\id 2CO - Chachi NT -Ecudaor 2012 (DBL -2013) \h 2 CORINTIOS \toc1 Corintosha keranguemulachi Pablo' pilla kiika pallu \toc2 2 Corintios \toc3 2 Co \mt1 Corintosha keranguemulachi \mt2 Pablo' pilla kiika pallu \c 1 \s1 Ura' dechusa tindu \p \v 1 Iya Pablo, Diosren tsaa mutyañuya, Jesucristochi kuinda kenu lara' eramu ruku, in keranguemu naatala Timoteoba Corinto pebulusha Diosnu kerangue' waku wakudimulanu bain, naa vejanla Acaya tusha keranguen chumulanu bain ura' dejusa tindetsuyu. \v 2 Lala' Apa Dios bain, naa Bale Ruku Jesucristo bain ñullanu estya' keeware' nejuu tiba bulla jutyu chujti' jintsusa tenve. \s1 Pablo' llaki-i' depuiñu kuinda \p \v 3 Lala' Bale Ruku Jesucristo' Apa Diosnu mika urave tisai; yaa lalanu mika tenbityamu juve, tsenmin masundyawaamu Apa juve. \v 4 Yaa lala tyeeba de-i' llaki juu dechuñu bain masundyawaamu juve, tsenmalaa lalanu Dios naake' masundyawaamuñuba, laa bain tsaren ke' veela tyeeba de-i' llaki juu dechunmala masundyawaamu junudetsu. \v 5 Naajuinga Cristo naa-i taaju imuwaañuba lalanu bain tsanguenuu janmalaya tsangue taaju kendetsuñu bain, Cristoren lalanu tsamantsangue masundyawaamu juve. \v 6 Tsejtu lala taaju de-i' pullantsumiya ñullanu masundyawaakenuu bain, tsenmin ñuichi uraanuu bain juntsaaya kendetsuyu, tsaju' lalanu bain Dios masundyawaamu jumiya naa ñullanu bain tsaren masundyawaanu tsuve, tsenmalaa naa ñui bain lala ti taaju juuya de-iñuba tsaren i' bain tiba jutyuren jintsunudetsu. \v 7 Uwain lalaya ñulla tiba taaju de-induba keengues jintsunu juve pensa dejuyu, matyu ñulla laaba tsaren taaju kivetentsumiya, tsaren masundyave'mu deeñu' mitya. \p \v 8 Keranguemu naatalala, lala Asia tusha naake taaju ke' puimuwaañuba juntsa tengaya judei. Junga mika taaju ke' pullandu, lala' pudenguraya deketuren naaken tsaa tiya', umaa peyakeenu juve pensa kemuwa deeyu, \v 9 matyu peyanbera inu dejuyu pensanguemuwa deeyu. Tsaaren entsaa puimiya ne lala' pudenguraa kiike' livee inu dejuyu pensanguityu', Diosnaa keetadi' tiba lalanu ura' kemishtinu juve tyakaanaa tsaive. Diosya naa pemulanu bain mangujtemu juve. \v 10 Tsaju' naa uwain tituba i' peyainuu dejuñuba Diosya lalanu livee ke' mitya, livee ke' jintsunu juve. Uwain Dios lalanu livee ke' jintsunu juve pensa deeyu, \v 11 ñulla lala' mitya Diosba kuinda ke' papatindetsushu juntsaa. Tsaju' pure' chachilla lala' mitya Diosba kuinda kiidekenmala, lala Dioschi tiba ura' de-i' pullanmalaya, pure' chachilla juntsa' mityaren Diosnu yuj urave ti' papatinu detsuve. \s1 Nenñaa Pablo Corinto pebulushajityu'ba wainmi. \p \v 12 Lala ti' mityaaba dajtyanuu jumiya entsa' mityaa tsandyanuu dejuyu: lala uwain tiba urajtu juuya kindetyu', naa anbutitiñuu bain kindetyuñuba lala' tenbu' pensaren tsandyakaantsuñu' mityaa dajtyainuu dejuyu. Ura patiñuya, lala ñullanaa tsa deke' ura' kiiken chumuwa deeyu. Tsejtu lalaya ne cha' pensa naajuñuba juntsanu keetadi' jityumujchi, Diosya mika aa ura juñu, juntsanaa keetadi' uwain uraa kekaanu tsuve tenna dejuyu. \v 13 Entsangue' piikendetsu' bain ne ñuichi naake' lenguen tsaa, tsenmin naake' aseetanguen tsaa kiika piikindetyuyu. Tsaju' millangue aseetanguenuu dejuve pensa juyu \v 14 tyee millangue aseetanguindetyu'ba. Tsaju' challa ñulla lala' mitya mika sunden junu dejuve, bene Jesucristo maanmala lala naaju' ñulla' mitya sunden junu deeñuba juntsaatu. \p \v 15 Tsejtu tsaanu dejuve tenna pensangue' mityaa, ñulla' junga ajke' vija' keenu pensanguiyu, tsejtaa maandu ñulla' junga mavija', tsaa pai bijee ja' ura' de-ikaanu; \v 16 ura pañuya, ajke' jamiya, Macedoniasha jindaa vija' keenu pensanguiyu, tsenmin junga pu' maandu bain mavija' keenu pensanguiyu, tsenmalaa iya Judeasha miintsunmala ñulla inu ajkesha miikaanuu kenudetsu. \v 17 ¿Tsejtu iya entsainu pensangue' bain urake pensangui'mujchin ne tsandyatu iwa? Tsa jutyu'ba, ¿ñullaya iya ne chachilla naake pensanguemu deeñuba, tsaju' ne padandaa jutu, naa uwain tsanguenu ti' bain, tsanguen jutyu mandimuve pensaa dejuu? \v 18 Matyu Diosya mive, ne ñullanu lala ti depañu bain lala' palaaya ne ñulla “tsaave” tyainuu bain, naa “tsa jutyuve” tyainuu bain dejutyuñuba. \v 19 Matyu naa Silvano bain, naa Timoteo bain, naa i bain ñulla' kejtsapala ya' kuinda mijakaañu jumulanu bain Diosa' Na Jesucristoya ne “tsanguenu tsuyu” tituren “tsanguen jutyuyu” tiitityu juve; tsa jutyu', yaa naa-uwanuba “tsanguenu tsuyu” tene pamuve. \v 20 Diosya tyee tsanguenbera kenu tsuyu timu ju'ba ti bain Cristo' mityaa tsa tsangue deke' puimuve. Tsa' mityaa lala naa-uwanu bain Cristo' mityaa Diosnu yuj urave ti' “tsaasa” tiitimu deeyu. \v 21 Diosya lalanu Cristoba narake buute' tanamu juve, naa lalanu bain, naa ñullanu bain, tsenmin yaa lalanu yachin juu detireve. \v 22 Tsangue' lalanu ti kunu tsuyu ti'ba uwain kanu detsuve ti' keewaatu, ya' Espíritu Santonaa lala' tenbukasha chujtive. \p \v 23 Tsaaren iya naa-intsunu pensa'ba juntsaa indyu' kayu Corintosha majaindyumiya, ñullanu ura' kenu tenñaa tsaayu. Tsaju' i anbutintsushu juntsaa Dios inu tu'sa ti', iya maaliren paka' uwain juntsaave ti', naa Dios bain uwain iya anbutindyuñuba yaa mive tintsuyu. \v 24 Ne lalaa ñullanu tsa tsangue keenguidei ti' panu pensa dejutyuyu; ñulla yumaa tinaa keengue' bain feete' dejuve. Tsaañu' mitya, lala' pensaya ñullanu naaketaa sundyawaanu deju'ba juntsaaya kayu aa kenu pensa deeyu. \c 2 \p \v 1 Tsa' mityaa ñulla' junga kama bijee maja' kere' bain, veta' veta' llakindyainuu jumiya jan jutyu pensanguiyu, \v 2 matyu iya ñullanu llakinbajte'banguishu juntsaa, ¿maa inu masundyawaakenuu dejun, ñulla in llakinbajtenu chachillaren inu masundyawaakenuu dejui'shu juntsaya? \v 3 Tsa' mityaa entsangue' piikiyu, tsenmalaa iya ñulla' junga janmala, ñulla inu sundyawaakenuu jumulaa ne llakinbajtekenuuya ki'nudetsu. Ura pensanguiñuya, iya naa-i sundyañuba ñui bain juntsai sunden junu dejuve tyamuwaayu. \v 4 Tsaaren iya juntsa kiika piikendu pure' pensaa ju', mika llaki jutu warendindu piikemuwaayu. Tsejturen ne juntsa kiika ñullanu piike' ere' bain ne llakinguikaakenu erendyuyu, iya naa-i estyamu'ba juntsa dekeewaanaa tsanguiyu. \s1 Pablo yanu firu' pamunukuipa pun jutyu tiyami. \p \v 5 Mun llakindyainuu ke' bain ne inuren tsandyainuu kendyuve, naa ura tsamantsandi patyu'ba, kumuinchi ñullanu bain tsaren llakindyainuu kive titundiyu. \v 6 Ñulla pure' chachilla juntsa rukunu yumaa tiba taaju de-iware' puiteñu jumuren mikave. \v 7 Tsejtu umaa yanu juntsa' mityaya kuipa faawarajtu demandire', yanu sundenna pensa juuya mandiredei. Tsa deki'ñu tsamantsa llakindya' naa-in tsandya'ba imive. \v 8 Tsaañu' mitya ñulla yanu naa-i estyamuwa deju' bain juntsai ma-estyadei ti' u'tandinu tenve. \v 9 Kaspele piiketu bain iya naatiñuba juntsaatala bain tsangue demeengue' juntsangue dekiñuba mijanu tenñaa piikiwayu. \v 10 Tsa' mitya ne ñulla maa tyeeba ke' ujcha lañuba juntsanu ya' ujcha' mitya kuipa pun jutyuyu detiñu bain, inchi bain tsaren junu tsuve. Tsaju' inchi tsanguenuuba juñu, iya ya' ujcha' mitya kuipa pun jutyuyu timiya, ñuichi uraa kenaa tsanguenu juyu Cristo' ajuusha. \v 11 Tsenmalaa lalanu Satanás naa tyeeba uu na'baasa kenuu faañuba, tiba kikenuu jun jutyuve, matyu ya tyee firu' kenu tyamuñu bain yumaa keemi deeyu. \s1 Tróade pebulunuPablo ura' puityumi. \p \v 12 Iya Tróade pebulubi Cristo' mika ura kuinda mijakaanu vijiñu, naa Bale Rukuchi kenu taawasha uu tsanguenuu faañuba, \v 13 junu sunden pensa jutyu puwayu in keranguemu naatala Titonu mangatatyu' mitya. Tsejtu yalanu ura' chudei ti' shuiketu Macedonia pruvinsiasha jiwayu. \s1 Cristoba jutaa benga' tyuli' jinu \p \v 14 Diosnu yuj urave tintsuyu, yaa Cristo depulla' jintsuñu, lalanu bain naa-uwanuba ya' bendala jikaamu juñu, tsenmin lalanaa veelanu Cristo' kuinda mijakaakarentsu', tyeeba ju' aindyayaaba juñu nukaba aindyu de-ishkakeñuu kikaantsuñu. \v 15 Matyu lalaa Dioschi aindyunguikaantsumi Cristo ju'ke' keewaañu aindyu ishkakara juuñu deeyu, tsenñu naa livee inuu jumula' kejtsapala bain, naa livee in jutyula' kejtsapala bain juntsa aindyu deshajara' jiiñuu imuve. \v 16 Tsenñu livee in jutyuu jumu chachillachiya entsa ishkakara pemu pudyuu ju' peyanu tsuve ti' keewara juve, tsaaren livee inuu chachillachiya entsa aindyu ishkakara, chumula' aindyu juu ju', chunu detsuve ti' keewara juve. ¿Tsaaren maa juntsa aindyu ishkakara juuñuu kes nenuu juchunga? \v 17 Lalaya Diosa' palaa mijakares nendu ne laachi uraanuu kenu mi'kes nendetyuyu, naa veelaya pure' tsangues nendetsuñu bain, lalaya Dioschi ti bain naajuñuba tsa tsandi depa' firu' pensaba jutyu pas nemu deeyu, lalaya ya' ajuusha tsangues neneinaa era de' mitya, tsenmin lalaya Cristoba debuuna' yaba ma bulu jude' mitya. \c 3 \s1 Naajutaa Diosba ura' junuu ju'ba \p \v 1 Lala entsanditu, ¿ne laa teneren balengure' patiñundindetsuwa? Tsa jutyu'ba, ¿vejanla naakemu deeñuba juntsangue', lala ura' kiikemu dejuve ti' piikeñu kiika ñullanaa kuwanuj deewa, tsa jutyu'ba, ñullanaa pake' lalanu kuwaka tinuj deewa? \v 2 Ñullaa laachiya, tsa deeve ti' depiikeñu kiika juuñu deju', lala' tenbukasha pillaañuu kiika deeve, tsenñu kumuinchi kera deju' lenmu deeve. \v 3 Matyu ñullaa Cristochiren piikiñu kiika juuñu deju', lala' mityaa juntsa-i' kuwaañuu jumula deeve, tsaaren ne kiikanu naake piikemu deeñuba juntsa pilla jutyu', chumu Diosa' Espírituchiren tsa pilla juve, tsenmin ne shupu' ta'panu pillaa bain jutyu', tenbu' allanun ma pillaa jumu deeve. \p \v 4 Entsaamiya Cristoba bulu deju' mityaa, Diosa' ajuusha uwain juntsaave pensa dejuyu. \v 5 Tsejturen ne ti kike'ba laa teneren tsa tsangue kenuu deju' mityaa tsangue dekiyu tyanu dejutyuyu, lala tyee ke'ba Dios tsanguikaañaa tsa dekiyu. \v 6 Yaa lalanu juntsa kama bijee Dios chachillaba veta' veta' tsanguedaa tinu jumunu tsa tsanguivete' jiinuu tireve, ne lei naaju pillañuba juntsa jutyu', Espíritaa naa naakenu tireñuba juntsaaya kes jinu. Leiya peyawaanaa tireñuba, Diosa' Espírituya lalanu chuwaanaa tireve. \p \v 7-9 Diosya shupu' lepanaa ya' lei jumula depiike' Moisésnu kuwave. Tsenñu juntsa uwanu tsamantsanguentsumuwaañu, naa Moisés' kajuu bain tsamantsa pi'kelaa tiyañu, Israel chachilla naake' ya' kajuunu keran tsaa tiyaila. Tsejturen juntsa pi'kelaa jumu jei manbiyanuuren ne tsaawaami. \p Tsaju' juntsa lei kuwanduren tsamantsa pi'kela kentsumuwaashu juntsaa ¿liveeju tiyanu dejuve tiñu kuinda mijakaraa kayu naaju tsamantsaa keewara jui'chunga? Matyu juntsa leiya, lala' ujcha' mityan lala peyanuuya dejuve tive. Tsaanuren lalanu Espíritu Santo tyee kikaañuba juntsan mityaya lalanu Dios ti ujchaba dejutyu kureve. \v 10 Kaspele ajke' tsamantsa pi'kelaa katawamuya, challa kayu tsamantsa pi'kelaa jumuba pensangueñuya, jui'ñuba ne uraa tiyaive. \v 11 Tsaju' ka jayu' mitya tsai' ne manbiyainuu jumuren tsamantsaindu keewaramuwaashu juntsaa, ¿naa-uwanuba tsananuu jumaa kayu naaju tsamantsaa jui'chunga? \p \v 12 Tsejtu uwain juntsaave pensa deju' mitya, Diosa' palaa nukaba jaiba jela putyu pas nendetsuyu. \v 13 Tsaaren lalaya Moisés naakemuwaañuba tsanguityu deeyu: yaa Dios tsanguikaañu pi'kelaa jumuchi ya' kajuu pi'kelaa ju', Israel chachilla juntsa pidya jayu jayu manbiyantsuñu dekatatyusa tyatu, tsaa ya' kajuunu jalichi pujchikemuwaave. \v 14 Tsaaren Israel chachillaya aseetanguenu' jutyuu tiyaila, tsa deju' naa chaikama bain aseeta dejutyu', yala' pensa pujchaañuu deju' mangayajdetu' mitya, Dios chachillaba veta' veta' tsanguedaa tiñu yumaa jumu pilla kiikanu lenmiya aseetanguityu deeve, matyu Cristoren juntsa vinamu jali mangakeñuu ke' aseetanguikaamu juuñu' mitya. \v 15 Tsa' mityaa naa chaikama bain Moiséschi pilla kiikalanu lenmiya aseetanguityu deeve, yala' pensasha ma jali daaviyanañuu deju' mitya. \v 16 Tsaaren mulaa Bale Rukunu keenguemu tiyamiya juntsa ya' pensasha daayanañuu jumu jali mangaya' keviiñuu-i' aseetanguemu tiyamu juve. \v 17 Juntsa Bale Rukuya Espírituren juve, tsaañu' mitya nuka Bale Ruku' Espíritu puñu bain junuya nejuu liveeju dechuyu. \v 18 Tsenñu umaa lala kumuinchi lala' kajuusha tiba dukaañuu jutyu tiyalaya Bale Ruku' pi'kelaa jumu kerendetsuyu, \f + \fr 3.18 \fk kerendetsuyu \ft tityumujchi, \fk veelanu keewares jintsaindetsuyu \ft ti' aseetanguikara bain junu juve.\f* tsejtu ya tsaañuu ju' pi'kelaañuu tiya' jinchi ne iindetsuyu, Bale Ruku' Espírituren tsanguikaañu. \c 4 \s1 Jesucristo' kuinda mijakaamula \p \v 1 Tsa' mitya Dios lalanu tenbitya' entsangues nenu tireñuya, ipijpajtyaiñuu i' dyanu kendetyuyu. \v 2 Lalaya tiba yujtyanchin pantsudinuu jumulaya kityu deeyu, tsaju' lalaya bibu' ke' anbuda keewares neba indetyuyu, tsenmin Diosa' palaa mijakares nendu bain ne vera' manbatis nendetyuyu. Tsa jutyu', lalaya naajuñuba uwain tsandita nendetsuyu, tsejtaa lala naaju chachilla' kerachiba lala' tenbu' pensasha ti ujchaba tajtu katawanu Diosa' ajuusha. \v 3 Tsaaren juntsa Diosa' mika ura kuinda aseeta ityu ju' jalichi daaviyaañuu jushu juntsaa, livee ityu' piyainuu jumu chachillachin juntsaañuu juuve. \v 4 Cristo' mika ura kuindaya ya naaju tsamantsaa ju'ba juntsaatala laapu' pamuve, tsenmin Cristoren Dios naaju tsamantsaa juñuba juntsaa keewara juve. Entsa mika ura kuindaya ñillu juuñuu danjuru kentsuñu bain, keranguityu chachillaya katatyu deeve, matyu yaichi Dios juuñuu mandanguen chu' firu' kekaamuya katakaatyu juñu' mitya. \v 5 Tsejtu lalaya maali ura' katawachi tenñu kuinda juu pas nendetyuyu; tsa jutyu', Jesucristonu laapu' pa' lala' Bale Rukuve tis nendetsuyu, tsenmala lalaya ñuichi tiba kiikemu juuya kurandetsuyu, Jesúsnu estya' ya' taawasha kes nendetsu' mityaren. \v 6 Matyu kaspele dishkejtsa tene juunuren danguisa timu Diosren naa lala' pensasha bain dangaakeñuu kive, tsenmalaa laa bain veelanu dangaamu junudetsu, Dios naaju' tsamantsaa juñuba Jesucristo' mityan juntsaa dekeemijakaandu. \s1 Taaju induba keranguen chunu \p \v 7 Tsaaren lala entsa tsamantsa balee jumu lala' bulunaa chujti' tanañu denayu, tsejtu tu piyama juuñuu jumu lala' bulunaa uukare' detanayu, tsenmalaa entsa tsamantsaa pudee lalanaa fale' jamu jutyuñu, Diosnaa fale' jamuñuba tsangue keewaanutsu. \v 8 Tsa' mityaa naa ti peletuba detaa chu' bain, naaken tsaa dechutyuyu, tsenmin titalaba pensaa chu' bain, naa-ichunga tyan dechutyuyu. \v 9 Lalanu firu' kenu bendaa deneñu bain, ne laa tene juu dejutyuyu; naa lalanu detsun-ere' bain, petse petse ke' tsungaañuuya kindetyuve. \v 10-11 Lala nuka ji-i' bain, Jesús naa-i taaju in chumuwaañuba laa bain juntsa taajuren in chuñuu katawandetsuyu, tsaju' Jesúsnu meenguendetsu' mityaa naa-uwanuba peyainuu is nendetsuyu. Tsenmin lalanu keekituren mijanu dejuve naa Jesúsya pemulanu bain manchuwaanuu juñuba. \v 12 Entsaañu' mityaa lalaya peyainuuya indetsuñuba, ñullaya chunuuya indetsuve. \p \v 13 Diosa' Kiikanu entsandive: \it Uwain tsaave tenna keenguiyu, tsa' mityaa payu, \it*\f + \fr 4.13 \ft Salmo 116.10\f* ti' pillave. Tsenñu laa bain tsaren uwain tsaave tya' dekeengue' mityaa pamu deeyu. \v 14 Tsenmin lala mideeyu naa Bale Ruku Jesús peyañu mangujtemu Diosren, naa lalanu bain Jesúsnu naake' mangujtemu ju'ba tsangue' ñuiba buluren lalanu ya' chuinsha miya' jinuuñu bain. \v 15 Tsejtu kumuinchi entsaa de-i' puintsumiya ñuichi uraanuu itaa tsaive, tsenmalaa pure' chachilla Dioschi tiba ura' indetsunmala, tsaren pure' chachilla Diosnu yuj urave tinudetsu, tsangue' Diosnu tsamantsa aawa juve ti' keewaanu. \p \v 16 Tsenñu' mityaa ipijpajtyaiñuu ityu' jintsu', naamika lala' buluya ruku' kantsuñuba, lala' tainsha pensaya malumere kasa mandiya' jijiintsuñuu kiikendetsuyu. \v 17 Entsa tusha taaju in chudenaashu juntsalaya, naa taaju' bain, maratu jei puimu ne juuve, tsejturen tsangue taaju kentsu'ba, bene tsamantsa naraa naa-uwanuba de-ityu juuya kakaanu junu tsuve. \v 18 Tsaju' lalaya challa tiba katawamu judeeshu juntsalanuya keetyuñuu deju', chaiba tiba kataatyu jumulanaa keekiñuu kemu deeyu. Tiba katawamulaya mandinbu de-i' pullañu bain, kataatyu jumulaya naa-uwanuba tsanamu deeve. \c 5 \s1 Selushaa chunu dekeenayu. \p \v 1 Lala' bulu jumaa entsa tusha chuntsumi kaa yapaya juuñuu ju', mandinbu mushanu juñu bain lala mideeyu, tsaaren naa tsaiñu bain, Diosya kai'sha laachi vee bulu naa-uwanuba mushatyu ya juuñuu, cha' tyaapachi keñu jutyu ke' tanañuba lala mideeyu. \v 2 Tsa' mityaa lala' bulunu chungamaya selusha bulu jumaa lala peyaindyuren lalanu paja' espiritu' bulu pandekiñunguisa tendu aitendyuu chudenayu, \v 3 tsenmalaa espirituchi tene panakeñunguimiya tiba panajtuuñuu tiyan jutyu. \v 4 Tsejtu lala entsa yapaya juuñuu jumu lala' bulunu chungamaya llaki ishiken dechuyu, lala' bulunu kala' keviiñuu in jutyu tenñu, tsenmalaa peyainuu jumu lala' bulunu chumujchiren peyatyu kasa bulu juuya mandiyanu tenñu. \v 5 Tsenmin Diosya lalanu tsaa dejunu tireve, tsejtaa bene lala tyee inu deeñuba uwain tsaa puinu juve ti' keewaataa Espíritu Santo lalanu kuwave. \p \v 6 Tsa' mityaa lala naa-uwanuba uwain tsainu tsuve pensaa dechuyu. Tsejtu lala mideeyu naa lala' bulunu chumiya Bale Rukuba kalen chutyuñuu deju'ba. \v 7 Tsaju' challaya yanu katandetsutyu' bain, yanu keengue' jindetsu' mityaa tsaa jindetsuyu. \v 8 Tsaaren lala tyee dekeena'ba uwain tsainu tsuve pensa dekeenayu, tsejturen uwain tsainu ajchundenmiya challa chudenaashu juntsa bulunuya shuike' ji', lala' Bale Rukubaa chuinu tenve. \v 9 Tsaju' lala ti kike'ba Bale Rukunu sundyawaakenuu kiikentsunuuya dejuyu, chaiba lala' bulunun chu' jintsu' bain, naa lala' bulunu shuike' ji-i' bain. \v 10 Lala kumuinchi Cristo' kavitu kensha jinu detsuyu, tsejtaa lala' bulunu chungama main main tyee uraa kiiken chumu deju' bain, tyee urajtu kiiken chumu deju' bain juntsan mitya tsa tsangue kanu deju' mitya. \s1 Chachilla Diosbaura' mandiyanu kuinda \p \v 11 Tsaju' lala Bale Rukunu naake balengure' keewaanuu juñuba mimiya, chachillanu ya' palaa mijakare' keenguikaanu kiikendetsuyu. Uwain Diosya lala mu deeñu bain ura' kerañu, ñui bain lalanu juntsai dekeemijave pensa dejuyu. \v 12 Lala entsanditu, ne laa teneren balengure' manbatiñundindetyuyu; tsa jutyu', ñulla lala' mitya dedajtyasa tenñaa tsandindetsuyu, tsenmalaa yala' tenbukashaya tsaa pensajturen tsaañungue keeware' dajtyamulanu ñulla paka' patinuu junudetsu. \v 13 Tsaju' lala ñulla' ajuushaya yujka juuñuu deju' bain, Diosa' mityaa tsaanu detsuyu; tsaaren yujka juuñuu dejutyushu juntsaa, ñulla' mityaa tsaanu detsuyu. \v 14 Cristo lalanu estyamu juñu aseetangue' mityaren, lala challa tyee kiiken dechu'ba juntsaa detiyayu, entsanu pensanguetu: main kumuinchi chachilla' mitya peyanmala, kumuinchi chachilla bain pemu tene kuraa dejuve. \v 15 Cristoya kumuinchi chachilla' mitya peyave, tsenmalaa naaju chachilla liveeju dechu' bain ne maali yala' mityaa chuyu tyatyu', yala' mityaa peyaturen mangujtamu rukuchee chuyu tyanudetsu. \v 16 Tsa' mitya umaa lalaya munu bain chachilla naake pensangue' keemu deeñuba tsanguityu deeyu; naamika kaspelee Cristonu bain tsangue pensangue' keemu deju'ba, challaya tsanguityu deeyu. \v 17 Tsaju' mun Cristoba buuna' bain kasa chachi majuuve; tiba yumaa kiikeñu jumulaya de-i' pullanmala challaya tiba kasa tene majuuve. \p \v 18 Kumuinchi entsaya Dios tene tsanguikare' lalanu Cristo' mityaren yaba ura' mandiyaa tireve. Tsanguetu lalanuya naajulanu bain yaba ura' mandikaakenuu taawashaa kenu shuikive. \v 19 Ura patiñuya, Diosya Cristo' mityaren tusha chumu chachillanu yaba ura' juunuu demandirenu tireve, naamika chachilla ujcha lamu deeñu bain, tsaatalaya keeminchanguive, tsejtu lalanaa chachillanu entsaa kuinda mijakares nenu uudenguive. \v 20 Tsenñaa lala Cristo' mitya kuinda mijakares nemu deeñu, Diosren yanu keenguidei ti' ma patiñundintsuve lalanu pakaatu. Tsenñu lala Cristo' mitya ti', Diosba ura' mandikutidei tiitimu deeyu. \v 21 Cristoya ti ujchaba kindyuve, tsaanuren lala' ujcha' mityan Dios yanu ujcha kiikemunu ken tsanguive, tsanguitaa Cristo' mityaren lalanu Dioschi ti kuipaba jutyu tirenu. \c 6 \p \v 1 Tsaju' lala Dioschi taawasha kemu deetu, Diosya mika aa ura jutu ñullanu naake ura' kenu tyañuba ñulla tsaikutin jutyuuya jutyudei tindetsuyu. \v 2 Matyu Diosya ya' kiikanu entsandive: \q1 \it Iya tsanguendyanu uwanu ñunu meeyu, \it* \q1 \it tsenmin livee inu malunu ñunu la'kayu, \it*\f + \fr 6.2 \ft Isaías 49.8\f* ti' pillave. \m Tsenñu challaa juntsa tsanguenuu maluve. ¡Umaa livee inuu maluve! \p \v 3 Lalaya munuba firu' ikaakenuuya kindetyuyu, tsenmalaa lala' taawasha naa muchi bain firu' juuñuu katawai'nutsu. \v 4 Tsa jutyu', lala ti kike' bain Dioschi taawasha kiikemu juuya keewaandetsuyu, naa dyai'mujchi tiba tsa tsanguentsunu junchi bain, naa taaju kikenuu faañu bain, naa tiba tajtu juju' bain, naa tituba indu naaken tsandentsu bain, \v 5 naa debandandu bain, naa peesu vi-i' bain, naa jutikaandu bain, naa taaju' taawasha kendu bain, naa kasujtu dechayandu bain, naa mandinbupu tiba fajtuu puindu bain, \v 6 tsenmin lala deechu' chunchi bain Dioschi taawasha kiikemu juu keewarendetsuyu, naa tiba anbuda jutyu minchi bain, naa tiba induba keeminchaañuu junchi bain, naa aa ura junchi bain, naa Espíritu Santo lalanu puñu' mitya bain, naa lala munu bain uwain estya' keewarendu bain, \v 7 naa lala' kuinda anbuda jutyun mitya bain, naa lalanu chumu Diosa' pudee' mitya bain Dioschi taawasha kiikemu juuya keewaawaa dekiyu. Tsejtu lalaya tiba ura' kiikenchee balela' la'kamu deeyu, naa vinguijiiñu-i' bain, naa lalanu dekijañu vinguikakeñungue' bain. \v 8 Mandinbupu lalanu balengure' pamu deju' bain, mandinbupu kentsure' pamu deeve; mandinbupu lala' mitya ura' pati' bain, mandinbupu firu' pamu deeve. Tsenmin naa lalaya anbukuinda juuya patyu deeñu bain, anbukuinda kes nemulanu naake firu' kemu deju'ba lalanu tsanguemu deeve. \v 9 Naa veelaya lalanu bale ruku juu kuretyu deeñu bain, mantsalaya uwain bale ruku juu kuremu deeve; \f + \fr 6.9 \fk Naa veelaya lalanu bale ruku juu kuretyu deeñu bain, mantsalaya uwain bale ruku juu kuremu deeve \ft tityumujchi, \fk Lalanu ura' kera deju' bain, kerajtu chacheeba dejuñu ken tsanguemu deeve \ft ti' aseetanguikara bain junu juve.\f* naa peyaañuu deju' bain, peyai'mujchin dechuyu; naa lalanu taaju de-iware' puite' bain, tutendetyuve; \v 10 naa llaki kuraa deju' bain, naa-uwanuba sunden dechuyu; naa pure chachi kuraa deju' bain, veelanuya tarukuuñuu tiwaandetsuyu; naa tiba tajtuuñuu deju' bain, tiba detaañuuren tsa deeyu. \p \v 11 Corintosha keranguen chumu naatalala, lalaya ñullanu naati panuu juñuba tsandi depayu, tsejtu ñullanu naa-i estyanuu juñuba tsa dekiyu. \v 12 Lalaya ñullanu naa-i estyanuu juñuba juntsai estyandetsu bain, ñullaa lalanu juntsai estyaindetyuve. \v 13 Tsa' mitya ñui bain tsa deesa tenñu, apala ya' kaillanu naatimu deeñuba tsandipa' u'tandinu tenve, ñui bain i ñullanu naa-i estyamuñu bain juntsa deesa tenñu. \s1 Lalaa Diosa' pupunanu yajuuñu deeyu. \p \v 14 Keranguityulabaya veta' veta' tiba kiiken chumu tiyanu kityudei; ñullaya yaiba ma pensaa dejutyuve. ¿Nejtaa manbarejuu junu dejun tiba ura jumu, urajtu jumuba? Tsenmin, ¿nejtaa danjuruu jumu, yapijuruu jumuba buudinuu jun? \v 15 Tsenmin, ¿nejtaa Cristo, Dyabuluba buudinuu jun? ¿Naa keenguemu chachi bain, nejtaa keranguityu chachiba manbarejuu dejun? \v 16 Lalaa Diosa' pupunanu ya juuñu deeñu, Dios lalanaa chushu juntsaa, chi dyuslanuya keeminchaanu dejuyu, Diosren entsandimuñu' mitya: \q1 \it Iya yaiba chu', \it* \q1 \it yala' kejtsapala nenu tsuyu.\it* \q1 \it Iya yala' Dios junu tsuyu, \it* \q1 \it tsenmala yalaa in chachi junu detsuve, \it*\f + \fr 6.16 \ft Éxodo 37.27; Levítico 26.12\f* timuwaave. \p \v 17 Tsenmin Bale Ruku entsa bain entsandive: \q1 \it Juntsa chachilla' kejtsapalaya malu' miji' baka' jiidei;\it* \q1 \it Dioschi urajtu kurekaamu juulanuya jaiba ta'katyudei.\it*\f + \fr 6.17 \ft Isaías 52.11\f* \q1 \it Tsenmalaa iya ñullanu mika' inchi tirenu tsuyu.\it*\f + \fr 6.17 \ft Ezequiel 20.34\f* \q1 \v 18 \it Tsejtu iya ñuichi Apa junu tsuyu, \it* \q1 \it tsenmala ñullaya in nala bain, \it* \q1 \it in na'mala bain junu detsuve, tive tiba kekaamu Bale Ruku, \it*\f + \fr 6.18 \ft 2 Samuel 7.8, 14\f* ti' pillave. \c 7 \p \v 1 Tsaju' estennu keranguemu naatalala, entsaa jumulaa yaren uwain tsanguenbera kenu tsuyu tinu palaa jumu lala mimiya, lalanu tyee Dioschi firu' kurekaakenuu juñuba juntsa kityu', naa lala' bulunu bain, naa lala' aamanu bain ujcha mai'tekeñuu kityu', Diosnu naake balengure' keewaanuu juñuba tsangue' yachin juu detiyanaa kiikentsusai. \s1 Corintonu chumu keranguemula'mitya Pablo sundyami. \p \v 2 ¡Lalanu bain estya' mikakai! Lalaya munu bain tyeeba tsanguen jutyuu kindetyuyu, munu bain tituba pensa judandaa mandirendetyuyu, naa munu bain anbuti' taanguikeñuu kindetyuyu. \v 3 Ne ñullanu entsanditu, tsa deeve ti' vera' tyawaanundindyuyu; tsaju' iya kaspele ñullanu naati' ñullaya lala' pensasha dechuve ti', lala ñuiba buluren dechu', ñuiba buluren peyanuu junmalaya, buluren peyakeenu juve ti' pandundiyu. \v 4 Iyaa ñulla tiba uwain tsanguenu detsuve tenna ju', ñulla' mityaren mika daj tenna jujuuyu. Naa tituba taaju depullan chu' bain, tiba kiikes jintsunu tenna ju' mika sunden juyu. \p \v 5 Macedoniasha vijimiren lekabangui'mujchin tsanamu deeyu, veelaba ti peletuba kataataakendu, tsenmin lala' pensasha tyeeba inu juve tenna ju' jelaa jujuundu. \v 6 Tsenñuren sundyajtuu jumulanu bain daj pensa mangumu Diosya Titonu lala' junga ere' sunden pensa mangukaave, \v 7 tsenmin ne ya tsai' jañaa masundyaindyuyu; tsa jutyu', ya bain ñulla' mityaren mika sundenna juñu' mityaa masundyayu, tsenmin ñulla uwain inu mangatanu tya' ajchundyandetsuve ti', tyee i' puiñuba juntsa' mityaren llakindyandetsu', in mityan mika pensaa dejuñu bain tsandi' wainñaa kayu masundyayu. \p \v 8 Naa ñullanu kaspele piike' eeñu kiika yuj llakindyakaamuwaañuba, nenñaa tsanguikeeñanga tya', challa juntsan mitya llakindyanu jutyuyu. Tsaju' naa kaspele juntsa kiika eeñu, ñulla jayu' mitya llakindya' depuiñu, i bain llakinguemu ju' bain, \v 9 challaya yuj sundenve. Tsaaren ne ñulla juntsa-i' dellakindyañaa iya masundyaindyuyu, ñulla juntsa-i' dellakindya' veta' pensa demanñu' mityaa sundenga juyu. Tsejtu ñulla juntsa-i' dellakindya' bain Dios tsanguikaañaa tsa deive. Tsa' mitya lalaya ñullanu tichiba firu' kindetyuyu, \v 10 matyu Dios tsanguikaañaa ñulla dellakinguishu juntsaa, ñullanu uwain veta' pensa mangare' livee iinuuya tirekaamuve, tsenmala juntsan mityaya ne llakindyainuba jutyuve. Tsaaren entsa tusha tiba taaju i' puinu jumula' mityaa, tsenmin Diosnu keeminchaa jutaa llakinguentsushu juntsaa, peya' piyainuuya tiyakaanu tsuve. \v 11 Ñullanu Diosya tsangue' llakinguikare' puikaañu ¡challa tyee i' pulla'ba pensangue' keekidei! Entsaitaa ñulla pulu' pensa deke', inu debalelaina' bain, firu' dekiñu daran de-ajaatyaina' bain, tyee ichunga tya' dejeetyaina' bain, inu mangatanu ajchundyana' bain, mika pensaa dejuna' bain, tsenmin in mityan mika devera' tya' juntsa kuipa chachinu taaju de-iware' puiteve. Ñulla entsangue deke' puitaa, ti kuipaba jutyu'ba entsangue dekeewaave. \v 12 Tsa' mityaa ñullanu juntsa kiika piiketu ne firu' kemunu kentsure' panu tenñu piikindyuyu, tsenmin kentsuramunu balelanu tenñu piikindyuyu, tsangue' piikemiya ñulla lala' mitya tyee kenu ajchuu deju'ba Diosa' ajuusha juntsai dekatawasa tenñaa tsangue' piikiyu. \v 13 Kumuinchi entsa-i' pulla' lalanu sunden pensa mandireve. Tsaaren naa entsaiñu sunden pensa mandiya'ba, Tito bain yuj sunden juñu dekata' mityaa, kayu sunden pensa dejuyu, ñulla yanu kayu ajkesha tsangues jintsunu sunden pensa demanguñu' mitya. \v 14 Iya kaspele Titonu pa' ñulla' mitya dajtyaa juyu ti' pañu bain, ne ñulla tsa dejutyu' inu firu' katakarendetyuve. Tsejtu lala ñullanu tyee depañuba anbuda jutyu' uwain tsaju', lala Titonu naadeti' ñulla' mitya dajtyaa juyu ti' depañuba uwain juntsaa de-i' puive. \v 15 Tsenñu challa yaa ñullanu mika estyaa pensa juve, ñulla demeengue' yanu mika debalengure' ura' demikañu mandenga mandengakitu. \v 16 ¡Ñulla naa-indu bain juntsaaren jintsunu dejuve tenna jutu mika sundenve! \c 8 \s1 Jerusalén' chullachi ufeenda \p \v 1 Estennu keranguemu naatalala, Macedonia pruvinsiasha kerangue' vee vee mujtu waku wakudimulanu Dios naake ura' ke' keewaantsuñuba umaa wainnu tenve. \v 2 Yalaya naa tituba de-i' pullandu bain, yuj sunden dejuve, tsenmin naa yala pure deju' bain, tarukaaba kuwan tsa tsa deke', ufeenda lushi kuwa' esa putyu sunden kuwa kuwadekive. \v 3 Iren uwain yala naa naake kunu detya' tsa tsangue kumu deeñu bain entsana keenamuyu, tsejtu naa yala pure' kuwakenuu dejutyuve tenñu bain, kayu juntsanu pullake kumuwa deeve. \v 4 Tsejtu yai tenen tsanguendyatu, Cristonu keranguemulachi yalanu bain kuve'kaaka ti' patintsumu deeve. \v 5 Tsenmin yalaya lala' pensaya tsangui'chu deeve tenna juuba kayu dekidekiwa, tsaaren ajke' kilaya yalaren naa Bale Rukunu bain, naa lalanu bain ne ufeendaaba ju' kuwan tsa deiwa, Dios naadeisa tyañuba juntsa deitu. \v 6 Tsenñu' mityaa Titonu entsa tsamantsa aa ura' dekiñu, ya kaspelen ñulla' kejtsapala te'kandun dyamuñu, tsa mande ti' u'ta detiyu. \v 7 Ñullaya naa tichi bain ura' katawamu deeve, naa uwain tsaave tya' Diosnu keenguenchi bain, naa panchi bain, naa aseetanguenchi bain, naa tiba jeke kiike' kuwanchi bain, naa lala ñullanu estyamu deeñu bain, \f + \fr 8.7 \fk lala ñullanu estyamu deeñu bain \ft tityumujchi, mantsa yumaa kiikalanuya entsa pillave: \fk lalanu estyanchi bain.\f* tsangue keewaamu deju', ura' katawamu deeve; tsa' mitya naa lushi kuwanchi bain tsaren junuuya kidei. \p \v 8 Ñullanu ne entsanditu tsanguenbera kenu dejuve titundindyuyu, entsandimiya veelaa kuwandya' tyee kenu tya' ajchundyandetsuñuba ñui bain demijasa tenñaa tsandintsuyu, tsenmalaa ñulla uwain naa-i estyamu deju'ba tsangue keewaanu dejusa tenñu. \v 9 Ñulla mideeve lala' Bale Ruku Jesucristo mika ura ruku jutu, naa taruku ju' bain, ñulla' mityaren tsaa pure tiyaimuwaañuba, tsenmala ya juntsai' pure tiyaiñaa ñulla taruku tiyanudetsu. \p \v 10 Entsaatala jayu ñullanu aseetanguikare' ule' panu tenve; ñulla kaspee añuchi uwain tsanguenu tya', entsaa deke' peepumuwa deeve. \v 11 Tsa' mitya ñulla juntsa deke' dyadei, tsejtaa ñullaren nunbi jingue kenuu ju'ba tsanguenu ajchundya' keñu jumu deke' dyanu. \v 12 Main titi detanañuba juntsaya jayu nejuuve, ura balemiya tyee kuwakenuu ju' kuwandya' kuñuba juntsaa kayu baleve. \v 13 Entsanditu ne ñulla veelanu uraa kenu tya' tsa dekimee, ñullaa tiba tajtu lastemaa detiyasa tenñundindyuyu, tsa jutyu', pareju ura' dechusa tenñaa tsandintsuyu. \v 14 Challaya ñullaa yala tajtunu jumu detanave, tsaaren bene ñulla tajtunu jumaa yai bain tananu detsuve, tsenmin tiba pure' taa jumula bain mika meneste juu chumulanu kuwanuuya dejuve, tsenmalaa paree jujuunu detsuve, \v 15 juntsainmalaa matyu Diosa' Kiikanu fintsumi \it maná\it*nu laapu' patu naatiñuba juntsaa junutsu: \it Naa aa kamuchi bain laraiba indyu, naa jayun kakemuchi bain de-iiba indyuve, \it*\f + \fr 8.15 \ft Éxodo 16.18\f* ti' pillave. \s1 Tito Corintosha erami. \p \v 16 Iya ñulla' mitya tyee kiikenu pensañuba naa Titonu bain juntsanguenu pensaren kekaañu' mitya, Diosnu yuj urave tintsuyu. \v 17 Tsenñu yaa iya naakesa tya' pañuba tsanguenu tiyave, tsenmin ya maaliren tsanguive'nu pensa' mitya, challa ñulla' junga keejanu juve. \p \v 18 Tsenmin main keranguemu naatalanu bain Titoba bulu eentsuyu. Yanaa nuka keranguen chumula bain laapu' patu uraa tene pamu deeve, Diosa' mika ura kuinda' mityan ti bain mika uraa kes neneiñu. \v 19 Tsenmin kerangue' vee vee mujtu waku wakudimu chachillaren yanu demi'ke' ka', laaba bulu neve'nu detireve veelanu kuwanu erentsumi lushi kavetes nenutsu, juntsangue' Bale Rukunaa balengure' keeware', naa yalanu bain lala uwain tsanguive'nu tyandaa tsanguendetsuñuba mijakaanu, \v 20 tsenmalaa kuwanutsumi lushi pure' sera dekiñuba lalanu na'baasa pai'nudetsu. \v 21 Tsaju' lalaya Bale Ruku' ajuushan deechu' kiiketyumujchi, naa ne chachilla' ajuusha bain tsaren deechu' katawainuuya kiikendetsuyu. \p \v 22 Tsenmin kamain keranguemu naatalanu bain yaiba bulu erendetsuyu; yaa tiba uwain naake kive'nu pensa ju'ba titala bain tsangue keewaamu juve, tsejtu umaa ñulla naakenu pa'ba uwain tsanguenu dejuve tenna ju' mityaa, kayu ajchundenna jantsuve. \v 23 Tsenmala Titonu laapu' panmalaya, Titoya ñuichi uraa kenu iba bulu taawasha kemu juve, tsenmala vejan keranguemu naatala pallu jumulaya engu kerangue' waku wakudimula' era chachi deju', yai bain Cristonu balenguremula deeve. \v 24 Tsa' mitya vejan kerangue' vee vee mujtu wa'dimu chachilla mijanudetsu, uwain jamulanu estya' keewaadei, tsenmalaa lala ñulla' mitya naati ura' pa' dajpamu deeñuba uwain juntsaa junutsu. \c 9 \s1 Keranguemulanukuwanu lushi kaya \p \v 1 Keranguemu naatalalanu kuwanu lushi wa'kaanu jumunu laapu' panmalaya, ñullanu mamijakare' piiketintsunuba jukeetyuve, \v 2 matyu ñulla uwain tsanguenu ajchu deeñu bain iyaa mi' mitya. Tsejtaa naa-uwanu Macedonia pruvinsiasha chumulanu pati' bain ñulla' mitya daj papatiyu, ñulla Acaya pruvinsiasha chumulaya kaspee añuchiren kuwanun jutyu denave tiitiyu. Tsenñu pure' chachilla Macedoniasha chullaya ñulla tsa deeve tiñu demijataa, yai bain tsanguenu ajchundyandetsuve. \v 3 Tsejturen entsa naatalalanu eentsumiya, ñullanu ura' kure' pañu palaa anbuda juu katawai'sa tenñaa erentsuyu, tsenmalaa ñulla tyee kenuu deju'ba yaibaa tsangue' keenanudetsu. \v 4 Tsandenna mantsa Macedoniasha chumula iba deja'ba imiya, naa ñulla uwain kuwanu dekeenatyuñuba dekatanmalaya, lala pure' yujpeyainu dejuyu, ñulla' mitya pure' ura' patindetsuren tsaa dekatawatyushu juntsaa. Tsenmin juntsaaba inmalaya ne ñullaa yujpenu dejutyuve tindyuyu, ñullaa kayu yujpenu detsuve. \p \v 5 Tsejtaa juntsangueñu uraa tenñu, entsa naatalalanu ñulla' junga ajke' erentsuyu, tsenmalaa ñulla tyee kuwanu pamuwa deeñuba yai bain dekamishti' wa'kaave'nudetsu. Tsangue' wa'kare' dekeenashu juntsaa, juntsa lushi wa'kara uusundenna dekuve tyakaanu dejuve; tsa dekityushu juntsaa, kuwandyai'mujchin tsanguendetsuve tyakaanuuya dejuve. \p \v 6 Entsandinu palaanu tengaya judei: Mun jayun wajkikemu ju'ba, jayun puka iwaakenu tsuve, tsenmala mun pure' wajkikemu ju'ba, pure' puka iwaakenu tsuve. \v 7 Mu bain naa naake kuwañaa urave tya'ba tsa tsangue kuwanuu juve, ne kuwandyai'mujchin kuwanuya kityudei, tsa jutyu'ba, kuwadei ti' uuden dekiñaa kuwanu tiyatyudei; matyu Diosya uwain kuwandya' sunden kumulanuya estyamuve. \v 8 Tsejtu Diosya tsanguenuu ju', ñullanu uraa ikaatu tiba tsamantsangue kuwa kuwakenu tsuve, tsenmalaa ñulla tiba meneste imulaya yamuj juu tanai'nudetsu, tsenmin tiba laraa detana', veela meneste juu chumulanuya kuwan chu' uraa kiikenudetsu. \v 9 Diosa' Kiikanu tichiba aa ura chachinu laapu' patu entsandive: \q1 \it Yaa meneste juu chumu chachillanu\it* \q1 \it tiba pure' velen chumu juve, \it* \q1 \it tsenmin ya' tiba uraa keñu jumulaya\it* \q1 \it naa-uwanuba tengayaa chukaamu juve, \it*\f + \fr 9.9 \ft Salmo 112.9\f* ti' pillave. \p \v 10 Ñullanu naa wajkentsumi kiya bain kuwamu, naa tiba finutsumi bain kuwamu Diosya, ñulla titi wajnu meneste deeñu bain dekuwanu tsuve, tsangue' awakaanu tsuve, tsejtu ñulla veelanu kuwamu deju' yuj ura deenmalaya, tsamantsangue puka iware' mangakaakaakenu tsuve. \v 11 Juntsainmala ñulla tiba pure' taa detiya', naa-uwanuba uwain kuwandya' sunden kuwa kuwakenu detsuve. Tsenmala ñulla' kuwanutsumi dewa'kare' laaba de-eenmalaya, juntsan mityan keranguemu naatalala Diosnu yuj urave ti' papatinu detsuve. \v 12 Tsejtu lala tsangue' keranguemu naatalalanu kuwanutsumi ta'tu, ne yala tyee tajtu deeñuba juntsalaren tandiyakaanuu kindetyu', naa Diosnu bain yuj urave tikaanuu bain kendetsuyu ñuiba. \v 13 Tsenmala ñulla entsangue' tyeeba dekuwatu, uwain Cristo' mika ura kuinda naatiñu ñulla mijamu deju'ba juntsangue meenguendetsuñu keewaranu juve, naa ñulla uwain tsanguendya' mika sunden dekuwa', naa yalanu bain, naa kayu vejanlanu bain entsangue' kuwanu de-eeñu' mitya, yala Diosnu mika balengure' panu detsuve. \v 14 Tsenmin yala ñulla' mitya Diosba kuinda ke', ñullanu naa-i estyamu deju'ba tsandi papatinu detsuve, ñullanu Dios naake kikare' ya tsamantsa aa ura ju'ba yalanu tsangue keewaañu' mitya. \v 15 Diosnu mika urave tindetsuyu, Dios lalanu tsamantsaa kuwañu sundenganchin naati pan tsaa jukeeñu' mitya. \c 10 \s1 Pablo ya tyee kiikes nene-i'babalela' pakami. \p \v 1 Iya Pablo, Cristo naa-i tenbityamuñu bain, tsenmin naaju aa ura rukuñu bain juntsandenna ju' pantsuyu, naa ñullaya iya ñulla' junga pumiya ne dejeetyaañuu rukuren, vee mujtu pumiya daj rukuuñungue keewaamuve tiidetiñuba. \v 2 Tsa' mitya iya ñulla' junga maatu, inu na'baasa depa', ne chachilla tyee ken chumu deeñuba juntsaaya iya kemuve timulanu naatinuu juñuba, tsandi paka' panu kikaatyukai tinu tenve, tsaaren tsanguenuu faanmalaya, yaiba kaju'taladi' panu tsuyu. \v 3 Uwain lala mu bain chachi deeyu, tsaaren lalaya entsa tusha chumu ne chachilla naake vinguemu deeñuba tsangue vinguityu deeyu. \v 4 Lalaya entsa tusha chumula vinguendu tyee menestenguemu deeñuba juntsaa menestenguityu deeyu. Tsa deju', naa tsamantsa dera' veeta juuñuu jumunu bain Dios tsanguikaañaa vingue' senaa-eekiñunguemu deeyu. Tsenmin lalaya naa yala tituba depa' \v 5 Diosnu keenguikaan jutyuu dekiñu bain, benga' tyuli' jimu deeyu, tsangue' kumuinchi chachilla' pensa jumula Cristochi tene uuden juu tiremu deeyu, tsenmalaa yanu tene dekeengue', ti dekenu tireñuba tsangues jijiimu tiyanudetsu. \v 6 Tsenmin umaa ñulla Cristo' palaanu ura' aseeta deke' tsa tsangues jindetsuren, mantsalaya ya' palaanu meenguityuu detiyanmalaya, taaju iware' puitekaanu jujuunu detsuyu. \p \v 7 ¡Naa-i katawantsuñuba tsangue aseetangue' keedei!\f + \fr 10.7 \fk ¡Naa-i katawantsuñuba tsangue aseetangue' keedei! \ft tityumujchi, \fk Ñullaya chachilla ne keranchi naa-i katawamu deeñuba juntsaatalaa tejan keemu deeve \ft ti' aseetanguikara bain junu juve.\f* Mun uwain ya' pensasharen Cristochiyu tyamuya, naa lalanu bain tsaren Cristochi deeve tyade. \v 8 Naamika iya bale ruku ju' tsandinuu ju' yapa pa' bain, yujtyanuu jutyuyu, matyu Bale Rukaa inu tsandinuu tire' ñullanu ura' tirekare' jiinuuya ketu, firu' tirekaakenuuya kendyuñu' mitya. \v 9 Tsejtu naa entsangue' kiika piike' ere' bain, ne ñullanu wapandekiñunguenu tendyuve. \v 10 Mantsala entsandimu deeve: Naamika kiikanuya tsamantsa jeetyawaanu' pa' bain, ya jaiñu keeñaa munuba wapandenu' jutyuren ne tsaave, naa panchi bain meenbashiinundi patyuren tsandimuve, timu deeve. \v 11 Tsaaren mun tsandimu ju'ba minu juve, naa lala vee mujtu putu, ñullanu naati pamu deju' bain, tsenmin naake kiika piikemu deju' bain, naa ñuiba manbu' bain tsaren junu deeñuba. \p \v 12 Tsejturen lalaya veela yai tenen maali naati dajpamu deeñuba juntsalaba buute' keraiñuu inu dejutyuyu. Tsejtu yai tenen naaju' bain maali tsaayu pensaju' veelaba mi'te' keekutinu ajchuu chachi deetu, ti kenduba aseeta jutyu chachi deeve. \v 13 Lalaya naa-i dajtyanuu juñuba kayu juntsanu pullai dajtyanu dejutyuyu. Lalanuya Diosya nunbi jingue tiba kiikenuu juñuba junbin jiinungue tiremuve. Tsaju' Diosya lalanu lala' taawasha kenu tena ñulla' chunu Corinto pebulusha eeve. \v 14 Tsa' mitya lalaa ne ñullanu tsandin jutyuu deju' tsandindetyuyu, ne ñulla' junga ajke' jatyuren tsandindetyuyu. Matyu lalaa ñulla' junga Corinto pebulusha ajke' ja' Cristo' mika ura kuinda mijakaamuwa deeyu. \v 15 Tsaju' ne veelaa yumaa tsangue' taawasha kemuwa deeñuren, lalaa kikeñungue' dajkeewarendetyuyu. Tsa jutyu', laachi nunbi jingue kiikenuu tirañuba tsantsa jingue kiikendu, kayu ñulla' kejtsapalaa taawasha aa kiikes jintsunu pensa deeyu, ñulla Diosnu kayu ura' keengues jindetsunmalaya. \v 16 Tsenmin naa veela ñulla' keetala chumulanu bain Diosa' mika ura kuinda mijakares nenu pensa deeyu, tsejturen yumaa veela mijakares nendalaya tsangues nenu pensa dejutyuyu, tsejtaa veelaa tsa dekiñuren, laa bain jundalan ke', lalaren tsa dekiyu tenna ju' dajtyan jutyu. \p \v 17 Tsaju', Diosa' Kiikanu naatinga: \it Mun ne dajtyainu tya' bain, Bale Ruku tyee keñuba juntsa' mityaa dajtyasa, \it*\f + \fr 10.17 \ft Jeremías 9.24\f* tive. \v 18 Matyu mun maaliren ura' juyu ti' daj katawanu tyamuya balengurai'nu tsuve, tsaaren munaa Bale Rukuren uwain ura' juve tiñuba, juntsa chachiya balenguranu tsuve. \c 11 \s1 Pablo, Jesús' mitya kuinda kenulara' erayu tyamulaba \p \v 1 ¡Naa iya yuj iiñuu pan tsandiñu bain, tsantsaya meedikai! Uwain tsantsaya meedikai. \v 2 Iya ñulla' mitya pensaa ju', tiba i'chudeenga tenna jutu ne maali tsandenñu jutyu', Dios tsandyakaañaa tsandenna juyu. Tsejtu iya ñullanu ma unbee rukuchee, matyu Cristochee ya' shinbu juuñuu tirenu ken tsanguiyu, tsejtu naaju unbeelanuba tsaityu ma panna juñu taji' yanu kuwan tsanguenu tirenu tenna juyu. \v 3 Tsaaren ñulla' mitya pure' pensaa juyu, matyu kaspele Evanu piñi naake bibu' ketaa anbuda keranguikaamu ju'ba, naa ñullanu bain tsaren ke' anbuda keranguikaanmalaya, ñulla Cristonu tsamantsa sundya' tiba anbuda putyu yachin juu jindu bain, juntsa pensa demanbirekenuu dejuve. \v 4 Ne mulaa ñullanu kuinda dekijatu, lala Jesúsnu laapu' patu, naake mijakaamu deeñuba juntsa detityuñu bain, tsa jutyu'ba, ajke' kanu Espíritu jutyu', vee espiritu juu demanga' bain, tsa jutyu'ba, lala' mijakaanu Diosa' mika ura kuinda jutyu', vee kuindaa juñu ñulla demeengue' bain, juntsaya nejuuve tya' tsanguemu deeve. \v 5 Matyu iya, Jesús' mitya kuinda kenu lara' eramu jutyularen tsamantsaayu tyamulaba pensangue' keeñu, ne i bain yaichi faataa juyu tendyuve. \v 6 Naa iya panchiya ura' shili patyu ju' bain, minchiya miyu, tsejtu uwain tsaa keewaamiya iya naa-uwanu ti kike' bain tsa tsanguitaa uwain mi'ba tsaa keewaamuyu. \v 7 ¿Tsejtu iya ñullanu Diosa' mika ura kuinda mijakaaturen juntsan mitya lushi katyutaa tsangue' ujcha laiñuu ketunguiwa, tsenmin iya balejtu kuraiñuu i', ñullanaa aawa kuraañuu tiretaa tsangue' firu' kikeñuu ketunguiwa? \v 8 Uwain kerangue' vee vee mujtu waku wakudimula inu lushi kunu detiñu katu yalanu chipakiñunguiyu, tsejtaa ñuichi uraa kive'nu. \v 9 Tsenmin naa iya ñuiba bulu putu tyeeba meneste juju' bain, ne ñullanaa tyeeba pake' bulla paindyuwaayu, matyu Macedoniasha jamu keranguemu naatalalaa iya ti menestendyañuba kumuwa deeve. Tsejtu ñuichi washkekuti' bulla tyakaapunu jutyuwaayu; tsaju' naa chai bain tsaren kes jintsunu tsuyu. \v 10 Cristo' ajuusharen anbuti'mujchi entsandi' naa ñulla' junga Acaya tusha bain muba iya tyee kes nentsu' sunden juñuba tsanguikaren jutyuu tirenu dejutyuve tenna juyu. \v 11 ¿Nenñaa entsaju' ñulla' lushi katyu jutuuwa? ¿Ne ñullanu estendyuñaa tsaatuuwa? Diosya mive naa iya ñullanu estyamuñu bain. \v 12 Tsaaren iyaa tyee kiikemu ju'ba tsangue' jintsunu tsuyu, tsenmalaa veela iya naa-i balenguraa juñuba, yai bain tsandyanu tya'ba, juntsaa tiyan jutyu, \v 13 matyu yalaa Jesús' mitya kuinda kenu lara' eramu jutyularen, juntsala deeyu tya tyaimu deeve, tsenmin anbukuindanuren keenguikaamu deju', Cristo' mitya kuinda kes nenu lara' eramu jutyularen juntsaañungue' neneimula deeve. \v 14 Tsenmin naa entsa deiñu bain, nejtaa tsaitu de-inga tya' ne wapanbashiinu kityudei, matyu Satanásren Dioschi pi'kelaa jumu ma anjee juuñuu kataamu juve. \v 15 Tsa' mityaa naa Satanáschi taawasha kemula bain ura' kemu chachilla juuñuu dekatawañu bain, keenbashiinu kityudei. ¡Tsaaren yala tyee kiikenduba tsa tsai de-i' pinu detsuve! \s1 Pablo ti' mityaa dajtyanu ju'ba \p \v 16 Manen tsandinu tenve: mu bain inu yujka juve tyatyudei; tsaaren uwain iya yujkave pensa deeshu juntsaa, iya yujka jutu naati panuu juñuba tsandi pakutikai, tsenmalaa iya jayu dajtya' katawanutsu. \v 17 Tsejtu iya entsandi dajpa' bain Bale Ruku tsandikaañaa tsandityu', yujka juuñuu pan tsanditaa tsandinu tsuyu. \v 18 ¡Pure' chachilla yala' tiba kiikeñu jumula' mitya mika dajpamu deeñu' mitya, i bain tsaren dajpanu tsuyu! \v 19 Ñulla ti kendu bain aseetaju' kiikemu chachilla deeyu tyamularen, yujka juuñuu chachillanun mika sundenna meenguemu deeve. \v 20 Tsaju' veelachi uuden i' taawasha ken chumu deeve, anbutikaya' tiba yapa dekayan chumu deeve, aawandyamu deju' tituba dekiñu bain tsaikutin chumu deeve, tsenmin naa kajuutala bain pinballan chumu deeve. \v 21 Tsaju' i bain yala ñullanu naaken chumu deeñuba juntsanguen chuñuya, ñulla inu balengure'banguichu deeve, tsaaren inchiya juntsanguenu uu yujtyanu' junu juve. \p Tsaaren veelaa tsangue' dajtyandetsunmalaya, i bain dajtyanu tsuyu, naa iya yujka juuñuu ken tsanguitaa tsainuu juñu bain. \v 22 ¿Yala hebreo chachi deju', juntsa palaachi pamu dejun? I bain tsaren hebreo chachi ju', juntsa palaachi pamuyu. ¿Yala Israel chachi dejun? I bain Israel milla tsaa keenguemu juyu. ¿Yala Abrahamnu sera' jamu chachi dejun? I bain Abrahamnu sera' jamu juyu. \v 23 ¿Yala Cristochi taawasha kemu chachi dejun? Iyaa kayu tsaanchi yalanuba pullayu. (Entsanditu yujka ju' pan tsanditaa tsandintsuyu.) Iyaa kayu yalanuba pullake aa taawasha kemuyu, iyaa kayu yalanuba pullai peesu vimuyu, iyaa kayu yalanuba pullai bandamuyu, tsenmin iyaa naa tutanu kale kaleinchi bain kayu yalanuba pullai aa tsaimuyu. \v 24 Inu judío chachilla man bijee aste dekitu, 39 villa dekive tsa tsanguemu deetu. \v 25 Pen bijeeya inu cha'lichi debanviive, ma bijeeya inu shupukachi tene detya'kive, tsenmin pen bijeeya in jinu baaku bain baivive, tsenñu ma bijeeya chukangumaa ma malu, ma kepe tsaa fera pi kejtala tsanamuwaayu. \v 26 Nukaba pure' neimuyu, naa pijulatala pullandu bain tituba taaju depullana' bain, naa taamula' kejtsapala bain taaju i' pullaina' bain, naa judío ne chachillachi bain taaju i' pullaina' bain, naa judío chachi jutyulachi bain taaju de-i' pullaina' bain tsaimuyu. Tsenmin naa pebulutala bain tituba taaju pullaina' bain, jeenbaatala bain taaju pullaina' bain, naa lamaatala bain taaju pullaina' bain, naa keranguemu naatalala jutyularen tsaañungue keewaamulachi bain taaju pullaina' bain, \v 27 naa pure' taawasha ken chu' tyubaina' bain, pure' bijee kastyumujchi tsaa tsana' pullaina' bain, naa panda mujkentsu bain tsaa pullaina' bain, naa pi bain kujchajtu pullaina' bain, tsenmin ishtenñu dejullu kendu bain tsaa pullaina' bain, naa jali ura' panajtuu bain depullaina' bain tsaimuyu. \p \v 28 Tsenmin naa juntsai taaju ken chu' bain, kerangue' vee vee mujtu waku wakudimula' mityaya malumere mika pensanguen chumuyu. \v 29 ¿Mun deendyatyuu dejuñuba i bain tsandyave'tyu juwa? Tsenmin ¿munu ujcha lawaadekiñuba tsangue' ujcha lawaamunu ajaatyatyu juwa? \p \v 30 Tsaju' iya ti' mityaaba dajtyanuu jushu juntsaa, deendyatyun mityaa dajtyanu tsuyu. \v 31 Lala' Bale Ruku Jesucristo' Apa Dios, naa-uwanuba mika urave tikayamu Diosya, uwain mive naa iya entsanditu anbutindyuñuba. \v 32 Uwain tsaave. Matyu iya Damasco pebulunu punu uwanu rei Aretaschi bale ruku pumu juntsa pebulu juukapanu suutadu washkaamuwaave inu peesu kanu tyatu, \v 33 tsenñuren mantsa chachilla inu ma pishkalinu pudeke', juntsa pebulu veeta kai'tala chuwachi masku baisha manbajtekemuwa deeve. Tsenñaa yaichi kayatyu' livee i' miimuwaayu. \c 12 \s1 Kipiiñu-i' katara bain, bene tyee inuuñuba wandya bain \p \v 1 Mu bain ne maali naaju'ba tsandi dajkeeware' patu tiba uraanuu ityu deeve. Tsaañu bain inu Bale Ruku keewaañu, iya kipiiñu-i' tiba katañu jumulaa depa' daj keewaanuu juyu. \v 2 Cristonu keengue' jimu ma rukunu iya kerayu, tsenñu juntsa ruku selu aa kai'sha kaya' jiñu yumaa 14 añu juve. Tsaaren naa juntsa unbere ya entsaa chachi juuren kaya' jiñu bain, naa aaman juuya kaya' jiñu bain juntsaa mijtuyu, Diosren miive. \v 3 Tsaaren pa'bandyeeshu (naa juntsa unbere ya entsaa chachi juuren kaya' jiñu bain, naa aaman juuya kaya' jiñu bain juntsaa mijtu ju', Diosren miiñuba, juntsaa miyu) \v 4 yaa tsaa selusha naranainsha takaive, tsejtu jungaa munuba wandyajtu palaa jumu, matyu naaju chachillanuba wanditinuu jutyu palaa meeve. \v 5 Tsaañu iyaa tsaa unbere' mityaya dajtyanuu ju'ba, maaliya dajtyanuu jutyuyu. Tsaju' inu dera putyundennu juutalaa laapu' panu tsuyu. \v 6 Tsaaren naa iya maali daj pa'ba yuj iiñuu jutaa tsandin jutyuyu, iya anbutindyu' ura' pandaa tsandintsunu ju' mitya; tsaaren tsandin jutyuyu, tsenmalaa chachilla iya malumere tyee kiiken chumuñu bain, tsenmin iya tyee pan chumuñu bain juntsanu pullati kure' pensangui'nudetsu. \v 7 Tsenñu iya juntsaa kata' kerajtunu keewaramu ju'ba tsamantsa dajtyaa tiyai'nutsu, in bulunu ma pu lluidin tsaiñu mika taaju kentsuyu, matyu tyeeba Satanáschi eeñu jumaa inu ja' taaju iwaantsuve. \v 8 Tsenñu iya Bale Rukunu juntsa taaju iwara mangade ti' pen bijee payu. \v 9 Tsenñu Bale Ruku inu entsandive: Iya ñunu estya' keewara jumaa kayu baleve; ñu dera putyundyanmalaa iya naakenuuñuba kayu entsai katawamuve, tiwa. Tsa' mitya inu dera putyundenguen mityaa kayu dajtyanu tsuyu, tsenmalaa Cristo tyee kemuñuba in mitya kayu entsai keewaranutsu. \v 10 Tsaju' naa Cristo' mityaa dera putyuuñuu ju' bain, defiru' pañu bain, tiba meneste juu chu' bain, na'baasa kenu bendaa dekiñu bain, tsenmin naa naaken tsandenna chu' bain sunden juyu. Tsaju' naa-uwanaa inu dera putyuuñu tenñuba, juntsa uwanaa kayu dera juuñuu ju' tiba dekenuu juyu. \s1 Pablo Corintosha chumukeranguemula' mitya pensandyami. \p \v 11 Ma yujka naati pa' dyanuu juñu bain iya juntsandi' dyaiyu, tsaaren ñullaa inu tsandikaanuu dekive. Ñullaa inu laapu' pa' ura' patinuu dejunuren tsa detityuve, matyu juntsala Jesús' mitya kuinda kenu lara' eramu deeyu tikayamula, tsamantsa deeyu tyamula naadeju'ba inu pullaa dejutyuve, ura pañuya, naa iya tiba juñu jutyu' bain. \v 12 Naa inu tituba firu' kendetsuba jei kidandai paijtyu' tsaikutindaa, naa Diosyaa tsanguekaantsuve tyainuu bain, keenbashiinuu ke' keewara bain, tsenmin tiba tsamantsaa ke' keewara bain ñulla' ajuusha tsa tsangue deke' puiñu jumulaa naa iya ura uwain Jesús' mitya kuinda kenu lara' eramu juñuba keewara deeve. \v 13 ¿Ti' mityaa ñullanu vejan kerangue' waku wakudimula juuñungue kiikityu juwa? Iya ñullanu tiba pake' bulla kityu juwaaju' mityaa, ñullanu yaiba paree jungue kiikityuwaayu. Iya entsanditu ñullanu yujpewaanuti pa'bandiñuya, entsa' mitya inu kuipa faawaakenuu kityukai. \p \v 14 Ñulla' junga entsaba pen bijee janu jutu maanun jutyunayu, tsejtu entsa bijeenu bain ne ñuichi washkekutinu jutyu' bulla tyawaakenuu jutyu maanu tsuyu. Tsenmin ñulla tyee detañuba iya juntsaa mi'kes nendyuyu, iyaa ñullanaa meneste nentsuyu; matyu apalaa ya' kaillachi lushi mi'ke' wa'kaanuu dejuve, ne ya' kaillaa ya' apalachi lushi mi'ke' wa'kaanuu dejutyuve. \v 15 Tsenñu' mitya iyaa ñulla' mitya ti ta'ba millangaanu tsuyu, tsenmin iya ñulla' mitya tyeeba inuu jushu juntsaa tsainu tsuyu. Tsejtu iya ñullanu kayu estya' keewarenmalaa, ¿ñulla inu kayu jayun estyainuu dejuyu? \p \v 16 Uwain iya ñuichi washa' ne bulla tyakaapukemu jutyuñuba ñulla mideeve. Tsenñuren mantsa chachillaya iya entsangue' bibu' ke' anbuda keranguikaataa ñullanu taanguentsuve detive. \v 17 ¿Tsejtu iya aangu ñulla' junga eeñu chachillanaa tsangue' taanguikaakeñunguiwa? \v 18 Titonaa, ma keranguemu naatalaba ñulla' junga maja' keede tiyu. ¿Tsejtu Tito jataa ñuichi tiba depake' kan? ¿Lala pallu jumula main naakes neñuba kamain bain tsaren kes ne' juntsa pensaren dejutyuwa? \v 19 Ñullaya lala entsangue' firu' dekituren, tsanguindetyuyu ti' u'tandindetsuve tya'ba intsulaa tenve, tsaaren tsa jutyuve. Tsa jutyu', lalaya Diosa' ajuusha pan tsandindetsu', Cristo' chachi jutu naatinuu juñuba tsandi pandetsuyu. Tsaaren estennu keranguemu naatalala, tiba entsaa i' pullantsumiya kumuinchi chachillanu ura' keenguemu tirenaa tsaive. \v 20 Tsaaren aangu ñulla' junga jatu, ñullanu naaju katanu tenñuba tsaa dekatawatyu'ba juchu deeve pensa juyu; naa ñui bain inu naaju dekatanu tya'ba tsaa katatyu'ba junu dejuve. Ñuitala vinbaa dejuna' bain, kishtyaa dejuna' bain, ajaraa dejuna' bain, esaa dejuna' bain, na'baasa kuinda mere' mawandin chuna' bain, ne jatsa' kure' paviyaken chuna' bain, dajtyaa dejuna' bain, tsenmin tituba firu' kiiken chulaa tenve. \v 21 Tsaju' entsa bijee ñulla' junga maja' bain, ñulla' ajuusha Dios inu mayujtyawaañu warendi'bandinu juyu tenve, matyu pure' ñulla kaspele ujcha landun chaikama tsaa jindetsu', naa veta' pensa bain manguendetyu', Dioschi firu' kurainuu bain kendetsu', naa na'baasa bain tsa tsa-in chundetsuñu' mitya. \c 13 \s1 Tsa jutyudei ti'de-insha piikeñu palaa \p \v 1 Entsaba pen bijee ñulla' junga janu juyu. Diosa' Kiikanu entsandiñuba tengaya judei: \it Naa tiba, ne pai chachi juu, tsa jutyu'ba, pen chachi juuya tsanguentsu keenayu detinmalaa, ti kenu ju'ba tsanguenuu tiyanu juve.\it*\f + \fr 13.1 \ft Deuteronomio 19.15\f* \v 2 Iya kaspele juntsaba pai bijee ñulla' junga jatu naatimu ju'ba, challa baasha pu' bain, juntsala kaspele ujcha lan chumulanu bain, naa kumuinchi veelanu bain tsaren mandinu tsuyu: Manen ñulla' junga maamiya umaa munuba tenbipun jutyu' taaju de-iwaanu tsuyu, \v 3 matyu ñullaya naa inu Cristo tsa tsandikaantsuñuba katanu tyandetsuñu' mitya. Tsenmin Cristoya ñulla tsaa chachi deeñu mantse'kaamu ju' tibangui'tu nejuu jutyu', ya naaju'ba ñullanu juntsa keewaanu tsuve. \v 4 Uwain Cristo kuusanu tu'vi' peya'ba, balela' kikakenuu jutyuuñuive, tsejturen Diosren tsanguikaañuya challa machuve. Tsenñu ya naaju' balela' kikanuu jutyuwaañuba laa bain tsaren deju' bain, lala yaba buunamiya Dios tsaikaañu chunu detsuyu, tsejtaa ñulla' junga ja' bain, tsanguenuu junmalaya Dios naaju tsamantsaa juñuba juntsa keewaanu. \p \v 5 Ñullaren naa uwain ura' keengue' jindu bain kere' keedei, tsejtu ñui tene main main uwain ura' keengue' jinduba mijanu ke' keedei. ¿Ñullanu jaiba mijakeetyuu naa Jesucristo ñullanu chuñu bain? ¡Ñulla tsa detyai'shu juntsaa naa ura' keengue' jinduba mijanu ke' keetu uwain ura' jindyu'ba mijataa tsaanu dejuve! \v 6 Tsaaren ñullaya lalanu uwain ura' keengue' jimu juuya dejuñuba juntsangue keenu dejuve tenna dejuyu. \v 7 Tsenmin lalaya ñulla' mitya Diosba kuinda kiidekiyu, tsenmalaa ti urajtu juuba dekityusa tenñu. Tsangue'ba ne lala uwain Jesús' mitya kuinda kenu lara' eramu ju'ba keewaanaa tsanguindetyuyu, matyu ñulla ura' kiiken dechusa tenñaa tsanguindetsuyu, naamika lala ñulla' keranchiya tsa jutyuñu bain. \v 8 Tsaju' lalaya tyeeba kikenuu detireshu juntsaa, tiba anbuda jutyu jumunuya naati' masmi' patinuba dejutyu', anbuda jutyunu tsa tsangue kivete' jiinuuya dejuyu. \v 9 Tsa' mitya naa-uwanu lala deraañuu jutyu deju'ba, sunden juju deeyu, tsenmalaa ñulla kayu deraañuu junudetsu. Tsa deju', lalaya ñulla' mitya Diosba kuinda kiikes jintsunu detsuyu, ñulla kayu ura' kerangues jintsu' kasa mandiyaiñuu is jintsunudetsu. \v 10 Iya kayu ñulla' junga jai'mujchin entsa kiika piikemiya, ñulla' junga jatu tiba urajtu juuba dekata' na'baasa ken jutyu tenñaa tsanguiyu. Bale Rukuya inu tsanguenuu tiretu, firu' deke' tituba kityumujchi, keranguemu chachillanu kayu ura' keengues jiinuuya kekaanu tiretaa tsanguive. \p \v 11 Keranguemu naatalala, ñulla sunden dechu', naaketaa kayu ura' kerangues jinuu deju'ba juntsaaya kes jidei, veta' veta' sunden pensa manguikares jijiidei, naa-uwanuba veelaba bulu sunden chu', tiba bulla jutyu ura' chudei. Tsenmala estyamu Dios, tsenmin tiba bulla jutyu ura' chuwaanu tiremu Dios ñuiba bulu chunu tsuve. \v 12 Ñui tene veta' veta' yuj sunden chusa tidei. Kumuinchi keranguemu naatalala ñullanu ura' chusa tindetsuve. \p \v 13-14 Bale Ruku Jesucristo ñullanu mika ura' ke' jintsusa, Dios ñullanu estya' jintsusa, tsenmala Espíritu Santoya ñuitala buutekare' ura' ikare' jijiintsusa.