\id ROM - Kashinawa NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h Romanos \toc1 Roma anuabu Pablon jatu kene bumanikiaki \toc2 Romanos \toc3 Ro \mt2 ROMA ANUABU PABLON JATU KENE BUMANIKIAKI \mt1 ROMANOS \c 1 \s1 Pablon jatukidi shinanikiaki, na janchadan \p \v 1 Man Jesucristo ikunwainbu Roma anuabu en Pablo jawen tsumapan ¿man jaskadamenkain? ixun en matu kene bumai uindakanwen. Jawen kakape en chania akeakexanun jabistun jawen kushipaya ea wakin Diosun ea medibi watan ea yununiki. \v 2 Bebunkidijaida ja dukun Diosun jancha medibi kenenibu anu jawen bakewen yubakanikidi jawen jancha yuixunikabu Diosun jatu kenemani nun unaiin. \v 3 Jaska nukun Xanen Ibu kushipajaida, Diosun bake Jesucristodan, juni kayabi judiobun xenipabu Davidin baba kainxanaikidi Diosun jancha yuixunikabun kenenibu jayaki. \v 4 Janua Jesús tenanbu mawashina jawen Yushin Pepabetan jawen kushipawen Diosun bestenwantan: “Nadan, en bake kushipajaida dasibi binuaki”, akin Jesucristokidi nuku xabakabi unanmaniki. \p \v 5 Jaskawen taexun Jesucristo en ikunwaniwen ea duawakin Jesúsun kushipaya Diosun ea waniken yuda betsa betsapa tibitun jau jabundi Jesucristo ninkatan chibankin kenwanxanunbun jawen daya axunkin en jatu tapinmakubaunaii. \v 6-7 Jadi man Roma anua jiweabun Jesucristo man ikunwainbudan, matu dikabiwen Dios nuikin katunixun jawenabu medibi matu waikiki. Man jaska jiweabuwen taexun nukun Epa Dios inun nukun Xanen Ibu Jesucriston duawakin jau unanuma matu jiwemakubainunbunwen. \s1 Jesucristo ikunwainbu Pablon shinankin jatuwen taexun Dios kenwankubainikiaki, na janchadan \p \v 8 Ja dukun matu yuinun ninkakanwen. Jaska wakin man Jesucristo ikunwankin pe chibankubainaibu mae betsa betsapa tibi anuxun matukidi chanimisbuwen taexun Jesucristobe janchakin matu dasibikidi dayuikin en medabenan Dios en kenwankubainmiski. \v 9 Jaska inun, Dios besti duawanun, iwanan, jawen bakewen nukun chakabu Diosun nuku buaxunkatsis ikai jawen bakekidi dasibi en kushipawen jatuki chanikunkauni matu jakimama matu ea axunkin Dios en yukakubainmis Diosun unainkiki. \v 10 Jaska inun, matuki en bakatsi ikai jau Diosun jawen shinanen ea bexpawaxunxanun janu matuki ea bamakatsis ikin ea yunuxanai Diosbe janchakin matukidi en ea akubainaii. \v 11 En shinanan, matu uin kaxun en matu yusinkatsis ikaii, jau Jesús ikunjaidawai man kushipakubainunbunan. \v 12 Jaska en matu yuiaidan, nun Jesús chibainbu nuku dasibi medabenamei nun juinti kushipanametidubuki, matubu inun eadan. \p \v 13 En betsabu inun en puibuun, jaska judiobuma mae betsa betsapa anu jiweabu en jatu yusinmis keska wakin matukididi shinain man Roma anuxun Jesús ikunwainbu ana matu ikunjaidawamakin inun betsabun ikunwandiabuma Jesús jatu ikunwanmanun ika man Roma anu jiweabu en matu yusin kakatsis ikaii. Matu uinun ika en yubakabiakunkainaya jamapai betsa betsapatun ea teawa matu anu en kadiamaki. \v 14 Yuda betsabu tibidan, griegonawabu inun, griegobuma, unanepabu inun, unanepabuma Diosun ea yusinmakatsi ea yununiki. \v 15 Jaska en shinainwen taea man Roma anu jiweabu anudi Jesúskidi kakape matu yusiin kakatsis iki en matukidi bepexea en shinan chankan chakayamaii. \s1 Diosun kakapedan, kushipakiaki, na janchadan \p \v 16 Tsuabunda Diosun kakape ninkatan ikunwainbu Diosun jabun chakabu buakin ana shinanma jawen kushipa paewen jawenabu jatu wamisxun mekepakexanikiki. Jaskawen taea ja dukun judio jatidibun ikunwankin taewanibuki. Januxun ja kachu judiobuma betsabundi ikunwandiakanikiki. Jaskaken Diosun kakape Jesucristokidi yuikin datan akin jawa jawen dakeama en jatu yusinkubainaii. \v 17 Jaska inun, jawen jancha yuixunikatun Diosun kakapekidi kenekin yuikin: “Tsuabunda Diosun jancha ikunwankin chibainwen taea pepai jiwexankanikiki”, aniki. Jaskawen taexun jawen bakekidi kakape Diosun jawen jatu mekekin jatun chakabu buanixun ja besti ikunwainbu jatu paxawaxanikiki. \s1 Dios chibankatsi ikabuma ana Diosun jatu mekeamakiaki, na janchadan \p \v 18 Yuda jidabi jiwebaunabu jatun chakabuwen chakabukubainkin jancha chanimawen jiwekatsi ikabumawen taexun betsabun ikunwantidubun jau ninkayamanunbun chanima jancha junekin nemamisbuki. Jabun jatu nemamisbu Dios nai anu jiwea jatuki sinatakin natian jatu kupikin jabu tenemaikiki. \v 19 Jawada Dioskidi unantidubu jabu Diosun unanmakin jamebi jatu uinmamiski. \v 20 Januxun Dios tsuan uintidubumabia Diosun mai damiwani anua jaska niti akama jawen kushipa inun jaska watanda dasibi pewa akeakekubainmis Diosun yudabu uinmaya jawada damiwani uinkin dasibibun Dioskidi xabakabi unantidubuwen taea tsuabuda Dioski meseama yuikin: “Dioskidi tsuan ea yusianmaki”, iki chani chaka bestikanikiki. \v 21 Januxun yuda ichapabun Dioskidi tapinbianixun jawen jancha danankin duawama inun kenwanma inibuki. Jakia jaki pechitan jatun shinanen besti chakabu shinain unainsmapakin ana chanima jancha tapintidubuma ikubainibuki. \v 22-23 Ja Epa Dios kushipajaida mawatiduma ana kenwanma jabun shinan kushitan ja dami uintidu kenwankatsi ikin juni mawatidu betsabun dami waibu tsuabunda ja dami bitan kenwainbu betsabun peiyabu dami waibu bitan kenwainbu betsabun yuinaka piti inun pitima tae dabe inun dabeya dami waibu bitan kenwainbu betsabun nutawen xadaibu dami waibu bitan kenwankin jaska shadabu besti kenwankubainun ikin Dios danankin yuikin: “En unanepaki”, ibiai unainsmapabu ipaunibukiaki. \p \v 24 Jaskawen taexun yudabun jaska shinain aki jiwekatsis ikaibu jawaki ana dakeama jau jabun yuda mekeama chakabukubainunbun jabun shinan chakabu inun jawada chakabuwakatsis imisbu akeakeaibu ana nemama ana jatu mekeama jatuki pechitan Diosun jatu jenea jaska jiwenibukiaki. \v 25 Yuda betsabun Dioskidi jancha kayabi danantan chani jancha ikunwankin chibankin Dios kayabi ana shinanma jawada Diosun damiwani besti uinkin kenwankubainibukiaki. Jakia nun ikunwainbunan, nukun mekenika Dios jatun nuku damiwani kenwankubainankanwen. Jaskakidan. \p \v 26-27 Jaska chakabu besti shinankubainaibuwen taexun Diosun jatu jenekinan, yudabu ana bechipainamekayabiama jatun chakabuki dakeama daketapaibu jatu uinkin anikiaki. Jawadawen yuda pepabu dakeaibu ana dakeama ainbuaibun junibu chutamakatsis ikama jakia jabe ainbu betsabe chutanamei itsai menamei ibunananbu, inun junibudi ainbuwen ana kemukin chutakatsi ikama jabe juni betsawen kemui jabe chutanameaibuwen taexun jau jaskai besti jiwekubainunbun Diosun jatu ana nemama jenenikiaki. Jaska jiwei dakeisbumawen taexun jatun yuda isin betsawen tenemakin Diosun jatu kupikin taewaniki. \v 28 Jabun Dioskidi shinan chanima kayabi ana shinankatsi ikama ikubainaibuwen taexun jatun juintinin shinan chakaibu jaska bechiapai jiweaibu Diosun jabu ana nemamaki. \v 29 Eska tibi matawaibuwen taexunan, jawen atimapaibudan, chutanamechakaibudan, yaushiaibudan, ja pewen jiweama chakabuwen jiweaidan, betsabu jatun jawada jayawen jatuki sinataibudan, yuda betsa tenainbudan, detenameaibudan, chani chakabaunaibudan, bepadameaibudan, yuananainbudan, jaskai jiweabuki. \v 30 Ja inun, xechakai jancha chakabumisbudan, jabun Dios danankin bechipaisbumadan, jawen nuibiabu benunun ikin tsua ninkaismadan, jamapai atidukidi keainbudan, chakabu betsa betsapa benawaidan, jaskakin jatun ibuan jancha danankin ninkaisbumadiki. \v 31 Jaska inun, jancha chanima ninkakatsi ikamadan, janchabiatan aisbumadan, tsuawen nuisbumadan, tsua medabenanma jiwemisbuki. \v 32 Ja inun, jaskai jiwea jau jawen besti mawanunbunwen, Dios ibianiken jaska unanjaidabiai ana jawaki meseama jabias chakabuwakubainkin betsabun jabias akaibu uin benimakubainmisbuki, jabu juni chakabu tibidan. \c 2 \s1 Yuda dasibibu unantan Diosun chanima jatu kupixanikiaki, na janchadan \p \v 1 Jaska chakabu tibiwen yuda betsabu ikai tsuanda uintan shinankin ja akin chitenun ixun man amis kasmai man atidudan, jabias chakabu man jaya matumebi man daketapatidubuki. Jabiaska tibi jabubetan man abiamiswen taeadan, jaskawen taexun xanen ibu bebunxun matu chiteaibu man jawa nematidubumaki. \v 2 Jamen tsuabunda chakabuwakubainmisbu kaneama Diosun unanti watan jatu kupixanai nun unaiin. \v 3 Jamen matunan, tsuabunda chakabuwadiaibu uinkin man jatu kunyan akatsis imisbudan, matundi jabiaskadi chakabu man adiamiswen taexun unantan Diosun matu kupixanai: “En paxatiduki”, ikin shinanyamakubainkanwen. \v 4 Jakia Dios pepajaida man dananbiaya matun chakabu tanabiakubainkin jau ana ja shinanma Diosun buanun tsuabuda jakidi kakin shinan betsa watan man yukaxanunbun matu shinain matuwen nuikin jatianda man jakidi yukaxanai jin jin ikama Diosun manakubainikiki. \v 5 Jaska inun, man jatiditun chakabu betsa betsapa akin jenekatsi ikama Dios shinanma chakabu ibubis matsan akeakebainkin Dios sinatamamisbuwen taexun yudabu dasibi unanti waxanaitian ana manama Diosun matu kupixanikiki. \v 6 Jaska yudabu tibi jiwexun amisbuwen taexun Diosun jatu kupia akeakeaxanai matu yuinun ninkaidakanwen. \v 7 Diosun jau nuku kenwanxanun jiwekuinkatsi nun jatiditun jawen jancha chibankin jeneama pepawakubainaibu pepawen manakukin mekekin nai anu Jesúsbe Diosun nuku jiwekuinmaxanikiki, ikibi imakinan, nun jabu jaska jiwekatsi benamisbudan. \v 8 Jamen yuda betsa pubein sinatai ja idabenamekin Diosun jancha chanima danankin ja chibanma chakabu betsa betsapa wakubainmisbu jabuki Dios sinatakin kupixanikiki. \v 9 Jaska wakin Diosun jatu isin tenemakin nuitapajaida wakin keyuxanikiki, ja dukun jabu judiobun chakabu wamisbu kupi taewatan januxun jabu judiobuman chakabu wadiamisbu kupikinan. \v 10 Jakia man jatidi pe jiwemisbu kenwankin niti akama unanuma Diosun matu jabe jiwekuinmaxanikiki, ja dukun judiobu manakutan januxun judiobuma jatu manakudiakinan. \v 11 Januxun Diosun jatu xabakabi unanti wakinan, yudabu chakabu inun pepabu dasibi uinmisxun jabias shinanwen besti jatu unanti wakin kanetidumaki. \s1 Dasibi yunuti unainbu inun unanbuma Diosun jatu unanti waxanikiaki, na janchadan \p \v 12 Dasibibun Diosun yunuti inun jawen nemati jancha Moisin keneni jaska jayama dabanen unanma chakabuwakubainaibu jawen yunuti inun jawen nemati jancha jaska yununi Diosun shinanma jatu kupixanikiki. Jamen betsabun Diosun yunuti inun jawen nemati unanbiakin chibanma chakabuwakubainaibu jawen yunuti inun jawen nemati jancha shinankin Diosun jatudi kupixanikiki. \v 13 Ja inun, tsuabunda jawen jancha ninka bestikin Dios benimawatidubumaki, jawa chibanmadan. Jakia tsuabunda jawen jancha yununi ninkatan jabias chibankubainmisbu jatuwen benimakin jatun chakabu ana shinanma Diosun jatukidi pe shinanxanikiki. \v 14-15 Tsuabuda jatun shinan chakabu wakatsi ikama Diosun Moisés yusinmani keska jatun juinti medan ja kene nea keskaxun jatu unanmaya chanima jawa jatun shinan medan jawa chakabu jayabuma jatu unanmamiski, jaska neatun jatun shinan ibubis chakabuaibu jatu ja akin inun jatu nemakin unanmakinan. Jaskawen taea judiobuma Diosun Moisés yusinmani kene jayamabia jatun beyawen jawada chakabu unanmisbu inun jawada pepa amisbu jaska Diosun Moisés yusinmani unain keskakin chibanmisbudan, jabu jatunmebi jatun yunuti inun jatun nemati jaya keskabuki. \v 16 Jaskawen taea janu badi jawen jeneaitian Diosun Jesucristowen taexun jaska judiobu inun judiobuma jawada chakabu inun pepa june akubainmisbu dasibi jatu unanti wakin keyuxanikiki. Na jaska waxanaikidi jawen kaka pepa jawen meketi Jesucristokidi en jatuki chanikunkainaii. \s1 Jawen yunuti inun jawen nemati Diosun Moisés judiobu yusinmanikiaki, na janchadan \p \v 17 Man judiobu kenmis matu yuinun ninkakanwen. Chanima Diosun matu katuxun jawen jancha Moisés matu kenemaxuni jaki chiti ika matun Dioswen man kenmiski. \v 18 Jawada Diosun bechipaiai unankin jawen jancha man unainwen taexun jaska janchan matu yusian tapinkin man pe katukubaintidubuki. \v 19 Januxun matunan, yuda betsan juni bekun iyumis keska wakin yuda betsabun Dioskidi unandiabuma yusinkin man jatu tapinmatidu man shinandiaii. \v 20 Jaska inun, jawen yunuti inun jawen nemati Diosun Moisés yusini man jayawen taexun dasibi jancha kayatapia unankin jabun shinan benua inun jabu juinti babubu man jatu tapinmatidubudi man shinandiaii. \v 21 Jakia jaskabia yuda betsabu yusinkin mextanmabiai ¿jaskai matumebi man yusinanaisnmamen? Jaska inun, yuda betsabu yumetsukidi jatu yusinkin chitebiai ¿jaskai ibubis jatu bepadantan man yumetsudiamismen? \v 22 Jaska inun, junibu jawen ainmabe jau chutanameyamanunbun, ainbuaibudi jawen benemabe jau chutanameyamanunbun, iwanan, nemakin jatu yusinbiamis ¿jaskakin kanekin man jabiaskadi akin chakabuwamismen? Jaska inun, yushin dami betsa kenwanma man dananjaidabiamis dami itsa jawen kenwanti templo anu mabu beabu mania yuda betsan bitan jawen pei binun itan inananain man yumetsumiski. \v 23 Jaska wakin Diosun yunuti inun jawen nemati janchawen kenbiai jawada Diosun bechipaiai akama ikunkainkin matun shinan man tapiskuamawen taexun yuda betsabu Dioskidi man jatu dananmamiski. \v 24 Jaska Diosun jancha yuixunikatun kenekin yuikin: “Man jaska jiwemiswen taea judiobuma Dioski meseama en jen imakin man jatu kaxe paepawamaii”, jaska keneni keska jabias kanekin man jatu amakubainaii. \p \v 25 Jaska inun, dasibi jawada Diosun Moisés judiobun xenipabu jatu yusinmani jabun chibankin yuikin: “Jawada Diosun bechipaiai dasibi nun chibankubainaii”, ikin matun jina kubichi man mexteaidan, ja chanima man pewaii. Jakia jabun matun jina kubichi mextebiatan jawada Diosun judiobun xenipabu yusini jabun man chibanma matun jina kubichi jamen mextekeyabia man jawenabu kayabimaki, man jawen jancha chibanmawen taeadan. \v 26 Jaska inun, jawada Diosun bechipaiai judiobuman pe chibankubainkin jawen yunuti jaya keska jabu jatun jina kubichi mextekeumabia Diosunabu kayabi jatu wamiski, jina kubichi mextekeya keska wakinan. \v 27 Jaska inun, jawada Diosun yusini man judiobu jayabiabun ja ninkabiakin chibanma man kaneaibun januxun judiobuman jatun jina kubichi mextekeumabia Diosun yusini jaya keskakin jawada Diosun bechipaiai chibankubainmisxun matu binujaidatan matu jabun unanti waxanikiki. \v 28 Jaska inun, judiobun beya chibain jawen jiwekin jabun bakebu jatun jina kubichi mexte bestimisbu judio kayabi itidubumaki, bemakis bestidan. \v 29 Jakia judiobu kayabitunan, uke medan jawen shinanwen Dios chibanmisbuki. Diosun Yushin Pepawen jatu kaya wakin pewakubainmiski, jawenabu kayabi wakinan, bemakis besti jawen yunuti chibankin jatun jina kubichi mextekea bestiwenmadan. Tsuanda jaskabudan, Diosun jatu uke medan unainkiki, bemakis junibun uiain keskamadan. \c 3 \p \v 1 Jaskawen taexun judio jatiditun ea yukakin: “Dasibi Diosun yusini judiobun nun unankin chibainwen taexun Dios benimawakin ¿judiobuma nun jatu binuamen?” ea wamisbuki. \v 2 Xabakabi matu yuinun ninkakanwen. Chanima ja dukun man judiobu jawen jancha Dios man axuntidu matuki chiti iniki. Matu jaska wani pejaidaki. \v 3 Ana jabiaskadi jadatutunda ea yukakin yuikin: “Judiobu betsabun Diosun jancha ana chibanma danainbuwen taexunan, ¿jawada Diosun nun judiobu nuku yubani betsa waxanimenkain, nuku danankinan?” ea wabu: \v 4 “Jaska man shinantidubumajaidaki”, akin en jatu yuimiskidi matu yuinun ninkakanwen. Dasibi yudabu jawada yuii yubakatan chani chakabiamisbun Diosun jawen jancha kayabi matu yubaniwen taexun Dios chani chakakin betsa waismadiki. Jaskawen taexun Diosun jancha yuixunika Davidin Dios dayuikin: \q1 “Diosuun, tsuanda min pepawen jancha kaneama mikidi yuimisdan, \q1 min jawa kaneisma unanxankanikiki. \q1 Miki ja ibiamisbu \q1 min jatu binu keyuxanaii, \q1 janu yudabun mia unanti waitianan”, \m itan keneniki. \p \v 5 Yuda betsan shinan chakai janchatidu keska matu shinanmanun ninkakanwen. Yuda betsan ea yukakin: “Nun chakabu betsa betsapa wamiswen taexun Diosun jawen yubakawen nukuwen nuibiai ¿jaskai Dios pepama ikaskin nuku kupimismen? Jaskakenan Diosdan, chakabudaka”, ikaya \v 6 en Pablon kemakin: “Jaskatidumajaidaki. Diosun yudabu kupikinan, kanetidumaki. Jaskawen taexun Dios pepa bestiwen taexun yuda dasibi mai jidabi anu maniabu jatu unantan jabun chakabu inun jabun pepawen jatu kupikin keyuxanikiki”, aka \v 7 ana yuichakakin: “Jaskakenan, nun chakabuwaya jaska Diosun pe bestiwakubainmisdan, yuda betsabu nun jatu unanmaya jabun Dios kenwanmisbuwen taexun ¿jaskakin nun chakabuwakubainaiwen Diosun nuku kupixanimenkain? \v 8 Jau yuda betsabun Dios kenwanunbun nukubunan, chakabuwadiakubainankanwen”, ikaibu jadi shinan chakakin yuiaibuwen taea Dios jatuki sinatakin chanima jatu kupixanikiki. Jakia nuku yuain: “Pablo inun jawen jaibuaibun jaska yusinmisbuki”, iki jabu jaskakinan, Diosun kupiti ibubis bi yupukunankanikiki. \s1 Tsuabu pepamakiaki, na janchadan \p \v 9 Jaskakenkain nukubu judiobunan, ¿Dios benimawakin jabu judiobuma nun binuamen? Nun jaskamajaidaki. Chakabuwakin nun judiobu inun matu judiobuman nun jamapai kemu paewen chakabukin nuku dasibibun jatu uinmachakakin nun kanemisbuki, chakabun nuku tsumawen taedan. \v 10-12 Ja jaskakidi jatunabukidi Diosun jancha yuixunikatun jabukidi yuikin: \q1 “Mai jidabi anu yuda bestichaitun Dios jaibu wanun ixun benamis jayamaki, \q1 tsua nun bestichai kaneisma pepa jayamadan. \q1 Tsua unanepamaki. \q1 Tsuan Dioskidi tapinkatsi ikamaki. \q1 Dasibibu bai chakabuwen buidan, \q1 chakabui atimapai jiweabuki. \q1 Tsuan pepajaida aki jiweamaki. \q1 Tsua yuda bestichai pepa nun bechitidumaki. \q1 \v 13 Yuda mawa pukintan bepuama janamisbu keska \q1 jawen tepun pisi maiyai keskaki, \q1 jawen jana padananain chani matadan. \q1 Jawen kexawen dunun pae adua keskaki. \q1 \v 14 Jawen jaxpawen yupukunain kunyan imiski. \q1 \v 15 Jawen taewen kushikainkin yuda betsa detekin \q1 jimi chada chada imamiski. \q1 \v 16 Janida niake niakekin \q1 pubenkin nuitapawakin jawada yamawamiski. \q1 \v 17 Jani unanuma kati bai tapia jayamaki. \q1 \v 18 Diosun uinbiaya jawen bedubi dateismaki”, \m jatu jaska watan kenenibuki. \v 19 Jaskaken Moisés inun Diosun jancha yuixunikabun yusini unanjaidabianibu: “Man pepaki”, akin Diosun jatu jaskakidi shinankin yuiamaki. Jakia jaska yuda dasibi mai jidabi anuabun chakabuwakin nun kanemis nuku unanti waxanai dasibibu Dios bebunua nun jawa janchatidumaki. \v 20 Diosun jancha kenenibu tapinmisxun: “Eanan, en jawa kaneismaki”, ikin yui Dios unanti wamai pepatidubumaki. Jakia jaska Diosun jancha kenenibudan, jaska jawen nun chakabuwakubainmis dasibibun nun jawen besti unantidubuki. \s1 Jesús nun ikunwainwen taexun Diosun nuku pepawamiskiaki, na janchadan \p \v 21-22 Eska wakin Diosun yudabu pepawamis xabakabi jatu uinmani matu yusinun ninkakanwen. Judiobu inun judiobumadan, tsuabunda Jesucristo ikunwain nukun chakabu jatun nuku buaxuniken: “Jaska Diosun bebunkidi yubani tsuabunda nun ikunwainbu besti chakabu jayama pepabuki”, ikin Diosun nukukidi pe shinanmiski. Jaskakidi Diosun jancha Moisin keneni inun Diosun jancha yuixunikabun kenenibudan, jabiaska dabes shinan jakidi kenenibu kaneama ini uintidubuki. \v 23 Ja inun, yuda dasibibun chakabuwakubainmisbuwen taea jaskatan ibubis Dios pepaki nun tsua kematidubumaki, kanei jiwei peisbumawen taeadan. \v 24-25 Dios nun jawa waxunkin daewatidumabiaken Dios duapatun jawen pepa jatu uinmakin jawen bake jawa yaushiama jamen inankuinkin Diosun Cristo jatu nuku tenanmaxunkin jawen jimi jabawanidan, Jesucriston nukun kupiti biniwen taexun tsuabunda man Cristo ikunwain jawen nukun chakabu buati waniki. Jaska shinankin tsuabunda nukun chakabu nun buamakatsis iki jaki chaniaya chanima Dios pepa kaneismatun nuku unanmakin nun jawen bake ikunwainwen taexun besti nukun chakabu buaxuntiduki. Cristo mawakin nukun chakabu besti nukuna buaxunama jakia uatian jiwexun ikunwanibudi jatun chakabu jatu buaxundianiki. \v 26 Nukuwen nuikin jin jin ikama nuku manamiswen taexun na jabiatian jaska Dios pepa bestitun matudi pepa wakin nuku unanmakin tsuabunda Jesús ikunwainbu bedu mestenwanmakin natian Diosun nuku unanmadiakubainikiki. \p \v 27-28 Jaskaken nuku jaska wakubainai ninkakanwen. Diosun nuku pepawaidan, jawen yunuti inun jawen nemati nun chibankubainmiswen taeama jakia Criston nukun kupiti biniwen taea tsuabunda nun ja ikunwain jaskai pe ikasi jiwea nun kenmis Diosun shinanma jawen pepawen besti nuku jawenduawamis nun unaiin. Jabiaskadi Diosun yunuti inun jawen nemati nun chibankubaini ibubis pepakin nun binutidumaken jakia jaska Jesucristo nun ikunwainwen taexun Diosun nuku pepawamiski. Jaskaken jawada pepa ibubis nun amis shinain ana nun kentidubumaki. \p \v 29-30 Ja inun, ¿nukun mekenika Diosdan, judiobuna bestimen? ¿Jaskawen taea yuda dasibi xukua betsa betsapa jiwebaunabu jatu mekeismamen? Jaskamaki. Chanima dasibi Jesús ikunwainbu nuku mekemiski, judiobu inun jancha betsa betsapa tibiyadan. Nukun mekenika Dios bestichai jayaki. \v 31 Jaskaken tsuabunda Jesús ikunwantan jawen yunuti inun jawen nemati betsa wakin nun maewamaki. Jabiawen nun matu yusinkubainaii. Jakia ja kene jatu yusini unankin jaska Diosun nuku pe jiwemakatsis ikai xabakabi ninkakin nun mestenwaiin, jadi Diosun jancha jaya betsa wamadan. \c 4 \s1 Diosun yuba jancha Abrahamnen ikunwanikidi yusinikiaki, na janchadan \p \v 1-3 Diosun jancha yuixunikatun nukun xenipabu Abrahamkidi keneni eska yuiaki. Diosun jancha Abrahamnen ikunwaniwen taexun Diosun shinankin: “Abraham juni pepaki”, akinan, Abrahamnen Dios ikunwankubainai anikidi matu yuinun ninkakanwen. Abrahamkidi Diosun shinankin: “Abraham pepai jiwekunkainaiwen taea juni pepaki”, ikaya Abraham ibubis kenkeaniki. Jakia pepai jiwekunkainaiwen taeama jakia jawen janchawen Diosun yubai ninkakin tapintan ja besti Abrahamnen chibankubainiwen taexun Diosun Abrahamkidi pe unanti wakin shinaniki. \p \v 4 Jaska inun, tsuabunda yuda betsa dayaxunabu jatun daya pei inankuin keska jamen inanma jakia jatu dayamatan dibixun pakakin inanmisbuki. \v 5 Jamen tsuabunda Dios duawanun, iwanan, jatun juinti medan Dios ikunwainbu Diosun jatun aka pepawen jatu pepa wama jakia jatuwen nuikin yudabun jatun shinan betsa wawen taexun jatun shinan chakabu jatu buaxuntan: “Ja yuda pepabuki”, akin jaskawen Diosun jatukidi shinankubainmiski. \v 6 Jaska pepa inun chakabu yudabun amisbukidi tanama jaska Diosun bechipaiai aki pepakin Dios unanti wamamisbukidi Davidin ibubis unankin shinain janchai: \q1 \v 7 “Tsuabuda jatun chakabu Diosun ma jatu buaxuntan \q1 ana shinanmaken shinan chankanmisbuki. \q1 \v 8 Tsuada jawen chakabu Xanen Ibu Diosun ana jakidi shinanmaken \q1 ja yuda benimadiamiski”, \m iniki, Davidan. \p \v 9 Na Davidin eska kenekinan, ¿judiobun jatun beya chibankin jatun jina kubichi mextemisbukidi besti animen? ¿Jabu judiobuma dikabiki akama inidaka? Matu yuinun ninkakanwen. Abrahamnen Diosun jancha ninkatan ikunwankubainaiwen taexun Diosun unanti watan yuikin: “Juni pepaki”, anikidi kenekin en matu shinanmaxuki. \v 10 Jakia ¿jatian Diosun Abraham jakidi pepa shinanimen? ¿Jawen jina kubichi ma mexteken animen? ¿Mextediamabiaken anidaka? Ana matu shinanmanun ninkakanwen. Jawen jina kubichi mextediama Dios ikunwankubainaiwen taexun Diosun Abrahamkidi pe shinaniki. \v 11 Januxun Abrahamnen Diosun jancha ikunwainwen taexun unanti wakin jawen shinanmati wakin jawen jina kubichi mextenibuki, jaska ikai tsuabunda xabakabi jau unanunbunan. Diosun jaska waniken dasibibun Diosun jancha ikunwainbu Abraham jatun epa ikunkaintiwaniki, jabun jatun jina kubichi mextemisbu inun jabun mexteabumadan. Jaska tibibu Diosun jatudi unanti wakin: “Yuda pepabuki”, jatu waxanikiki. \v 12 Jaska inun, jaska Abrahamnen jawen jina kubichi mextediama Dios ikunwankubaini keska wakin judiobu inun judiobuma jadatubunda Dios ikunwainbuwen taea ja ini keskabu jabu dikabi jatun xenipabuki. \s1 Diosun Abraham yubanikidi Pablon jatu yusinikiaki, na janchadan \p \v 13 Jaska inun, jawen yunuti inun jawen nemati Diosun Moisés kenemadiama Diosun jancha Abrahamnen ikunwankubainaya Diosun Abrahamkidi shinankin: “Juni pepaki”, aniwen taea jatiditun ja keskakin jawen bababun Diosun jancha ikunwankubainaibu mai jidabi jatu ibu wamakin yunuxanun, iwanan, Diosun Abraham jatukidi yubaniki. \v 14 Ja dukun jawen yunuti inun jawen nemati jancha Diosun Moisés yusinmanikenan, ja besti chibankin jaska Diosun Abraham yubani bi bestitidubudan, jabun Jesús nun ikunwainbu jamen ikeanaii. Ja inun, jaska Diosun Abraham yubani jawa kushipa pema idiakeanaii. \v 15 Jamen jawen yunuti inun jawen nemati jancha Diosun Moisés yusinmani kaneaibu jatuki Dios sinatakin kupimiski. Jakia janu yunuti inun nemati jancha jayamaken jawawen taexun tsua kupitidumaki. \p \v 16 Jawada Diosun bechipaiai Abrahamnen ikunwankin ani keska wakin Diosun jawen jancha man ikunwainan, jawen jancha benutima wakin nuku mestenwanxuniki, jawa pakama jawen inankuin ikunwankin nun bixanunbunan. Ja Diosun Abraham yubani shinankin tsuabunda jawen yunuti inun jawen nemati nun chibankin Jesús nun ikunwainbu inun, tsuabunda Moisin jancha chibanma Abrahamnen ikunwani keskakin man ikunwainbu mai jidabi nuku yunuxanaidan, Diosun Abrahamwen nuku dasibi yubaxuniki, dasibi ikunwainbun xenipabu wakinan. \v 17 Jaska inun, ja Abrahamnen ikunwankubainai Diosun yudabu mawa bestenwantidu inun jawen shinanen jawada shadabu dami jayadiama damiwamistun Abraham yuikin: “Yudabu betsa betsapabun jatun xenipabu en mia waii”, iniken Moisin jakidi keneniki. \p \v 18 Jaska Abraham inun jawen ain Sara anua besti jatun juni bake kayabi inun jawen bababu midima tsuan tanatiduma jayatan yuda betsa betsapa xanen ibuxanaibu bebunkidi Diosun yubani anibujaidakin jaska shinanma Diosun jancha ninkatan manakakin jawa dateama Diosun jaska waxunxanai ikunwankin shinankubainikiaki. \v 19 Anibujaida 100 badi kemai mawatidubia inun bakewatidumabia jawen nuiama inun, jawen ain Sara yuxabujaida ma mawa kemadiaitun bake bitiduma jawen nuiamadi Abraham jawen shinan babuama Diosun jawen juni bakekidi yubani ikunwankubainkin jawada Diosun axunxanai jawa jakimama mestenxun uinkin kenwankubainiki. \v 20 Diosun Abraham yubani axunxanai jawa shinan betsa betsapa wama inun, shinan dabeama manakin ana ikunjaidawakin Dios kenwankubainiki. \v 21 Jaska Dios kushipatun yubanixun uinmaxanai Abrahamnen shinankubainai \v 22 jaskai Diosun uinkin shinankin: “Abrahamnen ea ikunwainan, juni pepaki”, anikiaki. \p \v 23 Jaskawen taexun Diosun Abrahamkidi jatu kenemakinan, jakidi besti shinankin akama jakia yuda betsabukidi \v 24 inun nukukididi shinankin axuniki, jatu kenemakinan. Jabiatundi nukun Xanen Ibu Jesús bestenwani ja shinanwen nun ikunwanyan Diosun jawenabu nuku wamiski. \v 25 Jau nukun chakabu nuku buaxuni nukun Xanen Ibu mawanun Diosun yunua mawashina ana bestenwaniki, jau jawen taexun yuda pepabu nuku wakubainxanunan. \c 5 \s1 Jesús ikunwainbu Diosun jawen jaibuaibu nuku wamiskiaki, na janchadan \p \v 1 Jawen jancha nun ikunwainwen taexun Diosun nuku pepa wakin shinankubainikiki. Nukun Xanen Ibu Jesucriston Diosbe nuku jaibunamemaya unanuma jiwei nun benimakunkainaii. \v 2 Janua jaskawen nun benimaibudan, chintuanma Jesucristo ikunwain Diosbe jaibunamei nun jiweabuki, ikisdan. Ja inun, na jabiatian bestima jakia betsatiandi Diosbe jiwei jawen kushipaki nukutan nun jawenduaxanaii, ikibi ikidan. \v 3 Jaska bestimaki. Natian Cristo nun ikunwainwen taexun jamapai mei nun bika teneaiwendi Diosun jawen kushipa nuku uinmakubainaiwen jawen shinan chankain nun chintuanma nun kushipakunkainai nun unaiin. \v 4 Diosun nuku kushipa wakinan, jaska shinain keska nun akaibu nukukidi pe shinainkiki. Januxun Diosun kushipa nun jayawen taea jaska nuku yubani manaidan, nun benutiduma nun shinankubainaii. \v 5 Jaska nun manakatidu Dios nukuwen nuimis nuku unanmakin jawen Yushin Pepa nuku inan jawen taexun Dios ikunwankin chibankubainkin jaska nuku yubani manai jamen nun manakamaki. Jaska shadabuwen taexun jamapai bika nun teneaidan, jawen taexun Dios nun kenwankubainaii. \p \v 6 Yuda dasibibu Diosun nuku kupinun ikunkainaya jaska ibubis paxai nun meketidubumaken jatianda janu Diosun Cristo yunua taxnitan yudabun Dioskidi shinanma chakabukubainmisbu jatun chakabu dasibi Criston jatu bua keyuxunun ika debuniki. \v 7 Tsua jaskadiai yuda betsawen taea jawen nuikin jawen kupiti bixuin: “Ea awe”, ikidan, tsuan jaska shinantidumaki. Jakia yuda betsa pekunkainai jawa kaneisma tenanun, iwanan, ichakawaibu tsuandi jawen kupiti bixuin mawaxutidumadiki. Yuda betsabu medabewakubaunmis nuikipa tenanun, iwanan, ichakawaibu jawen kupiti bi yuda betsa jawen dabanan iki madiastun bixuin mawatidudaka. \v 8 Jaska keska binumakin Dios dasibibuwen nuikin nuku bechipaiai nuku unanmanidan, dasibibu nun chakabu jusia jiwebiaken ja shinanma Diosun Cristo yunua taxnitan nukun kupiti nuku bixuin ja besti nuku mawaxuniki. \v 9 Cristo mawakin nukun kupiti ma nuku bixunken Diosun nukukidi yuikin: “Man ana chakabu jayamaki”, iniwen taea Cristo Xanen Ibujaidai janu jawen jenei yudabu kupinun ika juxanaitian Dios nukuki sinatabiamis jawen kupiti nun jawa ana jayamajaida ixanaii, Cristo nukuwen jiwekunkainkin nuku paxawamiskenan. \v 10 Jaska inun, Dios dasibi yudabuki sinataya nun jabe jaibunamediamabiaken jawen Epa daewakin nukun kupiti nuku bixuin Cristo nuku mawaxunkin nukun chakabu bua keyukin ana shinantima watan pepa keskabu nuku waniki. Jawen bake jiwekunkainkin chanima nuku mekexanikiki, nun ma Diosun jaibuaibukenan. \v 11 Natian nukun Xanen Ibu Jesucriston jawen Epa Dios jatun nuku jaibu wamakin daewamani unanuma jiwekin chanima jawen taexun benimakin Dios nun kenwankubainaii. \s1 Adán inun Cristokidikiaki, na janchadan \p \v 12 Mai anua ja juni bestichai ja dukun Diosun damiwaxun nemabiabaina ninkama chakabu jikimakin tateskin taewaken jawen taea jau mawaxanun Adán anibuai Diosun kupikin nemama inikiaki. Jaska waniken yudabu dasibi Adán keskadiai Dios ninkama kanemisbuwen taea anibui inun yuxabui mawadiakubainmisbuki, Adán ini chibainan. \v 13 Ja chakabudan, ma yudabu anu mai anu jaya inikiaki. Jawen yunuti inun jawen nemati Diosun yunukin jayawadiamabia ja yudabu chakabuaibu jatun chakabu shinankin Diosun jatu kupikubainikiaki. \v 14 Jaskaken Diosun Adán damiwaxun jadi jiwemani anua inun janu Moisés jiwenitian Moisin Diosun jancha yudabu yusinkin taewadiama jawen yunua keskawen chakabui yudabu ibubis mawakubainibukiaki, Adán keskakin Dios ninkama inun chakabu betsa betsapa wakubainidan. \p Ja dukun juni Adán Diosun damiwaniki. Jatun chakabuwaniken janua juni betsa pepa Adán binua ja kachu jau juxanun Diosun yubani juxun jatun jiweti bai bena nuku waxuniki. \v 15 Ja Adánen chakabu taxnimaniwen taeadan, Diosun jawen aka nuku unanmaidan, jaskasmaki. Ja juni bestichaitun chakabuwaniwen taea jaska keskadiai ja chibain ichapabu mawakubainibuki. Januxun Diosun jawen aka betsa nuku inankuinkin juni bestichai Jesucristowendi ichapa binumaniwen taexun ichapabudi pewakin jatu medabewaikiki, jawenabu jatu wakinan \v 16 Ja inun, Diosun nuku inankuini inun jaska Adánen chakabuwani ja dabe jaskas dabemaki. Juni bestichaitun chakabuwaniwen taea dasibi yuda betsabudi chakabukubainmisbuki. Jaskawen taexun yuda dasibibu jatu kupixanai Dios dibiabu keska manakanikiki. Jabiaskabiaken jatidi yudabu chakabubiakubainaibu Diosun jatu duawakin tsuabunda jawen bake Cristo besti ikunwainbu jabu kupiama: “Jawa chakabu jayama pepabuki”, iwanan, jatukidi pe shinanmiski. \v 17 Janua Adán juni bestichaitun kanekin chakabuwaniwen taea jabiaskadiai yuda dasibi mawadiakubainmisbudan, chanimaki. Jakia Dios nuikipatun Jesucristo juni bestichai nuku jamen inankuini jabun nun ikunwainbu duawakin Diosun nuku pepabu waya jawada Jesucriston nuku axunkin binumaniwen taexun jiwea bena bitan ja juni betsa Cristonan, dasibibudi medabewakin jatu binumaxuniki. \p \v 18 Jaskaken juni bestichai Adánen chakabuwanidan, jawen taea jatun kupitiwen jau mawakubainxanunbun yuda dasibibu Diosun jatu yupuniki. Jabiaskadi wakin juni bestichai jawa kaneismatun nukun kupiti nuku bixundiai mawaniwen taexun yuda dasibibun nun ja ikunwainbu Diosun nuku pepawatan jabe niti akama nuku jiwekuinmaxanikiki. \v 19 Jaska inun, juni bestichai Adánenan, Diosun nemati chibanma iniki. Jabiaskadiai yuda dasibibu Adán ini keskabuwen taexun: “Yuda dasibi chakabukin jabias chibankanikiki”, iwanan, Diosun jatukidi pe shinainsmaki. Jakia juni bestichaidi Jesucristonan, jawada Diosun yunua chibankubainiwen taexun yudabu ichapabundi Cristo chibainbu jatu medabewakubainai pepabun chibankanikiki. \p \v 20 Janua jaskai yudabu chakabu bestiwen jiwei mesei atimapajaidakubainaibun Diosun jawen yunuti inun jawen nemati nukun xenipabu Moisés yusinmakinan, ana jatun chakabu ewawati waniki. Janua chakabui pikubiaibun Dios jatuwen nuikin jatun chakabu binumakin jawen pepajaida jatu unanti wamakin jatu duawaniki. \v 21 Chakabu jikinixun ja xanen ibukin yudabu tenankubainmiski. Jaska keskadiai Dios xanen ibukinan, jawen nuikipawen jawen bake Jesucristowen taexun jawenabu nuku wakin: “Ja enabudan, pepabuki”, ikin nuku jiwekuinmaikiki. \c 6 \s1 Jesús ikunwain nun nashiadan, nun jabe mawa keskakiaki, na janchadan \p \v 1 Janua yudabun chakabuwakin Diosun yusian chibankubainabumawenan, nukunan ja shinanma yuikin jatun Dios pepabia kemain jau ana xabakabi jawen duapajaida nuku uinmanun nukubunan, ¿chakabuwakin jeneyamakubainankanpa? \v 2 ikin jaskakidi shinain janchatimajaidaki. Jakia tsuada ma mawa maiwabu ana chakabuwatidubuma keskakin Satanásan padanti jancha chibanma dasibi nun Jesucristo chibainbun nukun chakabu jenetan nun ana chakabuwen jiwekunkaintidubumaki. \v 3 Jaska inun, Jesucristo nun ikunwankubainaya yuda betsan nuku nashimabudan, Jesúski nun dasia jabe mawani keska Diosun nukukidi pe shinanmis ¿matunan, man unanmamen? \v 4 Ja inun, nuku nashimabudan, Cristobe nun mawa keska nuku jabe maiwanibu keskaken nukun shinan chakabu putai nun jiwei benaxanun jawen Epa kushipatun Jesucristo bestenwani keska wakin jiwea bena betsajaidawakin nuku bestenwan keska wamiski. \p \v 5 Nuku nashimabu Cristoki dasia nun jabe mawani keska ana Cristo besteni keskaidan, jiwea benawen nun jawen jiwekunkainaii. \v 6 Ja dukun nun jawen jiwechakani xeni Cristobe cruzki netantan nun jabe mawani keskaki. Nun jaskaya nukun shinan xeni Diosun nuku betsa wamaken chakabun nuku bexetan jawen tsumawakin ana nuku yunutidumaki. \v 7 Janua tsuada mawakenan, ana jaskatan xanen ibukin chakabun tsumawatan yunutidumaki. \v 8 Nukubudan, Cristobe nun ma mawani keskawen taea chanima dateama nun jabe ana jiwekuinkunkainxanai nun unaiin. \v 9 Ja inun, Cristo mawatan ana besteni ana mawatiduma nun unandiaii. Ja yushin padanananmistun ana tenankin maemakin ana binutidumajaidaki. \v 10 Ja inun, Cristo bestiwai mawakin dasibibun chakabu betsa betsapa binu keyuniki. Natian jawen jiweawen Dios besti duawanun ika jabe jiwekunkainikiki. \v 11 Jaskawen taea matundi shinan bena wai mawa keskatan dasibi chakabu jenebaini Jesucristoki dasitan Dios benimawanun ika jaskakidi besti shinain jiwekubainkanwen. \p \v 12 Jaskaken matun shinan chakabu kemuwen jau matu tsumaxun jamapai betsa betsapa chakabuwen jau ana matu niniyamanun nemakubainkanwen, ana ja uin man kemuai chibanmadan. \v 13 Jaska inun, matun yuda ana chakabu tsumawamayamakanwen, ja jamapaiwen nukun yuda jawen chakabu watimakidan. Eska wakinan, matun shinan pe mekekin matun yuda jidabi Dios inankin mekemadiakubainkanwen. Ja inun, yudabu mawatan ana bestean keskatan matun yuda pe mekekin matun jiwea Dios inantan pepaxunkubainkanwen, matun yuda jidabiwen Dios duawakinan. Jawa kaneama ja bebuxun pepakin akubainkanwen. \v 14 Man Cristo ikunwanyan Diosun matu pepawaiwen taexun chakabun matu ana bexetan tsumatidumaki. Jaska inun, Dios duawanun, iwanan, jawen yunuti inun jawen nemati Diosun Moisés yusiniwen matu ana mekeamaki. Jakia Dios duapatun matu ma mekeikiki, man jawen daya akaibudan. \s1 Chakabu jenebain pepatikiaki, na janchadan \p \v 15 ¿Jaskai jadidi janchamisbumen?, eska yuidan: “Jaskakenan, Diosun nukun xenipabu jawen jancha yusinitun nuku ana tsumama jakia jawen bake nun ikunwainwen taexun nuku duawakin nukun chakabu buaxanaidan, nun chakabuwaidan, jawamaki. Jamapai chakabu betsa betsapa anankanwen”, iki man yuinamemisdan, jaskatimajaidaki. Matu yusinun ninkakanwen. \v 16 Yuda betsan yuda betsa tsumawamakin inan januxun jawen xanen ibu ja besti jau dayaxunkin jawen yunua besti axunmisdan, man unaiin. Jakia jabiaskadi wakin matun chakabun matu tsumawaken jaskai ja chakabu chibain man jawen mawa kayabi man benuxanaii. Jakia jaska binumakin Dios man ninkakin chibain jawen jaibuaibu matu wakin jiwekuinmakin jawenabu matu waxanikiki. \v 17-18 Ja dukun chakabun matu tsumawakin taewaniki. Januxun Diosun matu medabewaya nun matu yusinkubaina ninka pewatan matun juinti jidabiwen nun matu yusiain man ikunwaniki. Natian ana chakabu dayaxunama janua kainkain Dios dayaxunkin pe besti man axunkubainaii. Matu man jaskai ninkai juinti shinan chankankin Dios en kenjaidawakubainaii. \v 19 Ja inun, dasibi man tapin keyudiamaken matu xabakabi yusinkin jancha bikamawen matu yusinun ninkakanwen. Jawada chakabu pepama Diosun dananmis betsa betsapa anun ika jawen kemui matun yudawen chakabu idumai man atimapakunkainiki. Jakia jabiaskadi wakin matun yuda Dios inantan pepakin Dios dayaxunkubainkanwen, jawenduai pepakinan. Jaska wakin matun chakabu putai tadi medibi paxkatan man pe besti jiwekunkainxanaii, Diosunabuidan. \p \v 20 Jaska inun, chakabun matu tsuma wayukenan Diosun jaska bechipaiai shinanma man jiwekunkainiki. \v 21 ¿Jawen jaskati man ikunkainimamen? Ja chakabun yudabu jatu debuwamis jawen benuti bai man chibankubainimadan, natian shinan betsa watan man jawen dakeaii. \v 22 Jakia chakabun matu tsuma wapauni man ma jeneima jakia natianan, bai pepa bechitan jawama Dios besti man dayaxunkunkainkatsis ikaii. Jaskaken na jaska pepa Dios man dayaxunaidan, jiwekuian pepa man ichawaii, natian man jawen medibi jiwekunkainai inun atimas jawen jenekin jiwekuianwen jawen manakukin Diosun matu inanxanikiki. \v 23 Jaskaken tsuabunda chakabuwakubainmisbu jatun kupitidan, Diosun meketi jayama mawa kayabi bixankanikiki. Jakia nukun Xanen Ibu Jesucristo nun ikunwain nun jaki dasiken jawen taexun Diosun nukun jiwekuinti pepa inan nukun Xanen Ibube dasitan nun jabe jiwei ikibi ixanaii. \c 7 \s1 Jawen yunuti inun jawen nemati xenin ana nuku tsumamakiaki, na janchadan \p \v 1 En betsabu inun en puibuun, Diosun yunuti inun jawen nemati man unanjaidaii. Jaskawen taexun ja Diosun yununiwen xanen ibubun yunukin nemakin jatu mekekinan, jabu mawabu akama jakia jiweyuabu besti yudabu yunutidu man unandiaii. \v 2 Jaska ainbu beneyakidi miyuiwen matu xabakabi yusinun ninkakanwen. Diosun nuku yunukinan: “Tsuabuda beneyabu jawen bene jiweyuken jau jabe besti jiweyukubainunbunwen”, nuku waniki. Jaskaken ma jawen bene mawaken ainbu ana tsuan tsumamaken bene betsa jayakatsis iki beneyatiduki, Diosun ana nemamadan. \v 3 Jaska inun, jawen bene mawadiama ja ainbu juni betsabe uinanain atiyai chakabumisbuki. Jakia tsuada jawen bene ma mawaken janu juni betsabe xabakabi ana jiwekatsi ikai jawa chakabumaki. \p \v 4 Man ebetan Jesús chibainbu, en betsabu inun en puibuun, matudan, man jaska keskaki. Matu yuinun ninkakanwen. Diosun bake mawa ana bestenwani jaki dasi man jabe mawani keskabudiki, ana jawen yunuti inun nematiwen matu tsumamadan. Jakia jawenabukin jamapai Diosun bechipaiai jawen daya axunkin man benimawa bestikatsis ikaii. \v 5 Janua nun jiwei taeaitianan, jawen chakabu unanti Diosun jawen yunuti inun jawen nemati yununiki. Ja shinankin nun tapinbiaya chakabu betsa betsapa nuku anua kemu taxniaiwen nun chakabupauniki, jaska jawen jiwetima chakabu mawa kayabiti besti bidan. \v 6 Jakia ma nun Cristo ikunwainbu nun ma jabe mawa keskaken ja dukun Moisés Diosun jawen yunuti inun nemati kenemaniwen nuku ana yunuamaki. Jakia natian ana kene xeni ana paema nun chibanmaken Yushin Pepa kushipatun besti nuku yusinkin nuku pe mekekubainikiki, bai bena nuku chibanmakinan. \s1 Chakabun yudabu padanmiskiaki, na janchadan \p \v 7 Jaskaken nun shinankin yuiaidan: “Diosun yunuti inun jawen nemati ¿jawen chakabukin dananmatimen?” Jaskamaki. Jaska Diosun Moisés jawen yunuti inun jawen nemati kenemabianiken jawen yusian en ninkaisma chakabu jakidi en tapianma ikeaniki. Jakia Diosun nukun xenipabu yusinkin: “Jawada yuda betsana shinain jawen kemuyamakanwen”, ini ja en tapianma jawen kemuti chakabu en unanma ikeaniki, kemu Diosun nemabianikenan. \v 8 Nukun shinan chakabu kainkinan, nuku eska wamiski. Ibubis nukun shinanen shinain jawada taxniai uin shinan chankankin kemukin ibubis nukun yudan yunuaiwen benimakin nun chakabuwamiski. Jaskaken jawen yunuti inun jawen nemati jayamaken chakabu jamen jawen kushipa jayama mawa keska ikeanaii. \v 9 Jaska inun, Diosun yunuti inun jawen nemati en tapindiama en jiwei pea keska en ikunkainiki, jaska wakin Diosun ea kupixanai unandiamadan. Jakia jawen yusian en ma tapianyan en shinan chakabun ea jiwemachakaxun yunumis jatun tenankin ea benui kai en unaniki. \v 10 Jaskaken ja yununi pepatun ea jiwea inain dabanen en ikai en jawen tenan mea keska en uiniki. \v 11 Janua Diosun bemakis jawen jancha yununiwen chakabun ea bepadantan ea kanemaniki. Ja Diosun yununi pe dabanen en ikai jatun ea tenan kayabi waniki. \p \v 12 Jaskaken Diosun jancha kenenibudan, jadan, medibidiki. Ja inun, jawen yunuti inun jawen nematidan, medibi jawen kanetima pepa bestiki. \v 13 Ja yusian pepa jawenduabiatunan, ea mawa kayabi anu iyuaidan, ¿pemen? Jaskamajaidaki. Ja en chakabu amisdan, jaska chanima xabakabi kayabi en chakabu taxnikin chakabun ea padankin yabutan ea kanemakin jatun ea tenan keska waniki. Chanima jawada Diosun bechipaiama nemani aki nun chakabumisdan, jadan, pemajaidaki. Chakabudan, Diosunamaki. Jaskadan, dananmiski. \s1 Jamebi Pablon chakabu maematiduma inikiaki, na janchadan \p \v 14 Dios anua yunuti yusian pepa Moisin jatu yusinbianiken Criston kushipa shinanma babukin Diosun jancha en chibanmaki. En jaskaya chakabun ea achikin tsumaxun ea yabumiski. \v 15 Jaskaken jawada pepa besti en akatsi ikai akama jawada ja danankin en bechipaiamabia ja en bechipaiai akin itsa wakin babutan en amiski. En jaska akeakemisdan, en unanmajaidaki. \v 16 Jaska inun, chakabu en akatsi ikamabia Jesúsun kushipa jakimakin en akaya jaska Diosun yunuti inun jawen nemati jiwea pepa besti yusinmiswen: “Yusian peki”, iwanan, en shinankubainaii, en chakabuwen dabin tenekin shinainan. \v 17 Jaskawen taexun ean en akamabia en shinan chakabun ea tsumayuxun jawada pepa jakimawatan ewen jiwexun ea amamiski, chakabu amakubainkinan. \v 18 Ja inun, Yushin Pepatun kushipa shinanma jawada pe en akatsis ikai emebi en shinan kushipawen taexun en akaidan, babuki. Jaska en yuiaidan, eskaki. Jawada pepa anun ixun emebi en shinanen en ja bechipaiai en atidumaki. \v 19 Jaskawen taexun jawada pe besti en akatsis ikai ja akama ja chakabu en dananmis en pe akaitun besumiski, natian e iki en jawen dakeaidan. \v 20 Jaskaken en juinti medan chakabu jiweken jawada en bechipaiama en akaidan, ean en akama jakia en juinti chakabun shinanmakin ea chakabuwamamiski. \p \v 21 En pe bestibiakatsis ibiaya chakabu betsa betsapa ewen jiwea ja taxniai uinkin en shinan pema en uinkubainaii. \v 22 En shinan uke medanwenan, Diosun yunua besti bechipaikin en akatsi ikunkainaii. \v 23 Jaskabiaken en akubainai uin chakabun ea bexetan ea tsumawatan en shinan kayabi nematan ea jenekatsi ikamaken jaska Jesús en dayaxunai en pe besti shinantiduma xabakabi en unankubainaii. \p \v 24-25 Jaskawen taexun ekidi matu shinanmanun ea ninkakanwen. Eadan, en pemajaidaki. Ibubis en jiweawen Diosun yununi en tapinkin jawen jancha chibain en peai dabanen en imisdan, jaskamajaidaki. En shinan babu chakabun ea yunumiski. Ea en pe jiweismadan, tsuan en yudawen ja Diosun yununi en chibanbiaya chakabun tsumatan en jiwea ea benumakin ea tenainan, tsuan ea medabewatidumabiaken nukun Xanen Ibu Jesucriston ea medabewakin en chakabu ea buaxuniwen taexun Dios besti jawen taexun en kenwankubainaii. \c 8 \s1 Diosun Yushin Pepa nuku medan jiwexun nuku mekemiskiaki, na janchadan \p \v 1 Jaskaken natian nun jabu jiwexun Jesucristo ikunwainbu nun ma jaki dasiabun nukun chakabuwen taexun Diosun nuku dasibi kupiama ixanikiki, nun ma jawenabukenan. \v 2 Jesucristo man ikunwainwen taexun Diosun yunua benawen jawen Yushin Pepatun matu ma mekeikiki. Jaskawen taexun matu tibitun matun shinan chakabu taxnimatan man ma shinan betsabunan, jaskawen taexun Satanásan jatun mawa kayabi anu matu yunukatsis ikai Yushin Pepatun nematan matu mekexanikiki, jiwekuinmakinan. \v 3 Diosun Moisés yunukin jawen jancha kenemanidan, yudabu jatun shinan babuwen taexun jaska waxun chibantidubumaken jaska bebunkidi yubani yudabu babubu jau jatun chakabu jatu buaxuni mawayunun, iwanan, jawen bake yuda babu nukuna keska bimatan Diosun yununiki. Jesús jaskakidanixun jawen mawa kayabimati Satanásan kushipa mebinkin Diosun baken maemaniki. \v 4 Jaska Diosun Moisés jawen jancha yununi nukubun nun jawa chibankin menetiduma shinankin Diosun jawen bake jatun jau meneyunun yununiki. Nuku jaska waniwen taexun ana jaska yudabu chakabun bechipaiai jiwemis akama jakia jaska Yushin Pepatun nuku yunuai chibain nun jiwekunkaintiduki. \p \v 5 Tsuabuda jiwexun chakabu tibi ibubis shinain jiwei jawen nuikin jenekatsi ikama ja besti chibanmisbuki, Dioski sinatakin jawen yusian chibanma inun jawen jamapai chibantidubumadan. Jakia jawada Diosun Yushin Pepatun nuku amakatsis ikai tsuabuda jaska ikatsis ikai bechipaikin jaskanun ixun Yushin Pepa chibandiakubainmisbuki. \v 6 Jaska inun, jawada chakabun nuku amakatsis ikai nukun juinti babukin tsuabunda ja besti chibankubainmisbudan, jawen mawatan Diosbe jiweama ixankanikiki. Jakia tsuabunda Diosun Yushin Pepatun bai chibain unanumati jawen nun jiwenun ikai ja besti shinainbu nuku duawakin jawama unanuma nukun jiwea nuku inankubainikiki. \v 7 Ja inun, tsuabunda Dios shinanma jawada jatunmebi jatun shinanens akatsis ikaibu jaska chibanmisbu Diosun jatu shinanma inun Dioskidi shinanbumadiki, jaki pechiabudan. Jabunan, Diosun yusian chibanma inun jawen yunua axuntidubumadiki. \v 8 Jaskawen taexun tsuabunda jatun kemu pae chakabun jatu mekemisbu jabun Dios kenwankin benimawatidubumadiki. \p \v 9 Jakia natianan, Diosun Yushin Pepa man jaya matuki dasixun matu mekeaya chakabuki pechitan man ana ja chibanmaki. Jamen tsuabuda Jesúsun Yushin Pepa jayama jaki dasiama Cristonabumaki. \v 10 Jakia Cristo matube dasikenan, Yushin Pepa matube jiweaki. Chakabun benukin nuku tenantidubiaken ja juni Dios nukuwen nuikin nuku pewaniki, jawenawakinan. \v 11 Janua Diosun jawen bake Jesucristo mawa bestenwanitun man mawa matudi bestenwanxanikiki, jiwea bena matu inankinan. Diosun Yushin man jayawen taexun matun yuda mawatan chapui keyubiamisken ja Yushin matuki dasiatun matu ana jiwemaxanikiki, nai anudan. \p \v 12-13 Jaskaken, en betsabu inun en puibuun, jawada Diosun bechipaiai tsuabunda man shinanma jawada matumebi man akatsis ikai man akubainaiwen taea Dios matuwen nuiama man mawa kayabixanaii. Jakia Diosun Yushin Pepatun matu medabewaya jadatutunda ja chakabu man jeneai matu tenanxuna man janunkain shinan kayabiwen man jiwekubainxankanaii. Jaskaken tsuabunda Jesús chibain ana nukun shinan chakabu babuwens ikama natian jaska Diosun nuku jiwemakatsis ikai jaska bechipaikin yunuai chibantiki. \p \v 14 Ja inun, tsuabuda Diosun Yushin Pepatun medabewakin pe nimamisdan, jabudan, Diosun bakebuki. \v 15 Matudan, ja yushin jatun matu date pae inanmis ja yushin ana matu inankin yabumama jakia Diosun Yushin Pepatun jawen bakebu matu wamamis matu inaniki. Ja Yushin Pepatun nuku janchamakin: “Epaan, En Epa nuikipatuun”, akin kenamakin nuku yuimamiski, \v 16 jaska wamakin nukun yushinki dasi nanetan nun Diosun bakebu xabakabi nuku unanmakinan. \v 17 Jaskaken Cristoki nun ma dasiabuwen taea nun ma Diosun bakebuki. Jaska inun, yuda betsabun jawada bika nuku tenemaibu Criston tenekubaini keska wakin jawa yuiama nun tenekubainaii. Jaskawen taea naiudi jawa ana bika teneama nun jabe jiwexanaii. \s1 Dasibi Diosun damiwanin jawen benimati uinxanun ixun jabundi manakanikiaki, na janchadan \p \v 18 Jaska inun, natian Jesús nun ikunwainbu jamapai bikawen bedubi tenei nun nuitapayuaibudan, Diosbe nun jiwexanai betsajaida nun ixanaii. Na jiwexun nun teneai inun, na bika nun tenekubainai chipu jawama keska ixanikiki. \v 19 Mai jidabiki dasibi jabu Diosun damiwani: “¿Jadatu jawen bakebu kayabimenkain?” ixun xabakabi uinkatsis ikin jin jin ichakayamakin manakanikiki. \v 20 Jatianda jaskaxanai unanma mai jidabi anu Diosun damiwani bika tenei itimaskakanikiki. Jaskaidan, jatun chakabuwen ikabumaki. Jakia jaska Diosun shinani jabu damiwanibu unanmaken jaska Dios yubakani keska jatu axunxanikiki. Dasibi mai jidabi Diosun jatu damiwani \v 21 Diosun kupikubainkin jau keyukin yamawaxanun manakanikiki. Diosun jawen bakebu duawakin mai jidabidi duawaxanaiwen taexun dasibi damiwani benimaxankanikiki, mibanan, yuinakadan, bishidan, yudabudan, dasibi betsa betsapadan. \v 22 Jaska inun, dasibi Diosun jatu damiwani chakabuwen taea jamapai betsa betsapa tenekubainkanikiki, jawada isin teneai jau Diosun medabewakin jatu nemaxunxanun manakayuidan, jaska ainbu bake kainkatsi isin betsabu tenei tsekeden imis keskaidan. \v 23 Jabu bestima nuku dikabidan, nun Diosun bakebunan, jawen Yushin Pepawen jaska Diosun nuku duawaxanai jawen unanti wati yubani nun jaya jawen bake kaya keska wakin yuda bena nuku inanxanai bixanun ika jawada jawen bakebu yubabaini Diosun nuku inanxanai juinti detsupe ixun bika tenekin nun manayuaii. \v 24 Jaska nun manaiwen taea nun ma mekea jayaki. Na bika nun uiainwenan, nun jawen mekeamaki. Jakia nun uindiama nun ja manakai jiwea jaki nukui nun jawen mekexankanaii, jawada ja Diosun nuku yubanidan. \v 25 Jabiaskabiaken jawada Diosun mae nai anu kaxun nun uindiama nun jawen nuiama Diosun jancha ikunbestiwakin shinan mestenwantan nun manayukubainaii. \p \v 26 Jaska inun, nukun juinti babuwen taexun Diosbe janchakin nun jawa yuitidumabiaken jawen Yushin Pepatun nuku medabewamiski. Jadi Diosbe janchati unanma: “¿Jadakidi ea akin Dios jawa yukaxanpa?” ikin nun shinanyan jawen Yushin Pepa Diosbe janchakin nuku yukaxunmiski, jaska nun yuitidumawen nuku ea axunkinan. \v 27 Jaska inun, nun Jesús ikunwainbu Diosun nukun juinti unainkiki. Ja dikabi jawen Yushin Pepatun unankin Dios ea akin jabias nun shinain dasi watan nuku yukaxunkubainmiski. \s1 Jamapai chakabu Diosun nuku binumaxanikiaki, na janchadan \p \v 28 Jaskaken matu yusinkubainun ninkakanwen. Jabu Diosun bechipaikin kenakin katuni jawen bake Jesús pepa keskai jau ixanunbun Diosun bebunkidi jatu shinanixun medabewakin jamapai chakabu jatu binumakubainmiski. \v 29 Janua Diosun bake iyua nukun Juchi Kayabi Iyua Jesucristo ja dukun iniki. Janua jawen betsabu midima ixanaibu bebunkidi Diosun unankin kaindiabuma Jesucristo keskakin nun ja chibanxanunbun bebunkidi Diosun unaniki. \v 30 Jaska inun, tsuabuda Diosun bebunkidi jatu kabenkin katuni Jesúswen taexun chakabuuma wakin pewatan jawada Diosun jawen bake Jesucristo yunutan ani keska wakin jabudi duawakin Jesucristobe jatu xanen ibuwaxanikiki. \p \v 31 Jaskaken Diosun jaska shadabu nuku axuniwen taexun jadatubunda chakabuwakin nuku tenemaibu jabu jawauma keskabuki, Dios kushipajaidatun nuku mekekin binujaidawen taeadan. \v 32 Jaska inun, jawen bake jawa yaushitaskama yunua taxnitan mawakin nukubu nukun chakabu nuku buaxuniwen taexun nun jabu Jesucristoki dasiabu jawen taexun nuku duawakin jamapai tibi jawen bakewen nuku axunixun Diosun nuku axunkubainikiki. \v 33 Diosun ma nuku katunixun ma nuku pepawabianiken Dios bebunxun tsuan nuku ja akin nuku chitetidumaki. \v 34 Jaska inun, Jesucristo debutan jaska bestiama ana jiwei bestenkain nai anu Diosun yusiudi tsaunixun Jesucristo jabe xanen ibukin Dios nuku ea axunbiaya tsua betsa kushipatun Criston nuku pewaxuni nematidumaki. \v 35 Jaska inun, Jesucriston matu bechipai matuwen nuiaya tsuan matu paxkatidumaki. Na eska shadabunan, na dasibi nuku jatun bika tenemamistun inun, nuitapaiwen inun, tadiumawen inun, pitiumawen inun, nuku bikawaibuwen inun, nuku ichakawaibuwen inun, nuku dedaibuwen inun, mesewatan nuku tenanbiaibun Jesucristo nukuwen nuikin nuku duawai jabun nuku mesewakin dapaxkamatidubumaki. \v 36 Jaskakidi Diosun jancha yuixunikatun kenekin: \q1 “Epaan, nun mia chibankubainmiswen taexun \q1 badi tibi nuku ichakawakin tenankatsis ikubainkanikiki. \q1 Chaxuwan samama detekatsis imisbu keska wakin \q1 nukudi ichakawakanikiki”, \m aniki, Davidin yuikinan. \p \v 37 Jakia jamapai chakabu betsa betsapa jadatutunda nuku bikawabiaya Jesucriston nuku bechipaiaiwen taexun jamapai chakabu tibi nun binujaidakubainaii. \v 38 Jaska inun, Dios nukuwen nuimiswen taexun en matu yuiai ninkakanwen. Dios nukuwen nuikin nuku bechipaiaidan, jawa eska shadabun nuku dapaxkamatidubumaki. Eska tibiwenan, mawawen inun, tsuabuda jiwechakabiabun Dios nukuwen nuikunkainaya Satanásan nai tsumabu inun yushin betsabun Dios nukuwen nuikunkainai jabun nematidubumadiki. Ja inun, natian inun uatian ixanai Dios nukuwen nuiai jabun nuku dapaxkamatidubumajaidadiki. \v 39 Jaska inun, jawada kushipabu manaundixun inun naman uke medan mai medanxun inun, jabu Diosun jatu damiwanibun jaska shadabun nuku dapaxkamatidubumaki. Nukun Xanen Ibu Jesucristo Dios jawen nuiai jawa dapaxkamama ini nuku uinmanixun nukudi bechipaikin jawen nuiwen nuku jawa dapaxkamadi ixanikiki. \c 9 \s1 Israelbu kayabidan, Diosunabukiaki, na janchadan \p \v 1 Jesucristo ean en ikunwainwen taea jaki dasixun ikunkin chanima jancha en matu yuiaii. Yushin Pepatun en shinan mestenwanxun ea yuimai en jawa matu padain chani chakamaki. \v 2 Eskaki, matu yuinun ea ninkakanwen. Enabu judiobuwen jatuwen nuijaidai juinti nishma punu nuka en jatuwen kaxakatsis ikunkainaii. \v 3 Jaskaken enabu Israelbun jau Cristo ikunwanunbun jatu medabewanun ika ean eska en jatukidi shinankubainaii. Ea kayabis Diosun jau jatuwen ea kupinun ika jatuwen taea Cristo dapaxkatan jaskatan enabu kayabi en jatu medabewatidu daka ixun jatukidi en shinankubainaii, jau enabun Cristo ikunwanunbunan. \v 4 Enabu Israelbudan, nukun xenipabu anua Diosun ana jatu ibu wakin jawen bakebu keska watan jatube jiwekin jawen kushipa jatu uinmai jawenduai jatu bebunua chaxajaidakunkainikiaki. Jatu jaska wakin Diosun jawen yunuti inun jawen nemati Moisés yusinmakin jau ichaxun Dios ken kayabi wakubainunbun jatu yusinkin Mesíaskidi jatu yubani jaska manakakin jau chibankubainunbun betsa betsapakidi jatube Dios yubakakunkainikiaki. \v 5 Jabiadi nukun xenipabu Israelbu anua Mesías Cristo yuda kayabitan taxniniki. Nukun mekenika Diosun dasibibu mekei xanen ibujaidamisdan, kenwankin jeneyamakubainankanwen. Jaskakidan. \p \v 6 Jaska Dios Israelbu jatu yubanidan, Diosun jawa betsa wama jawen jancha kushipa jawa benuamaki. Jaskabia Diosun jatu yubani ikunwankin ja Israelin baba ichapabun chibanbumawen taea jabu Israelbu kayabi itidubumaki. \v 7 Jaska inun, Diosun Abraham yuikin: “Jaska en mia yubaidan, Isaacwen taea min bababu kayabi besti inunbadixankanikiki”, aniwen taea dasibi jabun chibanbuma Abrahamnen bababu jawen bababu kayabi itidubumadiki. \v 8 Eska jakidi janchani nuku shinanmaikiki. Diosun bakebu yuikinan, jabu jawen xenipabu Abraham inun jawen bake Isaac shinanma jakia jabu jatu yubani jawen yubakani jancha jaska tsuabunda ikunwankin shinankin jakimama axunkubainaibu Abrahamnen bakebu itidubuki. \v 9 Ja jaska waxanaikidi Diosun yubakin yuikinan: “Chanima ana badi betsatian chintunkidan en matu medabewaya min ain kayabi Saraki min bake wa juni bake kainxanikiki”, aniki. \p \v 10-12 Jaska bestimaki. Betsa Diosun anidan, eska waniki. Jawenabu Diosun katukin jawada pepa inun jawada chakabu yudabun akubainmis shinanma jakia jadatubuda Diosun jawenabu wakatsi ikai besti shinankin jatu katumis man xabakabi unanunbun nukun xenipabu Isaacun bakebukidi matu shinanmanun ninkakanwen. Rebeca tsupibu bake wakin Isaacun nanemaima kaindiama jawa pepa inun jawa chakabuwadiabumaken bebunkidi Diosun Rebeca yuikin: “Min bake dabe kaintan ja ja kachu Jacob kaiantun jawen betsa ja dukun kaian Esaú tsuma waxanikiki, xanen ibukinan”, aniki. \p \v 13 Januxun chipu ana Isaacun bakebukidi Israelin baba Yavé Diosun yuikin: “Jacob besti bechipaikin Esaú en dananiki”, akin Diosun jatukidi yuiai Malaquíasin keneniki. \s1 Tsuanda Diosun shinan yunutidumakiaki, na janchadan \p \v 14-15 Jaska inun, Diosun Moisés yuikin: “Jadatudawen en nuikatsis ikai jatuwen nuikin jadatuda en duawakatsis ikai en jatu duawakubainmiski”, ikin jadatuda dukun kaini shinanma ja dabetan juinti unankin bestichai katukin ¿Diosun kanenimenkain, pepa wamadan? Jaskamaki. Jawen shinanen besti akubainiki. \v 16 Yudabu jatun shinanwen jaska bechipaikin jawada ibubis binun ika jin ikai Diosun jadi shinainsmaki. Jakia tsuabudawen nuikin Diosun jamebi jatu katumiski. \v 17 Jaska inun, chipu Diosun xanen ibu Faraón kupikatsi shinanbiakin yuikin: “Faraónen, en kushipa miwen jatu unanmakatsis ikin mia katukin dasibi Egipto nawabun xanen ibu en mia waniki, jau miwen taexun en kushipa inun en kena mai jidabi anu jiweabun jau unanxanunbun”, ikin jakidi Diosun Moisés janchamai Moisin ninkatan jakidi \v 18 kenenidan, yuda betsabu Faraón ani keska wakin jabu ja keskabuwen nuiama Diosun jatu besu kushi wakin juinti ninkaisma wakatsis ikin jatu jaska wamiski. Janua jadatudawen Dios nuikatsis iki jatuwen nuimiski, bechipaikinan. \p \v 19 Dioskidi man shinain: “Jawada Diosun nuku amakatsi ikai tsuabunda jawen shinan nun bextetidumaki, jaki kayakinan.” \v 20 Ja inun, matunan, jaskakin Diosun jamapai wamis jawen shinan unanmabia ¿jaska jawada wamiskidi chitekin man yukatidumen? Na keskaidan, mai kenti janchakin mai mabu dami wanika yukakin yuikin: “¿Jaskakin min ea jaska waimamen?” itidumaki. \v 21 Jakia jaska ainbun mai mabu wakin jabias mai kenti dabe wakatsi ikin betsa jaki jamapai wati shumu jawendua medibi wakin inun betsa kenti kayabi jawendua bexmas dasibituna jatu waxunmis tsuan nematidumaki. Jaska keskadi wakin Diosun jatu akeakemiski. \p \v 22 Jaska yudabun jatun chakabuwen Dios danainbu Dios jatuki sinatakin mawa kayabiwen jatu kupixanai inun, ja besti kushipajaida Diosun yudabu unanmakatsi ikin jaska jawen kushipawen jawaida akama tenexun manayukubainikiki. \v 23 Jabiatiandi bebunkidi Diosun nuku duawakatsis ikin jawen kushipa nuku uinmanun ixun nuku tibi nuku katukin shinanmisdan, nun ma jawenabu nuku unanmaikiki. \v 24 Jaska tibi nukukidi akinan, nun judiobu bestima judiobumadi Dios jatuwen nuikin jatu duawakatsi ikin bebunkidi jaska tibi nuku dasibi katuniki. \v 25 Jaska nawabuwendi Dios nuikin jatun chakabu buatan jawenabu wakatsis ikin jaska waxanaikidi jaska kene jaya Diosun Oseas yuia kenekin: \q1 “Nawa betsabu en jatu katuama ibiani jatukidi yuikin: \q1 ‘Enabuki’, akin en jatu katutan kenaxanaii. \q1 Jatukidi shinankin en jatu bechipaiama ibiani \q1 janu ana jatu dananma jatu bechipaikin jatukidi yuikin: \q1 ‘En ma jatu bechipaiai enabuki’, akin en jatu kenaxanaii”, \m iniki, Diosdan. \v 26 Ja inun, jabianuxuns ana jatu yuikin: \q1 “Matudan, man enabuma ibiani jakia en matu katuken: \q1 ‘Man Dios jiweatun bakebu’, matu kenaxankanikiki”, \m aka ninkatan Oseasin kenexuniki. \v 27-28 Jaska inun, Israelbukidi Isaíasin yuikin: “Unanxubida akama jaska jawen janchawen yubakani jawaida menekin axanikiki, mai jidabi anu jiwebaunabu jatun chakabuwen Diosun jatu kupikinan. Januxun Israelbu midimajaida mashitibiabun eskadabes Diosun jawenabu watan jabu mekepakexanikiki”, \v 29 iwanan, Diosun jatu kupidiama Isaíasin ana yuikin: \q1 “Nukun Epa Dios kushipajaidatun nukunabu Israelbu kupikin \q1 texe wama inidan, nun jayamadi ikeanaii, \q1 jaska Sodoma maewan anuabu inun Gomorra maewan anuabu \q1 Diosun jatu kupikin yamawani keskadan”, \m itan Isaíasindi keneniki. \p \v 30 Jaskaken Diosun yunuti judiobuman chibankin Diosun paxati benamabia jabun Jesucristo jatun shinanen besti ikunwainbu jatun chakabu Diosun ma jatu buaxuntan ana jatukidi chakabu shinanma ikunkainikiki. \v 31 Jamen Israelbu ikidan, jabu Diosun yunuti inun jawen nemati Moisés jawenabu yununiwen jatun chakabu jatu buaxuntan pewatidubu dabanen jaska shinankin Jesucristo ikunwanbumawen taexun Diosun jatun chakabu buaxuntidumaki. \v 32 Jaskaidan, ¿jaskai inibumen? Jabun ikunwanti pepa jayabumawen taeadan. Eskaki, matu yuinun ninkakanwen. Bai namaki mishki daka nun uianma kai jaki juti itan ja mishki tsakabain nun tin itiduki. Jabiaska keskadiai Diosun yunuti inun jawen nemati judiobun chibankubainai pebiaken jaska shinanma jatunmebi jatun shinanens jiwekin Mesíaskidi jancha danain mishkiki juti ika keskanibuki. \p \v 33 Na jabias yusian Mesíaskidi Diosun jawen jancha yuixunika Isaías yuimakin: \q1 “Uian. En jaska yubakani \q1 en kushipa mishki keska Jerusalén anu en nichinxanaii, \q1 jaki juti iki ichapabu tsakabainbaini tin ikubainxankanikiki, ikunwanmadan. \q1 Jakia tsuabunda jawen jancha ikunwankin chibainbu \q1 en jatu jawa dake wama ixanaii”, \m aka ninkatan jadi kenedianiki. \c 10 \s1 Israelbu Diosun jatu katubiani jawen kakape chibanma inibukiaki, na janchadan \p \v 1 Jaska inun, en betsabu inun en puibuun, enabu Israelbu jatukidi ean shinain jabuwen nuikin Dios en jatu yukaxunkubainmiski, jau Diosun kupiti mese binukin Jesucristo chibankin ikunwainbu jau Diosun jatu mekexanunan. \v 2 Israelbun Dios duawakin dayaxunkatsi imisbuwen taexun en jatu kenwantiduki. Jakia jaskai pepabiai jawen jancha kayabi unankin chibanma kanemisbu ean en unaiin. \v 3 Jakia jaska Diosun nuku pepawamis ja chibankin ikunwanma jatun shinan besti chibain kein ibubis pepai bepadamei xabakabi kenmisbuki, Diosun besti tsuada ma pewaxun jakidi pe besti yuitidu unanmadan. \v 4 Jaska inun, jawen yunuti inun jawen nemati jancha besti chibankin Dios benimawapaibiabu nuku dasibibun nun atidumaken ja yusini Cristoki jikia jatun xabakabi betsa wakin nukun chakabu buai mawakin ja yununi ana jawen jiwetima wakin Cristo besti nun ja ikunwainbu jau Diosun nuku pepawaxanun Dios benimawai Cristo nuku ixuniki, Diosun jancha Moisin jatu yusini chibain ibubis pepai ana nun jaskayamaxanunbunan. \p \v 5 Jakia jaska Diosun yunuti inun jawen nemati chibain pepawen jiwetidubukidi Moisin yusinkin: “Tsuabunda jawada Diosun yusini chibankubainkin kaneama Dios benimawai jawen yusianwen taea jiwexankanikiki”, iwanan, jatu kenexuniki. \v 6 Jaskaken tsuabunda shinan betsa waxun Jesús ikunwankatsis ikin yuikin: “Nai anu mapeketan jau nuku mekeyunun Mesías Cristo jaudia nekedidi butekin i bunankanwen”, iwanan, jau jaska shinankin yuiyamakubainunbunwen. \v 7 Jaska inun, betsadan, betsandi shinan betsawen yuikin: “Janu mawabu bumisbu anu kaxun jau nuku mekeyunun Cristo nedidi mawabu anua xabakan taxnimai bunankanwen”, iwanan, jau jaska shinankin yuiyamadianunbunwen. \v 8 Jakia jaska Diosun jancha nun chibantidukidi jawen jancha yuixunikatun yuikin: “Diosun yusian man jayaki, matun juinti medan man jakidi shinanmis inun, matun kexawen jakidi man janchamisdan”, iniki. Jabias kaka nukundi yusiin nun jawen janchadiakunkainaii. \v 9 Jaskaken jawada jawen bakekidi jawen jancha yuixunika Diosun nuku kenemaxuni jadatubunda chibankin xabakabi dateama yuikin: “Jesucristo en Xanen Ibuki”, iwanan, jaska Jesús mawa Diosun ana bestenwani ikun kayabi waibu jawenabu watan niti akama Diosun jabu matu mekekubainxanikiki, jiwekuinmakinan. \v 10 Januxun Jesús chibankin matun juinti medan ikunwankin shinain Diosun matu ma pepawaya dateama jaska xabakabi taxnimakin yuikin: “Chanima kayabi Jesucriston en chakabu buaniwen taea en Xanen Ibuki”, ikaibu Diosun matu jawenabu wakin niti akama jabe matu jiwemadiaxanikiki. \p \v 11 Jaska inun, Diosun jancha yuixunika Isaísin kenekin: “Tsuabunda Mesíasin jancha ikunwankin chibainbu en jatu jawa dake wama ixanaii”, aniwen taexun \v 12 judiobu inun judiobumadan, tsuabunda Mesías ikunwain nukun chakabu jatun nuku buaxunkin betsa tibiwen nuku axuinsmaki. Jabias Xanen Ibu Diosun jatun dasibi meke keyua inananan chakaisma kenwankin man ea akubainaibu jawa yaushiama matu duawakin inankubainmiski. \v 13 Ja inun, Diosun jancha yuixunika Joelin jaskakididi yuikin: “Jadatubunda jawen mekenika ikunwankin ea akin: ‘Yavé Diosuun, en chakabu buatan mina ea wawe, mekekinan’ ”, ikaibu Diosun dananma jatu mekekubainxanikiki. \v 14 Jaskakenkain jau Diosun jatu mekekubainun jabun Cristo ikunwandiabumanan, jaskatan Cristo ea atidubumaki. Ja inun, tsuabunda Cristokidi yusianbu jawa ninkadiabuman jawen kakape ikunwantidubumadiki. Ja inun, jatu yusindiabumanuxun Cristokidi jawa tapintidubumadiki. \v 15 Ja inun, Diosun jancha yusinanbu jabu anu Diosun jatu yunuama kakape Cristokidi jatu yusintidubumaki. Jaskaken Dios yuixunkin jawen jancha yuixunikatun jaskakidi kenekin: “Diosun kakape yusinmisbu jikishinxun Diosun kakape jatu yusiain ninkai ja jushianwen taea benimai shinan chankanxankanikiki”, iniki. \p \v 16 Jaskabianiken Isaíasin yuikin: “Xanen Ibu Yavé Jiweatuun, midimabu mikidi nun jatu yusian nukun jancha ninkatan danankanikiki”, itan keneni keskai nukundi midimabu Diosun kakape Cristokidi nun jatu yusian ninkabiakin ikunwanbumadiki. \v 17 Jaskakidi Diosun jancha yusinmisbun Jesucristokidi kakape yusinkubainaibu besti jancha pepa jawendua ninka pewatan yudabun Cristo chibankin ikunwantidubuki, jatun janchawenan. \p \v 18 Jawada Diosun jancha yuixunika Davidin kenekin yusini matu ana yusinun ninkakanwen. \q1 “Yudabu mai jidabi anu manibaunabu Diosun jancha yusinmisbun \q1 jabun jatu yusian ma jabun ninka keyuabuki”, \m iniwen taexun Israelbun dasibi ma ninkakin keyunibu nun unaiin. \v 19 Jaska inun, emebi ana yuka iki Israelbuman Mesías chibankin Israelbu binuxanaikidi kenekin Moisin Diosun jancha ja dukun yuikin: \q1 “Israelbuma jabu enabuma ibianibun \q1 matun Mesías ikunwankin chibain ma enabuwen taea \q1 man jatuwen kemuxanaii. \q1 Jakia matu Israelbu man enabu ibiani \q1 matu jabuwen kemumakin \q1 jabu unainsmapakidi man shinanbiamisken \q1 en matu jaki sinatamaxanaii”, \m iniki. \v 20 Janua badi ichapa kaken jancha kushipawen yuda betsabukidi Diosun Isaías yuimakin: \q1 “Tsuabunda ea benabuma jaska en jatuwen nuimis \q1 jatu xabakabi en uinmaya \q1 jabun ea ikunwanxankanikiki. \q1 Jabun ea benamabia eki nukuxankanikiki. \q1 Ekidi jawa yuka ikabumabiaken \q1 en kushipa en jatu uinmaxanaii”, \m iwanan, \v 21 Israelbukidi yuimakin: “Juinti kushitan jatun besuwen dakeama ea ninkaisbumawen nuikin en jatu medabewapaibia ea ninkabumaki”, aka keneniki. \c 11 \s1 Diosun jawenabu wakatsi ikin Israelbu bebunkidi jatu katunikiaki, na janchadan \p \v 1 Nukun xenipabu katukin jawenabu jatu wanixun nuku danainsmaki, chanimadan. Jaskawen taea eadan, en xenipabu kayabidan, Abrahamki. Janua jawen baba betsa Israel en xenipabudiki. Ja jawen bake betsa Benjamín anua en jabiadiki. Jaska Diosun nuku yubani shinankin Jesucristo en ikunwainwen taexun ea dananma en chakabu buanixun ma ea mekeikiki, jaska Israel tibi anuabun tsuabunda Jesucristo ikunwainbu jatu mekexanai keska wakinan. \p \v 2 Bebunkidijaida Israelbu jabu katukatsis ikin Diosun katunixun nuku dananma imiskidi matu xabakabi yusinkin jawen jancha yuixunika pepa Elíaskidi en matu yuiai ninkakanwen. Bababukidi jawada Elías Dioski ja ikin jaki chania jawen jancha yuixunika betsan kenexunkin: \v 3 “Yavé Dios Jiweatuun, min jancha yuixunikabu tenankin keyutan januxun mishki chi tapu sa akin keyutan ean besti en mia ikunwain ea tenandiabuma ma ea tenankatsis idiakanikiki”, \v 4 aka Diosun Elías yuikin: “Dateyamawe. Min mimestimaki. Bababu betsa jabu en jatu mekea 7,000 jayabuki, jabun ea chibain chintuanbuma ja yushin betsa Baal dami ja naman danti itan jabun kenwanbumadan”, akin Elías yuiniki. \v 5 Jaskawen taea na jabiatiandi Israelbu ana jatidama jatuwen nuikin Diosun jawen duapawen jawenabu wakatsi ma nukudi katuniki, jau Jesús jabun nun ikunwanxanunbunan. \v 6 Na jaska nun jabun chibainan, jawen yunuti inun jawen nemati chibain nukunmebi nun pepaiwen taeama jakia jawen pepawen nukuwen nuikin Diosun nuku kenakin nuku katukubainikiki, jau jabun Jesús nun ikunwanunbunan. Jaska nuku wamadan, Diosun pepa jayama ikeanaii. \p \v 7 Jaskaken Israelbu pepatidubu midimabun tapinpaibiabu kanei juinti kushikin unanbuma Diosun jancha jawen jiwekainti biama inibuki. Jaskabiaibun jatidi Diosun katuabun jabun jatun jiwea binibuki. \v 8 Jaska Dios ninkama juinti kushibukidi Diosun jancha yuixunikatun kenekin: “Jatun pabinki pata keska jatu wakin jatun bedu bekun keska jatu wakin jatun shinan Diosun bexekin jatu jaska waniwen taea natiandi jabun jawen yusian chibantidubuma ikubainkanikiki”, jaska yuini keskaidan. \v 9 Jaska inun, ana Dios chibanbuma ixanaikidi Davidin yuikin: \q1 “Jamapai piti betsa betsapa jaya \q1 jawen besti beyusi unainsmapai jadakidi paxai kaintidubumaki, \q1 nawatikis ikabu jau Diosun jatu kupinunwen. \q1 \v 10 Ja inun, jau jawa ana uinyamanunbun \q1 Diosun jau jatu bexux wanunwen. \q1 Ja inun, jamapai bika tenei dayakin \q1 xankamajaida ia kakui tininkunkaini \q1 jau ana tenejaidakubainunbunwen”, \m iniki. \s1 Jabu Israelbumabiaken Jesús ikunwainbuwen taexun Diosun jawenabu jatu wakubainikiaki, na janchadan \p \v 11 Janua man shinanan, Israelbun Jesús danainbun ¿Diosun jatu jene keyunimen? ana ikunwantidubumadan. Jaskamajaidaki. Jakia Israelbu jawenabubia jabun Jesús danainbun januxun Diosun jabu Israelbuma jawen kakape Jesucristowen jatu mekekin taewaniki, jatu jaska wa Jesucristo Israelbuman ikunwainbu uin jau jatuwen kemukin Israelbundi ana shinan betsa watan jabun mekenan Jesucristo jau ikunwandiaxanunbunan. \p \v 12 Jaskaken jawada Diosun bechipaiai Israelbun danankin betsa betsapa wabiaibun ja jabu Israelbuman jawen bake Jesucristo dananma jabun bechipaikin Diosun kakape Cristokidi ninkatan jabun akai Israelbun shinain chanima jabuwen taexun Israelin baba midimabundi jawen jancha ikunwain bepexexankanikiki, Diosun jatu ana duajaidawakin ibu wayadan. \p \v 13-14 Man ebetan Jesús ikunwain Israelbumaan, en eskaki, matu yuinun ninkakanwen. Jau Israelbuma betsa betsapabu anu en jatu yusinkubaunxanun Diosun jancha yuixunika jawen kushipaya Jesúsun ea waxun ea nichiniwen taea en jawen daya pe jaya axuin en benimakunkainaii. Jaskaken matu yusinkubaunkin jaska Jesucristo man ikunwainbu enabu Israelbu jatu ikunwanmakatsis ikin jaska man ikunwain jawenduai benimaibun jawen jatu kemumakin jatidibudi jatun shinan en betsa wamakatsis ikunkainaii, jau Diosun jatu mekediaxanunan. \v 15 Jaska enabu Israelbun Jesucristo danainbuwen taexun yudabu mai jidabi anu manibaunxun Diosun kakape jabun Jesucristokidi ikunwanbaunaibuwen taexun enabun ikunwankin taewadiakin jatun chakabu jenei jaki pechitan yuda mawa ana bestean keskai jiwe kuian bidiai benimaxankanikiki. \v 16 Jaska inun, misi kapamanai ma bai keyua ja dukun tude Dios inankatsi ikin paxkabu medibi inantiken jabias ja misi kapamanadia jabiaskadi jidabi medibidiki. Jaska keskadi ji tapun betsa yumei ja Dios ibu wamakin medibi wa jawen punyandi Diosunamiski, medibidan. Jaska keskai Abraham inun, Isaac inun, Jacob jabu medibi pepabuwen taea jabun bababudi medibi ixankanikiki. \p \v 17 Nun judiobudan, olivo ji kayabi keskabuki. Jakia jawen punyan babu betsa mextetan olivo mebi betsa kushipa jaki tsamintan nea dasibi jabias tachanua jawen xuku jawen namibe jusitan jabias yumemis keska Abrahamnen bababu Diosun jatu watan Israelin baba betsabun Dios chibankin ikunwanbuma Diosun olivo punyan mextea keska wakin jatu danantan matudi Diosun jawenabu wakin Abraham matun xenipabu keska matu wadia akeakeikikiki. Jaskaken Dios jawenabu Israelbuwen nuikin jatu duawakubainxanai Diosun Abraham yubani keska wakin man Israelbuma matubudi Abrahamnen bababu keska watan matuwen nuikin matu duawaikiki, olivo kushipaki tsamian jaki nea keskawakinan. \p \v 18-19 Janua tsuabuda janchai: “Eadan, en Israelin babamabia Diosun jawenabu ea wakaksis ikaiwen taexun jaki ea dasiwanun, iwanan, Israelbu danantan jawenabu ea waniki”, iki matumebi kenkin shinan chakai jatukidi enjen iyamakanwen. Jakia man tacha ibumabia man jawen punyan besti man jaki neaki, jawen tachan matu jiwemaidan. Diosun besti jawenabu matu waiwen taea keanma Dios besti shinankin duawakin kenjaidawakubainkanwen. \p \v 20 Eskawen taexun jatu mextea keska wanidan, matu yuinun ninkakanwen. Jabunan, Diosun jancha ikunwanbumawen taexun jatu jeneniki. Jakia matubu madiastun man ikunwainbudan, jawenabu matu waikiki. Jaskawen taea jawen keanma Dios bestiki mesekubainkanwen. \v 21 Chanima Diosun Israelbu dukun katubianixun jatu dananiki. Man jabu keskadiken matu jabiaskadi wakin danantiduki. Shinaindakubainkanwen. \v 22 Uinkanwen, Diosdan, nuikipa jawenduaki. Jaskabia jawen yunua mesten binumaismaki. Jabu chintuainbu danankin jatu kupimisxun matu man Israelbumabiaken matuwen nuikin duawakin jawenabu matu wa akeakekubainikiki. Jakia jaska ji punyan babu mextexun putamisbu keska wakin matundi jawen shinan chibanma man chintuainbu Diosun matu danantan matu kupidiaxanikiki. \v 23 Jaska inun, Israelbu jadatubunda jatun shinan chakabu jenetan chintunkidan ana ikunwankatsis ikaibu ana Abrahamnen bababu kayabi wakin Diosun ana jawenabu jatu waxanikiki, jiki ana netan keska wakinan. \v 24 Jamen man judiobuman badi ichapa Dios man dananbiakubainaya atimas Dios matuwen nuiaya jawen kakape Jesucristokidi nun matu yusianyan shinan betsa watan man ikunwainbundi ana jabiaskadi wakin Israelin baba kayabibun shinan betsa wadiatan ichapabun ana chintunkidan chanima Jesús ikunwandiaxankanikiki, bebunkidi Diosun jatu katunibunan. \s1 Israelbu Jesucristowen taexun atimas ikunwainbu Diosun jatu mekexanikiaki, na janchadan \p \v 25 En betsabu inun en puibuun, Diosun kushipawen unanepai jawen man kenyamaxanunbun jawada Diosun matu axunkatsis ikai jaska jawen yubaka junea janchani man unan keyuxanunbun matu yuinun ninkakanwen. Jaskai Israelbu juinti kushikin ichapabun Jesús ikunwanbumaki. Jaskaken Israelbuma jatida Diosun meketan januxun ichapabu Diosun Israelbu jabu ana mekediaxanikiki. \p \v 26 Jabu jaskabaunaibun Israelbu midimabun ikunwandiaibu Diosun jawenabu jatu watan jatu mekediaxanikiki. Jaska wai kaikidi jawen jancha yuixunikatun kenekin: \q1 “Matun mekenan Mesías Israelin baba Jerusalén anua kaintan \q1 Jacobun bababu jatun shinan chakabu betsa wamakin \q1 \v 27 jaska ea Dios en jatukidi yubakani \q1 jabun chakabu buatan en ana shinanma ixanaii, \q1 jatun mekenan Mesías jukenan”, \m iniki. \p \v 28-29 Januxun tsuabuda Diosun katutan jabuwen nuikin duawamis inun jawada jatuki tanani jawen shinan Diosun betsa waismawen taexun Abraham inun Isaac inun Jacob jatu katuni jabun bababun kakape Cristokidi danainbu Dios jatuki sinatayuikiki. Jaskawen taea ja jatu maebaun matu jawenabu wadiayuikiki. Jaskabia jatun xenipabun ikunwanibu jakimama jatuwen nuikin Diosun Israelbu jeneama jatu shinandiaikiki. \v 30 Uatian jawa Jesucristokidi unanma Dios man ninkama iyupaunibuki, matubunan. Jabiaska keskadiai natian Israelbun Jesucristokidi shinankin Dios ninkabumadiki, man ini keskakinan. Jaskaken Dios natian matuwen nuikiki. \v 31 Jaska inun, natian jawen nuiwen Diosun matu jawen duapa uinmakin matu duawaikiki. Jabiaska keskadi wakin ja Israelbu jatuwendi nuidiaxanikiki. \v 32 Dasibi yudabu chakabubiaken Diosdan, dasibiwen nuikin janu jawen nui jatu xabakabi uinmakatsis ikikiki, tsuada Israelbu inun tsuada Israelbumakidi jawa shinanmadan. \p \v 33 Jaskaken nukun Epa Diosdan, jawa yupaismaki. Dasibi ninkai inun shinain unanepajaidaki. Ja inun, jaska wakatsis ikin Diosun shinankin jamapai akubainmisdan, jawen akadan, nun jaska waxun tapintidumajaidaki. \v 34 Ja inun, jaskadada Diosun shinanmis jawen jancha yuixunikatun kenekin: “Diosun shinanan, tsuan ninkatidumaki. Ja inun, Diosun jadakidida shinanyan tsuan medabewakin xabakabi ana jaska waxun yusintidumaki”, \v 35 iwanan, ana yusinkin: “Jamapai betsa betsapa tsuanda Dios axunbiatan jawen dayawen taexun duawakin jau eadi inanxanun, iwanan, jaska shinantimajaidaki, menan akinan”, iniki. \v 36 Jaskaken betsa tukama tibi Diosun damiwanidan, jawenaski. Jawen kushipawen dasibibu maniabuki. Dasibibu ja jiweabuwen Dios benimakunkainxanun, iwanan, jabu tibi damiwaniki. Jaskaken kenwankin jeneyamakubainankanwen, Diosdan. Jaskakidan. \c 12 \s1 Jiwea benawen jiwei medabenamekunkaintikiaki, na janchadan \p \v 1 En betsabu inun en puibuun, nukuwen dabanan ikin Diosun nuku duawakubainmiswen taexun jawada shinankin bechipaiai natian man axunkubainunbun xabakabi en shinain matu yununun ninkakanwen. Jaska Dios kenwankin yuinaka detetan menukin inankin apaunibu keskama jakia natian matun jiweawen Dios duawanun, iwanan, medibi paxkai pepatan Dios matun yuda inankuian keska wakin jawen kemu tapai benimawakubainkanwen. Jaska wakinan, chanima kayabi man Dios kenwaiin. \v 2 Jaska jabun ikunwanbuma natian mai anu jiwe bestixun jamapai tibi akin shinanmisbu keskakin ana shinanma jakia shinan betsa watan jaska Diosun matu jiwemakatsi ikai jaska bechipaiai besti tapinkubainkanwen. Eska jiweidan, jaska Diosun bechipaimis man tapinkubainxanaii, pepakinan, Dios benimawai kemu tapakinan, kanei jawa chintuanmadan. \p \v 3 Jaskaken Dios ewen nuikin ea duawakin jawen jancha yuixunika kushipa ea waniwen taexun matu yusinun ea ninkakanwen. Jaska matu tibibu Diosun duawakin matu ikunwanma akeakea shinankin unantan matumebi shinan chakakin yuikin: “En juni pepaken Diosun ea katuniki”, iwanan, shinain ibubis kenjaidayamakubainkanwen, betsabube janchaidan. \v 4 Jaska inun, nukun yuda jidabi ja pabu tibi nebauna daya betsa tibi jayaki, jaskasmadan. \v 5 Jaska keskadi nun yuda ichapabubia Cristoki dasia nun yuda bestichai keskaki, nun jabun Cristo dayaxunai pabu betsa tibibia nun jabias yuda bestichai keskabuki. \p \v 6 Nun jaskawen taexun nuku tibi jawen dayati kushipa nuku inanmiski, jaska nuku tibi nuku inankatsis ikin inankinan. Jaskaken Diosun jawen jancha yuixunika jadatuda matu katua ikunjaidawai jawen kushipa jayakin xabakabi jawen kakape jatu yusiin janchakubainkanwen. \v 7 Jaska inun, tsuabuda jawen medabenanti kushipa jatu inanken jau jabias medabenanti kushipawen ikunwain betsabu jau jatu uinmakin medabewakubainunbunwen. Jaska inun, tsuabuda Diosun jancha yusinan kushipa inanken ikunwainbu kushipa wakin jatu yusinkin jau tapinmakubainunbunwen. \v 8 Jaska inun, tsuabuda Dios anua shinan chankanwen jatu chibanmatidu kushipa bitan ikunwainbu betsabu medabewakin jau Jesucristo jatu chibanmakubainunbunwen. Jaska inun, tsuanda jawada bitan medabenankatsis imisbudan, yaushiama jau jatu inankin uinmakubainunbunwen. Jaska inun, tsuabuda ikunwainbu betsabu medabewakin meketidu kushipa wakin jaya wabudan, kaneama jau uindakubainunbunwen. Jaska inun, tsuabuda yuda betsa nuitapaibuwen nuimis kushipa jaya shinan chankanwen jau jatu medabewadiakubainunbunwen. \s1 Jesús chibain jaskai jiwetikiaki, na janchadan \p \v 9 En betsabu inun en puibuun, yuda betsabuwen nui bechipaikin tsua padanma chanima kayabi uinmakin jatu medabewakubainkanwen. Jaska inun, jawada pe besti beya wakin jawada chakabu akama jenekin danankubainkanwen. \v 10 Ja inun, matun betsa kayabi keska wakin ikunwainbu betsabu jawada pepa man amis shinanma jakia ikunwainbu betsabube medabenamekin jabube nuinamei duanamekubainkanwen. \p \v 11 Ja inun, jawada nukun Xanen Ibun bechipaiai dayaxunkin ibubis chikishama jamapai tibi shinankin juintinin shinain benima paewen axunkubainkanwen. \p \v 12 Ja inun, Diosun matu yubani jawa betsa wama ixanai unankin man manaiwen taea benimai jiwekubainkanwen. Ja inun, matu ichakawaibu bika tenei chintuanma mestenkubainkanwen. Jaskakin Diosbe janchakin jamapai tibikidi yukai jeneyamakubainkanwen. \p \v 13 Ja inun, matubetan ikunwain betsabu mabu yupaibu jawada man jaya paxkaxunkin jatu medabewakubainkanwen. Ja inun, ikunwain betsabu janiada matuki bai beabu matun jiwe anu ixun pimatan jatu uxankubainxankanwen. \p \v 14 Ja inun, tsuanda matu ichakawaibu jabiaskadi ana shinanma jatukidi pe besti yuikin jatu jancha wakubainkanwen. Jaska wakin pepakidi Dios jatu yukaxunkubainkanwen, chakabukidi yupukin Dios jatu yukaxunamadan. \p \v 15 Ja inun, tsuada juinti benimai shinan chankainbube jabiaskadiai jatubedi benimai shinan chankankubainkanwen. Ja inun, tsuada bika teneai juinti nishma punu nukaken jabiaskadi jabetan shinandiakubainkanwen. \p \v 16 Ja inun, man jatubetan ikunwain jabube jiweadan, jatube ja ikama duanamei unanuma jiwekubainkanwen. Matunmebi keanmadan, jabun jawada jatun jamapai shinanma jakia jabu shinan pepa jaya keinsbumabe jaibunamekubainkanwen. Tsuanda shinain: “Ea besti unanepakin en pewamiski”, ikin jatu mesewakin dakewayamakubainkanwen. \p \v 17 Ja inun, yuda betsabun matu ichakawabu ana jatube manakunanyamakubainkanwen. Ja inun, jawada pepa yuda betsabun bechipaikin matu yunuabu chibankin man jaskadi akaidan, jatu bebunxun xabakabi axunkin uinmakubainkanwen. \v 18 Ja inun, yuda betsabu duawanun, iwanan, dasibi pepa man akubaintidubu besti aki jatube unanuma jiwei pekatsis man ikaidan, dasibibu daewakubainkanwen. \v 19 En betsabu inun en puibuun, matuwen nuikin matu yuinun ea ninkakanwen. Yavé Diosun jatu yuikin: “Tsuanda matu chakabuwai ibubis en jatu kupixanaii”, ikaya nuku kenexuniki. Jaskawen taea tsuanda matu chakabuwakin ichakawayadan, jau Diosun jatu kupixanun ibubis jatu kupiama teneyukubainkanwen. \v 20 Jakia Davidin bake Salomón unanepatun jatu yusinkin: “Matuki pubenbiamisbu jabu buniaibu jatu pimakubainkanwen. Ja inun, unpax manudiaibu amadiakanwen. Man jatu jaska waidan, pepa besti man jatu axunkubainkatsis ikai uin dakei besu xanabidi ixankanikiki”, anikidi jabiaskadi shinankin chibandiakubainkanwen. \v 21 Ja inun, jau chakabun matu maemakin binuyamanun jaskawen taea matunan, pepawakin chakabu binumakubainkanwen. \c 13 \s1 Matun gobierno xanen ibubudan, Diosun katumisken ninkakubaintikiaki, na janchadan \p \v 1 En betsabu inun en puibuun, unanuma nun jiwenunbun jaska juni kushipabu matun xanen ibubu man ninkakubainunbun matu yusinun ninkakanwen. Jaska Diosun amis jabun unanbumabiaken dasibi xanen ibu betsa betsapa mai anua katuxun Diosun jawen kushipawen jatu yunukin mistukubainmiski. Jaskawen taexun jatun yusian chibankin jatun yunuti inun jatun nemati dasibibun ninkakin jau chibankubainunbunwen. \v 2 Ja inun, Diosun jawen shinanen tsuada katukin kushipa wakin yunukin jatu xanen ibu wabiaken tsuabunda jabun jatun xanen ibu yunua danankin chibankatsi ikabumawen taexun jatun xanen ibun jatu kupimaxanikiki. \v 3 Janua yuda kushipabu matun xanen ibubu Diosun jatu wadan, jau jabu man pepaibu jawen matu datekin mesewati akamaki. Jakia jabun chakabu akin jabun jancha chibanbuma jaskaibuwen taexun nemakin jatu jabu kupikatsi amiski. Jaskawen taea man dateyabi jiwekatsi ikamadan, jatun yunuti inun jatun nemati jancha ninkai pe jiwekin chibankubainkanwen. Januxun xanen ibun chanima man jawa chakabuma unankin jawa chakabu matukidi shinantidubumaki. \v 4 Jaska inun, man chakabukubainaibun matun shinan man betsa wanunbun yudabu Diosun jatu katua matun chakabuwen jabuan Dios matu kupixunxanai unain gobiernon jatu yunuaibuki mesei jatuki datekanwen. Jamen ikabumaki. Jaska kenu chaipa sawea mapuabudan, jatun dau bestimaki. Jakia chakabuaibu jatuki tanadan, kaxemaki, jabun chakabuaibudan. \v 5 Ja inun, jau Diosun matu kupiyamaxanun, iwanan, matun gobierno xanen ibubu Diosun matu chibanmakatsis ikaiwen taexun jatu kushipa wakin matun xanen ibu wa jabun yunuti inun jatun nemati ninkatan man chibainan, matu kupiai nemati bestimaki. Jakia jaska Diosun bechipaiai akaibu ninkakin man shinantidubuki. \v 6 Ja inun, matun gobierno xanen ibu Diosun katuatun matu mekekin Dios dayaxunaibuwen taexun matun xanen ibubun jawen medabewati pei jawada matun daya pei man biai matu yukaibu xabakabi inankin jatu pakakubainkanwen, yuda dasibibun pei ichawaxun jatunmebi jatun jawada jamapai biti pei bixun adutan pei texewen jau yuda dasibibu medabewakubainunbunan. \p \v 7 Ja inun, jaska tibi gobierno xanen ibun daya jaya tibi axunkubainkanwen. Jawen medabewati pei jawada mabu bikin inun mae betsa anu piskumakin xanen ibu jau impuesto pakanunbunwen. Xanen ibu duawai jau jaki mesenunbunwen. Ja inun, Xanen ibubukidi shinan chakama shinan pewakubainkanwen. \s1 Duapai inun nuikipatikiaki, na janchadan \p \v 8 Jaska inun, yuda betsabu dibitan jawaida jatu paka keyukubainkanwen. Jaska keskadi shinankanwen. Matube jiweabuwen nui medabenain man jatu dibia inain keskai duanamekubainkanwen. Jaska wakin jatukidi jaska shinankin ja Diosun yununi chibankin matun akin menekin ma kaneamaki. \v 9 Jaska inun, yuda betsawen nuikin jatu medabewakin Diosun yunuti inun jawen nemati dasibi man chibandiakubainaii. Eskaki, matu yusinun ninkaidakanwen. Diosun jawen nemati yuikin: “Juni ainyanbia ainbu betsabe chutanametimaki. Ainbu beneyabia juni betsabe chutanametimadiki. Mimebi pubenkin yuda betsa kupikin tenantimaki. Tsuanda jamapai yumetsutimaki. Tsuada jamapai mabu jawendua jaya kemutapa bechitan jawen kemutaskayamaxankanwen”. Ana jancha juneama xabakabi uinmatidan, Diosun yunuti binu keyuadan, eska yuiniki: “Mimebi nui min mekeai keskakin yuda betsa mibe jiweawen nuikin mekekin jatu shinaindakubainkanwen”, aniki, Moisinan. \v 10 Jaskaken tsuabuda jatube jiweabuwen nuimisdan, jabudan, jawa chakabuma jatuwen nuikin dasibi Diosun yunuti inun jawen nemati chibankubainkanikiki, jawa kaneamadan. \s1 Jesús ma jua kemajaidakiaki, na janchadan \p \v 11 Jaska inun, Jesucristo chibankin taewakin Diosbe nun jiwexanai jawen jancha ninkakin nun unanidan, ma ana chaima kemaiwen taea ana jatixuinda jaki chikishama yuda betsa betsapabuwen nuikin jawada Diosun bechipaiai menan jawaida tapin jawen mekedikanwen, uatian nun jiweshina keska jaskas shinanmadan. \v 12 Jaska inun, ana badi ichapama mai anu nun jiweyuaiwen taea jamapai chakabu ewakainaya menan bestentan shinandikanwen. Nai anu Diosbe nun jiwexanai ma kemaiwen taexun chakabu jenedikanwen. Eska keskakinan, soldadobu tsakanamenun ika jawen mane tadi kushipa sawemis keskakin Diosun kushipa bitan jawa dateama Satanás nemakubainankanwen. \v 13 Jaska inun, jawada chakabu june ana akama nukun jiwea xabakabi jatu uinmai pe besti jiwenankanwen, eska tibi ana akamadan, piti pepa kemutapa ichawatan pichakayamamadan. Jaska inun, ana paenyamanankanwen. Kemui ana chutanamebaunyamanankanwen. Jamapai chakabu bechipai kemui jawenchains jakidibis ayamakubainankanwen. Ja inun, jawadakidi ana chitenamei ja iyamanankanwen. Ja inun, jawada yuda betsa jaya uin jaki sinayamadiakubainankanwen. \v 14 Ana jaska chakabu tibi shinankin akama nukun Xanen Ibu Jesucristoki dasitan jawen kushipawen kushipakin jawen bai kaya tapia besti chibankubainankanwen, pepaidan. \c 14 \s1 Nun jabubetan Jesús chibainbu yuantimakiaki, na janchadan \p \v 1-2 Jesús chibainbu nun betsa betsapabuken Diosun nukukidi shinanmis matu yusinun ninkakanwen, eskakididan. Jesucristo jabun man chibainbu betsabu ma juinti kushipa jaya shinankin dasibi piti betsa betsapa man pimiski. Janua betsabudi jabun tapin taewaibu juinti babu mestendiabuman nami pisbumaki. Jaskawen taexun tsuada ja yudan ikunwankin taewai jaibu wakin jawada pimis inun jawada pismakidi yuinamei jabe ja idabeama uindakubainkanwen. \v 3 Ja inun, jadatubunda jamapai piti betsa betsapa dananma pimisbun ikunwain betsabundi piti betsa danainbu jatu ja akin dakewayamadiakubainkanwen. Jaska inun, jabiaskadi wakin yuda betsabun jamapai betsa betsapa pimisbu jadatubunda piti betsa danainbun jatu ja akin dakewadiayamakubainkanwen, Diosun jawa jatu danainsmawen taexunan. \v 4 Ja inun, jabu xanen ibukin jatu yunuai tibibun jawen dayadu tibi ja akin pewamis inun kenwanmiskenan, tsuada ibumabia madiastun man jatu ja atidumaki. Jabiaskadi wakin nukun Xanen Ibu Jesucriston jamebi jawen dayadubu jatu kushipa wakin jawen bai kayatapia jatu chibanmakin jatu pewakubainmiski. Jaska jatu yunuai shinankin jau axuin jiwekubainunbunan. \p \v 5 Jaska inun, betsakididan, Jesús chibainbu betsabunan, semana tibi jadatuda xaba medibi watan janu ichaxun Dios kenwanun ika ikubainmisbuki. Jakia ikunwainbu betsabun xaba tibi kasmai meshu medan tibi ichaxun Dios kenwanmisbuki, xaba medibi tibi jabiasbiakenan. Jaska wakinan, jawatianda xaba betsatian ichatan ikunwain tibitun Dios kenwankin kaneabumaki. Jaska shadabu wakin man ikunwain unantan dakeyamakubainkanwen. \v 6 Ja inun, jadatuda xaba betsa medibi watan janu nukun Xanen Ibu kenwankin Dios duawakatsis ikin jau janu akubainunbunwen. Ja inun, tsuabunda nami inun jamapai piti betsa betsapa dananma pimisbun Dios duawanun, iwanan, jau kenwantan pikubainunbunwen. Ja inun, tsuabunda yunu besti pimisbunan, Dios duawanun, iwanan, kenwantan jau jaskas pidiakubainunbunwen. \p \v 7 Janua nukubu tibidan, ana ibubis nun jiweamaki. Ja inun, nun ibubisdi mawama ixankanaii. \v 8 Jakia nukun Xanen Ibuki ma nun dasiadan, nun ja jiwexunaii. Ja inun, mawaidan, nukun Xanen Ibu duawakatsis iki nun mawaxanaii. Natian nun jiweyuabu inun nun mawaxanaibudan, ma nukun Xanen Ibuki nun dasia nun ma jaskadan, nun jawen yudaki. \v 9 Jaskawen taea Cristo mawatan ana bestenidan, chanima dasibitun xanen ibunun ika iniki, natian nun jiweabuna inun jabu mawabunadan. \p \v 10-12 Januxun Diosun yuikin: \q1 “En jancha chanima matu yuinun ninkakanwen. \q1 Yuda dasibibu unantan en jatu kupiaya \q1 danti itan ea kenwankin \q1 jaska ea besti kushipajaidatun en jatu kupiaya \q1 ea yuia akeakexankanikiki”, \m aka jawen jancha yuixunikatun keneniki. Jaskawen taexun tsuabunda Jesús chibain betsabu jatukidi nun jatu yuainbu inun tsuabunda Jesús chibain betsabu nun jatu dananmisbu nun jaska jatukidi janchamis Dios bebun nia nun jaki chaniaya nuku tibi unanti wa akeakexanaiwen taea nukubetan Jesús ikunwainbu ana jatu yuankin dananyamakubainankanwen, nukunmebidan. \s1 Jawada piti tibi chakabumabiaken ikunwain betsa babu kanematiduken ana pitimakiaki, na janchadan \p \v 13 Jaska inun, tsuanda Cristo ikunwainkidi jatube ana yuanananyamakubainkanwen. Ja inun, nun jatu uinmachaka jau jaska shinain ana nukukidi jancha chakabu yuiyamanunbun jamapai piti tibiwen jabun ikunwain betsa jatu babu watidu inun jamapai piti tibiwen jatu kanematidu ana meama jenekubainkanwen. \v 14 Jamen ean en Xanen Ibu Jesús en ikunwain en jaki dasiawen taea en shinanan, jamapai piti tibidan, jamebi jawa chakabumaki. Jakia tsuanda jawen shinan mekei jaska shinankin pikatsi ikamadan, jau meyamakubainunbunwen. Chanima jawenadan, chakabuki. \v 15 Jaskaken Jesús man chibainbu betsabunan, jawada ja piti pisbuma pikin man jatu ichakawaidan, ja piti ana meama jatuwen nuikin ana jawen kein kemuama jenedikanwen. Man jaska wamaken ja ikunwain betsabu Cristo jatu mawaxunbianiken juinti babubu chintuin piti pishta bestiwen benutidubuki. \v 16 Jaskaken jawada piti shadabu man pimis Diosun matu nemamabiaken Jesúsunabu betsabun ja piti dananmisbun jau matukidi jancha chakabukin yuanyamakubainunbun ja piti pebiaken jatu uinmakin ana piyamakubainkanwen. \v 17 Dios xanen ibuai nun ikunwainbudan, jawada nun pikatsis ikai inun, jawada nuxuti nun akatsis ikai shinain jawen nuitimaki. Jakia nukuwen Dios xanen ibuaidan, jawen Yushin Pepatun jaska bechipaiai nuku kanemakatsi ikama inun, nuku unanuma jiwemai inun, nuku shinan chankanwankin benimawakin nuku jiwemaikiki. \v 18 Ma jaska jiwekin Cristo duawakin jawen Epa Dios benimawaya yudabundi matu uinkin kenwantidubuki. \p \v 19 Jaskaken jawa chakabu ana piama medabenamekin ana jatu kushipa wakin unanuma jiweti benakubainankanwen. \v 20 Jaska wakin Diosun daya man benuama ixanaii, piti nun pimis shinain ja ikamadan. Chanima dasibi piti pepa bestibiaken jawada pitiwen Jesúsunabu chintunmatidu jadan, chakabuki. \v 21 Ana ja meyamakubainkanwen, nami betsa pikinan. Ja inun, jamapai jene paepa akin Jesús chibainbu betsabu man jatu kanematidudan, ana meyamakubainkanwen. \v 22 Jaskaken nami piaibukidi inun jamapai nuxuti aka paentidubukidi jaska Diosun matu nemakin yusian jaska man shinain tsuabuda yuiyama jaska Diosun matu yusian besti chibankin shinankubainkanwen. Tsuada Diosun kushipa jaya yudabun nematiki meseama dasibi jawen yudawen jamebi mekei jawa bika teneama benimakunkainmiski. \v 23 Jakia tsuanda pitikidi shinankin: “Nami en ana piamaki”, ibiakin pikin kanekanikiki. Jamen betsan piamadan, jatun shinan kushipa watidubuki. Jamen jaskama jatun shinan babu jayabia pidan, kanei Dioskidi chakabukanikiki. \c 15 \s1 Matunmebi besti nuiama Jesús chibankin betsabuwen nuikin jatu duawatikiaki, na janchadan \p \v 1 Ikunwain betsabu juinti babuaibu jaska Diosun nuku jatu medabewamakubainkatsi ikaikidi matu yuinun ninkakanwen. Cristo jabun ikunwainbu juinti babuaibu jau kushipadianunbun nun ma nuku dukun jaska jayai nun juinti kushipamis jaska shinankin jatukidi pechiama jatuwen nuikin jatu jakimama jatu medabewakubainankanwen, nukun besti jaska nun shinain keska nun iyamanunbunan. \v 2 Ja inun, nun ikunwain dasibibunan, nuku dapi jiwebaunabuwen nuikin jamapai tibiwen jatu medabewakin jatu ikunwanmadiakubainankanwen. \v 3 Eska shinanankanwen. Cristo jamebi jaska ikatsis ikaikidi shinankin katuama iniki. Jakia jaska bebunkidi Diosun jancha jakidi kenenibu menei ikunkainiki. Jaska Diosun jancha yuixunika Davidin kenekin: “Epaan, mia danankin ea ichakawabu en mia tenejaidaxunaii”, ini keskakin Criston menekin teneniki. \v 4 Jaska dasibi Diosun jancha yuixunikatun bebunkidi kenenibudan, jaska ja keneni tapinkin shinain nun jawen jiwekubainxanunbun nuku axunibuki. Jaskawen taea ja Diosun jancha uinkin tapin nun chintuanma nuku medabewaya jawen taea benimai nun jiweibi jiwexanai nuku manakamaikiki. \v 5 Jaskaken Dios matuwen nuikin matu medabewaya jaska matu jiwemakatsis ikai jawen nui pepa jau matu uinmakubainunwen, jaska Jesucristo jiweni keska matu chibanmakinan. \v 6 Diosun matu jaska waya matudi dasibibu medabenamekin nukun Xanen Ibu Jesucriston Epa Dios dasibibun jabiaskas shinankin jau kenwandiakubainunbunwen. \s1 Israelbuma jawenabu Diosun jatu wakatsis inikiaki, na janchadan \p \v 7 Januxun jaska Criston matu jaibu wani keska wakin ikunwain betsabube jaibunamekin jatu beyawakubainkanwen, jaskai man pekunkainaya jau dasibibun Dios kenwankubainunbunan. \v 8 Jaska bebunkidi nukun xenipabu Diosun yubaniwen taea jaska Dios chani chakaisma jaska yubai janchani jaska shadabu Dios yubakani menei Cristo nun Israelbu anu taxniniki, duawakin nuku medabewanun ikadan. \v 9 Jaska nukukidi bestima man Israelbumawendi taea Cristo taxnidianiki. Jaskakidaniwen taexun man Israelbuman Dios duapajaida man kenwandiakubaintidubuki. Jaska bebunkidi Diosun jancha yuixunika David jadidi nawai kenekin: \q1 “Jaskawen taexun nawa xukua betsa tibibun mia kenwainbun \q1 jatubetan mia shinankin kenwankin \q1 jui kushipawen nawati pepawen en mia kenwankubainxanaii”, \m iyamaken \v 10 ana jawen jancha yuixunika betsa Moisin yuikin: \q1 “Nawa xukua tibibuun, \q1 Diosun Israelbu katunibe jatube benimakubainxankanwen”, \m iyamaken \v 11 ana betsandi yuikin: \q1 “Nawa xukua tibi man manibaunabuun, \q1 nukun medabenan jiweibi jiwea kenwankubainxankanwen”, \m iyamaken \v 12 jaskakididi Isaíasin yuikin: \q1 “Davidin epa Jesén baba kaintan \q1 nawa xukua tibibu mekei jatun xanen ibuaya \q1 jawen taea jabudi Diosunabui \q1 jaki chiti ikin manaxankanikiki”, \m iniki. \p \v 13 Jaska jakidi kenenibu keska wakin man Jesús ikunwainbu Diosun jawen Yushin Pepatun kushipawen unanuma matu jiwemakin benimawaya jawa chikishama jawen matu duawaxanai pepa manakakubainkanwen. \s1 Jesúsun kushipa jaya Pablo dayanikiaki, na janchadan \p \v 14 En betsabu inun en puibuun, yuda betsabuwen nuikin man jatu medabewamis inun, Diosun yusian man unanjaidai inun, matubetan ikunwain betsabube man pe yusinananmis en jawa chakabu matukidi yuitiduma en unaiin. \v 15 Jakia matu kenexun bumakinan, chanima kayabi jawada jawen yusian betsa kanei man jakimayamanunbun, iwanan, matu ana shinanmanun, iwanan, en jancha kushipawen kenexunkin en matu yuiaii. Jaska Diosun ea duawakin jawen kakape yuixunika ea yunukin \v 16 man Israelbuman jawama man Jesucristo ikunwanxanunbun ea jawen kenwanika betsa Diosun ea nichinkin jawen kakape jawen bake Jesúskidi en matu yusinbaunun man Israelbuma anu ea yununiki. Jaskawen taea man Israelbumadi Diosun Yushin Pepatun matu medibi wa jawa chakabuma inankuin pepa keska Dios bebun matu nichintan Dios en matu uinmakatsis ikaii. \p \v 17 Jaskaken Jesucriston daya en bini en axunmiswen taea jaska Diosun ea yununi chintuanma en akubainmiswen taea chani chakama en kentiduki. \v 18 Jaska kakape bui ea janchaidan, jamapai shadabukidi en janchai kaismaki. Cristokidi besti man Israelbuman man Dios chibanunbun matu yusin en kamiski. Jaska jatu yusin taewakinan, jancha bestiwenma jatu axunkin uinmakin \v 19 Diosun Yushin Pepatun kushipawen jawada atimaska yudabun atidubuma dami betsa betsapa jaskabiamawakin ea wama en akeakeaya jawen taea kushipakin kakape Jesucristokidi jatu yusinkinan, jaska Israelbuma betsa betsapabudi en jatu chibanmakubainima besti en matu yuiaii. Januxun taewakinan, Jerusalén maewan anuxun en taewashina mae tibi iake iaketankaini jadi mai pakea betsa Iliria anu en chintuntanyamaki. \v 20 Jatu yusin kaidan, januxun tsuan Jesucristokidi jatu yusindiabumanu besti en kakunkaunkatsis imiski, januxun Jesucristokidi kakape yusinan betsan ma jatu yusinma anu nashui iki kamadan. \v 21 Diosun kakape Jesucristokidi man ninkaxanaibukidi Diosun jancha yuixunika Isaíasin kenekin: \q1 “Nukun mekenankidi tsuan jatu banabimadiabumanuxun \q1 jaska shinainsbuma damas ninkaxankanikiki. \q1 Ja inun, jabun jakidi jawa ninkadiabuman tapindiaxankanikiki”, \m ini keskai en ikunkainaii. \s1 Roma anu Pablo jatuki bai kakatsi jatu banabimanikiaki, na janchadan \p \v 22 Jaska matukidi bai kanun ika jawenchains en shinanbiakubaini jaska Diosun ea amai aki yusinkubauni matu anu en kadiamaki. \v 23 Jakia badi betsatian jaska en shinanyama mae tibi anuxun ma en jatu yusin keyuawen taea natian ana en matukidi shinaiin, \v 24 samama en matu uin kakatsis ikaidan. Jadi kaidan, España mai pakea anu kakatsi man Roma anuabu janu dukun matube uinanain benimatan jabianua eskadabes matube medabenantan janua unudi en kaya matundi matun jawadawen man ea medabewa España anu en katidu en shinaiin. \v 25 Jakia natianan, Jesús ikunwainbu Jerusalén anuabu jatu medabewakin jatu pei ichawaxunshinabu jatu buxuin en kayuaii, \v 26 eska jatu waxunshinabu en jatu buxuainan. Jabubetan nun Jesús ikunwainbu Macedonia mai pakea anuxun inun Acaya mai pakea anuxun jatu medabewakatsis ikin jatukidi yubakatan jatun pei ichawatan Jesucristo ikunwainbu nuitapaibu Jerusalén anuabu inankin jabun ea yunushinabu en jatu buxunyukatsis ikaii. \v 27 Ja inun, jaska jatukidi shinan pewatan chanima jatu axunshinabuki. Eska shinankinan, jawada jawen katuabu Israelbu Diosun jatu yubani jatu inankin Israelbumadi inankubainaiwen taexun Israelbuman jawada pepa Israelbu jatube manakunankin Macedonia anuabu inun Acaya anuabun jabuan jabu mabuyabun jatun jamapai biti pei yaushiabuma paxkaxun Jerusalén anu nuitapaibu duawakin jatu inankatsi jatu manakamabuki. \v 28 Jaskaken jatun pei ichawaimabu ja dukun Jerusalén anuabu en jatu pei bumayuaii. Jaska wakin jatu pewaxuntan janua España anu jatu yusin kai matu dainbaini en matuki bayuxanaii. \v 29 Chanima en jaska shinain keska en matuki nukuayadan, jaska Jesucriston jawen duapawen nuku duawamiswen en matube benimakatsis ikaii. \p \v 30 En betsabu inun en puibuun, nukun Xanen Ibu Jesucristowen ja Diosun Yushin Pepan betsabuwen nuiti nuku inanmis jaskawen taea man ea jakimayamanun en matu ea akaii, en daya bikakidi man ea Dios yukaxunkubainunbunan. \v 31 Jaska inun, jabun Dios danainbu Judea mai pakea anuabun jau ea meyamakubainxanunbun ea yukaxunkin Jesucristo ikunwainbu Jerusalén anuxun jau ja pei jatu ichawaxuinmabu danandiayamaxanunbun Dios jatu yukaxuindaxankanwen. \v 32 Jaska Diosun ea yunuaya matu anu kai jikitan janua benimai en juindukunyuxanun jaskakidi Dios ea yukadiaxunxankanwen. \v 33 Diosun jau matu unanuma jiwemanun jaska en matukidi shinaiin, jaskakidan. \c 16 \s1 Pablon jawen jaibuaibu anu jawen jancha jatu bumanikiaki, na janchadan \p \v 1 Cencreas mae anuxun ainbu dayadun ja ikunwainbu medabewamis jawen kena Febe Roma anu kaya jakidi en matu yuiaii, \v 2 jikiai ikin jaska Jesúsunabu man duawamis keska wakin Febe itan jamapai tibi jayama inankin medabewaxankanwen, ea inun nun ikunwainbu betsa betsapabuwen nuikin nuku medabewakubainmis kaikikidan. \p \v 3-4 Jaska inun, Prisca inun jawen bene Áquilan ebetan Jesucristokidi yusinmisbu en jatu shinanmiski. Yudabun ea ichakawaibu jabun ea medabewai ea mawaxunkeanibu inun ewen taea jaskanibu bestima nukube ichamisbu Israelbumadi jatubetan nun jatu kenwankubainmisbu Diosun jau jatu duawanun en jancha ea jatu yuixunxankanwen. \v 5 Ja inun, jabetan Jesús chibain jatun jiwe anu ichamisbudi jabiaskadi en jancha ea jatu yuixundiaxankanwen. Ja dikabi Asia mai pakea anuxun ja dukun Cristo en ikunwanmani en jaibujaida Epénetodi en jancha ea yuixundiaxankanwen. \v 6 Ja inun, Marían matu dayajaidaxunkunkainaidi en jancha ea yuixundiaxankanwen. \v 7 Ja inun, enabu Andrónico inun Junias jabube ea bichinibudan, en ikunwandiamaken jabun dukun ikunwanibun jaskawen taexun dasibi Jesucriston kushipaya yununikabun jatu unankin jatukidi shinankin kenwanmisbudi en jancha ea jatu yuixunxankanwen. \p \v 8 Jaska inun, en jabetan en Xanen Ibu dayaxunmis en jaibujaida jabe en bechipainamemis Ampliato Diosun jau duawanun en jancha ea yuixundiaxankanwen. \v 9 Ja inun, Urbanon ebetan Jesucristo dayaxunmis inun en jaibujaida Estaquis xunska en jancha ea yuixunxankanwen. \v 10 Ja inun, Jesucristo dayaxuni bika betsa betsapa mebiai chintuinsma Apeles en jancha ea yuixundiaxankanwen. Ja inun, Aristóbulo jawenabube jiweabu jabudi en jancha ea jatu yuixundiaxankanwen. \v 11 Ja inun, enabu Herodión xunska ea yuixundiaxankanwen. Ja inun, jawenabubetan Jesús chibainbu Narcisobe jiweabu en janchadi ea yuixundiaxankanwen. \v 12 Ja inun, ja ainbu dabetan nukun Xanen Ibu dayaxunkubainmisbu Trifena inun Trifosadi en janchadi ea jatu yuixunxankanwen. Ja inun, ainbu betsa nukun jaibujaida Pérsiden nukun Xanen Ibu dayaxunkunkainmis ea yuixundiaxankanwen. \v 13 Ja inun, Dios pejaida dayaxunmis unan keyuaibu Rufo inun jawen ewa en ibu keskadi en jancha ea yuixundiaxankanwen. \v 14 Ja inun, Asíncrito inun, Flegonte inun, Hermes inun, Patrobas inun, Hermas inun, Jesúsunabu betsabu jatube ichamisbu Diosun jau jatudi duawanun en jancha ea jatu yuixundiaxankanwen. \v 15 Ja inun, Filólogo inun, Julia inun, juni betsa Nereo jawen puibe inun, Olimpas inun, Jesús chibainbu dasibibu jatube ichamisbu en jancha ea jatu yuixundia akeakexankanwen. \p \v 16 Jaska inun, Jesús chibainbu dasibibu tibi jatuki nukutan jatu dananma yuka iki jatube ikukunankubainxankanwen. Jaska inun, na nenu jiweabu Jesucristo chibainbu ichati jiwe tibi anuabun jabun janchadi matu bumakanikiki, Diosun jau matu dasibi duawakubainunan. \s1 Roma anuabu Pablon ninkatan jatu kenwanikiaki, na janchadan \p \v 17 En betsabu inun en puibuun, jaskaibu man uinunbun en matu yunuaii. Yusinan betsabun jabun matu padankin nun jaska matu yusinmis betsa wakin matu shinan betsamakin matu paxkatidubuki. Uindakanwen. Jaska nun matu yusian man ninkamis keskamaken jatu danankin jatun yusian ana ninkama ana jatube ichayamakubainkanwen. \v 18 Jaska jabu padananankin nukun Xanen Ibu dayaxunaibudan, jamen ikanikiki. Jaska jabun shinain besti bechipaikin jatun jancha jawendua chenxwen besti jatu jancha wakin yuda betsabu Cristokidi kakape unanjaidadiama bepadankanikiaki. Jaskaken jatuki kemama dunkekubainkanwen. \v 19 Eska matukidi dasibi pe chaniaibu en matu ninkamiski. Jaska man Dios dayaxunaidan, jawada Diosun bechipaiai unantan man amis inun, jawada Diosun danankin bechipaiama unandiakin man shinan jusiama akeakemis matun shinan unain en matuwen dateama jaska matukidi shinain en benimaii. \v 20 Man jaskai jiweawen taexun nukun Epa Diosun nuku unanuma jiwemamistun matu medabewaya man Satanás chitekin ja aka jawaida babutan matun mae anua kainkainxanikiki. Man jaska waya nukun Xanen Ibu Jesucriston jawen pepawen jau matu unanuma jiwemakubainunwen. \p \v 21 Ja inun, Diosun jau matu duawanun Timoteo ebe dayamistun jawen jancha matu yunudiaikiki. Enabu Lucio inun, Jasón inun Sosípatron jatun jancha matu yunudiakanikiki. \p \v 22 Ea Tercion Pablon jancha en matu kenexunaitun nukun Xanen Ibu Jesús en ikunwandiaiwen taexun en janchadi en matu yunudiaii. \p \v 23 Ja inun, nenu Corinto anuxun ikunwainbu Gayon jiwe anu ichamisbu inun jawen jiwe anu ea jiwematun jawen jancha matudi yunudiaikiki. Ja inun, na maewan jidabi pei mekemis Eraston jawen jancha matu yunudiaikiki, Jesúsunabu Cuarton xunskatunan. \p \v 24 Nukun Xanen Ibu Jesucriston matu medabewakin jau matu dasibi duawakubainxanunwen. Jaskakidan. \s1 Roma anuxun jabun Jesús ikunwainbukidi Dios kenwanikiaki, na janchadan \p \v 25 Nukun Epa Diosun matu bechipaikin jawen kakape Jesucristokidi datan akin en yusinmis man ikunwandiaibuwen taexun Epa Diosun matu chintunmatiduma ja kenwanankanwen. Mai jidabi damiwadiama na jaskakidi Diosun nuku mekei kai badi ichapa junekin tsuabuda yanedi unanmama ibiakunkaini \v 26 natian ja jancha jakidi jatu kenemakin xabakabi wama ini jaska Dios ikibi initun yununi chanima natian yudabu xukua tibibun ninkatan tapin keyutidubu wani ma nun unaiin, jau Diosun jancha ikunwankin chibanxanunbunan. \p \v 27 Dios ja besti unanepajaida kenwankubainankanwen, niti ikamadan, jawen bake Jesucristowen taexunan. Jaskakidan. \p Jatiski, en janchadan. \p Pablo