\id ROM - Cacua NT -Colombia 2008 (DBL -2013) 
\h Romanos 
\toc1 Romanos 
\toc2 Romanos 
\toc3 Ro 
\mt1 ROMANOS 
\c 1  
\s1 Queétdih ã tʉ́yat tʉ́ʉtat 
\p  
\v 1 Weém, Pablo biíhdih daacát tʉ́ʉtnit, yeéb Roma tʉ́tchidih moón Jesúíhwãdih wã wahna caá. Jesucristo weemdíh ñíonit, ã́ih tʉ́ini doonádih nihat baácdih moondíh ã naáwát tʉ́ʉtʉp jĩ. 
\p  
\v 2 Caán tʉ́ini dooná pínahdih jon jã́tih Dios naáwátdih naóh yapanitdih “Cã́acwãdih wã tʉ́i chãjbipna caá”, ãt niíj daacát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ.  
\v 3 Caán dooná ã wʉ̃ʉ́h ded pah ã jʉmat naáwát caá. Pánihna, caán cã́ac jʉmna, David jʉimená ĩ jʉima ãt jʉmʉp wʉt jĩ.  
\v 4 Pánih cã́ac jʉmna yʉhna, jwĩ Maáh Jesucristo Dios wʉ̃ʉ́h jʉmna, dedé yéejat wihcanni ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Pánih jʉmna, ã wʉnat tʉ́ttimah, Dios caandíh ã wẽpatjĩh ãt jwʉ́ʉb booanap wʉt jĩ. Pánih booana, Jesucristo yoobópdih ã wʉ̃ʉ́h ã jʉmatdih cã́acwãdih ãt jʉ́ʉtʉp wʉt jĩ.\x * \xo 1:4 \xt Mt 1.1; 12.23\x* 
\p  
\v 5 Caán Jesús tigaá weemdíh oinit, ã wẽpatjĩh ã́ih tʉ́ini doonádih nihat cã́acwãdih ã naáwát tʉ́ʉtʉp jĩ, caandíh tʉ́i jenah joinít, ĩ jepahat pínah niijná.  
\v 6 Yeebdíhbʉt ã́ihwã pínah ã ñíwichah, ñit jepahap taga.  
\v 7 Yeéb Roma tʉ́tchidih moón Dioíhwã, bʉ́dí ã oinitdih nin nʉ́odih wã wahna caá. Dios jwĩ íip, jwĩ Maáh Jesucristojĩh, yeebdíh oinit, ĩ tʉ́i teo wáaca naáh, ñi tʉ́i jʉmat pínah niijná. 
\s1 Pablo Roma tʉ́tchina enedih ã bejíhat 
\p  
\v 8 Nindih yeebdíh wã jwíih naóhbipna caá: Jesucristodih yeéb ñi tʉ́i jenah joyát doonádih nihat baácdih moón ĩ joiná caá. Queét ĩ naáwáchah, weembʉ́t joinít, bʉ́dí wã wẽina caá. Pánih wẽinit, Jesucristo ã wẽpatjĩh, jwĩ íip Diosdih nin pah wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Paá, meemdíh ĩ tʉ́i péeat tʉ́ina caá”, wãpĩ́ niijná caá.  
\v 9 Dios weemdíh ã wʉtʉchah wẽi jepahnit, ã wʉ̃ʉ́íh tʉ́ini doonádih wã tʉ́i bohéna caá. Dios ã enechah, yeebdíh ã teo wáacat pínah niijná, yeó jáap jʉmat pah caandíh wãpĩ́ ʉʉ́bhna caá.  
\v 10 Pánih ʉʉ́bhna, nin pahbʉt wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Paá, ¿bʉʉ jwʉhna ĩ pebhna enat tʉ́ʉtna, weemdíh ma wahmi niít?” wã niijná caá.  
\v 11 Tʉ́ini Espíritu weemdíh ã teo wáacat pah mʉntih, yeebdíhbʉt ã teo wáacat pínahdih wã náah yacna caá, yeéb Jesúsdih chah ñi tʉ́i péeat pínah niijná. Ã wẽpatdih ñi bíbohat pínahdih teo jã́ha ʉʉ́bíhna, yeebdíh bʉ́dí wã eníhna caá.  
\v 12 Jesúíhwã míic jʉmna, ã naáwátdih biícdih míic wéhenit, míic teo wáacna, chah jwĩ tʉ́i wẽibipna caá. 
\p  
\v 13 Weém dawá tʉ́tchinaboó bohé jibichah, caán tʉ́tchinadih moón judíowã nihcannit tʉ́ini doonádih joinít, dawá Jesúsdih ĩ jepahap jĩ. Pánihna, maatápdih ñi pebhboó wã bejíhip yʉh caá, dawá ñíih tʉ́tchidih moondíhbʉt Jesúíh doonádih wã naáwáchah joinít, ĩ jepahat pínah, yeebbʉ́t Jesúsdih chah ñi jenah joyát pínah niijná. Wã ʉ́ʉdwã panihnit, caandíh ñi jéihyatdih wã náah yacna caá.\x * \xo 1:13 \xt Hch 19.21\x* 
\v 14 Nihat cã́acwãdih tʉ́ini doonádih naáwát caá weemdíh náahap. Dahwani tʉ́tchinadih moondíh, tʉ́tchi wihcapboó jʉmnitdihbʉt, bohénitdih, bohécannitdihbʉt naáwát caá náahap.  
\v 15 Pánihni jʉmna, nihat yeéb Roma tʉ́tchidih moondíhbʉt tʉ́ini doonádih bʉ́dí wã bohéíhna caá. 
\s1 Jesúíh tʉ́ini dooná ded pah ã jʉmat 
\p  
\v 16 Caán tʉ́ini doonádih joinít, det Jesúsdih tʉ́i jepahnitdih Dios ã wẽpatjĩh ã tʉ́i ʉbna caá. Caán doonádih jwíih joinít, jwiít judíowã jwĩ jepahap jĩ. Jwĩ jepahat tʉ́ttimah, judíowã nihcannitbʉt joinít, ĩt jepahap jĩ. Pánih joinít, jwĩ jepahachah, jwiít nihatdih biíc yoobó ã wẽpatjĩh ã tʉ́i ʉbna caá. Páant ã wẽpatdih jéihnit, “Caán tʉ́ini doonádih ĩ jepahachah, Dios queétdih ã tʉ́i ʉbbipna caá”, niíj jenah joinít, caán doonádih bohéna, wãpĩ́ tíiccan caá.\x * \xo 1:16 \xt Mr 8.38; 1Co 1.18\x* 
\v 17 Pánih bohéna, nin pah wãpĩ́ niíj naóhna caá: “Ded Jesúsdih tʉ́i jenah joinídihjeh ‘Nin tʉ́ini caá’, Dios ã niíj enna caá. Páant ã niíj enat pah, jon jã́tih nin pah ĩt niíj daacáp tajĩ: ‘Caandíh tʉ́i jenah joinítdih “Queét tʉ́init caá”, Dios ã niíj enna caá. Pánih tʉ́i jenah joinítjeh páantjeh Diosjeéh ĩ tʉ́i jʉmbipna caá’, ĩt niíj daacáp tajĩ”, wãpĩ́ niijná caá.\x * \xo 1:17 \xt Hab 2.4\x* 
\s1 Cã́acwã ĩ yéej chãjat 
\p  
\v 18 Dios jeámant jʉmni yeejép chãjnitdih ã en íijna caá. Pánih yéej chãjna, ded pah Dios ã jʉmatdih bita ĩ jéihyat déedih ĩ jãhna caá. Páant ĩ chãjachah en íijnit, Dios bʉ́dí ã peéh chãjbipna caá. Páant ã peéh chãjat pínahdih nihat cã́acwãdih ã jéihyana caá.  
\v 19 Diosdih jwiít cã́acwã jwĩ jéih beedácah yʉhna, ded pah ã jʉmatdih caanjéh jwiítdih ãt jéihyanap taga. Páant ã jéihyanachah, caandíh jwĩ jéihyat pínah dedé bʉwat wihcan caá.  
\v 20 Diosdih jéih encan yʉhna, nihat ã chãjatjiboodíh jwĩ jéih enna caá. Pánih ennit, “Caán nihatdih Dios bʉ́dí ã wẽpatjĩh ã chãjni caá. Pánih chãjni jʉmna, nihat ĩ maáh páantjeh ã jʉmbipna caá”, jwĩ niíj jéihna caá.\x * \xo 1:20 \xt Hch 17.24-27\x* Caandíh jéihna yʉhna, det joyáh bojnitdih Dios ã peéh chãjbipna caá. Páant ã peéh chãjachah, “Obohjeéhtih, ded pah ma jʉmatdih jéihcan, meemdíh wã jenah joicáp jĩ”, det Diosdih ĩ jéih niijcán niít.  
\v 21 Dios ded pah ã jʉmatdih jéihna yʉhna, “Meém nihat ma chãjnidih enna, meemdíh bʉ́dí wã wẽina caá”, dawá caandíh ĩt niíj naóhcap jĩ. Queétdih ã tʉ́i chãjachah yʉhna, queétboó caandíh “Weemdíh ma tʉ́i chãjat tʉ́ina caá”, ĩt niijcáp jĩ. Páant caandíh ĩ joyáh bojatji jíib ĩ jenah joyát ãt bʉo peét bejep jĩ.\x * \xo 1:21 \xt Ef 4.17-18\x* 
\v 22 “Weém tʉ́i jenah joiní caá”, ĩ míic yee niijátji jíib, jenah joicánnit yoobát ĩt jʉmʉp jĩ.  
\v 23 Pánih jenah joicánnit jʉmna, Dios nihat jéihni, páantjeh jʉmnidih ĩt wẽicap jĩ. Pánih caandíh wẽican, “Meémboó nihat jéihni jʉmna, weemdíh ma jéih teo wáacna caá”, ĩ pãpniboodíh ĩt niíj weñep jĩ. Jwiít cã́acwã wʉnnit pínah míic jwĩ jʉmna yʉhna, cã́ac pah jígohnidih pãpnit, caandíh ĩt weñep jĩ. Pánih chãjnit, jiijní, nʉñʉ́p, mai panih jígohnidihbʉt pãpnit, “Meémboó chah wẽpni caá”, caandíh ĩt niíj wẽi naáwáp jĩ.\x * \xo 1:23 \xt Dt 4.16-18; Sal 106.20; Jer 2.11\x* 
\p  
\v 24-25 Dios nihat chãjni ã jʉmʉchah yʉhna, caandíhjeh ĩ wẽi naáwát déeji, “Nit caá chah wẽpnit”, niíj yee jenah joinít, ã chãjnitboodíh ĩt wẽi naáwáp jĩ. Páant queétdih ĩ wẽi naáwáchah ennit, “Ĩ náahatdihjeh ĩ chãja naáh”, niijnít, Dios queétdih ãt cádahap wʉt jĩ. Páant ã cádahat tʉ́ttimah, queétjeh chah yeejép ĩ chãjat pínahdihjeh jenah joinít, tíic náah jʉmnidih ĩt chãjap jĩ. Pánih yeejép chãjna, ĩ́ih bácahdihbʉt ĩt míic yéejanap jĩ. 
\p  
\v 26 Páant ĩ yee jenah joyóchah enna, “Yeejép ĩ náahatdihjeh ĩ bid dáhwa naáh”, niijnít, Dios queétdih ãt cádahap wʉt jĩ. Páant ií náah chãjatdih jenah joinít, yaádhboó neonádih náahcanjeh, yaádh míicjeh ĩt yéej chãjap jĩ.  
\v 27 Páant ĩ chãjat pah mʉntih, neonábʉt yaádhdih ĩ en ñinahat pah neoná míicjeh ĩt en ñinahap jĩ. Pánih en ñinahnit, queét neoná míicjeh ĩt yéej chãjap jĩ. Pánih yéej chãjnit, ĩ yéej chãjatji jíib ĩ́ih bácah, ĩ́ih jenah joyátbʉt páantjeh ãt yéej bejep jĩ. 
\p  
\v 28 Diosdih ĩ jwíih jéihna yʉhna, “Caandíh jéihyat weemdíh dedé pínah nihcan caá”, ĩ niíj jenah joyóchah ennit, Dios queétdih ãt cádahap wʉt jĩ, ĩ jenah joyát déheni pah ã jʉmat pínah niijná. Páant ã cádahat tʉ́ttimah, chah yeejép yoobát ĩt yoób jenah joyóp jĩ. Pánih chah yeejép jenah joinít jʉmna, jwĩ chãjca naáh déedih ĩt chãjap jĩ.  
\v 29 Pánih yeejép chãjna, bʉʉbʉt nin pah ĩ jʉmna caá: Dedé ĩ en ñinahatdihjeh ĩ yéej chãjna caá. Ded pah bitadih chah yeejép ĩ chãjat pínahdih bʉ́dí jenah joinít jʉmna, cã́acwãdih mao yohnit jʉmna, chah dawá bií déedih bʉ́dí en ñinahnit jʉmna, tʉb yeenit jʉmna, yeejép dooná naóhnitbʉt ĩ jʉmna caá.  
\v 30 Bitadih yee naóh peétnit jʉmna, Diosdih eníhcannit jʉmna, bitadih jĩ́gah encan, “Weém maáh panihni jʉmna, dedé wã náahatdih wã chãjbipna caá”, ĩ niíj jenah joiná caá. “Weémboó chah jéihni caá”, niíj jenah joinít jʉmna, bitadihbʉt páant niíj naóhnit ĩ jʉmna caá. Chah yeejép ĩ chãjat pínahdihjeh jenah joinít ĩ jʉmna caá. Ĩ mánadih jepahcannit jʉmna,  
\v 31 jenah joicánnit jʉmna, ĩ niiját pah chãjcannit jʉmna, ĩ déewãdih oicannit jʉmna, bitadih jĩ́gah encan, ĩ teo wáaccan caá.  
\v 32 Páant yeejép ĩ chãjatdih ĩ cádahcatji peéh Dios iiguípna queétdih ã yohbipna caá. Páant ã peéh chãjat pínahdih jéihna yʉhna, ĩ yéej chãjatdih ĩ cádahcan caá. Pánihna, bita ĩ yéej chãjachah ennit, “Páant ñi chãjachah, ã tʉ́ina caá”, queétdih ĩ niíj wẽi naóhna caá. 
\c 2  
\s1 Dios ã peéh chãjat pínah yoobópdih ã jʉmat 
\p  
\v 1 Yeéb cã́acwã míicjeh jʉmna yʉhna, ¿Dépanih tigaá “Yeejépwã yoobát ĩ jʉmʉchah, ĩ yéej chãjat jíib, queétdih peéh chãjat caá náahap”, ñi niíj jenah joí? Yeebbʉ́t queét ĩ chãjat pahjeh mʉn tigaá biíc yoobó ñi chãjap. “Jwiít yéej chãjcah, jwiítdih dedé yéejat peéh wihcan caá”, ñi jéih niijcán caá. Pánihnit jʉmna, bitadih naóh yacnit, yeebjéh peéh chãjatdih míic wʉtna caá ñi chãjap.\x * \xo 2:1 \xt Mt 7.1; Lc 6.37\x* 
\v 2 Nihat yéej chãjnitdih Dios ã peéh chãjbipna caá. Yoobópdih chãjni ã jʉmʉchah, ã peéh chãjatbʉt yoobópdih ã jʉmatdih jwĩ jéihna caá.  
\v 3 Cã́acwã míicjeh jʉmna yʉhna, “Peéh chãjat caá náahap”, niíj naóh yacnit ñi jʉmʉchah, yeebbʉ́t biíc yoobó ñi chãjat jíib, yeebdíhbʉt peéh chãjat ã jʉmbipna caá. “Jwĩ yéej chãjachah yʉhna, ãpĩ́ peéh chãjcan beé. Pánihna, bʉʉ pohba, ã peéh chãjcan niít”, ñipĩ́ niíj jenah joiná yʉh caá. ¿Dépanih tigaá páant ñi niíj jenah joí? Yeebdíhbʉt Dios ã peéh chãjbipna caá.  
\v 4 Obohjeéhtih, ñi yéej chãjachah yʉhna, Dios yeebdíh jĩ́gah ennit, ã peéh chãj jwʉhcan caá. Páant ã peéh chãjcatdih enna, “Dios wã yéejatdih ã íijcan caá”, ñi niíj jenah joiná yʉh caá. Obohjeéhtih, yeebdíh ã tʉ́i chãjatdih ennit, caandíh ñi jepahat pínahdih pã́ina caá ã chãjap.  
\v 5 Obohjeéhtih, yeebdíh ã jĩ́gah enechah yʉhna, yeébboó caandíh ñi jepahíhcan caá. Ñi yéej chãjatdih cádahíhcah, yeebdíh ã peéh chãjbipna caá. Ã peéh chãjat pínah yeó jáap jã́tih, chah ñi yéej chãjachah ennit, caán yeó jáapdih yeebdíh chah ã peéh chãjbipna caá. Yeecanjeh, ã niijátji biíc yoobó ã peéh chãjatdih nihat cã́acwã ĩ jéihbipna caá.  
\v 6 Cã́acwã yoobó ded pah ĩ chãjatji jíib Dios queétdih ã jíib chãjbipna caá.\x * \xo 2:6 \xt Sal 62.11-12; Pr 24.12; Jer 17.10; Ez 18.30; 33.20; Mt 16.27\x* 
\v 7 Det bitadih tʉ́inijeh chãjnit, Dios queétdih ã wẽi naáwát pínahdih bidnit, yeó jáap jʉmat pah ã pebhboó jʉmíhnit, queétdih bácah páantjeh Dios ãjeéh ã jʉmat tʉ́ʉtbipna caá.  
\v 8 Obohjeéhtih, det ĩ náahatdihjeh chãjnit, bitadih tʉ́i chãjcannit, queétboodíh Dios bʉ́dí íijnit, ã peéh chãjbipna caá.  
\v 9 Páant ã peéh chãjachah, nihat yéejnit yoobó tʉbit yeejép ĩ yapbipna caá. Judíowã nihcannitdih ã peéh chãjbipna caá. Obohjeéhtih, judíowã Moisés ã wʉtatjidih bíbohna yʉhna, ĩ tʉ́i jepahcatji jíib queétboodíh chah ã peéh chãjbipna caá.  
\v 10 Det tʉ́i chãjnitdih, “Ñi tʉ́i chãjna beé”, ã niijbípna caá. Páant ã niijnítdihjeh Dios ã tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtbipna caá. Judíowãdih, judíowã nihcannitdihbʉt biíc yoobó ã tʉ́i chãjbipna caá. 
\p  
\v 11 Dios nihat cã́acwã ded pah jwĩ chãjatdih enna, yeejépwãdih, tʉ́initdihbʉt yoobópdih ã chãjbipna caá. Pánih chãjna, judíowãdih, judíowã nihcannitdihbʉt biíc yoobó ã chãjbipna caá.\x * \xo 2:11 \xt Dt 10.17\x* 
\v 12 Páant biíc yoobó chãjni ã jʉmʉchah, nin pah ã jʉmna caá: Moisés ã wʉtatjidih jéihcannitboó ĩ yéej chãjachah, ĩ yéejat jíib iiguípna ĩ bejbipna caá. Pánihna, biíc yoobó caán wʉtatjidih jéihnitbʉt ĩ yéej chãjachah enna, “Queétdih peéh chãjat náahna caá, caán wʉtatjidih ĩ yap yohat jíib”, Dios queétdihbʉt ã niíj enna caá.  
\v 13 Caán ã wʉtatjidih ĩ en naáwáchah, páantjeh joijéhnitdih “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj encan niít. Obohjeéhtih, ã wʉtatjidih tʉ́i jepahnitboodíh “Nit tʉ́init caá”, ã niíj enbipna caá.  
\v 14 Judíowã nihcannit ĩ jéihyatjĩhjeh tʉ́i chãjna, Moisés ã wʉtatjidih jéihcan yʉhna, caandíh ĩ jepahna caá.  
\v 15 Pánih jepahna, caán ã wʉtatjidih jéihcan yʉhna, queét ĩ jenah joyátmant caán wʉtat panihni ã jʉmna caá. Páant ã jʉmʉchah, yéej chãjat jenah joyát ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah, “Páant wã chãjachah, ã tʉ́ican niít”, ĩ niíj jéihna caá. Ded tʉ́i chãjatdih, yéej chãjatdihbʉt ĩ jéihna caá.  
\v 16 Pánihna, péeni yeó jáapdih Dios Jesucristodih cã́acwã ded pah ĩ yéej chãjatdih ĩ jweéátji jíib ã peéh chãjat tʉ́ʉtbipna caá. Páant tigaá ã́ih tʉ́ini doonádih wãpĩ́ naóh bohéna caá. 
\s1 Moisés ã wʉtatjidih judíowã ĩ jepahcat 
\p  
\v 17 Tʉ́ini doonádih judíowãdih bohéna, nin pah queétdih wãpĩ́ niíj naóhna caá: Yeéb judíowã, Moisés ã wʉtatjidih jéihnit jʉmna, “Jwiít judíowã chah tʉ́init jwĩ jʉmna caá. Jwiítjeh caá Dioíhwã”, ñi niíj jenah joiná caá.  
\v 18 Caán wʉtatjidih jéihnit jʉmna, ded pah Dios ã náahatdihbʉt ñipĩ́ jéihna caá. Pánih jéihnit jʉmna, “Jwĩ tʉ́i chãjat pínahdih jéih ñíonit jwĩ jʉmna caá”, ñipĩ́ niíj jenah joiná caá.  
\v 19 “Tʉ́i jéihnit jʉmna, jéih encannit panihnitdih jwĩ jéih teo wáacna caá. Jiiát panihnit jʉmna, dʉpʉ́napboó jʉmnit panihnitdih jwĩ jéih bohéna caá, ded pah tʉ́i chãjatdih ĩ jéihyat pínah niijná”, ñipĩ́ niíj jenah joiná caá.  
\v 20 “Jwiít judíowã caán wʉtatjidih jéihna, tʉ́i yoobópdih jéihnit jwĩ jʉmna caá. Pánih jʉmna, det jenah joicánnitdih, wébít panihnitdihbʉt jwĩ jéih bohéna caá”, ñipĩ́ niíj jenah joiná yʉh caá. 
\p  
\v 21 Obohjeéhtih, páant niíj jenah joiná yʉhna, ¿dépanih tigaá queétdih ñi bohéíhatdih yeebjéh ñi jwíih míic bohécan? Bitadih nʉʉmát tʉ́ʉtcan yʉhna, ¿dépanih tigaá yeebjéhbʉt ñi nʉʉ́m?  
\v 22 Bita ĩ áa nihcannitjĩh yéej chãjat tʉ́ʉtcan yʉhna, ¿dépanih tigaá yeebjéhbʉt biíc yoobó ñi áa nihcannitjĩh ñi yéej chãj? Judíowã nihcannit ĩ pãpnidih tʉbit iiná yʉhna, ¿dépanih tigaá ĩ pãpni ã ñʉhat mʉʉnádih waadnít, orodih platadihbʉt ñi nʉʉ́m?  
\v 23 “Jwiít judíowã Moisés ã wʉtatjidih jéihnit jwĩ jʉmna caá”, wẽi niijná yʉhna, caán wʉtatjidih yeebjéh ñi yap yohna caá. Pánih yap yohna, ñi tʉ́i chãjcatdih ennit, “Dios páant wʉtni ã jʉmʉchah, caandíh jwĩ náahcan caá”, bita ĩ niíj jenah joimí nacaá.  
\v 24 Páant ñi chãjatdih Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Yeéb judíowã wʉ̃t jʉmnit, ‘Diosdih wẽinit poómp’, ĩ niijnít yʉhna, Dios ã wʉtatdih ñi yap yohochah enna, judíowã nihcannitboó Diosdih yeejép ĩ naóh peétna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 2:24 \xt Is 52.5\x* 
\p  
\v 25 Jwiít judíowãdihjeh quehli nah yapat chóodih Dios ãt bóod yohat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ, ã́ihwã jwĩ jʉmatdih jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná. Pánih bóodna, “Míihwã jʉmnit, Moisés ã wʉtatjidih jwĩ jepahbipna caá”, Diosdih jwĩ niíj jʉ́ʉtna caá. Obohjeéhtih, “Jwiít bóodnit jwĩ jʉmna caá”, niijná yʉhna, Moisés ã wʉtatjidih jepahcan, ñi bóodatji yeebdíh dedé pínah nihcan caá.  
\v 26 Det judíowã nihcannitboó bóodcannit jʉmna yʉhna, caán wʉtatjidih ĩ jepahachah enna, “Nit wĩ́ihwã caá”, Dios queétdih ã niíj enbipna caá. Jwiít bóodnitdih ã niíj enat pah mʉntih, queétdihbʉt biíc yoobó ã niíj enna caá.  
\v 27 Dawá judíowã Moisés ã wʉtatjidih jéihna yʉhna, caandíh ĩ jepahcan caá. Obohjeéhtih, queét judíowã nihcannitboó bóodcannit jʉmna yʉhna, ã wʉtatjidih ĩ tʉ́i jepahna caá. Páant ĩ jepahachah ennit, Dios jwiít judíowãdih nin pah ã niijbípna caá: “Queét bóodcannit, Moisés ã wʉtatjidih jéihcan yʉhna, caandíh ĩ jepahap be. ¿Dépanih tigaá yeéb bóodnitboó caán wʉtatjidih jéihna yʉhna, caandíh ñi jepahcan? Yeébboodíh chah yeejép peéh chãjat caá náahap”, ã niijbípna caá.  
\v 28-29 Judío yoobát ded pah ã jʉmatdih bʉʉ wã naóhbipna caá. Bóodni jʉmna yʉhna, Diosdih jepahcanni judío yoobát nihcan caá. Ã wʉtatjidih jéihna yʉhna, jepahcan, judío yoobát nihcan caá. Obohjeéhtih, ded Diosdih wẽi jepahni judío yoobát ã jʉmna caá. Pánihna, ã́ih quehli nah yapat chóodih ã bóod yohat tʉ́ʉtat pah ã yéej chãjatdih cádahna, ã jenah joyátdih ã tʉ́ʉt nʉʉmná caá. Pánihnidih “Nin tʉ́ini caá”, Dios ã niíj enna caá. Cã́acwã caandíh ĩ wẽi naóhcah yʉhna, Diosjeh caandíh ã wẽi naóhna caá.\x * \xo 2:28-29 \xt Dt 10.16; 30.6; Jer 4.4\x* 
\c 3  
\p  
\v 1 Weém páant niíj naóhna, “Jwiít judíowã jwĩ jʉmʉchah, Dios jwiítdih ã wʉtatji pah bóodnit jwĩ jʉmʉchahbʉt, dedé pínah nihcan caá”, wã niijcán caá.  
\v 2 Judíowã jwĩ jʉmat jíib, jwiítdih bʉ́dí tʉ́yat ã jʉmna caá. Dios naáwátdih jwiítdih ãt jwíih wʉ̃hʉp tajĩ, bitadih jwĩ naóh yapaat pínah niijná.\x * \xo 3:2 \xt Sal 147.19-20\x* 
\v 3 Obohjeéhtih, biquína jwĩ déewã caán naáwátdih jepahcan, “Ma wʉtatdih jwĩ tʉ́i jepahbipna caá”, ĩ niijátji pah ĩt chãjcap jĩ. “Páant queét ĩ niijátji pah ĩ chãjcah, Diosbʉt biíc yoobó ã niijátji pah ã chãjbican nacaá”, ¿ñi niíj jenah joí niít?  
\v 4 ¡Nihcan caá! Nihat cã́acwã yoobó yeenit ĩ jʉmʉchah yʉhna, Diosboó ã niijátji pahjeh ã chãjbipna caá. Páant yeecanni ã jʉmʉchah jéihna, jon jã́tih David, Dios naáwátdih naóh yapani, ã yéej chãjatdih naóhna, nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Wã yéej chãjachah ennit, ‘Peéh chãjat caá náahap meemdíh’, ma niijíchah, yoobópdih naóhni ma jʉmatdih nihat ĩ jéihna caá. Pánih jéihnit, ded meemdíh ã jéih yap yohcan niít”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 51.4)\rq* 
\p  
\v 5 Biquína ĩ jenah joyátjĩhjeh nin pah ĩta niíj jenah joi tá yʉh caá: “Jwiít jwĩ yéej chãjachah, Dios yoobópdih ã jʉmatdih cã́acwã chah ĩta jéih taga. Pánihna, jwĩ yéej chãjachah, ã tʉ́ina caá. Páant tʉ́ini ã jʉmʉchah, jwĩ yéejat peéh chãjna, Dios yoobópdih ãta chãjcan taga”, ĩta niíj jenah joi tá yʉh caá.  
\v 6 Obohjeéhtih, páant nihcan caá. Jwĩ yéej chãjatdih peéh chãjcan, yoobópdih chãjni ãta nihcan tagaá. Pánih jʉmna, nihat ĩ yéej chãjat jíib ãta jéih peéh chãjcan tagaá. 
\p  
\v 7 Bitaboó nin pah ĩta niíj jenah joi tá yʉh caá: “Jwiít cã́acwã yeenit jʉmna, jwĩ niijátji pah jwĩpĩ́ chãjcan caá. Obohjeéhtih, Diosboó yeecanni caá. Pánihna, ded pah yeenit jwĩ jʉmatdih jenah joinít, Dios ded pah yeeat wihcanni ã jʉmʉchah, chah jwĩta tʉ́i jéih taga. Páant ã jʉmʉchah, jwĩ yeeatji jíib peéh chãjat ãta wihcan taga.  
\v 8 Páant niíj jenah joiná, “Yeejép chãjna, Dios tʉ́ini ã jʉmatdih jʉ́ʉtna caá jwĩ chãjap. Pánihna, ¿jwĩ yéej chãj jĩíh?” ĩta niíj jenah joi tá yʉh caá. “Pánihatdih Pablowã ĩ bohéna caá”, biquína jwiítdih ĩ niíj yee naóhna caá. Páant ĩ niíj yee naáwáchah joinít, “queétdih peéh chãjat caá náahap”, Dios ã niiját yoobópdih caá. 
\s1 Jwiít nihat cã́acwã ã peéh chãjnit pínah jwĩ jʉmat 
\p  
\v 9 ¿Ded pah tigaá yeéb ñi niíj jenah joí? ¿Jwiít judíowã bita chah tʉ́init niít jwĩ jʉmʉp? Nihcan caá, wã déewã. Nin pah yeebdíh wã jwʉ́ʉb naóhna caá: Jwiít judíowã, judíowã nihcannitbʉt nihat biíc yoobó Dios ã peéh chãjnit pínah míic jwĩ jʉmna caá.  
\v 10 Jon jã́tih Dios naáwátdih naóh yapanit ĩ daacátji pahjeh tigaá ã jʉmʉp: 
\q1 “Ded yoobópdih chãjni wihcan caá. 
\q1  
\v 11 Nihat ded pah Dios ã jʉmatdih ĩ tʉ́i jenah joicán caá. Nihat cã́acwã yoobó caandíh joííhcan, bidcannit míicjeh tigaá. 
\q1  
\v 12 Nihat Diosdih náahcan, tac pʉ́ʉd bejat pah ĩt chãjap taga. Ded tʉ́i chãjni ã wihcan caá. \rq (Sal 14.1-3; 53.1-3; Ec 7.20)\rq* 
\q1  
\v 13 Ĩ́ih jacnaboó cã́ac ĩ yohni jaáh jéwe lajna ã wĩ́ij bacaat pah caá ã jʉmʉp. Wéhena, yeeat míicjeh ĩ naóhna caá. Mai ã chãacáchah, ã́ih man cã́acdih ã yéejaat pah, queét yeenit bitadih ĩpĩ́ yéejana caá. \rq (Sal 5.9; 140.3)\rq* 
\q1  
\v 14 Pánih yeenit, bitadih jió waadáát pah chãjnit, tʉbit jʉ̃ihnitbʉt ĩ jʉmna caá. \rq (Sal 10.7)\rq* 
\q1  
\v 15 Pánihnit jʉmna, cã́acwãdih mao yohíhnitjeh caá ĩ jʉmʉp. 
\q1  
\v 16 Ded ĩ bejepboó jʉmnitdih yeejép chãjna, ĩpĩ́ moh yéejana caá. 
\q1  
\v 17 Bitadih tʉ́i chãjcan, ĩjeéh ĩ tʉ́i jʉmcan caá. \rq (Is 59.7-8)\rq* 
\q1  
\v 18 Diosdih jenah joicánjeh, ĩ jepahcan caá”, ĩt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 36.1)\rq* 
\p  
\v 19-20 Páant ĩ niíj daacátjidih náhninit, jwiít judíowã nin pah jwĩ niíj jéihna caá: “Nihat Dios naáwátji jwĩ́ih pínah caá. Páant ã jʉmʉchah, jwiítdih caá caandíh jepahat náahap”, jwĩ niíj jéihna caá. Ã wʉtatdih jéihna yʉhna, caandíh jepahcan, “Jwiítdih yéejat peéh wihcan caá”, jwĩ jéih niijcán caá. Jwiít judíowã Dios ã peéh chãjnit pínah jwĩ jʉmat pah mʉntih, nihat baácdih moón judíowã nihcannitdihbʉt biíc yoobó ã peéh chãjbipna caá. Ã wʉtatdih nihat cã́acwã jwĩ tʉ́i jepahcan caá. Páant jwĩ jepahcah, Moisés ã wʉtatjidih joinít, Diosdih jwĩ yap yohatdih jwĩ jéihna caá. Pánih jéihnit, Diosdih nin pah jwĩ jéih niijcán caá: “Ma wʉtatdih wã tʉ́i jepahachah, ‘Tʉ́ini ma jʉmna caá’, weemdíh ma niíj enmi nacaá”, jwĩ jéih niijcán caá.\x * \xo 3:19-20 \xt Sal 143.2; Gá 2.16\x* 
\s1 Diosdih jepahna, ã́ihwã jwĩ jʉmat 
\p  
\v 21-22 Páant niíj péanit, jwiít cã́acwã ded pah Diosjeéh jwĩ tʉ́i jʉmat pínah ã jenah joyátjidih bʉʉ yeebdíh wã naóhbipna caá. Moisés ã wʉtatjidih jepah beedácan, jwiít nihat Dios biícdih jwĩta jéih jʉmcan tagaá. Caandíh jéihna, caán wʉtatjidih ded pah jwĩ jepahatdih jenah joicánjeh, det Jesucristoboodíh jepahnitdih, “Queét tʉ́init caá”, ã niíj enna caá. Jon jã́tih Moisés, Dios naáwátdih bita naóh yapanitbʉt caán ã jenah joyátjidih ĩt daacáp tajĩ. Pánihna, bʉʉ ded pah Dios jwiítdih “Nit tʉ́init caá”, ã niiját pínahdih jwiít nihat cã́acwãdih ãt jéihyanap taga. Jwiít judíowãdih, judíowã nihcannitdihbʉt Dios biíc yoobó ã tʉ́i chãjna caá.\x * \xo 3:21-22 \xt Gá 2.16\x* 
\v 23 Yéejnit míic jʉmna, jwiít nihat jwĩ yéej chãjna caá. Jwĩ tʉ́i chãjat pínahdih Dios ã jwíih jenah joyátji pah biíc yoobó jwĩ chãjcan caá. Dios ã tʉ́yatdih yʉʉ́p jwĩ jʉmna caá.  
\v 24 Páant jwĩ tʉ́i chãjcah yʉhna, Dios jwiítdih bʉ́dí ã oyochah, Jesucristoboó jwĩ yéejat jíib bʉʉdáát panihnidih jíib chãjna, jwiítdih ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Páant jwĩ jíib bʉʉdáátdih ã jíib chãjachah, “Nit tʉ́init caá”, jwiít Jesúsdih jepahnitdih Dios ã niíj enna caá. Jwiítdih jíib náahcanjeh, jwĩ tʉ́i chãjcatdih ãt yohop taga.  
\v 25 Jon jã́tih moón ĩ yéej chãjatdih íij enna yʉhna, Dios queétdih ãt peéh chãjcap wʉt jĩ. Pánih peéh chãjcan yʉhna, yoobópdih chãjni jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná, caanjéh Jesucristodih ãt wah deya bojjip taga, jwĩ yéejat jíib wʉn wʉ̃hnit, ã́ih meépdih ã yoh wʉ̃hat pínah niijná. Pánih wʉn wʉ̃hna, ã́ih meépdih yoh wʉ̃hatdih jwĩ tʉ́i jenah joyóchah ennit, Diosboó jwĩ yéej chãjatdih ã íij cádahna caá. Pánih chãjnit, jon jã́tih moondíh ĩ yéejat jíib peéh chãjcanjeh, Jesús nihat cã́acwãboodíh jwĩ yéejat jíib bʉʉdáátdih ãt jíib chãjap wʉt jĩ. Páant ã chãjachah, Dios ded pah ã niijátji pahjeh yoobópdih chãjni ã jʉmatdih jwiítdih ãt jéihyanap wʉt jĩ.  
\v 26 Pánih jéihyanit, Jesúsdih jepahnitdih “Nit tʉ́init caá”, ã niíj enatdihbʉt ã jéihyana caá. Páant ã jéihyanachah, “Dios yoobópdih chãjni caá”, jwĩ niíj jéihna caá. 
\p  
\v 27-28 Páant ã chãjachah jéihnit, nin pahbʉt jwĩ niíj jéihna caá: “Moisés ã wʉtatjidih jwĩ jepahachah ennit, ‘Nit wã peéh chãjnit pínah nihcan caá’, Dios jwiítdih ã niijcán caá. Obohjeéhtih, Jesúsboodíh jwĩ jepahachah enna, ‘Nit tʉ́init caá’, ã niíj enna caá”, jwĩ niíj jéihna caá. Páant niíj jéihnit, “Weemjéh wã tʉ́i chãjat jíib Dios weemdíh ã wẽi enna caá”, jwĩ niíj jenah joicán caá. “Dios ã wʉtatdih tʉ́i jepahat jíib, ‘Nit tʉ́init caá’, Dios ã niijbípna caá”, ¿jwĩta niíj jenah joi tániít? ¡Nihcan caá, wã déewã! Obohjeéhtih, Jesús jwiítdih ã wʉn wʉ̃hatjidih tʉ́i jenah joinít, caánboodíh jwĩ jepahachah, “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj enbipna caá. 
\p  
\v 29-30 Dawá jwĩ déewã nin pah ĩpĩ́ niíj jenah joiná caá: “Jwiít judíowãdihjeh Dios jwĩ maáh ã jʉmna caá. Queét judíowã nihcannitdih ĩ maáh nihcan caá”, ĩpĩ́ niíj jenah joiná yʉh caá. Obohjeéhtih, páant nihcan caá. Dios biícjeh jʉmna, nihat cã́acwãdih ĩ maáh ã jʉmna caá. Pánih jʉmna, Dios jwiít judíowãdih, judíowã nihcannitdihbʉt jwiít nihatdih biíc yoobó jwĩ maáh ã jʉmna caá. Jwiít judíowã Jesús ã wʉn wʉ̃hatjidih tʉ́i jenah joinít, jwĩ jepahachah, jwiítdih “Nit tʉ́init caá”, ã niíj enna caá. Judíowã nihcannitbʉt biíc yoobó Jesúsdih ĩ jepahachah, queétdihbʉt “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj enna caá.\x * \xo 3:29-30 \xt Dt 6.4; Gá 3.20\x* 
\v 31 Pánihna, Jesús ã wʉn wʉ̃hatjidih jenah joinít, ¿“Moisés ã wʉtatjidih jwĩ cádahachah, ã tʉ́imi nacaá”, jwĩta niij tániít? ¡Nihcan caá, wã déewã! Obohjeéhtih, Jesúsdih jepahna, Moisés ã wʉtatjidihbʉt jwĩ jepahna caá. 
\c 4  
\s1 Abraham Diosdih ã tʉ́i jenah joyátji 
\p  
\v 1 Bʉʉ, jwĩ nʉo Abrahamdih ded pah Dios ã chãjatjidih yeebdíh wã jwʉ́ʉb náhniabipna caá.  
\v 2 Abraham ded pah ã tʉ́i chãjatji jíib “Nin tʉ́ini caá”, Dios ã niíj enechah, “Weém bácah tʉ́ini caá wã jʉmʉp”, ãta jéih niij tágaá. Obohjeéhtih, Diosboodíh páant niijní pínah ã wihcan caá.  
\v 3 Páant ã jʉmʉchah, Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Abraham ded pah Dios ã niijátdih joinít, caandíh ãt tʉ́i jenah joyóp wʉt jĩ. Páant ã tʉ́i jenah joyóchah ennit, ‘Caán yoobópdih tigaá’, Dios caandíh ãt niíj enep wʉt jĩ”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 4:3 \xt Gn 15.6; Gá 3.6\x* 
\v 4 Ded maátadih ã teo wʉ̃hʉchah, caandíh ĩpĩ́ jíib chãjna caá. Oboh ĩpĩ́ jíib wʉ̃hcan caá. Ã tewat jíibjeh ĩpĩ́ wʉ̃hna caá.  
\v 5 Obohjeéhtih, ded teo wʉ̃hcan, Diosdih ã tʉ́i jenah joyóchah ennit, “Nin tʉ́ini caá”, caandíh ã niíj enna caá. Páant ã niíj enechah, dedé ã tʉ́i chãjat jíib pohba nihcan caá.  
\v 6 Pánihna, ded Diosdih ã tʉ́i jenah joyóchah ennit, ded pah ã chãjatjidih jenah joicánjeh, “Nin tʉ́ini caá”, Dios caandíh ã niíj enna caá. Páant ã niíj ennidih Dios ã tʉ́i chãjatdih Davidji nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1  
\v 7 “Ded ã jepahcatdih Dios ã yohochah, wẽinit, ã tʉ́i jʉmna caá. “Ã tʉ́i chãjcatdih wã jwʉ́ʉb encan niít”, caandíh Dios ã niijíchah, wẽinit, ã tʉ́i jʉmna caá.  
\v 8 “Nin tʉ́ini caá. Caandíh dedé yéejat peéh chãjat wihcan caá”, Dios ã niíj enni wẽinit, ã tʉ́i jʉmna caá”, David ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 32.1-2)\rq* 
\p  
\v 9 ¿Judíowãjeh bóodnit ĩ jʉmʉchah, Dios ĩ yéej chãjatdih ãt yohji taniít? Nihcan caá, wã déewã. Judíowã nihcannit, bóodcannitdihbʉt ĩ yéej chãjatdih ã yohna caá. Pánih jʉmnit, queét nihat biíc yoobó wẽinit, ĩ tʉ́i jʉmna caá. Ded pah Dios Abrahamdih ã chãjatjidih jwʉ́ʉb náhniat caá náahap. Caán Diosdih ã tʉ́i jenah joyóchah, “Nin tʉ́ini caá”, Dios ãt niíj enep wʉt jĩ.  
\v 10 Nindihbʉt náhniat caá náahap: ¿Débólihji ta tigaá Abrahamdih páant ãt niíj enji? ¿Bóodni ã jʉmat tʉ́ttimahji taniít? Nihcan wʉt jĩ. Bóodni ã jʉmat pínah jã́tih “Nin tʉ́ini caá”, Dios caandíh ãtát niíj enep wʉt jĩ.  
\v 11 Ã bóodat pínah jã́tih Abraham Diosdih ãt tʉ́i jenah joyóp wʉt jĩ. Páant ã tʉ́i jenah joyóchah, “Nin tʉ́ini caá”, Dios caandíh ãt niíj enep wʉt jĩ. Páant ã jʉmatdih jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná, Dios caandíh ãt bóodat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánihna, caán ã bóodat pínah jã́tih, ã tʉ́i jenah joyát pahjeh, Diosdih tʉ́i jenah joinít judíowã nihcannit, bóodcannitdih “Nit tʉ́init caá”, Dios ãt niíj enep wʉt jĩ. Páant biíc yoobó ã niíj ennit ĩ jʉmʉchah, Abrahamji jwĩ nʉo ã jʉmat pah queétdihbʉt ĩ nʉo mʉn tigaá ã jʉmʉp.\x * \xo 4:11 \xt Gn 17.10\x* 
\v 12 Pánihna, det bóodnit judíowãbʉt Diosdih ĩ tʉ́i jenah joyóchah, Abraham ĩ nʉoji yoobát ã jʉmna caá. Caán ã bóodat pínah jã́tih Diosdih ãtát tʉ́i jenah joyóp wʉt jĩ. Pánihna, caán Diosdih ã tʉ́i jenah joyát pahjeh mʉntih, judíowã ĩ tʉ́i jenah joyóchah, Abraham ĩ nʉoji ã jʉmna caá. Obohjeéhtih, bóodnit jʉmna, “Abraham jwĩ nʉoji caá”, niíj jenah joiná yʉhna, Diosdih ĩ tʉ́i jenah joicáh, Abraham ĩ nʉoji yoobát ã nihcan caá. 
\s1 Dios caandíh ã naáwátjidih “Yoobópdih tigaá”, Abraham ã niiját 
\p  
\v 13 Jon jã́tih Dios nin pah Abrahamdih ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “Meém, ma jʉimená pínah biícdih, nihat baácdih moón ĩ nʉowã pínah ñi jʉmna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah, Moisés ã wʉtatdih Abraham ã jepahatji jíib ãt nihcap wʉt jĩ. Obohjeéhtih, Abraham Diosdih ã tʉ́i jenah joyóchah, “Nin tʉ́ini caá”, caandíh niíj ennit, páant ãt niíj naáwáp wʉt jĩ.\x * \xo 4:13 \xt Gn 17.4-6; 22.17-18; Gá 3.29\x* 
\v 14 “Moisés ã wʉtatjidih jepahnit, jwiítjeh tigaá nihat baácdih moón ĩ nʉowã jwĩ jʉmʉp”, jwĩ déewã ĩpĩ́ niíj jenah joiná yʉh caá. Páant ĩ niíj jenah joyát yoobópdih jʉmna nihna, Diosdih jwĩ tʉ́i jenah joyát dedé pínah nihcah, ã niijátjibʉt dedé pínah ãta nihcan tagaá.\x * \xo 4:14 \xt Gá 3.18\x* 
\v 15 Dedé wʉtat wihcah, caandíh yap yohatbʉt ãta wihcan tagaá. Obohjeéhtih, Moisés ã wʉtatji ã jʉmʉchah, cã́acwã caandíh ĩ yap yohochah ennit, Dios queétdih bʉ́dí ã íijna caá. Pánih íijnit, ĩ yap yohatji jíib, queétdih ã peéh chãjbipna caá. 
\p  
\v 16 Obohjeéhtih, Moisés ã jʉmat pínah jã́tih, Abraham Diosdih ãt tʉ́i jenah joyóp wʉt jĩ. Caán Diosdih ã tʉ́i jenah joyát pah, det caandíh jepahnit Abraham ã jʉimená panihnit ĩ jʉmna caá. Moisés ã wʉtatjidih jéihnit, jéihcannitbʉt Diosdih ĩ tʉ́i jenah joyóchah, biíc yoobó ã naáwátji pah Abraham ã jʉimená ĩ jʉmna caá. Pánihna, ded pah jwĩ chãjat jíib ã jʉimená jwĩ jʉmcan niít. Obohjeéhtih, Diosdih jwĩ tʉ́i jenah joyát jíibjeh caá, páant jwĩ jʉmʉp.\x * \xo 4:16 \xt Gá 3.7\x* 
\v 17 Dios Abrahamdih ã niijátji pahjeh nin pah ĩt niíj daacáp tajĩ: “ ‘Dawá baácnadih moón ĩ nʉo pínah meém ma jʉmna caá’, Dios Abrahamdih ãt niíj naáwáp wʉt jĩ”, ĩt niíj daacáp tajĩ. Dios wʉnnitdih booani, dedé wih jwʉhcannidih jʉmat tʉ́ʉtnidih Abraham ãt tʉ́i jenah joyóp wʉt jĩ. Pánihna, Abraham Diosdih ã tʉ́i jenah joyát pah, jwiítbʉt tʉ́i jenah joinít jwĩ jʉmʉchah, “Nit Abraham ã jʉimená mʉn tigaá”, Dios jwiítdih ã niíj enna caá.\x * \xo 4:17 \xt Gn 17.5\x* 
\p  
\v 18 Abraham weh wihcanni behe yoobát ã jʉmʉchah, Dios caandíh nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “Cʉ́iwã dawá ĩ jʉmat pah, óonna pahbʉt ma jʉimená ĩ jʉmbipna caá. Pánih jʉmnit, dawá baácdih moón ĩ nʉo panihni ma jʉmbipna caá”, Dios caandíh ãt niijíp wʉt jĩ. Pánih weh wihcan yʉhna, “Ã niiját yoobópdih tigaá”, ãt niíj jenah joyóp wʉt jĩ. Páant caandíh ã tʉ́i jenah joyóchah, Dios ã niijátji pah ãt tʉ́i chãjap wʉt jĩ.\x * \xo 4:18 \xt Gn 15.5\x* 
\v 19 Obohjeéhtih, caán cien jópchi bíbohna, yad Saradih ãt jéih weh chãjcap wʉt jĩ. Caántbʉt beh wili yoobát jʉmna, mit jéih wʉdʉ jʉmcap wʉt jĩ. Páant wʉnnit dée ĩ jʉmʉchah yʉhna, “Jwiít jwĩ weh wihcan niít”, Abraham ãt niíj jenah joicáp wʉt jĩ. Páant niíj jenah joicán, Diosdih ãt tʉ́i jenah joí cádahcap wʉt jĩ.\x * \xo 4:19 \xt Gn 17.17\x* 
\v 20 “Ã niijátji pah ã jéih chãjcan niít”, ãt niíj jenah joicáp wʉt jĩ. “Dios wẽpni, ã niijátji pah tʉ́i chãjni caá”, niíj wẽi naóhnit, caandíh ãt tʉ́i jenah joí cádahcap wʉt jĩ.  
\v 21 “Dios ded pah weemdíh ã niijátji pah biíc yoobó ã jéih chãjna caá”, Abraham ãt niíj jéihyep wʉt jĩ.  
\v 22 “Páant ã niíj jéihyechah, ‘Abraham tʉ́ini caá’, Dios caandíh ãt niíj enep wʉt jĩ”, Dios naáwátdih naóh yapani ãt niíj naóh daacáp tajĩ.\x * \xo 4:22 \xt Gn 15.6\x* 
\p  
\v 23 Páant niíj daácna, Abrahamdihjeh pohba niíj daácna ãt chãjcap wʉt jĩ.  
\v 24-25 Obohjeéhtih, jwiítbʉt jwĩ jéihyat pínah niijná, ãt niíj daacáp wʉt jĩ. “Diosdih jwĩ yap yohatji jíib, jwĩ Maáh Jesúsdih ãt wʉn wʉ̃hat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánih wʉnnijidih ãt jwʉ́ʉb booanap wʉt jĩ”, jwĩ niíj jenah joyóchah, Diosboó “Nit tʉ́init caá”, jwiítdihbʉt ã niíj enna caá.\x * \xo 4:24-25 \xt Is 53.4-5\x* 
\c 5  
\s1 “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj ennit ded pah jwĩ jʉmat 
\p  
\v 1 Jesucristodih jwĩ tʉ́i jenah joyóchah, “Nit tʉ́init caá”, Dios jwiítdih ã niíj enna caá. Páant ã niíj enechah, jwĩ Maáh Jesucristo jwiítdih Diosjeéh ã tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtna caá.  
\v 2 Caandíh tʉ́i jenah joinít, ã oinit jwĩ jʉmʉchah, “Ʉ́ʉmcanjeh weemdíh jʉ̃óhnit, ñi ʉʉ́bʉ́”, Dios jwiítdih ã niijná caá. Ã́ihwã jʉmna, tʉ́ttimah bóo láa ã pebhna bejnit, caán tʉ́ini yoobát ã jʉmat pahjeh jwiítbʉt biíc yoobó jwĩ jʉmat pínahdih jenah joinít, bʉ́dí jwĩ wẽina caá.  
\v 3 Dawá láa jwiítdih yeejép ã yapachah yʉhna, biíc yoobó jwĩ wẽina caá. Páant yeejép ã yapachah, Diosdih chah jwĩ tʉ́i jenah joyátdih jwĩ jéihna caá. Pánih jéihnit, yeejép ã yapachah yʉhna, bʉ́dí jwĩ wẽina caá.  
\v 4 Páant yeejép ã yapachah yʉhna, wẽinit, caandíh jwĩ tʉ́i jenah joí cádahcan caá. Pánih cádahcannit jʉmna, chah tʉ́init jwĩ jʉm bejna caá. Pánih chah tʉ́init jʉm bejna, Dios ded pah jwiítdih ã tʉ́i chãjat pínahdih jenah joinít, jwĩ wẽi pã́ina caá.  
\v 5 Pánihna, jwiít wẽi pã́initdih Dios Tʉ́ini Espíritudih ãtát wʉ̃hʉp taga, jwĩjeéh ã jʉmat pínah niijná. Tʉ́ini Espíritu jwĩjeéh jʉmna, Dios jwiítdih ded pah bʉ́dí ã oyatdih ã jéihyana caá. Páant ã jéihyanachah, nindihbʉt jwĩ niíj jéihna caá: “Jwiítdih Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacbipna caá, Dios pebhna jʉibínit, caan páh jwĩ tʉ́i jʉmat pínah niijná”, jwĩ niíj jéihna caá. 
\p  
\v 6 Nin wã naáwátdih jenah joinít, Dios jwiítdih ã tʉ́i chãjat pínahdih chah ñi jéihbipna caá: Jwiít jwĩ yéej chãjatdih jéih cádahcan, ã jíib bʉʉdáátdih jwĩ jéih jíib chãjcah, Dios ã jenahat láa, Jesucristoboó jwĩ yéejat jíib ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ.  
\v 7 Ded tʉ́i chãjnidih biíhboó ãta wʉn wʉ̃hcan taga. Biíh tʉ́i chãjni yoobátdih bʉ́dí oinit, ʉ́ʉmcanjeh wʉn wʉ̃hni pínah ã jʉm dée caá.  
\v 8 Obohjeéhtih, jwiít yeejépwã yoobát jwĩ jʉm jwʉhʉchah, jwĩ yéejat jíib Cristoboó ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Páant ã wʉn wʉ̃hʉchah, Dios jwiítdih ded pah bʉ́dí ã oyatdih ã jéihyana caá.  
\v 9 Pánih jwiítdih wʉn wʉ̃hnit, ã́ih meép ã yohochah, “Nit tʉ́init caá”, Dios jwiítdih ã niíj enna caá. Páant niíj enna, jwiítdih iiguípna bejnit déejidih ãt tʉ́i ʉbʉp wʉt jĩ. Pánihna, yeejépwã jwĩ jʉm jwʉhʉchah, ã wʉn wʉ̃hatjĩh “Nit tʉ́init caá”, jwiítdih ã niíj enatdih jwĩ jéihna caá. Pánih jéihnit, “Bʉʉ nit tʉ́initdih en íijcan, wã peéh chãjcan niít”, jwiítdih ã niijátdih chah jwĩ jéihna caá.  
\v 10 Diosdih eníhcannit jwĩ jʉm jwʉhʉchah, ã wʉ̃ʉ́h ã wʉnatjĩh jwĩ yéejatdih yohnit, chénaboó jwĩ míic eníhcatdih Dios ãt ámohop wʉt jĩ. Pánih ámohnit, jwiítdih ã́ihwã ãt chãjap wʉt jĩ. Páant ã́ihwã jwĩ jʉmʉchah, nindih chah jwĩ tʉ́i jéihna caá: “Bʉʉ Dioíh wã jʉmʉchah, weemdíh peéh chãjat wihcah, Jesús boo pʉd jʉ̃óhnit, pʉ́ʉh laab béjni jʉmna, weemdíhbʉt ã pebhna ã tʉ́i jʉibíát tʉ́ʉtbipna caá”, jwĩ niíj jéihna caá.  
\v 11 Páant jwĩ tʉ́i jʉibíát pínahdih wẽinit, nindihbʉt chah jwĩ wẽina caá: Bʉʉ nin baácboó jwĩ jʉm jwʉhʉchah, jwĩ Maáh Jesucristo ã wʉnatjĩh Dios jwiítdih ã́ihwã ãt jʉmat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Páant ã jʉmat tʉ́ʉtatdih jéihnit, caandíh bʉ́dí jwĩ wẽi naóhna caá. 
\s1 Adán, Cristo ded pah mácah ĩ chãjatji 
\p  
\v 12 Jwíih jʉmni Adán wʉ̃t jʉmni, ã yéej chãjachahjeh, nin baácdih yéejat ãt jwíih waadáp wʉt jĩ. Páant ã yéej chãjat jíib, wʉnatbʉt ãt waadáp wʉt jĩ. Adán ã yéej chãj waáwáchah, nihat jwiítbʉt yéej chãjnit jwĩt jʉm jwíihip wʉt jĩ. Pánih yéej chãjnit jʉmna, jwiít nihat wʉnnit pínah míic jwĩt jʉmʉp wʉt jĩ.\x * \xo 5:12 \xt Gn 3.6-19\x* 
\v 13 Dios Moisésdih ã wʉtat tʉ́ʉtat pínah jã́tih, nin baácdih moón jwĩt yéej chãjap wʉt jĩ. Obohjeéhtih, páant jwĩ yéej chãjachah yʉhna, ã wʉtat wih jwʉhcah, caandíh yap yohatbʉt ãt wih jwʉhcap wʉt jĩ. Páant wihcah, caandíh yap yohat peéh chãjatbʉt ãt wih jwʉhcap wʉt jĩ.  
\v 14 Páant yap yohat peéh chãjat ã wih jwʉhcah yʉhna, Adán tʉ́ttimah jʉmnit nihat ĩt wʉnʉp wʉt jĩ. Moisés ã jʉmat pínah jã́tih, caán wʉtat ã wih jwʉhcah yʉhna, caán láa jʉmnit ĩt wʉnʉp wʉt jĩ. Adán Dios ã wʉtatjidih ã yap yohatji pahjeh queétjeh chãjcan yʉhna, queét nihatbʉt biíc yoobó ĩt wʉnʉp wʉt jĩ. Páant wʉnnit ĩ jʉmʉchah jéihnit, “Adán ã yap yohochahjeh, nihat jwiítbʉt biíc yoobó yap yohnit panihnit jwĩt jʉmʉp wʉt jĩ”, jwĩ niíj jéihna caá. Pánihna, Adán yéej chãj waóhni ã jʉmatji pahjeh, tʉ́ttimah nin baácna jʉ̃óhni Jesucristoboó tʉ́i chãj waóhni ãt jʉmʉp wʉt jĩ.\x * \xo 5:14 \xt Gn 2.16-17; 3.11-12\x* 
\p  
\v 15 Obohjeéhtih, Dios cã́acwãdih oinit, ã teo wáacatboó Adán ã yap yohatji pah ãt nihcap wʉt jĩ. Adán biícjeh jʉmna yʉhna, ã jwíih yéej chãjatji jíib dawá jwĩt bʉʉdʉ́p wʉt jĩ. Obohjeéhtih, Dios jwiítdih bʉ́dí oinit, teo wáacna, Jesucristodih nin baácboó wahna, tʉ́ini yoobát ãt chãj wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Jesucristo biícjeh jʉmna yʉhna, dawá iiguípna bejnit déejidih ãt tʉ́i ʉbʉp wʉt jĩ, jeáboó jwĩ tʉ́i jʉibíát pínah niijná.  
\v 16 Dios cã́acwãdih oinit, ã teo wáacat Adán ã yap yohatji pah ãt nihcap wʉt jĩ. Adán biícjeh jʉmna yʉhna, ã yéej chãjatji jíib, nihat cã́acwã Dios ã peéh chãjnit pínah jwĩt jʉmʉp wʉt jĩ. Pánih peéh chãjnit pínah jʉmna, dawá jwĩ yéej chãjachah yʉhna, jwiítdih bʉ́dí oina, teo wáacnit, Dios jwĩ yéejatdih ã yohna caá. Pánih yohna, “Nit tʉ́init, wã peéh chãjnit pínah nihcan caá”, jwiítdih ã niíj enna caá.  
\v 17 Adán biícjeh jʉmna yʉhna, ã jwíih yéej chãjachah, nihat cã́acwãdih ã chʉ̃ʉ́ʉ́chah, jwĩ wʉnna caá. Caán yoobópdih tigaá. Páant ã jʉmʉchah yʉhna, ninboodíh jwiít jwĩ wẽibipna caá: Bʉʉ jwʉh Dios jwiít cã́acwãdih oinit, teo wáacna, Jesucristo biícjeh ã wʉnatjĩh jwĩ yéejatdih yohna, “Nit tʉ́init caá”, jwiítdih ã niíj enna caá. Páant jwiítdih ã niíj enechah, ãjeéh páantjeh jwĩ tʉ́i jʉmbipna caá.  
\v 18 Pánihna, Dios ã wʉtatjidihjeh biíc ã yap yohatji jíib, jwiít nihatbʉt yap yohnit jwĩ jʉmna caá. Pánih jʉmna, jwiít nihat Dios ã peéh chãjnit pínahbʉt jwĩ jʉmna caá. Pánihat pah mʉntih, biíc newé Jesucristo ã tʉ́i chãjatji jíib, jwiít nihat yéejat yohnit jwĩ jéih jʉmna caá. Pánih yéejat yohnit jwĩ jʉmʉchah, “Nit tʉ́init caá”, Dios jwiítdih ã niíj enna caá. Pánihna, jwiít nihat caandíh jepahnit ãjeéh páantjeh jwĩ tʉ́i jʉmbipna caá.  
\v 19 Biíc newé Adán Dios ã wʉtatdih ã yap yohatji jíib, “Nit yéejnit caá”, dawádih Dios ãt niíj enep wʉt jĩ. Pánihna, biíh newé Jesucristo Diosdih ã tʉ́i jepahat jíib, “Nit tʉ́init caá”, dawádih Dios ã niíj enna caá. 
\p  
\v 20 Obohjeéhtih, Adán jʉm láa dawá jópchi tʉ́ttimah, Jesucristo nin baácboó ã jʉ̃ʉ́wát pínah jã́tih, Dios ã wʉtatdih cã́acwãdih Moisés ãt naóh yapanap wʉt jĩ, yéejnit jʉmna, chah yap yohnit jwĩ jʉmatdih jwĩ jéihyat pínah niijná. Pánih yap yohnit yoobát jwĩ jʉmʉchah yʉhna, jwiítdih bʉ́dí oinit, jwĩ yap yohat chah Diosboó jwiítdih bʉ́dí ãt teo wáacap wʉt jĩ.  
\v 21 Jwĩ yéej chãjat jíib, jwiít nihat wʉnnit pínah míicjeh jʉmna, Dios biícdih jwĩta jéih jʉmcan tagaá. Obohjeéhtih, Diosboó, jwiít cã́acwãdih bʉ́dí oinit, jwĩ Maáh Jesucristodih ãt wah deyanap wʉt jĩ, jwiítdih ã teo wáacat pínah niijná. Pánih teo wáacnit, “Nit tʉ́init caá”, jwiítdih Dios ã niíj enechah, caán biícdih páantjeh jwĩ tʉ́i jʉmbipna caá. 
\c 6  
\s1 Jesúsjeéh ded pah jwĩ jʉmat 
\p  
\v 1 Wã déewã biquína nin pah ñita niíj jenah joi tágaá: “Páant ma bohénachah, chah yéej chãjat caá náahap, Dios jwiítdih oinit, chah ã tʉ́i teo wáacat pínah niijná”, ñita niíj jenah joi tágaá.  
\v 2 ¡Páant nihcan caá, wã déewã! ¡Jwĩ yéej chãjca boj jĩíh! Jwĩ yéejatdih yohna, Cristo jwiítdih ã wʉn wʉ̃hʉchah, jwiítbʉt ãjeéh wʉnnit panihnit jwĩ jʉmna caá. Páant jwĩ jʉmʉchah, yéej chãjat jenah joyát jwiítdih ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah yʉhna, jwĩ jéih yap yohna caá. Wʉnniíh bácahjidih bita ĩ yéej chãjat tʉ́ʉtʉchah, ã jepahcat pahjeh mʉntih caandíh jwĩ jepahcan niít.  
\v 3 Nindihbʉt ñi tʉ́i náhninaá: jwiítdih ĩ daabánachah, Jesúíhwã jʉmna, ãjeéh wʉnnit panihnit jwĩ jʉmatdih bitadih jʉ́ʉtna jwĩ chãjap be.  
\v 4 Pánih daabánit jʉmna, Cristoíh bácahdih ĩ yohochah, jwiítbʉt ãjeéh yohnit panihnit jwĩ jʉmna caá. Pánih yohnit panihnit jʉmna, jwĩ íip nihat jéihni, tʉ́i chãjni, ã wẽpatjĩh Cristodih ã booanachah, jwiítbʉt ã booanit panihnit jwĩ jʉmna caá. Pánih booanit panihnit jʉmna, ã wẽpatjĩh tʉ́ʉt nʉʉmnít, jáap cã́ac jʉmnit panihnit jwĩ jʉmna caá. Jáap cã́ac jʉmnit panihnit jʉmna, ã wẽpatjĩh yéej chãjat jenah joyátdih jwĩ jéih yap yohna caá.\x * \xo 6:4 \xt Col 2.12\x* 
\p  
\v 5 Cristoíhwã ãjeéh jwiítbʉt wʉnnit panihnit jʉmna, wʉnnit ĩ yéej chãj cádahat pah, jwiítdihbʉt yéej chãj cádahat caá náahap. Ãjeéh jwiítbʉt boo pʉd jʉ̃óhnit panihnit jʉmna, Dios ã weñat pínahboodíhjeh chãjat caá náahap.  
\v 6-7 Det wʉnnitjidih yéej chãjat jenah joyát ã wihcan caá. Páant ã wihcatdih jéihnit, nindihbʉt jwĩ tʉ́i jéihna caá: Cristodih jwíih jepahna, ãjeéh wʉnnit panihnit jʉmna, yéej chãjat jenah joyát jwiítdih ã jwʉ́ʉb jʉ̃ʉ́wʉ́chah yʉhna, jwĩ jéih yap yohna caá.\x * \xo 6:6-7 \xt Gá 2.20\x* 
\v 8 Pánihna, Cristojeéh wʉnnit panihnit jʉmna, tʉ́i chãjat tʉ́ʉt niijná, ãjeéh jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhnit panihnitbʉt jwĩ jʉmna caá. Pánih boo pʉd jʉ̃óhnit panihnit jʉmna, ã wẽpatjĩh ãjeéh páantjeh jwĩ jʉmbipna caá.  
\v 9 Caandíh jéihnit, nindihbʉt jwĩ jéihna caá: Cristo ã jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wát tʉ́ttimah, chéneji ã jwʉ́ʉb wʉncan niít, páant mʉntih. Pánih boo pʉd jʉ̃óhnit, wʉnatdih ãt yap yohop wʉt jĩ.  
\v 10 Jwiít cã́acwã jwĩ yéej chãjat jíib, Cristo biíc láajeh wʉnna, ã jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wát tʉ́ttimah, ded pah chãjna, Dios ã wẽpatjĩh ãpĩ́ chãjna caá, cã́acwã caandíh bʉ́dí ĩ weñat pínah niijná.  
\v 11 Pánihna, ãjeéh wʉnnit panihnit jwĩ jʉmatdih jenah joinít, “Bʉʉ yéej chãjat jenah joyát wã maáh panihni nihcah, Jesúíh jʉmna, caánboó wã maáh ã jʉmna caá. Páant ã jʉmʉchah, weembʉ́t ãjeéh jʉmnit, Dios ã wẽpatjĩh yéej chãjat jenah joyátdih wã jéih yap yohna caá”, ñi niíj jenah joyoó. 
\p  
\v 12 Páant yéej chãjat jenah joyát ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah, caandíh ñi jepahca bojoó. Pánih jepahcan, yéej chãjatdih ñinahcanjeh, caandíh ñi yap yohbipna caá.  
\v 13-14 Moisés ã wʉtatjidih jwĩ jepahat jíib nihcan, Dios biícdih jwĩ tʉ́i jʉmna caá. Obohjeéhtih, tʉ́i oinit, jwiítdih teo wáacna, Dios ãjeéh ãt jʉmat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánih ãjeéh jʉmna, ã teo wáacatjĩh dedé yéej chãjat jenah joyátdih jwĩ jéih yap yohna caá. Pánihna, yeejép chãjna, Dios ã náahatdih yap yohnit ñi jʉmca bojoó. Obohjeéhtih, Cristojeéh wʉnnit, jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhnit panihnit jʉmna, Dios ã náahatboodíhjeh ã wẽpatjĩh tʉ́i chãjnit ñi jʉmʉʉ́. 
\s1 Jwĩ yéej chãjat jwĩ maáh panihni ã jʉmat 
\p  
\v 15 ¿Páant wã naáwáchah, ded pah tigaá yeéb ñita niíj jenah joí? Dios ded pah jwĩ chãjatdih jenah joicánjeh oinit, jwiít caandíh tʉ́i jenah joinítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga. Pánih tʉ́i ʉbnit, Moisés ã wʉtatjidih jepahat jíib ãt nihcan taga. Pánih tʉ́i ʉbnit jʉmna, ¿chah jwĩta yéej chãj taniít? ¡Nihcan caá, wã déewã!  
\v 16 ¿Nindih ñi jéihcan niít? Deddih jepahna, caán jwĩ maáh ã jʉmʉchah, caandíh teo wʉ̃hnit jwĩ jʉmna caá. Pánihat pah, yéej chãjnit jwĩ jʉmʉchah, caán yéej chãjat jenah joyát jwĩ maáh panihni ã jʉmna caá. Pánihna, yéej chãjat jenah joyátdih jepahna, iiguípna bejnit pínah jwĩ jʉmna caá. Obohjeéhtih, Diosboodíh jepahna bácah, caandíh teo wʉ̃hnit jʉmna, tʉ́i chãjnit jwĩ jʉmna caá. ¿Caandíh ñi jéihcan niít?  
\v 17 Jã́tih yéej chãjnit ñi jʉmʉchah, caán yéej chãjat jenah joyát ñi maáh panihni ãt jʉm jwʉhʉp taga. Obohjeéhtih, bʉʉ jwʉh tʉ́ini doonádih tʉ́i jenah joinít, caánboodíh ñi tʉ́i wẽi jepahna caá. Pánihna, ñi tʉ́ʉt nʉʉmátdih “Bʉ́dí tʉ́ina caá”, Diosdih jwĩ niijná caá.  
\v 18 Pánih tʉ́i wẽi jepahnit jʉmna, bʉʉ yéej chãjat jenah joyát ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah yʉhna, caandíh ñi jepahcan caá. Pánih jepahcan, tʉ́iniboodíh jepahna, caandíh teo wʉ̃hnit panihnit ñi jʉmna caá.  
\v 19 Ded pah maáta ĩ jʉmatdih ñi tʉ́i jéihna caá. Pánihna, ñi jéihyatjĩh yeebdíh wã naóhna caá, wã bohéátdih ñi tʉ́i beh joyát pínah niijná. Jã́tih yéej chãjnit jʉm jwʉhna, yéej chãjat jenah joyát ñi maáh panihnidih ñit jepahap taga. Pánih jepahnit jʉmna, chah yeejép ñit chãj bejep taga. Páant yéej chãjat jenah joyátdih ñi jepahat pah mʉntih, bʉʉ jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmnít, tʉ́iniboodíh caá jepahat náahap, Dios ã náahat pahjeh chãjnit ñi jʉmat pínah niijná. 
\p  
\v 20 Jã́tih yéej chãjat jenah joyátdih jepahna, tʉ́iniboodíh ñit jéih jepahcap jĩ.  
\v 21 Caán láa yéej chãjna, dedé tʉ́i jʉmatdih ñit bid jʉicáp jĩ. Páant ñi yéej chãjatji jíib iiguípna ñita bej tagaá. Pánihna, bʉʉ ñi yéej chãjatjidih náhninit, tíicnit, bʉ́dí ñi jĩ́gahna caá.  
\v 22 Bʉʉ jwʉh yéej chãjat jenah joyátdih jepah cádahnit, Dioíhwã jʉmna, caánboodíh jepahnit ñi jʉmna caá. Dioíhwãjeh jʉmna, ã náahat pahjeh chãjnit, ãjeéh páantjeh ñi jʉmbipna caá.\x * \xo 6:22 \xt Pr 12.28\x* 
\v 23 Nindih jwiítdih tʉ́i náhniat caá náahap: Jwĩ yéej chãjat jíib, iiguípna bejnit pínah jwĩta jʉm tagaá. Obohjeéhtih, jwĩ Maáh Jesucristo jwiítdih ã wʉn wʉ̃hatjidih tʉ́i jenah joinít, caandíh jwĩ jepahachah, jwiítdih ãjeéh páantjeh Dios ã jʉmat tʉ́ʉtbipna caá. Pánih tʉ́i chãjna, jwiítdih ã jíib náahcan niít. 
\c 7  
\s1 Ded pah Moisés ã wʉtatji 
\p  
\v 1 Wã déewãá, cã́acwã ĩ wʉtat ded pah ã jʉmatdih ñi tʉ́i jéihna caá. Cã́ac ã báadh jwʉhna, caán wʉtatdih jepahat caá náahap. Obohjeéhtih, ã wʉnat tʉ́ttimah bácah, caán wʉtatdih jepahat ã wihcan caá.  
\v 2 Páant ã jʉmʉchah, Moisés ã wʉtatjibʉt nin pah ã niijná caá: “Yad wili mijeéh bóojĩhjeh mi jʉmʉ naáh”, ã niijná caá. Páant ã wʉtʉchah yʉhna, mijeéh bóo ã wʉnat tʉ́ttimah, caánt biíhdih mi jéih áa jʉmna caá.  
\v 3 Mijeéh bóo páantjeh ã jʉmʉchah yʉhna, caánt biíhjeéh jʉmnit, yeejép chãjnih caá mi jʉmʉp. Obohjeéhtih mijeéh bóo ã wʉnat tʉ́ttimah, caán wʉtat miíh pínah nihcah, biíhdih jwʉ́ʉb áa jʉmna, mi yéej chãjcan caá. 
\p  
\v 4 Páant ã nihat pah mʉntih, yeebbʉ́t wã déewãá, Jesúíhwã jʉmna, ãjeéh wʉnnit panihnit ñi jʉmʉchah, Moisés ã wʉtatji ñíih pínah nihcan caá. Pánihna, bʉʉ Cristodih jwʉ́ʉb áa jʉmnit panihnit jʉmna, caán jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhniíh ñi jʉmna caá, Diosdih tʉ́i chãj wʉ̃hat tʉ́ʉt niijná.  
\v 5 Jã́tih yéej chãjat jenah joyátdih jepahna, jwĩ ñinahatdihjeh chãjnit, Moisés ã wʉtatjidih jwĩ joyóchah, caandíh chah yap yohíhat ãpĩ́ jígohop jĩ. Páant jwĩ yap yohatji jíib, iiguípna bejnit déeji jwĩ jʉmʉp jĩ.  
\v 6 Caán láa Moisés ã wʉtatji jwiítdih chéoni pah ãt jʉmʉp jĩ. Obohjeéhtih, bʉʉ Cristoíhwã ãjeéh wʉnnit panihnit jʉmna, jwʉ́ʉb watnit panihnit jwĩ jʉmna caá. Pánih watnit panihnit jʉmna, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh tʉ́iniboodíh jwĩ jéih chãjna caá. Páant ã jʉmʉchah, Moisés ã wʉtatji bʉʉ jwʉh jwĩ́ih pínah nihcan caá. 
\s1 Ded pah jwĩ yéej chãjat 
\p  
\v 7 Páant niijná, ¿Moisés ã wʉtatjidih ded pah tigaá jwĩta niíj? ¿Caán wʉtat yeejép niít ã jʉmʉp, ñi jenah joyóchah? ¡Nihcan caá, wã déewã! Obohjeéhtih, caán wʉtat wihcah, ded pah yéej chãjat ã jʉmatdih wãta jéihcan tagaá. Caán wʉtat nin pah caá ã jʉmʉp: “Bitaíh bií déedih ñi en ñinahca bojoó”, ãt niíj wʉtʉp jĩ. Páant ã niíj wʉtcah, en ñinahat yéejat ã jʉmatdih wãta jéihcan tagaá.\x * \xo 7:7 \xt Ex 20.17; Dt 5.21\x* 
\v 8 Caán wʉtatdih wã jéihyat tʉ́ttimah, caandíh yap yohíhna, bitaíh bií déedih wãpĩ́ bʉ́dí en ñinahna caá. Caán wʉtatdih jéih jwʉhcan, caandíh yap yohíhat wihcah, bitaíh bií déedih wãta en ñinahcan tagaá.  
\v 9 Pánihna, dedé wʉtatdih wã jéihyat pínah jã́tih, ded pah yéejatdih, ded pah yéejat jíib ã peéh chãjatdihbʉt wã jéihcap jĩ. Obohjeéhtih, “Páant ñi chãjca bojoó”, ã niíj wʉtatdih wã jéihyat tʉ́ttimah, yap yohíhna, caandíh bʉ́dí wãpĩ́ chãjíhip jĩ. Páant wã yap yohatji jíib, iiguípna bejni pínah wãt jʉmʉp jĩ.  
\v 10 Pánihna, yéejni nihcan, Dios ã wʉtatdih yap yohcan, Diosjeéh wãta tʉ́i jʉm tagaá. Obohjeéhtih, yéejni jʉmna, caán wʉtatdih yap yohnit, wã yéejat jíib iiguípna bejni pínah wãt jʉmʉp jĩ. Caán wʉtatboó tʉ́i chãjat tʉ́ʉtni ã jʉmʉchah, caandíh wã yap yohatji jíib iiguípna bejni déeji wãt jʉmʉp jĩ.  
\v 11 Pánih yéej chãjni jʉmna, caán wʉtatdih yap yohna yʉhna, “Nin pah chãjnit, wã tʉ́i yapbipna caá”, wã niíj jenah joyóp yʉh jĩ. Yéej chãjatboó “tʉ́inidih” niijní pah ãt jʉmʉp jĩ. Pánihna, ã wʉtatdih jéihna yʉhna, wã yap yohat jíib iiguípna bejni déeji wãt jʉmʉp jĩ.\x * \xo 7:11 \xt Gn 3.13\x* 
\p  
\v 12 Páant niijná, nin pah niíj naóhna caá wã chãjap: Moisés ã wʉtatji tʉ́ini ã jʉmna caá. Caán yoobópdih wʉtnit, tʉ́inidihjeh ã chãjat tʉ́ʉtna caá.  
\v 13 Pánih tʉ́ini wʉtat jʉmna yʉhna, ¿weemdíh iiguípna ã bejat tʉ́ʉt niít? ¡Nihcan caá, wã déewã! Caan póhba ã bejat tʉ́ʉtcan caá. Wã yéej chãjat caá weemdíh iiguípna ã bejat tʉ́ʉtʉp. Ã wʉtatdih wã jéihyat tʉ́ttimah, caán wʉtatdih yap yohna, wã yéej chãjatdih wã jéihna caá. Caán wʉtatdih jéihna yʉhna, wã yap yohochah ennit, “Wã yéejat yeejép yoobát ã jʉmna caá”, wã niíj jéihna caá. Pánihna, tʉbit yéej chãjni wã jʉmatdih jéihnit, iiguípna bejni pínah wã jʉmatdihbʉt wã jéihna caá. 
\p  
\v 14 Dios wʉt jĩí Moisésdih páant ãt wʉtat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánihna, caán wʉtat Dioíh ã jʉmʉchah, tʉ́ini ã jʉmatdih jwĩ jéihna caá. Obohjeéhtih, weémboó yéejnijeh wã jʉmna caá. Pánih jʉmna, yéej chãjat jenah joyátdihjeh jepahni wã jʉmna caá.  
\v 15 Ded pah tʉ́inidih chãjíhna yʉhna, wã chãjcan caá. Obohjeéhtih, “Caán weemdíh chãjcat caá náahap”, niíj jenah joiná yʉhna, caandíhjeh wãpĩ́ chãjna caá. Ded pah wã chãjatdih wã jéihcan caá.\x * \xo 7:15 \xt Gá 5.17\x* 
\v 16 Yéej chãjíhcan yʉhna, caandíhjeh wãpĩ́ chãjna caá. Páant wã chãjíhcatdih chãjna, “Dios ã wʉtat tʉ́ini caá”, niijná caá wã chãjap.  
\v 17 Weemjéh pohba wã yéej chãjcan caá. Obohjeéhtih, yéejni wã jʉmat jíib, yéej chãjat jenah joyátboó wã maáh panihni jʉmna, weemdíh ã yéej chãjat tʉ́ʉtna caá.  
\v 18 Wã jenah joyát yeejép míic ã jʉmatdih wã tʉ́i jéihna caá. Dedé tʉ́ini jenah joyát pohba weemdíh ã wihcan caá. Pánih yéejni jʉmna, tʉ́ini wã chãjat déedih, weemjéh wã jéih chãjcan caá.  
\v 19 Tʉ́iniboodíh wã chãjat déedih wã chãjcan caá. Obohjeéhtih, náahcan yʉhna, yeejépdih wãpĩ́ chãjna caá.  
\v 20 Pánihna, wã chãjíhcatdih chãjna, weemjéh pohba caandíh wã chãjcan caá. Obohjeéhtih, caán yéej chãjat jenah joyátboó weemdíh ã wʉtna caá. 
\p  
\v 21 Nin pah weemdíh ã jʉmna caá: Tʉ́iniboodíh chãjíhna yʉhna, yéej chãjíhatbʉt ãpĩ́ jʉ̃óhna caá.  
\v 22-23 Dios ã wʉtatdih bʉ́dí wẽina yʉhna, caolih diítboó míic mawat panihni ãpĩ́ jʉmna caá. Pánih jʉmna, tʉ́inidih bʉ́dí wã chãjíhna yʉhna, yéej chãjíhatboodíh chah jenah joinít, wãpĩ́ chãjna caá. Pánihna, weemjéh yéejatdih wã jéih cádahcan caá. 
\p  
\v 24 Páant yéej chãjatdih jéih cádahcan, iiguípna bejni pínah jʉmna, bʉ́dí moh yéejni wã jʉmna caá. Pánih jéih cádahcanni wã jʉmʉchah, ¿déhe tigaá weemdíh tʉ́i ʉbni ãta jʉm?  
\v 25 Jwĩ Maáh Jesucristo caá weemdíh tʉ́i ʉbni pínah ã jʉmʉp. Caandíh wã tʉ́i jepahachah, wã yéejatdih yohnit, weemdíh ã tʉ́i ʉbbipna caá. Páant ã teo wáacatdih jéihnit, “Jesúsdih wah deyanit, ma teo wáacat tʉ́ʉtatdih tʉ́ina caá, Paá”, Diosdih wãpĩ́ niijná caá. Pánihna, nindih wã tʉ́i jéihna caá: wã jenah joyátjĩh Dios ã wʉtatdih wãpĩ́ jepahíhna yʉh caá. Obohjeéhtih, Diosdih jepahíhni jʉmna yʉhna, páantjeh yéejni jʉmna, yéej chãjat jenah joyát ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah, caánboodíh wãpĩ́ jepahna caá. 
\c 8  
\s1 Tʉ́ini Espíritu ded pah jwiítdih ã teo wáacat 
\p  
\v 1-2 Pánihna, iiguípna jwĩ bejat déejidih Jesucristo ã tʉ́i ʉbʉchah, ã́ihwã jʉmna, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh jwĩ yéej chãjat jenah joyátdih jwĩ jéih yap yohna caá. Pánih yap yohnit, Tʉ́ini Espírituboodíh jwĩ jepahachah, Dios biícdih jwiítdih ã tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtna caá. Páant biícdih jwĩ jʉmʉchah, jwiít Jesucristoíhwãdih bʉʉ dedé peéh chãjat pínah wihcan caá.  
\v 3 Moisés ã wʉtatjidih jéih jepah beedácannit jʉmna, jwiít míicjeh caandíh yap yohnit jwĩ jʉmna caá. Páant ã wʉtatdih yap yohnit jwĩ jʉmat jíib, Dios biícdih jwĩ tʉ́i jʉmcap jĩ. Caán wʉtat jwiítdih ã jéih teo wáaccah yʉhna, Diosboó jwiítdih ã tʉ́i teo wáacap jĩ. Caán ã wʉ̃ʉ́hdih nin baácboó ãt cã́ac jʉmat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ, jwĩ yéejat jíib ã wʉn wʉ̃hat pínah niijná. Pánih wʉn wʉ̃hna, Jesús jwĩ yéejat jíib bʉʉdáát panihnidih ãt jíib chãjap wʉt jĩ.  
\v 4 Páant ã jíib chãjachah, jwiítboó Tʉ́ini Espíritu ã wẽpatjĩh Dios yoobópdih jʉmniboodíh jwĩ jéih jepahna caá. Pánihna, jwiítjeh ã wʉtatdih jéih bʉʉjácan yʉhna, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh jwĩ jéih bʉʉjána caá. 
\p  
\v 5 Det ĩ ñinahatdihjeh chãjíhnit, ded pah ĩ náahatdih ĩpĩ́ jenah joiná caá. Obohjeéhtih, Tʉ́ini Espíritu ã náahatdih jenah joinítboó ã wʉtat pahjeh ĩpĩ́ chãjna caá.  
\v 6-8 “Ded pah wã náahatdih wã chãjachah, ã tʉ́ina caá”, ded niíj jenah joiní Diosdih eníhcanni jʉmna, Dios ã wʉtatboodíh ã jepahíhcan caá. Páant ã jepahíhcat jíib, caandíh jéih jepahcan, iiguípna bejni pínah ã jʉmna caá. Det pánihnitboó Diosdih ĩ jéih weñacan caá. Obohjeéhtih, “Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh ã náahat pahjeh wã chãjbipna caá”, det niíj jenah joinítboó Diosjeéh páantjeh ĩ jʉmbipna caá. 
\p  
\v 9 “Wã náahatdihjeh wã chãjbipna caá”, niíj jenah joí cádahnit, Tʉ́ini Espíritu ñijeéh ã jʉmʉchah, yeéb ã náahatboodíh ñi chãjna caá. Det Tʉ́ini Espíritu wihcannitboó Cristoíhwã nihcan caá.  
\v 10 Obohjeéhtih, yeébboó ã́ihwã ñi jʉmʉchah, Tʉ́ini Espíritu ñijeéh ã jʉmna caá. Pánihna, yéejat jíib ñíih bácah ã wʉnʉchah yʉhna, caán ñijeéh ã jʉmʉchah, ñíih caolih tʉ́i booni ã jʉmna caá. Pánihnit ñi jʉmʉchah, Dios yeebdíh “Nit tʉ́init caá”, ã niijíchah, páantjeh ãjeéh ñi jʉmbipna caá.  
\v 11 Dios jwiítdih wahni Tʉ́ini Espíritu jwĩjeéh jʉmna, Jesúsdih ã booaatji pahjeh mʉntih jwiítdihbʉt ã booabipna caá. Pánih booanit, jáap bácah jwiítdih ã chãj wʉ̃hbipna caá.\x * \xo 8:11 \xt 1Co 3.16\x* 
\p  
\v 12 Wã déewãá, jwiít jwĩ náahatdihjeh chãj cádahnit, caandíh jwʉ́ʉb chãjcat caá náahap.  
\v 13 Jwĩ weñat pínahdihjeh chãjnit jʉmna, iiguípna bejnit pínah tigaá jwĩ jʉmʉp. Obohjeéhtih, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh yéej chãjatdih cádahna, páantjeh Diosjeéh jwĩ jʉmbipna caá. 
\p  
\v 14 Det Tʉ́ini Espíritudih péenit jʉmna, Dios weh caá.  
\v 15 Caán Tʉ́ini Espíritu jwĩjeéh ã jʉmat pínah jã́tih, Dios ã peéh chãjatdih jwĩ ʉ́ʉm jwʉhʉp jĩ. Obohjeéhtih, bʉʉ Dios weh jʉmna, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh “Oini Paá”, ʉ́ʉmcanjeh caandíh jwĩ jéih niijná caá.\x * \xo 8:15 \xt Mr 14.36; Gá 4.6\x* 
\v 16 Tʉ́ini Espíritu jwiítdih nin pah ã niíj jéihyana caá: “Yeéb yoobópdih Dios weh ñi jʉmna caá”, ã niijná caá.  
\v 17 Ã weh jwĩ jʉmʉchah, “Wã wehdih tʉ́inidih wã chãj wʉ̃hbipna caá”, Dios ã niijátji pah, jwiítdih, Jesucristo biícdih, ã tʉ́i chãjbipna caá. Pánihna, Cristoíhwã jwĩ jʉmat jíib yeejép yapnit jʉmna, tʉ́ttimah jeáboó tʉ́i wẽinit, ãjeéh maáta jwĩ jʉmbipna caá.\x * \xo 8:17 \xt Gá 4.5-7\x* 
\s1 Dios ded pah jwiítdih ã tʉ́i chãjat pínah 
\p  
\v 18 Bʉʉ nin baácboó jʉm jwʉhna, yeejép jwĩ yapna caá. Obohjeéhtih, tʉ́ttimah Diosjeéh maáta waadnít, chah tʉ́init jwĩ jʉmat pínahdih jenah joinít, nin baácboó jwĩ yeejép yapatdih “Oboh jʉmni ã jʉmna caá”, wã niíj jenah joiná caá.  
\v 19 Dios weh jeáboó ãjeéh jʉmnit, jwiít maáta jwĩ jʉmat pínahdih bʉ́dí eníhna, nihat Dios ã chãjnitjibʉt ĩ pã́ina caá.  
\v 20 Caán ã chãjnitji ĩ jwíih tʉ́i jʉmʉchah yʉhna, cã́acboó ã jwíih yéej chãjatji jíib, queétbʉt biíc yoobó wʉnnit pínah ĩt jʉm jwíihip wʉt jĩ. Caanjéh pohba páant ãt bejcap wʉt jĩ. Diosboó ã chãjnitjidih wʉnnit pínah ãt jʉm jwʉhat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ.\x * \xo 8:20 \xt Gn 3.17-19\x* 
\v 21 Dios ã chãjnitji wʉn beednít déejidih tʉ́init ã jwʉ́ʉb chãjbipna caá, páant mʉntih. Dios wehdih ã tʉ́i tʉ́ʉt nʉʉ́m beedáát pahjeh mʉntih, biíc yoobó ã chãjnitjidihbʉt ã tʉ́i tʉ́ʉt nʉʉmbípna caá.  
\v 22 Obohjeéhtih, bʉʉ nihat ã chãjnitji wʉnnit pínah míic ĩ jʉm jwʉhna caá. Pánihna, yad wili mi weh jʉmna, mi tʉba ñaacát pah Dios ã chãjnitjibʉt yeó jáap jʉmat pah bʉ́dí tʉba ñaácni panihnit ĩ jʉm jwʉhna caá. Páant ĩ jʉmatdih jwiít jwĩ jéihna caá.  
\v 23 Jwiítdih Tʉ́ini Espíritu ã jʉmʉchah yʉhna, biíc yoobó tʉba ñaácnit panihnit jwĩ jʉm jwʉhna caá. Nin baácboó jwĩ jʉm jwʉhʉchah, caán jwĩjeéh jʉmnit, jwiítdih tʉ́ini ã chãj wʉ̃hna caá. Ã pebhna jwĩ jʉibínachah, chah bʉ́dí jwiítdih ã tʉ́i chãj wʉ̃hbipna caá. Pánihna, jwiít Dios ã wehdih yoobópdih ã tʉ́ʉt nʉʉ́m beedáát pínah, ãjeéh jwĩ tʉ́i jʉmat pínah, jáap bácah jwiítdih ã wʉ̃hat pínahdihbʉt bʉ́dí jwĩ wẽi pã́ina caá.\x * \xo 8:23 \xt 2Co 5.2-4\x* 
\v 24 “Páant ã chãjbipna caá”, niíj wẽi jenah joinít, iiguípna bejnit déejidih ã tʉ́i ʉbnit jʉmna yʉhna, páantjeh ã tʉ́i tʉ́ʉt nʉʉ́m beedánit jwĩ jʉm jwʉhcan caá. Ã tʉ́ʉt nʉʉ́m beednít jʉmna, páant ã chãjat pínahdih jwĩta pã́ican tagaá.  
\v 25 Obohjeéhtih, ã chãjat pínahdih encan yʉhna, Dios jwiítdih ã tʉ́i tʉ́ʉt nʉʉ́m beedáát pínahdih jéihnit, jwĩ wẽi pã́ina caá. 
\s1 Tʉ́ini Espíritu jwĩ ʉʉ́bátdih ã teo wáacat 
\p  
\v 26 Bʉʉ tʉ́i jéihcannit jwĩ jʉmʉchah enna, Tʉ́ini Espírituboó jwiítdih ã teo wáacna caá. Diosdih ded pah ʉʉ́bát pínahdih jwĩ jéihcah, caán Tʉ́ini Espíritu jwiítdih bʉ́dí ã teo wáacna caá, yoobópdih jwĩ ʉʉ́bát pínah niijná. Jwiítboó bʉ́dí ʉʉ́bíhna yʉhna, jwĩ wéheatjĩh jwĩ jéih bʉʉjácah, jwĩ íipdih yoobópdih naóhni jwiítdih ã ʉʉ́bh wáacna caá.  
\v 27 Dios ded pah jwĩ jenah joyátdih tʉ́i jéih beedána, ded pah Tʉ́ini Espíritu jwiítdih ã ʉʉ́bh wʉ̃hatdihbʉt ã tʉ́i jéihna caá. Pánihna, ded pah ã́ihwãdih Dios ã náah yacat pah, jwiítdih Tʉ́ini Espíritu ãpĩ́ ʉʉ́bhna caá. 
\s1 Cristo ã wẽpatjĩh yéejatdih tʉ́i yap yohnit jwĩ jʉmat 
\p  
\v 28 Jwiít nihat Diosdih oinit, ã náahatdih chãjnit pínah ã ñíonit jwĩ jʉmʉchah, Dios jwiítdih ãpĩ́ tʉ́i en daoná caá. Ded pah jwĩ yapachah, jwiítdih ã teo wáacna caá, caandíh chah jwĩ tʉ́i jenah joyát pínah niijná. Páant ã chãjatdih jwĩ tʉ́i jéihna caá.  
\v 29 Jwiít ã́ihwã jwĩ jʉmat pínahdih Dios biíhmah ãtát jéihyep wʉt jĩ. Pánih jéihnit, ã wʉ̃ʉ́h Jesucristo ã jʉmat biíc yoobó jwiítdih ãt jʉmat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ, dawá ã ʉ́ʉdwã jwĩ jʉmat pínah niijná. Páant jwĩ jʉmʉchah, caánboó jwĩ ʉ́ʉd jeñé caá ã jʉmʉp.\x * \xo 8:29 \xt 2Co 3.18; Gá 4.19; Fil 3.10\x* 
\v 30 Biíhmah ã́ihwã jʉmat tʉ́ʉtnitdih ãt ñíwip wʉt jĩ, “Nit tʉ́init caá”, jwiítdih ã niíj enat tʉ́ʉt niijná. Páant niíj ennit, ã pebhboó ãjeéh maáta pínah jwiítdih ãt waadánap wʉt jĩ. 
\p  
\v 31 Caandíh jéihnit, nin pahbʉt jwĩ jéihna caá: Dios ã oinit jwĩ jʉmʉchah, det jwiítdih ĩ en jʉ̃ih bʉʉjácan niít.  
\v 32 Dios ã wʉ̃ʉ́hdih ãt wahap wʉt jĩ, jwĩ yéejat peéh ã wʉn wʉ̃hat pínah niijná. “Wã wʉ̃ʉ́hdih tʉbit oina, caandíh wã wʉnat tʉ́ʉtcan niít”, ãt niijcáp wʉt jĩ. Pánih wahnit, ded pah jwĩ náahatdihbʉt ã tʉ́i wẽi teo wáacbipna caá.  
\v 33 Dios jwiítdih ñíona, “Nit tʉ́init caá”, ã niíj ennit jwĩ jʉmʉchah, “Queét yeejépwã caá”, det jwiítdih ĩ jéih niíj naóh yaccan caá.  
\v 34 Cristo jwĩ yéejat jíib wʉn wʉ̃hna, jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhnit, Dios ã jéihyepmant bóo bʉwámant chʉ́ʉdnit, caán biícdih nihatdih wʉtni ã jʉmna caá. Pánih jʉmna, jwĩ́ih pínahdih ãpĩ́ ʉʉ́bh wʉ̃hna caá, det jwiítdih peéh chãjat tʉ́ʉtna, ĩ jéih naóh yaccat pínah niijná.  
\v 35 Cristo jwiítdih bʉ́dí ã oyochah, “Queétdih ma oi cádahaá”, bita ĩ niijíchah yʉhna, ã jepahcan niít. Jwiítdih yeejép ã yapachah, bita jwiítdih yeejép ĩ chãjachah, jwĩ nʉʉgʉ́p wʉnʉchah, yégueh wihcannit jwĩ jʉmʉchah, jwiítdih tobohat ã jʉmʉchah, jwiítdih ĩ mao yohochah yʉhna, Cristo jwiítdih ã oi cádahcan niít.  
\v 36 Dios naáwátdih naóh yapani páant jwĩ yapat pínahdih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Yeó jáap jʉmat pah míihwã jwĩ jʉmat jíib jwiítdih íijnit, ĩ mao yohíhna caá. Ĩ mao jeémát pínah ovejawã pah jwiítbʉt jwĩ jʉmna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 44.22)\rq* 
\p  
\v 37 Páant yeejép jwĩ yapachah yʉhna, Cristo jwiítdih oina, bʉ́dí ã teo wáacatjĩh wẽinit, jwĩ tʉ́i yap yohna caá.  
\v 38-39 Jesucristoíhwã jwĩ jʉmʉchah ennit, Diosboó jwiítdih bainí ã oican caá. Pánih oinit, jwiítdih ã oi cádahcan niít. Jwĩ wʉnʉchah, jwĩ báadhdachah, bʉʉbʉt, tʉ́ttimahbʉt, ded pah jwiítdih ã yapachah yʉhna, ã oi cádahcan niít. Ángelwã, nemépwã, nin baácdih moón ĩ maáta, japmant moón, nʉmp bóo tólihmant moón, “Queét míihwãdih ma oi cádahaá”, Diosdih ĩ niijíchah yʉhna, ã jepahcan niít. Pánihna, nihat Dios ã chãjnitboó caandíh ĩ jéih oi cádahat tʉ́ʉtcan niít. Pánih bʉ́dí oina, jwiít jwĩ Maáh Jesucristoíhwãdih Dios ã oi cádahcan niít. 
\c 9  
\s1 Judíowã Dios ã ñíonit 
\p  
\v 1-2 Weém Cristoíh jʉmna, “ ‘Wã déewã, judíowã caandíh ĩ náahcatdih bʉ́dí wã jĩ́gahna caá’, niijná, yoobópdih niijná caá ma chãjap”, Tʉ́ini Espíritu weemdíh ã niíj jéihyana caá.  
\v 3 Wĩ́ih baácdih moón, wã déewã, Israel ã jʉimená, Cristodih ĩ náahcat jíib iiguípna ĩ bejbipna caá. Pánihna, “Wã déewãdih bʉ́dí oinit, iiguípna ĩ bejcat pínah niijná, tʉ́ʉt nʉʉmnít, weémboó iiguípna wãta bej tagaá, queét ĩ tʉ́i yapat pínah niijná”, wãpĩ́ niíj jenah joiná caá. Obohjeéhtih, páant niíj jenah joiná yʉhna, wã jéih chãjcan caá.  
\v 4 Queét wã déewã Israel jʉimená jʉmna, Dios ã weh pínah queétdih ãt ñíwip wʉt jĩ. Ded pah ã́ihwã ĩ jʉmat pínahdih queétdih ãt naáwáp wʉt jĩ. Moisés jʉm láa ã́ih yeh iigátjĩh queétdih ãt waáwáp wʉt jĩ. Ã wʉtatdih Moisésjidih queétdih ãt jwíih naáwát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Diosdih ĩ weñat pínah mʉʉdíh queétdih ãt chãjat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Ã tʉ́i chãjat pínahdih queétdih wʉt jĩí Dios ãt naáwáp wʉt jĩ.\x * \xo 9:4 \xt Ex 4.22\x* 
\v 5 Jwĩ nʉowã Abraham, Isaac, Jacob queét biíc peihcannit, jwiít judíowãdih cã́ac waowã́ ĩ jʉmʉchah, jwiít ĩ jʉimená caá. Jesucristobʉt, ĩ jʉima yoobát ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Caán Jesucristo Diosjeh mʉntih jʉmna, nihat chah maáh ã jʉmna caá. Yeó jáap jʉmat pah caandíh jwĩ tʉ́i wẽi naóh jĩíh. Páant tií ã jʉmʉ naáh. 
\p  
\v 6 Páant wã naáwáchah, nin pah ñita niíj jenah joi tágaá: “Dios ã naáwátji pah biíc yoobó jwiít Israel ã jʉimenádih ã́ihwã pínah ãt chãjcap taga”, ñita niíj jenah joi tágaá. Obohjeéhtih, páant nihcan caá. Biquína Israel ã jʉimená jʉmna yʉhna, Dioíhwã yoobát nihcan caá.  
\v 7 Nin pah caá: Biquína Israel jʉimená Abraham jʉimená ĩ jʉmʉchah yʉhna, “Abraham jʉimená yoobát nihcan caá”, queétdih Dios ã niíj enna caá. Nin pah Dios ãt niijíp wʉt jĩ: “Obohjeéhtih, ma wʉ̃ʉ́h Isaac jʉimená bácah ma jʉimená yoobát ĩ jʉmbipna caá”, Dios Abrahamdih ãt niijíp wʉt jĩ.\x * \xo 9:7 \xt Gn 21.12\x* 
\v 8 Páant ã niíj naáwáchah joinít, nindih jwĩ jéihna caá: Abraham jʉimená cã́ac jʉmna yʉhna, Diosdih tʉ́i jenah joicán, ã weh nihcan caá. Dios ã niijátjidih tʉ́i jenah joinítjeh tigaá Abraham ã jʉimená pohba.  
\v 9 Nin pah Dios Abrahamdih ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “Tʉ́ttimah bóo jópchi nin dée widhdih mʉntih wã jwʉ́ʉb jʉ̃ʉ́wʉ́chah, majeéh bóli Sara ma wʉ̃ʉ́hdih mi tʉ́ʉhbipna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ.\x * \xo 9:9 \xt Gn 18.10\x* 
\p  
\v 10 Tʉ́ttimah, Isaac áa Rebeca waláhnit mit weh jʉmʉp wʉt jĩ. Queét chénat pah ĩ íip Isaac jwĩ nʉo ãt jʉmʉp wʉt jĩ.  
\v 11-12 Ĩ cã́ac jʉmat pínah jã́tih, tʉ́ini, tʉ́icatdih ĩ chãj jwʉhcah, ded pah ĩ chãjatdih jenah joicánjeh, caandíh náahna, ʉ́ʉdyiboodíh Dios ãt ñíwip wʉt jĩ. Pánih ñíonit, Rebecadih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: “Weép jeñé ã ʉ́ʉddih ã teo wʉ̃hbipna caá”, caántdih ãt niijíp wʉt jĩ.\x * \xo 9:11-12 \xt Gn 25.12\x* 
\v 13 Páant ã ñíwatjidih jenah joinít, Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “ ‘Jacobdih caá wã oyop. Obohjeéhtih, Esaúboodíh wã iiná caá’, Dios ã niijná caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 9:13 \xt Mal 1.2-3\x* 
\p  
\v 14 Caandíh jenah joinít ¿ded pah tigaá jwĩta niíj? “Ded pah ĩ chãjatdih jenah joicánjeh, ã náahnidihjeh pánih ñíona, Dios yoobópdih ã chãjcan caá”, ¿jwĩta niij tániít? ¡Pánihcan caá!  
\v 15 Dios Moisésdih nin pah ã niijátjidih jwiítdih náhniat caá náahap: “Det wã náahnitdihjeh wã jĩ́gah en teo wáacbipna caá”, Dios ã niijná caá, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 9:15 \xt Ex 33.19\x* Ded pah cã́ac ã chãjatdih jenah joicánjeh caandíh ñíonit, yoobópdih ã chãjna caá.  
\v 16 Jwiít cã́acwã jwĩ náahat pah nihcan, ded pah jwĩ chãjat jíibbʉt nihcan, det ã náahnitdihjeh Dios ã jĩ́gah en teo wáacna caá.  
\v 17 Faraón Egipto baácdih moón ĩ maáhdih ded pah Dios ã niijátjidih náhninit, “Dios ã chãjat yoobópdih ã jʉmna caá”, jwĩ niíj jéihna caá. Nin pah Faraóndih ãt niijíp wʉt jĩ: “Egipto baácdih moón ĩ maáh pínahdih meemdíh maáh wã waadánap jĩ, nihatdih wã wẽpatdih wã jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná. Pánihna, ded pah meemdíh wã chãjachah ennit, nihat baácdih moón ‘Caánboó chah wẽpni caá’, ĩ niíj naóhbipna caá”, Dios caandíh ã niijíp be, Moisés ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 9:17 \xt Ex 9.16\x* 
\v 18 Dios det ã náahnitdihjeh ã jĩ́gah enna caá. Obohjeéhtih, det bitadih caanjéh ã jepahat tʉ́ʉtcan caá. Pánihna, Dios ded pah ã náahatdihjeh ã jéih chãjna caá. 
\p  
\v 19 Pánih chãjni ã jʉmʉchah ennit, weemdíh nin pah ñita niij tágaá: “Dios ã náahnitdihjeh ã jĩ́gah enechah, jwiítboó caandíh yap yohna, jwĩ bʉjácan niít. Pánih yap yohna, jwĩ jéih bʉʉjácah, ¿dépanih tigaá caán jwiítdih ã peéh chãjíhna?” niíj íijnit, weemdíh ñita ʉʉ́bh joi tágaá.  
\v 20 Nin pah yeebdíh wãta niíj jepah taga: ¿Yeéb cã́acwã oboh jʉmnit jʉmna yʉhna, Diosdih ñita jʉ̃ih niít? Ded wáam dahdih ã nawachah, ã naoni dahboó caandíh nin pah ã jéih niíj jʉ̃ihcan caá: “¿Dépanih tibeé weemdíh nin pah jígohni dah ma nao?” ã jéih niijcán caá. Pánihna, yeéb Diosdih jʉ̃ihna, caán wáam dah ã jʉ̃ihñat pah niijná caá ñi chãjap.\x * \xo 9:20 \xt Is 29.16; 45.9\x* 
\v 21 Wáam dah naoni ã náahat pah caán wáam déepjĩhjeh mʉntih dawá mácah jígohni dahnadih ã jéih naona caá. Biquína tʉ́ini wáam dahnadih naona, biíh oboh jʉmnidihbʉt ã jéih naona caá. Pánihna, caán ã nawat dée, Diosbʉt ã náahat pahjeh jwiítdih ã jéih chãjna caá.\x * \xo 9:21 \xt Jer 18.4-6\x* 
\p  
\v 22 Iiguípna bejnit pínah ĩ yéej chãjatdih bʉ́dí ã íijatdih jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná, Dios queétdih ã peéh chãjbipna caá. Obohjeéhtih, ã wẽpatboodíh jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná, queétdih ã peéh chãjat pínahdih jenah joiná yʉhna, maatápdih ĩ yéej chãjatdih ãt enah boj jwʉhʉp wʉt jĩ.  
\v 23-24 Ded pah ã tʉ́i jʉmat, ã wẽpatdihbʉt ã jĩ́gah ennitdih ãt jéihyanap wʉt jĩ. Jwiítdih jã́tih ãtát ñíojip taga, caán biícdih jʉmnit, ã wẽpat, ã tʉ́yatdihbʉt jwĩ bíbohat pínah niijná. Pánihna, jwiít ã ñíonitboó biquína judíowã, bita judíowã nihcannitbʉt jwĩ jʉmna caá.  
\v 25 Páant ã yapat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapani Oseas nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “ ‘Jã́tih wĩ́ihwã nihcannitjidih “Yeéb wĩ́ihwã caá”, wã niijbípna caá. Jã́tih wã oicannitjidihbʉt “Yeéb wã oinit caá”,\x * \xo 9:25 \xt 1P 2.10\x* wã niijbípna caá’, Dios ã niijná caá. \rq (Os 2.23)\rq* 
\q1  
\v 26 ‘Wĩ́ihwã yeéb nihcan caá’, ã niijnítjiboó Dios báadhni weh ĩ jʉmbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Os 1.10)\rq* 
\p  
\v 27-28 Jon jã́tih Isaíasbʉt Israel ã jʉimenádih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Dios cã́acwã ĩ yéej chãjatdih bʉ́dí íijnit, waícanjeh queétdih ã peéh chãjbipna caá. Pánihna, óondih jenah enna jwĩ bʉʉjácat pah, Israel ã jʉimená dawá ĩ jʉmʉchah yʉhna, det caandíh jepahnitdihjeh Dios ã tʉ́i ʉbbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 10.22-23)\rq* 
\p  
\v 29 Isaías nin pahbʉt ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Jwĩ Maáh Chah Wẽpni, biquína jwĩ déewãdih ã tʉ́i ʉbcah, jwiít judíowã jwĩta bʉʉ́d beed tágaá. Pánihna, Sodoma, Gomorra tʉ́tchidih moondíh peéh chãjna, ã yoh beedáát pahjeh mʉntih jwiítdihbʉt ãta yoh beedá tagaá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 1.9)\rq* 
\s1 Judíowã tʉ́ini doonádih ĩ náahcat 
\p  
\v 30 Nindih tʉ́i náhniat caá náahap: judíowã nihcannit Jesucristodih tʉ́i jenah joinít, ĩ jepahachah ennit, “Nit tʉ́init caá”, queétdih Dios ãt niíj enep taga. Dios biícdih ĩ tʉ́i jʉmat pínahdih ĩ bidcah yʉhna, Dios queétdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga.  
\v 31 Obohjeéhtih, Israel ã jʉimená judíowãboó “Jwiít Dios ã wʉtatdih jwĩ chãjachah, caán biícdih jwĩ tʉ́i jʉmbipna caá”, niíj jenah joí bidna yʉhna, Moisés ã wʉtatjidih jepahíhna yʉhna, ĩt jéih bʉʉjácap taga. Pánihna, tʉ́init ĩ jʉmíhna yʉhna, ã wʉtatdih ĩ jepahcatdih ennit, “Nit tʉ́init caá”, Dios ãt niíj encap taga.  
\v 32 ¿Dépanih tigaá tʉ́init jʉmíhna yʉhna, ĩ bʉʉjácan? “Dioíhwã jʉmíhna, jwĩ jenah joyátjĩhjeh Moisés ã wʉtatjidih jwĩ jéih jepahna caá”, niíj jenah joinít, Diosdih tʉ́i jenah joicánjeh, ĩt jéih bʉʉjácap taga. Jesúíh tʉ́ini doonádih naóhna, nin pah jwĩpĩ́ niijná caá: “Jwĩ tóocni jee dáh panihni Cristo ã jʉmna caá”, jwĩpĩ́ niíj naóh bohéna caá. Det jee dáhdih bʉʉg lájnitboó ĩ tóocni dahdih ĩpĩ́ íijna caá. Pánihat pah, Cristoíh doonádih joinít, tóocni jee dáhdih ĩ íijat pah caandíhbʉt íijnit, Dios biícdih ĩ jéih jʉmcan niít.  
\v 33 Páant Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Dios nin pah ã niijná caá: ‘Jerusalén tʉ́tchiboó ĩ tóocat pínah jee dáh panihnidih wã jwejna caá. Caandíh tóoc bʉʉgnít, ĩ bʉʉg lájni dahdih cã́acwã bʉ́dí ĩ íijbipna caá. Caandíh ĩ íijat pah caán tʉ́tchidih moón caán jee dáh panihnidih ĩ náahcatji jíib, wã pebhna ĩ jʉibícan niít. Obohjeéhtih, caán jee dáh panihnidih tʉ́i jenah joinítboó wãjeéh jʉmna, ĩ tʉ́i wẽibipna caá’, Dios ã niijná caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 28.16)\rq* 
\c 10  
\p  
\v 1 Israel ã jʉimená wã déewã iiguípna bejnit pínah ĩ jʉmʉchah, bʉ́dí wã jĩ́gahna caá. Pánih jĩ́gahnit, Dios queétdih ã tʉ́i ʉbat pínahdih náah yacna, bʉ́dí wã ʉʉ́bhna caá.  
\v 2 Yeebdíh yoobópdih wã naóhna caá. Queét Dios ã náahat pah bʉ́dí ĩ chãjíhna yʉh caá. Obohjeéhtih, pánih chãjíhna yʉhna, Dios ded pah ã chãjat tʉ́ʉtatdih yoobópdih ĩpĩ́ jéihcan caá.  
\v 3 Ĩ jenah joyátjĩhjeh tʉ́ini ĩ chãjíhna yʉhna, Dios ã náah yacatdih ĩ jéih bʉʉjácan caá. Pánih bʉʉjácan yʉhna, Dios ã teo wáacat pínahdih ĩ jenah joicáh, queétdih “Nit tʉ́init caá”, ã niíj encan caá.  
\v 4 Obohjeéhtih, Cristodih tʉ́i jenah joinítboodíh “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj enna caá. Pánihna, Moisés ã wʉtatjidih jwĩ jepahat jíib tʉ́i ʉbnit jwĩ jéih jʉmcan caá. Obohjeéhtih, Cristoboodíh tʉ́i jenah joí jepahnitdihjeh ã tʉ́i ʉbna caá. 
\p  
\v 5 Moisésjeh jon jã́tih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Det Dios ã wʉtatdih tʉ́i jepahnitdihjeh ã tʉ́i ʉbbipna caá”, ãt niijíp tajĩ.\x * \xo 10:5 \xt Lv 18.5\x* 
\v 6-7 Páant ã niíj daacáchah yʉhna, bʉʉ jwʉh det Cristodih tʉ́i jenah joinítdihjeh “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj enna caá. Cristoíh doonádih bohéna, nin pah jwĩpĩ́ niíj naóhna caá: Dios ã wahni Cristojeh nin baácboó ãtát dei jʉyʉ́p tajĩ. Pánih dei jʉiníji ã jʉmʉchah, nin pah ñi niíj jenah joicá bojoó: “Jeáboó pʉ́ʉh laab béjnit, Cristodih ʉb dei jʉ̃óhni pínahdih jwĩ náahna caá. Wʉnnitji caolih pebhboó dei bejnit, Cristodih booat tʉ́ʉtnit, caandíh jwʉ́ʉb ʉb pʉ́ʉh laáb jʉ̃óhni pínahdih jwĩ náahna caá, jwiítdih ã tʉ́i ʉbat pínah niijná”, ñi niíj jenah joicá bojoó.  
\v 8 Dios naáwátdih naóh yapaniji nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “¿Dépanih tigaá Dios naáwátdih ñi bid? Caandíh jéihnit, ñitát bohé tagaá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 10:8 \xt Dt 30.12-14\x* Pánihna, caán jwĩ bohéni naáwát Cristodih ã tʉ́i jenah joyát tʉ́ʉtna caá.  
\v 9 Pánih bohéna, nin pah jwĩpĩ́ niíj naóhna caá: Det Dios biícdih tʉ́i jʉmíhna, “Jesús wã maáh caá”, niíj naóhnit, “Dios caán wʉnnijidih ãt jwʉ́ʉb booanap jĩ”, ĩ niíj jenah joyóchah, Dios queét iiguípna bejnit déejidih ã tʉ́i ʉbbipna caá.  
\v 10 Jesúsdih jwĩ tʉ́i jenah joí jepahachah, Dios jwiítdih “Nit tʉ́init caá”, ã niíj enna caá. Pánihna, “Jesús wʉnniji jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhni jʉmna, nihat cã́acwã ĩ maáh ã jʉmna caá”, bitadih jwĩ niíj naáwáchah, ã tʉ́i ʉbnit jwĩ jʉmna caá. 
\p  
\v 11 Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Det Diosdih tʉ́i jenah joinít, ‘Páant ã niiját pah biíc yoobó ã yapbipna caá’, niíj jenah joinít, tíiccanjeh ĩ tʉ́i wẽibipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 10:11 \xt Is 28.16\x* 
\v 12 Dios nihat cã́acwã yoobó ĩ maáh jʉmna, det caandíh ʉʉ́bhnitdih tʉ́ini ã chãjbipna caá. Judíowãdih, judíowã nihcannitdihbʉt biíc yoobó ã tʉ́i teo wáacbipna caá.  
\v 13 Dios naáwátdih biíh naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “ ‘Wã yéejatdih yohnit, weemdíh ma tʉ́i ʉbʉʉ́’, det jwĩ maáhdih niíj ʉʉ́bhnitdih ã tʉ́i ʉbbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 10:13 \xt Jl 2.32\x* 
\v 14 Obohjeéhtih, det Cristoíh doonádih joicánnitboó caandíh ĩ jéih ʉʉ́bhcan caá. Pánihna, ã naáwátdih naóhnit wihcah, caán doonádih joicánnit, caandíh ĩta jéih jepahcan tagaá.  
\v 15 Ã naáwátdih naóhnit pínahdih Dios ã wahcah, det ã́ih tʉ́ini doonádih naóhnit ĩta wihcan tagaá. Dios naáwátdih biíh naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Tʉ́ini doonádih naóhnit ĩ jʉ̃ʉ́wʉ́chah, jwĩ tʉ́i wẽina caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 10:15 \xt Is 52.7\x* 
\p  
\v 16 Páant ĩ daacátji ã jʉmʉchah yʉhna, Israel jʉimená dawá caán tʉ́ini doonádih ĩt joííhcap jĩ. Páant ĩ joííhcat pah Isaías Diosdih ʉʉ́bhna, nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Maá, ma naáwátdih queétdih jwĩ naóh yapanachah yʉhna, dawá ĩ joííhcap be”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 10:16 \xt Is 53.1\x* 
\v 17 Cristoíh tʉ́ini doonádih joyát caá náahap, caandíh tʉ́i jenah joinít, cã́acwã ĩ jepahat pínah niijná.  
\v 18 Nin pah yeebdíh wã niíj ʉʉ́bh joiná caá: “¿Israel jʉimená caán doonádih ĩt joijícan taniít?” ñi jenah joyóchah. Caandíh yoobópdih ĩt joijí ta yʉh caá. Páant ĩ joyátjidih tigaá Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Dioíh doonádih nihat pebhboó ĩt naóh peetép wʉt jĩ. Pánihna, nihat baácdih moón caandíh ĩt joyóp wʉt jĩ”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 19.4)\rq* 
\p  
\v 19 Pánih jéihnit, nin pah wã jwʉ́ʉb niíj ʉʉ́bh joiná caá páant mʉntih: ¿Caán doonádih Israel jʉimená joiná, ĩt tʉ́i beh joijícan ta niít? ñi jenah joyóchah. Ĩt tʉ́i beh joijí ta yʉh caá. Nin pah Moisés ã niíj daacátjidih yeebdíh wã jwíih náhniabipna caá: 
\q1 “Nin pah Dios Israel jʉimenádih ã niíj naóhna caá: ‘ “Jenah joicánnit, yeejépwã caá”, ñi niíj ennitdih wĩ́ihwã pínah wã chãjbipna caá. Páant wã chãjachah, yeébboó jepchá tʉbnit, queétdih bʉ́dí ñi íijbipna caá’, ã niijná caá”, Moisés ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Dt 32.21)\rq* 
\p  
\v 20 Isaíasbʉt ʉ́ʉmcanjeh, nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Nin pah Dios ã niijná caá: ‘Weemdíh bidcannitboó ĩ jwãááp be. Weemdíh ʉʉ́bhcannitdih ded pah wã jʉmatdih wã jéihyanap be’, Israel jʉimená nihcannitdih Dios ã niijná caá”, Isaías ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 65.1)\rq* 
\p  
\v 21 Israel jʉimenáboodíh, nin pah Isaías ãt jwʉ́ʉb niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Nin pah Dios ã niijná caá: ‘Queét weemdíh náahcan, yap yohnit ĩ jʉmna caá. Obohjeéhtih, ĩ tʉ́ʉt nʉʉmát pínahdih náah yacnit, maatápdih “Wĩ́ihwã ñi jʉmʉʉ́”, queétdih wã niijíp yʉh be’, Dios ã niijná caá”, Isaías ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 65.2)\rq* 
\c 11  
\s1 Israel ã jʉimená daocánnitdih Dios ã tʉ́i ʉbat 
\p  
\v 1 ¿Israel ã jʉimená Dios ã ñíonitjidih bʉʉ láa ãta yoh taniít? yeéb ñi jenah joyóchah. ¡Nihcan caá! Queétdih ã yohcan beé. Weembʉ́t Israel ã jʉima, Abraham jʉimená ĩ jʉima náahji mʉn tigaá. Benjamín ã jʉimená jʉmni poómpdih bóo caá.\x * \xo 11:1 \xt Fil 3.5\x* 
\v 2 Biíhmah Israel ã jʉimenádih Dios ã ñíonitji ĩ jʉmʉchah, queétdih ãt yohcap jĩ. Dios naáwátdih naóh yapani Elíasji Israel ã jʉimená ĩ yéej chãjatjidih Diosdih ãt naóh yacap jĩ. ¿Caán ã naóh yac daacátjidih yeébboó ñi jéihcan niít? Nin pah ãt niíj daacáp tajĩ:  
\v 3 “Maá, ma naáwátdih naóh yapanitdih dawá ĩt mao yohop be. Meemdíh wẽina, nʉñʉ́pdih jwĩ mao cáo wʉ̃hat jeé poómpnadihbʉt ĩt boto mao yoh beedánap wʉt be. Ma naáwátdih naóh yapanit biícdih jʉmni weemjéh caá wã jʉdhdʉp. Páant wã jʉmat doonádih joiná, weemdíhbʉt ĩ mawíhna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 11:3 \xt 1R 19.10,14\x* 
\v 4 Páant ã niijíchah joinít, Diosboó Elíasdih nin pah ãt niíj jepahap wʉt jĩ: “Meém biícjeh pohba nihcan caá. Páantjeh wĩ́ih cã́acwã siete mil pohba ĩ jʉmna caá. Queétdih weémboó wã tʉ́i wapap be. Páant wã wapachah, bita ĩ pãpni Baal wʉ̃t jʉmnidih queét ĩ wẽi ʉʉ́bhcan caá. Páant dawá ĩ jʉmatdih jéihnit, ma ʉ́ʉmca bojoó”, Dios Elíasdih ãt niijíp wʉt jĩ.\x * \xo 11:4 \xt 1R 19.18\x* 
\v 5 Elías jʉm láa, daocánnit Diosdih tʉ́i wẽinit ĩ jʉmat pah mʉntih, bʉʉbʉt daocánnit Israel ã jʉimenádih Dios bʉ́dí oina, jĩ́gah ennit, ã́ihwã pínah ãt ñíwip taga.  
\v 6 Pánih ñíonit, “Ñi tʉ́i chãjat jíib yeebdíh wã ñíona caá”, ãt niijcáp jĩ. Ĩ tʉ́i chãjat jíib ã teo wáacna, oinit, jĩ́gah enat yoobát ãta nihcan tagaá. 
\p  
\v 7 Páant niijnít, ¿ded pah tigaá ã jʉm? Nin pah caá: “Nit wĩ́ihwã caá”, Dios queétdih ã niiját pínahdih Israel ã jʉimená bʉ́dí ĩ náahachah yʉhna, páant ãt niijcáp wʉt jĩ. Obohjeéhtih, ã́ihwã ĩ jʉmat pínah niijná, daocánnitdihjeh Dios ãt ñíwip wʉt jĩ. Bita ã ñíocannitboó caandíh chah yap yohnit ĩt jʉmʉp wʉt jĩ.  
\v 8 Páant ã yapatdih Dios naáwátdih naóh yapanit nin pah ĩt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Caandíh náahcannitdih Dios ʉ̃onit panihnit ãt chãjap be. Páant ã chãjachah, ded pah ã wẽpatdih ã jʉ́ʉtʉchah yʉhna, ĩpĩ́ beh encan caá. Ã naáwátdih joiná yʉhna, ĩpĩ́ beh joicán caá. Páantjeh tigaá bʉʉbʉt queét ĩ jʉmʉp”, ĩt niíj daacáp tajĩ. \rq (Dt 29.4; Is 29.10)\rq* 
\p  
\v 9 Maáh David nin pah caandíhjeh mʉntih ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Queét Israel ã jʉimená bʉ́dí jeémátdih, dawá bií déedihbʉt bíbohnit, wẽina, ‘Jwiítdih Dios ã tʉ́i wẽi enna caá’, niíj jenah joinít, ded pah yéej chãjnit ĩ jʉmatdih ĩ jéihcan caá. Páant ĩ jʉmʉchah ennit, queétdih ma peéh chãjaá. 
\q1  
\v 10 Pánih peéh chãjna, queétdih jéih encannit panihnit ma chãjaá. Ma peéh chãjnit pínahjeh jʉmna, bʉ́dí jĩ́gah naáh jʉmnit ĩ jʉmʉ naáh”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 69.22-23)\rq* 
\s1 Judíowã nihcannitdih Dios ã tʉ́i ʉbat 
\p  
\v 11 Páant niijnít, nin pah wã jwʉ́ʉb ʉʉ́bh joiná caá: Israel ã jʉimená, Cristodih ĩ náahcah ennit, ¿Dios queétdih yohat yoobát taniít? ñi jenah joyóchah. Queétdih páant bóo pohba ã chãjcan niít. Páant ã yohcan yʉhna, queét Cristodih ĩ náahcah, bʉʉ judíowã nihcannitboodíh Dios ã tʉ́i ʉbbipna caá. Judíowãboó ĩ jepchá tʉbat pínah niijná, judíowã nihcannitdih Dios ã́ihwã pínah ã chãjna caá.  
\v 12 Judíowã Cristodih náahcan, ĩ yap yohat jíib, bʉʉ láa nihat baácdih moondíh dawá tʉ́i ʉbnit, Dios queétboodíh ã tʉ́i chãj wʉ̃hna caá. Pánihna, judíowã yap yohnit ĩ jʉmʉchah, bitadih Dios tʉ́i chãjna, queét judíowã Cristodih ĩ jepahachah bácah, bitadih chah tʉ́ini pohba ã chãj wʉ̃hbipna caá. 
\p  
\v 13 Páant niijná, yeéb judíowã nihcannitdih wã naóhna caá. Yeebdíh caá Cristo weemdíh ã bohéát tʉ́ʉtʉp. Pánih yeebdíh bohéna, oboh nih bohéna wã chãjcan caá.  
\v 14 Páant wã déewãdih wãpĩ́ niíj naóhna caá, Dios ã tʉ́i ʉbnit ñi jʉmatdih ĩ jéihyat pínah niijná. Pánih jéihnit, íijna, tʉ́ʉt nʉʉmnít, queétbʉt Cristodih ĩ náahachah ennit, Dios queétdihbʉt ã tʉ́i ʉbbipna caá.  
\v 15 Judíowãdih Dios ã cádah jwʉhʉchah, nihat baácdih moón judíowã nihcannitboó tʉ́ini doonádih joinít, Cristodih ĩ jepahna caá. Páant ĩ jepahachah ennit, queétboodíh ãjeéh ã tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtna caá. Queét judíowãboodíh ã́ihwã pínah ã chãjachah bácah, nihat baácdih moondíh tʉ́ini yoobát ã jʉmat tʉ́ʉtbipna caá. Ã́ihwã ĩ jʉmʉchah, chah dawá Cristodih jepahnit iiguípna bejnit déejidih Dios ã tʉ́i ʉbbipna caá.  
\v 16 Nin pah caá ã jʉmʉp: Cã́acwã ĩ jwíih chãjni pan dahdih Diosdih ĩ wʉ̃hʉchah, “Nin tʉ́ini caá”, ã niíj enbipna caá. Pánih caanbítdih ennit, nihat jʉdhnidihbʉt biíc yoobó “Nin tʉ́ini caá” ã niíj enbipna caá. Pánihat pah mʉntih, máa náat tʉ́ini ã jʉmʉchah, ã́ih cã́canabʉt tʉ́ini ã jʉmna caá. Páant niijná, nin pah wã niíj naóhna caá: Jwĩ nʉo Abrahamji Diosdih ã tʉ́i jenah joyóchah, “Nin tʉ́ini caá”, Dios caandíh ã niíj enat pahjeh, ã jʉimenábʉt caandíh ĩ tʉ́i jenah joyóchah, “Nit tʉ́init caá”, queétdihbʉt ã niíj enbipna caá. 
\p  
\v 17 Biquína judíowã olivo nah Dios ã bóod yohni cã́cana panihnit ĩ jʉmʉchah, yeéb judíowã nihcannitboodíh ã bóod yohopjidih ã jwʉ́ʉb dʉʉjnít panihnit ñi jʉmna caá. Yeéb jiadih bóo olivo cã́cana panihnit ñi jʉmʉchah yʉhna, momni olivo nah panihnidih ãt jwʉ́ʉb dʉʉjʉ́p wʉt jĩ. Páant niijná, nin pah wã niíj naóhna caá: Judíowã ĩ jʉmʉpjidih yeéb judíowã nihcannitdih Dios ãt jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉ́m jwejep wʉt jĩ. Pánih dʉʉjnít panihnit ñi jʉmʉchah, judíowãdih Dios ã tʉ́i teo wáacat pah, bʉʉ yeebdíhbʉt ã tʉ́i teo wáacna caá.  
\v 18 Páant yeebdíh ã ñíwichah jéihnit, “Jwiítboó judíowãdih chah tʉ́init caá”, ñi niíj jenah joicá bojoó. Nindih ñi tʉ́i náhninaá: Ded máa cã́cana ã́ih náatdih ãpĩ́ teo wáaccan caá. Obohjeéhtih, ã́ih náat caá caán cã́canadih ã tʉ́i teo wáacap. Páant ã nihat pah, jwiít judíowãdihjeh Dios jwíih ñíona, máa náat panihnit jwĩ jʉmna caá. Pánih ñíona, jwĩ dée pínah Cristodih ãt ñíwip wʉt jĩ, yeebdíhbʉt ã tʉ́i ʉbat pínah niijná. Pánihna, “Jwiítboó judíowãdih chah tʉ́init caá”, ñi niíj jenah joicá bojoó. 
\p  
\v 19 Yeéb judíowã nihcannit nin pah ñita niij tágaá: “Biquína máa cã́canadih ĩ bóod yohat pahjeh Dios biquína judíowãdih ãt yohop wʉt jĩ, jwiítboó ã́ihwã jwĩ jʉmat pínah niijná”, ñita niij tágaá.  
\v 20 Páant ñi niiját yoobópdih tigaá. Obohjeéhtih, queét Cristodih ĩ tʉ́i jenah joicátji jíib Dios queétdih ãt cádah jwʉhʉp taga. Cristodih ñi tʉ́i jenah joyát jíibjeh ã́ihwã pínah yeebdíh ãt ñíwip taga. “Jwiít judíowãdih chah tʉ́init caá”, ñi niíj jenah joyóchah, ã tʉ́ican caá. Yeebbʉ́t ñi tʉ́i chãja chaáh, queét judíowã ĩ cádahat pah “caandíh ñi cádahná” niijná.  
\v 21 Jwíih jʉmni cã́cana panihnit judíowã Cristodih ĩ jepahcat jíib, Dios yohna, yeéb ã jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmní cã́cana panihnit, caandíh ñi cádahachah ennit, yeebdíhbʉt biíc yoobó ã yohbipna caá.  
\v 22 Dios yeebdíh ded pah ã tʉ́i chãjatdih ñi tʉ́i náhninaá. Ʉ́ʉm náah jʉmni caandíh jepahcannitdih ã peéh chãjat pínahdihbʉt bʉ́dí jenah joyát caá náahap. Yeébboó caandíh ñi tʉ́i jenah joí cádahcah, yeebdíh ã tʉ́i chãjbipna caá. Obohjeéhtih, caandíh ñi cádahachah, yeebdíhbʉt Dios ã yohbipna caá.  
\v 23 Queét jepahcannit judíowã tʉ́ʉt nʉʉmnít, caandíh ĩ jepahachah, caán ã bóod yohni cã́cana panihni ĩ jʉmʉchah yʉhna, queétdih ã jwʉ́ʉb dʉʉjbípna caá, ã ñíonit biícdih ĩ jwʉ́ʉb jʉmat pínah niijná. Diosdih dedé bʉwat wihcah, ã yohnijidih ã jéih jwʉ́ʉb dʉʉjná caá.  
\v 24 Pánihna, yeéb judíowã nihcannit jiadih bóo olivo cã́cana panihnit ñi jʉmʉchah yʉhna, momni olivo nahdih dʉʉját pah, Dios yeebdíh ã́ihwã pínah ãt chãjap wʉt jĩ. Yeebdíh pánih chãjni jʉmna, judíowãboó ã jwíih ñíonit ĩ jʉmʉchah, momni olivo nah yoobát panihnidih queét ã yohnitjiboodíh ã jwʉ́ʉb dʉʉját pínahdih Dios ã bʉwacan caá. 
\s1 Dios judíowãdih ã tʉ́i ʉbat 
\p  
\v 25 Yeéb wã déewã panihnit, “Dios jwiít judíowã nihcannitdih chah ã wẽi enna caá”, ñi niíj jenah joicát pínah niijná, bʉʉ yeebdíh cã́acwã ĩ jéihca naáhdih wã naóhbipna caá. Nin pah ã jʉmna caá: Bʉʉ jwʉh dawá judíowã Diosdih ĩ jepah jwʉhcan caá. Dios ã ñíonit judíowã nihcannitdih ã́ihwã ã chãjat tʉ́ttimah, judíowã jwʉh jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmnít, caandíh ĩ jepahbipna caá, bʉca.  
\v 26 Páant ĩ jepahachah, queét nihat iiguípna bejnit déejidih Dios ã tʉ́i ʉbbipna caá. Páant ã yapat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapanit nin pah ĩt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Jerusalén tʉ́tchimant jʉ̃óhni judíowãdih ã tʉ́i ʉbbipna caá. Pánih jʉ̃óhniboó queét Jacob ã jʉimená Diosdih ĩ náahcatjidih ã tʉ́ʉt nʉʉmbípna caá. \rq (Is 59.20)\rq* 
\q1  
\v 27 Páant ã tʉ́ʉt nʉʉmʉ́chah, ‘Ĩ yéejatdih wã yohbipna caá. Pánih yohnit, wã niijátji pahjeh queétdih wĩ́ihwã wã chãjbipna caá’, Dios ã niijná caá”, ĩt niíj daacáp tajĩ. \rq (Jer 31.33-34)\rq* 
\p  
\v 28 Judíowã ĩ nʉowãdih ã ñíonitji ĩ jʉmʉchah, Dios queétdih bʉ́dí ã oyatji pahjeh mʉntih, bʉʉ jʉmnitdihbʉt biíc yoobó ã oina caá. Obohjeéhtih, páant ã oinit ĩ jʉmʉchah yʉhna, Cristoíh doonádih joííhcan, Diosdih eníhcannit ĩ jʉmna caá. Páant ĩ eníhcat jíib, bʉʉ jwʉh yeéb judíowã nihcannitboó Cristoíh doonádih joinít, ñi jepahna caá. Obohjeéhtih, judíowã Diosdih ĩ eníhcah yʉhna, Dios páantjeh queétdih ã oina caá.  
\v 29 Pánih oina, ĩ nʉowãdih Dios ã niijátji pah ĩ jʉimenádihbʉt ñíonit, ã oi cádahcan niít.  
\v 30 Yeébboó jã́tih Diosdih yap yohnit ñi jʉmʉchah yʉhna, judíowã ĩ yap yohochah ennit, bʉʉ jwʉh yeebdíh jĩ́gah ennit, Dios ãt tʉ́i ʉbʉp taga.  
\v 31 Yeebdíh ã jĩ́gah en teo wáacatdih enna yʉhna, queétboó páantjeh yap yohnit ĩ jʉmna caá. Pánih yap yohnit ĩ jʉmʉchah, Dios yeebdíh ã jĩ́gah enat pahjeh queétdihbʉt biíc yoobó ã teo wáacbipna caá.  
\v 32 Nin pah caá: “Nihat cã́acwã tʉbit yap yohnit ĩ jʉmʉchah, queét nihatdih jĩ́gah ennit wã teo wáacbipna caá”, Dios ã niijná caá. 
\m  
\v 33 ¡Choo! ¡Dios wẽpni niít! Nihat tʉ́i jéih beedáni yoobát caá ã yoób jʉmʉp. Páant ã jʉmʉchah, ã jenah joyátdih, ã chãjatdihbʉt jwiít cã́acwãboó jwĩ tʉ́i jéih beedácan caá.\x * \xo 11:33 \xt Is 55.8-9\x* 
\v 34 Nin pah Dios naáwátdih naóh yapanit ĩt niíj daacáp tajĩ: “Dios jwĩ maáh ã jenah joyátdih det ĩ jéihcan caá. Pánih jéihcannit jʉmna, det caandíh ‘Nin pah ma chãjaá’, ĩ jéih niijcán caá.\x * \xo 11:34 \xt Job 15.8; Is 40.13; Jer 23.18; 1Co 2.16\x* 
\v 35 Det Diosdih biíh pah bóodih ĩ wʉ̃hat tʉ́ttimah, ‘Caán weemdíh ã jíib bʉʉdána caá’, ĩ jéih niijcán caá”, ĩt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 11:35 \xt Job 41.11\x* 
\v 36 Dios nihatdih chãjni ã jʉmna caá. Pánih jʉmna, nihat ã chãjni ã́ih míic ã jʉmʉchah, nihatdih ã wẽpatjĩh páantjeh ã jʉmat tʉ́ʉtna caá. Páant ã jʉmʉchah, yeó jáap jʉmat pah caandíh jwĩ wẽi naóh jĩíh. Páant tií ã jʉmʉ nah.\x * \xo 11:36 \xt 1Co 8.6; Ef 4.6; Col 1.16\x* 
\c 12  
\s1 Dioíhwãdih tʉ́ini chãjat caá náahap 
\p  
\v 1 Dios jwiítdih bʉ́dí ã oyatdih náhninit, ded pah ã chãjatdihbʉt jenah joiná, nin pah ñi chãjat pínahdih yeebdíh bʉ́dí wã náah yacna caá: Tʉ́ini oveja wʉ̃ʉ́hdih ĩ mao cáo wʉ̃hat pah, yeebjéh Diosdih ñi míic wʉ̃hʉʉ́, ã náahatdihjeh ñi chãjat tʉ́ʉt niijná. Páant tigaá náahap jwiítdih, Diosdih jwĩ tʉ́i weñaat tʉ́ʉt niijná.  
\v 2 Pánih chãjnit, Diosdih jéihcannit ĩ jenah joyát pah ñi jenah joicá bojoó. Yeejép ĩ chãjat pah biíc yoobó ñi chãjca bojoó. Ñi jenah joyátdih tʉ́ʉt nʉʉm béjna, tʉ́inidih chãjnit ñi jʉmbipna caá. Pánih tʉ́ʉt nʉʉmná, Dios yeebdíh ded pah ã náah yacatdih ñi jéihbipna caá. Ã náah yacat tʉ́ini jʉmna, yoobópdihbʉt ã jʉmna caá. Caán ã náah yacat pah chãjna, Diosdih ñi tʉ́i weñabipna caá. 
\p  
\v 3 Bʉ́dí oinit, Dios weemdíh ã ñíwip jĩ, cã́acwãdih wã bohéát pínah niijná. Pánih bohéni jʉmna, nihat yeebdíh nindih wã naóhna caá: “Weém tʉ́i jéihni yoobát caá”, ñi niíj jenah joicá bojoó. Obohjeéhtih, Jesúsdih tʉ́i jenah joinít jʉmna, “Dios weemdíh ã teo wáacat pah bóojeh tigaá wã jéih chãjap”, niíj jenah joyát caá náahap.  
\v 4-5 Jwiít nihat Cristoíhwã míic jʉmna, ã́ih bácah panihni jwĩ jʉmna caá. Pánih jʉmna, mácah tewatna Dios jwiítdih ãt wʉ̃hʉp taga. Nin pah ã jʉmna caá: Jwĩ́ih bácahdih téihyana, jítchana, quíibna, dawá ã jʉmna caá. Pánihna, biíc bácahjeh jʉmna yʉhna, mácah tewatna ã jʉmna caá. Páant jwĩ́ih bácah ã jʉmat pah, jwiít Cristoíh bácah panihni jwĩ jʉmʉchah, mácah tewatna jwiítdih ã wʉ̃hna caá, jwĩ tʉ́i míic teo wáacat pínah niijná.\x * \xo 12:4-5 \xt 1Co 12.12\x* 
\p  
\v 6 Dios jwiít nihatdih ã teo wáacachah, mácah tewatnadih ãt wʉ̃hʉp taga, ã wẽpatjĩh jwĩ chãjat pínah niijná. Biquína jwiítdih Dios naáwátdih naóh yapanit pínahdih ãt ñíwip taga. Páant ã ñíonit jʉmna, Cristodih ĩ tʉ́i jenah joyát pah bóo bitadihbʉt ĩ tʉ́i naóh yapana naáh.  
\v 7 Biíhboodíh cã́acwãdih teo wáacni pínahdih Dios ãt ñíwip taga. Páant ã ñíoni jʉmna, Dios ã wẽpatjĩh bitadih ã tʉ́i teo wáaca naáh. Bitadih Dios naáwátdih bohéni pínah jʉmna, caandíh ã tʉ́i bohéna naáh.  
\v 8 Biíhboó bitadih weñani pínah jʉmna, queétdih ã tʉ́i weñana naáh. Biíhboó, moh yéejnitdih bií déedih tʉ́i wʉ̃hni pínah jʉmna, tʉ́ini caolih jʉmnit, ã wẽi wʉ̃hʉ naáh. Bitaboó maáta pínah jʉmna, tʉ́i jenah joinítjeh ĩ wʉtʉ naáh. Biíhboó jĩ́gah en teo wáacni pínah jʉmna, ã tʉ́i wẽi teo wáaca naáh. Pánihna, mácah jéihnit ñi jʉmat yoobó yeéb Cristoíhwã tʉ́i míic teo wáacat caá náahap.\x * \xo 12:8 \xt 1Co 12.4-11\x* 
\s1 Cristoíhwãdih ded pah chãjat caá náahap 
\p  
\v 9 Nin pah caá yeéb Cristoíhwãdih jʉmat náahap: Bitadih tʉ́i oyat caá náahap. Yeejépdih en iinít, tʉ́iniboodíh chãjat pínahdih bʉ́dí ñi bidií.  
\v 10 Ñi ʉ́ʉdwã yoobátdih ñi oyat pah Cristoíhwã ñijeéh jʉmnitdih biíc yoobó ñi oyoó. Ñijeéh jʉmnitdih ñi tʉ́i míic wáyaá. 
\p  
\v 11 Dios ã wʉtat pah chãjna, yabhcanjeh, ñi tʉ́i wẽi jepahaá. 
\p  
\v 12 Dios yeebdíh ã pebhna ã ʉb bejat pínahdih jéihna, tʉ́i wẽi páñat caá náahap. Yeejép yapna yʉhna, biíc yoobó Cristodih cádahcat caá náahap. Diosdih ñi tʉ́i ʉʉ́bh cádahca bojoó. 
\p  
\v 13 Jesúíhwã moh yéejnitdih ñi tʉ́i teo wáacá. Bita ñi pebh ĩ jʉibínachah, queétdih ñi wẽi jwãáá.\x * \xo 12:13 \xt He 13.2; 1P 4.9\x* 
\p  
\v 14 Det yeebdíh yeejép ĩ chãjachah, “Yeejép ĩ yap dáhwa naáh”, niijcánjeh, “Ĩ tʉ́i yapa naáh”, ñi niijí.\x * \xo 12:14 \xt Mt 5.44; Lc 6.28\x* 
\p  
\v 15 Det wẽinitjeéh jʉmna, yeebbʉ́t ñi weñeé. Jĩ́gahnit ĩ jʉmʉchah, ĩjeéh ñi jĩ́gah wáacá. 
\p  
\v 16 Biícdih ñi tʉ́i jʉmʉʉ́. “Weém chah tʉ́ini caá”, niíj jenah joicánjeh, oboh jʉmnit biícdih ñi tʉ́i jʉmʉʉ́. “Weémboó tʉ́i jéih beedáni caá”, ñi niíj jenah joicá bojoó.\x * \xo 12:16 \xt Pr 3.7\x* 
\p  
\v 17 Bita yeebdíh yeejép ĩ chãjachah yʉhna, queétdih yeejép chãj jwʉ́ʉbaca bojoó. Tʉ́inijeh ñi chãjaá, “Nin ã tʉ́i chãjna caá”, nihat ĩ niíj jéihyat pínah niijná.  
\v 18 Yeéb ñi déewãdih tʉ́i chãjat pínahdih bʉ́dí ñi bidií, biícdih tʉ́i jʉmat tʉ́ʉt niijná.  
\v 19 Yeéb, wã oinitá, bita yeebdíh yeejép ĩ chãjatji jíib, ñi jwʉ́ʉb peéh chãjca bojoó. Ĩ yéej chãjatji jíib, Diosboó íijnit, queétdih ã peéh chãjbipna caá. Páant ã chãjat pínahdih jenah joinít, Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “ ‘Weémboó cã́acwã ĩ yéej chãjat jíib yoobópdih wã peéh chãjbipna caá’, jwĩ Maáh ã niijná caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 12:19 \xt Dt 32.35\x* 
\v 20 Páant ã jʉmʉchah, yeébboó nin pah ñi chãjaá: Yeebdíh en jʉ̃ihni ã nʉʉgʉ́p wʉnʉchah ennit, ã jeémát pínahdih ñi wʉ̃hʉʉ́. Ã taca jootóchah ennit, ã babhbat pínahdihbʉt ñi wʉ̃hʉʉ́. Páant caandíh ñi tʉ́i chãjachah enna, bʉ́dí ã tíicbipna caá.\x * \xo 12:20 \xt Pr 25.21-22\x* 
\v 21 Bita yeebdíh yeejép ĩ chãjachah, queétdih biíc yoobó yéej chãj jwʉ́ʉbacan, tʉ́inijeh ñi chãjaá. 
\c 13  
\s1 Ñi maátadih jepahat caá náahap 
\p  
\v 1 Nihat maátadih Diosjeh tigaá ĩ maáh jʉmat pínahdih ãt ñíwip taga. Páant ã maáh waadánit ĩ jʉmʉchah, queét yeebdíh ĩ wʉtʉchah, ñi tʉ́i jepahaá.  
\v 2 Det jwĩ maátadih jepahcannit, Dios ã ñíonitdih yap yohna caá ĩ chãjap. Páant ĩ yap yohatji jíib queétdih peéh chãjat ã jʉmbipna caá.  
\v 3 Det tʉ́i chãjnit ĩ maátadih ĩpĩ́ ʉ́ʉmcan caá. Obohjeéhtih, yeejép chãjnitboó ĩ maáta ĩ peéh chãjat pínahdih ĩpĩ́ ʉ́ʉmna caá. Ñi maátadih ʉ́ʉmcat tʉ́ʉt niijná, tʉ́inidihjeh ñi chãjaá. Páant ñi tʉ́i chãjachah ennit, “Ma tʉ́i chãjna beé”, maátaboó yeebdíh ĩ niijbípna caá.  
\v 4 Dios yeebdíh teo wáacat tʉ́ʉt niijná, ñi maátadih ã wʉtna caá, ñi tʉ́i jʉmat pínah niijná. Obohjeéhtih, ñi tʉ́i chãjcah, yeebdíh ĩ peéh chãjat pínah niijná, Dios queétdih ãt ñíwip taga. Páant yeejép chãjnit jʉmna, queétdih ʉ́ʉmat caá náahap.  
\v 5 Peéh chãjat náahcan, ñi maátadih tʉ́i jepahat caá náahap. “Páant wã chãjachah, ã tʉ́ibipna caá”, niíj jenah joiná, tʉ́i jepahnit, tʉ́inijeh chãjat caá náahap.  
\v 6 Ñi maátadih caán tewatdih Dios ãt wʉ̃hʉp taga. Páant ĩ tʉ́i tewechah ennit, yeébboó ĩ tewat jíib ñipĩ́ jíib chãjna caá. 
\p  
\v 7 Ded pah yeebdíh ĩ jíib chãjat tʉ́ʉtʉchah, tʉ́i jepahnit, ñi jíib chãjaá. Maáta ĩ tewat jíibbʉt, tʉ́i jíib chãjnit, queétdih tʉ́i wẽi naáwát caá náahap.\x * \xo 13:7 \xt Mt 22.21; Mr 12.17; Lc 20.25\x* 
\s1 Míic oyat caá náahap 
\p  
\v 8 Bitadih ñi jíib bʉʉdáátdih waícanjeh ñi jíib chãj beedánaá. Obohjeéhtih, ñi tʉ́i míic oi cádahca bojoó. Det bitadih oina, Dios ã wʉtatdih ã tʉ́i jepahna caá.  
\v 9 Ã wʉtat nin pah caá ã niijíp: “Biíh áajĩh ñi yéej chãjca bojoó. Cã́acwãdih ñi mao yohca bojoó. Ñi nʉʉmcá bojoó. Bitaíh bií déedih ñi en ñinahca bojoó”, ã niíj wʉtna caá. “Meemjéh ma míic oyat pahjeh mʉntih, bitadihbʉt ma oyoó”, ã niíj wʉtatdih jepahna, Dios nihat biíh ã wʉtatdihbʉt jwĩ tʉ́i jepah beedána caá.\x * \xo 13:9 \xt Ex 20.13-15,17; Dt 5.17-19,21; Lv 19.18\x* 
\v 10 Bitadih oina, queétdih jwĩ yéej chãjcan niít. Pánihna, queétdih oina, Dios ã wʉtatdih tʉ́i jepah beedána caá jwĩ chãjap. 
\p  
\v 11 Ʉ̃onit panihnit ñi jʉmca bojoó. Nin baácboó ded pah ã yapatdih tʉ́i jenah joinít ñi jʉmʉʉ́. Jesús ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃ʉ́wát pínahdih náhninit, ñi tʉ́i páñaá. Caandíh jwíih jepahna, “Jwiítdih ʉbʉdih ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃óhbipna caá”, jwĩ niíj jenah joyóp jĩ. Obohjeéhtih, bʉʉ ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃ʉ́wát pínah bahnijeh caá ã jʉdhdʉp. Páant bahnijeh ã jʉdhdʉchah, jwiítdih tʉ́i jenah joyát caá náahap.  
\v 12 Jesús ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃ʉ́wʉ́chah, chei panihipboó yeejép ĩ chãjat waícanjeh ã bʉʉdbípna caá. Jesús ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃ʉ́wát pínah bahnijeh ã jʉdhdatdih jéihnit, yeejép chãjatdih cádahnit, Jesús ã yeh iiguíp panihipboó jʉmna, tʉ́inijeh chãjat caá náahap.  
\v 13 Jwiít míicjeh tʉ́i chãjat caá náahap. Wẽi babh máihñat, ií náah chãjatdihbʉt jwĩ bidcat dée caá. Míic jʉ̃ihnit, míic jepchá tʉbnitbʉt jwĩ jʉmca boj jĩíh.  
\v 14 Pánihna, yeejép ñi ñinahatdih cádahnit, jwĩ Maáh Jesucristo ã teo wáacatjĩh tʉ́inidihjeh ñi chãjaá.\x * \xo 13:14 \xt Ef 6.11-17\x* 
\c 14  
\s1 Bitadih yeejép jenah joicát 
\p  
\v 1 Jesúsdih jáap jepahnit pah, ã naáwátdih tʉ́i jéih jwʉhcannitdih ñi tʉ́i míic pej jʉmʉʉ́. Ĩ tʉ́i jéih jwʉhcah ennit, “Meém jéihcanniabeh caá”, ñi míic niíj íijaca bojoó.  
\v 2 “Weém nihat nʉñʉ́pwãdih wã jeéméchah ã tʉ́ina caá”, biquína ĩ niíj jenah joiná caá. Obohjeéhtih, bitaboó, Jesúíh doonádih tʉ́i jéih jwʉhcannit, nʉñʉ́pwãdih jeémpcanjeh, pácahinadihjeh ĩ jeémpna caá.  
\v 3 Det nihatdih jeémpnit, pácahinadihjeh jeémpnitboodíh “Meém oboh jʉmni caá”, ĩ niíj jenah joicá bojo naáh. Pácahinadihjeh jeémpnitbʉt nihatdih jeémpnitboodíh “Yeejép chãjna caá ma chãjap”, ĩ niíj jenah joicá bojo naáh. Det Jesúsdih jepahnit nihatdih jeémpnit ĩ jʉmʉchah yʉhna, “Nit wĩ́ihwã caá”, Dios queétdih ã niijná caá. Ã́ihwã ĩ jʉmʉchah ennit, nʉñʉ́pwãdih jeémpcannitboó queétdih yeejép ĩ niíj jenah joicá bojo naáh.  
\v 4 Ded Jesúsdih jepahni Diosdih teo wʉ̃hni panihni caá ã jʉmʉp. Páant ã́ih ã jʉmʉchah, yeébboó caandíh ñi jéih naóh yaccan caá. Ded pah caán ã chãjatdih ennit, ã maáhjeh “Ma tʉ́i chãjna beé. Ma tʉ́i chãjcan beé”, ã jéih niijná caá. Pánihna, Jesúíh ã jʉmʉchah, ã́ihdih tʉ́i teo wáacna, “Meém yeejép chãjni caá”, caandíh Jesús ã niíj naóh yaccan niít. 
\p  
\v 5 “Diosdih jwĩ weñat pínah nin yeó jáapjeh caá. Biíh yeó jáap jwĩ tewat pínah ã jʉmna caá”, biquína ĩ niíj jenah joiná caá. Obohjeéhtih, bitaboó yeó jáap jʉmat pah biíc yoobó Diosdih ĩ wẽina caá. Queét biíc yoobó chãjcannit jʉmna yʉhna, nihat nin pah ĩ niíj jenah joyó naáh: “Jesús ã náah yacat pahjeh wã chãjna caá”, ĩ niíj jenah joyó naáh.  
\v 6 Det “Nin yeó jáapdih Diosdih jwĩpĩ́ wẽina caá”, niíj jenah joinít, jwĩ maáhdih jepahna caá ĩ chãjap. Bita “Yeó jáap jʉmat pah Diosdih jwĩpĩ́ wẽina caá”, niíj jenah joinít, queétbʉt jwĩ maáhdih jepahna caá ĩ chãjap. Det déepdih jeémpnit, Diosdih “Tʉ́ina caá, Paá”, niíj jeémpna, Diosdih ĩ wẽina caá. Bitaboó Diosdih weñat tʉ́ʉt niijná, déepdih jeémpcannit, Diosdih “Tʉ́ina caá, Paá”, biíc yoobó ĩ niíj wẽi naóhna caá.\x * \xo 14:6 \xt Col 2.16\x* 
\p  
\v 7-8 Jwiít nihat Cristoíhwã jʉmna, jwĩ náahatdihjeh jwĩ jéih chãjcan caá. Báadh jwʉhna, jwĩ maáhdih jwĩ jepahna caá. Wʉnnabʉt jwĩ maáíhwã jwĩ jʉmna caá. Nin baácboó jʉm jwʉhna, caandíh weñaat caá náahap. Jwĩ wʉnat pínah jã́tihbit, ã́ihwã jʉmna, caandíh páantjeh biíc yoobó weñaat caá náahap. Pánihna, jwĩ báadhdachah, jwĩ wʉnʉchahbʉt, páantjeh Cristoíhwã jwĩ jʉmna caá.  
\v 9 Báadhnitdih, wʉnnitjidihbʉt, jwĩ Maáh jʉmat tʉ́ʉt niijná, Cristo wʉnniji ãt jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wʉ́p wʉt jĩ. 
\p  
\v 10 Nihat ã́ihwã jʉmna yʉhna, ¿Dépanih tigaá ñi déewã panihnit Jesúsdih jáap jepahnit ĩ jʉmʉchah, “Dios meemdíh ã peéh chãja naáh”, ñi niíj naóh? ¿Dépanih tigaá ñi déedih oboh jʉmni pah ñi en? Diosboó ded pah jwĩ chãjatdih jéih beedáni ã jʉmatdih tʉ́i náhniat caá náahap. Ã jʉmʉpboó jwĩ jʉibí ñʉhʉchah, biquína jʉmat pah ded pah jwĩ chãjatjidih ã ʉʉ́bh joyóchah, jwiít nihatdih jepahat ã náahbipna caá. Páant ã ʉʉ́bh joyát pínahdih náhninit, ñi dée panihnidih “Yeejép caá”, ñi niijcá bojoó.\x * \xo 14:10 \xt 2Co 5.10\x* 
\v 11 Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Nin pah jwĩ Maáh ã niijná caá: ‘Weém báadhni wã jʉmʉchah, yoobópdih wã niiját biíc yoobó ã yapbipna caá: Nihat wã pebh bódicha caj yoh ñajnit, “Meém tʉ́ini, wẽpni caá”, weemdíh ĩ niíj, wẽi naóhbipna caá’, ã niijná caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 45.23)\rq* 
\p  
\v 12 Pánihna, Dios pebhboó jwĩ jʉibí ñʉhʉchah, nihat jwĩ chãjatjidih “¿Dépanih tigaá páant ma chãj?” jwiítdih ã niíj ʉʉ́bh joyóchah, jepahat ã náahbipna caá. 
\s1 Ñi déedih bʉʉgát dée pah chãjcat 
\p  
\v 13 Jwĩ dée panihnidih “Yeejép caá”, niíj naóhcanjeh, nin pahbʉt niíj jenah joyát caá náahap: “Jwiít Jesúíhwã jwĩ tóoc bʉʉgát panihat pah, nʉmah yéej chãj waóhca boj jĩíh”, niíj jenah joyát caá náahap.  
\v 14 Weém jwĩ Maáh Jesúíh jʉmna, nin wã naáwát pínahdih wã tʉ́i jéihna caá: Weémboó nihat jeémátdih wã jeéméchah, ã tʉ́ina caá. Pánihna, dedé wã jeémát jíib, weemdíh peéh chãjat ã wihcan caá. Obohjeéhtih, biíhboó “Nin jeémátdih jeémpna, yeejép wã chãjna caá”, niíj jenah joí jeémpnidih peéh chãjat ã jʉmbipna caá.  
\v 15 Yeéb ñi jeéméchah ennit, ñi déebʉt en yac jeémpna, “Weém Jesúsdih wã yap yohna beé”, niíj jenah joinít, bʉ́dí ãta jenah joi tágaá. Pánih chãj jʉ́ʉtna, caandíh ma tʉ́i oican caá. Ñi déedihbʉt Cristo ã wʉn wʉ̃hatdih jéihnit, caán jeémátdih jeémp jʉ́ʉtcat caá náahap, “Cristodih ã cádahná”, niijná.  
\v 16 “Nin pah wã chãjachah, ã tʉ́ina caá”, yeéb ñi niíj jenah joyóchah yʉhna, “Páant ã chãjachah, ã tʉ́ican caá”, bita yeebdíh ĩta niij tágaá. Páant ĩ niiját pínahdih náahcan, “Páant wã chãjat ã tʉ́yʉchah yʉhna, wã chãjcan niít, Jesúíhwãdih yeejép dooná ã wihcat pínah niijná”, ñi niíj jenah joyoó.  
\v 17 Pánih jenah joinít, nindihbʉt tʉ́i jenah joyát caá náahap: Diosboó jwĩ maáh ã jʉmʉchah, jwĩ jeémát, jwĩ babhbatbʉt oboh jʉmni caá. Pánihna, ã́ihwã jʉmna, Dios ã náahat pah chãjnit, bitajeéh tʉ́i jʉmnit, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh weñat caá náahap.  
\v 18 Páant jwĩ jʉmʉchah ennit, Diosboó “Meém ma tʉ́i chãjna beé”, jwiítdih ã niijbípna caá. Páant ã niiját pahjeh mʉntih cã́acwãbʉt biíc yoobó ĩ niijbípna caá. 
\p  
\v 19 Ded pah biícdih jwĩ tʉ́i jʉmat pínah, ded pah jwĩ tʉ́i míic teo wáacat pínahdihbʉt bidat caá náahap. Pánih chãjna, Jesúsdih chah jwĩ tʉ́i jenah joibípna caá.  
\v 20 Dios ã jeémát tʉ́ʉtcannijidih ñi jeéméchah ennit, biíh Jesúíhboó ã en wẽican, Jesúsdih ãta cádah tagaá. Pánihna, bʉʉgní pah ã jʉmcat pínah niijná, caandíh ñi jeémpca bojoó. Yoobópdih tigaá nihat jeémát tʉ́ini míic caá. Páant ã jʉmʉchah yʉhna, biíh pah bóo jwĩ jeéméchah, “Nin yeejép jeémát caá”, biíhboó niijná yʉhna, en yacnit, ãta jeémp tagaá. Pánihna, Dios ã wʉtatdih jenah joicánjeh jeémpna, ã yéej chãjna caá. Páant jwiítdih en yacnit ã jeéméchah, ã yéej chãjat jwĩ́ih jíib caá.  
\v 21 Nʉñʉ́p déepdih yeéb ñi jeéméchah enna, poonidihbʉt ñi babhbachah enna, biíh Jesúíhboó “Caandíh jeémp, babhna, yeejép wãta chãj tagaá”, niíj jenah joiná yʉhna, caanbʉ́t en yacnit, biíc yoobó ãta chãj tagaá. Páant niíj jenah joiní bácah, jeémp babhna, yeejép ãta chãj tagaá. Pánihna, caán yeejép ã chãjcat pínah, Jesúsdih ã tʉ́i jenah joí cádahcat pínahbʉt niijná, nʉñʉ́p déepdih, poonidihbʉt ñi cádahachah, ã tʉ́ina caá.  
\v 22 “Nihatdih wã jeéméchah ã tʉ́ina caá”, ñi niíj jenah joyátdih Diosdihjeh ñi naáwá. Páant niíj jenah joiná, yeejépdih chãjcanni, “Weemdíh peéh chãjat ã wihcan niít”, niíj jenah joiní ã wẽina caá.  
\v 23 Obohjeéhtih, “Nin jeémátdih jeémpna, yeejép wãta chãj tagaá”, biíhboó niíj jenah joiná yʉhna, caán jeémátdih ã jeémát jíib, caandíh peéh chãjat ã jʉmbipna caá. Pánihna, ded pah chãjna, “Nin pah chãjna, wã tʉ́i chãjna caá”, niíj jenah joicát jíib, jwiítdih peéh chãjat ã jʉmbipna caá. 
\c 15  
\s1 Jwĩjeéh jʉmnitdih tʉ́i teo wáacat 
\p  
\v 1 Jwiít Jesúsdih tʉ́i jenah joinít, behnit panihnit jʉmna, wébít panihnitdih íijcanjeh, tʉ́i teo wáacat caá náahap. Pánih teo wáacna, jwĩ weñat pínahdihjeh chãjcat caá náahap.  
\v 2 Jwĩjeéh jʉmnit Jesúíhwãboodíh jenah joinít, Jesúsdih chah ĩ tʉ́i jenah joyát pínah niijná, queétdih teo wáacat ã náahna caá.  
\v 3 Cristoboó ã weñat pínahdihjeh chãjcan, bita caandíh yeejép ĩ wéhenachah yʉhna, ã íip ã wʉtatdihjeh ãpĩ́ chãjap wʉt jĩ. Páant ã chãjat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Meemdíh yeejép ĩ naáwát pah mʉntih, ma wʉtatdih wã jepahat jíib, weemdíhbʉt yeejép ĩ wéhena beé”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 15:3 \xt Sal 69.9\x* 
\v 4 Jon jã́tih Dios naáwátdih naóh yapanit daácna, jwiítbʉt Diosdih jwĩ tʉ́i jéihyat pínah niijná, ĩt daacáp wʉt jĩ. Ĩ daacátjidih bohéna, ded pah Dios jwiítdih ã náah yacatdih jwĩ tʉ́i jéihbipna caá. Pánih bohéna, yeejép yapna yʉhna, Diosdih tʉ́i jenah joí cádahcan, ã pebhboó jwiítdih ã ʉb bejat pínahdih náhninit, jwĩ tʉ́i wẽi jʉmbipna caá.  
\v 5 Yeebdíh ʉʉ́bhna, nin pah wãpĩ́ niijná caá: “Paá, queét Jesúsdih péenitdih bʉ́dí ma teo wáacá, tʉ́i wẽinit, meemdíh cádahcanjeh, tʉ́i biícdih ĩ jʉmat pínah niijná.  
\v 6 Páant queétdih ma tʉ́i teo wáacachah, queét nihat biíc yoobó jenah joinít, ‘Dios, jwĩ Maáh Jesucristo ã íip, tʉ́ini, chah wẽpni caá’, ĩ niíj wẽi naóhbipna caá”, wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá. 
\s1 Judíowã nihcannitdihbʉt tʉ́ini dooná ã jʉibíát 
\p  
\v 7 Cristo yeebdíh ã wẽi enat pahjeh mʉntih, yeebbʉ́t biíc yoobó bita Jesúíhwãdih ñi tʉ́i wẽi eneé. Páant ñi tʉ́i wẽi enechah ennit, bitabʉt Diosdih ĩ wẽi naóhbipna caá.  
\v 8 Nindih yeebdíh wã naóhna caá: Cristo teo wʉ̃hni panihni ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah, jwiít judíowãíh pínahjeh pohba nihcan, yeéb judíowã nihcannitíh pínahbʉt páant ãt jʉ̃ʉ́wʉ́p tajĩ. “Yeebdíh wã tʉ́i chãjbipna caá”, jwĩ nʉowãdih ã niijátji pah chãjni ã jʉmatdih jwiít judíowã jwĩ jéihyat pínah niijná, Dios Cristodih ãt wahap tajĩ.  
\v 9 Pánih wahnit, yeéb judíowã nihcannitdihbʉt ã jĩ́gah en teo wáacachah ennit, yeebbʉ́t caandíh ñi wẽi naáwát pínah niijná, Cristodih ãt wah deyanap wʉt jĩ. Ded pah yeebdíh ã teo wáacat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Cristo nin pah Diosdih ã niijíp be: \wj ‘Judíowã nihcannit pebhboó bejnit, meemdíh nʉmah wẽi naóhnit, queét cãtíh wã nʉmah wẽi eobipna caá’,\wj* Diosdih ã niijíp be”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (2S 22.50; Sal 18.49)\rq* 
\p  
\v 10 Páant ã niíj daacátji pah mʉntih, nin pah biíh naóh yapanibʉt ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Yeéb Judíowã nihcannit Dios ã ñíonit judíowã biícdih ñi tʉ́i weñeé”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Dt 32.43)\rq* 
\p  
\v 11 Páant ã niíj daacátji pah mʉntih, nin pah biíhbʉt ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Nihat yeéb judíowã nihcannit Diosdih ñi weñeé. Nihat baácdih moón caandíh ñi wẽi eweé”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 117.1)\rq* 
\p  
\v 12 Isaíasjibʉt biíc yoobó mʉntih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Isaí jʉima nihat cã́acwãdih ĩ maáh ã jʉmbipna caá. Pánihna, judíowã nihcannitdihbʉt ĩ maáh jʉmna, queét iiguípna bejnit déejidih ã tʉ́i ʉbat pínahdih ĩ jéihbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 11.10)\rq* 
\p  
\v 13 Yeéb judíowã nihcannitdihbʉt ã tʉ́i teo wáacatdih ñi jéihyechah, Dios yeebdíh tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtnit, bʉ́dí ã weñana naáh. Pánihna, Jesúsdih tʉ́i jenah joinít, ã pebhboó yeebdíhbʉt ã ʉb bejat pínahdih Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh náhninit, ñi tʉ́i wẽi páñaá. 
\p  
\v 14 Wã déewã panihnitá, yeebdíh wã bohécah yʉhna, yeebjéh Dios ded pah ã jʉmat tʉ́ʉtatdih tʉ́i jéihnit, ñijeéh jʉmnitdih jéih bohénit, tʉ́i chãjnit yoobát ñi jʉmat doonádih wã joiná beé. Pánih joinít, “Caán dooná yoobópdih tigaá”, wã niíj jenah joiná caá.  
\v 15 Páant ñi jʉmʉchah yʉhna, weemdíh oina, nihat judíowã nihcannitdih Dios ã bohéát tʉ́ʉtni jʉmna, ʉ́ʉmcanjeh yeebdíh bainí wã naóhna caá, ñi tʉ́i náhniat pínah niijná.  
\v 16 Páant weemdíh ã bohéát tʉ́ʉtʉchah, caandíh teo wʉ̃hni jʉmna, Jesucristoíh tʉ́ini doonádih judíowã nihcannitdih wãpĩ́ bohéna caá. Páant wã bohénachah, Jesúsdih ĩ tʉ́i jepahachah ennit, Tʉ́ini Espírituboó queétdih Dioíhwã ã chãjachah, “Nit tʉ́init caá”, Dios ã niíj enna caá. 
\p  
\v 17 Jesucristoíh jʉmna, ded pah Diosdih wã teo wʉ̃hatdih cã́acwãdih bʉ́dí wãpĩ́ wẽi naóhna caá.  
\v 18-19 Pánihna, Cristo ã teo wáacatjĩh wã bohénachah joiná, ã wẽpatjĩh wã chãjachah enna, dawá judíowã nihcannit Diosdih ĩ jepahap be. Caandíh bácah yoobópdih wã wẽi naáwíhna caá. Bita ĩ chãjatboodíh wãpĩ́ naóhcan caá. Jerusalén tʉ́tchidih moondíh wã bohé jwíihip jĩ. Tʉ́ttimah, nihat tʉ́tchina jʉmat yoobó jib bejnit, pʉ́ʉ́ Iliria baácdih jʉibínit, caanjĩ́h moondíhbʉt Cristoíh tʉ́ini doonádih wã tʉ́i bohénap jĩ.  
\v 20 Bita ĩ bohénitjidih wã jwʉ́ʉb bohéíhcan, Cristoíh tʉ́ini doonádih joi jwʉ́hcannitdihjeh bʉ́dí wãpĩ́ bohéíhna caá.  
\v 21 Páant wã bohéíhat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: 
\q1 “Ã naáwátdih joi jwʉ́hcannitji caandíh ĩ joibípna caá. Queét ã́ih tʉ́ini doonádih joinít, ĩ tʉ́i beh joibípna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Is 52.15)\rq* 
\s1 Pablo Roma tʉ́tchina ã bejíhat 
\p  
\v 22 Nihat tʉ́tchinadih moondíh caán doonádih bohé jibni jʉmna, maatápdih ñi pebhboobʉ́t yeebdíh enedih wã bejíhip yʉh be. Obohjeéhtih, pánih bejíhna yʉhna, bʉ́dí tewat ã jʉmʉchah, wã jéih bejcap be.\x * \xo 15:22 \xt Ro 1.13\x* 
\v 23 Nin baácdih moondíh naóh péana, dawá jópchi yeebdíh enedih bejíhniji bʉʉ jwʉhna ñi pebhna wã bejbipna caá.  
\v 24 España baácdih moondíh bohénadih bejna, yeebdíh wã en yap bejbipna caá. Pánihna, ñijeéh jʉmna, biícdih bʉ́dí jwĩ wẽibipna caá. Bahnijeh jʉmnit, ñi teo wáacatjĩh España baácna wã bejbipna caá.  
\v 25 Obohjeéhtih, bʉtéhjeh Jerusalén tʉ́tchidih moón Jesúíhwãdih dinerodih wahat tʉ́ʉt niijná, caanná bej jwʉhat tʉ́ʉt caá wã chãjap.  
\v 26 Macedonia baácdih moón, Acaya baácdih moonbʉ́t Jerusalén tʉ́tchidih moón Jesúíhwã moh yéejnitdih teo wáacat tʉ́ʉt niijná, tʉ́i wẽinit, dinerodih ĩ wʉ̃hʉp be. Páant ĩ wʉ̃hni dinerodih queétdih wahadih wã bejna caá.\x * \xo 15:26 \xt 1Co 16.1-4\x* 
\v 27 Caán dinerodih wʉ̃hna, queétjeh tʉ́i wẽi jenah joinít, ĩ wʉ̃hʉp be. “Páant judíowãdih ĩ teo wáacat ã tʉ́ina caá”, wã niíj jenah joiná caá. Jwiít judíowãdihjeh Dios Cristoíh doonádih ãt jwíih jéihyanap wʉt jĩ. Páant ã jéihyanachah, jwiít judíowã queét judíowã nihcannitdih teo wáacnit, ã́ih tʉ́ini doonádih jwĩ bohénap jĩ. Páant jwĩ teo wáacachah, queét Macedonia baácdih moón Acaya baácdih moonbʉ́t Jerusalén tʉ́tchidih moón judíowãdih ĩ teo wáac jwʉ́ʉbaat ã tʉ́ina caá.\x * \xo 15:27 \xt 1Co 9.11\x* 
\p  
\v 28 Queét ĩ wahni dinerodih Jerusalén tʉ́tchidih moondíh wʉ̃h péanit, España baácna wã bejbipna caá. Pánih caanná bejna, yeebdíh wã en yap bejbipna caá.  
\v 29 Ñi pebhna jʉibínit, Cristo ded pah bʉ́dí ã teo wáacatdih jwĩ míic wéhenachah, jwiít biícdih ã tʉ́i weñabipna caá. 
\p  
\v 30 Wã déewã panihnitá, jwĩ Maáh Jesucristodih tʉ́i jenah joinít jʉmna, Tʉ́ini Espíritu jwiítdih ã míic oyat tʉ́ʉtʉchah, weemdíh bʉ́dí ñi ʉʉ́bʉ́, wã tewat bʉoni ã jʉmʉchah yʉhna, wã tʉ́i bʉʉjáát pínah niijná.  
\v 31 Judea baácdih moón Jesúíhwã nihcannit weemdíh yeejép ĩ chãjíhichah yʉhna, Dios weemdíh ã wapat pínahdihbʉt ñi ʉʉ́bʉ́. Jerusalén tʉ́tchidih moondíh dinerodih wã wʉ̃hʉchah, caandíh ĩ wẽi ʉbat pínahdihbʉt ñi ʉʉ́bʉ́.  
\v 32 Páant ñi ʉʉ́bʉ́chah, Dios ã náahachah, ñi pebhboó wã tʉ́i jʉibíbipna caá. Pánih caanná jʉibínit, ñijeéh jʉmna, weemdíh ñi weñanachah, ñi pebh wã tʉ́i choo jwʉ́hbipna caá. Pánih chooníji España baácna wã bejbipna caá.  
\v 33 Dios jwiítdih tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtni ñijeéh ã jʉmʉ naáh. Páant tií ã jʉmʉ nah. 
\c 16  
\s1 Pablo ã pée tʉ́yat tʉ́ʉtat 
\p  
\v 1-2 Jwĩ dée wili panihnih Febe wʉ̃t jʉmnih ñi pebhboó mi bejna caá. Caánt Cencrea wʉ̃t jʉmni tʉ́tchidih moón Jesúíhwãdih tʉ́i teo wáacnih caá. Dawá cã́acwãdih teo wáacnit, weemdíhbʉt mi tʉ́i teo wáacap jĩ. Jwĩ Maáh Jesúíh wili mi jʉmʉchah, caántdih ñi wẽi jwãáá. Caántdih biíh pah bóo ã wihcah enna, ñi wʉ̃hʉʉ́. Páant tigaá jwiít Jesúíhwãdih míic teo wáacat náahap. 
\p  
\v 3 Aquila, yad Priscilabʉt ĩ tʉ́yʉ naáh. Jesucristoíh doonádih wã bohénachah, queét wãjeéh ĩ tewep jĩ.\x * \xo 16:3 \xt Hch 18.2\x* 
\v 4 Bita weemdíh ĩ mao yohíhichah, weemdíh ĩ teo wáacat jíib queétdihbʉt bainíbit mawat dée ã jʉdhdʉp jĩ. Pánihna, queétdih bʉ́dí wã weñechah, nihat judíowã nihcannit Jesúíhwãbʉt queétdih ĩ wẽina caá.  
\v 5 Aquilawãíh mʉʉdíh míic wáac jʉinít Jesúíhwãbʉt ĩ tʉ́yʉ naáh. Wã oini Epenetobʉt ã tʉ́yʉ naáh. Caán Asia baácdih moondíh Cristodih jwíih jepah waóhni ã jʉmʉp jĩ.  
\v 6 María wʉ̃t jʉmnihbʉt mi tʉ́yʉ naáh. Caánt yeebdíh bʉ́dí mi teo wáacap jĩ.  
\v 7 Andrónico, Juniasjĩh ĩ tʉ́yʉ naáh. Queétbʉt judíowã jʉmnit, weem páh mʉntih Jesúíhwã ĩ jʉmat jíib, nemat mʉʉ́boó wãjeéh ĩ jʉmʉp jĩ. Cristodih wã jepahat pínah jã́tih queét ĩtát jepahap tajĩ. Jwiít Jesúíhwã jwĩ maátajeéh ĩ jʉmʉchah, “Yoobópdih chãjnit, ĩpĩ́ tʉ́i waóhna caá”, nihat queétdih ĩ niíj wẽi naóhna caá. 
\p  
\v 8 Jesús ã oyatjĩh wã oini Ampliatobʉt ã tʉ́yʉ naáh.  
\v 9 Urbanobʉt ã tʉ́yʉ naáh. Caanbʉ́t Cristoíh doonádih bohé wáacni caá. Wã oini Estaquisbʉt ã tʉ́yʉ naáh.  
\v 10 Apelesbʉt ã tʉ́yʉ naáh. Caán yeejép yapna yʉhna, Jesúsdih ã cádahcatdih ennit, nihat Jesúíhwã caandíh ĩt tʉ́i wẽi enep wʉt be. Aristóbuloíh mʉʉdíh moón nihat ĩ tʉ́yʉ naáh.  
\v 11 Wã dée Herodiónbʉt ã tʉ́yʉ naáh. Narcisoíh mʉʉdíh moón Jesúíhwãbʉt nihat ĩ tʉ́yʉ naáh.  
\v 12 Trifena, Trifosajĩh ĩ tʉ́yʉ naáh. Queét yaádh jwĩ Maáh Jesúsdih teo wʉ̃hna, ã́ihwãdih bʉ́dí ĩt teo wáacap wʉt be. Jwĩ oinih Pérsidabʉt mi tʉ́yʉ naáh. Caántbʉt jwĩ maáhdih tʉ́i teo wʉ̃hnih mit jʉmʉp wʉt be.  
\v 13 Rufobʉt nihat Jesúíhwã ĩ wẽi naóhni ã tʉ́yʉ naáh. Ã íinbʉt mi tʉ́yʉ naáh. Caánt wã íin panihnih caá.\x * \xo 16:13 \xt Mr 15.21\x* 
\v 14 Asíncrito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas, bita ĩjeéh jʉmnit Jesúíhwãbʉt ĩ tʉ́yʉ naáh.  
\v 15 Filólogo, Julia, Nereo, ã jwan Olimpas, bita ĩjeéh jʉmnit Jesúíhwãbʉt ĩ tʉ́yʉ naáh. 
\p  
\v 16 Dios ã oyatjĩh yeéb Jesúíhwã ñi tʉ́i míic ʉʉ́bʉ́. Nihat Jesúíhwãbʉt yeebdíh ĩ tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. 
\s1 Pablo ã pée wʉtat 
\p  
\v 17 Wã déewã panihnitá, ñijeéh jʉmnit biquína yeebdíh míic en jʉ̃ihñat tʉ́ʉtnit, biícdih ñi tʉ́i jʉmatdih ĩt yéejanap wʉt be. Páant ĩ chãjachah, yeébboó Jesúíh naáwátdih ñi jepahatjidih ñi cádah bejna caá. Páant ĩ cádahachah enna, ¡ñi tʉ́i chãja chaáh! Queétdih ñi pej jʉmca bojoó, yeebdíh chah ĩ yéejacat pínah niijná.  
\v 18 Pánih cádahnit jwĩ Maáh Jesucristodih teo wʉ̃hnit nihcan caá. Yeejép ĩ en ñinahatdihjeh chãjnit ĩ jʉmna caá. Queét tʉ́ini jacjeh ĩ bohéna yʉhna, ĩ yee naóh bohénachah, tʉ́i jéihcannitboó queétdih ĩ tʉ́i joiná caá. Pánihna, queét yee naóhnitdih ñi pej jʉmca bojoó.  
\v 19 Obohjeéhtih, yeébboó Jesúsdih tʉ́i jepahnit caá ñi jʉmʉp. Pánih tʉ́i jepahnit ñi jʉmat doonádih nihat ĩt joyóp wʉt be. Weembʉ́t caán doonádih joinít, bʉ́dí wã wẽina caá. Pánih wẽina yʉhna, yeebdíh bainí wã ʉ́ʉm yacna caá, “queét yee naóhnitboodíh ñi jepahná”, niijná. Ded pah tʉ́i chãjatdih ñi jéihyat pínahdih yeebdíh bʉ́dí wã náah yacna caá. Obohjeéhtih, yeejép chãjat pínahboodíh ñi jéihyatdih wã náah yaccan caá.  
\v 20 Pánih jéihnit ñi jʉmʉchah, Dios, jwiítdih tʉ́i jʉmat tʉ́ʉtni, yeebdíh ã teo wáacbipna caá, nemépwã ĩ maáh Satanásdih ñi yap yohat pínah niijná. Jwĩ Maáh Jesucristo yeebdíh oinit, ã tʉ́i teo wáaca naáh. 
\s1 Pablojeéh jʉmnit ĩ tʉ́yat tʉ́ʉtat 
\p  
\v 21 Timoteo, wã pej jʉmni, yeebdíh ã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. Wã déewã Lucio, Jasón, Sosípater yʉh bʉca yeebdíh ĩ tʉ́yat tʉ́ʉtna caá.\x * \xo 16:21 \xt Hch 16.1\x* 
\p  
\v 22 Weém, Tercio, Pablo ã daacát tʉ́ʉtʉchah, daác wʉ̃hni wã jʉmna caá. Weembʉ́t Jesúíh jʉmna, yeebdíh wã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. 
\p  
\v 23 Weém Pablo, Gayoíh mʉʉdíh wã jʉmna caá. Nin mʉʉdíh Jesúíhwã ĩpĩ́ míic wáacna caá. Pánihna, caanbʉ́t yeebdíh ã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. Erasto, nin tʉ́tchidih moón ĩ maátaíh dinerodih en daoníbʉt yeebdíh ã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. Jwĩ dée panihni Cuartobʉt yeebdíh ã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá.\x * \xo 16:23 \xt Hch 19.29; 1Co 1.14; 2Ti 4.20\x* 
\p  
\v 24 Jwĩ Maáh Jesucristo yeéb nihatdih oinit, ã teo wáaca naáh. Páant tií ã jʉmʉ nah. 
\s1 Diosdih ã wẽi naóh péaat 
\p  
\v 25-26 ¡Dios, chah wẽpnidih jwĩ wẽi jĩíh! Caán nihat jéihni jʉmna, yeebdíh ã jéih teo wáacna caá, wã naóhniji Jesúíh tʉ́ini doonádih tʉ́i jenah joinít, caandíh ñi cádahcat pínah niijná. Caán doonádih jon jã́tih moón ĩt jéih jwʉhcap wʉt jĩ. Obohjeéhtih, ã naáwátdih naóh yapanitdih jéihyanit, Diosjeh ãt daacát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Bʉʉ ĩ daacátjidih jwĩ enechah, jwiítdihbʉt ã jéihyana caá. Pánih jéihyanit, judíowã, judíowã nihcannitdihbʉt tʉ́i ʉbni pínah Jesús ã jʉmatdih weemdíh ã bohéát tʉ́ʉtʉp jĩ, nihat baácdih moón caandíh ĩ jepahat pínah niijná.  
\v 27 Pánihna, ¡Jesucristo ã teo wáacatjĩh, Dios biícjeh nihat jéih beedánidih yeó jáap jʉmat pah jwĩ wẽi naóh jĩíh! Páant tií ã jʉmʉ nah. 
\p Páant bóojeh tigaá wã naáwát. 
\p Pablo