\id EXO - Biblica® Open Cebuano Contemporary Bible 2024 \usfm 3.0 \ide UTF-8 \h Exodo \toc1 Exodo Ang Ikaduhang Libro ni Moises \toc2 Exodo \toc3 Exo. \mt1 Exodo \mt3 Ang Ikaduhang Libro ni Moises \c 1 \s1 Ang Pagdaogdaog sa mga Israelinhon \lh \v 1 Mao kini ang mga anak nga lalaki ni Jacob\f + \fr 1:1 \fr*\fq Jacob\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Israel.\fqa*\f* nga miuban kaniya sa Ehipto, uban ang ilang mga pamilya: \b \li1 \v 2 Si Ruben, Simeon, Levi, Juda, \li1 \v 3 Isacar, Zabulon, Benjamin, \li1 \v 4 Dan, Neftali, Gad, ug Aser. \b \lf \v 5 Si Jose didto nang daan sa Ehipto. Ang kaliwat ni Jacob sa dihang miadto siya sa Ehipto 70 tanan. \b \p \v 6 Sa paglabay sa panahon, namatay si Jose ug ang tanan niyang mga igsoon. Milabay ang ilang henerasyon, \v 7 apan paspas kaayo nga midaghan ang kaliwat sa mga Israelinhon. Busa nalukop ang Ehipto sa ilang kadaghan. \p \v 8 Unya adunay bag-ong hari ang Ehipto nga walay nasayran bahin kang Jose. \v 9 Miingon siya sa iyang katawhan, “Tan-awa ninyo! Ang mga Israelinhon daghan na kaayo kay kanato. \v 10 Mangita kitag maayong paagi nga dili na sila modaghan pa. Kay basin unya sa panahon sa gira modapig sila sa atong mga kaaway ug makigkontra kanato, ug unya mobiya sila gikan sa atong nasod.” \p \v 11 Busa gipadumalahan nila ang mga Israelinhon sa mga tawo nga molisod-lisod ug mopugos kanila sa pagtrabaho ug bug-at. Gipatrabaho kanila ang mga lungsod sa Pitom ug Rameses aron mahimong bodega sa pagkaon sa hari sa Ehipto.\f + \fr 1:11 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* \v 12 Apan bisan gilutos sila pag-ayo, misamot hinuon sila kadaghan, ug mikatag pag-ayo sa Ehipto. Busa nahadlok na ang mga Ehiptohanon kanila. \v 13 Tungod niini, gidugangan pa gayod nila ang ilang kabangis ngadto sa mga Israelinhon. \v 14 Wala gayod silay kaluoy sa mga Israelinhon. Gilisod-lisod gayod nila sila pinaagi sa pagpahimo kanila ug mga tisa\f + \fr 1:14 \fr*\fq tisa\fq*\ft : sa English “brick”.\ft*\f* ug pangpilit niini. Gipatrabaho pa gayod nila sila ug grabe sa uma. \p \v 15 Unya miingon ang hari sa Ehipto ngadto kanila ni Shefra ug Pua nga mga Hebreohanong mananabang, \v 16 “Kon magpaanak kamo sa mga babayeng Hebreohanon, patya ninyo kon ang bata lalaki apan kon babaye, pasagdi lang ninyo nga mabuhi.” \v 17 Apan nahadlok sa Dios ang mga mananabang, busa wala nila tumana ang giingon sa hari sa Ehipto. Gipasagdan nila nga mabuhi ang mga batang lalaki. \p \v 18 Busa gipatawag sa hari sa Ehipto ang mga mananabang ug gipangutana, “Nganong gihimo ninyo kini? Nganong gipasagdan ninyo nga mabuhi ang mga batang lalaki?” \p \v 19 Mitubag ang mga mananabang, “Ang mga Hebreohanon nga babaye dili pareho sa mga Ehiptohanon nga babaye; dali ra silang manganak bisan dili pa makaabot ang mananabang.” \p \v 20 Busa gipanalanginan sa Dios ang mga mananabang, ug midaghan pa gayod ang mga Israelinhon. \v 21 Ug tungod kay mitahod sa Dios ang mga mananabang, gihatagan sila sa Dios ug ilang kaugalingong pamilya. \p \v 22 Unya nagmando ang hari sa Ehipto sa tanan niyang katawhan, “Ilabay ninyo sa Suba sa Nilo ang tanang batang lalaki sa mga Israelinhon nga bag-ong natawo, apan pasagdi lang nga mabuhi ang mga batang babaye.” \c 2 \s1 Ang Pagkatawo ni Moises \p \v 1 Adunay usa ka tawo nga kaliwat ni Levi nga nakapangasawa ug usa ka babaye nga kaliwat ra usab ni Levi. \v 2 Namabdos ang maong babaye ug nanganak ug batang lalaki. Sa dihang nakita niya nga maayog panglawas ang bata, gitagoan niya kini sulod sa tulo ka bulan. \v 3 Apan sa dihang dili na niya matago ang bata, nagkuha siyag basket nga hinimo sa tanom nga pafiros ug gibulitan niya kinig alkitran aron dili masudlan ug tubig. Unya gisulod niya ang bata sa basket ug gibutang kini sa may kasagbotan sa daplin sa Suba sa Nilo. \v 4 Ang igsoong babaye sa bata mitindog sa unahan aron sa pagtan-aw kon unsay mahitabo sa bata. \p \v 5 Niadtong higayona, miadto sa Suba sa Nilo ang anak nga babaye sa hari sa Ehipto\f + \fr 2:5 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* aron maligo. Ug samtang naligo siya, ang iyang mga sulugoong babaye naglakaw-lakaw sa daplin sa suba. Unya, nakita niya ang basket diha sa kasagbotan. Gipakuha niya kini sa usa sa iyang mga sulugoon. \v 6 Sa pag-abli niya sa basket, nakita niya ang bata nga gahilak. Naluoy kaayo siya sa bata ug miingon, “Usa kini sa mga batang Hebreohanon.” \p \v 7 Unya miduol ang igsoong babaye sa bata ngadto sa prinsesa\f + \fr 2:7 \fr*\fq prinsesa\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa anak nga babaye sa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 8|link-href="EXO 2:8"\+xt*, \+xt 9|link-href="EXO 2:9"\+xt*, \+xt 10|link-href="EXO 2:10"\+xt*.\ft*\f* ug nangutana, “Gusto ka ba nga kuhaan ka nako ug usa ka Hebreohanon nga babaye nga mopasuso ug moatiman sa bata alang kanimo?” \p \v 8 Mitubag ang prinsesa, “Sige.” Busa milakaw ang igsoon sa bata ug giadtoan niya ang ilang inahan ug gikuyogan ngadto sa prinsesa. \v 9 Miingon ang prinsesa sa inahan sa bata, “Dad-a kining bata, ug pasusoha alang kanako. Atimana siya kay suholan ka nako.” Busa gikuha niya ang bata ug giatiman. \p \v 10 Sa dihang nalutas na ang bata, gidala kini sa iyang inahan ngadto sa prinsesa, ug giisip kini sa prinsesa nga iyang anak. Ginganlan sa prinsesa ang bata ug Moises,\f + \fr 2:10 \fr*\fq Moises\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot, \ft*\fqa gikuha.\fqa*\f* kay miingon siya, “Gikuha ko siya gikan sa tubig.” \s1 Miikyas si Moises didto sa Midian \p \v 11 Usa ka adlaw, sa dihang dako na si Moises, miadto siya sa iyang mga kadugo ug nakita niya ang ilang grabe nga paghago. Nakita niya nga ginakulata sa usa ka Ehiptohanon ang usa ka Hebreohanon nga iyang kadugo. \v 12 Milingi-lingi si Moises sa palibot kon aduna bay nagtan-aw; ug sa dihang wala siyay nakita, gipatay niya ang Ehiptohanon ug gilubong kini sa balas. \p \v 13 Pagkasunod adlaw, misuroy na usab siya ug nakita niya nga adunay duha ka Hebreohanon nga nag-away. Gipangutana niya ang usa nga maoy sad-an, “Nganong ginakulata mo man ang imong isigka-Hebreohanon?” \p \v 14 Mitubag ang tawo, “Kinsay naghimo kanimong pangulo ug maghuhukom kanamo? Patyon mo ba usab ako sama sa gihimo mo sa Ehiptohanon?” \p Nahadlok si Moises ug miingon sa iyang kaugalingon, “Nasayod diay ang mga tawo sa akong gihimo.” \v 15 Pagkahibalo sa hari sa Ehipto sa gihimo ni Moises, gipapangita niya si Moises aron patyon. Apan miikyas si Moises ngadto sa Midian aron didto mopuyo. \p Pag-abot niya sa Midian, milingkod siya duol sa atabay. \v 16 Naatol nga ang pito ka mga anak nga babaye sa pari sa Midian nagsag-ob aron paimnon ang kahayopan sa ilang amahan. \v 17 Adunay miabot usab didto nga mga magbalantay sa kahayopan ug gipapahawa ang mga babaye ug ang ilang kahayopan. Apan gitabangan ni Moises ang mga babaye ug gipainom niya ang ilang kahayopan. \p \v 18 Pag-uli sa mga babaye didto sa ilang amahan nga si Reuel,\f + \fr 2:18 \fr*\fq Reuel\fq*\ft : mao ang laing ngalan ni Jetro. Tan-awa sa \+xt Exo. 3:1\+xt*.\ft*\f* gipangutana niya sila, “Nganong sayo man kamo nakauli?” \p \v 19 Mitubag sila, “Adunay usa ka Ehiptohanon nga nanalipod kanamo batok sa mga magbalantay sa kahayopan. Gisag-oban pa gani niya kami, ug gipainom ang kahayopan.” \p \v 20 Nangutana ang ilang amahan, “Hain na man siya? Nganong gibiyaan man ninyo? Tawga siya aron makakaon.” \p \v 21 Misugot si Moises nga didto mopuyo sa ila ni Reuel, ug unya, gipaasawa ni Reuel kaniya ang iyang anak nga si Zipora. \v 22 Namabdos si Zipora ug nanganak ug lalaki. Ginganlan kini ni Moises ug Gershom,\f + \fr 2:22 \fr*\fq Gershom\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot, \ft*\fqa langyaw didto.\fqa*\f* kay ingon niya, “Usa ako ka langyaw niining dapita.” \p \v 23 Human sa daghang katuigan, namatay ang hari sa Ehipto. Apan nagpadayon pa gihapon ang pag-antos sa mga Israelinhon sa ilang pagkaulipon. Nangayo sila ug tabang, ug miabot kini sa Dios. \v 24 Nadungog sa Dios ang ilang mga pag-agulo, ug gihinumdoman niya ang iyang kasabotan kang Abraham, Isaac, ug kang Jacob. \v 25 Nakita sa Dios ang ilang kahimtang ug naluoy gayod siya kanila. \c 3 \s1 Si Moises ug ang Nagdilaab nga Sampinit \p \v 1 Usa ka adlaw, nagbantay si Moises sa kahayopan sa iyang ugangan nga si Jetro\f + \fr 3:1 \fr*\fq Jetro\fq*\ft : mao ang laing ngalan ni Reuel.\ft*\f* nga pari sa Midian. Gidala ni Moises ang kahayopan unahan sa kamingawan ug nakaabot siya sa Horeb,\f + \fr 3:1 \fr*\fq Horeb\fq*\ft : o \ft*\fqa Sinai.\fqa*\f* ang bukid sa Dios. \v 2 Nagpakita kaniya didto ang anghel sa \nd Ginoo\nd* sa dagway sa nagdilaab nga kalayo diha sa sampinit. Nakita ni Moises nga nagdilaab ang sampinit apan wala kini masunog. \v 3 Miingon siya, “Katingalahan! Nganong wala man masunog kana nga sampinit? Ako ra gud duolon ug susihon.” \p \v 4 Pagkakita sa \nd Ginoo\nd* nga miduol si Moises aron sa pagtan-aw, miingon Dios gikan sa taliwala sa tanom, “Moises, Moises!” \p Mitubag si Moises, “Unsa man.” \p \v 5 Miingon ang Dios, “Ayaw na pagduol pa. Huboa ang imong sandalyas, kay balaan ang dapit nga imong gitindogan. \v 6 Ako ang Dios sa imong mga katigulangan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob.” Sa pagkadungog niini ni Moises, gitabonan niya ang iyang nawong, kay nahadlok siya nga motan-aw sa Dios. \p \v 7 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Nakita ko gayod ang pag-antos sa akong katawhan didto sa Ehipto. Nadungog ko ang ilang pagpakitabang tungod sa mga tawo nga nagpugos kanila sa pagtrabaho ug bug-at, ug naluoy gayod ako kanila tungod sa ilang mga pag-antos. \v 8 Busa minaog ako sa pagluwas kanila gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon, ug sa pagdala kanila ngadto sa maayo, lapad, ug mabungahon nga yuta,\f + \fr 3:8 \fr*\fq maayo…yuta\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 17|link-href="EXO 3:17"\+xt*.\ft*\f* nga ginapuy-an karon sa mga Canaanhon, Hitihanon, Amorihanon, Perisihanon, Hibihanon, ug mga Jebusihanon. \v 9 Nadungog ko ang pagpakitabang sa mga Israelinhon ug nakita ko kon giunsa sila paglutos sa mga Ehiptohanon. \v 10 Busa ipadala ka nako sa hari sa Ehipto sa pagpagawas sa akong katawhan nga mga Israelinhon gikan sa Ehipto.” \p \v 11 Apan miingon si Moises sa Dios, “Si kinsa man ko nga moadto sa hari ug mopagawas sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto?” \p \v 12 Miingon ang Dios, “Mag-uban ako kanimo, ug mao kini ang mahimong timailhan nga ako ang nagpadala kanimo: Kon mapagawas mo na ang mga Israelinhon gikan sa Ehipto, magsimba kamo kanako dinhi niining bukira.” \p \v 13 Miingon si Moises sa Dios, “Pananglit moadto ako sa mga Israelinhon ug ingnon ko sila nga ang Dios sa ilang mga katigulangan nagpadala kanako sa pagluwas kanila, unya mangutana sila kanako, ‘Kinsay iyang ngalan?’ Unsa may akong itubag kanila?” \p \v 14 Mitubag ang Dios kang Moises, “\nd Ako ang Dios nga mao sa gihapon\nd*.\f + \fr 3:14 \fr*\fq Ako…gihapon\fq*\ft : o \ft*\fqa Ako mao ako\fqa*\ft . (Kon sa English, “I am who I am” o “I will be what I will be.”)\ft*\f* Mao kini ang imong itubag kanila: ‘\nd Ang Dios nga mao sa gihapon\nd* mao ang nagpadala kanako nganhi kaninyo.’ ” \p \v 15 Miingon pa gayod ang Dios kang Moises, “Isulti kini sa mga Israelinhon: ‘Ang \nd Ginoo\nd*,\f + \fr 3:15 \fr*\fq \+nd Ginoo\+nd*\fq*\ft : sa Hebreo, \+tl Yahweh\+tl*. Posible nga gikan kini sa Hebreo nga pulong \+tl Ehyeh\+tl* “I am” nga makita usab sa footnote sa \+xt bersikulo 14|link-href="EXO 3:14"\+xt*.\ft*\f* ang Dios sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob mao ang nagpadala kanako nganhi kaninyo.’ \q1 “\nd Ginoo\nd* ang akong ngalan \q2 ug pagailhon ako sa mao nga ngalan \q2 hangtod sa hangtod. \p \v 16 “Lakaw ug tigoma ang mga tigdumala sa Israel ug sultihi sila, ‘Ang \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob nagpakita kanako, ug miingon: Gibantayan ko gayod kamo, ug nakita ko ang ginahimo sa mga Ehiptohanon kaninyo. \v 17 Nagsaad ako nga pagawason ko kamo gikan sa Ehipto diin nag-antos kamo, ug dalhon ngadto sa yuta nga maayo ug mabungahon, ang yuta nga gipuy-an sa mga Canaanhon, Hitihanon, Amorihanon, Perisihanon, Hibihanon, ug mga Jebusihanon.’ \p \v 18 “Maminaw kanimo ang mga tigdumala sa Israel. Ug unya, ikaw ug ang mga tigdumala moadto sa hari sa Ehipto ug moingon kaniya, ‘Nagpakita kanamo ang \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa mga Hebreohanon. Busa kon mahimo tugoti kami sa paglakaw ug tulo ka adlaw ngadto sa kamingawan sa paghalad ngadto sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios.’ \v 19 Apan nasayod ako nga dili kamo tugotan sa hari sa Ehipto gawas lang kon adunay magpugos kaniya. \v 20 Busa silotan ko ang mga Ehiptohanon pinaagi sa mga milagro nga akong himuon taliwala kanila. Pagkahuman, tugotan na niya kamo sa paglakaw. \p \v 21 “Ug himuon ko nga maayo kaninyo ang mga Ehiptohanon, aron iniglakaw na ninyo pabalonan pa nila kamo. \v 22 Ang matag babaye nga Israelinhon mangayo ug mga alahas nga plata ug bulawan ug mga bisti sa ilang silingan nga mga Ehiptohanon ug sa mga dumuduong didto sa Ehipto, ug ipasul-ob ninyo kini sa inyong mga anak. Niining paagiha, makuhaan ninyo ug mga kabtangan ang mga Ehiptohanon.” \c 4 \s1 Ang mga Milagro sa Ginoo alang kang Moises \p \v 1 Mitubag si Moises, “Apan basig dili motuo ang mga Israelinhon o maminaw sa akong isulti ug moingon sila nga, ‘Ang \nd Ginoo\nd* wala magpakita kanimo.’ ” \p \v 2 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Unsa kanang imong gigunitan?” \p Mitubag si Moises, “Baston.\f + \fr 4:2 \fr*\fq Baston\fq*\ft : o \ft*\fqa sungkod \fqa*\ft nga ginagamit sa mga magbalantay sa mga karnero.\ft*\f*” \p \v 3 Miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Iitsa kana sa yuta.” Busa giitsa ni Moises ang baston ug nahimo kining halas ug miatras si Moises. \p \v 4 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Guniti ang halas sa ikog.” Busa gigunitan kini ni Moises ug nahimo na usab kini nga baston. \p \v 5 Miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Himoa kini nga milagro aron motuo sila nga ako, ang \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa ilang mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob, nagpakita kanimo.” \p \v 6 Unya miingon pag-usab ang \nd Ginoo\nd*, “Ibutang ang imong kamot sa ilalom sa imong kupo.” Gituman kini ni Moises, ug sa dihang gipagawas niya ang iyang kamot, puti na kini kaayo kay gituboan kini ug ngilngig nga sakit sa panit.\f + \fr 4:6 \fr*\fq ngilngig nga sakit sa panit\fq*\ft : ang Hebreo nga pulong niini nagkahulogan sa nagkalain-laing matang sa sakit sa panit nga ginaisip nga hugaw, sumala sa \+xt Lev. 13\+xt*\ft*\f* \v 7 Miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Ibutang pag-usab ang imong kamot ilalom sa imong kupo.” Gituman kini ni Moises, ug sa dihang gipagawas niya ang iyang kamot, naulian na kini ug sama na sa ubang bahin sa iyang lawas. \p \v 8 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Kon dili sila motuo sa unang milagro, motuo na sila sa ikaduha. \v 9 Apan kon dili pa gayod sila motuo kanimo human niining duha ka milagro, pagkuha ug tubig sa Suba sa Nilo ug ibubo kini sa malang yuta, ug mahimo kining dugo.” \p \v 10 Miingon si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Ginoo, dili ako maayong manulti sukad pa kaniadto, ug bisan karon nga nakigsulti ka kanako nga imong sulugoon. Hinay gayod ako sa panulti.” \p \v 11 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Kinsay naghimo sa baba sa tawo? Kinsay naghimo kaniyang bungol o amang? Kinsay nagbuot nga makakita siya o mabuta? Dili ba ako, ang \nd Ginoo\nd*? \v 12 Busa lakaw, kay tabangan ka nako sa pagsulti ug tudloan ka nako kon unsay imong isulti.” \p \v 13 Apan miingon si Moises, “O Ginoo, kon mahimo lain na lay ipadala.” \p \v 14 Nasuko ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, ug miingon siya, “Si Aaron na lang nga imong igsoon, nga usa usab ka Levita. Nasayod ako nga maayo siya manulti. Nagpaingon na siya dinhi sa pagpakigkita kanimo. Malipay gayod siya kon makita ka niya. \v 15 Pakigsultihi siya, ug tudloi kon unsay iyang isulti. Tabangan ko kamong duha sa pagsulti, ug tudloan ko usab kamo sa inyong himuon. \v 16 Si Aaron ang mosulti sa mga tawo alang kanimo. Tudloan mo siya kon unsay iyang isulti, nga daw ikaw ang Dios. \v 17 Ug dad-a ang imong baston aron makahimo ka ug mga milagro pinaagi niana.” \s1 Mibalik si Moises sa Ehipto \p \v 18 Mibalik si Moises kang Jetro nga iyang ugangan ug miingon kaniya, “Tugoti ako nga mobalik sa akong mga kadugo didto sa Ehipto sa pagtan-aw kon buhi pa ba sila.” \p Miingon si Jetro, “Sige, ug maayong paglakaw.” \p \v 19 Sa wala pa mogikan si Moises sa Midian miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Sige, balik na sa Ehipto kay nangamatay na ang tanang gustong mopatay kanimo.” \p \v 20 Busa gikuha ni Moises ang iyang asawa ug mga anak nga lalaki ug gipasakay sa asno ug mibalik sa Ehipto. Gidala usab niya ang baston nga gisugo sa Dios nga iyang dal-on. \p \v 21 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Pag-abot mo sa Ehipto, buhata gayod atubangan sa hari sa Ehipto\f + \fr 4:21 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* ang tanang milagro nga gipakita ko kanimo. Gihatagan ka nako ug gahom sa paghimo niana. Apan pagahion ko ang kasing-kasing sa hari aron dili niya tugotan nga mobiya ang mga Israelinhon. \v 22 Unya ingnon mo siya, ‘Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*: Giisip ko ang Israel nga akong kamagulangang anak nga lalaki, \v 23 busa gimandoan ka nako nga palakwon mo siya aron makasimba siya kanako, apan wala ka mosugot. Busa patyon ko ang kamagulangan mong anak nga lalaki!’ ” \p \v 24 Sa pagpanglakaw nilang Moises ug sa iyang pamilya, namahulay sila sa usa ka pahulayanan. Giadtoan sa \nd Ginoo\nd* si Moises didto aron unta patyon. \v 25-26 Apan nagkuha si Zipora ug hait nga bato ug gituli niya ang iyang anak, ug ang panit sa kinatawo nga iyang nakuha gitapion niya sa kinatawo\f + \fr 4:25-26 \fr*\ft Ang kahulogan niini nga pulong posible \ft*\fq kinatawo \fq*\ft o \ft*\fqa tiil.\fqa*\f* ni Moises. Unya miingon si Zipora, “Ikaw usa ka nagkadugo nga bana kanako.”\f + \fr 4:25-26 \fr*\fq nagkadugo nga bana kanako\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa kaslonon nga lalaki sa mga dugo kanako. \fqa*\ft Posible ang buot ipasabot, gibuhi niya si Moises isip asawa pinaagi sa dugo.\ft*\f* (Ang gipamulong ni Zipora adunay kalabotan sa pagtuli.) Busa wala patya sa \nd Ginoo\nd* si Moises. \p \v 27 Unya, miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Aaron, “Lakaw ug tagboa si Moises sa kamingawan.” Busa gitagbo niya si Moises sa Bukid sa Dios ug gihagkan agig paghangop. \v 28 Gisultihan dayon ni Moises si Aaron sa tanan nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga isulti niya ug sa tanang milagro nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga himuon niya. \p \v 29 Busa milakaw silang duha, ug gitigom nila ang tanang mga tigdumala sa mga Israelinhon. \v 30 Gisultihan sila ni Aaron sa tanan nga giingon sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. Ug gihimo ni Moises ang mga milagro atubangan sa mga tawo, \v 31 ug mituo sila. Ug sa dihang nahibaloan nila nga nahangawa ang \nd Ginoo\nd* kanila ug nga nakita niya ang ilang pag-antos, mihapa sila ug misimba kaniya. \c 5 \s1 Mga Tisa nga Walay Dagami \p \v 1 Unya, miadto si Moises ug si Aaron sa hari sa Ehipto\f + \fr 5:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* ug miingon, “Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*,\f + \fr 5:1 \fr*\fq \+nd Ginoo\+nd*\fq*\ft : sa Hebreo, \+tl Yahweh\+tl*.\ft*\f* ang Dios sa Israel: ‘Palakwa ang akong katawhan aron makasaulog sila ug pista alang kanako didto sa kamingawan.’ ” \p \v 2 Miingon ang hari, “Kinsa ba nang \nd Ginoo\nd* nga motuo man ako kaniya ug motugot ako nga palakwon ang mga Israelinhon? Wala ako makaila niana nga \nd Ginoo\nd* ug dili ko usab tugotan ang mga Israelinhon sa paglakaw.” \p \v 3 Mitubag si Moises ug Aaron, “Nagpakita kanamo ang Dios sa mga Israelinhon. Busa kon mahimo tugoti kami sa paglakaw ug tulo ka adlaw didto sa kamingawan aron makahalad kami ug mga halad sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios, kay kon dili, pamatyon niya kami pinaagi sa balatian o sa gira.\f + \fr 5:3 \fr*\fq gira\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa espada.\fqa*\f*” \p \v 4 Apan mitubag ang hari sa Ehipto, “Nganong paundangon man ninyo ang mga tawo sa ilang pagtrabaho? Balik na kamo sa inyong mga trabaho! \v 5 Tan-awa ra gud kon unsa kadaghan sa mga tawo nga pahunongon ninyo sa pagtrabaho.” \p \v 6 Niana gihapong adlawa, gimandoan sa hari ang mga nagpugos sa mga Israelinhon sa pagtrabaho ug bug-at ug ang mga porman: \v 7 “Ayaw na ninyo hatagi ang mga trabahante ug mga dagami nga gamiton nila sa paghimog tisa. Sila na mismo ang pakuhaa niini. \v 8 Apan kinahanglan mao lang gihapon kadaghan nga tisa ang ilang himuon. Mga tapolan sila, mao kana nga naghangyo sila nga tugotan ko nga molakaw aron maghalad sa ilang Dios. \v 9 Patrabahoa sila pag-ayo aron magkapuliki sila ug dili na magpunay ug pamati sa mga bakak nga istorya.” \p \v 10 Busa nangadto sila sa mga Israelinhon ug miingon, “Nagsugo ang hari nga dili na namo kamo hatagag dagami. \v 11 Kamo na ang mangita niini bisan asa, apan mao ra gihapon kadaghan ang tisa nga inyong himuon.” \v 12 Busa nagkadiin-diin na lang ang mga Israelinhon sa tibuok Ehipto sa pagpanguha ug dagami. \p \v 13 Giapora sila sa mga nagpugos kanila nga nag-ingon, “Himoa ninyo ang mao gihapong gidaghanon sa tisa matag adlaw sama niadtong gihatagan pa kamo ug dagami.” \v 14 Unya gikastigo nila ang mga porman nga Israelinhon ug gipangutana, “Nganong wala man ninyo mahimo gahapon ug karon ang gidaghanon sa tisa nga kinahanglan inyong himuon, sama sa gidaghanon kaniadto?” \p \v 15 Busa miadto dayon sa hari ang mga porman nga Israelinhon ug mireklamo, “Nganong ingon man niini ang imong pagtratar kanamo nga imong mga sulugoon? \v 16 Wala na kami hatagi ug dagami, apan ginapugos kami nga maghimo sa mao ra gihapong gidaghanon sa tisa, ug gikastigo pa kami. Sala kini sa imong mga tawo!” \p \v 17 Miingon ang hari, “Labihan kamo katapolan! Mao nga naghangyo kamo nga tugotan ko kamo nga molakaw aron maghalad sa \nd Ginoo\nd*. \v 18 Balik kamo sa inyong mga trabaho! Dili kamo hatagan ug dagami, apan mao ra gihapon ang gidaghanon sa tisa nga inyong himuon.” \p \v 19 Tungod kay miinsister man ang hari nga himuon gayod nila ang gidaghanon sa tisa nga gipahimo kanila kada adlaw, nakita sa mga porman nga Israelinhon nga maglisod gayod sila. \v 20 Sa dihang nakabiya na sila sa hari, nakita nila si Moises ug si Aaron nga naghulat kanila. \v 21 Miingon sila kang Moises ug kang Aaron, “Hinaut unta nga silotan kamo sa \nd Ginoo\nd*, kay tungod kaninyo nasuko kanamo ang hari ug ang iyang mga opisyal. Tungod sa inyong gihimo nakakita silag hinungdan sa pagpatay kanamo!” \s1 Ang Saad sa Ginoo sa Pagluwas sa mga Israelinhon \p \v 22 Midangop pag-usab si Moises sa \nd Ginoo\nd* ug miingon, “O Ginoo, nganong gipaantos mo man ang imong katawhan? Nganong gipadala mo pa ako kanila? \v 23 Sukad sa pagsulti ko sa hari sa imong mensahe, mas gipaantos pa gayod niya ang imong katawhan, ug wala mo gayod sila luwasa!” \c 6 \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Karon makita mo kon unsa ang himuon ko sa hari sa Ehipto.\f + \fr 6:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* Pinaagi sa akong gahom, tugotan niya nga mobiya kamo sa iyang nasod. Mapugos siya sa pagpapahawa kaninyo.” \p \v 2 Miingon pa gayod ang Dios kang Moises, “Ako mao ang \nd Ginoo\nd*. \v 3 Nagpakita ako kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob ingon nga Makagagahom nga Dios, apan wala ko ipadayag ngadto kanila ang akong ngalan nga \nd Ginoo\nd*.\f + \fr 6:3 \fr*\fq \+nd Ginoo\+nd*\fq*\ft : tan-awa usab ang \+xt Exo. 3:15\+xt*.\ft*\f* \v 4 Naghimo ako ug kasabotan uban kanila, nga ihatag ko kanila ang yuta sa Canaan diin sila nagpuyo ingon nga mga dumuduong. \v 5 Nadungog ko ang pag-agulo sa mga Israelinhon nga giulipon sa mga Ehiptohanon, ug gihinumdoman ko ang akong kasabotan kanila. \p \v 6 “Busa ingna ang mga Israelinhon: ‘Ako mao ang \nd Ginoo\nd*. Haw-ason ko kamo sa pagkaulipon sa Ehipto. Pinaagi sa akong gahom, ipahamtang ko sa mga Ehiptohanon ang labihan nga silot, ug luwason ko kamo. \v 7 Isipon ko kamo nga akong katawhan ug ako mahimong inyong Dios. Unya mahibaloan ninyo nga ako mao ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga naghaw-as kaninyo gikan sa pagkaulipon sa Ehipto. \v 8 Dad-on ko kamo sa yuta nga akong gisaad nga ihatag kang Abraham, Isaac, ug Jacob. Ihatag ko kini kaninyo ug inyo kining panag-iyahon. Ako mao ang \nd Ginoo\nd*.’ ” \p \v 9 Gisulti kini ni Moises sa mga Israelinhon, apan wala sila motuo kaniya kay nawad-an na silag paglaom tungod sa hilabihan nilang pag-antos ingon nga mga ulipon. \p \v 10 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 11 “Lakaw, ug ingna ang Paraon nga hari sa Ehipto nga pabiyaon na niya ang mga Israelinhon sa iyang nasod.” \p \v 12 Apan miingon si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Kon ang mga Israelinhon wala gani maminaw kanako, ang hari pa kaha? Labi na kay dili ako maayong manulti!” \s1 Ang mga Katigulangan ni Moises ug ni Aaron \p \v 13 Apan miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron nga sultihan ang mga Israelinhon ug ang Paraon nga hari sa Ehipto nga gisugo ko kamo sa pagpagawas sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto. \b \lh \v 14 Mao kini ang mga katigulangan nga lalaki sa mga panimalay nga kagikan sa mga tribo sa Israel: \b \li1 Ang mga anak sa kamagulangang anak ni Israel nga si Ruben mao sila si Hanoc, Palu, Hezron, ug Carmi. \lf Sila ug ang ilang mga kaliwat mao ang mga pamilya nga naggikan kang Ruben. \b \li1 \v 15 Ang mga anak ni Simeon mao sila si Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, ug Saulo. (Kini si Saulo anak ni Simeon sa Canaanhon nga babaye.) \lf Sila ug ang ilang mga kaliwat mao ang mga pamilya nga naggikan kang Simeon. \b \li1 \v 16 Ang mga anak ni Levi sumala sa listahan sa iyang mga kaliwat mao sila si Gershon, Kohat, ug Merari. (Nagkinabuhi si Levi ug 137 ka tuig.) \li2 \v 17 Ang mga anak ni Gershon mao si Libni ug si Shimei. \li2 \v 18 Ang mga anak ni Kohat mao sila si Amram, Izhar, Hebron, ug Uziel. \li2 (Nagkinabuhi si Kohat ug 133 ka tuig.) \li2 \v 19 Ang mga anak ni Merari mao sila si Mali ug si Mushi. \lf Mao kini ang mga pamilya nga naggikan kang Levi sumala sa listahan sa iyang mga kaliwat. \b \li1 \v 20 Gipangasawa ni Amram si Jokebed nga igsoon sa iyang amahan. Ug ang ilang mga anak nga lalaki mao si Aaron ug si Moises. \lf (Nagkinabuhi si Amram ug 137 ka tuig.) \li1 \v 21 Ang mga anak ni Izhar mao sila si Kora, Nefeg, ug Zicri. \li1 \v 22 Ang mga anak ni Uziel mao sila si Mishael, Elzafan, ug Sitri. \li1 \v 23 Gipangasawa ni Aaron si Elisheba, nga anak ni Aminadab ug igsoon ni Nashon. Ang ilang mga anak mao sila si Nadab, Abihu, Eleazar, ug Itamar. \b \li1 \v 24 Ang mga anak ni Kora mao sila si Asir, Elkana, ug Abiasaf. \lf Sila ug ang ilang mga kaliwat mao ang mga pamilya nga naggikan kang Kora. \b \li1 \v 25 Si Eleazar nga anak ni Aaron naminyo sa usa sa mga anak ni Putiel. Ang ilang anak nga lalaki mao si Pinehas. \b \lf Sila mao ang mga katigulangan sa mga pamilya nga naggikan kang Levi. \b \p \v 26 Ang Aaron ug Moises nga gihisgotan dinhi mao gihapon kadtong gisugo sa \nd Ginoo\nd* sa pagpagawas sa mga tribo sa Israel gikan sa Ehipto. \v 27 Sila ang nakigsulti sa Paraon nga hari sa Ehipto bahin sa pagpagawas sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto. \s1 Si Aaron ang Mosulti alang kang Moises \p \v 28 Sa dihang nakigsulti ang \nd Ginoo\nd* kang Moises kaniadto sa Ehipto, \v 29 miingon siya, “Ako mao ang \nd Ginoo\nd*. Sultihi ang Paraon nga hari sa Ehipto sa tanan nga giingon ko kanimo.” \p \v 30 Apan miingon si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Dili ako maayong manulti, busa dili maminaw ang hari kanako.” \c 7 \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Paminaw! Himuon ka nako nga daw usa ka dios ngadto sa hari sa Ehipto.\f + \fr 7:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* Makigsulti ka kaniya pinaagi kang Aaron nga imong igsoon. \v 2 Sultihi si Aaron sa tanan nga isulti ko kanimo, ug ipasulti kini kaniya ngadto sa hari. Ingnon niya ang hari nga pagawason ang mga Israelinhon sa iyang nasod. \v 3 Apan pagahion ko ang kasing-kasing sa hari, ug bisan pag maghimo akog daghang mga milagro ug kahibulongang mga butang sa Ehipto, \v 4 dili siya maminaw kaninyo. Unya ipahamtang ko ang labihan nga silot ngadto sa Ehipto ug pagawason ko ang mga tribo sa Israel nga akong katawhan. \v 5 Kon masilotan ko na ang Ehipto ug mapagawas ang mga Israelinhon gikan sa ilang nasod, mahibaloan sa mga Ehiptohanon nga ako mao ang \nd Ginoo\nd*.” \p \v 6 Gituman ni Moises ug Aaron ang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kanila. \v 7 Nag-edad si Moises ug 80 ka tuig ug si Aaron 83 sa dihang nakigsulti sila sa hari sa Ehipto. \s1 Nahimong bitin ang Sungkod ni Aaron \p \v 8 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron, \v 9 “Kon moingon ang hari nga pamatud-i ninyo pinaagi sa paghimo ug milagro, ikaw Moises moingon kang Aaron, ‘Iitsa ang imong baston atubangan sa hari! Ug mahimo kini nga halas.’ ” \p \v 10 Busa miadto si Moises ug si Aaron sa hari ug gihimo nila ang giingon sa \nd Ginoo\nd*. Giitsa ni Aaron ang iyang baston atubangan sa hari ug sa iyang mga opisyal, ug nahimo kining halas. \v 11 Gipatawag dayon sa hari ang iyang maalam nga mga tawo ug mga madyikero ug pinaagi sa ilang mga madyik, nahimo usab nila ang sama niadto nga milagro. \v 12 Ang kada usa kanila miitsa sa ilang baston ug nahimo usab kini nga mga halas. Apan gitukob sa halas ni Aaron ang ilang mga halas. \v 13 Apan gahi gihapon ang kasing-kasing sa hari, ug wala maminaw kang Moises ug kang Aaron, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \s1 Ang Salot sa Suba nga Nahimong Dugo \p \v 14 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Gahi kaayo ug kasing-kasing ang hari; dili niya palakwon ang katawhan sa Israel. \v 15 Busa adtoa ang hari ugma sa buntag inig-adto niya sa Suba sa Nilo. Dad-a ang imong baston nga nahimong halas ug paghulat kaniya sa daplin sa suba. \v 16 Ingna siya, ‘Ang \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa mga Hebreo, nagsugo kanako sa pag-ingon niini kanimo: Palakwa ang akong katawhan aron makasimba sila kanako didto sa kamingawan. Apan hangtod karon wala ka gayod motuman. \v 17 Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*: Pinaagi sa akong himoon mahibaloan mo nga ako mao ang \nd Ginoo\nd*.’ Busa tan-awa! Pinaagi niining baston hapakon ko ang tubig sa Nilo ug mahimong dugo ang tubig. \v 18 Mangamatay ang mga isda ug mabaho ang suba, ug dili na makainom ang mga Ehiptohanon sa tubig niini.” \p \v 19 Miingon pa gayod ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ingna si Aaron nga kuhaon ang iyang baston ug ipunting ngadto sa mga katubigan sa Ehipto: sa mga suba, sapa, kanal, ug sa tanang pundohanan ug tubig, ug mahimo kining tanan nga dugo. Mao kini ang mahitabo sa tibuok Ehipto. Apil ang tubig sa mga sudlanan\f + \fr 7:19 \fr*\fq tubig sa mga sudlanan\fq*\ft : o \ft*\fqa tubig nga ginabubo sa mga dios-dios.\fqa*\f* nga kahoy ug bato mahimo usab nga dugo.” \p \v 20 Gituman ni Moises ug ni Aaron ang gisugo sa \nd Ginoo\nd*. Samtang nagtan-aw ang hari ug ang iyang mga opisyal, gibayaw ni Aaron ang iyang baston ug gihapak sa Suba sa Nilo, ug ang tubig niini nahimong dugo. \v 21 Nangamatay ang mga isda ug nanimaho pag-ayo ang suba, busa dili na makainom ang mga Ehiptohanon. Bisan asa sa Ehipto adunay dugo. \v 22 Kini nga milagro gihimo usab sa mga madyikero nga Ehiptohanon pinaagi sa ilang madyik. Busa nagmagahi gihapon ang hari, ug wala siya naminaw kang Moises ug kang Aaron, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \v 23 Mibalik ang hari sa iyang palasyo, ug wala lang niya kadto tagda. \v 24 Nagbangag ang mga Ehiptohanon libot sa Suba sa Nilo aron makakuhag ilimnong tubig, kay dili na nila mainom ang tubig sa suba. \s1 Ang Salot nga mga Baki \p \v 25 Milabay ang pito ka adlaw human hapaka sa \nd Ginoo\nd* ang Suba sa Nilo. \c 8 \nb \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Adtoa ang hari sa Ehipto\f + \fr 8:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* ug ingna siya, ‘Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*: Palakwa ang akong katawhan aron makasimba sila kanako. \v 2 Kon dili mo gani sila palakwon, padagsangon ko ang mga baki sa tibuok mo nga nasod. \v 3 Mapuno ug baki ang Suba sa Nilo ug manulod kini sa imong palasyo, sa imong kuwarto, ug diha mismo sa imong higdaanan. Manulod usab sila sa mga balay sa imong mga opisyal ug sa imong katawhan, ug ngadto sa mga abuhan ug sa masahanan sa harina. \v 4 Manglukso ang mga baki diha kanimo, sa imong katawhan, ug sa tanan mong opisyal.’ ” \p \v 5 Miingon pa gayod ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ingna si Aaron nga ipunting niya ang iyang baston ngadto sa mga suba, sapa, kanal, ug sa mga pundohanan ug tubig, ug manungha ang mga baki sa tibuok Ehipto.” \p \v 6 Busa gipunting ni Aaron ang iyang baston\f + \fr 8:6 \fr*\fq baston\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa kamot.\fqa*\f* ngadto sa mga katubigan sa Ehipto, ug nanungha ang mga baki ug milukop kini sa tibuok Ehipto. \v 7 Apan gihimo usab kining maong milagro sa mga madyikero pinaagi sa ilang mga madyik. Napatungha usab nila ang mga baki sa yuta sa Ehipto gikan sa mga katubigan. \p \v 8 Gipatawag sa hari si Moises ug si Aaron ug giingnan, “Pag-ampo kamo sa \nd Ginoo\nd* nga kuhaon niya ang mga baki kanako ug sa akong katawhan, ug palakwon ko ang inyong katagilungsod sa paghalad ngadto sa \nd Ginoo\nd*.” \p \v 9 Miingon si Moises sa hari, “Ingna lang ako kon kanus-a ako mag-ampo alang kanimo, sa imong mga opisyal, ug sa imong mga katawhan, aron mahanaw kanang mga baki kaninyo ug sa inyong mga balay. Ang anaa sa Suba sa Nilo mao lang ang mahibilin.” \p \v 10 Mitubag ang hari, “Ugma, pag-ampo alang kanako.” \p Miingon si Moises, “Matuman kana sumala sa imong giingon, aron mahibaloan mo nga walay sama sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios. \v 11 Mahanaw ang tanang baki diha kaninyo; ang anaa sa Suba sa Nilo mao lang ang mahibilin.” \p \v 12 Human makabiya si Moises ug si Aaron gikan sa hari, nag-ampo si Moises sa \nd Ginoo\nd* nga kuhaon ang mga baki nga iyang gipadala. \v 13 Gituman sa \nd Ginoo\nd* ang gihangyo ni Moises. Nangamatay ang mga baki nga anaa sa mga kabalayan, sa mga tugkaran, ug sa mga kaumahan. \v 14 Gitigom kini sa mga Ehiptohanon; nagbungtod ang ilang mga tinapok ug nanimaho ang tibuok yuta sa Ehipto. \v 15 Apan pagkakita sa hari nga wala na ang mga baki, nagmagahi na usab siya ug wala siya maminaw kang Moises ug kang Aaron, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \s1 Ang Salot nga mga Lamok \p \v 16 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ingna si Aaron nga ihapak niya ang iyang baston sa yuta, ug mahimong mga lamok\f + \fr 8:16 \fr*\fq lamok\fq*\ft : o \ft*\fqa kuto. \fqa*\ft Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto.\ft*\f* ang abog sa tibuok yuta sa Ehipto.” \v 17 Gituman nila kini, ug sa dihang gihapak ni Aaron sa iyang baston ang yuta, nahimong mga lamok ang abog sa tibuok yuta sa Ehipto. Ug midagsang ang mga lamok ngadto sa mga tawo ug sa mga mananap. \v 18 Misulay ang mga madyikero sa paghimo ug sama niini pinaagi sa ilang mga madyik, apan wala nila kini mahimo. Padayon nga midagsang ang mga lamok sa mga tawo ug sa mga mananap. \p \v 19 Miingon ang mga madyikero sa hari, “Buhat kini sa Dios!” Apan gahi gihapon ug kasing-kasing ang hari, ug wala gayod siya maminaw kang Moises ug kang Aaron, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \s1 Ang Salot nga mga Langaw \p \v 20 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Sayo ug bangon ugma ug adtoa ang hari samtang nagpaingon siya sa suba. Ingna siya nga mao kini ang akong giingon: ‘Palakwa ang akong katawhan aron makasimba sila kanako. \v 21 Kon dili mo gani sila palakwon, magpadala ako ug daghang mga langaw nganha kanimo, sa imong mga alagad ug sa imong katawhan ug mga balay. Mapuno sa mga langaw ang inyong mga balay ug ang yuta malukop niini. \v 22 Apan dili ingon niana ang mahitabo sa yuta sa Goshen diin nagpuyo ang akong katawhan; dili makita didto ang daghang langaw, aron mahibaloan ninyo nga ako, ang \nd Ginoo\nd*, anaa sa maong dapit. \v 23 Ipakita ko ang kalainan sa akong pagtagad sa akong katawhan ug sa imong katawhan. Kini nga milagro himuon ko ugma.’ ” \p \v 24 Gihimo kini sa \nd Ginoo\nd*. Midagsang ang daghang mga langaw ngadto sa palasyo sa hari ug sa mga balay sa iyang mga opisyal. Ug ang tibuok yuta sa Ehipto nadaot tungod niini. \p \v 25 Busa gipatawag dayon sa hari si Moises ug si Aaron ug giingnan, “Sige, paghalad kamo sa inyong Dios, apan diri lang sa Ehipto.” \p \v 26 Mitubag si Moises, “Dili mahimo nga dinhi kami maghalad sa Ehipto, kay ngil-ad alang sa mga Ehiptohanon ang among mga halad sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios. Ug kon maghalad kamig mga halad nga ngil-ad alang kanila, sigurado nga batohon nila kami. \v 27 Kinahanglan molakaw kami ug tulo ka adlaw ngadto sa kamingawan sa paghalad ug mga halad sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios, sumala sa gisugo niya kanamo.” \p \v 28 Miingon ang hari, “Tugotan ko kamo nga maghalad ug mga halad ngadto sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa kamingawan, apan ayaw lang kamo pagpalayo. Karon pag-ampo na kamo alang kanako.” \p \v 29 Mitubag si Moises, “Sige, inigbiya ko gayod dinhi, mag-ampo dayon ako sa \nd Ginoo\nd*. Ugma mawala na ang mga langaw gikan kaninyo. Apan siguroha baya nga dili mo na kami limbongan pag-usab pinaagi sa dili mo pagpabiya kanamo aron sa paghalad ug mga halad ngadto sa \nd Ginoo\nd*.” \p \v 30 Unya mibiya si Moises, ug nag-ampo sa \nd Ginoo\nd*. \v 31 Gituman sa \nd Ginoo\nd* ang gihangyo ni Moises, ug nahanaw ang mga langaw gikan sa tanang mga Ehiptohanon. Wala gayoy nahibilin bisan usa niini. \v 32 Apan nagmagahi gihapon ang hari ug wala niya palakwa ang mga Israelinhon. \c 9 \s1 Ang Salot sa Kahayopan \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Adtoa ang hari sa Ehipto\f + \fr 9:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* ug ingna siya, ‘Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa mga Hebreo: “Palakwa ang akong mga katawhan aron makasimba sila kanako.” \v 2 Kon dili mo pa gani sila palakwon, \v 3 padad-an sa \nd Ginoo\nd* ug makamatay nga sakit ang imong kahayopan sa kaumahan, sama sa mga kabayo, mga asno, mga kamelyo, mga baka, mga karnero, ug mga kanding. \v 4 Apan ipakita ko ang kalainan sa akong pagtagad sa kahayopan sa mga Israelinhon ug sa kahayopan sa mga Ehiptohanon; walay mangamatay sa mga kahayopan sa mga Israelinhon.’ ” \p \v 5 Gipahibalo sa \nd Ginoo\nd* nga himuon niya kini pagkasunod adlaw. \v 6 Tuod man gihimo gayod kini sa \nd Ginoo\nd*. Nangamatay ang tanang mga kahayopan sa mga Ehiptohanon, apan wala gayoy namatay sa mga kahayopan sa mga Israelinhon. \v 7 Nagpadala ang hari ug mga tawo sa pagsusi kon tinuod nga walay namatay sa mga kahayopan sa mga Israelinhon. Apan bisan nahibaloan niya nga tinuod kini, gahi gihapon siyag kasing-kasing ug wala niya palakwa ang mga Israelinhon. \s1 Ang Salot nga mga Hubag-hubag \p \v 8 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron, “Pagkuha kamo ug tagsa ka kumkom nga abo gikan sa hurnohan ug ipasabwag kini kang Moises sa kahanginan atubangan sa hari. \v 9 Magkatag kini nga abog sa tibuok Ehipto, ug tungod niini tuboan ug mga hubag-hubag ang mga tawo ug mga kahayopan.” \p \v 10 Busa mikuha si Moises ug si Aaron ug abo sa hurnohan ug mitindog atubangan sa hari. Gisabwag kini ni Moises sa kahanginan, ug gituboan ug mga hubag-hubag ang mga tawo ug mga kahayopan. \v 11 Bisan ang mga madyikero dili makaatubang kang Moises, kay hasta sila gituboan usab ug mga hubag-hubag sama sa tanang Ehiptohanon. \v 12 Apan gipagahi pa gayod sa \nd Ginoo\nd* ang kasing-kasing sa hari ug wala siya maminaw kang Moises ug kang Aaron, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \s1 Ang Salot sa Ulan nga Yelo \p \v 13 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Sayo ug bangon ugma ug adtoa ang hari ug ingna, ‘Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa mga Hebreo: Palakwa ang akong katawhan aron makasimba sila kanako. \v 14 Kay kon dili, ipadala ko ang hilabihan kagrabe nga katalagman diha kanimo, sa imong mga opisyal, ug sa imong katawhan aron mahibaloan mo nga walay sama kanako sa tibuok kalibotan. \v 15 Niining higayona, gihapak ko na unta ikaw ug ang imong katawhan sa usa ka dakong katalagman, ug wala ka na unta karon sa kalibotan. \v 16 Apan gitugotan ka nako nga mabuhi aron makita mo ang akong gahom ug aron mabantog ang akong ngalan sa tibuok kalibotan. \v 17 Apan nagpasigarbo ka gihapon ug wala mo tugoti ang akong katawhan nga molakaw. \v 18 Busa ugma, sa ingon niini nga oras, paulanan ko kamo ug labihan ka dagkong yelo\f + \fr 9:18 \fr*\ft Sa Binisaya gitawag usab kini ug “ice”. Mao usab sa mosunod nga bersikulo.\ft*\f* nga wala pa gayod ninyo sukad masinati gikan sa pagkatukod sa Ehipto. \v 19 Busa karon dayon, pagmando nga ipasilong ang tanan mong kahayopan ug ang tanang ulipon nga anaa sa kaumahan, kay ang bisan unsa nga anaa sa gawas, tawo man o kahayopan, mangamatay kon mahulogan sa ulan nga yelo.’ ” \p \v 20 Ang uban nga mga opisyal sa hari nahadlok sa giingon sa \nd Ginoo\nd*, busa dali-dali nila nga gipasilong ang ilang mga ulipon ug kahayopan. \p \v 21 Apan ang uban wala magtagad sa giingon sa \nd Ginoo\nd*; gipasagdan nila sa gawas ang ilang mga ulipon ug kahayopan. \p \v 22 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ibayaw ang imong baston\f + \fr 9:22 \fr*\fq baston\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa kamot. \fqa*\ft Apan tan-awa sa \+xt bersikulo 23|link-href="EXO 9:23"\+xt*.\ft*\f* sa langit aron moulan ug yelo sa tibuok Ehipto ngadto sa mga tawo, sa mga kahayopan, ug sa tanang tanom.” \p \v 23-24 Busa sa dihang gibayaw ni Moises ang iyang baston sa langit, gipadalogdog sa \nd Ginoo\nd* ug gipakilat, ug gipaulan ug yelo. Wala pa gayod sukad mahitabo ang sama niini kakusog nga ulan nga yelo sa tibuok Ehipto sukad nga nahimo kining nasod. Samtang nag-ulan ug yelo, sige usab ug pangilat. \v 25 Ang tanang mga tawo ug mga kahayopan nga didto sa gawas nangamatay, lakip ang tanang mga tanom ug mga kahoy. \v 26 Ang wala lang paulani ug yelo mao ang Goshen diin nagpuyo ang mga Israelinhon. \p \v 27 Gipatawag dayon sa hari si Moises ug si Aaron. Miingon siya kanila, “Niining higayona giangkon ko nga ako nakasala. Husto ang \nd Ginoo\nd*; ako ug ang akong katawhan mao ang sayop. \v 28 Hangyoa ang \nd Ginoo\nd* nga hunongon na niya kining hilabihan kakusog nga dalogdog ug ulan nga yelo. Palakwon ko na kamo. Dili na kinahanglan nga magpabilin pa kamo dinhi.” \p \v 29 Mitubag si Moises, “Iniggawas ko sa siyudad, ibayaw ko ang akong kamot sa pag-ampo sa \nd Ginoo\nd*. Mohunong ang dalogdog ug dili na mag-ulan ug yelo, aron mahibaloan mo nga ang kalibotan iya sa \nd Ginoo\nd*. \v 30 Apan nasayod ako nga ikaw ug ang imong mga opisyal wala gihapon mahadlok sa \nd Ginoong\nd* Dios.” \p \v 31 (Nangadaot ang mga tanom nga flax\f + \fr 9:31 \fr*\fq flax\fq*\ft : tanom nga ginahimo nga lino.\ft*\f* ug barley\f + \fr 9:31 \fr*\fq barley\fq*\ft : usa ka matang sa grain nga ginahimong pan ug ilimnon.\ft*\f* kay anihonon na kaniadto ang mga barley ug namulak na ang mga flax. \v 32 Apan wala nangadaot ang mga trigo ug espelta kay dili pa kini anihonon.) \p \v 33 Mibiya si Moises sa hari ug migawas sa siyudad. Gibayaw niya ang iyang mga kamot sa pag-ampo ngadto sa \nd Ginoo\nd*, ug mihunong ang pagdalogdog, ang pagpangahulog sa yelo, ug ang pag-ulan. \v 34 Pagkakita sa hari nga mihunong na ang ulan, ang yelo, ug ang dalogdog, nagpakasala siya pag-usab. Nagmagahi na usab ang iyang kasing-kasing ug sa iyang mga opisyal. \v 35 Nagmagahi ang hari ug wala niya palakwa ang mga Israelinhon, sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd* pinaagi kang Moises. \c 10 \s1 Ang Salot nga mga Dulon \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Adtoa ang hari sa Ehipto,\f + \fr 10:1 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon. \fqa*\ft Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo.\ft*\f* kay gipagahi ko ang kasing-kasing niya ug sa iyang mga opisyal aron padayon ko nga ikapakita kanila kining akong mga milagro, \v 2 ug aron ikasulti ninyo sa inyong mga anak ug mga apo kon giunsa ko pagsilot ang mga Ehiptohanon, ug kon unsa ang mga milagro nga gihimo ko taliwala kanila. Niining paagiha mahibaloan ninyo nga ako mao ang \nd Ginoo\nd*.” \p \v 3 Busa miadto si Moises ug si Aaron sa hari ug miingon, “Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa mga Hebreo: ‘Hangtod kanus-a ka magdumili sa pagpaubos sa imong kaugalingon kanako? Palakwa ang akong katawhan aron makasimba sila kanako. \v 4 Kon dili mo gani sila palakwon, ugma padad-an ko ug mga dulon ang imong nasod. \v 5 Tungod sa ilang kadaghan, dili na makita ang yuta. Kan-on nila ang nahibiling mga tanom nga wala madaot sa ulan nga yelo, lakip ang tanan ninyong mga kahoy. \v 6 Mapuno sa mga dulon ang imong palasyo ug ang mga balay sa imong mga opisyal ug mga katawhan. Ang inyong mga katigulangan wala gayod nakakitag sama niini sa yuta sa Ehipto sukad sa ilang pag-abot dinhi.’ ” Unya mitalikod sila ni Moises ug milakaw. \p \v 7 Miingon ang mga opisyal sa hari kaniya, “Hangtod kanus-a mo pasagdan kining tawhana nga nagdaot kanato? Palakwa na ang mga Israelinhon, aron makasimba sila sa \nd Ginoo\nd* nga ilang Dios. Wala mo ba makita nga dako na ang kadaot sa Ehipto?” \p \v 8 Busa gipabalik pag-usab si Moises ug si Aaron sa hari. Miingon ang hari kanila, “Sige, makalakaw na kamo sa pagsimba sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Apan sultihi ako ninyo kon kinsa ang manglakaw.” \p \v 9 Mitubag si Moises, “Manglakaw kaming tanan, bata ug tigulang. Dad-on namo ang among mga anak ug kahayopan, kay magsaulog kami ug pista alang sa \nd Ginoo\nd*.” \p \v 10 Mabiay-biayon nga miingon ang hari, “Hinaut nga ubanan kamo sa \nd Ginoo\nd* kon palakwon ko kamo ug ang inyong pamilya! Klaro nga daotan gayod ang inyong tuyo! \v 11 Dili ko mosugot! Ang mga lalaki lang ang molakaw aron mosimba sa \nd Ginoo\nd*, kay mao man gayod kaha kana ang inyong gusto.” Gipapahawa dayon si Moises ug si Aaron sa atubangan sa hari. \p \v 12 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ipunting ang imong baston sa yuta sa Ehipto aron motungha ang mga dulon, ug kan-on nila ang nahibiling mga tanom nga wala madaot sa ulan nga yelo.” \p \v 13 Busa gipunting ni Moises ang iyang baston, ug nagpadala ang \nd Ginoo\nd* ug hangin nga gikan sa sidlakan tibuok adlaw ug gabii. Pagkabuntag nagdala ang hangin ug mga dulon \v 14 nga daghan kaayo, ug midagsa kini sa tibuok Ehipto. Wala pa gayoy sama niadto nga pagdagsang sa dulon sukad masukad ug bisan pa human niadto. \v 15 Mitabon ang dulon sa tibuok yuta sa Ehipto hangtod nga daw miitom ang yuta. Gipangaon nila ang nangahibiling mga tanom nga wala madaot sa ulan nga yelo, lakip ang tanang mga bunga sa kahoy. Wala gayoy nahibilin nga tanom sa tibuok Ehipto. \p \v 16 Dali-dali nga gipatawag sa hari si Moises ug si Aaron, ug giingnan, “Nakasala ako sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug kaninyo. \v 17 Busa pasayloa ninyo ako niining higayona, ug pag-ampo kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga kuhaon niya kining makamatay nga katalagman gikan kanako.” \p \v 18 Unya mibiya si Moises sa hari ug nag-ampo sa \nd Ginoo\nd*. \v 19 Mitubag ang \nd Ginoo\nd* pinaagi sa pagpadala ug kusog nga hangin gikan sa kasadpan ug gipalid niini ang mga dulon ngadto sa Pulang Dagat. Wala na gayoy nahibilin nga dulon sa tibuok Ehipto. \v 20 Apan gipagahi gihapon sa \nd Ginoo\nd* ang kasing-kasing sa hari, ug wala niya palakwa ang mga Israelinhon. \s1 Ang Salot nga Kangitngit \p \v 21 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Ibayaw ang imong kamot ngadto sa langit aron matabonan sa hilabihan nga kangitngit ang tibuok Ehipto.” \v 22 Busa gibayaw ni Moises ang iyang kamot sa langit, ug mingitngit pag-ayo ang tibuok Ehipto sulod sa tulo ka adlaw. \v 23 Walay migawas nga mga Ehiptohanon sa ilang balay niadtong mga adlawa, kay wala man silay makita. Apan adunay kahayag sa dapit nga gipuy-an sa mga Israelinhon. \p \v 24 Gipatawag dayon sa hari si Moises ug giingnan, “Sige, simba na kamo sa \nd Ginoo\nd*. Dad-a ang inyong mga pamilya, apan ibilin ang inyong kahayopan.” \p \v 25 Apan mitubag si Moises, “Kinahanglan dad-on namo ang among kahayopan aron makahalad kami ug mga halad nga sinunog alang sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios. \v 26 Dad-on namo ang tanan namong kahayopan. Wala gayoy ibilin bisan usa kanila, kay wala kami kahibalo kon unsa nga hayop ang ipahalad sa \nd Ginoo\nd* kanamo. Mahibaloan lang namo kini kon atua na kami didto.” \p \v 27 Apan gipagahi gihapon sa \nd Ginoo\nd* ang kasing-kasing sa hari, ug wala niya sila palakwa. \v 28 Miingon ang hari kang Moises, “Pahawa sa akong atubangan! Ayaw na pakita kanako pag-usab, kay kon makita ko pa gani ikaw, ipapatay ka nako!” \p \v 29 Mitubag si Moises, “Kon mao kana ang imong gusto, dili na ako magpakita kanimo pag-usab.” \c 11 \s1 Ang Salot sa Kamagulangang Lalaki sa mga Ehiptohanon \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Padad-an ko ug usa pa ka katalagman ang hari ug ang Ehipto. Human niana, palakwon na niya kamo. Abugon pa gani niya kamo tungod kay gusto na gayod niya nga mopahawa kamo. \v 2 Ingna ang mga Israelinhon, lalaki ug babaye, nga mangayo sila sa ilang mga silingan nga Ehiptohanon ug mga alahas nga plata ug bulawan.” \v 3 (Gitugotan sa \nd Ginoo\nd* nga mahimong maayo ang mga Ehiptohanon ngadto sa mga Israelinhon. Ug gitahod pag-ayo si Moises sa mga opisyal sa hari ug sa mga lumulupyo sa Ehipto.) \p \v 4 Busa miingon si Moises sa hari, “Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*: ‘Molabay ako sa tibuok Ehipto sa tungang gabii \v 5 ug mangamatay ang tanang kamagulangang anak nga lalaki sa Ehipto, gikan sa kamagulangan sa hari, nga mao ang mopuli sa iyang trono, hangtod ngadto sa kamagulangang sa pinakaubos nga ulipong babaye. Lakip ang tanang unang laki nga anak sa kahayopan mangamatay usab. \v 6 Madunggan ang pagminatay ug hilak sa tibuok Ehipto nga wala pa gayod sukad mahitabo, ug dili na gayod mahitabo pa pag-usab. \v 7 Apan sa nahimutangan sa mga Israelinhon adunay kalinaw; bisan usig sa iro walay madunggan.’ Niining paagiha mahibaloan ninyo nga lahi ang pagtagad sa \nd Ginoo\nd* sa mga Israelinhon kay sa mga Ehiptohanon. \v 8 Ug ang tanan mo nga opisyal moduol kanako nga nagyukbo ug nag-ingon, ‘Lakaw na kamo uban sa mga tawo nga nagsunod kanimo!’ Ug pagkahuman niana, molakaw ako.” Unya masuk-anon kaayo nga mibiya si Moises sa hari. \p \v 9 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Dili maminaw ang hari kanimo aron mas daghan pa nga mga milagro ang mahimo ko diha sa Ehipto.” \v 10 Kini nga mga milagro gihimo ni Moises ug ni Aaron atubangan sa hari, apan gipagahi sa \nd Ginoo\nd* ang kasing-kasing sa hari, ug wala tugoti sa hari nga mobiya ang mga Israelinhon sa iyang nasod. \c 12 \s1 Ang Pista sa Paglabay sa Anghel \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron didto sa Ehipto, \v 2 “Gikan karon, kini nga bulan mao na ang unang bulan sa tuig alang kaninyo. \v 3 Ipahibalo ninyo sa tibuok katilingban sa Israel nga sa ikanapulo nga adlaw niining bulana, ang matag pamilya mag-andam ug usa ka nating karnero o nating kanding. \v 4 Kon ang usa ka pamilya gamay ra ug dili makahurot ug usa ka karnero, bahinon nila kini sa ilang silingan sumala sa gidaghanon sa matag pamilya ug sumala sa makaon sa matag tawo. \v 5 Kinahanglan nga ang kanding o karnero nga inyong pilion laki nga usa pa ka tuig ug walay depekto. \p \v 6 “Atimanon ninyo kini hangtod sa kilom-kilom sa ika-14 nga adlaw sa bulan diin ihawon sa tibuok katilingban sa Israel kining mga mananapa. \v 7 Unya magkuha kamo ug dugo niini ug ipahid ninyo sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa pultahan sa mga balay nga kan-an ninyo sa mga karnero. \v 8 Nianang gabhiona, magkaon kamo ug sinugba nga karnero, pait nga mga tanom, ug pan nga walay patubo. \v 9 Ayaw ninyo kan-a nga hilaw o sinabwan ang karne sa karnero; isugba ninyo kini nga tibuok uban ang ulo, tiil, ug ang mga bahin nga anaa sa sulod sa ginhawaan. \v 10 Hutda ninyo kinig kaon, ug ayaw ninyog pabuntagi. Kon aduna man gayod mahibilin sa buntag, sunoga ninyo kini. \v 11 Sa pagkaon ninyo niini, kinahanglan nga nagsul-ob na kamo sa inyong bisting panglakaw ug sa inyong mga sandalyas, ug naggunit sa inyong baston. Dalia ninyo kini pagkaon. Mao kini ang Pista sa Paglabay sa Anghel sa \nd Ginoo\nd* nga saulogon ninyo sa pagpasidungog kanako. \p \v 12 “Niana gayong gabhiona molabay ako sa Ehipto ug pamatyon ko ang tanang kamagulangang anak nga mga lalaki sa mga Ehiptohanon, lakip ang tanang unang laki nga anak sa ilang mga kahayopan. Silotan ko ang tanang dios sa Ehipto. Ako mao ang \nd Ginoo\nd*. \v 13 Ang dugo nga gipahid ninyo sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan mao ang akong ilhanan kon asa nga mga balay ang inyong ginapuy-an. Kon makita ko ang dugo, labyan ko lang kamo, ug dili kamo maunsa inigsilot ko sa Ehipto. \p \v 14 “Kinahanglan hinumdoman ninyo kana nga adlaw sa tanang panahon. Sauloga ninyo kana kada tuig ingon nga pista sa pagpasidungog alang sa \nd Ginoo\nd* hangtod sa umaabot nga mga henerasyon. Himoon kini nga tulomanon hangtod sa kahangtoran. \v 15 Sulod sa pito ka adlaw kinahanglan pan nga walay patubo ang inyong kan-on. Sa una gayod nga adlaw, kuhaa ninyo ang tanang patubo diha sa inyong mga balay, kay si bisan kinsa nga mokaon ug pan nga adunay patubo gikan sa unang adlaw hangtod sa ikapitong adlaw, dili isipon nga sakop sa Israel. \v 16 Sa unang adlaw ug sa ikapitong adlaw, pagtigom kamo sa pagsimba kanako. Ayaw kamo pagtrabaho nianang adlawa gawas lang sa pag-andam sa inyong kan-on. Mao lang kana ang mahimo ninyong buhaton. \p \v 17 “Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo, kay magpahinumdom kini kaninyo sa adlaw nga gipagawas ko ang inyong mga tribo gikan sa Ehipto. Sauloga ninyo kini hangtod sa kahangtoran isip tulomanon bisan sa umaabot ninyo nga henerasyon. \v 18 Magsugod kamo sa pagsaulog niini gikan sa kilom-kilom sa ika-14 nga adlaw sa unang bulan hangtod sa gabii sa ika-21 nga adlaw, ug kinahanglan nga pan nga walay patubo ang inyong kan-on. \v 19 Sulod sa pito ka adlaw, kinahanglan walay patubo nga makita diha sa inyong mga balay. Si bisan kinsa nga mokaon ug pan nga adunay patubo, Israelinhon man o langyaw, dili isipon nga sakop sa katilingban sa Israel. \v 20 Ayaw gayod kamo pagkaon ug bisan unsa nga adunay patubo sa panahon nianang pista, bisan asa pa kamo magpuyo.” \p \v 21 Unya gipatawag ni Moises ang tanang tigdumala sa Israel ug giingnan, “Ingna ang tanan ninyong mga pamilya, nga magkuha sila ug karnero o kanding ug ihawon nila sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel. \v 22 Unya pagkuha kamo ug pungpong sa isopo ug ituslob kini sa dugo nga anaa sa palanggana ug ipahid sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan. Walay mogawas sa inyong balay hangtod magbuntag \v 23 kay molabay ang \nd Ginoo\nd* sa Ehipto sa pagpamatay sa mga kamagulangang anak nga lalaki sa mga Ehiptohanon. Apan kon makita sa \nd Ginoo\nd* ang dugo sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan, molabay lang siya sa inyong mga balay ug dili niya tugotan ang Tiglaglag nga mosulod sa inyong mga balay aron sa pagpamatay. \p \v 24 “Kini nga tulomanon kinahanglan tumanon ninyo ug sa inyong mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. \v 25 Padayona ninyo ang paghimo niini nga seremonya kon mosulod na kamo sa yuta nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga ihatag kaninyo. \v 26 Ug kon mangutana ang inyong mga anak kon unsa ang buot ipasabot niini nga seremonya, \v 27 mao kini ang inyong itubag: ‘Pista kini sa Paglabay sa Anghel nga ginasaulog sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd*, kay milabay lang siya sa mga balay sa mga Israelinhon didto sa Ehipto sa dihang gipamatay niya ang kamagulangang anak nga lalaki sa mga Ehiptohanon.’ ” \p Unya miluhod ang mga Israelinhon ug misimba sa \nd Ginoo\nd*. \v 28 Ug gihimo nila ang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron. \p \v 29 Sa pagkatungang gabii, gipamatay sa \nd Ginoo\nd* ang tanang mga kamagulangang anak nga lalaki sa Ehipto, gikan sa kamagulangan sa hari, nga mao ang mopuli sa trono, hangtod sa kamagulangan sa mga piniriso. Ug gipamatay usab niya ang tanang unang laki nga anak sa mga kahayopan. \v 30 Niadtong gabhiona nakamata ang hari ug ang tanan niyang opisyal ug ang tanang Ehiptohanon. Ug madunggan ang hilabihang pagminatay ug hilak sa Ehipto, kay wala gayoy balay nga walay patay. \s1 Ang Pagbiya sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto \p \v 31 Niadtong gabhiona, gipatawag sa hari si Moises ug si Aaron ug giingnan, “Sige, panglakaw na kamo! Biyai na ninyo ang akong nasod. Lakaw na kamo uban sa mga Israelinhon ug pagsimba sa \nd Ginoo\nd*, sumala sa inyong gihangyo. \v 32 Dad-a ninyo ang inyong kahayopan, sumala sa inyong gihangyo, ug lakaw na kamo. Apan pag-ampo usab nga kaloy-an ako!” \p \v 33 Gipadali ug pahawa sa mga Ehiptohanon gikan sa ilang nasod ang mga Israelinhon, kay ingon nila, “Kon dili kamo mohawa, mangamatay kaming tanan!” \v 34 Busa gidala sa mga Israelinhon ang ilang mga minasa nga harina nga wala pay patubo nga nasulod sa sudlanan. Giputos nila kini sa ilang mga bisti ug gipas-an. \v 35 Gihimo sa mga Israelinhon ang giingon kanila ni Moises nga mangayo sa mga Ehiptohanon ug mga alahas nga plata ug bulawan, ug mga bisti. \v 36 Gibut-an sa \nd Ginoo\nd* nga mahimong maayo ang mga Ehiptohanon ngadto sa mga Israelinhon, busa gihatag sa mga Ehiptohanon ang ilang gipangayo. Niining paagiha, gikuhaan nila ug mga kabtangan ang mga Ehiptohanon. \p \v 37 Milakaw ang mga Israelinhon gikan sa Rameses paingon sa Sucot. Mga 600,000 tanan ka lalaki, walay labot sa mga babaye ug mga bata. \v 38 Daghan usab nga mga langyaw ang nanguban kanila, ug daghan usab nga kahayopan ang ilang gidala. \v 39 Giluto nila ang minasang harina nga walay patubo nga ilang dala gikan sa Ehipto. Wala nila kini mabutangi ug patubo kay gipadali-dali sila ug pahawa sa mga Ehiptohanon ug wala na silay panahon sa pag-andam sa ilang pagkaon. \p \v 40 Mikabat ug 430 ka tuig ang gidugayon sa pagpuyo sa mga Israelinhon didto sa Ehipto. \v 41 Sa kataposang gayod nga adlaw sa ika-430 ka tuig mibiya ang tanan nga tribo sa katawhan sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Ehipto. \v 42 Niadtong gabii nga mibiya gikan sa Ehipto ang mga Israelinhon, nagtukaw ang \nd Ginoo\nd* sa pagbantay kanila. Busa sa gabii usab sa samang adlaw sa matag tuig, magtukaw usab ang mga Israelinhon sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd*, ug himoon nila kini bisan sa umaabot nga henerasyon. \s1 Ang mga Tulumanon bahin sa Pista sa Paglabay sa Anghel \p \v 43 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron, “Mao kini ang mga tulomanon bahin sa Pista sa Paglabay sa Anghel: \p “Ang mga langyaw kinahanglan dili moapil ug kaon sa pagkaon nga giandam alang niini nga pista. \v 44 Makakaon sa pagkaon ang tanang ulipon nga pinalit kon natuli na sila, \v 45 apan dili makakaon ang mga sinuholan nga trabahante ug ang mga dumuduong. \p \v 46 “Kinahanglan kan-on kini sulod sa balay diin kini giandam. Ayaw gayod dad-a ang karne gawas sa balay, ug ayaw balia ang bukog niini. \v 47 Kinahanglan saulogon kini sa tibuok katilingban sa Israel. \p \v 48 “Kon adunay langyaw nga nagpuyo uban kaninyo nga gustong magsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd*, kinahanglan tulion una ang tanang mga lalaki nga anaa sa iyang panimalay. Unya makaapil siya sa pagsaulog nga daw usa ka Israelinhon. Dili gayod mahimong makaapil ang tawo nga wala matuli. \v 49 Kini nga tulomanon alang sa tanan nga mga Israelinhon ug sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo.” \p \v 50 Gihimo sa tanang Israelinhon ang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises ug kang Aaron. \v 51 Ug niadto gayong adlawa gipagawas sa \nd Ginoo\nd* ang tibuok katawhan sa Israel gikan sa Ehipto. \c 13 \s1 Gihalad ang mga Kamagulangang Anak nga Lalaki \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 2 “Ihalad kanako ang tanang kamagulangang anak nga lalaki sa mga Israelinhon ug ang tanang unang laki nga anak sa mga kahayopan. Akoa sila.” \p \v 3 Unya miingon si Moises sa mga tawo, “Hinumdomi ninyo kining adlawa, nga mao ang adlaw nga gipagawas kamo gikan sa pagkaulipon sa Ehipto. Kay gipagawas kamo sa \nd Ginoo\nd* pinaagi sa iyang gahom. Ayaw kamo pagkaon ug pan nga adunay patubo. \v 4 Hinumdomi ninyo kini nga adlaw sa bulan sa Abib\f + \fr 13:4 \fr*\fq Abib\fq*\ft : ang unang bulan sa Hebreo nga kalendaryo, gikan sa tunga-tunga sa Marso hangtod sa tunga-tunga sa Abril.\ft*\f* nga mao ang adlaw nga gipagawas kamo. \v 5 Kinahanglan saulogon ninyo kini kon dad-on na kamo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa yuta sa mga Canaanhon, Hitihanon, Amorihanon, Hibihanon, ug mga Jebusihanon. Mao kini ang yuta nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* sa inyong mga katigulangan nga ihatag kaninyo. Kini nga yuta maayo ug mabungahon.\f + \fr 13:5 \fr*\fq yuta…mabungahon\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* \v 6 Sa panahon sa inyong pagsaulog, pan nga walay patubo ang inyong kan-on sulod sa pito ka adlaw, ug sa ikapito nga adlaw magsaulog kamo sa pista alang sa \nd Ginoo\nd*. \v 7 Pan nga walay patubo lang ang inyong kan-on sulod nianang pito ka adlaw, ug kinahanglan nga wala gayoy patubo nga makita diha sa inyo sa bisan asa sa inyong dapit. \p \v 8 “Sa panahon sa inyong pagsaulog, ipasabot ninyo sa inyong mga anak nga gihimo ninyo kini aron sa paghinumdom sa gihimo sa \nd Ginoo\nd* sa dihang migawas kamo gikan sa Ehipto. \v 9 Kini nga pista mahisama sa usa ka timaan diha sa inyong mga kamot o sa inyong mga agtang nga mopahinumdom kaninyo nga kinahanglan ninyong isulti ang mga katudloan sa \nd Ginoo\nd*, kay gipagawas niya kamo gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom. \v 10 Busa sauloga ninyo kini nga pista sa gitakda nga panahon matag tuig. \p \v 11 “Kon dad-on na kamo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa yuta sa mga Canaanhon nga iyang gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan ug kaninyo, \v 12 ihalad ninyo sa \nd Ginoo\nd* ang inyong kamagulangang mga anak nga lalaki ug lakip usab ang unang laki nga anak sa inyong kahayopan, kay sila iya sa \nd Ginoo\nd*. \v 13 Mahimong lukaton gikan sa \nd Ginoo\nd* ang kamagulangan sa inyong mga asno pinaagi sa pagbaylo niini ug karnero. Apan kon dili ninyo kini lukaton, kinahanglan nga patyon ang asno pinaagi sa pagbali sa iyang liog. Mahimo usab ninyong lukaton ang inyong mga kamagulangang anak nga lalaki. \p \v 14 “Kon sa umaabot nga panahon mangutana ang inyong mga anak kon unsay kahulogan niini, ingna sila nga, ‘Pinaagi sa gahom sa \nd Ginoo\nd* gipagawas niya kami gikan sa Ehipto diin kami naulipon. \v 15 Tungod kay sa dihang wala kami tugoti sa hari nga molakaw, gipamatay sa \nd Ginoo\nd* ang tanang kamagulangang anak nga lalaki sa Ehipto, tawo man o kahayopan. Mao kana nga ginahalad namo sa \nd Ginoo\nd* ang tanang unang laki nga anak sa among kahayopan ug ginatubos namo ang among mga kamagulangang anak nga lalaki.’ \v 16 Kini nga seremonya mahisama sa usa ka timaan diha sa inyong mga kamot o sa inyong mga agtang nga mopahinumdom kaninyo nga gipagawas kamo sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom.” \s1 Ang Pagtabok sa mga Israelinhon sa Pulang Dagat \p \v 17 Sa dihang gipalakaw na sa hari ang mga Israelinhon, wala sila giyahi sa Dios ngadto sa dalan nga molatas sa yuta sa mga Filistihanon bisag mao unta kadto ang mas duol nga agianan. Kay miingon ang Dios, “Basig mausab unya ang ilang huna-huna ug mobalik sa Ehipto kon makasinati silag gira.” \v 18 Busa gipalibot sila sa Dios sa kamingawan paingon sa Pulang Dagat. Armado ang mga Israelinhon alang sa gira paghawa nila sa Ehipto. \p \v 19 Gidala ni Moises ang mga bukog ni Jose, sumala sa gipapanumpa kaniadto ni Jose sa mga Israelinhon. Miingon kaniadto si Jose, “Sigurado nga pagawason kamo sa Dios. Kon mahitabo na kana, dad-a ninyo ang akong mga bukog inigbiya ninyo niining lugara.” \p \v 20 Unya mibiya sila sa Sucot ug nagkampo sa Etam, sa utlanan sa kamingawan. \v 21 Kon adlaw, ginagiyahan sila sa \nd Ginoo\nd* pinaagi sa panganod nga daw haligi, ug kon gabii, ginagiyahan sila pinaagi sa panganod nga daw kalayo nga naghatag kanila ug kahayag, aron makapadayon sila sa ilang lakaw, adlaw man o gabii. \v 22 Gauna kanila kanunay ang panganod nga daw haligi kon adlaw ug ang panganod nga daw kalayo kon gabii. \c 14 \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 2 “Ingna ang mga Israelinhon nga mobalik sila ug magkampo duol sa Pi Hahirot, sa tunga-tunga sa Migdol ug sa Pulang Dagat, ug magkampo sila sa daplin sa dagat, atbang sa Baal Zefon. \v 3 Maghuna-huna ang hari nga nahisalaag kamo ug dili na makagawas sa kamingawan. \v 4 Ug pagahion ko ang iyang kasing-kasing ug gukdon niya kamo. Apan laglagon ko siya ug ang iyang mga sundalo. Niining paagiha mapasidunggan ako, ug mahibaloan sa mga Ehiptohanon nga ako mao ang \nd Ginoo\nd*.” Busa gihimo kini sa mga Israelinhon. \p \v 5 Sa dihang nabalitaan sa hari sa Ehipto nga miikyas ang mga Israelinhon, nausab ang iyang huna-huna ug sa iyang mga opisyal bahin sa mga Israelinhon. Miingon sila, “Unsa kining atong gibuhat? Nganong gipalakaw man nato ang mga Israelinhon? Karon wala na kitay mga ulipon!” \v 6 Busa gipaandam sa hari ang iyang karwahi ug ang iyang mga sundalo. \v 7 Gidala niya ang 600 sa pinakamaayong karwahi sa Ehipto ug ang uban pang karwahi. Gidumalahan kining tanan sa iyang mga opisyal. \v 8 Gipagahi sa \nd Ginoo\nd* ang kasing-kasing sa Paraon nga hari sa Ehipto, busa gigukod niya ang mga Israelinhon nga maisogong mibiya. \v 9 Ang mga Ehiptohanon nga miuban sa paggukod mao ang mga sundalo sa hari uban sa iyang mga tigkabayo nga nagsakay sa mga kabayo ug mga karwahi. Naapsan nila ang mga Israelinhon sa ilang ginakampohan daplin sa Pulang Dagat duol sa Pi Hahirot, atbang sa Baal Zefon. \p \v 10 Sa nagpadulong ang hari ug ang iyang mga sundalo, nakita sila sa mga Israelinhon. Busa nangahadlok sila pag-ayo ug nagpakitabang sila sa \nd Ginoo\nd*. \v 11 Miingon sila kang Moises, “Nganong gidala mo pa kami dinhi sa kamingawan aron mamatay? Wala bay lubnganan didto sa Ehipto? Nganong gipagawas mo pa man kami gikan sa Ehipto? \v 12 Di ba nag-ingon man kami kanimo didto sa Ehipto nga pasagdan mo na lang kami nga magpaulipon sa mga Ehiptohanon? Mas maayo pa nga nagpaulipon na lang kami sa mga Ehiptohanon kaysa mamatay kami dinhi sa kamingawan!” \p \v 13 Mitubag si Moises sa mga tawo, “Ayaw kamo kahadlok. Pagmalig-on kamo ug tan-awa ninyo ang pagluwas kaninyo sa \nd Ginoo\nd* karong adlawa. Kanang mga Ehiptohanon nga nakita ninyo karon dili na gayod ninyo makita pag-usab. \v 14 Pagmalinawon lang kamo. Ang \nd Ginoo\nd* ang makig-gira alang kaninyo.” \p \v 15 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Nganong nagpakitabang ka man kanako? Ingna ang mga Israelinhon nga magpadayon sila sa paglakaw. \v 16 Unya ipunting ang imong baston sa dagat aron matunga ang tubig ug makatabok ang mga Israelinhon sa malang yuta taliwala sa dagat. \v 17 Pagahion ko ang kasing-kasing sa mga Ehiptohanon aron gukdon nila kamo. Apan laglagon ko ang hari ug ang tanan niyang mga sundalo, mga tigkabayo, ug mga karwahi. Niining paagiha mapasidunggan ako. \v 18 Ug kon malaglag ko na sila, mahibaloan sa mga Ehiptohanon nga ako mao ang \nd Ginoo\nd*.” \p \v 19 Unya ang anghel sa Dios nga gauna sa katawhan sa Israel mibalhin sa luyo, ug ang panganod nga daw haligi mibalhin usab sa luyo. \v 20 Mipundo ang panganod sa tunga-tunga sa mga Israelinhon ug sa mga Ehiptohanon. Tibuok gabii naghatag ang panganod ug kahayag sa mga Israelinhon ug naghatag ug kangitngit sa mga Ehiptohanon. Busa milabay ang gabii nga wala makaduol ang mga Ehiptohanon sa mga Israelinhon. \p \v 21 Unya giisa ni Moises ang iyang kamot ibabaw sa dagat, ug natunga ang dagat pinaagi sa makusog nga hangin nga gipadala sa \nd Ginoo\nd* gikan sa sidlakan. Tibuok gabii nga kusog ang hangin hangtod nga mimala ang yuta taliwala sa dagat. \v 22 Unya nangagi niining malang yuta ang mga Israelinhon, ug ang tubig nahimong murag paril sa ilang isigka-kilid. \p \v 23 Gigukod sila sa mga Ehiptohanon. Ang tanang mga kabayo sa hari, mga karwahi ug ang tanang tigkabayo misunod kanila sa taliwala sa dagat. \v 24 Apan nianang pagkakadlawon, mitan-aw ang \nd Ginoo\nd* gikan sa panganod nga daw kalayo ug daw haligi ngadto sa mga sundalo sa Ehipto, ug gipataranta niya sila. \v 25 Gipaungot niya ang mga ligid\f + \fr 14:25 \fr*\fq Gipaungot…ligid\fq*\ft : sa uban nga daang mga teksto \ft*\fqa Gipangkuha niya ang mga ligid.\fqa*\f* sa ilang mga karwahi aron maglisod sila sa pagpadagan niini. Miingon ang mga Ehiptohanon, “Moatras na lang kita gikan sa mga Israelinhon, kay ang \nd Ginoo\nd* mao ang nakig-gira kanato alang kanila.” \p \v 26 Sa dihang nakatabok na ang mga Israelinhon, miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Iisa pag-usab ang imong kamot sa dagat aron mobalik ang tubig ug matabonan ang mga Ehiptohanon ug ang ilang mga karwahi ug mga tigkabayo.” \v 27 Busa gipunting ni Moises ang iyang kamot sa dagat, ug sa pagsubang sa adlaw, mibalik ang tubig sa daang nahimutangan niini. Misulay ang mga Ehiptohanon sa pag-ikyas apan gilumsan sila sa \nd Ginoo\nd*. \v 28 Natabonan sa tubig ang tanang kasundalohan sa hari sa Ehipto nga migukod sa mga Israelinhon lakip ang ilang mga tigkabayo ug mga karwahi. Wala gayoy usa kanila nga nakalingkawas. \p \v 29 Apan ang mga Israelinhon naglakaw sa malang yuta taliwala sa dagat, diin ang mga tubig nahimong murag paril sa ilang isigka-kilid. \v 30 Nianang adlawa, giluwas sa \nd Ginoo\nd* ang mga Israelinhon gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon. Ug nakita sa mga Israelinhon ang mga patayng lawas sa mga Ehiptohanon nga nagbuy-od sa baybayon. \v 31 Nakita sa mga Israelinhon ang katingalahang gahom sa \nd Ginoo\nd* nga iyang gigamit batok sa mga Ehiptohanon. Tungod niini, mitahod ug misalig sila sa \nd Ginoo\nd* ug sa iyang alagad nga si Moises. \c 15 \s1 Ang Awit ni Moises ug ni Miriam \p \v 1 Unya miawit si Moises ug ang mga Israelinhon niini nga awit ngadto sa \nd Ginoo\nd*: \q1 “Awitan ko ang \nd Ginoo\nd* \q2 tungod kay nagmadaogon gayod siya. \q1 Gitambog niya sa dagat \q2 ang mga kabayo ug ang mga nagsakay niini. \b \q1 \v 2 “Ang \nd Ginoo\nd* mao ang naghatag kanako ug kusog, \q2 ug siya ang akong awit. \q2 Siya ang nagluwas kanako. \q1 Siya ang akong Dios, \q2 ug dayegon ko siya. \q1 Siya ang Dios sa akong amahan,\f + \fr 15:2 \fr*\fq amahan\fq*\ft : o \ft*\fqa katigulangan.\fqa*\f* \q2 ug pasidunggan ko siya. \q1 \v 3 \nd Ginoo\nd* ang iyang ngalan, \q2 ug usa siya ka manggugubat. \q1 \v 4 Gitambog niya sa dagat ang mga karwahi \q2 ug mga sundalo sa hari sa Ehipto. \q1 Nangalumos sa Pulang Dagat \q2 ang pinakamaayong mga opisyal sa hari. \q1 \v 5 Nangalumos sila sa lawom nga tubig; \q2 naunlod sila sa kinahiladman nga daw bato. \q1 \v 6 Labihan gayod ang imong gahom, O \nd Ginoo\nd*; \q2 pinaagi niini gidugmok mo ang mga kaaway. \b \q1 \v 7 “Sa imong pagkagamhanan, \q2 gilaglag mo ang mga mikontra kanimo. \q1 Gipatagamtam mo kanila ang imong kasuko \q2 nga mipuo kanila nga daw mga dagami nga gisunog. \q1 \v 8 Sa usa mo lang ka paghuyop \q2 napundok ang tubig. \q1 Natigom ang dakong bul-og sa tubig \q2 ug mibarog nga daw paril; \q2 nimala ang yuta taliwala sa dagat. \q1 \v 9 Nagpasigarbo ang kaaway nga nagkanayon, \q2 ‘Gukdon ko sila ug dakpon; \q1 bahinon ko ang ilang mga kabtangan \q2 ug tagbawon ko ang akong kaugalingon niini. \q1 Hulboton ko ang akong espada \q2 ug laglagon ko sila.’ \q1 \v 10 Apan sa usa mo lang ka paghuyop \q2 nalumos sila sa dagat. \q2 Naunlod sila sa kinahiladman nga daw tingga. \q1 \v 11 O \nd Ginoo\nd*, kinsa sa mga dios \q2 ang sama kanimo? \q1 Walay sama kanimo sa pagkabalaan \q2 ug pagkagamhanan. \q1 Ikaw lang ang Dios \q2 nga naghimo ug katingalahang mga butang! \b \q1 \v 12 “Pinaagi sa imong gahom\f + \fr 15:12 \fr*\fq Pinaagi sa imong gahom\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa Giisa mo ang imong tuong kamot.\fqa*\f* \q2 gilamoy sa yuta ang among mga kaaway. \q1 \v 13 Sa imong mapinadayonon nga gugma \q2 tultolan mo ang mga tawo nga imong giluwas. \q1 Sa imong kusog, \q2 tultolan mo sila sa imong balaan nga puloy-anan. \q1 \v 14 Madunggan kini sa mga nasod \q2 ug magkurog sila sa kahadlok. \q2 Makulbaan gayod ang mga Filistihanon. \q1 \v 15 Ang mga pangulo sa Edom ug Moab magkurog sa kahadlok, \q2 ug ang mga pangulo\f + \fr 15:15 \fr*\fq pangulo\fq*\ft : o \ft*\fqa lumulupyo.\fqa*\f* sa Canaan daw malipong sa kahadlok. \q2 \v 16 Mangalisang gayod sila. \q1 Pinaagi sa imong pagkagamhanan \q2 dili sila makalihok sama sa bato, \q1 hangtod makalabay ang imong katawhan nga imong giluwas,\f + \fr 15:16 \fr*\fq giluwas\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa gipalit.\fqa*\f* \q2 O \nd Ginoo\nd*. \q1 \v 17 Dad-on mo ang imong katawhan sa imong yuta, \q2 ug ipahimutang mo sila sa bukid \q2 nga imong gipanag-iyahan, \q1 ang dapit nga gihimo mo nga imong pinuy-anan, O \nd Ginoo\nd*, \q2 ang balaang puloy-anan nga ikaw mismo ang naghimo. \b \q1 \v 18 “Maghari ka, O \nd Ginoo\nd*, \q2 sa walay kataposan.” \p \v 19 Ang mga Israelinhon naglakaw sa malang yuta taliwala sa dagat. Apan sa dihang milatas sa dagat ang mga kabayo sa hari ug ang iyang mga karwahi ug mga tigkabayo, gibalik sa \nd Ginoo\nd* ang tubig ug natabonan sila. \p \v 20 Unya si Miriam nga propeta ug igsoon ni Aaron mikuhag tamborin ug gipangunahan ang mga babaye sa pagtamborin ug sa pagsayaw. \v 21 Ug mao kini ang iyang awit kanila: \q1 “Pag-awit kamo sa \nd Ginoo\nd* \q2 tungod kay nagmadaogon gayod siya. \q1 Gitambog niya sa dagat \q2 ang mga kabayo ug ang mga nagsakay niini.” \s1 Ang Pait nga Tubig sa Mara ug sa Elim \p \v 22 Gikan sa Pulang Dagat, gidala ni Moises ang mga Israelinhon sa kamingawan sa Shur. Tulo ka adlaw silang nagbaktas sa kamingawan ug wala gayod silay nakita nga tubig. \v 23 Sa dihang nakaabot sila sa Mara, nakakita sila ug tubig, apan dili sila makainom kay pait ang tubig. (Mao kana nga ginganlan kining lugara nga Mara.\f + \fr 15:23 \fr*\fq Mara\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa mapait.\fqa*\f*) \v 24 Tungod niini, mireklamo ang mga Israelinhon kang Moises, “Unsa na lay atong imnon niini?” \p \v 25 Busa nagpakitabang si Moises sa \nd Ginoo\nd*, ug gipakita sa \nd Ginoo\nd* kaniya ang usa ka sanga sa kahoy. Gilabay kini ni Moises sa tubig ug nawala ang kapait sa tubig. \p Didto naghatag ang \nd Ginoo\nd* niini nga tulomanon ug sugo sa pagsulay kanila: \v 26 “Kon mosunod kamo pag-ayo kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug maghimo ug maayo sa akong atubangan ug motuman sa akong mga sugo ug mga tulomanon, dili ko ipadala kaninyo ang mga sakit nga gipadala ko sa mga Ehiptohanon, kondili kanunay ko kamo ayohon.” \p \v 27 Mibiya sila sa Mara, ug miabot sila sa Elim, diin adunay 12 ka tuboran ug 70 ka palma, ug nagkampo sila didto duol sa tubig. \c 16 \s1 Ang Pagkaon nga Manna ug mga Pugo \p \v 1 Gikan sa Elim, mipadayon sa paglakaw ang tibuok katilingban sa Israel hangtod nga nakaabot sila sa kamingawan sa Sin, nga anaa tunga-tunga sa Elim ug Sinai. Nakaabot sila didto sa ika-15 nga adlaw sa ikaduhang bulan gikan sa paggawas nila sa Ehipto. \v 2 Didto sa kamingawan mireklamo ang tibuok katilingban ngadto kang Moises ug kang Aaron. \p \v 3 Miingon sila, “Maayo pag gipatay na lang kami sa \nd Ginoo\nd* didto sa Ehipto. Didto makapagusto pa kamig kaon. Apan gidala ninyo kami dinhi niining kamingawan aron mangamatay kaming tanan sa kagutom.” \p \v 4 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Paminaw! Magpaulan ako ug pan gikan sa langit alang kaninyo. Kada adlaw magkuha ang mga Israelinhon ug pan nga igo lang alang nianang adlawa. Niining paagiha sulayan ko sila ug tan-awon ko kon tumanon ba nila ang akong mga sugo. \v 5 Ingna sila nga doblehon nila ang gidaghanon sa pan nga ilang kuhaon sa ikaunom nga adlaw sa kada semana.” \p \v 6 Busa miingon si Moises ug si Aaron sa tanang mga Israelinhon, “Karong gabhiona, mapamatud-an ninyo nga ang \nd Ginoo\nd* mao ang nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto, \v 7 ug sa buntag makita ninyo ang gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd*. Kay nadungog niya ang inyong mga pagbagulbol. Si kinsa ba gud kami nga diri man kamo kanamo magbagulbol? Ang tinuod, ang \nd Ginoo\nd* ang inyong gibagulbolan.” \v 8 Miingon pa gayod si Moises, “Hatagan kamo sa \nd Ginoo\nd* ug karne nga inyong kan-on sa gabii ug magpagusto kamog kaon ug pan sa buntag, kay nadungog niya ang inyong mga pagbagulbol ngadto kaniya. Dili kami ang inyong gibagulbolan kondili ang \nd Ginoo\nd*. Kinsa ba gud kami nga diri man kamo magbagulbol kanamo?” \p \v 9 Miingon dayon si Moises kang Aaron, “Ingna ang tibuok katilingban sa Israel nga moduol sila sa presensya sa \nd Ginoo\nd* kay nadungog niya ang ilang mga pagbagulbol.” \p \v 10 Samtang nagsulti si Aaron sa tibuok katilingban sa Israel, mitan-aw sila sa kamingawan ug sa kalit lang nakita nila ang gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd* diha sa panganod. \p \v 11 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 12 “Nadungog ko ang mga pagbagulbol sa mga Israelinhon. Ingna sila nga sa gabii mokaon sila ug karne ug sa buntag makapagusto silag kaon ug pan. Unya mahibaloan ninyo nga ako mao ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios.” \p \v 13 Nianang pagkakilom-kilom na, mitungha ang daghang buntog nga milukop sa ilang kampo. Pagkabuntag, ang yuta palibot sa ilang kampo basa sa yamog. \v 14 Sa dihang nawala na ang yamog, aduna silay nakita sa yuta nga nipis nga mga butang nga labihan kaputi. \v 15 Wala sila kahibalo kon unsa kadto, busa nagpangutan-anay sila, “Unsa kini?” \p Miingon si Moises kanila, “Mao kana ang pagkaon nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* kaninyo aron inyong kan-on. \v 16 Miingon ang \nd Ginoo\nd* nga ang kada usa kaninyo magkuha niini sumala sa inyong gikinahanglan: usa ka gantang alang sa kada tawo diha sa inyong panimalay.” \p \v 17 Busa nanguha ang mga Israelinhon niini nga pagkaon; ang uban daghan ang gikuha ug ang uban gamay lang. \v 18 Apan sa dihang gitakos na nila kini, usa ka gantang ra gayod ang nakuha sa matag-usa. Ang nagkuha ug daghan wala manobra, ug ang nagkuha ug gamay wala makulangi. Igo ra gayod sa iyang gikinahanglan ang nakuha sa kada usa. \p \v 19 Miingon si Moises kanila, “Walay magbilin niini alang sa sunod nga adlaw.” \p \v 20 Apan ang uban kanila wala magpatuo kang Moises, nagbilin gayod sila alang sa sunod nga adlaw. Apan giulod kini ug nabaho. Busa nasuko si Moises kanila. \p \v 21 Kada buntag magkuha ang kada usa sumala sa iyang gikinahanglan. Ug kon motaas na ang adlaw, mangatunaw ra usab kini. \v 22 Sa ikaunom nga adlaw, doblehon nila ang ilang gikuha nga duha ka gantang kada tawo. Busa miadto ang mga pangulo sa katilingban ngadto kang Moises ug nangutana kon nganong doblehon. \v 23 Miingon si Moises kanila, “Nagsugo ang \nd Ginoo\nd* nga mopahulay kamo ugma kay Adlaw nga Igpapahulay, usa ka balaan nga adlaw alang sa \nd Ginoo\nd*. Busa lutoa ninyo ang gusto ninyong lutuon, ug lung-aga ang gusto ninyong lung-agon. Hiposa ang mahibilin alang sa sunod nga adlaw.” \p \v 24 Busa gitipigan nila ang nahibilin alang sa pagkasunod nga adlaw sumala sa gisugo kanila ni Moises. Ug wala kini ulora ni mabaho. \v 25 Miingon si Moises kanila, “Kan-a ninyo kana karong adlawa, kay Adlaw karon nga Igpapahulay alang sa \nd Ginoo\nd*. Wala kamoy makita niana karon sa palibot. \v 26 Manguha kamo niana nga pagkaon sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapito nga adlaw mopahulay kamo. Nianang adlawa wala kamoy makuha nga pagkaon.” \p \v 27 Sa ikapito nga adlaw, adunay mga tawo gihapon nga miadto aron sa pagpanguha niini nga pagkaon, apan wala silay nakita. \v 28 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Hangtod kanus-a ba kining mga tawhana magsupak-supak sa akong mga sugo ug mga balaod? \v 29 Hinumdomi ninyo nga gihatagan ko kamo ug Adlaw nga Igpapahulay, mao kana nga kada ikaunom nga adlaw naghatag ako sa inyong pagkaon alang sa duha ka adlaw. Kinahanglan nga ang kada usa magpabilin diha sa iyang gipuy-an sa ikapito nga adlaw. Walay mogawas sa pagpanguha ug pagkaon.” \v 30 Busa mipahulay ang mga tawo sa ikapito nga adlaw. \p \v 31 Gitawag sa mga Israelinhon ang maong pagkaon ug manna. Daw liso kini nga gagmay ug puti, ug tam-is kini sama sa nipis nga pan nga adunay dugos. \v 32 Miingon si Moises kanila, “Mao kini ang gisugo sa \nd Ginoo\nd*: ‘Pagtipig kamo ug usa ka gantang nga manna alang sa umaabot nga henerasyon, aron makita nila ang pagkaon nga gihatag ko kaninyo sa kamingawan sa dihang gipagawas ko kamo gikan sa Ehipto.’ ” \p \v 33 Miingon si Moises kang Aaron, “Pagkuhag sudlanan ug sudli kinig usa ka gantang nga manna. Unya ibutang kini diha sa presensya sa \nd Ginoo\nd* alang sa umaabot nga henerasyon.” \p \v 34 Gituman kini ni Aaron sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. Gibutang ni Aaron ang manna sa Sudlanan sa Kasabotan\f + \fr 16:34 \fr*\fq Sudlanan sa Kasabotan\fq*\ft : gitawag usab kini nga “Kahon sa Kasugoan.” Mao lang kini ang butang nga anaa sa Labing Balaang Dapit sa templo. Sulod niini nga kahon ang lagpad nga mga bato nga gisulatan sa Napulo ka Sugo, ang tibod nga adunay pagkaon nga ginatawag manna, ug ang baston ni Aaron nga nanalingsing.\ft*\f* aron matipigan kini. \v 35 Mikaon ang mga Israelinhon ug manna sulod sa 40 ka tuig, hangtod nakaabot sila sa yuta sa Canaan. \p \v 36 (Kada adlaw nagtigom ang kada usa kanila ug usa ka omer\f + \fr 16:36 \fr*\fq omer\fq*\ft : tan-awa ang Lista sa Mga Timbang ug mga Sukod.\ft*\f* nga manna, nga mga usa ka gantang.) \c 17 \s1 Ang Tubig nga gikan sa Bato \r (Num. 20:1-13) \p \v 1 Sumala sa sugo sa \nd Ginoo\nd*, mibiya sa kamingawan sa Sin ang tibuok katilingban sa Israel ug nagpadayon sa paglakaw. Nagbalhin-balhin sila ug dapit hangtod nga nakaabot sila sa Refidim ug nagkampo didto. Apan walay tubig nga mainom didto. \v 2 Busa nakiglalis\f + \fr 17:2 \fr*\fq nakiglalis\fq*\ft : o \ft*\fqa nakig-gira.\fqa*\f* ang mga tawo kang Moises ug miingon, “Hatagi kamig tubig nga mainom.” \p Mitubag si Moises, “Nganong nakiglalis man kamo kanako? Nganong ginasulayan ninyo ang \nd Ginoo\nd*?” \p \v 3 Apan gipang-uhaw pag-ayo ang mga tawo didto, busa nagsige silag bagulbol kang Moises. Miingon sila, “Nganong gipagawas mo pa kami gikan sa Ehipto kon mangamatay man lang kami dinhi sa kauhaw lakip ang among mga anak ug kahayopan?” \p \v 4 Busa nagpakitabang si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Unsa may akong himuon niining mga tawhana? Halos batohon na nila ako sa ilang kasuko!” \p \v 5 Mitubag ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Kuhaa kadtong imong baston nga gihapak mo sa Suba sa Nilo, ug pag-una sa mga tawo uban sa pipila ka mga tigdumala sa Israel. \v 6 Maghulat ako kanimo didto sa bato sa Horeb.\f + \fr 17:6 \fr*\fq Horeb\fq*\ft : o \ft*\fqa Bukid sa Sinai.\fqa*\f* Bunali ang bato, ug mogawas ang tubig aron makainom ang mga tawo.” Busa gihimo kini ni Moises atubangan sa mga tigdumala sa Israel. \v 7 Ginganlan ni Moises kadtong lugara nga Masa\f + \fr 17:7 \fr*\fq Masa\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa pagsulay.\fqa*\f* ug Meriba,\f + \fr 17:7 \fr*\fq Meriba\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa paglalis \fqa*\ft o \ft*\fqa pag-away.\fqa*\f* tungod kay nakiglalis ang mga Israelinhon kaniya didto ug gisulayan nila ang \nd Ginoo\nd* pinaagi sa pag-ingon, “Nag-uban ba ang \nd Ginoo\nd* kanato o wala?” \s1 Napildi ang mga Amalekanhon \p \v 8 Sa didto pa ang mga Israelinhon sa Refidim, gisulong sila sa mga Amalekanhon. \v 9 Miingon si Moises kang Josue, “Pagpili ug mga tawo nga makig-gira sa mga Amalekanhon. Mobarog ako ugma ibabaw sa bungtod nga dala kadtong baston nga gisugo sa Dios nga kanunay kong dal-on.” \p \v 10 Busa nakig-away sila si Josue sa mga Amalekanhon sumala sa gisugo ni Moises samtang si Moises, Aaron, ug Hur mitungas sa bungtod. \v 11 Kon ibayaw ni Moises ang iyang kamot, modaog ang mga Israelinhon. Apan kon ipaubos niya ang iyang kamot, modaog ang mga Amalekanhon. \v 12 Apan sa kadugayan, nanghawoy na ang mga kamot ni Moises. Busa mikuhag bato si Aaron ug Hur ug gipalingkoran kini kang Moises. Unya gibayaw ni Aaron ang usa ka kamot ni Moises ug mao usab ang gihimo ni Hur sa pikas kamot aron padayon kini nga nakabayaw hangtod sa pagsalop sa adlaw. \v 13 Busa napildi nila ni Josue ang mga Amalekanhon. \p \v 14 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Isulat kini sa libro aron dili malimtan ug ipahibalo kini kang Josue: Puohon ko gayod sa hingpit ang mga Amalekanhon.” \p \v 15 Naghimo si Moises ug halaran ug gitawag kini nga, “Ang \nd Ginoo\nd* mao ang akong Bandera sa Pagdaog.” \v 16 Miingon siya, “Tungod kay gikumoan sa mga Amalekanhon ang trono sa \nd Ginoo\nd*, padayon nga makig-gira ang \nd Ginoo\nd* batok kanila hangtod sa hangtod.” \c 18 \s1 Mibisita si Jetro kang Moises \p \v 1 Si Jetro nga pari sa Midian ug ugangan ni Moises nakabalita sa tanang gihimo sa Dios kang Moises ug sa iyang katawhan nga mga Israelinhon. Nadunggan niya kon giunsa pagpagawas sa \nd Ginoo\nd* ang mga Israelinhon gikan sa Ehipto. \p \v 2-3 Sa wala pa kini mahitabo, gipapauli una ni Moises si Zipora nga iyang asawa ug ang duha nila ka anak nga lalaki didto kang Jetro nga iyang ugangan. Ang ngalan sa usa niya ka anak mao si Gershom, kay sa dihang natawo kini miingon si Moises, “Dumuduong ako sa ubang dapit.” \v 4 Ang ngalan sa usa mao si Eliezer,\f + \fr 18:4 \fr*\fq Eliezer\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa Ang Dios ang akong magtatabang.\fqa*\f* kay sa dihang natawo kini miingon si Moises, “Ang Dios sa akong amahan\f + \fr 18:4 \fr*\fq amahan\fq*\ft : o \ft*\fqa katigulangan.\fqa*\f* mao ang akong magtatabang. Giluwas niya ako gikan sa espada sa hari.” \p \v 5 Unya, miadto si Jetro uban ang asawa ug duha ka anak ni Moises didto sa gikampohan nila ni Moises sa kamingawan, duol sa bukid sa Dios. \v 6 Nagpahibalo nang daan si Jetro kang Moises nga moabot siya uban si Zipora ug ang duha niya ka anak. \p \v 7 Busa gitagbo ni Moises ang iyang ugangan, ug miyukbo siya ug mihalok agig pagtahod kaniya. Nagkinumustahanay sila ug unya nanulod sa tolda. \v 8 Gisulti ni Moises kang Jetro ang tanang gihimo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa hari sa Ehipto ug sa mga Ehiptohanon alang sa mga Israelinhon. Gisulti usab niya ang tanang kalisod nga ilang naagian sa ilang paglakaw, ug kon giunsa sila pagluwas sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 9 Nalipay pag-ayo si Jetro sa tanang kaayo nga gihimo sa \nd Ginoo\nd* sa mga Israelinhon sa iyang pagluwas kanila gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon. \p \v 10 Miingon si Jetro, “Dalaygon ang \nd Ginoo\nd* nga nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon ug sa ilang hari. \v 11 Karon nahibaloan ko na nga ang \nd Ginoo\nd* mas labaw sa tanang mga dios, kay giluwas niya ang mga Israelinhon sa mga Ehiptohanon nga midaog-daog kanila.” \p \v 12 Unya naghalad si Jetro ug mga halad nga sinunog ug uban pa nga mga halad ngadto sa Dios. Ug samtang ginahimo niya kini, miabot si Aaron ug ang tanang tigdumala sa Israel. Nakig-uban sila kang Jetro sa pagpangaon diha sa presensya sa Dios. \s1 Nagpili si Moises ug mga Maghuhukom \r (Deut. 1:9-18) \p \v 13 Pagkasunod adlaw, milingkod si Moises ingon nga maghuhukom aron sa paghusay sa mga kaso sa mga tawo. Naglinya ang mga tawo sa iyang atubangan gikan sa buntag hangtod sa gabii. \p \v 14 Sa pagkakita niini ni Jetro, miingon siya kang Moises, “Nganong ginahimo mo kini alang sa mga tawo? Nganong ikaw lang ang naghimo niini? Naglinya ang mga tawo sa imong atubangan gikan pa sa buntag hangtod sa gabii.” \p \v 15 Mitubag si Moises, “Ginahimo ko kini tungod kay nagduol ang mga tawo kanako sa pagpakisayod sa kabubut-on sa Dios. \v 16 Kon adunay ginalalisan ang mga tawo, ginadala nila kini kanako, ug ako ang naghukom kon kinsay husto kanila. Ug ginatudloan ko sila sa mga tulomanon ug mga kasugoan sa Dios.” \p \v 17 Miingon si Jetro, “Dili husto ang imong pamaagi sa paghimo niini. \v 18 Gilisod-lisod mo lang pag-ayo ang imong kaugalingon ug kining mga tawo. Bug-at ra kaayo kini alang kanimo; dili mo kini mahimo nga mag-inusara lang. \v 19 Paminaw kanako kay tambagan ka nako, ug hinaut pa nga ubanan ka sa Dios. Padayona ang imong ginahimo nga pagduol sa Dios alang sa mga tawo. Dad-a ang ilang mga kaso kaniya. \v 20 Padayona usab ang imong pagtudlo kanila sa mga tulomanon ug mga kasugoan sa Dios. Tudloi sila kon unsaon pagkinabuhi ug kon unsay angay nilang himuon. \v 21 Apan pagpili ug mga tawo nga motabang kanimo. Kinahanglan aduna silay katakos sa paghukom, adunay kahadlok sa Dios, kasaligan, ug dili modawat ug suborno. Himoa sila nga mga pangulo sa grupo sa mga tawo nga tagsa ka libo, tag-gatos, tag-singkwenta, ug tag-napulo. \v 22 Mag-alagad sila ingon nga maghuhukom sa tanang panahon. Sila ang mohusay sa simple nga mga kaso, apan ang lisod nga mga kaso dad-on nila kanimo. Niining paagiha, magaan-gaanan ang imong trabaho ug makatabang sila kanimo. \v 23 Nasayod ako nga mao kini ang gusto sa Dios nga imong himuon, ug kon tumanon mo kini dili ka malisdan. Ug kining mga tawhana makapauli nga malinawon.” \p \v 24 Gituman ni Moises ang gitambag kaniya sa iyang ugangan. \v 25 Nagpili siya gikan sa mga Israelinhon ug mga tawo nga adunay katakos nga magdumala, ug gihimo niya sila nga mga maghuhukom sa grupo sa mga tawo nga 1,000, 100, 50, ug 10. \v 26 Nag-alagad sila sa mga tawo ingon nga mga maghuhukom sa tanang panahon. Sila ang naghusay sa simple nga mga kaso, apan ang lisod nga mga kaso ginadala nila kang Moises. \p \v 27 Unya, gipabalik ni Moises ang iyang ugangan ngadto sa iyang kaugalingong nasod. \c 19 \s1 Ang mga Israelinhon sa Bukid sa Sinai \p \v 1-2 Mibiya ang mga Israelinhon sa Refidim ug miadto sa kamingawan sa Sinai. Didto sila nagkampo atubangan sa bukid. Ikatulo kadto nga bulan sukad sa pagbiya nila sa Ehipto. \p \v 3 Mitungas si Moises sa bukid aron makigkita sa Dios. Mitawag ang \nd Ginoo\nd* kaniya gikan sa bukid ug miingon, “Mao kini ang imong isulti sa mga Israelinhon nga kaliwat ni Jacob: \v 4 Nakita ninyo mismo ang gihimo ko sa mga Ehiptohanon ug kon giunsa ko kamo pagdala dinhi kanako, sama sa pagdala sa usa ka agila sa iyang mga piso diha sa iyang mga pako. \v 5 Kon tumanon ninyo ako sa hingpit ug mosunod sa akong kasabotan, mahimo kamong akong katawhan nga pinili gikan sa tanang mga nasod. Akoy tag-iya sa tibuok kalibotan, \v 6 ug kamo mahimong usa ka gingharian sa mga pari ug usa ka nasod nga gilain alang kanako. Mao kini ang isulti ngadto sa mga Israelinhon.” \p \v 7 Busa milugsong si Moises sa bukid ug gipatawag niya ang mga tigdumala sa mga Israelinhon ug gisultihan niya sila sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \v 8 Unya nagdungan silang tanan sa pagtubag, “Tumanon namo ang tanang gisugo sa \nd Ginoo\nd*.” Ug gisulti ni Moises sa \nd Ginoo\nd* ang tubag sa mga tawo. \p \v 9 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Moanha ako kanimo pinaagi sa bagang panganod aron makadungog ang mga tawo samtang makigsulti ako kanimo. Ug unya kanunay silang motuo kanimo.” \p Gisulti ni Moises sa \nd Ginoo\nd* ang tubag sa mga tawo, \v 10 ug miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Adtoa ang mga tawo ug ingna sila nga manghinlo sila sa ilang kaugalingon\f + \fr 19:10 \fr*\fq manghinlo sila sa ilang kaugalingon\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa tumanon nila ang seremonya sa paghinlo.\fqa*\f* karon ug ugma. Kinahanglan labhan nila ang ilang mga bisti. \v 11 Siguroha nga andam sila sa ikatulong adlaw, kay nianang adlawa, ako, ang \nd Ginoo\nd*, mokunsad sa Bukid sa Sinai ug makita ako sa tanang mga tawo. \v 12 Pagbutang ug mga utlanan libot sa bukid alang sa mga tawo. Ingna sila nga dili gayod sila motungas sa bukid o moduol sa tiilan niini. Si bisan kinsa nga mopaduol sa bukid patyon gayod, \v 13 tawo man o hayop. Kinahanglan patyon gayod siya pinaagi sa pagbato o pagpana, ug dili hikapon. Kon patingogon na ug dugay ang budyong, mahimo nang motungas sa bukid ang mga tawo.” \p \v 14 Milugsong si Moises sa bukid ug gisugo niya ang mga tawo nga manghinlo sa ilang kaugalingon. Ug gilabhan sa mga tawo ang ilang mga bisti. \v 15 Miingon si Moises kanila, “Pangandam kamo sa inyong kaugalingon alang sa ikatulong adlaw; ayaw una kamo pagpakighilawas sa inyong asawa.” \p \v 16 Pagkabuntag sa ikatulong adlaw, nagdalogdog ug nagpangilat, ug adunay bagang panganod nga mitabon sa bukid, ug madungog ang makusog kaayo nga tingog sa budyong. Nangurog sa kahadlok ang tanang mga tawo nga didto sa kampo. \v 17 Unya gidala ni Moises ang mga tawo ngadto sa gawas sa kampo sa pagpakigkita sa Dios, ug nanindog sila sa tiilan sa bukid. \v 18 Naputos sa aso ang tibuok Bukid sa Sinai kay mikunsad didto ang \nd Ginoo\nd* sa dagway sa kalayo. Miulbo ang aso nga daw sa gaulbo nga aso gikan sa hurnohan ug natay-og pag-ayo ang bukid,\f + \fr 19:18 \fr*\fq natay-og pag-ayo ang bukid\fq*\ft : sa ubang mga manuskrito sa Hebreo ug sa Septuagint, \ft*\fqa nangurog gayod ang tanang mga tawo.\fqa*\f* \v 19 ug nagkakusog pa gayod ang tingog sa budyong. Unya misulti si Moises ug mitubag ang Dios kaniya pinaagi sa dalogdog.\f + \fr 19:19 \fr*\fq pinaagi sa dalogdog\fq*\ft : o \ft*\fqa sa makusog nga tingog.\fqa*\f* \p \v 20 Mikunsad ang \nd Ginoo\nd* ibabaw sa Bukid sa Sinai, ug gisultihan niya si Moises nga motungas ngadto sa ibabaw sa Bukid. Busa mitungas si Moises, \v 21 ug miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Lugsong pagbalik ug pasidan-i ang mga tawo nga dili sila molapas sa mga utlanan libot sa bukid sa pagtan-aw kanako. Kay kon himuon nila kana, daghan kanila ang mangamatay. \v 22 Bisan ang mga pari nga nagduol kanunay sa akong presensya kinahanglan nga manghinlo sa ilang kaugalingon, kay kon dili, silotan ko usab sila.” \p \v 23 Miingon si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Dili makatungas sa Bukid sa Sinai ang mga tawo, kay gipasidan-an mo na kami, ‘Pagbutang ug utlanan palibot sa bukid ug isipa kini nga balaan.’ ” \p \v 24 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kaniya, “Lugsong ug dad-a si Aaron dinhi. Apan ang mga pari ug ang mga tawo kinahanglan dili moanhi dinhi kanako. Kay kon moanhi sila dinhi, silotan ko gayod sila.” \p \v 25 Busa milugsong si Moises ug giingnan ang mga tawo sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \c 20 \s1 Ang Napulo ka Sugo \r (Deut. 5:1-21) \p \v 1 Unya miingon ang Dios: \b \lh \v 2 “Ako ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon. \b \li1 \v 3 “Ayaw kamo pagsimba ug laing dios gawas kanako. \li1 \v 4 Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga anaa sa langit, o sa yuta, o sa tubig. \v 5 Ayaw gayod ninyo kini alagari o simbaha, kay ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, abughoan. Dili ako gusto nga aduna kamoy lain nga simbahon. Silotan ko ang mga nakasala kanako apil ang ilang mga kaliwat hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga henerasyon nga nagsalikway kanako. \v 6 Apan gipakita ko ang akong paghigugma ngadto sa daghan kaayong henerasyon nga naghigugma kanako ug nagtuman sa akong mga sugo. \li1 \v 7 Ayaw ninyo gamita ang akong ngalan sa walay kapuslanan kay ako ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, magsilot kang bisan kinsa nga mogamit sa akong ngalan sa walay kapuslanan. \li1 \v 8 Hinumdomi ninyo ang Adlaw nga Igpapahulay, ug himoa ninyo kini nga pinasahi nga adlaw alang kanako. \v 9 Magtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, \v 10 apan ang ikapito nga adlaw, ang Adlaw nga Igpapahulay, inyong igahin alang kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ayaw kamo pagtrabaho niining adlawa apil ang inyong mga anak, mga ulipon, kahayopan, o ang mga langyaw nga nagpuyo sa inyong mga lungsod. \v 11 Kay sulod sa unom ka adlaw gimugna sa \nd Ginoo\nd* ang langit, ang yuta, ang dagat, ug ang tanang anaa niini, apan mipahulay siya sa ikapitong adlaw. Busa gipanalanginan sa \nd Ginoo\nd* ang Adlaw nga Igpapahulay ug gihimo kini nga pinasahi nga adlaw alang sa \nd Ginoo\nd*. \li1 \v 12 Tahora ninyo ang inyong amahan ug inahan aron magkinabuhi kamo ug dugay diha sa yuta nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo. \li1 \v 13 Ayaw kamo pagpatay. \li1 \v 14 Ayaw kamo panapaw. \li1 \v 15 Ayaw kamo pangawat. \li1 \v 16 Ayaw kamo pagsaksi ug bakak batok sa inyong isigka-tawo. \li1 \v 17 Ayaw kamo kaibog sa balay sa inyong isigka-tawo, o sa iyang asawa, mga ulipon, mga baka o asno, o sa bisan unsa nga anaa kaniya.” \b \p \v 18 Sa dihang nadungog sa mga tawo ang dalogdog ug ang tingog sa budyong, ug sa dihang nakita nila ang kilat ug ang bukid nga gaaso, nangurog sila sa kahadlok. Mitindog sila sa layo-layo \v 19 ug miingon kang Moises, “Ikaw na lay makigsulti kanamo kay maminaw kami, dili lang ang Dios kay basin mamatay kami.” \p \v 20 Busa miingon si Moises sa mga tawo, “Ayaw kamo kahadlok, kay mianhi dinhi ang Dios sa pagpakita sa iyang gahom kaninyo aron magbaton kamo ug kahadlok kaniya ug dili magpakasala.” \p \v 21 Sa gihapon nagpabilin ang mga tawo sa pagtindog sa layo-layo samtang si Moises miduol sa bagang panganod diin atua ang Dios. \s1 Ang Balaod Bahin sa mga Halaran \p \v 22 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Isulti kini sa mga Israelinhon: Nakita ninyo nga nakigsulti ako kaninyo gikan sa langit. \v 23 Busa ayaw kamo paghimog mga dios nga plata o bulawan aron simbahon uban kanako. \p \v 24 “Paghimo kamog halaran nga yuta alang kanako ug diha ninyo ihalad ang inyong mga karnero, mga kanding, ug mga baka ingon nga halad nga sinunog ug halad alang sa maayong relasyon.\f + \fr 20:24 \fr*\fq halad alang sa maayong relasyon\fq*\ft : sa uban nga paghubad, halad sa pagpakigdait, o halad sa pagpakig-ambit. Ang unang katuyoan niini nga halad mao nga mahimong maayo ang relasyon sa maghahalad ngadto sa \+nd Ginoo\+nd* ug ngadto usab sa iyang isigka-tawo.\ft*\f* Himoa ninyo kini sa dapit nga akong pilion diin ako pagasimbahon, ug didto adtoan ko kamo ug panalanginan. \v 25 Kon maghimo kamog halaran nga bato alang kanako ayaw ninyo kinig sapsapi, kay kon gamitan ninyo kinig gamit nga pangsapsap, dili na kini takos nga gamiton sa paghalad kanako. \v 26 Ug ayaw usab kamo paghimog halaran nga adunay hagdanan kay basin malili-an kamo inigsaka ninyo niini.” \c 21 \p \v 1 “Mao kini ang mga lagda nga ipatuman mo sa mga Israelinhon: \s1 Ang Pagtratar sa mga Hebreohanong Ulipon \r (Deut. 15:12-18) \p \v 2 “Kon magpalit kamog ulipon nga Hebreohanon, mag-alagad siya kaninyo sulod sa unom ka tuig. Apan sa ikapitong tuig aduna na siyay kagawasan ug wala siyay bayronon. \v 3 Kon sa inyong pagpalit kaniya ulitawo pa siya, ulitawo gihapon siya nga mogawas. Apan kon aduna na siyay asawa sa panahon sa pagpalit ninyo kaniya, ang iyang asawa mahimong gawasnon usab uban kaniya. \v 4 Kon gipaminyo siya sa iyang agalon ug nakaanak sila sa iyang asawa, gawasnon siya sa ikapitong tuig, apan ang iyang asawa ug mga anak magpabilin sa iyang agalon. \p \v 5 “Apan kon moingon gayod ang ulipon nga gihigugma niya ang iyang agalon, ang iyang asawa ug mga anak, ug dili niya gusto nga mahimong gawasnon, \v 6 dad-on siya sa iyang agalon sa presensya sa Dios.\f + \fr 21:6 \fr*\fq Dios\fq*\ft : o \ft*\fqa mga pangulo.\fqa*\f* Ug didto sa pultahan tusokan sa iyang agalon ang iyang dalunggan nga nakapaod sa pultahan, ug mahimo na siyang ulipon sa iyang agalon hangtod sa hangtod. \p \v 7 “Kon ibaligya sa usa ka tawo ang iyang anak nga babaye isip usa ka ulipon, dili kini mahimong mahatagan ug kagawasan sa ikapito nga tuig sama sa mga lalaking ulipon. \v 8 Kon wala siya maangayi sa agalon nga nagpalit kaniya, mahimo siyang lukaton. Apan dili siya mahimong ibaligya sa iyang agalon ngadto sa mga langyaw, tungod kay wala man motuman ang agalon sa iyang responsibilidad. \v 9 Kon ipaminyo sa agalon kini nga ulipon sa iyang anak, kinahanglang isipon niya kini nga iyang anak nga babaye. \v 10 Kon pangasaw-on niya kini nga ulipon, apan mangasawa pa gayod siya ug lain, kinahanglan padayonon niya ang iyang paghatag niini ug pagkaon, bisti, ug ang pagdulog kaniya. \v 11 Kon dili niya mahatag kining tulo ka butang, mahimong mohawa kana nga babaye nga walay bayronon. \s1 Ang mga Kasugoan bahin sa mga Krimen \p \v 12 “Si bisan kinsa nga mangulata ug tawo hinungdan nga mamatay kini, kinahanglang patyon usab. \v 13 Apan kon wala niya tuyoa ug gitugot ko kini nga mahitabo, maggahin ako ug dapit nga iyang katagoan. \v 14 Apan kon giplano niya ug gituyo ang pagpatay, bisan pag nagpaduol siya sa akong halaran kuhaa siya ug patya. \p \v 15 “Si bisan kinsa nga mangulata\f + \fr 21:15 \fr*\fq mangulata\fq*\ft : o \ft*\fqa mopatay.\fqa*\f* sa iyang amahan o inahan kinahanglang patyon. \p \v 16 “Si bisan kinsa nga mangdagit ug tawo kinahanglang patyon, bisan kon gibaligya na niya kini o makit-an kini uban kaniya. \p \v 17 “Si bisan kinsa nga manunglo sa iyang amahan o inahan kinahanglang patyon. \p \v 18 “Pananglit, nag-away ang duha ka tawo, unya gisumbag sa usa o gibunalan ug bato ang iyang kontra ug dili na kini makabangon apan wala ra mamatay, \v 19 ang tawo nga nakapasakit dili silotan kon ang tawo nga nasamdan nakabangon ra pag-usab ug nakalakaw-lakaw bisan pag nagsungkod na kini. Apan kinahanglang bayran sa nakasala ang panahon niini nga nausik tungod sa iyang pagluya, ug atimanon niya kini hangtod nga maayo sa hingpit. \p \v 20 “Kon gibunalan sa usa ka tawo ang iyang ulipon, lalaki man o babaye, hinungdan sa pagkamatay niini, kinahanglan silotan siya. \v 21 Apan kon wala mamatay ang ulipon ug maulian ra kini paglabay sa usa o duha ka adlaw, dili siya silotan kay siya man ang tag-iya sa ulipon. \p \v 22 “Kon adunay mag-away ug unya naigo nila ang usa ka babayeng mabdos, ug nakaanak kinig ahat,\f + \fr 21:22 \fr*\fq nakaanak kinig ahat\fq*\ft : o \ft*\fqa nakuhaan.\fqa*\f* apan wala ray daotang nahitabo kaniya, ang nakaigo pabayron sumala sa kantidad nga pangayoon sa bana basi sa gitugot sa mga maghuhukom. \v 23 Apan kon grabe ang kadaot nga nahiagoman sa babaye, silotan ang nakaigo basi usab sa nahitabo sa babaye. Kon namatay ang babaye, patyon usab siya. \v 24 Kon nabuta, butahan usab siya. Kon napangag, pangagan usab siya. Kon nabali ang kamot o tiil, balian usab siya sa iyang kamot o tiil. \v 25 Kon napaso, pasoan usab siya. Kon nasamad, samaran usab siya. Ug kon nabun-og, bun-ogon usab siya. \p \v 26 “Kon gisumbag sa agalon ang mata sa iyang ulipon, lalaki man o babaye, unya nabuta kini, hatagan niya ug kagawasan ang ulipon ingon nga bayad sa iyang pagkabuta. \v 27 Kon natangtang ang ngipon sa iyang ulipon, lalaki man o babaye, hatagan usab niya ug kagawasan ang ulipon ingon nga bayad sa ngipon nga natangtang. \p \v 28 “Kon adunay torong baka nga makasungay ug tawo, lalaki man o babaye, unya namatay kini, kinahanglan nga batohon ang baka hangtod mamatay, ug dili kan-on ang unod niini, apan ang tag-iya sa baka walay tulubagon niini. \v 29 Apan kon ang baka daan na nga gapanungag ug tawo ug gipasidan-an na ang tag-iya bahin niini, apan gipasagdan lang niya ang baka, ug nakapatay kini ug tawo, kinahanglan nga batohon kini hangtod mamatay ug ang tag-iya niini patyon usab. \v 30 Apan kon pabayron na lang ang tag-iya aron dili siya patyon, kinahanglan nga mobayad siya sa kantidad nga pangayoon gikan kaniya. \v 31 Mao gihapon kini ang lagda nga sundon kon makasungay ang baka ug bata, lalaki man o babaye. \v 32 Kon makasungay ang baka ug ulipon, lalaki man o babaye, kinahanglang magbayad ang tag-iya niini ug 30 kabuok nga pilak sa agalon sa ulipon, ug kinahanglan nga batohon ang baka hangtod mamatay. \p \v 33 “Pananglit, adunay tawo nga nagkuha sa tabon sa atabay o naghimog atabay ug wala niya kini taboni, ug adunay nahulog nga baka o asno sa maong atabay, \v 34 bayran sa tag-iya sa atabay ang tag-iya sa mananap, ug maiya na ang patay nga mananap. \p \v 35 “Kon ang baka sa usa ka tawo nakapatay ug baka sa laing tawo, ibaligya nila ang buhing baka ug tungaon nila ang halin niini. Bahinon usab nila ang karne sa namatay nga baka. \v 36 Apan kon ang baka nga nakapatay daan na nga gapanungag ug gipasagdan lang kini sa tag-iya, kinahanglang magbayad ang tag-iya niini ug usa ka baka ilis sa namatay, ug iyahon na ang patay nga baka. \c 22 \s1 Ang mga Kasugoan bahin sa mga Kabtangan \p \v 1 “Kon ang usa ka tawo nasakpan nga nangawat ug baka o karnero, unya giihaw niya kini o gibaligya, kinahanglan nga magbayad siya. Sa usa ka baka nga iyang gikawat, magbayad siyag lima ka baka. Ug sa usa ka karnero nga iyang gikawat, magbayad siyag upat ka karnero. \p \v 2 “Kon sa gabii siya nangawat ug nadakpan siya sa akto, unya gipatay siya, ang nakapatay kaniya walay tulubagon. \v 3 Apan kon nahitabo kini sa adlaw, ang nakapatay sa kawatan adunay tulubagon. \p “Ang kawatan nga madakpan kinahanglan magbayad sa iyang gikawat. Apan kon wala siyay ikabayad, ibaligya siya ingon nga ulipon ug ang iyang bili ibayad sa iyang gikawat. \v 4 Kon ang iyang gikawat nga baka, o asno, o karnero makaplagan nga buhi diha kaniya, bayran niya kinig doble. \p \v 5 “Kon ang mananap sa usa ka tawo iyang gipasabsab o gibuhian sa uma o sa ubasan sa ubang tawo, kinahanglang bayran niya ang nasabsab nga tanom sa pinakamaayong klasi sa abot sa iyang uma o ubasan. \p \v 6 “Kon adunay tawo nga magdaob, unya ang kalayo mikuyanap sa mga sagbot ug ngadto sa mga tanom sa uma sa ubang tawo, kinahanglang bayran sa nagdaob ang mga tanom nga nangadaot. \p \v 7 “Pananglit gipatipigan sa usa ka tawo ang iyang kuwarta o ang bisan unsa nga butang didto sa balay sa iyang silingan ug unya gikawat kini, kon madakpan ang kawatan, kinahanglan magbayad siyag doble. \v 8 Apan kon dili madakpan ang kawatan, ang gibilinan dad-on sa presensya sa Dios,\f + \fr 22:8 \fr*\fq Dios\fq*\ft : o \ft*\fqa mga pangulo.\fqa*\f* aron mahibaloan kon siya ba ang nagkuha niini o dili. \p \v 9 “Pananglit, adunay duha ka tawo nga maglalis kon kinsa kanila ang tag-iya sa usa ka butang sama sa baka, asno, karnero, bisti, o bisan unsa nga butang, kinahanglan dad-on nila ang ilang kaso atubangan sa Dios.\f + \fr 22:9 \fr*\fq atubangan sa Dios\fq*\ft : o \ft*\fqa mga pangulo.\fqa*\f* Ang tawo nga hukman sa Dios nga sad-an, magbayad ug doble sa tinuod nga tag-iya niini. \p \v 10 “Pananglit, gipaalimahan sa usa ka tawo ang iyang asno, baka, karnero, o bisan unsang mananap ngadto sa iyang silingan, unya namatay kini, o nasamdan, o nawala, o gikuha nga walay nakakita sa panghitabo, \v 11 ang nag-alima kinahanglan moadto sa presensya sa \nd Ginoo\nd* ug manumpa nga wala siyay sala sa nahitabo. Kinahanglan tuohan kini sa tag-iya, ug dili niya kini pabayron. \v 12 Apan kon gikawat ang mananap, kinahanglan mobayad ang nag-alima ngadto sa tag-iya. \v 13 Kon ang mananap gipatay sa mabangis nga mananap, kinahanglang dad-on niya ang nahibilin nga bahin sa mananap ingon nga ebidensya, ug dili niya kini kinahanglang bayran. \p \v 14 “Kon manghulam ang usa ka tawo ug mananap sa iyang isigka-tawo unya nasamad kini o namatay ug wala diha ang tag-iya sa pagkahitabo niini, ang nanghulam kinahanglan mobayad niini. \v 15 Apan kon anaa ang tag-iya sa pagkahitabo, ang nanghulam dili na mobayad. Kon giabangan ang mananap, ang kuwarta nga gibayad sa pag-abang mao na ang bayad sa nasamad o namatay nga mananap. \s1 Ang Uban pa nga mga Kasugoan \p \v 16 “Kon tintalon sa usa ka lalaki ang usa ka dalaga nga dili pa kaslonon, unya makighilawas siya kaniya, kinahanglan mobayad ang lalaki sa pamilya sa babaye sa kantidad nga ilang pangayoon, ug pakaslan niya ang babaye. \v 17 Kon dili gayod mosugot ang amahan sa babaye nga ipakasal ang iyang anak sa maong lalaki, mobayad gihapon ang lalaki sa kantidad nga ilang pangayoon. \p \v 18 “Patya ninyo ang mga mamamarang. \p \v 19 “Si bisan kinsa nga makighilawas sa mananap kinahanglang patyon. \p \v 20 “Si bisan kinsa nga maghalad ngadto sa ubang mga dios gawas kanako laglagon sa hingpit.\f + \fr 22:20 \fr*\fq laglagon sa hingpit\fq*\ft : nagkahulogan kini sa mga gitugyan ngadto sa \+nd Ginoo\+nd* pinaagi sa paghalad o paglaglag niini.\ft*\f* \p \v 21 “Ayaw ninyo daog-daoga ang mga dumuduong\f + \fr 22:21 \fr*\fq mga dumuduong\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa mga dili Israelinhon nga mga lumulupyo sa Israel.\fqa*\f* kay mga dumuduong usab kamo kaniadto sa Ehipto. \p \v 22 “Ayaw ninyo daog-daoga ang mga biyuda ug ang mga ilo. \v 23 Kon himuon ninyo kini ug unya magpakitabang sila kanako, sigurado gayod nga tabangan ko sila. \v 24 Masuko gayod ako kaninyo ug pamatyon ko kamo sa gira.\f + \fr 22:24 \fr*\fq gira\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa espada.\fqa*\f* Mabalo ang inyong mga asawa ug mailo ang inyong mga anak. \p \v 25 “Kon magpahulam kamog kuwarta kang bisan kinsa sa akong katawhan nga kabos nga nagpuyo uban kaninyo, ayaw ninyo kini patuboi sama sa ginahimo sa mga tigpahulam ug kuwarta. \v 26 Kon kuhaon ninyo ang kupo sa inyong isigka-tawo ingon nga garantiya sa iyang utang kanimo, iuli kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw, \v 27 kay mao lang kana ang iyang itabon sa iyang lawas kon matulog siya inigkagabii. Kon dili ninyo kini iuli, ug unya magpakitabang siya kanako, tabangan ko siya kay maluloy-on man ako. \p \v 28 “Ayaw ninyo pasipalahi ang Dios ug ayaw ninyo panghimaraota ang inyong pangulo. \p \v 29 “Ayaw ninyo kalimti ang paghatag ug mga halad kanako gikan sa inyong mga abot, mga bino, ug mga lana. \p “Ihalad ninyo kanako ang inyong kamagulangang anak nga lalaki, \v 30 ug ang unang anak nga laki sa inyong mga baka ug mga karnero. Ang bag-ong natawo nga baka o karnero kinahanglan magpabilin sa iyang inahan sulod sa pito ka adlaw. Apan sa ikawalo ka adlaw, mahimo na kining ihalad kanako. \p \v 31 “Kamo ang akong piniling katawhan, busa ayaw kamo pagkaon ug karne sa bisan unsang mananap nga gipatay sa mabangis nga mananap. Ipakaon ninyo kini sa mga iro. \c 23 \s1 Ang mga Balaod sa Hustisya ug Kaluoy \p \v 1 “Ayaw kamo pagbalita ug bakak. Ayaw kamo pagtabang sa daotang tawo pinaagi sa pagsaksi ug bakak. \p \v 2 “Ayaw ninyo sunda ang kadaghanan nga naghimo ug daotan. Kon magsaksi kamo sa korte, ayaw ninyo tuisa ang hustisya aron lang masunod ang kadaghanan. \v 3 Ayaw ninyo pabori ang kabos sa iyang kaso tungod lang sa iyang kakabos. \p \v 4 “Kon makita ninyo nga nakabuhi ang baka o asno sa inyong kaaway, kinahanglang iuli ninyo kini kaniya. \v 5 Kon makita ninyo nga natumba ang asno sa inyong kaaway tungod sa kabug-at sa karga niini, ayaw ninyo kini pasagdi; tabangi ninyo kini nga makatindog. \p \v 6 “Siguradoha nga matagaag hustisya ang mga kabos sa ilang kaso. \v 7 Ayaw kamo pagpang-akusar ug bakak. Ayaw ninyo patya ang usa ka tawong matarong o inosente, kay silotan ko si bisan kinsa nga mohimo niini. \p \v 8 “Ayaw kamo pagdawat ug suborno, kay ang suborno makapabuta sa usa ka tawo ngadto sa kamatuoran ug makapatuis sa hustisya nga alang sa mga inosente. \p \v 9 “Ayaw ninyo daog-daoga ang mga dumuduong,\f + \fr 23:9 \fr*\fq mga dumuduong\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa mga dili Israelinhon nga mga lumulupyo sa Israel.\fqa*\f* kay kamo mismo nasayod kon unsa ang bation sa usa ka dumuduong, kay mga dumuduong usab kamo kaniadto sa Ehipto. \s1 Ang Adlaw ug Tuig nga Igpapahulay \p \v 10 “Sulod sa unom ka tuig makatanom kamo diha sa inyong yuta ug makaani sa abot niini. \v 11 Apan sa ikapitong tuig ayaw ninyo kinig tamni. Kon adunay motubo nga tanom, pasagdi ninyo ang mga kabos nga manguha sa ilang pagkaon gikan niini, ug ang mahibilin ipakaon sa mga ihalas nga mananap. Mao usab kini ang inyong himuon sa inyong mga ubasan ug mga olibo. \p \v 12 “Pagtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapitong adlaw mopahulay kamo, aron makapahulay usab ang inyong mga baka ug mga asno, lakip ang inyong mga ulipon ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo. \p \v 13 “Tumana ninyo pag-ayo kining tanan nga akong giingon kaninyo. Ayaw kamo pag-ampo sa ubang mga dios ni mohisgot o molitok sa ilang ngalan. \s1 Ang Pagsaulog sa Tulo ka Pista Matag Tuig \r (Exo. 34:18-26; Deut. 16:1-17) \p \v 14 “Magsaulog kamog tulo ka pista matag tuig alang sa pagpasidungog kanako. \p \v 15 “Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo. Sumala sa gisugo ko na kaninyo, mokaon kamo ug pan nga walay patubo sulod sa pito ka adlaw. Himoa ninyo kini sa gitakda nga panahon sa bulan sa Abib, kay mao kanang bulana nga mibiya kamo sa Ehipto. Ang kada usa kinahanglan magdala kanakog halad nianang panahona. \p \v 16 “Sauloga usab ninyo ang Pista sa Ting-ani pinaagi sa pagdala kanako sa unang abot sa inyong mga uma. Sauloga usab ninyo ang Pista sa Kataposang Ani sa kataposan sa tuig, inigtigom ninyo sa mga abot sa inyong mga uma. \p \v 17 “Ang tanan ninyong mga lalaki kinahanglang motambong niini nga mga pista kada tuig aron sa pagsimba kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \p \v 18 “Ayaw ninyo ihalad kanako ang dugo uban sa pan nga adunay patubo. Ayaw ninyo paabtig buntag ang tambok sa mananap nga inyong gihalad kanako sa pista. \p \v 19 “Dad-a ninyo sa balay sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang labing maayong bahin sa inyong unang abot. \p “Ayaw ninyo lutoa ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan. \s1 Nagpadala ang Dios ug Anghel aron Paggiya sa mga Tawo \p \v 20 “Karon, magpadala ako ug anghel sa pagbantay kaninyo ug sa paggiya kaninyo ngadto sa dapit nga giandam ko. \v 21 Pamati kamo kaniya ug tumana ang iyang isulti. Ayaw kamo pagsupak kaniya. Kay ang tanan niyang himuon, himuon niya sa akong ngalan ug dili niya baliwalaon ang inyong mga sala.\f + \fr 23:21 \fr*\fq dili niya baliwalaon ang inyong mga sala\fq*\ft : o \ft*\fqa dili niya pasayloon ang inyong mga sala.\fqa*\f* \v 22 Kon mamati kamo pag-ayo sa iyang isulti ug buhaton ninyo ang tanan kong gisulti, makig-gira ako sa inyong mga kaaway. \v 23 Mag-una kaninyo ang akong anghel ug dad-on niya kamo ngadto sa yuta sa mga Amorihanon, Hitihanon, Perisihanon, Canaanhon, Hibihanon, ug Jebusihanon, ug laglagon ko sila. \v 24 Ayaw kamo pagsimba o pag-alagad sa ilang mga dios, o pagsunod sa ilang mga ginahimo. Laglaga ninyo sa hingpit ang ilang mga dios, ug lumpaga ang ilang mga handomanan nga bato. \v 25 Simbaha ninyo ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug hatagan ko kamo ug abundansyang pagkaon ug tubig. Walay sakit nga motakboy kaninyo, \v 26 ug walay babaye nga makuhaan sa iyang gimabdos o mahimong baog diha sa inyong yuta, ug hatagan ko kamog taas nga kinabuhi. \p \v 27 “Hadlokon ko ug patarantahon ang inyong mga kaaway nga inyong ikaatubang ug mangikyas sila gikan kaninyo. \v 28 Magpadala akog mga tamboboan nga mag-una kaninyo, ug abugon nila ang mga Hibihanon, Canaanhon, ug mga Hitihanon. \v 29 Apan dili ko sila abugon sulod lang sa usa ka tuig aron dili mahimong awaaw ang maong yuta ug aron dili modaghan ang ihalas nga mananap didto. \v 30 Abugon ko sila sa hinay-hinay hangtod nga modaghan kamo ug mahimo na nga makapanag-iya sa yuta. \p \v 31 “Siguradohon ko nga ang utlanan sa inyong mga yuta maggikan sa Pulang Dagat hangtod sa Dagat sa Mediteraneo,\f + \fr 23:31 \fr*\fq Dagat sa Mediteraneo\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa Dagat sa mga Filistihanon.\fqa*\f* ug gikan sa disyerto sa habagatan hangtod sa Suba sa Eufrates. Itugyan ko kaninyo ang mga tawo nga namuyo sa maong yuta ug abugon ninyo sila. \v 32 Ayaw kamo paghimog kasabotan kanila o sa ilang mga dios. \v 33 Ayaw ninyo sila tugoti nga mopuyo sa inyong yuta kay basin sila pa ang motukmod kaninyo sa pagpakasala batok kanako. Kay kon mosimba kamo sa ilang mga dios, sigurado nga mahimo kining laang alang kaninyo.” \c 24 \s1 Gidawat sa mga Israelinhon ang Kasabotan sa \nd Ginoo\nd* \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Tungas dinhi kanako, ug ubana si Aaron, Nadab, Abihu, ug ang 70 sa mga tigdumala sa Israel. Magsimba sila kanako didto sa layo-layo. \v 2 Ikaw lang Moises ang makaduol kanako, ang uban dili makaduol. Ug ang mga tawo dili gayod mahimong motungas dinhi uban kanimo.” \p \v 3 Sa dihang gisultihan ni Moises ang mga tawo sa tanang gitudlo ug gisugo sa \nd Ginoo\nd*, nagdungan sila sa pagtubag, “Tumanon namo ang tanang giingon sa \nd Ginoo\nd*.” \v 4 Unya gisulat ni Moises ang tanan nga giingon sa \nd Ginoo\nd*. \p Sayo pa kaayo pagkasunod adlaw, mibangon si Moises ug nagtukod ug halaran sa tiilan sa bukid ug nagbutang siyag 12 ka handomanan nga bato nga nagrepresentar sa 12 ka tribo sa Israel. \v 5 Unya nagsugo siyag mga batan-ong lalaki nga maghalad sa \nd Ginoo\nd* ug mga halad nga sinunog ug mga torong baka isip halad alang sa maayong relasyon. \v 6 Gikuha ni Moises ang katunga sa dugo ug gibutang kini sa mga palanggana, ug ang katunga gisablig niya sa halaran. \v 7 Unya gikuha niya ang Libro sa Kasabotan ug gibasa kini ngadto sa mga tawo. Ug mitubag ang mga tawo, “Tumanon namo ang tanang giingon sa \nd Ginoo\nd*. Sundon namo siya.” \p \v 8 Unya gikuha ni Moises ang dugo nga anaa sa mga palanggana ug gisablig kini ngadto sa mga tawo ug miingon, “Mao kini ang dugo nga nagpalig-on sa kasabotan nga gihimo sa \nd Ginoo\nd* uban kaninyo sa paghatag niya niining tanang mga sugo.” \p \v 9 Mitungas sa bukid si Moises, Aaron, Nadab, Abihu, ug ang 70 sa mga tigdumala sa Israel, \v 10 ug unya nakita nila ang Dios sa Israel. Sa iyang tiilan adunay daw dalan nga hinimo sa bato nga sapiro nga sama katin-aw sa langit. \v 11 Bisan nakita niining mga tigdumala ang Dios, wala sila patya sa Dios. Mikaon pa gani sila ug nanginom didto sa presensya sa Dios. \p \v 12 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Tungas dinhi kanako ibabaw sa bukid ug paghulat, kay ihatag ko kanimo ang lagpad nga mga bato nga akong gisulatan sa akong mga sugo ug mga balaod alang sa mga tawo.” \p \v 13 Busa nanglakaw si Moises ug ang iyang personal nga katabang nga si Josue ug mitungas si Moises sa bukid sa Dios. \v 14 Sa wala pa siya mitungas, miingon si Moises sa mga tigdumala sa Israel, “Hulat kamo dinhi hangtod makabalik kami. Mahibilin dinhi uban kaninyo si Aaron ug si Hur, ug kon aduna kamoy problema, dangop lang kamo kanila.” \p \v 15 Pag-abot ni Moises sa ibabaw nga bahin sa bukid, gitabonan sa panganod ang bukid. \v 16 Unya ang gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd* mikunsad sa Bukid sa Sinai. Ug sulod sa unom ka adlaw natabonan sa panganod ang bukid. Sa ikapitong adlaw, gikan sa panganod, gitawag sa \nd Ginoo\nd* si Moises. \v 17-18 Busa misulod si Moises sa panganod ug mitungas pa gayod siya ibabaw sa bukid. Nagpabilin siya didto sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii. Sa panan-aw sa mga Israelinhon nga atua sa ubos, ang gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd* ibabaw sa bukid daw sa nagdilaab nga kalayo. \c 25 \s1 Ang mga Halad alang sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 35:4-9) \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 2 “Ingna ang mga Israelinhon nga maghalad sila kanako. Ikaw mao ang modawat sa mga halad nga kinasing-kasing nilang ihalad kanako. \b \lh \v 3 “Mao kini ang mga halad nga imong dawaton gikan kanila: \b \li1 “bulawan, plata, bronsi, \li1 \v 4 hilo nga kolor ube, asul ug pula, lino, \li1 panapton nga hinimo gikan sa balhibo sa kanding, \li1 \v 5 panit sa laking karnero nga gitina ug pula, maayong klasi sa panit,\f + \fr 25:5 \fr*\fq maayong klasi sa panit\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot niini, panit sa dugong o dolfin.\ft*\f* kahoyng akasya, \li1 \v 6 lana sa olibo alang sa suga, \li1 mga lamas alang sa lana nga pangdihog ug alang sa humot nga insenso, \li1 \v 7 ug bato nga onix ug uban pang mahalong mga bato nga gamiton sa efod\f + \fr 25:7 \fr*\fq efod\fq*\ft : usa ka pinasahi nga bisti sa mga pari.\ft*\f* ug sa mga bulsa-bulsa sa sapaw sa dughan. \b \p \v 8 “Ug pahimoa ang katawhan sa Israel ug balaang puloy-anan alang kanako, diin ako magpuyo uban kanila. \v 9 Ipahimo kini nga Tolda nga Pagsimbahan ug ang tanang kagamitan niini basi sa sumbanan nga ipakita ko kanimo. \s1 Ang Sudlanan sa Kasugoan \r (Exo. 37:1-9) \p \v 10 “Pagpahimo ug Sudlanan nga hinimo sa akasya nga 45 ka pulgada ang gitas-on, 27 ka pulgada ang gilapdon, ug 27 ka pulgada ang gihabugon. \v 11 Pahaklapi kinig purong bulawan sa sulod ug sa gawas, ug paribetihi ug bulawan ang mga kilid niini. \v 12 Pagpahimo ug upat ka bulawan nga singsing ug itaod kini sa iyang upat ka haligi. \v 13 Unya pagpahimo ug mga pangdayong nga akasya ug pahaklapi ug bulawan. \v 14 Isuot kini sa mga singsing sa kada kilid sa Sudlanan aron madayongan ang Sudlanan pinaagi niini. \v 15 Dili gayod kuhaon ang mga pangdayong diha sa mga singsing sa Sudlanan. \v 16 Unya isulod diha sa Sudlanan ang lagpad nga mga bato, diin nasulat ang Kasugoan nga ihatag ko kanimo. \p \v 17 “Pahimoi ang Sudlanan ug taklob nga purong bulawan nga 45 ka pulgada ang gitas-on ug 27 ka pulgada ang gilapdon. \v 18-19 Unya pagpahimo ug duha ka kerubin nga bulawan, ug ibutang kini sa isigka-tumoy sa tabon sa Sudlanan. \v 20 Kinahanglan nga ang mga pako sa kerubin nagbukhad ibabaw sa tabon aron malandongan nila kini, ug mag-atbang silang duha nga nagtan-aw ngadto sa tabon. \v 21 Isulod diha sa Sudlanan ang lagpad nga mga bato, diin nasulat ang Kasugoan nga ihatag ko kanimo, ug unya taboni ang Sudlanan. \v 22 Makigkita ako kanimo didto taliwala sa duha ka kerubin nga anaa ibabaw sa Sudlanan sa Kasugoan, ug ihatag ko kanimo ang tanan kong mga sugo alang sa katawhan sa Israel. \s1 Ang Lamisa \r (Exo. 37:10-16) \p \v 23 “Pagpahimo usab ug lamisa nga akasya nga 36 ka pulgada ang gitas-on, 18 ka pulgada ang gilapdon, ug 27 ka pulgada ang gihabugon. \v 24 Pahaklapi kinig purong bulawan ug paribetihi ug bulawan ang mga kilid niini. \v 25 Pabutangi kinig sanipa sa kada kilid, nga upat ka pulgada ang gilapdon, ug paribetihi ug bulawan ang sanipa. \v 26 Unya pagpahimo ug upat ka bulawan nga singsing ug itaod kini sa upat ka eskina sa may tiil sa lamisa, \v 27 duol sa sanipa. Dinhi ninyo isuot ang mga pangdayong sa lamisa. \v 28 Kinahanglan nga kining mga pangdayong hinimo gikan sa akasya ug hinaklapan ug bulawan. \p \v 29 “Pagpahimo usab ug bulawan nga mga plato, mga tasa,\f + \fr 25:29 \fr*\fq tasa\fq*\ft : dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto.\ft*\f* mga tibod, ug mga yahong nga gamiton alang sa mga halad nga ilimnon.\f + \fr 25:29 \fr*\fq halad nga ilimnon\fq*\ft : halad kini nga bino nga ginabubo sa ubos sa halaran o sa yuta sa pagpasidungog sa Dios. Ginahalad kini uban sa “halad nga sinunog” ug “halad sa pagpasidungog sa \+nd Ginoo\+nd*.”\ft*\f* \v 30 Ug kini nga lamisa kinahanglang butangan kanunay ug pan nga ginahalad sa akong presensya. \s1 Ang Butanganan ug Suga \r (Exo. 37:17-24) \p \v 31 “Pagpahimo usab ug butanganan sa suga nga purong bulawan ang tiil ug lawas niini, ug gidekorasyonan kinig mga bulak nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. Unay sa butanganan sa suga ang mga dekorasyon niini. \v 32 Ang butanganan sa suga kinahanglang adunay unom ka mga sanga, tag-tulo sa kada kilid. \v 33 Ang kada sanga adunay tulo ka dekorasyon nga mga bulak nga ang korte murag almond, nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. \v 34 Ang lawas sa butanganan sa suga adunay upat ka dekorasyon nga mga bulak nga ang korte murag almond, nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. \v 35 Adunay usa ka bulak sa ubos sa matag bahin diin magtagbo ang mga sanga. \v 36 Ang mga dekorasyon ug ang mga sanga unay sa lawas sa butanganan sa suga sa paghimo niini gikan sa bulawan. \p \v 37 “Unya pagpahimo ug pito ka suga alang niining maong butanganan ug ipahimutang kini sa paagi nga ang kahayag niini modan-ag sa atubangan. \v 38 Ang mga kimpit ug mga pangsalod sa naupos nga pabilo sa suga kinahanglan purong bulawan. \v 39 Mga 35 ka kilo nga purong bulawan ang kinahanglanon mo sa pagpahimo sa butanganan sa suga ug sa tanang kagamitan niini. \v 40 Siguroha nga ipahimo mo kining tanan sumala gayod sa plano nga gipakita ko kanimo dinhi sa bukid. \c 26 \s1 Ang Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 36:8-38) \p \v 1 “Pagpahimo usab ug Tolda nga Pagsimbahan. Ang gamiton sa paghimo niini napulo ka panid nga lino nga gibordahan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Ug pabordahi kini ug kerubin sa hanas nga moborda. \v 2 Kinahanglan ang kada panapton adunay gitas-on nga 42 ka piye ug adunay gilapdon nga unom ka piye. \v 3 Sumpayon kini sa tinag-lima; bali duha ka tag-lima. \v 4 Unya pahimoi ug mga singsing nga panapton nga asul ang kilid sa matag panid sa panapton nga gisumpay; \v 5 tag-50 ka mga singsing ang ibutang sa kada kilid ug kinahanglan nga magkatakdo kini. \v 6 Unya pagpahimo ug 50 ka kaw-it nga bulawan aron masumpay ang mga singsing sa duha ka hut-ong sa sinumpay nga mga panapton. Niining paagiha mahimo ang Tolda nga Pagsimbahan. \p \v 7 “Unya pahimoi ug tabon kini nga Tolda. Ang gamiton sa paghimo niini 11 kabuok panapton nga hinimo gikan sa balhibo sa kanding. \v 8 Kinahanglan managsama gayod ang gidak-on niining mga panapton. Ang kada usa kinahanglan adunay gitas-on nga 45 ka piye ug adunay gilapdon nga unom ka piye. \v 9 Sumpay-sumpayon ang unang lima ka panapton, ug lainon usab pagsumpay ang nabilin nga unom. Ang gisumpay nga ikaunom nga panapton, pil-on atubangan sa Tolda. \v 10 Pabutangi usab ug 50 ka mga singsing ang kilid sa kataposang panapton sa duha ka hut-ong sa sinumpay nga mga panapton. \v 11 Ug pagpahimog 50 ka kaw-it nga bronsi ug ibutang sa mga singsing aron mausa ang sinumpay nga mga panapton sa tolda. \v 12 Ipabitay sa likod sa Tolda ang katunga sa sobra sa panapton, \v 13 ug ipabitay usab sa isigka-kilid sa Tolda ang usa ug tunga ka piye nga panapton nga sobra sa pagtabon sa Tolda. \v 14 Ang ibabaw sa tabon sa Tolda sapawi ug panit sa laking karnero nga gitina ug pula, ug taboni pa gayod ug maayong klasi sa panit.\f + \fr 26:14 \fr*\fq maayong klasi sa panit\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot niini panit sa dugong o dolfin.\ft*\f* \p \v 15 “Ang mga dingding sa Tolda kinahanglan tabla nga akasya. \v 16 Ang gitas-on sa kada tabla 15 ka piye ug ang gilapdon duha ka piye. \v 17 Ang kada tabla butangan ug duha ka dila-dila aron masumpay kini sa laing tabla. Kinahanglan ingon niini ang himuon sa tanang tabla. \v 18 Ang 20 niini nga mga tabla gamiton diha sa habagatang bahin sa Tolda. \v 19 Kini nga mga tabla ipahaom diha sa 40 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan kada tabla. \v 20 Ang sa amihan nga bahin sa Tolda gamitan ug 20 ka tabla \v 21 ug ipahaom usab kini sa 40 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan sa kada tabla. \v 22 Ang sa kasadpan nga bahin sa Tolda gamitan ug unom ka tabla, \v 23 ug duha ka tabla sa mga eskina niini. \v 24 Kining mga tablaha sa mga eskina nasumpay pag-ayo gikan sa ubos hangtod sa ibabaw pinaagi sa usa ka singsing. Kinahanglan sama gayod niini ang himuon sa duha ka tabla sa mga eskina. \v 25 Busa adunay walo ka tabla sa maong bahin sa Tolda, ug nahaom kini sa 16 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan sa kada tabla. \p \v 26 “Pagpahimo usab ug mga babag nga akasya alang sa dingding nga lima alang sa amihan nga bahin sa Tolda, \v 27 lima usab alang sa habagatang bahin, ug lima alang sa kasadpang bahin, luyo sa Tolda. \v 28 Ang babag nga ibutang sa tunga-tungang bahin sa dingding kinahanglan molapos sa isigka-tumoy sa Tolda. \v 29 Pahaklapig bulawan ang mga tabla ug pabutangi kinig mga singsing nga bulawan nga maoy suotanan sa mga babag. Pahaklapi usab ug bulawan ang mga babag. \p \v 30 “Kinahanglan nga ipatukod mo ang Tolda nga Pagsimbahan basi gayod sa plano nga gipakita ko kanimo dinhi sa bukid. \p \v 31 “Pagpahimo usab ug kurtina nga hinimo gikan sa lino ug mga hilo nga kolor ube, asul, ug pula, ug pabordahi kinig kerubin sa mga hanas nga tigborda. \v 32 Isab-it kini sa mga kaw-it nga bulawan nga gipahimutang sa upat ka haligi nga akasya nga hinaklapan ug bulawan. Kining upat ka haligi gipahaom sa upat ka tungtonganan nga plata. \v 33 Kon masab-it na ang kurtina diha sa mga kaw-itanan, ibutang sa luyo niini ang Sudlanan sa Kasugoan. Ang kurtina maoy mag-ulang sa Balaang Dapit gikan sa Labing Balaang Dapit. \v 34 Ang Sudlanan sa Kasugoan kinahanglan didto ibutang sa Labing Balaang Dapit ug kinahanglang ibutang usab ang tabon niini. \v 35 Ibutang ang lamisa sa gawas sa kurtina sa amihan nga bahin sa Tolda nga Pagsimbahan, ug ibutang atbang niini ang butanganan sa suga sa habagatang bahin. \p \v 36 “Pagpahimo usab ug usa pa ka kurtina alang sa entrada sa Tolda nga Pagsimbahan. Ang gamiton sa paghimo niini lino ug mga hilo nga kolor ube, asul, ug pula, ug pabordahi kini. \v 37 Unya isab-it kini sa mga kaw-itanan nga bulawan nga gipahimutang sa lima ka haligi nga akasya nga hinaklapan ug bulawan. Kining lima ka haligi gipahaom sa lima ka tungtonganan nga bronsi.” \c 27 \s1 Ang Halaran nga Sunoganan sa Halad \r (Exo. 38:1-7) \p \v 1 “Pagpahimo ug kuwadradong halaran nga akasya nga adunay gitas-on ug gilapdon nga pito ug tunga ka piye, ug gihabugon nga upat ug tunga ka piye. \v 2 Pabutangi kinig mga sungay-sungay nga unay diha sa upat ka eskina niini. Ug pahaklapi kini ug bronsi. \v 3 Ang tanang kagamitan sa halaran kinahanglan hinimo usab ug bronsi, ang saloranan sa abo, mga pala, mga yahong, mga dagkong tinidor alang sa karne, ug mga butanganan ug baga. \v 4 Pagpahimo usab ug sugbahanan nga bronsi alang sa halaran, ug pabutangi kinig mga singsing nga bronsi sa kada eskina. \v 5 Unya ibutang kini sa tungtonganan niini nga anaa sa tunga-tunga nga bahin sa sulod sa halaran. \v 6 Unya pagpahimo ug mga pangdayong sa halaran. Kinahanglan hinimo kini gikan sa kahoy nga akasya, ug hinaklapan ug bronsi. \v 7 Isuot kini sa mga singsing nga anaa sa kada kilid sa halaran aron madayongan ang halaran. \v 8 Ang halaran nga ipahimo mo kinahanglan tabla nga haw-ang sa tunga. Ipahimo kini basi sa plano nga gipakita ko kanimo dinhi sa bukid. \s1 Ang Hawanan sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 38:9-20) \p \v 9 “Pabutangi ug hawanan ang Tolda nga Pagsimbahan, ug paliboti kinig mga kurtina nga hinimo gikan sa lino. Ang gitas-on sa mga kurtina dapit sa habagatan 150 ka piye. \v 10 Itaod kini nga mga kurtina sa mga kaw-it nga plata nga unay sa kabilya nga plata diha sa 20 ka haligi nga bronsi nga gipahaom usab sa 20 ka tungtonganan nga bronsi. \v 11 Ang kurtina sa amihan nga bahin 150 usab ka piye ang gitas-on. Isab-it kini sa mga kaw-it nga plata nga anaa sa mga kabilya nga plata sa 20 ka mga haliging bronsi nga gipahaom usab sa mga tungtonganan nga bronsi. \p \v 12 “Ang gilapdon sa kasadpang bahin sa hawanan 75 ka piye ug aduna usab kini mga kurtina ug napulo ka haligi nga gipahaom sa napulo ka tungtonganan. \v 13 Ang gilapdon sa sidlakang bahin sa hawanan 75 usab ka piye. \v 14 Ang pultahan sa hawanan nga nahimutang sa sidlakan butangan usab ug mga kurtina sa isigka-kilid. Ang kurtina sa tuo 22 ug tunga ka piye ang gitas-on, ug itaod kini diha sa tulo ka haligi nga gipahaom sa tulo usab ka tungtonganan. \v 15 Ang kurtina sa wala 22 ug tunga usab ka piye ang gitas-on, ug itaod kini diha sa tulo ka haligi nga gipahaom usab sa tulo ka tungtonganan. \p \v 16 “Ang pultahan mismo sa hawanan pabutangig kurtina nga 30 ka piye ang gitas-on. Kinahanglan hinimo sa lino ang kurtina. Bordahan kini ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Kinahanglan nga maayo gayod ang pagkaborda niini. Unya itaod ang kurtina diha sa upat ka haligi nga gipahaom sa upat ka tungtonganan. \v 17 Kinahanglan ang tanang haligi libot sa hawanan adunay mga kaw-it ug mga kabilya nga plata, ug adunay mga tungtonganan nga bronsi. \v 18 Ang tibuok hawanan 150 ka piye ang gitas-on ug 75 ka piye ang gilapdon. Libotan kinig kurtina nga lino, nga ang gitas-on pito ka piye ug tunga. Itaod kini nga kurtina sa mga haligi nga gipahaom sa mga tungtonganan nga bronsi. \v 19 Kinahanglan nga pulos bronsi ang tanang kagamitan sa Tolda nga Pagsimbahan, lakip ang tanang mga ugsok nga pangbanting sa tolda ug sa mga kurtina sa hawanan niini. \s1 Ang Pag-atiman sa mga Suga sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Lev. 24:1-4) \p \v 20 “Sugoa ang mga Israelinhon sa pagdala kanimo ug purong lana gikan sa dinukdok nga olibo alang sa mga suga sa Tolda, aron magsiga kini sa kanunay. \v 21 Ang butanganan sa suga ibutang sa gawas sa kurtina nga anaa sa atubangan sa Sudlanan sa Kasugoan. Si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki mao ang mag-atiman sa mga suga sa Tolda nga Tagboanan.\f + \fr 27:21 \fr*\fq Tolda nga Tagboanan\fq*\ft : \ft*\fqa Tolda nga Pagsimbahan, sa kini ka pinasahi nga tolda nga gipahimo sa \+nd Ginoo\+nd* kang Moises diin makigkita o mopahayag siya sa iyang mga katawhan.\fqa*\f* Magsiga kini diha sa akong presensya gikan sa gabii hangtod sa buntag. Kini nga tulomanon kinahanglan tumanon sa mga Israelinhon ug sa ilang mga kaliwat hangtod sa umaabot nga henerasyon.” \c 28 \s1 Ang Bisti sa mga Pari \r (Exo. 39:1-7) \p \v 1 “Ilain gikan sa mga tawo si Aaron nga imong igsoon ug ang iyang mga anak nga lalaki nga sila si Nadab, Abihu, Eleazar, ug Itamar, aron mag-alagad sila kanako ingon nga mga pari. \v 2 Pagpatahi ug sagrado nga mga bisti alang kang Aaron aron mapasidunggan siya. \v 3 Ingna ang tanang maayong mga mananahi, nga gihatagan ko ug abilidad sa pagpanahi, nga tahian nilag mga bisti si Aaron sa pagdedikar kaniya aron mag-alagad kanako ingon nga pari. \v 4 Mao kini ang mga bisti nga ilang tahion: ang sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa, ang efod, ang panggawas nga bisti, ang pang-ilalom nga bisti nga binordahan, ang turban, ug ang bakos. Tahion nila kini alang kang Aaron, apil usab sa iyang mga anak nga lalaki, aron makaalagad sila kanako ingon nga mga pari. \v 5 Kinahanglan ang panapton nga ilang gamiton lino nga binordahan ug tanod nga bulawan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \s1 Ang Efod \r (Exo. 39:2-7) \p \v 6 “Ang efod kinahanglan hinimo sa lino nga binordahan ug tanod nga bulawan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Kinahanglan nga maayo gayod ang pagkaborda niini. \v 7 Aduna kini duha ka bahin, luyo ug atubangan, ug nasumpay kini sa duha ka strap sa may abaga. \v 8 Ang bakos niini lino usab nga binordahan ug tanod nga bulawan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \p \v 9 “Unya pagkuha ug duha ka bato nga onix ug pakuliti kini sa mga ngalan sa mga anak nga lalaki ni Jacob.\f + \fr 28:9 \fr*\fq Jacob\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Israel. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 21|link-href="EXO 28:21"\+xt*.\ft*\f* \v 10 Kinahanglan pasunod ang pagkakulit sa mga ngalan gikan sa kamagulangan hangtod sa kamanghoran. Unom ka ngalan ang ikulit sa kada bato. \v 11 Kinahanglan nga ang pagkulit niini sama sa paagi sa pagkulit sa platero sa silyo. Unya ibutang ang mga bato sa mga bayanan nga bulawan \v 12 ug itaod kini sa strap sa efod ingon nga handomanan nga mga bato alang sa mga tribo sa Israel. Niining paagiha madala kanunay ni Aaron ang ilang mga ngalan sa akong presensya, ug hinumdoman ko sila. \v 13 Ang mga bayanan nga bulawan \v 14 pabutangig duha ka kadena nga purong bulawan aron mataod sa strap sa bisti. \s1 Ang Sapaw sa Dughan nga adunay mga Bulsa-bulsa \r (Exo. 39:8-21) \p \v 15 “Pagpahimo ug sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa, nga gamiton sa pagpakisayod sa akong kabubut-on.\f + \fr 28:15 \fr*\ft Tan-awa ang \+xt bersikulo 30|link-href="EXO 28:30"\+xt*.\ft*\f* Kinahanglan nga mga hanas gihapon ang mohimo niini, ug ang panapton niini sama sa efod: lino nga binordahan ug tanod nga bulawan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \v 16 Kining sapaw sa dughan kinahanglan gidoble pagpilo ug kuwadrado nga siyam ka pulgada ang gitas-on ug siyam ka pulgada ang gilapdon. \v 17 Pabutangi kinig upat ka laray sa mahalong mga bato. Sa unang laray, rubi, topas, ug beril; \v 18 sa ikaduhang laray, emerald, sapiro ug diamante; \v 19 sa ikatulong laray, hasinto, agate, ug ametis; \v 20 ug sa ikaupat nga laray, krisolito, onix, ug jasper. Ibutang kini nga mga bato diha sa mga bayanan nga bulawan. \v 21 Ang kada bato kinahanglan adunay ngalan sa mga anak ni Jacob sa pagrepresentar sa 12 ka tribo sa Israel. Ang pagkakulit sa mga ngalan kinahanglan sama sa pagkulit ug silyo. \p \v 22 “Pabutangi usab ug kadena nga purong bulawan ang sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa. \v 23 Unya pagpahimo ug duha ka mga singsing nga bulawan ug ikabit kini sa ibabaw nga mga eskina sa sapaw sa dughan. \v 24 Ikabit ang duha ka kadena nga bulawan diha sa duha ka singsing sa sapaw sa dughan, \v 25 ug ang duha ka tumoy sa kadena ikabit sa duha ka bayanan nga bulawan nga anaa sa strap sa efod. \v 26 Pagpahimo pa ug duha ka singsing nga bulawan, ug itaod kini sa ubos nga mga eskina sa sapaw sa dughan, nga gisapaw sa efod. \v 27 Pagpahimo pa gayod ug duha pa ka singsing nga bulawan ug itaod kini sa efod dapit sa bakos. \v 28 Unya ihikot ninyo pinaagi sa hikot nga asul ang mga singsing sa ubos nga bahin sa sapaw sa dughan ngadto sa mga singsing sa kilid sa efod. Niining paagiha maplastar pag-ayo ang sapaw sa dughan ibabaw sa bakos ug dili mabulag gikan sa efod. \p \v 29 “Kon mosulod si Aaron sa Balaang Dapit kinahanglan isul-ob niya kining sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa diin nasulat ang mga ngalan sa mga tribo sa Israel aron hinumdoman ko sila kanunay. \v 30 Isulod ang Urim ug Tumim\f + \fr 28:30 \fr*\fq Urim ug Tumim\fq*\ft : duha ka butang nga ginagamit sa paghibalo sa kabubut-on sa Dios.\ft*\f* sa sapaw sa dughan aron anaa kini sa dughan ni Aaron kon moadto siya sa akong presensya. Niining paagiha dala-dalahon kanunay ni Aaron kining duha ka butang kon moadto siya sa akong presensya aron mahibaloan niya ang akong kabubut-on alang sa mga Israelinhon. \s1 Ang Uban pang mga Bisti sa mga Pari \r (Exo. 39:22-31) \p \v 31 “Ang panggawas nga bisti nga paibabwan sa efod kinahanglan purong asul \v 32 ug adunay liab sa tunga para lusotan sa ulo. Ug kinahanglang sigsagan ang liab aron dili kini magisi. \v 33-34 Pabutangi ang sidsid niini ug mga dayandayan nga pormag prutas nga pomegranata,\f + \fr 28:33-34 \fr*\fq pomegranata\fq*\ft : mapula-pula nga prutas nga daw sa mansanas kadako. Adunay baga kini nga panit ug ang unod niini tam-is nga adunay daghang liso.\ft*\f* nga hinimo gikan sa hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Pasal-angi kini nga mga dayandayan ug mga gagmayng kampanilya nga bulawan. \v 35 Kinahanglang isul-ob kini ni Aaron kon mosulod siya sa Balaang Dapit sa pag-alagad diha sa akong presensya, aron madunggan ang tiling-tiling sa mga kampanilya kon mosulod ug mogawas si Aaron sa Balaang Dapit. Kon himuon niya kini, dili siya mamatay. \p \v 36 “Pagpahimo ug medalyon nga purong bulawan, ug ikulit sama sa paghimog silyo, kini nga mga pulong: \pc \sc Gilain alang sa \+nd Ginoo\+nd*.\sc* \m \v 37 Itaod kini sa atubangan sa turban ni Aaron pinaagi sa asul nga higot, \v 38 aron makita kini diha sa iyang agtang. Magpakita kini nga dad-on ni Aaron ang bisan unsang sala nga nahimo sa mga Israelinhon sa ilang paghalad sa \nd Ginoo\nd*. Itaod kini kanunay ni Aaron diha sa iyang agtang aron malipay ang \nd Ginoo\nd* kanila. \p \v 39 “Ang pang-ilalom nga bisti ni Aaron kinahanglan panapton nga lino ug mao usab ang iyang turban ug ang bakos nga binordahan. \v 40 Pagpatahi usab ug mga pang-ilalom nga bisti, mga bakos, ug mga turban alang sa mga anak ni Aaron sa pagpasidungog kanila. \p \v 41 “Ipasul-ob kini nga mga bisti sa imong igsoong si Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, ug unya dihogi\f + \fr 28:41 \fr*\fq dihogi\fq*\ft : o \ft*\fqa buboan.\fqa*\f* sila ug lana ug ordinahi. Idedikar sila kanako aron makaalagad sila kanako ingon nga mga pari. \p \v 42 “Patahii usab sila ug mga pang-ilalom nga bisti sa pagtabon sa ilang kahubo. Gikan sa hawak paingon sa paa ang gitas-on niini. \v 43 Kinahanglan nga isul-ob nila kini inigsulod nila sa Tolda nga Tagboanan, o inigduol nila sa halaran sa Balaang Dapit sa pag-alagad ingon nga mga pari, aron dili sila makasala ug mamatay. \p “Kini nga tulomanon kinahanglan nga tumanon ni Aaron ug sa iyang mga kaliwat hangtod sa hangtod.” \c 29 \s1 Ang Pagdedikar sa mga Pari \r (Lev. 8:1-36) \p \v 1 “Mao kini ang imong himuon sa pagdedikar kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki aron makaalagad sila kanako ingon nga mga pari. Pagkuha ug nating torong baka ug duha ka hamtong nga laking karnero nga walay depekto. \v 2 Pagkuha usab ug maayong klasi sa harina ug pagluto ug pan nga walay patubo. Ang imong lutuon, pan nga walay sagol ug mantika, pan nga baga nga sinagolan ug mantika, ug pan nga nipis nga pinahiran ug mantika. \v 3 Isulod kining tanan sa basket ug dad-a kanako uban ang nating torong baka ug ang duha ka laking karnero. \p \v 4 “Dad-a si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki didto dapit sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan, ug ipakaligo sila. \v 5 Unya ipasul-ob kang Aaron ang iyang pang-ilalom nga bisti, ang panggawas nga bisti, ang efod, ug ang sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa. Baksi ang iyang hawak sa maayong pagkahimo nga bakos sa efod. \v 6 Ipasul-ob sa iyang ulo ang turban, ug ipataod sa atubangan sa turban ang medalyon nga bulawan. \v 7 Unya kuhaa ang lana ug ibubo sa ulo ni Aaron sa pagdihog kaniya. \v 8 Idedikar usab ang iyang mga anak nga lalaki. Ipasul-ob usab kanila ang pang-ilalom nga bisti, \v 9 turban, ug bakos. Sila ug ang ilang mga kaliwat mao ang mahimong pari hangtod sa kahangtoran. \p “Ordinahan mo niining paagiha si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki. \p \v 10 “Dad-a ang nating torong baka atubangan sa Tolda nga Tagboanan, ug ipapatong ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki ang ilang mga kamot ngadto sa ulo sa baka. \v 11 Unya ihawa ang baka diha sa presensya sa \nd Ginoo\nd*, sa may pultahan sa Tolda nga Tagboanan. \v 12 Pagkuha ug dugo sa baka ug ipahid kini sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran pinaagi sa imong tudlo, ug ang mahibiling dugo iyabo diha sa kinaubosang bahin sa halaran. \v 13 Unya kuhaa ang tanang tambok sa sulod sa ginhawaan sa baka, ang gamay nga bahin sa atay, ug ang mga bato-bato apil ang mga tambok niini, ug sunoga kini diha sa halaran. \v 14 Apan ang iyang unod, panit, ug tinai sunogon mo sa gawas sa kampo. Halad kini aron mahimo silang hinlo. \p \v 15 “Unya kuhaa ang usa sa laking karnero ug ipapatong ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki ang ilang mga kamot ngadto sa ulo sa karnero. \v 16 Unya ihawa kini ug isablig ang dugo niini libot sa halaran. \v 17 Hiwa-hiwaa ang karnero ug hugasi ang mga bahin sa sulod sa ginhawaan ug ang mga tiil, ug usaha kini uban sa ulo. \v 18 Unya sunoga kining tanan diha sa halaran isip halad nga sinunog alang kanako. Ang kahumot niini nga halad pinaagi sa kalayo\f + \fr 29:18 \fr*\ft Ginagamit kini nga pulong alang sa nagkalain-lain nga klasi sa mga halad. Ginatawag usab kini nga \ft*\fqa pagkaon sa Dios \fqa*\ft sa \+xt Lev. 21:6, 21; Num. 28:2\+xt*.\ft*\f* makapalipay kanako. \p \v 19 “Unya kuhaa ang usa pa ka laking karnero, ug ipapatong ang mga kamot ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki sa ulo sa karnero. \v 20 Unya ihawa kini, ug kuhaa ang ubang dugo niini ug ipahid sa ubos nga bahin sa tuong dalunggan ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, ug sa mga kumagko sa ilang tuong kamot ug tuong tiil. Unya isablig ang dugo libot sa halaran. \v 21 Kuhaa ang ubang dugo sa halaran ug isagol kini sa lana nga pangdihog, ug unya iwisik kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki ug sa ilang mga bisti. Niining paagiha madedikar si Aaron ug ang iyang mga anak, lakip ang ilang mga bisti. \p \v 22 “Unya kuhaa ang mga tambok sa karnero, ang tambok nga ikog, ang tanang tambok sa sulod sa ginhawaan, ang gamay nga bahin sa atay, ang mga bato-bato apil ang mga tambok niini, ug ang tuo nga paa. Mao kini ang karnero nga halad alang sa ordinasyon sa mga pari. \v 23 Pagkuha gikan sa basket ug tag-usa ka klasi sa mga pan nga walay patubo nga gihalad kanako: pan nga walay sagol nga mantika, pan nga baga nga sinagolan ug mantika, ug pan nga nipis. \v 24 Paguniti kining tanan kang Aaron ug sa iyang mga anak ug ibayaw nila kini isip halad nga binayaw\f + \fr 29:24 \fr*\fq halad nga binayaw\fq*\ft : bahin kini sa mga pari gikan sa halad nga alang sa maayong relasyon ngadto sa \+nd Ginoo\+nd*, ug ginabayaw kini sa mga pari sa ilang seremonya. Adunay mga “halad nga binayaw” nga ginasunog ingon nga halad ngadto sa Dios.\ft*\f* alang kanako. \v 25 Unya kuhaa kini kanila ug sunoga diha sa halaran uban sa halad nga sinunog. Ang kahumot niini nga halad pinaagi sa kalayo makapalipay kanako. \v 26 Unya kuhaa ang dughan sa karnero nga halad alang sa pag-ordina kang Aaron ug ibayaw kini isip halad nga binayaw alang kanako. Pagkahuman, kuhaa kini isip imong bahin. \p \v 27 “Idedikar kanako ang mga bahin sa karnero nga halad alang sa pag-ordina kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, lakip na niini ang dughan ug paa nga gibayaw kanako. \v 28 Sa kada halad sa mga Israelinhon sa mga halad alang sa maayong relasyon kanako, mao gayod kini kanunay ang mga bahin sa mananap nga mahimong bahin nila ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki. \p \v 29 “Kon mamatay na si Aaron, ang iyang sagrado nga mga bisti ihatag ngadto sa usa niya ka kaliwat nga mopuli kaniya isip pangulong pari, aron ila kining sul-obon kon ordinahan sila pinaagi sa pagdihog kanila sa lana. \v 30 Ang kaliwat ni Aaron nga mopuli kaniya isip pangulong pari mosul-ob niining mga bistiha sulod sa pito ka adlaw inigsulod niya sa Tolda nga Tagboanan sa pag-alagad diha sa Balaang Dapit. \p \v 31 “Kuhaa ang karnero nga gihalad sa pag-ordina ug lutoa ang karne niini diha sa usa ka balaang dapit. \v 32 Kaonon kini ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, apil ang mga pan sa basket, diha sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan. \v 33 Sila lang ang mahimong mokaon niini nga karne ug pan nga gihalad aron mahinloan sila gikan sa ilang sala sa dihang giordinahan sila. Walay laing makakaon niini uban kanila kay kini nga mga pagkaon sagrado. \v 34 Kon adunay mabilin nga pagkaon pagkabuntag, kinahanglan sunogon kini. Dili gayod kini kan-on, kay kini sagrado. \p \v 35 “Sunda kining gisugo ko kanimo bahin kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki. Himoa ang pag-ordina kanila sulod sa pito ka adlaw. \v 36 Kada adlaw maghalad ka ug usa ka baka isip halad sa paghinlo aron mahimong hinlo ang halaran, ug unya dihogi kinig lana agig paghalad niini. \v 37 Himoa kini sulod sa pito ka adlaw ug unya mahimo gayod nga labing balaan ang halaran, ug kinahanglan nga balaan usab ang naggunit niini. \s1 Ang mga Halad sa Matag Adlaw \r (Num. 28:1-8) \p \v 38 “Ang imong ihalad sa halaran matag adlaw duha ka karnero nga nag-edad ug tagsa pa ka tuig. \v 39 Usa sa buntag ug usa usab sa hapon. \v 40 Uban sa paghalad mo ug karnero sa buntag, paghalad usab ug duha ka kilo nga maayong klasi sa harina nga sinagolan ug usa ka litrong mantika nga gikan sa dinukdok nga olibo, ug usa ka litro nga duga sa ubas isip halad nga ilimnon. \v 41 Sa imong paghalad sa karnero inigkahapon, kinahanglan nga ihalad mo kini sama sa imong gibuhat sa buntag, lakipi sa samang mga halad nga harina ug ilimnon. Ang kahumot niini nga halad pinaagi sa kalayo makapalipay kanako. \v 42-43 Kini nga halad nga sinunog kinahanglan kanunay nga ihalad bisan sa umaabot ninyong henerasyon. Ihalad ninyo kini sa akong presensya, didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan diin makigsulti ako kanimo ug makigkita usab sa mga Israelinhon. Kini nga Tolda mabalaan tungod sa akong gamhanang presensya. \p \v 44 “Himuon kong balaan ang Tolda nga Tagboanan ug ang halaran, ug ilain ko si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki alang sa pag-alagad kanako ingon nga mga pari. \v 45 Mopuyo ako uban sa mga Israelinhon ug ako mahimong ilang Dios. \v 46 Mahibaloan nila nga ako mao ang \nd Ginoo\nd* nga ilang Dios nga nagpagawas kanila gikan sa Ehipto aron mopuyo ako uban kanila. Ako mao ang \nd Ginoo\nd* nga ilang Dios. \c 30 \s1 Ang Halaran nga Sunoganan sa Insenso \r (Exo. 37:25-28) \p \v 1 “Pagpahimog halaran nga akasya nga sunoganan sa insenso. \v 2 Kinahanglan nga kuwadrado kini, nga 18 ka pulgada ang gitas-on ug ang gilapdon, ug tulo ka piye ang gihabugon. Adunay mga sungay-sungay sa mga eskina niini nga unay sa lawas sa paghimo niining halaran. \v 3 Pahaklapig purong bulawan ang ibabaw niini, ang upat ka kilid, ug ang mga sungay-sungay sa kada eskina. Ug paribetihi ug bulawan sa palibot. \v 4 Pabutangi ug duha ka mga singsing nga bulawan ubos sa ribeti sa isigka-kilid sa halaran, aron suksokan sa mga pangdayong niini. \v 5 Kinahanglan ang pangdayong kahoy nga akasya, ug haklapan kini ug bulawan. \v 6 Ibutang kini nga halaran atubangan sa kurtina nga nagtabon sa Sudlanan sa Kasugoan diin adto ako makigkita kaninyo. \p \v 7 “Kada buntag, inig-atiman ni Aaron sa mga suga, magsunog siya ug humot nga insenso diha sa maong halaran. \v 8 Ug sa hapon, kon pasigahon na niya ang mga suga, magsunog na usab siya. Kinahanglan himuon kini sa kanunay diha sa akong presensya bisan sa umaabot ninyo nga henerasyon. \v 9 Ayaw kamo paghalad niining maong halaran ug laing insenso o bisan unsang halad nga sinunog, o halad sa pagpasidungog, o halad nga ilimnon. \v 10 Kausa matag tuig, kinahanglan hinloan ni Aaron ang halaran pinaagi sa pagpahid ug dugo diha sa mga sungay-sungay sa mga eskina niini. Ang dugo nga ipahid maggikan sa halad sa paghinlo. Kinahanglan himuon kini matag tuig bisan sa umaabot ninyo nga henerasyon kay kini nga halaran balaan kaayo alang kanako.” \s1 Ang Halad alang sa Tolda sa Tagboanan \p \v 11 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 12 “Inig-ihap mo sa katawhan sa Israel, ang tagsa-tagsa nga maapil sa pag-ihap mobayad kanako alang sa iyang kinabuhi, aron walay katalagman nga moabot kanila samtang ginaihap sila. \v 13 Ang ibayad sa matag-usa nga maapil sa pag-ihap unom ka gramo nga pilak basi sa kilohan sa salapi nga ginagamit sa mga pari. Ihatag nila kini ingon nga halad kanako. \v 14 Ang tanang nagpanuigon ug 20 ka tuig pataas mao ang mohatag niini kanako. \v 15-16 Ang sapian dili mobayad ug sobra, ug ang pobre dili mobayad ug kulang. Gamita kini nga kuwarta alang sa buluhaton sa Tolda nga Tagboanan. Bayad kini sa mga Israelinhon alang sa ilang kinabuhi, ug pinaagi niini hinumdoman ko sila.” \s1 Ang Palanggana nga Hugasanan \r (Exo. 38:8) \p \v 17 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 18 “Paghimo ug bronsi nga palanggana ug tungtonganan niini nga bronsi. Ibutang kini sa tunga-tunga sa Tolda nga Tagboanan ug sa halaran, ug sudli kinig tubig. \v 19 Mao kini ang gamiton ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki sa paghugas sa ilang mga kamot ug tiil, \v 20-21 sa dili pa sila mosulod sa Tolda nga Tagboanan, ug sa dili pa sila moduol sa halaran sa paghalad kanako ug halad pinaagi sa kalayo.\f + \fr 30:20-21 \fr*\fq halad pinaagi sa kalayo\fq*\ft : tan-awa usab ang \+xt Exo. 29:18\+xt*.\ft*\f* Kinahanglan nga hugasan gayod nila ang ilang mga kamot ug tiil aron dili sila mamatay. Kini nga tulomanon kinahanglan tumanon ni Aaron ug sa iyang mga kaliwat bisan sa umaabot nga henerasyon.” \s1 Ang Lana nga Pangdihog \p \v 22 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 23 “Pagkuha niining labing maayong mga lamas: unom ka kilo nga mira,\f + \fr 30:23 \fr*\fq mira\fq*\ft : uga nga tagok sa kahoy nga ginagamit nga pahumot ug tambal.\ft*\f* tulo ka kilo nga humot nga cinamon, tulo ka kilo nga humot nga calamus,\f + \fr 30:23 \fr*\fq calamus\fq*\ft : pahumot nga murag tanom nga tubo gikan sa India ug Arabia.\ft*\f* \v 24 unom ka kilo nga casia (kinahanglan ang mga gibug-aton niini basi sa timbangan nga ginagamit sa mga pari), ug usa ka galon nga lana sa olibo. \v 25 Gamita kini sa paghimo ug balaang lana nga pangdihog nga humot kaayo. \v 26-28 Pahiri niining lana ang Tolda nga Tagboanan, ang Sudlanan sa Kasugoan, ang lamisa ug ang tanang kagamitan niini, ang butanganan sa suga ug ang tanang kagamitan niini, ang halaran nga sunoganan sa insenso, ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog ug ang tanang kagamitan niini, ug ang palanggana ug tungtonganan niini. \v 29 Ihalad kining mga butanga aron mahimo gayod kining sagrado; ug kinahanglan nga balaan usab ang naggunit niini. \p \v 30 “Dihogi usab ug lana si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki isip pagdedikar kanila, aron makaalagad sila kanako isip mga pari. \v 31 Ingna ang mga Israelinhon nga mao kini ang akong sagrado nga lana nga pangdihog hangtod sa hangtod. \v 32 Ayaw ninyo kinig ihaplas sa mga lawas sa ordinaryong mga tawo, ug ayaw usab kamo paghimo ug sama niini alang sa inyong kaugalingon. Balaan kini, busa balaana ninyo kini. \v 33 Si bisan kinsa nga maghimog sama niini o mogamit niini kang bisan kinsa nga dili pari, dili na ninyo isipon nga usa sa inyong katawhan.” \s1 Ang Insenso \p \v 34 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Pagkuha ug pareho kadaghanon niining humot nga mga lamas: estakte, onix, galbanom, ug purong kamangyan. \v 35 Gamita kini sa paghimo ug humot kaayo nga insenso. Unya asini kini aron mahimo kining lunsay ug sagrado. \v 36 Dukdoka ug pino ang uban niini ug ibutang atubangan sa Sudlanan sa Kasugoan diin ako makigkita kanimo didto sa Tolda nga Tagboanan. Kinahanglan nga isipon mo gayod kini nga balaan. \v 37 Ayaw kamo paghimo niini nga insenso alang sa inyong kaugalingon. Isipa kini nga balaan alang sa \nd Ginoo\nd*. \v 38 Si bisan kinsa nga maghimo niini ingon nga iyang kaugalingong pahumot dili na ninyo isipon nga usa sa inyong katawhan.” \c 31 \s1 Si Bezalel ug si Oholiab \r (Exo. 35:30–36:1) \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 2 “Gipili ko si Bezalel nga anak ni Uri ug apo ni Hur nga gikan sa tribo ni Juda. \v 3 Gigamhan ko siya sa akong Espiritu\f + \fr 31:3 \fr*\fq Espiritu\fq*\ft : o \ft*\fqa gahom.\fqa*\f* ug gihatagag kaalam ug abilidad sa pagbuhat ug bisan unsang buluhaton, \v 4 sa paghimog matahom nga mga butang nga hinimo gikan sa bulawan, plata, ug bronsi, \v 5 sa pagkorti sa mahalong mga bato aron himuong bato sa mga alahas, sa pagkulit sa kahoy, ug sa tanang inantigo nga mga buluhaton. \v 6 Gipili ko usab si Oholiab nga anak ni Ahisamac, nga gikan sa tribo ni Dan, sa pagtabang kang Bezalel. \b \lh “Gihatagan ko usab ug abilidad ang tanang maayong mga panday aron mahimo nila ang tanang gisugo ko kanimo nga himuon: \b \li1 \v 7 “ang Tolda nga Tagboanan, \li1 ang Sudlanan sa Kasugoan ug ang tabon niini, \li1 ug ang tanang kagamitan sa Tolda, \li2 \v 8 ang lamisa ug ang mga kagamitan niini, \li2 ang butanganan ug suga nga purong bulawan ug ang tanan usab nga kagamitan niini, \li2 ang halaran nga sunoganan sa insenso, \li2 \v 9 ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog ug ang tanang kagamitan niini, \li2 ang palanggana ug ang tungtonganan niini, \li1 \v 10 ang matahom ug sagrado nga mga bisti nga sul-obon ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki kon mag-alagad sila ingon nga mga pari, \li1 \v 11 ang lana nga pangdihog, ug ang humot nga insenso alang sa Balaang Dapit. \b \lf “Himuon nila kining tanan sumala sa gisugo ko kanimo.” \s1 Ang Adlaw nga Igpapahulay \p \v 12 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises \v 13 nga isulti kini ngadto sa mga Israelinhon, “Kinahanglan tumanon gayod ninyo ang akong mga gipahimo kaninyo mahitungod sa Adlaw nga Igpapahulay, kay timailhan kini sa atong kasabotan hangtod sa umaabot nga mga henerasyon. Niining paagiha mahibaloan ninyo nga ako mao ang \nd Ginoo\nd* nga nagpili kaninyo nga mahimong akong katawhan. \p \v 14 “Tumana ninyo ang akong mga gipahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay, kay balaan kini nga adlaw alang kaninyo. Si bisan kinsa nga dili mosunod sa akong mga gipahimo nianang adlawa kinahanglan gayod nga patyon. Si bisan kinsa nga magtrabaho nianang adlawa dili na ninyo isipon nga usa sa inyong katawhan. \v 15 Buhata ninyo ang inyong buluhaton sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapitong adlaw magpahulay gayod kamo. Tungod kay kining adlawa balaan alang kanako; si bisan kinsa nga magtrabaho nianang adlawa kinahanglang patyon. \v 16-17 Busa kamong mga Israelinhon, kinahanglang tumanon ninyo ug sa inyong umaabot nga mga henerasyon ang akong mga gipahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay. Mao kini ang permanenteng ilhanan sa atong walay kataposang kasabotan. Kay sulod sa unom ka adlaw gimugna ko ang langit ug ang kalibotan, ug sa ikapitong adlaw mipahulay ako.” \p \v 18 Human makigsulti ang \nd Ginoo\nd* kang Moises didto sa Bukid sa Sinai, gihatag niya kang Moises ang duha ka lagpad nga bato nga gisulatan niya mismo sa Kasugoan. \c 32 \s1 Ang Baka nga Bulawan \r (Deut. 9:7-29) \p \v 1 Sa dihang namatikdan sa mga tawo nga dugayng nakalugsong si Moises gikan sa bukid, miduol sila kang Aaron ug miingon, “Dali, himoi kami ug dios\f + \fr 32:1 \fr*\fq dios\fq*\ft : o \ft*\fqa mga dios. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 4|link-href="EXO 32:4"\+xt*, \+xt 8|link-href="EXO 32:8"\+xt*, \+xt 23|link-href="EXO 32:23"\+xt*, \+xt 31|link-href="EXO 32:31"\+xt*.\ft*\f* nga mangulo kanamo, kay wala na kita masayod kon unsa nay nahitabo niadtong Moises nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.” \p \v 2 Mitubag si Aaron kanila, “Panguhaa ninyo ang mga ariyos nga bulawan sa inyong mga asawa ug mga anak, ug dad-a ninyo dinhi kanako.” \v 3 Busa gipanguha nilang tanan ang ilang mga ariyos nga bulawan ug gidala kang Aaron. \v 4 Gitigom kini ni Aaron ug gitunaw ug giporma nga baka. Unya miingon dayon ang mga Israelinhon, “Mao kini ang atong dios nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.” \p \v 5 Pagkakita ni Aaron nga nalipay pag-ayo ang mga tawo niini, nagpahimo siyag halaran diha atubangan sa baka ug nagpahibalo, “Ugma magsaulog kitag pista alang sa \nd Ginoo\nd*.” \v 6 Busa pagkabuntag, sayong mibangon ang mga tawo ug naghalad ug mga halad nga sinunog ug halad alang sa maayong relasyon. Unya nangaon sila ug nag-inom ug nagpatuyang sa paghudyaka. \p \v 7 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Pagdalig lugsong kay ang imong katawhan nga gipagawas mo gikan sa Ehipto naghimog kadaotan. \v 8 Dali ra kaayo silang milapas sa akong gimando kanila. Naghimo silag ilang dios-dios nga baka ug gisimba kini. Gihalaran nila kini ug miingon, ‘Mao kini ang atong dios nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.’ ” \p \v 9 Miingon pa gayod ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Nakita ko kon unsa kagahig ulo kining mga tawhana. \v 10 Busa pasagdi ako nga molaglag kanila sa hilabihan kong kasuko. Ug ikaw ug ang imong mga kaliwat ang himuon kong bantogan nga nasod.” \p \v 11 Apan nagpakiluoy si Moises sa \nd Ginoo\nd* nga iyang Dios, “O \nd Ginoo\nd*, nganong ipatagamtam mo man ang imong kasuko sa imong katawhan nga gipagawas mo gikan sa Ehipto pinaagi sa imong kahibulongang gahom? \v 12 Unsa na lay ikasulti sa mga Ehiptohanon? Nga gikuha mo ang imong katawhan sa Ehipto aron lang patyon sa kabukiran ug mawala sa kalibotan? O \nd Ginoo\nd*, ayaw na ipadayon ang imong hilabihang kasuko kanila, ug ayaw sila laglaga. \v 13 Hinumdomi ang imong gipanumpa ngadto sa imong mga alagad nga si Abraham, Isaac, ug Jacob,\f + \fr 32:13 \fr*\fq Jacob\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Israel.\fqa*\f* nga padaghanon mo ang ilang mga kaliwat sama sa mga bitoon sa langit, ug ihatag mo sa ilang mga kaliwat ang tanang yuta nga imong gisaad kanila, ug mahimo kining ilang panulondon hangtod sa hangtod.” \v 14 Busa wala na padayona sa \nd Ginoo\nd* ang iyang plano nga paglaglag sa iyang katawhan. \p \v 15 Unya milugsong si Moises gikan sa bukid dala ang duha ka lagpad nga bato nga gisulatan sa Kasugoan sa likod ug sa atubangan niini. \v 16 Ang Dios mismo ang naghimo sa duha ka lagpad nga mga bato ug sa mga gikulit nga mga pulong niini. \p \v 17 Sa dihang nadungog ni Josue ang kasaba sa mga tawo, miingon siya kang Moises, “Morag adunay kasaba sa gira didto sa kampo.” \p \v 18 Mitubag si Moises, \q1 “Dili kasaba sa kadaogan \q2 o kapildihan ang akong nadungog, \q2 kondili kasaba sa pagkinantahay.” \p \v 19 Sa nagkaduol na si Moises sa kampo, nakita niya ang dios-dios nga baka ug ang mga tawo nga nagsayaw-sayaw, busa nasuko siya pag-ayo. Gilabay niya didto sa tiilan sa bukid ang lagpad nga mga bato nga iyang dala, ug nangabuak kini. \v 20 Unya gikuha niya ang dios-dios nga baka nga ilang gihimo ug gisunog kini. Unya gidugmok niya kinig pino ug gisagol sa tubig ug gipainom sa katawhan sa Israel. \p \v 21 Miingon si Moises kang Aaron, “Unsa bay gihimo niining mga tawhana kanimo nga gitugotan mo man sila sa pagpakasala sa hilabihan?” \p \v 22 Mitubag si Aaron, “Ayaw kasuko kanako, sir. Nasayod ka bitaw nga dali ra sila madala sa kadaotan. \v 23 Miingon sila kanako, ‘Himoi kamig dios nga mangulo kanamo, kay wala na kita masayod kon unsa nay nahitabo niadtong Moises nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.’ ” \v 24 Busa miingon ako kanila nga dad-on nila dinhi kanako ang ilang mga alahas nga bulawan. Sa dihang nadala na kini kanako, gilabay ko kini sa kalayo ug mitungha kining baka. \p \v 25 Nakita ni Moises nga nagpatuyang sa paghudyaka ang mga tawo ug gipasagdan lang sila ni Aaron. Tungod niini nahimo silang kataw-anan sa ilang mga kaaway. \v 26 Busa mitindog si Moises sa pultahan sa kampo ug misinggit, “Kadtong dapig sa \nd Ginoo\nd* duol kanako!” Ug ang tanang mga kaliwat ni Levi miduol kaniya. \p \v 27 Miingon si Moises kanila, “Mao kini ang giingon sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa Israel, ‘Ang kada usa kaninyo magtak-in sa iyang espada ug maglibot-libot sa kampo, ug pamatyon ninyo tanan, bisan pag inyong igsoon, amigo, o silingan.’ ” \v 28 Gituman sa mga kaliwat ni Levi ang gisugo kanila ni Moises, ug nianang adlawa mga 3,000 ka mga tawo ang namatay. \p \v 29 Miingon si Moises sa mga kaliwat ni Levi, “Gilain kamo karong adlawa alang sa \nd Ginoo\nd*, kay gipamatay ninyo bisan ang inyong mga anak ug mga igsoon. Busa panalanginan niya kamo karong adlawa.” \p \v 30 Pagkasunod adlaw, miingon si Moises sa mga tawo, “Nakahimo kamog dakong sala. Apan motungas ako karon sa bukid, didto sa \nd Ginoo\nd*; basin pag matabangan ko kamo nga mahinloan sa inyong sala.” \p \v 31 Busa mibalik si Moises sa \nd Ginoo\nd* ug miingon, “\nd Ginoo\nd*, dako kaayong sala ang nahimo niining mga tawhana. Naghimo silag dios nga bulawan. \v 32 Apan karon, pasayloa sila sa ilang sala. Kon dili mo sila mapasaylo papasa na lang ang akong ngalan sa libro nga gisulatan mo sa mga ngalan sa imong katawhan.” \p \v 33 Mitubag ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Kon kinsa ang nakasala kanako, siya ang akong papason sa akong libro. \v 34 Lakaw, ug pangulohi ang mga tawo paingon sa dapit nga giingon ko kanimo, ug mag-una kaninyo ang akong anghel. Apan moabot ang panahon nga silotan ko sila tungod sa ilang sala.” \p \v 35 Ug gipadad-an sa \nd Ginoo\nd* ug katalagman ang mga Israelinhon tungod kay gisimba nila ang dios-dios nga baka nga gihimo ni Aaron. \c 33 \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Biyai kining lugara uban sa mga tawo nga gipagawas mo gikan sa Ehipto ug pangadto kamo sa yuta nga gisaad ko kang Abraham, Isaac, ug Jacob. Miingon ako kanila, ‘Ihatag ko kini nga yuta sa inyong mga kaliwat.’ \v 2 Paunahon ko kaninyo ang anghel, ug abugon ko ang mga Canaanhon, mga Amorihanon, mga Hitihanon, mga Perisihanon, mga Hibihanon, ug mga Jebusihanon \v 3 gikan nianang yuta nga maayo ug mabungahon.\f + \fr 33:3 \fr*\fq yuta…mabungahon\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* Apan dili ako mouban kaninyo kay mga gahi kamog ulo, basin unyag pamatyon ko pa kamo sa dalan.” \p \v 4 Sa pagkadungog sa mga tawo niining sakit nga mga pulong, nagsubo gayod sila ug wala nila sul-oba ang ilang mga alahas. \v 5 Kay gisugo sa \nd Ginoo\nd* si Moises nga isulti kini ngadto sa mga Israelinhon, “Mga gahi kamog ulo. Kon ubanan ko kamo bisan sa makadiyot lamang, basin mapatay ko pa kamo. Karon, tangtanga ninyo ang inyong mga alahas hangtod makadesisyon ako kon unsa ang akong himuon kaninyo.” \v 6 Busa gitangtang sa mga Israelinhon ang ilang mga alahas didto sa Bukid sa Horeb. \s1 Ang Tolda nga Tagboanan \p \v 7 Naandan na ni Moises nga magpatindog ug Tolda nga layo sa kampo. Kini nga Tolda gitawag niya nga “Tolda nga Tagboanan.” Si bisan kinsa nga gustong magpakisayod sa kabubut-on sa \nd Ginoo\nd* moadto sa maong Tolda. \p \v 8 Kon mosulod si Moises sa Tolda, manindog ang mga tawo sa pultahan sa ilang mga tolda. Tan-awon nila si Moises hangtod nga makasulod siya sa Tolda. \v 9 Ug samtang atua didto si Moises sa sulod, mopaubos ang panganod nga daw haligi diha sa pultahan sa Tolda samtang makigsulti ang \nd Ginoo\nd* kang Moises. \v 10 Ug kon makita sa mga tawo ang panganod nga daw haligi diha sa pultahan sa Tolda, manindog sila ug mosimba sa \nd Ginoo\nd* diha sa pultahan sa ilang mga tolda. \v 11 Kon makigsulti ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, mag-atubangay gayod sila sama sa managhigala nga nagsultihanay. Pagkahuman niini mobalik si Moises sa kampo, apan ang iyang personal nga katabang nga batan-on nga si Josue, nga anak ni Nun, magpabilin sa Tolda. \s1 Nakita ni Moises ang Gamhanang Presensya sa \nd Ginoo\nd* \p \v 12 Miingon si Moises sa \nd Ginoo\nd*, “Kanunay mo akong gisultihan nga pangulohan ko kini nga katawhan, apan wala mo pa ako pahibaloa kon kinsay imong paubanon kanako. Miingon pa ikaw nga nakaila ka gayod kanako ug nalipay ka kanako. \v 13 Kon tinuod nga nalipay ka kanako, tudloi ako sa imong mga pamaagi aron makaila ako kanimo ug aron malipay pa gayod ikaw kanako. Hinumdomi nga kining nasora imong katawhan.” \p \v 14 Mitubag ang \nd Ginoo\nd*, “Ako mismo ang mag-uban kanimo, ug hatagan ka nako ug kapahulayan.” \p \v 15 Miingon si Moises kaniya, “Kon dili ka mouban kanamo, ayaw kami pabiyaa niining dapita. \v 16 Kay unsaon man pagkasayod sa uban nga nalipay ka kanako ug sa imong katawhan kon dili mo kami ubanan? Ug unsaon nila pagkasayod nga pinasahi kami nga katawhan kaysa ubang katawhan sa kalibotan?” \p \v 17 Mitubag ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Himuon ko ang imong gihangyo kay nalipay ako kanimo, ug nakaila gayod ako kanimo.” \p \v 18 Unya miingon si Moises, “Palihog, ipakita kanako ang imong gamhanang presensya.” \p \v 19 Mitubag ang \nd Ginoo\nd*, “Ipakita ko kanimo ang tanan kong kaayo, ug litukon ko kanimo ang akong ngalan, ang \nd Ginoo\nd*. Kaloy-an ko ang gusto kong kaloy-an. \v 20 Apan dili mo makita ang akong nawong kay walay tawo nga makakita kanako nga magpabiling buhi.” \p \v 21 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Tindog dinhi sa dakong bato duol kanako. \v 22 Ug samtang molabay ang akong gamhanang presensya, isulod ka nako sa bangag sa bato ug tabonan ka nako sa akong kamot hangtod nga makalabay ako. \v 23 Unya kuhaon ko ang akong kamot ug makita mo ang akong likod apan dili ang akong nawong.” \c 34 \s1 Ang Bag-ong Lagpad nga Bato \r (Deut. 10:1-5) \p \v 1 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Pagkorti ug duha ka lagpad nga bato sama niadtong unang gihatag ko kanimo, kay sulatan ko kini sa mga pulong nga nasulat sa unang bato nga gibuak mo. \v 2 Pangandam ugma sa buntag, ug tungas sa Bukid sa Sinai. Pakigkita kanako ibabaw sa bukid. \v 3 Kinahanglan walay mouban kanimo, ug wala usay bisan usa ka tawo nga makita sa tibuok bukid. Bisan ang mga karnero o ang mga baka dili pasab-sabon duol sa bukid.” \p \v 4 Busa nagkorte si Moises ug duha ka lagpad nga bato sama niadtong una. Ug sayo pagkasunod buntag, mitungas siya sa Bukid sa Sinai sumala sa gimando kaniya sa \nd Ginoo\nd* dala ang duha ka lagpad nga bato. \v 5 Unya mikunsad ang \nd Ginoo\nd* diha sa panganod ug gilitok niya ang iyang ngalan nga \nd Ginoo\nd* samtang nagtindog si Moises diha sa iyang presensya. \v 6 Milabay ang \nd Ginoo\nd* atubangan ni Moises ug miingon, “Ako ang \nd Ginoo\nd*, ang adunay kahangawa ug maluloy-on nga Dios. Mahigugmaon ug matinumanon gayod ako, ug dili daling masuko. \v 7 Ginapakita ko ang akong paghigugma sa daghang mga tawo, ug ginapasaylo ko ang ilang kadaotan, kalapasan, ug kasal-anan. Apan ginasilotan ko ang mga makasasala, lakip ang ilang mga kaliwat hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga henerasyon.” \p \v 8 Miluhod dayon si Moises sa yuta ug misimba. \v 9 Miingon siya, “O Ginoo, kon nalipay ka kanako, naghangyo ako nga ubanan mo kami. Bisan ug gahig ulo kining mga tawhana, pasayloa kami sa among kadaotan ug sa among mga sala. Dawata kami ingon nga imong katawhan.” \s1 Gipatuman na usab sa mga Israelinhon ang Kasabotan \r (Exo. 23:14-19; Deut. 7:1-5; 16:1-17) \p \v 10 Miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Karon, maghimo akog kasabotan uban kaninyo. Atubangan sa tanan mong katagilungsod, maghimo akog kahibulongang mga butang nga wala ko pa gayod mahimo sa bisan asa nga nasod sa tibuok kalibotan. Ang mga katawhan sa inyong palibot makakita niining mga butanga nga akong himuon alang kanimo. \v 11 Tumana ang akong ginasugo kanimo karong adlawa. Abugon ko ang mga Amorihanon, Canaanhon, Hitihanon, Perisihanon, Hibihanon, ug mga Jebusihanon. \v 12 Pagbantay nga dili ka gayod maghimog kasabotan uban sa mga lumulupyo sa mga yuta nga inyong adtoan, kay mahimo kining laang alang kaninyo. \v 13 Gub-a hinuon ninyo ang ilang mga halaran, dugmoka ang ilang handomanan nga mga bato, ug pamutla ang ilang mga poste nga simbolo sa ilang diosa nga si Ashera. \v 14 Ayaw gayod kamo pagsimba ug laing dios kay ako, ang \nd Ginoo\nd*, dili gusto nga adunay kamoy gisimba nga lain. \p \v 15 “Ayaw gayod kamo paghimog kasabotan uban sa mga tawo nga nagpuyo sa yuta nga inyong adtoan, kay basin matintal kamo pagkaon sa ilang mga halad kon agdahon nila kamo sa ilang paghalad ug pagsimba sa ilang mga dios. \v 16 Ug basin unya ang inyong mga anak mangasawa sa ilang mga anak, nga mao unya ang motukmod kanila sa pagsimba sa ubang mga dios. \p \v 17 “Ayaw kamo paghimog mga dios. \p \v 18 “Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo. Sumala sa gisugo ko kaninyo, magkaon kamo ug pan nga walay patubo sulod sa pito ka adlaw. Himoa ninyo kini sa gitakda nga panahon sa bulan sa Abib, kay mao kana ang bulan nga mibiya kamo gikan sa Ehipto. \p \v 19 “Akoa ang tanang kamagulangang anak nga lalaki, lakip ang tanang unang anak nga laki sa inyong kahayopan. \v 20 Mahimong lukaton ang unang anak nga laki sa inyong mga asno pinaagi sa pag-ilis niini ug karnero. Apan kon dili ninyo kini lukaton, kinahanglan nga patyon ang asno pinaagi sa pagbali sa liog niini. Mahimo usab nga lukaton ang inyong kamagulangang anak nga lalaki. \p “Walay moduol kanako nga walay dala nga halad. \p \v 21 “Magtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapitong adlaw magpahulay kamo, bisan pag panahon sa tingdaro ug ting-ani. \p \v 22 “Sauloga ninyo ang Pista sa Ting-ani pinaagi sa pagdala kanako sa unang abot sa inyong trigo. Sauloga usab ninyo ang Pista sa Kataposang Ani sa kataposan sa tuig. \p \v 23 “Ang inyong mga lalaki kinahanglan motambong niining tulo ka mga kapistahan kada tuig sa pagsimba sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Agalon, ang Dios sa Israel. \v 24 Abugon ko ang mga katawhan gikan sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ug palapdon ko ang inyong teritoryo. Walay manulong o mangilog sa inyong nasod sa panahon nga moatubang kamo kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, nianang tulo ka higayon matag tuig. \p \v 25 “Ayaw ninyo ihalad kanako ang dugo uban sa pan nga adunay patubo. Ug ayaw ninyo pabuntagi ang karne nga gihalad ninyo panahon sa Pista sa Paglabay sa Anghel. \p \v 26 “Dad-a ninyo sa balay sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang labing maayong bahin sa inyong unang abot. \p “Ayaw ninyo lutoa ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan.” \p \v 27 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Isulat kining akong gisulti, kay mao kini ang mga tulomanon sa akong kasabotan uban kanimo ug sa Israel.” \v 28 Didto si Moises uban sa \nd Ginoo\nd* sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii ug wala siya mokaon o moinom. Gisulat sa \nd Ginoo\nd* sa lagpad nga mga bato ang mga tulomanon sa kasabotan nga mao ang Napulo ka Sugo. \s1 Ang Pagdan-ag sa Nawong ni Moises \p \v 29 Sa paglugsong ni Moises sa Bukid sa Sinai, dala niya ang duha ka lagpad nga mga bato nga gisulatan sa Kasugoan. Wala siya masayod nga nagdan-ag diay ang iyang nawong tungod sa iyang pagpakigsulti sa \nd Ginoo\nd*. \v 30 Sa pagkakita ni Aaron ug sa tanang mga Israelinhon sa nagdan-ag nga nawong ni Moises, nahadlok silang moduol kaniya. \v 31 Apan gitawag sila ni Moises, busa miduol si Aaron ug ang mga pangulo sa katilingban sa Israel, ug nakigsulti si Moises kanila. \v 32 Unya miduol ang tanang mga Israelinhon kaniya, ug gisulti niya kanila ang tanang sugo nga gihatag kaniya sa \nd Ginoo\nd* didto sa Bukid sa Sinai. \p \v 33 Human makigsulti si Moises kanila, gitabonan niya ug belo ang iyang nawong. \v 34 Apan kon mosulod siya sa Tolda nga Tagboanan aron makigsulti sa \nd Ginoo\nd*, ginakuha niya ang tabon hangtod nga makagawas siya sa Tolda. Iniggawas niya, gisulti niya sa mga Israelinhon ang tanang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kaniya, \v 35 ug makita sa mga Israelinhon nga nagdan-ag ang iyang nawong. Unya tabonan na usab niya ang iyang nawong hangtod nga mobalik siya sa Tolda sa pagpakigsulti sa \nd Ginoo\nd*. \c 35 \s1 Ang mga Tulumanon sa Adlaw nga Igpapahulay \p \v 1 Gitigom ni Moises ang tibuok katilingban sa Israel ug giingnan, “Mao kini ang gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong himuon: \v 2 Sulod sa unom ka adlaw, himoa ninyo ang inyong mga buluhaton, apan sa ikapitong adlaw pahulay kamo, kay kini nga adlaw balaan ug alang kini sa \nd Ginoo\nd*. Si bisan kinsa nga motrabaho nianang adlawa patyon. \v 3 Busa ayaw gayod kamo pagtrabaho bisan na lang sa paghaling ug kalayo diha sa inyong mga puloy-anan nianang adlawa.” \s1 Ang mga Kagamitan alang sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 25:1-9; Exo. 39:32-43) \p \v 4 Miingon si Moises sa tibuok katilingban sa Israel, “Mao kini ang gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong himuon: \v 5 Maghalad kamo sa \nd Ginoo\nd* ug mga butang gikan sa inyong kabtangan. Mahimo kamong maghalad ug bulawan, plata, bronsi, \v 6 hilo nga kolor ube, asul, ug pula, panapton nga lino, panapton nga hinimo gikan sa balhibo sa kanding, \v 7 panit sa laking karnero nga gitina ug pula, maayong klasi sa panit,\f + \fr 35:7 \fr*\fq maayong klasi sa panit\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot niini, panit sa dugong o dolfin. Mao usab sa \+xt bersikulo 23|link-href="EXO 35:23"\+xt*.\ft*\f* kahoyng akasya; \v 8 lana sa olibo alang sa mga suga, mga lamas alang sa lana nga pangdihog ug sa humot nga insenso, \v 9 ug bato nga onix ug uban pang mahalong mga bato nga gamiton alang sa efod ug sa mga bulsa-bulsa sa sapaw sa dughan sa pangulong pari. \p \v 10 “Ang tanan kaninyo nga adunay abilidad sa pagtrabaho kinahanglan moanhi aron sa paghimo sa tanang butang nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga himuon: \b \li1 \v 11 “ang Tolda nga Pagsimbahan ug ang mga tabon niini, mga kaw-it, mga dingding nga tabla, mga babag, mga haligi, ug mga tungtonganan; \li1 \v 12 ang Sudlanan sa Kasabotan ug ang mga pangdayong niini, tabon, ug kurtina; \li1 \v 13 ang lamisa ug mga pangdayong niini ug ang tanang kagamitan niini; ang pan nga ginahalad diha sa presensya sa Dios; \li1 \v 14 ang butanganan sa suga ug ang mga kagamitan niini; ang mga suga ug ang lana alang sa mga suga; \li1 \v 15 ang halaran nga sunoganan sa insenso ug ang mga pangdayong niini; ang lana nga pangdihog;\f + \fr 35:15 \fr*\fq pangdihog\fq*\ft : o \ft*\fqa pangbubo.\fqa*\f* ang humot nga insenso; \li1 ang kurtina sa pultahan sa Tolda nga Pagsimbahan; \li1 \v 16 ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog ug ang sugbahanan nga bronsi, ang mga pangdayong niini, ug ang tanan nga kagamitan niini; \li1 ang bronsi nga palanggana ug ang tungtonganan niini; \li1 \v 17 ang mga kurtina sa palibot sa hawanan ug ang ilang mga haligi ug mga tungtonganan; ang kurtina sa pultahan sa hawanan; \li1 \v 18 ang mga ugsok ug mga higot nga pangbanting sa Tolda nga Pagsimbahan ug sa hawanan niini; \li1 \v 19 ug ang matahom ug sagrado nga mga bisti sa pari nga sul-obon ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, kon moalagad sila diha sa Balaang Dapit.” \b \p \v 20 Unya mibiya ang tibuok katilingban sa Israel sa atubangan ni Moises. \v 21 Ang tanang gusto nga maghalad sa \nd Ginoo\nd* nagdalag mga materyales nga gamiton sa paghimo sa Tolda nga Tagboanan ug sa tanang mga kagamitan niini, ug sa paghimog sagrado nga mga bisti sa mga pari. \v 22 Ang tanan nga gustong mohalad, lalaki man ug babaye, nagdalag mahalong mga barpin, mga ariyos, mga pulseras, ug mga nagkalain-laing klasi sa mga alahas nga bulawan. Gidala nila kining mga bulawan nga halad ingon nga ginabayaw nga halad ngadto sa \nd Ginoo\nd*. \v 23 Adunay naghalad usab ug hilo nga kolor ube, asul ug pula, lino, panapton nga hinimo gikan sa balhibo sa kanding, panit sa laking karnero nga gitina ug pula, ug maayong klasi sa panit. \v 24 Ang uban nagdalag plata, bronsi, ug mga tabla nga akasya ingon nga halad ngadto sa \nd Ginoo\nd*. \v 25 Ang mga babaye nga adunay abilidad sa paghimog mga panapton nagdalag hilo nga kolor ube, asul ug pula, ug lino. \v 26 Ug ang mga babaye nga kahibalong mohimo ug tanod nga gikan sa balhibo sa kanding, kinabubut-ong naghimo niini. \v 27 Ang mga pangulo nagdala ug mga bato nga onix ug uban pang mahalong mga bato nga gamiton alang sa efod sa pangulong pari ug alang sa bulsa-bulsa nga ibutang sa dughan niini. \v 28 Nagdala usab silag mga lamas ug lana sa olibo alang sa mga suga, alang sa lana nga pangdihog, ug alang sa humot nga insenso. \v 29 Ang tanang mga Israelinhon, lalaki ug babaye, nga gustong motabang sa tanan nga buluhaton nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* pinaagi kang Moises, nagdala sa ilang kinabubut-ong mga halad ngadto sa \nd Ginoo\nd*. \s1 Si Bezalel ug si Oholiab \r (Exo. 31:1-11) \p \v 30 Miingon si Moises sa mga Israelinhon, “Paminaw! Gipili sa \nd Ginoo\nd* si Bezalel, nga anak ni Uri ug apo ni Hur, nga gikan sa tribo ni Juda. \v 31 Gigamhan niya kini sa iyang Espiritu ug gihatagag kaalam ug abilidad sa pagbuhat ug bisan unsang buluhaton sama \v 32 sa paghimog matahom nga mga butang nga hinimo gikan sa bulawan, plata, ug bronsi; \v 33 sa pagkorti sa mahalong mga bato aron himuong bato sa mga alahas; sa pagkulit sa mga kahoy; ug sa tanang inantigo nga mga buluhaton. \v 34 Gihatagan usab sa \nd Ginoo\nd* si Bezalel, ug si Oholiab nga anak ni Ahisamac nga gikan sa tribo ni Dan, sa abilidad sa pagtudlo sa uban sa ilang nahibaloan. \v 35 Gihatagan sila sa \nd Ginoo\nd* ug kahanas sa paghimo sa tanang klasi sa buluhaton: sa pagdesenyo, sa paghabol ug panapton, ug sa pagborda sa lino ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Makahimo sila sa paghimo sa bisan unsang klasi sa buluhaton, ug hanas gayod sila niini. \c 36 \nb \v 1 Si Bezalel, si Oholiab, ug ang uban pang gihatagan sa \nd Ginoo\nd* ug kaalam ug abilidad sa nagkalain-laing buluhaton mao ang motrabaho sa Tolda sumala sa sugo sa \nd Ginoo\nd*.” \p \v 2 Busa gipatawag ni Moises si Bezalel, si Oholiab, ug ang uban pang gihatagan sa \nd Ginoo\nd* ug kaalam ug abilidad sa nagkalain-laing buluhaton, ug buot gayod nga motabang sa pagtrabaho. \v 3 Gihatag ni Moises kanila ang tanang gihalad sa mga Israelinhon alang sa pagpatindog sa Tolda. Ug padayon nga nagdala ang mga tawo sa ilang kinabubut-ong mga halad kada buntag. \v 4 Busa gibiyaan una sa mga trabahante sa Tolda ang ilang trabaho ug miadto kang Moises ug miingon, \v 5 “Nanobra na sa gikinahanglan ang gipangdala sa mga tawo alang sa buluhaton nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga himuon.” \p \v 6 Busa nagpadala si Moises niining maong sugo ngadto sa tibuok kampo, “Wala nay maghalad alang sa pagpatindog sa Tolda.” Busa mihunong na ang mga tawo sa pagdala sa ilang mga halad, \v 7 tungod kay nanobra na ang ilang gipanghatag alang sa tanang buluhaton. \s1 Ang Pagpatindog sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 26:1-37) \p \v 8 Ang tanang labing maayong motrabaho mao ang naghimo sa Tolda nga Pagsimbahan. Gihimo ang tolda gamit ang napulo ka panapton nga lino ug mga hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Ug gibordahan kini ug kerubin sa mga hanas moborda. \v 9 Ang kada panapton adunay gitas-on nga 42 ka piye ug adunay gilapdon nga unom ka piye. \v 10 Gisumpay nila kini sa tinag-lima; bali duha ka tag-lima. \v 11 Unya gibutangan nilag mga singsing nga hinimo sa panapton nga asul ang kilid sa matag hut-ong sa sinumpay nga mga panapton; \v 12 tag-50 ka mga singsing ang ilang gibutang sa kada kilid. \v 13 Naghimo usab silag 50 ka kaw-it nga bulawan aron masumpay ang mga singsing sa duha ka hut-ong sa sinumpay nga mga panapton. Niining paagiha nahimo ang Tolda nga Pagsimbahan. \p \v 14 Unya naghimo silag tabon alang sa Tolda. Ang ilang ginamit 11 kabuok panapton nga hinimo gikan sa balhibo sa kanding. \v 15 Ang kada panapton adunay gitas-on nga 45 ka piye ug adunay gilapdon nga unom ka piye. \v 16 Gisumpay nila ang lima ka panapton, ug mao usab ang nahibiling unom. \v 17 Gibutangan nilag 50 ka mga singsing ang kilid sa kataposang panapton sa duha ka hut-ong sa sinumpay nga mga panapton, \v 18 ug gisumpay nila kini ginamit ang 50 ka kaw-it nga bronsi. \p \v 19 Ang ibabaw niining tabon gihaklapan nilag panit sa laking karnero nga gitina ug pula, ug gisapawan pa gayod nilag maayong klasi sa panit.\f + \fr 36:19 \fr*\fq maayong klasi sa panit\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot niini, panit sa dugong o dolfin.\ft*\f* \p \v 20 Unya naghimo silag dingding sa Tolda ginamit ang tabla nga akasya. \v 21 Ang gitas-on sa kada tabla 15 ka piye ug ang gilapdon duha ka piye. \v 22 Ang kada tabla gibutangan nilag duha ka dila-dila aron masumpay kini sa laing tabla. Sama niini ang gihimo nila sa kada tabla. \v 23 Ang 20 niini nga mga tabla gigamit nila sa habagatang bahin sa Tolda. \v 24 Kini nga mga tabla gipahaom nila sa 40 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan sa kada tabla. \v 25 Ang amihan nga bahin sa Tolda gigamitan usab nilag 20 ka tabla, \v 26 ug gipahaom usab sa 40 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan sa kada tabla. \v 27 Ang kasadpang bahin sa Tolda gigamitan nilag unom ka tabla, \v 28 ug duha ka tabla sa mga eskina niini. \v 29 Kining mga tablaha sa mga eskina nasumpay pag-ayo sa ubos hangtod sa ibabaw. Sama usab niini ang ilang gihimo sa laing duha pa ka tabla sa mga eskina. \v 30 Busa adunay walo ka tabla sa maong bahin sa Tolda, ug nahaom kini sa 16 ka tungtonganan nga plata nga duha ka tungtonganan sa kada tabla. \p \v 31 Naghimo usab silag mga pangbabag nga akasya sa dingding nga lima alang sa amihan nga bahin sa Tolda, \v 32 lima usab alang sa habagatang bahin, ug lima alang sa kasadpang bahin, luyo sa Tolda. \v 33 Ang babag sa tunga-tungang bahin sa dingding nga ilang gibutang naggikan sa usa ka tumoy sa Tolda ug gipalapos kini sa pikas tumoy. \v 34 Gihaklapan nilag bulawan ang mga tabla ug gibutangan ug mga singsing nga bulawan nga maoy tuhogan sa mga pangbabag sa dingding nga hinaklapan usab ug bulawan. \p \v 35 Naghimo usab silag kurtina gikan sa lino ug hilo nga kolor ube, asul ug pula, ug binordahan kini ug kerubin. \v 36 Naghimo usab silag upat ka haligi nga akasya nga gihaklapan nila ug bulawan. Unya gihimoan nila kinig mga kaw-it nga bulawan ug upat ka tungtonganan nga plata. \v 37 Naghimo sila ug usa pa ka kurtina alang sa Tolda nga Pagsimbahan. Ang gigamit nila lino nga adunay hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Ug maayo gayod ang pagkaborda niini. \v 38 Naghimo silag lima ka haligi nga adunay mga kaw-itanan alang niini. Kini nga mga haligi hinaklapan ug bulawan lakip ang mga ulo-ulo niini ug mga singsing, ug gipahaom kini sa lima ka tungtonganan nga bronsi. \c 37 \s1 Ang Paghimo sa Sudlanan sa Kasugoan \r (Exo. 25:10-22) \p \v 1 Unya gihimo ni Bezalel ang Sudlanan sa Kasabotan. Ang gigamit niya kahoy nga akasya. Ang gitas-on sa Sudlanan 45 ka pulgada, ang gilapdon 27 ka pulgada, ug ang gihabugon 27 ka pulgada. \v 2 Gihaklapan niya kinig purong bulawan sa sulod ug gawas, ug giribetihan ug bulawan ang mga kilid niini. \v 3 Gihimoan usab niya kinig upat ka mga singsing nga bulawan ug gitaod sa upat ka mga haligi niini. \v 4 Unya naghimo siyag mga pangdayong nga akasya ug gihaklapan niya kinig bulawan. \v 5 Gisuot niya ang mga pangdayong sa mga singsing sa kada kilid sa Sudlanan aron madayongan ang Sudlanan. \p \v 6 Gihimoan usab niya ang Sudlanan ug taklob nga purong bulawan, nga 45 ka pulgada ang gitas-on ug 27 ka pulgada ang gilapdon. \v 7 Naghimo usab siya ug duha ka kerubin gamit ang dinukdok nga bulawan, ug gibutang niya kini sa isigka-tumoy sa taklub. \v 8 Iyang gibutang ang usa ka kerubin sa usa ka tumoy ug ang usa usab sa pikas; gihimo niya ang mga kerubin ug ang taklub nga isa lang kabuok. \v 9 Nag-atbang kini sila nga nagtan-aw sa tabon, ug ang ilang mga pako nagbukhad sa pagpandong niini. \s1 Ang Paghimo sa Lamisa \r (Exo. 25:23-30) \p \v 10 Naghimo usab siyag lamisa nga akasya nga 36 ka pulgada ang gitas-on, 18 ka pulgada ang gilapdon, ug 27 ka pulgada ang gihabugon. \v 11 Gihaklapan niya kinig purong bulawan ug giribetihan ug bulawan ang mga kilid niini. \v 12 Gibutangan usab niya kinig sanipa sa kada kilid, nga upat ka pulgada ang gilapdon, ug giribetihan ug bulawan. \v 13 Unya naghimo siyag upat ka mga singsing nga bulawan, ug gitaod kini sa upat ka eskina sa adunay tiil sa lamisa \v 14 duol sa sanipa. Dinhi niya gisuot ang mga pangdayong sa lamisa. \v 15 Kini nga mga pangdayong hinimo gikan sa akasya ug hinaklapan ug bulawan. \v 16 Naghimo usab siyag mga kagamitan nga purong bulawan alang sa lamisa: mga plato, mga tasa,\f + \fr 37:16 \fr*\fq tasa\fq*\ft : dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto.\ft*\f* mga yahong, ug mga tibod nga gamiton alang sa mga halad nga ilimnon. \s1 Ang Paghimo sa Butanganan sa Suga \r (Exo. 25:31-40) \p \v 17 Naghimo usab siyag butanganan sa suga nga purong bulawan ang tiil ug lawas niini, ug gidekorasyonan kinig mga bulak nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. Unay sa butanganan sa suga ang mga dekorasyon niini. \v 18 Ang butanganan sa suga kinahanglang adunay unom ka mga sanga, tag-tulo sa kada kilid. \v 19 Ang kada sanga adunay tulo ka dekorasyon nga mga bulak nga ang korte murag almond, nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. \v 20 Ang lawas sa butanganan sa suga adunay upat ka dekorasyon nga mga bulak nga ang korte murag almond, nga ang uban piyoos pa ug ang uban namukhad na. \v 21 Adunay usa ka bulak sa ubos sa matag bahin diin magtagbo ang mga sanga. \v 22 Ang mga dekorasyon ug ang mga sanga unay sa lawas sa butanganan sa suga sa paghimo niini gikan sa bulawan. \p \v 23 Naghimo usab siyag pito ka suga, mga kimpit niini, ug mga pangsalod sa upos sa pabilo sa suga. Kining tanan purong bulawan. \v 24 Mga 35 ka kilo nga purong bulawan ang nagamit sa paghimo sa butanganan sa suga ug sa tanang kagamitan niini. \s1 Ang Paghimo sa Halaran nga Sunoganan sa Insenso \r (Exo. 30:1-5) \p \v 25 Naghimo usab siyag halaran nga sunoganan sa insenso nga hinimo gikan sa akasya. Kuwadrado kini, nga 18 ka pulgada ang gitas-on ug gilapdon, ug tulo ka piye ang gihabugon. Adunay mga sungay-sungay sa mga eskina niini nga unay sa lawas sa paghimo niining halaran. \v 26 Gihaklapan niya ug purong bulawan ang ibabaw niini, ang upat ka kilid, ug ang mga sungay-sungay sa kada eskina, ug giribetihan ug bulawan sa palibot. \v 27 Gibutangan niyag duha ka mga singsing nga bulawan ubos sa ribeti sa isigka-kilid sa halaran, aron suotan sa mga pangdayong niini. \v 28 Naghimo siya ug pangdayong gikan sa kahoy nga akasya ug gihaklapan niya kinig bulawan. \p \v 29 Naghimo usab siyag balaang lana nga pangdihog ug purong insenso nga humot kaayo. \c 38 \s1 Ang Paghimo sa Halaran nga Sunoganan sa Halad \r (Exo. 27:1-8) \p \v 1 Naghimo usab siyag kuwadradong halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog. Kahoy nga akasya ang gigamit niini. Ang gitas-on ug gilapdon pito ug tunga ka piye, ug ang gihabugon upat ug tunga ka piye. \v 2 Gibutangan niya kinig sungay-sungay nga unay sa upat ka eskina niini. Gihaklapan niyag bronsi ang halaran. \v 3 Ang tanang kagamitan sa halaran hinimo usab gikan sa bronsi, ang mga butanganan sa abo, mga pala, mga yahong, mga dagkong tinidor alang sa karne, ug mga butanganan sa baga. \v 4 Naghimo usab siyag sugbahanan nga bronsi alang sa halaran, ug gibutang kini sa tungtonganan niini nga anaa sa sulod sa halaran, sa tunga-tunga nga bahin gikan sa ibabaw. \v 5 Naghimo usab siyag upat ka mga singsing nga bronsi ug gitaod kini diha sa upat ka eskina sa sugbahanan nga bronsi. Kining mga singsing mao ang tuhogan sa mga pangdayong sa halaran. \v 6 Ang mga pangdayong hinimo gikan sa kahoy nga akasya ug gihaklapan ug bronsi. \v 7 Gituhog niya ang mga pangdayong sa mga singsing sa kada kilid sa halaran aron madayongan ang halaran. Tabla ang gihimo nila nga halaran ug adunay hawan ang sulod niini. \s1 Ang Paghimo sa Palanggana nga Hugasanan \r (Exo. 30:18-21) \p \v 8 Unya naghimo siyag palanggana ug tungtonganan niini gikan sa bronsi nga salamin sa mga babaye nga nag-alagad diha sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan. \s1 Ang Paghimo sa Hawanan sa Tolda nga Pagsimbahan \r (Exo. 27:9-19) \p \v 9 Gihimoan niyag hawanan ang Tolda nga Tagboanan ug gilibotan kinig mga kurtina nga hinimo gikan sa lino. Ang gitas-on sa mga kurtina dapit sa habagatan 150 ka piye. \v 10 Gitaod nila kini nga mga kurtina sa mga kaw-it nga plata nga unay sa kabilya nga plata diha sa 20 ka haligi nga bronsi nga gipahaom usab sa 20 ka tungtonganan nga bronsi. \v 11 Ang kurtina sa amihan nga bahin 150 usab ka piye ang gitas-on, ug gisab-it usab kini sa mga kaw-it nga plata nga nasumpay sa mga kabilya nga plata diha sa 20 ka mga haligi nga bronsi nga gipahaom sa 20 usab ka tungtonganan nga bronsi. \p \v 12 Ang kurtina sa kasadpang bahin 75 ka piye ang gitas-on, ug gisab-it kini sa mga kaw-it nga plata nga unay sa mga kabilya nga plata diha sa napulo ka haligi nga gipahaom sa napulo usab ka tungtonganan. \v 13 Ang mga kurtina sa sidlakang bahin 75 usab ka piye ang gitas-on. \v 14 Ang pultahan sa hawanan nga anaa sa sidlakan aduna usab kini mga kurtina sa kilid. Ang kurtina sa tuo 22 ka piye ang gitas-on, ug gisab-it kini diha sa tulo ka haligi nga gipahaom sa tulo usab ka tungtonganan. \v 15 Ang kurtina sa wala 22 ug tunga usab ka piye ang gitas-on, ug gitaod usab kini diha sa tulo ka haligi nga gipahaom usab sa tulo ka tungtonganan. \v 16 Ang tanang kurtina sa palibot sa hawanan lino. \v 17 Ang mga tungtonganan sa mga haligi bronsi, ug ang mga kaw-it ug mga kabilya niini hinimo sa plata. Ang mga ulo-ulo sa mga haligi gihaklapan ug plata. Ang tanang haligi sa palibot sa hawanan adunay mga kabilya nga plata. \p \v 18 Ang kurtina sa pultahan sa hawanan lino nga adunay hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Ug maayo kaayo ang pagkaborda niini. Ang gitas-on niini 30 ka piye ug ang gihabugon pito ug tunga ka piye, sama sa gihabugon sa mga kurtina sa palibot sa hawanan. \v 19 Kini nga mga kurtina nataod diha sa upat ka haligi nga gipahaom sa upat usab ka tungtonganan. Ang mga kaw-it ug mga kabilya sa mga haligi plata, ug ang ilang mga ulo-ulo gihaklapan ug plata. \v 20 Purong bronsi ang tanang ugsok sa Tolda nga Pagsimbahan ug sa mga kurtina sa palibot niini. \s1 Ang mga Materyales sa Pagpatindog sa Tolda \p \v 21 Mao kini ang mga materyales nga gigamit sa pagpatindog sa Tolda nga Pagsimbahan, diin gibutang ang Kasugoan. Kini nga mga materyales gilista sa mga kaliwat ni Levi sumala sa sugo ni Moises. Kini nga buluhaton gidumalahan ni Itamar nga anak sa pari nga si Aaron. \p \v 22 Ang nagdumala sa pagpatindog sa Tolda nga Pagsimbahan mao si Bezalel nga anak ni Uri ug apo ni Hur, nga gikan sa tribo ni Juda. Gihimo niya ang tanang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \v 23 Ang iyang katabang mao si Oholiab nga anak ni Ahisamac, nga gikan sa tribo ni Dan. Maayo kaayo siyang motrabaho ug modesenyo, ug moborda sa lino ug sa hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \p \v 24 Ang gibug-aton sa tanang bulawan nga gihalad aron gamiton sa pagtrabaho sa Tolda nga Simbahanan 1,000 ka kilo basi sa timbangan nga ginagamit sa mga pari. \p \v 25-26 Ang gibug-aton sa tanang pilak nga natigom 3,520 ka kilo basi sa timbangan nga ginagamit sa mga pari. Gikan kini sa mga tawo nga nalista sa pag-ihap. Ang kada usa kanila naghatag ug unom ka gramo nga pilak basi sa timbangan nga ginagamit sa mga pari. Adunay 603,550 ka mga tawo nga nag-edad ug 20 ka tuig pataas nga nalista sa pag-ihap. \v 27 Ang 3,500 ka kilo nga pilak gigamit sa paghimo sa 100 ka mga tungtonganan sa Tolda ug sa mga haligi sa kurtina. Balig 35 ka kilo kada tungtonganan. \v 28 Ang nahibiling 20 ka kilo nga salapi gihimo nga mga kaw-it ug mga kabilya, ug gihaklap sa mga ulo-ulo sa mga haligi. \p \v 29 Ang gibug-aton sa bronsi nga gihalad ngadto sa \nd Ginoo\nd* 2,500 ka kilo. \v 30 Gigamit kini sa paghimo sa mga tungtonganan sa mga haligi sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan. Ang uban niini gigamit sa paghimo sa halaran nga bronsi ug sa sugbahanan niini, ug sa tanan nga kagamitan sa halaran. \v 31 Gigamit usab ang mga bronsi sa paghimo ug mga tungtonganan sa mga haligi sa palibot sa hawanan ug sa mga pultahan niini, ug sa paghimo sa tanan nga ugsok sa mga banting sa Tolda nga Pagsimbahan ug sa mga kurtina sa palibot niini. \c 39 \s1 Ang Bisti sa mga Pari \r (Exo. 28:1-14) \p \v 1 Nagtahi usab sila si Bezalel ug sagrado nga mga bisti alang sa mga pari sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. Ang panapton nga ilang gigamit hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Mao usab kini nga panapton ang gigamit nila sa pagtahi sa bisti alang kang Aaron samtang mag-alagad siya sa Balaang Dapit. \s1 Ang Efod \r (Exo. 28:6-14) \p \v 2 Nagtahi usab silag efod gamit ang lino nga gibordahan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \v 3 Naghimo silag tanod nga bulawan pinaagi sa pagpipi ug bulawan ug sa paghiwa-hiwa niini ug nipis. Unya giborda nila kini sa lino nga binordahan usab ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Maayo kaayo ang pagkaborda niini. \v 4 Adunay duha ka bahin kining efod, luyo ug atubangan, ug nasumpay kining duha pinaagi sa strap sa abaga. \v 5 Ang bakos niini lino usab nga binordahan ug tanod nga bulawan ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \p \v 6 Gitaod nila ang mga bato nga onix sa bayanan nga bulawan. Gikulitan nila kinig mga ngalan sa mga anak nga lalaki ni Jacob\f + \fr 39:6 \fr*\fq Jacob\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Israel. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 14|link-href="EXO 39:14"\+xt*.\ft*\f* sama sa pagkulit ug silyo. \v 7 Unya gitaod nila kini diha sa mga strap sa efod ingon nga handomanan nga mga bato alang sa mga tribo sa Israel. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \s1 Ang Sapaw sa Dughan nga adunay mga Bulsa-bulsa \r (Exo. 28:15-30) \p \v 8 Naghimo usab silag sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa, ug maayo kaayo ang pagkahimo niini. Ang panapton niini sama sa panapton sa efod: lino nga gibordahan ug tanod nga bulawan ug tanod nga hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \v 9 Kining sapaw sa dughan kinahanglan gidoble pagpilo ug kuwadrado nga siyam ka pulgada ang gitas-on ug siyam ka pulgada ang gilapdon. \v 10 Gibutangan nila kinig upat ka laray sa mahalong mga bato: sa unang laray, rubi, topas, ug beril; \v 11 sa ikaduhang laray, emerald, sapiro, ug diamante; \v 12 sa ikatulong laray, hasinto, agate, ug ametis; \v 13 ug sa ikaupat nga laray, krisolito, onix, ug jasper. Gibutang nila kini sa mga bayanan nga bulawan. \v 14 Ang kada bato adunay ngalan sa usa sa mga anak ni Jacob sa pagrepresentar sa 12 ka tribo sa Israel. Ang pagkakulit sa mga ngalan sama sa pagkulit ug silyo. \p \v 15 Gibutangan usab nilag kadena nga purong bulawan ang sapaw sa dughan nga adunay mga bulsa-bulsa. \v 16 Naghimo usab silag duha ka bayanan nga bulawan ug duha ka singsing nga bulawan, ug gikabit nila ang duha ka singsing sa ibabaw nga mga eskina sa sapaw sa dughan. \v 17 Gikabit nila ang duha ka kadena nga bulawan diha sa duha ka singsing sa sapaw sa dughan, \v 18 ug ang duha ka tumoy sa kadena gikabit nila sa duha ka bayanan nga bulawan nga anaa sa strap sa efod. \p \v 19 Naghimo usab silag duha pa ka singsing nga bulawan ug gitaod nila kini sa ubos nga mga eskina sa sapaw sa dughan, nga gisapaw sa efod. \v 20 Naghimo pa gayod silag duha pa ka singsing nga bulawan ug gihigot nila kini sa efod dapit sa bakos. \v 21 Unya gihigtan nila ug asul nga higot ang ubos nga mga singsing sa sapaw sa dughan ug ang mga singsing nga diha sa efod. Niining paagiha naplastar pag-ayo ang sapaw sa dughan ibabaw sa bakos ug dili mabulag gikan sa efod. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \s1 Ang Uban pang Bisti sa mga Pari \r (Exo. 28:31-43) \p \v 22 Naghimo usab silag panggawas nga bisti, kining bistiha sapawan sa efod. Ang panapton nga ilang gigamit sa paghimo niini purong asul. \v 23 Kini nga bisti adunay liab nga gisigsagan aron dili kini magisi. \v 24 Gibitayan nila ang palibot sa sidsid sa bisti ug mga dayandayan nga pormag prutas nga pomegranata, nga hinimo gikan sa lino ug hilo nga kolor ube, asul, ug pula. \v 25-26 Gisal-angan nila kini nga mga dayandayan ug mga gagmayng kampanilya nga purong bulawan. Kini nga bisti sul-obon ni Aaron kon mag-alagad siya sa \nd Ginoo\nd*. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \p \v 27 Naghimo usab silag pang-ilalom nga mga bisti alang kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki. Ang panapton nga ilang gigamit lino. \v 28 Mao usab nga panapton ang ilang gigamit sa paghimo sa mga turban, mga kalo ug mga pang-ilalom nga bisti. \v 29 Ang mga bakos lino usab nga adunay hilo nga kolor ube, asul, ug pula. Ug maayo gayod ang pagkaborda niini. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \p \v 30 Naghimo usab silag medalyon nga purong bulawan ug sama sa pagkulit sa silyo gipakulitan kini sa mga pulong: \pc \sc Gilain alang sa \+nd Ginoo\+nd*.\sc* \m \v 31 Gitaod nila kini sa atubangan sa turban pinaagi sa asul nga higot. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \s1 Gitan-aw ni Moises ang Nahuman nga Trabaho \r (Exo. 35:10-19) \p \v 32 Nahuman ang tanang buluhaton sa Tolda nga Pagsimbahan, nga gitawag usab ug Tolda nga Tagboanan. Gihimo sa mga Israelinhon ang tanang gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \v 33 Gipakita nila kang Moises ang Tolda nga Pagsimbahan ug ang tanang kagamitan niini: \b \li1 ang mga kaw-it, mga dingding, mga pangbabag, mga haligi, mga tungtonganan, \li1 \v 34 ang tabon nga hinimo gikan sa mga panit sa laking karnero nga gitina ug pula, ang tabon nga hinimo gikan sa maayong klasi sa panit,\f + \fr 39:34 \fr*\fq maayong klasi sa panit\fq*\ft : posible nga ang buot ipasabot niini, panit sa dugong o dolfin.\ft*\f* ang mga kurtina, \li1 \v 35 ang Sudlanan sa Kasugoan ug ang iyang tabon ug mga pangdayong, \li1 \v 36 ang lamisa ug ang tanang kagamitan niini, ang pan nga ginahalad sa presensya sa \nd Ginoo\nd*, \li1 \v 37 ang butanganan sa suga nga purong bulawan ug ang naglaray nga mga suga ug ang kagamitan niini, ang lana alang sa mga suga, \li1 \v 38 ang halaran nga bulawan, ang lana nga pangdihog, ang humot nga insenso, ang kurtina sa pultahan sa Tolda, \li1 \v 39 ang halaran nga bronsi ug ang sugbahanan niini nga bronsi, ang iyang mga pangdayong, ug ang tanang kagamitan niini, \li1 ang palanggana ug ang tungtonganan niini, \li1 \v 40 ang mga kurtina sa palibot sa hawanan ug ang ilang mga haligi ug mga tungtonganan, ang kurtina sa pultahan sa hawanan, ang mga higot ug mga ugsok alang sa kurtina sa hawanan, \li1 ang tanan nga kagamitan sa Tolda nga Pagsimbahan, nga gitawag usab ug Tolda nga Tagboanan, \li1 \v 41 ug ang matahom ug sagrado nga mga bisti sa pari nga sul-obon ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, kon moalagad sila diha sa Balaang Dapit. \b \p \v 42 Gihimo sa mga Israelinhon ang tanang buluhaton sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \v 43 Gitan-aw ni Moises ang ilang trabaho, ug nakita niya nga gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd*. Busa gipanalanginan sila ni Moises. \c 40 \s1 Ang Pagpatindog sa Tolda nga Pagsimbahan \p \v 1 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 2 “Ipahimutang ninyo ang Tolda nga Pagsimbahan,\f + \fr 40:2 \fr*\fq Tolda nga Pagsimbahan\fq*\ft : gitawag usab ug Tolda nga Tagboanan.\ft*\f* sa unang adlaw sa unang bulan. \v 3 Isulod niini ang Sudlanan sa Kasugoan, ug salipdi kini sa kurtina. \v 4 Isulod usab ang lamisa ug iplastar ang mga kagamitan niini. Isulod usab ang butanganan sa suga ug ipahimutang ang mga suga niini. \v 5 Ibutang ang bulawan nga halaran nga sunoganan sa insenso sa atbang sa Sudlanan sa Kasugoan, ug itaod ang kurtina diha sa pultahan sa Tolda nga Pagsimbahan. \p \v 6 “Ibutang ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog diha sa atubangan sa pultahan sa Tolda nga Pagsimbahan. \v 7 Ibutang ang palanggana sa tunga-tunga sa Tolda ug sa halaran, ug butangi kinig tubig. \v 8 Ipangtaod ang mga kurtina sa hawanan, nga naglibot sa Tolda, lakip ang kurtina sa pultahan niini. \p \v 9 “Unya kuhaa ang lana ug dihogi\f + \fr 40:9 \fr*\fq dihogi\fq*\ft : ang buot ipasabot, \ft*\fqa bubo-i \fqa*\ft o \ft*\fqa wisiki.\fqa*\f* ang Tolda ug ang tanang kagamitan niini sa pagdedikar niini kanako, ug mahimo kining sagrado. \v 10 Dihogi usab ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog ug ang tanang kagamitan niini sa pagdedikar niini kanako, ug mahimo kining labing sagrado. \v 11 Dihogi usab ang palanggana ug ang iyang tungtonganan sa pagdedikar niini kanako. \p \v 12 “Dad-a si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalaki didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan ug ipakaligo sila didto. \v 13 Unya ipasul-ob kang Aaron ang sagradong mga bisti ug idedikar siya kanako pinaagi sa pagdihog kaniya sa lana aron makaalagad siya kanako ingon nga pari. \v 14 Dad-a usab ang iyang mga anak nga lalaki ug ipasul-ob kanila ang ilang pangsulod nga bisti. \v 15 Dihogi usab sila sa lana sama sa gihimo mo sa ilang amahan, aron makaalagad usab sila kanako ingon nga mga pari hangtod sa umaabot nga henerasyon.” \v 16 Gihimo ni Moises ang tanang gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 17 Busa gipatindog ang Tolda nga Pagsimbahan sa unang adlaw sa unang bulan. Ikaduha kadto nga tuig gikan sa paggawas nila sa Ehipto. \v 18 Ingon niini pagpatindog ni Moises ang Tolda: Gipahimutang niya ang mga tungtonganan, ang mga dingding, ang mga pangbabag, ug ang mga haligi. \v 19 Unya gibukhad niya ang Tolda, ug gisapaw ang tabon alang niini. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 20 Unya gisulod niya sa Sudlanan ang lagpad nga mga bato nga gisulatan sa Kasugoan, ug gisuot niya sa mga singsing sa Sudlanan ang mga pangdayong, ug gitabonan kini. \v 21 Unya gisulod niya ang Sudlanan sa Tolda nga Pagsimbahan, ug gitaod niya ang kurtina aron masalipdan ang Sudlanan sa Kasugoan. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 22 Gibutang niya ang lamisa sa sulod sa Tolda, sa adunay amihan nga bahin, gawas sa kurtina. \v 23 Unya gibutang niya sa lamisa ang pan nga ginahalad sa presensya sa \nd Ginoo\nd*. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 24 Gibutang usab niya ang butanganan sa suga didto sa sulod sa Tolda, atbang sa lamisa, sa may habagatang bahin. \v 25 Ug gibutang niya ang mga suga niini diha sa presensya sa \nd Ginoo\nd*. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 26 Gibutang usab niya ang bulawan nga halaran sa sulod sa Tolda, atubangan sa kurtina, \v 27 ug nagsunog siyag humot nga insenso diha niini. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 28 Gitaod usab niya ang kurtina sa entrada sa Tolda. \v 29 Ug gibutang niya didto duol sa pultahan ang halaran nga sunoganan sa halad nga sinunog. Unya naghalad siya sa maong halaran ug mga halad nga sinunog ug mga halad sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd*. Gihimo niya kining tanan sumala sa gisugo kaniya sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 30 Gibutang usab niya ang palanggana sa tunga-tunga sa Tolda ug sa halaran, ug gisudlan niyag tubig nga panghugas. \v 31 Didto nanghugas si Moises, si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalaki sa ilang mga kamot ug tiil. \v 32 Manghugas sila kon mosulod sila sa Tolda o kon moduol sila sa halaran. Gihimo nila kining tanan sumala sa gisugo sa \nd Ginoo\nd* kang Moises. \p \v 33 Unya gibutang ni Moises ang mga kurtina sa hawanan nga naglibot sa Tolda ug sa halaran, ug ang kurtina sa pultahan sa hawanan. Ug nahuman gayod ni Moises ang tanang buluhaton. \s1 Ang Gamhanang Presensya sa \nd Ginoo\nd* \r (Num. 9:15-23) \p \v 34 Pagkahuman niining tanan, ang gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd* milukop sa Tolda nga Tagboanan, sa dagway sa panganod. \v 35 Dili makasulod si Moises sa Tolda tungod kay nalukop kini sa gamhanang presensya sa \nd Ginoo\nd* pinaagi sa dagway sa panganod. \p \v 36 Kon mopaibabaw gani ang panganod sa Tolda ug mosibog, manglakaw usab ang mga Israelinhon. \v 37 Apan kon dili gani mosibog ang panganod, dili usab sila mopadayon sa ilang lakaw hangtod nga mopaibabaw na usab kini ug mosibog. \v 38 Kay ang panganod nga nagsimbolo sa presensya sa \nd Ginoo\nd* ibabaw sa Tolda kon adlaw, ug kon gabii adunay kalayo diha sa panganod aron makita kini sa tanang Israelinhon sa tibuok nila nga lakaw.