\id 2PE \h 2 Pedro \toc1 Jiˋ e catɨ́ˋ tú̱ˉ e cajmeꞌˊ TɄ́ˆ SIMÓN \toc2 2 Pedro \toc3 2 P. \mt1 Jiˋ e catɨ́ˋ tú̱ˉ e cajmeꞌˊ TɄ́ˆ SIMÓN \c 1 \p \v 1 Jnea˜ Tʉ́ˆ Simón, jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ i̱ sɨ́ɨiñˋ cuaiñ˜ quiáꞌrˉ, jmoꞌˊo e jiˋ la e catɨ́ɨngˉ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ i̱ røøˋ nɨcangɨ́ɨngˋnaꞌ e jáꞌˉ lɨ́ɨngˋnaꞌ júuˆ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ laco̱ꞌguɨ nɨcangɨ́ɨngˋ jneaꞌˆ e jáꞌˉ lɨ́ɨˋnaaꞌ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do cajo̱, co̱ꞌ eáangˊ guiúngˉ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ jneaa˜aaꞌ e nɨcaleáaiñˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ dseeˉ quíˆiiꞌ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 2 Jo̱guɨ íimꞌ˜baꞌ lalíingˋ e güeaꞌˆ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ güɨlɨseengˋnaꞌ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ laꞌeáangˊ e nɨcuíingˋnaꞌ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜guɨ ꞌñiaꞌˊ Dseaˋ Jmáangˉ cajo̱. \s1 Jial lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 3 Jo̱ lalab fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, e laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ güeaꞌˆ ꞌgøngꞌˊ quiáꞌˉ Fidiéeˇbaꞌ nɨcangɨ́ɨngˋnaaꞌ jaléꞌˋ e ꞌnéˉnaaꞌ e quiáꞌˉ jial nilɨse̱e̱ˉnaaꞌ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e seengˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ nɨcatǿꞌˉ i̱ dseaˋ do jneaa˜aaꞌ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ güeaꞌˆ quiáꞌrˉ jo̱guɨ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e eáamˊ guiúiñˉ e laco̱ꞌ nilɨcuíingˋnaaꞌr. \v 4 Jo̱baꞌ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e nɨcangɨ́ɨngˋnaaꞌ do, nɨcacuøbˊ Fidiéeˇ júuˆ quiáꞌrˉ e niñíingˋnaaꞌ jaléꞌˋ e jloꞌˆ niguoꞌˆ quiáꞌrˉ, jo̱ jaléꞌˋ e júuˆ e nɨcacuøˊ Fidiéeˇ do eáamˊ ꞌgøngꞌˊ jo̱guɨ eáamˊ quíingˊ cajo̱, co̱ꞌ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ jo̱baꞌ e nɨcangɨ́ɨngˋnaꞌ e nɨcaꞌnaamˉbaꞌ jee˜ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ, faꞌ jaléꞌˋ e lɨ́ˋ dsíiˊ yaang˜ dseaˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ nɨcangɨ́ɨngˋnaꞌ e nɨlɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ i̱ seengˋ cøøngˋ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ do. \v 5 Jo̱ uíiꞌ˜ e cajméeˋ Fidiéeˇ jaléꞌˋ e jo̱ quíiˉnaꞌ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e jmɨꞌúungˋnaꞌ e jmɨcuáamˋbɨꞌ e jáꞌˉ lɨ́ɨngˋnaꞌ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ; jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ jméeˆbɨꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ; jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ nijméeˆbɨꞌ quijí̱ˉ jial e laco̱ꞌ nilɨcuíingˋguɨꞌ Fidiéeˇ; \v 6 jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ jméeˆnaꞌ jialco̱ꞌ jaˋ lɨ́ˋ áaˊnaꞌ yaang˜naꞌ; jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ cuøꞌˊ bíˋ yaang˜naꞌ e féngꞌˊ áaˊnaꞌ nañiˊ faꞌ e ngɨɨng˜naꞌ iihuɨ́ɨˊ; jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ e dseángꞌˉ lajangꞌˉ nijáangꞌ˜ yaang˜naꞌ fɨˊ jaguóˋ Fidiéeˇ e nijmee˜naꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ dseaˋ do; \v 7 jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ jméeˆbɨꞌ quijí̱ˉ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ rúngꞌˋnaꞌ; jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱ ꞌnéˉ jméeˆnaꞌ e nijmiꞌneáangˋnaꞌ dseaˋ rúngꞌˋnaꞌ. \p \v 8 Jo̱baꞌ song ꞌnʉ́ꞌˋ jmɨꞌúungˋnaꞌ e jmooˋnaꞌ jaléꞌˋ e la, jo̱guɨ jmooˋbɨꞌ jaléꞌˋ e jo̱ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ, jo̱baꞌ íimˆ ta˜ quíiˆnaꞌ e nilɨcuíingˋguɨꞌ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ cajo̱ seabˋ uiing˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jmooˋnaꞌ do. \v 9 Jo̱ dsʉꞌ jaléngꞌˋguɨ dseaˋ i̱ jaˋ jmóoˋ jaléꞌˋ e júuˆ la lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ jaangˋ dseaˋ tiuumˉ o̱si jaangˋ dseaˋ i̱ joˋ jnéꞌˋ røøˋ é, co̱ꞌ nɨcaꞌímˉ dsíirˊ e Fidiéeˇbingꞌ caꞌíingˉ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ e laco̱ꞌ caꞌuíingˉ dseaˋ do jaangˋ dseaˋ guiúngˉ mɨ˜ calɨ́ˉ jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \p \v 10 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, e ꞌnéˉ jmɨꞌúungˋnaꞌ e nilɨseengˋnaꞌ e laco̱ꞌ cuøˊ li˜ e dseángꞌˉ nɨcatǿꞌˉ Fidiéeˇ ꞌnʉ́ꞌˋ jo̱guɨ e nɨcaguíñꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ cajo̱. Jo̱ song jmooˋbaꞌ lajo̱, jo̱baꞌ jaˋ dseáangꞌ˜ quíiˆnaꞌ e nijiúngꞌˋnaꞌ fɨˊ ni˜ dseeˉ. \v 11 Jo̱guɨ song jméeˆnaꞌ jaléꞌˋ e jo̱ cajo̱, jo̱ lajo̱baꞌ nilɨta˜ óoˊnaꞌ e Fidiéeˇbingꞌ niꞌíngꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ e guiʉ́ˉ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ fɨˊ lɨ˜ guiing˜ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ quiʉꞌrˊ ta˜ lata˜, i̱ dseaˋ i̱ caleáangˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíˉiiꞌ. \p \v 12 Jo̱baꞌ dseángꞌˉ nijmeeˇbɨ́ɨ e nijmiguiémꞌˊbɨ́ɨ áaˊnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ na contøøngˉ, nañiˊ faꞌ lajamꞌˆ e nɨñíˆnaꞌ e júuˆ jo̱ jo̱guɨ e nɨteáangˉnaꞌ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ do lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e nɨcaꞌeꞌˊ dseaˋ ꞌnʉ́ꞌˋ. \v 13 Dsʉꞌ jnea˜guɨ lajeeˇ e seenˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la lɨ́nˉn e catɨ́ɨmˉbaa e niliúunꞌ˜n ꞌnʉ́ꞌˋ e niguiéngꞌˊ áaˊnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ na. \v 14 Dsʉꞌ lanaguɨ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ nɨcajmeaꞌrˊ jnea˜ júuˆ e joˋ huǿøˉ seengˉguɨ́ɨ fɨˊ jmɨgüíˋ la, \v 15 jo̱baꞌ dseángꞌˉ nijmee˜bɨ́ɨ bíˋ e niguiémꞌˊbɨ áaˊnaꞌ e júuˆ la mɨ˜ ningɨ́ˋ e nɨngánꞌˋn fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ. \s1 Mɨ˜ cangáˉ dseaˋ jial tíiˊ ꞌgøngꞌˊ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 16 Jo̱ nɨcaꞌéꞌˆnaaꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, quiáꞌˉ jial tíiˊ ꞌgøngꞌˊ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ jial lɨ́ɨˊ mɨ˜ nijáaˊtu̱r fɨˊ jmɨgüíˋ la caléꞌˋ catú̱ˉ, jo̱ dseángꞌˉ lajangꞌˉ e júuˆ jo̱, jo̱ o̱ꞌ júuˆ e cuǿøngˋ nijmiꞌuíingˉ dseaˋ e nijméꞌrˉ e jaˋ mɨˊ cangarˊ, co̱ꞌ dseángꞌˉ e jáꞌˉ e cane˜naaꞌ có̱o̱ꞌ˜ jminiˇnaaꞌ yee˜baaꞌ jial tíiˊ ꞌgøngꞌˊ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 17 Co̱ꞌ cane˜baaꞌ mɨ˜ caꞌeꞌˊ Tiquíˆiiꞌ Fidiéeˇ jneaꞌˆ jial lɨ́ɨngˊ Dseaˋ Jmáangˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e niingˉ ꞌgøiñꞌˊ do, jo̱guɨ ie˜ jo̱b canʉ́ˆnaꞌ mɨ˜ caféꞌˋ Fidiéeˇ catɨˊ ñifɨ́ˉ quiáꞌrˉ lala cuaiñ˜ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ: “I̱ lab Jó̱o̱ˊo̱ i̱ ꞌneáanˋn eáangˊ, jo̱ dsíngꞌˉ iáangˋ dsiiˉ có̱o̱ꞌr˜.” \v 18 Jo̱ jneabꞌˆ dseaˋ canʉ́ˆnaaꞌ e júuˆ jo̱ e jáaˊ tɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ, co̱ꞌ taam˜baaꞌ có̱o̱ꞌ˜ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ e fɨˊ yʉ́ꞌˆ móꞌˋ e güeangꞌˆ do ie˜ jo̱. \p \v 19 Jo̱ e jo̱ dseángꞌˉ e lɨta˜guɨ dsiˋnaaꞌ e jáꞌˉ e júuˆ e caguiaˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ eáangˊ, jo̱ e júuˆ jo̱b dseángꞌˉ ꞌnéˉ e jmɨꞌgooˋ ꞌnʉ́ꞌˋ cajo̱, co̱ꞌ e júuˆ jo̱ lɨ́ɨˊ lafaꞌ co̱o̱ˋ jɨˋ quiáꞌˉ candíiˆ, jo̱ e jo̱baꞌ jmángꞌˋ dseaˋ ta˜ mɨ˜ canʉʉˋ. Jo̱ e jo̱ jneáˋ cartɨˊ nijneáˋ e jmɨɨ˜ e nitɨ́ˉ mɨ˜ nijáaˊtu̱ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la e lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ i̱ nʉ́ʉˊ éeˆ i̱ camɨ́ɨngꞌ˜ i̱ jnéengˉ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ mɨ˜ laꞌeeˋ. Jo̱ ie˜ jo̱ jaléngꞌˋ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ quiáꞌrˉ, joˋ nilɨseengˋguɨꞌ lafaꞌ fɨˊ lɨ˜ nʉʉˋ, co̱ꞌ niꞌuíingˉnaꞌ dseángꞌˉ laco̱ꞌ la lɨ́ɨngˊ dseaˋ do ꞌñiaꞌrˊ. \v 20 Jo̱ dsʉꞌ e júuˆ labaꞌ iin˜n e nilɨñíˆnaꞌ, e jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ júuˆ e cajmeꞌˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌrˉ dseángꞌˉ jaˋ caféꞌrˋ o̱ꞌguɨ cajméerˋ júuˆ e˜ guǿngꞌˋ e júuˆ jo̱ dseángꞌˉ laco̱ꞌ iiñ˜ yaaiñ˜. \v 21 Co̱ꞌ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ do jaˋ caféꞌrˋ júuˆ dseángꞌˉ laco̱ꞌ ɨˊ dsíirˊ yaaiñ˜, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ caféꞌˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ do laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ ꞌñiaꞌˊ Jmɨguíˋ quiáꞌˉ Fidiéebˇ. \c 2 \s1 Jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ eˊ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ \r (Judas 4-13) \p \v 1 Jo̱ lala fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, e lamɨ˜ jéengˊguɨ calɨsémˋ dseaˋ jee˜ dseaˋ Israel i̱ cajmɨcaang˜ e caféꞌrˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, dsʉꞌ o̱ꞌ jáꞌˉ, co̱ꞌ e júuˆ e caguiarˊ do jmangꞌˆ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ; jo̱guɨ lajeeˇ lanab cajo̱ nilɨseengˋ dseaˋ i̱ nijmɨcaang˜ e lɨ́ɨiñˊ tɨfaꞌˊ i̱ eˊ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, dsʉꞌ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉbaꞌ niꞌérˉ jee˜ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ e ɨɨmˋ niꞌérˉ e júuˆ e ꞌléeˊ do e o̱ꞌ jáꞌˉ, jo̱guɨ niféꞌrˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ i̱ dseaˋ laꞌíˋ féꞌrˋ e jaˋ cuíiñˋ i̱ dseaˋ i̱ caquíiˊ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌˉ dseaˋ jmɨgüíˋ. Jo̱baꞌ lajmɨnábˉ niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, jo̱guɨ nicuǿꞌˉreiñꞌ iihuɨ́ɨˊ cajo̱ e catɨ́ɨiñˉ uíiꞌ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e nɨcajméerˋ jo̱guɨ e mɨˊ ꞌnooˋbɨ jmóorˋ. \v 2 Jo̱ fɨ́ɨmˊ dseaˋ nilɨgøøiñˋ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ do, jo̱ nisíngꞌˋtu̱ yaaiñ˜ e fɨˊ gaˋ do, jo̱ uíiꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ gabˋ niféꞌˋ dseaˋ uii˜ quiáꞌˉ fɨˊ guiʉ́ˉ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 3 Jo̱ uíiꞌ˜ e lɨ́ˋ dsíiˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ eˊ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ do cuubˉ, jo̱baꞌ nilíꞌrˋ e nijmɨgǿøiñˋ ꞌnʉ́ꞌˋ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ e erˊ do. Jo̱ dsʉꞌ nɨsɨjé̱e̱bˇ e fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ do quiáꞌrˉ fɨˊ lɨ˜ joˋ mɨ́ɨˊ seaˋguɨ, dsʉco̱ꞌ tɨˊ nitɨ́ˉ íꞌˋ e Fidiéeˇ niquidsiˊ íꞌˆ quiáꞌrˉ. \p \v 4 Jo̱ nɨne˜naaꞌ guiʉ́ˉ e jaˋ caꞌíingˉ Fidiéeˇ dseeˉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ ángeles i̱ caꞌéeˋ dseeˉ, dsʉꞌ lɨ́ꞌˉ lɨˊ cangojéeiñˋ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨbꞌˆ jaléngꞌˋ íˋ jo̱ fɨˊ lɨ˜ nʉʉˋ sǿbꞌˋ caseáangˊneiñꞌ do e sɨꞌñúuiñꞌ˜ do có̱o̱ꞌ˜ ñíˆ cadena cartɨˊ mɨ˜ niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáiñꞌˉ do. \v 5 Jo̱guɨ lajo̱bɨ nɨne˜naaꞌ guiʉ́ˉ e jaˋ caꞌíingˉ Fidiéeˇ dseeˉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ dseeˉ dseaˋ quiˊ i̱ calɨséngˋ malɨꞌˋ, co̱ꞌ ie˜ jo̱ Fidiéeˇ cacuøꞌˊreiñꞌ do iihuɨ́ɨˊ e cajméerˋ e caꞌáˋ jmɨɨˋ fɨˊ laꞌúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ e quiáꞌˉ cajúmˉ lajɨɨmˋ dseaˋ i̱ sooˋ dsíiˊ i̱ cajméeˋ gaˋ do. Jo̱ dseángꞌˉ lají̱i̱ꞌ˜ Noébingꞌ i̱ caseáangˊguɨ, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ íˋbingꞌ i̱ caꞌéeˋ e guiʉ́ˉ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱ lajo̱b cajo̱ caseáamˊbɨ guiángˉguɨ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ ie˜ jo̱. \v 6 Jo̱guɨ lajo̱b cajo̱ caꞌíimˉ Fidiéeˇ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ fɨɨˋ Sodoma có̱o̱ꞌ˜guɨ fɨˊ fɨɨˋ Gomorra e cacóoˉ eáangˊ fɨˊ jo̱ cartɨˊ caje̱ˊ yaang˜ faˋ e laco̱ꞌ nilɨñiˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nilɨseengˋ cøøngˋguɨ e lajo̱b iihuɨ́ɨˊ niꞌíngꞌˋ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ gaˋ i̱ ꞌníꞌˋ níingˉ Fidiéeˇ. \v 7 Dsʉꞌ ie˜ jo̱ caleáamˋbre jaangˋ dseañʉꞌˋ i̱ siiˋ Lot, co̱ꞌ jaangˋ dseaˋ guiúmˉ lɨ́ɨngˊ íˋ, jo̱guɨ eáamˊ óorˋ fɨꞌíˆ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e nírˋ e jmóoˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ˜ táaiñꞌˋ do. \p \v 8 Jo̱ laco̱o̱ˋ jmɨɨb˜ i̱ dseaˋ guiúngˉ i̱ siiˋ Lot do seeiñˋ e eáamˊ óorˋ fɨꞌíˆ có̱o̱ꞌ˜ i̱ dseaˋ i̱ sooˋ dsíiˊ do uíiꞌ˜ e nírˋ jo̱guɨ e núurˋ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e jmóoˋ i̱ dseaˋ ꞌlɨngꞌˆ do. \v 9 Jo̱ co̱ꞌ jáꞌˉ jaléꞌˋ e la, jo̱baꞌ nɨne˜naaꞌ guiʉ́ˉ e jaˋ huɨ́ɨngˊ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ e láaiñˋ jaléngꞌˋ dseaˋ jee˜ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ. Jo̱ nɨne˜naaꞌ cajo̱ jial cuøꞌˊ Fidiéeˇ iihuɨ́ɨˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ gaˋ cartɨˊ mɨ˜ niquidsirˊ íꞌˋ ꞌñiaꞌrˊ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ laꞌíˋ. \v 10 Jo̱ lajeeˇ lajaléngꞌˋ dseaˋ, eáangˊguɨ nicuøꞌˊ Fidiéeˇ iihuɨ́ɨˊ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ lɨ́ˋ dsíiˊ e jmóorˋ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ lajeeˇ laꞌóꞌˋ yaaiñ˜ jo̱guɨ i̱ jaˋ iing˜ e Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ quie̱rˊ nifɨˊ quiáꞌrˉ. Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ í̱i̱bˊ lɨ́ɨiñˊ, jo̱guɨ teábˋ dsíirˊ jmérˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e ꞌlɨꞌˆ, jo̱guɨ jaˋ ꞌgóꞌrˋ e féꞌrˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ ꞌgøngꞌˊ i̱ jaˋ jnéengˉ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ. \v 11 Jo̱ jaléngꞌˋ ángeles i̱ lɨ́ɨngˊ guotɨɨˉ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, nañiˊ faꞌ íˋbingꞌ dseángꞌˉ e seaˋguɨ bíˋ quiáꞌˉ laco̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ eˊ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ do, jo̱guɨ nañiˊ faꞌ seaˋguɨ fɨˊ quiáꞌrˉ cajo̱ laco̱ꞌguɨ i̱ dseaˋ íˋ, dsʉꞌ nɨñiˊbre e jaˋ dseengˋ faꞌ e niféꞌrˋ gaˋ fɨˊ quiniˇ Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ ꞌgøngꞌˊ do i̱ jaˋ jnéengˉ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ. \p \v 12 Jo̱ dsʉꞌ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ eˊ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ do lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ jóꞌˋ núubˆ co̱ꞌ jaˋ e ngáiñꞌˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ seeiñˋ lajo̱b; co̱ꞌ jóꞌˋ núuˆbingꞌ i̱ lɨ́ɨngˊ e lɨco̱ꞌ ngáangꞌ˜neꞌ e sángꞌˊ dseaˋ íˋreꞌ jo̱ jngaiñꞌˊ, jo̱baꞌ lajo̱b lɨ́ɨngˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, co̱ꞌ féꞌrˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jaˋ ngáiñꞌˋ do. Dsʉꞌ lajo̱b nidsingɨ́ɨiñˉ e niꞌíimˉ quiáꞌrˉ cajo̱ mɨ˜ nitɨ́ˉ íꞌˋ quiáꞌrˉ laco̱ꞌguɨ júungˉ jaléngꞌˋ i̱ jóꞌˋ íˋ, \v 13 jo̱ røøbˋ niꞌíngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ iihuɨ́ɨˊ laco̱ꞌguɨ nɨcajmeáiñꞌˋ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ i̱ jiéngꞌˋguɨ. Jo̱ dseángꞌˉ jaˋ ɨꞌˋ lɨ́ɨngˉ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ e jmóorˋ lajo̱ mɨ˜ jmɨɨ˜, co̱ꞌ lɨco̱ꞌ ɨˊ dsíirˊ e eáamˊ juguiʉ́ˉ seeiñˋ e lɨ́ˋ dsíirˊ jaléꞌˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la; dsʉꞌ dseángꞌˉ gabˋ lɨ́ɨˊ e seengˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ jee˜ ꞌnʉ́ꞌˋ i̱ táꞌˉ mɨ́ɨꞌ˜ lajeeˇ eeˋgo̱ jmɨɨ˜ jmooˋnaꞌ, jo̱ i̱ dseaˋ laꞌíˋ lɨco̱ꞌ jmiꞌiáangˋ dsíirˊ lají̱i̱ꞌ˜ e lɨ́ˋ dsíirˊ yaam˜bre fɨˊ jmɨgüíˋ la mɨ˜ eeˋgo̱ jmɨgǿøiñˋ dseaˋ. \p \v 14 Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ jaˋ líˋ níiñˉ jaangˋ dseamɨ́ˋ e faꞌ jaˋ suuiñˋ; jo̱ dseángꞌˉ jaˋ fɨ́mꞌˊbre e beángꞌˊ dseeˉ yaaiñ˜. Jo̱guɨ eáamˊ jmóorˋ ta˜ jmɨꞌóoˋ e cǿøiñˉ dsíiˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ mɨˊ teáangˉ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ dseángꞌˉ tɨˊ i̱ dsináangˊ cuubˉ lɨ́ɨiñˊ. Jo̱ uíiꞌ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e jmóoˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ, jo̱baꞌ dseángꞌˉ ꞌñiabꞌˊ Fidiéeˇ nibíiñˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ. \v 15 Jo̱ sɨꞌíimˇ dseaˋ do lana, co̱ꞌ nɨcatʉ́ˋbre e teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ nɨcajméerˋ laco̱ꞌ cajméeˋ jaangˋ dseaˋ i̱ sɨꞌíˆ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ i̱ calɨsíˋ Balaam, jó̱o̱ˊ jaangˋ dseañʉꞌˋ i̱ calɨsíˋ Beor, co̱ꞌ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ꞌˆ lɨˊ cajméerˋ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e gaˋ e laco̱ꞌ nilíꞌrˋ cuubˉ lamɨ˜ lɨ́ɨiñˆ, \v 16 jo̱ dsʉꞌ i̱ dseaˋ íˋ cajɨ́ɨmˉbre uíiꞌ˜ e dseeˉ e caꞌéerˋ do, co̱ꞌ cajíimˉ búꞌˆ quiáꞌrˉ írˋ, co̱ꞌ i̱ búꞌˆ do caféꞌˋreꞌ laco̱ꞌ féꞌˋ dseabˋ, jo̱ jo̱b mɨ˜ cajníingˊneꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e lɨ́ˋ dsíiˊ i̱ dseaˋ do. \p \v 17 Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ i̱ eˊ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ do lɨ́ɨiñˊ laco̱ꞌ dseaˋ i̱ jaˋ ta˜ íingˆ, co̱ꞌ lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ co̱o̱ˋ ojmɨ́ˆ lɨ˜ jaˋ a˜ jmɨɨˋ, o̱si lafaꞌ jníiˊ e dsiguíingˉ có̱o̱ꞌ˜ guíˋ e jaˋ quie̱ˊ jmɨ́ɨˊ é; jo̱ Fidiéeˇbingꞌ cacuøˊ e nɨsɨꞌíingˆ i̱ dseaˋ do dseángꞌˉ e nidsilíiñˋ fɨˊ lɨ˜ nʉʉˋ sǿꞌˋ lata˜. \v 18 Co̱ꞌ yaam˜bre guiarˊ júuˆ e róoˉ jo̱guɨ júuˆ e jaˋ uiing˜ seaˋ, jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e gaˋ e sɨtɨ́ɨiñˇ jmóorˋ do jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e lɨ́ˋ dsíirˊ yaaiñ˜ do cǿøiñˉ dsíiˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nabɨ ꞌléꞌˋ jáꞌˉ lɨ́ɨngˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ e nabɨ nɨcanaaiñˋ e ꞌnaaiñˋ yaaiñ˜ jee˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ dseeˉ dseaˋ quiˊ do. \v 19 Co̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ eˊ júuˆ e o̱ꞌ jáꞌˉ do sɨ́ꞌrˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ do e cuǿømˋ líˋ jméiñꞌˉ jaléꞌˋ e iiñ˜, jo̱guɨ jaˋ ꞌnéˉ jmitiñꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, dsʉꞌ o̱ꞌ jáꞌˉ e júuˆ e caꞌerˊ do, co̱ꞌ yaam˜bɨr lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ dseaˋ i̱ sɨꞌnɨɨngˇ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la; co̱ꞌ nɨñiˊ dseaˋ e lɨ́ꞌˉ doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ nɨcajángꞌˋ ꞌñiaꞌˊ e nijmérˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ i̱ dseaˋ i̱ nɨcalɨ́ꞌˉ e quiʉꞌˊ ta˜ quiáꞌrˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e jmóorˋ do. \v 20 Jo̱ dsʉꞌ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nɨcalɨcuíingˋ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ láangˋ dseaˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ, jo̱ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e jo̱baꞌ nɨcaꞌnaangˋ yaaiñ˜ jee˜ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e jmóoˋ dseaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ dsʉꞌ song caquɨngꞌˉtu̱ i̱ dseaˋ do e fɨˊ gaˋ do jo̱ cajméeˋtu̱r jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ, jo̱guɨ niquiʉ́ꞌˉtu̱ ta˜ quiáꞌrˉ jaléꞌˋ e jo̱, jo̱baꞌ eáangˊguɨ gaˋ niꞌuíingˉ quiáꞌrˉ laco̱ꞌguɨ lamɨ˜ jéengˊguɨ ie˜ lamɨ˜ nʉ́ꞌˉguɨ e nilɨcuíiñˋ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 21 Jo̱baꞌ guiʉ́ˉguɨ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ faꞌ e jaˋ mɨˊ canaaiñˋ e teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ laco̱ꞌguɨ catʉ́ˋtu̱r jaléꞌˋ e nɨcangɨ́ɨiñꞌˋ do mɨ˜ nɨcalɨcuíiñˋ dseaˋ do jo̱guɨ e nɨcasíñꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱iñꞌ˜ do. \v 22 Co̱ꞌ nɨcalɨtib˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e ró̱o̱ˋ e féꞌˋ lala: “Yaam˜ dsiiˋ gøꞌˊtu̱reꞌ ñʉ˜ quiáaˉreꞌ e ñʉ́ˋreꞌ do”; jo̱guɨ “Jaangˋ cúˆ i̱ dseángꞌˉ lalɨ́ˉ caláꞌˉ nitáangꞌ˜tu̱ ꞌñiaꞌˊreꞌ jee˜ jmɨjí̱i̱ˋ”. \c 3 \s1 Mɨ˜ nijáaˊtu̱ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la \p \v 1 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ iin˜n eáangˊ, la catɨ́ˋ tú̱bˉ e jiˋ la e jmoꞌˊo e catɨ́ɨngˉnaꞌ. Jo̱ e jiˋ la có̱o̱ꞌ˜guɨ e lamɨ˜ jéengˊguɨ do jmoꞌˊo e laco̱ꞌ niꞌɨ́ˉ áaˊnaꞌ røøˋ jo̱guɨ e niꞌeeˉnaꞌ guiʉ́ˉ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 2 Jo̱guɨ iin˜n e jmiguiéngꞌˊ áaˊnaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ e caséeˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ eáangˊ, jo̱guɨ cajo̱ iin˜n e nitó̱ˆ óoˊnaꞌ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ láangˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ dseeˉ quíˉiiꞌ; jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ apóoˆbingꞌ i̱ caꞌeꞌˊ jneaa˜aaꞌ jaléꞌˋ e júuˆ jo̱. \p \v 3 Jo̱ e lab e niingˉguɨ e ꞌnéˉ e nɨtó̱ˉ áaˊnaꞌ nifɨˊ quiáꞌˉ e júuˆ la, e mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ nɨjaquiéengˊ e niꞌíingˉ jmɨgüíˋ, nijalíingˉ jaléngꞌˋ dseaˋ e lɨ́ꞌˆ nilɨseeiñˋ e jmóorˋ lají̱i̱ꞌ˜ e gaˋ e lɨ́ˋ dsíirˊ yaam˜bre, jo̱guɨ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ nijmérˉ ta˜ lǿøˆ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ júuˆ güeangꞌˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ quiáꞌrˉ cajo̱, \v 4 jo̱ nijmérˉ ta˜ jmɨngɨ́ɨˋ lala có̱o̱ꞌ˜ júuˆ e lǿøˆ: “¿E˜guɨ calɨ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e sɨséeˆ e quiáꞌˉ sɨꞌíˆ e nijáaˊtu̱ Dseaˋ Jmáangˉ caléꞌˋ catú̱ˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la? Dsʉꞌ nɨngóoˊjiʉ ji̱i̱ˋ e cajúngˉ Dseaˋ Jmáangˉ do, jo̱ jaˋ e li˜ e nigüéengˉtu̱ dseaˋ do fɨˊ la, dsʉco̱ꞌ jaˋ eeˋ sɨsɨ́ɨngˆ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ jaléꞌˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, co̱ꞌ røøbˋ lɨ́ɨˊ laco̱ꞌ lɨ́ɨˊ lamɨ˜ uiing˜ do lɨ́ɨˊ lana cajo̱.” \v 5 Jo̱ dsʉꞌ o̱ꞌ jáꞌˉ e laco̱ꞌ féꞌˋ i̱ dseaˋ do, co̱ꞌ ꞌnéˉ e ñíˉ ꞌnʉ́ꞌˋ e jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ jaˋ iiñ˜ faꞌ e nicá̱rˋ cuente e latɨˊ lají̱i̱ꞌ˜ malɨꞌˋbaꞌ nɨseaˋ latøøngˉ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, jo̱ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ ta˜ e caquiʉꞌˊ Fidiéeˇbaꞌ cajo̱ e cagüɨꞌɨ́ɨˊ guóoꞌ˜ uǿˆ fɨˊ é̱ꞌˋ jmɨɨˋ, jo̱guɨ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ jmɨɨˋbaꞌ cajméerˋ e jo̱ cajo̱. \v 6 Jo̱ ie˜ malɨꞌˋ do caꞌímˉ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ jmɨɨˋ cajo̱, co̱ꞌ caꞌáˋ jmɨɨˋ fɨˊ ni˜ laꞌúngˉ guóoꞌ˜ uǿˉ. \v 7 Jo̱ dsʉꞌ latøøngˉ jmɨgüíˋ có̱o̱ꞌ˜guɨ guóoꞌ˜ uǿˉ e seaˋ lana nɨsɨséeˆ e quiáꞌˉ e nicóbˋ, co̱ꞌ lajo̱b ta˜ e caquiʉꞌˊ Fidiéeˇ e nilíˋ. Jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jɨˋ jo̱b nicángˋ dseaˋ mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ nitɨ́ˉ íꞌˋ e niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, jo̱ ie˜ jo̱b mɨ˜ niꞌíingˆ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ calɨnʉ́ʉꞌ˜ jaléꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \p \v 8 Jo̱guɨ fɨ́ɨˉbɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e la, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ i̱ iin˜n eáangˊ, jie˜ mɨˊ íingˉ áaˊnaꞌ e la: Røøbˋ tíiˊ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ e co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ o̱si co̱o̱ˋ mil ji̱i̱ˋ é, co̱ꞌ lɨ́ɨngˉ dseaˋ do e lafaꞌ co̱o̱ˋ jmɨɨb˜ quiáꞌrˉ e co̱o̱ˋ mil ji̱i̱ˋ do, jo̱guɨ e co̱o̱ˋ mil ji̱i̱ˋ do lɨ́ɨiñˉ lafaꞌ co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ tøømˉ. \v 9 Jo̱ o̱faꞌ jmɨꞌɨɨng˜ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ e nijmitir˜ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e nɨcacuørˊ lamɨ˜ jéengˊguɨ laco̱ꞌguɨ ɨˊ dsíiˊ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ, dsʉꞌ o̱ꞌ lajo̱, co̱ꞌ e eáangˊ féngꞌˊ dsíibˊ dseaˋ do, co̱ꞌ jaˋ iiñ˜ faꞌ lɨ́ꞌˆ e nidsilíingˋ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ lajo̱ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ, dsʉꞌ iing˜ dseaˋ do e lajɨɨmˋ dseaˋ niquɨ́ꞌˉ nijíngꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱ lajo̱baꞌ niꞌnángˋ dseaˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ. \p \v 10 Dsʉꞌ dseángꞌˉ jábꞌˉ e nijaquiéemˊ e jmɨɨ˜ e nijáaˊtu̱ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ caléꞌˋ catú̱ˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ jí̱i̱ꞌ˜ jaˋ i̱i̱ˋ nilɨlíꞌˆ, co̱ꞌ nijáarˊ lajeeˇ jaˋ ñiiñ˜ dsíiˊ dseaˋ laco̱ꞌ mɨ˜ ngɨˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ɨ̱ɨ̱ˋ mɨ˜ uǿøˋ. Jo̱ ie˜ jo̱b mɨ˜ niꞌi̱i̱˜ eáangˊ carˋ niféngꞌˊ dseaˋ mɨ˜ ningaꞌˊ laꞌúngˉ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ, jo̱guɨ niꞌíimˉ jaléngꞌˋ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ do cajo̱, co̱ꞌ nicámˋbre có̱o̱ꞌ˜ jɨˋ, jo̱guɨ lajo̱bɨ guóoꞌ˜ uǿˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e seaˋ fɨˊ jo̱, nicóbˋ có̱o̱ꞌ˜ jɨˋ cajo̱. \p \v 11 Jo̱ co̱ꞌ lajɨbˋ e seaˋ fɨˊ latøøngˉ jmɨgüíˋ nicóˋ cartɨˊ niꞌíingˉ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ e nijmiñíingˋ áaˊnaꞌ e niꞌnaangˉ yaang˜naꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíiˆnaꞌ, jo̱guɨ contøømˉ ꞌnéˉ jméeˆnaꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Fidiéeˇ carˋ ngocángˋ óoˊnaꞌ. \v 12 Jo̱ jméeˆnaꞌ jaléꞌˋ e jo̱ lajeeˇ e nɨsɨjeemˇbaꞌ e jmɨɨ˜ e nijáaˊtu̱ Fidiéeˇ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱ jmɨꞌúumˋbaꞌ e nigüeáˋ lajmɨnáˉ e jmɨɨ˜ jo̱. Jo̱ mɨ˜ nitɨ́ˉ e jmɨɨ˜ jo̱, niꞌíimˉ laꞌúngˉ jmɨgüíˋ co̱ꞌ nicóbˋ, jo̱guɨ jaléngꞌˋ i̱ seengˋ fɨˊ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ nijmɨ́ɨmˉbre có̱o̱ꞌ˜ e niingˉ jɨˋ do cajo̱. \v 13 Dsʉꞌ jneaa˜guɨ́ɨꞌ, dseaˋ lɨ́ɨˊnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, sɨjeengˇnaaꞌ jmɨgüíˋ e ꞌmɨ́ɨbˉ có̱o̱ꞌ˜guɨ guóoꞌ˜ uǿˉ e ꞌmɨ́ɨbˉ cajo̱ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e nɨcacuøˊ Fidiéeˇ lamɨ˜ jéengˊguɨ e nɨcacuøꞌrˊ jneaa˜aaꞌ, jo̱ lajalémꞌˋ i̱ nilɨseengˋ e fɨˊ jmɨgüíˋ ꞌmɨ́ɨˉ do lɨ́ɨiñˊ i̱ guiúngˉ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ dseaˋ do jo̱guɨ i̱ güeangꞌˆ. \p \v 14 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ i̱ iin˜n eáangˊ, e lajeeˇ e sɨjeengˇnaꞌ jaléꞌˋ e jo̱, jmeeˉbaꞌ úungˋ quíiˉnaꞌ e nijméeˆnaꞌ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉ e laco̱ꞌ mɨ˜ nigüéengˉtu̱ Fidiéeˇ fɨˊ jmɨgüíˋ la caléꞌˋ catú̱ˉ, e niguiéiñꞌˊ ꞌnʉ́ꞌˋ e seemˋbaꞌ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ e jaˋ sɨꞌlɨngꞌˆnaꞌ fɨˊ quinirˇ jo̱guɨ e jaˋ dseeˉ røøngˋnaꞌ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. \v 15 Jo̱guɨ té̱e̱ˊ áaˊnaꞌ e contøømˉ féngꞌˊ dsíiˊ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ e laco̱ꞌ tíiˊbɨ niquɨ́ꞌˉ nijíngꞌˋ yaang˜naꞌ fɨˊ quiniˇ dseaˋ do e laco̱ꞌ nilíꞌˋnaꞌ nileángˋnaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíiˉnaꞌ. Jo̱ quiáꞌˉ lajo̱bɨ cajo̱, jaangˋ dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ ii˜naaꞌ eáangˊ i̱ siiˋ Paaˉ nɨcajmeꞌrˊ jaléꞌˋ jiˋ e quiáꞌˉ jial laangˋ dseaˋ jee˜ dseeˉ quiáꞌrˉ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e cacuøˊ Fidiéeˇ quiáꞌrˉ e tɨɨiñˋ ngáiñꞌˋ. \v 16 Jo̱ fɨˊ ni˜ jaléꞌˋ e jiˋ e nɨcajmeꞌˊ dseaˋ do, røøˋ nɨcaféiñꞌˊ ꞌnʉ́ꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ lajɨˋ e júuˆ e quiáꞌˉ jial laangˋ dseaˋ jee˜ dseeˉ quiáꞌrˉ, nañiˊ faꞌ jee˜ e jiˋ jo̱ seaˋbɨ e huɨ́ɨngˊ e ningángꞌˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ jaˋ ngángꞌˋ e júuˆ jo̱ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ mɨˊ teáangˉ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e júuˆ jo̱ cajo̱, co̱ꞌ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ laꞌíˋ lɨ́ꞌˆ rɨquɨbꞌˊ féꞌrˋ e˜ guǿngꞌˋ e júuˆ e erˊ do, jo̱guɨ jmɨsɨ́ɨmˉbre cajo̱ e˜ guǿngꞌˋ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ caguieeˉguɨ do, dsʉꞌ mɨ˜ jmóorˋ lajo̱ lɨco̱ꞌ guiéngꞌˊ yaaiñ˜ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ latab˜. \p \v 17 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ iin˜n eáangˊ, co̱ꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ dseángꞌˉ nɨñíˆbaꞌ guiʉ́ˉ jial lɨ́ɨˊ e júuˆ la, jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e jmeáangꞌ˜naꞌ íˆ yaang˜naꞌ e laco̱ꞌ jaˋ nijmɨgǿøngˋ dseaˋ ꞌnʉ́ꞌˋ e laco̱ꞌ faꞌ e nilíꞌrˋ e nitiúung˜naꞌ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 18 Dsʉꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e nijmicuíimˋbɨꞌ eáangˊguɨ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ íbˋ dseaˋ láangˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíˆiiꞌ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e nilɨne˜guɨ́ɨꞌ jial tíiˊ ꞌneáangˋ dseaˋ do jneaa˜aaꞌ, dseaˋ i̱ jaˋ catɨ́ɨngˉ lajo̱. ¡Jo̱baꞌ majmifémꞌˊbaaꞌ dseaˋ do contøøngˉ jo̱guɨ lajo̱b lata˜! \p Jo̱ lajo̱b nilíˋ. \p Jo̱ lanab jí̱i̱ꞌ˜ féꞌˋ jiˋ e catɨ́ˋ tú̱ˉ quiáꞌˉ Tʉ́ˆ Simón.