\id DEU - Biblica® Open Cebuano Contemporary Bible 2024 \usfm 3.0 \ide UTF-8 \h Deuteronomio \toc1 Deuteronomio Ang Ikalimang Libro ni Moises \toc2 Deuteronomio \toc3 Deut. \mt1 Deuteronomio \mt3 Ang Ikalimang Libro ni Moises \c 1 \s1 Gimandoan sa \nd Ginoo\nd* ang mga Israelinhon sa Pagbiya sa Bukid sa Sinai \p \v 1 Kini nga libro mahitungod sa mga mensahe nga gisulti ni Moises ngadto sa tanang mga Israelinhon samtang didto sila sa kamingawan, sa sidlakang bahin sa Suba sa Jordan. Nagkampo sila niadto sa Walog sa Jordan\f + \fr 1:1 \fr*\fq Walog sa Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Araba. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 7|link-href="DEU 1:7"\+xt*.\ft*\f* duol sa Suf, sa tunga-tunga sa Paran ug sa Tofel, Laban, Hazerot, ug Dizahab. \v 2 (Onse ka adlaw ang ilang paglakaw gikan sa Bukid sa Sinai\f + \fr 1:2 \fr*\fq Bukid sa Sinai\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Horeb. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 19|link-href="DEU 1:19"\+xt*.\ft*\f* paingon sa Kadesh Barnea sa Bukid sa Seir.) \p \v 3 Sa unang adlaw sa ika-11 nga bulan, sa ika-40 nga tuig gikan sa pagbiya sa mga Israelinhon sa Ehipto, gisulti ni Moises kanila ang tanang gipasulti sa \nd Ginoo\nd* ngadto kanila. \v 4 Nahitabo kini human mapildi ni Moises\f + \fr 1:4 \fr*\fq ni Moises\fq*\ft : o \ft*\fqa sa \+nd Ginoo\+nd*.\fqa*\f* si Sihon nga hari sa mga Amorihanon nga naghari sa Hesbon, ug si Og nga hari sa Basan nga naghari sa Ashtarot ug Edrei. \p \v 5 Samtang didto sila sa sidlakang bahin sa Suba sa Jordan sa teritoryo sa Moab, gisugilon kanila ni Moises ang kasugoan sa \nd Ginoo\nd*. \b \p \v 6 Sa didto kita sa Horeb nag-ingon kanato ang \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, “Dugay na kamong nagpuyo niini nga bukid, \v 7 busa biya na kamo. Pangadto kamo sa kabungtoran sa mga Amorihanon ug sa mga dapit libot niini didto sa Walog sa Jordan, sa kabukiran, sa kabungtoran sa kasadpan,\f + \fr 1:7 \fr*\fq kabungtoran sa kasadpan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Shefela.\fqa*\f* sa Negev, ug sa mga dapit sa daplin sa kabaybayonan. Pangadto kamo sa yuta sa mga Canaanhon ug sa Lebanon, hangtod sa dakong suba nga mao ang Eufrates. \v 8 Tan-awa, gihatag ko na kining yutaa kaninyo. Lakaw kamo ug puy-i kining yutaa nga gisaad ko sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, Jacob, ug sa ilang mga kaliwat.” \s1 Nagbutang si Moises ug mga Pangulo sa Matag Tribo \r (Exo. 18:13-27) \p \v 9 Niadtong higayona miingon ako kaninyo, “Dili nako kaya nga mangulo kaninyo nga ako lang usa. \v 10 Gipadaghan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug karon daw sama na kamo kadaghan sa mga bitoon sa langit. \v 11 Hinaut pa nga ang \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan, magpadaghan pa gayod kaninyo sa liniboan ka pilo, ug panalanginan niya kamo sumala sa iyang gisaad. \v 12 Apan unsaon ko paghusay ang inyong mga panag-away ug mga problema nga ako lang? \v 13 Busa pagpili kamo gikan sa matag tribo ug mga tawo nga maalamon, masinabuton, ug tinahod. Ug padumalahon ko sila kaninyo.” \p \v 14 Miuyon kamo nga maayo ang akong plano. \v 15 Busa gipadumala ko kaninyo ingon nga mga maghuhukom ug mga opisyal ang mga tawo nga maalamon ug mga tinahod nga inyong gipili gikan sa inyong mga tribo. Ang uban nangulo sa 1,000 ka mga tawo, ang uban sa 100, ang uban sa 50, ug ang uban sa 10. \v 16 Gimandoan ko ang inyong mga maghuhukom, “Husaya ninyo ang mga kaso sa mga tawo, ug maghukom kamo nga matarong, dili lamang sa mga Israelinhon kondili apil usab sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo. \v 17 Kinahanglan nga wala kamoy pinalabi sa inyong paghukom; paminawa ninyo ang mga kabos ingon man ang mga adunahan. Ayaw kamo kahadlok kang bisan kinsa, kay ang inyong paghukom naggikan sa Dios. Kon adunay mga kaso nga lisod alang kaninyo, dad-a kana kanako kay ako ang mohukom niana.” \v 18 Niadtong higayona gisultihan ko usab kamo sa tanan ninyong angayng himuon. \s1 Nagpadala ang mga Israelinhon ug mga Espiya \r (Num. 13:1-33) \p \v 19 Unya sumala sa mando sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, mibiya kita sa Bukid sa Sinai ug milakaw sa halapad ug makalilisang nga kamingawan nga inyo mismong nakita, ug miadto kita sa kabungtoran sa mga Amorihanon. Pag-abot nato sa Kadesh Barnea, \v 20 miingon ako kaninyo, “Nakaabot na kamo sa kabungtoran sa mga Amorihanon nga gihatag kanato sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios. \v 21 Tan-awa ang yuta nga gihatag niya kaninyo! Panag-iyahi ninyo kini sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan. Ayaw kamo kahadlok o kaluya.” \p \v 22 Unya miduol kamong tanan kanako ug miingon, “Magpadala una kita ug mga tawo nga maniid sa dapit aron masuginlan nila kita sa dalan nga atong paga-agian, ug sa mga lungsod nga atong pagasudlon.” \p \v 23 Nahuna-hunaan ko nga maayo kadto nga plano, busa nagpili ako ug 12 ka mga tawo, usa kada tribo. \v 24 Gilatas nila ang kabungtoran, ug nakaabot sila sa Walog sa Eshcol ug naniid sila didto. \v 25 Sa ilang pagbalik nagdala sila kanato ug mga prutas gikan didto, ug nagbalita usab sila nga maayo ang yuta nga gihatag kanato sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios. \s1 Ang Pagsupak batok sa \nd Ginoo\nd* \p \v 26 Apan dili kamo buot moadto didto; misupak kamo sa sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 27 Nagbagulbol kamo diha sa inyong mga tolda ug nag-ingon, “Gikapungtan kita sa \nd Ginoo\nd*, busa gipagawas niya kita gikan sa Ehipto aron itugyan sa mga kamot sa mga Amorihanon aron paglaglag kanato. \v 28 Unsaon nato pag-adto didto nga gihadlok man kita sa mga naniid sa dapit? Nag-ingon sila nga ang mga tawo didto mas kusgan ug mas tag-as kay kanato, ug ang ilang mga lungsod dagko ug gilibotan sa mga paril nga ang gitas-on daw moabot na sa langit. Ug nakita pa nila didto ang mga kaliwat ni Anak.” \p \v 29 Unya miingon ako kaninyo, “Ayaw kamo kalisang o kahadlok kanila. \v 30 Ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mag-una kaninyo ug mao mismo ang makig-gira alang kaninyo, sama sa inyong nakita nga iyang gihimo didto sa Ehipto \v 31 ug sa kamingawan. Sa tibuok ninyong lakaw, hangtod nga nakaabot kamo niining lugara, nakita ninyo kon giunsa kamo pag-atiman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Sama siya sa amahan nga nag-atiman sa iyang anak.” \p \v 32 Apan luyo niining tanan, wala gihapon kamo mosalig sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios \v 33 nga gauna kaninyo sa inyong paglakaw, pinaagi sa kalayo kon gabii ug sa panganod kon adlaw. Gipangitaan niya kamo ug mga dapit nga inyong makampohan ug gitudloan niya kamo kon asa moagi. \p \v 34-35 Sa dihang nadungog sa \nd Ginoo\nd* ang inyong mga reklamo, nasuko siya ug nanumpa, “Walay bisan usa niining daotang henerasyon ang makakita sa maayo nga yuta nga akong gisaad sa ilang mga katigulangan, \v 36 gawas lang kang Caleb nga anak ni Jefune. Makita niya kini, ug ihatag ko kaniya ug sa iyang mga kaliwat, ang yuta nga iyang naadtoan, kay misunod siya kanako sa kinasing-kasing gayod.” \p \v 37 Tungod kaninyo, nasuko usab ang \nd Ginoo\nd* kanako. Miingon siya kanako, “Bisan ikaw dili makasulod sa maong yuta. \v 38 Apan ang imong personal nga katabang nga si Josue nga anak ni Nun makasulod didto. Dasiga siya, kay siya ang mangulo sa mga Israelinhon sa pagpanag-iya sa yuta. \v 39 Makasulod usab sa maong yuta ang inyong mga kabataan nga karon wala pay buot. Nahadlok kamo nga tingalig bihagon sila, apan ihatag ko kanila kining yutaa ug panag-iyahon nila kini. \v 40 Apan mahitungod kaninyo, pamalik kamo sa kamingawan paingon sa Pulang Dagat.” \p \v 41 Unya miingon kamo, “Nakasala kami sa \nd Ginoo\nd*. Molakaw kami ug makig-gira sumala sa gimando sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios kanamo.” Busa ang matag-usa kaninyo nangandam sa inyong mga armas, nga naghuna-huna nga sayon lang ang pag-ilog sa mga bungtod. \p \v 42 Apan miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, “Ingna sila nga dili mosulong ug makig-gira, tungod kay dili ako mouban kanila. Mapildi sila sa ilang mga kaaway.” \p \v 43 Busa giingnan ko kamo, apan wala kamo mamati. Misupak kamo sa sugo sa \nd Ginoo\nd*, ug sa inyong kahambog misulong gayod kamo sa mga bungtod. \v 44 Unya nakig-gira kaninyo ang mga Amorihanon nga nagpuyo didto, ug daw sama sila sa mga putyukan nga migukod ug mipildi kaninyo gikan sa Seir hangtod sa Horma. \v 45 Namalik kamo ug nanghilak ngadto sa \nd Ginoo\nd*, apan wala siya mamati ni magtagad kaninyo. \v 46 Mao kana nga nakapuyo kamo ug dugay sa Kadesh. \c 2 \s1 Didto sa Kamingawan \p \v 1 Unya namalik kita ug miadto sa kamingawan, paingon sa Pulang Dagat, sumala sa gimando sa \nd Ginoo\nd* kanako. Ug sa dugay nga panahon naglibot-libot kita sa kabungtoran sa Seir. \p \v 2 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, \v 3 “Dugay na kamong naglibot-libot niini nga kabukiran. Karon, pangadto kamo sa amihan. \v 4 Sultihi ang mga tawo nga moagi kamo sa teritoryo sa inyong mga kadugo nga kaliwat ni Esau, nga nagpuyo sa Seir. Mahadlok sila kaninyo, apan pagmatngon kamo. \v 5 Ayaw ninyo sila bikla, kay gihatag ko na kanila ang mga bukid sa Seir ingon nga ilang yuta, ug dili ko kamo hatagan sa ilang yuta bisan ug gamay. \v 6 Palita ninyo gikan kanila ang inyong makaon ug mainom.” \p \v 7 Hinumdomi ninyo kon giunsa ko kamo pagpanalangin sa tanan ninyong gihimo. Ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ang nagbantay kaninyo sa inyong paglakaw niining halapad nga kamingawan. Sulod sa 40 ka tuig nag-uban ako kaninyo, ug wala gayod kamo makulangi bisan unsa. \p \v 8 Busa milabay lang kita sa atong mga kadugo nga kaliwat ni Esau, nga nagpuyo sa Seir. Wala kita miagi sa dalan sa Walog sa Jordan.\f + \fr 2:8 \fr*\fq Walog sa Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Araba.\fqa*\f* Nagpalayo kita sa mga lungsod sa Elat ug Ezion Geber. \p Didto kita mipaingon sa agianan sa kamingawan sa Moab, \v 9 ug miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, “Ayaw ninyo samoka o bikla ang mga Moabihanon nga kaliwat ni Lot, kay gihatag ko na kanila ang Ar ingon nga ilang yuta, ug dili ko kamo hatagan sa ilang yuta bisan ug gamay.” \p \v 10 (Kaniadto didto nagpuyo sa Ar ang daghan ug kusgan nga mga tawo nga gitawag Emhanon. Mga tag-as usab sila nga mga tawo sama sa mga kaliwat ni Anak. \v 11 Gitawag usab sila nga mga Refaimnon, sama sa mga kaliwat ni Anak, apan gitawag sila sa mga Moabihanon nga mga Emhanon. \v 12 Kaniadto nagpuyo ang mga Horihanon sa Seir, apan giabog sila sa mga kaliwat ni Esau nga mipuli kanila sa pagpuyo didto, sama sa gihimo sa mga Israelinhon ngadto sa mga Canaanhon sa yuta nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* kanila.) \p \v 13 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Tindog kamo ug tabok kamo sa Walog sa Zered.” Busa mitabok kita. \p \v 14 Nahitabo kini human milabay ang 38 ka tuig gikan sa panahon nga mibiya kita sa Kadesh Barnea. Nangamatay na sa kamingawan ang mga sundalo nga Israelinhon niadto nga henerasyon nga makahimo sa pagpakig-gira, sumala sa gipanumpa sa \nd Ginoo\nd* kanila. \v 15 Gisilotan sila sa \nd Ginoo\nd* hangtod nangahurot sila ug kamatay.\f + \fr 2:15 \fr*\fq Gisilotan…kamatay\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa Gisilotan…kamatay sa kampo.\fqa*\f* \p \v 16 Sa dihang nangamatay na ang tanang sundalo, \v 17 miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, \v 18 “Karong adlawa motabok kamo sa utlanan sa Moab didto sa Ar. \v 19 Kon makaabot na kamo sa mga Amonihanon, nga mga kaliwat ni Lot, ayaw ninyo silag samoka o bikla, kay gihatag ko na kanila ang maong yuta, ug dili ko kamo hatagan sa ilang yuta bisan ug gamay.” \p \v 20 (Ang maong yuta giila usab kaniadto nga yuta sa mga Refaimnon, apan gitawag sila sa mga Amonihanon ug Zamzumhanon. \v 21 Daghan kini sila ug kusgan, ug tag-as usab sama sa mga kaliwat ni Anak. Apan gilaglag sila sa \nd Ginoo\nd* aron mailog sa mga Amonihanon ang ilang yuta ug puy-an kini. \v 22 Mao usab kini ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* alang sa mga kaliwat ni Esau nga nagpuyo sa Seir, kay gilaglag niya ang mga Horihanon aron makapuyo ang mga kaliwat ni Esau sa ilang yuta. Hangtod karon nagpuyo gihapon sila sa maong yuta. \v 23 Mao usab kini ang nahitabo sa dihang gisulong sa taga-Caftor\f + \fr 2:23 \fr*\fq taga-Caftor\fq*\ft : o \ft*\fqa taga-Creta.\fqa*\f* ang mga taga-Ava nga nagpuyo sa mga baryo sa Gaza. Gilaglag nila ang mga taga-Ava ug gipuy-an ang ilang dapit.) \s1 Napildi si Sihon nga Hari sa Hesbon \r (Num. 21:21-30) \p \v 24 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd*, “Tabok na kamo ngadto sa Walog sa Arnon. Itugyan ko kaninyo si Sihon nga Amorihanon nga hari sa Hesbon, ug ang iyang yuta. Sulonga ninyo siya ug panag-iyaha ang iyang yuta. \v 25 Sukad karong adlawa itugot ko nga malisang kaninyo ang tanang nasod sa tibuok kalibotan. Magkurog sa kahadlok ang makadungog bahin kaninyo.” \p \v 26 Busa sa dihang didto kita sa kamingawan sa Kedemot, nagpadala ako ug mga mensahero kang Sihon nga hari sa Hesbon sa pagsulti kaniya niining mensahe sa pakigda-it, \v 27 “Kon mahimo tugoti kami sa pag-agi sa inyong yuta. Mosubay lang kami sa dakong dalan ug dili gayod motipas sa wala o sa tuo. \v 28 Bayran namo ang among makaon ug mainom. Ang hangyo lang namo mao nga tugotan mo kami sa pag-agi sa inyong yuta \v 29 sama sa gihimo sa mga kaliwat ni Esau nga nagpuyo sa Seir ug sa mga Moabihanon nga nagpuyo sa Ar. Tugoti kami sa pag-agi hangtod nga makatabok kami sa Suba sa Jordan paingon sa yuta nga gihatag kanamo sa \nd Ginoo\nd* nga among Dios.” \v 30 Apan wala mosugot si Sihon nga hari sa Hesbon nga moagi kita didto. Kay gipagahi sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang kasing-kasing ni Sihon aron itugyan niya siya sa atong mga kamot, sama sa iyang gihimo karong adlawa. \p \v 31 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, “Gisugdan ko na sa pagtugyan kaninyo si Sihon ug ang iyang yuta; busa sugdi na ninyo ang pagsulong ug pag-ilog sa iyang yuta.” \p \v 32 Sa dihang nakig-gira si Sihon ug ang iyang katawhan batok kanato didto sa Jahaz, \v 33 gitugyan siya sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios kanato ug ato siyang gipatay, apil ang iyang mga anak ug ang tanan niyang mga katawhan. \v 34 Niadtong higayona gipang-ilog nato ang tanan niyang mga lungsod ug gilaglag sila sa hingpit,\f + \fr 2:34 \fr*\fq gilaglag sila sa hingpit\fq*\ft : o \ft*\fqa gilaglag sila sa hingpit isip halad sa \+nd Ginoo\+nd*.\fqa*\f* ang mga lalaki, babaye, ug mga kabataan. Wala gayod kitay gibilin kanila nga buhi. \v 35 Gidala nato ang ilang mga kahayopan ug mga kabtangan nga atong nakuha gikan sa ilang mga lungsod. \p \v 36 Gikan sa Aroer nga anaa sa Walog sa Arnon ug sa lungsod nga anaa sa walog ug sa mga dapit hangtod sa Gilead, walay lungsod nga wala nato mailog, kay gitugyan silang tanan sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios kanato. \v 37 Apan sumala sa sugo kanato sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, wala kita magpaduol sa yuta sa mga Amonihanon, bisan sa Walog sa Jabok o sa mga lungsod sa palibot sa mga bungtod. \c 3 \s1 Napildi si Og nga Hari sa Basan \r (Num. 21:31-35) \p \v 1 Unya nangadto kita sa Basan. Apan gisulong kita ni Og nga hari sa Basan ug sa iyang tibuok katawhan didto sa Edrei. \v 2 Apan miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, “Ayaw kahadlok kaniya, kay itugyan ko siya kanimo, lakip ang tibuok niyang katawhan ug kayutaan. Buhata kaniya ang gibuhat mo kang Sihon nga hari sa mga Amorihanon, nga naghari sa Hesbon.” \p \v 3 Busa gitugyan kanato sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios si Og nga hari sa Basan ug ang tanan niyang katawhan. Gipamatay nato sila, ug wala gayod kitay gibilin nga buhi. \v 4 Giilog nato ang iyang 60 ka mga lungsod lakip ang tibuok teritoryo sa Argob nga sakop sa Basan diin siya naghari. \v 5 Kining tanang mga lungsod gilibotan ug tag-as nga mga paril ug adunay mga ganghaan nga adunay mga trangka. Giilog usab nato ang iyang daghan kaayong mga baryo nga walay paril. \v 6 Gilaglag nato sila sa hingpit sama sa gihimo nato kang Sihon nga hari sa Hesbon. Gipamatay nato ang tanang mga tawo sa kada lungsod nga atong nailog, ang mga lalaki, mga babaye, ug mga kabataan. \v 7 Apan gidala nato ang tanang mga kahayopan ug mga kabtangan nga atong nakuha gikan sa ilang mga lungsod. \p \v 8 Busa nailog nato sa duha ka hari sa mga Amorihanon ang yuta sa sidlakan sa Suba sa Jordan gikan sa Walog sa Arnon hangtod sa Bukid sa Hermon. \v 9 (Kining Hermon gitawag sa mga Sidonhon ug Sirion, ug gitawag sa mga Amorihanon ug Senir.) \v 10 Giilog nato ang tanang mga lungsod nga anaa sa patag ibabaw sa bukid, ang tibuok Gilead, ug ang tibuok Basan hangtod sa Saleca ug Edrei, nga mga lungsod nga sakop sa gingharian ni Og sa Basan. \v 11 (Si Haring Og mao lang ang nahibiling kaliwat sa mga Refaimnon. Ang iyang puthaw nga katre\f + \fr 3:11 \fr*\fq katre\fq*\ft : o \ft*\fqa lungon.\fqa*\f* 13 ka piye ang gitas-on ug 6 ka piye ang gilapdon. Makita pa kini karon sa Raba nga lungsod sa mga Amonihanon.) \s1 Ang Pagbahin sa Yuta \r (Num. 32:1-42) \p \v 12 Sa dihang nailog nato kining yutaa, gihatag ko sa tribo ni Ruben ug ni Gad ang yuta sa amihan sa Aroer duol sa Walog sa Arnon apil ang katunga sa kabungtoran sa Gilead ug ang mga lungsod niini. \v 13 Ang nahibilin nga bahin sa Gilead ug ang tibuok Basan, ang gingharian ni Og, gihatag ko sa katunga sa tribo ni Manases. (Ang tibuok Argob sa Basan gitawag kaniadto nga Yuta sa mga Refaimnon. \v 14 Si Jair nga kaliwat ni Manases mao ang nakapanag-iya sa tibuok Argob nga sakop sa Basan hangtod sa utlanan sa yuta sa mga taga-Geshur ug sa mga taga-Maaca. Kini nga teritoryo ginganlan ni Jair sa iya mismong ngalan, busa hangtod karon ang Basan gitawag nga Mga Lungsod ni Jair.) \v 15 Gihatag ko ang Gilead sa pamilya ni Makir. \v 16 Ug ngadto sa tribo ni Ruben ug ni Gad gihatag ko ang kayutaan gikan sa Gilead hangtod sa Walog sa Arnon. Ang tunga-tunga sa walog mao ang ilang utlanan sa habagatan, ug ang ila usab nga utlanan sa amihan mao ang Walog sa Jabok, nga utlanan usab sa mga Amonihanon. \v 17 Ang utlanan sa kasadpan mao ang Walog sa Jordan,\f + \fr 3:17 \fr*\fq Walog sa Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Araba.\fqa*\f* apil ang Suba sa Jordan ug ang mga pangpang sa sidlakan niini, gikan sa Dagat sa Galilea hangtod sa Patay nga Dagat sa ubos nga bahin sa Pisga. \p \v 18 Niadtong higayona gimandoan ko ang inyong mga tribo nga nagpuyo sa sidlakan sa Jordan,\f + \fr 3:18 \fr*\fq ang inyong…Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa kamo.\fqa*\f* “Bisan gihatag na kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kining yutaa aron inyong panag-iyahan, kinahanglan nga ang tanan ninyong mga sundalo nga armado motabok sa Suba sa Jordan aron motabang sa pag-ilog ug andam sa pagpanalipod sa inyong isigka-Israelinhon. \v 19 Apan ibilin lang ang inyong mga asawa, mga kabataan, ug ang daghan ninyong mga kahayopan sa mga lungsod nga gihatag ko kaninyo. \v 20 Kon maangkon na sa inyong isigka-Israelinhon ang yuta sa tabok sa Jordan nga ihatag kanila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug kon mahimutang na usab sila sama sa iyang gihimo kaninyo, makabalik na kamo sa yuta nga gihatag ko kaninyo.” \s1 Wala Tugoti si Moises sa Pagsulod sa Canaan \p \v 21 Ug niadtong higayona, giingnan ko usab si Josue, “Ikaw mismo nakakita sa tanang gihimo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios niadtong duha ka hari. Sama usab niana ang himuon sa \nd Ginoo\nd* sa tanang mga gingharian nga inyong adtoan. \v 22 Ayaw kamo kahadlok kanila kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mismo ang makig-gira alang kaninyo.” \p \v 23 Niadtong higayona, nagpakiluoy ako sa \nd Ginoo\nd*. Miingon ako, \v 24 “\nd Ginoong\nd* Dios, gisugdan mo na ug pakita sa imong alagad ang imong pagkagamhanan, kay walay dios sa langit o sa yuta nga makahimo sa mga milagro nga imong gihimo. \v 25 Busa tugoti ako nga makatabok aron makita ko ang maayo nga yuta sa tabok sa Jordan, ang matahom nga mga bungtod, ug ang mga bukid sa Lebanon.” \p \v 26 Apan tungod kaninyo nasuko ang \nd Ginoo\nd* kanako, ug wala niya itugot ang akong hangyo. Miingon siya, “Husto na kana! Ayaw na kini hisgoti pag-usab. \v 27 Tungas sa kinatumyan sa Bukid sa Pisga ug tan-awa ang yuta sa tanang direksyon, kay dili ka makatabok sa Jordan. \v 28 Apan tudloi si Josue sa iyang himuon. Dasiga siya kay siya ang mangulo niini nga katawhan sa pagtabok sa Jordan. Ihatag niya kanila ang yuta nga imong makita!” \v 29 Busa nagpabilin kita sa walog duol sa Bet Peor. \c 4 \s1 Giawhag ni Moises ang Israelinhon sa Pagtuman \p \v 1 Mga Israelinhon, pamatia ninyo ang mga tulomanon ug mga lagda nga itudlo ko kaninyo. Tumana ninyo kini aron makapadayon kamo nga magkinabuhi ug makapuyo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan. \v 2 Ayaw ninyo dugangi o kulangi ang mga sugo nga gihatag ko kaninyo, nga gikan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kinahanglang tumanon gayod ninyo kini. \p \v 3 Nakita mismo ninyo ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* didto kang Baal sa Peor. Gipamatay sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang inyong isigka-Israelinhon nga nagsimba kang Baal sa Peor. \v 4 Apan kamo nga matinumanon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios buhi pa hangtod karon. \p \v 5 Gitudlo ko kaninyo ang mga tulomanon ug mga lagda nga gihatag kanako sa \nd Ginoo\nd* nga akong Dios aron sundon ninyo kini pag-abot ninyo sa yuta nga inyong adtoan ug panag-iyahon. \v 6 Sunda ninyo kini pag-ayo, kay pinaagi niini mapakita ninyo ang inyong kaalam ug panabot ngadto sa ubang mga nasod. Kon madunggan nila kining tanang mga sugo makaingon sila, “Tinuod gayod nga adunay kaalam ug panabot ang mga tawo niining gamhanan nga nasod.” \v 7 Wala nay laing gamhanan nga nasod nga adunay dios nga duol kanila sama sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios nga duol kanato sa panahon nga motawag kita kaniya. \v 8 Ug wala usay lain nga gamhanan nga nasod nga adunay mga tulomanon nga matarong ug mga lagda nga sama sa akong gitudlo kaninyo karong adlawa. \p \v 9 Apan pagbantay gayod kamo! Ayaw ninyo kalimti ang mga butang nga inyong nakita nga gipanghimo sa \nd Ginoo\nd*. Kinahanglan nga magpabilin kini sa inyong mga kasing-kasing samtang buhi pa kamo. Isugilon ninyo kini sa inyong mga kaanakan ug mga kaapohan. \v 10 Hinumdomi ninyo ang adlaw nga nagtindog kamo atubangan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa Bukid sa Sinai\f + \fr 4:10 \fr*\fq Sinai\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Horeb. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 15|link-href="DEU 4:15"\+xt*.\ft*\f* diin miingon siya kanako, “Tigoma ang mga katawhan sa akong atubangan sa pagpamati sa akong mga pulong aron makahibalo sila sa pagtahod kanako samtang nagkinabuhi sila, ug aron ikatudlo nila kini sa ilang mga kabataan.” \p \v 11 Unya miduol kamo ug mitindog sa ubos sa bukid samtang nagdilaab kini nga murag halos nakaabot na sa langit ang kalayo niini, ug gipalibotan sa labihan kabaga nga dag-om. \v 12 Unya misulti ang \nd Ginoo\nd* gikan sa taliwala sa kalayo. Nadunggan ninyo ang iyang tingog, apan wala kamoy nakita. \v 13 Gisulti niya kaninyo ang mga butang nga inyong himuon aron sa pagtuman sa iyang kasabotan diha kaninyo. Kini mao ang Napulo ka mga Sugo, ug gipasulat niya kini sa duha ka lagpad nga bato. \v 14 Niadtong higayona, gisugo ako sa \nd Ginoo\nd* sa pagtudlo kaninyo sa mga tulomanon ug mga lagda nga inyong tumanon didto sa yuta nga inyong panag-iyahon. \s1 Gidili ang Pagsimba sa mga Dios-dios \p \v 15 Sa dihang nakigsulti ang \nd Ginoo\nd* kaninyo didto sa Bukid sa Sinai gikan sa taliwala sa kalayo, wala kamoy nakita nga porma sa \nd Ginoo\nd*. Busa pagmatngon gayod kamo \v 16 nga dili ninyo mahugawan ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa bisan unsa nga porma o dagway, lalaki man o babaye, \v 17 mananap man nga naglakaw o naglupad, \v 18 o nagkamang o nagpuyo sa tubig. \v 19 Ayaw kamo pagpadani sa pagsimba sa mga butang nga anaa sa langit: sa adlaw, bulan, ug mga bitoon. Gibutang kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios alang sa tanang katawhan sa tibuok kalibotan. \v 20 Hinumdomi nga gikuha kamo sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Ehipto, ang dapit nga daw nagdilaab nga hurnohan, aron mahimong iyang katawhan, ug mao na kana kamo karon. \p \v 21 Nasuko ang \nd Ginoo\nd* kanako tungod kaninyo, ug nanumpa gayod siya nga dili ako makatabok sa Jordan ug makasulod sa maayong yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon. \v 22 Mamatay ako niining yutaa nga dili makatabok sa Jordan, apan kamo makatabok sa pagpanag-iya sa maayong yuta. \v 23 Apan pagbantay gayod kamo nga dili ninyo malimtan ang kasabotan nga gihimo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo. Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang, kay ginadili kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 24 Kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sama sa kalayo nga makaugdaw. Dios siya nga igihan ug dili siya gusto nga aduna kamoy simbahon nga lain nga dios. \p \v 25 Sa umaabot, kon manganak na kamo ug mangapo, ug nakapuyo na sa maong yuta sa taas na nga panahon, ayaw ninyo hugawi ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang. Daotan kini atubangan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug makapasuko kini kaniya. \p \v 26 Karong adlawa himuon ko nga saksi ang langit ug ang yuta batok kaninyo. Kon dili ninyo ako tumanon, dali ra kamong mangahanaw sa yuta nga inyong panag-iyahon sa tabok sa Jordan. Mopuyo kamo didto sa mubo lang nga panahon, unya malaglag kamo sa hingpit. \v 27 Katagon kamo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa laing mga nasod, ug gamay lang ang mahibilin kaninyo didto sa mga nasod diin kamo abugon sa \nd Ginoo\nd*. \v 28 Ug didto magsimba kamo sa mga dios nga hinimo sa kahoy ug bato, nga dili makakita, dili makadungog, dili makakaon o makapanimaho. \v 29 Apan kon mangita kamo didto sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, makita ninyo siya kon pangitaon ninyo sa kinasing-kasing gayod. \v 30 Kon moabot kaninyo kini nga kalisdanan sa kaulahian, mobalik kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug motuman kaniya. \v 31 Kay maluloy-on ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios; dili niya kamo pasagdan o laglagon, ni kalimtan ang kasabotan nga iyang gipanumpa sa inyong mga katigulangan. \s1 Ang \nd Ginoo\nd* mao ang Dios \p \v 32 Susiha ang mga panghitabo gikan sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa kalibotan hangtod karon. Unya susiha ang tibuok kalibotan kon aduna bay katingalahang mga butang nga nahitabo nga sama niini. \v 33 Aduna bay laing katawhan nga sama kaninyo nga nakabati sa tingog sa Dios gikan sa kalayo nga nagpabiling buhi? \v 34 Aduna bay laing dios nga nangahas sa pagkuha sa usa ka pundok sa katawhan gikan sa usa ka nasod aron mahimong iya pinaagi sa mga pagsulay, milagro, katingalahang mga butang, gira, kahibulongang gahom, o gamhanang mga buhat? Apan mao kana ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa Ehipto, ug kamo mismo nakakita niini. \p \v 35 Gipakita kaninyo kining mga butanga aron mahibaloan ninyo nga ang \nd Ginoo\nd* mao ang Dios, ug wala nay lain. \v 36 Gipadungog niya kamo sa iyang tingog gikan sa langit aron pagdisiplina kaninyo. Gipakita niya kaninyo ang iyang gamhanang kalayo dinhi sa yuta aron makapakigsulti siya kaninyo gikan sa taliwala niining kalayo. \v 37 Ug tungod kay gihigugma niya ang inyong mga katigulangan, gipili niya kamo ug gipagawas gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang presensya ug dakong gahom. \v 38 Gipang-abog niya ang mga nasod nga mas gamhanan pa kay kaninyo aron sa pagdala kaninyo ngadto sa ilang yuta ug aron ihatag kini kaninyo ingon nga inyong panulondon sama sa nahitabo karon. \p \v 39 Busa timan-i ninyo karong adlawa ug itanom sa inyong kasing-kasing, nga ang \nd Ginoo\nd* mao ang Dios sa langit ug sa yuta, ug wala nay lain pang dios. \v 40 Tumana ninyo ang iyang mga tulomanon ug mga sugo nga gihatag ko kaninyo karong adlawa aron walay daotang mahitabo kaninyo ug sa inyong mga kaliwat, ug aron magkinabuhi kamog dugay sa yuta nga ginahatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo hangtod sa kahangtoran. \s1 Ang mga Lungsod nga Dalangpanan \p \v 41 Unya nagpili si Moises ug tulo ka mga lungsod sa sidlakan sa Jordan \v 42 aron mahimong dalangpanan sa tawo nga makapatay sa iyang isigka-tawo nga dili tinuyo ug dili niya daan nga kaaway. Makadangop siya sa usa niana nga mga lungsod ug dili siya mahilabtan. \v 43 Mao kini ang mga lungsod: alang sa tribo ni Ruben, Bezer sa kamingawan nga anaa mahimutang sa patag ibabaw sa bukid; alang sa tribo ni Gad, Ramot sa Gilead; ug alang sa tribo ni Manases, Golan sa Basan. \p \v 44 Gihatag ni Moises sa mga Israelinhon kini nga mga kasugoan, \v 45 mga pagtulon-an, mga tulomanon, ug mga lagda sa dihang nakagawas na sila sa Ehipto \v 46 ug nagkampo sa walog duol sa Bet Peor sa sidlakan sa Jordan. Kining yutaa sakop kaniadto ni Sihon nga hari sa mga Amorihanon, nga nagpuyo sa Hesbon. Siya ug ang iyang mga tawo gipildi ni Moises ug sa mga Israelinhon sa paggawas nila gikan sa Ehipto. \v 47 Giilog nila ni Moises ang iyang yuta ug ang yuta ni Og nga hari sa Basan. Sila ang duha ka Amorihanon nga mga hari sa sidlakan sa Jordan. \v 48 Ang ilang mga yuta nga nailog sa mga Israelinhon naggikan sa Aroer, nga anaa ibabaw sa Walog sa Arnon paingon sa Bukid sa Sirion,\f + \fr 4:48 \fr*\fq Sirion\fq*\ft : mao kini sa Syriac; apan sa Hebreo, \ft*\fqa Zion.\fqa*\f* nga gitawag usab ug Hermon, \v 49 apil ang tanang Walog sa Jordan\f + \fr 4:49 \fr*\fq Walog sa Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Araba.\fqa*\f* sa sidlakan sa Suba sa Jordan hangtod sa Patay nga Dagat,\f + \fr 4:49 \fr*\fq Patay nga Dagat\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Dagat sa Araba.\fqa*\f* sa ubos nga bahin sa Pisga. \c 5 \s1 Ang Napulo ka mga Sugo \r (Exo. 20:1-17) \p \v 1 Gitigom ni Moises ang tanang mga Israelinhon ug giingnan: \p “Mga Israelinhon, pamatia ninyo ang mga tulomanon ug mga lagda nga ihatag ko kaninyo karong adlawa. Tun-i ninyo kini ug tumana gayod. \v 2 Ang \nd Ginoo\nd* nga atong Dios naghimo ug kasabotan uban kanato didto sa Bukid sa Sinai.\f + \fr 5:2 \fr*\fq Bukid sa Sinai\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Horeb.\fqa*\f* \v 3 Wala niya kini himoa kaniadto sa atong mga katigulangan kondili kanatong tanan nga buhi karon. \v 4 Didto sa bukid nakigsulti ang \nd Ginoo\nd* kaninyo taliwala sa kalayo nga daw nag-atubangay lang kamo. \v 5 Mitindog ako sa taliwala ninyo ug sa \nd Ginoo\nd* niadto nga higayon sa pagsulti kaninyo sa mensahe sa \nd Ginoo\nd*, kay nahadlok kamo sa kalayo ug dili kamo mosaka sa bukid. \p “Miingon ang \nd Ginoo\nd*: \b \lh \v 6 “ ‘Ako ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon. \b \li1 \v 7 “ ‘Ayaw kamo pagsimba ug laing dios gawas kanako. \li1 \v 8 Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga anaa sa langit o sa yuta o sa tubig. \v 9 Ayaw gayod ninyo kini yukbo-i o simbaha, kay ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, abughoan. Dili ako gusto nga aduna kamoy lain nga simbahon. Silotan ko ang mga nakasala kanako apil ang ilang mga kaliwat hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga henerasyon nga nagsalikway kanako. \v 10 Apan ginapakita ko ang akong paghigugma ngadto sa daghan kaayong henerasyon nga naghigugma kanako ug nagtuman sa akong mga sugo. \li1 \v 11 Ayaw ninyo gamita ang akong ngalan sa pasipala, kay ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, magsilot kang bisan kinsa nga mogamit sa akong ngalan sa pasipala. \li1 \v 12 Tumana ninyo ang akong mga gipahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay, ug himoa ninyo kini nga pinasahi nga adlaw alang kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, sumala sa gimando ko kaninyo. \v 13 Magtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, \v 14 apan ang ikapito nga adlaw, ang Adlaw nga Igpapahulay, inyong igahin alang kanako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ayaw kamo pagtrabaho niining adlawa apil ang inyong mga anak, mga ulipon, mga baka, mga asno, ug uban pa ninyong kahayopan, o ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo. Ang inyong mga sulugoon kinahanglang mopahulay usab sama kaninyo. \v 15 Hinumdomi ninyo nga nahimo usab kamong mga ulipon kaniadto sa Ehipto, ug ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, nagpagawas kaninyo pinaagi sa akong dakong gahom. Busa ako, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, nagmando kaninyo nga tumanon ninyo ang akong mga gipahimo sa Adlaw nga Igpapahulay. \li1 \v 16 Tahora ninyo ang inyong amahan ug inahan sumala sa gimando ko kaninyo, aron magkinabuhi kamo ug dugay ug mahimong maayo ang inyong kahimtang diha sa yuta nga ihatag ko kaninyo. \li1 \v 17 Ayaw kamo pagpatay. \li1 \v 18 Ayaw kamo panapaw. \li1 \v 19 Ayaw kamo pangawat. \li1 \v 20 Ayaw kamo pagsaksi ug bakak batok sa inyong isigka-tawo. \li1 \v 21 Ayaw kamo kaibog sa asawa sa inyong isigka-tawo o sa iyang balay, yuta, mga sulugoon, mga kahayopan,\f + \fr 5:21 \fr*\fq kahayopan\fq*\ft : sa literal, \ft*\fqa baka o asno.\fqa*\f* o sa bisan unsa nga anaa kaniya.’ \b \p \v 22 “Mao kana ang mga sugo sa \nd Ginoo\nd* kaninyong tanan nga nanagtigom didto sa bukid. Sa dihang nagsulti siya sa makusog nga tingog gikan sa taliwala sa kalayo nga nalibotan sa bagang panganod, gihatag niya kini nga mga sugo ug wala na niya dugangi. Gisulat niya kini sa duha ka lagpad nga bato ug gihatag kanako. \p \v 23 “Sa dihang nadunggan ninyo ang tingog gikan sa kangitngit samtang nagdilaab ang bukid, miduol kanako ang tanang pangulo sa inyong mga tribo ug ang inyong mga tigdumala. \v 24 Ug miingon sila, ‘Gipakita sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios ang iyang gahom ug kadungganan kanato, ug nadunggan nato ang iyang tingog gikan sa taliwala sa kalayo. Nakita nato karong adlawa nga mahimo diay magpabiling buhi ang tawo bisan nakigsulti ang Dios kaniya. \v 25 Apan dili namo ibutang sa peligro ang among kinabuhi. Kay kon madunggan namo pag-usab ang tingog sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, sigurado nga lamyon gayod kami sa gamhanan nga kalayo, \v 26 kay walay laing tawo nga nakadungog sa Dios sama sa atong nadungog nga nagpabiling buhi. \v 27 Ikaw na lay duol sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, ug pamatia ang tanan nga isulti niya. Unya isugilon kanamo ang tanang giingon niya, kay pamation namo kini ug tumanon.’ \p \v 28 “Nadungog sa \nd Ginoo\nd* ang inyong giingon sa dihang nakigsulti kamo kanako, ug miingon siya kanako, ‘Nadungog ko kon unsa ang giingon niining mga tawhana kanimo, ug maayo ang tanan nilang gisulti. \v 29 Hinaut nga motahod sila kanunay kanako ug motuman sa akong mga sugo aron mahimong maayo ang ilang kahimtang ug sa ilang mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. \p \v 30 “ ‘Lakaw ug sultihi sila nga mobalik na sa ilang mga tolda. \v 31 Apan ikaw magpabilin dinhi kanako aron ihatag ko kanimo ang tanang mga sugo, tulomanon, ug lagda nga itudlo mo kanila nga ilang sundon didto sa yuta nga gihatag ko kanila nga ilang panag-iyahon.’ \p \v 32 “Busa tumana gayod ninyo pag-ayo ang gimando kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ayaw ninyo lapasa ang bisan usa sa iyang mga sugo. \v 33 Pagkinabuhi kamo sumala sa gisugo kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios aron magkinabuhi kamog dugay ug magmauswagon kamo didto sa yuta nga inyo unyang panag-iyahon.” \c 6 \s1 Higugmaa ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios \p \v 1 “Mao kini ang mga sugo, mga tulomanon, ug mga lagda nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kanako nga itudlo kaninyo. Tumana ninyo kini didto sa yuta nga inyong panag-iyahon didto sa tabok sa Jordan, \v 2 aron kamo ug ang inyong mga kabataan ug mga kaapohan motahod sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios samtang nagkinabuhi kamo. Kon tumanon ninyo ang tanan niyang mga pamalaod ug mga sugo nga gihatag ko kaninyo, magkinabuhi kamog dugay. \v 3 Pamati kamo, O katawhan sa Israel, ug tumana ninyo pag-ayo ang iyang mga sugo aron mahimong maayo ang inyong kahimtang, ug aron modaghan gayod kamo didto sa maayo ug mabungahon nga yuta,\f + \fr 6:3 \fr*\fq maayo…yuta\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* sumala sa gisaad kaninyo sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan. \p \v 4 “Pamati kamo, O katawhan sa Israel: Ang \nd Ginoo\nd* nga atong Dios mao lang ang \nd Ginoo\nd*.\f + \fr 6:4 \fr*\fq Ang \+nd Ginoo\+nd* nga atong Dios mao lang ang \+nd Ginoo\+nd*\fq*\ft : o \ft*\fqa Ang \+nd Ginoo\+nd* nga atong Dios, usa lang nga \+nd Ginoo\+nd*\fqa*\ft ; o \ft*\fqa Ang \+nd Ginoo\+nd* mao ang atong Dios, ang \+nd Ginoo\+nd* usa lang.\fqa*\f* \v 5 Higugmaa ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tibuok ninyong kasing-kasing, sa tibuok ninyong kalag, ug sa tibuok ninyong kusog. \v 6 Ayaw gayod ninyo kalimti kining mga sugo nga gihatag ko kaninyo karong adlawa. \v 7 Itudlo kini kanunay sa inyong mga kabataan. Hisgoti ninyo kini kon anaa kamo sa inyong mga balay ug kon naglakaw kamo o kon naghigda kamo o kon mobangon kamo. \v 8 Ihigot kini sa inyong mga bukton ug ibutang sa inyong mga agtang aron sa pagpahinumdom kaninyo. \v 9 Isulat ninyo kini sa kilid sa mga pultahan sa inyong mga balay ug sa mga ganghaan sa inyong lungsod. \p \v 10 “Dad-on na kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa yuta nga iyang gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob. Kining yutaa adunay dagko ug mauswagong mga lungsod nga dili kamo ang nagtukod. \v 11 Adunay mga balay usab kini nga puno sa maayong mga butang nga dili kamo ang naghago, adunay mga atabay nga dili kamo ang nagkalot, ug adunay mga tamnanan sa ubas ug sa mga kahoyng olibo nga dili kamo ang nagtanom. Ug kon makakaon na gani kamo ug mangabusog, \v 12 pagbantay gayod kamo nga dili ninyo malimtan ang \nd Ginoo\nd* nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon. \p \v 13 “Tahora ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios; siya lang ang inyong alagaran ug manumpa kamo sa iya lang nga ngalan. \v 14 Dili kamo magsunod sa laing mga dios, ang mga dios sa mga katawhan sa inyong palibot; \v 15 kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpuyo uban kaninyo dili buot nga aduna kamoy lain nga gisimba. Kon magsimba kamo sa laing dios mahiagom kamo sa kasuko sa \nd Ginoo\nd* ug wagtangon niya kamo sa kalibotan. \v 16 Dili ninyo sulayan ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sama sa inyong gihimo didto sa Masa. \v 17 Tumana gayod ninyo ang mga sugo, mga pagtulon-an, ug mga tulomanon nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 18 Himoa ninyo ang husto ug ang maayo atubangan sa \nd Ginoo\nd* aron mahimong maayo ang inyong kahimtang ug mapanag-iyahan ninyo ang maayong yuta nga iyang gisaad sa inyong mga katigulangan. \v 19 Abugon sa \nd Ginoo\nd* sa inyong atubangan ang tanan ninyong mga kaaway sumala sa iyang giingon. \p \v 20 “Sa umaabot nga panahon, kon mangutana ang inyong mga kabataan, ‘Unsa ang buot ipasabot sa mga pagtulon-an, mga tulomanon, ug mga lagda nga gimando kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios?’ \v 21 Ingna sila, ‘Mga ulipon kami kaniadto sa hari\f + \fr 6:21 \fr*\fq hari\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* sa Ehipto, apan gipagawas kami sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom. \v 22 Nakita namo mismo ang daghang mga milagro ug katingalahang mga butang nga gihimo sa \nd Ginoo\nd* sa pagsilot sa mga katawhan sa Ehipto, apil na sa ilang hari ug sa tibuok niini nga panimalay. \v 23 Ug gipagawas niya kami gikan sa Ehipto aron dad-on niining yutaa nga iyang gisaad sa atong mga katigulangan. \v 24 Gimandoan kami sa \nd Ginoo\nd* nga tumanon namo kining tanang mga tulomanon ug motahod kaniya nga atong Dios, aron magmauswagon kami kanunay ug magkinabuhi ug dugay sama sa nahitabo karon. \v 25 Ug kon tumanon lang nato pag-ayo kining tanang sugo sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios, sumala sa iyang gimando kanato, mahimo kitang matarong sa iyang panan-aw.’ ” \c 7 \s1 Ang Pinili nga Katawhan sa Dios \r (Exo. 34:10-16) \p \v 1 “Kon dad-on na kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahon, abugon niya ang pito ka mga nasod nga mas daghan ug mas gamhanan pa kay kaninyo: ang mga Hitihanon, mga Gergasihanon, mga Amorihanon, mga Canaanhon, mga Perisihanon, mga Hibihanon, ug mga Jebusihanon. \v 2 Ug kon itugyan na sila kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug mapildi ninyo sila, laglagon ninyo sila sa hingpit. Dili kamo maghimo ug kasabotan uban kanila o magpakita ug kaluoy kanila. \v 3 Dili kamo makigminyo kanila, ug dili ninyo tugotan ang inyong mga anak nga maminyo sa ilang mga anak, \v 4 kay ipahilayo nila sa \nd Ginoo\nd* ang inyong mga anak ug mag-alagad sila sa ubang mga dios. Ug kon mahitabo kini, mahiagom kamo sa kasuko sa \nd Ginoo\nd* ug diha-diha malaglag kamo. \v 5 Mao hinuon kini ang inyong himuon: panggub-a ninyo ang ilang mga halaran, dugmoka ang ilang mga handomanan nga bato, pamutla ang ilang mga poste nga simbolo sa ilang diosa nga Ashera, ug sunoga ang ilang mga dios-dios. \v 6 Kay kamo nga katawhan gilain alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Sa tanang katawhan, kamo ang gipili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga mahimong iyang pinasahi nga katawhan. \p \v 7 “Gipili kamo sa \nd Ginoo\nd* ug gihigugma dili tungod kay mas daghan kamo kay sa ubang mga katawhan, kay kamo pa man gani ang pinakagamay sa tanan. \v 8 Gipili kamo sa \nd Ginoo\nd* tungod sa iyang gugma kaninyo ug ginatuman niya ang iyang gisaad sa inyong mga katigulangan. Mao gani nga gipagawas niya kamo sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom, ug giluwas sa pagkaulipon sa Paraon nga hari sa Ehipto. \v 9 Hinumdomi ninyo nga ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mao lang ang Dios. Masaligan siya nga Dios, ug gatuman niya ang iyang kasabotan nga mao ang paghigugma sa daghang kaliwat nga naghigugma kaniya ug nagtuman sa iyang mga sugo. \v 10 Apan ang mga wala naghigugma kaniya silotan gayod dayon niya ug laglagon. \s1 Ang Balos sa Pagkamatinumanon \r (Lev. 26:3-13; Deut. 28:1-14) \p \v 11 “Busa tumana ninyo pag-ayo ang mga sugo, mga tulomanon ug mga lagda nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \p \v 12 “Kon tumanon ninyo kini nga mga sugo ug sundon pag-ayo, tumanon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang iyang kasabotan nga panalanginan niya kamo, sama sa iyang gisaad sa inyong mga katigulangan. \v 13 Higugmaon niya kamo, panalanginan, ug padaghanon. Hatagan niya kamo ug daghang mga kabataan, ug panalanginan ang mga abot sa inyong yuta: ang inyong mga trigo, duga sa ubas, ug lana. Ug padaghanon niya ang inyong mga kahayopan didto sa yuta nga iyang gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan ug kaninyo. \v 14 Panalanginan niya kamo labaw sa uban nga mga katawhan. Walay lalaki o babaye kaninyo nga baog. Ug ang inyong mga kahayopan mosanay. \v 15 Panalipdan kamo sa \nd Ginoo\nd* sa tanang mga balatian. Dili niya ipahi-agum kaninyo kadtong makalilisang nga mga balatian nga inyong nakita didto sa Ehipto, apan ipahi-agum niya kini sa tanang nagdumot kaninyo. \v 16 Kinahanglan pamatyon ninyo ang tanang mga katawhan nga ginatugyan kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ayaw ninyo sila kaloy-i, ug ayaw kamo pag-alagad sa ilang mga dios kay mahimo kining laang alang kaninyo. \p \v 17 “Basin makaingon kamo sa inyong kaugalingon, ‘Mas gamhanan pa kining mga nasora kay kanato. Unsaon man nato sila pagpapahawa?’ \v 18 Apan ayaw kamo kahadlok kanila, hinumdomi lang ninyo kon unsa ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ngadto sa hari sa Ehipto\f + \fr 7:18 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* ug sa tanang mga Ehiptohanon. \v 19 Nakita mismo ninyo ang mga dagkong pagsulay, ang mga milagro, ang katingalahang mga butang, ug ang dakong gahom nga gigamit sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa pagpagawas kaninyo. Sama usab niini ang pagahimuon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanang mga katawhan nga inyong gikahadlokan. \v 20 Ug unya padad-an sila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa mga katalagman\f + \fr 7:20 \fr*\fq mga katalagman\fq*\ft : o \ft*\fqa mga tamboboan.\fqa*\f* hangtod nga malaglag bisan kadtong nagpabilin ug tago. \v 21 Ayaw kamo kahadlok kanila kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kauban ninyo, ug gamhanan ug katingalahan siya nga Dios. \v 22 Anam-anamon ug pag-abog sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kining mga nasora pinaagi kaninyo. Dili ninyo sila hutdon ug pag-abog diha-diha dayon, kay kon himuon ninyo kini modaghan ang mabangis nga mga mananap. \v 23 Apan sa ngadto-ngadto itugyan sila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo. Ipataranta niya sila hangtod nga mangalaglag sila. \v 24 Itugyan niya kaninyo ang ilang mga hari. Pamatyon ninyo sila, ug dili na sila mahinumdoman pa. Walay bisan usa kanila nga makapildi kaninyo, ug pamatyon ninyo silang tanan. \v 25 Sunoga ninyo ang mga imahen sa ilang mga dios, ug ayaw ninyo kaibgi ang mga bulawan ug mga pilak niini. Ayaw gayod ninyo kini kuhaa kay mahimo kining laang kaninyo. Likayi ninyo kini kay mangil-ad kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 26 Ayaw kamo pagdala sa inyong balay niining mangil-ad nga mga butang, aron dili usab kamo laglagon uban niining mga butanga. Kinahanglan likayan gayod ninyo kini, kay kini nga mga butang kinahanglan nga laglagon sa hingpit. \c 8 \s1 Dili Ninyo Kalimtan ang \nd Ginoo\nd* \p \v 1 “Tumana gayod ninyo pag-ayo ang tanang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, aron magkinabuhi kamo ug dugay ug modaghan, ug makapanag-iya sa yuta nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* sa inyong mga katigulangan. \v 2 Hinumdomi ninyo kon giunsa kamo paggiya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa inyong paglakaw sa kamingawan sulod sa 40 ka tuig. Gihimo niya kini sa pagtudlo kaninyo sa pagpaubos ug sa pagsulay kaninyo aron mahibaloan kon unsa gayod ang sulod sa inyong kasing-kasing, kon tumanon ba ninyo ang iyang mga sugo o dili. \v 3 Gipaubos niya kamo ug gipagutman, ug unya gihatagan niya kamo ug manna, kini usa ka matang sa pagkaon nga wala pa gayod ninyo sukad matilawi ug sa inyong mga katigulangan. Gihimo kini sa \nd Ginoo\nd* sa pagtudlo kaninyo nga dili lang sa pagkaon mabuhi ang tawo, kondili sa matag pulong sa \nd Ginoo\nd*. \v 4 Sulod sa 40 ka tuig wala modaan ang inyong mga bisti ug wala manghubag ang inyong mga tiil sa paglinakaw. \v 5 Sabta ninyo nga sama nga ang usa ka tawo gadisiplina sa iyang anak, ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios gadisiplina usab kaninyo. \p \v 6 “Busa tumana ninyo ang mga sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Pagkinabuhi kamo subay sa iyang mga pamaagi ug tahora ninyo siya. \v 7 Kay dad-on kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa maayong yuta, nga adunay mga walog ug mga tuboran nga nagdagayday sa mga kapatagan ug kabukiran. \v 8 Kining yutaa adunay mga trigo, barley, ubas, igos, pomegranata, olibo, ug dugos. \v 9 Dili kamo mawad-an ug pagkaon niining yutaa ug dili kamo kulangon sa bisan unsa. Makakuha kamog mga puthaw niining yutaa nga daw sa nanguha lang kamog mga bato, ug abunda ang mga bronsi sa mga bukid. \p \v 10 “Kon makakaon na kamo ug mangabusog, dayega ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios tungod sa maayong yuta nga iyang gihatag kaninyo. \p \v 11 “Pagbantay gayod kamo nga dili ninyo malimtan ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug dili ninyo masupak ang iyang mga tulomanon ug mga lagda nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 12 Kon makakaon na kamo ug mangabusog, ug kon makapatindog na kamo ug maayong mga balay nga mapuy-an \v 13 ug modaghan na ang inyong mga mananap, plata, bulawan, ug mga kabtangan, \v 14 pagbantay kamo nga dili kamo makapasigarbo ug makalimot sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon. \v 15 Gigiyahan niya kamo sa lapad ug makalilisang nga kamingawan nga adunay lala nga mga bitin ug mga tanga. Kini nga dapit walay tubig, apan gihatagan niya kamog tubig gikan sa batong bantilis. \v 16 Didto sa kamingawan, gihatagan niya kamo ug manna, usa ka pagkaon nga wala matilawi sa inyong mga katigulangan. Gihimo kini sa \nd Ginoo\nd* sa pagpaubos ug sa pagsulay kaninyo aron makaangkon kamo ug kaayuhan sa kaulahian. \v 17 Basin baya ug moingon kamo sa inyong kaugalingon, ‘Pinaagi sa akong gahom ug kusog naangkon ko kining tanan nga bahandi.’ \v 18 Apan hinumdomi gayod ninyo nga ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mao ang naghatag kaninyo sa katakos nga mahimong adunahan, ug gihimo niya kini aron matuman niya ang iyang kasabotan nga iyang gisaad sa inyong mga katigulangan, nga nagpadayon hangtod karon. \p \v 19 “Apan pasidan-an ko kamo karon nga kon kalimtan ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug mosunod kamo sa ubang mga dios ug mosimba kamo ug moalagad kanila, sigurado gayod nga malaglag kamo. \v 20 Sama nga gipanglaglag sa \nd Ginoo\nd* ang mga nasod sa inyong atubangan, panglaglagon usab niya kamo kon dili kamo motuman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios.” \c 9 \s1 Pagdaog Pinaagi sa Tabang sa Dios \p \v 1 “Pamati, katawhan sa Israel. Hapit na kamo motabok sa Jordan aron panag-iyahon ang mga nasod nga mas dagko ug mas gamhanan pa kay kaninyo. Ang ilang mga lungsod dagko ug adunay tag-as nga mga paril nga daw moabot na sa langit. \v 2 Ang ilang mga lumulupyo kusgan ug tag-as nga mga kaliwat ni Anak! Nahibaloan usab ninyo ang bahin sa mga kaliwat ni Anak ug nadungog ninyo nga walay makasukol kanila. \v 3 Apan karon makita ninyo nga ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mag-una kaninyo sa pagtabok. Sama siya sa kalayo nga molamoy sa inyong mga kaaway. Pildihon niya sila aron sayon ninyo silang mapapahawa ug malaglag sumala sa gisaad sa \nd Ginoo\nd* kaninyo. \p \v 4 “Kon mapapahawa na sila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa inyong atubangan, ayaw kamo pag-ingon sa inyong kaugalingon, ‘Gidala kita dinhi sa \nd Ginoo\nd* sa pagpanag-iya niining yutaa tungod kay matarong kita.’ Dili kana mao. Papahawaon sila sa \nd Ginoo\nd* tungod kay daotan sila nga mga nasod. \v 5 Panag-iyahan ninyo ang ilang yuta dili tungod kay matarong o maayo kamong mga tawo kondili tungod kay daotan sila, ug aron matuman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang iyang gisaad sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob. \v 6 Busa hinumdomi ninyo nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kining maayong yuta nga inyong panag-iyahon, dili tungod kay mga matarong kamo, kay sa tinuod lang, mga gahi kamog ulo. \p \v 7 “Hinumdomi ninyo kon giunsa ninyo pagpasuko ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa kamingawan. Gikan sa adlaw nga migawas kamo gikan sa Ehipto hangtod karon kanunay lang kamong nagsupak sa \nd Ginoo\nd*. \v 8 Bisan didto sa Bukid sa Sinai,\f + \fr 9:8 \fr*\fq Bukid sa Sinai\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Horeb.\fqa*\f* gipasuko ninyo ang \nd Ginoo\nd*, ug sa iyang kalagot kaninyo gusto na unta niya kamong pamatyon. \v 9 Sa dihang mitungas ako sa bukid sa pagdawat sa lagpad nga mga bato diin nasulat ang kasabotan sa \nd Ginoo\nd* nga iyang gihimo alang kaninyo, nagpabilin ako didto sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii nga wala mokaon ug moinom. \v 10 Gihatag sa \nd Ginoo\nd* kanako ang duha ka lagpad nga bato nga iyang gisulatan sa tanang mga pulong nga gisulti niya kaninyo gikan sa taliwala sa kalayo didto sa Bukid sa Sinai niadtong adlaw nga nagtigom kamo. \p \v 11 “Pagkahuman sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii, gihatag sa \nd Ginoo\nd* kanako ang duha ka lagpad nga bato diin nasulat ang kasabotan. \v 12 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, ‘Kanaog ug pagdali ug lugsong kay ang imong katawhan nga imong gipangulohan sa paggawas sa Ehipto nahimo nang daotan. Dali silang mitalikod sa akong gisugo kanila ug naghimo sila ug dios-dios aron ilang simbahon.’ \p \v 13 “Miingon pa gayod ang \nd Ginoo\nd* kanako, ‘Nakita ko kon unsa kagahig ulo kining mga tawhana. \v 14 Pasagdi nga laglagon ko sila aron dili na sila mahinumdoman pa. Unya himuon ka nako ug ang imong mga kaliwat nga usa ka nasod nga mas gamhanan ug mas daghan pa kay kanila.’ \p \v 15 “Busa milugsong ako gikan sa nagdilaab nga bukid dala ang duha ka lagpad nga bato diin nasulat ang kasabotan. \v 16 Ug nakita ko kamo nga nagpakasala sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Naghimo kamog dios-dios nga nating torong baka. Kadali ninyong mitalikod sa mga gisugo sa \nd Ginoo\nd* kaninyo. \v 17 Busa sa inyong atubangan gibundak ko ang duha ka lagpad nga bato ug nangadugmok kini. \p \v 18 “Unya mihapa ako sa presensya sa \nd Ginoo\nd* sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii nga wala mokaon ug moinom, tungod sa tanan ninyong mga sala nga gihimo. Daotan gayod kini atubangan sa \nd Ginoo\nd* ug nakapasuko gayod kini kaniya. \v 19 Nahadlok ako sa labihang kasuko sa \nd Ginoo\nd* batok kaninyo, kay tingali ug pamatyon niya kamo. Apan gipamatian gihapon ako sa \nd Ginoo\nd*. \v 20 Ug labihan usab ang kasuko sa \nd Ginoo\nd* kang Aaron ug gusto usab niya kining patyon, apan niadtong panahona nag-ampo usab ako alang kaniya. \v 21 Unya gikuha ko ang baka nga inyong gihimo, nga nagtukmod kaninyo sa pagpakasala, ug gitunaw ko kini sa kalayo. Pagkahuman gidugmok ko kini pag-ayo sama kapino sa abog, ug gisabwag sa walog nga nagdagayday gikan sa bukid. \p \v 22 “Gipasuko usab ninyo ang \nd Ginoo\nd* didto sa Tabera, sa Masa, ug sa Kibrot Hataava. \p \v 23 “Sa dihang gipabiya kamo sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Kadesh Barnea miingon siya kaninyo, ‘Lakaw kamo ug panag-iyaha na ninyo ang yuta nga gihatag ko kaninyo.’ Apan misupak kamo; wala ninyo tumana ang sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Wala kamo mosalig o motuman kaniya. \v 24 Sukad sa akong pagkaila kaninyo pulos lang pagsupak sa \nd Ginoo\nd* ang inyong gihimo. \p \v 25 “Mao kadto nga mihapa ako didto sa presensya sa \nd Ginoo\nd* sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii tungod kay miingon ang \nd Ginoo\nd* nga laglagon niya kamo. \v 26 Nag-ampo ako sa \nd Ginoo\nd*, ‘O \nd Ginoong\nd* Dios, ayaw laglaga ang katawhan nga imong gipanag-iya. Giluwas mo sila ug gipagawas gikan sa Ehipto pinaagi sa imong gahom. \v 27 Ayaw tagda ang pagkagahig ulo, ang pagkadaotan, ug ang mga sala niini nga katawhan; hinumdomi hinuon ang imong mga alagad nga si Abraham, Isaac, ug Jacob. \v 28 Kon laglagon mo sila, moingon ang mga Ehiptohanon, “Gilaglag sila sa \nd Ginoo\nd* kay dili siya makahimo sa pagdala kanila ngadto sa yuta nga iyang gisaad kanila.” O moingon sila, “Gilaglag sila sa \nd Ginoo\nd* tungod kay napungot siya kanila; gipagawas niya sila sa Ehipto ug gidala sa kamingawan aron pamatyon.” \v 29 Apan imo silang katawhan. Sila ang katawhan nga imong gipanag-iyahan, nga imong gipagawas gikan sa Ehipto pinaagi sa imong dakong gahom.’ \c 10 \s1 Ang Ikaduhang Lagpad nga mga Bato \r (Exo. 34:1-10) \p \v 1 “Niadtong higayona miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, ‘Pagsapsap ug duha ka lagpad nga bato sama niadtong nahauna ug tungas kanako dinhi sa bukid. Paghimo usab ug Sudlanan nga kahoy. \v 2 Isulat ko niining lagpad nga mga bato ang mga pulong nga gisulat ko sa nahaunang lagpad nga mga bato nga imong gibuak. Unya isulod mo kini sa kahon.’ \p \v 3 “Busa naghimo ako ug Sudlanan nga akasya ug nagsapsap ug duha ka lagpad nga bato sama niadtong nahauna, ug mitungas ako sa bukid dala ang duha ka bato. \v 4 Gisulat sa \nd Ginoo\nd* niining lagpad nga mga bato ang iyang gisulat kaniadto, ang Napulo ka Sugo nga gihatag niya kaninyo sa dihang misulti siya gikan sa taliwala sa kalayo didto sa bukid niadtong adlaw nga nagtigom kamo. Sa dihang nahatag na kini sa \nd Ginoo\nd* kanako, \v 5 nanaog ako sa bukid ug gisulod ko kini sa Sudlanan nga akong gihimo, sumala sa gimando kanako sa \nd Ginoo\nd*, ug hangtod karon atua pa kini didto.” \p \v 6 (Nanglakaw ang mga Israelinhon gikan sa mga atabay sa katawhan sa Jaakan paingon sa Mosera. Didto namatay si Aaron ug didto usab nila siya gilubong. Ug si Eleazar nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga pangulong pari. \v 7 Gikan didto miadto sila sa Gudgoda ug unya sa Jotbata, usa ka dapit nga adunay mga walog. \v 8 Niadtong higayona gipili sa \nd Ginoo\nd* ang tribo ni Levi sa pagdala sa Sudlanan sa Kasabotan sa \nd Ginoo\nd*, sa pag-alagad kaniya, ug sa pagbendisyon sa mga tawo sa iyang ngalan. Hangtod karon mao kini ang ilang buluhaton. \v 9 Mao kana nga ang mga kaliwat ni Levi walay bahin sa yuta sa ilang isigka-Israelinhon. Ang \nd Ginoo\nd* mismo mao ang ilang bahin sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios.) \p \v 10 “Sama sa gihimo ko kaniadto, nagpabilin ako sa bukid sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii, ug sa makausa pa, gipamatian ako sa \nd Ginoo\nd* ug wala niya kamo laglaga. \v 11 Miingon siya kanako, ‘Lakaw, ug pangulohi ang mga Israelinhon sa pagsulod ug sa pagpanag-iya sa yuta nga akong gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan.’ \s1 Kahadloki Ninyo ang \nd Ginoo\nd* \p \v 12 “Ug karon, katawhan sa Israel, ang gipangayo lang kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mao nga motahod kamo kaniya, magkinabuhi subay sa iyang pamaagi, mahigugma kaniya, mag-alagad kaniya sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag, \v 13 ug magtuman sa iyang mga sugo ug mga tulomanon nga gihatag ko kaninyo karong adlawa alang sa inyong kaayohan. \p \v 14 “Iya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang kalangitan, bisan ang labing taas nga langit, apil ang kalibotan ug ang tanang anaa niini. \v 15 Apan gipili sa \nd Ginoo\nd* ang inyong mga katigulangan nga iyang higugmaon, ug gipili niya kamo nga ilang mga kaliwat labaw sa tanang nasod, ug hangtod karon kamo gihapon ang iyang gipili nga katawhan. \v 16 Busa hinloi ninyo ang inyong kasing-kasing ug ayaw na kamo pagpagahi sa inyong mga ulo. \v 17 Kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mao ang Dios sa mga dios ug Ginoo sa mga ginoo. Gamhanan siya ug katingalahan nga Dios. Wala siyay pinalabi ug dili siya modawat ug suborno. \v 18 Gipanalipdan niya ang katungod sa mga ilo ug mga biyuda. Gihigugma niya ang mga langyaw ug gihatagan niya sila sa mga pagkaon ug mga bisti. \v 19 Busa higugmaa usab ninyo ang mga dumuduong, kay kamo mga dumuduong usab kaniadto sa Ehipto. \v 20 Tahora ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug alagari ninyo siya. Pabilin kamo kaniya ug manumpa kamo sa iya lang nga ngalan. \v 21 Dayega ninyo siya, kay siya ang inyong Dios nga naghimo sa katingalahang mga butang nga inyo mismong nakita. \v 22 Sa pag-adto sa inyong mga katigulangan sa Ehipto, 70 lang silang tanan, apan karon gipadaghan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sama kadaghan sa mga bitoon sa langit.” \c 11 \s1 Higugmaa ug Tumana Ninyo ang \nd Ginoo\nd* \p \v 1 “Higugmaa ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug tumana ninyo kanunay ang iyang mga balaod, mga pagtulon-an, ug mga sugo. \v 2 Hinumdomi ninyo karon ang pagdisiplina kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kamo ang nakasinati niini ug dili ang inyong mga anak. Wala sila makakita sa pagkahalangdon ug pagkagamhanan sa \nd Ginoo\nd*, \v 3 ug sa mga milagro nga iyang gipanghimo sa Ehipto batok kang Paraon nga hari sa Ehipto ug sa tibuok niya nga nasod. \v 4 Wala usab nila makita ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa mga Ehiptohanon nga sundalo uban sa ilang mga kabayo ug mga karwahi, kon sa unsang paagi sila gilumsan sa \nd Ginoo\nd* didto sa Pulang Dagat sa dihang gigukod nila kamo. Nalaglag sila hangtod karon! \v 5 Wala usab makita sa inyong mga anak ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* kaninyo didto sa kamingawan hangtod nga nakaabot kamo niining lugara, \v 6 ug kon unsa ang iyang gihimo kang Datan ug kang Abiram, nga mga anak ni Eliab nga kaliwat ni Ruben. Gilamoy sila sa yuta nga napikas, apil ang ilang mga pamilya, tolda, ug ang tanang nagpuyo uban kanila. Nahitabo kini sa atubangan sa mga Israelinhon. \v 7 Kamo mismo ang nakakita niining gamhanang gihimo sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 8 “Busa tumana ninyo ang tanang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, aron aduna kamoy kusog sa paglakaw ug sa pagpanag-iya sa yuta didto sa tabok sa Jordan. \v 9 Kon motuman kamo, magkinabuhi kamo ug dugay didto sa yuta nga maayo ug mabungahon,\f + \fr 11:9 \fr*\fq yuta…mabungahon\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga ihatag ngadto sa inyong mga katigulangan ug sa ilang mga kaliwat. \v 10 Kay ang yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahon dili sama sa yuta sa Ehipto nga inyong gibiyaan. Didto sa Ehipto, kon magtanom kamo maghago pa kamo pag-ayo sa pagpatubig niini. \v 11 Apan ang yuta nga inyong panag-iyahon adunay mga bukid ug walog nga kanunayng maulanan. \v 12 Kining yutaa ginaatiman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios; gibantayan niya kini adlaw-adlaw sa tibuok tuig! \p \v 13 “Busa kon tumanon lang ninyo kanunay ang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, nga higugmaon ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug alagaron sa tibuok ninyong kasing-kasing ug sa tibuok nga kalag, \v 14 padad-an niya kamo ug ulan sa hustong panahon aron makaani kamo ug trigo, ubas aron himuong bino, ug olibo aron himuong lana. \v 15 Hatagan niya ug sabsabanan ang inyong mga kahayopan, ug kamo mismo makakaon ug matagbaw. \p \v 16 “Pagbantay gayod kamo nga dili kamo madani sa pagbiya sa Dios ug sa pagsimba sa ubang mga dios ug sa pag-alagad niini. \v 17 Kon himuon ninyo kini, masuko ang \nd Ginoo\nd* kaninyo; dili na niya paulanon ug dili na mohatag ug abot ang yuta, ug sa dili madugay mangamatay kamo ug mangahanaw sa maayong yuta nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* kaninyo. \v 18 Busa itisok gayod ninyo kining akong mga gipangsulti diha sa inyong kasing-kasing ug huna-huna. Ihigot ninyo kini sa inyong mga bukton ug ibutang sa inyong mga agtang aron sa pagpahinumdom kaninyo. \v 19 Itudlo kini sa inyong mga kabataan. Hisgoti ninyo kini kon anaa kamo sa inyong mga balay ug kon naglakaw kamo, kon naghigda kamo ug kon mobangon kamo. \v 20 Isulat ninyo kini sa kilid sa mga pultahan sa inyong mga balay ug sa mga ganghaan paingon sa inyong mga lungsod, \v 21 aron nga kamo ug ang inyong mga anak magkinabuhi ug dugay didto sa yuta nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga ihatag ngadto sa inyong mga katigulangan. Panag-iyahon ninyo kini samtang adunay langit sa ibabaw sa kalibotan. \p \v 22 “Kon tumanon ninyo pag-ayo kining tanang mga sugo nga gihatag ko kaninyo nga higugmaon ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug magkinabuhi subay sa iyang mga pamaagi ug magpabilin kaniya, \v 23 papahawaon sa \nd Ginoo\nd* ang mga katawhan sa nasod sa yuta nga inyong panag-iyahon bisan mas dagko ug gamhanan sila kay kaninyo. \v 24 Ang tanang yuta nga inyong maadtoan gikan sa kamingawan paingon sa Lebanon, ug gikan sa Suba sa Eufrates paingon sa Dagat sa Mediteraneo,\f + \fr 11:24 \fr*\fq Dagat sa Mediteraneo\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa dagat sa kasadpan.\fqa*\f* mainyo. \v 25 Walay makapugong kaninyo. Sumala sa gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo, himuon niya nga kalisangan kamo sa mga tawo bisan asa kamo moadto nianang yutaa. \p \v 26 “Pamati! Papilion ko kamo karon sa panalangin o sa tunglo. \v 27 Panalanginan kamo kon tumanon ninyo ang mga sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga gihatag ko kaninyo karon. \v 28 Tunglohon kamo kon dili ninyo tumanon kining mga sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga gihatag ko kaninyo karon, ug mosimba sa ubang mga dios nga wala gani ninyo mailhi. \v 29 Ug kon dad-on na kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ngadto sa yuta nga inyong panag-iyahon, imantala ninyo ang panalangin sa Bukid sa Gerizim ug ang tunglo sa Bukid sa Ebal. \v 30 Kini nga mga bukid anaa sa kasadpan sa Suba sa Jordan, sa yuta sa mga Canaanhon nga nagpuyo sa Walog sa Jordan\f + \fr 11:30 \fr*\fq Walog sa Jordan\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Araba.\fqa*\f* duol sa lungsod sa Gilgal. Duol kini sa kahoy nga tugas sa More. \v 31 Hapit na kamo motabok sa Jordan aron sa pagsulod ug sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo. Kon makuha na ninyo kini ug mamuyo na kamo didto, \v 32 tumana gayod ninyo ang tanang mga tulomanon ug mga lagda nga gihatag ko kaninyo karon.” \c 12 \s1 Ang Usa ka Dapit nga Pagasimbahan \p \v 1 “Mao kini ang mga tulomanon ug mga lagda nga kinahanglang tumanon ninyo pag-ayo samtang nagkinabuhi kamo didto sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa inyong mga katigulangan. \v 2 Kon papahawaon na ninyo ang mga katawhan nga nagpuyo didto, panggub-a ninyo sa hingpit ang tanang mga dapit nga gisimbahan nila sa ilang mga dios sa tag-as nga mga bukid, sa mga bungtod, ug sa ilalom sa matag labong nga kahoy. \v 3 Panggub-a ninyo ang ilang mga halaran, pangdugmoka ang ilang handomanan nga mga bato, pangsunoga ang ilang mga poste nga simbolo sa ilang diosa nga Ashera, ug panggub-a ang mga imahen sa ilang mga dios aron dili na kini hinumdoman pa nianang mga lugara. \p \v 4 “Ayaw ninyo simbaha ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sama sa ilang paagi sa pagsimba sa ilang dios-dios, \v 5 hinuon dangop kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa dapit nga iyang pagapilion gikan sa tanang teritoryo sa mga tribo. Didto kamo magsimba sa \nd Ginoo\nd*, kay mao kana ang dapit nga iyang gipili diin pasidunggan ang iyang ngalan. \v 6 Didto ninyo dad-a ang inyong mga halad nga sinunog ug uban pang mga halad, ang inyong ikapulo, ang inyong mga gasa, ang inyong gisaad nga mga ihalad, ang inyong kabubut-ong mga halad, ug ang kamagulangan sa inyong mga kahayopan. \v 7 Ug didto, mangaon kamo ug ang inyong pamilya sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug maglipay sa tanan nga inyong nahimo tungod kay gipanalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 8 “Karon nagpatuyang kamo sa pagbuhat sa inyong gusto, apan ayaw na ninyo kana buhata \v 9 kon moabot na kamo sa dapit diin makapahulay na kamo, didto sa dapit nga ginahatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga inyong panulondon. \v 10 Kon makatabok na kamo sa Suba sa Jordan ug magpuyo na sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon, magkinabuhi kamong malinawon kay dili tugotan sa \nd Ginoo\nd* nga samokon kamo sa inyong mga kaaway sa palibot. \v 11 Unya dad-on ninyo ang inyong mga halad didto sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios diin pasidunggan ang iyang ngalan. Mao kini ang mga halad nga gisugo ko kaninyo: mga halad nga sinunog ug ang uban pang mga halad, ang inyong ikapulo, ang inyong mga gasa, ug ang tanang pinakamaayong halad nga inyong gisaad sa \nd Ginoo\nd*. \v 12 Didto maglipay kamo sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, apil ang inyong mga kabataan, mga sulugoon, ug ang mga Levita nga nagpuyo sa inyong mga lungsod, kay wala man silay yuta nga panulondon. \v 13 Ayaw ninyo ihalad ang inyong mga halad nga sinunog sa bisan asang dapit nga gusto ninyo, \v 14 kondili ihalad kini didto lang sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* sa usa sa inyong mga tribo, ug didto himoa ninyo ang tanang gisugo ko kaninyo. \p \v 15 “Apan mahimo kamong moihaw ug mokaon ug mananap bisan asa kamo nagpuyo.\f + \fr 12:15 \fr*\fq mahimo kamong moihaw…nagpuyo\fq*\ft : ang buot ipasabot, ang mga mananap nga wala ginahalad.\ft*\f* Magpagusto kamog kaon sa karne niini, sama sa pagkaon ninyo sa usa ug sa gasela\f + \fr 12:15 \fr*\fq gasela\fq*\ft : mananap nga murag usa.\ft*\f*, sumala sa panalangin nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ang matag tawo mahimong mokaon niini, giisip man siyang hinlo o hugaw sumala sa kasugoan. \v 16 Apan ayaw ninyo kan-a ang dugo; ibubo ninyo kini sa yuta sama sa tubig. \v 17 Ayaw usab ninyo kan-a o imna kining mga mosunod: ang ikapulo sa inyong ani, duga sa ubas, lana, ang kamagulangan sa inyong mga kahayopan, ang bisan unsa nga inyong gisaad nga ihalad, ug ang inyong kabubut-on nga mga halad ug gasa. \v 18 Kaonon lang ninyo kini sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa dapit nga iyang pilion, uban sa inyong mga kabataan, mga sulugoon, ug sa mga Levita nga nagpuyo sa inyong mga lungsod. Maglipay kamo diha sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan nga inyong buhaton. \v 19 Ayaw gayod ninyo pasagdi ang mga Levita samtang nagpuyo kamo sa inyong yuta. \p \v 20 “Kon palapdon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang inyong teritoryo sumala sa iyang gisaad kaninyo, ug unya gusto ninyong mokaon ug karne, mahimo kamong mokaon taman sa inyong gusto. \v 21 Kon ang dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios diin siya pasidunggan layo sa inyo, mahimo kamong moihaw ug mokaon sa inyong mga baka o karnero sa inyong mga dapit. Ug sumala sa gisugo ko kaninyo, makapagusto kamog kaon sa mga mananap nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* kaninyo, \v 22 sama sa gasela ug sa usa. Ang tanan mahimong makakaon niini, hinlo man siya o hugaw. \v 23 Apan siguroha gayod ninyo nga dili ninyo kan-on ang dugo, kay ang kinabuhi anaa sa dugo. Ayaw ninyo kan-a ang kinabuhi uban sa karne. \v 24 Ibubo ninyo ang dugo sa yuta sama sa tubig. \v 25 Ayaw ninyo kini kan-a aron mamaayo ang inyong kahimtang ug sa inyong mga kaliwat, kay ang paglikay sa pagkaon sa dugo maayo atubangan sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 26 “Dad-a ninyo sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* ang inyong balaang mga halad ug ang mga halad nga inyong gisaad kaniya. \v 27 Ihalad ninyo ang dugo ug karne sa inyong mga halad nga sinunog ngadto sa halaran sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kinahanglan nga ibubo ninyo ang dugo diha sa halaran sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, apan mahimo ninyong kaonon ang karne. \v 28 Tumana gayod ninyo kining tanang mga katudloan nga gihatag ko kaninyo, aron mamaayo gayod kanunay ang inyong kahimtang ug sa inyong mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. Kay ang pagtuman niini maayo ug husto atubangan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \p \v 29 “Kon laglagon na sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang mga nasod nga inyong panag-iyahon, ug papahawaon na ninyo ang mga lumulupyo niini ug puy-an ang ilang dapit, \v 30 pagbantay kamo nga dili kamo malit-agan pinaagi sa pagpangutana bahin sa ilang paagi sa pagsimba sa ilang mga dios. Ayaw kamo pag-ingon, ‘Giunsa nila pag-alagad ang ilang mga dios? Sundon usab namo ang ilang ginahimo.’ \v 31 Ayaw gayod ninyo kini himoa sa inyong pagsimba sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, kay sa ilang pagsimba gihimo nila ang tanang matang sa mangil-ad nga butang nga gikapungtan sa \nd Ginoo\nd*. Bisan ang ilang mga kabataan ilang sunogon ingon nga halad sa ilang mga dios. \p \v 32 “Tumana gayod ninyo ang tanang gisugo ko kaninyo. Ayaw ninyo kini dugangi o kulangi.” \c 13 \s1 Pasidaan Batok sa Pagsimba sa mga Dios-dios \p \v 1 “Kon adunay motungha diha kaninyo nga usa ka propeta o tighubad sa damgo ug moingon kaninyo nga magpakita siya ug milagro ug katingalahang butang, \v 2 ug mahitabo ang iyang giingon, ug moingon siya, ‘Mosunod kita ug mosimba sa ubang mga dios’ (ang mga dios nga wala ninyo mailhi), \v 3 ayaw kamog tuo kaniya. Kay gisulayan lang kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kon ginahigugma ba gayod ninyo siya sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag. \v 4 Ang \nd Ginoo\nd* lang nga inyong Dios ang angay ninyong sundon ug tahoron. Tumana ang iyang mga sugo ug sunda ninyo siya; alagari ninyo siya ug pabilin kamo kaniya. \v 5 Kinahanglan nga patyon kana nga propeta o tighubad sa damgo, tungod kay nagtudlo siya kaninyo sa pagrebelde sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto ug nagluwas kaninyo sa pagkaulipon. Kana nga tawo nagtinguha sa pagpahilayo kaninyo sa pagsunod sa mga pamaagi nga gimando sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kinahanglan nga wagtangon ninyo kining kadaotan\f + \fr 13:5 \fr*\fq kadaotan\fq*\ft : o/ug \ft*\fqa daotang tawo.\fqa*\f* diha kaninyo. \p \v 6 “Kon pananglit ang imong igsoon o anak o ang imong pinalanggang asawa o ang imong labing suod nga higala modani kanimo sa sekreto ug moingon, ‘Mosimba kita sa ubang mga dios’ (mga dios nga wala nimo mailhi ug sa imong mga katigulangan, \v 7 mga ginasimba sa mga tawo sa inyong palibot o sa mga tawo sa layong dapit), \v 8 ayaw gayod pagpadala o pamati kaniya. Ayaw siya kaloy-i o panalipdi. \v 9 Kinahanglang patyon gayod siya. Ikaw ang unang mobato sa pagpatay kaniya, ug unya moapil ang tanang mga tawo. \v 10 Batohon siya hangtod nga mamatay tungod kay nagtinguha siya sa pagpahilayo kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin giulipon kamo. \v 11 Unya madunggan kini sa tanang Israelinhon ug mahadlok sila, ug unya wala na gayod diha kaninyoy mohimo niining daotang buhat. \p \v 12 “Pananglit aduna kamoy mabalitaan nga didto sa usa sa mga lungsod nga ihatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga inyong pagapuy-an, \v 13 adunay daotang mga tawo nga nagpahisalaag sa mga lumulupyo sa maong lungsod nga nag-ingon, ‘Mosimba kita sa ubang mga dios nga wala ninyo mailhi,’ \v 14 kinahanglang susihon ninyo pag-ayo kon unsa kini ka tinuod. Ug kon tinuod nga nahitabo kining mangil-ad nga butang, \v 15 kinahanglan nga pamatyon gayod ninyo ang tanang mga lumulupyo sa maong lungsod apil ang ilang kahayopan. Laglagon ninyo sila sa hingpit. \v 16 Tigoma ninyo ang tanan ninyong makuha sa maong lungsod didto sa taliwala sa plasa, ug unya sunoga kini ug ang tibuok nga lungsod ingon nga usa ka halad nga sinunog ngadto sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kini nga lungsod magpabilin nga guba hangtod sa kahangtoran; dili na gayod kini tukoron pag-usab. \v 17 Ayaw gayod ninyo tagoi ang bisan unsang butang sa maong lungsod nga nahukman nang laglagon sa hingpit. Kon tumanon ninyo kining tanan, mawala ang labihan nga kasuko sa \nd Ginoo\nd*, ug kaloy-an niya kamo. Ug sa iyang kaluoy, padaghanon niya kamo sumala sa iyang gisaad sa inyong mga katigulangan. \v 18 Buhaton kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kon tumanon ninyo ang tanan niyang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, ug kon buhaton ninyo ang matarong sa iyang atubangan.” \c 14 \s1 Mga Sugo mahitungod sa Pagsubo alang sa Patay \p \v 1 “Mga anak kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Busa kon magsubo kamo alang sa patay, ayaw ninyo samari ang inyong kaugalingon o kiskisi ang ibabaw sa inyong ulo. \v 2 Kay gilain kamo nga katawhan alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Sa tanang mga tawo sa kalibotan, kamo ang gipili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga mahimong iyang pinasahi nga katawhan. \s1 Ang mga Mananap nga Giisip nga Hinlo ug Hugaw \r (Lev. 11:1-47) \p \v 3 “Ayaw kamo ug kaon sa bisan unsa nga mananap nga giisip nga hugaw. \v 4 Mao kini ang mga mananap nga mahimo ninyong kaonon: baka, karnero, kanding, \v 5 usa, ihalas nga kanding, ihalas nga karnero, ug uban pang matang sa usa.\f + \fr 14:5 \fr*\ft Ang ubang mga mananap dinhi sumala sa nasulat sa Hebreo nga teksto lisod ilhon ug ang uban wala dinhi sa Pilipinas.\ft*\f* \v 6 Mahimo ninyong kaonon ang bisan unsa nga mananap nga pikas ug kuko ug giusap pagbalik ang ilang kinaon. \v 7 Apan ayaw ninyo kan-a ang mga mananap nga mousap pag-usab sa ilang kinaon apan dili pikas ug kuko, sama sa kamelyo, koneho, ug ‘badger.’ Kining mga mananapa isipon ninyong hugaw. \v 8 Dili usab ninyo kaonon ang baboy, kay bisan tuod pikas ang iyang kuko apan dili niini usapon pagbalik ang iyang kinaon. Dili gayod kamo mokaon niini nga mga mananap o mohikap sa ilang mga patayng lawas. \p \v 9 “Mahimo ninyong kaonon ang bisan unsa nga mananap nga nagpuyo sa tubig nga adunay mga silik ug mga himbis. \v 10 Apan dili gayod ninyo kaonon ang walay silik ug himbis. Isipon ninyo kini nga hugaw. \p \v 11 “Mahimo ninyong kaonon ang bisan unsang matang sa langgam nga giisip nga hinlo. \v 12-18 Apan ayaw gayod ninyo kan-a ang mga langgam nga sama sa mga agila, mga uwak, mga langgam nga mokaon ug patayng lawas sa tawo o sa mananap, mga banog, mga ngiwngiw, mga ostrich, mga langgam nga gapangdagit ug isda, mga talabon, mga dugwak, ug mga kabog. \p \v 19 “Dili usab ninyo kaonon ang adunay pako nga mga insekto nga nagpanon. Mga hugaw kini. \v 20 Apan mahimo ninyong kaonon ang adunay pako nga mga insekto nga giisip nga hinlo. \p \v 21 “Ayaw ninyo kan-a ang bisan unsang mananap nga namatay lang ug iya. Mahimo ninyo kining ihatag o ibaligya sa mga langyaw nga nagpuyo sa inyong mga lungsod, ug mahimo nila kining kaonon. Apan kamo dili gayod mokaon niini, kay gilain kamo nga katawhan alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \p “Dili ninyo lutuon ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan. \s1 Ang Inyong Ikapulo \p \v 22 “Kinahanglang ilain ninyo ang ikapulo nga bahin sa tanang abot sa inyong uma matag tuig. \v 23 Dad-a ninyo ang ikapulo sa inyong trigo, duga sa ubas, lana, ug ang kamagulangan sa inyong mga kahayopan sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios diin pasidunggan ang iyang ngalan. Ug didto ninyo kini kan-on sa iyang presensya. Himuon ninyo kini aron makakat-on kamo sa pagtahod kanunay sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 24 Apan kon layo sa inyo ang maong dapit nga gipili sa \nd Ginoo\nd*, ug malisdan kamo sa pagdala sa ikapulo sa mga panalangin sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, \v 25 ibaligya ninyo ang inyong ikapulo ug ang halin dad-a ninyo didto sa dapit nga gipili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 26 Unya ipalit ninyo kini ug baka, karnero, bino, o sa bisan unsa nga inyong magustohan. Unya kaonon ninyo kini ug sa inyong pamilya sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug paglipay kamo. \v 27 Ug ayaw ninyo kalimti ang mga Levita nga nagpuyo sa inyong mga lungsod, kay wala silay yuta nga panulondon. \p \v 28 “Sa kataposan sa matag tulo ka tuig, tigoma ninyo ang ikapulo sa inyong abot sa maong tuig, ug dad-a sa tipiganan niini sa inyong mga lungsod. \v 29 Ihatag ninyo kini sa mga Levita (kay wala silay yuta nga panulondon), sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, sa mga ilo, ug sa mga biyuda sa inyong mga lungsod aron makakaon usab sila ug mabusog. Kon himuon ninyo kini, panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan ninyong buhaton.” \c 15 \s1 Ang Tuig sa Paglimot sa Utang \p \v 1 “Sa kataposan sa matag pito ka tuig, kinahanglan nga kalimtan na ninyo ang tanang mga utang. \v 2 Mao kini ang inyong himuon: Kinahanglan nga kalimtan na sa nagpautang ang utang sa iyang isigka-Israelinhon. Dili na niya paninglon kay miabot na ang panahon nga gitagana sa \nd Ginoo\nd* nga kalimtan ang mga utang. \v 3 Mahimo ninyong paninglan ang langyaw, apan kinahanglan nga kalimtan na ninyo ang utang sa inyong isigka-Israelinhon. \p \v 4 “Walay kabos kaninyo didto sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga inyong panag-iyahon, kay panalanginan gayod niya kamo. \v 5 Kana kon tumanon gayod ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug sundon pag-ayo ang tanang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 6 Panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sumala sa iyang gisaad kaninyo. Daghang mga nasod ang manghulam kaninyo apan kamo dili manghulam. Dumalahan ninyo ang daghang mga nasod apan dili sila mahimong modumala kaninyo. \p \v 7 “Kon adunay kabos sa inyong mga lungsod, sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ayaw kamo paglinaog kaniya. \v 8 Kondili, pagmanggihatagon kamo ug pahulama ninyo siya sa iyang gikinahanglan. \v 9 Ayaw kamo paghuna-huna ug daotan, nga tungod kay duol na ang ikapito nga tuig, ang tuig nga kalimtan na ang mga utang, dili na lang kamo magpahulam sa inyong kabos nga katagilungsod. Kon modangop kining kabos nga tawo ngadto sa \nd Ginoo\nd* tungod sa inyong gihimo, aduna kamoy tulubagon. \v 10 Paghatag kamo kaniya sa kinasing-kasing ug walay pagbagutbot. Kon himuon ninyo kini panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan ninyong buhaton. \v 11 Dili malikayan nga aduna gayoy mga kabos sa inyong nasod, busa ginamandoan ko kamo nga magmatinabangon gayod kamo kanila. \s1 Ang Paghatag ug Kagawasan sa mga Ulipon \r (Exo. 21:2-11) \p \v 12 “Kon ang imong isigka-Hebreohanon, lalaki man o babaye, gibaligya kanimo ingon nga ulipon, ug nag-alagad siya kanimo sulod sa unom ka tuig, kinahanglan nga hatagan mo siya ug kagawasan sa ikapitong tuig. \v 13 Ug kon hatagan mo na siya ug kagawasan, ayaw siya palakwa nga walay dala. \v 14 Hatagi siya sa walay tihik-tihik sa imong mga kahayopan, trigo, ug duga sa ubas, sumala sa pagpanalangin sa \nd Ginoo\nd* nga imong Dios kanimo. \v 15 Hinumdomi ninyo nga mga ulipon usab kamo kaniadto sa Ehipto ug gihatagan usab kamo ug kagawasan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Mao kana nga gihatag ko kini nga sugo kaninyo karong adlawa. \p \v 16 “Apan kon moingon ang imong ulipon kanimo, ‘Dili ako mobiya kanimo kay gimahal ka nako ug ang imong panimalay, ug maayo ang akong kahimtang dinhi uban kanimo,’ \v 17 dad-a siya sa pultahan sa imong balay ug tusoki ang iyang dalunggan nga nakapaod sa pultahan ug mahimo mo na siyang ulipon sa tibuok niyang kinabuhi. Mao usab kini ang himuon mo sa imong ulipon nga babaye. \p \v 18 “Ayaw pagmakuli sa paghatag ug kagawasan sa imong ulipon kay ang serbisyo nga iyang gihatag kanimo sulod sa unom ka tuig doble pa ug bili sa suholan sa usa ka sulugoon. Kon himuon mo kini panalanginan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang tanan mong pagabuhaton. \s1 Ang Kamagulangan nga mga Hayop \p \v 19 “Ilain ninyo alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang tanang kamagulangang anak nga laki sa inyong mga kahayopan. Ayaw ninyo gamita sa pagtrabaho ang mga kamagulangan sa inyong mga baka ug ayaw ninyo guntingi ang mga balhibo sa kamagulangan sa inyong mga karnero. \v 20 Kan-a hinuon ninyo kini ug sa inyong pamilya didto sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios matag tuig, sa dapit nga iyang pilion diin siya pasidunggan. \v 21 Apan kon adunay deperensya ang hayop, pananglitan bakol o buta o uban pang depekto, kinahanglan nga dili ninyo kini ihalad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 22 Kaona lang ninyo kini diha sa inyong mga lungsod. Ug ang tanan mahimong mokaon niini, giisip man siyang hinlo o hugaw sumala sa kasugoan, sama sa pagkaon ninyo sa usa ug sa gasela. \v 23 Apan kinahanglan nga dili ninyo kan-on ang dugo; ibubo ninyo kini sa yuta sama sa tubig. \c 16 \s1 Ang Pista sa Paglabay sa Anghel \r (Exo. 12:1-20; Lev. 23:4-8) \p \v 1 “Sauloga ninyo ang Pista sa Paglabay sa Anghel sa bulan sa Abib\f + \fr 16:1 \fr*\fq Abib\fq*\ft : ang unang bulan sa Hebreo nga kalendaryo, gikan sa tunga-tunga sa Marso hangtod sa tunga-tunga sa Abril.\ft*\f* sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, kay nianang bulana gipagawas niya kamo gikan sa Ehipto sa panahon sa kagabhion. \v 2 Paghalad kamo ug karnero o baka agig pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel. Ihalad ninyo kini alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa dapit nga iyang pilion diin pasidunggan ang iyang ngalan. \v 3 Kaonon ninyo kini uban sa pan nga walay patubo. Sulod sa pito ka adlaw mokaon kamo ug pan nga walay patubo sama sa inyong gihimo sa dihang nagdali-dali kamog biya gikan sa Ehipto. Kaona ninyo kini nga pan, ang simbolo sa inyong mga pag-antos, aron mahinumdoman ninyo sa tibuok ninyong kinabuhi ang panahon nga mibiya kamo gikan sa Ehipto. \v 4 Kinahanglan nga walay makitang pampatubo sa pan sa inyong mga balay sa tibuok nasod sulod sa pito ka adlaw. Ug kinahanglan nga dili pabuntagan ang karne nga inyong gihalad sa gabii sa unang adlaw. \p \v 5 “Ang hayop nga inyong ihalad alang sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel dili ninyo ihalad sa bisan asa lang nga lungsod nga ihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, \v 6 kondili, didto lang sa dapit nga iyang pilion diin pasidunggan ang iyang ngalan. Kinahanglang ihalad ninyo kini sa pagsalop sa adlaw, nga mao ang panahon nga mibiya kamo gikan sa Ehipto. \v 7 Lutuon ninyo kini ug kaonon sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Unya pagkabuntag mobalik kamo sa inyong mga tolda. \v 8 Sulod sa unom ka adlaw, magkaon kamo ug pan nga walay patubo, ug sa ikapito nga adlaw magtigom kamo aron sa pagsimba sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug dili kamo magtrabaho nianang adlawa. \s1 Ang Pista sa Pag-ani \r (Exo. 34:22; Lev. 23:15-21) \p \v 9 “Pag-ihap kamog pito ka semana gikan sa pagsugod sa ting-ani. \v 10 Unya sauloga ninyo ang Pista sa Pag-ani sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios pinaagi sa paghalad sa inyong kabubut-ong mga halad sumala sa mga panalangin nga inyong nadawat gikan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 11 Ug paglipay kamo sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa dapit nga iyang pilion diin pasidunggan ang iyang ngalan. Magsaulog kamo kauban sa inyong mga kabataan, mga sulugoon, mga Levita nga nagpuyo sa inyong mga lungsod, mga langyaw, mga ilo, ug mga biyuda nga nagpuyo sa inyong mga lungsod. \v 12 Hinumdomi ninyo nga mga ulipon kamo kaniadto sa Ehipto, busa sunda ninyo pag-ayo kini nga mga tulomanon. \s1 Ang Pista sa Pagpatindog sa mga Payag \r (Lev. 23:33-43; Num. 29:12-38) \p \v 13 “Sauloga ninyo ang Pista sa Pagpatindog sa mga Payag sulod sa pito ka adlaw sa kataposan sa pag-ani, pagkahuman ninyo ug giok sa mga trigo ug puga sa mga ubas. \v 14 Paglipay kamo sa inyong pagsaulog niini nga pista uban sa inyong mga kabataan, mga sulugoon, mga Levita, mga langyaw, mga ilo, ug mga biyuda nga nagpuyo sa inyong mga lungsod. \v 15 Sulod sa pito ka adlaw sauloga ninyo kini nga pista sa pagpasidungog sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa dapit nga iyang pilion. Kay panalanginan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang tanan ninyong abot ug ang tanan ninyong buhaton, ug mahingpit gayod ang inyong kalipay. \p \v 16-17 “Kada tuig, ang tanan ninyong kalalakin-an kinahanglang motambong niining tulo ka kapistahan: ang Pista sa Pan nga walay Patubo, ang Pista sa Pag-ani, ug ang Pista sa Pagpatindog sa mga Payag. Ang matag-usa kanila moadto sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa dapit nga iyang pilion, ug kinahanglan magdala sila ug halad alang sa \nd Ginoo\nd* sumala sa panalangin nga gihatag kanila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \s1 Ang mga Maghuhukom \p \v 18 “Pagbutang kamo ug mga maghuhukom ug uban pang opisyales sa matag tribo ninyo sa tanang lungsod nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Kini sila maghukom sa katawhan nga walay pinalabi. \v 19 Kinahanglan nga dili nila tuison ang hustisya ug kinahanglan nga wala silay paboran sa ilang paghukom. Kinahanglan dili sila modawat ug suborno kay ang suborno makapabuta sa maalamon ug sa matarong, ug makaimpluwensya sa ilang paghukom. \v 20 Kinahanglang mopatigbabaw ang matuod nga hustisya aron mabuhi kamo ug dugay ug mapanag-iya ninyo ang yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \s1 Ang Pagsimba sa mga Dios-dios \p \v 21 “Ayaw kamo pagpatindog ug poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera sa tapad sa halaran nga inyong gihimo alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, \v 22 ug ayaw kamo pagpatindog ug handomanan nga bato aron simbahon, kay gikapungtan kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \c 17 \p \v 1 “Dili kamo maghalad ngadto sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug baka o karnero o kanding nga adunay depekto, kay mangil-ad kini sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 2 “Pananglitan ang usa ka lalaki o babaye nga nagpuyo sa usa sa mga lungsod nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nasakpan nga naghimo ug daotan atubangan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Gilapas niya ang kasabotan sa \nd Ginoo\nd*, \v 3 ug gisupak niya ang iyang sugo pinaagi sa pagsimba sa mga dios o sa adlaw o sa bulan o sa mga bitoon. \v 4 Kon madunggan ninyo kini, kinahanglang susihon ninyo kini pag-ayo. Kon tinuod nga kining mangil-ad nga butang nahitabo sa Israel, \v 5 dad-a ninyo ang tawo nga naghimo niini ngadto sa ganghaan sa inyong lungsod ug batoha hangtod nga mamatay. \v 6 Mahimong patyon ang usa ka tawo kon mapamatud-an nga nakasala siya pinaagi sa pagpamatuod sa duha o tulo ka saksi, apan kon usa lang ka saksi dili siya mahimong patyon. \v 7 Ang mga saksi maoy unang mobato kaniya, ug unya mosunod ang tanang mga tawo. Kinahanglan nga wagtangon ninyo kining kadaotan\f + \fr 17:7 \fr*\fq kadaotan\fq*\ft : o/ug \ft*\fqa daotang tawo. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 12|link-href="DEU 17:12"\+xt*.\ft*\f* diha kaninyo. \p \v 8 “Pananglit adunay mga kaso sa inyong hukmanan mahitungod sa pagpatay, panag-away o pagpangdapat nga lisod desisyonan, dad-a ninyo ang maong kaso sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios \v 9 diin ang mga pari nga kaliwat ni Levi ug ang maghuhukom nga nangalagad nianang higayona maoy modesisyon sa kaso. \v 10 Kinahanglang dawaton ninyo ang ilang ihatag nga desisyon didto sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd*. Tumanon gayod ninyo ang tanan nilang isulti kaninyo. \v 11 Kon unsa man ang ilang nadesisyonan sumala sa kasugoan, kinahanglan nga sundon ninyo kini. Ayaw ninyo supaka ang ilang gisulti kaninyo. \v 12 Ang tawo nga dili modawat sa desisyon sa maghuhukom o sa pari nga nag-alagad nianang higayona sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, kinahanglan nga patyon. Kinahanglan nga wagtangon ninyo kining kadaotan diha kaninyo. \v 13 Kon madunggan kini sa tanang mga tawo, mahadlok sila, ug dili na sila mosupak pa pag-usab. \s1 Ang mga Hari \p \v 14 “Kon makasulod na kamo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug mapanag-iya na ninyo kini ug mamuyo na kamo didto, basin ug moingon kamo, ‘Magpili kita ug hari nga mangulo kanato sama sa mga nasod sa atong palibot.’ \v 15 Siguroha ninyo nga ang inyong pilion nga hari mao ang tawo nga gipili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug kinahanglan nga inyo siyang isigka-Israelinhon. Ayaw kamo pagpili ug dili Israelinhon. \v 16 Kinahanglan nga ang inyong hari dili magtigom ug daghang mga kabayo, ug dili niya angay nga pabalikon ang iyang mga tawo sa Ehipto aron sa pagpalit ug dugang pa nga mga kabayo, kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nag-ingon kaninyo nga dili na gayod kamo mobalik didto. \v 17 Kinahanglan nga dili siya mangasawa ug daghan kay tingalig motalikod siya sa \nd Ginoo\nd*. Ug kinahanglan nga dili siya magtigom ug daghang salapi ug bulawan. \p \v 18 “Kon molingkod na siya sa trono ingon nga hari, kinahanglan nga kopyahon niya kini nga mga kasugoan alang sa iyang kaugalingon atubangan sa mga pari\f + \fr 17:18 \fr*\fq atubangan sa mga pari\fq*\ft : o \ft*\fqa nga gikan sa mga pari.\fqa*\f* nga mga kaliwat ni Levi. \v 19 Kinahanglan nga tipigan niya kini ug basahon kanunay sa tibuok niyang kinabuhi aron makakat-on siya sa pagtahod sa \nd Ginoo\nd* nga iyang Dios ug masunod niya pag-ayo ang tanan nga nasulat niini nga mga kasugoan ug mga tulomanon. \v 20 Pinaagi usab sa pagbasa niini kanunay, makalikay siya sa paghuna-huna nga mas maayo pa siya kay sa iyang isigka-Israelinhon, ug makalikay siya sa paglapas sa mga sugo sa \nd Ginoo\nd*. Kon tumanon niya kining tanan, siya ug ang iyang mga kaliwat maghari ug dugay sa Israel. \c 18 \s1 Ang mga Halad alang sa mga Pari ug sa mga Levita \p \v 1 “Ang mga pari nga kaliwat ni Levi, ug ang uban pang sakop sa tribo ni Levi, walay bahin sa yuta nga panulondon sa Israel. Makakaon sila pinaagi sa mga halad nga sinunog alang sa \nd Ginoo\nd*, kay mao kini ang ilang panulondon. \v 2 Wala silay panulondon sama sa ilang isigka-Israelinhon; ang \nd Ginoo\nd* mao ang ilang panulondon sumala sa iyang gisaad kanila. \p \v 3 “Mao kini ang mga bahin nga alang sa mga pari gikan sa mga baka o karnero o kanding nga halad sa mga tawo: ang abaga, ang apapangig, ug ang tiyan. \v 4 Ihatag usab ninyo sa mga pari ang unang abot sa inyong trigo, duga sa ubas, lana, ug balhibo sa karnero. \v 5 Kay sa tanang mga tribo sa Israel sila ug ang ilang mga kaliwat mao ang gipili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga mag-alagad kaniya hangtod sa kahangtoran. \p \v 6 “Si bisan kinsa nga Levita nga nagpuyo sa bisan asang lungsod sa Israel makaadto sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd*, \v 7 ug didto makaalagad siya sa \nd Ginoo\nd* nga iyang Dios, sama sa iyang isigka-Levita nga nag-alagad sa \nd Ginoo\nd*. \v 8 Makadawat usab siya sa iyang bahin sa mga halad bisan aduna siyay ginadawat gikan sa uban niyang panginabuhian. \s1 Ang mga Mangil-ad nga Binuhatan \p \v 9 “Kon makasulod na kamo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ayaw ninyo sunda ang mangil-ad nga mga buhat sa mga lumulupyo didto. \v 10 Kinahanglan nga walay usa kaninyo nga magsunog sa iyang anak ingon nga halad. Ayaw usab kamo panagna, pamarang, paghatag ug kahulogan sa mga tilimad-on, panglumay, \v 11 pagdiwata, pagpakighigala sa daotang espiritu, ug makig-istorya sa espiritu sa mga patay. \v 12 Si bisan kinsa nga maghimo niini kangil-aran sa \nd Ginoo\nd*. Mao kini ang hinungdan kon nganong abugon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kanang mga nasora sa inyong atubangan. \v 13 Kinahanglan nga walay ikasaway kaninyo atubangan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \s1 Ang mga Propeta \p \v 14 “Kining mga nasod nga inyong abugon nagdangop sa mga manalagna o sa mga mamamarang. Apan kamo, gidid-an sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa paghimo niini. \v 15 Hinuon magpadala kaninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug usa ka propeta nga sama kanako nga inyong kadugo. Ug kinahanglan nga motuo kamo kaniya. \v 16 Kay mao kini ang inyong gipangayo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa dihang nagtigom kamo didto sa Horeb. Miingon kamo, ‘Ayaw na kami padungga sa tingog sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios o pakitaa sa iyang nagdilaab nga kalayo kay tingalig mangamatay kami.’ \p \v 17 “Busa miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako, ‘Maayo ang ilang gihangyo. \v 18 Magpadala ako kanila ug usa ka propeta nga sama kanimo nga ilang kadugo. Ipasulti ko kaniya ang tanan nga gusto kong isulti kanila. \v 19 Silotan ko si bisan kinsa nga dili mamati sa akong mga pulong nga gisulti sa propeta ginamit ang akong ngalan. \v 20 Ug kinahanglan nga patyon ang propeta nga magsulti ug mensahe ginamit ang akong ngalan nga wala ko sugoa o magsulti ginamit ang ngalan sa ubang mga dios.’ \p \v 21 “Tingalig mangutana kamo, ‘Unsaon man namo pagkahibalo nga ang maong mensahe iya sa \nd Ginoo\nd*?’ \v 22 Kon ang gisulti sa propeta nga naggamit sa ngalan sa \nd Ginoo\nd* dili mahitabo o matuman, kana nga mensahe dili iya sa \nd Ginoo\nd*. Tinumotumo lang kana sa maong propeta, busa ayaw kamo kahadlok kaniya. \c 19 \s1 Ang mga Lungsod nga Dalangpanan \r (Num. 35:9-34; Jos. 20:1-9) \p \v 1 “Kon laglagon na sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang mga nasod kansang mga yuta ginahatag niya kaninyo, ug kon mapapahawa na ninyo sila ug mamuyo na kamo didto sa ilang mga lungsod ug mga balay, \v 2-3 bahina ninyo sa tulo ka distrito ang yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga inyong panag-iyahan. Pagpili kamo ug usa ka lungsod nga dalangpanan sa matag distrito. Ayoha ninyo ang mga dalan paingon niini nga mga lungsod, aron nga si bisan kinsa nga makapatay ug tawo makadangop dinhi niini nga mga lungsod. \p \v 4 “Kon ang usa ka tawo makapatay sa iyang isigka-tawo nga wala niya tuyoa ug wala usay pagdumot, makadangop siya sa usa niining mga lungsod nga dalangpanan ug walay makahilabot kaniya. \p \v 5 “Pananglit miadto ang usa ka tawo ngadto sa kakahoyan uban sa iyang silingan aron sa pagpangahoy. Samtang nagputol siya ug kahoy kalit lang nga nahuso ang ulo sa iyang atsa ug naigo ang iyang silingan ug namatay kini. Mahimo siyang modangop sa usa niining mga lungsod nga dalangpanan ug walay makahilabot kaniya. \v 6 Kon usa lang ang lungsod nga dalangpanan tingalig layo kini alang sa tawo nga nakapatay, ug magukod siya sa tawo nga buot manimalos kaniya, ug mamatay siya. Dili siya angay nga patyon kay ang iyang pagpatay wala tuyoa ug walay pagdumot. \v 7 Mao kini ang hinungdan kon nganong gisugo ko kamo sa pagpili ug tulo ka lungsod nga dalangpanan. \p \v 8 “Palapdon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang inyong teritoryo sumala sa iyang gisaad sa inyong mga katigulangan, ug mainyo na ang tibuok nga yuta nga iyang gisaad kanila. \v 9 Himuon kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kon sundon ninyo pag-ayo kining tanang mga sugo nga ginasugo ko kaninyo karon, nga higugmaon ninyo siya ug magkinabuhi kamo kanunay sumala sa iyang mga pamaagi. Kon molapad na ang inyong teritoryo, magdugang kamo ug laing tulo pa ka lungsod nga dalangpanan. \v 10 Himoa ninyo kini aron ang dili sad-an nga tawo dili mapatay diha sa inyong yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon, ug aron dili kamo ang manubag sa kamatayon sa inosenteng tawo. \p \v 11 “Apan kon ang usa ka tawo nagdumot sa iyang isigka-tawo ug giatngan niya kini ug gipatay, ug unya miikyas siya sa usa sa mga lungsod nga dalangpanan, \v 12 kinahanglang ipakuha siya sa mga tigdumala sa iyang lungsod ug itugyan sa gustong manimalos kaniya aron patyon siya. \v 13 Ayaw ninyo siya kaloy-i. Kinahanglan nga wad-on ninyo sa Israel ang pagpatay sa mga inosenteng mga tawo aron mahimong maayo ang inyong kahimtang. \s1 Bahin sa Utlanan sa Yuta \p \v 14 “Kon moabot kamo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga inyong panag-iyahan, ayaw kawati ang yuta sa imong isigka-tawo pinaagi sa pagbalhin sa muhon sa iyang yuta nga gibutang sa inyo pang mga katigulangan. \s1 Ang mga Saksi \p \v 15 “Ayaw ninyo hukmi nga nakasala ang usa ka tawo tungod sa pagpamatuod sa usa lang ka saksi. Kinahanglan nga adunay duha o tulo ka mga saksi nga makapamatuod nga ang usa ka tawo nakasala. \p \v 16 “Kon ang usa ka bakakon nga saksi motindog sa korte ug magpadayag nga nakasala ang usa ka tawo, \v 17 silang duha patindogon sa presensya sa \nd Ginoo\nd* atubangan sa mga pari ug sa mga maghuhukom nga nag-alagad nianang higayona. \v 18 Kinahanglan nga imbistigaron gayod kini pag-ayo sa mga maghuhukom. Ug kon mapamatud-an nga namakak ang saksi pinaagi sa pagbutang-butang sa iyang isigka-tawo, \v 19 ipahamtang kaniya ang silot nga buot unta niyang mahitabo sa iyang gibutang-butangan. Kinahanglang wad-on ninyo kining daotang buhat diha kaninyo. \v 20 Ang makadungog bahin niini mahadlok ug wala na gayoy maghimo pag-usab niining daotan nga binuhatan. \v 21 Kinahanglang dili ninyo sila pakitaan ug kaluoy. Kon gipatay sa usa ka tawo ang iyang isigka-tawo, kinabuhi bayran ug kinabuhi. Mata bayran ug mata. Ngipon bayran ug ngipon, kamot bayran ug kamot, tiil bayran ug tiil. \c 20 \s1 Ang mga Kasugoan bahin sa Gira \p \v 1 “Kon molakaw kamo sa pagpakig-gira sa inyong mga kaaway, ug makita ninyo ang ilang mga kabayo, mga karwahi, ug mga sundalo nga mas daghan pa kay sa inyo, ayaw kamo kahadlok kanila, kay kauban ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto. \v 2 Sa dili pa kamo moadto sa gira motindog una ang pari sa taliwala ug moingon sa mga sundalo, \v 3 ‘Pamati kamo, O katawhan sa Israel. Ayaw kamo kahadlok sa inyong pagpakig-gira karong adlawa. Pagpakaisog kamo ug ayaw kamo pagpataranta. \v 4 Kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mag-uban kaninyo! Makig-gira siya alang kaninyo batok sa inyong mga kaaway ug padaogon niya kamo!’ \p \v 5 “Unya moingon ang mga opisyal sa mga sundalo, ‘Kon aduna kaninyoy bag-o lang nakapatukod ug balay ug wala pa niya kini madedikar sa \nd Ginoo\nd*, papaulia siya kay tingalig mamatay siya sa gira ug laing tawo na hinuon ang mopadedikar sa iyang balay. \v 6 Kon aduna kaninyoy nakatanom ug ubas ug wala pa siya makapahimulos sa bunga niini, papaulia siya kay tingalig mamatay siya sa gira ug ang ubang tawo na hinuon ang makapahimulos niini. \v 7 Kon aduna kaninyoy kaslonon, papaulia siya kay tingalig mamatay siya sa gira ug laing tawo na hinuon ang makapangasawa sa iyang pangasaw-onon.’ \p \v 8 “Moingon pa gayod ang mga opisyal, ‘Kon aduna kaninyoy nahadlok o nitalaw, papaulia siya kay tingalig apil ang iyang mga kauban motalaw usab.’ \v 9 Kon makahuman na ang mga opisyal sa pagsulti sa mga sundalo, magpili dayon sila ug mga komander nga mangulo sa mga sundalo. \p \v 10 “Kon mosulong kamo sa usa ka lungsod, hatagi una ninyo sila ug kahigayonan nga makighusay kaninyo. \v 11 Kon makighusay sila ug ablihan nila alang kaninyo ang ganghaan sa ilang lungsod, himuon ninyo silang mga ulipon. \v 12 Kon dili sila makighusay apan makig-gira hinuon kaninyo, sulonga ninyo sila. \v 13 Kon itugyan na sila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo, pamatya ninyo ang tanan nilang mga lalaki. \v 14 Apan mahimo ninyong bihagon ang mga babaye, ang mga kabataan, ug mga kahayopan, ug mahimo ninyong kuhaon ang tanang kabtangan nga anaa niana nga lungsod. Gamita ninyo kini nga mga butang nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios gikan sa inyong mga kaaway. \v 15 Himuon lang ninyo kini ngadto sa mga lungsod nga layo kaayo ug dili bahin sa yuta nga panag-iyahan ninyo. \p \v 16 “Apan sa mga lungsod nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon, pamatya gayod ninyo ang tanan. \v 17 Laglagon ninyo sa hingpit ang mga Hitihanon, ang mga Amorihanon, ang mga Canaanhon, ang mga Perisihanon, ang mga Hibihanon, ug ang mga Jebusihanon ingon nga halad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sumala sa iyang gisugo kaninyo. \v 18 Kay kon dili, tudloan nila kamo sa tanang mangil-ad nga mga buhat nga ilang ginahimo sa ilang pagsimba sa ilang mga dios, ug tungod niini makasala kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \p \v 19 “Kon molungtad ug dugay ang inyong pagsulong sa usa ka lungsod, ayaw ninyo pamutla ang mga kahoy. Kan-a ninyo ang mga bunga niini apan ayaw ninyo kini pamutla. Dili sila mga kaaway nga angay ninyong laglagon. \v 20 Apan mahimo ninyong putlon ang mga kahoy kansang mga bunga dili makaon, ug gamita ninyo kini sa paghimog mga kahimanan alang sa inyong pagsulong sa lungsod hangtod nga mailog ninyo kini. \c 21 \s1 Mahitungod sa Pagpatay nga Wala Masayri \p \v 1 “Pananglit adunay patayng lawas sa tawo nga nakita nga nagbuy-od sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga inyong panag-iyahan, ug wala masayri kon kinsa ang nagpatay niini, \v 2 kinahanglang sukdon sa inyong mga tigdumala ug mga maghuhukom kon unsa nga mga lungsod sa palibot ang labing duol sa nahimutangan sa maong patayng lawas. \v 3 Unya ang mga tigdumala sa maong lungsod magkuha ug dumalagang baka nga wala pa gayod magamit sa pagtrabaho o pagdaro. \v 4 Dad-on nila kini sa walog nga wala pa madaro o matamni ug adunay nagdagayday nga tubig. Ug didto balion nila ang liog sa dumalagang baka. \v 5 Kinahanglan nga moadto usab didto ang mga pari nga kaliwat ni Levi, kay gipili sila sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga mag-alagad ug maghatag sa bendisyon sa ngalan sa \nd Ginoo\nd*, ug maghusay sa tanang kaso. \v 6 Unya ang tanang mga tigdumala sa lungsod nga labing duol sa dapit diin nakita ang patayng lawas manghugas sa ilang mga kamot ibabaw sa dumalagang baka nga gibalian ug liog. \v 7 Unya moingon sila, ‘Dili kami ang nagpatay ug wala usab kami makakita kon kinsa ang nagpatay. \v 8 O \nd Ginoo\nd*, pasayloa ang imong katawhan nga mga Israelinhon nga imong giluwas sa Ehipto. Ayaw kami paningli sa kamatayon niining inosenteng tawo.’ Unya wala na silay tulubagon sa kamatayon sa maong tawo. \v 9 Pinaagi sa pagtuman niini, dili kamo paninglan sa \nd Ginoo\nd* sa pagpatay, kay nakita niya nga gihimo ninyo ang matarong. \s1 Ang Pagpangasawa sa Bihag nga Babaye \p \v 10 “Pananglit nakig-gira kamo sa inyong mga kaaway ug gitugyan sila kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug gibihag ninyo sila. \v 11 Unya adunay usa kaninyo nga nakakita ug usa ka matahom nga babayeng bihag, ug naibog siya niini ug gusto niya kining pangasaw-on. \v 12 Kon mahitabo kini, dad-on niya ang babaye sa iyang balay ug upawan sa babaye ang iyang ulo, ug putlan ang iyang kuko, \v 13 ug ilisan ang iyang bisti nga gisul-ob sa dihang gibihag siya. Kinahanglang magpabilin ang babaye sa balay sa lalaki sulod sa usa ka bulan samtang nagsubo siya alang sa iyang mga ginikanan. Pagkahuman niana, mahimo na siyang pangasaw-on. \v 14 Apan kon sa kaulahian wala nay gusto ang lalaki sa babaye, kinahanglan hatagan niya kini sa kagawasan. Dili niya kini mahimong ibaligya o himuong ulipon tungod kay gipakaulawan na niya kini. \s1 Ang Katungod sa mga Kamagulangan \p \v 15 “Pananglit adunay usa ka tawo nga duhay asawa, ug gihigugma niya ang usa apan ang usa wala, ug aduna siyay mga anak kanilang duha. Pananglit ang iyang kamagulangang anak nga lalaki anak sa asawa nga wala niya higugmaa. \v 16 Kon bahinon na niya ang iyang kabtangan ngadto sa iyang mga anak, kinahanglan nga ang mas dako nga bahin nga alang sa kamagulangan nga anak dili ihatag sa anak sa babaye nga iyang gihigugma. Kinahanglang ihatag gayod kini sa kamagulangan bisan pa kon ang inahan niini wala niya higugmaa. \v 17 Kinahanglang ilhon niya nga iyang kamagulangan nga anak ang anak sa babaye nga wala niya higugmaa, ug ihatag kaniya ang doble nga bahin sa iyang kabtangan kay kini ang una niyang anak ug aduna kini katungod sa pagdawat sa iyang bahin ingon nga kamagulangang anak. \s1 Ang Masinupakon nga Anak \p \v 18 “Pananglit ang usa ka tawo adunay anak nga lalaki nga gahig ulo ug masinupakon, ug dili motuman sa iyang mga ginikanan bisan silotan nila kini, \v 19 dad-on sa mga ginikanan kining ilang anak ngadto sa mga tigdumala didto sa ganghaan sa lungsod. \v 20 Unya moingon sila sa mga tigdumala, ‘Kining among anak gahig ulo ug masinupakon; dili siya motuman kanamo. Gastador siya ug palahubog.’ \v 21 Unya batohon siya sa tanang mga lumulupyo sa lungsod hangtod nga mamatay. Kinahanglang wad-on ninyo kining daotang buhat diha kaninyo. Kon madungog kini sa tanang mga Israelinhon mahadlok sila. \s1 Ang Uban pang mga Kasugoan \p \v 22 “Kon ang usa ka tawo gisilotan sa kamatayon tungod sa krimen nga iyang nahimo, ug ang iyang patayng lawas gituhog sa kahoy, \v 23 kinahanglang dili mabuntagan ang iyang patayng lawas didto sa kahoy. Kinahanglang ilubong ninyo kini niana gayong adlawa, kay si bisan kinsa nga gibitay sa kahoy tinunglo sa Dios. Dili ninyo hugawan ang yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon. \c 22 \p \v 1 “Kon makita ninyo nga nakabuhi ang baka o karnero o kanding sa inyong isigka-Israelinhon, ayaw ninyo kini pasagdi, dad-a hinuon ninyo kini ngadto sa tag-iya. \v 2 Apan kon layo ang gipuy-an sa tag-iya niini o wala kamo makaila sa tag-iya, dad-a sa inyong balay ang mananap hangtod nga moabot ang tag-iya niini. Unya ihatag kini kaniya. \v 3 Mao usab kini ang inyong himuon sa asno o sa panapton o sa bisan unsang butang nga nawala sa imong isigka-Israelinhon. Ayaw ninyo kini pasagdi. \p \v 4 “Kon makita mo nga ang asno o ang baka sa imong isigka-Israelinhon nalup-og sa dalan, ayaw kini pasagdi. Tabangi gayod ang tag-iya sa pagpatindog niini. \p \v 5 “Ang babaye kinahanglan nga dili magsul-ob ug bisti sa lalaki o ang lalaki magsul-ob ug bisti sa babaye, kay mangil-ad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang naghimo niini. \p \v 6 “Kon aduna kamoy makita nga salag sa langgam daplin sa dalan, sa kahoy o sa yuta, ug adunay mga pispis o mga itlog nga gilumloman sa inahan, ayaw kuhaa ang inahan uban sa mga pispis. \v 7 Mahimo ninyong kuhaon ang mga pispis, apan kinahanglang buhian ninyo ang inahan, aron mamaayo ang inyong kahimtang ug magkinabuhi kamog dugay. \p \v 8 “Kon magpatukod kamo ug balay, kinahanglang butangan ninyo ug barandilya ang palibot sa inyong patag nga atop, aron wala kamoy tulubagon kon adunay mahulog gikan sa inyong atop ug mamatay. \p \v 9 “Ayaw kamo pagtanom ug lain pang matang sa binhi sa tamnanan sa ubas. Kon himuon ninyo kini, mahimong iya na sa balaang puloy-anan ang bunga sa inyong gitanom ug apil ang bunga sa inyong ubas. \p \v 10 “Ayaw ipares ang baka ug ang asno sa pagdaro. \p \v 11 “Ayaw kamo pagsul-ob ug bisti nga hinimo gikan sa duha ka klasi sa panapton. \p \v 12 “Butangan ninyo ug ribeti ang upat ka kilid sa panggawas nga bisti. \s1 Ang Kasugoan bahin sa Pagkaputli \p \v 13 “Pananglit gipangasawa sa usa ka tawo ang usa ka babaye, ug pagkahuman nila ug dulog, nasuko siya sa iyang asawa, \v 14 ug gibutang-butangan niya kini, ug moingon siya, ‘Nadiskobrehan ko sa akong pagdulog sa akong asawa nga dili na siya putli.’ \v 15 Unya ang mga ginikanan sa babaye moadto sa mga tigdumala sa lungsod didto sa may ganghaan sa lungsod. Magdala sila sa ebidensya nga putli pa ang ilang anak. \v 16 Unya moingon ang amahan sa babaye ngadto sa mga tigdumala, ‘Gipaasawa ko ang akong anak niining tawhana ug karon nasuko siya sa akong anak. \v 17 Gibutang-butangan niya ang akong anak pinaagi sa pagsulti nga dili na kini putli sa dihang gipangasawa niya. Apan ania ang ebidensya nga putli ang akong anak.’ Unya ipakita sa ginikanan ngadto sa mga tigdumala ang hapin sa higdaanan sa magtiayon nga adunay dugo. \v 18 Unya dakpon sa mga tigdumala ang lalaki ug silotan. \v 19 Pamultahon nila kini ug 100 kabuok nga salapi ug ihatag kini sa amahan sa babaye, kay gipakaulawan niya ang usa ka putli nga babayeng Israelinhon. Ug kinahanglang dili gayod niya bulagan ang babaye samtang buhi pa siya. \p \v 20 “Apan kon tinuod ang giingon sa bana ug walay mapakitang ebidensya nga putli ang babaye, \v 21 dad-on ang maong babaye atubangan sa balay sa iyang amahan ug didto batohon sa mga lalaki sa lungsod hangtod nga mamatay kini. Makauulaw nga butang ang iyang gihimo sa Israel pinaagi sa pagpakighilawas gawas sa kaminyoon samtang anaa pa siya sa poder sa iyang amahan. Kinahanglan wad-on ninyo kining daotang buhat diha kaninyo. \s1 Ang Kasugoan bahin sa Pakighilawas \p \v 22 “Kon ang usa ka tawo madakpan nga nakighilawas sa babayeng minyo, silang duha sa babaye kinahanglan patyon. Kinahanglan wad-on ninyo kining daotang buhat sa Israel. \p \v 23 “Kon ang usa ka tawo nakighilawas sa usa ka babaye nga kaslonon, ug nahitabo kini sa usa ka lungsod, \v 24 dad-on ninyo silang duha sa ganghaan sa lungsod ug batohon hangtod mamatay. Patyon ang babaye kay bisan ug didto siya sa lungsod wala siya mosinggit aron pagpangayo ug tabang. Patyon usab ang lalaki tungod kay nakighilawas siya sa babaye nga kaslonon. Kinahanglan wad-on ninyo kining daotang buhat diha kaninyo. \p \v 25 “Apan kon gilugos sa lalaki ang babaye nga kaslonon didto sa gawas sa lungsod, ang lalaki lang ang patyon. \v 26 Ayaw ninyo hilabti ang babaye; wala siya nakahimog sala nga angay silotan sa kamatayon. Kini nga kaso sama sa kaso sa tawo nga misulong ug mipatay sa iyang isigka-tawo. \v 27 Tungod kay sa gawas sa lungsod gilugos ang babaye, bisan pa ug misinggit siya sa pagpangayo ug tabang, walay makatabang kaniya. \p \v 28 “Kon madakpan ang usa ka lalaki nga gilugos niya ang usa ka babaye nga dili kaslonon, \v 29 magbayad ang lalaki ug 50 kabuok nga pilak ngadto sa amahan sa babaye. Kinahanglan pakaslan niya ang babaye tungod kay gipanamastamasan niya ang pagkababaye niini, ug kinahanglan dili gayod niya kini bulagan samtang buhi pa siya. \p \v 30 “Kinahanglan ang anak dili makighilawas sa asawa sa iyang amahan, kay maulawan ang iyang amahan. \c 23 \s1 Ang Dili Apilon sa Panagtigom sa mga Israelinhon \p \v 1 “Walay tawo nga gikapon o giputlan ug kinatawo nga makaapil sa katilingban sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 2 “Ang tawo nga anak sa gawas dili makaapil sa katilingban sa \nd Ginoo\nd* apil ang iyang mga kaliwat hangtod sa ikanapulo nga henerasyon. \p \v 3 “Walay Amonihanon o Moabihanon o bisan kinsa sa ilang mga kaliwat hangtod sa ikanapulo nga henerasyon nga makaapil sa katilingban sa \nd Ginoo\nd* hangtod sa kahangtoran. \v 4 Kay wala nila kamo hatagi ug pagkaon o tubig sa dihang naglakaw kamo gikan sa Ehipto, ug gisuholan pa nila si Balaam nga anak ni Beor nga taga-Petor sa Aram Naharaim sa pagtunglo kaninyo. \v 5 Apan wala pamatia sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios si Balaam. Gihimo hinuon niya ang tunglo nga bendisyon alang kaninyo, kay ginahigugma kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 6 Samtang buhi pa kamo, ayaw gayod kamo pagtabang sa mga Amonihanon o Moabihanon sa bisan unsa nga paagi. \p \v 7 “Ayaw ninyo kasilagi ang mga Edomihanon, kay mga kadugo ninyo sila. Ayaw usab ninyo kasilagi ang mga Ehiptohanon, kay nagpuyo kamo kaniadto sa ilang yuta isip mga dumuduong. \v 8 Ang ilang mga kaliwat sa ikatulo nga henerasyon mahimong makaapil sa katilingban sa \nd Ginoo\nd*. \s1 Uban pang mga Pamalaod \p \v 9 “Kon makig-gira kamo, likayi gayod ninyo ang tanang butang nga makapahugaw kaninyo. \v 10 Kon adunay usa kaninyo nga gigawasan ug semilya sa iyang pagkatulog sa gabii, kinahanglan mogawas siya sa kampo ug didto una siya magpabilin. \p \v 11 “Pagkahapon, maligo siya, ug pagsalop sa adlaw mahimo na siyang mobalik sa kampo. \p \v 12 “Pagpili kamo ug dapit sa gawas sa kampo nga himuon ninyong kalibangan. \v 13 Kinahanglan ang matag-usa kaninyo adunay dala nga pangbangag, aron nga kon malibang kamo, magkalot kamo ug tabonan ninyo kini. \v 14 Kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios naglibot-libot sa inyong kampo sa pagluwas kaninyo ug sa pagtugyan sa inyong mga kaaway kaninyo. Busa kinahanglan hinlo ang inyong kampo aron wala siyay makita nga dili maayo, ug aron dili niya kamo biyaan. \p \v 15 “Kon ang usa ka ulipon milayas sa iyang agalon ug modangop kanimo, ayaw siya pugsa sa pagbalik sa iyang agalon. \v 16 Papuy-a siya sa inyong dapit sa bisan asa nga lungsod nga iyang gusto. Ayaw ninyo siya daog-daoga. \p \v 17 “Kinahanglan nga walay Israelinhon, lalaki man o babaye, nga magbaligya sa iyang dungog ingon nga kabahin sa pagsimba. \v 18 Ayaw gayod ninyo dad-a ngadto sa balay sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang kuwarta nga nakuha gikan niana nga paagi ingon nga bayad sa inyong saad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, kay mangil-ad gayod kini alang kaniya. \p \v 19 “Kon magpahulam kamo sa inyong isigka-Israelinhon, ayaw ninyo kini patuboi, kuwarta man kini o pagkaon o bisan unsa nga butang nga mahimong patuboan. \v 20 Mahimo kamong magpahulam nga adunay tubo sa mga langyaw, apan dili sa inyong isigka-Israelinhon. Himuon ninyo kini aron panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan ninyong buhaton didto sa yuta nga inyong panag-iyahan. \p \v 21 “Kon mosaad kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ayaw ninyo pakyasa ang pagtuman niini, kay sigurado gayod nga paninglan kamo niini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug makasala kamo. \v 22 Dili sala kon likayan ninyo ang paghimog saad sa \nd Ginoo\nd*. \v 23 Apan ang bisan unsa nga inyong gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, kinahanglan tumanon gayod ninyo. \p \v 24 “Kon moadto kamo sa tamnanan sa ubas sa inyong isigka-tawo, mahimo kamong mokaon sa ubas kutob sa inyong gusto, apan ayaw kamo pagkuha ug isulod sa inyong sudlanan. \v 25 Kon moadto usab kamo sa tamnanan sa trigo sa inyong isigka-tawo, mahimo kamong mangutlo sa lugas, apan dili ninyo kini galabon. \c 24 \p \v 1 “Pananglit, nangasawa ang usa ka lalaki, ug sa kaulahian nawala ang iyang gana sa iyang asawa kay aduna siyay nadiskobrehan nga wala niya magustohi, unya naghimo siya ug kasulatan sa pagpakigbulag ug gihatag niya ngadto sa iyang asawa, ug gipapahawa niya kini sa iyang balay. \v 2 Kon mamana pag-usab ang maong babaye, \v 3 ug bulagan na usab siya sa iyang ikaduhang bana o mamatay ang iyang ikaduhang bana, \v 4 dili na siya mahimong pangasaw-on pag-usab sa una niyang bana kay nahugawan na siya.\f + \fr 24:4 \fr*\fq nahugawan na siya\fq*\ft : sama kahugaw sa pagpanapaw.\ft*\f* Mangil-ad kini atubangan sa \nd Ginoo\nd*. Kinahanglan nga dili ninyo himuon kining salaa didto sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon. \p \v 5 “Kon ang usa ka tawo bag-o lang nakasal, kinahanglan nga dili siya paapilon sa gira o hatagan sa bisan unsang responsibilidad sa lungsod sulod sa usa ka tuig, aron makapundo siya sa iyang balay ug mahatagan niya ug kalipay ang iyang asawa. \p \v 6 “Ayaw kuhaang garantiya sa utang ang galingan sa nangutang kanimo, kay sama lang nga gikuhaan mo siya sa iyang panginabuhian. \p \v 7 “Kon madakpan ang usa ka tawo nga nangidnap sa iyang isigka-Israelinhon ug gihimo niya kining ulipon o iya kining gibaligya, kinahanglan nga patyon ang nangidnap. Kinahanglan nga wad-on ninyo kining daotang buhat diha kaninyo. \p \v 8 “Kon bahin sa ngilngig nga sakit sa panit,\f + \fr 24:8 \fr*\fq ngilngig nga sakit sa panit\fq*\ft : ang Hebreo nga pulong niini nagkahulogan sa nagkalain-laing matang sa sakit sa panit nga ginaisip nga hugaw, sumala sa \+xt Lev. 13\+xt*.\ft*\f* sunda ninyo pag-ayo ang mga tulomanon nga ipahimo kaninyo sa mga pari nga kaliwat ni Levi. Tumana ninyo ang akong mga sugo kanila. \v 9 Hinumdomi ninyo kon unsa ang gihimo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kang Miriam niadtong naglakaw pa kamo gikan sa Ehipto. \p \v 10 “Kon magpahulam kamo ug bisan unsa sa inyong isigka-Israelinhon, ayaw kamo pagsulod sa ilang balay sa pagkuha sa bisan unsa nga iyang igarantiya. \v 11 Paghulat lang kamo nga dad-on niya kini kanimo sa gawas. \v 12-13 Kon kabos ang tawo ug ang iyang pang-ibabaw nga bisti ang iyang gigarantiya kaninyo, ayaw kini pabuntagi sa inyo. Iuli kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw aron magamit niya kini sa pagkatulog, ug pasalamatan ka pa niya. Isipon kini sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga matarong nga buhat. \p \v 14 “Ayaw bintahai ang kabos nga trabahante, Israelinhon man siya o langyaw nga nagpuyo sa usa sa inyong mga lungsod. \v 15 Bayri siya sa iyang inadlawan nga sweldo sa dili pa mosalop ang adlaw tungod kay kabos siya ug nagsalig siya niini. Kay kon dili, basig modangop siya sa \nd Ginoo\nd* ug isipon kini nga sala batok kanimo. \p \v 16 “Ang mga ginikanan dili angayng patyon tungod sa sala sa ilang mga anak, o ang mga anak tungod sa sala sa ilang mga ginikanan; ang matag-usa patyon tungod sa iyang kaugalingong sala. \p \v 17 “Ayaw ninyo hikawi sa hustisya ang mga ilo ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo. Ayaw ninyo kuhaa ang pang-ibabaw nga bisti sa balo ingon nga garantiya sa iyang utang. \v 18 Hinumdomi ninyo nga mga ulipon kamo kaniadto sa Ehipto ug giluwas kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, mao nga gisugo ko kamo sa paghimo niini. \p \v 19 “Kon nangani kamo ug adunay nabiyaan kamong usa ka bugkos nga ginalab sa uma, ayaw na ninyo kini baliki ug kuhaa. Biyai na lang kini alang sa mga langyaw, sa mga ilo, ug mga biyuda, aron panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan ninyong buhaton. \v 20 Kon mamupo kamo sa inyong mga olibo, ayaw na ninyo baliki ang nahibilin. Ibilin na lang kini alang sa mga langyaw, sa mga ilo, ug sa mga biyuda. \v 21 Kon mamupo kamo sa inyong mga ubas, ayaw na ninyo baliki ang nahibilin. Ibilin na lang kini alang sa mga langyaw, sa mga ilo, ug sa mga biyuda. \v 22 Hinumdomi ninyo nga mga ulipon kamo kaniadto sa Ehipto, mao kana nga gisugo ko kamo sa paghimo niini. \c 25 \p \v 1 “Pananglit, adunay panagbangi ang duha ka tawo ug gidala nila ang ilang kaso sa korte, ug gideklarar sa mga maghuhukom kon kinsa kanila ang sad-an. \v 2 Kon gisentensyahan ang sad-an sa maghuhukom nga latoson, ipahapa siya atubangan sa maghuhukom ug latoson sa gidaghanon nga angay sa sala nga iyang nahimo. \v 3 Apan kinahanglan nga dili mosobra sa 40 ka latos, kay kon mosobra sa 40, maulawan siya. \p \v 4 “Ayaw ninyo busali ang baka samtang gagiok kini. \p \v 5 “Kon ang duha ka managsoong lalaki nag-ipon sa pagpuyo sa usa lang ka yuta, ug namatay ang usa kanila nga walay anak, ang iyang asawa dili makapamana ug lain gawas lang sa miyembro sa pamilya sa iyang bana. Ang igsoon sa iyang bana mao ang mangasawa kaniya. Katungdanan sa iyang bayaw ang pagpangasawa kaniya. \v 6 Ang kamagulangan nilang anak isipon nga anak sa namatay niyang igsoon aron dili mawala ang ngalan niini sa Israel. \p \v 7 “Apan kon dili gusto pangasaw-on sa igsoon sa namatay ang balo, moadto ang balo sa mga tigdumala didto sa ganghaan sa lungsod ug moingon, ‘Dili mosugot ang akong bayaw nga hatagan niya ug kaliwat ang iyang igsoon sa Israel. Dili niya tumanon ang iyang katungdanan kanako ingon nga iyang bayaw.’ \v 8 Unya ipatawag sa mga tigdumala sa lungsod ang lalaki ug makig-istorya kaniya. Kon dili niya gusto nga pangasaw-on ang balo, \v 9 moduol ang balo atubangan sa mga tigdumala ug kuhaon niya ang sandalyas sa iyang bayaw ug luwaan niya kini sa nawong ug moingon, ‘Mao kini ang himuon sa tawo nga dili mosugot nga hatagan niya ug kaliwat ang iyang igsoon nga namatay.’ \v 10 Ang panimalay niini nga tawo pagatawgon sa Israel nga panimalay sa tawo nga gikuhaan ug sandalyas. \p \v 11 “Kon adunay duha ka lalaki nga nag-away ug miduol ang asawa sa usa aron sa pagtabang sa iyang bana pinaagi sa pagkumot sa kinatawo sa kontra niini, \v 12 kinahanglan putlon ang kamot sa babaye sa walay kaluoy. \p \v 13-14 “Ayaw kamo panglimbong sa inyong pagtimbang o pagsukod. \v 15 Gamita ninyo ang hustong timbangan ug sukdanan, aron magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 16 Kay mangil-ad alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang tawo nga nanglimbong. \p \v 17 “Hinumdomi ninyo kon unsa ang gihimo sa mga Amalekanhon kaninyo sa dihang migawas kamo gikan sa Ehipto. \v 18 Giataki nila kamo sa dihang gikapoy kamo pag-ayo, ug gipamatay nila ang inyong mga kauban nga anaa sa ulahi. Wala silay kahadlok sa Dios. \v 19 Busa laglaga gayod ninyo ang tanang mga Amalekanhon kon hatagan na kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa kalinaw gikan sa tanan ninyong mga kaaway didto sa yuta nga ihatag niya kaninyo nga inyong panag-iyahan. Ayaw gayod ninyo kini kalimti. \c 26 \s1 Ang mga Halad gikan sa Abot ug ang Ikapulo \p \v 1 “Kon mapanag-iya na ninyo ang yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ingon nga panulondon, ug atua na kamo didto mamuyo, \v 2 pagkuha kamo ug bahin sa inyong unang abot, ug ibutang kini sa basket ug dad-a sa dapit nga pilion sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios diin pasidunggan ang iyang ngalan. \v 3 Adto kamo sa pari nga nag-alagad nianang higayona ug ingna siya, ‘Pinaagi niini nga halad, ginaila ko karong adlawa nga ang \nd Ginoo\nd* nga atong Dios mao ang nagdala kanako niining yutaa nga iyang gisaad sa atong mga katigulangan nga ihatag kanato.’ \p \v 4 “Kuhaon dayon sa pari ang basket gikan kaninyo ug ibutang kini atubangan sa halaran sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 5 Unya, isulti ninyo kini sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios: ‘Ang among katigulangan nga si Jacob usa ka Aramehanon nga walay permanenteng puloy-anan. Miadto siya sa Ehipto ug nagpuyo didto kauban sa iyang panimalay. Gamay ra sila kaniadto, apan sa kaulahian midaghan sila, ug nahimo kaming dako ug gamhanan nga nasod. \v 6 Apan gidaog-daog kami sa mga Ehiptohanon. Gipaantos nila kami ug gipugos sa pagpatrabaho. \v 7-8 Nangayo kami ug tabang sa \nd Ginoo\nd*, nga Dios sa among mga katigulangan, ug gipamatian niya kami. Nakita niya ang among mga pag-antos, mga kalisdanan, ug ang mga pagdaog-daog kanamo. Busa gikuha kami sa \nd Ginoo\nd* gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang dakong gahom ug makalilisang nga mga buhat. Naghimo siya ug mga milagro ug katingalahang mga butang. \v 9 Gidala niya kami niining lugara, ug gihatag kanamo kining maayo ug mabungahon nga yuta.\f + \fr 26:9 \fr*\fq maayo…yuta\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos. \fqa*\ft Mao usab sa \+xt bersikulo 15|link-href="DEU 26:15"\+xt*.\ft*\f* \v 10 Busa ania karon, O \nd Ginoo\nd*, ginadala namo ang bahin sa unang abot sa yuta nga gihatag mo kanamo.’ Pagkahuman ninyo ug sulti niini, ibutang dayon ninyo ang basket sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug magsimba kamo kaniya. \v 11 Unya paglipay kamo tungod sa maayong mga butang nga ginahatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo ug sa inyong pamilya. Ipaapil usab ninyo sa kasaulogan ang mga Levita ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo. \p \v 12 “Sa matag ikatulo ka tuig, ihatag ninyo ang ikapulo sa inyong mga abot ngadto sa mga Levita, sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, sa mga ilo, ug sa mga biyuda, aron aduna silay abunda nga pagkaon. \v 13 Unya moingon kamo sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios: ‘Gikuha ko na sa akong balay ang balaang bahin nga mao ang ikapulo, ug gihatag sa mga Levita, sa mga langyaw nga nagpuyo uban kanamo, sa mga ilo, ug sa mga biyuda sumala sa tanan mong gisugo kanamo. Wala ako naglapas o nalimot sa bisan usa sa imong mga sugo. \v 14 Wala ako mokaon sa ikapulo samtang nagsubo ako; wala ko kini hikapa samtang giisip ako nga hugaw, ug wala ko kini ihalad sa patay. O \nd Ginoo\nd* nga akong Dios, gituman ka nako. Gihimo ko ang tanang gisugo mo kanamo. \v 15 Hatagi kami sa imong pagtagad gikan sa imong balaang puloy-anan sa langit, ug panalangini ang imong katawhan nga mga Israelinhon ug ang maayo ug mabungahon nga yuta nga gihatag mo kanamo sumala sa imong gisaad sa among mga katigulangan.’ \s1 Sunda Ninyo ang mga Sugo sa \nd Ginoo\nd* \p \v 16 “Karong adlawa gisugo kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa pagtuman niining mga tulomanon ug mga lagda. Tumana gayod ninyo kini pag-ayo sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag. \v 17 Gipadayag ninyo karong adlawa nga ang \nd Ginoo\nd* mao ang inyong Dios ug magkinabuhi kamo sumala sa iyang mga pamaagi, ug tumanon ninyo ang iyang mga tulomanon ug mga sugo, ug sundon ninyo siya. \v 18 Ug gipadayag usab sa \nd Ginoo\nd* karong adlawa nga kamo iyang pinasahi nga katawhan ug bahandi sumala sa iyang gisaad, ug angay kamong motuman sa tanan niyang mga sugo. \v 19 Ug sumala sa iyang gisaad, himuon niya kamong labaw sa tanang nasod kay pagadayegon ug pagapasidunggan kamo. Mahimo kamong katawhan nga pinili sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios.” \c 27 \s1 Ang Halaran sa Bukid sa Ebal \p \v 1 Unya gimandoan ni Moises ug sa mga tigdumala sa Israel ang katawhan, “Tumana ninyo kining tanang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 2 Kon makatabok na kamo sa Suba sa Jordan, didto sa yuta nga ginahatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, pagtapok kamog dagkong mga bato, ug buliti ninyo kinig apog. \v 3 Isulat ninyo niining mga bato ang tanang kasugoan kon makasulod na kamo sa maayo ug mabungahon nga yuta\f + \fr 27:3 \fr*\fq maayo…yuta\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* nga ihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ang Dios sa inyong mga katigulangan, sumala sa iyang gisaad kaninyo. \v 4 Kon makatabok na kamo sa Suba sa Jordan, ipahimutang ninyo kini nga mga bato didto sa Bukid sa Ebal, sumala sa gimando ko kaninyo karong adlawa, ug buliti ninyo kinig apog. \v 5 Unya maghimo kamo didto ug halaran nga bato alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Ayaw kamo paggamit ug bisan unsa nga kagamitan nga puthaw sa pagsapsap niini. \v 6 Ang bato nga inyong himuong halaran kinahanglan wala masapsapi. Unya paghalad kamo niining halaran ug mga halad nga sinunog alang sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 7 Paghalad usab kamo ug halad alang sa maayong relasyon, ug kaona ninyo kini didto ug paglipay kamo diha sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 8 Ug isulat ninyo nga klaro kining mga kasugoan sa Dios diha sa mga bato nga inyong gibulit ug apog.” \p \v 9 Miingon pa gayod si Moises ug ang mga pari nga kaliwat ni Levi sa tanang mga Israelinhon, “Pamati kamo, O katawhan sa Israel! Karong adlawa nahimo na kamong katawhan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 10 Busa tumana ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug sunda ang iyang mga sugo ug mga tulomanon nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa.” \s1 Ang mga Tunglo \p \v 11 Sa mao usab nga adlaw gimandoan ni Moises ang mga tawo, \v 12 “Kon makatabok na kamo sa Suba sa Jordan, mao kini ang mga tribo nga mobarog sa Bukid sa Gerizim sa pagbendisyon sa katawhan: ang tribo ni Simeon, Levi, Juda, Isacar, Jose, ug ni Benjamin. \v 13 Ug mao usab kini ang mga tribo nga mobarog sa Bukid sa Ebal sa pagtunglo sa katawhan: ang tribo ni Ruben, Gad, Aser, Zabulon, Dan, ug ni Neftali. \p \v 14 “Unya ang mga Levita mosinggit ug kusog ngadto sa tanang mga Israelinhon: \p \v 15 “Tinunglo ang tawo nga maghimo sa bisan unsa nga mga dios-dios nga hinimo sa bato o bronsi ug mosimba niini sa tago. Kay kining mga dios-dios nga hinimo lang sa tawo gikangil-aran sa \nd Ginoo\nd*.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!”\f + \fr 27:15 \fr*\fq Amen\fq*\ft : sa Hebreo, kini nga pulong nagkahulogan ug “hinaut pa,” o “tinuod gayod.” Usahay makita kini nga pulong isip panapos sa mga pagdayeg.\ft*\f* \p \v 16 “Tinunglo ang tawo nga dili motahod sa iyang ginikanan.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 17 “Tinunglo ang tawo nga mangawat sa yuta sa iyang isigka-tawo pinaagi sa pagbalhin sa muhon.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 18 “Tinunglo ang tawo nga magpahisalaag sa usa ka buta sa dalan.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 19 “Tinunglo ang tawo nga dili mohatag ug hustisya sa mga langyaw, sa mga ilo, ug sa mga biyuda.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 20 “Tinunglo ang tawo nga makighilawas sa asawa sa iyang amahan, kay gipakaulawan niya ang iyang amahan.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 21 “Tinunglo ang tawo nga makighilawas sa bisan unsa nga mananap.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 22 “Tinunglo ang tawo nga makighilawas sa iyang igsoong babaye, igsoon man kini niya sa amahan o sa inahan.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 23 “Tinunglo ang tawo nga makighilawas sa iyang ugangang babaye.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 24 “Tinunglo ang tawo nga mopatay sa iyang isigka-tawo sa tago.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 25 “Tinunglo ang tawo nga magpasuhol sa pagpatay sa usa ka inosenteng tawo.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \p \v 26 “Tinunglo ang tawo nga dili mosunod o motuman niining tanang mga sugo.” \pr Motubag dayon ang tanang mga tawo, “Amen!” \c 28 \s1 Ang mga Panalangin \r (Lev. 26:3-13; Deut. 7:11-24) \p \v 1 “Kon tumanon ninyo sa hingpit ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug sundon ang tanan niyang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, himuon niya kamong labaw sa tanang nasod dinhi sa kalibotan. \v 2 Kon tumanon ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mainyo kining tanang mga panalangin: \pm \v 3 “Panalanginan niya ang inyong lungsod ug ang inyong uma. \pm \v 4 “Panalanginan niya kamo sa daghang mga kabataan, abunda nga abot, ug daghang mga kahayopan. \pm \v 5 “Panalanginan niya ang inyong abot ug pagkaon. \pm \v 6 “Panalanginan niya ang tanan ninyong pagabuhaton. \p \v 7 “Ipapildi sa \nd Ginoo\nd* kaninyo ang mga kaaway nga mosulong kaninyo. Mag-usa silang mosulong kaninyo apan magkatibulaag sila nga moikyas gikan kaninyo. \p \v 8 “Panalanginan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang tanan ninyong pagabuhaton ug pun-on niya sa mga abot ang inyong mga bodega. Panalanginan niya kamo sa yuta nga ihatag niya kaninyo. \p \v 9 “Sumala sa gisaad kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, himuon niya kamo nga iyang pinili nga katawhan, kon tumanon ninyo ang iyang mga sugo ug magkinabuhi subay sa iyang mga pamaagi. \v 10 Unya ang tanang katawhan sa kalibotan makahibalo nga gipili kamo sa \nd Ginoo\nd*, ug mahadlok sila kaninyo. \v 11 Panalanginan gayod kamo sa \nd Ginoo\nd* didto sa yuta nga iyang gisaad sa inyong mga katigulangan nga ihatag kaninyo. Padaghanon niya ang inyong mga anak, ang inyong mga kahayopan, ug ang inyong mga abot. \p \v 12 “Padad-an kamo sa \nd Ginoo\nd* ug ulan sa hustong panahon gikan sa tipiganan sa iyang bahandi sa langit, ug panalanginan niya ang tanan ninyong pagabuhaton. Magpahulam kamo sa daghang mga nasod, apan kamo dili manghulam. \v 13 Himuon kamo sa \nd Ginoo\nd* nga pangulo sa mga nasod, ug dili sumusunod lang. Kanunay kamong magmauswagon ug magmalampuson kon tumanon ug sundon ninyo pag-ayo ang mga sugo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 14 Busa dili ninyo lapason ang bisan unsa nga ginasugo ko kaninyo karon, ug dili kamo magsunod sa uban nga mga dios ug mag-alagad kanila. \s1 Ang Balos sa Dili Pagkamatinumanon \r (Lev. 26:14-46) \p \v 15 “Apan kon dili kamo motuman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug dili ninyo sundon ang tanan niyang mga pamalaod ug mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa, mahiagoman ninyo kining tanan nga panghimaraot: \pm \v 16 “Panghimaraoton sa \nd Ginoo\nd* ang inyong lungsod ug ang inyong uma. \pm \v 17 “Panghimaraoton niya ang inyong abot ug pagkaon. \pm \v 18 “Panghimaraoton niya kamo pinaagi sa paghatag kaninyo ug gamay ra nga mga anak, mga abot, ug mga kahayopan. \pm \v 19 “Panghimaraoton niya ang tanan ninyong buhaton. \p \v 20 “Padad-an kamo ug kasamok ug kalibog sa tanan ninyong buhaton hangtod nga malaglag kamo ug kalit lang mangawala tungod sa daotan ninyong buhat sa pagsalikway kaniya.\f + \fr 28:20 \fr*\fq kaniya\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa ako.\fqa*\f* \v 21 Padad-an kamo sa \nd Ginoo\nd* ug mga sakit hangtod nga mangalaglag kamo didto sa yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahan. \v 22 Paantuson kamo sa \nd Ginoo\nd* sa makamatay nga sakit, hilanat, hubag-hubag, init nga hangin, taas nga hulaw,\f + \fr 28:22 \fr*\fq hulaw\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa espada.\fqa*\f* ug mga sakit sa tanom hangtod nga mahurot kamo. \v 23 Ang langit mahisama sa bronsi nga dili na kini mohatag ug ulan ug ang yuta mahisama kagahi sa puthaw. \v 24 Imbis nga tubig ang ihatag sa \nd Ginoo\nd* kaninyo ingon nga ulan, abog ang iyang ihatag. Paulanan niya kamo ug abog hangtod nga mangalaglag kamo. \p \v 25 “Ipapildi kamo sa \nd Ginoo\nd* sa inyong mga kaaway. Mag-usa kamong mosulong kanila, apan magkatibulaag kamo nga moikyas gikan kanila. Kangil-aran kamo sa tanang gingharian sa kalibotan. \v 26 Ang inyong mga patayng lawas kaonon sa mga langgam ug sa mabangis nga mga mananap, ug walay moabog kanila. \v 27 Paantuson kamo sa \nd Ginoo\nd* sa mga hubag-hubag nga sama sa iyang gipadala sa mga Ehiptohanon. Patuboan niya kamo ug mga tumor, mga kabahong, ug mga nuka-nuka nga dili na maayo. \v 28 Buangon kamo sa \nd Ginoo\nd*, butahan ug libogon. \v 29 Sama sa buta mangapkap kamo bisan adlaw. Dili kamo magmauswagon bisan unsay inyong pagabuhaton. Kanunay kamong daog-daogon ug kawatan, ug walay motabang kaninyo. \p \v 30 “Ang babaye nga inyong pangasaw-onon ilogon\f + \fr 28:30 \fr*\fq ilogon\fq*\ft : o \ft*\fqa lugoson.\fqa*\f* sa laing lalaki. Magpatukod kamo ug balay apan dili kamo makapuyo niini. Magtanom kamo ug mga ubas apan dili kamo makapulos sa mga bunga niini. \v 31 Ihawon ang inyong baka sa inyong atubangan, apan dili kamo makakaon niini. Pugson sa pagkuha gikan kaninyo ang inyong mga asno, ug dili na kini ibalik. Panguhaon sa inyong mga kaaway ang inyong mga karnero, ug walay motabang sa pagbawi niini. \v 32 Samtang nagtan-aw kamo, dad-on ang inyong mga anak ingon nga mga ulipon sa ubang mga nasod, ug adlaw-adlaw kamong maghulat kanila, apan wala kamoy mahimo. \v 33 Ang mga tawo nga wala ninyo mailhi mao ang mokaon sa tanan ninyong hinagoan, ug kanunay lang kamong daog-daogon ug paantuson. \v 34 Mabuang kamo niining tanan ninyong makita. \v 35 Patuboan kamo sa \nd Ginoo\nd* ug mga hubag-hubag nga dili na maayo, gikan sa inyong lapa-lapa hangtod sa ulo. \p \v 36 “Kamo ug ang inyong pinili nga hari ipabihag sa \nd Ginoo\nd* sa nasod sa diin kamo ug ang inyong mga katigulangan wala masuhito. Didto mosimba kamo sa ubang mga dios nga hinimo sa kahoy ug bato. \v 37 Kangil-aran kamo, bugal-bugalan, ug tamayon sa mga lumulupyo sa mga nasod diin kamo gipabihag sa \nd Ginoo\nd*. \p \v 38 “Daghan ang inyong itanom apan gamay lang ang inyong maani, kay kaonon kini sa mga dulon. \v 39 Motanom kamo ug ubas ug atimanon ninyo kini, apan dili kamo makapamupo sa bunga niini o makainom sa duga niini, kay kaonon kini sa mga ulod. \v 40 Magtanom kamo ug daghang mga olibo bisan asa sa inyong dapit, apan wala kamoy lana nga makuha, kay mangatagak ang mga bunga niini. \v 41 Manganak kamo, apan dili sila magpabilin kaninyo kay bihagon sila. \v 42 Kaonon sa daghang mga gagmayng mananap ang tanan ninyong mga kahoy ug mga tanom. \p \v 43 “Ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, mag-anam ug kakusgan ug kadato; samtang kamo, mag-anam ug kaluya ug kapobri. \v 44 Makapautang sila kaninyo apan dili kamo makapautang kanila. Sila ang mangulo kaninyo ug kamo magsunod-sunod lang. \p \v 45 “Mahitabo kining tanan nga tunglo kaninyo hangtod nga mangamatay kamo kon dili ninyo tumanon ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug ang iyang mga pamalaod ug mga sugo nga iyang gihatag kaninyo. \v 46 Kini nga mga tunglo mahimong pasidaan kaninyo ug sa inyong mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. \v 47 Tungod kay wala ninyo alagari nga adunay kalipay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa panahon sa inyong kaharuhay, \v 48 itugyan niya kamo sa mga kaaway nga ipadala sa \nd Ginoo\nd* kaninyo ug mag-alagad kamo kanila. Gutomon kamo ug uhawon, kulangon sa bisti, ug makabsan sa bisan unsa nga butang. Paantuson niya kamo nga daw gitaoran kamo ug puthaw nga yugo hangtod nga mangamatay kamo. \p \v 49 “Ipasulong kamo sa \nd Ginoo\nd* sa usa ka nasod nga gikan sa layong dapit, sa kinatumyang bahin sa kalibotan, kansang pinulongan dili ninyo masabtan. Sulongon nila kamo nga daw sama sa agila nga nagsakdap. \v 50 Bangis sila ug walay kaluoy sa mga tigulang ug mga kabataan. \v 51 Kaonon nila ang inyong mga kahayopan ug ang inyong mga abot hangtod nga mangamatay kamo. Wala silay ibilin kaninyo nga trigo, duga sa ubas, lana, o mga kahayopan hangtod nga mangalaglag kamo. \v 52 Sulongon nila ang tanan ninyong mga lungsod nga gihatag sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kaninyo hangtod nga mangalumpag ang tanang tag-as nga mga paril niini nga inyong gisaligan. \p \v 53 “Sa higayon nga libotan kamo sa inyong mga kaaway, kaonon ninyo ang inyong mga anak nga gihatag kaninyo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios tungod sa labihang kagutom. \v 54 Bisan ang maluloy-on ug hinhin kaayo nga tawo wala nay kaluoy sa iyang igsoon, sa iyang pinalanggang asawa, ug sa iyang nahibiling mga anak. \v 55 Dili niya sila hatagan sa iyang ginakaon nga unod sa iyang anak kay mahadlok siya nga mahutdan ug pagkaon. Mao kana ang mahitabo kaninyo sa higayon nga libotan na sa inyong mga kaaway ang tanan ninyong mga lungsod. \v 56 Bisan ang maluloy-on ug hinhin nga babaye, nga dili gani molakaw nga magtiniil, mahimong bangis sa iyang pinalanggang bana ug sa iyang mga anak. \v 57 Tagoan niya ang iyang anak nga bag-o lang gayod natawo ug ang inunlan niini aron kaonon niya sa tago, kay mahadlok siya nga tingalig wala na siyay kaonon samtang ginalibotan sa inyong mga kaaway ang inyong mga lungsod. \p \v 58 “Kon dili ninyo tumanon pag-ayo kining tanang mga sugo nga nasulat niini nga libro, ug dili ninyo tahoron ang halangdon ug katingalahang ngalan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, \v 59 padad-an kamo sa \nd Ginoo\nd* ug ang inyong mga kaliwat ug talagsaon ug makalilisang nga mga katalagman, ug mga kasakit nga grabe ug walay kaayohan. \v 60 Ipahiagom niya kamo sa mga makalilisang nga sakit nga gipadala niya sa Ehipto, ug magpabilin kini kaninyo. \v 61 Ipahiagom usab kamo sa \nd Ginoo\nd* sa tanang matang sa sakit nga wala nasulat niining libro sa kasugoan, hangtod nga mangamatay kamo. \v 62 Bisan sama kamo kadaghan sa bitoon sa langit, diyutay lang ang mahibilin kaninyo kay wala kamo magtuman sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 63 Maingon nga gikalipay sa \nd Ginoo\nd* ang pagpauswag ug pagpadaghan kaninyo, ikalipay usab niya ang paglaglag ug pagpamatay kaninyo, hangtod nga mangawala kamo sa yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahan. \p \v 64 “Katagon kamo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa tanang nasod, hangtod sa kinatumyang bahin sa kalibotan. Ug didto magsimba kamo sa ubang mga dios nga hinimo sa kahoy ug bato, nga wala gani ninyo ug sa inyong mga katigulangan mailhi. \v 65 Wala kamo didtoy kalinaw ug dapit nga mapahulayan. Himuon kamo sa \nd Ginoo\nd* nga hadlokan ug mabalak-on, ug mawad-an kamo ug paglaom. \v 66 Ang inyong kinabuhi anaa kanunay sa kakuyaw; adlaw ug gabii kanunay lang kamong kulbaan, ug walay kasigurohan ang inyong kinabuhi. \v 67 Tungod sa inyong kahadlok sa mga butang nga inyong makita sa palibot, moingon kamo kon buntag, ‘Maayo unta ug gabii na.’ Ug kon gabii na, moingon kamo, ‘Maayo unta ug buntag na.’ \v 68 Pabalikon kamo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa Ehipto sakay sa barko, bisan nag-ingon ako kaninyo nga dili na gayod niya kamo pabalikon didto. Didto ibaligya ninyo ang inyong kaugalingon sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon, apan walay mopalit kaninyo.” \c 29 \s1 Ang Pagbag-o sa Kasabotan \p \v 1 Mao kini ang mga tulomanon sa kasabotan nga gisugo sa \nd Ginoo\nd* nga himuon ni Moises sa mga Israelinhon didto sa Moab. Dugang kini sa kasabotan nga iyang gihimo uban kanila didto sa Horeb. \p \v 2 Gipatawag ni Moises ang tanang mga Israelinhon ug giingnan, “Kamo mismo nakakita sa tanang gihimo sa \nd Ginoo\nd* ngadto sa hari sa Ehipto\f + \fr 29:2 \fr*\fq hari sa Ehipto\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* ug sa tanan niyang mga opisyal ug sa tibuok niyang nasod. \v 3 Nakita ninyo kadtong hilabihan nga mga pagsulay, mga milagro, ug katingalahang mga buhat. \v 4 Apan hangtod karon wala kini ipasabot sa \nd Ginoo\nd* kaninyo. \v 5 Sulod sa 40 ka tuig nga gipangulohan ko kamo sa kamingawan, wala modaan ang inyong mga bisti ug mga sandalyas. \v 6 Wala kamoy pagkaon didto o ilimnon, apan gihatagan kamo sa \nd Ginoo\nd* sa inyong mga kinahanglanon aron mahibaloan ninyo nga siya ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \p \v 7 “Pag-abot nato niining lugara, nakig-gira kanato si Sihon nga hari sa Hesbon ug si Og nga hari sa Basan, apan gipildi nato sila. \v 8 Giilog nato ang ilang yuta ug gihatag kini sa mga tribo ni Ruben, Gad, ug sa katunga sa tribo ni Manases ingon nga ilang panulondon. \p \v 9 “Busa tumana gayod ninyo pag-ayo ang mga ginapatuman niini nga kasabotan, aron magmauswagon kamo sa tanan ninyong buhaton. \v 10 Karong adlawa, nagbarog kamong tanan sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios: ang mga pangulo sa inyong mga tribo, ang mga tigdumala, ang mga opisyal, ang tanang mga lalaki sa Israel, \v 11 ang inyong mga asawa ug mga kabataan, ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo nga mao ang inyong tigbughag kahoy ug tigsag-ob ug tubig. \v 12 Nagbarog kamo dinhi karon sa paghimo ug kasabotan uban sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Gipanumpaan sa \nd Ginoo\nd* kining kasabotan nga gihimo karong adlawa diha kaninyo. \v 13 Gusto niyang pamatud-an kaninyo karong adlawa nga kamo iyang mga katawhan ug siya inyong Dios sumala sa iyang gisaad kaninyo ug sa inyong mga katigulangan nga si Abraham, Isaac, ug Jacob. \v 14-15 Apan dili lang kamo nga nagbarog dinhi karon sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang iyang gihimoan niini nga kasabotan, kondili apil usab ang tanan ninyong mga kaliwat sa umaabot. \p \v 16 “Kamo mismo nasayod sa atong kinabuhi didto sa Ehipto, ug kon giunsa nato paglatas ang kayutaan sa ubang mga nasod sa atong pagpaingon dinhi. \v 17 Nakita ninyo ang ilang mangil-ad nga mga dios-dios nga hinimo sa kahoy, bato, plata, ug bulawan. \v 18 Siguroha ninyo nga wala kaninyoy lalaki, babaye, panimalay, o tribo nga mobiya sa \nd Ginoo\nd* nga atong Dios ug mosimba sa mga dios niadto nga mga nasod aron walay bisan usa kaninyo nga mahisama sa gamot sa tanom nga naghatag ug pait ug makahilo nga bunga. \p \v 19 “Si bisan kinsa nga nakadungog sa mga pasidaan niini nga tunglo dili maghuna-huna nga dili siya maunsa bisan magpadayon siya sa pagtuman sa iyang gusto. Ang tinuod, magdala kini ug kalaglagan kaninyong tanan. \v 20 Dili gayod siya pasayloon sa \nd Ginoo\nd*. Mosilaob ang hilabihang kasuko sa \nd Ginoo\nd* kaniya sama sa kalayo, ug mahitabo kaniya ang tanang tunglo nga nasulat niini nga libro, ug papason sa \nd Ginoo\nd* ang iyang ngalan sa kalibotan. \v 21 Ilain siya sa \nd Ginoo\nd* gikan sa tanan nga tribo sa Israel, ug paantuson siya sumala sa mga tunglo sa kasabotan nga nasulat niini nga Libro sa Kasugoan. \p \v 22 “Sa umaabot nga mga henerasyon ang inyong mga kaliwat ug ang mga dumuduong nga naggikan sa layong dapit makakita sa mga kalamidad ug mga balatian nga gipadala sa \nd Ginoo\nd* sa inyong yuta. \v 23 Ang inyong tibuok yuta mahimong sama sa disyerto nga natabonan sa asupre ug asin. Wala kini tamni kay ang tanom dili motubo. Mahisama kini sa pagkalaglag sa Sodoma ug Gomora, Adma, ug Zeboyim nga gilaglag sa \nd Ginoo\nd* tungod sa labihan niyang kasuko. \v 24 Unya mangutana ang tanang nasod, ‘Nganong gihimo kini sa \nd Ginoo\nd* sa ilang nasod? Nganong labihan gayod ang iyang kasuko?’ \p \v 25 “Ug ang tubag mao kini: ‘Tungod kay gisalikway niini nga mga katawhan ang kasabotan nga gihimo sa \nd Ginoo\nd* kanila, ang Dios sa ilang mga katigulangan, sa dihang gipagawas niya sila gikan sa Ehipto. \v 26 Misimba sila ug mialagad sa ubang mga dios nga wala nila mailhi, ug wala itugot sa \nd Ginoo\nd* nga simbahon nila. \v 27 Busa labihan ang kasuko sa \nd Ginoo\nd* sa ilang nasod ug gipahiagom niya kanila ang tanang tunglo nga nasulat niini nga libro. \v 28 Sa labihan nga kasuko sa \nd Ginoo\nd*, gipalayas niya sila sa ilang nasod ug gipabihag sa ubang mga nasod diin sila nagpuyo karon.’ \p \v 29 “Adunay mga butang nga sekreto nga ang \nd Ginoo\nd* lang nga atong Dios ang nakahibalo, apan gipadayag niya kanato ang iyang kasabotan ug angay nato kining sundon ug sa atong mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. \c 30 \s1 Ang Angay Himuon aron Panalanginan sa \nd Ginoo\nd* \p \v 1 “Pananglit mahitabo kining mga butanga kaninyo, ang mga panalangin ug ang mga tunglo nga akong giingon kaninyo, ug unya mahinumdoman ninyo kini kon atua na kamo sa mga nasod diin gipabihag kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. \v 2 Kon nianang higayona mobalik kamo ug ang inyong mga anak sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, ug tumanon ninyo sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag ang tanan nga gisugo ko kaninyo karon, \v 3 kaloy-an kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug tigomon niya kamo gikan sa tanang nasod diin gipabihag niya kamo, ug unya ibalik niya kaninyo ang inyong maayong kahimtang. \v 4 Bisan kon sa inyong pagkabihag napadpad kamo sa labing layo nga bahin sa kalibotan, tigomon gihapon kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios \v 5 ug pabalikon sa yuta nga gipanag-iyahan sa inyong mga katigulangan, ug panag-iyahon ninyo kini pag-usab. Pauswagon ug padaghanon pa gayod kamo kay sa inyong mga katigulangan. \v 6 Bag-ohon sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ang inyong mga kasing-kasing ug ang mga kasing-kasing sa inyong mga kaliwat aron higugmaon ninyo siya sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag, ug magkinabuhi kamo ug dugay. \v 7 Ipahiagom sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios kining tanang mga tunglo ngadto sa inyong mga kaaway nga nagdumot ug nagdaog-daog kaninyo. \v 8 Tumanon ninyo pag-usab ang \nd Ginoo\nd* ug sundon ang tanan niyang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 9 Pauswagon gayod kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa tanan ninyong pagabuhaton. Padaghanon niya ang inyong mga anak, mga kahayopan, ug ang inyong mga abot, kay malipay ang \nd Ginoo\nd* sa pagpanalangin kaninyo sama nga nalipay siya sa pagpanalangin sa inyong mga katigulangan. \v 10 Mahitabo kini kon tumanon ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug sundon ang tanan niyang mga pamalaod ug mga sugo nga nasulat niini nga Libro sa Kasugoan, ug kon mobalik kamo kaniya sa tibuok ninyong kasing-kasing ug kalag. \p \v 11 “Dili lisod sabton ug himuon kini nga mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. \v 12 Wala kini sa langit nga mangutana pa kamo, ‘Kinsa ang mosaka sa langit sa pagkuha niini ug ipadayag kanato aron atong matuman?’ \v 13 Wala usab kini sa tabok sa dagat nga mangutana pa kamo, ‘Kinsa ang motabok sa dagat sa pagkuha niini ug ipadayag kanato aron atong matuman?’ \v 14 Anaa kini kaninyo, sa inyong baba ug kasing-kasing, busa matuman ninyo kini. \p \v 15 “Pamati! Karong adlawa papilion ko kamo niini: kinabuhi o kamatayon, kauswagan o kalaglagan. \v 16 Gimandoan ko kamo karon sa paghigugma sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios, sa pagkinabuhi subay sa iyang mga pamaagi, sa pagtuman sa iyang mga sugo ug mga tulomanon, aron magkinabuhi kamo ug dugay ug modaghan, ug panalanginan kamo sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios didto sa yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahan. \p \v 17 “Apan kon dili kamo motuman ug mosunod kaniya, ug mosimba ug moalagad hinuon sa ubang mga dios, \v 18 karon pa lang pasidan-an ko na kamo nga sigurado gayod nga malaglag kamo. Dili kamo magkinabuhi ug dugay sa yuta nga inyong sudlon ug panag-iyahan didto sa tabok sa Jordan. \p \v 19 “Karong adlawa gitawag ko sa pagsaksi ang langit ug ang yuta kon asa niini ang inyong pilion: kinabuhi o kamatayon, panalangin o tunglo. Pilia ninyo ang kinabuhi aron magkinabuhi kamog dugay apil ang inyong mga kabataan.\f + \fr 30:19 \fr*\fq kabataan\fq*\ft : o \ft*\fqa kaliwat.\fqa*\f* \v 20 Higugmaa ninyo ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Tumana ninyo siya ug pabilin kamo kaniya, kay siya ang inyong kinabuhi. Kon himuon ninyo kini, magkinabuhi kamo ug dugay didto sa yuta nga iyang gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan nga sila si Abraham, Isaac, ug Jacob.” \c 31 \s1 Si Josue mao ang Mipuli kang Moises \r (Num. 27:12-23) \p \v 1 Nagpadayon si Moises sa pagpakigsulti sa tanang mga Israelinhon. \v 2 Miingon siya, “120 na ka tuig ang akong edad ug dili na ako makahimo sa pagpangulo kaninyo. Miingon ang \nd Ginoo\nd* kanako nga dili ako makatabok sa Jordan. \v 3 Ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios mismo ang mag-una kaninyo sa pagtabok. Laglagon niya ang mga nasod didto, ug panag-iyahan ninyo ang ilang yuta. Pangulohan kamo ni Josue sa pagtabok sumala sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \v 4 Himuon sa \nd Ginoo\nd* ngadto niini nga mga nasod ang iyang gihimo kang Sihon ug kang Og nga mga hari sa mga Amorihanon, ug sa ilang yuta. \v 5 Itugyan sila sa \nd Ginoo\nd* kaninyo, ug kinahanglang himuon ninyo kanila ang gisugo ko kaninyo. \v 6 Lig-ona ninyo ang inyong kaugalingon ug pagmaisogon. Ayaw kamo kahadlok kanila kay ang \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios nag-uban kaninyo; dili niya kamo biyaan o pasagdan.” \p \v 7 Unya gitawag ni Moises si Josue ug giingnan atubangan sa tanang mga Israelinhon, “Lig-ona ang imong kaugalingon ug pagmaisogon, kay ikaw ang mangulo niining mga katawhan sa pag-adto sa yuta nga gisaad sa \nd Ginoo\nd* nga ihatag sa ilang mga katigulangan. Tabangi sila nga maangkon ang yuta. \v 8 Pangulohan ka sa \nd Ginoo\nd* ug mag-uban siya kanimo; dili niya ikaw biyaan o pasagdan. Busa ayaw kahadlok o pagpakawala sa paglaom.” \s1 Ang Pagbasa sa Kasugoan \p \v 9 Gisulat ni Moises kini nga mga sugo ug gihatag ngadto sa mga pari nga kaliwat ni Levi, nga mao ang nagdala sa Sudlanan sa Kasabotan sa \nd Ginoo\nd*, ug ngadto sa tanang tigdumala sa Israel. \v 10 Unya gimandoan sila ni Moises, “Sa kataposan sa matag pito ka tuig nga mao ang Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli, sa panahon sa Pista sa Pagpatindog sa mga Payag, \v 11 basaha ninyo kini nga mga sugo ngadto sa tanang mga Israelinhon inigtigom nila sa presensya sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios sa dapit nga iyang pilion. \v 12 Tigoma ang mga tawo: ang mga lalaki, mga babaye, mga kabataan, ug mga langyaw nga nagpuyo sa inyong mga lungsod, aron makapamati sila ug makakat-on sa pagtahod sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios ug sa pagtuman pag-ayo sa tanan nga gipatuman niini nga mga sugo. \v 13 Himuon ninyo kini aron ang inyong mga kabataan nga wala pa mahibalo niini nga mga sugo makadungog usab ug makakat-on sa pagtahod sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios samtang nagkinabuhi kamo sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.” \s1 Gitagna ang Pagrebelde sa mga Israelinhon \p \v 14 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Hapit ka nang mamatay; busa ipatawag si Josue ug adto kamo sa Tolda nga Tagboanan, kay tudloan ko siya didto sa iyang pagahimuon.” Busa miadto si Moises ug si Josue sa Tolda nga Tagboanan. \p \v 15 Nagpakita ang \nd Ginoo\nd* pinaagi sa panganod nga murag haligi didto sa may pultahan sa Tolda. \v 16 Miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Hapit ka nang mamatay ug makig-uban sa imong mga katigulangan. Kon wala ka na, kining mga tawhana mosimba sa ubang mga dios nga ginasimba sa mga tawo sa yuta nga ilang adtoan. Isalikway nila ako ug lapason nila ang kasabotan nga gihimo ko uban kanila. \v 17 Nianang adlawa masuko ako pag-ayo kanila ug isalikway ko sila. Talikdan ko sila ug malaglag sila. Daghang mga katalagman ug mga kalisdanan ang moabot kanila, ug nianang higayona mangutana sila, ‘Miabot ba kanato kini nga mga katalagman tungod kay ang Dios wala na mag-uban kanato?’ \v 18 Talikdan ko gayod sila nianang higayona tungod sa tanang kadaotan nga ilang gihimo pinaagi sa pagsimba sa ubang mga dios. \p \v 19 “Busa isulat kini nga awit ug itudlo sa katawhan sa Israel. Ipaawit kini kanila aron mahimo kining saksi batok kanila. \v 20 Dad-on ko sila sa maayo ug mabungahon nga yuta\f + \fr 31:20 \fr*\fq maayo…yuta\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa yuta nga gaagas ang gatas ug dugos.\fqa*\f* nga gisaad ko sa ilang mga katigulangan. Didto magkinabuhi sila sa kadagaya; magkaon sila sa tanang pagkaon nga gusto nila, ug mabusog sila pag-ayo. Apan mobiya sila kanako ug mosimba sa ubang mga dios. Lapason nila ang akong kasabotan. \v 21 Kon moabot na kanila ang daghang katalagman ug mga kalisdanan, kini nga awit mahimong saksi batok kanila, kay dili kini malimtan sa ilang mga kaliwat. Nahibaloan ko kon unsa ang ilang ginaplano nga himuon bisan wala ko pa sila madala sa yuta nga akong gisaad kanila.” \v 22 Niadtong adlawa, gisulat ni Moises ang awit ug gitudlo sa mga Israelinhon. \p \v 23 Gimandoan sa \nd Ginoo\nd* si Josue nga anak ni Nun, “Lig-ona ang imong kaugalingon ug pagmaisogon, kay ikaw ang modala sa mga Israelinhon sa yuta nga akong gisaad kanila, ug mag-uban ako kanimo.” \p \v 24 Human masulat ni Moises ang tanang mga sugo sa libro, \v 25 gimandoan niya ang mga Levita nga mao ang nagdala sa Sudlanan sa Kasabotan sa \nd Ginoo\nd*. Miingon siya, \v 26 “Kuhaa ninyo kining Libro sa Kasugoan ug ibutang sa tapad sa Sudlanan sa Kasabotan sa \nd Ginoo\nd* nga inyong Dios. Magpabilin kini didto ingon nga saksi batok sa katawhan sa Israel. \v 27 Kay nahibaloan ko kon unsa kamo ka rebelde ug kagahig ulo. Bisan karon nga kauban ninyo ako, nagrebelde kamo sa \nd Ginoo\nd*, unsa pa kaha kon patay na ako! \v 28 Tigoma sa akong atubangan ang tanang mga tigdumala sa inyong tribo ug ang tanang mga opisyal aron sultihan ko sila niining mga butanga. Ug tawgon ko ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kanila. \v 29 Kay nahibaloan ko nga kon patay na ako, maghimo gayod kamo ug daotan ug isalikway ninyo ang tanan nga gisugo ko kaninyo. Sa umaabot nga mga adlaw, moabot kaninyo ang mga katalagman kay maghimo kamog daotan atubangan sa \nd Ginoo\nd* ug pasuk-on ninyo siya pinaagi sa inyong buhat.” \s1 Ang Awit ni Moises \p \v 30 Unya gisulti ni Moises ang mensahe sa tibuok nga awit samtang namati ang tibuok katilingban sa Israel: \c 32 \q1 \v 1 “O langit, pamati kay mosulti ako! \q2 O yuta, pamatia ang akong mga pulong. \q1 \v 2 Ang akong mga pagtulon-an sama sa ulan \q2 o tun-og nga nagtulo. \q1 Ang akong mga pulong sama sa yamog diha sa mga sagbot; \q2 o sama sa talithi diha sa mga tanom. \b \q1 \v 3 “Imantala ko ang ngalan sa \nd Ginoo\nd*. \q2 Dayegon ko ang pagkagamhanan sa atong Dios! \q1 \v 4 Siya ang Bato nga salipdanan ko. \q2 Hingpit ang iyang mga buhat, \q2 ug matarong ang tanan niyang mga pamaagi. \q1 Matinumanon siya nga Dios ug dili masayop; \q2 matarong siya ug makiangayon. \b \q1 \v 5 “Apan kamo nagpakasala kaniya \q2 ug wala na niya kamo ilha nga iyang mga anak, \q1 tungod sa inyong kadaotan, \q2 mga masinupakon ug limbongan nga henerasyon! \q1 \v 6 Mao ba kini ang inyong ibalos sa \nd Ginoo\nd*? \q2 Mga buang-buang gayod kamo ug kulang sa panabot. \q1 Dili ba siya ang inyong Amahan nga nagbuhat kaninyo? \b \q1 \v 7 “Hinumdomi ninyo ang nanglabay nga mga katuigan; \q2 huna-hunaa ninyo ang nangagi nga mga henerasyon. \q1 Pangutan-a ninyo ang inyong mga katigulangan \q2 kay suginlan nila kamo. \q1 Pangutan-a ninyo ang inyong mga tigdumala \q2 kay isaysay nila kini kaninyo. \q1 \v 8 Sa dihang gihatagan sa Labing Halangdong Dios \q2 ang mga nasod sa ilang yuta \q2 ug sa dihang gibahin-bahin niya ang katawhan, \q1 gibutangan niya kini ug mga utlanan \q2 basi sa gidaghanon sa mga anghel sa Dios.\f + \fr 32:8 \fr*\fq mga anghel sa Dios\fq*\ft : mao kini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, \ft*\fqa mga anak sa Dios. \fqa*\ft Sa Masoretic nga Teksto, \ft*\fqa mga kaliwat ni Israel.\fqa*\f* \q1 \v 9 Karon gipili sa \nd Ginoo\nd* ang mga kaliwat ni Jacob \q2 ingon nga iyang katawhan. \b \q1 \v 10 “Nakita niya sila sa disyerto, \q2 sa dapit nga awaaw. \q1 Giatiman niya sila ug giampingan, \q2 nga daw nag-amping \q2 sa iyang kaugalingong mata. \q1 \v 11 Gibantayan niya sila, \q2 sama sa agila nga nagbantay sa iyang mga piso \q2 samtang iya kining ginatudloan sa paglupad. \q1 Ginabukhad niya ang iyang mga pako sa pagsalo \q2 ug pagsapnay kanila. \q1 \v 12 Ang \nd Ginoo\nd* lang gayod ang migiya sa iyang katawhan, \q2 ug walay mitabang nga laing dios. \b \q1 \v 13 “Gipagahom niya sila sa mga bukid, \q2 ug gipakaon sa mga abot sa yuta. \q1 Gibuhi niya sila sa dugos gikan sa bato \q2 ug sa lana gikan sa olibo sa batoon nga dapit. \q1 \v 14 Gihatagan niya sila ug mga keso ug gatas gikan \q2 sa mga baka ug karnero, \q1 ug gihatagan ug tambok \q2 nga mga karnero, mga baka, \q2 ug mga kanding gikan sa Basan. \q1 Gihatagan usab niya sila \q2 sa labing maayong mga trigo \q2 ug gipainom sa labing maayong bino gikan sa ubas. \b \q1 \v 15 “Nagmauswagon ang mga Israelinhon\f + \fr 32:15 \fr*\fq mga Israelinhon\fq*\ft : sa Hebreo, \+tl Jeshurun\+tl*, nga ang buot ipasabot, \ft*\fqa mga matarong.\fqa*\f* \q2 apan nagrebelde sila. \q2 Nanambok sila ug milig-on, \q1 apan gitalikdan nila \q2 ang Dios nga nagbuhat kanila, \q1 ug gisalikway nila ang ilang Bato \q2 nga salipdanan nga mao ang ilang Manluluwas. \q1 \v 16 Gipapangabugho nila \q2 ug gipasuko ang \nd Ginoo\nd* \q2 sa ilang mangil-ad nga mga dios. \q1 \v 17 Naghalad sila ngadto \q2 sa mga demonyo nga dili tinuod nga Dios, \q1 mga dios nga wala nila mailhi ug bag-o lang, \q2 nga wala tahora sa ilang mga katigulangan. \q1 \v 18 Gikalimtan nila ang Dios \q2 nga ilang Bato nga salipdanan \q2 nga nagbuhat kanila. \b \q1 \v 19 “Nakita kini sa \nd Ginoo\nd*, \q2 ug tungod sa iyang kasuko \q2 gisalikway niya sila nga iyang mga anak. \b \q1 \v 20 “Miingon siya, ‘Talikdan ko sila, \q2 ug tan-awon ko kon unsa ang ilang dangatan, \q1 kay mga daotan sila nga henerasyon, \q2 mga anak nga dili matinumanon. \q1 \v 21 Gipapangabugho nila ako \q2 sa dili tinuod nga dios, \q1 ug gipasuko nila ako \q2 sa ilang mga walay pulos \q2 nga mga dios-dios. \q1 Busa papangabughoon ko usab sila pinaagi \q2 sa pagpanalangin sa ubang mga nasod. \q1 Pasuk-on ko sila pinaagi \q2 sa pagpanalangin sa buang-buang nga mga nasod. \q1 \v 22 Kay ang akong kasuko nagdilaab nga murag kalayo. \q2 Mosunog kini sa yuta ug sa tanang anaa niini, \q1 apil sa kinahiladman sa yuta,\f + \fr 32:22 \fr*\fq kinahiladman sa yuta\fq*\ft : o \ft*\fqa dapit sa mga patay.\fqa*\f* \q2 ug sa pundasyon sa mga bukid. \b \q1 \v 23 “ ‘Padad-an ko sila ug mga kalamidad, \q2 ug ig-on ko sila sa akong mga pana. \q1 \v 24 Pagutman ko sila; \q2 mangamatay sila sa kagutom ug sa sakit. \q1 Padad-an ko sila sa mabangis nga mga mananap sa paghasol kanila, \q2 ug mga lala nga bitin sa pagpaak kanila. \q1 \v 25 Sa gawas sa ilang balay daghan ang mangamatay sa gira, \q2 ug sa sulod maghari ang kahadlok. \q1 Mangamatay ang mga tigulang, \q2 mga batan-on, ug mga kabataan. \q1 \v 26 Nag-ingon ako nga katagon ko sila \q2 hangtod nga dili na sila mahinumdoman sa kalibotan. \q1 \v 27 Apan dili ko tugotan nga magpasigarbo \q2 ang ilang mga kaaway \q1 ug moingon, “Napildi nato sila. \q2 Dili ang \nd Ginoo\nd* ang naghimo niini.” ’ \b \q1 \v 28 “Ang Israel usa ka nasod \q2 nga walay kaalam ug panabot. \q1 \v 29 Kon maalamon lang sila, \q2 masabtan unta nila ang ilang dangatan. \q1 \v 30 Unsaon gud paggukod sa usa ka tawo sa 1,000? \q2 Unsaon gud pag-abog sa duha ka tawo sa 10,000? \q1 Gawas lang kon gitugyan sila \q2 sa \nd Ginoo\nd* nga ilang bato nga salipdanan. \q1 \v 31 Kay ang salipdanan nga bato sa atong mga kaaway dili \q2 sama sa atong salipdanan nga bato, \q2 ug bisan sila nakahibalo niini. \q1 \v 32 Ang atong mga kaaway, \q2 nga pareho kadaotan sa mga lumulupyo sa Sodoma ug Gomora, \q2 sama sa bunga sa ubas nga pait ug makahilo, \q1 \v 33 ug ang ilang bino makamatay sama sa lala sa bitin. \b \q1 \v 34 “Nakahibalo ang \nd Ginoo\nd* sa ilang kadaotan, gipugngan lang una niya kini \q2 ug naghulat sa husto nga panahon sa pagsilot kanila. \q1 \v 35 Manimalos ang \nd Ginoo\nd* ug magsilot kanila, \q2 kay moabot ang panahon nga madakin-as gayod sila. \q1 Hapit na moabot \q2 ang ilang kalaglagan.” \b \q1 \v 36 Hukman sa \nd Ginoo\nd* ang iyang katawhan; \q2 kaloy-an niya sila nga iyang mga alagad \q1 kon makita niya nga wala na silay kusog \q2 ug diyutay na lang ang nabilin kanila, \q2 ulipon man o dili ulipon. \q1 \v 37 Unya mangutana ang \nd Ginoo\nd* sa iyang katawhan, \q2 “Asa na ang ilang mga dios, \q2 ang bato nga ilang salipdanan? \q1 \v 38 Asa na ang ilang mga dios nga mikaon sa tambok \q2 ug miinom sa bino sa ilang mga halad? \q1 Patabanga sila kaninyo, \q2 ug himoa ninyo silang inyong panalipod!” \b \q1 \v 39 Tan-awa ninyo karon; \q2 ako mao lang gayod ang Dios! \q1 Wala nay lain nga dios \q2 gawas kanako. \q1 Ako ang naghatag \q2 ug nagkuha ug kinabuhi; \q1 ako ang nagsamad ug nag-ayo, \q2 ug walay makalingkawas sa akong mga kamot. \q1 \v 40 Karon, ibayaw ko ang akong mga kamot ug manumpa, \q2 “Maingon nga buhi ako sa walay kataposan, \q1 \v 41 bairon ko ang nagsidlak kong espada \q2 ug gamiton ko kini sa pagsilot. \q1 Panimaslan ko ang akong mga kaaway \q2 ug pabayron ang mga nagdumot kanako. \q1 \v 42 Ang akong pana mabulit sa ilang mga dugo, \q2 ug ang akong espada motadtad sa ilang mga lawas. \q1 Mangamatay apil ang mga dinakpan \q2 ug apil usab ang ilang mga pangulo.” \b \q1 \v 43 Dayega ninyo ang katawhan sa \nd Ginoo\nd*, \q2 O mga nasod,\f + \fr 32:43 \fr*\fq Dayega…nasod\fq*\ft : o \ft*\fqa Magkalipay kamong mga nasod uban sa katawhan sa \+nd Ginoo\+nd*.\fqa*\f* \q1 kay panimaslan sa \nd Ginoo\nd* ang nagpatay niining \q2 iyang mga alagad. \q1 Panimaslan niya ang iyang mga kaaway, \q2 ug hinloan niya ang iyang yuta \q2 ug ang iyang katawhan. \p \v 44 Gisulti ni Moises uban ni Josue\f + \fr 32:44 \fr*\fq Josue\fq*\ft : sa Hebreo, \+tl Oseas\+tl*.\ft*\f* nga anak ni Nun ang mensahe niini nga awit ngadto sa mga tawo. \v 45 Pagkahuman ug sulti ni Moises niini, \v 46 miingon siya sa mga tawo, “Itanom gayod ninyo sa inyong mga kasing-kasing ang tanan nakong gisulti kaninyo karong adlawa. Itudlo usab ninyo kini sa inyong mga anak aron matuman nila pag-ayo ang tanang gisulti niini nga mga sugo. \v 47 Kini nga mga sugo dili ordinaryo lang nga mga pulong; kini maghatag kaninyo ug kinabuhi. Kon tumanon ninyo kini magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.” \s1 Ang Kamatayon ni Moises \p \v 48 Niana mismong adlawa miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, \v 49 “Lakaw sa Moab, sa kabukiran sa Abarim ug tungas sa Bukid sa Nebo nga nag-atubang sa Jerico. Lantawa didto ang Canaan, ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon nga ilang panag-iyahan. \v 50 Ug nianang bukira mamatay ka ug makig-uban sa imong mga katigulangan, maingon nga si Aaron nga imong igsoon namatay sa Bukid sa Hor ug giuban usab sa iyang katigulangan. \v 51 Kay duha kamong nawad-an ug pagsalig kanako atubangan sa mga Israelinhon sa dihang didto pa kamo sa tubig sa Meriba Kadesh,\f + \fr 32:51 \fr*\fq Meriba Kadesh\fq*\ft : o \ft*\fqa Meriba sa Kadesh.\fqa*\f* sa kamingawan sa Zin. Wala ninyo pasidunggi ang akong pagkabalaan sa ilang atubangan. \v 52 Busa makita mo lang sa halayo ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon, apan dili ka makasulod didto.” \c 33 \s1 Gibendisyonan ni Moises ang mga Tribo sa Israel \p \v 1 Mao kini ang bendisyon nga gisulti ni Moises nga alagad sa Dios sa mga Israelinhon sa wala pa siya mamatay. \v 2 Miingon siya: \q1 “Miabot ang \nd Ginoo\nd* gikan sa Sinai; \q2 nagpadayag siya kanato gikan sa Bukid sa Seir sama sa pagsidlak sa adlaw. \q2 Misidlak siya sa mga tawo gikan sa Bukid sa Paran. \q1 Miabot siya uban sa linibo ka mga anghel, \q2 ug ang iyang tuong kamot adunay nagdilaab nga kalayo.\f + \fr 33:2 \fr*\fq Miabot…kalayo\fq*\ft : o \ft*\fqa Miabot siya gikan sa Meriba Kadesh, gikan sa habagatan, sa ubos sa iyang mga bukid.\fqa*\f* \q1 \v 3 Gihigugma gayod sa \nd Ginoo\nd* ang iyang katawhan. \q2 Gipanalipdan niya sila nga iyang pinili. \q1 Busa gisunod nila siya \q2 ug gituman ang iyang mando. \q1 \v 4 Gihatag kanato ni Moises ang kasugoan \q2 ingon nga panulondon natong mga kaliwat ni Jacob. \q1 \v 5 Nahimong hari ang \nd Ginoo\nd* sa Israel \q2 sa dihang nagtigom ang ilang mga pangulo \q2 ug ang ilang mga tribo.” \b \q1 \v 6 Mao kini ang giingon ni Moises bahin sa tribo ni Ruben, \q2 “Hinaut nga dili mawala ang mga kaliwat ni Ruben \q2 bisan gamay lang sila.” \p \v 7 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Juda: \q1 “O \nd Ginoo\nd*, pamatia \q2 ang pagpangayo ug tabang sa tribo ni Juda. \q1 Hiusaha sila pag-usab \q2 sa ubang mga tribo sa Israel. \q1 Panalipdi ug tabangi sila \q2 batok sa ilang mga kaaway.” \p \v 8 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Levi: \q1 “O \nd Ginoo\nd*, gihatag mo ang Tumim ug Urim\f + \fr 33:8 \fr*\fq Tumim ug Urim\fq*\ft : duha ka butang nga ginagamit sa pagpakisayod sa kabubut-on sa Dios.\ft*\f* \q2 sa imong matinumanon nga mga alagad nga mao ang mga kaliwat ni Levi. \q1 Gisulayan mo sila didto sa Masa \q2 ug gibadlong didto sa daplin sa tubig sa Meriba. \q1 \v 9 Nagpakita sila ug mas dako nga pag-unong kanimo \q2 kaysa ilang mga ginikanan, \q2 mga igsoon, ug mga kabataan. \q1 Gituman nila ang imong pulong, \q2 ug gitipigan nila ang imong kasabotan. \q1 \v 10 Tudloan nila ang mga Israelinhon sa imong mga pamalaod \q2 ug mga sugo, \q1 ug maghalad sila ug insenso \q2 ug mga halad nga sinunog diha sa imong halaran. \q1 \v 11 O \nd Ginoo\nd*, panalangini sila, \q2 ug hinaut pa nga malipay ikaw sa tanan nilang mga buhat. \q1 Laglaga ang ilang mga kaaway \q2 aron dili na makabangon pa.” \p \v 12 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Benjamin: \q1 “Palangga sa \nd Ginoo\nd* ang tribo ni Benjamin, \q2 ug gipahilayo niya sila sa katalagman \q2 ug gipanalipdan sa tibuok nga adlaw.” \p \v 13 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Jose: \q1 “Hinaut pa nga panalanginan sa \nd Ginoo\nd* ang ilang yuta \q2 ug padad-an kanunay \q2 ug ulan ug tubig gikan sa ilalom sa yuta. \q1 \v 14 Hinaut pa nga sa tabang sa adlaw mamunga ang ilang mga tanom \q2 ug maayong mga bunga sa panahon sa tingbunga niini. \q1 \v 15 Hinaut pa nga ang ilang karaang mga bukid \q2 ug mga bungtod mag-anig maayo ug daghang mga bunga. \q1 \v 16 Hinaut pa nga ang ilang yuta mag-ani sa labing maayong mga abot \q2 sa kaayo sa Dios nga nagpadayag diha sa nagdilaab nga sampinit. \q1 Hinaut pa nga kining mga panalangin magpabilin sa tribo ni Jose \q2 kay labaw siya kaysa iyang mga igsoon. \q1 \v 17 Ang iyang kusog sama \q2 sa kusog sa kamagulangang torong baka. \q1 Ang iyang gahom sama \q2 sa gahom sa sungay sa ihalas nga baka. \q1 Pinaagi niini laglagon niya ang mga nasod \q2 bisan kadtong atua sa layo. \q1 Mao kini ang akong panalangin \q2 sa daghang mga katawhan sa Efraim ug Manases.” \p \v 18 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Zabulon ug ni Isacar: \q1 “Hinaut pa nga mouswag ang tribo ni Zabulon \q2 sa ilang negosyo. \q1 Hinaut pa nga mouswag ang tribo ni Isacar \q2 sa ilang dapit. \q1 \v 19 Aghaton nila ang mga tawo \q2 sa pag-adto sa bukid \q2 sa paghalad sa husto nga mga halad ngadto sa Dios. \q1 Magsaulog sila \q2 tungod sa daghang panalangin \q2 nga nakuha nila sa dagat ug sa baybayon.” \p \v 20 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Gad: \q1 “Dalaygon ang Dios nga nagpalapad \q2 sa teritoryo sa tribo ni Gad! \q1 Nagkinabuhi sila niini nga yuta sama sa liyon \q2 nga andam sa pagkunis-kunis sa bukton o sa ulo sa iyang mga kaaway. \q1 \v 21 Gipili nila ang labing maayong yuta \q2 nga angay alang sa pangulo. \q1 Sa dihang magkatigom ang mga tigdumala sa katawhan sa Israel, \q2 gisunod nila ang mga ginapatuman sa \nd Ginoo\nd* \q2 ug ang iyang mga lagda alang sa Israel.” \p \v 22 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Dan: \q1 “Ang tribo ni Dan sama sa anak sa liyon nga naglukso-lukso \q2 gikan sa Basan.” \p \v 23 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Neftali: \q1 “Ang tribo ni Neftali abunda \q2 sa panalangin sa \nd Ginoo\nd*. \q1 Hinaut pa nga maangkon nila ang yuta \q2 sa kasadpan\f + \fr 33:23 \fr*\fq kasadpan\fq*\ft : mao kini sa Septuagint, sa Syriac, ug sa Latin Vulgate; apan sa Hebreo, \ft*\fqa linaw.\fqa*\f* ug sa habagatan.” \p \v 24 Miingon si Moises bahin sa tribo ni Aser: \q1 “Hinaut pa nga panalanginan \q2 ang tribo ni Aser \q2 labaw sa tanang mga tribo sa Israel. \q1 Hinaut pa nga malipay kanila \q2 ang ilang isigka-Israelinhon \q2 ug mahimong abunda ang ilang lana. \q1 \v 25 Hinaut pa nga ang mga trangka sa pultahan \q2 sa ilang mga lungsod mahisama kalig-on sa puthaw ug bronsi, \q1 ug hinaut pa nga magpabilin ang ilang pagkagamhanan \q2 samtang buhi pa sila. \q1 \v 26 Walay sama sa Dios sa Israel.\f + \fr 33:26 \fr*\fq Israel\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Jeshurun\fqa*\ft , nga ang buot ipasabot, \ft*\fqa matarong.\fqa*\f* \q2 Sa iyang pagkahalangdon nagsakay siya sa mga panganod \q2 sa pagtabang kaninyo. \q1 \v 27 Ang walay kataposan nga Dios \q2 mao ang inyong dalangpanan; \q1 tabangan niya kamo sa iyang walay kataposan nga gahom. \q1 Abugon niya ang inyong mga kaaway sa inyong atubangan, \q2 ug mosugo siya kaninyo sa paglaglag kanila. \q1 \v 28 Busa ang Israel magpuyo nga halayo sa katalagman, \q2 sa yuta nga abunda sa trigo ug duga sa ubas, \q1 ug diin ang tun-og nga gikan sa langit naghatag \q2 ug tubig sa yuta. \q1 \v 29 Bulahan kamo, O katawhan sa Israel! \q2 Walay sama kaninyo, \q2 usa ka katawhan nga giluwas sa \nd Ginoo\nd*. \q1 Ang \nd Ginoo\nd* mao ang manalipod ug motabang kaninyo, \q2 ug siya ang makig-away alang kaninyo. \q1 Magkamang ang inyong mga kaaway paingon kaninyo, \q2 ug tumban ninyo sila sa likod.”\f + \fr 33:29 \fr*\fq tumban…sa likod\fq*\ft : o \ft*\fqa tusok-tusokon ninyo ang ilang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit.\fqa*\f* \c 34 \s1 Ang Kamatayon ni Moises \p \v 1 Gikan sa kapatagan sa Moab, mitungas si Moises sa Bukid sa Nebo, sa kinatumyan sa Pisga nga nag-atubang sa Jerico. Didto gipakita kaniya sa \nd Ginoo\nd* ang tibuok nga yuta nga gikan sa Gilead paingon sa Dan, \v 2 ang tibuok nga yuta sa Neftali, ang yuta sa Efraim ug sa Manases, ang tibuok nga yuta sa Juda hangtod sa Dagat sa Mediteraneo,\f + \fr 34:2 \fr*\fq Dagat sa Mediteraneo\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa dagat sa kasadpan.\fqa*\f* \v 3 ang Negev, ug ang tibuok nga yuta gikan sa Zoar hangtod sa Walog sa Jerico, ang lungsod sa mga palma. \p \v 4 Unya miingon ang \nd Ginoo\nd* kang Moises, “Mao kana ang yuta nga akong gisaad kang Abraham, Isaac, ug Jacob. Miingon ako kanila nga ihatag ko kini sa ilang mga kaliwat. Gipakita ko kini kanimo, apan dili ka makaadto didto.” \p \v 5 Busa namatay si Moises nga alagad sa \nd Ginoo\nd* didto sa Moab, sumala gayod sa giingon sa \nd Ginoo\nd*. \v 6 Gilubong siya sa Moab, sa walog atbang sa Bet Peor, apan karon wala nay nakahibalo kon asa gayod siya gilubong. \v 7 Nagpanuigon si Moises ug 120 ka tuig sa dihang namatay siya, apan kusgan pa gihapon siya, ug maayo pa ang iyang panan-aw. \v 8 Nagsubo ang mga Israelinhon alang kang Moises didto sa kapatagan sa Moab sulod sa 30 ka adlaw. \p \v 9 Karon, si Josue nga anak ni Nun gihatagan sa Espiritu ug kaalam, kay gipili siya ni Moises nga mopuli kaniya pinaagi sa pagpatong sa iyang kamot kaniya. Busa mituman kaniya ang mga Israelinhon, ug gihimo nila ang tanang gisugo sa \nd Ginoo\nd* pinaagi kang Moises. \p \v 10 Gikan kaniadto wala gayoy propeta sa Israel nga sama kang Moises, nga suod gayod kaayo sa \nd Ginoo\nd*. \v 11 Gipadala sa \nd Ginoo\nd* si Moises sa paghimo ug mga milagro ug katingalahang mga butang sa Ehipto batok sa ilang hari\f + \fr 34:11 \fr*\fq ilang hari\fq*\ft : sa Hebreo, \ft*\fqa Paraon.\fqa*\f* ug sa iyang mga opisyal ug sa iyang tibuok nasod. \v 12 Walay nakahimo ug mga gamhanan ug katingalahang mga buhat nga sama sa gihimo ni Moises sa atubangan sa tanang Israelinhon.