\id 1TI \h 1 Timoteo \toc1 Júuˆ e to̱o̱˜ fɨˊ ni˜ jiˋ laꞌuii˜ quiáꞌˉ Paaˉ e catɨ́ɨngˉ TIMOTEO \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti. \mt1 Júuˆ e to̱o̱˜ fɨˊ ni˜ jiˋ laꞌuii˜ quiáꞌˉ Paaˉ e catɨ́ɨngˉ TIMOTEO \c 1 \p \v 1 Jnea˜ Paaˉ, jo̱ lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ apóoˆ i̱ jmóoˋ ta˜ niꞌˊ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ Fidiéeˇ i̱ láangˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ dseeˉ quíˉiiꞌ có̱o̱ꞌ˜guɨ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ cuøꞌˊ jneaa˜aaꞌ e nɨta˜ dsiˋnaaꞌ có̱o̱ꞌr˜, íˋbingꞌ caquiʉꞌˊ ta˜ lajo̱. \v 2 Jo̱ jmoꞌˊo e jiˋ la e catɨ́ɨngˉ ꞌnʉˋ, Timoteo, co̱ꞌ ꞌnʉbˋ lɨnꞌˊ lafaꞌ dseángꞌˉ jó̱o̱ˋo̱ i̱ dseángꞌˉ lajangꞌˆ nɨcajángꞌˋ uøꞌˊ fɨˊ jaguóˋ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ mɨ́ɨꞌ˜ɨ Tiquíˆiiꞌ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜guɨ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ e niꞌɨ́rˉ güeaꞌˆ quiáꞌrˉ fɨˊ lɨ˜ táanꞌˋ, jo̱guɨ e nilíˋ fɨꞌˋ lɨ́ɨiñˉ ꞌnʉˋ, jo̱guɨ cajo̱ e nicuǿrˉ e nilɨseenꞌˋ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ. \s1 Júuˆ ɨ́ɨˋ ꞌgooˋ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmɨgǿøngˋ dseaˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e erˊ \p \v 3 Jo̱ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e nɨcafɨ́ɨˉɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, ie˜ cangóˉo fɨˊ lɨ˜ se̱ꞌˊ Macedonia, jo̱ fáꞌˋtú̱u̱ lana, e dobɨ nijá̱ꞌˆ e fɨˊ fɨɨˋ Éfeso e laco̱ꞌ niliúunꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ eˊ júuˆ e jaˋ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e joˋ nijméˉguɨr lajo̱. \v 4 Jo̱guɨ nifɨ́ꞌˆre cajo̱ e jaˋ ꞌnéˉ cá̱rˋ cuente lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ cuento quiáꞌˉ dseaˋ mɨˊ áangˊ quíˉnaaꞌ o̱ꞌguɨ jaléꞌˋ júuˆ e jaˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ˜ téꞌˊ cuaiñ˜ quiáꞌˉ dseaˋ mɨˊ áangˊ quíˉnaaꞌ. Co̱ꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e júuˆ la lɨco̱ꞌ uiing˜ e seaˋ jí̱i̱ꞌ˜ ta˜ jɨ́ɨmˋ jo̱ jaˋ e jmɨcó̱o̱ꞌ˜ e jo̱ faꞌ nidsicuángˋguɨ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e quiáꞌˉ jial jáꞌˉ lɨ́ɨngˋ dseaˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \p \v 5 Dsʉꞌ e lab uiing˜ quiáꞌˉ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ do e ꞌnéˉ nijmiꞌneáangˋnaaꞌ dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ e guiʉ́ˉ dsiˋnaaꞌ, jo̱guɨ e tɨɨngˋnaaꞌ guíiꞌ˜naaꞌ jnang˜ e guiʉ́ˉ e catɨ́ɨngˉ jméˆnaaꞌ, jo̱guɨ cajo̱ e jáꞌˉ lɨ́ɨngˋnaaꞌ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e ngocángˋ dsiˋnaaꞌ. \v 6 Co̱ꞌ seemˋ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ i̱ nɨcatʉ́ˋ e júuˆ la jo̱ nɨcá̱rˉ fɨˊ jiéꞌˋ jo̱ nɨféꞌrˋ jmangꞌˆ júuˆ e jaˋ uiing˜ seaˋ. \v 7 Dsʉco̱ꞌ lɨco̱ꞌ iiñ˜ jmeángꞌˋ yaaiñ˜ tɨfaꞌˊ i̱ eˊ júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ quiáꞌˉ dseaˋ Israel, dsʉꞌ jaˋ ngáiñꞌˋ do e˜ guǿngꞌˋ laco̱o̱ˋ laco̱o̱ˋ e júuˆ e erˊ la úungˋ do. \p \v 8 Co̱ꞌ nɨne˜baaꞌ guiʉ́ˉ jaléꞌˋnaaꞌ e eáamˊ íingˉ ta˜ e júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ do e cajmeꞌˊ Moi˜ do fɨng song jmángꞌˋ dseaˋ ta˜ dseángꞌˉ laco̱ꞌ sɨꞌíˆ quiáꞌˉ. \v 9 Jo̱guɨ ꞌnéˉ e tó̱o̱ˋ dsiˋnaaꞌ cajo̱ e jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ jaˋ calɨ́ˉ faꞌ e catɨ́ɨngˉ jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ jmangꞌˆ e guiʉ́ˉ; dsʉco̱ꞌ e júuˆ e quiʉꞌˊ ta˜ do calɨ́ˉ e catɨ́ɨngˉ jaléngꞌˋ dseaˋ sooˋ dsíiˊ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ laangˋ mɨ˜ eeˋgo̱ ta˜ huɨ̱́ꞌˋ, jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ e laco̱ꞌ jmɨrǿngˋ dseeˉ yaaiñ˜, jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ jmɨꞌgóˋ Fidiéeˇ o̱ꞌguɨ jmɨꞌgórˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do cajo̱, jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jngangꞌˊ tiquiáꞌˆ niquiáꞌˆ, o̱si lɨ́ꞌˆ doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ jngangꞌˊ dseaˋ rúngꞌˋ, \v 10 lɨ́ꞌˆ lajaléngꞌˋ dseaˋ i̱ ꞌléeˊ e güɨɨiñˋ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ i̱ o̱ꞌ quiáꞌrˉ, o̱si dseañʉꞌˋ ꞌléerˊ e güɨɨiñˋ laꞌóꞌˋ dseañuiñꞌˋ, o̱si dseamɨ́ˋ ꞌléerˊ e güɨɨiñˋ laꞌóꞌˋ dseamɨ́ɨiñˉ é, jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ lǿøngˊ jo̱guɨ ta˜ ꞌnɨ́ɨngˋ dseaˋ, jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ ngɨˊ ta˜ quie̱ˊ jaléꞌˋ júuˆ adseeˋ, jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ éengˋ fiiˉ, jo̱ dsʉꞌ o̱ꞌ jáꞌˉ jaléꞌˋ e féꞌrˋ do. Jo̱ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ cuǿøngˋ feˇeeꞌ, e e júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ do catɨ́ɨngˉ jaléngꞌˋ i̱ jmóoˋ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ e jaˋ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ niguoꞌˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \v 11 Jo̱ e júuˆ niguoꞌˆ do røøbˋ cǿøngˋ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ jloꞌˆ quiáꞌˉ jial laangˋ dseaˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ. Jo̱ i̱ Fidiéeˇ dseaˋ güeangꞌˆ nɨcacuøꞌrˊ jnea˜ ta˜ e niníiꞌ˜guɨ́ɨ e júuˆ jo̱. \s1 Guiꞌmáangꞌˇ Fidiéeˇ e fɨ́ɨˉ lɨ́ɨiñˉ jnea˜ \p \v 12 Jo̱ cuǿøˉø guiꞌmáangꞌˇ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ carˋ ngocángˋ dsiiˉ e nɨcacuøꞌrˊ jnea˜ bíˋ e laco̱ꞌ niníiꞌ˜guɨ́ɨ júuˆ quiáꞌrˉ, co̱ꞌ eáamˊ nɨta˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jnea˜, jo̱baꞌ nɨcacuøꞌrˊ jnea˜ e ta˜ jo̱. \v 13 Jo̱ nañiˊ faꞌ jnea˜ malɨɨ˜guɨ eáangˊ gabˋ cafáꞌˉa uii˜ quiáꞌˉ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ gabˋ cajmeáanꞌ˜n jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ caløøm˜bɨ́ɨ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ cajo̱, dsʉꞌ ie˜ jo̱ eáamˊ calɨ́ꞌˉ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨngˉ Fidiéeˇ jnea˜, co̱ꞌ jaˋ mɨˊ cuíinˋn Dseaˋ Jmáangˉ ie˜ jo̱, jo̱guɨ jaˋ ñiiˉ cajo̱ e˜ jaléꞌˋ e gaˋ e jmóoˋo do. \v 14 Jo̱ dsʉꞌ Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ eáamˊ calɨguiúiñˉ có̱o̱ꞌ˜ jnea˜, jo̱ cajméerˋ e nɨcajáangꞌ˜ ꞌñiáꞌˋa fɨˊ jaguórˋ jo̱guɨ e nijmiꞌneáanˋnre cajo̱ e ngocángˋ dsiiˉ uíiꞌ˜ e cøøngˋ se̱e̱ˉnaaꞌ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \p \v 15 Dsʉco̱ꞌ dseángꞌˉ e jábꞌˉ e júuˆ la, jo̱guɨ dseángꞌˉ la guíimˋ ꞌnéˉ nilíˋ jáꞌˉ líingˋ jaléngꞌˋ dseaˋ e júuˆ la cajo̱; Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ cajárˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la e laco̱ꞌ nileáiñˉ jaléngꞌˋ dseaˋ røøngˋ dseeˉ, jo̱ lajeeˇ lajaléngꞌˋ dseaˋ røøngˋ dseeˉ, jnea˜bingꞌ i̱ eáangˊguɨ lɨ́ɨngˊ lajo̱. \v 16 Jo̱ uíiꞌ˜ e lajo̱b lɨ́ɨˊ, jo̱baꞌ Fidiéeˇ eáamˊ calɨ́ˉ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨiñˉ jnea˜; jo̱ cajméerˋ lajo̱ e laco̱ꞌ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ cajmijnéeiñˋ fɨˊ quiniˇ jaléngꞌˋ dseaˋ jiéngꞌˋ jial tíiˊ e féngꞌˊ dsíirˊ uii˜ quiéˉe. Jo̱ cajméerˋ lajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jnea˜ e laco̱ꞌ cuøˊ li˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nabɨ nijángꞌˋ yaang˜ fɨˊ jaguóˋ dseaˋ do, jo̱ lajo̱baꞌ nilɨseeiñˋ cøøngˋ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ lata˜. \v 17 ¡Jo̱baꞌ majmɨꞌgooˉnaaꞌ Fidiéeˇ jo̱guɨ majmiféngꞌˊnaaꞌre cajo̱, co̱ꞌ íbˋ Fidiéeˇ i̱ quiʉꞌˊ ta˜ fɨˊ laꞌúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ lata˜, jo̱guɨ íbˋ cajo̱ i̱ jaˋ cuǿøngˋ líˋ júungˉ jo̱guɨ jaˋ quɨ́ꞌˉ jmɨɨ˜ faꞌ e nineeng˜naaꞌre, jo̱guɨ jí̱i̱ꞌ˜ íbˋ Fidiéeˇ i̱ jáꞌˉ! Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ. \p \v 18-19 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, ꞌnʉˋ i̱ lɨnꞌˊ lafaꞌ jó̱o̱ˋo̱, lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌguɨ jí̱i̱ꞌ˜ júuˆ e nɨcaféꞌˋ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ lamɨ˜ jéengˊguɨ uii˜ quíiꞌˉ, e laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ jo̱ nijmɨꞌúunꞌˋ e nijméeꞌˆ røøˋ lají̱i̱ꞌ˜ ta˜ e nɨcangɨ́ɨnꞌˋ. Jo̱ jméeꞌˆ e ta˜ jo̱ laꞌeáangˊ e nɨsinꞌˊ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ e nɨtɨɨnꞌˋ guíiꞌ˜ e guiʉ́ˉ e catɨ́ɨnꞌˉ e nijmeꞌˆ. Dsʉꞌ i̱ lɨɨng˜guɨ dseaˋ nɨñiˊbre jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ e ꞌnéˉ jmérˉ dsʉꞌ jaˋ cajméerˋ lajo̱, jo̱baꞌ jaˋ téꞌrˋ e teáaiñˉ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 20 Jo̱ lajo̱b nɨcalɨ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ gángˉ dseañʉꞌˋ, jaangˋ i̱ siiˋ Himeneo jo̱guɨ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Jaangˉ, jo̱ nɨcajáanꞌ˜n i̱ dseaˋ la fɨˊ jaguóˋ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ e laco̱ꞌ nijmɨtɨ́ɨiñˋ e jaˋ cá̱rˋ júuˆ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \c 2 \s1 Jial ꞌnéˉ nimɨ́ꞌˉ dseaˋ Fidiéeˇ uii˜ quiáꞌˉ dseaˋ rúiñꞌˋ \p \v 1 Jo̱ e labaꞌ la guíingˋ e liúunꞌ˜n jaléngꞌˋ dseaˋ rúꞌˋnaaꞌ, e mɨ˜ féiñꞌˊ Fidiéeˇ, ꞌnéˉ mɨ́rˉ jmɨꞌeeˇ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ e laco̱ꞌ seaˋ jaléꞌˋ e ꞌnéiñˉ, jo̱guɨ e cuøꞌrˊ guiꞌmáangꞌˇ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jmóoˋ dseaˋ do. \v 2 Jo̱guɨ ꞌnéˉbɨ mɨ́ꞌrˉ Fidiéeˇ cajo̱ uii˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ cǿøngꞌ˜ i̱ quiʉꞌˊ ta˜ có̱o̱ꞌ˜guɨ quiáꞌˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ i̱i̱ˋ dseata˜ cajo̱, e laco̱ꞌ cuǿøngˋ e nilɨse̱e̱ˉnaaꞌ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ e jaˋ jmooˉnaaꞌ ta˜ jɨ́ɨngˋ, jo̱guɨ e jmɨꞌgooˋnaaꞌ Fidiéeˇ e ngocángˋ dsiˋnaaꞌ, jo̱guɨ e se̱e̱ˉnaaꞌ e jmooˉnaaꞌ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉ. \v 3 Co̱ꞌ e jo̱baꞌ guiʉ́ˉ, jo̱guɨ cajo̱ lajo̱baꞌ e iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ i̱ caleáangˋ jneaa˜aaꞌ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíˉiiꞌ, \v 4 co̱ꞌ Fidiéeˇ iiñ˜ e lajɨɨmˋ dseaˋ nileáiñˋ jee˜ dseeˉ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ iiñ˜ e nilɨñiˊ dseaˋ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌrˉ e catɨ́ɨngˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 5 Dsʉco̱ꞌ joˋ seengˋguɨ Fidiéeˇ i̱ fɨ́ɨngˊguɨ, co̱ꞌ jaamˋ Fidiéeˇ i̱ seengˋ; jo̱guɨ jaˋ seengˋ fɨ́ɨngˊ i̱ quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ i̱ ɨ́ɨˋ íꞌˋ uíiꞌ˜ quiáꞌˉ dseaˋ jmɨgüíˋ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáamˉbingꞌ i̱ quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ jméˉ lajo̱. \v 6 Jo̱ íbˋ dseaˋ i̱ cajángꞌˋ ꞌñiaꞌˊ carˋ cajúiñˉ e laco̱ꞌ niquírˉ cuaiñ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, jo̱ jaléꞌˋ e jo̱ cajmijnéemˋ Fidiéeˇ mɨ˜ catɨ́ˋ íꞌˋ lajo̱. \v 7 Jo̱ uíiꞌ˜ e jo̱baꞌ e caꞌnáangˉ Fidiéeˇ jnea˜ e lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ apóoˆ i̱ quie̱ˊ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ i̱ niꞌˊ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. Jo̱ casíiñˋ jnea˜ e laco̱ꞌ niꞌéeˆe jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel e júuˆ seaˋ contøøngˉ e catɨ́ɨngˉ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ jial nijángꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ jaguóˋ Fidiéeˇ cajo̱. Jo̱ dseángꞌˉ jáꞌˉ e júuˆ e cafáꞌˉa na, co̱ꞌ jaˋ jmɨgóoˋo. \p \v 8 Jo̱ lajo̱baꞌ iing˜ jnea˜ e jaléngꞌˋ dseaˋ güɨjmifémꞌˊbre Fidiéeˇ fɨˊ doñiˊ jiéꞌˋ fɨˊ lɨ˜ seeiñˋ e ɨˊ dsíirˊ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉ jo̱guɨ e o̱ꞌ guíiñˉ o̱ꞌguɨ e jɨ́ɨiñˋ cajo̱. \v 9 Jo̱guɨ lajo̱bɨ iing˜ jnea˜ cajo̱ e jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ güɨquíꞌˊbre sɨ̱ꞌrˆ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ, jo̱guɨ e jaˋ ꞌnéˉ faꞌ e cá̱rˋ ꞌmɨꞌˊ e ꞌgooˋ e to̱o̱˜ jaléꞌˋ e ꞌmoꞌˆ, o̱ꞌguɨ ꞌnéˉ faꞌ e nijmɨꞌɨɨng˜ ꞌñiaꞌrˊ e nijmérˉ e jloꞌˆguɨ jñʉguir˜ o̱ꞌguɨ ꞌnéˉ e cá̱rˋ jaléꞌˋ ñíˆ e ꞌmoꞌˆ eáangˊ lafaꞌ cunéeˇ o̱si cu̱u̱˜ e ꞌmoꞌˆ eáangˊ o̱ꞌguɨ sɨ̱ꞌrˆ e ꞌmoꞌˆ eáangˊ cajo̱. \v 10 Jo̱ dsʉꞌ jaˋ ꞌnéˉ jmérˉ lajo̱, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e jmérˉ jmangꞌˉ e guiʉ́bˉ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ i̱ dseángꞌˉ nɨjángꞌˋ yaang˜ fɨˊ jaguóˋ Fidiéeˇ. \v 11 Jo̱ lajaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ ꞌnéˉ e núˉbre lajaléꞌˋ e eˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e jaˋ séerˋ teáˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ, jo̱guɨ cajo̱ ꞌnéˉ e nʉ́ʉꞌ˜bre lají̱i̱ꞌ˜ e ta˜ e sɨꞌíˆ e nijmitir˜. \v 12 Jo̱ o̱ꞌguɨ jnea˜ cuøøˉ fɨˊ e jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ niꞌérˉ fɨˊ lɨ˜ sɨseángꞌˊ dseaˋ o̱ꞌguɨ e nisórˋ yʉ́ꞌˆguɨ laco̱ꞌ dseañʉꞌˋ, co̱ꞌ iing˜ jnea˜ e tiibˉ nijé̱rˉ mɨ˜ nitɨ́ˉ lɨ˜ sɨseángꞌˊ dseaˋ quiáꞌˉ e nijmiféiñꞌˊ Fidiéeˇ. \v 13 Dsʉco̱ꞌ cuǿøngˋ Adámbingꞌ i̱ cajméaangˋ Fidiéeˇ, jo̱guɨbaꞌ cajmeáaiñˋ i̱ dseamɨ́ˋ i̱ siiˋ Eva do. \v 14 Jo̱guɨ o̱ꞌ Adán i̱ calɨgǿngˋ, co̱ꞌ i̱ dseamɨ́ˋ i̱ siiˋ Eva do, íbˋ i̱ calɨgǿngˋ quiáꞌˉ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ do ie˜ jo̱, jo̱guɨ mɨ˜ calɨgǿiñˋ quiáꞌˉ i̱ ꞌlɨngꞌˆ do, jo̱b mɨ˜ caꞌuíingˉ dseeˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \v 15 Dsʉꞌ nileámˋ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ jee˜ dseeˉ quiáꞌrˉ song nijmitir˜ lají̱i̱ꞌ˜ e jmóoˋ jaangˋ niquiáꞌˆ dseaˋ, jo̱guɨ song e ngocángˋ dsíirˊ nijángꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ jaguóˋ Dseaˋ Jmáangˉ e jaˋ lɨtúngˉ dsíirˊ jo̱guɨ song nijmiꞌneáaiñˋ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ, jo̱guɨ cajo̱ song seeiñˋ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ i̱ cuíingˋ Dseaˋ Jmáangˉ. \c 3 \s1 Jial ꞌnéˉ lɨ́ɨngˊ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 1 Jo̱ lajo̱b fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, jo̱ dseángꞌˉ e jábꞌˉ e júuˆ la: song jaangˋ dseaˋ iiñ˜ e nicá̱rˋ nifɨˊ quiáꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱baꞌ co̱o̱ˋ ta˜ guiʉ́bˉ jǿørˉ e iiñ˜ nijmérˉ jóng. \v 2 Co̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ do ꞌnéˉ jmérˉ jmangꞌˉ e guiʉ́bˉ e laco̱ꞌ jaˋ cuǿøngˋ e nicuǿꞌˉ dseaˋ dseeˉ írˋ. Jo̱guɨ jaˋ ꞌnéˉ e seengˋ fɨ́ɨngˊ dseamɨ́ˋ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e iʉ˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ ta˜ quiáꞌrˉ jo̱guɨ e guiing˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ ta˜ e nijmérˉ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e nijmɨꞌgóˋ dseaˋ írˋ. Jo̱guɨ ꞌnéˉ e sɨtɨ́ɨiñˇ e cuǿꞌrˉ lɨ́ꞌˆ doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ e nidǿiñꞌˉ jo̱guɨ lɨ˜ nijéiñꞌˉ mɨ˜ i̱i̱ˋ guilíingˉ fɨˊ quiáꞌrˉ; jo̱guɨ eáangˊ ꞌnéˉ tɨɨiñˋ e eꞌrˊ jaléngꞌˋ dseaˋ cajo̱; \v 3 jo̱ jaˋ cuǿøngˋ faꞌ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ íingˊ o̱ꞌguɨ e jmóorˋ ta˜ tɨ́ɨngˊ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ rúiñꞌˋ, co̱ꞌ ꞌnéˉ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ dseaˋ rúngꞌˋ, jo̱guɨ e jaˋ ꞌnóorˋ mɨ́ɨꞌ˜; jo̱guɨ ꞌnéˉ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ dsináangˊ cuuˉ cajo̱. \v 4 Jo̱ i̱ dseaˋ íˋ ꞌnéˉ e tɨɨmˋbre quiʉꞌrˊ ta˜ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e quiʉꞌrˊ ta˜ røøˋ jaléngꞌˋ jó̱o̱rˊ e laco̱ꞌ nijmitiñꞌ˜ røøˋ jaléꞌˋ ta˜ huɨ̱́ꞌˋ; \v 5 dsʉco̱ꞌ song jaangˋ dseañʉꞌˋ jaˋ tɨɨiñˋ quiʉꞌrˊ ta˜ røøˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ ¿jial nilíꞌrˋ e niquiʉ́ꞌrˉ ta˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ jóng? \v 6 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, co̱ꞌ i̱ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ do jaˋ cuǿøngˋ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ táˋ caquɨ́ꞌˉ cajíngꞌˋ ꞌñiaꞌˊ e caꞌuíiñˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ jial fɨng cabíingˉ Fidiéeˇ írˋ uíiꞌ˜ e cajmɨjløngꞌˆ ꞌñiaꞌrˊ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ calɨ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ malɨɨ˜guɨ eáangˊ. \v 7 Jo̱guɨ ꞌnéˉ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ catɨ́ɨngˉ e nijmɨꞌgóˋ i̱ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ do írˋ, jo̱ lajo̱baꞌ jaˋ nicuǿꞌˉ dseaˋ dseeˉ írˋ o̱ꞌguɨ nijmɨgǿøngˋ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ írˋ cajo̱. \s1 Jial ꞌnéˉ lɨ́ɨngˊ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ néeˊ ni˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 8 Jo̱guɨ lana iin˜n fáꞌˆa quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ néeˊ ni˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ jaléngꞌˋ íˋ ꞌnéˉ lɨ́ɨiñˊ dseañʉꞌˋ i̱ guiúngˉ i̱ jmɨꞌgóˋ dseaˋ quiáꞌˉ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e quie̱rˊ jmangꞌˆ júuˆ e jáꞌˉ, jo̱guɨ jaˋ cuǿøngˋ faꞌ e nijmérˉ ta˜ ɨ̱́ꞌˋ o̱ꞌguɨ e jmérˉ ta˜ jmɨgǿøngˋ dseaˋ cajo̱ e laco̱ꞌ nilíꞌrˋ cuuˉ. \v 9 Jo̱guɨ ꞌnéˉ e dseángꞌˉ e jábꞌˉ lɨ́ɨiñˋ carˋ ngocángˋ dsíirˊ e júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e jáꞌˉ lɨ́ɨˋnaaꞌ do, jo̱guɨ ꞌnéˉ ñiˊbre jnang˜ e guiʉ́ˉ e nijmérˉ. \v 10 Dsʉꞌ laꞌuii˜ jangꞌˉ ꞌnéˉ ñíiñˋ co̱o̱ˋ ta˜jiʉb e fɨˊ lɨ˜ seángꞌˊ dseaˋ, jo̱ song guiʉ́ˉ nijmérˉ e ta˜ jo̱, jo̱guɨbaꞌ nɨcuǿøngˋ e nilíiñˉ dseaˋ i̱ néeˊ ni˜ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 11 Jo̱guɨ lajo̱bɨ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ dseañʉꞌˋ i̱ néeˊ ni˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ ꞌnéˉ e lɨ́ɨiñˊ dseamɨ́ˋ i̱ catɨ́ɨngˉ e nijmɨꞌgóˋ dseaˋ írˋ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e jaˋ quie̱rˊ jaléꞌˋ adseeˋ, jo̱guɨ dseángꞌˉ eáangˊ ꞌnéˉ e iʉ˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ ta˜ jmóorˋ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e éerˋ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jo̱. \v 12 Jo̱ i̱ dseañʉꞌˋ i̱ néeˊ ni˜ do jaˋ cuǿøngˋ faꞌ e seengˋ fɨ́ɨngˊ dseamɨ́ˋ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ ꞌnéˉ e tɨɨiñˋ quiʉꞌrˊ ta˜ røøˋ jaléngꞌˋ jó̱o̱rˊ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ i̱ caguiaangˉguɨ. \v 13 Dsʉco̱ꞌ mɨ˜ jmóoˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ néeˊ ni˜ do røøˋ jaléꞌˋ ta˜ quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ lɨ́ꞌˋbre e jmɨꞌgóˋ jaléngꞌˋ dseaˋ írˋ jo̱guɨ e eáangˊguɨ lɨta˜ dsíirˊ e teáaiñˉ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \s1 Júuˆ laniingˉ e calɨñiˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 14 Jo̱ eáamˊ iin˜n e ninii˜i fɨˊ na lajeeˇ lajmɨnábˉ e nimáang˜tú̱u̱ ꞌnʉˋ caléꞌˋ catú̱ˉ; dsʉꞌ lana jmoꞌˊo e jiˋ la, \v 15 dsʉco̱ꞌ song cacøøngˉguɨ́ɨ e jaˋ mɨˊ guiéeˊe fɨˊ na, jo̱baꞌ nɨñíˆbaꞌ jial ꞌnéˉ éeˋ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ laco̱ꞌ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ i̱ jí̱ꞌˋ jo̱guɨ i̱ seengˋ contøøngˉ do. Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋbingꞌ i̱ se̱ꞌˊ teáˋ jo̱guɨ e jmɨꞌǿꞌrˋ lají̱i̱ꞌ˜ e júuˆ jáꞌˉ e cajméeˋ Fidiéeˇ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 16 Jo̱ dseángꞌˉ eáamˊ laniingˉ ꞌgøngꞌˊ jaléꞌˋ e júuˆ jo̱ e jaˋ cajmijnéengˋ Fidiéeˇ lamɨ˜ jéengˊguɨ do. Jo̱ lalab lɨ́ɨˊ e júuˆ jo̱: \q1 Dseaˋ Jmáangˉ cajmijnéeiñˋ ꞌñiaꞌrˊ fɨˊ jmɨgüíˋ la \q2 e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ la jneaa˜aaꞌ, \q1 jo̱ e Jmɨguíˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ do \q2 cuøˊ li˜ e Dseaˋ Jmáangˉ lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ røøngˋ dseeˉ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. \q1 Jo̱ cangámˉ jaléngꞌˋ ángeles írˋ. \q1 Jo̱ eáangˊ caniꞌˉ júuˆ quiáꞌrˉ fɨˊ laꞌúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ, \q1 jo̱guɨ i̱ fɨ́ɨmˊ eáangˊ jáꞌˉ calɨ́ngˉ júuˆ quiáꞌrˉ, \q1 jo̱ cangámꞌˉtu̱r fɨˊ ñifɨ́ˉ caléꞌˋ catú̱ˉ. \c 4 \s1 Jial lɨ́ɨˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ tʉ́ˋ e teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 1 Jo̱ dseángꞌˉ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ féꞌˋ Jmɨguíˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ jaquiéengˊ e niꞌíingˉ jmɨgüíˋ, jo̱ ie˜ jo̱ nilɨseengˋ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ i̱ nitʉ́ˋ e teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ꞌ nijmérˉ nʉ́ʉꞌr˜ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e niꞌéˉ jaléꞌˋ guíˋ ꞌlɨꞌˆ e jmɨgóoˋ; jo̱ jaléꞌˋ e nijmɨgóoˋ do jáaˊ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ ꞌlɨmꞌˆ. \v 2 Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ eˊ jaléꞌˋ e júuˆ jo̱ lɨ́ɨiñˊ dseaˋ i̱ jmɨcaang˜ jo̱guɨ i̱ adseeˋ cajo̱, jo̱ lají̱i̱ꞌ˜ e ɨˊ dsíirˊ do jaˋ quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ e nilɨñirˊ su guiʉ́ˉ o̱si jaˋ dseengˋ é, co̱ꞌ contøømˉ jmóorˋ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ e co̱o̱bˋ mɨ˜ jábꞌˉ nilíiñˋ e guiʉ́bˉ jaléꞌˋ e jmóorˋ do. \v 3 Jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ lala quiʉꞌrˊ ta˜ e jaˋ cuǿøngˋ nicúngꞌˋ dseaˋ guóorˋ o̱ꞌguɨ cuǿøngˋ e nidǿꞌˉ dseaˋ lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ jmiñiˇ; dsʉꞌ Fidiéeˇbingꞌ i̱ cuøꞌˊ fɨˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nɨlɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌrˉ i̱ nɨcuíiˋ jaléꞌˋ júuˆ jáꞌˉ quiáꞌrˉ cajo̱ e cuǿømˋ dǿiñꞌˉ do doñiˊ eeˋ jmiñiˇ, lɨfaꞌ ꞌnéˉ e niñíiñˋ guiꞌmáamꞌˇ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. \v 4 Dsʉco̱ꞌ guiʉ́bˉ lajɨˋ e cajméeˋ Fidiéeˇ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baꞌ jaˋ cuǿøngˋ faꞌ e niféꞌˆnaaꞌ e jaˋ dseengˋ song niꞌíingꞌ˜naaꞌ jaléꞌˋ e jo̱ e cuǿøˉnaaꞌ guiꞌmáangꞌˇ Fidiéeˇ. \v 5 Co̱ꞌ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e féꞌˋ dseaˋ mɨ˜ féiñꞌˊ dseaˋ do, lɨgüeamꞌˆ jaléꞌˋ e jo̱. \s1 Jial lɨ́ɨngˊ jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 6 Jo̱ song niꞌéꞌˆ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e júuˆ la, jo̱guɨ eáamˊ tɨˊ oꞌˊ e jmɨtɨ́ɨmˋbɨꞌ e júuˆ quiáꞌˉ e teáangˉ dseaˋ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ jaléꞌˋ e júuˆ jloꞌˆ e nɨcañíꞌˉ jmɨtɨ́ɨnꞌˋ, jo̱baꞌ niꞌuíinꞌˆ jóng jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ guiʉ́ˉ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 7 Jo̱ dsʉꞌ ꞌnʉˋ ꞌnéˉ jméeꞌˆ e jaˋ jáꞌˉ lɨ́ɨnꞌˋ jaléꞌˋ júuˆ e jaˋ e uiing˜ seaˋ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌguɨ la féꞌˋ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ áangˊ quíˉnaaꞌ; co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e nijmɨꞌúunꞌˋ e jmɨꞌgooˋbɨꞌ Fidiéeˇ carˋ ngocángˋ oꞌˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e jmooꞌˋ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e fóꞌˋ, co̱ꞌ e lajo̱baꞌ e íingˆ ta˜ quíiꞌˉ. \v 8 Jo̱ íimˆjiʉ ta˜ quiáꞌˉ dseaˋ mɨ˜ jmóorˋ e cuøꞌrˊ bíˋ ngúuˊ táaiñˋ, jo̱ dsʉꞌ eáangˊguɨ íingˆ ta˜ fɨng e jmɨꞌgóˋ dseaˋ Fidiéeˇ carˋ ngocángˋ dsíirˊ, dsʉco̱ꞌ e jo̱ eáamˊ íingˆ ta˜ quiáꞌrˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la jo̱guɨ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ cajo̱. \v 9 Jo̱ lajalébꞌˋ e fáꞌˋa na dseángꞌˉ lajamꞌˉbaꞌ e jáꞌˉ, jo̱baꞌ lajɨɨmˋ dseaˋ ꞌnéˉ e jábꞌˉ nilíiñˋ e júuˆ jo̱ cajo̱. \v 10 Jo̱ uiing˜ e lajo̱baꞌ e cuøꞌˊ bíˋ yee˜naaꞌ jo̱guɨ eáamˊ íingꞌ˜naaꞌ iihuɨ́ɨˊ jee˜ e ta˜ la, co̱ꞌ nɨta˜ dsiˋnaaꞌ có̱o̱ꞌ˜ i̱ Fidiéeˇ i̱ jí̱ꞌˋ do e íˋbingꞌ i̱ láangˋ dseaˋ jee˜ dseeˉ quiáꞌrˉ, lɨfaꞌ eáangˊguɨ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jáꞌˉ lɨ́ɨngˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \p \v 11 Jo̱ lajaléꞌˋ e júuˆ la ꞌnéˉ fɨ́ꞌˆ jaléngꞌˋ dseaˋ jo̱guɨ ꞌnéˉ éꞌˆre cajo̱. \v 12 Jo̱ jie˜ mɨˊ cuøꞌˊ fɨˊ uøꞌˊ faꞌ e nijméˉ dseaˋ e jaˋ jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quíiꞌˉ dsʉꞌ uíiꞌ˜ e sɨmimꞌˋbɨꞌ laco̱ꞌguɨ yaaiñ˜. Co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e nisínꞌˋ nifɨˊ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ có̱o̱ꞌ˜ lajaléꞌˋ e fóꞌˋ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ lajaléꞌˋ e jmooꞌˋ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ jial ꞌneáanꞌˋ dseaˋ rúnꞌˋ. Jo̱guɨ ꞌnéˉ e sinꞌˊ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ e jméeꞌˆ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉ e laco̱ꞌ jaˋ niꞌeeꞌ˜ dseeˉ. \v 13 Jo̱ lajeeˇ e jaˋ mɨˊ guiéeˊe fɨˊ na, cuǿøꞌ˜ bíˋ uøꞌˊ e niꞌɨ́ꞌˆ jaléꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ fɨˊ lɨ˜ seángꞌˊ dseaˋ, jo̱guɨ cuǿøꞌ˜guɨꞌ bíˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ có̱o̱ꞌ˜ e júuˆ jo̱, jo̱guɨ éeꞌ˜guɨr cajo̱. \v 14 Jo̱guɨ jméeꞌ˜ ta˜ røøˋ lají̱i̱ꞌ˜ e tɨɨnꞌˋ ngánꞌˋ e cacuøꞌˊ Fidiéeˇ ꞌnʉˋ mɨ˜ caquidsiˊ jaléngꞌˋ yʉ́ʉꞌ˜ dseaˋ cǿøngꞌ˜ quiáꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ guóorˋ fɨˊ moguíꞌˆ jo̱ lajeeˇ jo̱ féꞌrˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \p \v 15 Jo̱guɨ quie̱ˊ cuente røøˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e na, jo̱ lajo̱baꞌ cuǿøngˋ e nilɨñiˊ dseaˋ jiéngꞌˋ jial jmɨcuáanꞌˋ e sinꞌˊ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 16 Jo̱ tɨ́ɨngˊ có̱o̱ꞌ˜ lajaléꞌˋ e jmooꞌˋ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ lajaléꞌˋ e eꞌˊ dseaˋ jiéngꞌˋ cajo̱, jo̱guɨ jaˋ jmɨtúngˉ oꞌˊ e sinꞌˊ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ song jmitíˆbaꞌ lajaléꞌˋ e júuˆ na, jo̱baꞌ Fidiéeˇ nileángˉ ꞌnʉˋ jee˜ jaléꞌˋ dseeˉ quíiꞌˉ, jo̱guɨ lajo̱b nijmérˉ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ núuˋ jo̱guɨ nʉ́ʉꞌ˜ júuˆ quíiꞌˉ. \c 5 \s1 Jial ꞌnéˉ éeˋ dseaˋ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ \p \v 1 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, jie˜ mɨˊ jmooꞌˋ e jíinꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ cǿøngꞌ˜, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e cuǿꞌˆre bíˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ røøˋ lafaꞌ mɨ˜ sɨɨnꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜ tiquíiˆbaꞌ. Jo̱guɨ ꞌnéˉ sɨɨnꞌ˜ røøˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ sɨmingꞌˋ e lafaꞌ sɨɨnꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜ rúnꞌˋ dseaˋ ngáangꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜baꞌ. \v 2 Jo̱guɨ ꞌnéˉ jmɨꞌgooꞌˋ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ i̱ nɨdseáangˉ lafaꞌ niquíiˆbaꞌ, jo̱guɨ cajo̱ ꞌnéˉ jmɨꞌgooꞌˋ jaléngꞌˋ sɨmɨ́ˆ e lafaꞌ rúmꞌˋbaꞌ jo̱ jaˋ cuǿøngˋ e ɨ́ˆ aꞌˊ e gaˋ có̱o̱ꞌr˜. \p \v 3 Jo̱guɨ cajo̱ jmɨꞌgooꞌˋ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ jaˋ seengˋ i̱ nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ quiáꞌrˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌnérˉ. \v 4 Jo̱ song i̱ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ do seengˋ jó̱o̱rˊ o̱si guieer˜ é, jo̱baꞌ íˋbingꞌ i̱ catɨ́ɨngˉ i̱ ꞌnéˉ nijméˉ íˆ írˋ e laco̱ꞌ nijmɨtɨ́ɨiñˋ do laꞌuii˜ jial e ꞌnéˉ nijmɨcó̱o̱ꞌr˜ jaléngꞌˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ jo̱guɨ jial e nijmérˉ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ cato̱ꞌˋ fɨ́ɨngˋ sejmiirˋ írˋ, dsʉco̱ꞌ lajo̱baꞌ e guiʉ́ˉ jo̱guɨ cajo̱ lajo̱baꞌ e iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ. \v 5 Jo̱ i̱ dseamɨ́ˋ i̱ dseángꞌˉ jáꞌˉ i̱ ꞌnɨ́ɨngˉ i̱ jaˋ i̱ seengˋ i̱ nijméˉ íˆ írˋ, dsʉꞌ nɨtab˜ dsíirˊ e Fidiéeˇbingꞌ i̱ nijméˉ íˆ írˋ contøøngˉ, jo̱baꞌ yejí̱bˉ féiñꞌˊ dseaˋ do jo̱guɨ uǿøˋ jmɨ́ɨbˋ mɨꞌrˊ dseaˋ do jmɨꞌeeˇ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜reiñꞌ. \v 6 Dsʉꞌ i̱ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ suungˋ la jmangꞌˉ e jloꞌˆ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la lɨ́ɨiñˊ lafaꞌ nɨꞌlɨɨm˜bre có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e lɨ́ˋ dsíirˊ do. \v 7 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, íiˉ ꞌgooˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e júuˆ e nɨcafáꞌˉa na e laco̱ꞌ jaˋ cuǿøngˋ nicuǿꞌˉ dseaˋ dseeˉ írˋ. \v 8 Jo̱ song i̱i̱ˋ dseaˋ jaˋ guiing˜ dsíirˊ faꞌ e nijmɨcó̱o̱ꞌr˜ dseaˋ rúiñꞌˋ lɨ́ꞌˆ la quie̱ˊ cartɨˊ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ jaˋ iiñ˜ faꞌ e nijmérˉ lajo̱, jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ nɨcatʉ́ˋbre lají̱i̱ꞌ˜ e siñꞌˊ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ dseángꞌˉ gaˋguɨb lɨ́ɨˊ quiáꞌrˉ laco̱ꞌguɨ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ mɨˊ jáꞌˉ lɨ́ɨngˋ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do. \p \v 9 Jo̱ lají̱i̱ꞌ˜ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ nɨtaang˜ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ e nilɨcó̱o̱ꞌr˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌnérˉ ꞌnéˉ e ngolíiñˉ lɨ́ɨˊguɨ laco̱ꞌ sesenta ji̱i̱ˋ jo̱guɨ e jaamˋ dseañʉꞌˋ quiáꞌrˉ calɨséngˋ lajeeˇ cateáaiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \v 10 Jo̱ i̱ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ do ꞌnéˉ e ñibˊ dseaˋ e lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ guiúngˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ e nɨcajméerˋ; lafaꞌ song nɨcato̱ꞌˋ fɨ́ɨiñˋ røøˋ jaléngꞌˋ jó̱o̱rˊ, jo̱guɨ song nɨcaꞌéerˋ e guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ guilíingˉ fɨˊ quiáꞌrˉ, jo̱guɨ song nɨcaru̱ꞌrˊ tɨɨˉ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ song nɨcajmɨcó̱o̱ꞌr˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nɨcaꞌíngꞌˋ iihuɨ́ɨˊ, lɨ́ꞌˆ lajeeˇ lajɨˋ e guiʉ́ˉ e nɨcacuøꞌˊ bíˋ ꞌñiaꞌrˊ e nɨcajméerˋ. \p \v 11 Jo̱guɨ jaˋ ꞌnéˉ faꞌ e nitáangꞌ˜ fɨˊ ni˜ jiˋ do jaléngꞌˋ i̱ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ jaˋ mɨˊ ngolíingˉ sesenta ji̱i̱ˋ e laco̱ꞌ nilɨcó̱o̱ꞌr˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌnérˉ; dsʉco̱ꞌ co̱o̱bˋ mɨ˜ nilɨꞌiiñ˜ e nidsihuíiñˉ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ iiñ˜ e nicúmꞌˋtu̱r guóorˋ caléꞌˋ catú̱ˉ, \v 12 jo̱baꞌ dseebˉ nilɨseaˋ quiáꞌrˉ jóng quiáꞌˉ e jaˋ nijmitir˜ lají̱i̱ꞌ˜ e sɨꞌíˆ e catɨ́ɨiñˉ e nijmérˉ. \v 13 Jo̱guɨ cajo̱ jmóorˋ ta˜ ngɨˊ la gui˜ ꞌnʉ́ʉˊ e o̱ꞌ e ta˜, jo̱ lajo̱baꞌ e uíingˉ e lɨfɨ́iñꞌˉ; jo̱guɨ o̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e lɨfɨ́iñꞌˉ do cajo̱, co̱ꞌ ngɨrˊ ta˜ quie̱ˊ adseeˋ lɨ́ꞌˆ doñiˊ lacaangˋ jiéꞌˋ lɨ˜ jaˋ catɨ́ɨiñˉ, jo̱guɨ féꞌrˋ jaléꞌˋ júuˆ e jaˋ catɨ́ɨngˉ nijmérˉ lajo̱. \v 14 Jo̱baꞌ iing˜ jnea˜ e nicúmꞌˋtu̱ guooˋ caléꞌˋ catú̱ˉ jaléngꞌˋ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ bíˋbɨ dsíiˊ, jo̱guɨ e nilɨseengˋ jó̱o̱rˊ, jo̱guɨ e niquiʉ́ꞌˉbre ta˜ røøˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ, jo̱ lajo̱baꞌ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ cuǿøngˋ nicuǿꞌˉreiñꞌ dseeˉ. \v 15 Dsʉco̱ꞌ seemˋ i̱ lɨɨng˜ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ i̱ nɨcaꞌnaamˋ yaang˜ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱ nɨcanaaiñˋ e síngꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ gaˋ có̱o̱ꞌ˜ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ. \p \v 16 Jo̱ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ dseamɨ́ˋ ꞌnɨ́ɨˉ jee˜ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ, güɨjméeˋbreiñꞌ íˆ, jo̱ lajo̱baꞌ jaˋ ꞌnéˉ e nicá̱ˋ i̱ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ caguiaangˉguɨ do ta˜ e nijmɨcó̱o̱ꞌ˜reiñꞌ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e ꞌnéiñˉ. \p \v 17 Jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ cǿøngꞌ˜ i̱ quiʉꞌˊ ta˜ røøˋ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ ꞌnéˉ e niquíbˋ e ꞌléeiñꞌ˜ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ, dsʉꞌ eáangˊguɨ guíingˋ ꞌnéˉ líˋ lajo̱ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ guiaˊ jo̱guɨ ta˜ eˊ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. \v 18 Dsʉco̱ꞌ lalab féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ: “Jaˋ jnɨ́ꞌˆ moꞌooˉ jóꞌˋ núuˆ quíiꞌˉ lajeeˇ e øꞌˊreꞌ cuɨꞌieeˋ.” Jo̱guɨ féꞌˋguɨ cajo̱: “Jaangˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ dseángꞌˉ ꞌnéˉ quíbˋ e ꞌléeiñꞌ˜ laco̱ꞌ catɨ́ɨngˉ.” \p \v 19 Jo̱guɨ jaˋ jmijíiꞌˇ cajo̱ fɨng song jmóoˋ dseaˋ dseeˉ quiáꞌˉ jaangˋ lajeeˇ i̱ dseaˋ cǿøngꞌ˜ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáꞌˉ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ song jaˋ mɨˊ caguilíingˉ gángˉ gaangˋ dseaˋ jiéngꞌˋ i̱ tíiˊ ni˜ i̱ nija̱ꞌˉ júuˆ røøˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e jo̱. \p \v 20 Jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ jaˋ quiʉꞌˊ dsíiˊ e jmóoˋbɨr jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ, jo̱baꞌ ꞌnéˉ fɨ́ꞌˆre fɨˊ quiniˇ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ e jaˋ dseengˋ jaléꞌˋ e jmóorˋ do, jo̱ lajo̱baꞌ niꞌɨ́ˉ ꞌgóˋ quiáꞌˉ i̱ caguiaangˉguɨ i̱ iing˜ jméˉ lajo̱. \p \v 21 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, jaléꞌˋ e júuˆ la fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ quíˉiiꞌ jo̱guɨ fɨˊ quiniˇ Dseaˋ Jmáangˉ có̱o̱ꞌ˜guɨ fɨˊ quiniˇ jaléngꞌˋ ángeles, e dseángꞌˉ ꞌnébˉ e contøømˉ tó̱o̱ˋ oꞌˊ jaléꞌˋ e júuˆ e nɨcafɨ́ɨˉɨ ꞌnʉˋ la, jo̱ jaˋ jmoꞌˊ cuente jaléꞌˋ e féꞌˋ dseaˋ, jo̱ co̱o̱ˋ guiꞌnábꞌˆ ꞌnéˉ ɨꞌˆ íꞌˋ. \v 22 Jo̱guɨ jie˜ mɨˊ quidsiꞌˋ guóoꞌˋ fɨˊ mogui˜ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ lajmɨnáˉ e jaˋ mɨˊ caꞌíiˋ oꞌˊ røøˋ, jo̱ lajo̱baꞌ jaˋ niquɨnꞌˆ jee˜ dseeˉ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ íˋ, jo̱guɨ jmɨꞌúunꞌˋ e jaˋ niténꞌˋ fɨˊ ni˜ dseeˉ. \p \v 23 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, e mɨ˜ jaˋ ꞌgooˋ dseengˋ tuꞌˋ jo̱ jaˋ uꞌˆ layaang˜ jmɨɨˋ, co̱ꞌ guiʉ́ˉguɨ niꞌuꞌˆ capíꞌˆ jmɨ́ꞌˆ mɨ́ꞌˆ huɨɨngˋ jǿꞌˆ e nɨcóꞌˊ. \p \v 24 Jo̱ seabˋ dseeˉ quiáꞌˉ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ e dsifɨbˊ lɨñiˊ dseaˋ nʉ́ꞌˉguɨ e nitɨ́ˉ fɨˊ lɨ˜ nitɨdsiˊ íꞌˋ quiáꞌrˉ, dsʉꞌ seaˋbɨ dseeˉ cajo̱ e jaˋ lɨñiˊ dseaˋ cartɨˊ mɨ˜ niguiéeˉ i̱ dseaˋ i̱ óoˋ dseeˉ do fɨˊ quiniˇ dseata˜. \v 25 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ e cajméeˋ dseaˋ, seaˋbaꞌ e dsifɨbˊ lɨlíꞌrˆ, jo̱ seaˋbɨ cajo̱ e jaˋ nilɨlíꞌrˆ dsifɨˊ jo̱ cøøngˋguɨ nilɨlíꞌrˆ, dsʉco̱ꞌ jaˋ cuǿøngˋ faꞌ lɨ́ꞌˆ nijé̱ˉ lajo̱ e sɨꞌmaangˇ. \c 6 \p \v 1 Jo̱guɨ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ jmóoˋ ta˜ quiáꞌˉ dseaˋ ꞌnéˉ e eáamˊ nijmɨꞌgórˋ fiir˜ e lɨ˜ jmóorˋ ta˜ do, jo̱ lajo̱baꞌ jaˋ niꞌuíingˉ e niféꞌˋ dseaˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ jo̱guɨ uii˜ quiáꞌˉ júuˆ quiáꞌrˉ cajo̱. \v 2 Jo̱guɨ song i̱ lɨɨng˜ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ jmóoˋ ta˜ quiáꞌˉ dseaˋ do seengˋ fiir˜ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ cajo̱, jo̱ jie˜ mɨˊ tʉ́rˋ e jmɨꞌgóˋreiñꞌ, dsʉco̱ꞌ røøbˋ teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. Co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ e nijmitir˜ røøˋguɨ jaléꞌˋ ta˜ quiʉꞌˊ i̱ fiir˜ do, dsʉco̱ꞌ dseaˋ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ ꞌneáangˋ rúngꞌˋ lɨ́ɨngˊ i̱ dseaˋ i̱ íngꞌˋ e ta˜ e jmóoˋ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ quiáꞌrˉ do. Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, éeꞌ˜guɨ dseaˋ jaléꞌˋ e júuˆ na jo̱guɨ síiꞌ˜guɨr cajo̱ e güɨjmiti˜bre lají̱i̱ꞌ˜ e júuˆ jo̱. \s1 Jial lɨ́ɨˊ mɨ˜ dsináangˊ dseaˋ cuuˉ \p \v 3 Jo̱ song seengˋ i̱ eˊ júuˆ e jiéꞌˋguɨ e jaˋ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ júuˆ e caꞌeˊ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱guɨ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ júuˆ quiáꞌˉ jial nilɨseengˋ dseaˋ cøøngˋ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ, \v 4 jo̱baꞌ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ jaangˋ i̱ jlømꞌˆ i̱ jaˋ e tɨɨngˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. Co̱ꞌ dseáˋ lafaꞌ jmohuɨ́ɨˊ quiáꞌrˉ e jmóorˋ ta˜ tɨ́ɨngˊ júuˆ quiáꞌrˉ e jaˋ cuøꞌrˊ júuˆ rúiñꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ lɨ˜ doñiˊ e sɨ́ɨiñˋ; jo̱ fɨˊ jo̱b lɨ˜ uíingˉ jaléꞌˋ dsihuɨ́ɨˊ jo̱guɨ e jaˋ seeiñˋ røøˋ jo̱guɨ e jmiguíiñˉ dseaˋ rúiñꞌˋ jo̱guɨ e jaˋ seaˋ júuˆ ta˜ dsíiˊ quiáꞌˉ rúiñꞌˋ, \v 5 jo̱guɨ jmóorˋ ta˜ tɨ́ɨngˊ e jaˋ guiéngˉ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ, co̱ꞌ jmangꞌˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆbaꞌ ɨˊ dsíirˊ, jo̱guɨ jaˋ cuíirˋ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ seaˋ contøøngˉ e catɨ́ɨngˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ jmáiñꞌˋ ta˜ e júuˆ jo̱ e laco̱ꞌ nilíꞌrˋ cuuˉ. Jo̱ jie˜ mɨˊ jmooꞌˋ e niquɨnꞌˆ jee˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ. \v 6 Jo̱ e jábꞌˉ dseángꞌˉ lajo̱b lɨ́ɨˊ, co̱ꞌ eáamˊ jloꞌˆ jo̱guɨ eáamˊ quíingˊ cajo̱ e júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ quiáꞌˉ jial nilɨseengˋ dseaˋ cøøngˋ có̱o̱ꞌr˜, dsʉꞌ lɨ́ɨˊ lajo̱ jí̱i̱ꞌ˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jmiꞌiáangˋ dsíiˊ có̱o̱ꞌ˜ jí̱i̱ꞌ˜ e seaˋ quiáꞌˉbre. \v 7 Dsʉco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ jaˋ eeˋ mɨˊ seaˋ quíˉnaaꞌ mɨ˜ calɨséngˋnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ jaˋ e cuǿøngˋ líˋ léˆnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la mɨ˜ nidseáꞌˆnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ; \v 8 jo̱guɨ song seabˋ jaléꞌˋ e quiee˜naaꞌ jo̱guɨ jaléꞌˋ sɨ̱́ꞌˋnaaꞌ, jo̱baꞌ có̱o̱ꞌ˜ jí̱i̱ꞌ˜ e jo̱b ꞌnéˉ e nijmiꞌiáangˋ dsiˋnaaꞌ. \v 9 Jo̱ dsʉꞌ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ eáangˊ iing˜ jmeángꞌˋ yaang˜ e nilɨseaˋ cuuˉ quiáꞌrˉ, jaˋ téꞌrˋ e iiñ˜ nijmérˉ jaléꞌˋ e jaˋ dseengˋ e laco̱ꞌ nilíꞌrˋ e cuuˉ do. Jo̱ jo̱b lɨ˜ uíingˆ e nisiꞌˊ fɨˊ gaˋ quiáꞌrˉ e nijmérˉ jaléꞌˋ e jaˋ uiing˜ seaˋ jo̱guɨ eáangˊ ꞌléeˊ quiáꞌrˉ cajo̱. Jo̱ mɨ˜ jmóoˋ dseaˋ jaléꞌˋ e jo̱, jo̱b lɨ˜ uíingˆ e íingˉ quiáꞌˉ dseaˋ jo̱guɨ e nidsilíiñˋ fɨˊ lɨ˜ ꞌlɨꞌˆ mɨ˜ nitɨ́ˉ oor˜ quiáꞌrˉ. \v 10 Dsʉco̱ꞌ mɨ˜ dseángꞌˉ eáangˊ dsináangˊ dseaˋ cuuˉ, jo̱b lɨ˜ uiing˜ quiáꞌrˉ e iiñ˜ nijmérˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ; jo̱guɨ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ nɨcatʉ́ˋbre e teáaiñˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ dsʉꞌ uíiꞌ˜ e jmóorˋ lajo̱, jo̱baꞌ lana eáamˊ jaˋ juguiʉ́ˉ nɨseeiñˋ. \s1 Júuˆ laniingˉ quiáꞌˉ Paaˉ e casɨ́ꞌrˉ Timoteo \p \v 11 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, ꞌnʉˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, jmihuíingˆ uøꞌˊ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e ꞌlɨꞌˆ na. Jo̱ güɨlɨseemˋbaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la e eeꞌˇ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉ, jo̱guɨ contøømˉ ꞌnéˉ guiing˜ oꞌˊ e jmeꞌˆ jí̱i̱ꞌ˜ e iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ jo̱guɨ e sinꞌˊ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌrˉ jo̱guɨ e jmiꞌneáanꞌˋ dseaˋ rúnꞌˋ jo̱guɨ e féngꞌˊ oꞌˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ e íinꞌ˜ jo̱guɨ e jaˋ jmɨjløngꞌˆ uøꞌˊ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ rúnꞌˋ. \v 12 Jo̱guɨ cuǿøꞌ˜ bíˋ uøꞌˊ e contøøngˉ sínꞌˉ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ; jo̱guɨ jie˜ mɨˊ tiunꞌˊ jaléꞌˋ e júuˆ na, jo̱baꞌ nitinꞌ˜ fɨˊ lɨ˜ guiʉ́ˉ mɨ˜ nijúunꞌˉ, dsʉco̱ꞌ uiing˜ e lajo̱baꞌ e catǿꞌˉ Fidiéeˇ ꞌnʉˋ, jo̱guɨ uiing˜ e jo̱baꞌ cajo̱ cajmeeˉ ꞌnʉˋ júuˆ fɨˊ quiniˇ fɨ́ɨngˊ dseaˋ e dseángꞌˉ e jáꞌˉbaꞌ e sinꞌˊ teáˋ có̱o̱ꞌ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. \v 13 Jo̱guɨ lana fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ i̱ cuøˊ e jí̱ꞌˋ dseaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ cajo̱ fɨˊ quiniˇ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ caféꞌˋ juguiʉ́ˉ quiáꞌˉ Fidiéeˇ fɨˊ quiniˇ Poncio Pilato, \v 14 jo̱baꞌ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ e jméeˆbaꞌ nʉ́ʉꞌ˜ jaléꞌˋ e nifɨ́ɨˆɨ ꞌnʉˋ, jo̱ jaˋ jmɨsɨ́ɨnꞌˆ jaléꞌˋ e jo̱ có̱o̱ꞌ˜ e jiéꞌˋ, jo̱ lajo̱baꞌ jaˋ e uiing˜ seaˋ e nijɨɨnꞌ˜. Jo̱ jmeeˉbɨꞌ lajo̱ cartɨˊ mɨ˜ nitɨ́ˉ íꞌˋ e nigüéengˉtu̱ Fíiˋnaaꞌ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \v 15 Jo̱ nijméˉ Fidiéeˇ lajo̱ mɨ˜ nitɨ́ˉ e íꞌˋ jo̱, dsʉco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ íbˋ dseaˋ i̱ güeangꞌˆ jo̱guɨ i̱ néeˊ ni˜ lajaléꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ lajaléngꞌˋ jo̱guɨ i̱ niingˉguɨ eáangˊ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ mogui˜, jo̱guɨ jí̱i̱ꞌ˜ íbˋ Fii˜ féngꞌˊ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ quiʉꞌˊ ta˜ cajo̱. \v 16 Jo̱guɨ jí̱i̱ꞌ˜ íbˋ i̱ jaˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ˜ e nijúuiñˉ, jo̱guɨ contøømˉ seeiñˋ e guiiñ˜ lɨ˜ jloꞌˆ jneáˋ jɨˋ e jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ cuǿøngˋ líˋ dsiquiéeiñˊ fɨˊ jo̱, o̱ꞌguɨ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ mɨˊ cangáaiñˋ dseaˋ do o̱ꞌguɨ líꞌrˋ faꞌ e niníiñˉ dseaˋ do cajo̱. ¡Jo̱ majmifémꞌˊbaaꞌre lata˜, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ íbˋ dseaˋ i̱ ꞌgøngꞌˊ! Jo̱ lajo̱b nilíˋ. \p \v 17 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, e júuˆ la: Síiꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ eáangˊ seaˋ cuuˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la e jaˋ güɨjmɨjløngꞌˆ yaaiñ˜ e eáangˊ ta˜ dsíirˊ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ cuuˉ quiáꞌrˉ, dsʉco̱ꞌ jaléꞌˋ e jo̱ seabˋ mɨ˜ jaˋ eeˋ quíingˊ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. Dsʉꞌ jaˋ ꞌnéˉ jmérˉ lajo̱, co̱ꞌ lɨ́ꞌˆ lɨˊ ꞌnéˉ jmérˉ e ta˜ dsíirˊ jí̱i̱ꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜ Fidiéebˇ, co̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ íˋbingꞌ dseángꞌˉ i̱ cuøˊ jaléꞌˋ e ꞌnéˉnaaꞌ quiáꞌˉ e se̱e̱ˉnaaꞌ fɨˊ jmɨgüíˋ la. \v 18 Jo̱ síiꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ seaˋ cuuˉ do e güɨjméeˋbre jmangꞌˉ jaléꞌˋ e guiʉ́ˉ, jo̱guɨ e eáangˊ güɨjmɨcó̱o̱ꞌr˜ jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ, jo̱guɨ e contøøngˉ guiing˜ dsíirˊ e nijmɨcó̱o̱ꞌr˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e seaˋ quiáꞌrˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jaˋ seaˋ jaléꞌˋ e ꞌnéˉ. \v 19 Jo̱guɨ song nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ i̱ dseaˋ seaˋ cuuˉ do jaléngꞌˋ dseaˋ rúiñꞌˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléꞌˋ e seaˋ quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ seaˋ uiing˜ quiáꞌrˉ e nitíiñꞌ˜ fɨˊ lɨ˜ guiʉ́ˉ mɨ˜ nijúuiñˉ e nilɨseeiñˋ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ lata˜. \s1 Júuˆ lɨ˜ cadséngˉ quiáꞌˉ Paaˉ \p \v 20 Jo̱ fɨ́ɨˉguɨ́ɨ ꞌnʉˋ, Timoteo, jie˜ mɨˊ jmɨtúngˉ oꞌˊ lají̱i̱ꞌ˜ ta˜ e nɨcaꞌíinꞌ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ. Jo̱guɨ jie˜ mɨˊ jáꞌˉ nuuꞌˋ jaléꞌˋ júuˆ ꞌlɨꞌˆ e jaˋ uiing˜ seaˋ, o̱ꞌguɨ e jméeꞌˆ ta˜ jɨ́ɨngˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ jíngꞌˉ e tɨɨiñˋ ngáiñꞌˋ. \v 21 Dsʉco̱ꞌ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ i̱ jáꞌˉ nɨcalɨ́ngˉ e júuˆ jmɨgóoˋ do nɨcatʉ́ˋbre e jáꞌˉ lɨ́ɨiñˋ júuˆ quiáꞌˉ Dseaˋ Jmáangˉ. \p Jo̱ mɨ́ɨꞌ˜ɨ Fíiˋnaaꞌ Fidiéeˇ e niꞌɨ́rˉ güeaꞌˆ quiáꞌrˉ fɨˊ lɨ˜ seengˋnaꞌ. Jo̱ lajo̱b nilíˋ. \p Jo̱ lanab jí̱i̱ꞌ˜ féꞌˋ jiˋ laꞌuii˜ quiáꞌˉ Paaˉ e catɨ́ɨngˉ Timoteo.