ba kang Boaz nga atong paryente, nga ang iyang mga sulugoong babaye nakauban nimo sa pagtrabaho? Karong gabii magpalid siya ug barley. 
\v 3 Busa maligo ka, magpahumot, ug isul-ob ang nindot mong bisti. Unya moadto ka sa giokanan, apan ayaw pagpakita kaniya hangtod nga mahuman siya ug kaon ug inom. 
\v 4 Inigkatulog niya, bantayi kon asa siya mohigda. Ug kon makatulog na siya, duola ug walisa ang habol diha sa iyang tiilan ug didto ka matulog.\f + \fr 3:4 \fr*\fq walisa…matulog\fq*\ft : tingali sa pagpakita nga mangayo siya ug proteksyon kang Boaz.\ft*\f* Unya sultihan ka niya kon unsa ang imong buhaton.”
\p
\v 5 Mitubag si Ruth, “Himuon ko ang tanan mong gisulti.” 
\v 6 Busa miadto siya sa giokanan aron himuon ang tanang gisulti sa iyang ugangan.
\p
\v 7 Sa dihang nakahuman na si Boaz ug kaon ug inom, maayo kaayo ang iyang pamati. Mihigda siya sa kilid sa tinapok nga mga barley aron matulog. Hinay-hinay nga miduol si Ruth kaniya ug giwalis ang habol sa iyang tiilan ug mihigda didto. 
\v 8 Sa dihang mga tungang gabii na, nakamata si Boaz, ug sa iyang pagliso\f + \fr 3:8 \fr*\fq pagliso\fq*\ft : o \ft*\fqa paglihok.\fqa*\f* natingala siya nga adunay babaye nga naghigda sa iyang tiilan.
\p
\v 9 Nangutana si Boaz, “Kinsa ka?”
\p Mitubag siya, “Ako si Ruth. Duol mo akong paryente nga kinahanglan mong atimanon. Karon, taboni ako sa inyong bisti kay usa ka sa among paryente nga manunubos.”
\p
\v 10 Miingon si Boaz, “Hinaut nga panalanginan ka sa \nd Ginoo\nd*. Ang pag-unong nga gipakita mo karon sa imong pamilya mas labaw pa sa gipakita mo kaniadto.\f + \fr 3:10 \fr*\ft Mas labaw ang iyang gipakitang pagkamaunongon karon sa iyang ugangan nga babaye sa pagbalik nila sa Juda.\ft*\f* Kay wala ka mag-apas sa batan-ong lalaki, adunahan man siya o kabos. 
\v 11 Busa ayaw kabalaka, kay himuon ko ang tanan mong gihangyo. Kay nasayran sa tanan kong mga katagilungsod nga buotan ka nga babaye. 
\v 12 Tinuod nga duol mo ako nga paryente nga adunay obligasyon sa pag-atiman kanimo, apan aduna pay tawo nga mas duol mo nga paryente kay kanako. 
\v 13 Pabilin dinhi sa tibuok nga gabii, ug ugma sa buntag tan-awon nako kon dawaton niya ang iyang obligasyon kanimo. Kon mosugot siya, maayo; apan kon dili gani, ipanumpa ko sa buhi nga \nd Ginoo\nd* nga dawaton ko ang obligasyon ko kanimo. Sige, dinhi na lang katulog hangtod buntag.”
\p
\v 14 Busa natulog si Ruth sa tiilan ni Boaz hangtod sa buntag, apan ngitngit pang mibangon si Ruth aron nga dili siya mailhan, kay dili gusto ni Boaz nga adunay makahibalo nga miadto si Ruth kaniya didto sa giokanan.
\p
\v 15 Miingon si Boaz, “Dad-a dinhi kanako ang gisul-ob mong kupo ug bukhara.” Gibukhad kini ni Ruth, ug gibuboan dayon kini ni Boaz ug mga unom ka takos nga barley ug gipapas-an niya kang Ruth. Unya mibalik si Ruth\f + \fr 3:15 \fr*\fq si Ruth\fq*\ft : o \ft*\fqa si Boaz.\fqa*\f* sa lungsod.
\p
\v 16 Sa pag-abot ni Ruth didto sa iyang ugangan, gipangutana siya, “Kumusta, anak?”
\p Gisuginlan dayon siya ni Ruth sa tanan nga gihimo ni Boaz. 
\v 17 Ug miingon pa gayod si Ruth, “Dili gusto si Boaz nga mopauli ako kanimo nga walay dala, busa gihatagan niya ako niining barley nga unom ka takos.”
\p
\v 18 Miingon si Noemi, “Hulat lang anak, hangtod nga mahibaloan mo kon unsa gayod ang mahitabo, kay dili gayod mopahulay si Boaz hangtod nga matuman niya karong adlawa ang gihangyo mo kaniya.”
\c 4
\s1 Gipangasawa ni Boaz si Ruth
\p
\v 1 Unya miadto si Boaz sa pultahan sa lungsod\f + \fr 4:1 \fr*\fq pultahan sa lungsod\fq*\ft : dinhi kasagaran magtigom ang mga tawo kon adunay silay kinahanglan husayon.\ft*\f* ug milingkod didto. Sa dihang miagi ang mas duol nga paryente ni Elimelec nga giingon ni Boaz, miingon si Boaz kaniya, “Hapit una higala, ug lingkod.” Busa miduol ang tawo ug milingkod.
\p
\v 2 Unya gitigom ni Boaz ang napulo ka mga tigdumala sa lungsod ug gipalingkod usab didto. Ug sa dihang nakalingkod na sila, 
\v 3 miingon si Boaz sa iyang paryente, “Mibalik na si Noemi gikan sa Moab, ug gusto niya nga ibaligya ang yuta sa atong paryente nga si Elimelec. 
\v 4 Nahuna-hunaan ko nga ipahibalo kini kanimo. Busa, kon gusto ka, palita kini atubangan niining mga tigdumala sa akong mga katagilungsod ug sa uban pang naglingkod dinhi. Apan kon dili ka, sulti lang aron masayran ko. Sa tinuod lang, mas aduna kay katungod sa pagpalit niini, ug sunod lang ako kanimo.”
\p Miingon ang tawo, “Sige, paliton ko kana.”
\p
\v 5 Apan miingon si Boaz, “Sa adlaw nga paliton mo ang yuta gikan kang Noemi, kinahanglan nga pangasaw-on mo usab ang Moabihanon nga balo nga si Ruth,\f + \fr 4:5 \fr*\fq Sa adlaw…si Ruth\fq*\ft : mao kini sa uban nga karaang teksto; apan sa Hebreo nga teksto \ft*\fqa Sa adlaw nga paliton mo ang yuta kang Noemi ug kang Ruth nga Moabihanon, kinahanglan nga pangasaw-on mo usab ang balo.\fqa*\f* aron nga kon aduna na kamoy anak, magpabilin ang yuta sa pamilya sa atong paryente nga namatay.\f + \fr 4:5 \fr*\ft Kon magkaanak ang tawo kang Ruth, ang ilang anak isipon nga anak ni Mahlon, ang unang bana nga namatay. Sila mao ang manag-iya sa yuta ug dili ang tawo nga nangasawa kang Ruth.\ft*\f*”
\p
\v 6 Ug ang duol nga paryente miingon siya, “Kon mao kana dili ko na lang paliton ang yuta kay tingalig maproblemahan pa ako sa akong kaugalingong yuta. Ikaw na lay palit kay dili ko kana mahimo.”
\p
\v 7 Niadtong mga panahona sa Israel, aron adunay kalig-onan ang pagpalit sa yuta o ang pagbalhin sa katungod sa pagpalit sa yuta, huboon sa usa ka tawo ang iyang sandalyas ug ihatag ngadto sa mopalit. Mao kini ang pamaagi sa mga Israelinhon sa pagpamatuod nga lig-on na ang panagsabot.
\p
\v 8 Busa sa pag-ingon sa tawo kang Boaz, “Ikaw na lay palit sa yuta.” Gihubo dayon niya ang iyang sandalyas ug gihatag kang Boaz.\f + \fr 4:8 \fr*\fq ug gihatag kang Boaz\fq*\ft : anaa kini sa Septuagint, apan wala sa Hebreo nga teksto.\ft*\f*
\p
\v 9 Unya miingon si Boaz sa mga tigdumala sa lungsod ug sa tanang mga tawo didto, “Mga saksi kamo karong adlawa nga napalit ko na kang Noemi ang tanang kabtangan ni Elimelec, nga gipanunod ni Kilion ug ni Mahlon. 
\v 10 Ug dugang pa gayod, pangasaw-on ko si Ruth nga Moabihanon, nga balo ni Mahlon, aron nga kon aduna na kami anak magpabilin ang mga kabtangan ni Mahlon sa iyang pamilya.\f + \fr 4:10 \fr*\ft Tan-awa usab ang \+xt Mag. 4:5b\+xt*.\ft*\f* Ug dili mawala ang iyang kaliwat sa iyang mga katagilungsod. Saksi kamo karong adlawa!”
\p
\v 11 Mitubag ang mga tigdumala sa lungsod ug ang tanang mga tawo didto sa pultahan, “Oo, mga saksi kami. Hinaut pa nga ang imong pangasaw-onon himuon sa \nd Ginoo\nd* nga sama kang Raquel ug kang Lea nga nanganak ug daghan, nga maoy nahimong mga katawhan sa Israel. Hinaut nga maadunahan ka sa Efrata ug mahimong bantogan sa Betlehem. 
\v 12 Hinaut pa nga ang mga anak nga ihatag sa \nd Ginoo\nd* kanimo pinaagi niini nga babaye magpabantog sa imong pamilya sama sa pamilya ni Perez, ang anak ni Juda kang Tamar.”
\p
\v 13 Busa gipangasawa ni Boaz si Ruth, ug pagbuot sa \nd Ginoo\nd* nga magmabdos siya, ug nanganak siyag lalaki. 
\v 14 Miingon ang mga babaye kang Noemi, “Dalaygon ang \nd Ginoo\nd*! Gihatagan ka niya karong adlawa ug apo nga moatiman kanimo. Hinaut nga mahimo siyang bantogan sa Israel! 
\v 15 Pabaskogon ug atimanon ka niya kon tigulang ka na, kay anak siya sa imong umagad nga nagpangga gayod kanimo labaw pa sa pagpangga sa pito ka anak nga lalaki.”
\p
\v 16 Kanunayng kuhaon ni Noemi ang bata ug sabakon. Siya ang nahimong tig-atiman niini. 
\v 17 Miingon ang mga babaye nga silingan ni Noemi, “Anaa na gayoy apo nga lalaki si Noemi!” Ginganlan nila ang bata ug Obed. Ug si Obed nahimong amahan ni Jesse, ug si Jesse nahimong amahan ni David.
\s1 Ang Kagikan ni David
\lh
\v 18 Mao kini ang kaliwat ni Perez hangtod kang David:
\b
\li1 Si Perez amahan ni Hezron,
\li1
\v 19 si Hezron amahan ni Ram,
\li1 si Ram amahan ni Aminadab,
\li1
\v 20 si Aminadab amahan ni Nashon,
\li1 si Naason amahan ni Salmone,
\li1
\v 21 si Salmone amahan ni Boaz,
\li1 si Boaz amahan ni Obed,
\li1
\v 22 si Obed amahan ni Jesse,
\li1 ug si Jesse amahan ni David.