\id JAS \h Santiago \toc1 Jiˋ e cajmeꞌˊ TIÁA˜ \toc2 Santiago \toc3 Stg. \mt1 Jiˋ e cajmeꞌˊ TIÁA˜ \c 1 \p \v 1 Jnea˜ siiˉ Tiáa˜, jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜guɨ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ jmoꞌˊo e jiˋ la e catɨ́ɨngˉ lajɨˋ guitu̱ˊ ꞌléꞌˋ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ sɨsooˇ sɨjǿngˆ fɨˊ laꞌúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ. Guicó̱o̱ꞌˇbaaꞌ lajaangˋ lajaangˋnaꞌ. \s1 Fidiéeˇbingꞌ i̱ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ dseaˋ e ñirˊ e˜ nijmérˉ \p \v 2 Dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, güɨlɨꞌiáangˋ óoˊnaꞌ mɨ˜ íingꞌ˜naꞌ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e huɨ́ɨngˊ, \v 3 dsʉco̱ꞌ nɨñíbˆ ꞌnʉ́ꞌˋ guiʉ́ˉ e mɨ˜ móoˉnaꞌ jaléꞌˋ e huɨ́ɨngˊ do, jo̱baꞌ eáangˊguɨ seaˋ bíˋ quíiˆnaꞌ e téꞌˋnaꞌ fɨˊ guiʉ́ˉ lɨ˜ nɨteáangˋnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 4 Jo̱ co̱ꞌ jmɨꞌúumˋbaꞌ e dseángꞌˉ téꞌˋbaꞌ e nisíngꞌˉnaꞌ teáˋguɨ e fɨˊ guiʉ́ˉ do có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e dsingɨ́ɨngˉnaꞌ do, jo̱baꞌ nilɨguiúngˉnaꞌ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ. \p \v 5 Jo̱ song jaangˋ dseaˋ lajeeˇ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ jaˋ ñirˊ e˜ nijmérˉ quiáꞌˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nimɨ́ꞌrˉ Fidiéeˇ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ quiáꞌrˉ e niꞌɨ́ˆ dsíirˊ e˜ jaléꞌˋ e nijmérˉ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e camɨrˊ do; co̱ꞌ íˋbingꞌ cuøꞌˊ jaléngꞌˋ dseaˋ lalíingˋ jo̱guɨ e iáangˋ dsíirˊ mɨ˜ mɨꞌˊ dseaˋ írˋ e jmɨcó̱o̱iñꞌ˜ do quiáꞌrˉ, jo̱guɨ jaˋ e ꞌgaaiñˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱ cajo̱. \v 6 Dsʉꞌ mɨ˜ nimɨ́ꞌrˉ Fidiéeˇ lajo̱, ꞌnéˉ e jábꞌˉ nilíiñˋ e nijmɨcó̱o̱bꞌ˜ dseaˋ do quiáꞌrˉ, jo̱guɨ jaˋ ɨ́ˆ dsíirˊ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ faꞌ e dseaˋ do jaˋ nijmɨcó̱o̱ꞌr˜ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱; co̱ꞌ song i̱i̱ˋ dseaˋ jaˋ óorˋ júuˆ ta˜ dsíiˊ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ jmɨɨˋ mɨ˜ dsiguíingˉ có̱o̱ꞌ˜ guíˋ fɨˊ la fɨˊ na. \v 7 Jo̱ i̱ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ lajo̱ jaˋ güɨꞌíˋ dsíirˊ faꞌ lɨɨng˜ eeˋ nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ quiáꞌrˉ, co̱ꞌ jaˋ niñíiñˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ e jo̱ quiáꞌˉ dseaˋ do. \v 8 Co̱ꞌ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, lana ɨˊ dsíirˊ co̱o̱ˋ jo̱guɨ dsaꞌóˋ e jiébꞌˋ nɨꞌɨˊ dsíirˊ, jo̱guɨ jaˋ iʉ˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jmóorˋ do cajo̱. \p \v 9 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, e i̱i̱ˋ lajeeˇ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ i̱ jaˋ ꞌgaꞌˊ lɨˊ seaˋ quiáꞌˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nijmiꞌiáamˋ dsíiˊ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, co̱ꞌ Fidiéeˇbingꞌ i̱ niseángꞌˊ i̱ dseaˋ do yʉ́ꞌˆ mɨ˜ nitɨ́ˉ oor˜ quiáꞌrˉ. \v 10 Jo̱guɨ lajo̱bɨ cajo̱ i̱i̱ˋ lajeeˇ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ i̱ seaˋ cuuˉ, ꞌnéˉ e nijmiꞌiáamˋ dsíiˊ dseaˋ do fɨng cajméeˋ Fidiéeˇ e nijgiáaiñˉ dseaˋ do, co̱ꞌ i̱ dseaˋ seaˋ cuuˉ do lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ co̱o̱ˋ líˆ quiáꞌˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ onuuˋ, co̱ꞌ jaˋ huǿøˉ téꞌˋ e jí̱ꞌˋ. \v 11 Co̱ꞌ mɨ˜ nilɨguíiˉ ieeˋ, dsifɨˊ lajo̱b lɨfíngꞌˆ líˆ quiáꞌˉ e onuuˋ do, jo̱ dsifɨˊ ladob nitéꞌˋ fɨˊ ni˜ uǿˉ, jo̱guɨ íimˉ lají̱i̱ꞌ˜ e iaꞌˊ do. Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ có̱o̱ꞌ˜ i̱ dseaˋ seaˋ cuuˉ, co̱ꞌ mɨ˜ nitɨ́ˉ oor˜ quiáꞌrˉ e nidséiñꞌˉ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ, catʉ́ˋbre lajaléꞌˋ e seaˋ quiáꞌrˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \s1 Mɨ˜ dsingɨ́ɨngˉ dseaˋ jaléꞌˋ e huɨ́ɨngˊ \p \v 12 Juguiʉ́ˉjiʉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ téꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ huɨ́ɨngˊ e dsingɨ́ɨiñˉ uíiꞌ˜ e jaˋ jmóorˋ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ, dsʉco̱ꞌ mɨ˜ ningɨ́ˋ e cajméerˋ e jo̱, jo̱guɨbaꞌ niꞌíñꞌˋ lají̱i̱ꞌ˜ e guiʉ́ˉ e catɨ́ɨiñˉ e nilɨseeiñˋ cøøngˋ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ lata˜, co̱ꞌ lajo̱b júuˆ cacuøˊ Fidiéeˇ lamɨ˜ jéengˊguɨ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmiꞌneáangˋ írˋ. \p \v 13 Jo̱guɨ mɨ˜ iing˜ jaangˋ dseaˋ e nijmérˉ e jaˋ dseengˋ, jo̱ jaˋ güɨꞌíˋ dsíirˊ e Fidiéeˇbingꞌ i̱ jmóoˋ e iiñ˜ e nijmérˉ lajo̱, co̱ꞌ Fidiéeˇ jaˋ catɨ́ɨiñˉ jí̱i̱ꞌ˜ capíꞌˆ faꞌ e nijmérˉ e jaˋ dseengˋ, o̱ꞌguɨ jmóorˋ faꞌ e lajo̱b nijméˉ dseaˋ jiéngꞌˋ cajo̱. \v 14 Dsʉꞌ jaˋ lɨ́ɨˊ lajo̱, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ yaam˜ dseaˋ ɨˊ dsíirˊ gaˋ, jo̱guɨ yaam˜bre cajo̱ iiñ˜ e nijmérˉ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ, co̱ꞌ jo̱b lɨquié̱e̱ˊ quiáꞌrˉ e nilɨgøøiñˋ e nijmérˉ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ do. \v 15 Jo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e gaˋ e ɨˊ dsíirˊ do, e jo̱baꞌ jmóoˋ e jmɨrǿngˋ dseeˉ yaaiñ˜. Jo̱guɨ mɨ˜ nɨꞌmɨ́ɨngꞌ˜ eáangˊ e dseeˉ do, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ niꞌnámˋbre có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ lata˜ jóng. \p \v 16 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ i̱ ꞌneáanˋn eáangˊ, jaˋ jmɨgǿøngˋ yaang˜naꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jo̱. \v 17 Jo̱ Fidiéeˇbingꞌ i̱ cuøꞌˊ jneaa˜aaꞌ jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ jo̱guɨ jaléꞌˋ e niguoꞌˆ, jo̱ íbˋ cajo̱ i̱ cajmeáangˋ jaléngꞌˋ i̱ jmijneáˋ jɨˋ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ e laco̱ꞌ seaˋ jmɨɨ˜ jo̱guɨ seaˋ uǿøˋ. Jo̱guɨ ꞌñiaꞌˊ Fidiéeˇ jaˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ˜ faꞌ e nilɨsɨ́ɨiñˉ laco̱ꞌguɨ lɨsɨ́ɨngˉ jaléꞌˋ jɨ˜ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ, co̱ꞌ jaˋ quɨ́ꞌˉ jmɨɨ˜ e nilíˋ lajo̱, co̱ꞌ dseángꞌˉ røøbˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ do lata˜. \v 18 Jo̱ co̱ꞌ Fidiéeˇ ꞌñiaꞌˊbre calɨꞌiiñ˜, jo̱baꞌ cacuørˊ e nilɨse̱e̱ˉnaaꞌ cøøngˋ có̱o̱ꞌr˜ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e jáꞌˉ lɨ́ɨˋnaaꞌ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ cajméerˋ lajo̱ e laco̱ꞌ jaléngꞌˋ jneaa˜aaꞌ, dseaˋ lɨ́ɨˊnaaꞌ dseaˋ quiáꞌrˉ, nisíngꞌˉnaaꞌ fɨˊ quiniˇguɨ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nijméˉ Fidiéeˇ i̱ nilíingˉ dseaˋ quiáꞌrˉ. \s1 Jial lɨ́ɨˊ mɨ˜ dseángꞌˉ e jáꞌˉ e lɨcuíingˋ dseaˋ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 19 Jo̱ té̱e̱ˊ óoˊnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ la, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ i̱ ꞌneáanˋn eáangˊ, e lajɨɨmˋ ꞌnʉ́ꞌˋ ꞌnéˉ guiéeng˜ guiʉ́ˉ yaang˜naꞌ e ninúuˆnaꞌ røøbˋ; dsʉꞌ jaˋ ꞌnéˉ foꞌˆnaꞌ ladsifɨˊ e jaˋ mɨˊ caꞌíiˋ óoˊnaꞌ røøˋ, o̱ꞌguɨ cuǿꞌˆ fɨˊ yaang˜naꞌ e jméeˆnaꞌ guíingˉnaꞌ quiáꞌˉ doñiˊ eeˋ e jmóoˋ dseaˋ có̱o̱ꞌ˜ ꞌnʉ́ꞌˋ. \v 20 Dsʉco̱ꞌ mɨ˜ jmiguíingˉ dseaˋ rúiñꞌˋ, jo̱baꞌ jaˋ éerˋ røøˋ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ jaˋ jmóorˋ laco̱ꞌ iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ e nilíˋ. \v 21 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e ꞌnéˉ tʉ́ˆbaꞌ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ e jmooˋnaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ caꞌˊ ꞌnaangˋnaꞌ cajo̱ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ íingꞌ˜naꞌ e ngocángˋ óoˊnaꞌ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e nɨcanʉ́ʉˉnaꞌ, dsʉco̱ꞌ e júuˆ jo̱baꞌ e quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ e nileángˋnaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíiˆnaꞌ. \p \v 22 Jo̱ dsʉꞌ jaˋ e ta˜ íingˆ quíiˉnaꞌ lɨco̱ꞌ nuuˋnaꞌ e júuˆ jo̱ song jaˋguɨ jmitíˆnaꞌ. Dsʉco̱ꞌ song jaˋ jmitíˆnaꞌ e jo̱, jo̱baꞌ lɨ́ꞌˆ jmɨgǿøngˋ yaam˜baꞌ jóng e lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 23 Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ lɨco̱ꞌ núuˋ e júuˆ jo̱ dsʉꞌ jaˋguɨ jmitir˜ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ jaangˋ dseaˋ mɨ˜ jǿøngˉ ꞌñiaꞌrˊ dsíiˊ sɨ́ɨˊ jo̱ jnéemˉ jial laco̱ꞌ ɨ́ɨrˋ; \v 24 jo̱ dsʉꞌ dsifɨˊ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cangángˉ ꞌñiaꞌrˊ dsíiˊ e sɨ́ɨˊ do, caꞌímˉ dsíirˊ jialco̱ꞌ lɨ́ɨiñˊ ladsifɨˊ lado jóng. \v 25 Jo̱ dsʉꞌ i̱ dseaˋ i̱ jaˋ íingˉ dsíiˊ jaléꞌˋ e júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e núurˋ do, jo̱guɨ nʉ́ʉꞌ˜bɨr e ngocángˋ dsíirˊ e jo̱, jo̱baꞌ dseaˋ íˋbingꞌ i̱ contøømˉ tó̱o̱ˋ dsíiˊ e nileáiñˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˆ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ íbˋ cajo̱ i̱ nilɨseengˋ juguiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ. \p \v 26 Jo̱guɨ song jaangˋ dseaˋ ɨˊ dsíirˊ e lɨ́ɨiñˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱ dsʉꞌ mɨˊ ꞌnooˋbɨ féꞌrˋ júuˆ e jaˋ dseengˋ, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋbingꞌ i̱ jmɨgǿøngˋ yaang˜ e lɨ́ɨiñˊ dseaˋ quiáꞌˉ dseaˋ do, jo̱ dseángꞌˉ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ quiáꞌrˉ có̱o̱ꞌ˜ lají̱i̱ꞌ˜ e féꞌrˋ do e cuíiñˋ Dseaˋ Jmáangˉ. \p \v 27 Jo̱ lají̱i̱ꞌ˜ dseaˋ i̱ jaˋ beángꞌˊ dseeˉ yaang˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ jmɨcó̱o̱ꞌr˜ jaléngꞌˋ jiuung˜ ꞌnɨ́ɨˉ jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ i̱ ꞌnɨ́ɨˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ fɨꞌíˆ dsíiˊ e seaˋ quiáiñꞌˉ do, jo̱ lají̱i̱ꞌ˜ dseaˋ íˋbingꞌ i̱ dseángꞌˉ lajangꞌˉ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ jaˋ eeˋ sɨꞌlɨiñꞌˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ cajo̱. \c 2 \s1 ꞌNéˉ éeˋ dseaˋ røøbˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ \p \v 1 Jo̱guɨ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ dseaˋ i̱ laniingˉ ꞌgøngꞌˊ do, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e eeˉnaꞌ røøbˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ. \v 2-3 Co̱faꞌ lɨ˜ lɨ́ɨˊ lala: e co̱o̱ˋ lɨ˜ sɨseángꞌˊnaꞌ fɨ́ɨngˊnaꞌ co̱lɨɨng˜, jo̱ lajeeˇ e sɨseángꞌˊnaꞌ do niguiéeˊ jaangˋ dseaˋ i̱ seaˋ cuuˉ i̱ quiꞌˊ ꞌmɨꞌˊ e jloꞌˆ jo̱guɨ quie̱rˊ ñíˆ iʉ˜ niguooˋ e ꞌmoꞌˆ eáangˊ, jo̱ jo̱baꞌ eáamˊ guiʉ́ˉ niꞌíingꞌ˜naꞌre, jo̱guɨ jaangˋ ꞌnʉ́ꞌˋ nifɨ́ꞌˆnaꞌre lala: “Níˋ e fɨˊ lɨ˜ jloꞌˆguɨ la.” Dsʉꞌ lajeeˇ jo̱b cajo̱ niguiéeˊ jaangˋ dseaˋ tiñíingˉ e fɨˊ lɨ˜ sɨseángꞌˊnaꞌ do i̱ quiꞌˊ ꞌmɨꞌˊ e sɨto̱ꞌˊ, jo̱ jaangˋ ꞌnʉ́ꞌˋ nifɨ́ꞌˆnaꞌre lala: “Do güɨnooˋtea ꞌnʉˋ lɨ́ꞌˆ doguɨjiʉ”, o̱si “Güɨguieengˉtea uøꞌˊ lɨ́ꞌˉ ni˜ uǿˉ lɨ́ꞌˆ do.” \v 4 Jo̱ song lajo̱bɨ fóꞌˋnaꞌ, jo̱baꞌ gabˋ lɨ́ɨˊ quíiˉnaꞌ, co̱ꞌ nɨjmooˋnaꞌ e nɨguíimꞌ˜baꞌre jóng uíiꞌ˜ e nɨꞌɨˊ óoˊnaꞌ e dseaˋ seaˋ cuuˉbingꞌ i̱ niingˉguɨ, dsʉꞌ o̱ꞌ lajo̱. \p \v 5 Jo̱ nʉ́ʉˉnaꞌ jaléꞌˋ e nifɨ́ɨˆguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ la, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ: ꞌNéˉ nicá̱ˉ ꞌnʉ́ꞌˋ cuente e Fidiéeˇbingꞌ nɨcaguíngꞌˋ jaléngꞌˋ dseaˋ tiñíingˉ fɨˊ quiniˇ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ e laco̱ꞌ niꞌuíiñꞌˉ do dseaˋ i̱ lajangꞌˉ teáangˉ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ, jo̱guɨ lajo̱baꞌ e niꞌíngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ e Fidiéeˇ quie̱ˊ nifɨˊ quiáꞌrˉ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e nɨcajíngꞌˉ dseaˋ do lamɨ˜ jéengˊguɨ e nicuǿꞌrˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ ꞌneáangˋ írˋ. \v 6 Jo̱ dsʉꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ lɨ́ꞌˉ lɨˊ jmɨꞌuǿngˆnaꞌ jaléngꞌˋ dseaˋ tiñíingˉ, co̱ꞌ jaˋ jmɨꞌgooˋnaꞌre. Jo̱ ¿jaˋ ca̱ˋnaꞌ cuente e jaléngꞌˋ dseaˋ seaˋ cuuˉbingꞌ i̱ jmángꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ gaˋ, jo̱guɨ íˋbingꞌ cajo̱ i̱ dsijeáangˉ ꞌnʉ́ꞌˋ laguidseaangˆ fɨˊ quiniˇ dseata˜? \v 7 Jo̱ té̱e̱ˊ óoˊnaꞌ cajo̱ e i̱ dseaˋ seaˋ cuuˉbingꞌ i̱ féꞌˋ júuˆ ꞌlɨꞌˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌrˉ. \p \v 8 Jo̱ e guiʉ́ˉbaꞌ jmooˋ ꞌnʉ́ꞌˋ song dseángꞌˉ e lajangꞌˉ nʉ́ʉꞌ˜naꞌ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e laniingˉ eáangˊ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌguɨ la féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ lɨ˜ féꞌˋ lala: “Jmiꞌneáangˋ jaléngꞌˋ dseaˋ rúnꞌˋ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌguɨ jmiꞌneáanꞌˋ uøꞌˊ.” \v 9 Dsʉꞌ fɨng song jaˋ røøˋ jmooˋnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ, jo̱baꞌ nɨlɨ́ɨˊ e nɨbeáangꞌ˜naꞌ dseeˉ yaam˜baꞌ jóng, jo̱guɨ nɨꞌooˉbaꞌ dseeˉ, co̱ꞌ jaˋ cajmitíˆnaꞌ júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \v 10 Jo̱ faꞌ nʉ́ʉꞌ˜ jaangˋ dseaˋ jaléꞌˋ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ do dsʉꞌ jaˋ jmitir˜ faꞌ co̱o̱bˋ e júuˆ do, jo̱baꞌ dseángꞌˉ óoˋbre dseeˉ jóng, co̱ꞌ jaˋ jmitir˜ dseángꞌˉ lajaléꞌˋ e júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \v 11 Co̱ꞌ ꞌñiabꞌˊ Fidiéeˇ dseaˋ cajíñꞌˉ lala cajo̱: “Jaˋ ꞌleeꞌ˜ e güɨ́nꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ dseañʉꞌˋ o̱si dseamɨ́ˋ i̱ o̱ꞌ quíiꞌˉ.” Jo̱guɨ cajímꞌˉbɨguɨr cajo̱: “Jaˋ jnganꞌˆ dseaˋ rúnꞌˋ.” Jo̱baꞌ jiaˋ fɨng jaˋ mɨˊ cajméeˋ dseaˋ e güɨɨiñˋ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ i̱ o̱ꞌ quiáꞌrˉ, jo̱ dsʉꞌ song nɨcajngamꞌˊbre dseaˋ rúiñꞌˋ, jo̱baꞌ nɨcabeámꞌˋ dseeˉ ꞌñiaꞌrˊ jóng, co̱ꞌ jaˋ mɨˊ calɨnʉ́ʉꞌr˜ dseángꞌˉ lajaléꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \v 12 Jo̱ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e nifoꞌˆnaꞌ o̱si lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e nijméeˆnaꞌ, ꞌnéˉ niꞌeeˉnaꞌ røøˋ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ Fidiéeˇbingꞌ i̱ niquidsiˊ íꞌˋ quíiˉnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ e nileángˋnaaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíˉiiꞌ do. \v 13 Jo̱ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ mɨˊ fɨ́ɨˉ calɨ́ngˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúngꞌˋ, jo̱baꞌ lajo̱b nijméˉ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ írˋ cajo̱ mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ nitɨ́ˉ íꞌˋ quiáꞌrˉ; jo̱ dsʉꞌ jaléngꞌˋguɨ dseaˋ i̱ nɨcalɨ́ˉ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨngˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúngꞌˋ, guiʉ́bˉ nidsijéeˊ quiáꞌrˉ mɨ˜ nitɨ́ˉ oor˜ e niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ. \s1 ꞌNéˉ e jmitib˜ dseaˋ o̱ꞌ lɨco̱ꞌ féꞌrˋ \p \v 14 Jo̱ lajo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, dseángꞌˉ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ quíiˉnaꞌ e fóꞌˋnaꞌ e jáꞌˉ lɨ́ɨngˋnaꞌ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ song jaˋguɨ jmitíˆnaꞌ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. Co̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ féꞌˋ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱ dsʉꞌ jaˋ nʉ́ʉꞌr˜ e faꞌ jmitir˜ e júuˆ jo̱, jo̱baꞌ dseángꞌˉ jaˋ nileámˋbre jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ. \v 15-16 Faꞌ majméeꞌˇduuꞌ cuente e jaangˋ dseamɨ́ˋ o̱si jaangˋ dseañʉꞌˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ jaˋ seaˋ jaléꞌˋ e ꞌnéˉ, faꞌ la sɨ̱ꞌrˆ o̱si jaléꞌˋ e dǿꞌrˉ e lalíingˋ laco̱o̱ˋ jmɨɨ˜ laco̱o̱ˋ jmɨɨ˜, jo̱guɨ jaangˋ lajeeˇ ꞌnʉ́ꞌˋ nifɨ́ꞌˆnaꞌre lala: “Guǿngꞌˊ có̱o̱ꞌ˜ e guiʉ́ˉ guiáꞌˆ fɨˊ, jo̱ jaˋ güɨlíˋ güɨquɨ́ɨnꞌˉ, jo̱guɨ quiéꞌˋ la tíiˊ e jáˉ oꞌˊ.” Jo̱ dsʉꞌ fɨng song i̱ dseaˋ i̱ cajíngꞌˉ do jaˋ eeˋ cuøꞌrˊ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ i̱ dseaˋ íˋ lají̱i̱ꞌ˜ e ꞌnéˉ quiáꞌrˉ e táaiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ dseángꞌˉ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ e jo̱ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ quiáꞌrˉ fɨng song lajo̱bɨ jmóorˋ. \v 17 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ mɨ˜ jíngꞌˉ dseaˋ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, dsʉꞌ fɨng song jaˋguɨ nʉ́ʉꞌ˜ dseaˋ dseángꞌˉ lajaléꞌˋ e júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do, jo̱baꞌ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ quiáꞌrˉ e jíñꞌˉ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ e júuˆ jo̱. Co̱ꞌ song jaˋ éerˋ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ do, jo̱baꞌ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ quiáꞌrˉ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. \p \v 18 Jo̱ jialfaꞌ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ niféꞌrˋ: “ꞌNʉˋ fóꞌˋ e jáꞌˉ lɨ́ɨnꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ jnea˜ fáꞌˉa e nʉ́ʉꞌ˜baa e júuˆ jo̱.” Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, éeꞌ˜duꞌ jnea˜ e jáꞌˉ lɨ́ɨnꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ nañiˊ faꞌ e jaˋ nʉ́ʉꞌ˜ e júuˆ jo̱, jo̱guɨ jnea˜guɨ niꞌéeˆduu ꞌnʉˋ e dseángꞌˉ e jábꞌˉ lɨ́ɨnˋn júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ dseángꞌˉ nʉ́ʉꞌ˜baa e júuˆ jo̱. \p \v 19 Jo̱guɨ ꞌnʉˋ nɨjáꞌˉ nɨlɨ́ɨnꞌˋ e seemˋ Fidiéeˇ, jo̱ guiʉ́bˉ jmóoˋ song lajo̱b ɨˊ oꞌˊ, co̱ꞌ e jáꞌˉ e júuˆ jo̱. Dsʉꞌ ꞌnéˉ e tó̱o̱ˋ oꞌˊ cajo̱ e la quie̱ˊ tɨˊ jaléngꞌˋ i̱ ꞌlɨmꞌˆ jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ e jo̱, jo̱baꞌ dsíngꞌˉ jléeiñˋ dsʉꞌ uíiꞌ˜ e ꞌgǿiñꞌˋ Fidiéeˇ. \v 20 Jo̱ jie˜ mɨˊ jmɨcaanꞌˇ meléˉ, co̱ꞌ jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ quíiꞌˉ e jáꞌˉ lɨ́ɨnꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ song jaˋguɨ nʉ́ʉꞌ˜ e júuˆ jo̱. \v 21 Co̱ꞌ ꞌnéˉ e tó̱o̱bˋ oꞌˊ cajo̱ e caꞌímꞌˋ Fidiéeˇ i̱ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ quíˆiiꞌ i̱ siiˋ Abraham do e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ guiúmˉ fɨˊ quinirˇ, co̱ꞌ cajméeˋbre nʉ́ʉꞌr˜ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ mɨ˜ cacuøiñꞌˊ i̱ jó̱o̱rˊ i̱ siiˋ Isáaˊ do e sɨꞌíˆ nijngáiñꞌˉ do fɨˊ quiniˇ dseaˋ do. \v 22 Jo̱baꞌ nɨñíˆbɨ e i̱ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham do cajmilir˜ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ uíiꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e cajméerˋ do. Jo̱ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱, jo̱baꞌ cuøˊ li˜ e caꞌiéꞌˋ e dseángꞌˉ e jábꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do laco̱ꞌ sɨꞌíˆ. \v 23 Jo̱ lajo̱baꞌ calɨti˜ jaléꞌˋ e féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ lɨ˜ féꞌˋ lala: “I̱ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham do jábꞌˉ calɨ́iñˉ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, jo̱baꞌ Fidiéeˇ caꞌíñꞌˋ dseaˋ do e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ carøøngˋ dseeˉ.” Jo̱baꞌ calɨsíˋ i̱ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham do jaangˋ dseaˋ i̱ eáangˊ iing˜ rúngꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ. \p \v 24 Jo̱ nɨñíˆbɨ ꞌnʉ́ꞌˋ guiʉ́ˉ cajo̱ e ímꞌˋ Fidiéeˇ dseaˋ e lɨiñꞌˊ dseaˋ i̱ jaˋ røøngˋ dseeˉ jaléngꞌˋ i̱ nʉ́ʉꞌ˜ jaléꞌˋ júuˆ quiáꞌrˉ, jo̱ o̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ jí̱i̱ꞌ˜ lɨco̱ꞌ féꞌˋ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \p \v 25 Jo̱ lajo̱b calɨ́ˉ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaangˋ dseamɨ́ˋ i̱ siiˋ Rahab i̱ calɨséngˋ malɨɨ˜guɨ eáangˊ i̱ cajméeˋ ta˜ ꞌnɨ́ɨngˋ ꞌñiaꞌˊ. Co̱ꞌ ie˜ jo̱ Fidiéeˇ caꞌímꞌˋbreiñꞌ do e lɨiñꞌˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ røøngˋ dseeˉ fɨˊ quinirˇ uíiꞌ˜ e cajméerˋ e cacuørˊ lɨ˜ nijé̱ˉ dseaˋ Israel i̱ casíingˋ dseaˋ góoˋ Josué nʉ́ꞌˉguɨ e ningɨ́ngˉ jaléngꞌˋ dseaˋ Israel do fɨˊ lɨ˜ se̱ꞌˊ Canaán. Jo̱ i̱ dseamɨ́ˋ la cajmɨcó̱o̱ꞌ˜bre i̱ dseaˋ do e caguiéngꞌˊneiñꞌ fɨˊ lɨ˜ jiéꞌˋ e laco̱ꞌ caláiñꞌˋ do có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ ꞌníꞌˋ níiˉ quiáꞌrˉ. \v 26 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, faꞌ mɨ˜ cangoꞌˉ jmɨguíˋ quiáꞌˉ jaangˋ dseaˋ jo̱ júumˉbre, jo̱baꞌ joˋ eeˋ ta˜ íingˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ e ngúuˊ táaiñˋ do jóng. Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ cajo̱, jaˋ eeˋ ta˜ íingˆ mɨ˜ féꞌˋ dseaˋ e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ song jaˋguɨ nʉ́ʉꞌr˜ faꞌ e nijmitir˜ e júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \c 3 \s1 ꞌNéˉ e quie̱ˊ íꞌˋbaꞌ jaléꞌˋ e féꞌˋ dseaˋ \p \v 1 Dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jaˋ ɨ́ˆ óoˊnaꞌ faꞌ e jaˋ huɨ́ɨngˊ e lɨ́ɨngˊnaꞌ tɨfaꞌˊ i̱ eˊ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, co̱ꞌ nɨne˜baꞌ guiʉ́ˉ e eáangˊguɨ niꞌɨ́ˉ Fidiéeˇ íꞌˆ quíˉiiꞌ jaléngꞌˋ jneaa˜aaꞌ dseaˋ lɨ́ɨˊnaaꞌ tɨfaꞌˊ mɨ˜ jaˋ nʉ́ʉꞌ˜naaꞌ e júuˆ jo̱ laco̱ꞌguɨ i̱ dseaˋ caguiaangˉguɨ i̱ jaˋ eˊ e júuˆ jo̱. \v 2 Jo̱ e jábꞌˉ, e lajɨɨˉbaaꞌ dseaˋ lɨ́ɨˊnaaꞌ dseaˋ jmɨgüíˋ eeˉnaaꞌ dseeˉ. Jo̱ dsʉꞌ song seengˋ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ røøngˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ dseeˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e féꞌrˋ, jo̱ i̱ dseaˋ íˋbingꞌ i̱ guiúngˉ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱guɨ íbˋ cajo̱ i̱ líꞌˋ jméˉ e jaˋ nitéiñꞌˋ fɨˊ ni˜ dseeˉ có̱o̱ꞌ˜ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e lɨ́ˋ dsíiˊ ngúuˊ táaiñˋ do cajo̱. \p \v 3 Faꞌ laco̱ꞌ mɨ˜ iing˜ jaangˋ dseaˋ e nilɨnʉ́ʉꞌ˜ cuea˜ quiáꞌrˉ lají̱i̱ꞌ˜ ta˜ quiʉꞌrˊ, jo̱baꞌ taꞌrˊ co̱o̱ˋ ñíˆ freno fɨˊ moꞌooˉ i̱ cuea˜ do e laco̱ꞌ nilɨnʉ́ʉꞌ˜reꞌ lají̱i̱ꞌ˜ ta˜ quiʉꞌˊ fii˜reꞌ. Jo̱ có̱o̱ꞌ˜ jí̱i̱ꞌ˜ e ñíˆ dob e jmóoˋ dseaˋ e nʉ́ʉꞌ˜ i̱ cuea˜ do mɨ˜ eeˋgo̱ iing˜ dseaˋ e nijméˉreꞌ. \v 4 Jo̱guɨ lajo̱bɨ lɨ́ɨˊ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ móoˊ, e nañiˊ faꞌ jialguɨ la tíiˊ cóoꞌ˜, jo̱guɨ ꞌleaꞌˊ guíˋ e huɨ́ɨngˊ eáangˊ e móoˊ do e laco̱ꞌ ningɨ́ˉ, dsʉꞌ có̱o̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ ñíˆjiʉbaꞌ e siiˋ timón e eˊ fɨˊ jiéꞌˋ fɨˊ lɨ˜ iingˇ i̱ dseaˋ i̱ quie̱ˊ do e nidséˉ e móoˊ do. \p \v 5 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ có̱o̱ꞌ˜ nisɨ́ɨꞌˇnaaꞌ cajo̱, co̱ꞌ co̱o̱ˋ e píꞌˆguɨ lɨ́ɨˊ jee˜ lajaléꞌˋ guotɨɨˉnaaꞌ, dsʉꞌ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ dseángꞌˉ jmiguiʉˊbaꞌ e cuǿøngˋ féꞌˋ dseaˋ e guiʉ́ˉ jo̱guɨ e jaˋ dseengˋ. Jo̱guɨ lajo̱bɨ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ capíꞌˆ ꞌmaꞌˊ jɨ́ˋ cuǿømˋ e nijméˉ e nicóˋ móꞌˋ e feꞌˋ eáangˊ, ¿jሠjáꞌˉ? \v 6 Jo̱ e nisɨ́ɨꞌˇnaaꞌ do lɨ́ɨˊ lafaꞌ jɨbˋ; jo̱guɨ cajo̱ lɨ́ɨˊ lafaꞌ co̱o̱ˋ e ꞌlɨꞌˆ e ꞌléeˊ mɨ˜ féꞌˋ dseaˋ e jaˋ dseengˋ. Jo̱ mɨ˜ lɨtɨ́ɨngˋ e féꞌˋ dseaˋ lajo̱, gabˋ uíingˉ quiáꞌrˉ jóng lajeeˇ e seeiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e féꞌrˋ do jáaˊ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ. \p \v 7 Jo̱guɨ seemˋ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ i̱ tɨɨngˋ eꞌˊ jaléngꞌˋ jóꞌˋ e laco̱ꞌ nilɨnʉ́ʉꞌ˜reꞌ, faꞌ jaléngꞌˋ jóꞌˋ i̱ ngɨˊ jee˜ móꞌˋ jo̱guɨ jaléngꞌˋ ta̱ˊ jo̱guɨ jaléngꞌˋ jóꞌˋ i̱ dsijñúungˋ uǿˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ jóꞌˋ teáangꞌ˜ jmɨɨˋ. \v 8 Dsʉꞌ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ quɨ́ɨꞌr˜ jmɨɨ˜ e niꞌéꞌrˉ nisɨ́ɨꞌrˇ e laco̱ꞌ nilɨnʉ́ʉꞌ˜, co̱ꞌ e nisɨ́ɨꞌrˇ do lɨ́ɨˊ lafaꞌ nóˆ mɨꞌˋ, co̱ꞌ contøømˉ íiˊ jlengꞌˊ e ꞌléeˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e féꞌˋ dseaˋ. \p \v 9 Jo̱ có̱o̱ꞌ˜ nisɨ́ɨꞌˇbaaꞌ jmiféngꞌˊnaaꞌ Tiquíˆiiꞌ Fidiéeˇ dseaˋ guiing˜ ñifɨ́ˉ, jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱b cajo̱ ꞌlee˜naaꞌ mɨ˜ eeˋgo̱ féꞌˋnaaꞌ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ i̱ cajmeáangˋ Fidiéeˇ lɨ˜ laco̱ꞌ lɨ́ɨiñˊ ꞌñiaꞌrˊ. \v 10 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, dsʉco̱ꞌ fɨˊ moꞌooˉ jaangˋ dseaˋ cuǿømˋ líˋ uǿˋ júuˆ e jmiféiñꞌˊ Fidiéeˇ jo̱guɨ júuˆ e féꞌrˋ gaˋ quiáꞌˉ dseaˋ rúiñꞌˋ cajo̱, jo̱ dseángꞌˉ jaˋ dseengˋ e nijméˉ dseaˋ lajo̱. \v 11 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, co̱ꞌ jaˋ cuǿøngˋ e faꞌ co̱o̱ˋ ojmɨ́ˆ nicuǿˉ tú̱ˉ ꞌléꞌˋ jmɨɨˋ, caꞌíingꞌ˜ e ráangˉ jo̱guɨ caꞌíingꞌ˜ e ñii˜. \v 12 Jo̱guɨ lajo̱bɨ cajo̱ faꞌ co̱o̱ˋ ꞌmaˋ güɨñíꞌˆ, jaˋ cuǿøngˋ faꞌ nicuǿˉ ofɨɨˋ e jiéꞌˋ, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ güɨñíꞌˆbaꞌ e cuǿøngˋ niꞌɨ́ˉ yʉ́ꞌˆ; o̱ꞌguɨ huɨɨngˋ güɨɨngˋ jǿꞌˆ cuǿøngˋ faꞌ e nicuǿˉ güɨñíꞌˆ yʉ́ꞌˆ, o̱ꞌguɨ co̱o̱ˋ ojmɨ́ˆ ñii˜ cuǿøngˋ cuǿˉ jmɨɨˋ e ráangˉ, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ lajo̱b lɨ́ɨˊ, ¿jሠjáꞌˉ? \s1 Jial lɨ́ɨngˊ dseaˋ mɨ˜ dseángꞌˉ jáꞌˉ e cangɨ́ɨiñˋ e tɨɨiñˋ ngáiñꞌˋ \p \v 13 Jo̱ lajo̱b fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, song seengˋ i̱ lɨɨng˜ lajeeˇ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ i̱ dseángꞌˉ lajangꞌˉ e ngɨ́ɨiñˋ e tɨɨiñˋ jo̱guɨ e ngáiñꞌˋ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nijmilib˜ i̱ dseaˋ do e lɨ́ɨiñˊ lajo̱ laꞌeáangˊ e éerˋ røøˋ jee˜ laꞌóꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ jo̱guɨ laꞌeáangˊ e jmɨcó̱o̱ꞌr˜ dseaˋ rúiñꞌˋ cajo̱, dsʉꞌ jaˋ tɨ́ɨngˉ e jmɨcǿøngꞌ˜ yaaiñ˜. \v 14 Jo̱guɨ song i̱i̱ˋ ꞌnʉ́ꞌˋ ɨˊ óoˊnaꞌ e tɨɨngˋnaꞌ ngángꞌˋnaꞌ dsʉꞌ contøømˉ guíngꞌˆnaꞌ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ jo̱guɨ jmooˋnaꞌ jløngꞌˆnaꞌ có̱o̱ꞌr˜, jo̱guɨ lají̱i̱ꞌ˜ e jmooˋnaꞌ do lɨ́ꞌˆ jí̱i̱ꞌ˜ e lɨ́ɨngˊnaꞌ yaam˜baꞌ, jo̱baꞌ gabˋ lɨ́ɨˊ song jmooˋnaꞌ lajo̱, co̱ꞌ júuˆ ta˜ júuˆ e lɨ́ɨngˊnaꞌ jaangˋ dseaˋ i̱ cangɨ́ɨngˋ e tɨɨngˋ ngángꞌˋ song jmooˋnaꞌ lajo̱. \v 15 Dsʉꞌ mɨ˜ lɨ́ɨngˊnaꞌ lajo̱, o̱ꞌ e cacuøˊ Fidiéeˇ e tɨɨngˋnaꞌ do, co̱ꞌ lajɨˋ e na jí̱i̱ꞌ˜ e jmóoˋ dseaˋ dseeˉ dseaˋ quiˊ fɨˊ jmɨgüíˋ lab e nʉ́ʉꞌr˜ lají̱i̱ꞌ˜ ta˜ quiʉꞌˊ ꞌñiaꞌˊ fii˜ i̱ ꞌlɨmꞌˆ. \v 16 Co̱ꞌ mɨ˜ seengˋ dseaˋ i̱ dsihuɨ́ɨngˊ quiáꞌˉ rúngꞌˋ o̱si jmɨjløngꞌˆ yaaiñ˜ é, jo̱ jo̱b lɨ˜ uíingˉ e cóꞌˋ gaˋ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, jo̱guɨ uiing˜ quiáꞌˉ e jmóoˋguɨr jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e jiéꞌˋguɨ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la cajo̱. \v 17 Dsʉꞌ jaléngꞌˋguɨ dseaˋ i̱ dseángꞌˉ lajangꞌˉ cangɨ́ɨngˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e tɨɨiñˋ ngáiñꞌˋ, jo̱baꞌ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉbaꞌ jmóorˋ, jo̱guɨ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ seeiñˋ, jo̱guɨ guiʉ́bˉ dsíirˊ, jo̱guɨ fémꞌˊbɨ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ, jo̱guɨ eáamˊbɨ fɨꞌˋ lɨ́ɨiñˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ jo̱guɨ jmɨcó̱o̱ꞌ˜bre jaléngꞌˋ íˋ cajo̱, jo̱guɨ jmangꞌˉ júuˆ jábꞌˉ féꞌrˋ. \v 18 Co̱ꞌ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ cuøꞌˊ bíˋ yaang˜ e seeiñˋ røøˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ jo̱guɨ e jmɨcó̱o̱ꞌ˜bɨguɨr jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ cajo̱ e laco̱ꞌ lajɨɨmˋbre nilɨseeiñˋ lajo̱, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ nilíꞌrˆ e lɨ́ɨiñˊ dseaˋ guiúngˉ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ. \c 4 \s1 Güɨlɨseemˋbaꞌ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ \p \v 1 Jo̱ lalab fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ: ¿Jie˜ fɨˊ lɨ˜ naangˋ uiing˜ jaléꞌˋ e jmiquíngꞌˉ óoˊnaꞌ jo̱guɨ jaléꞌˋ mɨ́ɨꞌ˜ e jmooˋnaꞌ laꞌóꞌˋ rúngꞌˋnaꞌ? Jo̱ jmooˋnaꞌ lajo̱ co̱ꞌ contøømˉ suungˋnaꞌ jaléꞌˋ e lɨ́ˋ óoˊnaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ jmangꞌˉ e gabˋ ɨˊ óoˊnaꞌ, ¿jሠjáꞌˉ? \v 2 Co̱ꞌ mɨ˜ eeˋgo̱ iing˜naꞌ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ, jo̱ mɨ˜ líꞌˆnaꞌ e jaˋ cuǿøngˋ nilíꞌˋnaꞌ e jo̱, jo̱baꞌ jie˜ jaˋ nijngámꞌˆbaꞌ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ jóng. Jo̱guɨ eáamˊ dsihuɨ́ɨngˊnaꞌ mɨ˜ eeˋgo̱ seaˋ quiáꞌˉ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ, jo̱ dsʉco̱ꞌ jaˋ líꞌˋguɨꞌ e jo̱, jo̱baꞌ eáamˊ jmooˋnaꞌ ꞌniiˋ có̱o̱ꞌr˜, ¿jሠjáꞌˉ? Dsʉꞌ jaˋ mɨˊ calɨꞌˊnaꞌ jaléꞌˋ e iing˜naꞌ do co̱ꞌ jaˋ mɨˊ camɨ́ɨꞌ˜naꞌ Fidiéeˇ e nicuøꞌrˊ ꞌnʉ́ꞌˋ e jo̱. \v 3 Jo̱ dsʉꞌ mɨ˜ mɨ́ɨꞌ˜naꞌre eeˋgo̱ iing˜naꞌ, jaˋ nicuǿꞌrˉ ꞌnʉ́ꞌˋ jaléꞌˋ e mɨ́ɨꞌ˜naꞌre do, dsʉco̱ꞌ mɨ́ɨꞌ˜naꞌr lají̱i̱ꞌ˜ e jaˋ dseengˋ e lɨco̱ꞌ jmiꞌiáangˋ óoˊnaꞌ yaam˜baꞌ. \p \v 4 ¡Dseaˋ ꞌlɨngꞌˆ ꞌnʉ́ꞌˋ, co̱ꞌ lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ i̱ tú̱ˉ ɨ̱́ꞌˉ! ¿Jሠñíˆ ꞌnʉ́ꞌˋ e mɨ˜ iing˜naꞌ e jmiꞌiáangˋ óoˊnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ lají̱i̱ꞌ˜ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ ꞌníꞌˋ máamˊbaꞌ Fidiéeˇ jóng dseaˋ guiiñ˜ ñifɨ́ˉ? Co̱faꞌ lɨ́ꞌˆ doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ iing˜ e nijmiꞌiáangˋ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ lají̱i̱ꞌ˜ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ niꞌuíiñˉ jóng jaangˋ dseaˋ i̱ ꞌníꞌˋ níingˉ Fidiéeˇ. \v 5 Co̱ꞌ e lɨɨng˜ uiim˜baꞌ e tó̱o̱ˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ lala: “Fidiéeˇ dseángꞌˉ e lajamꞌˉbaꞌ eáangˊ ꞌneáaiñˋ jneaa˜aaꞌ, co̱ꞌ íˋbingꞌ cacuøꞌˊ lajaangˋ lajaangˋ jneaa˜aaꞌ e jmɨguíˋ có̱o̱ꞌ˜ e se̱e̱ˉnaaꞌ.” \v 6 Dsʉꞌ eáamˊ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ dseaˋ do jneaa˜aaꞌ, co̱ꞌ dsíngꞌˉ guiúiñˉ có̱o̱ꞌ˜ jneaa˜aaꞌ, dseaˋ jaˋ catɨ́ɨˉnaaꞌ lajo̱, co̱ꞌ lalab féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌrˉ: “Dseángꞌˉ teábˋ séeˋ Fidiéeˇ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmɨcǿøngꞌ˜ yaang˜, dsʉꞌ eáamˊ guiʉ́ˉ jmɨcó̱o̱ꞌr˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ jmóoˋ lajo̱ co̱ꞌ ñiˊbre e ꞌnéˉ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ quiáꞌrˉ.” \p \v 7 Jo̱baꞌ jáangꞌ˜ yaang˜naꞌ fɨˊ jaguóˋ Fidiéeˇ, jo̱guɨ jaˋ cuøꞌˊnaꞌ fɨˊ yaang˜naꞌ e jmijíingˆnaꞌ i̱ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ, jo̱ lajo̱baꞌ i̱ do nidsihuíiñˉ fɨˊ lɨ˜ seengˋnaꞌ. \v 8 Güɨquiéengˊguɨꞌ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱ dseaˋ do nijaquiéengˊguɨr fɨˊ quiníˆnaꞌ cajo̱. Jo̱guɨ jaléngꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ dseeˉ dseaˋ quiˊ, tʉ́ʉˊnaꞌ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ e jmooˋnaꞌ, jo̱ jmɨsɨ́ɨngˆnaꞌ jaléꞌˋ e gaˋ e ɨˊ óoˊnaꞌ, co̱ꞌ jaléngꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ i̱ tú̱ˉ neáangˊ dsíiˊ, dsʉco̱ꞌ iing˜naꞌ teáangˉnaꞌ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ iim˜bɨꞌ cajo̱ e jméeˆnaꞌ jaléꞌˋ e gaˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \v 9 Quíiꞌ˜naꞌ, jo̱guɨ jméeˆnaꞌ e lɨ́ɨngˉnaꞌ fɨꞌíˆ quiáꞌˉ jaléꞌˋ dseeˉ e nɨcaꞌeeˉnaꞌ do. Jo̱guɨ jaˋ dseengˋ fɨng song ningɨ́ɨˆnaꞌ uíiꞌ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e dseeˉ jo̱, co̱ꞌ ꞌnéˉ e quɨꞌˆbaꞌ uíiꞌ˜ quiáꞌˉ e dseeˉ quíiˆnaꞌ do. Jo̱guɨ fɨng song e iáangˋ óoˊnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíiˆnaꞌ e nɨcarøøngˋnaꞌ do, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nilíingˉnaꞌ e fɨꞌíbˆ jóng uíiꞌ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. \v 10 Jo̱guɨ mɨ˜ líꞌˋnaꞌ e røøngˋnaꞌ dseeˉ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e jaˋ nijmɨráangˉ yaang˜naꞌ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱ lajo̱baꞌ dseaˋ do nijmɨcó̱o̱ꞌr˜ ꞌnʉ́ꞌˋ e seengˋnaꞌ cøøngˋ có̱o̱ꞌr˜. \s1 Jaˋ cuǿꞌˆnaꞌ dseeˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ \p \v 11 Dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jaˋ fóꞌˋnaꞌ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ. Dsʉco̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ féꞌˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ dseaˋ rúngꞌˋ o̱si cuøꞌˊreiñꞌ dseeˉ é, jo̱baꞌ lɨ́ɨˊ laco̱ꞌ e féꞌrˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ jóng, jo̱ o̱ꞌguɨ jmitir˜ lají̱i̱ꞌ˜ e júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. Co̱ꞌ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ jaˋ jmɨꞌgóˋ jaléꞌˋ e júuˆ do, jo̱baꞌ lɨ́ɨˊ laco̱ꞌ gabˋ nɨféꞌrˋ uii˜ quiáꞌˉ e júuˆ jo̱ e lafaꞌ e nijmérˉ nʉ́ʉꞌr˜ e jo̱ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ. \v 12 Jo̱ jaamˋ dseaˋ féngꞌˊ seengˋ, jo̱ íbˋ i̱ cacuøˊ e júuˆ do. Jo̱guɨ íˋbɨ cajo̱ i̱ tɨɨngˋ quidsiˊ íꞌˋ røøˋ quiáꞌˉ dseaˋ, jo̱ lají̱i̱ꞌ˜ íˋbɨ cajo̱ dseaˋ i̱ tɨɨngˋ láangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáiñꞌˉ o̱si cuøꞌrˊ dseaˋ iihuɨ́ɨˊ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ é uíiꞌ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. Jo̱guɨ ꞌnʉˋ, ¿i̱˜ lɨ́ɨnꞌˉ e lɨnꞌˊ e seaˋ fɨˊ e nicuǿꞌˆ dseaˋ rúngꞌˋ dseeˉ? \s1 Jaˋ ne˜naaꞌ e˜ nidsijéeˊ dsaꞌóˋ iéeˊ \p \v 13 Jo̱guɨ lana, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, nʉ́ʉˉnaꞌ jaléꞌˋ e nifɨ́ɨˆɨ ꞌnʉ́ꞌˋ la, jaléngꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ jmɨcǿøngꞌ˜ yaang˜naꞌ e fóꞌˋnaꞌ lala: “Dsaꞌóˋ iéeˊ nidséˆnaaꞌ fɨˊ fɨɨˋ la o̱si fɨˊ fɨɨˋ do é, jo̱ fɨˊ jo̱b nitaang˜naaꞌ co̱o̱ˋ ji̱i̱ˋ e jmóˆnaaꞌ ta˜ lɨꞌˋ cuuˉ.” \v 14 Jo̱ ¿jialɨꞌˊ ɨˊ óoˊnaꞌ lajo̱?, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ jaˋ mɨˊ ñíˆbɨꞌ e˜ nidsingɨ́ɨngˉnaꞌ lɨ˜ dsaꞌóˋ lɨ˜ iéeˊ. Co̱ꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ lɨ́ɨngˊnaꞌ lafaꞌ jníiˊ tiiˋ, co̱ꞌ e jo̱baꞌ e jnéengˋ jí̱i̱ꞌ˜ lajeeˇ cateáˋ jo̱ niꞌíimˉ jóng. \v 15 Jo̱baꞌ jaˋ dseengˋ e foꞌˆnaꞌ lajo̱, dsʉꞌ lalabaꞌ e catɨ́ɨngˉ e nifoꞌˆnaꞌ: “Song cuøˊ Fidiéeˇ fɨˊ lajo̱ e se̱e̱ˉguɨ́ɨꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ nilíˋ jaléꞌˋ e ꞌnéˉ líˋ jóng.” \v 16 Dsʉꞌ ꞌnʉ́ꞌˋguɨ lɨ́ꞌˉ rɨquɨbꞌˊ ɨˊ óoˊnaꞌ, jo̱baꞌ eáamˊ jmɨcǿøngꞌ˜ yaang˜naꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e fóꞌˋnaꞌ e nijméeˆnaꞌ. ¿Su jaˋ ñíˆnaꞌ e mɨ˜ jmooˋnaꞌ e jmɨcǿøngꞌ˜ yaang˜naꞌ lajo̱, gabˋ lɨ́ɨˊ? \v 17 Jo̱ ꞌnéˉ e tó̱o̱ˋ óoˊnaꞌ e la cajo̱: Song ñibˊ jaangˋ dseaˋ jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ e ꞌnéˉ jmérˉ, jo̱ dsʉꞌ song jaˋguɨ jmitir˜ jaléꞌˋ e jo̱, jo̱baꞌ jmɨrǿmˋ dseeˉ ꞌñiaꞌrˊ jóng. \c 5 \s1 Júuˆ ɨ́ɨˋ ꞌgooˋ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ seaˋ cuuˉ \p \v 1 Jo̱guɨ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, jaléngꞌˋ dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ i̱ seaˋ cuuˉ, nʉ́ʉˆnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ e nifɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ la: Quíiꞌ˜naꞌ jo̱guɨ ooˉnaꞌ quiáꞌˉ e fɨꞌíˆ e nilíingˉnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ e nabɨ nidsingɨ́ɨngˉnaꞌ mɨ˜ niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ dseeˉ quíiˉnaꞌ. \v 2 Co̱ꞌ niꞌíimˉ lajaléꞌˋ e ꞌmoꞌˆ e nɨsɨꞌmóꞌˋnaꞌ, jo̱ joˋ e ta˜ nilɨꞌíingˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ quíiˆnaꞌ; jo̱guɨ jaléꞌˋ sɨ̱́ɨ̱ꞌ˜ quíiˉnaꞌ cajo̱ niꞌíimˉ e nidǿꞌˉ jaléngꞌˋ jóꞌˋ fɨ˜. \v 3 Jo̱guɨ jaléꞌˋ cuteeˋ có̱o̱ꞌ˜ cunéeˇ e sɨꞌmáꞌˆnaꞌ nisó̱ꞌˋ ꞌleeˋ, jo̱ joˋ eeˋ ta˜ nilɨꞌíingˆguɨ quíiˆnaꞌ jóng. Jo̱ e ꞌleeˋ e só̱ꞌˋ dob nɨcuøˊ li˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ e jmooˋnaꞌ e cajmɨꞌóoꞌˇnaꞌ yaang˜naꞌ jaléꞌˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ e jo̱ lɨ́ɨˊ lafaꞌ nicángˋ ꞌnʉ́ꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ jɨˋ, co̱ꞌ eáamˊ nɨcajmɨꞌóoꞌˇnaꞌ jaléꞌˋ e jo̱ lajeeˇ lana e nɨjaquiéengˊ e tɨˊ lɨ˜ niꞌíingˉ jmɨgüíˋ. \p \v 4 Nʉ́ʉˉnaꞌ e jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ cajméeˋ ta˜ quíiˆnaꞌ i̱ jaˋ caquíˆnaꞌ e ꞌléeiñꞌ˜ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ, jo̱baꞌ lana mɨ́ɨbꞌ˜ nitángꞌˊ i̱ dseaˋ do ꞌnʉ́ꞌˋ, dsʉꞌ nɨcanúubˉ ꞌñiaꞌˊ Fidiéeˇ dseaˋ ꞌgøngꞌˊ i̱ guiing˜ fɨˊ ñifɨ́ˉ jaléꞌˋ e júuˆ e nɨcaféꞌˋ teáˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ. \v 5 Jo̱guɨ lajeeˇ e taang˜ ꞌnʉ́ꞌˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, nɨcalɨséngˋnaꞌ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ jaangˋ dseaˋ ꞌgooˋ eáangˊ e jmooˋnaꞌ la tíiˊ e jáˉ óoˊnaꞌ, jo̱guɨ e seaˋ jaléꞌˋ e iing˜naꞌ e laco̱ꞌ jmiꞌiáangˋ óoˊnaꞌ laco̱ꞌ jaangˋ jóꞌˋ i̱ jmɨꞌúngꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ e nijngáiñꞌˉ. ¡Jo̱ dsʉꞌ lana nɨcatɨ́ˋ íꞌˋ quíiˉnaꞌ! \v 6 Jo̱ ꞌnʉ́ꞌˋ, eáamˊ nɨcacuǿøꞌ˜naꞌ dseeˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ dseeˉ røøngˋ cartɨˊ nɨcajngamꞌˊbaaꞌre, jo̱ jaˋ eeˋ teáˋ caséeˋ i̱ dseaˋ do có̱o̱ꞌ˜ ꞌnʉ́ꞌˋ jí̱i̱ꞌ˜ capíꞌˆ. \s1 ꞌNéˉ jmóˆooꞌ féngꞌˊ dsiˋbaaꞌ \p \v 7 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jméeˆnaꞌ féngꞌˊ óoˊnaꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e dsingɨ́ɨngˉnaꞌ cartɨˊ mɨ˜ nigüéengˉtu̱ Fíiˋnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la. Jo̱ ꞌnéˉ jméeˆnaꞌ e jo̱ laco̱ꞌ jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ jenuuˋ e sɨjeemˇbre lají̱i̱ꞌ˜ e niróˋ fɨˊ guóoꞌ˜ uǿˉ quiáꞌrˉ carˋ mɨ˜ nitɨ́ˉ ji̱i̱ˋ jmɨ́ɨˊ, co̱ꞌ lajo̱guɨbaꞌ e nicuángˋ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ lajaléꞌˋ e cajnírˋ do. \v 8 Jo̱ e laco̱ꞌ e féngꞌˊ dsíiˊ i̱ dseaˋ íˋ, lajo̱bɨ ꞌnéˉ e féngꞌˊ óoˊ ꞌnʉ́ꞌˋ cajo̱, jo̱guɨ cuǿøꞌ˜guɨꞌ fɨˊ yaang˜naꞌ e teáangˉguɨꞌ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ lajeeˇ lajmɨnábˉ nigüéengˉtu̱ Fíiˋnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la caléꞌˋ catú̱ˉ. \p \v 9 Jo̱ lajo̱b fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ: Jaˋ jmooˋnaꞌ e jmiquíngꞌˉ óoˊnaꞌ laꞌóꞌˋ rúngꞌˋnaꞌ, co̱ꞌ lajo̱baꞌ jaˋ nicuǿꞌˉ Fidiéeˇ ꞌnʉ́ꞌˋ dseeˉ; co̱ꞌ nɨjaquiéemˊ e nigüéengˉtu̱ Fidiéeˇ fɨˊ jmɨgüíˋ la caléꞌˋ catú̱ˉ e niquidsirˊ íꞌˋ quiáꞌˉ dseaˋ jmɨgüíˋ. \p \v 10 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, jmiguiéngꞌˊ óoˊnaꞌ jaléꞌˋ e cajméeˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ eáangˊ mɨ˜ cangárˉ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ, co̱ꞌ cajméebˋ dseaˋ do e féngꞌˊ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jo̱. \v 11 Jo̱ féꞌˋnaaꞌ e juguiʉ́ˉjiʉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ cajméeˋ téꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e iihuɨ́ɨˊ e caꞌíñꞌˋ do. Jo̱ nɨcanʉ́ʉbˉ ꞌnʉ́ꞌˋ cajo̱ jaléꞌˋ júuˆ e caféꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ jaangˋ dseañʉꞌˋ i̱ calɨsíˋ Job i̱ calɨséngˋ malɨɨ˜guɨ eáangˊ, co̱ꞌ ie˜ jo̱ i̱ dseaˋ íˋ eáamˊ calɨféngꞌˊ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ e cangárˉ. Jo̱guɨ ñíˆbɨ ꞌnʉ́ꞌˋ guiʉ́ˉ cajo̱ jial cajmɨcó̱o̱ꞌ˜ Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ e niꞌuíingˉ guiʉ́ˉ quiáꞌrˉ mɨ˜ cangɨ́ˋ jaléꞌˋ e jo̱; co̱ꞌ eáamˊ guiúngˉ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ jo̱guɨ eáamˊ fɨꞌˋ lɨ́ɨiñˉ cajo̱. \v 12 Jo̱ lɨ́ꞌˆ lajeeˇ lajaléꞌˋ e niingˉguɨ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, e lab e jo̱; mɨ˜ cuøˋnaꞌ júuˆ quíiˉnaꞌ, jaˋ éengˊnaꞌ fiiˉ quiáꞌˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ: jaˋ éengˊnaꞌ fiiˉ ñifɨ́ˉ o̱ꞌguɨ éengˊnaꞌ fiiˉ guóoꞌ˜ uǿˉ o̱ꞌguɨ quiáꞌˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ jiéꞌˋ é. Dsʉꞌ mɨ˜ cuøˋnaꞌ júuˆ quíiˉnaꞌ e jméeˆnaꞌ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ, jo̱ dseángꞌˉ ꞌnéˉ e jmitíˆbaꞌ jóng; jo̱guɨ mɨ˜ cuøˋnaꞌ júuˆ quíiˉnaꞌ e jaˋ jméeˆnaꞌ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ, jo̱baꞌ dseángꞌˉ ꞌnéˉ e jaˋ jméeˆbaꞌ jóng. Jo̱ fɨng song jmitíˆnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ quíiˉnaꞌ do, jo̱baꞌ jaˋ nicuǿꞌˉ Fidiéeˇ ꞌnʉ́ꞌˋ dseeˉ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. \s1 Dsíngꞌˉ íingˆ ta˜ e féngꞌˊ dseaˋ Fidiéeˇ \p \v 13 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, fɨng song i̱i̱ˋ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ móoˉnaꞌ iihuɨ́ɨˊ, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ ꞌnéˉ mɨ́ꞌrˉ Fidiéeˇ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ dseaˋ do quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. Jo̱guɨ fɨng song i̱i̱ˋ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ e iáangˋ óoˊnaꞌ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e ǿˉbre quiáꞌˉ e jmiféiñꞌˊ Fidiéeˇ. \v 14 Jo̱guɨ song jaangˋ dseaˋ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ ráaiñˋ dséeꞌr˜, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nitǿꞌrˋ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e laco̱ꞌ i̱ dseaˋ íˋ nimɨ́ꞌrˉ Fidiéeˇ uii˜ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ dséeꞌ˜ do e niꞌleáamˆbiñꞌ do, jo̱ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ nisú̱u̱rˉ capíꞌˆ noo˜ fɨˊ guiaquíiˊ i̱ dseaˋ dséeꞌ˜ do, jo̱ lajo̱baꞌ niꞌleáaiñꞌˉ do. \v 15 Jo̱guɨ mɨ˜ jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ e Fidiéeˇ niñírˉ lají̱i̱ꞌ˜ e mɨ́ɨꞌ˜reiñꞌ do, jo̱baꞌ niꞌleáamˉ i̱ dseaˋ dséeꞌ˜ do jóng, jo̱ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Fíiˋbaaꞌ e nitíingꞌ˜tu̱r caléꞌˋ catú̱ˉ. Jo̱guɨ fɨng song nɨcaꞌéeˋ i̱ dseaˋ i̱ lamɨ˜ dséeꞌ˜ do dseeˉ, jo̱baꞌ niꞌíimˉ Fíiˋnaaꞌ dseeˉ quiáꞌrˉ jóng. \v 16 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, jméeꞌ˜naꞌ júuˆ laꞌóꞌˋ rúngꞌˋnaꞌ quiáꞌˉ jaléꞌˋ dseeˉ e nɨcarøøngˋnaꞌ, jo̱ mɨ́ɨꞌ˜naꞌ Fidiéeˇ uii˜ quiáꞌˉ rúngꞌˋnaꞌ cajo̱ e laco̱ꞌ nitíingꞌ˜naꞌ. Co̱ꞌ mɨ˜ jaangˋ dseaˋ singꞌˊ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱ féngꞌˊ i̱ dseaˋ do Fidiéeˇ dseángꞌˉ e caniingˉ ɨˊ dsíirˊ, jo̱baꞌ eáamˊ íingˆ ta˜ e ꞌgøngꞌˊ e júuˆ jo̱ fɨˊ quiniˇ Fíiˋnaaꞌ. \p \v 17 Jo̱ jmiguiéngꞌˊ óoˊnaꞌ quiáꞌˉ e calɨ́ˉ ie˜ malɨɨ˜ do ie˜ cateáangˋ jaangˋ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ fɨˊ jmɨgüíˋ la i̱ calɨsíˋ Líiˆ. Jo̱ i̱ dseañʉꞌˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ laco̱ꞌ lɨ́ɨngˊ jneaa˜aaꞌ, dsʉꞌ mɨ˜ camɨꞌˊ dseaˋ do Fidiéeˇ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Jmɨguíˋ quiáꞌˉ dseaˋ do e niquiúngꞌˉ e tu̱u̱ˋ jmɨ́ɨˊ, jo̱ lajo̱b calɨ́ˉ. Jo̱baꞌ lajeeˇ ꞌnɨˊ ji̱i̱ˋ dsíˋ caꞌnáꞌˆ jaˋ catu̱u̱ˋ jmɨ́ɨˊ fɨˊ e guóoꞌ˜ uǿˉ jo̱. \v 18 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, i̱ Líiˆ do camɨꞌˊtu̱r Fidiéeˇ e nitʉ́ˋtu̱ jmɨ́ɨˊ, jo̱baꞌ lajo̱b calɨ́ˉ, catu̱u̱bˋtu̱ jmɨ́ɨˊ, jo̱guɨ canaamˋtu̱ cuøˊ jaléꞌˋ e jniˊ dseaˋ fɨˊ guóoꞌ˜ uǿˉ. \p \v 19 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, e song jaangˋ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ i̱ casíngꞌˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ dsʉꞌ lajeeˇ jo̱ nɨnaangˋ i̱ dseaˋ do e nilɨtúngˉ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do, jo̱ song jaangˋguɨ dseaˋ laꞌóꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ cajméerˋ e calɨnʉ́ʉꞌ˜tu̱ i̱ dseaˋ do júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, \v 20 jo̱baꞌ güɨlɨñíˆnaꞌ guiʉ́ˉ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, e doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ niquɨ́ꞌˉ nijíngꞌˋ jaangˋguɨ dseaˋ rúngꞌˋ i̱ ngóoˊ fɨˊ gaˋ, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ jmóorˋ e niꞌíimˉ jaléꞌˋ dseeˉ e nɨrøøngˋ i̱ dseaˋ do, jo̱guɨ nileámˋ i̱ dseaˋ do e jaˋ nidséiñꞌˉ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ mɨ˜ nitɨ́ˉ oor˜ quiáꞌrˉ e nidséiñꞌˉ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ. \p Jo̱ lajo̱b nilíˋ. \p Jo̱ jí̱i̱ꞌ˜ lanab féꞌˋ jiˋ quiáꞌˉ Tiáa˜.