\id HEB - Kashinawa NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h Hebreos \toc1 Jesúsun tsuma betsan Jesúsun enabu hebreonawabu \toc2 Hebreos \toc3 He \mt2 JESÚSUN TSUMA BETSAN JESÚSUN ENABU HEBREONAWABU KENEXUNIKIAKI \mt1 HEBREOS \c 1 \s1 Natian Diosun jawen bakewen jawen jancha nuku unanmanikiaki, na janchadan \p \v 1 Jancha pepa en matu bumai uinkin ninkaidakanwen. Ja dukunan, nukun xenipabube Dios janchaidan, jawen jancha yuixunika tibiwen jawen jancha jatu yuimakin jawenchains jatu yusinkin betsa tibiwen taxnimakin jatu yuikubainiki. \v 2 Jaska wabiakubainkin jawen bake kushipa watan mai jidabi dasibi damiwamanixun dasibi ibu wamanixun natian jawen jenekin jawen juni bake janchamakin Epa Diosun jawen jancha nuku unanmaniki. Jaskakidi matu ana yusinun ninkakanwen. \v 3 Jawen Epan kushipaya chaxakapa jawendua keskaditun dasibi betsa betsapa damiwani jawen jancha kushipawen mekekubainmiski, jau jawa benuyamanunbunan. Ja inun, jawen Epa nuku daewaxuni mawakin nukun chakabu buatan jawen Epa kushipajaida dasibi binu keyuatun yusiudi tsaua nai anua ma jabe xanen ibukunkainikiaki. \s1 Diosun bake pepatun nai tsumabu binu keyunikiaki, na janchadan \p \v 4 Jau Jesúsun dasibibu yunu keyukubainxanun Diosun yuikin: “Nadan, en bakeki”, akin nai tsumabu dasibi jatun kushipa binumaniki, jawen kena tuxkutima inankinan. \v 5 Dios jawen bakekidi janchani matu yuinun ninkakanwen. Diosun jawen nai tsuma betsa yuikin: \q1 “Min en bakeki”, \m akin betsa yuitaskama inikiaki. Jakia jawen bake bestikidi janchaidan, eskaniki: \q1 “Min en bakedan, \q1 natian en jiwea mia inankin en mia yunuaii”, \m aniki. Ja inun, jawen nai tsumabukidi jaska yuiamabia jawen bakekidi yuikin: \q1 “Eadan, en jatun epa ikunkainxanaii, jawenadan. \q1 Jadan, en bake ikunkainxanikiki, enadan”, \m Diosun adianiki. Jakia jawen nai tsumabu jawen bakebumawen taea jaska jatu yuitaskama iniki. \v 6 Kene betsa anuxun jawen bake bestichai nukun Juchi Kayabi Iyua yudabube jiwemaxanaikidi jatuki chanikin yuikin: \q1 “Jau dasibi en nai tsumabun en bake duawakin kenwandiaxanunbunwen”, \m adianiki. \v 7 Jakia jawen nai tsumabukidi yuikin: \q1 “En daya jau ea axununbun \q1 niwe bidenepa inun chi jede kushipa keska wakin \q1 en nai tsumabun jau daya betsa betsapa ea jabuan axunkubainxanunbun \q1 en jatu yununiki”, \m anikiaki. \v 8 Januxun jawen bakekidi yuikin: \q1 “Diosuun, mia xanen ibuidan, \q1 min ea keska xanen ibui ikibi ipakexanaii, \q1 xanen ibui jawa chakabu jayamadan. \q1 \v 9 Jawada pepa bechipaikin jamapai chakabu min dananmisdan, \q1 min jaskamiswen taexun ea en min mekenika Diosun en mia katuaki. \q1 Xeni maxu akin unanti wakin en miwen benimaii, \q1 min jaibuaibu keskawama jatu mia binumakinan”, \m aniki. \v 10 Ana jawen bake yuikin: \q1 “Xanen Ibuun, jawa jayamajaidabiaken \q1 mianan, damiwakin taewakin nai inun mai jidabi ibubis min damiwaniki. \q1 \v 11 Miadan, jawa betsama min ipakexanaii. \q1 Jakia min dami wanidan, keyuxankanikiki, tadi chukai keskaidan. \q1 \v 12 Tadi katunkin akawamisbu keska wakin \q1 dasibi tsuanda tadi pekatan betsa sawemis keska wakin \q1 nai inun mai min ana bena waxanaii. \q1 Jakia miadan, maei min betsatidumajaidaki, \q1 min jiwea keyuisma min jayadan”, \m aniki. \v 13 Januxun Diosun jawen nai tsumabu betsa eska jatu yuitaskama iniki: \q1 “Miki sinatakin mia danainbu kupikin \q1 en jatu mia maemakin keyumadiama manai en yusiudi tsauyuwe”, \m aki jawen bakekidi besti janchanikiaki, jawen nai tsumabukidi yuiamadan. \v 14 Ja inun, Diosun jawenabu kayabi jabun jiwea ikibi ika bitan nun paxaxanaibu nuku yaushikin jawen nai tsumabun jau nuku mekekubainunbun Epa Diosun jatu yunukubainmiski. Dasibi Diosun nai tsumabudan, yushinki, jabun Diosun daya axunmisbudan. \c 2 \s1 Jawen paxati kayabi danainan, mesekiaki, na janchadan \p \v 1 Diosun baken nai tsumabu binuatun jamebi jatu yusini jaskakidi jancha nun ninkanidan, ana jakidi ninkajaidakubainankanwen, ja jenetan bai betsawen nun buyamanunbunan. \v 2 Ja inun, jawen nai tsumabu janchamakin uatian Diosun jawen jancha jawen nai tsumabuwen jatu yusinmapauniki. Ja Diosun yunuti inun jawen nemati kushipa jayanibudan, tsuanda ninkakin chibanma chakabu waibu jawen taexun jawa kaneama Diosun jatu kupikubainiki. \v 3 Uinwen. Ja dukun nukun Xanen Ibun jamebi jawen paxati jakidi ibubis bebunkidi chani taeniki. Januxun nuku yubakin tsuabunda jakidi ninkai chanima Diosun jancha nun unankubainibuki. Nukubudan, jawen paxati ewapa chanima jubianiken mekei peama jiwe kayabikatsi ikamadan, jaskatan ibubis nun paxatidubumaki. \s1 Diosun bake nukun yuda keska iyunikiaki, na janchadan \p \v 4 Ja inun, jawen Yushin Pepawen jawen e imakin unanmati damiwamakin na yuba bena Jesúsun tsumabubetan Epa Diosun jatu mestenwanmaniki. Jaska wanixun jawen shinanen nuku tibi jawen daya betsa betsapa nuku inanmiski, jaska shinain keska nuku tibi inankinan. \v 5 Bawaitian na mai anu Diosun damiwani anu yudabu jiwebaunxanaibu anuxun jau Diosun nai tsumabun yunuyamaxanunbun Diosun janu jatu yunuama iniki, na jaskakidi nun janchaidan. \v 6 Jamen kene betsa anuxun Davidin xabakabi wakin yuini matu yuinun ninkakanwen: \q1 “Nun yudabu jawauma keskabiaken \q1 jaska min nukuwen nuimis en shinanmiski. \q1 \v 7 Min nai tsumabu jatu kushipa watan \q1 yudabu jatu kushipa inankin min jatu bexmas wayuniki, \q1 dasibi min damiwani \q1 jatu ibuwamayukin jatu duawakinan. \q1 \v 8 Jaskaken dasibi jau mekekubainxanunbun min jatu yununiki”, \m aniki. Jaskabiaken mai jidabi damiwani jau jawen xanen ibuxanunbun Epa Diosun jatu yuba keyubiani yudabun dasibi ibuwai xanen ibuaibu nun uindiamaki. \v 9 Nai tsumabu kushipa keskama Jesús kushipa bexmas keska wayutan Diosun jawen nui nuku uinmakin Jesús taxnimatan jau dasibibuwen taea mawatan bestenun Diosun yunua jaska chibain nuitapatan mawatan binuniwen taea natian Jesús kushipajaida dasibibu binua jawen ibu dapi ma tsaua nun unaiin. \p \v 10 Diosun dasibi damiwakinan, jawena aniki, jawen kushipawenan. Jaska bechipaiai keska dasibi jawen bakebu jawen kushipayadi jau jabe jiwexanunbun jaska shinankin Diosun jawen bake Jesucristo nuitapawakin dasibi menemakin nukun mekenika nuku waxuniki. \v 11 Dasibun nun Dios bechipaikin chibainbudan, nukun Epa Dios medibitun nuku jawen bakebu wakin nuku medibi wamiski. Jaskawen taea jawen bake Jesucristo nukuki dakeama nuku kenakin: “En betsabuki”, ikin nukukidi yuimiski. \v 12 Diosun jancha yuixunikatun Diosun Mesías taxnimaxanaikidi yuikin: \q1 “En betsabu inun en puibu anuxun \q1 Dios mia kenwankin mikidi nawakin en jatu unanmakubainxanaii”, \m iniki. \v 13 Janua kene betsa anuxun yuikin: \q1 “Eandi min en Dios en mia ikunwankubainxanaii”, \m iwanan, ana yuikin: \q1 “Jabu Diosun jawen bakebu ea inantan \q1 ea jatu mekemanibe en jatube nenuki”, \m iniki. \p \v 14 Jatun ibubun jatu bake bikin jabias nami inun jimi jaya wamiski. Jaska keskadiai Jesús damidiatan taxninun ika yudabun nami inun jimi keska biniki. Jaska bitan jawen jatu tenanmis kushipa diablo Satanás jaya maemakin binuntan jatu mexpamanun ika jawen yudawen Jesús yudabu mawaxuniki. \v 15 Ja mawaiwen jatu jaska waxunkin jabu mawaki datei jiwekubainmisbu dasibi Jesúsun nun jabun ikunwainbu ana jawa mawaki datetima nuku waxuniki, bai chakabu pewakin akawakinan. \v 16 Jaskawen taea chanima nai tsumabu medabewanun ika juama jakia Abrahamnen Dios ikunwanpauni keska jawen bababu medabewanun ika Diosun bake juniki. \v 17 Jawen betsabu inun jawen puibu keskatan jatun yuda bitan Dios dayaxuni ja bebunua jawenabu janchaxunika binua inun ika jawen yuda Dios inain mawai jawa chintuanma pepa duapa iniki, yudabu Dios jatuki sinatamis jatu medabewakin jatun chakabu buaxunun ikadan. \v 18 Januxun Diosun bake unanti wanun ixun Satanásan padanpanan Jesús ibubis yumankin binun keyuniwen taexun natian tsuabuda Satanásan padandiai Diosun baken nuku medabewadiatiduki. \c 3 \s1 Moisés pepabiaken Jesúsun binunikiaki, na janchadan \p \v 1 Nuku jaska wakubainaiwen taea en betsabu inun en puibuun, nun ikunwanxanunbun Diosun nuku kenakin katuniwen taea nun jawenabuki. Jaskaken Diosun jawen bake jawen kushipaya yununika wakin ja Diosbe nuku janchaxunika Xanen Ibu Jesucristo dasibi betsabu jatu binunidan, ja besti shinankubainkanwen. \v 2 Diosun nukun xenipabu xanen ibu Moisés jawada yunua kaneama chibankin Diosunabu mekekubainikiaki. Janua Jesúsdi katunixun jawen daya yunua Jesúsundi kaneama chibankin jawenabu kayabi nuku mekediakubainikiki, Moisés binukinan. \v 3 Jamen tsuanda jiwe bena pepawaken jawen jiwe kenwanbiakin jawen ibu ja jiwe binumakin kenjaidawadiamisbuki. Ja keska wakin Diosun Moisés kenwanbianiken jawen bake Jesúsun Moisés binuniken Diosun ja binumakin kenjaidawamiski. \v 4 Ja inun, junibun damiwakin jiwe inun mabu wabiamisbun jatu binukin nai inun mai jidabi Diosun jawen bakebetan damiwaniwen taexun yudabu jatu binua nun unaiin. \v 5 Jamen dasibi Diosun ani chipu nun ninkaxanai Diosun enabu jawen jancha Moisin jatu yuixuni chibanbianidan, jawen tsuma besti iniki. \v 6 Jakia Cristodan, chanima jawen bake kayabitun Diosunabu mekei Diosbe jatu janchaxuni kaneismaki. Jaskaken Cristo ikunwankin chibankin shinan betsa wama nun mestenwantan benimakin nun manaibu Jesúsun nuku benubainama ixanikiki. \s1 Diosun enabudan, Dios anu juindukunti jayakiaki, na janchadan \p \v 7 Jaskawen taexun Diosun Yushin Pepatun jawen jancha yuixunai chanimani matu ana shinanmakin yuinun ninkakanwen. \q1 “Natian Diosun jancha matun man ninkaibudan, \q1 \v 8 matun juinti kushiyamakanwen, \q1 nukun xenipabun janu tsua jiweabumanuxun \q1 Dios ninkama danankin unanti wamakin sinatamanibu keskakinan. \q1 \v 9 Ja inun, janu tsua jiweabumanuxun \q1 en kushipawen jatu e imakin \q1 unanmati dami 40 año en jatu ima atanbidanai uinmabiakin \q1 en jancha ninkama ea unanti wakin \q1 matun xenipabun ea sinatamakubaunibuki. \q1 \v 10 Ja yudabun ea jaska waibu jatuki sinatakin yuikin: \q1 ‘En shinan bechipaikin unanti wakatsi ikama danankin \q1 jatun juinti pepadiabuman jatunmebi benui mapuabuki’, iki \q1 \v 11 jaskawen taea jatukidi yubai: \q1 ‘En jatuki sinataiwen taea \q1 janu mai pakea pepa en jatu yubabiani anu jau jikiyamaxanunbunwen’ ”, \m ika Dios yubakaniki. \p \v 12 Jaskawen taea en betsabu inun en puibuun, matun juintinin chakabu shinankin ana ikunwanti kushiwama chintuntan Jamebi Jiwemis Dios jenebainkatsi ikama matu tibi ibubis mekekin shinan pewadikubainkanwen. \v 13 Jaskama matubudan, jaska Diosun jancha natian chaniaya natian besti matun shinan man jawaida pewatidubuki. Jaskawen taea manama benimadabe bestinankanwen, badi tibidan, jau tsuan taska betsa matu padanyamanunbun inun chakabun matu mextea chintuin matun juinti man kushiyamanunbunan. \v 14 Cristobe jiwekatsis ikin jawen kakape ninkatan nun ikunwankin taewanidan, betsa wama jabiaskas jakidi shinankubainankanwen. \p \v 15 Diosun jancha jawen Yushinin matu yuikin: \q1 “Natian Diosun jancha matun man ninkaidan, \q1 matun juinti kushiyamakanwen, \q1 matun xenipabu janu tsua jiweabumanuxun \q1 Dios ninkama danankin unanti wakin sinatamanibu keskakinan”, \m iniki. \p \v 16 ¿Tsuabun animen, Diosun jui ninkabiatan chipu sinatamakinan? Jabu Moisin Egipto mai anua dasibi jatu paxawanibu jabun anibuki. Shinaindakanwen. \v 17 ¿Tsuabuki inimen, 40 año Dios jatuki sinataidan? Janu tsua jiweabumanuxun Dios ninkama jatun chakabuwen jatu kupia mawakubidankin imanibuki. \v 18 Ja mae pepa Canaán anu Diosun jatu yubai jatukidi janchai: “En jatu janu jikimatan jatu juindukunmamaxanaidan, jabuan en jancha ninkama danainbudan, jabu jikiama ixankanikiki”, iniki. \v 19 Chanima Diosun jancha ikunwankin chibankatsi ikama jabu jikiabuma inibu jaska jatukidi nun unaiin. \c 4 \p \v 1 Ja jaskanibukidi natian nun yuikubainaidan, jawen mae pepa jaska Dios yubakani janu juindukuin jikikatsi iki nun ikaibudan, jaska keskadiki. Uindakanwen. Betsabun matun shinan man betsa wamaken jaskawen taea man jikitidumadiki. \v 2 Chanimaki. Matun xenipabu jawen yubati jancha Diosun Moisés jatu yuimani keska wakin jawen kakape jancha juindukunti betsakidi Jesúsun jawen tsumabu unanmatan jatu nukudi yusinmani nun ninkadiakubainaii. Nun jatu keskatidumaki. Uindakubainankanwen. Jaskai nukun xenipabun jawen yuba jancha juindunkuntikidi ninkabiai ikunwanma inun jawa chibanma ikubainaibuwen taexun jawen mai pepa yubani anu jau jikiyamaxanunbun jatu yubanitun jatu nemaniki. \v 3 Tsuabunda nun ikunwainbu Diosun juindukunti pepa anu nun jikitidubuki. Jakia tsuabuda nukubetan ikunwanbumadan, jawa jikitidubumajaidaki. \q1 “En jatuki sinataiwen taea \q1 janu en juindukunti pepa en jatu yubabiani anu \q1 jau jikiyamaxanunbunwen”, \m ika Dios yubakakin yuini shinankanwen. Dios jaska yubakabiani mai jidabi damiwatanan, juindukunti pepa ma pewani jayaki, janu ikunwainbu nun jikitidubudan. \v 4 Jaska Dios dayani Moisin jawen jancha keneni séptimo díakidi yuikin: \q1 “Dasibi damiwakin jawen daya keyutan \q1 séptimo día Dios juindukuniki”, \m jatu watan keneniki. \v 5 Kene betsa anu janu jawen juindukunti anu yudabu jikitidu kasmai jikitidumamenkain, jawa jawen jancha ninkaisbumawen taea jatuki sinatai yubakai: \q1 “Janu en juindukunti pepa en jatu yubabiani anu jau jikiyamaxanunbunwen”, \m ika Dios janchaniki. \v 6 Jabu dukun nukun xenipabun jawen jancha pepa ninkabiatan danain mai pepa juindukunti anu jikiama inibuki. Jakia betsabu jikinibuki. Natian ja yubani janchadan, betsa wadiamaki. Jaskawen taea ja juindukunti pepa anu tsuabunda ikunwain nun jikixanaii. \v 7 Jakia jawen jancha danainbu yuini keska wakin Diosun yudabu shinan betsa wamakatsis ikin janu xaba betsa pewaitian jaska jancha taxnimanunbadiai pewakin ana janchaniki. Badi ichapa katan anunbadiaikidi bebunkidi nukun xenipabu xanen ibu David jakidi nawamakin yuimakin: \q1 “Natian matun man Diosun jancha ninkaidan, \q1 matun juinti kushiyamakanwen”, \m akin janchamai ikunwanxanaibu dasibibukidi Dios jatu yubakaxuniki. \v 8 Ja inun, jawen jancha dananibun bakebu mai pepa anu Josuén jatu iyuxun janu juindukunti kayabi jatu ibuwamaya janu juindukunti betsakidi Dios yubakai ana janchama ikeaniki. \v 9 Jaskawen taea jawen juindukunti pepa naiudi nun Dios ikunwainbu medibi nun jawenabu jikixanaibu jayayuakiaki. \v 10 Ja inun, Diosun juindukunti pepa anu tsuabuda ma jikia ana dayama Diosbe juindukunpakexankanikiki, damiwakin keyutan Dios juindukuni keskaidan. \v 11 Jaskawen taea jawen juindukunti pepa anu jikixanun ika nukun medabenan Jesús chibain yumanbiai chintuntaskayamanankanwen, ja jabun jawen jancha ninkama nukun xenipabun dananibu keskakin jatu tanain jatu chibanyamanankanwen. \p \v 12 Ja Diosun jancha kainkinan, paepa jiwea keskatun nukun shinan pewakin juni jawen nupe kenu dabeyatun juinti uke medan chapaxun uian keska wakin nukun shinan inun nukun yushin unanti wamiski. \v 13 Dasibi Diosun jatu damiwanidan, unanti waya tsuan jani juntain junetidubumaki. Dasibi nukun akadan, jidabi nuku unanti waxanikiki, nukuki kenemis bepentan manakukin pewakinan. \s1 Jesús Diosbe nukun janchaxunika binua kayabikiaki, na janchadan \p \v 14 Diosun bake Jesús iwani ana jawendi naiudi kani jawen Epabe nuku janchaxunika binua nun ikunwainwen taexun nukun shinanwen mestenwantan chibankin jeneyamakubainankanwen. \v 15 Jaska jiwea bika tenei nun yumankunkainmis keskai nukun Diosbe nuku janchaxunika binua na mai anua jiwedia nuku itsai jamapai tibi mei bika tenediai yumankunkainiki. Jaskabiai jawa chakabu mekin kaneama iniki. \v 16 Jaskaken jawada mei nun bika teneaitian jau nuku medabewanun Diosun kushipa shinankin jaki dateama ikunwain jaki chanikin ea akubainankanwen, jau nukun Epa Dios nuikipatun nukuwen dabanan ikin jawen duapawen nun nuitapai jau nuku medabewanunan. \c 5 \p \v 1 Jaska inun, jawenabu chakabukubainmisbuwen taea Dios jatuki sinatai jabuan jatu daewaxunkin medabewakin chaxuwan tesenxun jau jatu kua keyupakexunxanunbun dasibi Diosbe jawenabu janchaxunika xanen ibu tibi junibu anua Diosun katumiski, Moisin betsa Aarón katuni keska wakinan. \v 2 Jamen yuda betsa imis keskai Diosbe judiobu janchaxunika xanen ibu tibitun ibubis mekei peama kanemisbuwen taea jaska shinain jatuwen nuidiatidubuki, unandiabuma inun chakabuwakin kaneaibuwenan. \v 3 Ja inun, jawen chakabuwen inun nukunabun chakabuwen taea Dios sinatai Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu tibitun Diosun yununi chibankin Templo jemaintin anuxun yuinaka jatu menu keyuxunkin Dios jatu daewaxunpakemisbuki. \v 4 Ja inun, tsuanda ibubis eiskaun shinain: “Diosbe enabu janchaxunika xanen ibunun”, ika jamebi katukutidubumaki. Jakia Diosun Aarón katuni keska wakin tsuada katukatsis ikin duawakin jatun besti jatu kenakin katukubainmiski. \v 5 Jabiaskadi wakin Cristo ibubis katukui nuku janchaxunika binua ibubis ikama iniki. Jakia Diosun duawakin yuikin: \q1 “Min en bakedan, natian en jiwea mia inankin en mia yunuaii”, \m aniki. \v 6 Januxun jawen kene betsa anuxundi yuikin: \q1 “Miadan, minabu ebe janchaxunika niti ikama min ipakexanaii, \q1 Melquisedec ipauni keskaidan”, \m aniki. \p \v 7 Ja inun, nenu mai anu yudabube Cristo jiweyua mawawen dateyamanun ika yumain sain iki kaxai jawen Epa Diosun medabewatidu shinain jabe janchakin jau jawen date yushin nemaxunun jawen kushipa ea aniki. Jawen Epan jancha ninkakin danainsmawen taexun Epa Diosun jaska wai ninkatan jawen date nemaxuniki. \v 8 Ja inun, Diosun bakebiatun jawada bika tenekin ninkakin chibanjaidanun itan jamapai shadabu jaska Diosun bechipaimis Criston ninkajaidai ixunkunkainiki. \v 9 Jaskai pepakunkaini jawen besti jiwekuian bi nun jawen paxatidubu nuku ixuin ja besti bai ikibi iniki, nun jabun ikunwankin chibanxanaibu nuku ixuinan. \v 10 Jawen bake jaska yubani keska watan Melquisedec keskadi wakin jawenabu Diosbe janchaxunika xanen ibu binua jau niti ikama ipakexanun Diosun ja uinkin katunixun yununiki. \s1 Jesús ikunwanbiatan jenetimakidi jatu yununikiaki, na janchadan \p \v 11 Jaskai Diosbe Jesús nuku janchaxunmiskidi ichapa en ana matu yuitidubia man unanxubida tapiainwen taea en matu yusiain bikajaidaki. \v 12 Ja inun, badi ichapa ikunwanbiakubaini man yusinanandiamaki. Jakia natian yusian betsa betsapa Dioskidi jau tsuabunda unanxubida matu mextanmabainkin ana yusin pewanunbunwen. Jamen ja dukun jawaida bechipaikin ikunwankin man tapinibuki. Jakia natian man ma punu nukai babujaidaii. Janun piti kushipa pinun ika keskama man bakeishtan chuchu jenediama keskabuki. \v 13 Ja inun, bakeishtan chuchu besti amis keskabudan, tsuanda jaska nukun Xanen Ibun bechipaiai tapianma man kanekubainaii. \v 14 Jakia yuda ewabun piti kushipa pimisbu keskabun jabuan besti jawada pepa inun jawada chakabu unanti wakin Diosun jancha pepa unankin katutidubuki. \c 6 \p \v 1 Jaska tapinkubaini ewaidan, nun yuda ewa keska itidubukiaki. Jaska bebunkidi Cristokidi matu yusinkin taewanibu jaskakidi nun ana jawenchains chintuanbidanbidankin nun matu yusintidumaki. Eska tibikididan, ikunwandiabuma jatu ikunwanmatikididan, jawada chakabu betsa betsapa aki jawen taea mawa kayabi anu bumisbu jatu putamakin yusiankididan, jaska wakin Dios chibankin ikunwantikididan, \v 2 jatu nashimakatsi jatu yusiankididan, jabun Cristo ikunwainbuki mapepixun jatu Dios yukaxuntikididan, mawabu ana bestenxanaibukididan, Diosun jatu unanti watan janu jatu bika tenemapakexanaikidi jaskas yusianwen besti nun matu yusintidumaki. \v 3 Jakia ikunwain jaska tibiwen nun ewakin nun anunbun Diosun nuku medabewaya jaskai Jesúski nun chiti ipakenunbun ana matu yuinun ninkakanwen. \p \v 4-6 Tsuabuda Diosun jawenabu wakatsi jatu katuxun jawen Yushin Pepa jatu inankin jatu medabewamapakeaya jawen jancha pepa unain Jesús ana juaitian jaskasnunbadiai keskai jiwei taekin jabun Jesús ikunwankin chibanbiai putai chintuntan jatunmebi ana shinan betsa watidubumaki. Jabu Diosun baken janchaki kaxekin danankin ana cruzki masta keska wakin jatunabudi Jesúski kaxemaibuwen taexun jatu yusinkin nukundi jatun shinan jatu betsa wamakin nun jatu pewatidumaki. \v 7 Ja inun, mai pepa anu ui imakin yudabun yunu banaimabu main yume pewai janu Diosun jatu manakumiski. \v 8 Jakia mai betsa anu Diosun ui imabia yudabun yunu banaimabu main yumewama chaka inun muxa bestiken ja mai chakabu Diosun danankin yupumisxun jawen jenekin kuaxanikiki. Jesús ikunwankin jenetan Dios dayaxunchakaibudan, ja mai keskabuki. \p \v 9 En betsabu inun en puibuun, jaskakidi en matu janchawabiaidan, matukidi en shinanan, bai pepaki nukutan man jawa chintuntidubuma man ma mestenwantan paxani en shinaiin. \v 10 Ja inun, Jesús ikunwainbu betsabu medabewai jatuwen nuikin bechipaikin man Dios bechipaikin Diosun jaska bechipaiai akin man benimawamiswen taexun jawa kanema matun pepadi jakimama matu duawakin matu jawa dananma idiaxanikiki, jaska natian man adiakubainaibuwenan. \v 11 Jaska matu tibitun shinankin man akaidan, betsabu uinmakin jeneama shinan chankankin jawada pepa man uinkatsis ikai jeneama menekin akubainkanwen, jaska Dios yubakani jeneama manakinan. \v 12 Ja inun, Jesús chibain chikishi jau man punu nukayamanunbun Jesús ikunwankubainkin jawen unanuma jiweti Dios yubakani bikubainaibu keska wakin jatu chibankin pepa besti wakubainkanwen, janu man mawaitianan. \s1 Dios yubakai jawen unantinani betsa waismakiaki, na janchadan \p \v 13 Januxun matun xenipabu Abraham Diosun yubakatsi ikin tsuan Diosun kushipa binua datan atiduma Dios ibubis datan ikin yubakakin \v 14 Abraham yuikin: “Chanima ean mia pawakin min bababu ichapa mia waxunkin en mia duawakubainxanaii”, aka \v 15 ninkatan jawen yubati jancha manai jin jin ikama ikunkainkin atimas jaska Diosun yubani bi benimanikiaki. \p \v 16 Ja inun, nukunabu yubakakatsi shinain: “Jawada en jatube yubakai en akamaken jadatuda kushipatun jau ea jaskada waxanunwen”, iki tsuada kushipaki mesei yubakamisbuki. Janua jaskakidi yubakaimawen taea ana shinan betsakin ana tsuan yuba betsa wakin maewatidumaki, jawen taea jaa ikidan. \v 17 Dios jaska yubakani menexanai jawen yubakatidan, jawa maewama tsuabunda chanima ikunwankin xabakabi bixanaibu jatu inankatsi Dios jawen bakewen chanima axanai jakidi yubakaniki, mestenwainan. \v 18 Jaska Dios yubakamis yubanametan maewai chani chakaismawen taea jawen nukuwen nuixanai nun jaki iduxanunbun ja ikunwankin manakanankanwen, nuku axunxanikikidan, jawen taea yubakaniwenan. \v 19 Na jaska ikunwankin nun manakaibudan, nukun yushin nun ma mestenwanbuki, jawen xaxu tsumakin mai betanti xankama putakin mestenwankin mai pus amamisbu keska wakinan. Nukun shinan jaska mestenwanwen taea Jesúsun ma nuku pewaxuni anu jawa dateama nukun Dios medibi anu nun kematiduki. \v 20 Nai anu jaskai buaibu ja dukuntun bai wai nuku bai bepenxuni tsua bebui jikidiama ja nukun Diosbe janchaxunika binua ipakexanai Melquisedec dayapauni keska nuku ixuin kaniki. \c 7 \s1 Cristodan, Melquisedec jawenabu Diosbe janchaxunpauni keskakiaki, na janchadan \p \v 1 Melquisedeckidi ana matu yuinun ninkakanwen. Ja Melquisedecdan, Salem xanen ibu inun nukun Dios binuabe jawenabu janchaxunika inikiaki. Nukun xenipabu Abraham xanen ibu betsabube detenamekin jatu maematan jawada yumetsubainshinabu jatu detexun mebintankin beaya Salem mae xanen ibu Melquisedec kainkain jaki nukuxun Diosun Abraham jau duawapakexanun Melquisedecin Dios yukaxunikiaki. \v 2 Jaska waxunaya Abrahamnen jawenabu yunua nawabun mabu mebinshina paxkakin manchin meken dabeti wabu Melquisedec duawakin kenwankin mabu manchin bestichai Abrahamnen inankuinikiaki. Jamen betsadan, Melquisedec jawen kena maewadan, xanen ibu shinan pepaki. Ja inun, jawen kena betsa Salem xanen ibu maewadan, jawenabu unanuma jiwetanika xanen ibuki. \v 3 Ja inun, betsadan, nukunabu Diosbe nuku janchaxunikakidi jatu unankin jatun epa inun jatun ewa inun jatun xenipabukidi unankin nun jatu tanakubainmiski. Jakia Melquisedec betsajaidakiaki, tsuan unanmadan. Jawenabukidi tsuan unanma inun jawen kaiankidi tsua jakidi janchaisma inun mawani tsuan unanmakiaki. Jakia Diosun bake keskai jawenabu Diosbe janchaxunika ipakediaikiaki, jeneamadan. \p \v 4 Ja inun, Melquisedec xanen ibujaidakin nukun xenipabu Abraham xanen ibubia ja binuawen taexun nawa xanen ibubube detenamekin maematan jatun mabu bexun meken dabeti manchintan Abrahamnen Melquisedec paxkaxunkin manchin bestichai inankuinikidi ana matu yuinun ninkakanwen. \v 5 Ja dukun, Abrahamnen baba Levín bababu Diosbe nukunabu janchaxunikatun Moisin jatu yusini jancha chibankin dasibi jatunabu jabias Abrahamnen bababubia yuda betsabu anua jatu akawakin jabuan yunu manchianbu jabun dukun ja piti paxka taewaxunmisbuki, manchin betsa Levín bababu inankinan. \v 6 Melquisedec Levín babamabiatun Abraham anua jawen mabu manchian betsa binikiaki. Ja inun, betsadan, Diosun Abraham duawakin ma yubabianiken Melquisedec xanen ibujaidatun nukun xenipabu Abraham bexmas medabewakin duawanikiaki. \v 7 Tsuada kushipa bexmas jau Diosun duawanun betsan binuatun Dios yukaxunmisdan, jaska nun unaiin. \v 8 Uinkin shinankanwen. Levín bababun Dios dayaxunkin jawenabu Israelbun inankuin bixunbiakubainmisbudan, debukubidanmisbuki. Jamen Melquisedeckidi kenenibudan, jiwepakeaiwen taea Abraham anua inankuin bikinan, Levín bababu binunikiaki. \v 9 Na jaska yuikinan, Levín bababu jawenabu Diosbe janchaxunika iki kai shinankin Abrahamnen Melquisedec inani keska wakin natian amisbudan, jaska Melquisedec pakakin inankinan, Abrahamnen janubi ibubis pakanikiaki, ja mabu manchin meken dabeti watan jatiubus bestichai inankinan. \v 10 Melquisedec Abraham kawanaiki nukuni keskadan, dasibi Abrahamnen bababu kaindiabumabiaken jawen yuda medanua jabuki nukuni keska nun shinantiduki. Chanima Melquisedecin jawen kushipawen Abraham inun Levín bababu binua iniki. \s1 Diosbe jawenabu janchaxunika binua bena wanikiaki, na janchadan \p \v 11 Israelbu Diosun jatu jawen pepawayukatsi jawen yunuti inun jawen nemati jancha Moisés jatu inanmakin yununikiaki. Jawen taexun Levín bababu Diosbe jawenabu janchaxunika wakin ja jancha chibankin jau jatu pewakubainxanunbun, iwanan, Diosun Moisés jabu katumanikiaki. Jatu jaska waniwen taexun jabuan jawa pewama kanekubaini jiwenibuki. Jaskawen taea juni betsa Diosbe nuku janchaxunika betsa Dios anua juniki. Jamen Aarónen bababun amis keskama jakia Melquisedec imis keskai Diosbe nukunabu janchaxunika bena jau ipakexanun jaska Diosun shinanixun jawen yunuti maewanikiaki. \v 12 Janua Jesús Diosbe nuku janchaxunika yunukin nukunabu Diosbe nuku janchaxunikabu jatu binumakin jatu jamen waniki. Ja dikabi jawen yunuti inun jawen nemati jancha betsa wakin Diosun maewadianiki. \v 13-14 Nukun Xanen Ibukidi kenenibudan, Israelbu xukua betsa anua taxniniki, Levín bababu anuamadan. Ja xukua anua jawa Diosbe jawenabu janchaxunika jayadiama iniki. Jakia Judán bababu anua nukun Xanen Ibu Jesús taxninidan, dasibibun unankanikiki. Jamen Moisin Diosbe jawenabu janchaxunikabukidi kenekinan, Judán bababu anua kainxanaikidi jawa jatuki chaniama iniki. \p \v 15 Jaska Diosbe nuku janchaxunikakidi Diosun jawen yusian maewanidan, chanima xabakabi nun unantidubuki, Diosbe nuku janchaxunika betsajaida Melquisedec keska nukun Xanen Ibu nuku waxunidan. \v 16 Jaska junibu jau nukunabu Diosbe janchaxunika binua ikunkainxanun Levín bababu anua katumisbu keska wakin ja jancha yununi chibankin nukun Xanen Ibu Diosun katuama iniki. Jakia jiwea kushipa jaya tsuan yamawatidumawen taea niti ikama nuku janchaxunpakeikiki. \v 17 Ja kaindiamabia jau jawenabu Diosbe janchaxunika ipakexanun jakidi kenenibudan, eska yuiaki: \q1 “Miadan, minabu ebe janchaxunika niti ikama min ipakexanaii, \q1 Melquisedec ikunkaini keskaidan”, \m aniki. \v 18 Jabu dukun katuxun Diosun jawen janchayabi jatu yunubiani ja yunuti xeni babutun nun jaki chiti ibia nukun jiwea jawa nuku pepawatidumaken Diosun nemakin bexteyuniki. Jaskawen taexun Jesús nuku janchaxunika taxnimatan jatun daya binumaniki. \v 19 Diosun Moisés yunua jawen jancha keneni chibanbiai jatun nuku pepawatidumaken jawen xantukun betsa yunukin nuku jawen yuba bena pejaida wakin ja chibain jaki dasitan Diosun enabu kayabibu nun jiwexanunbun nuku axuniki. \s1 Jawenabu ini keskama Diosbe ja nuku janchaxunika binua Jesús jiweakiaki, na janchadan \p \v 20 Ja inun, Jesús katukinan, Dios ibubis yubakakin betsa watimawakin mestenwankin Jesús katuniki, jau nuku janchaxunpakexanunan. Jakia Diosun jawa yubama yunukin Levín bababu katunikiaki, Diosbe jau nukunabu janchaxunika ikubainunbunan. \v 21 Jamen nukun Xanen Ibu katukinan, jawen yuba kanetima waniki. Jakidi tana yubakaikidi David jakidi janchakin kenekin: \q1 “Diosun jawen bake katukin jakidi yuikin: \q1 ‘Miadan, ebe minabu janchaxunika min ipakexanaii, niti ikamadan’, \q1 akin yubakin Diosun ma yui janchaxu \q1 ana jawen shinan betsa wama ixanikiki”, \m akin nuku kenexuniki. \v 22 Ja dukun nuku yubani keskama Jesúswen jawen yubaka bena binumakin pepajaida waniki. \v 23 Ja inun, Moisin jancha chibain Diosbe nukunabu janchaxunikabu midimabu dayabiai betsa taska tsua jiwei ikibi ikama dasibibu mawakubainmisbuki. \v 24 Jakia Jesús ana mawatidumawen taea ja besti Diosbe nuku janchaxunkunkainaya betsan jaska waxun jawen daya mebintidumaki. \v 25 Tsuabunda Jesús ikunwain jawen Epa Dioski dasia Diosun kupiti binui paxaibu jiwekuian inankin jatu medabewai Diosbe nuku janchaxunpakeikiki, jawa niti ikamadan. \p \v 26 Janua Jesús Diosbe nuku janchaxunika binua nun jaska keskadiai jiwetidu ja jawa chakabu jayama inun jawa detsis jayama medibi pepa besti jaska yudabu chakabukin Dios sinatamamisbu keskama pepakin keyu jatu binutan naiudi pepajaidai jaudi nuku jiwei kaxuniki. \v 27 Ja nukunabu Diosbe nuku janchaxunikabu binuabunan, xaba tibi yuinaka betsa tenantan jatu kuakin menu keyuxunmisbuki, ja dukun jatun chakabu dukun buatan ja kachu jatunabun chakabudi buaxunkinan. Jamen Jesúsdan, jatu keskamaki. Jatun nukun chakabu Dios buamai jawen jiwea yaushiama cruz anua besti wai jawen jiweawen nuku mawaxunkin ana mawatimai ibubis Dios nuku daewaxuniki. \v 28 Ja inun, Diosun Moisés yusini jancha chibain pepakatsi ibiai Diosbe jatunabu janchaxunikabun kanemisbuki. Januxun Diosun jawen yunuti inun jawen nemati yunu keyunixun jawen bake yubakin katukin nukunabu Diosbe janchaxunika binua pepajaida jau ipakexanun jakidi yubakatan katuniki. \c 8 \s1 Diosun Jesúswen yuba bena pejaida wanikiaki, na janchadan \p \v 1 Nun jaska jakidi janchaidan, nuku Diosbe janchaxunika binua nun ja shinan kaya waidan, nai anu jawen ibu Diosun tsauti yusiudi nuku tsauxunaki. \v 2 Janu Dios jiwea anua Diosbe nuku jabi janchaxunika kayabi jawen daya akidan, jaska jatu yusinmaniwen taexun jatun yusian nun ikunwaiin. Chanima Diosbe nuku janchaxunmistun jatu dasibi binutan januxun tsuan ana ichakawatima anu Diosbe xanen ibukin janu Dioski nukuti kayabi Diosun besti ani anuxun nuku inun jawen Epa Dios daewakin nuku jaibunamemaikiki, ana sinatamamadan, junibun Templo wama ini anuxunan. \v 3 Ja inun, Diosbe jawenabu janchaxunika tibidan, Diosun jatu katukubainmiski, jau jabun jatu medabewakin jawen Dios daewati yuinaka inankuiainbu jau jabun kuaxunkubainunbunan. Jakia Jesucristo nuku janchaxunika inun ikadan, jawen yudawen jawen jiwea yaushiama jawen Ibu Dios nuku daewaxunun ika nuku mawaxuniki. \v 4 Jamen nenu mai anuxun Diosun jancha Moisin yusini chibankin Diosbe nukunabu janchaxunikabun chaxuwan bake inun ina awa tesenxun kuakin ma jatu menu keyuxunkubainmisbuwen taeadan, nukun Xanen Ibu Jesúsdan, jania Diosbe nuku janchaxuntiduma ikeanaii. \v 5 Ja inun, jaska Mati Sinai anuxun Diosun nai anua tadi inun bichi jiwe dami Moisés uinmashina Moisin jatu amanun ikaya januxun Diosun Moisés ana yuikin: \q1 “Uindawe. Jaska mati anuxun en mia uinmashina keska ja itsa jatu amaxanwen”, \m aniwen taexun Diosun Moisés uinmani ja kayabima ja itsa uinmani keska ja Israelbu jawenabu Diosbe janchaxunikabun chibankin akubainmisbuki. \v 6 Jakia Cristo nuku janchaxunika kayabidan, ja jawen Epabe nuku janchaxunkin nukukididi shinain nukuwen dabanan Dios jakidi yuba bena pejaida ana tsuan betsa watima waniki, jawen taexun jawa kanetima chanima yuba mestenwankinan. \s1 Ja dukun Diosun yubani yamawai kai ana bena yubaxanaikidi janchanikiaki, na janchadan \p \v 7 Janua ja dukun yubani pepajaidaken jawen yubati jancha ja kachu Diosun ana yubama ikeaniki. \v 8 Jakia ja yudabu Diosun uian jawa jawen yunuti pe chibanbumaken januxun jatukidi jawen yuixunika Diosun Jeremías yuikin: \q1 “Diosun yuikin: Jawatianda Israelbu inun \q1 Israelin bake betsa Judán bababube \q1 en jatube yubakai benaxanaii. \q1 \v 9 Na jaskakidi jatube yubakaidan, \q1 ja baditian jatun xenipabu Egipto mai anu jiweabu \q1 en kushipawen en jatu tsekabidankin iweni keska \q1 ja shinanwen en jatu ani keska en wama ixanaii. \q1 En jabu jatu yubani ea chibankin pewabumawen taexun \q1 en ma jatu jeneaki, iniki, Xanen Ibu Diosdan. \q1 \v 10 Jamen janu jatiada Israelin bababukidi en ana jatukidi yubakaidan, \q1 eska en ixanaii. \q1 Jatiada jaska en jatube yubakai benaidan, \q1 ana bemakis en jancha en jatu yunuamaki. \q1 Janua janu jatuki dasikatsi jatun buxka anu en jancha mistukin \q1 jatun juinti bena watan en jancha jatuki kenea keska en waxanaii. \q1 Januxun jabun mekenika Dios ea en ikaya \q1 jabu enabu bena medibi kayabi ikubainxankanikiki. \q1 \v 11 Jatian en jatu jaska waken \q1 en jatun mekenan Dios dasibibun unanxankanikiki, \q1 xanen ibujaidabu inun jawaumabundidan. \q1 Dasibi jabun ma ibubis ea unan keyuaibun \q1 tsuabunda jawen jaibuaibu inun jawen betsabu ekidi jatu shinanma ixankanikiki. \q1 \v 12 Jatun chakabu jatu buaxuntan \q1 en ana jaska jatukidi shinanma ikunkainxanaii”, \m aka jawenabu yusintan Jeremíasin nukudi kenexuniki. \v 13 Janua jawen yubati jancha benakidi Diosun Jeremías jancha watan shinain: “Ja dukun en yubati jancha xeni en anidan, ana ikama ixanikiki”, ikin ana atimawakin shinankin: “Bena en yunuaya ja dukun en yununi xenikunkaini yamai kaikiki”, iwanan, Diosun shinaniki. \c 9 \s1 Dios daewati pe bexmaskidi Diosun Moisés yunua jatu amayunikiaki, na janchadan \p \v 1 Jaska inun, Diosun Moisés ja dukun yubakin yunukinan, na mai anu ja jiwe medanxun jaska wakin Dios kenwankin daewakubaintidubu jatu amaniki, jaska wakubidanibu inun natian nuku axunmisbudan. \v 2 Janu jaki Dioski nukuti tadi jiwe wanibukidi ana matu shinanmanun ninkakanwen. Ja dukun tadi jiwe nakentan tadi puntenibu anudan, janu jawen mabu betsa ja dukun taeaki, jawen chi ketin inun jaki misi manchinti tapu medibi janu misi mania Dios kuaxunti jayaki, jawen kenadan: “Medibi dintuki”, anibukiaki. \v 3 Janua ja kachu tadiwen pakea betsa unudi ja xaba dintu betsadan, jawen kenadan: “Janu Dioski nukuti medibijaida dintuki”, anibukiaki. \v 4 Ja dintu medanan, jabianuxundi jakixun ininti kuati oro mane chi tapu jayaniki. Ja inun, jawen Diosun yubani jancha aduti bau medibijaida oro jaswen dasibi bepukin keyua jayanikiaki. Ja medan oro mane shumuki janu tsua jiweabumanuxun Diosun jatu inankin jatu pimapauni maná dudu inun, Aarónen mestenti dami jukuin juani ji inun, mishki tude sapa dabeki Diosun yunuti inun jawen nemati 10 jancha keneni jati jayanikiaki. \v 5 Janua jawen unanmati aduti bau mamaki Diosun kushipa unanmati nai tsuma itsa dami dabe besun dabetan jawen peiwen jawen jatuwen nuiti bau beputi achimanibukiaki. Dios kenwanti mabukidi jatis en matu yusinyuaii. \p \v 6 Januxun jawen Dios kenwanti mabu jaska pewatan Dios kenwain xaba tibi janu dukun medibi dintu besti anu Diosbe nukunabu janchaxunikabu jikipaunibukiaki, kenwankin Dios yuinaka menuxunkinan. \v 7 Jakia ja kachu medibijaida dintu anu año tibi xaba bestichaitian bestiwai Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu binua besti jikikin ibubis kanediamiswen taexun yuinaka jimi buxun jawen nuiti bau beputiki jimi basha basha akin Dios daewayupaunibukiaki, jawen chakabu inun jawenabun chakabu Dios jakimawakin jau ana jatukidi jaska shinanyamakubainunan. \v 8 Na jaska wakubainibudan, natian Diosun Yushin Pepatun ja jaska wakubidanibu keska xabakanxun kenwankubidanibu nuku unanmaikiki. Jabiaskadiai ja bai chibain Dioski nukuti medibijaida anu tsua jikiama ipaunibuki, Jesucriston nuku bepenxundiamawen taeadan. \v 9 Ja inun, jawen Dioski nukuti tadi jiwe anuxun jawen daewati bexun inanbu jatu kuaxunkin keyubiaken tsuan shinan pewakin keyuama ipaunibuki. Jaska wakinan, jawen nun unantidubu apaunibuki. \v 10 Ja inun, jawen yubati jancha bena Diosun yuidiama jaska wakin jau pixanunbun inun, jaska wakin jau nuxuxanunbun inun, jaskai pepai jau dachukixanunbun yusinkin jatun yuda bestikidi Diosun jatu yununi jawen jatu medabewayuniki. Jakia natian na jabias jancha chibankin tsuan ibubis jatun shinan mekekin pewatidubumaki. \s1 Dios daewati pejaida Cristo inikiaki, na janchadan \p \v 11 Jakia Cristo na mai anu ma iwaniki. Eskatian jadan, nukun Xanen Ibu Diosbe nuku janchaxunika binujaida jaska Diosun yuba bena nuku inaniwen nuku mekekubainikiki. Janu Cristo jikinidan, na mai anuxun junibun jiwe wani keska anu jikiama jakia jaskadada ma jadi Diosun pewaxuni anu jikitan jadia nuku Diosbe janchaxuni jawa apaunibu keska wama jatu binua pejaida kaneisma nuku ixunkunkainikiki. \v 12 Cristo ma nuku jikixuntanan, jatun nuku yuinaka jimiwen Dios daewaxunun ika ikama iniki. Jakia nukun chakabuwen taea nuku mawaxuni besti wai ana mawatimai jawen jimi jabakin jau Diosun nukun chakabu buaxuntan nuku kupiyamaxanun Dios bebun jikitan nuku daewaxuniki, jawen jiwepaketi pe nuku waxunkinan. \v 13 Chanima Diosbe nukunabu janchaxunika dayakin ina awa bene inun chaxuwan jimi basha basha akin inun ina awa bake yuxan menua jawen mapu unpaxki mutsaxun ja mapu pae watan jatuki basha basha adiakin tsuabunda chakabu washina jawen chakabu tuxkuakin ana jawenabubetan tadi inun bichi jiwe inun chipu Templo anuxun ana Dios kenwantidu wakin jatu pewakubainkanikiki, bemakis besti wakinan. \v 14 Jaska wapaunibu pebia jaska binumakin Criston jawen jimi jabanidan, kushipa paejaidaki. Jaskaken Diosun Yushin niti ismatun medabewaya inankuinti jawa chakabu jayama keskakin Jesucristo ma ana bestenkin Dios nuku daewaxuniki. Mawai jawen jimi jabaniwen taea natian nukun shinan chakabun nuku kanemakin jawen nuku tenanmis nuku buaxuntan nukun kupiti bitan jiwekuian nuku inankin pewaniki, Jamebi Jiwemis Dios besti duawai ja dayaxuni nun jiwexunkubainxanunbunan. \s1 Natian Jesucristowen taea yuba bena nun jayakiaki, na janchadan \p \v 15 Tsuabuda Diosun jatu katunibu jabun jiwekuian ikibi ika bixanaibu Diosun jatu yubani jaska Jesucriston pewanun ika dasibibu mawaxuntan unudi Dioski inun yudabuki janchaxunikai dasitan, jaskatan Diosun yuba bena pewakin jawen taexun nukun chakabu nuku buaxuniki, ja dukun yubani jancha chibanma nun kanei nun chakabukubainmisbu nuku pewaidan. \v 16-17 Jaska inun, jawen mabu paxkakin jawenabun jau ibu waxanunbun yuda mawadiama ibubis jawenabuki tanakin janchawen kasmai kenewen amisbuki. Jakia ja mawadiamaken jawen yubaka jancha chibankin jawen mabu ibu watidubumaki. Jakia ma mawaken jaska bebunkidi yubakaima ibu watidubuki. Jaska keskai Jesús nuku mawaxuntan ana besteniwen taea jaska Diosun nuku yubani nun ma jayaki. \v 18 Chanima Diosun ja dukun yubanidan, yuinaka ina tesean jimiwen jawen dukun jatu unanmati taewamakin jatu yununiki. \v 19 Jaska inun, Diosun yunuti jancha tibi inun jawen nemati jancha tibi Moisin jawenabu dasibi yusinxun jatu kenexuntan, chipu chaxuwan dani tashipa wa ni peiyabi tsumaxun ina awa bake jimi inun unpax nexua pukutantankin Diosun jancha una bashatan jawenabu basha basha akin \v 20 jatu yuikin: “Matu yuinun ninkakanwen. Na jancha en matu yuixuwen Diosun matu ma yubaxuki. Ja inun, na jimidan, jawen Diosun matu yubaxu shinanmati jimiki”, atan \v 21 Moisin jatu jaska watan jabiaskadi wakin medibi wakin janu Dioski nukuti tadi jiwe inun jaki Dios kenwanti mabu dasibiki Moisin ina awa bake jimi basha basha akin keyunikiaki. \v 22 Diosun Moisés jawen jancha yununiwen taeadan, mabu inun tsuabuda Diosuna wakin jatu medibi wakinan, jimi jabama jatun chakabu buatiduma inikiaki. Jakia Diosunabu medibi jatu wakinan, jatun chakabu buaxunkin jimi jabai bestiwen atiwakin yununiki, Moisinan. \v 23 Jaskawen taexun chanima jimiuma tsua medibi itidumawen taexun yuinaka midima detekubainpaunibuki, jatun chakabu ana Diosun shinantima wamakinan. Jakia jaska wakinan, jaska chipu Jesucriston nukun chakabu nuku buaxunxanai ja binumakin ja kayabima mawakin ja keska wakin akubainibuki. \s1 Jabun ikunwanxanaibun chakabu buanun ika Cristo nuku mawaxunikiaki, na janchadan \p \v 24 Janua janu Dioski nukuti tadi jiwe junibun na mai anuxun anibu anu Jesucristo jikiama, jakia nai anu janu Dioski nukuti kayabi anu jikinixun Dios bebunua natian nuku janchaxunkin Jesucriston nuku ea axuinkiki. \v 25 Ja inun, Aarónen bababu Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu binua año tibi dayaidan, jimi betsabu bui jikitan Dios inankin Dios uinmai janu medibijaida anu jikipaunibu keskai Criston jawen jimi buxun inankin basha basha akubaintima iniki. \v 26 Cristo jaskatianidan, mai damiwakin taewaitian nukun chakabu buanun ika mawani nuku mawaxunpakei ikeanaii. Jakia badi jawen jeneaitian jaska Epa Dios jakidi yubakani natian jawen jancha chibankin nukun chakabu nuku buaxuni mawakin jawen yuda jawen ibu nuku inanxunkin nukun chakabu buaxunun ika Cristo bestiwai taxnitan mawaniki. \v 27 Yudabu dasibi besti wai mawamisken januxun chipu Diosun jatu unanti waxanikiki. \v 28 Ja inun, Cristo jaska keskadiai jawen jiweawen besti wai mawadiakin Dios nuku inanxunkin nun jabun ikunwanxanaibun ichapabun chakabu nuku buaxuniki. Chipu ana ja kachu Cristo juidan, ana chakabu pewatanun ika juama jakia nun jabun manaka bestiabu nuku paxa watan mekenun ika ana juxanikiki. \c 10 \s1 Diosun Moisés jawen jancha yununidan, ana jawen jatu pewatidubumakiaki, na janchadan \p \v 1 Janua Diosun jatu yubani Moisin jatu yusinpauni jawen yubati bena jaska jawen besu taxnimaxanai jawen bemakia unanmati besti iniki, jaskaida mawaida kushipa ja kayabimadan. Jaskaken Diosun jancha Moisin yusiniwenan, tsuabuda dasibi pepatidumawen taea badi tibi jabias daya chaxuwan bene inun ina awa bene tesenxun kuakin keyuxunpakebiakin Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu binuatun nukunabun jatun shinan jatu betsa wamakin dasibi jatu pewakin keyuxuntidubuma ikubidanibuki. \v 2 Chanima Diosun jancha kushipa jayatun jatun chakabu ma pewaken jabun shinan ibubis ma pe mekinan, ja yuinaka menukin Dios inankubainaibudan, jenekeanibuki. \v 3 Badi tibi chaxuwan inun ina awa tesenxun jatu kuaxunkin Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu binuatun jatun chakabu ana jatu shinanmakubainmiski. \v 4 Jakia yuinaka mawa jimiwen jatun shinan chakabu pewakin jatu buaxuntidubumaki. \s1 Jesucristo mawakin Dios nuku ma daewaxunikiaki, na janchadan \p \v 5 Jaskaken Jesucristo mai anu dami taxnimaxun yudabu yusinkin taewakatsi jawen Epa Dios yuikin: \q1 “Epaan, yuinaka inun xachi bimi dudu kuaibu besti \q1 min ana bechipaiamaki. \q1 Jaskaken min shinanwen en akubainxanun \q1 juni kuin yuda min ea inaniki. \q1 \v 6 Ja inun, jatun chakabu buakatsi ikin inankuin buxun \q1 jatun chakabu buaxunkin jatu kuaxunaibu \q1 min ana jaska bechipaiamaki. \q1 \v 7 Jaskaken eska unantan jaska ekidi kenenibudan, \q1 min shinanen besti anun ika en ma taxniaki”, \m aniki. \v 8 Ja dukunan, Diosun Moisés jatu yusinmani keska abiakin kaneaibuwen taexun Diosun jatun inankuin inun jatun chakabu buaxunkin jatu menu keyuxunbiakubainaibun Diosun ana bechipaiama inun benimama ikunkainaya \v 9 Jesús juxun yuikin: “Jaska min shinanen besti anun ika en ma taxniaki”, ikin jawen Dios daewati xeni jawama wakin keyutan jawen Dios daewati bena jamebi jawen jiweawen nuku bena waxuniki. \v 10 Janua Diosun shinan besti chibain bestiwai jawen yuda Dios inain nuku mawaxuntan ana besteniki, ana betsatian mawatimaidan. Jaska wakin Jesucriston Diosunabu nuku wakin ma nuku medibi waniki. \p \v 11 Jaska inun, jatun chakabu jatu buaxunun, iwanan, inankuin betsa betsapa Dios inankin jabias bestikima yuinaka kuai bikamisbuki, jaskawen jatun chakabu tede akin keyutidubumabia Dioski nukuti Templo jemaintin anu dayakin badi tibi nukunabu Diosbe janchaxunikabun jabiawens daewati wakubainmisbuki. \v 12 Jamen Jesucristo ikidan, jabun nun ikunwanxanaibu nukun chakabu nuku buaxunun ika besti ja bestiwai cruzkia nuku mawaxuntan ana ipatimai bestentan jawen Ibu Diosun yusiudi januxun betsabu binuan besti natian ma tsauaki, janua nuku janchaxunkunkainxanaidan. \v 13 Jadixun tsuabunda Cristo danain jaki sinataibu Diosun jatu maemamakin jawauma jatu waxanai manayui Jesucristo tsauaki. \v 14 Jesucriston jawen jiwea besti wakin Dios inankin ma dasibi pejaidawai mawaniwen taea tsuabuda Diosun ma jatu pewani ma medibi jiwexunkanikiki. \v 15 Diosun Yushin Pepatun betsa watimawakin jawen yuixunika Jeremías yuikin yubai: \q1 \v 16 “En Yavé Diosun jatu yuikin: \q1 ‘Janu jatiada Israelbukidi en ana jatukidi yubakaidan, \q1 eska en ixanaii. \q1 Jatiada jaska en jatube yubakai benaidan, \q1 ana bemakis en jancha en jatu yunuamaki. \q1 Janua janu jatuki dasikatsi jatun buxka anu en jancha mistukin \q1 jatun juinti bena watan en jancha en jatuki kenea keska waxanaii’ ”, \m iwanan, ana ja janchakidi yuikin: \q1 \v 17 “Jatun chakabu jatu buaxuntan \q1 en ana jaska jatukidi shinanma ikunkainxanaii”, \m Yavé Diosun ea washinaki, aka Jeremíasin ninkatan nuku kenexuniki. \p \v 18 Ma nukun chakabu pewatan nuku buaxuniken ana tsuan jatun chakabu buanun ixun yuinaka ana tesenxun jau ana jamen yuinaka kuayamakubainunbunwen. \s1 Dios yubakaniki jaki dasi kakatsi chintuntimakiaki, na janchadan \p \v 19 En betsabu inun en puibuun, jaskawen taea Jesucristo nuku mawaxunkin jawen jimi jabawaniwen taeadan, natian jawa dateama Diosbe janchanun ika jawen dintu medibi anu jikiai keskatan nun jaki ma kematidubuki. \v 20 Ja medibi dintu anu janu besti wai jawenabu Diosbe janchaxunika besti jikibiakubainmisbun eskatian Jesúsun ja tadiwen bepunibu keska nuku bepenxunkinan, jawen yudawen mawakin ja medibi dintu bepunibu bepean keska waniki, jawen taea ja bai bena chibankin jawen kai nun Diosbe janchakubainxanunbun nuku axunkinan. \v 21 Natianan, nukun Diosbe nuku janchaxunika kayabi Dios bebun ma niaki. \v 22 Jaskawen taea nukudi Diosbe janchanun ika nukun shinan chakabun nuku mekemis ana mekemama unpaxwen chuki keskatan nuku juinti xunpintan chanima kayabi ikun kayabi wai Diosbe janchakubainankanwen. \v 23 Jabias mestenwantan shinan betsa betsapa wai chintuanma jaska nun ikunwankin yuiai besti manakakubainankanwen. Chanima Dios yubakanixun nuku axunxanikiki, kaneamadan. \v 24 Ja inun, nun jabun ikunwainbudan, medabenain bechipainamei pepai duanamekubainankanwen. \v 25 Ja inun, Diosun jancha tapin ichai jeneyamakubainankanwen, jaskai betsabu babui chintunkanikikidan. Jaskama betsabube medabenankatsis ikin jatu uinmakin jamakidi shinanbiabainaibun jatu beya wakin shinan chankanwankin jatu benimawakubainkanwen. Jatu jaska wakin ma Jesús ana jua kemai uinkatsidan, shinan chankanjaidai jatube ichai jeneyamakubainkanwen. \p \v 26 Ma Jesucristokidi unanti wakin chanima tapinbiatan jadatubunda jawa shinan betsa maewama ana nukunmebi chakabu mei atimapai juinti kushikin nun akaibudan, ana jawa betsawen Dios daewati nun jayamajaidakiaki. \v 27 Chintuntan nun jawen jiwei kaidan, Dios jatuki sinatakin jatu kupichakayamakin chi medan jatu menukin keyuxanai besti manakanikiki. Uindakanwen, mesekidan. \v 28 Nukun xenipabun Diosun Moisés yusian jancha ninkama chakabuwaibu dabe kasmai dabe inun besti jabias jakidi yui kaneabumaken jatu unanti watan jawa jatuwen nuiama kupikin tenanpaunibukiaki. Natian ja yununi mese jayayuaki. \v 29 Matubunan, shinankanwen. Tsuabun mexanimenkain, ja jawa jatuwen nuiama Diosun jatu kupichakayamaxanaidan. Jesucriston jimiwen jawen jatu yubani Diosun Yushinin jawen taexun jatu bechipaibia tsuabunda Diosun bakeki jamein jaki kaxekin jawen jimi jatu jabaxunbiani danankin ichakanikiki, jawen taea jabun ikunwainbu pepati wabianikenan. \v 30 Januxun Diosun jawen jancha yunui jamebi yubakai janchai: “Tsuanda matu chakabuwaya meyamaxankanwen. Emebi En Jiwemistun ja chakabuwaibu ean en jatu kupixanaii”, iniki. Ana betsa chani: “Yavé Diosun jawenabu unanti watan jatu manakuxanikiki”, adianiki. \v 31 Chanima jawada tibi chakabui ikaibudan, mese bexmaski. Jamen Dios Jiweatun jatu kupiai tibi ixanaidan, mese mepakekubainxankanikiki, jau jaki besti datekubainunbunwen. \p \v 32 Janu man Jesús ikunwankin taewaitian man ini shinankanwen. Jabun ikunwankatsi ikabuman matu bika tenemabiabu mestentan man binukubainyamaki. \v 33 Januxun jatidi matubi ichakin midimabun uiainbun bika betsa betsapawen matu memaibun janua betsabu ja nuitapaibube jatuki dasixun jen iyamai dateama man jatu medabewakubainibuki. \v 34 Jesúsunabu betsabu jatuki sinatakin bichiti jiwe medan jatu bichiabu nuitapaibuki man batantanaya matun mabu inun matun jiwe matu bianbun jawa yuiama benimakin matun jamapai jatu jenexunkin Dios kenwankin jawen mae pepa nai anu jawa chapuisma janu jiwei ikibi iki man kaxanai jaska man shinankubainyamaki. \v 35 Jaskawen taexun man ikunwainan, benuyamakanwen, man ma jaki chiti ika bika tenemiswen taexun matu ichapa manakuxanikiki. \v 36 Jamen matu akabumaki, bika tenemakinan. Jaska Dios yubakani jaska shinain keskawen matu akaibudan, dateama binui jawen mestenkubainkanwen. Man jaska tenekubainmisbuwen taexun jaska Dios yubakaniwen matu manakua chanima man uinxanaii. \v 37 Diosun jawen jancha yuixunika jancha wa jatu kenexunkin: \q1 “En jaskakidi yubakaidan, \q1 jawa manakubidanama jawaida iki juxanikiki. \q1 \v 38 Tsuabuda pepabunan, \q1 jaska en yubakai shinankin ikunwain jawen jiwexankanikiki. \q1 Jamen tsuabunda ja en yubakai ikunwankin \q1 mestenwankatsi ikama chintuainbudan, \q1 en ana jabuwen benimama ixanaii”, \m aka ninkaxun nuku kenexuniki. \v 39 Jaskaken betsabun Jesús chibain chintuainbu jabu Diosun kupiaya ea inun man ebetan Jesús ikunwain chintuanma nun chibankubainmisbudan, jawen paxai Diosbe nun jiwekunkainxanaii. \c 11 \s1 Jaskakin jatun xenipabu ichapabun Diosun jancha ikunwanpaunibukiaki, na janchadan \p \v 1 Diosun yubakati jancha chanima ikunwankin jawa uindiamabia jamapai tibi pepawen Diosun nuku duawaxanai jayakatsi jawa shinan betsa wama mesten besti watan nun manakajaidakubaintidubuki. \v 2 Nukun xenipabu ichapabun Diosun yubakati jancha jaya ja ikunwankubainaibuwen taexun Diosun jatun shinan unantan jatukidi pe shinain benimakunkainiki. \p \v 3 Jamen jawada nun uiain inun nun uintiduma dasibi mai inun nai anu damiwakinan, jawen jancha kushipawen besti Diosun damiwanidan, ikunwankin nun unankubainaii. \p \v 4 Ja inun, Adánen juni bake dabe Diosun yunushina jawen jancha Abelin ikunwankin chibankin jawen Dios kenwanti chaxuwan tesenxun kuakin keyuxunbiaya jawen betsa Caínen Diosun yunua jancha chibanma jawen bai anua yunu besti kuaxunkin Dios kenwanpaibiaya Abelin kenwanti besti Diosun bechipaikin jawen jancha ikunwain unain: “Juni pepaki”, anikiaki. Ja inun, Abel mawabianiken jaska ikunwankin tates taewatan jenebaini jabiawendi nun ikunwankubainxanun Diosun jancha Abelkidi kenenibu uinkin nun unandiakubainmiski. \p \v 5 Ja inun, Henoc juni pepatun Diosun jancha ikunwankin chibankin jeneama Diosbe jaibunamekin Dios benimawakubainaya jawenabu uinmamabainkin jau mawayamanun Henoc Diosun nai anu aininikiaki. Jaska kenenibu nun uinmiski. \v 6 Ja inun, tsuabunda Diosun jancha ikunwanbumadan, jaskatan Dios benimawatidubumaki. Jakia tsuabunda Dios jiwea jaya inun jatun jatu manakuxanai benakin jau ikun besti wakubainunbunwen. \p \v 7 Ja inun, nukun xenipabu Noén Dios ikunwanyan Diosun bebunkidi jaska waxanai idiama uianmabia juni pepakin Diosun yunuti chibankin jawen jawenabu paxawakatsi nunuti ewapa wanikiaki. Jaska Dios ikunwainwen taexun Diosun mekekin jawen pewen manakukin paxawanikiaki. Jabias jancha ikunwankin chibainwen paxakin yudabu mai jidabi anuabu Noén jatu kupinikiaki. \p \v 8 Ja inun, Abrahamnen Dios ikunwankin chibankubainaiwen taea Dios jabe jadia yubakakatsi ikin Diosun kena jawa jen iyamama ikunwainwen taea jawen mae jenei taxnikaini jani kai unanmabia ja mai pakea betsa anu Diosun inanxanai anu kanikiaki. \v 9 Diosun jaska yubaimawen taea jawen shinanen besti ikunwain ja mae anu chipu ibuwanunbadiai ja shinain nawa betsa keska jiweyunikiaki. Jaska jiweidan, tadi puntebaunkin jiwe watan jiwea akeakeniki. Jabiaskadiai jawen bake Isaac inun jawen baba Jacob ja Diosun jatu yubani ibuwaxanun ika jiwediakubainibukiaki. \v 10 Diosun jawen dami jawa kaneismatun ma jatu mestenwanxuni anu jadi jatu jiwemaxanai maewan Abrahamnen shinain na mai anuxun dukun mana taewanikiaki. \p \v 11 Ja inun, Abrahamnen ain kayabi Sara ma yuxabujaidakin bake bitidumabiaken Abrahamnen ikunwan besti ja dikabi ma ika kai mestebujaidabia Diosun medabewa bake wanikiaki, Dios jabe yubakaima padanma ja menexunxanai ikunwankubainyamawen taexunan. \v 12 Tsuan jaska watidumai Abraham anibujaidabiatun bake waima janua jawen bababu midimajaida bishiti inun ian kexa anu mashiti tsuan jati tanatiduma keska pajaidanibukiaki. \p \v 13 Jamen ja yudabu jaska Diosun jatu yubani jadi jiwediamabia ikunwan besti mawanibukiaki. Jakia Diosun yubani bebunkidijaidaxun ikunwankin besti shinain punu nukama manakakin jabun ibubis shinain: “Na nawan mai anu baii niyua keskakin Diosun mae pepa nai anua nun jadi kaxanai anu nun manakakunkainaii”, ikubainibukiaki. \v 14 Jabun jaska yuibiakin jatun mae kayabi bechidiama xabakabi ninkakin unanbiai jaskada dabanen ja mae manaka bestikubainkanikiki. \v 15 Jaska jatun mae anua benibu pe dabanen shinain ana jawendi chintunkeanibukiaki. \v 16 Jaskama ja mae pepajaida jawendua nun jaska uindiama chakabuma nai anu Diosun jatu yubayama shinain jabianus jiweyunibukiaki. Jaskaken jabu katuni Diosun ma jatun maewan pewaxuniwen taea Dios jatuki dakeama jatu shinain: “En jatun medabenan Yushinki”, imiski. \p \v 17-18 Ja inun, Abrahamnen Dios ikunwaniwen taexun Diosun jawen bake Isaackidi yubakin yuikin: “Isaacwen min bababu ichapa mia waxunxanikiki”, abianixun januxun ¿jaska ikun ea chibainmenkain? ixun unanti wa jawen bake Isaac Abrahamnen Dios inankin kua keyuxunun, iwanan, jawa yaushi jawen nuiama jawen bake bestichai iyui kanikiaki. \v 19 Jaska Diosun axuan uinkin jawen kushipakidi Abrahamnen tapiniki, Diosun mawabu bestenwantidukidi tapinkinan. Jaskawen taexun jawen bake inankin Dios tenanxunbiai kaxun ana jawendi jawen bake jiwea chintunwanbidankin jawa wama ixu keska iwenikiaki. Jaska wakin Diosun kushipa jawen shinanmati xabakabi jatu unanmaniki. \p \v 20 Ja inun, Diosun jawenabu duawaxanai Isaacun ikunwankin jawen bake Jacob inun Esaú jancha pewen Dios jatu yukaxunikiaki. \p \v 21 Ja inun, Jacobun Dios ikunwain ma mawa kemaxun jawen mestenti tsumatan Dios kenwankin jawen baba Josén juni bake dabe jancha pepawen jatu duawakin yukaxundianikiaki. \p \v 22 Ja inun, Diosun Israelbu Egipto anua jatu taxnimabainunbadiai Josén ikunwain mawakin jawenabu jatu yuikin: “Nenua kainbainkinan, mai pakea pepa Diosun matu ibu wamaxanai anu en xau en bababun jau ea bununbadinunbunwen”, akin jatu yununikiaki. \p \v 23 Ja inun, Israelbu pajaidaibuwen taea Egiptonawa xanen ibu jatuwen datekin jatun juni bakebu kaian jau tenankubainunbun ixun jatu yunubiaimaken jawa dateama Moisin ibubun Dios ikunwankin jatun bake jawenduajaida kaianwen nuikin uxe dabe inun besti juneyunibukiaki. \p \v 24 Ja inun, Egiptonawa xanen ibu faraónen ainbu baken Moisés jene anu nunua nexetan ma yumewaimawen taea juni ewa Moisés jawen bake jatu wamakin jatu kenamakatsi ikama Dios ikunwainwen taea \v 25 Moisin katukinan, Egiptonawabun beya jatubetan mei benimai jatube chakabui jiwekatsi ikama jaska jawenabun bika teneaibube medabewai jatube nuitapakatsi jaska shinankin katunikiaki. \v 26 Januxun Dios ikunwankin jawada Dios yubakani manakin Egiptonawabun mabu pepa betsa betsapa Moisés inainbuwen taea Mesías Cristo ja kenwanma xanen ibu wabu jawen kentidu unanbiai xanen ibun jiwe anua kainkaini Dios kenwain jatun medabenan Mesías Cristo jawenabubetan manakai bika tenei yumanbiai manakuti pepa Dios anua jawa benuama inanxanai Moisin jaska katunikiaki. \p \v 27 Jaskaken Egiptonawabu xanen ibu jaki sintabiaya jawa jaki dateama Egipto mai pakea anua kainkainima Dios uintidumabia ikunjaidawakin shinan betsa wama ikunkainikiaki. \v 28 Ja inun, Diosun yunua ninkatan ikunwankin Moisin jawenabu Pascua besi jatu tates taewamakin misi xaxama inun chaxuwan bake nami xui jatu pimakin chaxuwan jimi jiwe tibi janu jikiti xui xexekaian jatu kepuxmakin keyuken Diosun nai tsuma debuwanikatun Egiptonawan juni bake iyuabu dasibi jatu debuwabiakin Israelbu jawa meama dunkebainikiaki. \p \v 29 Ja inun, Israelbu Egipto anua paxai bui Ianenwan Tashipa namakis paxkatan Diosun jatu bai wakin metu waxuna Diosun meketi kushipa ikunwain Israelbu pukei keyuaibun jakia Egiptonawabu jabias baiwen jatu chibanbaini pukediai jasai keyunibukiaki. \p \v 30 Jaska inun, Israelbun Diosun yunua ninkatan katan katankin xaba metutitian jatu dunkebaunaibun Jericó mae mishki ewapabuwen kenebaunibu di iki keyuaya Dios ikunwankin Israelbun jatu detekin maemakin yamawanikiaki. \v 31 Ja inun, jabianuadi Rahab ainbu jininipabia Dioski mesekin Israelin baba dabe unantinain buabu jatu itan medabewashinawen taexun chakabukubainmisbu Jericó anu jabe jiweabu jatu yamawakin Israelbun Rahab tenanma inibukiaki. \p \v 32 Matun xenipabun Dios ikunwankin Gedeón inun, Barac inun, Sansón inun, Jefté inun, David inun, Samuel inun, Diosun jancha yuixunika betsa betsapabun jaska wakubainibu ana en matu yuikatsi ibiakin jaska waxun en matu yui keyutidumaki. \v 33 Betsabun Dios ikunwankin xanen ibu betsabun mae mebinibukiaki. Betsabun Dios ikunwankin jatun mae anu xanen ibukin jatu pe jiwemakubainibukiaki. Betsabun Diosun yubaka jancha ikunwankin Diosun kushipa bitan jatuna wakubainibukiaki. Betsabu inu pubenbu anu yunukin jatu bichiabu Dios ikunwainwen taexun jawen kushipawen Diosun jatu nemaxuna jabu piama inikiaki. \v 34 Betsabu ichakawakin tenanun, iwanan, chi medan jatu putabu Dios ikunwankin jawen kushipawen chi nematan jawa menuama kainibukiaki. Betsabu nupe jawen detenameti bestiwen jatu detepananbun Dios ikunwainbuwen taea paxanibukiaki. Jaskaken juinti babubun ikunjaidawakin taewaibu Diosun jatu kushipa wakubainaya nawabun Diosun enabuki sinataibu detekatsis ikaibu maemakin jatu paxamanibukiaki. \v 35 Ja inun, betsadan, ainbu betsabun jatun bakebu mawa manukin Dios ikunjaidawaibu Diosun jatu bestenwanxunikiaki. \p Jamen juni betsabun Diosun jancha chibankubainaibuwen taexun jatuki sinatakin jatu ichakawakin jaska jabun bechipai keska biama paxama jakia mawa ana bestentan jiwea pepa bixanai shinain mawakubainibukiaki. \v 36 Ja inun, betsabun Diosun jancha ikunwanmisbu nuitapawakin jatu kaxewakin betsabu kusha kusha akin betsabu mane dispiwen nexatan jatu bichimapaunibukiaki. \v 37 Ja inun, betsadan, Dios ikunwainwen taexun betsabu mankanwen jatu tsaka tsaka akin jatu tenanpakeaibun betsabu jawen ji nisatiwen jatu mextekin nisanibukiaki. Dios jatu dananmakatsi ikin jamapai shadabu bika jatu tenemakin jatun nupe chaipawen betsabu jatu detekin tenainbun betsabu ichakawakin jatu nuitapawabu paxai jamakidi kakin chaxuwan bichi tadi besti sawea yumanjaidakubainibukiaki, \v 38 jabu jaskanu jiwetidubumabia mae chakabu janu tsua jiwetidubumanu buni yuinaka keskai mati tenanman tanpe anu jiwekubaunidan. Jaskai yumankubainaibun jabun jatu ichakawaibu jatu binujaidabiaken junibu chakabun jawa jatu kenwanma jatu danan bestikubainibukiaki. \p \v 39 Jaskabia jabun Diosun yubani shinankin ikunwainbuwen taexun jawen yubaka jatu uinmadiamabia Dios jatuki pechiama jatu unanti watan jatuwen benimakunkainikiaki. \v 40 Diosun jatu jaska wakinan, jaska yubakani jabu bebunxun besti akatsi ikama nukubukididi shinankin janus nuku xuku watan jaska yubakani pejaida nuku inankatsi nuku jatube ichawaxanikiki, jiwekuian anu nuku jatube jiwemakinan. \c 12 \s1 Jawen bake ikunwainbu Diosun jatu pewamiskiaki, na janchadan \p \v 1 Jaskaken nukunabun jabu dukuntun Diosun yubaka jancha ikunwankin bika betsa betsapa jatu tenemakin memabu jabuan jatun shinan nuku uinmakubainixun natian nuku uinkanikiki. Shinanankanwen. Nuku jatun itimaska wai inun jamapai chakabu tibitun nuku bexetidu jenetan beamabainkin jawada pepa Diosun nuku yubamis ja shinain kushipai dayaxunkin jeneyamakubainankanwen. \v 2 Cristo nuku ixuni jakidi dukun unankin shinankubainankanwen. Jabun nun ikunwainbu nun jaki chiti ikabu jatunan ma nuku pewaxunkubainikiki. Jaskawen taea Jesús cruzkia nuitapaidan, ja ichakawakin nuitapawaibu jawen dake shinanma nuku mawaxuniki. Jaskaidan, nuitapawabiabu mawakin binutan benima paepayabi jawen Epan xanen ibu tsauti yusiudi jabe xanen ibui tsauxanai unain iniki. \p \v 3 Ja inun, yudabu jatu medabewakin jatu uinmabia jabun ikunwankatsi ikama juni chakabubun Jesús ichakawabu yumanbiakin jawen Epan yunuti jancha Jesúsun jeneama ini jaska keska shinankubainkanwen, Jesús ikunwain punu nukai Diosun baiwen kabiai man bextekeyamakubainxanunbunan. \v 4 Ja inun, chakabu tibi binui man bika tenekubainai Jesús nuku ixuni keskai tsua man mawadiamaki. \v 5-6 Ja inun, nun jawen bakebu Diosun nuku yusini man jakimaii. Matun xenipabu xanen ibu unanepa Salomónen eska jawen bakebu yuikin: \q1 “En bakebuun, jaska Dios matuwen nuikin \q1 matu pewamis matu yuinun ninkakanwen. \q1 Diosun tsuabuda bechipaikin \q1 jawada bika tenemakin jatu kupimiski. \q1 Ja inun, tsuabuda Diosun jawenabu wakin \q1 jatun chakabu jatu unanmamiski, \q1 nun ana ayamaxanunbunan. \q1 Jaskawen taexun jawada bikawen Diosun matu unanmai dananyamakanwen. \q1 Ja dikabi, matu kunyan akaya \q1 punu nukadiayamakanwen”, \m jatu jaska wapauni na jancha jakimayamakanwen, Diosun jabias matu ana yuiai keska shinankinan. \v 7-8 Ja inun, juni dasibibun jatun bakebu bechipaikin yusinkin jatu pewamiswen taexun: “En bakebu pewanun”, iwanan, jawada bika Diosun matu tenemakin matu pewaikiki, matu besti pewamadan, jakia ikunwainbu betsa betsapa jabiaskasdi jatu wakinan. Jamen bika tenemakin Diosun matu pewama man jawen bakema keska itiduki, bake ibuuma keskaidan. \v 9 Ja inun, nun juni ewadiama nukun ibubun nuku yusinkin nemajaidakin nuku tapinmakubainibuki. Jatun yusian bikabiaken tapinkin nun jatu bechipaikubainibuki. Jakia jaska nun wani binukin nukun Epa Dios nai anua bechipaikin natian jawen jancha ninkakubaini nun jabe jiwexanaii, jawa chakabuwen nuku kupiamadan. \v 10 Na mai anu nuku jiwemakin yumewakin nukun ibubun yusinkin bika tenemakin nuku bexmas pewayunibuki. Jakia nun Diosunabu medibi wakin nuku pewakin bika tenemakin Diosun shinanmis keska chanima nukundi nun shinankubainunbun Diosun nuku pewakubainmiski, nuku ja keskadi wanun ikadan. \v 11 Ja inun, chanima Diosun pewakin kupiai xuama mebiatan chipu jakimatan januxun jawen yusian pepa tapinkin jawen jiwea unanuma pe jiwekunkainai unantidubuki. \p \v 12 Diosun pewati yusian bikabiaken ana mestein kushipakin ana Dios kenwain matun meken meshantan danti ixun kenwankin jeneyamakubainkanwen. \v 13 Ja inun, Jesús ikunwain jawawenda bika teneaibu punu nukai jau chintunyamanunbun jaska Diosun bechipaiai yusinkin bai kayabikidi jatu pe unanmakubainkanwen. \s1 Diosun jancha danainan, mesejaidakiaki, na janchadan \p \v 14 Ja inun, tsuabuda dasibibube man unanuma jiwekatsis ikaidan, nuikipakin dasibi nukun Xanen Ibun yusian chibain pepa besti jiwekubainkanwen. Jamen man pepai jiweismadan, jaskatan nukun Xanen Ibuki dasitan man jiwetidubumaki. \v 15 Tsuabuda Diosun inankuin pepa dananma jau jayai keyununbunwen. Jamen jaskama tsuada man juinti sinayadan, sika tacha paepa keskatun jatu daunkin akawakin yudabu man jatu dananmatiduki. Uindakubainkanwen. \v 16 Matunan, tsuada chutawen kemukin Diosun jawen pepa ma matuki tanabiani kaneyamakanwen. Jaskakin Esaún Dioskidi shinanma piti bestiwen kemukin shinankin jawen betsa maxkubiaken jawen piti pinun, iwanan, jaska iyuatun pepa bimis inaniki, jawena benukinan. \v 17 Jamen Esaún chipu jawen epa yuikin: “Min bake iyua besti eadan, jau Diosun ea duawaxanun Dios ea yukaxundiawe”, atushia jakia jawen bake maxku Jacobun jawen epa Isaac padan dama Dios yukaxunkin menetan jawen epan jaska waxun Esaú ana jawawen pewatima nemabia kaxajaidakin Esaún ana yukabia jawen epan jawen yuba jaska waxun ana maewaxuntima inikiaki, jaska matubun man unanain. Man chipu jaskadiatidubuki. Uindakubainkanwen. \p \v 18 Nukunabu Israelbu chaimaxun uinibu keska ma jaskamaki. Jatukidi ana matu yuinun ninkakanwen. Jabunan, mati ketia jede ji ikai tsuan metiduma iniki. Ja inun, meshu medan inun niwe kushipa xunku ikai anu mapunibu keska man jaska keskamadiki. \v 19 Ja inun, trompeta chan ikai ninkama jawa Diosun jui kainyain ninkamadi inibuki. Jamen jabuan ja jui taxniai ninkakin jau ana janchayamanun nemakin ea anibuki. \v 20 Jaska Diosun xabakabi jatu yuia jawenabu Moisin nemakin: “Tsuada jawen mati anu paiken jau mawanun mankanwen tsaka tsaka akasmakin chachitiwen pupe akin jatu debuwakanwen, inabu inun yudabudan”, akin jatu yuiai ninkai jaska tenetidubuma inikiaki, ja yunuti mesewen taeadan. \v 21 Diosun jawen kushipa taxnima mesejaida uiainbun jabiaskadiai Moisin jatu yuikin: “Eadi datei en saki saki ikaii”, inikiaki. \p \v 22 Matudan, nukun xenipabu na mai anua Dioski nukua datenibu keskama chanima kayabi Mati Sión inun Dios jiweatun maewan Jerusalén pepa chaxa chaxa ikai nai anu janu jawen nai tsumabu janu jaki dasia tsuan jati tanatiduma jabun Dios kenwainbu jaskabu anu man ma ikunwain jaki kemaki. \v 23 Jabu dukuntun Dios ikunwain jawen bake ikubainibu ma jatun kena nai anu jatu kenexun netani ja yudabu Dios jiwexuni pemisbu jatun yushin Dios dasibi pewanikatun ma jatu jawa chakabuma wayama Dios dapi ma jaki kemani mapuabu nun shinaiin. \v 24 Ja dikabi Jesúsun jawen yuba bena nuku waxunkinan, mawai jawen jimi jabakin Abelin jimi binuniki, jawen taexun Diosun nukun chakabu nuku buaxunti wakinan. Jamen Abelin jimidan, jawen taea Dios sinatai jawen yupukunaniki, tsuan chakabu buatimadan. \p \v 25 Ja inun, Mati Sinaí anuxun Diosun jawen yunua jatu yuibia ninkama jawen kupiti paxama inibuki. Ikis nai anuxun Diosun jawen bakebetan nuku yusiain jaskanibu keskakin nun ninkama nukudi nun jaskatan paxatidubumawen taexun jawada Diosun nuku unanmai jaki pechitan dananma uindakubainankanwen. \v 26 Ja inun, jatu yusiaintian jawen juiwen Dios jiwemistun mai pacha sakumatan chipu ana jatu yubakin: “Ana bestiwakin mai inun jawada nai anua dasibi en ana pacha sakumaxanaii, mai bestimadan”, jatu waimaken nuku kenexunibuki. \v 27 Jakidi yuikin: “Ana bestiwakin en axanaii”, inidan, ja mai damiwani anua jamapai tibi maewa akeaketan januxun jawada Diosun bechipai maewama jau betsama ipakexanunbun dasibi damiwani Diosun ana pacha sakumaya jawada Diosun mekekatsi ikama jamebi yamai keyuxanaidan, nun tapintidubuki. \v 28 Janu Dios xanen ibui jiwemis jawen xanen nuku janu jiwemaxanaidan, jawa maeama ixanikiki. Jaskaken Dios pejaida wakin kenwankin shinan chankanwankin jaki mesekin jawada jaska bechipaiai keska benimawakin axunkubainankanwen. \v 29 Nukun Dios kushipadan, chi keskaki, dasibi yamawakin keyutidudan. \c 13 \s1 Jaskakin nun Dios shinan chankanwantidukiaki, na janchadan \p \v 1 Ma jawen jenea yusian kene en matu bumai uinkanwen. Jesús matubetan ikunwainbube nui jeneama jatube bechipainamei duanamepakekubainkanwen. \v 2 Jaska besti shinankin jamapai pepa jakimama matuki bai beaibu itan jatu duawakin pimakubainxankanwen. Jabiaskadi wakin ikunwainbu betsabun Diosun nai tsumabu jawa unanma jatu pimakin uxanpaunibukiaki. \p \v 3 Ja inun, Jesús ikunwainbuwen taexun bichiti jiwe anu jatu bichiabu jatuwen pechiama jatuwen nuikin matu jabe bichiabu keska shinankin jatu medabewakubainxankanwen, jaskai nuitapaibu unankinan. Ja inun, jatu ichakawaibuwen nuikin jatu medabewakanwen, jabiaskadi matu waibu man metidu shinankinan. \p \v 4 Ja inun, chutanamebaunmisbu inun beneyabia inun ainyanbia chakabui kemumisbu Diosun jatu unanti watan kupia akeakexanaiwen taea tsuanda ikunwain ainyantan betsawen ana kemuama ja besti uin jaska man bechipainamedabeai mekei jabe jiwekubainkanwen. Beneyatandi betsawen ana kemuamadi ja besti uin jaska man bechipainamedabeai mekei jabe jiwediakubainkanwen. \p \v 5 Jaska inun, jawen mabu icha wanun ika peiwen kemuama jawada besti man jayawen benimakubainkanwen, Diosun nuku yubakin: “En matu putama inun en matu jenetaskama ixanaii”, iniwen taeadan. \v 6 Jaskaken ma nuku yubani jaska jaki chiti itan jawa dateama yuikin: \q1 “Yavé Diosun ea medabewamiswen taea \q1 jamapai tibiwen tsuabunda chakabuwanun ixun \q1 ea amanun ikaibu \q1 ‘En Xanen Ibun ea medabewaya en dateamaki’ ”, \m ikin jatu yuikubaintiki, dateamadan. \p \v 7 Jaska inun, Diosun jancha Cristokidi jabun matu yusinkin matu pe mekekubainkin matu shinan betsa wamanibuki. Jaskawen taexun jabun Dios ikunwankin chibankubainibu jaska jatun jiwea pepa akin jenebainibu shinankin matundi ikunwandiai jabiaskadiai jiwediakubainkanwen. \p \v 8 Ja inun, Jesucristodan, jawa maei betsaisma jabiaskaski, uatian inun, natian ikai inun, ipakexanaidan. \v 9 Jaskaken yusian betsa betsapa benawakin matu yusiainbu jatu jawa ninkayamakubainxankanwen. Jamen nun Dios shinankubainaibu nukuwen nuikin medabewakin nuku kushipa wamiski. Jakia jabu padananankin betsa kaya jatun beya pitikidi matu yusinkin bikawaibu jatu ninkayamakanwen, piti beya betsakidi chibankin matun juinti tsuan ana kushipa watidumakidan. \p \v 10 Ja inun, nukun chakabu buanun ika Jesús ma nuku mawaxuni nukubu nun jayabiaken tsuabunda judiobun xenipabun beya jenekatsi ikama yuinaka menukin jatun chakabu buanun ikaibudan, jamen akanikiki. Nukun medabenantun kushipa jayatidubumadiki. \v 11 Ja inun, Dios daewakin nukunabun chakabu jau Diosun buatan ana shinanyamanun Diosbe nukunabu janchaxunika xanen ibu binuatun yuinaka tesenxun jatun jimi medibijaida dintu anu buken janua jawen nami mae pekachuxun jawen yuda kuakin keyumisbuki. \v 12 Jabiaskadi wakin jawen jimiwen jawenabun chakabu Dios buamaxunkin nuku medibi pepawanun ika mae pekachu anuadi Jesús nuku tenanxunabudi nuku mawaxuniki. \v 13 Jaskaken Jesús anibu keska wakin nukudi nuitapa wakin dakewaibu ja bai Jesúsun nuku tatesxunbaini chibankin judiobun beya ana shinanma nuitapabiai dakeama ikubainankanwen. \v 14 Jaska inun, na mai anu nun jiweyuadan, mae putatimai jas ibua jawen nui nun janus ipatidubumaki. Jakia Diosun maewan pepa ja yubani taxnimaxanai jaskawen nun jiwexanai shinan bestikin nun manakayuaii. \v 15 Jaskaken Jesucristo nuku mawaxuni shinankin jeneama nukun juiwen Dios kenwankubainankanwen. Jaska wakin nun Dios benimawatiduki, yuinaka kuapaunibu keska wakinan. \v 16 Ja inun, Dios shinan chankanwanun, iwanan, ana matun jamapaiwen nuiama pepakin ikunwain betsabuwen nuikin jatu medabewai jawada man jaya ichapa kasmai eskadabes paxkaxun yaushiama jatu inankin jeneyamakubainkanwen, jaska wakin Dios shinan chankanwankinan. \v 17 Ja inun, matu yusinkin mekekubainaibu jatun yusian ninkatan jatuki chiti ikin chibankubainkanwen. Jaska matu putama jawa juindukuanma mekekubainmisbu jabiaskadi Diosun unankin jatu manakumiski. Ja inun, jatun daya itimaska wama ninkajaidakin man jatu benimawakubaintidubuki. Jakia ninkama man jatu itimaska wakin man jawa tapinkin pewai kaintidubumaki. \p \v 18 Ja inun, Jesúsun jancha yusinkin nun pe chibanmis unankin dasibi pe jiwekin nun jatu pe uinmakubainunbun Dios dayuikin nukukidi ea axunkubainkanwen. \v 19 Ja inun, matu anu en ana chintunkatsis ikaiwen taexun menan Dios ea yukaxundikanwen, matu anu en jawaida kaxanunan. \s1 Diosun jau jatu duawakubainun yununikiaki, na janchadan \p \v 20 Nukun Xanen Ibu Jesúsun jimiwen Diosun yuba bena ikibi ika ma pewani jawen bake chaxuwan mekenika pepa keska nukun mekenan bestenwanitun unanuma jawen kushipawen nuku jiwemakubainkatsis ikikiki. \v 21 Diosun jaskakidi matu shinain yubakani jatun jau matu dasibi pewakubainunwen. Jabiaskadi wakin jaska bechipaiai keska wakin jau nuku amadiakubainunwen, Jesucristowen taexunan. Jaskaken nukun medabenan Cristo kenjaidawakubainankanwen. Jaskakidan. \p \v 22 En betsabu inun en puibuun, en kene chaipamawen en matu medabewakin benimawakatsis ikai jawa eki sinatama shinan pewatan uindakubainkanwen. \v 23 Ja inun, nukun betsa Timoteo bichiti jiwe anua ma taxnimashinabu en matu unanmaii. Jawaidakidan eki nukuaya jabe kaxun en matu bechimai kaxanaii. \p \v 24 Ja inun, matu yusinkin matu mekekubainmisbu inun Diosunabu matubetan ikunwanmisbu dasibidi en jancha en matu bumaii. Ja inun, Italia mai pakea anuxun ikunwanmisbun jatun jancha matu bumadiakanikiki. \p \v 25 Jaskaken Epa Diosun jau matu dasibi duawakubainunwen, jawen pepawenan. \p Jatiski, en janchadan.