\id MAT - - Cashibo-Cacataibo Scripture -Peru 2011 (DBL -2013) 
\h Mateo 
\toc1 Mateonëan 'a upí bana 
\toc2 Mateo 
\toc3 Mt 
\mt1 MATEONËAN 'A UPÍ BANA 
\c 1  
\ms1 I. USAI CA JESUS XUX 'IACËXA QUIXUN ÑUIA BANA (1-2) 
\s1 Jesusan 'unánpapan rara 'iá 
\r (Lc 3.23-38) 
\p  
\v 1 Jesucristo ax Davitan rëbúnqui 'aish ca Abrahamnën rëbúnquiribi 'iacëxa. Jesucristonën raracama ca ënë unicama 'iacëxa:  
\v 2 Abraham ax ca Isaacnën papa 'iacëxa. Isaac ax ca Jacobnën papa 'iacëxa. Jacob ax ca Judá 'imainun aín xucë́antun papa 'iacëxa.  
\v 3 Judá ax ca Fares 'imainun Zara aín papa 'iacëxa, Tamar atun tita 'imainun. Fares ax ca Esromnën papa 'iacëxa. Esrom ax ca Aramnën papa 'iacëxa.  
\v 4 Aram ax ca Aminadabnën papa 'iacëxa. Aminadab ax ca Naasonën papa 'iacëxa. Naasón ax ca Salmonën papa 'iacëxa.  
\v 5 Salmón ax ca Booznën papa 'iacëxa, Rahab aín tita 'imainun. Booz ax ca Obednën papa 'iacëxa, Rut aín tita 'imainun. Obed ax ca Isaínën papa 'iacëxa.  
\v 6 Isaí ax ca David, axa 'apu 'icë, aín papa 'iacëxa. David ax ca Salomonën papa 'iacëxa, aín titax ca Uríasnëan casunan xanu 'iacëxa. 
\p  
\v 7 Salomón ax ca Roboamnën papa 'iacëxa. Roboam ax ca Abíasnën papa 'iacëxa. Abías ax ca Asan papa 'iacëxa.  
\v 8 Asa ax ca Josafatnën papa 'iacëxa. Josafat ax ca Joramnën papa 'iacëxa. Joram ax ca Uzíasnën papa 'iacëxa.  
\v 9 Uzías ax ca Jotamnën papa 'iacëxa. Jotam ax ca Acaznën papa 'iacëxa. Acaz ax ca Ezequíasnën papa 'iacëxa.  
\v 10 Ezequías ax ca Manasésnën papa 'iacëxa. Manasés ax ca Amonën papa 'iacëxa. Amón ax ca Josíasnën papa 'iacëxa.  
\v 11 Babilonia cacë nëtënu judíos unicama bëtsi non buánti 'urama 'ain ca Josíasnën Jeconías 'imainun aín xucë́ncama bëchiacëxa. 
\p  
\v 12 Babilonia nëtënuxun ca Jeconíasnën Salatiel bëchiacëxa. Salatiel ax ca Zorobabelnën papa 'iacëxa.  
\v 13 Zorobabel ax ca Abiudnën papa 'iacëxa. Abiud ax ca Eliaquimnën papa 'iacëxa. Eliaquim ax ca Azornën papa 'iacëxa.  
\v 14 Azor ax ca Sadocnën papa 'iacëxa. Sadoc ax ca Aquimnën papa 'iacëxa. Aquim ax ca Eliudnën papa 'iacëxa.  
\v 15 Eliud ax ca Eleazarnën papa 'iacëxa. Eleazar ax ca Matanën papa 'iacëxa. Matán ax ca Jacobnën papa 'iacëxa.  
\v 16 Jacob ax ca Josénën papa 'iacëxa. José ax ca María an Jesús, Cristo cacë, a tuua, aín bënë 'iacëxa. 
\p  
\v 17 Abraham ax ca judíos unibunën rara 'iacëxa. An bëchicëxun aín bëchicënën canitancëxun bëchipacëxun aín bëchicënënribi canitancëxun bëchipacëx anuax cuanx Davidnu sënën ca Davitan chaitiocëcama catorce 'iacëxa. David an bëchicëxun aín bëchicënën canitancëxun bëchipacëxun aín bëchicënënribi canitancëxun bëchipacëx anuax cuanx anun Babilonia cacë nëtënu judíos unicama buan nëtë anúan Jeconías bacë́an, a nëtë sënën ca Jeconíasnën chaitiocëcama catorce 'iacëxa. Jeconías an bëchipacëxun aín bëchicënën canitancëxun bëchipacëxun aín bëchicënënribi canitancëxun bëchipacëx anuax cuanx anúan Cristo bacë́ncë nëtë sënën ca aín chaitiocëcama catorce 'iacëxa. 
\s1 Jesucristo bacë́an 
\r (Lc 2.1-7) 
\p  
\v 18 Ënë menua Jesucristo uti ca ësai 'iacëxa: María ax ca Josénën binuxun 'unánti ocë xanu 'iacëxa. Josébë biranancëma pan 'aish ca Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan sinanënshi 'imicëx tuñu 'iacëxa.  
\v 19 José ax ca upí uni 'iacëxa. Usa 'ixun ca unínma chanioia quixun unin 'unánunma María ënti sináncëxa.  
\v 20 Usoquin sinántancëx 'uxun ca Josénën namáquin Nucën 'Ibu Diosan xucë aín ángel achúshi isacëxa. Iscëxun ca cacëxa: 
\p —José, Davitan rëbúnqui, cana mi cain. Maríanën tuá ax ca Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan 'imicëxëshia 'icë 'icën. Usa 'ain camina timaquinma min xanu 'inun María biti 'ain.  
\v 21 Ax ca tuá achúshi bacë́nti 'icën. Bacënia camina min a tuá Jesús caquin anëti 'ain. Ainshi ca uni aín 'ucha tërë́nquin Nucën Papa Diosan iscë́xa upí 'inun ië́miti 'icën. Usa 'ain camina a tuá Jesús caquin anëti 'ain. 
\p  
\v 22 An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unían cuënëosabi oquin ca ángelnën José usaquin cacëxa. A bana ca ësai quia: 
\q1  
\v 23 Xanu achúshi unibë 'icëma pain 'aish ca tuñu 'itancëx bacë́nti 'icën. Aín tuá ax ca Emanuel caquin anëcë 'iti 'icën. 
\m Emanuel quicë ax ca “Nucën Papa Dios ca nubë 'icë” qui quicë 'icen. 
\p  
\v 24 Usa 'ain ca namámiquian Nucën 'Ibu Diosan ángelnën cacësabi oquin Josénën María aín xanu 'inun biacëxa.  
\v 25 Biaxbi ca abë 'iáma pan 'icën, aín rëcuën tuá bac'ëncë cuni ca Josénën aín xanu 'inun María biacëxa. A bac'ëncë tuá a ca Josénën Jesús caquin anëacëxa. 
\c 2  
\s1 An ñu 'unáncë unicaman Jesús rabia 
\p  
\v 1 Herodes axa Judea cacë menu 'icë unicaman 'apu 'aish Jerusalénu 'ain ca a menu 'icë ëma, Belén cacë, anuax Jesús bacë́ancëxa. Belénuaxa Jesús bacë́an ca aucüaxa bari urucë anuax an ñu 'unáncë unicama, Belén 'urama 'icë Jerusalén ëmanu cuancëxa.  
\v 2 Cuani bëbaquin ca ñucácëxa: 
\p —¿Uinu cara axa judíos unibunën 'apu 'inun bërí bacë́ncë a 'ic? Aucüaxa bari urucë anuxun cananuna anun a 'unánti 'ispa isbëtsian. A isbëtsini cananuna 'unánbëtsini a rabi ain. 
\p  
\v 3 Usaía quia a bana cuati ca Herodes 'imainun Jerusalénu 'icë unicama masá nuituti, uisa cara ënë ñu 'iti 'icë quiax sináncasmacëxa.  
\v 4 Sináncasmaquin ca Herodesnën camabi judíos sacerdotenën cushicama 'imainun an Moisésnën cuënëo bana judíos unicama 'unánmicë unicamaribi camicëx ricuatsianxa timëtia ñucácëxa, uinuax caraisa Cristo axa utia judíos unibunën caíncë, ax bacë́nti 'icë quixun.  
\v 5 Ñucácëxun ca cacëxa: 
\p —Belén cacë ëma, Judea menu 'icë, anuax ca bacë́nti 'icën. An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unin ca Belén ñuiquin ësoquin cuënëocëxa: 
\q1  
\v 6 Belén, Judá menu 'icë ëma, anu 'icë uni achúshi ax 'apu 'ixun ca 'ën unibu, Israelnën rëbúnquicama, a bërúanquin 'aquinuxun 'aia. Usa 'ain ca Belén ax bëtsi ëmacamasama 'icën. 
\p  
\v 7 Quia cuatancëxun ca Herodesnën an ñu mëëxuncë unicama —uni itsin isnunma camina unë́xun an ñu 'unáncë unicama 'ë bëxúnti 'ai —quixun cacëxa. Usoquian camicëx ucë ca ñucácëxa, añu nëtën caraisa 'ispa isaxa quixun.  
\v 8 Usoquin ñucátancëxun ca Herodesnën an ñu 'unáncë unicama Belénu cuanun xuacëxa. Xuquin ca ësaquin cacëxa: 
\p —Anu cuanxun uinu cara a tuá 'icë quixun istancëxun camina 'ënribi a rabi cuanun 'ë cai uti 'ai —quixun. 
\p  
\v 9 Usoquian Herodesnën cacëx ca a tuá bari cuancëxa. Cuancëbë ca aucüaxa bari urucë anuxuan atun iscë 'ispa ax anúan a unicamax cuanti anúnbi cuancëxa. Cuanx ca anu a tuá 'icë a manámibi a 'ispa niracëacëxa.  
\v 10 A isi cuëënquiani ca anúan a 'ispa cuancë anúnbi an ñu 'unáncë unicama cuancëxa.  
\v 11 Cuanx a manámia 'ispa niracëcë xubu anu atsínxun ca anua a tuá Jesús aín tita Maríabë 'icë mëracëxa. Mërai rantin puruni tsóbuquin ca Jesús rabiacëxa. Rabiquin ca atun bunánti bacáxun anua buáncë curi 'imainun tsëpasa ñu 'aíshbi nëëncëx sanuira a 'imainun i baca sanuira acama 'ináncëxa.  
\v 12 Usoquian 'ináncë ca namámiquin Nucën Papa Diosan anua Herodes 'icë anun cuanxma 'inun cacëx bai itsin cuantancëx aín nëtënu bëbacëxa. 
\s1 Josénën aín titacëñun Jesús Egíptonu buan 
\p  
\v 13 An ñu 'unáncë unicamaxa aín menu cuantëcëan ca Nucën 'Ibu Diosan ángelnën José namámiquin cacëxa: 
\p —Herodesnën ca a tuá 'aminuxun bariminuxun 'aia. Usa 'ain camina niruquianquin aín titacëñun a tuá bibiani Egipto menu cuanti 'ain. Cuantancëx camina 'ën mi cacë́xmi utëcënun anu 'iti 'ain. 
\p  
\v 14 Usoquian ángelnën cacëx niruquin aín titacéñun a tuá bibiani ca José imë́ Egipto menu cuancëxa.  
\v 15 Anu ca Herodes pan bamatamainun 'iacëxa. Nucën 'Ibu Diosan 'amicëxuan aín unin cuënëosabi oi ca Egipto menu 'iacëxa. A banax ca ësai quia: “Egiptonua cana 'ën Bëchicë bëan”. 
\s1 Tuácama rënun quixun Herodesnën ca 
\p  
\v 16 Usa 'ain ca —an ñu 'unáncë unicaman ca 'ë paránxa —quiax Herodes 'aisamairai nishacëxa. Nishquin ca an ñu 'unáncë unin ñuicë bana sinánquin Jesús isa rabë́ baritia aín bacë́ncë 'icë quixun sináncëxa. Sinánxun ca aín uni xuacëxa, camabi Belénu 'icë rabë́ baritiañu bëbu tuácama 'anan rabë́ baritiañuma bëbu tuácamaribi 'abianxun a 'urama 'icë ëmacamanuaribi bariquin cëñunun quixun.  
\v 17 Usaquin 'acëbë ca Jeremíasnën cuënëo bana quiásabi oi 'iacëxa. A banax ca ësai quia: 
\q1  
\v 18 Ramá cacë ëmanuxun ca rarumatía inia cuacanxa. Ax ca Jacob 'imainun aín xanu Raquelnën rëbúnqui a xanucamaxa aín tuacën rabanan incë 'iaxa. Aín tuá 'aíma cupí a sinani upí 'iisama tani ca uínbi nëtë́misamai ianxa. 
\p  
\v 19 Usa 'ain ca Herodes bama 'ain Egiptonuxun namáquin Josénën Nucën 'Ibu Diosan ángel achúshi isacëxa.  
\v 20 Iscëxun ca amiribishi cacëxa: 
\p —Niruquiani ca aín titacëñun a tuá bibiani amiribishi Israel nëtënu cuantëcëntan. An a tuá 'aisa tancë unicama ca bamaxa. Usa 'ain camina cuantëcënti 'ain. 
\p  
\v 21 Usaquian ángelnën cacëx ca José aín titacëñun a tuá bibiani Israel nëtënu cuantëcëancëxa.  
\v 22 Usa 'ain ca José cuantëcënti 'aíshbi —Herodes axa bama 'ain ca aín bëchicë Arquelao, ax Judea menu 'apu 'icë —quixun ñuia cuax anu cuantëcënti racuë́acëxa. Racuëti ca namáquin istancëx Judea me anu Arquelao 'icë anu cuaníma Galilea menu cuancëxa, aín namácësabi oi.  
\v 23 Galilea menu bëbatancëx ca Nazaret ëmanu tsoti cuancëxa, usai 'itioquian an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicaman ñuiasabi oi. A banax ca ësai quia, Jesús ca Nazaretnu 'icë uni 'icë quixun ca unin caia. 
\c 3  
\ms1 II. GALILEA MENUXUAN JESUSAN BANA ÑUIXUAN (3-20) 
\s1 Juanën anu uni 'icëma menuxun unicama bana ñuixuan 
\r (Mr 1.1-8; Lc 3.1-9, 15-17; Jn 1.19-28) 
\p  
\v 1 Jesús Nazaretnu 'ain ca Juan, an unicama nashimicë, ax Judea nëtënu 'aish anu uni 'icëma menu 'iacëxa. Anuxun ca an bana ñuia cuati cuania unicama bana ñuixuancëxa.  
\v 2 Bana ñuixunquin ca cacëxa: 
\p —Anun Nucën Papa Diosan abë upí 'inun mitsu ainan 'imiti nëtë ca 'urama 'icën. Usa 'ain ca Nucën Papa Diosmi sináncë 'aíshmabi sinanati ami sinan. 
\p  
\v 3 Juan ax ca a Isaíasnën Nucën Papa Diosan sinánmicëxun ñuiá a 'icën. Ësai ca a bana quia: 
\q1 Anu uni 'icëma menuxun munuma bana ñui ca a unix ësai quia: Nucën 'Ibu ca aia, camina axa anun uti bai mëníoquin racanati 'ain. 
\p  
\v 4 Juan ax ca camello rani 'acë chupa pañuanan ñuina xacá 'acë anun tsitëcërëquicë 'iacëxa. Aín piti ca curuchinti 'imainun buna rëpa 'iacëxa.  
\v 5 Usa 'ain ca Jerusalénu 'icë unicama Juanu riquiancëxa. Judea menu 'icë unicama 'imainun baca, Jordán cacë, a 'urama 'icë mecama anuaxribi ca 'aisamaira uni Juanën bana ñuixunia cuati cuancëxa.  
\v 6 Cuanxúan atun 'uchacama chiquinatia ca Juanën Jordán bacanuxun nashimiacëxa. 
\p  
\v 7 Juanën bana ñuixunia cuati 'itsa uni ricuatsinmainun ca 'itsa fariseo uni 'imainun 'itsa saduceo uniribi an nashiminun quiax anu uacëxa. Aia isquin ca Juanën cacëxa: 
\p —Mitsux 'atima 'ixun uni paráncë 'aish camina mitsun rara 'iásaribiti runu, an uni picë, asa 'ain. ¿Usa 'icë cara anúan Nucën Papa Diosan 'aisama unicama atumi nishquin masóti nëtën masócë 'itin rabananmi sinananun quixun uin mitsu cax?  
\v 8 Unían mitsux camina asérabi sinanacë 'ai quixun 'unánun camina ñu 'aisama 'ati ënquin upí ñuishi 'ati 'ain.  
\v 9 —Nux Abrahamnën rëbúnqui 'aish cananuna Nucën Papa Diosan iscëx upí 'ai —quixun sinánxunma ca 'acan. Asérabi cana mitsu cain, 'aisa tanquin ca Nucën Papa Diosan ënë maxáxbi bëtsi oquin Abrahamnën rëbúnqui 'imiti 'icën.  
\v 10 Ca ësa 'icën. A rëti aín manë ruë tuíanx a rapasu niracëquin ca an upí oquin tuacëma icama rëtancëxun xanania unin tsin nëënia. Usaribi oquin ca bënë́nquinshi mitsúxmi sinanati ami sináncëma 'icë Nucën Papa Diosan mitsu 'ati 'icën.  
\v 11 Uníxa an ñu 'atima 'acëcama ëni sinanacë cupí cana 'ën a 'umpaxan nashimin. Usa 'aínbi ca 'ësamaira uni 'ë caxu aia. Axa upíira 'aish cushiira 'ain cana 'ëx asaribima 'aish ami rabini a 'urama 'itima 'ain. Usai 'iquin cana aín taxacabi a buánxuntima 'ain. Axira uquin ca uni aín Bëru Ñunshin Upíñu 'inun 'imiti 'icën. 'Imiquin ca tsi rëquirucënën ñu 'acësoquin aín cushin aín nuitunua sináncë ñu 'atimacama a cëñuquin uni upí 'imiti 'icën.  
\v 12 An ñu 'apácë unin 'acësaribi oquin ca 'ati 'icën. Ësa ca 'iti 'icën. Unin ca ñu bëru trigo 'apatia. 'Apátancëxun ca bimia bitsia. Bitancëxun ca bucúnxun chacaia. Chacaquian tacaia ca aín xacá suñun amo putia. Pucëbë ca aín bëru ax tiquia. Usai 'ia bërúanxun bixun bucúntancëxun ca aín xacácama tsi rëquirucë bënántisamanën nëënia. Usaribi oquin ca axa uti an aín 'acë ñucama 'unánquin, upí unicama abëa 'iti bianan 'atimacama a atun ñu 'atima 'acë cupí bimi xacá nëënti pucësa 'imiti 'icën. 
\s1 Juanën Jesús nashimia 
\r (Mr 1.9-11; Lc 3.21-22) 
\p  
\v 13 Usa 'ain ca Galilea me anuax cuanx Jesús Judea nëtënu 'icë baca, Jordán cacë, anua Juan 'ain, anu cuancëxa, anuxuan Juanën nashiminun.  
\v 14 Cuanxa bëbaiabi ca Juanën nashimisama tanquin Jesús cacëxa: 
\p —¿Miinra 'ë nashimisa 'aíshbi caina 'ën mi nashiminun quiax ain? 
\p  
\v 15 Cacëxunbi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Uisai cara Nucën Papa Dios quia, usai cananuna 'iti 'ain. Usa 'ain camina min 'ë bërí nashimiti 'ain. 
\p Cacëxun ca Juanën —cana mi 'ati 'ain —quixun caxun Jesús nashimiacëxa. 
\p  
\v 16 Usoquin Juanën nashimicëx ca Jesús bacanuax 'iruquiani cuancëxa. Cuanquinbi ca Jesusan naí panárabëcëbëtan isquin anuax numacuru tinax uáxa Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upí anu 'iruia isacëxa.  
\v 17 Usai 'icëbëtan ca Jesusan naínuaxa banaia cuacëxa, ësai qui: “Ënëx ca 'ëx amiira sináncë bacë bëchicë 'icën. Ami sinani cana chuámarua tani cuëënin”. 
\c 4  
\s1 Ñunshin 'atimanën 'apúan Jesús 'atima ñu 'amiti sinan 
\r (Mr 1.12-13; Lc 4.1-13) 
\p  
\v 1 Nashimicë 'icë ca Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan Jesús anu uni 'icëma menu cuanti sinánmiacëxa, anuxun ca ñunshin 'atimanën 'apun ñu 'atima 'amicatsi quixun 'ati 'icë quixun 'unánquinbi. 
\p  
\v 2 Anu 'ixun ca Jesúsan añu ñubi cuarenta imë́ 'imainun cuarenta nëtën piama 'icën. Ñu piima ca panancëxa.  
\v 3 Panancë ca ñunshin 'atimanën 'apun anu uxun 'atima ñu 'amicatsi quixun ësaquin cacëxa: 
\p —Asérabi Diosan Bëchicë 'ixun ca ënë maxáxcama pán 'inun cat. 
\p  
\v 4 Cacëxunbi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ësai ca Nucën Papa Diosan bana cuënëo quia: “Pán piishi ca uni tsótima 'icën. Uisai cara Nucën Papa Dios quia a bana 'airibi ca uni tsóti 'icën”. 
\p  
\v 5 Usotancëxun ca ñunshin 'atimanën 'apun Jesús Jerusalén ëma upí anu buáncëxa. Buántancëxun ca anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu aín mascuan sënë́ncënu buánruacëxa.  
\v 6 Buánrutancëxun ca cacëxa: 
\p —Diosan bana cuënëo ca ësai quia: 
\q1 An ca aín ángelcama mi bërúanmia. Bërúancëxmi maxáxmi tachacaxma 'inun ca aín mëcënan biquin mi bacáruti 'icën. Usa 'ain ca mix asérabi Diosan Bëchicë 'aish ënuax nuánquianx menu nipacëtan. 
\p  
\v 7 Cacëxunbi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ësairibi ca aín bana quia: “Nucën 'Ibu Diosan cara 'ë ië́miti 'icë iscatsi quixun camina a tantima 'ain”. 
\p  
\v 8 Usotancëxun ca ñunshin 'atimanën 'apun amiribishi tantëcëncatsi quixun aín bashi chairucë manan Jesús buáncëxa. Buántancëxun ca anuxun camabi me 'imainun a menu 'icë ëmacamaxa cha 'aish upí 'icë ismiacëxa.  
\v 9 Ismiquin ca cacëxa: 
\p —Minmi 'ë rantin puruni tsóbuquin 'ë rabicëxun cana ënë mecama, camabi anu 'icë ñucamacëñunbi minan 'inun mi 'inánti 'ain. 
\p  
\v 10 Usaquian cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ñunshin 'atimanën 'apu, ënuax ca cuantan. Nucën Papa Diosan bana cuënëo ca ësai quia: “Min 'Ibu Diosëshi camina rabiti 'ain. Rabiquin camina ashi ax cuëëncësabi oquin ñu 'axunti 'ain”. 
\p  
\v 11 Usoquian cacëx ca ñunshin 'atimanën 'apu Jesús ëbiani cuancëxa. Cuancëbëtan ca Nucën Papa Diosan ángelcaman uxun Jesús 'aquiancëxa. 
\s1 Galilea nëtënuxuan 'atabaquin Jesúsan bana ñuixuanan ñu 'a bana 
\r (Mr 1.14-15; Lc 4.14-15) 
\p  
\v 12 Usa 'ain ca Juan, an uni nashimicë, ami nishquin 'apun sipuacëxa. Juan sipuacë ñuicania cuabiani ca Jesús Judea nëtënuax Galilea nëtënu cuantëcëancëxa.  
\v 13 Anu cuanx Nazaret ëmanu bëbatancëx ca a ëbiani Galilea cacë parúmpapa rapasu 'icë ëma, Capernaúm, anu 'i cuancëxa. A me anu Capernaúm 'icë ax ca Zabulón 'imainun Neftalí cacë me 'iacëxa.  
\v 14 Anu ca Jesús 'iti 'icë quixun ca Nucën Papa Diosan 'amicëxun Isaíasnën cuënëocëxa, ësaquin: 
\q1  
\v 15 Zabulón me 'imainun Neftalí me, a Jordán baca 'ucë manan 'icë, 'imainun anun parúmpapanu cuanti bai acamax ca Galilea me, anu judíosma unibu bucucë, anu 'icën.  
\v 16 Anu 'icë unicamax ainanma 'ixun Nucën Papa Dios cuëëncësabi oquin 'ati 'unáncëma 'aíshbi ca Cristo ucëbë an 'unánmicë 'iaxa. Ainanma 'aish bamati 'aíshbi ca Cristo ucëbë an 'unánmicëx xabánu 'icësa 'iaxa. 
\p  
\v 17 Bana ñuixuntabaquin ca Capernaúm ëmanu 'ixun Jesusan anu 'icë unicama ësaquin cacëxa: 
\p —Anun Nucën Papa Diosan abë upí 'inun mitsu ainan 'imiti nëtë ca 'urama 'icën. Usa 'ain ca ami sináncë 'aíshmabi sinanati ami sinan. Usaquian anuxun bana ñuixunquin cacësabi oquin ca Jesusan 'itsa oquin a bana unicama ñuixuancëxa. 
\s1 An tsatsa bicë uni rabë́ 'imainun rabë́ Jesusan abë cuanun ca 
\r (Mr 1.16-20; Lc 5.1-11) 
\p  
\v 18 Parúmpapa Galilea cuëtani cuanquinbi ca Jesusan rabë́ uni mëracëxa. A uni rabëtax ca achúshi Simón 'icëbi Pedroribi cacë, a 'imainun aín xucë́n Andrés cacë 'iacëxa. A rabëtax an tsatsa bicë uni 'ixuan tsatsa ricania ca Jesusan mëracëxa.  
\v 19 Mëraquin ca cacëxa: 
\p —'Ën mi 'unánminun ca 'ëbë cuani ut. An tsatsa bicë uni 'icëbi cana 'ëmi catamënunmi uni sinánminun mitsu 'imiti 'ain. 
\p  
\v 20 Usaquian Jesusan cacëxuinshi aín rica ëbiani ca abë cuancëxa. 
\p  
\v 21 A uni rabë́ bibiani cuanquinbi ca Jesusan bëtsi uni rabë́ribi, Zebedeonën bëchicë, Jacobo 'imainun aín xucën Juan, an aín papa Zebedeobëtan nuntinuxun rica mëníoia mëracëxa.  
\v 22 Mëraquian cuënquin Jesusan abëa cuanun cacëxëshi ca nuntinubi aín papa ëbiani Jesúsbë cuancëxa. 
\s1 Galilea nëtënuxun Jesusan bana 'itsa uni ñuixuan 
\r (Lc 6.17-19) 
\p  
\v 23 Usa 'ain ca Jesusan Capernaúm anuax cuanxun Galilea mecamanuxun anua judíos unicama timë́ti xubucamanuxun bana ñuixuancëxa. —Nucën Papa Diosan ca ami catamëcë unicama abë 'inun ainan 'imiti 'icë —quixun caquin upí bana unicama ñuixuanan ca uni ñucëcama pëxcüacëxa.  
\v 24 Usoquian 'aia Jesús chanioia cuaquin ca Siria nëtënu 'icë unicaman axa ñucëcama Jesusan pëxcunun quixun anu buáncancëxa. Bëtsi bëtsi ñucëcama 'imainun ñunshin 'atimanën 'ibuacë unicama 'imainun uni ñucë nirucuainquinbi tancëma, 'imainun aín nami nimëti saquiquicë acama anu buáncëxun ca Jesusan pëxcüacëxa.  
\v 25 Usoquin bana ñuixuanan unicama pëxcubiania cuania ca 'aisamaira unin Jesús nuibiancëxa. Galilea menu 'icë unicama 'imainun Decapolis cacë menu 'icë unicama 'imainun Jerusalénu 'icë unicama 'imainun Judea mecamanu 'icë unicama 'imainun Jordán baca 'ucë manánuaxribi ucë unicaman ca abë cuanquin Jesús nuibiancëxa. 
\c 5  
\s1 Matánu tsóxun Jesusan aín unicama bana ñuixuan 
\p  
\v 1 'Aisamaira uni isbiani cuantancëxa Jesús matá me mapëracëtancëx anu tsóbutia ca aín 'unánmicë unicaman nëbë́tsioracëxa.  
\v 2 Nëbë́tsioracëxun ca Jesusan uisa unicamax cara cuëënti 'icë quixun atu 'unánmiquin cacëxa, ësaquin: 
\p  
\v 3 An —'ënbi cana 'ën nuitu upí 'imitima 'ai —quixun 'unáncë uni, ax ca 'ëmi catamëtia Nucën Papa Diosan aín nuitu upí 'imianan ainan 'imicë cupí, chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 4 Axa masá nuitucë uni a ca Nucën Papa Diosanbi aín masáquin sináncë nëtë́miti 'icën. Usai ca 'iti 'icë quixun 'unani ca chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 5 Axa cëruti banacëma uni ax ca Nucën Papa Diosan 'inánti ñucamañu 'iti 'icën, an cacësabi oi. Usai ca 'iti 'icë quixun 'unani ca chuámarua cuëënia. 
\p  
\v 6 'Acëñuma bamaia uni piti cuëëncësaribi oi Nucën Papa Diosan iscëx upí 'iti cuëëncë uni, a ca an usaía 'inun 'imiti 'icën. Usai ca 'iti 'icë quixun 'unani ca chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 7 An 'aquinsa 'icë uni itsi nuibaquin 'aquincë uni a ca Nucën Papa Diosanribi nuibaquin 'aquinti 'icën. Usai ca 'iti 'icë quixun 'unani ca chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 8 Axa aín nuitu Nucën Papa Diosan iscëx upí 'ianan aín sinan upí uni an ca Nucën Papa Dios 'unánan isti 'icën. Usai ca 'iti 'icë quixun 'unani ca chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 9 An raíri uni bëtsibë nishananíma nuibananun 'aquincë uni a ca Nucën Papa Diosan —mix camina 'ën bëchicë 'ai —quixun cati 'icën. Usa unix ca chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 10 Nucën Papa Dios cuëëncësabi oi 'icë cupía, uni itsin tëmëramicë uni, ax ca —'ëx cana Nucën Papa Diosnan 'aish aín nëtënu abë 'iti 'ai —quixun sinani chuámarua tani cuëënia. 
\p  
\v 11 Mitsun 'ën bana cuacë upí unin mitsu 'atima banan canan bëtsi bëtsi onan cëmëi mitsumi manáncëxbi camina chuámarua tani cuëënti 'ain.  
\v 12 Usaribi oquin ca an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicama unin bëtsi bëtsi ocëxa. Usaquin sinánquin camina cuëënquin, Nucën Papa Diosan ca mitsu upí oquin sinánxunquin aín nëtënu abë 'i upitax tsónun mitsu 'imiti 'icë quixun 'unani chuámarua tani cuëënti 'ain. 
\s1 Aín unicamax ca tashi 'imainun lamparínsa 'icë Jesús quiá bana 
\r (Mr 9.50; Lc 14.34-35) 
\p  
\v 13 Ësaquinribi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mitsux camina ënë nëtënu 'aish tashisa 'ain. Tashin ca anun tashíncëxun ñu mucoquin upí 'imia. Usaribi oquin camina mitsun mibë 'icë unicama upiti bucunun 'aquinin. Tashi axa aín muca nëtëtia ca unin uisaxunbi amiribishi mucotëcëntima 'icën. Usa 'aish ca a tashi mucañuma ñancáishi 'icën. 'Aisama 'icë ca unin putia, putia unin amácëx ca nëtëtia. Mitsun upiti bucunun mibë 'icë unicama 'aquincëma 'aish camina a tashíxa mucañuma 'icësaribi 'iti 'ain. 
\p  
\v 14 Tashisa 'ianan camina mitsux lamparínsaribi 'ain. Usa 'ixun camina mibë 'icë unicama upiti bucuti 'unánun 'aquinin. Ca ësa 'icën. Ëma cha matánu 'icë ax ca unëtima, a ca camabi unin isia.  
\v 15 Usaribi oquin ca unin lamparín bimitancëxun bunánti buinaxun anun mapuquin nanima. Usoquinma ca lamparinëan a xubunu 'icë unicama pëcatanun ñu manámi nania.  
\v 16 Usaribi oquin camina mitsun mibë 'icë unicama upiti bucuti 'unánun 'aquincë 'aish lamparínsaribi 'iti 'ain. Mitsun ñu upí 'aia isquin ca cuëënquin a unicaman min Papa Dios naínu 'icë a rabiti 'icën. 
\s1 Nucën Papa Diosan bana cuënëo quicësabi oi 'iti Jesús quia 
\p  
\v 17 Camina 'unánti 'ain, Moisésnën cuënëo bana 'imainun Nucën Papa Diosan aín unibu cuënëomia banacama quicësabi oquin 'axunma 'anun quixun uni cai cana 'ëx uáma 'ain. 'Ë ñuiquian cuënëo banacama quicësabi oi 'i cana ënë nëtënu uacën.  
\v 18 Cana mitsu asérabi cain, naí 'imainun mecama cëñúcëma pain 'ain ca a banacama quiásabi oi 'iti 'icën. Usai ca 'iti 'icë quiáxa quiá 'ain ca achúshi banabi usai 'icëma 'itima 'icën.  
\v 19 Usa 'ain ca ui unicaman cara a banacama achúshirabi —a bana cananuna 'atima 'ai —quixun caquin uni itsi usaribi oquin sinánun 'unánmia, ax ca Nucën Papa Diosan nëtënu 'aish, bëtsi unicamabëtan sënë́nmaraira 'iti 'icën. Usa 'aínbi ca an a banacama quicësabi oquin 'aquin uni itsínribi usaribi oquin 'anun 'unánmicë uni, ax Nucën Papa Diosan nëtënu 'aish, raíri unicamabë sënë́nmaira 'iti 'icën.  
\v 20 Cana mitsu cain, mitsun an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicaman 'acësamaira oquin Nucën Papa Diosan bana quicësabi oquin 'acëma 'aish camina ainanma 'ianan aín nëtënu abë 'itima 'ain. 
\s1 Uni itsimi nishtima Jesús quia 
\r (Lc 12.15-59) 
\p  
\v 21 Moisésnën mitsun raracama ñuixuan bana unin ñuixunia camina cuan, ësai quicë: “Uni camina 'atima 'ain. Uin cara uni 'ati 'icë ax ca Nucën Papa Diosan 'uchocë 'aish cast'icancë 'iti 'icën”. A bana unin mitsu ñuixunia camina cuan.  
\v 22 Usaía quiá 'aínbi cana 'ën mitsu cain, axa uni itsi, aín xucë́nsa 'icëbi ami nishcë uni ax ca 'uchocë 'aish cast'icancë 'iti 'icën. Axa uni itsi ñu cai 'atimati banacë uni a ca mitsun cushibunën 'apucaman 'uchoti 'icën. 'Imainun ca an ami nishquin uni itsi —ñunshin bacë camina 'ai —quixun cacë uni ax, axa manë tsinu 'iti uníxa 'uchacësaribi 'icën. 
\p  
\v 23 Usa 'ain camina Nucën Papa Dios rabinuxun a 'inánti ñu bëxun —uni itsi ca 'ëmi nishaxa —quixun sináncë 'ixun  
\v 24 Nucën Papa Dios 'inántimi buáncë ñu anubi pain nanbiani cuanx, axa mimi nishcë uni abë pain mëníonanti 'ain. Mëníonantancëx abë upí 'ixun camina cuantëcënquin min 'inánti ñu Nucën Papa Dios 'inánquin a rabiti 'ain. 
\p  
\v 25 Bëtsi unían mimi nishquin, mitsun cushinu buáncëx, bain cuani camina anu bëbacëma pain 'aish, abë mëníonanti 'ain. Mëníonancëxunma ca mimi nishcë uni axa mi ñui ami manáncëxun min cushin mi sipuati 'icën. Usa 'aíshmi sipuacë 'itin rabanan camina bëbacëma pain 'aish a unibë mëníonanti 'ain.  
\v 26 Cana mitsu asérabi cain, sipuacë 'ixun camina min cushi quicësabi oquin curíquinën cupíoti 'ain. A pain ancëquin cupíoi camina sipunubi 'iti 'ain. Usaquin 'atin rabanan camina min cushinu bëbacëma pain 'aish axa mimi nishcë unibë mëníonanti 'ain. 
\s1 Uni itsin xanubë camina 'itima 'ai quicë bana Jesusan ñuia 
\p  
\v 27 Moisésnën mitsun raracama ñuixuan bana unin ñuixunia camina cuan, ësai quicë: “Uni itsin xanubë camina 'itima 'ain”.  
\v 28 Usai quiá 'aínbi cana 'ën mitsu cain, uinu 'icë unix cara ainanmabi xanu itsi isi aín nuitu mëu cuëënia a unix ca a xanubë 'icësa 'ia. 
\p  
\v 29 Min bëru mëqueu anun ñu isi 'atima ñu 'ati cuëëncë 'ixunbi camina ashiquin manuquin ënti 'ain. Usoquin 'ai camina min bëru achúshi ëchíxun nicësa 'iti 'ain. Mix bëru rabë́ñu 'aíshmi manë tsinu anuax tëmërai cuantima cupími min bëru achúshi ëchíxun niti ca asábi 'icën.  
\v 30 Min mëcën mëqueu anun 'aisama ñu 'ati cuëëncë 'ixunbi camina ashiquin manuquin ënti 'ain. Usoquin 'ai camina min mëcën achúshi tëaxun nicësa 'iti 'ain. Mix mëcën rabë́ñu 'aíshmi manë tsinu anuax tëmërai cuantima cupími min mëcën achúshi tëaxun niti ca asábi 'icën. 
\s1 Uni aín xanubë ënanantima Jesús quia bana 
\r (Mt 19.9; Mr 10.11-12; Lc 16.18) 
\p  
\v 31 Moisésnën cuënëo bana ca ësairibi quia: “Ui unin cara aín xanu ëinsa tania an ca —ënë xanu ca bërí 'ën xanuma 'icë —quixun quirica a cuënëoxunti 'icën”.  
\v 32 Usaía Moisésnën cuënëo bana quicë 'aínbi cana 'ën mitsu cain, an aín xanúxa uni itsibë 'icëmabi ëncë unin ca a xanumi 'uchaquin a 'aisama xanu 'icësai 'inun 'imia. Usaribiti ca an uni itsin ëncë xanu bicë uni ax 'uchaia, uni itsin xanubë 'icësaribiti. 
\s1 —Cëmëma ca —quiti bana Jesusan ñuia 
\p  
\v 33 Moisésnën mitsun raracama 'unánmiquin cuënëoxuan bana unin mitsu ñuixunia camina cuan, ësai quicë: “Unin aín bana ca asérabi 'icë quixun uni itsin 'unánun —Nucën 'Ibu Diosan ismainun cana mi cain, asérabi cana 'ën cacësabi oquin 'ati 'ai —quicë 'ixun camina asérabi mix quicësabi oquin 'ati 'ain, Nucën Papa Diosan ca mi isia quixun 'unánquin”.  
\v 34 Usa 'aínbi cana 'ën mitsu cain, —Nucën Papa Diosan ismainun cana mi cain —qui camina banatima 'ain. 'Imainun camina —naitan cuamainun cana cëmëquinma asérabi mi cain —qui banatima 'ain, naínu ca Nucën Papa Dios 'icë, usa 'ain.  
\v 35 'Imainun camina —menbi cuamainun cana cëmëquinma asérabi mi cain —qui banatima 'ain, mecama ca Nucën Papa Diosan ainan 'inun uniocëxa, usa 'ain. 'Imainun camina —Jerusalénu 'icëcaman cuamainun cana cëmëquinma asérabi mi cain —qui banatima 'ain, Jerusalénu ca judíos unicaman 'Apu 'icë, usa 'ain.  
\v 36 'Imainun camina —'ën maxcá sinánquin cana cëmëquinma asérabi mi cain —qui banatima 'ain. Min maxcánu 'icë buxa tunan 'icëbi camina minbi uxua 'imitima 'ain, uxua 'icëbi camina tunan 'imitima 'ain. Nucën Papa Diosan cuni ca 'imiti 'icën. Usa 'ain camina usai banatima 'ain.  
\v 37 Usai quima camina cëmëma banan cuni banati 'ain. Cëmëcëma 'aish camina —Nucën Papa Diosan ismainun cana asérabi mi cain —qui banatima 'ain. A ñunshin 'atimanën sinánmicë uni ax ca usai banaia. 
\s1 Uni cupitima Jesús quia 
\r (Lc 6.29-30) 
\p  
\v 38 Moisésnëan mitsun rara ñuixuan, ësaia quicë bana a camina cuan: “An uni itsin bëru 'atimocë uni a ca uni itsínribi aín bëru 'atimoti 'icën. An uni itsin xëta 'atimocë uni a ca uni itsínribi aín xëta 'atimoti 'icën”.  
\v 39 Usai quiá 'aínbi 'ën mitsu cain, mitsua 'atimocëxunbi camina ami nishquin cupiquin 'atimotima 'ain. Usoquin 'aquinma camina mitsua mëqueu bëtáshcacëxun 'aisa tania amoribia mitsu bëtáshcanun 'amiti 'ain.  
\v 40 An min camisetami 'inánun quixun policía cacë uni a camina min cutúnribia biisa tania 'inánti 'ain.  
\v 41 Unían mi achúshi kilometro aín ñu buánxunun cacëxun camina rabë́ kilometro buánxunti 'ain.  
\v 42 An mi ñu 'inánun quixun ñucácë uni a camina 'inánti 'ain. An —min ñu ca mi bëxuntëcënun 'ë 'inan —cacë uni a camina 'inánti 'ain. 
\s1 —Axa mimi nishcë uni camina nuibati 'ai —quicë bana Jesusan ñuia 
\r (Lc 6.27-28, 32-36) 
\p  
\v 43 Ësai quicë banaribia ñuia camina cuan: “Axa mimi nishcë uni nuibaquinma camina axa mibë nuibanancë unishi nuibati 'ain”.  
\v 44 Usai quiá 'aínbi cana 'ën mitsu cain, axa mimi nishcë unicama nuibaquin 'aquianan camina axa mimi 'atimati banacë unicama 'imainun an mi bëtsi bëtsi ocë unicama Nucën Papa Dios ñucáxunti 'ain.  
\v 45 Usaquin 'acë 'aish camina asérabi mitsun Papa Dios axa naínu 'icë an sináncësabi oquin sináncë 'ain. An ca camabi uni, upí uni 'imainun upíma uni aribia pëcanun bari urumianan camabi unin ñu 'apácë chabónun 'uíribi 'ibúmia. Usaribi oquin camina camabi uniribi nuibaquin 'aquinti 'ain.  
\v 46 Mitsúnmi an mitsu nuibacëma unicama nuibaquinma an mitsu nuibacë unicamaishi nuibatia ca Nucën Papa Diosan mitsu upí isima. An 'apu buánmiti curíqui bicë uni 'aisama 'ixunbi ca usaribi oquin an a nuibacë uni a nuibananquinia. Mitsun camina an mitsu nuibacë unishima camabi uni nuibati 'ain.  
\v 47 Mitsun aintsishi sináncë 'aish camina an Nucën Papa Dios 'unáncëma unibu 'icësaribi 'ain. Atun ca aín aintsishi sinania. Usa 'aínbi camina mitsun aintsishima camabi uni sinánti 'ain, Nucën Papa Dios cuëëncësabi oquin.  
\v 48 Usa 'ain camina mitsun Papa Dios, axa naínu 'icë, an sináncësaribi oquin sinánti 'ain. 
\c 6  
\s1 Ësaquin ñu upí 'ati Jesús quia bana 
\p  
\v 1 'Ëx upí 'icëa camabi unin isnun cana ñuñuma uni ñu 'inánti 'ai quixun camina sinántima 'ain. An usaquin sinánquin uni itsi ñu 'ináncë uni a ca Nucën Papa Dios naínu 'icë, an upí isima.  
\v 2 Usa 'ain camina ñuñuma uni ñu 'inánquin an uni paráncë unicaman 'acësaribi oquin 'atima 'ain. Unin atu rabiti cuëënquin ca anu judíos unicama timë́ti xubunuxun ñu 'inánan bainuxunribi camabi unin isnun ñuñuma uni ñu 'inania. Usoquian 'inania isquin ca an a iscë unicaman a rabiquin, ax ca upí uni 'icë quixun caia. Unicaman usa uni rabiabi ca Nucën Papa Diosan a upí isima.  
\v 3 A unicamax usai 'icëbëbi camina mitsux usai 'itima 'ain. Min ñuñuma uni ñu 'inánquin camina bëtsi uni catima 'ain, min abë nuibanancë uni abi camina catima 'ain.  
\v 4 Raíri unin isnunma camina uni ñu 'inánti 'ain. Usaquinmi 'aia isi ca Nucën Papa Dios, an camabi unin ñu 'aia iscë, ax cuëënti 'icën. Cuëënquin ca mi upí oquin sinánxunti 'icën. 
\s1 Ësai ca aín uni Nucën Papa Diosbë banati 'icë Jesús quia bana 
\r (Lc 11.2-4) 
\p  
\v 5 Mitsux Nucën Papa Diosbë banai camina an uni paráncë unicama 'icësa oi 'itima 'ain. Atux ca unían a isnun quiax anua judíos unicama timë́ti xubunuax 'ianan anun niti bai cuëbí anuaxribi Nucën Papa Diosbë banaia. Asérabi cana mitsu cain, a unicamaxa usai Nucën Papa Diosbë banaia iscë unicaman —ax ca upí uni 'icë —quixun sinánquin rabia. Usaquin rabiabi ca Nucën Papa Diosan a upí isima.  
\v 6 A unicamaxa usai 'icëbëbi camina mitsux usai 'itima 'ain. Mitsux min Papa Diosbë bananux min 'itinu atsínquin camina min xëcuë xëputi 'ain. Xëputancëx camina, min Papa Diosribi ca anu 'icë quixun 'unani, abë banati 'ain. Mitsua unin isiamabi ca min Papa Dios, an camabi ñu isanan camabi sinan 'unáncë, ax mixmi abë banaia cuati cuëënti 'icën. Cuëënquin ca mitsu upí oquin sinánxunti 'icën. 
\p  
\v 7 Mitsux Nucën Papa Diosbë banai camina an Nucën Papa Dios 'unáncëma unicamaxa 'icësaribiti banatima 'ain. Atux ca —nux usai banaia ca Nucën Papa Diosan nun bana cuati 'icë —quixun sinani 'aisamairai banaia, uisai quiti cara quixun sinanimabi.  
\v 8 Usa uníxa 'icësai camina 'itima 'ain. Mitsun Papa Dios an ca mitsun cacëma pan 'ixunbi uisa ñucama caramina a ñucáti 'ai quixun 'unania.  
\v 9 Usa 'ain camina ësaquin cai Nucën Papa Diosbë banati 'ain: 
\q1 Nucën Papa Dios, naínu 'icë, mix camina asérabi min sinan upíira 'ain. Usa camina mix 'ai quixun ca camabi uni mi ñui upí banáinshi banati 'icën.  
\v 10 Aín 'Apu 'icëa camabi unin mi rabiti cana cuëënin. Usaquian mi 'anun camina 'imiti 'ain. Min nëtënuxuan ángelcaman 'acësaribi oquian ënë nëtënuxun unicaman mix cuëëncësabi oquin 'ati cana cuëënin.  
\v 11 Camabi nëtë́nmi 'acësaribi oquin camina ënë nëtë́nribi nun piti anun nux tsóti a nu 'inánti 'ain.  
\v 12 Unían nu 'atimocëxunbinu aribi 'atimoquinma a ñucama sinánquinma manucësaribi oquin camina nun 'acë 'atima ñucama nu tërë́nxunquin manuti 'ain.  
\v 13 Ñunshin 'atimanën 'apúan nu ñu 'atima 'amixunma 'anun camina nu bërúanti 'ain. Nun ñu 'atima 'ati 'icëbi camina nu usa ñu 'axunma 'anun nu ië́miti 'ain. Mix cushiira 'aish xënibua 'aínbi 'Apu 'icë ca camabi unin mi rabiti 'icën. Usai 'inun min 'imiti cana cuëënin. 
\p  
\v 14 Mitsun axa mitsumi 'uchacë uni usaribi oquin cupiquinma a manumi abë upí 'ia ca mitsun Papa Dios naínu 'icë an mitsux ami 'uchacëcama tërë́nquin manuti 'icën.  
\v 15 Usa 'aínbi ca mitsumi 'uchacë uni a usaribi oquin cupimi abë upí 'iama oquin mitsun Papa Dios naínu 'icë an mitsun ami 'uchacëcama tërë́nquin manutima 'icën. 
\s1 Uníxa Nucën Papa Diosmi sinani samáti Jesús quia bana 
\p  
\v 16 Mitsux Nucën Papa Diosbë upiti bananuxun piima camina an uni paráncë uníxa 'icësaribiti 'itima 'ain. A unicamax ca —Nucën Papa Diosmi sinánquin picëma 'aish ca upí uni 'icë —quixuan raíri unin sinánun quiax picëma 'ianan masá nuitucësa 'ia. Usai 'ia uni raírinën a rabiabi ca Nucën Papa Diosan a upí isima.  
\v 17 A unicama usai 'icëbëbi camina mitsux Nucën Papa Diosmi sinani samatibi mëníocati min bu mëníonan bëchucati 'ain.  
\v 18 Unían 'unántisama 'inun usai mëníocaxmi samatia ca mitsun Papa Dios, an camabi unin sinan 'unáncë, ainshi mitsu isti 'icën. Isi cuëënquin ca upí oquin mitsu sinánxunti 'icën. 
\s1 'Itsa ñuñu 'iti sinánquinma, Nucën Papa Diosan nëtënu upí 'iti sinánti Jesús quia bana 
\r (Lc 12.33-34) 
\p  
\v 19 Ënë nëtënuax ñuñuira 'iti cuëënquian unin 'aisamaira ñu bitsiabi ca bëtsi bëtsi ñu nacuaxan cëñumainun bëtsi bëtsi ñuxa puibuax chëquimainun bëtsi bëtsi ñu an ñu mëcamacë unin unë́xun xubunu atsínxun mëcamatia. Usa 'ain camina axa ñuñuira 'iti cuëëncë uni asaribi 'itima 'ain.  
\v 20 Ënë nëtënuaxa 'icësai ca Nucën Papa Diosan nëtë naínu 'icë ñucama 'atimati cëñutíma, an ñu cëñuti nacuáxbi ca 'aíma 'icën, anuax ca ñu puibutiribi 'aíma 'icën, 'imainun ca an xubunu atsínxun ñu mëcamacë uni anu 'aíma 'icën. Usa 'ain camina mitsux ënë menu 'icë ñuñuishi 'iti sinánquinma Nucën Papa Dios cuëëncësabi oquin 'ati 'ain. Usaquin 'atancëxmi aín nëtënu abë 'icë ca an mitsúnmi a cuëënminuxun 'acë ñucama cupí, mitsu cupíira oquin chuámarua cuëënun 'imiti 'icën.  
\v 21 Uisa ñun cara cuëënia, a ñuishi ca unin sinania. Axa ënë nëtënu 'icë ñuñu 'iti cuëëncë unin ca a ñuñu 'itishi sinania. Usa 'aínbi ca an Nucën Papa Diosan a cupíoquin aín nëtënuxun chuámarua 'imiti cuëëncë uni an Nucën Papa Dios cuëënun ax cuëëncësabi oquin 'atishi sinania. 
\s1 Aín unicama xabánu nicësa 'iti Jesús quia bana 
\r (Lc 11.34-36) 
\p  
\v 22-23 Lamparínën pëcacëbëtan ca unin bëruñu cupíshi an pëcacë ñucama 'imainun xabá isia. Min bëru upí 'ain camina upí oquin isquin min ñu mëëti 'ati 'ain. Min bëru 'aisama 'ain camina xabá isquinma min ñu mëëti upí oquin 'atima 'ain, bëánquibucënuxun 'acësoquinshi camina 'ati 'ain. Usaribiti camina Nucën Papa Diosan 'imicëx min sinan upí 'ianan an sinánmicë 'aish min sinan an pëcacësa 'ain. Usai 'ibi camina an sináncësaribi oquin sináncëma 'aish bëánquibucënu nicësa 'ain. Ami sinánquinma bëtsi bëtsi ñu sináncë 'aish ca uni bëánquibucënuira nicësa 'icën. 
\s1 —Ñuñu unix ca Nucën Papa Diosmi sinanima —Jesús quia bana 
\r (Lc 16.13) 
\p  
\v 24 Ësa ca: Achúshi unin ca rabë́ uni ñu mëëxuntima 'icën. Rabë́ uni ñu mëëxuncë 'ixun ca bëtsishi nuibaquin upí oquin ñu 'axuanan bëtsi nuibatima 'icën. Usa 'ixun achúshinën bana cuaquin bëtsían cacëxun aín bana parë́ti 'icën. Usaribiti ca uni curíqui 'imainun bëtsi bëtsi ñumishi sináncë 'aish Nucën Papa Diosmi upiti sinanima. 
\s1 Nucën Papa Diosan ca aín unicama bërúanquin 'aquinia Jesús quia bana 
\r (Lc 12.22-31) 
\p  
\v 25 Usa 'ain cana mitsu cain, añu caramina piti 'ain, añu chupa caramina pañuti 'ai quixun acama sinani camina masá nuitutima 'ain. Mitsun pitisamaira camina mitsux 'ain, mitsun chupasamaira camina mitsux 'ain, ¿usa cat? An mitsúxmi ënë nëtënu tsoti oquin unio Nucën Papa Dios, ainshi ca a mi piti ñu mitsu 'inánan a mi pañuti chuparibi mitsu 'inánti 'icën.  
\v 26 Mitsun camina axa nuáncë ñu pëchiucama 'unanin. Atun ca ñu 'apánan bimi bucunuxun bitsima. Usa 'icëbi ca mitsun Papa Dios, ax naínu 'icë, an atun piti 'inania. An ñu pëchiu 'acësamaira oquin ca mitsumi sinánquin mitsu piti 'inánti 'icën.  
\v 27 Nucën Papa Diosainshi canimicë 'aish camina mitsúxbi masá nuituti canitisa tani masá nuitutibi canitima 'ain. 
\p  
\v 28 Usaribi oquin camina añu chupa caramina pañuti 'ai quixun sinani masá nuitutima 'ain. Camina isti 'ain, ro uacama ax ca ñu mëëanan chupa onuxun risi oímabi upíira upí 'icën.  
\v 29 A ro uacama sinánquin cana mitsu cain, 'apu Salomón ax ca 'itsaira ñuñu 'ianan chupa upíira upí pañucë 'aíshbi aín chupa ax ro uasaribi upíira upí 'iáma 'icën.  
\v 30 Upíira upí 'itancëxbia xanania unin tsin nëëncëx ca a ro ua cëñutia. Usai 'inunbi ca Nucën Papa Diosan aín ua upíira upí 'imia. Usoquin 'acë 'ain camina 'unánti 'ain, ro ua 'acësamaira oquin ca an mitsúnmi pañuti chupa mitsu 'inánti 'icën. Mitsux usaquin sináncëma 'aish camina upiti Nucën Papa Diosmi catamëcëma 'ain.  
\v 31 Usai 'ima camina masá nuituti —¿añu ñu caranuna xëanan piti 'ain? —quianan —¿añu chupa caranuna pañuti 'ain? —quiquin usa ñuishi sinántima 'ain.  
\v 32 An Nucën Papa Dios 'unáncëma unicaman ca ñuñu 'itishi sinánan aín piti bitishi sinánan aín chupa bitishi sinania. A unicaman usaquin sináncë 'aínbi ca mitsun Papa Dios naínu 'icë an 'unania, mitsux chupañu 'ianan pitiñu 'aish cuni camina upitax bucuti 'ai quixun.  
\v 33 Usa 'ain camina ainan 'ianan ax cuëëncësabi oquin pain 'ati 'ain. Usaquin 'acëbëtan ca an anúnmi mitsux upitax bucuti ñucama aribi mitsu 'inánti 'icën.  
\v 34 Usa 'ain camina —imë́ishi carana uisai 'iti 'ain, bëtsi nëtë́nribi carana uisai 'iti 'ai —quixun sinani masá nuitutima 'ain. A nëtë ucëbëtainshi camina isti 'ain. 
\c 7  
\s1 —Unin ca uni itsi 'uchotima 'icë —quiáxa Jesús quia bana 
\r (Lc 6.37-38, 41-42) 
\p  
\v 1 Nucën Papa Diosanma mitsuribi 'uchoia, usa 'ain camina bëtsi uni ñui manánquin 'uchotima 'ain.  
\v 2 Mitsúnmi uni itsin ñu 'aia isquin a uni 'uchoia ca Nucën Papa Dios 'imainun unínribi, mitsúnribi caramina uisa ñu 'ai quixun isti 'icën. Mitsun —min usa ñu 'ati ca 'aisama 'icë —quixun uni itsi cacë 'ixunbi usaribi oquin 'aia ca Nucën Papa Dios 'imainun unínribi mitsúnmi bëtsi uni 'uchocësaribi oquin mitsu 'uchoti 'icën.  
\v 3 Bëtsi unin 'ucha 'itsamashi 'icë a sinánquinbi camina mitsun 'ucha 'aisamaira 'icëbi sinaniman. Ënëx ca ësa 'icën. Bëtsi uníxa aín bëru xamë́nu i sani chamaratsuñu 'icësa 'aínbi camina mitsux i mo mitsun bëru xamë́nu 'icësa 'ain. ¿Uisa 'ixun caramina bëtsi unin bëru xamë́nu 'icë i sani chamaratsu a sinánquinbi axa mitsun bëru xamë́nu 'icë i mo sinaniman?  
\v 4 ¿Mitsun bëru xamë́nu 'icë i mo mëníoquin bicëma 'ixun caramina uisa cupí —i sani chamaratsu min bëru xamë́nu 'icë camina 'ë bimiti 'ai —quixun bëtsi uni cati 'ain?  
\v 5 Mitsun pain mitsun bëru xamë́nu 'icë i mo a bitancëxun camina upí oquin isquin bëtsi uni aín bëru xamë́nu 'icë i sani chamaratsu bixunti 'ain. 
\p  
\v 6 An Nucën Papa Dios timaquin aín bana cuaisama tancë uni camina 'ën mitsu cacë banacama ñuixuntima 'ain, ñuixuncëxbia atux Nucën Papa Dios 'usani ami 'atimati banai mitsumi nishquin mitsu 'atimoti rabanan. Usa unicamax ca an ñu upí pimicëxunbia uni 'uchítinën ami nishquin picësaribi 'icën. 'Ianan ca unían aín cënënu niia cuchin 'aisamaira cupícë ñu a amáquin chuoórucësa 'icën. 
\s1 Nucën Papa Diosbë banaquin a ñucáti Jesús quia bana 
\r (Lc 11.9-13; 6.31) 
\p  
\v 7-8 Camina 'unánti 'ain, ui unin cara Nucën Papa Dios ñucáquin caia a uni ca Nucën Papa Diosan 'inania. Ësa ca: Bari bariquin ca unin ñu mëraia. 'Imainun ca unin bëtsi unían xëcuë taxcaia cuaquin a xubunu 'icë unin xëocaxunia. Usaribi oquinmi mitsun ñucáquin cacëxun ca mitsun bana cuaquin Nucën Papa Diosan mitsux cuëëncë ñu mitsu 'axunti 'icën. 
\p  
\v 9 ¿Mix aín papa 'ixunbi caramina min bëchicënëan mi pán ñucácëxun maxax 'inánti 'ain? Camina 'inántima 'ain.  
\v 10 ¿Tsatsa mi ñucácëxun caramina runu a 'inánti 'ain? Camina 'inántima 'ain.  
\v 11 Mitsux 'atima uni 'ixunbi camina mitsun bëchicë upí ñu 'inanin. Mitsúnmi 'acësamaira oquin ca Nucën Papa Dios naínu 'icë an a ñucácë uni a upí ñu 'inánti 'icën. 
\p  
\v 12 Bëtsi uníxa mibë upí 'ianan mi 'aquintimi mix cuëëncë, usaribi oquin camina min bëtsi unibë upí 'ianan a 'aquinti 'ain. Usaquin 'anun ca Moisésnën cuënëo bana quia. 'Imainun ca an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicaman cuënëo banaribi usai quia. 
\s1 Rabë́ ca bai 'icë quiáxa Jesús quia bana 
\r (Lc 13.24) 
\p  
\v 13-14 Ësa ca. Anúan uni cuanti bai ca rabë́ 'icën, cha 'imainun chucúma. Bai cha anun atsínti, anúinra ca 'aisamaira uni cuania. A bain cuanx ca uni anu Nucën Papa Dios 'icëma nëtë anuaxa 'aisamaira tëmërati, anu bëbati 'icën. Bëtsi bai chucúma, anun atsínti chucúma, anun ca 'itsamashi uni cuania. A bain atsínquiani cuantancëx ca uni nëtë́timoi Nucën Papa Diosan nëtë upí anu abë 'iti 'icën. A bai chucúma anun camina mitsux cuanti 'ain. 
\s1 Aín bimi isquin uisa i cara quixun i 'unánti Jesús quia bana 
\r (Lc 6.43-44) 
\p  
\v 15 Bëtsi bëtsi unin ca mitsu parántisa tanquin —Nucën Papa Diosan sinánmicëxun cana mitsu bana ñuixunin —quiquinbi anbi sináncë bana ñuixunia. Usa unin ñuicë bana camina cuatima 'ain. A unicamax ca 'unánmaratsu ñuinasa 'aíshbi aín nuitu mëu 'atima sinánñu 'aish pianancë ñuinasa 'icën.  
\v 16 Atun ñu 'acë isquin camina uisa uni cara quixun 'unánti 'ain. Ësaribi ca. A cuti bimi a ca aín bimi cutima i an tuaíma.  
\v 17 Usaribiti ca aín íxa xanáncë 'aish 'aisama 'ain aín bimi 'aisama 'icën. Aín íxa upí 'ain cuni ca aín bimíxribi upí 'ia.  
\v 18 Aín íxa upí 'ain ca aín bimi 'aisama 'ima. Aín íxa xanáncë 'aish 'aisama 'ain ca aín bimi upí 'ima.  
\v 19 'Apácëxbia upiti bimiama ca unin i rëtancëxun nëënia.  
\v 20 Aín bimi isquin ca unin 'unánti 'icën, a i cara upí 'icë, cara 'aisama 'icë quixun. Usaribi oquin camina unin ñu 'aia isquin asérabi cara Nucën Papa Diosan uni 'icë quixun 'unánti 'ain. 
\s1 Camabi uníxira Nucën Papa Diosan nëtënu 'itima Jesús quia bana 
\r (Lc 13.25-27) 
\p  
\v 21 An —mix camina 'ën 'Ibu 'ai —quixun 'ë cacë unicama ax ca camáxira Nucën Papa Dios naínu 'icë aín nëtënu abë 'itima 'icën. An aín cuëëncësabi oquin 'acë unicamax cuni ca anu abë 'iti 'icën.  
\v 22 Anun ënë nëtëcama cëñúcë nëtën ca 'itsa unin 'ë cati 'icën: Mix nun 'Ibu 'ain cananuna min cushínbi bana ñuixuan, min cushin ñunshin 'atima uninua chiquíanan cananuna min cushin uni itsin 'acëma ñu 'an.  
\v 23 Quiabi cana atu cati 'ain: Mitsux camina 'ën unima 'ain. Ñu 'atima 'acë 'aish camina mitsux 'ëbë 'itima 'ain. Ca cuantan. 
\s1 Upí oquin 'acë xubu 'imainun 'atimaquin 'acë xubu Jesusan ñuia bana 
\r (Lc 6.47-49; Mr 1.22) 
\p  
\v 24-25 Usa 'aínbi ca an 'ëmi sinánquin 'ën bana cuanan a bana quicësabi oquin 'acë uni ax an upí oquin sinánxun masinuma matánu xubu 'acë unisaribi 'icën. A unin xubu ca 'aisamaira 'uí 'ibúcëbë 'itsaira baca 'ëmainun 'aisamaira suñúan bëquiquinbi uisabi ocëma 'icën.  
\v 26 Usa 'aínbi ca an 'ën bana aín pabitan cuaxunbi a bana quicësabi oquin 'acëma uni an upí oquin sinánxunma masinu xubu 'acë unisaribi 'icën.  
\v 27 A unin xubu ca 'aisamaira 'uí 'ibúcëbë 'itsaira baca 'ëmainun 'aisamaira suñúan bëquiquin puxuaxa. Usoquin ca aín itácamaribi tsasipaquin cëñuaxa. 
\p  
\v 28-29 An xuá 'ixun ca Jesusan Nucën Papa Diosan cushínbi bana ñuixuancëxa. An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicaman banasamaira ca Jesusan bana 'iacëxa. Jesusan bana ñuixunquin sënë́oncëbë ca an aín bana cuacë unicama ratuti —usa bana cuacëma cananuna 'ain —quiacëxa. 
\c 8  
\s1 Jesusan an aín nami chëquímicë 'insínñu uni pëxcüa 
\r (Mr 1.10-45; Lc 5.12-16) 
\p  
\v 1 Bana ñuixunquin sënë́ontancëx matánuax cuantëcënia ca 'itsa unin Jesús nuibiancëxa.  
\v 2 Nuibiancëbë ca an aín nami chëquímicë 'insínñu unin amiquiquiani cuani rantin puruni tsóbuquin Jesús cacëxa: 
\p —Mix cushi 'ixun camina 'aisa tanquin 'ë pëxcuti 'ain. 
\p  
\v 3 Cacëxun aín mëcënan ramëquin ca Jesusan 'insíncë uni cacëxa: 
\p —Cana mi 'ati 'ain. Min nami ca upí 'itëcëni motia. 
\p Usaquian cacëxëshi moti ca aín ñucë nëtë́acëxa.  
\v 4 Pëxcutia ca Jesusan a uni 'ësëquin cacëxa: 
\p —'Ën mi pëxcucë ñuiquin camina uinu 'icë unibi catima 'ain. Caíma cuanxun camina min nami pëxcúcë judíos sacerdote ismiti 'ain. Ismianan camina Nucën Papa Dios rabiquin Moisés quiásabi oquin a ñu 'inánti 'ain, camina asérabi pëxcúa quixun camabi unin 'unánun. 
\s1 An Romanu 'icë capitán ñu mëëxuncë uni Jesusan pëxcüa 
\r (Lc 7.1-10) 
\p  
\v 5 Usoquin 'atancëxa Jesús Capernuaúm ëmanu cuantëcëncëbë ca Romanu 'icë capitán achúshi, ax amiquiquiani cuancëxa.  
\v 6 Cuanquin ca ësaquin cacëxa: 
\p —An 'ë ñu mëëxuncë bëná uni ca 'insíanxbi baquirucëma paë tani bënëti 'ën xubunu racataxa. 
\p  
\v 7 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Cana a pëxcui cuanti 'ain. 
\p  
\v 8 Cacëxunbi ca capitánën cacëxa: 
\p —Mix cushi 'imainun 'ëx mi meuira 'ain camina 'ën xubunu atsíntisama tanti 'ain. Usa 'ain camina cuanquinma ënuxunbi 'ën ñu mëëmicë uni pëxcúnun cati 'ain.  
\v 9 Cana 'unan min banaxbi ca cushi 'icë quixun. 'Ën cana 'ën 'apun 'ë cacësabi oquin 'ain. 'Ën suntárucamanribi ca 'ë bana cuatia. 'Ën suntáru —ca cuantan —quixun 'ën cacëx ca cuania. —Ca ut —quixun 'ën cacëx ca bëtsix aia. An 'ë ñu mëëxuncë uni —ñu ca 'at —quixun 'ën cacëxun ca 'aia. Usaribiti ca 'ën ñu mëëmicë uni mixmi —ca pëxcúti 'icë —quicëbëshi pëxcúti 'icën. 
\p  
\v 10 Usaía judíosma uni 'aíshbi a capitán quia cuaquin ca Jesusan an a nuibiancë unicama cacëxa: 
\p —Asérabi cana 'ën mitsu cain, ënë uníxa 'ëmi catamëcësaribitia 'ia cana judío uni achúshibi iscëma 'ain.  
\v 11 'Ën cana mitsu cain, 'aisamaira judíosma unicamaxribi ca aucüaxa bari urucë amiax uanan anúan bari cuabúcë amiaxribi unuxun 'aia. Ai ca anua Abraham, Isaac, Jacob, 'imainun axa 'ëmi catamëcë judíos unicama 'icë, anu acamabë Nucën Papa Diosan nëtënu 'iti 'icën.  
\v 12 Usaía atux 'imainun ca judíos unicama axira Nucën Papa Diosan nëtënu 'iti 'aíshbi 'ën bana cuaisama tancë, acamax ëman 'icë bëánquibucë anu 'iti 'icën. Anuax ca anu 'icë unicamabë tëmërai bënëti inti 'icën. 
\p  
\v 13 Usaquin unicama catancëxun ca Jesusan capitán cacëxa: 
\p —Camina min xubunu cuanti 'ain. 'Ëmi catamëquinmi 'ën usoquin 'axúnun quixun 'ë cacësabi oi ca min uni pëxcutia. 
\p Jesús ësai quicëbëshi ca capitanën ñu mëëmicë uni anu 'aíshmabi pëxcüacëxa. 
\s1 Pedronën nachi Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 1.29-31; Lc 4.38-39) 
\p  
\v 14 Usaquin cabiani Pedronën xubunu cuanxun ca Jesusan Pedronën nachi 'itsisan 'i racácë mëracëxa.  
\v 15 Mëraxuan aín mëcën mëëcëxëshi ca aín 'itsis nëtë́acëxa. Usocëxëshi pëxcuti niruxun ca atu pimiacëxa. 
\s1 'Itsa uni ñucë Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 1.32-34; Lc 4.40-41) 
\p  
\v 16 A nëtë́nbi ca bari cuabúcëbëa bëbáquishbucëbëtan a ëmanu 'icë unicaman ñunshin 'atimañu unicama an pëxcunun Jesúsnu bëacëxa. Bëia ca Jesusan aín banáinshi ñunshin 'atimacama uninua chiquíanan uni ñucëcamaribi pëxcüacëxa.  
\v 17 Isaías quiásabi oquin ca usaquin 'acëxa, ësai quicë: “An ca nun ñucë pëxcüanan an nu paëocëcama nu tërë́caxuanxa”. 
\s1 —Aín unicamax ca ax cuëëncësoi 'ima Jesúsmishi sinánti 'icë —quicë bana 
\r (Lc 9.57-62) 
\p  
\v 18 'Aisamaira unían nëbë́tsioracëxun oquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ucë manan cuanun ca cuan.  
\v 19 Usaquian cacëbë anu cuanquin ca an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë uni achúshinën Jesús cacëxa: 
\p —Uinu caramina mix cuani anuribi cana 'ëx mibë cuanti 'ain. 
\p  
\v 20 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ñu pëchiñunëxbi ca anua batsi oti nañu 'icën. Capa 'inúxbi ca aín anu 'uxti quiniñu 'icën. Usa 'aínbi cana uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ëx anu 'uxtiñumabi 'ain. Usa 'ain sapi camina 'ëbë cuantima 'ain. 
\p  
\v 21 Caia ca bëtsi uniribi an aín bana cuacë, an cacëxa: 
\p —Mibë cuanti 'aínbi cana 'ën papanu pan cuainsa tanin. A bamaia maíntancëx cana mibë cuanti 'ain. 
\p  
\v 22 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Camina 'ëmi sinánan 'ëbë cuanti 'ain. Axa Nucën Papa Diosmi sinántisama tancë uni, an bamacë uni maínun ëanan camina 'ëbë cuanti 'ain. 
\s1 Bëchun 'imainun suñúan Jesusan nëtë́mia 
\r (Mr 4.35-41; Lc 8.22-25) 
\p  
\v 23 Usaquin cabiania 'ucë manan cuanux manë nuntinu 'iruquiancëbë ca aín 'unánmicë unicamaxribi 'iruacëxa.  
\v 24 'Iruquiani cuanía Jesús 'uxánbi suñúan 'icuatsíncëbë parúmpapa bëchuni ca 'umpax aín nuntinu 'iruacëxa.  
\v 25 Usai 'ia oquin ca aín 'unánmicë unicaman Jesús bësúnquin cacëxa: 
\p —Nu ca ië́mit, cananuna nanëtin. 
\p  
\v 26 Quia ca Jesusan bësuquin cacëxa: 
\p —¿Uisacatsi caramina racuëtin? Mitsun camina Nucën Papa Diosan ca asérabi nu bërúanquin 'aquinia quixun sinaniman. 
\p Cai niruquin ca suñúan —ca nëtë́t —canan parúmpaparibi —ca bucubut —quixun cacëxa. Cacëxëshia suñu nëtë́ishimainun ca baca bëchúnribi nëtë́acëxa.  
\v 27 Usoia isi ca aín 'unánmicë unicama ratuti canancëxa: 
\p —¿Uisa uni cara ënëx 'ic? Suñúanënbi, bacánbi ca aín bana cuatia. 
\s1 Ñunshin 'atimañu uni rabë́ Gadara menuxun Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 5.1-20; Lc 8.26-39) 
\p  
\v 28 Usaquiani 'ucë manan cuantancëx ca Gadara cacë menu bëbacëxa. Bëbatancëx nuntinuax 'ibúquiani cuaniabi ca ñunshin 'atimañu uni rabëtan, anu uni maíncënuax uquin Jesús mëracëxa. A uni rabëtan ca ñunshin 'atimañu 'aish uinu 'icë unínbia chichabiantisama 'ixun anun cuanti bai bëaraxun ui unibi anun inumiama 'icën.  
\v 29 Usa 'ixun ca a isi munuma cuëncë́nquin Jesús cacëxa: 
\p —¿Uisati caramina Jesús, Diosan Bëchicë, min nu ubíoin? ¿Anúnmi nu masóti nëtë ucëma pan 'aínbi caramina nu ubíoi uan? 
\p  
\v 30 Usaia 'imainun ca 'aisamaira cuchi atu 'urama pi bucüacëxa.  
\v 31 Usa 'ain ca ñunshin 'atimanën Jesús cacëxa: 
\p —Nu ënua xuquin camina nux cuchicamanu 'inun nu xuti 'ain. 
\p  
\v 32 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca cuantan. 
\p Cacëx ca ñunshin 'atimacama a uni rabë́nuax chiquíquianx cuchicamanu atsíancëxa. Atsíncëbë ca cuchicama camáxbi tsuáquiquiani abáquiani cuanx cuëtúnuax parúmpapanu rëucubuti bacamiqui cëñúacëxa. 
\p  
\v 33 Usacëbëtan ca an cuchi bërúancë unicaman a 'urama 'icë ëma chanu abáquiani cuanxun anu 'icë unicama usaia cuchicama 'icë ñuixuanan ñunshin 'atimañu uni rabë́ribi usai 'icë ñuixuancëxa.  
\v 34 Ñuixunquin chanioia cuabiani ca a ëmanu 'icë unicamax aín ëma ëbiani Jesús isi riquiancëxa. Riquianxun isquin ca camaxunbi atun nëtënuaxa cuantánun Jesús cacëxa. 
\c 9  
\s1 Uni ñucë niruquinbi tancëma Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 2.1-12; Lc 5.17-26) 
\p  
\v 1 A menuaxbi nuntin cuantëcëntancëx ca Jesús aín ëmanu bëbacëxa.  
\v 2 Bëbacëbëa 'itsa uni timë́cëbëtan ca raírinën uni achúshi ñucë nirucuaínquinbi tancëma bacë́tinu racánxun bëacëxa. Bëquin ca —Jesusan ca ënë uni pëxcuti 'icë —quixun aín nuitu mëu sináncëxa. Sinania atun sinan 'unánquin ca Jesusan ñucë uni cacëxa: 
\p —Chuámashi ca 'it. Min 'uchacama ca tërë́ncë 'icën. 
\p  
\v 3 Usaquian caia cuaquin ca anu 'icë an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë uni raírinën sináncëxa: Ënë unix ca anúan Nucën Papa Diosaxëshi quiti banan banaia. Ax ca 'aisama 'icën. Nucën Papa Diosan cuni ca 'ucha tërë́nti 'icën.  
\v 4 Usaquin sinania 'unánquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uisacasquin caramina mitsun usaquin sinanin?  
\v 5 'Ën cana uni “Min 'uchacama ca tërë́ncë 'icë” quixun cananbi “Niruquiani ca cuantan” quixunribi cati 'ain.  
\v 6 Nucën Papa Diosan cushínbi 'ën ënë uni pëxcuia isquin camina asérabi 'unánti 'ain, uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'ën cana unin 'ucharibi tërë́nti 'ai quixun. 
\p Caquin ca Jesusan racábucë uni cacëxa: 
\p —Niruquiani ca min bacë́ti bibiani min xubunu cuantan. 
\p  
\v 7 Cacëxëshi ca niruquiani aín xubunu cuancëxa.  
\v 8 Usai niruquiani cuania isi ca anu 'icë unicama racuë́acëxa. Racuë́quin ca —Nucën Papa Diosan aín cushi 'ináncëxun ca ënë unin ñucë uni pëxcüanan aín 'uchacama tërë́anxa —quixun sinánquin Nucën Papa Dios rabiacëxa. 
\s1 Jesusan Mateo aín uni 'inun ca [Ënëx ca an ënë quirica cuënëo Mateo, abi 'icën.] 
\r (Mr 2.13-17; Lc 5.27-32) 
\p  
\v 9 Usobiani cuantëcënquinbi ca Jesusan Mateo cacë uni anuxuan 'apu buánmiti curíqui bicë anua tsócë mëracëxa. Mëraquin ca cacëxa: 
\p —'Ën mi 'unánminun ca 'ëbë cuani ut. 
\p Jesusan cacëxëshi ca Mateo niruquiani ami sinani abë cuancëxa.  
\v 10 Cuanquin ca Jesúscëñun aín 'unánmicë unicama aín xubunuxun pi cuanun Mateonën buáncëxa. Buáncëbë atúxribi atubë cuanx ca an 'apu buánmiti curíqui bicë unicama 'imainun an fariseocaman bana tancëma uni raírinëxribi atubëtan pi bucüacëxa.  
\v 11 Jesúsbëtan a unicaman piia isquin ca aín 'unánmicë unicama fariseo unicaman ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Uisa cupí cara an mitsu 'unánmicë unin an 'apu buánmiti curíqui bicë unicamabëtan pianan 'uchañu unicamabëtan pin? 
\p  
\v 12 Usai quia cuaquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —Paë tancëma uni, ax ca rucuturúan a ronti cuëënima. Paë tancë uni, ax cuni ca rucuturúan a ronti cuëënia.  
\v 13 Usaribiti cana 'ën an —'ëx cana asábi 'ai —quixun sináncë unicama a 'ëmia catamënun cai uáma 'ain. Ama, an —'ën nuitu 'aisama 'aish cana 'ëxbi upí 'itima 'ai —quixun sináncë unicama a cuni upí 'inúxa 'ëmi catamënun cai cana 'ëx uacën. Usa cana 'ëx 'ai quixun sinánquin camina 'unánti 'ain, uisai quicë cara Nucën Papa Diosan bana ënëx 'icë quixun: “Unían 'ë rabianan aín 'ucha tërë́ncë 'inuxun 'aracacë ñuina rëxun xaroia isi cuëëncësamaira oi cana atun uni itsi nuibaquin 'aquinsa 'icë 'aquinia isi cuëënin”. 
\s1 Pima samáti ñuiquin ñucácëxun Jesusan uni ca 
\r (Mr 2.18-22; Lc 5.33-39) 
\p  
\v 14 Usa 'ain ca Juan, an uni nashimicë, aín 'unánmicë unicaman anu cuanxun Jesús cacëxa: 
\p —Nux cananuna Nucën Papa Dios sinani bëtsi bëtsi nëtën pima samatin. Fariseo unibunëxribi ca usaribiti pima samatia. ¿Usa 'aínbi cara uisacasquin min 'unánmicë unicaman samáquinma pin? 
\p  
\v 15 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿An biti xanua unin bicëma pan 'ain cara axa abë nuibanancë unicama ax a unibë 'aish masá nuituti 'ic? Ca masá nuitutima 'icën. Ca ësa 'icën: An xanu biti unin xanu biquin abëtan pi unun camicëx ca axa abë nuibanancë unicama masá nuitutima abë cuëënia. Xanu bibiani cuanquian a unin ëbiancëxun cuni ca axa abë nuibanancë unicaman masá nuituquin pima. Usaribiquin ca 'ën 'unánmicë unicama 'ëbë 'ixun masá nuituti samáquinma piia. Unían 'ë bicëxun 'ën ëbiancëxun cuni ca masá nuituquin pitima 'icën. 
\p  
\v 16 Catancëxun ca aín banaxa fariseo unicaman uni 'unánmicë banasama 'ain, aín banabë fariseonëan 'unánmicë bana mëscúti rabanan Jesusan ësaquinribi a unicama cacëxa: 
\p —Ca ësaribi 'icën. Nun aintsi uinu 'icë xanúnbi ca chupa xëni, chupa sani iotan aín tuquicë a 'unuima. Usocëxbi ca chupa xëni ax chëqui anun 'unucë ió ax nipacëtia. Usai 'i ca aín tuquicë ax chaia.  
\v 17 Ësaribi ca: Ui unínbi ca ñuina xacá anu 'umpax 'aruti chumusa oquin 'acë, axa xëni 'ain, anu ñu chëcacë 'aruima. Anu 'arucëxunbi ca ñu chëcacë ax cubini uruquin ñuina xacá xëni a tucaia. Axa tuquicëbë ca chëcaxun anu 'arucëxa cubíncë ñu ax tutuqui nëtëtia. Usa 'ain ca ñu chëcacë, ñuina xacá chumusa oquin ácë iónushi 'aruti 'icën, asábi 'inun. 
\s1 Xanu 'insíncë pëxcüanan Jesusan Jaironën bëchicë bamacëbi baísquimia 
\r (Mr 5.21-43; Lc 8.40-56) 
\p  
\v 18 Juanën 'unánmicë unibubëa Jesús banacëbëbi ca anua judíos unicama timë́cë xubunu 'icë 'apu, Jairo cacë, ax uacëxa. Uquin ca aín bëmánon rantin purúnquin Jesús cacëxa: 
\p —'Ën ini bëchicë ca bërí bamaxa. Bamacëbi camina mix 'ëbë cuanxun a ramëti 'ain. Min ramëcëxëshi ca asábi 'inux baísquiti 'icën. 
\p  
\v 19 Cacëx niruia abë cuancëbë ca aín 'unánmicë unicamaxribi Jesúsbë cuancëxa. 
\p  
\v 20-21 Cuaniabi ca xanu achúshi ñucë, ax mëcën rabë́ 'imainun rabë́ baritia imia 'aíshbi aín imi nëtë́cëma, an —aín chupa ticaishi cana pëxcúti 'ai —quixun sinánquin, a caxu cuanquin Jesusan chupa cuëbí ticacëxa.  
\v 22 Ticaia tani niracëti cuainacëquin ca Jesusan a xanu mëraquin cacëxa: 
\p —Camina chuámarua 'iti 'ain. 'Ën cana mi pëxcuti 'ai quixun asérabi sinani camina pëxcúan. 
\p Cacëxëshi ca pëxcúacëxa. 
\p  
\v 23 Usobiani cuanx ca anua judíos unicama timë́ti xubunu 'icë 'apu, Jairo, aín xubunu bëbacëxa. Bëbaquin ca Jesusan, xanu ñucë a maíncëbëtan an 'ati unicaman pacun bana otishi 'ixun caínmainun 'aisamaira uni rarumati sharatia cuaquin isacëxa.  
\v 24 Usaria isquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ënuax ca chiquít. A xu xanu ca bamacëma 'icën. Ca 'uxaxa. 
\p Ësaquian cacëxunbi ca 'usáncancëxa.  
\v 25 'Usáncëxunbi anu 'icë unicama xubu ëman xutancëx ca Jesús anua xu xanu 'icë anu atsínxun aín mëcën biacëxa. Bicë́xëshi ca tsoruacëxa.  
\v 26 Usa 'ain ca Jesusan usaquin ñu 'aia anu 'icë unicaman chanioia a menu 'icë unicaman cuacëxa. 
\s1 Bëxuñu uni rabë́a Jesusan bëpë́xcüa 
\p  
\v 27 Usobiani anuax cuaniabi ca uni bëxuñu rabëtan Jesús caticabianquin munuma cuëncë́onquin cacëxa: 
\p —Davitan rëbúnqui, nu nuibaquin ca nu pëxcut. 
\p  
\v 28 Cacë́xa xubunu atsíncëbë ca a bëxuñu uni rabëtaxribi 'atsínquiani Jesús rapasu cuancëxa. Cuania ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Mitsun caramina sinanin, 'ën cana mitsu pëxcuti 'ai quixun? 
\p Cacëxun ca a unin cacëxa: 
\p —Camina nu 'ati 'ain. 
\p  
\v 29 Cacëxun ca Jesusan aín bëru mëëquin cacëxa: 
\p —Mitsúnmi 'ën cana mitsu bëmënioti 'ai quixun sináncësabi oquin cana mitsu 'ati 'ain. 
\p  
\v 30 Usaquian cacëx ca bënëtishi bëmëniocacëxa. Bëmëniocatia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Unían 'ën mi ësoquin 'acë ënë 'unánxunma 'anun camina ui unibi ñuixuntima 'ain. 
\p  
\v 31 Usaquian Jesusan cacëxunbi ca a uni rabëtan cuanquin a nëtënu 'icë unicama chaniocëxa. 
\s1 Banañuma unia Jesusan banamia 
\p  
\v 32 Bëxuñu 'icëa pëxcucë uni rabëtaxa cuancëbëtan ca uni raírinën achúshi uni ñunshin 'atimanëan banañuma 'imicë a Jesúsnu bëacëxa.  
\v 33 Bëia ca Jesusan a uninua ñunshin 'atima chiquíancëxa. Chiquíncëbë ca a uni banañuma 'iá 'aíshbi banacëxa. Usaria isi ca anu 'icë unicamax ratuti quiacëxa: 
\p —Nun nëtë Israel anuxunbi ca uínbi ësa ñu isáma 'icën. 
\p  
\v 34 Quia unicama ratúmainun ca fariseo unibunëx quiacëxa: 
\p —Ñunshin 'atimanën 'apun cushínshi ca ënë unin ñunshin 'atima chiquinia. 
\s1 Jesús uni bana ñuixuni bëtsi bëtsi ëmanu caun 
\p  
\v 35 Usotancëxun ca ëma chacamanu 'imainun ëma chucúmaracamanuribi cuanquin anua judíos unicama timë́ti xubucamanu atsínquin anu timëtia Jesusan bana ñuixuancëxa. Bana ñuixunquin ca —'ëmi catamëcë unicama ca Nucën Papa Diosan ainan 'imiti 'icë —quixun caquin upí bana unicama ñuixuancëxa. Ñuixuanan ca uni ñucëcamaribi pëxcuquin an paëocëcama tërë́caxuancëxa.  
\v 36 Uinu cara Jesús 'icë anubi ca 'aisamaira uni 'iacëxa. Usai 'ia an atu Nucën Papa Dios ñuiquin 'unánmianan ami sinánun 'aquinti 'aíma 'ain ca axa piánancë ñuinacan ubíocëxa 'aracacë ñuina, an a bërúanti aín 'ibu 'aíma 'ain, bënëti sináncasmai 'icësaribiti 'iacëxa. Usaia 'ia atu isquin ca Jesusan a unicama nuibacëxa.  
\v 37 Nuibaquin atu 'aquinsa tanquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Aisamaira uníxa ëmi sinánti 'aínbi ca an atu 'ëmi sinánun 'aquinti uni 'itsamashi 'icën. Usa 'aish ca naënua 'aisamaira ñu bimi 'aínbia an biti uni 'itsamashi, usaribi 'icën.  
\v 38 Usa 'ain camina Nucën Papa Dios, axa 'ëmi sináncë unicaman 'ibu, a ñucáti 'ain, an uni 'ëmi sinánun 'aquinti unia 'itsa xunun, bimi 'ibu unían an bimi biti uni xucësaribi oquin. 
\c 10  
\s1 Aín 'unánmicë unicama 'iminuxun Jesusan mëcën rabë́ 'imainun rabë́ uni caísa 
\r (Mr 3.13-19; Lc 6.12-16) 
\p  
\v 1 Usa 'ain ca Jeusasan aín 'unánmicë uni mëcën rabë́ 'imainun rabë́ a timëxun cacëxa: 
\p —'Ën cushi cana mitsu 'inanin. Anun camina ñunshin 'atima uninua chiquíanan uni 'insíncëcamaribi pëxcuti 'ain. 
\p  
\v 2 A usaquin cacë unicamax ca 'iacëxa Simón 'icëbi Pedroribi cacë, 'imainun aín xucën Andrés. 'Imainun ca Zebedeonën bëchicë Jacobo cacë a 'imainun aín xucën Juan 'iacëxa.  
\v 3 Raírinëx ca Felipe cacë 'imainun Bartolomé cacë 'imainun Tomás 'imainun Mateo, an 'apu buánmiti curíqui bicë, acama 'iacëxa. 'Imainun ca Jacobo, Alfeonën bëchicë, a 'imainun Lebeo 'icëbi Tadeoribi cacë a 'iacëxa.  
\v 4 'Imainunribi ca Simón axa judíos unibun rabanan nëëti banacë, a 'imainun Judas Iscariote, an Jesús uni 'inan, a 'iacëxa. 
\s1 Unicama bana ñuixunun Jesusan aín 'unánmicë unicama xua 
\r (Mr 6.7-13; Lc 9.1-6; 10.3-11) 
\p  
\v 5 Aín 'unánmicë unicama caístancëxun ca unicama bana ñuixuntanun xunuxun Jesusan ësaquin cacëxa: 
\p —Camina anu judíosma unibu 'icë nëtënu cuantima 'ain. Samaria nëtënu 'icë ëmacamanuribi camina cuantima 'ain.  
\v 6 Israel unicama axa 'ëmi sinánti 'aíshbi 'ëmi sináncëma acama 'ëmi sinánun 'aquini camina cuanti 'ain. Atux ca 'ëmi catamëcëma 'aish 'ibuñuma carnerosa 'icën.  
\v 7 Cuanquin camina —anúan Nucën Papa Diosan mitsu ainan 'imiti nëtë ca 'urama 'icë —quixun caquin bana ñuixunti 'ain.  
\v 8 Ñuixuanan camina 'insíncë unicama pëxcüanan uni bamacë baísquimianan an aín nami chëquímicë 'insínñu uni asábi 'itëcënun pëxcüanan uninua ñunshin 'atima chiquínti 'ain. 'Ën cana anúnmi uni 'aquinun cushi 'inánquin mitsu cupíomicëma 'ain. Usa 'ain camina mitsúnmi 'aquincë uni cupí ñucátima 'ain. 
\p  
\v 9 Curíqui camina buántima 'ain.  
\v 10 Camina burasa ió anun min ñu buánti bitima 'ain. Camina rabë́ tari 'imainun bëtsi taxaca 'imainun min tsati buántima 'ain. An unicama 'aquincë uni a ca a 'aquincë unin aín piti 'imainun aín cuëëncë ñu 'inánti 'icën. Usa 'ain camina ñu buanima usashi cuanti 'ain. 
\p  
\v 11 Cuanx ëmanu bëbaquin camina isti 'ain, ui unin cara upí oquin min bana ñuixuncëxun cuaisa tania. A unin xubunushi camina ñantan ñantan 'uxti 'ain, anúnmi a ëmanuax cuanti nëtëa utámainun.  
\v 12 Anu 'iti xubunu atsíntancëx camina —chuámashi ca 'ican —cai anu 'icë unicamabë nuibananti 'ain.  
\v 13 Usaími 'icëbë ca a xubunu 'icë unicama mitsubë upí 'ixun min bana cuati mitsúxmi anu 'icë cupí cuëëni chuámashi 'iti 'icën. 'Aínbi ca mitsubë upí 'iisama tanquin an mitsun bana cuaisama tancë unicamax usai 'itima 'icën.  
\v 14 Uinu 'icë ëmanu 'icë unicaman cara, uinu 'icë xubunu 'icë unicaman cara mitsu biisama tanan mitsun bana cuaisama tania, anuax cuani camina anu 'icë unicaman, mitsun bana cuatíma ca Nucën Papa Diosan iscëx 'aisama 'icë quixun 'unánun, mitsun taxacanu 'icë me cupúcë tacabiani bëtsi ëmanu cuanti 'ain.  
\v 15 Asérabi cana 'ën mitsu cain, Sodoma ëmanu 'icë unicama 'imainun Gomorra ëmanu 'icë unicama ca aín bana cuaisama tancë cupí Nucën Papa Diosan castícancëxa. Usamaira oquin castícancë ca an a ëmanu 'icë unicama mitsu bicëma cupí ax 'iti 'icën. 
\s1 Mitsumi ca uni nishti 'icë quixun Jesusan aín 'unánmicë unicama ca 
\p  
\v 16 'Ën cana carnero 'inúan nëëcë nëbë́tsinu 'icësaribi 'inun mitsu xutin. Nëëquin ca 'inúanën carnero binuxun bëarati 'icën. Usaribi oquin ca axa mitsumi nishcë unin mitsu 'atimocatsi quixun sinánti 'icën. Usaquian sináncëbë camina bërúancati 'ain, runu 'icësaribiti. Bërúancanan camina axa mitsumi nishcë uni ami nishi abë 'atimonantima 'ain, numacuru 'icësaribiti.  
\v 17 Axa mitsumi nishcë unicaman ca judíos unibunën 'apucamanu mitsua 'atimonun buánti 'icën. Usonan ca anua judíos unicama timë́ti xubucamanuxun mitsu rishquiti 'icën. Usa ca uni 'icë quixun 'unani camina ami catamëtima bërúancati 'ain.  
\v 18 'Ën bana uni ñuixuncë cupí ca unin mitsumi nishquin judíosma unibunën 'apunu mitsu buánti 'icën, ami mitsu ñui manánuxun. Usocëxunbi camina a 'apucama 'imainun judíosma uniburibi 'ën mitsu 'unánmicë banacama ñuixunti 'ain.  
\v 19 A unicaman mitsu 'apunu buáncëxun camina racuë́quin —uisai carana quiti 'ai —quixun sinánan —uisa banan carana cati 'ai —quixun sinántima 'ain. Nucën Papa Diosan ca mitsúxmi banacëbëtainshi uisaquin caramina cati 'ai quixun mitsu sinánmiti 'icën.  
\v 20 Usa 'ain camina 'unánti 'ain, mitsúnbi sináncë banan camina banatima 'ain, Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan sinánmicëx camina quiti 'ain. 
\p  
\v 21 'Ëmi sináncëma unin ca axa 'ëmi sinania oquin aín xucë́nbi an uni 'aminun quixun 'apu 'inánti 'icën. Usaribi oquin ca aín papan ami nishquin aín bëchicëbi an uni 'aminun 'apu 'inánti 'icën. 'Imainun ca usaribi oquin aín bëchicënën ami nishquin aín papabi an uni 'aminun 'apu 'inánti 'icën.  
\v 22 Mitsúxmi 'ëmi sináncëbë ca axa 'ëmi sináncëma unicamax mitsumi nishti 'icën. Usa 'aínbi ca an uisa ñu cara 'icëbëtanbi 'ëmi sinánquin ëncëma unicamax Nucën Papa Diosan nëtënu 'ëbë 'iti 'icën.  
\v 23 Achúshi ëmanuxun bana ñuixuniabi unin mitsun bana cuaisama tanquin bëtsi bëtsi ocëx camina bëtsi ëmanu cuanti 'ain. Anuxunribi bana ñuixunia unin mitsu bëtsi bëtsi ocëx camina anuaxribi bëtsi ëmanu cuanti 'ain. 'Ën cana asérabi mitsu cain, anu Israel unibu 'icë ëmacamanuxun mitsun unicama bana ñuixuncëma pain 'ain cana 'ëx uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'ëx utëcënti 'ain. 
\p  
\v 24 Unin ñu 'unánmicë uni an ca an a 'unánmicë uni inuima. Usaribiquin ca an uni ñu mëëxuncë uni an, an a ñu mëëmicë uni inuima.  
\v 25 Mitsux 'ën 'unánmicë unicama 'ain ca axa 'ëmi nishcë unicamax mitsumiribi nishti 'icën. Atúan 'ë bëtsi bëtsi ocësaribi oquin ca mitsuribi bëtsi bëtsi oti 'icën. Atun 'ë ñunshin 'atimanën cushi, Beelzebú, caquin anëquin ca mitsúxmi 'ën unicama 'icë, mitsuribi usaribi oquin anëti 'icën. 
\s1 Uími caranuna racuë́ti 'ai quiáxa Jesús quia 
\r (Lc 12.2-9) 
\p  
\v 26 Ësaquinribi ca Jesusan aín 'unánmicë unicama bana ñuixuntanun xuquin cacëxa: 
\p —Unían mitsu bëtsi bëtsi ocëxbi camina an mitsu bëtsi bëtsi ocë unicamami racuë́tima 'ain. Unían uni itsi paránxun ñu 'acëxbi ca camabi unían 'unáncë 'iti 'icën. Usaribiti ca unían ñu upí unë́xun 'acëxbi camabi unían 'unáncë 'iti 'icën.  
\v 27 'Ën mitsu imë́ribi cacë banacama camina camabi unían cuanun ñuiti 'ain. Ñuianan camina mitsun xubunuxun 'ën mitsu cacëcamaribi camabi unían cuanun ëmánxun ñuiti 'ain.  
\v 28 An uni bëtsi bëtsi oquin bamamicë unicamami camina racuë́tima 'ain. Usoquin 'aquinbi ca unin bëru ñunshin bamamitima 'icën. Usa 'ain camina usa unimi racuëtima Nucën Papa Dios, an uni aín cushínbi bamamianan aín bëru ñunshínribi manë tsi anuaxa xënibua 'aínbi tëmërati anua 'inun 'imiti amishi racuë́ti 'ain. 
\p  
\v 29 'Isáratsu ca cupíma 'icë unin curíqui 'itsamaratsu anun maruquin rabë́ biti 'icën. Chamaratsu 'aísha aín cupí 'itsamashi 'icëbi ca Nucën Papa Diosan camabi 'isá achúshi achúshi isia. Usaquian bërúancë 'aish ca Nucën Papa Dios cuëëncëbëma bamaima.  
\v 30 An 'isácama bërúancë Nucën Papa Diosan ca mitsuribi camabi 'unánan uiti buñu caramina 'ai quixun 'unania.  
\v 31 Mitsux camina 'isásamaira 'ain. Usa 'ain ca 'isá chamaratsucama 'acësamaira oquin Nucën Papa Diosan mitsu bërúanquin isia. Usa 'ain camina unían mitsu bamamisa tancëxbi racuë́tima 'ain. 
\s1 —'Ëx cana Jesúsnan 'ai —quiax quicë uni ñuicë bana 
\r (Lc 12.8-9) 
\p  
\v 32 Ësaquinribi ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Axa an 'ën bana cuacëma unicaman cuanun 'ë ñui, —'ëx cana Jesusan uni 'ain —quicë uni a ñuiquin cana 'ënribi, —ax ca 'ën uni 'icë —quixun 'ën Papa Dios naínu 'icë a cati 'ain.  
\v 33 Usa 'aínbi cana axa 'ëmi rabini, —'ëx cana Jesusan unima 'ain —quicë uni a ñuiquin, —ax ca 'ën unima 'icë —quixun 'ën Papa Dios naínu 'icë cati 'ain. 
\s1 Axa ami sináncëma unix ca Jesusan unimi nishti 'icë quicë bana 
\r (Lc 12.51-53; 14.26-27) 
\p  
\v 34 Ësaquinribi ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ëx uá 'ain ca camabi unix bëtsibë bëtsibë nuibananti 'icë quixun mitsun sináncëxbi ca usama 'icën. 'Ëx uá 'ain ca axa 'ëmi sinántisama tancë unicaman axa 'ëmi sináncë unicama nuibatíma, ami nishquin 'atimoisa tanti 'icën.  
\v 35 'Ëx uá 'aían 'ëmi catamëcëbë ca bëtsi bëtsi unix aín papami nishti 'icën. Usaribiti ca xanu raírinëx 'ëmia catamëcëbë aín titami nishti 'icën. 'Ëx ënë nëtënu uá 'aían 'ëmi catamëcëbë ca xanux aín ñemi nishti 'icën.  
\v 36 Usa 'ain ca axa 'ëmi catamëtia oquin unin aín aintsibi 'atimoti 'icën. 
\p  
\v 37 'Ën unicaman ca aín papa, aín tita nuibati 'icën. Nuibatibi ca atu nuibacësamaira oi 'ëmi sinánti 'icën. Usai 'ëmi sináncëma 'aish ca 'ën unimasa 'icën. Usaribiti ca 'ëmi sináncësamaira oquian aín bëchicë nuibacë uni ax 'ën unimasa 'icën.  
\v 38 —A 'ai bamanuxunbi cana Jesúsmi catamëti bana ënquinma 'ai —quixuan an sináncëma uni ax ca 'ën uni 'itima 'icën.  
\v 39 Uix cara aín cuëëncësa oquin 'ai ënë nëtënu upitax tsótishi sinania ax ca Nucën Papa Diosnan 'itima 'icën. Usa 'aínbi ca uinu 'icë unin cara ënë nëtënushi upitax tsóti sinánquinma 'ëmi catamëquin 'ëx quicësabi oquin 'aia ax ainan 'aish Nucën Papa Diosan nëtënu abë 'iti 'icën. 
\s1 Uicama cara Nucën Papa Diosan cupíoti 'icë quicë bana 
\r (Mr 9.41) 
\p  
\v 40 Ësaquinribi ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —An mitsun bana cuacë uni an ca 'ën banaribi cuatia. An 'ën bana cuacë uni an ca Nucën Papa Dios, an ënë nëtënu 'ë xua, aín banaribi cuatia.  
\v 41 Asérabi 'ënan 'ixuan 'ën unin 'ë ñuiquin bana ñuixunia cuaquin ca uni itsin sinánti 'icën, —a banax ca asérabi Nucën Papa Diosan sinánmicëxa quicë 'icë —quixun. Usaquin sinani ca a bana quicësabi oi 'iti 'icën. Usa uni ca an bana ñuixuncë unia iscësaribi oquin Nucën Papa Diosan upí isia. Usaribi oquin ca an upí uni isquin —ax ca asérabi Jesúsmi catamëcë uni 'icë —quixun sinánquin a nuibaquin aín bana cuacë uni a Nucën Papa Diosan upí isia, upí uni iscësaribi oquin.  
\v 42 Ax 'ën uni 'aísha 'ëmi upiti catamëcë 'icëmabi axa shimaia isquin —ax ca Jesucristonën uni 'icë —quixun sinánquin 'umpax 'ináncë uni a ca Nucën Papa Diosan upí isia. 
\c 11  
\s1 Juan an unicama nashimicë an aín 'unánmicë uni Jesús isnun xua 
\r (Lc 7.18-35) 
\p  
\v 1 Aín 'unánmicë unicama an ñuixuncë bana unicama ñuixuntanun catancëx ca Jesús anribi Galilea menu 'icë ëmacamanuxun bana ñuixunux cuancëxa. 
\p  
\v 2 Usai 'imainun ca sipunu 'ixun Juan, an uni nashimicë, an Jesusan ñu 'aia ñuicania cuacëxa. Cuaquin ca aín uni raíri Jesús istánun quixun xuacëxa, asérabi cara ax utia judíos unibunën caíncë a 'icë quixuan isnun.  
\v 3 Xucëx cuanxun ca Juanën cacësabi oquin ñucáquin Jesús cacëxa: 
\p —¿Mix caramina asérabi axa uti nun caíncë a 'ain? ¿Mixmi ama 'ain caranuna bëtsi uníxa uti nun caínti 'ain? 
\p  
\v 4 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Camina 'ën unicama ñuixuniami cuacë banacama ñuixuanan 'ën ñu 'aiami iscëcama ñuixunquin Juan cai cuanti 'ain.  
\v 5 Cuanxun camina cati 'ain: Bëxuñu unínbi ca bërí isia, aín niti bëtsicë uníxribi ca bërí upiti nitsia, an aín nami chëquímicë 'insínñu unix ca pëxcutia, pabë unin ca bana cuatia, bamacë uníxbi ca baísquia, ñuñuma unínribi ca anun Nucën Papa Diosnan 'inux ië́ti bana cuatia.  
\v 6 Usaquin canan camina, 'ë ñui Nucën Papa Diosan xucëma ca ax 'icë quima, ax 'ëmi sináncë unicamax ca chuámarua 'i cuëënia quixunribi Juan cai cuanti 'ai —quixun ca Jesusan Juanën xucë unicama cacëxa. 
\p  
\v 7 Juan, an unicama nashimicë, aín unicama cuancëbëtan ca Jesusan anu 'icë unicama 'aisamaira 'icë Juan ñuiquin ësaquin cacëxa: 
\p —¿Uisa uni isi caramina mitsux anu uni 'icëma menu cuancën? Bëtsi bëtsi oquin sináncë uni ax ca tutísha suñun bëcacësa 'icën. ¿Usa uni isi caramina cuancën?  
\v 8 ¿Ax usama 'ain caina añu isi cuancën? ¿Upíira 'aísha cupíira chupa pañucë uni isi caramina cuancën? Usama ca. Camina 'unanin, upíira 'aísha cupíira chupa pañucë unix ca anu 'apu 'icë xubunushi 'ia.  
\v 9 ¿Usa uni isi cuanima caramina añu isi cuancën? An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë uni a isi camina cuancën, ¿usa cat? Asérabi cana 'ën mitsu cain, an Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuncë unicaman ñuixuan bana 'iásamaira ca Juanën uni ñuixuncë bana 'icën.  
\v 10 Juan ñuiquian ënë menu ucëma pan 'icë 'ë cacë bana a ca Nucën Papa Diosan Isaías cuënëomiacëxa, ësai quicë: 
\q1 A caxumi cuanun cana 'ën uni xutin. Ax pain cuanquin ca anun cuanti bai mëníoquin racanacësaribi oquin camabi unían min bana cuanun atun nuitua upí 'inun sinanamiti 'icën. 
\m  
\v 11 Usaquin cuënëo bana ñuitancëxun ca Jesusan anu 'icë unicama cacëxa: 
\p —Asérabi cana 'ën mitsu cain, an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicaman ñuixuncë bana 'iásamaira ca Juanën 'ë ñuicë bana 'iaxa. Usa 'ain ca a unicamax 'iásamaira Juan 'icën. Usa 'aínbi ca axa Nucën Papa Diosan nëtënu 'iti 'ën unicamax, unían ñuumara iscë 'aíshbi Juan 'iásamaira 'icën. 
\p  
\v 12-13 Juan ucëma pan 'ain ca Moisés 'imainun an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicaman 'ë ñuiquin unicama ñuixuancëxa. A unicama caxu uquin ca Juanën 'ë ñuiquin, axa utia judíos unicaman caíncë ax ca uaxa quiax quiquin unicama ñuixuanxa. Usa 'ain ca 'ënribi, 'ëmi catamëcë unicama ca Nucën Papa Diosnan 'iti 'icë quixun ñuixunia cuanan 'ën ñu 'aia isi 'aisamaira unix Nucën Papa Diosnan 'iti sinania.  
\v 14 Mitsun asérabi cuaisa tanquin camina 'unánti 'ain, Elías ca uti 'icë quicë bana ax ca Juan ñui quiá 'icën. A bana quiásabi oi ca Juan, an unicama nashimicë, ax Nucën Papa Diosan mëníosabi oi uaxa.  
\v 15 An aín pabitan ënë bana cuacë unin ca aín nuitunënbi sinánquin cuati 'icën. 
\p  
\v 16 Ësaquinribi ca Jesusan anu 'icë unicama cacëxa: 
\p —Ënë nëtënua bërí bucucë unicamax cara uisa 'icë quixun cana mitsu cati 'ain. Ca tuáratsucuxa cuaicësaribi 'icën. Cuainux timë́cë 'aíshbia cuaitisa tantancëx camáxbi tsotan ca raírinën raíri ësaquin caia:  
\v 17 “Cuai chirini cuëënun nun paca bana ocëbëbi camina masá sinani cuaitisama tan. Cuaitisama tancëbë nux —anpan caniacëcë unicama 'icësaribiti cananuna ini rarumati 'ai —quicëbëbi camina masá sinani usairibi 'iisama tan”.  
\v 18 Usaribi ca ënë nëtënua bucucë unicamax 'icën. Juanëx ca ñu mëscú picëma 'ianan ñu xëacëma 'icën. Usa 'icë ca unicaman —a unix ca ñunshin 'atimañu 'icë —quixun caxa.  
\v 19 Usoquian Juanën 'acësoquin 'aquinma 'ën camabi ñu pianan xëaia isquin ca unicaman ësaquin 'ë ñuia: A unix ca picën tapun 'ianan xëairacë uni 'icën. Ax ca an 'apu buánmiti curíqui bicë unicama 'imainun 'uchañu unicamabë nuibanania —quixun. Usaquian Juancëñun unin 'ë ñuicëbëbi ca Nucën Papa Dios, an ënë menu unun 'ë xua, an 'acë ñucamax asábi 'icën. Usa ca quixun ca axa ami sináncë unicaman 'unania. 
\s1 Axa bëtsi bëtsi ëmanuax ami sinántisama tancë unicama Jesusan ca 
\r (Lc 10.13-15) 
\p  
\v 20 Usaquin catancëxun ca Corazín 'imainun Betsaida 'imainun Capernaúm a ëmacamanuax ucë unicama, atun ëmanuxun bana ñuixuanan uni itsin 'acëma ñu 'acëbëbia aín bana cuati ami sinanacëma, a unicama ësaquin Jesusan cacëxa:  
\v 21 —Corazín ëmanuax ucë unicama 'imainun Betsaidanuax ucë unicama, mitsu cana asérabi cain, mitsun ëmanuxun 'ën cushínbi 'ën ñu 'acësaribi oquin Tiro 'imainun Sidón anuxun 'ën 'á 'ain ca anu 'icë unicama aín 'uchacama ëni 'ëmi sinan 'itsíanxa. Aín 'ucha cupí masá nuituti sinanati ca chupa chëquicë pañuanan chimaputan mashiquia 'itsíanxa.  
\v 22 Usa 'ain cana mitsu cain, anúan an camabi uni aín ñu 'acë isti nëtën ca Tiro 'imainun Sidónu 'icë unicama 'acësamaira oquin Nucën Papa Diosan mitsu 'uchoquin castícanti 'icën.  
\v 23 Capernaúmnuax ucë unicama, ¿mitsun caramina sinanin, camina Nucën Papa Diosan nëtënu 'iti 'ai quixun? Camina anuma, anua uni 'aisamacama bamatancëx cuancë, anu 'iti 'ain. Mitsun ëmanuxun 'ën cushínbi 'ën ñu 'acësaribi oquian Sodomanuxunribi 'acë 'ain ca aín 'uchacama ëni anu 'icë unicama nëëncëma 'iá 'itsíanxa.  
\v 24 Usa 'ain ca anúan camabi uni aín ñu 'acë isti nëtën Sodomanu 'icë unicama 'ásamaira oquin Nucën Papa Diosan mitsu 'uchoti 'icën. 'Uchoquin ca a ëmanu 'icë unicama 'acësamaira oquin mitsu 'ati 'icën. 
\s1 —Chuámarua tani cuëënux camina 'ëmi catamëti 'ai —quixun Jesusan ca 
\r (Lc 10.21-22) 
\p  
\v 25 Catancëxun ca Jesusan Nucën Papa Dios cacëxa: 
\p —'Ën Papa Dios, mixmi naí 'imainun menu 'icë ñucaman 'Ibu 'icë cana mi rabin. Ami uni 'unánmiti ñu a camina an ñu 'unáncë unicama 'unánmiquinma an ñu 'unáinracëma unicama 'unánmian. Usaquinmi 'acë cupí cana mi rabin. Usaquin 'ati camina mix cuëëan.  
\v 26 —Ñu 'unánma ca —quixuan unin sináncë unicaman min 'imicëxun 'ën bana cuati camina cuëëan. 
\p  
\v 27 Usaquin aín Papa Dios catancëxun ca Jesusan anu 'icë unicama amiribishi cacëxa: 
\p —'Ën Papa Diosan ca camabi aín sinan 'ë 'unánmiaxa. Uinu 'icë unínbi ca uisa uni 'ianan añu 'ai carana 'ëx uacën quixun 'unanima. 'Ën Papa Diosan cuni ca 'unania. Usaribi oquin ca uinu 'icë unínbi, uisa cara Nucën Papa Dios 'icë quixun 'unanima. Aín Bëchicë, 'ën cuni cana 'unanin, 'imainun ca a 'ën uisaira cara ax 'icë quixun 'unánmisa tancë unicama anribi 'unania.  
\v 28 Nucën Papa Diosan mi upí isnun quixun 'aisamaira ñu 'anan unin cacë ñuribi 'ai bënëti atsáncë 'ixun camina 'ëmi catamëquin 'ën mi 'aquinun 'ë cati 'ain. Cacëxun cana a ñucama mëníoquin 'ënan 'aíshmi tanti 'icësaribitimi upí oquin sinani cuëënun mitsu 'imiti 'ain.  
\v 29 Mitsúxmi cuëënia cana uisari caramina upí 'iti 'ai quixun mitsu 'unánmiti 'ain. Ñu caquinma cana tëmëraquinmami 'ati sënë́inshi 'ëx cuëëncësabi oi 'inun mitsu 'imiti 'ain. 'Imixun 'ën 'aquincëx camina upí oquin sinani chuámashirua tani cuëënti 'ain.  
\v 30 Mitsúxmi 'ënan 'ain ca 'ën mitsu 'aquincëx mitsun 'ati ñux 'aisa 'icën. 
\c 12  
\s1 Anun ñu mëëtima nëtë́an Jesusan 'unánmicë unicaman trigo bëru piá ñuicë bana 
\r (Mr 2.23-28; Lc 6.1-5) 
\p  
\v 1 Usaquin catancëx ca anun ñu mëëtima nëtën Jesús bain anu trigo 'apácë naën cuancëxa. Abë cuanquinbi ca aín 'unánmicë unicaman piisa tanquin trigo bëru pëcë́cë sirícaquin bixun piacëxa.  
\v 2 Usoia isquin ca fariseo unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Ca is, anun ñu mëëtima nëtën usaquin ñu 'ati 'aínmabi ca min 'unánmicë unicaman usoia. 
\p  
\v 3 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Mitsun caramina Davidnën ca 'acëñuma 'ixun axa abë cuancë unicamabëtan ësoquin ñu 'acëxa quixun cuënëo bana a iscëma 'ain?  
\v 4 Davidnën ca 'acëñuma 'ixun piisa tanquin anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu atsínxun anu 'icë pán, Nucën Papa Diosan isti oquin nancë, a bixun piacëxa. A panëxa judíos sacerdotenëinshi piti 'aían uni itsin piti 'icëmabi ca sacerdotenën 'ináncëxun David 'imainun abë 'icë unicaman piisa tanquin piacëxa.  
\v 5 ¿Mitsun caramina judíos sacerdotecama ñui quiá cuënëo bana a iscëma 'ain? Bëtsi nëtën 'acësaribi oquin ca anun ñu mëëtima nëtë́nribi anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun an 'ati ñucama 'acëxa. Usoquin 'aíbi ca 'uchama 'icën.  
\v 6 'Ën cana mitsu cain, anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu Moisésnën ñuiasamaira ca a 'ën mitsu cacë bana ënëx 'icën.  
\v 7 Nucën Papa Diosan bana ca ësai quia: “Unían 'ë rabianan aín 'ucha tërë́ncë 'inuxun 'aracacë ñuina rëxun xaroia isi cuëëncësamaira oi cana atun uni itsi nuibaquin axa 'aquinsa 'icë 'aquinia isi cuëënin”. A bana cuacë 'aish camina 'ën 'unánmicë unicaman trigo bëru bixun piia isi manáncëma 'itsían.  
\v 8 Uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'ixun cana 'ën anun ñu mëëtima nëtën cara añu 'ati 'icë quixun uni cati 'ain. 
\s1 Aín mëcën bamacë unia Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 3.1-6; Lc 6.6-11) 
\p  
\v 9 Anuax cuanx ca Jesús anua judíos unicama timë́ti xubunu cuani atsíancëxa.  
\v 10 Anu ca uni achúshi aín mëcën amo 'icë bamacë 'iacëxa. A uni isquin ca fariseo unicaman —Jesús, an ca nux quicësama oquin 'aia —quiax ami manáncatsi quixun sinánquin —¿anun ñu mëëtima nëtën uni ñucë pëxcuti cara asábi 'ic? —quixun ñucácëxa.  
\v 11 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Micama uinu 'icën caramina anun ñu mëëtima nëtë́an mitsun 'aracacë ñuina quininu nipacëtia biquinma isëshiti 'ain? Camina isëshiquinma biti 'ain, ¿usa cat?  
\v 12 'Aracacë ñuinasamaira ca uni 'icën. Usa 'ain ca anun ñu mëëtima nëtën uni pëxcuti asábi 'icën. 
\p  
\v 13 Catancëxun ca Jesusan, uni aín mëcë́nmi ñucë cacëxa: 
\p —Ca mëshpat. 
\p Cacëx mëshpatishi ca mëpëxcüacëxa, aín mëcën itsisaribi upí 'itánun.  
\v 14 Usocëbë chiquíquiani cuanx ca fariseo unicama Jesús ñui uisoxun 'ati cara quiax 'ësë́nancëxa. 
\s1 An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unin Cristo ñuiquin cuënëo bana 
\p  
\v 15 Usax ca fariseo unibu 'ësënania 'unánbiani Jesús anuax cuancëxa. Cuancëbë ca 'itsa uni abë cuancëxa. Cuania ca Jesusan uni ñucëcama pëxcuquin,  
\v 16 —an ca usoquin ñu 'aia quixun camina 'ë chaniotima 'ai —quixun cacëxa.  
\v 17 Nucën Papa Diosan 'amicëxuan a ñuiquin Isaíasnën cuënëosabi oi ca Jesús 'iacëxa, ësai quicë: 
\q1  
\v 18 Ënëx ca 'ëx cuëëncësabi oquin 'anun 'ën caíscë 'ianan 'ën nuibairacë a 'icën. A isi cana cuëënin. 'Ën cushi cana a 'inánti 'ain. 'Ináncëxun ca judíosma unicamaribi uisoquin carana 'ën atúxa upí 'inun 'imiti 'ai quixun ñuixunti 'icën. Ñuixuanan ca 'ën cana camabi unían ñu 'aia isquin uisa carana oti 'ai usoquin 'ati 'ai quixun ñuixunti 'icën.  
\v 19 Ax ca unicamabë cuëbícanantima 'icën, ca cërúanantima 'icën. Bain cuani munuma cuëncëni banaquin ca unicama cuamitima 'icën.  
\v 20 Pëcú pëchi sitan oquin pësínpacë a ca xanun 'aisama 'icë putia. Usa 'aínbi ca 'ën Bëchicënën uni 'aisama 'aísha 'uchañu 'aíshbi ainan 'iisa tania cuantánun xutima 'icën. Lamparín bënabuti cuíncësa ca axa ami sinanibi ami cushiiracëma uni ax 'icën. Usa unibi ca ainan 'iaxma cuantánun xutima 'icën. Anun camabi ñu 'aisamacama cëñuti nëtë utámainun ca aín cushínbi ami catamëcë unicama 'aquinti 'icën.  
\v 21 Judíosma unibunëxribi ca ami catamëti 'icën, an ca atu 'aquinia quixun 'unani. 
\s1 Ñunshin 'atimanën cushin ca Jesusan ñu 'aia quiáxa fariseo unicama quia 
\r (Mr 3.19-30; Lc 11.14-23; 12.10) 
\p  
\v 22 Usai 'icëbëtan ca uni achúshi ñunshin 'atimanën 'imicëxa bëxuñu 'ianan banañuma, a Jesúsnu unin bëacëxa. Bëia Jesusan pëxcucëxun ca banaquin isacëxa.  
\v 23 Jesusan usoia isi ca anu 'icë unicamax ratuti sináncasmai canancëxa: 
\p —¿Ënë unix cara asérabi Davitan rëbúnqui, axa uti nun caíncë, a 'ic? 
\p  
\v 24 Jesusan usoquin ñu 'aia ñuicania cuati ca fariseo unibunëx quiacëxa: 
\p —Ñunshin 'atimanën 'apu, Beelzebú, an 'amicëxuinshi ca ënë unin ñunshin 'atima chiquinia. 
\p  
\v 25 Usai quia aín sinan 'unánquin ca Jesusan fariseo unicama cacëxa: 
\p —Ca ësa 'icën. Achúshi menuxuan an 'apu 'imicë unibunën cushicaman bëtsi bëtsi oquin sináncë 'ain ca a menu bucucë unicamax 'itsa 'aíshbi upitax bucui bëtsibë bëtsibë nuibananima 'acanani cëñutia. Usaribiti ca ëmanu 'icë unicamax bëtsibë bëtsibë nuibananima nishanani upitax bucuima cëñutia. Usaribiti ca aín aintsibë bucüaxbia nishanancë unicamax amanu amanu cuani tsuáqui nëtëtia.  
\v 26 Mitsux camina quin, ñunshin 'atimanën 'apu, Satanás, Beelzebúribi cacë, an 'amicëxun isana ñunshin 'atima chiquinin. Usaími mitsux 'ë ñui quicë 'aínbi ca ñunshin 'atimanën 'apúan ñunshin 'atima raíri chiquíncëbë an 'amicëxuan ñu 'ati ñunshin 'atima 'aíma 'iti 'icën. Usa 'ain ca ñunshin 'atimanën abë ñunshin 'atima chiquinima.  
\v 27 'Ën ñunshin 'atimanën 'apun 'amicëxun ñunshin 'atima uninua chiquíncë 'ain, ¿cara mitsun unibunën uin 'amicëxun ñunshin 'atima uninua chiquinin? Mitsun unibunën ca mitsu cati 'icën, ñunshin 'atimanën 'apun 'amicëxunma ca Nucën Papa Diosan 'amicëxuinshi unin ñunshin 'atima uninua chiquínti 'icë quixun. Usaquin cacëxun camina 'unánti 'ain, mitsúnmi 'ë ñui quicë bana ax ca asérabima 'icë quixun.  
\v 28 Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan 'amicëxun uninua 'ën ñunshin 'atima chiquíncë 'ain camina 'unánti 'ain, Nucën Papa Diosan ca axa 'ëmi catamëcë unicama ainan 'iminuxun ënë menu unun 'ë xuaxa quixun. 
\p  
\v 29 Ësa ca. Ui unínbi ca cushi uni, aín xubunu atsínxun aín ñu bicuanima. Aín 'ibu pain nëaxun cuni ca aín ñu bicuánti 'icën. Usaribi oquin cana 'ën aín 'apusama cushiira 'ixun ñunshin 'atima chiquinin. 
\p  
\v 30 Ësaribi ca. Unían bërúanquin timëcëma 'aish ca aín 'aracacë ñuinacama tsuáquia. Usaribi oquin ca an 'ëmia sinánun uni 'aquincëma uni an 'ëmi sinánxma 'inun uni 'imia. 
\p  
\v 31 Usa 'ain cana mitsu cain, Nucën Papa Diosan ca unin 'atima ñu 'acë camabi tërë́nti 'icën, amia 'atimati banacëribi. Usa 'aínbi ca axa aín Bëru Ñunshin Upí ñui 'atimati banacë uni, a Nucën Papa Diosan aín 'ucha tërënima.  
\v 32 Axa uni 'inux anuax uá 'ë ñui 'atimati banacë uni a ca Nucën Papa Diosan aín 'ucha tërë́nti 'icën. Usa 'aínbi ca axa aín Bëru Ñunshin Upí ñui 'atimati banacë uni aín 'ucha Nucën Papa Diosan tërënima, bamatancëxribi ca xënibua 'aínbi aín 'ucha tërë́ncë 'itima 'icën. 
\s1 Aín bimi cupíshi i 'unánti bana Jesusan ñuia 
\r (Lc 6.43-45) 
\p  
\v 33 Ca ësa 'icën: Upí i 'apácëx ca aín bimi upí 'iti 'icën. I 'aisama 'apácëx ca aín bimi 'aisama 'iti 'icën. Aín bimi isquin ca unin 'unánti 'icën, a i cara upí 'icë, cara 'aisama 'icë quixun. Usaribi oquin camina 'ën ñu 'aia isquin 'unánti 'ain, uin cushin carana ñu 'ai quixun.  
\v 34 Mitsux 'atima 'ixun uni paráncë 'aish camina mitsun raracama 'iásaribiti an uni picë runusaribi 'ain. Unix ca aín nuitu mëúa sináncësaribi oi aín cuëbitan banaia. Mitsun nuitu 'aisama 'ain camina 'atimati banain.  
\v 35 Aín nuitu upí 'ain ca uni upí ñu ñui upiti banaia. Usa 'aínbi ca raíri unix aín nuitu upíma 'ain, upíma ñu ñui 'atimati banaia.  
\v 36 'Ën cana mitsu cain, anúan an camabi unin 'acë ñucama isti nëtën ca Nucën Papa Diosan uisai cara banaxa quixun 'unánan uisa banan cara sinanima 'atimati banaxa quixun camabi uni 'unánti 'icën.  
\v 37 Mitsun banacama 'unánquin ca Nucën Papa Diosan 'uchañuma caramina 'ain quixun isanan 'uchañu caramina 'ai quixun isti 'icën. 
\s1 'Aisama unicaman uni itsin 'acëma ñu 'anun Jesús ca 
\r (Mr 8.12; Lc 11.29-32) 
\p  
\v 38 Cacëxun ca an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Min camina asérabi Nucën Papa Diosan cushin ñu 'ai quixun nun 'unánun camina nun nu isnun uni itsían 'acëma ñu 'ati 'ain. 
\p  
\v 39 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Unicama Nucën Papa Diosmi sináncëma 'ixun ca atun isnun uni itsin 'acëma ñu 'anun quixun 'ë caia. Usa 'aínbi cana, 'ëx cana asérabi Nucën Papa Diosnuax uá 'ai quixun atun 'unánun, bëtsi ñuribi atúan ñucácëxunbi 'aiman. Ënëishi cana mitsu cain, Jonás 'iásaribiti cana 'ëx 'iti 'ain.  
\v 40 Jonás ax ca bacanu 'icë ñuina cha aín pucunu rabë́ 'imainun achúshi nëtë, 'imainun rabë́ 'imainun achúshi imë́ribi 'iacëxa. Usaribiti cana uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ëx rabë́ 'imainun achúshi nëtë, 'imainun rabë́ 'imainun achúshi imë́ matá quiniocë anu racáncë 'iti 'ain.  
\v 41 Nínive cacë ëmanu 'icë unicamax ca 'aisama 'icëbia Jonásnën Nucën Papa Diosan bana ñuixuncëxun cuati sinanati ami sináncëxa. Jonás 'iásamaira cana 'ëx 'ain. Usa 'icëbi ca ënë nëtënu bucucë unicaman 'ën bana cuaisama tania. Usa 'ain ca anúan Nucën Papa Diosan camabi unían ñu 'acë isti nëtën, Nínivenu 'icë unicaman ënë nëtënu bucucë unicama cati 'icën: Mitsun Jesusan bana ñuixuncëxunbi cuacëma 'aish camina nux 'iásamaira 'aisama 'ai —quixun.  
\v 42 Salomón cacë uni, axa 'apu 'ianan 'itsa ñu 'unáncë 'ain, ca 'ura menu 'icë 'apu xanu ax aín bana cuati cuancëxa. Cuanx bëbatancëxun ca cuëënquin aín bana cuacëxa. Salomón 'iásamaira cana 'ëx 'ain. 'Ëx usa 'icëbi ca ënë nëtënua bucucë unicaman 'ën bana cuaisama tania. Usa 'ain ca anúan Nucën Papa Diosan camabi unin ñu 'acë isti nëtën, a xanu 'apu an Salomonën bana cuacë 'ixun, ënë nëtënu bucucë unicaman 'ën bana ñuixuncëxunbia cuacëma 'icë, 'uchoti 'icën. 
\s1 Anuax chiquícë anubi ñunshin 'atima cuantëcënti bana 
\r (Lc 11.24-26) 
\p  
\v 43 Ësaquinribi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Uninuax chiquítancëx anua 'umpax 'icëma menu cuani ca ñunshin 'atima anua 'iti bari nitsia. Bariquinbi mëraquinma ca sinania  
\v 44 —anuax 'ëx chiquía anubi cana cuantëcënti 'ai —quixun. Sinánbiani cuani bëbaquinbi ca xubua unin maë́nquin mëníocëx upí 'aíshbi 'ibuñuma usaribi 'icë anuaxa chiquía uni aín nuitu isia.  
\v 45 Isbiani cuanxun mëcën achúshi 'imainun rabë́ ñunshin 'atimaira mërabianquin buanx ca anuaxa chiquía uni anubi abë atsíntëcënia. Usa 'ain ca anua ñunshin 'atimacama atsíncë uni ax bëráma 'iásamaira 'ia. A uníxa 'icësaribiti ca ënë nëtënu bucucë unicamaxribi 'iti 'icën, atuán 'ën bana cuaisama tancë cupí. 
\p Usaquin ca Jesusan cacëxa. 
\s1 Jesusan ca amia sináncë unicama aintsi oia quicë bana 
\r (Mr 3.31-35; Lc 8.19-21) 
\p  
\v 46 Jesusan anu 'icë unicama bana ñuixunmainun uxun ca ëmánxun aín tita 'imainun aín xucë́antun —Jesúsbë cananuna banacatsi —quixun anu 'icë uni cacëxa.  
\v 47 Caia cuaquin ca achúshi unin Jesús cacëxa: 
\p —Min tita 'imainun min xucë́antu ca ëman 'icën. Ca mibë banatisa tania. 
\p  
\v 48 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uix cara 'ën tita 'ic? ¿'Imainun cara uicamax 'ën xucë́antu 'ic? 
\p  
\v 49 Usai quiquin ca aín 'unánmicë unicama aín mëcënan sanánquin cacëxa: 
\p —Ënë unicamax ca 'ën tita 'imainun 'ën xucë́antu 'icën.  
\v 50 Uicaman cara Nucën Papa Dios naínu 'icë ax cuëëncësabi oquin 'aia, acamax ca 'ën xucën 'imainun 'ën chirabacë 'imainun 'ën tita 'icën. 
\c 13  
\s1 Bana itsi ñuicësoi an ñu 'apácë uni ñui quicë bana 
\r (Mr 4.1-9; Lc 8.4-8) 
\p  
\v 1 A nëtën xubunuax cuanx ca Jesús parúmpapa cuëbí tsóbuacëxa.  
\v 2 Tsóbucëbë ca 'aisamaira uni a nëbë́tsiorati timë́acëxa. Timë́cëbë manë nuntinu 'irutancëxa Jesús tsómainun ca unicamax masinu bucubuacëxa.  
\v 3 Bucubucë ca Jesusan 'itsa bana 'unánmiquin bana itsi ñuicësoquin ñuiquin ësaquin cacëxa: 
\p —An ñu bëru 'apácë uni ca aín naënu 'apáquin ñu bëru sacai cuanxa.  
\v 4 Sacacëx ca raírinëx anúan uni nicë me iru anu nipacëaxa. Nipacëcë isbëtsini uxun ca ñuina pëchiñunën 'eaxa.  
\v 5 Raírinëx ca maparañu menu nipacëaxa. Nipacëax ca me cëxtúma 'ain bënëtishi cooxa.  
\v 6 Coóxbi ca uruquian barin xarocëx aín tapun 'aíma 'ain chushiaxa.  
\v 7 Raírinëx ca muxañu menu nipacëaxa. Nipacëax coi ca 'iruaxa. 'Iruxunbi ca muxan abë coquin mapurucëxun tuacëma 'icën.  
\v 8 Usa 'aínbi ca raíri ñu bëru ax me upínu nipacëaxa. Nipacëax coi canitancëxun ca upí oquin tuaxa. Tuacëx ca raírinëx aín bimi 'itsaira, cien 'iaxa, raírinëxribi ca aín bimi 'itsa, sesenta 'iaxa, raírinëxribishi ca aín bimi 'itsamashi, treintaishi 'iaxa.  
\v 9 An aín pabitan ënë bana cuacë unin ca aín nuitunënbi sinánquin cuati 'icën. 
\s1 Uisa cupí cara Jesusan bana itsi ñuicësoquin bana ñuiacëxa quicë bana 
\r (Mr 4.10-12; Lc 8.9-10) 
\p  
\v 10 A bana ñuixuncëxun ca aín 'unánmicë unicaman Jesús nëbë́tsioraxun ñucácëxa: 
\p —¿Uisacasquin caramina bana itsi ñuicësoquin ënë unicama bana ñuixunin? 
\p  
\v 11 Ñucácëxun ca cacëxa: 
\p —Uni itsían 'unaniamabi camina mitsun Nucën Papa Diosan sinánmicëxun an 'unánmicë ñu 'unanin. Usa 'aínbi ca raíri unin 'unanima.  
\v 12 An 'ën bana cuaquin a bana quicësabi oquin 'acë uni a ca 'ën bana itsiribia cuanun Nucën Papa Diosan 'unánmiti 'icën. Usa 'aínbi ca an 'ën bana cuaquinbi sináncëma uni a, an isa 'unánxa quixuan sináncë bana a camabi Nucën Papa Diosan manumiti 'icën.  
\v 13 'Ën 'aia isquinbi ca atun 'ën cushi Nucën Papa Diosan 'ë 'ináncë a sinanima. Atun pabitan 'ën ñuixuncëxun cuaquinbi ca uisai quicë cara quixun 'unántisama tania. Usa 'ain cana acaman cuaisabi oquin ñuiquinma bana itsi ñuicësoquin ñuin.  
\v 14 Isaíasnëan a unicama ñuiquin cuënëo bana quicësabi oi ca usai 'ia, ësai quicë: 
\q1 Mitsun pabitan 'ën bana ñuia cuaquinbi camina uisai cara quia quixun 'unántima 'ain. Mitsun bërun 'ën 'aia isibi camina 'ëx cushiira 'aínbi 'ëmi sinántima 'ain.  
\v 15 Atun nuitu mëu 'unántisama tanan ca judíos unicaman atun pabitan cuaquinbi uisai quicë cara quixun 'unántisama tania. Atun bërúnbi 'ën 'aia isquinbi ca 'ëx cushiira 'aínbi 'ëmi sinántisama tania. 'Ëmi sinanatia cana atu 'ën uni 'inun ië́mitsian. Usa 'aínbi ca 'iisama tanxa. 
\p  
\v 16 Atúxa Isaías quiásabi oi 'ëmi sinántisama tancëbëtanbi camina mitsun bërun 'ën ñu 'aia isi 'ëmi catamëtin. 'Ën bana camina mitsun pabitan cuaquin mitsun nuitu mëúribi upí oquin sinanin. Usa 'aish camina chuámarua tani cuëënin.  
\v 17 Asérabi cana mitsu cain, 'ëx ucëma pan 'ain ca bëráma an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicama 'imainun axa Nucën Papa Diosmi sináncë unicamanribi —Cristo ca uti 'icë —quixun 'ë ñuiquin cuënëo bana 'unánquin, uisai cara 'iti 'icë quixun istisa tanquinbi isáma 'icën. Uisa bana carana ñuixunti 'ai quixun cuaisa tanquinbi ca cuama 'icën. 
\s1 Uisai quicë cara an ñu 'apácë uni ñui quicë bana 'icë quixuan Jesusan ñuia 
\r (Mr 4.13-20; Lc 8.11-15) 
\p  
\v 18 An ñu 'apácë uni ñui quicë bana uisai quicë cara quixun mitsu ñuixunmainun camina cuati 'ain.  
\v 19 Anúan uni Nucën Papa Diosnan 'iti ënë bana aín pabitan cuaquinbia uisai qui quicë cara quixun upí oquin 'unáncëbëma uxun ca ñunshin 'atimanën 'apun bënë́nquinshi uni manumia. Usa banax ca anúan uni niti me iru anua nipacëcë ñu bëru asaribi 'icën.  
\v 20 Maparañu me bëxbánua ñu bëru nipacëcë asaribi ca raíri uni 'icën. Usa unin ca Nucën Papa Diosan bana cuati cuëënquin bënë́nquinshi —a bana quicësabi oi cana 'iti 'ai —quixun aín nuitunën sinania.  
\v 21 Usaquin sinánquinbi ca maparañu menu nipacëcë ñu bëru tapun 'itsañuma asaribi 'ixun Nucën Papa Diosan bana 'itsama nëtë́inshi sinania. Sinánquinbi ca anbi masáquin sinánan Nucën Papa Diosan bana 'acëbë ami nishquian unin 'atimocëxun a bana manuquin ënia.  
\v 22 Muxañu menua nipacëcë ñu bëru usaribi ca raíri uni 'icën. A unicaman ca Nucën Papa Diosan bana cuaquin —a bana quicësabi oi cana 'iti 'ai —quixun sinania. Usaquin sinanibi ca ënë menu 'icë ñuishi sinánan —'itsa ñuñu 'aish cana cuëënti 'ai —quixun sinani, 'itsa ñuñu 'iisa tanan bëtsi ñuribi cuëënia. Usa 'aish ca Nucën Papa Diosan sináncëxbi ñu bëru 'apácëa coiabi chucun mapurucësa usaribi 'aish bimiñumasa 'ia.  
\v 23 Me upí anua ñu bëru nipacëcë usaribi ca raíri unicama 'icën. A unicamax ca Nucën Papa Diosan bana asérabi cuaquin a bana quicësabi oquin 'acë 'aish me upínu 'apácë ñu bëru, axa coi canitancëxun upí oquin tuacë, asaribi 'ia. Raírinëx ca 'itsaira, cien, bimiñusa 'ia, 'imainun ca raírinëxribi 'itsa, sesenta, bimiñusa 'ia, 'imainun ca raírinëxribishi 'itsamashi, treinta, bimiñusa 'ia. 
\s1 Unían ñu bëru upí 'apácënu uni itsin chucu 'aisama 'apácë ñuicë bana 
\p  
\v 24 Bana itsi ñuicësoquin ñuixunquin ca Jesusan anu 'icë unicama ësaquinribi cacëxa: 
\p —Nucën Papa Dios naínu 'icë an ainan 'iti unicama ainan 'imiti ax ca ësaribi 'icën. Achúshi unin ca ñu bëru upí aín naënu 'apáxa.  
\v 25 'Apánbi ca camabi uníxa 'uxan, anu cuanxun axa ami nishcë achúshi unin a naënu ñu bëru 'aisama 'apáxa, 'apábiani ca cuanxa.  
\v 26 Usa 'ain ca ñu bëru 'apácë ax upí 'aish coi canitancëx bimiaxa. Bimiñu 'aínbi ca ñu bëru 'aisama axribi coi caniaxa.  
\v 27 Usaía coia isibiani cuanxun ca an ñu mëëxuncë unicaman aín 'ibu ësaquin caxa: Min camina min naënu ñu bëru upí 'apan. ¿Usa cat? ¿Usa 'aínbi cara chucu 'aisama uisax coax?  
\v 28 Cacëxun ca aín 'ibun caxa: Axa 'ëmi nishcë unin ca usaquin 'axa. Cacëxun ca an ñu mëëxuncë unicaman caxa: ¿Nunu a chucu 'aisamacama bëchiti cuanti cara uisa 'iti 'ic?  
\v 29 Quia ca aín 'ibun caxa: A ëchíquin mina ñu 'apácë aribi ëchiti, usa 'ain camina chucu ëchítima 'ain.  
\v 30 Anun aín bimi biti nëtë utámainun abëbi canitanun camina ënti 'ain. A nëtë ucëbëtan cana an naënu 'icë bimi biti unicama cati 'ain: Chucucama pain camina bëchíti 'ain. Bëchíxun camina nëënuxun nëati 'ain. Ñu bëru upí 'apácë aín bimi bitancëxun camina anu ñu bimi bucúnti xubu anu upí oquin bucúnti 'ain. 
\s1 Mostaza bëru ñui quicë bana 
\r (Mr 4.30-32; Lc 13.18-19) 
\p  
\v 31 Bana itsi ñuicësoquin ñuixunquin ca Jesusan anu 'icë unicama ësaquinribi cacëxa: 
\p —Nucën Papa Dios naínu 'icë, an cara ainan 'iti unicama uisoquin ainan 'imiti 'icë quiax cana mostaza bëru ñui quin. Ca ësa 'icën. Axa chamaratsu 'icëbi ca mostaza bëru bitancëxun unin aín naënu 'apatia.  
\v 32 Mostaza bëru ax ca chamaratsuira 'icën, bëtsi ñu bëru chamaratsusamaira ca ax 'icën, 'aíshbi ca 'apácëx bëtsi ñu bëru canicësamaira 'ia. Usa 'aísha cani iisaribi 'inun pëñanacëcëbëtan ca manan nuáncë ñuinacamax anu nooi aia. Usaribiti ca Nucën Papa Diosan unicamax 'itsamashi pain 'iaxbi 'itsaira 'itánun uatia. 
\s1 Anun pán chamiti ñu ñui quicë bana 
\r (Lc 13.20-21) 
\p  
\v 33 Bana itsi ñuicësoquin ñuixunquin ca Jesusan anu 'icë unicama ësaquinribi cacëxa: 
\p —Nucën Papa Dios naínu 'icë an cara ainan 'iti unicama uisoquin aín uni 'imiti 'icë quiax cana anun pán chamiti ñu ñui quin. Xanúan xuicëma pain 'ixun anun pán chamiti ñucëñun mëscucëx ca aín xëquíon mësioti rëncë ax chaia. Usaribiti ca Nucën Papa Diosan unicamax 'itsamashi pain 'iaxbi 'itsaira 'itánun uatia. 
\s1 Uisa cupí cara bana itsi ñuicësoquin bana ñuia quiáxa Jesús quia bana 
\r (Mr 4.33-34) 
\p  
\v 34 Usoquin ca Jesusan bana itsi ñuicësoquin bëtsi bëtsi ñu ñuiquin anu 'icë unicama bana ñuixuancëxa. Bëtsi banánma usoquinshi ca bana ñuixuancëxa.  
\v 35 Jesusan ca usaquin bana ñuixunti 'icë quiax ca an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unix bëráma quiacëxa, ësai qui: 
\q1 'Ën cana bana itsi ñuicësoquin ñuiquin bana ñuixunti 'ain, uinsaranbia unin 'unánma ñu ñuiquin cana unicama ñuixunti 'ain. 
\s1 Ësai quicë ca ñu bëru upí 'imainun chucu 'aisama ñui quicë bana ax 'icë quixun Jesusan ca 
\p  
\v 36 Usoquin bana ñuixuntancëxun anu 'icë unicama ëbiani cuanx ca Jesús xubunu atsíanacëxa. Atsinia ca aín 'unánmicë unicaman nëbë́tsioraquin Jesús cacëxa: 
\p —Uisai quicë cara naënu 'icë chucu ñui quicë bana ax 'icë quixun camina nu ñuixunti 'ain. 
\p  
\v 37 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —An ñu bëru upí 'apácë uni asaribi cana uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'ëx 'ain.  
\v 38 Anu ñu bëru 'apácë naë asaribi ca camabi ënë me 'icën. Ñu bëru upí asaribi ca Nucën Papa Diosan unicama 'icën. Chucusaribi ca a ñunshin 'atimanën 'apun sinánmicë unicama 'icën.  
\v 39 An chucu 'apácë uni asaribi ca ñunshin 'atimanën 'apu 'icën. Anun bimi biti nëtë ñuiquinbi cana 'ëx utëcënti nëtë ñui quian. An bimi bicë unicama asa ca ángelcama 'icën.  
\v 40 Anun ñu bimi biti nëtë́an unin chucu pain bëchítancëxun tsin nëënti nëtë usaribi ca anun 'ëx utëcënti nëtë 'iti 'icën.  
\v 41 'Ëx uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'ixun 'ën ángelcama xucëxun ca an ñu 'aisama 'acë unicama 'imainun an bëtsi uni ñu 'aisama 'anun 'amicë unicamaribi bitancëxun  
\v 42 manë tsi cha rëquirucë anu puti 'icën. Anuax ca anu 'icë unicamabë tëmërai bënëti 'inuxun 'aia.  
\v 43 Usai 'icëbë ca barin uruquian pëcacëxa upí 'icësaribiti an Nucën Papa Diosan bana 'acë unicamax abë 'aish upíira upí 'iti 'icën. An aín pabitan ënë bana cuacë unin ca aín nuitunënbi sinánquin cuati 'icën. 
\s1 Unëcë 'aisamaira cupícë ñu ñui quicë bana 
\p  
\v 44 Catancëxun ca Jesusan ësaribi oquin aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Nucën Papa Dios naínu 'icë an cara ainan 'iti unicama uisoquin ainan 'imiti 'icë quixun ñui cana 'aisamaira cupícë ñu ñui ësai quin: Achúshi unin ca 'aisamaira cupícë ñu, me 'ucë mëu uni itsían unëa, mëraxa. Mëraquin ca —'ënan ca 'iti 'icë —quixun sinani cuëënquin maputëcëanxa. Mapubiani cuanquin ca aín ñucama anun a me maruti curíqui binuxun maruaxa. Marutancëx curíqui bëi utëcënquin ca a me ainan 'inun maruaxa. Usaribiti ca uni bëtsi ñu cuëëncësamaira oi Nucën Papa Diosnan 'iti cuëënia. 
\s1 Perla cacë ñu cupíira cupí ñui quicë bana 
\p  
\v 45 Nucën Papa Dios naínu 'icë an ainan 'iti unicama ainan 'imiti ax ca ësaribi 'icën. Achúshi uni an ñu marucë ax ca murusa ñu, perla cacë, ax po namë iscësa, a ñu upíira upí 'aish 'aisamaira cupícë, a biisa tanquin bari nitsia.  
\v 46 Bariquin mëraxun biisa tani ca anun maruti curíqui binuxun aín ñucama marui cuanxa. Cuanxun maruquin curíqui bitancëx utëcënquin ca a perla 'aisamaira cupícë, ainan 'inun maruaxa. Usaribi oi ca uni bëtsi ñu cuëëncësamaira oi Nucën Papa Diosnan 'iti cuëënia. 
\s1 Anun tsatsa biti rica ñui quicë bana 
\p  
\v 47 Catancëxun ca Jesusan ësaribi oquin cacëxa: 
\p —Nucën Papa Dios naínu 'icë an cara uisoquin ainan 'iti unicama aín uni 'imiti 'icë quixun ñui cana rica anun tsatsa biti ñui ësai quin. An tsatsa bicë unicaman ca aín rica bacanu saracabianquin anun ñu bëaratia. Usotancëxun ca anua cëñúruia tsatsa 'aisamaira bitsia.  
\v 48 Bitancëxun masinu buánxun ca anu tsóxun upíbushi caísquin biquin caquínu puruia. Puruquin ca a pitima ñu a bacanu putia.  
\v 49 Usaribi ca anun 'ëx utëcënti nëtë 'inuxun 'aia. 'Ëx utëcëncëbë uquin ca ángelcaman unicama Nucën Papa Diosan iscëx upí 'icë acama abë 'inun bianan an iscëxa upíma 'icë unicama bixun,  
\v 50 manë tsi cha rëquirucë anu punuxun 'aia. Anuax ca anu 'icë unicamabë tëmërai bënëti 'inuxun 'aia. 
\s1 Jesusan bana 'icësaribi ca bëráma Nucën Papa Diosan bana cuënëo ax upí 'icë quicë bana 
\p  
\v 51 Catancëxun ca ësaquinribi aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —¿'Ën mitsu cacë bana caina cuatin? 
\p Cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman —cananuna cuatin —quixun cacëxa.  
\v 52 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —An Nucën Papa Dios naínu 'icë aín bana únáncë uni, an ca 'ën uni ñuixuncë bana unicama ñuixuanan bëráma 'ë ñuiquin cuënëo bana aribi ñuixunia. Ax ca xubuñu unían a isi ucë uni aín ñu ió 'imainun aín ñu ióma 'aíshbi upí, aribi ismicësa 'icën. 
\s1 Jesús Nazaretnu 'iá 
\r (Mr 6.1-6; Lc 4.16-30) 
\p  
\v 53 Bana itsi ñuicësoquin unicama bana ñuixunquin ancëbiani cuanx ca Jesús anuaxa canicë menu bëbacëxa.  
\v 54 Bëbatancëxun ca anua judíos unicama timë́ti xubunu atsínxun bana ñuixunquin 'unánmiacëxa. Usoquian bana ñuia cuati ca anu 'icë unicamax ratuti canancëxa: 
\p —¿Uin cara ënë uni usaquian bana ñuiti 'unánmiax? ¿Uin cushin cara ënë menuxuan unin 'acëma ñu 'ain?  
\v 55 Ënëx ca carpinteronën bëchicë 'icën, 'imainun ca aín titax María 'icën. Jacobo, José, Simón, Judas acamax ca aín xucën 'icën.  
\v 56 Aín chirabacëcamaribi ca ënu nubë 'icën. ¿Uin 'unánmicëxun cara ësaquin bana ñuianan ësaquinribi ñu 'ati 'unanx? 
\p  
\v 57 Usai canani ami nishcëxun isquin ca Jesusan atu cacëxa: 
\p —An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unían bana ñuixunia ca unin cuatia. Usa 'aínbi ca axa anuax canicë unían anuaxa canicë menuxun bana ñuixunia, anu 'icë unicama 'imainun aín aintsi 'ibucamanribi cuaisama tania. 
\p  
\v 58 Usaquian Jesús quicësabi oquin ca anu 'icë unicaman —an ca asérabi Nucën Papa Diosan cushínbi ñu 'aia —quixun sinánma 'icën. Usa 'ain ca Jesusan 'itsa ñu 'aquinma uni itsían 'acëma ñu 'itsamashi 'acëxa. 
\c 14  
\s1 Juan, an uni nashimicë, ax bama 
\r (Mr 6.14-29; Lc 9.7-9) 
\p  
\v 1 Usa 'ain ca unicaman Jesús ñuiquin chanioia Galileanu 'icë unicaman 'apu, Herodes, an cuacëxa.  
\v 2 Cuaquin ca Herodesnën ratúquin, an ñu mëëmicë unicama cacëxa: 
\p —Jesús, ax ca Juan, an uni nashimicë, a 'icën. Bamaxbi ca baísquiaxa. Usa 'ixun ca uni itsían 'acëma ñu 'aia. 
\p  
\v 3-4 An Juan aín uni tëbíscamia 'aish ca usai Herodes quiacëxa. Ësai ca 'iacëxa: Herodes, an ca aín xucën Felipenën aín xanu, Herodías, a biacëxa. Usa 'ain ca —minmi a xanu biti ca 'aisama 'icë —quixun Juanën Herodes cacëxa. Cacëxun ca Herodesnën aín unicama Juan bimiacëxa. Bimixun ca nëamixun sipuamiacëxa. 
\p  
\v 5 Aín unicaman Juan 'anun 'amitisa tanquinbi ca camabi unían —Juan an ca Nucën Papa Dios quicë bana nu ñuixunia —quixun sináncë 'ain —'ëmima nishcania —quixun sinánquin 'amiama 'icën.  
\v 6 Usa 'aínbi ca anúan bacë́an nëtën Heródesnën camicëx uxúan unicaman pimainun, Herodíasnën tuá xanu xuntacu ax upiti bairani ransacëxa. Usai 'ia isi ca Herodes chuáma tani cuëëancëxa.  
\v 7 Cuëënquin ca xanu xuntacu cacëxa: 
\p —Añu ñu caramina mi 'inánun 'ë ñucati a cana asérabi mi 'inánti 'ain. Sinanatëcëntimoquin cana ashiquin mi cain. 
\p  
\v 8 Cacëxun aín tita pain ñucátancëxun ca aín titaxa quicësabi oquin cacëxa: 
\p —Juan, an uni nashimicë, a tëbíscamixun camina 'ë aín maxcá manë xampami 'inánti 'ain. 
\p  
\v 9 Usaquian cacëxun cuaquin masá nuituiraquin ca Herodesnën 'aisama tancëxa. 'Aisama tanquinbi ca —sinanatëcëntimoquin cana mi cain —quixuan cacë sinánan anu 'icë unicamanribia cuacë cupí usoquian xanu xuntacu 'inánun aín uni cacëxa.  
\v 10 Caquin ca sipunuabia Juan tëbíscanun quixun aín unicama xuacëxa.  
\v 11 Xucëx cuanxun tëbíscabëtsinquin bëxun ca aín maxcá manë xampami xanu xuntacu 'ináncëxa. 'Ináncëxun buánxun ca aín tita 'ináncëxa. 
\p  
\v 12 Usoquian tëbíscacë bixun maínbiani cuanxun ca Juanën 'unánmicë unicaman Jesús ñuixuancëxa. 
\s1 Jesusan 'aisamaira 'aish, cinco mil uni pán pimia 
\r (Mr 6.30-44; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14) 
\p  
\v 13 Usaquian Juan 'acëa aín unicaman ñuixuncëx ca Jesús anuax nuntin cuanx anua uni 'icëma menu cuancëxa. Usa 'ain ca —anu ca Jesús 'icë —quixuan chanioia cuabiani bëtsi bëtsi ëmanu 'icë unicamax men anua Jesús 'icë anu cuancëxa.  
\v 14 Usaía 'itsa unia riquiancëbë manë nuntinuax 'ibúquianquin ca unicama timë́cë isquin Jesusan atu nuibacëxa. Nuibaquin ca 'insíncë unicama pëxcüacëxa.  
\v 15 Usaquin 'acëbëa bari xupíbucëbëtan ca aín 'unánmicë unicaman anu cuanxun Jesús cacëxa: 
\p —Bari ca xupíbutia, ënë mex ca anu uni 'icëma me 'icën. Ënu 'iaxma unicama cuantánun camina cati 'ain. Cuanxuan 'uri 'icë ëmacamanua atun piti bitánun camina xuti 'ain. 
\p  
\v 16 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca cuantima 'icën. Mitsun ca piti 'inan. 
\p  
\v 17 Cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman cacëxa: 
\p —Nun piti ñura ca mëcën achúshi pán 'imainun tsatsa rabë́ishi 'icën. 
\p  
\v 18 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ënu ca 'ë bëxun. 
\p  
\v 19 Cacëxuan bëcëbëtan ca Jesusan basinua bucubunun quixun unicama cacëxa. Cacë́xa bucubucëbëtan ca Jesusan mëcën achúshi páncëñun tsatsa rabë́ bixun manámi bësuquin isquin Nucën Papa Dios —asábi ca —catancëxun pán tucapaxun aín 'unánmicë unicama 'ináncëxa. 'Ináncëxun ca anu 'icë unicama pán mëtícaquin 'ináncëxa.  
\v 20 'Ináncëxun biquin ca unicama camaxunbi pucháquin piacëxa. Pucháquin pia sënë́an ca usai 'iisa 'aímabia tëxëcë piti aín 'unánmicë unicaman mëcën rabë́ 'imainun rabë́ caquí buácaquin biacëxa.  
\v 21 An pucháquin picë nucë bënëcamax ca 'aisamaira 'aish, cinco mil uni 'iacëxa. Atúinshima xanu 'imainun xucamanribi ca pucháquin piacëxa. 
\s1 Jesús parúmpapa camánanën niquiani cuan 
\r (Mr 6.45-52; Jn 6.16-21) 
\p  
\v 22 Usotancëxun ca an tsiánquianquin unicama cabianmainuan, atux pain manë nuntinu cëñúruquiani 'ucë manan cuanun quixun Jesusan aín 'unánmicë unicama xuacëxa.  
\v 23 Xutancëxun anu 'icë unicama cabiani ca Jesús axëshi matánu Nucën Papa Diosbë banai cuancëxa. Nucën Papa Diosbëa banamainun ca bari cuabuacëxa. Bari atsíncëbëa baquíshcëbë Jesús axëshi anu 'imainuan  
\v 24 aín 'unánmicë unicama manë nuntinu 'iruquiani parúmpapa nëbë́tsi cuania ca suñúonpitan cuaínsamoquin bëcacëxa. Bëcaia ca bëchunanribi tucáncaquin manë nuntinua rëútisoquin 'acëxa.  
\v 25 Usomainuan pëcaracëbë ca parúmpapa camánanën niquiani Jesús atunu cuancëxa.  
\v 26 Parúmpapa camánanën niquiania Jesús cuania isi ca atun bëmánan pëqui racuëti —ñunshin sapi ca —quiax ratuti sharárui quiacëxa. 
\p  
\v 27 Usai quia ca Jesusan atu cacëxa: 
\p —Camina cushicanti 'ain. Racuëaxma ca 'it, 'ë cana 'ain. 
\p  
\v 28 Cacëxun ca Pedronën cacëxa: 
\p —Mix camina asérabi Nucën 'Ibu 'ain. Usa 'ixun ca 'ëx parúmpapa camánanën niquiani minu cuanun 'ë cat. 
\p  
\v 29 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca ut. 
\p Cacëx ca Pedro manë nuntinuax 'ibúquiani parúmpapa camánanën niquiani Jesúsnu cuancëxa.  
\v 30 Cuanibi ca suñúan upitan parúmpapa bëchúaian isi racuëti nanë́buti cuëncëni quiacëxa: 
\p —Cana bacamiquin, 'ë ca bitsi ut. 
\p  
\v 31 Cuëncë́nquia cacëxun biquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uisacatsi caramina 'ën mi parúmpapa camánanën nicuatsinimi 'ënu unun 'imicëxbi 'ëmi catamëtiman? Camina 'ëmi sináncëmasa 'ain. 
\p  
\v 32 Jesúsbëa Pedro manë nuntinu 'irucëbë ca suñúan nëtë́acëxa.  
\v 33 Nëtë́cëbëtan ca manë nuntinu 'icë unicaman a tanáin rantin puruni tsóbuti ami sinánquin Jesús cacëxa: 
\p —Mix camina asérabi Nucën Papa Diosan Bëchicë a 'ain. 
\s1 Genesaret menuxuan Jesusan 'insíncë unicama pëxcüa 
\r (Mr 6.53-56) 
\p  
\v 34 Parúmpapa 'ucë manan cuanx ca Genesaret cacë menu bëbacëxa.  
\v 35 Bëbaia isquin ca a menu 'icë unicaman —axa ucë ux ca Jesús 'icë —quixun 'unánquin a menu 'icë unicaman 'unánun chaniocëxa. Chaniocëbëtan ca uni 'insíncëcama Jesúsnu bëacëxa.  
\v 36 Bëcëxun ca ñucë unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Min chupa cuëbíshi ca nu ticamit. Ësaquin caquin ticaíshi ca 'insíncë unicamax pëxcúacëxa. 
\c 15  
\s1 Aín nuitu upíma cupía unin 'atima ñu 'acë bana 
\r (Mr 7.1-23) 
\p  
\v 1 Fariseo unicamabëtan ca an Moisésnën bana 'unáncë unicamanribi Jerusalén ëmanuax ricuatsini uxun Jesús cacëxa:  
\v 2 —¿Uisacasquin cara min 'unánmicë unicaman nucën rara quiá bana tanimin? A bana quiásabi oi 'iquinma ca mëchucaxunmashi piia. 
\p  
\v 3 Cacëxun ca Jesusan atu ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Uisacatsi caramina mitsux mitsun rara quiá bana tanibi Nucën Papa Dios quiásabi oi 'iman?  
\v 4 Nucën Papa Dios ca ësai quiacëxa: “Min papan bana, min titan bana camina cuati 'ain”. 'Imainun ca ësaribiti quiacëxa: “Axa aín papa, aín tita ñui 'atimati banacë uni a camina bamamiti 'ain”.  
\v 5 Usa 'aínbi camina mitsux ësai quin: Unin ca aín papa, aín tita ësaquin cati 'icën: Mi 'inánti 'ixunbi cana 'ën mi 'inánti ñucama Nucën Papa Dios 'inan.  
\v 6 Axa usai quicë uni an aín papa aín tita ñu 'aquintima ca asábi 'icë quiax camina mitsux quin. Usai quiquin camina mitsun raran ñuiá bana ashi sinánquin Nucën Papa Diosan bana quicësabi oquin 'aiman.  
\v 7 Mitsux camina cëmë 'ain. Isaíasnëan mitsu ñuiquin cuënëo bana ca ësai quia: 
\q1  
\v 8 Ënë unicaman ca aín cuëbitanshi 'ë rabia, 'ixunbi ca aín nuitu mëu 'ë sinanima.  
\v 9 Nucën Papa Diosan bana isa quixun ca unínbi ñuicë banaishi unicama ñuixunia. Usa 'ixun ca ñancábi 'ë rabia. 
\m Isaíasnën cuënëo bana quicësabi oi camina mitsux 'in. 
\p  
\v 10 Catancëxun ca ësaquinribi Jesusan cuënxun unicama cacëxa: 
\p —'Ën, bana ñuimainun ca upí oquin cuacan.  
\v 11 Aín ñu picë cupíma, aín nuitunën 'atimaquin sinania, aín cuëbitan upíma banan banacë a cupí ca Nucën Papa Diosan uni upíma isia. 
\p  
\v 12 Usaquian caia ca aín 'unánmicë unicaman Jesús nëbë́tsioraxun cacëxa: 
\p —¿Caramina isan, fariseo unicamx ca usaquinmi unicama ñuixunia cuati mimi nishaxa? 
\p  
\v 13 Cacëxun ca Jeususan cacëxa: 
\p —Uicamax cara Nucën Papa Dios naínu 'icë an ainan 'imicëma 'icë, acamax ca asérabi ainanma 'aish abëma 'iti 'icën, aín tapúncëñunbi ëchícëxa i 'icësaribiti ñancáishi 'iti 'icën.  
\v 14 Fariseo unicamaxa nishiabi camina isëshiti 'ain. Atun Nucën Papa Diosan bana uni itsi 'unánmiti 'ixunbi ca uisai cara quia quixun 'unanima. Ca bëxuñu unisa 'icën. Bëxuñu unin abë bëxuñu uni itsi buáncatsi quixun 'aíbi ca bëxuñu 'ixun uin cuanti cara quixun 'unanima, a rabëtaxbi aman cuanx quininu nipacëti 'icën. 
\p  
\v 15 Usai quia cuaquinbi ca Pedronën Jesús cacëxa: 
\p —Unían picë ñu ñui quicë bana ax cara uisai quicë 'icë quixun ca nu ñuixun. 
\p  
\v 16 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Mitsúnribi caramina 'ën cacëxun 'ën bana cuatiman?  
\v 17 Unían ñu aín cuëbitan picëx ca aín pucunuishi atsinia. Atsíntancëx ca amiribishi chiquitia. ¿A caramina 'unaniman?  
\v 18 Usa 'aínbi ca uni masáquin sinani 'atimati banaia. Aín nuitu upíma 'ain ca usai banaia. Usa 'icë Nucën Papa Diosan iscëx ca uni 'atima 'icën.  
\v 19 Aín nuitu mëu ca unin 'atima ñu 'ati sinania, uni 'ati, aín xanuma 'aínbi xanubë 'iti, xanu cuaioti, uni itsin ñu mëcamati, cëmëi uni itsimi manánti, uni itsi ñui 'atimati banati.  
\v 20 An usa ñucama 'acë unicama ca Nucën Papa Diosan iscëx upíma 'icën. Mëchucaxunma picë 'aíshbi aín sinan upí 'icë ca Nucën Papa Diosan uni upíma isima. 
\s1 Judíosma xanu Jesúsmi catamëa 
\r (Mr 7.24-30) 
\p  
\v 21 Anuax cuanx ca Jesús anua Tiro cacë ëma 'imainun Sidón cacë ëma 'icë a menu bëbacëxa.  
\v 22 Bëbaia ca anu 'icë Cananea xanu, an anu cuanquin munuma banaquin Jesús caráishiacëxa: 
\p —Mix camina Nucën 'Ibu, Davitan rëbúnqui 'ain. Usa 'ixun camina 'ë 'aquinti 'ain. 'Ën ini tuá ca anua ñunshin 'atima 'ain 'itsaira paë tania. 
\p  
\v 23 Caquian caráishicëxunbi ca Jesusan cáma 'icën. Caiama oquin ca aín 'unánmicë unicaman a rapasu cuanquin —an ca cuëncë́nquin nu nuia. Camina a cuantánun cati 'ai —quixun cacëxa. 
\p  
\v 24 Usaquian cacëxun ca Jesusan xanu cacëxa: 
\p —Judíosma unibuma, judíos unicamaishi ami sinanaminun ca 'ën Papa Diosan 'ë caxa. Axa 'ura cuancëa 'aracacë ñuina aín 'ibun bëtëcëncësaribi oquin judíos unibu ami sinánun quixun canun ca Nucën Papa Diosan 'ë caxa. 
\p  
\v 25 Cacëxun cuaquinbi ca a tanáin rantin puruni tsóbuquin a xanun cacëxa: 
\p —Camina 'ën tuá 'ë pëxcuxunti 'ain. 
\p  
\v 26 Cacëxun ca —judíos unicama pain 'aquini cana uacën —quixun sinánquin Jesusan ësaquin cacëxa: 
\p —Tuá xura pimiti bixunbi camun pimiti ca 'aisama 'icën. 
\p  
\v 27 Cacëxun ca a xanun cacëxa: 
\p —Usa ca. Usa 'aínbi ca cuënan tëmúxun aín 'ibúan rëupatia piti sani camunan piia. 
\p  
\v 28 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mix camina asérabi 'ëmi catamëti 'ën mi upí oquin 'aquinun quiax 'ëmi sinan. Usa 'ain ca mix cuëëncësabi oi 'iti 'icën. 
\p Quixuan cacëbëshi ca aín ini tuá pëxcúacëxa. 
\s1 Galilea menuxuan Jesusan uni ñucëcama pëxcüa 
\p  
\v 29 Anu Tiro 'imainun Sidón 'icë me anuax cuanx ca Jesús parúmpapa Galilea ratábiani matá menu mapëracëtancëx anu tsóbuacëxa.  
\v 30 Anua tsotan ca anu ricuatsinquin 'aisamaira unin, uni 'insíncë 'itsaira bëacëxa. Axa aín niti bëtsicë uni 'imainun aín bërumi ñucë 'imainun pabë 'imainun banañuma, a unicama 'imainun bëtsi bëtsi 'insinan 'icë unicamaribi a tanáin bëia ca Jesusan pëxcüacëxa.  
\v 31 Pëxcucëx ca banañuma unicamax banacëxa. Banamainun ca axa aín quisi aín pëñánmi ñucë unicamaxribi pëxcúacëxa. Pëxcúmainun ca axa aín niti bëtsicë unicamax upiti niacëxa. Aín bërumi ñucë unicamanribi ca bëoquiquin isacëxa. Usaia 'ia isquin ca anu 'icë unicaman uisa uni cara ënëx 'icë quixun sinani cuëënquin chuáma tanquin Nucën Papa Dios, a Israel unicaman rabicë, a rabiacëxa. 
\s1 Jesusan 'aisamaira 'aish, cuatro mil uni pán pimia 
\r (Mr 8.1-10) 
\p  
\v 32 'Itsa uníxa timëcamë 'ëocë 'ain ca aín 'unánmicë unicama cuënxun Jesusan atu cacëxa: 
\p —Ënë unicamax ca ënu rabë́ 'imainun achúshi nëtë 'ëbë 'icën. Usa 'aish ca a atun piti ñuñuma 'icën. Usa 'ain cana 'ën atu 'itsaira nuibaquin 'aquinsa tanin. Cuaníbima atux bainuax bëënania, usa 'ain cana ñu naracamixunma xuisama tanin. 
\p  
\v 33 Cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman cacëxa: 
\p —¿Ënëx ca anu uni 'icëma me 'icën. ¿Uinua caranuna ënë unicaman pimiti piti biti 'ain? 
\p  
\v 34 Cacëxuan Jesusan —¿uiti pánñu caramina 'ain? —quixun ñucácëxun ca aín 'unánmicë unicaman —ënu ca mëcën achúshi 'imainun rabë́ pán 'imainun 'itsamashi tsatsaratsu 'icë —quixun cacëxa. 
\p  
\v 35 Usaquin cacëxun ca Jesusan axa timëcamë 'ëocë uni menu tsóbunun quixun cacëxa.  
\v 36 Usoxun ca páncamacëñun tsatsaribi bixun Nucën Papa Dios —asábi ca —catancëxun a piti ñu tucapaxun aín 'unánmicë unicama 'ináncëxa. 'Ináncëxun ca anu 'icë unicama pinun mëtícaquin 'ináncëxa. Aín 'unánmicë unicaman a unicama 'ináncëx cëñútisa 'aíshbi ca a piticamax cëñúama 'icën,  
\v 37 a unicaman pucháquin picëxbi. Camáxbia puchácëbëtan ca Jesusan 'unánmicë unicaman mëcën achúshi 'imainun rabë́ caquí buácaquin tëxëcë piti biacëxa.  
\v 38 An a piti picë nucë bënëcama ca 'itsaira 'aish cuatro mil 'iacëxa. Atúinshima xanu 'imainun xucamanribi ca pucháquin piacëxa.  
\v 39 Usoquin pimitancëxun a unicama —cuanmainun ca cuan —quixun cabiani ca Jesús manë nuntinu 'iruquiani cuanx Magdala cacë menu cuancëxa. 
\c 16  
\s1 Fariseo unicamabëtan saduceo unicaman uni itsían 'acëma ñu 'anun quixun Jesús ca 
\r (Mr 8.11-13; Lc 12.54-56) 
\p  
\v 1 Fariseo unicama 'imainun saduceo unicaman ca anu cuanxun Nucën Papa Diosan cushin caraisa ñu 'aia iscatsi quixun, Jesús aín sinanënbi isa unían iscëma ñu naínua 'anun quixun cacëxa.  
\v 2 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca ësa 'icën. Bari cuabúcëbëtan naí isi camina quin: “Nëtë ca upí cuabutia, imë́ishi ca nëtë upí pëcarati 'icën”.  
\v 3 Bëtsi nëtën camina bësuquin naí isi quin: “Nëtë ca bëitia, 'uí ca 'itsa 'ibúti 'icën”. Naí isquin camina uisai cara nëtë 'iti 'icë quixun 'unanin. Usa ñu 'unáncë 'ixunbi camina 'ën bana ñuixunia cuanan 'ën 'aia isquinshi 'unántisa 'ixunbi 'unaniman, 'ëx cana asérabi Nucën Papa Diosnuax ucë 'ai quixun.  
\v 4 Ënë unicama Nucën Papa Diosmi sináncëma 'ixun ca atun isnun uni itsin 'acëma ñu 'anun quixun 'ë caia. Usa 'aínbi cana, 'ëx cana asérabi Nucën Papa Diosnuax uá 'ai quixun atun 'unánun, bëtsi ñuribi atúan ñucácëxunbi 'aiman. Ënëishi cana mitsu cain, Jonás 'iásaribiti cana 'ëx 'iti 'ain. 
\p Usoquin cabiani ca Jesús anu 'icë unicama ëbiani cuancëxa. 
\s1 Anun pán chamiti ñusa 'icë fariseo unibunën bana cuatima quicë bana 
\r (Mr 8.14-21) 
\p  
\v 5 Parúmpapa 'ucë manan cuanquinbi ca Jesusan 'unánmicë unicaman atun piti ñu buánquinma manuacëxa.  
\v 6 Manubiancëbë ca Jesusan cacëxa: 
\p —Fariseo unibu 'imainun saduceo unibunëxa anua pán chamiti ñusa 'icë ax 'icësa usaribi 'itin rabanan camina bërúancati 'ain.  
\v 7 Cacëx ca —nunu pán bëcëma cupí ca nu usaquin caia —quiax aín 'unánmicë unicamax canancëxa.  
\v 8 Canania 'unánquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uisa cupí caramina mitsux, pán cananuna bëcëma 'ai quiax cananin? Mitsux camina 'ëmi catamëcëmasa 'ain.  
\v 9 ¿'Ën ñu 'aia isúnbi caramina ui carana 'ëx 'ai quixun 'unaniman? ¿Caramina 'ën unicama pimiami iscancë a manuan? ¿Ën mëcën achúshi pán pimicëxuan cinco mil unin tëxëocë, mëcën rabë́ 'imainun rabë́ caquí buácaquin bixunbi caramina sinaniman?  
\v 10 ¿Bëtsi nëtë́nribi 'ën mëcën achúshi 'imainun rabë́ pán pimicëxuan cuatro mil unin tëxëocë a mëcën achúshi 'imainun rabë́ caquí buácaquin bixunbi caramina sinaniman?  
\v 11 'Ën cana fariseo unibu 'imainun saduceo unibunëxa anun pán chamiti ñusa 'icësa usaribi 'itin rabananmi bërúancanun quixun mitsu can. Caíbi cana pán ñuiira quicëma 'ain. ¿Usaquin 'ën cacëxun caramina cuacëma 'ain? 
\p  
\v 12 Cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman —Jesusan ca anun pán chamiti ñu ñuiquin caquinbi fariseo unibu 'imainun saduceo unibunëan 'unánmicë banacama ca asérabi 'icë quixun sinánquin a cuatin rabanan bërúancanun nu caxa —quixun 'unáncëxa. 
\s1 Jesús ax ca asérabi Cristo 'icë quiáxa Pedro quia 
\r (Mr 8.27-30; Lc 9.18-21) 
\p  
\v 13 Usotancëx anu Cesárea de Filipo cacë ëma 'icë me anu cuanx riquianquin ca aín 'unánmicë unicama Jesusan ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'aish carana 'ëx ui 'ai quiax cara unicama quin? 
\p  
\v 14 Cacëxun ca atun cacëxa: 
\p —Raírinëx ca quia, mix ismina Juan, an uni nashimicë, a 'ain. Raírinëx ca quia, mix ismina Elías a 'ain. Raírinëxribi ca quia, mix sapi ismina Jeremías a 'ain, ama 'aish ismina an Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuan uni itsi a 'iti 'ain. 
\p  
\v 15 Cacëxun ca ain 'unánmicë unicama Jesusan cacëxa: 
\p —¿Atúxa usai quimainun caramina mitsux 'ëx caraisana ui 'ai quin? 
\p  
\v 16 Quia ca Simón Pedronën cacëxa: 
\p —Mix camina axa bamatimoi tsócë Nucën Papa Dios aín Bëchicë, Cristo, axa utinu nun caíncë, a 'ain. 
\p  
\v 17 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Simón, Jonasan bëchicë, cana mi cain, unin ca usaquin mi sinánmicëma 'icën. 'Ën Papa naínu 'icë an ca mi sinánxunquin usoquinmi sinánun mi sinánmiaxa. An ca mi sinánmiaxa quixun 'unani camina cuëënti 'ain. 
\p  
\v 18 Caxun ca mapara, griego banan “petra” cacë, a sinánquin Jesusan Simón cacëxa: 
\p —'Ën cana mi cain, mix camina Pedro caquin anëcë 'iti 'ain. Minmi 'ëmi bërí cacë bana sináncë usaribi oquin sináncë ca axa 'ëmi catamëcë unicamax 'iti 'icën. Bamatancëxbi cëñútimoi ca a unicamax 'ënan 'iti 'icën.  
\v 19 'Ën cana 'ën cushi mi 'inánti 'ain, ami cushixunmi 'ë ñuiquin bana unicama ñuixunun. An minmi 'ë ñuiquin bana ñuixuncëxun cuacë unicamax ca 'ën Papa Diosan uni 'iti 'icën. A cushínbi Nucën Papa Diosan sináncësaribi oquin sinánquin, aín unicamax ca usai 'iti 'icë quixun caquin, ësa ñu ca 'ati 'icë quixun canan, ësa ñu ca 'atima 'icë quixun cacëbëtan ca Nucën Papa Dios naínu 'icë an, —usa ca —quixun sinánti 'icën. 
\p  
\v 20 Usaquin Pedro catancëxun ca aín 'unánmicë unicama Jesusan cacëxa: 
\p —'Ëx cana ax utia judíos unibunën caíncë Cristo a 'ai quixun camina uinu 'icë unibi catima 'ain. 
\s1 —'Ëx cana unin 'acëx bamati 'ai —quiáxa Jesús quia 
\r (Mr 8.31–9.1; Lc 9.22-27) 
\p  
\v 21 Ësaquin caquin sënë́ontancëxun ca aín bamati ñuixuntabaquin Jesusan aín 'unánmicë unicama ësaquin cacëxa: 
\p —'Ën Papa Dios cuëëncësabi oi cana Jerusalénu cuanin. Cuanx bëbacë ca anu 'icë uni apáncamabë judíos sacerdotenën cushicama 'imainun an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicamax 'ën bana cuaisama tani 'ëmi nishti 'icën. 'Ëmi nishquin ca 'ë uni itsi 'amiti 'icën. Usaquian 'ë 'acëx bamatancëx cana rabë́ nëtë 'iónxa pëcaracëbë baísquiti 'ain. 
\p  
\v 22 Usaria quia oquin ca Pedronën Jesús amo nitsinaxun ñu caquin cacëxa: 
\p —Usai camina 'itima 'ain, Nucën Papa Diosax ca mixmi usai 'iti cuëëntima 'icën. 
\p  
\v 23 Usaquin cacëx cuainacëquin ca Jesusan Pedro ñu caquin cacëxa: 
\p —Min camina ñunshin 'atimanën 'apu, Satanás, an sináncësa oquin sinanin. Usaquin sinánxunma ca 'at. Min camina 'ë ñu 'atima 'amitisa tanin. 'Ën Papa Dios cuëëncësabi oi 'iáxma 'ëx 'inun quixun sinánquin camina unin sináncësa oquinshi sinanin. 
\p  
\v 24 Catancëxun ca aín 'unánmicë unicama ësaquin Jesusan cacëxa: 
\p —Uix cara 'ën uni 'iisa tania an ca a 'ai bamanuxunbi 'ëmi catamëti quicë bana ënquinma 'ati 'icën.  
\v 25 Uin cara aín cuëëncësa oquin 'ai, ënë nëtënu upitax tsótishi sinania, ax ca Nucën Papa Diosnan 'itima 'icën. Usa 'aínbi ca uinu 'icë unin cara ënë nëtënushi upitax tsóti sinánquinma 'ëmi catamëquin 'ëx quicësabi oquin 'aia, ax Nucën Papa Diosnan 'aish aín nëtënu abë 'iti 'icën.  
\v 26 Unix ca ënë nëtënuax 'itsaira ñuñu 'iti 'icën, 'aíshbi ca Nucën Papa Diosmi sináncëma 'aish abë upíma 'ianan aín nëtënu abë 'itima 'icën. Usa 'ain ca axa bamacëbë aín ñucama ax ñancábia bicë 'icën. ¿Nucën Papa Diosbë bamatimoi tsónuxun cara unin añu ñun cupíoti 'ic? Anun cupíoti ñu ca 'aíma 'icën.  
\v 27 'Ëx cana 'ën Papa Diosan nëtënu cuantancëx anu abë 'Apu 'iti 'ain. 'Ëx 'Apu 'aish utëcëncëbë ca 'ën ángelcamaribi uti 'icën. Uxun cana unicama achúshi achúshi atun nuitu 'unánquin an ñu 'atima 'acë unicama a 'atimonan an upí ñu 'acë unicama 'ëbë 'inúxa cuëënun 'imiti 'ain.  
\v 28 'Ën cana asérabi mitsu cain, axa ënu 'ëbë 'icë uni raírinën ca bamacëma pain 'ixun, uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'icë, 'ëx cana asérabi 'ën unicaman cushi 'ai quixun isti 'icën. 
\c 17  
\s1 Axbia Jesús bëtsia 
\r (Mr 9.2-13; Lc 9.28-36) 
\p  
\v 1 Usaquin aín 'unánmicë unicama catancëx ca mëcën achúshi 'imainun achúshi nëtë 'icëbë aín 'unánmicë uni raíri ëbiani, Pedrocëñun Jacobo 'imainun aín xucën Juan, acamaishi buani Jesús matánu cuancëxa.  
\v 2 Anu cuantancëx ca a unicaman ismainunbi Jesús bëtsiacëxa. Bëtsii ca barin pëcacësa 'inun aín bëmánan ichúacëxa. Aín chuparibi ca uxuira 'aish bari upí uruia iscësa 'iacëxa.  
\v 3 Usa 'icë isanan ca Elíasbëa Moisés chiquiracëti Jesúsbë banaia isacëxa.  
\v 4 Usai 'ia abë banaia isquin ca Pedronën Jesús cacëxa: 
\p —Nuxnu ënu 'icë ca asábiira 'icën. Mix cuëëncëbëtan cananuna rabë́ 'imainun achúshi xuburatsu 'ati 'ain. Ax ca minan achúshi 'imainun Moisésnan achúshi 'imainun Elíasnanribi achúshi 'iti 'icën. 
\p  
\v 5 Usaquian Pedronën cacëbëtainshi ca acama cuin pëquicësanën tupë́oncëxa. Usocëxun ca Pedro, Jacobo, Juan acaman nëtë cuin mëucüaxa ësai banaia cuacëxa: 
\p —Ënëx ca 'ëx amiira sinani cuëëncë, 'ën bacë bëchicë 'icën. Aín bana ca cuacan. 
\p  
\v 6 Ësai quia cuati ca 'aisamairai racuëti memi bëúmpucuti racábuacëxa. 
\p  
\v 7 Usai 'ia racuëtan bamaiabi ca Jesusan anu cuanquin ramëquin cacëxa: 
\p —Ca nirucan, racuëaxma ca 'it.  
\v 8 Ësaquian cacëx bëpë́qui chairuquin iscëxbi ca uíbi 'aíma 'imainun Jesúsëshi anu 'iacëxa. 
\p  
\v 9 Usaquiani matánuax cuanquin ca Jesusan atu cacëxa: 
\p —Mitsúnmi isanan cuacë ënë ñucama camina uinu 'icë unibi ñuixuntima 'ain. Uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'aish, 'ëx bamatancëx baísquicëbëtan cuni camina ënë ñucama unicama ñuixunti 'ain. 
\p  
\v 10 Usaquin cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Mixmi asérabi Cristo 'aínbi cara uisacatsi an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicamax, Elías pain ca uti 'icë quiax quin? 
\p  
\v 11 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Elías ax pain ca uti 'icë quicë bana ax ca asérabi 'icën. Uxun ca unicama Nucën Papa Diosmia sinánun sinánmiti 'icën, usai quicë banax ca asérabi 'icën.  
\v 12 Asérabi 'aínbi cana mitsu cain, Elías pain ca uaxa. Ucëbi ca judíos unicaman ui cara ax 'icë quixun 'unáncëma 'icën. 'Unánquinma ca atúxa cuëëncësa oquinshi a 'atimoxa. A 'atimocësaribi oquin ca uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'icë 'ëribi 'atimoti 'icën. 
\p  
\v 13 Usaquian Jesusan cacëxun ca aín 'unánmicë unicaman 'unáncëxa, —Elías ca uti 'icë quiá bana, ax ca Juan, an uni nashimicë, a ñuia quiá 'icë —quixun. 
\s1 An upí 'icëbi aín nami bërë́rumiquin uni bënánmicë 'insínñu tuá Jesusan pëxcüa 
\r (Mr 9.14-29; Lc 9.37-43) 
\p  
\v 14 Matánuax cuanx ca anua 'aisamaira uni timë́cë anu Jesús bëbacëxa. Bëbacëbë anu cuani aín bëmánon rantin puruni tsóbuquin ca achúshi unin cacëxa:  
\v 15 —¿'Ën bëchicë caramina 'ë pëxcuxuntima 'ain? Aín namix nimëti bërërui saquiquiquin ca paë tania. Nimëti saquiqui ca 'itsai tsinu 'iruanan bacanu nipacëtia.  
\v 16 Usaia 'ia cana min 'unánmicë unicamanu 'ëa pëxcuxunun quixun bëan. Bëiabi ca 'ë pëxcuxuncëma 'icën. 
\p  
\v 17 Quia cuaquin ca Jesusan anu 'icë unicama cacëxa: 
\p —Mitsun camina Nucën Papa Dios ax ca asérabi cushi 'icë quixun sinaniman. Camina ami catamëisama tanin. ¿Mitsúxmi ami catamënun carana uiti nëtën mitsu 'unánmiti 'ain? ¿Uitishi nëtën carana 'ëx mitsu cupí masá nuituti 'ain? 'Ë ca a tuá bëxun. 
\p  
\v 18 Cacëxuan bëcëbëtan ca Jesusan a tuánu 'icë ñunshin 'atima chiquínun caquin chiquíancëxa. Chiquícëbë ca pëxcuti asábi 'iacëxa. 
\p  
\v 19 Usaquian 'acë ca atúxëshi abë 'ixun aín 'unánmicë unicaman Jesús ñucácëxa: 
\p —¿Uisa cupí caranuna nun a tuánu 'icë ñunshin 'atima chiquíncasman? 
\p  
\v 20 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mitsun camina uisaira cushi cara Nucën Papa Diosan cushi icë quixun sinaniman. Mostaza bëru ax ca chamaratsu 'icën. Asaribi 'aish 'itsamaratsushi Nucën Papa Diosmi sináncë 'ixun, Ënë ñu cana 'atima 'ai, quixun sinánquinbi asérabi ami catamëquin ñucáquin camina uisa ñu caramina 'aisa tani a 'ati 'ain. Mitsux ami 'itsamashi catamëcë 'ixunbimi ënë matá, Ënuax ca 'uri tacút, cacëx ca 'uri tacúti 'icën.  
\v 21 Ësa ñunshin 'atima chiquíntix ca pima samáquin Nucën Papa Dios ñucáquin chiquínti 'icën. 
\s1 —'Ëx cana unin 'acëx bamati 'ai —quiáxa Jesús quitëcëan 
\r (Mr 9.30-32; Lc 9.43-45) 
\p  
\v 22 Usoxun ca abëa Galilea menu cuania Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'icë ca 'ë unin an raíri uni 'aminun uni 'inánti 'icën.  
\v 23 'Ináncëxun bixun ca 'ë 'ati 'icën. 'Acëx bamatancëx cana rabë́ nëtë 'iónxa pëcaracëbë baísquinuxun 'ain. 
\p Quixuan cacëxun cuati ca aín 'unánmicë unicamax masá nuituacëxa. 
\s1 Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu anun mëníoti curíqui ñui quicë bana 
\p  
\v 24 Capernaúmnu cuanxa Jesús 'imainun aín 'unánmicë unicamax bëbacëbëtan ca an anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu anun mëníoti curíqui bicë unin anu cuanquin Simón Pedro ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Mitsun 'ibun cara curíqui, anun anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu mëníoti, 'inanimin? 
\p  
\v 25 Cacëxun ca Pedronën cacëxa: 
\p —Ca 'inania. 
\p Usaquin catancëxbia a ñucánux xubunu atsinia ca Jesusan Simón Pedro ñucácëxa: 
\p —Simón, ¿uisaquin caramina sinanin? ¿Ënë nëtënu 'icë 'apucaman cara a curíqui 'inánun ui cain? ¿A curíqui 'inánun quixun cara aín aintsicama cain? ¿A curíqui 'inánun cara bëtsi unicama cain? 
\p  
\v 26 Cacëxun ca Simón Pedronën cacëxa: 
\p —Aín aintsicamama, bëtsi unicama ca a curíqui 'inánun quixun caia. 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca usa 'icën. Aín aintsicaman ca a curíqui 'inanima.  
\v 27 Usa 'ain curíqui 'inántima 'aínbi camina an curíqui bicë unínma numi nishquin masá sinania quixun ësaquin 'ati 'ain. Camina parúmpapanu mishqui cuanti 'ain. Mishquiquinmi a pain bicë tsatsa, aín ana 'ucë mëu isquin camina anua curíqui mërati 'ain. Mëraquin a curíqui bixun camina an curíqui bicë uni 'inánti 'ain. A curíquinëx ca 'iti 'icën, minan 'inánanmi 'ëribi 'inánxuncë. 
\c 18  
\s1 Uix cara bëtsi unicamabëtan sënë́nmaira 'icë quicë bana 
\r (Mr 9.33-37; Lc 9.46-48) 
\p  
\v 1 Usai 'icëbëtan ca anu cuanquin aín 'unánmicë unicaman Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Nucën Papa Diosan nëtënu cara uix anu 'icë unicamabëtan sënë́nmaira 'iti 'ic? 
\p  
\v 2 Cacëxun ca Jesusan, tuá achúshi cuënxun atu nëbë́tsi nitsínxun cacëxa:  
\v 3 —Asérabi cana mitsu cain, mitsux cha 'iisa tanquin usaquin 'ë ñucati camina sinanati 'ain. Sinanacëma 'ianan tuácamaxa cha 'iti sinanima an a bërúancë unimi catamëcë, usaribiti 'ëmi catamëcëma 'aish camina mitsux Nucën Papa Diosnan 'itima 'ain.  
\v 4 Ui unix cara ënë tuásaribi 'aish cha 'iti sinanima 'ëmi catamëtia, ax ca Nucën Papa Dios naínu 'icë an iscëx aín uni raírisamaira 'icën.  
\v 5 Uicaman cara 'ëmi sinánquin ënë tuásaribi 'icëa —ñuumara ca —quixun unin sináncë uni a 'aquinsa 'icë nuibaquin 'aquinia, an ca 'ëribi 'aquinia. 
\s1 'Uchati rabanan bërúancati Jesús quiá bana 
\r (Mr 9.42-48; Lc 17.1-2) 
\p  
\v 6 Usa 'ain ca an 'ëmia sináncë uni 'imainun tuá 'ëmia sinánti ënun quixun 'atima ñu 'amiquin 'uchamicë unix aín 'ucha chaira 'icën. Usa 'aish ca 'aisamaira oquin castícancë 'iti 'icën. A unix ca anun ñu rënti maxax ami tëtëcërëcatancëxun parúnmapa nëbë́tsi nicë́xa uni nanë́cësamaira oi castícancë 'iti 'icën.  
\v 7 Ësaribiti ca 'ia. Bëtsi unían ñu 'atima 'anun sinánmicëxun 'ai ca uni aín 'ucha cupí 'itsaira tëmëraia. Camabi unix ca ñu 'atima 'anun quixuan bëtsi unin sinánmicë 'icën. Usa 'aínbi ca an bëtsi uni 'atima ñu 'amicë ax 'uchañuira 'aish 'aisamaira oquin castícancë 'iti 'icën, aín 'ucha cupí. 
\p  
\v 8 Min mëcën, min taë anun 'aisama ñu 'ati cuëëncë 'ixun camina ashiquin manuquin ënti 'ain. Usoquin 'ai camina min mëcëm, min taë tëaxun nicësa 'iti 'ain. Mix mëcën rabë́ñu 'aíshmi manë tsinu anuax tëmërai cuantima cupími min mëcën, min taë tëaxun niti ca asábi 'icën.  
\v 9 Min bëru anun ñu isi 'atima ñu 'ati cuëëncë 'ixun camina ashiquin manuquin ënti 'ain. Usoquin 'ai camina min bëru achúshi ëchíxun nicësa 'iti 'ain. Mix bëru rabë́ñu 'aíshmi manë tsinu anuax tëmërai cuantima cupími min bëru achúshi ëchíxun niti ca asábi 'icën. 
\s1 Carnero nëtë́cë ñui Jesús quiá bana 
\r (Lc 15.3-7) 
\p  
\v 10 'Ën unicamax ca tuáratsusa 'aish ñuuma 'icë quixun camina sinántima 'ain. 'Ën cana mitsu cain, ca ñuumama 'icën. An a bërúancë ángelcamax ca Nucën Papa Diosbëbi 'icën.  
\v 11 Uni 'inux cana 'ëx Nucën Papa Diosnuax uacën, unicama ami sináncëma 'aish ainanma 'icëbi ainan 'inun 'ië́minux. 
\p  
\v 12 Ësaribi oquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca ësa 'icën. ¿Cien carneroñua 'aínbia achúshi amanu cuani nëtëtia cara unin a baritima 'ic? Raíri noventa y nueve an matá menuxun pasto piia ëbianxun ca axa nëtë́cë a bariti 'icën, ¿usa cat?  
\v 13 'Ën cana asérabi mitsu cain, bariquin mërax ca bëtsi carnerocama isia cuëëncësamaira oi axa nëtë́cë a mërax cuëënia.  
\v 14 Usaribiti ca mitsun Papa Dios naínu 'icë ax aín unicama achúshiratsunënbia a ënti cuëënima. 
\s1 Usoquin axa numi 'uchacë uni aín 'ucha manumiti bana 
\r (Lc 17.3) 
\p  
\v 15 Jesusan ca ësaquinribi aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Axa mix 'icësaribiti Nucën Papa Diosmi sináncë uníxa mimi 'uchaia camina abëishi banaquin —ësai camina 'ëmi 'ucha —quixun a cati 'ain. Usoquinmi cacëxun cuati sinanati ca mibë upí 'itëcënti 'icën.  
\v 16 Min cacëxuan cuaisama tancëbë camina bëtsi uni an a ñucama 'unáncë, a buani, axa mimi nishcë uni anu cuantëcënti 'ain. Abëmi cuancë uni anribia cacëxun ca axa mimi nishcë uni an, asérabi ca minmi ñuicë bana ax 'icë quixun 'unánti 'icën. 'Unánan ca mix camina asérabi abë upí 'iisa tani quixun 'unánti 'icën.  
\v 17 Usaquin 'acëxunbia min bana cuaisama tancëbëtan camina axa 'ëmi catamëcë Nucën Papa Diosan unicamax timë́cë a ñuixunti 'ain. Ñuixuncëxun ca atúnribi a uni 'ësëti 'icën. 'Ësëcëxunbia atun bana cuaisama tania camina, a unix ca axa Nucën Papa Diosmi sináncëma unisa 'ianan an 'apu buánmiti curíqui bicë uni 'icësaribiti 'uchañu 'icë quixun isti 'ain. 
\p  
\v 18 'Ën cana asérabi 'ëmi catamëcë 'icë mitsu cain, asérabi 'ën sinánmicë 'ixunmi mitsun, 'ën unicama uisai cara 'iti 'icë quixun sinánquin —ësa ñu ca 'ati 'icë —quixun canan —ësa ñu ca 'atima 'icë —quixun cacëbëtan ca Nucën Papa Dios naínu 'icë, an —usa ca —quixun sinánti 'icën. 
\p  
\v 19-20 'Ën unicamaxa 'ëmi sinani timë́cëbë cana 'ëx atu nëbë́tsi 'ain. Rabë́ 'imainun achúshia 'ëmi sinani timë́cëbë cana 'ëx atu nëbë́tsi 'ain. 'Imainuan rabëtaxribi timë́cë 'ain cana 'ëx atubë 'ain. 'Ëx atubë 'ixun cana añu 'ati cara asábi 'icë quixun 'unánmiti 'ain. Usa 'ain cana ësaquinribi 'ën mitsu cain, mitsu rabëtan camina uisaínu 'iti cara Nucën Papa Dios cuëënti 'icë quixun upí oquin sinántancëxun an mitsu 'axunun ñucáti 'ain. Ñucácëxun ca an mitsúnmi cacësabi oquin mitsu 'axunti 'icën. 
\p  
\v 21 Ësaquian aín 'unánmicë uni raíricëñun cacëxun ca Pedronën Jesús cacëxa: 
\p —¿Min uni itsíxa 'ëmi nishi 'uchaia carana uiti oquin aín 'ucha abë mëníonanquin manumiti 'ain? ¿Carana mëcën achúshi 'imainun rabë́ oi abë mëníonanti 'ain? 
\p  
\v 22 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mëcën achúshi 'imainun rabë́ oquinmi manuminun cana mi caiman. Uiti oi cara 'uchati 'icë a camabi camina manumiti 'ain. 
\s1 An uni ñu mëëxuncë unían axa ami 'uchacë uni aín 'ucha manumisama tan bana 
\p  
\v 23 Jesusan ca ësaquinribi cacëxa: 
\p —Nucën Papa Diosnan 'itix ca ësa 'icën: Achúshi unin ca an ñu mëëxuncë unicama uiti curíqui cara achúshi achúshi unin ribinia quixun istisa tanxa.  
\v 24 Istisa tancëbëtan ca aín unin an 'aisamaira 'itsa milliones curíqui ribíncë uni bëaxa.  
\v 25 Bëcëx uxun ca curíquiñuma 'ixun cupíocasmaxa. Cupíocëxunma ca an ñu mëëmicë unin aín uni itsi caxa: Camina acëñun aín xanu 'imainun aín bëchicëcamaribi bëtsi unia ñu mëëxunun maruti 'ain. Maruxun curíqui bixun camina 'ëa ribíncë a cupíoquin mi bicë curíqui a 'ë 'inánti 'ain.  
\v 26 Usaquian cacëbë a tanáin rantin puruni tsóbuquin ca an ribíncë uni a ñu mëëmicë uni caxa: 'Ën cana mi cupíoti 'ain, camabi a 'ën mi ribíncë curíqui. 'Ën mi munu cupíonun camina caínpainti 'ain.  
\v 27 Cacëxun cuaquin ca an a ñu mëëmicë unin caxa: 'Ë cupíoima camina cuanti 'ain. Minmi 'ë cupíocëxmabi ca asábi 'icën.  
\v 28 Cacëx cuanquinbi ca an abëtan a uni ñu mëëxuncë uni mëraxa. Mëraquin ca —ënën ca 'ë ribinia —quixun sinánquin 'itsamashi curíquia ribíncëxunbi aín tëxatan biquin tëtsë́caquin caxa: Minmi 'ë ribíncë ca 'ë cupíot.  
\v 29 Cacëxun ca caxa: 'Ën cana mi cupíoti 'ain, camabi a 'ën mi ribíncë curíqui. 'Ën mi munu cupíonun camina caínpainti 'ain.  
\v 30 Cacëxunbi ca caxa: Cana 'ëmi cupíonun cainiman. Caxun ca a ribíncë curíquicama a cupíoia sipunu 'inun sipuaxa.  
\v 31 Usoquian 'aia isi masá nuituti ca an abëtan ñu mëëxuncë uni raíricamax an a ñu mëëmicë uni ñuixuni cuanxa.  
\v 32 Cuanxun ñuixuncëxun cuaquin camicëxa ucë ca an ñu mëëmicë unin an ribíncë uni caxa: Mix camina 'aisama 'ain. Minmi 'ë cacëxun mi nuibaquin cana 'ëmi ribíncë curíquicamami 'ë cupíoxunma 'anun mi can.  
\v 33 'Ën mi 'acësaribi oi camina an mi ribíncë uni a sipuamima upiti abë mëníonanti 'ian.  
\v 34 Cai ami nishquin ca an ñu mëëmicë unin an sipu bërúancë uni caxa: An 'ë ribíncë curíquicama cupíoquin sënë́ontamainun camina ënë uni sipunu tëmëraminun xëputi 'ai —quixun. 
\p  
\v 35 Usaribi oquin ca 'ën Papa Dios naínu 'icë, an axa mimi 'uchacë unimi aín 'uchacama abë mëníonanquin manumicëma 'icë, mitsun 'uchacama manuquinma uisoquin cara 'ati 'icë usoquin 'ati 'icën. 
\c 19  
\s1 Unix ca aín xanubë́ ënanántima 'icë quicë bana 
\r (Mr 10.1-12; Lc 16.18) 
\p  
\v 1 Usaquin a ñucama ñuiquin cabiani ca Jesús Galilea menuax cuanx Judea me Jordan cacë baca 'ucë manan anu bëbacëxa.  
\v 2 Bëbaquin ca 'aisamaira uníxa timë́cëbëtan Jesusan uni 'insíncëcama pëxcüacëxa. 
\p  
\v 3 Usa 'ain ca fariseo unibunën anu timë́xun Jesús uisai caraisa quia ami manánuxun cuacatsi quixun ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Uisai cara 'iashia unin aín xanu ënti cara asábi 'ic? 
\p  
\v 4 Ñucácëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Camabi ñu unioquin ca Nucën Papa Diosan bëbu 'imainun xanu uniocëxa. ¿Acama ñuiquin Nucën Papa Diosan bana cuënëo caina iscëma 'ain?  
\v 5 Uniotancëxun ca Nucën Papa Diosan cacëxa: “'Ën usoquin uniocë 'ixun ca unin aín xanu biquin, aín titacëñun aín papa ëni, aín xanubë ënananquinma 'iquinti 'icën. A rabëtaxbi ca achúshisa 'iti 'icën”.  
\v 6 Usa 'ain ca uni aín xanubë rabë́ 'aíshbi achúshisa 'icën. Usaia achúshishi 'inúan Nucën Papa Diosan 'imia 'aish ca uni aín xanubë ënanantima 'icën, uni itsínribi ca ënánanmitima 'icën. 
\p  
\v 7 Cacëxun ca fariseo unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Mixmi quicë bana ënë́xa asérabi 'aínbi ca Moisésnëan cuënëo banax ësai quin, ënquin ca unin —ënë xanu ca bërí 'ën xanuma 'icë —quixun quirica 'atancëxun 'inánquin aín xanu ënti 'icën. ¿Uisai cara usai quin? 
\p  
\v 8 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Judíos unicamaxa mitsusaribi masáquin sináncë 'ain ca Moisésnën a bana cuënëocëxa. 'Ën Papa Diosan ca bëbu 'imainun xanu unioquin —unin ca aín xanu ënti 'icë —quixun cáma 'icën.  
\v 9 'Ën cana ësoquin mitsu cain, an aín xanúxa uni itsibë 'icëma 'icëbi ënxun, xanu itsi bicë uni ax ca 'uchaia, aín xanuma 'aínbi xanu itsibë 'ia 'icësaribiti. 
\p  
\v 10 Usaquian cacë́xa fariseo unicamax riquiancëbëtan ca aín 'unánmicë unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Unin ca aín xanu ëntima 'icë quiaxmi mix quicë 'ain sapi ca unin xanu bitima asábi 'icën. 
\p  
\v 11 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Usaia uni 'iti ca asábi 'icën, 'aínbi ca camáxirama, a Nucën Papa Diosan usai 'inun quixun sinánmicë, axëshi usai 'iti asábi 'icën.  
\v 12 Bëtsi bëtsi unin ca aín nami 'aisama cupí bacë bëchima, usa 'ixun ca xanu bitsima. Bëtsi bëtsi unin ca uni itsían axa bëchicëñuma 'inun mëníocë 'ixun xanu bitsima. Bëtsi bëtsi unin ca Nucën Papa Diosmishi sinánquin aín bana quicësabi oquin upí oquin 'anuxun xanu bitsima. Usa cupía axa xanuñuma 'iisa tancë uni ax xanuñuma 'iti ca asábi 'icën. 
\s1 Jesusan ramëquin tuácama Nucën Papa Dios ñucáxuan 
\r (Mr 10.13-16; Lc 18.15-17) 
\p  
\v 13 Usa 'ain ca ainsa sinánxunquin ramëquin Nucën Papa Dios ñucáxunun quixun tuáracama Jesúsnu bëcancëxa. Bëiabi ca Jesusan 'unánmicë unicaman an bëcëcama ñu caquin —tuá xuracama ënu bëxunma ca buántan —quixun cacëxa.  
\v 14 Caiabi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Cuantánun caxunma ca tuá xuracama 'ënua unun ën. 'Ëmi catamëtia Nucën Papa Diosan ainan 'imicë unicamax ca ënë tuá xuracamasaribi 'icën. 
\p  
\v 15 Usaquin catancëxun ca Jesusan a tuácama ramëquin Nucën Papa Dios ñucáxuancëxa. Ñucáxuntancëx ca Jesús anuax cuancëxa. 
\s1 Jesúsbëa 'itsaira ñuñu bëná uni bana 
\r (Mr 10.17-31; Lc 18.18-30) 
\p  
\v 16 Anuaxa cuania ca bëná uni achúshinën anu cuanquin Jesús cacëxa: 
\p —Mix camina upí uni 'ain. Usa 'ixun camina 'ë ñuixunti 'ain, ¿'ëx nëtë́timoi Nucën Papa Diosan nëtënu abë 'inuxun carana uisa ñu upí 'ati 'ain? 
\p  
\v 17 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uisa cupí caramina min 'ëx isana upí 'ai quixun 'ë cain? Nucën Papa Diosaxëshi ca asérabi upí 'icën. Mix aín nëtënu abë 'iisa tanquin camina aín bana quicësabi oquin 'ati 'ain. 
\p  
\v 18 Cacëxun ca a bëná unin cacëxa: 
\p —¿Uisaia ax quicë banacama carana 'ati 'ain? 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Uni camina 'atima 'ain. Uni itsin xanubë camina 'itima 'ain. Uni itsin ñu camina mëcamatima 'ain. Camina bëtsi unimi cëmëi manántima 'ain.  
\v 19 Min papa, min titan bana camina upí oquin cuaquin tanti 'ain. Mixmi bërúancacësaribi oquin camina min aintsicama nuibaquin 'aquinsa 'icë 'aquinti 'ain. 
\p  
\v 20 Cacëxun ca a bëná unin cacëxa: 
\p —Chamaratsu 'aíshbi minmi 'ë cacë banacama quicësabi oi 'iá 'aish cana usabii 'in. ¿Añu ñuribi carana 'acëma pan 'ain? 
\p  
\v 21 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mix Nucën Papa Dios cuëëncësabi oi 'iisa tanquin camina cuanxun min ñucama maruquin curíqui bixun ñuñuma unicama 'inánti 'ain. Usotancëx camina mix ñuñushi 'iti sinanima 'ëmi sinani 'ëbë cuani uti 'ain. Usaquin 'atancëx camina Nucën Papa Diosan nëtënu 'ianan usaquin 'acë cupí anuax cuëëinra cuëënti 'ain. 
\p  
\v 22 Usaquian Jesusan cacëxun cuabiani ca aín ñua 'itsaira 'ain, a bëná uni masá nuituti utë́nbuax cuancëxa. 
\p  
\v 23 Usoquin cacë́xa cuancëbëtan ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ën cana asérabi micama cain, 'aisamaira ñuñu unix ca ainan 'iti 'aíshbi ñuñu 'itishi sinani Nucën Papa Diosnan 'itima 'icën.  
\v 24 Amiribishi cana mitsu cain, camello, ax ca chaira 'aish xumuxan quini chamaratsu 'ain, anun atsínquiantima 'icën. A ñuina chaxa a quinin atsíncasmacësamaira oi ca 'aisamaira ñuñu unix Nucën Papa Diosnan 'itima 'icën. 
\p  
\v 25 Usaía quia cuati ca aín 'unánmicë unicamax, a banax ca asérabi 'icë quixun sináncasmai —asérabi a bana 'ain ca ui uníxbi Nucën Papa Diosnan 'inux ië́tima 'icë —quiax canancëxa.  
\v 26 Usai quia isquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —'Aisamaira ñuñu uníxa ië́tisama 'aínbi ca an 'acasmati ñu 'aíma 'ain Nucën Papa Diosan ñuñu uniribi ainan 'inun ië́miti 'icën. 
\p  
\v 27 Usaquian atu cacëxun ca Pedronën Jesús cacëxa: 
\p —Nun cananuna mibë ninuxun nun ñucama ëan. ¿Usa 'ain caranuna Nucën Papa Diosan nëtënu 'aish uisa ñuñu 'iti 'ain? 
\p  
\v 28 Cacëxun ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Asérabi cana 'ën mitsu cain, uni 'inux anuax uá, 'ëx Nucën Papa Diosan mëníosabi oi nëtë iótëcëncëbë 'apuira 'ain camina, asérabi 'ën bana cuacë 'aish mitsun 'ëbë cushi 'ixun Israelnën bëchicë mëcën rabë́ 'imainun rabë́ aín rëbúnqui judíoscamax cara atúan ñu 'acë cupí, uisai 'iti 'icë quixun cati 'ain.  
\v 29 Ësaquinribi cana mitsu cain, uinu 'icë unin cara 'ëx cuëëncësabi oquin 'anuxun aín xucën, aín chirabacë, aín papa, aín tita, aín bëchicë, aín naë, añu ñu cara, abi ëanxa, a unix ca ëncë ñuñu 'icësamaira oi ñuñu 'iti 'icën. 'Ianan ca Nucën Papa Dios quicësabi oi aín nëtënu abë nëtë́timoi 'iti 'icën.  
\v 30 Usa 'aínbi ca bëría uni —cha ca a uni 'icë —quixun sináncë uni a Nucën Papa Diosan aín nuitu 'unánquin ñuumara isti 'icën. 'Imainun ca bërí unin iscë́xa ñuuma 'icë uni a Nucën Papa Diosan aín sinan upí 'unánquin a uníxa cha 'icë isti 'icën. 
\c 20  
\s1 An uvas bimi bicë unicama ñui quicë bana 
\p  
\v 1 Ësaquinribi ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Nucën Papa Diosan uni ainan 'imiti ax ca ësaribi 'icën: Achúshi unix ca aín naë anu uvas 'apácëñu 'iaxa. Usa 'aish ca pëcaracëma 'aínshi, an a naë mëníoti uni bari cuanxa.  
\v 2 Bariquin mëraxun ca uiti cara nëtë camabi cupíoti 'icë quixun atubëtan mëníotancëxun aín naënuxuan ñu mëënun xuaxa.  
\v 3 Xutancëx bari manámi 'ain cuantëcënxun ca raíri uníxa ñu mëëtiñuma 'aish anuxun unin ñu marucë anu bucucë isaxa.  
\v 4 Isquin ca caxa: Mitsúxribi camina 'ën naënu ñu mëëi cuanti 'ain. Cuanxunmi ñu mëëia cana mitsun ñu mëëcësabi oquin mitsu cupíoti 'ain. Cacëx ca ñu mëëi cuanxa.  
\v 5 Bari xamarucëbë cuantëcënxun ca naë 'ibun uni raíriribi a mëëti ñu 'aíma 'ain bucucë mëraquin aín naënu ñu mëënun quixun xuaxa. Bari cuanbucëbëtanribi ca usaribi oquin 'axa.  
\v 6 Bari xupíbucëbëribi cuanquin ca uni raíriribi ñu mëëima bucucë mëraxa. Mëraquin ca caxa: ¿Uisacatsi caramina mitsux ñu mëëima ënuishi bucubaitin?  
\v 7 Cacëxun ca a unicaman caxa: Uinu 'icë unínbia nu ñu mëëxunun cacëma 'aish cananuna ënu bucüan. Cacëxun ca naë 'ibun caxa: Mitsúxribi camina 'ën naënu ñu mëëi cuanti 'ain.  
\v 8 Usa 'ain ca ñantánbucëbëtan cuënxun naë 'ibun aín uni caxa: An 'ë ñu mëëxuncë unicama cuëntancëxun camina camabi cupíoti 'ain. Axa tsiáncuatsini ucë uni acama pain camina cupíoti 'ain. Usotancëxun camina raíri unicamaribi cupíotancëxun axa bëráma upuncë unicamaribishi cupíoti 'ain.  
\v 9 Cacëxun ca axa bari xupíbucëbë ucë unicama cuëncëx aia achúshi nëtën cupíocësa oquin 'inánxa.  
\v 10 Usaquian cupíoia isquin ca an paían ñu mëënun bicë unicaman —nun cananuna a unicaman bicësamaira oquin curíqui cha biti 'ai —quixun sinánxa. Sinánxunbi ca bari xupíbucëbë ucëcaman bicësaribi biaxa.  
\v 11 Usoquin biquin ca ami manánquin  
\v 12 an atu ñu mëëmicë uni caxa: Ënë unicaman ca bënë́nquinshi 'itsamashi ñu mëëaxa. Nun nu bari xamárutamainun 'anan bari atsíntamainunribi ñu mëëbaitiabi camina an chucúmashi ñu mëëcë unicamami 'acësaribi nu cupíon.  
\v 13 Cacëxun ca an unicama ñu mëëmicë unin caxa: 'Ën cana mi paraniman. Mibëtan mëníopuncësabi oquin cana mi cupíon.  
\v 14 'Ën mi 'ináncë curíqui biax camina cuanti 'ain. Mi 'ináncësaribi oquin an 'ë chucúmashi ñu mëëxuncë unicamaribi 'inánti cana cuëënin.  
\v 15 ¿'Ën curíquinëxa 'ënanbi 'ain carana 'ëx cuëëncësabi oquin an 'ë ñu mëëxuncë unicama cupíotima 'ain? ¿'Ën uni itsi curíqui 'ináncëbëtan caramina nutsiquin masáquin sinanin?  
\v 16 A unin —ñuumara ca ax 'icë —quixun sináncë uni a ca Nucën Papa Diosan aín sinan upí 'unánquin a uníxa cha 'icë isti 'icën. 'Imainun ca unin iscë́xa cha 'icë uni, a Nucën Papa Diosan aín nuitu 'unánquin ñuumara isti 'icën. 'Aisamaira unia ainan 'inúxa 'ëmi catamënun sinánmicëxbia 'icëbëtanma ca axa 'ëmi catamëcë ashi Nucën Papa Diosan ainan 'inun 'imia. 
\s1 —'Ëx cana unin 'acëx bamati 'ai —quixun Jesusan aín unicama catëcëan 
\r (Mr 10.32-34; Lc 18.31-34) 
\p  
\v 17 Anuaxa Jerusalénu Jesús cuancëbë ca 'itsa uni 'imainun xanuribi abë cuancëxa. Usa 'ain ca cuënbiani atubëshi cuanquin Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa:  
\v 18 —Mitsúnbi camina isin, bërí cananuna Jerusalénu cuanin. Anuxun ca, uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'icë, 'ë unin 'inánti 'icën, judíos sacerdotenën cushicamabëtan an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicaman binun. 'Ináncëxun ca atun —a uni ca bamati 'icë —quixun catancëxun  
\v 19 judíosma unicaman 'anun 'ë 'inánti 'icën. 'Ë bëtsi bëtsi onan 'ëmi cuaianan 'ë mëëtancëxun 'ëx bamanun i curúsocënu matásnun ca judíos unicaman 'ë judíosma unicama 'inánti 'icën. Usoquian 'ë 'acëx cana bamatancëx rabë́ nëtë 'iónxa pëcaracëbë baísquiti 'ain. 
\s1 Jacobo 'imainun Juanën titan Jesús ñucá 
\r (Mr 10.35-45) 
\p  
\v 20 Usa 'ain ca Zebedeonën bëchicë rabë́, Juan 'imainun Jacobo, aín tita Jesús rapasu cuani a bëtánain rantin puruni tsóbuquin abë banatisa tancëxa.  
\v 21 Abë banatisa tania isquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Añu caramina cuëënin? 
\p Cacëxun ca cacëxa: 
\p —Mixmi 'apu 'aish min nëtë upínu tsotan 'ën tuacëx bëtsíxa min mëqueu tsómainun bëtsix min mëmiu tsónun camina 'imiti 'ain, mibëa 'apu 'inun. 
\p  
\v 22 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Sinánquinmaishi camina usaquin 'ë cain. 
\p Caxun ca Jesusan Juan 'imainun Jacobo cacëxa: 
\p —¿'Ë 'acësaribi oquian unin mitsu bëtsi bëtsi ocëxun caramina tanshiti 'ain? 
\p Cacëxun ca —usaribi oquin cananuna tanshiti 'ai —quixun cacëxa. 
\p  
\v 23 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —'Ën 'acësaribi oquin camina bëtsi bëtsi ocë 'iti 'ain. Usa 'aínbi cana 'ën, mix camina 'ën mëqueu tsónan 'ën mëmiu tsóti 'ai quixun ui unibi caiman. 'Ën Papa Diosan cuni ca cati 'icën, uix cara anu tsóti 'icë quixun, an mëníosabi oía 'inun. 
\p  
\v 24 Usaquian aín titabëtan Zebedeonën bëchicë rabëtan Jesús caia cuati ca Jesusan 'unánmicë uni raíri, mëcën rabë́, ax a rabë́mi nishacëxa.  
\v 25 Usaria isquin ca cuënxun Jesusan cacëxa: 
\p —Mitsun camina 'unanin, judíosma 'apucaman ca aín unicama ax cuëëncësabi oquin tëmëraquinbi ñu mëënun 'amia. Aín cushi unin ca aín unicama ax quicësabi oquian 'anun 'amia.  
\v 26 Usa 'aínbi camina mitsux usai 'itima 'ain. Uix cara bëtsi unisama 'iisa tania, an ca mitsúxmi upitax bucunun ñu mëëquin 'aquinti 'icën.  
\v 27 Uinu 'icë mitsux caramina aín cushi uni 'iisa tani, an ca mitsu ñu 'axúnti 'icën,  
\v 28 'ën 'acësaribi oquin. Uni itsían ñu mëëxunun cana 'ëx uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uáma 'ain. 'Ëx cana unicamaxa upí 'ianan upitax bucuti oquin 'aquini uacën. 'Ëx 'uchañuma 'aísh bamatsianxmabi cana camabi uníxa Nucën Papa Diosbë upí 'inun atun 'ucha 'ënansa 'ain bamai uacën. 
\s1 Bëxuñu uni rabë́a Jesusan bëpë́xcüa 
\r (Mr 10.46-52; Lc 18.35-43) 
\p  
\v 29 Ësaquin catancëx ca Jesús abëa cuancë unicamabë Jerusalénu cuani Jericó ëmanu bëbacëxa. Bëbax anuaxribi cuania ca anu 'icë unicamanribi a nuibiancëxa.  
\v 30 Usaquian nuibiania ca bai amo tsóxun, uni rabë́ bëxuñu, an —Jesús ca aia —quixuan ñuicania cuati cuëníshquin cacëxa: 
\p —Davitan rëbúnqui, Nucën 'Ibu Cristo, nuibaquin ca nu 'aquin. 
\p  
\v 31 Usaía quia oquin ca anu 'icë unicaman banaxma isa nëtë́nun quixun cacëxa. Cacëxbi ca nëtëtima atúxa 'icësamaira oi munuma cuëníshtëcëni quiacëxa: 
\p —Davitan rëbúnqui, Nucën 'Ibu Cristo, nuibaquin ca nu 'aquin. 
\p  
\v 32 Usaía quia cuati niracëquin ca Jesusan a uni rabë́ unun quixun cacëxa. Cacëx aia ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿'Ën mitsu uisoti caina cuëënin? 
\p  
\v 33 Cacëxun ca cacëxa: 
\p —Isnúnmi nu bëpë́xcuti cananuna cuëënin. 
\p  
\v 34 Usaquian cacëxun nuibaquin ca Jesusan atu bëmëëacëxa. Bëmëëcëxuinshi ca isacëxa. Isi cuëënquiani ca Jesúsbë cuancëxa. 
\c 21  
\ms1 III. JERUSALENUXUAN JESUSAN BANA ÑUIXUANAN ÑU 'A ÑUI QUICË BANA (21-25) 
\s1 Jerusalénu cuania unicaman Jesús rabia 
\r (Mr 11.1-11; Lc 19.28-40; Jn 12.12-19) 
\p  
\v 1 Jerusalénu cuani Betfagé ëma 'urama 'ixun ca Olivos cacë matá anuxun aín 'unánmicë uni rabë́ xuquin  
\v 2 Jesusan cacëxa: 
\p —Aúnu bësucë ëma, anu ca cuantan. Cuanx anu bëbaquin camina burro xanu achúshi tëcëracacë, aín tuácëñun mërati 'ain. Mëraquin camina tububëtsinquin bëti 'ain.  
\v 3 Mitsúnmi tubuia isquian bëtsi unin mitsu ñucácëxun camina cati 'ain: Nucën 'Ibun ca ënë burra aín tuácëñun a buánxunun quixun nu caxa. Bënë́nquinshi ca mi bëmitëcënti 'icën. Cacëxuinshi ca mitsu cati 'icën: Ca buántan. 
\p  
\v 4 Usaía 'iácama ax ca Nucën Papa Diosan aín uni cuënëomiasabi oía 'iá 'icën. Ësai ca a bana quia: 
\q1  
\v 5 Sión cacë ëma, anu 'icë unicama camina cati 'ain: Bërí ca mitsun 'apu aia, uni chacama 'icësaríma ca burro xanun tuánu tsotax aia. 
\p  
\v 6 Usa 'ain Jesusan xucëx cuanxun a uni rabëtan usaquian 'anúan Jesusan cacësabi oquin 'acëxa.  
\v 7 Burro aín titacëñun aín tuá buántancëxun chupan catátacaquin burro camápucëbë ca anu 'iruax tsotax Jerusalénu cuancëxa.  
\v 8 Usaía burron cuancëbëtan ca 'aisamaira unin anun Jesús cuanti bainu anúan mapúcë chupabi 'apámainun bëtsi bëtsi unin i pëchi chuíshcaxun anúan Jesús cuantinu 'apácëxa.  
\v 9 Usobiani ca sharáquiani unicama cuancëxa, raírinëxa rëcuë́nmainun ca raírinëxribi Jesús caxu cuanquin a rabi cuëëni sharati quicancëxa: 
\p —Davitan rëbúnqui Nucën 'Ibu ax ca upíira 'icën. Nucën 'Ibu Diosan xucëx ca ënëx bërí aia. A ca camabi unin rabiti 'icën. Nucën 'Ibu Dios, naínu 'icë, aribinu cuëënquin rabinun ca 'acan. 
\p  
\v 10 Usai 'iquiania bëbaia isi ca Jerusalénu 'icë unicamax —¿ui uni cara ënëx 'ic? —quiax ratuti canancëxa.  
\v 11 Canania ca axa Jesúsbë 'icë unicaman cacëxa: 
\p —Ënëx ca Jesús, an Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuncë, a 'icën, ax ca Galilea menu 'icë ëma, Nazaret, anuaxa ucë 'icën. 
\s1 Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunua Jesusan an ñu marucë unicama chiquían 
\r (Mr 11.15-19; Lc 19.45-48; Jn 2.13-22) 
\p  
\v 12 Jerusalénu bëbatancëx ca Jesús anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu atsíancëxa. Atsínquinbi anuxuan ñu maruia isquin ca Jesusan a unicama chiquínquin an curíqui cambioquin bicë unicaman mesacama chashcaquin an numacuru marucë unicamax anu tsócë aribi chashcacëxa, anu tsóxma 'inun quixun.  
\v 13 Usaquin 'aquin ca cacëxa: 
\p —Nucën Papa Diosan bana cuënëo ca ësai quia: “Anuxun 'ë rabiti xubu ax ca anuaxa camabi unix 'ëbë banati xubu 'iti 'icën”. Usaía cuënëo bana quicë 'aínbi camina mitsun anuxun ñu maruquin uni paránquin mëcamati xubusa 'inun ënuxun ñu maruin. 
\p  
\v 14 Usaquin catancëx anuax cuancëma pan 'ixun ca Jesusan bëxuñu unicama 'imainun axa aín niti bëtsicë unicamaribi anua aia pëxcüacëxa.  
\v 15 Unicama pëxcuia isanan anu 'icë xucamax —Davitan rëbúnqui, Nucën 'Ibu, ax ca upíira 'icë —quiáxa cuëëni sharatia isi ca judíos unibunën 'apucama ax nishacëxa.  
\v 16 Nishquin ca Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Ënë xucamaxa quicë bana caramina cuatiman? 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Cana cuatin. ¿Mitsun caramina cuënëo bana axa ënë ñui quicë a iscëma 'ain? A bana ca ësai quia: 
\q1 Xucamabëtan ca tuáracamanribi min 'imicëxun upí oquin mi rabia. 
\p  
\v 17 Usaquin cabiani ca Jesús Betania ëmanu 'i cuancëxa. 
\s1 Jesusan higuera cacë i, bimiñuma 'inun ca 
\r (Mr 11.12-14, 20-26) 
\p  
\v 18 Betanianu 'inëti Jerusalénu cuantëcëni ca Jesús panancëxa.  
\v 19 Pananquiani cuanquin ca higuera cacë i, bai cuëbí nicë, isbiani anu cuanquinbi tuáñuma 'aísha aín pëchishi ocëxa. Usa 'icë isquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —Min camina tuatëcëntima 'ain. 
\p Usaquian cacëxëshi ca higuera i chushi xanáncëxa.  
\v 20 Usaquian cacë́xa xanáncë isquin ca aín 'unánmicë unicaman Jesús cacëxa: 
\p —¿Uisa 'aish cara ënë higuera bënëtishi xananx? —quixun. 
\p  
\v 21 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —'Ën cana asérabi mitsu cain, Nucën Papa Diosax ca cushiira 'ianan ca ax quicësabi oquin 'aia quixun 'unáncë 'ixun camina —ca 'atima 'icë —quixun sinánquinma —ca asérabi 'ati 'icë —quixun sinánti 'ain. Usaquin sináncë 'ixunmi 'ën ënë higuera 'acësoquinshi ñu 'aquinma ënë matáribi “ënuax ca parúmpapanu racati cuantan” quixun cacëx ca usai 'iti 'icën.  
\v 22 Mitsun —asérabi ca Nucën Papa Diosan 'ën cacëxun 'ë 'axunti 'icë —quixun sinania ca an mitsúnmi ñucácësabi oquin mitsu 'axúnti 'icën. 
\s1 Jesús ca cushi 'icë quicë bana 
\r (Mr 11.27-33; Lc 20.1-8) 
\p  
\v 23 Jerusalénuxun ca Jesusan anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu atsínxun anu 'icë unicama 'unánmiacëxa. 'Unánmia ca judíos sacerdotenën cushicama 'imainun ampan caniacëcë unicaman anu cuanxun ñucáquin Jesús cacëxa: 
\p —¿Uin banan caramina min usa ñu 'ain? ¿Uin cara ësoquinmi ñu 'anun mi cax? 
\p  
\v 24 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —'Ënribi cana mitsu bana itsi ñucatin. Ñucácëxunmi mitsun 'ë ñuixuncëxun cana 'ënribi mitsu cati 'ain, uin banan carana ësaquin 'ai quixun.  
\v 25 ¿Uin cara Juan unicama nashiminun cacëx? ¿Nucën Papa Diosan cara cacëx? ¿Unin cara usaquian 'anun cacëx? 
\p Usaquian Jesusan ñucáquin cacëxbi ca uisaquin cara cati 'icë quixun 'unanima atúxbi ñucacanani quicancëxa: 
\p —¿Uisaquin caranuna cati 'ain? Nun nu —Nucën Papa Diosan ca cacëxa —quixun cati 'aínbi ca usaquin nun cacëxun nu —usa 'ain caramina uisa cupí aín bana cuama 'ai —quixun nu cati 'icën.  
\v 26 Nun nu —unían unicama nashiminun cacë ca Juan 'iacëxa —quixun cati, 'aíshbi cananuna 'apuma unicamami racuëtin. Acaman ca aín bana cuaquin —Nucën Papa Diosan ca asérabi aín bana unicama ñuixunun quixun Juan xuacëxa —quixun sinania. 
\p  
\v 27 Usai canantancëxun ca Jesús cacëxa: 
\p —Uin xucë cara 'iacëxa quixun cananuna 'unaniman. 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mitsúnmi 'ën ñucácëxun 'ë ñuixuncëxunma cana 'ënribi uin cushin carana ësaquin ñu 'ai quixun mitsu caiman. 
\s1 Unin bëchicë rabë́ ñui quicë bana 
\p  
\v 28 Usaquin catancëxun ca Jesusan judíos unibunën 'apucama ësaquinribi cacëxa: 
\p —¿Uisai quicë cara ënë bana 'ic? ësai quicë. Achúshi unix ca bëchicë rabë́ñu 'iaxa. 'Ixun ca achúshi caxa: Bërí nëtën camina naënu ñu mëëi cuanti 'ain.  
\v 29 Cacëxun ca aín bëchicënën caxa: Cana cuaniman. Usaquin caxbi ca sinanabiani ñu mëëi cuanxa.  
\v 30 Usaribiquin ca aín bëchicë itsiribi aín papan caxa: Bërí nëtën camina naënu ñu mëëi cuanti 'ain. Cacëxun ca: Cana cuanin, caxa. Caxbi ca cuancëma 'icën.  
\v 31 ¿Mitsun sináncëxun cara a uni rabë́ uinu 'icën aín papa cuëëncësabi oquin ñu 'ax? 
\p Cacëxun ca cacëxa: An —cana cuanima —quixun caxbi cuancë, an ca aín papa cuëëncësabi oquin 'axa. 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —'Ën cana asérabi mitsu cain, mitsun ainan isamina 'ai quixun caquinbi ax cuëëncësabi oquin 'acëma 'aíshmi Nucën Papa Diosan nëtënu 'itima 'aínbi ca 'itsa uni an 'apu buánmiti curíqui bicë, 'imainun 'itsa xanu mitsun sináncëx 'uchañu, acamax sinananti 'ëmi sinánquin ax cuëëncësabi oquin 'acë 'aish Nucën Papa Diosan nëtënu 'iti 'icën.  
\v 32 Unicamaxa sinanati aín nuitu asérabi upí 'inun 'unánmia ucëbi camina Juanën bana cuaisama tan. Mitsúnmi aín bana cuaisama taniabi ca 'aisama uni, an 'apu buánmiti curíqui bicë 'imainun xanu 'uchañucamaxribi Juanën bana cuati sinanati upí 'iaxa. Usaía 'ia isquinbi camina sinanaquin aín bana cuacëma 'ain. 
\s1 An naë bërúancë uni ñui quicë 
\r (Mr 12.1-12; Lc 20.9-19) 
\p  
\v 33 Usoquin caxun ca Jesusan, a usoquin unin 'ati ñuiquin, ënë banaribi judíos unibunën 'apucama ñuixuancëxa: 
\p —Bëtsi banaribi mitsu camainun camina cuati 'ain. Ca ësa 'icën. Achúshi unin ca aín naënu uvas 'apáxa. 'Apáxun cënëtancëxun ca anuxun uvas baca biti xaxu quinioquin naëxa. 'Anan ca anuxun naë bërúanti xuburibi manámiira chaioruquin 'axa. 'Atancëxun bëtsi uni aín naëa bërúanxunun quixun ami ëbiani ca 'ura menu 'i cuanxa. 
\p  
\v 34 Cuantancëxun ca uvas bimicëbëtan abëa 'icë an ñu mëëmicë uni raíri xuquin caxa: An naë bërúancë unicamanu cuantancëxun camina 'ënan 'iti a mësúa 'ë bëxúnun mi 'inánun cati 'ain.  
\v 35 Cacëx cuanxa bëbaiabi ca an naë bërúancë unicaman axa ucë unicama bitancëxun bëtsi 'anan bëtsiribi ami mëparamë́quin mëëanan bëtsiribishi maxaxan 'axa.  
\v 36 Usocëxa bimi bëíma panácëbëtan ca naë 'ibun an ñu mëëmicë uni raíri a 'itsaira xutëcëanxa. Xucë́xa bëbaiabi ca an naë bërúancë unicaman ax paían ucë unicama 'acësaribi oquin 'atimoxa. 
\p  
\v 37 Usoquian an naë bërúancë unicaman an xucë unicama 'acëbëtan ca naë 'ibun —'ën bëchicë ënë ca usaribi oquin 'aquinma upí oquin biquin aín bana cuati 'icë —quixun sinánquin aira xuaxa.  
\v 38 Xucëx cuanxa bëbaia isi ca an naë bërúancë unicamax canani quiaxa: Aín papáxa bamacëbë ca aín bëchicë ënëx naë 'ibu 'iti 'icën. Usa 'ain cananuna nux naë 'ibu 'inuxun ënë 'ati 'ain.  
\v 39 Canantancëxun bibianquin naë 'uri buánxun ca 'axa.  
\v 40 ¿Usoquian aín bëchicë 'acë cara naë 'ibun uquin an naë bërúancë unicama uisoti 'ic? 
\p  
\v 41 Ñucácëxun ca judíos unibunën 'apucaman Jesús cacëxa: 
\p —Usa 'ain ca a unicama cëñuquin 'ati 'icën. Usoquin 'atancëxun ca bëtsi unicama aín naë bërúanxunun quixun cati 'icën. Cacëx cuanxun ca a unicaman naënu 'icë bimicamaxa bimia aín bimi mësú naë 'ibu 'inánti 'icën. 
\p  
\v 42 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Nucën Papa Diosan bana cuënëo ësai quicë a caramina mitsun iscëma 'ain?: 
\q1 An maxax xubuacë unían biquinma racáncë 'aíshbi ca a maxax bërí amia xubu cushicë 'icën, itá upímia xubu cushicë usaribiti. Usaía 'inun ca Nucën Papa Diosan 'imiaxa. An usoquin mëníocëx ca nun iscëx asábiira 'icën”. 
\m ¿Usaquian maxax ñuiquinbi 'ë ñuiquin cuënëo bana a caramina mitsun iscëma 'ain?  
\v 43 Cana mitsu cain, mitsúxmi judíos unibu 'aish Nucën Papa Diosan ainan 'iti caísa 'aíshbi usai 'icëbëma ca bëtsi unibunëx aín bana cuacë 'aish ainan 'iti 'icën.  
\v 44 'Imainun ca a maxáxa an cuëëncëma unicama usaribi an 'ë cuëëncëma uni 'icën. Maxáxmi tatiqui chacáquin ca maxáxmi rëracaquin aín namicama chacaia. 'Imainun ca manánuax nipacëquin maxaxan uni chacaquin chëcaia. 
\p  
\v 45 Usoquian cacëxun cuati ca judíos sacerdotenën cushicama 'imainun fariseo unicamax —nu ñui ca bana itsi ñuicësa oi quia —quixun sinani ami nishacëxa.  
\v 46 Nishquin sipuaisa tanquinbi ca camabi unían, Jesusan ca asérabia Nucën Papa Diosan xucë 'ixun aín bana unicama ñuixunia quixun sináncë 'ain, 'apucamax atumi racuë́acëxa. Racuë́quin ca Jesús biáma 'icën. 
\c 22  
\s1 Unían aín bëchicë xanu biminuxun unicama camia bana 
\p  
\v 1 Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun ca Jesusan judíos sacerdotenën cushicama 'imainun fariseo unicama bana itsi ñuicësa oquin ënë banaribi ñuiquin cacëxa:  
\v 2 —Nucën Papa Diosnan 'iti ax ca ësa 'icën. Achúshi 'apun ca aín bëchicë xanu 'inánuxun an ñu mëëmicë uni piti 'amiquin aín aintsicamaxa pi unun quixun camiti sinánxa.  
\v 3 Sinánxun ca piti 'itsaira 'amimainuan camabi unin pi unun catánun quixun aín uni raíri xuaxa. Xucëx cuanxuan cacëxbi ca a cacë unicama uinu 'icë uníxbi uisama tanxa.  
\v 4 Usaquin camicëxbia ucëbëtanma ca amiribishi aín ñu mëëmicë uni raíriribi xuquin a cacë unicama ësoquin caxuntanun quixun caxa: Bëráma cana a piti ñucama mëníomian. Usonan cana 'ën vaca 'aracacë rëmianan 'ën ñuina rëracacëribi rëmian. Camabi ca mëníocë 'icën. Usa 'aían camáxbi 'ën xubunu 'ën bëchicënëan xanu bicëbëtan, nubëtan pi unun camina cati 'ain.  
\v 5 Usaquian 'apun camicëxbi ca a camicë unicamax cuainsama tanxa. Cuainsama tanía bëtsix aín naënu cuantamainun ca bëtsix anuxuan ñu marucë xubunu cuanxa.  
\v 6 Raírinën ca 'apúan ñu mëëmicë uni cuaniabi bixun mëëquin tënánquin rëaxa.  
\v 7 Usoquian 'acëbë ca 'apu xuamati nishaxa. Nishquin ca an aín ñu mëëmicë unicama 'acë unicama 'anan aín ëma nëënun quixun aín suntárucama xuaxa. Cacëx cuanxun ca 'apun cacëabi oquin 'axa.  
\v 8 Usoquian 'anun 'amitancëxun ca 'apun aín ñu mëëmicë unicama caxa: Piti ca mëníocë 'icën. Usa 'aínbi ca a 'ën camicë unicamax utima nuituñu 'aish utima 'icën.  
\v 9 Usa 'ain camina amiribishi cuantancëxun mitsúnmi bainua mëracë unicamaishi pi unun quixun cati 'ain.  
\v 10 Usoquian 'apun cacëx cuantëcënquin ca an ñu mëëxuncë unicaman bainua mëraquin upíma unicamacëñunbi upí unicama timëbëtsinquin bëaxa. Bëcëxun ca xanu bicëbëtan pañuti chupa pañucanxa. Pañutancëx atsini ca 'aisamaira 'aish a xubunuax tsitsiruaxa. 
\p  
\v 11 Usai 'icëbë atsínquian 'apun iscëxbi ca anu achúshi uni xanu bicëbëtan pañuti chupa pañucëma 'iaxa.  
\v 12 Usa 'icë isquin ca 'apun a uni caxa: ¿Uisa 'aish caramina mix ënu atsínuxun pañuti chupa pañuaxmabi ënu atsían? Cacëxbi ca a uni banaima tsóaxa.  
\v 13 Usa isquin ca 'apun an mesanu piti nancë unicama caxa: Ënë uni camina mëtanianan tatanitancëxun ëman bëánquibucënu buántancëxun niti 'ain. Nicëx ca anuax anu 'icë unicamabë tëmërai bënëti inti 'icën.  
\v 14 'Ën mitsu bërí ñuixuncë bana a sinánquin camina 'unánti 'ain, 'aisamaira uníxa ainan 'inux 'ëmi catamënun Nucën Papa Diosan sinánmicëxbi 'icëbëma ca axa 'ëmi catamëcë unicama axëshi ainan 'ia. 
\s1 Unían César curíqui 'inánuxun sinan bana 
\r (Mr 12.13-17; Lc 20.20-26) 
\p  
\v 15 Jesusan bana ñuixunia cuatancëx, 'uri cuanquin ca fariseo unicama ami manáncatsi quixun sinánquin, uisai cara quia cuanuxuan an Jesús ñucáti uni xuti sináncëxa.  
\v 16 Sinántancëxun ca aín uni raíri 'imainun axa Herodesmi sináncë unibu Jesús ñucánun quixun xuacëxa. Xucëx cuanxun ca a unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Cananuna 'unanin, min banax ca asérabi 'icën. Uisai cara Nucën Papa Diosan uni 'iti 'icë quixun camina cëmëquinma asérabi ñuin, unían min a bana ñuia cuati cuëëncëbëtanmabi. Min sináncëx ca camabi uni bëtsibëtan sënën 'icën. Usaquin sinánquin camina camabi ñuñu 'imainun ñuñuma unicama 'imainun 'apuburibi uisai cara Nucën Papa Diosan uni 'iti 'icë quixun ñuixunin.  
\v 17 Usa 'ixun camina nu cati 'ain, ¿Nucën Papa Diosax asérabi nun cushi 'ain cara min sináncëx Romanu 'icë 'apu, César, a curíqui buánmiti asábi 'ic? ¿Cara asábima 'ic? ¿Uisa caramina sinanin? 
\p  
\v 18 Cacëxun ca Jesusan, —uisai caraisna qui quixun 'ëmi manánuxun cuacatsi quixun ca 'ë ñucatia —quixun 'unánquin cacëxa: 
\p —'Ëmi manánuxun 'ëx caraisna uisai qui cuacatsi quixun camina 'ë usoquin cain.  
\v 19 Uisa cara isnun ca a César buánmiti manë curíqui achúshi 'ë bëxun. Cacëxun ca bëacëxa.  
\v 20 Bëia isquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uin bëmánan tanquin 'acë cara ënëx 'ic? ¿Uin anë cara cuënëocë ënëx 'ic? 
\p  
\v 21 Cacëxun ca atun cacëxa: 
\p —Ax ca Césarnën bëmánan tanquian 'acë 'imainun Césarnën anë 'icën. 
\p Usaquin cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ami mitsun 'atia César cuëëncë a ñu camina 'ati 'ain, axa mitsun 'apu 'ain. 'Anan camina ami mitsun 'atia Nucën Papa Dios cuëëncë a ñu 'ati 'ain, axa mitsun Papa Dios 'ain. 
\p  
\v 22 Cacëxun cuati ratuti ca —¿uisa uni cara ënëx 'icë? —quixun sinani a ñui ami manánti bana 'aíma 'ain Jesús ëbiani cuancëxa. 
\s1 Unix cara bama 'aish baísquiti 'icë quicë bana 
\r (Mr 12.18-27; Lc 20.27-40) 
\p  
\v 23 A nëtë́nbi ca Jesúsnu saduceo unicamax cuancëxa. Saduceo unicaman ca —bama 'aish ca uni baísquitima 'icë —quixun sináncëxa. Usaquin sináncë 'aish anu cuanxun ca Jesús ñucáquin cacëxa:  
\v 24 —Nun cananuna 'unanin, Moisés ca quiacëxa: “Uni achúshi bëchicëñuma 'aish bamacëbëtan ca aín xucënan an casunancë xanu bixun ami bacë bëchiti 'icën. Usoquian 'acëx ca aín bëchicë ax aín xucënan bëchicësa 'iti 'icën”.  
\v 25 Usa 'ain cananuna mi ñucatin. Nubë ca uni achúshi, mëcën achúshi 'imainun achúshi 'anácañu 'iacëxa. Usa 'ixun ca atun apan an xanu biacëxa. Biáxbi ca bacë bëchiaxmabi bamacëxa.  
\v 26 Baman aín xucënan casunancë xanu biáxbi ca aín xucënaxribi bacë bëchiaxmabi bamacëxa. Usaribiti ca a xanu biáxbi aín xucën bëtsíxribishi bamacëxa. Usa 'ain ca a xucën camáxbi a xanu biáxbi bacë bëchicëñuma 'inun bamacëxa.  
\v 27 Acamaxa bamai cëñúan ca a xanúxribi bamacëxa.  
\v 28 Camaxunbi ca a xanu biacëxa. ¿Usa 'ain cara anun unicamax baísquiti nëtën acama uinu 'icë́xira aín bënë 'iti 'ic? 
\p  
\v 29 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Usama ca. Mitsun Nucën Papa Diosan bana cara uisaira quia quixun cuanan aín cushiribi 'unánquinma camina usaquin 'ë ñucatin.  
\v 30 Bama 'aish baísquiquin ca unin xanu bitima 'icën, aín ini bëchicëribi ca unin bënumitima 'icën. Usaribi ca naínu 'icë ángelcamaxribi 'icën.  
\v 31 Mitsúnmi —bama 'aish ca uni baísquitima 'icë —quixun sinania cana mitsu ñucatin, ¿Nucën Papa Diosan Moisés cuënëomia bana, ësaia quicë, a caramina iscëma 'ain? A banax ca ësai quia:  
\v 32 “'Ëx cana Abraham, Isaac, Jacob acaman rabicë Dios a 'ain”. A bana cuënëo isquin cananuna 'unanin, Nucën Papa Dios ax ca bama 'aísha baísquitima unicaman Diosma 'icën. Ax ca camabi aín unicaman rabicë Dios a 'icën.  
\v 33 Usaquian Jesusan bëtsi unin 'acësamaira oquin uni bana ñuixunia cuati ca anu 'icë unicamax —ësa bana cananuna cuama 'ai —quixun sinani ratúacëxa. 
\s1 Nucën Papa Diosan bana raíri banasamaira axa quicësabi oi 'iti Jesusan ñuia 
\r (Mr 12.28-34) 
\p  
\v 34 Atun —uni bamacëcamax ca baísquitima 'icë —quixun sináncë 'icëbia —ca usama 'icë —quixun upí oquin ñuixuncëxun ca saduceo unibunën Jesús ñucáquin catëcëanma 'icën. —Upí oquin ca ñuixuanxa —quixun sinánquin ca fariseo unicaman Jesús nëbë́tsioracëxa.  
\v 35 Nëbë́tsioraquin ca an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë uni achúshinën —uisaquin cara 'ë cati 'icë —quixun sinánquin Jesús ësaquin ñucácëxa:  
\v 36 —¿Uinu 'icë Nucën Papa Diosan bana cuënëo quicësa oíira caranuna 'iti 'ain? 
\p  
\v 37 Quixuan cacëxun ca Jesusan ësaquin cacëxa: 
\p —Axa quicësabi oíira 'iti bana ax ca ësai quia: “Min 'Ibu Diosmi camina asérabi cuëëni cëmëima sinánti 'ain. Usa 'aish camina ami catamëti ax cuëëncësabi oíshi 'iti 'ain”.  
\v 38 Ënëx ca axa quicësabi oíira 'iti bana a 'icën.  
\v 39 Bëtsi bana asaribi ca ënëx 'icën: “Mixmi bërúancacësaribi oquin camina min aintsicama nuibanan axa 'aquinsa 'icë 'aquinti 'ain”.  
\v 40 Ënë rabë́ bana quicësabi oquian camabi unin 'anun ca Moisés 'imainun ax quicë bana an uni ñuixuncë unicama Nucën Papa Diosan cuënëomiacëxa. Uisa bana cara cuënëo 'icë a ca Nucën Papa Diosmi sinánan uni raíriribi nuibacë 'ixun unin tania. 
\s1 Uin rëbúnqui cara Cristo 'icë quicë bana 
\r (Mr 12.35-37; Lc 20.41-44) 
\p  
\v 41 Fariseo unicamaxa abë timë́cë 'icë ca Jesusan ñucáquin ësaquin cacëxa:  
\v 42 —¿Mitsun sináncëx cara Cristo, axa 'apu 'itia judíos unibunën caíncë, ax uisa uni 'ic? ¿Uin rëbúnqui cara ax 'iti 'ic? 
\p Cacëxun ca cacëxa: 
\p —Ax ca Davitan rëbúnqui 'iti 'icën. Usa 'aish ca Davidbë sënën 'iti 'icën. 
\p  
\v 43-44 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Davitax ca ësai quiacëxa: 
\q1 Nucën 'Ibu Diosan ca 'ën 'Ibu Cristo caxa: Axa mimi nishcë unicama 'ën mi 'ibuamimainun camina mix 'ëbë 'Apu 'aish 'ën mëqueu 'iti 'ain. 
\m Axa aín rëbúnquin 'aínbi ca Cristo ñui David Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan sinánmicëx —Cristo ax ca 'ën 'Ibu 'icë —quiax quiacëxa. ¿Uisa 'aish cara David usai quiacëx?  
\v 45 ¿Usaria David, Cristo ax ca 'ën 'Ibu 'icë quiax quicë 'ain, cara Cristo ax uisari Davitan rëbúnqui 'iti 'ic? 
\p  
\v 46 Usaquian fariseo unicama ñucatia ca uínbi —usa ca a bana 'icë —quixun Jesús ñuixuanma 'icën. Usa 'ixun ca atun iscë́xa bëtsi unin sinánsama 'aish usai quia oxun a unicama amiribishi ñucátëcëanma 'icën. 
\c 23  
\s1 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicamacëñuan fariseo unicamaribi ñui Jesús quiá bana 
\r (Mr 12.38-40; Lc 11.37-54; 20.45-47) 
\p  
\v 1 Usaquin catancëxun ca Jesusan anu 'icë unicamaxa 'aisamaira 'ain acamacëñunbi aín 'unánmicë unicama ësaquin cacëxa:  
\v 2 —An quirica cuënëocë unicama 'imainun fariseo unibunënribi ca sinania, atux isa, an Moisésnën cuënëo bana 'unánun mitsu ñuixunti, a 'icë quixun.  
\v 3 Atun mitsu ñuixuncësabi oquin camina Moisésnën cuënëo bana 'ati 'ain. 'Anan camina atúan mitsu cacësabi oi 'iquinbi atúan a bana quicëma ñu 'acësaribi oquin 'atima 'ain, mitsuma paránxun 'amia, usa 'ain. Atux ca unicama bana ñuixunibi an uni ñuixuncë banaxa quicësabi oi 'ima.  
\v 4 Moisésnën cuënëo banaishima atúnbi sináncë banaribi ca unicamax isa usai 'inun quixun ñuixunia. Usaquin ñuixuncëxbi ca a banacamax ax quicësabi oi 'iisama 'icën. Atúxribi ca usai 'ima. Atúan ñuixuncë bana quicësabi oquian 'anun ca unicama 'aquinima.  
\v 5 Añu ñu cara 'aia a 'aquin ca unicaman axira isa upí 'icë quixun sinánquinsa unin a rabinun quixun 'aia. 'Anan ca bëtsi unisama isa ax 'icë quixuan camabi unin isnun quixun chupa aín cuëbí chooquin cuëcápuncë pañuia. Pañuanan ca cuënëo bana aín bëmánanu 'anan aín pëñan mëmiu tëcërëcaia, a unicamax ca a bana cuacë 'icë quixuan unin sinánun quixun.  
\v 6 Pi timë́xun ca anu aín cushicama tsóti anu tsónuxun caisia, atusaribi 'icatsi quixun. 'Ianan ca anu judíos unicama timë́ti xubunu unicamabë timëti, anua aín cushicamax tsóti anu tsótishi cuëënia, camabi unínsa atu isnun quiax.  
\v 7 'Ianan ca anuxun unin ñu marucë anuxuan a isquin bëtsi unin —ax ca nun cushi 'icë —quixun sinánquin atu mëcën 'inánquin biti cuëënia. Usai 'ianan ca unían —an ca nu cuënëo bana ñuixunia —quixun cati cuëënia. 
\p  
\v 8 Atúxa usai 'icëbëbi camina mitsux unían usaquin mitsu cati cuëëntima 'ain. Mitsux camina xucë́onanti 'ain. Mitsux camina achúshi 'ibuñushi 'ain, ax ca Cristo 'icën.  
\v 9 Uinu 'icë unibi camina ënë menua Nucën Papa caquin anëtima 'ain, Nucën Papa Dios naínu 'icë, ax cuni ca asérabi mitsun Papa 'icë, usa 'ain.  
\v 10 'Ëx Cristo 'aish cana 'ëxëshi mitsun 'Ibu 'ain. Usa 'ain camina, mix camina aín 'ibu 'ai quixuan bëtsi uni mitsu canun quitima 'ain.  
\v 11 Micama uinu 'icë cara upitaxmi bucunun mitsu ñu 'axunia ax ca mi raíribë sënë́nmaira 'aish upí 'icën.  
\v 12 Anbia rabíquin —'ëx cana cha 'ai —quixun sináncë uni a ca Nucën Papa Diosan aín uni raíribë sënë́nmara 'imiti 'icën. Usonan ca cha 'iti sinania ax rabícëma uni a cuni Nucën Papa Diosan cha 'imiti 'icën. 
\p  
\v 13 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsux camina an unicama paráncë a 'ain. Uisa cara oti 'icë usoquin ca Nucën Papa Diosan mitsu 'ati 'icën. Mitsun camina Nucën Papa Diosan bana 'unáncë 'ixunbi a bana quicësabi oquian 'anun 'aquinquinma unicama a bana bëtsi oquin ñuixunin. Mitsun camina a bana quicësabi oquin 'aiman. 'Aquinma camina uni itsínribia a bana quicësabi oquin 'axunma 'anun 'unánmin. 
\p  
\v 14 Usai 'ianan camina casunamëcë xanun ñu bicuanquin cëñuin. Cëñuanan camina mitsux isamina upí 'ai quixuan unin sinánun quiax, 'uran pain Nucën Papa Diosbë banain. Usa 'icë ca Nucën Papa Diosan, axa usai 'icëma uni 'acësamaira oquin mitsu 'uchoquin castícanti 'icën. 
\p  
\v 15 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsux camina an unicama paráncë a 'ain. 'Ura cuanquin ui caramina 'unánmiti 'ai quixun bariquin mëraxun camina Nucën Papa Diosmi sinánun 'unánmiquinma mitsun sináncësaribi oquin sinánun 'unánmin. Usaquinmi mitsun 'unánmicëx ca a unicamax mitsúxmi 'icësamaira oi 'aisama 'ia. Mitsúxmi anuaxmi tëmërati manë tsi rëquirucë anu 'iti 'aínbi ca atux mitsúxmi 'icësamaira oi anuax tëmërai anu 'iti 'icën. Mitsúxmi usa 'icë ca Nucën Papa Diosan uisa cara mitsu oti 'icë usoquin 'ati 'icën. 
\p  
\v 16 Mitsun Nucën Papa Diosan bana unicama 'unánmiti 'ixunbi camina a bana uisai quicë cara quixun 'unaniman. Bëxuñu unin ca uni itsi anun cuanti bai 'unánmima. Usaribi camina mitsux 'ain. Mitsux camina ësai quin: Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu sinánquin cana asérabi 'ën mi cacësabi oquin 'ati 'ai quiax quiquinbi ca unin 'aisama tanquin 'atima 'icën. Usa 'aínbi ca unin —curi anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu 'icë a sinánquin cana asérabi 'ën mi cacësabi oquin 'ati 'ai —quiax quiquin asérabi 'ati 'icën.  
\v 17 Usai qui camina sinánñumasa 'ain, camina ñu 'unáncëma unisa 'ain. Anuxun a rabiti xubunuxuan unicaman a rabicëx ca Nucën Papa Dios cuëënia. Anu 'icë curi 'acë ñucama cupíma, aín unicaman anuxun a rabiti xubunuxun rabicë cupíshi ca Nucën Papa Dios cuëënia.  
\v 18 Usaribiti camina mitsux ësai quin: Anuxun Nucën Papa Dios rabiquin 'aracacë ñuina xarotia maxax bucúncë, a sinánquin cana asérabi 'ën mi cacësabi oquin 'ati 'ai quiax quiquinbi ca unin 'aisama tanquin 'atima 'icën. Usa 'aínbi ca unin —anuxun Nucën Papa Dios rabiquin ñuina xaroti maxax bucúncë, anu 'icë ñuina sinánquin cana asérabi 'ën mi cacësabi oquin 'ati 'ai —quiax quiquin asérabi 'ati 'icën.  
\v 19 Usai qui camina sinánñumasa 'ain, camina ñu 'unáncëmasa 'ain. Anuxun ñuina xaroti maxax bucúncë anuxun ca unicaman ñuina rëxun xaroquin Nucën Papa Dios rabia. Usaquian rabicëx ca Nucën Papa Dios cuëënia. Anu 'icë ñuina cupíma anuaxa aín unicamax ami sináncë cupíshi ca ax cuëënia.  
\v 20 Camina 'unánti 'ain, anuxun ñu xarotia bucúncë maxax a sinánquin ca unin anua xaroti nancë ñu aribi sinania.  
\v 21 Usaribi oquin ca axa aín bana ca asérabi 'icë quixun uni itsin 'unánun, —anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu sinánquin cana asérabi mitsu cain —quicë uni, an a xubuishi sinánquinma anu 'icë Nucën Papa Diosribi sinánquin caia.  
\v 22 Axa aín bana ca asérabi 'icë quixun bëtsi unin 'unánun —naí anu Nucën Papa Dios 'icë a sinánquin cana asérabi mitsu cain —quicë uni ax ca anu Nucën Papa Dios 'icë a 'imainun Nucën Papa Diosribi sinani quia. 
\p  
\v 23 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsux camina an unicama paráncë a 'ain. Mitsu ca Nucën Papa Diosan uisa cara oti 'icë usoquin 'ati 'icën. Mitsun camina an Nucën Papa Dios anuxun rabiti xubunuxun ñu 'acë unicama ñu 'inanin, Moisés quiásabi oquin. Usa 'ixunbi camina a bana itsi, axa quicësabi oíira 'iti, a quicësa oquin 'aiman, Nucën Papa Diosmi upiti catamëanan ax cuëëncësabi oquin upí sinánñu 'ixun unicama nuibaquin, 'aquinsa 'icë, 'aquinti, acama. Usaquinmi mitsun 'acëx ca asábiira 'itsíanxa. Usoquin 'aquinmi mitsun ñu mësúribi 'inánti ca asábi 'itsíanxa.  
\v 24 Mitsun Nucën Papa Diosan bana unicama 'unánmiti 'ixunbi camina a bana uisai quicë cara quixun 'unaniman. Bëxuñu unin ca uni itsi anun cuanti bai 'unanima. Usaribi camina mitsux 'ain. Ca ësa 'icën. Chupan xanpa bëpucëbë ca anua aín chua, 'imainun sia acamax bërúmainun 'unpax upíshi xanpa 'ucë mëu 'ibutia. Sia 'eti rabanan usaquin 'aibi camina ñuina cha, camello, a 'ecësa 'ain. 
\p  
\v 25 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsun camina usabi oquin 'acë 'ixun unicama paranin. Paránquin camina Nucën Papa Diosainsa mitsun nuitu upí isnun quixun xanpa 'imainun ñutë acama aín caxu chucain. Usaquin 'aquinbi camina mitsun nuitu mëu upíma ñu sinanin. Uni paránquin camina aín ñua mitsu 'inánun quixun sinánmianan ñunshínquin mitsun cuëëncë ñu biti acama sinanin. Mitsúxmi usa 'icë ca Nucën Papa Diosan uisa cara mitsu oti 'icë usoquin 'ati 'icën.  
\v 26 Fariseo uni, bëxuñu unisa camina mix 'ain. Xanpa aín namë́ pain chucacëx ca aín caxuribi chuañuma 'iti 'icën. Usaribi oquin camina min nuitu pain upí 'inun mëníoti 'ain, min 'acë ñucamaxribi upí 'inun. 
\p  
\v 27 An Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsun camina usabi oquin 'acë 'ixun unicama paranin. Anu uni maíncë me ax ca upí oquin mëníocë 'ianan ëman upíira upí uxua 'inun roncë 'aíshbi 'ucë mëu, uni bamacënën xo 'imainun ñu chëquicë 'aisama 'icën.  
\v 28 Usaribi camina mitsux 'ain. Mitsúnmi bëtsi bëtsi ñu 'acë cupía unin mitsu upí isti 'ixunbi camina mitsun nuitu upíma 'ixun atu paranin. 
\p  
\v 29 An Moisésnën cuënëocë bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama, mitsun camina usai oquin 'acë 'ixun unicama paranin. Upíma isquin cara Nucën Papa Diosan mitsu uisoti 'icën. Mitsun raracaman an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicama anu maíncan, a me camina upí 'inun mëníoin. Mëníonan camina anu uni upíburibi maían me aribi upí 'inun mëníoin.  
\v 30 Usoquin 'ai camina quicanin, nux nucën raracamabë 'ixun cananuna atun an Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuncë unicama masóquin 'aia 'aquianma 'itsían.  
\v 31 Usai quiquin camina 'unanin, asérabi camina mitsux an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicama an 'á, atun rëbúnqui 'ain.  
\v 32 Mitsux usa 'ixun camina mitsun raran 'ásaribi oquin 'aquin sënë́onti 'ain. 
\p  
\v 33 'Atima 'ixun uni paráncë 'aish camina mitsux runu an uni picë asa 'ain, mitsun raracama 'iásaribiti camina 'in. Mitsúxmi usai 'icë cupí ca Nucën Papa Diosan asérabi mitsux bamaia anuaxmi tëmërati manë tsinu mitsu 'imiti 'icën.  
\v 34 'Ën cana unicama 'ën bana 'unánquian a uni ñuixunun 'imianan raíriribi 'ën bana unicama 'unánminun 'imicëbi camina raíri 'anan raíri i curúsocënu matásun bamaminuxun 'ain. Raíri camina anu timë́ti xubu anuxun rishquinuxun 'ain. Raírinëan 'achushi ëmanuxun bana ñuixuniami mitsun bëtsi bëtsi ocëbëa bëtsi ëmanu cuancëbë anu mitsúxribi cuanxun camina usaribi oquin 'atëcënuxun 'ain.  
\v 35 Usa 'ixun camina mitsun raran 'ásaribi oquin 'ain. Abel pain ca 'uchañuma 'icëbi mitsun rara achúshinën 'acëxa. Usaribi oquin ca mitsun raran an Nucën Papa Dios quicësabi oquin 'acë unicama bari itsi bari itsi inúmiquin 'acëxa. 'A 'aían ca raírinënribi Zacarías, Baraquíasnën bëchicë, a anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu rapasunuxun 'acëxa. Usaribi oquin camina mitsun 'ain.  
\v 36 Usa 'ain cana asérabi mitsu cain, mitsun raracama 'ásaribi oquin ca Nucën Papa Diosan mitsu 'uchoti 'icën. Mitsúxmi usa 'icë ca Nucën Papa Diosan uisa cara oti 'icë usoquin 'ati 'icën. 
\s1 Atun aín bana cuacëma cupía Jerusalénu 'icë unicama nuibati Jesús masá nuitua 
\p  
\v 37 Jerusalenu 'icë unicama, cana mitsu cain, mitsux camina an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unicama 'anan a an aín bana ñuixunun xucë unicamaribi maxaxan 'á, mitsun raracama axa 'iásaribi 'ain. ¿Uitishi oquin carana mitsu nuibaquin bërúanquin 'aquinsa tan? 'Atapanëan aín tuácama cuëntancëxun aín pëchin mapuxun bërúancësaribi oquin cana mitsu bërúanquin 'aquinsa tan. 'Aquinsa tancëxbi camina mitsux cuëëncëma 'ain.  
\v 38 Usa 'ain cana 'aquinquinma usabimi 'inun mitsu ënti 'ain.  
\v 39 'Ën cana mitsu cain, mitsun camina utëcënia isquin —Nucën 'Ibu Diosan xucë́xa ucë bërí aia. A ca camabi unin rabiti 'icë —quiax quiquin 'ë rabiti 'ain. A nëtë utámainun camina 'ë istëcëntima 'ain. 
\c 24  
\s1 Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubua rurucubúti bana 
\r (Mr 13.1-2; Lc 21.5-6) 
\p  
\v 1 Anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuaxa cuania ca aín 'unánmicë unicaman a rapasu cuanquin Jesús cacëxa: 
\p —Ënë xubux ca cahaira 'aish upí 'icën. 
\p  
\v 2 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ënë xubu camina maxax 'acë 'aish upí isin. Usa 'aínbi cana mitsu cain, axa Nucën Papa Diosmi sináncëma unicaman ënë xubu camáxbi aín maxáxcamaribi rurupacëbë rurucubúti 'icën. 
\s1 Ax utëcë́nti nëtë 'uramacuatsinia unin 'unánti Jesusan ñuiá bana 
\r (Mr 13.3-23; Lc 21.7-24; 17.22-24) 
\p  
\v 3 Usaquin atu cabiani cuanx matá me Olivos cacë anu tsóbutia ca uni 'aíma 'ain, aín 'unánmicë unicaman a nëbë́tsioraquin cacëxa: 
\p —¿Uínsaran cara mixmi quicësabi oi anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu aín maxáxcama rurupacë 'iti 'ic? ¿Mix anun utëcënti nëtë anúan ënë mecama cëñúti, a nëtëx ca 'uramacuatsinia quixun 'unánuxun caranuna uisa ñu 'ia isti 'ain? A camina nu ñuixunti 'ain. 
\p  
\v 4-5 Usaquian aín 'unánmicë unicaman ñucácëxun ca Jesusan anun ax utëcënti nëtë ñuixunquin ësaquin cacëxa: 
\p —'Itsa unin ca, “'Ëx cana Cristo 'ai” quiax quiquin 'itsaira uni paránuxun 'aia. Usoquian mitsuribi paránti rabanan camina bërúancati 'ain.  
\v 6 Mitsun camina uni itsían —bëtsi menu 'icë unicamax ca bëtsibë 'acanania —quixun ñuia cuanuxun 'ain. Cuanan —raíri unicamaxribi ca raíribë 'acánania —quixun ñuia cuatibi camina racuë́tima 'ain. Asérabi ca usai 'iti 'icën. Usaía 'icëbëbi ca ënë mecama cëñúcëma pain 'iti 'icën.  
\v 7 Bëtsi menu 'icë unicamax ca bëtsi menu 'icë unicamabë nishánani 'acánanti 'icën. 'Imainunribi ca bëtsi menu 'icë 'apun suntárucama bëtsi menu 'icë suntárucamabë 'acánanti 'icën. Bëtsi bëtsi nëtënu 'icë unicamax ca a piti ñuñuma 'inuxun 'aia. Bëtsi bëtsi mecamax ca shaíquinuxun 'aia.  
\v 8 Usoquin pain tëmëratancëxunbi ca 'ëx utëcëncëbëtainra unin an 'acësamaira oquin tëmëranuxun 'aia. 
\p  
\v 9 Usoquin canan ca ësaquinribi Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ëmi sináncëma uni raírinën ca uni itsían mitsu bëtsi bëtsi onun 'inánuxun 'aia. 'Inánan ca micama raíri 'anuxun 'aia. Mitsúxmi 'ëmi catamëcë cupí ca camabi menu 'icë unicamax 'ëmi sináncëma 'aish mitsumi 'i nishnuxun 'aia.  
\v 10 Unían ami nishquin 'atimocëxun ca 'itsa unin 'ëmi catamëti ënti 'icën. Usai 'i abë nishánanquin ca uni raíri, bëtsi unin 'atimonuxun binun 'inánti 'icën.  
\v 11 Usai 'icëbëtan ca —'ën cana Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuni —quiquinbi anbi sináncë banaishi uni ñuixunuxun 'aia. Usaquin ñuixunquin ca 'itsaira uni paránquin Nucën Papa Diosmi sinánxma 'inun quixun 'imiti 'icën.  
\v 12 Usai 'icëbëtan ca unin 'aisamaira 'atima ñu 'ati 'icën, 'anan ca bëtsibëa nuibanani 'aquiananti a ënuxun 'aia.  
\v 13 Usai ñu 'icëbëtanbia 'ëmi sinánquin ëncëma unicamax ca Nucën Papa Diosan nëtënu 'ëbë 'iti 'icën.  
\v 14 Uicamax cara 'ëmi catamëtia acamax ca Nucën Papa Diosan nëtënu 'ëbë 'iti 'icë quixun 'ën mitsu cacë bana ënë ca 'ën unicaman camabi menu 'icë unicaman cuanun ñuixunti 'icën. Usaquian camabi menu 'icë unicama ñuixuncëbë ca 'ëx utëcëncëbë ënë mecama cëñúnuxun 'aia. 
\p  
\v 15 Usaquin caxun ca Jesusan ësaquinribi aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —An Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixuncë uni Danielnëan a ñuiquin cuënëo uni ax ca 'atimaira 'icëa unin timacë 'aíshbi aín suntárucamabë uti 'icën. Danielnëan ñuia uni ax ca utancëx ami sinanimabi anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu Jerusalénu 'icë, anu 'iti 'icën. An ënë bana iscë uni an ca uisai quice cara quixun 'unánti 'icën.  
\v 16 Usai 'icëbë ca unicamax ami racuëti Judea menu 'icë ëmacamanuax abáquiani matánu cuanti 'icën.  
\v 17 Aín xubu ëman 'icë unicamaxribi ca abánuxun, aín ñu pain bitsi aín xubunu atsíntëcënima ashiti cuanti 'icën.  
\v 18 'Imainun ca aín naënuxuan ñu mëëcë unicamaxribi abánuxun aín chupa bitsi xubunu cuaníma naënuaxëshi abáti 'icën.  
\v 19 Usaía 'icëbë ca xanu tuñucama 'imainun aín tuá 'icúcë xanucamaxribi abáquiani cuani nuibacanuxun 'aia.  
\v 20 Usaími anun ñu mëëtima nëtën 'ianan mitañu 'itin rabanan camina Nucën Papa Dios ñucáti 'ain.  
\v 21 Usai 'i ca unicama Nucën Papa Diosan me uniotabacë 'aían uínsaranbi 'iásamairai tëmërati 'icën, amiribishi usai tëmëratëcëntimoi.  
\v 22 Anúan paë tani nëtë́xa cëñúcëbëma ca usabi 'i camabi unix bamati 'icën. Usa 'aínbi ca Nucën Papa Diosan, ainan 'inun an caíscë unicama nuibaquin, atu cupí anúan unin paë tanquin tëmërati nëtëcama sënë́nmiti 'icën. 
\p  
\v 23 Anúan usoquin unicaman tëmërati nëtë ucëbëtan unin mitsu —ca is, ënu ca Cristo 'icë —quixun canan —ca is, unu ca Cristo 'icë —quixun cacëxunbi camina —asérabi ca —quixun sinántima 'ain.  
\v 24 Anúan usoquin unicaman tëmërati nëtë ucëbëtan ca unin ax asérabi ama 'ixunbi —'ëx cana Cristo 'ai —quixun paránti sinánquin unicama canuxun 'aia. Usaribiquin ca uni raírinën cëmëquin —'ën cana Nucën Papa Dios quicë bana unicama ñuixunin —quixun unicama canuxun 'aia. Cana ca unicama paránti sinánquin, uni itsían 'acëma ñu 'anuxun 'aia. 'Aquin ca Nucën Papa Diosan ainan 'inun caíscë unicamaribi paránti sinánuxun 'aia.  
\v 25 Usai 'icëma pan 'aínbi 'ën mitsu cacë 'aish camina a ñucamaxa usai 'icëbëbi ratútima 'ain. 'Ianan camina unínma mitsu parania bërúancati 'ain.  
\v 26 Usa ñucama 'icëbëtan unin —Cristo ca uaxa. Ca anu uni 'icëma menu 'icë —quixun mitsu cacëxbi camina isi cuantima 'ain. 'Ianan unin —Cristo ca uaxa, ca xubu mëu 'icë —quixun mitsu cacëxunbi camina —asérabi ca —quixun sinántima 'ain.  
\v 27 Mëríquin ca canacan anúan bari urucë 'imainun anúan bari cuabúcë, camabi naicamë'ëo pëcaia. Usaribi ca uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ëx utëcënti 'iti 'icën.  
\v 28 Unix ca quia —uinu cara ñuina bamacë 'icë anu ca xëtë cëñúbuti 'icën. Usai ca 'iti 'icën. 
\s1 Anun Jesús utëcënti nëtë ñui quicë bana 
\r (Mr 13.24-37; Lc 21.25-33; 17.26-30, 34-36) 
\p  
\v 29 Usoquin canan ca ësaquinribi Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Usaía tëmërai anun uni bënë́ti nëtëcama 'icëbë ca bari bëánquinuxun 'aia, 'uxë́nribi ca pëcanuxunma 'aia. 'Isparibi ca rëucunuxun 'aia, naícamë'ëo shaíquicëbë ca anua 'icë ñucamaxribi shaíquinuxun 'aia.  
\v 30 Usaía 'icëbëtan ca uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ëx utëcënia isti 'icën. Isi ca camabi menu 'icë ui unicamax cara Nucën Papa Diosmi sináncëma 'icë, acamax masá nuituti bënëti inti 'icën. Usai 'iquin ca uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ën nëtë cuin mëúxun 'ën cushin pëcabëtsinia isnuxun 'aia.  
\v 31 Manë banañu bana ocëbë uquin cana 'ën ángelcama xuti 'ain, 'ënan 'inun 'ën caíscë unicama camabi menua 'ëbëa 'inun 'ë timëxunun. 
\p  
\v 32 Ënë ñu camina 'unanin, higuera i ax ca baricuatsíncëbë aín pëchi rëucubutancëx amiribishi corutëcënia. Usaria 'ia isquin camina —ca baritiacuatsinia —quixun 'unanin.  
\v 33 Usaribitía 'ën mitsu ñuixuncë ñucama 'ia isquin camina 'unánti 'ain, anun 'ëx utëcënti nëtë ca 'urama 'icë quixun.  
\v 34 Asérabi cana mitsu cain, bëría ënë nëtënu bucucë unicamaxa bamacëma pain 'ain ca 'ën mitsu ñuixuncë banacama quicësabi oi 'iti 'icën.  
\v 35 Naí, me, acamax ca cëñúti 'icën, 'aínbi ca 'ën banaxa nëtë́imoi usabi 'ain camabi ñu 'ëx quicësabi oi asérabi 'iti 'icën. 
\p  
\v 36 Añu nëtë́inra carana 'ëx utëcënti 'ain, uínsarainra cara usai 'iti 'icë quixun ca uínbi 'unanima. Naínu 'icë ángelcamanbi ca 'unanima, 'ëx Nucën Papa Diosan Bëchicë 'ixunbi cana 'ënribi 'unanima. Nucën Papa Diosan cuni ca 'unania. 
\p  
\v 37 Bëráma Noé 'iá nëtë usaribiti ca uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá, 'ëx utëcënti nëtën 'iti 'icën.  
\v 38 Anúan aín nuntinu 'iruti nëtë utámainun aín aintsibëtan Noénën anun ië́ti nunti cha 'amainun ca unicaman pianan xëanan xanu bianan aín bëchicë bënumianan an 'acësabi oquin cuëënquin ñu 'acëxa. Ca sinánma 'icën, Noenën ñuicësabi oi ca asérabi 'iti 'icë quixun.  
\v 39 'Uí 'aisamaira 'ibúcëbë baca 'ëquian ñucamacëñun unicama buáncëbëtainshi ca —Noenën nu cacë bana ca asérabi 'icë —quixun 'unáncëxa. Noenën bana cuatíma unicama 'iásaribiquin ca unicaman 'ën bana cuatima 'icën. Usai 'iquinbi ca 'ëx anun uti nëtë 'icëbëtainshi sinánti 'icën.  
\v 40 'Ëx ucëbë ca ësaribi 'iti 'icën: Rabë́ unían aín naënuxun ñu mëëia achúshi 'ëbëa 'inun bimainun ca achúshi anubi ëncë 'iti 'icën.  
\v 41 Usaribiti ca rabë́ xanúxa ñu rëni tsócë achúshi 'ëbëa 'inun bimainun achúshi anubi ëncë 'iti icën. 
\p  
\v 42 Uisa nëtën carana min 'Ibu 'aish 'ëx utëcënti 'ai quixun 'unánquinmabi camina upí oquin sinánquin —'ën 'ibu ca uti 'icë —quixun 'unani cuëënquin caínti 'ain.  
\v 43 Camina 'unanin, uínsaran cara aia quixun 'unáncë 'ixun ca xubuñu unin 'uxquinma an ñu mëcamacë uni caíntsianxa. Caíncëx uáxa ñu mëcamanux atsíntisa taniabi ca 'uxcëma 'ixun xubu 'ibun atsínmitsianma.  
\v 44 Usaribi oquin camina mitsúnribi 'ë binuxun 'ëx uti caínti 'ain. Bërí ca utima 'icë quixunmi mitsun sináncëbëbi cana uti 'ain. Usa 'ain camina camabi nëtën, aia binuxun 'ë caínti 'ain. 
\s1 An uni mëëxuncë uni rabë́, upí 'imainun upíma, ñuicë bana 
\r (Lc 12.41-48) 
\p  
\v 45 Anun 'ëx utëcënti nëtë ca ësaribi 'iti 'icën. Achúshi unin ca aín xubunu 'icëcama upí oquin piminun quixun aín ñu mëëmicë unicama achúshi caísaxa. Caísquin ca —an ca asérabi 'ën cacësabi oquin 'ati 'icë —quixun sinánxa. Sinánquin usoquian ñu 'anun quixun catancëx ca bëtsi menu cuanxa.  
\v 46 Cuanx anu 'itancëx utëcënquin ca an ñu mëëxuncë unin cara an cacësabi oquin 'aia quixun isti 'icën. Isquinbi an cabiancësabi oquin 'aia iscëx ca an a uni ñu mëëxuncë uni ax chuámarua tani cuëënti 'icën.  
\v 47 'Ën cana asérabi mitsu cain, an upí oquin ñu 'acë 'icë ca an ñu mëëmicë unin ësaquin cati 'icën: Minmi 'ën cacësabi oquin upí oquin 'acë cupí camina cushi unisa 'ixun 'ën ñucama minansa 'icë bërúanti 'ain.  
\v 48 Usa 'aínbi ca an a unix 'atima sinánñu 'ixun —an 'ë ñu mëëmicë uni ca panatia —quixun sinánquin  
\v 49 abëtan ñu mëëcë uni raíri mëëanan axa paë́ncë unicamabëtan ñu pianan xëati 'icën.  
\v 50 Usai 'iquian, ca uti 'icë quixun sináncëbëmabi ca an a ñu mëëmicë uni uti 'icën.  
\v 51 Uquin ca usai 'ia isquin 'atimonan anu an uni paráncë unicama 'icë anua 'inun 'imiti 'icën. Anuax ca anu 'icë unicamax paë tani bënëti inti 'icën. 
\c 25  
\s1 Mëcën rabë́ xanu ñuia Jesus quiá bana 
\p  
\v 1 Aín 'unánmicë unicama bana ñuixunquin ca Jesusan aín uti nëtë ñuiquin ësaquinribi cacëxa: 
\p —'Ëx anun 'ën unicaman 'apu 'inux uti nëtë ca ësa 'iti 'icën: Achúshi unían xanu biti 'ain ca an axa bënuti xanu nuibacë mëcën rabë́ xanucamax, an xanu biti uni ax aia bitsi, lamparín bibiani cuanxa.  
\v 2-4 Mëcën achúshi xanucama ca sinánñuma 'ixun xënisa ñu anun aín lamparín ërë́nti buáncëma 'icën. 'Aínbi ca raíri mëcën achúshi xanu ainshi sinánñu 'ixun aín lamparíncëñun xënisa ñuribi buánxa.  
\v 5 Atúxa lamparín buani cuanbi ca an xanu biti uni panáxa. Panacëbë ca 'uxcënan tënáncëx 'uxcanxa.  
\v 6 'Uxánbia imë́ naëx a uni aia isi ca raírinëx cuëncëni quiaxa: An xanu biti uni ca aia. Ca bitsi cuan.  
\v 7 Quia sharatia bësuquin ca bënë́nquinshi a xanucaman aín lamparín mëníoxa.  
\v 8 Usocëbëtan ca sinánñuma xanucaman raíri xanucama caxa: Nun lamparíncama ca bënaia. Mitsun xënisa ñu 'ëísh ca nu 'inan.  
\v 9 Cacëxunbi ca sinánñu xanucaman caxa: Nun xënisa ñu sapi ca mitsun lamparín 'imainun nun lamparínuribi 'aruti sënë́ntima 'icën. Mitsúnbi ca an xënisa ñu marucë uninu cuanxun bitan.  
\v 10 Cacë́xa sinánñuma xanucama xënisa ñu bitsi cuancëbë ca an xanu biti uni uaxa. Aía atsíncëbë ca sinánñu xanucamaribi abëtan pinux xubunu atsíanxa. Atsíncëbëtan ca xëcuë xëocatëcëinsama oquin xëpuaxa.  
\v 11 Usaía 'icëbë uquin ca sinánñuma xanucaman ëmánxun —nu ca xëócaxun —quixun caxa.  
\v 12 Cacëxunbi ca caxa: Asérabi cana 'ën 'unaniman, ui caramina mitsux 'ain. 
\p  
\v 13 Usaquin catancëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Mitsúnribi camina añu nëtë́inra 'ianan uínsaran carana 'ëx utëcënti 'ai quixun 'unánquinmabi —ca uti 'icë —quixun sinani cuëënquin 'ëx uti caínti 'ain. 
\s1 Bana itsi ñuicësaria Jesús curíqui ñui quia 
\p  
\v 14 Anúan ax utëcënti nëtë ñuixuntëcënquin ca Jesusan ësaquin aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ëx anun uti nëtë ca ësa 'iti 'icën. Amanu cuanuxun ca achúshi unin aín ñu mëëmicë unicama cuënxun aín curíqui anun ñu mëëquian curíqui itsiribi binun mëtícaquin 'inánxa, a curíquinën ñu 'atancëxuan an bicë curíqui a 'inántëcënun quixun. 
\p  
\v 15 Uisoquin curíquinën ñu 'ati cara 'unánxa usoquian anun ñu 'ati sënë́inshi ca 'inánxa. Achúshi ca 'itsa, mëcën achúshi mil curíqui 'inánxa. Bëtsi uniribi ca 'itsatani, rabë́ mil curíqui 'inánxa. Bëtsiribi ca 'itsamashi achúshi mil curíqui 'inánxa. 'Inántancëx ca amanu cuanxa.  
\v 16 Cuancëbëtan ca an 'itsa, mëcën achúshi mil curíqui bicë uni an a curíquinën ñu bitancëxun maruquin bitëcënquin usaribi mëcën achúshi mil curíqui biaxa.  
\v 17 Usaribi oquin ca an 'itsatani, rabë́ mil curíqui bicë uni an bëtsi rabë́ mil curíquiribi biaxa.  
\v 18 Usa 'aínbi ca an 'itsamashi, achúshi mil curíquishi bicë uni an me naëtancëxun a curíqui maíanxa. 
\p  
\v 19 Usaquian 'an ca 'itsa 'uxë 'icëbë an a unicama ñu mëëmicë unix utëcëanxa. Utëcënquin ca uisaquin cara aín unicaman a curíquinën ñu 'axa quixun istisa tanxa.  
\v 20 Istisa tancëbë uquin ca an 'itsa, mëcën achúshi mil curíqui bicë unin an bicë curíquicama bëxun caxa: Min camina mëcën achúshi mil curíqui 'ë 'inan. Usa 'aínbi cana anun ñu bixun marutancëxun bëtsi mëcën achúshi mil curíquiribi bian. Acama ca ënëx 'icën.  
\v 21 Cacëxun ca an a ñu mëëmicë unin caxa: Camina upí oquin 'ën curíquinën ñu 'an. Minmi 'itsamashi 'aínbi a curíquinën upí oquin 'acë cupí cana mi 'itsaira anúnmi 'ë ñu 'axúnun 'inánti 'ain. Usa 'aish camina 'ëx cuëëncësaribi oi 'ëbë cuëënti 'ain. 
\p  
\v 22 Usaquian cacëbë uquin ca an rabë́ mil curíqui bicë uni an bicë curíquicama bëquin caxa: Min camina 'ë rabë́ mil curíqui 'inan. Usa 'aínbi cana anun ñu bixun marutancëxun bëtsi rabë́ mil curíquiribi bian. Acama ca ënëx 'icën.  
\v 23 Cacëxun ca an a ñu mëëmicë unin caxa: Camina upí oquin 'ën curíquinën ñu 'an. Minmi 'itsamashi 'aínbi a curíquinën upí oquin 'acë cupí cana mi 'itsaira anúnmi 'ë ñu 'axúnun 'inánti 'ain. Usa 'aish camina 'ëx cuëëncësaribi oi 'ëbë cuëënti 'ain. 
\p  
\v 24 Usaquian cacëbë uquin ca an achúshi mil curíqui bicë unin caxa: Mixmi unimi nishcësa 'icë cana mi 'unan. Uni itsin ñu 'apámitancëxun camina a bimi mináinshi 'inun min unicama bimin.  
\v 25 Usa 'ain cana racuë́quiani cuanxun nëtë́miti rabanan me naëxun anu maínquin min curíqui unëan. Min curíqui ami 'ë 'ináncë a ca ënëx 'icën, camina biti 'ain.  
\v 26 Cacëxun ca an ñu mëëmicë unin caxa: Mix camina 'aisama 'ianan chiquish 'ain. Uni itsi ñu 'apámitancëxun a bimi 'ënáinshi 'inun 'ën unicama bimicë cana 'ai quixun camina sinanin.  
\v 27 Usaquin 'ë 'unánquin camina 'ën curíqui a banconu nanti 'ian. Anu nancë 'ain cana 'ëx utëcënquin 'ën curíqui 'imainun curíqui itsiribi bitsían.  
\v 28 Caxun ca aín uni itsi caxa: Mil curíqui 'ën 'inan, a camina a uninua bixun axa mëcën rabë́ mil curíquiñu uni a 'inánti 'ain.  
\v 29 Uisa ñu cara a 'ináncë 'icë anúan an cacësabi oquin ñu 'acë uni a ca aín 'ibun 'inántabaquin 'ináncësamaira oquin 'inántëcënti 'icën. Usonan ca anúan aín 'ibu ñu 'axuncëxunma a 'ináncë ñu a aín 'ibun bicuanti 'icën.  
\v 30 Usa 'ain camina bicuanxun a curíqui bëtsi uni 'inánan an curíquinën upí oquin ñu 'acëma uni a ëman bëánquibucë anua 'inun niti 'ain. Anuax ca anu 'icë unicamax paë tani tëmërai bënëti inti 'icën. 
\s1 Camabi menu 'icë unicama Jesucristonën uisa cara oti 'icë usoquin 'ati bana 
\p  
\v 31 Usaquin catancëxun ca Jesusan aín uti nëtë ñuixuntëcënquin ësaquinribi aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Uni 'inux Nucën Papa Diosnuax uá 'aish 'ën cushínbi utëcëanx cana 'Apuira 'inuxun 'ain. Usa 'ain ca 'ëbë 'ën ángelcamaribi 'iti 'icën.  
\v 32 'Ëx usa 'ain ca camabi menu 'icë unicama 'ën ángelcaman bëcëx 'ënu timë́cë 'iti 'icën. Anua timë́cë isquin cana 'ën unicama amo sëtënánan 'ënanma unicama amoribi sëtënati 'ain, an 'aracacë ñuina unin aín carnerocama amo bucunanan aín chivocama amo bucunacësaribi oquin.  
\v 33 Ñuina 'ibun ca aín carnero aín mëqueua 'inun 'imia. 'Imianan ca aín chivo aín mëmiua 'inun 'imia. Usaribi oquin cana 'ën unicama 'ën mëqueuqa 'inun 'imianan 'ënanma unicama 'ën mëmiua 'inun 'imiti 'ain.  
\v 34 Usai 'itancëxun cana 'ëx 'Apuira 'ixun axa 'ën mëqueu 'icë unicama cati 'ain: 'Ën Papa Diosan ca mitsu upí oquin sinánxunia. Mecama 'imainun anu 'icë ñucama unioquin ca an mitsu sinánxunquin anu mitsux abë 'iti mëníocëxa. Ax quiásabi oi camina bërí anu 'iti 'ain.  
\v 35 'Ëx 'acëñuma 'icë camina 'ë piti 'ináncën. 'Ëx 'umpax 'aisa tani shimaia camina 'ë 'ináncën. Amanu nitsi cuanx 'ëx anu 'iti 'aíma 'ain camina ui cara quixun 'unánquinmabi 'ëx anu 'iti 'ë 'ináncën.  
\v 36 Chupañuma 'icë camina 'ë chupa 'ináncën. 'Insíncë 'ain camina 'ë isi cuancën. Sipuacë 'ain camina 'ë isi cuancën.  
\v 37 Cacëxun ca 'ën unicaman 'ë cati 'icën: ¿Uisa nëtën caranuna mixmi 'acëñuma 'icë, nun piti mi 'ináncën? ¿Uisa nëtën caranuna mixmi shimacë, nun mi 'umpax 'ináncën?  
\v 38 ¿Uisa nëtën caranuna amanu nitsi cuanxmi anu 'itiñuma 'icë mi anu 'iti 'ináncën? ¿Uisa nëtën caranuna chupañuma isquin mi chupa 'ináncën?  
\v 39 ¿Uisa nëtën caranuna mixmi 'insíncë 'ianan sipuacë 'icë mi isi cuancën?  
\v 40 Cacëxun cana 'ëx 'Apuira 'ixun 'ën unicama cati 'ain: 'Ën cana asérabi mitsu cain, mitsun 'ën xucë́ncama achúshi, uni raíribë sënë́nmara 'icëbi 'aquinquin camina ashi 'aquincëma 'ain, camina 'ëribi 'aquian. 
\p  
\v 41 Usaquin catancëxun cana axa 'ën mëmiu 'icë unicama cati 'ain: Mitsux 'ën unibuma 'aish ca 'ë 'ura cuantan. Cuanx ca manë tsi anua aín 'apubë ñunshin 'atimacama 'inun mënío anu 'itan.  
\v 42 'Ëx 'acëñuma 'icë camina 'ë piti 'inánma 'ain. 'Ëx shimacë camina 'ë 'umpax 'inánma 'ain.  
\v 43 Amanu nitsi cuanx 'ëx anu 'iti 'aíma 'ain camina 'ëx anu 'iti 'inánma 'ain. Chupañuma 'icë camina 'ë chupa 'inánma 'ain. 'Insíncë 'ianan sipuacë 'ain camina 'ë isi cuanma 'ain.  
\v 44 Cacëxun ca atun 'ë cati 'icën: ¿Uisa nëtën caranuna mixmi 'acëñuma 'ianan shimacë 'ianan amanu nitsi cuancë anu mi 'iti 'aíma 'ain mi 'aquianma 'ain? ¿Uisa nëtën caranuna mixmi chupañuma 'icë mi chupqa 'inanima 'ianan mixmi 'insíncë 'ianan sipuacë 'ain mi isi cuanma 'ain?  
\v 45 Cacëxun cana 'ëx 'Apuira 'ixun acama cati 'ain: 'Ën cana asérabi mitsu cain, 'ën unicama achúshi, uni raíribë sënë́nmara 'icëbi, 'aquinquinma camina mitsun 'ëribi 'aquincëma 'ain.  
\v 46 Usaquin 'ën cacëx ca acamax anuxuan xënibua 'aínbi tëmërati anu cuanti 'icën. Cuancëbë ca 'ën unicamax Nucën Papa Diosan nëtënu xënibua 'aínbi 'ëbë 'i cuanti 'icën. 
\c 26  
\ms1 IV. BAMAXBIA JESUCRISTO BAISQUIA BANA (26-28) 
\s1 Judíos unicamax Jesúsmi 'ësë́nan 
\r (Mr 14.1-2; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53) 
\p  
\v 1 'Uran bana ñuixuntancëxun ca Jesusan aín 'unánmicë unicama ësaquin cacëxa:  
\v 2 —Camina 'unanin, rabë́ nëtë 'icëbë ca Pascua anun carnero 'ati nëtë 'iti 'icën. A nëtën ca unían binun uni itsin 'ë 'inánti 'icën. 'Ináncëxun ca i curúsocënu bamanun 'ë matásti 'icën. Usaquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa. 
\p  
\v 3 Usa 'ain ca judíos sacerdotenën cushicama 'imainun caniacëcë unicama, anua atun cushiira Caifás ax 'icë, a xubunu timë́acëxa.  
\v 4 Anu timë́ax ca —'anuxun caranuna uisoxun Jesús unían 'unánunmaishi biti 'ai —quiax 'ësë́nancëxa.  
\v 5 'Ësë́nani ca quicancëxa: 
\p —Unicamaxma anun rabanan nëëti tsuáquiruia, usa 'ain cananuna anun carnero 'ati nëtën bitima 'ain. 
\s1 Betanianuxuan xanuxun Jesúsmi ro tutuca 
\r (Mr 14.3-9; Jn 12.1-8) 
\p  
\v 6 Betania ëmanu cuanx ca Jesús Simonan xubunu 'iacëxa. Simón ax ca an aín nami chëquímicë 'insínñu 'aíshbia pëxcúcë uni 'iacëxa.  
\v 7 Anua mesanu pi tsotan ca xanu achúshinën, anu sanuira 'inínti ro 'aruti ñu bëi uxun a ro cupíira cupí 'icëbi Jesusan maxcá a ron chabócëxa.  
\v 8 Usoia isi ca Jesusan 'unánmicë unicamax a xanumi nishi canancëxa: 
\p —¿Uisati cara ro ñancábi cëñuax?  
\v 9 Anun ñuñuma uni 'aquinti ënë ro 'itsaira curíqui cupí maruti ca 'iaxa.  
\v 10 Usai canania cuaquin ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Uisati caramina ënë xanu ami nishquin ñuin? Ësoquian 'ë 'acë ënëx ca asábiira 'icën.  
\v 11 Camabi nëtën camina ñuñuma uni isin. Usa 'aínbi camina mitsun xënibuquin 'ë istima 'ain.  
\v 12 Bamacë maínuxun usoquin unin 'ati tanquin ca ënë xanun 'ë ron 'axa.  
\v 13 Asérabi cana mitsu cain, uinuxun cara camabi menuxun 'ën unibunën 'ën bana, anúan uni Nucën Papa Diosnan 'iti, a ñuixunia, anuxun ca ënë xanúan ësoquin 'e 'acë ënëribi ñuixunti 'icën, camabi unían 'unánun. 
\s1 Judasnëan Jesús uni 'inan 
\r (Mr 14.10-11; Lc 22.3-6) 
\p  
\v 14 Usa 'ain ca Jesusan 'unánmicë uni achúshi, Judas Iscariote, ax anua judíos sacerdotenën cushicama 'icë anu cuancëxa.  
\v 15 Cuanxun ca cacëxa: 
\p —¿'Ën Jesús mitsu 'inánun caramina uiti curíqui 'ë 'inánti 'ain? Cacëxun ca atun Judas treinta curíqui 'ináncëxa.  
\v 16 'Ináncëxun ca Judasnë, uisaxun carana ënë unicama Jesús bimiti 'ai quixun sináncëxa. 
\s1 Jesúsbëtan aín 'unánmicë unicaman ashiquin piia 
\r (Mr 14.12-25; Lc 22.7-23; Jn 13.21-30; 1 Co 11.23-26) 
\p  
\v 17 Anun chamiti ñucëñunma 'acë pán anun piti nëtëa 'ain ca aín 'unánmicë unicaman anu cuanxun Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿Uinuxuinra nun Pascua nëtën a piti ñu mi mëníoxunti caramina cuëënin? 
\p  
\v 18 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ëma 'uri cuantancëx bëbaquin camina 'ën mitsu a ñuiquin cacë uni a ësoquin cati 'ain: An nu 'unánmicë uni an ca ësaquin mi canun nu caxa, Anúan bamanun 'ë bicanti nëtë ca uaxa. Usa 'ain cana min xubunuxun pain 'ën 'unánmicë unicamabëtan Pascua nëtën piti ñu piti 'ain. 
\p  
\v 19 Usaquian cacëx cuanxun ca aín 'unánmicë unicaman an cacësabi oquin an ñuicë xubu mëraxun anuxun Jesúsbëtan piti ñucama mëníocëxa. 
\p  
\v 20 Mëníocë 'ain ca Jesúsbë aín 'unánmicë unicama mëcën rabë́ 'imainun rabë́ acamax bëbaquishcëbë pinux mesanu bucubuacëxa.  
\v 21 Bucubuxuan abëtan piia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Asérabi cana 'ën mitsu cain, micama achúshinën camina axa 'ëmi nishcë unicama 'ë 'inánuxun 'ain. 
\p  
\v 22 Ësaquian cacëxun oi masá nuituquin ca aín 'unánmicë unicama achúshi achúshinën Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿'Ën carana uni mi 'inánti 'ain? ¿'Ë cat? 
\p  
\v 23 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —An 'ëbëtan manë xampami pán chabóxun picë, an ca 'ë uni 'inánti 'icën.  
\v 24 Asérabi Nucën Papa Diosan bana cuënëosabi oi cana uni 'inux anuax uá, 'ëx bamati 'ain. Usa 'aínbi ca an 'atimonuxun binun uni 'ë 'ináncë uni, ax 'uchañuira 'aish uisoquin cara 'ati 'icë usoquian Nucën Papa Diosan 'acë 'iti 'icën. Usai 'itima cupí ax unitima ca 'iacëxa. 
\p  
\v 25 Quia ca an a binun uni 'inánti Judas an Jesús ñucáquin cacëxa: 
\p —¿'Ëx carana a 'ain? 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Ca usa 'icën, mixmi quicësa. 
\p  
\v 26 Usaquin cacëxuan aín 'unánmicë unicaman pimainun ca Jesusan pán biquin Nucën Papa Dios —asábi ca —catancëxun, pán tucapaxun 'inánquin atu cacëxa: 
\p —Ënë ca pit. Mitsúnmi piti pán ënëx ca 'ë 'icën. 
\p  
\v 27 Cacëxun a páncama pian ca Jesusan uvas baca anu 'arucë xampa biquin, Nucën Papa Dios pain —asábi ca —catancëxun aín 'unánmicë unicama 'inánquin cacëxa: 
\p —Camaxunbi camina ënë uvas baca 'ati 'ain.  
\v 28 'Ën imi 'apati 'ëx bamacë cupí ca 'aisamaira unix aín 'uchacama tërë́ncë 'aish Nucën Papa Diosnan 'iti 'icën. Ënëx ca a 'apati 'ëx bamati a 'icën.  
\v 29 'Ën cana mitsu cain, ësa uvas baca cana ënuxun 'atëcëniman. 'Ën Papan nëtë anua axa aín unicaman 'Apu 'icë, anuxun cuni cana mitsubëtan 'atëcënti 'ain. 
\s1 —'Ën 'unáncëma ca —quiaxa Pedro a ñui quiti Jesusan ñuiá bana 
\r (Mr 14.26-31; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38) 
\p  
\v 30 Nucën Papa Dios rabi cantatancëx ca Jesúsbë aín 'unánmicë unicama Olivos cacë matánu cuancëxa.  
\v 31 Anu cuantancëxun ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —Unin 'ë bicëbë camina mitsux racuëti abati tsuáquiti 'ain, Nucën Papa Diosan bana cuënëo ësai quicësabi oi: “An carnero bërúancë uni 'ën 'acëbë ca carnerocamax abati tsuáquiti 'icën”.  
\v 32 Usai 'itancëxmi mitsux cuainsama pain 'ain cana 'ëx pain baísquiquiani Galileanu cuaunti 'ain. 
\p  
\v 33 Usaía quia ca Pedronën cacëxa: 
\p —Raírinëxa mi ëbiani axa mimi nishcë unicamami racuëti abácëbëbi cana 'ëxëshi mi ëbiani abátima 'ain. 
\p  
\v 34 Quia ca Jesusan cacëxa: 
\p —Asérabi cana mi cain, mix camina usai quin, 'ixunbi camina ënë ñantan 'atapa banatisama 'ain, min isamina 'ë 'unáncëma 'ain quixun rabë́ 'imainun achúshi oquin uni paránti 'ain. 
\p  
\v 35 Cacëxun ca Pedronën Jesús cacëxa: 
\p —'Ëx mibë bamanuxunbi cana, 'ën cana mi 'unáncëma 'ai quixun uni parántima 'ain. 
\p Ësaquian caia ca raírinënribi cacëxa. 
\s1 Jesúsa Getsemaní naënuax aín Papabë bana 
\r (Mr 14.32-42; Lc 22.39-46) 
\p  
\v 36 Olivos cacë matánu cuanbaiti Getsemaní cacë me mëníocë, anu bëbaquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa: 
\p —'Ëx 'uriax Nucën Papa Diosbë banamainun ca ënu tsóxun 'ë cain. 
\p  
\v 37 Usaquin cabiani Pedro 'imainun Zebedeonën bëchicë rabë́, Jacobocëñun Juan, acama buani cuaníbi ca Jesús —uisai carana 'iti 'ai —quixun sinani masá nuituacëxa.  
\v 38 Usai 'iquin ca acama cacëxa: 
\p —Cana 'aisamaira masá nuitutin. Micamax ca ënu tiquit. 'Aíshbi camina 'ëmi sinani 'uxtima 'ain. 
\p  
\v 39 Cabiani 'urira cuani memi bëúmpucuti racábuquin ca aín Papa Dios cacëxa: 
\p —Papan, mix cuëëncëbëtan cana 'ën bërí paë tantima 'ain. Usa 'aínbi cana 'ëx cuëëncësa oi 'itima 'ain, mix cuëëncësa oíshi cana 'iti 'ain. 
\p  
\v 40 Usaquin catancëx cuanquin aín 'unánmicë unicama 'uxcë mëraquin ca bësúnquin Pedro cacëxa: 
\p —¿Uisacatsi caramina 'ëmi sinanima bënëtishi 'uxan?  
\v 41 Mitsux 'ëx cuëëncësoi 'iisa taníbi camina asérabi usai 'iman. Usa 'ain camina 'uchati rabanan 'uxti tëai Nucën Papa Diosbë banati 'ain. 
\p  
\v 42 Usaquin cabiani cuantëcënxun ca Jesusan Nucën Papa Diosbë banatëcënquin ësaquin catëcëancëxa: 
\p —'Ën Papa Dios, mixmi 'ën bërí paë tantima cuëëncëbëma cana mix cuëëncësabi oi 'iti 'ain. 
\p  
\v 43 Cabëtsini uquinbi ca Pedro, Juan, Jacobo, acamaxa 'uxcënan tënántëcëncëx 'uxcë mëratëcëancëxa.  
\v 44 'Uxcënan tënáncëxa 'uxcë isquin ëbiani cuantëcënxun ca Jesusan usaribiquin aín Papa Dios catëcëancëxa.  
\v 45 Catëcëanx amiribishi utëcënxun ca Pedro, Juan, Santiago, acama cacëxa: 
\p —Asá ca. Bërí camina tantianan 'uxti 'ain. Anúan uni 'uchañucaman binun uni itsin 'ë 'inánti nëtë ca uaxa.  
\v 46 Cuanun ca nirucuatsin. An 'ë unin binun 'inánti uni ca aia. 
\s1 Jesús bican 
\r (Mr 14.43-52; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11) 
\p  
\v 47 Jesusan cacëbëbi ca aín 'unánmicë uni achúshi, Judas, ax uacëxa. Abë ca 'itsa uni, manë xëtocë bëanan imaxu tëacë bëi uacëxa. Axa ucëcama ax ca judíos sacerdotenën cushicamabëtan caniacëcë unicamanribi Jesús binun quixun xucë 'iacëxa.  
\v 48 Usa 'ain ca buánquin Judasnën abë 'icë unicama cacëxa: 
\p —'Ën bëtsucucaia isquin camina 'unánti 'ain, ax ca Jesús 'icë quixun. 'Unánquin camina a biti 'ain. 
\p  
\v 49 Usaquian unicama cacësabi oquin ca anua Jesús 'icë anu bëbaquin Judas Iscariotenën ax pain anu cuanquin ¿ënu caina 'ain? —caquin Jesús bëtsucucacëxa.  
\v 50 Bëtsucucacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —¿Mix 'ën 'unáncë uni 'aíshbi caramina uisacatsi 'ë bari uan? 
\p Caia ca abë ucë unicaman Jesús biacëxa.  
\v 51 Bicëbëtan ca aín uni achúshinën aín manë xëtocë aín xacánua biquin, judíos sacerdotecaman cushia an ñu mëëxuncë uni mëëquin aín pabí amocüa pabíscacëxa.  
\v 52 Pabíscaiabi ca Jesusan cacëxa: 
\p —Min manë xëtocë a ca aín xacánu 'arutëcën. Axa manë xëtocën 'acanancë unicama ax ca anúnribi 'acë 'iti 'icën.  
\v 53 ¿Caramina 'unaniman, 'ën cana 'ën Papa aín ángelcama 'ë 'aquinun xunun ñucáquin cati 'ain? 'Ën ñucácëxun ca aín ángelcama uitishi cara 'ë 'aquinun bëríbi xuti 'icën.  
\v 54 An aín ángelcama 'ë 'ië́minun xucëbë cana bamatima 'ain. Usa 'aínbi cana 'ëx aín bana quiásabi oi 'iisa tancë cupí an aín ángelcama xunun caiman. 
\p  
\v 55 Usaquin catancëxun ca Jesusan axa anu ucë unicama cacëxa: 
\p —¿Manë xëtocë 'imainun imaxu tëacë tuíanx caramina mëcamacë uni 'acësoquin 'ë binux ucan? Camabi nëtën 'ën mitsu nëbë́tsi tsóxun, anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun bana ñuiabi camina uisa 'ixunbi ësoquin 'ë bicancëma 'ain.  
\v 56 Anuxun 'ë bixunmabimi mitsun bërí 'ë bicë ënëx ca asérabia an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unin cuënëo bana quicësabi oi 'ia. 
\p Usoquian atu caia cuabiani ca aín 'unánmicë unicamax Jesús ëbiani abácëxa. 
\s1 Judíos unin 'apucamanua Jesús buáncan 
\r (Mr 14.53-65; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24) 
\p  
\v 57 Usoquin bitancëxun Jesús buánxun ca a unicaman judíos sacerdotenën cushicaman 'apu, Caifás cacë, anua an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicamabë caniacëcë unicama timë́cë, anu buáncëxa.  
\v 58 Jesúsa buántamainun ca 'uránxun nuibiantancëx Pedro a xubu rapasu me mëníocënu bërúax suntárucamabë tsoócëxa, uisa cara oia quixun iscatsi quiax. 
\p  
\v 59 Usa 'ain ca judíos sacerdotenën cushicamabë caniacëcë unicama 'imainun camabi judíos unibunën 'apucama anu timë́xun, uix caraisa asérabia usai 'iánmabi, cëmëi atúan 'anun Jesúsmi manánti 'icë quixun cuaisa tancëxa.  
\v 60 Cuaisa tancëbëa 'itsa unix cëmëi Jesúsmi manáncëxbi ca 'atima bana anúan 'acánun quixun Jesús 'uchoti 'aíma 'iacëxa. Usaía manáncëbë anu cuanquin ca cëmë uni rabëtan 'apucama cacëxa:  
\v 61 —Ënë unix ca quiaxa: 'Ën cana anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu rurupatancëxun rabë́ 'imainun achúshi nëtë́inshi amiribishi nitsínruquin 'atëcënti 'ain. 
\p  
\v 62 Usaía quicëbë niruquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apu an Jesús cacëxa: 
\p —¿Mi ñuia quicancëbëtanbi caramina nu uisaquinbi caiman? ¿Uisai qui cara ësai mi ñui quicanin? 
\p  
\v 63 Quixuan cacëxbi ca Jesús quiáma 'icën. Quiamoquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apun amiribishi catëcëancëxa: 
\p —Nucën Papa Dios axa bamatimoi tsócë, an cuamainun ca nu ñuixun, ¿mix caramina asérabi aín Bëchicë, Cristo, axa utinu nun caíncë, a 'ain? 
\p  
\v 64 Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Minmi 'ë cacë, usa cana 'ëx 'ain. Mitsun camina, uni 'inux anuax uá, 'ë Nucën Papa Dios, cushiira, abë 'Apu 'aish aín mëqueu tsócë isanan 'ëx naí cuin mëucüax utëcënia isnuxun 'ain. 
\p  
\v 65 Usai quia cuati xuamairai nishquin aín chupabi tucaquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apun abë 'icë unicama cacëxa: 
\p —Nucën Papa Diosmi ca 'atimati banaxa. Mitsun camina Nucën Papa Dios ñuia, 'atimati banaia cuacan.  
\v 66 ¿Uisa caramina sináncanin? 
\p Cacëxun ca camaxunbi cacëxa: 
\p —Nucën Papa Diosmi ca 'atimati banaxa. Usa 'ain ca bamati 'icën. Axbi ca 'atimati banaxa. 
\p  
\v 67 Usai quiquian a 'urama 'icë uni raírinën bëtushucamainun ca raírinënribi Jesús mëëacëxa. Usoia ca raírinënribishi bëtáshcacëxa.  
\v 68 Bëtáshcaquin ca cacëxa: 
\p —Cristo cana 'ai quiax camina quin. Usa 'ixun ca uin cara mi mëëaxa quixun nu cat. 
\s1 —'Ën cana a uni 'unáncëma 'ai —quixuan Pedronën ca 
\r (Mr 14.66-72; Lc 22.56-62; Jn 18.15-18, 25-27) 
\p  
\v 69 Usaquian Jesús 'amainun ca Pedro xubu tanáin me mëníocë anu 'iacëxa. Anu 'icë ca xanu an 'apu ñu mëëxuncë ax Pedronu cuanquin: Mixribi camina Jesús, Galileanu 'icë uni, abë 'ion quixun cacëxa.  
\v 70 Cacëxun ca Pedronën anu 'icëcaman cuanun cacëxa: 
\p —Mixmi a ñui quicë uni a cana 'ën 'unaniman. 
\p  
\v 71 Usaquin cabianía ëman cuancëbëtan ca xanu itsi, anribia 'apu ñu mëëxuncë, an a 'urama 'icë unicama cacëxa: 
\p —Ënë unix ca Jesús, Nazaretnu 'icë uni, abë 'iaxa. 
\p  
\v 72 Cacëxun ca Pedronën amiribishi catëcëancëxa: 
\p —'Ën cana a uni 'unaniman. Nucën Papa Diosan ca 'unania, 'ën mi cacë ënëx ca asérabi 'icën. 
\p  
\v 73 Usaquian cacëa panácëma 'aínshi ca anu 'icë uni raírinën anu cuanquin Pedro cacëxa: 
\p —Mix camina Galileanu 'icë unix banacësari banain. Usa 'aish camina mix Jesúsbë nicë uni a 'ain. 
\p  
\v 74 Cacëxun ca Pedronën munuma banaquin cacëxa: 
\p —'Ëx cëmëia ca Nucën Papa Diosan 'ë 'atimoti 'icën. An cuamainun cana mitsu cain, 'ën cana a uni 'unaniman. 
\p Usaía quicëbëshi ca 'atapa banacëxa.  
\v 75 Banacëbëtan ca Pedronën ësaquian Jesusan cooncë bana sináncëxa: 'Atapa banatisama 'ain camina min isamina 'ë 'unáncëma 'ai quixun rabë́ 'imainun achúshi oquin uni paránti 'ain. Usoquian Jesusan cooncë bana sinani ca Pedro ëman chiquiti masá nuituirai bëunan mëscuti iancëxa. 
\c 27  
\s1 Pilato Jesús 'ináncan 
\r (Mr 15.1; Lc 23.1-2; Jn 18.28-32) 
\p  
\v 1 Pëcaracuatsincëbë ca judíos sacerdotenën cushicamabë ampan caniacëcë unicamax timë́ax Jesús 'acatsi quiax 'ësë́nancëxa.  
\v 2 Usai quitancëxun nëaxun ca Poncio Pilato, a nëtënu 'icë unicaman cushi, anu buáncëxa. 
\s1 Usaía Judas bama 
\r (Hch 1.18-19) 
\p  
\v 3 Usa 'ain ca Judas, an Jesús uni bimicë, ax Jesúsa 'anuxun bicancë isi sinanatëcëancëxa. Sinanabiani anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu cuanxun ca anu 'icë judíos unibunën cushicama treinta curíquia biixancë a 'inántëcëancëxa.  
\v 4 'Inánquin ca cacëxa: 
\p —'Ën cana ñancánbi 'uchañuma 'icëbi a uni mitsu 'inan. Usa 'aish cana 'ëx 'uchañuira 'ain. 
\p Cacëxunbi ca cacancëxa: 
\p —A ñu cananuna nun 'unaniman. Ax ca min 'uchabi 'icën, minbi camina mëníoti 'ain. 
\p  
\v 5 Usoquian cacancëxun curíquicama anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun pubiani cuanx ca Judas axbi tëtsë́qui bamacëxa.  
\v 6 Judasnëan pubiancë a curíqui bitsi ca judíos unibunën cushicamax canani quiacëxa: 
\p —Anun uni itsin 'aminun uni cupíocë 'aish ca ënë curíquinëx anu curíqui nancë ñu anu nainsama 'icën. 
\p  
\v 7 Usai cananxunbi sinántëcënxun ca a curíquinënbi an me ñutëocë uni aín me maruaxa, a mex isa amanuax ucë uni bamaia anu maínti 'iti 'icë quixun sinánquin.  
\v 8 Bërí nëtë́nribi ca unix a me ñui quia —a mex ca uni 'aminuxun cupíocë curíquinën biá 'icë —quiax.  
\v 9-10 Usai ca 'iti 'icë quixuan Nucën Papa Diosan cacësabi oquin ca Jeremíasnën ësaquin cuënëocëxa: “Treinta curíqui judíos unibunëan Jesús atu 'inánun uni itsi 'ináncë, a curíqui bitëcënquin ca anua mapú 'icë me a maruaxa. Usoquin Nucën 'Ibu Diosan 'ë cacësabi oquin cana cuënëoin”. 
\s1 Jesúsa Pilato 'ináncan 
\r (Mr 15.2-5; Lc 23.3-5; Jn 18.33-38) 
\p  
\v 11 Usoxun ca judíos unima 'aíshbi anu 'icë unicaman cushi, Pilato cacë, anu Jesús buáncancëxa. Buania ca Pilatonën cacëxa: 
\p —¿Mix caramina judíos unicaman 'apu 'ain? 
\p Cacëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Asérabi cana 'ëx a 'ain, minmi cacë, usa. 
\p  
\v 12 Judíos sacerdotenën cushicamabëa ampan caniacëcë unicamax Pilatomi manáncëbëbi ca Jesús banama 'icën.  
\v 13 Usaía judíos unibunëx quicëbëtan ca Pilatonën Jesús cacëxa: 
\p —¿Mimia manáncania caramina cuatiman? 
\p  
\v 14 Cacëxbi banaquinma ca Jesusan a ñuia quicë bana achúshirabi —usama ca —quixun cáma 'icën. Ax banaiama oquin —¿uisa uni cara ënëx 'ic? —quixun sinani ca Pilato ratúacëxa. 
\s1 Jesús ca bamati 'icë quixuan Pilatonënribi ca 
\r (Mr 15.6-20; Lc 23.13-25; Jn 18.38–19.16) 
\p  
\v 15 Anun chamiti ñucëñunma 'acë pán piti nëtëa sënë́ncëma pain 'ain ca Pilátonën usabi oquin 'acë 'ixun a uni chiquínuan judíos unibunën ñucácë, a sipunua chiquínti sináncëxa.  
\v 16 Usa 'ain ca anu sipuacë unicama a achúshi 'iacëxa Barrabás cacë, camabi unían uisa uni cara ax 'icë quixun 'unáncë.  
\v 17-18 —Nutsi ami nishquin ca judíos unibunën Jesús 'ënu bëaxa —quixun 'unánquin Jesús chiquíntisa tanquin ca Pilatonën judíos unibunën 'apucamaxa timëtia cacëxa: 
\p —¿Mitsux cuëëncëbëtan carana ui uni mitsu chiquínxunti 'ain? ¿Carana Barrabás chiquínti 'ain? ¿Carana Jesús, Cristo cacë, a chiquínti 'ain? 
\p  
\v 19 Pilatoa anuxun uni manania cuati, anu 'ain ca aín xanun achúshi uni xuquin Pilato ësoquin camiacëxa: 
\p —Ënë uni cupí cana masáquin namáan. Ax ca 'uchañuma 'icën. Usa 'ain camina a 'anun uni 'inántima 'ain. 
\p Ësaquian aín xanun camicë banaribi sinánquin ca Pilatonën Jesús chiquíntisa tancëxa. 
\p  
\v 20 Pilátonën —¿ui carana chiquínti 'ai? —quixun ñucácëxbi ca judíos sacerdotenën cushicama 'imainun ampan caniacëcë unicamax anu 'icë judíos unicama timëcamëëocë a tsuaquirumi quiacëxa, —Camáxbi cananuna quiti 'ain, Barrabas chiquíanan ca Jesús 'ati 'icën.  
\v 21 Usa 'ain ca Pilatonën —¿ënë uni rabë́ carana uinu 'icë mitsu chiquínxunti 'ai? —quixun ñucátëcënquin cacëxun —Barrabás camina nu chiquínxunti 'ai —quixun cacëxa.  
\v 22 Cacëxun ca Pilatonën cacëxa: 
\p —¿Barrabás chiquíanan Cristo cacë ënë 'ën uisoti caramina cuëënin? 
\p Cacëx ca quicancëxa: 
\p —Bamatanun ca i curúsocënu matás. 
\p  
\v 23 Quicania cuaquin ca Pilatonën cacëxa: 
\p —¿Añu ñu 'aisama cara 'ax? 
\p Cacëxbi ca unicama munuma cuëncëni quitëcëancëxa: 
\p —Bamatanun ca i curúsocënu matás. 
\p  
\v 24 Usa 'ain ca mëníoisama 'inun sharati unicama tsuáquirumisari 'ia isi, atun ismainunbi, 'umpaxan mëchucaquin ca Pilatonën cacëxa: 
\p —Ënë uníxa bamacëbëbi ca 'ën 'uchama 'icën. Mitsux cuëënxun camina 'ati 'ain. 
\p  
\v 25 Cacëxun ca anu 'icë unicaman cacëxa: 
\p —Ca nun 'ucha 'imainun nun rëbúnquicamananribi 'iti 'icën.  
\v 26 Quicëbëtan ca Pilatonën Barrabás chiquíanan suntáru rishquimitancëxun i curúsocënu matásnun quixun atu 'ináncëxa. 
\p  
\v 27 Usomitancëxuan 'ináncëxun ca suntárucaman anua Pilato 'icë xubu mëúa 'icë anu Jesús buáncëxa. Buánxun ca suntárucaman raíri timëacëxa.  
\v 28 Timëxun ca Jesús ax isa 'apu 'icë quixun 'usánquin aín chupa pëmixun chupa minanën pucucësa a pañumianan  
\v 29 muxa mañuti otancëxun mañumianan aín mëcën mëqueua tuínun tsati 'ináncëxa. Usotancëx aín bëmánon rantin puruni tsóbuquin ca 'usánquin cacëxa: 
\p —Judíos unicaman 'apu camina mix 'ain.  
\v 30 Caía raírinëx ami tushuquimainun ca raírinënribi a 'ináncë tsati bitëcënquin anun matáxcacëxa.  
\v 31 Usoquin 'usántancëxun ca a pañumicë chupa pëmianan aín chupa pañumitëcëancëxa. Pañumitancëxun ca i curúsocënu matásti buáncëxa. 
\s1 Jesús i curúsocënu matáscan 
\r (Mr 15.21-32; Lc 23.26-43; Jn 19.17-27) 
\p  
\v 32 Jesús buani cuanquinbi ca suntárunën Cirene cacë ëmanu 'icë uni, Simón cacë, a mëraquin cacëxa: 
\p —Min camina anu Jesús matásti i curúsocë ënë 'iábianti 'ain. 
\p Cacëxun ca a unin buánxuancëxa.  
\v 33 Buáncëbëtan Jesús buaunx ca Gólgota cacë menu bëbacancëxa. Gólgota quicë, ax ca mapuxosa qui quicë 'icën.  
\v 34 Anuxun ca vino mirra mucairacëñun mëscucë a isa xëanun quixun Jesús 'ináncëxa. 'Ináncëxunbi ca tantancëxun 'aisama tancëxa. 
\p  
\v 35 Usaía 'ia anu matástancëxun ca suntárunën anuaxa Jesús bamanun i curúsocë nitsíancëxa. Nitsíntancëx ca uin cara isa aín chupa bëtsi bëtsi biti 'icë iscatsi quixun ñuratsu pain niquin tantancëx Jesusan chupa mëtíquiacëxa. Usa 'ain ca a Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë uni quiásabi 'iacëxa, ësai quicë: “'Ën chupa ca ñuratsu pain niquin tantancëx mëtíquiaxa”.  
\v 36 Bitancëx anu tsóxun ca unínma Jesús i curúsocënua nampatia quixun bërúancëxa.  
\v 37 Bërúanquin ca Jesusan maxcá manámi, uisa 'icë cara bamamiaxa quixun cuënëocë bana matásacëxa, ësai quicë: “Ënëx ca Jesús, judíos unibunën 'apu, a 'icën”. 
\p  
\v 38 Jesús 'acësaribi oquian suntárunën i curúsocënu matáscë ca an ñu mëcamacë uni rabë́ 'iacëxa. Bëtsíxa aín mëqueu 'imainun ca bëtsi Jesusan mëmiu 'iacëxa.  
\v 39 Usa 'ain ca anua matáscë anun cuanquin a isi tëncëti ami 'atimati banaquin,  
\v 40 unicaman Jesús cacëxa: 
\p —Mix camina: 'Ën cana anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu rurupatancëxun rabë́ 'imainun achúshi nëtë́inshi amiribishi nitsínruquin 'atëcënti 'ai quiax quian. Usa 'aish ca min cushínbi ië́t. Mix Nucën Papa Diosan Bëchicë 'aish ca ië́nux i curúsocënuax 'ibút. 
\p  
\v 41 Usaribiti ca sacerdotenën cushicamabë an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicama 'imainun fariseo unicama 'imainun ampan caniacëcë unicama, acamax Jesús ñui 'atimati banai, ami cuai ësai canancëxa:  
\v 42 —An uni raíri ië́micësaribi oi ië́tibi ca ië́tima. Ax ca Israel unicaman 'apu 'icë quixúnu nun 'unánun bërí i curúsocënuax 'ibutibi ca 'ibutíma.  
\v 43 Ax isa aín Bëchicë 'aish Nucën Papa Diosmi catamëtia ca quiaxa. Ax asérabi anun cuëëncë 'ixun ca Nucën Papa Diosan bërí ië́mitsianxa, usa 'aínbi ca ië́mima. 
\p  
\v 44 Usaribi oquin ca aribia i curúsocënu matáscë an ñu mëcamacë uni rabëtanribi Jesús 'atimaquin ñuiacëxa. 
\s1 Jesús bama 
\r (Mr 15.33-41; Lc 23.44-49; Jn 19.28-30) 
\p  
\v 45 Usa 'ain ca bari xamárucëbëbi me bëánquiacëxa. Bëánquiax ca rabë́ 'imainun achúshi hora bari pëquitëcëancëxa.  
\v 46 Usai 'icëbë bari pëquitëcëntishi 'ain ca Jesús munuma cuëncëni quiacëxa: “Elí, Elí, lama sabactani”. Usai quicë bana, ax ca —'ën Papa Dios, 'ën Papa Dios, ¿uisa cupí caramina 'ë ëan? —qui quicë 'icën.  
\v 47 Usai quia cuëncënia cuati ca anu 'icë unicama raírinëx quiacëxa: 
\p —A unin ca unun quixun Elías cuënia. 
\p  
\v 48 Usaía 'icëbë abácuatsini uquin ca anu 'icë uni achúshinën tsatimia xapu rëmencë a bimi baca cachacëmi chabóxun Jesús cucúcaquian xëanun 'amiacëxa.  
\v 49 Usoquian 'ináncëbëbi ca raírinëx quiacëxa: 
\p —Mëëxunma ca ën, Elías cara a ië́mi aia isti. 
\p  
\v 50 Usa 'ain ca munuma cuëncë́ntëcënishi Jesús bamacëxa.  
\v 51 Jesús bamacëbë ca Nucën Papa Diosan 'imicëx anuxun a rabiti xubu mëu anun bëpáncë chupa aín manámiucüaxbi shimúqui amo rabë́ 'inun tuquiacëxa. Usai 'icëbëa me shaíquicëbë ca maparacamaxribi tuquibuacëxa.  
\v 52 Tuquimainun ca mapara quiniocë anu uni bamacë mëníocëcama axribi turabëacëxa. Turabëcëbë ca anuax Nucën Papa Diosnan 'aísha bama unicamax baísquiacëxa.  
\v 53 Baísqui nirui anua racan anuax chiquítancëx ca Jesúsa baísquicëbë Jerusalénu cuancëxa. Cuancë ca 'itsa unin anuxun isacëxa. 
\p  
\v 54 Me shaíquimainuan usai bëtsi ñuribi 'ia isi ca suntárunën cushibëtan an unínma Jesús i curúsocënua nanpatia quixun a bërúancë suntárucamaxribi 'aisamaira racuë́acëxa. Racuëti ca —ënë unix ca asérabi Diosan Bëchicë 'iaxa —quiax quiacëxa. 
\p  
\v 55 Jesús ñu 'axúnuxa Galileanuax abë ucë 'itsa xanúxribi ca anu 'iacëxa, anu 'ixun ca 'ura nixun isacëxa.  
\v 56 Anu ca María Magdalena 'imainun María itsi, Santiago 'imainun Josénën tita, a rabë́ 'imainun Zebedeonën bëchicënën tita, acama 'iacëxa. 
\s1 Jesús bamacë mënío ñui quicë bana 
\r (Mr 15.42-47; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42) 
\p  
\v 57 A nëtë bari cuabutia bëbaquishcëbë ca 'itsaira ñuñu uni Arimatea ëmanu 'icë, José cacë, ax ami sináncë 'aish, anuaxa Jesús bamacë anu cuancëxa.  
\v 58 Cuantancëx anu cuanxun ca Pilato cacëxa: 
\p —Jesús ca bamaxa, cana buántisa tanin. 
\p Cacëxun ca Pilatonën aín suntárucama buántanun 'inánun quixun cacëxa.  
\v 59 Usaquian cacëxun 'ináncëxun biquin ca Josénën sábana upí, anun rabúnbianquin buánxun  
\v 60 anua aín aintsi mëníotia bërí naëcë matá tëmú anu Jesús mëníonuxun buáncëxa. Buánxun anu Jesús mëníotancëxun ca taránbianxun maxax cha anun naëcë quini xëpuacëxa. Usobiani ca cuancëxa.  
\v 61 Usoquian Josénën Jesús mëníoia ca María Magdalena 'imainun María itsi an 'urama tsóxun isacëxa. 
\s1 Suntárunëan anu Jesús mëníocë quini bërúan 
\p  
\v 62 Anun ñu mëëtima nëtën 'ati ñu mëníoti nëtë 'inúon ca anun ñu mëëtima nëtën judíos sacerdotecaman cushicamabë fariseo unicama Pilato isi cuancëxa.  
\v 63 Cuanxun ca cacëxa: 
\p —A cëmë unix ca bamacëma pain 'aish: 'Ëx cana bamaxbi rabë́ 'imainun achúshi nëtë 'icëbë baísquiti 'ai quiax quiaxa. A bana cananuna sinanin.  
\v 64 Usa 'ain camina anua a racáncë quini, a rabë́ 'imainun achúshi nëtë inútamainun min suntáru upí oquin mëníomiti 'ain, aín 'unánmicë unicamánma imë́ uxun isa baísquiaxa quinuxun bibianquin buania. Buánxun ca unicama paránti 'icën, Jesús isa baísquiaxa quixun. Usaquian paráncëbë ca bëráma 'acësamaira oquin parántëcëncë unicama 'iti 'icën. Usa 'ain camina a quini upí oquin mëníomiti 'ain.  
\v 65 Quia ca Pilatonën cacëxa: 
\p —Ënu ca 'ën suntárucama 'icën. A buánxun camina mitsun cuëëncësa oquin a quini upí oquin mëníomitancëxun bërúanmiti 'ain. 
\p  
\v 66 Usaquian cacëx cuanxun ca anu Jesús racáncë quini anun xëpúcë maxax cha a unían xëocaia iscatsi quixun 'unántiocëxa. Usotancëxun ca an bërúanun quixun suntáru raíri anu ëancëxa. 
\c 28  
\s1 Jesús baísquia 
\r (Mr 16.1-8; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) 
\p  
\v 1 Anun ñu mëëtima nëtë ñantabuonxa pëcaracëma 'aínshi ca María Magdalena 'imainun María itsi anu Jesús mëníocë isi cuantëcëancëxa.  
\v 2 Cuanxa bëbacëbëbi ca mecama cushíinra shaíquiacëxa. Shaíquicëbëtan ca ángelnën Nucën 'Ibu Diosan xucëx uquin, anúan anu Jesús 'icë quini xëpucë maxax cha taranacëxa. Usotancëx ca anu tsóbuacëxa.  
\v 3 A ángelnëx ca caná mëritia iscësa 'ianan aín chupa uxuira uxu 'iacëxa, matsi uxuira iscësaribi 'iacëxa.  
\v 4 Usa 'icë isi ca anu 'icë suntárucamax 'aisamaira racuëti bërëi bamacësa 'iacëxa.  
\v 5 Usaría suntárucamax racuë́mainun ca ángelnën xanu rabë́ cacëxa: 
\p —Racuë́axma ca 'it. Cana 'unanin, mitsun camina Jesús, a i curúsocënu matásëxancë, a barin.  
\v 6 Ax ca ënuma 'icën. Axa quicësabi oi ca baísquiaxa. Anua unin racáënxancë ca isi ut.  
\v 7 Istancëx bënëtishi cuanxun camina aín 'unánmicë unicama ësaquin cati 'ain: Jesús ca bamaxbi baísquiaxa. Ax pain ca Galilea menu cuania. Mitsúnribi camina anu cuantancëxun anuxun a isti 'ain. Ësaquin mitsu canux cana ënu 'ain. 
\p  
\v 8 Usaquian ángelnën cacëxun, asérabi ca Jesús anuma 'icë quixun istancëx ca quininuax chiquíquiani racuëtibi cuëënquiani aín 'unánmicë unicama ñuixuni abáquiani cuancëxa.  
\v 9 Bain abáquiani cuanquinbi ca Jesús aia isacëxa. A isia ratutia ca Jesusan —¿caramina ain? —cacëxa. Cacëx a tanáin rantin puruni tsóbuquin ca Jesús tamëëquin rabiacëxa.  
\v 10 Rabicëxun ca Jesusan cacëxa: 
\p —Racuë́axma ca 'it. Cuanxun camina Galileanua cuanun 'ën xucë́antu cati 'ain. Anuxun ca 'ë isti 'icën. 
\s1 Suntárucaman judíos unicama ca 
\p  
\v 11 Jesús isbiania, a xanu rabëtax aín 'unánmicë unicama cai cuantamainun ca an anu Jesús mëníocë me bërúancë suntárucama raírinën Jerusalénu cuanxun judíos sacerdotenën cushicamanu cuanxun atúan iscë ángel 'imainun Jesús 'aíma 'icë, acama ñuiquin cacëxa.  
\v 12 Usoquian cacëx ca 'apucamax uni caniacëcëcamabë bananux timë́acëxa. Timë́ax acamaxbi banaquin ca uisoti cara quixun sináncancëxa. Sinani canantancëxun ca suntárucama 'itsaira curíqui 'inánquin cacëxa:  
\v 13 —Mitsun camina “nuxnu 'uxan ca imë́, aín 'unánmicë unicaman bibianquin Jesús buánxa” quixun paránquin unicama cati 'ain.  
\v 14 Usoquinmi cacëxuan unicaman chaniocëbëtan mitsun 'apun cuacëbë cananuna nux abë banati 'ain. Nux abë banacëbë camina mitsux uisaríma asábi 'iti 'ain. 
\p  
\v 15 Usoquian judíos unibunën 'apucaman cacëx ca suntárucamax curíqui bibiani atúan cacësabi oquin unicama parani cuancëxa. Atúan usoquin cá cupí ca bërí nëtë́nribi judíos unicama usai quia. 
\s1 Jesusan aín 'unánmicë unicama ashiquin cá bana 
\r (Mr 16.14-18; Lc 24.36-49; Jn 20.19-23) 
\p  
\v 16 Angelnën cacësabi oi cuanxúan xanucaman cacëx ca Jesusan 'unánmicë uni mëcën rabë́ 'imainun achúshi, acamax Galileanu 'icë matá me anu cuancëxa, anu cuanúan Jesusan cacë anu.  
\v 17 Cuanxun anua mëraxun ca cuëënquin —ënëx ca asérabi Nucën 'Ibu Jesús 'icë —quixun sinánquin rabiacëxa, raírinëan —asérabi ca Nucën 'Ibu Jesús 'icë —quixun sináncëbëtanmabi.  
\v 18 Usoquian rabicëxun ca Jesusan a rapasu cuanquin atu cacëxa: 
\p —'Ën Papa Diosan ca naínuxun 'anan menuxunribi añu ñu carana 'aisa tani a 'ëx cuëëncësa oquin 'anun aín cushi 'ë 'inánxa.  
\v 19 Usa 'ain camina mitsun camabi menu cuanquin anu 'icë unicama 'ëmi catamënun sinánmiti 'ain. Usoquin sinánmiquin camina, ëmi ca catamëtia quixun 'unántioquin 'ën Papa Diosmi sinani, 'ëmiribi sinánan aín Bëru Ñunshin Upími sinania, nashimiti 'ain.  
\v 20 Nashimianan camina 'ën mitsu ñuixuncë banacama 'unánmiquin a banacama quicësabi oquin 'anun quixun atu 'unánmiti 'ain. Usaquin 'aquin camina 'unánti 'ain, 'ëx cana camabi nëtën usaquin 'acë 'ën unicamabë 'ain, 'ëx utëcënti nëtë sënë́ntamainun. Ashi.