\id EPH - Cacua NT -Colombia 2008 (DBL -2013) \h Efesios \toc1 Efesios \toc2 Efesios \toc3 Ef \mt1 EFESIOS \c 1 \s1 Pablo queétdih ã tʉ́yat tʉ́ʉtat \p \v 1 Weém, Pablo, biíhdih daacát tʉ́ʉtna, yeéb Éfeso tʉ́tchidih moón Jesúíhwãdih wã wahna caá. Dios ã náahat pah Jesucristo weemdíh ã́ih tʉ́ini doonádih ã naáwát tʉ́ʉtni caá. Yeéb Jesucristodih tʉ́i jenah joí cádahcannitdih wã daác wahna caá.\x * \xo 1:1 \xt Hch 18.19-21; 19.1\x* \v 2 Jwĩ íip Dios, jwĩ Maáh Jesucristobʉt, yeebdíh oinit, ĩ tʉ́i teo wáaca naáh, caán biícdih ñi tʉ́i jʉmat pínah niijná. Weembʉ́t yeebdíh bʉ́dí wã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. \s1 Jwiít Cristoíhwãdih Dios ã tʉ́i chãjat \p \v 3 Jwiít Cristoíhwã caán biícdih jwĩ jʉmʉchah, Dios, jwĩ Maáh Jesucristo íip, jwĩ́ih caolihdih bʉ́dí ã tʉ́i chãjna caá. Páant ã tʉ́i chãjachah jéihnit, caandíh bʉ́dí jwĩ wẽi naóhna caá. \v 4 Jwiít ã́ihwãdih nin pah Dios ãt chãjap wʉt jĩ. Nin baácdih ã chãjat pínah jã́tih, Jesucristo biícdih jwĩ jʉmat pínah, yéejat wihcannit ã enechah jwĩ jʉmat pínahbʉt niijná, jwiítdih ãtát ñíojip taga. Pánihna, jwiít Jesúsdih jepahnitdih, “Ma yéejat jíib jʉmna caá”, jwiítdih ã niijcán niít. \v 5 Ã náahat pahjeh jwiítdih oinit, jon jã́tih nin pah Dios ãt niijíp wʉt jĩ: “Wã wʉ̃ʉ́h Cristo ã chãjatjĩh queét wã weh ĩ jʉmbipna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ. \v 6 Pánih oinit, jwiít ã wʉ̃ʉ́h ã oiniíhwã jwĩ jʉmʉchah, Dios jwiítdih bʉ́dí pohba ãt tʉ́i chãj wʉ̃hʉp taga. Páant ã chãjatdih jenah joinít, caandíh páantjeh bʉ́dí jwĩ wẽi naáwát caá náahap. \v 7-8 Cristo jwĩ yéejat jíib bʉʉdáát panihnidih jíib chãjna, ã́ih meépdih yohnit, ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ.\x * \xo 1:7-8 \xt Mr 10.45; 14.24; He 9.12-14\x* Pánih wʉn wʉ̃hna, jwiít iiguípna jwĩ bejat déedih tʉ́i ʉbnit, Satanás ã chéwat tõp panihnidih ãt watap wʉt jĩ. Pánihna, Cristo jwĩ yéejat jíib ã wʉ̃hatdih jéihnit, Diosboó jwĩ yéejatdih ãt yoh wʉ̃hʉp wʉt jĩ.\x * \xo 1:7-8 \xt Col 1.14\x* Jwiítdih bʉ́dí oi jĩ́gah ennit, ã jéih beedáátjĩh ã wʉ̃ʉ́hdih páant ãt tʉ́i chãjat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. \v 9-10 Jon jã́tih ã jenah joyátjidih cã́acwãdih ã jéihya jwʉhcan yʉhna, bʉʉ jwʉhna Dios jwiít ã́ihwãboodíh ãt beh joyánap taga. Nin pah caá ã jenah joyátji: Cristo nihat ã chãjatjĩh, nihat japboó jʉmnit, nin baácboó jʉmnit, nʉmp bóo tólihboó jʉmnitdihbʉt Dios ã ñíoni yeó jáapdih Cristodih maáh ã waadábipna caá. Páant maáh ã jʉmʉchah, nihat ã́ih míic ã jʉmbipna caá. Dios páant ã chãjat pínahdih ãt wʉtʉp wʉt jĩ. \p \v 11-12 Dios ã náahat pahjeh nihatdih chãjnit, jwiít judíowã Cristodih jwíih jepah waóhnitboó jwĩ tʉ́i chãjat pínah niijná, bitabʉt Diosdih ĩ wẽi naáwát pínah niijná, jon jã́tih jwiítdih ãt ñíwip wʉt jĩ. \v 13 Yéejat jíib iiguípna ñi bejat déedih Jesús ã wʉn wʉ̃hatji doonádih joinít, yeebbʉ́t ñitát jepahap taga. Pánih jepahnit, Jesúíhwã ñi jʉmʉchah, Diosboó ã naóhniji Tʉ́ini Espíritudih yeebdíh ãt wahap taga. Pánih wahnit, ã́ihwã ñi jʉmatdih ã jʉ́ʉtna caá.\x * \xo 1:13 \xt Lc 24.49; Jn 14.26; 16.13-15; Hch 1.4; 2.33\x* \v 14 Nin baácboó jwĩ jʉm jwʉhʉchah, Tʉ́ini Espíritu jwiítdih Dios ã jwíih wʉ̃hni caá. Pánihna, ã pebhboó jwĩ jʉibínachah, jwiít nihatdih tʉ́ʉt nʉʉ́m péanit, ã bíboh pã́inidih ã wʉ̃h beedábipna caá, ã wʉ̃t chah yáaat pínah niijná.\x * \xo 1:14 \xt 2Co 1.22\x* \s1 Pablo Jesúíhwãdih ã ʉʉ́bát \p \v 15 Páant ã chãjatdih jéihnit, Jesúsdih ñi tʉ́i jenah joyát doonádih joinít, nihat bita Jesúíhwãdih ñi oyat doonádihbʉt joinít, \v 16 Diosdih ʉʉ́bh cádahcan, “Queétdih ma teo wáacat tʉ́ina caá”, wãpĩ́ niijná caá. \v 17 Nin pahbʉt jwĩ Maáh Jesucristoíh Diosdih wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Paá, meém chah wẽpni jʉmna, queétdih ded pah ma jʉmatdih ma jéihyanaá, meemdíh chah ĩ tʉ́i jéihyat pínah niijná”, wãpĩ́ niijná caá. \v 18 Nin pahbʉt wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Queétdih tʉ́ʉt nʉʉ́m jwíihna, ma pebhboó ĩ jʉibínachah, ma tʉ́ʉt nʉʉ́m péaat pínahdih ma tʉ́i beh joyánaá. Jwiít míihwã caanná jwĩ jʉibínachah, chah bʉ́dí ma tʉ́i chãjat pínahdihbʉt, ma jéihyanaá”, wãpĩ́ niijná caá. \v 19-21 Nin pahbʉt wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Ded pah bʉ́dí ma wẽpat ã jʉmatdih queétdih ma jéihyanaá. Caán wẽpatjĩh Jesucristodih booanit, ma jéihyepmant bóo bʉwámant chʉ́ʉdat tʉ́ʉtnit, maáh mat waadánap taga.\x * \xo 1:19-21 \xt Sal 110.1\x* Pánihna, caanjĩ́h chʉ́ʉdna, nihat maátadih maáh ã jʉmna caá. Bʉʉ láa, tʉ́ttimah bóo láabʉt páantjeh chah maáh ã jʉmbipna caá. Jwiít caandíh tʉ́i jenah joinítdih caán wẽpatjĩh ma teo wáacatdih queétdih ma tʉ́i beh joyánaá”, wãpĩ́ niijná caá. \v 22-23 Páant chah wẽpni ã jʉmʉchah, Diosboó nihatdih Jesúsdih ãt wʉtat tʉ́ʉtʉp taga.\x * \xo 1:22-23 \xt Sal 8.6\x* Pánih chãjnit, Jesúsdih wao dáh panihni, ã́ihwãdih ã́ih bácah panihnibʉt ãt chãjap taga.\x * \xo 1:22-23 \xt Col 1.18\x* Pánihna, jwiít ã́ihwãjeéh jʉmni nihat pebhboó ã jʉmʉchah, ã́ih bácah panihni jʉmna, ã wẽpatdih jwiítbʉt jwĩ bíbohna caá. \c 2 \s1 Jíib náahcanjeh, Dios jwiítdih ã tʉ́i ʉbat \p \v 1 Yeébboó Jesúsdih ñi jepahat pínah jã́tih, yeejép ñi chãj jwʉhʉchah, Diosboó yeebdíh wʉnnit panihnit pah ãt enep taga. \v 2 Jã́tih nin pah ñit jʉm jwʉhʉp taga: Diosdih yap yohnit ĩ tʉ́i chãjcat pahjeh, biíc yoobó mʉntih yeebbʉ́t yeejép ñit chãj jwʉhʉp taga. Pánih chãjna, nemépwã ĩ maáhboó ã wʉtatdih ñit jepah jwʉhʉp taga. Caán nemépwã ĩ maáh Dios ã wʉtatdih yap yohni bʉʉ láa nin baácboó jʉmna, cã́acwãdihbʉt Dios ã wʉtatdih ã yap yohat tʉ́ʉtna caá.\x * \xo 2:2 \xt Ef 6.11-12; Col 1.13\x* \v 3 Jã́tih jwiít nihatbʉt caan páh jwĩ chãj jwʉhʉp jĩ. Dedé jwĩ weñat pínahdih, jwĩ yéej jenah joyátdihjehbʉt jwĩ chãj jwʉhʉp jĩ. Páant jwĩ chãjachah ennit, Diosboó jwiítdih íijnit, nihat bita yap yohnit biícdih, ãtih peéh chãjap ta yʉh caá.\x * \xo 2:3 \xt Col 3.6\x* \v 4 Obohjeéhtih, páant jwĩ jʉmʉchah yʉhna, Diosboó jwiítdih bʉ́dí ãt oyop taga. \v 5 Pánih oi jĩ́gah ennit, boonit panihnit pah jwiítdih ãt chãjap taga. Yéej chãjnit, wʉnnit panihnit jʉm jwʉhna, Jesúsdih jwĩ jepahachah, caán biícdih Diosboó jwiítdih ãt booanap taga. Yeejépwã jwĩ jʉmʉchah yʉhna, Dios bʉ́dí oi jĩ́gah enni jʉmna, jwĩ yéejat jíib iiguípna jwĩ bejat déedih jwiítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga.\x * \xo 2:5 \xt Col 2.13\x* \v 6 Cristodih booana, caán biícdih jwiítdihbʉt ãt booanap wʉt jĩ. Cristodih ã booaat tʉ́ttimah, caandíh ã pebhboó chʉ́ʉdat tʉ́ʉtnit, jwiít ã́ihwã caán biícdih jʉmna, ãjeéh maáta jwĩ jʉmat pínah niijná, jwiítdihbʉt ã pebhboó Dios ãt chʉ́ʉdat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. \v 7 Pánih chãjna, jwiít Cristoíhwãdih ã oi teo wáacat, débóo bʉ́dí ã jʉmatdih nihatdih ã jʉ́ʉtbipna caá. \v 8 Cristodih jwĩ tʉ́i jenah joyóchah, Dios bʉ́dí oi teo wáacni jʉmna, jwiítdih ã tʉ́i ʉbna caá. Nindih ñi tʉ́i náhninaá: Ded pah jwĩ tʉ́i chãjachah yʉhna, jwiít míicjeh jwĩ jéih tʉ́i ʉbcan caá. Obohjeéhtih, Diosboó jíib náahcanjeh jwiítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga. \v 9 Dedé jwĩ tʉ́i chãjat jíib nihcan, jwiítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga. Pánihna, “Wã tʉ́i chãjat jíib weemdíh ãt tʉ́i ʉbʉp taga”, ded ã jéih niijcán caá. \v 10 Obohjeéhtih, jwĩ tʉ́i chãjatji jíib tʉ́i ʉbcan yʉhna, jwĩ tʉ́i chãjat pínah niijná, jwiítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga. Ded pah jwĩ tʉ́i chãjat pínahdih jã́tih ãtát jenah joijíp taga. Pánihna, Jesúíhwã jwĩ jʉmʉchah, ded pah ã jenah joyátji pahjeh, tʉ́i chãjat caá náahap. \s1 Jwiít Cristoíhwã jʉmna, biícdih jwĩ tʉ́i jʉmat \p \v 11 Nindihbʉt ñi náhninaá: Jã́tih yeéb judíowã nihcannit, Dioíhwã ñit jʉm jwʉhcap taga. Páant ñi jʉmʉchah, jwiít judíowã quehli nah yapat chóodih bóodnit, Dioíhwã jʉmna, yeéb bóodcannitdih jwĩ ií en jwʉhʉp jĩ. Obohjeéhtih, cã́acwãjeh jwiítdih ĩ bóodochah, Dioíhwã jwĩ jʉmatdih jʉ́ʉtat pínah ã jʉmʉchah yʉhna, dawá wã déewã Diosdih ĩ joyáh bojna caá. \v 12 Nindihbʉt ñi náhninaá: Jã́tih Dios ã wahni Cristodih ñit jéih jwʉhcap tajĩ. Jwiít judíowã Dios ã ñíonitdih mácah jʉmna, Dios jwiítdih ã naáwátjidihbʉt ñit jéihcap tajĩ. “Weemjéh tigaá ñi Maáh. Yeébboó wĩ́ih cã́acwã ñi jʉmna caá. Pánihna, weém yeebdíh wã tʉ́i chãj wʉ̃hbipna caá”, Dios jwiít judíowãdihjeh ãt niíj naáwáp tajĩ. Yeéb judíowã nihcannitboodíh ãt niíj naóhcap tajĩ. Pánih jʉmna, ded pah ñi yéej chãjat peéh, yeebdíh tʉ́i ʉbni pínahboodíhbʉt ñit jéih jwʉhcap tajĩ. Diosdihbʉt yʉʉ́p jʉmnit panihnit ñit jʉm jwʉhʉp tajĩ. \v 13 Obohjeéhtih, bʉʉ jwʉhna, Cristodih jepahna, ã yoh wʉ̃hni meépjĩh yeéb yʉʉ́p jʉmnit panihnitjidih, pebhbit jʉmnit panihnit Dios ãt chãjap tajĩ. \p \v 14 Jesucristojeh jwiít chéne poómp jʉmnitjidih biíc poómp pah ãt chãjap taga. Jwiít judíowã, yeéb judíowã nihcannitbʉt jã́tih tʉbit míic eníhcannit jwĩ jʉmʉchah yʉhna, Jesús wʉn wʉ̃hna, jwĩ míic íijatji jãhat panihnidih, ãt yoh wʉ̃hʉp tajĩ. Páant ã yohochah, jwiít ã́ih bácah panihni jʉmna, biícdih jwĩ tʉ́i jʉmna caá, bʉca.\x * \xo 2:14 \xt Jn 14.27\x* \v 15-16 Jã́tih jwiít judíowã Diosjeéh tʉ́i jʉmat tʉ́ʉt niijná, Moisés ã wʉtatjidih jwĩ tʉ́i jepah beedáíhip yʉh jĩ. Obohjeéhtih, caandíh jwĩ jepah beedácatji jíib bʉ́dí peéh chãjat jwiítdih ã jʉmʉp jĩ. Pánihna, bʉʉ Cristo jwiítdih ã wʉn wʉ̃hatdih tʉ́i jenah joiná, Diosjeéh jwĩ tʉ́i jʉmna caá.\x * \xo 2:15-16 \xt Col 2.14\x* Pánih wʉn wʉ̃hnit, caán peéh chãjatdih ãt ʉbʉp wʉt jĩ. Jwiít chéne poómp jʉmnitjidih biíc poómpjeh, ã́ih bácah panihni chãjna, biícdih Diosjeéh jwĩ tʉ́i jʉmat pínah niijná, ãt wʉn wʉ̃hʉp tajĩ.\x * \xo 2:15-16 \xt Col 1.20\x* \p \v 17 Cristo nin baácboó dei jʉ̃óhnit, ded pah Diosjeéh jwĩ tʉ́i jʉmat pínah doonádih ãt ʉb jʉ̃ʉ́wʉ́p tajĩ. Pánih dei jʉ̃óhniji jwʉ́ʉb pʉ́ʉh laab béjna, yeéb judíowã nihcannit Diosdih yʉʉ́p jʉmnit panihnitdih, jwiít judíowã caandíh pebhbit jʉmnit panihnitdihbʉt, caán doonádih ãt naáwát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ.\x * \xo 2:17 \xt Is 57.19\x* \v 18 Ã wʉn wʉ̃hatjĩh jwiít chéne poómp jʉmnitjidih jwĩ íip Dios ded pah ã jʉmatdih ãt jéihyanap tajĩ. Páant ã jéihyanachah, Tʉ́ini Espíritu jwiít nihatdih biíc yoobó ã teo wáacatjĩh ʉ́ʉmcanjeh Diosdih jwĩ tʉ́i jéih ʉʉ́bhna caá. \v 19 Pánihna, yeéb judíowã nihcannit, jã́tih Diosdih jéih jwʉhcan, jwĩ déewã nihcan yʉhna, bʉʉ yeebbʉ́t Jesúsdih jepahnit, Dios ã weh ñi jʉmʉchah, jwiít nihat biíc weh pah jwĩ jʉmna caá. \v 20 Jwiít nihat biícdih Dios ã chãjni mʉʉ pánihni jwĩ jʉmna caá. Jesús ã́ih tʉ́ini doonádih naáwát tʉ́ʉtnit, Dios naáwátdih naóh yapanit biícdih, Dios ã chãjni mʉʉ́ wẽp teo lajat panihnidih ãt jwíih jwejep taga. Jesucristoboó choójboó wẽp teo lajni jenah enat jee dáh panihni ã jʉmna caá.\x * \xo 2:20 \xt Is 28.16; Mt 21.42\x* \v 21 Jwiít nihat Jesúsdih jepahnitdih Dios tʉ́i jenah ennit, ã dʉʉj pã́p aabánit, caandíh weñat pínah mʉʉ pánihnidih ã chãjna caá. \v 22 Yeebdíhbʉt tʉ́i jenah ennit, biíc yoobó jwĩjeéh ã dʉʉj pã́p aabáát pah ã chãjna caá. Pánih chãjna, jwiít nihat biícdih Tʉ́ini Espíritu ã jʉmat mʉʉ pánihni jwĩ jʉmna caá.\x * \xo 2:22 \xt 1Co 3.16-17; 1P 2.4-5\x* \c 3 \s1 Judíowã nihcannitdih Pablo tʉ́ini doonádih naóhni ã jʉmat \p \v 1 Páant Dios yeebdíh ã tʉ́i teo wáacachah jéihnit, weém, Pablo, yeéb judíowã nihcannitdih Diosdih bʉ́dí wã ʉʉ́bhna caá. Yeebdíh Jesúíh tʉ́ini doonádih wã bohéát jíib nemat mʉʉ́boó ĩ nemni wã jʉmna caá. \v 2 Dios weemdíh oi teo wáacnit, weemdíh ã́ih tʉ́ini doonádih ã naáwát tʉ́ʉtʉp be. Caandíh ñitát joi tágaá.\x * \xo 3:2 \xt Col 1.25\x* \v 3-6 Jon jã́tih ã jenah joyátji pah Dios yeéb judíowã nihcannitdih ã oi teo wáacat pínahdih cã́acwã ĩ jéih jwʉhcah yʉhna, bʉʉ jwʉhna weémboodíh Dios ã tʉ́i jéihyanap jĩ.\x * \xo 3:3-6 \xt Gá 1.12\x* Caandíh yeebdíh wãát naóh daacáp jĩ. Páant wã daacátjidih ennit, “Pablodih Dios ãt tʉ́i jéihyanap taga”, ñi niíj jéihbipna caá. Yeéb judíowã nihcannit, jwiít judíowãbʉt biíc yoobó Jesucristodih jwĩ jepahachah, jwiít nihat biícdih Dios ã́ihwã pínah ã chãjna caá. Páant ã chãjat pínahdih nihat jwĩ nʉowã ĩ jéihcah yʉhna, bʉʉ jwʉhna Tʉ́ini Espírituboó Jesús ã́ih tʉ́ini doonádih naáwát tʉ́ʉtnitdih, Dios naáwátdih naóh yapanitdihbʉt ãt jéihyanap taga. Yeéb judíowã nihcannit, jwiít judíowã biícdih, jwĩ yéejat jíib iiguípna jwĩ bejat déedih, Jesucristodih jwĩ jepahat jíib, Dios jwiítdih ãt tʉ́i ʉbʉp taga. Pánihna, jwiít nihat biícdih ã́ih bácah panihni jwĩ jʉmna caá. Páant jwĩ jʉmʉchah, ã́ih cã́acwãdih ã naáwátji pahjeh jwiít nihat biícdih ã tʉ́i chãjbipna caá.\x * \xo 3:3-6 \xt Col 1.26-27\x* \v 7 Dios weemdíh oi teo wáacnit, nin tʉ́ini doonádih yeéb nihat judíowã nihcannitdih ã naáwát tʉ́ʉtʉp jĩ. Pánih naáwát tʉ́ʉtnit, Dios ã wẽpatjĩh weemdíh ã jéihyanap jĩ, wã tʉ́i naáwát pínah niijná. \p \v 8 Nihat Jesúíhwãdih jenah joinít, oboh jʉmni wã jʉmʉchah yʉhna, Diosboó weemdíh bʉ́dí ã oi teo wáacap jĩ, judíowã nihcannitdih Jesucristoíh tʉ́i doonádih wã naáwát pínah niijná. “Jesucristodih ñi jepahachah, Diosboó yeebdíh bʉ́dí ã tʉ́i chãjbipna caá”, wãpĩ́ niíj naóh bohéna caá.\x * \xo 3:8 \xt 1Co 15.9\x* \v 9 Pánih tʉ́ini doonádih bohéna, Dios nihatdih chãjni, ded pah ã jenah joyátji ã jéihya jwʉhca naáhdih bʉʉ nihat cã́acwãdih wã tʉ́i jéihyana caá. \v 10 ¿Pánih chãjna, ded panihat pínahji ta tigaá? Dios nihat cã́acwã, bita poómpna jʉmna yʉhna, Jesucristodih ĩ jepahachah, biícdih ã́ihwã pínah ã chãjachah ennit, nihat ã́ih ángelwã, nihat nemépwãbʉt Dios chah ã tʉ́i jéih beedáátdih ĩ jéihyat pínah niijná, páant ãt chãjap wʉt jĩ. \v 11 Dios biíhmah páant ã jenah joyátji biíc yoobó, jwĩ Maáh Jesucristo ã wʉn wʉ̃hatjijĩh ãt chãj beedánap wʉt jĩ. \v 12 Pánihna, Jesucristodih jepahnit, ã́ihwã jʉmna, ʉ́ʉmcanjeh, “Weemdíh ã tʉ́i joiná nacaá”, niíj jéihnit, Diosdih jwĩ tʉ́i jéih ʉʉ́bhna caá. \v 13 Pánih jʉmnit, yeéb judíowã nihcannitdih tʉ́ini doonádih wã naáwát jíib weemdíh yeejép yapat doonádih joinít, ñi jĩ́gahca bojoó. Yeebdíh jĩ́gahaat pínah nihcan, Diosjeéh ñi tʉ́i jʉmat pínah caá. Pánihna, caandíh jenah joinít, ñi tʉ́i weñeé. \s1 Jesucristo ded pah ã oyat \p \v 14 Yeéb judíowã nihcannit, jwiít judíowã biícdih Jesucristoíhwã jʉmna, jwĩ íipdih bódicha caj yoh ñajnit, yeebdíh bʉ́dí wã ʉʉ́bhna caá. \v 15 Dios ã pebh jʉmnitdih, nihat nin baácdih moondíhbʉt mácah poómp jwĩ jʉmʉchah yʉhna, ã́ihwãdih biíc weh pah ãt chãjap wʉt jĩ. Pánih chãjna, jwiítdih ã́ih wʉ̃t ãt bʉ́ʉdhdʉp wʉt jĩ. \v 16 Pánihna, nin pah yeebdíh jwĩ íip Diosdih wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá: “Paá, meém chah wẽpni jʉmna, Tʉ́ini Espíritujĩh queétdih bʉ́dí ma teo wáacá, \v 17 queét Cristodih ĩ tʉ́i jenah joyóchah, ã́ih mʉʉ pánihni, ĩ́ih caolihboó ã tʉ́i jʉmat pínah niijná. Pánih jʉmna, tʉ́i oinit, ded pah chãjna, ĩ chãja naáh. Máa náatna baác nʉmah bejna, bʉʉjcán ã tʉ́i tewat dée pah, queétbʉt tʉ́i oinit ĩ jʉmʉ naáh, tʉ́inijeh ĩ chãjat pínah niijná”, wãpĩ́ niijná caá. \v 18 Nin pahbʉt wãpĩ́ niíj ʉʉ́bhna caá. “Paá, Cristo ã oyat ded pah bʉ́dí ã jʉmatdih queétdih, nihat bita míihwãdihbʉt, ma tʉ́i beh joyánaá. \v 19 Jwĩ jéih beh joí beedácah yʉhna, ma teo wáacá, bʉ́dí ã oyatdih ĩ jéihyat pínah niijná. Páant ĩ jéihyechah, ded pah ma tʉ́i jéih beedáátdih, ma oyatdihbʉt queétdih bʉ́dí ma jéihyanaá, ma náahat pah ĩ tʉ́i chãjat pínah niijná”, jwĩ íipdih wãpĩ́ niijná caá. \p \v 20-21 Ded pah Diosdih jwĩ ʉʉ́bátdih, jwĩ jenah joyátdihbʉt caán chah bʉ́dí ã jéih chãjna caá. Páant caán chah wẽpni jʉmna, jwĩ́ih caolih diítboó Tʉ́ini Espíritu ã wẽpatjĩh jwiítdih bʉ́dí ã jéih teo wáacna caá. Páant ã chãjachah, nihat cã́acwã, bʉʉ láa moón, tʉ́ttimah bóo láa moonbʉ́t caandíh bʉ́dí ĩ weñe naáh. Ded pah nihat ã́ihwãdih bʉ́dí ã teo wáacatdih ennit, ded pah Jesucristo ã tʉ́i chãj wʉ̃hatjidihbʉt ennit, Diosdih páantjeh weñat caá náahap. Páant tií ã jʉmʉ nah. \c 4 \s1 Jwiít Cristoíhwã biícdih ded pah jwĩ jʉmat \p \v 1 Yeéb judíowã nihcannitdih wã bohéát jíib nemat mʉʉ́boó jʉmna, nin pah yeebdíh wã wʉtna caá. Yeéb Dios ã ñíonit jʉmna, tʉ́inijeh jʉmat caá náahap. \v 2 “Weém oboh jʉmni caá”, niíj jenah joinít, bitadih jʉ̃ihcannit ñi jʉmʉʉ́. Bita yeebdíh yeejép ĩ chãjachah yʉhna, queétdih íijcanjeh oinit, ded pah ĩ chãjatjidih ñi jwʉ́ʉb náhnica bojoó.\x * \xo 4:2 \xt Col 3.12-13\x* \v 3 Pánih jʉmnit, yeéb tʉ́i biícdih Tʉ́ini Espíritu ã chãjatjidih ñi yéejacan niít. Tʉ́i biícdih jwĩ jʉmat pínahdih jwiít Dioíhwãdih bʉ́dí bidat caá náahap. \v 4 Jwiít nihat biícdih Jesucristoíh bácah panihnijeh jwĩ jʉmna caá. Jwiít nihatdih Dios ã wahni Tʉ́ini Espíritu biícjeh tigaá. Jwiít nihat Dios ã ñíonit ã pebhboó jwĩ bejat pínahdih biíc yoobó jwĩ pã́ina caá. \v 5 Caán biíc Jesúsjeh tigaá jwĩ Maáh. Caán Jesúsdihjeh tigaá jwiít nihat jwĩ jepahap be. Jesúsdih jwĩ jepahat jʉ́ʉtna, biíc yoobó daabánit jwĩ jʉmʉp be. \v 6 Caán biíc Diosjeh tigaá jwiít nihatdih jáap caolih dée ãt chãjap taga. Pánih chãj wʉ̃hna, jwiít nihat jwĩ íip jʉmna, jwĩ Maáh caá. Ã maáh jʉmat nihat chah ã wẽpna caá. Pánih jʉmna, jwiít nihatdih ã teo wáacna caá, ã weñat pínahdih jwĩ tʉ́i chãjat pínah niijná. Jwiít nihat cãtíh ã jʉmna caá. Páant ã jʉmʉchah, biíc weh dée pah tʉ́i jʉmat caá jwiítdih náahap. \p \v 7 Obohjeéhtih, biíc weh dée jwĩ jʉmʉchah yʉhna, ã náahat pah mácah jéihyatnadih jwiít nihatdih Cristo ãt wʉ̃hʉp taga. \v 8 Pánihat pínahdih jenah joinít Davidjiboó nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: \q1 “Caandíh eníhcannitdih yap yohnit, Dios pebhboó ã jwʉ́ʉb pʉ́ʉh laáb jʉibíát tʉ́ttimah, ã́ihwãdih tʉ́inidih ãt wʉ̃hʉp taga”, ãt niíj daacáp tajĩ. \rq (Sal 68.18)\rq* \p \v 9 Pánihna, “jwʉ́ʉb pʉ́ʉh laáb jʉibíát”, ã niijíchah, “Nin baácboó jʉmnit, caandíh eníhcannitdih ã yap yohat tʉ́ttimah, wʉnnitji ĩ jʉmʉpboobʉ́t ãt dei bej jwʉhʉp wʉt jĩ”, jwĩ niíj jéihna caá. \v 10 Pánih caanná dei bej jwʉhniji, nihatdih maáh jʉmat tʉ́ʉt niijná, Dios pebhboó ãt jwʉ́ʉb pʉ́ʉh laab béjep wʉt jĩ. \v 11 Pánih pʉ́ʉh laab béjnit, ã́ihwãdih Tʉ́ini Espíritudih wah deyana, mácah jéihyatnadih ãt wʉ̃hʉp taga. Biquínadih Jesúíh tʉ́ini doonádih naóh peetát pínah jéihyatdih ãt wʉ̃hʉp taga. Bitaboodíh Tʉ́ini Espíritu ã naáwáchah joinít, naóh yapaat pínah jéihyatdih ãt wʉ̃hʉp taga. Bitaboodíh Jesúíh tʉ́ini doonádih jáap joinít ĩ tʉ́i jepahat pínah niijná, wẽp naáwát pínah jéihyatdih ãt wʉ̃hʉp taga. Bitaboodíh Dioíhwãdih dʉó wáinit, ã naáwátdih ĩ tʉ́i bohéát pínah jéihyatdih ãt wʉ̃hʉp taga. \v 12 Pánihatdih Cristo jwiít ã́ihwãdih ãt tʉ́i wʉ̃hʉp taga, Dios ã weñat pínahdih chãjnit, jwĩ tʉ́i míic teo wáacat pínah niijná. Pánih míic teo wáacna, ded pah Dios ã chãjat tʉ́ʉtʉchah, jwĩ tʉ́i jéih chãjna caá. Pánih jʉmna, jwiít nihat biícdih Diosdih jwĩ chah tʉ́i jenah joibípna caá. Jwiít Cristoíh bácah panihni jʉmna, wébít ã behat dée pah, biícdih jwĩ tʉ́i behbipna caá. \v 13 Pánihna, jwiít Dioíhwã tʉ́i behna, Jesús Dios wʉ̃ʉ́hdih chah jenah joinít, jwĩjeéh ã jʉmatdihbʉt chah jéihnit, biícdih jwĩ tʉ́i jʉmbipna caá. Pánihat tʉ́ttimah, tʉ́i behnit dée pah jʉmna, Jesucristo ã jʉmat pah mʉntih jwiítbʉt jwĩ jʉmbipna caá. \v 14 Pánihna, Jesucristo ã wʉ̃hni jéihyatnajĩh tʉ́i míic teo wáacna, wébít dée jwĩ jʉmcan niít. Wébítboó dedé naáwátdih joinít, ĩpĩ́ tʉ́i joiná caá. Pánih joiná, bita queétdih yeenit yeejép ĩ chãjat tʉ́ʉtʉchah, ĩ jepahna caá. Bita Dios naáwátdih ded pah mácah ĩ yee naáwáchah, ĩpĩ́ tʉ́i joiná caá. Cã́ac wihcanni jãáj chóo dée pah ĩ jʉmna caá. Íim tac yoób pahachah, johlit nolihatbʉt caán chóodih ã wénoh johochah, yoobópdih ã bejcan caá. \v 15 Jwiítdih pánihat dée jʉmcat caá náahap. Dios yoobópdih naóhni ã jéih yeecan caá. Páant ã jʉmʉchah, ã naáwátdih joí cádahcan, ded yee naóhnitdih joyáh bojnit, bitadih oinit, yoobópdih naáwát caá náahap. Pánih jʉmna, Dios ded pah jwiítdih ã chãjat tʉ́ʉtatdih tʉ́i beh joinít, beh bejnit dée pah, yeó jáap jʉmat pah jwĩ Maáh Jesucristodih chah jwĩ tʉ́i jenah joibípna caá. Caán jwĩ Maáh jʉmna, wao dáh panihni caá. \v 16 Jwiítboó ã́ih bácah panihni caá. Ã́ih mʉj nah, ã́ih téihya, ã́ih jítcha, ã́ih tã́ah panihni jwĩ jʉmna caá. Cã́aquíh bácah tʉ́i dʉʉj ñʉ́hna, ñeh tõpna tʉ́i wẽpna, ã tʉ́i jʉmna caá. Pánihat dée, jwiítboó tʉ́i biícdih míic oinit jʉmna, jwĩ tʉ́i jʉmna caá. Pánih míic oina, mácah jwĩ jéihyatnajĩh míic teo wáacna, beh bejnit dée pah, Dios ã weñat pínahdih biícdih jwĩ tʉ́i jéih chãjna caá.\x * \xo 4:16 \xt Col 2.19\x* \s1 Jwiít Cristoíhwã jʉmna, tʉ́iniboodíh jwĩ tʉ́ʉt nʉʉmát \p \v 17 Jwĩ Maáh ã naáwát tʉ́ʉtatji pah yeebdíh wã wẽp wʉtna caá. Ñi déewã Diosdih jéihcannit ĩ chãjat dée pah, yeébboó ñi chãj cádahaá. Queétboó tʉ́i jenah joicánnit, tʉbit yeejép ĩ chãjna caá. \v 18 Ded pah Dios ã jʉmatdih beh joicán, dʉpʉ́át panihipboó jʉmnit, Diosdih yʉʉ́p pah ĩ jʉmna caá. \v 19 Dios ded pah queétdih ã wʉtʉchah yʉhna, queét jéih joicánnit panihnit ĩ jʉmna caá. Pánih joicán, tíic jenah joicánjeh, ĩ yéej chãjatdih cádahíhcan, chah ĩ bidna caá.\x * \xo 4:19 \xt Ro 1.21-25\x* \v 20-22 Obohjeéhtih, Cristoíh tʉ́ini doonádih bita yeebdíh ĩ tʉ́i bohénachah joiná, bita yeejép chãjnit pah jʉmcan, Jesús ã jʉmat pah yeebdíh ĩt jʉmat tʉ́ʉtʉp tajĩ. Máa yéguehdih yohat dée pah, jã́tih ñi yeejép chãjatjidih cádahat pínah niijná, ĩt bohénap tajĩ. “Jwiít yeejép chãjnit, bʉ́dí jwĩ wẽibipna caá”, jã́tih ñit niíj jenah joyóp ta yʉh jĩ. Obohjeéhtih, wẽican, chah yeejép chãj bejna ñit chãjap tajĩ.\x * \xo 4:20-22 \xt Col 3.9\x* \v 23 Pánih yeejép ñi jenah joyátdih cádahnit, tʉ́iniboodíh tʉ́ʉt nʉʉmná, Dios ã weñat pínahdihjeh jenah joyát caá náahap. \v 24 Páant niíj jenah joinít, tʉ́iniboodíh ñi chãjbipna caá. Dios ã jʉmat pah jwĩ jʉmat pínah niijná, jwiítdih jáap dée ãt chãjap taga. Páant ã chãjachah jéihnit, jwiítdih tʉ́i chãjat caá náahap.\x * \xo 4:24 \xt Gn 1.26; Col 3.10\x* \p \v 25 Ñi yeeatdih ñi cádahaá. Jwiít biíc bácah panihnit jʉmna, míic yeena, jwiít míicjeh jwĩ míic yéejana caá. Pánihna, yeecanjeh, yoobópdih míic tʉ́i naáwát caá náahap.\x * \xo 4:25 \xt Zac 8.16; Ro 12.5\x* \p \v 26 Bitadih íijna yʉhna, yeejép ñi chãjca bojoó. Caán yeó jáapjeh ñi íij cádahaá.\x * \xo 4:26 \xt Sal 4.4; Stg 1.19-20\x* \v 27 Ñi íijatdih quíib bʉʉdcán, nemép ã náahatboodíh ñita chãj tagaá. \p \v 28 Ded nʉʉmní ã nʉʉmátdih ã cádaha naáh. Nʉʉmcánjeh, ded moh yéejnidih teo wáacat tʉ́ʉt niijná, tʉ́inidih ã tewe naáh. \p \v 29 Ií náah jʉmni naáwátdih ñi míic naóhca bojoó. Tʉ́i míic teo wáacat tʉ́ʉt niijná, tʉ́iniboodíhjeh ñi míic naáwá. \v 30 Jwiít Dios pebhboó jwĩ bejat pínahdih jwĩ jéihyat pínah niijná, Dios Tʉ́ini Espíritu jwiítdih ãt wahap taga. Pánihna, yeejép chãjna, caandíh ñi jĩ́gahaca bojoó. \p \v 31 Bita yeebdíh ĩ tʉ́i chãjcatdih jwʉ́ʉb náhnican, ñi quíib bʉʉdʉ́. Páant ñi quíib bʉʉdcáh, maiwã man pah ñi íijat yeebdíh ã yéejabipna caá. Pánih íij yapnit, ñi míic jʉ̃ih ñaacátdih ñi cádahaá. Bitadih yeejép dooná ñi naóhca bojoó. Dedé yeejép ñipĩ́ míic chãjatdih ñi cádahaá. \v 32 Pánih cádahna, yeéb míicjeh oina, jĩ́gah ennit, ñi tʉ́i míic teo wáacá. Yeebjéh ñi míic yéej chãjatjidih ñi míic ámohoó. Diosboó jwĩ yéejatdih ã yohat pínah niijná, Cristo jwiítdih ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Páant ã yohat pah, yeebbʉ́t bitadih ñi eníhcatdih yohat caá náahap.\x * \xo 4:32 \xt Col 3.13\x* \c 5 \s1 Dios weh jʉmna, ded pah jwĩ jʉmat \p \v 1 Jwĩ weh jwiítdih ennit, biíc yoobó ĩ chãjat dée pah, Dios weh ã oinit jʉmna, caandíh jenah joinít, biíc yoobó ñi jʉmʉʉ́. \v 2 Pánih jʉmna, Jesucristo jwiítdih ã oyat pah, bitadihbʉt ñi tʉ́i oyoó. Pánih bʉ́dí oinit, jwĩ yéejat jíib, caán jwiítdih ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Judíowã Dios ã weñat pínah niijná, caandíh oveja wʉ̃ʉ́hdih ĩpĩ́ mao cáo wʉ̃hʉp jĩ. Páant ĩ mao cáo wʉ̃hat dée pah, Jesús jwiítdih ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ.\x * \xo 5:2 \xt Ex 29.18; Sal 40.6\x* \p \v 3 Jesúíhwã jʉmna, dedé ií náah jʉmnidih ñi chãjca bojoó. Pánih chãjatdihbʉt ñi jenah joicá bojoó. Bitaíh bií déedihbʉt ñi en ñinahca bojoó. Páant ñi chãjcah, yeebdíh dooná ã wihcan niít. \v 4 Dedé ií náah jʉmnidih míic niijcán, jenah joicánnit pahbʉt míic wéhecan, ñi míic yeejép deoh naóhca bojoó. Dios tʉ́ini ã jʉmʉchah, ã́ihwãdih tʉ́inijeh míic wéheat caá náahap. Pánih míic wéhena, “Jwiítdih ma tʉ́i chãjna caá”, Diosdih niiját caá yeebdíh náahap. \v 5 Nindih ñi tʉ́i náhninaá: Ded ií náah chãjni, ded ií náah chãjat jenah joiníbʉt Dios pebhboó ã waadcán niít. Ded dawá bií déedih en ñinahnitbʉt ã waadcán niít. Pánih en ñinahni bií déedihjeh wẽinit, Diosboodíh ã jéih wẽican caá. Pánih chãjni Jesucristo ã maáh nihcah, Dios maáh ã jʉmʉpboó ã jʉibícan niít. Pánihatdih yeéb ñi tʉ́i jenah joyoó. \p \v 6 “Páant ñi chãjachah, ã tʉ́ina caá”, ded ã niíj yee naáwáchah yʉhna, yeébboó ñi joyáh bojoó. Pánih yeejép chãjnit Dios ã wʉtatdih ĩ yap yohatji jíib, bʉ́dí íijnit, queétdih ã peéh chãjbipna caá. \v 7 Pánih yeejép chãjnitdih ñi pej jʉmca bojoó. \v 8 Diosdih ñi jepahat pínah jã́tih, tʉ́i chãjcan, dʉpʉ́át panihipboó ñit jʉm jwʉhʉp taga. Obohjeéhtih bʉʉ, Jesucristodih jepahna, baabát panihipboó ñi jibna caá, bʉca. Pánih jʉmnit, tʉ́inijeh ñi chãjaá. \v 9 Baabát panihipboó jʉmna, tʉ́inijeh ñi jʉmbipna caá. Yeecanjeh, yoobópdih ñi naóhbipna caá. \v 10 Dios ded pah ã weñat pínahdih ñi bidií. \v 11 Diosdih náahcannit dʉpʉ́át panihipboó jʉmna, yeejép ĩ chãjat pah yeébboó ñi chãjca bojoó. Páant ĩ tʉ́i chãjcatdih ennit, Dios naáwátdih naóhna, “Páant ñi chãjachah, ã tʉ́ican caá”, queétdih ñi niijí. \v 12 Cã́acwã ĩ encah, queét yeejépwã tʉbit yeejép ĩ chãjatdih bitadih míic wéhena, jwĩta tíic tagaá. \v 13 Queét yeejép chãjnitdih Dios naáwátdih naóhna, jiiátjĩh jii bídat pah chãjna, ĩ chãjat yeejép ã jʉmatdih queétdih jwĩ jéihyana caá. Páant ĩ yéej chãjatdih jwĩ jéihyanachah, ĩ tʉ́ʉt nʉʉmbípna caá. Pánih tʉ́ʉt nʉʉmnít, baabát panihipboó ĩ jʉmbipna caá. \v 14 Pánihat pínah caá nin pah jwĩpĩ́ niíj ewep: \q1 “Ʉ̃oni panihni, ma jáa bojoó. Wʉnni panihnibʉt, ma boo pʉd jʉ̃ʉ́wʉ́. Meém yeejép chãjni baabát panihipboó ma jʉmat pínah niijná, ma tʉ́i chãjat pínahdih Jesucristo meemdíh ã jéihyabipna caá”, jwĩ niijná caá. \p \v 15 Pánihna, ¡ñi tʉ́i chãja chaáh! Jenah joicánnit pah jʉmcanjeh, tʉ́i jenah joinít ñi jʉmʉʉ́. \v 16 Bʉʉ láa cã́acwã tʉbit yeejép ĩ chãjachah, yeébboó yeó jáap jʉmat pah Dios ã weñat pínahdih jenah joinít, tʉ́inijeh ñi chãjaá.\x * \xo 5:16 \xt Col 4.5\x* \v 17 Pánih jenah joicánnit jʉmcan, Dios ã weñat pínahdih ñi tʉ́i beh joyoó. \v 18 Ñi weñat pínahdih bidna, babh máihca bojoó. Máihnit, ñi jenah joyátdih, ñíih bácahdihbʉt ñi yéejana caá. Yeejépdihbʉt ñi chãjna caá. Máihñat yeebdíh yeejép wʉtni dée caá. Obohjeéhtih, Tʉ́ini Espíritu ã tʉ́i teo wáacat pínahdih bʉ́dí ñi bidií. Caán ã wʉ̃hni weñat pínahdihjeh ñi bidichah, caánboó yoobópdih weñat ã wʉ̃hbipna caá. Caán tʉ́iniboodíhjeh wʉtni caá. \v 19 Míic wéhenit, Diosdih ñi weñeé. Pánih wẽina, David ã daacátjidih, bita ĩ daacátjidihbʉt eonit, Tʉ́ini Espíritu ded pah ã jéihyanachah, caandíhbʉt ñi eweé. Caolih diítboobʉ́t caandíh wẽinit, ñi eweé. \v 20 Pánih jʉmnit, yeéb Cristoíhwã ded pah ã yapachah, biíc yoobó “Ma tʉ́i chãjna caá, Paá”, Diosdih niijnít ñi jʉmʉʉ́.\x * \xo 5:20 \xt Col 3.16-17\x* \s1 Jesúíhwã áa jʉmnit ded pah ĩ jʉmat \p \v 21 Cristojeéh tʉ́i jʉmat tʉ́ʉt niijná, bita Jesúíhwã ĩ jenah joyátdih ĩ naáwáchah, wẽi joinít ñi míic tʉ́i jepahaá. \p \v 22 Jwĩ Maáh Jesúsdih ñi jepahat dée pah, yeéb yaádhboó ñi weha mánadih ñi tʉ́i jepahaá.\x * \xo 5:22 \xt Col 3.18; 1P 3.1\x* \v 23 Nin pah ã jʉmna caá: Newé wao dáh panihni ã jʉmʉchah, ãjeéh bóli ã́ih bácah panihni mi jʉmna caá. Pánihna, mi áaboó mi maáh panihni caá. Pánihat pah, Cristo maáh jʉmna, wao dáh panihni ã jʉmʉchah, jwiít ã́ihwãboó ã́ih bácah panihni jwĩ jʉmna caá. Caanjéh jwiítdih tʉ́i ʉbni ã jʉmna caá. \v 24 Pánihna, Cristoíhwã jʉmna, caandíh jwĩ tʉ́i jepahat pah yadboó mijeéh bóodih jepahat caá náahap. \p \v 25 Bʉʉ yeéb neoná áa jʉmnitdih jwʉh wã jwʉ́ʉb naóhna caá. Cristo jwiít ã́ihwãdih bʉ́dí oina, jwiítdih ãt wʉn wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Pánihna, jwiítdih ã oyat pah, yeebbʉ́t ñi weha mána yaádhdih ñi tʉ́i oyoó.\x * \xo 5:25 \xt Col 3.19; 1P 3.7\x* \v 26 Jwiít ã́ihwã jwĩ jʉmat pínah niijná, Cristo jwiítdih wʉn wʉ̃hʉdih ãt dei jʉ̃ʉ́wʉ́p tajĩ. Pánihna, ã́ih tʉ́ini doonádih joinít, jwĩ jepahachah, yéguehdih jwĩ choc yohat pah, jwĩ yéejatdih ãt yoh wʉ̃hʉp taga. Ã́ihwã jwĩ jʉmat jʉ́ʉtat pínah niijná, jwĩ daabánap jĩ. \v 27 Pánih yéejatdih yoh wʉ̃hna, jwiít nihat ã́ihwãdih Dios pebhboó Jesús ã ʉb bejechah, tʉ́ini yoobát yéejat wihcannit, quei wíhcannit, wiguihat wihcannit, tʉ́i jígohnit jwĩ jʉmbipna caá.\x * \xo 5:27 \xt 2Co 11.2; Ap 21.2,9\x* \v 28 Cristo ã́ihwã ã́ih bácah déedih ãpĩ́ tʉ́i en daoná caá. Pánihat pah, yeéb neoná ñíih bácahdih ñipĩ́ míic tʉ́i en dawát pah, ñi weha mána yaádhdih tʉ́i en dawát caá náahap. Queétboó ñíih bácah dée jʉmna, queétdih tʉ́i en daonít, ñíih bácahdihbʉt tʉ́i en daoná caá ñi chãjap. \v 29-30 Jwiít nihat jwĩ́ih bácahdih yéejaíhcan, caandíh jwĩpĩ́ tʉ́i chãjna caá. Pánihat pah, jwiít Cristoíhwã ã́ih bácah dée jwĩ jʉmʉchah, caanbʉ́t jwiítdih ãpĩ́ tʉ́i chãjna caá. Páant ã tʉ́i chãjat pah, jwĩ weha mána yaádhdih tʉ́i chãjat caá jwiítdihbʉt náahap. \v 31 Nin pah Moisés ãt niíj daacáp tajĩ: “Páant tigaá ded newé yad pínahdih ʉbna, ã mánadih pahnit, ãjeéh bólijeéhjeh ã jʉmbipna caá. Pánihna, queét chénewã jʉmna yʉhna, biíc bácah dée pah ĩ jʉmbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 5:31 \xt Gn 2.24\x* \p \v 32 Páant ã niijátdih beh joyát ã bʉona caá. Obohjeéhtih, bʉona yʉhna, yoobópdih ã jʉmna caá. Nin pah niíj naóhna caá ãt chãjap: Jwiít nihat Cristoíhwã ã́ih bácah panihni jʉmnit, ãjeéh biíc pah jwĩ jʉmna caá. \v 33 Pánihat dée, yeéb neoná ñi weha mána yaádhjeéh biíc pah ñi jʉmna caá. Pánih jʉmnit, ñi weha mána yaádhdih tʉ́i oyat caá náahap. Yaádhbʉt ñi weha mánadih tʉ́i joyát caá náahap. \c 6 \s1 Ĩ mána ĩ wehjĩh ded pah ĩ jʉmat \p \v 1 Bʉʉ yeéb wébítdih jwʉh wã jwʉ́ʉb naóhna caá. Jwĩ Maáh Jesúsdih jepahnit jʉmna, ñi mána ĩ wʉtʉchah, jípónih niijcánjeh, ñi jepahaá. Páant chãjatdih yeebdíh Dios ã náah yacna caá.\x * \xo 6:1 \xt Col 3.20\x* \v 2-3 Jon jã́tih Moisés nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: “Ñi mánadih ñi tʉ́i chãjaá. Pánih chãjna, bʉ́dí wẽinit, nin baácboó maatápdih ñi tʉ́i jʉmbipna caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.\x * \xo 6:2-3 \xt Ex 20.12; Dt 5.16\x* Páant niíj wʉtna, jwíih láa nin pahbʉt ãt niijíp wʉt jĩ: “Páant ñi chãjachah, wã niijátji pah yeebdíh wã tʉ́i chãjbipna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ. \p \v 4 Bʉʉ yeéb ĩ mánadih jwʉh wã jwʉ́ʉb naóhna caá. Ñi wehdih tʉbit jʉ̃ihnit, ñi íijaca bojoó. Obohjeéhtih, oinit, ñi tʉ́i wái behanaá. Dios ã weñat pínahdih ded pah ĩ chãjat pínahdih ñi bohénaá. Dios naáwátdih ĩ joyáh bojochah, ñi tʉ́i joyát tʉ́ʉtʉ́.\x * \xo 6:4 \xt Col 3.21\x* \s1 Teo wʉ̃hnit, ĩ maátabʉt ded pah ĩ jʉmat \p \v 5 Bʉʉ yeéb teo wʉ̃hnitdih jwʉh wã jwʉ́ʉb naóhna caá. Yeebdíh wʉtnit ĩ peéh chãjat pínahdih ʉ́ʉmna, queétdih ñi tʉ́i jepahaá. Cristodih ñi jepahat pah, queétdihbʉt wẽinit ñi jepahaá. Yabhcanjeh, queétdih ñi tʉ́i teo wʉ̃hʉʉ́. \v 6 Yeebdíh wʉtnit ĩ enechahjeh tʉ́i teona yʉhna, ĩ encah teocannit ñi jʉmca bojoó. Obohjeéhtih, Cristodih teo wʉ̃hnit jʉmna, Dios yeebdíh ã náah yacat pah tʉ́i wẽi chãjnit ñi jʉmʉʉ́. \v 7 Pánihna, ded pah teo wʉ̃hna, cã́acdihjeh teo wʉ̃hcan, wẽinit, jwĩ Maáhboodíhjeh ñi teo wʉ̃hʉʉ́. \v 8 Pánih chãjnit, nindih ñi tʉ́i náhninaá: Ded pah tʉ́ini ñi chãjachah, Diosbʉt tʉ́inidih yeebdíh ã chãj jwʉ́ʉbabipna caá. Ñi teo wʉ̃hʉchah, cã́acwã yeebdíh jíib wʉ̃hna, ĩ wʉ̃hcahbʉt, biíc yoobó Dios tʉ́inidih ã chãj jwʉ́ʉbabipna caá.\x * \xo 6:8 \xt Col 3.22-25\x* \p \v 9 Bʉʉ yeéb queét ĩ maátadih jwʉh wã jwʉ́ʉb naóhna caá. Yeebdíh teo wʉ̃hnitdih tʉ́inijeh ñi chãjaá. “Wã wʉtatdih ma jepahcah, bʉ́dí wã peéh chãjbipna caá”, ñi niíj jʉ̃ihca bojoó. Nindih ñi tʉ́i náhninaá: Jwĩ Maáh Jesucristo, Dios pebhboó jʉmni queétdihbʉt ĩ Maáh caá.\x * \xo 6:9 \xt Col 4.1\x* Pánihna, yeéb maáta ded pah ñi chãjatdih jéihnit, yeebdíh teo wʉ̃hnit ĩ chãjatdihbʉt jéihnit, biíc yoobó ñi chãjat jíib ã tʉ́i wʉ̃hbipna caá.\x * \xo 6:9 \xt Dt 10.17; Col 3.25\x* \s1 Jwiít Cristoíhwã ded pah nemépwãdih jwĩ jéih yap yohat \p \v 10 Bʉʉ yeebdíh péeni wʉtatdih wã naáwíhna caá. Jwĩ Maáh Jesús nihatdih jéih beedáni ã jʉmʉchah, jwiít caán biícdih jʉmna, caandíh tʉ́i jenah joinít, nemépwãdih yap yohnit jʉmat caá náahap. \v 11 Romadih moón soldadowã ĩ maáh nihat ã wʉ̃hni míic maona ĩ jãhat chóodih ĩpĩ́ dʉoná caá. Pánihat dée pah yeebbʉ́t jwĩ Maáh Dios nihat ã wʉ̃hni jãhat pínahdih ñi ʉbʉʉ́, nemép ã yeeatdih tʉ́i yap yohat tʉ́ʉt niijná. \v 12 Cã́acwãdihjeh pohba nihcan caá jwiítdih míic mawat panihni ã jʉmʉp. Obohjeéhtih, wẽpép nemépwãdih jwĩ míic maona caá. Queét nihat jwiít cã́acwãdih yeejép ĩ wʉtna caá. Jwiít Jesúíhwãdih chah eníhcan, Dios ã wʉtatdih ĩ yap yohat tʉ́ʉtna caá. \v 13 Pánihna, ĩtah chóo panihni, nihat Dios ã wʉ̃hni jãhat pínahdih ñi ʉbʉʉ́, nemép yeebdíh yeejép ã chãjat tʉ́ʉtʉchah yʉhna, ñi tʉ́i yap yohat tʉ́ʉt niijná. Pánih chãjna, míic mao péanachah, ñáo jweicánjeh, wẽp ñʉhnit panihnit ñi jʉmbipna caá. \p \v 14 Tʉ́i yap yohnit pínah jʉmíhna, nin panihnit ñi jʉmʉʉ́: Soldado ã́ih jʉyáát tõpjĩh ãpĩ́ jʉí wái chéona caá, ã́ih yégueh chóodih ã tʉ́i tewat pínah niijná. Pánihat dée, yeebbʉ́t yoobópdih naóhnit ñi jʉmʉʉ́. Soldado ã́ih tacadihbʉt ĩtah chóo ãpĩ́ dʉoná caá, caandíh eníhcannit ã́ih caolihdih ĩ ñʉ́ʉp chʉ̃ʉ́ácat pínah niijná. Pánihat dée, yeebbʉ́t Dios ã wẽpatjĩh tʉ́i yoobópdih chãjat caá náahap, nemépboó ñíih caolihdih ã jéih yéejacat pínah niijná.\x * \xo 6:14 \xt Is 11.5; 59.17\x* \v 15 Soldado ã́ih jítchadih tʉ́i wẽpép zapatosdih ãpĩ́ dʉoná caá, ã tʉ́i bejat tʉ́ʉt niijná. Pánihat dée, yeebbʉ́t Dioíh tʉ́ini doonádih ñi tʉ́i joí cádahca bojoó, jwĩ maáhjeéh tʉ́i jʉmnit, bitadih naáwádih ñi tʉ́i bejat tʉ́ʉt niijná.\x * \xo 6:15 \xt Is 52.7\x* \v 16 Soldado ã́ih bácahdih jãhat naadíh ãpĩ́ ʉbna caá, caandíh eníhcannit ĩ́ih ñʉ́ʉpat doóbhnadih cáo dodhnit, ĩ ñʉ́ʉpʉchah ennit, caán naajĩ́h ã tʉ́i míic jãhat tʉ́ʉt niijná. Pánihat dée, yeebbʉ́t Diosdih tʉ́i jenah joí cádahca bojoó, nemépboó chah yeejép ã yee wʉtʉchah yʉhna, ñi joyáh bojat tʉ́ʉt niijná.\x * \xo 6:16 \xt Sal 7.13\x* \v 17 Soldado ĩtah waochá páhadih ãpĩ́ páahna caá, ã́ih wao dáhdih ã tʉ́i wapat pínah niijná. Pánihat dée, Dios yeebdíh ã tʉ́i ʉbatjidih ñi tʉ́i náhninaá, nemép ñi jenah joyátdih ã yéejacat pínah niijná.\x * \xo 6:17 \xt Is 59.17\x* Soldado íibat naadíh ãpĩ́ ʉbna caá, caandíh eníhcannitdih ã tʉ́i míic mawat tʉ́ʉt niijná. Pánihat dée, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh ded yeebdíh yéejaíhnidih Dios naáwátdih ñi naáwá,\x * \xo 6:17 \xt He 4.12\x* caandíh ñi tʉ́i yap yohat tʉ́ʉt niijná.\x * \xo 6:17 \xt Ro 13.12-14; 1Ts 5.8\x* \v 18 Pánih jʉmnit, ded pah ã yapachah, Tʉ́ini Espíritu ã teo wáacatjĩh Diosdih ñi tʉ́i ʉʉ́bh cádahca bojoó. Pánih ʉʉ́bhna, ñíih pínahdih ʉʉ́bhnit, bitaíh pínahdihbʉt ñi ʉʉ́bʉ́. Ʉ̃onit panihnit jʉmcanjeh, jáanit panihnit tʉ́i jenah joinít ñi jʉmʉʉ́. Nihat Jesúíhwãdihbʉt ñi ʉʉ́bh cádahca bojoó. \v 19 Pánih ʉʉ́bhnit, weemdíhbʉt bʉ́dí ñi ʉʉ́bʉ́, ʉ́ʉmcanjeh Jesúíh tʉ́ini doonádih yoobópdih wã tʉ́i naáwát pínah niijná. \v 20 Caán doonádih wã naáwát jíib nemat mʉʉ́boó ĩtah tõpjĩh chéoni wã jʉmna caá. Pánihna, caán tʉ́ini doonádih naóhnit, ʉ́ʉmcanjeh wã tʉ́i wẽp naáwát pínah niijná, weemdíh ñi ʉʉ́bʉ́. Weemdíh páant naáwát caá náahap.\x * \xo 6:20 \xt Col 4.2-4\x* \s1 Pablo ã pée tʉ́yat tʉ́ʉtat \p \v 21 Ded pah wã jʉmatdih ñi jéihyat pínah niijná, yeeb pébhna Tíquicodih wã wahna caá.\x * \xo 6:21 \xt Hch 20.4; 2Ti 4.12\x* Caánboó Jesúsdih tʉ́i jéihni, jwĩ oini caá. Jesúíh tʉ́ini doonádih wã naóh jibichah, weemdíh bʉ́dí ãpĩ́ teo wáacna beé. Pánihna, ñi pebhna jʉibínit, nihatdih yeebdíh ã naóhbipna caá. \v 22 Páant ã naáwáchah, wã tʉ́i jʉmatdih jéihnit, ñi jĩ́gahat ã yayát pínah niijná, ñi pebhna caandíh wã wahna caá. \p \v 23 Jwĩ íip Dios, jwĩ Maáh Jesucristo biícdih yeéb Jesúíhwã ñi tʉ́i jʉmʉʉ́. Pánih jʉmna, Jesucristodih tʉ́i jenah joí cádahcan, chah míic oinit ñi jʉmʉʉ́. Páant ñi jʉmat pínahdih Dios ã teo wáaca naáh. \v 24 Yeéb nihat jwĩ Maáh Jesucristodih oi cádahcannitdih Dios ã oyatjĩh ã tʉ́i chãja naáh. Yeebdíh bʉ́dí wã tʉ́yat tʉ́ʉtna caá. \p Páant bóojeh tigaá. \p Pablo